Cooltura Issue 895 by Cooltura

The Polish Weekly | N o 19 (895) | 13.05.2021

Oblicza emigracji

Cooltime

O cyklu dokumentalnym „Historie emigranta” i innych swoich produkcjach opowiada Paweł Bury, reżyser i operator filmowy. Str. 16

Zobacz, co ciekawego proponują na otwarcie londyńskie kina, muzea i galerie. Str. 20

Miejsce na weekend Zapraszamy na wycieczkę po malowniczym Exmoor. Str. 32

TRZECI KROK

DO WOLNOŚCI 17

maja rozpocznie się trzeci z zaplanowanych przez rząd czterech etapów znoszenia restrykcji społecznych. Oto zmiany, jakie nas czekają. W pomieszczeniach zamkniętych będzie mogło spotkać się 6 osób lub dowolna liczba mieszkańców dwóch gospodarstw domowych, a na zewnątrz do 30 osób.

Otwarte zostaną kina, muzea, galerie, a także obiekty noclegowe ze wspólnymi pomieszczeniami, w tym hotele, hostele i pensjonaty. Wznowione zostaną zajęcia sportowe i gimnastyczne dla dorosłych w pomieszczeniach. Lokale gastronomiczne będą mogły wznowić przyjmowanie klientów w pomieszczeniach zamkniętych. Klienci będą jednak musieli zamawiać, jeść i pić siedząc.

W przyjęciach weselnych i innych ważnych uroczystościach rodzinnych będzie mogło uczestniczyć do 30 osób. Limit liczby uczestników zostanie zniesiony dla ceremonii pogrzebowych. Większość firm we wszystkich sektorach z wyjątkiem najbardziej ryzykownych będzie mogła wznowić działalność. Wytyczne dotyczące ograniczonego kontaktu społecznego

pozostaną aktualne, a firmy nie będą mogły obsługiwać grup większych niż przewidują limity prawne. Dozwolone będą również niektóre większe przedstawienia i wydarzenia sportowe w obiektach zamkniętych z udziałem do 1,000 osób lub połowy widowni (w zależności od tego, która liczba jest niższa) oraz w obiektach otwartych z udziałem do

4,000 osób lub połowy widowni (w zależności od tego, która z tych liczb jest niższa). W wydarzeniach organizowanych w największych obiektach, takich jak stadiony, będzie mogło uczestniczyć do 10,000 osób lub jedna czwarta widowni, w zależności od tego, która z tych wartości jest niższa. Ostatnie restrykcje zostaną zdjęte 21 czerwca, jeśli sytuacja epidemiczna nie ulegnie pogorszeniu. Mimo zniesienia części restrykcji w poprzednich dwóch etapach liczba zakażeń koronawirusem w Anglii spada. W tygodniu do 28 kwietnia odnotowano ponad 15,5 tys. zachorowań – o 8 proc. mniej niż tydzień wcześniej – wynika z danych NHS Test and Trace. Krajowy alarm o zagrożeniu epidemicznym został obniżony z poziomu czwartego do trzeciego w pięciostopniowej skali. Oznacza to, że epidemia jest wciąż aktywna, ale liczba zakażeń nie jest już uznawana za wysoką i nie rośnie znacząco. Do 10 maja dwie dawki szczepionki na koronawirusa dostało ponad 18 mln mieszkańców Wielkiej Brytanii, a ponad 35 mln pierwszą dawkę.

2 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Sadiq Khan został ponownie wybrany na burmistrza Londynu

przeliczeniu głosów drugiego wyboru k a n d y d at P a r t i i Pracy osiągnął 55 proc. poparcia, a jego główny rywal – Shaun Bailey z Partii Konserwatywnej 45 proc. „Niezależnie od tego, czy głosowałeś na mnie, czy nie, mocno wierzę w zasadę demokracji i zamierzam nadal być burmistrzem wszystkich londyńczyków – ciężko pracując, aby poprawić życie każdej osoby w naszym mieście, niezależnie od twojej dzielnicy, pochodzenia, rasy lub wyznania, kodu pocztowego czy przynależności politycznej”, napisał Sadiq Khan w oświadczeniu otwierającym drugą kadencję skierowanym do mieszkańców Londynu.

Co ciekawe, dziewiąte miejsce wśród 20 kandydatów zajął międzygalaktyczny wojownik, który walczył o utrzymanie ceny francuskich rogalików poniżej 1 funta. Komik-kosmita zdobył 25 tys. głosów i pokonał między innymi kandydata UKIP. Najwięcej reprezentantów w Radzie Londynu (London Assembly) będzie mieć Partia Pracy – 11 (o jeden mniej niż w poprzedniej kadencji). 9 miejsc (o jedno więcej niż w poprzedniej kadencji) wywalczyła Partia Konserwatywna. Po jednym dodatkowym przedstawicielu zyskały Partia Zielonych (3 mandaty) i Liberalno-Demokratyczna (2 mandaty). Z rady wypadł UKIP, który wcześniej miał w niej 2 swoich członków.

Mimo zwycięstwa w Londynie Partia Pracy poniosła sromotną porażkę w wyborach do innych samorządów w Anglii. Laburzyści b ę dą mie ć w sumie 1,345 radnych, po stra-

cie 326 mandatów, głównie na korzyść Partii Konserwatywnej, która zyskała 235 miejsc w lokalnych radach (w sumie 2,345 radnych), Partii Liberalno-Demokratycznej (586 radnych) i Partii Zielonych, która wywalczyła 88 dodatkowych mandatów (151 radnych). Lider Partii Pracy Keir Starmer zarządził zmiany w swoim zespole. Anneliese Dodds została przesunięta z roli ministra finansów w gabinecie cieni, na stanowisko wiceprzewodniczącej partii, na którym zastąpiła Angelę Rayner. Ta z kolei została przesunięta do gabinetu cieni na miejsce Rachel Reeves, która dostała awans na stanowisko ministra finansów.

Od września będzie Po wygranej SNP w wyborach do szkockiego podawana trzecia dawka szczepionki na koronawirusa parlamentu referendum niemal przesądzone września miesz-

zkocka Partia Narodowa wygrała wybory parlamentarne w Szkocji. Ugrupowanie zdobyło większość i już zapowiedziało powrót do kwestii referendum niepodległościowego. Przewodnicząca ugrupowania Nicola Sturgeon, stwierdziła, że nie jest to kwestia czy – ale kiedy je przeprowadzić. SNP zabrakło zaledwie jednego głosu do bezwzględnej większości, co pokazuje siłę poparcia dla rządzącej partii. W Holyrood zasiada 129 posłów – Members of The Scottish Parliament (MSP), którzy wybierani są na czteroletnią kadencję. Po ostatnich wyborach Szkocka Partia Narodowa będzie miała w krajowym parlamencie 64 deputowanych – o jednego więcej niż w poprzedniej kadencji. Partia Konserwatywna wprowadziła do Holyrood 31 reprezentantów (tyle samo co w poprzednio), Partia Pracy zdobyła 22 mandaty (strata dwóch krzeseł), Szkoccy Zieloni 8 mandatów (wzrost o dwa), zaś Liberalni Demokraci 4 mandaty (spadek o 1 mandat). Partia Alba – nowe ugrupowanie założone kilka tygodni przed wyborami przez byłego szefa szkockiego rządu i byłego

lidera SNP Alexa Salmonda, nie zdobyła żadnego głosu. Do szkockiego parlamentu weszła za to pierwsza przedstawicielka mniejszości etnicznych – Kaukab Stewart. Podczas gdy Szkocja coraz głośniej mówi do referendum niepodległościowym, premier Boris Johnson podkreślił konieczność współpracy między krajami Zjednoczonego Królestwa oraz zaprosił liderów Szkocji, Walii i Irlandii Północnej na spotkanie w celu zacieśnienia współpracy. Na razie nie wiadomo kiedy miałby się odbyć szczyt „Team UK”. Zarówno w Szkocji jak i w Walii, wybory parlamentarne wygrały rządzące obecnie partie, które coraz głośniej domagają się od Londynu respektowania głosu ich wyborców. Szef rząd w Cardiff – Mark Drakeford oświadczył, że w relacjach Londynu z narodami Wielkiej Brytanii „powinien nastąpić reset” w celu zbudowania nowych zasad współpracy. Po oficjalnym ogłoszeniu wyników Boris Johnson pogratulował Sturgeon i Drakefordowi wyniku. Podkreślił jednak, że dążenie do rozdarcia kraju jest nieodpowiedzialne i lekkomyślne.

kańcy Wielkiej Brytanii będą mogli przyjąć trzecią dawkę szczepionki na koronawirusa – potwierdził minister do spraw szczepień. NHS potwierdził gotowość do akcji we wrześniu. Do lipca zaszczepieni powinni być już wszyscy dorośli mieszkańcy Wielkiej Brytanii. Rząd złożył zamówienie na 60 mln dodatkowych dawek szczepionki konsorcjum Pfizer/ BioNTech. W ten sposób rząd chce zmniejszyć ryzyko pojawienia się kolejnego szczytu zachorowań przed Bożym Narodzeniem i zwiększyć odporność społeczeństwa na pojawiające się kolejne mutacje Covid-19. Trwają badania nad tym, jaką szczepionkę podawać. Naukowcy mają wskazać, czy ma to być trzecia dawka tego samego producenta co dwie poprzednie, czy można będzie użyć innego preparatu. Mimo zniesienia część restrykcji liczba zakażeń koronawirusem w Anglii cały czas spada. W tygodniu do 28 kwietnia odnotowano ponad 15 tys. zachorowań, o 8 proc. mniej niż tydzień wcześniej – wynika z danych NHS Test and Trace. Według urzędu statystycznego ONS, 260 osób zmarło z powodu koronawirusa w Anglii

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 079 32 606 100 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KAROLINA SOŁTYS karolina@cooltura.co.uk 0208 846 3615 KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk

i Walii w tygodniu do 23 kwietnia. To o blisko 30 proc. mniej zgonów niż tydzień wcześniej i najniższy wynik od września ubiegłego roku. W grupie wiekowej powyżej 70 lat liczba ofiar koronawirsa spadła o 98 proc. Urząd statystyczny podał też, że najbardziej niechętne szczepieniom są osoby ciemnoskóre w wieku powyżej 50 lat. Na zastrzyk zgłosiło się tylko 70 proc. przedstawicieli tej grupy. – Kolejne lo ckdowny w Wielkiej Brytanii są bardzo mało prawdopodobne, bo postęp w porównaniu ze styczniem jest niezwykły – ocenił profesor Neil Ferguson, epidemiolog, którego modele były podstawą do wprowadzenia pierwszego lockdownu w marcu ubiegłego roku. Jego zdaniem, życie zacznie wracać do normy na początku lata. Nie można jednak wykluczyć powrotu częściowych restrykcji, jeśli pojawią się nowe warianty wirusa odporne na szczepionki.

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

| Nº 895 | 13 maja 2021

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 3

4 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Brytyjski rząd podał zasady Szczepionki firm Pfizer i AstraZeneca mają wysoką podróży zagranicznych skuteczność już po jednej dawce Źródło: PAP

Źródło: PAP

edna dawka szczepionek firm Pfizer i AstraZeneca zapobiega Covid-19 ze skutecznością 86,6 proc. wśród osób w wieku 60 lat i starszych – ogłosiły służby sanitarne Korei Płd na podstawie analizy danych dotyczących szczepień w warunkach rzeczywistych. Z ustaleń Koreańskiej Agencji Kontroli Chorób (KDCA) wynika, że po podaniu jednej dawki szczepionka firmy AstraZeneca jest ona w tej grupie wiekowej skuteczna w 86 proc., a preparat Pfizera – w 89,7 proc. W analizie uwzględniono dane dotyczące ponad 3,5 mln mieszkańców Korei Płd. w wieku 60 lat i starszych, zebrane w ciągu dwóch miesięcy od 26 lutego. W badanej grupie było ponad 521 tys. osób, które otrzymały pierwszą dawkę szczepionek Pfizera lub AstraZeneki. W grupie stwierdzono 1,237 zachorowań na Covid-19, przy czym tylko 29 wśród osób, które przyjęły szczepionki – przekazała KDCA. „To pokazuje, że obie szczepionki zapewniają wysoki stopień ochrony przed chorobą po jednej dawce. (Ludzie)

powinni zostać w pełni zaszczepieni zgodnie z zalecanym grafikiem, ponieważ poziom ochrony dodatkowo wzrośnie po drugiej dawce” – oceniła agencja. Władze Korei Płd. starają się budować w społeczeństwie zaufanie do szczepionek, które osłabło w związku z doniesieniami o potencjalnych skutkach ubocznych preparatów. „Około 95 proc. ludzi, którzy zmarli z powodu koronawirusa w naszym kraju, to byli seniorzy w wieku 60 lat i starsi, a szczepionki znacznie obniżą zagrożenie dla takich osób” – podkreślił na konferencji prasowej przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia Jun Te Ho. Jun zapewnił, że ryzyko wystąpienia po szczepieniu skutków niepożądanych, w tym zakrzepów krwi, jest „skrajnie niskie”, a w większości przypadków skutki uboczne są uleczalne. W Korei Płd. co najmniej jedną dawkę szczepionek na Covid-19 otrzymało dotąd 6,7 proc. spośród 52 mln mieszkańców. Władze chcą do września zaszczepić 70 proc. ludności, by do listopada w społeczeństwie wytworzyła się odporność zbiorowa.

17 maja zniesiony zostanie dla mieszkańców Anglii zakaz wyjazdów zagranicznych bez ważnego, uzasadnionego powodu – ogłosił minister transportu Grant Shapps. Na razie lista terytoriów, do których można swobodnie wyjeżdżać, liczy tylko 12 pozycji. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, poszczególne kraje oznaczono kolorami: zielonym, żółtym i czerwonym. Od tej kategoryzacji zależy, w jakich sytuacjach można do nich wyjeżdżać, ile testów na obecność koronawirusa trzeba będzie zrobić po powrocie oraz czy i jaki rodzaj kwarantanny odbyć. Na zielonej liście krajów, po przyjeździe z których nie trzeba będzie odbywać kwarantanny, znalazło się 12 państw i terytoriów. Są to: Portugalia, Izrael, Australia, Nowa Zelandia, Singapur, Brunei, Gibraltar, Islandia, Wyspy Owcze, Falklandy, Wyspa Św. Heleny wraz z Wyspą Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha oraz niemające stałej populacji wyspy Georgia Południowa i Sandwich Południowy. W przypadku terytoriów z zielonej listy nadal trzeba wykonać płatny test przed przyjazdem i jeden test po przyjeździe w drugim dniu pobytu. Polska, podobnie jak większość krajów Unii Europejskiej, została oznaczona kolorem żółtym, co oznacza, że – tak jak dotychczas – trzeba będzie wykonać płatny test przed przyjazdem, dwa testy po przyjeździe i odbyć 10-dniową kwarantannę w domu. Tak jak do tej pory, można ją skrócić wykonując jeszcze jeden test, najwcześniej w piątym dniu pobytu. Podróże do krajów oznaczonych na żółto w celach rekreacyjnych, czyli z innych powodów niż uzasadnione, nadal pozostają zabronione. Z kolei do czerwonej listy, liczącej dotychczas 40 państw i terytoriów, głównie z Afryki, Ameryki Południo-

wej i Azji, dodane zostały 12 maja trzy kolejne – Turcja, Nepal i Malediwy. Wyjazdy do krajów z czerwonej listy w innych przypadkach niż takie, gdy jest to absolutnie niezbędne, pozostają zabronione, a osoby, które były w nich w ciągu 10 dni przed planowanym przyjazdem do Anglii i nie są obywatelami bądź rezydentami Wielkiej Brytanii lub Irlandii, mają zakaz przyjazdu. Te osoby, które mogą legalnie przyjechać z któregoś z krajów z listy, muszą wykonać test przed wyjazdem, a po przyjeździe odbyć płatną, 10-dniową kwarantannę w jednym z wyznaczonych przez władze hoteli. Nie ma możliwości jej skrócenia poprzez dodatkowy test. Listy będą podlegały przeglądowi co trzy tygodnie, a gdyby jakiś kraj był zagrożony zdegradowaniem do niższej kategorii, zostanie umieszczony na liście obserwacyjnej, co pomoże ułatwić planowanie ewentualnych wyjazdów. W przypadku nagłego pogorszenia sytuacji, zmiana statusu może nastąpić bez ostrzeżenia. „To nowy sposób działania i ludzie powinni spodziewać się, że tego lata podróżowanie będzie przebiegać inaczej – z dłuższymi kontrolami na granicach, co jest częścią twardych środków mających zapobiec przedostaniu się do kraju nowych wariantów wirusa i zagrożeniu dla naszego fantastycznego programu szczepień” – ostrzegł szef resortu transportu. Nowe zasady podróżowania dotyczą tylko mieszkańców Anglii. Rządy Szkocji, Walii i Irlandii Północnej ustalają własne zasady.

