Cooltura Issue 904 by Cooltura

Pozytywne strony emigracji Angielskie Mazury

Zapraszamy do angielskiej krainy jezior Lake District, w której na turystów czeka coś więcej niż tylko jeziora. Str. 22

Fitness

Przysiad jest złożonym ćwiczeniem wielostawowym, który angażuje bardzo dużą liczbę mięśni w naszym organizmie. Str. 40

The Polish Weekly | No 28 (904) | 15.07.2021

Jak zdrowo grillować Terapeutka żywieniowa Beata Wdowczyk-Murfitt podpowiada, jak grillować, by nie stracić zdrowia, a jednocześnie wyjątkowego smaku pieczonych potraw. Str. 42

POLSKI POWÓZ NA KRÓLEWSKIM DWORZE Staram się podążać za marzeniami i poświęcić się, żeby je zrealizować. Mój dziadek bardzo mnie zawsze wspierał, stąd właśnie dziadkom dedykowałem mój start na tych zawodach. Wiem, że bardzo chciał, żebym zaczął uczestniczyć w konkursach powożenia – mówi Rafał Zieliński, pierwszy i jedyny jak na razie Polak w historii, który wziął udział w zawodach Tradycyjnego Powożenia Royal Windsor Horse Show 2021. Prestiżowe wydarzenie odbyło się na początku lipca na królewskich włościach w Windsorze.

Czytaj więcej na stronach 14-17

Koniec restrykcji, ale nie koniec pandemii

W Nie każdy może zrobić dużo, mając tak niewiele

angielskim Newark-on-Trent odsłonięto drugi na świecie pomnik Ireny Sendlerowej, bohaterki, która w heroiczny sposób podczas II wojny światowej uratowała od śmierci około 2,5 tys. polskich dzieci pochodzenia żydowskiego, ukrywając je w polskich rodzinach, klasztorach i sierocińcach. Andrew Lilley, brytyjski rzeźbiarz, autor wielu zarówno historycznych, jak i komercyjnych rzeźb, które

znajdują się w zakątkach całego świata, stworzył rzeźbę zafascynowany historią jej życia. Realistyczne dzieło przedstawia bohaterkę w chwili wyprowadzania z getta dwójki dzieci. O tym, dlaczego uważa, że historia Ireny Sendlerowej powinna być każdemu znana oraz jak zajmująca była praca nad rzeźbą opowiada Karolinie Wiatrowskiej.

Czytaj więcej na stronach 6-8

sierpniu liczba zachorowań na koronawirusa może wzrosnąć do 100 tys. dziennie, a potem pandemia powinna w naturalny sposób wygasnąć z powodu braku kolejnych osób, które wirus mógłby atakować. Z takiego założenia wyszedł brytyjski rząd i mimo wzrostu zachorowań zdecydował się na zniesienie restrykcji (zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią) 19 lipca. Minister transportu poinformował też o ułatwieniu podróży zagranicznych zaszczepionym na koronawirusa mieszkańcom Wielkiej Brytanii. Wracając z krajów będących na pomarańczowej liście nie będą musieli poddawać się kwarantannie, a liczba wymaganych testów PCR została ograniczona z trzech do dwóch.

Czytaj więcej na stronie 2

2 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

| O TYM SIĘ MÓWI

Co nam wolno od 19 lipca? O

strożność jest absolutnie niezbędna – powiedział premier Wielkiej Brytanii ogłaszając zniesienie 19 lipca ostatnich restrykcji w kontaktach społecznych. „Globalna pandemia jeszcze się nie skończyła”, ostrzegł Boris Johnson dodając, że jest spodziewany dalszy wzrost zakażeń. 19 lipca zostaną zniesione zasady dystansu społecznego i wszelkie ograniczenia dotyczące liczby osób, które mogą się spotykać. Wznowić będzie można duże wydarzenia komercyjne, tj. koncerty, festiwale muzyczne, konferencje biznesowe i targi. Kina i teatry będą mogły działać przy pełnej widowni. Nie będzie ograniczeń dotyczących organizacji wesel i innych imprez rodzinnych. Największe kontrowersje budzi proponowane przez rząd

zniesienie obowiązku zasłaniania twarzy, bo mimo to ministrowie będą nadal zachęcać do noszenia masek w zatłoczonych miejscach publicznych, co może powodować dezorientację. Z jednej strony minister zdrowia Sajid Javid mówi w wywiadzie dla „Sunday Telegraph”, że niezakładanie

maski w zamkniętym pomieszczeniu „jest nieodpowiedzialnością”, a z drugiej informuje, że nie ma nakazu jej używania. Zdaniem opozycji, mera Londynu i części lekarzy, zasłanianie ust i nosa w publicznych pomieszczeniach zamkniętych powinno pozostać obowiązkowe. Rząd Walii zdecy-

dował się na pozostawienie tego wymogu nawet po zdjęciu restrykcji. W Walii maseczki trzeba będzie nosić w taksówkach, pociągach i autobusach oraz obiektach służby zdrowia i opieki społecznej. Wielka Brytania jest obecnie w trakcie trzeciej fali zachorowań na koronawirusa. Przy 30 tys. zakażeń dziennie liczba osób w szpitalach była blisko 10 razy mniejsza niż w styczniu, podczas drugiej fali. Wówczas w szpitalach przebywało ponad 30 tys. osób z poważnymi objawami Covid-19, obecnie liczba ta spadła do ok. 3 tys. Z kolei liczba zgonów zmalała z ponad 1 tys. do ok. 30 dziennie. Rząd udostępnił szczepienia dla wszystkich chętnych dorosłych i uznał, że dają ona wystarczającą ochronę dla osób najbardziej narażonych na ciężkie powikłania.

Pasażerowie przylatujący Możliwe zniesienie do Polski powinni wypełnić kwarantanny dla elektroniczną kartę zaszczepionych za granicą lokalizacji podróżnego Źródło: PAP nił, że zostanie to wprowadzone Źródło: PAP

asażerowie przybywający do Polski samolotem powinni przed odprawą wypełnić w formie elektronicznej kartę lokalizacji podróżnego – wynika z nowelizacji rozporządzenia Rady Ministrów dotyczącej m.in. ograniczeń w czasie epidemii. Chodzi o opublikowaną w Dzienniku Ustaw nowelizację rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Jedna ze zmian dotyczy osób podróżujących do Polski samolotem – przed odprawą powinny one wypełnić kartę lokalizacji podróżnego w formie elektronicznej. Jednak, gdy nie ma takiej możliwości, personel pokładowy przekaże kartę podróżnemu do uzupełnienia w formie papierowej. Dodatkowo nowelizacja przewiduje poszerzenie grona

osób uprawnionych do zwolnienia z kwarantanny granicznej, m.in. o dzieci do 12. roku życia podróżujące pod opieką przedstawiciela linii lotniczej, osoby przekraczające granicę zewnętrzną w rozumieniu kodeksu Schengen posiadające unijne cyfrowe zaświadczenie COVID. Ponadto w nowelizacji zmodyfikowano przepis dotyczący „katalogu państw, w odniesieniu do których podróżujący rozpoczynający podróż z ich terytorium nie są uprawnieni do zwolnienia się z obowiązku odbycia kwarantanny przez uzyskanie negatywnego wyniku testu w kierunku SARS-CoV-2, wykonanego po przekroczeniu tej granicy w okresie 48 godzin, licząc od momentu jej przekroczenia, lub na terenie lotniska, przed odprawą graniczną”. Przepisy rozporządzenia z pewnymi wyjątkami obowiązują od soboty 10 lipca.

zczegóły planu, który pozwoli również osobom zaszczepionym za granicą na wjazd do Wielkiej Brytanii bez konieczności odbywania kwarantanny, zostaną przedstawione w ciągu „najbliższych kilku tygodni” - powiedział minister transportu Grant Shapps. Wcześniej ogłosił, że od 19 lipca w pełni zaszczepieni mieszkańcy Wielkiej Brytanii nie będą musieli odbywać 10-dniowej kwarantanny po przyjeździe do Anglii z krajów z tzw. żółtej listy. Znajduje się na niej większość państw świata, w tym Polska i prawie wszystkie pozostałe kraje europejskie. Zmiana dotyczy jednak tylko tych, którzy zostali zaszczepieni w Wielkiej Brytanii. Z obowiązku kwarantanny zostaną też zwolnione dzieci w wieku do 18 lat. Konieczne będzie nadal wykonywanie testów PCR na koronawirusa, ale zamiast trzech - dwóch. Przed podróżą i drugiego dnia po przyjeździe. Shapps powiedział stacji Sky News, że rząd „aktywnie pracuje” nad propozycjami pozwalającymi osobom, które zostały zaszczepione poza Wielką Brytanią, na zwolnienie z kwarantanny w przypadku przyjazdu z krajów z żółtej listy. Zapew-

„tak szybko, jak to możliwe” – ale zasugerował, że osoby mieszkające w Unii Europejskiej mogą jako pierwsze zostać zwolnione z kwarantanny ze względu na ujednolicony unijny certyfikat szczepionkowy. „Następnym krokiem będzie możliwość uznawania aplikacji lub certyfikatów z innych krajów - łatwiejsze do zrobienia w przypadku takich miejsc, jak UE, gdzie mają cyfrową aplikację, niż w Stanach Zjednoczonych, gdzie jak myślę, mają 50 różnych systemów, po jednym dla każdego stanu i w dużej mierze są oparte na papierze” – wyjaśnił minister transportu. Tymczasem linie lotnicze i biura podróży poinformowały, że w ciągu kilku godzin od ogłoszenia zmian dla osób zaszczepionych liczby rezerwacji i wyszukiwań popularnych kierunków turystycznych wzrosły nawet kilkukrotnie. Linia easyJet podała, że liczba rezerwacji do krajów żółtej listy zwiększyła się o 400 proc. w porównaniu z zeszłym tygodniem, a British Airways – że w ciągu kilku godzin liczba wejść na stronę internetową była o 96 proc. wyższa w porównaniu z podobnym okresem w zeszłym tygodniu. O dwukrotnym wzroście wyszukiwań informowały też biura podróży Thomas Cook i TUI.

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 079 32 606 100 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

4 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Karolina Wiatrowska k.wiatrowska@cooltura.co.uk

Miasto wraca do życia T

rwa #SummerInLondon. Od dawna nie było lepszego czasu, aby wyjść w miasto i cieszyć się tym, co najlepsze w stolicy. 19 lipca ogłoszony został „nowym wolnym dniem” i w tym czasie w Londynie zadzieje się naprawdę wiele! Od kolorowych targów sztuki i prowokujących do myślenia wystaw, po kuszące festiwale restauracyjne i obowiązkowe występy muzyczne na żywo. Oto lista najlepszych rzeczy do zrobienia tego lata.

Summer by the River London Bridge 10 Handyside Street, King’s Cross N1C 4DN, do końca września Lato nad rzeką powraca na trzy miesiące ciepłych imprez, od drinków na świeżym powietrzu i jedzenia po kino plenerowe, Musical Bingo, a nawet taniec ze Swing Patrol. Uczestnictwo w wydarzeniach jest bezpłatne i dostępne na zasadzie „kto pierwszy, ten lepszy”.

The BBC Proms 30 lipca - 11 września, Kensington Gore W7 2AP BBC Proms, odbywające się każdego lata w Royal Albert Hall w Londynie, mają na celu przybliżenie najlepszej muzyki klasycznej jak najszerszej publiczności – i dzieje się tak od czasu oryginalnej wizji założyciela i dyrygenta Henry’ego Wooda w 1895 roku. Z 52 koncertami w ciągu 44 dni, z udziałem 30 orkiestr i zespołów z ponad 2000 muzyków, ten ambitny sezon zapowiada świętowanie muzyki na żywo na skalę niespotykaną od czasów pandemii.

London Restaurant Festival 1– 31 lipca Po raz pierwszy London Restaurant Festival (LRF) organizuje letnią edycję w lipcu. W wydarzeniu weźmie udział ponad 250 restauracji współpracujący z OpenTable, będzie ekskluzywne menu stworzone specjalnie na tę okazję przez londyńskie talenty kulinarne – a wszystko to w celu uczczenia posiłków na świeżym powietrzu.

Po szczegóły udaj się na stronę: londonrestaurantfestivalsummer.com

Underbelly Festival 1 lipca - 26 września, Cavendish Square W1G 0PU, bilety od £10 Underbelly Festival powraca ze spektakularnym programem kabaretów, cyrków, komedii, podcastów i pokazów rodzinnych na Cavendish Square. Spiegeltent powróci wraz z bogatą ofertą ulicznego jedzenia i letnich barów na świeżym powietrzu. Najważniejsze to

Szczegóły dostępne na: www.bbc.co.uk zabawny nowy kabaret, Bernie Dieter's Berlin Underground, The Sickening 90s Drag Prom z TuckShop, twórcy kultowych ulubieńców Underbelly Festival, takich jak Spice Gals i Gals Aloud oraz król improwizowanej komedii hip-hopowej Abandoman. Rozrywka dla całej rodziny obejmuje mega hit festiwalu Edinburgh Festival Fringe Hotel Paradiso, legendy CBBC i prezenterów Crackerjack Sam & Mark oraz legendę srebrnego ekranu Basil Brush.

| 5

| Nº 904 | 15 lipca 2021

Yinka Ilori at the Greenwich Peninsula do 19 września, The Tide Pier Walk SE10 0ES, wejście bezpłatne. Mieszkająca w Londynie brytyjskonigeryjska artystka multidyscyplinarna Yinka Ilori przekształciła Tide Square – pierwszy nadrzeczny park linowy w stolicy – w kolorowe, interaktywne dzieło sztuki na lato.

Gala Festival 30 lipca - 1 sierpnia, Peckham Rye Park. Straker''s Rd SE15 3UA, bilety od £55. Gala Festival w południowym Londynie powróci do Peckham Rye Park na trzy dni w lipcu, zamiast zwyczajowego majowego święta państwowego. W ofercie znajdują się jedne z najbardziej ekscytujących nazwisk w house, disco, dub i jazz, a także słynni szefowie kuchni, restauracje, browary, wytwórnie płytowe i marki imprezowe.

CoExistence

Romeo & Juliet, Regent’s Park Open Air Theatre do 24 lipca, Inner Circle, Regent’s Park NW1 4NU, bilety dorośli £25-£65, produkcje dziecięce £10-£27. Niezrównany Regent’s Park Open Air Theatre rozpoczyna sezon na 2021 klasyczną opowieścią o romansie i tragedii Szekspira, „Romeo i Julia”, pokazywaną od 26 czerwca do 24 lipca, wyreżyserowaną przez Kimberley Sykes.

Więcej na: openairtheatre.com/ openairtheatre.com/production/romeojuliet

Iris Theatre’s 2021 Summer Festival Bedford Street, Covent Garden WC2E 9ED, do 22 sierpnia

Green Park and St James’s Park, Inner Circle, Regent’s Park NW1 4NU, do 23 lipca Po deptaniu po Chelsea w czerwcu, stado CoExistence przybyło do Green Park i St James's Park. Wystawa sztuki ekologicznej to największa wystawa plenerowa tego lata, na której 100 naturalnej wielkości rzeźb słoni kroczy powoli po całym świecie. Poznaj stada, które zatrzymują się na swojej globalnej migracji i poznaj inspirujące sposoby, w jakie ludzie i dzika przyroda mogą żyć w pokoju obok siebie. Wspaniałe rzeźby są nawet wystawione na sprzedaż, aby pomóc zebrać pieniądze dla Elephant Family. Ceny zaczynają się od 6000 funtów.

Wciągająca instalacja na świeżym powietrzu, zatytułowana „Obiecaj mi wspomnienia, a wpuszczę cię”, to plac zabaw, który zachęca odwiedzających do zabawy. Plac jest otwarty dla publiczności i jest tłem dla szeregu wydarzeń, w tym występów muzycznych na żywo, pokazów filmowych i pogadanek plenerowych, a także odbywającego się co drugą niedzielę przez całe lato targu rolników ekologicznych Flow.

