Cooltura Issue 929

Page 1

Pozytywne strony emigracji Mistrz bowlingu W cyklu „Oblicza emigracji” rozmawiamy z Szymonem Piwowarskim, jednym z nielicznych Polaków grających w angielskiej lidze bowlingu. Str. 14

The Polish Weekly | No 1 (929) | 06.01.2022

Trendy

Tak witaliśmy 2022 rok

Poznaj urządzenia, które zmienią twój dom w „inteligentny”. Str. 42

Zobacz relację z sylwestrowej zabawy na statku Radia PRL. Str. 26

LUDZIE DOBREJ ROBOTY

K

iedyś nazywano ich „ludźmi dobrej roboty”, a dziś to po prostu wolontariusze lub pracownicy organizacji pozarządowych. Niezmiennie jednak ich pasją jest pomaganie innym. W Wielkiej Brytanii działa kilkadziesiąt organizacji założonych przez Polaków, które wspierają potrzebujących w różnych dziedzinach życia. W tym wydaniu podsumowujemy ich działania w 2021 roku.

Czytaj więcej na stronach 6-13

Gwiazdy wracają do Jazz Cafe POSK

E

mma Rawicz, Georgia Mancio i Łyczacza to tylko wybrani muzycy, którzy wystąpią w najbliższych tygodniach w Jazz Cafe POSK. Polecamy koncerty, na które warto się wybrać w styczniu i w lutym.

Czytaj więcej na stronie 25


2 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Szkoły będą walczyć Ceny energii wzrosną prawie dwukrotnie o utrzymanie ciągłości nauki C

Z

wiązki zawodowe nauczycieli ostrzegają, że liczba ab s e n c j i n a u c z yc i e l i i uczniów będzie w tym semestrze wyjątkowo wysoka. Część szkół będzie zmuszona do przejścia na naukę zdalną. Cytowany przez BB C minister edukacji zapewnił, że normą pozostanie nauczanie w klasach. Rząd wyciągnął wnioski z bolesnej lekcji, jaką było zamknięcie szkół podczas lockdownów, dlatego teraz premier jest zdeterminowany, by

utrzymać je otwarte – wyjaśnił Nadhim Zahawi. Przed świętami minister edukacji apelował do emerytowanych nauczycieli o zgłaszanie się do agencji zatrudnienia i pomoc w szkołach, w których z powodu zachorowań brakuje nauczycieli. W szkołach średnich w Anglii wprowadzono na pierwsze trzy tygodnie nowego semestru obowiązek noszenia przez uczniów masek podczas lekcji i testowania się na koronawirusa przynajmniej dwa razy w tygodniu.

eny energii mogą wzrosnąć w kwietniu o 46 proc. i o kolejne 20 proc. w sierpniu – ostrzega dziennik „Metro”. Pierwszy wzrost opłaty nastąpi po uwolnieniu ustalanego przez rząd limitu podwyżek, a drugi po przeglądzie rynku, planowanym w połowie roku. Rachunek prze ciętnej rodziny wzrośnie w tym roku z 1,277 do blisko 2,000 funtów. Powodem tak drastycznego skoku cen jest wzrost hurtowych cen gazu o ponad 200 proc. Politycy tłumaczą to zwiększeniem zapotrzebowania na paliwa podczas wychodzenia gospodarek na

Od

teraz firmy chcące wwieźć na teren Wielkiej Brytanii towary z krajów Unii Europejskiej, muszą ściśle przestrzegać nowych reguł. Dotychczas importerzy mogli zwlekać z wypełnieniem pełnych deklaracji celnych nawet przez 175 dni, teraz muszą przygotować stosowne dokumenty jeszcze przed dostarczeniem towarów do miejsca docelowego, w przeciwnym wypadku mogą zostać one odesłane z powrotem. Dodatkowo, pochodzenie produktów zwierzęcych i roślinnych musi być potwierdzone specjalnym świadectwem.

Southern Rail wstrzymał połączenia

S

półka kolejowa Southern Rail odwołała do połowy stycznia wszystkie połączenia ze stacją London Victoria. Jak podaje „Evening Standard”, do 10 stycznia pociągi Southern nie będą też obsługiwać stacji Battersea Park, Clapham Junction i Wandsworth Common. Wstrzymane zostały również połączenia z Clapham Junction do Milton Keynes, z East Croydon do London Bridge oraz z Epsom do London Bridge. Przyczyną zakłóceń jest niedostępność maszynistów z powodu zakażeń koronawirusem lub konieczności izolacji.

Urzędnicy uspokajają, że w pierwszych tygodniach (a nawet miesiącach) 2022 roku, firmy mogą liczyć na niewielką taryfę ulgową w postaci mniejszej liczby kontroli, jednak od lipca nowe przepisy celne będą bezwzględnie przestrzegane. Warto jednak przypomnieć, że Wielka Brytania importuje pięć razy więcej żywności, niż eksportuje do UE, co oznacza, że kraj może mieć problemy z utrzymaniem stałych dostaw wielu towarów. Przedstawiciele Brytyjskiej Federacji Mrożonej Żywności już ostrzegają, że w styczniu

całym świecie z restrykcji i możliwymi spekulacjami jego głównego producenta – Rosji. Brytyjski rząd rozważa między innymi obniżenie podatku VAT i akcyzy oraz pożyczki dla koncernów energetycznych, które pozwolą im rozłożyć w czasie podwyżkę cen dla indywidualnych odbiorców.

W

© Timothy Dry / Shutterstock.com

należy spodziewać się poważnych opóźnień w dostawach z powodu wydłużających się procedur w portach. „Obawiamy się, że rząd nie zrobił na tyle dużo, na ile mógł, by wyjaśnić przedsiębiorcom zawiłości nowych przepisów”, powiedział dyrektor naczelny federacji Richard Harrow. Kolejna zmiana, która właśnie wchodzi w życie, dotyczy opłat roamingowych. EE i Vodafone, dwie największe brytyjskie sieci, ponownie wprowadziły opłaty za rozmowy dla klientów podróżujących do Europy. Three ma zrobić to w maju.

Wielka Brytania przedłuża tymczasowy program wiz pracowniczych ładze w Londynie podjęły decyzję o przedłużeniu programu wizowego dla zagranicznych pracowników sezonowych do końca 2024 roku. Downing Street zapowiada jednak, że od 2023 roku liczba wydawanych zezwoleń na pracę będzie ograniczana. Jak informuje Home Office, w 2022 roku władze w Londynie wydadzą 30 tys. wiz pracowniczych na okres 6 miesięcy dla osób gotowych podjąć pracę przy zbieraniu owoców, warzyw i kwiatów, jeśli zajdzie taka potrzeba, liczba ta zosta-

WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK

Z nowym rokiem weszły w życie nowe przepisy celne i roaming dla podróżujących do Europy tego roku importerzy muszą składać pełną dokumentację celną na towary sprowadzane do Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej i innych krajów, ale eksperci ostrzegają, że choć władze w Londynie miały na to 12 miesięcy, niewiele zrobiły by przygotować na tę zmianę kraj. To może oznaczać kolejne problemy z utrzymaniem stałych dostaw. 1 stycznia minął okres stopniowego dostosowywania pozwoleń/decyzji celnych do nowych przepisów, wprowadzonych na mocy umowy brexitowej. Od

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk

REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 07932 55 66 22 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, marlena@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk

nie zwiększona do 40 tys. Od 2023 roku liczba wydawanych zezwoleń na pracę będzie stopniowo ograniczana. Downing Street chce, by przedstawiciele poszczególnych branż oszacowali swoje zapotrzebowanie na siłę roboczą, by w nadchodzących latach móc uniezależnić swoje funkcjonowanie na rynku od zagranicznych pracowników. Zdaniem rządu, jak najszybciej należy zastąpić ich Brytyjczykami, i by do tego doszło pracodawcy muszą podnieść stawki oraz polepszyć warunki pracy.

Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615


5

Wystąpią: Artur Barciś Marek Zalewski - pianino Mariusz Ambrożuk - akordeon

lutego

godzina 18:00 POSK

238-246 King St, London W6 0RF Organizator: Partnerzy:


4 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Co nas czeka w 2022 roku? Oprac. Dariusz A. Zeller

LUTY STYCZEŃ 28.12.2020 – 6.01.2021 – Turniej Czterech Skoczni 1 – Francja objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej 6 – Święto Trzech Króli 21 – Dzień Babci 22 – Dzień Dziadka 30 – Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy

4-20 – Zimowe igrzyska olimpijskie w Pekinie 14 – Dzień Zakochanych 24 – Tłusty czwartek

MARZEC

MAJ

1 – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych 8 – Dzień Kobiet 10 – Dzień Mężczyzn 17 – Dzień św. Patryka, świętego patrona Irlandii 22 – Dzień Matki (w UK) 27 – Zmiana czasu z zimowego na letni

CZERWIEC 1 – Międzynarodowy Dzień Dziecka 3 czerwca (piątek) – Platinum Jubilee Bank Holiday – Platynowy Jubileusz Jej Wysokości Królowej (70 lat panowania Elżbiety II) 13 – Urodziny królowej Elżbiety II 21 – Początek astronomicznego lata 21 – Dzień Ojca (w UK) 23 – Dzień Ojca (w Polsce) 27.06-10.07 – Tenisowy Wimbledon

1 – Prima Aprilis :) 15 – Wielki Piątek 17 – Wielkanoc

2 – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej 3 – Święto Konstytucji 3 maja 8 – 77. rocznica zakończenia II wojny światowej 16.05-5.06 – Tenisowy French Open 26 – Dzień Matki (w Polsce)

LIPIEC

SIERPIEŃ

WRZESIEŃ

1 – Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego 13-15 – 100. Rocznica Bitwy Warszawskiej 29 sierpnia – 11 września: tenisowy US Open w Nowym Jorku

1 – 81. rocznica rozpoczęcia II wojny światowej 17 – 81. rocznica agresji ZSRR na Polskę

KWIECIEŃ

© ArtMediaFactory / Shutterstock.com

1 lipca – Czechy obejmą prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. 15 – 612. rocznica Bitwy pod Grunwaldem

© Dziurek / Shutterstock.com


TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

PAŹDZIERNIK

| 5

LISTOPAD

4 – Beatyfikacja papieża Jana Pawła I w Watykanie pod przewodnictwem papieża Franciszka. 16 – Dzień Papieża Jana Pawła II 30 – Zmiana czasu z letniego na zimowy

W TWOJEJ SPRAWIE !

0208 347 2305, 07403284196,

1 – Wszystkich Świętych 2 – Dzień zaduszny 5 – Guy Fawkes Day 11 – Święto Niepodległości 21.11 - 18.12 - Mistrzostwa świata w piłce nożnej Katar 2022

agnieszka@kinas.co.uk www.kinas.co.uk

GRUDZIEŃ

Skontaktuj się z nami jeśli doznałeś urazu na skutek:  WYPADKU DROGOWEGO / NA MOTOCYKLU,

NA ROWERZE LUB JAKO PIESZY

 WYPADKU PRZY PRACY, W MIEJSCU PUBLICZNYM 6 – Mikołajki 21 – Początek astronomicznej zimy 24 – Wigilia Bożego Narodzenia 25 – Boże Narodzenie (oraz Bank Holiday) 28 – Boxing Day (zamienny dzień wolny) 31 – Sylwester

PONADTO: Rok 2022 ogłoszono: Rokiem Marii Konopnickiej (w 180. rocznicę urodzin) (Polska) Rokiem Marii Grzegorzewskiej (w 100. rocznicę utworzenia Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej) (Polska) Rokiem Wandy Rutkiewicz (w 30. rocznicę tragicznej śmierci) (Polska) Rokiem Ignacego Łukasiewicza (w 200. rocznicę urodzin) (Polska) Rokiem Józefa Mackiewicza (w 120. rocznicę urodzin) (Polska) Rokiem Józefa Wybickiego (w 200. rocznicę śmierci i 275. rocznicę urodzin) (Polska) Rokiem Władysława Bartoszewskiego (w 100. rocznicę urodzin) (Polska) Rokiem Bruno Schulza (Polska) (w 130. rocznicę urodzin i 80. rocznicę śmierci) Rokiem Botaniki (Polska) (w 100. rocznicę utworzenia Polskiego Towarzystwa Botanicznego) Rokiem Ratownictwa Górskiego w Sudetach (województwo dolnośląskie) Rokiem Stulecia Powrotu Części Górnego Śląska do Polski oraz Rokiem Rzemiosła (w 100. rocznicę wybuchu III powstania oraz w 100. rocznicę powstania Izby Rzemieślniczej w Katowicach) (województwo śląskie)

 Z POWODU WADLIWEGO/USZKODZONEGO

PRODUKTU

 ZANIEDBANIA WŁAŚCICIELA MIESZKANIA

Potrzebujesz pomocy prawnej przy zakupie/ sprzedaży nieruchomości, przeprowadzeniu rozwodu? Masz problem w pracy, zostałeś zwolniony/ zawieszony?

Nasz polski zespół jest do Twojej dyscpozycji , co nas wyróżnia:  indywidulane podejście do klienta,  obsługa w języku polskim,  bezpłatne konsultacje,  pomoc polskiego prawnika z tytułem solicitor!  współpracujemy z organizacją London Spark

393 Green Lanes, Haringey, London N4 1EU


6 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

LUDZIE DOBREJ ROBOTY

Polonijne organizacje Kiedyś nazywano ich „ludźmi dobrej roboty”, a to co robili czynem społecznym. Dziś to po prostu wolontariusze lub pracownicy organizacji przez Polaków, które wspierają nas w różnych dziedzinach życia. Różnorodność aktywności jakie podejmują jest imponująca – od akcji po wspieranie przedsiębiorczości. Przedstawiamy najciekawsze działania polskich organizacji w Wielkiej Brytanii, zrealizowane w ubiegłym

Biblioteka Polska POSK w Londynie w roku 2021 Dr Dobrosława Platt Rok 2021 był nadal czasem ograniczeń ze względu na COVID-19. Z obowiązującymi ograniczeniami otworzyliśmy Bibliotekę dopiero 19 maja po ponad rocznym zamknięciu. Musieliśmy z czytelnikami ustalać terminy i czas ich wizyt zarówno w wypożyczalni, jak i w czytelni i zmienić także godziny udostępniania – Biblioteka była czynna tylko dwa dni w tygodniu (środy i soboty). Mimo tych reguł, w okresie od 19 maja do 30 września mieliśmy niemal 500 odwiedzin. W tym trudnym okresie ogłosiliśmy ankietę, której celem było zbadanie profilu czytelnika: określenie wieku, płci, preferencji tematycznych wypożyczanych książek. W ankiecie wzięło udział 76 osób. Jak się okazało profil czytelnika wypożyczającego książki do domu jest następujący: odwiedza nas więcej kobiet (60) niż mężczyzn (14) w przedziale wiekowym

36-45 lat w większości z wyższym wykształceniem. Czytelnicy odwiedzają nas przynajmniej raz w miesiącu, a godziny otwarcia wypożyczalni są dla nich odpowiednie. Najchętniej wypożyczane książki to kryminały, dopiero w drugiej kolejności biografie, a następnie klasyka, książki obyczajowe i literatura faktu. Niestety, niewielu spośród naszych

East European Resource Centre Barbara Drozdowicz Co to był za rok! Kolejny rok pandemii i kolejny rok turbulencji brexitowych. W ciągu 37-letniej historii naszej organizacji pomogliśmy dziesiątkom tysięcy Polek i Polaków, ale rzadko kiedy nasi beneficjenci borykali się z tak wieloma kryzysami naraz. Nasza misja to pomoc najbardziej potrzebujących i dotkniętych bezradnością rodakom w Londynie. W tym roku, podobnie jak w poprzednim, byliśmy zmuszeni ograniczyć nasze działania do poradnictwa i eventów dostarczanych metodą hybrydową, czyli poprzez doradztwo osobiście dla beneficjentów najbardziej bezradnych, długotrwale chorych lub bezpośrednio zagrożonych przemocą oraz porad przez telefon, komunikatory społecznościowe (w tym WhatsApp i Messenger). Również podobnie jak w 2020, skierowaliśmy naszą ofertę do tych Polek i Polaków, którzy zostali najbardziej poszkodowani przez pandemię oraz zmiany w systemie imigracyjnym. W 2021 udzieliliśmy łącznie 9,800 porad. Nasze działania podzielone są na trzy zasadnicze działy.

Barbara Drozdowicz

Dział imigracyjny skupiony jest na pomocy w uzyskaniu Europejskiego Statusu Osiedlonego i nieco ponad połowa spośród prawie dziesięciu tysięcy interwencji dotyczyła właśnie statusu. Do końca czerwca zmobilizowaliśmy siły, żeby jak najwięcej rodaków zdążyło złożyć wniosek przed terminem, a od lipca skupiamy się na apelacjach odrzuconych wniosków oraz wnioskach złożonych po terminie (co nadal jest jak najbardziej możliwe, ale może wymagać specjalistycznej porady imigracyjnej.) Dział przeciwdziałania bezdomności wsparł naszych rodaków w prawie 2.400 interwencjach – pomoc dotyczyła głównie dostępu do zasiłków, dostępu do schronisk

czytelników wie, że może nas odwiedzać z dziećmi i młodzieżą, dla których również mamy książki; również niewiele osób wie, że o polskie książki może pytać w lokalnej angielskiej bibliotece, ponieważ tam także można wypożyczyć książkę z naszej Biblioteki. Biblioteka powróciła do normalnej działalności od 1 października. Do

i tymczasowego zakwaterowania, dostępu do służby zdrowia (w tym szczepionek covidowych), a także rent dla osób z niepełnosprawnością. W ramach tego programu, pomoc w dostępie do paczek żywnościowych nadal pozostaje kluczowa dla naszych najuboższych beneficjentów. Wreszcie, nasz dział rzecznictwa na rzecz ofiar przemocy zrealizował ponad 400 interwencji w celu wsparcia ofiarom przemocy domowej oraz ponad tysiąc interwencji w celu pomocy ofiarom wyzysku i pracy przymusowej. Niestety, widzimy również wzrost przestępstw z nienawiści, których ofiary również wspieramy. 2021 był niezwykle trudny dla naszej społeczności na Wyspach i ze względu na to – równie trudny dla naszych doradczyń i doradców, którzy są odbiorcami przekazów pełnych stresu, lęku i desperacji. Wielu z naszych beneficjentów zostało rzuconych w bezdomność, utratę pracy, niezdolność odwiedzenia rodziny w Polsce. Te trudności bardzo odbiły się na naszej zbiorowej odporności psychicznej i zdrowotnej, a także zaburzyły relacje rodzinne. Wiele organizacji polonijnych, takich jak nasza, jest właśnie kluczowa w tych sytuacjach kryzysowych. Nie oznacza to, że zniechęcam naszych rodaków do kontaktu – wręcz przeciwnie. Im szybciej zwrócicie się państwo

dzisiaj mieliśmy niemal 400 odwiedzin. Powróciliśmy nie tylko do udostępniania książek, ale także do organizacji spotkań. Ponieważ od ubiegłego roku biblioteka uzyskuje finansowe wsparcie od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, rozpoczęliśmy także realizację projektu, w ramach którego m. in. prowadzimy lekcje dla młodzieży ze szkół polskich przy współpracy z Polską Macierzą Szkolną na temat „Formy oporu przeciwko komunizmowi w PRL”. Podczas tych lekcji młodzież może przyjrzeć się, a także przeglądać, druki drugiego obiegu czyli tzw. podziemne publikacje, wydawane w PRL. Na oszklonych drzwiach POSK-u odsłoniliśmy także ostatnią wystawę z cyklu „Stulecia niepodległości” pt. 1921 – Polska: ostatni akt budowy państwa i prezentowaliśmy wówczas film w Teatrze POSK-u pt. „Wojna światów”. Strona internetowa: polishlibrarylondon. co.uk

facebook.com/ BibliotekaPolskaPOSKLondyn

z problemem do organizacji wsparcia, tym bardziej możemy pomóc. Zwracam się też do naszych rodakow, ktorzy chcieliby włączyć się do naszej pracy jako wolontariusze – mamy otwarty nabór do różnych rol, niektóre z nich zdalne, i zachęcamy do kontaktu. Wreszcie, nasza praca nie byłaby możliwa bez ludzi dobrej woli, którzy wspierają nas darowiznami. Nasze finansowanie jest mieszaniną darowizn i grantów od niezależnych fundatorów. Za każdy państwa datek jesteśmy ogromnie wdzięczni. W imieniu swoim, koleżanek i kolegów, oraz naszych beneficjentów, pragnę złożyć najlepsze życzenia powrotu do normalności w tym 2022!

www.eeac.org.uk facebook.com/EastEuropeans


| 7

LUDZIE DOBREJ ROBOTY

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

podsumowały rok pozarządowych, których pasją jest pomaganie innym ludziom. W Wielkiej Brytanii działa kilkadziesiąt organizacji założonych charytatywnych na rzecz osób najuboższych, przez poradnictwo, edukację, promowanie polskiej historii, organizację imprez sportowych, roku, by zachęcić do udziału w tworzonych przez nie projektach, a także by zainspirować do podejmowania podobnych aktywności.

