Cooltura Issue 884 by Cooltura

The Polish Weekly | N o 8 (884) | 25.02.2021

Oblicza emigracji Kolejnym bohaterem naszego cyklu o emigrantach jest Remi Juśkiewicz, muzyk, który, jak sam o sobie mówi, „z wiekiem odkrywa w sobie więcej, niż się spodziewał”. Str. 16

TOP 10

Cooltime

Polecamy urządzenia do masażu, które przyniosą ulgę mięśniom zmęczonym statyczną pracą w domu. Str. 30

Roboty dostarczają zakupy ze sklepów do domów w Milton Keynes. W ramach testu po ulicach krążyła „armia” złożona z 80 autonomicznych pojazdów. Str. 20

Ta książka to sposób na przełamywanie barier

21/06 KONIEC

uż dawno przestała być tylko autorką projektu „Ambasada Biznesu”, promując przedsiębiorczych Polaków na świecie. Albo mamą Robina i Lily, żoną Spencera, który pełni służbę w amerykańskiej straży pożarnej. Dziennikarka, pedagog i mecenas kultury? To wciąż za mało. Przez jedenaście lat mieszkała w malowniczej Szkocji, gdzie Edynburg i jego przedmieścia stały się dla niej inspiracją do napisania książki „Harper i zagubiona wiedza”. „Przez 15 lat życia na emigracji zrealizowałam mnóstwo wspaniałych przedsięwzięć, które kiedyś, dla młodej dziewczyny z Tomaszowa Mazowieckiego, były mglistym marzeniem”, mówi Kinga Langley.

Fot. Marcin Nowak

RESTRYKCJI

pierwszy dzień lata będziemy świętować koniec restrykcji społecznych, jeśli powiedzie się plan Borisa Johnsona. Premier Wielkiej Brytanii dał nadzieję na powrót do normalnego życia przedstawiając terminarz stopniowego zdejmowania ograniczeń. 8 marca

wszyscy uczniowie wrócą do szkół, w kwietniu mają zostać otwarte sklepy, ale dopiero w maju będziemy mogli zaprosić kogoś do domu. Wszystko zależy jednak od dalszego rozwoju pandemii i efektów szczepień.

Czytaj więcej na stronie 2

Czytaj więcej na stronach 22-23

Polka wśród zwycięzców prestiżowego konkursu

Zobacz na stronach 26-27

2 |

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Uczniowie wracają do szkół! 8 marca zostaną wznowione zajęcia w angielskich szkołach dla wszystkich uczniów — potwierdził premier Wielkiej Brytanii. Boris Johnson przedstawił plan stopniowego wyjścia z lockdownu w Anglii. Do 21 czerwca brytyjski rząd chce usunąć wszystkie restrykcje prawne ograniczające kontakty społeczne. Będą one znoszone etapami. 8 marca zostaną wznowione lekcje w szkołach, a także zajęcia pozalekcyjne dla wszystkich uczniów. Na zewnątrz będą mogły spotkać się jak dotąd dwie osoby, ale już nie tylko w celu wspólnego uprawiania sportu, ale także w celach towarzyskich, czyli np. będziemy mogli umówić się na wspólny spacer czy rozmowę z kawą w ręku. Podopieczni domów pomocy społecznej będą mogli wskazać jedną osobę, z którą będą mogli regularnie się widywać. 29 marca przestanie obowiązywać zasada „zostań w domu”

i możliwe będą spotkania towarzyskie na zewnątrz do sześciu osób z różnych domów lub nieograniczonej liczby z dwóch domów. Zostaną także wznowione zorganizowane zajęcia i zawody sportowe, takie jak golf i tenis. 12 kwietnia działalność mają wznowić wszystkie sklepy, fryzjerzy, kosmetyczki i ogródki piwne. Otwarte zostaną muzea i biblioteki, ogrody zoologiczne, siłownie i kluby fitness. Od 17 maja na zewnątrz przestanie obowiązywać zasada 6 (spotkania maksymalnie do 6 osób). Na zewnątrz będzie mogło spotkać się do 30 osób, a w przestrzeni zamkniętej osoby z dwóch gospodarstw domowych. Na tym etapie zostaną otwarte lokale gastronomiczne, kina, hotele, sale koncertowe i będzie można organizować imprezy sportowe. W imprezach organizowanych w pomieszczeniach zamkniętych z zachowaniem dystansu społecznego będzie mogło brać udział do 1 tys. osób, na

Badania: Szczepionka AstraZeneca skuteczniejsza przy dłuższej przerwie między dawkami

WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA

wolnym powietrzu do 4 tys., a na stadionach — mniejsza z dwóch możliwości — 10 tys. osób lub jedna czwarta widzów. Będzie też można organizować przyjęcia rodzinne z udziałem do 30 osób. 21 czerwca zostaną usunięte wszelkie limity liczbowe ograniczające kontakty społeczne. Działalność będą mogły wznowić kluby nocne. Dozwolone będą też zagraniczne wyjazdy turystyczne.

Boris Johnson wyraził nadzieję, że będzie to nieodwracalne zniesienie restrykcji, zachęcając jednocześnie do szczepień, które pomogą szybciej odblokować gospodarkę. Kolejne etapy znoszenia restrykcji będą uzależnione od postępu akcji szczepień, obłożenia szpitalnych łóżek, pojawiania się nowych wariantów koronawirusa i liczby ofiar śmiertelnych pandemii.

Co czwarta brytyjska firma zapowiada zwolnienia, jeśli rząd wstrzyma dopłaty do pensji

Źródło: PAP

zczepionka przeciw Covid19 AstraZeneca ma większą skuteczność z dłuższą niż 6 tygodni przerwą między dawkami - wynika z analizy dotychczasowych badań opublikowaną w piątek w piśmie medycznym „The Lancet". Opublikowana w „Lancecie” analiza bierze pod uwagę najnowsze dane z czterech badań klinicznych nad szczepionką w Wielkiej Brytanii, Brazylii i RPA. Z danych wynika, że skuteczność szczepionki przeciwko objawowemu Covid-19 przy zachowaniu co najmniej 12 tygodni przerwy między dawkami wynosi 81,3 proc., zaś w przy-

padku 6 i mniej tygodni — 55,1 proc. Skuteczność jednej dawki preparatu w ciągu 90 dni od podania jest szacowana na 76 proc. Ponadto, pacjenci, którzy otrzymali szczepionkę z większym odstępem między dawkami mieli średnio wyższy poziom przeciwciał, niż ci, którzy krócej czekali na drugą dawkę. Wnioski z badań zdają się potwierdzać strategię brytyjskiego rządu, który jeszcze przed badaniem, w celu zaszczepienia maksymalnej liczby osób pierwszą dawką opóźnił podawanie drugiej dawki do 12 tygodni. Europejska Agencja Leków zaleca tymczasem podawanie dawek w odstępie od 4-12 tygodni, zaś w Polsce czas między dawkami będzie wynosił 10-12 tygodni.

rzedstawiciele British Chambers of Commerce (BCC) poinformowali, że aż jedna czwarta brytyjskich firm planuje masowe zwolnienia, jeśli rząd nie przedłuży dotacji do pracowniczych pensji. Program wsparcia firm wygasa pod koniec kwietnia. 3 marca minister finansów ma przedstawić nowy budżet. Rishi Sunak wielokrotnie podkreślał, że zrobi wszystko co w jego mocy, by zabezpieczyć dodatkowe środki na ochronę miejsc pracy oraz firm dotkniętych pandemią. Z drugiej strony wydatki państwa na walkę z Covid-19 doprowadziły do powstania największego od czasów II wojny światowej deficytu budżetowego. Brytyjskie firmy stoją na krawędzi bankructwa, dla wielu przedsiębiorców rządowe dotacje to jedyny sposób na przetrwanie kryzysu. Jedna czwarta firm przyznaje, że obecnie największy problem stanowi przepływ gotówki. Przedsiębiorcy nie zarabiają, a mimo to ponoszą koszty stałe prowadzenia działalności, wielu z nich obawia się upadłości. Jak podaje BBC, bazując na wynikach badania przeprowadzo-

ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 079 32 606 100 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KAROLINA SOŁTYS karolina@cooltura.co.uk 0208 846 3615 KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk

P © oasisamuel / Shutterstock.com

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

nego wśród swoich członków, aż 61 proc. firm odnotowało mocny spadek sprzedaży w okresie od października 2020 roku do stycznia tego roku. 25 proc. przyznało, że jeśli dopłaty do pracowniczych pensji zostaną wstrzymane, zaczną zwalniać ludzi. Przedsiębiorcy rozważają również zmniejszenie godzin pracy. Do połowy grudnia ubiegłego roku rząd wydał 46 mld funtów na ochronę miejsc pracy. A według wyliczeń Office for National Statistics, w trakcie trzeciej blokady na urlop wysłano 18 proc. pracowników sektora prywatnego. „Wstrzymanie dotacji do pensji teraz byłoby wielkim błędem, oznaczałoby to, że miliardy wpompowane w brytyjskie firmy zostały wyrzucone w błoto”, stwierdził Adam Marshall, dyrektor generalny BCC.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

4 |

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Wszyscy dorośli mieszkańcy 4,5 tysiąca funtów za Wielkiej Brytanii mają być zarażenie się koronawirusem zaszczepieni do lipca w ramach badania Źródło: PAP

Żródło: Redakcja, PAP

końca lipca wszyscy dorośli w Wielkiej Brytanii dostaną zaproszenie do zaszczepienia się na koronawirusa – obiecał Boris Johnson. Oznacza to przyspieszenie względem wcześniejszego planu. Cytowany przez BBC Sir Simon Stevens , szef NHS England, potwierdził - pierwsze dane wskazują, że szczepienia przyczyniają się do spadku liczby pacjentów w szpitalach. Wszyscy dorośli mieszkańcy Wielkiej Brytanii mogą otrzymać obie dawki szczepionki przeciw Covid-19 do sierpnia lub września, „a może wcześniej, jeśli zajdzie taka potrzeba” – powiedział Clive Dix, szef brytyjskiej grupy zadaniowej ds. szczepionek. Jak mówił w rozmowie ze stacją Sky News, dzięki portfelowemu podejściu pole-

gającemu na zakupie szczepionek od kilku różnych producentów, jest pewien, że nie będzie żadnych problemów z dostawami szczepionek. Zapytany, czy dostawy szczepionek będą docierać w obiecanym tempie w ciągu najbliższych trzech do sześciu miesięcy, Dix odpowiedział: „Tak, zdecydowanie. Jesteśmy w grupie zadaniowej ds. szczepionek pewni, że dostawy, które otrzymamy, doprowadzą nas do pozycji, gdzie będziemy mogli zaszczepić tyle osób, ile Wielka Brytania chce zaszczepić”. Dopytany, czy oznacza to, że każdy dorosły otrzyma dwie dawki, Dix potwierdził, mówiąc: „Prawdopodobnie mówimy o terminie sierpniowym lub wrześniowym, gdy wszystko będzie skończone, może wcześniej, jeśli będzie taka potrzeba”.

Książę Philip trafił do szpitala

-letni książę Philip trafił 16 lutego do szpitala King Edward VII, po tym, jak źle się poczuł. Pałac Buckingham poinformował, że pobyt męża królowej Elżbiety II w szpitalu ma charakter „zapobiegawczy”. „Przyjęcie księcia do szpitala jest działaniem zapobiegawczym, podjętym zgodnie z radą lekarza Jego Królewskiej Wysokości, po tym, jak książę źle się poczuł. Oczekuje się, że pozostanie on w szpitalu przez kilka dni w celu obserwacji i odpoczynku”, czytamy w oświadczeniu pałacu. Brytyjskie media, powołując się na źródła w rodzinie królewskiej, informują, iż 99-letni książę został przewieziony do szpitala w centrum Londynu samochodem, do budynku wszedł o własnych siłach. Wykluczono zakażenie się koronawirusem. Książę Philip i królowa dostali w styczniu szczepionkę na koronawirusa.

Wielkiej Brytanii zaaprobowano, jako w pierwszym kraju na świecie, przeprowadzenie badania polegającego na celowym zakażeniu ochotników koronawirusem, aby sprawdzić jak reagować będą na szczepionki i lekarstwa. Badanie, które ma się rozpocząć w ciągu miesiąca, obejmie do 90 zdrowych ochotników w wieku od 18 do 30 lat. Zostaną oni poddani działaniu najmniejszej ilości koronawirusa potrzebnej do wywołania infekcji – wyjaśnili naukowcy, którzy będą przeprowadzać badanie. Zanim ochotnicy zostaną dopuszczeni do udziału w badaniu – zostaną przebadani pod kątem ewentualnego ryzyka dla zdrowia, a następnie poddani kwarantannie przez co najmniej 14 dni w specjalistycznej jednostce w londyńskim Royal Free Hospital, gdzie personel medyczny będzie monitorował ich stan zdrowia. Uczestnicy będą mogli wrócić do domu po początkowych 14 dniach tylko wtedy, gdy szeroko zakro-

jone testy wykażą, że nie będą przenosić wirusa. Celem zespołu badawczego, który będzie używał kontrolowanych dawek wirusa, będzie początkowo odkrycie najmniejszej ilości wirusa, jaka jest potrzebna do wywołania Covid-19 w organizmie. Następnie naukowcy wykorzystają tę samą metodę do zbadania, w jaki sposób szczepionki wywołują odpowiedź immunologiczną organizmu i jakie są potencjalne metody leczenia. Wolontariusze otrzymają wynagrodzenie za udział w badaniu, jak i w późniejszych badaniach kontrolnych, w wysokości około 4,500 funtów. Celowe wywołanie choroby, nazywane powszechnie próbą prowokacyjną, od dawna wykorzystywane jest przez naukowców do badań nad chorobami, w tym do opracowywania lekarstw i szczepionek przeciwko nim, choć budzi to kontrowersje natury etycznej. Tego typu badania odegrały istotną rolę w przyspieszeniu rozwoju leczenia wielu chorób, m.in. malarii, duru brzusznego, cholery i grypy.

Gwałtowny spadek wskaźnika zakażeń

ak wynika z najnowszego raportu londyńskiego Imperial College, w Anglii wskaźnik zakażeń koronawirusem gwałtownie spada. W porównaniu do ostatniego badania przeprowadzonego w połowie stycznia, liczba infekcji spadła o ponad dwie trzecie, do poziomu nienotowanego od września ubiegłego roku. W celu ustalenia poziomu występowania infekcji w populacji, między 4

a 13 lutego naukowcy z Imperial College London przeprowadzili badania na 85 tys. ochotników. Okazało się, że wirus ma 1 na 196 osób, podczas ostatniego badania przeprowadzonego w połowie stycznia zakażenie wykryto u 1 osoby na 63 badanych. Wskaźnik „R”, czyli wskaźnik reprodukcji wirusa, wynosi obecnie w Anglii od 0,69 do 0,76, co oznacza, że epidemia wyhamowuje.

Mer Londynu zaszczepił się na koronawirusa

M © Atlantic Lens Photography / Shutterstock.com

er Londynu przyjął pierwszą dawkę szczepionki na koronawirusa i zaapelował do londyńczyków, by zrobili to samo. Sadiq Khan przyłączył się do apelu, który ma przekonać do szczepień przede wszystkim osoby podobnie jak on pochodzenia azjatyckiego oraz ciemnoskóre. To mniejszości etniczne najbardziej zagrożone pandemią, a jednocześnie mające najmniej zaufania do szczepień.

