2015
HET NATIONAAL LICHTCONGRES LICHT VERRIJKT
2
WISSELING VAN DE WACHT BEZOEKERSINTERVIEWS STROOILICHT EN VERBLINDING KENNISSESSIES INDOOR KENNISSESSIES OUTDOOR BEDRIJVEN MARKT BEZOEKERSINTERVIEWS KENNISSESSIES SPECIALS BEZOEKERSINTERVIEWS COLOFON
/ NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
4 10 16 20 34 44 49 50 65 71
WISSELING VAN DE WACHT / LÉON SCHRIJNEMAEKERS / HUIDIGE VOORZITTER NSVV
Van Léon Schrijnemaekers naar Rob Metz Hoe was het om de fakkel over te dragen aan uw opvolger Rob Metz? “Ik heb er alle vertrouwen in dat de NSVV aan Rob Metz een goede nieuwe voorzitter heeft. Rob heeft namelijk uitstekende contacten in de wereld van licht en verlichting. Hij was lid van de Taskforce Verlichting en hij is een bestuurder pur sang. Hij weet welke thema’s actueel zijn in de lichtwereld en zit al ruim een jaar in het bestuur van NSVV.” “In 2011 werd ik voorzitter van de NSVV. De intentie was om twee jaar als voorzitter actief te zijn. Uiteindelijk heb ik er vier jaar opzitten. Nu is het tijd om het voorzitterschap over te dragen. Het zijn enerverende jaren geweest waarin ik mocht bouwen aan de toekomst van de NSVV. Er ligt nu een mooi stevig fundament waarop het bestuur verder kan voortborduren.” Wat waren de belangrijkste ontwikkelingen binnen de NSVV de afgelopen jaren? “Er is ontzettend veel gebeurd. Als ik de periode van het vorige lichtcongres, veertien maanden geleden en nu neem, dan hebben we bijvoorbeeld een nieuw bestuur met nieuwe bestuursleden. We hebben de bestuursstructuur aangepast waarbij er nu meer nadruk ligt op marketing en kennisapplicaties. Een belangrijke gebeurtenis was het lichtcongres LICHT2014 met meer dan 400 bezoekers uit dertien verschillende landen.”
/ NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
5
“VANDAAG BRENGT ONS EEN INTERESSANT EN INSPIREREND CONGRES. ER IS VEEL GEBEURD IN HET AFGELOPEN JAAR.” / Léon Schrijnemaekers
6
“NA 4 BOEIENDE EN ENERVERENDE JAREN VOORZITTERSCHAP, HEB IK MEE MOGEN WERKEN AAN HET BOUWEN VAN EEN GEDEGEN FUNDAMENT VAN DE NSVV. IK DRAAG MET VEEL WARMTE DE FAKKEL OVER AAN ROB METZ.” / Léon Schrijnemaekers
7
8
“IK WIL OP DEZE PLEK EN IN DIT GEZELSCHAP NOGMAALS STIL STAAN EN BENADRUKKEN DAT LÉON EEN INSPIRERENDE VOORGANGER IS “VANDAAG GEWEEST. HET OPENEN BRENGT ONSEN EEN VAN NIEUWE MARKTEN INTERESSANT VERDERE INTERNATIONALE ENIS INSPIREREND AANSLUITING ÉÉN VAN CONGRES. DE REDENEN WAAR HETER IS VEELDANKBAAR GEBEURD IN BESTUUR HEM HET AFGELOPEN VOOR IS, AFGELOPEN JAAR.” JAAR.” / Rob Metz
WISSELING VAN DE WACHT Van Léon Schrijnenmaekers naar Rob Metz Wat heeft u met licht? “Ik ben gefascineerd door licht. De revolutie die licht nu doormaakt vind ik heel interessant. Van de traditionele gloeilamp naar bijvoorbeeld LED verlichting. Dit is natuurlijk al lang een geaccepteerde ontwikkeling, maar er is echt een versnelling gaande op het gebied van duurzame verlichting.” Wat zijn uw ambities als nieuwe voorzitter van de NSVV? “Ik merk dat licht als onderwerp steeds meer belangstelling krijgt van politiek en bestuur. Op politiek niveau zien ze in dat er een verduurzaming van licht mogelijk is. Ik denk dat wij daar een belangrijke rol in kunnen vervullen. Mijn ambitie is om de NSVV nog meer te positioneren als kenniscentrum voor licht.” “De strategie is om in 2015 de NSVV verder te professionaliseren. Wij zijn hét kenniscentrum voor licht. We zijn gericht op samenwerking. Ik wil mensen verbinden die een fascinatie voor licht hebben. Onze vorige voorzitter Léon is geweldig om mee samen te werken. Hij heeft allerlei vernieuwingen in gang gezet. Ik ga daar nu mee verder.”
/ NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
/ ROB METZ / NIEUWE VOORZITTER NSVV
10
11
/ NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
Martina Zwiers ZiUT Openbare verlichting “De lichtsector staat er goed voor omdat er al heel veel is gedaan en ontwikkeld. Het verder uitwerken van de ontwikkelingen zodat er ook een slag gemaakt kan worden in de prijsvorming, is voor de komende jaren een belangrijk aandachtspunt.”
12
BEZOEKERS INTERVIEWS / NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
Judtich Keirsmaekers Directrice ETAP
Trea ten Kate Installicht
“LED is al zeer belangrijk. Het evalueren daarvan en het nog grotere belang van LED in de ontwikkelingen is een speerpunt. Het gaat harder en sneller dan we kunnen volgen als verlichtingsmarkt.”
“De lichtsector en de NSVV heeft veel kennis en innovatie te bieden. Ons doel voor 2015 is om dit zo op te schrijven dat niet ingewijden en betrokkenen hier op een inspirerende manier kennis mee maken. De ontwikkelingen inzake duurzaamheid vragen meer en meer om bewustzijn bij iedereen in de sector en ook de gebruikers. Daar hopen wij weer aan bij te kunnen dragen.”
13
Carla Monchen Colorfield “De menselijke maat ontbreekt nog wel eens in innovaties. Doeltreffendheid en gezelligheid zijn punten om verder te ontwikkelen. Het licht zal steeds natuurlijker worden. Als ontwerper wil ik meer en meer een brug slaan tussen wat er technisch kan en de belangrijkste elementen : wensen, beleving en behoefte van de klant en gebruiker.”
14
BEZOEKERS INTERVIEWS / NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
Maurice Donner Philips Lighting “Juist op dit moment heeft de sector heel veel kennis en echt verdiepende expertise nodig. Deze is deels weggevloeid in de afgelopen jaren. Dit is een zeer belangrijk aandachtspunt voor de komende jaren. Als de NSVV hierin iets kan betekenen dan zal dit zeer waardevol zijn voor de gehele sector.”
Annemarie Buddemeijer Philips Research “Iedereen kijkt op zijn eigen stuk. Juist de verbinding en het weten wat er bij komt kijken is essentieel. Het gaat erom om kennis ook echt paraat te hebben in de vertaling naar de implementatie.”
15
16
“VANDAAG BRENGT ONS EEN INTERESSANT “ALS NATUURKUNDIGE EN INSPIREREND LIGT MIJN PASSIE EN CONGRES. INTERESSE BIJ HET OOGER ENIS VEEL GEBEURD IN WAT WE DAAROVER TE HET KOMEN.“ AFGELOPEN WETEN KUNNEN JAAR.” / Tom van den Berg
MAG HET LICHT UIT? Tom van den Berg over strooilicht en verblinding Wetenschappelijk natuurkundige Ton van den Berg van het Institute for Neuroscience Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences, vroeg het publiek in een felle lamp te kijken. Alle verlichting in de ruimte werd voor de gelegenheid gedoofd. Hiermee wilde hij het publiek een ervaring van verblinding geven. “Als u in het licht kijkt, ziet u dat u allemaal last heeft van verblinding. Als u nu uw hoofd draait, of een hand voor een oog houdt, kunt u merken dat u de straaltjes niet kunt onderbreken. Dat is het bewijs dat lichtverdeling pas in het oog ontstaat.” Hij wilde met zijn presentatie laten zien hoe strooilicht het zien beïnvloedt en belangrijker: hoe je dat kunt meten. Want volgens de wetenschapper heeft iedereen last van verblinding, bijvoorbeeld tijdens het autorijden in de nacht door bijvoorbeeld felle lichten van medeweggebruikers. Wat Van den Berg onderzoekt, is wanneer klachten van verblinding echt ernstig zijn en wanneer artsen moeten ingrijpen. “Iedereen ziet de straling van licht rond heldere lichtbronnen en dat vermindert het zicht. Patiënten die zich bij artsen melden hebben hier meer last van, maar genoeg om er iets aan te doen?”
/ NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
/ TOM VAN DE BERG / STROOILICHT EN VERBLINDING
Hij vertelde over de natuurkundige kant van de zaak. Van den Berg beweert dat strooilicht een optische oorsprong heeft die veroorzaakt wordt door lichtverstrooiing in het oog door onzuiverheden en troebeling, een soort mist.
20
KENNISSESSIES INDOOR / NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
21
22
“ER WORDT NU GEREALISEERD WAT MEN ONS DRIE JAAR GELEDEN BELOOFD HEEFT.” / Rob van Heur
KENNISSESSIES INDOOR Onderzoeksresultaten performance LED producten voor kantoor en industrie Rob van Heur is onderzoeker en verbonden aan kennis- en onderzoekscentrum Laborelec GDF-Suez. Daarnaast is hij bestuurslid van NSVV. Hij presenteerde vanochtend de onderzoeksresultaten van een langlopend onderzoek naar LED verlichting voor kantoor en industrie. De belangrijkste bevinding van het onderzoek is volgens Van Heur dat LED technologie nu echt volwassen aan het worden is. “Er wordt nu gerealiseerd wat men ons drie jaar geleden beloofde.” Met ‘men’ doelt Van Heur op de fabrikanten van LED verlichting. “Je ziet dat LED verlichting zich tegenwoordig echt kan meten met de klassieke technologie.”
/ ROB VAN HEUR / ONDERZOEKER LABORELEC GDF-SUEZ
LED is dus een volwaardige concurrent voor de T8/T5-industrie. Toch meent Van Heur dat LED verlichting aan het begin van zijn evolutie staat en dat met name de financiële berekening de doorslag zal geven of LED in de toekomst interessant zal zijn voor ondernemingen. “Het kiezen en vinden van de juiste productkwaliteit is essentieel.”
Een reden hiervoor is dat de efficiëntie van LED verlichting is verbeterd. Dit was een belangrijke parameter om de kwaliteit van de verlichting te beoordelen, vertelt Van Heur. “We hebben gekeken naar hoeveel energie er ingaat en hoeveel licht er vervolgens uitkomt.” Met de onderzoeksresultaten wil hij laten zien dat LED niet per se dé oplossing is, maar een mooi alternatief kan zijn voor de klassieke technologie.
/ KENNISSESSIES INDOOR / ONDERZOEKSRESULTATEN PERFORMANCE LED PRODUCTEN VOOR KANTOOR EN INDUSTRIE
KENNISSESSIES INDOOR Intelligent licht in een slim gebouw “De P van Pleasure moeten we niet vergeten in het maatschappelijk verantwoord ondernemen. “ “De gebruiker dient centraal te staan. Intelligent licht moet het individu passen en bedienen in wat men wil en nodig heeft.” “Adaptief, innovatief, intelligent en aandacht voor details vanaf de eerste stap.”
Smart buildings and lighting “Licht is een leidraad in ons leven.” “Integratie en combinatie kunnen aanknopingspunten bieden om innovaties maatschappelijk relevant te maken. Dit vraagt om doordenken.”
/ KENNISSESSIES INDOOR / INTELLIGENT LICHT IN EEN SLIM GEBOUW / MAARTEN VAN DER BOON JR.
/ SMART BUILDINGS AND LIGHTING / MASI MOHAMMADI / SMART LIGHT!
26
“LICHT EN KLEUR DRAGEN HET HUMEUR” / Bob Gerritsen
KENNIS SESSIES INDOOR BREEAM werkt een gezond gebouw tegen “Licht speelt een zeer belangrijke rol voor gezondheid in gebouwen. De criteria en credits die zijn opgesteld nemen vele facetten mee. “ “We willen meer werkelijk zinvolle en werkbare normen en credits realiseren die bijdragen aan betere resultaten. Daarnaast willen we ambitie laten zien met de criteria die gezondheid en duurzaamheid gaan helpen realiseren.”