IBB Polonia Londyn Katarzyna Strąg

wszystkim sponsorowi strategicznemu – IBB Builders Merchants, drużyna mogła grać w prestiżowych europejskich rozgrywkach, popularyzować siatkówkę

na Wyspach Brytyjskich, promować unię sportową pomiędzy Polską i Anglią, nawiązać współpracę z brytyjską telewizją BT Sport, transmitować swoje

Si

te

to comp ple le m

s

pe

a ki

ing pre p a

ra

PTE Home is a low-preparation English test approved by the Home Office for all UK visas and citizenship. Results typically within 48 hours.

t io

No

without the stress

ak

n

English tests

s

te

to comp ple le m

pe

t io

No

Want to call the UK home?

without the stress

n

English tests

Si

Rok 2021 nie był najłatwiejszy dla siatkarskiego mistrza Anglii. Ograniczenia pandemiczne i regulacje związane z brexitem spowodowały, że IBB Polonia Londyn stanęła przed trudnymi wyzwaniami. Drużyna znalazła sposób, aby walczyć o realizację swoich celów na europejskich parkietach oraz krajowym podwórku. Dzięki swojej determinacji klub ponownie zrobił spory progres. IBB Polonia wniosła nową jakość do zespołu oraz wzmacniała swój potencjał na płaszczyźnie sportowej i marketingowo-organizacyjnej, osiągając tym samym swoje cele strategiczne. Klub tworzy przyjazne środowisko dla biznesu, dzięki czemu w 2021 roku grono sponsorów powiększyło się. Przy wsparciu swoich partnerów, a przede

mecze w TV, wprowadzać udogodnienia dla swoich interesariuszy i budować wzrost atrakcyjność swojej marki. Do września 2021 rozgrywki w Anglii były zawieszone. IBB Polonia wykorzystała ten czas na przygotowania do sezonu 2021/22 i kontynuowała rozwój akademii Pro Volley, która jest jednym z jej priorytetów. Trenerzy pierwszej drużyny cały czas prowadzili zajęcia w szkole, a w okresie całkowitego lockdownu, jako jedyni w kraju, kształcili młodych adeptów siatkówki przez internet. Efektywna współpraca sprawiła, że młodzież dostała powołania do seniorskiej drużyny IBB Polonii oraz na zgrupowania kadry narodowej Anglii. W międzyczasie klub budował skład zespołu na nowy sezon i trzeci udział w rozgrywkach Ligi Mistrzów. Pierwszy raz w swojej historii londyńczycy zatrudnili w pełni profesjonalnych siatkarzy. Niestety, ze względu na

ng pre p

ar

a

10% off PTE Home English Test with code PLR10

a Book e er h t s e t

visit pearsonpte.com Aim your phone’s camera here to open the webpage


8 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

| LUDZIE DOBREJ ROBOTY

brexit i brak wiz dla sportowców zawodnicy nie mogli legalnie przenieść się do Anglii. Rozwiązaniem tej sytuacji była organizacja obozu przygotowawczego w Bełchatowie. Przy współpracy z PGE Skrą, klub spędził w Polsce trzy miesiące. W ich trakcie mistrzowie Anglii rozegrali dwumecz pierwszej rundy Ligi Mistrzów. Drużyna nie była jednak w stanie pokonać białoruskiego Soligorska. Po przegranych meczach dostała prawo gry w europejskich pucharach. Ograniczenia nałożone ze względu na brexit oraz brak przychylności ze strony CEV spowodowały, że nie udało się zorganizować domowego meczu londyńczyków, który został uznany za walkower. IBB Polonia Londyn rozegrała tylko jedno spotkanie z Orionem Doetinchem. Niestety przegrała i pożegnała się z Pucharem. W Anglii

natomiast wróciły rozgrywki, w których od kilku lat drużyna zajmuje czołowe lokaty. W tym sezonie celem klubu jest danie szansy młodym zawodnikom z Pro Volley i przygotowanie ich, przy wsparciu

kilku doświadczonych kolegów, do seniorskiej siatkówki. Mimo że wynik w europejskich rozgrywkach nie jest satysfakcjonujący, IBB Polonia Londyn rozwinęła się

w wielu aspektach i rok 2021 kończy z optymizmem i gotowością na 2022.

polonia.vc facebook.com/IBBPoloniaVC

Klan Association Malwina Kukaj Mijający rok 2021 był dla naszego stowarzyszenia Klan kolejnym rokiem pełnym intensywnych działań na rzecz integracji londyńskiej Polonii. Mimo utrzymujących się restrykcji zespołowi Klanu, który liczy j ponad 40 wolontariuszy, udało się zrealizować wszystkie zaplanowane projekty. Pierwszym przedsięwzięciem był 29. Finał WOŚP, który ze względu na panujące obostrzenia odbył się online i wspólnymi siłami udało się zasilić wirtualną puszkę kwotą 2,105 złotych. Kolejnym wydarzeniem była celebracja Dnia Babci i Dziadka. Zakupiliśmy słodkie upominki, natomiast dzieci z polskich rodzin przygotowały przepiękne, własnoręcznie wykonane laurki dla pensjonariuszy Domu Opieki Kolbe House. Z okazji Dnia Kobiet 8 marca odbyło się wirtualne spotkanie londyńskich Polek, które podczas wieczornego spotkania miały okazję wysłuchać cyklu wykładów dotyczących różnych sfer kobiecego życia. W czasie Świąt Wielkanocnych zespół Klanu zorganizował dwie akcje – charytatywną i edukacyjną. Oba projekty „Wielkanocne koszyczki społecznościowe” oraz zoom „Poznaj z nami polskie tradycje wielkanocne” zorganizowany we współpracy z organizacjami Poland Street, Polish YMCA i zespołem tańca „Mazury”, odbyły się dzięki finansowemu wsparciu głównego fundatora National Lottery Community Fund oraz Ambasady RP w Londynie. Wolontariusze Klanu rozdali 100 koszyków wielkanocnych rezydentom gmin Hounslow i Ealing. Wirtualnie odbyły się m.in warsztaty zdobienia pisanek przy wsparciu lokalnych organizacji. Z okazji tegorocznych obchodów Polish Heritage Days nasze stowarzyszenie przybliżyło wszystkim Polakom na Wyspach postać „Dziewczyny ze zdjęcia” – starej fotografii okresu II wojny światowej, dzieje pani Marii Chłusewicz

vel Barr vel Grabowskiej, której losy są cząstką naszej historii, polskiego dziedzictwa narodowego. Z tej okazji przygotowaliśmy 5000 tysięcy książeczek, którymi podzieliliśmy się z innymi organizacjami polonijnymi. W sobotę, 4 września w londyńskiej dzielnicy Hounslow odbył się kolejny festyn rodzinny „All together. Community Fun Day”, skierowany do osób różnych narodowości

zamieszkujących najbliższe okolice. Była to niecodzienna okazja do poznania i przybliżenia naszej polskiej kultury, integracji oraz budowania lokalnej spójności społecznej. Wśród wielu atrakcji wyróżnić można m.in. bieg honorujący żołnierzy „Tropem Wilczym – Bieg pamięci Żołnierzy Wyklętych”, wesołe miasteczko, muzykę na żywo, Talent Show czy pokaz mody słowiańskiej.

17 września rozpoczął się 6-tygodniowy kurs samoobrony dla kobiet, w całości sfinansowany przez Council Borough of Hounslow, dzięki któremu lokalne kobiety poznały skuteczne środki obrony przed napaścią oraz procedury bezpieczeństwa. Grudzień to wielka impreza mikołajkowa, która obfitowała w moc atrakcji dla dzieci oraz kolejna coroczna akcja charytatywna „Świąteczna paczka wsparcia”. Ponad 40 świątecznych paczek trafiło do osób bezdomnych, z niepełnosprawnością, kombatantów oraz rodzin, które znalazły się w ciężkiej sytuacji życiowej. Przez cały rok w Hounslow Youth Centre odbywały się też cotygodniowe zajęcia taneczne i plastyczne dla dzieci oraz gimnastyka dla dorosłych. Jednym z największych sukcesów Polish Klan było wyróżnienie nas przez Hounslow Council w konkursie „One Hounslow community awards”, spośród 220 lokalnych organizacji w kategorii „Community heart”.

https://polishklan.co.uk facebook.com/polishklan/ instagram.com/polishklan/


| 9

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie

London Spark Anna Magryta 2021 to już piąty rok działalności London Spark, w którym kontynuowaliśmy wsparcie skierowane do osób, które zostały dotknięte skutkami pandemii. W tym roku zrealizowaliśmy szereg projektów, które oprócz przekazania praktycznej wiedzy, jednoczyły nas przed laptopem i pomogły wspólnie przejść przez ten trudny czas. Na początku roku wdrażany był projekt „Supporting wellbeing of Polish community”, dofinansowany z rządowego funduszu Coronavirus Community Support Fund, zarządzanego przez The National Lottery Community Fund. W ramach niego oferowaliśmy wsparcie online: psychoteraputki Uli Środy, psycholożki i seksuolożki Adriany Górki oraz teraputki żywieniowej Beaty Wdowczyk-Murfitt. Dzięki wsparciu dzielnicy Hounslow zorganizowaliśmy również cykl warsztatów online oraz indywidualny coaching prowadzony przez trenerkę Magdalenę Suchodolską, osób, które utraciły pracę lub chciały wykorzystać ten czas na przekwalifikowanie. W ramach projektu „Lepsza praca” kilkanaście osób odnalazło się na nowej drodze zawodowej. Kolejnym działaniem była nasza współpraca z dwoma szkołami polskimi: Szkołą im. J. Korczaka oraz Szkołą im. M. Konopnickiej w ramach projektu „Strengthening Polish families – strengthening Brent community” dofinansowanym przez London Borough of Brent, który oferował kurs rodzicielski prowadzony przez Joannę Hauer oraz wsparcie na rynku pracy. Z kolei latem udało nam się w końcu spotkać z naszymi odbiorcami na żywo w ramach Letniej Akademii Zdrowia, dofinansowanej ze środków

Hammersmith United Charities i dzielnicy Hammersmith and Fulham. Przez całe lato spotykaliśmy się w parku Ravenscourt, gdzie dorośli z dziećmi ćwiczyli zumbę oraz jogę pod okiem Katarzyny Pech oraz Wioletty Diamonheart, po czym odbywały się rozmowy z psycholożkami i teraputkami zdrowia. Wraz z otwarciem szkół wróciliśmy do współpracy ze szkołami polskimi. Obecnie prowadzimy stacjonarne spotkania w Polskiej Szkole im. M.Reja w ramach „Akademii Rodzica”, dofinansowanej przez Lottery Fund oraz równolegle spotykamy się co środę online, aby rozmawiać na tematy nurtujące rodziców. Warto dodać, że od 2017 roku London Spark prowadzi Biuro Porad Obywatelskich (BPO) przy wsparciu Ambasady RP w Londynie. BPO podnosi wiedzę naszych rodaków w zakresie prawa stosowanego w Anglii i pomaga im w rozwiązywaniu ich problemów. W 2021 roku 125 osób otrzymało bezpłatną poradę. Obecnie BPO współpracuje z następującymi doradczyniami: 1. Marzena Konarzewska, prawniczka – prawo cywilne 2. Agata Osińska, prawniczka – prawo rodzinne 3. Iwona Supernat, prawniczka – prawo cywilne 4. Katarzyna Bogusławska – prawo pracy 5. Agnieszka Bledowska – prawniczka 6. Angelika Żmijewska - księgowa 7. Katarzyna Zagrodniczek – doradczyni socjalna London Spark jest wspierane przez Polskie Radio Londyn oraz tygodnik „Cooltura” w zakresie promocji swoich działań oraz przez Polish Society 2020 w pomocy polskiej społeczności, za co jesteśmy bardzo wdzięczni.

www.londonsprk.org.uk facebook.com/londonspark.org.uk

Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

reklamy.uk

LOGO

LOGO

LOGO

BOARDS Zadbaj o swoją firmę!

Oklejanie vanów, ubrania robocze z nadrukiem, szyldy i witryny sklepowe, hoardingi, boardy, banery i wszelkiego rodzaju naklejki. Odwiedź nas na Perivale w zachodnim Londynie: 175 Bilton Rd, London UB6 7HQ

T: 0208 3573 518, M: 0794 1328 449 E: sales@print-stock.co.uk PrintStock.co.uk

printstock


10 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

LUDZIE DOBREJ ROBOTY

Polish British Social Integration Club Wawel PBSIC Wawel pragnie podziękować tygodnikowi „Cooltura” za wsparcie naszych działań i życzyć redakcji oraz wszystkim czytelnikom wszelkiej pomyślności w nowym, 2022 roku. Podsumowując nasze działania w 2021 roku, na wstępie chcieliśmy podziękować wszystkim, którzy w ciągu ostatniego roku uczestnicząc w naszych wydarzeniach brali udział w naszym projekcie pielęgnacji wspólnej historii i przyjaźni polskobrytyjskiej. W minionym roku dzięki stałej współpracy z polskimi i brytyjskimi organizacjami społecznymi i historycznymi PBSIC Wawel zrealizował wiele projektów związanych z pomocą Polonii oraz z promocją polskiej kultury i historii. Jednym z projektów był program pomocy przy uzyskaniu statusu osiedlonego, w którym pomogliśmy wielkiej grupie osób. Dodatkowo, dzięki pomocy ekspertów w zakresie prawa imigracyjnego, prowadziliśmy dyżury doradcze dla osób, które ze względu na wykluczenie z powodu bariery językowej potrzebowały pomocy. Uczestniczymy w cotygodniowym dostarczaniu żywności dla najbardziej potrzebujących polskich rodzin. W październiku zorganizowaliśmy wydarzenie, które po raz kolejny okazało się wielkim sukcesem. To 3. Edycja

Biegu Memoriałowego Dywizjonu 303 w Feltham poświęconego pamięci ponad 17000 Polskich Lotników, walczących za wolność Polski i Wielkiej Brytani podczas II wojny światowej. Patronem medialnym wydarzenia był między innymi tygodnik „Cooltura”, na łamach którego można było przeczytać wywiady i relacje z biegu. Jak co roku uczciliśmy Święto Niepodległości mszą świętą oraz przemarszem ponad 200-osobowej grupy Polonii pod pomnik ofiar I i II wojny światowej w Feltham i symbolicznym złożeniem kwiatów. Kolejnym polsko-brytyjskim wydarzeniem, na którym gościliśmy, było święto Dywizjonu 307 w Exeter. Tam, dzięki uprzejmości naszych przyjaciół z 307 Squadron Project, jako goście specjalni mieliśmy okazję zetknąć się z wspaniałą historią Dywizjonu 307 i ogromną wdzięcznością brytyjskiej społeczności wobec zasług Polaków w obronie ich miasta.

Staramy się także aktywnie uczestniczyć w pielęgnacji polskich miejsc pamięci w UK, poprzez wsparcie akcji pozyskiwania funduszy na tabliczki pamięci, a także poprzez pielęgnację grobów. Wawel w ciągu roku wspierał wiele wydarzeń między innymi Polish Heritage Days, pomagał w promocji polonijnych wydarzeń organizowanych przez zaprzyjaźnione organizacje polonijne oraz lokalne brytyjskie organizacje społeczne. Współpracujemy także z lokalnymi władzami samorządowymi. Jesteśmy członkami organizacji, która zajmuje się kreowaniem i organizowaniem wydarzeń kulturalnych w Hounslow Borough. Poprzez swoją działalność zbliżamy społeczność polską i brytyjską do siebie, a poprzez promocję polskiej kultury i historii staramy się przekazać najmłodszym pokoleniom prawdę historyczną i obowiązek pamięci o tym, skąd pochodzimy.

PBSIC Wawel to przede wszystkim ludzie, wspaniali wolontariusze o wielkim sercu. Mamy ogromne szczęście, że mamy tak niezwykłych ludzi wokół siebie i że zawsze możemy na nich liczyć. Ludzi z pasją, z wielkimi talentami w wielu dziedzinach, co czyni naszą organizację wyjątkową i jedyną w swoim rodzaju. Wawel współpracuje już z wieloma organizacjami i zawsze dąży do obopólnego rozwoju, wsparcia. Cieszymy się z sukcesów innych organizacji polonijnych, bowiem tylko silna Polonia może działać skutecznie dla dobra nas wszystkich. Tak więc zapraszamy do współpracy. Z najlepszymi życzeniami szczęśliwego nowego 2022 roku dla czytelników „Cooltury”. Zarząd Polish British Social Integration Club Wawel

www.polishclubwawel.com facebook.com/PBSICWAWEL

Polish Business Link Bartłomiej Kowalczyk Rok 2021 upewnił nas, że sytuacja pandemiczna będzie trwała znacznie dłużej, niż przewidywaliśmy. Co to oznacza dla biznesu? Nie chodzi teraz już tylko o przetrwanie, ale zmianę modelu biznesowego, tworzenie nowych usług i produktów. Być może oznacza to także drastyczną zmianę zamknięcia projektu/ biznesu i rozpoczęcia czegoś nowego, wykorzystując swój bagaż doświadczeń. Ale pamiętajmy, że każdy kryzys przynosi nowe możliwości dla biznesu. Ludzie nadal potrzebują wybudować dom, upiększyć ogród, zaistnieć w mediach społecznościowych. Obserwujmy rzeczywistość i łapmy okazje. Być może to jest ten moment, w którym należy zamknąć pewien rozdział w swojej firmie i rozpocząć następny. W PBLINK każdego roku staramy się sprostać oczekiwaniom członków i dostosować ofertę eventową. W tym roku zorganizowaliśmy fizyczne spotkania biznesowe w Londynie. Po wielu miesiącach lockdownu wiele osob pragnęło spotkać się z innymi. Pomimo trudnych warunków związanych z restrykcjami, udało nam się zorganizować we wrześniu popularny Rejs na Tamizie, networking golfowy, ale także mniejsze spotkania w formacie

Bartłomiej Kowalczyk

networkingu przy kawie. Równolegle zorganizowaliśmy spotkania online. Odbyło się m.in Forum Budowlane, projekt Polish Business Roadshow, networkingi podczas lunchu, ale także lunch biznesowy w polskiej ambasadzie. Przetestowaliśmy także format spotkania hybrydowego w listopadzie podczas British Polish IT Forum wspierając polskie technologiczne firmy w Wielkiej Brytanii. Warto także wspomnieć, że wraz z innymi grupami biznesowymi z Londynu postanowiliśmy zorganizować spotkania w ramach Global Network UK. W spotkaniu uczestniczą przedsiębiorcy

z różnych organizacji, w tym The British Argentine Chamber of Commerce, ConfAssociazioniUk, The Lithuanian Chamber of Commerce in the UK oraz London Connector. Jak będzie wyglądał rok 2022? Ponad 70 proc. członków zadeklarowało chęć spotkań fizycznych i w taką stronę będziemy budować programy wydarzeń Polish Business Link w przyszłym roku, jeśli oczywiście restrykcje nie będą uciążliwe. Nie rezygnujemy ze spotkań online, ale będzie ich mniej i bardziej nastawione na dostarczenie konkretnej, eksperckiej wiedzy.

