Cooltura Issue 907

Pozytywne strony emigracji Lato w mieście

Podpowiadamy najciekawsze wydarzenia kulturalne, na które warto wybrać się w Londynie. Str. 5

The Polish Weekly | No 31 (907) | 05.08.2021

Warszawa w Londynie

Artur Pala prezentuje polski samochód, za którym oglądają się mieszkańcy Londynu. Str. 24

Zdrowie

Wiek metaboliczny. Ile lat ma twoje ciało? Czy twój wiek metaboliczny jest równy z tym z twojej metryki?

Wyjaśnia Beata WdowczykMurfitt. Str. 42

WYGRYWANIA MOŻNA SIĘ N NAUCZYĆ

Nurkować może każdy

Katarzyna Selwant jest psychologiem sportowym oraz trzykrotną mistrzynią Polski w curlingu.

Psychologią sportu zajęła się z połączenia pasji i potrzeby.

Dodatkowo jest autorką książek „Trening wygrywania”, „Siłownia Umysłu” i „Zejdź z Kanapy”, wykłada, udziela szkoleń oraz jest mówcą motywacyjnym.

W rozmowie z Mariettą Przybyłek wyjaśnia, dlaczego psychika, przygotowanie mentalne oraz nastawienie są tak ważne w sporcie.

Czytaj więcej na stronach 6-8

urkowanie jest to absolutna pasja, to po prostu element mojego życia. To jest coś, co będę robił zawsze! – mówi Aleksander Fox, pasjonat, założyciel polskiego Klubu Nurkowego „Waleń” i kolejny bohater cyklu Dariusza Zellera „Letnia pasja”.

Czytaj więcej na stronach 10-15

Wielka Brytania otwiera granice dla zagranicznych turystów

Od

2 sierpnia osoby, które w Unii Europejskiej lub w USA zostały w pełni zaszczepione przeciw Covid-19, po przyjeździe do Wielkiej Brytanii z krajów z tzw. żółtej listy (poza Francją) nie muszą odbywać kwarantanny.

Wszyscy ci podróżni nadal muszą wykonać test na obecność koronawirusa przed przyjazdem do Wielkiej Brytanii, a także w drugim dniu po przyjeździe, natomiast nie muszą wykonywać jeszcze jednego testu – w ósmym dniu.

Czytaj więcej na stronie 2

2 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| O TYM SIĘ MÓWI

Osoby zaszczepione w UE i USA nie muszą odbywać kwarantanny Źródło: PAP

Od

2 sierpnia osoby, które w Unii Europejskiej lub w USA zostały w pełni zaszczepione przeciw Covid-19, po przyjeździe do Wielkiej Brytanii z krajów z tzw. żółtej listy nie muszą odbywać kwarantanny.

Wcześniej – od 19 lipca – z obowiązku kwarantanny po przyjeździe z krajów z tzw. żółtej listy zwolnione były tylko osoby, które zostały w pełni zaszczepione w ramach brytyjskiego programu szczepień, przy czym nie dotyczy to przyjazdów z Francji, gdzie nawet zaszczepienie nie zwalnia z tego wymogu.

Zmiany dotyczą osób, które zostały w pełni zaszczepione w państwach UE – z wyjątkiem Francji – oraz w państwach EFTA (Szwajcaria, Norwegia, Islandia i Liechtenstein), w Stanach Zjednoczonych,

© Markus Mainka / Shutterstock.com

a także w Andorze, Monako i Watykanie, szczepionkami zatwierdzonymi przez Europejską Agencję Leków (EMA), amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA) i regulatora leków w Szwajcarii.

W przypadku podróżnych z krajów UE dowodem szczepienia będzie unijny certyfikat szczepionkowy, przyjeżdżający z USA muszą mieć kartę szczepienia.

Odmawiający szczepień nie będą mogli wejść do niektórych miejsc Źródło: PAP

O

soby, które odmawiają przyjęcia szczepionki przeciw Covid-19, są samolubne i narażają życie innych na ryzyko – powiedział minister Michael Gove. Ostrzegł, że osoby te mogą mieć zakaz wstępu na niektóre wydarzenia i imprezy masowe. „Ostatecznie, jeśli możesz się zaszczepić, a tego odmawiasz, jest to akt samolubny. Narażasz zdrowie i życie innych ludzi, więc powinieneś się zaszczepić” – mówił Gove.

Zapytany, czy odmowa szczepienia powinna skutkować zakazem uczestnictwa w niektórych imprezach masowych, odpowiedział: „Jeśli świadomie odmawiasz szczepienia, a są pewne miejsca i pewne wydarzenia, które wymagają pewnego poziomu bezpieczeństwa, to znając warunki, na jakich można dostać się do tych miejsc i na te wydarzenia, będą one dla ciebie zamknięte”.

To najsilniejsze dotychczas ostrzeżenie ze strony brytyjskiego rządu, że szczepienia mogą być wymagane nie tylko do wejścia do klubów nocnych, co już zostało ogłoszone, ale też w przypadku

uczestnictwa w innych imprezach masowych. Premier Boris Johnson mówił, że rząd rozważa wprowadzenie tej samej zasady w innych miejscach, „gdzie gromadzą się duże tłumy”, ale jak dotąd tego nie sprecyzował.

Gove wskazał, że takimi wydarzeniami mogą być mecze piłkarskie. „W końcu wszyscy chcemy mieć pewność, że duże imprezy, mecze Premier League, inne duże imprezy, są bezpieczne” – mówił. Jak dodał, certyfikaty covidowe „dają nam większą pewność, że duże imprezy nie staną się imprezami o dużym rozprzestrzenianiu (wirusa)”.

Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią, od września do klubów nocnych będą mogły wejść tylko osoby w pełni zaszczepione, przy czym w odróżnieniu od niektórych innych krajów, nie umożliwi tego negatywny test na obecność koronawirusa.

Jednak sprawa obowiązkowych szczepień jako warunku uczestnictwa w wydarzeniach budzi ogromne kontrowersje wewnątrz rządzącej Partii Konserwatywnej i część jej posłów na pewno zagłosuje przeciw rządowym propozycjom.

Wszyscy ci podróżni nadal muszą wykonać test na obecność koronawirusa przed przyjazdem do Wielkiej Brytanii, a także w drugim dniu po przyjeździe, natomiast nie muszą wykonywać jeszcze jednego testu – w ósmym dniu. Zmiany, które zostały ogłoszone w zeszłym tygodniu przez ministra transportu Granta Shappsa w stosunku do Anglii, zostały

później przyjęte także przez władze Szkocji, Walii i Irlandii Północnej. „Pomagamy łączyć ludzi mieszkających w USA i krajach europejskich z ich rodzinami i przyjaciółmi w Wielkiej Brytanii” – oświadczył Shapps.

Do poluzowania przez brytyjski rząd zasad przyjazdów dla osób zaszczepionych od dawna wzywały linie lotnicze, władze portów lotniczych, a także biura turystyczne.

Zmiany dotyczą przyjazdów z krajów z tzw. żółtej listy, na której jest ponad połowa państw świata, w tym Polska i niemal wszystkie europejskie. Przyjazd z ok. 50 krajów z tzw. czerwonej listy jest możliwy tylko w przypadku obywateli i rezydentów Wielkiej Brytanii oraz Irlandii i łączy się z obowiązkiem odbycia płatnej kwarantanny w jednym z wyznaczonych przez władze hoteli.

Po 16 sierpnia w pełni zaszczepieni nie będą musieli przechodzić kwarantanny po kontakcie z osobą zakażoną

P

remier Boris Johnson potwierdził datę zniesienia obowiązku odbycia kwarantanny dla w pełni zaszczepionych mieszkańców Anglii, którzy zostaną poinformowani przez NHS Test and Trace o kontakcie z osobą zakażoną. Przepisy wejdą w życie 16 sierpnia.

Ze względu na rozwój pandemii w Anglii, członkowie gabinetu Johnsona odmawiali dotychczas potwierdzenia daty zniesienia obowiązku samoizolacji po kontakcie z zakażoną osobą. Pytany o tę kwestię minister ds. środowiska – George Eustice stwierdził, że 16 sierpnia to „jakiś rodzaj wskazówki”, ale sytuacja epidemiczna kraju może wszystko zmienić.

Podczas wywiadu na antenie radia LBC, Boris Johnson przyznał, że zamierza dotrzymać danego słowa. „16 sierpnia to pewna data. Nigdy nie było mowy o ewentualnej zmianie terminu”, przekonywał.

Rząd najprawdopodobniej nie wycofał się ze swoich planów ze względu na trudną sytuację tysięcy firm i przed-

siębiorstw – ich pracownicy wysłani zostali na kwarantannę przez NHS Test and Trace.

Dodatkowo, od kilku dni Wielka Brytania odnotowuje spadki nowych liczby zakażeń i to mimo zniesienia restrykcji społecznych.

Tak więc po 16 sierpnia w pełni zaszczepieni dorośli mieszkańcy Anglii, którzy zostaną zidentyfikowani jako bliski kontakt osoby zakażonej, nie będą już prawnie zobowiązani do samoizolacji. Zamiast tego będą musieli wykonać test PCR; negatywny wynik będzie oznaczał powrót do normalnego funkcjonowania.

Ta sama zasada będzie stosowana również w przypadku dzieci, choć w Wielkiej Brytanii nie podaje się im szczepionki przeciwko Covid-19, jeśli nie zachodzi taka konieczność.

Rząd ma nadzieję, że to posunięcie z jednej strony pozwoli zażegnać problemy kadrowe przedsiębiorców, a z drugiej zachęci osoby, które nie przyjęły jeszcze szczepionki, do umówienia się na wizytę w punkcie szczepień.

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 079 32 606 100 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

4 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Marietta Przybyłek m.przybylek@cooltura.co.uk

Lata w mieście ciąg dalszy!

D

ruga połowa lata zapowiada się bardzo ekscytująco.

BBC Proms, South Facing Festival, All Points East – tych muzycznych wydarzeń po prostu nie możecie przegapić w sierpniu. Teatralnym maniakom polecamy kultowe „Singin' in the Rain” oraz komedię „The Windsors: Endgame”, a miłośnikom sztuki wystawę Sophie Taeuber-Arp w Tate Modern oraz darmowe warsztaty artystyczne na Trafalgar Square, organizowane przez National Gallery.

muzyka South Facing Festival 6-29.08.2021, Crystal Palace Bowl, London SE19 2BA. Bilety: od £38.86 www.southfacingfestival.com do 11.09.2021, Royal Albert Hall, Francis Fowke, Henry Young Darracott Scott Więcej informacji https: www.royalalberthall.com/tickets/ proms/bbc-proms-2021

W drugiej połowie lata BBC Proms powraca do Royal Albert Hall z koncertami na żywo. Wydarzenie to jest kultowe, gdyż odbywa się co roku od 1941 roku, przenosząc słuchaczy do innej, wysublimowanej

South Facing Festival to zupełnie nowa seria koncertów plenerowych, która pojawi się tego lata w Crystal Palace Park.

Festiwal opiera się na bogatym dziedzictwie muzycznym południowego Londynu.

Najlepsi dotychczasowi wykonawcy Crystal Palace Bowl to Pink Floyd, Bob Marley, Elton John, Eric Clapton czy The Pixies.

Festiwal przez dziesięciolecia był uśpiony, ale teraz powraca w formie letniego cyklu koncertów. Zagrają m.in. Dizzee Rascal, The Outlook Orchestra, Supergrass, The Streets, Max Richter, English National Opera (ENO).

dźwiękowo krainy. Tego lata zaplanowanych zostało 52 koncerty w ciągu 44 dni, z udziałem 30 orkiestr i zespołów oraz ponad 2000 muzyków. Zapowiada się bardzo ambitny sezon.

All Points East 27-30.08.2021, Victoria Park London. Bilety: od £78.95 za dzień www.allpointseastfestival.com W tym roku All Points East odbędzie się w sierpniowy weekend połączony z Summer Bank Holiday. Jeśli więc macie ochotę na czterodniowy maraton dobrej muzyki, nie może was tam zabraknąć. Wśród artystów zobaczymy m.in. London Grammar, Jorja Smith, Loyle Carner, Celeste, Mura Masa, Mahalia, Daphni, Floating Points,Kojey Radical, Lapsley, Sons of Kemet Kelly Lee Owens, Enny, Jadu Heart, Sad Night Dynamite, Field Day lineup – Featuring a live set by Bicep, Foals, Bombay Bicycle Club, Caribou, Gangs of Youths, Whitney, Jade Bird, Tune-yards, Nadine Shah, Ghostpoet, Maisie Peters, The Magic Gang, Holly Humberstone, Octo Octa, Flyte, Liz Lawrence, Olivia Dean, Buzzard Buzzard Buzzard.

COOLTIME |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

| 5

wystawy

teatr

Sophie Taeuber-Arp

The Windsors: Endgame

do 17.10.2021, Tate Modern, Bankside, London, SE1 9TG. Bilety: £16

do 9.11.2021, Prince of Wales Theatre, Leicester Square, 31, Coventry Street, London, W1D 6AS. Bilety: £13-£150

Urodzona w 1889 roku szwajcarska artystka Sophie Taeuber-Arp żyła i tworzyła jakby nie istniały żadne granice. Zajmowała się malarstwem, rzeźbą, designem, architekturą, a nawet i tańcem. Dziś uznaje się ją za jedną z czołowych przedstawicielek nurtu abstrakcji geometrycznej XX wieku. W swojej twórczości, artystka eksperymentowała wiele z kompozycją, kształtem i barwą. Patrząc na jej prace odnosi się wrażenie uporczywej konsekwencji w dążeniu do perfekcji, wizualnej logiki, nowego ładu…

„The Windsors: Endgameto” to sceniczna wersja dzikiego sitcomu o rodzinie królewskiej, komediowe wydanie „The Crown”. Jest szansa, że produkcja ta zatrzęsie West Endem w sierpniu. Jak wszystkie dobre telenowele, jest to historia konfliktu międzypokoleniowego, w którym Wills rzuca wyzwanie ojcu o koronę, a Camilla jest zdeterminowana, by go zdyskredytować i rządzić krajem żelazną ręką. Wills potrzebuje pomocy Harry'ego i Meghan, jeśli kiedykolwiek ma zamiar zatriumfować. Brzmi dramatycznie jak na komedię, tymczasem ubaw ma być po pachy.

Singin' in the Rain do 5.09.2021, Sadler's Wells, Rosebery Avenue, London, EC1R 4TN. Bilety: £15-£100

Weź udział w warsztatach artystycznych na Trafalgar Square!

Jeśli macie ochotę zobaczyć ekranową klasykę, czyli „Deszczową piosenkę”

w wydaniu teatralnym, wraz z początkiem sierpnia będzie można podziwiać „Singin' in the Rain” w Sadler's Wells. Musical uraczy nas energetyczną choreografią Andrew Wrighta i wspaniałą scenografią Simona Higletta.

Podczas każdego spektaklu na scenie rozpryśnie ponad 14 000 litrów wody…

do 2.09.2021, Trafalgar Square National Gallery przygotowała wyjątkową outdoorową wystawę sztuki, podczas której na Trafalgar Square będzie można zobaczyć naturalnej wielkości repliki znanych obrazów, m.in. „Słoneczników” Van Gogha. Wraz wystawą na placu odbywać będą się codzienne bezpłatne zajęcia plastyczne na świeżym powietrzu. Jest to idealna okazja, aby spełnić się artystycznie oraz poznać ludzi, którzy interesują się sztuką.

cool wydarzenia The Grid: Cocktail Infused Escape Room Neosight Headquarters, Bankside Arches, SE1 8BU. Bilety: £29.99 Macie ochotę wziąć udział w tajnej operacji, obsługiwać narzędzia sztucznej inteligencji, pić futurystyczne mikstury

Hot Sauce Society 21-22.08.2021, Copeland Park, 133 Copeland Rd, SE15 3SN. Bilety: £12

science fiction (tak, koktajle!) i ostatecznie pokonać system i uchronić ludzkość od zagłady, którą zgotować mają nam maszyny? The Grid: Cocktail Infused Escape Room to 1h30m szokującej zabawy z 2 drinkami w cenie.

Jesteście miłośnikami ostrych potraw, a największa papryczka chilli nie jest wam straszna? Specjaliści od palących sosów z całego kraju będą dzielić się swoimi wyrobami podczas Hot Sauce Society.

Ugasić ogień będziecie mogli piwem południowo-londyńskich browarników.

6 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| COOLTIME

Wygrywania można się nauczyć Katarzyna Selwant jest psychologiem sportowym oraz trzykrotną mistrzynią Polski w curlingu. Psychologią sportu zajęła się z połączenia pasji i potrzeby. Dodatkowo jest autorką książek „Trening Wygrywania”, „Siłownia Umysłu” oraz „Zejdź z Kanapy”, wykłada, prowadzi szkolenia oraz jest mówcą motywacyjnym.

W wywiadzie wyjaśnia, dlaczego psychika, przygotowanie mentalne oraz nastawienie są tak ważne w sporcie.

Okazało się, że pomimo wielkiego serca do sportu i pewności siebie, byłam bardzo słabą emocjonalnie i mentalnie zawodniczką. Nie radziłam sobie ze stresem i presją, niezależnie od tego, czy przegrywałam czy wygrywałam.

Bardzo łatwo ponosiły mnie nerwy, denerwowałam się, chciałam szybko kończyć, uciekały mi gdzieś koncentracja i skupienie. Nie zawsze wierzyłam w zwycięstwo. To wszystko działo się we mnie i mojej głowie, a okoliczności wcale nie świadczyły o tym, że będzie dobrze czy źle. To było jedynie moje postrzeganie danej sytuacji.

W tamtym czasie kończyłam studia z psychologii i postanowiłam, że coś muszę z tym swoim nastawieniem w sporcie zrobić. Wszystkie znane mi wtedy metody ze sportowego treningu mentalnego postanowiłam zacząć stosować i sprawdzać na sobie samej.

Pomogło i to jak!

Na czym polega praca psychologa sportowego?

Katarzyna Selwant

Rozmawiała Marietta Przybyłek

W

róćmy pamięcią do czasów, kiedy zaczęła się pani przygoda ze sportem.

Smykałkę i serce do sportu miałam zawsze. Zarazili mnie do tego rodzice, którzy nie byli sportowcami. Czas wolny i wakacje zawsze spędzaliśmy bardzo aktywnie. Dodatkowo, ja i mój brat, co roku dostawaliśmy na Dzień Dziecka jakiś sportowy prezent, np. gumę do skakania, deskorolkę czy hula hop.

