Cooltura Issue 914

Pozytywne strony emigracji Nowe stacje metra otwarte

Z Battersea do centrum Londynu można teraz dojechać w 15 minut dzięki przedłużeniu linii Northern. Str. 13

The Polish Weekly | No 38 (914) | 23.09.2021

Wyspa osobowości

Ewa Grosman: Dawać światu nadzieję i dzielić się radością życia z innymi. Str. 29

Trendy

Najlepsze rowery elektryczne do codziennych dojazdów do pracy i na weekendowe wycieczki. Str. 42

WIELOKULTUROWA IKONA TENISA Po

zaskakującej wygranej 18-letniej Emmy Raducanu w tenisowym US Open Brytyjczycy oszaleli na jej punkcie. Dziennik „Metro” przez tydzień ukazywał się z jej zdjęciami na pierwszej stronie stronie. Gratulacje tenisistce złożyli królowa, premier, a nawet Nigel Farage, który straszył konsekwencjami najazdu rrumuńskich imigrantów. Populistyczny polityk pominął fakt, że ojciec Emmy jest Rumunem, a matka Chinką. Zwyciężczyni US Open urodziła się w Kanadzie, ale wychowała w Bromley pod Londynem.

Profesjonalizm, talent i uroda mogą zaowocować kontraktami reklamowymi. Sponsorzy już ustawiają się w kolejce, bo trudno wyobrazić sobie lepszą reprezentantkę światowych marek o globalnym i wielokulturowym wymiarze.

Czytaj więcej na stronach 20-21

Podróże zagraniczne będą łatwiejsze

Z

aszczepieni na koronawirusa będą mieli jeszcze łatwiej i taniej. Rząd ogłosił poważną zmianę zasad podróży zagranicznych. Porzucono listy zieloną i pomarańczową. Zaszczepieni będą zwolnieni z testów przed podróżą do Anglii, a drogie testy PCR po przyjeździe zostaną zastąpione tańszymi antygenowymi.

Zmiany wejdą w życie 4 października.

Czytaj więcej na stronie 2

Patryk Vega: Ten film prawie mnie zabił

J

Fot. Wikipedia

ego filmy dla osób wrażliwych są nie do przejścia. Przepełnione przemocą, mocnym, wulgarnym językiem – u wielu budzą sprzeciw. Patryk Vega – kontrowersyjny reżyser, socjolog z wykształcenia, ale przede wszystkim mąż i ojciec trójki dzieci. Katolik, który nie wstydzi się przyznać do wiary. Karolinie Wiatrowskiej opowiada o filmie „Small World”, który 17 września trafi do brytyjskich kin. „Nie cierpiałem tego filmu przez jakiś czas, wręcz go nienawidziłem. Dlatego, że kojarzył mi się z najmroczniejszym okresem w życiu. Dość szybko na etapie dokumentacji uzmysłowiłem sobie, że zawsze za krzywdą wobec dziecka stoi Zły. Nie ma znaczenia, kto to dziecko krzywdzi”.

Czytaj więcej na stronach 22-23

2 |

23 września 2021 | Nº 914 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Od października prostsze i złagodzone zasady wjazdu do Anglii Źródło: PAP

Od

4 października zostaną znacząco uproszczone i złagodzone zasady przyjazdu do Anglii.

Obecny „system świateł drogowych" – z listami państw: zieloną, żółtą i czerwoną – będzie zastąpiony jedną, czerwoną listą – ogłosił minister transportu Grant Shapps.

Wszystkie miejsca, które nie będą na czerwonej liście państw wysokiego ryzyka epidemicznego, zostaną automatycznie uznane za bezpieczne. Również od 4 października w pełni zaszczepieni na koronawirusa podróżni nie będą musieli wykonywać testów przed przyjazdem do Anglii z zagranicy.

Po przyjeździe do Anglii w pełni zaszczepieni pasażerowie z krajów spoza czerwonej listy będą mogli zastąpić testy typu

PCR tańszymi testami antygenowymi. Każdy, kto uzyska wynik pozytywny, będzie musiał odbyć kwarantannę w domu i wykonać bezpłatny test PCR, który zostanie poddany sekwencjonowaniu kodu genetycznego wirusa, co ma pomóc w identyfikacji nowych wariantów. Osoby niezaszczepione nadal będą musiały wykonywać testy typu PCR. Osoby powracające z krajów z czerwonej listy będą musiały tak jak dotąd odbyć płatną, 10-dniową kwarantannę w jednym ze wskazanych przez władze hoteli. Z czerwonej listy, na której dotychczas było ponad 50 państw i terytoriów, osiem zostało zdjętych. Są to: Turcja, Egipt, Kenia, Pakistan, Malediwy, Sri Lanka, Oman i Bangladesz. „Dzisiejsze zmiany oznaczają prostszy, bardziej przejrzysty sys-

tem. Z mniejszą liczbą testów i niższymi kosztami, co pozwoli większej liczbie osób na podróżowanie, zobaczenie bliskich lub prowadzenie interesów na całym świecie, a jednocześnie zapewni impuls dla przemysłu turystycznego" – oświadczył Shapps. Zapowiedział, że nowy system ma funkcjonować co najmniej do końca roku. „Zdrowie publiczne zawsze było w centrum naszej polityki w kwestii podróży zagranicznych, a dzięki ponad 44 mln osób w pełni zaszczepionych w Wielkiej Brytanii jesteśmy teraz w stanie wprowadzić stosownie do tego zaktualizowany system, który odzwierciedla nową sytuację" – dodał minister transportu. Wyjaśnił, że zmiany nie mogły być wprowadzone wcześniej, bo opinie naukowców były wówczas temu przeciwne.

Ogłoszone zmiany będą miały zastosowanie tylko do przyjazdów i wyjazdów do Anglii.

Władze pozostałych części Zjednoczonego Królestwa zwykle harmonizowały swoje listy podróżne zgodnie z aktualizacjami dokonywanymi przez brytyjski rząd, ale w niektórych sprawach zachowywały większą ostrożność, np.

Szkocja wymagała przez pewien czas kwarantanny w hotelach od wszystkich przyjeżdżających z zagranicy, a nie tylko z krajów z czerwonej listy. Rząd Walii zapowiedział, że „uważnie przestudiuje" nowe zmiany. Szkocki rząd poinformował, że na razie nie dostosuje się do zapowiedzianego dla Anglii złagodzenia reżimu podróżnego i nadal będzie wymagał wykonania testu na obecność koronawirusa przed przyjazdem i testu typu PCR po przyjeździe.

Dzieci w wieku 12-15 lat są już szczepione przeciw Covid-19

Nawet 70 tys. pracowników domów opieki może nie zaszczepić się w terminie i stracić pracę

Źródło: PAP / Redakcja

Źródło: PAP

20

września w Anglii rozpoczęły się szczepienia na koronawirusa dzieci w wieku 12-15 lat. Rząd przyjął rekomendację naczelnych lekarzy Anglii, Walii, Szkocji i Irlandii Północnej, którzy zalecili rozszerzenie programu szczepień na tę grupę wiekową. „Przyjąłem rekomendację naczelnych lekarzy, aby rozszerzyć szczepienia na osoby w wieku od 12 do 15 lat, aby chronić młodych ludzi przed zarażeniem się Covid19, ograniczać transmisję w szkołach i zatrzymać uczniów w klasach" – powiedział minister zdrowia Sajid Javid.

Wcześniej naczelni lekarze Anglii, Szkocji, Walii i Irlandii Północnej, zalecili, by objąć szczepieniami zdrowe dzieci z tej grupy wiekowej, przy czym ma być im podawana tylko jedna dawka. Naczelni lekarze zmienili rekomendację, którą półtora tygodnia wcześniej wydała Wspólna Komisja Szczepień i Immunizacji (JCVI). Uznała ona, że same względy medyczne nie uzasadniają podawania szczepionki zdrowym dzieciom w tej grupie wiekowej, gdyż Covid-19

stanowi dla nich niewielkie ryzyko.

Zastrzegła jednak, że rząd może zmienić tę rekomendację kierując się innymi czynnikami, np. zakłóceniami, które epidemia może powodować w funkcjonowaniu szkół.

Naczelni lekarze oceniając sprawę w szerszym kontekście niż tylko poprzez ryzyko zakażenia uznali, że inne czynniki przemawiają za rozszerzeniem szczepień na dzieci z tej grupy wiekowej, a rząd następnie przyjął ich rekomendację. Ogłoszona przez Javida decyzja dotyczy tylko Anglii, ale ministrowie zdrowia Szkocji, Walii i Irlandii Północnej poszli w jego ślady.

Do przyjęcia przez dzieci szczepionki potrzebna jest zgoda rodziców, ale jeśli nastąpiłaby różnica zdań między rodzicami a dzieckiem, to – jeśli dziecko uznane zostanie za kompetentne do podejmowania świadomej decyzji – przeważy jego zdanie.

W efekcie podjętych decyzji grupa osób uprawnionych do szczepień zwiększyła się o ok. 3 mln. Już wcześniej programem szczepień było objętych ok. 350 tys. dzieci z tej grupy wiekowej, które albo same mają schorzenia zwiększające ryzyko ciężkiego przebiegu Covid19, albo mieszkają z takimi osobami.

N

awet 70 tys. pracowników domów opieki w Anglii mogło nie zaszczepić się przed wyznaczonym przez brytyjski rząd terminem, co oznacza, że nie będą mogli w nich legalnie pracować – ostrzegły związki zawodowe.

16 września minął termin, w którym niezaszczepieni pracownicy domów opieki musieli przyjąć pierwszą dawkę szczepionki, aby uzyskać pełną odporność przed 11 listopada, kiedy wejdzie w życie wymóg, by cały ich personel domów był zaszczepiony.

Tymczasem jak wynika ze statystyk, obecnie w pełni zaszczepionych jest 84 proc. pracowników domów opieki, a przynajmniej jedną dawkę przyjęło 92 proc. Związki zawodowe Unison i GMB ostrzegły, że nawet 70 tys. pracowników domów opieki może nie zaszczepić się na czas, co jeszcze pogorszy braki kadrowe w domach opieki. Szacuje się, że w sektorze opieki społecznej w Anglii brakuje ok. 100 tys. pracowników.

Kilku cytowanych przez brytyjskie media kierowników domów opieki przyznało, że staną przed wyborem, czy wobec braku pracowników zamknąć placówki czy też łamać prawo, utrzymując w pracy niezaszczepionych pracowników.

Jak wyjaśniono w opublikowanych na początku sierpnia wytycznych, jeśli ktoś z personelu się nie zaszczepi, będzie mu groziło przesunięcie na inne stanowisko, niewymagające bezpośredniego kontaktu z pensjonariuszami lub utrata pracy. Zwolnione z tego wymogu będą tylko te osoby, które okażą medyczny dowód, że ze względów zdrowotnych nie mogą przyjąć szczepionki.

Pracownicy domów opieki są na razie jedyną grupą zawodową w Wielkiej Brytanii, od której będzie wymagane szczepienie. Wprowadzono go w związku z dużą liczbą zgonów w domach opieki, która miała miejsce podczas pierwszej fali pandemii koronawirusa. Minister zdrowia Sajid Javid powiedział, że rozciągnięcie tego obowiązku na personel służby zdrowia jest bardzo prawdopodobne.

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 07932 55 66 22 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, marlena@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

4 |

23 września 2021 | Nº 914 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Głównym planem walki z pandemią pozostają szczepienia Źródło: PAP

P

odstawowym planem walki z pandemią Covid-19 jesienią i zimą są szczepienia i zachowywanie obecnych środków ostrożności, ale powrót do niektórych restrykcji pozostaje opcją rezerwową – powiedział premier Boris Johnson.

Szef rządu wyjaśnił, że choć liczba zakażeń jest obecnie wyższa, niż była przed rokiem, to dzięki szczepieniom kraj jest „bez porównania lepiej przygotowany” na walkę z koronawirusem i pozwala to na kontynuowanie dotychczasowej strategii.

Johnson powiedział, że planem A na nadchodzącą jesień i zimę pozostają szczepienia, w tym trzecia dawka dla znaczącej części populacji, a także testy na obecność koronawirusa i zachęcanie ludzi, by rozważali noszenie maseczek w niektórych sytuacjach.

Premier zaznaczył jednak, że rząd trzyma w rezerwie dodatkowe środki, takie jak wymóg noszenia maseczek, wymóg stosowania certyfikatów covidowych w niektórych sytuacjach i zalecenie pracy zdalnej. Jak podkreślił, biorąc

Rekonstrukcja rządu Borisa Johnsona

pod uwagę liczbę osób zaszczepionych i mających przeciwciała, „małe zmiany mogą zrobić dużą różnicę”, a liczby te dają nadzieję, że nie trzeba będzie wracać do lockdownów, takich jak były podczas poprzednich fal zakażeń. Zapowiedział też, że ewentualne dodatkowe środki, które są planem B, nie będą wprowadzane jednocześnie, lecz stopniowo. „Jesteśmy teraz w sytuacji, gdzie z powodu tego, że tak duża część populacji ma pewien stopień odporności, małe zmiany w sposobie zachowania, o jakie prosimy ludzi, mogą mieć duży wpływ” – powiedział Johnson podczas konferencji prasowej. Zapytany, dlaczego rząd nie podejmuje łagodnych środków zapobiegawczych już teraz, premier odparł, że szczepionki robią „ogromną różnicę w śmiertelności”. „Nadal zalecamy wszystkim, by byli rozsądni i odpowiedzialni. Myślę, że jest to właściwa równowaga, biorąc pod uwagę, gdzie pandemia jest w tej chwili”

Polacy złożyli ponad milion wniosków o settled status

J © Ilyas Tayfun Salci / Shutterstock.com

© Bart Lenoir / Shutterstock.com

remier Boris Johnson przeprowadził rekonstrukcję rządu. Ministerialną tekę stracił Gavin Williamson – dotychczasowy szef resortu edukacji, z kolei minister spraw zagranicznych Dominic Raab, choć pozostanie w gabinecie, to już na innym stanowisku.

Gavin Williamson objął tekę ministra edukacji w 2019 roku. W pożegnalnym wpisie na Twitterze przyznał, że pełnienie tego stanowiska było prawdziwym przywilejem. Były już członek gabinetu Johnsona był otwarcie krytykowany zarówno przez środowisko nauczycielskie jak również rodziców, głównie z powodu decyzji podejmowanych przez niego w trakcie pandemii. Zamknięcie szkół, a później zdalne nauczanie, zostały słabo ocenione przez Brytyjczyków, a luki edukacyjne powstałe w ciągu ostatniego roku będą rzutowały na brytyjskie szkolnictwo i poziom nauczania, przez najbliższe lata.

Williamson ośmieszył się także kilka dni temu wyznając, że ma problem z rozróżnieniem angielskiego piłkarza Marcusa Rashforda, który angażuje się w walkę o równy dostęp dzieci do posiłków w szkołach, z gwiazdą rugby Maro Itoje.

Nowym ministrem edukacji zostanie Nadhim Zahawi, odpowiedzialny dotychczas za realizację programu szczepień.

Z rządu odeszli również Robert Buckland (minister sprawiedliwości) i Robert

Jenrick, minister ds. mieszkalnictwa, wspólnot i samorządów lokalnych – jego resortem pokieruje teraz Michael Gove.

Dodatkowo, na kilka tygodni przed dorocznym kongresem Partii Konserwatywnej, z ugrupowania odeszła jego wiceprzewodnicząca Amanda Milling.

Największym przegranym zmian w rządzie jest jednak Dominic Rabb.

Dotychczasowy minister spraw zagranicznych pozostaje co prawda w gronie współpracowników Borisa Johnsona, jednak jego rola w gabinecie będzie już znacznie mniejsza. Teraz przejmie on tekę ministra sprawiedliwości; na otarcie łez oficjalnie został ogłoszony wicepremierem, choć dotychczas (nieformalnie) ten tytuł był do niego przypisany.

Resort spraw zagranicznych objęła teraz Liz Truss, która opuściła stanowisko ministra ds. handlu międzynarodowego, nadal będzie jednak piastować funkcję ministra ds. kobiet i równości.

Pewnym zaskoczeniem jest pozostawienie na stanowisku minister spraw wewnętrznych Priti Patel, która ma na koncie oskarżenia podwładnych o mobbing i nie potrafi dojść do porozumienia z Francją w sprawie powstrzymania szturmu nielegalnych imigrantów, którzy masowo przedostają się do Wielkiej Brytanii forsując w pontonach kanał La Manche.

P

– powiedział Johnson. Dodał, że priorytetem powinno pozostać pięć milionów ludzi, którzy jeszcze nie otrzymali szczepionki.

Wcześniej we wtorek minister zdrowia Sajid Javid ogłosił, że podanie trzeciej dawki szczepionki dla osób powyżej 50. roku życia, osób poniżej tego wieku, które cierpią na schorzenia zwiększające ryzyko Covid-19, oraz dla frontowych pracowników służby zdrowia i opieki społecznej, rozpocznie się w przyszłym tygodniu.

We wtorek poinformowano, że w ciągu ostatniej doby wykryto w Wielkiej Brytanii 26,6 tys. zakażeń i zarejestrowano 185 zgonów z powodu Covid19. W obu przypadkach są to znaczące spadki w stosunku do wtorku sprzed tygodnia – nowych zakażeń jest mniej o prawie 11 tys., a zgonów o 24. Do tej pory co najmniej pierwszą dawkę szczepionki otrzymało 89,2 proc., a obie – 81,2 proc. mieszkańców kraju powyżej 16. roku życia.

ak wynika z danych opublikowanych przez Home Office, obywatele Polski złożyli 1 107 060 wniosków o status osoby osiedlonej w Wielkiej Brytanii. To znacznie więcej niż szacunkowa liczba Polaków żyjących w tym kraju. To oznacza, że ponad 51 000 rodaków złożyło więcej niż jeden wniosek.

Brytyjskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych ujawniło, że do 30 czerwca tego roku, w sumie złożono 6,05 mln wniosków. 5,57 mln pochodzi od obywateli państw UE, 60 tys. od obywateli Szwajcarii, Norwegii, Islandii i Liechtensteinu, a 420 tys. od obywateli państw trzecich będących np. członkami rodzin obywateli państw Unii.

Co ciekawe, o settled status aplikowało 5,55 mln ludzi, a wniosków wpłynęło 5,57 mln. Różnica ta wynika z faktu, że 472 tys. osób złożyło więcej niż jeden wniosek.

Najliczniejszą grupę wśród składających wnioski stanowili Polacy – 1,056 mln osób. Od naszych rodaków wpłynęło w sumie 1 107 060 wniosków. W 77 proc. przypadków procedura zakończyła się przyznaniem statusu osoby osiedlonej, a 20 proc. tymczasowego statusu.

Na drugim miejscu znaleźli się Rumuni – 1,08 mln, na trzecim Włosi – 550 tys. Portugalczycy (418 tys.) i Hiszpanie (356 tys.).

