Cooltura Issue 725 by Cooltura

sprawdź

P O L I S H W E E K LY o _ (

N 6 725 ) 8 lutego 2018

czy dostaniesz brytyjską emeryturę 725-MAKIETA 1 01-31.indd 1

05/02/2018 19:59:01

725-MAKIETA 1 01-31.indd 2

05/02/2018 19:59:05

725-MAKIETA 1 01-31.indd 3

05/02/2018 19:59:08

temat numeru Radosław Zapałowski

Emigrant na emeryturze Referendum w sprawie opuszczenia przez Wielką Brytanię Unii Europejskiej zrodziło wiele stresu, dużo pytań i multum niewiadomych. I każdy następny miesiąc, który przybliża nas do marca 2019, przynosi kolejne. W niepewności tkwią wszyscy. Od biznesmenów, po studentów, a na emerytach kończąc.

Bo nic nie jest pewne. Negocjacje między Brukselą a Londynem są żmudne, informacje skąpe, zapewnienia polityków mętne, przewidywania sprzeczne, a rozwiązania niekoniecznie przesądzone. Zanim umowa „wyjścia” nie zostanie podpisana, a potem ratyfikowana przez wszystkie parlamenty krajów członkowskich i nie wejdzie w życie, eksperci, odpowiadający na pytania niepokojących się o swoją przyszłość obywateli UE, poruszają się trochę po omacku. I powołują na zdrowy rozsądek, dobrą wolę obu stron oraz racjonalizm. Tak jest również w przypadku pytań o prawa emerytalne obywateli krajów Wspólnoty po Brexicie. A te pojawiają się coraz częściej, co nie dziwi, bo to kwestie fundamentalne, a zegar tyka. Co się stanie z naszymi latami składkowymi, jeśli po 2019 zdecydujemy się na opuszczenie królestwa? Co będzie, jeśli postanowimy zostać? Czy Brexit będzie twardy czy miękki, i czy będzie to miało zasadniczy wpływ dla przyszłych emerytów? Poziom niepewności i niepokoju wzrasta. Bo dotych-

czas dla wielu Brexit był trochę abstrakcją. Politycznym zawirowaniem. Spektaklem. Bliżej nieokreśloną przyszłością. Ale wyjście Wielkiej Brytanii z Unii jest bliżej jak dalej. B-day jest tuż za rogiem. Został zaledwie rok z małym kawałkiem. Po staremu W kwestii praw emerytalnych możemy raczej przestać się niepokoić. Nic nie wskazuje na to, żeby zasady przyznawania emerytur obywatelom krajów Unii, mieszkających w królestwie, po Brexicie się zmieniły. Chociażby ze względów społecznych, etycznych i politycznych. Trudno sobie wyobrazić, żeby UE zgodziła się na gorsze traktowanie swoich trzech milionów obywateli i żeby Londyn machnął ręką na milion Brytyjczyków, w tym prawie 200 tys. emerytów mieszkających w krajach Wspólnoty. Londyn i Bruksela wydały nawet w tej sprawie specjalny raport. Obie strony 8 grudnia 2017 roku zapewniły, że „pomimo tego, że nic nie jest ostatecznie przesądzone”, to „umowa wyjścia” będzie zawierała

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 4

05/02/2018 19:59:12

zobowiązanie do koordynacji ubezpieczeń społecznych. W punkcie 28. raportu napisano, że w kwestii emerytur: „zastosowanie będą miały zasady koordynacji ubezpieczania społecznego, określone w rozporządzeniach (WE) nr 883/2004 i (WE) nr 987/2009. Zasady koordynacji ubezpieczeń społecznych obejmą obywateli Unii, którzy w określonym czasie podlegają lub podlegali ustawodawstwu brytyjskiemu i obywatelom Wielkiej Brytanii, którzy podlegają lub podlegali ustawodawstwu państwa członkowskiego UE (…) Zasady te będą miały również zastosowanie w kwestii sumowania okresów ubezpieczenia społecznego dla obywateli Unii i Wielkiej Brytanii, którzy pracowali lub zamieszkiwali w Zjednoczonym Królestwie lub w państwie członkowskim UE w przeszłości”. Oznacza to, że mniej więcej wszystko zostanie po staremu. Albo po nowemu, bo niedawno zasady nabywania praw emerytalnych nieco się zmieniły. Nowe zasady mówią, że aby otrzymać brytyjską państwową emeryturę trzeba mieć dziesięć lat składkowych. To nie muszą być lata ciągłe. Wysokość emerytury zależy od liczby przepracowanych lat. Pełna państwowa emerytura w królestwie wynosi obecnie 164.35 funtów tygodniowo. Żeby ją otrzymać trzeba mieć 35 lat składkowych. Nie należy się także niepokoić, jeśli zdecydujemy się opuścić Wielką Brytanię. Bo nasze brytyjskie lata składkowe zostaną wliczone do składek, które będziemy odkładali w innych krajach Unii. Także po Brexicie. Nie wiadomo jedynie, czy brytyjska emerytura nie będzie w niektórych krajach „zamrożona”, czyli nie będzie rosła jak na Wyspach o co najmniej 2.5 proc. rocznie. Na ten temat nie ma informacji, ale niewątpliwie przyszła umowa „wyjścia” zajmie się tym zagadnieniem. Brexit nie będzie miał także wpływu na wysokość emerytury prywatnej. TO NIE JEST KRAJ DLA SENIORÓW Można by się jednak zastanowić, czy warto po Brexicie zostać i nabyć w królestwie pełną emeryturę. Nie tylko ze względu na prawdopodobną ekonomiczną stagnację Wielkiej Brytanii po opuszczeniu Unii. Ale również dlatego, że według raportu szwajcarskiego przedsiębiorstwa finansowego UBS, brytyjski senior ma znacznie gorszą państwową emeryturę niż jego rówieśnicy w innych krajach wysokorozwiniętych. Na przykładzie fikcyjnej, statystycznej osoby w wieku 50 lat finansiści z UBS wykazali, że emerytura Brytyjczyka to 41 proc. jego lub jej ostatniej pensji. W porównaniu: australijski emeryt otrzyma 71

Pełna państwowa emerytura w królestwie wynosi obecnie 164.35 funtów tygodniowo. Żeby ją otrzymać trzeba mieć 35 lat składkowych. Nie należy się także niepokoić, jeśli zdecydujemy się opuścić Wielką Brytanię

proc., francuski 69 proc., włoski 67 proc., japoński 55 proc., niemiecki 50 proc., a szwajcarski 48 proc. Jest to możliwe głównie dlatego, że australijskie, francuskie i włoskie rządy wprowadziły programy, które zobowiązują pracodawców do odciągania z pensji pracowników 9.5 proc. na składki emerytalne. Na Wyspach działa podobny system. Ale pracodawcy obligatoryjnie odkładają jedynie 1 proc. pensji. (3 proc. od 2019 i 5 proc. od 2020). Bo w królestwie system emerytalny jest elastyczny i indywidualistyczny z niewielką pomocą państwa. Brytyjczycy o swoją przyszłość muszą zasadniczo zadbać samemu. I chociaż statystyczny brytyjski senior otrzymuje ok. 300 funtów emerytury tygodniowo (biorąc pod uwagę środki z prywatnych funduszy emerytalnych oraz nieruchomości) i jak pokazują prognozy Resolution Foundation podobnie będzie w przyszłości, to jednak dla wielu dzisiejszych 40- i 50-latków, którzy nie mają ani wysokich zarobków, ani możliwości kupna nieruchomości na własność, lata emerytalne mogą być trudne. Tak przynajmniej prognozuje Scottish Widows – fundusz emerytalny, który zaleca osobom, które nie mają nieruchomości na własność, odkładanie co najmniej 6 tys. funtów rocznie, żeby mieć w miarę komfortowe życie po 68. roku życia i mieć solidne oszczędności, aby móc opłacać czynsz na wolnym rynku. Bo dziś średni koszt wynajmu w Anglii i Walii to 845 funtów, a w Londynie 1250 funtów miesięcznie. A problem w 2032 będzie dotyczył jednego na ośmiu emerytów. Według sondażu AVIVY, aż 20 proc. dzisiejszych 50-latków, którzy nie mają nieruchomości, sądzi, że jedyną dla nich szansą na komfortową emeryturę jest wygrana na loterii. Bo problem z indywidualistycznym nastawieniem w kwestii emerytur jest taki, że Brytyjczycy planują swoją starość w oparciu o stale rosnące ceny domów i korzyści z najmu. Według sondażu Consumer Intelligence, robi tak jedna trzecia badanych mieszkańców. Kolejne 30 proc. ma zamiar żyć z wynajmu swojej drugiej nieruchomości, kupionej w ramach programu „buy to let”. 50 proc. rozważa również sprzedaż swojego domu, żeby mieć środki na starość. Rodzi to skomplikowane problemy. Od baniek spekulacyjnych na rynku nieruchomości, po frustrację i desperację tych, którzy nie są w stanie zaoszczędzić na bankowy depozyt, żeby otrzymać kredyt. A tych ostatnich stale przybywa. Po 2030 liczba emerytów bez własnego mieszkania lub domu się potroi. To prawdziwa emerytalna bomba, która wybuchnie bez względu na miękki czy twardy Brexit. —

Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 5

| Cooltura | 05

05/02/2018 19:59:14

tekst sponsorowany

– Proces „emerytalny” zaczynamy od zamówienia Pension Statement i National Insurance Contribution Record. Są to raporty, dzięki którym wiemy, ile lat przepracował nasz klient – wyjaśnia Rafael Gallera, właściciel firmy. Następnie należy sprawdzić, kiedy według obecnych przepisów osoba ta uzyskuje wiek emerytalny. Trzeba mieć także przepracowanych 35 lat, ale minimum 10 jest potrzebne, aby starać się o niepełną emeryturę. – Zgłosiła się do nas osoba z 9-letnim stażem pracy, która postanowiła wrócić do Polski. Brakowało 1 roku, wiec odmówiono jej brytyjskiej emerytury. Udało nam się doprowadzić do tego, że pozwolono jej zapłacić składki za brakujący rok i dzięki temu już po powrocie do Polski zaczęła pobierać brytyjską emeryturę.

Emerytura pewna na 100 procent Firma Polang Ltd zajmuje się pomocą w zdobywaniu brytyjskiej emerytury. Jeżeli wolisz być pewien swoich pieniędzy, zgłoś się. Chyba że planujesz emeryturę za wygraną na loterii – scenariusz idealny, jednak szanse na to, żeby się udał, to 1 do 45 milionów.

Takie przypadki firma Polang nazywa „cofaniem czasu”. Często jest to jedyna szansa dla jej klientów, aby móc otrzymać godziwą emeryturę. – Może okazać się, że w wieloletnim zatrudnieniu nasz klient ma kilkumiesięczną przerwę, która wpływa na wysokość jego składek – mówi Rafael Gallera. – Tutejszy ZUS daje możliwość uzupełnienia tych luk, jednak tylko do 6 lat wstecz. W takich przypadkach właśnie cofamy czas. Ostatnio udało nam się przekroczyć tę granicę i załatać luki nawet z 2002 roku! Polang Ltd zachęca, żeby za uporządkowanie swoich składek National Insurance Contribuition (czyli składek ubezpieczenia społecznego) zabrać się jak najszybciej. – Zgłosił się do nas mężczyzna, który nie miał żadnych dokumentów z pierwszych pięciu lat życia

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 6

05/02/2018 19:59:18

Usługi  pomoc w zdobywaniu brytyjskiej emerytury  prowadzenie księgowości dla twojej firmy  odzyskiwanie długów i windykacja  tłumaczenia: angielski, polski, niemiecki, hiszpański

w Wielkiej Brytanii – opowiada Rafael Gallera. – Musieliśmy stworzyć dla niego skomplikowany certyfikat historii zatrudnienia (employment history). Odtworzyliśmy wszystkie adresy zamieszkania i miejsca pracy naszego klienta. Udało się, dlatego, że klient zgłosił się do nas wystarczająco wcześnie. Polang pomaga w zdobyciu wszystkich certyfikatów, potwierdzających liczbę kwalifikowanych lat składkowych, które potrzebują osoby wracające do Polski. Trzeba się o nie postarać, nawet, jeśli nie osiągnęło się wieku emerytalnego. – Ani Polska, ani Wielka Brytania nie chcą, aby emeryt czy emerytka mieszkali jednocześnie w Polsce i w UK, dlatego tak ważne jest, aby uporządkować wszystkie dokumenty z obu krajów – wyjaśnia Rafael Gallera. Trzeba określić, w którym kraju będzie pobierało się emeryturę. Najważniejsze, aby trzymać rękę na pulsie i wiedzieć, co dzieje się z naszymi składkami. – Kiedyś zgłosił się do nas mężczyzna, który przyjechał tu jeszcze w latach 70. Uczciwie pracował, jako samo zatrudniony, ale przez błędne rozliczenia podatkowe okazało się, że nie miał prawa do żadnej emerytury. Został mu jedynie dodatek emerytalny pension credit – opowiada właściciel Polang. – W tym przypadku nie udało się „cofnąć czasu” ponieważ pan zgłosił się do nas już po uzyskaniu wieku emerytalnego. —

Polang Ltd info@polang.com 0844 55 55 915, 02087 356550 od poniedziałku do soboty od 10-18 Polang Ltd, Britannia House, 11 Glenthorne Road, Hammersmith, London W6 0LH

Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 7

| Cooltura | 07

05/02/2018 19:59:19

temat numeru Barbara Drozdowicz, East European Resource Centre

Brytyjski system emerytalny

Brytyjski system emerytalny, podobnie jak w większości krajów europejskich, składa się z trzech elementów: filara ubezpieczeń obowiązkowych odprowadzanych przez osoby pracujące w ramach National Insurance, filara ubezpieczeń dodatkowych odprowadzanych obowiązkowo przez pracodawcę z możliwością wypisania się przez pracownika oraz filara ubezpieczeń dodatkowych, odprowadzanych w ramach dobrowolnego systemu emerytalnego w zakładzie pracy. Emerytura państwowa British state pension, czyli emerytura państwowa, odprowadzana jest obowiązkowo w ramach National Insurance i każda osoba zatrudniona lub samozatrudniona ma obowiązek opłacać składkę. Wyjątek stanowią tu obecni emeryci, którzy nadal kontynuują pracę, gdyż pobieranie emerytury automatycznie uniemożliwia odprowadzanie dodatkowych składek, co również oznacza, że lata te nie wliczają się już w staż emerytalny. Od kwietnia 2016 roku zostały wprowadzone nowe zasady dotyczące emerytur. Dotyczą one kobiet urodzonych po 6 kwietnia 1953 i mężczyzn urodzonych po 6 kwietnia 1951. Do kwietnia 2010 roku obowiązywał wiek emerytalny: 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Od listopada 2018 będzie obowiązywał jednakowy wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn, który później będzie wzrastał do 66 lat do października 2020 i 67 lat do kwietnia 2028. Wysokość pełnej emerytury, według nowych zasad otrzymywanej po 35 latach pracy, na rok 2017/2018 wynosi £159.55 na tydzień. Indywidu-

alne emerytury zależą od liczby przepracowanych lat, ale już nie od wysokości dochodów. Osoby, które mają mniej niż 10 lat składek ubezpieczeniowych nie są uprawnione do żadnej emerytury. Wyjątkiem jest sytuacja, że pracowały w innym kraju unijnym i są w stanie to udokumentować w momencie składania wniosku emerytalnego. W takiej sytuacji lata składkowe z jednego lub więcej krajów unijnych będą doliczone do lat brytyjskich. Nie zapominajmy, że minimum 10 lat składkowych konieczne jest, żeby w ogóle ubiegać się o emeryturę, ale to liczba tych lat (do 35 lat łącznie) wpłynie na kwotę emerytury, więc jeśli mamy wypracowane 12 lat, otrzymamy proporcje kwoty £159.55 – w naszym przykładzie będzie to około £53 na tydzień. Na przykład, jeżeli w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego mamy tylko 7 lat składkowych w Wielkiej Brytanii, nie przysługuje nam żadna emerytura. Natomiast jeśli wykażemy, że pracowaliśmy 2 lata w Niemczech i trzy w Hiszpanii, lata się sumują i emerytura będzie dla nas dostępna – w naszym przykładzie mamy 12 lat składkowych. Za każdy rok składkowy otrzymuje się przeciętnie 1/35 pełnej kwoty emerytalnej, czyli około £4.45 tygodniowo. W momencie osiągniecia wieku emerytalnego każdy ma możliwość jej odroczenia. Dzięki temu możemy zwiększyć kwotę wypłacanej emerytury. Odro-

czenie o jeden rok podnosi nam kwotę emerytury o 5.8% Czyli o około £4.45 tygodniowo. Emerytury można otrzymywać z więcej niż jednego kraju jednocześnie. Nie są one łączone i wypłacane są na podstawie lat przepracowanych w danym kraju. Oczywiście oznacza to, że w takim układzie te emerytury pobierane niezależnie nie będą wliczane do lat składkowych w Wielkiej Brytanii. Oznacza to, że w momencie uzyskania wieku emerytalnego obowiązującego w Polsce, i przy założeniu, że uzyskaliśmy tam dostateczną liczbę lat składkowych i polska emerytura nam przysługuje, możemy złożyć wniosek do ZUS-u i pobierać polską emeryturę jednocześnie kontynuując pracę w UK. Wynika to z różnicy wieku emerytalnego między krajami unijnymi (np. w Polsce wiek emerytalny jest niższy). Składki dodatkowe odprowadzane przez pracodawcę – Automatic Enrolment Od 2016 wszyscy pracodawcy objęci są obowiązkiem prowadzenia dodatkowego systemu składek emerytalnych (Automatic Emrolment, lub auto-enrolment w skrócie), choć pracownik ma prawo wypisać się z tego systemu na własne życzenie. Obowiązek zagwarantowania tego filaru dotyczy wszystkich pracodawców, którzy zatrudniają osoby po 21. roku życia, ale przed emeryturą. Auto-enrolment opiera się na kwocie bazowej wypłaty, z której wyliczane są składki minimalne: do kwietnia 2018 pracodawca i pracownik wpłacają 1%; między kwietniem 2018 a 2019 składki rosną do 2% dla pracodawcy i 3% dla pracownika, a po kwietniu 2019 składki muszą wynosić minimum 3% i 5% właściwie. Rzecz jasna, w zależności od miejsca pracy, pracodawca może zaoferować wyższe składki, ale nie ma prawa oferować niższych. Pamiętajmy, że ten filar jest obowiązkowy dla wszystkich osób i firm zatrudniających personel na umowę i choć pracownik może zrzec się tego dodatkowego ubezpieczenia emerytalnego, nie może być go pozbawiony – pracodawcom grożą bardzo wysokie

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 8

05/02/2018 19:59:21

grzywny, więc warto się upewnić czy nie mamy tego obowiązku w stosunku do naszych pracowników! Składki dodatkowe nieobowiązkowe Odpowiednikiem polskiego tzw. trzeciego filaru są dodatkowe systemy ubezpieczeń emerytalnych. Zasada ich działania jest taka sama jak w filarze opisanym powyżej, tyle że jest to benefit zależny od miejsca pracy, więc nieobowiązkowy. Zaczynając zatrudnienie u nowego pracodawcy powinniśmy być poinformowani o możliwości podjęcia tego dodatkowego w ramach standardowej procedury Praca po przejściu na emeryturę Po przejściu na emeryturę można kontynuować zatrudnienie. Uzyskane dochody z pracy nie mają wpływu na wysokość emerytury. Należy jednak pamiętać, że kwota emerytury podlega opodatkowaniu. Oznacza to, że jeśli zdecydujemy się kontynuować pracę w dowolnej formie (jako zatrudnieni lub samozatrudnieni), w związku z czym mamy obowiązek rozliczać się z urzędem skarbowym (HMRC), jesteśmy zobowiązani podawać emeryturę jako dochód. Pension Credit Osoby które otrzymują niską emeryturę i nie posiadają żadnych innych dochodów lub te osoby, których dodatkowe dochody są bardzo niskie, mogą starać się o tzw. Pension Credit. Jest to zasiłek wypłacany tylko na terenie Wielkiej Brytanii dla osób o niskich emeryturach w celu wyrównania dochodów do najniższej kwoty uznanej za niezbędną do przeżycia. Pension Credit związany jest kosztami życia w Wielkiej Brytanii i z tego względu może być wypłacany wyłącznie osobom stale zamieszkującym w UK. W obecnym roku budżetowym wysokość dochodu minimum to £159.35 dla osoby samotnej lub £243.25 dla pary (ma to zwłaszcza znaczenie w tych małżeństwach, gdzie jeden z małżonków nie ma żadnej emerytury lub jest ona bardzo niska). Na przykład, osiągnąwszy wiek emerytalny dostajemy £137 tygodniowo

i nie mamy żadnego innego dochodu. W takiej sytuacji nasz Pension Credit wyniesie £12.35 tygodniowo. Na wysokość Pension Credit mają wpływ wszystkie czynniki i zmiany w sytuacji finansowej osoby zainteresowanej. Bardzo istotne jest, żeby zadeklarować wszystkie dochody z dowolnego źródła oraz nieruchomości posiadane w Unii Europejskiej. Takie dochody to emerytura pobierana z innego kraju, dochody z wynajmu nieruchomości, prywatne emerytury, znaczne oszczędności i tak dalej. Penison Credit może być odebrany i nakaz zwrotu wypłat wydany, jeśli urząd skarbowy (HMRC) dopatrzy się, że biorca świadczenia nie zadeklarował wszystkich dochodów. Kwota zwrotu może być bardzo wysoka, więc warto się upewnić, że ujawniamy całą sytuację finansową. Na przykład, z naszej praktyki wiemy, że czasami osoba wnioskująca może zapomnieć o jakimś dochodzie, ponieważ jest on bardzo niski, lub uznać go za nieistotny. Jeżeli dochody nieujawnione łącznie dają kwotę powyżej £159.35 dla osoby samotnej lub £243.25 dla pary, będziemy zobowiązani do zwrotu całej kwoty Pension Credit jaką dostaliśmy. Logicznie, może być to proporcja tej kwoty jeśli nasze dodatkowe dochody były mniejsze. Z tego względu w naszym interesie jest natychmiast powiadamiać HMRC o wszelkich zmianach w naszej sytuacji finansowej. Z uwagi na to, że dochody dodatkowe, takie jak emerytura pobierana z Polski o ile jest dostatecznie niska, muszą ulec przeliczeniu walutowemu. Duże wahania kursu walut mogą więc mieć wpływ na to, czy będziemy otrzymywać Pension Credit czy nie. Na przykład, w czerwcu 2016, po referendum w sprawie wyjścia UK z UE, funt stracił 20 proc. wartości – czyli, innymi słowy, polski złoty nabrał 20 proc. wartości. Wielu polskich emerytów pobierających emerytury z Polski utraciło wtedy Pension Credit, ponieważ polskie świadczenia stały się nagle 20 proc. bardziej „wartościowe”. Inne zasiłki i dopłaty Emeryci o niskich dochodach, w zależności od konkretnej kwoty, mogą ubiegać się o dodatek mieszkaniowy (Housing

Benefit) oraz redukcje kwoty podatku komunalnego (Council Tax Reduction). Ponadto, osoby po 60. roku życia uzyskują prawo do bezpłatnych leków oraz badania wzroku, a w niektórych sytuacjach również do redukcji kosztów leczenia dentystycznego. Osoby, które urodziły się przed 5 sierpnia 1953 (w roku budżetowym 2017/18) otrzymują również zimowy dodatek opałowy (Winter Fuel Payment), który w zależności od wieku i sytuacji indywidualnej, wynosi miedzy £100 a £300 i jest wypłacany raz, między listopadem a grudniem. W sytuacji, gdy temperatura dobowa spada poniżej zera stopni i utrzymuje się na tym poziomie przez co najmniej siedem dni z rzędu, możemy otrzymać dodatek zimowy (Cold Weather Payment) przy założeniu, że pobieramy Pension Credit lub inne niektóre zasiłki – dodatek zimowy wynosi £25 i wypłacany jest każdorazowo, gdy wystąpi spadek temperatury wspomniany wcześniej. Osoby starsze otrzymują też redukcję kosztów transportu publicznego. W przypadku transportu lokalnego autobusowego, wnioskujemy o bus pass po 60. roku życia. W Londynie cała sieć transportu objęta jest freedom pass na tej samej zasadzie. Różnego rodzaju redukcje dodatkowe mogą być dostępne w innych miastach, więc warto sprawdzić tam, gdzie mieszkamy. Koleje oferują jednorazowy zakup Karty Seniora (Senior Railcard), która daje duże upusty w cenie biletów. Podobną ofertę znajdziemy u narodowego przewoźnika autokarowego National Express (Senior Coachcard). Co po Brexicie? Emerytury wypracowane przez lata pracy w Wielkiej Brytanii są naszą własnością, więc nie oczekuje się, żeby naszym składkom coś groziło. Nie wiemy natomiast jak będzie wyglądać sytuacja uznawalności i wliczania lat składkowych nabytych w krajach unijnych. Nie wiem też w jakim stopniu będziemy mieć prawo do dodatkowych zasiłków, co dotyczy głównie osób przybyłych po Brexicie – dostępność systemów socjalnych jest ważnym obszarem negocjacji. —

Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 9

| Cooltura | 09

05/02/2018 19:59:21

wydarzenia Przygotował Marcin Urban

Poważne różnice stanowisk przed kolejną fazą negocjacji Brexitu

Unia Europejska przedstawiła, o co będzie walczyć w drugiej fazie negocjacji Brexitu. Bruksela będzie przekonywać stronę brytyjską do wprowadzenia okresu przejściowego, który potrwa od marca 2019 do końca 2020 roku. Brytyjczycy proponowali dotychczas dwuletni okres przejściowy. Unijni negocjatorzy będą domagać się, by bez względu na to, jak długo potrwa, w jego trakcie w Wielkiej Brytanii obowiązywały wszystkie regulacje unijne, włącznie z nowo wprowadzanymi. Londyn ma w tym czasie stracić już wpływ na decyzje podejmowane przez Wspólnotę. To kolejny punkt sporny, bo brytyjski rząd chce mieć prawo weta do końca okresu transformacji. Poza tym

Bruksela nie zgodzi się, by w okresie przejściowym brytyjski rząd podpisywał bez jej zgody umowy handlowe z innymi krajami. Londyn ma w tym względzie inne zamiary i chce nawiązywać nowe partnerstwa od razu po dacie Brexitu. Downing Street w opublikowanym komentarzu przyznał, że ma odmienne cele, ale różnica zdań w negocjacjach jest czymś naturalnym. Oficjalne rozmowy rozpoczną się w marcu. —

Sponsorzy Partii Konserwatywnej domagają się dymisji Theresy May

W Partii Konserwatywnej rośnie nacisk na usunięcie The-

resy May ze stanowiska premierki. Jak podaje „The Times”, część to-

Zmarł jeden ze sprawców skoku na Hatton Garden

rysów domaga się jej dymisji jesienią tego roku, jak tylko zakończy negocjacje warunków przyszłej umowy handlowej z Brukselą. Na dymisję od dawna naciskają zwolennicy twardego Brexitu, ale teraz dołączyła do

Terry Perkins – jeden stracić domy i cały swoj mająz członków grupy, tek, jeśli nie wpłacą zasądzoktóra zrobiła skok nej kwoty. stulecia na skarbiec Hatton Do włamania doszło Garden zmarł w więzieniu w Wielkanoc 2015 roku. WłaHMP Belmarsh w Londymywacze weszli do skarbca Terry Perkins nie. Miał 69 lat. przez dziurę wywierconą Fot. Met Police Za udział we włamaw ścianie i opróżnili skrytki, niu Perkins odbywał karę 7 lat pozba- w których była biżuteria, gotówka i inne wienia wolności. W ubiegłym tygodniu wartościowe przedmioty. Wartość łupu sąd nakazał mu zwrot 6,5 mln funtów. Za policja oszacowała oficjalnie na około 14 niewykonanie nakazu groziło mu przedłu- mln funtów. Odzyskano tylko część koszżenie wyroku o kolejnych 7 lat. towności. Sąd w Woolwich nakazał czwórce Podczas tego samego procesu dotyskazanych zwrot w sumie 27,5 mln fun- czącego konfiskaty mienia kolejny skazany tów. Skazani mają od 63 do 78 lat. John Col- - 62-letni William Lincoln dostał nakaz lins i Daniel Jones odsiadują wyroki 7 lat zwrotu 26 tys. funtów, a na osobnym posiepozbawienia wolności. Najstarszy z nich dzeniu sąd orzekł konfiskatę 367,50 funBrian Reader, mający 78 lat, odbywa karę 6 tów z konta 50-letniego Hugh Doyla, który lat i 3 miesięcy więzienia. Mężczyźni mogą także pomagał przy skoku. —

nich część sponsorów ugrupowania, którzy grożą wycofaniem wsparcia. Napięcie w obozie konserwatystów rośnie w związku z przygotowaniami do kolejnej fazy negocjacji Brexitu. Torysi są podzieleni na zwolenników całkowitego zerwania z Unią Europejską i zwolenników dalszej współpracy na zasadach podobnych do obecnych. Nie jestem osobą, która ucieka – odpowiedziała na to Theressa May, która nie zamierza rezygnować z wypełnienia swojej misji. Jak dodała, ma długoterminową pracę do wykonania.

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 10

05/02/2018 19:59:24

Dziecko z poprawionym DNA

W Wielkiej Brytanii przyjedzie na świat pierwsze dziecko mające troje rodziców. Zaawansowany zabieg zapłodnienia in-vitro ma wyeliminować wadę genetyczną z materiału biologicznej matki. Do pobranego od niej jajka z wadliwymi genami, zostanie wstawiony materiał genetyczny z innego, zdrowego jajka, a następnie zostanie ono zapłodnione nasieniem. Zgodę na przeprowadzenie zabiegu dostali genetycy z Newcastle Fertility Centre. Lekarze mają nadzieję, że nowa metoda pozwoli wyeliminować przenoszone w materiale genetycznym matki choroby mitochondrialne. —

Dochodzenie w sprawie rozdzielania rodziców i dzieci

Brytyjski Urząd Lotnictwa Cywilnego rozpoczął dochodzenie, wyjaśniające politykę linii

lotniczych, dotyczącą przydzielania miejsc w samolotach. Civil Aviation Authority podejrzewa, że przewoźnicy celowo rozdzielają rodziny, by skłonić do płatnego rezerwowania foteli obok siebie. BBC podaje przykład matki, która nie wykupiła rezerwacji i została rozdzielona z dwuletnim dzieckiem. Na szczęście jeden z pasażerów zgodził się z nią zamienić na miejsca. Z badania urzędników wynika, że połowa osób, które wykupiły rezerwację, zrobiła to w obawie przed rozdzieleniem z bliskimi. Cytowany przez BBC rzecznik prasowy linii Ryanair wyjaśnił tylko, że polityka firmy w tym względzie jest jasno przedstawiania klientom.

Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 11

| Cooltura | 11

05/02/2018 20:26:41

wydarzenia

Kwas w mące

Lekarze apelują do rządu o wprowadzenie obowiązku dodawania kwasu foliowego do mąki w angielskich sklepach. Może on pomóc kobietom w ciąży i zapobiec chorobom kręgosłupa u noworodków. Brytyjski rząd podchodził do tego ostrożnie po badaniach skutków ubocznych. Wątpliwości budzi wpływ kwasu

na organizm. Naukowcy są w tym względzie podzieleni. Najnowsze badania opublikowane w „Public Health Reviews” pokazują jednak, że jest bezpieczny. W Anglii dodawanie kwasu jest zakazane. Jego używanie zaakceptowali za to ministrowie zdrowia Walii, Szkocji i Irlandii Północnej. Na świecie dodaje się go do mąki w 80 krajach. —

Gentelmeński gest

Szef linii lotniczych easyJet obniżył sobie wynagrodzenie

o 34 tys. funtów, by zrównać je z tym, co zarabiała jego poprzedniczka. Johan Lundgren dostawał rocznie 740 tys. funtów za taką samą pracę, jaką wcześniej wykonywała Carolyn McCall. Ona zarabiała jednak 706 tys. Ogłaszając decyzję Lundgren powiedział, że linie są zobowiązane do wypłacania kobietom i mężczyznom równych wynagrodzeń za taką samą pracę. Kilka dni temu z tych samych powodów na obniżenie zarobków dobrowolnie zgodziło się sześciu dziennikarzy BBC, zarabiających od 200 do 700 tys. funtów rocznie. Najlepiej zara-

Udar mózgu atakuje coraz młodsze osoby

Mieszkańcy Anglii coraz wcześniej dostają udaru mózgu – alarmuje Public Health England, organ doradczy ministerstwa zdrowia. W ciągu ostatnich 10 lat średni wiek osób po pierwszym wylewie spadł z 71 do 68 lat u mężczyzn i z 75 do 73 lat u kobiet. W grupie wiekowej 40 - 69 lat liczba zachorowań wzrosła o ponad 30 procent. Powodem udaru jest wylew krwi do mózgu lub zatrzymanie jej dopływu. W 2016 roku schorzenie dotknęło w Anglii 57 tys. osób. To trzeci najczęstszy powód zgonów. U osób, które przeżyją – udary powodują często trwałą niepełnosprawność. Dlatego lekarze apelują, by nie bagatelizować pierwszych objawów, którymi są skurcze twarzy i problemy z wymową. —

biający prezenter w BBC Chris Evans dostaje ponad 2 mln funtów, czyli cztery razy więcej od najlepiej zarabiającej prezenterki Claudii Winkleman.

Rośnie zachorowalność na raka prostaty

promowana i rozwinięta jak w przypadku nowotworów kobiecych. Nowotworami, które powodują najwięcej zgonów pozostają rak płuc

Po raz pierwszy w historii wię-

i rak jelita. Rak prostaty jest na trzecim

cej mężczyzn zmarło na raka pro-

miejscu.

staty niż kobiet na raka piersi. Najnowsze dane pochodzące z 2015 roku pokazują, że nowotwór prostaty zabił 11,819 mężczyzn. Tymczasem rak piersi spowodował śmierć 11,442 kobiet. Zdaniem organizacji Prostate Cancer UK, są dwie główne przyczyny tej sytuacji. Pierwsza to starzejące się społeczeństwo i w związku z tym rosnąca liczba zachorowań. Po drugie profilaktyka raka prostaty nie jest tak

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 12

05/02/2018 19:59:31

Nยบ 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 13

| Cooltura | 13

05/02/2018 19:59:34

wydarzenia

Z braku pieniędzy szkoła skraca lekcje

Informowaliśmy już o szpitalach, które z braku pieniędzy i personelu medycznego zastępują pielęgniarki pracownikami biurowymi. Teraz o kolejnych skutkach rządowych oszczędności, które uderzają też w szkoły. Z braku pieniędzy St Mary’s Catholic Primary School w Isleworth zaproponowała skrócenie zajęć. W piątki lekcje mają kończyć się o 12:45. Dyrekcja szkoły zmniejszyła wydatki nie robiąc naboru na wolne etaty i ograniczając lekcje muzyki, ale

Nauczyciele o skrajnych poglądach indoktrynują uczniów

rzyła się 23-letniej studentce

podczas podróży pociągiem z Peterborough do Leeds. Ella Johannessen w trakcie jazdy żaliła się mamie przez telefon na trudną sytuację finansową. Musiała rzucić pracę, by mocniej przyłożyć się do nauki. W efekcie weszła na debet, którego nie mogła spłacić. Po

o skrajnych poglądach. Podczas konferencji w Londynie, zorganizowanej przez Church of England, Spielman zaapelowała do dyrektorów szkół

liberalizm z muskułami, zamiast

Ofsted.

pasywnego liberalizmu, który

Cytowana przez BBC Amanda

Wyjątkowa historia przyda-

indoktrynacji uczniów przez nauczycieli

i szerzenia swoich poglądów, ostrzega

szkoły do wypaczania edukacji

Jak zarobić 100 funtów jadąc pociągiem?

odkrywają coraz więcej przypadków

o natychmiastowe reagowanie w takich

Ekstremiści religijni wykorzystują

Fot. Facebook

w budżecie cały czas brakuje pieniędzy. Rozważane jest wprowadzenie opłaty za naukę w wysokości 400 funtów za dziecko. Decyzja w tej sprawie zostanie podjęta przez dyrekcję po konsultacji z radą szkoły i rodzicami. Kilka dni temu 5,5 tys. dyrektorów szkół z Anglii podpisało się pod listem do ministra finansów, ostrzegającym przed niedofinansowaniem placówek. Rząd utrzymuje, że wydatki na edukację rosną i obiecuje szkołom w tym roku dodatkowy 1,3 mld funtów. —

przypadkach. – Liderzy szkół powinni promować

przechodzi obojętnie wokół problemu

Spielman, główna inspektorka szkół,

z obawy przed urażeniem kogoś –

alarmuje, że podczas kontroli inspektorzy

powiedziała szefowa Ofsted.

Ile piwa w piwie?

Zanim wychylicie pokal z piwem w pubie sprawdźcie, czy barman nalał wam pełną pintę piwa. Zachęcają do tego inspektorzy handlowi z City of London, których cytuje BBC.

Przypominają, że prawo o wagach i rozmiarach z 1985 roku wyraźnie mówi, że zamawiając pintę piwa powinniśmy dostać dokładnie pintę płynu, a nie jej część uzupełnioną o pianę. Kontrowersje wynikają z faktu, że inne są wytyczne branżowej organizacji skupiającej puby. Według British Beer and Pub Association, pinta piwa powinna mieć co najmniej 95 proc. płynu i najwyżej 5 proc. piany. Uwaga barmani! Nie jest to tylko bicie piany. Inspektorzy zapowiadają kontrole incognito i bezwzględne egzekwowanie prawa konsumentów do jednej pinty piwa w płynie. —

rozmowie zasnęła, a gdy obudziła się zobaczyła na kolanach 100 funtów. Ella opublikowała historię na Facebooku, by w ten sposób podziękować tajemniczemu darczyńcy.

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 14

05/02/2018 19:59:36

Aplikacje o zasiłki do ponownego rozpatrzenia

Ministerstwo Pracy i Emerytur musi ponownie rozpatrzyć podania ponad 1,5 mln osób niepełnosprawnych, które starały się o zasiłki. Tak zdecydował Sąd Najwyższy. Jak ocenia „The Times”, około 220 tys. aplikujących może dostać po rozpatrzeniu wyższe benefity. Dotyczy to głównie dodatku na transport. Minister Esther McVey zapowiedziała, że rząd nie będzie odwoływał się od decyzji sądu, która w efekcie zablokowała próbę ograniczenia pomocy finansowej dla osób niepełnosprawnych. Decyzja może kosztować budżet państwa dodatkowe 3,7 mld funtów do 2022 roku. —

Domowe kominki tylko dla ozdoby

Jak dowiedział się „The Times”, brytyjski rząd planuje wprowadzenie całkowitego zakazu

sprzedaży węgla do palenia w domowych piecach. Restrykcje mogą też zostać nałożone na palenie drewna w kominkach. Równocześnie samorządy dostaną szersze uprawnienia do ścigania osób łamiących przepisy. Minister środowiska Michael Gove wziął na celownik domowe paleniska, bo odpowiadają one za emisję 40 proc. pyłów. Przyczyniają się tym samym do 29 tys. przedwczesnych zgonów z powodu chorób płuc. Ogromny smog, jaki unosił się nad Londynem w styczniu ubiegłego roku, był w połowie złożony z pyłów pochodzących z domowych palenisk.

Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 15

| Cooltura | 15

05/02/2018 19:59:39

wydarzenia

Teresa May chce zatrzymać napływ imigrantów już w okresie przejściowym po Brexicie

Theresa May nie zgadza się z propozycją Brukseli, która chce, by imigranci z Unii osiedlający się w Wielkiej Brytanii w okresie przejściowym po Brexicie mieli takie same prawa jak ci, którzy osiedlili się na Wyspach przed Brexitem. Brytyjska premierka podkreśla, że dla niej datą graniczną jest dzień formalnego wyjścia kraju z Unii Europejskiej. Osoby, które osiedliły się przed

tym dniem będą traktowane inaczej niż te, które przyjadą później – podkreśliła May. Podczas pierwszej fazy negocjacji warunków Brexitu strony uzgodniły, że imigranci, którzy będą w Wielkiej Brytanii przed marcem 2019 roku, uzyskają status osoby osiedlonej, czyli prawa podobne do stałych rezydentów. Kwestią negocjacji pozostaje okres przejściowy i to, jak imigranci będą traktowani w tym czasie. —

Każdy scenariusz Brexitu szkodliwy dla brytyjskiej ekonomii

Coraz więcej milionerów

domowych miało majątek, którego wartość przekraczała 1 mln funtów. Wlicza się w to wartość nierucho-

W Wielkiej Brytanii wzro-

mości, oszczędności, kredyty i in-

sła liczba milionerów. I to aż

westycje. Średnia wartość majątku

o jedną trzecią w ciągu 2 lat – wynika

Brytyjczyków wynosiła w 2016 roku

z danych urzędu statystycznego ONS.

prawie 259,400 funtów. To o 15 proc.

W 2016 roku 3,6 mln gospodarstw

więcej niż dwa lata wcześniej.

Brytyjski PKB będzie po Brexicie rósł wolniej – wynika z rządowej analizy, którą ujawnił portal BuzzFeed. Zlecony przez rząd Theresy May dokument, przygotowany przez analityków, bierze pod uwagę różne scenariusze, ale w każdym wszystkie sektory gospodarki zostaną osłabione. I tak ekonomiści przewidują, że w przypadku braku porozumienia gospodarka będzie rosła w tempie o 8 proc. wolniejszym od obecnych prognoz. Jeśli uda się zawrzeć porozumienie z Brukselą o dalszym partnerstwie, PKB straci 5 proc., a w najlepszym przypadku, jeśli Wielka Brytania pozostanie na wspólnym rynku, to wzrost i tak będzie o 2 proc. niższy. Rząd nie chciał ujawniać analizy, bo podważa ona oficjalne stanowisko Theresy May, która powtarza, że przekuje Brexit w sukces. Cytowany przez BBC minister handlu międzynarodowego Liam Fox powiedział, że część jego kolegów i koleżanek z rządu musi w końcu zaakceptować, że ich wizja Brexitu jest nierealna. Minister finansów Philip Hammond sugerował niedawno, że zmiany po Brexicie powinny być ograniczone do minimum. —

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 16

05/02/2018 19:59:42

Nยบ 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 17

| Cooltura | 17

05/02/2018 19:59:44

Spółka pobierająca Congestion Charge i TV Licence ma problemy

40 procent straciły na wartości akcje spółki Capita. Podobnie

jak Carillion, który zbankrutował kilka tygodni temu, realizuje ona wiele kontraktów na zlecenie rządu i samorządów. Capita pobiera opłaty od kierowców za wjazd do centrum Londynu,

wydarzenia

prowadzi infolinię dla osób na zasiłku dla bezrobotnych, zbiera także TV

Koncerny masowo zwalniają pracowników

Sieć Marks & Spencer planuje zamknięcie 14 sklepów i zwolnienie kilkuset osób – podała telewizja BBC. Do kwietnia zostanie zlikwidowanych 6 sklepów – w Birkenhead, Bournemouth, Durham, Swansea, Putney i Redditch. Ich pracownicy dostali propozycję przeniesienia do innych placówek. Pozostałe planowane do zamknięcia sklepy M&S znajdują się m. in. w Basildon, Fareham i Stockport. Decyzja o ich likwidacji jest efektem słabych wyników sprzedaży w grudniu. Spadła zarówno sprzedaż żywności jak i ubrań. Oszczędności szuka także koncern Coca-Cola, który ogłosił zamknięcie fabryki w Milton Keynes oraz centrum dystrybucji w Northampton. Pracę może

stracić 300 osób. Oba obiekty będą pracować tylko do przyszłego roku. Z kolei sieć restauracji Byron zamknie 20 swoich placówek, by ratować się z trudnej sytuacji finansowej. To efekt porozumienia z kredytodawcami i właścicielami nieruchomości, od których sieciówka specjalizująca się w burgerach wynajmuje lokale. Cytowany przez BBC Simon Cope, szef Byrona, powiedział, że zrobi, co możliwe, by przesunąć pracowników likwidowanych restauracji do innych punktów. Firma zatrudnia ok. 1,8 tys. osób. Kilka dni temu grupowe zwolnienia spowodowane koniecznością redukcji kosztów ogłosiły supermarkety Tesco i Saninsbury’s. —

Licence, czyli abonament za radio i telewizję. W ubiegłym roku firma kilka razy publikowała ostrzeżenia o problemach finansowych. Cytowany przez

BBC nowy prezes Jonathan Lewis powiedział, że struktura spółki stała się zbyt złożona, a planowanie było krótkowzroczne. Capita chce się ratować, obniżając prognozę zysku i pozyskując kapitał z emisji nowych akcji. Rzecznik brytyjskiego rządu powiedział, że Capita jest strategicznym partnerem i jej kondycja jest stale monitorowana przez rząd.

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 18

05/02/2018 19:59:46

Nยบ 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 19

| Cooltura | 19

05/02/2018 19:59:47

wydarzenia Zdjęcia Joanna Hauer

Hammersmith zalane, a potem pozbawione wody

Dwa razy w ciągu tygodnia pękały główne rury wodociągowe w Hammersmith, w zachodnim Londynie. Najpierw pękła rura przy King Street – głównej ulicy południowej cześci Hammersmith. Droga od ponad tygodnia jest zamknięta dla ruchu. Zalanych zostało kilkadziesiąt sklepów, restauracji, punktów usługowych, a także dolna kondygnacja Polskiego Ośrodka Społeczno – Kulturalnego Kilka dni później do podobnego zdarzenia doszło przy pobliskiej Goldhawk Road. Tam także woda zalała ulice, okoliczne sklepy i domy. Strażacy ewakuowali mieszkańców 15 nieruchomości. Za awarie odpowiada spółka wodociągowa Thames Water. —

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 20

05/02/2018 19:59:51

Ratusz funduje mieszkania dla bezdomnych

Mer Londynu przeznaczył 15 mln funtów na zakup mieszkań dla osób bezdomnych.