Wśród planów mamy m.in. kontynuację współpracy z polską ambasadą: webinary dla polskich eksporterów, dedykowane eventy branżowe oraz spotkania w mniejszych grupach w centrum Londynu: śniadania biznesowe oraz mastermind. Jeśli prowadzisz firmę i szukasz inspiracji na 2022 rok, serdecznie zapraszamy do zaangażowania się w nasze grupy biznesowe.

business.pblink.co.uk facebook.com/PolishBusinessLink


LUDZIE DOBREJ ROBOTY

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

Polska Macierz Szkolna Rok 2021 w historii Polskiej Macierzy Szkolnej pozostanie rokiem przemian i transformacji. W lutym funkcję prezesa objęła pani Elżbieta Barrass, do grona powierników dołączyły nowe osoby. Pomimo trudnej sytuacji spowodowanej pandemią, lockdownem i częściowym zamknięciem szkół dziennych i polonijnych, Polska Macierz Szkolna nie zwolniła tempa, wychodząc naprzeciw potrzebom nauczycieli, dyrektorów, rodziców, a przede wszystkim uczniów. Przez cały rok regularnie spotykaliśmy się z dyrektorami szkół, aby poznać problemy i trudności z jakimi się zmagają, tak żeby znaleźć odpowiednie rozwiązanie i wsparcie. Jednym z głównych okazały się problemy lokalowe, dlatego wystosowaliśmy listy, które szkoły polonijne mogły przedstawić w gminach oraz szkołach, od których wynajmują lokale. Organizowaliśmy szkolenia online, zarówno przedmiotowe jak i te wspierające, psychologiczne, Safeguarding, webinaria dla nauczycieli klas egzaminacyjnych oraz warsztaty dla uczniów polonijnych. Centrum egzaminacyjne przy PMS przeprowadziło egzamin dla 300 kandydatów, zarówno na poziomie GCSE jak i A level. Chcąc pomóc wszystkim

chętnym dołączyliśmy do listy JCQ, dając możliwość zdawania egzaminów również prywatnym kandydatom. Wspieraliśmy szkoły angielskie, oferując im pomoc przy weryfikacji prac oraz Speaking Endorsement. Tak ogromna liczba kandydatów, proces związany z ocenami przewidywanymi, był olbrzymim wyzwaniem dla centrum, ale z satysfakcją możemy podkreślić, że wszyscy kandydaci otrzymali oceny i certyfikaty AQA. W centrum odbyła się również sesja jesienna, a obecnie rozpoczęliśmy już zapisy na sesję letnią – Summer 2022. Tak szybko, jak to było możliwe, wróciliśmy do szkoleń stacjonarnych. Z końcem października zorganizowaliśmy konferencję, w której wzięło udział 100 nauczycieli. Zajęcia poprowadziło 5 prelegentów z Polski i Wielkiej Brytanii. Kolejnym wyjątkowym momentem kończącego się roku było „Wierszowisko”. Po wirtualnej edycji ponownie mogliśmy podziwiać dzieci na scenach teatru w POSK-u. Dziesiąte, jubileuszowe, wyjątkowo wzruszające, dające nadzieję

na powrót do „normalności”. Podczas tego wydarzenia Prezes Honorowa, pani Aleksandra Podhorodecka została odznaczona Orderem Uśmiechu. Była to niewątpliwie chwila radości dla nas wszystkich. W roku 2021 zorganizowaliśmy dwa konkursy: „Przysłowia są mądrością narodu” i „Najpiękniejsza palma”, w których wzięły udział dzieci z całego świata. Założeniem Polskiej Macierzy Szkolnej jest bycie jak najbliżej szkół, nauczycieli i uczniów, dlatego prezes pani Elżbieta Barrass oraz powiernicy PMS odwiedzali szkoły na terenie całej Wielkiej Brytanii. W tak trudnym czasie udało się pojechać do 18 szkół. Podczas tych wizyt 46 nauczycieli i członków kadr rodziców zostało odznaczonych Złotą Odznaką, wyróżnieniem dla osób zasłużonych dla edukacji polonijnej. Pomimo trudności związanych z pandemią Polska Macierz Szkolna wydała kolejne numery czasopism „Razem Młodzi Przyjaciele” i „Dziatwa”. Rozprowadziliśmy do szkół podręczniki „Od dzwonka do dzwonka” i „Zanim zadzwoni dzwonek”, nawiązaliśmy współpracę z autorami podręcznika – SEN. W październiku w znamienitym gronie świętowaliśmy 30-lecie Księgarni PMS. Był to czas podsumowań, wspomnień, ale również planów na przyszłość. Jesteśmy ogromnie dumni, że jest w Londynie miejsce, w którym można kupić książki

| 11

w języku polskim. W ostatnim czasie został przeprowadzony remont księgarni; piękne, odświeżone wnętrze zaprasza wszystkich czytelników. Przearanżowane pomieszczenie stało się również miejscem spotkań autorskich, wieczorków poezji, a w przedświątecznym czasie spotkań z Mikołajem. Wychodząc naprzeciw wyzwaniom współczesności, otworzyliśmy księgarnię internetową: e-ksiegarnia. Rok 2021 to także rok pożegnań. Odeszła od nas wieloletnia redaktor naczelna czasopisma PMS „Dziatwa” ś.p. Aleksandra Bielicka. Pożegnaliśmy nauczycielkę, przyjaciółkę młodzieży, Pierwszą Damę ś.p. Karolinę Kaczorowską. Praca Polskiej Macierzy Szkolnej to codzienne wyciąganie ręki do uczniów, rodziców i nauczycieli. Nawiązywanie kontaktów z instytucjami w Polsce i Wielkiej Brytanii, setki maili i telefonów. Nieustannie pamiętamy, że w centrum naszych działań stoi dobro polskiego dziecka. Staramy się jak najlepiej spełniać nasz obowiązek i nie zapominać o ideałach, które przyświecały założycielom naszej organizacji. Prezes, powiernicy i pracownicy Polskiej Macierzy Szkolnej składają państwu najlepsze życzenia, zdrowia, radości oraz wszelkiej pomyślności w Nowym 2022 Roku.

polskamacierz.org facebook.com/PMSLondyn


12 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

LUDZIE DOBREJ ROBOTY

Polska Szkoła Muzyczna w Londynie

Polski Ośrodek SpołecznoKulturalny POSK w Londynie

Piotr Misztal Zdjęcia Giuseppe Intrieri Rok 2021 był naprawdę dobrym rokiem, jeśli chodzi o działalność i rozwój Polskiej Szkoły Muzycznej w Londynie. Nowy rok rozpoczęliśmy tradycyjnie od Koncertu Kolęd i Pastorałek, który w związku z obostrzeniami związanymi z COVID-19, odbył się po raz pierwszy online. Do tej pory, począwszy od 2018 roku, koncert odbywał się co roku w innym polskim kościele w Londynie. W marcu w końcu udało się wznowić zajęcia face-to-face, z czego wszyscy byliśmy bardzo szczęśliwi. W maju, w ramach Polish Heritage Days, zorganizowaliśmy Koncert Ludowy, który także miał formę online. Jak wszystkie nasze koncerty online, również i ten, był transmitowany na żywo na szkolnym Facebooku i cieszył się dość sporym zainteresowaniem. W lipcu zakończyliśmy rok szkolny i po raz ostatni koncert odbył się w formie online. We wrześniu naukę w naszej szkole rozpoczęła rekordowa liczba uczniów, która wyniosła prawie 80 dzieci. Podjęliśmy współpracę z Tomaszem Lubertem – kompozytorem oraz producentem muzycznym, który od jesieni prowadzi w naszej szkole

Tomasz Furmanek

Piotr Misztal, założyciel szkoły (pierwszy z lewej)

warsztaty muzyczne online dla dzieci z całej Wielkiej Brytanii. Podczas warsztatów dzieci uczą się jak komponować i aranżować utwory, a także zdobywają wiedzę na temat tego, jak nagrać utwór w studio oraz warunkach domowych. Tomasz Lubert skomponował również muzykę do naszego szkolnego hymnu, którego premiera odbędzie się jeszcze przed świętami! 13 listopada w Merton Arts Space w Wimbledonie, po prawie dwuletniej przerwie, odbył się Koncert Muzyki Polskiej. Jeszcze przed rozpoczęciem koncertu, sala na 200 osób wypełniła się niemal po brzegi! Wśród zaproszonych gości była m.in. lady Camilla Panufnik (wdowa po kompozytorze sir Andrzeju Panufniku). Ten koncert był wielkim

wydarzeniem dla całej szkolnej społeczności. Możemy również pochwalić się wieloma zdanymi egzaminami ABRSM, tzw. grade, w różnych sekcjach muzycznych, w tym po raz pierwszy w sekcji śpiewu oraz sekcji wiolonczeli. Do egzaminów muzycznych przystąpiło łącznie ponad 20 uczniów. Obecnie nasi uczniowie przygotowują się do tradycyjnego Koncertu Kolęd i Pastorałek, który tym razem odbędzie się już na żywo w kościele św. Andrzeja Boboli w Hammersmith w niedzielę 23 stycznia po mszy św. o godzinie 12:00. W naszej szkole uczy się obecnie ponad 90 uczniów!

psmlondyn.com facebook.com/psmlondyn

Polski Związek Kawalerów Maltańskich

Zjednoczenie Polskie w Wielkiej Brytanii Wiktor Moszczyński

Dr Marek Stella-Sawicki MBE KM KCSG Rok 2021 dla Polskiego Związku Kawalerów Maltańskich był z jednej strony uwarunkowany restrykcjami rządu Wielkiej Brytanii dotyczącymi pandemii Covid-19, a z drugiej strony naszą pracą charytatywną, którą trzeba było zawsze wykonywać dla naszych podopiecznych. W czerwcu z okazji święta Świętego Jana w naszym konwentualnym kościele w Balham udekorowaliśmy 40 osób, które poświęciły wiele czasu, by pomóc tym, którzy nas zawsze potrzebują, a jest ich naprawdę wielu. Były w tej grupie matki naszych kadetów, które wieczorami po pracy szyły maseczki podczas pierwszej fazy covidu, kiedy jeszcze nie można było nic dostać pomimo wielkich potrzeb. Jednym z mało znanych projektów była nasza skromna pomoc w dostarczaniu maseczek ochronnych dla naprawdę biednych uczniów paru szkół w Zambii w Afryce. Wiemy, że przydało im się to i byli bardzo wdzięczni za naszą opiekę. Bliżej domu nasi kadeci pomagali starszym w zakupach, odebraniu ich lekarstw z dostawą do domu. Zauważyła to nawet TV Polonia, oferując nam nagrodę, jako organizacji roku!

Na przestrzeni minionego roku nastąpiło w POSK-u wiele znaczących zmian. Podczas ostatniego Walnego Zebrania Członków POSK-u w dniu 25 września 2021, przeważającą ilością głosów wybrano dr Marka Laskiewicza na nowego prezesa Ośrodka, a po długiej przerwie spowodowanej pandemią, POSK zaczął stopniowo powracać do organizowania wydarzeń na żywo z udziałem publiczności. Na spotkaniu 9 października, inaugurującym objęcie funkcji prezesa POSK-u przez dr Laskiewicza, nowy przewodniczący przedstawił swój plan działania na najbliższy rok i swoją wizję POSK-u. Nowy zarząd rozpoczął realizowanie wytycznych przedstawionych w orędziu przewodniczącego, równocześnie dokładając starań, aby przywrócić pełną i bogatą ofertę wydarzeń, skierowaną do zróżnicowanej publiczności. W pierwszej połowie roku, kiedy ośrodek był jeszcze zamknięty dla publiczności, POSK przygotował wiele

Medal dla Księżnej Kentu odbiera jej mąż Książę Kentu

Nasza działalność kadecka rozwija się obecnie na północy Anglii, konkretnie w Coventry i Nottingham. Znalazły się tam wspaniałe ogniska dobrych i mądrych ludzi, zainteresowanych stworzonym przez nas modelem pracy charytatywnej i mówimy tu o pierwszych sukcesach, w końcu na nowym terenie, gdzie nasza praca idzie coraz lepiej. W październiku w uznaniu unikalnej pracy z młodzieżą pochodzącą z najbiedniejszych części kraju na polu muzycznym, Jej Wysokość (HRH) księżna Kentu zaaprobowała i przyjęła nadane jej przez nas odznaczenie: złoty medal „Pro Tuitio Fidei et Obsequium Pauperum” co znaczy: „W obronie wiary i pomocy chorym i potrzebującym”. Nasz zakon istnieje ponad 900 lat i to motto istnieje od samego początku.

Polski kontakt ze Związkiem Maltańskim istnieje już od XII wieku. W imieniu swojej żony, która w tym czasie rozchorowała się, odznaczenie odebrał sam HRH Książę Kentu, który jest kuzynem królowej Elżbiety II. Uroczystość odbyła się 25 października br. w Instytucie Polskim i Muzeum Gen. Sikorskiego w Londynie. Ciekawostką jest, że prestiżowa brytyjska gazeta „The Times” ogłosiła oficjalny komunikat w tej sprawie.

www.apkmuk.co.uk facebook.com/TheAssociation-of-thePolish-Knights-ofMalta-UK-269225963560224

Mimo koronawirusa i lockdownu, 2021 był aktywnym rokiem dla Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii. W styczniu, na Walnym Zjeździe, nowo wybrany prezes, dr Włodzimierz Mier Jędrzejowcz, zapowiedział, że uaktywni jeszcze bardziej tradycyjną rolę Zjednoczenia, jako głos reprezentujący polskie organizacje i polskie społeczeństwo w Wielkiej Brytanii. Odgrywa tę rolę od roku 1946 w imieniu swoich 63 organizacji członkowskich, takich jak np. POSK, Związek Techników czy Polska Macierz Szkolna. Już w lutym pisaliśmy do ambasadora niemieckiego, krytykując projekt podłączenia nowo wybudowanego gazociągu Nord Stream II do sieci niemieckiej, omijając tym samym Polskę i Ukrainę. List Zjednoczenia w tej sprawie ukazał się w niedzielnej gazecie „The Observer”. W kwietniu Zjednoczenie apelowało do organizacji członkowskich, aby namawiali swoich członków do wypełnienia ankiet związanych ze spisem ludności. Opublikowano filmik na YouTubie, tłumaczący, jak można podkreślić swoje polskie pochodzenie przy pięciu specyficznych pytaniach. Również w kwietniu Zjednoczenie Polskie napisało list do ambasadora Białorusi, protestując przeciw aresztowaniu Andżeliki Borys,


TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

Spektakl „Moralność Pani Dulskiej”

interesujących wydarzeń, które zostały zaprezentowane online. Kino POSK-u zaproponowało kilka ciekawych projekcji filmowych, a POSKowa muzyczna scena online przedstawiła starannie przygotowane koncerty, m. n. grupy Wild Whispers (8 kwietnia) i piosenkarki Katy Carr (27 maja). 27czerwca otwarta została wystawa Biblioteki Polskiej POSK na fasadzie budynku POSK-u, zatytułowana „1921 Polska: ostatni akt budowy państwa”, natomiast 15 sierpnia miały miejsce Obchody Święta Żołnierza Polskiego, zorganizowane przez SPK. Scena Polska zaprezentowała kolejną premierę, jak zawsze na wysokim poziomie – w lipcu ich „Moralność pani Dulskiej” w została wystawiona cztery razy i powtórzona pięć razy w październiku.

prezesa bratniej organizacji w Białorusi, czyli Związku Polaków na Białorusi, i innych działaczy polskich, jak dziennikarz Andrzej Poczobut. Poruszaliśmy tę sprawę dwukrotnie w brytyjskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W sierpniu prezes Mier Jędrzejowicz przemawiał na wiecu protestacyjnym na Parliament Square, utożsamiając kampanię o uwolnienie Borys i Poczobuta z walką o wolność i autentyczną demokracją na Białorusi. Jeszcze w kwietniu Zjednoczenie poruszyło sprawę nadgorliwej interwencji policji brytyjskiej w czasie mszy w kościele polskim w Balham w Londynie, skąd kazano wszystkim wiernym wyjść z powodu domniemanych przekroczeń przepisów anty-covidowych. W maju apelowaliśmy w polskich mediach, aby Polacy w Wielkiej Brytanii brali udział w brytyjskich wyborach samorządowych. W czerwcu Zjednoczenie napisało do premiera Johnsona list z prośbą o przedłużenie terminu składania podań o tzw. stan osiadły w Wielkiej Brytanii. Ostatecznie rząd zdecydował się

Jednakże to dopiero ostatnie miesiące pozwoliły powrócić POSK-owi w pełni do dawnej, „przed-covidowej” skali działalności. Październik, listopad i grudzień obfitowały w atrakcyjne wydarzenia artystyczne i towarzyskie z udziałem publiczności. Nie sposób tu wymienić je wszystkie, ale przypomnijmy chociaż niektóre. 6 listopada podziwialiśmy koncert jubileuszowy „Konstytucja 1791”, a dzień później otwarta została wystawa prac artystów stowarzyszenia APA „The Power of Hope”. Warto wspomnieć o wystawie „Polskie Symbole Narodowe” (12 listopada) oraz o obchodach Święta Niepodległości (14 listopada). Teatr Syrena w listopadzie i w grudniu przedstawił „Niezwykłe przygody pana Kleksa”, wielbiciele literatury mogli spotkać się 7 grudnia z Nikolayem Tolstoyem, autorem książki „Stalin’s Vengeance”, a fani filmu mogli dwa dni później zobaczyć w kinie POSK-u „Champion of Auschwitz”, jedną z najbardziej wyczekiwanych premier filmowych 2020 roku. Uznaniem publiczności cieszył się zaprezentowany 11 grudnia w Sali Teatralnej Koncert Świąteczny z chórem Alle Choir London w roli głównej, 15 grudnia odbył się tradycyjny Opłatek POSK-u, a 18 grudnia miał miejsce pierwszy po prawie dwuletniej przerwie koncert w Jazz Café POSK, zagrany przez Groove Razors.

podtrzymać wyznaczony termin (do 30 czerwca), ale złagodził warunki przyjęć spóźnionych wniosków. W sumie jeden milion polskich obywateli zdążyło złożyć podanie. Przedstawiciele Zjednoczenia komentowali te sprawy w Telewizji Polskiej. W listopadzie Zjednoczenie zorganizowało w POSK-u udaną akademię z udziałem zespołu „Mazury” i szkoły polskiej w Amersham. Zjednoczenie było zaniepokojone słabszą akceptacją szczepionki przeciwko covidowi przez młodsze pokolenia Polaków. Ankieta naukowa przeprowadzona wśród Polaków wykazała, że aż 18% Polaków nie godzi się być szczepionymi, a dalsze 17% jeszcze nie było o tym przekonanych. W listopadzie, w liście do ministra zdrowia Sajida Javida, Zjednoczenie Polskie apelowało, aby zająć się tym negatywnym zjawiskiem i zrobić promocję szczepionki w języku polskim.

www.zpwb.org.uk facebook.com/zjednoczenie.polskie

| 13

PRODUCENT I INSTALATOR Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX 0208 963 9701

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk


14 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Jeśli ktoś z was będzie wybierał się na kręgle z zamiarem pokonania swoich znajomych, niech rzuca tak, jakby chciał dotknąć ucha ręką!

S

zymon, przeprowadzam wywiady od wielu lat, ale nie spotkałem jeszcze Polaka, który uprawiałby „kręgle”. Skąd wzięło się u ciebie zamiłowanie akurat do tej dyscypliny sportowej?

Na wstępie muszę cię skorygować. Kręgle to zupełnie inna gra. Rozróżniamy kręgle na 9 pinów i bowling na 10 pinów. W UK istnieje też gra w bowls, co nie ma nic wspólnego z bowlingiem. Ja gram w bowling z 10 pinami ( Ten Pin Bowling) i to, jak tam trafiłem, było czystym przypadkiem. Dla prostoty tego wywiadu trzymajmy się nazwy „kręgle”. Nigdy nie myślałem o kręglach profesjonalnie, w sumie nawet nie wiedziałem, że odbywają się jakieś turnieje. Niedługo po tym, jak przeprowadziłem się do UK, poszedłem ze znajomymi z pracy na kręgle, tak żeby się rozerwać. Przy bodajże trzeciej rundzie podszedł do mnie mężczyzna, na oko mający z 60 lat i powiedział, że całkiem dobrze mi idzie i czy kiedykolwiek myślałem, żeby zagrać w lidze. W pierwszej chwili myślałem, że żartuje: gdzie ja, który gra drugi raz w życiu w kręgle, może mierzyć się z profesjonalistami? Nie chciałem mu wierzyć, ale Alan, bo tak miał na imię, stwierdził, że wykupi jedną grę, pokaże mi jak rzucać i jeśli zdobędę 120 punktów, to dołączę do jego teamu w lidze… I oto jestem, a Alan jest moim kapitanem w drużynie.

Jak trudna jest to dyscyplina?

Przecież każdy wie jak rzucać kulą… Żartuję. Moje początki były bardzo kiepskie. Jestem osobą bardzo


| Nº 929 | 6 stycznia 2022

Praktyka czyni mistrza! Nagrodę za najszybszy postęp już zgarnąłem – było to dla mnie ogromne wyróżnienie, tym bardziej, że zostałem doceniony przez rodowitych Brytyjczyków. Progres z 98 pkt. do 148 zrobił na nich wrażenie, tym bardziej szanuję to wyróżnienie – Szymon Piwowarski, człowiek ze wszech miar wszechstronny, a w międzyczasie uprawiający… kręgle. ambitną i gdy mi nie idzie, tak jak chcę, irytuję się. Postanowiłem więc wziąć kilka godzin lekcji u profesjonalnego trenera, równocześnie grając w lidze z myślą, że jestem najgorszy. Ciężko było znaleźć motywację w chwili gdy rzucasz w jednej grze niecałe 100 punktów (o ile się tyle uda), a przeciwnik rzuca ponad 200. Jeśli chodzi o technikę, każdy ma swoją kulę; i tu serio mówię: swoją własną, osobistą kulę, zrobioną specjalnie pod rozmiar palców, specjalnie wyważoną – i to co najmniej dwie (!), jedną do pierwszego rzutu, strike’owego, by zbić wszystkie piny/kręgle, a drugą, by zbić jeśli coś zostało – „spare ball” (a według teorii, jak dobrze rzucasz, to nic nie powinno zostać!). Miałem trochę szczęścia, bo dostałem swoją osobistą kulę strike’ową w prezencie. No i wyniki skoczyły momentalnie. Trzeba też pamiętać o ustawieniu. Nie bez przyczyny znajdziemy na torze kropki na rozbiegu, a żeby było mało to mamy jeszcze klepki między nimi… Mam nadzieję, że się nie zgubiłeś. Pewnie zapytasz, ok – mamy kule, mamy ustawienie, to teraz tylko rzucić, prawda? Otóż nie, timing rzutu, kąt – pod którym wyrzucasz kulą (pewnie widzieliście kule lecącą do sufitu na kręgielniach), ustawienie stóp i na końcu poślizg przy wyrzucie. No i jeszcze smarowanie toru… Uf, chyba o niczym nie zapomniałem… A nie! Jednak zapomniałem! Ręka musi być prosta, ale giętka. Musisz rzucić prosto. Nie (!) – wróć: nie rzucić, ale wypuścić swobodnie kulę z ręki. Perfekcyjnie! Obstawiam, że strzeliłeś strike’a!

Jak popularny jest to sport na Wyspach?

Według mojej opinii, popularny tak samo jak tenis czy krykiet. Chociaż rzadko można spotkać młodych ludzi. Na przykład u nas na lidze jestem najmłodszy i w sumie zawsze byłem, a do ligi dołączyłem z sześć lat temu.

Gdzie występujesz na co dzień?