Rekordowo wysoka inflacja

W

sierpniu inflacja na Wyspach sie pandemii mogły liczyć na szczególne liczona wskaźnikiem CPI wsparcie rządu. Po zniesieniu restrykcji wyniosła aż 3,2 proc. To naj- przedsiębiorcy radzą sobie sami – straty wyższy poziom od blisko 10 lat, zaś wzrost poniesione w ubiegłym roku starają się był w lipcu najwyższy od ponad dwóch nadrobić podnosząc ceny. dekad – informuje Office for National StaInnym czynnikiem napędzającym tistics. W najbliższym czasie Komitet Poli- inflację jest wzrost cen paliw. tyki Pieniężnej może zdecydować się na Tymczasem bank centralny coraz podniesienie stóp procentowych. głośniej mówi o podniesieniu stóp procenStopa inflacji w Wielkiej Brytanii towych, które w czasie pandemii zostały wyniosła w sierpniu 3,2 proc. (czyli znacz- obniżone do poziomu 0,1 proc. nie więcej niż zakładany przez Bank Anglii Andrew Bailey – gubernator Bank of poziom 2 proc.), co oznacza, że w ciągu zale- England wyjawił, że już podczas poprzeddwie miesiąca poszybowała w górę o 1,2 niego głosowania Komitetu Polityki Pieniężproc. – to najwyższy wzrost od 1997 roku. nej w tej sprawie, kilkoro jego członków było Bank Anglii przewiduje, że pod koniec na tak. „Czterech z ośmiu członków Monetego roku inflacja osiągnie poziom 4 proc. tary Policy Committee, którzy głosowali Zjawisko to tłumaczone jest gwał- w tej sprawie w zeszłym miesiącu – w tym townym wzrostem cen żywności i trans- ja – uważało, że zaistniały pewne wstępne portu, co odczuwają już klienci restaura- warunki, aby zbadać możliwość podniesiecji i biur turystycznych. Firmy te w cza- nia stóp procentowych”, stwierdził.

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 914 | 23 września 2021

Większość pracowników nie wróci po pandemii do biur w pełnym wymiarze Źródło: PAP

W

iększość osób (70%), uważa, że pracownicy nie wrócą do biur w pełnym wymiarze godzin po pandemii koronawirusa – wykazało badanie przeprowadzone na zlecenie BBC. Spora liczba pracowników zadeklarowała też, że wolałaby pracować z domu w pełnym lub przynajmniej częściowym wymiarze.

Jednocześnie 50 proc. ankietowanych osób na kierowniczych stanowiskach wyraziło przekonanie, że praca z domu obniży kreatywność i pogorszy jakość współpracy.

Podobnego zdania było 38 proc. szeregowych pracowników.

Kadra kierownicza w takich firmach jak bank inwestycyjny Goldman Sachs czy gigant technologiczny Apple odrzuciła postulaty większej elastyczności w sposobie pracy, a Goldman Sachs nazwał nawet pracę z domu „aberracją”.

Zarówno szeregowi pracownicy, jak i osoby na stanowiskach kierowniczych przyznały przy tym, że na pracy z domu nie ucierpi ani produkcyjność, ani dochodowość.

Badanie wykazało, że ponad 3/4 pracowników wierzy, że szefowie pozwolą im nadal pracować z domu.

Część osób woli jednak pracować w biurze. Cytowana przez BBC młoda pracownica firmy telekomunikacyjnej TalkTalk zadeklarowała, że jej produktywność jest większa w biurze, bo panują tam bardziej profesjonalne warunki i można się kontaktować z innymi ludźmi.

Ponad 60 proc. ankietowanych (62 proc. szeregowych pracowników i 69 proc. kierowników) uważa, że młodym ludziom będzie trudno robić postępy bez osobistego

PRACA!

kontaktu z innymi i porad bardziej doświadczonych pracowników.

Badanie wykazało również, że w opinii respondentów niektóre nierówności w pracy osłabły, podczas gdy inne zaostrzyły się w czasie pandemii. Połowa ankietowanych uznała np., że praca z domu może korzystnie wpłynąć na karierę kobiet.

Cytowany przez BBC pracownik firmy przemysłu obronnego z Manchesteru pracujący zdalnie wskazał natomiast, że oszczędza dużo czasu, bo nie musi dojeżdżać do pracy, i nie chadza do drogich kawiarni, co korzystnie wpływa na jego zdrowie i finanse. Przyznał jednak, że ma obawy o początkujących pracowników.

Premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson zalecił latem, gdy restrykcje przeciwepidemiczne były łagodzone, „stopniowy powrót do pracy” w Anglii. W innych częściach kraju wielu osobom radzi się jednak kontynuowanie pracy zdalnej, o ile to możliwe.

Specjaliści ostrzegają, że powrót do biur może bardzo pogorszyć sytuację epidemiczną w razie nowej fali zakażeń, gdyż najważniejszą metodą walki z pandemią jest unikanie kontaktu z innymi ludźmi.

Badanie zostało przeprowadzone przez pracownię YouGov na próbie 1684 pracujących dorosłych i 530 osób zajmujących kierownicze stanowiska w biznesie.

| 5

Praca zdalna bardziej stresująca, niż sądzono Źródło: PAP

S

tres mocniej dotknął podwładnych niż przełożonych, odczuły go też bardziej kobiety niż mężczyźni.

Ponad połowa ankietowanych miała poczucie, że pracuje więcej niż przed pandemią – wynika z badania Akademii Leona Koźmińskiego i Uniwersytetu SWPS. Przez trzy miesiące, na przełomie grudnia 2020 r. i lutego 2021 r., grupa badaczy społecznych z Akademii Leona Koźmińskiego wspólnie z dr Mariuszem Ziębą z Instytutu Psychologii Uniwersytetu SWPS zbierała dane na temat kondycji psychicznej pracowników.

Naukowcy przeprowadzili badanie internetowe wśród 587 Polek i Polaków w wieku 21-66 lat. Naukowcy pytali o szereg aspektów związanych z przejściem na pracę zdalną w czasie pandemii COVID-19.

Jak wynika z analiz, na pracę zdalną po wybuchu pandemii przestawiło się blisko 90 proc. respondentów. Przed marcem 2020 r. w takim trybie regularnie pracował jedynie co dziesiąty badany. „To zestawienie wystarczy, aby uświadomić sobie, jak dużym wyzwaniem dla polskich pracowników było przejście z pracy w biurze do pracy z domu” – mówi dr Piotr Pilch z Katedry Nauk Społecznych Akademii Leona Koźmińskiego. „Jedna piąta badanych przez nas Polaków przyznała, że w okresie pandemii nie miała i podejrzewam, że nadal nie ma, wystarczająco komfortowych warunków do tego, by pracować z domu. Dla około 12 proc. wyzwaniem było jednoczesne skupienie się na pracy i pogodzenie jej z potrzebami domowników” – dodaje.

Dla 38 proc. badanych zmiana trybu pracy na zdalny nie stanowiła problemu. „Najczęściej mowa o młodych pracownikach, którzy na ogół mają nieco mniej obowiązków domowych niż ich starsi kole-

dzy. Ci respondenci oceniają przejście w tryb tzw. home office na ogół pozytywnie” – zauważa Pilch.

Trudności, których doświadczyła część badanych, wiązały się przede wszystkim z sytuacją, w której inni domownicy musieli również uczyć się lub pracować zdalnie.

W efekcie dorośli pracujący mieli niższą efektywność w codziennych zadaniach zawodowych. O ile jedna czwarta respondentów wskazała, że nie posiada wydzielonej przestrzeni do pracy w domu, jedna trzecia osób odpowiedziała, że pracuje w pomieszczeniach wspólnych razem z innymi domownikami. „Hałas w domu i odgłosy remontów z otoczenia utrudniały skupienie uwagi na obowiązkach służbowych” – wyjaśnia dr Kaja Prystupa-Rządca z Akademii Leona Koźmińskiego specjalizująca się w zagadnieniach związanych z wirtualnym środowiskiem pracy.

Niemal 45 proc. badanych podzieliło się odczuciem, że w okresie pandemii ich dzień pracy był wydłużony – czasami nawet do 10-12 godzin dziennie. Z kolei co druga osoba zauważyła, że pracuje znacznie więcej niż przed pandemią.

Zdaniem badaczki istnieje ryzyko, że z problemem przepracowania będziemy mierzyć się również w kolejnych miesiącach.

Badania pokazują ponadto, że w pandemii pracodawcy nie zawsze udzielali odpowiedniej pomocy swoim pracownikom. Okazuje się, że w jednej trzeciej analizowanych przypadków pracodawca nie zapewnił dodatkowego sprzętu elektronicznego, a 11 proc. badanych miało trudności w wykonywaniu pracy na skutek słabego łącza internetowego. Zaledwie 6 proc. osób otrzymało wsparcie w postaci zwrotu kosztów dostępu do internetu, wody czy ogrzewania. „Na doposażenie domu w meble biurowe mógł liczyć jeden na czterech pracowników.

W kontekście dostępności narzędzi

i szkoleń IT prawie dwóch na pięciu uważa, że wsparcie ze strony pracodawcy było niewystarczające” – opowiada doktor Pilch.

Jak podkreślają badacze, aby zapewnić pracownikowi wysoki poziom satysfakcji z wykonywanych obowiązków, musi on otrzymywać wsparcie zarówno ze strony zatrudniającej go organizacji, jak i bezpośredniego przełożonego. „Jednakże pracując zdalnie w czasie pandemii, większość badanych bardziej czuła się wspierana przez przełożonego niż przez firmę jako taką. Dla pracowników najważniejsze było wsparcie emocjonalne i poczucie zrozumienia ich sytuacji życiowej” – tłumaczy dr Prystupa-Rządca.Naukowcy zaobserwowali również dysproporcję w poziomie stresu. Specjalizująca się w kwestiach związanych z dobrostanem organizacji pracy i pracowników psycholożka mgr Agnieszka Zawadzka-Jabłonowska, współautorka badania z ramienia Akademii Leona Koźmińskiego, mówi, że kobiety były bardziej zestresowane realiami pracy zdalnej niż mężczyźni. „Przypuszczamy, że to na nie spadła większa część obowiązków domowych, a wyższy stres mógł wynikać z trudności łączenia pracy zdalnej ze sprawami rodzinnymi” – zauważa Zawadzka-Jabłonowska.

Ekspertka dodaje, że tendencja do obaw przed nieznaną dotąd formą pracy dominowała szczególnie w mniejszych organizacjach, gdzie wcześniej nie praktykowano pracy zdalnej. „Szeregowi pracownicy mieli wyższy poziom stresu niż osoby na stanowiskach kierowniczych. To lider kontroluje zasady pracy zdalnej, a nie podwładni, którzy stają przed koniecznością dostosowania się do nowych realiów i poradzeniem sobie z coraz to większą liczbą obowiązków domowych” – zaznacza psycholożka.

ZOSTAŃ KURIEREM I ZARABIAJ CO NAJMNIEJ

£138 DZIENNIE!

Brak doświadczenia nie jest dla nas problemem, zapewniamy treningi oraz możliwość wynajęcia vana.

Aktualnie potrzebujemy kierowców w Dunstable, Hemel Hempstead, Littlehampton, Portsmouth, Oxford, Swindon, Wembley, Weybridge.

ZOSTAŃ NASZYM KIEROWCĄ!

Email : anil@gemhire.co.uk

Tel. 077 5124 7365

6 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

23 września 2021 | Nº 914 |

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 914 | 23 września 2021

10 razy więcej antyciał po trzecim szczepieniu przeciw Covid-19 niż po drugiej dawce Źródło: PAP

P

oziom antyciał po przyjęciu trzeciej dawki szczepionki przeciw Covid-19 jest 10 razy wyższy niż po drugiej dawce – wykazało badanie serologiczne przeprowadzone w izraelskim szpitalu. Oznacza to, że skutki trzeciej dawki mogą się utrzymywać dłużej, niż sądzono.

Wstępne wyniki u szczepionego personelu Centrum Medycznego Sheba w Ramat Gan pod Tel Awiwem pozwalają na optymistyczne prognozy co do czasu utrzymywania się skuteczności dawki przypominającej – poinformowała telewizja Kan. W badaniu porównano poziom antyciał tydzień po przyjęciu trzeciej dawki i tydzień po przyjęciu drugiej dawki.

Badanie opisane w „New England Journal of Medicine” wykazało zaś, że 12 dni po podaniu trzeciej dawki poziom zakażeń był 11 razy niższy niż u osób zaszczepionych dwiema dawkami. Odsetek ciężkich zachorowań był zaś prawie 20 razy niższy.

Izrael rozpoczął kampanię podawania trzeciej dawki szczepionki przeciw Covid-19 pierwszego sierpnia, początkowo oferując ją tylko osobom powyżej 60. roku życia, a potem stopniowo obniżając limit wieku.

Obecnie mogą ją przyjmować wszystkie osoby powyżej 12. roku życia, które zostały zaszczepione drugą dawką co najmniej 5 miesięcy wcześniej. Według stanu ze środy trzecią dawkę dostało już prawie 3 mln Izraelczyków.

Odpowiedzialny za walkę z pandemią przedstawiciel władz Izraela prof. Salman Zarka zaapelował o rozpoczęcie przygotowań do podawania czwartej dawki. „Ponieważ wirus już u nas jest i będzie nadal, musimy się też przygotować do czwartej dawki” – oznajmił, nie podając konkretnego terminu. „Zważywszy, że skuteczność szczepionki i poziom antyciał z czasem spada, wygląda na to, że co kilka miesięcy – co rok albo co 5-6 miesięcy – będzie trzeba podać kolejny zastrzyk” – powiedział Zarka w zeszłym miesiącu.

Także Ministerstwo Zdrowia zapowiedziało we wrześniu, że zaświadczenie o zaszczepieniu lub przejściu Covid-19, uprawniające do przebywania na niektórych zgromadzeniach i w miejscach publicznych, będzie tracić ważność 6 miesięcy po otrzymaniu drugiej lub trzeciej dawki. Wskazywałoby to na to, że czwarta dawka także miałaby być podawana po upływie pół roku od trzeciej.

Jednakże wyniki badania w Centrum Medycznym Sheba wskazują, że czwartą dawkę należałoby podawać po dłuższym czasie – podkreśliła telewizja Kan. Na początku tygodnia 18 czołowych naukowców i dwóch ustępujących urzędników Agencji Żywności i Leków (FDA) oznajmiło, że nie ma obecnie potrzeby podawania trzeciej dawki całej ludności. Raport opublikowany w dzienniku „Lancet” stwierdza, że mimo zagrożenia ze strony bardzo zakaźnego wariantu Delta, „dawki przypominające dla ogółu ludności nie są na tym etapie pandemii właściwe”.

Gdy niektóre kraje, w tym Izrael, zaczęły podawać dawki przypominające, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaapelowała o wstrzymanie się z podawaniem trzeciej dawki z obawy o wyczerpanie się zapasów szczepionek, choć miliony osób w biedniejszych krajach nie zostały jeszcze zaszczepione pierwszą dawką.

Szef WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus oznajmił, że Afryka została „pozostawiona sama sobie przez resztę świata, co pozwala na swobodne krążenie koronawirusa”. Dodał, że nie będzie milczał, gdy „firmom i krajom kontrolującym światowe dostawy szczepionek wydaje się, że biedne państwa powinny się zadowalać resztkami”. Wezwał bogate kraje, by przedkładały podawanie pierwszych dawek pracownikom służby zdrowia biedniejszych krajów nad dawki przypominające. „Nie chcemy powszechnego podawania dawek przypominających zdrowym ludziom, którzy są w pełni zaszczepieni” – oznajmił.

| 7

Eksperci w „The Lancet”: Trzecia dawka szczepionki przeciw COVID19 nie dla każdego w tej chwili

Źródło: PAP

B

adania odnośnie skuteczności szczepień przeciw COVID-19 nie wspierają pomysłu na podawanie w tym momencie 3. dawki ogółowi społeczeństwa. Szczepienia silnie chronią przed ciężką chorobą w przypadku wszystkich głównych wariantów wirusa – twierdzą naukowcy na łamach „The Lancet”.

Międzynarodowy zespół ekspertów, także z WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) i FDA (Agencji Żywności i Leków) na podstawie przeglądu dostępnych badań stwierdził, że skuteczność szczepień przeciwko ciężkiej postaci COVID-19 jest tak wysoka, że podawanie wszystkim trzeciej dawki nie jest właściwą strategią.

Obserwacyjne badania spójnie pokazują, że szczepionka w 95 proc. chroni przed ciężką chorobą powodowaną przez warianty Alfa i Delta i w ponad 80 proc. przed zakażeniem.

Wszystkie szczepionki, w przypadku każdego z wariantów wirusa silniej chronią przed ciężkim przebiegiem choroby, niż przed łagodną postacią. Są też mniej skuteczne w zapobieganiu zakażenia bezobjawowego i transmisji, ale według badaczy to głównie niezaszczepiona mniejszość przekazuje wirusa dalej. „W sumie, dostępne obecnie badania nie dostarczają wiary-

godnych dowodów na znacznie słabnącą ochronę przed ciężką postacią choroby, która stanowi główny cel szczepień. Ograniczona liczba szczepionek uratuje najwięcej żyć, jeśli będą one dostępne dla osób o wyższym ryzyku poważnej choroby, które jeszcze nie zostały zaszczepione” – twierdzi dr Ana Maria Henao-Restrepo z WHO, główna autorka publikacji, która ukazała się w piśmie „The Lancet”. „Nawet, jeśli jakaś korzyść może wynikać z podania kolejnej dawki, nie przekroczy ona zysków płynących z ochrony osób wcześniej niezaszczepionych. Jeśli szczepienia dotrą tam, gdzie mogą najwięcej zdziałać, mogą przyspieszyć koniec pandemii poprzez ograniczenie powstawania nowych wariantów wirusa” – mówi ekspertka.

Specjaliści zwracają uwagę, że nawet, jeśli z czasem dojdzie do spadku ilości przeciwciał u zaszczepionych osób, nie musi to oznaczać spadku skuteczności szczepienia. Jest tak dlatego, że odporność wynika także z obecności specjalnych komórek odpornościowych, a nie tylko z działania przeciwciał.

Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, że przy rosnącej liczbie zaszczepionych osób i spadku liczby niezaszczepionych, nieuchronnie będzie też rosła liczba zakażonych, którzy wcześniej przyjęli szczepionkę. Zjawisko to może się nasilać szczególnie,

jeśli zaszczepieni staną się mniej ostrożni.

Jednak obecna skuteczność preparatów wskazuje, że istniejące dzisiaj warianty wirusa nie zdołały jeszcze wymknąć się otrzymywanej dzięki szczepieniom ochronie. Nawet jeśli takie szczepy powstaną, to najpewniej wyewoluują z tych, które są najpowszechniejsze. To zdaniem naukowców oznacza, że ewentualne, kolejne dawki opracowane specyficznie dla nowszych wariantów będą skuteczniejsze, niż oparte na obecnych preparatach.

Podobna strategia działa np. w przypadku szczepień przeciwko grypie, które powstają na podstawie danych o najnowszych szczepach. Dzięki temu rośnie prawdopodobieństwo, że będą skuteczne, nawet jeśli wirus się dodatkowo zmieni. „Dostępne obecnie szczepionki są bezpieczne, skuteczne i ratują życie. Choć pomysł na dalsze zmniejszanie liczby przypadków COVID-19 przez zwiększenie odporności u zaszczepionych osób jest kuszący, decyzja w tej sprawie musi opierać się na naukowych danych i uwzględniać potencjalne korzyści oraz zagrożenia dla jednostki i społeczeństwa. Te ważne decyzje powinny polegać na mocnych dowodach i być poprzedzone międzynarodową dyskusją” – podkreśla dr Soumya Swaminathan, główna ekspertka naukowa WHO.