Ratusz chce kupić 330 lokali, wyremontować

je i wynajmować najuboższym na preferencyjnych warunkach. W pierwszej kolejności przydziały dostaną rodziny zakwaterowane w hostelach i schroniskach. Pomysł nie jest nowy. Urzędnicy wzorują się na programach realizowanych przez firmę Resonance i organizację St Mungo’s, które w podobny sposób pomogły wyjść na prostą tysiącu trzystu osobom. 44 proc. z nich zalazło pracę i jest się w stanie samodzielnie utrzymać. W ubiegłym roku w Londynie było 8 tys. osób bezdomnych. Zdaniem ratusza, sytuacja najuboższych pogorszyła się w efekcie ograniczenia zasiłków przez rząd.

Pomoc finansowa na ogrzewanie domów

Osoby o najniższych zarobkach mogą liczyć na wsparcie z ratusza na obniżenie rachunków za

energię. Każdy aplikujący może dostać pomoc o wartości do 4 tys. funtów na wymianę bojlera, montaż wentylacji czy termoregulatorów. Mer Londynu przeznaczył na ten cel w sumie 2,5 mln funtów. Ratusz zachęca do skorzystania z pomocy, ostrzegając jednocześnie, że niedogrzane i zawilgocone domy przyczyniają się do rosnącej zimą liczby zgonów. Z danych urzędników wynika, że pieniędzy na ogrzewanie brakuje w 335 tys. domów. Ze szczegółami programu Warmer Homes można zapoznać się na stronie londyńskiego ratusza: www.london.gov.uk/warmer-homes

Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 21

| Cooltura | 21

05/02/2018 19:59:54

TEKST SPONSOROWANY

Co zrobić z majątkiem zmarłego?

Po śmierci osoby, która posiadała majątek w Anglii i Walii, ktoś musi się nimi zająć. Kto może to zrobić i jakich dokumentów czy upoważnień będzie potrzebował? Odpowiedź na te pytania może być trudna, szczególnie jeśli sprawy majątkowe zmarłego posiadały aspekt międzynarodowy. Jeżeli zmarły mający miejsce zamieszkania w Anglii i Walii pozostawił ważny testament, osoba lub osoby uprawnione do zajęcia się majątkiem będą wskazane w tym dokumencie. Nazywa się je wykonawcami testamentu (executors). Jeżeli mający miejsce zamieszkania w Anglii i Walii zmarły nie pozostawił ważnego testamentu, o tym, kto jest uprawniony do zajęcia się sprawami majątkowymi zmarłego, decyduje ustawa. Osoby takie nazywa się zarządcami masy spadkowej (administrators). Aby występować w imieniu masy spadkowej, zarządca czy wykonawca testamentu będzie potrzebował upoważnienia (Grant). Upoważnienie nie jest wymagane jedynie, gdy masa spadkowa posiada bardzo niską wartość. Upoważnienie – Grant to dokument urzędowy opatrzony pieczęcią Rejestru Spadkowego, który potwierdza, że osoba lub osoby w nim wymienione reprezentują masę spadkową, tj. są upoważnione do zebrania całego majątku, spłacą wszystkie zobowiązania i długi, a następnie rozdzielą pozostałe środki pomiędzy spadkobier-

ców testamentowych lub ustawowych. Upoważnienie wydawane wykonawcom testamentu nazywane jest upoważnieniem do zarządzania spadkiem (Grant of Probate). Upoważnienie wydawane zarządcom spadku nazywane jest upoważnieniem zarządcy (Grant of Letters of Administration). Upoważnienie – Grant uzyskane w Anglii i Walii uprawnia osobę reprezentującą majątek spadkowy do zajmowania się wszystkimi aktywami (ruchomymi i nieruchomymi) znajdującymi się w Anglii i Walii. Jest niezbędne do zamknięcia rachunków bankowych zmarłego i wycofania z nich środków pieniężnych, zlikwidowania polis ubezpieczeniowych czy sprzedaży nieruchomości zmarłego. W zależności od państwa oraz wartości znajdujących się w nim aktywów, angielskie upoważnienie - Grant może okazać się też wystarczające do zarządzanie majątkiem znajdującym się za granicą. W takich przypadkach należy jednak każdorazowo zasięgnąć porady prawnej od specjalisty lub prawnika z danego państwa. W przypadku Pol-

ski, angielski Grant, potwierdzony apostille powinien co do zasady okazać się wystarczający do wyegzekwowania mienia ruchomego, np. gotówki. Niemniej jednak, w przypadku gdy zmarły rezydent Anglii pozostawił nieruichomości w Polsce, angielski Grant nie będzie wystarczającą podstawą do sprzedaży polskich nieruchomości. W celu podjęcia działań związanych ze znajdującą się w Polsce nieruchomością, spadkobiercy będą musieli złożyć do polskiego sądu wniosek o przeprowadzenie postępowania spadkowego i wydanie postanowienia potwierdzającego ich prawo do dziedziczenia. W przypadku śmierci osoby mającej miejsce zamieszkania za granicą, ale będącej właścicielem aktywów znajdujących się w Anglii i Walii, zagraniczne upoważnienie będzie uprawniało osobę reprezentującą majątek spadkowy do egzekwowania aktywów znajdujących się w Anglii i Walii tylko w przypadku, gdy zostało ono wydane w Szkocji lub w Irlandii Północnej. W przypadku niektórych innych państw (przede wszystkim dawnych brytyjskich „kolonii”), upoważnienie wydane za granicą – o ile sporządzono je w języku angielskim – może zostać ponownie opatrzone pieczęcią w Anglii. Procedura ponownego opatrzenia pieczęcią jest stosunkowo prosta. Ponownie opatrzone pieczęcią upoważnienia daje wymienionemu w jego treści przedstawicielowi uprawnienie do zarządzania całym majątkiem w Anglii i Walii (ruchomym i nieruchomym). We wszystkich pozostałych przypadkach, niezbędne będzie niestety złożenie osobnego wniosku o wydanie angielskiego upoważnienia – Grant, odnoszącego się do majątku w Anglii. —

Jeśli masz zapytania, proszę, skontaktuj się Monika Byrska jest prawnikiem pracującym w kancelarii Anthony Gold, biegle operującym zarówno w języku angielskim jak i polskim. Z panią Moniką można skontaktować się pod numerem telefonu 0207 940 4000 lub e-mailowo: monika.byrska@anthonygold.co.uk

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 22

05/02/2018 19:59:56

Nยบ 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 23

| Cooltura | 23

05/02/2018 19:59:58

wydarzenia Anna Ryland Zdjęcia Ryszard Szydło

Bal z gwiazdami

46. Bal Polski miał wyjątkową wymowę – odbył się w setną rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę. Jego patronem został ponownie ambasador Polski w Wielkiej Brytanii Arkady Rzegocki, a gościem honorowym była senator Anna Maria Anders, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. dialogu międzynarodowego, której ojciec, generał broni WP Władysław Anders, był pierwszym patronem Balu Emigracji. Obecni byli również: ambasador Węgier Kristóf Szalay-Bobrovniczky, Earl of St Andrews i Countess of St Andrews, lord i lady Belhaven and Stenton oraz Ryszard Kornicki CBE, przewodniczący komitetu pomnika Lotników Polskich. Specjalnego blasku dodała balowej nocy gwiazda polskiego filmu

i telewizji Joanna Moro, która poprowadziła bal w hotelu Sheraton Grand Park Lane. Pani Joanna, która zagrała Annę German w bardzo popularnym serialu telewizyjnym, na zawsze zostanie w pamięci widzów Anną o kryształowym głosie, do której jest bardzo podobna. Jak co roku, Bal Polski rozpoczął się polonezem, który poprowadziła grupa folklorystyczna Młody Las. W pierwszej parze tańczyli ambasador Arkadiusz Rzegocki i tancerka zespołu Młody Las. Dużą atrakcją balu była żywa aukcja prowadzona przez mistrza aukcji z domu aukcyjnego Christie’s, Hugh Edmeadesa. Wzbudziła ona szczególnie silne emocje, gdy pod jego młotkiem znalazła się oferta pani Barbary Kaczmarowskiej Hamiton, znanej portrecistki takich osobistości jak papież Jan Paweł II oraz międzynarodowej arystokracji. W rezultacie pani Barbara zgodziła się namalować dwa portrety osobom, które zaoferowały najwyższe stawki za ten przywilej, hojnie dokładając się do końcowego bilansu, przeznaczonego na cele charytatywne. Wkrótce parkiet zapełnił się parami, którym zagrał Grzegorz Wilk z zespołem Wolf Band, a śpiewała

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 24

05/02/2018 20:00:01

Magdalena Tul, reprezentantka Polski podczas konkursu Eurowizji w 2011 roku. Bal Polski jest imprezą charytatywną. W tym roku zebrano rekordową kwotę 50 tys. funtów. Zostanie ona przekazana na potrzeby dwóch organizacji: Specjalistycznego Ośrodka Diagnostyki, Leczenia i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży z Upośledzeniem Słuchu w Opolu oraz organizacji Rethink Mental Illness w Wielkiej Brytanii. Z funduszy z balu skorzystają również Polacy w Wielkiej Brytanii. W ramach Projektu Polonia, na język polski zostaną przetłumaczone materiały dydaktyczne, dotyczące zdrowia psychicznego, publikowane przez Rethink Mental Health. —

Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 25

| Cooltura | 25

05/02/2018 20:00:10

transport Przygotował Marcin Urban Zdjęcia Transport for London

Hopper bez limitów

Korzystając z taryfy Hopper można teraz przesiadać się w ciągu godziny dowolną liczbę razy, a za całą podróż zapłacimy 1,50 funta. Taryfę wprowadził we wrześniu 2016 roku mer Londynu Sadiq Khan. Dotychczas umożliwiała tylko jedną przesiadkę w ciągu godziny. Teraz ten limit został zniesiony. Z obliczeń Transport for London wynika, że po zmianie z ulgi skorzysta dodatkowych 13 tys. pasażerów. Taryfa Hopper znacznie obniża koszt przejazdu szczególnie osobom, których podróż trwa około godziny i muszą korzystać w tym czasie z kilku linii. Obejmuje ona przejazdy autobusami miejskimi i tramwajami. Można z niej korzystać zarówno płacąc kartą Oyster w systemie doładowań Pay As You Go, jak i kartami zbliżeniowymi. —

Ratusz planuje nowe ścieżki rowerowe

Mer Londynu zapowiedział budowę 6 nowych ścieżek rowerowych. Połączą one 9 dzielnic Londynu.

Będą to trasy: • z Lea Bridge do Dalton, • z Ilford do Barking Riverside, • z Hackney do Isle of Dogs, • z Rotherhithe do Peckham, • z Tottenham Hale do Camden, • oraz z Wembley do Willesden Junction. Ich budowa będzie kosztować 142 mln funtów. Prace projektowe rozpoczną się w najbliższych miesiącach. W ubiegłym roku liczba londyńczyków regularnie korzystających z rowerów wzrosła o 10 proc. To w dużej mierze efekt budowy nowych, bezpieczniejszych tras rowerowych.

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 26

05/02/2018 20:00:14

Nยบ 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 27

| Cooltura | 27

05/02/2018 20:00:15

transport

Drożeją nieruchomości przy nowej linii metra

Budowana linia metra Elizabeth już ma znaczący wpływ na rynek nieruchomości, szczególnie tych położonych w okolicach stacji. Jak podaje firma konsultingowa GVA, wpływ inwestycji na otoczenie będzie znacznie większy, niż planowano.

Do 2021 roku wzdłuż trasy powstanie ponad 90 tys. domów i 180 tys. do 2026. W prognozie z 2012 roku przewidywano budowę 57 tys. domów do 2021 roku. Powierzchnia biurowa wzrośnie do 400 tys. metrów kwadratowych. To także o jedną trzecią wię-

cej niż mówiły wcześniejsze prognozy. Łączna wartość nieruchomości położonych w promieniu kilometra od stacji wzrośnie o ponad 10,6 mld funtów. Linia podkreśli status Londynu jako miasta globalnego, łącząc siedziby główne takich koncernów jak Facebook, Deutsche Bank, Capita i Societe General i wspierając stworzenie 300 tys. nowych miejsc pracy. Poza centralnym Londynem dzięki linii Elizabeth rewitalizację przejdą części dzielnic Ealing, Woolwich, Ilford i Romford. Pierwszy odcinek linii Elizabeth zostanie uruchomiony w grudniu tego roku. Za dwa lata po jej pełnym uruchomieniu połączy Reading i lotnisko Heathrow na zachodzie przez centrum z Shenfield i Abbey Wood na wschodzie. —

Mniejszy tłok na linii Northern

Podczas wieczornego szczytu pociągi kursują częściej na linii metra Nort-

hern. Dzięki temu na najbardziej zatłoczonej linii londyńskiego metra powinno być luźniej. Między godziną 17:00 a 19:00 centralny odcinek obsługują 24 składy, a sekcję z Kennington do Morden aż 30 składów. Wcześniej zwiększona liczba pociągów kursowała tylko przez godzinę od 17:30. Z linii Northern korzysta w godzinach wieczornego szczytu 225 tys. osób. Żeby wcisnąć się do pociągu trzeba czasami przepuścić kilka składów, co wydłuża podróż przynajmniej o kilka minut. Jeszcze w tym roku podobna zmiana zostanie wprowadzona na linii Jubilee.

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 28

05/02/2018 20:00:19

Nยบ 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 29

| Cooltura | 29

05/02/2018 20:00:20

PORADNIK PRZEDSIĘBIORCY Marcin Maj

Zanim dobierzesz współpracowników

Mówią, że od nadmiaru pieniędzy głowa nie boli – niestety, tak nie jest. Bliżej prawdy jest stwierdzenie, że w życiu możesz mieć jeden z dwóch problemów z pieniędzmi: albo będziesz miał ich za mało, albo za dużo. Z podobnym problemem spotykam się wśród samozatrudnionych. Albo narzekają na zbyt małą ilość pracy, albo narzekają na jej nadmiar. Zdarza się, że zmuszeni są rezygnować z „roboty”, bo nie wyrabiają się z terminami, odrzucając zlecenia, które są „nieopłacalne”. Jednak pomimo tego, że mają zbyt dużo pracy, pieniędzy nie przybywa. Można jednak spojrzeć na to z innej strony. Zamiast myśleć w kategoriach problemów, warto zadać sobie pytanie, czy to nie jest dla mnie szansa? Rezygnując ze zlecenia ze względu na brak czasu czy rąk do pracy, rezygnujemy tak naprawdę z większych zarobków. Zamiast mówić, że się nie opłaca, sugeruję pomyśleć, co zrobić, aby zrealizować wszystkie zlecenia i na każdym zarobić. To samo dotyczy firm, które nie są w stanie udźwignąć większych kontraktów. Podobną kwestią jest zarządzanie działalnością, w której część zadań zleca się na zewnątrz. Trudno, aby w przypadku małej firmy samemu zajmować się księgowością, sprzedażą oraz marketingiem. Potrzebujemy zasobów, by wzrost był możliwy.