Brytyjskie stacje telewizyjne zaczęły emitować spoty z udziałem ciemnoskórych i azjatyckich gwiazd, by zachęcić osoby z tych społeczności do szczepień na koronawirusa. Z badań wynika, że w grupie 70-latków szczepionkę przyjmuje 55 proc. osób ciemnoskórych oraz niewiele ponad 70 proc. Hindusów, Pakistańczyków i Bengali. Dla kontrastu, wśród osób białych odsetek szczepionych wynosi blisko 90 proc.

| Nº 884 | 25 lutego 2021

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 5

6 |

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Szczepionka zmniejsza Wielka Brytania Francja luzują wymogi przenoszenie wirusa o ok. 2/3 idotyczące testów Źródło: Bartłomiej Niedziński (PAP)

stępne dane wskazują, że pierwsza dawka szczepionek przeciw Covid-19 zmniejsza przenoszenie koronawirusa o ok. dwie trzecie - powiedział minister zdrowia Matt Hancock. To, czy osoby zaszczepione, same nie chorując, mogą przenosić koronawirusa, czy też nie, pozostaje kluczową niewiadomą. Jeśli mogą przenosić, oznacza to, że dla pełnej ochrony trzeba zaszczepić wszystkich. Jeśli jednak szczepionka powstrzymuje również rozprzestrzenianie się wirusa, wówczas miałaby znacz-

nie większy wpływ na pandemię, ponieważ każda zaszczepiona osoba pośrednio będzie chronić także innych ludzi – powiedział minister. Hancock wspomniał o redukcji przenoszenia podczas rozmowy w stacji Sky News, odpowiadając na pytanie o ewentualne szczepienia dzieci. „Szczepienie dzieci ma znaczenie pod kątem próby zatrzymania rozprzestrzeniania się choroby i mamy wczesne dowody na wpływ szczepionki na zatrzymanie transmisji. Wygląda na to, że pierwsza dawka zmniejsza poziom przenoszenia choroby o około dwie trzecie, ale potrzebujemy na to więcej dowo-

dów" — mówił brytyjski minister zdrowia. Wskazana przez niego liczba dwie trzecie pojawiła się wcześniej w opublikowanych na początku lutego w magazynie naukowym „The Lancet" wstępnych badaniach na temat wpływu szczepionki AstraZeneca na przenoszenie wirusa, ale dotyczyły one tylko jednej z dwóch używanych obecnie w Wielkiej Brytanii szczepionek. Hancock powiedział też, że dzięki szczepieniom liczba przyjęć do szpitali z powodu Covid19 spada obecnie szybciej niż to było w podczas schyłkowej fazy pierwszej fali epidemii.

na koronawirusa dla kierowców ciężarówek Źródło: PAP

ierowcy ciężarówek, powracający do Francji z Wielkiej Brytanii, nie muszą już przechodzić testu na obecność koronawirusa, jeśli spędzili w tym kraju mniej niż 48 godzin — poinformował minister transportu Grant Shapps. „Porozumiałem się co do większej elastyczności w testowaniu przewoźników, jadących z Wielkiej Brytanii do Francji" — poinformował Shapps na Twitterze.

Na stronie brytyjskiego rządu podano, że władze francuskie uznają także negatywny wyniku testu na koronawirusa przeprowadzony w Irlandii, jeśli został wykonany na mniej niż 72 godziny przed wyjazdem z Wielkiej Brytanii. Kierowcy nadal b ę dą musieli uzyskać wynik negatywny testu, jeśli podróżują do Danii, Niemiec lub Holandii bądź jadą do Francji po spędzeniu w Wielkiej Brytanii więcej niż 48 godzin.

Porównywanie szczepionek jest trudne, a sposób ich otrzymywania jest sprawą wtórną Źródło: Klaudia Torchała (PAP)

orównywanie szczepionek jest trudne, bo w badaniach klinicznych nie uczestniczy naraz kilka szczepionek, które chcemy ocenić — powiedział PAP dr Leszek Borowski, ekspert ds. farmakologii klinicznej, były prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych (URPL). „Z porównaniem szczepionek jest podobnie jak z porównaniem innych leków między sobą. Wymaga to równoczesnej ich obserwacji w tym samym randomizowanym badaniu klinicznym. Ponadto należy porównywać zbliżone dawki oraz identyczne postacie farmaceutyczne. Biologia to nie algebra, gdzie można przewidzieć różne zdarzenia" – wyjaśnił ekspert. Jego zdaniem metodyka otrzymywania szczepionek jest sprawą wtórną. "Ze szczepionkami jest jak z kotletem. Można go robić w taki albo inny sposób. Przede wszystkim chodzi jednak o to, by był smaczny, a w przypadku szczepionki, aby była skuteczna" i bezpieczna" - powiedział. Dr Borowski dodał, że podział szczepionek ze względu na antygen (białko wirusa, które wpływa na wywołanie odpowiedzi immunologicznej organizmu) jest następstwem doświadczeń człowieka i zdobywania przez niego coraz bardziej specjalistycznej wiedzy przez ponad sto lat. Równocześnie wymienił rodzaje szczepionek. Rozpoczął od tych najbardziej tradycyjnych, czyli żywych atenuowanych, które zawierają odzjadliwionego wirusa. Jako przykład podał szczepionki np. przeciw odrze, śwince, różyczce (MMR). „Robi się je w prosty sposób. Bierze się patogen na pożywkę, na której jest mało składników potrzebnych do życia. Zagłodzony patogen przestaje być zaraźliwy, ale

jest w stanie doprowadzić do powstania przeciwciał przeciwko niemu w organizmie szczepionego człowieka" – wyjaśnił. Drugi rodzaj preparatów – jak kontynuował dr Borowski — to te, które zawierają unieczynnione drobnoustroje. Zaliczamy tu szczepionki przeciw durowi brzusznemu, wściekliźnie. „Natomiast oddzielną grupę stanowią szczepionki zawierające toksyny o zachowanych właściwościach antygenowych np. szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP)" – podał dr Borowski. Ponadto produkowane są szczepionki zawierające fragment patogenu. Są to preparaty podjednostkowe. „W tych szczepionkach bierze się wirusa za ucho i tnie na mniejsze kawałki" – zobrazował. Takimi preparatami są szczepionki przeciw grypie, np. VaxigripTetra czy przeciw wirusowi SARS-CoV-2 firm: Sanofi-GSK, Valneva. Ekspert omówił także działanie kolejnego typu szczepionek, które powstały z wykorzystaniem inżynierii genetycznej (tzw. rekombinowanych). Zaznaczył, że dzielą się one na trzy rodzaje: klasyczne, wektorowe i mRNA. „Klasyczne mają pół wieku. Ich działanie polega na tym, że pobiera się materiał genetyczny wirusa lub bakterii i wprowadza do komórki ssaka np. szczura, chomika lub komórek drożdży i tam namnaża. Powstałe w ten sposób rekombinowane białka, czyli antygeny podaje się pacjentowi w celu wywołania w jego organizmie produkcji przeciwciał. Tak działa na przykład szczepionka przeciw WZW typu B" – powiedział dr Borowski. Z kolei szczepionki wektorowe m.in. przeciw SARS-CoV-2 firm AstraZeneca i Johnson&Johnson/Janssen zawierają w sobie bezpiecznego wirusa, który - po

podaniu do organizmu — wywołuje produkcję białka tego patogenu. W ten sposób „budzi się" układ odpornościowy szczepionego człowieka. „To tak jakby zabrać rzeczy do walizki — wektora. Wektorem jest bezpieczny wirus, czasami niewystępujący u człowieka. Wirusy te są tak zmodyfikowane, by po podaniu wywołać produkcję białka patogenu, wobec którego ma być zbudowana odporność" – zaznaczył ekspert. Dodał, że w tym przypadku w ciągu doby — licząc od momentu podania szczepionki — dochodzi do rozkładu mRNA i rozpoczyna się produkcja białka S wirusa SARS-CoV-2 oraz rozpoczyna się wytwa-

rzanie przeciwciał. Ten ostatni etap jest najwolniejszy i trwa ponad miesiąc. Natomiast najnowszą generacją szczepionek rekombinowanych są preparaty typy mRNA (Pfizer/BioNTech, Moderna, CureVac). „Wykorzystuje się w nich kwas rybonukleinowy (RNA) jako matrycę do produkcji białka S SARS-CoV-2, które pobudza układ immunologiczny szczepionego do wytworzenia przeciwciał" – wyjaśnił dr Borowski. Ekspert podsumował, że szczepionki mRNA i wektorowe przeciw COVID-19 dostarczą komórkom instrukcji, w jaki sposób mają wyprodukować białko wirusa S, które jest „kluczem do drzwi naszej komórki".

| Nº 884 | 25 lutego 2021

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 7

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

8 |

KOPIEMY PIWNICE

25 lutego 2021 | Nº 884 |

BASEMENT - PILING - UNDERPINNING

Od rozbudowy i przekształcenia istniejących piwnic, po całkowicie nowe projekty

Temporary Work Basement Work, Underpinning Piling Construction Work Waterproofing

Zapraszamy do udziału w V edycji Polish Heritage Days Rozpoczął się nabór wniosków do piątej edycji Dni Polskiego Dziedzictwa na Wyspach (Polish Heritage Days 2021, PHD). W tym roku tematem przewodnim akcji jest świętowanie wartości wspólnotowych oraz solidarności i potencjału pomocowego Polonii i Polaków w Wielkiej Brytanii, które zostały wzmocnione podczas pandemii koronawirusa.

Darmowe konsultacje:

07788800088 www.kopiemypiwnice.co.uk office@spaceexcavation.co.uk

reklamy.uk

Po LOGO

LOGO

BOARDS Zadbaj o swoją ﬁrmę!

Oklejanie vanów, ubrania robocze z nadrukiem, szyldy i witryny sklepowe, hoardingi, boardy, banery i wszelkiego rodzaju naklejki. Odwiedź nas na Perivale w zachodnim Londynie: 175 Bilton Rd, London UB6 7HQ

T: 0208 3573 518, M: 0794 1328 449 E: sales@print-stock.co.uk PrintStock.co.uk

printstock

sukc esie zeszłoro cznych Polish Heritage Days, które odbyły się całkowicie online z powodu wybuchu pandemii koronawirusa, i w ramach których pojawiło się szereg wirtualnych inicjatyw zorganizowanych przez ponad 30 lokalnych organizacji, Ambasada RP w Londynie ogłasza piątą już edycję inicjatywy. Główne obchody zaplanowano na pierwszy majowy weekend (1-3 maja). Tegoroczne PHD obejmie wydarzenia organizowane przede wszystkim w Internecie, których celem będzie promocja polskiej tradycji i kultury, dziedzictwa przeszłych pokoleń, polskiego wkładu w życie kulturalne, gospodarcze i społeczne Wielkiej Brytanii, a także podkreślenie pozytywnej roli, jaką niemal milionowa polska społeczność pełni w Zjednoczonym Królestwie. W tym roku specjalna – piąta – edycja PHD będzie jeszcze bardziej wyjątkowa, gdyż świętować będziemy polonijną solidarność społeczną w środowiskach lokalnych i propagować korzyści płynące z budowania życia wspólnotowego, które zostały wzmocnione podczas pandemii koronawirusa. Poprzez organizację tegorocznych Dni Polskiego Dziedzictwa w sposób

szczególny chcielibyśmy podkreślić potencjał pomocowy Polonii i Polaków, zarówno historyczny, jak i współczesny wkład w budowanie międzynarodowej wspólnoty mieszkającej w Wielkiej Brytanii, ale również wsparcie, jakie polska społeczność zapewnia swoim sąsiadom w czasie pandemii koronawirusa, co po ustąpieniu pandemii pozwoli dalej budować i wzmacniać solidarność międzynarodową oraz polonijną wspólnotę w Zjednoczonym Królestwie. Wnioski o dofinansowanie inicjatyw planowanych w ramach PHD należy składać do 31 marca br. Wyniki zostaną ogłoszone do 16 kwietnia br. – Polonia w Wielkiej Brytanii jest niezwykle zaangażowana w życie swoich lokalnych społeczności i niesienie pomocy potrzebującym. W szczególności było to widoczne w ostatnim czasie w sytuacjach kryzysowych, takich jak ta wywołana przez pandemię czy zamknięcie granicy brytyjsko-francuskiej. Aktywne organizacje polonijne, jak i pojedyncze osoby organizowały akcje pomocowe, tak ważne i potrzebne w tym trudnym czasie. Ich działalność zasługuje na wyróżnienie i docenienie. Dlatego gorąco zachęcam wszystkie organizacje polskie i brytyj-

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 884 | 25 lutego 2021 skie do udziału w tegorocznych obchodach Dni Dziedzict wa Polskiego. Jeśli masz pomysł na wydarzenie, akcję, inicjatywę lub projekt online poświęcony polskiej historii, kulturze czy dziedzictwu, który zaangażuje ludzi z twojej lokalnej społeczności lub online, podejmij inicjatywę i zrealizuj ją w ramach Polish Heritage Days! Zachęcam również do informowania samorządów i lokalnych mediów o swoich projektach, aby wzbudzić jak największe zainteresowanie w środowiskach lokalnych. Niech pierwszy weekend maja będzie prawdziwym świętem polskości i solidarności na Wyspach! – powiedział Ambasador RP w Londynie Arkady Rzegocki. Oficjalnym symbolem Polish Heritage Days jest biało-czerwona szachownica lotnicza, która była emblematem polskich pilotów walczących w Bitwie o Wielką Brytanię, a obecnie, dzięki działaniom promocyjnym Ambasady RP w Londynie, stała się znakiem rozpoznawczym Polaków w Wielkiej Brytanii. W tym roku akcji towarzyszy okolicznościowe logo, stworzone specjalnie z okazji piątej edycji Polish Heritage Days (w załączeniu). Więcej informacji na temat PHD oraz procesu aplikacyjnego znajduje się na stronie Ambasady RP w Londynie oraz w mediach społecznościowych (Twitter: @PolishEmbassyUK oraz Facebook: @PolishEmbassyUK). Zachęcamy do śledzenia hashtagów: #PLHeritageDays i #PolesinUK.

| 9

Część zatrudnionych do śledzenia kontaktów chorych na Covid-19 straci pracę

naczna część osób zatrudnionych do programu Test and Trace straci pracę – dowiedziała się telewizja Sky News. Powodem redukcji zatrudnienia jest spadek liczby zarażonych koronawirusem. Zajmujący się śledzeniem kontaktów osób chorych są zatrudniani przez

firmy Serco i Sitel na kontraktach przedłużanych co 2 tygodnie. Według informacji zdobytych przez dziennikarzy Sky News, w marcu znaczna część tych umów nie zostanie przedłużona. Zadaniem osób pracujących w systemie jest telefoniczne kontaktowanie się z oso-

bami wskazanymi przez zarażonych koronawirusem i kierowanie tych osób do kwarantanny. Zgodnie z informacją premiera Borisa Johnsona, do śledzenia kontaktów zarażonych koronawirusem miało być zatrudnionych 20 tys. osób.

Sprzedaż detaliczna spada, zadłużenie państwa rośnie

płatnych urlopach furlough scheme przebywa obecnie 20 proc. pracowników – podał urząd statystyczny ONS. To o 10 proc. mniej niż w trakcie pierwszego lockdownu. Liczba ofert pracy jest na poziomie 80 proc. stanu sprzed roku. Do pracy dojeżdża codziennie 41 proc. pracowników, a ruch na drogach jest o ponad 30 proc. mniejszy niż przed pandemią. Sprzedaż detaliczna spadła w styczniu o 8,5 proc. Odczuły do szczególnie domy handlowe i sklepy z odzieżą. Zakupy przez internet wzrosły za to do rekordowego poziomu. Online kupujemy już ponad jedną trzecią rzeczy. Do rekordowego poziomu wzrosło w stycz-

niu zadłużenie Wielkiej Brytanii. Rząd pożyczył 8.8 mld funtów. Po raz pierw-

szy od dekady państwo pożyczyło więcej niż zarobiło z podatków.

10 |

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

e j c a m r o f n i e z s j e i n z a w j Na a ˛ k e ˛ r d o p e zawsz .

www.cooltura24.co.uk

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

Dzień Kota

lutego koty na całym świecie miały swoje święto. Ich popularność wzrosła w trakcie pandemii, gdy wiele osób, które przeszły na pracę zdalną, znalazło możliwość spełnienia marzeń o przygarnięciu czworonoga. Zdaniem właścicieli kotów, mają one niezwykłe właściwości terapeutyczne. Zmieniają nastawienie do świata, poprawiają nastrój, choć czasem same też są humorzaste i potrafią to okazać w dosadny sposób. Oto wybrane z ponad stu zdjęć kotów, jakie nadesłali słuchacze Radia PRL w trakcie audycji Niki Boon z okazji Dnia Kota.