8 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

23 września 2021 | Nº 914 |

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagany jest

SETTLED STATUS

OBYWATELEM 079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth TW7 4RL

w w w. s a ra i nt. co. u k

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 914 | 23 września 2021

| 9

Szkocja i Irlandia Płn poprosiły Londyn o wojskowe wsparcie w walce z pandemią Źródło: PAP

W

ładze Szkocji i Irlandii Północnej zwróciły się do brytyjskiego ministerstwa obrony o przysłanie żołnierzy, którzy pomogliby służbie zdrowia znajdującej się pod wyjątkowo dużą presją z powodu pandemii koronawirusa.

W Szkocji kryzys dotyczy pogotowia ratunkowego, które nie nadąża z przyjazdem do wezwań. Jak podały w czwartek szkockie media, w Glasgow 65-letni mężczyzna zmarł po tym, jak na przyjazd karetki czekał przez 40 godzin – mimo że lekarz pierwszego kontaktu tego mężczyzny informował dyspozytorów pogotowia, iż stan pacjenta jest krytyczny. Dzień wcześniej kontrowersje wzbudził minister zdrowia w szkockim rządzie Humza Yousaf, który powiedział, że ludzie powinni „dwa razy pomyśleć”, czy naprawdę potrzebują karetki, zanim po nią zadzwonią.

Szefowa szkockiego rządu Nicola Sturgeon odnosząc się go zgonu wspomnianego mężczyzny przyznała, że taka sytuacja jest

nie do przyjęcia, ale wyjaśniała, że z powodu pandemii szkockie pogotowie ratunkowe „stoi w obliczu prawdopodobnie najtrudniejszego splotu okoliczności, od czasu jego powołania”.

Zapowiedziała też, że zwróci się z prośbą o pomoc do Ministerstwa Obrony w Londynie. „Wrócę do mojego biura, aby sfinalizować szczegóły prośby o pomoc wojskową, abyśmy mogli złożyć ją tak szybko, jak to możliwe. Taka pomoc wojskowa jest już udzielana służbom pogotowia ratunkowego w Anglii i oczywiście w ciągu ostatnich 18 miesięcy otrzymaliśmy pomoc wojskową w innych aspektach pandemii” – powiedziała w szkockim parlamencie.

Konieczność zwracania się z prośbą o pomoc do brytyjskiego rządu jest dla Sturgeon wyjątkowo kłopotliwa politycznie, bo cała jej narracja opiera się na przekonywaniu, że Szkocja jako niepodległe państwo będzie sobie znacznie lepiej radzić niż będąc częścią Zjednoczonego Królestwa.

W Irlandii Północnej problem natomiast jest obłożenie szpitali. Jak

© colin13362 / Shutterstock.com

podała stacja Sky News, liczba pacjentów w nich wynosi 106 proc. nominalnej liczby miejsc. Minister zdrowia w rządzie północnoirlandzkim Robin Swann zwrócił się do Ministerstwa Obrony o przysłanie na cały październik 100 medyków wojskowych, którzy odciążyliby personel dwóch szpitali –

Belfast City Hospital i Ulster Hospital w Dundonald.

W Zjednoczonym Królestwie ochrona zdrowia jest kompetencją zdecentralizowaną, czyli rząd brytyjski odpowiada za nią tylko w Anglii, a w Szkocji, Walii i Irlandii Północnej jest ona w wyłącznej gestii tamtejszych rządów.

Rosja produkuje szczepionkę Facebook usunął konta ruchu, podważającego sens AstraZeneca na Covid-19 ograniczeń pandemicznych Źródło: PAP

F © Giovanni Cancemi / Shutterstock.com

Źródło: PAP

R

osyjska firma farmaceutyczna rozpoczęła pod Moskwą produkcję brytyjsko-szwedzkiej szczepionki AstraZeneca przeciw Covid-19 – podał dziennik gospodarczy „Wiedomosti”. Produkcja, która odbywa się na licencji, przeznaczona jest na eksport.

Prace ruszyły w miejscowości Puszczyno pod Moskwą. Preparat przygotowywany jest „w związku z konkretnymi kontraktami eksportowymi” – powiedział wiceminister handlu Rosji Wasilij Osmakow. Zaznaczył, że szczepionka nie jest przeznaczona na rynek rosyjski.

Według wiceministra teraz preparaty rosyjskie w całości zaspokajają

zapotrzebowanie w kraju na szczepionki przeciwko Covid-19. Zastrzegł przy tym, że w przyszłości „wszystko jest możliwe”.

W lipcu 2020 roku R-Farm i AstraZeneca podpisały porozumienie o współpracy przy produkcji szczepionki przeciwko Covid-19 w Rosji w razie pomyślnych wyników badań klinicznych. AstraZeneca uczestniczy także w badaniach klinicznych nad połączeniem własnej szczepionki z rosyjskim preparatem Sputnik Light.

Do tej pory żadna z zagranicznych szczepionek przeciwko Covid-19 nie została w Rosji oficjalnie zarejestrowana.

Szczepienia prowadzone są wyłącznie preparatami rosyjskimi.

acebook usunął z sieci blisko 150 kont i kanałów powiązanych z ruchem Querdenker, sprzeciwiającym się ograniczeniom covidowym w Niemczech – poinformowała agencja Reutera.

To element akcji mediów społecznościowych przeciwko skoordynowanym kampaniom użytkowników, które powodują szkody społeczne.

Według Reutersa zespoły bezpieczeństwa Facebooka rozszerzają taktykę stosowaną do usuwania szkodliwych akcji przy użyciu fałszywych kont. Chce w ten sposób doprowadzić do zamknięcia więk-

szej ilości skoordynowanych grup kont, mogących wywoływać negatywne zachowania społeczne.

Szef polityki bezpieczeństwa Facebooka Nathaniel Gleicher powiedział, że szkodliwe kampanie zazwyczaj obejmują ściśle zorganizowane sieci użytkowników, którzy systematycznie naruszają jego zasady, aby wyrządzić społeczne szkody.

Jako przykład podał wydarzenia na Kapitolu 6 stycznia br., w które mocno zaangażowana była posiadająca na Facebooku organizacja Querdenker, zamieszczająca na platformie szkodliwe, dezinformujące treści na tematy zdrowotne, mowę nienawiści i podżeganie do przemocy.

© PK Studio / Shutterstock.com

10 |

23 września 2021 | Nº 914 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Ponad 300 tysięcy osób podejrzanych o złamanie zasad kwarantanny

Rozwiązano umowę z firmą Valneva na zakup szczepionek przeciw Covid-19 Źródło: PAP

B P

rawie jedna trzecia osób przyjeżdżających do Anglii i Irlandii Północnej mogła złamać zasady kwarantanny po podróży. Według danych ujawnionych przez BBC, między marcem a majem tego roku policja odebrała ponad 300 tys. zgłoszeń dotyczących nieprzestrzegania wprowadzonych na czas pandemii przepisów.

Liczba osób niestosujących się do przepisów dotyczących podróży jest ogromna, dlatego też resort zdrowia nie wyklucza, że urzędnicy odpowiedzialni za nadzór kwarantanny, osobiście odwiedzą osoby, które powinny ją przejść. Dotychczas nadzór odbywał się głównie za pośrednictwem połączeń telefonicznych.

Na początku tego roku rząd wprowadził przepisy, na mocy których osoby przybywające na Wyspy z krajów wysokiego ryzyka – czerwona lista, musiały przejść 14-dniową kwarantannę w hotelu.

Podróżni z kierunków oznaczonych bursztynowym kolorem mieli izolować się przez 10 dni. Obostrzenia miały spowolnić rozprzestrzenianie się nowych wariantów na terenie Wielkiej Brytanii.

Tylko od 17 marca do 31 maja do Wielkiej Brytanii przybyło ponad 1 mln osób z krajów z bursztynowej listy, czyli w okresie gdy na Wyspy dotarł bardziej zaraźliwy szczep wirusa – delta. W tym samym czasie policja odebrała 301 076 zgłoszeń dokonanych przez pracowników Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, dotyczących możliwości nieprzestrzegania zasad izolacji. Urzędnicy kie-

rowali sprawę do organów ścigania, gdy dana osoba odmówiła współpracy lub nie można było się z nią skontaktować.

Henryk Pakula wrócił do Anglii z Polski 1 kwietnia. Jak przyznaje, miał świadomość tego, że musi poddać się kwarantannie – jednak nikt nie skontrolował, czy faktycznie ją przechodzi. „Pierwszego dnia otrzymałem telefon, pytano mnie czy znam zasady dotyczące samoizolacji; poinformowano mnie również, że w ciągu kolejnych 10 dni tego typu połączenia mogą się zdarzać częściej w celu sprawdzenia, czy jestem w domu. Nikt już nie zadzwonił, mógłbym wyskoczyć do supermarketu, gdybym tego chciał i nikt by tego nie sprawdził”, przyznaje mężczyzna. „Wszystko to funkcjonuje na zasadzie zaufania”, dodał.

Dane ujawnione przez BBC wywołały falę krytyki ze strony opozycji. Nick Thomas-Symonds – minister spraw wewnętrznych gabinetu cieni Partii Pracy, stwierdził, że pokazują one efekty stosowania „luźnej polityki dotyczącej ochrony granic”, oskarżył Home Office o „rażące zaniedbania” w tym obszarze.

Faktem jest, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zleciło przeprowadzanie kontroli podróżnych wracających z zagranicy w domach, prywatnej firmie, dopiero po 26 kwietnia. „Obecnie docieramy do 99 proc. przypadków zgłoszonych za pośrednictwem NHS Test and Trace”, przekonuje rzecznik rządu.

rytyjski rząd rozwiązał umowę z francuską firmą Valneva na dostawę 100 mln szczepionek przeciw Covid-19 – poinformowała firma.

Szczepionki miały być produkowane w jej zakładzie w Szkocji.

Wielka Brytania początkowo zamówiła 60 mln dawek, a w lutym tego roku dodała kolejne 40 mln, co spowodowało, że pod względem liczby dawek zamówienie to zrównało się z umową z firmą AstraZeneca, a ustępowało tylko Pfizerowi.

Jak oświadczyła Valneva, brytyjski rząd „zarzucił, że firma narusza swoje zobowiązania wynikające z umowy dostawy, ale firma stanowczo temu zaprzecza”. Nie podano, na czym miało polegać domniemane naruszenie, ale zaznaczono, iż umowa dawała brytyjskiemu rządowi możliwość wycofania się z niej. Firma podkreśliła, że nadal

będzie prowadzić prace nad szczepionką, a wyniki trzeciej fazy testów powinny zostać opublikowane jeszcze w tym roku.

Opracowana przez francuską firmę szczepionka VLA2001 znajduje się dopiero w trzeciej fazie badań klinicznych i nie została jeszcze dopuszczona do stosowania. Szczepionka ma być podawana w dwóch dawkach. Zawiera ona martwą wersję koronawirusa, który nie może wywołać choroby, ale powinien nauczyć układ odpornościowy organizmu, jak z nim walczyć. Jak wskazują brytyjskie media, ta technologia miałaby szansę na przekonanie tych ludzi, którzy są nieufni wobec szczepionek firm Pfizer i Moderna wykorzystujących nową technologię mRNA. Brytyjski rząd zaznaczył, że rozwiązanie umowy nie wpływa w żaden sposób na program szczepień, bo produkt Valnevy i tak nie był przewidziany do podawania podczas nadchodzącej jesieni i zimy.

Włochy: Obowiązek przepustki Covid-19 we wszystkich miejscach pracy od 15 października Źródło: PAP

We

wszystkich miejscach pracy we Włoszech od 15 października będzie obowiązywał wymóg posiadania przepustki Covid-19, wystawianej na podstawie szczepienia, wyleczenia z zakażenia koronawirusem lub negatywnego wyniku testu – zdecydował rząd. Tym samym radykalnie rozszerzył stosowanie tzw. Green Pass.

Obecnie przepustkę sanitarną muszą posiadać wszyscy pracownicy szkół.

Od połowy października wymóg ten będzie dotyczyć wszystkich pracowników: sfery budżetowej, państwowych

i prywatnych firm – zapisał w dekrecie rząd Mario Draghiego. „W dekrecie rozszerzamy od 15 października stosowanie Green Pass w całym świecie pracy, w sferze publicznej i prywatnej” - poinformował minister zdrowia Roberto Speranza na konferencji prasowej w Rzymie. „Powody są dwa: chodzi o to, by uczynić miejsca pracy bardziej bezpiecznymi i by zintensyfikować kampanię szczepień” - dodał.

Jak zdecydowano, pracownicy prywatnych firm mają być natychmiast zawieszani za brak przepustki; w przypadku zatrudnionych w sferze budżetowej będzie to 5 dni.

We Włoszech w pełni zaszczepionych jest 75 procent osób w wieku powyżej 12 lat.

Belgia: Od października w Brukseli paszporty Covid-19 niezbędne, aby wejść do restauracji Źródło: PAP

W

ładze Brukseli zatwierdziły ramy prawne dotyczące paszportu Covid-19, który ma być używany między innymi w restauracjach, pubach, domach opieki i podczas imprez.

Ma obowiązywać od października przez maksymalnie trzy miesiące.

Paszport będzie potrzebny, aby: zjeść na mieście lub napić się drinka w pubie lub restauracji, spędzić noc w hotelu, odwiedzić bliską osobę w domu opieki, wejść do klubu nocnego lub na

imprezę oraz w centrach sportowych lub fitness.

Paszport nie będzie potrzebny, aby pójść do szkoły, pracy, sklepu, banku lub ratusza.

Będzie obowiązywać od 16. roku życia, z wyjątkiem domów opieki lub dużych wydarzeń, takich jak koncerty muzyczne, podczas których dzieci będą musiały go okazać od 12. roku życia.

Sankcje – na przykład dla kawiarni wpuszczających klientów nieposiadających paszportu – będą nakładane od połowy października.

© Arty Om / Shutterstock.com

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 914 | 23 września 2021

Rozpoczęto prace konserwacyjne Stonehenge

Fot. Twitter/EH_Stonehenge

J

eden z symboli Wielkiej Brytanii przechodzi gruntowną konserwację. Wokół monumentalnego kręgu kamiennego rozstawiono kilkumetrowej wysokości rusztowania. Są to pierwsze prace zabezpieczające od 1958 roku. Potrwają do 25 września.

Jak informuje w mediach społecznościowych English Heritage, organizacja zarządzająca zabytkiem, prace dotyczą „zniszczeń, które powstały przez warunki pogodowe, aby zachować kultowy kamienny krąg dla przyszłych pokoleń”. „Stonehenge jest wyjątkowy wśród kamiennych kręgów ze względu na swoje

nadproża i ich specjalne połączenia, które prehistoryczni budowniczowie dopasowali do siebie prawie jak dzisiaj klocki Lego lub meble z IKEI” – mówi Heather Sebire z English Heritage.

Wady i uszkodzenia zostały wykryte kilka lat temu podczas laserowego skanowania budowli. Dzięki tak precyzyjnym pracom, przedstawiciele organizacji mają nadzieję że jakiekolwiek prace renowacyjne Stonehenge nie będą potrzebne do końca XXI wieku.

Stonehenge to jedna z najsłynniejszych europejskich budowli megalitycznych, pochodząca z epok neolitu i brązu.

| 11

Mors-terrorysta

N

orweski mors arktyczny budzi postrach wśród właścicieli drogich jachtów u wybrzeży Wielkiej Brytanii. Jak się udało ustalić, mors o imieniu Wally, wypłynął wiosną ze Spitsbergenu.

Mors stał się celebrytą, informacje o słynnym już zwierzęciu pojawiły się między innymi w BBC i Sky News czyniąc go maskotką mieszkańców Wielkiej Brytanii. Jak twierdzi norweski dziennik „Dagbladet”, stał się również nieoczekiwanym ambasadorem ich kraju.

Wally posiada również umiejętności sterowania łodzią motorową. Gazeta na swoim profilu w mediach społecznościowym opublikowała zdjęcie, na któ-

rym przyłapała w okolicy Cork morsa, gdy siedział za sterami łodzi. „Nieporadne zwierzę swoim ciałem przypadkiem poruszyło manetkę gazu i wyraźnie zadowolone odpłynęło w nieznanym kierunku” – donoszą media.

Nieporadne zwierzę zatopiło już kilka drogich jachtów i motorówek, przez co właściciele nazwali go lokalnym terrorystą.

Jak podkreślają biolodzy, obecność zwierzęcia u wybrzeży Wielkiej Brytanii to efekt globalnego ocieplenia. Mors musiał przypłynąć na oderwanym skrawku lodowca, którego prądy wodne skierowały na południe.

12 |

23 września 2021 | Nº 914 |

| COOLTIME

TOP 20 Lista przebojów Radia PRL

Słuchaj w każdy piątek

od 17:00

Prowadzi Grzegorz

Albrycht

Lista pod specjalnym nadzorem Notowanie nr 3001, 17 września 2021 1. The Kid LAROI/ Justin Bieber :: Stay (13) 2. Męskie Granie 2021 :: I Ciebie też, bardzo (7) 3. Dua Lipa :: Love Again (8) 4. Camila Cabello :: Don’t Go Yet (N) 5. Imagine Dragons :: Wrecked (18) 6. Cleo :: Na Fali (16) 7. Ed Sheeran :: Bad Habits (1) 8. BTS :: Butter (11) 9. Bob Sinclar :: We Could Be Dancing (6) 10. Dawid Kwiatkowski :: Proste (N) 11. Roksana Wegiel :: Korona (4) 12. Ava Max :: EveryTime I Cry (14) 13. Olivia Rodrigo :: Good 4 (3) 14. Doja Cat & The Weeknd :: You Right (2) 15. Shawn Mendes /Tainy :: Summer Of Love (N) 16. Elton John/ Dua Lipa :: Cold Heart (N)

17. Anne-Marie/Little Mix :: Kiss My (Uh Oh) (N) 18. Lil Nas X :: MONTERO (Call Me

By Your Name) (5) 19. Calvin Harris/Tom Grennan :: By Your Side (10) 20. Clean Bandit/Topic :: Drive (N)

POCZEKALNIA

1. Ed Sheeran :: Shivers 2. BARANOVSKI :: Tęskno mi do Gwiazd 3. The Weeknd :: Take My Breath 4. Feel :: Lubię Na Ciebie Patrzeć 5. Minelli :: Rampampam 6. ATB /Ben Samama :: Like That 7. Roksana Wegiel :: Kanaryjski 8. Purple Disco Machine/Eyelar :: Dopamine

Najlepsza polska muzyka

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 914 | 23 września 2021

| 13

Otwarto przedłużenie linii Northern

Stacja Battersea Power Station Fot. TfL

Po

6 latach budowy 20 września otwarto przedłużenie linii Northern z Kennington do nowego osiedla przy byłej elektrowni Battersea.

Na liczącej trzy kilometry trasie znajdują się dwie nowe stacje w pełni dostępne dla osób niepełnosprawnych – Nine Elms i Battersea Power Station.

Obie znalazły się w pierwszej strefie.

Z Battersea do centrum Londynu można teraz dojechać w 15 minut.

Pociągi kursują 6 razy na godzinę w szczycie i 5 razy na godzinę w spo-

kojniejszych porach. Do połowy przyszłego roku częstotliwość wzrośnie do 12 połączeń na godzinę w szczycie i 10 poza nim.