Pamiętam, że zawsze z niecierpliwością czekaliśmy na 1 czerwca i byliśmy bardzo podekscytowani. Żeby nie było tak kolorowo, muszę przyznać, że w szkole wcale nie byłam dobra z WF-u i nie byłam wybitnie uzdolnionym sportowo dzieckiem.

Aczkolwiek koleżanka ze szkolnych lat przypomniała mi, że byłam mistrzem szkoły podstawowej w ringo. Wygląda

na to, że „serce do sportu” we mnie biło zawsze, natomiast niekoniecznie do bardzo popularnych dyscyplin.

Jak zaczęła się pani sportowa przygoda z curlingiem?

Za czasów moich studiów psychologicznych lubiłam fitness oraz aqua aerobik. Któregoś dnia koleżanka, która ze mną chodziła na aqua aerobik powiedziała, że ona tak naprawdę lubi oglądać dwie dyscypliny sportowe: podnoszenie ciężarów i curling.

Zaproponowała byśmy spróbowały któregoś z tych sportów. Pomyślałam, że podnoszenie ciężarów na pewno nie jest czymś dla mnie, a curlingu m­ogę spróbować. W taki sposób od pierwszego treningu właściwie związałam się z curlingiem po dziś dzień, trenuję już prawie 20 lat.

A jak ze sportowca stała się pani psychologiem sportowym?

W psychologii sportu mamy różne narzędzia, którymi dysponuje trening mentalny. Stosujemy różnego rodzaju ćwiczenia np. na pewność siebie, opanowanie emocji czy utrzymanie skupienia. Jest to również praca z trudnymi negatywnymi przekonaniami.

To, co proponuję sportowcom, to sportowy trening mentalny. Nie jest to więc terapia, a edukacja.

Zawodnik wraz ze mną uczy się i zdobywa pewne umiejętności, które są w sporcie niezbędne, np. pewna wysoka samoocena, umiejętność radzenia sobie ze stresem, opanowanie emocji, koncentracja itd. Zazwyczaj sportowiec, który się do mnie zgłasza przychodzi z określonym problemem, który w jakiś sposób nazywa, przykładowo jako ,,problem z głową”, „mistrz treningu ale nie mistrz zawodów”, „nieumiejętność koncentracji na zawodach”. Sportowcy, którzy przychodzą po pomoc do mnie, wiedzą, że mogliby więcej, ale coś ich blokuje. Zazwyczaj są to głowa i własne przekonania.

Bardzo dużo rozmawiamy, analizujemy poprzednie starty, wyznaczamy cel na dziś, na poszczególne treningi i następne zawody. Chcąc zagłębić się w konkretne techniki polecam mają książkę ,,Trening Wygrywania”.

COOLTIME |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021 Czy żeby pokonać bariery w nas samych konieczne jest wracanie do przeszłości? Czy jest to jednak bardziej praca nad „tu i teraz”?

Bardziej jest to praca „tu i teraz” i praca „na przyszłość”. Od przeszłości się nie odcinamy, jeśli trzeba, to oczywiście do niej wracamy, aczkolwiek nie analizujemy jej bardzo dogłębnie.

Przytoczę cytat z wypowiedzi żeglarza oraz mistrza olimpijskiego Mateusza Kusznierewicza „Różnice pomiędzy tymi, którzy zdobywają medale, a tymi, którzy zajmują następne miejsca, drzemią w głowie”. Dlaczego mentalność jest tak istotna w osiąganiu wyników sportowych?

Współczesny sport jest na bardzo wyrównanym poziomie. Zawodnicy w Polsce jak i w innych krajach, startujący w różnych dyscyplinach, są znakomicie przygotowani do finalnych występów na dużych zawodach. Są na podobnym poziomie przygotowania fizycznego, technicznego, dietetycznego, strategicznego czy fizjoterapii, czyli ich ciała są dobrze zregenerowane. To, co przed startem różni sportowców, to ich nastawienie. Jeśli mamy bardzo dobrze przygotowanych fizycznie trzech zawodników, to wygra ten który jest pewny siebie, potrafi opanować stres i umie zrobić to, co wypracował na treningu, z taką samą lekkością i koncentracją.

Dwukrotna medalistka igrzysk olimpijskich w łyżwiarstwie szybkim, Luiza Złotkowska, powiedziała, że prowadziła dzienniczek treningowy i w nim robiła statystyki ze wszystkich sezonów. Nigdy nie zapisywała, że była pierwsza, druga, trzecia, czwarta. Zapisywała tylko swoje czasy. Czy pomocne może być skupianie się jedynie na własnym wyniku, a nie na miejscu, które się zajmie?

W psychologii sportu mówimy, że warto skupiać się na wykonaniu, a nie na wyniku. Ważne jest to, że Luiza Złotkowska koncentrowała się na tym jak wykonała swoje zadanie, a nie na rezultacie medalowym. Koncentrując się na swoim czasie patrzyła, czy robi postępy. Budowała najważniejszy element pewności siebie, który nazywa się „poczucie własnej skuteczności”.

Jest to wspaniała zawodniczka, która zbudowała poczucie własnej skuteczności i wierzy w to, że może odnieść sukces oraz z każdym dniem może być lepsza. Co robi nawet dzisiaj po zakończeniu kariery sportowej.

Co psychologia sportu mówi na temat porównywania siebie z innymi zawodnikami?

Według psychologii sportu idealnie byłoby, gdyby zawodnicy skupiali się na własnym wykonaniu

i nie porównywali się z innymi.

Jest to jednak trudne do osiągnięcia i wymaga pracy. Porównywanie się z innymi, jeśli mamy tzw. słaby mental, może ciągnąć nas w dół, obniżając naszą pewność siebie i samoocenę, budując dużą wewnętrzną presję.

Wszystko w połączeniu z dużą ambicją może sprawić, że nie zdobędziemy wymarzonego medalu. Porównania z innymi sprawiają, że dążymy do czegoś, co nie jest nasze. Możliwe, że nie jest nawet w skali naszych możliwości.

Zawsze jednak możemy osiągnąć swój szczyt.

A czy kluczem do sukcesu nie jest po prostu wyznaczanie sobie realnych celów?

Jak najbardziej. Jest to coś, co niedawno zrobił nasz polski zawodnik, specjalizujący się w biegu na 800 m Adam Kszczot, który wycofał się z wyjazdu na igrzyska olimpijskie w Tokio, mając kwalifikację. Zawodnicy, którzy marzą o możliwości wzięcia udziału w Igrzyskach Olimpijskich, również i kibice, dziwili się dlaczego ten zawodnik nie jedzie. Tymczasem, on powiedział, że jego już sam wyjazd na igrzyska nie interesuje, on chce jechać po medal. Adam Kszczot wiedział, że w tym momencie jego forma nie jest medalowa, dlatego się wycofał. Jest to bardzo dojrzała decyzja, realna ocena sytuacji oraz swoich celów.

W psychologii sportu uczymy też jak stawiać cele, aby były realne, ale nadal ekscytujące. Dobrze, żeby były one zapisane, określone w czasie, mierzalne. Jest to wielka sztuka, której zawodnicy muszą się uczyć. Co ciekawe jest to coś, o czym zawodnicy często muszą sobie przypominać. Ponieważ kiedy idzie im już bardzo dobrze, nagle znowu muszą stawiać sobie nowe osiągalne cele.

Napisała pani książkę ,,Trening Wygrywania”. Czy według pani wygrywania można się nauczyć?

Czy wygrywać można zawsze?

Moim zdaniem wygrywania, można się nauczyć, bez względu na to, gdzie i z jakimi predyspozycjami się urodziliśmy. Czasem musimy znaleźć dla siebie niszę, kategorię, w której możemy i chcemy wygrywać.

Myślę, że sama jestem tego świetnym przykładem. W bieganiu nigdy bym nie wygrywała, za to jestem trzykrotną mistrzynią Polski w curlingu. Sama nauczyłam się wygrywania. Dzisiaj uczę mentalnie wygrywać innych. Uważam, że Polacy mają z tym duży problem.

Często w kluczowym momencie nie potrafią sięgnąć po wygraną, a wręcz cofają rękę, kiedy mają sięgnąć po wymarzony medal. Blokuje ich głowa, często coś wewnątrz podpowiada im, że nie zasługują na wygraną. Z moich obserwacji wynika, że jako Polacy mamy wysoką samoocenę, którą deklarujemy, kiedy jednak życie nas sprawdza, okazuje się coś odwrotnego.

Czy możemy wygrywać zawsze? Nie.

| 7

8 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| COOLTIME te cechy i umiejętności przez lata treningów i startowania w zawodach.

Z drugiej strony, gdyby amator chciał zacząć teraz uprawiać sport, to daje on świeżą perspektywę na jego życie. Uprawiając sport zmieniamy się, ewoluujemy, rozwijamy pewne umiejętności, także mentalne, które przydają nam się później w codziennym życiu, ale też i w pracy.

Ale możemy wygrywać w kluczowych momentach. Przykładowo w tenisie ziemnym okazuje się, że i tak 49-46% piłek zawodnik przegrywa, bo tam jest bardzo dużo wymian. Bardzo mały procent 2%-8% zaważa, kto wygrywa, a kto przegra i na którą stronę szala zwycięstwa się przechyli.

A czy to nie jest tak, że próbując uprawiać jakiś sport zawodowo, musimy się liczyć z tym, że fundujemy sobie emocje, z jakimi normalnie ludzie nie mają na co dzień do czynienia?

Sport profesjonalny jest obarczony ogromną presją i poświęceniem.

Porównałabym to do wagi, gdzie na jednej szali sportowiec stawia całe swoje życie, również prywatne, naukowe, zawodowe, cały swój czas, praktycznie 300 dni w roku jest się poza domem; przygotowanie do igrzysk, które są co 4 lata przecież nie trwa miesiącami, ale latami… A na drugiej szali jest medal.

Do tego jeszcze dochodzi presja kibiców. Uważam, że kibice powinni zacząć uprawiać sport, szczególnie ten, któremu tak mocno kibicują. My jako kibice bardzo łatwo wchodzimy w złe emocje, często słyszy się „No nie, znowu mu się nie udało. No jak on gra!”. Jesteśmy bardzo skorzy do negatywnych ocen, nie wiedząc nawet jaki to jest fizyczny i psychiczny wysiłek, żeby w ogóle zdobyć kwalifikację, żeby móc wystartować.

Wiele osób wystawionych na ocenę innych polega mentalnie. Wiele sportowców nie daje rady, pomimo dobrego przygotowania fizycznego i dużych chęci.

Jak radzić sobie z przegraną? Jak udźwignąć zawiedzione nadzieje wszystkich obserwujących?

Presja jest tak duża, że trudno dziwić się często pojawiającym się łzom na twarzach zawodników.

W ogóle się nie dziwię, że pojawiają się łzy, gdyż świadczą o tym, że ktoś był zaangażowany, że mu bardzo zależało. Często zdarza się, że po porażce sportowcy rezygnują, bo nie radzą sobie z nią psychicznie.

Porażkę trzeba przeżyć. Zawsze mówię, że jest ona jak żaba… którą trzeba połknąć i przetrawić. Ona nam stoi w gardle, to trwa. To jest bardzo niesmaczny, niefajny moment. Trwa tyle ile musi, żebyśmy my uspokoili emocje i to przepracowali. W tej sytuacji trzeba tę żabę z siebie po prostu kiedyś wypluć. Wówczas robi nam się lżej. Psycholog może nam tutaj pomóc, jeżeli nie radzimy sobie z tym sami, wesprzeć może również rodzina oraz najbliżsi. Często zapętlamy się w obwinianiu samych siebie, myślimy, że świat nam się zawalił. Wtedy potrzebujemy kogoś z zewnątrz, żeby wydostać się z tej czarnej dziury, w której jesteśmy.

Czy porażki są potrzebne do osiągnięcia sukcesu?

Czy korzystanie z pomocy psychologa sportowego jest w Polsce czymś popularnym?

Z moich obserwacji, jako Polacy mamy wysoką samoocenę, którą deklarujemy, kiedy jednak życie nas sprawdza, okazuje się coś odwrotnego.

Tak, bo wtedy sukces lepiej smakuje.

Z porażek dużo się uczymy. Nie uważam jednak, żeby porażki nas tylko wzmacniały. One też nas osłabiają i jeśli dobrze pójdzie tylko na krótki czas.

Czy bycie sportowcem przekłada się na inne dziedziny życia?

Badania na ten temat potwierdzają również moje obserwacje, że byli sportowcy są najlepszymi pracownikami. Są oni m.in. punktualni, zaangażowani, dokładni, potrafią realizować założone cele – wypracowali

Polscy sportowcy, których znamy z pierwszych stron gazet, nawet jeśli o tym nie mówią, trenują mentalnie.

Jest to istotny element treningowy i przygotowania do zawodów. 20 lat temu, kiedy zaczynałam, to rzeczywiście psychologia sportu byłam pewną nowością. Natomiast już Adam Małysz mówił otwarcie o współpracy z psychologiem i o tym, jakie wspaniałe efekty mu ona przyniosła. Tak samo Otylia Jędrzejczak, mówiła otwarcie o pracy z psychologiem. Myślę, że to są takie dwa nazwiska, które utorowały w Polsce drogę psychologii sportu, jako niezbędnej w osiąganiu sportowych celów. Zgłaszają się do mnie rodzice coraz młodszych zawodników, aby już na początkowych etapach wspierać młodych sportowców od strony mentalnej.

Jak pani myśli, dlaczego temat mentalności i radzenia sobie z presją jest coraz częściej podnoszony przez sportowców?

Czy winą mogą być social media i to, że sportowcy są cały czas narażeni na krytykę?

Media społecznościowe mogą działać na plus i na minus. Jeśli zgadzamy się na życie półpubliczne, ale jednak otwarte, mogą nas w związku z tym spotkać różne sytuacje. Ważne jest to, co publikujemy i co chcemy przekazać. Istotne jest to, jak zawodnicy udzielają wywiadów. Ich słowa mogą być później cytowane, nie zawsze w sposób dla nich korzystny. Sportowcy

często mówią w wywiadach od serca, ale nie skupiają się dokładnie nad doborem słów.

Co według pani jest niezbędne, aby osiągnąć sukces?

Powiedziałabym, że podejście długodystansowe. Wielu osobom wydaje się, że wygrana jest „tu i teraz”. Owszem, natomiast zawodnik przygotowywał się na tę chwilę miesiącami, a nawet latami. Jeśli chcemy wziąć udział w maratonie, to nasze przygotowania musimy rozłożyć na cały rok. Pytanie, czy mamy do tego cierpliwość i wytrwałość? W podejściu długodystansowym zakładamy gorsze momenty, spadki formy, porażki, trudne emocje, ale nad tym przyświeca nam cel.

Powiedziałabym także, że ludzie dzielą się na ,,mówców” i ,,działaczy”.

Ci pierwsi skupiają się na mówieniu, opowiadaniu czego to nie zrobią, ci drudzy faktycznie działają, trenują, uczą się i to oni finalnie osiągają cel.

Przekonana jestem, że w sercu kibicuje pani sportowcom, z którymi pracuje. Jak udaje się pani oddzielić prywatny stosunek emocjonalny do sukcesów poszczególnych zawodników od pracy?

Dla mnie to jest bardzo proste, kibicuję zawodnikom w zupełnie inny sposób. Zawsze pytam zawodnika, z którym pracuję, czy on jest z siebie zadowolony po starcie. Czy zrobił wszystko to, co zakładał, czy dał z siebie wszystko? Jeśli ,,tak”, to nasz cel jest zrealizowany i ja się bardzo cieszę. Dużo widzę po mowie ciała danego sportowca, po tym jak się zachowuje i jakie gesty wykonuje.

W ogóle mogłabym obstawiać przed startem, kto wygra, a kto przegra, po wywiadach, które są udzielane przez sportowców przed zawodami.

Z mowy ciała można bardzo dużo wyczytać, jeśli chodzi o przygotowanie mentalne poszczególnych zawodników.

Nastawienie widać w ciele.

Jestem bacznym obserwatorem, takim Sherlockiem Holmesem.

Uwielbiam kibicowanie, ale powiedziałabym, że kibicuję w profesjonalny dla mojego zawodu sposób.

Czy mogłaby pani przytoczyć najbardziej wyjątkowe momenty ze współpracy ze sportowcami?

Co weekend mam takie ekscytujące momenty. Regularnie dostaję od moich sportowców zdjęcia, wiadomości z opisem, co osiągnęli, jaki medal zdobyli, że są z siebie bardzo zadowoleni. To są absolutnie największe nagrody, które otrzymuję.

Bardzo lubię oglądać wywiady z moimi zawodnikami, odczuwam ogromną radość, gdy słyszę w ich słowach to, co razem wypracowaliśmy. Moje serce rośnie, kiedy widzę, że ich podejście i przygotowanie mentalne jest dobre.

COOLTIME |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

| 9

Dr Jacek Kornak j.kornak@cooltura.co.uk

Czas polskiej muzyki Ostatnio coraz częściej na brytyjskim rynku pojawiają się wysokiej jakości nagrania z polską muzyką. Nie są to już niszowe, półprofesjonalne nagrania niezależnych wytwórni, ale w pełni profesjonalne albumy, które mogą konkurować z najlepszymi na brytyjskim rynku.

A

by uczcić 75-lecie istnienia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, ukazał się album „Great Encounters”. Muzyka jest zawsze wspaniałym spotkaniem artystów z wykonywanym dziełem oraz publiczności z muzyką. Jednak najnowszy album Anaklasis to coś więcej, bo spotykają się nim różne tradycje, odmienne idiomy muzyczne i czasem sprzeczne temperamenty. Współcześni twórcy, wywodzący się z głównie z nurtu muzyki jazzowej i rozrywkowej, prezentują tutaj swoje wersje kanonicznych dzieł polskiego romantyzmu. Krzysztof Herdzin, Adam Bałdych, Adam Pierończyk oraz Adam Sztaba stworzyli niezwykle oryginalne utwory oparte na muzyce Chopina, Moniuszki, Wieniawskiego, Paderewskiego oraz Szymanowskiego. Gra orkiestra AUKSO pod batutą Marka Wosia. W ich wykonaniu każdy z utworów posiada odmienną stylistykę, ale zarazem każdy odznacza się bogactwem brzmieniowym. Woś niemal bawi się rytmami, ale zarazem oferuje klarowne i spójne interpretacje. Ciekawostką na albumie są aranżacje pieśni Moniuszki w stylu

łemkowskim. Pieśni te wykonuje Igor Hubert. Jest to nagranie, które wymyka się klasyfikacjom gatunkowym, ale bez wątpienia jest to nagranie wybitne.