Moja drużyna nazywa się Camelot. Można mnie spotkać w czwartki o 20:30 w Dunstable. Kiedy zaczynałem swoją przygodę z kręglami, liga była w Watford, gdzie mieszkam, ale z czasem kręgielnia, na której graliśmy, zrobiła się bardzo komercyjna i tory nie spełniały warunków do prowadzenia ligi, dlatego przenieśliśmy się do Dunstable.

Czy są inni nasi rodacy w UK, którzy uprawiają ten sport?

Odkąd gram, przez parę lat spotkałem tylko dwóch, z jednym z nich gram w drużynie. Do dziś pamiętam, jak mi mówił, gdy kiepsko rzucałem, „zrób taki ruch ręką, jakbyś chciał dotknąć ucha i wypuść kulę”. Zawsze działało! Dlatego jeśli ktoś z was będzie wybierał się na kręgle z zamiarem pokonania swoich znajomych, niech rzuca tak, jakby chciał dotknąć ucha ręką!

Czym są dla ciebie kręgle?

Szczerze mówiąc, nie biorę kręgli za bardzo na serio. Jest to dla mnie w pewnym sensie odskocznia od pracy i sposób na pozbycie się stresu z nią związanego. Przez te lata gry wiem, że ciężko mi dorównać tym najlepszym, ale już nie jestem tym najgorszym! Praktyka czyni mistrza! Kręgle i cała liga powinny sprawiać frajdę. Oczywiście, są ludzie na lidze, dla których kręgle

OBLICZA EMIGRACJI |

| 15


16 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

| OBLICZA EMIGRACJI Czy uprawiasz jeszcze jakieś inne sporty?

to świętość i gdy im nie wychodzi, to jest płacz i zgrzytanie zębami. Byłoby nieźle, gdyby moja drużyna znalazła się w pierwszej trójce w lidze i non stop do tego dążymy, ale cóż, są lepsi od nas.

Ganiam za bezdomnymi kotami dla Cole & Friends Animal Rescue. przynajmniej ćwiczę timing.

Kto może podjąć się treningu i rywalizacji w tej dyscyplinie?

Czy lockdown przeszkodził wam w jakiś sposób?

Jestem świetnym przykładem, że każdy, kto lubi kręgle, może śmiało grać w lidze. Nawet jeśli zaczynasz swoją przygodę z kręglami – możesz dołączyć. Szczególnie teraz po (chociaż w sumie to za dużo powiedziane) covidzie brakuje zawodników w drużynach. Liga była zmuszona do zmniejszenia ilości drużyn i zawodników w drużynie, by jakoś dalej ją kontynuować.

Ile czasu poświęciłeś, by być w tym miejscu, w którym jesteś?

Z początku nie poświęcałem dużo czasu na trening, pracowałem w sklepie na pełen etat, studiowałem i gdy nie byłem wypompowany z energii, to szedłem. Były jakieś dwie godziny w miesiącu plus gra w lidze raz w tygodniu. Na początku (serio!) byłem tak kiepski, że zastanawiałem się, jakim cudem Alan wziął mnie do drużyny, ale chciałem być lepszy, słuchałem wszystkich rad, jakie mi dawali ludzie wokół – wszyscy byli bardzo przyjaźni . Mam jeszcze jeden problem: lekko przestawiony łokieć w prawej ręce – uraz po jeździe na rowerze, po wyprostowaniu ma bardziej kształt „zawiasu”, dlatego wiele cennych rad musiałem odrzucić i metodą prób i błędów grać „po rękę”.

Jakie masz wyniki w rywalizacji w tym sporcie?

Kiedy zaczynałem, mój średni wynik wynosił 98 punktów, czyli na 11 rzutów, to nawet niecałe 9 pinów/kręgli na ramkę. Teraz rzucam prawie dwa razy tyle, bo średnia to od 160-200.

Lockdown i cały covid bardzo mocno namieszały chyba w każdym sporcie, w pracy, w rodzinie. Dla przykładu, ligę z 2019 zakończyliśmy na początku listopada 2021. Liga 2020 wcale się nie odbyła. Dużo osób zrezygnowało ze względu na swoje bezpieczeństwo. Zastanawialiśmy się również, czy przy obecnej ilości zawodników kontynuować naszą ligę dalej czy dołączyć do innej. Zupełnie inaczej się też gra: kiedyś za każde zbite piny/kręgle przybijaliśmy piątki, a kiedy ktoś nie zbił wszystkich robiliśmy – żółwika. Taki „bowlingowy slang”. Teraz tego nie robimy (no, może ktoś odważny stuknie cię łokciem) i gra wygląda trochę mechanicznie.

Czym zajmujesz się na co dzień?

Na co dzień jestem księgowym w jednej z największych międzynarodowych firm odzieżowych na świecie, a w przerwie między pracą i kręglami działam w Cole & Friends Animal Rescue, pomagając porzuconym kotom znaleźć ciepły dom i oddanych, kochających opiekunów.

Jakie masz plany na przyszłość?

Nagrodę za najszybszy postęp już zgarnąłem – było to dla mnie ogromne wyróżnienie, tym bardziej, że zostałem doceniony przez rodowitych Brytyjczyków. Progres z 98 pkt. do 148 zrobił na nich wrażenie, tym bardziej szanuję to wyróżnienie. Natomiast teraz będzie fajnie zająć jedno z trzech pierwszych miejsc w lidze. Poza tym

muszę kupić nową kulę, może dzięki niej mi się to uda.

Gdzie można śledzić twoje zmagania w kręglach?

Przez to, że grę w kręgle traktuję jako odskocznię od rzeczywistości, nie mam specjalnej strony internetowej czy specjalnego konta na Facebooku lub Instagramie, chociaż chętnie dzielę się postępami na swoim prywatnym koncie na Instagramie co czwartek. Zachęcam wszystkich do spróbowania swoich sił w bowlingu. To świetna rozrywka, mobilizuje do tworzenia lepszej wersji samego siebie, uczy cierpliwości i daje radość po osiągnięciu najmniejszego sukcesu.


Sprawdź czy należy Ci się OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

ODSZKODOWANIE

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc: rowerzystą, kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu, Taxi

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

07500 300 600 www.dnsclaims.co.uk

| 17


18 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 | Karolina Wiatrowska k.wiatrowska@cooltura.co.uk

Najbardziej wyczekiwane filmy 2022 roku Powrót kultowych komedii z lat dwutysięcznych, stylowe biografie i horrory w gwiazdorskiej obsadzie – wybieramy filmy, na które czekamy z niecierpliwością.

„Zaułek koszmarów” 28 stycznia Guillermo del Toro uwielbia wyzwania. Dlatego gdy otrzymał propozycję nakręcenia „Zaułku koszmarów” i „At the Mountains of Madness”, zamiast wybrać jeden, postanowił nakręcić oba filmy w rok. Pierwszy z nich, utrzymany w estetyce kina noir thriller psychologiczny, trafi do kin już w styczniu. „Zaułek koszmarów” śledzi losy mistrza manipulacji Stana Charlisle’a (Bradley Cooper), który wraz z wróżką Zeeną (Toni Collette) i jej mężem alkoholikiem Petem (David Strathairn) oszukują uczestników nocnych festynów. Tropem szajki podąża dr Lilith Ritter (Cate Blanchett), która daje się wciągnąć w niebezpieczną grę. Całość w stylowej oprawie lat 40. XX wieku.

„Wiking” 22 kwietnia

„Batman” 4 marca Nowy film o superbohaterze z Gotham City powraca do początków – starć z Człowiekiem-Zagadką, Pingwinem i Kobietą-Kotem (granymi przez Paula Dano, trudnego do poznania Colina Farrella i zachwycającą Zoë Kravitz). W kostiumie nietoperza zadebiutuje Robert Pattinson, a jego Batman ma być najmroczniejszą odsłoną superbohatera w historii. Po sukcesie trylogii „Mrocznego rycerza” miejsce Christophera Nolana za kamerą zajmie Matt Reeves. Pierwszy zwiastun filmu zapowiada się obiecująco – nowy „Batman” ma być mieszanką filmu akcji, thrillera psychologicznego i estetyki kina noir.

„Najgorszy człowiek na świecie” 11 marca „To historia miłosna na miarę naszych czasów”, pisali krytycy o nowym filmie Joachima Triera podczas festiwalu w Cannes. Największe pochwały zebrała Renate Reinsve, której występ nagrodzono Złotą Palmą. Reinsve gra trzydziestoletnią Julię, która wiedzie z pozoru ułożone życie. Mimo udanej kariery i wieloletniego związku z Akselem w bohaterce odżywają życiowe rozterki. W znalezieniu odpowiedzi na nurtujące ją pytania nie pomaga romans z młodszym o kilka lat Eivindem. Julia postanawia zmierzyć się ze swoimi dylematami, by dowiedzieć się, kim jest oraz kim (i z kim) naprawdę chce być. Nawet kosztem najbliższych jej osób.

Nowy film Roberta Eggersa, reżysera świetnego „The Lighthouse”, zabierze nas w podróż na Islandię X wieku. Książę Wikingów Amleth (Alexander Skarsgård) przybywa na wyspę, by wymierzyć sprawiedliwość, pomścić ojca i utraconą koronę. W podróży towarzyszy mu nieznajoma o niezwykłych zdolnościach (Anya Taylor-Joy, ulubienica reżysera, z którą pracował już przy „Czarownicy”). W największym do tej pory projekcie Eggersa surowe krajobrazy Islandii przeplatają się ze światem pradawnych legend. W obsadzie ciekawa mieszanka gwiazd – Nicole Kidman, Ethan Hawke, Willem Dafoe i Björk.

„Legalna Blondynka 3” 20 maja Elle Woods powraca! „Legalna blondynka” trafiła do kin dwie dekady temu. Historia rezolutnej prawniczki przetrwała próbę czasu, o czym świadczą prace nad trzecią częścią. W rolę Elle ponownie wcieli się Reese Witherspoon, a partnerować będzie jej przeżywająca zasłużony renesans Jennifer Coolidge. Za scenariusz odpowiada Mindy Kaling, współautorka sukcesu „The Office” i „Jeszcze nigdy…”. – „To jeden z moich ulubionych filmów wszech czasów. Dlatego gdy Reese poprosiła mnie o napisanie scenariusza, czułam się tak, jak gdybym pisała wymarzony fanfik” – mówiła Kaling. Szczegóły fabuły są objęte tajemnicą.


COOLTIME |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

„Jurassic World: Dominion”

„Elvis”

9 czerwca

Po sukcesie „Bohemian Rhapsody”, „Rocketmana” czy dokumentu „Velvet Underground” moda na biografie muzyczne trwa. Tym razem swoich sił w gatunku spróbuje Baz Luhrmann, reżyser takich przebojów jak „Moulin Rouge!” czy „Wielki Gatsby”. Znany z pełnych rozmachu produkcji filmowiec postanowił wziąć na warsztat biografię samego Elvisa Presleya. Film przybliży widzom pierwsze i ostatnie lata kariery króla rock and rolla, zwracając szczególną uwagę na jego relacje z matką (Maggie Gyllenhaal) i menedżerem Tomem Parkerem (Tom Hanks). Legendarnego muzyka zagra Austin Butler, który pokonał takich kandydatów jak Harry Styles czy Miles Teller.

Blisko 30 lat po premierze „Parku Jurajskiego” do kin trafi kolejna odsłona dochodowej franczyzy. To kontynuacja historii opowiedzianej w „Jurassic World: Upadłe królestwo” – dinozaury zostały wypuszczone na wolność, a ludzie po raz kolejny będą musieli stawić czoła potężnym gadom. Na ekran powrócą Chris Pratt i Bryce Dallas Howard, do których dołączy oryginalna obsada filmu Spielberga – Laura Dern, Sam Neill i Jeff Goldblum.

„Don’t Worry Darling” 23 września Po świetnie przyjętym debiucie „Szkoła melanżu” Olivia Wilde znów stanęła za kamerą. „Don’t Worry Darling” opowiada o młodym małżeństwie, które postanawia zamieszkać w utopijnej społeczności. Życie eksperymentalnej komuny upływa na zabawie. Jest pełne przepychu i potrafi zawrócić w głowie. Bohaterowie zaczynają odkrywać, że mieszkańcy mają mroczne tajemnice. W rolach głównych zobaczymy Florence Pugh i Harry’ego Stylesa, prywatnie partnera reżyserki. Akcja filmu przeniesie nas do stylowych lat 50.,a za kreacje odpowiada Arianne Phillips, kostiumografka i stała współpracownica Toma Forda, z którym pracowała m.in. przy „Samotnym mężczyźnie” i „Zwierzętach nocy”.

24 czerwca

„She Said” 18 listopada Publikacja wyników śledztwa przeprowadzonego przez Megan Twohey i Jodi Kantor w 2017 roku to jeden z najważniejszych momentów ruchu #MeToo. Na łamach „The New York Times” dziennikarki ujawniły historie kilkudziesięciu kobiet, które na przestrzeni trzech dekad padły ofiarą producenta Harveya Weinsteina. Wydana dwa lata później książka „She Said: Breaking the Sexual Harassment Story That Helped Ignite a Movement” okazała się kluczowa w procesie i skazaniu oprawcy w 2020 roku. Reżyserka Maria Schrader i scenarzystka Rebecca Lenkiewicz postanowiły przenieść historię ich śledztwa na wielki ekran. Dziennikarki zagrają Carey Mulligan i Zoe Kazan.

| 19

„Nope” „Thor: Love and Thunder” 8 lipca Miłośnicy uniwersum Marvela również nie będą zawiedzeni przyszłoroczną ramówką. Do kin trafi wyczekiwany „Thor: Love and Thunder” w reżyserii Taiki Waititiego, który zabierze widzów w podróż śladem nordyckiego boga. W tytułową rolę ponownie wcieli się Chris Hemsworth, a partnerować będą mu m.in. Natalie Portman, Christian Bale i Jodie Foster. W tym samym roku do kin trafią również „Doktor Strange w multiwersum obłędu”, „Czarna Pantera: Wakanda Forever”, „Black Adam” i „Morbius”.

22 lipca Jordan Peele powraca z nowym filmem. Twórca genialnych „Uciekaj!” i „To my” pracuje nad trzecim horrorem. Fabuła „Nope” objęta jest ścisłą tajemnicą – nawet branżowym insiderom nie udało się dotrzeć do choćby zarysu nowej historii. Znamy już natomiast obsadę filmu – w rolach głównych wystąpią ulubieniec reżysera i laureat Oscara za występ w „Judaszu i Czarnym Mesjaszu” Daniel Kaluuya, gwiazda „Ślicznotek” Keke Palmer i znany z oscarowego „Minari” Steven Yeun. „Nope” to pierwszy pełnometrażowy projekt Peele’a od czasu „To my”. W międzyczasie reżyser pełnił również funkcję producenta takich seriali jak „Kraina Lovecrafta”, „Strefa mroku” i „Hunters”.

„Avatar 2” 16 grudnia Przeszło dekadę po premierze pierwszej części w końcu powrócimy na Pandorę, gdzie Jake i Neytiri wiodą spokojny żywot w zgodzie z naturą. Gdy ich dawni wrogowie powracają, bohaterowie razem z innymi Na’vi muszą stawić czoła przybyszom. Do oryginalnej obsady na czele z Samem Worthingtonem i Zoe Saldaną dołączą Kate Winslet, Michelle Yeoh i Edie Falco. Za kamerą ponownie stanie James Cameron. Równolegle do pracy nad kontynuacją „Avatara” zespół reżysera pracował nad trzecią i czwartą częścią serii. W planach jest również piąta odsłona sagi, która ma trafić na ekrany przed końcem dekady. Kolejne filmy powtórzą sukces pierwszego „Avatara”? A może okażą się kosztownymi klapami?

„Babylon” 25 grudnia W latach 20. XX w. filmy nieme zaczęły ustępować miejsca udźwiękowionym. Damien Chazelle, reżyser „Whiplash”, „La La Land” i „Pierwszego człowieka”, zaprasza nas w podróż w czasie, by pokazać, jak ta rewolucja na zawsze zmieniła kino. Choć Chazelle nie zdradza szczegółów historii, wiadomo już, że na ekranie pojawią się postaci fikcyjne i historyczne. Z kolei krytycy mody przewidują, że to może być jedna z najbardziej stylowych produkcji nadchodzącego roku. W role główne miał wcielić się znany z „La La Land” superduet Emma Stone i Ryan Gosling. Ostatecznie ich miejsce zajęli Margot Robbie i Brad Pitt. Uczciwa zamiana miejsc.


20 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

| cooltiME

To będzie jej rok Przez kilka lat milczała. Pod koniec 2021 roku jej powrót stał się międzynarodowym wydarzeniem. Nowy wygląd, nowa miłość, nowa płyta to hasła tego powrotu. Adele mówi, że zbudowała najważniejszą relację – z samą sobą. Jaka jest dzisiaj? Dlaczego tak potrzebowała życiowej rewolucji, czemu czuła się nieszczęśliwa? Przygotowała Karolina Wiatrowska

Wielki powrót

O tym, że Adele schudła prawie 50 kilogramów, rozpisują się dziś media na całym świecie. A comeback brytyjskiej wokalistki stał się wydarzeniem roku. Tym głośniejszym, że przez ostatnie cztery lata Adele właściwie nie udzielała się publicznie. Plotkowano o jej diecie, wszyscy czekali na jej nową płytę. Dopiero rok temu na jej Instagramie zaczęły pojawiać się zdjęcia

Adele w 2021 r. w nowym wydaniu, na przykład w czarnej mini. To było dopiero zaskoczenie! Albo pamiętne fotki z sierpnia 2020 roku na tle teledysku Beyonce, bez makijażu i z kręconymi blond włosami. Była prawie nie do poznania, bo z dojrzałej kobiety, na jaką wyglądała, stała się roześmianą, zwyczajną dziewczyną. Nadprogramowe kilogramy Brytyjka straciła będąc na diecie sirtuinowej, choć nadal pozostaje dyskretna co do jej szczegółów. Lubi natomiast podkreślić, że dużo ćwiczy – nawet trzy razy dziennie. Rano z ciężarkami, w południe boksuje, wieczorem stosuje dotleniający i poprawiający krążenie trening kardio. „Królowo, wyglądasz oszałamiająco”, chwalą ją wielbiciele; „cieszymy się, że jesteś zdrowa i szczęśliwa”, dodają.

Życiowa rewolucja

Rewolucja nie dotyczy jedynie jej wyglądu, ale także życia osobistego. Rozstanie z mężem Simonem Koneckim było zaskoczeniem, bo wyglądało na to, że są ze sobą szczęśliwi. Poznali się w 2011 roku. Adele miała już za sobą kilka zawodów miłosnych. Nieudane związki były cudownym natchnieniem do tworzenia ballad, ale rujnowały ją emocjonalnie. Simon, starszy od niej o 13 lat, był spokojnym, dojrzałym facetem. Nawet dzisiaj, już po rozwodzie, Adele podkreśla, że to małżeństwo uratowało ją od wielkich pokus i że bez wahania powierzyłaby byłemu mężowi swoje życie. Simon Konecki ukończył prestiżowy Eton College, pracował w znanym banku

Fot. Maeverywhere/Wikimedia Commons

P

amiętacie tę rudą, pulchną dziewczynę z grzywką nad czołem? Albo Adele zrobioną na diwę, z mocnym makijażem, natapirowanymi blond włosami, ubraną w wieczorowe połyskujące suknie? Wyglądała pięknie, może zbyt poważnie i trochę za „ciężko”. Niektórzy śmiali się, że bardziej przypomina matronę niż 21-letnią dziewczynę. Mówili o niej „zabawna grubaska”, choć zawsze budziła respekt jako wokalistka. Dzisiaj jest zjawiskowa. Jej zdjęcia, które dla angielskiego „Vogue’a” zrobił słynny Steven Meisel, są naprawdę seksi. Widać na nich Adel dojrzałą do tego, aby być pewną siebie i swojej kobiecości, blond wampa, piękność w stylu Catherine Deneuve (której postać była zresztą jedną z inspiracji); pokazuje ciało i odsłania nogi w gorsetowej sukience projektu Dolce&Gabbana, olśniewa w stylizacji Louis Vuitton czy płaszczu z piór autorstwa rosyjskiej projektantki Helen Yarmark. Steven Meisel jest raczej fotografem mody niż gwiazd, ale gdy usłyszał, że ma zlecenie od managementu Adele, przystąpił do pracy. Nie tylko dlatego, że lubi ją jako piosenkarkę. Wiedział, że życiowy moment, w jakim jest obecnie gwiazda, zdecyduje o najwyższej jakości sesji. Adele pokazała się także na okładce amerykańskiego „Vougue’a” i w magazynie „The Rolling Stones”.

