PO-Raad Passend onderwijs by Visuele Notulen

MODERN NAOBERSCHAP Passend onderwijs: Het nieuwe samenwerken

INHOUDS

OPGAVE

3&4 OKTOBER 2013

MODERN NAOBERSCHAP Het nieuwe samenwerken 4. Opening 6.

- Voorwoord Rinda den Besten

12.

- Videoboodschap Sander Dekker

14.

Het onderwijs is geen koekjesfabriek

18.

Interviews met bezoekers

20.

Naoberschap in beeld

32.

Interviews met bezoekers

34.

Deskundigen aan het woord

36.

- interview: NoĂŤlle Pameijer

44.

- interview: Annet Dries

52.

- interview: Reinier Goedhart

60.

- interview: Jan de Vos

66.

- interview: Corine van Helvoirt

72.

Interviews met bezoekers

74. Afsluiting 78.

Interviews met bezoekers

80. Colofon

Inhoudsopgave | PO-Raad | Modern Naoberschap

OPEN PO-R 4

NING aad 5

Voorwoord Rinda den Besten Voorzitter PO-Raad

Voorwoord | PO-Raad | Modern Naoberschap

Welkom op de conferentie Modern Naoberschap “We maken een grote sprong naar professionaliteit” “We mogen echt trots zijn op die volwassen groei van onze sector” “En dat alles liefst met zo min mogelijk bureaucratische rompslomp” “Samenwerking vereist vertrouwen” Voorwoord | PO-Raad | Modern Naoberschap

Modern Naoberschap Wie? Rinda den Besten Wat? Voorzitter PO-Raad Onder de noemer ‘modern naoberschap’ organiseerde de PO-Raad op 3 en 4 oktober een tweedaagse over Passend onderwijs. En deze titel is niet zomaar gekozen. Goed naoberschap betekent dat je in een gemeenschap je verantwoordelijk voelt voor je buren, en dat je hen zo nodig met raad en daad bijstaat. De invoering van Passend onderwijs, op 1 augustus 2014, is een forse klus waarbij we elkaar hard nodig hebben; waarbij we dus een ‘goed naober’ moeten zijn voor onze collega’s. Op 1 november aanstaande moeten alle samenwerkingsverbanden officieel opgericht zijn. Maar daarmee zijn we er natuurlijk niet. De schoolbesturen binnen het samenwerkingsverband moeten elkaar leren kennen, met elkaar leren samenwerken om het ondersteuningsplan vorm te geven en afspraken maken over de verdeling van de middelen. Natuurlijk is het de bedoeling het

team en de ouders hierbij te betrekken en het plan te bespreken met de Ondersteuningsplanraad (OPR) en dit alles met bij voorkeur zo min mogelijk bureaucratische rompslomp. Een immense klus. De Algemene Rekenkamer concludeerde in haar in juni jl. verschenen rapport niet voor niets dat “het ‘wankele evenwicht tussen mensen, middelen, taken en tijd op basisscholen’ een ‘risico’ vormen voor een goede invoering van passend onderwijs. Schoolbesturen, samenwerkingsverbanden en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, moeten ervoor waken ‘dat het evenwicht op scholen niet zoekraakt’.” De PO-Raad kon zich volledig vinden in dit rapport. Daarom ook dat wij ons er bij de onderhandelingen over het Nationaal Onderwijsakkoord (NOA) hard voor hebben gemaakt dat er geen extra bezuinigingen zouden komen in het primair onderwijs. Gelukkig is dat gelukt.

Voorwoord | PO-Raad | Modern Naoberschap

En toch mogen we niet uit het oog verliezen waarom we het allemaal doen. Passend onderwijs moet er voor zorgen dat leerlingen een zo passend mogelijke plek in het onderwijs hebben. Geen bureaucratische indicering, geen labels voor leerlingen als dat niet nodig is, maar juist kijken naar wat een leerling met een beperking wel kan. Vanuit de overheid speelt natuurlijk ook mee dat het budgettair beter beheersbaar moest worden, maar ons gaat het bovenal om de leerling die gebaat is bij een meer preventieve aanpak van problemen en een betere afstemming tussen onderwijs en zorg. Samenwerkingsverbanden zijn netwerkorganisaties. Scholen, professionals en organisaties zijn van elkaar afhankelijk en niemand kan Passend onderwijs mogelijk maken voor alle leerlingen zonder samen te werken, regulier, speciaal en speciaal basisonderwijs. Dat vraagt om ‘modern naoberschap’: elkaar ondersteunen, met een welwillende houding, om een gezamenlijk doel te bereiken.

clinics, studiedagen en bijeenkomsten. Zoals de conferentie ‘modern naoberschap’. De uitgave die nu voor u ligt is, naast een weergave van deze conferentie, juist ook interessant voor mensen die niet konden komen, maar wel betrokken zijn bij de invoering van Passend onderwijs. Het (digitaal) delen van de in de sector beschikbare kennis is misschien wel de eerste stap in ‘Modern Naoberschap’. Rinda den Besten Voorzitter PO-Raad

Als u na het lezen van dit ‘opbrengstdocument’ nog vragen heeft, of ondersteuning in uw regio wenst, dan kunt u contact opnemen met de projectleiders van de PO-Raad. Dick Rasenberg d.rasenberg@poraad.nl of Thieu van Hintum t.vanhintum@poraad.nl

Om onze leden te ondersteunen bij de invoering van Passend onderwijs publiceert de PO-Raad handreikingen, biedt de PO-Raad helpdeskondersteuning en organiseren wij

Voorwoord | PO-Raad | Modern Naoberschap

Videoboodschap Sander Dekker staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Bekijk de videoboodschap van Sander Dekker

Voorwoord | PO-Raad | Modern Naoberschap

“Dit schooljaar komt het er echt op aan” “Om Passend onderwijs tot een succes te maken, moeten alle betrokken partijen de handen ineen slaan” “Regulier waar het kan, Speciaal waar het moet” “Inspirerend om te zien met hoeveel inzet er overal gewerkt wordt aan de invoering van Passend onderwijs” Voorwoord | PO-Raad | Modern Naoberschap

Het onderwijs is geen koekjesfabriek

Bart Eigeman en Mathieu Weggeman

Het onderwijs is geen koekjesfabriek | PO-Raad | Modern Naoberschap

Twee deskundigen met ieder eigen, uitgesproken ideeën over hoe je Passend onderwijs succesvol maakt, zijn Bart Eigeman en Mathieu Weggeman. Eigeman is organisatieontwikkelaar en voormalig GroenLinkswethouder. Weggeman is hoogleraar organisatiekunde aan de Technische Universiteit Eindhoven en auteur van het boek ‘Leiding geven aan professionals? Niet doen!’. De luisteraars hingen aan hun lippen bij hun lezingen op de tweedaagse Modern Naoberschap. Speciaal voor deze special doen ze hun verhaal.