Teemo

Maniek i Bob

Luna Elsa

Bobby

Amelia i Antonina (Tosia)

Dakota i Indiana

Tola, Tosia i Tommy

BatCat

Zyta i Chilli

Dzidka Kubuś

Toffik i Łapek

Stefek

Furcia

Biskof

Orlando

Tobias

Tiger and Kitt

| 11

12 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

25 lutego 2021 | Nº 884 |

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

| 13

Zmiany dla kierowców ciężarówek

marca kończy się okres przejściowy, dlatego też Transport for London zacznie egzekwowanie nowych przepisów dotyczących standardów widoczności z kabiny samochodów ciężarowych o masie powyżej 12 ton wjeżdżających do Londynu. Pojazdy te muszą spełniać obowiązujące od października 2020 nowe normy bezpieczeństwa, mające ograniczyć liczbę potrąceń pieszych i rowerzystów. Ciężarówki muszą mieć na przykład kamery wspo-

magające kierowcę i dodatkową szybę w drzwiach. Kierowcy muszą wystąpić o certyfikat HGV Safety Permit, określający za pomocą gwiazdek standard bezpieczeństwa danego pojazdu. Aplikowanie jest bezpłatne. Przed wjazdem do Londynu o certyfikat muszą wystąpić także kierowcy zagranicznych samochodów ciężarowych, czyli np. przywożących towar z Polski. Za brak certyfikatu będzie grozić 550 funtów kary. Nowe przepisy będą egzekwowane przy użyciu fotoradarów.

Oficer po służbie chciał kupić dom, a odkrył farmę konopi

unkcjonariusz Essex Police chcąc kupić dom, umówił się na oglądanie jednego z budynków wystawionych na sprzedaż. Na miejscu okazało się, że właściciel nieruchomości przerobił garaż na plantację konopi. Policjant, który szukał dla siebie nowego lokum, oglądał w ostatni weekend dom w okolicy Colchester. Gdy wszedł do garażu, ku swojemu zdumieniu, zobaczył domową plantację konopi. Rośliny których wartość po wysuszeniu i przygotowaniu

do sprzedaży szacowana jest na 20 tys. funtów, zarekwirowano następnego dnia. „Kiedy próbujesz sprzedać swój dom, a agent nieruchomości przyprowadza funkcjonariusza policji po służbie, lepiej usunąć konopie”, żartowały służby prasowe Essex Police publikując wpis na stronie jednostki. Właściciel domu nie został aresztowany, policja zamierza jednak przesłuchać go w najbliższym czasie, wtedy okaże się, jakie usłyszy zarzuty.

Imprezują mimo lockdownu

unkcjonariusze West Midlands Police zamknęli tymczasowy klub nocny w Birmingham, który otwarto pomimo pandemii i obowiązujących na Wyspach restrykcji. W środku bawiło się w nim około 150 osób. Część z nich uciekła. Lokal podzielony był na strefę zabawy, strefę VIP oraz bar. Jednorazowo mogło przebywać tam nawet 300 osób. Dodatkowo klub był połączony ze studiem nagrań. Część uczestników imprezy na widok funkcjonariuszy uciekła na dach, inni szturmowali drzwi wyjściowe, rzucając w policjantów butelkami. Jak podaje West Midlands Police, ostatecznie zatrzymano 70 osób, które ukarano grzywną w wysokości 200 funtów. DJ będzie musiał zapłacić 10 tys. funtów kary. Tej samej nocy w garażu zaadaptowanym na tymczasowy bar – „The

Covid Arms”, zatrzymano kolejnych 13 osób. Lokal znajdował się w pobliżu stacji kolejowej Dudley Port. Mundurowi nakazali gościom baru rozejść się do domów, a na właściciela nałożono karę grzywny w wysokości 1 tys. funtów. Londyńska policja była zmuszona wyważyć drzwi do mieszkania, by przerwać imprezę z udziałem blisko 30 osób w Islington. 20-letni mężczyzna uznany za organizatora zgromadzenia, a także dziewięć innych osób, stanie przed sądem za złamanie restrykcji społecznych. Do incydentu doszło przy Panton Street w Islington, w północnym Londynie. Interweniujący policjanci dostali upoważnienie do wyważenia drzwi, po tym, jak osoby w środku nie odpowiadały na wezwania.

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH  RE COVID–19 Porady prawne dla pracodawców

i pracowników za zakresie postojowego – furlough leave – Kompleksowa obsługa prawna i doradztwo z zakresu rządowego programu dla osób samozatrudnionych – self-employed

 Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych

i wypadków przy pracy, wypadków w miejscach publicznych  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego Obywatelstwa i statusu ‘settled‘  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne

zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych

 Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY?

ZADZWOŃ DO NAS

OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

14 |

Sprawdź czy należy Ci się

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

ODSZKODOWANIE

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc: rowerzystą, kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu, Taxi

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

07500 300 600 www.dnsclaims.co.uk

| 15

| Nº 884 | 25 lutego 2021

Harry i Meghan definitywnie pożegnali się z rodziną królewską

arry i Meghan ostate cznie potwierdzili królowej, że nie wrócą na brytyjski dwór królewski. W związku z tym Elżbieta II pozbawiła ich patronatów, jakie mieli nad organizacjami społecznymi. Harry straci też honorowe tytuły wojskowe. Obowiązki książęce, które dzielił z żoną, przejmą inni członkowie rodziny królewskiej. Para mieszka obecnie w Stanach Zjednoczonych i spodziewa się drugiego dziecka. Harry i Meghan angażują się też w projekty medialne i showbizne-

sowe, które mają zapewnić im dostatnie życie. W ubiegłym roku podpisali lukratywne umowy z firmami Netflix i Spotify. Wkrótce, pierwszy raz po opuszczeniu Wielkiej Brytanii, udzielą wywiadu telewizyjnego, w którym opowiedzą o kulisach rozwodu z „royalsami” i swoim obecnym życiu. Odcinek talk show Oprah’y Winfrey z książęcą parą zostanie wyemitowany 7 marca przez amerykańską stację CBS. Według amerykańskiej prasy, wywiad rozpocznie się od szczerej rozmowy Meghan Markle z prowadzącą program, Księżna ma zdradzić Winfrey kulisy rozstania z rodziną królewską, a także opowiedzieć o drugiej ciąży, macierzyństwie i działalności charytatywnej. Harry dołączy do pań nieco później. Królowa amerykańskiego talk show będzie pytać wnuka Elżbiety II o życie w USA i plany na przyszłość. Pałac Buckingham poinformował, że nie będzie komentował decyzji pary. Książę i księżna oficjalnie nie reprezentują już rodziny królewskiej i nie muszą uzgadniać swoich działań medialnych z królową.

Agencja naukowa do zadań wysokiego ryzyka

ielka Brytania powoła agencję naukową wysokiego ryzyka, której zadaniem będzie praca nad nowymi wynalazkami. Jak podaje BBC, Advanced Research & Invention Agency (ARIA) będzie miała większą niż inne agencje tolerancję błędów. Na jej działalność w ciągu najbliższych czte-

rech lat przeznaczono 800 mln funtów. To stosunkowo niewiele, porównując chociażby z UK Research, która dostała w tym roku ponad 10 mld funtów na badania. Wzorem dla nowej brytyjskiej agencji ma być jej amerykański odpowiednik, który przyczynił się do powstania internetu i nawigacji satelitarnej.

Londyński ratusz chce przekonać turystów do powrotu nad Tamizę

Londyński Teatr Narodowy odwołał tournee po Europie

mln funtów przeznaczy londyński ratusz na przekonanie turystów – krajowych i zagranicznych – do odwiedzenia brytyjskiej stolicy po lockdownie. Przed pandemią turystyka była motorem napędowym londyńskiej ekonomii. Tymczasem w ubiegłym roku odwiedzający stolicę wydali o 11 mld funtów mniej niż w 2019 roku. W planie ratusza jest między innymi organizacja spektakularnych imprez, które mają przyciągnąć turystów z całego świata.

ak podano, powodem są komplikacje formalne po brexicie. Artyści muszą występować o wizy, a przewożenie sprzętu i instrumentów stało się drogie i skomplikowane formalnie. Przedsięwzięcie uznano za niedochodowe w obecnych warunkach. National Theatre planował na ten rok wystawienie w kilku krajach Europy spektaklu „The Curious Incident of the Dog in the Night Time”.

16 |

| OBLICZA EMIGRACJI

Jestem muzykiem od dawna, a więc nie potrafię tak normalnie, beztrosko słuchać muzyki, bo zawsze znajdę jakiś ciekawy zwrot muzyczny, zaśpiew, zagrywkę na instrumencie czy jakiś trik producenta. Takie skrzywienie mają prawie wszyscy ci, którzy zajmują się muzyką, ale bywa też czas relaksu, najczęściej przed snem włączam sobie coś delikatnego i wtedy odlatuję – mówi Remi Juśkiewicz, muzyk, który, jak sam o sobie mówi, „z wiekiem odkrywa w sobie więcej, niż się spodziewał".

Fot. Radek Huget

25 lutego 2021 | Nº 884 |

Poprzez się spełn

| Nº 884 | 25 lutego 2021

muzykę niam

OBLICZA EMIGRACJI |

| 17

18 |

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| OBLICZA EMIGRACJI

Są poeci, którzy piszą wiersze nadające się do piosenek. Ja miałem szczęście na takich trafić. Pierwszym był Wiesław Fałkowski, który poznał mnie z Dorotą Górczyńską-Bacik, a następnie poznałem Marię Duszkę. Szybko się zorientowaliśmy, że musi powstać muzyka do tekstu, bo odwrotnie się nie da

Fot. Radek Huget

Dariusz A. Zeller

zupełniając wypowiedź artysty należy dodać, iż Remi Juśkiewicz w dojrzałym już wieku stał się songwriterem, wokalistą, producentem i szefem własnego, internetowego programu muzycznego. Poznajcie tę niezwykłą historię...

Witaj Remi. Powiedz, jak radzi sobie tak uznany muzyk w tym trudnym okresie lockdownu?

Z tym uznaniem to różnie bywa, ale dostosowałem się dość szybko. Jako muzyk 27 marca zacząłem koncerty online, które trwają do dziś, a zawodowo…? Cały czas jestem listonoszem i podobnie, jak swego czasu mistrz kabaretu, Zenon Laskowik, czuję się z tym świetnie.

Muzyka, którą tworzysz, jest bardzo charakterystyczna... W jaki sposób trafiłeś w swojej twórczości akurat na piosenkę autorską?

Prawdziwy przełom nastąpił dopiero pięć, sześć lat temu, kiedy mając dość kapryśnych wokalistów, sam postanowiłem śpiewać oraz pisać piosenki. Na początku męczyłem się z tekstami, ale wtedy z pomocą przyszedł mi stary znajomy, Wiesław Fałkowski, którego znałem jeszcze z Polski. Okazało się, że jest poetą, a jego wiersze wydały mi się bardzo ciekawe, na tyle, że można by je zaadoptować do muzyki. Pozwolił mi w nich co nieco pozmieniać, żeby pasowały do mojej koncepcji melodii i w ten sposób powstało ponad 50 naszych wspólnych piosenek. Tamto doświadczenie sprawiło, że postanowiłem pójść dalej i nawiązałem współpracę z innymi poetami. W Anglii to Dorota GórczyńskaBacik i Aleksy Wróbel, a w Polsce Maria Duszka, Adam Gwara, Bianka Kunicka-Chudzikowska, Danuta Nogawka oraz Grażyna Wojcieszko. Z tą ostatnią niedawno obchodziliśmy rocznice wydania płyty pt. „Nie mów o miłości”, na której znalazło się 14 utworów. Pięć z nich skomponowała

Fot. Andrzej Drelich

Maja Koman, a resztę ja. Oboje również śpiewamy. W jednej z piosenek jako wokalistka występuje znana aktorka Małgorzata Kożuchowska. Natomiast w grudniu 2020 roku, ukazała się płyta „Może pojutrze”, tym razem z tekstami Wiesława Fałkowskiego, Doroty Górczyńskiej-Bacik i Marii Duszki.

Jak zaczęła się twoja przygoda z muzyką?

Od dziecka muzyka była mi bardzo bliska, dlatego rodzice postanowili, żebym uczęszczał do przedszkola muzycznego w Inowrocławiu, a potem do szkoły muzycznej I stopnia w klasie akordeonu. Byłem raczej kiepskim uczniem, bardziej pasjonowała mnie piłka nożna, mimo to po podstawówce kontynuowałem naukę w szkole muzycznej II stopnia, tym razem w klasie puzonu. Nie ukończyłem jej jednak, gdyż całkowicie pochłonęła mnie gra na klawiszach i zapragnąłem występować w jakimś zespole. Z czasem założyłem bądź dołączyłem do kilku grup, jednocześnie pracując jako instruktor muzyczny w domu kultury.

Z tym ostatnim, zespołem YA z Inowrocławia, mocno inspirowanym muzyką U2, zaczęła się poważniejsza przygoda. Po pewnym czasie zaczęliśmy szukać własnego kierunku, coś zaczęło wychodzić, ale życie osobiste wymagało zmian i opuściłem zespół. Chłopaki później wydali płytę, natomiast ja na łono muzyki wróciłem razem z o 14 lat młodszym bratem Michałem, zakładając folkrockową kapelę Rose is Black. Repertuar był bardziej akustyczny, piosenki głównie naszego autorstwa, trochę nawiązujące do twórczości Boba Dylana. Po roku działalności dostaliśmy zaproszenie do telewizji Polsat, gdzie na żywo wystąpiliśmy w programie „Halo! Gramy”. A potem brat wyjechał do Londynu.

Właśnie trzymam w ręku twoją najnowszą płytę „może pojutrze". Jak doszło do jej stworzenia?

Są poeci, którzy piszą wiersze nadające się do piosenek. Ja miałem szczęście na takich trafić. Pierwszym był Wiesław Fałkowski, który poznał mnie z Dorotą GórczyńskąBacik, a następnie poznałem Marię Duszkę. Szybko się zorientowaliśmy, że musi powstać muzyka do tekstu, bo odwrotnie się nie da (śmiech). Było to dla mnie duże wyzwanie, ale po kilku latach praktyki, teraz mogę pisać piosenki do „Tytusa, Romka i Atomka” lub książki kucharskiej (śmiech). Co jeszcze było ważne to sztuka kompromisu. Aby dopasować tekst do melodii musiałem często go delikatnie zmienić, na co oni mi pozwalali. Wybraliśmy 14 piosenek, zaaranżowałem je i z pomocą kilku muzyków, takich jak: Julia Owczarek – skrzypce, Paweł Szymański – harmonijka i Augustin Izoard (Belgia) – piano, nagrałem wszystkie ślady. Wraz z moim przyjacielem Jurajem Fajnorem ze Słowacji zmiksowaliśmy całość, mastering zrobił Juraj i tak w warunkach pandemii powstała płyta.

Na tej płycie tworzysz oczywiście muzykę i aranżacje. Z kolei teksty są dziełem, jak wspomniałeś, Wiesława Fałkowskiego, Marii Duszki i Doroty GórczyńskiejBacik. Jak układała się wasza współpraca przy powstawaniu tej płyty, w tychże pandemicznych warunkach?

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

| 19

marzenia, bycia muzykiem profesjonalnym, czyli po prostu wykonywać zawód, który kocham i z tego żyć.

Jakie masz plany i cele na przyszłość?

Na razie skupiam się na facebookowym programie „Piosenki na koniec tygodnia” (niedługo 100 emisja) i wokół tego kręci się moje życie artystyczne i prywatne, bo bardzo pomaga mi w tym moja żona Violetta. Program ten zupełnie przypadkowo stał się tematem mojej pracy doktorskiej, którą mam zamiar zacząć pisać już w marcu br. Jak już pandemia nas opuści, to na pewno będą jakieś plany koncertowe, bo głód jest straszny po obu stronach, widowni i mojej. Mam też plan wydać płytę złożoną z piosenek wybranych przez słuchaczy i zagranych w mojej audycji na żywo.

Fot. Daniel Cichy

No właśnie. Twoim najnowszym projektem są też „Piosenki na koniec tygodnia" z cyklu „Remi i przyjaciele", które można obserwować na Facebooku. Powiedz coś więcej o swoim przedsięwzięciu...

Projekt graficzny płyty: Wiesław Fałkowski

Autorzy ci byli pierwszymi, którzy zaufali mi jako twórcy muzyki, a ponieważ według nas, piosenek nadających się do publikacji było dość, nie było już sensu angażować innych. Co nie znaczy, że wkrótce nie ukaże się kolejna płyta z tekstami innych autorów. Poza tym projekt graficzny okładki tej płyty, to obraz Doroty Górczyńskiej-Bacik zaadoptowany przez Wiesława Fałkowskiego, co świadczy o tym, że byliśmy dosyć samowystarczalni.

Mieszkasz w Londynie i tutaj tworzysz. Trudno jest takiemu artyście, jak ty, działać na tym terenie?

