Cooltura Issue 941 by Cooltura

The Polish Weekly | No 13 (941) | 31.03.2022

Rząd obniża podatki

Oblicza emigracji

Przegląd filmów Jerzego Hoffmana

Mniejsza akcyza na paliwo i większa kwota zwolniona z płacenia składek ubezpieczenia społecznego, to część rządowej pomocy na czas kryzysu. Str. 2

Z Różą Wigeland o działalności kulturalnej, sposobach dotarcia do odbiorcy oraz wojnie na Ukrainie rozmawia Dariusz A. Zeller. Str. 16

Kino POSK zaprasza na przegląd filmów Jerzego Hoffmana w 90. rocznicę urodzin słynnego reżysera. Str. 25

MUZYCZNE POWITANIE WIOSNY

Polski ambasador spotkał się z królową

obacz relację ze złożenia królowej listów uwierzytelniających przez Piotra Wilczka, który objął stanowisko Ambasadora RP w Londynie. Ceremonii towarzyszyło kilka ciekawych, brytyjskich tradycji, tj. karmienie koni marchewkami.

Czytaj więcej na stronach 12-13

Kolejny rekord WOŚP

asia Kowalska i Małgorzata Ostrowska były gwiazdami wiosennego koncertu zorganizowanego przez radio PRL i tygodnik „Cooltura”. Sala O2 Shepherd’s Bush Empire ponownie szczelnie wypełniła się miłośnikami polskiej muzyki rozrywkowej. Zobacz relację z tego wydarzenia.

Czytaj więcej na stronach 30-31

76,042

funtów zebrał w tym roku londyński sztab Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy wspólnie z wolontariuszami z Camberley i Guildford.

Czytaj więcej na stronie 11

2 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Obniżka podatków Osoby powyżej 75. w ramach pakietu roku życia mogą pomocy antykryzysowej zapisywać się na kolejną dawkę szczepionki przeciw COVID-19

rzedstawiając w Izbie Gmin nowy budżet, minister finansów obniżył ze skutkiem natychmiastowym akcyzę na paliwa o 5 pensów za litr. Ministerstwo Finansów utrzymało zapowiadaną na kwiecień podwyżkę składki na ubezpieczenia społeczne o 1,25 proc. Podniesiony został jednak próg, po przekroczeniu którego pracownicy muszą płacić składki na ubezpieczenie społeczne z 9,600 funtów do 12,570 funtów. W efekcie mniejsze składki zapłacą wszystkie osoby zarabiającej mniej niż 41,389 funtów rocznie – to ok. 70 proc. pracowników. W ramach prezentacji wiosennego budżetu, minister finansów Rishi Sunak zobowiązał się do obniżenia podstawowej stawki podatku dochodowego do następnych wyborów parlamentarnych w 2024 roku. „Mogę potwierdzić, że jeszcze przed końcem kadencji obecnego parlamentu, po raz pierwszy od 16 lat, podstawowa stawka podatku dochodowego zostanie obniżona z 20 pensów do 19 pensów od każdego funta”, oświadczył Sunak. Kanclerz zapowiedział, że rząd będzie bacznie obserwował sytuację gospodarczą w kraju, tak by w razie potrzeby natychmiast rozszerzyć pakiet pomocowy.

Źródło: PAP

O © Cubankite / www.shutterstock.com

Przedstawiony przez ministra finansów budżet i pakiet pomocowy nie spełnia oczekiwań londyńczyków dotkniętych wzrostem cen energii, podatków i rosnącą inflacją – skomentował burmistrz Londynu. Sadiq Khan zaapelował o podniesienie zasiłków zgodnie ze stopą inflacji, a także obniżkę podatku VAT na energię lub opodatkowanie koncernów naftowych. Burmistrz proponuje także przywrócenie zakupów wolnocłowych, by przyciągnąć zagranicznych turystów. Według danych ratusza, 80 proc. mieszkańców Londynu odczuwa wzrost kosztów życia, a 34 proc. ma problemy z opłaceniem rachunków.

P&O Ferries ucisza zwolnionych pracowników

tym tygo dniu do brytyjskiego parlamentu trafił projekt uchwały, która zmusi wszystkich operatorów promowych operujących w brytyjskich portach do płacenia pracownikom brytyjskiej płacy minimalnej. To reakcja Ministerstwa Transportu na decyzję linii P&O, które zwolniły wszystkich pracowników etatowych i zatrudniły pracowników agencyjnych z zagranicy za stawkę mniejszą niż wynosi brytyjska płaca minimalna. S zef linii promowych P&O przyznał, że rezygnując z konsultacji w sprawie grupowych zwolnień firma złamała prawo, ale zrobiła tak, bo żadne związki zawodowe nie zaakceptowałyby złożonych propozycji.

Odpowiadając na pytania posłów Peter Hebblethwaite, przyznał też, że zatrudnieni na miejsce zwolnionych pracownicy agencyjni zarabiają poniżej brytyjskiej płacy minimalnej. Jest to możliwe, bo pracują dla firm zarejestrowanych za granicą. Zwolnieni pracownicy dostali w sumie ponad 36 mln funtów odprawy – podały linie promowe P&O w odpowiedzi na pytania z Ministerstwa Transportu. 40 z 800 zwolnionych osób wypłacono po 100 tys. funtów. Rząd zlecił kontrolę po tym jak 800 osób straciło pracę bez wcześniejszego uprzedzania i dowiadują się o tym przez internet. Wszystkie połączenia linii P&O, w tym na kanale La Manche są wstrzymane.

soby w wieku co najmniej 75 lat, podopieczni domów opieki, a także osoby z osłabioną odpornością lub dużym ryzykiem powikłań mogą się zapisywać w Anglii na szczepienia kolejną dawką przypominającą przeciwko COVID19. Szczepienia czwartą dawką w młodszych grupach wiekowych rozpoczną się jesienią. W Wielkiej Brytanii znowu zwiększa się liczba zaka-

żeń COVID-19. Według Office for National Statistic z powodu rozprzestrzeniania się bardziej zakaźnego subwariantu omikronu BA.2 zainfekowana została co 20. osoba. Sprzyja temu rozluźnienie obostrzeń sanitarnych, jak również spadek odporności populacyjnej przeciwko wirusowi SARS-CoV-2. Zwiększa się też liczba hospitalizacji, choć według BBC News brytyjscy eksperci zapewniają, że szczepienia wciąż chronią przed najcięższymi przypadkami COVID-19.

Marsz solidarności z Ukrainą

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 07932 55 66 22 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, marlena@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Fot. Wiktor Moszczyński

ilkadziesiąt tysięcy londyńczyków wzięło udział w marszu i czuwaniu dla wyrażenia solidarności z Ukrainą. Wydarzenie zorganizowano z inicjatywy władz Londynu. Manifestacja wyruszyła z Park Lane i przeszła przez Piccadilly Circus na Trafalgar Square, gdzie przemówienia wygło-

sili między innymi burmistrz Londynu Sadiq Khan i ambasador Ukrainy Vadym Prystaiko. Khan powiedział, że „londyńczycy stoją ramię w ramię z Ukraińcami w tym trudnym czasie”. W trakcie manifestacji na telebimie przy Piccadilly Circus była wyświetlana praca Yoko Ono „Imagine Peace”.

Koniec bezpłatnych testów na koronawirusa

ezpłatne testy na koronawirusa przestaną być dostępne w Anglii od 1 kwietnia. Dotyczy to zarówno szybkich testów, które można zamówić do domu jak i testów PCR.

Szybkie testy będzie można kupić w aptece w cenie około 12 funtów za pięć sztuk. Do czerwca zlikwidowany zostanie także system śledzenia kontaktów osób zarażonych koronawirusem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

4 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Wielka Brytania przekaże Szkocja przyjęła ukraińskiej armii 6 tys. pocisków ukraińskie sieroty i dodatkowe 25 milionów funtów

odczas spotkań przywódców państw członkowskich NATO oraz grupy G7 w Brukseli Boris Johnson ogłosił nowy pakiet wsparcia wojskowego dla Ukrainy. Londyn przekaże władzom w Kijowie kolejnych 6 tys. rakiet i 25 mln funtów na wsparcie wojska. O d p o czątku wojny Wielka Brytania przekazała ukraińskiej armii ponad 4 tys. sztuk broni przeciwpancernej, pociski przeciwlotnicze Javelin i przenośne systemy przeciwlotnicze Starstreak. Kolejny

pakiet wsparcia dla walczących z Rosją sił zbrojnych Ukrainy, zwiększy pomoc Wielkiej Brytanii w tym zakresie ponad dwukrotnie. Dodatkowo, władze w Londynie przekażą Ukrainie kolejną transzę środków w wysokości 25 mln funtów na wypłaty dla żołnierzy, pilotów oraz policjantów, oraz zakup sprzętu. Warto podkreślić, że dotychczas Wielka Brytania przekazała władzom w Kijowie 400 mln funtów, pieniądze te przyspieszyły niesienie pomocy humanitar-

nej, ale też ochronę ukraińskiej gospodarki. „Naród ukraiński okazał się niezwykle odważny i wytrwały w obronie swojej ojczyzny w obliczu niesprowokowanej napaści. Ale nie możemy i nie będziemy stać z boku, podczas gdy Rosja obraca w proch miasta Ukrainy. Wielka Brytania będzie współpracować z sojusznikami w celu zwiększenia wsparcia militarnego i gospodarczego dla Ukrainy, wzmacniając jej siły zbrojne”, oświadczył premier Wielkiej Brytanii.

Twitter/PeterAdamSmith

rupa 52 dzieci w wieku od 2 do 18 lat przyleciała z Polski do Szkocji, która stanie się ich nowym domem. Samolot z 52 wychowankami domów dziecka z miejscowości Dnipro w środkowej Ukrainie, wylądował na lotnisku Heathrow. Dla wielu dzieci był to pierwszy lot w życiu. Sierotom towarzyszyło pięcioro opiekunów i tłumacz. Jak podaje „The Guardian”, podróż opóźniła się o dwie doby z powodów formalnych, „chodziło o uzupełnienie wymaganych prawem kluczowych dokumentów”. Akcję zainicjowały i koordynowały Save a Child – światowa organizacja pediatryczna oraz Dnipro Kids – organizacja charytatywna założona przez kibiców Hibernian FC. Fani footballu odwiedzili w 2005 roku Dnipro, gdzie ich drużyna rozgrywała mecz. „Podczas lotu dzieci grzecznie siedziały patrząc w dal przez okna i zastanawiając się co będzie dalej”, wyznała Sally Becker, założycielka Save a Child. „Najsmutniejsze jest to, że nie mogłam z nimi porozmawiać, chociaż niektórzy mieli w telefonie tłumacz Google”, mówiła.

„Jeden chłopczyk napisał – bardzo dziękuję za wszystko, jestem wdzięczny za to, że już nie grozi nam ostrzał. To poruszyło mnie dogłębnie”, wyznała. „To wszystko uświadamia mi, ile jeszcze osób w Ukrainie potrzebuje pomocy. Chciałabym abyśmy mogli we współpracy z innymi państwami ewakuować wszystkie dzieci, wszystkich niepełnosprawnych, wszystkich bezbronnych, aby mężczyźni mogliby bronić swój kraj nie martwiąc się o to, co dzieje się z ich rodzinami. To po prostu okropne”, dodała. Akcję sprowadzenia do Szkocji wychowanków domów dziecka, nazwano roboczo „Project Light”, a jej patronem został adwokat i znana osobowość telewizyjna – Rob Rinder. Celebryta jest ambasadorem organizacji Magen David Adom (MDA) UK, która zorganizowała lot. Rinder już wcześniej angażował się w pomoc Ukraińcom, między innymi wspierał swojego partnera z „Tańca z Gwiazdami” w poszukiwaniach rodziny, która uciekła do Polski po wybuchu wojny w Ukrainie.

Standard życia Brytyjczyków spadł do poziomu sprzed 50 lat

oziom życia w Wielkiej Brytanii spada w tempie niespotykanym od dekad, informuje brytyjski organ nadzoru fiskalnego. Pandemia, a obecnie szalejąca inflacja i wojna w Ukrainie, która wpływa na światowe rynki, powodują zubożenie setek tysięcy brytyjskich rodzin. Według Office for Budgetary Responsibility – Urzędu Odpowiedzialności Budżetowej (OBR), już od początku roku płace w Wielkiej Brytanii nie nadążają za wzrostem cen, które winduje galopująca inflacja. Brytyjska gospodarka mocno ucierpiała w czasie pandemii, a w ostatnim czasie również wskutek braku ciągłości dostaw towarów oraz siły roboczej. Do tego wszystkiego doszła inflacja – 6,2 proc. to poziom jakiego Wyspy nie widziały od

ponad 30 lat. Sytuację pogarsza kryzys na rynkach paliw i energii. Wojna w Ukrainie znacząco wpływa na ceny ropy i gazu, obecnie to te dwa sektory „obciążają brytyjską gospodarkę, która dopiero, co odzyskała poziom sprzed pandemii”, czytamy w raporcie OBR. Wyższe rachunki za energię podnoszą inflację, co z kolei odbija się na wydatkach gospodarstw domowych obniżając ich dochody. W połączeniu ze wzrostem podatków, spadek siły nabywczej doprowadzi do spadku poziomu życia o 2,2 proc. w tym i przyszłym roku. To najgorszy wynik od dziesiątek lat. Urząd Odpowiedzialności Budżetowej szacuje, że standardy życia nie powrócą do poziomu sprzed pandemii do 2024-2025 roku.

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 941 | 31 marca 2022

| 5

Dawanie klapsa dziecku stało się w Walii przestępstwem

21 marca, karanie fizyczne dzieci jest w Walii zakazane. To drugi kraj Zjednoczonego Królestwa, którego rząd podjął taką decyzję, pierwsza była Szkocja. Walia wprowadziła zakaz stosowania kar cielesnych w stosunku do dzieci znosząc tym samym prawne uzasadnienie do sięgania po tak zwaną rozsądną karę - reasonable punishment (chodzi głównie o klapsy). Odtąd, każdy kto podnosi rękę na nieletniego, może zostać oskarżony o pobicie. „Te przepisy przeforsowali ludzie, którzy myślą, że wiedzą lepiej niż rodzice, co można”, grzmią krytycy zaostrzenia przepisów. Tymczasem premier Mark Drakeford określił dzień wejścia w życie

nowego prawa, historycznym. Walijski rząd nie sprecyzował, co będzie uznawane za „karę fizyczną”, dlatego rodzice/ opiekunowie muszą mieć się na baczności, nawet zbyt mocne potrząśnięcie dzieckiem może zostać uznane za złamanie prawa. Walia jest trzecim obszarem Wielkiej Brytanii, który zakazał stosowania kar cielesnych. W listopadzie 2020 roku, uczyniła to Szkocja, choć prekursorem były władze Jersey, które rozszerzyły parasol ochronny nad dziećmi już w kwietniu 2020 roku. Zakaz bicia dzieci pierwsza na świecie wprowadziła z kolei Szwecja – w 1979 roku, obecnie podobne przepisy obowiązują w 63 krajach.

W TWOJEJ SPRAWIE !

0208 347 2305, 07403284196, agnieszka@kinas.co.uk www.kinas.co.uk

Inflacja bije kolejne rekordy

oczna stopa inflacji osiągnęła 6,2 proc., podał Office for National Statistics. Do kolejnego skoku inflacji przyczyniły się przede wszystkim wzrost opłat za energię oraz rekordowe skoki cen paliw. Według danych ONS roczna stopa inflacji osiągnęła w lutym 6,2 proc., wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), będący miarą inflacji wzrósł do nowego poziomu z 5,5 proc. odnotowanych w styczniu. 6,2 proc. to wynik znacznie powyżej 5,9 proc., których spodziewali się analitycy. Według urzędu statystycznego, za wzrost CPI między styczniem a lutym, w największym stopniu odpowiada

sytuacja na rynkach energetycznym oraz paliw. Kluczowymi czynnikami skoku inflacji były także rosnące ceny „różnych dóbr, w tym gier i zabawek, ale też odzieży, obuwia, mebli oraz usług rekreacyjnych czy kulturalnych”, czytamy w komunikacie ONS. „Warto zauważyć, że ceny towarów czy komponentów wyjeżdżających z brytyjskich fabryk, znacząco wzrosły i są obecnie na najwyższym poziomie od 14 lat”, stwierdził Grant Fitzner z ONS. Tymczasem Bank Anglii ostrzega, że w kwietniu inflacja może osiągnąć poziom 8 proc., z powodu zapowiadanego na kwiecień wzrostu o 54 proc. limitu cen energii.

Podniebny ambulans uratował rekordową liczbę ofiar strzelanin i nożoników

Osoby postrzelone i ugodzone nożem stanowiły 35 proc. z 1,713 osób, do których w ubiegłym roku wysłano medicopter. London Air Ambulance jest organizacją charytatywną utrzymywaną z datków i dotacji. Organizacja zbiera obecnie pieniądze na wymianę dwóch helikopterów. Potrzeba na ten cel 15 mln funtów, a wymiana powinna nastąpić do 2024 roku.

jeśli doznałeś urazu na skutek:  WYPADKU DROGOWEGO / NA MOTOCYKLU,

NA ROWERZE LUB JAKO PIESZY

 WYPADKU PRZY PRACY, W MIEJSCU PUBLICZNYM  Z POWODU WADLIWEGO/USZKODZONEGO

PRODUKTU

 ZANIEDBANIA WŁAŚCICIELA MIESZKANIA

Potrzebujesz pomocy prawnej przy zakupie/ sprzedaży nieruchomości, przeprowadzeniu rozwodu? Masz problem w pracy, zostałeś zwolniony/ zawieszony?

Nasz polski zespół jest do Twojej dyscpozycji , co nas wyróżnia:  indywidulane podejście do klienta,  obsługa w języku polskim,  bezpłatne konsultacje,

ondyńskie lotnicze pogotowie ratunkowe udzieliło w ubiegłym roku pomocy rekordowej liczbie ofiar strzelanin i ugodzeń nożem – podał „Evening Standard”. Było ich 595. Rok wcześniej takich przypadków było 529, a w rekordowym 2018 roku – 560.

Skontaktuj się z nami

24 Więcej na portalu

cooltura24.co.uk

 pomoc polskiego prawnika z tytułem solicitor!  współpracujemy z organizacją London Spark

393 Green Lanes, Haringey, London N4 1EU

2 |

31 marca 2022 | Nº 941 | | ARTYKUŁ WE WSPÓŁPRACY Z RZĄDEM WIELKIEJ BRYTANII

Jak możesz pomóc osobom uciekającym z Ukrainy? Jeśli zastanawiasz się w jaki sposób możesz pomóc uchodźcom z Ukrainy, którzy chcą znaleźć schronienie na terenie Wielkiej Brytanii, w tym materiale znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. Istnieją aktualnie dwa programy wizowe na terenie Wielkiej Brytanii. Jeden z nich to „Homes for Ukraine”, który pozwoli osobom prywatnym, organizacjom charytatywnym, grupom społecznym i firmom w Wielkiej Brytanii zapewnić Ukraińcom dach nad głową. Drugi program to „Ukraine Family Scheme”. Szczegóły w materiale.

Program Homes for Ukraine Kiedy sponsorzy i Ukraińcy będą mogli ubiegać się o środki z programu sponsorskiego?

Pierwsza faza programu rozpoczęła się 18 marca dla Ukraińców składających wnioski wizowe, którzy mają w Wielkiej Brytanii osoby, które chcą stać się ich sponsorami.

Jeśli chcę pomóc, jak mogę to zrobić?

Istnieją dwa sposoby pomocy w ramach programu Homes for Ukraine. Jeśli znasz kogoś na Ukrainie, kogo chcesz sprowadzić do Wielkiej Brytanii, pomóż im wypełnić specjalny wniosek wizowy. Jeśli nie znasz osoby z Ukrainy, która potrzebuje pomocy, możesz wypełnić wniosek zainteresowania udzielenia pomocy. Więcej informacji znajdziesz na stronie: www.homesforukraine.campaign.gov.uk.

Jak długo muszę zapewnić zakwaterowanie?

Prosimy ludzi o zapewnienie co najmniej 6 miesięcy stabilnego zakwaterowania dla osób z Ukrainy, ale możesz to się przedłużyć, jeśli ty i twoi goście tego chcecie.

Jaką przestrzeń mogę zaoferować?

Zakwaterowanie może być wszystkim, od pustego pokoju po niezamieszkany dom, o ile jest bezpieczny, ogrzewany, wolny od zagrożeń dla zdrowia i zapewnia gościom odpowiedni dostęp do łazienek i kuchni.