Beleving belicht “Van de precieze complexe interacties hebben we nog relatief weinig kennis. Maar één ding is zeker: licht verrijkt beleving.” “Ons emotionele systeem reageert op licht en dit heeft gevolgen voor beleving, intenties, consumptie en ander gedrag.” “Het onderzoek naar belevingsaspecten van licht geeft mooie inzichten voor toepassingen en innovaties.” “Het effect van licht is niet voor ieder persoon, op elk moment hetzelfde.”
/ KENNISSESSIES INDOOR / BREEAM WERKT EEN GEZOND GEBOUW TEGEN / BOB GERRITSEN - CORIO, / MARTIN ZUURVELD - TRILUX / DR. IR. HESTER HELLINGA - CAUBERG-HUYGEN
/ BELEVING BELICHT / RUTH PIJLS (BUSINESS SCHOOL SAXION)
KENNISSESSIES INDOOR Daglicht, gebouwen en mensen Het gebruik van daglicht als verlichting in gebouwen kent meerdere voordelen volgens prof. Dr.-Ing. A.L.P. Rosemann. Hij is verbonden aan de Technische Universiteit Eindhoven en vertelt in zijn presentatie over daglicht, gebouwen en mensen. Het bereik tot natuurlijke verlichting is essentieel voor de mens. Het heeft een positief effect op de gezondheid, maar ook op ergonomisch en psychologisch gebied. Daarnaast is het energie- en kostenbesparend. “We zijn meestal binnen aan het werk wanneer er buiten voldoende daglicht is, daarom is het zaak om natuurlijk daglicht in gebouwen te brengen”, aldus Rosemann. “Daglicht houdt je actief en overdag is het gratis”, grapt de professor. Het bereik tot daglicht is in het Westen waarschijnlijk te laag, daarom is het belangrijk om een goede balans te vinden tussen licht, energie, visuele omgeving en gezondheid. “ “Natuurlijke verlichting is essentieel voor de mens. Het heeft een positief effect op de gezondheid, maar ook op ergonomisch en psychologisch gebied.”
/ KENNISSESSIES INDOOR / DAGLICHT, GEBOUWEN EN MENSEN / PROF. DR.-ING. A.L.P. ROSEMANN // TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN
KENNISSESSIES INDOOR Lichttherapie bij werk gerelateerde chronische stress “De verschijnselen burn-out, opgebrand zijn, geen energie hebben, verminderde motivatie en/of verzuim, kunnen deels voorkomen en deels geadresseerd worden met gerichte inzet van licht.” “Het versterken van bekwaamheid en productiviteit is een mooie kansmarkt voor de lichtsector.“ “Lichttherapie is laagdrempelig en kan zeer breed worden ingezet. “ “Het volgen en aansluiten bij circadiane ritmes kan via hersenstimulatie het slaap/waak ritme versterken. De biologische klok beïnvloedt cognitieve processen zoals alertheid, concentratie, stemming, slaappatroon en kwaliteit. Het versterken hiervan vermindert kwetsbaarheid. Lichttherapie kan hieraan bijdragen en laagdrempelig, zeer breed worden ingezet. “ “Het verstoren van het slaappatroon door onwenselijke effecten van licht, heeft verregaande gevolgen. Naast lichttherapie maken we gebruikt van Puls Electro
Magnetische Veld Therapie. Deze techniek wordt ook gebruikt als reparatieve therapie bij orthopedische vragen en behandeling van sommige elementen van botbreuken. Deze techniek is in Nederland nog vrij onbekend, maar biedt mooie verbindingen en aanknopingspunten in het vergroten van onze kennis over de mogelijkheden van lichttherapie, bij depressie, emotionele uitputting en dus ook werkgerelateerde stress.” “Om dit verder te onderzoeken is er een combinatie onderzoek opgezet van Lichttherapie met Magneetveld therapie aangevuld met coaching. De opzet is er mede op gericht om gezondheidsaspecten te verbeteren. Een tweede aspect is de economische component, omdat met effectiviteit, grote besparingen voor werkgevers en maatschappij kunnen worden behaald. Het onderzoek loopt op dit moment en biedt bij significante resultaten een proof of concept voor hoe licht en innovatie op minder voor de hand liggende manieren een zeer grote impact kunnen hebben.”