Iris Theatre prezentuje swój Letni Festiwal Teatru, Muzyki i Spektaklu w ogrodach Actors Church, Covent Garden. Każdemu z pięciu przełomowych zespołów teatralnych zlecono zaprezentowanie tego lata przez tydzień nowego dzieła, kiedy teatr powraca po pandemii.

Between the Bridges South Bank, do końca września Rozpoczęty przez organizatorów festiwali Winterville i Brockwell Park, Between the Bridges to nowe miejsce rozrywki,

w którym gościć będą m.in. Gilles Peterson, Joe Goddard z Hot Chip, legenda Madness Suggs i Norman Jay MBE. Inne atrakcje obejmują minigolfa, cotygodniowe targi tematyczne, brunche oraz przejęcia z Guilty Pleasures. Są też trzy bary, osiem ulicznych ofert jedzenia i Tejo, kolumbijska gra.

6 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

| cooltime

Nie każdy może zrobić dużo, mając tak niewiele W angielskim Newark-on-Trent odsłonięto drugi na świecie pomnik Ireny Sendlerowej, bohaterki, która w heroiczny sposób podczas II wojny światowej uratowała od śmierci około 2500 polskich dzieci pochodzenia żydowskiego, ukrywając je w polskich rodzinach, klasztorach i sierocińcach. Andrew Lilley, brytyjski rzeźbiarz, autor wielu zarówno historycznych, jak i komercyjnych rzeźb, które znajdują się w zakątkach całego świata, stworzył rzeźbę zafascynowany historią jej życia. Realistyczne dzieło przedstawia bohaterkę w chwili wyprowadzania z getta dwójki dzieci. O tym, dlaczego uważa, że historia Ireny Sendlerowej powinna być każdemu znana oraz jak zajmująca była praca nad rzeźbą opowiada Karolinie Wiatrowskiej.

Pomnik odsłonili Air Chief Marshal Rt’d Sir Andrew Douglas Pulford i ambasador Arkady Rzegocki

est wiele niezwykłych postaci, które dokonały wielkich rzeczy. Dlaczego wybrałeś postać Ireny Sendlerowej do swojej nowej rzeźby?

Rzeczywiście jest wiele osób, które dokonały niezwykłych rzeczy, ale myślę, że to, co mnie najbardziej

urzekło i zafascynowało w Irenie, to to, że tak chętnie zaryzykowała własne życie nie raz czy dwa, ale setki razy. Każdy z nas potrafi działać odważnie, kiedy znajdzie się w straszliwej sytuacji w celu ratowania swojej rodziny, przyjaciół sąsiadów czy rodaków, ale Irena nie miała wobec tych dzieci żadnych zobowiązań

ani nawet przynależności religijnej. Więc to, co robi na mnie największe wrażenie, to głębia i rozpiętość jej człowieczeństwa, przez które widziała ludzi w najpilniejszej potrzebie i była gotowa wielokrotnie ryzykować własnym życiem, aby ich ratować. Nie każdy może zrobić dużo, mając tak niewiele.

cooltime |

| Nº 904 | 15 lipca 2021 Jak ważna jest twoim zdaniem historia Ireny Sendlerowej?

Historia Ireny jest niezwykle ważna i powinna być dla nas równie dobrze znana, jak każdej innej bohaterki – ponieważ Irenę Sendlerową tak trzeba nazwać. Kiedy ktoś na świecie mówi o przykładnych ludziach, imię Ireny Sendlerowej powinno być tak samo naturalne w ich języku lub piórze, jak wielu innych, o których, gdy tylko słyszymy, doceniamy ich wkład w historię. Irena uosabia poświęcenie, nie rozróżniała nikogo ze względu na pochodzenie etniczne, ani religię, tylko to, co łączy nas, ludzi – i z tym się identyfikowała.

Irena Sendlerowa podczas II wojny światowej miała duży wkład w ratowanie żydowskich dzieci. Czy przede wszystkim dla dzieci powinna być wzorem do naśladowania?

Andrew Lilley, autor pomnika

Od pierwszego dnia, kiedy powstała koncepcja rzeźby i kiedy dobrze zapoznałem się z jej życiorysem, zawsze miałem na uwadze, że chcę stworzyć jej podobieństwo właśnie dla dzieci. Chciałem, aby dzieci zobaczyły, ile Irena była w stanie zrobić, aby zabezpieczyć ich przyszłość. Chciałbym, żeby dzieci poznawały jej

Pomnik Ireny Sendler w Newark

| 7

8 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

| cooltime

polskie powiązania i stwierdziłem, że rada jest tak bardzo entuzjastyczna i wspierająca, że szybko nawiązaliśmy bardzo solidną przyjaźń. Oprócz tego, że podczas II wojny światowej stacjonowali tam polscy piloci, znajduje się tam także duży cmentarz wojskowy, gdzie nie brakuje mogił polskich rodaków. Spoczywają tam również prezydenci Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. Rada Newark i Sherwood nigdy nie wahała się w swoim wsparciu i zaangażowaniu. Dzięki temu Newarkon-Trent jeszcze silniej zwiąże się z upamiętnianiem historii Polski.

historię, żeby stała się częścią ich osoby i kształtowała ich przyszłe postawy. Jestem pewien, że to uszczęśliwiłoby Irenę.

Twoje realistyczne dzieło przedstawia bohaterkę w chwili wyprowadzania z getta dwójki dzieci. Jest zdumiewające. Jak długo nad nim pracowałeś?

Pomysł na wyrzeźbienie Ireny po raz pierwszy sformułowałem 3 lata temu. Sześć miesięcy zajęło mi wyrzeźbienie pełnowymiarowego posągu.

Co było dla ciebie szczególnie trudne w tym projekcie?

Pomnik przedstawia Irenę Sendlerową oddalająca się z getta wraz z dwojgiem dzieci. Jedno patrzy z bólem wstecz. Zostawia za sobą rodzinę i dotychczasowe życie. Ten fragment rzeźby został stworzony na podstawie zdjęcia zrobionego niedawno, na którym to uchodźczyni z Syrii trzyma płaczące dziecko. To był dokładnie taki obraz, jakiego szukałem. Zawsze staram się bowiem znaleźć jak najwięcej źródeł, tak by moje prace wyglądały naturalnie. To dziecko ze zdjęcia patrzy wstecz, na przerażający obraz bombardowań, jakim reżim Asada poddał Syryjczyków. W moim projekcie najtrudniejszym było uchwycić podobieństwo, a potem wyrazić emocje i stres Ireny. Chciałem pokazać strach na jej twarzy, ale jednocześnie stres związany z próbą zachowania spokoju na zewnątrz. W końcu zdawała sobie sprawę, że gdyby zdradziła nerwowość, nazistowscy strażnicy by to wyłapali. Starałem się o tym pamiętać podczas pracy.

W Wielkiej Brytanii powstaje coraz więcej pomników upamiętniających polskich bohaterów. Postać Ireny Sendlerowej Brytyjczykowi może wydać się całkowicie nieznana. Jak według ciebie polscy bohaterowie odbierani są w UK?

Fot. Wikipedia

Irena Sendlerowa

Od dzieciństwa mam wrażenie, że Brytyjczycy bardzo kochają Polaków. Mój własny ojciec pracował ramię w ramię z polskimi przyjaciółmi w fabryce. Właściciel tej właśnie fabryki bardzo hojnie przekazał datki na pomnik Ireny Sendlerowej. Jeśli chodzi o polskich bohaterów, muszę zaznaczyć, że Brytyjczycy doceniają, a przede wszystkim odnoszą się w ich stronę z szacunkiem i sympatią.

Od lewej: Robert Jenrick, Andrew Lilley, Marta de Zuniga, Arkady Rzegocki

Choć Newark nie ma bezpośrednich związków z Ireną Sendlerową, to miasteczko wiele łączy z Polską. Chociażby to, że podczas II wojny światowej stacjonowali tam polscy piloci. Jaki był powód, aby rzeźba stanęła właśnie w Newark?

Skontaktowałem się z Newark na bardzo wczesnym etapie mojego projektu, ze względu właśnie na jego

Irena Sendlerowa pracowała w Wydziale Opieki Społecznej i Zdrowia Publicznego Warszawy w czasie drugiej wojny światowej. Była częścią sieci pracowników i wolontariuszy, którzy ratowali żydowskie dzieci, uwięzione w warszawskim getcie. Przekazywała im fałszywe dokumenty i organizowała schronienie wśród polskich rodzin lub w placówkach opiekuńczych, w tym katolickich klasztorach, ratując je przed śmiercią. Niemcy, podejrzewający Sendlerową o działalność w podziemiu, aresztowali ją w październiku 1944 roku. Udało się jej jednak ukryć listę nazwisk i miejsc pobytu dzieci, dzięki czemu informacja nie dostała się w ręce Gestapo. Mimo tortur i więzienia, Irena Sendlerowa nie wyjawiła szczegółów swoich działań. Została skazana na śmierć, ale w dniu zaplanowanej egzekucji udało się jej uciec, ponieważ eskortujący ją strażnicy zostali przekupieni przez Żegotę. Aż do końca wojny, zarówno Irena Sendlerowa, jak też uratowane przez nią dzieci, żyły w ukryciu. Szacuje się, że Sendlerowa uratowała kilkaset żydowskich dzieci. Po wojnie została odznaczona m.in. złotym krzyżem zasługi oraz Orderem Orła Białego. Jako jedna z pierwszych Polek została uhonorowana tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, przyznawanym przez Yad Vashem. Irena Sendlerowa zmarła w 2008 r.

| Nº 904 | 15 lipca 2021

COOLTIME |

| 9

10 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

Joanna Figlak-Włoka j.figlak@prl24.co.uk

Peter and Franz Zespół PIF PAF PETER & FRANZ powstał na Wyspach Kanaryjskich w 2020 roku z inicjatywy Petera Prentygasta i Franza Dreadhuntera. Obaj panowie są od wielu lat muzykami, a od całkiem niedawna łączy ich pewien ciekawy projekt. Z muzykami zespołu Pif Paf Peter&Franz rozmawiała Joanna Figlak-Włoka z Radia PRL.

anowie, opowiedzcie jak się poznaliście i gdzie to miało miejsce.

PETER: Z Franzem poznaliśmy się 22 marca 2019, dokładniej po zaproszeniu przeze mnie zespołu Chłopcy z Placu Broni na koncert w Londynie. FRANZ: To był nasz pierwszy raz w Londynie i całkowicie nie wiedziałem czego się spodziewać. Peter okazał się fantastycznym gospodarzem, przyjął nas po królewsku. Spędziliśmy bardzo dobry czas, za co byłem mu bardzo wdzięczny i obiecałem, że w zamian zaproszę go na koncert Chłopców z Placu Broni do Polski. Tak też się stało i Peter przyjechał do Krakowa, gdzie mieliśmy możliwość lepiej się poznać.

Czy kiedykolwiek któremuś z was przeszło przez myśl, że stworzycie coś razem: piosenkę, a nawet album?

PETER: Kiedykolwiek oczywiście, że tak! Dlatego też powstał projekt i nowy singiel o nazwie „Santa Cruz”. FRANZ: Kiedy spotyka się dwóch artystów i pojawia się między nimi chemia, mają energię, wiarę w to, co robią, to musiało się tak skończyć. To była tylko kwestia czasu.

Nadajecie na tych samych falach, czujecie się tak jakbyście się znali od zawsze?

PETER: Można powiedzieć, że nadajemy na podobnych falach (pół żartem pół serio – Franz ma studio w kolorze szaro-pomarańczowym,

COOLTIME |

| Nº 904 | 15 lipca 2021 a ja w Londynie też takie samo połączenie kolorów (śmiech). Każdy z nas budował swoje studio nagrań w innym czasie. Ponadto kiedy często piszemy do siebie, odpowiedzi w pewnych decyzjach nie różnią się myślami. FRANZ": W naszej relacji pominęliśmy 20 zbędnych „leveli" i zostaliśmy przyjaciółmi bez ceregieli, to chyba o czymś świadczy.

Mimo obecnej sytuacji, mimo pandemii, a także lockdownów, udało się doprowadzić wasz projekt do realizacji. Jakie niedogodności i utrudnienia stawały wam na drodze?

PETER: Było wiele niedogodności, a jednak z naszą upartością poradziliśmy sobie znakomicie. Jedną z wielu niedogodność było to, że z racji pandemii i chaosu nasza rodzina nie mogła wylecieć z nami. FRANZ: Głównym problemem dla ludzi o naszych charakterach był brak możliwości kontaktowania się osobiście, spotkań, rozmów, imprez (śmiech), a to bardzo zakłóca cykl twórczy.

Wasz pierwszy singiel „Santa Cruz", grany dość często na antenie Radia PRL, doczekał się premiery teledysku. Opowiedzcie proszę o tym klipie.

PETER: Kiedy już zdecydowaliśmy, że zaczniemy tworzyć utwory dla naszego nowego projektu, jakim jest „PIFPAF PETER& FRANZ", a to działo się na Teneryfie, po powrocie do kraju Franz wysłał do mnie różne propozycje. Trzeba było przełożyć je na konkretny utwór, a w sumie było ich siedem. Po jakimś czasie powróciłem do tych utworów i stwierdziłem, że coś trzeba pozytywnego wyrzeźbić mimo tego, co wokół nas otacza. Dzięki naszej wielkiej chęci do działania

w tym kierunku, w bardzo krótkim czasie powstał ten utwór i pozostałych sześć. Chcę szczególnie podziękować Radiu PRL, a w szczególności Joasi Figlak-Włoce i dyrektorowi Radia PRL - Grzegorzowi Albrychtowi za pomoc w realizacji naszego projektu, a także rozpowszechnianiu polskich artystów na terenie Wielkiej Brytanii. Tak jak mówię – współpraca zawsze przynosi szybkie rezultaty. FRANZ: Mówiąc szczerze nie myśleliśmy o piosence SANTA CRUZ, jako o pierwszym utworze, który będzie promował nasz nowy projekt, ale tekst tak mnie ujął, że nie było o czym już rozmawiać. To piosenka o naszym wypadzie na Teneryfę w dosyć trudnym dla mnie czasie, kiedy nie było mi do śmiechu i kiedy tydzień po powrocie z wyspy Peter wysłał mi demo piosenki, miałem jednocześnie uśmiech na twarzy i łzy w oczach. To jest taka nasza bardzo osobista piosenka. Z automatu Peter wytypował na zrobienie klipa Teneryfę, co było dosyć oczywiste, ale łatwo nie było, bo prace przypadły na początek trzeciej fali pandemii i mieliśmy duże problemy z organizacją całości. Summa summarum udało się i osobiście jestem bardzo zadowolony z rezultatów.

Skąd nazwa PIF PAF PETER & FRANZ?

PETER: Tutaj muszę oddać ten medal Franzowi, ponieważ on wpadł na ten pomysł i zapytał mnie, co o tym myślę. FRANZ: Jestem wzrokowcem, często jak myślę o czymś to rysuję, zapisuję. Tym razem było podobnie, bazgrałem coś na kartce zastanawiając się jakby tu nazwać naszą organizację. Wszystko zaczęło się od naszych inicjałów Peter i Franz czyli „PIF", ale nie byłem zadowolony do końca z rezultatów i myślałem dalej, a że zespół funkcjonuje w Polsce i Wielkiej Brytanii to pomyślałem, że nazwa powinna też być w dwóch językach. I tak powstał „PAF", czyli "PETER AND FRANZ". Połączyłem te dwa elementy i otrzymałem PIF PAF. Pełna nazwa to PIF PAF PETER & FRANZ.