Het onderwijs is geen koekjesfabriek Het aftellen is begonnen. Over tien maanden moet op alle scholen voor het primair onderwijs Passend onderwijs zijn ingevoerd. Dát het eraan zat te komen, weten we al jaren. Toch blijft de invoering ervan bepaald geen sinecure. “Ga samenwerken! Een kind houdt om drie uur, als de school uit is, niet op te bestaan.” Een jaar voordat de Amsterdam Arena in maart 2012 het toneel was van een massaal protest tegen de bezuiniging op Passend onderwijs, stond ook in Den Bosch een groep mensen op de barricades. Aan de hand van toenmalig GroenLinkswethouder Bart Eigeman sprak een boze menigte zich op het plaatselijke stadhuis uit tegen het snode plan. Bezuinigen, zo meenden de demonstranten, zou ten koste gaan van de goede zorg en lessen aan álle leerlingen. De strijd was een

succes. Mede door de enorme verontwaardiging, gingen de bezuinigingen niet door. Een blije Eigeman dacht dat daarmee de kous af was. Dat het vanaf dat moment allemaal beter zou worden en niets succesvol Passend onderwijs nog in de weg zou staan. Maar hij had het mis, ziet hij nu. “Men ging wat achterover hangen, had het gevoel dat de dreiging weg was. Maar vergeten werd dat Passend onderwijs niet alleen maar over geld gaat. Het gaat ook om de vraag hoe je komt tot een onderwijsvernieuwing die recht doet aan verschillen tussen kinderen.”

Pássend onderwijs

metten moet worden gemaakt met die achterover hangende houding, vindt hij. Hoe begrijpelijk die ook is. Volgens Eigeman is die houding zo gegroeid omdat te veel mensen heel druk waren met wetgeving en geld. “Dan krijg je dat anderen afwachten tot wet en budget rond zijn.” Daarbij komt dat werknemers in het onderwijs het gevoel hebben dat Passend onderwijs bovenop hun reguliere werk komt, zegt de oud-wethouder. Daarnaast staat de onderwijsinstelling meer centraal dan Passend onderwijs, constateert hij. Fout. “Het gaat niet om de instelling, maar om de instelling van de professionals.”

Hoewel er nog een krappe tien maanden te gaan is voordat Passend onderwijs officieel is ingevoerd, moet er nog het nodige gebeuren om het echt goed te laten slagen, zegt Eigeman. Dat betekent dat er korte

Het onderwijs is geen koekjesfabriek | PO-Raad | Modern Naoberschap

Praktijk

Koekjes

Passend onderwijs moet veel meer dan nu gebeurt vanaf de werkvloer vorm krijgen en minder een wettelijke verplichting zijn, vindt Eigeman daarom. Pas dan kan je het dichtbij het kind organiseren en echt inspelen op wat het kind nodig heeft: pássend onderwijs dus.

Die werkvloer is ontzettend belangrijk bij het vormgeven van Passend onderwijs, beaamt Mathieu Weggeman, hoogleraar organisatiekunde aan de Technische Universiteit Eindhoven. Als het aan hem ligt, krijgen docenten veel meer ruimte om hun lessen zelf vorm te geven. Willen we dat kinderen echt les en aandacht krijgen die op hen is afgestemd, dan moeten we meer vertrouwen op het vakmanschap van de leraar, vindt hij. “Veel scholen worden nu nog te veel gemanaged alsof het koekjesfabrieken zijn: met regels die voor iedereen hetzelfde zijn. Maar kinderen zíjn geen koekjes.”

In de praktijk betekent dat dat een school meer zelf het heft in handen moet nemen om Passend onderwijs te organiseren, meent hij. Samenwerken met de buurt, de gemeente, het gezin is daarbij heel belangrijk. Eigeman, nu organisatieontwikkelaar, wil maar zeggen: “Een kind houdt om drie uur, als de school uit is, niet op te bestaan.” En dus kan de zorg en educatie van leerlingen maar beter goed op elkaar worden afgestemd. “Nu zijn er nog te veel eilandjes. Iedereen regelt het op zijn manier. We hebben bootjes en bruggetjes nodig. Dan kan je eerder signaleren wanneer er iets met een kind aan de hand is en kan je dus eerder ingrijpen als er een zwaardere vorm van zorg nodig is.”

Dat systeem, met meer verantwoordelijkheid voor de leerkracht, gaat ervan uit dat een leraar alles uit iedere leerling kan halen. Tachtig procent van de leraren kan dat ook, is Weggemans overtuiging. Al vergt het lef van leraren en ook van schoolbesturen om die ruimte ook te pakken, realiseert Weggeman zich. “Men is murw geslagen doordat jarenlang is voorgeschreven hoe precies les moest worden gegeven. Het

Het onderwijs is geen koekjesfabriek | PO-Raad | Modern Naoberschap

ondernemerschap is daardoor uit de mensen verdwenen.” De ‘hoeveelheid regels’ die met Passend onderwijs meekomen, stemt de hoogleraar dan ook niet gelukkig.

Hitteschild Toch is hij ervan overtuigd dat het kan. “Gewoon doén”, zegt hij. “Fop het systeem, maak je met een Jantje van Leiden van al die rapportages af en benut je tijd voor het onderwijs.” Voorwaarde is wel dat het schoolbestuur functioneert als hitteschild tegen de regeltjes, zodat de scholen ook echt zelf hun eigen Passend onderwijs kunnen inrichten. Zij moeten op hun beurt de hoeders van de wet, zoals de Inspectie van het Onderwijs, bewijzen dat ze dat ook echt goed doen. “Dan kun je echt wel een potje breken. Je koopt je vrijheid door goed te zijn.” Stimuleer en inspireer scholen om eigen initiatief te nemen en samen te werken, wil ook Bart Eigeman schoolbesturen meegeven. Put uit de goede voorbeelden die er al zijn. Neem de inzet van jongerenwerkers in de basisscholen van

Eigemans eigen gemeente. Zij hielpen de kinderen bij een goede overstap naar de middelbare school. “Scholen verzetten zich daar in eerste instantie tegen; Dachten ‘waar bemoeit die gemeente zich mee?’. Maar de school die ermee proefdraaide kwam daar gauw van terug. De jongerenwerkers namen het vertrouwen van de straat mee de school in en vice versa. Dat bleek te werken. “ Ook voor de leraren heeft Eigeman een boodschap: “Pak de eigen beroepseer terug. Vertrouw in de eigen drijfveren.” En tegen het hele onderwijs: Maak de goede voorbeelden van de werkvloer, de pareltjes, tot het uitgangspunt van een onderwijsvernieuwing als Passend onderwijs in plaats van de wet.”

Het onderwijs is geen koekjesfabriek | PO-Raad | Modern Naoberschap

Interviews Bezoekers

Maartje Janssen Speciaal Onderwijs

Ellen van den Brand Directrice samenwerkingsverband Westland

“Ik werk binnen diverse clusters in het Speciaal Onderwijs. Deze conferentie gebruik ik vooral om een update te krijgen over Passend onderwijs in mijn regio, en om te netwerken. Hopelijk kom ik hier mensen uit het regulier onderwijs tegen, of uit het Speciaal Onderwijs in andere regio’s. Voor mij is het vooral van belang veel contacten op te doen.”