Zanim jednak pozyskamy zasoby, potrzebujemy dwóch rzeczy: względnej stabilności oraz przemyślanego planu działania. Posłużę się małą analogią, aby wyjaśnić, co mam na myśli: wyobraźmy sobie, że nasza firma to płynący statek. Jeśli będzie rozbujany, a my w tym momencie zechcemy manewrować, czekają nas kłopoty. Zanim zaczniemy wprowadzać zmiany – dobrze jest ustabilizować nasz statek. Kluczem jest skupienie się na podstawach oraz opanowanie ich tak, aby w żaden sposób nie zakłócały cyklu naszych działań. „Myślenie jest najtrudniejszą pracą i dlatego tak niewielu ją podejmuje” (Henry Ford). Wybrałem ten cytat na otrzeźwienie, gdyż przemyślany plan wymaga odrobinę mentalnego wysiłku. Pisanie takiego planu należy zacząć od końca: Co jest Twoim celem i dlaczego jest on taki ważny? Warto to przemyśleć, bo chyba

nie ma nic gorszego niż włożenie sporego wysiłku tylko po to, by na końcu nadal czuć, że to jeszcze nie jest to. Sukces bez spełnienia jest największą porażką. Gdy cel mamy ustalony, czas pozyskać niezbędne do wzrostu zasoby. Nie wyłączając myślenia, koniecznie musimy ustalić, jaką dokładnie rolę będzie pełnił nasz współpracownik. Należy sprecyzować zakres odpowiedzialności, oczekiwania względem jakości oraz warunki, na jakich chcemy współpracować. Im dokładniej je opiszemy, tym mniej kłopotów będziemy mieli w przyszłości. Przykład z życia: hydraulik miał wymienić mój piekarnik z elektrycznego na gazowy. Ponieważ był zbyt zajęty, przysłał swojego kolegę, który wycenił pracę o £200 taniej. Dla mnie to była dobra wiadomość, ale jak się domyślacie, panowie mieli ze sobą do pogadania. Jak firma ma rosnąć przy takich prostych z pozoru błędach? Zapraszamy do współpracy: przedsiebiorczerewolucje@inao.co.uk Transformacja, Zysk, Satysfakcja. —

Dariusz Tarczyński przedsiebiorczerewolucje@inao.co.uk Transformacja Zysk Satysfakcja

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 30

05/02/2018 20:00:22

cooltura24.co.uk

Rozkręcasz własny biznes w Londynie? Pomyśl o skutecznej reklamie

Każda polska firma w Londynie prędzej czy później staje przed poważnymi pytaniami. Co zrobić, aby biznes się lepiej kręcił? Jak i gdzie szukać nowych klientów? Ile pieniędzy wydać na reklamę i rozkręcenie swojego biznesu? To spory problem, bo w praktycznie każdej branży w Londynie funkcjonuje mnóstwo podmiotów oferujących takie same lub zbliżone produkty i usługi. Ale jest skuteczne rozwiązanie – pokazuj swoją firmę jako wiarygodną, której warto zaufać i przekonaj polskie rodziny mieszkające w Londynie, że to właśnie u Ciebie warto zrobić zakupy lub zamówić usługę. REKLAMA W TYGODNIKU „COOLTURA” SPRAWI, ŻE TWOJA FIRMA ODBIERANA BĘDZIE JAKO BARDZIEJ WIARYGODNA Umieszczenie reklamy w gazecie, bezpośrednio przy artykułach dziennikarskich, to jeden z najlepszych sposobów zwrócenia uwagi czytelnika na swoją firmę. Tygodnik „Cooltura” czytają osoby zainteresowane tym, co słychać u Polaków mieszkających w Londynie, poszukujące informacji o wydarzeniach i ciekawych ludziach, zbierające ważne informacje o codziennym życiu w stolicy UK. Jednocześnie czytelnicy oczekują wiarygodnej informacji, gdzie kupić dobre produkty, kto rzetelnie wykonuje w Londynie usługi, gdzie warto robić zakupy. Mamy jak widać świetną okazję dotrzeć do tych osób, umieszczając reklamy swojego biznesu w naszej gazecie – wyjaśnia Krzysztof Chowaniec, dyrektor Marketingu i Sprzedaży Polskiego Radia Londyn, tygodnika „Cooltura” oraz portalu internetowego Cooltura24 Relacje, jakie budują gazety i czasopisma z czytelnikami, są o wiele sil-

niejsze, niż relacje budowane przez inne media. W opinii czytelników tygodnik „Cooltura” doradza i umożliwia dokonywanie wyboru. Czytelnicy mają znacznie większe zaufanie do informacji zawartych w gazecie. I właśnie to zaufanie, wiarygodność wzmacniają przekaz reklamowy. A firma, która pokazuje swoją działalność w magazynie „Cooltura” uznawana jest za wartą uwagi i to do niej klienci kierują swoje kroki… ARTYKUŁ O TWOJEJ FIRMIE JEDNOCZEŚNIE W GAZECIE I INTERNECIE Skoro już wiesz, że najlepszym pomysłem na rozkręceniu biznesu jest pojawienie się Twojej firmy w magazynie „Cooltura” (np. w formie specjalnego artykułu poświęconego Twojej działalności), to teraz jeszcze jedna ważna informacja: ten sam artykuł pojawi się w Internecie, umieścimy go w portalu internetowym Cooltura24 Internet wkroczył już niemal do każdej dziedziny naszego życia. Zamiast iść do lekarza – szukamy diagnozy w sieci, zamiast spotykać się z przyjaciółmi – czytamy wiadomości na Facebooku, przeglądamy newsy na portalach informacyjnych. I właśnie taki internetowy news o polskiej firmie w Londynie, na którą warto zwrócić uwagę jest najlepszym uzupełnieniem artykułu zamieszczonego w magazynie „Cooltura”. Artykuły, do których dołączamy zdjęcia, adres strony internetowej oraz odnośnik do Facebooka, to najlepszy sposób, aby klienci zaczęli się kontakto-

wać i zamawiali usługi lub zaczęli przyjeżdżać na zakupy. Potwierdzają to firmy, które już wykupiły takie publikacje na naszym portalu. Należy jeszcze dodać, że taki artykuł raz zamieszczony w Internecie pozostaje tam na stałe, pomagając firmie nieustannie zdobywać nowych klientów – dodaje Krzysztof Chowaniec. ROZKRĘĆ SWÓJ BIZNES W LONDYNIE – ZAMÓW KAMPANIĘ W MAGAZYNIE „COOLTURA” I W PORTALU COOLTURA24 Pierwszy krok jest prosty. Skontaktuj się z zespołem sprzedaży pod numerem 0208 846 3615 lub mailowo: marketing@ cooltura.co.uk i zamów reklamę, która rozkręci Twój biznes. O Twojej firmie napisze tygodnik „Cooltura”, a ponad 100 tys. Polaków mieszkających teraz w stolicy UK przeczyta o Twojej firmie w portalu Cooltura24. —

Za dzw oń lub nap isz ! 02 08 84 6 36 15 ma rke ting @c ool tur a.c o.u k

Krzysztof Chowaniec, Dyrektor Marketingu i Sprzedaży Polskiego Radia Londyn, tygodnika Cooltura oraz portalu internetowego Cooltura24

Nº 725

725-MAKIETA 1 01-31.indd 31

| Cooltura | 31

05/02/2018 20:00:23

Cool Time

Poleca Joanna Karwecka

» festiwal > Orchids Festival 10.02 – 11.03. Kew Gardens, Kew, Richmond TW9 3AB. Stacja: Kew Gardens. Otwarte: pon. – czw. 10:00 – 18:30, pt. – niedz. 10:00 – 20:30. Bilety: £16 www.kew.org

» cyrk > Cirque Berserk! – Zippos 5-17.02.2018, Peacock Theatre, Portugal St, London WC2A 2HT, Stacja: Holborn, Covent Garden. Bilety: od £15 www.peacocktheatre.com

Ucieczka od zimowej pluchy prosto w soczyste barwy tajskich orchidei – prawdziwy raj dla miłośników kwiatów i nie tylko. Podczas tego tropikalnego miesiąca w królewskim ogrodzie botanicznym będzie można między innymi podziwiać ręcznie robione tajskie parasole, spróbować oryginalnego pad thai, posłuchać tradycyjnej muzyki czy wziąć udział w wykładach na temat tajskiej kultury i medycyny naturalnej.

» wystawa > Dream On 10.02.2018 – 20.01.2019, V&A Museum of Childhood, Cambridge Heath Road, Londyn E2 9PA. Stacja: Bethnal Green. Otwarte codziennie 10:00 – 17:45. Wstęp wolny www.vam.ac.uk/moc Odkrywanie świata wyobraźni, gdzieś pomiędzy snem a jawą

oraz badanie relacji z obiektami i przedmiotami. Wystawa ta czerpie z dziecięcej wiary w to, że otaczające nas rzeczy ożywają, kiedy nikt nie patrzy. Porcelanowe lalki autorstwa Christie Brown zabiorą nas w podróż po wystawie i wtajemniczą w życie mieszkańców muzeum po godzinach. Na fotografiach Madeleine Waller i Katherine Tulloh zobaczymy, co dzieci z podstawówki pamiętają ze swoich snów.

W tym roku przypada 250. rocznica powstania cyrku. Artyści z Cirque Berserk zapraszają do wspólnego świętowania z tej okazji. W programie jak zwykle zapierające dech w piersiach pokazy akrobatów, zmieszane ze sporą dawką artystycznego decorum. Potężny zastrzyk adrenaliny zapewni popisowy motocyklowy numer – „Globe of death”.

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 32

05/02/2018 19:47:32

» muzyka > Play On Words 12-14.02. Crazy Coqs / Live at Zedel, 20 Sherwood Street, Londyn, W1F 7ED. Stacja: Piccadilly Circus Station. Bilety: £35 www.LiveAtZedel.com Brytyjski tenor Hal Cazalet i jego goście specjalni swoim wspólnym występem uhonorują P.G Wodehouse’a. Wykonując jego ulubione kawałki przypomną jak rodził się musical na Broadwayu i zabiorą widzów w prawie 100-letnią podróż do przeszłości teatru.

» kino > Fifty Shades Freed Od 9.02. Dramat 18+, USA, reż. James Foley, wyst. Jamie Dornan, Dakota Johnson, Rita Ora, Brant Daugherty, Arielle Kebbel

> Yto Barrada: Agadir 7.02 – 20.05. Barbican Centre, Silk Street, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican, Moorgate. Otwarte: sob. – śr. 10:00 – 18:00, czw. – pt. 10:00 – 21:00. Bilety: £14.50 www.barbican.org.uk Wystawa artystki Yto Barrada jest portretem miasta i jego mieszkańców w czasie transformacji. Barrada opowiada historię tego miejsca z perspektywy osobistych historii, ale też politycznych idei. Wyprawę po przemianach Agadiru zaczynamy od 1960 roku, kiedy miasto zostało zniszczone przez trzęsienie ziemi. Odbędziemy ją oglądając mural, film, rzeźby i performance – na żywo oraz na wideo.

Nowożeńcy Christian i Ana rozpoczynają nowy rozdział w swoim życiu. Pławiąc się w luksusach mają nadzieję, że udało im się zostawić za sobą wszystkie ciemne strony ich związku. Christina w roli pani Grey poddaje się tej nowej stabilizacji i nie dostrzega, że naciągają problemy, które mogą zagrozić ich szczęśliwemu życiu we dwoje.

> The Mercy Od 9.02. Biograficzny, UK, reż. James Marsh, wyst. Colin Firth, Rachel Weisz, David Thewlis, Genevieve Gaunt, Jonathan Bailey, Andrew Buchan Historia miłośnika żeglarstwa – Donalda Crowhursta. W 1968 roku próbuje on wygrać Golden Globe Race – żeglarski wyścig dokoła świata. Ambitne przedsięwzięcie doprowadza jednak do osobistej porażki.

Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 33

| Cooltura | 33

05/02/2018 19:49:31

MODA NA WALENTYNKI

Dla nie j

Spódnica jeansowa £28.00 Kolczyki Accesorize £12.00

Czerowone buty £ 39.99

Bluzka koronkowa JD Williams £32.00

Spódnica JD Williams £35.00 Sukienka Betty&Co £ 105.00

Marynarka z cekinami Cotton Edits £55.00

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 34

05/02/2018 19:51:48

Dla nie go

Krawat, Debenhams £20

Kolczyki Accesorize £12.00

Marynarka z kamizelką White Stuff £89.95

Koszula Mango £49.99

Spodnie jeansowe H&M £49.99 Kurtka Burton £40

Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 35

| Cooltura | 35

05/02/2018 19:53:29

MIEJSCA na weekend Poleca Joanna Karwecka

Zabiorę Cię... Romantycznie, ale niebanalnie! Sprawdź nasz przewodnik po najciekawszych miejscach na spędzenie Dnia Zakochanych w Londynie > Zimowy spacer Winterland London, Wandsworth Bridge Road, Fulham, Londyn SW6 2TY, Stacja: Wandsworth Town. Bilety: od £5 www.winterlandlondon.com

Ucieczka we dwoje do zaczarowanego lasu, gdzie do romantycznego spaceru można dodać kilka atrakcji: na przykład karaoke, grę w mini golfa lub walentynkową wersję beer-ponga – proseco-pong. Siły zregenerować warto w przytulnej drewnianej chatce lub iglo, zajadając się alpejskimi smakołykami i popijając grzane wino.

> Serce z lodu? Icebar London, 31-33 Heddon Street, London, W1B 4BN, Stacja: Piccadilly Circus. Bilety: od £14.5 Ten najzimniejszy bar w Londynie jest zbudowany całkowicie z lodu, pochodzącego z zamarzniętej szwedzkiej rzeki Torne River w Jukkasjärvi. Przy wejściu odwiedzający dostają ciepłą pelerynę i rękawice oraz powitalnego drinka. Można też zamówić szampana i zjeść romantyczną kolację w niezłych cenach (danie główne od £12). Dlaczego jest romantycznie? Bo randka w krainie Królowej Śniegu to doskonały pretekst do przytulania się przez cały wieczór.

> Galeria Szeptów Whispering Gallery, St Paul’s Cathedral, St. Paul's Churchyard, Londyn EC4M 8AD. Stacja: St. Paul’s

> Walentynkowa kolacja w Wielkiej Sali Hogwartu Warner Bros. Studio Tour, Leavesden WD25 7LR. Stacja: Watford Junction. Bilety: £495 od pary. www.wbstudiotour.co.uk

Kościół miejscem romantycznego spotkania? Jest ku temu ważny powód – szeptanie do ucha ukochanej osoby. W Galerii Szeptów można to zrobić nawet będąc oddalonym od siebie 33 metry, a druga połówka i tak usłyszy, co do niej mówimy.

Zaproszeni na ten wyjątkowy wieczór goście zostaną przywitani „Eleksirem miłości”, po przejściu do jadalni zostanie podana trzydaniowa kolacja. Po posiłku goście zostaną zabrani na wyjątkową wycieczkę po komnatach uczelni, zobaczą Wspólny Pokój Gryffindoru, biuro Dumbledore’a, kuchnię Weasley oraz Zakazany Las.

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 36

05/02/2018 19:53:41

> Wieczór z milionem gwiazd Royal Observatory Greenwich, Blackheath Ave, Londyn, SE10 8XJ, Stacja: Maze Hill. Bilety: od: £9 www.rmg.co.uk/royal-observatory Romantyczna schadzka pod rozgwieżdżonym niebem? W Londynie jest to możliwe tylko w obserwatorium na Greenwich. W walentynkowy wieczór można będzie podziwiać specjalne romantyczne show, spojrzeć na księżyc przez wiktoriański 18tonowy teleskop i wypić lampkę szampana w centrum świata. Obserwatorium ma też w pakiecie specjalną ofertę dla tych, którzy szukają wyjątkowego miejsca na oświadczyny.