Nakładem Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina ukazał się ostatnio album zawierający „Requiem C-dur” Luigi Cherubiniego oraz „Te Deum”

Karola Kurpińskiego. Utwór Cherubiniego miał swoją premierę w Paryżu w 1816 roku, natomiast Kurpiński wykonał po raz pierwszy swoją kompozycję w 1829 roku w Warszawie. Kompozycje te wiele łączy i zarazem sporo dzieli. Obaj kompozytorzy są głęboko zakorzenieni w tradycji klasycystycznej i garściami czerpali z muzyki Mozarta oraz Beethovena. Jednak o ile dzieło Kurpińskiego jest epigonem mijającej epoki, muzyka Cherubiniego wydaje się już zwiastować nadchodzący romantyzm. Wykonawcami są Collegium 1704 oraz Collegium Vocale 1704 pod kierownictwem Vaclava Luksa. Czescy muzycy świetnie rozpracowali dynamikę utworów Cherubiniego i Kurpińskiego. W ich wykonaniu utwory te posiadają bogate i ekspresyjne brzmienie.

Orkiestra Filharmonii Wrocławskiej w zeszłym roku skończyła 75 lat. Z tej okazji ukazał się album z nagraniem I symfonii oraz uwertury akademickiej Johannesa Brahmsa. Jako dyrygent wystąpił szef NFM Filharmonii Wrocławskiej Giancarlo Guerrero. NFM

Filharmonia Wrocławska to bez wątpienia jedna z najlepszych polskich orkiestr. Współpracowali z nią najwybitniejsi polscy dyrygenci, tacy jak Witold Lutosławski, Andrzej Panufnik czy też Stanisław Skrowaczewski. Dziś orkiestra występuje w Narodowym Forum Muzyki, o którym mówi się, że posiada najlepszą w Europie akustykę. Na swoim rocznicowym albumie muzycy NFM Filharmonii Wrocławskiej wykonują sztandarowe dzieł romantyzmu. Muzyka Brahmsa w ich wykonaniu jest pełna pasji, ale zarazem jest dobrze przemyślana i posiada spójną narrację. Guerrero to wybitny dyrygent, który sprawia, że muzyka Brahmsa jest fascynująca. Jego interpretacja jest zdecydowana, męska, ale zarazem bogata w szczegóły.

W pierwszą rocznicę śmierci Krzysztofa Pendereckiego ukazał się album zawierający kilka z jego najważniejszych kompozycji. Na albumie London Philharmonic Orchestra wykonuje „Koncert na róg i orkiestrę Winterreise”, „Adagio” na smyczki, „I Koncert skrzypcowy” oraz „Tren Ofiarom Hiroszimy”. Koncert skrzypcowy wykonuje Barnabas Kelemen jako solista, a dyryguje Michał Dworzyński. Pozostałe utwory dyryguje Maestro Penderecki. Kompozycje pochodzą z różnych okresów i prezentują awangardowe, ale także bardziej tradycyjne oblicze Pendereckiego. London Symphony Orchestra gra dość ostrożnie, ale dzięki temu odkrywa przed słuchaczami brzmieniowe bogactwo muzyki Pendereckiego.

10 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Nurkować może każdy Nurkowanie jest to absolutna pasja, to po prostu element mojego życia.

To jest coś, co będę robił zawsze! – mówi, pasjonat, założyciel polskiego Klubu Nurkowego „Waleń”.

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| 11

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

W

itaj. Zacznijmy od tego skąd u ciebie zainteresowanie nurkowaniem?

Myślę, że jestem z natury typem „człowieka wody”. Byłem pływakiem, mam bardzo poprawną karierę pływacką za sobą. Trenowałem w sekcji pływackiej Stali Mielec, pomiędzy 10. i 15. rokiem życia. Bardzo dużo, bardzo aktywnie, mnóstwo kilometrów dziennie: rano przed szkołą

podstawową – sportową, w Mielcu przy klubie FKS Stal Mielec, gdzie na trening szedłem na godzinę siódmą rano, później na dziewiątą do szkoły podstawowej i po południu jeszcze raz na trening na godzinę, w zależności, która to była klasa – 17.00 lub 18.00 (wychodziło, że pływałem średnio około tysiąca kilometrów rocznie). Czyli przepłynąłem w życiu mniej więcej 5 tysięcy kilometrów.

Czy oprócz pływania nurkowaniem także zajmowałeś się jeszcze w Polsce?

Jak skończyłem pływać nagle w moim życiu pojawiło się bardzo dużo wolnego czasu, ponieważ zniknęły mi dwa treningi dziennie i z niepokojem zacząłem rozglądać się jak to zagospodarować. I znalazłem wraz z kolegą, w pierwszej klasie szkoły średniej w technikum w Mielcu, klub nurkowania. Zapisałem się tam natychmiast. Przystąpiłem do pierwszego kursu, tego najniższego stopnia. Nazywało się to wtedy „płetwonurek III stopnia”. Klub ten

Pamiętam. To było w 2005 roku. Wówczas po raz pierwszy spotkaliśmy się i powstał pierwszy artykuł o was…

Dokładnie tak było. Wtedy poznaliśmy się. Ten klub założyliśmy na trzy sekcje: wysokogórską, spadochronową i moją – nurkową.

Później, w jakimś sensie w sposób naturalny, wyłonił się z tego pojedynczo każdy jeden klub. I wysokościowy i mój – płetwonurków.

Ile osób należy do klubu i ile przewinęło się przez klub na przestrzeni lat?

Aleksander Fox

działał w Lidze Obrony Kraju. Byłem takim strasznym aktywistą, że po 5 latach w wieku 21 lat zostałem prezesem tego klubu. Zresztą notabene najmłodszym prezesem Ligi Obrony Kraju płetwonurków w Polsce.

Założyłeś i prowadzisz w Londynie Klub Nurkowy „Waleń”. Powiedz, jakie były jego początki i skąd wziął się pomysł założenia go?

Początki wynikały z poszukiwania pomysłu na wolny czas i na hobby.

Miałem to szczęście, że poznałem w życiu wielu ciekawych ludzi, także tu, w Londynie. Jednym z nich był Rafał Pająk, z którym, na bazie naszych zainteresowań i poszukiwań do zagospodarowania wolnego czasu w kontekście hobby, założyliśmy Polskie Centrum Sportów Ekstremalnych w Balham.

Ile osób należy to trudno powiedzieć w kontekście jaką miarą to mierzyć. Ludzie zawsze przewijają się, to naturalny proces. Odchodzą, przychodzą, trzymają się bliżej lub dalej. Na pewno rok w rok przewija się po kilkadziesiąt osób. Natomiast na przestrzeni tych już 13 lat, a w zasadzie już 14. się zaczął, myślę, że są to absolutnie setki osób.

Powiedz, jak okres pandemii i lockdownu wpłynął na twoją i waszą działalność?

Okres pandemii i lockdownu, tak jak i na nasze życie, niezwykle wpłynął na moją działalność i wszystkich nurków w ogóle. Przez większość 2020 i 2021 roku baseny, nurkowiska śródlądowe i mariny były pozamykane. Ja np. miałem jak gdyby zaaresztowaną swoją łódkę, bo choć mogłem ją sobie wybrać do serwisu

12 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

SUPPORT:

Bilety dostępne na PrlLiveMusic.co.uk Organizator:

ive

Patronat medialny:

18

września

O2 Shepherd’s Bush Empire

LETNIA PASJA |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021 to w marinie i na morzu nie mogłem z niej korzystać.

Gdzie zatem zdążyliście jeszcze przed tym okresem wyjechać?

Hmm, rok 2019 przedpandemiczny był fantastyczny, bo byliśmy na Karaibach, Wyspach Kanaryjskich, w Grecji i na Balearach. W marcu tego roku rzutem na taśmę byliśmy na wyprawie na Wielkiej Rafie Koralowej i na wycieczce w Australii, gdzie było wszystko co można sobie wymarzyć.

Dwa tygodnie na katamaranie na Morzu Koralowym, była rafa, potem na lądzie dzikie kangury, papugi i misie koala i wycieczka do Sydney. Potem był trudny powrót, kwarantanna i... czas pandemii na dobre.

Kto może należeć do klubu?

Należeć do klubu i nurkować, jakbym to połączył. Więc tak naprawdę nurkować może każdy, kto ma na to ochotę i jest zwyczajnie zdrowy. To nie są czasy, kiedy na świecie – w Polsce, w Anglii – nurkowali tylko i wyłącznie komandosi. Tu mówimy oczywiście o nurkowaniu rekreacyjnym, takim ta aktywność ruchowa jest najczęściej praktykowana na świecie. Dziś mogą to robić dzieci od lat ośmiu, a od dziesięciu w pełnym zakresie szkoleniowym, do dosłownie wieku emerytalnego – ci, którzy chcą, lubią wodę i nurkują z powodzeniem.

Masz wszelkiego typu pozwolenia instruktorskie odnośnie różnych form nurkowania, a jaki jest twój ulubiony?

Szkolenia dają mi w życiu możliwość poznawania ludzi.

Bardzo sobie to że cenię. Znam ich mnóstwo: ludzi bardzo ciekawych, ludzi wyjątkowych. (...) Jestem w pewnym sensie częścią ich niezwykłej przygody.

Nurkowanie niejedno ma imię. Ja reprezentuję trzy rodzaje nurkowania: ten najbardziej popularny dla wszystkich rodzaj nurkowania rekreacyjnego; oprócz tego jest nurkowanie techniczne, czyli bardzo zaawansowane, głębokie i wydłużone oraz trzeci rodzaj – myślę tutaj przede wszystkim o moim ulubionym, ukochanym: nurkowaniu jaskiniowym. We wszystkich tych

| 13

dziedzinach jestem instruktorem, co czyni mnie dla osób, które mają okazję się szkolić, wiarygodnym jako instruktor wszechstronny. Muszę jeszcze powiedzieć, że doskonałym uzupełnieniem tego, co robię na wodzie, co daje mi podstawę, by być jeszcze bardziej świadomym wodniakiem jest to, że działam bardzo aktywnie także na poziomie instruktorskim jako instruktor żeglarstwa morskiego i motorowodniactwa.

Jest to, uważam, rewelacyjnym uzupełnieniem tego wszystkiego co robię w nurkowaniu, ponieważ poszerza świadomość, bo wiedząc jak np. funkcjonują pływy, znając mapy mórz i oceanów i umiejąc obsługiwać łodzie motorowe czy żaglowe, jeszcze lepiej, jeszcze sprawniej mogę poruszać się w nurkowaniu. I w Anglii i na całym świecie. Zaliczyłbym to jako kolejną pasję, coś zdecydowanie więcej, niż tylko uzupełnienie do innych moich działalności.

Na jakich wodach najbardziej lubisz nurkować? Czy są takie miejsca, które preferujesz?

Myślę, że nurkowałem w zasadzie w każdych warunkach. Generalnie w każdych, bo i tam, gdzie zaczynałem, czyli w Polsce, czy tutaj, tzn. w Anglii.

Dokończenie na str. 14

14 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| LETNIA PASJA

Trzeci rodzaj nurkowania, który ja reprezentuję i który uwielbiam chyba najbardziej, tak prywatnie, to nurkowanie jaskiniowe. Można powiedzieć, że najtrudniejsze. Żeby jednym zdaniem scharakteryzować – „Droga wejścia, drogą wyjścia”. Czyli nie ma czegoś takiego, że jesteśmy na przykład na głębokości 50 m pod wodą, więc mamy 50 m do powierzchni, jak w nurkowaniu innym. Powiedzmy, że płyniemy godzinę w jedną stronę, to cokolwiek mielibyśmy zrobić w interakcji na cokolwiek by się stało, to powrót trwa dokładnie tyle samo, czyli godzinę. Nie ma drogi na skróty.

Jest to pas północnoeuropejski, czyli nietropikalny, który ma swój urok. Doświadczyłem nurkowania w tropikach, w Azji, w Afryce i Amerykach. To ma swój urok oczywisty – wakacyjny, niepowtarzalny. Wszędzie tam panują doskonałe warunki do rozpoczynania hobby, do nurkowania, do fotografii.

Wiadomo, tysiące kolorów, formacji życia roślin, zwierząt, pełna rekreacja.

Ponadto „technika”, czyli nurkowanie głębokie, zawsze wiąże się z tytułową głębokością. Ale tak naprawdę na dużej głębokości, czyli dziesiątkach metrów, życia tam jako takiego nie ma. To już jest stricte nurkowanie sportowe, gdzie wyzwaniem samym w sobie jest ta głębokość i czas pobytu pod wodą.

Ile kosztuje podstawowy sprzęt do nurkowania?

Myślę, że trzeba to powiedzieć – żeby zacząć nurkować nie trzeba mieć własnego sprzętu. Przysłowiowe „Nie trzeba mieć krowy, żeby się mleka napić”. We wszystkich właściwie szkołach nurkowych, w Polsce, Anglii czy na świecie, szkoły/kluby dostarczają sprzęt na szkolenia dla początkujących.

Więc jest to tylko koszt tegoż szkolenia, czyli średnio 1500-2000 złotych w Polsce, około 400 funtów w Anglii za szkolenie podstawowe. Natomiast w odpowiedzi na pytanie o cenę sprzętu to 1500-2000 tys. funtów trzeba zapłacić za sprzęt nowy.

Jaki jest twój rekord zejścia pod wodę?

81 metrów. To nie jest bardzo dużo, ale i nie jest na pewno mało. Tak czy inaczej w dalszym ciągu do poprawienia (śmiech).

Co uważasz w swoim 30-leciu działalności za swoje największe dokonanie?

Jak długo z tej głębokości trzeba się wynurzać?

W zależności od pobytu na tej głębokości. Tamto moje nurkowanie trwało prawie dwie godziny!

Czy jest ktoś na kim się wzorowałeś, szczególnie w początkach swojej kariery?

Lektura była jak gdyby moim nieodłącznym towarzyszem od samego początku. Natomiast jeśli chodzi o idola – to też taki był, żeby była jasna sprawa. Dobrze jest mieć idoli.

Jacques Cousteau – opoka światowego nurkowania. Człowiek, który jak gdyby zapoczątkował nurkowanie swobodne, nurkowanie w niezależnych aparatach nurkowych. I jako pierwszy kręcił kolorowe filmy pod wodą. Dostał m.in. Oscara za „Odyseję podwodną”.

Organizował wyprawy na całym świecie swoim kupionym, a później dostosowanym ogromnym czasowym

wysiłkiem i finansowym, sponsorskim łodzią-statkiem nurkowym „Calypso”. Zaczynał w latach 60., a w latach siedemdziesiątych i latach osiemdziesiątych nastąpił rozkwit działalności Jacques’a Cousteau.

Powiedz nam więcej o twoim ulubionym nurkowaniu jaskiniowym…

Jeśli chodzi o moją osobę to na pewno osiąganie każdego stopnia instruktorskiego. Jest to wyzwaniem, ale daje ogromną satysfakcję, czy to na poziomie rekreacyjnym, technicznym czy jaskiniowym. Natomiast z projektów, to znany m.in. z „Cooltury” projekt „Piłsudski”, polegający na organizacji nurkowań do wraku MS Piłsudski, sztandarowego statku, który zatonął w 1939 roku zaraz na początku wojny, w październiku, niedaleko

LETNIA PASJA |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

| 15

kamieniołomu w Chepstow, to czasami jesteśmy wręcz większością, a na pewno pierwsi po Anglikach. Żadna inna nacja nie występuje w Anglii w takim wymiarze ilościowym jak nacja polska.

Wspomniałeś o nurkowaniu w kamieniołomie w Chepstow.

Powiedz zatem gdzie tutaj na Wyspach Brytyjskich nurkowałeś lub nurkujesz i które miejsca byś polecił?

Newcastle. Nurkowanie na tym wraku odbyło się z udziałem wielu mediów, pod głównym patronatem „Cooltury” i radia PRL, ale również telewizji i wielu gazet. Był i TVN i Newsweek i inni.

Było to na swój sposób docenienie samego projektu.

Wśród wód lądowych na pewno kamieniołom w Chepstow jest takim sztandarem, ma dobrą reklamę, iż jest to najgłębsze śródlądowe nurkowisko na Wyspach Brytyjskich. Kamieniołom, który ma 80 m głębokości jest na swój sposób niepowtarzalny. Byłem na jego dnie wielokrotnie. Tam też prowadzę szkolenia na stopnie techniczne.

Natomiast jeśli chodzi o morze, to mamy ten komfort, że mieszkamy na wyspie i mamy mnóstwo, mnóstwo wraków wokół niej. Wiadomo, Anglia przez obie wojny i setki lat była potęgą marynistyczną i naturalnie w swoich wodach kryje sporo wraków, więc nurkujemy tu naokoło. Oprócz tego, co jest ważnym akcentem, mam tu dużą, 12-osobową łódź nurkową w PortlandWeymouth i tam na morzu nurkujemy najczęściej.

Masz wszystkie uprawnienia instruktorskie i zajmujesz się szkoleniem. Dlaczego to robisz?

Jakie rady dałbyś osobom, które dopiero chciałyby zacząć przygodę z nurkowaniem?

Powód jest dla mnie dość miły.

Szkolenia dają mi w życiu możliwość poznawania ludzi. Bardzo sobie to cenię. Znam ich mnóstwo: ludzi bardzo ciekawych, ludzi wyjątkowych. Myślę, że to jest taka motywacja, której nigdy nie stracę. Oprócz tego zawsze jest to forma realizacji siebie i forma dawania satysfakcji oraz zadowolenia ludziom, którzy wdrapują się na tę drabinkę nurkową, pokonując krok po kroku przeciwności. Jestem w pewnym sensie częścią ich niezwykłej przygody.

Zatem czym jest dla ciebie samo nurkowanie?

Nurkowanie jest to absolutna pasja, to po prostu element mojego życia. To jest coś, co będę robił zawsze!

Jak duże jest tutejsze środowisko nurkowe?

W Anglii jest duże środowisko nurkowe, bo – nie ma co ukrywać – tę nację stać na to, żeby nurkować i każdy może to robić, kto sobie zamarzy.

Twój przykład stanowi, że nie tylko oni. Robisz to na najwyższym poziomie, robisz to po prostu dobrze…

Jak wiele osób poznałeś w środowisku polskich nurków przez te naście lat?