Lehman Brothers, a gdy poznali się z Adele, prowadził fundację oraz firmę, zajmującą się sprzedażą wody butelkowanej. W 2012 roku urodził się ich syn Angelo. Wydawało się, że wszystko układa się dobrze, tym bardziej, że po sześciu latach wspólnego życia para wzięła ślub. A jednak pewnego dnia Adele stwierdziła, że nie jest to życie, którego pragnie i że nie jest w nim szczęśliwa. Wydawało się, że ma wszystko. Jako bardzo młoda kobieta odniosła gigantyczny sukces, jej trzy płyty sprzedały się w nakładzie 60 milionów egzemplarzy, a przeboje, choćby „Someone Like You”, znali niemal wszyscy. Za piosenkę „Skyfall” do filmu o Bondzie dostała w 2013 roku Oscara. A królowa Elżbieta


cooltime |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022 II nagrodziła ją orderem Imperium Brytyjskiego. Co prawda niższej klasy, przez co Adele nie może używać tytułu „dame”, ale wszystko jeszcze przed nią. Założyła rodzinę, o której marzyła. I nagle, już po ślubie poczuła, że pospieszyła się z tą decyzją. Jak tłumaczyła synkowi, kochała jego tatę, ale nie była już w nim zakochana. W rozmowie z pismem „The Rolling Stones”, powiedziała: „Simon jest świetnym ojcem i przyjacielem. To ja nie wiedziałam, kim jestem. Chciałam być dobrą żoną i matką, ale nie potrafiłam się temu oddać, być obecna. Świadomość, że wszyscy wiedzieli o mojej porażce, niszczyła mnie. Miałam wrażenie, że zawiodłam”.

zapowiedź nowej płyty Adele

Adele wychowywała się w rozbitej rodzinie, widziała jak jej mama Penny Adkins stara się i pracuje, by córce niczego nie brakowało. Ojciec Mark Evans porzucił je, gdy Adele miała trzy lata. Wyjechał z Londynu, pracował jako hydraulik, pił na umór. Wspominał, że wlewał w siebie butelki wódki i osiem kufli piwa i właściwie dziwi się, że przeżył. Adele widywała się z ojcem sporadycznie, podczas wakacji w Walii, ale nie miała z nim prawdziwego, żywego kontaktu i chyba nie lubiła ojca. Gdy stała się sławna, wściekała się, że Mark sprzedaje historię jej życia. Tym bardziej, że na punkcie prywatności miała obsesję. A ojciec opowiadał, że to przez niego córka ma trudne relacje z mężczyznami. Adele zareagowała zapalczywie i dosadnie: „Już miałam odbudować naszą relację, ale on to ku… zepsuł”. Innym razem powiedziała, że gdy go spotka „napluje mu na twarz”. Można sobie tylko wyobrazić, jaką ranę zostawiło w niej porzucenie przez ojca, a potem jego nielojalność. Dlatego była pewna, że nie zrobi tego, co jej ojciec i że nie rozbije rodziny. Kiedy jednak postanowiła zostawić Simona, nie mogła spać po nocach, obwiniając się, że w pogoni za własnym szczęściem niszczy szczęście dziecka. Gdy synek powiedział do niej: „Nie widzisz mnie”, pękło jej serce. Czuła się bezradna, gdy pytał: „Dlaczego nie kochasz mojego taty? ”. „Chciałam, by miał wszystko, czego ja nigdy nie miałam. Tak mi przykro, jeśli to, co zrobiłam, sprawia, że czujesz się smutny”, śpiewa Adele w piosence „My Little Love” z nowej płyty „30”. Słychać w niej też glos Angelo, kiedy rozmawiają przed snem. Podobno na takie nagranie namówił ją psychoterapeuta. Rozwód, dyskretny i b ez kłótni, zakończył się w ubiegłym roku. Do podziału było bagatela 175 milionów dolarów, bo para przed ślubem nie spisała intercyzy. Ale Simon podobno nie chciał ani grosza, za to Adele kupiła mu dom za prawie 7 milionow dolarów, po drugiej stronie ulic w Beverly Hills, gdzie dzisiaj mieszka. Na dłuższy czas ta bliskość będzie pewnie nie do utrzymania, ale dzisiaj daje komfort Adele, która wie, że to ona odeszła od męża. „Potraktuj mnie łagodnie, kochanie/Byłam jeszcze dzieckiem/Nie miałam szansy/Poznać świata wokół

mnie/Nie miałam czasu na wybór tego, co chciałam zrobić/Więc potraktuj mnie łagodnie – to słowa największego przeboju z nowej płyty „Easy on me”. I jest w nich coś rozbrajająco szczerego i prawdziwego. Bo Adele chyba naprawdę nie zdążyła spokojnie dorosnąć.

Bądź nieposkromiona

Potraktuj mnie łagodnie

Adele w 2013 r.

| 21

Może dlatego takie wrażenie zrobił na niej amerykański poradnik „Nieposkromiona” Glennon Doyle. Uświadomiła sobie, że najważniejsze jest to, czego ona pragnie od życia, a nie oczekiwania innych. „Nie bądź grzeczną dziewczynką, bądź dzika, wolna, nieposkromiona”, namawia w nim Doyle. Adele zachwyciła się tą książką, takiego myślenia potrzebowała. Na swoim Instagramie napisała, że po jej przeczytaniu poczuła się gotowa na siebie. W rozmowie z Oprah Winfrey tłumaczyła: „Wiedziałam, że będę nieszczęśliwa, jeśli nie postawię siebie na pierwszym miejscu”. Okupiła to lekami, terapią, miesiącami samotności, otarciem się o alkoholizm. Ćwiczenia pozwalały jej rozładować napięcie, muzyka przywracała poczucie bezpieczeństwa, bo tylko w studio nagraniowym Adele czuje się spokojna i szczęśliwa. Gdy mówi, że w jej długiej życiowej podróży nie chodziło tylko o utratę wagi, można jej wierzyć. Dzisiaj nie pali, nie pije szklankami słodzonej herbaty, alkohol ma pod kontrolą. Dzięki ćwiczeniom i stracie kilkudziesięciu kilogramów podratowała kręgosłup, z którym miała duże problemy. Od pewnego czasu spotyka się z agentem sportowym Richem Paulem. I nie ukrywa, że jest zakochana: „On jest wspaniały, jest taki cholernie zabawny, taki bystry”, mówiła o ukochanym w rozmowie dla „Vogue’a”. Razem ze swoimi przyjaciółkami – celebrytką Nicole Richie (od której kupiła dom) i aktorką Jennifer Lawrence bawi się w klubach w Los Angeles. Wielu jej wielbicieli obawiało się, czy te metamorfozy nie zmienią jej jako wokalistki, czy będzie to wciąż ta sama Adele czy już gwiazda L.A. To prawda, przez wiele lat nie miała figury supermodelki, ale nawet ten rozmiar XL, tak nieprzystający do wymogów współczesnego show-biznesu, jakoś ją wyróżniał. Była inna od wielu młodych artystek i wokalistek, takich jak Rihanna, Taylor Swift, Beyonce lub Katy Perry. Porównywano ją bardziej do klasycznych gwiazd, na przykład Niny Simone, bo wspaniale potrafiła przekazać emocje. Nigdy nie musiała wspierać się seksownymi teledyskami, a na koncertach nie potrzebowała dużej scenografii i drużyny świetnych tancerzy. Adele to głos. Cudowny, potężny, wspaniale postawiony, z charakterystyczną naturalną chrypką, o której marzy wielu artystów. I ballady o miłości, rozstaniu, niespełnieniu, które zachwyciły świat. To była siła Adele. Na nowej płycie wystarczy posłuchać ponadczasowej kompozycji „Love Is a Game”. Jak ona to śpiewa! Przy całej rewolucji jako artystka nadal pozostaje sobą, a rok 2022 będzie jej rokiem!


22 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Dobrosława Platt

Z polki Biblioteki Polskiej

librarian@polishlibrary.co.uk

POSK w Londynie

Tolstoy i Mackiewicz Zamierzałam dzisiejszy tekst poświęcić innym książkom, ale spotkanie z Nikolai Tolstoyem-Miloslawskim, które odbyło się w POSK-u 7 grudnia, sprowokowało mnie do ponownego odwołania się do twórczości Józefa Mackiewicza. Tym razem do jego książki pt. Kontra, bo właśnie tę publikację przywołał gość spotkania, prowadzonego przez prezesa POSK-u, dra Marka Laskiewicza, a inicjatorką którego była Pani Barbara Hamilton.

Spotkanie w Teatrze POSK-u. Od lewej: Nicolai Tolstoy, dr Marek Laskiewicz.

Dobrosława Platt

NIKOLAI TOLSTOY

Życiorys brytyjskiego historyka jest niezwykle interesujący. Należy on bowiem do znaczącego rosyjskiego rodu Tołstojów, którego najbardziej znaną postacią jest pisarz, Lew Tołstoj (18281910), jego daleki kuzyn. Ojciec Nikolai, Dimitri Tolstoy, został wywieziony ze zrewolucjonizowej Rosji w 1920 r. do Londynu przez Angielkę, Lucy Stark, której Nikolai dedykował książkę Stalin’s Vengeance. The Final Truth about the Forced Return of Cossacs after World War II (Academica Press, Washington-London, 2021), prezentowaną w POSK-u. Nicolai urodził się w Londynie w 1935 r., a jego matka, Mary Wicksteed, wkrótce rozwiodła się z Dimitri i wyszła za mąż za znanego angielskiego pisarza, Patricka O’Briana. Właściwie Nicolai był więc wychowywany poza kulturą rosyjskich emigrantów, pośród których przebywał jego ojciec. A jednak niektóre elementy tej kultury, poznane w dzieciństwie, zapadły mu głęboko w pamięć i w jakiejś

mierze kształtowały jego osobowość. Był bowiem ochrzczony w prawosławnej cerkwi, przez pewien czas bawił się z dziećmi rosyjskich „białych” emigrantów, bywał w ich domach, wyposażonych w ikony, zdjęcia bojarów, portrety carów i to zapamiętał, mimo że ów kontakt nie trwał długo. Kształcił się w Royal Military Academy Sandhurst i w Trinity College w Dublinie, gdzie studiował historię. Jego pierwsze publikacje opowiadały o celtyckich mitach; zajmował się królem Arturem i Merlinem.

„REPATRIACJA” ROSJAN DO ZSRR

W latach siedemdziesiątych zaczął jednak poświęcać także uwagę II wojnie światowej. To wówczas pojawiła się pierwsza jego książka z tej dziedziny Victims of Yalta (1977; tytuł amerykańskiego wydania: The Secret Betrayal), w której opisuje zróżnicowaną sytuację ok. pięciu milionów Rosjan, którzy z różnych powodów znaleźli się w Niemczech: byli pośród nich jeńcy wojenni, emigranci po rewolucji

październikowej, antybolszewicy, „biali” Rosjanie, Kozacy, a także żołnierze ROA (Rosyjskiej Armii Wyzwoleńczej) pod dowództwem gen. Andrieja Własowa. To w tej książce po raz pierwszy Tolstoy krytykował Brytyjczyków za wydanie Stalinowi Rosjan, przebywających w 1945 r. w alianckich strefach okupacyjnych. Tam także poruszył sprawę serii sekretnych konferencji, które odbywał Churchill ze Stalinem w Moskwie w okresie od 9 do 19 października 1944 r., podczas których nastąpił faktyczny podział stref wpływów między ZSRR, Wielką Brytanię i USA, a sprawa oddania polskich ziem ZSRR została tam właśnie ostatecznie zdecydowana. Podczas tych konferencji zdecydowano także o wydaniu Rosjan - mowa była o obywatelach ZSRR, znajdujących się w zachodnich strefach okupacyjnych Niemiec - Stalinowi. Nazywano to „repatriacją”, choć było wiadomo, że nikt z nich do sowieckiej Rosji wracać nie chce, bo wszyscy walczyli przeciwko bolszewikom. O tych konferencjach rzadko się wspomina w historiografii.

OPERACJA KEELHAUL

Operacja ta była głównie efektem konferencji moskiewskich, choć dopiero po porozumieniu w Jałcie, uzyskała taką nazwę. Uzgodniono wówczas, że zachodni alianci będą przekazywać władzom ZSRR wszystkich jego obywateli. Operacja, uznana za tajną, utrzymywana była w sekrecie także na Zachodzie do końca lat 70 XX wieku – Aleksander Sołżenicyn nazwał ją „ostatnim sekretem drugiej wojny światowej”. Zemsta Stalina dotyczyła nie tylko tych, którzy walczyli z bolszewikami, ale także tych,

którzy dali się wziąć do niemieckiej niewoli. Trzeba bowiem ich było poddać reedukacji według stalinowskich metod. W dniach 29 maja, 1 i 3 czerwca 1945 r. w Lienz (Austria) ok. 45 tys. ludzi, w tym nie tylko rozbrojeni żołnierze i oficerowie, ale także starcy, kobiety i dzieci, ładowani byli na ciężarówki, wbrew swojej woli, przy udziale czołgów i uzbrojonych brytyjskich żołnierzy, którzy brutalnie przerywali modlitwy i procesje, żeby wykonać rzetelnie porozumienie Churchilla ze Stalinem. Bici, okradani nawet z drobnych przedmiotów, wysyłani byli na pewną śmierć. Już bowiem kilkaset metrów dalej za rzeką Drawą enkawudziści wyciągali niektórych ludzi z transportu i dla przykładu rozstrzeliwali. Reszta jechała dalej, skazana na zesłanie lub więzienie, a dzieci – na życie tzw. bezprizornych. Niektórzy, wiedząc, że taki właśnie los ich czeka, często na oczach brytyjskich żołnierzy, popełniali samobójstwa. Akcję rozpoczęto od oszustwa. 28 maja Brytyjczycy ogłosili, że zapraszają około dwóch tysięcy kozackich oficerów na konferencję do miasteczka Spittal. Wchodzący do ciężarówek, przekonywani, że jadą jedynie na kilkugodzinną naradę, mieli nadzieję, że rozpoczną się rozmowy o tym, jak mają się przygotować do dalszej walki z bolszewikami. Pojawiały się nawet informacje, że mają być przetransportowani do Australii. Tymczasem, kiedy przybyli do Spittal, przy pomocy pałek i karabinów brytyjscy żołnierze, zapędzili kozackich oficerów do kolejnych ciężarówek, które miały ich przewieźć do sowieckiej zony. W kolejnych książkach Stalin’s Secret War (1981) oraz The Minister and the Massacres (1986)

Tolstoy oskarża Harolda Macmillana, wówczas pełniącego funkcję stałego przedstawiciela Wielkiej Brytanii w basenie Morza Śródziemnego, który doradzał gen. Alexandrowi, aby ten zignorował notę Ministerstwa Spraw Zagranicznych, zakazującą „repatriacji” osób, które nie są obywatelami ZSRR. W nocie tej nakazywano, żeby rozróżnić np. Kozaków, którzy nie są obywatelami sowieckimi od tych, którzy nimi są. W podobnym duchu, nieprzywiązywania wagi do obywatelstwa „repatriantów”, Macmillan doradzał gen. Charlesowi Keightleyowi, dowódcy V Korpusu, bezpośrednio odpowiedzialnemu za przeprowadzenie tej operacji. Byli tam nie tylko Rosjanie, Kozacy, ale także Słoweńcy, Serbowie i Chorwaci, walczący z komunistyczną partyzantką Tito.

SPRAWA O ZNIESŁAWIENIE

W książce The Minister and the Massacres o zbrodnię wojenną oskarżył Tolstoy również Lorda Aldingtona, Tobby’ego Low, polityka i biznesmena, który w 1989 r. oddał sprawę do sądu, oskarżając Tolstoya i rozpowszechniającego tę informację Nigela Wattsa, o zniesławienie. Tolstoy sprawę przegrywał w kolejnych instancjach, mimo przedstawianych kopii dokumentów i świadków. Oryginalne dokumenty zaczęły ginąć. Skazano go na zapłatę półtora miliona funtów pozywającemu oraz pół miliona funtów kosztów sądowych. Tak wysokiej kary w Wielkiej Brytanii w sprawie o zniesławienie jeszcze nie zasądzono. Dopiero Europejski Trybunał Praw Człowieka, w którym Tolstoy złożył również apelację, orzekł, że wysokość zasą-


Z PÓŁKI BIBLIOTEKI POLSKIEJ |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022 dzonej kary jest równoznaczna z pogwałceniem jego wolności wypowiedzi. Nie zmieniało to jednak wyroku. Tolstoy ogłosił bankructwo, a wiele osób m. in. Alexander Sołżenicyn, Roger Scruton, politycy i adwokaci ruszyli mu na pomoc, zbierając pieniądze. Książka zniknęła z księgarń i bibliotek.

STALIN’S VENGANCE

The Final Truth about the Forced Return of Cossacks after World War Tolstoy jednak nie zrezygnował z tematu, nadal poszukiwał świadków i dowodów na wykazanie winy konkretnych osób, które podjęły decyzję o bezwzględnym wykonaniu Operacji Keelhaul, mimo że wytyczne wskazywały na możliwość wyłączenia pewnej grupy osób m. in. „białych” Rosjan, Kozaków, którzy nie byli obywatelami ZSRR oraz Serbów, Słoweńców i Chorwatów, walczących z komunistyczną partyzantką Tito. Te nowe dowody odnalazł w rosyjskich archiwach, które zostały mu udostępnione za specjalną zgodą prezydenta Jelcyna. Ponownie pojawiają się więc oskarżenia, kierowane pod adresem późniejszego premiera Macmillana oraz Lorda Aldingtona, Tobby’ego Low, który wówczas był trzydziestoletnim brygadierem, szefem sztabu generalnego dowództwa brytyjskich sił zbrojnych. Tolstoy dowodzi, że Aldington był nie tylko autorem defini-

cji, nieprecyzyjnie formułującej, kto jest obywatelem sowieckim, ale również autorem podstępu, którego celem było zwodzenie Kozaków. Mówiono im bowiem, że pojadą do północnych Włoch, aby utworzyć większe zgromadzenie wojskowe do dalszej walki i nie będą wydani Sowietom.

JÓZEFA MACKIEWICZA KONTRA. „LUDZKIE RZECZY”

Podczas spotkania Tolstoy podkreślił, że pierwszą osobą, która opisała to utrzymywane w tajemnicy wydarzenie, wydawania przez Brytyjczyków Kozaków Sowietom, a Chorwatów, Serbów i Słoweńców komunistom Tito, był polski pisarz na emigracji, Józef Mackiewicz. Opisał to wydarzenie w powieści Kontra, wydanej przez Instytut Literacki w Paryżu w 1957 r. Jednak Mackiewicz w tej sprawie zabrał głos już wcześniej. Opublikował bowiem najpierw artykuł Zbrodnia w dolinie rzeki Drawy („Wiadomości”, Londyn, nr 10, 23.10.1955; także w tomie Fakty, przyroda i ludzie, Londyn 1984 i następne). Pisze tutaj: „Cała sprawa nie interesuje mnie ze względów politycznych. Zacząłem ją badać raczej przez ciekawość rzeczy najgłębiej ludzkich, objętych niewłaściwym mianem: „nieludzkich”. Swojego czasu pisałem o Ponarach pod Wilnem, gdzie mordo-

wano Żydów. Pisałem o Katyniu, gdzie mordowano oficerów polskich. Może zaważyła tu co nieco i ta okoliczność, że i w Ponarach, i w Katyniu byłem osobiście. Otóż byłem też w dolinie rzeki Drawy. Wprawdzie na kilka miesięcy przed opisywanymi wypadkami, ale znam teren, a teren wielkiej chwały czy wielkiej zbrodni ma w sobie zawsze coś przyciągającego. Teren! W danym wypadku spiętrzone fale rzeki, po których płynęły później trupy; łąki, po których biegały później bezpańskie konie; idealnie obojętne szczyty gór, jak zawsze pochłonięte wyłącznie mijaniem się z obłokami; cała przestrzeń dramatu od Villach poprzez Spittal, Steinfeld, Oberdrauburg i Lienz, z ich spiczastymi wieżami kościółków katolickich, które dzwoniły o zmiłowanie nad ludem prawosławnym, zanim ich władze brytyjskie tego dzwonienia nie zakazały”. To w tym artykule pojawią się pierwsze opisy wydarzenia, które uzyskają znakomity epicki wyraz w Kontrze. Powieść opowiada o losach rodziny Kolcowych od ich zaangażowania w walce przeciwko rewolucji październikowej aż po rezultaty wydarzeń nad Drawą. Nestor rodziny, Aleksander, walczył razem z synem, Saszą przeciwko bolszewikom. W obawie przed zemstą uciekają w różne strony: Aleksander do Azerbejdżanu (tam ukrywa się u córki Uli), a Sasza do Jugosławii. Najmłodszy syn, Mitia, którego ojciec tuż przed wybuchem rewolucji odwiózł do szkoły kadetów do Kijowa, w 1920 razem ze szkołą ucieka do Rumunii. Pierwsze rozczarowanie, jakiego doświadcza Mitia, to stosunek Rumunów do uciekających dziesięcio-, dwunastoletnich dzieci, których początkowo przyjmują, żeby za chwilę ich deportować i oddać w ręce bolszewików. Ale dzieci bolszewików nie interesują. Dlatego stają się tzw. bezprizornymi i włóczą się z bandą przestępców. Mitia trafia do łagru, gdzie kończy szkołę dla agronomów i uczy się życia w zakłamywaniu własnej biografii: nie przyznaje się, że jest Kozakiem, nie mówi o szkole kadetów, nie opowiada o rodzinie. Po wyjściu z łagru żeni się, ale żona nie dowiaduje się o jego przeszłości. To ona złoży niedługo później donos na męża, który ponownie trafia do łagru. Kiedy Niemcy napadają na Rosję, zgłasza się jako ochotnik do wojska, wraca do rodzinnego chutoru, który stał się już kołchozem i tu spotyka ojca. Mimo że Niemcy nie mają zamiaru początkowo korzystać z pomocy Kozaków, to