Osoby poniżej 40 lat powinny dostać inną szczepionkę niż AstraZeneca Źródło: PAP

lternatywna wobec produktu firmy AstraZenaca szczepionka przeciw Covid-19 powinna być zaoferowana wszystkim osobom poniżej 40. roku życia - zarekomendowała brytyjska Wspólna Komisja Szczepień i Immunizacji (JCVI). Do tej pory zalecała ona, by w związku z rzadkimi przypadkami zakrzepów krwi, które mogą powstawać po tej szczepionce, podawać inne preparaty osobom poniżej 30 lat. Brytyjska agencja ds. regulacji leków i produktów zdrowotnych MHRA oświadczyła, że bilans korzyści i zagrożeń wynikających ze stosowania szczepionki firmy

AstraZeneca jest bardzo korzystny u osób starszych, ale „bardziej zrównoważony” w przypadku młodszych grup wiekowych, które znacznie rzadziej poważnie chorują na Covid-19. Według najnowszych danych MHRA, obejmujących okres do 28 kwietnia, wśród 28,5 mln osób, które dostały szczepionkę firmy AstraZeneca, wystąpiły 242 przypadki zakrzepów krwi; 49 osób zmarło. Ryzyko zakrzepów krwi wynosi ok. 1 przypadek na 100 tys. osób między 40. a 49. rokiem życia, ale wzrasta do jednego na 60 tys. w przypadku osób w wieku 30-39 lat. Natomiast wskaźnik zgonów z tego powodu w grupie 40-49 lat wynosi dwa na milion osób, a w grupie

30-39 lat - cztery na milion. Jednocześnie ryzyko ciężkiego przebiegu Covid19 w przypadku zakażenia się koronawirusem spada w młodszych grupach wiekowych. „Ponieważ zakażenia Covid-19 są coraz bardziej pod kontrolą, zalecamy, aby dorosłym w wieku 18-39 lat, którzy nie mają innych chorób towarzyszących, zaoferować alternatywy wobec szczepionki Oxford-AstraZeneca, jeśli są ona dostępne i jeśli nie powoduje to opóźnień w przyjęciu szczepionki” - wyjaśnił prof. Wei Shen Lim z JCVI. JCVI dodała, że szczepionka firmy AstraZeneca jest jedyną z trzech dopuszczonych do użycia w Wielkiej Brytanii, która może być przechowywana w tem-

peraturze, jaka jest w zwykłych lodówkach, co oznacza, że w niektórych okolicznościach jest to jedyny możliwy preparat do zaoferowania. Podkreślono też, że większość przypadków zakrzepów krwi miało miejsce po pierwszej dawce, więc osoby, które ją przyjęły i nie odczuwały żadnych skutków ubocznych, mogą również przyjąć drugą dawkę tego produktu. Według szacunków rządowej agencji Public Health England (PHE), dzięki szczepieniom tylko w Anglii do końca marca udało się zapobiec ponad 10 tys. zgonów z powodu Covid-19. Oprócz produktu firmy AstraZeneca, w Wielkiej Brytanii używane są jeszcze szczepionki firm Pfizer/BioNTech i Moderna.

| Nº 895 | 13 maja 2021

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 5

6 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

13 maja 2021 | Nº 895 |

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 895 | 13 maja 2021

Ekonomia przyspieszy w rekordowym tempie

okiem najszybszego wzrostu ekonomicznego w powojennej historii Wielkiej Brytanii będzie 2021. Bank Anglii podniósł prognozę wzrostu PKB z 5 do 7,25 proc., a jednocześnie obniżył prognozowaną stopę bezrobocia. Ryzyko wzrostu inflacji ma obni-

żyć pozostawienie stóp procentowych na poziomie 0,1 proc. Zdaniem ekonomistów sukces programu szczepień może pomóc ekonomii w powrocie do stanu sprzed pandemii jeszcze przed końcem tego roku. W ubiegłym roku Produkt Krajowy Brutto stracił 9,8 proc., co było największym spadkiem PKB od 300 lat. – Wrócimy do poziomu z 2019 roku. To dobra wiadomość, ale oznacza utratę dwóch lat wzrostu – zauważył Andrew Bailey, szef Bank of England, zaznaczając, że jest jeszcze ryzyko związane z nowymi wariantami koronawirusa, które mogą spowodować konieczność przywrócenia restrykcji i kolejne spowolnienie wzrostu gospodarczego.

Historyczna marka zniknęła z ulic

200 latach działalności, 15 maja marka Debenhams zniknęła ostatecznie z brytyjskich ulic. Tego dnia sieć zamknęła swoje ostatnie sklepy – 49 punktów sprzedaży. 52 sklepy zakończyły działalność 8 maja. Pracę straciło 12 tys. osób. Marka nie zniknie jednak zupełnie. Nadal działa jej sklep internetowy, który został przejęty przez internetowego konkurenta Boohoo za 55 mln funtów. Historia firmy sięga 1778 roku, gdy William Clark otworzył pierwszy sklep w zachodnim Londynie, oferując w nim tkaniny, czapki i parasole. W 1813 w biznes zainwestował William Debenhams, zmienił nazwę na Clark & Debenhams i rozpoczął ekspansję. W 1950 roku sieć miała 110 sklepów i była największą w Wielkiej

Brytanii. W 2006 roku firma ogłosiła plan podwojenia punktów sprzedaży do 240 i realizowała go z powodzeniem do 2017 roku. W tym samym czasie Debenhams zaczął jednak zmagać się ze spadkiem zysków i wzrostem zadłużenia w wyniku konkurencji ze strony sprzedawców internetowych. W ciągu dwóch lat firma dwa razy trafiła w zarząd komisaryczny, po raz ostatni w kwietniu 2020 roku.

Wracają spotkania integracyjne dla przedsiębiorców!

| 7

Podróż za wszelką cenę?

eny p o dróży zagranicznych będą tego lata znacznie wyższe – ostrzegł Glenn Fogel z portalu booking.com, cytowany przez BBC. Jak zauważył, ceny biletów lotniczych już poszły w górę z powodu wzrostu kosztów po ograniczeniu przez linie lotnicze siatki połączeń. Koszt wyjazdów zagranicznych podnosi dodatkowo konieczność wykonania testów na koronawirusa.

Biuro podróży TUI oferuje swoim klientom testy na koronawirusa za 20 funtów. W punktach badań test kosztuje 120 funtów. Zdaniem portalu konsumentów Which? to dobra wiadomość dla klientów biura, ale gorsza dla jego mniejszych konkurentów. Which? zaapelował do rządu o ograniczenie ceny obowiązkowych testów, która w Wielkiej Brytanii jest dwa razy wyższa niż na kontynencie.

Największe firmy zostają przy pracy zdalnej

rawie wszystkie z 50 największych firm w Wielkiej Brytanii nie planują pełnego powrotu swoich pracowników do biur – wynika z ankiety przeprowadzonej przez BBC. 43 firmy wprowadziły system hybrydowy i zachęcają pracowników do pracy z domu przez 2 lub 3 dni w tygodniu.

W zatrudniającym 34 tys. osób Adecco z domu pracuje cztery piąte załogi. W Avivie – z domu chce pracować 95 proc. z 16 tys. pracowników. Władze City of London zapowiedziały już przebudowę pierwszych biur na mieszkania. Do 2030 roku ma powstać 1,5 takich lokali.

Drożeją plastikowe reklamówki

ednorazowe, plastikowe siatki podrożeją od 21 maja z 5 do 10 pensów. Opłata obejmie też wszystkie sklepy, a nie tylko te zatrudniające do 250 osób. Po wprowadzeniu opłaty za reklamówki w supermarketach w 2015 roku, ich zużycie spadło o 95 proc. – ze 140 do 4 rocznie na jednego klienta. Część supermarketów z własnej inicjatywy rezygnuje z plastikowych torebek na rzecz biodegradowalnych zamienników.

Boohoo liczy zyski z pandemii

W P

olish Business Link wznawia spotkania dla przedsiębiorców, podczas których będzie można porozmawiać z innymi ludźmi już nie przez internetowy komunikator, ale osobiście.

Pierwsze wydarzenie 17 czerwca. Będzie to golf połączony z grillem na polu w Chiswick. A na 9 lipca planowany jest integracyjny rejs po Tamizie. Szczegóły i zapisy na stronie pblink.co.uk

zrost sprzedaży o ponad 40 proc. odnotował w trakcie pandemii internetowy sklep z odzieżą Boohoo. W ciągu 12 miesięcy do 28 lutego 2021 wartość sprzedaży wzrosła z 1,2 do 1,7 mld funtów. Dochód przed opodatkowaniem wzrósł o 35 proc. do 124,7 mln funtów. Tak dobry wynik to w dużej mierze efekt niespotykanego wcześniej

popytu na dresy i pidżamy. Zapotrzebowanie na nie było tak duże, że zbilansowało z nawiązką spadek zainteresowania odzieżą wyjściową. Czas pandemii był na tyle udany dla Boohoo, że internetowy gigant przejął po upadłości internetowe sklepy sieci Debenhams, Dorothy Perkins, Wallis, Burton, Coast, Karen Millen, Oasis i Warehouse.

8 |

Untitled-3 1

13 maja 2021 | Nº 895 |

07.11.2019 09:58:08

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 895 | 13 maja 2021

Bitwa o Jersey

wa statki patrolowe Royal Navy rozmieszczono u wybrzeża wyspy Jersey (brytyjskie terytorium zależne) w odpowiedzi na strajk francuskich rybaków. Port St. Helier blokowało blisko 100 kutrów. Downing Street tłumaczył, że kanonierki jedynie monitorowały sytuację, ale opozycja uznała ten ruch za próbę zaognienia konfliktu z Francją o prawa połowowe. Francja także wysłała w sporny rejon swój okręt patrolowy. Kanonierki HMS Severn i HMS Tamar rozlokowano około mili od wybrzeża Jersey. Protest przebiegał pokojowo, poza odnotowanym przez dziennik „Metro” incydentem, w którym francuska łódź staranowała jacht z Jersey. Nikomu nic się nie stało. Kilka godzin na wyjście z portu St Helier musiał oczekiwać jeden cumujący tam statek handlowy. Przed obiadem protestujący francuzi wrócili do domu. Przypomnijmy, protest był odpowiedzią na nowe licencje połowowe wprowadzone po brexicie przez Wielką Brytanię, które znacząco ograniczają

dostęp francuskich rybaków do łowisk w pobliżu Jersey. Władze w Paryżu uznały to za jawne naruszenie umowy handlowej podpisanej w ramach brexitu. Wcześniej rybacy mieli dostęp do tak zwanych „wspólnych łowisk” na mocy traktatu z Zatoki Glanvill, sytuację utrudniło jednak wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Chris Le Masurier, właściciel Jersey Oyster Company, określił nowe warunki połowów narzucone bretońskim i normańskim rybakom jako „obraźliwe i dyskryminujące”. Strajk francuskich kolegów popiera również część rybaków z Jersey. Z kolei prezes lokalnego Stowarzyszenia Rybaków Don Thompson uważa, że ograniczenie licencji połowowych to dobry krok w kierunku

zwiększenia zasobów ryb w brytyjskich wodach. Rząd Francji zagroził, że podejmie środki odwetowe, jeśli Wielka Brytania nie zmieni swojego stanowiska, a jednym z nich może być odcięcie dopływu prądu na Jersey. 95 proc. energii zużywanej przez mieszkańców wyspy pochodzi z Francji, pozostałe 5 proc. wytwarzają lokalne generatory. Downing Street podkreśla jednak, że w pełni popiera działania władz Jersey. Podejmując decyzję o wysłaniu patrolowców Royal Navy jako środka zapobiegawczego. Premier Boris Johnson stwierdził, że blokada portu przez francuskie kutry jest „nieuzasadniona”. Decyzja szefa rządu spotkała się z ostrą krytyką. Craig Murray, były ambasador Wielkiej Brytanii, który osobiście negocjował umowę w sprawie połowów między Francją a Wyspami Normandzkimi w 1991 roku, uznał wysłanie kanonierek na Jersey za „głupotę”.

| 9

Wielka Brytania uznała ambasadora Unii Europejskiej w Londynie

ielkaBrytaniaprzyznała przedstawicielowi Unii Europejskiej w Londynie pełny status dyplomatyczny. Joao Vale de Almeida będzie mógł liczyć na takie same przywileje jak ambasadorzy innych państw. Kwestia nadania statusu przedstawicielowi Wspólnoty na Wyspach była źródłem kilkumiesięcznego sporu między władzami w Londynie i w Brukseli. Minister Spraw Zagranicznych Wielkiej Brytanii nie zgadzał się na traktowanie Joao Vale de Almeidy na tych samych zasadach co ambasadorów pozostałych państw posiadających swoje misje dyplomatyczne na Wyspach. Dominic Raab argumentował, że Unia Europejska nie jest krajem, a organizacją. Wspólnota nalegała jednak na zmianę stanowiska przez brytyjskie władze twierdząc, że osłabienie pozycji jej przedstawiciela przełoży się na pogorszenie obustronnych relacji. Bruksela zaczęła m.in. ignorować szefa brytyjskiej misji dyplomatycznej przy UE – Lind-

saya Croisdale-Appleby'ego, nie dopuszczając do spotkań dyplomaty z wysokimi rangą urzędnikami Komisji Europejskiej. Z czasem część środowiska politycznego Wielkiej Brytanii zaczęła zarzucać rządowi, że „mści się na Brukseli za przedłużające się negocjacje w sprawie brexitu”. Napięcie rosło. Szczyt państw G7 stał się pretekstem do podjęcia rozmów ostatniej szansy. W Londynie doszło do spotkania Dominica Raaba z wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej Josepem Borrellem i spór udało się rozwiązać. Politycy wydali wspólne oświadczenie, w który stwierdzili, że wspólnie osiągnęli porozumienie w oparciu o dobrą wolę. „Ambasador UE będzie miał status zgodny z szefami misji państw (...). Personel delegacji UE będzie miał przywileje i immunitety potrzebne do skutecznego funkcjonowania, umożliwiające jednocześnie skuteczne sprawowanie wymiaru sprawiedliwości”, czytamy w komunikacie.

10 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

13 maja 2021 | Nº 895 |

Prowadzisz ﬁrmę w Anglii? Potrzebujesz porady dobrego adwokata? Zależy Ci na dobrym rezultacie?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD CORPORATE Kompleksowe usługi prawne dla ﬁrm. IMD Corporate według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.imdcorporate.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Corporate! Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji. Sprawdź również nasze usługi dla osób prywatnych.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

IMD Corporate jest nazwą handlową IMD Solicitors LLP. Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

| 11

| Nº 895 | 13 maja 2021

Bójka na noże w Selfridges

iedmiu mężczyzn i kobieta zostali zatrzymani po bójce na noże w sklepie Selfridges przy Oxford Street w Londynie. Do incydentu doszło w sobotę 8 maja około 19:30 na oczach przerażonych klientów i obsługi. Świadkowie, cytowani przez brytyjskie media, mówili o bandy-

tach ganiających się z nożami po sklepie, w obecności rodzin z dziećmi. Zatrzymani mają od 18 do 26 lat. Jeden z mężczyzn doznał w trakcie bójki rany ciętej nogi. Policja apeluje do świadków o przekazywanie informacji na temat przebiegu zdarzenia.

Kobieta zamordowana na ulicy

opublikowaniu nagrania z kamery domowego monitoringu i apelu w mediach policja zatrzymała 20-letniego mężczyznę poszukiwanego w związku z morderstwem kobiety we wschodnim Londynie. 45-letnia Maria Rawlings została napadnięta na ulicy Little Heath, w Romford, gdy wracała wieczorem ze szpitala. Napastnik podszedł do niej i zaciągnął siłą w pobliskie krzaki. Ofiara zginęła w wyniku uduszenia i obrażeń głowy.

Zamordowana Maria Rawlings. Fot. Met Police

Jej ciało znalazł następnego dnia przypadkowy przechodzień, który wyszedł na spacer z psem.

Dwie próby uprowadzenia dzieci w Croydon

olicja przyznała, że pierwotnie zbagatelizowała zgłoszenie i po dokładnym sprawdzeniu podjęła dochodzenie w sprawie próby uprowadzenia dziecka z ulicy w Croydon. Dwóch białych mężczyzn próbowało wciągnąć do vana 11-latka wracającego ze szkoły do domu. Chłopcu udało się uciec. Zdarzenie miało miejsce 30 kwietnia około 16:40 przy Whitmore Road w Beckenham. Policja sprawdza nagrania z kamer miejskiego monitoringu i apeluje do świadków o informacje.

Jak poinformował „London Evening Standard”, po nagłośnieniu próby porwania 30 kwietnia inne dziecko z tej samej szkoły powiedziało, że tego samego dnia padło ofiarą podobnego incydentu. W obu przypadkach dzieci zostały zaczepione przez mężczyznę w kapturze, który wysiadł z ciemnego vana. Informacje, które pomogą w wyjaśnieniu sprawy, można przekazywać anonimowo na numer Crimestoppers 0800 555 111.