Bardzo bym chciała, aby nasi czytelnicy przeczytali historię o dronie, a także o kaktusach...

PETER: To oczywiście zabawna historia, jak wiele innych zaistniałych podczas realizacji tego projektu, ale dobrze... Oprócz ekipy, która nagrywała nasz wideoklip, ja i Franz postanowiliśmy ze sobą zabrać własne gadżety do nagrania wideo. Ja oczywiście chciałem polatać dronem (już teraz świętej pamięci dronem). Z pełnym zaangażowaniem postarałem się, by wszystko poszło pomyślnie. Po pierwszym dniu latania, jak co wieczór spotkaliśmy się w hotelu, ja i Franz, żeby obejrzeć co kto nagrał (plus oczywiście whisky na stole). Franzowi bardzo się spodobało moje latanie dronem. Przekonywał mnie, by część filmów wykorzystać do wideoklipu. Oczywiście następnego dnia, podniecony opinią poprzedniego wieczoru, pojechaliśmy nagrywać inne krajobrazy. Uszczęśliwiony rozpocząłem start bohatera, a równo 15 minut później, dron zniknął z zasięgu mojego wzroku i tyle go widzieliśmy. Zawiodłem siebie i mojego opiniodawcę. Próbowałem go szukać, ale po kilkuset metrach moim oczom ukazał się las gęstych kaktusów. Oczywiście z pomocną podszedł do mnie gwizdający przyjaciel Franz, zachwycający się krajobrazem. Opowiedziałem mu historię, bo on oczywiście tego wcześniej nie widział – co się stało, a w odpowiedzi usłyszałem „P*******sz!!! Nic się nie stało. Trzeba wynająć lokalnych górali, dać im na flaszkę , a oni znajdą wszystko”. A ja w brecht. Straciłem kartę pamięci, drona i ochotę patrzenia na ten „cudowny" krajobraz. Koniec. (śmiech) FRANZ: Nie będę tego komentował. Są ludzie, którzy nie powinni latać. (śmiech)

Czy w obecnych czasach można mimo wszystko, waszym zdaniem, tworzyć takie przedsięwzięcia jak wasz projekt? Co musiałoby się wydarzyć, byście nie nakręcili tego teledysku?

PETER: Oczywiście, że da się wszystko zrobić, tylko trzeba mieć siłę i oczywiście pomocną dłoń. Wiadomo, że wiele jest rzeczy, które są niezależne od nas i my nie mamy na to wpływu, ale ja ciągle wiem, że trzeba walczyć FRANZ: Peter to świetny organizator, logistyk. Jest

bardzo zdecydowany i podejmuje decyzje błyskawicznie nie ma tu miejsca na „poczekaj", „zastanówmy się", czy coś w tym rodzaju. Bez niego nie byłoby tego wszystkiego, co do tej pory zrobiliśmy. Jesteśmy trochę wariatami. Pamiętam do dziś, jak zadzwonił do mnie i powiedział „jedźmy na Teneryfę”. Zapytałem kiedy chce jechać, a Franz odpowiedział, że jutro, zapadła cisza w słuchawce, ale po chwili namysłu odpowiedziałem, że jutro nie mogę, ale może pojutrze będzie OK i tak się stało, jak ustaliliśmy. Piękne.

Kiedy album?

PETER: Jak już informowaliśmy słuchaczy Radia PRL, na początku jesieni. FRANZ: Nie mamy jakiegoś sztywnego planu, bardzo byśmy chcieli skończyć album tak jak już wcześniej wspominaliśmy, ale nie będziemy tego robić na siłę, bo zależy nam na naprawdę czymś fajnym, co będzie na odpowiednim, satysfakcjonującym nas poziomie. Na 100 proc. na początku września zaprezentujemy kolejny singiel

| 11

Koncerty? Jest szansa na wspólne śpiewanie w Londynie?

PETER: Oczywiście staramy się i mamy to w planie. Jednak przed nami dużo pracy, by dotrzeć do słuchaczy. Jest to do osiągnięcia. FRANZ: Podobno na początku swojej kariery The Beatles grali koncerty około 20-minutowe, myślę że już niebawem będziemy gotowi.

Chłopaki, czego mogę wam życzyć?

PETER: Przede wszystkim zdrowia wytrwałości i dotarcia do jak największej publiczności. FRANZ: Spokoju, zdrowia, artystycznej weny, powrotu do normalności po covidowym szaleństwie.

To teraz czego wy życzycie nam?

PETER: Oczywiście także zdrowia i jak najlepszych osiągnięć w życiu kulturalnym, zawodowym. Byście zdobywali jak najwięcej nagród za tak wspaniałe rozpowszechnianie kultury poza granicami naszego kraju. FRANZ: Dla całej redakcji i słuchaczy radia PRL oraz czytelników „Cooltury” – wiary, nadziei i miłości.

Peter Prentygast – mieszkający na stałe w Londynie, producent muzyczny, właściciel studia PM STUDIO, organizator koncertów, lider i wokalista zespołu WOT.

Franz Dreadhunter

– na przestrzeni 30 lat współpracował z zespołami: Bajm , Tilt,Chłopcy z Placu Broni, Pudelsi, Homo Twist, PRL, Deuter, Dupa, Maćkiem Maleńczukiem, Beatą Kozidrak, Tomkiem Lipińskim i Bogdanem Łyszkiewiczem. Ich pierwszy utwór i wideoklip „Santa Cruz powstał na Wyspach Kanaryjskich. Przyjemną, pozytywną, wpadającą w ucho piosenkę można usłyszeć na antenie Radia PRL. W sesji nagraniowej udział wzięli doskonali muzycy sesyjni. Robert Gliński – Git, Tomasz Holewa – Dr & KB, Paweł Król – Git.

| TYM ŻYJĄ WYSPY

ive

a l y r a M z& c i w o d o R 16

października

O2 Shepherd’s Bush Empire Bilety dostępne na PrlLiveMusic.co.uk

Cleo

cooltime |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

| 13

Dr Jacek Kornak j.kornak@cooltura.co.uk

Opera dla wszystkich Kiedyś opera kojarzyła się ze skostniałą rozrywką dla starzejącej się klasy średniej. Dziś dzięki niekonwencjonalnym przedstawieniom, odważnym pomysłom reżyserskim oraz instytucjom, które nie boją się wyzwań, opera na nowo przeżywa swój renesans i przyciąga młodą publiczność.

edną z instytucji, która wyznacza nowe trendy w świecie opery, jest Aix Festival. Nawet najważniejsze instytucje kultury, takie jak Royal Opera House w Londynie, wspólnie z Aix Festival tworzą przedstawienia lub kupują na festiwalu gotowe produkcje. W tym roku mogliśmy cieszyć się czterema znaczącymi operami: „Le nozze di Figaro” Mozarta, „Falstaff” Verdiego, „Tristan und Isolde” Wagnera oraz „Innocence” Saariaho. Operą, wobec której nie sposób przejść obojętnie, jest „Innocence”. Dzieło napisane przez współczeną kompozytorkę Kaiję Saariaho opowiada o strzelaninie w fińskim liceum. W tej tragedii zginęło dziesięć osób. Muzyka Saariaho jest napisana z rozmachem. Saariaho łączy tradycyjny śpiew operowy z elementami folklorystycznymi, symfonię i chór z elektroniką oraz operę z teatrem. Jej muzyka jest głęboko humanistyczna. „Innocence” nie oferuje odpowiedzi. Nie ma tutaj muzycznej kulminacji, żadnego rozwiązania. Różne głosy przeplatają się ze sobą opowiadając o traumie tych, którzy przeżyli oraz tych, którzy stracili swoich najbliższych w strzelaninie. Saariaho świetnie buduje napięcia. Stworzyła ona niejako operowy thril-

ler, który jest emocjonalnie głęboko poruszający. Simone Stone, który wyreżyserował przedstawienie świetnie prowadzi narrację i ukazuje „Innocence” jako realistyczną opowieść o zmaganiu się z przeszłością. W rolach głównych wystąpili Magdalena Kožená, Sandrine Piau, Tuomas Pursio, Lilian Farahani oraz Vilma Jää. London Symphony Orchestra zagrała pod batutą Susanny Mälkki.

uwspółcześniona wersja Simona Stone’a wzbudziła sporo kontrowersji. Średniowieczna legenda o tragicznej miłości została przeniesiona przez reżysera do współczesności. Tutaj Tristan i Izolda są małżeństwem. W pewnym momencie Izolda odkrywa, że Tristan ją zdradza. Większość przedstawienia to emocjonalna wiwisekcja kobiety, której nagle wali się świat. Wyobraża ona sobie, że ktoś Tristana ukaże,

Le nozze di Figaro: © Jean-Louis Fernandez,

Tristan und Isolde: © Jean-Louis Fernandez

London Symphony Orchestra, ale pod batutą sir Simona Rattle’a, wykonała również „Tristana i Izoldę”. Jest to kanoniczne dzieło operowe, stąd

Innocence: © Jean-Louis Fernandez

zabije lub choć zawstydzi za jego zdrady. Isolda musi na nowo przemyśleć własne wyobrażenia o życiu u boku mężczyzny, który jest już nią znudzony. Na koniec Izolda oddaje Tristanowi ślubny pierścionek i podąża za młodym mężczyzną. Jest to wciągająca, a zarazem motywująca historia. Stone ma niezwykły zmysł do oscylowania między realizmem a hiperrealizmem, wewnętrznymi stanami bohaterki oraz współczesną rzeczywistością. Jako soliści wystąpili: Stuart Skelton, Nina Stemme, Jamie Barton, Josef Wagner, Franz-Josef Selig oraz Dominic Sedgwick. Rattle wspaniale rozpracował dzieło Wagnera, rewelacyjnie operował on dynamiką dźwięku i budował napięcia w muzyce.

Dwie pozostałe produkcje Festiwalu w Aix były znacznie lżejsze. „Le nozze di Figaro” Mozarta w reżyserii Lotte de Beer to przedstawienie wzorowane na sitcomach z lat dziewięćdziesiątych. Beer stworzyła barwną, pełną życia, surrealistyczną komedię, która jednak oscyluje między tanimi gagami, a refleksją nad wnętrzem człowieka. Thomas Hengelbrock poprowadził Balthasar Neumann Ensemble w dość sztampowy sposób. Zabrakło tutaj nieco wigoru. Świetnie spisali się soliści. Energetyczny Figaro Andrè Schuen urzekał wokalną precyzją, a Julie Fuchs jako Susanna imponowała energią wokalną i aktorstwem. Wyraziste postacie stworzyli również Gyula Orendt, Jacquelyn Wagner, Lea Desandre, Monica Bacelli i Maurizio Muraro.

„Falstaff” Verdiego to dzieło niejednoznaczne. Jest chwilami subtelne, to znów rubaszne. Australijski reżyser Barrie Kosky osadził swojego Falstaffa gdzieś w Europie Wschodniej pod koniec komunizmu. Scenografia i kostiumy przywodzą zmierzch szarej epoki, w której już niewiele się dzieje. Kosky przedstawia świat starych ludzi, którzy nie poddają się, posiadają chęć do życia i energię; tworzą swój alternatywny świat. Rolę główną wykonał brytyjski bas Christopher Purves. Stworzył on wielowymiarową, fascynującą postać. Rolę Forda niezwykle naturalnie wykonał Stéphane Degout. Charyzmą sceniczną i wokalną odznaczała się Daniela Barcellona, która wcieliła się w Mrs Quickly. Daniele Rustioni z ogromną energią poprowadził Orkiestrę Opery z Lyonu.

Falstaff: © Monika Rittershaus

14 |

15 lipca 2021 | Nº 904 | Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Piękno tradycyjnego powożenia Staram się podążać za marzeniami i poświęcić się, żeby je zrealizować. Mój dziadek od zawsze bardzo mnie wspierał, stąd właśnie dziadkom dedykowałem mój start na tych zawodach. Wiem, że bardzo chciał, żebym zaczął brać udział w konkursach powożenia... – mówi Rafal Zieliński, pierwszy i jedyny Polak w historii w zawodach Tradycyjnego Powożenia Royal Windsor Horse Show 2021, które odbyły się w dniach 01.07-04.07 w ogrodach rezydencji królowej Elżbiety II na zamku Windsor.

| Nº 904 | 15 lipca 2021

LETNIA PASJA |

| 15

ak to się stało, że zostałeś zaproszony na zawody Tradycyjnego Powożenia Royal Windsor Horse Show 2021, które odbyły się w ogrodach rezydencji angielskiej królowej Elżbiety II na zamku Windsor?

To rezultat mojego bardzo udanego startu w Cuts Compiegne na najważniejszym Międzynarodowym Konkursie Tradycyjnego Powożenia w Europie w roku 2019 organizowanym przez AIAT (Association Internationale d”Attalage de Tradition). Zostałem wówczas zaproszony do Windsoru na RWHS 2020, jednak ze względu na sytuację światową został odwołany i przeniesiony na ten rok.

Czy uczestniczyłeś już wcześniej w tego typu zawodach?

Uczestniczyłem w wielu najważniejszych zawodach w Europie, jednak jest to pierwszy raz w Anglii.

Jesteś jedynym Polakiem z Polskiego Towarzystwa Powozowego, który tego dokonał. To duże wyróżnienie.

Zawsze staram się podążać za marzeniami i poświęcić się, żeby je zrealizować. Mój dziadek od zawsze bardzo mnie wspierał, stąd właśnie dziadkom dedykowałem mój start na tych zawodach. Wiem, że bardzo chciał żebym zaczął uczestniczyć w konkursach powożenia. Jednak, jako nastolatek chciałem spróbować ujeżdżenia, skoków przez przeszkody, polo, aż trafiłem na dyscyplinę, którą kocham najbardziej, powożenie.

Powiedz co to właściwie jest tradycyjne powożenie i czym ono się charakteryzuje?

Tradycja powożenia zaprzęgami konnymi w Polsce ma dość wczesną metrykę. Rozmiłowanie w świetnych koniach i pięknych pojazdach wśród polskiej arystokracji i ziemiaństwa było niejednokrotnie powodem do spektakularnych wystąpień, skrzętnie odnotowywanych przez pamiętnikarzy już od XVI wieku. Na XVIII-wiecznych warszawskich wedutach Bernarda Belotta zwanego Canalettem, możemy zobaczyć ekwipaże nie gorsze od tych, które w tamtym czasie krążyły po ulicach Londynu, Paryża czy Wiednia. W drugiej połowie tegoż wieku stają się modne pojazdy do amatorskiego powożenia wśród elity społeczeństwa – faetony, karykle, kariolki etc. Sportowe i spacerowe użycie zaprzęgów rozwija się przez cały wiek XIX i nie traci popularności do II wojny światowej. Wielkie rezydencje polskiej arystokracji, takie jak Łańcut, Antoniny, Sławuta czy Chorostków, gromadzą wspaniałe kolekcje pojazdów oraz szczycą się posiadaniem i hodowlą znakomitych koni. Pierwsze konkursy zaprzęgowe pojawiają się już w drugiej połowie XIX wieku, organizowane najczęściej z okazji wystaw rolniczych i hodowlanych,

wyścigów konnych i konkursów hippicznych. Organizowane też są corsa kwiatowe, pojawiają się konkursy regionalne, a na wschodnich kresach popularne stają się pokazy zaprzęgów bałagulskich. W Warszawie, w Parku Łazienkowskim, na Placu Ujazdowskim czy Polach Mokotowskich pojawiają się znakomite zaprzęgi startujące również w konkursach, w których przez wiele lat dominują ekwipaże Nowego Tattersalu. Niestety, te piękne karty dziejów sportu zaprzęgowego kończy II wojna światowa i nowa epoka niszczenia wszystkiego, co by miało związek z elitarnym stylem życia. Wprawdzie sport zaprzęgowy w Polsce odżywa w latach 60., a w późniejszych odnosi liczne sukcesy, ale formuła tradycyjnego powożenia jak dotąd nie odnalazła swojej przestrzeni. Pojawili się natomiast pasjonaci tego sportu i stylu życia oraz wola, by w Polsce, podobnie jak w krajach Europy Zachodniej, konkursy tradycyjnego powożenia były organizowane. Książ, ze wspaniałym, historycznym zamkiem, zabytkowymi stajniami, które mogą zaliczać się do najpiękniejszych w Europie i pięknym krajobrazem oraz przyrodą, jest miejscem szczególnie sprzyjającym organizacji tego typu spotkań.