Czy będę musiał/ła pokryć rachunki moich gości lub zapewnić im posiłki?

Nie. Zostaniesz jedynie poproszony o zapewnienie zakwaterowania. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, abyś oferował posiłki, jeśli chcesz. Osobom, które zdecydują się na goszczenie pod swoim dachem osób z Ukrainy, w ramach podziękowania zostanie miesięcznie wypłacona kwota £350.

Czy będą przeprowadzane kontrole w celu ochrony mojej rodziny i moich gości?

Tak, lokalna rada przeprowadzi kontrole zakwaterowania i warunków mieszkaniowych. Przeprowadzane kontrole bezpieczeństwa, będą różnić się w zależności od okoliczności. Więcej informacji można znaleźć na stronie: www.homesforukraine.campaign.gov.uk

Ukraine Family Scheme – czyli program wizowy dla rodzin osób z Ukrainy Ukraine Family Scheme zapewnia możliwość otrzymania wizy dla Ukraińców, których rodziny już mieszkają w Wielkiej Brytanii. Aby skorzystać z programu:

| 3

| Nº 941 | 31 marca 2022

Przejdź do strony www.gov. uk/UFS i rozpocznij formularz zgłoszeniowy online. Prześlij skan paszportu jako część wniosku. Przejdź przez kontrolę bezpieczeństwa i ochrony, prowadzoną przez brytyjski zespół dedykowany do tej roli. Otrzymasz wiadomość e-mail potwierdzającą pozwolenie na przyjazd do Wielkiej Brytanii. Po przyjeździe należy uzyskać przedłużenie urlopu na pozostanie. Posiadacze paszportów ukraińskich, którzy złożą wniosek w ramach procesu online, otrzymają pozwolenie na podróż listem. Następnie osoby te otrzymają sześciomiesięczną pieczęć wjazdową, która potwierdza ich prawo do pracy, nauki i ubiegania się o korzyści w Wielkiej Brytanii. Po przybyciu do Wielkiej Brytanii osoby te będą musiały złożyć wniosek o przedłużenie pobytu (do 36 miesięcy).

W jaki inny sposób mogę pomóc, jeśli nie posiadam miejsca, w którym osoby z Ukrainy mogłyby się zatrzymać?

Jeśli nie masz wolnego pokoju, nadal istnieją inne sposoby, w jakie możesz pomóc, na przykład przekazując darowizny na rzecz zaufanych organizacji charytatywnych i organizacji pomocowych. Apel humanitarny Ukrainy jest prowadzony przez Disasters Emergency Committee (DEC) – grupę brytyjskich organizacji charytatywnych, które zapewniają pilną pomoc przesiedlonym rodzinom. Możesz także przekazać zapasy, takie jak żywność, ubrania i sprzęt medyczny, lub poświęcić swój czas na wolontariat. Skontaktuj się z lokalną organizacją charytatywną, szkołą lub grupą społeczną, aby dowiedzieć się więcej. Przekaż darowiznę na rzecz Ukraine Humanitarian Appeal już teraz, poprzez stronę:

www.donation.dec.org.uk/ ukraine - apel humanitarny Zebrane pieniądze zostaną przekazane na cele największej potrzeby.

Dla sponsorów Czy można podać swoje preferencje dotyczące tego, kto trafi pod nasz dach?

W fazie pierwszej programu jako sponsor będziesz mógł złożyć wniosek z konkretną nazwaną osobą lub nazwanym członkiem rodziny. Powinieneś zastanowić się, jakiego rodzaju wsparcie jesteś w stanie najlepiej zapewnić i kogo najwygodniej wspierać. Na przykład powinieneś rozważyć, czy twoje zakwaterowanie jest odpowiednie dla osoby z małym dzieckiem, osoby starszej lub osoby z niepełnosprawnością.

Czy powinienem/powinnam oczekiwać zapłaty?

Nie. Nie należy pobierać czynszu. Doceniamy hojność ludzi i wiemy, że z pomocą będą wiązać się koszty, dlatego oferujemy opcjonalną płatność w ramach podziękowania w wysokości 350 GBP miesięcznie dla osób, które mogą pomieścić jedną osobę lub więcej, w zależności od możliwości zakwaterowania, które mają. Płatność w ramach podziękowania będzie dokonywana raz w miesiącu na podany adres zamieszkania. Będziesz otrzymywać miesięczne płatności tak długo, jak długo będziesz gościć osoby z Ukrainy, maksymalnie do 12 miesięcy.

Czy oczekuje się ode mnie również zapewnienia posiłków, czy tylko zakwaterowania?

Po prostu zakwaterowanie. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby sponsorzy oferowali posiłki, jeśli sobie tego życzą. Nie oczekuje się, że pokryjesz koszty żywności i koszty utrzymania (chociaż możesz chcieć zaoferować to filantropijnie).

Gdzie mogę zarejestrować swoją chęć pomocy?

Istnieje krótki formularz na temat „Domów dla Ukrainy”. Będziesz na bieżąco informowany po zarejestrowaniu swojego zainteresowania. Jeśli masz już imienną osobę kontaktową, którą chcesz sponsorować, powinieneś skontaktować się z nią bezpośrednio i przygotować się do wypełnienia wniosku wizowego ze wszystkimi ich danymi i twoimi. Droga ubiegania się o wizę została otwarta 18 marca. Jeśli obecnie nie znasz nikogo, kogo chcesz sponsorować, możesz skontaktować się z organizacjami charytatywnymi, grupami wyznaniowymi lub lokalnymi organizacjami społecznymi, które zaczynają nawiązywać kontakty między osobami.

Jaki rodzaj zakwaterowania jest wymagany? Czy wystarczy, jeśli dana osoba ma do zaoferowania wolną sofę w salonie?

Prosimy o sponsorów, którzy mogą przynajmniej zaoferować pustą salę, aby zapewnić bezpieczeństwo i prywatność gości. Łóżko we wspólnej przestrzeni nie byłoby odpowiednią ofertą zakwaterowania przez 6 miesięcy.

Jeśli wynajmuję mieszkanie to czy muszę poinformować jego właściciela, że chcę zaoferować pomoc w ramach programu?

Jeśli wynajmujesz, powinieneś poprosić o pozwolenie właściciela lokalu.

Czy możliwość pomocy obejmuje również osoby mieszkające w Szkocji, Walii lub Irlandii Północnej?

Sponsorzy mogą ubiegać się o program z dowolnej części Wielkiej Brytanii. Ponadto rząd szkocki bezpośrednio sponsoruje wielu Ukraińców. Osoby fizyczne będą mogły składać wnioski za pośrednictwem zwykłego formularza, ale powinny wybrać rząd szkocki jako swojego sponsora. Rząd walijski będzie również pełnił funkcję bezpośredniego sponsora w najbliższych dniach.

Aby uzyskać więcej informacji, odwiedź stronę:

www.ukstandswithukraine.campaign. gov.uk

Aby przekazać darowiznę na apel DEC, odwiedź stronę:

www.donation.dec.org.uk/ukrainehumanitarian-appeal

8 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| POMOC DLA UKRAINY

Zbiórki i akcje pomocowe prowadzone w Wielkiej Brytanii i Polsce Źródło: publicystyka.ngo.pl, Marcin Urban

PORTAL POMAGAM UKRAINIE

Kancelaria Premiera RP uruchomiła stronę internetową www.pomagamukrainie.gov.pl, na której można zgłaszać gotowość do pomocy oraz zapotrzebowanie na nią.

CENTRUM POMOCY MIĘDZYNARODOWEJ

Wpłat można dokonywać na stronie: https://pcpm.org.pl/ukraina oraz poprzez Facebook: www.facebook.com/donate/29481 07692167955/4897929046952704/

POLSKI CZERWONY KRZYŻ

Wpłaty na pomoc Ukrainie można kierować na konto: 16 1160 2202 0000 0002 7718 3060 z dopiskiem „UKRAINA" oraz za pomocą wpłat PayU na stronie: pck.pl/wspieraj-nas/

POLSKA AKCJA HUMANITARNA Wpłat można dokonywać na stronie: www.siepomaga.pl/pah-ukraina

FUNDACJA POMAGAM.PL

Zbiórka „Solidarni z Ukrainą" – wpłacać można tutaj: https://pomagam.pl/solidarnizukraina

POLSKA MISJA MEDYCZNA

Wpłat można dokonywać na stronie: pmm.org.pl/chce-pomoc#ukraina oraz poprzez Facebook: www.facebook.com/donate/3754156 24008297/5395474380471879/

CARITAS POLSKA

Można pomóc: Dokonując wpłaty na stronie caritas.pl Wpłacając dowolną kwotę na konto: 77 1160 2202 0000 0000 3436 4384 z dopiskiem „UKRAINA” Wysyłając SMS pod numer 72052 o treści UKRAINA (koszt 2,46 zł z VAT).

FUNDACJA HUMANDOC

Zbiórka „Misja Ukraina" – wpłacać można tutaj: https://zrzutka. pl/6phj34

Akcje pomocowe prowadzone przez organizacje w Polsce UNICEF POLAND

Pomoc dla dzieci na Ukrainie – wpłacać można tutaj: https://www.facebook.com/donate/ 462703465452564/10158711221256 545

FUNDACJA POLSKA POMOC

Wpłacać można na konto: 22 1600 1462 1885 1446 5000 0001 z dopiskiem „Pomoc Ukrainie” www.facebook.com/fundacja.polska. pomoc/posts/4805355322874385

FUNDACJA PRO SPE

Pomoc dla mieszkańców Ukrainy – wpłat można dokonywać na stronie: www.facebook.com/donate/ 442810787626237

KLUB UKRAIŃSKI W KRAKOWIE – FUNDACJA ZUSTRICZ Wpłacać można na konto Fundacji Zustricz: 44 1750 0012 0000 0000 3829 1904 www.facebook.com/zustricz/posts/ 3191017424463952

FUNDACJA SŁUŻBY RATUNKOWE RP

mikolaj.org.pl/Ukraina lub na konto: Fundacja Świętego Mikołaja numer: 37 2130 0004 2001 0299 9993 0002 z dopiskiem: darowizna na pomoc dzieciom na Ukrainie

FUNDACJA OCALENIE

STOWARZYSZENIE „SOS WIOSKI DZIECIĘCE W POLSCE"

Wojna na Ukrainie – wsparcie medyków – wpłacać można tutaj: https://zrzutka.pl/ukraina-wsparcie

Pomoc dla osób z Ukrainy – wpłat można dokonywać na stronie: https://www.facebook.com/donate/ 275450921370284

FUNDACJA SIEPOMAGA

Pomoc ofiarom wojny na Ukrainie – wpłacać można tutaj: https://www.siepomaga.pl/ukraina

FUNDACJA BENEFICJUM

Z Całego Serca dla Ukrainy – wpłacać można tutaj: https://beneficjum.com/projectspost/z_calego_serca_dla_ukrainy

FUNDACJA ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA

Apel o solidarność i wsparcie dla dzieci Darowiznę można przekazać on-line:

SOS dla dzieci Ukrainy – wpłat można dokonywać na stronie: https://www.siepomaga.pl/sos-dladzieci-ukrainy

FUNDACJA PRZYSZŁOŚĆ DLA DZIECI

Pomoc dzieciom z Ukrainy – wpłacać można tutaj: przyszloscdladzieci.org/zbiorka/ukraina

FUNDACJA SIÓSTR ŚW. DOMINIKA

Ukraina – pomagamy rodzinom, które przybywają do Polski – wpłat można dokonywać na stronie: https://www.facebook.com/donate/ 1108144903279501

POMOC DLA UKRAINY |

| Nº 941 | 31 marca 2022 FUNDACJA DOBRA FABRYKA

Na pomoc Ukrainie! Wpłat można dokonywać na stronie: https://www.dobrafabryka.pl/chcepomoc/akcja/na-pomoc-ukrainie

FUNDACJA DOBRYCH INICJATYW

Wsparcie dla Ukrainy i uchodźców. #FDIAid Wpłacać można tutaj: www.fdi.org.pl/pomoc-dla-ukrainy

SPECJALISTYCZNA JEDNOSTKA RATOWNICTWA WETERYNARYJNEGO – #SJRWNAPOMOCUKRAINIE

Wpłat można dokonywać na stronie: https://platnosci.ngo.pl/c/4580/ Pomoz-nam-niesc-pomoc-osobomi-zwierzetom-ktore-ucierpialy-wkonflikcie oraz bezpośrednio na konto fundacji 96 1140 2004 0000 3302 8208 8553 z dopiskiem „UKRAINA" https://www.facebook.com/ PolishSpecialisedAnimalRescueUnit/ ?comment_id=Y29tbWVudDo 1MTM5MjY4NjY2MTExNDI0XzUx NTIwODI5NDgxNjMzMjk%3D

FUNDACJA ADRA POLSKA

Zbiórkę na rzecz pomocy humanitarnej na Ukrainie można wesprzeć wpłacając datek za pośrednictwem strony: adra.pl/pomoc-ukrainie/ dokonując wpłaty na nr konta 49 1240 1994 1111 0010 3092 3882 (Fundacja ADRA Polska) z dopiskiem „Pomoc potrzebującym na Ukrainie”.

FUNDACJA AVALON

Fundacja Avalon postanowiła wesprzeć w działaniach ukraińską Organizację Vostok.SOS, która swoimi działaniami wspiera rodaków w tym trudnym, wojennym czasie. Do zbiórki można dorzucić się tu: https://helpuj.pl/zbiorki/pomocofiarom-wojny-w-ukrainie-wsparcieorganizacji-vostok-sos

FUNDACJA DOM POMOCY KRYZYSOWEJ

Pomoc dla uchodźców z Ukrainy! Numer konta dla zbiórki! 51160014171866549640000001 Szybkim sposobem jest również wpłacanie poprzez naszą stronę: https://www. fundacjadompomocykryzysowej.pl

FUNDACJA AWANS W KIELCACH

Pomoc dla młodzieży z Ukrainy Wpłaty na konto: 52 1240 4416 1111 0010 9746 1455 Odbiorca: Fundacja Awans, ul. Wierzbowa 1, Bilcza, 26-026 Morawica Z dopiskiem: „Pomoc dla młodzieży z Ukrainy”

FUNDACJA JIM

Prowadzi zbiórkę, której celem jest

wsparcie dla dzieci autystycznych z Ukrainy, których los jest przez obecną sytuację wojenną zagrożony. Zebrane pieniądze zostaną przekazane fundacji Dziecko z Przyszłością (Дитина з майбутнім) https://www.facebook.com/ donate/313516883978838/

FUNDACJA TURBO POMOC

prowadzi zbiórkę dla dzieci i rodzin poszkodowanych na Ukrainie https://www.turbopomoc.pl/ podopieczni/p/dla-dzieci-i-rodzinposzkodowanych-na-ukrainie

STOWARZYSZENIE SURSUM CORDA

Uruchomiło dwie zbiórki na rzecz Ukrainy, na start każdej z nich przekazując z własnych środków po 10 tys. zł. Zbiórka nr 1: Na materiały medyczne i opatrunkowe dla Ukrainy otwiera się w nowej karcie Informacja na Facebooku: https://www.facebook.com/ Stowarzyszenie.sursum.corda/ posts/5547763588567336 Zbiórka nr 2: Na zakup bonów towarowych dla Uchodźców z Ukrainy otwiera się w nowej karcie Informacja na Facebooku: https://www.facebook. com/159205967423152/ posts/5543950808948614/?d=n

ZWIĄZEK CENTRALNY DZIEŁA KOLPINGA W POLSCE

Rozpoczął przyjmowanie uchodźców w swoim ośrodku w Luborzycy k. Krakowa i zbiera datki na pomoc dla nich. https://kolping.pl/solidarni-zukraina-zbiorka https://www.facebook.com/kolping. polska

FUNDACJA GDAŃSKA

prowadzi zbiórkę „Gdańsk pomaga Ukrainie” www.facebook.com/donate/486031 106489144/1766900390166541

FUNDACJA DLA SOMALII

Zbiera środki na pomoc dla uchodźców z Ukrainy. Zakres pomocy będzie uzależniony od rozwoju konfliktu na Ukrainie i dostosowany do potrzeb. https://www.facebook.com/donate/ 1148264522583979

PRO-DZIELNIA

Zbiera artykuły pierwszej potrzeby dla Ukrainy https://www.facebook.com/ events/355073573176180

FUNDACJA PKO BANKU POLSKIEGO

Uruchomiła specjalne konto do wpłat na rzecz pomocy dla Ukrainy. Ty też możesz pomóc, wpłacając dowolną, najmniejszą nawet kwotę. Dane do przelewu: Fundacja PKO Banku Polskiego

Tytuł: Wpłata na pomoc dla Ukrainy Nr konta: 47 1020 1068 0000 1002 0172 3014

FUNDACJA OPEN CULTURE

PEN Ukraina w kooperacji z PEN Białoruś oraz Fundacją Open Culture otwiera powszechną zbiórkę funduszy na rzecz ukraińskich twórców kultury. Jest to zbiórka funduszy na wsparcie ukraińskich pisarzy, dziennikarzy, naukowców, tłumaczy, artystów, którym grożą niebezpieczeństwa wojny prowadzonej przez Rosję z Ukrainą. https://openculture.org.pl/wsparcieukrainskich-dzialaczy-kultury/

FUNDACJA TO SIĘ UDA PRZY WSPARCIU PORTALU ZRZUTKA.PL

#RazemDlaUkrainy | zrzutka.pl Dzisiaj jesteśmy razem z Ukrainą! Międzynarodowa Pomoc dla Ukrainy.

BANK GOSPODARSTWA KRAJOWEGO (BGK)

w imieniu Narodowego Banku Ukrainy (NBU) otworzył specjalne konto, na które od dziś można wpłacać pieniądze na pomoc Ukrainie. Środki trafią bezpośrednio do Narodowego Banku Ukrainy. Środki należy wpłacać na numer

| 9

rachunku: 91 1130 0007 0080 2394 3520 0002 Odbiorca: Narodowy Bank Ukrainy. Tytuł przelewu: Wsparcie dla Ukrainy. Rachunek służy do gromadzenia środków pieniężnych w PLN i dokonywania rozliczeń bezgotówkowych.

FUNDACJA ARI ARI

Zbiórka pieniędzy na pilną pomoc dla osób z niepełnosprawnościami w Ukrainie: Droga do samodzielności. https://pomagam.pl/ drogadosamodzielnosci

STOWARZYSZENIE „POROZUMIENIE WSCHÓD – ZACHÓD" POMOC UCHODŹCOM Z UKRAINY

Numer konta: 95 1750 0012 0000 0000 3889 1707 (BNP Paribas Bank Polska S.A.) W tytule wpłaty prosimy wpisać: „DAROWIZNA – POMOC UCHODŹCOM Z UKRAINY” Nazwa i adres posiadacza konta: Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Porozumienie Wschód - Zachód", Gać 53, 55-200 Oława. Dla wpłat z zagranicy: IBAN PL95 1750 0012 0000 0000 3889 1707, SWIFT: PPABPLPKXXX

10 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Motorniczy odpowie za katastrofę tramwaju z 2016 roku

Koniec korzystania z telefonu w trakcie jazdy

Fot. Wikipedia

-letni Alfred Dorris, motorniczy tramwaju, który spowodował katastrofę w Croydon, został oskarżony przez urząd nadzorujący transport szynowy o zaniedbanie bezpieczeństwa pasażerów. Grozi mu kara grzywny, a nawet dwa lata więzienia. Office for Road and Rail prowadzi także postępowania o naruszenie zasad bezpieczeństwa wobec Transport for Lon-

don i operatora tramwajów Tram Operations Limited. W katastrofie, do której doszło 9 listopada 2016 roku, zginęło siedem osób, w tym 35-letnia Polka Dorota Rynkiewicz, a 51 osób zostało rannych. W trakcie dochodzenia ustalono, że motorniczy przysnął za sterami. W efekcie tramwaj wjechał w ostry łuk z trzykrotnie większą prędkością niż powinien, wypadł z torów i przewrócił się na bok.

rytyjscy kierowcy nie mogą już korzystać z telefonu w trakcie jazdy w celu zrobienia zdjęcia, nagrania filmu, korzystania z gry, a nawet po to, by ustawić ulubioną playlisty lub podcast. Brytyjska policja ostrzega kierowców – od teraz obowiązuje zasada „zero tolerancji”. Nowe przepisy wprowadziły de facto całkowity zakaz korzystania z telefonu komórkowego w trakcie jazdy, niwelując tym samym istniejącą dotychczas lukę prawną, dzięki której kierowcy unikali kar za granie w gry czy robienie zdjęć za kierownicą. Do tej pory policja nakładała kary wyłącznie na osoby prowadzące rozmowy czy wysyłające SMS-y. Na liście zakazanych czynności w trakcie prowadzenia pojazdu znalazły się: nagrywanie filmów, robienie zdjęć, wyszukiwanie/włączanie utworów muzycznych, podcastów, audiobooków itp., i w końcu granie w gry. Za złamanie nowych przepisów można otrzymać karę grzywny w wysokości 1,000 funtów i sześć punktów.

