Cooltura Issue 917

Page 1

Pozytywne strony emigracji Wernisaż

The Polish Weekly | No 41 (917) | 14.10.2021

Trendy

Cooltime

Relacja z otwarcia wystawy prac z okresu Młodej Polski w William Morris Gallery. Str. 14

Zobacz, jakie samochody elektryczne najchętniej kupują Brytyjczycy. Str. 42

„Po każdej burzy świeci słońce” – emocjonalna książka polskiej emigrantki. Str. 22

ULEZ XXL

Polska na krawędzi wyjścia z UE

P

Protest na Placu Zamkowym w Warszawie. Fot. Twitter/Donald Tusk

olska stoi na krawędzi wyjścia lub wykluczenia z Unii Europejskiej po stwierdzeniu przez Trybunał Konstytucyjny, że kluczowe artykuły prawa unijnego są niezgodne z polską konstytucją. Polski premier tłumaczy na Facebooku, że „Polexit to fake news”, mimo to brytyjskie media ostrzegają, że scenariusz wyjścia kolejnego kraju z UE jest bardzo prawdopodobny. David Cameron też zaczynał od próby dostosowania europejskich struktur do swoich celów politycznych, przypomina BBC. Dla Polski oznaczałoby to utratę ogromnych funduszy unijnych, które stymulowały rozwój gospodarczy przez ostatnie dwie dekady, a także utratę wsparcia zachodnich sojuszników i powrót w rosyjską strefę wpływów. W proteście przeciwko polityce polskiego rządu na ulice Warszawy wyszło ponad 100 tysięcy osób.

25

października Strefa Ultra Niskiej Emisji (ULEZ) zostanie rozszerzona. Posiadacze pojazdów niespełniających obowiązujących w niej norm będą musieli płacić za wjazd do niej. To ostatnia szansa, by przygotować się do tej poważnej zmiany. W tym wydaniu prezentujemy wszystko, co powinniście wiedzieć o rozszerzonej strefie ULEZ – jej mapę, warunki zwolnienia z opłaty, najwygodniejsze sposoby płacenia, a także wysokość mandatów.

Czytaj więcej na stronie 6

Czytaj więcej na stronie 2

Polskie twarze brytyjskiego speedwaya

D

la obu chłopców speedway to spełnienie marzeń. Obaj chcieliby kiedyś pojechać razem we Włókniarzu Częstochowa i marzą o tytule indywidualnego mistrza świata – mówi Sebastian Sidyk, tata Adama, który

wspólnie z Kamilem Kluczniakiem, tatą Kacpra, wprowadzają swoich synów do świata sportu żużlowego w Wielkiej Brytanii.

Czytaj więcej na stronach 16-18


2 |

14 października 2021 | Nº 917 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Polexit – fake news czy realne zagrożenie

B

rytyjskie media donoszą o masowych protestach w Polsce przeciwko działaniom polskiego rządu, które mogą prowadzić do wystąpienia lub wykluczenia z Unii Europejskiej. Jak podaje BBC, manifestacje odbyły się w ponad 100 miastach. Tylko w Warszawie na ulice wyszło ponad 100 tys. osób. Do obrony „europejskiej Polski” zachęcał m.in. Donald Tusk, były przewodniczący Rady Unii Europejskiej. BBC cytuje też 94-letnią Wandę Traczyk-Stawską, która w 1944 roku walczyła w powstaniu warszawskim: „To jest nasza Europa i nikt nam jej nie odbierze!”.

W ubiegłym tygodniu Trybunał Konstytucyjny orzekł, że kluczowe artykuły prawa unijnego są niezgodne z polską konstytucją. Tymczasem fundamentalną zasadą Unii Europejskiej, którą muszą respektować wstępujące do niej kraje, jest nadrzędność prawa unijnego nad krajowym. Liderzy Unii Europejskiej, w tym przewodnicząca Komisji Europejskiej, skrytykowali decyzję polskiego Trybunału Konstytucyjnego, podkreślając, że respektowanie wspólnych wartości jest podstawą członkostwa we Wspólnocie. „Polexit to fake news. To szkodliwy mit, którym opozycja zastępuje swój brak pomysłu

Fot. Facebook/Donald Tusk

na odpowiednią pozycję Polski w Europie. Takich metod używa się wtedy, gdy żyje się złudzeniami zamiast faktami. Gdy chce się oszukać siebie i innych. Podobne orzeczenia były przecież wydawane we Francji, w Danii, w Niemczech, we Włoszech, w Czechach, w Hiszpanii czy w Rumunii. Stwierdzono w nich, że unijne instytucje cza-

sami w pewnych działaniach wykraczają poza przyznane im w traktatach kompetencje – wchodząc w kolizję z krajowymi konstytucjami. Podobnie stwierdzał już w przeszłości polski Trybunał Konstytucyjny. Wszelkie zobowiązania wynikające z prawa Unii Europejskiej pozostają w mocy”, napisał na Facebooku premier Mateusz Morawiecki. Konflikt z Bruks elą i największymi krajami Europy Zachodniej został wywołany w momencie, gdy Polska może potrzebować ich wsparcia w obliczu kryzysu migracyjnego i tzw. hybrydowych działań Rosji na granicy polsko-białoruskiej.

Czerwona lista podróżna skrócona z 54 do 7 państw Źródło: PAP

B

rytyjski rząd znacząco skrócił tzw. czerwoną listę podróżną. Od 11 października obowiązkową, płatną kwarantannę we wskazanych przez władze hotelach trzeba odbyć po powrocie z zaledwie sied-

miu krajów, a nie z 54, jak było wcześniej. Na czerwonej liście pozostały: Dominikana, Ekwador, Haiti, Kolumbia, Panama, Peru i Wenezuela. Wszystkie osoby wracające z krajów z czerwonej listy muszą odbyć kwarantannę w hotelach. Izolacja trwa pełne 10

dób i kosztuje 2,285 funtów. Do UK z tych krajów wjechać mogą tylko obywatele i rezydenci Wielkiej Brytanii oraz Irlandii. Brytyjski minister transportu Grant Shapps oświadczył, że znaczące skrócenie liczby krajów na czerwonej liście było możliwe dzięki postępowi w szczepieniach na całym świe-

cie. „Przywrócenie zaufania ludzi do podróży jest kluczem do odbudowy naszej gospodarki i wyrównania szans w tym kraju. Dzięki mniejszym restrykcjom i większej liczbie podróżujących będziemy mogli nadal bezpiecznie podążać naprzód na naszej drodze do odbudowy” - powiedział Shapps.

Branża paliwowa oskarża rząd Johnson przyznaje – wydaliśmy o nieudolność w walce z kryzysem tylko 127 tymczasowych wiz

P

rzedstawiciele koncernów paliwowych uważają, że działania rządu podjęte w celu rozwiązania kryzysu na stacjach, są nieudolne. Priorytety Downing Street nie pokrywają się z realnymi potrzebami – grzmią podkreślając, że w Londynie, na południowym-wschodzie i na wschodzie Anglii wciąż brakuje benzyny i oleju napędowego. Kryzys paliwowy trwa od ponad dwóch tygodni i choć widać stopniową poprawę sytuacji, nadal istnieją regiony, w których trudno o paliwo. Największe braki występują na południowym-wschodzie, gdzie poziom zapasów utrzymuje się poniżej 20 proc. W Londynie i we wschodniej Anglii są one nieco wyższe – od 20 do 40 proc. Reszta Anglii, Walia, Szkocja i Irlandia Północna wróciły do normalnego poziomu zapasów paliw – powyżej 40 proc. Pod koniec ubiegłego tygodnia 12 proc. stacji w Londynie i na południowym-wschodzie nadal nie miało paliwa, a 17 proc. miała tylko jeden rodzaj. W celu rozwiązania problemu do akcji ruszyło wojsko. Żołnierze pomagali w dystrybucji

paliw między innymi na terenie Londynu. Mimo to Petrol Retailers Association (PRA) uważa, że wiele cystern zostało wysłanych do „niewłaściwych części kraju”. Prezes stowarzyszenia Brian Madderson twierdzi również, że niezależni sprzedawcy detaliczni, których reprezentuje, nie mają wiedzy na temat ustaleń omawianych podczas spotkań rządu z przedstawicielami przewoźników i koncernów naftowych. „Nie informuje się nas, kiedy będą dostawy oraz według jakiego klucza ustalane są dalsze kroki”, mówił. „Polityka rządu w sprawie ustalania priorytetów w walce z kryzysem paliwowym jest nieudolna”, dodał. Madderson przypomniał także, że w tej chwili w branży przepisy dotyczące konkurencji nie obowiązują, bo zawieszono je w celu umożliwienia współpracy między przedsiębiorstwami; decyzję tę nazwał „nieudanym eksperymentem”, który należy jak najszybciej zakończyć. „Nadszedł czas, aby rząd przywrócił dyscyplinę rynkową. To wystarczy, by paliwo trafiało tam, gdzie go nie ma, a nie tam, gdzie wskażą najwięksi gracze na rynku”, skwitował.

dla kierowców ciężarówek

R

eagując na pogłębiający się kryzys w branży transportowej rząd Wielkiej Brytanii był zmuszony do zmiany swojego stanowiska w kwestii wiz pracowniczych. Wprowadzono tymczasowe wizy dla przedstawicieli najbardziej potrzebnych zawodów, by przyciągnąć pracowników z Unii Europejskiej. Zainteresowanych jest jednak niewielu. Boris Johnson przyznał 5 października, że Ministerstwo Transportu wydało tylko 127 tymczasowych wiz dla kierowców. Podkreślał jednak, że zapotrzebowanie na pracowników występuje również na kontynencie. „Poinformowaliśmy branżę transportową – podajcie nam nazwiska kierowców, których chcecie sprowadzić, a my załatwimy wizy. W grę wchodzi nawet 5 tys. wiz”, mówił szef rządu na antenie BBC. „Do tej pory podano nam tylko 127 nazwisk. To pokazuje, że to globalny problem”, dodał. Jak wynika z danych Ministerstwa Transportu, 27 tym-

czasowych wiz pracowniczych wydano kierowcom cystern, a pozostałych 100 – przewoźnikom żywności. „Nie ma bazy danych kierowców ciężarówek z imionami i nazwiskami, którzy chcą pracować w Wielkiej Brytanii, a z której brytyjskie firmy przewozowe mogłyby skorzystać. To tak nie działa”, odpowiada Rod McKenzie z Road Haulage Association. „Jedynym sposobem, w jaki można to załatwić, jest oficjalne oświadczenie rządu, że wydaje tymczasowe wizy, tak by informacja dotarła do kierowców z Europy”, przyznał. McKenzie podkreślił także, że stowarzyszenie nie ma wiedzy na temat liczby złożonych wniosków o wizę pracowniczą. Rozumie jednak, że zainteresowanie ofertą brytyjskiego rządu będzie znikome. „Dlaczego mieliby zrezygnować z dobrze płatnej pracy w Europie, i to po to, by przyjechać do Wielkiej Brytanii na krótki czas. To nie jest atrakcyjna oferta”, podsumował.

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 07932 55 66 22 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, marlena@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615



4 |

14 października 2021 | Nº 917 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Hodowcy bydła wylewają mleko, bo nie ma go kto rozwieźć

H

odowcy bydła mlecznego alarmują – z powodu braku pracowników i przestojów w branży transportowej, zmuszeni są wylewać do kanałów odpływowych dziesiątki tysięcy litrów mleka. Niewielka marża na ten towar i jego krótki okres przydatności do spożycia sprawiają, że każde wahnięcie na rynku pracy znacząco wpływa na funkcjonowanie tego sektora gospodarki. Brytyjscy dostarczyciele mleka załamują ręce z powodu niedoboru siły roboczej, a przede wszystkim z braku kierowców ciężarówek – każdego miesiąca marnują dziesiątki tysięcy litrów mleka, a najgorsze dopiero przed nimi, przekonują. Hodowca bydła mlecznego w czwartym pokoleniu ze środkowej Anglii, z którym rozmawiał reporter Sky News, przyznał, że w ciągu dwóch ostatnich miesięcy wylał do odpływu 40 tys. litrów

mleka, gdyż nie miał kto go odebrać z farmy. „To wyczerpuje emocjonalnie, kiedy poświęcasz życie produkcji mleka, a na koniec dnia musisz je wylewać”, wyznał rolnik podkreślając przy okazji, że od początku sierpnia musiał zmarnować pełne cztery dostawy, podczas gdy w ciągu ostatnich 45 lat zdarzyło się to góra dwukrotnie – z powodu fatalnych warunków atmosferycznych. Niektórzy producenci zgłaszają się do „distress milk services”, które jednak skupują mleko po cenach niższych od kosztów jego produkcji. W zeszłym roku w Wielkiej Brytanii wyprodukowano aż 15,3 mld litrów mleka, co najlepiej pokazuje skalę potrzeb producentów w kwestii zatrudnienia i transportu. Biorąc pod uwagę problemy innych branż (wynikające z tych samych przyczyn – braku rąk do pracy i braku kierowców ciężarówek), kryzysu nie uda się zażegnać tak szybko jak zapowiada rząd. „Myślę, że będzie jeszcze gorzej – zimą, jeśli spadnie śnieg, kierowcy mogą nie wyjechać na drogi”, przyznaje Rob Hunthatch, który produkuje twaróg. Hodowcy bydła mlecznego podkreślają, że marnotrawstwo mleka to nie jedyny ich problem; w ostatnim czasie w górę poszły ceny nawozu używanego do uprawy paszy, a także gazu i energii elektrycznej. Henry Bloxham ze Staffordshire wyliczył, że w ciągu zaledwie trzech ostatnich tygodni cena nawozu podskoczyła o 150%, a paliwo o 10 pensów za litr w ciągu 7 dni.

Samorządy mogą drastycznie podnieść podatek council tax

M

inister finansów nie wyklucza wzrostu podatku lokalnego od nieruchomości mieszkalnych – council tax. Eksperci wyliczyli już, że mowa nawet o 5 proc. wzroście przez kolejne trzy lata. To budzi spore obawy o przyszłość najuboższych mieszkańców Wysp, zwłaszcza teraz, gdy ceny energii idą w górę, zaś świadczenia wypłacane w ramach universal credit – w dół. Jak oszacowali specjaliści z ekonomicznego think tanku Institute for Fiscal Studies (IFS), należy spodziewać się 5 proc. wzrostu podatku lokalnego w skali roku, przez trzy kolejne lata (średnio o około 220 funtów rocznie). Eksperci podkreślają, że minimalny poziom wzrostu podatku, który gwarantowałby utrzymanie usług na poziomie sprzed pandemii to 3,6 proc. „Nadchodzący rok finansowy będzie prawdopodobnie szczególnie trudny, głównie z powodu utrzymującej się presji związanej z pandemią w niektórych obszarach gospodarki, co przełoży się oczywiście na ogólny wzrost cen”, przyznała Kate Ogden z IFS. Council tax to podatek lokalny. Jest on ustalany co roku przez samorząd, więc

w różnych miastach, a nawet dzielnicach obowiązuje inna stawka. Jest ona uzależniona od wielu czynników, a główny to wartość nieruchomości. Pieniądze z podatku są przeznaczane na usługi lokalne, np. na wywóz śmieci, opiekę społeczną, edukację i policję. Przedstawiciele władz lokalnych sceptycznie podchodzą do pomysłu Ministerstwa Finansów. „Problemów finansowych, z jakimi borykamy się w sektorze usług publicznych, nie da się rozwiązać jedynie pieniędzmi pozyskanymi z podwyżki council tax”, stwierdził James Jamieson ze Stowarzyszenia Samorządów Lokalnych – Local Government Association. Tymczasem rzecznik rządu wylicza: „Od początku pandemii rząd przeznaczył radom lokalnym ponad 12 mld funtów, z czego ponad 6 mld funtów samorządy mogły wydać według własnego uznania. Stwierdziliśmy, że władze lokalne najlepiej wiedzą, które problemy trzeba najpilniej rozwiązać”. „Podjęliśmy także przełomową decyzję o podwyżce stawek na pomoc zdrowotną i społeczną, która zasili NHS i domy opieki dodatkowymi 12 miliardami funtów w skali roku”, dodał.