Trzyletnie dziecko w stanie ciężkim po uderzeniu przez osobę na elektrycznej hulajnodze

Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX

ondyńska policja poszukuje świadków wypadku w Feltham, w trakcie którego osoba poruszająca się chodnikiem na elektrycznej hulajnodze potrąciła trzyletnie dziecko. Chłopczyk trafił do szpitala z poważnymi obrażeniami. Sprawca uciekł z miejsca zdarzenia. Policja apeluje o informacje i nagrania z kamer do osób, które były w sobotę 17 kwietnia około 18:00 na skrzyżowaniu High Street z Manor Lane w Feltham. Informacje można przekazywać anonimowo na numer Crimestoppers 0800 555 111. Poruszanie się własnymi elektrycznymi hulajnogami po chodnikach i drogach publicznych jest niezgodne z prawem.

PRODUCENT I INSTALATOR

0208 963 9701

Rząd pracuje nad ich legalizacją i w ramach pilotażu dopuścił do użytku tylko e-hulajnogi z licencjonowanych wypożyczalni.

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk

12 |

Ofiary pandemii to nie tylko zmarli na Covid-19

lisko 7,5 tys. osób zmarło w ubieWedług badań urzędu statystycznego głym roku w Anglii i Walii z powodu w grupie wiekowej 16 -29 lat objawy depreprzedawkowania alkoholu. To naj- sji miało 43 proc. kobiet i 26 proc. mężczyzn. większa liczba ofiar of 20 lat – alarmuje W grupie 29-50 lat problemy zgłaszało 25 urząd statystyczny ONS. proc. kobiet i 18 proc. mężczyzn. Spożycie alkoholu i idąca za tym W depresję częściej wpadają osoby liczba zgonów zaczęły rosnąć zaraz po wynajmujące domy niż ich właściciele, ogłoszeniu pierwszego lockdownu. a także mieszkańcy obszarów zdegradoWiększość ofiar stanowiły osoby wanych. uzależnione. Przed pandemią na depresję cierpiało Kobiety znacznie częściej niż męż- 10 proc. mieszkańców Wielkiej Brytanii, czyźni wpadały w czasie pandemii a jesienią ubiegłego roku już 19 proc. – Danwood pracuj w Wielkiej Brytanii v3 wybrany 131x167mm C4V druk.pdf 1 23/03/21 08:16 w depresję. wynika z badania ONS.

13 maja 2021 | Nº 895 |

Raport o Polkach pracujących w branży STEM w Wielkiej Brytanii

towarzyszenie Techników Polskich w Wielkiej Brytanii przygotowuje raport o Polkach pracujących w branży STEM w Wielkiej Brytanii. STEM to angielski skrót od słów: nauka, technologia, inżynieria i matematyka. Organizacja zachęca kobiety pracujące w tych dziedzinach do podzielenia się swoimi doświadczeniami w ankiecie, która jest dostępna na stronie Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii. „Kariera w STEM (Science Technology Engineering & Mathematics) staje się coraz bardziej popularnym wyborem dla młodych kobiet. Aby skutecznie zachęcać więcej dziewczyn do studiów na kierunkach ścisłych oraz wspierać je w dalszym rozwoju, niezmiernie istotne jest zrozumienie skąd czerpią motywację oraz jakie mają doświadczenia na rynku pracy. Jakie czynniki pozwalają im rozwijać skrzydła, a gdzie widzą największe wyzwania. Jakie są ich aspiracje oraz w jaki sposób mogą je realizować lub co im to uniemożliwia”, wyjaśniają autorzy badania. „Polki pracujące w Wielkiej Brytanii stanowią tu bardzo ciekawą podgrupę, bowiem posiadają zarówno doświadczenie kariery w branży technicznej, jak i pracy w międzynarodowym środowisku

na emigracji, co pozwala na uchwycenie tematu z unikatowej perspektywy. Uwolnić potencjał, Raport o Polkach pracujących w branży STEM w Wielkiej Brytanii, przygotowywany przez Stowarzyszenie Techników Polskich w WB, ma na celu bliższe poznanie tej wyjątkowej grupy. Historie i doświadczenia kobiet, które zdecydowały się na karierę w STEM na emigracji, są równie różnorodne jak one same. Nasz raport dokona analizy tych doświadczeń, co umożliwi stworzenie profilu kobiety pracującej w STEM w Wielkiej Brytanii”, czytamy w komunikacie prasowym. W oparciu o wyniki badania, jego autorzy zasugerują działania, które przyczynią się do wsparcia pań decydujących się na podjęcie pasjonującej ścieżki życia, jaką jest kariera w STEM. Ankietę można wypełnić na stronie: stpuk.org

reklamy.uk

LOGO

BOARDS Zadbaj o swoją ﬁrmę!

Oklejanie vanów, ubrania robocze z nadrukiem, szyldy i witryny sklepowe, hoardingi, boardy, banery i wszelkiego rodzaju naklejki. Odwiedź nas na Perivale w zachodnim Londynie: 175 Bilton Rd, London UB6 7HQ

T: 0208 3573 518, M: 0794 1328 449 E: sales@print-stock.co.uk PrintStock.co.uk

printstock

TYM ŻYJĄ WYSPY |

14 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| XXXXX

Meghan i Harry zbierają pieniądze na szczepionki przeciw Covid-19

Fot. Instagram/archewell_hm

Źródło: PAP

K KSIĘGOWOŚĆ Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

0208 846 3606 d

ploye

em Self-

Drugie urodziny Archiego

Partnership

ent ploym

LTD acjay) r t s e Rej ompan ted C

(Limi

VAT

poniedziałekczwartek 8.00-21.00

piątek 8.00-18.00

w sobotę ni eczynne

siążę Harry i Meghan Markle zaapelowali o wpłaty na szczepionki przeciw Covid-19 dla ludzi w biedniejszych krajach. „Nie wyobrażamy sobie lepszego sposobu, by uczcić urodziny naszego syna” – zaapelowali na stronie fundacji Archewell. „Jesteśmy szczerze wzruszeni tym, jak w ciągu ostatnich dwóch lat okazywaliście nam ciepło i wsparcie z okazji urodzin Archiego” – napisali książę i księżna Sussex, dziękując za datki na cele charytatywne, realizowane przy okazji urodzin ich syna, które przypadają na 6 maja. Tym razem zaproponowali, by pieniądze przeznaczyć na dostęp do szczepionek. „W tym roku świat wciąż jest na drodze do pokonania Covid-19. Jednak

wiele rodzin wciąż zmaga się z efektami tej pandemii” – napisali, prosząc o wpłaty na zakup szczepionek dla „rodzin w najbardziej narażonych miejscach”. W apelu opublikowanym na stronie fundacji Archewell książę i księżna Sussex podkreślili, że ok. 80 proc. z blisko 1 mld szczepionek zostało użytych w bogatszych krajach. „Wpłacając zaledwie 5 dolarów, możesz pokryć koszt szczepionki dla kogoś w potrzebie. Dzięki wsparciu, które uzyskaliśmy od różnych organizacji, każde 5 dolarów przekształci się w 20 – czyli pokryje koszt czterech szczepionek” – napisali. „Nie wyleczymy się całkowicie, dopóki wszyscy i wszędzie nie będą mieli równego dostępu do szczepionek” – wskazali.

zenia Rozlic loyed p m self-e od już

£50

rchie (a właściwie Archie Harrison Mountbatten-Windsor) skończył dwa lata. Syn księcia i księżnej Sussex przyszedł na świat 6 maja 2019 roku. Gdy rodzice chłopca mieszkali w Wielkiej Brytanii chętnie dzielili się zdjęciami czy nagraniami wideo z jego udziałem. Po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych Megah i Harry bardziej chronią swoją prywatność. Archie jest pierwszym dzieckiem Meghan i Harry’ego, czwartym wnukiem księcia Karola i ósmym prawnukiem królowej Elżbiety II. W kolejce do brytyjskiego tronu zajmuje siódme miejsce. Chłopczyk nie ma jednak żadnych tytułów szlacheckich i raczej jest mało prawdopodobne, by w przyszłości nadano mu tytuł księcia, głównie ze względu na decyzję rodziców o opuszczeniu rodziny królewskiej. Choć teoretycznie byłoby to możliwe po objęciu

brytyjskiego tronu przez jego dziadka księcia Karola. Z okazji drugich urodzin, życzenia dla Archiego przesłali księżna Kate i książę William, dziadek oraz prababcia Elżbieta II.

Fot. Instagram/meghanmarkle_official

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 895 | 13 maja 2021

Domowe routery na celowniku hakerów

wie trzecie z 13 najpopularniejszych domowych routerów jest narażonych na atak komputerowych hakerów – ostrzega portal konsumentów Which?. Routery te mają najczęściej zbyt proste hasła i nieaktualne oprogramowanie.

Według Which? hakerzy mogą bez większych problemów przejąć kontrolę nad komputerami co najmniej 6 mln Brytyjczyków. Eksperci radzą, by zabezpieczyć się zmieniając co jakiś czas hasło i aktualizując oprogramowanie routera.

Specjalne wizy dla szczególnie uzdolnionych

aureaci nagród Nobla, Oscarów, a nawet muzycznych nagród Brit Awards będą mieli ułatwioną procedurę osiedlania się w Wielkiej Brytanii – ogłosiło Home Office. Brytyjski rząd chce w ten sposób przyciągać naj-

bardziej utalentowane osoby z całego świata. Z uproszczonej procedury aplikowania o wizę będą mogli też skorzystać laureaci mniej znanych konkursów z różnych dziedzin nauki i sztuki.

Pierwszy przezroczysty basen w Londynie

maja zostanie otwarty wyjątkowy basen. Przezroczysta niecka jest umieszczona na wysokości 35 m nad ziemią między dwoma wieżowcami mieszkalnymi Embassy Gardens w dzielnicy Nine Elms. Autorem projektu jest The Communication Group plc, rynkowy lider w tzw. placemakingu, czyli zarządzaniu przestrzenią publiczną oraz tworzeniu miejsc, w którym ludzie chcą przebywać. To absolutna nowość w londyńskiej przestrzeni miejskiej. Entuzjaści wodnych kąpieli będą mogli przeżyć coś niezapomnianego. Basen znajduje się na wysokości jedenastego piętra, a przez jego ściany można podziwiać panoramę miasta. Będzie to kolejna wizytówka Londynu i atrakcja, która przyciągnie turystów.

Projekt basenu. Źródło: thecommunicationgroup.co.uk

| 15

16 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| OBLICZA EMIGRACJI

Dariusz A. Zeller

acznijmy od wyjaśnienia, kiedy i w jaki sposób trafiłeś na Wyspy Brytyjskie?

Witaj Darek. Na zieloną wyspę przyleciałem bardzo spontanicznie, a było to 15 lat temu, w czasach, kiedy Irlandia była „Tygrysem gospodarczym”. Nikt nie przypuszczał, że czeka nas światowy kryzys i staniemy oko w oko ze strachem o przyszłość własną i naszych rodzin. Wiesz, to były czasy, kiedy w Polsce zarabiało się często 800 zł brutto i nie było zbytnio perspektyw, aby się wybić ponad przeciętność bez jakichkolwiek znajomości. A ja chciałem doświadczyć czegoś nowego, poznać nowych ludzi, nauczyć się języka, a przede wszystkim zarobić pieniądze, których tak naprawdę w Polsce w takiej ilości nie widziałem na oczy. Patrząc z perspektywy czasu na to, że zarabiało się aż tyle i młodemu człowiekowi mówiąc kolokwialnie „odwalało” i zachowywał się często jak utracjusz, straciłem sporo czasu, aby dowiedzieć się, co tak naprawdę chcę w życiu robić.

Na co dzień mieszkasz w Dublinie. Twoim najnowszym projektem reżysersko-operatorskim są „Historie emigranta”. Przybliż, proszę, jego szczegóły...

Historie emigranta

Moim hasłem przewodnim, które piszę prawie pod każdym postem i jakie chcę przekazać całemu światu, jest krótkie „Rób To Co Kochasz”. Eudajmonizm. Jednym słowem możesz olać wszystko, jeśli to coś nie daje ci szczęścia i robić tylko to, co ci je daje, bo jest to najważniejszy cel życia – mówi Paweł Bury, reżyser i operator filmowy.

Pomysł na ten film, a właściwie serię dokumentów, powstał w mojej głowie kilka lat temu, jednakże na tamte czasy nie miałem jeszcze stosunkowo dużo instrumentów i wiedzy, żeby cokolwiek zacząć. Mówiąc szczerze i prosto z mostu: byłem dyletantem w tym temacie. A może to była po prostu prokrastynacja? Pewnie w jakimś stopniu tak, bo wtedy jeszcze naprawdę nie wiedziałem, że może mi to sprawiać aż tyle przyjemności i stanie się moim sposobem na życie. Wracając do meritum, „Historie emigranta” to rzecz o Polaków mieszkających w Irlandii, którzy opowiadają o swoich przeżyciach i doświadczeniach zdobytych na emigracji. Bohaterami są prawdziwe postacie, a historie w 100 procentach autentyczne. Nie chciałbym tu zbyt dużo zdradzać, ponieważ projekt jest bardzo świeży, w trakcie realizacji i wolałbym o nim opowiedzieć, kiedy będzie ukończony.

Skąd wziął się pomysł na podjęcie tym razem akurat tego tematu?

W sumie nie ma w tym żadnej tajemnicy, że najlepsze scenariusze pisze życie. O tym, co nas samych dotyczy, mówi się, opisuje i robi zdjęcia do filmu najłatwiej. To temat bardzo mi bliski, bo dotyczy zarówno mnie, jak i wszystkich Polaków, którzy są czy byli na emigracji, więc odpowiedź jest bardzo prosta skąd temat.

Czy prace nad nim już trwają?

Prace trwają, ale jeśli ktoś uważa, że jego historia jest ciekawym materiałem na film i chce się nią podzielić, to

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 895 | 13 maja 2021

| 17

oczywiście może się ze mną skontaktować drogą mailową pisząc na burypawel24@ gmail.com, albo przez Messenger prywatnie.

Twój debiut reżyserskooperatorski „Podnieś ręce do nieba” spotkał się z bardzo pozytywnym odzewem. Przybliż, proszę, historię tego projektu...

Powiem ci szczerze, że od początku była to ciekawa przygoda, nagrywana w ekstremalnych warunkach. Zdjęcia zaczęły się jeszcze przed pandemią, a potem było bardzo długo nic i zacząłem się obawiać, że kolejne nagrania nie dojdą do skutku. Jednak udało się pomimo zakazów i obostrzeń doprowadzić całą produkcję do końca, chociaż nie powiem: czasami to był istny freestyle. W sumie mój debiut opowiadał historię freestylowca, który w pewnym momencie swojego życia dowiaduje się o raku mózgu, więc wygląda to bardzo spójnie. Historia jest oparta na prawdziwej historii, więc tym bardziej interesująca. Obawiałem się jak to wszystko wyjdzie, ale grono operatorskie oceniło ten film na wysokim poziomie, przez co wzrosło morale, więc czas podnieść poprzeczkę jeszcze wyżej, tym razem z aspiracjami na festiwal. Aktorami

były osoby na co dzień niezajmujące się filmem, ale naprawdę sprostały zadaniu. Główną postać zagrał Krzysztof Pieszak, który rokuje na dobrego aktora i moim skromnym zdaniem mógłby grać pierwszoplanowe role w wysokobudżetowych produkcjach, gdyby poświęcił się sztuce aktorskiej na sto procent. Korzystając z okazji przesyłam wielkie ukłony dla całej ekipy: praca z wami była czystą przyjemnością,

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH  RE COVID–19 Porady prawne dla pracodawców

i pracowników za zakresie postojowego – furlough leave – Kompleksowa obsługa prawna i doradztwo z zakresu rządowego programu dla osób samozatrudnionych – self-employed

 Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych

i wypadków przy pracy, wypadków w miejscach publicznych  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego Obywatelstwa i statusu ‘settled‘  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne

zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych

 Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY?