W dalszym ciągu dozwolone jest używanie telefonu jako nawigacji, o ile zostanie on umieszczony w specjalnym uchwycie. Kierowcy mogą także dokonywać płatności za pomocą smartfona jednak poza drogą, np. w restauracjach typu drive-through. „Gwarantuję, że każdy, kto złamie przepisy, zostanie ukarany, my zaś będziemy w dalszym ciągu dążyć do tego, aby brytyjskie drogi pozostały jednymi z najbezpieczniejszych na świecie”, oświadczył minister transportu Grant Shapps. Decyzję o zaostrzeniu prawa z zadowoleniem przyjęli przedstawiciele organizacji i firm motoryzacyjnych. Rzecznik RAC – Rod Dennis przyznał, że w ramach walki o bezpieczeństwo na drogach, rząd powinien wydać zgodę na wprowadzenie do powszechnego użytku kamer drogowych, które automatycznie wykrywają każde nadużycie za kierownicą, również korzystanie z telefonu. Takie rozwiązanie stosowane jest już w wielu krajach świata.

Modernizacja linii Northern zgodnie z planem

godnie z planem postępują prace przy modernizacji odgałęzienia linii metra Northern przez stację Bank. Wstrzymane od stycznia połączenia zostaną przywrócone w połowie maja – potwierdził Transport for London.

W ciągu dwóch miesięcy między innymi wydrążono 100 metrów nowego tunelu i ułożono blisko 200 metrów torów. Inwestycja zwiększy przepustowość stacji Bank o 40 procent.

Nowa atrakcja turystyczna

URGENT AID TO UKRAINE Make a donation and help those who suffer

Bank transfers to: The Association of the Polish Knights of Malta (UK) Account no: 01267986 Sort code: 30-92-01 Lloyds TSB Bank Plc

or using our PayPal: www.apkmuk.co.uk / DONATIONS

Reference: Urgent Aid to Ukraine 2022

wrześniu w Londynie zostanie otwarta nowa atrakcja turystyczna – informuje „Evening Standard”. Na jednym z kominów byłej elektrowni Battersea Power Station zostanie otwarty taras widokowy. Będzie się można na niego dostać specjalną windą po przejściu przez wystawę prezentującą historię elektrowni. Atrakcją ma zarządzać firma IMG, która prowadzi między innymi miasteczko Winter Wonderland w Hyde Parku.

10 razy więcej punktów ładowania elektrycznych samochodów

2030 roku liczba punktów ładowania elektrycznych samochodów w Wielkiej Brytanii ma wzrosnąć z 30 tys. do 300 tys. – zakłada plan Ministerstwa Transportu. Rząd wyda pół miliarda funtów, by gniazdka do łado-

wania pojawiły się niemal na każdej ulicy, przy której mieszkańcy parkują auta. Jest to o tyle istotne, że od 2030 roku w Wielkiej Brytanii nie będzie można sprzedawać nowych samochodów z silnikami spalinowymi.

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 941 | 31 marca 2022

Kolejny rekord WOŚP

| 11

Władze Londynu przeniosły się do nowej siedziby

iurowiec The Crystal w Newham jest już oficjalnie nową siedzibą władz Londynu. Burmistrz Sadiq Khan i Rada Londynu poinformowali o rozpoczęciu urzędowania w nowym miejscu. Przeprowadzka z dotychczasowej siedziby przy Tower Bridge była motywowana oszczędnościami. Poprzedni budynek był wynajmowany od inwestora z Kuwejtu. Obecny jest własnością samorządu. „London Evening Standard” ujawnił, że przeprowadzka opóźniła się o trzy mie-

siące z powodu serii usterek i globalnego problemu opóźnienia dostaw. Część urzędników musiała w efekcie pracować przez pewien czas w remizie strażackiej przy Union Street.

Regaty Oxford-Cambridge już w ten weekend

,042 funtów zebrał w tym roku londyński sztab Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy wspólnie z wolontariuszami z Camberley i Guildford. To kolejna rekordowa zbiórka. Pieniądze zebrano podczas kwesty prowa-

dzonej przez ponad stu wolontariuszy, licytacji oraz zbiórki przez e-skarbonkę. W tym roku celem WOŚP jest zapewnienie najwyższych standardów diagnostyki i leczenia wzroku dzieci. 30. finał WOŚP w Londynie podsumujemy w następnym wydaniu „Cooltury”.

Polskie miody w UK 5% zniżki z kodem PRL

w w w.ve s a b e a u t y. co . u k

dwóch latach przerwy rywalizacja osad wioślarskich uniwersytetów Oxford i Cambridge wraca do zachodniego Londynu. Z powodu pandemii w 2020 roku wyścig został odwołany, a w ubiegłym roku przeniesiono go w ustronne koło Ely, w hrabstwie Cambridgeshire, by na brzegach nie gromadziły się tłumy.

3 kwietnia kibice znów będą mogli obserwować rywalizację na tradycyjnej trasie w zachodnim Londynie, między Putney i Mortlake, liczącej 4,25 mili. Będzie to 76 wyścig osad kobiecych i 167 osad męskich. Rywalizacja kobiet rozpocznie się o 14:23, a mężczyzn dokładnie godzinę później.

12 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

31 marca 2022 | Nº 941 |

Polski ambasador spotkał się z królową Zdjęcia: Marcin Libera, The Royal Family

owo mianowany Ambasador RP w Londynie złożył listy uwierzytelniające brytyjskiej królowej Elżbiecie II. Z powodu stanu zdrowia monarchinii spotkanie miało charakter wirtualny. Piotr Wilczek pojechał do Pałacu Buckingham, a tam połączył się przez internet z przebywającą w Windsorze królową. Zgodnie z tradycją dwór królewski wysłał po ambasadora karetę. Piotr Wilczek udał się nią do pałacu w asyście Alistaira Harrisona, Marszałka Korpusu Dyplomatycznego Jej Królewskiej Mości. Po powrocie do ambasady, również zgodnie z tradycją ambasador musiał nakarmić królewskie konie marchewkami, a woźnicę poczęstować mocniejszym trunkiem. Po zakończeniu części oficjalnej, w ambasadzie odbyło się spotkanie, na które ambasador zaprosił przedstawicieli korpusów dyplomatycznych zaprzyjaźnionych państw. „Jestem zaszczycony, że zostałem ambasadorem Polski w tym bardzo ważnym momencie historii świata, historii Europy”, powiedział podczas spotkania Piotr Wilczek.

| Nº 941 | 31 marca 2022

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 13

PRODUCENT I INSTALATOR Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX 0208 963 9701

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk

14 |

KOPIEMY PIWNICE

31 marca 2022 | Nº 941 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

BASEMENT - PILING - UNDERPINNING

Od rozbudowy i przekształcenia istniejących piwnic, po całkowicie nowe projekty

Temporary Work Basement Work, Underpinning Piling Construction Work Waterproofing Darmowe konsultacje:

07788800088 www.kopiemypiwnice.co.uk office@spaceexcavation.co.uk

Polskie organizacje upamiętniły Marzennę Schejbal Zdjęcia: Marcin Libera

potkanie upamiętniające Marzennę Schejbal zorganizowały w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w Londynie organizacje Poland Street, Polska YMCA w Wielkiej Brytanii oraz Polish Klan Association. W programie były wspomnienia o zmarłej 24 grudnia ubiegłego roku Marzennie Schejbal, występ grup Retro Singers i Mazury, loteria fantowa, z której dochód został przeznaczony na Studium Polski Podziemnej. Całość poprowadziła Regina Wasiak-Taylor. Przed spotkaniem w POSK odprawiono nabożeństwo w intencji zmarłej w kościele p.w. św. Andrzeja Boboli, a po nim złożono kwiaty i zapalono znicze na jej grobie. W delegacji byli m.in. Konsul Generalny RP w Londynie Mateusz Stąsiek i wicekonsul Radosław Gromski. Marzenna Schejbal urodziła się 10 października 1924 r. we Włocławku. W czasie powstania warszawskiego była łączniczką i sanitariuszką w 3. Kompanii „Wkra” Batalionu „Łukasiński” w Zgrupowaniu AK „Kuba – Sosna”. Po upadku powstania do kwietnia 1945 r. więziona była w obozach jenieckich, skąd została wyzwolona przez wojska gen. Stanisława Maczka. Po zakończeniu działań wojennych pozostała na emigracji i zaangażowała się

w działalności na rzecz polonijnych środowisk kombatanckich w Wielkiej Brytanii. W 2001 r. została przewodniczącą Koła Byłych Żołnierzy Armii Krajowej – Oddział Londyn. Była także wieloletnią współpracowniczką i członkinią zarządu Studium Polski Podziemnej. W 2012 r., w uznaniu wybitnych zasług w działalności na rzecz polonijnych środowisk kombatanckich, została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Została także odznaczona Krzyżem Armii Krajowej, Medalem Wojska i innymi odznaczeniami.

| Nº 941 | 31 marca 2022

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 15

16 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Pomysły leżą obok mnie

Polska autorka pisząca i wydająca swoje książki w Wielkiej Brytanii, twórczyni asamblaży. Z Różą Wigeland o działalności kulturalnej, sposobach dotarcia do odbiorcy oraz wojnie na Ukrainie rozmawiał Dariusz A. Zeller.

ozmawiamy w specyficznym momencie wojny na Ukrainie. Jak postrzegasz tę sytuację i ten trudny czas?

Mam lęk i obawy, czy nie dane mi będzie doświadczać tego samego, co było udziałem moich dziadków i rodziców. Mam ukraińsko-serbskie korzenie ze strony ojca, drudzy dziadkowie byli Polakami. Wszyscy po wojnie spotkali się na Ziemiach Odzyskanych, skąd pochodzę. Przypominają mi się opowiadania wojenne moich przodków, którym wojna zabrała domy i rodziców, którym wojna zabrała dzieciństwo. Czyżbym i ja musiała doświadczyć tego samego? Do niedawna cieszyłam się, że jestem obywatelką Europy, w której nie ma

wojen, głodu i pandemii. Dwa z tych zjawisk mogę już wykreślić. Wiem, że nic nie jest dane raz na zawsze. To, że jestem w tej chwili ze swoimi bliskimi bezpieczna w Anglii, mam co jeść, śpię w ciepłym łóżku i mam przestrzeń do tworzenia, nie znaczy, że będzie tak samo za rok czy dziesięć lat.

Jakie widzisz wyjście z tej sytuacji?

Czy jest jakieś wyjście z tej sytuacji? Tak. Agresor powinien przestać myśleć, że może stać się panem świata. Ale obawiam się, że jego umysł jest już tak zainfekowany manią wielkości, że zatrzymać go może tylko celny strzał.

Różo, przejdźmy zatem do sedna naszej rozmowy, czyli twojej

działalności literackiej - skąd w tobie zamiłowanie do książek?

Z dzieciństwa. Czytałam książki, odkąd posiadłam tę umiejętność. Przeczytałam niemal całą szkolną bibliotekę, a potem prawie wszystkie książki w oddziale bibliotecznym w mojej miejscowości. Lektury przenosiły mnie w świat niedostępny dla mnie. Czytając, zapominałam o samotności i beznadziejnej rzeczywistości, która mnie otaczała na co dzień. Książki dawały mi rozrywkę, wiedzę, pozwalały przestać myśleć, nie odczuwać, zasypiać. Lubię je także jako przedmioty, bo zawsze fascynowała mnie książka jako metamorfoza myśli w postaci namacalnej rzeczy. I to, że ja jako czytelniczka mogę w ten sposób

poznać przemyślenia i wizje innych ludzi.

Masz za sobą dobrze przyjęte przez krytyków „Gastronautkę” i „Mentalistkę”. Jak to się stało, że postanowiłaś w pewnym momencie, żeby zostać autorką książek?

Kiedy miałam niespełna osiem lat, przeczytałam książeczkę o tygryskach, którą dostałam za dobre wyniki w nauce w pierwszej klasie podstawówki. Pomyślałam wtedy, że chciałabym zobaczyć kiedyś swoją publikację na półce w księgarni lub bibliotece wśród innych książek. To marzenie, obok jeszcze kilku innych, towarzyszyło mi całe dorosłe życie. Dopiero będąc na

| Nº 941 | 31 marca 2022

Oblicza emigracji |

emigracji, kiedy pozałatwiałam swoje egzystencjalne potrzeby, przypomniałam sobie, że nigdy dotąd nawet nie pomyślałam, że mogłabym swoje marzenia spełniać. Sięgnęłam po nie i w dość krótkim okresie spełniłam je wszystkie. A jednym z nich była właśnie moja książka, która na urzeczywistnienie czekała prawie czterdzieści lat. Chyba nigdy nie myślałam o sobie w ten sposób, że chcę być autorką książek czy pisarką. Chcę mieć swoje książki, trzymać w dłoniach jako przedmioty, więc muszę je wpierw stworzyć. Polubiłam też to, że osiągam swoje cele i nieważne, czego się dotknę – to mi to wychodzi. Zwykle tylko proces tworzenia dzieje się wolniej i przychodzi mi trudniej, niż początkowo zakładałam. Po pierwszej książce, po jej przyjęciu i opiniach, doświadczyłam niezwykłego stanu satysfakcji. Poznałam dzięki „Gastronautce” wielu ciekawych ludzi, którzy rozumieją, o czym mówię i piszę. Spodobał mi się ten stan sprawczości, chcę go doświadczać, piszę więc dalej.

nie „nie wzięłam”, tylko ubrałam w słowa, nazwałam i pokazałam, co ktoś taki jak ja lub czytelnik może z tym zrobić, by zwykłe życie stało się niezwykłym.

Twoje ostatnie wydawnictwo, wspomniana „Mentalistka” to zbiór 22 felietonów „o zwykłym codziennym życiu lub niezwykłym”. Skąd wziął się pomysł na ten akurat kierunek tematyczny?

Różo, jesteś także twórczynią osobliwych asamblaży. Powtórzę pytanie - skąd w tobie pasja do tego rodzaju sztuki?

Ja go „nie wzięłam”. On leżał tuż obok, otaczał mnie, był moim życiem, a także wielu innych ludzi, którzy w podróży przez egzystencję mi towarzyszyli, wywoływali emocje i konfrontowali z moimi własnymi doświadczeniami. To dwadzieścia dwa wyimki z życia na przestrzeni ośmiu lat, więc tak naprawdę jakieś okruchy. Chciałam pokazać, że każdy z nas, nawet najbardziej przeciętny zjadacz chleba ma niezwykłe i bogate życie, pod warunkiem, że zauważa, co się obok niego dzieje, na co patrzy, kogo spotyka i co z tego wynika. Ta książka może być o każdym i – co najlepsze – każdy, kto do tej pory ją przeczytał, odnalazł w niej siebie. Nie tylko – także innych ludzi ze swojego otoczenia: sąsiadów, koleżankę, teściów czy znajomych. Zna miejsca, które opisuję i uczestniczył w zdarzeniach, o których opowiedziałam, i znalazł się w sytuacjach, w których ja się znalazłam. Ja tego wszystkiego

Czy pracujesz już nad swoją kolejną publikacją książkową?

Oczywiście. Po „Gastronautce” i „Mentalistce” będzie „Emigrantka” i na niej zakończę serię przenikających się nawzajem osobistych treści. Zaplanowane są już także publikacje trzech następnych książek, które istnieją, póki co, jako pliki pod roboczymi tytułami na pulpicie komputera i w tych projektach jeszcze może się wiele przetasować. Bo pomysły, w jaki sposób przedstawić czytelnikom napisane już treści, cały czas się kłębią i harcują. Po tych sześciu książkach nie mam na razie wizji na następne, ale myślę, że one przyjdą w trakcie pracy nad obecnymi – na brak inspiracji twórczych nie narzekam. One nie kosztują i nie wymagają czasu; dopiero realizacja wymaga ode mnie wysiłku i nudnej dłubaniny.

Kiedy zaczęłam je tworzyć, nie wiedziałam, że to rodzaj sztuki ani tym bardziej nie była to moja pasja. Sam pomysł zrodził się z przyziemnej potrzeby udekorowania ścian w nowym domu. To, co mi się podobało w galeriach sztuki współczesnej, w których namiętnie spędzam czas, było albo nie do kupienia, albo poza moimi możliwościami finansowymi. A to, na co mogłam sobie pozwolić, było albo za małe, albo za duże, albo w nieodpowiedniej palecie barw, albo nie rozumiałam, co autor miał na myśli. W dodatku chciałam, by to było w moim ulubionym zestawieniu kolorów, czyli białoczarne i kiedy próbowałam zamówić u jednego z artystów namalowanie dla mnie tego samego, co miał na stanie, ale w innych barwach, dowiedziałam się, że biały i czarny to nie kolory. A mnie zachwyciły olbrzymie białoczarne zdjęcia na jednej z wystaw z cyklu „The Big Big Camera”, moje ręce wyciągały się po kosmetyki Jo Malone w biało-czarnych opakowaniach i uwielbiałam wpatrywać się

| 17

w białe serwetki z czarnym logo w londyńskich kawiarniach Paul. I z tego wszystkiego zrodził się we mnie olbrzymi bunt. Rozpakowywałam karton z nowymi garnkami. W środku jako zabezpieczenia szklanych pokrywek przed stłuczeniem były różne papierowe kółka i tekturki. Trzymając je w dłoniach, „zobaczyłam” swój obraz. Pomyślałam, że zamiast je malować, to przykleję je do płótna i wyjdzie mi z tego coś bardziej oryginalnego. Tak zrobiłam. Później stworzyłam kolejne obrazy z uschniętego kwiatka doniczkowego, kawałków juty, tekturek, sznurka i opakowań do jajek, nazywając je na własny użytek obrazami przestrzennymi i zapisując niejako przy okazji swoje myśli towarzyszące tworzeniu. Po jakimś czasie, szukając informacji, jakim klejem łączyć przedmioty z różnych tworzyw, natknęłam się na artykuł o sztuce i dowiedziałam się z niego, że to, co robię, nazywane jest asamblażem. Piękne słowo, prawda?! I znowu - ja tego nie wybrałam świadomie. Sięgnęłam po prozaiczne przedmioty leżące obok mnie i je połączyłam ze sobą, robiąc to niejako przy okazji i od niechcenia, pod wpływem irytacji, że w sklepach i galeriach nie ma biało-czarnych obrazów i w dodatku ktoś mi wmawia, że biel i czerń to nie kolory. I wyszło mi, że tworzę coś, co robili przede mną Picasso, Duchamp i Hasior.

Skąd czerpiesz pomysły do swojej twórczości, zarówno tej, jak i literackiej?

Z otoczenia. Pomysły leżą obok mnie. Słyszę je od swoich rozmówców, widzę w ludziach mijanych na ulicy, czytam o nich w wiadomościach. Cała moja rzeczywistość jest nimi wypełniona. Ja je tylko ubieram w literki, tkam z nich, zapisuję lub układam na płótnie. Tak jak piekarz bierze mąkę i piecze chleb, ja biorę słowa, emocje i zdarzenia i materializuję w postać książki lub obrazu.

Czym jest dla ciebie działalność artystyczna?

Dla mnie to przede wszystkim komunikacja z ludźmi. Ja piszę – oni czytają. Ja tworzę – oni się tym otaczają. Przy tych okazjach poznaję wiele niesamowitych osób, z którymi mogę spotykać się i rozmawiać o sztuce, literaturze i procesie tworzenia. Bo ja

18 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| OBLICZA EMIGRACJI

uwielbiam rozmawiać z ludźmi, którzy rozumieją to, co ja rozumiem, widzą to, co ja widzę i chwytają w lot to, czego nie dopowiadam. Przy dzisiejszych technologicznych formach komunikacji daje mi to nieograniczone możliwości poznawania osób na całym świecie. Książki i sztuka są fantastycznymi pretekstami do rozmów. Traktuję działalność artystyczną jako wypełniacz wolnego czasu. Pasja to chyba za mocne słowo - ale spełnianie marzeń? No cóż, już od jakiegoś czasu robię rzeczy, bywam w miejscach i doświadczam czegoś, o czym nawet nigdy nie śmiałam marzyć. Przegoniłam własne marzenia i nie wiem, gdzie mnie moja kreatywność, której pozwalam się uwalniać i materializować, zaprowadzi.