Otwarcie przedłużenia linii Northern wiązało się z koniecznością aktualizacji map metra znajdujących się na wszystkich stacjach, a łączna liczba stacji metra w Londynie wzrosła dzięki temu do 272.

88 z nich jest w pełni dostępna dla osób z różnymi niepełnosprawnościami.

Budowa 3 km podwójnego tunelu kosztowała 1,1 mld funtów.

Oxford i Cambridge przegrywają w rankingu najlepszych uczelni ze szkockim uniwersytetem

J

ak wynika z najnowszego rankingu „The Times and The Sunday Times Good University Guide”, za najlepszą uczelnię wyższą na Wyspach, uznano University of St Andrews. Wiadomość ta z pewnością nie spodoba się władzom Uniwersytetu Oxfordzkiego oraz uniwersytetu w Cambridge, które od 30 lat były niekwestionowanymi liderami wspomnianego rankingu.

Szkocka uczelnia nie wdarła się na szczyt rankingu najlepszych brytyjskich uniwersytetów przypadkowo. University of St Andrews od kilku lat deptał po piętach uczelniom z Oxfordu i Cambridge, jednak to pandemia przesądziła o jego sukcesie.

W trakcie lockdownu uniwersytety zmuszone były przejść na nauczanie zdalne, co spowodowało, że studenci dwóch najsłynniejszych placówek akademickich w Wielkiej Brytanii nie do końca byli zadowoleni ze sposobu przekazywania im wiedzy oraz jakości zajęć prowadzonych online, w przeciwieństwie do żaków szkockiego uniwersytetu. University of St Andrews odnotował nieznaczny spadek satysfakcji studentów z nauczania, co pozwoliło wysunąć się uczelni na pierwsze miejsce. „Osiągnięcie St Andrews (…) nie powinno być niedoceniane. To nie jest przypadek. Uniwersytet od kilku lat zbliżał się do

duopolu Oxbridge dzięki bardzo wysokiemu poziomowi satysfakcji studentów, osiągając szczyt w ciągu ostatniego roku, mimo zakłóceń spowodowanych pandemią” – powiedział Alastair McCall, redaktor „The Times and The Sunday Times Good University Guide”. „Jestem zachwycona, (…) oczywiście jesteśmy bardzo zadowoleni z tego wyniku i spodziewamy się, że koledzy profesorowie z pozostałych uczelni mogą nam z tego powodu nieco dogryzać”, przyznała wicekanclerz Uniwersytetu St Andrews, profesor Sally Mapstone. „Od kilku lat znajdowaliśmy się w tym dobrym towarzystwie, będąc zawsze blisko czołówki tego rankingu, a mimo to zbyt daleko zwycięstwa”, dodała.

W tegorocznej edycji oceniono 132 uniwersytety. Kolejne miejsca zajęły Uniwersytet Oxfordzki, uniwersytet w Cambridge, Imperial College London, London School of Economics, Durham University, University College London i University of Warwick.

Tylko dwie ze wspomnianych 132 uczelni odnotowały w tym roku wzrost zadowolenia studentów i są to University of Surrey oraz Imperial College London, który wygrał w kategorii University of Year for Student Satisfaction.

14 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

23 września 2021 | Nº 914 |

Inauguracja Global Network UK Zdjęcia: Marcin Urban

P

ięć organizacji wspierających przedsiębiorców połączyło siły i zaprosiło na inaugurację sieci Global Network UK. W wydarzeniu wzięło udział 150 osób pochodzących m.in. z Polski, Włoch, Litwy i Argentyny, prowadzących swoją działalność gospodarczą w Wielkiej Brytanii.

W Arboretum przy Trafalgar Square spotkali się członkowie Confassociazioni UK, Brytyjsko-Argentyńskiej Izby Handlowej, Litewskiej Izby Handlowej, London Connector i Polish Business Link (PBLink). Reprezentowane były różne branże – budowlana, ubezpieczeniowa, finansowa, kreatywna, handlowa i IT. – Networking działa tylko wtedy, kiedy współpracujemy. Dlatego postanowiliśmy połączyć siły z innymi organizacjami wspierającymi przedsiębiorców w ramach inicjatywny Global Network UK, by dać im szansę na nawiązanie nowych kontaktów po pandemii, po ogromnych zmianach, jakie przyniósł brexit. Chcemy organizować takie spotkania regularnie z różnymi organizacjami i społecznościami

– powiedział Bartek Kowalczyk z Polish Business Link.

Bliższe informacje o kolejnych spotkaniach Global Network UK można znaleźć na stronach poszczególnych organizacji.

| Nº 914 | 23 września 2021

| 15

TYM ŻYJĄ WYSPY |

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

reklamy.uk

LOGO

LOGO

LOGO

BOARDS Zadbaj o swoją firmę!

Oklejanie vanów, ubrania robocze z nadrukiem, szyldy i witryny sklepowe, hoardingi, boardy, banery i wszelkiego rodzaju naklejki.

Odwiedź nas na Perivale w zachodnim Londynie: 175 Bilton Rd, London UB6 7HQ

T: 0208 3573 518, M: 0794 1328 449 E: sales@print-stock.co.uk PrintStock.co.uk

printstock

16 |

23 września 2021 | Nº 914 | Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Jestem malarką figuratywną.

Lubię pokazywać w swoich obrazach dyskretną przenośnię, coś bliskiego surrealizmowi, ale mniej wyrazistego, dlatego zaliczam swoje obrazy do metaforycznych. Po przyjeździe do Anglii byłam zafascynowana kulturą anglo-saksońską, zwłaszcza filmami i literaturą, ale im dłużej tutaj mieszkam, tym bardziej czuję, jak bliska jest mi Polska, jak bardzo jestem tą naszą polskością nasiąknięta, jak tęsknię za krajem. - mówi Sonia Bacchus, malarka, prezenterka i nauczycielka sztuki.

Malarstwo to wspaniały, ale nie jedyny środek wyrażenia samej siebie

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 914 | 23 września 2021

W

itaj Soniu. Zacznijmy od tego, jak to się stało, że osoba o takim autorytecie w środowisku artystycznym, absolwentka łódzkiej ASP, postanowiła zamieszkać w Wielkiej Brytanii?

Już na studiach w latach 90., w Akademii W. Strzemińskiego w Łodzi pracowałam często przy kostiumach dla M. Tesławskiej-Biernawskiej („Potop”) i P. Grabarczyka. Oczywiście, było nas wielu jako wykonawców i pracy przy wielu filmach i produkcjach, jak np. „Chopin pragnienie miłości”, „Pan Twardowski” czy „Borys Godunow” (opera). Należy pamiętać, że w Łodzi znajduje się Wyższa Szkoła Filmowa, z którą Akademia Sztuk Pięknych często współpracuje. Po dyplomie na początku 2000 roku zostałam zatrudniona przez polską ekipę jako asystentka przy kostiumach, do zdjęć kręconych przez Anglików i Amerykanów do filmu „Proof of life” z Russellem Crowem i Meg Ryan.

Pierwsze pięć minut tego filmu było kręcone pod Poznaniem na poligonie w Biedrusku; był to cały luty, zżyliśmy się z angielską ekipą, byli z nas bardzo zadowoleni, nawiązał się kontakt, który zaowocował tym, że zaczęłam jeździć m.in. do Anglii do pracy przy produkcjach filmowych. Najpierw pracowałam przy kostiumach, ale po jakimś czasie przeszłam do scenografii.

Wymienię kilka filmów: „George and Dragon” (Luksemburg), „The Four Feathers”, „Nicholas Nickleby”, „Elizabeth the first” (Litwa), „The Damned United”. W roku 2005 postanowiłam zostać w Anglii na stałe.

Na Wyspach Brytyjskich osiągnęłaś w malarstwie już wiele.

Chyba nie żałujesz swojego kroku po przeprowadzce na Wyspy?

To trudne pytanie! Na studiach urodziłam syna Samuela; bardzo chciałam, żeby Samek przyjechał ze mną, ale w 2005 roku był już w gimnazjum i miał przyjaciół, więc został z moimi rodzicami. To miał być wyjazd na kilka lat najwyżej! Życie zawsze pisze własny scenariusz.

Poznałam tutaj w Anglii męża Michaela, a w 2009 urodziła nam się córka Josephine. Odpowiem na pytanie, że nie żałuję, ale wybory są zawsze ciężkie.

Soniu, jesteś m.in. uznanym prezenterem sztuki dla stowarzyszeń artystów. Jak to się stało, że postanowiłaś w pewnym momencie zająć się tą działalnością?

Tak, jak wspomniałam, w 2009 roku urodziła nam się córka Józka, a tu po dwóch miesiącach mam telefon z produkcji „Le Miserable”, że na jutro potrzebują, bym przyjechała do studia pod Londynem do pracy przy scenografii. Musiałam odmówić ze względu na malutkie dziecko. Jak raz wypadniesz z obiegu w przemyśle

filmowym, to potem trudno wrócić.

Bardzo szybko znajdą na twoje miejsce kogoś nowego. Tak zaczęłam nowy rozdział w swoim, życiu: zostałam prezenterem sztuki. Nie stało się to od razu, nawet tego nie planowałam. Po prostu zorganizowałam wystawę indywidualną swojego malarstwa w Mad Cup Gallery w MK, na którą przyszli członkowie z towarzystwa sztuki w Milton Keynes i zaproponowali mi, czy mogłabym zrobić dwugodzinny pokaz, jak malować martwą naturę. Tak się zaczęła moja przygoda z Art Profil, agencją zrzeszającą artystów, którzy jeżdżąc po całej Anglii robią pokazy, wykłady i warsztaty dla Art Society’s.

Oprócz tego, co niezwykle istotne, prowadzisz także wykłady o polskich artystach. Skierowane są one przede wszystkim do odbiorców brytyjskich. Jakim cieszą się zainteresowaniem?

W Londynie prawie co roku jestem zapraszana przez Ealing Art Society do wykładów połączonych z pokazem zdjęć. Ostatni opowiadał o kobietachartystkach, działających na przestrzeni stuleci: z uwzględnieniem Polek: Olgi Boznańskiej, Zofii Stryjeńskiej, Meli Muter, Tamary Lempickiej. Mam przygotowane wykłady o sztuce

Młodej Polski, o sztuce okresu międzywojennego, realistach XIX wieku, o rosyjskich pieriedwiżnikach (rosyjskich realistach), wojnie w sztuce, itd.

Nie wszystkie wykłady są o polskich artystach, ale prawie zawsze są oni obecni podczas nich, np. w wykładzie o wojnie w sztuce opowiadam o bardzo wielu artystach nawet japońskich, wymieniam jednak wielu polskich, np. R. Kramsztyka, A. Wróblewskiego, itd. A Anglików

| 17

bardzo interesuje sztuka Europy Wschodniej i Środkowej. Przyznają, że nic o niej nie wiedzą albo tylko trochę: gdzieś, coś słyszeli; mało jest też publikacji, zatem moje wykłady są bardzo popularne. O impresjonistach wszyscy wiedzą, a o pieriedwiżnikach nie. Wynika to ze spuścizny Zachodu po imperium rzymskim, a Europa Wschodnia miała wpływy imperium bizantyjskiego. Poza tym panuje zwykłe lenistwo niektórych historyków sztuki.

18 |

Untitled-3 1

| OBLICZA COOLTRIPEMIGRACJI

23 września 2021 | Nº 914 |

07.11.2019 09:58:08

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 914 | 23 września 2021

| 19

Skąd wziął się pomysł na tego typu wykłady?

Pomysł na takie wykłady miałam po pokazach jak malować, rysować. Podczas np: prezentacji staram się opowiadać, przekazać, jak najwięcej informacji; zauważyłam, że tutaj w Anglii uczą zupełnie innych rzeczy niż nas w Polsce, nie ma chronologicznie podawanej wiedzy z historii sztuki (wyjątek to uniwersytety). Tutaj jest popularna zasada „róbta jak chceta”, wielu się poddaje, nie mając podstaw przekazanych w umiejętny sposób.

Oczywiście są szczęśliwcy, którym się uda i odkryją tajniki malarstwa czy rysunku albo własny styl, ale wielu nadal potrzebuje akademickiej metody nauczania. Ostatnio podczas pandemii zaczęłam robić prezentacje na zoomie i łączyć wykład z rysunkiem węglem i pastelu, opowiadając o architekturze na dawnych ziemiach polskich z uwzględnieniem architektury drewnianych bożnic, dworków oraz słynnej architektury zakopiańskiej.

Powiedz, czym jest dla ciebie malarstwo samo w sobie?

Malarstwo to wspaniały, ale nie jedyny środek wyrażenia samej siebie.

Sztuka współczesna zaciera granice pomiędzy malarstwem, rysunkiem, rzeźbą, grafiką, biżuterią. To jest bardzo ciekawe zjawisko. Od wielu lat prowadzę zajęcia dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Uczę wszystkich sztuki obserwacji. Z niepokojem widzę, jak bardzo marginalizowana jest sztuka w szkołach, zarówno tutaj w Angli, jak i w Polsce. Przychodzą do mnie dzieci, które robią GCSE z art i są kompletnie zagubione. Program nauczania, a za nim stojący nauczyciele, wymagają prowadzenia scrapbooków, absorbując obrazkami, informacjami: istna jajecznica, bez przygotowania tej młodzieży z typografii, liternictwa, wiedzy, jak projektować plakaty.

Im więcej – tym lepiej, a to przecież nieprawda, bo liczy się siła przekazu, jakość, a nie ilość. Jest to temat rzeka, co najmniej na rozprawkę naukowodydaktyczną.

Ważną częścią twojej działalności jest także praca przy scenografii w rozmaitych filmach.

Powiedz coś o tym, proszę.

Film „Elizabeth the first” z Helen Mirren i Jeremym Ironsem to moje najlepsze wspomnienie ze wszystkich filmów, przy których pracowałam.

Reżyserowany przez Toma Hoopera, kręcony przede wszystkim na Litwie w Wilnie, Trokach, przy współpracy Lietuvos Kino Studio. Moja szefowa była doskonała: to Art Director Eva Steward, perfekcjonistka.

Malowaliśmy wielkie murale do scen balu, w pośpiechu, przez trzy dni, potem jeden dzień zdjęciowy i koniec, dekoracje do rozebrania. Nie można się przywiązać do swojego dzieła, bo będzie tylko utrwalone w filmie. Piękne wspomnienia: jak kilkoro z nas na koniach razem z Helen Miren, Jeremym i kilkorgiem aktorów jeździliśmy konno po litewskich lasach, zatrzymując się na zbieranie dzikich malin, a wszystko to dzięki dyrektorowi od scen z końmi Gerardowi Naprousowi. Każdy film to osobne wspomnienia, osobna opowieść

Nie mogę tego wątku twojej wszechstronnej twórczości pominąć: wystawiasz w lokalnej galerii swoje własnoręcznie robione lalki motanki (słowiańskie) opisując i opowiadając o słowiańskiej tradycji motania lalek. Przybliż, proszę, tę tematykę.

Mój syn Samek mieszka w Polsce i prowadzi wraz z przyjaciółmi fundację „Po Staremu”. Przybliżają obrzędy, zwyczaje, rzemiosło z terenów ówczesnej i dawnej Polski. Bardzo im kibicuję i śledzę każde imprezy i warsztaty. Były wśród nich te z motania lalek-motanek. Nagle przypomniałam sobie, że zarówno moja mama, jak i babcia takie lalki mi robiły,

jak byłam mała. To nie są zwykłe lalki do zabawy, są to amulety mające na celu ochronić, dodać odwagi, zabezpieczyć przed złymi wibracjami, itp. Nie można ich robić używając ostrych narzędzi, np. igły czy nożyczek, i nie powinny mieć twarzy: z założenia nie mogą mieć swojej osobowości. Wiem, to brzmi jak gusło, ale takie były wierzenia związane z tymi niezwykłymi lalkami. Ich główna nazwa to „motanki”, ale jest cała masa ich odmian, w zależności od zadania, które mają spełniać. Postanowiłam te lalki przybliżyć Anglikom. Musiałam im wiele tłumaczyć, że np. nie są to voodoo lalki, które są tak powszechne w kulturze Zachodu. Motanki spełniają tylko dobre życzenia i chronią zarazem. Samo tłumaczenie nazwy „motanka” sprawiło mi trudności, zapewne Shakespeare umiałby znaleźć odpowiednie angielskie słowo, ale nie ja. Zatem „motanki – knotetdolls”, „ziarnuszki – seedlingdolls etc. Przyznasz, że po polsku brzmi lepiej!

Są tam również twoje obrazy o tematyce stricte polskiej.

Dlaczego akurat takie postanowiłaś wystawiać?

Jestem malarką figuratywną.

Lubię pokazywać w swoich obrazach dyskretną przenośnię, coś bliskiego surrealizmowi, ale mniej wyrazistego, dlatego zaliczam swoje obrazy do

Jakie są twoje plany na przyszłość?

I tutaj właśnie mogę nawiązać do mojej ostatniej wypowiedzi: mam w planach napisanie książki o nauczaniu domowym sztuki dla dzieci i młodzieży. Jedna znajoma Angielka powiedziała, że chciałaby, bym wydała książkę, jak robić lalki-motanki. Poza tym chciałabym przenieść swoją działalność jako prezenter sztuki do Polski, ale czas pokaże, czy tak będzie. metaforycznych. Po przyjeździe do Anglii byłam zafascynowana kulturą anglo-saksońską, zwłaszcza filmami i literaturą, ale im dłużej tutaj mieszkam, tym bardziej czuję, jak bliska jest mi Polska, jak bardzo jestem tą naszą polskością nasiąknięta, jak tęsknię za krajem. Oczywiście, chcę uniknąć ckliwego sentymentalizmu, ale zdecydowanie jestem dumna z naszej polskiej kultury, tygla narodów, naszego miejsca na mapie świata, gdzie Zachód spotyka się ze Wschodem.

Gdzie można szukać informacji o tobie i twojej działalności?

Można śledzić moje działania artystyczne na Instagramie: soniabacchusart oraz na Facebooku: Sonia’s Art Classes, Sonia Bacchus Portraits, Sonia’s slavic DollsMotanki-Talismans. Jestem w trakcie przebudowy swojej strony internetowej, już zresztą kolejny raz – przez to, że jestem dość zróżnicowana w działaniach. Myślę, że jestem typową łodzianką – eklektyczną, tak jak Łódź ze swoją architekturą i kulturą.

20 |

23 września 2021 | Nº 914 | Karolina Wiatrowska k.wiatrowska@cooltura.co.uk

Jeszcze w lipcu mało kto wiedział, że Brytyjczycy w końcu doczekali się dużego talentu w kobiecym tenisie.

Tymczasem Emma Raducanu dostała od losu szansę, której nie zamierzała wypuścić z rąk.

Dwa miesiące później zna ją i mówi o niej cały świat. Bo nie tylko przeszła do historii wygrywając US Open, ale pobiła przy tym kilka rekordów.

Sensacyjna wygrana 18-letniej dziewczyny przyćmiła w Wielkiej Brytanii wszystkie wiadomości, nie tylko sportowe. Gratulacje brytyjskiej zawodniczce złożyli m.in. królowa Elżbieta II i premier Boris Johnson. Kim jest dziewczyna, która właśnie przeszła do historii tenisa?