ZADZWOŃ DO NAS

OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

18 |

n o d n Lo 2 0 P O T

| OBLICZA EMIGRACJI

Lista przebojów Radia

13 maja 2021 | Nº 895 |

PRL

Słuchaj w każdy piątek

od 17:00 Prowadzi

Grzegorz Albrycht

Lista pod specjalnym nadzorem Notowanie nr 2089, 7 maja 2021 1. Doja Cat/ SZA :: Kiss Me More (7) 2. Olivia Rodrigo :: Deja vu (5) 3. Karolina Stanislawczyk :: Cliché (8) 4. Zawiałow/Podsiadło :: Za krótki Sen (9) 5. Purple Disco Machine :: Fireworks (12) 6. Lil Nas X :: MONTERO (Call Me By Your Name) (17) 7. Riton x Nightcrawlers :: Friday (2) 8. Joel Corry/RAYE/ David Guetta :: BED (11) 9. Olivia Rodrigo :: Drivers License (1) 10. Natalia Szroeder :: Połóż się Tu (6) 11. Imagine Dragons :: Follow You (14) 12. Beata Kozidrak :: Bliżej (3)

13. Clean Bandit/iann dior :: Higher (15) 14. Justin Bieber :: Hold On (13) 15. Travis Scott/HVME :: Goosebumps (4) 16. Enej :: Samoloty (N) 17. Gromee/ INNA :: Cool Me Down (N) 18. Arek Klusowski :: Idealny Syn (N) 19. Michal Szczygiel :: Więcej (10) 20. Lady Pank :: Drzewa (12)

POCZEKALNIA 1. Beata Kozidrak :: Gambit 2. Afrojack & David Guetta :: Hero 3. Billie Eilish :: Your Power 4. Lou Bega :: Buena Macarena 5. Little Mix/Saweetie :: Confetti 6. Kris Kross Amsterdam :: Early In The Morning 7. Steﬀ da Campo/Chico Rose :: 5 On It 8. Sylwia Grzeszczak :: Prawda o Nas

Najlepsza polska muzyka

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 895 | 13 maja 2021

dziękuję za zaangażowanie i energię, którą było czuć przy nagrywaniu każdego ujęcia. Jesteście wielcy i do zobaczenia przy kolejnych produkcjach!

Mieszkasz w Dublinie i głównie działasz na niwie kulturalnej. Czy po tylu latach tam spędzonych, dalej uważasz, że jest to dobre miejsce dla twoich wyzwań?

dziennikarzy oraz wolności prasy. Na co dzień zajmuję się produkcją filmów promocyjnych oraz filmów produktowych dla małych, jak i tych większych firm.

Jesteś absolwentem AMA Szkoły Filmowej w Krakowie. Czym zatem jest dla ciebie to, co robisz?

Uważam, że Irlandia jest bardzo ciekawym i przyjaznym miejscem do podejmowania kolejnych wyzwań. Cały czas odkrywam ten kraj i poznaję ciekawych ludzi. Ostatnio coraz częściej myślę o Polsce, ale sądzę, że to jeszcze potrwa zanim w moim życiu historia zatoczy koło.

Na pewno wszystkim po trochu. Moim hasłem przewodnim, które piszę prawie pod każdym postem i jakie chcę przekazać całemu światu, jest krótkie „Rób To Co Kochasz”. Eudajmonizm. Jednym słowem możesz olać wszystko, jeśli to coś nie daje ci szczęścia i robić tylko to, co ci je daje, bo jest to najważniejszy cel życia.

Powiedz, czym jeszcze zajmujesz się na co dzień?

Jakie masz cele i plany na przyszłość?

Od wielu lat tworzę kanał „Music Dublin / Muzyczny Dublin”, który jest kulturalno-muzyczną wizytówką życia irlandzkiej Polonii. Oprócz rozmów z gwiazdami polskiej estrady, filmu i teatru interesuję się także losem naszych rodaków, którzy tak jak ja przylecieli na Szmaragdową Wyspę. Poza sztuką operatorską zajmuję się też dziennikarstwem. Jestem członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej oraz International Federation of Journalists – IFJ największej na świecie organizacji stowarzyszeń dziennikarskich, której celem jest ochrona i wzmocnienie praw

Na pewno kolejny film, który trafi na festiwal i spodoba się szerokiej publiczności; i to bardzo realne plany. Myślę też o warsztatach filmowych dla młodych adeptów, ale to już odległa przyszłość.

Powiedz zatem, gdzie można śledzić twoje prace i twoją działalność?

Na pewno na mojej stronie BURY Movie Center oraz Music Dublin. Miejmy nadzieję, że wkrótce będziemy mogli wrócić do normalnej pracy i będę mógł nagrywać dla was jeszcze lepsze produkcje niż do tej pory.

| 19

20 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Świat kultury otwiera swoje drzwi! 17 maja nastąpi długo wyczekiwana przez nas wszystkich chwila. Ponownie otwarte zostaną kina, teatry, muzea, galerie oraz sale koncertowe. W tym wydaniu prezentujemy spektakle teatralne oraz wystawy, na które warto wybrać się w maju! Przygotowała Marietta Przybyłek

teatry The Mousetrap od 17.05, St Martin’s Theatre, West St, Londyn WC2H 9NZ. Bilety: £29.50-£99 „The Mousetrap”, na podstawie książki Agathy Christie, to najdłużej prezentowana sztuka na świecie, która dostarcza dreszczyku emocji i jest niezłą łamigłówką dla widza. Fabuła kręci się wokół dokonanego w Londynie morderstwa. Siódemka nieznajomych sobie osób trafia do okazałego wiejskiego pensjonatu, w którym zjawia się sierżant policji. Okazuje się, że morderca jest wśród nich. Jeśli lubicie kryminały, koniecznie musicie zobaczyć „The Mousetrap”!

Everybody’s Talking About Jamie

Six

od 20.05, Apollo Theatre, Shaftesbury Ave, Londyn W1D 7EZ. Bilety: £10-£65.

od 21.05, Lyric Theatre, Shaftesbury Avenue, Londyn W1D 7ES. Bilety: £22-£48

Musical „Everybody’s Talking About Jamie” stworzony przez Dana Gillespiea Sellsa jest inspirowany filmem dokumentalnym „Jamie: Drag Queen” wyreżyserowanym w wieku 16 lat przez Jenny Popplewell. Musical opowiada więc historię 16-letniego chłopaka, który pokonuje uprzedzenia i odkrywa swoją prawdziwą naturę. Musicalowy Jamie wychodzi z ciemności, by zostać drag queen!

„Six” złudnie może wydawać się kolejną wielkoformatową musicalową produkcją o nastolatkach. Nic bardziej mylnego! Musical ten jest mocno osadzony w historii Anglii. Sześć żon Henryka VIII, króla Anglii w latach 1509-1547, podchodzi do mikrofonu, by opowiedzieć swoją historię…

Les Misérables

Magic Mike Live

od 20.05-5.09.2021 (w formie koncertu), od 25.09.2021 w oryginalnej wersji musicalu. Sondheim Theatre, 51 Shaftesbury Ave, Londyn W1D 6BA. Bilety: £47.50-£97.50.

od 21.05, Hippodrome Live, The Hippodrome Casino, 1 Cranbourn St, Londyn WC2H 7JH. Bilety: £79-£96

Musicial „Les Misérables” podwstał w oparciu o pięcioczęściową powieść Wiktora Hugo, napisaną w czasie, gdy Hugo przebywał na wygnaniu na wyspie Guernsey. Sztuka przedstawia panoramiczny obraz społeczeństwa francuskiego XIX wieku, podejmuje temat panujących w nim nierówności i nędzy. Od 20 maja będzie można oglądać ją w wersji koncertowej. Od 25 września musical powróci do Sondheim Theatre w pełnym wymiarze.

Znakomite show „Magic Mike Live”, stworzone i wyreżyserowane przez Channinga Tatuma, przyspieszy bicie niejednego serca na widowni. Przygotujcie się na 90-minutowy pokaz taneczny do znanych światowych hitów filmowych, w wykonaniu bardzo przystojnych mężczyzn. Wybierając pakiet VIP można cieszyć się drinkami i przekąskami przez cały występ. W Hippodrome Live można również nauczyć się grać w pokera.

COOLTIME / ZAPOWIEDZI |

| Nº 895 | 13 maja 2021

| 21

wystawy The Art of Banksy od 24.05.2021, 50 Earlham St, West End, Londyn WC2H 9LJ. Bilety: £25.80 Już niebawem będzie można oglądać w Londynie wyjątkową wystawę prac Banksy’ego, powstałych w latach 1997-2008 – „The Art of Banksy”. Będzie to największa jak dotychczas ekspozycja objazdowa prac ulicznego artysty na świecie, toteż zorganizowana zostanie w magazynie o powierzchni 12 000 stóp kwadratowych w Covent Garden.

Astronomy Photographer of the Year od 17.05-1.08.2021, Royal Museums Greenwich, Blackheath Ave, London SE10 8XJ. Bilety: od £5-10 „Astronomy Photographer of the Year” to coroczna wystawa prezentująca najwspanialsze fotografie kosmosu na świecie, wyłonione podczas cieszącego się ogromną popularnością, prestiżowego konkursu W tym roku zobaczyć można ponad 100 zdjęć na doskonałych wyświetlaczach lightbox.

Zanele Muholi od 17.05-31.05.2021, Tate Modern, Bankside, London, SE1 9TG. Bilety: £13 Zanele Muholi jest południowoafrykańską artystką i działaczką wizualną zajmującą się fotografią, wideo i instalacjami. Zdjęcia jej autorstwa dokumentują i celebrują życie czarnej społeczności lesbijek, gejów, trans, queer i interseksualistów w RPA. Wystawa zorganizowana w Tate Modern liczy ponad 260 fotografii zrobionych przez Zanele Muholi.

Wildlife Photographer of the Year od 17.05-1.08.2021, Natural History Museum, Cromwell Road, London, SW7 5BD. Bilety: £14.95 56. wystawa „Wildlife Photographer of the Year” pozwoli wam zanurzyć się w zapierającej dech w piersiach różnorodności świata przyrody. Zwycięskie obrazy są wybierane ze względu na ich kreatywność, oryginalność i doskonałość techniczną przez międzynarodowy panel ekspertów z branży fotograficznej. W tym roku do konkursu przesłanych zostało prawie 50 000 prac od profesjonalistów i amatorów z całego świata.

Tracey Emin / Edvard Munch od 18.05-1.08.2021, Royal Academy of Arts, Burlington House, Piccadilly, Mayfair, Londyn W1J 0BD. Bilety: £17 Tracey Emin od ponad 25 lat jest główną postacią sztuki współczesnej, a Edvard Munch był pionierem radykalnego nowego stylu znanego jako ekspresjonizm. W Royal Academy of Arts oglądać będzie można wystawę zestawiającą prace tych dwojga wybitnych artystów. Tracey Emin od dawna fascynuje się pracami Muncha, wyznała, że jest ,,zakochana w tym mężczyźnie, odkąd skończyłam osiemnaście lat”.

22 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| COOLTIME / ROZMOWA

Czym dzisiaj jest dla nas folk? Dreaming of Folk 31.05 - 20.06.2021 Wystawa ,,Dreaming of Folk” odbędzie się na artystycznej platformie Artsy.

3.06.2021 Odbędzie się wirtualny wernisaż, podczas którego będzie okazja poznać artystę i zaangażować się w dyskusję o tematyce jego prac. Do wernisażu dołączy gość specjalny: dr Łukasz Szulc – wykładowca na uniwersytecie w Sheffield, autor książki „Transnational Homosexuals in Communist Poland” jak i autor licznych artykułów naukowych zajmujących się tematami, takimi jak kultura queer, digital media i migracja. Podzieli się on swoją wiedzą na temat relacji pomiędzy polską tożsamością a tożsamością LGBT.

Pierwsza indywidualna wystawa Nikolasa Wereszczyńskiego „Dreaming of Folk”, zabierze nas w magiczną podróż do serca Europy. Prace młodego artysty malowane są głównie gwaszem, technika ta znana jest w Europie od średniowiecza, była stosowana głównie w XVII i XVIII wieku. Nikolas Wereszczyński w wieku 11 lat przeprowadził się z Polski do Anglii, mieszka w Londynie. Mimo emigracji w tak młodym wieku interesuje się polskim folklorem, legendami i kulturą. Stanowią one inspirację do sztuki, którą tworzy. Należący do społeczności LGBT artysta zaczął być coraz bardziej zafascynowany kwestią tego, gdzie jest miejsce osób nieheteroseksualnych i transpłciowych w społeczeństwie oraz gdzie ono było przed erą ich światowego wygnania i ludobójstwa.

powiedz proszę o zamyśle wystawy „Dreaming of Folk”.

Moje prace inspirowane są głównie folklorem, naturą i kulturą ludową, więc taki jest główny przekaz ,,Dreaming of Folk”. Tradycje czy legendy z naszego kraju i dalej na wschód Europy nie są specjalnie znane czy popularne, więc mam trochę nadzieję, że może ekspozycja wzbudzi u ludzi zainteresowanie naszą kulturą. Jestem też częścią społeczności LGBT, a że wystawa wypada w czerwcu, który jest dla nas miesiącem celebrowania, to zdecydowaliśmy się razem z galerią połączyć te dwa koncepty, by poszerzyć świadomość o aktualnej, niezbyt dla nas ciekawej sytuacji w Polsce.

Wystawa będzie zawierać prace z serii „Legendy polskie”, która została zapoczątkowana jako chęć zilustrowania tych najcenniejszych i najukochańszych w naszym kraju. Skąd wzięła się u ciebie fascynacja tą tematyką?

Nikolas Wereszczyński

Ta tematyka po prostu naturalnie mnie przyciągnęła i zafascynowała. Interesuję się antropologią, teologią i historią, średniowieczem i tym co przed nim. Jak tylko znajdę jakąś ciekawostkę lub zwyczaj z jakiegokolwiek zakątka świata, który mnie poruszy, to potrafię nocami zaszywać się w 30+ nowo otwartych kartach z Wikipedii i JSTOR-a. Tak więc sam fakt, że kwestia legend zabłysnęła w mojej pracy nie jest niezwykły. Zaś na pewno niezwykłym jest to, że zainspirowałem się Polską. Nigdy nie widziałem siebie jako Brytyjczyka, ale też miałem swojego czasu dość wrogie nastawienie do własnego kraju ze względu na ogólną postawę Polaków do inności i śmieciową politykę. Trochę fuksem znalazłem elementy ludowe i historyczne, które mnie bardzo zainspirowały i poruszyły, dzięki którym mogłem wkroczyć dalej w ten świat i po raz pierwszy zakochać się we własnym kraju.

Większość młodych ludzi interesuje się dzisiaj mainstreamowymi superbohaterami popkultury, czyli Batmanem i Supermanem albo komiksami typu Asterix & Obelix. Myślisz, że polskie legendy

w zbyt małym stopniu kształtują współcześnie tożsamość młodych ludzi? A może polski folklor nie przystoi do współczesności, jest pełen stereotypów i wyklucza?

Nie wiem czy „potrzebujemy”, ale są to oczywiście rzeczy, które mają

COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 895 | 13 maja 2021

| 23

dla mnie osobiste znaczenie, więc na pewno chciałbym zobaczyć więcej ich motywów w naszej własnej (a nawet zagranicznej) popkulturze, bo jak dla mnie folklor polski i nawet słowiański to fabularna kopalnia złota. Nie wydaje mi się, żeby nasze legendy i baśnie miały tak mały wpływ na kulturę popularną dlatego, że nie są ciekawe, ale bardziej przez praktyczne ograniczenia. Nie sądzę, by jakiekolwiek Polskie studio miało tyle kasy co Marvel czy Disney, a polskie powieści rzadko przekładane są na angielski. Weźmy na przykład „Wiedźmina” – wyjątkowo seria została przetłumaczona, następnie powstała gra (która jako medium już ma o wiele szerszy zasięg w gronie osób młodszych i zagranicznych), aż niedawno doczekała się ekranizacji na Netflixie. Teraz pomyślmy: ile moglibyśmy mieć fantastycznych seriali, gier, komiksów inspirowanych tym, co nasze, gdyby ktoś w to zainwestował lub gdyby zainteresowały się tym bogatsze, zagraniczne firmy?

Czy tworząc swoje prace rozmyślałeś nad korozją tożsamości słowiańskiej, która zostaje wyparta poprzez np. tożsamość europejską? Chodzi mi o to, że coraz mniej osób czuje się Słowianami, a bardziej Europejczykami czy wręcz obywatelami świata. Co o tym wszystkim myślisz?

Muszę przyznać, że dotychczas niespecjalnie nad tym rozmyślałem. Może ze względu na to, że po części dorastałem w Anglii. Bycie Europejczykiem nie miało dla mnie tak dużego znaczenia, jak bycie Polakiem, bo to właśnie polskość – kuchnia, świąteczne obyczaje itd. była tutaj czynnikiem „inności”. A więc o wiele bardziej odczuwałem, że jestem Polakiem. Jeśli zaś spędziłbym całe życie w Polsce, to może właśnie polskość byłaby tu czymś domyślnym, mniej zauważalnym i bardziej bym przykładał uwagę do bycia Europejczykiem. Koniec końców, żyjemy w czasie, gdzie kooperacja i globalna perspektywa są niezwykle ważnym kluczem do dalszego rozwoju człowieczeństwa, ale nie sądzę też by tożsamość polska czy europejska nawzajem się musiały wykluczać. Smutniejszym fenomenem zaś jest to, że obecna sytuacja ekonomiczna, polityczna i co za tym idzie społeczna w Polsce zawiodły i upokorzyły zbyt wielu, nie dając im żadnej nadziei na przyszłość. Sam miałem dość trudną relację z Polską, więc biorąc pod uwagę tak marne dla wielu warunki we własnym kraju, jak tu się dziwić tym, którzy w byciu Polakiem nie widzą nic wybitnego i wybierają tę drugą opcję, która daje im może jakąś nadzieję – Europejskość.