Masz swoją stronę autorską, prowadzisz także blog. Co było celem założenia tej szczególnej działalności?

Pierwszy blog zaczęłam pisać na Bloggerze tuż przed opuszczeniem kraju, w 2013 roku, bo chciałam zobaczyć, jak ludzie reagują na to, co piszę. Namówiła mnie do tego kobieta, z którą wymieniałam komentarze na jej blogu. Pisałam też czasami listy do redakcji czasopism, które ku mojemu zdumieniu były wraz z odpowiedziami na nie drukowane. W ten sposób przekonałam się, że moje myśli ubrane w słowa są

rozumiane. Na kolejnych blogach miały też początek wszystkie moje książki, bo podczas pisania postów widziałam, jak można by dany temat rozwinąć. „Mentalistka” jest tego doskonałym przykładem, bo duża większość felietonów miała swój pradebiut na blogach. Później zostały odpowiednio przerobione, przycięte lub rozbudowane. Blogi były dla mnie lustrem, w którym przyglądałam się

reakcjom czytelników i odpowiedzią na pytanie, czy to, o czym piszę, ma sens. Teraz zamierzam raczej poprzestać na komunikacji z czytelnikami odnośnie mojej działalności artystycznej niż komentowaniu bieżących wydarzeń. Strona autorska na własnej domenie daje mi poczucie bezpieczeństwa, że marka, którą od dawna tworzę i moje miejsce w sieci nie znikną nagle z powodu czyjegoś widzimisię, bo np. jakiemuś moderatorowi treści nie spodoba się to, co napisałam i zablokuje mi konto. Miałam już takie doświadczenia, że nie mogłam czegoś opublikować, bo komuś po drugiej stronie ekranu nie spodobało się słowo „inny” w publikowanej treści. Nie będę przycinać swoich tekstów pod czyjeś dyktando, bo nic złego, kontrowersyjnego ani obraźliwego dla nikogo nie piszę. Poza tym, skoro chcę docierać do ludzi, muszę dać im możliwość znalezienia mnie i poznania. Strona internetowa czy inne miejsca w sieci w dzisiejszym technologicznym świecie dla jakiegokolwiek twórcy to podstawa. Kiedy poznaję kogoś nowego lub chcę nawiązać jakąś współpracę, podaję adres strony internetowej i mówię: obejrzyj, poczytaj i zastanów się, czy pasuję do twojego wystroju. I ten ktoś od razu widzi, z kim ma do czynienia. To zwyczajnie wielka wygoda.

Klub Muzyczny od poniedziałku do czwartku

od 17 do 19

Jaki utwór będzie hitem w niedługim czasie? Który z artystów wydał nową płytę? Dwie godziny muzycznych newsów. O tym wszystkim opowie Wam

Grzegorz Albrycht

| 19 PRACA!!!

Miejsce na weekend |

| Nº 941 | 31 marca 2022

Abellio Lodon Bus - jest jedną z większych firm autobusowych w Londynie. W związku z ciągłym rozwojem, Abellio poszukuje kierowców z uprawnieniami do prowadzenia autobusów, jak również ludzi, którzy chcą je zdobyć. Jeśli jesteś osobą, która lubi pracować z ludźmi, masz świetne podejście do klienta i chciałbyś prowadzić autobus w Londynie – czekamy na Ciebie. Wejdź na: www.autobusylondyn.pl i aplikuj o pracę już dzisiaj lub wyślij email careers@abellio.co.uk Powiedz, proszę, jak okres lockdownu wpłynął na twoją działalność?

Bardzo dobrze, wręcz wspaniale. Miałam czas, by odpocząć od ciężkiej pracy, zastanowić się, co dalej z moją działalnością artystyczną. Przed lockdownem przeprowadziłam się do Północnego Yorkshire, zamieszkałam tuż nad morzem. Czułam, że miejscowość, którą świadomie wybrałam, by rozwijać się i tworzyć, będzie mi sprzyjała. I tak się stało. Miałam oczywiście chwile obawy i niepewności, co się stanie z tak ciężko wypracowanym moim status quo. Ale miałam też przed lockdownem chwile pełne niepokoju, gdy patrzyłam na rozbuchany konsumpcjonizm w kraju pierwszego świata. Na to całe „więcej, mocniej, szybciej”, na marnotrawienie żywności, na sklepy pełne dóbr wszelakich i ich niekończące się kupowanie i wyrzucanie, na modę, by w każdy weekend gdzieś wyjeżdżać, a wakacje kilka razy w roku spędzać w innym zakątku Ziemi, na rzesze ludzi żyjących na okrągło pod wpływem działania narkotyków i alkoholu. Obserwowałam to i myślałam, że to się musi kiedyś zatrzymać. Nie można przyspieszać wszystkiego w nieskończoność, bo to doprowadzi do totalnej destrukcji ludzkości. I nagle, prawie z dnia na dzień, wszystko się zatrzymało. To było niesamowite – oglądać świat bez ludzi. Ten czas postoju świata, a wraz z nim i mój, procentuje teraz nowymi książkami, nową stroną internetową i nowymi asamblażami

z materiałów zbieranych na klifach podczas spacerów w czasie lockdownu.

Jakie masz cele na przyszłość?

Ja zawsze miałam jeden cel: mieć dobre życie. Jeżeli coś zaczyna iść nie po mojej myśli, potrafię jedną decyzją rozwalić swoją egzystencję w drobny mak i zbudować ją od początku, z przeświadczeniem płynącym z mojego wnętrza, że zawsze sobie poradzę. Odkąd jestem emigrantką, po pierwszym ciężkim roku, moje życie poprawia się z miesiąca na miesiąc. I niech to trwa, nie chcę niczego ponad to. A działalność artystyczna? Niech się rozwija i niech jak najwięcej ludzi z niej korzysta, bo chcę uprzyjemniać ludziom życie.

Jeżeli ktoś chce na bieżąco śledzić moje poczynania i różne procesy twórcze, zapraszam na moje profile mediów społecznościowych: Facebook: www.facebook. com/R.Wigeland Instagram: www.instagram. com/rozawigeland/ Po książki, asamblaże i inne artystyczne przedmioty, a także do współpracy, zapraszam na stronę internetową:

rozawigeland.com

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

20 |

31 marca 2022 | Nº 941 | Karolina Wiatrowska k.wiatrowska@cooltura.co.uk

Filmy o Ukrainie, które pozwolą lepiej zrozumieć sytuację za wschodnią granicą Polski Oczy całego świata zwrócone są w kierunku ogarniętej rosyjską inwazją Ukrainy. Pomocne w zrozumieniu dramatycznej sytuacji może okazać się kino. Przedstawiamy kilka produkcji, które rozszerzą kontekst wydarzeń za wschodnią granicą Polski.

„U311 Czerkasy” (2019): Ostatnia jednostka na Krymie

„Donbas” (2018): Przepowiednia Siergieja Łoźnicy

Akcja filmu rozgrywa się w 2014 roku. Po rosyjskiej aneksji Krymu tytułowy trałowiec marynarki wojennej Ukrainy „Czerkasy”, znajduje się na niewłaściwych wodach terytorialnych. Mieszko i Lew są kolegami z jednej wsi. Gdy rozpoczyna się inwazja Krymu przez „zielone ludziki”, a prezydent Janukowycz ucieka z kraju, „Czerkasy”, wraz z innymi statkami floty ukraińskiej zostaje zablokowany. Kolejne ukraińskie statki poddają się Rosjanom, jedynie ich załoga wciąż stawia opór. Historia opowiedziana przez Tymura Jaszczenkę została oparta na prawdziwych wydarzeniach. Przedstawia losy ostatniej jednostki na Krymie, która pływała pod ukraińską banderą.

W 2018. Roku Sergiej Łoźnica nakręcił film „Donbas”. Ukraiński reżyser, scenarzysta i producent filmowy zabrał widzów w podróż przez kolejne kręgi piekła wojny hybrydowej we wschodniej Ukrainie. Noworosja, państwo-widomo, rządzone przez watażków, istniejące tylko dzięki wsparciu mitycznej matki – Rosji. Tu propaganda uchodzi za prawdę, wojna za pokój, a nienawiść deklarowana jest jako miłości. Akcja filmu „Donbas”, który powstał w 2018 roku, rozgrywa się we wschodnim regionie Ukrainy, kontrolowanym przez liczne grupy przestępcze. Trwa wojna hybrydowa – konflikt pomiędzy ukraińską armią zasilaną ochotnikami a bojówkami separatystycznymi wspieranymi przez rosyjskie oddziały. Koszmar staje się udziałem ludności cywilnej. Z drugiej strony toczy się codzienne życie. Film podzielony na 13 segmentów, będący galerią osobliwych postaci, zmierza ku szokującemu finałowi. „Donbas” to opowieść o współczesnym człowieczeństwie i cywilizacji w dobie post-prawdy i fakenewsów, o każdym z nas.

„Atlantyda” (2019): Katastrofa ekologiczna Walentyn Wasjanowicz stworzył opowieść o Ukrainie bliskiej przyszłości pod tytułem „Atlantyda”. Produkcja zdobyła szereg nagród na festiwalach filmowych, między innymi na MFF w Sewilli i Tokio. „Największym problemem Donbasu po wojnie z Rosją z 2014 roku nie jest degradacja gospodarcza, ale katastrofa ekologiczna. Setki kopalni, z których wcześniej wypompowywano wodę, są teraz opuszczone i zalane. Zatruta woda dostaje się z nich do studni i rzek. Po kilku latach w tym regionie nie będzie wody pitnej, a Donbas zamieni się w martwą pustynię, taką jak Czarnobyl. Mój film opowiada o tej katastrofie”, mówił o swojej produkcji reżyser Walentyn Wasjanowicz.

„Zima w ogniu” (2015): Euromajdan „Do tych, którzy śledzą wydarzenia w Ukrainie, ale niewiele wiedzą o współczesnej historii lub narodzie tego kraju, proszę obejrzyjcie dokument >>Winter On Fire<<”, zachęcał na Twitterze pod koniec lutego Sean Penn. Film przedstawia okoliczności i rozwój wydarzeń związanych z falami manifestacji i protestów na Ukrainie, które rozpoczęły się 21 listopada 2013 roku. Wydarzenia związane z Euromajdanem, są dziś określane jako preludium wojny toczącej się właśnie na Ukrainie. Dokument w reżyserii Jewgienija Afiniejewskiego w sposób chronologiczny przedstawia ciąg zdarzeń, których eskalacja doprowadziła do odsunięcia od władzy ówczesnego prezydenta Ukrainy, Wiktora Janukowycza. Fala manifestacji i starć zbrojnych trwała trzy miesiące i zabrała życie około 100 osób. Rannych w jej wyniku zostało ponad 3000 obywateli Ukrainy. Dokument jest udostępniony za darmo, z angielskimi napisami w serwisie YouTube.

COOLTIME |

| Nº 941 | 31 marca 2022

| 21

„Świadkowie Putina” (2019): Droga do reżimu 31 grudnia 1999 roku Władimir Putin wstąpił na fotel prezydenta Rosji. Reżyser filmu „Świadkowie Putina” Witalij Manski (dobrze znany publiczności z filmu „Pod opieką wiecznego słońca”, który zwyciężył 13. edycję Millennium Docs Against Gravity) był szefem departamentu dokumentalnego rosyjskiej telewizji publicznej, kiedy kraj przechodził z epoki Jelcyna do autorytarnego reżimu Putina. Był świadkiem tego, jak Putin skonsolidował swoją władzę i podjął pierwsze kroki, aby zlikwidować demokratyczne reformy Jelcyna i uczynić w Rosji dyktaturę. Na podstawie materiałów z lat 1999-2000, relacji świadków wydarzeń, jakie miały miejsce po grudniu 1999 roku oraz własnych refleksji i doświadczeń z tamtego okresu tworzy filmowy portret Władimira Putina i przełomowego okresu w historii Rosji. Film przedstawia także innych bohaterów, w tym Michaiła Gorbaczowa i wspomnianego Borysa Jelcyna, który wybrał ambitnego 47-letniego Putina jako swojego następcę. Poznajemy także losy ekipy sztabu wyborczego, która pomogła w zwycięstwie aktualnemu prezydentowi Rosji w ówczesnych wyborach: wielu dołączyło do opozycji, dwóch zostało zamordowanych, a tylko jeden – Dmitrij Miedwiediew pozostaje blisko prezydenta, piastując fotel premiera. To dzięki podobnym obrazom i ich subtelnym kontekstom Manski odsłania prawdziwe oblicze Putina i strategie ukryte pod niezwykle inteligentnie skonstruowaną maską.

„Bez wyraźnych objawów” (2018) „Bez wyraźnych objawów” - to słowa, jakie słyszy w klinice Oksana, która właśnie wróciła z wojny. Nigdy nie bała się wystrzałów. Nie zdarzyło jej się pokazać słabości. Nie pozwoliła sobie na płacz nawet wtedy, gdy ginęli ludzie, którzy towarzyszyli jej na froncie każdego dnia, i gdy musiała poinformować rodziny żołnierzy o ich śmierci. Teraz, kiedy wydostała się z piekła, boi się codziennych sytuacji. Odczuwa niepokój, jadąc kijowskim metrem i stojąc w tłumie. Najchętniej spędzałaby całe dnie w łóżku, patrząc w sufit i z nikim nie rozmawiając. W końcu otwiera się przed terapeutką. Ma świadomość, że jako jedna z niewielu osób cierpiących na zespół stresu pourazowego otrzymała pomoc medyczną. Inni ludzie powracający z wojny nie mają tyle szczęścia. Poprzez historię Oksany Alina Gorłowa stawia pytania o cenę, jaką płacą kobiety walczące na wojnie i o skalę problemów, z jakimi muszą się zmierzyć po powrocie do domu.

„Przesunąć granice” (2021) Film, który opowiada o przekraczaniu granic geograficznych i granic ludzkiej wytrzymałości. Wiosną 2014 r. trwały akurat igrzyska paraolimpijskie w Soczi, gdy Rosja zaanektowała Krym. Ukraińscy paraolimpijczycy zostali pozbawieni bazy treningowej. Niektórych usiłowano nawet zmusić do zmiany obywatelstwa na rosyjskie. Pięcioro z nich – wśród nich Angelikę, Ałłę i Romana – poznajemy na ekranie. Są ludźmi, którzy pragną rozwijać swoją pasję i wieść satysfakcjonujące życie prywatne. Tymczasem przyszło im żyć w rzeczywistości ogarniętej wojną, z powodu której wokół przybywa osób z niepełnosprawnościami. W tych niewyobrażalnie trudnych warunkach paraolimpijczycy muszą zrobić co w ich mocy, by zakwalifikować się do kolejnych igrzysk.

„Czarnobyl” (2019)

„Do domu” (2019)

Do awarii elektrowni jądrowej w Czarnobylu, która spowodowała skażenie promieniotwórcze na Białorusi, w Rosji, na Ukrainie i rozprzestrzeniła się po Europie, doszło 26 kwietnia 1986 r. Do dziś pozostaje ona jednak tematem podejmowanym przez artystów. Zainspirowała m.in. piosenki Davida Bowiego i Jacka Kaczmarskiego, a także książki, wśród nich reportaże „Czarnobyl. Instrukcje przetrwania” Kate Brown i „Czarnobylską modlitwę. Kronikę przyszłości” Swietłany Aleksijewicz. Ten ostatni przenieśli na ekran twórcy słynnego serialu HBO, ukazując zarówno życie mieszkańców Prypeci przed wypadkiem, sam moment awarii, jak i skutki katastrofy. Pięcioodcinkowa seria z Jaredem Harrisem, Stellanem Skarsgardem i Emily Watson w obsadzie odbiła się szerokim echem w świecie, zdobywając m.in. dwa Złote Globy (w tym dla najlepszego serialu limitowanego lub filmu telewizyjnego), dziesięć nagród Emmy i dziewięć statuetek BAFTA.

Prezentowana premierowo na festiwalu w Cannes opowieść o krymskim Tatarze Mustafie, siwowłosym rolniku, którego najstarszy syn zginął podczas wojny między Rosją a Ukrainą. Chcąc przewieźć ciało zmarłego syna na Krym, mężczyzna jedzie do Kijowa razem ze swoim młodszym synem Alimem. Podróż stanowi dla nich okazję do wyjaśnienia sobie pewnych spraw, które dotąd ich dzieliły, i nawiązania bliższej więzi. W pewnym momencie role ojca i syna zmieniają się. Mustafa ze względu na pogarszający się stan zdrowia łagodnieje. Alim otacza ojca opieką i wsparciem. Film był ukraińskim kandydatem do Oscara i zwycięzcą Grand Prix Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Odessie.

„Moja wojna” (2021) Kiedy Masza Kondakowa dowiedziała się, że setki kobiet wstępują do wojska, by walczyć w powstaniu na wschodzie Ukrainy, wiedziała, że to właśnie im należy oddać głos. Skupiła się na trzech bohaterkach: Lerze (Walerii), Jaskrze (Irze) i Wiedźmie (Ołenie). Pierwsza z nich, z zawodu dziennikarka, postanowiła wziąć udział w działaniach wojennych po stracie ukochanego. Druga jest lekarką, która podczas jednej z akcji nadepnęła na pocisk i straciła obie nogi. Natomiast Wiedźma przeszła drogę od kierowniczki sklepu do dowódczyni oddziału strzelców moździerzowych mieszkającej z dala od swoich pociech. Reżyserka spędziła z nimi trzy lata, co zaowocowało poruszającym portretem wielokrotnym kobiet na wojnie. „Najważniejsza rzecz, o której się dowiedziałam, to cena, którą one zapłaciły za swój wybór” – mówiła w klipie promującym pokazy filmu w trakcie Ukraina! Festiwalu Filmowego.

22 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| COOLTIME

„Pierwsza damo, ucałuj prezydenta!” Gdy zamykamy ten numer „Cooltury”, nie wiemy dokładnie co dzieje się z Ołeną Zełenską i gdzie się znajduje. Wiemy jedynie, że na pewno jest w swoim kraju. Zawsze wspierała męża, a od ponad miesiąca u jego boku zdaje najtrudniejszy egzamin jako żona, matka i pierwsza dama Ukrainy. Przygotowała Karolina Wiatrowska

łena Zełenska zawsze lubiła być w cieniu, nie potrzebowała sławy ani blasku fleszy. Teraz znalazła się w centrum uwagi całego świata. Wszyscy chcą wiedzieć, co się z nią dzieje, co myśli pierwsza dama Ukrainy, jaką ma historię. Kiedy kilkanaście godzin po inwazji Rosji na Ukrainę zamieściła przejmujący wpis, cytowały go wszystkie media: „Nie będę panikować i płakać. Będę spokojna i pewna siebie. Moje dzieci patrzą na mnie. Będę obok nich. I obok mojego męża. I z wami. Kocham was. Kocham Ukrainę”, czytali ludzie na całym świecie. A Ukraińcy odpowiadali: „Najlepsza pierwsza dama! Kochamy naszą Ukrainę”, „Ucałuj prezydenta w imieniu ludzi!”. Chwilę wcześniej, 24 lutego, w gronie najbliższych Ołena Zełenska obchodziła 44. urodziny. Jej mąż nawet w gorącym czasie nie zapomniał o rocznicy żony i napisał dla niej wiersz. Ona w mediach społecznościowych wyznała: „Życzę każdej kobiecie takiego spojrzenia, jakim ty mnie obdarzasz. Tak wyglądają tylko ci, którzy szczerze kochają. Zawsze czuję twoją miłość. Dopóki tak na mnie patrzysz, niczego się nie boję”. Już na drugi dzień, 25 lutego, o świcie na Ukrainę spadły bomby, zaczęła się wojna, od tamtej pory płoną miasta, giną bezbronni ludzie i dzieci. Ukraińcy heroicznie walczą o wolność ojczyzny. Wołodymyr Zełenski wiedział, że nie opuści kraju. Kiedy Amerykanie zaproponowali mu pomoc w ewakuacji, powiedział: „Potrzebuję amunicji, a nie podwózki!”. Te słowa przeszły już do historii. Ołena zadecydowała, że zostaje przy nim i będzie go wspierać, tak jak dotąd. Nie poddała się strachowi, chociaż wiadomo, że prezydent i jego rodzina są zawsze celem numer jeden dla agresora. Podtrzymywała rodaków na duchu. „Mówi się, że wielu to tłum”, pisała. „To nie dotyczy nas. Bo tysiące Ukraińców to nie tłumy. To jest armia!”.