Rachunki za energię mogą podskoczyć w przyszłym roku nawet o kilkaset funtów

Dron dostarcza paczki

C

R

ornwall Insight – firma zajmująca się analizami rynku energetycznego ostrzega: w 2022 roku rachunki za prąd i gaz mogą wzrosnąć o kilkaset funtów. Dodatkowo, eksperci twierdzą, że z powodu nasilających się wahnięć cen gazu, w przyszłym roku z branży wypadną kolejni dostawcy. Cornwall Insight szacuje, że wiosną 2022 roku limit cen energii wzrośnie o nawet 400 funtów, a do lata ma osiągnąć poziom 1,660 funtów – to o niemal 30 proc. więcej, niż obowiązujący od 1 października limit 1,277 funtów. A warto podkreślić, że podwyżka ta była największym skokiem cen energii od czasu ich zamrożenia w styczniu 2019 roku. Przedstawiciele Ofgem – organu regulującego brytyjski rynek energetyczny przekonują co prawda, że tej zimy

„konsumenci nie będą płacić więcej, niż jest to konieczne”, ale dodają jednocześnie, że jeśli ceny gazu pozostaną wysokie, limit wzrośnie. „Przy obecnym poziomie cen hurtowych gazu i energii elektrycznej, które wciąż biją nowe rekordy oraz po zniknięciu z branży kolejnych dostawców, rynek energetyczny w Wielkiej Brytanii balansuje na krawędzi”, stwierdził Craig Lowrey, starszy konsultant w Cornwall Insight. Również Energy Shop – porównywarka cen energii – ostrzega, że dalsze skoki są nieuniknione. Jej założyciel Joe Malinowski uważa, że kolejny limit cen energii, który ma wejść w życie 1 kwietnia 2022 roku może być wyższy od aktualnego o 500, a nawet więcej funtów. „Jeśli sytuacja nie uspokoi się

szybko, nie można wykluczyć podwyżek o 600, 700, a nawet 800 funtów”, stwierdził. Limit czy pułap cen energii to maksymalna cena, jaką dostawcy w Anglii, Walii i Szkocji mogą pobierać od klientów według standardowej lub domyślnej taryfy. Obejmuje to stałą dzienną kwotę płaconą przez klientów oraz cenę jednostkową za energię elektryczną i gaz. Po wprowadzeniu nowego pułapu w tym miesiącu (wzrost z 1,138 funtów do 1,277 funtów) osoby korzystające ze standardowych taryf, z typowym poziomem zużycia energii w gospodarstwie domowym, odnotują po 1 października wzrost kosztów za zużytą energię o 139 funtów. Rachunki klientów, korzystających z liczników przedpłatowych o średnim zużyciu energii, wzrosną o 153 funty.

oyal Mail rozpoczęła doręczanie paczek dronem na odległą wyspę archipelagu Orkad. Zdalnie sterowany samolot może zabrać do 100 kilogramów ładunku. Lata z Kirkwall do North Ronaldsay – najbardziej wysuniętej na północ wyspy, na której żyje 70 osób. To na razie pilotaż, który potrwa dwa tygodnie. W jego trakcie poczta chce sprawdzić, czy ta nowa forma dystrybucji przesyłek jest opłacalna.

24 Więcej na portalu

cooltura24.co.uk


| Nº 917 | 14 października 2021

ARTYKUŁ WE WSPÓŁPRACY Z RZĄDEM WIELKIEJ BRYTANII |

| 5

Szczepienia dla osób poniżej 18. roku życia

W

miarę zbliżania się zimy ważne jest, aby rodzice i opiekunowie zadbali o pełne zaszczepienie nastolatków przeciw Covid-19. Ponad 50% osób w wieku od 16 do 17 lat jest już zaszczepionych. Więcej niż 1 na 20 osób w wieku 16-29 lat ciężko przechodzi Covid19, w wyniku czego konieczna jest hospitalizacja. Szczepienie to najlepszy sposób na ochronę młodych ludzi przed poważnym przebiegiem choroby i hospitalizacją. Szczepienie przebiega szybko, jest łatwe i bezpieczne. Zaszczepione osoby rzadziej przenoszą wirusa na starszych członków rodziny. Należy wziąć to pod uwagę, gdyż pogoda staje się chłodniejsza i coraz częściej będziemy spotykać się w pomieszczeniach zamkniętych. Jeśli jesteście rodzicami lub opiekunami 16- czy 17-latka/ ki, powinniście zachęcić ich do samodzielnego zarezerwowania szczepienia lub ewentualnie pomóc im w jego rezerwacji. Nastolatkowie, którzy zastanawiają się, czy warto się zaszczepić, powinni pamiętać, że szczepienie jest najlepszym sposobem

ochrony samych siebie, swoich przyjaciół i rodziny. Będąc zaszczepionym jest mniej prawdopodobne, że nastolatek przekaże wirusa swoim kolegom podczas zajęć szkolnych. Szczepionka będzie również oferowana nastolatkom w wieku 12-15 lat. Ma to na celu zapewnienie im jak najbezpieczniejszego powrotu do zajęć szkolnych, kontaktów z rówieśnikami i robienia rzeczy, które lubią. Szczepienie jest bezpieczniejsze niż zachorowanie na Covid-19 również dla 12-15-latków. Zmniejsza ono również szansę hospitalizacji z powodu poważnej choroby wywołanej przez wirusa. Szczepienia dla osób w wieku 16-17 lat można rezerwować teraz online. Rodzice i opiekunowie mogą w razie potrzeby pomóc swoim podopiecznym: nhs.uk/ covidvaccination Jeśli jesteś rodzicem lub opiekunem młodej osoby w wieku 12-15 lat i masz pytania dotyczące szczepień, skontaktuj się podmiotem świadczący usługi w zakresie szczepień w wieku szkolnym. You will receive their contact details with the information and consent form.

i wysłałabym je na szczepienie. Myślę, że jedną z dobrych rzeczy – jeśli w pandemii może być coś dobrego – jest to, że mogliśmy czerpać z danych globalnych. Wiemy dzięki temu, że kilka krajów oferuje już szczepionkę osobom w wieku 12 - 15 lat. Mamy więc wiele danych, które pokazują, że szczepionka jest bezpieczna w tej grupie wiekowej.

Dr Dawn Harper Jako mama trójki dzieci, co myślisz o ich zaszczepieniu?

Wszystkie moje dzieci mają po 20 lat i wszystkie otrzymały szczepionki. Bardzo zależało mi na tym, żeby zaszczepiły się, gdy tylko będą się kwalifikować. Gdyby miały dziś 12 do 15 lat, podpisałabym formularz zgody

Czy szczepionka ma jakieś prawdopodobne skutki uboczne dla młodych ludzi? Największym z nich może być odrobina bólu w ramieniu. Szkoły są przyzwyczajone do oferowania szczepień – od jakiegoś czasu oferujemy szczepionkę przeciwko HPV w szkołach, więc szkoły są do tego dobrze przygotowane. Ta szczepionka jest niesamowicie bezpieczna. Nadal jestem zdumiona, jak naukowcy ciężko pracowali, aby wprowadzić

Influencerka Amazing Arabella (17 lat) i jej brat JD (16 lat) oraz mama Shadią (42 lat) Czy mieliście już szczepionkę?

Arabella: Nie mieliśmy jeszcze, ale ja i JD planujemy się zaszczepić. Skończyłam już szkołę, a JD uczył się w domu. Rozeznamy się w temacie, gdzie wokół nas możemy się zaszczepić i to zrobimy. Prawdopodobnie będzie to szpital.

Co myślisz o otrzymaniu szczepionki? Jesteś podekscytowana, zdenerwowana?

Arabella: Nie denerwuję się. Myślę, że to wspaniała rzecz, która zapewnia wszystkim bezpieczeństwo. Myślę, że ludzie chcą wrócić do normalności, tak jak ja. Zbliża się mnóstwo fajnych wydarzeń, takich jak Halloween, Boże Narodzenie i wszyscy chcemy móc brać w nich udział. Nie chcemy ich przegapić. Chcemy móc spędzać czas z naszymi

szczepionkę na rynek tak szybko. Co ważne, zrobili to bez pójścia na skróty.

Jeśli młodzi ludzie są weganami, wegetarianami lub mają alergię, czy szczepionka jest odpowiednia? Absolutnie. To szczepionka całkowicie przyjazna weganom. Alergia lub bycie weganinem nie są powodami do zmartwień, gdy bierzesz szczepionkę.

Co zrobić, jeśli młodzi ludzie boją się igieł?

W grupie wiekowej od 12 do 15 lat pielęgniarki szkolne mają duże doświadczenie w radzeniu sobie z tym problemem. Jeśli jesteś zdenerwowany lub zmartwiony, możesz poprosić o położenie się. Jeśli naprawdę nie lubisz igieł, możesz kupić dostępny bez recepty krem ​​​​znieczulający, który możesz wetrzeć w czubek ramienia 20 minut wcześniej.

rodzinami. Nie mogę się doczekać powrotu do normalności.

i naszym rodzinom powrócić do normalności.

Czy widzisz młodych ludzi otrzymujących szczepionkę w ramach obowiązku pomocy społeczności i pomocy wszystkim w powrocie do normalności?

Czy wasza mama was wspiera?

Arabella: Tak, uważam, że szczepienia są bardzo ważne dla młodych ludzi. Uważam, że młodzi ludzie często myślą, że są odporni na wszystko… Zapominają, że mogą rozprzestrzeniać wirusa wśród osób starszych, które jak wiemy nie radzą sobie dobrze z zakażeniem. Bardzo ważne jest, abyśmy wszyscy zostali zaszczepieni. Pomoże to całemu społeczeństwo

Arabella: Tak, oczywiście. Shadia: Myślę, że wszystko to, co musieliśmy przejść w czasie pandemii i lockdownu, miało ogromy wpływ na nasze zdrowie i poziom pozytywności. Dlatego powrót do normalności jest bardzo ważny. Ochrona każdej jednostki jest kluczową wartością dla nas jako społeczeństwa. Niestety, wiele starszych osób zmarło na początku pandemii Covid-19. Nie chcemy, aby stało się coś podobnego, więc myślę, że ważne jest, abyśmy wszyscy chronili się nawzajem, młodzi i starzy.


6 |

14 października 2021 | Nº 917 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Rozszerzenie strefy ULEZ

25

października Strefa Ultra Niskiej Emisji Spalin (Ultra Low Emission Zone) zostanie rozszerzona aż do obwodnicy śródmiejskiej A406, z wyłączeniem tej drogi. Dotychczas strefa ULEZ pokrywała się ze strefą Congestion Charge, obejmując głównie centrum Londynu. Za wjazd do strefy ULEZ samochodem osobowym, motocyklem, vanem lub innym pojazdem ważących do 3,5 tony, który nie spełnia obowiązujących w strefie norm emisji spalin, trzeba zapłacić 12,50 funtów za dobę. Opłata obowiązuje 24 godziny, 7 dni w tygodniu z wyjątkiem 25 grudnia. Z opłaty są zwolnione pojazdy, które spełniają co najmniej poniższe normy emisji spalin: - Euro 3 (NOx) dla motocykli, motorowerów, trójkołowców i quadów; - Euro 4 (NOx) dla samochodów z silnikiem benzynowym – osobowych, vanów i innych pojazdów ważących do 3,5 tony

włącznie oraz minibusów ważących do 5 ton włącznie; - Euro 6 (NOx i PM) dla samochodów z silnikiem Diesla – osobowych, vanów i innych pojazdów ważących do 3,5 tony włącznie oraz minibusów ważących do 5 ton włącznie. To, czy samochód podlega opłacie ULEZ, można sprawdzić na stronie: www. tfl.gov.uk (wchodząc w zakładki: modes/ driving/check-your-vehicle) Opłatę można wnieść przed wjazdem do strefy ULEZ lub w dniu, w którym do niej wjechaliśmy autem niespełniającym powyższych norm. Jeśli nie uregulujemy opłaty przed północą dnia, w którym wjechaliśmy do strefy, mamy czas, by to zrobić do północy trzeciego dnia po wjechaniu w strefę. Dalsze opóźnienie po tym terminie grozi już mandatem w wysokości 160 funtów, ze zniżką do 80 funtów jeśli zostanie opłacony w ciągu 14 dni od wystawienia. Jeśli wjeżdżamy w strefę ULEZ i jednocześnie w strefę Congestion Charge

w centrum Londyn, musimy uiścić obie opłaty. Strefa Congestion Charge nie zostaje rozszerzona. Obie opłaty można wnieść przez stronę zarządcy londyńskich dróg Transport for London: www.tfl.gov.uk (zakładki: modes/driving/pay-to-drive-in-london) lub korzystając z aplikacji na telefon TfL Pay to Drive. Jeśli często wjeżdżamy do obu stref, to wygodnym rozwiązaniem jest zarejestrowanie naszego pojazdu w systemie automatycznego poboru opłat. Można to zrobić na stronie: www.tfl. gov.uk (zakładki: modes/driving/auto-pay). Każdy wjazd będzie wówczas rejestrowany automatycznie przez kamery, a na koniec miesiąca dostaniemy zbiorczy rachunek. System ten wiąże się jednak z dodatkową opłatą w wysokości 10 funtów rocznie za każdy zapisany w nim pojazd. Właściciele pojazdów, które podlegają opłacie za wjazd do strefy ULEZ,

mogą skorzystać z dotacji, jaką londyński ratusz oferuje za jego złomowanie i zakup nowego, spełniającego normy emisji spalin obowiązujące w strefie. 1,000 funtów można dostać za zmianę motocykla, 2,000 funtów za zmianę samochodu, a 7,000 funtów za minibus ważący do 5 ton. – Dobrą wiadomością jest to, że cztery na pięć samochodów, które obecnie notujemy w granicach rozszerzonej strefy ULEZ, spełnia jej normy. Tylko stosunkowo niewielka liczba starszych, bardziej zanieczyszczających pojazdów, będzie podlegać opłacie za wjazdy do strefy. Jako burmistrzowi nie było mi łatwo podjąć tę decyzję, ale jestem przekonany, że należy chronić zdrowie londyńczyków i życie naszych dzieci. Rozszerzenie ULEZ to odważne działanie, które musimy podjąć, by żyć w mieście z czystym powietrzem i w zdrowszym środowisku dla naszych dzieci – tłumaczy Sadiq Khan, mer Londynu.


TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 917 | 14 października 2021

| 7

Na Wyspach brakuje psychiatrów Podwójne standardy „ekologa”

Na

12,567 mieszkańców Anglii przypada jeden psychiatra – ostrzega Royal College of Psychiatrists, alarmując jednocześnie, że liczba chorych oczekujących na leczenie wydłuża się z każdym miesiącem. Jak wynika z najnowszych danych, jedna dziesiąta stanowisk dla psychiatrów – 568 z 5,367, nie jest obsadzona. Najbardziej brakuje lekarzy specjalizujących się w pracy z osobami uzależnionymi, walczącymi z zaburzeniami odżywiania oraz dziećmi i młodzieżą. Royal College of Psychiatrists potwierdza, że na 56,5 mln osób przypada 4,5 tys. pełnoetatowych psychiatrów, to oznacza, że na jednego specjalistę przypada 12,567 mieszkańców Anglii. Liczba wakatów różni w poszczególnych częściach kraju, w North West i East Midlands nieobsadzonych jest aż 15 proc. stanowisk dla psychiatrów, dla porównania, średnia krajowa wynosi 10,68 proc. „Wskutek pandemii liczba osób cierpiących na różnego rodzaju zaburzenia psychiczne, gwałtownie wzrosła, spadła za to wydajność służby zdrowia, co prowadzi do wydłużania się czasu oczekiwania na podjęcie leczenia”, przyznaje dr Adrian James, prezes Royal College of Psychiatrists. „Jeśli rząd poważnie podchodzi do rozwiązywania długoterminowych wyzwań w zakresie zdrowia psychicz-

W

ymiar sprawiedliwości dostanie nowe narzędzia prawne, by skuteczniej walczyć z blokowaniem dróg przez protestujące osoby – zapowiedziała minister spraw wewnętrznych podczas dorocznej konferencji Partii Konserwatywnej. Jak zaznaczyła Prity Patel, nowe przepisy będą wymierzone w osoby notorycznie zatrzymywane podczas protestów. Obecnie grozi im do sześciu miesięcy więzienia, ale mimo to ci sami członkowie ruchu ekologicznego Insulate Britain od kilku tygodni zakłócają ruch w Londynie stwarzając zagrożenie dla życia.

nego, musi pilnie zainwestować w nasze kadry, abyśmy mogli zapewnić przynajmniej w przyszłości odpowiednią opiekę pacjentom. (…) Nie wygramy tej walki bez odpowiedniej liczby psychiatrów”, dodał. James wylicza, że już w nadchodzącym roku rząd powinien znaleźć środki na zwiększenie liczby studentów medycyny chcących specjalizować się w psychiatrii o 120 miejsc. Do 2029 roku nawet o 7 tys. Downing Street przekonuje tymczasem, że zapewnia najszybszy rozwój usług zdrowia psychicznego w historii NHS.

Tymczasem Roger Hallam, założyciel ruchu ekologicznego Extinction Rebellion, jest właścicielem sześciu leciwych samochodów z silnikami Diesla – ujawnił portal Mail Online. To hipokryzja – mówią sąsiedzi, którzy ujawnili jego podwójne standardy. Ruch Extinction Rebellion i będący jego odłamem Insulate Britain, wzbudzają kontrowersje walcząc o ochronę klimatu przez blokowanie ulic, co stwarza zagrożenie życia dla pacjentów oczekujących na karetki i zwiększa emisję spalin przez auta stojące w korkach.