Jak określiłbyś swoją relację z Polską? Czy będąc osobą LGBT czujesz, że ktoś próbuje wypchnąć cię poza margines definicji bycia

Nigdy nie widziałem siebie jako Brytyjczyka, ale też miałem swojego czasu dość wrogie nastawienie do własnego kraju ze względu na ogólną postawę Polaków do inności i śmieciową politykę. Trochę fuksem znalazłem elementy ludowe i historyczne, które mnie bardzo zainspirowały i poruszyły, dzięki którym mogłem wkroczyć dalej w ten świat i po raz pierwszy zakochać się we własnym kraju. okresu Pride prawie codziennie Polakiem? Ingerując tym samym widziałem posty o tym, jak to kogoś w twoje osobiste prawo do definiowania własnej tożsamości? zaczepiono albo pobito. Sam zresztą

Nie czuję się jakoś osobiście dotknięty prawicową „polityką tożsamości”, bo idea, że nie można być Polakiem i zarazem osobą LGBT jest dla mnie zbyt absurdalna. Przecież sam jestem Polakiem i należę do tej społeczności, a jakoś istnieję. Niestety, nawet jeśli takie orzeczenia są absurdalne, to tak czy inaczej są objawem rzeczywistej dyskryminacji i obecnej prawicowej propagandy przeciwko osobom LGBT, która krzywdzi prawdziwych ludzi z krwi i kości. Sam jestem uprzywilejowany tym, że mieszkam w Anglii, a więc i jest pomiędzy mną a epicentrum tego wszystkiego pewien dystans. Mam też to szczęście, że ludzie z mojego otoczenia włącznie z rodziną bardzo mnie wspierają. Ale większość nie ma takiego szczęścia. Staram się śledzić ewolucję i tok tego problemu w ojczyźnie – bywam w kilku LGBT grupach na Facebooku i niestety rezultaty tej całej nagonki na nas są przerażające. Bodajże w zeszłe lato właśnie podczas

za każdym razem, gdy mam okazję odwiedzić Polskę zastanawiam się, czy to już będzie ten raz, gdy dostanę przysłowiowy wpier*ol.

Czy można powiedzieć, że folklor jest tak samo zaskarbiany przez prawicowe środowiska jak patriotyzm?

Po części tak, ale myślę, że jeszcze nie w tej samej mierze. Folklor jest dość szerokim pojęciem i nie istnieje tylko jako np. teatralne tańce w strojach ludowych. Większość folkloru jest ukryta w codziennym życiu i praktykach, o których przeciętny człowiek nie myśli jakoś specjalnie. Nie widziałem jeszcze, żeby prawicowe czy nacjonalistyczne środowiska kreowały propagandę utylizującą np. dożynki. Z drugiej strony nie da się przeoczyć, że niestety w ostatnich latach zainteresowanie słowiańskimi tradycjami wzrosło w grupach nacjonalistycznych, i symbolika jak i retoryka słowiańska często

24 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| COOLTIME / ROZMOWA

badawczej, ale jeśli jest w nim ziarno prawdy, to sprawia, że musimy się zastanowić: skąd się wzięły pewne nasze założenia. Czy rzeczywiście są one czysto polskie i tradycyjne? Czy może zmieniły się pod wpływem chrześcijaństwa, innych plemion lub polityki? Myślę więc, że folklor i tradycja nie muszą się równać z uprzedzeniami, ani wykluczać dalszego rozwoju. Jako istoty myślące możemy przecież kierować się rozumem i empatią, by zdeterminować co funkcjonuje dobrze, a co nie.

są przekształcane i używane w taki sam sposób w jaki neonaziści używają elementów nordyckich czy aryjskich. Jest to dla mnie po prostu niesmaczne, ale dosłownie każda rzecz na tej planecie mogłaby zostać tak przywłaszczona, więc moją radą dla każdego, kto interesuje się folklorem (ze strony historycznej czy też bardziej fantastycznej i popkulturowej) jest pomyśleć dwa, trzy razy po przeczytaniu danego materiału, jak i utrzymywać nastawienie zerowej tolerancji wobec osobników nacjonalistycznych i dyskryminujących.

Czy w polskim folklorze jest w ogóle miejsce dla osób LGBT+? Czy robiąc research napotkałeś w polskich legendach, sztuce, przykłady osób nieheteronormatywnych?

Niestety mało jest materiału na ten temat. W Polsce, z tego co mi wiadomo, nie dość, że pismo pojawiło się relatywnie późno, co już na starcie nas ograbia z cennych informacji, to relacje o Polakach i naszej wczesnej kulturze były pisane przez zagranicznych kupców lub chrześcijan. Więc pojawia się tutaj problem interpretacji i dokładności – ile z tego co czytamy jest prawdą, ile opinią autora, a ile zwykłą fantazją dla własnych korzyści? Ile jest też materiału nieodkrytego lub zniszczonego? Pomimo tego nie mam zamiaru się poddawać, a odpowiedź na pytanie, czy jest dla nas w folklorze miejsce, jest dla mnie jednoznaczna – tak. Słowa i ściśle zdefiniowane kategorie takie jak „LGBT”, „homoseksualność” czy „transpłciowość” są stosunkowo nowe, za to, to co reprezentują, są starą jak świat naturalną częścią ludzkości. Nietrudno znaleźć wzmianki o starożytnych (i nie tylko) kulturach, gdzie istnieją trzy lub nawet pięć płci, o bóstwach, które są raz żeńskie, a raz męskie, o sztuce czy nawet modlitwach i obrzędach integrujących relacje jednopłciowe – o rzeczach, które przynajmniej częściowo pokrywają się z naszym dzisiejszym pojęciem nieheteroseksualności czy transpłciowosci. W wielu

interpretacjach tego typu osoby były nieodzowną i dość ważną częścią danego społeczeństwa. Logiczne jest więc dla mnie założenie, że byliśmy jak najbardziej częścią społeczeństwa i częścią historii ludowej – pytaniem, które mnie tak bardzo pasjonuje jest bardziej „w jaki sposób”, co też mogło się bardzo różnić nie tylko zależnie od okresu czasu, ale też danego rejonu. Nie ma na to pytanie jeszcze odpowiedzi i choć jest kilka ciekawostek, które mnie zafascynowały, to nie wiem, czy chcę się nimi obecnie dzielić, gdyż nie jestem w 100% pewien co do ich autentyczności. Nie jestem ekspertem ani specjalistą, a po prostu pasjonatem, więc przynajmniej na razie zostawię zainteresowanych z książkami, takimi jak „Homobiografie” Krzysztofa Tomasika lub „Homoseksualność Staropolska” Tomasza Nastulczyka. Ostatnio zacząłem też czytać książkę pt. „Upiór” Łukasza Kozaka, o pewnych praktykach ludowych i pojęciu polskiego wampira (czy też upiora), którego autor w jednym z wywiadów opisuje jako „postać, która za życia nawet może zmieniać płeć czy też >>zmieniać naturę<<” – jak niektórzy chłopi mówili etnografom. Więc mamy takie żywe upiory, które są gender fluid.

W jakim stopniu folklor w Polsce nam służy jako społeczeństwu, a w jakim szkodzi, biorąc pod uwagę, że jest pełen stereotypów, klisz kulturowych i uprzedzeń?

Folklor to dla mnie dość szerokie pojęcie, które obejmuje wiele elementów istniejących nawet w życiu dzisiejszym. Jest to żywa historia, która ewoluuje razem z ludźmi. Nadal dzieciaki ubierają i topią bądź palą marzannę, dalej mamy dożynki i malujemy pisanki. Więc trochę trudno mówić o folklorze, jako o czymś oddzielonym od nas, jakbyśmy mieli świadomie zadecydować czy go wyrzucić czy nie. Bardziej bym powiedział, że musimy być świadomi tego, że folklor i co za tym idzie kultura, są płynne i ewoluują razem ze społeczeństwem. Idąc dalej: większość ludzi może nawet nie znać prawdziwego pochodzenia

pewnych dzisiejszych zabobonów czy nawet uprzedzeń. Na przykład, stereotypowo mówi się, że kobieta ma się nie „puszczać”, ma być wierna mężowi i „kiedyś to tak nie było, kiedyś to kobieta się potrafiła zachować” . A znowuż któregoś razu natknąłem się na fragment relacji kupca Ibrahima Jakuba, który był w Polsce za czasów Mieszka I. Według jego zapisków dowiadujemy się, że przed ślubem kobieta mogła na luzie uprawiać seks z kim chciała, a wręcz kawaler mógł się lekko zdziwić, jeśli okazało się, że panna jest dziewicą i zacząć się zastanawiać, czy może jest coś z nią nie tak. Nie mam pojęcia, jak wiarygodny jest ten zapisek z perspektywy

Czy bycie artystą zajmującym się polskim folklorem i jednocześnie osobą LGBT budzi kontrowersje? Z jakimi reakcjami spotykasz się najczęściej?

Myślę, że obecnie większość ludzi śledzących moją twórczość w mediach społecznościowych jest albo LGBT albo są sojusznikami. Poza tym w pierwszym rzędzie skupiam się na folklorze, naturze czy emocjach, a więc kolejno muszę przyznać, że wątki LGBT w moich pracach nie są bardzo częste lub oczywiste i łatwo je przeoczyć dla kogoś niewtajemniczonego. Tak więc jak na razie nie odczuwam jakiejś awersji ze strony innych, chociaż kto wie – może po tej publikacji to się zmieni. Tak czy inaczej nie byłbym pierwszym jawnym Polakiem LGBT, ani nie byłbym pierwszym, któremu próbowaliby zabrać polskość.

COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 895 | 13 maja 2021

| 25

Zaśpiewam na Eurowizji o człowieczeństwie Z Tusse, reprezentantem Szwecji w Konkursie Piosenki Eurowizji 2021, rozmawia Marcin Wolniak.

Whitney Houston. Artystka ta jest moją ulubioną wokalistką wszech czasów. A co kierowało twoim wyborem?

Whitney jest jedną z moich największych inspiracji. Kocham ją. Miała głos jak zesłany przez Boga, to anielskie śpiewanie. Wszystkie jej piosenki są świetne, ale utwór „How will I know” kocham szczególnie, dlatego musiałem zrobić swoją własną wersję. Mam jednak wiele muzycznych inspiracji, dla przykładu to James Brown, The Jackson 5 i Prince.

asz tylko 19 lat, a jesteś już zwycięzcą największego muzycznego konkursu w Szwecji – Melodifestivalen, gdzie rywalizowałeś z dużymi gwiazdami: Charlotte Perrelli, Erikiem Saade i Danny Saucedo. Czy uczestnictwo w Eurowizji to spełnienie twoich marzeń?

Urodziłeś się w Demokratycznej Republice Kongo, przybyłeś do Szwecji jako nastoletni uchodźca. W tym kontekście twój sukces jest jeszcze większy. Jaka jest rzeczywistość uchodźców w Szwecji? Czy to jest dobre miejsce w Europie, żeby zacząć życie od nowa?

Tak. Mój Boże, to niewiarygodne. Kariery artystów, których wymieniłeś, śledziłem od kiedy pamiętam. Od małego śpiewałem piosenki Charlotte Perrelli czy Erika Saade. Byłem ich wielkim fanem. Kiedy spotykałem się z nimi podczas prób – byłem bardzo podekscytowany, a gdy wygrałem konkurs – nie mogłem w to uwierzyć. W wydarzeniu brały udział wszystkie gwiazdy, przebywanie z nimi na scenie było niezwykłe. To było moje ogromne marzenie.

Twoja eurowizyjna piosenka „Voices” jest bardzo chwytliwa. Ma ciekawe brzmienie i silny przekaz. Opowiedz nam trochę o niej.

To piosenka o człowieczeństwie, o tych, którzy będąc razem pomagają sobie nawzajem i rozumieją, że więcej nas łączy, niż dzieli. Powinniśmy pozwolić, by ludzie mogli być sobą i byli wysłuchani. Każdy głos ma znaczenie – takie jest przesłanie utworu i ma ono duże znaczenie dla mnie. Cieszę się, że jest mi dane szerzyć tę pozytywną ideę w Szwecji, a teraz także w całej Europie podczas Eurowizji. Przy każdym odsłuchaniu tego kawałka, czuję nadzieję, że

Szwecja jest niezwykła. Kiedy tu przybyłem, dostałem szansę, żeby móc być kim jestem. Gdy przyjeżdżasz do innego kraju ważne jest, żeby nauczyć się nowego języka i zaadaptować się, ale żeby jednocześnie nie zatracić siebie i pamiętać o swoim dziedzictwie. Kocham Szwecję.

Fot. Materiały prasowe

nie jestem sam. Jest naprawdę świetny, uwielbiam go.

Bukmacherzy dają ci spore szanse na zwycięstwo w tegorocznej Eurowizji. Jesteś w Top 10 w notowaniach. Kto według ciebie jest twoją największą konkurencją?

O, to świetne pytanie! Znam wiele tegorocznych piosenek. Myślę, że Szwajcaria to spora konkurencja. Za każdym razem, kiedy słyszę reprezentujący ją utwór – jestem wzruszony do łez. To jest takie dobre!

Czy twój eurowizyjny występ będzie podobny do tego z Melodifestivalen? Pytam w kontekście

kostiumów, choreografii, całej scenicznej prezentacji.

Ulepszyliśmy show. Ciekawsze będą wizualizacje. Choreografia pozostanie ta sama, choć widzowie mogą odnieść inne wrażenie, bo przecież to są dwie różne sceny – ta jest większa, lepsza. I jestem zakochany w nowych kostiumach.

Co sądzisz o polskiej piosence napisanej przez Szwedów – „The Ride” w wykonaniu Rafała Brzozowskiego?

Właściwie nie miałem okazji jej posłuchać, bardzo przepraszam. Czuję się zawstydzony. Moja mama jest w połowie Polką,

powinienem więc zrobić lepszy research. Jestem jednak podekscytowany, że usłyszę ten utwór.

Którą z eurowizyjnych piosenek lubisz słuchać najbardziej i do której najczęściej wracasz? Pytam o piosenki z całej historii Eurowizji.

Jest nią „Euphoria” Loreen, szwedzka piosenka z 2012. Uwielbiam też śpiewać „Rise like a phoenix” Conchity Wurst z 2014 roku, reprezentującej Austrię. Te dwa utwory są naprawdę wielkie i zajmują sporo miejsca w moim sercu.

Wygrałeś szwedzkiego Idola i wydałeś „How will I know”, jedną z piosenek

Dzięki za rozmowę i życzę ci powodzenia w Eurowizji!

Bardzo dziękuję. Wszystkiego dobrego.

Marcin Wolniak – dziennikarz radiowy i prasowy, songwriter, na stałe współpracuje z Polskim Radiem Londyn i tygodnikiem Cooltura, absolwent dziennikarstwa na Uniwersytecie Opolskim, autor cyklu „Marcin Śpiewa z Gwiazdami”, w którym przeprowadza wywiady z gwiazdami polskiej sceny muzycznej, miłośnik Oscarów i Konkursu Piosenki Eurowizji.

26 |

| COOLTIME / ROZMOWA

13 maja 2021 | Nº 895 |

COOLTIME / RECENZJA |

| Nº 895 | 13 maja 2021

| 27

Początek i koniec polskiego romantyzmu Dr Jacek Kornak

ryderyk Chopin z pewnością jest ikoną polskiego romantyzmu. Na rynku dostępnych jest sporo biografii mistrza, ujmujących jego historię klasycznie, ale ostatnio ukazała się książka, której autor podszedł do tematu nietypowo. „Chopin's Piano: A Journey through Romanticism” Paula Kildea to opowieść o fortepianie Chopina, na którym kompozytor napisał jedno ze swoich naj-

ważniejszych dzieł: 24 Preludia. W 1838 roku Chopin wraz z George Sand udali się na Majorkę, gdzie lokalny rękodzielnik zbudował specjalnie dla niego dość proste pianino, na którym kompozytor będąc na wyspie ćwiczył. Jednak książka Kildea to znacznie więcej niż historia instrumentu. Autor ukazuje kulturalny pejzaż Europy i jego przemiany, w tym formowanie się i ewoluowanie idei romantyzmu. Przy okazji opisuje postrzeganie muzyki i jej znaczenie dla społeczeństwa. Przedstawia, jak

kształtowała się percepcja twórczości Chopina, ale także jak tworzył się swoisty mit romantycznego geniusza. Książka jest świetnie napisana. Czyta się ją jak powieść z wartką akcją, której głównym bohaterem jest pianino. To pozycja zarówno dla tych, którzy interesują się muzyką, jak i dla każdego, ceniącego sobie dobrej jakości literaturę popularno-naukową. Jej wydawcą jest Penguin Books. Karol Szymanowski był zapewne najważniejszym po Chopinie polskim kompozytorem. Jego opera „Król Roger” jest bez wątpienia najczęściej wykonywaną polską operą na całym świecie. Przez dekady w Polsce funkcjonował dość schematyczny portret tego artysty, jako ostatniego romantyka i pierwszego kompozytora modernizmu. Niewiele było jednak wiadomo o jego życiu osobistym. Ostatnio ukazała się książka Danuty Gwizdalanki „Uwodziciel: Rzecz o Karolu Szymanowskim. O sobie, muzyce, przyjaciołach, wyznawcach i (urojonych) wrogach. O inspiracjach, fascynacjach i fobiach”. Jest to imponująca, napisana z rozmachem pozycja czytelnicza. Gwizdalanka nie tylko ukazuje, jak w typowych biografiach kompozytorów, najważniejsze dzieła Szymanowskiego, ich źródła i percepcję. Przy okazji kreśli niepomnikowy portret Szymanowskiego, ukazując go jako krwistą, pełną sprzeczności postać. Przy okazji poznajemy fascynujący obraz Młodej Polski i jej środowiska artystycznego, przyjaźnie, konflikty oraz sojusze wśród ówczesnej bohemy. Myślę, że mogę polecić tę książkę nawet tym osobom, które nie interesują się muzyką. Biografia Szymanowskiego sama w sobie jest jak dobrze przemyślany melodramat, z romansami,

bliższymi czy dalszymi znajomościami, szybkimi zwrotami akcji. Gwizdalanka wykonała kawał badawczej roboty, by odkryć

zakamarki życia kompozytora. „Uwodziciel” wciąga i fascynuje. Ukazał się nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.