Jak długo uprawiasz tradycyjne powożenie? Od 7 lat.

Jesteś członkiem Polskiego Towarzystwa Powozowego oraz British Driving Society. Co to dla ciebie oznacza?

To wspaniałe towarzystwa, dzięki którym mogę rozwijać swoją wiedzę i umiejętności podczas organizowanych spotkań i na bieżąco śledzić wydarzenia związane z powożeniem w Polsce i Anglii.

16 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

| LETNIA PASJA

Jakie są twoje dotychczasowe dokonania?

Najważniejsze dla mnie prywatnie to właśnie to w Paryżu w 2019 roku, kiedy zostałem najwyżej oceniony.

A jakie jest twoje doświadczenie z zawodów rozgrywanych na terenie Wielkiej Brytanii?

Tradycyjne powożenie w Anglii to Private Driving. To bardzo popularny sport, jednak jest to bardzo zamknięte i hermetyczne środowisko.

Powiedz, czy tradycyjne powożenie jest sportem elitarnym?

Tradycyjne powożenie ma swoją długą historię. Wśród europejskich prekursorów tradycyjnego powożenia był baron Christian de Langlade, który powołał do życia międzynarodową organizację AIAT – Association International d’Attelage de Tradition. Celem AIAT jest rozwijanie i pielęgnowanie powożenia historycznymi pojazdami konnymi. Podstawowe znaczenie w konkursach ma harmonia ekwipażu jako rezultat zestawienia różnych elementów, takich jak: konie i typ pojazdu, proporcje

zaprzęgu, dobór kolorów, uprzęży i okuć, stroje, a nawet dobór bata. Najwyżej punktowane w konkursach tradycyjnego powożenia są pojazdy historyczne, wyprodukowane przed 1945 r. Powożący i jadący w powozie goście oraz luzacy powinni być ubrani stosownie do lat, z których pochodzi pojazd.

W Anglii książę Filip był wielkim miłośnikiem koni, jeździectwa i sportów konnych. Przez wiele lat z powodzeniem grał w polo, jednak na skutek problemów z nadgarstkiem musiał zrezygnować z tej dyscypliny i przesiadł się do bryczki. Powożenie stało się jego pasją, z której uczynił sport. W ostatniej drodze księciu

Filipowi towarzyszyły jego wierne kuce brytyjskiej rasy Fell, które zostały zaprzężone w powóz zbudowany na bazie jego projektu. To właśnie lady Louise Windsor prowadziła cały spacer kucami Fell księcia Filipa po ogrodach zamku Windsor w niedzielę, w którym miałem zaszczyt uczestniczyć.

LETNIA PASJA |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

Powiedz, jak wielu jest Polaków uprawiających tę dyscyplinę?

W Polsce powożenie tradycyjne nie jest jeszcze tak bardzo popularne, jak w innych krajach Europy.

Czy w związku z covidem miałeś problemy z przyjazdem na Wyspy Brytyjskie?

Tak. Cała logistyka nie była łatwa. Wszyscy przyjechali oddzielnie. Ja, koń i powóz.

Wiem, że niedługo masz kolejne zawody w UK. Powiedz coś o nich...

Tak, to słynny doroczny konkurs British Driving Society Smith Lawn w Windsor Great Park. Na terenach Guards Polo Club, w klubie w którym grał William i Harry. Na konkurs przybywa sama królowa, która osobiście dekoruje laureatów poszczególnych klas.

Jakie masz plany na przyszłość?

Zaraz po tym konkursie wracam do Polski prosto do Książa. To właśnie na terenach tego malowniczo położonego zamku odbywa się po raz VII Międzynarodowy Konkurs Tradycyjnego Powożenia, 17-18 lipca. W tym roku właśnie mój zaprzęg znalazł się na plakacie reklamującym zawody. Gośćmi specjalnymi na sobotniej kolacji w sali balowej zamku będą Ich Książęce Wysokości: Bolko książę von Pless, hrabia von Hochberg, baron na Książu i Marie Elisabeth księżna von Pless, harabina von Hochberg, baronowa na Książu.

Gdzie szukać informacji o twoich startach i twoich dokonaniach?

W dobie dzisiejszej technologii ciężko mi za wszystkim nadążyć, staram się sporadycznie aktualizować moje media społecznościowe lecz nie jest to łatwe do pogodzenia z codzienną pracą i poświęcaniu się pasji.

| 17

18 |

15 lipca 2021 | Nº 904 | Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Zakochać się w Czarnogórze

Wyspa Świętego jerzego

Wakacje wakacjami, ale pamiętajmy, iż najważniejsze jest przede wszystkim zdrowie. Z uwagi więc na ciągłe zagrożenie epidemiologiczne i konsekwencje z niego wynikające, o czym regularnie przypomina brytyjski rząd, radzimy, by na chwilę obecną podróże odłożyć nieco w czasie. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by już teraz poszukać sobie idealnego miejsca do wypoczynku na przyszłość. A takim jest z pewnością kraj, który dziś państwu z przyjemnością przybliżę.

Jezioro Biograd

cooltrip |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

istoria państwa liczącego raptem ok 700 tys. osób jest dość typowa dla krajów bałkańskich. W II wieku p.n.e. tereny te zostały wcielone do Cesarstwa Rzymskiego i była w nim aż do jego upadku. Historyczna zawierucha sprawiła, iż miejsce to znalazło się w średniowieczu w składzie innego imperium – Imperium Osmańskiego, co nastąpiło w roku 1459. Z kolei od XV do XVIII wieku ziemiami tymi zarządzali Wenecjanie. W czasach nowożytnych pierwszą prawdziwą niezależność państwową Czarnogóra uzyskała w 1878 roku na kongresie berlińskim. Warto tu nadmienić, iż pierwszym i jedynym królem Czarnogóry był wówczas Mikołaj I Petrowić-Niegosz. Sytuacja zmieniła się po przegranej I wojnie światowej, kiedy to ziemie czarnogórskie wcielono do nowo powstałego królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców. W latach 1941-1944 kraj znajdował się pod okupacją niemiecką, a rok później Czarnogóra została najmniejszą z republik Socjalistycznej Federalnej republiki Jugosławii. Od roku 1992, na bazie rozpadu byłej Jugosławii Czarnogórcy opowiedzieli się jednak za pozostaniem w związku z Serbią tworząc nową Federalną Republikę Jugosławii. W roku 2003 została utworzona Serbia i Czarnogóra oraz ustalono, że po trzech latach miało odbyć się referendum w sprawie niepodległości. 21 maja 2006 zgodnie z zapowiedzią odbyło się referendum. Za niezależnością od Serbii wypowiedziało się wówczas 55,5% głosujących. Dwa dni później Serbowie i wiele innych państw uznali niepodległość Czarnogóry. 3 czerwca 2006 parlament kraju proklamował niepodległość, a rok potem Czarnogóra została 47 państwem Rady Europy. Tym samym po raz drugi w swojej nowożytnej historii ów piękny kraj został niepodległym i suwerennym państwem. Do Czarnogóry turyści najczęściej wybierają podróż autem (można również pociągiem, ew. statkiem) lub też drogą lotniczą. W tym kraju działają dwa międzynarodowe lotniska – w Podgoricy i w Tivat, ale popularne są także połączenia przez chorwacki Dubrownik znajdujący się ok. 40 km od granicy. Z kolei w samej już Czarnogórze dosyć dobrze rozwinięta jest komunikacja autobusowa. Stan dróg pozostawia jednak często wiele do życzenia, więc może to nie być najbardziej wygodna podróż, jednak tym transportem dostaniemy się w niemal każde miejsce w tym kraju. Istnieją również dwie nitki kolei – pociągi w Czarnogórze kursują na trasach Niksic-Podgorica i Tuzi, a także prostopadle na trasie Bar-Podgorica Bijelo Polje i dalej aż do Belgradu. I właśnie druga z tych tras uznawana jest za jedną z piękniejszych w Europie – co dodatkowo może być ciekawą alternatywą dla standardowego zwiedzania Czarnogóry. Jeśli natomiast chcemy liczyć w transporcie tylko na siebie do wyboru mamy auto bądź też rower, co szczególnie polecam osobom, które wolą wypoczynek czynny.

| 19

Boka Kotorska

Leżąca w południowej części wybrzeża Adriatyku uchodzi za jedno z najpiękniejszych miejsc nie tylko na Bałkanach, ale na całym Starym Kontynencie. Składa się z czterech mniejszych zatok, a wzdłuż linii brzegowej, która ma długość ok. 30 km można zobaczyć starożytne i średniowieczne miasta otoczone obronnymi murami.

Budwa

Miasto wielu plaż i turystów, szczególnie z Rosji, ale też i kontrastów. Obok pięknych średniowiecznych uliczek i domów znajdziemy nowoczesne budynki. Idealne miejsce na wakacyjną imprezę.

Cetinje

Dawna stolica Królestwa Czarnogóry. Cetinje to miejscowość raczej na dwie godziny niż cały dzień intensywnego zwiedzania. Kilka zabytkowych budynków i świątyń z XIX wieku, do tego wyróżniające się pałace i ambasady dawnych poselstw. Warto wejść na wzgórze Orla Skała, skąd rozciąga się przepiękny widok na okolicę, a w szczególności na Park Narodowy Lovćen.

Ulcinj

Miasto na granicy z Albanią. Warta do obejrzenia jest stara twierdza z pięknym widokiem na morze. Nad główną plażą miejską ciągnie się promenada, która w sezonie żyje od wczesnych godzin porannych lub późnych nocnych (w zależności jak lubimy do tego podejść).

Sprawdź czy należy Ci się | cooltrup

ODSZKODOWANIE

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc: rowerzystą, kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu, Taxi

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

07500 300 600 www.dnsclaims.co.uk

cooltrip |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

Wyspa Świętego Stefana (Sveti Stefan)

O szczególnych walorach naturalnych Czarnogóry najlepiej świadczą słowa angielskiego poety Georga Byrona, który stwierdził: „Gdy rodziła się nasza planeta, najpiękniejsze spotkanie morza z lądem przypadło czarnogórskiemu wybrzeżu”. A wybrzeże Adriatyku jest bez mała arcydziełem natury, szczególnie gdy mamy możliwość podziwiać symbiozę skalnych szczytów w połączeniu z morskim turkusem. A warto tu nadmienić, iż morze i plażę są w Czarnogórze absolutnie krystalicznie czyste. Poza tym kaniony, klify, fiordy, jeziora, góry, gaje oliwne, winnice, rwące rzeki, różnorodne plaże… Wymieniać by można jeszcze długo, ale jeszcze lepiej jest po prostu na własne oczy przekonać się o wyjątkowych walorach kraju przez wielu uznawanego za najpiękniejsze miejsce Bałkanów.

Niewielka, ale przepiękna wyspa na Morzu Śródziemnym. Warto przejść się do pobliskiego parku i pospacerować cienistymi alejkami. Niestety, można ją obejrzeć jedynie z zewnątrz, ponieważ niemal w całości znajdują się na niej jedynie ekskluzywne hotele, a cypelek łączący wyspę z lądem jest pilnowany przez ochronę.

Perast

Miasto należące niegdyś do Republiki Weneckiej, stąd też włoskie ślady architektoniczne widoczne są niemal na każdym kroku. Szczególnie warte obejrzenia są kościoły, pałace i miejscowe muzeum miejskie. No i nie wypada nie popłynąć na wyspę Gospa od Škrpjela czyli Matki Boskiej na Skale!

Rafting w kanionie rzeki Tary

Spływ najgłębszym kanionem Europy (dochodzi do 1300 metrów głębokości) to coś absolutnie obowiązkowego na naszym turystycznym szlaku po Czarnogórze. Przepiękne widoki i – co najważniejsze – jest bardzo bezpiecznie.

Stary Bar

Kotor

Średniowieczne miasto (jego historia sięga IX wieku) z niepowtarzalnym klimatem. Jeśli przyjedziemy tam na cały dzień, z pewnością nie będziemy się nudzić. Kilka godzin może nam zająć sam spacer po górujących nad miastem murach obronnych.

Park Narodowy Lovćen

Przepiękne lasy porastające wzgórza. Szczególnie zjawiskowa jest droga z Cetinje do Kotoru, gdzie widok Zatoki Kotorskiej widzianej z wijącej się serpentynami drogi, zapiera dech. Tu jedzie się po krajobrazy.

| 21

Malownicze ruiny twierdzy, na pewno warte są odwiedzenia. Co prawda całość została kilkadziesiąt lat temu zniszczona przez trzęsienie ziemi, ale część zabytków odbudowano, część zakonserwowano. Na pewno warto tu przyjść i pochodzić po malowniczych ruinach otoczonych równie malowniczymi górami.

22 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Marcin Urban m.urban@cooltura.co.uk

Angielskie Mazury Lake District, czyli kraina jezior, to jeden z najpiękniejszych zakątków Anglii. Porównanie z Mazurami nie oddaje jednak w pełni atrakcyjności tego wyjątkowego miejsca. Jeziora są położone wśród malowniczych wzgórz, a na wyciągnięcie ręki mamy dostęp do morza. Jest więc wszystko, co natura może dać turyście spragnionemu pięknych widoków.