“Het Passend onderwijs staat bij ons, een samenwerkingsverband met 11.000 leerlingen, op de rit. Nu wil ik graag de vertaalslag van theorie naar praktijk maken.

We hebben veel vergaderd op gemeentelijk en bestuursniveau, maar uiteindelijk gebeurt het in de klas. Docenten moeten er in 2014 klaar voor zijn. Mijn motivatie en inspiratie wil ik graag overbrengen op de werkvloer. Hier hoop ik vooral directeuren en coördinatoren tegen te komen met wie ik ervaringen kan uitwisselen. Ook moeten we in onze beroepsgroep zorgen dat we dezelfde taal spreken; niets is zo moeilijk als communicatie.”

Interviews Bezoekers | PO-Raad | Modern Naoberschap

Jos van der Pluijm Expert PO-Raad

Jos Berens Directeur basisschool

“Namens de PO-Raad ben ik hier vooral voor de praktische zaken en om vragen te beantwoorden.

“Wat Mathieu Weggeman zojuist in zijn workshop aanhaalde onderschrijf ik helemaal. De verantwoordelijkheden meer op de werkvloer leggen in plaats van vast te leggen in regels en procedures, spreekt mij aan. Het gaat om de inzet van deskundigheid die er al is, die moeten we meer benutten. Hopelijk spreek ik hier vandaag mensen die niet in termen van beheersing denken, maar in mogelijkheden. Ik wil uitgedaagd blijven, en hoop door vandaag nog beter te kunnen reflecteren op waar we mee bezig zijn.”

Je hoort welke thema’s er leven. Hopelijk loop ik hier nieuwe directeuren en bestuurders van samenwerkingsverbanden tegen het lijf. Mijn hoop is dat de schoolbesturen het belang van Passend onderwijs goed kunnen overbrengen op de leraren, want die worden misschien toch nog teveel verwaarloosd in dit verhaal. Zij moeten het uiteindelijk doen. Ik hoop dat ik na vandaag weet hoe het ervoor staat, en hoe de bestuurders zich erbij voelen.”

Interviews Bezoekers | PO-Raad | Modern Naoberschap

NAOBER IN BEEL 20

RSCHAP LD 21

Naoberschap in beeld | PO-Raad | Modern Naoberschap

â&#x20AC;&#x153;Ik sta voor de vanzelfsprekende samenwerking met oudersâ&#x20AC;? Mark Weghorst

Naoberschap in beeld | PO-Raad | Modern Naoberschap

Tijdens de tweedaagse werden bezoekers gevraagd een bericht in de digitale chatroom achter te laten.

â&#x20AC;&#x153;Vooral veel delen!â&#x20AC;?

Rob Andriol en Theun de Vries

Naoberschap in beeld | PO-Raad | Modern Naoberschap

â&#x20AC;&#x153;Naoberschap past bij anders denken over middelenâ&#x20AC;? Geert Jan

Naoberschap in beeld | PO-Raad | Modern Naoberschap

“Word Naober met je gemeente, de afdeling onderwijs én jeugdzorg!”

Naoberschap in beeld | PO-Raad | Modern Naoberschap

â&#x20AC;&#x153;Passend onderwijs is expertise verbinden!â&#x20AC;? Jan van Berkum en Rob Gerdes

Naoberschap in beeld | PO-Raad | Modern Naoberschap

Interviews Bezoekers

José Wuijster Adjunct-directeur en intern begeleider basisschool & bestuurslid BAVO Eemland

Albert Cremers Coördinator REC Zuid-Limburg cluster 4

“Ik ben hier voor een stukje kennis en inspiratie voor mijn eigen ontwikkeling. Ik zit meer op de uitvoerings- dan op de bestuurskant van Passend onderwijs, dus als uitvoerder ben ik graag goed op de hoogte. Als ik hier enthousiaste mensen met veel kennis van zaken tegenkom, én ik met nieuwe inspiratie naar huis ga, ben ik tevreden. Ik zie het als een gezamenlijke uitdaging; uiteindelijk willen we allemaal dat het goed gaat met de kinderen.”

“Netwerken is voor mij het belangrijkste vandaag. Bekende en nieuwe mensen ontmoeten. En natuurlijk informatie inwinnen over Passend Onderwijs. Vooral de thema’s mobiliteit, arrangeren en schoolondersteuningsprofiel spreken mij aan, dus daar volg ik de workshops van.

En natuurlijk de workshop over het liquideren van REC’s vind ik interessant, vanuit mijn positie. Ik ontmoet hier veel collega’s uit cluster 4. Daarnaast vind ik het leuk om te horen wat voormalig collega’s nu doen. Verder laat ik me graag verrassen. Er liggen nieuwe kansen voor het onderwijs.”

Interviews Bezoekers | PO-Raad | Modern Naoberschap

Maartje Syrier Directeur basisschool Vrije School Zaanstreek

Sanne Vos Ambelt Speciaal Onderwijs

“Graag wil ik meer weten over de invoering van Passend onderwijs, en peilen hoe het er nu voor staat. Een vrije school is bestuurlijk gezien vaak een eenling, dus we hebben een kwetsbare positie. Hier raak ik geïnspireerd om mijn rol als directrice goed op te pakken.”

“Bij ons in de regio Zwolle doen we een indexerings- en arrangeringspilot. Vandaag doe ik dus graag meer achtergrondkennis op van die thema’s. Als ik hier interessante mensen spreek uit het onderwijsarrangement ben ik helemaal tevreden. Ik wil nieuwe dingen horen en vernieuwende inzichten opdoen.”

Interviews Bezoekers | PO-Raad | Modern Naoberschap

DESKUN AAN HE WOORD 34

NDIGEN T D

Interview Noëlle Pameijer

Interview: Noëlle Pameijer | PO-Raad | Modern Naoberschap

Het groeidocument Wie? Noëlle Pameijer Wat? schoolpsycholoog bij het samenwerkingsverband in oprichting Unita. Workshop? Het groeidocument

Eén beknopt formulier: minder administratie, meer overleg Als je met veel partijen samenwerkt, leidt dat al gauw tot een formulierencarrousel en spraakverwarring. Dat is één van de valkuilen van Passend onderwijs. Het groeidocument handelingsgericht arrangeren is ontwikkeld om daar een eind aan te maken. Alle betrokkenen werken met één digitaal document en ze houden het samen up to date. Op dat ene formulier hoeft ook minder te worden ingevuld, vertelt mede-ontwikkelaar Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog bij het samenwerkingsverband

in oprichting Unita. ‘Voor het groeidocument zijn alleen de gegevens nodig die school en ouders belangrijk vinden ter voorbereiding van hun eerste overleg voor de aanvraag van ondersteuning voor een kind. Het gaat erom dat ouders en school die aanvraag goed voorbereiden en nadenken over welke ondersteuning er nodig is. Zo is ook degene die vanuit het samenwerkingsverband (swv) voor de eerste bespreking op school komt, goed voorbereid.’ Bij de voorbereiding van dit overleg is het groeidocument een communicatiemiddel en tijdens het overleg is het een praatpapier. Na het overleg wordt het document bijgewerkt en vormt het een verslag van dat overleg én een instrument voor monitoring en evaluatie. Dat kan allemaal digitaal, maar desgewenst ook op papier. Met name ouders vinden dat vaak

prettig. Het document kan ook helpen om het onderwijsondersteunend gedrag van ouders open en respectvol te bespreken. Noëlle Pameijer: ‘Bijvoorbeeld met als doel dat het kind op tijd naar school komt en thuis zijn huiswerk kan maken. Onderwijs en opvoeding gaan dan samen en versterken elkaar.’