/ KENNISSESSIES INDOOR / LICHTTHERAPIE BIJ WERK GERELATEERDE CHRONISCHE STRESS / TOINE SCHOUTENS (FLUXPLUS)
33
34
KENNISSESSIES OUTDOOR / NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
35
KENNISSESSIES OUTDOOR Stand van zaken Energieakkoord Rijkswaterstaat “Er is al erg veel bereikt. Nu ligt de focus op het halen van de doelstellingen uit het energieakkoord. Slim energiemanagement en het dimbaar en goed schakelbaar maken, wordt verder doorgevoerd. Mijn verwachting is dat het over 10 jaar allemaal LED en dimbare LED zal zijn.”
Optimalisatie levenscyclus van de verlichtingsstrategie van de stad Het gaat om de behoefte van de toekomstige gebruiker. We zijn bezig met een verkenning van wat de gebruiker wil. Als individuele gebruiker en als collectief. Expedities door de stad via Serious Gaming geeft ons en de overheid zeer veel informatie. Het betrekken en enthousiasmeren van jongeren en de burger is een prachtige uitdaging. “Het gaat om visionair kijken naar de behoefte van de toekomstige gebruiker. Sociale herijking is hier een onderdeel van.”
/ KENNISSESSIES OUTDOOR / STAND VAN ZAKEN ENERGIEAKKOORD RIJKSWATERSTAAT / DYANA LOEHR // RIJKSWATERSTAAT
/ OPTIMALISATIE LEVENSCYCLUS VAN DE VERLICHTINGSSTRATEGIE / RIK VAN STIPHOUT // ADVISEUR LICHT & CULTUUR EINDHOVEN
38
KENNISSESSIES OUTDOOR Wegdekreflectie onderzoek “Licht is mensenwerk. Licht is maatwerk. Invloeden als cultuur en het karakter van de omgeving en gebruikers hebben effect op elkaar. “ “We streven naar een breed gedragen CROW publicatie. Als we beter weten wat we van elkaar kunnen vragen en als we toewerken naar een gezamenlijk geformuleerd kader, dan kan er nog veel meer bereikt worden.” “Verder kijken dan je neus lang is. Dat vraagt in de uitvoering nog heel erg veel afstemming over terminologie, waarden en opvattingen.”
/ KENNISSESSIES OUTDOOR / WEGDEKREFLECTIE ONDERZOEK / ROBBERT DIJKEMA (TAUW BV)
KENNISSESSIES OUTDOOR Licht verrijkt Een rijk vol licht “Licht gaat over emoties. Licht leeft en ademt. Licht verrijkt. Ons leven zit er vol mee.” “Lichtbeleving kent zoveel facetten die zijn verbonden met lichttechniek; verdelingen, sterktes, contrasten, bronnen, dynamiek, vlakverdelingen, individuele plaatsing, omgevingsfactoren, enz.” “We zijn met verschillende principes bezig die zeer van belang zijn en die elkaar beïnvloeden.”
Perceptie onderzoek 3.0. “Het oog is een soort super camera; het kan veel meer dan we denken.” “Een rood fietspad heeft rode LEDverlichting nodig”
/ KENNISSESSIES OUTDOOR / LICHT VERRIJKT - EEN RIJK VOL LICHT / THEO MACKAAY (ALEXPO)
/ PERCEPTIE ONDERZOEK 3.0. / WILLEM ZANDVLIET // RIJKSWATERSTAAT
44
45
/ NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
46
47
/ NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
48
BEZOEKERS INTERVIEWS / NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
Ronald Mak ETAP “De transitie van TL naar LED die al langer in gang is gezet, brengt een omslagpunt in het denken over verlichting. Het kan nu in steeds hogere mate slimmer en intelligenter. Met het oog op economische overwegingen en duurzaamheid, ligt hier veel ruimte voor de markt.”