28 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| TOP 10

Marcin Urban

Aplikacje dla podróżników

Komoot

Open Britain

Zaplanuj swoją wędrówkę lub wycieczkę rowerową. Wybierz trasę idealną dla sportu, który uprawiasz. Opracuj ją w najdrobniejszych szczegółach dzięki informacjom o nawierzchni, poziomie trudności, odległości i profilu wysokości. Nigdy nie odrywaj wzroku od drogi dzięki szczegółowej nawigacji głosowej. Poruszaj się na świeżym powietrzu w trybie offline, nawet gdy internet jest wyłączony lub zawodny. Zobacz najciekawsze miejsca na mapie i sam poleć społeczności swoje ulubione.

Uzyskaj dostęp do najlepszego źródła map w Wielkiej Brytanii na swoim urządzeniu w dowolnym miejscu, bez konieczności łączenia się z internetem. Aplikacja wykorzystuje nowy produkt Zoomstack firmy Ordnance Survey. Najdokładniejsze źródło mapowania wektorowego Wielkiej Brytanii obejmuje dane konturowe, idealne do spacerów i wędrówek. Rozpoznaje brytyjskie kody pocztowe. Wszystko za darmo i bez reklam. Aplikacja wymaga początkowego pobrania 2,6 GB danych. Obszar mapy jest ograniczony do Anglii, Walii i Szkocji.

AllTrails

Cyclers Cyclers to najpotężniejsza na świecie aplikacja do nawigacji rowerowej! Zbudowana przy użyciu unikalnego, inteligentnego silnika nawigacji rowerowej opartego na sztucznej inteligencji. Cyclers poleca bezpieczne, przyjazne dla rowerzystów trasy dostosowane do twojego roweru i preferencji tras. Planuj bezpieczne i ciche trasy między dwoma lub więcej miejscami docelowymi. Zobacz i porównaj wiele propozycji tras rowerowych i wybierz tę, która najbardziej ci odpowiada. Wybierz unikanie ruchu ulicznego, nieutwardzonej powierzchni lub stromych podjazdów. Podążaj wybraną trasą dzięki dokładnej nawigacji zakręt po zakręcie z instrukcjami głosowymi. Aplikacja obejmuje w Wielkiej Brytanii Londyn, Birmingham, Leeds, Glasgow, Manchester, Bristol, Cardiff, York, Oxford i Cambridge.

Odkryj szlaki piesze, rowerowe, z plecakiem i do biegania na całym świecie. Rejestruj swoją wędrówkę, bieganie lub jazdę na rowerze górskim dzięki monitorowi aktywności GPS. Pobierz mapy offline, wejdź na początek szlaku i rozpocznij swoją przygodę na świeżym powietrzu. Wyświetlaj mapy szlaków, aby znaleźć poszukiwany szlak przyjazny psom lub dzieciom. Wybierz się na kolarstwo górskie, geocaching lub wycieczkę z plecakiem, o której zawsze marzyłeś. Przeglądaj parki narodowe lub odkryj nowe szlaki rowerowe, biegowe i piesze w twojej okolicy. Niezależnie od tego, czy szukasz wycieczki pieszej czy rowerowej, AllTrails inspiruje cię mapami szlaków na następną przygodę na świeżym powietrzu.

top 10 |

| Nº 895 | 13 maja 2021

| 29

BackCountry Navigator Pobierz mapy Wielkiej Brytanii i wielu innych krajów i używaj ich offline! Użyj swojego telefonu lub tabletu jako podręcznego GPS do poruszania się w terenie. Aplikacja używa punktów GPS z plików GPX lub KML, a także umożliwia wprowadzenie własnych współrzędnych, używając długości/szerokości geograficznej, UTM, MGRS lub odniesienia do siatki. Użycie GOTO sprawia, że punkt drogi staje się miejscem nawigacji. Można też tworzyć własne mapy za pomocą Mobile Atlas Creator.

Gaia GPS Planuj wycieczki i bądź bezpieczniejszy w lesie dzięki GPS Gaia. Dołącz do setek tysięcy turystów z plecakiem, myśliwych, offroaderów, rowerzystów górskich, narciarzy, przewodników i innych poszukiwaczy przygód, którzy używają GPS Gaia do pracy i zabawy. Wędrówki, polowania i offroad dzięki najlepszym mapom topograficznym i narzędziom do nawigacji na świeżym powietrzu. Wersja bezpłatna zapewnia ograniczony dostęp do map bez możliwości pobrania ich do użytku w trybie offline.

Orienteering Compass & Map

Outdooractive

TrekMe – GPS trekking offline TrekMe to aplikacja dla systemu Android, która umożliwia śledzenie na żywo swojej pozycji na mapie i innych przydatnych informacji bez konieczności łączenia się z internetem (z wyjątkiem tworzenia mapy). Jest idealna do trekkingu, jazdy na rowerze lub jakiejkolwiek aktywności na świeżym powietrzu. W tej aplikacji tworzysz mapę, wybierając obszar, który chcesz pobrać. Następnie mapa jest dostępna do użytku w trybie offline (GPS działa nawet bez danych mobilnych). Jedna z zalet aplikacji TrekMe jest niskie zużycie baterii.

Aplikacja Outdooractive jest idealnym towarzyszem podczas wędrówek. Dzięki niej możesz z łatwością wyszukiwać i planować trasy po Wielkiej Brytanii. Po przejściu do wersji Pro można uzyskać dostęp do ekskluzywnych funkcji, takich jak mapy z Ordnance Survey®. Do wyznaczonych tras możesz dodawać tekst i zdjęcia, publikować je w ramach społeczności lub udostępniać znajomym. Funkcja nawigacji umożliwia wygodną nawigację od punktu A do punktu B na wszystkich trasach.

Ta aplikacja ułatwia znalezienie kierunku i odległości do miejsca, w które chcesz się udać. Posiada kompas, który współpracuje z mapą i GPS, aby umożliwić klasyczne biegi na orientację. Ustawiasz swoją pozycję (pozycję GPS) na mapie z miejscem docelowym, przesuwając i obracając mapę jednym lub dwoma palcami. Obracaj telefon/tablet, aż wskazówka kompasu dopasuje się do strzałki orientacji kompasu. Następnie telefon/tablet wskazuje kierunek do celu. Mapa musi być w trybie online. W przypadku braku połączenia internetowego mapa nie może zostać wyświetlona, a aplikacja nie działa.

Wikiloc Outdoor Navigation GPS Odkryj miliony tras na świeżym powietrzu na całym świecie. Wybierz między wędrówkami, bieganiem, jazdą na rowerze, MTB, kajakiem, jazdą na nartach lub do 70 różnych rodzajów aktywności. Nagrywaj własne trasy na mapie, dodawaj punkty trasy, rób zdjęcia wzdłuż trasy i przesyłaj je na swoje konto Wikiloc z telefonu. Ciesz się bezpłatnymi mapami topograficznymi offline z całego świata, z których możesz korzystać bez zasięgu i danych. Świetne, gdy jesteś w górach lub podróżujesz bez połączenia z internetem.

30 |

| TOP 10

13 maja 2021 | Nº 895 |

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

TOP 10 |

| Nº 895 | 13 maja 2021

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagana jest REZYDENTURA STAŁA

OBYWATELEM 079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth T W7 4RL

w w w. s arai nt. co. uk

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office

| 31

32 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| MIEJSCE NA WEEKEND

Malowniczy Exmoor Warto odwiedzić: historyczna wioska i zamek w Dunster historyczny kryty targ włókienniczy w Dunster  malowniczy szlak do Valley of the Rocks  najdłuższy pieszy szlak turystyczny Wielkiej Brytanii prowadzący z miejscowości Minehead  kolej linowa na klif łącząca Lynton z Lynmouth  muzeum w Watchet  średniowieczny kamienny most Tarr Steps nad rzeką Barle  

UROKLIWE WZNIESIENIE NA SZLAKU DO VALLEY OF THE ROCKS

Pierwsze szaleństwa weekendowych wyjazdów już za nami, a przecież przed nami wciąż jest cały sezon. I to już bez ograniczeń lockdownowych! Bez względu na to, czy pogoda będzie sprzyjać czy trafimy na mniej znośne warunki atmosferyczne, warto jest ruszyć się z domu na wędrowny szlak. A pieknych miejsc na Wyspach Brytyjskich jest tyle, że każdy amator weekendowych wyjazdów znajdzie coś dla siebie. Dziś wybierzemy się do malowniczej, południowo-zachodniej Anglii. Dariusz A. Zeller

rzekający pięknem teren Exmoor, ze statusem Royal Forest, zarezerwowany był swego czasu jedynie na polowania angielskiej arystokra-

ZAMEK DUNSTER

cji i osób z bliskiego otoczenia króla. Obecnie jednak (częściowo także jako park narodowy) jest dla każdego idealnym miejscem do relaksu w otoczeniu dzikiej przyrody, unikalnych wrzosowisk, dolin, lasów, rzek i z łagodnymi wzgórzami kończącymi się stromymi klifami.

Owo miejsce, położone na terenie dwóch hrabstw – Somerset i Devon, znajduje się przy trasie południowo-zachodniego szlaku the South West Coast Path nad Kanałem Bristolskim. Swoją nazwę zawdzięcza od płynącej tym terenem rzeki Exe. W jego granicach są East Lyn Valley,

55 km wybrzeża Bristol Channel, Brandon Hills oraz Dolina Porlock. Unikalny krajobraz rozpościerający na obszarze 692,8 km2 (267 mil kwadratowych) tworzą niesamowicie zróżnicowane krajobrazy z kopulastymi wzgórzami o najwyższym wzniesieniu Dunkery Hill (520 m).

KOLEJ LINOWA NA KLIF ŁĄCZĄCA LYNTON Z LYNMOUTH

miejsce na weekend |

| Nº 895 | 13 maja 2021

| 33

Kaskadowy fragment rzeki Lyn

Charakterystyczny dla tych terenów dom na prowincji

Most Zakochanych prowadzący do zamku Dunster

Średniowieczny kamienny most Tarr Steps nad rzeką Barle Na zdecydowanej większości obszaru przeważającym typem roślinności są wrzosowiska i torfowiska. W północnej części Exmoor obejmuje wybrzeże, gdzie spotkamy majestatyczne klify i tradycyjne, nadmorskie kurorty. To właśnie w Exmoor hoduje się owce, bydło oraz kuce Exmoor, uważane za najstarszą rasę ich brytyjskiej odmiany. O tym, jak bardzo jest to dziewiczy teren, świadczyć może fakt, iż największe tutejsze wioski, jak Lynton, Porlock, Dulverton oraz Lynmouth, posiadają zaledwie nieco ponad tysiąc mieszkańców. Najlepszym miejscem wypadowym jest jednak miasto Minehead, gdzie zaczyna się – uwaga! – najdłuższy pieszy szlak turystyczny Wielkiej Brytanii: South West Coast Path. Sam park oferuje pokaźną gamę aktywności turystycznych od wspomnianych już pieszych wycieczek, poprzez jazdę na rowerze, wspinaczkę, spływy kajakowe w otoczeniu malowniczej przyrody, po jazdę konną czy wędkarstwo. Dla tych, którzy uwielbiają wędrówki, Park Narodowy Exmoor oferuje ponad tysiąc kilometrów ścieżek! Jednak nie tylko przyroda przyciąga na te tereny liczne rzesze turystów. Absolutnie zjawiskowe są także, a może nawet przede wszystkim, pełne uroku wioski i stare kościółki. Oprócz tego nie wypada pominąć kolei linowej łączącej Lynton z Lynmouth, otworzonej w XIX wieku. Warto zajrzeć do Porlock oraz do muzeum w Watchet czy odwiedzić średniowieczny kamienny most Tarr Steps oraz zamek Dunster.

Co ciekawe – teren wrzosowisk Exmoor posiada w nocy odpowiedni do obserwacji gwiazd i zjawisk astronomicznych stopień zaciemnienia nieba (i to zarówno gołym okiem, jak i przy pomocy odpowiednich aparatów i urządzeń). Będąc tam warto zatem odwiedzić jedno z idealnych ku temu miejsc obserwacyjnych, jakimi są Anstey Gate, Haddon Hill, Webbers Post czy Country Gate. Turystyka daje pracę wielu mieszkańcom parku, można być zatem spokojnym o jakość oferowanych tam usług. Jeśli zatem chcielibyśmy uciec od miejskiego zgiełku i zregenerować organizm na łonie dzikiej oraz zjawiskowej przyrody, to Exmoor i jego Park Narodowy są idealnymi miejscami (i nie tylko podczas weekendów).

Średniowieczna zabudowa w Allerford Typowa dla Parku Narodowego Exmoor panorama

34 |

| MOJA WYSPA

y r b o d ` n Dzie

13 maja 2021 | Nº 895 |

n LLondyn y o n d L 6:30-10:30wski

Zale Prowadzi: Artur m PRL. ać to tylko z Radie

Gra w statki kopia.pdf 1 08.03.2021 18:26:35

CMY

Jak wstaw , świetna muzyka. ru o m hu ka aw d a Duż jlepszy radiowy na em w o sł m ny d Je h Brytyjskich poranek na wyspac

MOJA WYSPA |

| Nº 895 | 13 maja 2021

moja wyspa

| 35

Poszerzam swoje horyzonty i dalej się uczę

Dariusz A. Zeller

Olga Zubrzycka

asjonatka piwa, smaku, tekstury i tego, co zdrowe. Szuka niespotykanych połączeń, aby tworzyć ciekawe trunki i odkrywać świat alkoholi dla innych. Browarmistrzyni, sędzia piwny, supervisor procesu technologii tworzenia receptur piwa. Z wykształcenia geofizyk. Pochodzi z Poznania. Obecnie pracuje nad realizacją projektu Piwonia, tworząc alkohole beauty, fit, średnio i niskoprocentowe.

+ Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

Do UK przyleciałam na spotkanie o pracę zaraz po studiach w 2007 roku. Był wtedy boom na ropę, więc szczęśliwym posiadaczom dyplomu z geofizyki firmy płaciły za przelot i hotel, tylko żeby porozmawiać.

+ Na Wyspach zajmuję się zawodowo:

Wszystkim tym, co jest związane z piwem. Jestem supervizorem technologii tworzenia receptur piwa, browar-mistrzynią i sędzią piwnym. Jednak wciąż poszerzam swoje horyzonty i dalej się uczę. Mój ostatni dyplom jest z destylacji wódki, ginu i rumu.

Chcesz podzielić się swoją historią zgłoś się na: redakcja@cooltura.co.uk

+ Przemieszczam się tu:

Dla mnie głównym środkiem transportu jest samochód, ale to dlatego, że mam niekonwencjonalne godziny pracy. Jeśli nie auto, to pociag i metro. Prawie nigdy autobus.

+ Najlepsze miejsce do życia:

Londyn, Greenwich. Tak jakby połączenie miasta i nie-miasta. Z jednej strony blisko centrum, z drugiej mnóstwo wokół zieleni, którą kocham.

+ Na zakupy polecam:

ASDA. Ma świetny asortyment i bardzo dobre ceny.

+ Punkt gastronomiczny, który polecam: KUDU, Peckhma, London. Świetna knajpa fusion i afrykańska, niespotykane smaki.

+ Gościom na Wyspach pokazuję:

Jajko, Tower Bridge i Borough Market. Obowiązkowy spacer nad Tamizą.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za:

Dostępność. Nieważne, co sobie wymyślę, zawsze okazuje się to być dostępne!

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest:

Ze względu na to, że mieszkam w Londynie, to dojazd zawsze zajmuje sporo czasu.

+ Na Wyspach brakuje mi: Polskiego jedzenia! Dotarcie do polskiego sklepu to około 1,5 godz w jedną stronę. I oczywiście rodziny, którą widzę za rzadko.