Alles op een rij Het groeidocument ondersteunt het handelingsgericht arrangeren van ondersteuning vanuit het swv. Alle relevante gegevens staan op een rij, de gebruikers analyseren de situatie en ze bespreken wat ze willen bereiken en hoe. Ook alle afspraken worden nauwkeurig vastgelegd. Pameijer: ‘Dit ene document bevat de visie van school en ouders; de doelen waar je naar toewerkt; en het onderwijs- en/of jeugdhulparrangement dat daarvoor nodig

Interview: Noëlle Pameijer | PO-Raad | Modern Naoberschap

“Het groeidocument geeft houvast en laat verbanden zien.“

is. Het groeidocument geeft houvast en laat verbanden zien. En je gebruikt het ook om te verwijzen. Dat gaat in één moeite door.’ De leerkracht, intern begeleider en ouders zitten samen om de tafel om het document in te vullen. Pameijer: ‘Het is nieuw om ouders al in zo’n vroeg stadium bij de aanpak te betrekken. Sommige scholen vreesden dat ouders bepaalde informatie niet zwart op wit zouden willen hebben. Maar dat gezamenlijk overleg blijkt juist een grote succesfactor te zijn. We merken dat men daardoor vaak al meer op één lijn zit.’ Nieuw is ook dat ouders straks kunnen inloggen. Afhankelijk van wat er moet gebeuren krijgen zij en de andere betrokkenen een wachtwoord voor een leeslink of een invullink.

Deze planmatige manier van werken heeft nóg een voordeel. Pameijer: ‘Omdat de ib’er en leerkracht bij de bespreking zijn en er ook wordt geobserveerd hoe het in de klas gaat, zie je hen het geleerde toepassen bij meer leerlingen. Soms halen ze er dingen uit die ze voor de hele groep toepassen.’

Overzicht, inzicht, uitzicht In het document leg je aan de linkerzijde vast wat er goed gaat, en rechts wat nog beter kan. ‘Je ziet heel helder de krachten en kansen, en dat waar je samen hard aan moet werken. Daar halen de betrokkenen vervolgens hun doelen uit. Ik zeg vaak tegen ouders en school: we gaan samen drie dingen doen. We gaan van overzicht, via inzicht naar uitzicht.’ Het groeidocument is gedu-

Interview: Noëlle Pameijer | PO-Raad | Modern Naoberschap

rende twee schooljaren in een pilot uitgeprobeerd. Pameijer: ‘Daaruit bleek dat het goed mogelijk is samen om met leerkracht, ib’er, ouders én leerling een onderwijs- en/ of jeugdhulparrangement te formuleren, dat zowel de leerling als de leerkracht en ouders ondersteunt.’ Wat nog aandacht nodig heeft: ‘66% van de leerkrachten zegt met het groeidocument verder te kunnen. Ons streven was 75%. We moeten nog beter gaan zorgen dat de informatie uit dat overleg in de klas gaat leven.’ Verder willen de ontwikkelaars leerlingen nog nauwer gaan betrekken bij het overleg. Zij vullen een eigen, heel beknopt aanmeldingsformulier in. ‘Daar staan vaak heel bruikbare tips in. Bij de vraag waar de leerling hulp bij nodig heeft, schreef een meisje bijvoorbeeld: “Als ik iets niet begrijp, dat ik dat dan durf te zeggen tegen de juf. En

ik wil een rustiger plekje in de klas.” De pilot had nog een andere, verrassende uitkomst. Noëlle Pameijer: ‘Wij dachten dat deze vereenvoudigde werkwijze zou leiden tot een toename van aanvragen. De angst was dat het financieel niet beheersbaar zou zijn, maar uit de pilot blijkt dat daar (nog) geen sprake van is.’

Ga alvast experimenteren. Ben je binnen het swv al bezig met handelingsgericht werken en bevalt dat goed? Ga dan alvast experimenteren met handelingsgericht arrangeren. Alle materialen die je daarbij nodig hebt zijn te vinden op www. swvunita.nl. Ook het groeidocument kan hierbij als middel worden ingezet.

Tip:

Interview: Noëlle Pameijer | PO-Raad | Modern Naoberschap

Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

Wie helpt er mee met de rugzak?

Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

Interview Annet Dries

Interview: Annet Dries | PO-Raad | Modern Naoberschap

Eén regisseur die het overzicht houdt ‘

Wie? Annet Dries Wat? Directeur van de Agnesschool in Rotterdam-Zuid. Workshop? Passend onderwijs en de doe-democratie in Rotterdam.

Rotterdam koppelt zorg op school aan hulp thuis.

vaak blijkt dat de hulpverleners niet van elkaars werk op de hoogte zijn. Daardoor ontstaat verwarring en overlap. Rotterdam wil met de wijkteams de samenwerking tussen het onderwijs en alle betrokken zorginstellingen stimuleren. De regie komt in de hand van één lid van het wijkteam.

De gemeente Rotterdam constateert dat, met name in ‘focuswijken’, de zorgvraag van kinderen op school niet los kan worden gezien van de thuissituatie. Daar spelen vaak meerdere problemen. In de hele stad gaan onderwijs en zorg samenwerken in wijkteams. Gezinnen krijgen indien nodig hulp aan huis en de regie is in één hand. Wanneer de thuissituatie rustiger wordt, bevordert dat ook de leerresultaten van kinderen.

Deze aanpak is voor Passend onderwijs van groot belang, zegt Annet Dries, die als schooldirecteur meedraaide in een pilot van het wijkteam. ‘De thuissituaties van onze leerlingen horen officieel geen rol te spelen op school, maar toch hebben wij daarmee te dealen. We merken op school dat gezinnen opknappen wanneer er thuis hulp is. En daardoor kunnen de kinderen zich op school weer beter concentreren.’