Eric Dreier Gligoor iGuizzini “De thema’s Veiligheid en Comfort van vandaag herkennen wij als iGuizzini als belangrijke aandachtspunten voor de komende jaren. Naast horizontale en verticale lichtsterkte en helderheid, is kwaliteit een grote prioriteit in onze ogen. Dit rechtvaardigt een investering wil de sector zich verduurzamen.”
49
50
KENNISSESSIES SPECIALS / NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
51
52
KENNISSESSIES SPECIALS Politie Keurmerk Veilig Wonen “Verlichting speelt bij inbraak wel degelijk een hele duidelijke rol. Woningen zijn soms fraaie etalages van wat er te halen valt.” “Het Politie Keurmerk Veilig Wonen draagt bij doordat verlichting op meerdere manieren specifiek kan worden aangepast ofwel ingezet.”
De normen, dat ben en doe je zelf. “We moeten bijblijven, vooruit kijken en zelf meewerken aan innovatie.” “Gelukkig zijn er al een hele hoop partijen die meedoen met de normalisatie. Zo is er is een breed draagvlak voor de vastgelegde afspraken. “
/ KENNISSESSIES SPECIALS / POLITIEKEURMERK WONEN / LILIAN TIEMAN
/ DE NORMEN, DAT BEN EN DOE JE ZELF / ANNET VAN DER HORN (NEN)
54
KENNISSESSIES SPECIALS Verbeter het lichtklimaat met goed licht “Wat is goed licht eigenlijk?” Dat vroeg Jaap Neusink van DEKRA de zaal in zijn interactieve workshop: Verbeter het lichtklimaat met goed licht. De aanwezigen wisten wel raad met deze vraag, want goed licht moet volgens de zaal onder meer een natuur getrouwe- en hoge kleurweergave hebben en voldoende zichtbaar zijn. Volgens Neusink is licht goed wanneer het energie bespaart, kosten reduceert en een groen imago heeft. Daarnaast is het belangrijk bij de realisatie van goed licht om rekening te houden met het doel, de omgeving, infrastructuur en de belanghebbenden. Natuurlijk zijn er veel meer voorwaarden nodig om licht als goed te beoordelen en daarom geeft DEKRA certificaten uit met voorwaarden en normen waar goed licht aan moet voldoen. Voldoet licht aan alle voorwaarden, dan is dit de veiligheid en kwaliteit in het leven van mensen.
/ KENNISSESSIES SPECIALS / VERBETER HET LICHTKLIMAAT MET GOED LICHT / JAAP NUESINK // DEKRA
Neusink demonstreerde tijdens zijn presentatie verschillende technische specificaties waar het product aan moet voldoen om in aanmerking te komen voor een certificaat. DEKRA houdt zich niet alleen bezig met de lichtsector, maar is actief op het gebied van technologie, mobiliteit en milieu. De organisatie begon in 1925 met keuringen in de auto-industrie. Tegenwoordig is DEKRA een onafhankelijke kennisorganisatie met ruim 28.000 werknemers in meer dan vijftig landen. “Licht is goed wanneer het energie bespaart, kosten reduceert en een groen imago heeft.”
56
KENNISSESSIES SPECIALS Led Gilde verrijkt lichtkwaliteit “Hoe bereiken wij transparantie en garantie in led performance?”
Gedragscode Lichtberekeningen “Het is belangrijk dat er een duidelijk aantoonbaar en representatief kwaliteitslabel komt dat verbonden wordt aan lichtberekeningen en kan worden ingezet bij verschillende lichtprojecten.” “Een uniforme lichtberekenaar is nodig voor het borgen van een constante , hoge kwaliteit van lichtadviezen.”