Mieszkańcy Londynu domagają się przywrócenia nocnych połączeń metra

L

ondyńczycy podpisują się pod petycją wzywającą do przywrócenia nocnych kursów metra. Inicjatorką akcji jest Ella Watson, która argumentuje, że brak możliwości powrotu w nocy metrem do domu naraża szczególnie kobiety na niebezpieczeństwo. Jak informuje „Evening Standard”, mer Londynu Sadiq Khan, rozważa otwarcie w tym roku tylko jednej lub dwóch nocnych linii metra.

© Christian Mueller / Shutterstock.com

Obecnie pociągi kończą kursowanie ok. pierwszej w nocy.


8 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

14 października 2021 | Nº 917 |

Rozmowy na kulturalnym szczycie Zdjęcia: Ambasada RP w Londynie

Z

dwudniową wizytą gościł w Londynie Piotr Gliński. Wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu spotkał się z przedstawicielami największych brytyjskich galerii – National Gallery, National Portrait Gallery i Victoria & Albert Museum. W trakcie spotkań omówiono możliwości współpracy. W National Gallery był w tym roku prezentowany wypożyczony z Krakowa obraz Jana Matejki „Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem”, a V&A pokazała wystawę plakatów i grafik stworzonych przez osoby zaangażowane w ruch Solidarności. Podczas spotkań z przedstawicielami Polskiego Ośrodka Społeczno-Kul-

turalnego i działających w nim organizacji, padło wiele sugestii o potrzebie wsparcia przez polski rząd organizacji polonijnych działających w Wielkiej Brytanii. Podobne uwagi zgłaszali przedstawiciele Chopin Society, z którymi minister spotkał się w „Ognisku Polskim” oraz siatkarze z założonego i prowadzonego przez Polaków klubu IBB Polonia Londyn. Głównym punktem londyńskiej wizyty ministra, odpowiedzialnego za wspieranie polskiej kultury, było otwarcie wystawy w William Morris Gallery, prezentującej wspólne elementy ruchu Młodej Polski i brytyjskiego Ruchu Odrodzenia Sztuk i Rzemiosł. Szerzej o wystawie piszemy na stronach 14-15.

Spotkanie z Sarah Tynsley, kierowniczką ds. wystaw i zbiorów (w środku) i Alison Smith, główną kuratorką National Portrait Gallery (z prawej)

Konferencja prasowa w William Morris Gallery

Gabrieli Finaldi, Dyrektor NationalGallery pokazuje zbiory

Spotkanie z Chopin Society

Bartłłomiej Łuszcz, prezes IBB Polonia Londyn (pierwszy z prawej) przedstawił osiągnięcia klubu

Tim Reeve, zastępca dyrektora V&A Museum oprowadza po muzeum


| Nº 917 | 14 października 2021

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 9


10 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

14 października 2021 | Nº 917 |

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagany jest

SETTLED STATUS

OBYWATELEM

079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth TW7 4RL

w w w. s a ra i nt. co. u k

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office


TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 917 | 14 października 2021

| 11

Literacka Most Puchatka kupiony za 131 tysięcy funtów Nagroda Nobla dla wykładowcy Kent University

A

kademia Szwedzka poinformowała, że tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury otrzymał Abdulrazak Gurnah. Tanzański pisarz od 1968 roku mieszka w Wielkiej Brytanii. W swoich dziełach, porusza głównie tematy dotyczące uchodźców, gdyż sam nim był. Gurnah urodził się na Zanzibarze, w 1968 roku jako uchodźca przeniósł się do Wielkiej Brytanii, gdzie rozpoczął studia (miał wtedy 18 lat). Obecnie tworzy i wykłada literaturę na Kent University. Komitet noblowski uznał go za „jednego z czołowych pisarzy postkolonialnych Afryki”. „We wszystkich swoich 10 powieściach rzucił nowe światło ma skutki kolonializmu i wygnania. (...) Jego twórczość jest nieustanną próbą oddania głosu uchodźcom z różnych stron”, oświadczył Anders Olsson – przewodniczący komitetu. Gurnah zaczął pisać mając 21 lat. Wydał między innymi „Memory of Departure” (1987), „Pilgrims Way” (1988), „Dottie” (1990), „Paradise” (1994), „Admiring Silence” (1996), „By the Sea” (2001), „Desertion” (2005) i „The Last Gift” (2011). Na swoim koncie ma także wiele opowiadań.

M

ost z opowiadań Alana Alexandra Milne, na którym ulubieniec dzieci Kubuś Puchatek grał w misie-patysie, został sprzedany właścicielowi ziemskiemu z Sussex. Jak się okazuje, ojciec arystokraty bawił się na nim z synem pisarza. Most nad rzeką na skraju lasu jest dobrze znany wszystkim fanom przygód Kubusia Puchatka. To właśnie tam miś pewnego dnia przypadkowo wrzuca do wody szyszkę jodły po jednej stronie mostu, tylko po to, by – ku swojemu zdumieniu – zauważyć szyszkę pojawiającą się ponownie po drugiej stronie. Most faktycznie istnieje i właśnie został sprzedany za 131,625 funtów. Wartość obiektu była szacowana na od 40-60

tys. funtów. Nowy właściciel to Lord De La Warr – właściciel posiadłości Buckhurst Park w East Sussex (zabytkowy wiejski dom i rozciągający się wokół park krajobrazowy są dostępne dla zwiedzających). James Rylands, dyrektor Summers Place Auctions, domu który zorganizował aukcję opisał most jako „ikoniczny kawałek historii literatury w fizycznej formie”. O ten niecodzienny artefakt walczyło wielu kolekcjonerów z całego świata „ale jesteśmy bardzo podekscytowani faktem, że most pozostanie w Wielkiej Brytanii – to naprawdę szczęśliwe zakończenie tej opowieści”, wyznał Rylands. Oryginalna dębowa konstrukcja została zbudowana w 1907 roku i służyła

głównie do przeprawy pieszych i wozów konnych przez rzekę w lesie Ashdown, który był inspiracją do stworzenia fikcyjnego Stumilowego Lasu. Przez most przewinęły się tłumy fanów Kubusia Puchatka – z każdym rokiem obiekt niszczał, w 1999 roku zastąpiono go repliką, oryginał trafił do magazynu. Po jakimś czasie obiekt zrekonstruowano i odrestaurowano, trafił potem do prywatnej posiadłości na terenie hrabstwa Kent. Nowy właściciel chce, by fani Kubusia Puchatka znów mogli podziwiać mostek, choć najprawdopodobniej nie będzie można już na niego wejść. De La Warr przekonuje, że tylko w ten sposób obiekt przetrwa kolejne dziesiątki lat.

Nietypowy pojedynek poetów – potrzebna publiczność

„L

ondyński slam po polsku” odbędzie się 28 października w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w Londynie. Slam to publiczny pojedynek poetów-performerów, bez użycia kostiumów, rekwizytów czy instrumentów; liczy się za to charyzmatyczny sposób wygłoszenia

PRACA!

tekstu, który można czytać. Występ ocenia publiczność, która decyduje o zwycięstwie. – Dlatego zapraszamy wszystkich – i tych, którzy chcą podzielić się swoim pisaniem, i tych, którzy mają zamiar dobrze się bawić, słuchając i wybierając swoich faworytów – zachęca Małgorzata Jędrzejewska, organizatorka slamu.

Zwycięzca dostanie w nagrodę 100 funtów. Zgłoszenia do udziału w konkursie można wysyłać do 24 października na adres mailowy: maj62@poczta.onet.pl Organizatorem „Londyńskiego Slamu po polsku” jest nieformalna grupa twórców polskich „Czwarte Piętro”. Osobą odpo-

wiedzialną za organizację jest Małgorzata Jędrzejewska. Slam odbędzie się 28 października tego 2021 w Posklubie, mieszczącym się na IV piętrze POSK-u. Początek o godz. 19.00. Szczegóły na Facebooku (należy wpisać: Londyński SLAM po polsku).

ZOSTAŃ KURIEREM I ZARABIAJ CO NAJMNIEJ

£138 DZIENNIE!

Brak doświadczenia nie jest dla nas problemem, zapewniamy treningi oraz możliwość wynajęcia vana. Aktualnie potrzebujemy kierowców w Dunstable, Hemel Hempstead, Littlehampton, Portsmouth, Oxford, Swindon, Wembley, Weybridge.

ZOSTAŃ NASZYM KIEROWCĄ! Email : anil@gemhire.co.uk

Tel. 077 5124 7365


12 |

14 października 2021 | Nº 917 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Kontrwywiad ma dowody, że Rosja wykradła formułę szczepionki na Covid-19 Źródło: PAP, The Sun

B

rytyjski kontrwywiad poinformował rząd, że ma dowody, iż rosyjski szpieg osobiście wykradł z firmy AstraZeneca formułę jej szczepionki przeciw Covid-19, która została użyta do stworzenia w Rosji szczepionki Sputnik V - podał dziennik „The Sun”. Jak przypomina tabloid, w zeszłym roku kontrwywiad oświadczył, iż jest na „więcej niż 95 proc.” pewien, że działający na rzecz rosyjskich władz hakerzy usiłowali wykraść z brytyjskich, amerykańskich i kanadyjskich laboratoriów opracowywane wówczas formuły szczepionek przeciw Covid-19. Teraz jednak agenci kontrwywiadu są pewni, że rosyjski szpieg fizycznie wykradł z firmy AstraZeneca formułę szczepionki. Z kolei „Daily Mail” dodaje, że nie jest jedynie jasne, czy szpieg wyniósł dokumentację, czy też fiolkę gotowego produktu, która została następnie przemycona do Rosji i tam skopiowana. Obie gazety wskazują, że technologia szczepionki Sputnik V jest bardzo podobna do tej zastosowanej przez firmę AstraZeneca oraz ma zbieżność czasową między komunika-

tem o rozpoczęciu w Wielkiej Brytanii testów na ludziach a podaną przez Rosję informacją o opracowaniu szczepionki. 23 kwietnia 2020 roku naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego ogłosili, że rozpoczynają testy szczepionki, a tydzień później, że wspierająca badania firma AstraZeneca będzie ją produkować i dystrybuować, jeśli testy zakończą się sukcesem. Tymczasem już w maju rosyjski instytut epidemiologii i mikrobiologii ogłosił, że wynalazł szczepionkę, a 11 sierpnia prezydent Władimir Putin oświadczył, że Rosja jako pierwsza na świecie stworzyła skuteczną szczepionkę przeciw Covid19. Jak pisze „Daily Mail”, sugeruje to, że formuła szczepionki została wykradziona podczas pierwszych testów na ludziach. Produkt firmy AstraZeneca w Wielkiej Brytanii został dopuszczony do użytku 30 grudnia. Brytyjski wiceminister spraw wewnętrznych Damian Hinds oświadczył w poniedziałek, że nie może komentować tej sprawy, ale nie zaprzeczył doniesieniom mediów i powiedział: „Można założyć, że z pewnością istnieją obce państwa, które stale chciałyby dostać w swoje ręce poufne informacje, w tym tajemnice handlowe i naukowe oraz własność intelektualną”.

reklamy.uk

LOGO

LOGO

LOGO

BOARDS Zadbaj o swoją firmę!

Oklejanie vanów, ubrania robocze z nadrukiem, szyldy i witryny sklepowe, hoardingi, boardy, banery i wszelkiego rodzaju naklejki. Odwiedź nas na Perivale w zachodnim Londynie: 175 Bilton Rd, London UB6 7HQ

T: 0208 3573 518, M: 0794 1328 449 E: sales@print-stock.co.uk PrintStock.co.uk

printstock

Kolejny konflikt na linii Londyn-Paryż

T

elewizja Sky News upubliczniła nagrania, na których widać, że francuskie służby nie zareagowały na widok grupy nielegalnych migrantów przygotowujących się do przeprawy przez La Manche. Wielka Brytania domaga się wyjaśnień w tej sprawie. Tymczasem minister spraw wewnętrznych Francji wzywa Londyn do podpisania traktatu, który regulowałby kwestie ruchu migracyjnego między Wyspami a kontynentem. Reporterzy Sky News byli świadkami zdarzenia niedaleko Calais, gdzie grupa imigrantów na oczach policji zwodowała łodzie i pontony i wypłynęła na wody kanału. Funkcjonariusze tłumaczyli dziennikarzom, że jest ich za mało (8) i nie poradzą sobie z 80 osobami. Warto podkreślić, że mundurowi byli uzbrojeni. Po około 9 godzinach imigranci dotarli do wybrzeży Kentu, wśród nich było niemowlę. Jak wynika z danych Home Office, od początku 2021 roku na Wyspy przez La Manche przedostało się około 17 tys. osób. W związku z sobotnią przeprawą, Wielka Brytania domaga się od władz w Paryżu wyjaśnień. Latem tego roku oba kraje podpisały umowę, zgodnie z którą Londyn miał przekazać Francji 54 mln funtów w zamian za podwojenie liczby patroli po drugiej stronie kanału. We

© Wirestock Creators / Shutterstock.com

wrześniu szefowa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych – Priti Patel, zagroziła wstrzymaniem wypłaty środków gdyż, liczba nielegalnych imigrantów docierających na Wyspy nie zmalała. W odpowiedzi na zarzuty Wielkiej Brytanii, minister spraw wewnętrznych Francji Gerald Darmanin poinformował, iż będzie dążył do podpisania między UE a UK traktatu o kwestiach imigracyjnych. „Musimy zawrzeć traktat, który wiązałby nas w kwestiach migracyjnych, (…) poinformowałem brytyjski rząd o naszych oczekiwaniach i czekamy na jego odpowiedź, aby rozpocząć rozmowy”, stwierdził Darmanin. Francuz zaapelował także do brytyjskiego rządu o wywiązanie się ze swoich finansowych zobowiązań wynikających z obustronnej umowy dotyczącej nielegalnego ruchu migracyjnego na kanale La Manche oraz o zmianę swojego prawa, które obecnie zachęca nielegalnych imigrantów bez dokumentów do występowania o azyl w Wielkiej Brytanii.


| Nº 917 | 14 października 2021

IBB Polonia Londyn żegna się z Ligą Mistrzów, ale zostaje w europejskich pucharach

PRACA!

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 13

KK FIRE LTD.

poszukuje osób na stanowisko FIRE STOPPER – MONTER ZABEZPIECZEŃ OGNIOCHRONNYCH lub osób chętnych do nauczenia się tego zawodu

Od kandytata wymagamy: – podstawowej znajomości języka angielskiego – UTR – konto bankowe – CSCS Card – National Insurance Number Oferujemy: – stałą pracę – codwutygodniowe wynagrodzenie – możliwość rozwoju i zdobywania dodatkowych kwalfikacji

TEL. 07542 354 543 Fot. Paweł Piotrowski

I

BB Polonia Londyn rozegrała swoje mecze w pierwszej rundzie Ligi Mistrzów. Londyńczycy przegrali oba starcia z mistrzem Białorusi Shakhitore Soligorsk – 2:3 i 1:3. Z uwagi na obowiązujące w Anglii utrudnienia w podróżach zagranicznych, oba spotkania rozegrano w Polsce w hali Skry Bełchatów. IBB Polonia Londyn żegna się z Ligą Mistrzów, ale dołączy teraz do rozgrywek Pucharu CEV. Rewanżowy mecz z białoruską drużyną był dobrym widowiskiem, z siatkówką na wysokim poziomie. Kibice doświadczyli wielu interesujących wymian i emocjonujących akcji. – Powoli weszliśmy w mecz i na początku nie byliśmy w stanie dostosować się do poziomu, który narzucił przeciwnik. Soligorsk szybciej niż my znalazł swój rytm gry. Pokazaliśmy, że potrafimy walczyć i wyrównać wynik, ale później małe błędy nie pozwoliły zdobyć ostatecznej przewagi. Na kolejne mecz w Pucharze CEV wrócimy mocniejsi. Mamy nad czym pracować i możemy zaprezentować jeszcze lepszą siatkówkę w nadchodzących tygodniach – powiedział Ryan Poole, przyjmujący IBB Polonii Londyn.