Gezinnen met problemen krijgen doorgaans vanuit verschillende instanties hulp. Maar al te

Vorig jaar werden in zeven focuswijken in Rotterdam-Zuid wijkteams opgericht. Daarin

zitten de zorginstellingen en het onderwijs. Het is de bedoeling dat zij, door samenwerken en een integrale aanpak, veranderen van instituties die het allemaal goed weten naar organisaties die de klant helpen bij het vinden van de juiste weg. Deze werkwijze wordt, met geld van Jeugdzorg dat naar de gemeente gaat, uitgerold over de hele stad. In het wijkteam waarin Annet Dries participeert zitten, naast vertegenwoordigers van de scholen, ook een maatschappelijk werkster, een verpleegkundige van het CJG, leden van het sociaal team dat zich bezighoudt met huurachterstanden en uitkeringsproblematiek, en Bureau Frontline. Laatstgenoemde organisatie helpt gezinnen op een laagdrempelige manier met hun meest knellende problemen.

Interview: Annet Dries| PO-Raad | Modern Naoberschap

“Het wijkteam en het swv zullen in de toekomst verbinding met elkaar moeten maken en gaan samenwerken.” Annet Dries: ‘In ons wijkteam was het idee heel sterk dat de school ontzorgd moet worden. Ik heb voortdurend geroepen dat Passend onderwijs daarbij hoort. Mensen in de zorg vergeten dat wel eens, want zij hebben tot nu toe niet veel met dat onderwerp te maken gehad.’ Het wijkteam en het samenwerkingsverband (swv) zullen in de toekomst verbinding met elkaar moeten maken en gaan samenwerken. Daarover wordt al druk overlegd door gemeente en swv.

problematiek. Ik denk dat we veel meer kinderen op het basisonderwijs houden omdat we hieraan aandacht besteden.’

Hulp aan huis

Ook continuïteit is belangrijk. ‘Een hulpverlener die het goed doet moet je langer op die plek laten zitten. Verder helpt het enorm wanneer de communicatie tussen school en zorginstellingen goed is. Daar worstelen veel scholen mee, maar in de pilot liep dat goed.’

De wijkteams leveren een regisseur, die mensen thuis opzoekt. Deze geeft opvoedondersteuning en kijkt welke hulp verder nodig is. Dat kan bijvoorbeeld schuldhulpverlening zijn, hulp bij het ordenen van zaken of bij relatieproblemen. Annet Dries: ‘Bij veel van onze gezinnen speelt een gestapelde sociale

Tijdens de pilot bleek dat de regisseur een cruciale factor is. De schooldirecteur: ‘Regie moet er zijn, óók bij hulp aan hoogopgeleide gezinnen. Mensen die hulp nodig hebben zitten vaak niet lekker in hun vel, er is stress en er gebeurt veel. Als dan zaken niet duidelijk zijn, wordt de situatie alleen maar slechter.’

Interview: Annet Dries | PO-Raad | Modern Naoberschap

Gedifferentieerd werken Ook binnen de Agnesschool is de aanpak aangescherpt. De school heeft geïnvesteerd in klassenmanagement en leerkrachtgedrag. Er is één doorlopende leerlijn van de peuterspeelzaal tot en met groep 8. De groepsplannen zijn gebaseerd op gedifferentieerd werken. ‘Daar kom je een heel eind mee.’ Dat besef was er ruim vijf jaar geleden al, toen Annet Dries net op de Agnesschool werkte. Er lagen papieren klaar voor de verwijzing van een leerling naar het sbo. ‘Toen zei de leerkracht: ik zie niet in waarom dit nodig is. We zijn met deze leerling aan de slag gegaan en hij heeft gewoon onze school afgemaakt. Hij had een laag iq, maar het storende gedrag dat hij vertoonde, zo gingen wij inzien, vloeide voort uit het feit dat hij niet goed leskreeg.’

Tips: Heb oog voor de achtergrond van kinderen. Voor scholen: ga na in wat voor wijk je staat, en bedenk hoe je deze kinderen goed kunt bedienen. Voor OCW en de inspectie: kijk niet alleen naar de cijfers, maar ook naar de achtergrond en ontwikkeling van kinderen. Scholen worden afgerekend op hun resultaten. Dat maakt hen huiverig om â&#x20AC;&#x2DC;ingewikkeldeâ&#x20AC;&#x2122; leerlingen toe te laten of binnen te houden.

Interview: Annet Dries| PO-Raad | Modern Naoberschap

Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

â&#x20AC;&#x153;Kijk niet alleen naar de cijfers, maar ook naar de achtergrond van kinderenâ&#x20AC;? Annet Dries

Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

â&#x20AC;&#x153;Samenwerking op basis van gedeelde waardenâ&#x20AC;? Mathieu Weggeman

Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

â&#x20AC;&#x153;Bestuurder, u kent de gedragsregels van de commissie Halsema toch wel? #goodgovernanceâ&#x20AC;? Marit van Luijn

Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

Interview Reinier Goedhart

Interview: Reinier Goedhart | PO-Raad | Modern Naoberschap

Sturen en verantwoorden Wie? Reinier Goedhart Wat? adviseur van de PO-Raad. Workshop? Schoolondersteuningsprofielen, monitoring en verantwoording.

verantwoording daarover in het jaarverslag: wat had het swv beoogd, welke activiteiten zijn hiervoor ondernomen en wat zijn de behaalde resultaten?’

aan moet worden gestuurd. Het dashboard ondersteunt met informatie de besturen van swv’en bij het monitoren van hun eigen beleid.’

Zetten we het geld in voor onze doelen, en blijven we binnen de begroting?

Verantwoordings- en stuurinformatie kunnen elkaar ondersteunen. Daar richt het project Eerst Kiezen Dan Delen (EKDD) zich mede op. EKDD is erop gericht om financieel management een nog betere bijdrage te laten leveren aan het realiseren van de onderwijsdoelstellingen. EKDD wil scholen en besturen van swv’en ondersteunen bij het leggen van koppelingen tussen strategie, onderwijsdoelen en middeleninzet. Het doel is dat het geld wordt ingezet als sturingsmiddel om beleid te realiseren. Vanuit de PO-Raad wordt op dit moment gewerkt aan een ‘dashboard’ dat swv’en ondersteunt bij het sturen en verantwoorden. Goedhart: ‘Uiteraard bepaalt het swv zelf waar op

Koppelen

Wat heeft een samenwerkingsverband nodig om te sturen en wat is er nodig om te verantwoorden? Adviseur Reinier Goedhart van de PO-Raad legt uit hoe verantwoordings- en stuurinformatie elkaar kunnen ondersteunen. Het is belangrijk dat samenwerkingsverbanden (swv’en) vanaf het begin goed financieel management neerzetten, zegt Reinier Goedhart. ‘Daarmee bedoel ik dat de financiën ten dienste komen te staan van het ondersteuningsplan. Een tweede aandachtspunt is de

Sturen en verantwoorden laten zich volgens Goedhart goed koppelen. ‘Nadat je je doelen hebt vastgesteld, kijk je of deze financieel haalbaar zijn. Daarmee koppel je financiën aan beleid. Als dat is vastgesteld, ga je het werk uitvoeren. Daarna ga je monitoren: zitten we op het goede spoor, zowel beleidsmatig als financieel? Vervolgens ga je verantwoorden.’ Sturen en verantwoorden liggen ook heel dicht bij elkaar, zegt Goedhart. ’Maar het sturen is meer gericht op het, tijdens de rit, controleren of dat wat je hebt afgesproken wordt gehaald. De vraag is of je de goede kant uitgaat, binnen

Interview: Reinier Goedhart | PO-Raad | Modern Naoberschap

“Een goede sturing en verantwoording zijn van groot belang voor Passend onderwijs” de gestelde financiële kaders.’ Daarmee vervul je de interne verantwoording. Verantwoording naar de buitenwereld vindt plaats via het jaarverslag. Met de juiste sturingsinformatie op zak hoeft dat niet al te veel tijd te kosten: de verantwoording in het jaarverslag kan worden gebaseerd op de stuurinformatie.