15 lipca 2021 | Nº 904 |

COOLTRIP |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

| 23

odróż samochodem z Londynu do Lake District jest dość długa. Do pokonania jest ok. 300 mil. Według nawigacji przejazd powinien zająć ok. 5,5 godziny. Alternatywą jest przejazd pociągiem (poniżej 5 godz.) i eksploracja parku na rowerze. Należy jednak pamiętać, że jest to górzysty teren i rowerowa wycieczka może stanowić duże wyzwanie, zwłaszcza dla nieprzygotowanych fizycznie. Na pierwszy nocleg zatrzymujemy się w miejscowości Keswick. To urokliwe miasteczko otoczone górami, położone jest nad jeziorem Derwentwater – akwenem wyjątkowym, bo znajduje się na nim aż 6 wysp. Jedna z nich posiada zabudowę. To będąca pod opieką National Trust Derwent Island. Znajduje się na niej dom z XVIII wieku z przystanią dla łodzi, kapliczka i... fort obronny. To pozostałości po ekscentrycznym właścicielu Josephie Pocklingtonie. Fort jest używany do inscenizacji bitew morskich i podczas regat odbywających się na jeziorze. Gospodarstwo jest udostępniane do zwiedzania tylko 5 dni w roku. Niestety, w tym roku dni otwarte zostały odwołane. Na wyspę można dostać się kajakami w grupach po 18 osób. Przeprawy odbywają się w asyście instruktorów i same w sobie stanowią ciekawą atrakcję. Podczas pobytu w Keswick warto przespacerować się do miejscowego odpowiednika Stonehenge, okręgu wykonanego z monolitów Castlerigg Stone Circle. To dawne miejsce kultu, wybudowane ok. 3 tys. lat przed naszą erą. Przechadzając się po cichym i malowniczym parku Lake District trudno uwierzyć, że przed laty był to teren górniczy. Przez ponad 200 lat wydobywano tu ołów, baryt i cynk. Będąca obecnie atrakcją turystyczną kopalnia Force Crag Mine, pod-

Dom na Derwent Isle. Fot National Trust

czas II wojny światowej pełniła ważną rolę w brytyjskim przemyśle zbrojeniowym, dostarczając baryt niezbędny do produkcji amunicji. Ciężarówki transportowały urobek z kopalni, zjeżdżając w dół zbocza drogą prowadzącą nad urwiskiem. Praca kierowców była szczególnie niebezpieczna w zimie. Kopalnia została zamknięta dopiero w 1990 roku, w wyniku osunięcia się ziemi, które uniemożliwiło dalsze prowadzenie prac. Na terenie kopalni zachowano ciekawą kolekcję maszyn i narzędzi używanych przez górników na przestrzeni dekad. Do Force Crag Mine można dostać się pieszo z położonej w pobliżu Keswick wsi Braithwaite, zostawiając samochód na parkingu przy drodze B5292. Kopalnia znajduje się w odległości 2,7 mili. Pro-

wadzi do niej ubita droga wzdłuż malowniczej doliny. Z tego samego parkingu możemy wspiąć się szlakiem na szczyt Grisedale Pike i zobaczyć kopalnię oraz całą dolinę z góry. Kopalnia jest udostępniana do zwiedzania tylko kilka dni w roku. W tym roku dni otwarte zostały jednak odwołane. Z Keswick przenosimy się nad jezioro Windermere, do miejscowości Bowness-on-Windermere. Do XIX wieku była to osada rybacka, dziś to najpopularniejszy kurort w Lake District, przyciągający turystów bez względu na porę roku. Najstarszą budowlą jest kościół St Martin wybudowany w 1483 roku. Działająca tu szkoła (grammar school) została założona w 1600 roku, a obecnie mieści się w budynku z 1836 roku. Co ciekawe, mimo wyjątko-

Castlerigg Stone Circle. Fot. National Trust

wej atrakcyjności turystycznej, nie ma tu stacji kolejowej. Przystanek kolei jest za to w sąsiednim, ale mniejszym miasteczku Windermere. Stację wybudowano tam w 1847 roku, a mieszkańcy Bowness-on-Windermere musieli do niej chodzić pieszo (zresztą na własne życzenie, nie zgodzili się bowiem na doprowadzenie torów nad samo jezioro). Bowness-on-Windermere przyciąga żeglarzy z całej Anglii. Windermere oferuje wyjątkowe warunki do uprawiania tego sportu. To największe jezioro w Anglii. Ma ok. 18 km długości i do 1,5 km szerokości. Znajduje się na nim 19 wysp, a całość jest otoczona górami. Żaglówki i łodzie można cumować na przystani w Bowness-on-Windermere, a także w kilku innych punktach.

24 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

| COOLTRIP

Warto zobaczyć: NATIONAL TRUST – WRAY CASTLE

Posiadłość wybudowana w 1840 roku przez chirurga Jamesa Dawsona razem ze znajdującym się w pobliżu kościołem. W okresie międzywojennym działał tu hostel dla młodzieży, a od 1958 roku zamek był wykorzystywany jako ośrodek szkoleniowy radiooperatorów marynarki wojennej.

Prom na jeziorze Windermere. Fot. RuthAS / Wikipedia

Z Bowness-on-Windermere na drugą stronę jeziora można dostać się promem Mallard, który zabiera na pokład do 18 samochodów i 100 pasażerów. Przeprawa na dystansie blisko 500 m trwa 10 minut. Prom kursuje przez cały rok. To dość nietypowy prom. Przemieszcza się pociągany liną rozciągniętą wszerz jeziora. Historycznym statkiem wycieczkowym można przepłynąć się z Lakeside Railway Station na południu jeziora do Waterhead Bay koło Ambleside na północy, z przystankiem w Bowness. Dawniej po Windermere kursowały parowce, których historię możemy bliżej poznać w Windermere Steamboat Museum, znajdującym się przy Rayrigg Road w Bowness. W Lakeside, położonym na południowym krańcu jeziora, rozpoczyna

się linia zabytkowej kolei, prowadząca przez Newby Bridge do Haverthwaite. To dawna odnoga kolei Furness Railway, która została otwarta 1 czerwca 1869 r. Linia była obsługiwana przez lokalne pociągi pasażerskie, które rozpoczynały bieg w Ulverston. Obecnie turystów wożą zabytkowe składy ciągnięte przez parowozy lub kilkudziesięcioletnie lokomotywy z silnikami Diesla. Na wzgórzu nad jeziorem znajduje się dom Beatrix Potter, angielskiej pisarki, ilustratorki i autorki książek dla dzieci. XVII-wieczna budowla jest pod opieką National Trust i jest dostępna do zwiedzania. W środku zachowano oryginalny wystrój, który Beatrix Potter wykorzystała w części swoich książek. Dzieci mogą się tu bawić szukanie elementów z jej opowiadań i ilustracji.

Wray Castle. Fot. James@hopgrove / Wikipedia

ESKDALE MILL

Eskdale Mill jest rzadkim przykładem tradycyjnego młyna wodnego i suszarni. Jest to ostatni działający młyn kukurydziany na wodę w Parku Narodowym Lake District. Młyn znajduje się przy rzece Whillan Beck.

Eskdale Mill. Fot. Twitter/EskdaleMill

HARDKNOTT ROMAN FORT

Jeden z najbardziej wysuniętych na północ fortów z czasów Cesarstwa Rzymskiego. Został założony na początku II wieku naszej ery za panowania cesarza Hadriana Obiekty znalezione wokół fortu sugerują, że jego ruiny służyły jako tymczasowe schronienie dla przechodzących tędy patroli wojskowych i podróżnych.

Hill Top. Fot. National Trust

Hardknott Roman Fort. Fot. English Heritage

TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagana jest REZYDENTURA STAŁA

OBYWATELEM 079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth TW7 4RL

w w w. s a ra i nt. co. u k

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office

26 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

Lubię jazdę bez celu, dla relaksu Dariusz A. Zeller

Michał Keler Pochodzę z Otwocka; jest to miasto położone 30 km od Warszawy. Do Wielkiej Brytanii przyjechałem 11 lat temu, mieszkam w Northampton. Od 5 lat działam w klubie Klasyczna Polonia UK. Moim hobby jest szeroko pojęta motoryzacja, ta klasyczna jak i współczesna. Lubię majsterkować przy autach i motocyklach. l

Moje pierwsze auto:

Moim pierwszym autem był fiat 126p (jeszcze gdy mieszkałem w Polsce), którego pomógł mi kupić dziadek, również fan motoryzacji. l

Obecnie posiadam:

Obecnie posiadam mercedesa w124 230E, hondę CX650E, hondę Accord VIII gen, seata ibizę. W Polsce mam motocykl WSK 175, który czeka na restaurację. l Moja ulubiona marka motoryzacyjna:

Moja ulubiona marka to Mercedes.

l Motoryzacją interesuję się od:

Motoryzacją interesuję się od małego, zaraził mnie nią mój dziadek, z którym spędzałem czas na naprawach jego aut oraz wujek, który zaraził mnie pasją do dwóch kółek.

l Miejsca, do których lubię jeździć:

Nie mam miejsc do których lubię jeździć, lubię za to jazdę bez celu, dla relaksu.

l Moim marzeniem jest pojechać do:

Moim marzeniem jest objechać świat.

l Na Wyspach zajmuję się zawodowo:

Na Wyspach pracuję w firmie, która zajmuje się budową chłodnic do statków i klimatyzacji. l

Wyspy Brytyjskie lubię za:

Wyspy Brytyjskie lubię za dobrze rozwiniętą sieć dróg. l

W przyszłości chciałbym mieć:

W przyszłości chciałbym mieć: mercedesa C126 SEC, cadillaca Deville 1960 oraz dodge’a Ram.

e j c a m r o f n i e z s j e i n z a w j Na a ˛ k e ˛ r d o p e zawsz .

www.cooltura24.co.uk

| 29

| Nº 904 | 15 lipca 2021 Katarzyna Goliszek

Mówię po angielsku

nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zwroty z fasolą

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

Be full of beans = to have a lot of energy and enthusiasm.

Mieć dużo energii i entuzjazmu, być pełnym energii, entuzjazmu.

You are always so full of beans before breakfast. How do you do that? Simon’s outstanding results of the exams made his parents full of beans. Whenever our kids are full of beans like this, I ask them to go run around in the garden for a few hours. Pauline was among them, pinkcheeked and full of beans after her long sleep.

Jesteś zawsze tak pełen energii przed śniadaniem. Jak to robisz?

Znakomite wyniki egzaminów Szymona spowodowały entuzjazm jego rodziców.

Ilekroć nasze dzieci są pełne energii, proszę je by biegały po ogrodzie przez kilka godzin.

Paulina była wśród nich, z różowymi policzkami i pełna energii po długim śnie.

Spill the beans = to reveal the truth. =

Ujawnić prawdę, wygadać się. You know what? I’m going to spill the beans about my journey plans. There is a surprise party for Amanda on Saturday. Please don’t spill the beans. Guess what! We had everything arranged for Andy’s surprise party, but Lola accidentally spilled the beans to him. All right, just spill the beans! I need to know what’s going on!

Wiesz co? Mam zamiar ujawnić prawdę o moich planach podróży.

W sobotę jest imprezaniespodzianka dla Amandy. Proszę nie wygadajcie się.

Zgadnij co! Mieliśmy wszystko zorganizowane na przyjęcie niespodziankę Andrzeja, ale Lola przez przypadek wygadała mu się.

W porządku, no mów! Muszę wiedzieć, co się dzieje!

Untitled-3 1

07.11.2019 09:58:08

TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

| 31

Oskarżony policjant Tamiza kryje niewidoczne niebezpieczeństwa przyznał się do J zamordowania Sarah Everard uż 22 osoby utonęły w Tamizie od początku tego roku. Służby ratunkowe notują średnio 20 incydentów tygodniowo. Londyńska policja wodna apeluje, by trzymać się z dala od wody. Tamiza ma tylko 12 stopni Celsjusza, a przy kontakcie z wodą mającą poniżej 15 stopni grozi szok termiczny, który paraliżuje nawet wprawionych pływaków. Największym zagrożeniem są jednak wyjątkowo silne prądy wodne, z którymi nie jest w stanie wygrać nawet naj-

silniejsza osoba. Prądy są ukrytą pułapką bo nie widać ich nawet przy pozornie spokojnej tafli wody. Tymczasem nurt rzeki jest tak silny, że w ciągu 10 minut potrafi przeciągnąć człowieka nawet na dystans 1 mili. Jeśli zobaczymy tonącą osobę, należy ją obserwować i powiadomić ratowników dzwoniąc pod numer 999. Policja zaznacza, że część tonących to samobójcy, a próby ratowania ich mogą skończyć się podwójną tragedią.

Wayne Couzens. Fot. Met Police

-letni policjant Wayne Couzens przyznał się przed sądem Old Bailey do zamordowania 33-letniej Sarah Everard. Wcześniej przyznał się także do porwania i gwałtu. Wyrok zapadnie 29 września. Jak relacjonowała telewizja BBC, podczas rozprawy, na której byli obecni zrozpaczeni rodzice ofiary, sąd połączył się z oskarżonym przebywającym w areszcie za pomocą video komunikatora. Wayne Couzens siedział ze spuszczoną głową, trzęsąc się. Jego obrońca przekazał, że oskarżony przyznając się do wszystkich zarzutów wyznał „będę dźwigał ten ciężar przez resztę swojego życia, tak, jak sobie zasłużyłem”. Na rozprawie była obecna także szefowa londyńskiej policji. Przemawiając do dziennikarzy Cressida Dick powiedziała: „Czuję się przygnębiona, zła i zdruzgotana jego zbrodniami. Są straszne i wszyscy w policji czują się zdradzeni”. „Sarah była fantastyczną, utalentowaną młodą kobietą, która miała przed sobą całe życie, a to zostało odebrane”, dodała Cressida Dick. Niezależne Biuro ds. Postępowania Policyjnego poinformowało, że do tej pory funkcjonariuszom policji z kilku oddziałów, w związku ze sprawą Couzensa, wystawiło łącznie 12 zawiadomień o naruszeniu obowiązków służbowych, z których część była rażąca. Chodziło m.in. o nieuprawnionie przeglądanie informacji ze śledztwa i rozsyłanie nieprzyzwoitej grafiki z miejsca

zbrodni. Trwa też wyjaśnienie, czy policja zareagowała we właściwy sposób na dwa przypadki publicznego obnażenia się Wayne’a Couzensa,, o które został oskarżony 6 lat temu i na kilka dni przed zamordowaniem Sarah Everard. Do zbrodni doszło w marcu tego roku. Sarah Everard została uprowadzona z ulicy w Clapham, gdy wracała wieczorem do domu. Jej ciało znaleziono kilka dni później w lesie w Kent. Prokurator podkreślił, że Wayne Couzens i Sarah Everard byli dla siebie zupełnie obcy. Oskarżony wybrał kobietę przypadkowo na swoją ofiarę jadąc ulicą wypożyczonym kilka godzin wcześniej samochodem. Auto zwrócił do wypożyczalni następnego dnia. Zapis z kamer monitoringu i dokumentów wypożyczalni pozwolił ustalić tożsamość sprawcy. Couzens wywiózł swoją ofiarę do lasu, którego był właścicielem w pobliżu Tilmanstone, koło Deal w Kent. Ciało Sarah znaleziono w pobliżu granicy działki jego lasu. Prokurator Carolyn Oakley powiedziała: „Wayne Couzens okłamywał policję od momentu aresztowania do czasu, w którym zaczął odmawiać składania zeznań”. „Wciąż nie wiemy co skłoniło go do popełnienia tej okropnej zbrodni wobec nieznanej mu osoby”. Wayne Couzens służył w Met Police od 2018 roku. Był członkiem uzbrojonego patrolu, który ochraniał placówki dyplomatyczne w Londynie. Wcześniej pracował w policji w Kent.

Rozważasz lub jesteś w trakcie rozwodu? Potrzebujesz porady dobrego adwokata? Zależy Ci na szybkim i skutecznym zakończeniu sprawy?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD SOLICITORS Specjaliści w sprawach rozwodu i podziału majątku. według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.adwokat.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Solicitors! Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji. Sprawdź również nasze usługi dla ﬁrm.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

| 33

Blisko połowa osób, które Już ponad 5 milionów zmarły z powodu wariantu zakażeń koronawirusem od początku epidemii Delta, była zaszczepiona

ublic Health England (PHE) poinformował, że do 21 czerwca w Anglii zmarło 257 osób, u których potwierdzono wariant Delta koronawirusa, i które zmarły w ciągu 28 dni od pozytywnego testu. Dane pokazują, że 26 z nich było w wieku poniżej 50 lat, a 231 miało 50 lat lub więcej. Spośród 231 osób w wieku 50 lat lub starszych, 71 było nieszczepionych, jedna była w ciągu 21 dni od pierwszej dawki szczepionki, 41 co najmniej 21 dni po jednej dawce szczepionki, podczas gdy 116 otrzymało obie dawki. Z 26 osób poniżej 50. roku życia trzy były co najmniej 21 dni po pierwszej dawce szczepionki, dwie otrzymały obie dawki, a 21 było nieszczepionych.

PHE ujawniło również, że na dzień 21 czerwca do szpitali w Anglii przyjęto 1904 osoby zakażone wariantem Delta – 1283 osoby w wieku poniżej 50 lat, a 615 osób w wieku 50 lat lub więcej. Spośród osób poniżej 50. roku życia 987 (77%) było nieszczepionych, 106 (8%) było mniej niż 21 dni po pierwszej dawce szczepionki, 118 (9%) 21 lub więcej dni po pierwszej dawce szczepionki, a 48 (4 %) było w pełni zaszczepionych. Podczas gdy w grupie w wieku 50 lat lub więcej, 195 (32%) było nieszczepionych, 11 (2%) mniej niż 21 dni po pierwszej dawce szczepionki, 140 (23%) 21 lub więcej dni po pierwszej dawce szczepionki, a 265 (43%) było w pełni zaszczepionych.