Tegoroczne rozgrywki Ligi Mistrzów były transmitowane przez brytyjską telewizję – BT Sport. To kolejny duży krok klubu w drodze do osiągnięcia swoich długoterminowych celów. Londyńczycy pokazują, że przykładają sporą uwagę do popularyzacji siatkówki na Wyspach Brytyjskich i działają w myśl długoterminowej strategii. – Dzisiaj dobrze zaczęliśmy spotkanie. Zaprezentowaliśmy wysoki poziom w bloku i obronie i dzięki temu kontrolowaliśmy sety. Po wejściu Alviego Shurdhiego, który wzmocnił IBB Polonię w przyjęciu, mieliśmy więcej kłopotów. Dwa razy zmierzyliśmy się z równym sobie przeciwnikiem, ale wynik jest po naszej stronie. Cieszę się, że awansowaliśmy do kolejnej rundy i teraz na tym skupimy nasze działania. Mamy nadzieję, że z IBB Polonią jeszcze kiedyś spotkamy się na boisku – powiedział trener Shakhitor Soligorsk, Beksha Viktar. Część londyńskiej ekipy nie będzie miała czasu na odpoczynek. Kilku siatkarzy wróciło do Anglii na rozgrywki pucharowe, pozostali zawodnicy kontynuują przygotowania do kolejnego europejskiego meczu w Polsce. Przeciwnikiem Mistrzów Anglii w Pucharze CEV będzie holenderska ekipa Orion Doetinchem. Mecze odbędą się w listopadzie.

www.kk-fire.co.uk

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk


14 |

14 października 2021 | Nº 917 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Polska sztuka w William Morris Gallery Zdjęcia: Ambasada RP w Londynie

W

illiam Morris Gallery we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie i Instytutem Kultury Polskiej w Londynie przygotował wystawę poświęconą rzemiosłu artystycznemu i architekturze okresu Młodej Polski. Ruch ten rozkwitł w latach 1890-1918 w odpowiedzi na blisko 100 lat zaborów. Wystawa po raz pierwszy prezentuje ruch Młodej Polski publiczności w Wielkiej Brytanii, a także jest pierwszą na świecie wystawą prezentującą Młodą Polskę jako część międzynarodowego Ruchu Arts & Crafts (Ruch Odrodzenia Sztuk i Rzemiosł). Ekspozycja pokazuje związki stylistyczne i filozoficzne polskich twórców tj. Stanisław Wyspiański, Karol Kłosowski czy Józef Mehoffer z twórczością Williama Morrisa, Johna Ruskina i artystów z Wielkiej Brytanii, skupiając ponad 150 prac, z których większość nigdy wcześniej nie była prezentowana poza Polską. Wystawa skupia się na czołowym przedstawicielu ruchu Młodej Polski, Stanisławie Wyspiańskim (1869-1907) – polskim odpowiedniku Williama Morrisa, ponieważ obu artystów łączyło silne przekonanie o równości sztuk pięknych i zdobniczych. Dla obu twórców-reformatorów historia i natura były tematami kluczowymi, o czym świadczą prace, które będą prezentowane na wystawie, m.in. „Bratki”, „Nasturcje” i “Róże” Wyspiańskiego (1897), projekty malowideł ściennych z powtarzającymi się wzorami kwiatowymi na tle geometrycznej kratki, kojarzące się z projek-

tami tapet Morrisa. Podobnie jak Morris, Wyspiański był wszechstronnym artystą, projektantem i rzemieślnikiem, którego szeroki dorobek obejmował ornamentalne wzory, scenografie teatralne, tkaniny, meble, witraże, sztukę drukarską i projektował książki i wystrój wnętrz – wszystko to zostanie ukazane na wystawie. Na wystawie można również podziwiać obrazy i ilustracje Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej (1891-1945), które do tej pory były zapomniane, przyćmione przez jej dorobek literacki.

Kuratorkami wystawy są Roisin Inglesby i Julia Griffin. W otwarciu wystawy wzięli udział m.in. minister kultury Jan Gliński, lord Parkinson, przedstawiciel Rady Miasta Waltham Forest Cllr Paul Douglas, dyrektorka Polskiego Instytutu Kultury w Londynie Marta de Zuniga i dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie prof. Andrzej Szczerski. Wystawę można oglądać do 30 stycznia 2022 roku w William Morris Gallery w Walthamstow. Wstęp wolny.

Julia Griffin, kuratorka wystawy, Lord Parkinson i Roisin Inglesby, kuratorka William Morris Gallery

Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie i Piotr Gliński, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu


| Nº 917 | 14 października 2021

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 15

PRODUCENT I INSTALATOR Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX 0208 963 9701

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk


16 |

14 października 2021 | Nº 917 | Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Polskie twarze brytyjskiego speedwaya Dla obu chłopców speedway to spełnienie marzeń. Obaj chcieliby kiedyś pojechać razem we Włókniarzu Częstochowa i marzą o tytule indywidualnego mistrza świata – mówi Sebastian Sidyk, tata Adama, który wspólnie z Kamilem Kluczniakiem, tatą Kacpra, wprowadzają swoich synów do świata sportu żużlowego w Wielkiej Brytanii.

S

kąd w waszej rodzinie wzięła się pasja do speedwaya?

Sebastian Sidyk: Kiedy miałem 10 lat mój tata zabrał mnie pierwszy raz na mecz żużlowy. Pochodzę z Częstochowy, żużel w naszym mieście zawsze był bardzo popularny. Dla mnie okazał się miłością od pierwszego wejrzenia. Były jeszcze czasy PRLowskie, zakład mojego ojca organizował wycieczki na mecze wyjazdowe Włókniarza. Jeździła z nami moja siostra, która do dziś jest wielkim kibicem speedwaya. Chciałem też zapisać się do szkółki żużlowej, ale ojciec nie chciał mi podpisać zgody; mówił, że to bardzo niebezpieczny sport. Kiedy urodził się mój syn Adam, pomyślałem, że może on będzie żużlowcem. Kupiłem mu nawet śpiochy z napisem po angielsku, w tłumaczeniu na polski: „Przyszły mistrz świata na żużlu”. Lubił motocykle już jako trzylatek. Jeździł w parku na małych motorkach odpychanych nogami. Ale kiedy dostał elektryczny na urodziny, ten nie wzbudził w nim zbytnio zainteresowania, bo był za wolny. Na piąte urodziny otrzymał w prezencie pierwszy spalinowy motocykl Yamaha PW 50. Pojechaliśmy na parking obok stadionu żużlowego Rye House, żeby sobie

pojeździł i tam spotkaliśmy promotora klubu Rye House Rockets, który zaprosił nas na trening na tor żużlowy. Od tej pory byliśmy na każdym szkoleniu, a po kilku z nich działacze klubu namówili mnie, żeby kupić Adamowi minimotocykl żużlowy. Tak też się stało. Tyle że Adam był jeszcze za mały na niego, więc trener siadał razem z nim i woził go na ramie. Rok później jeździł już na pitbike’u o pojemności 110 ccm. I to był strzał w dziesiątkę. Adam oswoił się z prędkością i po miesiącu trener stwierdził, że jest gotowy na żużlówkę. Może to znak, ale w dniu, w którym Bartosz Zmarzlik zdobył pierwszy tytuł mistrza świata, Adam pojechał pierwszy raz sam na motocyklu żużlowym. Później już było tylko łatwiej, aż do zamknięcia toru z powodu pandemii. Kiedy skończył się pierwszy lockdown okazało się, że zmienił się dzierżawca terenu: nasz tor w Hoddesdon zostanie prawdopodobnie rozebrany, bo nowy właściciel nie lubi żużla. Złożyliśmy petycję w tej sprawie.. Mamy grupę na Facebooku „Memory of Rye House”, która dzielnie walczy o przywrócenie klubu i stadionu Rye House. To klub z niemal 90-letnią historią istnienia. Mamy nadzieję, że uda się go uratować. Niemniej musieliśmy się


OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 917 | 14 października 2021

| 17

z Jasonem Doylem

z Krzysztofem Kasprzakiem

przenieść w inne miejsce, żeby mój syn mógł dalej rozwijać swoją pasję. Z ojcem Kacpra, Kamilem, jest podobna historia. Żużlem zarazili go tata i dziadek. Kamil również pochodzi z Częstochowy, a dokładnie z Blachowni. Na mecze Włókniarza jeździł z rodziną. I również zaraził pasją do speedwaya swojego syna Kacpra. We wrześniu 2020 roku spotkaliśmy Kamila z Kacprem na treningu w Leicester. Kacper jechał wtedy jeszcze na pitbike’u 50 ccm. Od tego czasu bardzo się zaprzyjaźniliśmy, podobnie jak nasi synowie ze sobą. Jeździmy razem na treningi.

Jak to się stało, że postanowiłeś zarazić do tego sportu swojego syna?

Adam, chcąc nie chcąc, ogląda ze mną zawody żużlowe w telewizji. Zabierałem go też na mecze Rye House, kiedy miał 4 lata, a w wieku 5 lat był ze mną na Grand Prix na stadionie narodowym w Warszawie. Towarzyszył mi kilkakrotnie podczas meczów Włókniarza Częstochowa. Bardzo mu się to podoba. Śmiałem się nawet z żoną, że umyślnie urodził w piątek, a nie w sobotę, żeby nie odrywać mnie od Grand Prix sprzed telewizora.

Brakuje organizacji na miarę tej w Polsce, zawodzi promocja (działacze nie potrafią starać się o dotacje na windowanie tego sportu), brak umiejętnego przekazywania wiedzy młodym przez starsze pokolenie. Na trybunach podczas zawodów widać głównie dojrzałych wiekowo kibiców, choć trzeba przyznać że są to wierni fani, pamiętający lata świetności brytyjskiego żużla, potrafiący jeździć za swoimi zawodnikami po całej Europie.

W jakiej kategorii obecnie startują chłopcy?

Adam i Kacper startują w klasie 125150 ccm.

Jak okres pandemii i lockdownu wpłynęły na ich starty?

Pandemia niestety na długi czas zablokowała starty. Ruszyliśmy dopiero w sierpniu 2020, ale to młodzi chłopcy, więc chłoną wiedzę jak gąbka wodę i nadrobili straty.

Jak popularny jest to sport w Wielkiej Brytanii?

W ich kategorii wiekowej i silnikowej startuje całkiem sporo chłopców, ale na pewno nie tylu, co w Polsce. Speedway w UK był bardzo popularny od lat 70. do połowy lat 90. Teraz to przygasło.

Jak drogi jest to sport na tym etapie kariery chłopców?

Na ten moment nie jest aż tak drogi, w porównaniu do profesjonalnego żużla w kategorii 500, ale uderza już po kieszeni. Póki co, jeszcze dajemy sobie finansowo radę, ale dzięki temu, że mamy już jednego sponsora, który nas wspiera. Koszt nowego motocykla to około tysiąc pięćset do dwóch tysięcy funtów. Można kupić też używany za około tysiąc czy tysiąc pięćset funtów. Do tego niemałe koszty ubioru i ochraniaczy. Nowy kevlar, czyli kombinezon, w którym startuje Adam kosztuje 500 funtów. Tutaj pomógł nam sponsor. Za każdy trening na dużym torze płacimy 45 funtów, na małym trzydzieści. Do tego dochodzą koszty dojazdów na treningi. Dlatego nadal poszukujemy sponsorów. Jeśli wśród naszych czytelników są jakieś firmy lub osoby, które chciałyby wesprzeć

chłopaków, to zapraszamy do kontaktu przez Facebook.

Czym różni się sprzęt, na którym jeżdżą młodzi żużlowcy w poszczególnych kategoriach wiekowych?

Główna różnica między kategoriami to pojemność silnika. Dla początkujących chłopców są też różne rozmiary ram motocykli. Adam zaczynał na ramie 1/2 z mniejszymi kołami dla juniora. Obecnie obaj chłopcy startują na większych ramach 3/4 z pełnym rozmiarem kół, czyli na kołach jak w profesjonalnym motocyklu żużlowym. W wieku 12 lat chłopcy przechodzą na kategorię 250 cc, a wieku 14 lat mogą już jeżdzić w kategorii 500 cc.

Jakie sukcesy odniósł/ odnieśli dotychczas?

Największy sukces Adama to drugie miejsce w jednej z rund amatorskich podczas letnich mistrzostw Scunthorpe. 16 października mamy ostatnią rundę i najprawdopodobniej Adam zdobędzie pierwsze miejsce w klasyfikacji generalnej, ponieważ ma najwięcej punktów. Natomiast Kacper jest 2 lata starszy od Adama i szybciej pojmuje, o co chodzi w żużlu, więc brał już z powodzeniem udział w brytyjskich mistrzostwach chłopców w klasie 125 ccm.


18 |

14 października 2021 | Nº 917 |

W rundach w Edynburgu i w Plymouth zajmował trzecie miejsca w finale. Warto dodać, że w Plymouth zwycięzcom puchary wręczał trzykrotny mistrz świata Jason Crump.

Czy są inni młodzi Polacy, którzy rywalizują na torze z Adamem i Kacprem?

Adam i Kacper to na razie jedyni Polacy na żużlu w Wielkiej Brytanii. Jeździ jeszcze kilku dorosłych chłopców w grupie amatorów, ale jedynie dla zabawy.

Czy jest ktoś, na kim obecnie wzorują się?

Kiedy Adam zaczynał swoją przygodę z żużlem, jego idolami byli Jason Doyle, australijski mistrz świata z 2017 roku oraz Krzysztof Kasprzak, polski wicemistrz świata z 2014 roku. Krzysztof Kasprzak jeździł dla naszego klubu w Hoddesdon Rye House Rockets. Z oboma żużlowcami Adam ma zdjęcia z toru Rye House. Od kiedy Bartosz Zmarzlik zdobył pierwsze mistrzostwo świata, został Adama idolem, przez co syn ma nawet nalepki Bartosza na swoim motocyklu. Zmarzlik jest też idolem Kacpra.

Czym jest dla chłopców speedway?

To spełnienie ich marzeń. Obaj chcieliby kiedyś pojechać razem we Włókniarzu Częstochowa i obaj marzą o tytule indywidualnego mistrza świata.

Jakie macie plany na najbliższą przyszłość?

Chcemy, aby chłopcy nadal się rozwijali w tym, co kochają. Na przyszły sezon obaj z Kamilem (tata Kacpra – dop. DZ) chcemy chłopakom dokupić po drugim motocyklu. Jest to niezbędne, jeśli mają startować w mistrzostwach brytyjskich, ponieważ jeśli jeden z motocykli ma

awarię, to nie zawsze jest wystarczająco dużo czasu, aby usunąć usterkę w trakcie trwania zawodów. Oczywiście, wiąże się to też z zakupem większego vana.

Gdzie można śledzić przebieg kariery obu młodych żużlowców?

Karierę chłopców można śledzić na Facebooku. Obaj mają prywatne profile, a jeśli ktoś byłby zainteresowany to chętnie zaprosimy do znajomych. Dotychczas nie było potrzeby zakładania oficjalnych profili, ale najprawdopodobniej zrobimy to od przyszłego sezonu. Ewentualnych sponsorów i darczyńców prosimy o kontakt przez Facebook i Messenger.

Więcej informacji: Facebook Adama: Adam Sidyk Facebook Kacpra: Casper Kluczniak


Sprawdź czy należy Ci się OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 917 | 14 października 2021

ODSZKODOWANIE

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc: rowerzystą, kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu, Taxi

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

07500 300 600 www.dnsclaims.co.uk

| 19


20 |

14 października 2021 | Nº 917 | Karolina Wiatrowska k.wiatrowska@cooltura.co.uk

Nie daj się jesiennej nudzie! C

hociaż październik zwiastuje początek jesieni, mrok zapada zanim wyjdziesz z pracy, a dzieci szybko się nudzą, to Londyn wcale nie zwalnia. Zobacz, co miasto ma najlepszego do zaoferowania tobie, dzieciom oraz całym rodzinom.

Frozen the Musical at Theatre Royal Drury Lane Catherine Street, Covent Garden, WC2B 5JF Londyn. Do czerwca 2022 Bilety od £20 Nawet jeśli nie masz dzieci, kup bilety na to wydarzenie. Teatralna adaptacja jednej z najbardziej lubianych historii Disneya, musical „Frozen”, ożywa dzięki imponującym efektom specjalnym, scenografii, kostiumom, a także imponującej wokalistyce. Zawierapiosenki znajome dzieciom, a może i tobie . Wszystko to pokazane na deskach majestatycznego Theatre Royal Drury Lane.

There’s a Rang-Tan in my Bedroom and Other Stories 14 Dagmar Passage, N1 2DN Londyn Do 7 listopada Bilety od £11.50 Spektakl skierowany do dzieci w wieku 5-11 lat, z podkładem głosowym Emmy Thompson. Inspirowany filmami

Illuminature at London Wetland Centre Queen Elizabeth Walk, SW13 9WT Londyn. 22 października – 9 stycznia 2022. Bilety od £12.50 Odkryj gigantyczne rzeźby świetlne przedstawiające dziką przyrodę na mokradłach i magiczne, zabawne instalacje, takie jak tunele świetlne i czułe lilie na urokliwym szlaku po zmroku.

Spacer obejmuje ogromne, pięknie oświetlone modele pływających łabędzi, rodziny wydr, stada flamingów i sowy Winifred, a odbyć go można wśród trzcinowisk, lagun i rozciągających się bagien WWT London Wetland Centre. Żyje tam dużo ptaków, norników wodnych, nietoperzy i płazów, więc możesz spotkać prawdziwe zwierzę!

z kampanii Greenpeace „W mojej sypialni jest brzęczenie opalenizny” i „W mojej kuchni jest potwór”. Zachęca dzieci do wyobrażenia sobie, jak budzi się żółw w wannie, orangutan skacze na łóżku lub jaguar w kuchni. Dzięki połączeniu lalkarstwa i muzyki program pomaga dzieciom dowiedzieć się więcej o tych zwierzętach i o tym, jak im pomóc. Kino ma bezpłatną serię „Watch. Make. Share”, umożliwiającą kreatywne tworzenie na osobności (np. w domu).