Toekomstmuziek Dit is allemaal nog toekomstmuziek, want de swv’en hoeven pas op 1 november 2013 een stichting te zijn. Goedhart: ‘Ze zijn druk bezig met de oprichting. Daarnaast houden ze zich nu bezig met vragen als: hoe moet het geld worden verdeeld, wat willen we centraal en decentraal aanpakken, et cetera.’ De PO-Raad wil de swv’en ondersteunen, onder andere met behulp van een brochure over financieel management.

‘Een goede sturing en verantwoording zijn van groot belang voor Passend onderwijs,’ zegt Goedhart. ‘Enerzijds omdat het voor de organisatie essentieel is dat je weet in hoeverre je bereikt wat je van plan was, maar natuurlijk ook omdat je moet weten of je de doelen van het ondersteuningsplan realiseert binnen de financiële kaders.’ Daarnaast kleeft er ook een politiek en maatschappelijk belang aan goede sturing en verantwoording. ‘In 2009 verscheen het rapport “Zicht op zorgmiddelen”. Daaruit kwam het beeld naar voren dat er, met betrekking tot wat we toen nog “zorgleerlingen” noemden, geen zicht was op hoe het geld voor hen werd ingezet en wat daarvan het resultaat was. Een herhaling daarvan moeten we zien te voorkomen, al was het alleen al om politieke én maatschappelijke steun te behouden voor Passend onderwijs.’

Interview: Reinier Goedhart | PO-Raad | Modern Naoberschap

Tips: Geef voldoende aandacht aan alle stappen van de planning- en controlcyclus, door het zetten van de volgende stappen: - Kom op basis van een gedegen discussie binnen het swv tot helder geformuleerde doelen, uitgezet in een tijdpad. - Vertaal deze doelen in een middeleninzet die vervolgens wordt opgenomen in een begroting met meerjarig perspectief. Vertaal deze begroting in budgetten. - Maak de doelrealisatie en de budgetuitputting zichtbaar in tussentijdse rapportages. - Leg in het jaarverslag helder en overzichtelijk verantwoording af over de middeleninzet en de bereikte/niet bereikte resultaten, en welke rol het vermogen speelt bij het bereiken van onderwijsdoelstellingen.

Interview: Reinier Goedhart | PO-Raad | Modern Naoberschap

Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

een sterke start met de kern: samenwerken! Ike

Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

Interview Jan de Vos

Interview: Jan de Vos | PO-Raad | Modern Naoberschap

Onmisbaar: medezeggenschap Wie? Jan de Vos Wat? projectleider bij het landelijk steunpunt medezeggenschap Passend onderwijsWorkshop? Onmisbaar: medezeggenschap.

Ondersteuningsplanraad kijkt mee naar beleidskeuzes, beoogde resultaten en de inzet van middelen Samenwerkingsverbanden (swv’en) regelen straks de extra ondersteuning van leerlingen. Voor dat doel beheren ze substantiële geldbedragen. Dat zijn twee redenen om de medezeggenschap binnen het swv goed te regelen. Maar hoe krijg je mensen warm voor zo’n orgaan dat vrij ver van het klaslokaal afstaat? De ondersteuningsplanraad: zo heet het orgaan dat de medezeggenschap binnen het swv vorm gaat geven. In deze raad

zitten straks ouders en personeelsleden, die worden gekozen vanuit de medezeggenschapsraden van de scholen. Dat schrijft de wet voor. Projectleider Jan de Vos: ‘Het gaat om belangrijke keuzes voor de scholen. Daarnaast moet er goed worden meegekeken naar de besteding van al dat overheidsgeld. Alle gelden die nu naar het speciaal onderwijs en de rugzakjes gaan, vloeien straks naar het nieuwe swv Passend onderwijs. Daar gaan miljoenen in om. Die swv’en zijn, kortom, heel belangrijk en daarom is er ook een medezeggenschapsstructuur nodig.’

Instemming

en financiële beleidskeuzes worden gemaakt. Het bestuur van het swv, dat wordt bemenst door leden van de schoolbesturen, heeft beslissingsbevoegdheid. Als de ondersteuningsplanraad eenmaal ‘ja’ heeft gezegd tegen het ondersteuningsplan, is de weg vrij voor het bestuur om het geld te verdelen ten bate van de kinderen die de extra ondersteuning nodig hebben. De ondersteuningsplanraad kan ook geluiden vanuit ouders of personeel inbrengen. Jan de Vos: ‘De leden communiceren met de achterban. Het is belangrijk dat ze weten wat er in de scholen onder ouders en personeel leeft, omdat ze zonder last en ruggenspraak in de ondersteuningsplanraad zitten.’

De hoofdtaak van de ondersteuningsplanraad is om instemming te geven op het ondersteuningsplan waarin de onderwijskundige, personele

Interview: Jan de Vos | PO-Raad | Modern Naoberschap

“Dit plan beoordeel jij als lid van de ondersteuningsplanraad.” Representatief De ondersteuningsplanraad is, net als het swv, ‘interzuilair’. Daarom moet ook de raad representatief worden samengesteld. Alle in de schoolbesturen aanwezige richtingen worden in de ondersteuningsplanraad vertegenwoordigd. Jan de Vos: ‘Verder is het een goed idee om bij de samenstelling te letten op de deskundigheid. Die is echt nodig om te kunnen beoordelen wat de intern- en ambulant begeleiders in de scholen doen en hoeveel geld daarvoor beschikbaar is, hoe de indicatiecriteria voor kinderen zijn, hoe de indicatiestelling verloopt en of het ondersteuningsplan goed in elkaar steekt.’

schapsorganen is bij personeel soms nog moeilijker dan bij ouders.’ Het beste recept voor het vinden van kandidaten, vermoedt hij, is simpel: mensen duidelijk maken hoe belangrijk die ondersteuningsplanraad is. ‘Er zitten nu kinderen op de basisschool met een rugzakje, die worden geholpen door een onderwijsassistent. Dat wordt straks allemaal anders geregeld. Hoe? Dat staat in het ondersteuningsplan. En dat plan beoordeel jij als lid van de ondersteuningsplanraad.’