jednak ci angażują się w walkę przeciwko bolszewikom. Po wycofywaniu się Niemców w 1945 r. część wojsk kozackich razem z rodzinami pod dowództwem atamana Domanowa znalazła się w północnych Włoszech, inni walczyli z komunistyczną partyzantką Tity (XV Korpus Kozacki) w Jugosławii, gdzie zginął Sasza. W północnych Włoszech Kozacy zaskoczeni są, że spotykają Włochów, ludzi Zachodu, którzy oczekują na nadejście Armii Czerwonej. Uważali bowiem, że wszyscy mieszkańcy Zachodu muszą być przeciwko bolszewizmowi – to kolejny zawód. Wierzą jednak nadal w Brytyjczyków i Amerykanów i wierzą, że ci zechcą ich wykorzystać do przyszłej walki przeciwko Sowietom. Kiedy już wycofali się do strefy okupowanej przez Brytyjczyków, ósmy batalion szkocki rozbraja ich. Ponieważ rozpoczynają się rozmowy, Kozacy znów uwierzą w zapewnienia Brytyjczyków, którzy ręczą słowem honoru, że nie zostaną wydani sowieckim władzom. Dzieci częstowane czekoladą i pomarańczami, dorośli tytoniem, nie przewidują zagrożenia. Wtedy oficerowie kozaccy zapraszani są na konferencję z oficerami brytyjskimi, ale takiej konferencji nie będzie – potem okazuje się, że jako pierwsi oddani zostali w ręce NKWD. Wreszcie Brytyjczycy działają już bez ogródek: otaczają Kozaków czołgami, uzbrojonymi żołnierzami, a opierających się brutalnie biją kolbami. Ginie wówczas Aleksander Kolcow, wierzący, że Zachód będzie ich chciał wykorzystać do walki z komunistami. Kozacy próbują stawiać bierny opór, modlą się, organizują procesję i znów wierzą, że – zgodnie z obyczajem – nikt nie zagrozi modlącym się: „Jeszcze przez pewien czas trwały modły, śpiewano pobożne pieśni. Nikt właściwie nie wiedział, o co się modli. O cud?... Nagle, na dany rozkaz, żołnierze rzucili się w tłum, rozrywając łańcuch rąk i bijąc kolbami i pałkami po obnażonych do modlitwy głowach, po plecach, ramionach, po twarzach. Od razu zrobiło się zamieszanie, powstała panika. Wśród krzyków i lamentu deptano i zadeptywano się wzajemnie”. (s. 199). Mackiewicz pokazuje jednak, że byli też uczciwi Brytyjczycy, którzy przestrzegali prawa. Jak major Davis, informujący, że ci, którzy przedstawią dokumenty, że przed 1 września 1939 nie byli na terenie Sowietów, nie będą „repatriowani”. Mimo to: „podążały na wschód

| 23

transporty innych miejscowości, wioząc przymusowo deportowanych Rosjan i przedstawicieli prawie wszystkich podsowieckich narodów, które zbuntowały się przeciwko ustrojowi komunistycznemu. Mocarstwa zachodnie lojalnie wykonały zobowiązania powzięte wobec swego sojusznika. Mniej więcej przy zachowaniu odpowiedniej proporcji gwałtu, łez, krwi, rozpaczliwych samobójstw, wywożono ludzi z Kempten, Hessen, Mannheim, Dachau, Platting, z Salzburga, Deggendorfu, z eské Budějovice, i z innych, po prawdzie rzekłszy, niezliczonych obozów. Konkretna statystyka nie została nigdy ogłoszona”. (s. 268). Mitia ocalał. Ożenił się i żył we Frankfurcie. Czasem spotyka się z dawnymi towarzyszami niewoli i zabiera głos w dyskusji. Już na zakończenie Kontry takie padają słowa: „– Gadać! Dużo ty, inni, mają z tego gadania! - Dużo – niedużo, a od tego zależy wszystko. Nie od takiego, czy innego prawa do życia, a od prawa do gadania. Nie żeby zaraz skutek jaki był. Czasem lata przejdą, a czasem dużo lat. Ale ludzie spostrzegają swoje błędy, naprawiają swoje błędy. Nie od maszyn to idzie, bracia, nie od wynalazków takich czy innych. A od gadania. U nas stare przysłowie mówiło: „Język i do Kijowa doprowadzi”. To może przed bardzo dawnymi wiekami to przysłowie wymyślono, a Kijów znaczył w nim niby cel. Także samo i teraz: gadanie, a w końcu dojdziesz do prawdy. Tą, czy inną drogą. Bo wolność gadania to znaczy wolność wyboru, żeby tam nie wiem, jaka w tej chwili działa się krzywda, i komu. Ale gadać o niej wolno. Ot, co jest najważniejsze. Ale dopiero tam, gdzie gadać zabroniono, gdzie: nie-magadania! Aaa…wtedy dopiero, bracia, nie można mieć nadziei.” Mitia cieszy się więc, że znalazł się po stronie, która daje wolność „gadania”. Nie przewidział, że Tolstoyowi, autorowi, który będzie również opowiadał tę historię, będzie można tego zakazać, okładając karą finansową nie do udźwignięcia. A inny tytuł powieści Józefa Mackiewicza będzie miał także tutaj zastosowanie: Nie wolno głośno mówić. Jednym słowem: czytajcie Józefa Mackiewicza, bo wiele w jego powieściach trafnych uwag, prawdziwych odniesień do wydarzeń historycznych i wiele ponadczasowych treści moralnych. [Cytaty z Kontry wg wydania: J. Mackiewicz, Kontra, Londyn, 2009].


24 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Tatiana Vinnik

U

rodziła się 11 kwietnia 1984 r. w Niżynie (Ukraina). Absolwentka wydziału filologicznego na PU im. N. Gogola i studiów podyplomowych w Instytucie Filologicznym KNU im. T. Szewczenki. Pracowała jako dziennikarz telewizyjny, redaktor i prezenter radiowy, wykładała literaturę obcą,pełniła fumkcję sekretarza wykonawczego Narodowego Związku Pisarzy Ukrainy. Dziesięć lat była redaktorem naczelnym pisma dziecięcego „Uskrzydlone”. Członek Narodowego Związku Pisarzy Ukrainy, Stowarzyszenia Pisarzy Ukrainy, Akademii Literatury i Sztuki Słowiańskiej (Bułgaria) oraz Związku Dziennikarzy Ukrainy. Autorka zbiorów poezji i książek dla dzieci. Jej wiersze zostały przetłumaczone na język angielski, bułgarski, rosyjski, francuski, gruziński, polski, ormiański, włoski, rumuński i wietnamski. Laureatka wielu międzynarodowych i krajowych nagród. Przyjeżdżała na spotkania literackie PoEzji Londyn do UK, odwiedziłem ją na festiwalu poetyckim na Ukrainie. Gdy wyjechała do Izraela przepisywaliśmy się wierszami. Międzykontynentalny dialog poetów na emigracji.

 Czym jest dla ciebie poezja? Czy w pewnym sensie poświęciłaś jej swoje zawodowe życie?

Literatura towarzyszyła mi od zawsze. Chłonęłam ją wczuwając się „do łez”, przeżywałam swoiste katharsis.

W literaturze filozoficznej jest to efekt doświadczenia estetycznego związanego z oczyszczeniem duszy. Kiedyś w Kijowie byłam u psychologa, który opracował osobliwą metodę psychoanalizy - uwolnienie

„oGródek Cooltury” jest cyklem, w którym przedstawiamy osoby wyróżniające się ponadprzeciętną działalnością kulturalną. Ludzi, którzy swoim postępowaniem dają przykład innym. Poezja to nasz świat. Współtwórzmy go i cieszmy się nim. Medal okolicznościowy jest podziękowaniem za pracę na rzecz rozwoju twórczości poetyckiej; upamiętnia poetkę Barbarę Jurkowską-Nawrocką. Jest ona wzorem i inspiracją. Adam Siemieńczyk się od własnych kompleksów i doświadczeń poprzez granie ich na scenie. Pojęcie katharsis było używane w kulturze starożytnej Grecji, aby scharakteryzować święta religijne jako uwalniające ciało od negatywności. Później idea katharsis została przeniesiona na pole teorii sztuki. Heraklit mówił też o oczyszczeniu ogniem. Następnie tę koncepcję rozwinęli Platon i Arystoteles. Platon zaproponował pojęcie katharsis jako wyzwolenie duszy z ciała. Ten fenomen emocjonalnego szoku i stanu wewnętrznego oczyszczenia zawsze mnie przyciągał. Pierwsze próby poetyckie miałam jeszcze w szkole podstawowej, natomiast z czasem zdałam sobie sprawę, że jak powiedział Gadamer, łatwo jest napisać wiersz - trudno zostać poetą. To jest praca duchowa i intelektualna. Pisanie poezji jest bliskie służbie Bogu, modlitwie. Świetnie to nazwał Thomas Babington Macaulay - poezja nie potrzebuje analizy, ale ducha wiary. Poezja jest sztuką. Może być wszystkim - jest zdolna do poruszenia wyobraźni, może wysunąć z kolein nasze utarte rozumienie świata, uwolnić od tradycyjnych wyobrażeń o czymkolwiek, od stereotypów. Ani rosnąca przewaga elementów prozaicznych w języku, ani ewolucja nauki, ani przemiany społeczne nie zagrażają istnieniu poezji, choć wpływają na jej formy. Emocjonalność wiersza pozwala komunikatowi istnieć tam, gdzie beznamiętny język nauki jest bezsilny. Wyjątkowość poezji tkwi w jej specjalnym, transcendentalnym języku, który jest zrozumiały bez zbędnych słów. To magia, która wciąż przyciąga tego, kto raz wpuścił ją do swojego życia. 

Czym jest dla ciebie emigracja?

Jest takie powiedzenie: gdzie się urodził - tam się przydał. Daje ono spokój osobie utyskującej nad miejscem urodzenia i pobytu. Ale to naturalne, że człowiek szuka czegoś, co da mu możliwość rozwoju. Dlatego ludzie wyruszają zobaczyć świat, wracają z nową wiedzą. Istnieje oczywiście przymusowa emigracja, kiedy ludzie dosłownie uciekają przed

przemocą fizyczną ze szczególnym okrucieństwem. Emigranci w nowych miejscach budują świątynie, szkoły, otwierają diecezje... Jeśli ktoś odchodzi i zabiera ze swojego serca wiarę i kulturę, tworzy swój dom w innym miejscu. Świadomość narodowa mierzy się siłą kultury, która nie rozpływa się w obcym środowisku, wręcz przeciwnie, jest w stanie coś w nie wnieść, a nawet zmienić. Osoby o silnym poczuciu swojej przynależności zawsze będą doceniane i traktowane z szacunkiem w każdym normalnym społeczeństwie. Ludzie, którzy zapominają o swoich korzeniach, swojej kulturze, „ci, którzy nie pamiętają pokrewieństwa”, szybko „rozpłyną” się w każdym kraju. Mają emigrację duchową – ich dusza żyje wartościami obcej kultury, a to krok w zapomnienie. Emigracja pozwala zrozumieć, jak drogie jest ci to, z czym przyszedłeś na ten świat, twój rdzeń; nie możesz tego kupić ani sprzedać. Na emigracji człowiek pozostaje sobą, ale poszerza swoją wewnętrzną przestrzeń innymi kulturami, wzbogacając postrzeganie świata.  Kim była dla ciebie Barbara Jurkowska-Nawrocka?

Nasze drogi krzyżowały się podczas literackich festiwali. Przez wiele lat była redaktorką magazynu „Poezja dzisiaj”. Wpierw widoczna była jej charyzma, potem poznałam ją jako autorkę pięknych wierszy. Była pełna światła i wewnętrznego ciepła. Jej wiersze zostały przetłumaczone na wiele języków – będą wypełniać przestrzeń literacką jej energią miłości.  Jakie masz plany na najbliższą przyszłość? Gdzie cię można spotkać?

Mam kilka projektów nad którymi teraz pracuję. Nie lubię mówić o planach, bo życie samo przynosi możliwości, o których wcześniej by się nawet nie pomyślało. Mieszkam obecnie w Izraelu. W dobie elektronicznych mediów możemy się spotkać choćby jutro.

Aut. Adam Siemieńczyk


| 25

| Nº 929 | 6 stycznia 2022 Tomasz Furmanek jazzcafe@posk.org www.jazzcafeposk.org

Jazz Cafe POSK zapowiada kolejne koncerty Jazz Cafe POSK powraca do regularnych imprez na żywo z udziałem publiczności! Poniżej zapowiedzi tylko niektórych z najciekawszych nadchodzących koncertów w klubie.

>> Georgia

Mancio

Sobota 12 lutego 2022 Wyjątkowy koncert. Jazz Cafe POSK gościć będzie znakomitą Georgię Mancio, laureatkę Parliamentary Jazz Award dla najlepszej brytyjskiej wokalistki jazzowej 2021 roku! Wielokrotnie nagradzana/nominowana wokalistka, autorka tekstów i producentka, Georgia Mancio, należy do grona najbardziej szanowanych, lubiących wyzwania i wielowymiarowych nowych artystów w Europie. Jej wielojęzyczna muzyka odwołuje się do klasycznego jazzu i muzyki latynoskiej, a także do jej własnych, znakomitych kompozycji, zawsze naznaczonych niezawodną emocjonalną integralnością. „Nie można się nie zakochać w jej głosie… Wspaniały przykład siły i talentu” („Jazz in Europe”).

>> Emma

Sobota 22 stycznia 2022

l Muzycy: Emma Rawicz – saksofony; Ivo Neame – fortepian; Ant Law – gitara; Conor Chaplin – bas; Jay Davis – perkusja

www.emmarawicz.com

www.georgiamancio.com

Marcos Valle, A.C.Jobim czy Joao Gilberto. Marta Kubaczyk jest wokalistką i głosem zespołu od samego początku, pisze też większość tekstów do muzyki Maćka. Łyczacza wydała dwa albumy, „Latino’69” i „Bossa Nova”. Marta Kubaczyk i trębacz zespołu Tomek Pańków od wielu lat mieszkają w Londynie. W Jazz Cafe POSK zagrają z liderem zespołu, pianistą Maćkiem Łyszkiewiczem, założycielem takich polskich zespołów jak No Limits, Leszcze czy Iza & Latynoscy Brothers. Będzie to wyjątkowy koncert nie tylko utworów znanych z ich dwóch albumów, ale także kilku premier muzycznych, a na scenie pojawią się goście specjalni, w tym znakomity brazylijski gitarzysta Nelson Latif.

Rawicz Quintet

Emma Rawicz to wielokrotnie nagradzana młoda saksofonistka i kompozytorka, która zdążyła już zrobić spore wrażenie na brytyjskiej scenie muzycznej. Określana jako „siła, z którą należy się liczyć” („Jazzwise”) i „szybko wschodząca gwiazda” (London Jazz News), w wieku 19 lat nagrała swój niecierpliwie oczekiwany debiutancki album, składający się w całości z jej autorskich kompozycji, który ma ukazać się na początku 2022 roku. Emma regularnie grywa w najlepszych klubach jazzowych, w tym w Ronnie Scott's, Pizza Express i The Jazz Cafe, z wieloma uznanymi muzykami. Style mające wpływ na jej muzykę sięgają od nowoczesnego jazzu i fusion, po folk i soul, a kluczowe postaci w jej muzycznym rozwoju to między innymi Chris Potter, Ari Hoenig, Kenny Garrett, Joe Henderson i Chick Corea. W Jazz Cafe POSK Emma zaprezentuje kompozycje z mającego niebawem ukazać się albumu „Incantation” oraz utwory ze swojego najnowszego projektu. Muzyka tej artystki ma unikalne brzmienie, łączące w sobie jej wszystkie inspiracje, a kompozycje Emmy to zarówno porywające rytmiczne utwory inspirowane muzyką afro-kubańską, jak i mocno uderzające numery funkowe.

l Muzycy: Georgia Mancio – śpiew; Kate Williams – fortepian; Oli Hayhurst – bas; Dave Ohm – perkusja

Sobota 19 lutego 2022

l Muzycy: Marta Kubaczyk – śpiew; Tomek Pańków – trąbka; Felipe Oliveira – bas: Nelson Latif – gitara; Maciej Łyszkiewicz- fortepian, lider

Zespół Łyczacza powstał w 2002 roku w Gdyni. Bliskość morza zaowocowała muzyką, której korzenie i inspiracje sięgają Ameryki Południowej. Ich muzyka to połączenie latynoskiego jazzu, popu i bossa novy, a artyści, którzy zafascynowali lidera zespołu Macieja Łyszkiewicza, to m.in. Sergio Mendes,

Jazz Cafe POSK Bar: 7:30 pm, muzyka 8:30 pm Bilety £12 przy wejściu lub na Eventbrite www.jazzcafeposk.org Jazz Cafe POSK, London, 238-246 King Street, London W6 0RF.

>> Łyczacza


26 |

| cooltime/relacja

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

Sylwester na statku z Radiem PRL Zdjęcia: Artur Kula, jabbaphoto.com

Na falach Tamizy i Radia PRL powitali 2022 rok słuchacze najstarszej polskiej stacji radiowej w Londynie. Uczestników zabawy „oczarował” iluzjonista Marcin Laskowski, a do tańca zachęcił DJ Quest. Nowy rok uczestnicy imprezy powitali na otwartym pokładzie z pokazami fajerwerków po obu stronach Tamizy.


| Nº 929 | 6 stycznia 2022

cooltime/relacja |

| 27


28 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 | Dr Jacek Kornak j.kornak@cooltura.co.uk

Z kulturą w nowy rok R interpretacja, która sprawia, że opera ta staje się żywiołowa. Dzięki świetnemu operowaniu dynamiką Oren nadaje jej emocjonalny charakter. Tytułową partię wykonał Amartuvshin Enkhbat. Jego głos był mocny, a zarazem posiadał liryczny odcień. Jednak to swoista charyzma wokalna przyciągała uwagę do tego śpiewaka. Świetnie spisał się również Alexander Vinogradov, który wcielił się w postać Zaccaria. Jego głos był ekspresyjny, a interpretacja pełna niuansów. Andrés Presno przywodzi na myśl starą szkołę wokalną i dawnych mistrzów, takich jak Caruso. Jego styl był niezwykle śpiewny i elegancki. Rolę Abiga-

ille charyzmatycznie wykonała Liudmyla Monastyrska. Roberto Calasso to jeden z najwybitniejszych europejskich intelektualistów. Zmarły niedawno włoski intelektualista był niestrudzonym badaczem mitów i ich wpływu na współczesną tożsamość. Ostatnio ukazało się tłumaczenie jego ostatniej książki „The book of all books”. Calasso bada tutaj różne historie biblijne, pochodzące ze Starego Testamentu. Autor oferuje niezwykłą refleksję nad uniwersalnymi motywami poświęcenia, migracji, wstydu i wolności. Nie jest to religijna próba zrozumienia motywów biblijnych, ale humanistyczna podróż w głąb naszej kultury. Książka ta jest niezwykła, gdyż mieszają się tutaj różne style, występują tutaj odniesienia do literatury, filozofii, psychoanalizy oraz antropologii. „The book of all books” jest świetnie napisana. Poprzez analizę Biblii oferuje nam medytację nad współczesną europejską cywilizacją, ale warto dodać, że czyta się ją jak barwną powieść.

„Nabucco”. The Royal Opera ©2021 ROH.

Richard Strauss był bezsprzecznie jednym z najwybitniejszych kompozytorów operowych. Często określa się go jako ostatniego wielkiego twórcę ope-

Fot. Bill Cooper

oyal Opera House nie poddaje się pandemii i ostatnio wznowiono w niej operę Verdiego „Nabucco”. To dość wczesne dzieło włoskiego kompozytora, posiadające dość marne libretto, choć słychać w nim wyraźnie geniusz autora. „Nabucco” mieni się od porywających melodii, wirtuozowskich arii oraz wyrazistych partii chóralnych, na czele ze słynnym „Va, pensiero”. Dla Covent Garden produkcję tej opery przygotował Daniele Abbado. Reżyser, poprzez historię tytułowego bohatera, ukazuje koszmar wojny. Są tutaj odniesienia do zagłady Żydów, ale jest to też uniwersalna refleksja nad konfliktami militarnymi. Twórca unika scenicznego realizmu, a zamiast tego oferuje dość schematyczną wizję, która nie oddaje barwnej muzyki Verdiego. To właśnie muzyka jest tutaj na pierwszym miejscu. Daniel Oren wspaniale rozpracował partyturę Verdiego. Pod jego batutą libretto mieni się od barw. Jest to niezwykle ekspresyjna

rowego. Jednak poza operami, takimi jak „Salome”, „Elektra”, „Ariadne z Naxos” czy też „Kobieta bez cienia”, Strauss napisał wiele innych, wybitnych dzieł, które stopniowo popadły w zapomnienie. Deutsche Grammophon przybliża nam tę mniej znaną stronę twórczości Straussa w ostatnio wydanym boksie, zatytułowanym „The unknown Richard Strauss”. Na piętnastu płytach znajdziemy balety, utwory fortepianowe, symfonie i inne utwory orkiestrowe oraz kompozycje chóralne. Większość nagrań pochodzi z lat dziewięćdziesiątych. Orkiestry i solistów poprowadził na nich Karl Anton Rickenbacher, który zdobył uznanie jako interpretator dzieł Straussa. Trudno ocenić całe wydawnictwo. Niektóre zawarte na nim utwory są wybitne, inne stanowią ciekawostkę, ale jedno jest pewne, że prezentują wysoki poziom techniczny i artystyczny. Strauss był mistrzem orkiestracji i jego muzyka mieni się od kolorów i rytmów, przywodząc na myśl świat dawno miniony. Warto mieć na półce „The unknown Richard Strauss”. Ta muzyka zawsze brzmi świeżo i posiada unikalny czar.


TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

| 29

Wierzę w polską wspólnotę na Wyspach Dariusz A. Zeller

polskiej YMCA, stowarzyszenia Reszkòw, włączać się w działalność Zjednoczenia Polskiego, nawiązywać współpracę między organizacjami. Głęboko wierzę, że działając wspólnie możemy osiągnąć więcej!

Alicja Donimirska Dyrektorka generalna fundacji Polska YMCA w Wielkiej Brytanii, tancerka w zespole „Mazury”, założycielka De Reszke Association, powiernik Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii. Z wykształcenia anglistka, a prywatnie mama pięcioletniego Jana i trzyletniej Mai.

l

l

Był bardzo dawno temu. Przyjechałam w 2007 roku, mając już w Londynie przyjaciół, których znałam z obozów Polska YMCA w Wielkiej Brytanii, na które jeździłam jako nastolatka.

l Życie na Wyspach Brytyjskich lubię za:

...za brytyjską Polonię.

Na Wyspach zajmuję się:

l

Jestem dyrektorką fundacji Polska YMCA w Wielkiej Brytanii, która prowadzi mający ponad stu członków Zespół Pieśni i Tańca „Mazury”, obozy letnie i konne dla młodzieży, oraz wydarzenia dla Polonii brytyjskiej. l

l

Co chciałabym w tym osiągnąć?

Edward (bas) i Jan (tenor) Reszke wielokrotnie śpiewali w Anglii, przed królową Wiktorią i dworem angielskim, Artur Conan Doyle wspomina o nich w „Psie Baskerville’òw”. Chciałabym przybliżyć tutejszej Polonii ich postacie. Poprzez Akademię Niepodległości o działanie w Zjednoczeniu – aby budować

Jeśli nie Wyspy Brytyjskie, to:

Jestem krakowianką, więc tylko Kraków.

Moją pasją jest:

Oprócz pracy w YMCA, ostatnio była to wystawa online założonego przeze mnie Stowarzyszenia Śpiewaków Reszke, a jako powiernik Zjednoczenia Polskiego w WB włączyłam się w organizację Akademii Święta Niepodległości, która odbyła się 14 listopada w teatrze w POSK-u.

Osoby, które podziwiam:

Ostatnio miałam okazję poznać wiele inspirujących osób, których pasją jest działanie na rzecz brytyjskiej Polonii. Bezinteresownie poświęcają często dużą część życia, budując poczucie wspólnoty, w różnych aspektach polonijnego życia – od bezpośredniej pomocy, poprzez pielęgnowanie historii, po społeczne działania.

l Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

l

Pomagam innym, ponieważ:

(Robię to, co robię) Bo wierzę w polską wspólnotę na Wyspach.

poczucie wspólnoty i dumy z tego, że jesteśmy Polakami. l

Za swój sukces uważam:

Sukcesem jest każdy projekt, który łączy Polaków w Wielkiej Brytanii. Nasze obozy i zespół „Mazury” opierają się na dzieciach, młodzieży i młodych wolontariuszach. To ogromna przyjemność widzieć ich zaangażowanie i to, jak tworzą kolejne pokolenie polskiej społeczności w Wielkiej Brytanii. l

Moim celem jest:

Chciałabym rozwijać działalność


30 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London


| 31

| Nº 929 | 6 stycznia 2022 Katarzyna Goliszek

Mówię po angielsku

nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

Chwytać myśli w locie Why is he so slow on the uptake?! I always must explain something to him many times, and he still asks me again how it works.

Be quick or slow on the uptake = take a short or long time to figure things out, to understand something

Whenever I tell him only once, even about something really complicated, he finds it easy to understand. He is really quick on the uptake.

= Poświęć mało lub dużo czasu, aby dowiedzieć się czegoś, aby coś zrozumieć; szybko chwytać, szybko pojmować lub wolno pojmować, wolno rozumieć.

When they ask you difficult and tricky questions at the interview, just have your wits about you. I kept my wits about me and told the teacher the name and surname of the student who had been bullying me during school breaks. Our boss did have his wits about him and managed to evacuate all of his employees from the burning building. She needs to keep her wits about her in the job as her sneaky colleague wants to harm her.

1

=

Kiedy zadają ci trudne i podchwytliwe pytania podczas rozmowy kwalifikacyjnej, zachowaj zdrowy rozsądek.

=

Zachowałam rozsądek i podałem nauczycielce imię i nazwisko ucznia, który dokuczał mi na przerwach w szkole.

=

Nasz szef zachował przytomność umysłu i zdołał ewakuować wszystkich swoich pracowników z płonącego budynku.

=

Ona musi zachować zdrowy rozsądek w pracy, ponieważ jej podstępna koleżanka chce ją skrzywdzić.

She has always been very slow on the uptake of maths. She is quick on the uptake, so whatever new you explain to her, she will understand it immediately.

2

=

Dlaczego on tak wolno pojmuje?! Zawsze muszę mu coś wiele razy wyjaśniać, a on wciąż pyta mnie, jak to działa.

=

Ilekroć mówię mu tylko raz, nawet o czymś bardzo skomplikowanym, łatwo mu to zrozumieć. Bardzo szybko pojmuje.

=

Ona od zawsze bardzo powoli przyswaja matematykę.

=

Ona szybko pojmuje, więc cokolwiek jej wyjaśniasz, od razu to zrozumie.

Have one’s wits about one = keep one’s wits about one = if you have your wits about you or keep your wits about you, you are alert and ready to act in a difficult situation. = Jeżeli zachowujesz rozsądek, jesteś czujny i gotowy do działania w trudnej sytuacji = zachować przytomność umysłu, zachować zdrowy rozsądek w trudnej sytuacji.


32 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 | Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Belfast, czyli co łączy Titanica i George’a Besta

PANORAMA CENTRUM MIASTA WIDZIANA Z RZEKI LAGAN

Sylwester za nami, Nowy Rok tradycyjnie rozpoczynamy od noworocznych postanowień i oczekiwań, a jednym z tych ostatnich jest zapewne spokój covidowy (cokolwiek dziś to oznacza). Jeśli więc jesteśmy ciekawi świata warto udać się – choćby i czysto teoretycznie – do miejsca, które zasługuje na naszą uwagę, a jest znane m.in. z piosenki zespołu Boney M.

RATUSZ MIEJSKI (NA MAŁYM ZDJĘCIU WNĘTRZE RATUSZA)

S

tolica Irlandii Północnej kojarzy się przede wszystkim z wieloletnim konfliktem religijnym pomiędzy katolikami i protestantami. Mało kto jednak wie, że to właśnie w tamtejszym doku zbudowano słynnego Titanica oraz jego bliźniacze okręty Britannic i Olympic. A warto z pewnością wiedzieć, iż już od ponad 20 lat Belfast przechodzi przeobrażenia, które czynią z niego zarówno centrum przemysłowe, biznesowe, ale także szkolnictwa wyższego oraz sztuki. Największe miasto Irlandii Północnej, leżące nad rzeką Lagan, znajduje się na terenie dwóch hrabstw – Antrim (większa jego część) oraz Down (część wschodnia i południowa). Jego nazwa po irlandzku brzmi Béal Feirste. Stopniowy rozwój miasta dotyczy XVII wieku i jest związany z przybywaniem na te tereny protestantów z Anglii

i Szkocji, co z kolei nastąpiło w ramach planu kolonizacyjnego sir Arthura Chichestera. W roku 1685 natomiast zjawili się tam francuscy hugenoci, którzy – co istotne dla tych terenów w późniejszym okresie – rozwinęli przemysł włókienniczy, głównie lniany, co stało się początkiem rychłego rozwoju Belfastu. W 1791 roku powstała pierwsza stocznia, co spowodowało znaczny przyrost ludności. Miasto od teraz, oprócz wspomnianych wcześniej dziedzin przemysłu, znane było również z produkcji statków i… lin. W roku 1845 pogłębienie miejscowych doków spowodowało, że można już było budować tam statki o znacznie większym tonażu. A w roku 1861 powstała Harland and Wolff – firma, która zbudowała w belfaskich dokach samego, wspomnianego już powyżej, Titanica. Miasto powoli prześcigało w wielkości popula-

cji nawet Dublin, stając się największe na wyspie, a w 1888 roku zyskując status „city”. I to właśnie Belfast stał się w 1921 roku stolicą dopiero co utworzonej Irlandii Północnej, która weszła w skład Zjednoczonego Królestwa. Okres II wojny światowej był dla miasta czasem dużej próby. Tylko w 1941 roku kolejne bombardowania niemieckiego lotnictwa spowodowały śmierć 1 tys. jego mieszkańców, a dziesiątki tysięcy pozostałych zostały bez dachu nad głową. Od lat 60. ubiegłego wieku Belfast stał się, niestety, symbolem konfliktu na tle religijnym pomiędzy katolikami i protestantami. Tragiczna historia tego czasu to już temat na osobny artykuł. Nie wdając się zatem w szczegóły trwania tego krwawego konfliktu wypada dodać, iż w roku 1998 doszło do porozumienia wielkopiąt-

WZGÓRZE CAVE HILL Z BAJKOWYM ZAMKIEM I PIĘKNYM OGRODEM


Miejsce na weekend |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

| 33

The Lanyon Building, siedziba Queens University The Big Fish – jeden z symboli miasta

Warto zobaczyć: atedry: anglikańska i katolicka K Titanic Belfast – muzeum interaktywne l Zamek z 1811-1870 roku l Crumlin (Crumlin Road Gaol) – budynek starego więzienia l Ratusz miejski z 1906 r. l Siedziba Queens University z 1849 r. l Stormont – była siedziba władz Irlandii Północnej (1932) l l

ur Pokoju oddzielający Shankill M Road, zamieszkałą przez unionistów oraz Falls Road, zamieszkałą przez republikanów l Liczne budynki z epoki wiktoriańskiej i edwardiańskiej l Wzgórze Cave Hill z bajkowym zamkiem i pięknym ogrodem l The Crown i Duke of York – historyczne puby l

kowego i Belfast stał się miejscem „względnego” spokoju. Od tego czasu kolejne, wzmożone inwestycje w mieście spowodowały znaczny wzrost gospodarczy i m.in. przebudowę centrum. Odnowiona została Victoria Square i Titanic Quarter, wybudowano także Obel Tower – najwyższy na wyspie wieżowiec. Ruch turystyczny zwiększał się już z roku na rok i był na „pozycji wznoszącej”, dzięki m.in. funkcjonowaniu w pobliżu dwóch lotnisk – Belfast International Airport i George Best (o tym panu za chwilę) Belfast City Airport. Sytuacja związana z lockdownem zastopowała, miejmy nadzieję nie na długo, ten trend. Co zaś się tyczy sportu, a ściślej piłki nożnej – to właśnie z Belfastu pochodzi legenda światowej oraz północno-irlandzkiej piłki oraz Manchesteru United – George Best.

Queensbridge

Albert Memorial Clock

Historyczny pub Duke of York Interaktywne muzeum Titanic Belfast

Palm House


34 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

6 stycznia 2022 | Nº 929 |


| 35

| Nº 929 | 6 stycznia 2022 Króliś doświadczalny kroolinaria.pl Tik Tok: tiktok.com/@kroolinaria.pl YT: Kroolinaria email: krolik@kroolinaria.pl

Pierożki krucho-drożdżowe z chorizo Na ciasto

220 g masła pokrojonego w plasterki 180 g kwaśnej śmietany l 15 g suchych drożdży l l

Na nadzienie l l

400 g ziemniaczanego puree 1 puszka fasoli czerwonej odsączonej

z wody

l

garść czarnych oliwek drobno

pokrojonych

l

1 pętko kiełbasy chorizo pokrojonej

w kostkę

1/2 pora drobno pokrojonego l 2 łyżki koncentratu pomidorowego l 2 ząbki czosnku przeciśnięte przez l

praskę

l

przyprawy do smaku: słodka papryka

i wędzona papryka w proszku, kurkuma, sól, pieprz, majeranek

Zobacz przepisy na: Kroolinaria (YouTube)

Wszystkie składniki umieścić w misce i wyrobić na gładkie ciasto. Uformować kulkę i wstawić do lodówki na około godzinę. Po tym czasie wyjąć z lodówki i podzielić na 4 części. Każdą część rozwałkować na placek o grubości ok. 3 mm. Wycinać krążki. Na każdy nałożyć łyżeczkę farszu, zlepić brzegi i formować pierogi. Czynność powtarzać do wyczerpania ciasta i farszu. Ulepione pierogi ułożyć na blaszce najlepiej wyłożonej pergaminem (mnie się akurat skończył) i posmarować roztrzepanym jajkiem. Piec w piekarniku nagrzanym do 180°C przez około 20 min. Podawać według uznania, ja podałam z dobrej jakości ketchupem.


36 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

| coolinaria

Naleśniki szpinakowe z nadzieniem buraczanym Naleśniki szpinakowe

1 szklanka mleka 1 szklanka gazowanej wody l 3 duże jajka l 1,5 szklanki mąki pszennej l 80 g świeżego młodego szpinaku l 1 łyżka oleju rzepakowego lub l l

roztopionego masła

l

szczypta soli

Nadzienie l

600 g małych buraczków upieczonych

lub ugotowanych startych na tarce

l

1 duże jabłko soczyste, winne, o lekko

kwaśnym smaku, np. szara reneta (obrane, starte na tarce) l 1 cebula pokrojona w kostkę l 1 płaska łyżeczka cukru l 4 łyżki oleju do smażenia l s ól do smaku

Zasmażka l l

2 łyżki masła 2 łyżki mąki pszennej

Dodatkowo l

kozi ser lub feta pokruszona

Naleśniki

W blenderze umieścić mleko i świeży szpinak. Miksować przez dłuższą chwilę do momentu otrzymania gładkiej masy, bez grudek. Następnie dodać mąkę, jajka, olej oraz wodę i wszystko zmiksować do otrzymania gładkiego ciasta naleśnikowego. Odstawić na 15 minut. Do przyprawienia ciasta na naleśniki wystarczy szczypta soli. Smażyć na rozgrzanej patelni z niewielkim dodatkiem oleju, z obu stron, do lekkiego zarumienienia.

Nadzienie

Cebulę przyrumienić na dużej patelni. Dodać buraki i jabłko. Dolać trochę wrzątku i wsypać cukier. Smażyć do momentu, aż jabłka zaczną się rozpadać. Cały czas mieszać. Pod koniec dodać zasmażkę i dobrze wymieszać.

Zasmażka

Tłuszcz umieścić na patelni i rozpuścić. Dodać mąkę i dokładnie wymieszać drewnianą łyżką. Masa nie może mieć grudek. Smażyć przez około 2-3 minuty na gazie, aż mąka się przysmaży. Należy przez cały czas mieszać zasmażkę. Gotową wlać do buraczków. Na naleśnikach rozsmarować buraczki, posypać serem i zwijać w ruloniki.

Ja jestem Króliś doświadczalny… Znany jako ja jestem macho, niech kobiety mi wybaczo, niech płaczo. Tu znajdziesz lekcje gotowania na żarcie z efektem WOW. kroolinaria.pl Nauczę cię jak gotować, by osobie, która skradła twoje zimne serce, urwało cztery litery z wrażenia. Sekretarka Królisia: Konefka (Ewa Dzieciątkowska) 07759874338


| Nº 929 | 6 stycznia 2022

LETNIE DANIE |

Prowadzisz firmę w Anglii? Potrzebujesz porady dobrego adwokata? Zależy Ci na dobrym rezultacie?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD CORPORATE Kompleksowe usługi prawne dla firm. IMD Corporate według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.imdcorporate.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Corporate! Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji. Sprawdź również nasze usługi dla osób prywatnych.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

IMD Corporate jest nazwą handlową IMD Solicitors LLP. Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

| 37


38 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

| ZDROWIE

Szef WHO: populizm i nacjonalizm przyczyniają się do powstawania nowych wariantów wirusa Źródło: PAP

S

zef Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus ostrzegł, że populizm, nacjonalizm i gromadzenie szczepionek w pewnych krajach przyczyniają się do powstawania nowych wariantów wirusa, ponieważ przedłużają walkę z pandemią – relacjonuje Voice of America. Szef WHO podkreślił w czwartek, że 92 spośród 194 krajów członkowskich organizacji nie zrealizowało celu, jakim było zaszczepienie 40 proc. populacji do końca tego roku. Im dłużej koronawirus krąży wśród ludzi, tym większe ryzyko powstawania jego nowych wariantów. Tedros dodał, że wszystkie państwa powinny podjąć teraz „postanowienie noworoczne” o zaszczepieniu 70 proc.

swej ludności do początku lipca – podaje agencja Reutera. Dyrektor WHO ds. sytuacji nadzwyczajnych dr Michael Ryan powiedział, że konieczne jest „ograniczenie transmisji obu wariantów (delty i omikronu) do absolutnego minimum”, ponieważ to właśnie te warianty wirusa są szczególnie niepokojące i mogą spowodować wielką falę zakażeń. Dzień wcześniej WHO podała w swym codziennym biuletynie: „Całkowite ryzyko związane z nowym, niepokojącym wariantem omikron pozostaje bardzo wysokie. Wiarygodne dowody pokazują, że wariant ten ma przewagę wzrostu nad wariantem delta i zdwojone tempo rozprzestrzeniania się”. Ryan podkreślił, że występowanie jednocześnie omikronu i delty nie jest momentem, w którym można bez rozwagi zmieniać strategię walki z pandemią.

Tedros Adhanom Ghebreyesus – szef Światowej Organizacji Zdrowia

Badania potwierdzają, że Covid-19 może wywoływać reakcję autoagresji w organizmie Źródło: PAP

U

osób zakażonych wcześniej SARS-CoV-2 może dochodzić do rozwoju autoprzeciwciał, które utrzymują się nawet pół roku po przebyciu Covid-19 – wynika z badania, które publikuje pismo „Journal of Translational Medicine”. Już wcześniejsze badania dowodziły, że w ciężkich przypadkach Covid-19 układ odporności może produkować autoprzeciwciała zdolne atakować własne tkanki organizmu. Najnowsza praca wskazuje, że autoprzeciwciała mogą powstawać również po przebyciu łagodnego, a nawet bezobjawowego Covid-19 i utrzymywać się w czasie. Zdaniem autorów pracy, mogą one odpowiadać w dużym stopniu za tzw. długi Covid-19. Naukowcy z Cedars-Sinai Medical Center w Los Angeles (Kalifornia, USA) przebadali 177 osób z potwierdzeniem przebytej infekcji SARS-CoV-2. Porównywali próbki krwi pobrane w tej grupie z próbkami pozyskanymi jeszcze przed pandemią od ludzi zdrowych. Okazało się, że wszystkie osoby z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2 miały podwyższony poziom autoprzeciwciał (czyli przeciwciał skierowanych przeciw tkankom własnego organizmu), które wcześniej powiązano z chorobami

autoimmunizacyjnymi. W chorobach tych układ odporności atakuje błędnie zdrowe komórki własnego organizmu. Zalicza się do nich na przykład toczeń czy reumatoidalne zapalenie stawów. „Zaobserwowaliśmy sygnały aktywności autoprze-

ciwciał, które zazwyczaj mają związek z przewlekłym stanem zapalnym i uszkodzeniem specyficznych tkanek i narządów, jak stawy, skóra oraz układ nerwowy” – skomentowała współautorka badania dr Susan Cheng.

W badaniu odnotowano też, że u mężczyzn zakres reaktywności autoprzeciwciał był większy. „Z jednej strony jest to paradoksalne, ponieważ choroby autoimmunizacyjne zazwyczaj są częstsze u kobiet. Z drugiej strony, można było tego w pewien sposób oczekiwać, biorąc pod uwagę to, że mężczyźni są bardziej podatni na najcięższe postacie Covid-19” – komentuje współautorka pracy dr Justyna Fert-Bober. Jej zdaniem, wyniki uzyskane w badaniu pomagają zrozumieć, co czyni Covid-19 z unikatowym schorzeniem. Jak dodaje dr Fert-Bober, ten rodzaj rozregulowania układu odporności może być podłożem różnego typu utrzymujących się objawów, obserwowanych u ludzi, u których rozwija się tzw. długi Covid-19. Obecnie naukowcy chcą rozszerzyć swoje badanie na osoby z długim Covid19, aby sprawdzić jakie typy autoprzeciwciał u nich występują i czy ich obecność utrzymuje się w czasie. Planują też sprawdzić, czy autoprzeciwciała powstają u osób zaszczepionych, u których dochodzi do infekcji SARS-CoV-2. Zdaniem dr Cheng, badania te mogą pomóc naukowcom przybliżyć się do opracowania metod leczenia, a nawet zapobiegania następstwom Covid-19, mającym związek z nadmierną reakcją układu odporności, u osób, które są nimi zagrożone.


zdrowie |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

| 39

Znaczna utrata wagi może zmniejszyć ryzyko ciężkiego Covid-19 Źródło: PAP

Z

naczna utrata masy ciała może zmniejszyć o 60 proc. ryzyko ciężkiego przebiegu Covid-19 – wynika z badania, którego wyniki opublikowało pismo „JAMA Surgery”. W licznych wcześniejszych badaniach udało się ustalić, że otyłość jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju ciężkiego Covid-19 oraz poważnych powikłań tej infekcji. Otyłość przyczynia się do osłabienia układu odporności, sprzyja przewlekłemu stanowi zapalnemu w organizmie oraz zwiększa ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego, powstawania zakrzepów i chorób płuc. Wszystkie te problemy zdrowotne mogą prowadzić do powikłań Covid-19. Naukowcy z Cleveland Clinic przeprowadzili badanie obserwacyjne wśród 20 212 otyłych dorosłych (z BMI 35 lub wyższym). W tej grupie 5053 pacjentów przeszło operacyjne leczenie otyłości (operację bariatryczną) w latach 2004-2017. Do każdego z nich dobrano trzy osoby otyłe, które nie zostały poddane operacji bariatrycznej. Była to grupa kontrolna, w której skład weszło łącznie 15 159 osób.