Kiedy studiowałem songwriting, nauczyciel od publishingu w prywatnej rozmowie doradził mi, abym nie oglądał się na nikogo tylko budował swoją publiczność i swoją historię. Wziąłem to sobie do serca, asymiluję się ze środowiskiem poetów i innych artystów, a nawet dziennikarzy czy po prostu pasjonatów muzyki i całą tą mieszankę zapraszam do współpracy podczas moich weekendowych audycji na FB Live.

Po ogłoszeniu pandemii, zacząłem odwoływać koncerty i w rozmowie z Dorotą (Gorczyńską-Bacik) nieśmiało powiedziałem: wszyscy teraz coś grają w internecie – może i ja powinienem…? Dorota stwierdziła, że nie powinienem, ale muszę (śmiech) i tak się to zaczęło 27 marca 2020 roku. Program ewoluuje, zmienia strukturę i coraz więcej osób bierze w tym udział. Jedno jednak pozostaje niezmienne: ja występuję, gram i śpiewam na żywo. Cały czas też poszukuję i zapraszam do programu nowych wokalistów – songwriterów. Jedyne kryterium to kreatywność i pasja. Innych limitów u mnie nie ma!

Czym jest dla ciebie muzyka sama w sobie?

Jestem muzykiem od dawna, a więc nie potrafię tak normalnie, beztrosko słuchać muzyki, bo zawsze znajdę jakiś ciekawy zwrot muzyczny, zaśpiew, zagrywkę na instrumencie czy jakiś trik producenta. Takie skrzywienie mają prawie wszyscy ci, którzy zajmują się muzyką, ale bywa też czas relaksu, najczęściej przed snem włączam sobie coś delikatnego i wtedy odlatuję. Ponieważ mam swoich widzów – „Piosenki na koniec tygodnia" ogląda tygodniowo średnio 1000 osób – to poprzez muzykę się spełniam. Dodaje mi ona pewności siebie i pozwala myśleć o spełnieniu mojego największego

Gdzie można szukać informacji o działalności Remiego? Facebook – „Piosenki na koniec tygodnia” oraz w serwisie YouTube #piosenkiremijuskiewicz Ponadto płyty „Może pojutrze” i „Nie mów o miłości, Grażyna Wojcieszko i jej

goście” są do kupienia w serwisie Allegro

20 |

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| COOLTIME

Rewolucj w dostaw lokalnych Lex Bayer

Przygotowała Karolina Wiatrowska

od koniec marca ubiegłego roku, gdy Wielka Brytania wprowadziła pierwszy lockdown, zakupy spożywcze stały się trudne. Termin dostawy do domu był prawie niemożliwy, ponieważ potencjalni klienci ścigali się w składaniu zamówień online. Kupujący stanęli w długich kolejkach, a sklepy ograniczały liczbę osób, które mogły być w sklepie w danym momencie. Kupujący w Milton Keynes, około 50 mil na północny-zachód od Londynu, mieli jednak inną opcję. Mała armia 80 robotów dostawczych, obsługiwana przez estońską firmę Starship, niezłomnie toczyła się po ulicach, dostarczając artykuły spożywcze do domów bez konieczności kontaktu z ludźmi. Roboty, o których mowa, wyglądają jak białe pudełka na sześciu kołach i mogą podróżować autonomicznie – ze spokojną prędkością czterech mil na godzinę – do dowolnego miejsca wskazanego w aplikacji przez telefon komórkowy. Mogą wspinać się po krawężnikach (ale nie po schodach) i są wyposażone w głośniki, aby w razie potrzeby „rozmawiać” z ludźmi. Klienci odblokowują schowek za pomocą telefonu komórkowego, gdy przybywa robot i odbierają zamówienie. „Droga robotów nie była całkowicie gładka. Skargi klientów dotyczące błędów i trudności w użytkowaniu są widoczne wśród recenzji aplikacji Starship, ale uczymy się na błędach”, mówi Lex Bayer, dyrektor generalny Starship Technologies.

ROBOTY STARSHIP

Założony w 2014 roku przez współzałożycieli Skype’a, Ahti Heinla i Janusa Friisa, Starship Technologies działa obecnie w kilku miastach na całym świecie. Ich siedziba znajduje się w San Francisco, a główne biuro inżynierskie w Estonii. „Większość swoich robotów umieściliśmy na kampusach uniwersyteckich w Stanach Zjednoczonych. Rozpoczęliśmy również działalność w wielu lokalizacjach miejskich – od Mountain View w zatoce San Francisco w Kalifornii po Frisco, w obszarze metra Dallas-Fort Worth w Teksasie. Roboty, wyposażone w kamery, radar i inne czujniki same nawigują, dopasowując swoje otoczenie do map cyfrowych budowanych przez firmę w każdej nowej lokalizacji. Kluczem do zautomatyzowanej logistyki nie są przyciągające wzrok roboty, ale sieć i sprytna choreografia za kulisami. Tylko wtedy dostawa do domu może zostać zrealizowana efektywnie i na dużą skalę”, mówi Lex Bayer, CEO w Starship Technologies. Ma to miejsce w Milton Keynes, w jednym z najbardziej rozwijających się miast w Wielkiej Brytanii, gdzie roboty są testowane od dwóch lat. W ostatnim czasie odnotowały ogromny sukces. Nagła przydatność robotów dla ludzi przebywających podczas zamknięcia w domach jest kuszącą wskazówką, co maszyny mogą pewnego dnia osiągnąć – przynajmniej w idealnych warunkach. Miasto Milton Keynes, z populacją 270 000 mieszkańców i rozległą siecią ścieżek rowerowych, tzw. czerwonych dróg, doskonale się do tego nadaje. Zbudo-

Duncan Tatton-Brown

wane po II wojnie światowej było starannie zaplanowane, a większość ulic wytyczona została w postaci siatki, co niesamowicie ułatwia poruszanie się robotów. „Wierzymy, że nasze roboty zrewolucjonizują dostawy żywności i paczek, oferując ludziom wygodne nowe usługi, które usprawnią codzienne życie. Dzięki naszej sprawdzonej zdolności do wykorzystywania technologii w połączeniu z doświadczeniem w świadczeniu usług tysiącom ludzi stało się to rzeczywistością”, tłumaczy Bayer. Przysadziste sześciokołowe roboty przewoziły artykuły spożywcze i kolacje do domów i biur. W miarę rozprzestrzeniania

się koronawirusa Starship przeniósł flotę jeszcze bardziej na dostawy artykułów spożywczych oraz gorących potraw. Miejscowi mogli kupować produkty bez kontaktu z innymi ludźmi. „Kiedy roboty Starship po raz pierwszy przybyły do Milton Keynes w 2018 roku, mieszkańcy mówili, że s ą urocze, ale bezcelowe. Następnie, na początku kwietnia 2020 roku zapewniały bardzo potrzebne połączenie ze światem zewnętrznym. Obecnie widzimy, że roboty są ulubionymi produktami, ponieważ oferują całkowicie bezdotykowy kontakt. Wystarczy zeskanować kod, drzwiczki się otwierają, bierzesz zakupy i wszystko jest gotowe w 10 sekund”, opowiada Bayer. „W najbliższych miesiącach planujemy zwiększyć liczbę robotów z 80 do 100”, dodaje. Ale nawet proste zadania, takie jak dostawa zrobotyzowana, wciąż napotykają niezliczone przeszkody techniczne i logi-

COOLTIME |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

a ach

o pomoc nasze roboty. Do tej pory roboty zrealizowały ponad 100 000 autonomicznych dostaw i przejechały ponad 500 000 mil”, mówi rzecznik prasowy firmy. „Robimy wszystko, co w naszej mocy, aby zapewnić naszym klientom i pracownikom bezpieczeństwo. Wszystkie procesy sanityzacji związane z naszą usługą zostały sprawdzone przez ekspertów i postępujemy zgodnie z ich wytycznymi dotyczącymi procedur operacyjnych, aby zapewnić wszystkim bezpieczną i wygodną obsługę. Bez robotów w łańcuchu dostaw potrzebnych jest więcej ludzi, a ponieważ to ludzie są głównym źródłem zachorowań – używanie robotów zmniejsza to ryzyko”, dodał.

ROZWÓJ TECHNOLOGII ROBOTYCZNEJ

W ostatnich latach firmy z Doliny Krzemowej zainwestowały miliardy dolarów w rozwój wszystkiego, od samochodów samojezdnych po roboty magazynowe, rozpowszechniając je na cały świat. Technologia szybko się poprawia. Roboty mogą pomóc w dostawach, transporcie, recyklingu, produkcji. Obsługa gwałtownego wzrostu zakupów online poprzez dodanie większej liczby kierowców i samochodów dostawczych wiąże się z wysokimi kosztami. Supermarket Tesco niedawno ogłosił, że inicjatywy mające na celu zwiększenie dostaw online podniosą koszty nawet o 925 milionów funtów w roku finansowym 2020/21, równoważąc wzrost, jaki supermarket uzyskał dzięki zwiększonej sprzedaży żywności. „Istnieją granice tego, co robot dostawczy może zrobić, ale przecież od czegoś trzeba zacząć”, mówi Bayer. Weterani branży dobrze o tym wiedzą. Gabe Sibley, inżynier i profesor, który wcześniej pracował dla National Aeronautics and Space Administration, w 2017 roku założył firmę Zippy do dostaw na chodniki. Jednak firma z San Francisco szybko stanęła przed wyzwaniami. Roboty mogły poruszać się tylko w tempie marszu, około 1 mili na godzinę, co poważnie ograniczało obszar dostaw, szczególnie w przypadku gorących potraw. W ostatnim czasie pomy-

słów na futurystyczne pojazdy pojawiło się znacznie więcej. System dostarczania dronów Wing – usługa, prowadzona przez firmę macierzystą Google, Alphabet Inc, prowadziła program testowy przez kilka miesięcy przed pandemią koronawirusa. Teraz drony Winga są używane do dostarczania podstawowych produktów, takich jak leki, żywność dla niemowląt, papier toaletowy czy pasta do zębów dla mieszkańców miasta Christiansburg w Wirginii (USA). Firmy takie jak Wing i Starship mają nadzieję, że mogą rozszerzyć zasięg tych usług i udoskonalić swoje umiejętności. Teraz jest do tego idealny moment. „Z dnia na dzień dostawa zmieniła się z wygodnej w istotną usługę”, zaznaczył dyrektor generalny Starship, Lex Bayer.

INTELIGENTNA PRZYSZŁOŚĆ

W magazynach Ocado w Wielkiej Brytanii roboty to tylko wierzchołek całej operacji. „Kluczową technologią jest oprogramowanie do uczenia maszynowego, które pomaga zoptymalizować wszystko, od łańcucha dostaw po konserwację predykcyjną robotów. To właśnie pozwala na złożenie zamówienia na 50 pozycji w zaledwie sześć minut”, tłumaczy Duncan Tatton-Brown, dyrektor finansowy w Ocado. Brytyjska firma od 20 lat rozwija zautomatyzowane magazyny spożywcze, w których pracują roje robotów. „Najnowsze dane pokazują, że do rozwoju potrzebna jest siła konkretnej oferty, takiej jak nasza. Klienci coraz częściej przenoszą się do internetu, korzystając z wygody i komfortu własnej sofy, pomimo, że rynek jest trudny", tłumaczy Tatton-Brown. Wzrost zysków w takich firmach jak Ocado nastąpił, gdy Wielka Brytania znalazła się pod wpływem Covid-19. „Większość kraju w ostatnim czasie myślała, że skutki pandemii zaczną mieć ogromny wpływ na zapotrzebowanie na produkty spożywcze. Ludzie przecież tracą pracę, zaczynają oszczędzać pieniądze, starają się mniej wydawać. Tak się jednak nie stało. Wierzymy, że nasze połączenie umiejętności i doświadczenia zmieni sposób, w jaki cała branża detaliczna przetwarza zamówienia

styczne. Roboty Starship mogą wozić nie więcej niż dwie torby z artykułami spożywczymi o wadze do 9 kg i mogą dostarczać je w obszarze o promieniu 6 km. Roboty korzystają zarówno z kamer, jak i GPS do nawigowania po ulicach. Mogą pokonywać krawężniki, przejeżdżać przez ulicę i jeździć w każdych warunkach pogodowych. Jeździć bez przerwy przez 14 godzin dziennie. Rozprzestrzenianie się robotów doprowadziło do konfliktów dotyczących tego, kto ma prawo do korzystania z chodników, a krytycy określają ich potencjalne rozprzestrzenianie się jako „prywatyzację publicznego pierwszeństwa przejazdu”. Firma zajmująca się robotyką twierdzi, że popyt na roboty był w ostatnich tygodniach tak duży, że planuje dalszy rozwój w Wielkiej Brytanii. „Mamy sklepy spożywcze, restauracje i inne firmy kurierskie, które skontaktowały się z nami i poprosiły

| 21

online”, powiedział. Ocado planuje rozszerzyć ofertę usług dostawczych dla sprzedawców odzieży i towarów ogólnych po zakupie dwóch amerykańskich robotów. „Zapłaciliśmy 203 mln funtów za amerykański system – Kindred Systems, oparty na sztucznej inteligencji dla firm takich jak Gap i American Eagle oraz 20 mln funtów na produkcję ramion robotów, które mogą zastąpić ludzi w kompletowaniu i pakowaniu towarów z dostawą do domu”, wylicza Tatton-Brown. Czy to zatem krok w stronę wyeliminowania człowieka? „Mamy pięć własnych robotycznych ramion zbierających, ale ten złożony i najważniejszy ostatni etap procesu – polegający na wyjmowaniu różnorodnych i często delikatnych przedmiotów ze skrzynek i pakowaniu ich do toreb dla kupujących – jest obecnie wykonywany głównie przez ludzi. Dwa najstarsze magazyny Ocado w Hatfield i Dordon, które zatrudniają ponad 4000 osób, nie nadają się do instalowania robotów, ale spodziewamy się, że zaczną zastępować pracowników w swoim nowszym centrum dystrybucyjnym Erith i innych nowych obiektach w Wielkiej Brytanii w ciągu najbliższych dwóch lub trzech lat”, zapowiada dyrektor finansowy. Zaznaczył jednak, że całkowita liczba osób zatrudnionych przez Ocado w Wielkiej Brytanii będzie nadal rosła, ponieważ będzie to tworzyć „więcej wysokiej jakości miejsc pracy dla inżynierów”, a nie „operacje ręczne”. „Nie spodziewamy się żadnych zwolnień w wyniku rozwijającej się technologii”, oznajmił. Zwyczaje zakupowe niewątpliwie ulegają zmianie. Niedawne badanie przeprowadzone przez brytyjskiego dostawcę płatności JGOO wykazało, że 40% ludzi spodziewa się zmniejszenia liczby wizyt w sklepach stacjonarnych w ciągu najbliższych sześciu miesięcy. Jeśli ma to stać się trwałą zmianą poza pandemią, spodziewajmy się, że korpus robotów magazynowych i przyjazny, sześciokołowy zautomatyzowany dostawczy robot toczący się po ulicy, mogą stać się częścią naszej przyszłości.

22 |

| COOLTIME / ROZMOWA

Ta książka to s przełamywani

Już dawno przestała być tylko autorką projektu „Ambasada Biznesu”, promując przedsiębiorczych Polaków na świecie. Albo mamą Robina i Lily, żoną Spencera, który pełni służbę w amerykańskiej straży pożarnej. Dziennikarka, pedagog i mecenas kultury? To wciąż za mało. Przez jedenaście lat mieszkała w malowniczej Szkocji, gdzie Edynburg i jego przedmieścia stały się dla niej inspiracją do napisania książki „Harper i zagubiona wiedza”. Fascynuje się tematyką Quantum Healing Hypnosis Technique, której jest licencjonowanym praktykiem. Miłośniczka jogi i ekologicznego jedzenia. Żarliwie dba o przyrodę i jej zasoby. Ratuje żółwie na florydzkich plażach oraz wspiera akcje sprzątania oceanów. Aktywnie nurkuje podczas wypraw do odległych zakątków. „Przez 15 lat życia na emigracji zrealizowałam mnóstwo wspaniałych przedsięwzięć, które kiedyś, dla młodej dziewczyny z Tomaszowa Mazowieckiego, były mglistym marzeniem”, mówi Kinga Langley. Rozmawiała Karolina Wiatrowska

iedy odkryła pani w sobie pasję do pisania i jak doszło do stworzenia książki „Harper i zagubiona wiedza"?