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie, to: Polska.

| 37

LEKCJA ANGIELSKIEGO |

| Nº 895 | 13 maja 2021

Mówię po angielsku

Dołożyć wszelkich starań

Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

Step up your game = improve in some way, usually so that one can perform as well as others

Poprawić w jakiś sposób, zwykle tak, aby można było osiągać lepsze wyniki niż inni; zacząć osiągać lepsze wyniki.

You know, I really need to step up my game if I’m going to reach my goals. Dorothy has lost another chance. She really should step up her game if she wants to stay at this company. Just step up your game if you want to take part in the contest. It seems to me they will have to step up their game, otherwise they will never win any match.

= = = =

Wiesz, naprawdę muszę zacząć osiągać lepsze wyniki, jeśli mam osiągnąć swoje cele. Dorota straciła kolejną szansę. Naprawdę powinna zacząć osiągać lepsze wyniki, jeśli chce zostać w tej firmie. Po prostu zacznij osiągać lepsze wyniki, jeśli chcesz wziąć udział w konkursie. Wydaje mi się, że oni będą musieli zacząć osiągać lepsze wyniki, w przeciwnym razie nigdy nie wygrają żadnego meczu.

Rys. Magdalena Olewińska

Go the extra mile = make a special effort to achieve something

Angela is a nice person, always ready to go the extra mile to help her old parents. We love staying at their hotel. They always go the extra mile to make their guests happy. I think you should really go the extra mile to to better at work. If you are willing to go the extra mile at school, you really need to learn more.

Podjąć szczególny wysiłek, aby coś osiągnąć, starać się, dołożyć wszelkich starań.

Angela to miła osoba, zawsze gotowa dołożyć wszelkich starań, aby pomóc swoim rodzicom.

Uwielbiamy przebywać w ich hotelu. Oni zawsze starają się uszczęśliwić swoich gości.

Myślę, że naprawdę powinieneś dołożyć wszelkich starań, aby bardziej się starać w pracy.

Jeśli chcesz pójść o krok dalej w szkole, naprawdę musisz dołożyć wszelkich starań, żeby uczyć się więcej.

38 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| Coś na ząb

Palcem po kulinarnej mapie Stara, polska sentencja mówi o „jeżdżeniu palcem po mapie” w stosunku do osób, które chciałyby podróżować, ale z różnych względów nie mogą. To wciąż dotyczy większości z nas, ale już coraz mniej z powodów covidowych, a bardziej z racji obowiązków. Co się jednak odwlecze, to nie uciecze i z pewnością lipcowo-sierpniowe wyjazdy będą przez większość z nas uskuteczniane. Żeby więc nieco osłodzić ten okres oczekiwania na wakacyjne szaleństwa proponuję pojeździć pacem po... kulinarnej mapie. Odrobina inności na talerzach z pewnością uruchomi naszą wyobraźnię, a być może to właśnie przyda się nam niebawem najbardziej! Dariusz A. Zeller

Francuski befsztyk... Wellington Składniki:

Polędwica 400 g l Przyprawa do mięs 20 g l Jajo 1 szt. l Szpinak 200 g l Pieczarki 6 szt. l Cebula 1 szt. l Olej 170 ml l Ciasto francuskie 300 g l

Sposób przyrządzenia:

Polędwicę oczyść tak, aby powstał jeden długi kawałek. Posyp przyprawą do mięs i obsmaż na oleju.

Pieczarki obierz i pokrój drobno. Zeszklij cebulę pokrojoną w kostkę. Dołóż pieczarki i smaż, aż będą miękkie i odparuje cały powstały płyn. Szpinak sparz wrzątkiem, listkami obłóż polędwicę. Na płacie ciasta francuskiego ułóż najpierw pieczarki, potem polędwicę. Zawiń ciasto tak, aby powstał zwarty i ścisły rulon. Wstaw do lodówki na 1 godzinę. Wierzch ciasta posmaruj roztrzepanym jajkiem. Piecz 20-25 minut w piekarniku w temperaturze 190 stopni.

Rosyjski Stroganoff Składniki:

Polędwiczka wieprzowa 400 g l Pieczarki 300 g l Musztarda 2 łyżki l Ogórki kwaszone 5 szt. l Cebula 1 szt. l Mąka 1 łyżka l Olej do smażenia l Woda 300 ml l Sos do pieczeni z grzybami 1 szt. l

Sposób przyrządzenia:

Mięso pokrój w cienkie paseczki. Dodaj musztardę i dokładnie wymieszaj.

Odstaw na chwilę, aby się zamarynowało. Pieczarki pokrój na cząstki. Na patelni rozgrzej dobrze olej i podsmaż cebulę pokrojoną w piórka i pieczarki. Dodaj oprószone mąką mięso. Całość smaż, mieszając. Wlej 300 ml wody i dodaj sos do pieczeni z grzybami. Duś wszystko, aż potrawa lekko zgęstnieje. Na końcu dodaj pokrojony w paski ogórek. Taki Stroganoff doskonale smakuje również następnego dnia. Najlepiej podawać go z pieczywem.

Dolmadakia – greckie gołąbki Składniki:

Liście winogron 50 szt. l Mięso mielone 450 g l Ryż 100 g l Cebula czerwona 2 szt. l Koperek 3 łyżeczki l Natka pietruszki 1 łyżeczka l Jajka 2 szt. l Mięta 1 łyżka l Sól 1 szczypta l Pieprz czarny mielony 1 szczypta l Bułka tarta l Oliwa do smażenia l

Sposób przyrządzenia:

Liście opłucz, cebulę posiekaj i zeszklij na oliwie. Połącz mięso, jaja, bułkę tartą (tyle, by masa była zwarta), ryż, cebulkę, koper, natkę, miętę i przyprawy. Wykładaj farsz na liście winogron i zawijaj jak gołąbki. Naczynie do duszenia wyłóż pozostałymi liśćmi i plastrami cytryny, układaj dość ciasno „gołąbki”. Zalej wodą i duś 1,5 godziny na niewielkim ogniu.

Coś na ząb |

| Nº 895 | 13 maja 2021

Makaron po chińsku z kaczką (i krewetkami)

Składniki:

Chiński makaron 200 g l Margaryna 100 ml l Pierś z kaczki 200 g l Sos ostrygowy 150 ml l Ostra papryka chilli 1 szt. l Krewetki 10 szt. l Brokuł 200g l Dymka ze szczypiorkiem 1 pęczek l Pomidorki koktajlowe 100 g l Orzechy ziemne 100 g l Jajka 2 szt. l Ząbek czosnku 2 szt. l Marynata: l Sos sojowy 100 ml l Imbir 10 g l Olej sezamowy 2 łyżki l

Sposób przyrządzenia:

Zetrzyj imbir na tarce. Pierś z kaczki pokrój w paseczki, a następnie wymieszaj ze składnikami marynaty. Odstaw na co najmniej godzinę w chłodne miejsce. Makaron ugotuj według wskazówek producenta lub jeśli używasz

| 39

makaronu, niewymagającego gotowania namocz go w gorącej wodzie. W woku lub dużej patelni rozgrzej margarynę, poczekaj aż z powierzchni tłuszczu znikną bąbelki, będzie to oznaczać, że osiągnął on odpowiednią temperaturę. Dodaj wtedy krewetki, obsmaż je szybko po czym przełóż na bok, to samo zrób z kaczką, obsmaż i przełóż na bok. Na ten sam rozgrzany tłuszcz dodaj posiekany czosnek, chilli i smaż chwile. Wrzuć pokruszone orzechy, gdy zaczną się rumienić przesuń je na krawędź woka. Dodaj pokrojoną w półplastry cebulę, smaż chwilę. Gdy się zeszkli wbij dwa jajka, gdy się całkowicie zetną na patelnię wlej marynatę z mięsa i sos ostrygowy. Dodaj brokuły, pomidorki przekrojone na pół oraz kaczkę i krewetki. Na koniec wrzuć makaron i dokładnie wymieszaj. Gotowy makaron podawaj posypany szczypiorem pokrojonym w 3-centymetrowe długości słupki.

Hiszpańska paella z krewetkami Składniki:

Sprawione krewetki tygrysie 25 dag l Ryż 1.5 szkl. l Czosnek 4 ząbki l Zielony groszek (może być mrożony) l Papryka chili l Ok. 1 szkl. ugotowanej i pokrojonej l

fasolki szparagowej

Cukinia

Przyprawy: Ostra i słodka mielona papryka l Szafran l Sól l Pieprz l Kurkuma l Curry l

Sposób przyrządzenia:

Czosnek obieramy i kroimy w plasterki. Chili myjemy, osuszamy, usuwamy gniazdo nasienne. Miąższ kroimy w małą kostkę i podsmażamy z czosnkiem na rozgrzanej oliwie. Krewetki dodajemy do papryki i czosnku. Chwilę smażymy. Do paelli wkładamy fasolkę szparagową i plastry cukinii. Wlewamy ok. 1,5 szklanki wody i wsypujemy ryż. Doprawiamy. Paellę gotujemy, aż ryż będzie miękki, a woda wyparuje (ok. 20 min). W razie potrzeby podlewamy wodą. Podajemy na patelni w której przygotowywaliśmy.

Lahmacun – turecka pizza

Zielone chilli 0.5 szt. Natka pietruszki 1 pęczek l Dojrzałe pomidory średniej wielkości l l

6 sztuk

Przecier pomidorowy 2 łyżki l Pasta z papryki 1 łyżka l Mąka pszenna 2 łyżki l Mięta 1 pęczek l Ząbek czosnku 4 szt. l Papryka słodka 1 łyżeczka l Mielona kolendra 1 łyżeczka l Sól 1.5 łyżeczki l Oliwa z oliwek 4 łyżki l Limonka 2 sztuki l

Sposób przyrządzenia:

Składniki:

Ciasto: l Suche drożdże 5 gr l Cukier 0.5 łyżeczki l Letnia woda (ok. 40°C) 0.5 szkl. l Mąka uniwersalna 3 szkl. l Olej roślinny 3 łyżeczki l Sól 1 łyżeczka

Farsz: Jagnięcina lub wołowina mielona (najlepiej oba gatunki mięsa) 1 kg l Oregano 1 łyżka l Kmin rzymski mielony 1 łyżka l Cynamon 1 łyżeczka l Średnia cebula 1 szt. l Średnia czerwona papryka 1 szt. l

W 0,5 szklanki letniej wody (40°C) rozpuść drożdże i cukier, szklankę przykryj ściereczką i odstaw na kilka minut, tak aby zaczyn zaczął pracować. Mąkę przesiej na stolnicę, połącz ją z solą i z ciepłym jeszcze zaczynem oraz olejem. Całość dokładnie wymieszaj. Zagniataj ciasto przez 5 do 10 minut, aż będzie gładkie i elastyczne, w razie potrzeby dodając więcej mąki lub wody. Ciasto na koniec nie powinno być lepkie. Umieść je w dużej misce lekko

nasmarowanej olejem. Przekręć ciasto, aby całe pokryło się olejem, również z wierzchu. Przykryj miskę ręcznikiem. Umieść w ciepłym miejscu na około 1,5 do 2 godzin. W międzyczasie przygotuj farsz. W kielichu „cutera” ręcznego umieść natkę pietruszki, chili, miętę, cebulę, czosnek, całość dokładnie poszatkuj, a następnie odciśnij, usuwając nadmiar soku. Na pomidorach nożem zrób nacięcie, zanurz je na chwilę w gotującej się wodzie. Usuń z nich skórę i pestki, miąższ pokrój w drobną kosteczkę. Paprykę obierz i pokrój także w drobną kostkę. W misce połącz ze sobą mięso i zmiksowane przyprawy, przecier pomidorowy, pastę paprykową, dodaj pomidory i paprykę, całość dopraw do smaku mieloną kolendrą, słodką papryką, kminem rzymskim, cynamonem i solą. Wyrośnięte ciasto podziel na kilka mniejszych kęsów, rozwałkuj w miarę jak najcieniej, na cieście ułóż cienką warstwę mięsa. Placek z wierzchu posmaruj oliwą, wstaw do nagrzanego do 200°C piekarnika i piecz przez 7 min. Podawaj z kawałkami limonki.

40 |

Małgorzata Koszela-Żarska instruktorka firtness, trenerka personalna malgorzata.koszelazarska@gmail.com

koszelazarska

13 maja 2021 | Nº 895 |

| Fitness

Ćwiczymy z hantlami

laczego warto ćwiczyć z hantlami? Odpowiedź jest prosta. Jeśli zależy ci na jędrnych, smukłych ramionach, a przy okazji chcesz zgubić kilogramy – hantle ci w tym pomogą!

Jeżeli jesteś osobą początkującą zacznij ćwiczyć z hantlami o wadze od 0,5 kg. Osoby, które są aktywne, mogą sięgnąć po dwukilogramowe. Wraz z systematycznymi treningami twoje mięśnie będą coraz silniejsze.

Warto wtedy zwiększyć obciążenie. Jeżeli twoim celem treningowym jest ujędrnienie i delikatne wyrzeźbienie mięśni wystarczą ci hantle do 5 kg. Jeżeli chcesz budować masę mięśniową hantle muszą być cięższe.

Przysiady sumo z hantlami

Zakrok z uginaniem przedramion z hantlami Pozycja wyjściowa: Stań w pozycji prostej, ściągnij łopatki. Trzymaj łokcie przy ciele. Ruch: Uginaj przedramiona tak, żeby hantle prawie dotknęły ramion jednocześnie robiąc zakrok. Wróć do pozycji wyjściowej. Powtórz ćwiczenie na drugą stronę.

Zdjęcia: Brendan Mcmullan

Pozycja wyjściowa: Stań w rozkroku, palce od stóp na zewnątrz, chwyć hantle w dłonie. Wyprostuj się, ściągnij łopatki, lekko napnij brzuch. Ruch: Schodź do przysiadu, kierując pośladki w dół i do tyłu, jakbyś chciał usiąść na krześle. Hantle trzymaj opuszczone w rękach ułożonych wzdłuż tułowia.

Fitness |

| Nº 895 | 13 maja 2021

Wyciskanie hantli nad głowę z przenoszeniem nóg do tyłu

Pozycja wyjściowa: Stań w rozkroku, wyprostuj się, napnij brzuch, kolana lekko ugięte. Chwyć hantle. Unieś ugięte ręce na wysokość ramion. Ruch: Wyprostuj ręce i jednocześnie przenieś nogę do tyłu. Wróć do pozycji wyjściowej i to samo zrób na drugą nogę.

W związku z koronawirusem biuro EERC jest zamknięte, ale nasi doradcy wciąż pomagają. Masz pytania jak uzyskać status osiedlony? Nie wiesz czy masz prawo do zasiłku chorobowego? Boisz się, że brak zleceń cię zrujnuje?

| 41

Dzwoń lub pisz: status osiedlony euss@eerc.org.uk 07936507511 zasiłki, praca, problemy mieszkaniowe info@eerc.org.uk 07521857415

COVID-19

42 |

| zdrowie

Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Przewlekły stres może wpływać na zdolność organizmu do regeneracji po fizycznym, psychicznym lub emocjonalnym napięciu. Prawdopodobnie z tego powodu większość ludzi w pewnym momencie swojego życia zmaga się ze zmęczeniem nadnerczy. Szacuje się, że prawie każda osoba może do pewnego stopnia doświadczyć tej dolegliwości w szczególnie stresującym momencie swojego życia.

13 maja 2021 | Nº 895 |

Zmęczone nadnercza – co to?

zdrowie |

| Nº 895 | 13 maja 2021

ymptomy, tj. trudności ze skupieniem się, niski nastrój i problemy ze snem mogą być rezultatem wielu zaburzeń. Jednak coraz więcej osób zaczyna zdawać sobie sprawę, że połączenie tych problemów zdrowotnych często wskazuje na początek zmęczenia nadnerczy.

Co to są nadnercza?

Twoje nadnercza to dwa narządy wielkości kciuka, które znajdują się nad nerkami i są częścią układu hormonalnego. Biorą udział w wytwarzaniu ponad 50 hormonów, które kierują prawie każdą

Styl życia Sen i odpoczynek

Warto zastosować następującą zasadę: 8 godzin pracy, 8 godzin odpoczynku i 8 godzin snu. 8 godzin snu to minimum. Warto w związku z tym kłaść się spać przed 23.00, a najlepiej o 22.00.

Całkowite odstresowanie

Warto zastanowić się nad ograniczeniem pracy i obowiązków oraz nad wyeliminowaniem z życia jak największej liczby czynników powodujących emocjonalny lub psychiczny stres.

Lżejsza forma wysiłku fizycznego

Mimo że dla wielu osób może to brzmieć wręcz niewiarygodnie, to w przypadku wypalenia nadnerczy wskazane jest zrezygnowanie z nadmiernego wysiłku fizycznego. Lepiej w tym czasie uprawiać „łagodne” ćwiczenia, jak na przykład spacery, joga lub pływanie rekreacyjne.