Jak wyliczyli badacze, do wybuchu pandemii Covid-19 w Cleveland, tj. do 1 marca 2020 r., pacjenci operowani zrzucili średnio o 19 proc. więcej na wadze niż osoby z grupy kontrolnej. Okazało się, że odsetek zakażeń SARS-CoV-2 w obu grupach był podobny – 9,1 proc. w grupie operowanej oraz 8,7 proc. w grupie kontrolnej. Jednak osoby, które dzięki operacji bariatrycznej znacznie schudły, przechodziły Covid-19 łagodniej – między innymi były o 49 proc. mniej narażone na hospitalizację, miały o 63 proc. mniejsze ryzyko zapotrzebowania na tlen oraz o 60 proc. niższe ryzyko rozwoju ciężkiego Covid-19 (wymagającego pobytu na oddziale intensywnej terapii i sztucznej wentylacji lub zakończonego zgonem). Autorzy pracy podkreślają, że choć dokładna przyczyna tych różnic nie jest znana – wyniki wskazują, że osoby, które znacznie schudły, były w momencie zakażenia SARS-CoV-2 w lepszym stanie zdrowia niż osoby, które nie przebyły operacji odchudzającej i w związku z tym straciły mniej na wadze. W efekcie osoby po operacji bariatrycznej lepiej radziły sobie z infekcją. „Te wyniki wskazują, że otyli pacjenci, którym udało się znacząco i trwale schud-

nąć dzięki operacji bariatrycznej przed zachorowaniem na Covid-19, mieli o 60 proc. mniejsze ryzyko ciężkiej postaci infekcji” – komentuje główny autor pracy Ali Aminian. Jak zaznacza, badanie to dostarcza silnych dowodów na to, że otyłość jest modyfikowalnym czynnikiem ryzyka ciężkiego przebiegu Covid-19.

Współautor pracy Steven Nissen zaznacza z kolei, że działania na rzecz odchudzania w ramach promocji zdrowia publicznego mogą poprawić wyniki leczenia Covid19 w czasie kolejnych fal pandemii. Badanie zostało sfinansowane z grantu firmy Medtronic, która nie miała wpływu na zaplanowanie i przeprowadzenie badania oraz opublikowane wyniki.

Pierwszy lek dla dzieci uczulonych na orzechy

A

ngielska służba zdrowia jako pierwsza na świecie będzie oferować terapię dla dzieci uczulonych na orzechy – poinformowała telewizja Sky News. Młodzi pacjenci dostaną lek Palforzia, który jest przyjmowany doustnie. Łagodzi on poważne skutki, jakie występują po zjedzeniu orzechów u osób mających na nie alergię. Według informacji producenta, lek stopniowo obniża wrażliwość organizmu na substancje zawarte w orzechach w ramach procesu nazywanego immunoterapia doustna lub OIT. Proces ten polega na podawaniu pod nadzorem niewielkich dawek białka z orzeszków ziemnych, które stopniowo wzrastają z 0,5 mg do 6 mg. Jednocześnie podejmuje się szereg kroków, które stają się dostępne w zależności od tego, czy terapia przynosi korzyści. Evelina London Children’s Hospital wziął udział w dwóch dużych badaniach alergii na orzeszki ziemne – Palisade i Artemis – które zmieniły życie niektórych jego uczestników. Jedna z pacjentek, 9-letnia Emily, która brała udział w badaniu Palisade, może teraz bez obaw jadać w restauracjach i wyjeżdżać z rodziną na wakacje. Jej matka Sophie Pratt powiedziała w rozmowie ze Sky News, że badanie kliniczne „zmieniło życie całej naszej rodziny”.

Lek stopniowo obniża wrażliwość organizmu na substancje zawarte w orzechach w ramach procesu nazywanego immunoterapia doustna lub OIT.


40 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

Małgorzata Koszela-Żarska instruktorka firtness, trenerka personalna malgorzata.koszelazarska@gmail.com koszelazarska

Jak zacząć rok? 1

P

ostanowienia noworoczne podejmujemy z różnych powodów. Ktoś może chcieć schudnąć, ktoś inny chce wyrzeźbić ciało, a jeszcze ktoś inny wchodzić bez zadyszki na trzecie piętro. Jak więc dotrzymać naszych postanowień? 1. Przypomnij sobie, dlaczego to robisz i jak bardzo tego chcesz? To cel jest tym, co motywuje najbardziej. Kiedy motywa-

2

cja słabnie, trzeba sobie przypomnieć jaki on jest tak naprawdę i jak bardzo chcemy go osiągnąć. 2. Pomyśl o konsekwencjach. Kiedy nie zaliczasz kolejnego treningu masz wyrzuty? Nie tylko ty! Kiedyś zdarzyło mi się odpuścić jeden trening z myślą: „kurczę, co się stanie, to tylko jeden trening”, później cierpiałam podwójnie – fizycznie i psychicznie, bo miałam sama

do siebie żal. Musisz pamiętać, że z odpuszczaniem treningu jest tak, że im częściej to robisz, tym łatwiej będzie to potem przychodzić. 3. Ciesz się z każdego małego osiągnięcia. Każdy zgubiony kilogram, każdy zrobiony trening przybliża cię do osiągnięcia celu. 4. Nic na siłę, zmień postanowienie jeśli coś ci nie wychodzi od razu, nie przej-

5

ĆWICZENIE 1. BURPEES

Pozycja wyjściowa: Zacznij od stania i zejdź do przysiadu, angażując przy tym core. Ruch: Oprzyj dłonie na podłodze i przeskocz nogami do tyłu, by znaleźć się w pozycji do pompki. Następnie przeskocz nogami, by oprzeć stopy płasko i wrócić do przysiadu. Przy wyskoku napnij pośladki. Lądujesz w pozycji stojącej i płynnie przechodzisz do kolejnego powtórzenia.

3

4 Zdjęcia Instagram @To.ja.Dee

Nowy rok, nowa forma? Jak dotrzymywać noworocznych postanowień treningowych?


muj się i próbuj dalej. Sprawdź jednak, czy postanowienie, które sobie narzucasz jest możliwe do wykonania. Pamiętaj, że w tym wszystkim najważniejsze jest twoje zdrowie! W dzisiejszym artykule proponuję trening typu CrossFit. Przed tobą 3 rundy, w których do wykonania masz 3 ćwiczenia z określoną liczbą powtórzeń:

| 41

FITNESS |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

1

RUNDA 1:

30 burpees 30 przysiadów  30 sit ups;  

RUNDA 2:

20 burpees, 20 przysiadów  20 sit ups;  

RUNDA 3:

10 burpees, 10 przysiadów  10 sit ups; Uwaga – wykonujesz wszystkie 3 rundy możliwie jak najszybciej, robiąc jak najmniej przerw (najlepiej wcale).  

ĆWICZENIE 3. SIT UPS

Pozycja wyjściowa: Zacznij ćwiczenie od pozycji leżącej. Wyprostuj ręce za głową. Ruch: Powoli podnoś się do góry spinając mięśnie brzucha poprzez rolowanie kręgosłupa do pozycji siedzącej. Staraj się dotknąć dłońmi stóp. Powróć do pozycji wyjściowej poprzez rolowanie kręgosłupa.

3

ĆWICZENIE 2. PRZYSIADY

Pozycja wyjściowa: Stań w pozycji wyprostowanej, nogi na szerokości bioder. Ruch: Zrób wdech, powoli zejdź do przysiadu, pamiętając o prostych plecach. Ruch wychodzi z bioder. Wróć do pozycji wyjściowej.

2


42 |

6 stycznia 2022 | Nº 929 | Marcin Urban m.urban@cooltura.co.uk

Inteligentny dom Monitoring domu Miej oko na swoją posiadłość dzięki 4-kanałowemu systemowi bezpieczeństwa DVR Swann SWNVK-500SD2-EU. Ten inteligentny system bezpieczeństwa ma 2 kamery, które można umieścić w pomieszczeniu lub na zewnątrz, zapewniające wysokiej jakości nagrania w dzień i w nocy. Nagrywając w rozdzielczości Full HD 1080p, możesz zobaczyć szczegóły, takie jak twarze czy tablice rejestracyjne. Po zmroku noktowizory zachowują czarno-białą widoczność do 30 metrów. Gdy kamera zarejestruje ruch – wyśle powiadomienie na telefon. Technologia True Detective wykorzystuje czujniki ciepła i ruchu, dzięki czemu może odróżnić ruch człowieka od kołyszących się na wietrze drzew, eliminując fałszywe alarmy.

Video dzwonek do drzwi Za pomocą Ring Video Doorbell 3 możesz zobaczyć, kto stoi przed drzwiami twojego domu. Dzięki aplikacji Ring możesz to sprawdzić z dowolnego miejsca na swoim telefonie. Dzwonek reaguje na ruch i włącza się automatycznie, gdy wykryje kogoś w pobliżu. Szerokokątny obiektyw zapewnia duże pole widzenia. Kamera rejestruje nagrania wideo z dźwiękiem w rozdzielczości Full HD 1080p.

www.currys.co.uk

£124

www.currys.co.uk

Monitoring dziecka

£219.99

BT Smart 5" Video Baby Monitor umożliwia zdalny nadzór nad niemowlakiem. Dzięki kamerze połączonej przez WiFi z telefonem możesz leżeć wygodnie w drugim pokoju, mając dziecko cały czas na oku. Zobaczysz, gdy się przebudzi lub zacznie płakać. Możesz też robić zdjęcia lub filmy i dzielić się z nimi z bliskimi. Kamerą można sterować wydając komendy głosowe za pomocą aplikacji Alexa lub Google Assistant.

www.currys.co.uk

£54 Portal TV Przekształć swój największy ekran w inteligentne urządzenie do wideorozmów dzięki Portal TV z serwisu Facebook. Inteligentna kamera śledzi i automatycznie podąża za rozmówcą. Konwersacje można prowadzić za pomocą Messengera, Whatsappa, Zoomu lub Workplace. Dzięki wbudowanemu systemowi Amazon Alexa możesz słuchać ulubionej muzyki, oglądać filmy lub wyszukać przepis na obiad, a wszystko za pomocą komend głosowych.

www.currys.co.uk

£139


TRENDY |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022

| 43

AMAZON Echo Dot (4th Gen)

Inteligentne oświetlenie

Amazon Echo Dot czwartej generacji ma zaokrągloną, elegancką i kompaktową obudowę – idealną do małych przestrzeni. Nowy procesor pozwala Alexie szybciej reagować na twoje polecenia głosowe. Dzięki temu urządzeniu możesz słuchać piosenek z Amazon Music, Apple Music, Spotify i Deezer oraz odtwarzać je na wszystkich zgodnych głośnikach Echo. Działa z podcastami, stacjami radiowymi i Audible. Amazon Echo Dot umożliwia też sterowanie inteligentnymi urządzeniami w domu, takimi jak oświetlenie czy ogrzewanie.

Philips Hue White and Colour Ambiance Wireless Lighting LED Starter Kit to zestaw startowy do budowy inteligentnego oświetlenia w domu. W zestawie startowym znajdują się dwie żarówki i sterownik, do którego można podłączyć bezprzewodowo kolejne punkty oświetleniowe. Całością można zarządzać z dowolnego miejsca przez telefon. System pozwala np. na ustawienie stopniowego rozjaśniania światła o poranku lub jego automatyczne włączanie podczas nieobecności w domu.

www.currys.co.uk

www.johnlewis.com

£134.99

£28.99

Eve Energy Niewielkie urządzenie zapewniające większą kontrolę nad zużyciem energii. Umożliwia sprawdzenie, ile energii zużywają podłączone urządzenia, a także ich włączanie i wyłączanie za pomocą aplikacji Siri na iPhone, iPad lub iPod touch.

£34.95

www.apple.com

Inteligentny termostat Oszczędzaj energię dzięki termostatowi trzeciej generacji Nest Learning Thermostat. Już po tygodniu użytkowania termostat Nest uczy się twoich preferencji i nie tylko dostosowuje ogrzewanie tak, jak lubisz, ale przechodzi w tryb Eco, gdy wyczuje, że wychodzisz z domu. Możesz uzyskać dostęp do pilota Nest Thermostat za pośrednictwem smartfonu, tabletu lub laptopa, aby przygotować dom na swój przyjazd, a także sterować zbiornikiem ciepłej wody, dzięki czemu ogrzewasz tylko to, czego potrzebujesz. Sterowanie głosowe przez Amazon Alexa, Google Assistant i Google Home.

www.currys.co.uk

Inteligentny czajnik Smart Kettle to czajnik, który można włączyć komendą głosową, a także ustawić na granie tylko do wskazanej temperatury. Współpracuje z Amazon Alexa i Google Home.

www.weekett.com

£79.99

£187 Lenovo Smart Clock 2 Multimedialny budzik z Google Assistant. Obudź się, słysząc ulubioną playlistę przy stopniowo rozjaśniającej się lampie. Współpracuje z ponad 50 tys. inteligentnych urządzeń domowych, w tym ze światłami, wtyczkami, kamerami, nianiami i termostatami. Można go też zgrupować z innymi głośnikami Chromecasta, dzięki czemu umożliwia słuchanie wiadomości w drodze do kuchni.

www.currys.co.uk

£29.99


44 44 |

ROZRYWKA | ROZRYWKA

Cooltura+ 6 stycznia 2022 || Nº Nº 763 929 ||

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Quiz: Muzykaz innej polska strony Geografia 1. – Czerwony jak 6.c.Kto to śpiewał: 1. Dżem Które miasto jest położone Zostały nazwane„Wolność na cześć …….. kocham i rozumiem, najbliżej Warszawy? prezydentów Stanów a. Piec wolności oddać nie a. Berlin Zjednoczonych b. Komunista umiem”? b. Mińsk d. Leżą na tej samej szerokości c. Krew c. Praga d. Cegła d. Wilno

a. Breakout geograficznej b. Andrzej Zaucha Chłopcy z Placu Broni 6. c. Największą powierzchnię ma: 2. prawdziwe d. Tilt 2. Jakie Jeżelibyło mieszkaniec Wiednia a. Moskwa nazwisko Czesława wsiadłby do łodzi i rzeką, b. Rzym 7.c.Kombi – Słodkiego, …….. Niemena? która przepływa przez jego Londyn a. Nowak życia. miasto chciałby dopłynąć d. Nowy Jork b. Wydrzycki a. Błogiego do innej europejskiej stolicy, c. Burzyński Długiego to do jakiego miasta by trafił? 7. b. Które z miast jest położone d. Berlina Sempoliński c. Miłego na wschodzie? a. Do najbardziej d. Dobrego b. Do Zagrzebia a. Tibilisi 3. „Nie dokazuj, miła nie c. Do Budapesztu b. Charków 8.c.„A kiedy przyjdzie także dokazuj d. Do Amsterdamu Moskwa pod.mnie Przecież nie jest z Ciebie Jekaterynburg Zegarmistrz światła znowu taki cud 3. W którym mieście można purpurowy Nie od razu, miłapolarną? nie od podziwiać zorzę 8. Która stolica, jako Byjedyna mi zabełtać błękit razu a. Manili na świecie, graniczy wz dwoma głowie państwami? ………………………………..” b. Raykjaviku a. Nie od razu się przebijesz …………………………………….” c. Erywania a. Lima przez mój chłód! a. To go zapytam, czy jest d. Göteborgu b. Tallin b. Nie od razu zniknie rejestr zdrowy c. Bratysława Twoich szkód! b. Zawieje wreszcie wiatr 4. Z którego miasta jechałoby d. Nairobi Nie od razu stopisz serca odnowy się c. najkrócej nad morze? mego lód! Stanęmiasto się nagle a. Z Leeds 9. c. Które niefioletowy posiada d. Nie od razu się opłaci ten d. To będę jasny i gotowy b. Z Kłajpedy portów morskich? Twój trud! c. Z Tuluzy a. Nicea 9.b.„Wehikuł d. Z Hamburga Chicago czasu” to 4. Kto był pierwszym przebój którego zespołu? c. Barcelona a. Dżem wykonawcą utworu 5. Co mają wspólnego, nie d. Świnoujście b. Coma „Kolorowe jarmarki”? licząc faktu, że są stolicami, a. Janusz Laskowski Perfect mieszkańców ma: Waszyngton w USA 10.c.Najwięcej b. Irena Santor d. Lao Che i Monrovia w Liberii? a. Hawana c. Maryla Rodowicz a. Leżą nad tą samą rzeką b. Helsinki Jerzy dokładnie Połomski taką samą 10. „Niech żyje bal!” d. ajmują b. Z c. Las Vegas śpiewa… powierzchnię d. Warszawa 5. Którego zespołu jest a. Małgorzata Ostrowska b. Halina Kunicka to cytat: „Kocham cię c. Justyna Steczkowska kochanie moje, kocham cię d. Maryla Rodowicz a kochanie moje…”? a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

24 informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

Prawidłowe odpowiedzi: 1d, 2c, 3b, 4b, 5c, 6a, 7d, 8c, 9b, 10a. Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

SUDOKU

L

O

L

l• l • •l Profesor do studenta opowiada na egzaminie: Trzech studentów -sobie Proszę pana, czy panz sylwestra. w ogóle o wrażeniach chce skończyć studia? – Ja chłopaki byłem na Majorce -– Tak panie profesorze. mówi pierwszy – jaki wypas! -Plaża, No to drinki, właśniedziewczyny pan skończył... w bikini… l l l – A ja byłem w Alpach – mówi Do banku w Szwajcarii wchodzi drugi – śnieg po pas, narty, klient walizką i ściszonym głosem a jakiez panienki…mmmm mówi bankiera: – No, do stary, a ty gdzie byłeś? -– Chciałbym wpłacić pieniądze, pytają milczącego dotąd w tej walizce jest żaka. cztery miliony euro. trzeciego Na to bankier uśmiechnięty:

-– Chłopaki, Proszę nie ściszać głosu, bieda to przecież ja byłem żaden w tymwstyd. samym pokoju, co wy, ale nie paliłem tego świństwa… l l l Zapytali Grzegorza • • •Latę, czy reprezentacja z 1974 pokonałaby Idzie dwóch gości koło dzisiejszą sejmu kadrę. i słyszą „sto lat sto lat!” -na Tak, wygralibyśmy 1:0. to jeden -– Chyba Tylko tyle? ktoś ma urodziny -– Co No tak, proszę pamiętać ty ustalają wiek że większość z nas jest już po 70. emerytalny ••• l l Staś l Siedzi czteroletni na ławce, Jasiu ze szkoły i chwali a kołoprzychodzi niego kobieta w ciąży. się Staśojcu: pyta: -– Co Tato,pani dzisiaj na kartkówce nie tu ma? popełniłem – Dziecko. żadnego błędu ortograficznego!

-– A kocha Wspanialejesynu, a jaki był temat? pani? -– Bardzo. Tabliczka mnożenia. – To dlaczego je pani zjadła? l• l • •l -Mały Tatusiu, OceandoSpokojny Jaś czy wpada domu i pyta zawsze taty: jest spokojny? -– Tatooo, Co za dziwne pytanie? Czy nie a czy ty umiesz się możesz pytać się o coś mądrzejszego? podpisywać z zamkniętymi -oczami? Mogę. Kiedy umarło Morze Martwe? – Umiem, synku. – To podpisz mi dzienniczek. l• l • •l Student studenta:śpi w pubie. Facet popyta sylwestrze -Podchodzi Powtarzałeś coś przed egzamikelner: nem? – Panie, zamykamy! -– Dobrze, Tak. tylko nie trzaskajcie -drzwiami! A co? - Będzie dobrze, będzie dobrze...


PLAC ZABAW |

| Nº 929 | 6 stycznia 2022 ZNAJDŹ 10 RÓŻNIC

POLICZ MISIE

LABIRYNT

SUDOKU DLA DZIECI

| 45


28 |

Untitled-3 1

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

6 stycznia 2022 | Nº 929 |

07.11.2019 09:58:08


SKUPUJEMY KAŻDY METAL I WYWOZIMY www.mattmetal.co.uk ŚMIECI!

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

07845086222

 załatwiamy wszystkie formalności

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk

Self-emp

loyed

VA T

GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

Rejestracja LTD (Lim ited Company)

Empl

oyme

Par

nt

tne

rsh

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

ip

0208 846 3606

poniedziałek, środa, piątek 8.00-19.00 wtorek, czwartek 8.00-21.00

KSIĘGOWOŚĆ

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy Telefon całodobowy:

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk


Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagany jest

SETTLED STATUS

OBYWATELEM

079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth TW7 4RL

w w w. s a ra i nt. co. u k

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.