Emma Raducanu fot. Wikipedia

COOLTIME |

| Nº 914 | 23 września 2021

Zdjęcia: Twitter

Uczennica, która stała się nową królową tenisa NIEZNANE NAZWISKO

Każda wielka tenisistka ma w karierze moment, w którym jej nazwisko przebija się do świadomości kibiców i innych zawodników. Na przykład dla Agnieszki Radwańskiej czymś takim było wyeliminowanie z US Open broniącej tytułu Marii Szarapowej, a potem poprawienie tego ćwierćfinałem Australian Open już przy następnej okazji. Mało kto jednak na starcie „wystrzela” tak, jak Emma Raducanu. Można powiedzieć, że w podobny sposób pokazała nam się Iga Świątek, nagle wygrywając French Open, jednak Polka była już wcześniej kojarzona. Wygrywała juniorskie szlemy i miała łatkę talentu, który „może wystrzelić”. Tymczasem Raducanu jeszcze przed Wimbledonem była na 338. miejscu w rankingu WTA, nie miała na koncie żadnych poważniejszych sukcesów, nawet juniorskich, a dziką kartę otrzymała w zasadzie tylko dlatego, że jest młodą Brytyjką. Choć i tu jej historia jest niezwykle ciekawa. Tata jest z pochodzenia Rumunem, co widać po nazwisku, mama z kolei Chinką, a sama zainteresowana

urodziła się w Toronto. Cała rodzina przeprowadziła się do Wielkiej Brytanii, kiedy mała Emma miała dwa lata. Rodzice od małego namawiali ją do sportu, niezależnie, czy był to golf czy sporty motorowe. Ostatecznie padło na tenis i teraz pewnie nikt tego nie żałuje, choć inne pasje pozostały.

Samochody, motocykle, a nawet… architektura, bowiem jej ojciec, mimo że wraz z matką pracują w finansach, jest inżynierem. Raducanu od początku kariery (na zawodowstwo przeszła w 2018 roku) tak samo duży nacisk jak na tenisa kładzie na naukę. Nie jest to proste, a teraz będzie jeszcze bardziej skomplikowane, ale bardzo duży wpływ mają tutaj rodzice. To zresztą widać w jej inspiracjach. Emma od rodziców wyniosła nie tylko geny, ale i zainteresowanie tenisem. Dość oczywiste: bo jaki duet bardziej kojarzy się z rumuńskim i chińskim tenisem niż Simona Halep i Na Li? A to właśnie te panie 18-letnia triumfatorka US Open wskazuje jako tenisistki, na których modeluje swoją grę. Dziką kartę na Wimbledon Raducanu mogła dostać ze względu na narodowość, ale wykorzystać

musiała ją już sama. Dojście do czwartej rundy, pokonując po drodze m.in. Marketę Vondrousovą, było ogromnym sukcesem, który pozwolił jej wskoczyć do drugiej setki rankingu. W czwartej rundzie zrezygnowała z gry z powodu problemów z oddychaniem. Mimo to Wielka Brytania zaczęła ją dostrzegać. Żeńskiego talentu na najwyższym poziomie Brytyjczycy bowiem nie mieli od wielu lat. Każdy sygnał, mogący o takim świadczyć, jest bardzo szybko wyłapywany. Stąd wywiady, telewizje, pojawienie się w brytyjskiej wersji „Vogue’a” – to wszystko na chwilę przed tym, co miało się dopiero wydarzyć.

KRÓLOWA US OPEN

Do US Open Raducanu musiała przebijać się przez kwalifikacje, choć chwilę wcześniej wygrała swój pierwszy turniej (najniżej notowany, WTA 125) w karierze.

Przejście eliminacji nie było już zaskoczeniem. Sensacją było jednak to, co działo się później. Drabinka nieco jej się przerzedziła, ale by dojść do finału musiała pokonać m.in. Shelby Rodgers, Belindę Ben-

| 21

cić i Marię Sakkari. Raducanu zrobiła to bez straty seta i stała się drugą urodzoną w 2002 roku zawodniczką, która doszła do finału US Open. Pierwszą była… jej finałowa rywalka, Leylah Fernandez, która dokonała tego chwilę wcześniej. To pierwszy „nastoletni” finał szlema od US Open w 1999 roku, w którym spotkały się Serena Williams i Martina Hingis.

Raducanu i Fernandez takie kariery jak wyżej wymienionych pań wezmą pewnie w ciemno. W końcu finał szlema w wykonaniu Brytyjki i Kanadyjki był ogromną sensacją, ale w wykonaniu obydwu na raz? Takich historii nie przyjmuje nawet Hollywood. Zbyt nierealne. Jeśli jednak ktokolwiek myślał, że obie nastolatki są tu przypadkiem, bo drabinka „się wyczyściła” (faworytki miały słabszy dzień albo jeszcze coś innego, co deprecjonowałoby sukces obu tenisistek), to Raducanu i Fernandez szybko wyprowadziły z błędu całe towarzystwo. Finał był znakomity i stał dokładnie na takim poziomie, na jakim powinien być finał turnieju wielkoszlemowego. Andy Roddick nazwał obie nastolatki „darem dla tenisa”. Wygrała Raducanu, ponownie w dwóch setach, czym dopełniła swoją idealną filmową historię.

Jeszcze dwa miesiące temu była malutką nadzieją brytyjskiego tenisa, która „może wejdzie do pierwszej setki”. Obecnie jest już 23. w rankingu i ma na koncie szlema.

Jako pierwsza w historii tenisa kwalifikantka, jako pierwsza bez straty seta w US Open od Sereny Williams w 2014 roku, jako pierwsza Brytyjka z jakimkolwiek szlemem od 1977 roku. Takich osiągnięć tym jednym, jakże ważnym tytułem, zdobyła całą masę.

NADZIEJA NA LEPSZE TENISOWE JUTRO

Za tym pójdzie przeogromna presja. Jeśli myśleliście, że Iga Świątek w Polsce po wygraniu French Open ma taką plus oczekiwania, to tu można się spodziewać nie tyle podobnych, co najmniej kilka razy większych. Pamiętacie Andy’ego Murraya i jego długą drogę po zwycięstwo w Wimbledonie? Nigdzie nie było mu tak trudno, jak na teoretycznie domowych kortach, bo presja była zbyt ogromna. W końcu się udało, jednak były momenty, gdzie po niepowodzeniach „nasz wielki brytyjski tenisista Andy Murray” zostawał „tym Szkotem, który zawiódł”, itd. Czy w przypadku Raducanu możemy się spodziewać tego samego (szczególnie, że jej narodowość jest jeszcze bardziej skomplikowana)? Oby nie, jednak nie da się ukryć, że młoda Emma została właśnie ulubioną nastolatką całej Wielkiej Brytanii. Jeśli po czwartej rundzie Wimbledonu działy się takie rzeczy, to po zwycięstwie w US Open będzie jedno wielkie szaleństwo. Dzięki niej Brytyjczycy dostali swoją nadzieję na lepsze tenisowe jutro. A sama Raducanu już powoli może się przyzwyczajać do myśli, że jadąc na Wimbledon zainteresowanie nią będzie znacznie, znacznie większe. My z kolei możemy się przyzwyczajać do tego, że patrząc na nią, Fernandez i inne bardzo młode zawodniczki (również Świątek), kobiecy tenis jest w bardzo dobrych rękach.

22 |

| COOLTIME / ROZMOWA

Jego filmy dla osób wrażliwych są nie do przejścia. Przepełnione przemocą, mocnym, wulgarnym językiem – u wielu budzą sprzeciw. Patryk Vega – kontrowersyjny reżyser, socjolog z wykształcenia, ale przede wszystkim mąż i ojciec trójki dzieci. Katolik, który nie wstydzi się przyznać do wiary. Karolinie Wiatrowskiej opowiada o filmie „Small World”, który właśnie wchodzi do kin. „Nie cierpiałem tego filmu przez jakiś czas, wręcz go nienawidziłem.

Dlatego, że kojarzył mi się z najmroczniejszym okresem w życiu. Dość szybko na etapie dokumentacji uzmysłowiłem sobie, że zawsze za krzywdą wobec dziecka stoi Zły. Nie ma znaczenia, kto to dziecko krzywdzi”.

P

23 września 2021 | Nº 914 |

Patryk Vega:

Ten film prawie mnie zabił

rywatnie jesteś ojcem trójki dzieci. Czy uważasz, że „Small World” o handlu dziećmi jest wart polecenia rodzicom?

Paradoksalnie handel ludźmi jest obecnie najszybciej rozwijającym się rodzajem przestępczości na świecie. Przy czym handel bronią czy narkotykami jest nadal bardziej opłacalny. Według niektórych szacunków 300 milionów ludzi na całym świecie to niewolnicy, a co roku sprzedaje się 1,5 miliona dzieci.

Uważam, że jest to problem globalny, który dotyka wszystkich na świecie, niezależnie od tego, czy są w Kalifornii, Chinach, Europie, czy gdziekolwiek indziej. A więc trzeba o tym mówić, bo to plaga współczesnego świata.

Nie możemy uciec od tego zjawiska.

Zwłaszcza jeśli jesteśmy rodzicami i mamy własne dzieci, nie wolno nam ignorować tego problemu. Tak, poleciłbym „Small World” rodzicom.

To bardzo emocjonalny obraz, przedstawiający trudny temat. Cieszę się, że udało nam się zrobić film o handlu dziećmi bez ani jednej wyraźnej sceny, która pokazywałaby krzywdę dziecka. Najbardziej brutalne rzeczy dzieją się w wyobraźni widza, a nie na ekranie.

Jak wyglądał proces tworzenia filmu z młodymi aktorami?

Podobno dzieci wchodziły na plan z zawiązanymi oczami, pod opieką psychologa i opiekunów.

Przed nakręceniem „Small World” spotkałem się nie tylko z ofiarami i sprawcami zbrodni, ale także z policjantami, naukowcami i psychiatrami, którzy zajmują się ich

COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 914 | 23 września 2021 badaniem. Pewien psychiatra ostrzegł mnie, żebym nie stał się jednym z potworów, za którymi ścigam. Miał na myśli to, że odnosząc się do praktyki handlu dziećmi, aby zrobić coś dobrego, powinienem unikać przypadkowego nakręcenia przebojowego filmu dla pedofilów, który mógłby stać się stymulantem dla tych degeneratów i sprawić, że będą się ślinić nad scenami, które pokazuję. W związku z tym, priorytetem dla mnie jako ojca była ochrona dzieci na planie. Każde z nich miało doradcę i opiekuna. Moim celem było zapewnienie dobrego samopoczucia każdemu dziecku i dokończenie filmu z nimi w takim samym stanie, w jakim zaczęły. Oznaczało to, by w najbardziej obrazowej scenie: satanistycznej orgii w pałacu, dzieci weszły na plan z zawiązanymi oczami: nie chciałem obciążać ich umysłów obrazami, które mogłyby pozostać pod ich powiekami do końca życia. Możesz powiedzieć dzieciom, że to tylko film, tylko plan zdjęciowy i wszystko jest fałszywe, ale scena zawierała wiele satanistycznych symboli, o których nie chciałem, aby dzieci pamiętały. Tak więc maluchy działały w scenie nieświadome tego, w czym biorą udział. Były też sceny, które wywoływały u nich intensywne emocje – wzruszająca scena, w której 12-letnia dziewczynka musiała wykazać pewną energię seksualną, a ja tak naprawdę nie chciałem wywoływać w niej tych emocji, więc wykorzystaliśmy metodę kopiujwklej, w której siedziałem przed nią recytując linijki i prosząc, by powtarzała je w ten sam sposób, co wywarło głęboki efekt na ekranie. Tym samym udało nam się to zrobić w bezpieczny sposób.

Dotyka cię krytyka, która pojawia się po premierze?

To bardzo emocjonalny obraz, przedstawiający trudny temat. Cieszę się, że udało nam się zrobić film o handlu dziećmi bez ani jednej wyraźnej sceny, która pokazywałaby krzywdę dziecka. Najbardziej brutalne rzeczy dzieją się w wyobraźni widza, a nie na ekranie.

Zapytał mnie, czy jestem gotów stracić rodzinę, dzieci, dom, karierę, pieniądze i wszystko inne. Myślałem, że opowiada bzdury. Ale później, podczas powstawania „Small World”, tak się stało. Zły zemścił się, narażając mnie na grzech. Ten film mnie prawie zabił, a ten Zły mną pozamiatał. Działa to tak, że wpuszczasz grzech do swojego życia przez małą bramę, a potem rozprzestrzenia się on jak choroba.

W moim przypadku, podczas kręcenia filmu, prawie straciłem małżeństwo, porzuciłem rodzinę, zobaczyłem, jak moja kariera rozpada się na kawałki, a przez fałszywą umowę w Stanach Zjednoczonych zostały mi skradzione prawie wszystkie pieniądze. Bóg mnie z tego wyciągnął, ale dopiero wtedy, gdy poczułem się, jakbym został pochowany w grobie. Nienawidziłem

Liczba hejterów wynika ze skali mojego sukcesu. Jestem najlepiej zarabiającym dyrektorem na piątym co do wielkości rynku w Europie. Żaden inny polski reżyser filmowy nie przekroczył dwóch milionów widzów w swoich trzech kolejnych filmach. Dlatego uważam krytykę za rzecz naturalną. Oczywiście nienawiść w Polsce wydaje się być bardziej intensywna niż w innych krajach europejskich. Myślę, że wynika to z faktu, że nasze społeczeństwo jest stosunkowo biedne. W Polsce tylko 20 tys. osób zarabia ponad 300 tys. dolarów rocznie. Tak więc, z powodu komunizmu, dorastaliśmy w społeczeństwie, w którym przez dziesięciolecia uczono ludzi, że człowiek sukcesu to zło, złodziej, którego należy zniszczyć. Dlatego przywykłem do tego, że mam w Polsce zarówno fanów, jak i krytyków. To dla mnie naturalne.

W filmie gra utalentowana Julia Wieniawa. Mówi się, że jest to rola jej życia. Też tak myślisz?

Nie oglądam polskich filmów, więc nie znam wcześniejszych dokonań Julii Wieniawy. Ta postać była dla niej niezwykle trudna, ponieważ grała dziewczynę, mając 19 lat, ale wyglądała dość młodo. W większości scen, w których zagrała, wymagałem z jej strony silnych emocji. Większość scen, w których zagrała, wymagała z jej strony silnych emocji. Wiele osób, zwłaszcza jej fanki w Polsce, uważa, że ​​ to najlepsza rola w jej życiu. Czują, jakby widzieli zupełnie nową Julię, ponieważ nigdy wcześniej nie grała takiej roli i mogła pokazać się z zupełnie nowej perspektywy.

Kim dziś jest Patryk Vega?

Wielokrotnie podkreślałeś, że ten film chciał cię zabić. Co sprawiło, że przetrwałeś?

Słyszałem historię o tym, jak Mel Gibson stracił żonę i karierę po filmie „Pasja”. Ludzie, którzy są blisko Boga, utrzymywali, że po nakręceniu filmu uderzył go zły duch. Chciałem zrobić film, który połączyłby satanistyczną symbolikę z krzywdzeniem dzieci,

| 23

ponieważ wierzę, że za krzywdą każdego dziecka kryje się Zły, niezależnie od tego, jakiego człowieka do tego wykorzystuje. Przed zdjęciami spotkałem się z moim przyjacielem jezuitą. Powiedziałem mu, że chcę zrobić film o handlu dziećmi, który zada cios Złemu. Powiedział, że to jak próba odebrania kości wściekłemu psu i musi skończyć się bolesnym ugryzieniem.

tego filmu przez długi czas, ponieważ kojarzył mi się z najczarniejszym okresem w moim życiu. Dlatego starałem się o tym zapomnieć. Ale teraz emocje się wypaliły. Gdy obejrzałem go dwa lata później, na miesiąc przed premierą, stwierdziłem, że jestem szczęśliwy i dumny, że to zrobiłem, bo dotyczy czegoś ważnego, a emocji już nie czułem.

Jestem na etapie robienia swojego ostatniego polskiego filmu w tym roku.

To moja autobiografia. Nie próbuję postawić własnego posągu za swojego życia – zamiast tego będzie to opowieść o wojnie między ciemnością a światłem w życiu człowieka. Nie można się spierać, czy jest głupia i nudna, bo to fakt. Jako wierzący czuję, że muszę zrobić ten film jako testament dla innych ludzi. W przyszłym roku zamierzam wyprodukować swój pierwszy przebój po angielsku z hollywoodzkim aktorem, i wiem, że ten film zmieni moje życie. Chcę komunikować się z coraz większą liczbą ludzi i do tego niezbędne jest robienie filmów po angielsku. Nie można osiągnąć wielkiego sukcesu polskim filmem bez aktora rozpoznawalnego na całym świecie. Planuję 6 kolejnych międzynarodowych hitów filmowych i chcę to zrobić jak Luc Besson, pozyskując inwestorów w Europie, zapraszając do współpracy aktora z Hollywood i tworząc filmy z międzynarodowym potencjałem, które mógłbym skierować do ludzi na całym świecie.

24 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

23 września 2021 | Nº 914 |

Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Przedstawiamy państwu nowy cykl artykułów, w którym będziemy wyróżniać osoby odznaczające się ponadprzeciętną działalnością kulturalną. Ludzi, którzy swoim postępowaniem dają przykład innym. – Medal okolicznościowy „oGródek Poezji” jest podziękowaniem za pracę na rzecz rozwoju twórczości poetyckiej. Poezja to nasz świat.

Współtwórzmy go i cieszmy się nim. Medal upamiętnia poetkę Barbarę JurkowskąNawrocką. Jest ona naszym wzorem i inspiracją – Adam Siemieńczyk.

Anna Maria Mickiewicz Poetka, eseistka, dziennikarka urodzona w Polsce, od lat mieszka poza granicami kraju, początkowo w Kalifornii, a obecnie w Londynie. Publikuje w języku polskim i angielskim. Współpracuje z redakcją londyńskiego „Pamiętnika Literackiego”. Członkini English PEN. Uhonorowana medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, Krzyżem Wolności i Solidarności i Nagrodą Literacką im.

Josepha Conrada (USA). Nagrodzona przez Fundację im. Stefana Batorego.

wydawnictwo literackie Literary Waves Publishing. Publikujemy dzieła poetyckie w języku polskim i angielskim.

Obecnie pracujemy nad książką autorstwa wielu międzynarodowych autorów, pod redakcją Danuty Błaszak z USA, „Mathematics versus Poetry”.

Przygotowuję wystąpienie poetyckie w Londynie, również kolejny brytyjski tomik. Jestem też zaproszona do udziału w Międzynarodowym Festiwalu Poetyckim w Salwadorze. Pracuję nad publikacją, która prawdopodobnie wydana zostanie w Meksyku. Wraz z Danutą Błaszak z USA postaramy się przygotować kolejną międzynarodową antologię poetycką w języku angielskim,

 Dlaczego i po co jest potrzebna poezja?

Poezja to wielka tajemnica, zalążek nieodkrytych dróg naszej podświadomości, po których krążymy głównie nocą. Natomiast w ciągu dnia możemy kontaktować się z ukrytym światem podświadomości za pomocą utworu lirycznego. Poezja łączy się nierozerwalnie z natchnieniem.