COOLTIME |

| Nº 917 | 14 października 2021

The Flight of Babuscha Baboon, The Puppet Theatre Barge

| 21

Gruffalo’s Child Trail at Kew Gardens Richmond, TW9 3AE Londyn 16-31 października Wejście bezpłatne

Blomfield Road, Westminster, W9 2PF Londyn. 18 października – 7 listopada Bilety od £9 Mały ale zachwycający, bo unoszący się na wodzie teatr (na przebudowanej barce) wystawia obecnie „The Flight of Babuscha Baboon”. Kukiełkowy spektakl opowiada historię pawiana, który chce polecieć balonem na Księżyc. Dla dorosłych na pokładzie znajduje się bar, otwarty też przed wieczornymi występami.

Explore the Tropics at ZSL London Zoo Regent’s Park, NW1 4RY Londyn 23-31 października Bilety od £16.90 W sobotę 9 października zostanie otwarty Giants of the Galapagos – dom dla Dolly, Polly i Priscilli, trzech gigantycznych żółwi Galapagos. Jest też Tiny Giants: święto najmniejszych, ale najpotężniejszych zwierząt na ziemi, z podwodnymi koralami i różnorodną fauną wodną, są też

Czarująca podróż przez ogrody Kew. Spotkaj uwielbiane postacie z ukochanej książki Julii Donaldson, w tym Foxa, Owla, Snake’a, The Gruffalo, The Gruffalo's Child i Big Bad Mouse. W ramach szlaku dzieci zbierają wskazówki, które mają na celu rozbudzenie ich ciekawości i poznanie krajobrazów ogrodów. Będąc tam, możesz poszerzyć wiedzę o jesiennych zbiorach w Ogrodzie Kuchennym i zwiedzać teren z góry na Ścieżce w Koronach Drzew. Jeśli chcesz wydostać się z Londynu, Wakehurst będzie miał również szlak The Gruffalo's Child Trail.

mrówki liściaste, pająki i chrząszcze. Możesz zwiedzić jedyny żywy las deszczowy w Londynie – zamieszkany przez leniwce dwupalczaste, tamaryny, małpy i nietoperze owocożerne (czyli Butterfly Paradise i Blackburn Pavilion, które są domem dla ponad 40 gatunków ptaków). Przedszkolaki mogą cieszyć się bezpłatnymi sesjami fabularnymi z ulubionymi programami telewizyjnymi Bing i Flop, a następnie wybrać się na jesienny szlak przez zoo, aby pomóc duetowi wypełnić codzienną listę kontrolną opiekuna zoo i spotkać po drodze wspaniałe zwierzęta.

Telling Tales at Shakespeare’s Globe New Globe Walk, SE1 9DT Londyn. 24-30 października Ceny biletów zmieniają się Jeśli twoje dziecko uwielbia tworzyć dramaty, październikowy festiwal rodzinny Globe w połowie semestru powinien mieć coś dla niego i jego kreatywności. Przedstawienia oferują zmysłowe, interaktywne przygody dla dzieci w wieku 5-12 lat i opowiadają sztuki tj. „Kupiec wenecki”, „Sen nocy letniej”, „Hamlet” czy „Juliusz Cezar”. Na scenie Globe odbywają się warsztaty (dla 5-12 lat i dla 15+), które pracują z językiem, postaciami i tematami – w „Makbecie”, „Otello” i „Hamlecie”. Do tego pokazy walki na miecze i kostiumy, a także warsztaty dla całej rodziny.


22 |

14 października 2021 | Nº 917 |

| COOLTIME / ROZMOWA

„Po każdej burzy emocjonalna ksią

„Po każdej burzy świeci słońce”, to coś więcej niż szczegółowa relacja głównych bohaterów z pobytu w nowym kraju; to więcej niż zbiór emigracyjnych historyjek z życia wziętych; więcej też niż poradnik, jak nie zagubić się wśród zbijających z tropu okoliczności i nowych reguł. To rzecz o ścieraniu się tego, co obce i pożądane; to bezkompromisowa analiza słabości i przeświadczeń, podsuwająca czytelnikowi lustro, w którym może się przejrzeć. Tuż przed premierą książki, z jej autorką Magdaleną Lytek-Dehelis rozmawia Karolina Wiatrowska.

S

kąd pomysł na powieść „Po każdej burzy świeci słońce", która ukaże się w tym roku w listopadzie?

Po każdej burzy świeci słońce – tak zwykła mawiać moja mama, która odeszła w 2009 roku. I to właśnie jej dewiza pomogła przetrwać mi najtrudniejsze chwile żałoby, która trwała dość długo. Po jej śmierci nie mogłam się pozbierać. Miałam ogromną potrzebę wyrażenia tej żałoby, szukałam sposobu na ujście swoich emocji. Pewnego dnia natknęłam się na scenariusz, który napisałam kilka lat wcześniej na konkurs do Łódzkiej Szkoły Filmowej. Były to historie czworga emigrantów. I jedna z nich – historia wdowca, Stanisława – natychmiast przykuła moją uwagę. Zaczęłam pisać, a moje doświadczenia emigracyjne pomagały i popychały historię dalej. W miarę pisania odkryłam, że ta opowieść żyła we mnie już od dawna i powoli dojrzewała. Wystarczyło zebrać pomysły w całość i przelać na papier.

O czym jest dokładnie fabuła książki?

To historia Stanisława (wdowca i ojca), który wyrusza w ślad za dorosłym synem, z którym jest w konflikcie, do Londynu. Tym samym doświadcza wielu sytuacji, w których (jak myślę) większość z nas się odnajdzie. Nie zna języka, a realia życia na emigracji, zwłaszcza w metropolii jaką jest Londyn, mogą go przerastać. Proste czynności dla takiej osoby mogą urosnąć do rangi poważnego problemu w momencie, gdy np. zagrożone jest zdrowie lub życie nas samych czy naszych bliskich. Załatwienie zwykłych spraw w urzędach, wizyta u lekarza czy np. pomoc dziecku w zadaniu domowym mogą być problematyczne i stresujące. Życzę czytelnikom, aby trudności ich omijały, ale prawda jest taka, że każdy z nas w jakimś stopniu doświadczył wyzysku, niesprawiedliwości czy nawet przemocy na emigracji. I to są właśnie sprawy, z którymi borykają się moi bohaterowie. Jest to też powieść o emocjonalnej

stronie emigracji, zagrożeniach jakie na nas czyhają, o tym za czym tęsknimy i czego nam brakuje. Fabuła krąży wokół zmagań bohatera z londyńską codziennością, z jego własnymi słabościami i oczekiwaniami. Zawarłam tam też element przyjaźni, gdyż tutaj, na emigracji, przyjaciele często zastępują nam rodzinę. Będąc z dala od bliskich z kraju, nie

uczestniczymy w ich codziennym życiu, w tych małych smutkach i radościach. Naszą codzienność dzielimy z przyjaciółmi, którzy są na miejscu. Myślę, że większość z nas szczególnie doceniła te relacje w czasie ostatnich dwóch lat. W książce chciałam ukazać rzeczywistość emigranta z naszego punktu widzenia oraz fakt, że tzw. sukces na emigracji Magdalena Lytek-Dehelis


COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 917 | 14 października 2021

| 23

świeci słońce” – żka polskiej emigrantki często okupiony jest wyrzeczeniami i poświęceniem, ale warto próbować.

Utożsamiasz się z bohaterami powieści?

Myślę, że w każdym z bohaterów, pomimo wszystko jednak odnajduję cząstkę siebie. Staram się tego nie robić, ale obawiam się, że w pisaniu to nieuniknione. Nie chciałam, żeby ta książka była o mnie. Pisząc, staram się, by kreowane postacie miały własne zdanie i swój tok myślenia. Nie jest to łatwe i czasem bywa tak, że patrzę na ich losy przez pryzmat własnych doświadczeń, spostrzeżeń. Mam nadzieję natomiast, że czytelnicy odnajdą w losach Stanisława, Grzegorza czy Justyny odzwierciedlenie osobistych przeżyć i będą im kibicować. Pierwsze recenzje powieści wskazują, że tak jest i to mnie bardzo cieszy.

czy Google Maps. Do domu dzwoniło się raz w tygodniu z karty zdrapki, stojąc w kolejce do budki. Założenie konta w banku było sporym ryzykiem, a pozwolenia na pracę były na wagę złota i nie zawsze pochodziły z legalnych źródeł… Ale kto nie ryzykuje, nie pije szampana! Byłam wtedy młoda i mogłam góry przenosić. Kiedy dziś wspominam niektóre z moich poczynań, sytuacje, w których się znalazłam czy niebezpieczeństwa o jakie się otarłam, to włos jeży mi się na głowie. Ale cóż, do odważnych świat należy, prawda? Londyn na początku mnie rozczarował. Przez te 22 lata przeszłam przez różne fazy mojej relacji z emigracją. Był czas, kiedy wręcz nienawidziłam tego miasta i nawet przez chwilę rozważałam powrót do ojczyzny. Jednak w miarę upływu lat, zmian jakie zachodziły polepszały

To historia Stanisława (wdowca i ojca), który wyrusza w ślad za dorosłym synem, z którym jest w konflikcie, do Londynu. Tym samym doświadcza wielu sytuacji, w których (jak myślę) większość z nas się odnajdzie

Jak wygląda twoja przygoda z Londynem?

Moja emigracyjna podróż rozpoczęła się 22 lata temu. Miałam wyjechać do USA, ale ostatecznie pozostałam w Londynie, gdzie mieszkam do dziś. Kiedy tu przyjechałam w czerwcu 1999 roku, było to zupełnie inne miasto, niż jest teraz. Pierwsze lata były ciężkie, wiadomo: Polska nie należała jeszcze do Unii Europejskiej i nasze możliwości były mocno ograniczone. Trzeba było sobie radzić w imię zasady „Polak potrafi”. Robiłam różne rzeczy, zupełnie niezwiązane z moim zawodem. Pracowałam za barem, w hotelu, przy bankietach, wyścigach konnych, a nawet serwowałam kolację w parlamencie czy na rozdaniu nagród filmowych BAFTA! Były to czasy pełne niepewności i niepokoju, ale jednocześnie ekscytujące i na pewno niezapomniane. Trzeba pamiętać, że nie było wtedy smartfonów, internetu

moją życiową sytuację, z czasem też otworzyły się nowe możliwości. Ukończyłam studia, podjęłam pracę w zawodzie, zapoznałam się z systemem kraju, w którym żyję. Myślę, że sprawnie ominęłam kłody, które życie rzuciło mi pod nogi, a nawet zrobiłam z nich użytek. Londyn dał mi wiele dobrego i złego. Obdarzyłam go miłością, jaką czuję do swojego rodzinnego Mikołowa. Dał mi porządnie w kość, ale jednocześnie nauczył, jak żyć, być tolerancyjnym i czerpać z życia pełnymi garściami. To tutaj urodziły się moje dzieci. Tu jest mój dom, praca, codzienność… Myślę, że jako emigranci zyskujemy drugą tożsamość, dostajemy drugą szansę i tylko od nas zależy, jak ją wykorzystamy. Moi bohaterowie też dostali taką szansę. Czy ją wykorzystali, pozostawiam ocenie czytelników.

Od jak dawna zajmujesz się pisaniem?

(Śmieje się) To jest chyba pytanie, na które większość pisarzy najmniej chętnie odpowiada. Ale niech będzie… Podobno, kiedy miałam 7 lat, pisałam wiersze. Niestety, nie zachował się żaden z nich. Potem, na studiach, zafascynowało mnie tłumaczenie prozy i kiedy postanowiłam poważnie zająć się pisaniem, zdecydowałam się też podszkolić w tej kwestii. Ukończyłam kilka kursów pisarskich tutaj w Wielkiej Brytanii oraz zdalnie w Polsce i w 2017 roku zaczęłam pisać „Po każdej burzy świeci słońce”. Pisanie jest dla mnie tym, czym dla sportowca codzienny trening. Stało się integralną częścią mojego dnia i kiedy kończę jeden projekt, natychmiast rozglądam się za następnym. Bywa też tak, że mam ich kilka naraz. W zeszłym roku, kiedy kończyłam

powieść, jednocześnie publikowałam opowiadania w antologiach oraz w magazynie „Śląsk”. Myślę, że fakt mojej emigracji w dużej mierze przyczynił się do wyrażenia siebie właśnie poprzez pisanie. Fascynuje mnie nie tylko samo pisanie, ale też proces powstawania książki. Obecnie, w „produkcję” mojej powieści zaangażowanych jest sporo osób oraz instytucji. Są to redaktorzy, korektorzy, graficy oraz moi patroni medialni: „Cooltura”, radio Full FM, portal „Na kanapie”, a także blogerzy Nietypowy Londyn, Wyzwanie Zaczytanie, Przyroda z książką i Beti czyta. Książkę swoim patronatem objęła też fundacja La Strada (z racji tematyki, jaką poruszam w powieści – handel ludźmi), przez co zostanie jej przekazana część zysków ze sprzedaży.


24 |

14 października 2021 | Nº 917 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Przedstawiamy państwu cykl, w którym promujemy wyróżniające się ponadprzeciętną działalnością kulturalną osoby. Ludzi, którzy swoim postępowaniem dają przykład innym. „Medal okolicznościowy >>oGródek Poezji<< jest podziękowaniem za pracę na rzecz rozwoju twórczości poetyckiej. Poezja to nasz świat. Współtwórzmy go i cieszmy się nim. Medal upamiętnia poetkę Barbarę Jurkowską-Nawrocką. Jest ona wzorem i inspiracją”.

Teresa Radziewicz

we wnętrze słowa wytwarza więź i jest to więź ważna. Wspominam w tym momencie portale poetyckie, takie jak poezja-polska.pl czy nieszuflada.pl, gdzie poznawałam poetów/poetki – do tej pory łączy nas jakiś rodzaj bliskości, czasem nawet przyjaźń. Relacje. I jednak inne wydają mi się relacje między poetami, a inne między poetą/poetką a czytelnikiem. Są jednakowo ważne, ale inne. W pierwszym przypadku bardziej opierają się na wzajemnym wsparciu, jakimś współrozumieniu tworzenia. A relacja z czytelnikami ma wiele z dawania siebie. I kiedy czuje się zrozumienie, kiedy mój wiersz rezonuje w słuchających, to jest to niezwykłe uczucie. I chyba tego poeci pragną, by czytelnik stawał się rezonatorem. l Poezja nie jest twoim zawodem. A czy może nim być?

To złożone pytanie, którego do końca nie rozumiem. Czy chodzi o możliwość zarabiania na życie poezją? Czy stan, w którym zajmuję się tylko pisaniem wierszy? O tak, chciałabym mieć luksus utrzymywania się z poezji. Ale pod jednym warunkiem – bym nie musiała czuć się zmuszona do pisania tyle i tego, co zamawialiby inni. Czyli móc się utrzymać z poezji, ale pisać to, co chcę i ile chcę. Żadnych wierszy na akord! I z drugiej strony – trwanie w słowie i tylko w słowie mogłoby stać się swego rodzaju klatką. Chyba bardzo potrzebne jest wychodzenie do różnych światów, poznawanie ich, doświadczanie.

(Adam Siemieńczyk) l Czym jest dla ciebie poezja? Czy jej funkcje się zmieniają? Czy jest to zapis świata, czy sposób z nim komunikacji?

Mnóstwo ważnych pytań jednocześnie. Spróbuję odpowiedzieć po kolei. Po pierwsze, gdyby pytanie brzmiało: „czym jest poezja?”, byłoby znacznie łatwiejsze. Można by było wówczas do różnych mądrych teorii czy wywodów się odwołać i ukryć za cudzymi słowami. Ten dodatek „dla ciebie” zmusza więc mnie do pewnego odsłonięcia się, co nigdy łatwe nie jest. Więc „dla mnie” poezja jest pewnym stanem, gdy widzi i czuje się więcej. Poezja jest słowem, ale jednocześnie tym, co się skrywa za słowem, niepoznawalne do końca. Jest wieczną tajemnicą. Po drugie – tak, poezja może być dla każdego człowieka czymś nieco innym, ale także dla tej samej osoby w różnym czasie, w różnych sytuacjach, w różnych swoich odsłonach może przyjmować inne role, inaczej być odczytywana. I po trzecie – jest i zapisem świata, rzeczywistości różnorodnej, często bolesnej, trudnej, ale i próbą komunikowania się, powiedzenia tego, co jest ważne, czym chcę się podzielić z człowiekiem.

l

l

W ciągu naszej znajomości widzieliśmy się dwa razy. Pewnie zobaczymy się jeszcze kilka razy do końca naszego życia. Osobiście mam poczucie, że istnieje jakaś poetycka więź i jest ona ważna. Czym dla ciebie jest relacja poetkapoeta, poetka-czytelnik? l

Z pewnością czytanie wierszy, mówienie o tych wierszach, wchodzenie

Emigracja. Czym jest dla ciebie?