Środowisko polskie oceniam w tej chwili na około 300-400 osób stale nurkujących. Jesteśmy absolutnie mocni. Jak jedziemy na nurkowiska – to jest taki nowo umowny termin – np. do

Nie bać się, nie odkładać planów i zrobić to w najbliższy weekend lub w najbliższym wolnym terminie w swoim lokalnym centrum nurkowym.

A jak ktoś sobie życzy nurkowania w polskim towarzystwie, z polskim instruktorem, to zapraszamy do nas!

Jakie są wasze cele na przyszłość?

Nasze cele na najbliższą przyszłość to pełny powrót do czasów sprzed pandemii. Choć na morzu pływamy już jak dawniej, a na śródlądziu prawie to baseny dopiero powoli odzyskują normalny tryb funkcjonowania.

Natomiast wycieczki zagraniczne, zwłaszcza te grupowe są bardzo utrudnione, wiadomo, testy, szczepienia i różne inne ograniczenia, to wszystko przeszkadza w naszej działalności, dlatego nasz główny cel i oczekiwania to by świat jak najszybciej wrócił do normalności czego sobie, Tobie Darku i czytelnikom życzę.

Powiedz jeszcze, gdzie można śledzić twoje i wasze dokonania oraz działalność bieżącą?

Kieruję w tym celu na naszą stronę internetową www.polishdivingclub.com, na facebooku: Polish Diving Club „Whale” and Polish Diving School PDS, a wszystkiego można dowiedzieć się pod numerem telefonu 07765404622. Serdecznie zapraszam!

PRODUCENT I INSTALATOR Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX 0208 963 9701

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk

16 |

Sprawdź czy należy Ci się

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

ODSZKODOWANIE

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc: rowerzystą, kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu, Taxi

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

07500 300 600 www.dnsclaims.co.uk

cooltrip |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

| 17

Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Zjawiskowy Cypr Zamek Kyrenia znajdujący się w północnej części Cypru

Nazywany popularnie Wyspą Afrodyty, położony we wschodniej części Morza Śródziemnego Cypr jest miejscem niezwykle popularnym w okresie wakacyjnym nie tylko dla turystów z Polski.

Wyspa ta ma w „swojej ofercie” zarówno zapierające dech w piersiach widoki, jak też kurorty, przepiękne stanowiska archeologiczne oraz... istne cuda natury.

Z

anim jednak skupimy się na wyjątkowych walorach Wyspy Miłości, jak często nazywany jest Cypr, musimy wiedzieć, że jest niestety podzielona nietypowym pasem granicznym, przebiegającym wzdłuż jej stolicy – Nikozji.

Oddziela ona część północną, będącej pod władaniem Turcji, od jej części południowej, na którą szczególnie zwrócimy uwagę.

Zaobserwować należy też … ruch lewostronny. Jeśli więc wypożyczymy auto, to turystom z Wysp Brytyjskich, więc również nam, różnicy w poruszaniu się tam nie będzie żadnej.

Niewątpliwą zaletą jednej z najpiękniejszych wysp basenu Morza Śródziemnego jest klimat. Wysokie temperatury sprawiają, iż sezon trwa tu właściwie przez cały, okrągły rok. Od kwietnia, aż do listopada średnia temperatura wynosi ok. 27°C (maksymalnie 38°C), z kolei poza sezonem jest to ok. 18°C, zatem każdy może wybrać termin, jaki mu pasuje.

Zalety miejscowej kuchni śródziemnomorskiej opiszę na kolejnej stro-

nie, skupmy się zatem na innych zaletach tego miejsca. A ta słoneczna wyspa może oczarować każdego. Są tam i skaliste wybrzeża, krystaliczna woda, jak i zielone góry Troodos. Dodajmy do tego niezwykle bogatą infrastrukturę turystyczną, w tym tę dla miłośników czynnego wypoczynku – szeroki wybór sportów wodnych, pola golfowe, akwarium oceaniczne, aquaparki i inne miejsca warte poznania. Zresztą, podobnie jak unikatowa specyfika małych, cypryjskich wiosek oraz zwiedzanie kościołów bizantyjskich, które są wpisane na listę UNESCO. O miejscowych plażach można napisać wiele i wszystko będzie prawdą. Piękne, urozmaicone i – co istotne – czyste. Są tam zarówno miejsca piaszczyste, jak i kamieniste. Po prostu raj dla miłośników pływania, nurkowania, kajaków i innych sportów wodnych i podwodnych. Dość powiedzieć, iż pośród 39 plaż na świecie, które uzyskały „błękitną flagę” jakości znalazły się aż trzy cypryjskie – Pyrgos, Agios Tuchom oraz Pentakomo w Limassol. Na wyspie znajduje się kilka interesu-

jących półwyspów i zatok. Z tych pierwszych największym jest półwysep Karpasia, z kolei z zatok największymi z nich są Morfou, Akrotiri, Chysodni, Episkopi, a także Famagusta i Larnaka. Na południu występują wysokie klify, pośród których znajdziemy wiele plaż piaszczystych. Gwoli ścisłości dodać należy, iż w północnej, tureckiej części wyspy takie plaże także występują. ¾ Cypru zajmują góry, z największymi i najbardziej urokliwymi Górami Troodos na czele (te zajmują połowę całej powierzchni wyspy).

Warto także wiedzieć, że wyspa podzielona jest nie tylko na dwie strefy polityczne, ale – co za tym idzie – także kulturowe. Jak już wspomniałem, północna część zajęta jest przez Turków, czyli wyznawców Islamu, z kolei południe zamieszkują Grecy, czyli ludność prawosławna. Rytm życia miejscowych wyznaczają zatem święta kościelne, jednak dla nas – przyjezdnych, przede wszystkim na Cyprze liczą się atrakcje turystyczne. A tych jak widzicie państwo jest bez liku. Zapoznajmy się zatem z kilkoma z nich…

18 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| cooltrip

Cape Greco

„Most zakochanych” w Cavo Greco

Znany również jako Cavo Greco jest chronionym parkiem narodowym, który oferuje piękne ścieżki przyrodnicze, wspaniałe widoki na morze i możliwość odkrywania ekscytujących morskich jaskiń. Na jego terenie znajduje się aż dziewięć ścieżek dydaktycznych, szlak do jazdy konnej i szlak rowerowy, które wiją się przez lasy jałowcowe i wzdłuż klifów morskich. Na ich przebiegu znajdziesz wiele punktów widokowych, z cudowną panoramą na półwysep, skalne urwiska z jaskiniami oraz miejsca idealne do nurkowania i pływania. Będąc w Cape Greco nie możesz przegapić również Jaskini Cyklopa z zachwycającym widokiem na turkusowe wody Morza Śródziemnego, Mostu Miłości (Monachus Arch) oraz naturalnego łuku skalnego – Kamara tou Koraka.

Słone jezioro Salt Lake w Larnace

Larnaka to niewielkie miasto na południowym wybrzeżu Cypru słynące przede wszystkim z pięknego słonego jeziora. Tak naprawdę znajdują się w niej aż cztery akweny. Największy z nich to Aliki. Są jeszcze Orphan, Soros i Spiro, które łączą się w jedno tworząc drugie co do wielkości słone jezioro na Cyprze. Obszar otaczający Salt Lake to łagodne wzgórza, park miejski i liczne ścieżki piesze. Jest to idealne miejsce na spokojny spacer, szczególnie podczas zachodu słońca.

Skała Afrodyty

Petra tou Romiou czyli tzw. Skała Afrodyty to zachwycająca formacja skalna wyrastająca wprost ze spienionych fal Morza Śródziemnego. Legenda głosi, że jest ona miejscem narodzin Afrodyty- greckiej bogini piękności, miłości i płodności. To właśnie ze względu na Afrodytę Cypr bardzo często nazywany jest też Wyspą Miłości.

Flamingi w Salt Lake Plaża Nissi Beach

Plaże to najważniejsze atrakcje Cypru, a Nissi Beach została okrzyknięta tą najpiękniejszą. Miękki, biały piasek opływający wody zatoki, turkusowa woda, mała skalista wysepka, do której dotrzesz brodząc po kostki w wodzie czy niesamowite zachody słońca to tylko kilka z jej zalet. Od rana do późnej nocy na plaży Nissi gra muzyka, odbywają się imprezy tematyczne i różne konkursy. Jeśli się na nią zdecydujesz na pewno nie będziesz miał czasu, aby się nudzić!

cooltrip |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

Góry Troodos

Park Archeologiczny Kato Pafos

| 19

Góry Troodos określane są mianem „zielonego serca Cypru”. Przepełnione są małymi, klimatycznymi wioskami, tajemniczymi monastyrami i zachwycającą śródziemnomorską przyrodą.

Po całych górach rozsianych jest wiele szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych i obiektów kempingowych. Góry Troodos oddalone są o niecałe godzinę od niemal każdego większego miasta położonego na wybrzeżu. Są idealną propozycją dla miłośników natury, aktywności i wszystkich tych, którzy choć na chwilę chcą nieco odpocząć od zgiełku cypryjskich kurortów.

Panorama Gór Troodos, widok od strony miasta Pedoulas

Jeśli jesteś miłośnikiem archeologii i historii starożytnej nie możesz przegapić Parku Archeologicznego Kato Pafos!

Wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, obejmuje on większość starożytnego miasta Pafos, które było dawną stolicą Cypru. Większość ruin pochodzi z okresu rzymskiego, ale są też zabytki, sięgające czasów prehistorycznych i średniowiecznych. Najważniejsze z nich to cztery rzymskie wille, teatr, zamek Saranta Kolones, ruiny wczesnochrześcijańskiej bazyliki Limeniotissa i przepiękne skomplikowane mozaiki datowane na II wiek n.e.

Wodospad Millomeris

Wodospad Millomeris to najwyższy wodospad na Cyprze. Spieniona woda spada z niego z wysokości 15 metrów.

Usytuowany jest w leśnym wąwozie niedaleko wioski Pano Platres. Jest spokojną oazą idealną dla osób chcących odpocząć na łonie natury. Nie ma opłaty za dostęp do wodospadu.

Wioska Lania

Lania to mała klimatyczna wioska, którą zdecydowanie warto odwiedzić. Znajdziesz ją zaledwie 25 km od gwarnego Limassol u podnóży Gór Troodos. Miejscowa legenda głosi, że Lania wzięła swą nazwę od imienia córki mitycznego Dionizosa, boga wina. A jej mieszkańcy posiedli ogromną wiedzę na temat uprawy winorośli i produkcji boskiego trunku.

Dzika plaża Lara Beach

Najpiękniejsze atrakcje Cypru zamyka dzika plaża Lara Beach. Znajduje się ona na Półwyspie Akamas tuż nieopodal Kanionu Avakas. Jest na niej pusto i cicho. Często opisywana jest jako mały raj. Jej wody są krystalicznie czyste, a piasek miękki i złocisty. Znajduje się na obszarze objętym ochroną, bo do życia upodobały ją sobie żółwie zielone.

W pobliżu plaży Lara Beach znajdują się przepiękne klify.

Kanion Avakas

Z Gór Trodoss przenosimy się na pobliski Półwysep Akamas. Znajduje się tam wysoki na 30 m i długi na 3 kilometry Kanion Avakas. Jest on jedną z piękniejszych atrakcji na Cyprze. Przez wąwóz biegnie szlak spacerowy o długości 7 km umożliwiając podziwianie wspaniałych formacji skalnych i różnorodnej fauny i flory.

W wąwozie żyją bowiem lisy, zające, sowy i niezliczona ilość motyli. Najlepszymi porami na wizytę w Kanionie Avakas są wiosna, lato i jesień.

20 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Marcin Urban m.urban@cooltura.co.uk

North Pennines W tym odcinku Cooltrip wybieramy się ponownie na północ Anglii, w region North Pennines uznany za obszar o wyjątkowej wartości przyrodniczej i UNESCO Global Geopark. Rozległy teren skrywa naturę w jej pierwotnej formie, w wielu miejscach nieskażoną ręką człowieka.

Wodospad High Force, największy wodospad w Anglii

COOLTRIP |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

N

orth Pennines to oszałamiający krajobraz pełen otwartych wrzosowisk i torfowisk, atrakcyjnych dolin i łąk, rwących górskich rzek, wspaniałych lasów, przyjaznych społeczności, intrygujących śladów przeszłości górniczej i przemysłowej, rzadkich gatunków ptaków, zwierząt i roślin oraz wielu, wielu innych atrakcji.

Region najlepiej zwiedzać pieszo lub na rowerze. Ułatwią nam to wytyczone i oznakowane szlaki turystyczne. Interaktywna mapa, do której link podajemy poniżej przedstawia ponad 70 tras po najciekawszych zakątkach North Pennines.

ALLEN VALLEYS

Allendale, leżące w sercu doliny Allen Valleys, to dawna osada górnicza. Południowe Tyne to cudownie nieodkryte miejsce – wijąca się rzeka otoczona prastarymi lasami, prowadząca nas na rozległe, otwarte wrzosowiska.

ALSTON & THE CUMBRIAN NORTH PENNINES Okolice Alston, najwyżej położonego miasta targowego w Anglii, zapewniają jedne z najwspanialszych terenów spac erowych w okolicy – ​​w tym wysokie Cross Fell – najwyższe angielskie wzgórze poza Lake District.

BLANCHLAND & THE UPPER DERWENT

Upper Derwent, jedna z dolin Durham, jest często pomijanym zakątkiem North Pennines, ale jeśli zapuścisz się w jego ukryte głębiny, na pewno nie zawiedziesz się.

TEESDALE

Teesdale jest najbardziej wysuniętą na południe doliną Durham. Rozległe wrzosowiska i urwiska tworzą epicki widok. Doznania są tak silne, że wielu turystów wraca tu już na następny urlop.

© Wozzie / Shutterstock.com

| 21

22 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| COOLTRIP

WEARDALE

Weardale i Durham Dales, był niegdyś terenem łowieckim księcia hrabstwa Durham. Eastgate i Westgate wyznaczały granicę starego Stanhope Deer Park, gdzie odbywały się „Wielkie pościgi” za jeleniami.

Zobacz interaktywną mapę szlaków na: www.northpennines.org.uk/ visit-explore

North Pennines fakty - w regionie znajduje się 40 proc. wyżynnych łąk kośnych w Wielkiej Brytanii, 30 proc. wrzosowisk wyżynnych Anglii i 27 proc. bagien - jest domem dla 80 proc. cietrzewia w Anglii - to miejsce, w którym można zobaczyć uszatka, ouzela, bekasa i krwawodzioba - ma ważne siedliska – 36 proc.

North Pennines zostało uznane za obszary o szczególnym znaczeniu naukowym - spotkamy tu czerwone wiewiórki, wydry i rzadkie arktyczne rośliny alpejskie - jest popularnym miejscem hodowli ptaków brodzących w wyżynnej Anglii - największy wodospad w Anglii – High Force w Upper Teesdale RAMKA

North Pennines jest jednym z ośmiu Globalnych Geoparków UNESCO w Wielkiej Brytanii. To miejsca, w których wybitne dziedzictwo geologiczne jest wykorzystywane do wspierania zrównoważonego rozwoju poprzez ochronę, edukację, interpretację i turystykę przyrodniczą. W ramach Globalnej Sieci Geoparków pracownicy i partnerzy geoparku współpracują, aby dzielić się pomysłami, pozyskiwać fundusze, promować wzajemnie swoje obszary i realizować projekty. North Pennines jest geoparkiem od 2003 roku.

Warto zobaczyć: THE GARDEN STATION

W Wielkiej Brytanii znajduje się siedem innych światowych geoparków UNESCO, rozciągających się od angielskiej riwiery na południu do geoparku Szetlandów na północy. Dwa geoparki znajdują się w Walii, a transgraniczny geopark jest współdzielony przez Irlandię Północną i Republikę Irlandii. Miejsca te są częścią rosnącej światowej sieci geoparków UNESCO, mających równie duże znaczenie jak obiekty światowego dziedzictwa UNESCO i rezerwaty biosfery.

Kształtowanie się krajobrazu North Pennines trwało prawie 500 mln lat, a jego

Zabytkowa kopalnia ołowiu udostępniona dla zwiedzających. Uwaga! Do zwiedzania sztolni trzeba zabrać własne kalosze.

Adres: Cowshill, Bishop Auckland DL13 1AR Więcej informacji: killhope.org.uk

DERWENT RESERVOIR

Garden Station.

Fot. Facebook/TheGardenStation

Pięknie odrestaurowany drewniany wiktoriański dworzec kolejowy położony w malowniczym ogrodzie.

Przed laty obsługiwał pociągi na nieczynnej już linii kolejowej Hexham – Allendale.

Adres: The Garden Station, Langley on Tyne, Hexham, Northumberland, NE47 5LA Więcej informacji: www.facebook.com/ TheGardenStation

Zbiornik wodny Derwent Reservoir.

Fot. mynorthpennies.co.uk

skały, minerały i skamieniałości opowiadają niezwykłą historię. Skały, które leżą pod większością obszaru, powstały w pradawnych morzach tropikalnych, deltach rzek i lasach deszczowych. W wyniku stopienia warstwy skał magmowych Whin Sill złoża mineralne w okolicy skrystalizowały się. Skały w North Pennines opowiadają o dawno zaginionym oceanie, wulkanach i pustyniach. W niedawnej przeszłości geologicznej rozległe pokrywy lodowe wygładzały i rzeźbiły krajobraz.

A w ciągu ostatnich kilku tysięcy lat mieszkańcy regionu dalej kształtowali krajobraz budując osady, kopalnie i kamieniołomy.

Osoby interesujące się geologią i geografią odkryją w North Pennines fascynującą geologiczną historię. Niektóre z najbardziej widowiskowych krajobrazów regionu zostały ukształtowane przez potok skał magmowych Whin sill, podczas gdy na inne wpłynęło górnictwo i poszukiwanie minerałów. Wapień jest jednym z najcenniejszych minerałów w okolicy, a charakterystyczne piaskowce w dolinie Eden opowiadają historię pustyń i powodzi.

Obszar North Pennines to także mekka dla miłośników archeologii. Prowadzone tu wykopaliska odkryły ślady aktywności ludzi w trakcie ostatnich 10 tys. lat, sięgając wstecz do mezolitu, kiedy pierwsze grupy myśliwych pojawiły się na tym obszarze po ostatniej fazie epoki lodowcowej.

Na przestrzeni lat przeprowadzono tu stosunkowo niewiele badań w porównaniu z innymi obszarami północnej Anglii, ale zrobiono wystarczająco dużo, aby odkryć potencjał tego miejsca.