Źródło: PAP

ielka Brytania stała się siódmym państwem świata, w którym przekroczony został poziom 5 mln stwierdzonych infekcji. Pierwszy przypadek koronawirusa w tym kraju został wykryty 31 stycznia 2020 roku. Poziom 1 mln został przekroczony 31 października zeszłego roku, 2 mln – 19 grudnia, 3 mln – 9 stycznia tego roku, a 4 mln – 12 lutego. Po bardzo wyraźnym przyhamowaniu epidemii, które nastąpiło wiosną, od początku czerwca liczba zakażeń ponownie zaczęła wzrastać, co jest związane z rozpowszech-

Mistrzostwa Europy mogą być powodem wzrostu zakażeń Covid-19 u mężczyzn Źródło: PAP

glądanie piłkarskich mistrzostw Europy mogo być powodem wykrywania u mężczyzn o 30 proc. większej liczby zakażeń koronawirusem niż u kobiet - uważają brytyjscy naukowcy. Pomiędzy 24 czerwca a 5 lipca jedna na 170 osób w Anglii miała koronawirusa, wynika z najnowszej edycji badania REACT-1, w którym Imperial College London i ośrodek Ipsos Mori regularnie testują duże reprezentatywne grupy ochotników. Po raz pierwszy naukowcy zauważyli znaczące różnice w liczbie zakażeń wśród mężczyzn i kobiet. Wśród mężczyzn w tym okresie było o 30 proc. więcej zakażeń. Eksperci sugerują, że te różnice są spowodowane mieszaniem się ludzi i większą niż zwykle aktywnością społeczną mężczyzn, co może być spowodowane wspólnym oglądaniem meczów mistrzostw Europy. „Ze względu na czas tego badania, to może być tak, że oglądanie piłki nożnej powoduje, iż mężczyźni podejmują

więcej aktywności społecznej niż zwykle" – mówi prof. Steven Riley, epidemiolog z Imperial College London. Wskazuje jednak, że bardziej dotyczy to oglądania meczów w zamkniętych pomieszczeniach niż na stadionach.

„Istnieje wiele dowodów, że mieszanie się ludzi w pomieszczeniach zamkniętych stwarza wyższe prawdopodobieństwo transmisji (wirusa) niż mieszanie się na zewnątrz. Jeśli miałbym spekulować na temat wpływu Euro, najpierw pomy-

nianiem się indyjskiego wariantu wirusa, czyli wariantu Delta. Jednak dzięki szczepieniom bilanse hospitalizacji i zgonów rosną znacznie wolniej. Według stanu z 7 lipca w szpitalach przebywało 2,636 osób, podczas gdy w szczycie drugiej fali w styczniu było to ponad 39 tys. Tego dnia zarejestrowano 35 zgonów z powodu Covid-19, a w styczniu niemal codziennie umierało z tego powodu ponad 1 tys. osób. Dotychczas z powodu Covid-19 zmarło w Wielkiej Brytanii 128 tys. osób, co jest siódmym najwyższym bilansem na świecie. ślałbym o zwiększonym prawdopodobieństwie, że ludzie mieszają się wewnątrz częściej niż w innych okolicznościach. Więc moja pierwsza myśl nie prowadziłaby do stadionu i jego bezpośredniego otoczenia, lecz do bardziej ogólnych zachowań ludności" – wyjaśnił. Kilka dni temu rządowa agencja Public Health Scotland podała, że 2 tys. wykrytych przypadków koronawirusa w Szkocji zostało powiązanych z oglądaniem meczów mistrzostw Europy.

34 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

Na Wyspach brakuje Gospodarka Koniec dodatku do Universal Credit zawodowych kierowców odrabia

esienią zacznie być wycofywany czasowy dodatek do zasiłku Universal Credit w wysokości 20 funtów tygodniowo – potwierdziła minister pracy i emerytur Therese Coffey. B o n u s w p ro w a d z o n o w kwietniu ubiegłego roku, by

straty

pomóc najmniej zarabiającym w przetrwaniu pandemii. O jego utrzymanie apelowała opozycja i sześciu były ministrów pracy i emerytur mimo to rząd zdecydował o jego zniesieniu. Zasiłek Universal Credit dostaje 5,5 mln gospodarstw domowych w Wielkiej Brytanii.

Rynek nieruchomości spowalnia

eny nieruchomości spadły w czerwcu o 0,5 proc. podał Bank Halifax. Roczny wzrost wartości domów pozostaje mimo to na poziomie blisko 9 proc. Przeciętny dom w Wielkiej Brytanii kosztuje 260 tys. funtów. Czerwcowy spadek cen to efekt zmniejszenia ulgi w podatku stamp duty. Od 1 lipca do 30 września 2021 zerowa stawka przysługuje już tylko na nieruchomości warte do 250 tys. funtów, a 1 października próg wróci do pierwotnego poziomu 125 tys. funtów. Tymczasem czynsze za prywatnie wynajmowane mieszka-

nia w Londynie mogą w ciągu pięciu lat podrożeć nawet o 20 proc. – wynika z analizy przeprowadzonej na zlecenie władz Londynu przez firmę Savills. Średnia cena wynajęcia domu w stolicy w 2025 roku może wynosić blisko 2,300 funtów miesięcznie. Z danych ratusza wynika, że przeciętny londyńczyk wydaje na wynajem mieszkania jedną trzecią swoich zarobków. Mer Londynu zaapelował do rządu o przyznanie mu dodatkowych uprawnień, które pozwolą kontrolować rynek nieruchomości.

ak podaje „Financial Times”, w Wielkiej Brytanii brakuje zawodowych kierowców. Rząd próbując rozwiązać problem pozwala na wydłużenie godzin pracy. Branża transportowa nie zgadza się na tego rodzaju rozwiązanie mówiąc, że jest to tylko maskowanie problemu. Nowe przepisy dotyczące wydłużenia godzin pracy kierowców weszły w życie 12 lipca. Branża logistyczno-spedycyjna jest jednym z kilku sektorów, w którym po brexicie pojawił się problem z pracownikami. Dotyczy on także takich branż jak

Wschodząca gwiazda tenisa

-letnia Emma Raducanu, najmłodsza Brytyjka w historii Wimbledonu, która dotarła do czwartej rundy turnieju musiała zrezygnować z dalszej rywalizacji. W trakcie pojedynku ze starszą o 10 lat Ajlą Tomljanović pojawiły się u niej problemy z oddychaniem. Mimo to zrobiło się o niej głośno. W ciągu tygodnia jej konto na Instagramie zaczęło śledzić ponad 150 tys. osób, a na jej konto w banku wpłynęło 181 tys. funtów. W tydzień zarobiła sześć razy więcej niż w całej swojej dotychczasowej karierze. Z 338 miejsca w światowym rankingu awansowała do pierwszej setki. A firmy już ustawiają się w kolejce po sponso-

Pandemia jako wymówka przestała już działać

lienci mają dość tłumaczenia, że coś nie działa z powodu pandemii – ustalił think tank UK Institute of Customer Service. Na początku kryzysu Brytyjczycy byli wyrozumiali, ale po powrocie większości osób do

pracy wymówka w postaci pracy z domu przestała działać. Liczba skarg na słabą obsługę klienta osiągnęła w tym roku rekordowy poziom. Najwięcej dotyczy firm transportowych, urzędów, policji i firm telekomunikacyjnych.

Płyty odchodzą do lamusa Emma Raducanu. Fot. Twitter/EmmaRaducanu

ring. 18-latka jest idealną, wielokulturową bohaterką kampanii reklamowych. Jej matka jest

Chinką, ojciec Rumunem. Urodziła się w Kanadzie, a wychowała w Londynie.

Elektryczne vany uratują miejsca pracy auxhall będzie produkował elektryczne vany w fabryce Ellesmere Port w Cheshire. W Anglii będą składane karoserie i silniki oraz mon-

hotelarstwo, budownictwo czy przetwórstwo żywności. Obecnie przedsiębiorcy z sektora transportowego nie mogą rekrutować pracowników z UE, którzy mogliby uzupełnić wakaty. Brak chętnych osób do pracy w transporcie doprowadził do znaczących wzrostów stawek dla kierowców, co wpłynie na ostateczną cenę towaru. Raport Brytyjskiej Izby Handlowej pokazuje, że aż 70 proc. firm prowadzących rekrutację miało trudności ze znalezieniem kandydatów.

rytyjska gospodarka urosła w maju o 0,8 proc. dzięki zniesieniu restrykcji i otwarciu sektora gastronomicznego. Nieznaczne spowolnienie z powodu niekorzystnej pogody odnotowała branża budowlana, a z powodu zakłócenia dostaw sektor produkcji. Maj był czwartym z rzędu miesiącem wzrostu. Wzrost ten zaczyna jednak zwalniać - zaznacza urząd statystyczny ONS. W kwietniu wynosił nawet 2 proc. Wartość Produktu Krajowego Brutto jest obecnie 3 proc. poniżej poziomu sprzed pandemii. W najgorszym momencie kryzysu PKB tracił nawet 9 proc. względem stanu sprzed pandemii

towane w nich baterie dostarczane z Francji. Nowa linia produkcyjna uchroni przed likwidacją 1 tys. miejsc pracy. Firma liczy jed-

nak na pomoc rządu i negocjuje warunki inwestycji. Przyszłość fabryki stała pod znakiem zapytania po rezygnacji z budowy w niej nowego modelu Astry.

upermarkety Sainsbury's nie będą już sprzedawać płyty CD i DVD. Cytowany przez BBC rzecznik prasowy sieci tłumaczy, że klienci przestali kupować filmy i muzykę na płytach w efekcie

rozwoju serwisów streamingowych w internecie. Sainsbury's nie zamierza jednak rezygnować w części swoich sklepów ze sprzedaży płyt winylowych, które wciąż mają sporą grupę miłośników.

TYM ŻYJĄ WYSPY |

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

| 37

Przedłużenie linii Northern zostanie otwarte jesienią

ransport for London potwierdził otwarcie jesienią przedłużenia linii metra Northern z Kenningon, przez Nine Elms do Battersea Power Station. Na liczącej 3 km trasie trwają testy systemów sterowania ruchem. W każdy weekend pociągi kursują tam według rozkładu zbliżonego do tego, jaki wejdzie w życie. Na początku pociągi będą kursować w godzinach szczytu co 10 minut, a do połowy przyszłego roku częstotliwość zostanie zwiększona do 5 minut. Przez cały ten okres próbny personel operacyjny testuje wszystkie systemy

wymagane do utrzymania ruchu, a maszyniści pociągów linii Northern przechodzą szkolenie zapoznawcze na trasie. Jeszcze tego lata około 100 pracowników obsługi nowych stacji Nine Elms i Battersea Power Station również przejdzie szkolenie. Przed otwarciem odbędzie się również szereg ćwiczeń praktycznych, aby przetestować procedury bezpieczeństwa, w tym próbne ewakuacje. Windy, schody ruchome i automaty biletowe są już zainstalowane na obu nowych stacjach, a końcowe testy i rozruch ma zostać zakończony w nadchodzących tygodniach.

Stacja Moorgate po remoncie

Jest to pierwsze tak poważne przedłużenie istniejącej linii londyńskiego metra w tym stuleciu. Przekształci ono połączenia transportowe w południowym Londynie. Z Battersea i okolicznych terenów będzie można w ciągu 15 minut dostać się do West Endu i City. Przedłużenie linii północnej jest kluczowym motorem regeneracji obszaru postindustrialnego obszaru wokół byłej elektrowni Battersea. Wspiera około 25 tys. nowych miejsc pracy i ponad 20 tys. nowych domów. Sam projekt pobudził również brytyjską gospodarkę, zapewniając prawie 1 tys. miejsc pracy, w tym 79 dla praktykantów.

Test kamer monitoringu na nowej trasie. Fot. Transport for London

Kolejne przekroczenia terminów i budżetu na budowie nowej linii metra

Wejście do stacji Moorgate. Fot. Transport for London

rzebudowana, w ramach budowy nowej linii metra Elizabeth, stacja Moorgate zapewnia już pozbawiony barier architektonicznych dostęp do linii Circle, Metropolitan i Hammersmith & City. Nowe wejście jest bardziej przestronne, ma 65 m szerokości, z dłuższą bramką, sześcioma nowymi auto-

matami biletowymi i ekranami informacyjnymi. Nowe windy pozwalają osobom na wózkach zjechać bez przeszkód na perony w kierunku wschodnim i zachodnim. Pozostała część nowej stacji linii Elizabeth zostanie otwarta wraz z uruchomieniem pociągów linii Elizabeth.

Rozszerzenie strefy ULEZ będzie drogo kosztować

ozszerzenie strefy ultra niskiej emisji (ULEZ) będzie kosztować 130 mln funtów– przyznał mer Londynu Sadiq Khan, odpowiadając na interpelację opozycyjnych radnych. To głównie koszt instalacji 750 dodatkowych kamer do monitorowania ruchu i wyłapywania samochodów niespełniających norm emisji spalin upraw-

niających do zwolnienia z opłaty. Strefa zostanie rozszerzona 25 października, aż do śródmiejskiej obrodnicy South i North Circular Road z wyłączeniem tych arterii. Za wjazd do strefy ULEZ pojazdem niespełniającym wymaganych norm emisji spalin kierowcy będą musieli zapłacić 12,5 funta za dobę.

ational Audit Office opublikował wyniki kontroli budowy nowej linii metra Elizabeth. Analiza wykazała, że budżet inwestycji, planowany w 2019 roku na 17 mld funtów wzrósł do 18,8 mld w grudniu 2020 roku. Spółka Crossrail Ltd spodziewa sie obecnie otwarcia sekcji centralnej trasy między styczniem a czerwcem 2022 roku. To od 10 do 20 miesięcy później niż

przewidywał pierwotny harmonogram. Pełne otwarcie linii jest planowane na maj 2023 roku. Linia Elizabeth będzie mieć ponad 73 mile długości, w tym 26 mil w tunelach. Znajdzie się na niej 41 stacji, w tym 10 budowanych od postaw. Elizabeth połączy wschodni Londyn, przez Canary Wharf i centrum z lotniskiem Heathrow, Slough i Reading na zachodzie.

Kolejne przekroczenia terminów Będą dalsze cięcia linii autobusowych i budżetu na budowie nowej linii metra

rganizacje z branży transportu zaapelowały o opóźnienie decyzji o dalszym ograniczeniu połączeń autobusowych w Londynie. Likwidacja linii lub ograniczenie częstotliwości kursowania jest warunkiem przyznania pomocy finansowej przez rząd. Jak podaje „Evening Standard”, organizacje reprezentujące pasażerów proponują dokonanie przeglądu

dopiero jesienią, gdy ruch się ustabilizuje po pandemii. Z autobusów miejskich korzysta obecnie około 60 proc. liczby pasażerów, w porównaniu do stanu sprzed pandemii. Rząd i samorząd mogą upiec dwie pieczenie na jednym ogniu. Likwidacja części połączeń przyniesie nie tylko oszczędności finansowe, ale także spadek emisji zanieczyszczeń.

38 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

Niezwykły zapach Orientu Letnie miesiące są nie tylko okazją do konsumowania lodów, napojów chłodzących i dietetycznych sałatek. To także czas, kiedy możemy poszukać w kuchni smaków, które na co dzień są nam nieco obce. Mieszkając na Wyspach Brytyjskich mamy doskonałą okazję, by nasycić się smacznościami, dzięki którym wyobraźnia przeniesie nas w miejsca większości z nas niedostępne. Dziś zatem proponuję „kuchenną” podróż w stronę mi osobiście jakże bliską od strony kulinarnej. Poczujmy zatem zapach Orientu... Dariusz A. Zeller

Tabbouleh Składniki:

2 porcje l 35 g surowej kaszy bulgur l 1 duży pęczek natki pietruszki l 1 pomidor l 2 gałązki szczypiorku l szczypta cynamonu l 2 łyżki oliwy l s ok z 1 cytryny l s ól i zmielony pieprz l

Sposób przyrządzenia:

Ugotować kaszę bulgur zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Odcedzić i włożyć do miski.