Od kilku lat nosiłam się z zamiarem napisania książki dla młodych czytelników, ale chciałam, by była pełna wartościowego przekazu. Kiedy mieszkałam w Edynburgu, zachwycałam się wszystkim dookoła, marzyłam i rozmyślałam o historii, którą mogłabym opisać. Niestety nic nie przychodziło mi do głowy. Jednak im więcej myślałam o napisaniu książki, tym coraz częściej nawiedzały mnie dziwne sny, zdawałoby się pochodzące nie z tego świata. Były niczym z jakiegoś fantastycznego filmu, więc uznałam za konieczne przeniesienie ich na kartki papieru. W 2017 roku przeprowadziłam się na Florydę, wyszłam za mąż i urodziła się nam córeczka. Razem z mężem szukaliśmy sposobu na dodatkowy biznes. Nieszczęsny los sprawił, że rozpoczęliśmy współpracę z pewną Polką mieszkającą w Szkocji, która okazała się nieuczciwa i naraziła nas na duże straty finansowe. Poza rozczarowaniem i utratą pieniędzy, próbowałam zrozumieć sens pojawienia się tej kobiety w moim życiu. Po

25 lutego 2021 | Nº 884 |

niedługim czasie zrozumiałam, że ta postać pojawiła się nie bez powodu. Uświadomiłam sobie, że powinnam skoncentrować się na sobie i swoich marzeniach. Co zabawniejsze, to właśnie ona powiedziała mi o Dolores Cannon, która była prekursorką Quantum Healing Hypnosis Technique. Zaczęłam coraz bardziej interesować się dokonaniami pani Cannon. Jej praca tak mnie zafascynowała, że zdecydowałam zapisać się na kurs hipnozy regresyjnej, by zgłębić tę technikę. Podczas studiowania tej metody, któregoś dnia wydarzyło się coś nieprzewidywalnego. Po otrzymaniu niegrzecznego maila od nieuczciwej kontrahentki, coś mnie „uderzyło”, a do mojej głowy zaczęły spływać nieprawdopodobne myśli. Usiadłam natychmiast do komputera i zaczęłam je spisywać, a one układały się niesamowitą całość. Tak zaczęła się historia Harper.

Skąd pani czerpie pomysły, inspiracje? Jak długo pracowała pani nad książką?

Książkę zaczęłam pisać w maju 2019 roku. Moja córeczka miała wówczas roczek i opieka nad nią zajmowała mi sporo czasu. Miałam głowę pełną pomysłów, jednakże ograniczenia czasowe sprawiały, że pisanie szło mi znacznie wolniej, aniżeli bym sobie

COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

posób na ie barier tego życzyła. W styczniu 2020 roku mój mąż uległ poważnemu wypadkowi, w wyniku którego złamał kręgosłup w czterech miejscach. Po dziesięciu dniach pobytu na intensywnej terapii, szpital wystawił firmie ubezpieczeniowej rachunek na ćwierć miliona dolarów, która odmówiła dalszego finansowania leczenia mojego męża i jego rehabilitacji. Po wypisaniu ze szpitala, zamiast do ośrodka rehabilitacyjnego, przywiozłam go do domu ze złamanym kręgosłupem, stając się jego i córeczki jedynym opiekunem. Niestety na pewien czas musiałam zapomnieć o dalszym pisaniu książki. Następnie w kwietniu, znajoma z Miami zaprosiła mnie do zrobienia wspólnej 21-dniowej medytacji Deepaka Chopra. Nigdy wcześniej nie medytowałam, nazwijmy to „profesjonalnie”, więc z ciekawości zgodziłam się i czwartego dnia znów wydarzyło się coś dziwnego. Ponownie spłynęła do mojej głowy fala natchnienia i wspaniałych pomysłów, które dzień po dniu zapisywałam i dzięki temu 30 września 2020 roku postawiłam ostatnią kropkę na kartach mojej książki.

„Opowieści z Narni”, gdyż chciałam przyjrzeć się bliżej stylowi pisarskiemu tych pozycji. Notabene sir Arthur Conan Doyle, autor powieści o najsłynniejszym detektywie na świecie, też mieszkał i tworzył w Edynburgu. Może to miasto ma dobrą passę dla pisarzy…

Czy sama jest pani zafascynowana literaturą fantasy?

O dziwo, nigdy nie czytałam literatury fantasy, choć uwielbiam tajemniczość i baśnie. Jak większość młodych ludzi zakochałam się w „Harrym Potterze”, ale przeczytałam tylko pierwszą część z całej sagi. Kiedy zaczęłam pisać moją książkę, oddałam się lekturze „Sherlocka Holmesa” oraz

„Harper i zagubiona wiedza”, to pełna przygód opowieść o trzynastoletniej dziewczynce, która za sprawą zagadkowego wehikułu zostaje przemieniona w złotego orła i przenosi się do Świata Ptaków. W tej krainie legendy przeplatają się z prawdą, rzeczy magiczne mogą okazać się realne, a tajemnice zatopionej Atlantydy co rusz wypływają na powierzchnię oceanu wiedzy. Dzięki sile umysłu można tu przenosić ciężkie głazy i porozumiewać się telepatycznie. Latające kufry służą cennymi radami, a największymi wrogami bohaterów są ich wewnętrzne blokady i strach. Ta książka, to klucz z alchemicznego złota, który otwiera nawet najbardziej zardzewiałe zamki w drzwiach do potęgi naszego umysłu. To sposób na przełamanie bariery lęku gnieżdżące się w sercach dzieci, młodzieży oraz ich rodziców. Książka uczy marzyć, czytać znaki i podejmować wyzwania, by stać się spełnionym człowiekiem i wypełnić swoją misję na ziemi.

Zaangażowała się pani w ekologię i ratowanie żółwi. Dlaczego?

Skąd pomysł by pisać akurat dla młodego pokolenia?

Jako dziecko czy nastolatka nie lubiłam za bardzo czytać książek. Jako przykładna uczennica zmuszałam się do czytania lektur, ale nie pamiętam, aby jakaś wywarła na mnie wrażenie. Treści większości z nich były smutne i przygnębiające. Jedyną książką, którą lubię z okresu dzieciństwa jest „W pustyni i w puszczy”. Moja miłość do literatury zakwitła dopiero, gdy na studiach przeczytałam „Alchemika” Paulo Coelho. To było jak balsam dla duszy. Zaczęłam czytać każdego dnia. Później pojawił się „Harry Potter”, którego odkryłam dopiero w Edynburgu w 2014 r., gdzie powstawała jego zdecydowana część. Stolica Szkocji jest miastem pełnym magii i tajemnych wydarzeń, która również dała podłoże do mojej książki.

O czym opowiada pani książka?

Ta książka, to klucz z alchemicznego złota, który otwiera nawet najbardziej zardzewiałe zamki w drzwiach do potęgi naszego umysłu. To sposób na przełamanie bariery lęku gnieżdżące się w sercach dzieci, młodzieży oraz ich rodziców. Książka uczy marzyć, czytać znaki i podejmować wyzwania, by stać się spełnionym człowiekiem i wypełnić swoją misję na ziemi

90% żółwi znoszących jaja w Stanach Zjednoczonych, składa je na plażach Florydy w okresie od początku maja do końca października. Samica, która przyszła na świat na danym wybrzeżu, wraca w to samo miejsce, aby tam złożyć swoje jaja. Każdego ranka tuż ze wschodem słońca, odpowiednio przeszkoleni wolontariusze przemierzają plaże i szukają śladów gniazd, by je oznaczyć i zabezpieczyć, dając tym samym znać turystom, że jest to teren chroniony. Dodam, że za naruszenie gniazda przez osobę nieuprawnioną czy kradzież jaj grożą surowe kary, łącznie z pozbawieniem wolności. Przy każdym gnieździe wpisuje się datę złożenia jaj, aby później było wiadomo, ile liczą sobie tygodni. Następnie w okresie wylęgu, sprawdza się każde gniazdo, obserwując ślady płetw żółwików pozostawione na piasku. Jeśli widzimy, że z danego gniazda wyszło kilka żółwi, delikatnie usuwa się piach z głębokiej na co najmniej pół metra komory, aby odkopać żółwiki, które utknęły i nie mogą się wydostać. Trzeba działać szybko, gdyż żółwiki nie mogą przeżyć pod piachem zbyt długo. Zdrowe osobniki wypuszcza się następnego ranka do oceanu, chore trafiają do specjalnego szpitala i tam po okresie rekonwalescencji wracają do naturalnego środowiska.

Kocha pani podróże. Która z nich była najciekawsza?

Najcudowniejszym doświadczeniem, jakie przeżyłam był wolontariat w sanktuarium słoni w Chiang Mai na północy Tajlandii. Przez cały dzień opiekowałam się jednym z kilkunastu przebywających tam słoni. Musiałam najpierw się z nim zaprzyjaźnić, gdyż są to bardzo inteligentne zwierzęta i pracują tylko z osobami, które

| 23

zaakceptują. Po nakarmieniu go słodkimi bananami, słoń zamachał radośnie uszami, co oznaczało, że mnie polubił i mogę zabrać się za jego czyszczenie. Po szczotkowaniu musiałam zaprowadzić go do rzeki, w której odbywała się kąpiel. Nietrudno sobie wyobrazić, że również i ja byłam cała mokra, gdyż słonie uwielbiają się bawić i polewać się wodą, którą nabierają do trąby. Po porannych czynnościach higienicznych, zostaliśmy przeszkoleni z jazdy na oklep na słoniu i w grupie kilku osób wybraliśmy się na kilkugodzinną przejażdżkę po dżungli. To było niesamowite przeżycie. Na przedramieniu miałam zapisane w języku tajskim komendy na wypadek, gdyby nie chciał słuchać, ale mój słoń był bardzo miły i pomimo, że mówiłam do niego po polsku, wyglądało, że się rozumiemy.

Proszę powiedzieć o fascynacji Quantum Healing Hypnosis Technique.

Quantum Healing Hypnosis Technique jest kwantową metodą uzdrawiania za pomocą hipnozy stworzoną przez Dolores Cannon, znaną amerykańską terapeutkę. Podczas swojej ponad czterdziestoletniej praktyki, trafiła na źródło niezwykłych informacji. Nieposkromiona ciekawość zaprowadziła ją do odkrycia kontaktu z podświadomością pacjenta, dzięki czemu stworzyła metodę przynoszącą wymierne efekty terapeutyczne, a nawet zaskakujące uzdrowienia fizyczne.

Gdzie można dostać książkę?

Książka „Harper i zagubiona wiedza” jest już dostępna we wszystkich księgarniach internetowych w Polsce, łącznie z Empik.com w formie papierowej oraz w wersji elektronicznej e-book. Od marca będę prowadzić autorskie, edukacyjne spotkania online w szkołach podstawowych w Polsce oraz w polonijnych placówkach edukacyjnych za granicą, które są częścią specjalnie przygotowanego projektu opracowanego przeze mnie i grupę pedagogów. Jego celem jest propagowanie wartościowej rodzimej literatury, wprowadzanie czytelnika w świat wartości moralnych oraz kształtowanie nawyku czytelnictwa wśród najmłodszych. Pierwszy cykl spotkań rozpocznie się 5 marca w Edynburgu. Udział w nim weźmie 160 dzieci w wieku 6-14 lat. Każde dziecko otrzyma w prezencie książkę „Harper i zagubiona wiedza”, na podstawie, której wykona pracę plastyczną. Prace te zostaną zgłoszone do Międzynarodowego Konkursu Plastycznego o tej samej nazwie. W kapitule konkursowej zasiadają światowej sławy portrecistka Basia Hamilton mieszkająca w Londynie, malarka młodego pokolenia Justyna Kisielewicz z Florydy, Aleksander Doba, pierwszy człowiek na świecie, który przepłynął kajakiem 3 razy Atlantyk i Beata Drzazga, właścicielka największej firmy medycznej w Polsce.

24 |

0 2 P O T London

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| WYDARZENIA 2021

Lista

od 17:00 k te ią p y żd ka w j a ch u Sł RL przebojów Radia P t Prowadzi Grzegorz Albrych

Lista pod specjalnym nadzorem

Notowanie nr 2079, 19 lutego 2021

1. Meduza /Dermot Kennedy :: Paradise (4) 2. Jason Derulo/Adam Levine :: Lifestyle (5) 3. Olivia Rodrigo :: Drivers License (8) 4. Daria Zawialow :: Kaonashi (1) 5. Beata Kozidrak :: Bliżej (10) 6. Topic :: Why Do You Lie To Me (2) 7. Clean Bandit/iann dior :: Higher (14) 8. The Weeknd: Save Your Tears (9) 9. Krzysztof Z. :: Wszystko Bedzie Dobrze (3) 10. Selena Gomez :: Baila Conmigo (11) 11. Shawn Mendes/Justin Bieber :: Monster (7) 12. ATB x Topic :: Your Love (9PM) (6) 13. Gwen Stefani :: Let Me Reintroduce Myself (18) 14. Cleo :: Kocham (N) 15. Justin Bieber :: Anyone (N) 16. Little Mix :: Sweet Melody (12) 17. Pink :: Cover Me In Sunshine (N) 18. Dua Lipa /DaBaby :: Levitating (13) 19. Grzegorz Hyzy :: Król Nocy (15) 20. Joel Corry/MNEK: Head & Heart (16)

POCZEKALNIA

Najlepsza polska muzyka

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Rita Ora x Imanbek :: Bang Bang Dawid Kwiatkowski :: Bez Ciebie Vintage Culture, Fancy Inc :: Cali Dreams Dua Lipa :: We’re Good The Kid LAROI :: WITHOUT YOU Riton x Nightcrawlers :: Friday

KSIĘGOWOŚĆ

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

0208 846 3606 d e y o l -emp

Self

Partnership

LTD a j c stra

Rejeted

(Limi

ny)

Compa

VAT

poniedziałekczwartek 8.00-21.00

piątek 8.00-18.00

w sobotę ni eczynne

zenia c i l z o R yed o l p m self-e od już

£50

| 25

26 |

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| COOLTIME

orld Photography Organisation zaprezentowało zwycięzców kategorii National Awards w konkursie fotograficznym Sony World Photography Awards 2021. Jedną z nagród zdobyła Polka – Kamila Gruss. Kamila studiowała literaturę w Berlinie. Fotografią zaczęła interesować się dopiero 5 lat temu, prowadząc jednocześnie rodzinny biznes. National Awards to inicjatywa stworzona przez World Photography Organisation i Sony, która ma wspierać lokalne społeczności fotograficzne na całym świecie. W tym roku do konkursu Sony World Photography Awards 2021 zgłoszono ponad 330 tys. zdjęć z 220 krajów, a ponad 165 tys. do konkursu Open (z którego wyłoniono zwycięzców National Awards). Zwycięzcy konkursu dla studentów, młodzieży, otwartych i profesjonalnych konkursów Sony World Photography Awards 2021 zostaną ogłoszeni 15 kwietnia 2021 r.

Polka wśród zwycięzców Sony World Photography Awards 2021

COOLTIME |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

e, National Awards, aphy Awards

| 27

28 |

| COOLTIME / ROZMOWA

Sobota i niedziela 8.00-13.00

Dzień dobry weekend! Allan Cybulski poprowadzi dla Was sobotnie i niedzielne poranki od 8.00 do 13.00. W trakcie audycji naładuje Wasze baterie dobrą energią na cały dzień, poruszając lekkie i przyjemne tematy, idealne na weekendowy relaks. Coś na wesoło.