Wybierz się na wycieczkę zabytkowym pociągiem po trasie prowadzącej przez pełną oszałamiających widoków okolicę Weardale, wzdłuż rzeki Wear między Bishop Auckland i Stanhope.

Adres: The Weardale Railway, Stanhope Station, Stanhope, Weardale, Bishop Auckland, Co. Durham, DL13 2YS Więcej informacji: www.weardalerailway.com

HAMSTERLEY FOREST

Zbiornik wodny malowniczo położony na północnym wschodzie North Pennines.

KOLEJ WEARDALE

KILLHOPE LEAD MINING MUSEUM

Największa połać lasu w County Durham. Mieszanka lasów liściastych, łąk i lasów iglastych.

Zabytkowa kopalnia Killhope Lead Mining Museum.

Fot. Facebook / Killhope Lead Mining Museum

Weardale Railway.

Fot. Facebook/ WeardaleRailway

Adres: Hamsterley Forest, Redford, Hamsterley, Bishop Auckland, County Durham, DL13 3NL

| 23

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

24 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

Warszawą nie wypuszczam się zbyt daleko Dariusz A. Zeller

Artur Pala Pochodzę z Myszkowa w województwie śląskim. Do UK przyjechałem 15 lat temu, pierwszy rok spędziłem w Birmingham, potem przeprowadziłem się do Londynu, gdzie mieszkam do dzisiaj. Hobby – gdy byłem jeszcze młody latałem na paralotni, a teraz uprawiam turystykę motocyklową. l

Moje pierwsze auto:

Moim pierwszym samochodem był fiat 126p z 1985 roku w kolorze niebieskim. l

Obecnie posiadam:

W UK miałem tylko jeden samochód był to mini morris, ale szybko okazało się, że samochód w Londynie to

tylko kłopot i najlepszym transportem jest komunikacja miejska. W niedzielne słoneczne dni jeżdżę swoim klasykiem warszawą 223 z roku 1972. Kupiłem ją 20 lat temu i przez 5 lat odbudowywałem.

Jest zrobiona na oryginalnych częściach. Tylny zderzak znalazłem np. na niemieckim

eBayu. Warszawę od 4 lat mam w Londynie. Poza przejażdżkami w słoneczne niedziele jeżdżę też na eventy Klasycznej Polonii. l Moja ulubiona marka motoryzacyjna:

Gdybym miał wskazać ulubioną markę motoryzacyjną

to nie mam takiej, ale mogę wskazać ulubiony typ silnika i byłby to wolnossący silnik V8, najlepiej amerykański. l Motoryzacją interesuję się od:

Motoryzacją interesuję się od momentu, gdy przyjaciel zza ogrodzenia dostał motorynkę, więc tak od 10. roku życia. Od tej motorynki, przez Ogara, Junaka doszedłem do hondy CBR 1100 XX, aby finalnie jeździć Triumphem Tigerem 1200, którym zwiedzam UK.

l Miejsca, do których lubię jeździć:

Najczęściej lubię jeździć po angielskich wsiach i miasteczkach. Bezdroża angielskiego wybrzeża są moim ulubionym kierunkiem.

Warszawą nie wypuszczam się zbyt daleko z Londynu, bo jej 50 lat to już spory wiek.

Najczęściej jeżdżę po okolicach Ealing Broadway, Kew Garden lub centrum miasta.

l Moim marzeniem jest pojechać do:

Moim marzeniem jest przejechać Stany Zjednoczone kultową drogą 66. Mam nadzieję spełnić to marzenie za kierownicą amerykańskiego campera. l Na Wyspach zajmuję się zawodowo:

W UK zawodowo pracuję jako kierowca miejskiego autobusu.

Najczęściej jeżdżę serwisem 245 w zachodnim Londynie. l

Wyspy Brytyjskie lubię za:

Wyspy lubię za dużą kulturę na drodze. l Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest:

Nie lubię korków w centrum miast, zwłaszcza w Londynie.

l W przyszłości chciałbym mieć:

W przyszłości chciałbym mieć forda Mustanga GT z silnikiem V8. Myślę nad przeprowadzką za ocean, aby połączyć marzenia i pracę. Zamiana wysokiego autobusu na długą ciężarówkę to może być dobry pomysł.

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

y r b o d ` n Dzie

n LLondyn y o n d L 6:30-10:30wski

Zale Prowadzi: Artur m PRL. ać to tylko z Radie

Gra w statki kopia.pdf 1 08.03.2021 18:26:35

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Jak wstaw , świetna muzyka. ru o m hu ka aw d a Duż jlepszy radiowy na em w o sł m ny d Je h Brytyjskich poranek na wyspac

| 25

26 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagana jest REZYDENTURA STAŁA

OBYWATELEM 079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth TW7 4RL

w w w. s a ra i nt. co. u k

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office

| 27

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021 Katarzyna Goliszek

Mówię po angielsku

nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Mało pieniędzy

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

1 On a shoestring = within a limited financial budget =

Z małą ilością pieniędzy.

We are living on a shoestring now that I’ve been made redundant.

I’d love to go on holiday with you, but I’m on a shoestring at the moment.

We were living on a shoestring for a while but our situation got better soon.

When you set up your business, it may run on a shoestring for a couple of weeks.

=

Teraz, kiedy mnie zwolniono, żyjemy na bardzo ograniczonym budżecie.

=

Chętnie pojechałbym z tobą na wakacje, ale w tej chwili mam bardzo mało pieniędzy.

=

Przez jakiś czas mieliśmy bardzo niski budżet, ale wkrótce nasza sytuacja się poprawiła.

=

Kiedy założysz firmę, przez kilka tygodni może ona działać kiepsko finansowo.

Take a shine to someone = to like someone immediately. =

Natychmiast kogoś polubić.

It’s not easy for me to take a shine to someone I meet for the first time.

It seems to me Gemma has taken a shine to my friend Michael.

I’m sure the boss will take a shine to you at the interview and will offer you the job on the spot.

I think my sister has taken a bit of a shine to your brother.

=

Nie jest mi łatwo polubić od razu kogoś, kogo spotykam po raz pierwszy.

=

Wydaje mi się, że Gemma od razu polubiła Michaela.

=

Jestem pewien, że szefowa natychmiast cię polubi na rozmowie kwalifikacyjnej i zaoferuje ci pracę na miejscu.

=

Myślę, że moja siostra od razu polubiła twojego brata.

2

28 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

Szczepienia zapobiegły 60 tys. Obowiązek szczepień dla studentów? Źródło: redakcja, PAP zgonów i 22 mln zakażeń

© Elena Rostunova / Shutterstock.com

Źródło: PAP

J

ak podała 29 lipca rządowa agencja Public Health England, w samej tylko Anglii szczepienia zapobiegły ok. 60 tys. zgonów i 22 mln zakażeń.

Od początku epidemii w Wielkiej Brytanii stwierdzono 5,8 mln infekcji, z powodu których zmarło 129 515 osób.

Ale jak podkreśla Public Health England, te liczby byłyby znacznie wyższe, gdyby nie szczepienia. Według opublikowanych szacunków, szczepienia w Anglii zapobiegły między 21,3 mln a 22,9 mln zakażeń oraz od 57,5 do 62,7 tys. zgonów.

W całej Wielkiej Brytanii podano do 28 lipca włącznie 84,5 mln szczepionek przeciw Covid-19, z czego ponad 46,7 mln to pierwsze dawki, a prawie 37,8 mln – drugie. To oznacza, że przynajmniej jedną otrzymało już 88,4 proc., zaś obie 71,4 proc. dorosłych mieszkańców kraju.

Wcześniej poinformowano też o kolejnym rekordzie osób skierowanych na kwarantannę. W okresie od 15 do 21 lipca poprzez używaną w Anglii i Walii aplikację do wykrywania kontaktów zakażonych wysłanych zostało 689,3 tys. powiadomień o narażeniu na infekcję, zaś zespół do wykrywania kontaktów poinformował 597 tys. osób o tym, że ich bliski kontakt jest zakażony. Stanowi to wzrost odpowiednio o 11,4 proc. oraz 26 proc. w stosunku do poprzedniego tygodnia.

Fala absencji w pracy osób wysyłanych na kwarantannę w ostatnich dwóch-trzech tygodniach skutecznie paraliżowała brytyjską gospodarkę, choć po zezwoleniu niektórym kluczowym pracownikom, by zamiast tego wykonywali codzienne testy na obecność koronawirusa, ten problem został złagodzony.

Coraz więcej ciężarnych trafia do szpitala z Covid-19 Źródło: PAP

J

ak pokazują najnowsze dane, w Wielkiej Brytanii odnotowuje się niepokojący wzrostu przyjęć do szpitala kobiet w ciąży z Covid-19. Jedna na dziesięć ciężarnych wymaga intensywnej opieki medycznej zaś jedna na pięć, rodzi przedwcześnie.

Według raportu naukowców University of Oxford, w ostatnich tygodniach na Wyspach nastąpił wzrost liczby przyjęć do szpitala kobiet ciężarnych z ciężkim przebiegiem Covid-19. Przy czym od początku pandemii do 11 lipca tego roku, do lecznicy nie trafiła żadna w pełni zaszczepiona przyszła mama, problem powikłań na skutek infekcji dotyczy pań, które nie poddały się iniekcji. Badania wykazały, że stanowią one 99% wszystkich hospitalizowanych ciężarnych. „Tylko w zeszłym tygodniu do szpitali przyjęto około 200 ciężarnych kobiet zakażonych koronawirusem”, stwierdziła profesor Marian Knight. „Nie wiem co jeszcze możemy zrobić by przekonać kobiety, że szczepionka chroni ich życie i życie dziecka. Dopóki nie zostaną zaszczepione, powinny w dalszym ciągu zachowywać 2-metrowy dystans społeczny oraz nosić maskę”, dodała.

Do 11 lipca tego roku do lecznic trafiło w sumie 3 371 kobiet, w ostatnich miesiącach wzrosla liczba pań z poważnymi powikłaniami wywołanymi cho-

B

rytyjski rząd zrezygnował z wprowadzenia obowiązkowych szczepień dla studentów – dowiedziała się telewizja BBC. Wcześniej minister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii poinformował, że rząd nie wyklucza wprowadzenia obowiązku szczepień przeciwko Covid-19 dla studentów chcących korzystać z akademików. W Polsce władze jednego z uniwersytetów podjęły już taką decyzję.

Dominic Raab przyznał na antenie BBC, że decyzja o wprowadzeniu obowiązku szczepień dla osób chcących korzystać z akademików, wydaje się być niemal przesądzona. Ostateczne uzgodnienia w tej sprawie mają zapaść we wrześniu, ale już teraz członek gabinetu Johnsona zachęca młodych ludzi do poddania się iniekcji.

Związek zawodowy pracowników akademickich, uważa ten pomysł za chybiony. „Studenci powinni mieć pierwszeństwo w zakresie szczepień, aby jak najwięcej osób mogło poddać się iniekcji, ale robienie z tego warunku dostępu do ich edukacji jest złe i byłoby ogromną dyskryminacją wobec tych, którzy nie mogą być zaszczepieni, oraz studentów zagranicznych”, czytamy w oświadczeniu University and College Union.

Ryzyko wystąpienia wariantów odpornych na szczepionkę jest największe, gdy większość jest zaszczepiona Źródło: PAP

N robą. W pierwszych tygodniach ciężki Covid-19 przechodziło 24 proc. ciężarnych kobiet przyjmowanych do szpitali, po pojawieniu się wariantu Alpha było to już 36 proc. zaś obecnie, gdy dominującym szczepem koronawirusa na Wyspach jest Delta, mowa o 45 proc.

Sytuacja pogarsza się, tylko w ciągu ostatnich trzech miesięcy 33 proc. kobiet w ciąży przyjętych do lecznic w Anglii korzystało z respiratora, 37 proc. zachorowało na zapalenie płuc, a około 15 proc. wymagało intensywnej opieki medycznej.

Dane pokazują również, że jedna na pięć takich pacjentek, rodziła przedwcześnie.

Naukowcy apelują do przyszłych mam, by przyjęły szczepionkę. „Kobiety, które otrzymały szczepionkę, przekazują przeciwciała swoim dzieciom, więc korzyści ze szczepienia zarówno dla kobiet w ciąży oraz maluchów są oczywiste”, podkreśla dr Nicola Vousden.

W Polsce już podjęto podobne środki bezpieczeństwa. Od października tego roku, w akademikach Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach będą mogły się zameldować wyłącznie osoby w pełni zaszczepione.

Do tej pory brytyjski rząd ostrzegał jedynie, że osoby niezaszczepione nie będą mogły wejść do klubów nocnych i innych zatłoczonych miejsc na terenie Anglii. Biorąc pod uwagę wypowiedź Raaba, należy sądzić, iż zasada ta zostanie rozciągnięta na inne sfery życia mieszkańców Wysp. „Myślę, że zasada ta będzie stosowana w zatłoczonych miejscach które jak najszybciej chcemy otworzyć. Niezależnie od tego, czy pójdziemy na mecz piłki nożnej czy na koncert, musimy się upewnić, że ludzie mogą to zrobić”, powiedział na antenie BBC Radio 4's Today.

Nowe zasady mają wejść w życie pod koniec września, choć póki co Downing Street nie ujawniło żadnych szczegółów rządowego planu, wiadomo jedynie tyle, że w pełni zaszczepieni mieszkańcy Anglii, będą musieli potwierdzić ten fakt za pośrednictwem NHS Covid Pass, który można zdobyć w formie elektronicznej lub papierowej.

Najnowsze dane rządowe pokazują, że ponad 71 proc. dorosłych mieszkańców Wysp otrzymało już dwa zastrzyki, a 88 proc. pierwszą dawkę.

owe badanie wykazało, że rozluźnienie ograniczeń, takich jak noszenie masek i dystans społeczny, gdy większość ludzi została zaszczepiona, znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia odpornych na szczepionkę wariantów wirusa wywołującego Covid-19.

Prawie 60 proc. Europejczyków otrzymało co najmniej jedną dawkę szczepionki przeciwko Covid-19. Autorzy badania, opublikowanego na stronie pisma online Scientific Reports, stwierdzili, że wykazało ono, iż trzeba utrzymać maseczki i dystans społeczny, dopóki wszyscy nie zostaną w pełni zaszczepieni.

Aby przewidzieć, w jaki sposób SARS-CoV-2 może mutować w odpowiedzi na kampanie szczepień, ogólnoeuropejski zespół ekspertów przeprowadził symulację prawdopodobieństwa pojawienia się wariantu odpornego na szczepionkę w populacji 10 mln ludzi w ciągu trzech lat.

Zmienne obejmowały szczepienia, mutacje i tempo zakażeń, w tym powtarzające się fale infekcji i spadek liczby zachorowań w odpowiedzi na lockdowny.

Zgodnie z przewidywaniami badanie wykazało, że szybkie tempo szczepień zmniejszyło ryzyko pojawienia się wariantu odpornego na szczepionkę.

Ale jak pokazał zarazem "sprzeczny z intuicją wynik", najwyższe ryzyko pojawienia się odpornych na szczepionkę wariantów wystąpiło, gdy duża część populacji została zaszczepiona, ale nie na tyle, by zapewnić odporność stadną. „Szczepionki są naszym najlepszym zakładem, żeby pokonać tę pandemię" - powiedział współautor badania Simon Rella z austriackiego Instytutu Nauki i Technologii (IST). "To, co pokazał nasz model, to fakt, że gdy większość ludzi jest zaszczepiona, szczep odporny na szczepionkę ma przewagę nad szczepem pierwotnym - wyjaśnił. - Oznacza to, że wariant odporny na szczepionkę rozprzestrzenia się w populacji szybciej niż oryginalny w czasie, gdy większość ludzi jest zaszczepiona". „Bez globalnej koordynacji warianty odporne na szczepionki mogą zostać wyeliminowane w niektórych populacjach, ale mogą utrzymywać się w innych" - głosi badanie.

Obecnie nieco ponad 1 miliard ludzi na całym świecie jest w pełni zaszczepionych przeciwko Covid-19, przy czym wiele państw, zwłaszcza w Afryce i Ameryce Południowej, nie rozpoczęło jeszcze powszechnych szczepień z powodu braku dostaw.

Untitled-3 1

07.11.2019 09:58:08

30 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

e j c a m r o f n i e z s j e i n z a w j Na a ˛ k e ˛ r d o p e zawsz .

www.cooltura24.co.uk

TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

| 31

Królowa lobbowała w szkockim parlamencie Brytyjskie sklepy świecą pustkami, nawet po zniesieniu obostrzeń w sprawie własnych posiadłości

B

rytyjskie media donoszą, że prawnicy królowej mieli zgłosić zastrzeżenia do projektu ustawy - The Heat Networks Bill, na mocy której właściciele posiadłości ziemskich powinni udostępnić swoje tereny pod budowę infrastruktury cieci ciepłowniczych.

Szkockie posiadłości Elżbiety II, zostały wyłączone z tego obowiązku.

Powołując się na dokumenty ujawnione przez szkockich Liberalnych Demokratów, „The Guardian” donosi, że królowa jest obecnie jedyną osobą w Szkocji, która nie musi stosować się do przepisów mających na celu ograniczenie emisji dwutlenku węgla do powietrza.

Okazuje się, że podczas prac nad projektem The Heat Networks Bill, prawnicy Elżbiety II zgłosili zastrzeżenia do jednego z zapisów ustawy powołując się na procedurę zwaną Queen's Consent, w ramach której królowa ma wgląd w prawodawstwo, które wpływa na jej interesy.

Sprzeciw królowej wywołał jeden ale bardzo istotny zapis, który dopuszcza możliwość zastosowania nakazu wywłaszczenia -

„compulsory purchase order”. Ostatecznie szkockie posiadłości Elżbiety II, w tym Holyrood Palace w Edynburgu i Balmoral Castle w Aberdeenshire, zostały wyjęte spod tego prawa na początku tego roku decyzją ministra energetyki Szkocji – Paula Wheelhouse'a. „Minister zgodził się na proponowaną poprawkę, która rozwiązała obawy prawników królowej”, przyznali urzędnicy.

Liberalni Demokraci dotarli także do dokumentów, świadczących o tym, że rząd Nicoli Sturgeon nie ujął w oficjalnych notatkach informacji o użyciu Queen's Consent, choć zgodnie z przepisami powinien był to zrobić. „Te dokumenty pokazują, że Queen's Consent nie jest tylko zapomnianym zwyczajem parlamentarnym, to wciąż żywy proces.