LUBIŁAM SWOJE ŻYCIE

Kiedy w październiku 2019 roku brała udział w sesji dla ukraińskiego „Vogue’a”, świat był inny. Jej mąż kilka miesięcy wcześniej brawurowo wygrał drugą turę wyborów prezydenckich. Czuło się falę entuzjazmu, która wyniosła go do władzy. Był młodym prezydentem, wybranym przede wszystkim przez młodych ludzi. To oni wierzyli, że człowiek „spoza systemu” przeprowadzi reformy na Ukrainie i otworzy ją na Zachód. Ołena zdawała sobie sprawę, że musi mężowi pomoc. Ale to nie było dla niej proste. Oswajała się z nową rolą prezydentowej, nie chciała być pierwszą damą. Podobało jej się życie, które prowadziła, była szczęśliwa w swoim

COOLTIME |

| Nº 941 | 31 marca 2022 domu w Kijowie z dwójką dzieci i gromadką zwierząt, które Złenscy zawsze hołubili: dwoma psami, świnkami morskimi i kolorowymi rybkami w akwarium. Lubiła prace scenarzystki, którą wykonywała od lat. O tym, że mąż zamierza kandydować na prezydenta Ukrainy, dowiedziała się z mediów. Gdy spytała go, dlaczego jej nie uprzedził, powiedział rozbrajająco: „Zapomniałem”. „Mój mąż potrafi zaskoczyć”, śmiała się później. Wiedziała, że była to wymówka, po prostu jak najdłużej nie chciał jej wciągać do politycznej gry. W wywiadzie dla włoskiej gazety „Corriere della Sera” powiedziała: „Kandydowanie w wyborach prezydenckich to nie jest nowy życiowy projekt, to jest zmiana całego życia”. Potem już po wyborach, w rozmowie z „Vogiem”, tłumaczyła: „Nie byłam zbyt szczęśliwa, kiedy zdałam sobie sprawę, że takie były plany. Natomiast domyślałam się, jak wszystko się zmieni i z jakimi trudnościami będziemy musieli się zmierzyć. Ale postanowiłam wesprzeć męża: na poziomie emocjonalnym nie jest to dla niego takie łatwe, a on potrzebuje kogoś, kto będzie w pobliżu”.

PIERWSI I MŁODZI

Szybko przekonała się, jak wiele się zmieniło. Pytana o to, jak jej się żyje jako prezydentowej, odpowiadała ze śmiechem: „Brakuje mi czasu na bycie samej ze sobą. Mamy dwójkę dzieci, jestem więc przyzwyczajona do tego, że rzadko bywam sama. W przeszłości moją jedyną ucieczką do prywatności i samotności był samochód. Teraz jestem pozbawiona także i tego – zawsze towarzyszy mi ochrona. Moją jedyną samotnią jest teraz łazienka”. Jednocześnie stało się jasne, że Ołena i Wołodymyr będą inną parą prezydencką niż poprzednicy. Oboje byli młodzi – w 2019 roku mieli po 41 lat, nie wstydzili się publicznego okazywania sobie uczuć, trzymali się za ręce. Nie sakralizowali siebie ani władzy, którą Ukraińcy powierzyli Zełenskiemu. Starali się żyć jak wcześniej, chronili dzieci przed utratą prywatności. Ołena podobała się jako pierwsza dama także na świecie. Efektowna, dobrze ubrana, biegle władająca angielskim, była mile widziana i przyjmowana. Doceniano jej wiarę w „miękką siłę”: dyplomację, spotkania, szukanie kulturowych i cywilizacyjnych więzi.

Z DALEKIEGO KRAJU

A jaka jest historia znajomości Ołeny z Wołodymyrem Zełenskim? Zaczęła się w latach 90. Oboje pochodzą z tego samego miasta – Krzywy Róg, leżącego na południowym wschodzie Ukrainy. Oboje urodzili się w czasach, kiedy Ukraina należała do ZSRR. Ołenę wychowywała samotnie mama, Olga Kijaszko. Z Wołodymyrem chodzili do tej samej szkoły, do równoległych klas, ale jeszcze wtedy nie zwracali na siebie uwagi. Poznali się bliżej jako studenci. Ona studiowała architekturę na Krzyworoskim Uniwersytecie Technicznym. Nigdy jednak nie pracowała w zawodzie. Swoje życie związała z pisaniem, szybko dołączyła do firmy producenckiej przyszłego męża Studio „Kwartał 95”. W końcu lat 90. Zaczęła pisać dla nich

| 23

teksty i skecze. Śmiali się z nacjonalizmu Ukraińców, z korupcji, z bezwładu państwa, śmiali się także z przywar Rosjan. Świetnie się uzupełniali, ona była zdolną autorką, on – świetnym aktorem. Do głowy jej wtedy nie przyszło, że wyszła za męża stanu, polityka.

DZIECI, MOJA DUMA

Ołena zawsze chroniła prywatne życie. Wiadomo jednak, że Wołodymyr długo się o nią starał. Miała narzeczonego i ogromne powodzenie. Po ośmiu latach randkowania, a potem narzeczeństwa państwo Zełenscy stanęli na ślubnym kobiercu we wrześniu 2003 roku. Rok później przyszła na świat ich córka Ołeksandra, a następnie dziewięcioletni dzisiaj syn Kirył. Dzieci są dumą i miłością Ołeny. Trzy lata temu z okazji Dnia Dziecka pisała: „… w każdej chwili pamiętajmy, że dzieci potrzebują naszej miłości, opieki i wsparcia. Pamiętajmy, że dzieci są naszą przyszłością, naszą kontynuacją i róbmy wszystko, co w naszej mocy, aby zapewnić wszystkim dzieciom szczęśliwe, bezpieczne, pełne dzieciństwo. W końcu to szczęśliwi dorośli wyrastają ze szczęśliwych dzieci. A dzisiaj chcę powiedzieć: dziękuję każdemu z moich dzieci!”. Ołeksandra, dzisiaj nastolatka, uczęszczała do elitarnego kijowskiego liceum, zaznała już trochę sławy występując w filmach, między innymi u boku taty. Ale wtedy nie był on jeszcze politykiem, a gwiazdorem. Dziewięcioletni Kirył to jeszcze dziecko, interesuje się sportem, chodzi do szkoły muzycznej. Tyle wiadomo na temat dzieci. Pierwsza inicjatywa Ołeny Zełenskiej jako prezydentowej dotyczyła właśnie dzieci, walki z otyłością i zmiany żywienia w szkołach.

W IMIĘ KOBIET

Ołena Zełenska jako prezydentowa zawsze zaangażowała się w wiele spraw społecznych. Przyczyniła się do skutecznej ochrony praw i interesów dzieci. Wypowiadała się też na temat doskonalenia systemu przeciwdziałania przemocy domowej. To ważna sprawa, bo na Ukrainie co roku ponad milion kobiet spotyka się z przemocą, cierpią na tym dzieci. „Nie jestem politykiem i nie mam prawa ingerować w prace prezydenta, ale stać się pośrednikiem między ludźmi a urzędnikami, aby ci ostatni usłyszeli pierw-

Oboje z Wołodymyrem musieli być tak po ludzku lubiani, skoro dzisiaj wielu znanych ludzi przesyła im słowa otuchy i wsparcia. Najlepszym tego przykładem jest księżna Kate i książę William, którzy złamali królewski protokół, by wesprzeć ukraińską parę. „W październiku 2020 roku mieliśmy przyjemność spotkać prezydenta Zełenskiego i pierwszą damę i dowiedzieć się, że z nadzieją i optymi-

– Nie będę panikować i płakać. Będę spokojna i pewna siebie. Moje dzieci patrzą na mnie. Będę obok nich. I obok mojego męża. I z wami. Kocham was. Kocham Ukrainę. szych, mogę i naprawdę chcę”, mówiła w „Vogue’u”. Była też propagatorką ukraińskiej mody i kultury. Zawsze na oficjalne wizyty wybierała kreacje ukraińskich projektantów. Dzięki jej staraniom język ukraiński pojawił się w przewodnikach audio w ponad 30 muzeach na świecie, między innymi w Wersalu, austriackiej Albertinie, Tower of London, Koloseum czy nowojorskim MoMA.

zmem patrzą na przyszłość Ukrainy. Dzisiaj stoimy za prezydentem i wszystkimi obywatelami Ukrainy w ich bohaterskiej walce o tę przyszłość”, napisali w oświadczeniu. Co będzie dalej? Nadzieję zawsze dają dzieci, może szczególnie wtedy, kiedy rodzą się w schronach, pod bombami. Może dlatego prezydentowa udostępniła zdjęcie noworodka, dziewczynki Mii, która urodziła się w kijowskim schronie

przeciw bombowym i napisała: „To miało się odbyć w zupełnie innych warunkach, pod spokojnym niebem. Ale jesteśmy armią, armia to my. A dzieci urodzone w tym czasie będą żyć w spokojnym kraju, który się obroni”.

PRZEZ DYM OSTRZAŁU WIDAĆ SŁOŃCE

Jakiś czas temu na Instagramie Ołeny pojawiło się zdjęcie ukraińskich kobiet zaangażowanych w pomoc przy działaniach wojennych. Nie tylko tych, które zaciągnęły się do obrony, ale także tych, które wspierając wojsko, wykonują codzienną pracę – w sklepach, szpitalach, transporcie. „Przed wojną (jakie to przerażające i wciąż niezwykle) pisałam kiedyś, że na Ukrainie jest o dwa miliony więcej kobiet niż mężczyzn. To tylko statystyki. Ale teraz nabierają zupełnie nowego znaczenia. Bo to oznacza, że nasz obecny opór ma kobiecą twarz. Mój podziw i pokłon wam, niesamowici rodacy!”, pisała pierwsza dama Ukrainy. I dodała na koniec, podkreślając meteorologiczny początek wiosny: „Pamiętacie, jak wszyscy witaliśmy się tego dnia przed wojną? Tak więc słońce już widać przez dym ostrzału! Wszystko będzie wiosną, wszystko będzie zwycięstwem, wszystko będzie Ukrainą!”.

24 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| OBLICZA EMIGRACJI

Tomasz Furmanek jazzcafe@posk.org www.jazzcafeposk.org

Jazz Cafe POSK zaprasza na koncerty >> Koncert

House Trio & Jam Session towarzyskich i oczywiście występów na scenie dla naszej publiczności, którą gorąco zapraszamy! Dołączcie do nas tej wyjątkowej nocy, zagrajcie z naszą fantastyczną sekcją rytmiczną prowadzoną przez Tomasza Żyrmonta lub po prostu posłuchajcie znakomitego jazzu. Spodziewajcie się wieczorów pełnych inspirujących, uznanych, a także wschodzących talentów. Nie przegapcie!

Piątek, 1 kwietnia 2022 Bilety: £10 Jazz Cafe POSK przedstawia nowy, ekscytujący cykl comiesięcznych jam session

>> Marco

nastawionych głównie na jazz nowoczesny. W pierwszy piątek każdego miesiąca, wydarzenia te będą świetną okazją dla podobnie myślących muzyków do spotkań

 Sekcja rytmiczna: Tomasz Zyrmont – fortepian; Henry Gilbert – kontrabas; Flavio La Vigni – perkusja.

Więcej informacji pod adresem: zyrmont@gmail.com

Marconi, Jakub Cywiński & Gaetano Di Giacomo

Sobota, 2 kwietnia 2022

 Muzycy: Marco Marconi – fortepian; Jakub Cywiński – kontrabas; Gaetano Di Giacomo – perkusja.

www.marcomarconi.com

W WEEKENDY: Ceniony włoski pianista i kompozytor Marco Marconi wystąpi w Jazz Cafe POSK ze znakomitym polskim kontrabasistą Jakubem Cywińskim; z udziałem włoskiego mistrza perkusji Gaetano Di Giacomo. Ten wyjątkowy skład zaprezentuje mozaikę stylów muzycznych, od swingu i straightahead jazzu po brazylijskie i kubańskie rytmy – z pewnością zabiorą publiczność w prawdziwą muzyczną podróż, dodając również kilka oryginalnych kompozycji Marco. To na pewno będzie niezapomniany koncert!

piątek 8 kwietnia/sobota 9 kwietnia oraz piątek 15 kwietnia/sobota 16 JAZZ CAFE POSK BĘDZIE NIECZYNNA

Wszystkie wymienione koncerty odbędą się w Jazz Cafe POSK Bar: 19:30, muzyka 20:30 Bilety: £12 przy wejściu lub na Eventbrite www.jazzcafeposk.org Jazz Cafe POSK, London, 238-246 King Street, London W6 0RF

COOLTIME |

| Nº 941 | 31 marca 2022

| 25

Przegląd filmów Jerzego Hoffmana w POSK-u Opracował: Tomasz Furmanek

ino POSK zaprasza na przegląd filmów Jerzego Hoffmana, w 90. rocznicę urodzin słynnego reżysera. Nie ma chyba nikogo wśród rodaków, kto nie znałby lub nie obejrzał przynajmniej niektórych dzieł tego legendarnego twórcy filmowego. Filmy Jerzego Hoffmana na stałe wrosły w świadomość kulturową wielu pokoleń Polaków, niemalże każdy z nas ma zapewne jakiś swój ulubiony, od lat niezaprzeczalnie dostarczają nam wzruszeń, stały się nierozłączną częścią kanonu polskiej kinematografii. Ekranizację „Potopu” Jerzego Hoffmana obejrzało 27 milionów widzów. Film został nominowany do Oscara, sam Artur Rubinstein odwołał wtedy swój koncert, aby wziąć udział w projekcji tego filmu, a Hoffman od razu dostał propozycję pozostania w Stanach Zjednoczonych i pracy w Hollywood! Wielki sukces, jednak mimo to zdecydował się wrócić do Polski. Wybitny polski reżyser i scenarzysta filmowy urodził się 90 lat temu w Krakowie, dokładnie 15 marca 1932 roku. W 1940 został zesłany wraz z częścią rodziny na Syberię, wrócił do Polski po zakończeniu wojny. W 1955 ukończył reżyserię w moskiewskim Instytucie Kinematografii Gierasimowa. W tym samym roku zadebiutował jako reżyser realizując wraz z Edwardem Skórzewskim filmy dokumentalne i przyczynił się do narodzin „polskiej szkoły” w filmie dokumentalnym, przełamując socrealistyczne schematy tego typu produkcji. Z Edwardem Skórzewskim nakręcił także dwa filmy fabularne. Sławę zdobył przede wszystkim jako twórca adaptacji „Trylogii” Henryka Sienkiewicza („Pan Wołodyjowski”, „Potop”, „Ogniem i mieczem”), osadzonej w czasach XVII-wiecznej Rzeczypospolitej. Był także realizatorem filmów obyczajowych i wojennych. W różnorodnej twórczości fabularnej Jerzego Hoffmana mocno odznacza się jego fascynacja tematyką historyczną. Reżyser specjalizował się w spektakularnych widowiskach, jak również w tzw. kinie popularnym, zdobywając uwielbienie ogromnej liczby widzów i niezwykłą popularność. W 1962 roku Jerzy Hoffman wraz z Edwardem Skórzewskim zrealizowali swój pierwszy film fabularny pt. „Gangsterzy i filantropi”, składający się z dwóch komediowych nowel, a w 1964 roku stworzyli film „Prawo i pięść”, będący opowieścią o byłym więźniu obozu koncentracyjnego, który po II wojnie światowej dociera na Ziemie Odzyskane i podejmuje walkę z szabrownikami. W 1965 roku Hoffman i Skó-

rzewski nakręcili jeszcze jeden film obyczajowy „Trzy kroki po ziemi” - doceniony przez krytykę filmową, aczkolwiek był to już koniec współpracy obu reżyserów. Z powodu częstych ingerencji cenzury w jego filmy o tematyce współczesnej, Jerzy Hoffman zdecydował się na podjęcie tematyki historycznej. Zaczął od ostatniej części „Trylogii” Henryka Sienkiewicza zatytułowanej „Pan Wołodyjowski”, której bohaterem była fikcyjna postać XVII-wiecznego patrioty polskiego, w którą to rolę wcielił się Tadeusz Łomnicki. Pomimo ogromnych trudności z realizacją filmu „Pan Wołodyjowski” został ukończony w 1969 roku i był doskonale przyjęty zarówno przez krytyków, jak i przez widzów, bijąc rekordy popularności. Dzięki temu sukcesowi Hoffman mógł rozpocząć pracę nad środkową częścią „Trylogii”, „Potopem”, opisującym okres wojny polsko-szwedzkiej z połowy XVII wieku. Koszt tej produkcji był ogromny, około stu milionów ówczesnych złotych, jednakże nakręcony z rozmachem „Potop” odniósł wielki sukces, obejrzało go w kinach 27 milionów widzów, został też m.in. nominowany do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego, przegrywając jednak z „Amarcordem” Federica Felliniego. W następnych latach Jerzy Hoffman zrealizował ekranizację powieści Heleny

Program przeglądu filmów Jerzego Hoffmana „Ogniem i mieczem” – 23/04 (sobota) „Znachor” – 28/04 (czwartek) „Prawo i pięść” – 05/05 (czwartek) „Gangsterzy i filantropi” – 12/05

(czwartek) „1920 Bitwa Warszawska” – 21/05

(sobota) „Potop” – 28/05 (sobota) „Pan Wołodyjowski – 04/06 (sobota) „Stara baśń” – 11/06 (sobota) „Piękna nieznajoma” – 16/06 (czwartek) „Trędowata” – 25/06 (sobota) Wszystkie seanse odbędą się w Polskim Ośrodku SpołecznoKulturalnym w Hammersmith. Początek projekcji sobotnich o 19:00, a czwartkowych o 19:30. Możliwe dodatkowe seanse dla szkół sobotnich po wcześniejszym ustaleniu z managerem POSK-u.

Bilety: dorośli £7, młodzież £5 – na Eventbrite i w recepcji POSK-u. www.posk.org www.zodiakfilm.pl www.fina.gov.pl

Mniszkówny „Trędowata” (1976) i film wojenny „Do krwi ostatniej…” (1978), a w 1980 roku, po zostaniu kierownikiem artystycznym Zespołu Filmowego „Zodiak” podjął pracę nad adaptacją powieści „Znachor” Tadeusza Dołęgi-Mostowicza. Filmowy „Znachor” (1981) był kolejnym dziełem reżysera, które zyskało wielką popularność wśród widzów. Ostatnim filmem zrealizowanym przez Hoffmana przed transformacją ustrojową był „Wedle wyroków twoich…” (1983) opowiadający o dramacie egzystencji Żydów w trakcie II wojny światowej. W 1992 roku Hoffman nakręcił wprawdzie melodramat „Piękna nieznajoma” o romansie między porucznikiem rosyjskim a nieznajomą kobietą, ale głównie przygotowywał się już do realizacji pierwszej części Sienkiewiczowskiej „Trylogii” – „Ogniem i mieczem”, osnutej wokół powstania Chmielnickiego. Ta superpro-

dukcja (1999), zrealizowana za osiem milionów dolarów, była następnym wielkim przebojem reżysera w Polsce, została też ciepło przyjęta w mediach amerykańskich. W 2003 roku Hoffman ofiarował widzom film „Stara baśń. Kiedy słońce było bogiem”, oparty na powieści autorstwa Józefa Ignacego Kraszewskiego, którego tematem jest legenda dotycząca źródeł powstania dynastii Piastów. Po tej produkcji, w 2007 roku, reżyser zrealizował swój kolejny ważny dokument pod nazwą „Ukraina. Narodziny narodu”. Ostatnim dziełem reżysera jest jego własny, pozbawiony oparcia w literackich pierwowzorach film zatytułowany „1920 Bitwa Warszawska” (2011), którego akcja rozgrywa się na tle wojny polsko-bolszewickiej, będący pierwszą w historii polskiego kina superprodukcją wykorzystującą technologię trójwymiarową.

26 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| COOLTIME

Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

„oGródek Londyn” jest cyklem, w którym przedstawiamy osoby wyróżniające się ponadprzeciętną działalnością kulturalną. Ludzi, którzy swoim postępowaniem dają przykład innym. Poezja to nasz świat. Współtwórzmy go i cieszmy się nim. Medal okolicznościowy jest podziękowaniem za pracę na rzecz rozwoju twórczości poetyckiej; upamiętnia poetkę Barbarę Jurkowską-Nawrocką. Jest ona wzorem i inspiracją.