Natomiast ono przychodzi z różnych źródeł: z otaczającego nas świata, przyrody, architektury, ludzi i naszych wewnętrznych przeżyć, tych dobrych i tych złych. Istnieją różne teorie, niektóre mówią, że tylko dramatyczne przeżycia i destrukcja nadają sens prawdziwej poezji. Sądzę, że taki nurt obecnie dominuje w Polsce. Obracając się wśród międzynarodowych grup poetyckich dostrzegam, że na świecie podkreśla się różnorodność poezji i jej źródeł. Mogą nią być nostalgia, ekologia, dramat, bunt. Nie ma jednego gatunku poezji. 

w ramach cyklu „Contemporary Writers of Poland”. Książki te ukazują się już od dwudziestu lat.

W Polsce związana byłam z opozycją demokratyczną w latach osiemdziesiątych, w Londynie kontynuuję swe działania w grupie literackiej „Exiled Writers Ink”.

Organizacja wystąpiła z otwartym listem w sprawie obrony praw afgańskich pisarzy. Pojawi się on na łamach „Guardiana”. Jestem jedną z sygnatariuszek tego apelu.  Kim była Barbara Jurkowska-Nawrocka?

Emigracja – czym jest dla pani?

Emigracja to oddzielenie od korzeni i tworzenie nowych źródeł natchnienia w środowisku na początku nieznanym.

To poszukiwanie, z jednej strony związane z oderwaniem od dawnej tożsamości, z drugiej strony ciągły jej rozwój w nowych warunkach.

Tworzenie nowego wizerunku swojej osoby i ciągła konfrontacja z przeszłością… Na emigracji zwracamy większą uwagę na nasze pochodzenie, język, kulturę. Jesteśmy bardziej wobec tych wartości wyrozumiali i nostalgiczni. Następuje jednak idealizacja kraju i przodków. Potem, próby konfrontacji nie zawsze

wychodzą pozytywnie. Emigracja daje natomiast szansę rozwoju wielu sfer życia. Jest to trudny i ważny proces. 

Obecne działania.

Wciąż skupiam się na tworzeniu.

Przygotowuję kolejne wiersze do publikacji w magazynach i antologiach polskich, brytyjskich, amerykańskich i indyjskich. Powołałam do życia

Pani Barbara była niezwykłą osobą.

Przede wszystkim pamiętam ją jako redaktorkę wydawnictwa „Poezja dzisiaj”, z którym miałam przyjemność współpracować. Przez wiele lat z pieczołowitością i zaangażowaniem przygotowywała materiały do druku.

Zawsze dbała również o kontakt z autorami. Była osobą wyjątkowo wrażliwą i wyczuloną na cudze problemy. Ilekroć ze mną rozmawiała zawsze zaciekawiona była londyńskim światem literackim i atmosferą panującą w tutejszym środowisku. Z troską mówiła o problemach współczesnego świata. Będzie jej nam bardzo brakowało Zadedykowałam jej wiersz…

Adam Siemieńczyk

| Nº 914 | 23 września 2021

| 25

26 |

23 września 2021 | Nº 914 |

e j c a m r o f n i e z s j e i n z a w j Na a ˛ k e ˛ r d o p e zawsz .

www.cooltura24.co.uk

| 27

| Nº 914 | 23 września 2021 Dr Jacek Kornak j.kornak@cooltura.co.uk

Opera na żywo i na nagraniach Jacek Kornak

R

oyal Opera House w Londynie zainaugurowała właśnie nowy sezon przedstawieniem „Rigoletta” Giuseppe Verdiego. Nieśmiertelne dzieło włoskiego kompozytora wyreżyserował Oliver Mears. To jego pierwsza produkcja w Covent Garden.

13 września, przed podniesieniem kurtyny, panowała napięta atmosfera oczekiwania na wyjątkowe wydarzenie artystyczne.

Oliver Mears stworzył dość spójne i wizualnie dopracowane przedstawienie, które otwiera scena stylizowana na „Męczeństwo Świętego Mateusza” Caravaggia. W spektaklu jest sporo odniesień do malarstwa. Opera o ojcu zatroskanym o córkę, w świecie rządzonym przez przemoc i pieniądze, wydaje się dziełem ponadczasowym. Mears w swojej produkcji przeskakuje między barokową koturnowością a współczesnym światem.

Piękno sztuki ma tutaj swoją mroczną stronę, gdyż stoją za nim bezwzględni ludzie, posiadający środki, aby je sobie zamówić. Rigoletto i jego córka zamieszkują świat pozbawiony uroku, biedy, ograniczony do czterech ścian. Owe kontrasty między barokiem a współczesnością obnażają wrażliwość społeczną. Jednak produkcja Mearsa nie jest jedynie analizą stosunków klasowych.

To przejmujący dramat rodzica. Jednak od strony aktorskiej chwilami przedstawienie wydawało się nie do końca dopracowane, nie było wciągające emocjonalnie.

Od strony muzycznej przygotował je Antonio Pappano, który nie zawiódł publiczności. Pod jego batutą orkiestra Royal Opera House brzmiała niezwykle dynamicznie. Pappano w swojej interpretacji muzyki Verdiego zachwycał precyzją, ale też uczuciową głębią. W roli tytułowej wystąpił Carlos Álvarez. Hiszpański artysta śpiewał pewnie i naturalnie. Serca publiczności skradła Lisette

Carlos Álvarez and Lisette Oropesa Rigoletto ©2021 ROH Photograph by Ellie Kurttz 168

Oropesa, która wcieliła się w rolę Gildy.

Oropesa imponowała wokalną techniką oraz piękną, aksamitną barwą głosu. Jako książę Mantui wystąpił Liparit Avetisyan.

Jego głos posiadał liryczną barwę i imponował wysokimi dźwiękami.

Przedstawienie Rigoletto można zobaczyć na deskach Royal Opera House do 12 marca 2022 roku.

Tym, którzy wolą słuchać muzyki w domowym zaciszu, polecam DVD z nagraniem Rigoletta, pochodzącym z festiwalu w Bregencji. Philipp Stölzl przygotował z rozmachem produkcję tej opery. Jego wizja jest prawdziwie widowiskowa, przerysowana, chwilami cyrkowa. Reżyser testuje niejako granice tej opery, oscylując między groteską a tragedią. Enrique Mazzola bardzo energetycznie prowadzi Wiener Symphoniker​. Tytu-

łową rolę ekspresyjnie wykonał Vladimir Stoyanov. W pozostałych rolach występują Stephen Costello oraz Melissa Petit.

Jeśli ktoś woli komedię, to polecam nagranie „The Conventions and Inconveniences of the Stage”, operowej farsy Gaetano Donizettiego. Przedstawienie pochodzące z Opéra de Lyon wyreżyserował Laurent Pelly. Donizetti poprzez żywiołową muzykę, w sposób przerysowany i niezwykle zabawny, ukazuje pracę ze śpiewakami operowymi. Pelly uwspółcześnił operę i przeniósł ją do małego włoskiego miasteczka w latach trzydziestych.

Reżyser w sposób bezpretensjonalny ukazuje barwność i humor dzieła Donizettiego.

Produkcja jest elegancka i posiada lekko dekadencką atmosferę. W rolach głównych występują: Laurent Naouri, Charles Rice, Patrizia Ciofi oraz Clara Meloni.

Opérę de Lyon prowadzi Lorenzo Viotti.

28 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

23 września 2021 | Nº 914 |

Prowadzisz firmę w Anglii?

Potrzebujesz porady dobrego adwokata?

Zależy Ci na dobrym rezultacie?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD CORPORATE Kompleksowe usługi prawne dla firm.

IMD Corporate według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.imdcorporate.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Corporate!

Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji.

Sprawdź również nasze usługi dla osób prywatnych.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

IMD Corporate jest nazwą handlową IMD Solicitors LLP. Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

| Nº 914 | 23 września 2021

| 29

Dawać światu nadzieję i dzielić się radością życia z innymi Dariusz A. Zeller

l

Ewa Grosman

To nasza ukochana Polska. Jeśli nie Polska, to Algarve w Portugalii lub Półwysep Dingle w Irlandii.

l Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

Przyjechałam do Londynu z koleżanką mając zaledwie 19 lat na dwutygodniowe wakacje, które się nieco przedłużyły… Wszystko zaczęło się więc od zwiedzania. Pamiętam ogromny zachwyt stolicą Wielkiej Brytanii. l

Na Wyspach zajmuję się:

Jestem szefową Centrum Budowania Demokracji i Pokoju (www. democracyandpeace.org). Pracuję zarówno w Irlandii Północnej, jak również w wielu ciekawych miejscach na świecie. Jestem także doradcą ds. konfliktów członka Izby Lordów – Lord Alderdice oraz członkiem zarządu kilku organizacji społecznych. Organizuję też coroczną konferencję TEDxStormont. l

Moją pasją jest:

Uwielbiam przyrodę, długie spacery, sztukę, podróże i poznawanie różnych kultur. A moją pasją jest udzielanie pomocy innym. l

Co chciałabym w tym osiągnąć?

Mam dość długą listę miejsc, które chciałbym odwiedzić, więc nie mogę się doczekać końca pandemii. l

Za swój sukces uważam:

To, że budzę się codziennie rano z radością, (głównie) pozytywną energią do działania, uwielbiam to, co robię i mogę się tym dzielić z innymi. l

Moim celem jest:

Zawsze być dobrym człowiekiem, niezależnie od przeszkód, rozczarowań i problemów, które napotkam na swojej ścieżce życiowej. Dawać światu nadzieję i dzielić się z innymi radością życia. l

Pomagam innym, ponieważ:

Czyni to moje życie bardziej wartościowym. Pomagając innym – pomagam sobie, nieustannie ucząc się cierpliwości i pokory (wobec innych i wobec samej siebie). Dobro zawsze do nas wraca.

l

Osoby, które podziwiam:

W innych najbardziej podziwiam odwagę, lojalność, dobroć oraz dobry humor. Podziwiam tych, którzy nawet bez swojej wiedzy czynią świat lżejszym i lepszym dla innych.

l Życie na Wyspach Brytyjskich lubię za:

Uprzejmość, szacunek dla tradycji, tolerancję, pragmatyzm oraz otwarcie na drugiego człowieka. No i oczywiście wolność.

Jeśli nie Wyspy Brytyjskie, to:

30 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

Sobota i niedziela 8.00-13.00

Dzień dobry weekend!

Allan Cybulski poprowadzi dla Was sobotnie i niedzielne poranki od 8.00 do 13.00. W trakcie audycji naładuje Wasze baterie dobrą energią na cały dzień, poruszając lekkie i przyjemne tematy, idealne na weekendowy relaks.

Coś na wesoło.

23 września 2021 | Nº 914 |

Katarzyna Goliszek

Mówię po angielsku

nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

Zwroty z włosami

Get in someone's hair - If you are getting in someone's hair, you are annoying them so much that they can't get on with what they are doing. =

Jeśli „wejdziesz komuś we włosy” denerwujesz go tak bardzo, że nie jest w stanie zająć się tym, co robi; denerwować kogoś, irytować kogoś.

1

I would finish my job more quickly if you weren’t just getting in my hair as you are doing.

=

Szybciej skończyłabym swoją pracę, gdybyś nie denerwował mnie tak, jak to robisz.

The pupils are totally getting in my hair today. The academic year finishes next week, so they are they are going crazy and are very loud.

=

Uczniowie bardzo mnie dzisiaj irytują. Rok szkolny kończy się w przyszłym tygodniu, więc wariują i są bardzo głośni.

If you get in my hair again, I will leave you for good.

=

Jeśli znowu mnie zdenerwujesz, zostawię cię na dobre.

I don’t really have patience for you bad behaviour, so don’t get in my hair, all right?

Make one's hair stand on end = If you are really terrified of something, it makes your hair stand on end. =

Jeśli czegoś się naprawdę boisz, twoje włosy stają dęba; wystraszyć kogoś tak, że aż mu włosy stają dęba.

Just the thought of taking a ride on that huge rollercoaster makes my hair stand on end!

=

Już sama myśl o przejażdżce tym ogromnym rollercoasterem sprawia, że tak się boję, że aż włosy stają mi dęba!

Thinking about a parachute jump makes my hair stand on end.

=

Myśl o skoku ze spadochronu powoduje u mnie taki strach, że włosy stają mi dęba.

=

Nie lubię jeździć na kemping, ponieważ każdy najmniejszy hałas na zewnątrz mojego namiotu sprawia, że włosy stają mi dęba ze strachu.

Nigdy więcej nie pojadę na kemping!

=

Opowieści o duchach zawsze sprawiają, że włosy stają mi dęba ze strachu, ale tak bardzo lubię ich słuchać. Może coś jest ze mną nie tak, zastanawiam się.

I don’t like to go camping as every little noise outside my tent makes my hair stand on end. I will never go camping again!

Ghost stories always make my hair stand on end, but I like listening to them so much. Maybe there is something wrong with me, I wonder.

=

Naprawdę nie mam cierpliwości do twojego złego zachowania, więc nie denerwuj mnie, dobrze?

2

32 |

23 września 2021 | Nº 914 | Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Półwysep Kornwalijski i Plymouth

LATARNIA MORSKA

Półwysep Kornwalijski przez wielu uważany jest za najpiękniejszy region Wysp Brytyjskich. I należy przyznać, iż najbardziej wysunięte na południowy zachód hrabstwo Anglii, czyli Kornwalia, jest prawdziwą perłą na geograficzno-historycznej mapie Wielkiej Brytanii. Jednak być tam i nie zawitać do Plymouth, to jak być w Rzymie i nie wrzucić monety do Fontanny di Trevi. Po prostu nie wypada, a z całą pewnością warto.

P

ołożenie strategiczne Plymouth powodowało, iż miasto z jego portem wielokrotnie było w swojej bogatej historii celem ataków zbrojnych. Tak było m.in. i w roku 1340, w czasie Wojny Stuletniej i w roku 1403, kiedy nastąpił najazd Bretończyków. Efektem tego było zbudowanie za czasów panowania Tudorów fortyfikacji, które pomogły chronić miasto. W międzyczasie jednak prężnie rozwijający się port był głównym motorem rozwoju tej okolicy. Od XVI wieku na tych terenach prym zaczęła wieść produkcja wełny, która stała się na długie dziesięciolecia głównym towarem eksportowym Plymouth.

Ciekawostką jest, iż to właśnie stamtąd do Nowego Świata, czyli współczesnej Ameryki Północnej wyruszyła w 1620 roku wyprawa pielgrzymów, którzy założyli tam drugą angielską kolonię pod nazwą, nomen omen, Kolonia Plymouth.

W czasie II wojny światowej dowódca Marynarki Wojennej Wielkiej Brytanii obrał Plymouth za swoją siedzibę i m.in.

ZABYTKOWA CZĘŚĆ CENTRUM

STARE DOKI

MIEJSCE NA WEEKEND |

| Nº 914 | 23 września 2021

| 33

CMENTARZYSKO STARYCH KUTRÓW I ŁODZI RYBACKICH

z tego powodu miasto i jego doki były częstym celem zaciekłych ataków lotnictwa niemieckiego.

Po wojnie miasto odbudowywało się, a do połowy lat 60. ubiegłego stulecia zbudowano w nim aż 20 tysięcy nowych domów!

Warto również nadmienić, iż mieści się tam uniwersytet będący dziewiątym co do wielkości w Wielkiej Brytanii oraz Królewska Akademia Inżynierii Morskiej.

Dzięki temu miejscowa baza naukowa jest niezwykle ważnym centrum badań, choćby miejscowej fauny i flory.

W mieście, szczególnie w jego centrum znajduje się duża ilość zabytkowych kamienic oraz innych budowli o znaczeniu historycznym, zatem turyści, oprócz oczywiście miejscowych plaż słynących m.in. z wysokich fal pozwalających uprawiać tam windsurfing, znajdą czas i na zwiedzenie miasta i jego okolic, jak i na chwilę relaksu.

WARTO ZOBACZYĆ: Fortyfikacje Royal Citadel Crownhill Fort Monument Naval Memorial Barbican Plymouth Hoe Port Mayflower Steps „Pannier Market”, czyli tzw. koszykowy rynek l Kościół St. Andrew’s Church l Plymouth Christian Centre l National Marine Aquarium l Restauracja The George Plympton l l l l l l

ROYAL PARADE

STONE HOUSE MOST BRUNEL

MONUMENT NAVAL MEMORIAL

DOKI MARINA MALOWNICZE NABRZEŻE W PLYMOUTH

34 |

Sprawdź czy należy Ci się

23 września 2021 | Nº 914 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

ODSZKODOWANIE

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc: rowerzystą, kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu, Taxi

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

07500 300 600 www.dnsclaims.co.uk

| Nº 914 | 23 września 2021

| 35

36 |

23 września 2021 | Nº 914 |

Króliś doświadczalny kroolinaria.pl Tik Tok: tiktok.com/@kroolinaria.pl YT: Kroolinaria email: krolik@kroolinaria.pl

Pierożki krucho-drożdżowe z prażonymi jabłkami

Ś

więta kobiet nie ma teraz, chyba nie? Wiem, że na pewno nie są moje urodziny. W sprawie dnia kobiet się upewniam, bo Króliś doświadczalny, jak zrobiłam pierożki krucho drożdżowe z prażonymi jabłkami, nie wylosował żadnej przypierdzielajki. I teraz nie wiem, czy jakieś święto było i gdzieś mi w zabieganiu umknęło.

Wszystko zdaniem Królisia było pyszniutkie, pierożki prima sort. Kilka razy nawet latał, żeby wziąć dodatkową porcyjkę. Cuś jest nie tak. Do pierożków rzeczywiście się nie można przyczepić, bo wyjątkowo się Konefce udały. W jednym takim kultowym filmie ważna była zawartość cukru w cukrze („Poszukiwany, Poszukiwana”). Tu mamy 100 procent zawartości jabłuszek w jabłuszkach. To one robią tu całą robotę. Pierożki po brzegi napakowane prażonymi jabłkami.

Pierożki, pierożkami, ale martwi mnie stan Królisia. Kto to widział, żeby się do niczego nie przywalić. Może chory czy jakiś inny pieron. W sumie olać. Najważniejsze, że zeżarł, a Konefka mogła zaśpiewać „Tańczymy labada labada, labada, Tańczymy labada, małego walczyka”. Ktoś jeszcze pamięta ten hardcorowy kawałek, czy to tylko Konefka jest już tak wiekowo posunięta?

Prażone jabłka

Jabłka obrać, wydrążyć gniazdo nasienne. Pokroić w kostkę. Do garnka wrzucić pokrojone w kostkę jabłka.

Na to wsypać cukier i dodać soku z cytryny. Dusić na średnim ogniu aż jabłka się rozpadną. Pod koniec dodać masło i dokładnie wymieszać.

Dusić do momentu, aż nadmiar soku wyparuje.

Ciasto krucho-drożdżowe

Prażone jabłka

(najlepiej zrobić dzień wcześniej, żeby jabłka wystygły) l 2 kg jabłek l 3/4 szklanki cukru l 1 cytryna sok

2 łyżeczki masła Ciasto krucho-drożdżowe l 500 g mąki pszennej l 220 g masła pokrojonego w plasterki l 180 g kwaśnej śmietany l 15 g suchych drożdży l

Wszystkie składniki umieścić w misce i wyrobić na gładkie ciasto. Uformować kulkę i wstawić do lodówki na około godzinę czasu. Po tym czasie wyjąć z lodówki i podzielić na cztery części. Każdą część rozwałkować na placek o grubości ok. 3 mm. Wycinać krążki. Na każdym nakładać porcję prażonych jabłek, zlepić brzegi i formować pierogi. Czynność powtarzać do wyczerpania ciasta i jabłek.