W rezultacie, prawa są potajemnie zmieniane za plecami Szkotów. Nie tego ludzie oczekiwaliby w demokratycznym kraju. Jestem pewien, że ludzie będą zszokowani, widząc gotowość szkockiego rządu do podporządkowania się tym działaniom”, stwierdził poseł Willie Rennie wzy-

wając szkocki rząd do ujawnienia wszelkich informacji dotyczących stosowania przez monarchinię tego typu mechanizmów.

W imieniu rządu na rzuty parlamentarzystów odpowiedział jego rzecznik. „Zgoda Korony jest wymagana prawem, jeśli projekt ustawy wpływa na własność prywatną lub interesy suwerena – i tak właśnie stało się w tym przypadku. Rząd Szkocji uznał za właściwe ograniczenie wykonywania nakazu wywłaszczenia w odniesieniu do prywatnych posiadłości Królowej.

Minister szczegółowo wyjaśnił Parlamentowi powody, dla których należało zmienić ustawę w ten sposób”, przekonywał. „Proces ten nie zmienia prawa”, odpowiada Pałac Buckingham. „Zarządcy królewskich posiadłości mogą prosić o konsultacje w sprawie ustaw, aby zyskać pełną jasność co do technicznych rozwiązań stosowanego później prawa w celu zapewnienia jego spójności z zasadami Korony”, czytamy w oświadczeniu.

Co

siódmy sklep w Wielkiej Brytanii pozostał zamknięty. Według najnowszych danych liczba pustostanów przy głównych ulicach handlowych wzrosła w ciągu ostatnich trzech miesięcy, mimo ponownego otwarciu gospodarki.

Według raportu British Retail Consortium (BRC) i Local Data Company odsetek pustych lokali przy głównych ulicach handlowych i w centrach handlowych wzrosła w drugim kwartale tego roku do 14,5 proc.

Dla porównania, w pierwszych trzech miesiącach 20201 roku pustostany stanowiły 14,1 proc. wszystkich powierzchni handlowych, w drugim kwartale 2020 roku 12,4 proc. „Nic dziwnego, że liczba zamkniętych sklepów w Wielkiej Brytanii nadal rośnie, detaliści nie wytrzymali okresu blokad”, przyznała dyrektor BRC – Helen Dickinson. Ostrzegła także, że sytuacja może ulec pogorszeniu, gdyż rząd stopniowo będzie wycofywał się z dopłat do pracowniczych pen-

sji i innych form wsparcia przedsiębiorców wprowadzonych na czas pandemii.

Najwięcej pustostanów znajduje się w centrach handlowych – 19,4 proc., gdzie większość stanowią sklepy z odzieżą, wiele sieci po prostu nie przetrwało lockdownu lub zmuszonych było ograniczyć liczbę stacjonarnych punktów.

Najwięcej sklepów upadło na północy kraju, najmniej na południu, w Londynie odsetek pustych przestrzeni handlowych przy głównych ulicach wynosi 11,1 proc. z kolei w północno-wschodniej Anglii to już 20,6 proc.

Wśród firm, które nie przetrwały pandemii, są między innymi Debenhams i gigant rynku Arcadia Group. Arcadia Group zbankrutowała w grudniu ubiegłego roku, firma była właścicielem marek Topshop, Topman, Dorothy Perkins, Wallis, Miss Selfridge, Evans, Burton i Outfit. Problemy miały też inne brytyjskie sieci detaliczne – Edinburgh Woollen Mill Group, Oasis i Warehouse.

Klubowe piątki

PRL Dance

w każdy piątek od godz. 19

w radiu PRL zaczynaj się od 19.00, a kończą późną nocą.

Klubowe brzmienia prezenują

Dj D’vision i Dj Quest

32 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

Prowadzisz firmę w Anglii?

Potrzebujesz porady dobrego adwokata?

Zależy Ci na dobrym rezultacie?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD CORPORATE Kompleksowe usługi prawne dla firm.

IMD Corporate według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.imdcorporate.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Corporate!

Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji.

Sprawdź również nasze usługi dla osób prywatnych.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

IMD Corporate jest nazwą handlową IMD Solicitors LLP. Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

UE idzie na rękę UK i wstrzymuje kolejne kroki prawne przeciwko Londynowi

U

nia Europejska nie przejdzie do kolejnego etapu postępowania prawnego przeciwko Wielkiej Brytanii, które wszczęła twierdząc, że Londyn naruszył zapisy umowy rozwodowej. Bruksela wstrzymała działania na czas rozpatrzenia wniosku władz w Londynie o zawieszenie ceł na towary przechodzące przez granicę z Irlandią Północną.

21 lipca Wielka Brytania oświadczyła, że zwróci się do Unii Europejskiej z wnioskiem o wszczęcie renegocjacji umowy brexitowej, Londyn domaga się zmian w tak zwanym protokole północnoirlandzkim. Rozmowy miałoby poprzedzić zawieszenie obowiązujących obecnie przepisów dotyczących handlu między UK a UE. Komisja Europejska od razu odrzuciła możliwość wznowienia negocjacji, ale by wykazać się dobrą wolę, we wtorek brukselscy urzędnicy podjęli decyzję o zamrożeniu działań prawnych przeciwko Downing Street. „Komisja dokładnie oceni nowe propozycje złożone przez Wielką Brytanię, zgodnie z obowiązującymi procedurami

Pierwsze 9 mln dawek szczepionki trafiło do ubogich krajów

W © Philip Lange / Shutterstock.com

konsultacji”, poinformowała rzeczniczka KE. „Aby stworzyć niezbędną przestrzeń do rozmów dotyczących spornych kwestii w celu znalezienia nowych, trwałych rozwiązań mających na celu wdrożenie protokołu, zdecydowaliśmy się nie przechodzić do kolejnego etapu postępowania, które wszczęto w marcu tego roku”, dodała.

Przypomnijmy, opuszczając Wspólnotę, Wielka Brytania zgodziła się na to, by Irlandia Północna pozostała w jednolitym unijnym rynku, oznacza to, że między nią a pozostałymi częściami Zjedno-

czonego Królestwa istnieje obecnie granica celna. Teraz Londyn uważa to rozwiązanie za wadliwe i domaga się zmian w umowie rozwodowej.

O tym, że obowiązujące obecnie przepisy szkodzą handlowi słychać także z ust przedsiębiorców, dodatkowo w Irlandii Północnej coraz częściej dochodzi do protestów probrytyjskich ugrupowań, które sprzeciwiają się osłabianiu więzi tego kraju z Wielką Brytanią. Podczas wieców dochodzi do aktów przemocy oraz wandalizmu a to sprawia, że sytuacja w kraju robi się napięta.

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

| 33

ielka Brytania przekaże ubogim krajom pierwszą partię szczepionek przeciwko Covid19 z obiecanych 100 mln. Część preparatów zostanie rozdana w ramach międzynarodowej inicjatywy Covax.

Rząd w Londynie poinformował, że wyśle 9 mln dawek szczepionki, wywiązując się tym samym ze swoich międzynarodowych zobowiązań.

Przypomnijmy, podczas szczytu państw grupy G7, który odbył się w Kornwalii ich przywódcy podjęli decyzję o przekazaniu nadwyżek substancji ubogim krajom. Boris Johnson wezwał także wówczas swoich kolegów do podjęcia natychmiastowych starań w celu zaszczepienia całej populacji świata do 2022 roku.

Pierwsza partia szczepionek zostanie rozdana dwuto-

rowo – 5 mln trafi do najbardziej potrzebujących regionów świata za pośrednictwem Covaxu – globalnej inicjatywy zrzeszającej rządy i wytwórców farmaceutycznych, działająca w celu przyspieszenia opracowania i produkcji szczepionek oraz zapewnienia ich sprawiedliwej dystrybucji.

Pozostałe 4 mln Wielka Brytania przekaże już sama – 817 tys. szczepionek trafi do Kenii, 600 tys. do Indonezji, a 300 tys. na Jamajkę. „Wielka Brytania wysyła 9 mln dawek szczepionki AstraZeneca (...), aby w trybie pilnym zaszczepić najbardziej narażone części świata. Robimy to, aby pomóc najbardziej narażonym, ale także dlatego, że wiemy, że nie będziemy bezpieczni, dopóki wszyscy nie będą bezpieczni”, poinformował minister spraw zagranicznych Dominic Raab.

34 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagana jest REZYDENTURA STAŁA

OBYWATELEM

079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth T W7 4RL

w w w. s a ra i nt. co. u k

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office

TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

| 35

Ceny domów poszybowały w górę Tabletki antykoncepcyjne można już kupić bez recepty

J

M

ieszkanki Wielkiej Brytanii mogą kupić tabletki antykoncepcyjne bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Wystarczy tylko rozmowa z farmaceutą. Jest też jedno ale… apteki mogą wydawać tylko środki jednoskładnikowe – zawierające wyłącznie syntetyczny progesteron.

Brytyjski urząd regulacyjny – Medicine and Healthcare products Regulatory Agency zatwierdził nową klasyfikację pigułek, dzięki czemu zmieni się system ich sprzedaży. Przekładając to na codzienne życie – recepta od lekarza nie będzie już potrzebna, wystarczy konsultacja z farmaceutą.

Brytyjki będą miały do wyboru dwa produkty – Lovima i Hana, to tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe zawierające tylko jeden związek – w tym przypadku jest to dezogestrel (progestagen III generacji). Dzięki temu są bezpieczniejsze dla zdrowia i powodują mniej skutków

ubocznych. Pigułki zawierają substancję syntetyczną, będącą zamiennikiem żeńskiego hormonu. a mają kosztować nie więcej niż 7,50 funtów miesięcznie. „Jest to punkt zwrotny w historii ochrony zdrowia kobiet. Kiedy pigułki antykoncepcyjne pojawiły się na Wyspach po raz pierwszy – ponad 60 lat temu, dostępne były jedynie dla mężatek, a dopiero później dla wszystkich kobiet.

Należało jednak posiadać receptę wypisaną przez lekarza rodzinnego, teraz tabletki będą w pełni dostępne”, podkreślała farmaceutka Bina Mehta.

Zanim pigułki dopuszczono do sprzedaży bez recepty, przeprowadzono konsultacje społeczne z udziałem kobiet, lekarzy i farmaceutów. Eksperci przekonują, że pracownicy aptek są doskonale przygotowani do pełnienia nowych obowiązków.

Tabletki dwuskładnikowe, zawierające estrogen i progesteron, nadal będą sprzedawane tylko na receptę.

Szkoła zakazuje noszenia szortów, uczniowie przyszli na lekcje w spódniczkach!

W

ramach protestu grupa nastolatków ze szkoły średniej w miejscowości St Austell w Kornwalii przyszła do szkoły w spódniczkach – podał „Daily Mail”. Chłopcy chcieli w ten sposób obejść zakaz noszenia krótkich spodenek na terenie szkoły, po tym jak dyrekcja nie zgodziła się na zrobienie wyjątku od tej reguły podczas upałów.

Mieszkańcy Wysp zmagali się z falą upałów, nawet w chłodniejszych częściach kraju termometry pokazywały wartości około 30 °C, tymczasem wewnętrzny regulamin Poltair School w St Austell w Kornwalii zabrania noszenia krótkich spodenek na terenie szkoły, uczniowie (dowolnej płci) mogą za to pojawiać się na lekcjach w spódniczkach.

I tak grupa chłopców na czele z 15-letnim Adrianem Coppem zaopatrzyła się

w plisowane spódniczki, które nosili przez cały tydzień na znak protestu. Nastolatkowie domagają się zmiany archaicznych przepisów. „Zdecydowanie uważam, że tak jest o wiele fajniej. Noszenie spodni podczas upału jest naprawdę niewygodne”, powiedział Adrian. „Niektórzy nauczyciele myśleli, że się wygłupiamy, byli też tacy którzy nas dopingowali”, dodał. „Początkowo wyrzucono nas z zajęć i zawieszono na 24 godziny ale szybko wycofano się z tej decyzji ponieważ dyrekcja nie mogła znaleźć żadnego zapisu w regulaminie na podstawie którego można by nas ukarać. Nie złamaliśmy żadnych zasad”. „Chcemy po prostu, aby wszyscy mieli możliwość noszenia szortów w tym upale i dotyczy to również dziewcząt”, kontynuował.

ak wynika z najnowszych danych Zoopla Property Group – firmy działającej na rynku nieruchomości, za dom w Wielkiej Brytanii trzeba obecnie zapłacić średnio 230,700 funtów – to wzrost o 5,4 proc. w porównaniu do tego samego okresu 2020 roku.

Zdaniem specjalistów ceny domów poszły w górę, ponieważ w pierwszej połowie tego roku liczba nieruchomości wystawionych na sprzedaż spadła o 25 proc. – w porównaniu z tym samym okresem w 2020 roku. Z kolei zainteresowanie było ponad dwukrotnie wyższe niż przed pandemią, Brytyjczycy szukali przede wszystkim domów jednorodzinnych.

Podaż nie nadąża za popytem już od stycznia 2021 roku i nic nie wskazuje na to, by sytuacja miała się zmienić w najbliższych tygodniach.

Swoje dane opublikowała również organizacja członkowska pośredników nieruchomości – NAEA Propertymark, i pokazują one, że 40 proc. domów sprzedanych w Wielkiej Brytanii w czerwcu tego roku poszło za cenę wyższą niż cena wywoławcza. To nowy rekord w historii brytyjskiej branży nieruchomości.

Te liczy mówią same za siebie – rynek rozpędza się. Na każdą nieruchomość wystawioną na sprzedaż, przypada obecnie 19 nabywców, podkreśla główny doradca Propertymark – Mark Hayward. „Nieruchomości są kupowane szybko i po rekordowo wysokich cenach.

Spodziewamy się powrotu do okresu stabilizacji w nadchodzących miesiącach, ponieważ kraj wraca do normalności, więc rząd będzie wycofywał się powoli z łagodniejszych opłat skarbowych”, stwierdził.

Sukces programu szczepień już nie działa, poparcie dla Johnsona spada Źródło: PAP

N

ajnowszy sondaż YouGove pokazuje, że premier Wielkiej Brytanii straci na popularności, podobnie jak Partia Konserwatywna. Eksperci twierdzą, że rząd nie ma już czym przykrywać swoich wpadek, gdyż program szczepień dobiega końca, a mieszkańcy Wysp coraz krytyczniej przyglądają się poczynaniom Boris Johnsona.

Przez ostatnie kilkanaście tygodni szybko prowadzone w Wielkiej Brytanii szczepienia – zwłaszcza na tle początkowych problemów, jakie miała Unia Europejska – i będący ich efektem wyraźny spadek liczby zakażeń i zgonów skutecznie przykrywał wszystkie inne sprawy. Zarówno problemy będące konsekwencją wyjścia z okresu przejściowego po brexicie, jak i różne – dość liczne – przypadki braku transparentności ze strony brytyjskiego premiera. Stwierdził to nawet sam Johnson, który po niejasnościach, co do sposobu sfinansowania remontu jego służbowej rezydencji na Downing Street powiedział, że tym, co ludzi interesuje, są szczepienia i wyjście z lockdownu. Dzięki szczepieniom w maju, po raz pierwszy od kwietnia zeszłego roku, Johnson miał więcej ocen pozytywnych niż negatywnych.

Teraz jednak sytuacja już nie wygląda tak dobrze. Wprawdzie w Anglii zniesione zostały w poniedziałek wszystkie restrykcje covidowe, ale nastąpiło to przy szybko znowu rosnącej liczbie zakażeń, co powoduje, że Johnson w powszechnej opinii podjął ogromne ryzyko. Na dodatek szczepienia, których tempo – podobnie jak w wielu

innych krajach spada – przestały przysłaniać inne problemy i wpadki.

A tych cały czas jest dużo. Najpierw pod koniec czerwca wymuszone odejście ministra zdrowia Matta Hancocka, który złamał restrykcje covidowe i którego Johnson początkowo próbował bronić. Potem próba uniknięcia kwarantanny przez Johnsona i ministra finansów Rishiego Sunaka poprzez udział w pilotażowym programie zastąpienia jej testami, z czego po fali oburzenia rząd się wycofał w ciągu niespełna trzech godzin. Do tego kolejne rewelacje byłego głównego doradcy Johnsona, Dominica Cummingsa, według którego, premier nie chciał lockdownu, bo jak mówił, „z powodu Covid umierają tylko 80-latkowie". I równocześnie „pingdemia”, czyli paraliżująca kraj fala absencji w pracy osób wysyłanych poprzez aplikację na kwarantannę.

Efekty tego widać w badaniach opinii publicznej. Według sondażu YouGov, poparcie dla Partii Konserwatywnej spadło w ciągu tygodnia o 6 punktów proc. - do 38 proc. - a dla opozycyjnej Partii Pracy wzrosło o 3 punkty i wynosi 34 proc. Podobne wyniki przynosi również badanie ośrodka Survation. Konserwatyści stracili w ciągu tygodnia 4 punkty proc. i zamierza na nich głosować 39 proc., a Partia Pracy zyskała 3 punkty i cieszy się poparciem 35 proc.

Jeszcze mocniej stracił sam Johnson, który w poprzednim badaniu miał wskaźnik aprobaty netto na poziomie -3 proc., a teraz ma 13 proc. I niewielkim pocieszeniem dla niego może być to, że lider opozycji Keir Starmer ma ten wskaźnik na jeszcze niższym poziomie, bo - 14 proc.

36 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

Polskie media na Wyspach - czy pomagają nam w integracji społecznej i jaka jest ich przyszłość Wraz z dynamicznym rozwojem społeczności polskiej na Wyspach Brytyjskich po maju 2004, nastąpił równie dynamiczny rozwój mediów etnicznych – mediów tworzonych przez emigrantów dla emigrantów.

Czy i w jaki sposób media te pomogły zintegrować się Polakom ze społeczeństwem brytyjskim – na to pytanie próbuje odpowiedzieć niedawno zakończony projekt badawczy na Cardiff University.

Michał Tuchowski

P

odstawowym celem badania pt.: „Media etniczne w erze migracji.

Rola polskich mediów etnicznych w procesie integracji społecznej Polaków w Wielkiej Brytanii po maju 2004 roku.

Perspektywa producentów mediów”, zrealizowanego na Cardiff University, było lepsze zrozumienie, jaką rolę w integracji miliona polskich emigrantów ekonomicznych odegrały media etniczne. Media te jak grzyby po deszczu powstawały wraz z ogromną migracyjną falą. Warto zaznaczyć, że w procesie integracji społecznej bierze udział wiele instytucji, w tym szkolnictwo, wspólnoty religijne, organizacje społeczne i media mainstrimowe. Rola mediów etnicznych wydaje się tu najczęściej niezauważana. O ich rzeczywistej roli w tym procesie odpowiedziało jedenastu czołowych dziennikarzy, na co dzień tworzących media polonijne na Wyspach.