> Najstarsze kino w Londynie The Electric Cinema Portobello, 191 Portobello Rd, Londyn, W11 2ED. Stacja: Landbroke Grove. Bilety: od £20 www.electriccinema.co.uk/portobello Ponad 100 lat historii mieszka w tym klimatycznym wnętrzu najstarszego kina w Londynie. Widzowie mogą się wygodnie rozsiąść w skórzanych fotelach, okryć kaszmirowym kocem i zamówić kieliszek wina. Na romantyczną randkę najlepiej zarezerwować sofę lub łóżko w pierwszym rzędzie i butelkę szampana.

> Wyścig z czasem Time Run, 9-15 Helmsley Pl, Londyn E8 3SB, Stacja: London Fields. Bilety: od £35 www.time-run.com/tickets Kto ma czas na miłość, kiedy trzeba uratować świat przed zagładą? W te walentynki możecie się poczuć jak bohaterowie hollywoodzkiego filmu akcji, którzy razem działają na przekór wszystkim przeciwnościom losu. Sprawdźcie, czy uda wam się dotrzeć do ostatniej sceny – Happy Endu z romantycznym pocałunkiem.

> Turniej ping-ponga Bounce, 241 Old Street, Shoreditch, Londyn, EC1V 9EY. Stacja: Old Street. Bilety: od £11 bouncepingpong.com/old-street Może by w tym roku spróbować odrobiny zdrowej rywalizacji w związku? W Bounce można połączyć sportowego ducha z imprezowym klimatem w stylu disco. A po wygranym meczu rzucić się sobie w ramiona i spróbować specjałów przygotowanych przez uznanego szefa kuchni – Richa Edneya.

Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 37

| Cooltura | 37

05/02/2018 19:53:50

WALENTYNKI

Prezenty od serca

> Wygrawerowane kieliszki

dla miłośniczek i miłośników

do szampana od Swarovskiego – £39 www.gettingpersonal.co.uk

…dobrego alkoholu > Stwórz swój własny gin – £59 dla dwóch osób www.virginexperiencedays.co.uk

> Francuski szampan – £58.00 www.harrods.com

…luksusu > Aromatyczny olejek

> Dzień w Spa dla dwojga – £75 dla dwóch osób ww.virginexperiencedays.co.uk

do kąpieli – £55.00 www.harrods.com

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 38

05/02/2018 19:53:59

…gadżetów > Gra planszowa Jak dobrze znasz swojego partnera? – £9.99 www.craftyarts.co.uk

> Spersonalizowana lampa „10 rzeczy, które w Tobie kocham” – £39.99 www.findmeagift.co.uk

…podróży

…techniki

> Mapa świata

> Słuchawki bezprzewodowe

na której można oznaczać miejsca – £16.99 www.findmeagift.co.uk

z funkcją redukcji hałasu Beats Studio³ – £299.95 www.johnlewis.com

> Przewodnik gdzie wyjechać? – £19.99 http://www.stanfords.co.uk

> Młodszy brat kultowego Polaroida aparat analogowy Fujifilm Instax Mini 9 – £67.95 www.johnlewis.com

> Tablica w kształcie serca – £6.00 www.sainsburys.co.uk

> Drewniany zegarek – £84.95 www.notonthehighstreet.com

725-MAKIETA 2 32-53.indd 39

05/02/2018 19:54:10

| Cooltura | Nยบ 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 40

05/02/2018 19:54:19

MUZYKA Marcin Urban

Open Flames Festival 2018

Open Flames Fest 2018 to impreza promująca w Wielkiej Brytanii polską muzykę rockową i heavy metalową. Organizuje go grupa przyjaciół, których łączą miłość i pasja do muzyki. W marcu w Wielkiej Brytanii odbędą się 3 koncerty promujące zespoły, które zdobywają coraz większą popularność w Polsce i za granicą. Impreza jest wspierana przez Enso Music Management, największą agencję zespołów rockowych i heavy meatalowych w Wielkiej Brytanii, której przedstawicielem jest Libor Pribramsky, będący jednocześnie managerem grupy Metasoma. W Londynie, 16 marca w klubie 229 The Venue przy 229 Great Port-

725-MAKIETA 2 32-53.indd 41

land Street, zagra jako główna gwiazda zespół Nocny Kochanek. To jedna z najpopularniejszych grup heavy metalowych w Polsce, przypominająca brzmieniem Iron Maiden. Oprócz niej wystąpią: Kabanos, czyli chłopaki ze Śląska, zdobywcy Złotego Bączka na festiwalu Woodstock, Metasoma – zespół łączący kulturę wschodnioeuropejską z laty-

noską, Bad Solution – polsko-brytyjski zespół z Londynu oraz bardzo dobrze znana londyńskiej publiczności grupa Gabinet Looster. 17 marca Open Flames Fest 2018 zagości w Bristolu w klubie The Exchange, a dzień później w Mancheterze w klubie Rebellion. Bilety do kupienia na: bileciarnia.co.uk/show/info/61 —

05/02/2018 19:54:29

| Cooltura | Nยบ 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 42

05/02/2018 19:55:05

725-MAKIETA 2 32-53.indd 43

05/02/2018 19:55:19

Jestem mocno związana z ojczyzną, jednak mój zawód to specyficzna profesja, różnice w zarobkach muzyków w Polsce i Anglii są diametralne. Aby wrócić, musiałabym mieć możliwość godnej pracy i realizacji w zawodzie…

Niedawno wróciłaś z Kolumbii.

To była najbardziej egzotyczna wyprawa, w jakiej uczestniczyłam. Razem z londyńskim zespołem „Classico Latino” pojechałam na koncert w Teatro Mayor Julio Mario Santo Domingo w Bogocie. Muzyką i kulturą latynoską interesuję się od najmłodszych lat, dlatego podróż do Ameryki Południowej i występ z lokalnymi artystami był spełnieniem moich marzeń. No i ta niesamowita publiczność – żywo reagująca, śpiewająca, klaszcząca. Urzekła mnie niezwykle ciepła i rodzinna atmosfera oraz otwartość Kolumbijczyków. Kocham taniec, szczególnie tango argentyńskie oraz salsę, która tam jest dosłownie wszędzie. Czułam się jak w domu.

Póki co, twoim domem jest Londyn.

I bardzo się z tego cieszę. To miasto tak barwne, różnorodne i zaskakujące, że nie sposób się nudzić. Chociażby architektura i jej różnorodność – z jednej strony przepych,

OBLICZA EMIGRACJI Zdjęcia Krystian Data

Magiczny Royal Albert Hall – Powrót do Polski? Nie wykluczam. Jednak, żeby tak się stało, musiałabym mieć możliwość godnej pracy i realizacji w zawodzie – mówi zakotwiczona w Londynie skrzypaczka BARBARA DZIEWIĘCKA-DATA w rozmowie z Piotrem Gulbickim.

a z drugiej kameralność. Nieprzypadkowo mówi się, że niektóre dzielnice wyglądają jak osobne miasteczka. Do tego mnóstwo muzeów, galerii, kultywowanie tradycji. Jednym z moich ulubionych miejsc jest Royal Albert Hall, gdzie wielokrotnie występowałam, m.in. na słynnym festiwalu BBC Proms. To magiczny obiekt, za każdym razem wzbudzający zachwyt i respekt. Bardzo podoba mi się też Tower Bridge – lubię spacerować w tej okolicy, nad Tamizą, szczególnie po zmroku, kiedy wszystko jest pięknie oświetlone. No i północna część miasta, gdzie niedawno się przeprowadziłam. Pełno tu klimatycznych kafejek, prywatnych eleganckich sklepików, parków, a także wspaniałych widoków.

W Londynie mieszkasz od ponad dekady.

Dokładnie od 2006 roku, kiedy po bardzo udanym egzaminie wstępnym otrzymałam czteroletnie stypendium na studia w prestiżowej Guildhall School of Music and Drama, gdzie

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 44

05/02/2018 19:55:29

dostałam się z pierwszą lokatą. To był odważny krok, żeby zaraz po maturze wyjechać samej za granicę, ale postanowiłam zaryzykować. Studiowałam pod okiem prof. Krzysztofa Śmietany, a w 2010 roku uzyskałam dyplom z wyróżnieniem oraz kolejne, dwuletnie stypendium na kontynuowanie nauki w innej znanej uczelni – Royal College of Music. Miałam tam przyjemność uczyć się u prof. Itzhaka Rashkovskiego.

Studia zajęły praktycznie połowę twojego angielskiego życia…

… i wypełniały niemal cały mój czas. Były bardzo ciekawe i pełne nowych doświadczeń, gdyż oprócz gry solowej, udziału w kursach, konkursach, klasach mistrzowskich i projektach ze znanymi dyrygentami, udzielałam się jako kameralistka. W Royal College of Music założyłam własny zespół, trio fortepianowe „A Piacere Trio”, które otrzymało nagrodę publiczności na St Martin -in-the-Fields International Chamber Music Competition w 2013 roku. Również w czasie studiów nawiązałam współpracę ze słynnym skrzypkiem Nigelem Kennedym, z którym jako członkini jego „Orchestra of Life” koncertowałam w najbardziej prestiżowych salach w Europie.

symfonicznymi i kameralnymi, m.in. z BBC Symphony Orchestra. Grałam w różnych krajach, występowałam ze znakomitymi artystami, takimi jak Martha Argerich, Renee Fleming, Maxim Vengerov czy Valery Gergiev.

a konkretnie kolumbijską, w zespole „Classico Latino”. Z kolei współpraca z Nigelem Kennedym zaowocowała zainteresowaniami improwizacją, poszukiwaniem własnego stylu i łączeniem różnych gatunków.

Na muzyczną karierę byłaś praktycznie skazana.

Występujesz nie tylko na scenie.

Owszem, muzyka gościła w moim rodzinnym domu w Krakowie od zawsze, gdyż mama jest śpiewaczką operową, a tata dyrygentem, jednak do niczego mnie nie namawiali, ani nie naciskali. Sama czułam, że chcę podążać tą ścieżką. Miałam 6 lat, kiedy zaczęła się moja przygoda ze skrzypcami, chociaż już wcześniej grałam na fortepianie. Potem było liceum muzyczne i wyjazd na studia do Londynu.

Ale nie tylko klasyką żyjesz.

Kształciłam się w tym kierunku od dziecka, jednak pasjonuję się też jazzem oraz muzyką latynoamerykańską. Razem z trio „A Piacere” oraz akordeonistą Mariuszem Misdziołem stworzyliśmy projekt „The Ultimate Tango”. To nasze własne, oryginalne aranżacje utworów Astora Piazzolly, które znalazły się na płycie nagranej w londyńskiej Bolivar Hall. Gram też muzykę południowoamerykańską,

Oprócz koncertowania uczę gry na skrzypcach – w North London Conservatoire oraz polskiej szkole muzycznej „Cantabile”, przy parafii pod wezwaniem Chrystusa Króla w Balham. Praca z młodymi ludźmi daje wiele satysfakcji.

Ostatnio sporo Polaków wraca do kraju.

Również tego nie wykluczam. Londyn jest inspirujący, ale tak drogi, że czasami zastanawiam się, czy da się tu mieszkać do końca życia. Jestem mocno związana z ojczyzną, jednak mój zawód to specyficzna profesja, różnice w zarobkach muzyków w Polsce i Anglii są diametralne. Aby wrócić, musiałabym mieć możliwość godnej pracy i realizacji w zawodzie… —

Ten okres wyznaczył twoją dalszą artystyczną drogę? Na pewno, gdyż zaowocował licznymi kontaktami z orkiestrami

Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 45

| Cooltura | 45

05/02/2018 19:55:38

FOTOREPORTAŻ Marcin Urban Zdjęcia: Artur Kula

Noc z najpiękniejszymi Polkami na Wyspach

Organizatorzy wyborów najpiękniejszych Polek w Wielkiej Brytanii i Irlandii zaprosili na galę zamykającą nabór kandydatek i kandydatów do konkursów: Miss Polski UK & Ireland 2018, Miss Nastolatek UK & Ireland 2018 i Mister UK & Ireland 2018, a jednocześnie otwierającą nowy sezon tych konkursów w Wielkiej Brytanii i Irlandii. W imprezie wzięła udział obecna Miss Polski UK & Ireland 2017 – Paulina Główka oraz finalistki konkursu. Publiczność obejrzała pokaz mody oraz wysłuchała koncertów: Gabriela Fleszara i gwiazdy Debiutów Opola – Octavi Kay. Organizatorzy zaprezentowali program tegorocznych wyborów. I tak, najprzystojniejszych Polaków w Wielkiej Brytanii i Irlandii poznamy 8 marca, natomiast finałowa gala wyboru najpiękniejszych Polek na Wyspach odbędzie się w maju. Dokładna data zostanie podana w późniejszym terminie. —

725-MAKIETA 2 32-53.indd 46

—

05/02/2018 19:55:52

725-MAKIETA 2 32-53.indd 47

05/02/2018 19:56:06

ZDROWIE Beata Wdowczyk Terapeutka żywieniowa www.nutriheaven.co.uk

Audy cji „Zdro we radio ” słuch ajcie w ra diu PRL w soboty o godzinie 10:00

Superżywność

Jeśli zastosowaliśmy się do wcześniejszych porad, to pijemy około 2-3 litrów wody dziennie, unikamy słodkich gazowanych napojów i spożywamy więcej surowych warzyw i owoców. Po wprowadzeniu tych trzech zmian już powinniśmy czuć się dużo lepiej. Kolejny krok to duży zastrzyk energii z superżywności, popularnie znanej jako superfoods. Superfoods to naturalne produkty, bardzo bogate w substancje odżywcze, które mają niesamowity potencjał antynowotworowy, przeciwutleniający, wzmacniający naczynia krwionośne i odporność. Superżywność dzięki właściwościom antyoksydacyjnym spowalnia także procesy starzenia organizmu. Produkty te powinny stanowić dodatek do codziennej, zbilansowanej i zdrowej diety. Jeśli zdecydujemy się na superfoods, to kupujmy te najwyższej jakości i ze sprawdzonych źródeł. Superfoods nazywane są lekami przyszłości, każdy z nich ma nieocenione właściwości zdrowotne. Przyjrzyjmy się kilku z nich i wybierzmy na początek jeden, który będzie nam najbardziej odpowiadał.

1. Jagody Goji – wzmacniają układ immunologiczny, podnoszą zasadowość organizmu, chronią wątrobę i system nerwowy, poprawiają jakość wzroku i krwi. Jagody Goji mogą być spożywane w formie suszonej (15-45 g dziennie), mieszane z innymi suszonymi owocami czy orzechami. Można je dodawać do szejków. 2. Surowe kakao jest najzdrowszą formą czekolady, nazywane pokarmem bogów! Raw cocoa czy raw chocolate – w takich postaciach najlepiej spożywać ten przepełniony zdrowiem dar natury. Kakao (nie pod postacią mlecznej czekolady) jest bogate w antyutleniacze, magnez, żelazo, chrom, cynk, witaminę C, tryptofan, serotoninę i wiele innych. Kakao bardzo wspomaga pracę mózgu, dodaje energii witalnej. Jeśli kupujemy kakao w tabliczce czekolady, to pamiętajmy, by tabliczka ta zawierała minimum 70% czekolady. Kakao możemy spożywać w formie gorącej czekolady, szejków czy po prostu przegryzając ziarna czekolady.