Ulepione pierogi ułożyć na blaszce najlepiej wyłożonej pergaminem i posmarować roztrzepanym jajkiem. Piec w piekarniku nagrzanym do 180 stopni przez ok. 20 min.

Podawać według uznania. Można posypać cukrem pudrem lub polać lukrem.

coolinaria |

| Nº 914 | 23 września 2021

Wyjechali na wakacje wszyscy nasi podopieczni Gdy nie ma dzieci w domu, to jesteśmy niegrzeczni (Kult)

N

| 37

Pierś z kurczaka w sosie pomidorowym

o przecież, że kiedy piszemy o podopiecznych mamy na myśli specjalnej troski Królisia doświadczalnego.

Odśpiewane w drzwiach szczęśliwej drogi już czas, dla picu wysmarkane w chusteczkę, że niby nam przykro.

Odprowadzamy do drzwi, poklepujemy po pleckach, „letko” wypychając za drzwi i przekręcamy kluczyk, żeby się upewnić, że menda w podróż się wybrała, a nawet jakby chciała szybko wrócić pod pretekstem, że niby coś zapomniała, to drzwi zabite na głucho dechami i ciemno wszędzie, głucho wszędzie i ni ma nikogo w domu.

Po zamknięciu drzwi odwalamy taniec radości, czyli jest jak w piosence Przemyk „Tańczę na stole, kieckę zadzieram i hulaj dusza piekła nie ma”. Biegiem lecimy po mięsko i jest dziki szał. Pierś z kurczaka w sosie pomidorowym. A w tym sosie wywalone do góry pępkiem pieczarki taplające się wesoło w maślanym, mocno pomidorowym sosie. W tym sosie taplają się również pomidorki, dużo wędzonej papryki, czosnek i kmin rzymski. Jest tak smacznie, że Konefka powtarza szaleństwo przez cały czas pobytu Królsia na wywczasach. Chwilo trwaj, Królisiu nie wracaj i niech żyje wolność, wolność i swoboda…

Pierś z kurczaka l l

3 piersi z kurczaka 2 ząbki czosnku przeciśnięte przez

praskę Do przyprawienia piersi l 1/4 łyżeczki papryki wędzonej l 1/4 łyżeczki kminu rzymskiego mielonego l 1/4 łyżeczki gałki muszkatołowej l 1/4 łyżeczki majeranku l 1/4 łyżeczki soli l 2 łyżki oleju Sos l 4 łyżki masła l 2 ząbki czosnku przeciśnięte przez praskę l 2 łyżki koncentratu pomidorowego l 250 g brązowych małych pieczarek l 200 f dojrzałych pomidorków koktajlowych l 2 łyżki pasty tagine l s ól l świeżo zmielony czarny pieprz l szczypta czerwonej papryki l 1/2 szkl bulionu

Pierś z kurczaka

Wszystkie przyprawy wymieszać i natrzeć nimi dokładnie mięso. Odstawić na 1 godzinę. Po tym czasie na patel-

nię wlać olej i na nim podsmażyć na złoty kolor pierś z kurczaka, z obu stron. Zdjąć z patelni.

Sos

Na dużej patelni roztopić masło na średnim ogniu. Dodać czosnek i koncentrat

pomidorowy i gotować przez 1 minutę.

Dodać pieczarki i podsmażyć z każdej strony. Następnie dodać pomidory aż zaczną pękać, ok. 5 minut.

Dodać bulion, doprawić pieprzem i szczyptą czerwonej papryki, a następnie zagotować. Dodać piersi z kurczaka i dusić ok. 20 min. Pod koniec dodać pastę tagine. Wymieszać.

Podawać według uznania.

Ja jestem Króliś doświadczalny…

Znany jako ja jestem macho, niech kobiety mi wybaczo, niech płaczo.

Tu znajdziesz lekcje gotowania na żarcie z efektem WOW. kroolinaria.pl Nauczę cię jak gotować, by osobie, która skradła twoje zimne serce, urwało cztery litery z wrażenia.

Sekretarka Królisia: Konefka (Ewa Dzieciątkowska) 07759874338

38 |

23 września 2021 | Nº 914 | Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Sezon na śliwki Sezon na śliwki w pełni!

A same śliwki cóż, są pełne przeciwutleniaczy, które pomagają zwalczać choroby i oznaki starzenia. Suszone śliwki natomiast i sok z suszonych śliwek i pomagają regulować trawienie. Owoc ten jest ceniony w medycynie tradycyjnej za jego lecznicze i odżywcze działanie. Zatem przyjrzyjmy się śliwce z bliska!

Ś

liwki należą do tej samej rodziny, co wiśnie i brzoskwinie, ponieważ wszystkie są kwiatami, które tworzą owoc z rowkiem biegnącym po jednej stronie i gładkim kamieniem lub pestką. Śliwki występują w szerokiej gamie kolorów i rozmiarów. Niektóre są o wiele bardziej jędrne niż inne, a kolory wahają się od żółtego do białego, zielonego i czerwonego. Najbardziej popularną odmianą jest śliwka w kolorze... śliwki – tak zwana śliwka czerwona. Smak śliwki waha się od słodkiego do cierpkiego. Owoce są soczyste i smaczne, gdy są spożywane na świeżo, można je również suszyć, używać do robienia dżemów i dodawać do innych przepisów. Sok śliwkowy można nawet sfermentować na wino śliwkowe.

Suszone śliwki są również słodkie i soczyste. Ponadto są uważane za najlepszy produkt z przeciwutleniaczami (naturalnymi substancjami, które chronią nasz organizm przed nowotworami). Świeże i suszone śliwki znane są z działania przeczyszczającego (przypisuje się to różnym związkom obecnym w owocach, takim jak błonnik pokarmowy, sorbitol i izatyna).

Ponieważ wspomagają układ trawienny, suszone śliwki i sok z suszonych śliwek są często używane do regulacji funkcjonowania układu pokarmowego. Bioaktywne związki zawarte w suszonych śliwkach mogą również działać przeciwbakteryjnie, zarówno w przewodzie pokarmowym, jak i moczowym.

Fakty żywieniowe

Wiele zalet śliwek wynika z zawartości witamin i minerałów. Śliwki nie tylko wspomagają trawienie, ale również poprawiają zdrowie układu krążenia, wzmac-

niają układ odpornościowy, wspomagają zdrowie skóry, zwalczają wolne rodniki i obniżają poziom cholesterolu.

Jedna filiżanka śliwek (około 165 gramów) ma około: 76 kalorii; 19 gramów węglowodanów; 1,2 gramów białka; 0,5 gramów tłuszczu; 2,3 gramów błonnika pokarmowego; 15,7 miligramów witaminy C; 10,6 mikrogramów witaminy K. Ponadto

śliwki zawierają witaminę E, A, tiaminę, ryboflawinę, niacynę, witaminę B6, kwas foliowy, kwas pantotenowy, potas, wapń, żelazo, magnez, fosfor i cynk.

Uwaga dla osób z problemami nerkowymi

Śliwki zawierają szczawiany, które mogą powodować kamienie nerkowe. Z tego

powodu osoby z historią kamieni nerkowych powinny unikać spożywania śliwek. Uważa się również, że u niektórych osób te szczawiany zmniejszają wchłanianie wapnia, co powoduje wzrost poziomu wapnia w nerkach. Ostatecznie może to spowodować powstawanie małych lub nawet dużych kamieni w nerkach i pęcherzu.

zdrowie |

| Nº 914 | 23 września 2021

| 39

Dlaczego warto jeść śliwki?

1. Wysokie źródło przeciwutleniaczy

Jedną z głównych zalet śliwki są jej silne właściwości przeciwutleniające. Śliwki zawierają witaminę C i fitoskładniki, takie jak luteina, kryptoksantyna, zeaksantyna, kwas neochlorogenowy i chlorogenowy.

Pokarmy o wysokiej zawartości przeciwutleniaczy pomagają zapobiegać niektórym rodzajom uszkodzeń komórek, zwłaszcza spowodowanych utlenianiem. Niektóre inne korzyści płynące z jedzenia śliwek to wolniejsze starzenie się, promienna skóra, zmniejszone ryzyko zachorowania na raka, wsparcie detoksykacji i dłuższa żywotność.

Są wytwarzane przez wątrobę z cholesterolu. Kiedy są usuwane z organizmu wraz z kałem, wątroba musi wytworzyć nowe kwasy żółciowe. To zużywa więcej cholesterolu, co powoduje obniżenie poziomu cholesterolu w krążeniu.

wania informacji. Oznacza to, że śliwki pomagają zapobiegać zaburzeniom neurodegeneracyjnym związanym z wiekiem, służąc jako naturalne leczenie chorób Alzheimera i Parkinsona.

4. Poprawia zdrowie układu sercowo-naczyniowego

Zawartość witaminy C w śliwkach działa korzystnie na skórę i naczynia krwionośne. Witamina C jest używana do tworzenia ważnego białka, które pomaga tworzyć skórę, ścięgna, więzadła i naczynia krwionośne. Pomaga leczyć rany i tworzy blizny.

Flawonoidy i składniki fenolowe obecne w śliwkach mają działanie przeciwzapalne. Żywność przeciwzapalna pomaga zapobiegać wysokiemu poziomowi cho-

3. Obniża poziom cholesterolu

Suszone śliwki również naturalnie obniżają poziom cholesterolu. Obecność rozpuszczalnego błonnika w suszonych śliwkach może pomóc obniżyć poziom cholesterolu LDL, zakłócając wchłanianie cholesterolu pokarmowego. Suszone śliwki obniżają poziom cholesterolu, wiążąc się z kwasami żółciowymi i usuwając je z organizmu. Te kwasy żółciowe są związkami używanymi do trawienia tłuszczu.

Śliwki mają niski indeks glikemiczny, a wyciągi ze śliwek pomagają w obniżeniu poziomu glukozy i trójglicerydów we krwi.

Obecność flawonoidów to kolejna śliwkowa korzyść, ponieważ chronią organizm przed insulinoopornością. To również obecność rozpuszczalnego błonnika w śliwkach, który pomaga normalizować poziom cukru we krwi i służy jako naturalny lek na cukrzycę. Błonnik rozpuszczalny pomaga wolniej opróżniać

Śliwki pomagają zapobiegać zaburzeniom neurodegeneracyjnym związanym z wiekiem, służąc jako naturalne leczenie chorób Alzheimera i Parkinsona.

2. Wspomaga trawienie

Śliwki są dobrym źródłem błonnika rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego i pomagają regulować pracę układu pokarmowego. Suszone śliwki, w szczególności są bardziej skuteczne w leczeniu zaburzeń trawienia, takich jak zaparcia. Włókno rozpuszczalne, które znajduje się w miąższu śliwki, rozpuszcza się w lepką masę.

Ta masa wychwytuje tłuszcze, cukry, bakterie i toksyny oraz pomaga usunąć je z organizmu. Rozkłada węglowodany, obniża poziom złego cholesterolu i poprawia zdrowie układu krążenia.

Błonnik nierozpuszczalny, znajdujący się w skórce śliwki, nie rozpuszcza się. Jego sztywne składniki szorują wyściółkę przewodu pokarmowego – usuwając śluzową płytkę, uwięzione toksyny i inne substancje. Tak więc śliwka jest jednym z najlepszych naturalnych środków na zaparcia, promuje regulację jelit i stały poziomu cukru we krwi.

6. Wspomaga zdrowie skóry

8. Zmniejsza ryzyko cukrzycy

lesterolu, cukrzycy i chorobom sercowo-naczyniowym. Witamina K obecna w śliwkach jest również korzystna dla serca, gdyż pomaga zapobiegać zwapnieniu tętnic, jednej z głównych przyczyn zawałów serca. Działa poprzez wyprowadzanie wapnia z tętnic i niedopuszczanie do tworzenia twardych, niebezpiecznych złogów.

5. Wspiera funkcje poznawcze

Fitoskładniki obecne w śliwkach służą jako jedna z głównych korzyści śliwek, ponieważ pomagają zmniejszyć stan zapalny w obszarach neurologicznych i poprawiają zdolność uczenia się i zatrzymy-

Istnieją nawet dowody na to, że stosowanie kremu z witaminą C może zmniejszyć ilość i czas trwania zaczerwienienia skóry po zabiegach kosmetycznych, takich jak usuwanie zmarszczek lub blizn.

żołądek. Wpływa to na poziom cukru we krwi i ma korzystny wpływ na wrażliwość na insulinę. Pomaga również kontrolować cukrzycę.

7. Wzmacnia system odpornościowy

Polifenole i potas w śliwkach są korzystne dla kości, ponieważ zwiększają gęstość kości i zapobiegają utracie masy kostnej.

Może to być niezwykle pomocne dla osób z osteoporozą. Potas znajdujący się w śliwkach jest potrzebny do ochrony kości przed osłabieniem i podatnością na złamania. Śliwki i inne pokarmy bogate w potas służą jako naturalne leczenie osteoporozy, ponieważ pomagają wzmocnić kości i poprawić ich tworzenie.

Zawartość witaminy C w śliwkach jest korzystna dla osób, których układ odpornościowy jest osłabiony z powodu stresu. Biorąc pod uwagę, że stres stał się powszechnym stanem w naszym społeczeństwie, wystarczające spożycie żywności zawierającej witaminę C może służyć jako idealne narzędzie dla ogólnego stanu zdrowia.

9. Poprawia zdrowie kości

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

40 |

23 września 2021 | Nº 914 |

Kasia Pech Nauczycielka jogi, instruktorka zumby katarzynapech36@gmail.com kasia.zumba yogakasiap, kasialondon.zumba 07894243819

Joga dla wymagających

P

oznanie najważniejszych odmian jogi umożliwi wybranie praktyki najbardziej odpowiedniej do twoich indywidualnych potrzeb.

Hatha Joga jest dla każdego, zwłaszcza dla tych, którzy nigdy nie praktykowali jogi.

Ashtanga to praktyka dla zaawansowanych, a Vinyasa joga dla początku-

jących, kochających urozmaicone pozycje. Kundalini jest dla osób, które pragną wyciszenia, natomiast Power Joga dla praktykujących, którzy lubią intensywny wysiłek. Dziś zademonstruję kilka pozy-

cji, w których ważną rolę odgrywa równowaga oraz siła witalna. Przypominam, abyś rozgrzał się przed przystąpieniem do każdej z pozycji. Dzięki temu w łatwy i bezpieczny sposób wykonasz asany.

Stanie na głowie – Sirsasana

Uklęknij na macie, ułóż przedramiona na podłodze, łokcie na szerokość barków.

Zapleć palce, ugruntuj nadgarstki. Rece ułożone w pozycji trójkąta. Połóż czubek głowy na macie, znajdź stabilizację. Unieś biodra, a następnie obie nogi. Utrzymaj pozycję w linii prostej.

Osoby początkujące mogą skorzystać z pomocy ściany. Możesz również poprosić kogoś o asekurację jeśli nie czujesz się komfortowo.

Świeca – Salamba sarvangasena

Połóż się na plecach, dłonie umieść przy biodrach i zegnij nogi. Odepchnij się rękami unosząc tułów do góry. Zbliż brodę do mostka, popraw ręce, aby utrzymać linię prostą nóg wyciągniętych w górę. Uwaga! W tej pozycji nie powinno się ruszać szyją na boki. Wytrzymaj do 10 wdechów i wydechów.

Fitness |

| Nº 914 | 23 września 2021 Pług – Halasena

Z pozycji świecy powolutku przenieś nogi za głowę starając się palcami stóp dotknąć podłogi. Wyprostuj nogi. Ręce opuść prostopadle na matę, możesz również złączyć dłonie, zaplatając palce.

Ciężar ciała spoczywa na barkach, łopatki ściągnięte do środka. Utrzymaj pozycję do 5 głębokich wdechów i wydechów. Bardzo ważne! Wyjdź z pozycji bardzo ostrożnie i powoli. Aby to zrobić, połóż dłonie na lędźwiach i kontrolowanym ruchem opuść ciało.

Pozycja króla tańca – Natarajasana 1

Stań w pozycji góry na wdechu, przenieś ciężar ciała na lewą stronę. Zegnij prawą nogę i unieś piętę do tyłu w kierunku sufitu. Ręka wędruje do tyłu, aby złapać nogę. Zacznij unosić prawą stopę w górę oddalając ją od pleców, utrzymując balans ciała. Wyciągnij lewe ramię do przodu, równolegle do podłogi, bądź jeśli potrafisz przenieś rękę do tyłu, łapiąc obiema dłońmi tylną nogę. Utrzymaj kilkanaście sekund, następnie uwolnij nogę i wróć do pozycji wyjściowej.

Dla utrzymania prawidłowej równowagi powtórz to na drugą stronę.

Jest wiele korzyści płynących z tych pozycji. Poprawiają równowagę, wzmacniają i rozciągają mięśnie, dodają energii i odmładzają. Ufaj swojemu ciału i umysłowi!

Mostek – Urdhva Dhanurasena

Połóż się na plecach. Zegnij kolana. Nogi rozstawione na szerokość bioder. Dłonie ułóż przy barkach palcami skierowane do stóp. Z wydechem wyciągnij miednicę do góry.

Odchyl głowę nieznacznie do tyłu pozostawiając jej czubek na podłodze. Dociśnij pięty i dłonie. Następnie unieś się jeszcze wyżej. Dźwignij się ponownie, prostując dłonie oraz unosząc głowę. Twoje ciało powinno być w pozycji łuku. 5 wdechów i wydechów i ostrożnie opuść ciało. Powtórz ponownie, jeśli to możliwe. Po tej asanie wskazana jest pozycja przeciwstawna, np. skłon w przód.

| 41

42 |

23 września 2021 | Nº 914 |

| TOP 10

Marcin Urban m.urban@cooltura.co.uk

Elektryczne rowery Specialized Turbo Vado 4 2021 Turbo Vado 4 jest jednym z najlepszych rowerów miejskich. Silnik 1.2 charakteryzuje się cichą pracą i dużą mocą wyjściową. Im mocniej pedałujesz, tym więcej mocy do twoich ruchów dodaje silnik, w efekcie uzyskujemy niezwykłe przyspieszenie. Praca silnika jest płynna, cicha i wolna od irytujących wibracji.

Specjalnie dla Turbo Vado 4 została opracowana niestandardowa bateria Specialized U1-500, która bezproblemowo integruje się z ramą; jest zamykana i łatwo wyjmowana w celu uproszczenia ładowania.

Nowy wyświetlacz Turbo Connect Display (TCD-w) pokazuje nie tylko ważne dane dotyczące jazdy (prędkość, rytm, moc rowerzysty, dystans, poziom naładowania akumulatora, czas itp.), ale także umożliwia podłączenie najnowszej wersji aplikacji Mission Control, aby uzyskać lepsze wrażenia z Turbo. Dzięki bezpłatnej aplikacji

VanMoof S3

£3,300

na telefony z systemem iOS i Android można łatwo dostosować parametry silnika, kontrolować zasięg, rejestrować/ przesyłać przejazdy i przeprowadzać podstawową diagnostykę systemu.