Het kan best lastig worden, denkt De Vos, om mensen warm te maken voor een orgaan dat vrij ver van het klaslokaal af staat. ‘Het vinden van kandidaten voor medezeggen-

Interview: Jan de Vos | PO-Raad | Modern Naoberschap

Tip: Houd de verkiezing simpel. Volgens Jan de Vos wordt er druk beraadslaagd over de beste manier om de verkiezingen voor de ondersteuningsplanraad op te zetten. ‘Daar zijn tal van modellen voor: getrapt, rechtstreeks, met kiesgroepen, plenair… Mijn advies is: hou het simpel. Er worden soms heel ingewikkelde constructies bedacht. Dat kan veel werk en communicatie met zich mee brengen. Probeer tot een simpele, werkbare oplossing te komen.’

Interview: Jan de Vos | PO-Raad | Modern Naoberschap

â&#x20AC;&#x153;De manager wordt met uitsterven bedreigdâ&#x20AC;? Ben Kuiken 64

Workshops | PO-Raad | Modern Naoberschap

Interview Corine van Helvoirt

Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap

Een expertisepool voor elk samenwerkingsverband Wie? Corine van Helvoirt Wat? Verenigingsmanager van het Landelijk Expertise Centrum Speciaal Onderwijs en adviseur van de PO-Raad. Workshop? Passend Speciaal (Basis) Onderwijs. Samen met Freerik Meeuwes (voorzitter sbo werkverband) en Marc Cantrijn (PO-Raad)

So en sbo gaan samen scholen ondersteunen De nieuwe samenwerkingsverbanden (swv’en) Passend onderwijs leggen in het ondersteuningsplan vast hoe zij deskundigheid gaan inzetten. Corine van Helvoirt: ‘Laat swv’en inventariseren wat hun reguliere-, sbo- en so-scholen samen aan expertise in huis hebben. Voor nog openstaande vragen kan wellicht een antwoord worden gevonden bij een naburig swv, bij een zorgof jeugdhulpinstantie, of in opleiding en scholing.’

Reguliere scholen die specifieke expertise nodig hebben, zijn tot 1 augustus 2016 wettelijk verplicht deze te betrekken van het so. Ook bij het sbo kunnen zij terecht. Maar hoe moet het na die datum? ‘Gooi het kind niet met het badwater weg,’ adviseren Corine van Helvoirt en Freerik Meeuwes. ‘Inventariseer wat je in je eigen samenwerkingsverband (swv) hebt aan expertise en waar je tevreden over bent. Het sbo en so hebben een gezamenlijke visie ontwikkeld op hoe zij die ondersteuning willen verlenen. Zij willen samen een voorziening vormen voor speciale leerlingen, met één voordeur. Achter die voordeur wordt afhankelijk van de vraag bepaald welke expert er komt.’ Van Helvoirt: ‘Het standpunt

van sbo en so is: regulier waar het kan, speciaal als het moet. Met hun externe dienstverlening ondersteunen het sbo en so het reguliere onderwijs. Zelf blijven zij vooralsnog specifieke doelgroepen bedienen. Samen met het regulier onderwijs willen het sbo en so de beste kwaliteit bieden aan alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. ’

De rugzakken verdwijnen. Wat komt daarvoor in de plaats? ‘Nu wordt nog op basis van het dossier van een kind beslist of er ondersteuning komt. En als een kind in het regulier onderwijs een (so-) rugzakje krijgt, helpt een ambulant begeleider de leerkracht om het kind te ondersteunen. Vanaf 1 augustus 2014 gaat het anders; dan kan een swv veel flexibeler en vrijer vragen stellen aan een externe dienstverlener. Dat kan

Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap

“Voor Passend onderwijs is een goede samenwerking nodig tussen onderwijs en jeugdhulp” natuurlijk nog steeds gericht zijn op één leerling, wanneer een leerkracht in de klas te maken krijgt met heel specifieke problematiek waar zij geen verstand van heeft. Bijvoorbeeld wanneer een leerling chronisch vermoeidheidssyndroom heeft, epilepsie of een bepaalde spierziekte. Maar straks kan ondersteuning ook bestaan uit extra handen in de klas, gerichte teamondersteuning of het inrichten van een trajectklas. Alles op maat, afhankelijk van de vragen van de school.’ Inmiddels gebeurt dit al in veel regio’s. De uitdaging wordt om de ondersteuning in een vroeg stadium beschikbaar te maken. Dat voorkomt dat problemen verergeren.

Hoe kun je inspelen op zoveel uiteenlopende vragen? ‘Voor al die ondersteuningsvragen zou je als swv eigenlijk een expertpool moeten vormen. Zo’n pool kun je dan inrich-

ten met mensen uit de reguliere scholen, en uit de externe dienstverlening van het sbo, so en de jeugdzorg. Het swv moet op alle vragen een adequaat antwoord hebben. Het is belangrijk dat je dan niet opnieuw het wiel gaat uitvinden, maar gebruik maakt van de expertise die er al is. Bepaalde heel specifieke expertise zou ook bovenregionaal ter beschikking kunnen worden gesteld, aan meerdere swv’en.’ Om Passend onderwijs mogelijk te maken, zeggen Van Helvoirt, Meeuwes en Cantrijn, moet er een goede samenwerking zijn tussen onderwijs en jeugdhulp, verstandelijk gehandicaptenen revalidatiezorg. ‘Dat dat goed kan, zie je nu al binnen het so. Hier zijn, anders dan in het reguliere onderwijs, zowel de medische als de psychische zorg vanzelfsprekende partners. Het onderwijs voor zeer moeilijk lerende kinderen werkt bijvoorbeeld nauw samen met de Verstandelijk Gehandicap-

Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap

tenzorg; het onderwijs aan lichamelijk gehandicapte kinderen met de revalidatie. Cluster 4-scholen vinden een belangrijke partner in Jeugdzorg en Jeugd-GGZ. Met steeds hetzelfde uitgangspunt: één kind, één plan. Zo’n goede samenwerking met zorginstellingen zou voor het hele onderwijsveld normaal moeten worden.’

Welke invloed zal de overheveling van de zorg naar gemeenten hebben op die samenwerking? ‘Dat is moeilijk te voorspellen. Het is goed om in elk geval in overleg te blijven met de gemeente. Een swv krijgt uiteenlopende vragen van leerlingen binnen en heeft niet alle antwoorden. Belangrijk is dat het swv zorgt dat het z’n eigen omgeving kent, zodat in het ondersteuningsplan kan worden omschreven welke instanties antwoorden kunnen geven. In dit plan vermeld je ook hoe

de samenwerking geregeld is. De zorgaanbieders kunnen eventueel een plek krijgen in de genoemde expertpool.’