Natkę pietruszki opłukać, osuszyć i oderwać listki od gałązek. Drobno posiekać, dodać do miski z kaszą. Pomidora pokroić na ćwiartki, wykroić szypułki, usunąć nasiona z komór. Pozostały miąższ pokroić najpierw na paski, następnie w kosteczkę. Włożyć do miski ze składnikami. Dodać posiekany szczypiorek, cynamon, oliwę i sok z cytryny. Doprawić solą i pieprzem, wymieszać. Można podawać do dań mięsnych, lub np. nabierać porcje sałatki za pomocą liści małej sałaty rzymskiej.

Zupa Pak Choi Składniki:

1,5 litra bulionu warzywnego l liść laurowy l 2 cm kawałek imbiru l 2 łyżki sosu sojowego l 2 łyżki sosu rybnego l 1 łyżka soku z cytryny l szczypta cukru l 1/2 bulwy kopru włoskiego l 150 g pieczarek l 1 kapustka pak choi (lub garść szpil

naku)

100 g makaronu (np. chow mein, won-

ton)

350 g polędwicy z dorsza l 1 łyżeczka posiekanej papryczki chili l świeża kolendra lub szczypiorek l

Krewetki z chili i czosnkiem Składniki:

800 g surowych, nieobranych kre-

wetek (kupując krewetki mrożone zawsze wybieraj te surowe) l 3 łyżki sosu sojowego l łyżka oleju sezamowego l 4 ząbki czosnku, posiekane l 2 suszone papryczki chili, pokruszone l olej do smażenia – arachidowy (z orzeszków ziemnych) albo rzepakowy l szczypiorek, posiekany l łyżka sosu chili l łyżeczka cukru l łyżeczka skrobi kukurydzianej rozmieszana z 2 łyżkami zimnej wody

świeże chili pocięte w plasterki. kolendra do przybrania

Sposób przyrządzenia:

Krewetki obieramy ze skorupek oddzielając głowę i zostawiając ogonek. Wok rozgrzewamy az zacznie dymić. Wlewamy olej – około 3 łyżek. Dorzucamy czosnek i papryczki chili. Smażymy aż czosnek zrobi się złoty. Dodajemy cukier, sos chili, sos sojowy i krewetki. Smażymy aż krewetki zrobią się różowe. Dodajemy olej sezamowy i skrobię rozmieszaną w zimnej wodzie. Mieszamy aż sos zgęstnieje. Posypujemy szczypiorkiem, kolendrą i chili.

Sposób przyrządzenia:

Zagotować bulion, dodać liść laurowy oraz obrany i pokrojony na plasterki imbir. Doprawić sosem sojowym, sosem rybnym, sokiem z cytryny i szczyptą cukru. Koper włoski pokroić na plasterki, pieczarki na ćwiartki i dodać do bulionu razem z liśćmi kapustki pak choi (lub szpinakiem). Gotować wszystko ok. 5 minut. W międzyczasie ugotować makaron zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Polędwicę z dorsza pokroić na kawałki i dodać do zupy. Zagotować i gotować jeszcze przez ok. 3 minuty, w międzyczasie dodać ugotowany makaron. Podawać posypując posiekaną chili i kolendrą lub/i szczypiorkiem.

letnie danie |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

| 39

Wołowina Rendang Składniki: l

1 kg wołowiny, np. karkówki lub rost-

befu l 3 szalotki l 3 papryczki chili l 5 ząbków czosnku l 3 goździki (najlepiej z indonezji) l 1 łyżeczka gałki muszkatołowej l 5 cm imbiru l 2.5 cm galangalu l 6 listków limonki kaffir l 3 szt. trawy cytrynowej l 1 kora cynamonu (duży kawałek) l 600 mililitrów napoju kokosowego

Sposób przyrządzenia:

Galangal, starty imbir, czosnek, chili, gałkę muszkatołową i szalotkę zmiksuj blenderem ze szklanką wody, tworząc pastę. W garnku z żeliwnym dnem upraż korę cynamonu i goździki. Gdy zaczną pachnieć, dodaj pastę i smaż, aż składniki będą wydzielać silny aromat i zaczną się karmelizować. Dodaj mięso pokrojone w kostkę 3x3 cm, napój kokosowy, liście limonki i przekrojone na pół kawałki trawy cytrynowej. Zagotuj, przykryj, duś pod przykryciem ok. 2 godz., by sos zgęstniał i zmienił kolor z żółtego na ciemnobrązowy. Danie podawaj z ryżem.

Chow mein z kurczakiem i warzywami Składniki:

2 łyżki oleju roślinnego l 2 ząbki czosnku l 1 pojedyncza pierś kurczaka l 1/2 marchewki (niezbyt dużej) l 1/2 czerwonej papryki l ok. 10 strąków groszku cukrowego l

(świeżego lub mrożonego)

2 dymki lub 1 pęczek szczypiorku

(biała i jasnozielona część)

100 g makaronu Mie* l 1/4 łyżeczki zmielonego białego pieprzu l 1/2 łyżeczki cukru l 1 łyżka oleju sezamowego l 3 łyżki sosu sojowego l

Sposób przyrządzenia:

Makaron ugotować we wrzątku (ok. 2-3 minuty) i przepłukać zimną wodą. Mięso kurczaka umyć i oczyścić z błonek, pokroić na ok. 1,5 cm kawałki. Przygotować warzywa: czosnek obrać

i posiekać. Obraną marchewkę, oczyszczoną paprykę oraz groszek cukrowy pokroić ostrym nożem wzdłuż na cienkie paseczki (zapałki). Dymkę (szczypiorek) pokroić ukośnie na plasterki. W woku lub na dużej patelni rozgrzać olej roślinny. Włożyć czosnek i smażyć ok. 30 sekund, dodać pierś kurczaka i obsmażyć (przez ok. 1,5-2 minuty). Dodać marchewkę, następnie po chwili resztę warzyw. Wymieszać i smażyć przez ok. 2 minuty. Dodać ugotowany makaron. Wymieszać i doprawić białym pieprzem, cukrem, olejem sezamowym i sosem sojowym. Wymieszać i podsmażyć jeszcze wszystko przez ok. 1-2 minuty. UWAGA! Mie – czyli pszenny makaron do potraw chow mein, dostępny w większości sklepów na działach z kuchnią orientalną.

Yam takhrai kung sot Składniki:

10 krewetek typu Tiger l 1 gałązka trawy cytrynowej l olej sezamowy l kolendra l liście sałaty, pak choy, lub nawet zwyl

kłej kapusty pekińskiej

połowa czerwonego

chili

szczypta czer-

wonej papryki

50g orzeszków

nerkowca

ząbek czosnku l cukier palmowy l pietruszka l 1 szalotka l 20g imbiru lub galangalu l szczypta szafranu l 1 pomidor l s os sojowy, sos rybny l 4 łyżki oleju kokosowego l

Sposób przyrządzenia:

Szafran zamoczyć w łyżce wrzątku. Krewetki obrać z łupin. Wszystkie warzywa i zioła posiekać bardzo drobno. Pomidory kapustę lub sałatę pokroić w paski. Orzechy uprażyć na patelni i zmiksować jednym lub dwoma „whizzami” na mniejsze kawałki. Trawa cytrynowa, krążki chili, czosnek, cukier palmowy, imbir, szalotka w jednym pojemniku. Reszta w osobnych. Na rozgrzany olej kokosowy wrzucamy krewetki. Smażymy z jednej strony aż zaczną różowieć, dodajemy wtedy pojemnik z trawa cytrynową i reszta. Smażymy dalej ok 30 sekund i zaczynamy ruszać patelnia, aby wszystkie składniki zmieszać. Gdy wszystko jest gotowe dodajemy pomidory, sosy, szafran razem z wodą, orzeszki. W oryginale wszystko ląduje na talerzu z liścia bananowca, ale z jego braku normalny talerz także wystarczy, może jakaś zielona sałata świetnie zastąpić bananowca. Pycha!

40 |

15 lipca 2021 | Nº 904 | Marcin Swat Trener personalny Marcin Swat marcin_swat 07538 722 383

Przysiady dla każdego! Przysiad jest złożonym ćwiczeniem wielostawowym, który angażuje bardzo dużą liczbę mięśni w naszym organizmie.

Jeśli nigdy nie wykonywałeś przysiadu i wydaje ci się, że możesz mieć z nim problem, polecam wykonanie go z dodatkowym przyrządem wspomagającym. Do tego typu przysiadu znakomicie nadaje się np. TRX.

est to jest ćwiczenie doskonale budujące siłę dolnych partii mięśniowych, a ponadto angażuje mięśnie stabilizujące, pośladki, prostowniki grzbietu czy mięśnie proste brzucha i wiele innych. Mężczyźni doceniają przysiad za wyrzut hormonów wspomagają-

cych budowę wszystkich mięśni (testosteron, hormon wzrostu), kobiety zaś za wyrzeźbione pośladki oraz uda. Angażując całe ciało do dużego wysiłku, przysiady znacząco przyczyniają się także do redukcji tkanki tłuszczowej. Technika wykonania przysiadu jest dość skomplikowana, więc jeśli jesteś osobą

początkującą, radziłbym zasięgnąć rady doświadczonego trenera, który będzie w stanie skorygować błędy czy wskazać problemy z mobilnością, które mogą powodować, że nie będziesz w stanie wykonać ćwiczenia w prawidłowym wzorcu ruchowym. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, jak zabrać się za wykonanie przysiadu.

Aby wykonać to ćwiczenie, stań przodem do punktu zaczepienia, chwytając taśmy TRX, które powinny być napięte podczas trwania całego ćwiczenia. Trzymaj ramiona ugięte, tak aby łopatki były ściągnięte do tyłu

i w dół. Stopy rozstaw na szerokość bioder, równolegle do siebie z lekką rotacją zewnętrzną. Wypchnij biodra do przodu, napnij pośladki i brzuch. Wykonaj przysiad poprzez wypchnięcie bioder do tyłu, a następnie zgięcie w stawie kolanowym

oraz wyprost ramion. Wróć do pozycji wyjściowej podciągając się ramionami w górę i prostując nogi. Cały czas utrzymuj kręgosłup w neutralnej pozycji i nie odrywaj pięt od podłoża.

Fitness |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

| 41

Jeśli poprzednie ćwiczenie nie stanowi dla ciebie problemu, spokojnie możesz spróbować wykonać przysiad z własnym ciężarem ciała. Podobnie jak

w poprzednim ćwiczeniu stań na szerokość barków i ustaw stopy w delikatnej rotacji zewnętrznej, napnij mocno mięśnie brzucha i pośladków. Zacznij ruch od cofnięcia

bioder i postaraj się, by ciężar ciała znalazł się bardziej na piętach, które nie odrywają się od podłoża. Po cofnięciu bioder zginasz kolana i schodzisz w dół. Postaraj się, żeby

kręgosłup pozostał w neutralnej pozycji, zachowując naturalne krzywizny. Następnie poprzez wyprost w stawie kolanowym wracasz do pozycji wyjściowej.

Przynoszącym największe korzyści jest oczywiście przysiad z dodatkowym obciążeniem. Rodzajów przysiadu z obciążeniem jest kilka, ja chciałbym wam polecić przysiad ze sztangą na plecach, który jest bardzo efektywnym ćwiczeniem. Przed jego wykonaniem musisz mieć jednak pewność, że twoja technika została opanowana w wystarczającym stopniu, a twoje ciało jest w stanie wykonać przy-

siad w pełnym zakresie ruchu, żeby nie narazić się na kontuzję. Sztangę ustaw na takiej wysokości, by prostując się z nią na barkach, móc ją delikatnie unieść zdejmując ze stojaka. Wejdź pod sztangę, tak aby oparła się o górę pleców. W tej pozycji kolana powinny być lekko ugięte. Ściągnij łopatki i wykonaj ich tzw. retrakcję i depresję (czyli ściągnięcie ich do siebie i w dół). Plecy

powinny zostać w neutralnym położeniu. W najbardziej klasycznej wersji przysiadu stopy rozstawiamy na szerokość barków i kierujemy je do przodu. Możesz również delikatnie skierować je na zewnątrz. Opieraj je na trzech punktach podparcia: pięcie, małym i dużym paluchu. Złap sztangę nachwytem, symetrycznie i nieco szerszej niż szerokość barków. Napnij mocno mięśnie coru, wypchnij

klatkę do przodu. Ruch w dół zainicjuj z bioder, następnie zacznij uginać kolana. Sztanga powinna poruszać się w płaszczyźnie pionowej, góra-dół, więc staraj się nie pochylać zbytnio w przód ani w tył. Obniżaj pozycję, aż twoje uda będą równoległe do podłoża (lub niżej). Schodząc w dół staraj się wdychać powietrze, a następnie robiąc wydech, dynamicznym ruchem wróć do pozycji początkowej.

42 |

15 lipca 2021 | Nº 904 | Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Zdrowe i bezpieczne grillowanie Temat substancji rakotwórczych w powiązaniu z grillowaniem jest prawdopodobnie ostatnią rzeczą, o której chcemy rozmawiać, gdy przygotowujemy grilla. Nie chcę od razu powiedzieć, że dzięki burgerom i kiełbaskom możemy... przybrać na wadze. Mam dobrą wiadomość – grillowanie nie musi być dla nas złe i niezdrowe. Jednak warto pamiętać, że grillując możemy zwiększyć ryzyko raka.

zdrowie |

| Nº 904 | 15 lipca 2021

ystarczy jednak kilka prostych kroków, aby nie tylko uniknąć błędów przy grillowaniu i drastycznie zmniejszyć ilość substancji rakotwórczych ukrywających się w posiłkach, ale także sprawić, by smakowały znacznie lepiej.

substancje te naturalnie wytwarzają cząsteczki zwane aminami heterocyklicznymi (HCA). Są to toksyczne związki występujące również w dymie papierosowym. Nie możemy zmienić faktu, że mięso składa się z aminokwasów i cukrów. Nie możemy również zmienić faktu, że mięso może wytwarzać chemikalia, które są dla nas naprawdę bardzo złe. Możemy kontro-

Bazylia, mięta, rozmaryn, szałwia, cząber, majeranek, oregano i tymianek posiadają silne działanie przeciwnowotworowe w grillowanych mięsach. Większość z tych ziół jest bogata w trzy związki – kwas karnozowy, karnozol i kwas rozmarynowy, z których wszystkie są silnymi przeciwutleniaczami. Pamiętajmy, aby dodać te smaczne, zwalczające raka zioła do swojej marynaty.

Kiedy porównamy różne rodzaje mięs, niestety najwyższe stężenie HCA pochodzi z boczku. Na drugim miejscu plasuje się smażona wieprzowina, następnie wołowina, a na końcu jest kurczak.

Kontrolowana temperatura grillowania

czu, który pali się wywołując substancje rakotwórcze. Dla przykładu – grillowany ananas jest wspaniały. Tak samo możemy grillować soczyste morele i brzoskwinie. Kolejna dobra wiadomość to fakt, że ograniczenie substancji rakotwórczych nie oznacza, iż nie powinniśmy grillować mięsa. Poniżej znajduje się kilka prostych i smacznych sugestii, które pomogą zminimalizować narażenie na związki rakotwórcze przed, w trakcie i po grillowaniu.