/ KENNISSESSIES SPECIALS / LED GILDE VERRIJKT LICHTKWALITEIT / NICO KOREMAN (STICHTING KIEN)
/ GEDRAGSCODE LICHTBEREKENINGEN / MARK LAPONDER NSVV
58
59
/ NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
62
KENNISSESSIES SPECIALS Richtlijn Lichthinder Wat hebben de zinnen: Alles draait om mij Alles draait om mij heen Ik ben op weg naar de zon en een lichtblauw balletje met elkaar te maken? Je zou het niet meteen zeggen, maar het gaat tijdens de presentatie van Henk Stolk en Koen Smits over de nieuwe richtlijnen lichthinder. De presentatie van de nieuwe richtlijnen begon filosofisch met het opzeggen van bovengenoemde zinnen door de voorzitter van de Commissie Lichthinder Henk Stolk. Hij heeft in mei 2014 de derde ‘Filosofie voor Duisternis’ uitgegeven en pleit tijdens zijn presentatie voor een nieuw wereldbeeld om licht en duister te begrijpen. Want hoe zit het met het bewegen van planeten en de zon? Dat kan wel eens anders zijn dan we denken. Het tegenovergestelde van duisternis is licht en wanneer je te veel licht ervaart in de duisternis, dan is de link naar lichthinder snel gelegd. Stolk liep
/ KENNISSESSIES SPECIALS / RICHTLIJN LICHTHINDER / HENK STOLK // VOORZITTER COMMISSIE LICHTHINDER / KOEN SMITS// LICHTCONSULT.NL
tijdens zijn presentatie de verschillende hoogtepunten en belangrijke richtlijnen door in twintig jaar Commissie Lichthinder. In 1955 werd de commissie opgericht en dat was volgens de voorzitter een tijd waarin de angst bestond om nooit meer duisternis te ervaren. Lichtconsult Koen Smits presenteerde de nieuwe richtlijnen lichthinder op een interactieve manier. Hij gooide een balletje de ruimte in naar het publiek. Wie het balletje ving, mocht iets zeggen over de oude richtlijnen, waarna hij de link legde met de nieuwe. De belangrijkste wijzigingen in de richtlijnen zijn onder meer de uitbreiding van de oppervlakte staffel, de maximale luminanties die worden beoordeeld, de vergroting van de kijkhoek die is vergroot en de vier frequentiecategorieën voor dynamische reclame-uitingen.
64
BEZOEKERS INTERVIEWS / NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
Miranda Zonneveld NSVV
Thom Vermeulen Lux Groep
“Ik zie een zeer positieve dag. Wat ik “Iedereen is regisseur van verlichting. niet had verwacht was de sessie waar- Soms is dat de burger, soms is dat bij het licht ook echt heel dicht bij de de gemeente, en soms is het een klant en de gebruiker komt. adviseur of fabrikant. In de komende De meer zachtere kant van de sector, jaren zul je steeds vaker zien dat de zoals beleving en de inzet bij het overheid niet meer bepaalt wat goed vergroten van welzijn, het tegengaan is voor de inwoners. Dit zal meer en van burnout en andere maatschapmeer andersom gebeuren en het zal pelijke thema’s, vond ik erg mooi en steeds meer gaan om samen regisseinspirerend. Het thema Licht Verrijkt ren en ontwikkelen.” zie ik dan echt tot leven komen en dan zie je wat licht kan betekenen. De NSVV maakt kennis via lezingen op een fraaie manier inzichtelijk voor de markt, leken, klanten en de sector.”
65
66
67
/ NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
68
DANKWOORD / NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
69
“EEN GOEDE UITDRAGING VAN DE KENNIS EN INHOUD, IS EEN BELANGRIJKE AMBITIE VAN ONS ALS NSVV. IK SLUIT VANDAAG AF MET EEN TROTS GEVOEL.” / Aat Klompenhouwer - dagvoorzitter
70
“VANDAAG BRENGT ONS EEN INTERESSANT EN INSPIREREND CONGRES. ER IS VEEL GEBEURD IN HET AFGELOPEN JAAR.”
COLOFON / NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
NSVV Geertje E. Hazenberg Miranda Zonneveld
7 1 71
Visuele Notulen Marijke Timmerman - Magazine Design Charlotte Porskamp- Editor Wendy Westeneng- Editor Micheal Kluver - Illustraties Anouk van de Goor- Illustraties Bas de Brouwer - Fotografie Wim Kuper - Teksten Nina Stegeman - Teksten Web: www.visuelenotulen.nl Mail: info@visuelenotulen.nl Tel: +31 6 30 07 76 75
72
BEDRIJVENMARKT / NATIONAAL LICHTCONGRES / 29 JANUARI
2015
73