Elina Evgenievna Zacharczenko na zachodnią Ukrainę. Obecnie na Ukrainie prawie nie ma pracy. 43% firm zawiesiło działalność, a 34% pracuje w niepełnym wymiarze godzin. Główne zadania na dziś to: Przetrwaj. Wygraj. Znajdź pracę w czasie wojny. Wznów biznes, dostosowując się do dzisiejszych realiów (w tym, jeśli to możliwe, zajmuj wolne nisze w Europie, które powstały podczas zakończenia współpracy z Rosją). Nie przerywaj samorozwoju.

Aut. Adam Siemiańczyk asiemienczyk@yahoo.co.uk 

Czy poezja może mieć teraz znaczenie?

Tak, może. Dziś odkrywamy wiele wierszy ukraińskich, które powstały w XIX wieku. Jeśli lokalna twórczość zwykłych ludzi, czy to wiersz, czy piosenka, pojawia się w mediach społecznościowych, również zyskuje na popularności. Poezja i muzyka, bliskie duchem obecnej sytuacji, idą z nami do zwycięstwa.

Opowiedz mi o wojnie.

Wojna to: Kompletny wstrząs w twoim życiu. Jest wtedy, kiedy budzisz się po telefonie od matki mieszkającej w Charkowie, która mówi, że wojna się rozpoczęła. To niesamowite oddanie ojczyźnie, to właśnie w tych momentach zaczynasz rozumieć jej wartość. To kompletna rewolucja Twoich wartości. Kiedy każdego dnia jesteś wdzięczny Siłom Zbrojnym I absolutnie wszystkim, którzy bronią naszej ziemi za budzenie się rano, za to, że twoi bliscy żyją, za to, że czujesz wsparcie od wszystkich. Docenianie oddania naszego państwa, rodaków i ludzi z innych krajów, którzy zjednoczyli się i wspierają Ukrainę. Podczas wojny: Cenisz wolność, o której tylko myślałeś, że ją znasz i rozumiesz. Rozumiesz, że szczęście jest wtedy, gdy mieszkasz w swoim domu, jesz ze swoich naczyń, śpisz we własnym łóżku, spacerujesz po swoim mieście; szczęście jest wtedy, gdy wszyscy są w domu, a za oknem panuje cisza.

Jaka jest twoja obecna sytuacja? 

Dziś prawie całe terytorium Ukrainy znajduje się pod kontrolą Sił Zbrojnych. Jeszcze dziś do obrony stoją kolejki, mężczyźni zapisywani są do rezerwy. Ponad 3 mln osób wyjechało za granicę, w tym 1 975 449 do Polski. (+100 765 osób dziennie migruje do



Ur.

25.01.1990. Posiada wyższe wykształcenie ekonomiczne. Zamężna, ma córkę. Miejsce urodzenia Charków (dziś większość miasta została zniszczona lub pokonana), od 2011 roku mieszka w Kijowie. Pracuje jako dyrektor generalny w firmie Smart Delivery LLC, która świadczy usługi kurierskie na rynku usług finansowych. Hobby – pisanie literatury dziecięcej. W 2021 jej książka dla wszystkich krajów). Reszta ludności pozostała na Ukrainie. Główne powody, dla których nie wszyscy opuszczają dom, to: stan zdrowia; brak środków na

dzieci „Happy” zajęła II miejsce na międzynarodowym konkursie Open Eurasia-2021 w kategorii literatury dziecięcej. W czasie obecnej wojny uruchomiła bezpłatny kanał z własnymi bajkami dla dzieci, żeby „przynajmniej było co robić w schronach”. Opatentowała też nowy sposób nauczania pisania. Oprócz kreatywności lubi łowić ryby i podróżować, spędzać czas z rodziną i przyjaciółmi. Dziś jej hobby to żyć pełnią życia każdego dnia, zdając sobie sprawę, że jutro może nie nadejść. dłuższy pobyt za granicą; niechęć do opuszczenia domu i/lub pozostawienia współmałżonka. Większość ludzi ze wschodu i południa kraju, gdzie toczą się najcięższe walki, przeniosła się

Co oznacza teraz emigracja?

Emigracja dzisiaj to: Ratowanie życia i unikanie okropnych emocji i uczuć, które pojawiają się w miastach, w których toczą się działania wojenne. Dostęp do ochrony socjalnej. Nowe możliwości poznawania ludzi, rozpoczęcia działalności gospodarczej, zdobywania doświadczenia zawodowego i szkolenia.  Czego nie rozumiemy z tej wojny?

„Dlaczego” wybuchła wojna, „dlaczego” i „kto” jej potrzebuje?  Jakie jest twoje przesłanie dla świata?

Moja rodzina serdecznie dziękuje całemu światu za pomoc, wspieranie naszego kraju i robienie z nami wszystkiego, co możliwe i niemożliwe, aby zatrzymać tę bezsensowną wojnę, odzyskać naszą ziemię i przywrócić wolność. Dziś cenimy to bardziej niż kiedykolwiek w naszym życiu. Czujemy to i potrzebujemy tego. Niech twoja szczerość i życzliwość wracają do ciebie wiele, wiele razy. Niech pokój i wolność zapanują na całym świecie.

relacja |

| Nº 941 | 31 marca 2022

| 27

Dr Jacek Kornak j.kornak@cooltura.co.uk

Odległy dźwięk W okresie międzywojennym Franz Schreker był jednym z najpopularniejszych kompozytorów. Jego opery były bardzo często wykonywane w Niemczech, Austrii, ale także na przykład w Szwecji, Rosji oraz Czechach. Wraz z nasilającym się antysemityzmem Schrecker był coraz bardziej izolowany, aż wreszcie po dojściu nazistów do władzy jego utwory zaprzestano wykonywać, a sam Schreker stracił pracę i wkrótce zmarł na zawał serca. Po wojnie jego muzyka popadła w zapomnienie i dopiero w ostatnich latach Schreker doczekał się powrotu swoich kompozycji do oper i sal koncertowych.

1920 roku w Pradze odbyła się czeska premiera „Der Ferne Klang” (Odległy dźwięk). Wtedy dzieło to przygotował muzycznie kolega Schrekera Alexander Zemlinsky. Przez kolejne piętnaście lat opera ta doczekała się wielu europejskich inscenizacji, aby później popaść w zapomnienie. Dziś po ponad stu latach „Der Ferne Klang” powraca na deski Opery Narodowej w Pradze. Nową inscenizację od strony muzycznej przygotował Karl-Heinz Steffens, natomiast za stronę sceniczną odpowiada Timofey Kulyabin. Libretto napisał sam kompozytor. Jak przystało na tamte czasy są tutaj odniesienia to psychoanalizy, ale też refleksja nad twórczością i miłością. Wyparte pragnienia, wysublimowana dzięki sztuce perwersja, która jednak nie może się w żaden sposób zrealizować, to motywy przewodnie opery. W swojej interpretacji Timofey Kulyabin wprawdzie przenosi akcję w bliższe nam czasy, ale jest wiernyduchowi opery i podchodzi do niej od strony psychologicznej. Jest to opowieść o toksycznym związku Grety i Fritza, ale także o poszukiwaniu spełnienia w twórczości. Fritz pragnie stworzyć oryginalne dzieło, ale nie jest w sta-

nie. Grate natomiast pisze muzykę naturalnie, być może jest to efekt jest traumatycznych doznań. Ich związek się rozpada, gdyż Fritz staje się obsesyjny na punkcie swojej twórczości. Ostatecznie kradnie on nieukończone dzieło Grety, która wraca do niego na krótko, ale tylko aby dokończyć swoją kompozycję i mu ją pozostawić. Kulyabin na kanwie historii Schrekera stworzył interesującą opowieść o kobiecym geniuszu i sile przetrwania wbrew wszystkiemu. Jego produkcja ma wyraźnie feministyczny wydźwięk, ale zarazem jest uniwersalną historią o pokonywaniu traumy. Muzyka Schrekera ma modernistyczne brzmienie, ale jest to niejako powłoka. W głębi jest to muzyka przywołująca najlepsze tradycje romantyzmu. Schreker stworzył unikatowy język muzyczny, który oscyluje gdzieś między Puccinim a Schoenbergiem. Orkiestracja Schrekera jest bardzo bogata, gęsta i pełna barw, czasem zaskakuje oryginalną sonorycznością, ale zarazem długie łuki melodyczne przywołują operową tradycję. Karl-Heinz Steffens dyrygował dość wolno dając wybrzmieć muzyce Schrekera, ale często wydawało się, że nie miał on spójnej wizji tego dzieła. Jednak Muzyka Schrekera sama się broni. Wspaniałe główne role

wykonali Svetlana Aksenova oraz Aleš Briscein. Aksenova imponowała naturalnym sopranem o pełnej, lśniącej barwie, natomiast niejako w kontraście do niej Briscein wyróżniał się mocnym i dramatycznym głosem. Praska produkcja „Der Ferne Klang” udowadnia, że dzieło to nie jest historyczną ciekawostką, ale wysokiej klasy

operą, która ma szansę zagościć na dłużej w repertuarze tej opery oraz miejmy nadzieję, że i innych. Produkcja ta jest częścią projektu „Musica non grata”, w ramach którego prezentowane są dzieła twórców, których kariery przerwał nazizm. Projekt ten prezentuje ważną, a często zapomnianą spuściznę kultury środkowoeuropejskiej okresu międzywojennego.

28 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

Dobro wraca, gdy wcale się tego nie spodziewamy Dariusz A. Zeller



Kasia Krawiecka

obieta, która w specyficzny sposób opisuje swój świat i pokochała siebie pisząc. Inspiruje do odkrywania historii własnej rodziny, bo wierzy, że tam kryją się odpowiedzi pomagające zrozumieć nas samych. Pomaga kobietom w stawaniu się niezależnymi. Autorka książki łączącej pokolenia i narody. Kocha morze i szum rzeki. Przepada za kresowymi pamuszkami. Mama Anniki i Jamiego, specjalistów od ciętych ripost.



Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich: piątek, drugiego listopada. Weekend poprzedzający Bonfire Night. Wszędzie były fajerwerki i myślałam, że Anglicy tak imprezują co piątek. Po latach mogę śmiało stwierdzić, że umiemy imprezować nie gorzej niż Anglicy.

 Życie na Wyspach Brytyjskich lubię za:

Na Wyspach zajmuję się:

Możliwości, które zjawiają się na mojej drodze. Przez wiele lat czułam się winna, że wyjechałam do kraju, w którym mogę spokojnie żyć. Zrozumiałam, że każda osoba może podjąć decyzję i wyjechać tam, gdzie chce i być szczęśliwą – nawet, jeśli innym się to niekoniecznie podoba.

Pomaganiem innym (ale nie przeszkadzam, gdy wymaga tego sytuacja): w pracy – naukowcom publikującym artykuły w czasopismach naukowych oraz subskrybentom na całym świecie, którzy chcą mieć dostęp do specjalistycznych odkryć naukowych; w domu – moim dzieciom, by rozumiały i siebie i świat. Przyjaciołom, by było im łatwiej. W internecie – kobietom próbującym odnaleźć się i znaleźć sposób na siebie.

Moją pasją jest:

Życie! Pisanie. Pływanie. Tańczenie. Czytanie. Kreowanie. Rozmawianie. Ostatnio też słuchanie (nie tylko słyszenie), nie tylko innych – także siebie.



inspirować innych do odpowiedzenia sobie na pytania: kim jestem, gdy nikt nie patrzy. Kim jestem bez filtrów i masek? Jak żyć, żeby to wszystko miało ręce i nogi? 



Co chciałabym w tym osiągnąć?

Chcę zostawić po sobie coś więcej niż konto w banku. Chociaż miałam ogromnie chaotyczne życie – w wielkich bólach zrobiłam porządek. Chcę

Osoby, które podziwiam:

Fryderyk Karzełek. Jonna Jinton. Moje babcie, które bardzo kocham. Gary Vee. Podziwiam też zwyczajnych ludzi za to, że chociaż łatwiej jest się poddać – są nie do pokonania. Pokazują wartości, których zaczyna brakować w świecie widzianym na ekranach telefonów – wytrwałość, życzliwość, dobro, dążenie do win-win.

 Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:



Pomagam innym, ponieważ:

Mogę. Mam do tego warunki. Ponieważ dobro wraca, gdy wcale się tego nie spodziewamy. Doświadczyłam tego tak wiele razy... 



Moim celem jest:

Spokój w sercu. Skoro jedyną stałą w życiu jest zmienność, chcę brać z wdzięcznością, dawać ile mogę i po prostu być dobrym człowiekiem. I cieszenie się z tego, że robię to, co robię. Gdy spojrzę na swoje życie, gdy będę w wieku moich babć, nie chcę niczego żałować.

Za swój sukces uważam:

Komunikacja bez agresji. Bez pretensji i robienia nikomu wyrzutów. Bez wypominania. Dawanie wolności innym, szczególnie, gdy mają odmienne względem moich poglądy.

Jeśli nie Wyspy Brytyjskie, to:

Odnalazłabym się w każdym zakątku na ziemi, bo kocham życie i ludzi. A kiedyś było tak blisko, żeby mnie już nie było. 

Święta Wielkanocne spędzę z:

Ważnymi dla mnie ludźmi w niestandardowy sposób. Bez spinania się, że wszystko musi być na wysoki połysk, żeby znajomi na Instagramie podziwiali. Nic nie musieć. Tworzymy własne tradycje. To czas cieszenia się byciem razem. (w UK czy w PL i ew. z rodziną, przyjaciółmi etc. etc.).

Sprawdź czy należy Ci się TAK MINĄŁ TYDZIEŃ |

| Nº 941 | 31 marca 2022

ODSZKODOWANIE

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc: rowerzystą, kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu, Taxi

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

07500 300 600 www.dnsclaims.co.uk

| 29

30 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| RELACJA

Kasia Kowalska i Małgorzata Ostrowska wystąpiły w Londynie

Zdjęcia: Artur Kula, Marcin Urban

asia Kowalska i Małgorzata Ostrowska były gwiazdami wiosennego koncertu radia PRL i tygodnika „Cooltura”. Mogąca pomieścić ponad 2 tysiące widzów sala O2 Shepherd’s Bush Empire ponownie wypełniła się po brzegi. Była to wyjątkowa okazja by na żywo posłuchać przebojów, które zapisały się w historii polskiej muzyki rozrywkowej. Dla Kasi Kowalskiej był to powrót na scenę londyńskiej sali koncertowej, w której po raz ostatni wystąpiła w 2017 roku. Od tamtego czasu nasza rzeczywistość zmieniła się w zaskakujący sposób w efekcie pandemii i wojny w Ukrainie. – Te utwory, które zawsze graliśmy, takie jak „Co może przynieść nowy dzień”, nagle mają zupełnie inną

wagę, mają ten „ołów”. Wydaje mi się, że muzyka musi jednak wzruszać ludzi, musi budzić ich emocje – powiedziała Kasia Kowalska. Największe przeboje grupy Lombard i swoje solowe kompozycje przypomniała Małgorzata Ostrowska. Sala wybuchła okrzykiem euforii, gdy zabrzmiały pierwsze takty „Meluzyny”. Piosenka napisana do filmu „Przygody Pana Kleksa” obudziła w publiczności wspomnienia z dzieciństwa. – Każde czasy są trudne, są oczywiście trudne i trudniejsze. Świat rzeczywiście nie oszczędzał i nie oszczędza nas, ale myślę, że muzyka jest świetnym remedium na wszystko - powiedziała Małgorzata Ostrowska. Na zakończenie obie wokalistki zaśpiewały wspólnie przebój „Szklana pogoda”. Kolejny koncert polskich gwiazd w O2 Shepherds Bush Empire już jesienią.

| Nº 941 | 31 marca 2022

RELACJA |

| 31

32 |

Untitled-3 1

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

31 marca 2022 | Nº 941 |

07.11.2019 09:58:08

| 33

| Nº 941 | 31 marca 2022 Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

Mówię po angielsku

Mocna głowa

Hold fire = hang fire = to delay making a decision.

We must hold fire before everything becomes clear.

= Opóźnić podjęcie decyzji, wstrzymać się z podjęciem decyzji.

I’m feeling so bad after drinking only two cans of beer. I guess I just can’t hold my liquor. A: Henry drank so much whiskey at the party yesterday and he still looked sober. B: Oh yeah, he can really hold his liquor. If I could hold my liquor, I wouldn’t miss even one party. Don’t make me drink cognac. You know well that I can’t hold my liquor.

Źle się czuję po wypiciu tylko dwóch puszek piwa. Chyba po prostu nie mam mocnej głowy.

Henry wypił wczoraj na przyjęciu tyle whisky i nadal wyglądał na trzeźwego. O, tak. On ma naprawdę mocną głowę.

Gdybym miał mocną głowę, nie przegapiłbym ani jednej imprezy.

Nie namawiaj mnie do picia koniaku. Dobrze wiesz, że nie mam mocnej głowy.

Now, you hang fire until we’ve had a chance to explain something to you. A: Are we ready to sign the agreement? B: I think we should hold fire. We’d better hand fire till we really know what to do in this situation.

Musimy wstrzymać się z podjęciem decyzji, zanim wszystko stanie się jasne.

A teraz wy wstrzymajcie się z podjęciem decyzji, dopóki nie będziemy mieli okazji wam czegoś wyjaśnić.

Czy jesteśmy gotowi do podpisania umowy? Myślę, że powinniśmy opóźnić podjęcie decyzji.

Lepiej opóźnijmy podjęcie decyzji, dopóki nie dowiemy się naprawdę, co zrobić w tej sytuacji.

2 Hold one’s liquor = to be able to drink alcoholic beverages without becoming too drunk. = Mieć mocną głowę

34 |

31 marca 2022 | Nº 941 | Dariusz A. Zeller darek@cooltura.co.uk

Jeśli wiosna, to idziemy do parku!

ługo oczekiwana wiosna rozpieszcza nas słońcem i ciepłem, za pasem Święta Wielkanocne oraz half-term naszych milusińskich z tym związany, zatem niemal grzechem byłoby ten piękny czas spędzać wyłącznie w czterech ścianach naszych domów. Nie wszyscy będą mogli pozwolić sobie na bliższe lub dalsze wyjazdy za miasto, jednak nawet ci, którzy zostaną w brytyjskiej stolicy nudzić się z pewnością nie powinni. Londyn słynie bowiem z magicznych miejsc, a do takich zaliczyć należy tutejsze królewskie parki. To zamieszkałe przez blisko 9 mln mieszkańców miasto, które jeszcze przed pandemią koronawirusa rocznie odwiedzało około 20 mln turystów jest idealnym miejscem dla każdego, kto jest ciekawy świata, jak też chcącego urozmaicić swój aktywny wypoczynek. Londyn jest powszechnie znany z tego, iż jest zielonym miastem. Wiąże się to przede wszystkim z faktem, iż w tym mieście występuje duża ilość parków i im podobnych terenów idealnych do relaksu. Z całą pewnością więc warto jest nie tylko weekendowy czas przeznaczyć choćby na odwiedzenie jednego z ośmiu znajdujących się w samym Londynie parków królewskich, tzw. Royal Parks of London. Królewskie parki w Londynie tworzy zespół ośmiu parków: Bushy Park, The Green Park, Greenwich Park, Hyde Park, Kensington Gardens, The Regent’s Park, Richmond Park oraz St. James’s Park. W sumie zajmują one powierzchnię ok. 5.500 akrów (22 km²). Zostały one założone na ziemiach, które pierwotnie należały do monarchii Anglii oraz Wielkiej Brytanii i służyły jako miejsce rekreacji dla rodziny królewskiej,

Hyde Park Położony na obszarze 390 akrów (ok. 159 ha). Podzielony na dwie części przez jezioro Serpentine. W 1637 roku Karol I zmienił naturę parku i stał się on miejscem publicznym. Miejscem, któremu nazwa Hyde Park zawdzięcza swoje potoczne znaczenie – jako forum dla swobodnego wypowiadania wszelkich poglądów w imię wolności słowa (pod warunkiem nieobrażania królowej) – jest Speakers Corner, położony w pobliżu Marble Arch. głównie do polowań. Wraz z postępującą urbanizacją Londynu, parki, które zostały zachowane jako otwarta przestrzeń, stały

się dostępne dla mieszkańców miasta. Zachowane parki są dziś jedną z największych atrakcji turystycznych miasta. Podob-

nie jak w przypadku pozostałych ogrodów miejskich w Londynie, możemy odwiedzać je bezpłatnie. Warto to wykorzystać!