Zasięg: do 163 km (dla rowerzysty ważącego 70 kg, jadącego średnio 15 km/h, po płaskim terenie).

£1,998

WHEELBASE

ERE 505 Propozycja polskiego producenta, który coraz śmielej wchodzi na rynek brytyjski. Model ERE 505 miał premierę w 2020 roku.

ł 17499 z

Dzięki unowocześnionemu silnikowi, automatycznej elektronicznej zmianie przełożeń i zintegrowanej technologii zabezpieczającej przed kradzieżą, VanMoof S3 jest dostosowany do indywidualnych potrzeb, aby zapewnić najwyższą jakość jazdy.

Wbudowany alarm i śledzenie lokalizacji utrudnią życie złodziejom rowerów.

VanMoof S3 można zablokować zdalnie.

Pierwsza w branży automatyczna elektroniczna zmiana przełożeń zapewnia najbardziej płynną jazdę w historii. Cztery prędkości pomogą pokonać nawet najbardziej strome, miejskie górki. Inteligentny silnik, dostrojony pod kątem maksymalnej mocy i naturalnego wrażenia z jazdy, pracuje niemal bezgłośnie – nawet przy maksymalnej prędkości.

W pełni zintegrowane hamulce hydrauliczne zapewniają precyzyjną siłę hamowania w każdych warunkach pogodowych.

Inteligentna kaseta steruje wszystkimi systemami pokładowymi, przetwarzając informacje zwrotne z silnika w czasie rzeczywistym, aby zapewnić mu maksymalny zasięg i reakcję.

Pojemność baterii 504 Wh. Zasięg: 60-150 km (rzeczywisty zasięg zależy od wagi rowerzysty i bagażu, terenu, prędkości i warunków jazdy).

VANMOOF

RadMini 4

To połączenie dynamicznego roweru górskiego i dodatkowej mocy e-bike’a. ERE 505 jest zbudowany na wytrzymałej aluminiowej ramie, w której jest umieszczona bateria o pojemności 504 Wh. Napędza go jeden z najmocniejszych i najbardziej lubianych systemów wspomagania Shimano STEPS E8000. Centralnie zabudowany silnik obniża środek ciężkości układu, co pozytywnie wpływa na własności jezdne. Przedni i tylny amortyzator RockShox zapewnia precyzyjną

pracę zawieszenia, a koła w standardzie Boost gwarantują pewność prowadzenia.

Napęd 1x11 oparty na niezawodnym Shimano SLX, czyni z ERE 505 świetną maszynę do ścieżkowej jazdy lub startów w zawodach enduro w kategorii rowerów elektrycznych.

Waga 22,2 kg. Zasięg: do 100 km (rzeczywisty zasięg zależy od wagi rowerzysty i bagażu, terenu, prędkości i warunków jazdy).

Romet

Solidna konstrukcja, mocny akumulator (672 Wh) i zaawansowane komponenty, w tym 7-biegowy zakres przełożeń, przedni amortyzator, odporne na przebicia opony i zintegrowane światło hamowania. Do tego RadMini można szybko złożyć, gdy potrzebujemy dodatkowego miejsca.

Zasięg: 55-88+ km (rzeczywisty zasięg zależy od wagi rowerzysty i bagażu, terenu, prędkości i warunków jazdy).

RAD POWER BIKES

£1.399

TRENDY |

| Nº 914 | 23 września 2021

£2,490

WAU X Plus

Cowboy 4 ST

Sportowa, a jednocześnie praktyczna konstrukcja z mocną baterią. Idealny rower do codziennych dojazdów do pracy i przejażdżek turystycznych.

Zasięg do 160 km dzięki baterii Samsung 900 Wh. Potężny system silników Bafang Performance Line. Łatwy do odczytania inteligentny wyświetlacz WAU. Wysokiej jakości system śledzenia GPS. Wbudowany system alarmowy-antykradzieżowy. Wysokiej jakości, lekka rama ze stopu aluminium. Hydrauliczne hamulce tarczowe Tektro. Opony Schwalbe Energizer Active Plus o szerokości 47 mm, w tym 3 mm warstwa GreenGuard chroniąca przed przebiciem. Niezawodna i płynnie zmieniająca się 8-biegowa przekładnia Shimano Acera. Mocne światła z przodu, z boku, z tyłu i kierunkowskazy zapewniają maksymalną widoczność podczas podróży.

Tylne mocowania kufrów do przewozu bagażu. Zawiera wbudowane błotniki. Całkowita waga ok. 29 kg. Zasięg: do 160 km (rzeczywisty zasięg zależy od wagi rowerzysty i bagażu, terenu, prędkości i warunków jazdy).

Cwboy łączy w sobie prostą konstrukcję z najbardziej zaawansowaną techniką.

Jednobiegowy silnik sprawi, że każda jazda będzie łatwa. Nie musisz sięgać po kolejny bieg, wspomaganie włącza się intuicyjnie.

Wymienna bateria wystarcza na pokonanie ze wspomaganiem do 70 km. Waży tylko 2,4 kg. Światła zintegrowane z ramą zapewniają dobrą widoczność w dzień i w nocy.

Dzięki śledzeniu GPS zawsze wiesz, gdzie jest twój rower i możesz go śledzić w dowolnym momencie.

Rower waży zaledwie 19,2 kg, co ułatwia poruszanie się. Zasięg: do 70 km (rzeczywisty zasięg zależy od wagi rowerzysty i bagażu, terenu, prędkości i warunków jazdy).

WAU

COWBOY

BGB Warthog

£ 1,499

| 43

Oryginalny, miejski eBike, którym jeździ się płynnie i wygodnie. Grube opony i długie siedzenie nadają mu wyjątkowy charakter, a jednocześnie zapewniają komfortową jazdę. 7 biegów.

Pojemność baterii 378 Wh. Waga roweru 24 kg.

Zasięg: 32 km (rzeczywisty zasięg zależy od wagi rowerzysty i bagażu, terenu, prędkości i warunków jazdy).

£ 2,290

BIG GAME BIKES

£ 999

Pure Flux One Łatwy w prowadzeniu i lekki Flux One został zaprojektowany w oparciu o innowacyjny napęd Gates Carbon Drive™, mocny, płynnie działający silnik w tylnej piaście oraz łatwy do ładowania system akumulatorów w stylu butelkowym.

Może zapewnić do 40 km/25 mil wspomaganego zasięgu dzięki łatwo wyjmowanej baterii. Idealny do jazdy po mieście. Najlżejszy e-rower w swojej klasie – waży 17,5 kg.

Zasięg: do 40 km (rzeczywisty zasięg zależy od wagi rowerzysty i bagażu, terenu, prędkości i warunków jazdy).

PURE ELECTRIC

Raleigh Felix+ Nexus Hub Step-through Raleigh Felix+ to elektryczny rower hybrydowy klasy premium, który z łatwością poradzi sobie podczas codziennych dojazdów do pracy i weekendowych przejażdżek.

Felix+ jest w pełni wyposażony w błotniki, bagażnik, nóżkę i zintegrowane przednie światła, a także w przednie zawieszenie.

Akumulator Felixa o pojemności 400 Wh zapewnia zasięg 75 mil na jednym ładowaniu (zasięg zależy od pojemności akumulatora, wagi rowerzysty i bagażu, ustawienia trybu mocy

i stylu jazdy). Akumulator jest blokowany na rowerze za pomocą indywidualnego klucza, aby chronić go przed kradzieżą. Felix wykorzystuje system Active Line Plus Motor firmy Bosch, lidera rynku i może zapewnić do 270% mocy wyjściowej w najwyższym ustawieniu.

Zasięg: do 120 km (rzeczywisty zasięg zależy od wagi rowerzysty i bagażu, terenu, prędkości i warunków jazdy).

halfords

£2,350

44 44 |

ROZRYWKA | ROZRYWKA

Cooltura+ 23 września 2021 || Nº Nº 763 914 ||

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Quiz: Muzyka polska

Historia Polski

1. Dżem – Czerwony jak 1. Kogo pokonały wojska ……..

Rzeczypospolitej w bitwie a. Piec pod Kircholmem? b. Komunista a. Turków c. Krew b. Kozaków d. Cegła c. Szwedów d. Tatarów

2. Jakie było prawdziwe nazwisko 2. KtóregoCzesława dnia w 1939 Niemena? roku rozpoczęła się agresja a. Nowak ZSRR na Polskę?

Wydrzycki a. 1 b. września c. sierpnia Burzyński b. 23 Sempoliński c. 1 d. sierpnia d. 17 września

3. „Nie dokazuj, miła nie 3. W którym wieku dokazuj Wincentynie Kadłubek Przecież jest z Ciebie napisał swoją znowu taki cudkronikę? a. W XIII Nie od razu, miła nie od b. W XIX razu c. W XVIII ………………………………..”

d. W X a. Nie od razu się przebijesz przez mój chłód!

4. Kryptonim „Godzina Nie od razu zniknie rejestr W” b. oznaczał porę: Twoich szkód! a. Z amachu na Hitlera c. Nie od razu stopisz serca w Wilczym Szańcu mego lód! b. W ybuchu powstania d. Nie od razu się opłaci ten warszawskiego Twój trud! c. Ataku III Rzeszy na Polskę odpisania bezwarunkowej d. P

4. kapitulacji Kto był pierwszym III Rzeszy wykonawcą utworu „Kolorowe 5. Który rokjarmarki”? był ostatnim a. Janusz Laskowski rokiem istnienia PRL-u? b. Irena Santor a. 1989 c. Maryla Rodowicz b. 1990 d. Jerzy Połomski c. 1981 d. 1997

5. Którego zespołu jest to cytat: „Kocham cię kochanie moje, kocham cię a kochanie moje…”?

6. Kto to śpiewał: „Wolność 6. Któryi z władców kocham rozumiem, Polski był podwójnym bigamistą i choć wolności oddać nie miał wiele córek ze swoich umiem”? czterech małżeństw oraz

a. Breakout kilku synów przynajmniej Andrzej Zaucha zeb.związków nieformalnych, Chłopcypo z Placu to c.władzę nim Broni d. Tilt w ostateczności przejęło dziecko jego siostry?

7.a.Kombi – Słodkiego, Bolesław Chrobry …….. życia. b. Władysław Jagiełło a. Błogiego Wielki c. Kazimierz b. Długiego d. Mieszko I c. Miłego 7. d.

Przedstawicielem jakiej Dobrego dynastii był Zygmunt August?

Andegawenów 8.a.„A kiedy przyjdzie także b.

Jagiellonów po mnie c. Wazów światła Zegarmistrz d. Piastów purpurowy

By mi zabełtać błękit Dyktatorem w8.głowie którego powstania był …………………………………….”

Romuald Traugutt?

dodaj ogłoszenie na

a. To go zapytam, czy jest a. Powstania warszawskiego zdrowy b. Insurekcji kościuszkowskiej b. Zawieje wreszcie wiatr c. Powstania listopadowego odnowy d. Powstania styczniowego c. Stanę się nagle fioletowy To będę jasnywydany i gotowy 9. d.

Kiedy został manifest PKWN? 9.a.„Wehikuł czasu” to 5 marca 1953 przebój którego b. 9 maja 1945 zespołu? a. Dżem c. 22 lipca 1944 b. Coma d. 22 lipca 1952 c. Perfect Lao Che 10.d.Czy Ignacy Paderewski był premierem Polski? a. Tak 10. „Niech żyje bal!” b. Nie śpiewa… a. Małgorzata Ostrowska b. Halina Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

cooltura24.co.uk

24 informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

Prawidłowe odpowiedzi: 1c, 2d, 3a, 4b, 5a, 6c, 7b, 8d, 9c, 10a.

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

SUDOKU

L

O

L

l• l • •l Profesor studenta Złodziejdo włamał sięna doegzaminie: domu.

-Chodzi Proszę po pana, czy pan w ogóle pokojach chce skończyć studia? w poszukiwaniu łupu, -przyświecając Tak panie profesorze. sobie latarką.

-Nagle No to za właśnie pansłyszy: skończył... plecami – Masz przechlapane l l l u Świętego Antoniego.

Do banku wsię, Szwajcarii Odwraca patrzy, wchodzi a tam klient z walizką i ściszonym głosem papuga w klatce. mówi bankiera: – Aleśdomnie przestraszyła!

-ToChciałbym wpłacić pieniądze, w tej ty mówisz? walizce jest cztery miliony euro.

– Mówię.

Na to bankier uśmiechnięty:

-– A jak Proszęsię nienazywasz? ściszać głosu, bieda to żaden wstyd.

– Maria Magdalena.

– He, he! Trzeba być głupcem, l l żeby nazwaćlpapugę Maria Zapytali Grzegorza Latę, czy repreMagdalena! zentacja z 1974 pokonałaby dzi– Niekoniecznie – mówi papuga siejszą kadrę.trzeba być, żeby – Głupcem -rottweilera Tak, wygralibyśmy 1:0. nazwać Święty -Antoni.

Tylko tyle? Święty Antoni, bierz -go!

No tak, proszę pamiętać że większość z nas jest •już • •po 70.

Dzieci piszą wypracowanie l l l o tym, jak wyobrażają sobie Jasiu ze szkoły i chwali pracęprzychodzi informatyka.

Nie pisze się ojcu: tylko Karol.

-– Dlaczego Tato, dzisiajnie napiszesz? kartkówce nie – pyta popełniłem żadnego błędu ortogo nauczycielka. graficznego!

-– Czekam, Wspanialeaż synu, a jaki był temat? mi się otworzy -edytor Tabliczka mnożenia. tekstu.

••• l l Pani na lekcjilplastyki zadała -dzieciom, Tatusiu, czy Ocean Spokojny żeby narysowały zawsze spokojny? krowę jest jak je trawę. Jasiu nic -nie Co rysuje. za dziwne nie Popytanie? chwiliCzy podchodzi możesz pytać się o coś mądrzejszego? do niego nauczycielka i pyta: -– Jasiu, Mogę. Kiedy umarło Morze Marczemu nic nie rysujesz? twe?

– Bo krowa zjadła trawę i sobie poszła! l• l • •l Student pyta do studenta: Jasiu mówi mamy: -– Mamo, Powtarzałeś przed egzamikup coś mi małpkę. nem?

– Czym ją będziesz karmił?

-– To Tak.kup mi taką z zoo, bo tych -nie A co? wolno karmić.

- Będzie dobrze, będzie dobrze...

PLAC ZABAW |

| Nº 914 | 23 września 2021 znajdź 10 różnic

policz zwierzęta

labirynt sudoku dla dzieci

| 45

46 |

23 września 2021 | Nº 914 |

| SPORT

Daniel Kowalski, polsport.co.uk

TERMINARZ SEZON 2021/2022

Inauguracja już za tydzień P rzed nami kolejna odsłona rozgrywek o mistrzostwo Polish 6-A-side League London. W tym roku do rozgrywek przystąpiło zaledwie sześć drużyn, bowiem

1. kolejka - 26.09.2021 9:00 ESS Steel - Warriors AK47 9:00 KS04 - PCW Olimpia 10:00 Scyzoryki - Power Ranges

3. kolejka - 10.10.2021 9:00 Scyzoryki - PCW Olimpia 9:00 KS04 - ESS Steel 10:00 Power Rangers - Warriors AK47 4. kolejka - 17.10.2021 9:00 KS04 - Scyzoryki 9:00 Warriors AK47 - PCW Olimpia 10:00 Power Rangers - ESS Steel

2. kolejka - 03.10.2021 9:00 ESS Steel - Scyzoryki 9:00 KS04 - Warriors AK47 10:00 PCW Olimpia - Power Rangers

5. kolejka - 24.10.2021 9:00 Scyzoryki - Warriors AK47 9:00 PCW Olimpia - ESS Steel 10:00 Power Rangers - KS04

I RUNDA

z różnych powodów z rywalizacji wycofały się ekipy Jantaru Feltham oraz Joga Bonito, a już podczas rozgrywek w ubiegłym sezonie wycofała się „szóstka” Whitehawk FC.

II RUNDA

6. kolejka - 31.10.2021 9:00 ESS Steel - Warriors AK47 9:00 KS04 - PCW Olimpia 10:00 Scyzoryki - Power Ranges 7. kolejka - 07.11.2021 9:00 ESS Steel - Scyzoryki 9:00 KS04 - Warriors AK47 10:00 PCW Olimpia - Power Rangers 8. kolejka - 14.11.2021 9:00 Scyzoryki - PCW Olimpia

TWOJE RADIO W NOWEJ APLIKACJI

27

września

W rundzie jesiennej czekają nas dwa pierwsze etapy, w których wszystkie zespoły zagrają ze sobą łącznie po dwa razy w systemie „każdy z każdym”. Mistrzowskiego tytułu broni PCW Olimpia.

9:00 KS04 - ESS Steel 10:00 Power Rangers - Warriors AK47 9. kolejka - 21.11.2021 9:00 KS04 - Scyzoryki 9:00 Warriors AK47 - PCW Olimpia 10:00 Power Rangers - ESS Steel 10. kolejka - 05.12.2021 9:00 Scyzoryki - Warriors AK47 9:00 PCW Olimpia - ESS Steel 10:00 Power Rangers - KS04

PRESTIŻOWA PRACA DLA BUDOWLAŃCA MALARZE, HYDRAULICY, ELEKTRYCY, PŁYTKARZE, DEKORATORZY, STOLARZE - CZEKAMY NA WAS!

BELGRAVIA PRESTIGE

POSTAW Z NAMI PIERWSZE KROKI!

Zwycięzcy największego tanecznego show BBC One „The Greatest Dancer” zapraszają dzieci i dorosłych do nowo otwartej szkoły tańca

Finezja pędzla, siła młota w Belgravia Prestige jest ŚWIETNA ROBOTA!

GODZIWE STAWKI I DOBRA PRACA,

Michael Jowita Dance Studio na Ealing Broadway

z nami współpraca się zawsze opłaca!

Świetna atmosfera i mnóstwo dobrej zabawy

www.michaeljowita.com Tel. 073 6628 7228

SZUKASZ PRACY? Wejdź na

www.polakdarade.uk info@polakpotrafi.uk

Michael Jowita Dance Studio St Mary’s Rd, Ealing W5 5RF, London

Tel. 020 3488 5840

Meble na zamówienie – pod wymiar.

Instalacja saun i łaźni parowych.

Malowanie wnętrz oraz zewnętrzne instalacje budynków.

Luksusowa firma z ponad 14-letnim doświadczeniem Kompleksowe, profesjonalne i ekskluzywne remonty wnętrz.

Eleganckie łazienki i kuchnie.

020 3488 5840

www.belgraviaprestige.co.uk www.polakdarade.uk

SKUPUJEMY KAŻDY METAL I WYWOZIMY www.mattmetal.co.uk ŚMIECI!

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

07845086222

 załatwiamy wszystkie formalności

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk

Self-emp

loyed

VA T

GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

Rejestracja LTD (Lim ited Company)

Empl

oyme

Par

nt

tne

rsh

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

ip

0208 846 3606

poniedziałek, środa, piątek 8.00-19.00 wtorek, czwartek 8.00-21.00

KSIĘGOWOŚĆ

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy Telefon całodobowy:

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

SUPPORT:

A T A D A W O N

13

listopada

Organizator:

Patronat medialny:

Bilety dostępne na PrlLiveMusic.co.uk

ive

O2 Shepherd’s Bush Empire drzwi otwarte 18:00