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

Muzyczne archiwum NFM

Dr Jacek Kornak

arodowe Forum Muzyki we Wrocławiu to jedno z najważniejszych centrów muzyki w Europie. Występują tam wybitni muzycy z całego świata, ale NFM posiada także bogatą kolekcję nagrań. Warto sięgnąć po niektóre z płyt i samemu przekonać się o jakości NFM. Wrocławska Orkiestra Barokowa znana jest z niezwykle ciekawego, często rzadko wykonywanego repertuaru, choć obok niszowych kompozytorów na ich nagraniach usłyszymy także na przykład utwory Mozarta. Jarosław Thiel współpracuje z orkiestrą od chwili jej powołania w 2006 roku, a od kilku lat jest jej dyrektorem artystycznym. Pod jego batutą orkiestra otrzymała nagrodę Fryderyka. Jednym z najciekawszych nagrań w kolekcji orkiestry jest „Symphonies”. Album zawiera symfonię C-dur Poštolka Leopolda Koželucha, symfonię Es-dur op. 41 Antonina Rejcha oraz symfonię D-dur Jana Václava Voříšeka. Wszyscy ci kompozytorzy pochodzili z Czech, ale swoją karierę rozwijali w Wiedniu w czasach Mozarta i Beethovena. Zapewne dlatego

dziś są w cieniu swoich wielkich współczesnych mistrzów. Jednak warto posłuchać tego albumu, aby przekonać się, że ich muzyka brzmi świeżo i oryginalnie. Przełom XVIII i XIX wieku to okres kształtowania się nowych form muzycznych. W tym okresie symfonia staje się dominującym gatunkiem muzycznym. Nagranie Wrocławskiej Orkiestry Barokowej świetnie ukazuje muzykę czeskich mistrzów, rozpostartą między klasycyzmem a romantyzmem. Thiel prowadzi orkiestrę bardzo dynamicznie. Pod jego batutą muzyka skrzy się od energii. Jest to bardzo dobre, historycznie poinformowane wykonanie mało znanych utworów. Kolejnym albumem, po który warto sięgnąć jest „Bella mia fiamma…”. Tutaj Wrocławska Orkiestra Barokowa towarzyszy Oldze Pasiecznik, która wykonuje arie koncertowe Wolfganga Amadeusza Mozarta. Olga Pasiecznik pochodzi z Ukrainy jednak swoją karierę na stałe związała z Polską. Właśnie Mozart, którego utwory śpiewaczka regularnie wykonywała w Warszawskiej Operze Kameralnej, przyniósł jej światowy rozgłos i uznanie. Album z ariami koncertowymi Mozarta ukazuje w pełni piękno głosu i kunszt wokalny Pasiecznik. Arie znajdujące się

COOLTIME / RECENZJA |

na tym albumie Mozart napisał specjalnie dla śpiewaków, których znał. Są to niejako popisowe numery mające ukazać umiejętności wokalne i zaimponować publiczności. Są to niezwykle trudne partie, jednak w wykonaniu Pasiecznik brzmią one swobodnie i naturalnie. Pasiecznik impo-

| 29

nuje jedwabistą barwą swojego głosu, ale także jego elastycznością. Arie Mozarta w jej wykonaniu posiadają subtelne piękno, ale zarazem są ekspresyjne. To nagranie, które może przypaść do gustu każdemu, nawet tym, którzy na co dzień są sceptyczni wobec muzyki klasycznej.

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

30 |

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| TOP 10

Marcin Urban

racując z domu spędzamy znacznie więcej czasu bez ruchu niż wcześniej, często siedząc niemal przez cały dzień przy komputerze. Powoduje to bóle mięśni i stawów. Najlepszym rozwiązaniem jest oczywiście powrót do zdrowego trybu życia, w którym codzienny przejazd do pracy zapewniał nam niezbędną dawkę ruchu. Jednak dopóki trwa lockdown, pewną ulgę mogą przynieść urządzenia do masażu.

Pomasuj się

Masażer ręczny

Theragun Elite 4th Generation Percussive Therapy Massager to elegancko zaprojektowane, lekkie i w pełni spersonalizowane urządzenie do masażu. Można je w prosty sposób dopasować do swoich preferencji dzięki aplikacji z przewodnikiem. Masażer zmniejsza głębokie napięcie mięśni wynikające ze stresu, pracy czy treningu. John Lewis

£375

Masażer do twarzy

£159

To dziwnie wyglądające urządzenie to Nurse Jamie wyjątkowy, soniczny masażer do twarzy, który pomaga przywrócić blask i jędrność skóry. Rewolucyjne narzędzie kosmetyczne pomaga odświeżyć twarz, celując w najbardziej problematyczne obszary, w tym okolice oczu, brwi, linie ust, policzki i podbródek. Harrods

Masażer do nóg Niezależnie od tego, czy młodzi ludzie pracują w biurze, sportowcy kończą trening czy osoby starsze pozostają w domu, nasze nogi i stopy zawsze są bardzo zmęczone i możemy odczuwać ból. Fit King Leg and Foot Massager – masażer do nóg i stóp z kompresją powietrza może bezpiecznie i łatwo złagodzić zmęczenie i ból oraz poprawić krążenie krwi, od stopy do uda. Amazon

99 £149.

Piłka masująca

£119

Piłka masująca Hypersphere pomaga zlokalizować i bezboleśnie zwolnić punkty spustowe przy użyciu wibracji o wysokiej intensywności. Piłka ma tylko 5 cali średnicy, co ułatwia zabranie jej ze sobą do pracy czy w podróż. Może być stosowana do aktywowania, łagodzenia lub rozluźniania mięśni w: stopach, łydkach, ścięgnach podkolanowych, pośladkach, zginaczach bioder, barkach, plecach i przedramionach. Start Fitness

TOP 10 |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

| 31

Masażer do podróży

99 £109.

Masażer do stóp PureMate PM605 poprawia krążenie, zmniejsza obrzęki, łagodzi bóle, rozgrzewa stopy i zwiększa natlenienie krwi w kończynach dolnych. 30-minutowy program automatyczny pozwala usiąść, zrelaksować się i pozwolić masażerowi do stóp PureMate pracować podczas np. czytania, czy oglądania filmu.

Niezależnie od tego, czy masz długi lot czy podróż pociągiem, możesz liczyć na zastosowaną w HoMedics Gel Shiatsu Portable Massage Pillow technologię masażu Shiatsu, która złagodzi ból mięśni. Węzły do masażu żelowego w tej przenośnej poduszce pozwalają na naturalny masaż dotykowy, który rozluźnia napięte mięśnie. Ergonomicznie zaprojektowany do wielokrotnego użytku na nogach, odcinku lędźwiowym, ramionach i szyi. Dzięki kojącej funkcji ciepła, akumulatorom i wbudowanym przyciskom sterującym, podróże staną się mniej męczące. Argos

9 £99.9

PUREMATE

Masażer do stóp Masażer do samochodu Halfords 5 Function Massage Cushion with Heat to propozycja dla kierowców. 5-funkcyjna, podgrzewana poduszka do masażu Halfords. Oferuje 5 różnych programów masażu, w tym 3 prędkości i kojącą opcję podgrzewania dla bardziej intensywnej ulgi. Poduszka jest prosta i łatwa do dopasowania do każdego fotela samochodowego lub krzesła.

9 £49.9

Halfords

Masażer szyi i ramion HoMedics Rechargeable Gel Shiatsu Neck Massager to masażer szyi i ramion Shiatsu z rozgrzewającymi i żelowymi węzłami zapewnia delikatniejszy, bardziej naturalny dotyk masażu. Masaż shiatsu pomaga rozluźnić napięte mięśnie szyi i ramion, a ciepło je uspokaja. 3 prędkości pozwalają cieszyć się relaksującym lub intensywniejszym masażem. Uchwyty pętelkowe z każdej strony pozwalają pociągnąć i dopasować masażer do szyi. Argos

£129.

Homedics Gel GSF-500H-GB Shiatsu Foot Massager ma miękkie, żelowe węzły, które naśladują uczucie prawdziwego masażu, przy użyciu głębokich technik shiatsu. Dodatkowy efekt można uzyskać włączając funkcję ciepła. Homedics rozgrzewa stopy podczas masażu, pomagając złagodzić ból i napięcie spowodowane całodziennym pozostaniem na nogach. I nie musisz się schylać – masażer jest w pełni obsługiwany przez palce.

£131

Currys

Deska klozetowa z masażem Heated Bidet Toilet Seat With Dual Nozzle & Massage Control to podgrzewana deska klozetowa z funkcją masażu i bidetu. Dzięki zaawansowanej technologii użytkownik może dostosować deskę do swoich preferencji. Regulować można funkcję masażu pulsacyjnego, temperaturę siedzenia, pozycję dyszy z temperaturą wody i suszarkę na ciepłe powietrze. Urządzenie oferuje również funkcję automatycznego czyszczenia i dezodoryzacji. JTPICKFORDS

95 . 9 6 3 £

32 |

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| Historia

Najbardziej znany brytyjski wynalazek – football Kontynuując temat brytyjskich wynalazków, czyli tego, co Brytyjczycy najlepszego wnieśli do rozwoju współczesnego świata, pośród wielu rzeczy absolutnie nie sposób pominąć jednej z nich, dla wielu być może nawet najważniejszej – futbolu, czyli naszej kochanej piłki nożnej. To właśnie Wyspy Brytyjskie są kolebką sportu uprawianego obecnie bez mała niemal pod każdą szerokością geograficzną, a skoro tak, poznajmy zatem tę fascynującą historię, współczesne aspekty futbolu pozostawiając już jednak tematem dla samych zainteresowanych.

żował do gry całe wsie, a bramki były oddalone czasami ponad... kilka mil! Można było robić niemal wszystko, nie wolno było jedynie umyślnie pozbawiać życia swoich przeciwników. Ufff... Natomiast rolę piłki spełniał wówczas zwykle świński pęcherz, chociaż pewnego razu w miejscowości Chester użyto ponoć głowy martwego Wikinga. Drużyny liczyły nawet po kilkuset zawodników, którzy w czasie gry dewastowali miasta lub wsie. Z tych powodów sport ten był wielokrotnie zakazywany edyktami królewskimi, kościelnymi i miejskimi. Powodowany przez graczy zamęt spowodował, że w 1314 roku burmistrz ówczesnego Londynu wydał dekret, który surowo zabraniał gry w obrębie miasta. Decyzję swoją uzasadnił zamieszaniem powodowanym przez uczestników. Nieposłuszni mieli być wtrącani do więzień i lochów. Edward III uznał futbol wręcz za plagę społeczną i zakazał całkowicie uprawiania tej dyscypliny, tym bardziej, że gra odciągała młodych mężczyzn od zajęć łuczniczych. Jednak już wtedy piłka cieszyła się tak dużą popularnością, że władza nie była w stanie przerwać jej rozwoju. Gra z ulic miast przeniosła się na... zielone pastwiska. W ten sposób murawa stała się tradycyjną nawierzchnią do gry. Tu mamy pewnik. Z kolei po raz pierwszy nazwy „football” użyto oficjalnie w roku 1486, oczywiście również w Anglii.

anim jednak brytyjczycy wzięli się za nowoczesne kształtowanie futbolu i jego zasad – w gry jemu pochodne grano w różnych częściach świata.

Prapoczątki futbolu

Dla przykładu – Aztekowie z terenu obecnego Meksyku również grali w piłkę. Ich wersja bardziej jednak przypominała koszykówkę lub piłkę ręczną. Za pomocą ud lub bioder odbijali oni kulę z kauczuku (o wadze nawet do kilku kilogramów), próbując przerzucić ją na drugą połowę boiska, na pole przeciwników. Grali w nią również starożytni Grecy już 2000 lat p.n.e. W czasie gry nazywanej episkyros, dwie drużyny nagich mężczyzn próbowały przenieść lnianą kulę na pole przeciwnika. Używano przy tym zarówno nóg, jak i rąk. Z Grecji piłka przewędrowała do starożytnego Rzymu – tam nazywaną ją harpastum. Dozwolone było podawanie piłki rękoma i kopanie, ale w taki sposób, by nie dotknęła gleby.

Richard_Lindon_(1816-1887) wynalazca pierwszych pilek z gumowymi pęcherzami

Ale już inaczej wyglądały „mecze” w starożytnych Chinach. Tutaj rozwinęły się dwa rodzaje rozgrywek znanych pod wspólnym mianem „cuju”. Kibice mogli oglądać łagodną formę „zhu qiu” lub bardziej brutalną grę pod nazwą „bai da”. Nawet na Grenlandii Eskimosi wymyślili swoją wersję gry. Ich piłka na lodzie – „aqsaqtuk” – opisana została w 1586 roku przez brytyjskiego podróżnika i odkrywcę Johna Davisa. Również Australia grała w piłkę nożną. Dyscyplina nazywała się tam „marn grook”, a zespoły liczyły nawet po... 50 Aborygenów.

Futbol na Wyspach

Przejdźmy jednak do wersji nieco bardziej nam znanej. Chociaż jeszcze nie tak do końca, gdyż tak naprawdę na Wyspach Brytyjskich zwyczaj ten jest nieznanego pochodzenia. Mógł dotrzeć z Celtami, Rzymianami, Duńczykami czy też Normanami. Najstarsze znane notatki dotyczące gry w podobnej do futbolu dotyczą okresu między 1174 a 1183 rokiem. Właśnie w roku 1174 rozegrano na Wyspach pierwszy (przynajmniej teoretycznie) mecz z okazji... tłustego czwartku. Tak zwany „futbol gromadny” uprawiany w Szkocji, Walii oraz Anglii anga-

(W miarę) współczesna wizja

Nowożytna historia futbolu, jeśli można to tak określić, to jednak pierwsza połowa XIX wieku. Wówczas to Wielka Brytania była centrum rewolucji przemysłowej, co doprowadziło do znaczących zmian cywilizacyjnych. Piłką zaczęto grać na podmiejskich łąkach, doprowadzono do spisania pierwszych reguł. Prym wiodły szkoły publiczne, które uznały, że gry ruchowe mogą pozytywnie wpłynąć na rozwój i dyscyplinę młodzieży. Powstanie kolei sprawiło, że szkoły mogły dużo łatwiej rywalizować ze sobą. Problemem był jednak brak wspólnych zasad rywalizacji. Reguły – zazwyczaj nieliczne – ustalano tuż przed meczem.

Historia |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

| 33

Drużyna Royal Engineers która zagrała w finale FA Cup w 1872 pierwszej edycji tych rozgrywek

Apokryficzna historia przypisuje powstanie gry Williamowi Webbowi Ellisowi w 1823 r., upamiętnionemu m.in. w nazwie Pucharu Świata w rugby union (obie dyscypliny zyskały swoje zasady nieco później). Natomiast pierwsza szkółka piłkarska Aldenham School powstała w 1825 roku. Najstarsze spisane zasady gry powstały w 1845 r. w szkole w mieście Rugby w środkowej Anglii, od którego wzięła się nazwa całej dyscypliny sportu.

Pierwsze przepisy

Jednak kluczowe dla rozwoju piłki nożnej okazały się reguły spisane w Cambridge w 1848 i w Sheffield w 1857. Od tego momentu można mówić o stopniowym oddzielaniu się piłki nożnej od rugby. Wówczas narastał też konflikt między zwolennikami i przeciwnikami grania ręką. Reguły Cambridge spisano po spotkaniu 12 klubów. Wyróżniały się tym, że ograniczały możliwość trzymania piłki w ręku i faworyzowały jej kopanie. Reguły Cambridge nie zostały szeroko przyjęte w Anglii, ale stały się później podstawą dla pierwszych zasad The Football Association w 1863. Z kolei 24 października 1857 roku, członkowie pierwszego na świecie, wówczas jeszcze całkowicie amatorskiego klubu Sheffield Football Club (nie mylić z występującym obecnie w Premier League Sheffield United) ustalili reguły gry mówiące m.in. o tym, że nie można chwytać piłki rękoma – właśnie ta data jest uznawana za oficjalne narodziny piłki nożnej! Natomiast wieczorem 26 października 1863 roku przedstawiciele kilku klubów piłkarskich z obszaru Wielkiego Londynu spotkali się w tawernie masońskiej na Long Acre w Covent Garden. Było to pierwsze spotkanie Związku Piłki Nożnej (FA). Był to pierwszy na świecie oficjalny organ piłkarski i dlatego nie jest poprzedzony słowem English. Warto przy tym wspomnieć, iż konflikt dotyczący szarżowania i gry rękoma doprowadził do powołania w 1871 the Rugby Football Union. Tutaj drogi rugby i piłki nożnej na dobre się rozeszły. W roku 1866 została uchwalona jedna z najważniejszych zasad – spalony,

a pięć lat później bramkarz mógł już chwytać piłkę rękoma.