3. Maca – to niesamowity korzeń znany jako peruwiański ginseng czy też jako afrodyzjak. Bogata w wapno, magnez, potas, sód, żelazo, witaminy B1, B2, C i E, w Południowej Ameryce od stuleci maca stosowana jest do leczenia niepłodności. Oprócz tego pomaga w leczeniu anemii, depresji, symptomów menopauzy, bólów menstruacyjnych. Pomaga walczyć z chronicznym zmęczeniem, depresją i słabym libido. Maca dostępna jest w formie sproszkowanej, jest bardzo dobra jako dodatek do szejków oraz wszelkich ciepłych i chłodnych napojów. By dowiedzieć się więcej o innych niesamowitych superfoods można zajrzeć na stronę www.nutriheaven.co.uk - blog, posłuchać audycji „Zdrowe radio” w Polskim Radiu Londyn w sobotę o godz 10.00 albo zaopatrzyć się w bardzo ciekawą pozycję książkową, „Superfoods” Davida Wolfe’a. —

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 48

05/02/2018 19:56:18

Nยบ 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 49

| Cooltura | 49

05/02/2018 19:56:27

Fot. Vianney Thibaut/Agence Zoom/ Getty Images

sport Dariusz A. Zeller

Zimowe igrzyska w Pjongczangu czas zacząć!

Sama idea igrzysk pochodzi ze starożytnej Grecji. Datę pierwszych zmagań sportowców przyjmuje się na 776 p.n.e., a pierwszym zwycięzcą był niejaki Koroibos z Elidy, zwycięzca rywalizacji w biegach, udekorowany w nagrodę gałązką oliwną. Greckie igrzyska olimpijskie trwały ostatecznie do roku 393 n.e., kiedy to cesarz Teodozjusz I Wielki zakazał rywalizacji ze względu na ich pogański charakter oraz nagminne łamanie regulaminu, jak np. nierespek-

W piątek, 9 lutego, oczy nie tylko sportowego świata zwrócą się ku południowokoreańskiemu miastu Pjongczang. Tego dnia zainaugurowane zostaną zmagania XXIII Zimowych Igrzysk Olimpijskich, które jak co cztery lata wskrzeszą ideę szlachetnej rywalizacji o olimpijskie medale.

towanie zawieszenia broni w trwających w tym okresie konfliktach. Ideę wskrzeszenia starożytnej rywalizacji podjął jako pierwszy, w roku 1888 Francuz Pascal Grousset. Stworzył on koncepcję, której głównym architektem stał się jego rodak, baron Pierre de Coubertin. Dzięki jego staraniom w czerwcu 1894 roku zorganizowano w Paryżu Międzynarodowy Kongres dla Wskrzeszenia Igrzysk Olimpijskich. 23 czerwca tamtego roku oficjalnie powołano do życia igrzyska olimpijskie ery nowożytnej.

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 50

05/02/2018 19:56:36

Pierwsze zawody odbyły się w 1896 roku w – jakże by inaczej – Atenach. Nadmienić należy, iż zwycięzcy otrzymywali medal srebrny oraz, na wzór igrzysk starożytnych, gałązkę oliwną. Drugi na me cie otrzymywał medal z miedzi i gałązkę wawrzynu, natomiast nagrody za trzecią lokatę... po prostu nie było. Zimowe Igrzyska Olimpijskie Aby opisać początki zimowych igrzysk olimpijskich, należy cofnąć się natomiast do roku 1908. Wówczas to podczas letnich igrzysk odbywających się w... Londynie, odbyła się rywalizacja w łyżwiarstwie figurowym. Z kolei już po I wojnie światowej, w roku 1920 w Antwerpii olimpijczycy rywalizowali w dwóch edycjach: letniej oraz jesiennej. Oficjalnie I Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się cztery lata później we francuskim Chamonix pod nazwą „Tygodnia sportów zimowych”. Swoją rangę „zimowych igrzysk olimpijskich” zyskały one rok później, na Kongresie Olimpijskim w Lizbonie. Co ważne – jednym z 12 krajów, które wystawiły swoich sportowców do rywalizacji w Chamonix była Polska, a 7 biało-czerwonych startowało wówczas w: łyżwiarstwie szybkim, narciarstwie klasycznym i biathlonie, nazywanym wtedy biegiem patrolowym. Nasz kraj wziął udział także we wszystkich dotychczasowych zimowych zmaganiach olimpijskich. Warto jeszcze wspomnieWarto jeszcze wspomnieć, iż w owym 1924 roku najlepszy wynik z Polaków uzyskał łyżwiarz Leon Jucewicz,

Fot. Al Bello/Getty Images

który uplasował się na 8. miejscu w wieloboju, a całą rywalizację zdominowali Skandynawowie oraz, co nie jest niespodzianką, reprezentanci krajów alpejskich. Jako ciekawostkę można też wspomnieć, iż z racji spóźnienia polskiej ekipy na uroczyste otwarcie igrzysk, pierwszym chorążym polskiej reprezentacji został... dziennikarz Kazimierz Smogorzewski. Polskie sukcesy Aż do roku 1994 igrzyska zimowe odbywały się w tym samym roku, co letnie (oczywiście z przerwą na działania wojenne w 1940 i 1944 roku), jednak od tamtego roku, ze względów komercyjnych letnia i zimowa rywalizacja odbywa się naprzemiennie co dwa lata. Polski dorobek medalowy przez długie lata nie był zbyt okazały, jednak w ostatnim okresie reprezentanci Polski stają już na wysokości zadania oraz – coraz częściej – na podium.

Fot. Clive Mason/Getty Images

Pierwszy m e d a l d l a Po l ski zdobył w 1956 roku podczas igrzysk w Cortina d’Ampezzo Franciszek Gąsienica Groń, startujący w kombinacji norweskiej. Cztery lata później, w 1960 roku w Squaw Valley, Polacy mogli cieszyć się już z dwóch krążków. Co ciekawe – oba padły naszym „łupem” w tym samym biegu – na 1500 metrów łyżwiarek szybkich. Srebro zdobyła Elwira Seroczyńska, brąz przypadł z kolei Helenie Pilejczykowej. Pani Elwira przez cały wyścig jechała z wynikiem lepszym od ówczesnego rekordu świata o 4 sekundy, mając niejako zapewnione złoto. Niestety, upadek na ostatnim wirażu pozbawił Polkę niemal pewnego złotego medalu. A na pierwszy medal z tego kruszcu polscy kibice czekali aż do roku 1972. Absolutną sensację sprawił 20-letni wówczas polski skoczek narciarski Wojciech Fortuna, który na dużej skoczni Okurayama w Sapporo zdobył tytuł mistrza olimpijskiego, głownie dzięki niebywałemu, pierwszemu skokowi na 111 m, co przeszło do historii polskiego sportu. Na kolejne medale czekaliśmy do czasów Adama Małysza. Podczas igrzysk olimpijskich w Salt Lake City w 2002 roku skoczek z Wisły zdobył dwa medale – srebrny i brązowy, za skoki na skoczni dużej i normalnej. I g r z ys k a , j a k i e odbyły się w 2006 roku w Turynie przyniosły srebrny medal biathlonisty Tomasza Sikory oraz pierwszy, brązowy medal olimpijski naszej mistrzyni w biegach – Justynie Kowaqlczyk za występ na 30 km techniką dowolną. Vancouver 2010 podarował reprezentantom Polski już 6 medali – 1 złoty, 3 srebrne > >

Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 51

| Cooltura | 51

05/02/2018 19:56:45

i 2 brązowe. Na najniższym stopniu podium stanęły Katarzyna Bachleda-Curuś, Katarzyna Woźniak i Luiza Złotkowska w łyżwiarskim biegu drużynowym kobiet oraz Justyna Kowalczyk w biegu łączonym na 15 km. Srebro przypadło w udziale Adamowi Małyszowi za skoki zarówno na dużej, jak i normalnej skoczni, natomiast drugi złoty medal w długiej historii polskich startów na zimowej olimpiadzie zdobyła w biegu na 30 km techniką klasyczną Justyna Kowalczyk. XXII Ziomowe Igrzyska Olimpijskie, jakie odbyły się w rosyjskim Soczi były już dla nas szczególnie radosne. Polscy sportowcy ponownie sięgnęli po 6 medali, z tym, że aż 4 z nich były medalami złotymi! Mistrzami olimpijskimi zostali wówczas: wspomniana Justyna Kowalczyk za bieg na 10 km techniką klasyczną, sensacyjny zwycięzca wyścigu na 1500 metrów w łyżwiarstwie szybkim, Zbiegniew Bródka oraz dwukrotnie Kamil Stoch, bezkonkurencyjny tak na skoczni noralnej, jak i dużej. Pozostałe dwa krążki przypadły zaś w udziale obu naszym zespołom łyżwiarstwa szybkiego w biegu drużynowym. Polki (w składzie Natalia Czerwonka, Katarzyna Bachleda-Curuś, Katarzyna Woźniak i Luiza Złotkowska) zdobyły wicemistrzostwo olimpijskie, zaś panowie (w składzie Bródka, Konrad Niedźwiecki, Jan Szymański) stanęli na najniższym stopniu podium. Łącznie, na dorobek Polaków we wszystkich zimowych igrzyskach olimpijskich, w 22 startach składa się 20 medali – 6 złotych, 7 srebrnych i 7 brązowych. Najwięcej medali, bo aż 7 (3 złote, 3 srebrne i 1 brązowy) zdobyli skoczkowie narciarscy, zaś najbardziej utytułowanym polskim sportowcem w historii ZIO jest Justyna Kowalczyk, która zdobyła 5 medali (2 złote, 1 srebrny i 2 brązowe). Nasza reprezentacja 6 lipca 2011 roku podczas 123. Sesji Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego w Durbanie wybrano gospodarza XXIII Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2018. Został nim południowokoreański Pjongczang. Największy w tym kraju ośrodek sportów zimo-

Fot. Harry How/Getty Images

wych, leżący w łańcuchu górskim Taebaek (Góry Wschodniokoreańskie). W systemie startów kwalifikacyjnych ostatecznie do startu w XXIII Zimowych Igrzyskach Olimpijskich zostało zatwierdzonych 2943 zawodników z 92 państw. Wśród nich wystąpi 58-osobowa reprezentacja Polski, składająca sie z 26 kobiet i 32 mężczyzn. Polacy wystapią w następujących dyscyplinach: biathlonie, bobslejach, łyżwiarstwie figurowym, łyżwiarstwie szybkim, short tracku, skokach narciarskich, biegach narciarskich, narciarstwie alpejskim, narciarstwie dowolnym, kombinacji norweskiej, snowboardzie. Chorążym Polskiej Reprezentacji podczas ceremonii otwarcia będzie łyżwiarz szybki, mistrz olimpijski z Soczi 2014, Zbigniew Bródka. Medalowe nadzieje Z którym ze startów naszym reprezentantów powinniśmy wiązać największe nadzieje na medal olimpijski? Niestety, po wspaniałym występie przed czterema laty, tym razem wszystko wskazuje na to, iż poprzedni dorobek medalowy będzie niezwykle trudny do powtórzenia. Nasi wciąż aktualni mistrzowie olimpijscy Justyna Kowalczyk (35 lat) oraz Zbiegniew Bródka (33 lata) nie prezentują już tak wysokiej, medalowej formy, aczkolwiek jakakolwiek niespo-

dzianka w ich wykonaniu jest jak najbardziej możliwa. Z całą jednak pewnością polscy kibice ostrzą sobie zęby na start Kamila Stocha i spółki. Polacy prezentują się znakomicie. Klasą samą w sobie jest Stoch, którego powtórka sprzed czterech lat w postaci złotych medali na obu skoczniach, jest jak najbardziej prawdopodobna. A wspólnie z Dawidem Kubackim, Maciejem Kotem, Stefanem Hulą i Piotrem Żyłą ma także ogromną szansę na medal w rywalizacji drużynowej. Wszak to właśnie Polacy są aktualnymi mistrzami świata w tej konkurencji (tytuł zdobyli w roku ubiegłym w fińskim Lahti), a podczas niedawnych zawodów w Zakopanem ponownie okazali się lepsi od wszystkich konkurentów. Wymieniona oprócz Socha czwórka ma również szansę powalczyć w turniejach indywidualnych, a największe szanse na medalowy występ w Pjongczangu fachowcy przyznają Dawidowi Kubackiemu, dla którego obecny sezon jest najlepszym w jego karierze. Z innych naszych szans (oby) medalowyc: jak przed każdymi igrzyskami duże nadzieje wiążemy z biathlonem, przede wszystkim tym w wydaniu kobiecym. Najlepszą formę wśród naszych pań prezentuje Weronika Nowakowska, ale liczymy też na udane występy pozostałych zawodniczek: Krystyny Guzik, Magdaleny Gwizdoń i Moniki Hojnisz. Co prawda daleki od „złotej” formy z poprzednich igrzysk jest Zbigniew Bródka, ale być może w sprincie błyśnie Artur Waś. A na dłuższych dystansach z dobrej strony ma szansę pokazać się doświadczona Katarzyna Bachleda -Curuś. I jedszcze co do naszej mistrzyni Justyny Kowalczyk – 10 km techniką klasyczną, to właśnie „klasyk”, który nasza zawodniczka lubi najbardziej, jednak w Pjongczangu nastawia się raczej na kończący igrzyska bieg na 30 km. Ale mistrzyni z Kasiny Wielkiej może odegrać znaczącą rolę także w sprincie indywidualnym, który również zostanie rozegrany stylem klasycznym. A skoro olimpijską rywalizację śledzić będziemy na Wyspach Brytyjskich, warto wspomnieć także o oczekiwaniach

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 52

05/02/2018 19:56:53

samych Brytyjczyków. Otóż poddani królowej Elżbiety II w swoich oczekiwaniach liczą na zdobycie minimum 5 medali. To bardzo optymistyczne prognozy, jako że dotychczasowy ich rekord to 4 medale, zdobyte w 1924 i 2014 roku. Teraz Brytyjski Komitet Olimpijski liczy na pobicie tego wyniku, a dokonać tego mają sportowcy rywalizujący w short tracku, snowboardzie, jeździe dowolnej na nartach, skeletonie i curlingu. Gwiazdy Jak zawsze, tak i teraz z dużą dozą prawdopodobieństwa można stwierdzić, kto ze sportowców może stać się gwiazdą igrzysk. A jako, że koszulka bliższa ciału, zacznijmy od... Kamila Stocha. Nasz dwukrotny mistrz olimpijski z Soczi tym razem także przez wielu szykowany jest na tego, który zachwyci cały sportowy świat. Tym razem jednak do medali (oby złotych) w konkursach indywidyulanych może „dorzucić” również medal w konkursie drużynowym. Z całą pewnością jego rywalizację śledzić będzie w telewizji rekordowa liczba widzów. Inną z gwiazd prawdopodobnie zostanie norweski biegacz narciarski Johannes Klaebo. 21-latek jest rewelacją tego sezonu. Lideruje klasyfikacji generalnej Pucharu Świata biegaczy i mierzy w niejeden końcowy sukces w Pjongczangu. Świat powinien zadziwić również Francuz Martin Fourcade – biathlonowy człowiek-instytucja. Cztery lata temu w Soczi zdobył trzy medale – dwa złote i jeden srebrny. Od sześciu lat zupełnie zdominował rywalizację Pucharu Świata. Zatem kto, jeśli nie on? Wśród pań największymi gwiazdami zostać powinny wielkie rywalki Justyny Kowalczyk – norweskie biegaczki Heidi Weng i Marit Bjoergen. Szczególnie druga z nich, z różnych przyczyn, nie jest nad Wisłą przesadnie uwielbiana, ale obu paniom nie sposób odmówić mistrzowskiemu poziomu sportowego. A nie sposób tu nie wspomnieć też o amerykańskiej gwieździe narciarstwa alpejskiego Lindsey Vonn. Znana z nieprzeciętnej urody sportsmenka nie dominuje na trasach już tak regularnie jak niegdyś, ale igrzyska olimpijskie rządzą

Fot. Martin Rose/Getty Images

się własnymi prawami, więc... wszystko może się zdarzyć, by liczni fani Lindsey znów cieszyli się z sukcesu olimpijskiego swojej idolki.