The Green Park Znajduje się w dzielnicy City of Westminster, pomiędzy Hyde Park i St. James’s Park. Razem z parkiem Kensington Gardens i ogrodami Pałacu Buckingham, parki te tworzą otwartą przestrzeń od Whitehall i dworca Victoria aż do Kensington i Notting Hill. The Green Park zajmuje powierzchnię ok. 53 akrów.

Bushy Park Drugi pod względem wielkości spośród królewskich parków w Londynie. Zajmuje 445 hektarów (1099 akrów). Mieści się w gminie Richmond upon Thames w południowo-zachodnim Londynie, na północ od Pałacu Hampton Court i parku Hampton Court. Jego większa część jest otwarta dla zwiedzających. Żyją w nim liczne zwierzęta, w tym jelenie i daniele.

Miejsce na weekend |

| Nº 941 | 31 marca 2022

| 35

St. James’s Park (park św. Jakuba) Jest najstarszym z parków wchodzącym w skład królewskich parków w Londynie. Położony jest w dzielnicy City of Westminster, na wschód od Pałacu Buckingham oraz na zachód od Whitehall i Downing Street. St. James’s, do którego zalicza się zarówno sam park jak i St. James’s Palace, znajduje się na północy. Park ma powierzchnię 23 hektarów (58 akrów). Najbliższymi stacjami metra londyńskiego są stacje: St. James Park, Victoria i Westminster.

Richmond Park Największy spośród królewskich parków w Londynie, leżący w dzielnicy Richmond upon Thames. Zajmuje 955 hektarów (2360 akrów). Jest największym ogrodzonym parkiem miejskim w Europie. Richmond Park jest Specjalnym Obszarem Ochrony Siedlisk chroniącym chrząszcza jelonka rogacza. Ponadto żyją w nim liczne inne zwierzęta, w tym jelenie i daniele. Można tam napotkać 144 gatunki ptaków, w tym żyjące na wolności aleksandretty obrożne.

Greenwich Park Pierwszy z parków królewskich w Londynie, który w 1433 roku został ogrodzony. Król Jakub I postawił wokół parku nowy ceglany mur wysoki na cztery metry i długi na dwie mile, którego część nadal wyznacza granice Greenwich Park. Zajmuje w sumie 74 hektary (183 akrów).

Kensington Gardens Większość parku położona jest w dzielnicy City of Westminster z wyjątkiem niewielkiego obszaru w zachodniej części parku, który leży w dzielnicy Royal Borough of Kensington and Chelsea. Ma powierzchnię ok. 275 akrów. W parku znajduje się pomnik Albert Memorial.

The Regents Park Zajmuje 197 hektarów. Znajduje się częściowo w City of Westminster, a częściowo w London Borough of Camden. Na północy parku znajduje się londyńskie zoo. W 1538 Henryk VIII odebrał je opactwu Barking i przekształcił w tereny myśliwskie odgrodzone rowem i murem. W 1835, podczas panowania Jerzego IV, częściowo otwarto park dla zwiedzających. W latach 30. XX wieku stworzono w centralnej części parku ogród różany zwany Queen Mary’s Gardens.

36 |

| TAK MINĄŁ TYDZIEŃ

31 marca 2022 | Nº 941 |

| 37

| Nº 941 | 31 marca 2022 Króliś doświadczalny kroolinaria.pl Tik Tok: tiktok.com/@kroolinaria.pl YT: Kroolinaria email: krolik@kroolinaria.pl

Zupa-krem z kiszonej kapusty z prażokami

to lubi kombinacje w kuchni, łapka w górę. Tom razom Konefkę wzięło było na eksperymenty. Oczywiście jak wpadła na pomysł zrobienia zupy krem z kapusty kiszonej to czuła się jak jaki Kolumb czy inny odkrywca. Duma ją rozpierała i blask na nią spłynął... I mogłoby tak zostać, Konefka mogła zostać szczęśliwym odkrywcom, gdyby „gupia” nie zajrzała do internetu i nie odkryła, że „ale to już było”. Czar prysł i bombki strzelił... Okazuje się, że w internecie już wszystko jest i nawet jak człowiekowi się wydaje, że coś sam wymyślił, to nic bardziej mylnego. Na otarcie łez po utraconej dumie odkrywcy Konefce została obłędna zupa. Kwaskowa (prawdę mówiąc wykręcająca pysk, ale Konefka akurat tak lubi). W gratisie kremowe prażoki okraszone podsmażonym boczusiem. Jak nie wiecie co to prażoki, to może szybciej wam coś powie nazwa prażucha, psiocha, dziady czy porka ziemniaczana, bo podobno w innych regionach i tak się na to mówi. Jak zwał, tak zwał. Króliś (doświadczalny) zeżarł dwie porcje (nawet z boczusiem), więc danie największego, kulinarnego krytyka zyskało uznanie.

Składniki na krem z kiszonej kapusty l

500 g łopatki wieprzowej pokrojonej

w plastry

3 marchewki l 2 pietruszki l 1 por l 1/2 selera l s ól l pieprz l 900 g kapusty kiszonej w słoiku 600 g l

bez płynu

3 łyżki masła l 2 cebule pokrojone w kostkę l 1 łyżeczka kminu rzymskiego l 3 ząbki czosnku przeciśnięte przez l

praskę

200 ml słodkiej śmietanki do sosów

Składniki na prażoki 1 kg ziemniaków 1 szklanka mąki pszennej l 1 łyżka Sól morska l l

gałka muszkatołowa

zmielona opcjonalnie l kminek mielony w torebce opcjonalnie Dodatkowo: l 300 g wędzonego boczku pokrojonego w kostkę

Krem z kiszonej kapusty

Łopatkę umyć i włożyć do zimnej wody wstawić na ogień i powoli gotować. Marchew oraz pietruszkę obrać a następnie opłukać i włożyć do gotującego się wywaru. Doprawić solą i pieprzem. Gotować powoli aż warzywa i mięso staną się miękkie. Z kapusty odlać nadmiar kwasu (zatrzymać na później). Kapustę raz prze-

płukać w zimnej wodzie i bardzo dobrze odcisnąć. Odciśniętą kapustę kiszoną posiekać nożem. W garnku umieścić masło i na roztopione wrzucić cebulę. Dusić do miękkości. Następnie dodać kapustę, czosnek i pieprz. Można podlać trochę bulionem z łopatki wieprzowej. Dusić do miękkości kapusty. W blenderze umieścić kapustę i zblendować. Dodać bulion. Nie podaję jaką ilość, bo to zależy jak gęsty i kwaśny chcecie krem z kapusty. Dodajcie tyle, żeby wam smakowało. Ja lubię kwaśne, wykręcające twarz smaki, więc nie dawałam bardzo dużo. Pod koniec dodać śmietankę. Jeśli jest dla was za mało kwaśne możecie dodać pozostały sok z odciśniętej kapusty.

Prażoki

Ziemniaki zalać wodą, gotować 10-15 min, tak aby były na wpół miękkie, następnie wsypać szklankę mąki, aby dokładnie pokryć wszystkie ziemniaki. Gotować dalej pod przykryciem aż ziemniaki będą miękkie a woda zostanie wchłonięta przez mąkę (nadmiar wody odcedzić nie wylewając jej). Całość ubijać drewnianą pałką lub tłuczkiem do ziemniaków na jednolitą puszystą masę, która będzie odchodziła od brzegów garnka. Jeżeli masa będzie za sucha, podlać wodą z odcedzonych ziemniaków i dalej ubijać. Na patelni przesmażyć wędzony boczek. Krem z kapusty podawać z prażokami okraszonymi podsmażonym boczkiem

38 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| coolinaria

Sernik na zimno z musem jagodowym

uż dawno na „konefkowych salonach” nie gościł ulubiony konefkowy deser, czyli sernik. Najwyższa pora była, więc to nadrobić. Tak oto mamy ciasteczkowy, kakaowy spód, do tego masę serowo -śmietankową, trochę „borówków” amerykańskich i jagodowy, kremowy musik. Do zrobienia musiku, Konefka wsparła się słoiczkiem jagód w syropie. Króliś (doświadczalny) tak sprawdzał i utwierdzał się w przekonaniu czy rzeczywiście smaczne i zjadliwe, że summa summarum Konefka cudem odratowała jeden zabłąkany kawałek, żeby samej się przekonać, czy smaczne.

Składniki na ciasteczkowy spód l l

160 g kakaowych herbatników 40 g roztopionego masła

Na masę serową l

500 g kremowego serka typu

Philadelphia

300 g śmietany kremówki l 1 cytryna sok l 5 listków żelatyny lub 5 łyżeczek l

żelatyny

cukier opcjonalnie

Składniki na masę jagodową l

320 g jagód w syropie (ja miałam

słoiczek z firmy Rolnik) l 480 ml śmietany kremówki l 7 listków żelatyny ub 7 łyżeczek żelatyny l cukier opcjonalnie

Dodatkowo: 250 g borówek amerykańskich l owoce do dekoracji l p okruszone bezy do dekoracji l liofilizowana malina l

Ciasteczkowy spód

Ciastka rozdrobnić blenderem lub wałkiem na piasek, wymieszać z roztopionym masłem. Tortownicę o średnicy 24 cm

wyłożyć masą ciasteczkową. Wcisnąć w dno, wyrównać, schłodzić pół godziny w lodówce.

Masa serowa

Potrzebną ilość żelatyny w listkach namoczyć w zimnej wodzie na około 5-7 minut, następnie wyjąć i lekko odcisnąć. Odciśniętą żelatynę podgrzać w niewielkim naczyniu i rozpuścić. W misie miksera ubić kremówkę z cukrem. Ja dodaję cukier na oko, bo nie lubię jak jest za słodko. Następnie dodać kremowy serek i połączyć z ubitą śmietaną. Dodać sok z cytryny. Pod koniec dodać rozpuszczoną żelatynę. Połączyć i wylać na ciasteczkowy spód. Na wierzchu ponaciskać borówki.

Masa jagodowa

Potrzebną ilość żelatyny w listkach namoczyć w zimnej wodzie na około 5-7 minut, następnie wyjąć i lekko odcisnąć. Odciśniętą żelatynę podgrzać w niewielkim naczyniu i rozpuścić. Jagody z syropem zblendować na gładką masę, przetrzeć przez sitko. W misie miksera ubić kremówkę z cukrem. Dodać jagodowe puree i zmiksować razem. Dodać żelatynę i połączyć. Jagodowy mus wylać na masę serową. Wstawić do lodówki, do stężenia Udekorować według uznania.

Zobacz przepisy na: Kroolinaria (YouTube)

Ja jestem Króliś doświadczalny… Znany jako ja jestem macho, niech kobiety mi wybaczo, niech płaczo. Tu znajdziesz lekcje gotowania na żarcie z efektem WOW. kroolinaria.pl Nauczę cię jak gotować, by osobie, która skradła twoje zimne serce, urwało cztery litery z wrażenia. Sekretarka Królisia: Konefka (Ewa Dzieciątkowska) 07759874338

| Nº 941 | 31 marca 2022

LETNIE DANIE |

Prowadzisz ﬁrmę w Anglii? Potrzebujesz porady dobrego adwokata? Zależy Ci na dobrym rezultacie?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD CORPORATE Kompleksowe usługi prawne dla ﬁrm. IMD Corporate według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.imdcorporate.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Corporate! Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji. Sprawdź również nasze usługi dla osób prywatnych.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

IMD Corporate jest nazwą handlową IMD Solicitors LLP. Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

| 39

40 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| ZDROWIE

„To jeszcze nie koniec epidemii, koronawirus będzie nadal z nami” Źródło: PAP

amiętajmy, że to jeszcze nie koniec epidemii, koronawirus będzie nadal z nami. Bądźmy rozsądni i odpowiedzialni. Jeżeli jesteśmy w miejscach, w których gromadzi się duża liczba ludzi, zakrywajmy twarz maseczką” – napisał na Twitterze polski minister zdrowia Adam Niedzielski. 28 marca w Polsce został zniesiony obowiązek noszenia maseczek – z wyjątkiem podmiotów leczniczych. Zniesiona została także izolacja domowa, kwarantanna dla współdomowników i kwarantanna graniczna.

Blisko 40 proc. Polaków ocenia, że w czasie pandemii pogorszyło się ich zdrowie psychiczne Źródło: PAP

38,5

proc. ankietowanych ocenia, że w czasie pandemii pogorszyło się ich zdrowie psychiczne. Wszystko z powodu wzrostu cen – wynika z badania przeprowadzonego przez UCE RESEARCH. 51 proc. rodaków nie zauważyło u siebie pogorszenia zdrowia psychicznego, natomiast 10,5 proc. nie potrafiło tego określić. W raporcie z badań podano, że najczęściej wskazywanym powodem złego samopoczucia były: wzrost cen, obawa o zdrowie bliskich i własne oraz ograniczenie kontaktów. Objawy, które respondenci zaobserwowali u siebie, to stres i obniżenie nastroju, ale także zaburzenia snu, częste odczucie niepokoju, zaburzenia aktywności i brak energii. Na osłabienie kondycji emocjonalnej wskazały głównie osoby w wieku 23-35 lat, a także mieszkańcy dużych miast. Z badania wynika, że 68 proc. respondentów stwierdzających u siebie syndromy pogorszenia zdrowia psychicznego nie dostrzegało ich przed pandemią. „Niektóre osoby doświadczyły śmierci bliskich lub własnej choroby. Do tego izolacja w znaczny sposób uniemożliwiała ludziom regulowanie emocji tak, jak czynili to wcześniej. Ponadto rodacy częściej martwili się sprawami ekonomicznymi. To wszystko sprawiło, że w ostatnim czasie blisko 40 proc. społeczeństwa zauważyło u siebie pogorszenie zdrowia psychicznego” – tłumaczy psycholog Michał Murgrabia z platformy ePsycholodzy.pl, współautor badania. Jego zdaniem, możliwe, że ten odsetek będzie rósł w kolejnych miesiącach, w związku z toczącą się blisko nas wojną i obciążającą domowe budżety sytuacją gospodarczą.

„Obostrzenia epidemiczne w znacznym stopniu nie były u nas przestrzegane, ich zniesienie lub utrzymanie nie ma zatem większego znaczenia.” – powiedział PAP wirusolog z Warszawy prof. Włodzimierz Gut. Specjalista ostrzega jednak, że nie tyle nowe warianty wirusa SARS-CoV-2 są groźne, co zachowania ludzi, którzy nie przestrzegają zasad epidemicznych. Wirus sam w sobie to martwa cząsteczka, nie może być bardziej zakaźna, dopóki nie trafi do organizmu. To zachowania ludzi są mniej lub bardziej zakaźne. Decyduje zatem odpowiedni dystans i izolacja. Bo wariant wirusa jest zakaźny, gdy ludzie postępują niezgodnie z regułami” – zaznacza wirusolog.

COVID-19 podwaja liczbę poważnych komplikacji ciążowych Źródło: PAP

iężarne pacjentki z dodatnim wynikiem testu w kierunku COVID-19 mają ponad dwukrotnie wyższe ryzyko komplikacji ciążowych, w tym przedwczesnego porodu, choroby zakrzepowo-zatorowej, ostrej niewydolności oddechowej i posocznicy – informuje czasopismo „JAMA Internal Medicine”. Jak wykazała analiza danych prawie 44 tys. ciężarnych pacjentek, którą w pierwszym roku trwania pandemii przeprowadzili naukowcy z Kaiser Permanente, kobiety zakażone koronawirusem miały ponad dwa razy większe ryzyko wystąpienia negatywnych wyników ciążowych w porównaniu z osobami bez wirusa. „To kolejny dowód na to, że zachorowanie na COVID19 w czasie ciąży zwiększa ryzyko poważnych powikłań – wyjaśniła główna autorka publikacji dr n. med. Assiamira Ferrara. – W połączeniu z dowodami na to, że szczepionki przeciw COVID-19 są bezpieczne w czasie ciąży, nasze odkrycie podkreśla konieczności zaszczepienia się ciężarnych oraz osób planujących poczęcie”.

Naukowczyni dodaje, że mocną stroną jej badania jest to, iż obejmowało ono dużą grupę różnych pacjentek: od tych jeszcze przed poczęciem aż do pań w bardzo zaawansowanej ciąży. Pozwoliło to ocenić możliwe powiązania pomiędzy powikłaniami okołoporodowymi a zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 na każdym etapie ciąży. Uczestniczki były też zróżnicowane etnicznie. Analiza statystyczna pokazała, że osoby, które uzyskały pozytywny wynik testu na COVID-19, częściej były młodsze, były Latynosami, miały więcej niż jedno dziecko, cierpiały na otyłość i/lub mieszkały w biedniejszych dzielnicach. Następnie autorzy wyliczyli, że u chorych na COVID19 pacjentek istniało dwukrotnie większe ryzyko przedwczesnego porodu, zarówno tego spontanicznego, jak i wywoływanego ze względów medycznych, np. gdy matka ma stan przedrzucawkowy. Osoby zakażone koronawirusem były też 3 razy bardziej narażone na chorobę zakrzepowo-zatorową oraz 2,5 razy bardziej na ciężką chorobowość matek. „Nasze badanie było duże, różnorodne i jasno wskazało na jedną rzecz: istnieje ogromna potrzeba szczepień przeciwko COVID-19 zarówno przez kobiety w ciąży i te, które planują w nią zajść – podsumowuje współautorka publikacji dr Mara Greenberg. – Zaszczepienie się jest najważniejszą rzeczą, jaką kobieta może zrobić, aby chronić siebie i swoje dziecko”. Badaczka przypomina wyniki wcześniejszych analiz, które wykazały, że 5,7 proc. ciężarnych pacjentek zakażonych SARS-CoV-2 wymaga hospitalizacji związanej właśnie z tą infekcją. Najczęściej zdarza się ona paniom czarnoskórym, Azjatkom oraz pacjentkom z cukrzycą ciążową. W ramach badania naukowcy porównali też pacjentki, które urodziły przed i po grudniu 2020 r., kiedy to rozpoczęły się powszechne testy w kierunku COVID19 u ciężarnych. Okazało się, że przed tym momentem zakażenia wykrywano u 1,3 proc. pacjentek, a po wprowadzeniu obowiązkowych testów u 7,8 proc.

zdrowie |

| Nº 941 | 31 marca 2022

| 41

WHO: Kraje Europy, w których rośnie liczba zakażeń koronawirusem zbyt szybko zniosły restrykcje Źródło: PAP

ak poinformował regionalny dyrektor ds. Europy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) Hans Kluge, ponowny wzrost zakażeń koronawirusem zaobserwowano w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Niemczech, Francji, Włoszech, Grecji i na Cyprze. Jednym z powodów szybszego rozprzestrzeniania się wirusa jest to, że podwariant BA.2 jest bardziej zakaźny od poprzednich mutacji wirusa, ale dru-

gim powodem jest zbyt szybka rezygnacja z restrykcji sanitarnych w pewnych krajach – podkreślił Kluge. Waszyngtoński dziennik „The Hill” podaje, że podwariant BA.2 wariantu koronawirusa omikron odpowiada obecnie w USA za blisko 35 proc. wszystkich nowych zakażeń i od kilku tygodni staje się coraz częstszą przyczyną infekcji. Nadal dominującym wariantem koronawirusa pozostaje w USA omikron, ale nowy podwariant szybko może stać

się główną przyczyną zakażeń – pisze „The Hill”. Doradca Białego Domu ds. pandemii dr Anthony Fauci poinformował w niedzielę, że podwariant BA.2 nie wydaje się być bardziej niebezpieczny niż poprzednie mutacje wirusa, nie pokonuje też bariery immunologicznej związanej ze szczepieniami lub przebyciem Covid-19. W sumie liczba nowych zakażeń, hospitalizacji i zgonów spowodowanych koronawirusem w USA spadła od stycznia – podaje „The Hill”.