MEDIA EMIGRANTÓW

Media etniczne mają swoją bogatą historię na świecie. wraz z osiedlaniem się w różnych krajach, emigranci rozmaitych narodowości budowali tak zwaną infrastrukturę emigracyjną: szkoły, parafie, organizacje społeczne, a także własne media.

Wśród rozmaitych funkcji, które pełnią te media, za dwie kluczowe medioznawcy uważają funkcje łącznikową i orientacyjną. Na przykład amerykańscy medioznwcy: Matthew Matsaganis, Vikki Katz i Sandra Ball Rokeach wskazują na rolę orientacyjną, jako szczególnie ważną.

W jej ramach media pomagają emigrantom integrować się ze społeczeństwem przyjmującym. Polskie media w UK mają swoje wielkie tradycje, wiele z nich, jak na przykład „Dziennik Polski” (dziś „Tygodnik Polski”) powstały już po II wojnie światowej. Po maju 2004 możemy mówić o ich niezwykle dynamicznym rozwoju. Takie tytuły jak: „Polish Express”, „Goniec Polski”, „Cooltura”, „Nowy Czas”, „Tydzień Polski”, „Londynek.net”, „Emito.net” czy Polskie Radio Londyn, stały się nieodłącznym elementem społeczności Polskiej. Przyzwyczailiśmy się mocno, że są dla nas, że wracamy z zakupów do domu z darmową polską gazetą, a w domu możemy posłuchać polskiego radia z Wysp.

BEZ WŁASNYCH MEDIÓW BYŁOBY NAM TRUDNIEJ

Przybycie miliona Polaków do UK było dla rządu brytyjskiego wielkim zaskoczeniem.

Na kilka tygodni przed polską akcesją do EU, brytyjscy analitycy rządowi przewidywali, że rocznie osiedli się tu około 13 000 emi-

grantów z Europy Środkowo-Wschodniej.

W ciągu kilku lat samych tylko Polaków przybyło około miliona. I chociaż Polska fala migracyjna okazała się bardzo korzystna dla tutejszej gospodarki, towarzyszyły jej jednocześnie zjawiska silnych napięć, niechęci i zrachowań dyskryminacyjnych ze strony społeczeństwa przyjmującego, w tym mediów mainstremowych. Masowa emigracja stała się nagle kluczowym problemem społecznym i politycznym w UK. Nowo powstałe polskie media etniczne za jeden ze swoich celów, podkreślany w oficjalnych strategiach edytorskich, przyjęły właśnie integrację społeczną. Cel ten realizowany był na wiele sposobów. Przede wszystkim media te dosyć profesjonalnie informowały nas o nowej rzeczywistości, zasobach i możliwościach w kraju osiedlenia. – Media te w latach 2004-2009, bez przesady, były dla wielu Polaków jak Biblia.

Kiedy Polak w Londynie szukał księgowego albo przedszkola dla swojego dziecka, szukał tych informacji najczęściej właśnie w polskich mediach. Podobnie jeśli chodzi o wysyłanie paczek do Polski czy transport – opowiada Kordian Kalczyński, w latach 2004-2017 redaktor naczelny tygodnika „Cooltura”.

Bez własnych mediów emigranci dotarliby oczywiście do tych informacji, jednak ich znalezienie byłoby trudniejsze.

Media etniczne zachęcały także do integracji kulturowej i zaangażowania politycznego. – Zachęcamy Polaków do udziału w wyborach. Promujemy też Polaków, którzy zintegrowali się ze społeczeństwem brytyjskim i jednocześnie zachowali swoją tożsamość narodową. Poprzez prezentowanie takich osób pokazujemy, że można być jednocześnie Brytyjczykiem i Polakiem – tłumaczy Elżbieta Sobolewska- Farbotko, była dziennikarka „Dziennika Polskiego”, obecnie pracująca w Radiu Bobola. Media etniczne starają się też walczyć z zachowaniami dyskryminacyjnymi w polskiej społeczności. – Pod wieloma artykułami czytelnicy zamieszczają komentarze, które można zaklasyfikować jako zachowania dyskryminacyjne. (…) Poprzez usuwanie takich wpisów, pokazujemy jak powinna wyglądać debata publiczna. Zauważyłam, że od jakiegoś czasu liczba takich komentarzy trochę się zmniejszyła. Prawdopodobnie wiele osób zrozumiało, że są one niewłaściwe – opowiada Adriana Chodakowska, redaktor naczelna portalu Londynek.net Były też wśród uczestników badań zdania odmienne na temat roli mediów w integracji. – Media te nie zachęcają do wyboru ścieżki integracyjnej, a raczej wzmacniają tendencje do zamykania się w świecie polskiej społeczności. (…) Media te pomagają jedynie w nawigowaniu w życiu codziennym, na przykład,

w ubieganiu się o benefity, jednak z pewnością nie zachęcają do integracji społecznej – przekonuje Janusz Młynarski, były dziennikarz „Polish Express”, a obecnie redaktor naczelny „The Polish Review”.

Jednak zdecydowana większość mediaworkerow biorących udział w badaniu podkreśliła pozytywną rolę integracyjną polskich mediów. Pomagają one Polakom integrować się poprzez informowanie o kraju osiedlenia, przybliżanie wiedzy o jego historii, kulturze, edukowanie o prawach i obowiązkach obywatelskich czy promocję wartości brytyjskich. Co ciekawe, żaden uczestnik badań nie opisał procesu integracji jako procesu dwukierunkowego. Warto pamiętać, że także Brytyjczycy powinni się coraz bardziej otwierać na imigrantów i chyba można się zgodzić, że jest tu wiele do poprawy. Również dane z towarzyszących badaniu sześciu grup fokusowych przeprowadzonych wśród Polaków mieszających w Londynie, potwierdziły, że proces integracji bez własnych mediów byłby dla wielu osób trudniejszy.

KRYZYS EKONOMICZNY 2008 – KONIEC DOBRYCH CZASÓW

Wyniki badania pokazują, że wśród mediów emigranckich dominują dwa modele biznesowe. Zdecydowana większość tytułów jest darmowa i utrzymuje się z reklam. Jak podkreślali uczestnicy projektu, Polscy emigranci nie chcą płacić za media i oczekują darmowych produktów. Niektóre media mają status fundacji i utrzymują się z prenumeraty, datków i zapisów oraz w niewielkiej skali z reklam z uwagi na status organizacji charytatywnej. Dla obydwu modeli kryzys ekonomiczny 2008 roku okazał się bardzo trudnym czasem. Lata 2004-2008 był okresem prosperity i definitywnie się zakończył. – Większość wielkich korporacji ograniczyła swoje wydatki na reklamę. (…)

Media te straciły nawet 50 procent swoich dochodów z reklam i już nigdy nie odzyskały dawnej pozycji ekonomicznej – opowiada jeden z uczestników badań. Warto pamiętać, że stabilność finansowa mediów etnicznych jest rzeczą kluczowa – bez niej media te nie są w stanie realizować swoich funkcji społecznych. Badanie pomogło zidentyfikować kilka strategii przetrwania przyjętych przez producentów mediów polonijnych w UK. Niektóre tytuły przeniosły swoje redakcje do Polski. Innym zabiegiem była zmiana częstotliwości publikacji – z dziennika na tygodnik. Powstały też partnerstwa medialne, polegające na wymianie materiałów dziennikarskich. Media położyły bardzo silny nacisk na zwiększenie swojej obecności online. Wszystko to aby zmniejszyć koszty produkcji i przetrwać na trudniejszym rynku.

JAKA PRZYSZŁOŚĆ POLSKICH MEDIÓW W UK

Zarówno czołowi producenci mediów, którzy wzięli udział w badaniu oraz uczestnicy grup fokusowych podkreślali, że media etniczne odegrały kluczową rolę w początkowym okresie polskich migracji na Wyspy. Nasuwa się tutaj pytanie, czy w związku z faktem, iż Polacy są już nieźle zintegrowani że społeczeństwem brytyjskim, potrzebują jeszcze własnych mediów. Wszelkie informacje na temat UK Polacy mogą przecież znaleźć sami w mediach brytyjskich, a wiadomości z Polski są szeroko dostępne w mediach z Polski.

Czy nadszedł zmierzch Polskich mediów w UK? – Nie przewiduję radykalnych zmian na rynku mediów polskich w UK. Myślę, że kluczowi gracze pozostaną na rynku – tłumaczy Karol Chojnowski, Business Development Manager i współwłaściciel portalu Emito.net. Po wspomnianym kryzysie ekonomicznym 2008 roku, media etniczne nie odzyskały pozycji ekonomicznej. – Brytyjski biznes nie jest już tak bardzo zainteresowany reklamowaniem się w tych mediach. Polacy są już wśród ich konsumentów. Nastał czas walki o przetrwanie dla tych mediów – mówi Katarzyna Kopacz, w latach 2004-2011 redaktor naczelna „Gońca Polskiego”. Niektórzy uczestnicy mówią nawet o powolnym upadku tego sektora. – Moja wizja przyszłości tych mediów nie przedstawia się różowo. (…) Przewiduję raczej stagnację i powolną degradację. Boom który pamiętamy z lat 2004-2008 raczej się już nie powtórzy – wyjaśnia Janusz Młynarski z „The Polish Review”. Większość uczestników projektu uważa, że systematycznie będzie maleć rola mediów papierowych a działalność mediów będzie się przenosić do internetu..

Trzeba zauważyć, że media emigranckie podlegają podobnemu kryzysowi jak media mainstreamowe, tylko że ze zwielokrotnioną siłą. W trudnych czasach warto szukać nisz rynkowych.

Mediaworkerzy wskazali na przykład na brak telewizji internetowej opartej na dziennikarstwie obywatelskim, wysokiej jakości portali i gazet skierowanych do profesjonalistów. Brakuje też mediów adresowanych do Polaków urodzonych już na Wyspach czy hyper local media, które obejmowałyby na przykład kilka londyńskich boroughs. Pytanie tylko, czy projekty takie utrzymają się finansowo?

Wyniki badań na Cardiff University pokazują bogatą i dynamiczną rzeczywistość polskich mediów na Wyspach. Podkreślają ich nieocenione zasługi dla integracji Polaków, ale także jeszcze większe wyznawania, które przed nimi stoją.

Tematem kolejnych badań może być, na przykład, wpływ brexitu oraz pandemii na rynek mediów etnicznych. Z pewnością póki jest polska społeczności w Wielkiej Brytanii, będzie zapotrzebowanie na media emigranckie, jednak przetrwanie na zmieniającym się, trudnym rynku, będzie wymagać od ich producentów sporej innowacyjności.

Autor projektu badawczego ukończył kierunek MPhil in Journalism Studies w Cardiff School of Journalism, Media and Culture na Cardiff University. Projekt został sfinansowany przez President’s Scholarschip.

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

| 37

38 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

Co najlepiej pić w upały?

Sezon wakacyjny w pełni, pogoda również zazwyczaj dopisuje, warto więc zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu.

Przykładów na tego typu napoje jest bez liku, jednak warto spróbować sprawdzonych metod i sprawdzonych przepisów.

Dodajmy – równie smacznych, jak i zdrowych.

Dariusz A. Zeller

Chelada Składniki:

dobrze schłodzone jasne piwo l s ok wyciśnięty i skórka starta l

z limonki

l

Sposób przyrządzenia:

Do szklanki wlać sok, skórkę z limonki i sosy.

Dodać kilka kostek lodu. Zalać piwem. Podawać od razu!

po porcji sosu worcestershire,

sojowego i tabasco

kilka kostek lodu (opcjonalnie) l s ól do dekoracji rąbka szklanki l

(opcjonalnie)

Koktajl truskawkowy Składniki:

szklanka truskawek l jogurt naturalny (jeden pojemnik) l cukier l

Smoothie ananas-mango-banan Składniki:

świeży ananas 1-2 owoce mango l 2 banany l 2 szklanki kefiru (ew. jogurtu naturalnego) l l

Sposób przyrządzenia:

Ananasa obieramy: odcinamy pióropusz a następnie skórę. Kroimy w kostkę wycinając środek. Mango i banana obieramy i kroimy. Owoce można umieścić w hermetycznym pojemniczku i zamrozić przez kilka godzin – wtedy smoothie będzie naprawdę orzeźwiające i zimne.

Wszystkie owoce umieszczamy w misie blendera i miksujemy na gładko z kefirem. Jeśli nie mroziliśmy wcześniej owoców, możemy dodać pokruszony lód i ponownie zmiksować.

Sposób przyrządzenia:

Truskawki dokładnie opłucz i osusz.

Zalej je jogurtem naturalnym, dodaj cukier i całość zmiksuj blenderem.

Na koniec możesz dodać kilka kostek lodu lub odstawić na kilkanaście minut do lodówki.

letnie danie |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

| 39

Lemoniada cytrynowa Składniki:

300 g cukru l 1 litr wody l 16 świeżych cytryn l kostki lodu l listki mięty l

Sposób przyrządzenia:

Wodę z cukrem mieszamy w garnku i gotujemy. Cukier musi się rozpuścić, a więc mieszamy aż do uzyskania tego stanu. Po tym, odstawiamy garnek z wodą i cukrem aż osiągnie temperaturę pokojową.

Wyciskamy sok z cytryn i przeciskamy go przez drobne sitko.

Wyciśnięty sok z cytryn dodajemy do wody z cukrem, mieszamy i odstawiamy do całkowitego ostudzenia.

Lemoniadę przechowujemy w lodówce i podajemy z zimną wodą (najlepiej w proporcjach 50/50, bo inaczej może być za mocna). Do gotowej lemoniady dodajemy kostki lodu, plasterki cytryny i np. listki mięty albo kolendry.

Herbata mrożona Składniki:

800 ml wody 2 torebki czarnej herbaty l 3 łyżki płynnego miodu l duża łodyga świeżej mięty l cytryna l lód l l

Sposób przyrządzenia:

Wodę gotujemy w czajniku.

Używając obieraczki do ziemniaków, kroimy cienkie plasterki skórki z cytryny. Wrzucamy je do garnka, dodajemy miód, połowę łodygi mięty i zalewamy wrzącą wodą.

Gdy woda nieco ostygnie, dodajemy torebki z herbatą i pozwalamy jej moczyć się przez 10 minut.

Z pozostałej cytryny wyciskamy sok i dodajemy do herbaty. Lekko mieszamy. Gdy całość ostygnie przelewamy mrożoną herbatę do dzbanka. Dodajemy kostki lodu i resztę mięty.

Sposób przyrządzenia:

Kawa mrożona z lodami Składniki: l

2 shoty espresso (około 50 ml jeden

shot)

około 16 kostek lodu l 300 ml mleka 3,2% l 2 gałki lodów waniliowych l

Robimy mocną kawę espresso (jeśli nie mamy ekspresu do kawy, możemy przygotować mocną kawę rozpuszczalną).

Do wysokiej szklanki (najlepiej o pojemności 300 ml) dodajemy 6-8 kostek lodu i zalewamy mlekiem (150 ml).

Gotowe espresso wlewamy do szklanki z mlekiem i kostkami lodu. Na wierz dodajemy gałkę lodów waniliowych i opcjonalnie możemy polać ją sosem do lodów o smaku np. karmelowym.

40 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

Małgorzata Koszela-Żarska instruktorka firtness, trenerka personalna malgorzata.koszelazarska@gmail.com koszelazarska

Urlop od ćwiczeń?

W

akacje, słońce, plaża i upragniony urlop.

A co z treningami?

Jeśli cały rok intensywnie ćwiczyłaś – warto dalej podtrzymywać wypracowane efekty.

Nie katuj się jednak intensywnymi sesjami, to w końcu ma być odpoczynek.

Odpocznij, więc od codziennego rygoru, siłowni, klubów fitness, ale nie rezygnuj z aktywności. Wykorzystaj to co masz pod ręką do treningu, ręczniki, butelki wody, piłkę, leżak, piasek. Pamiętaj, urlop to nie jest czas na stawianie sobie zbyt wygóro-

wanych celów, ćwicz dla przyjemności, niech odpoczną twoje ciało i głowa. Jeśli spędzasz urlop na plaży – polecam ćwiczenia na bosaka. Stopa jest jedną z najbardziej unerwionych części ciała. Każdy punkt na niej jest także odpowiedzialny za jakiś organ. Piasek stymuluje bogato unerwioną podeszwę, pobudza do działa-

Równoważnia z butelkami

nia cały organizm. Ćwiczenia bez butów angażują do pracy nieco inne partie mięśni i dzięki nierównej powierzchni pomagają w trakcie treningu wzmacniać także mięśnie głębokie, odpowiedzialne za równowagę. Delektuj się więc nie tylko słońcem, ale też aktywnością, a twoja forma będzie dużo trwalsza niż wakacyjna opalenizna.

Pozycja wyjściowa: Stań na lewej nodze i złap butelki w dłonie.

Ruch: Unieś prawe kolano w górę i zegnij łokcie, przyciągając ciężarki do klatki piersiowej. Płynnym ruchem przenieś prawą nogę za siebie i wyprostuj ją w poziomie, pochylając tułów. Równocześnie ręce rozłóż szeroko na boki.

Utrzymuj plecy wyprostowane. Po chwili powoli wróć do pionu, ale nie odstawiaj nogi, tylko znów unieś kolano, przechodząc od razu do drugiego powtórzenia.

Fitness |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021 Równoważnia z butelkami

Pozycja wyjściowa: Stań na lewej nodze i złap butelki w dłonie.

Ruch: Unieś prawe kolano w górę i zegnij łokcie, przyciągając ciężarki do klatki piersiowej. Płynnym ruchem przenieś prawą nogę za siebie i wyprostuj ją w poziomie, pochylając tułów. Równocześnie ręce rozłóż szeroko na boki. Utrzymuj plecy wyprostowane. Po chwili powoli wróć do pionu, ale nie odstawiaj nogi, tylko znów unieś kolano, przechodząc od razu do drugiego powtórzenia.

Martwy ciąg z wyciskaniem butelek

Pozycja wyjściowa: Stań prosto, stopy rozstaw szeroko.

Ruch: Zejdź do przysiadu, cofając biodra. Plecy trzymaj wyprostowane i głowę w przedłużeniu tułowia. W opuszczonych pionowo w dół rękach trzymaj butelki. Prostując się, unieś butelki wzdłuż piszczeli, aż znajdą się na przodzie ud. Kiedy wyprostujesz całe ciało, przenieś ręce do barków i wypchnij ciężarki pionowo w górę. Wróć do pozycji startowej po tym samym torze ruchu.