Emigracja… Chyba bywa poszukiwaniem, ale i koniecznością. Jest też jakimś znakiem czasu, formą wędrówek ludów, szukaniem na nowo swojego miejsca w świecie. Od dziecka jestem związana z jednym miejscem, ale niejednokrotnie zadawałam sobie pytania: a gdybym urodziła się gdzie indziej?; a gdybym musiała zmienić miejsce mojego życia?; a gdybym potrzebowała wyjechać gdzieś daleko? Trudno mi mówić o emigracji, ponieważ patrzę na nią z zewnątrz, poznaję poprzez doświadczenia innych i wydaje mi się, że są to trudne doświadczenia.

A

utorka sześciu książek poetyckich. Trzykrotnie nominowana do nagrody głównej Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. J. Bierezina (nagroda publiczności w 2008). Za debiutancką „lewą stronę” (Łódź 2009) otrzymała Literacką Nagroda Prezydenta Miasta Białegostoku

im. W. Kazaneckiego), laureatka Nagrody Orfeusz Mazurski za tom „ś” (Białystok 2020). Redaktorka działu poezji w piśmie Wydziału Filologicznego Uniwersytetu w Białymstoku „Próby”, członek Literackiej Rady Redakcyjnej serii Białostocka Kolekcja Filologiczna Instytutu Filologicznego UwB.

Jakie masz teraz plany?

W planach mam pisanie. Wciąż pracuję nad opowiadaniami – być może pojawią się w przyszłości w druku. Powoli też kształtuje się kolejny tom wierszy. Zajmuję się też odrobinę pracą krytyczno-literacką. Czyli czytam poezję i o niej od czasu do czasu piszę. Nie spieszę się, nie poganiam sama siebie. Daję czas słowom.

Aut. Adam Siemieńczyk


| 25

| Nº 917 | 14 października 2021

TOP 20 Lista przebojów Radia PRL

Słuchaj w każdy piątek

od 17:00

Prowadzi Grzegorz

Albrycht

Lista pod specjalnym nadzorem Notowanie nr 3004, 8 października 2021 1. Elton John/ Dua Lipa :: Cold Heart (4) 2. Tiësto & Karol G :: Don’t Be Shy (3) 3. Ed Sheeran :: Shivers (5) 4. Clean Bandit/Topic :: Drive (8) 5. BARANOVSKI :: Tęskno mi do Gwiazd (9) 6. Camila Cabello :: Don’t Go Yet (10) 7. Dua Lipa :: Love Again (1) 8. Lil Nas X :: THATS WHAT I WANT (15) 9. Ed Sheeran :: Bad Habits (12) 10. Shawn Mendes /Tainy :: Summer Of Love (2) 11. The Kid LAROI/ Justin Bieber :: Stay (6) 12. Natti Natasha/ Becky G :: Ram Pam Pam (17) 13. Dawid Kwiatkowski :: Proste (7) 14. Anne-Marie/Little Mix :: Kiss My (Uh Oh) (10)

15. Cleo :: Na Fali (16) 16. Coldplay/BTS :: My Universe (N) 17. Roksana Wegiel :: Kanaryjski (N) 18. Męskie Granie 2021 :: I Ciebie też, bardzo (13) 19. BTS :: Butter (9) 20. Bob Sinclar :: We Could Be Dancing (14)

POCZEKALNIA

1. Krzysztof Zalewski :: Ptaki 2. The Weeknd :: Take My Breath 3. Anastazja Maciąg :: Temat o Tobie 4. Ray BLK/Stefflon Don :: Over You 5. Purple Disco Machine/Eyelar :: Dopamine 6. Feel :: Lubię Na Ciebie Patrzeć 7. Jonas Brothers :: Who’s In Your Head 8. Whitney Houston/Clean Bandit :: How Will I Know

Najlepsza polska muzyka


26 |

14 października 2021 | Nº 917 |

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London


| 27

| Nº 917 | 14 października 2021 Dr Jacek Kornak j.kornak@cooltura.co.uk

Powrót opery Opera jest jedną z tych sztuk scenicznych, która wymaga największego nakładu środków oraz czasu na jej przygotowanie. Nic dziwnego, że podczas pandemii, gdy mniejsze teatry wciąż grały dla publiczności online, te operowe były zamknięte. Dopiero teraz, po prawie półtorarocznej przerwie, najważniejsze z nich otworzyły drzwi dla publiczności i artystów.

G

ran Teatre del Liceu to jedna z najważniejszych historycznie instytucji kulturalnych w Europie. Niedawno przedstawieniem „Ariadne auf Naxos” Richarda Straussa Liceu zainaugurował swój jubileuszowy 175. sezon. „Ariadne” to dzieło niezwykłe. Słychać tutaj wpływy Mozarta, choć pojawiają się też echa Wagnera, a nawet Schuberta. Muzyka Straussa czaruje lekkością, ale niejako nieustannie oscyluje między powagą a parodią. Poetyckie, wieloznaczne libretto napisał Hugo von Hofmannsthal. Od strony scenicznej operę Straussa przygotowała brytyjska feministka Katie Mitchell. Ukazuje ona współczesne kobiety stojące przed życiowymi wyborami; uczą się życia i tracą naiwne iluzje; a opowieść o tym przedstawiona jest przez Mitchell w sposób stylowy i wizualnie pociągający. Symphony Orchestra of the Gran Teatre del Liceu poprowadził Josep Pons.

Eva-Zaïcik-©Simon-Gosselin

Jego interpretacja była spójna, charakteryzowała się lekkością i świetnym wyczuciem rytmów. Tytułową rolę wykonała Miina-Liisa Värelä. Jej interpretacja była kompetentna. Głos miał wyraziste i dramatyczne brzmienie, choć chwilami jego emisja była dość nierówna. Samantha Hankey wykonałą partię kompozytora. Jej śpiew był najjaśniejszą stroną przedstawienia. Śpiewaczka imponowała idealną techniką oraz czystym brzmieniem o klarownej barwie. Elena Sancho Pereg naturalnie wykonała niezwykle trudną rolę Zer-

binetty. Nikolai Schukoff jako Bacchus był technicznie bardzo dobry, choć jego barwa głosu brzmiała dość ostro. Odtwórca roli Harlequina (Benjamin Appl) oczarował publiczność pięknym wokalem o lirycznej barwie. Nowy sezon otworzyła właśnie Opera de Lille. Pierwszą produkcją na jej scenie jest zapomniane, a dzięki hiszpańskiej grupie teatralnej La Fura dels Baus na czele z reżyserem Àlexem Ollé przywrócone do życia, dzieło francuskiego kompozytora z okresu baroku André Cam-

pra: „Idoménée”. Oparte na mitologicznych motywach jest jedną z pobocznych historii związanych z wojną trojańską, przedstawiającą dość schematycznie opowieść o zazdrości i szaleństwie. Àlex Ollé, poprzez odarcie opery z fasadowej koturnowości, ukazuje to, co w micie uniwersalne. Jego przedstawienie usytuowane jest na granicy podświadomości, gdzie przenikają się obrazy z przeszłości, lęki i pragnienia. Za sprawą muzyki André Campry opowiada o tożsamości i transgresji. Współczesną choreografię, która jest kampowa, ekscentryczna, a zarazem nawiązuje do francuskiego baroku, stworzył Martin Harriague. „Idoménée” z niesamowitą energią wykonała Le Concert d’Astrée pod batutą Emmanuelle Haïm (brzmiało to świeżo i mieniło się od rytmów oraz barw). Tytułową rolę wykonał Tassis Christoyannis, a jego głos miał naturalne brzmienie i imponował świetnym frazowaniem. W rolę Idamante wcielił się Samuel Boden. Wokal śpiewaka urzekał jedwabistą barwą oraz precyzyjną techniką wokalną. Hélène Carpentier jako Elektra dała popis żywiołowej wokalnej ekspresji. Brawa należą się również Evie Zaïcik, która w subtelny sposób wykonała rolę Venus. Opera de Lille udowodniła tą produkcją, że nie obawia się wyzwań, a odpowiedzialność, z jaką podeszła do „Idoménée” przywróciła tę perłę baroku do życia.


28 |

Untitled-3 1

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

14 października 2021 | Nº 917 |

07.11.2019 09:58:08


| Nº 917 | 14 października 2021

TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

| 29

Pomoc innym wyzwala we mnie pozytywną energię Dariusz A. Zeller

Paweł Jurgielewicz Jestem mężem i ojcem. Uwielbiam aktywnie spędzać czas i odkrywać nowe miejsca. Sport to moja pasja. Twardo stąpam po ziemi, wyznaczając sobie nowe cele.

Spędziłem z przyjaciółmi. 

Na Wyspach zajmuję się:

Na co dzień pracuję w firmie Gb Liners jako główny magazynier. Oprócz tego jestem właścicielem młodzieżowego klubu piłkarskiego Lightning London FC. 

Moją pasją jest:

Na pewno najważniejszą rolę w moim życiu odgrywa sport. Chciałbym go promować poprzez klub piłkarski, którego jestem założycielem.

Osoby, które podziwiam:

Michael Jordan, Pele, Jan Paweł II.  Życie na Wyspach Brytyjskich lubię za:

Wielokulturowość i dostępność wszystkiego. 

Co chciałbym w tym osiągnąć?

Pomagam innym, ponieważ:

Sprawia mi to przyjemność. Pomoc innym wyzwala we mnie pozytywną energię i dodaje sił w codziennym życiu.

Sport, kino, książki i podróże. 

Moim celem jest:

Kształcenie i rozwijanie się w różnych dziedzinach życia. 

Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich: 

Za swój sukces uważam:

Mam kochaną żonę i córkę, więc na pewno rodzina. Jest dla mnie ważne, by mieć przy sobie osoby, które wspierają mnie w złych i dobrych chwilach.

Jeśli nie Wyspy Brytyjskie, to:

To miejsce, w którym nie brakuje słońca.


30 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

14 października 2021 | Nº 917 |


Katarzyna Goliszek

Mówię po angielsku

nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Otworzyć swoje serce

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

Bare your heart / soul = to tell someone your secret thoughts and feelings. =

Otworzyć swoją duszę, otworzyć swoje serce, otworzyć się przed kimś i wyjawić swoje tajemnice lub uczucia.

1

Honestly, I couldn’t keep things to myself any longer, and that’s why I decided to bare my heart to Agnes, who is my best friend.

=

Szczerze mówiąc, nie mogłam dłużej trzymać tego dla siebie, dlatego postanowiłam wyjawić swoje tajemnice Agnieszce, która jest moją najlepszą przyjaciółką.

If I were you, I certainly would never bare my soul to them as I don’t trust them at all.

=

Na twoim miejscu z pewnością nigdy nie wyjawiłabym im swoich tajemnic, ponieważ w ogóle im nie ufam.

Do you know Greg so well that you can trust him and bare your heart to him?

=

Czy znasz Grzegorza tak dobrze, że możesz mu zaufać i wyjawić mu swoje tajemnice?

I prefer to keep things to myself rather than bare my soul to anybody.

=

Wolę zachować rzeczy dla siebie, niż wyjawić swoje tajemnice komukolwiek.

Beat a (hasty) retreat = to run away from a dangerous or unpleasant situation. =

When they saw us walking in their direction, they beat a hasty retreat. Hannah beat a hasty retreat when she spotted us. We didn’t know why she had done that. Would you beat a hasty retreat if you saw your ex-wife in the street one day? When the horrible downpour started, we beat a hasty retreat home.

=

Kiedy oni zobaczyli nas idących w ich kierunku, pospiesznie się wycofali.

=

Hannah szybko się wycofała, kiedy nas zauważyła. Nie wiedzieliśmy, dlaczego to zrobiła.

=

Czy uciekłbyś szybko, gdybyś pewnego dnia zobaczył swoją byłą żonę na ulicy?

=

Kiedy zaczęła się straszna ulewa, pośpiesznie uciekaliśmy do domu.

Wycofać się w pośpiechu z niebezpiecznej lub nieprzyjemnej sytuacji, szybko uciekać.

2


32 |

14 października 2021 | Nº 917 | Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Cambridge - nie tylko uniwersytet

CAMBRIDGE UNIVERSITY AND KINGS COLLEGE CHAPEL

Jak pisałem przed tygodniem, z racji rozpoczętego nowego roku akademickiego warto wybrać się na wędrówkę śladami najbardziej znanych uczelni i miast, w których się one znajdują. Pośród wielu powszechnie uznanych tego typu placówek dwie są szczególne - Oksford i Cambridge. A skoro pierwsze z nich mieliśmy przyjemność już poznać, pora na stolicę hrabstwa Cambridgeshire.

M

iasto oraz dystrykt połozony we wschodniej Anglii nad rzeką Cam, 80km na p ółno cny wschód od Londynu znane jest przede wszystkim z drugiego po oksfordzkim - najstarszego uniwersytetu w Anglii. Niewielu jednak zapewne wie, iż to tam rozegrano… pierwszy w historii mecz piłki nożnej oraz właśnie tam ustalono pierwsze zasady gry w football. W 875 roku tereny obecnego Cambridge i Cambridgeshire zaznały podboju wikingów, co wpłynęło wbrew pozorom pozytywnie na rozwoj istniejącej już wcześniej osady w związku ze wzmożonym handlem i działalnością ówczesnego portu. Następnie Saksonowie uzyskali panowanie na tym terenie i pomiędzy 1000 i 1050 roku zbudowali St Benet’s Church, mennicę oraz… dom handlowy. Pierwszy zamek na terenie obecnego Cambridge wybudowano na Castle

ŚREDNIOWIECZNE WITRAŻE ORAZ SKLEPIENIE KING’S COLLEGE CHAPEL

Hill w 1068 roku, czyli raptem dwa lata po podbiciu Anglii przez Williama Zdobywcę. Niezwykle istotną datą w historii miasta jest rok 1209. Wówczas to część studentów uniwersytetu w Oksfordzie uciekając przed nieskrywaną wrogością jego mieszkańców wpłynęła na założenie drugiego uniwersytetu na terenie Anglii. Uniwersytetu, który po dziś dzień będzie

TRINITY COLLEGE, BUDYNEK BIBLIOTEKI


MIEJSCE NA WEEKEND |

| Nº 917 | 14 października 2021

| 33

MOST CLARE

MOST MATEMATYCZNY wizytówką miasta na bez mała cały świat. Warto przy tym nadmienić, iż najstarszą częścią uczelni, którą można podziwiać także dziś, jest powstały w 1284 roku Peterhouse. W roku 1446 zadecydowano o budowie najbardziej charakterystycznej budowli Cambridge – King’s College Chapel, którego budowę ukończono w 1515 roku, już za panowania króla Henryka VIII.

WARTO ZOBACZYĆ:

XIX-wieczna rewolucja gospodarcza wpłynęła na wzmożony rozwój wielu brytyjskich miast i nie ominęło to również Cambridge. Ów rozwój nie mógłby być też tak gwałtowny bez linii kolejowej. Pierwsza z nich, należąca do Great Eastern powstała w 1845 roku i prowadziła z Londynu do Norwich. Okres II wojny światowej, w porównaniu do wielu innych miast brytyjskich, okazał się dość szczęśliwy. Miasto niewiele ucierpiało w wyniku bombardowań niemieckich. Nawet mimo tego, iż to właśnie w Cambridge mieściło się cen-

l University of Cambridge l Great St Mary’s Church – kościół

będący symbolicznym, a także fizycznym środkiem uniwersytetu. l King’s College Chapel – kaplica przy King’s College. Wewnątrz kaplicy znajduje się największe na świecie sklepienie wachlarzowe oraz średniowieczne witraże l St John’s College oraz Trinity College l King’s Parade – historyczna ulica w centrum miasta l Gonville and Caius College – słynne bramy łączące kolejne dziedzińce, z najbardziej znaną Bramą Zaszczytu (Gate of Honour) l Historyczny St Benet’s Church l C ambridge University Press – działające od 1584 roku najstarsze wydawnictwo na świecie l Backs – malownicze tyły kolegiów położone nad rzeką Cam l Mosty nad rzeką Cam: Most Matematyczny, Most Westchnień i Most Clare l Museum of Cambridge l Fitzwilliam Museum

trum szkoleniowe R.A.F. Co ciekawe, to właśnie w miejscowym Trinity College w roku 1944 obyło się tajne posiedzenie, na którym uzgodniono szczegóły alianckiej inwazji na Niemcy. W związku z całą przebogatą historią miasta znamiennym jest fakt, iż Cambridge – za swoją historię i ekonomiczny wkład w rrozwój królestwa – prawa miejskie otrzymał dopiero w roku… 1951! Obecnie stolica hrabstwa Cambridgeshire jest prężnie działającym ośrodkiem turystycznym, przemysłowym i – oczywiście – naukowym.