Covid-19 zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2

Źródło: PAP

soby, które przeszły nawet łagodny COVID19, mają zwiększone ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 – wynika z badań trzech niemieckich ośrodków naukowych. Ich wyniki opublikowano w czasopiśmie „Diabetologia”. Kilka wcześniejszych badań dowiodło, że komórki ludzkiej trzustki także mogą być celem wirusa SARSCoV-2. U pacjentów z COVID-19 zaobserwowano m.in. zmniejszoną liczbę pęcherzyków wydzielniczych (ziarnistości) w komórkach beta trzustki. Pęcherzyki te odpowiadają za wydzielanie insuliny. Ponadto po przechorowaniu COVID-19 u niektórych osób, wcześniej całkowicie zdrowych, rozwija się insulinooporność. Zdaniem naukowców powodem może być to, że infekcja SARS-CoV-2 poprzez wyzwalanie tzw. burzy cytokinowej uszkadza komórki beta. Taka nadmierna aktywacji układu odpornościowego i towarzyszący jej długotrwały stan zapalny osłabiają zaś efektywność insulinową. „Do chwili obecnej nie było jednak jasne, czy zmiany metaboliczne, o których tu mówimy, są przejściowe, czy też zwiększają ryzyko, że cukrzyca utrzyma się już na zawsze” – podkreślają autorzy publikacji. Dla-

tego międzyośrodkowy zespół naukowców (z Niemieckiego Centrum Diabetologicznego, Niemieckiego Centrum Badań nad Cukrzycą oraz firmy IQVIA) przeprowadził retrospektywne badanie kohortowe. „Naszym celem była ocena częstości występowania cukrzycy po zakażeniu SARS-CoV-2” – mówi główny autor publikacji dr Wolfgang Rathmann. Jak tłumaczy, dane do badania pochodziły z 1171 praktyk lekarskich w Niemczech, a zbierano je w okresie od marca 2020 r. do stycznia 2021 r. Łącznie obejmowały 8,8 mln pacjentów. Grupę kontrolną stanowiły osoby z ostrymi infekcjami górnych dróg oddechowych, które także wywoływane są przez wirusy. Obie grupy (badawczą i kontrolną) dopasowano pod względem płci, wieku, okresu, w którym zdiagnozowano infekcję COVID-19 lub innym wirusem oddechowym, oraz chorób współistniejących (otyłości, nadciśnienia, wysokiego poziomu cholesterolu, chorób układu krążenia). Z eksperymentu wykluczono pacjentów leczonych kortykosteroidami. W okresie badania u blisko 36 tys. osób zdiagnozowano COVID-19. „Nasze analizy wykazały, że u pacjentów z COVID-19 cukrzyca typu 2 rozwijała się częściej niż u osób z innymi infekcjami dróg oddechowych. Częstość występowania cukrzycy po infekcji SARS-CoV-2 wynosiła 15,8 na 100 osób, a w przypadku innych ostrych infekcji górnych dróg oddechowych było to 12,3 na 1000 osób. Innymi słowy: względne ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 było o 28 proc. wyższe w grupie z COVID-19” – podsumowuje dr Rathmann. Naukowiec podkreśla, że chociaż cukrzyca typu 2 raczej nie będzie problemem większości osób, które przeszły COVID-19, to jednak każdy, kto zapadł na tę chorobę (nawet bardzo łagodnie), powinien być wyczulony na wszelkie objawy ostrzegawcze, takie jak zmęczenie, częste oddawanie moczu i zwiększone pragnienie. Jeśli wystąpią, należy jak najszybciej poszukać wsparcia lekarskiego.

Wcześniej ekspertka WHO ds. epidemii Maria Van Kerkhove powiedziała, że podwariant BA.2 niesie takie samo ryzyko hospitalizacji jak poprzedni subwariant omikronu BA.1. Pierwsze próbki zawierające BA.2 zbadano w zeszłym miesiącu na Filipinach, nadal nie jest jednak jasne, gdzie podwariant pojawił się po raz pierwszy. Według informacji WHO, wariant omikron podzielony jest na trzy podwarianty – BA.1, BA.2 oraz BA.3.

Nowe dane na temat uszkodzenia węchu przez COVID-19 Źródło: PAP

słabiony węch w przebiegu infekcji SARSCoV-2 wynika nie tylko z zaburzeń pracy nerwów, ale także z zablokowania transportujących zapachy dróg w nosie – wynika z nowej analizy. Dla wielu osób oznacza to większe szanse na powrót do zdrowia. Problemy z węchem to jeden z typowych objawów COVID-19. Aby bliżej się mu przyjrzeć, badacze z Singapore General Hospital przeanalizowali naukowe publikacje na temat zmian w strukturach nosa u osób przechodzących chorobę i znaleźli wyraźne zależności. Pacjenci z COVID-19 średnio 16 razy częściej niż osoby z grup kontrolnych miały dysfunkcje kluczowych dla powonienia szczelin węchowych. Zaburzenia występowały u 64 proc. chorych i tylko u 4 proc. zdrowych osób. Wspomnianymi strukturami unoszące się w powietrzu cząsteczki przedostają się do rejestrujących zapachy neuronów. „Przed tym badaniem większość naukowców sądziła, że ubytki węchu w przebiegu COVID-19 wynikają głównie z zapalenia i uszkodzeń nerwów węchowych. Teraz zebraliśmy nowe dowody pochodzące z badań obrazowych. Wskazują na opuchliznę i zablokowanie kanałów transportujących zapachy, jako przyczynę utraty węchu” – podkreśla dr Neville Wei Yang Teo, współautor pracy opublikowanej w piśmie „Food & Function” (https://onlinelibrary.wiley.com/ doi/10.1002/lary.30078). „Według nas to dobra wiadomość dla pacjentów, którzy chcą odzyskać węch, ponieważ opuchlizna powinna z czasem ustąpić. Tymczasem uszkodzenie nerwów jest trudniejsze w leczeniu. Wyniki te mogą jednak nie obejmować wszystkich, którzy cierpią na zaburzenia węchu. Przyszłe badania będą mogły ocenić pacjentów z tej grupy i dostarczyć nowych informacji” – dodaje naukowiec.

42 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

Małgorzata Koszela-Żarska instruktorka firtness, trenerka personalna malgorzata.koszelazarska@gmail.com koszelazarska

Wiosenna rozgrzewka W iosna! Dni są coraz dłuższe i coraz częściej gości na niebie słońce. Jest to doskonały moment, aby pomyśleć o zwiększeniu aktywności fizycznej, szczególnie tej na świeżym powietrzu. Jeśli w okresie zimowym nie ćwiczyłaś, powinnaś zacząć od umiarkowanej aktywności fizycznej i stopniowo wydłużać jej intensywność oraz długość trwania.

Swing

Uważa się, że aby wrócić do formy, należy wykonywać 2–3 treningi w tygodniu. Taka intensywność treningów powinna trwać nawet 3 tygodnie. Po tym czasie można zwiększyć liczbę treningów oraz czas ich trwania. Oto kilka wskazówek, jak zadbać o formę na wiosnę. 1. Przygotuj sobie plan treningów i trzymaj się go. 2. Zadbaj o towarzystwo, namów kogoś do wspólnych treningów lub skorzystaj z zajęć grupowych.

3. Sięgnij po aplikacje na telefon. Możliwość zapisywania osiągnięć mobilizuje do wytężonej pracy. 4. Zwracaj uwagę na to, co jesz. 5. Nawadniaj organizm – dorosły człowiek powinien przyjmować około dwóch litrów płynów dziennie. 6. Jeśli ćwiczysz na zewnątrz wybieraj miejsca atrakcyjne do treningów. 7. Ćwicz z muzyką.

Stań ze stopami rozstawionymi nieco szerzej niż szerokość ramion. Stopy ustawione lekko na zewnątrz. Kettlebell trzymamy w dłoniach. Wysuń do tyłu biodra i nachyl górną część ciała do przodu – pod kątem około 45 stopni – w kierunku podłoża. Rozciągnij ciało i wyrzuć obciążnik w górę na wysokość ramion. Następnie pozwól, aby obciążnik opadł między stopy.

Fitness |

| Nº 941 | 31 marca 2022

Przysiad do boku

Stań w rozkroku, palce skierowane na zewnątrz, kettle trzymaj w obu dłoniach. Ugnij jedną nogę w kolanie, druga noga prosta. Pamiętaj, że ruch wychodzi z biodra, kettle jedną ręką przenieś do nogi ugiętej i wróć do pozycji wyjściowej. Powtórz ćwiczenie na drugą stronę. Wykonaj po 8 powtórzeń na każdą stronę.

Wyciskanie tricepsów w pozycji stojącej

Mocno chwyć obciążnik jedną ręką i przenieś go nad głowę, ręka wyprostowana. Ugnij łokieć i wróć do pozycji wyjściowej. Powtórz 12 razy i zmień rękę.

| 43

44 44 |

ROZRYWKA | ROZRYWKA

Cooltura+ 31 marca 2022 || Nº Nº 763 941 ||

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Wiosna

Quiz: Muzyka polska 1. Hanami języku japońskim 1. Dżem –wCzerwony jak znaczy „oglądanie kwiatów”. …….. Urodę których kwiatów a. Piec szczególnie podziwiają b. Komunista Japończycy podczas c. Krew tego zwyczaju? celebrowania d. Cegła a. Rododendronu b. Wiśni c. Magnolii 2. Jakie było prawdziwe d. Jabłoni Czesława nazwisko

Niemena? 2. Autorem słów i wykonawcą

a. Nowak piosenki „Dziewczyny, bądźcie b. Wydrzycki dla nas dobre na wiosnę” jest: c. Burzyński a. Jonasz Kofta b. Wiesław Michnikowski d. Sempoliński c. Jeremi Przybora d. Wojciech Młynarski 3. „Nie dokazuj, miła nie

dokazuj 3. „Wiosna – wnętrze pracowni Przecież jestJózefa z Ciebie artysty” tonie dzieło Wyczółkowskiego. znowu taki cud Obraz ten został Nie odprzekazany razu, miłaMuzeum nie od Okręgowemu w mieście nad razu Brdą. O które miasto chodzi? ………………………………..”

a. Bydgoszcz a. Nie od razu się przebijesz b. Grudziądz przez mój chłód! c. Toruń b. Nie od razu zniknie rejestr d. Malbork

Twoich szkód!

4. Uzupełnij tytuł filmu c. Nie od razu stopisz serca Tadeusza Chmielewskiego mego lód! „Wiosna, panie … “: d. Nie od razu się opłaci ten a. Kapralu Twój trud! b. Kapitanie c. Sierżancie 4. Kto był pierwszym d. Plutonowy

Perfect 6.a.Kto to śpiewał: „Wolność b. T.Love kocham i rozumiem, c. Raz, Dwa, Trzy wolności oddać nie d. Kult umiem”? 6. „Wszystko a. Breakout kwitnie wkoło” („Wiosna”) piosenka b. AndrzejtoZaucha z repertuaru zespołu: c. Chłopcy z Placu Broni a. Czerwono-Czarni d. Tilt b. Skaldowie c. Trubadurzy 7.d.Kombi – Słodkiego, …….. Czerwone gitary

życia.

7. „Kwitnący a. Błogiegomigdałowiec” to b. obraz namalowany Długiego przez holenderskiego c. Miłego postimpresjonistę. Jak d. Dobrego nazywał się ten malarz? a. Vincent van Gogh 8.b.„A kiedy przyjdzie także Paul Gauguin poc. mnie Henri Matisse Zegarmistrz światła d. Edgar Degas

purpurowy 8. „Nim przyjdzie wiosna” Bytomi zabełtać błękit wiersz Jarosława wIwaszkiewicza, głowie który znany …………………………………….” jest dzięki interpretacji:

wykonawcą utworu 5. „Wróci wiosna, baronowo” „Kolorowe to piosenka jarmarki”? do słów wiersza

c. Stanę się nagle 9. „Wiosna – ach, tofioletowy ty” To będę zjasny i gotowy to d. piosenka albumu o takim samym tytule z repertuaru: Michała Bajora 9.a.„Wehikuł czasu” to b. Andrzeja Zauchy przebój którego zespołu? c. Marka a. DżemGrechuty d. Tadeusza b. Coma Woźniaka

to cytat: „Kocham cię kochanie moje, kocham cię a kochanie moje…”?

b. Halina Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

a. Janusz Laskowski Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, z muzyką b. Irena Santor Stanisława c. MarylaStaszewskiego, Rodowicz ojcad.wokalisty zespoły, Jerzy Połomski który tę piosenkę wykonuje. O który zespół chodzi? 5. Którego zespołu jest

dodaj ogłoszenie na

a. To go zapytam, czy jest a. Stana Borysa zdrowy b. Zbigniewa Wodeckiego c. Czesława b. ZawiejeNiemena wreszcie wiatr d. Andrzeja odnowy Dąbrowskiego

cooltura24.co.uk

24 informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

Perfect nr 1 E-dur „Wiosna” 10.c.Koncert d.pierwszą Lao Che częścią cyklu jest koncertów Antonio Vivaldiego „Cztery pory roku”. Są to koncerty: 10. „Niech żyje bal!” a. Skrzypcowe śpiewa… b. Fortepianowe a. Małgorzata Ostrowska

Prawidłowe odpowiedzi: 1b, 2d, 3a, 4c, 5d, 6b, 7a, 8c, 9c, 10a. Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

SUDOKU

l• l • •l Profesor dodomu studenta na egzaminie: – U nas w trzymamy -gazety Proszęw pana, czy pan w ogóle lodówce. chce studia? – Po skończyć co? -– Tak panie profesorze. Żeby mieć zawsze świeże -wiadomości. No to właśnie pan skończył... ••• l l l Naczelnik więzienia wypytuje Do banku w Szwajcarii wchodzi strażników: klient i ściszonym głosem – Jak ztowalizką możliwe, że więzień mówi z celi do 113bankiera: uciekł? -– Chciałbym wpłacić pieniądze, Miał klucze od swojej celi,w tej walizce jest cztery miliony euro. panie naczelniku. Na to bankier uśmiechnięty:

-– Proszę nie ściszać głosu, bieda to Skąd miał? Ukradł któremuś żaden z was?wstyd. – Nie, uczciwie wygrał l l l w karty! Zapytali Grzegorza • • •Latę, czy reprezentacja z 1974 pokonałaby dziKonduktor do pasażera: siejszą kadrę. – Ma pan bilet na pociąg -osobowy, Tak, wygralibyśmy 1:0. a jedzie pan -pospiesznym! Tylko tyle? -– No tak, proszę To niech pan pamiętać powie że większość z nas jestżeby już po 70. maszyniście, jechał wolniej. Mnie się nie spieszy... l• l • •l Jasiu przychodzi ze szkoły i chwali Rozmawia dwóch kolegów: się ojcu: – Po co ci ta szyba kolego? -– Tato, pyta dzisiaj jeden.na kartkówce nie popełniłem żadnego błędu orto– Będę robił szybowiec. graficznego!

-– Wspaniale jaki był temat? To już nie synu, robisza czołgu? -– Tabliczka mnożenia.mi zdechły! Nie, bo gąsienice ••• l lsię lustra: Czarodziejka lpyta -– Tatusiu, czy Ocean Spokojny Lustereczko, powiedz zawsze przecie,jest ktospokojny? jest najpiękniejszy -wCo za dziwne pytanie? Czy nie świecie? możesz pytać się o coś mądrzejszego? Na to lustro odpowiada: -– Mogę. umarłosię Morze MarOdsuńKiedy się, muszę twe? rozejrzeć! ••• l l l do swego Łysy mówi z dumą Student studenta: odbicia pyta w lustrze: -– Powtarzałeś przed egzamiŚwietnie sięcoś trzymasz, nem? sześćdziesiątka na karku -i ani Tak.jednego siwego włosa -naA głowie! co? - Będzie dobrze, będzie dobrze...

PLAC ZABAW |

| Nº 941 | 31 marca 2022 LABIRYNT

ZNAJDŹ PRZEDMIOTY

ZNAJDŹ 10 RÓŻNIC

SUDOKU DLA DZIECI

| 45

46 |

31 marca 2022 | Nº 941 |

| sport

Fot. Marcin Urban

IBB Polonia bez punktów w meczu z lokalnym rywalem

IBB Polonia Londyn rozegrała kolejne ligowe spotkanie z lokalnym rywalem – Richmond Docklands. Na własnym terenie musiała uznać wyższość gości. Mecz zakończył się wynikiem 0:3. W Northolt High School pojawiło się wielu kibiców, którzy do ostatniego gwizdka mocno wspierali swoich zawodników.

obotni mecz niestety nie należał do najlepszych w wykonaniu IBB Polonii Londyn. Zawodnicy trenera Grzegorza Niskiego solidnie rozpoczęli spotkanie, ale przeciwnik szybko narzucił swój rytm gry, który utrzymał do samego końca. IBB Polonia walczyła do ostatniego gwizdka i szukała sposobu, aby przesunąć szalę na swoją korzyć, jednak przeciwnik, w którego

składzie występują także byli zawodnicy aktualnego mistrza Anglii, nie dał za wygraną. Mecz ostatecznie zakończył się zwycięstwem Richmond Docklands 0:3 (22:25; 16:25; 20:25). Dla młodzieży, która występuje w składzie IBB Polonii Londyn wynik sobotniego spotkania jest kolejną ważną lekcją, która zaprocentuje w ich dalszej siatkarskiej karierze. Dla siatkarzy z akademii Pro Volley sezon 2021/22 jest pierwszym, w którym regularnie biorą udział w rozgrywkach ligowych. Oprócz reprezentowania barw IBB Polonii Londyn w najwyższej klasie rozgrywkowej, występują także na parkietach ligi londyńskiej, w której każdy, do tej pory rozegrany przez nich, mecz zakończył się zwycięstwem. IBB Polonia, mając jasne instukcje od trenera Niskiego, spotkanie zaczęła bardzo dobrze i nie było różnicy pomiędzy grającymi zespołami – tym, który powalczy w finale Pucharu Anglii i jest uznanym jako faworyt do zdobycia tego trofeum oraz IBB Polonią, w której przez połowę meczu na boisku występowało pięciu juniorów. Mając to na uwadze, rywalizacja na tym

poziomie jest sporym osiągnięciem, jednak zabrakło serwisu i przyjęcia – elementów, w których drużyna jest zazwyczaj nie do zatrzymania. Czasami nie wszystko wychodzi i to właśnie był jeden z takich dni. Na szczęście wynik nie jest aż tak bardzo istotny, ponieważ żadna drużyna nie może już wygrać ligi ani z niej spaść. Ostatecznie korzyścią w tym spotkaniu było doświadczenie, które młodzi ludzie zdobyli na boisku – powiedział Chris Hykiel, dyrektor sportowy IBB Polonii Londyn. Podczas meczu, IBB Polonia Londyn zaprezentowała po raz pierwszy nową kolekcję klubowych gadżetów, które cieszyły się zainteresowaniem obecnych w Northolt High School kibiców. Swoją premierę sprzedaży miała klubowa maskotka, piłki do siatkówki, breloczki czy designerskie kubki. Niebawem fani klubu będą mogli odwiedzić także sklep online. O szczegółach dotyczących daty otwarcia oraz asortymentu drużyna będzie informować za pośrednictwem swoich mediów społecznościowych. Od poniedziałku zawodnicy IBB Polonii powracają do tygodniowego rytmu

zajęć. Młodzież będzie trenować w ramach zajęć akademii Pro Volley, natomiast ekipa seniorska odbędzie jeszcze dwie sesje treningowe przed kolejnymi, weekendowymi meczami. W sobotę, 2 kwietnia IBB Polonia Londyn uda się na północ kraju, by tam rozegrać dwa wyjazdowe spotkania. Najpierw zmierzy się z Sheffield Hallam. Dzień później (3 kwietnia) powalczy o kolejne ligowe punkty z Leeds Gorse. Do własnej hali powróci 9 kwietnia, by już po raz ostatni w sezonie 2021/22 zaprezentować się na parkiecie. Jej przeciwnikiem będzie ponownie Sheffield Hallam. Z kolei młodzież z Pro Volley jeszcze nie zakończy sezonu. Pod koniec kwietnia rozegra najważniejsze dla akademii spotkanie – finał młodzieżowych mistrzostw Anglii. IBB Polonia Londyn po rozegraniu trzynastu meczów w Super Lidze zajmuje piąte miejsce w ligowej tabeli i rozegra jeszcze trzy spotkania. Z kolei Richmond Docklands meczem z IBB Polonią Londyn zakończyło ligowe rozgrywki. Po rozegraniu 16 spotkań utrzymuje aktualnie drugą pozycję i czeka na ostateczne rozstawienie tabeli na koniec sezonu 2021/22.

SKUP ZŁOMU ZADZWOŃ

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski

07862904708

 pochówki tradycyjne

www.polskiskupzlomu.co.uk

 kremacje w Anglii i Polsce

 załatwiamy wszystkie formalności

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

020 8810 7788 07932 606 180

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

SKUPUJEMY KAŻDY METAL I WYWOZIMY www.mattmetal.co.uk ŚMIECI!

07845086222

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy Telefon całodobowy:

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London