Toczenie piłki na jednej nodze

Pozycja wyjściowa: Stań na prawej nodze, a grzbiet lewej stopy oprzyj na piłce. Plecy wyprostowane, wzrok skieruj przed siebie, nie patrz pod nogi.

Ruch: Przetocz piłkę, cofając lewą nogę i dla równowagi przenieś lewą rękę do przodu, a prawą do tyłu. Odjedź jak najdalej, pochylając tułów do przodu i wróć w górę.

Po serii zmień nogi.

| 41

42 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 | Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Wiek metaboliczny: Ile tak naprawdę mam lat?

Ile lat ma twoje ciało?

Czy twój wiek metaboliczny jest równy z tym z twojej metryki?

zdrowie |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021

P

| 43

roces starzenia się organizmu dotyczy każdego z nas. Duży wpływ na jego tempo mamy jednak my sami.

Co to jest wiek metaboliczny?

Wiek metaboliczny informuje nas o tym, jak czuje się nasz organizm. Kondycja fizyczna, odpowiednie nawodnienie, ilość tkanki tłuszczowej i mięśniowej, praca narządów... Jeżeli któryś z tych czynników zawiedzie, oznacza to, że starzejemy się szybciej.

To, jaki jest nasz wiek, widoczne jest na zewnątrz. To, jak wyglądamy, jest uzależnione od naszej diety, stylu życia, aktywności fizycznej, ale też genów i równowagi hormonalnej. Nie każdy z nas jest świadomy tego, że możemy czuć się i wyglądać lepiej, a nawet młodziej, niż wskazuje na to data naszego urodzenia.

Jeśli mamy nadwagę, której towarzyszy zbyt duża ilość tkanki tłuszczowej, wysoki poziom otłuszczenia narządów wewnętrznych oraz niska masa mięśniowa – wtedy wiek metaboliczny będzie większy od wieku metrykalnego i jest dla nas informacją o złym stanie organizmu. Zazwyczaj taki wynik jest dla nas dużym zaskoczeniem, daje do myślenia i jest często jedną z głównych motywacji do zmiany swojego stylu życia i nawyków żywieniowych.

Jak obliczyć wiek metaboliczny

Aby przekonać się, jaki jest wiek biologiczny organizmu, należy wykonać test na wiek biologiczny. W domowych warunkach można samodzielnie wykonać test.

Musimy jednak mieć świadomość, że nie jest on kompleksowy i w pełni nie wykaże wieku metabolicznego. Pytania testu opracowali amerykańscy naukowcy z Kliniki Mayo.

Najprostszym sposobem jest poddanie analizie składu swojego ciała z wykorzystaniem specjalistycznego urządzenia – analizatora. Obecnie można to zrobić u każdego dietetyka, a także w niektórych klubach fitness. Jest to specjalnie opracowana waga. Pozwala ona na wczesne wykrycie, czy badana osoba należy do grupy ryzyka, zagrożonej chorobami cywilizacyjnymi i postawienie prawidłowej diagnozy. Waga dokładnie określi zawartość masy mięśniowej, tkanki tłuszczowej, wody w organizmie, masę tkanki kostnej oraz zmierzy wiek metaboliczny.

Tłuszcz trzewny

Niebezpiecznym wrogiem jest tłuszcz trzewny. Zasadniczo tłuszcz w ciele składa się z dwóch rodzajów, a mianowicie tłuszczu podskórnego i trzewnego. Tłuszcz podskórny to największa część tkanki tłuszczowej, około 90 procent, i znajduje się pod skórą. Tymczasem pozostałe 10 procent to tłuszcz trzewny. Tłuszcz ten znajduje się w jamie brzusznej, pod mięśniami brzucha i wokół ważnych narządów, takich jak wątroba, jelita i trzustka.

Ponadto w tętnicach może również gromadzić się tłuszcz trzewny. Pomiarów tłusz-

czu trzewnego można dokonać za pomocą MRI lub tomografii komputerowej lub specjalistycznej wagi. Inną metodą pomiaru, którą można łatwo wykonać w domu, jest pomiar obwodu talii. U mężczyzn obwód talii przekraczający 102 cm (lub 88 cm u kobiet) może wskazywać na gromadzenie się tłuszczu trzewnego, jak również na zwiększone zagrożenie dla zdrowia.

Czy można zmniejszyć wiek metaboliczny?

Obniżenie wieku metabolicznego wiąże się z przyspieszeniem przemiany materii, zwiększeniem masy mięśni oraz nawodnieniem organizmu, a także zmniejszeniem tkanki tłuszczowej. Można zmienić swój wiek metaboliczny na plus i na minus.

Aby zmniejszyć wiek metaboliczny należy zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, należy spożywać minimum 2 litry płynów dziennie (woda, herbaty ziołowe, owoce warzywa, zupy).

Jeżeli mamy za dużo tkanki tłuszczowej, powinniśmy zadbać o jej zmniejszenie. Nadmiar tkanki tłuszczowej to nie tylko nadwaga i otyłość, ale również rozchwiany układ hormonalny. W codziennym jadłospisie powinno się znaleźć dużo warzyw i owoców, które są źródłem witamin i antyoksydantów. Są niezbędne do zachowania pięknej cery, zdrowych włosów i paznokci. Jednocześnie powin-

niśmy zrezygnować z żywności wysoko przetworzonej, produktów bogatych w sól oraz tłustych potraw.

Nie możemy zapominać, że wiek metaboliczny jest uzależniony od aktywności fizycznej. Aktywność fizyczna jest ważnym krokiem, który przybliży nas do obniżenia wieku metabolicznego. Możliwości jest wiele – szybkie spacery, bieganie, pływanie, zajęcia z ciężarkami, jazda na rowerze, etc.

Nigdy nie jest za późno na obniżenie wieku metabolicznego. Nie czekaj, aż zaczniesz czuć się staro i źle, z wprowadzeniem w życiu zmian. Zdecyduj się na nie, zanim pojawią się problemy, i ciesz się zdrowiem i dobrym samopoczuciem na długo. Czasu nie zatrzymasz, ale twój wiek metaboliczny jesteś w stanie!

44 44 |

ROZRYWKA | ROZRYWKA

Cooltura+ Nº 907 763 || 5 sierpnia 2021 || Nº

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Quiz: Muzyka polska

Muzyka – wokaliści

1. Dżem – Czerwony jak ……..

a. Piec b. Komunista c. Krew 1. John Lennon należał d. Cegła do zespołu: a. The Rolling Stones 2.

Jakie było prawdziwe b. Bee Gees nazwisko Czesława c. Pink Floyd Niemena? d. The Beatles a. Nowak b. Wydrzycki 2. David Gilmour był c. Burzyński wokalistą w zespole: d. Sempoliński a. The Who b. Pink Floyd 3. „NieBeach dokazuj, c. The Boys miła nie dokazuj d. The Rolling Stones

Przecież nie jest z Ciebie znowu taki cud 3. Anthony Kiedis Nie od razu,zespołu: miła nie od to członek razu a. Green Day ………………………………..” b. Kings Of Leon

a. Nie od razu się przebijesz c. Pearl Jam przez chłód! d. Red Hotmój Chili Peppers b. Nie od razu zniknie rejestr Twoich szkód!

4. Michael Stipe był c. Nie odzespołu: razu stopisz serca wokalistą mego lód! a. Radiohead d. Nie od razu się opłaci ten b. U2 Twój trud! c. R.E.M. d. Oasis

4. Kto był pierwszym wykonawcą utworu 5. Paul David Hewson „Kolorowe jarmarki”?

(Bono) należy do zespołu: a. Janusz a. Linkin ParkLaskowski b. Irena Santor b. U2 c. Maryla Rodowicz c. Coldplay d. Jerzy Połomski d. Green Day

5. Którego zespołu jest to cytat: „Kocham cię kochanie moje, kocham cię a kochanie moje…”?

6. Kto to śpiewał: „Wolność kocham i rozumiem, wolności oddać nie umiem”?

Breakout 6. a.

Robert Plant Andrzej Zaucha to b.wokalista zespołu: c. Chłopcy z Placu Broni a. Led Zeppelin TiltMaiden b. d.

Iron c. Metallica 7.d.Kombi – Słodkiego, ……..

Aerosmith

życia.

Błogiego 7. a.

Kurt Cobain należał Długiego dob.zespołu: c. Miłego a. Foo Fighters d. Dobrego b. Alice in Chains c. Soundgarden 8.d.„A kiedy przyjdzie także Nirvana

po mnie Zegarmistrz światła był 8. Freddie Mercury purpurowy wokalistą w zespole: Bya. mi zabełtać błękit Queen wb.głowie Guns N’Roses …………………………………….” c. Nirvana

dodaj ogłoszenie na

To go zapytam, czy jest d. a.

Scorpions zdrowy b. Zawieje wreszcie wiatr 9. odnowy Jim Morrison należał Stanę się nagle fioletowy doc.zespołu: d. ToZeppelin będę jasny i gotowy a. Led b. Deep Purple 9.c.„Wehikuł The Doorsczasu” to przebój którego zespołu? d. Pink Floyd a. Dżem Coma Hetfield 10.b.James Perfect zespołu: to c.wokalista d. Lao Che a. Metallica b. Scorpions 10. „Niech żyje bal!” c. Slipknot śpiewa… d. System Of A Down a. Małgorzata Ostrowska b. Halina Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

cooltura24.co.uk

24 informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

Prawidłowe odpowiedzi: 1d, 2b, 3d, 4c, 5b, 6a, 7d, 8a.9c, 10a.

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

SUDOKU

L

O

L

l• l • •l Profesor do studenta na egzaminie: Winnetou i Old Shatterhand -zabłądzili Proszę pana, czy pan wNagle ogóle Old na pustyni. chce skończyć studia?

Shatterhand wpadł na pomysł: -– Słuchaj Tak panieWinnetou, profesorze. strzel -może No toktoś właśnie pan skończył... usłyszy!

Winnetou strzela, czekają chwilę i cisza.l l l Do banku w Szwajcarii wchodzi – Wystrzel dalej! klient z walizką i ściszonym Wystrzelił i znowu cisza. głosem mówi do bankiera: Wreszcie Winnetou mówi: -– Wystrzelę Chciałbym wpłacić pieniądze, w tej jeszcze jedną, ale walizce jest cztery miliony euro. to już moja ostatnia strzała!

Na to bankier uśmiechnięty:

- Proszę nie ściszać • • • głosu, bieda to żaden wstyd.

Zbliżają się wakacje, sezon urlopowy. Szef rozmawia l l l z pracownikiem: Zapytali Latę, repre– Panie Grzegorza kolego, czy lubiczy pan zentacja z 1974 pokonałaby dziciepłe piwo? siejszą – Nie. kadrę.

-– A czy Tak, wygralibyśmy 1:0. lubi pan spocone -kobiety?

Tylko tyle?

-– Nie! No tak, proszę pamiętać że więkW żadnym wypadku! szość z nas jest po 70.

– To dobrze, najuż urlop pojedzie pan w październiku. l• l • •l Jasiu przychodzi ze do szkoły i chwali Przychodzi facet sklepu się ojcu:sprzedawcy: i pyta -Jest Tato, dzisiaj na kartkówce nie chleb dzisiejszy? popełniłem żadnego błędu orto– Nie – odpowiada sprzedawca graficznego!

-– Wspaniale synu, a jaki był temat? jest wczorajszy.

-– A kiedy Tabliczka będzie mnożenia. dzisiejszy?

– Dzisiejszy będzie jutro. l• l • •l -W restauracji Tatusiu, czy Ocean Spokojny oburzony klient zawsze jest spokojny? woła kelnera: -– Kelner!

Co za dziwne pytanie?

Czy nie W mojej zupie pływa możesz pytać się o coś mądrzejszego? martwa mucha!

-Na Mogę.

Kiedy umarło Morze Marto kelner: twe?

– Akurat! Jakby była martwa, to by nie pływała! l• l • •l Student pyta studenta: Córeczka pyta mamę: -– Mamo, Powtarzałeś coś przed czy łatwo jestegzaminem? dochować tajemnicy?

-– Nie Tak. wiem córeczko, nigdy nie -próbowałam.

A co?

- Będzie dobrze, będzie dobrze...

PLAC ZABAW |

| Nº 907 | 5 sierpnia 2021 ZNAJDŹ 10 RÓŻNIC

POLICZ PIENIĄŻKI

LABIRYNT

SUDOKU DLA DZIECI

| 45

46 |

5 sierpnia 2021 | Nº 907 |

| SPORT

Pandemia zniweczyła medalowe nadzieje

JOGA BONITO FC

ES

T.

13

20

Daniel Kowalski, polsport.co.uk

Joga Bonito FC powstała w 2013 roku z inicjatywy grupy przyjaciół, którzy do dziś, w mniejszym lub większym stopniu, odpowiadają za funkcjonowanie obecnej drużyny.

W

polonijnej lidze w Londynie Joga zadebiutowała na drugim szczeblu rozgrywek i już w pierwszym sezonie uzyskała awans do ekstraklasy.

W kolejnych latach wśród najlepszych drużyn w lidze zespół kończył rywalizację na coraz to wyższych pozycjach, by w sezonie 2017/2018 sięgnąć po brązowe medale mistrzostw. Do sukcesów należy też zaliczyć zwycięstwo w pucharze ligi (2015/2016). W roku 2020 na drodze poprawienia wyniku stanęła pandemia, która przedwcześnie zakończyła rozgrywki.

POLISH 6-A-SIDE LEAGUE 2020/2021 1. PCW Olimpia 2. ESS Steel Team 3. Warriors AK47 4. Inter Team 5. Scyzoryki 6. Power Rangers 7. Jantar Feltham 8. KS04 Ark 9. Joga Bonito FC 10. Whitehawk FC

18 18 18 18 18 18 18 18 18 18

50-16 38-28 50-20 37-29 30-25 29-32 31-51 31-37 35-35 10-78

37 36 36 36 29 26 20 16 15 0

Miniony sezon nie był już tak dobry w wykonaniu Jogi, chociaż do przerwania rozgrywek z powodu lockdownu była w ścisłej czołówce drużyn walczących o mistrzostwo. Przyczyną były braki kadrowe związane z powrotem kluczowych graczy do Polski, a także liczne kontuzje w dalszej części kampanii. Z tego powodu przez większą część sezonu przedostatnia drużyna ligi miała olbrzymi problem ze skompletowaniem wyjściowego składu.

Najlepszym zawodnikiem drużyny jest Szymon Kozera, ostoja defensywy. Wyróżniają się również Radosław Trawka oraz Łukasz Bukowski. Najwięcej bramek w sezonie zdobyli Daniel Nowak oraz Wiktor Kępka (po 5), z kolei najwięcej asyst zanotował drużynowy „Iniesta”, czyli Rafał Siedlecki (4).

Zespołem kieruje tercet: Łukasz Skwara, Jakub Januszczak oraz Daniel Nowak. Cała trójka bardzo gorąco dziękuje z tego miejsca wieloletniemu sponsorowi zespołu Park Royal Timbers Limited, a także The Fitters Team oraz Advena Business Services.

Na zdjęciu drużynowym górny rząd od lewej: Jakub Januszczak, Łukasz Skwara, Piotr Kalamat, Robert Kuta, Radosław Trawka. Dolny rząd od lewej: Daniel Nowak, Kamil Woźniak, Maciej Gaczyński, Tomasz Pytawski, Jakub Kozłowski.

JOGA BONITO nr br ż.k cz.k

Artur Izdebski Daniel Nowak Jakub Januszczak Jakub Kozlowski Jaroslaw Tesman Karol Banka Lukasz Bukowski Lukasz Skwara Maciej Gaczynski Marcin Czenczek Pawel Bak Piotr Kalamat Piotr Pluskwik Radosław Trawka Rafal Siedlecki Ruslan Alimpiev Szymon Kozera Tomasz Michalski Tomasz Pytawski Wiktor Kępka

(92) (99) (4) (18) (87) (88) (1) (11) (7) (2) (3) (20) (5) (5) (21) (14) (17) (9) (8) (10)

1 5 0 0 0 1 0 1 0 0 1 2 0 3 0 0 0 3 1 5

0 3 3 0 0 1 1 4 0 0 0 0 0 0 0 1 4 2 0 4

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

WYNIKI W SEZONIE 2020/2021 Warriors AK47 - Joga Bonito FC Joga Bonito FC - Scyzoryki WhitehawkFC - Joga Bonito FC Inter Team - Joga Bonito FC Jantar Feltham - Joga Bonito FC KS04 Ark - Joga Bonito FC Joga Bonito FC - Power Rangers ESS Steel Team - Joga Bonito FC Joga Bonito FC - PCW Olimpia Warriors AK47 - Joga Bonito FC Joga Bonito FC - Scyzoryki Whitehawk FC - Joga Bonito FC Inter Team - Joga Bonito FC Jantar Feltham - Joga Bonito FC Joga Bonito FC - KS04 Ark Joga Bonito FC - Power Rangers ESS Steel Team - Joga Bonito FC Joga Bonito FC - PCW Olimpia

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

0:5 1:1 0:7 2:1 0:5 2:2 1:2 1:0 0:0 5:2 0:3 0:5 3:1 3:1 2:5 1:4 3:1 0:1

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

 załatwiamy wszystkie formalności

Self-emp

VA T

loyed

Rejestracja LTD (Lim ited Company)

Empl

oyme

Par

nt

tne

rsh

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

ip

0208 846 3606

poniedziałek, środa, piątek 8.00-19.00 wtorek, czwartek 8.00-21.00

KSIĘGOWOŚĆ

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

SKUPUJEMY KAŻDY METAL I WYWOZIMY www.mattmetal.co.uk ŚMIECI!

07845086222 3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy Telefon całodobowy:

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

reklamy.uk

LOGO

LOGO

LOGO

BOARDS Zadbaj o swoją firmę!

Oklejanie vanów, ubrania robocze z nadrukiem, szyldy i witryny sklepowe, hoardingi, boardy, banery i wszelkiego rodzaju naklejki.

Odwiedź nas na Perivale w zachodnim Londynie: 175 Bilton Rd, London UB6 7HQ

T: 0208 3573 518, M: 0794 1328 449 E: sales@print-stock.co.uk PrintStock.co.uk

printstock

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

SUPPORT:

Bilety dostępne na PrlLiveMusic.co.uk Organizator:

ive

Patronat medialny:

18

września

O2 Shepherd’s Bush Empire