Fot. Dan Mullan/Getty Images

Bandabi i Soohorang

Maskotką igrzysk olimpijskich w Pjongczangu wybrany

został biały tygrys o imieniu Soohorang. Jest ono zbitką dwóch koreańskich słów – sooho, oznaczającego ochronę oraz horang-i, czyli tygrys. Soohorang ma być zatem tygrysem, sprawującym ochronę nad przebiegiem zawodów. Obok białego tygrysa, organizatorzy wyróżnili także niedźwiedzia himalajskiego, noszącego imię Bandabi. Niedźwiedź himalajski jest maskotką igrzysk paraolimpijskich. Maskotki igrzysk przedstawiają zwierzęta zamieszkujące terytorium Azji.

Ciekawostki Ważną informacją dla kibiców jest z pewnością ta, iż wszystkie najważniejsze momenty igrzysk – ceremonie otwarcia i zamknięcia, starty Polaków oraz finały wszystkich konkurencji będzie można zobaczyć na żywo na antenach otwartych – w TVP1 i TVP2. W sumie 200 godzin transmisji, a kolejne 50 godzin to studia, podsumowania i programy dodatkowe. Widzowie TVP zobaczą o 70 godzin więcej niż podczas igrzysk cztery lata temu w Soczi. Z kolei Eurosport pokaże łącznie ponad 900 (!) godzin transmisji na żywo z Pjongczangu. Zmagania polskich sportowców po raz pierwszy będzie można śledzić na Eurosport 1. Co ciekawe – materiały lifestylowe przygotuje Ewa Bilan-Stoch, menadżerka i żona Kamila Stocha. Warto nadmienić także, iż polskich sportowców startujących w Pjongczangu ubiera polska marka odzieżowa 4F. Mało kto jednak wie, iż zespół Ranity Sobańskiej oprócz polskiej kadry na zimowych igrzyskach olimpijskich, zaopatruje w ubiory także sportowców z Łotwy, Serbii, Chorwacji i Grecji. Można to zatem uznać za dobry omen przed startem igrzysk oraz pierwszy sukces Polski. Na kolejne, tym razem już na sportowych arenach w Pjongczangu, przyjdzie czas niebawem. Trzymajmy kciuki za biało-czerwonych! —

Nº 725

725-MAKIETA 2 32-53.indd 53

| Cooltura | 53

05/02/2018 20:08:52

AKTY WNY WEEKEND Zdjęcia Marcin Urban

Trening na idealną figurę – płaski brzuch i szczupłe nogi

Wypróbuj trening na szczupłą figurę, dzięki któremu spalisz tłuszcz i wymodelujesz najbardziej problematyczne partie ciała: uda, pośladki, brzuch i ramiona. To idealny zestaw ćwiczeń dla kobiet, które chcą uzyskać efekt zgrabnej, smukłej sylwetki. To nie żart! Z moim zestawem ćwiczeń osiągniesz sylwetkę, o której marzysz. Jeśli każdy poranek rozpoczynasz serią brzuszków, a wie-

czorem, zanim położysz się do łóżka, robisz jeszcze kilka przysiadów i nie dostrzegasz postępów, to najwyższy czas spróbować czegoś nowego! Czyli treningów ze mną. Zawsze pamiętaj o poprawnej technice wykonywania ćwiczeń i o tym, by każdy trening rozpoczynać rozgrzewką i kończyć dokładnym rozciąganiem. Poniższy trening powinniście wykonywać 3-4 razy w tygodniu. —

POMPKA DAMSKA Pozycja wyjściowa: Przyjmij pozycję klęku podpartego. Brzuch trzymaj napięty, ramiona ustaw minimalnie szerzej niż barki, złącz kolana i wyprostuj plecy. Stopy unieś do góry i skrzyżuj. Jak ćwiczyć: Trzymając pozycję wyjściową, ugnij łokcie i obniż klatkę piersiową nisko do podłożą. Następnie wyprostuj łokcie i unieś tułów do góry, robiąc wydech. Liczba powtórzeń: 30 sek.

PLANK Z BONUSEM

Karolina Sobala karolinkasobala Karolina Sobala – instruktorka fitness

Pozycja wyjściowa: Zrób podpór przodem (wysoki plank). Dłonie trzymaj pod barkami. Mocno napnij brzuch i ściągnij pośladki pod siebie.

Wiek: 33 Absolwentka Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Z wykształcenia nauczycielka wychowania fizycznego oraz instruktorka fitness.

Jak ćwiczyć: Obniż pozycję do planku na przedramionach, uginając najpierw jedną, a potem drugą rękę w łokciu. Wróć do pozycji wyjściowej. Liczba powtórzeń: 30 sek.

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 54

05/02/2018 20:03:45

BIEG W PODPORZE Pozycja wyjściowa: Zrób podpór przodem na rękach, dłonie trzymaj pod barkami. Plecy powinny tworzyć równą linię, nogi wyprostowane, a stopy na szerokość bioder. Jak ćwiczyć: Trzymając pozycję wyjściową wykonaj bieg w podporze, czyli przyciągaj na zmianę prawe i lewe kolano do klatki piersiowej. Liczba powtórzeń: 30 sek.

725-MAKIETA 3 54-68.indd 55

05/02/2018 20:04:17

| Cooltura | Nยบ 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 56

05/02/2018 20:04:19

Nยบ 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 57

| Cooltura | 57

05/02/2018 20:04:22

ROZRY WKA Piszę do Ciebie tych parę linijek, żebyś

- Jak to wszędzie? Proszę być bardziej

wiedział, że do Ciebie piszę. Jak ten list

dokładnym.

dostaniesz, to znaczy, że do Ciebie doszedł.

Kobieta dotyka kolana palcem

Jak go nie dostaniesz, to mi daj znać, to go

wskazującym:

wyślę jeszcze raz. Piszę do Ciebie wolno,

- Tu mnie boli.

bo wiem, że nie potrafisz szybko czytać.

Następnie dotyka lewego policzka:

Niedawno tata przeczytał w jakiejś gazecie,

- O tu mnie boli.

że najwięcej wypadków się zdarza kilometr

Potem dotyka prawego sutka:

od domu, więc przeprowadziliśmy się trochę

- O, tu też mnie boli - mówi z grymasem

dalej. Mieszkamy teraz w fajnej chałupce.

bólu kobieta.

Jest tu pralka, choć nie jestem pewna,

Lekarz popatrzył na kobietę ze

czy się nie zepsuła. Wczoraj wrzuciłam

współczuciem i pyta się:

do niej pranie, pociągnęłam za sznurek

- Czy pani jest naturalną blondynką?

i pranie gdzieś wsiąkło. Ale przecież się

- Tak.

z powodu tego nie powieszę... Pogoda nie jest

- Tak myślałem - kontynuuje lekarz - ma

najgorsza. W zeszłym tygodniu padało tylko

pani złamany palec.

dwa razy. Za pierwszym razem trzy dni, a za

DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego

KORDIAN KLACZYŃSKI RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI PIOTR GULBICKI Korekta i redagowanie tekstów

BEATA TOMCZYK

 Dwie blondynki oglądają TV.

Wujek Piotr powiedział, że jak Ci ją poślę

Jedna mówi do drugiej:

z guzikami, to będzie dużo kosztować, bo

- Patrz! Benedykt XVI

guziki są ciężkie. Dlatego oderwałam guziki

Na to druga odpowiada:

i włożyłam do kieszeni.

- A Kubica który?

Tata dostał pracę. Jest dumny jak paw,



bo ma pod sobą jakieś pięćset osób. Wysiewa

Mąż wybrał się z żoną do dentysty.

trawę na cmentarzu. Twoja siostra, Julka,

W gabinecie pyta:

która wyszła za mąż, w końcu urodziła. Nie

- A ile pan doktor bierze za usunięcie zęba?

znamy jeszcze płci, więc Ci nie powiem, czy

- Ze znieczuleniem czy bez?

jesteś wujkiem czy ciotką. Jak to będzie

- Bez!

dziewczynka, Twoja siostra chce ją nazwać

- Gratuluję jest pan bardzo dzielny!

po mnie. Ale to będzie dziwne – mówić na

Mężczyzna zwraca się do żony:

swoją córkę „mama”. Gorzej jest z Twoim

- No kochanie, siadaj na fotelu!

bratem, Jankiem. Zamknął samochód



i zostawił w środku kluczyki. Musiał iść do

Mąż do żony:

domu po drugi komplet, żeby nas wyciągnąć

- Kochanie, spełniło się twoje marzenie, by

ze środka. Jak się będziesz widział z Gosią,

zamieszkać w droższym mieszkaniu. Od

pozdrów ją ode mnie, a jeśli nie, to jej nic nie

przyszłego tygodnia podnoszą nam czynsz.

mów. Twoja mamusia Dusia.



PS. Chciałam Ci włożyć do listu parę złotych,

- Mamo, a tata mnie zbił dwa razy!

ale już zakleiłam kopertę.

- A czemu aż dwa?

Inżynierowie: mechanik, chemik

REDAKCJA

MARCIN URBAN Redaktor naczelny

Joanna Karwecka

drugim cztery. Co do kurtki, którą chciałeś.



Adres

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk

- Bo raz jak mu pokazałem świadectwo, a drugi jak zobaczył, że to jego.

i informatyk jadą jednym samochodem.



Nagle silnik prycha, buczy i auto staje.

Żony zawsze odkładają rzeczy na swoje

- To coś z silnikiem - mówi mechanik.

miejsce.

- Myślę, że paliwo jest złej jakości - stwierdza

A że to miejsce jest za każdym razem inne,

chemik.

to już problem mężów.

OFICJALNA STRONA INTERNETOWA TYGODNIKA COOLTURA MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk, wew. 229 Magdalena RUF m.ruf@cooltura.co.uk, wew. 260 KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA

MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA

Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

- Wysiądźmy i wsiądźmy, może to pomoże -

Cooltura is regulated by Impress: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see:

mówi informatyk.  Przychodzi kobieta do lekarza i skarży się na ból. - Gdzie panią boli? - pyta się lekarz. - Wszędzie

ymi Jeśli chcesz podzielić się z nasz czytelnikami swoim ulubionym s żartem – napisz do nas na adre .uk! a.co ltur coo redakcja@

IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 E complaints@cooltura.co.uk W cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 58

05/02/2018 20:04:24

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  londyn  wielka brytania  świat

Nº 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 59

| Cooltura | 59

05/02/2018 20:04:24

| Cooltura | Nยบ 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 60

05/02/2018 20:04:26

Nยบ 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 61

| Cooltura | 61

05/02/2018 20:04:29

| Cooltura | Nยบ 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 62

05/02/2018 20:04:32

Nยบ 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 63

| Cooltura | 63

05/02/2018 20:04:34

Warsztat samochodowy Kompleksowa mechanika, elektronika, kluczyki naprawa liczników serwis dpf Kontakt: 07773709612

Serwis komputerowy Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Studio Flat do wynajęcia. Samodzielne studio flat do wynajęcia od zaraz. Idealne dla pary. Pokój ok 20m2 plus łazienka, kuchnia i korytarz. Druga strefa Południowowschodni Londyn. Kontakt: 07949083585

Pomoc drogowa 24h/7. Skup, sprzedaż i złomowanie aut, darmowe holowanie powypadkowe, MOT. Paweł 07727244856 H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www. halskytech.co.uk

Fotograf Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

Jak zamieścić ogłoszenie? Ogłoszenie przez internet www.cooltura24.co.uk

PROMOCJA INTERNETOWA Zamieść ogłoszenie Premium online na www.cooltura24.co.uk. Twoje ogłoszenie pojawi się na portalu cooltura24.co.uk oraz zostanie wydrukowane w najbliższym wydaniu Cooltury*

1 tydzień ogłoszenia £10 + vat 2 tygodnie ogłoszenia £15 + vat 4 tygodnie ogłoszenia £25 + vat

* w tygodniku Cooltura zostanie wydrukowane maksymalnie do 25 słów danego ogłoszenia

Ogłoszenie zamieszczone telefonicznie 020 8846 3614 Ramka do 25 słów za tydzień 64

£ 25 + vat

Praca dodatkowa Poszukujemy osób chętnych do pracy przy sprzątaniu. Nieregularne godziny. Ilość godzin zależna od zleceń. Kontakt : cleaning@ saraint.co.uk, 020 8846 3612 Ręcznie robiony ciuszek. Wykonuję produkty według wzorów własnych lub klientów w zakresie konfekcji, koronek, haftów, ozdabiane koralikami, cekinami. Odzież damska, męska i dziecięca w 100% robiona ręcznie. Wyroby pojedyncze na zamówienie, a przez to oryginalne i niepowtarzalne. Kontakt:07856563775 www.crochetbymikam.com NajtaŃsze przeprowadzki i przewozy lokalne (Londyn), międzymiastowe (cale UK) oraz Polska - AngliaPolska także przewozy wszelkich przesyłek (paczek, mebli, gabarytów, itp) Cotygodniowe wyjazdy do Polski. Sprawdź opinie fb: MarioRemTrans 07722560744 mario. remtrans@gmail.com Zapraszamy 24/7 Polska Telewizja Londyn NC+ Zestawy na umowę i kartę Montaż anten Zapraszamy do punktu 49 Oldfields Circus UB54RR Northolt Sklep Northolt: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www.polskatelewizja.co.uk Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariuszcyfra@wp.pl Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt: Andrzej 07932606160 Praca dla sprzedawcy branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342 Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent, kontakt: 07903034463; szymon. dylewski@gmail.com duży, ładny Pokój Jedno lub Dwuosobowy. Wynajmę duży , ładny pokój na Putnej Burns. Koszt dla jednej osoby- £130/ tydz, dla dwóch osób- £150/ tydz. Wszystkie rachunki wliczone. Po więcej informacji proszę dzwonić 7380622227 Mieszkanie jednopokojowe od zaraz. Nowo wybudowane mieszkanie do wynajęcia na Chingford E4 6HF. Wszystkie rachunki wliczone włącznie z Internetem. £980 na miesiąc plus 1 miesiąc depozytu. Proszę dzwonić pod numer: 07886785035 albo 07868842826. Wynajmę Małe studio Morden SM4 6HR. Pokój z aneksem kuchennym i łazienką. Wyłącznie dla 1 osoby £155/ tydz. Rachunki wliczone. 25 min od stacji metra. Kontakt: 07340340840 Poszukujemy osoby do pracy przy czyszczeniu i servisie wentylacji kuchennych. Wymagamy znajomości budowy i pracy śilników 1 i 3 fazowych. oraz obsługi falowników(power inverter). Wysokie zarobki : £650-£850 p/w. Prosimy o kontakt: 07977224167

| Cooltura | Nº 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 64

05/02/2018 20:04:34

Nยบ 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 65

| Cooltura | 65

05/02/2018 20:04:35

| Cooltura | Nยบ 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 66

05/02/2018 20:04:38

Nยบ 725

725-MAKIETA 3 54-68.indd 67

| Cooltura | 67

05/02/2018 20:04:40

725-MAKIETA 3 54-68.indd 68

05/02/2018 20:04:41