Pierwsze rozgrywki

W dniu 20 lipca 1871 roku CW Alcock, dżentelmen z Sunderland i były uczeń Harrow School, zaproponował „ustanowienie Challenge Cup w związku ze Związkiem (Piłkarskim) ”, co zrodziło zawody. W turnieju wzięło udział 15 drużyn (z około 30 wówczas zrzeszonych w federacji), rozegrano 15 spotkań (4 z zaplanowanych się nie odbyły). Na pierwszym Pucharze Anglii w 1872 roku Wanderers i Royal Engineers spotkali się w finale przed 2000 płacącymi widzami. Pomimo tego, że Royal Engineers był faworytem spotkania, jeden z ich graczy doznał złamania obojczyka dosyć wcześnie, a ponieważ zmiany nie zostały jeszcze wprowadzone, Inżynierowie grali z jednym zawodnikiem do końca meczu, który ostatecznie przegrali 0:1. Puchar Anglii był sukcesem i w ciągu kilku lat wszystkie kluby w Anglii chciały wziąć w nim udział. Aby to zrobić, musieli zaakceptować kod FA, co doprowadziło do szybkiego rozpowszechnienia uniwersalnego zestawu reguł. Te zasady są podstawą, z której wywodzą się wszystkie dzisiejsze reguły piłkarskie. Rok później, 30 listopada 1872 roku, doszło do pierwszego w historii międzynarodowego spotkania pomiędzy drużynami Anglii i Szkocji zakończonego wynikiem remisowym – 0:0. Pierwszy rzut karny został oddany w 1890 roku i już wówczas w drużynach piłkarskich grali piłkarze zawodowi, jako że w 1888 roku William McGregor, dżentelmen z Perthshire i dyrektor Aston Villa FC, był główną siłą między spotkaniami w Londynie i Manchesterze z udziałem 12 klubów piłkarskich, z myślą o rozgryw-

kach ligowych. Te 12 klubów zostało później 12 członkami założycielami Football League. Pierwszym mistrzem Anglii została drużyna Preston North End, natomiast wicemistrzem Aston Villa.

Brytyjscy propagatorzy futbolu

Anglicy przebywający za granicami swojego kraju sprowokowali jej rozprzestrzenianie się na całym świecie. Dzięki łatwym podstawowym zasadom piłka nożna w krótkim czasie była znana na wszystkich kontynentach. Duże znaczenie dla rozwoju dyscypliny miało p owołanie Międzynarodowej Federacji Piłki Nożnej (FIFA) w Paryżu w 1904, która od 1913 należy do IFAB, a od 1930 organizuje mistrzostwa świata. To właśnie przede wszystkim Anglicy zapoczątkowali powstanie futbolu w pierwszych założonych klubach w Hiszpanii, Szwajcarii czy w Ameryce Południo-

wej. Dla przykładu – pierwszy zarejestrowany mecz piłki nożnej w Argentynie został rozegrany w 1867 roku przez brytyjskich pracowników kolei na stadionie klubu krykietowego Buenos Aires. Co więcej, Argentyna stała się pierwszym krajem poza Wielką Brytanią, który ustanowił ligę piłkarską. Urugwajski Związek Piłki Nożnej został również ustanowiony w roku 1900. Obydwa stowarzyszenia organizowały wspólnie pierwsze Rioplatense rozgrywek klubowych w regionie, począwszy od Cup Tie w 1900 roku. I właśnie już w 1900 roku piłka nożna weszła w skład dyscyplin olimpijskich, choć pierwsze medale olimpijskie w piłce nożnej rozdano jednak dopiero w 1908 roku, na olimpiadzie w... Londynie. W pierwszych latach XX wieku kilka brytyjskich klubów szerzyło piłkę nożną grając w Europie i Ameryce Południowej, głównie w Argentynie, Urugwaju i Brazylii. „Wycieczki” te przyczyniły się do dalszego rozpowszechnienia i rozwoju piłki nożnej w regionie i na świecie. Tak więc futbol, jaki dziś podziwiamy, oczywiście różni się od pierwowzoru, jednak nie stałby się on międzynarodowym sportem, gdyby nie Brytyjczycy – głównie Anglicy i Szkoci. Warto o tym pamiętać.

Sheffield FC 1876 r.

Rozważasz lub jesteś w trakcie rozwodu? Potrzebujesz porady dobrego adwokata? Zależy Ci na szybkim i skutecznym zakończeniu sprawy?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD SOLICITORS Specjaliści w sprawach rozwodu i podziału majątku. według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.adwokat.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Solicitors! Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji. Sprawdź również nasze usługi dla ﬁrm.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

MOJA WYSPA |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

moja wyspa

| 35

Nie ma rzeczy niemożliwych! w niej krajobraz, cisza i spokój. Ludzie się nigdzie nie spieszą, życie płynie im zdecydowanie wolniej niż w Londynie. To będzie moje miejsce do zamieszkania już niedługo.

+ Na zakupy polecam:

Zakupy uwielbiam robić w Lidlu. Od czasu do czasu w pobliskim polskim sklepie.

+ Punkt gastronomiczny, który polecam: Jeśli chodzi o gastronomię to polecam polską restaurację Kluseczka. Kocham naszą rodzimą kuchnię.

+ Gościom na Wyspach pokazuję:

Obowiązkowo Big Ben, London Eye i oczywiście kolejka nad Tamizą Emirates Air Line. Przy ładnej pogodzie spacerujemy po całym centrum Londynu, nie omijając pałacu Buckingham, Piccadilly Circus czy China Town.

Dariusz A. Zeller

Paulina Wojciechowska

ochodzi z małej wioski Owiesno pod Wrocławiem. Po ukończeniu szkoły przez kilka lat pracowała w Polsce. Później przyleciała do UK, gdzie spełnia się zawodowo i zrealizuje marzenia. Studentka marketingu i social media na uniwersytecie West London. Od kilku lat związana z branżą „beauty”. Jest stylistyką brwi i rzęs oraz ambasadorką marki wegańskich kosmetyków do włosów i twarzy. Interesuje się rozwojem osobistym. Prowadzi fanpage na Facebooku Power Women, gdzie motywuje kobiety do aktywności i samorozwoju. Uwielbia się uśmiechać, co jest jej znakiem rozpoznawczym.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za:

Możliwości, jakie daje ten kraj każdemu, kto zechce z nich skorzystać.

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest: W tym momencie jest to oczywiście lockdown.

+ Na Wyspach brakuje mi: + Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

W dniu, w którym przyleciałam do UK, od razu poszłam do pracy. Lot miałam rano, a już wieczorem pracowałam. Nie ukrywam, że miałam duży stres i obawę, czy dam radę w nowym miejscu. Martwiłam się szczególnie o to, czy uda mi się, kolokwialnie mówiąc, dogadać.

+ Na Wyspach zajmuję się zawodowo:

Zawodowo pracuję w sektorze „beauty”. Jestem stylistyką brwi i rzęs, a także ambasadorką marki, oferującej wegańskie kosmetyki do pielęgnacji włosów i twarzy.

+ Miejsca, które lubię odwiedzać:

Uwielbiam miejsca, gdzie dominuje zieleń. Jestem miłośniczką parków, odwiedzam ich bardzo dużo! Kocham naturę i zawsze szukam jej w Londynie, mieście, w którym mieszkam.

+ Przemieszczam się tu:

Najczęściej podróżuję metrem. Czasem autobusem, choć nie bardzo je lubię, bo stoją w korkach. A ja po prostu nie znoszę się spóźniać. W tym roku chciałabym zacząć jeździć po UK swoim autem.

+ Najlepsze miejsce do życia:

Kornwalia. Urzekły mnie

Na Wyspach brakuje mi większej ilości słońca. Do tej pory brakowało mi jazdy samochodem, ale to oczywiście zależy tylko i wyłącznie ode mnie.

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie, to:

Na razie czuje się tu dobrze. Na pewno chcę mieszkać poza Londynem (Kornwalia). Jeżeli miałabym zmieniać, to na kraj, w którym jest więcej słońca, więc może Portugalia. Czas pokaże.

Chcesz podzielić się swoją historią zgłoś się na: redakcja@cooltura.co.uk

LEKCJA ANGIELSKIEGO |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

| 37

Mówię po angielsku

Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zamki na piasku

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach. Talk turkey = discuss something honestly and directly

Mówić prosto z mostu, wyłożyć kawę na ławę

1 Okay, Chris, we have a very important issue to discuss. Let's talk turkey. You weren’t serious yesterday. I wanted to talk turkey, but you just kept joking around. Your offer is unacceptable. You’d better get back to me when you’re ready to talk turkey. We told them we needed to make sure if it was safe to talk turkey.

Dobra, Chris, mamy do omówienia bardzo ważną kwestię. Wyłóżmy kawę na ławę.

Wczoraj nie byłaś poważna. Chciałam porozmawiać prosto z mostu, ale ciągle żartowałaś.

Twoja oferta jest nie do przyjęcia. Lepiej będzie jak wrócisz do mnie, kiedy będziesz gotowy, żeby wyłożyć kawę na ławę.

Powiedzieliśmy im, że musimy się upewnić, czy bezpiecznie jest mówić prosto z mostu.

Castles in the air = make plans that have very little chance of happening

Simon keeps talking about his big-time ambitions, but you know that it’s all castles in the air. Oh, come on! Don’t build castles in the air, just look for a job to start earning money. To make your plan work, you really should stop building castles in the air and you need to face the reality. Andrea just makes the castles in the air – she does nothing.

Nierealne marzenie, zamki na piasku

Simon wciąż mówi o swoich wielkich ambicjach, ale wiesz, że to wszystko zamki na piasku.

Oj, daj spokój! Nie buduj zamków na piasku, po prostu szukaj pracy, aby zacząć zarabiać.

Aby twój plan zadziałał, naprawdę powinieneś przestać marzyć i musisz zmierzyć się z rzeczywistością.

Andrea po prostu tylko marzy – nic nie robi.

38 |

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| Coś na ząb

Dania dietetyczne

Zima jeszcze nas odrobinę zaskakuje, jednak część z nas z pewnością już teraz myśli, co będzie po lockdownie, gdy zaczną się ciepłe miesiące. I niektórzy wpadli na pomysł przejścia na dietę już dawno, jednak inni z pewnością uczynią to niebawem. A że nie taki diabeł straszny jak go malują, tzn. że można nawet będąc na diecie jeść ciesząc się pysznościami, postaram się dać przykład poniżej. Smacznego! Dariusz A. Zeller

Marchewkowe frytki Składniki:

0,5 kg marchwi l 3 łyżeczki oliwy z oliwek l szczypta soli l szczypta pieprzu l

Sposób przyrządzenia:

Rozgrzej piekarnik do 200 stopni Celsjusza. Pokryj blachę pergaminem. Odetnij końcówki marchewek i pokrój

w cienkie słupki. Umieść marchewki w dużej misce. Wymieszaj je dokładnie z oliwą z oliwek, solą i pieprzem. Rozłóż marchewki równomiernie na blasze. Piecz przez około 20 minut lub do uzyskania złotego koloru. Przełóż marchewki na drugą stronę i piecz jeszcze przez ok. 10 min. Wyjmij z piekarnika. Po ostudzeniu ewentualnie posyp świeżą miętą.

Orientalny ryż z warzywami Składniki:

2 jajka 110 g l 1 łyżeczka oliwy z oliwek 5 g l ryż 100 g l 450g orientalnej mieszanki warzyw l

na patelnię – 450 g

Sposób przyrządzenia:

Ugotuj ryż. Oliwę rozgrzej na patelni. Przełóż warzywa na patelnię. Krótko przesmaż, a następnie duś pod przykryciem przez około 10 minut, aż warzywa zmiękną. Dodaj jajka, przyprawę orientalną i mieszaj przez ok. 3 min. Zdejmij z palnika, dodaj ciepły ryż i wymieszaj.

Ryba pieczona w pergaminie Składniki:

1 sola l 2 cebule l 1 ząbek czosnku l 250 g pomidorków l

cherry

garść oliwek l estragon l 2 marchewki l 1 koper włoski l kawałek imbiru l 1 cytryna l kasza pęczak l salsa: l garść bazylii l garść mięty l garść estragonu l oliwa l

Sposób przyrządzenia:

Rozgrzewamy piekarnik. Rybę układamy na pergaminie i wkładamy pokrojone warzywa. Zawijamy pergamin i wkładam do piekarnika. Pieczemy 20 minut w temp. 190 stopni. W tym czasie przygotowujemy sałatkę. Ścieramy marchew, kroimy drobno bulwę kopru włoskiego. Przygotowujemy salsę z zielonych ziół i wszystko miksujemy na emulsję. Salsę dodajemy do pęczaku. Gotową rybę podajemy wraz z pęczakiem i sałatką.

Coś na ząb |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

| 39

Kurczak słodko-kwaśny Składniki:

4 porcje mięsa z piersi kurczaka 400 g l 2 porcje ryżu 200 g l 1 sztuka papryki żółtej l 1 sztuka papryki czerwonej l 0.4 sztuki brokuła 200 g l 1 sztuka marchwi l 2 ząbki czosnku l 2 plastry imbiru l 1 sztuka cebuli dymki l 0.4 plastra ananasa ok. 250 g l 1 łyżka sosu sojowego l 3 łyżki soku z cytryny l 2 łyżeczki oliwy l 1 łyżeczka sezamu l 1 szczypta soli l 0.1 łyżeczki pieprzu l

Sposób przyrządzenia:

Kurczaka kroimy w cienkie paski i przekładamy do miski. Dodajemy posiekany czosnek i starty imbir, sól oraz pieprz. Całość mieszamy z jedną łyżeczką oliwy. Gotujemy ryż. Paprykę, cebulę oraz marchewkę kroimy w cienkie słupki. Ananasa kroimy w kostkę, brokuły dzielimy na różyczki. Rozgrzewamy patelnię i na mocnym ogniu smażymy kurczaka przez około 45 minut. Odkładamy na talerz. Na tą samą patelnię wlewamy łyżeczkę oliwy i wrzucamy warzywa oraz ananasa, smażymy całość około 5 minut aż warzywa się zarumienią Do warzyw dokładamy mięso oraz sos sojowy i sok z cytryny. Mieszamy i podsmażamy jeszcze przez około minutę. Danie możemy posypać szczypiorkiem oraz sezamem.

Chowder z łososiem wędzonym i kukurydzą Składniki:

1 duży por l 30 g masła l 2 łyżeczki musztardy (np. dijon) l 4 ziemniaki l 1 listek laurowy, 2 ziela angielskie l 1 litr bulionu jarzynowego l 1 mała puszka kukurydzy l 150 g wędzonego łososia l 1 łyżka posiekanej natki l 1 łyżka posiekanego szczypiorku l 1/3 szklanki śmietanki kremowej 18% l

lub 30%

Sposób przyrządzenia:

Por obrać z zewnętrznych liści, odciąć najbardziej zielone końce, pozostawić białą i jasnozieloną część. Przekroić wzdłuż na 4 części, dokładnie opłukać i dalej pokroić w poprzek na 1/2 centymetrowe kawałki.

Ajvar Składniki:

1 kg czerwonej papryki 1 duży lub 2 mniejsze bakłażany l 1 cebula l ok. ¼ szklanki octu l 6 ząbków czosnku l 1 łyżka cukru l 1 małe, ostre chili l s ól l pieprz l oliwa l l

Sposób przyrządzenia:

Paprykę myjemy, wycinamy gniazda nasienne. Bakłażana przekrawamy na pół, nacinamy i smarujemy oliwą. Warzywa przekładamy do formy do pieczenia i pieczemy w temp. 200 stopni, aż papryka zrobi się miękka i przypali się jej skórka, a bakłażan będzie bardzo miękki. Papryki przekładamy do foliowego woreczka i zamykamy, aż odparuje i łatwiej będzie ściągnąć z niej skórkę, a bakłażana wydrążamy łyżką, przekładając środek do miski.

Do większego garnka włożyć masło, po roztopieniu dodać pory i dusić je przez 15 min na niezbyt dużym ogniu, pod przykryciem, mieszając co chwilę. Dodać musztardę, obrane i pokrojone w kosteczkę ziemniaki, listek laurowy, ziela angielskie, gorący bulion i odcedzoną kukurydzę. Zagotować, przykryć i gotować na małym ogniu przez około 15 minut aż ziemniaki będą miękkie. Zmiksować część zupy (ok. 1/3) za pomocą blendera ręcznego (żyrafy), najłatwiej bezpośrednio w garnku, pomijając ziela angielskie i listek laurowy. Do częściowo zmiksowanej zupy dodać łososia wędzonego pokrojonego na kawałeczki i gotować przez ok. 2 min. W międzyczasie dodać natkę, szczypiorek oraz śmietankę. Cebulę kroimy drobno i przesmażamy na oliwie. Jak się zeszkli, dodajemy do niej poszatkowany czosnek i krótko razem smażymy. Dodajemy obraną ze skórki paprykę, bakłażana i małe chili, doprawiamy solą, pieprzem i cukrem. Smażymy ok. 30 minut, aż wszystko zacznie się rozpadać i odparuje woda. Co jakiś czas mieszamy i podlewamy octem. Smażymy kolejne 20-25 minut. Gorące warzywa krótko miksujemy blenderem, w razie potrzeby doprawiamy jeszcze i gorące przekładamy do wyparzonych słoiczków. Odstawiamy do wystygnięcia lub pasteryzujemy 15 minut w piekarniku nagrzanym do 180 stopni. Pozostawiamy do ostygnięcia w piekarniku i trzymamy w lodówce. Ajvar najlepiej smakuje schłodzony i na drugi dzień od przygotowania. Podajemy go do kanapek, jako dip do warzyw, pasuje również jako zimny lub ciepły sos do mięs i ryb.