GREAT ST MARY’S CHURCH

KING’S COLLEGE CHAPEL

MOST WESTCHNIEŃ Oprócz Cambridge University, w mieście funkcjonuje także Anglia Ruskin University, a obie uczelnie mają w sumie ponad 50 tys. studentów! Poza wszystkim jednak Cambridge jest miastem niezwykle atrakcyjnym turystycznie. Natłok zabytków kultury z rozmaitych okresów architektonicznych powoduje, iż miasto regularnie znajduje się na liście najładniejszych miast świata wg „Forbesa”. Jest to z pewnością dobra i skuteczna reklama miejsca, do ktorego warto wybrać się będąc w Wielkiej Brytanii.

FITZWILLIAM MUSEUM

HISTORYCZNY BAZAR

ST JOHN’S COLLEGE ORAZ TRINITY COLLEGE


34 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

14 października 2021 | Nº 917 |


| 35

| Nº 917 | 14 października 2021 Króliś doświadczalny kroolinaria.pl Tik Tok: tiktok.com/@kroolinaria.pl YT: Kroolinaria email: krolik@kroolinaria.pl

Ciasto mocno kawowe

K

awa, kaweczka, kawunia. Kojarzycie taki memik, co śmiga w przestworzach neta, że dobrze walnąć kawkę z rana? Zawsze, jak myślę o kawie, to przypomina mi się ten zabawny memik. No bo to oczywista oczywistość, że dobrze walnąć kaweczkę. Choć nie tylko z rańca, ale też po południu, jak wam się po robocie powieki schodzą i nawet zapałki nie pomagają, żeby je utrzymać otwarte. Walnięcie kawki zapewni wam kopa na resztę dnia. Możecie też walnąć Królisia (doświadczalnego), jak wam się akurat nawinie ze swoimi pretensjami do całego świata, ale to za dużo zachodu jest i „ronczka” może wam się zwichnąć od takiego wysiłku. Dajcie se spokój z waleniem Królisia… nie szkoda wam rączki? A teraz do tej kaweczki dodajcie jeszcze rozpustne szaleństwo w postaci mocno kawowego ciasta. Ciasto zajefajnie smakuje z kawą. Upieczone ciasto dziabiecie szpikulcem lub widelcem (takie zastępstwo laleczki voodoo). Dziabiąc wyobrażacie sobie Królisia i w try miga macie ciasto przygotowane pod sosik kawowy. Tym sosikiem suto polewacie ciasto, żeby ten sosik nasączył całe ciasto. Potem jeszcze na koniec jako wisienkę na torcie robicie

Sos kawowy

3 łyżki kawy rozpuszczalnej l 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej l 3 łyżeczki cukru l 1 łyżka masła l 1 szklanka wody l

Polewa kawowa

1/2 szklanki cukru pudru l 3 łyżeczki kawy rozpuszczalnej l 3 łyżeczki słodkiej śmietanki do sosów l

Ciasto kawowe

polewę kawową i nią polewacie całość. Mnie to ciasto przypomina w smaku takie obłędne cukiereczki mocy o nazwie kopiko. Kto pamięta łapka w górę. Cukiereczek był mały, ale wariat. Taka esencja kawy. Z tym ciastem jest podobnie. Jeśli lubicie kawę, to pokochacie to ciasto. Ciasto mocno kawowe poleca się na weekendzik. Jesteś tego warta.

Ciasto mocno kawowe

1 1/2 szklanki mąki pszennej 1 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia l 1 szklanka cukru l 9 łyżek kawy rozpuszczalnej l szczypta soli l 3 duże jajka l 180 g miękkiego masła l 3/4 szklanki mleka l l

Kawę zalać gorącym mlekiem i odstawić do całkowitego wystudzenia. Bardzo miękkie masło utrzeć z cukrem na puszystą, jasną masę. Nie przerywając ucierania zacząć dodawać po jednym jajku. Następnie dodać połowę mąki i proszek do pieczenia. Wymieszać. Dodać wystudzoną kawę i ucierać chwilkę. Może się zdarzyć, że masa po dodaniu kawy będzie wyglądać na zważoną, ale nie należy się tym przejmować. Dodać drugą część mąki i wymieszać. Ciasto przełożyć do keksówki (wym.

12 cm szerokość/26 cm długość/7 cm wysokość) wysmarowanej miękkim masłem i posypanej bułką tartą. Wstawić do piekarnika nagrzanego do 170°C. Pieczemy przez około 45 – 60 minut, do tzw. “suchego patyczka”.

Sos kawowy

Wodę zagotować. W rondelku wymieszać wrzątek z kawą rozpuszczalną. Mąkę ziemniaczaną zalać niewielką ilością zimnej wody i rozkłócić do otrzymania zawiesiny. Do gorącej kawy powoli dodać mąkę i energicznie rozmieszać. Dodać cukier i masło, chwilę pogotować. Ściągnąć z gazu. Wystudzone ciasto ponakłuwać szpikulcem lub widelcem i polać sosem kawowym, tak żeby wpłynął do środka ciasta.

Polewa kawowa

Na koniec przygotować polewę kawową. Podgrzać lekko śmietankę i wymieszać z kawą. Dodać cukier puder i utrzeć na gładką polewę. Przygotowaną polewą polać ciasto kawowe.


36 |

| COOLINARIA

14 października 2021 | Nº 917 |

Kotlety drobiowe z suszonymi pomidorami

J

est niedziela, za oknem niesamowicie pada deszcz. Pogoda z serii, że nawet psa by na dwór nie wypuścił, ale jeśli macie Królisia doświadczalnego to jak najbardziej można, powiedziałabym nawet, że trzeba. Niech się wykica, popływa w kałużach, przewietrzy móżdżek. Jak wróci z dworku, to będzie tak ścierany życiem, że będzie zbyt zmęczony na przywalajki. Wracając do aury, za oknem Armagedon, w domu z Królisiem Armagedon, więc pora podarować sobie odrobinę luksusu i przygotować coś, co podniesie was na duchu. W roli dania podnoszącego morale soczyste kotleciki z mielonego indyka wzbogacone suszonymi pomidorami. No niebo w gębie! Do tego góra ziemniaczków tłuczonych z masełkiem i słodką śmietanką, jakieś warzywka, żeby Króliś nie zszedł na zawał, że takie niezdrowe żarcie serwujecie. Jeśli nadal wnosi jakieś reklamacje, wypychacie nogą za drzwi, na deszczyk i po kilku minutach zza drzwi słyszycie obietnice poprawy i żywiołowo wyrażoną chęć wylizania nawet patelni po kotlecikach. Kotleciki naprawdę paluszki lizać!

PRZEPIS

500 g mielonego mięsa z indyka 1 średnia cebula  8 pomidorów suszonych ze słoika poszatkowanych na mniejsze kawałki  1/4 szklanki mleka  1 bułka pszenna  olej do smażenia  

1 łyżeczka przypraw tj. słodka papryka, gałka muszkatołowa, kumin rzymski, oregano  pieprz czarny  sól  2 ząbki czosnku przeciśnięte przez praskę  1 żółtko  mąka do obtaczania Podgrzanym mlekiem zalać bułkę i odstawić do namoczenia. Po 10 min. dobrze odsączyć nadmiar płynu. Bułkę połączyć mięsem i suszonymi pomidorami. Na tarce, na drobnym oczkach zetrzeć cebulę i dodać do reszty składników. Dorzucić przyprawy, czosnek i żółtko. Bardzo dokładnie wymieszać. Formować niewielkie kotleciki, które następnie obtaczać w mące. Smażyć na niewielkiej ilości mocno rozgrzanego oleju, z obydwu stron na złoty kolor. 

Ja jestem Króliś doświadczalny… Znany jako ja jestem macho, niech kobiety mi wybaczo, niech płaczo. Tu znajdziesz lekcje gotowania na żarcie z efektem WOW. kroolinaria.pl Nauczę cię jak gotować, by osobie, która skradła twoje zimne serce, urwało cztery litery z wrażenia. Sekretarka Królisia: Konefka (Ewa Dzieciątkowska) 07759874338


| Nº 917 | 14 października 2021

LETNIE DANIE |

Prowadzisz firmę w Anglii? Potrzebujesz porady dobrego adwokata? Zależy Ci na dobrym rezultacie?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD CORPORATE Kompleksowe usługi prawne dla firm. IMD Corporate według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.imdcorporate.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Corporate! Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji. Sprawdź również nasze usługi dla osób prywatnych.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

IMD Corporate jest nazwą handlową IMD Solicitors LLP. Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

| 37


38 |

14 października 2021 | Nº 917 | Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Wpływ diety na nadpobudliwość (ADHD) Trudności z koncentracją, impulsywność, nadmierna energia i niezdolność do siedzenia w miejscu, to jedne z najczęstszych objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD).


zdrowie |

| Nº 917 | 14 października 2021

L

iczba dzieci, u których zdiagnozowano ADHD, stale rośnie. ADHD ma trzy główne podtypy: hiperaktywno-impulsywny, nieuważny i połączony hiperaktywno-impulsywny i nieuważny.

Kiedy pojawiają się objawy ADHD?

Chociaż objawy często pojawiają się w wieku około 7 lat, ADHD może pojawić się w dowolnym momencie w okresie dojrzewania i później. Nieleczone objawy ADHD u dzieci powodują destrukcyjne zachowanie w domu i szkole. Skuteczne leczenie polega raczej na zidentyfikowaniu najlepszych sposobów na zmniejszenie niepokoju oraz zwiększenie koncentracji i skupienia przy jednoczesnym zmniejszeniu stresu i niepokoju, które często mu towarzyszą. ADHD wiąże się z niższą funkcją poznawczą w zakresie uwagi i pamięci, szczególnie gdy występują również objawy depresji. Na szczęście istnieje sposób na złagodzenie wielu objawów ADHD. Naturalne środki obejmują suplementy, zdrową dietę i zmiany stylu życia, które mogą pomóc złagodzić wyniszczające objawy. Dzisiaj skupimy się na diecie, a za tydzień opowiem o wspomagających suplementach i o niezbędnych zmianach w stylu życia.

Objawy ADHD

Powinniśmy zdawać sobie sprawę z tego, że dieta, środowisko i inne czynniki wpływają na ADHD w lepszy lub gorszy sposób. Lista objawów ADHD jest długa i warto się jej przyjrzeć. Osoba z ADHD wykazuje: l niezdolność do siedzenia w miejscu, l znudzenie i rozproszenie, l brak zdolności do słuchania i przetwarzania tego, co zostało powiedziane, l trudności w przestrzeganiu nawet podstawowych instrukcji, l skłonność do gubienia przedmiotów, l nieskoordynowana, szybka mowa, l trudności w wykonywaniu zadań l nieefektywne umiejętności organizacyjne l niecierpliwość l ogólny niepokój l lęk l b ezsenność l duże i częste wahania emocjonalne l niska tolerancja ludzi, sytuacji i otoczenia l skłonności do gniewu

Przyczyny ADHD

Badania wykazują szereg możliwych przyczyn i powiązań zarówno z zachowaniem i środowiskiem matki, jak i dietą oraz środowiskiem dziecka.

Palenie

Palenie przez matkę w czasie ciąży wiąże się z rozwojem ADHD, oraz palenie przez któregokolwiek z rodziców po urodzeniu może być powiązane z ADHD u dzieci. Narażenie we wczesnym okresie życia na ołów i inne chemikalia może również powodować ADHD.

Pokarmy, które łagodzą objawy ADHD Zrównoważona dieta ma korzystny wpływ na objawy ADHD. Aby przejść na dietę osłabiającą ADHD, należy unikać wyżej wymienionych produktów spożywczych i przetworzonej żywności.

Żywność wysokobiałkowa

Posiłki wysokobiałkowe, które zawierają czyste źródła białka takie jak ekologiczna wołowina, kurczak z wolnego wybiegu, jaja, ryby złowionych na wolności i surowy nabiału, powinny znajdować się w mu osób z ADHD.

Pokarmy bogate w witaminy z grupy B

Witamina B-6 jest niezbędna do funkcjonowania mózgu, w tym do produkcji dopaminy i serotoniny. Pokarmy bogate w witaminę B-6 są smaczne i łatwe do włączenia do diety ADHD. Tuńczyk i łosoś dziko łowione, kurczak z wolnego wybiegu i pierś z indyka, wołowina (ekologiczna!), banany, gotowany szpinak,

Dieta

Dieta wykazuje powiązania z ADHD. Szczególnie wiąże się to z chemicznymi dodatkami do żywności, pszenicą, rafinowanym cukrem, alergiami pokarmowymi i sztucznymi słodzikami. Jednym z najbardziej obiecujących rozwiązań dla ADHD są niskocukrowe i nisko zapalne diety.

słodkie ziemniaki, orzechy laskowe i warzywa liściaste trafiają na szczyt listy.

Żywność bogata w żelazo

Niski poziom żelaza wiąże się ze zmęczeniem, słabą koncentracją, drażliwością, słabą pamięcią, osłabieniem mięśni i zespołem nieszczelnego jelita. Spożywanie diety bogatej w żywność o wysokiej zawartości żelaza jest istotną częścią skutecznej strategii żywieniowej dla ADHD. Pokarmy bogate w żelazo obejmują wątrobę i steki z wołowe (ekologiczne!), fasolę, szpinak, boćwinę i żółtka jaj.

Drób z wolnego wybiegu

Pokarmy bogate w probiotyki

Kefir, kiszona kapusta, kimchi i inne wysoko probiotyczne pokarmy powinny stanowić centralną część diety na ADHD.

Jajka

Jajka to świetny sposób na włączenie wysokiej jakości białka do diety ADHD. Każde jajko zawiera 7 gramów białka, ale jest również wypełnione niezbędnymi aminokwasami i kwasami tłuszczowymi omega-3. Kupujmy lokalne, ekologiczne jaja.

Niezbędny aminokwas, tryptofan, pomaga organizmowi w syntezie białek i wspiera prawidłowy poziom serotoniny. U wielu osób cierpiących na ADHD wskazane są zaburzenia równowagi w poziomie serotoniny. Dodatkowo serotonina jest związana z kontrolą impulsów i agresją, dwoma objawami ADHD.

Pokarmy Omega-3

Genetyka

Wpływ diety na ADHD

Badania wykazują, że ADHD ma u niektórych osób powiązanie genetyczne. Jeśli rodzice lub dziadkowie mają ADHD, dzieci są bardziej podatne na wystąpienie objawów. Chociaż na tym etapie badań nie jest jasne, czy jest to faktycznie predyspozycja genetyczna, czy podobieństwo diety i stylu życia, które powodują ADHD.

| 39

Pokarmy bogate w kwasy omega-3 – takie jak dziko złowione łosoś i tuńczyk – bezpośrednio wpływają na funkcje poznawcze zarówno dzieci, jak i dorosłych. Skuteczna dieta ADHD będzie zawierać dwie lub więcej porcje łososia lub tuńczyka tygodniowo.

W pewnym sensie jest to proste, gdyż to, co jemy, bezpośrednio wpływa na nasz organizm i zachowanie. Zdrowa dieta pozbawiona znanych wyzwalaczy ADHD może znacznie pomóc. Przyjrzyjmy się zatem pokarmom, których powinniśmy unikać gdy mamy do czynienia z ADHD oraz pokarmom, które łagodzą objawy.

Pokarmy, które pogarszają objawy ADHD Cukier

W jednym z badań wykazano, że młodzież pijąca słodzone napoje, w tym napoje energetyczne, jest o 66 procent bardziej narażona na nadpobudliwość i nieuwagę. Naukowcy zalecają ograniczenie spożycia napojów słodzonych i unikanie napojów energetyzujących u dzieci.

Gluten

W niektórych badaniach gluten jest bezpośrednio powiązany z celiakią i ADHD zarówno u dzieci, jak i dorosłych. W rzeczywistości naukowcy sugerują, że celiakię należy uwzględnić w liście kontrolnej objawów ADHD. Ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że możemy być wrażliwi na gluten bez celiakii mimo podobnych objawów. W przypadku diety ADHD należy unikać wszelkich pokarmów zawierających gluten, w tym pieczywa, makaronów, płatków zbożowych i przetworzonej żywności.

Nabiał

10-tygodniowe badanie wykazało, że po usunięciu konwencjonalnego mleka krowiego z diety nadpobudliwych chłopców w wieku przedszkolnym objawy ADD/ADHD uległy poprawie. Z diety wyeliminowano również sztuczne barwniki, aromaty i czekoladę. Jeśli po spożyciu nabiału pojawią się jakiekolwiek objawy

ADHD, rozsądnie jest usunąć go z diety. Większość konwencjonalnego mleka krowiego zawiera kazeinę A1, która może wywołać reakcję podobną do glutenu i dlatego należy ją wyeliminować z diety zarówno dorosłych, jak i dzieci. Surowe mleko krowie może być lepsze dla osób z ADHD, częściowo ze względu na jego naturalne zdolności uodparniające, a mleko kozie nie zawiera kazeiny, co czyni je również dobrym substytutem.

Barwniki w żywności

Barwniki spożywcze znajdują się w prawie każdej przetworzonej żywności, w tym w gazowanych napojach, produktach gotowych, wędlinach i serach, płatkach zbożowych, witaminach do żucia i pastach do zębów. W ramach diety ADHD dzieci i dorośli powinni unikać wszelkich sztucznych barwników.