Welke praktische belemmeringen moeten nog worden opgeruimd? ‘Over het algemeen is de externe dienstverlening van het so en sbo nog niet aan elkaar gekoppeld. Dat is ook wat lastig omdat het sbo uit andere middelen wordt gefinancierd dan het so en de jeugdzorg. Dat zorgt nu nog voor schotten. Maar op termijn wordt dit gemakkelijker,’ voorzien Corine van Helvoirt en Freerik Meeuwes. ‘In sommige swv’en is hier al een begin mee gemaakt en sluit het Centrum voor Jeugd en Gezin, inclusief de jeugdzorg, voorzichtig aan.’ Wellicht wil het onderwijsveld op termijn toe naar integrale onderwijsvoorzieningen. In een aantal regio’s krijgen deze al voorzichtig vorm. Van Helvoirt: ‘Het sbo en so bieden voorals-

nog onderwijs aan een specifieke groep kinderen die (nog) niet naar de reguliere school kan. Vaak zijn dat kinderen met ernstige meervoudige beperkingen, die zeer moeilijk leren of kampen met psychiatrische problemen. Laten we blijven doen waar we goed in zijn, en dat op elkaar afstemmen. En daar waar nodig onze expertise verder ontwikkelen.’

Tip Behoud het goede. Inventariseer wat werkt, en blijf dat doen. Bedenk samen wat beter kan en ga aan de slag.

Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap

â&#x20AC;&#x153;Extra handen in de klasâ&#x20AC;? Corine van Helvoirt

Interview: Corine van Helvoirt | PO-Raad | Modern Naoberschap

Interviews Bezoekers

Teun de Vries Vertegenwoordiger schoolbestuur & projectleider Passend onderwijs

Jelte de Graaf Bestuursvoorzitter Stichting OPSO

“Passend onderwijs is een zoekproces. Door mijn focus op Passend onderwijs kan ik ook wel wat brengen, maar ik kom vooral halen. Ik ben op zoek naar markeerpuntjes waar ik wat mee kan. Daarnaast richt ik mij op samenwerking met de gemeente. We willen van curatief naar preventief, en dat kunnen we niet alleen. Hopelijk ontmoet ik hier inspirerende mensen en vind ik nieuwe punten om mij op de richten. Ik wil nieuwe input waar ik mee verder kan.”

“We werken zowel samen met grote als kleine besturen van bijzonder en openbaar onderwijs in regio Waterland. Ik ben hier vooral om te netwerken. Daarnaast ben ik op zoek naar een stukje verdieping van problemen waar we binnen speciaal onderwijs tegenaan lopen. Welke mogelijkheden en praktische oplossingen hebben anderen hiervoor.”

Interviews Bezoekers | PO-Raad | Modern Naoberschap

Jeanne Jansen Directeur van cluster vier Vlierland REC (Regionaal Expertise Centrum)

Andre van der Velde Bestuurslid Stichting SOOL (scholengroep openbaar onderwijs Lelystad)

“Vandaag wil ik vooral ideeën opdoen over hoe we beter kunnen gaan samenwerken in het passend onderwijs maar ook om vooral een lijn te leggen tussen PO en VO. Ik had graag meer verbinding gezien tussen PORaad en VO-raad dat die richting het veld het voortouw gaan nemen in de bredere samenwerkingen die moeten gaan komen straks. Dat heb ik vandaag nog niet gehoord. Ik wil goede verhalen horen over wat er in andere regio’s gebeurt, hoe we dat toe kunnen passen in onze eigen regio en bekijken hoe we kunnen door ontwikkelen.”

“Ik vind het van belang om bij passend onderwijs eens verder te kijken dan waar de focus op dit moment ligt. Daarom ben ik benieuwd naar wat er bij andere samenwerkingsverbanden gebeurt en ben ik op zoek naar tips en trucs. Wij zijn nu heel erg intern gericht. Ik zou het graag breder willen trekken. De ideeën die ik hier opdoe moeten er voor zorgen dat het bij mij, als bestuurder, beter op mijn netvlies komt te staan. Een vitamine-injectie, hup naar voren ermee!”

Interviews Bezoekers | PO-Raad | Modern Naoberschap

AFSLUIT 74

TING 75

Afsluiting | PO-Raad | Modern Naoberschap

Interviews Bezoekers

Jan Willem Roodenberg Accountmanager Implementatie passend onderwijs OCW

Nico Sandberg Directeur basisschool Putten

“Ik ben accountmanager Noord-Oost en dit is voor mij een mooie kans om mijn netwerk te verbreden en relaties te ontmoeten. Ik wil graag een beter inzicht krijgen in wat er allemaal leeft bij de invoering van passend onderwijs. Er moet nog ontzettend veel worden ingevuld en daar is ook veel ruimte voor. Ik ben benieuwd hoe daar invulling aan wordt gegeven door de organisaties die hier aanwezig zijn vandaag. Wat ik merk is dat mensen elkaar helpen om probleemstellingen scherper te krijgen en elkaar ook weer helpen oplossingen voor deze problemen te vinden. Heel pragmatisch dus.”

“Graag wil ik meer weten over Passend onderwijs, en dan vooral over beleid en uitvoering. Alles wat nodig is om het te laten slagen en bureaucratie te voorkomen. De workshops zijn erg interessant voor mij. Graag wilde ik meer leren over hoe we de medezeggenschapsraad meer in het besluitvormingsproces kunnen betrekken. Ik ben op zoek naar slagvaardigheid. De workshop was duidelijk over structuren, dus ik kan weer met frisse inzichten en inspiratie aan de slag.”

Interviews Bezoekers | PO-Raad | Modern Naoberschap

Frank Zopfi Directeur Aloysius stichting

Mieke de Keyser Beleidsmedewerker landelijk projectbureau Herstart & Op De Rails

“Zelf zit ik in vier samenwerkingsverbanden. Ik zie dat het op het gebied van Passend onderwijs overal anders gaat. De workshops hier zijn inspirerend, maar roepen soms vragen bij me op. Verder is het fijn bestuurders, die ik normaal alleen maar aan de vergadertafel zie, nu wat langer te spreken. Een geslaagd congres!”

“Naast mijn zoektocht naar informatie en inspiratie ben ik hier tevens om te netwerken met mensen uit andere samenwerkingsverbanden. Betere waarborging van continuïteit is mijn speerpunt. Welke acties kunnen we zelf uitvoeren en bij wie moeten we dan zijn, dat zijn vragen waar ik dankzij nieuwe contacten nu meer invulling aan kan geven.”

Interviews Bezoekers | PO-Raad | Modern Naoberschap

Colofon | PO-Raad | Modern Naoberschap

COLOFON PO-Raad Redactie: Inhoudelijke begeleiding: Eind- en hoofdredactie:

Annemieke Kooper en Marijke Nijboer Elise Bokhorst en Dick Rasenberg Marc Mathies

De presentaties van de sprekers tijdens de tweedaags vindt u hier op de website van de PO-raad.

VISUELE NOTULEN Diederik Vrijhoef Teamcaptain Studio Questionmark Magazine Design Lize Kraan Fotograaf Joris Postulart Tekstschrijver Charlotte Porskamp Illustrator Thalia de Jong Illustrator

Contact informatie: web www.visuelenotulen.nl tel +31 6 30 07 76 75 mail info@visuelenotulen.nl

Colofon | PO-Raad | Modern Naoberschap