Relaks

Warto odpoczywać i przeznaczyć trochę czasu tylko dla siebie każdego dnia, aby zregenerować się nie tylko fizycznie, ale także psychicznie.

Odżywianie:

Odpowiednie nawodnienie jest niezwykle ważne. Niektóre osoby cierpiące na wypalenie nadnerczy mogą mieć niedobory minerałów w organizmie i mieć odwodnienie, dlatego warto dodać odrobinę naturalnej soli do wody. Posiłki powinny być spożywane powoli, w mniejszych ilościach o stałych porach i być bogate w składniki odżywcze. Nie należy pokarmu spożywać w pośpiechu. Pamiętajmy o spożywaniu zdrowych tłuszczów, takich jak olej kokosowy, masło klarowane, oliwa z oliwek, tłuste ryby, awokado. Spożywanie dużej ilości warzyw, zwłaszcza kapustnych, takich jak kalafior, brokuły czy brukselka, zapewni odpowiednią ilość wartościowych składników odżywczych i witaminy C zarówno dla całego organizmu, jak i dla samych nadnerczy. Moczone orzechy i nasiona, tj orzechy włoskie, migdały, nasiona dyni, chia, lnu, też powinny znaleźć się w codziennej diecie.

Pomocne suplementy

Witamina C, witamina B (zwłaszcza B5 i B6 oraz B12 i kwas foliowy), witamina D3, cynk, magnez, probiotyki, ashwagandha – indyjski żeń szeń, bazylia azjatycka (w postaci suplementu lub herbaty) – inaczej Tulsi/Holy Basil, olej rybny – tran (EPA/DHA). funkcją organizmu, z których wiele jest niezbędnych do życia. Nadnercza ściśle współpracują z podwzgórzem i przysadką mózgową w układzie znanym jako oś podwzgórze-przysadka-nadnercza (oś HPA). Gruczoły nadnerczy odgrywają ogromną rolę w odpowiedzi na stres. Oto jak to działa. Twój mózg rejestruje zagrożenie, zarówno emocjonalne, psychiczne, jak i fizyczne. Rdzeń nadnerczy uwalnia kortyzol i hormony adrenaliny, aby pomóc zareagować na zagrożenie (reakcja walki lub ucieczki), napływa krew do mózgu, serca i mięśni. Kora nadnerczy następnie uwalnia kortykosteroidy, aby tłumić procesy, takie jak trawienie, odpowiedź układu odpornościowego i inne funkcje, które nie są konieczne do natychmiastowego przeżycia.

Co to jest zmęczenie nadnerczy i czym jest spowodowane?

Stosunkowo nowy termin „zmęczenie nadnerczy” został zaproponowany w 1998 roku przez dr Jamesa L. Wilsona,

| 43

lekarza medycyny naturalnej i kręgarza. Przyjął on założenie, że nadmierna stymulacja nadnerczy przez długotrwały stres może prowadzić do niespójnego poziomu kortyzolu (hormonu stresu) we krwi. Dr Wilson opisuje postępowanie zmęczenia nadnerczy w ciągu dnia w następujący sposób: „Budzisz się i nie możesz funkcjonować bez znacznej ilości kofeiny. W końcu poczujesz zastrzyk energii we wczesnych godzinach porannych. Potem poziom energii spada około godziny 14:00, wzrasta około 18:00. i znowu spada około godziny 21:00. Twoja energia w końcu osiąga szczyt o 23:00”. Głównym problemem związanym z rozpoznawaniem lub diagnozowaniem zmęczenia nadnerczy jest trudność odróżnienia jego objawów i wzorców od innych zaburzeń. Parametry tego stanu są niespecyficzne, co niestety wywołało wiele kontrowersji. Diagnoza tego stanu jest trudna, ponieważ poziom hormonów stresu zwykle spada do poziomu, który medycyna konwencjonalna nazwałaby „normalnym zakresem”. Wielu praktyków medycyny naturalnej wie, z doświadczenia w praktyce medycznej i popierających dowodach naukowych, że ta dolegliwość jest bardzo realna i wiąże się z wieloma powikłaniami. Najczęściej powodem zmęczenia nadnerczy jest po prostu współczesny styl życia, oparty na byciu w ciągłym pośpiechu i stresie. Mimo że nadnercza powstały przede wszystkim w celu pomocy naszemu organizmowi w walce ze stresem, to za dużo stresu może łatwo zniszczyć ich pracę. Stres emocjonalny (zwłaszcza ten utrzymujący się przez dłuższy okres) lub trauma mogą łatwo doprowadzić do wypalenia nadnerczy poprzez wzmożone wydzielanie hormonów nadnerczy, co z kolei może skutkować uczuciem przemęczenia i wypalenia. Do czynników powodujących zmęczenie nadnerczy można zaliczyć także: l nadużywanie kofeiny i innych środków stymulujących, l zła higiena snu, l ekspozycja na sztuczne jasne światło, l niewłaściwa dieta, bogata w przetworzone jedzenie, a uboga w wartościowe składniki odżywcze, l narażenie na zanieczyszczenie środowiska (powietrza, wody), l długotrwały lekki stres w pracy lub problemy rodzinne.

Przywrócenie równowagi w nadnerczach

Wypalenie nadnerczy nie jest niestety dolegliwością, na którą wystarczy wziąć tabletkę, a choroba „sama się wyleczy”. Przez to, że jest ona zwykle spowodowana przez trwające kilka lat czynniki eksploatujące nadnercza, potrzeba minimum od 6 miesięcy do nawet kilku lat, aby całkowicie wyleczyć się z tego problemu. Proces leczenia powinien bazować bardziej na pielęgnacji organizmu i dostarczaniu mu odpowiednich składników odżywczych.

44 44 |

ROZRYWKA | ROZRYWKA

Cooltura+ 13 maja 2021 | | Nº Nº763 895 ||

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Quiz: Muzyka polska Piłkarska Liga Mistrzów* 1. Dżem – Czerwony jak 1. Która angielska …….. drużyna a. Piec ostatni raz wygrała Ligę Mistrzów? b. Komunista

6. Kto to śpiewał: „Wolność 6. Kto jest najlepszym kocham i rozumiem, strzelcem w historii wolności oddać nie LM? a. Gerd Müller umiem”?

nazwisko Czesława 2. Kto zdobył zwycięskiego Niemena? gola w legendarnym finale Nowak Manchesterem LM a.między b. Wydrzycki United a Bayernem c. Burzyńskiw 1999 roku? Monachium

Puchar Mistrzów Krajowych, 7.poprzednik Kombi – Słodkiego, …….. obecnej LM? życia. a. 1954

a. Liverpool c. Krew b. Chelsea d. Cegła c. Manchester United d. Manchester City 2. Jakie było prawdziwe

d. Sempoliński a. David Beckham b. Teddy Sheringham 3. „NieGunnar dokazuj, miła nie c. Ole Solskjaer dokazuj d. Roy Keane

Przecież nie jest z Ciebie 3. Ile razy znowu takiLM cudwygrał Paolo Maldini? Nie od razu, miła nie od a. 3 razu b. 4 ………………………………..”

c. 2 a. Nie od razu się przebijesz d. 5 przez mój chłód!

b. Nie od razu zniknie rejestr 4. Która z drużyn szkód!wygranych ma Twoich najwięcej od razu stopisz serca LM c.poNieRealu Madryt? mego lód! a. AC Milan d. Barcelona Nie od razu się opłaci ten b. FC Twój trud! c. Liverpool d. Ajax Amsterdam

4. Kto był pierwszym 5. Który z piłkarzy wykonawcą utworu nigdy nie wygrał LM? „Kolorowe jarmarki”?

a. Andrea Pirlo a. Janusz Laskowski b. R b. onaldo (Luís Nazário de Irena Santor Lima) c. Maryla Rodowicz c. Kaká d. Jerzy Połomski d. Steven Gerrard

5. Którego zespołu jest to cytat: „Kocham cię kochanie moje, kocham cię a kochanie moje…”?

b. Raúl a. Breakout c. Leo MessiZaucha b. Andrzej d. Cristiano c. Chłopcy Ronaldo z Placu Broni Tilt 7. d.W którym roku powstał

a. Błogiego b. 1957 b. Długiego c. 1955 c. Miłego d. 1956 d. Dobrego

8. Kto z wymienionych osób NIE wygrał LMtakże 8. „A kiedy przyjdzie jako piłkarz i trener? po mnie a. Alex Ferguson Zegarmistrz światła b. Zinedine Zidane purpurowy Pepzabełtać Guardiolabłękit Byc. mi d. Carlo w głowie Ancelotti …………………………………….” 9. Z jaką drużyną Leo Messi a. To go zapytam, czy jestmeczu? strzelił 5 goli w jednym

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

zdrowy a. Arsenal b. Zawieje b. AS Roma wreszcie wiatr odnowyLeverkusen c. Bayer c. StanęGlasgow się nagle fioletowy d. Celtic d. To będę jasny i gotowy

10. Który z wymienionych zawodników zdobył 9. „Wehikuł czasu” to najwięcej razy LM? przebój którego zespołu? a. Johan a. DżemCruyff b. Gerd Müller b. Coma c. Marco Van Basten c. Perfect d. Alfredo d. Lao Chedi Stéfano

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

jako kontynuacja * także 10. „Niech żyje bal!” Pucharu Europy Mistrzów Krajowych śpiewa…

a. Małgorzata Ostrowska b. Halina Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

Prawidłowe odpowiedzi: 1a, 2c, 3d, 4a, 5b, 6d, 7c, 8a, 9c, 10d. Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

SUDOKU

L L

O O

L L

••• l Nauczycielkal wl szkole pyta Profesor Jasia. do studenta na egzaminie: -- Jasiu, Proszę powiedz pana, czy co panmamy w ogóle z chce skończyć studia? gąski? -- Smalec. Tak panie profesorze. -- No No to właśnie pan ale skończył... dobrze Jasiu, co jeszcze? l l l - Smalec. Do banku w Szwajcarii -Dobrze, powiedz mi,wchodzi co masz klient z walizką i ściszonym głosem w poduszce? mówi do bankiera: - Dziurę. -- A Chciałbym wpłacić pieniądze, w tej co jest w tej dziurze? walizce jest cztery miliony euro. - Pierze. Na to bankier uśmiechnięty:

- No Proszę niemamy ściszaćz głosu, to co gąski?bieda to żaden wstyd. - Smalec. ••• l l mowy - Jasiu jaka tol część Zapytali „małpa”?Grzegorza Latę, czy reprezentacja 1974 pokonałaby - Jest to zczas przeszły od dzisiejszą kadrę. człowiek. rzeczownika - Tak, wygralibyśmy • • • 1:0. -Przychodzi Tylko tyle? baba do lekarza: - Co No pani tak, proszę pamiętać że więkprzysparza kłopotów? szość nas jest po 70. do - Mójzstary, alejuż przyszłam pana, bo mnie wątroba boli... l• l • •l Jasiu przychodzi ze szkołysobie i chwali - Sąsiedzie! Dokupiłem 10 się ha ojcu: pola! - Wiem. Tato, dzisiaj na kartkówce nie się Pański koń powiesił popełniłem za stodołą. żadnego błędu ortograficznego!

- Wspaniale synu, • • a• jaki był temat? -Pani Tabliczka mnożenia. pyta Jasia: – Jasiu powiesz jakieś zdanie l l l w trybie oznajmującym? -– Koń Tatusiu, czy Ocean ciągnie wóz.Spokojny zawsze jestA teraz spokojny? – Brawo! przekształć -toCozdanie za dziwne Czy zdaniem nie tak,pytanie? aby było możesz pytać się o coś mądrzejszego? rozkazującym. - Wio! Mogę. Kiedy umarło Morze Martwe? ••• Kobieta w sklepie pyta się: l czy l l mogę - Przepraszam, Student pyta studenta: przymierzyć tę sukienkę na -wystawie? Powtarzałeś coś przed egzaminem? Na to sprzedawczyni: - Bardzo Tak. proszę, ale mamy też -przymierzalnię. A co? - Będzie dobrze, będzie dobrze...

PLAC ZABAW |

| Nº 895 | 13 maja 2021 znajdź 7 różnic

znajdź krokodyle i pomaluj je na zielono

labirynt

sudoku dla dzieci

| 45

46 |

13 maja 2021 | Nº 895 |

| SPORT

Połowa ligi z szansą na mistrzostwo Tak zaciętej rywalizacji o mistrzowski tytuł nie było już dawno. Prowadzący w ligowej tabeli tercet po dziesięciu meczach ma identyczny bilans punktowy. Realne szanse na mistrzowski tytuł ma praktycznie połowa ligowej stawki.

ZESTAW PAR 11. KOLEJKI: 09:00 Joga – Scyzoryki (boisko nr 1) 09:00 Inter – Jantar (boisko nr 2) 10:00 ESS Steel – Warriors (boisko nr 1) 10:00 Power Rangers – PCW Olimpia (boisko nr 2) 11:00 Whitehawk – KS04 (boisko nr 1)

Daniel Kowalski, polsport.co.uk

końcu na wysokości zadania stanęła ekipa KS04 Ark, która wprawdzie podzieliła się punktami ze Scyzorykami, ale przez większość spotkania zasłużenie prowadziła i niewiele brakowało, by zwycięstwo dowiozła do końca. W ostatniej sekundzie meczu arbiter spotkania, zdaniem większości obserwatorów, podyktował bardzo wątpliwy rzut karny, którego wicelider zamienił na gola. Wcześniej drużyna Sylwestra Jedynaka nie stworzyła sobie żadnej klarownej sytuacji bramkowej, grała ospale, nie miała pomysłu taktycznego na ten mecz. KS04 Ark natomiast miał wiele okazji, by rozstrzygnąć losy tego spotkania, jednak golkiper rywala zaprezentował mistrzowską formę, nie dając sobie wbić już więcej goli. Ciekawe widowisko stworzyły również Inter Team oraz Power Rangers. Pierwsza połowa, za sprawą gola Karola Pryslaka, zakończyła się jednobramkowym prowadzeniem „rangersów”. W drugiej odsłonie Inter zastosował wysoki pressing, czym zmusił rywala do kilku błędów. Na efekty nie trzeba było długo czekać. W krótkim czasie zdobywa trzy bramki i nie oddaje już zwycięstwa do końca meczu.

NAJLEPSI STRZELCY: 1. Ihab el-yassine PCW Olimpia 11 goli 2. Rafal Al-Swaiti ESS Steel Team 9 3. Michal Janicki Inter Team 5 4. Paweł Danilczyk KS04 Ark 4 5. Daniel Nowak Joga Bonito FC 4 6. Marcin Mucha Warriors AK47 Hawks 4 7. Wiktor Kępka Joga Bonito FC 4 8. Daniel Beda Jantar Feltham 4 9. Marcin Nowak Scyzoryki 4 10. Kamil Woźniak Scyzoryki 4

KLASYFIKACJA FAIR-PLAY:

TABELA

WYNIKI 10. KOLEJKI: Whitehawk FC – Jantar Feltham 0-5 Warriors AK47 Hawks – Joga Bonito FC 5-2 Power Rangers – Inter Team 2-4 PCW Olimpia – ESS Steel Team 2-2 KS04 Ark – Scyzoryki 1-1

1. PCW Olimpia 10 2. Scyzoryki 10 3. Inter Team 10 4. Warriors AK47 Hawks 10 5. ESS Steel Team 10 6. Joga Bonito FC 10 7. Jantar Feltham 10 8. Power Rangers 10 9. KS04 Ark 10 10. Whitehawk FC 10

27-9 21 18-9 21 22-18 21 25-13 19 23-24 18 24-13 12 19-28 12 10-20 10 13-19 8 10-38 0

1. Jantar Feltham 2. ESS Steel Team 3. Power Rangers 4. Whitehawk FC 1 5. Warriors AK47 Hawks 6. Inter Team 7. PCW Olimpia 8. KS04 Ark 9. Joga Bonito FC 10. Scyzoryki

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

12 15 18 8 24 27 27 45 54 57

pkt pkt pkt pkt pkt pkt pkt pkt pkt pkt

SKUP ZŁOMU

SKUPUJEMY KAŻDY METAL I WYWOZIMY www.mattmetal.co.uk ŚMIECI!

ZADZWOŃ

07862904708 www.polskiskupzlomu.co.uk

07845086222

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

 załatwiamy wszystkie formalności

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy

Zapraszamy do współpracy!

Telefon całodobowy:

Email: biuro@bwl-stolarnia.pl Tel: +48 532 993 780 www.bwl-stolarnia.pl

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

KOPIEMY PIWNICE

BASEMENT - PILING - UNDERPINNING

Od rozbudowy i przekształcenia istniejących piwnic, po całkowicie nowe projekty

Temporary Work Basement Work, Underpinning Piling Construction Work Waterproofing Darmowe konsultacje:

07788800088 www.kopiemypiwnice.co.uk office@spaceexcavation.co.uk

Sprawdź czy należy Ci się

ODSZKODOWANIE

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc: rowerzystą, kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu, Taxi

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

07500 300 600 www.dnsclaims.co.uk