Grillowanie a substancje rakotwórcze

Wszystkie rodzaje mięsa zawierają aminokwasy, jak również cukry. Jeśli grillujemy w bardzo wysokich temperaturach,

lować jednak całkowitą ilość HCA, którą spożywamy. Najprostszym sposobem, aby to zrobić, jest kontrolowanie, jak upieczone jest mięso, które spożywamy i jaki jest jego rodzaj. Dobrze wysmażone mięso zawiera 3,5 razy więcej HCA niż mięso średnio wysmażone. Kiedy porównamy różne rodzaje mięs, niestety najwyższe stężenie HCA pochodzi z boczku. Na drugim miejscu plasuje się smażona wieprzowina, następnie wołowina, a na końcu jest kurczak. Dobra wiadomość dla wegetarian, którzy lubią grillować to fakt, że rośliny nie mają połączenia kreatyny i cukru, które można znaleźć w mięsie, ani tłusz-

Zmniejszenie czynników rakotwórczych podczas grillowania Marynata

Centrum Badań nad Rakiem na Hawajach odkryło, że marynata teriyaki zmniejszyła HCA o 67 proc. Sos kurkumowo-czosnkowy zredukował je o 50 proc. Kluczem jest tutaj użycie lekkiego sosu na bazie octu, bez cukru. Natomiast skoncentrowane komercyjne sosy barbecue z dodatkiem cukrów w rzeczywistości mogą potroić liczbę HCA w mięsie.

Aby uniknąć tworzenia czynników rakotwórczych, zacznijmy od średnio wysokiej temperatury i często przewracajmy mięso. Pozwoli to uniknąć zwęglenia i zapobiega kumulowaniu się HCA. Inną świetną techniką, jeśli w grillu jest kilka palników, jest szybkie grillowanie z każdej strony, a następnie wyłączenie palnika znajdującego się bezpośrednio pod mięsem, przy jednoczesnym utrzymaniu włączonych pozostałych palników. To w zasadzie zamienia grill w piekarnik.

Po grillowaniu

Po upieczeniu mięsa na grillu jest jedna bardzo zdrowa rzecz, którą możemy zrobić, aby zmaksymalizować smak i zminimalizować czynniki rakotwórcze. Po prostu nie jedzmy zwęglonego mięsa. Wyeliminujemy HCA, które tworzą się pomimo użycia marynaty! Odkrawamy zwęglone, albo bardziej przypieczone kawałki.

Warto zapamiętać!

Nawet krótkotrwałe marynowanie żywności skutecznie zmniejsza ilość substancji rakotwórczych — w niektórych przypadkach nawet o 92 do 99 proc. Z reguły używa się około pół szklanki marynaty na każde pół kilograma mięsa, chociaż duże kawałki mogą potrzebować jej więcej, aby odpowiednio przykryć całą powierzchnię. Czas marynowania zależy od ciebie, ponieważ uzyskanie pełnego efektu zapobiegającego nowotworom zajmuje tylko kilka minut. Dłuższy czas marynowania po prostu doda więcej smaku. Grillując w niskiej temperaturze i powoli oraz nie jedząc zwęglonych kawałków mięsa czy warzyw, będziemy mogli bez problemu grillować i cieszyć się smakiem bez narażania zdrowia.

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

| 43

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

44 44 |

ROZRYWKA | ROZRYWKA

Cooltura+ Nº 904 763 || 15 lipca 2021 || Nº

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Quiz: Muzyka polska

Wielka Brytania

1. Dżem – Czerwony jak ……..

1. Jak brzmi oficjalna a. Piec nazwa Wielkiej Brytanii? b. Komunista

c. Krew Wielkiej Brytanii a. Królestwo Cegła jednoczone b. Z d. Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii 2. Północnej Jakie było prawdziwe nazwisko Czesława c. Królestwo Anglii Niemena? d. Imperium Brytyjskie a. Nowak 2. Ile lat ma Elżbieta II? b. Wydrzycki c. Burzyński a. 90 d. Sempoliński b. 88 c. 95 3. „Nie dokazuj, miła nie d. 92

dokazuj 3. Jakie miasto Przecież nie jestjest z Ciebie stolicą Szkocji? znowu taki cud Nie od razu, miła nie od a. Glasgow razu b. Dundee ………………………………..” c. Edynburg

a. Nie od razu się przebijesz d. Aberdeen przez mój chłód! 4. Pod jakim adresem b. Nie od razu zniknie rejestr znajduje się biuro Twoich szkód! Premiera? c. Nie od razu stopisz serca mego lód! a. Threadneedle Street d. NieStreet od razu się opłaci ten b. Baker Twój trud! c. 5th Avenue d. Downing Street

4. Kto był pierwszym 5. Flaga Wielkiej Brytanii wykonawcą utworu jest kombinacją „Kolorowe jarmarki”?

6. Kto to śpiewał: „Wolność kocham i rozumiem, 6. W którym roku wolności oddać nieAnglia i Szkocja stały się umiem”? jednym państwem? a. Breakout b. Andrzej Zaucha a. 1548 c. Chłopcy z Placu Broni b. 1918 d. Tilt c. 1707 d. 1066

7. Kombi – Słodkiego, …….. 7. Czy Irlandia życia.

należy do królestwa a. Błogiego Wielkiej Brytanii? b. Długiego c. Miłego a. Tylko północna d. Dobrego b. Nie c. Tylko południowa 8.d.„A kiedy przyjdzie także Obie, północna i południowa

po mnie 8. Ile żon miał Henryk VIII? Zegarmistrz światła purpurowy a. 1 Byb.mi 4 zabełtać błękit wc.głowie 6 …………………………………….” d. 3

dodaj ogłoszenie na

a. To go zapytam, czy jest 9. zdrowy Jakie stworzenie znajduje sięb.na walijskiej fladze? Zawieje wreszcie wiatr odnowy a. Orzeł c. Stanę się nagle fioletowy b. Pies d. To będę jasny i gotowy c. Smok d. Koń

cooltura24.co.uk

9. „Wehikuł czasu” to 10. Jakktórego nazywazespołu? się słynna przebój

budowla a. Dżem w Londynie pilnowana b. Coma przez strażników zwanych dawnych flag: a. Janusz Laskowski c. PerfectBeefeaters? b. IrenaIrlandii, Santor Szkocji, Walii a. Twierdza d. Lao Che Tower a. Anglii, c. Maryla Rodowicz b. Anglii, Irlandii, Szkocji b. Cardiff d. Jerzy Szkocji, PołomskiWalii 10. „Niech żyje Palace bal!” c. Irlandii, c. Buckingham śpiewa… d. Anglii i Szkocji d. Katedra westminsterska 5. Którego zespołu jest a. Małgorzata Ostrowska b. Halina Kunicka to cytat: „Kocham cię c. Justyna Steczkowska kochanie moje, kocham cię d. Maryla Rodowicz a kochanie moje…”? a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

Prawidłowe odpowiedzi: 1b, 2c, 3c, 4d, 5b, 6c, 7a, 8c, 9c, 10a. Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

SUDOKU

l• l • •l Profesor studenta na egzaminie: W czasiedopandemii -koronawirusa Proszę pana, czy pan w ogóle przychodzi chce skończyć studia? młody facet do sklepu, -a sprzedawca Tak panie profesorze. mówi: -– Proszę No to właśnie skończył... pana –pan między 10 a 12 obsługujemy tylko seniorów! l gitarę l l Facet wyciąga zakłada Do banku wi mówi: Szwajcarii wchodzi sombrero klient z walizką i ściszonym głosem – Ja jestem senior! Z Hiszpanii! mówi do bankiera: ••• -– Co Chciałbym w tej trzebawpłacić zrobić,pieniądze, żeby wsadzić walizce cztery miliony euro. słonia jest do lodówki? Na to bankier uśmiechnięty:

-– Otworzyć Proszę nie ściszać głosu, bieda to lodówkę, wsadzić żaden słonia,wstyd. zamknąć lodówkę. – Co trzeba zrobić, żeby wsadzić l l l żyrafę do lodówki? Zapytali Grzegorza Latę, wyjąć czy repre– Otworzyć lodówkę, zentacja z 1974 pokonałaby słonia, wsadzić żyrafę, dzisiejszą kadrę. zamknąć lodówkę. -– Kto Tak, wygralibyśmy 1:0. zje więcej liści z drzewa: -słoń Tylkoczy tyle? żyrafa? -– Słoń, No tak,boproszę pamiętać żyrafa jest że większość z nas jest już po 70. w lodówce. ••• l l l Sędzia do oskarżonej: Jasiu przychodzi ze szkołypani, i chwali – A więc nie zaprzecza się ojcu: że zastrzeliła męża podczas -transmisji Tato, dzisiaj na kartkówce nie meczu piłkarskiego? popełniłem żadnego błędu orto– Nie, nie zaprzeczam. graficznego!

-– A jakie Wspaniale synu, a jaki był temat? były jego ostatnie -słowa? Tabliczka mnożenia. – Oj strzelaj, prędzej, strzelaj... l• l • •l -Przychodzi Tatusiu, czypracownik Ocean Spokojny do szefa zawsze jest spokojny? Szef na to: i prosi o podwyżkę. -– Podoba Co za dziwne pytanie? Czy nie się wam praca u nas? możesz pytać się o coś mądrzejszego? – Tak, podoba. -– To Mogę. Kiedymam umarło Morze Marczemu płacić więcej twe? za wasze przyjemności?! ••• l l dzwoni l Do weterynarza Student telefon.pyta studenta: -– Panie Powtarzałeś coś przed doktorze, nasząegzamiMisię nem? ukąsiła pchła! -– Czy Tak. to pies, czy to kot? -– Owad, A co? panie doktorze, owad! - Będzie dobrze, będzie dobrze...

PLAC ZABAW |

| Nº 904 | 15 lipca 2021 znajdź 7 różnic

policz ciasteczka

labirynt

sudoku dla dzieci

| 45

46 |

15 lipca 2021 | Nº 904 |

| sport

Za rok chcą zdobyć mistrzostwo

rużyna Warriors AK47 powstała dwa lata temu z połączenia dwóch pierwszoligowych wtedy zespołów: Warriors of God oraz The 12 Team. Jej wizytówką jest walka do ostatniego gwizdka sędziego, co udowodnili w obu sezonach rywalizacji. Plany na trzeci rok są bardzo ambitne, bowiem „Wojownicy” zamierzają powalczyć o tytuł mistrza ligi. Najskuteczniejszym zawodnikiem Warriors AK47 jest Marcin Mucha, który aż trzynaście razy wpisał się na listę strzelców. Dało mu to wysokie trzecie miejsce w klasyfikacji najlepszych snajperów minionego sezonu całej ligi. Jego postawa jest świetnym przykładem dla innych zawodników z drużyny. Jest dowodem na to, że ciężka praca i sumienność odzwierciedlają się w przyszłości w osiągnięciach.

WARRIORS AK47

Marcin Mucha Na zdjęciu od lewej z góry: Lukasz Jendras, Cojocaru Liviu Dumitru, Marcin Mucha, Piotr Duda, Bartek Bednarski, Wojciech Sapkowski (grający kierownik), Andrzej Dziedzic, Andrei Sandu, Damian Wacewicz, Lucian Sandu, Przemyslaw Przelozyński. W drużynie grają również: Dominik Patek, Marcin Wanot, Nabil Munir, Arkadiusz Gugala, Damian Miroslaw oraz Robert Komosinski.

ny )

2020/2021 1. PCW Olimpia 2. ESS Steel Team 3. Warriors AK47 4. Inter Team 5. Scyzoryki 6. Power Rangers 7. Jantar Feltham 8. KS04 Ark 9. Joga Bonito FC 10. Whitehawk FC

18 18 18 18 18 18 18 18 18 18

50-16 38-28 50-20 37-29 30-25 29-32 31-51 31-37 35-35 10-78

37 36 36 36 29 26 20 16 15 0

WYNIKI W SEZONIE 2020/2021 Warriors AK47 - Joga Bonito FC ESS Steel Team - Warriors AK47 PCW Olimpia - Warriors AK47 Warriors AK47 - Power Rangers Scyzoryki - Warriors AK47 Warriors AK47 - Whitehawk FC Inter Team - Warriors AK47 Warriors AK47 - Jantar Feltham KS04 Ark - Warriors AK47 Warriors AK47 - Joga Bonito FC ESS Steel Team - Warriors AK47 PCW Olimpia - Warriors AK47 Warriors AK47 - Power Rangers Scyzoryki - Warriors AK47 Warriors AK47 - Whitehawk FC Inter Team - Warriors AK47 Warriors AK47 - Jantar Feltham KS04 Ark - Warriors AK47

0:5 1:1 1:0 4:0 1:0 5:1 1:2 5:0 1:3 5:2 2:0 1:4 7:1 2:2 5:0 0:0 4:0 1:3

0208 846 3606 www.saraint.co.uk Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

KOMPLEKSOWA

KSIĘGOWOŚĆ

se pa lfem rt em n pl er plo oy sh y m ip ed en t

Na wyróżnienie zasługują również Damian Wacewicz, który zdobył 8 bramek, a także obrońca Lucian Sandu, który jest filarem defensywy. W sezonie 2020/2021 brązowi medaliści Polish 6-a-side London League odnieśli jedenaście zwycięstw, trzy razy dzielili się punktami z rywalami, a cztery razy musieli uznać jego wyższość. Od siedmiu kolejek notują passę bez porażki, wystarczyło to jednak na zajęcie trzeciego miejsca. W klasyfikacji fair-play Warriors AK47 zajął siódmą lokatę, zdobywając 54 punkty karne za 18 żółtych kartek. Drużynę prowadzi trzech kierowników: Wojciech Sapkowski, Krzysztof Karski oraz Daniel Adamczewski.

ro po zl VA da icz e (L rej T tko ni im e w a s it tr e ed a Co cja m L pa TD

nr br ż.k cz.k Andrei Sandu (93) 2 5 0 Andrzej Dziedzic (11) 0 0 0 Arkadiusz Bielak (95) 0 0 0 Arkadiusz Gugała (2) 0 0 0 Bartek Bednarski (47) 0 0 0 Cojocaru Liviu Dumitru (20) 0 0 0 Damian Mirosław (9) 4 1 0 Damian Wacewicz (10) 8 2 0 Dominik Pątek (23) 4 1 0 Hubert Szczech (1) 0 0 0 Kamil Patek (5) 0 0 0 Krzysztof Karski (79) 0 1 0 Lucian Sandu (28) 3 5 0 Łukasz Jedras (4) 0 2 0 Marcin Mucha (14) 12 1 0 Marcin Wanot (18) 0 0 0 Nabil Munir (21) 1 0 0 Piotr Duda (7) 3 0 0 Robert Komosniński (84) 0 0 0 Wojciech Sapkowski (8) 0 0 0

Nowe Luksusowe Apartamety

SKUPUJEMY KAŻDY METAL I WYWOZIMY www.mattmetal.co.uk ŚMIECI!

10 min od Lotniska Gatwick w systemie Help To Buy Zapraszamy 078 4040 6640 Katarzyna

07845086222

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce

Telefon całodobowy:

 pochówki tradycyjne

02088405188

 załatwiamy wszystkie formalności

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

polskidompogrzebowy.co.uk

reklamy.uk

LOGO

BOARDS Zadbaj o swoją ﬁrmę!

Oklejanie vanów, ubrania robocze z nadrukiem, szyldy i witryny sklepowe, hoardingi, boardy, banery i wszelkiego rodzaju naklejki. Odwiedź nas na Perivale w zachodnim Londynie: 175 Bilton Rd, London UB6 7HQ

T: 0208 3573 518, M: 0794 1328 449 E: sales@print-stock.co.uk PrintStock.co.uk

printstock

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

Bilety dostępne na PrlLiveMusic.co.uk

ive

września

O2 Shepherd’s Bush Empire