40 |

| FITNESS

Paulina i Marek Szewczyk Naladowani Pozytywna Energia Naladowani Pozytywna Energia 07565384418

partnerem łatwiej zmobilizować się do ćwiczeń. Specjalne zestawy ruchowe można wykonywać w domu. Wspólne treno-

25 lutego 2021 | Nº 884 |

Ćwiczenia dla par wanie warto też przenieść poza mury mieszkania i korzystając z piękna natury, wybrać się na spacer, przejażdżkę rowerem lub nordic walking. Ćwiczenia

MIĘŚNIE BRZUCHA

w parach umożliwiają przede wszystkim trening siłowy, rozciąganie mięśni i relaksację. Poza tym ułatwiają nawiązywanie kontaktu i współpracy z partne-

Kładziemy się naprzeciwko siebie, zapieramy wspólnie nogami, po czym wykonujemy pełne zgięcie tułowia i klaszczemy w ręce partnera.

POMPKI

Kształtują praktycznie całą górę naszego ciała. Przyjmujemy pozycję jak do klasycznej pompki, partner chwyta nas za kostki unosząc nasze nogi, następnie wykonujemy pompkę.

rem, pozwalają lepiej się poznać i nabrać do siebie większego zaufania. Poniżej znajdziesz przykładowy zestaw ćwiczeń dla par.

Fitness |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

High plank clap

Wraz z partnerem schodzimy do pozycji pompki naprzeciw siebie. Trzymając brzuch napięty przybijamy sobie piątkę na przemian. Im szerzej trzymamy nogi tym łatwiej utrzymać równowagę i mięśnie brzucha mniej pracują.

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

| 41

42 |

Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Okres menopauzy, to czas sporych zmian w życiu kobiety. To, jak będziemy przez ten niełatwy czas przechodzić, definiują styl życia oraz dieta. Dziś głównie skupimy się na tym drugim czynniku. Stosując się do poniższych zasad panie będą mogły natychmiast zobaczyć pozytywne zmiany. Nawet w ciągu 24 godzin objawy menopauzy mogą ulec złagodzeniu. Warto spróbować. Produkty spożywcze, których w trakcie menopauzy należy unikać:

Przetworzony cukier – sieje więcej spustoszenia niż cokolwiek innego. Powoduje przerost Candidy w jelitach, gdzie również są produkowany hormony. Innym problemem związanym z cukrem jest to, że powoduje on stan zapalny wraz z przerostem drożdży w organizmie. Przetworzona soja – nie powinnyśmy spożywać przetworzonej soi, chyba że tylko w postaci sfermentowanej jak natto. Nie fermentowana soja zawiera pewne rodzaje estrogenów, które nie są korzystne dla naszego organizmu. Konwencjonalne mięsa są wypełnione hormonami, sterydami, antybiotykami i karmione organizmami modyfikowanymi genetycznie. Hormony z mięsa, które spożywamy, mogą wpływać na nasze hormony, co wywołuje uderzenia gorąca, wpływa na poziom energii, obniża libido i wiele innych. Żywność pakowana – zawiera uwodornione oleje i rafinowane węglowodany. Sztuczne słodziki – wpływają bardzo negatywnie na naszą gospodarkę hormonalną. Gluten – powoduje zapalenie błony śluzowej jelita, które może nawet prowadzić do chorób

4 5 6

25 lutego 2021 | Nº 884 |

| zdrowie

Dieta i suplementy wspomagające okres menopauzy autoimmunologicznych. Więc jeśli ktoś walczy z czymkolwiek związanym z autoimmunologią i ma objawy menopauzy, to przyczynkiem do tego może być gluten.

Produkty spożywcze równoważące gospodarkę hormonalną i łagodzące objawy menopauzy.

Zdrowe tłuszcze. Tutaj należy pamiętać o awokado, które jest bogate w potas, magnez i tłuszcze omega 9, które są korzystne dla gospodarki hormonalnej. Nie należy zapominać o kwasach tłuszczowe omega-3, które uzyskamy spożywając dzikiego łososia i inne dziko złowione ryby, które są bogate w EPA i DHA, które są korzystne dla układu endokrynologicznego. Kolejnym dobrym pokarmem dla kobiet w okresie menopauzy jest wołowina przede wszystkim od zwierząt karmionych trawą. Wołowina jest bogata w żelazo oraz tłuszcze omega-3.

Kolejnym produktem, który powinien codziennie gościć na naszym stole są jagody szczególnie bogate w przeciwutleniacze i polifenole. Dobrym owocem do spożycia jest również granat. Inne owoce powinniśmy spożywać z rozwagą, gdyż zawierają sporo cukru. W diecie kobiet w okresie menopauzy warzywa jednak powinny przeważać nad owocami. Kolejny produkt, którego nie powinno zabraknąć, to nasiona lnu. Pomagają one w zachowywaniu równowagi hormonalnej – świetnie nadają się do porannego smoothie lub jako posypka do sałatek i zup. Następny niezbędnik to produkty kokosowe – olej kokosowy jest idealny do spożywania

zdrowie |

| Nº 884 | 25 lutego 2021

Bezpłatne webinary Zapraszamy na prowadzone przez Beatę Wdowczyk-Murfitt webinaria, z których dowiecie się więcej o zdrowym odżywianiu i wzmacnianiu odporności organizmu. Szczegóły na stronie www.londonspark.org.uk

na co dzień i świetny do gotowania. Ma korzystny wpływ na poziom cukru i równowagę hormonalną. Ostatnim produktem, ale jednym z najważniejszych są warzywa krzyżowe – kapustne, takie jak kalafior, brukselka, brokuły, kapusta, rzepa, jarmuż. Zawierają indol-3, który pomaga pozbyć się nadmiaru fitoestrogenów i utrzymuje zdrową równowagę hormonalną. Działa to jak detoks hormonalny, jak detoks menopauzy. Wysokie spożycie warzyw krzyżowych zawierających indol-3 wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem wszystkich rodzajów raka.

Suplementy, które mogą pomóc w łagodzeniu objawów menopauzy

Black cohosh – Pluskwica Groniasta – Świecznik – Ameryka Północna – jej właściwości odkryli Indianie Dong quai – Dzięgiel Chiński – duża ilość fitoestrogenów – pomocne w gospodarce hormonalnej u kobiet, stabilizacja nastroju, regulacja miesiączkowania, zmniejszenie potliwości i pomoc w zasypianiu Wild Yams (Afryka Zachodnia) – Dziki Pochrzyn/Ignam – zmniejsza ryzyko osteoporozy, zmniejsza bóle miesiączkowe i reumatyczne, wspomaga układ immunologiczny

Red Clover – Czerwona Koniczyna – duża zawartość izoflawonów i fitoestrogenów – równoważy gospodarkę hormonalną, łagodzi problemy menopauzalne, wspiera układ sercowo – naczyniowy, poprawia stan skóry Vitex – Niepokalanek Mnisi – łagodzi napięcie przedmiesiączkowe i napięcia menopauzalne, wspomaga również laktacje i dolegliwości atakujące układ wydalniczy Probiotyki – wspomagają trawienie, w naszych jelitach produkowany jest hormon serotoniny. Jeśli jelita nie są zdrowe równowaga hormonalna jest zachwiana. Olejki eteryczne również wyciszają i pomagają w utrzymaniu równowagi hormonalnej. Poleca się olejki takie jak: olejek z szałwii wspomagający estrogen, olejek z tymianku wspomagający progesteron, olejki z dzikiej pomarańczy i drzewa sandałowego relaksują. Pamiętajmy, że należy kontrolować poziom cukru we krwi. Głównymi problemami w okresie menopauzy są wahania nastroju i niski poziom energii. Chociaż odpowiedzialne za te zmiany są w większości hormony, kluczem jest przestrzeganie diety o niskim IG. Oznacza to spożywanie pokarmów, które bardzo powoli uwalniają energię. Żywność, taka jak produkty pełnoziarniste, lekko gotowane warzywa, białko, jeśli to możliwe, sfermentowane produkty. Dobrej jakości węglowodany, białka i tłuszcze powinny być zbilansowane w każdym posiłku.

Filmowanie Tekst powstał w ramach projektu ‘Strengthening Polish families – strengthening Brent community’, dofinansowanego przez London Borough of Brent

i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

| 43

44 44 |

ROZRYWKA | ROZRYWKA

Cooltura+ 25 lutego 2021 || Nº Nº 763 884 ||

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Kuchenne Quiz: Muzykapodróże polska 1. Dżem Twarożek sojowy to:jak 1. – Czerwony a. Yerba …….. b. Feta a. Piec c. Tofu b. Komunista d. Miso c. Krew

Nowa Zelandia „Wolność 6.a.Kto to śpiewał: b. Maroko kocham i rozumiem, c. RPA oddać nie wolności d. Kenia umiem”?

Breakout 7. a. Ceviche – sałatka z owocami b. Andrzej Zaucha tradycyjnie morza i dodatkami, c. Chłopcy z Placu Broni ryby przyrządzana z surowej d. Tilt marynowanej w soku z limonki to spcjalność kuchni… 7.a.Kombi – Słodkiego, …….. Belgijskiej życia. b. Peruwiańskiej a. Błogiego c. Kanadyjskiej b. Długiego d. Sycylijskiej c. Miłego 8. d. Hakarl to ciekawostka Dobrego kulinarna przyrządzana ze sfermentowanego 8.mięsa „A kiedy przyjdzie także rekina polarnego. poPoszukiwacze mnie ekstremalnych Zegarmistrz przysmakówświatła znajdą ją w… purpurowy a. Islandii Byb.mi zabełtać błękit Norwegii ………………………………..” 4. Poutine to przekąska z frytek wc.głowie Danii i sera cheddar, polana a. Nie od razuobficie się przebijesz …………………………………….” d. Na Wyspach Owczych sosem pieczeniowym. Możesz przez mój chłód! a. To go zapytam, czy jest Tradycyjna kiełbasa to skosztować nazniknie wakacjach b. Nie od razu rejestrw… 9. zdrowy hiszpańska a. Tunezji Twoich szkód! b. Zawieje robiona wreszcie wiatr z wieprzowiny to: b. Portugalii c. Nie od razu stopisz serca odnowy a. Salami c. Belgii mego lód! c. Stanę się nagle fioletowy b. Chorizo d. Kanadzie d. Nie od razu się opłaci ten d. To będę jasny i gotowy c. Tapas Twój trud! hinduizmu 5. Wyznawcy Carpaccioczasu” to 9.d.„Wehikuł na pewno nie zjedzą: 4. Kto był pierwszym przebój którego zespołu? a. Wieprzowiny 10. Arepa – okrągła, a. Dżem tortilla z mąki wykonawcą b. Baraniny utworu spłaszczona b. Coma „Kolorowe jarmarki”? c. Wołowiny kukurydzianej to lokalny a. Janusz Laskowski c. Perfect chleba w… d. Kaczki odpowiednik b. Irena Santor d. Lao Che a. Etiopii 6. Bobotie smakowita c. MarylatoRodowicz b. Kameruni zapiekanka z mielonego mięsa 10. „Niech żyje bal!” d. Jerzy Połomski c. Iranie w polewie z jajek. W którym śpiewa… d. Wenezueli kraju jest podawana? 5. Którego zespołu jest a. Małgorzata Ostrowska b. Halina Kunicka to cytat: „Kocham cię c. Justyna Steczkowska kochanie moje, kocham cię d. Maryla Rodowicz a kochanie moje…”? a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk d. Cegła– potrawa 2. Kimchi ze sfermentowanych warzyw 2. byłosymbol… prawdziwe to Jakie kulinarny nazwisko a. Japonii Czesława Niemena? b. Korei a. Nowak c. Tajlandii b. Wydrzycki d. Australii c. Burzyński 3. Ful Medames – potrawa, d. Sempoliński której podstawą jest suszony bób i ciecierzyca, 3. „Nie dokazuj, miła nie to przysmak kuchni… dokazuj a. Egipskiej Przecież nie jest z Ciebie b. Malezyjskiej znowu taki cud c. Francuskiej Nie od razu, miła nie od d. Bałkańskiej razu

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

24 informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

1c, 2b, 3a, 4d, 5c, 6c, 7b, 8a, 9b, 10d. Prawidłowe odpowiedzi:

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

SUDOKU

L L

O O

L L

l• l • •l Profesor do studenta na egzaminie: Gdybyś na koniec loc-kdownu Proszę pana, w ogóle miałczy do pan wyboru: wiechce studia? czór skończyć z kolegami przy piwie -i steku Tak panie alboprofesorze. tydzień z żoną -na NoTeneryfie, to właśnieto pan coskończył... byś wybrał? a: dobrze wysmażony l l b: średniol wysmażony Do banku w Szwajcarii wchodzi c: krwisty klient z walizką •i ściszonym głosem •• mówiJaś dowita bankiera: babcię (od strony -mamy), Chciałbym wpłacić pieniądze, w tej która przyjechała walizce jest cztery miliony euro. w odwiedziny: Na to bankier uśmiechnięty:

- Proszę nie ściszać głosu, bieda to żaden wstyd. dobry babciu! Ale – Dzień, się tata ucieszy! Woła radośnie. l l l kochanie? – A to dlaczego, Zapytali Latę, czy repre– BoGrzegorza przed chwilą powiezentacja 1974 ciebie pokonałaby dzidział, żeztylko brakuje siejszą kadrę. nam do szczęścia. - Tak, wygralibyśmy • • • 1:0. - Tylko tyle? Działkowiec pyta sąsiada: - No– Co tak, proszę pamiętać więktam wczoraj za że święto szość z nasże jest jużwszyscy po 70. tańmieliście, tak czyliście? l – Dziadekl ull przewrócił. Jasiu przychodzi• ze • •szkoły i chwali się ojcu: Matka rano do syna: - Tato, dzisiaj naza kartkówce nie – Co to był łomot w nocy popełniłem żadnego błędu ortojak wróciłeś? graficznego!

- Wspaniale synu, a jaki był temat? - Tabliczka mnożenia. – Aaa nic, kurtka mi spadła. l l l w tej – To co tam było -kurtce? Tatusiu, czy Ocean Spokojny zawsze - Jajest spokojny? - Co za dziwne pytanie? • • • Czy nie możesz pytać się owybrał coś mądrzejszego? Mały Jasio się -naMogę. Kiedy umarło Morze Marmecz. twe?Siedzący obok mężczyzna pyta go: l l l – Jak tu wszedłeś, synku? Student pyta studenta: – Miałem bilet. - Powtarzałeś coś przed egzami– Sam go kupiłeś? nem?– Nie, tata kupił. - Tak. – A gdzie jest tata? - A co? – W domu, szuka biletu. - Będzie dobrze, będzie dobrze...

PLAC ZABAW |

| Nº 884 | 25 lutego 2021 znajdź 7 różnic

policz i pokoloruj

labirynt

sudoku dla dzieci

| 45

Hurtownia tapicerska www.ukfoam.co.uk

artykuły polskie i angielskie Zapraszamy do współpracy!

Wysokiej jakości materace memory foam

Tel: 0208 61 61 830 Kom: 074 4930 7367

SKUP ZŁO M U ZADZWOŃ

079 17 300 600 POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

 załatwiamy wszystkie formalności

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

Telefon całodobowy:

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

loyed

Zapraszamy do współpracy! Email: biuro@bwl-stolarnia.pl Tel: +48 532 993 780 www.bwl-stolarnia.pl

VA T

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy

Self-emp

Rejestracja LTD (Lim ited Company)

Empl

oyme

Par

tne

rsh

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

0208 846 3606

poniedziałek, środa, piątek 8.00-19.00 wtorek, czwartek 8.00-21.00

24.co.uk

KSIĘGOWOŚĆ

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

Untitled-3 1

07.11.2019 09:58:08

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagana jest REZYDENTURA STAŁA

OBYWATELEM

079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth TW7 4RL

w w w. s a ra i nt. co. u k

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office