Kofeina

Młodzież i dorośli z ADHD powinni unikać napojów energetycznych o wysokim stężeniu cukru, kofeiny i dodatkowych środków pobudzających. Chociaż leki pobudzające na receptę są stosowane u niektórych osób z ADHD, konieczne jest usunięcie wszystkich form kofeiny w diecie, ponieważ wiadomo, że zwiększa ona bezsenność, lęk, niepokój i inne objawy ADHD.

Sztuczne słodziki

Sztuczne słodziki wiążą się z wieloma poważnymi skutkami ubocznymi. Należą do nich rak, otyłość, przyspieszone tętno, niepłodność, zawroty głowy, bóle głowy i utrata pamięci. Chociaż wspomniano powyżej, że usunięcie cukru jest częścią skutecznej diety ADHD, zastąpienie go sztucznymi słodzikami nie jest rozwiązaniem. Należałoby raczej przekwalifikowywać kubki smakowe, dodając inne aromaty z ziół, przypraw i cytrusów, używając innych naturalnych słodzików z umiarem.

Soja

Soja, jeden z najczęstszych alergenów pokarmowych, może powodować wiele objawów u alergików, w tym pokrzywkę, mrowienie w jamie ustnej, świszczący oddech, trudności w oddychaniu i ból brzucha. U osób bez znanej nadwrażliwości soja często zaburza czynność tarczycy i poziom hormonów w ciele. Może to spowodować ADHD lub pogorszyć objawy.

Wrażliwość pokarmowa i alergeny

Dieta ADHD powinna wykluczać najczęstsze alergeny, w tym orzeszki ziemne, orzechy, skorupiaki, pszenicę, konwencjonalny nabiał i jaja.


40 |

Małgorzata Koszela-Żarska

14 października 2021 | Nº 917 |

instruktorka firtness, trenerka personalna malgorzata.koszelazarska@gmail.com koszelazarska

Piękny brzuch dzięki piłce gimnastycznej! Ć wiczenia z piłką niezwykle skutecznie wpływają na mięśnie brzucha: wzmacniają je i rozciągają, sprawiając, że stają się silniejsze i bardziej elastyczne. Poprawisz przy okazji swoją koordynację ruchową. Dzięki nawet najprostszemu zestawowi zadań z piłką szybciej też rozwiniesz cenne umiejętności motoryczne, równowagę, siłę, mobilność i nauczysz się właściwie oddychać. Do tego to dobra zabawa! Kształt piłki wymusza skakanie, huśtanie, toczenie się, czyli czynności, które pomagają przywrócić humor i odprężają. Spróbuj!

Podawanie piłki

Pozycja wyjściowa: Połóż się tyłem na macie, dłonie ułóż wzdłuż tułowia. Ruch: Piłkę ściśnij mocno kostkami. Powolnym i starannym ruchem unieś nogi oraz ręce i przekaż sobie piłkę, mocno łapiąc ją dłońmi. Przenieś teraz piłkę daleko za głowę, nie odkładając jej jednak na podłogę. Nogami wróć do pozycji startowej. Powtórz 12 razy.


| Nº 917 | 14 października 2021

Fitness |

| 41

Bieg w podporze z piłką

Pozycja wyjściowa: Przyjmij pozycję do deski, przedramiona opierając na piłce. Ruch: Dynamicznym ruchem przyciągnij lewe kolano do piłki, niestawiając stopy na podłogę. Wróć do startu i od razu powtórz ruch drugą nogą. Całość powtarzaj tak szybko, jak tylko dasz radę, za wszelką cenę nie dopuszczaj jednak do opadania bioder.

Podnoszenie piłki

Pozycja wyjściowa: Połóż się tyłem na macie. Piłkę złap mocno podudziami i kostkami. Ruch: Unieś proste w kolanach nogi, aż znajdą się w pozycji prostopadłej do podłoża. Dłonie trzymaj wzdłuż tułowia. Powoli opuść piłkę na dół. Powtórz 12 razy.

Przetaczanie piłki

Pozycja wyjściowa: Przyjmij pozycję do pompki, piszczele układając na piłce szwajcarskiej, a dłonie rozstawiając na podłodze trochę szerzej niż na szerokość barków. Upewnij się, że twoje ciało od kostek po głowę tworzy linię prostą. Ruch: Przetocz piłkę w stronę dłoni. Uginaj przy tym mocno kolana, jednak staraj się nie unosić ich wyżej bioder. Zatrzymaj na ułamek sekundy ruch, zanim wrócisz do pozycji startowej. Zaangażowane mięśnie: brzuch, plecy, barki, ramiona. Wykonuj maksymalnie 40 sekund.


42 |

14 października 2021 | Nº 917 |

| TOP 10

Marcin Urban m.urban@cooltura.co.uk

Najczęściej kupowane samochody elektryczne w Wielkiej Brytanii Według danych Ministerstwa Transportu z grudnia 2020

1. Tesla model 3

. 22,3 tys

9,4 tys.

3. KIA Niro

8,6 tys.

2. BMW 3 series 4. Jaguar I-Pace

8,3 tys.

5. Nissan Leaf

8,2 tys.


TRENDY |

| Nº 917 | 14 października 2021

6. Mercedes A class

6,6 tys.

7. Renault Zoe

| 43

6,4 tys.

9. MG ZS

8. Audi e-Tron

5,9 tys.

5,6 tys. 10. Volkswagen ID3

11. BMW I3

4,4 tys.

4,8 tys. 13. Volkswagen Golf

12. Hyundai Kona

4,2 tys.

4,1 tys.


44 44 |

ROZRYWKA | ROZRYWKA

Cooltura+ 14 października 2021 || Nº Nº 763 917 ||

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Quiz: Muzyka polska Ziemia 1. Dżem – Czerwony jak 1. Które zdanie jest ……..

prawdziwe? a. Piec Komunista ruchu płyt a. W b. wyniku c. Krew tektonicznych Ameryka d. Cegłasię od Europy o 4 odsuwa do 6 cm rocznie. 2. było ruchu prawdziwe wyniku płyt b. W Jakie nazwisko Czesława tektonicznych Ameryka Niemena? przysuwa się do Europy o 4 a. 6Nowak do cm rocznie. b. Wydrzycki c. Burzyński 2. Która forma życia na Ziemi jest najcięższa d. Sempoliński (jej łączna ilość)?

3. „Nie dokazuj, miła nie a. Ludzie dokazuj b. Kryl antarktyczny Przecież c. Bydło nie jest z Ciebie znowu taki cud d. Bakterie Nie od razu, miła nie od razu 3. Czy bakterie to organizmy żywe? ………………………………..”

a. Nie od razu się przebijesz a. Nie przez mój chłód! b. Tak b. Nie od razu zniknie rejestr Twoich pod szkód!uwagę 4. Biorąc ostatnie lat, naukowcy c. Nie 25 od razu stopisz serca doszli do wniosku, mego lód! że dziura ozonowa: d. Nie od razu się opłaci ten Twój trud! zmianie a. Nie uległa b. Rośnie 4. Kto był pierwszym c. Zmniejsza się

wykonawcą utworu „Kolorowe jarmarki”? 5. Czy to prawda, że NASA potwierdziło istnienie a. Janusz Laskowski drugiego naturalnego b. Irena Santor satelity Ziemi? c. Maryla Rodowicz d. Jerzy Połomski a. Tak b. Nie

5. Którego zespołu jest to cytat: „Kocham cię kochanie moje, kocham cię a kochanie moje…”?

6. Kto to śpiewał: „Wolność 6. Ile naprawdę trwa doba kocham i rozumiem, gwiazdowa, czyli obrót wolności oddać nie osi? Ziemi wokół własnej umiem”? a. Breakout a. 24 h 56 min 4,091s b. Andrzej Zaucha b. 23 h 56 min 4,091s c. Chłopcy z Placu Broni c. 25 h 17 min 4,091s d. Tilt d. 22 h 17 min 4,091s

7.7.Kombi – Słodkiego, …….. Jaki jest stosunek łącznej masy ludzi do łącznej życia. masy mrówek na Ziemi? a. Błogiego b. Długiego a. 1:30 c. Miłego b. 100:1 d. Dobrego c. 1:1

8.8.„A kiedy przyjdzie także 4 km pod powierzchnią płynie jej słona poAmazonki mnie odpowiedniczka, znacznie Zegarmistrz światła większa od niej rzeka. Jej purpurowy nieoficjalna nazwa to: By mi zabełtać błękit wa.głowie Herculesia …………………………………….” b. Deja vu

dodaj ogłoszenie na

a. To go zapytam, czy jest c. Kasia zdrowy d. Hamza b. Zawieje wreszcie wiatr 9. odnowy Ile procent wody na Ziemi stanowią wody słodkie? c. Stanę się nagle fioletowy d. To20będę jasny i gotowy a. Od do 30% b. Od 2 do 3% 9.c.„Wehikuł czasu” to Od 9 do 12% przebój którego d. Od 70 do 80% zespołu? a. Dżem Coma 10.b.Czy to prawda, żec.najwyższym wodospadem Perfect w Ameryce Północnej jest d. Lao Che wodospad Niagara?

cooltura24.co.uk

24 informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

10. „Niech żyje bal!” a. Nie śpiewa… b. Tak

a. Małgorzata Ostrowska b. Halina Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

Prawidłowe odpowiedzi: 1a, 2d, 3b, 4c, 5a, 6b, 7c, 8d, 9b, 10a. Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

SUDOKU

L

O

L

l• l • •l Profesor do bacy studenta narazy egzaminie: Pewnemu sześć -spaliła Proszęsię pana, czy pan Pięć w ogóle bacówka. chce studia? razyskończyć ją odbudowywał, ale -zaTak panie profesorze. szóstym razem już się -załamał. No to właśnie Stanąłpan nadskończył... resztkami domu, podniósł głowę i woła l l l do nieba: Do bankuBoże! w Szwajcarii – Panie Za jakiewchodzi grzechy?! klient walizką i ściszonym głosem Na tozgłos z nieba: mówi do za bankiera: – Oj nie żadne grzechy, nie -zaChciałbym pieniądze, w tej grzechy.wpłacić Tylko cosik ja Cię walizce cztery chyba jest Józek niemiliony lubię...euro. Na to bankier uśmiechnięty:

- Proszę nie ściszać • • • głosu, bieda to żaden wstyd. Pytanie na egzaminie z materiałów budowlanych: l l l – Co robi beton? Zapytali Grzegorza Latę, czy reprePrawidłowa, acz rzadko zentacja z 1974 pokonałaby dzispotykana, odpowiedź: siejszą kadrę. – Betoniarka. - Tak, wygralibyśmy • • • 1:0. -Przychodzi Tylko tyle? baba do lekarza -zeNo tak, proszęnapamiętać skarpetką głowie. że większość z nasdolega? jest już –popyta 70. się – Co pani doktor. l l l – Głupku, to napad. Jasiu przychodzi• ze • •szkoły i chwali się ojcu: w fotelu u fryzjera. Kowalski -W pewnej Tato, dzisiajchwili na kartkówce nie fryzjer mówi: popełniłem żadnegopan błędu orto– Powoli zaczyna siwieć. graficznego!

-– To Wspaniale synu, a jaki był temat? nic dziwnego, zważywszy -naTabliczka pańskiemnożenia. tempo pracy. ••• l policjant l l Czym się różni -odTatusiu, czy Ksiądz Ocean Spokojny księdza? mówi: – Pan zawsze spokojny? mówi: – Pan z wami!jest A policjant -z nami! Co za dziwne pytanie? Czy nie możesz pytać się •o•coś • mądrzejszego? -Fąfara Mogę. pyta Kiedysąsiada: umarło Morze Martwe? – Dlaczego idziesz na polowanie w stroju wędkarza? l zajęcy. l l – Dla zmylenia Będą Student studenta: myślały,pyta że idę na ryby! - Powtarzałeś coś egzami• • przed • nem? Porada kucharska nr 1: - Gorąca Tak. brytfanna wygląda jak -zimna A co? brytfanna. - Będzie dobrze, będzie dobrze...


PLAC ZABAW |

| Nº 917 | 14 października 2021 znajdź 7 różnic

policz

labirynt

sudoku dla dzieci

| 45


46 |

14 października 2021 | Nº 917 |

| sport

Mistrz ligi outsiderem! Wyniki 3. kolejki Scyzoryki – PCW Olimpia KS04 Ark – ESS Steel Team Power Rangers – Warriors AK47

6:3 0:1 1:4

Tabela 1. 2. 3. 4. 5. 6.

ESS Steel Team KS04 Ark Power Rangers Warriors AK47 Scyzoryki PCW Olimpia

3 3 3 3 3 3

5-1 5-3 6-6 5-4 7-8 6-12

9 6 6 3 3 0

Zestaw par 4. kolejki: 09:00 KS04 Ark – Scyzoryki 09:00 Warriors AK47 – PCW Olimpia 10:00 Power Rangers – ESS Steel Team

KLASYFIKACJA FAIR PLAY 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Warriors AK47 Power Rangers KS04 Ark Scyzoryki ESS Steel Team PCW Olimpia

0 0 3 6 6 12

pkt pkt pkt pkt pkt pkt

KLASYFIKACJA STRZELCÓW 1. Piotr Drewniak ESS Steel Team 2. Marcin Nowak Scyzoryki 3. Damian Wacewicz Warriors AK47 4. Sebastian Kepinski PCW Olimpia 5. Krzysztof Soltys KS04 Ark 6. Mateusz Bąk ESS Steel Team 7. Bartosz Trygar Power Rangers 8. Wojciech Bialek Power Rangers 9. Maciej Jędrzejowski Power Rangers 10. Rafal Solodowczuk KS04 Ark

2 2 2 1 1 1 1 1 1 1

Najnowsze transfery Scyzoryków przynoszą pierwsze efekty. Scyzoryki rozgromiły mistrza ligi aż 6:3, potwierdzając tym samym, że chcą się liczyć w batalii o tytuł najlepszej drużyny ligi. Daniel Kowalski, polsport.co.uk

P

oczątek sezonu nie jest dla PCW Olimpia zbyt pomyślny, mało kto się bowiem spodziewał, iż po trzech kolejkach obrońca mistrzowskiej korony będzie zamykał ligową tabelę, a na dodatek z zerowym dorobkiem punktowym. W minioną niedzielę „olimpijczycy” dali sobie wbić pół tuzina bramek, co również nie zdarza się zbyt często. Pierwsze punkty w tym sezonie zdobywa również Warriors AK47, który nie dał najmniejszych szans na dobry wynik Power Rangers. Mecz od początku meczu toczył się pod dyktando „wojowników”. To właśnie oni już w piątej minucie meczu objęli prowadzenie. Power Rangers w dwunastej minucie meczu doprowadził wprawdzie do remisu, ale w dalszej części spotkania do bramki trafiali już tylko piłkarze Warriors, odpowiednio w 21, 30 i 33 minucie meczu. W meczu KS04 Ark – ESS Steel Team trudno było wskazać faworyta. Optyczną przewagę posiadali w tym meczu zawodnicy KS-u, jednak nie potrafili jej prze-

kuć na zdobycze bramkowe. Kilka niewykorzystanych stuprocentowych okazji srodze się na nich zemściło, bowiem to rywal na dwie minuty przed ostatnim gwizdkiem sędziego zdobył gola na wagę

trzech punktów. Autorem gola był Radosław Trawka. ESS Steel po trzech rundach spotkań jest więc samodzielnym liderem, który jako jedyny może się poszczycić kompletem punktów.


PRESTIŻOWA PRACA DLA BUDOWLAŃCA

POSTAW Z NAMI PIERWSZE KROKI!

Zwycięzcy największego tanecznego show BBC One „The Greatest Dancer” zapraszają dzieci i dorosłych do nowo otwartej szkoły tańca

MALARZE, HYDRAULICY, ELEKTRYCY, PŁYTKARZE, DEKORATORZY, STOLARZE - CZEKAMY NA WAS!

Michael Jowita Dance Studio na Ealing Broadway

Finezja pędzla, siła młota w Belgravia Prestige jest ŚWIETNA ROBOTA!

GODZIWE STAWKI I DOBRA PRACA, z nami współpraca się zawsze opłaca!

Świetna atmosfera i mnóstwo dobrej zabawy

www.michaeljowita.com Tel. 073 6628 7228

SZUKASZ PRACY? Wejdź na

www.polakdarade.uk info@polakpotrafi.uk

Michael Jowita Dance Studio St Mary’s Rd, Ealing W5 5RF, London

Tel. 020 3488 5840

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy Telefon całodobowy:

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

SKUPUJEMY KAŻDY METAL I WYWOZIMY www.mattmetal.co.uk ŚMIECI!

07845086222

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

 załatwiamy wszystkie formalności

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk


SUPPORT:

13

listopada

Organizator:

Patronat medialny:

Bilety dostępne na PrlLiveMusic.co.uk

ive

O2 Shepherd’s Bush Empire drzwi otwarte 18:00


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.