spotlight op ons succes!
kennisfestival
16 mei 2017 15.00 - 21.00 Gieterij 200, Hengelo.
inhoud
inhoudsopgave 6 opening 12
interview: het College van Bestuur deelt kennis
22
panel gesprek: kom maar op! ga naar buiten
28
bezoekersinterviews: hoe bevalt de dag?
30 workshop: CM2016, een opmaat naar gepersonaliseerd leren 34 workshop: flipping the classroom 36
bezoekersinterviews: hoe bevalt de dag?
38 workshop: BuROCee 40 workshop: serious care 42 bezoekersinterviews: hoe bevalt de dag? 46 workshop: omgaan met extreem, zorgwekkend en grensoverschrijdend gedrag 50 workshop: NOVUM 54 workshop: vroeg signaleren 58 bezoekersinterviews: gedurende het kennisfestival 60 afsluiting door Victor Mids 68 bezoekersinterviews: wat vond je van het kennisfestival?
6
spotlight op ons succes!
kennisfestival 16 mei 2017 Opening Meer dan 1000 aanwezigen hebben zich verzameld op onze locatie aan de Gieterij in Hengelo. Met een aanbod van bijna 100 workshops trakteren medewerkers elkaar vandaag met veel enthousiasme op allerhande kennis en kunde. Het Kennisfestival wordt georganiseerd vanuit het recente gedachtegoed van de drie kernwaarden van ons ROC: nieuwsgierig, verbindend en inspirerend. De nieuwsgierigheid wordt gewekt én gevoed met veel verschillende workshops, presentaties, inloopsessies, heerlijke snacks, goede muziek en natuurlijk Victor Mids en zijn illusies. Ontmoeten, inspireren en elkaars input mee de praktijk in nemen, dat zijn de beoogde uitkomsten van het Kennisfestival.
ROC van Twente wil daarbij al haar medewerkers de ruimte bieden om verbindingen tot stand te brengen. Met het bedrijfsleven, met studenten en met elkaar. Met de workshops worden reeds bestaande successen gevierd en gedeeld. Door hierover met elkaar in gesprek te gaan en te blijven, wordt een sneeuwbaleffect van inspiratie gecreëerd. Het feit dat meer dan 100 medewerkers zelf of samen een workshop op poten hebben gezet, geeft aan hoezeer dit leeft. Uiteindelijk is iedereen hier vandaag aanwezig vanuit eenzelfde gedachtengoed: de doelgroep van bijna 19.000 studenten inspiratie en handvatten bieden om het beste uit zichzelf te halen. En dat begint bij jezelf.
© Mei 2017 - Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd en/of verspreid zonder schriftelijke toestemming van ROC van Twente. Slechts een niet commercieel privé gebruik is toegestaan in het kader van de wetgeving op auteursrecht.
7
“Het onderwijs is van ons, neem de regie in eigen hand.�
“Wie wil er verder dan vijf jaar in de toekomst kijken?”
interview
in gesprek met John en Trudy 12
het College van Bestuur deelt kennis In gesprek met John van der Vegt (voorzitter) en Trudy Vos (lid), van het College van Bestuur
Een aantal jaar geleden sprak het CvB tijdens de strategische sessies over het delen van kennis met het bedrijfsleven. Vandaag hoorden we bij het openingspanel deze kreet weer voorbijkomen. Wat is er de afgelopen jaren veranderd? John: “We hebben extern onderzoek laten doen naar het imago van ons ROC met het oog op een leven lang leren. Het resultaat was super: we hebben in de laatste jaren een hoge gunfactor gekregen. Bedrijven willen graag met ons samenwerken. Ze geven aan dat we opener zijn geworden en veel meer op samenwerking gericht zijn dan een aantal jaar geleden. Er valt nog wel wat te winnen; we kunnen flexibeler worden, onderwijs opknippen. Er blijft altijd wat te verbeteren, maar dat we dat nu inzien is een hele stap. De ivoren toren is weg. Lange tijd waren we vooral bezig met interne ontwikkelingen, fusies, samengaan met scholen. Dat heeft als effect dat je je energie intern richt. De laatste vier, vijf jaar zijn we echt een stabiele organisatie, waardoor er meer ruimte en tijd is gekomen voor externe aandacht.” Trudy: “We hebben meer dan 12.000 leerbedrijven in de regio, dat is ontzettend veel! Bedrijven zijn bereid onze studenten stage te laten lopen, ze op te leiden, en uiteindelijk vaak in dienst te nemen.
13
We zijn samenwerkingen gestart met bedrijven met het doel duidelijker voor ogen te krijgen hoe we onze studenten moeten opleiden. Wat moeten we ze leren zodat ze in het bedrijfsleven van waarde zijn? Zo werken we samen met Praktijk Centrum Procestechnologie OostNederland, Techwise Twente, Centrum voor Onderwijs, Transport & Logistiek en diverse samenwerkingsverbanden in de zorg, maar ook het onderwijs.”
John: “Bij BuROCee bijvoorbeeld, werken studenten voor en met bedrijven in de regio aan projecten en opdrachten die ze aan het eind weer presenteren aan de bedrijven in kwestie. Studenten laten zo prachtig zien wat ze in huis hebben.” Trudy: “Ook hebben we een plek in de Twenteboard, dat de ambitie heeft Twente te ontwikkelen tot een Europees toonaangevende technologische topregio met speciale aandacht voor de Topsector Hightech Systemen en Materialen. Het is bijzonder dat we deze plek hebben, niet in alle regio’s is zo’n positie vanzelfsprekend, hier wel. Nu wel. Waar je in het verleden vaak zag dat men het vooral over Saxion en de Universiteit Twente had als het over innovatie ging, is ROC van Twente nu >>
een vanzelfsprekend onderdeel van dit rijtje geworden. En zo moet het ook zijn. Mbo’ers dragen de samenleving: hier wordt de basis van Twente neergezet. Iedere dag opnieuw zetten wij ons hiervoor in. Iedere dag zijn wij met dit soort vraagstukken bezig, zoeken we contact met het bedrijfsleven en de overheid. Of we treden op als ambassadeur, ook als iets niet door ons geïnitieerd is. Laatst hadden we een drone event met teams uit Nederland, België, IJsland, Iran: ver buiten onze grenzen. Zoiets komt tot stand doordat een teammanager een idee heeft en zijn nek uitsteekt, zijn creativiteit en zijn contacten gebruikt en alles op alles zet om zoiets gedaan te krijgen. Het is het mooist als daar de ideeën ontstaan, bij onze medewerkers. Wij zijn dan de eersten om aan te moedigen en te helpen waar mogelijk.” John: “We zijn een van de grootste ROC’s van Nederland. Dat laten we soms ook wel horen. Als er regeltjes zijn die zo’n mooi plan dwarsbomen, dan slaan we op de trommel. We zijn de nummer vier in Nederland, ze mogen best een beetje rekening met ons houden. Als ze dat niet doen, dan komt het neer op een stukje lef en doen we, als we er genoeg in geloven, wat we zelf het beste vinden. Een mooi voorbeeld is het kwalificatiedossier, waarin staat wat je moet doceren. Wij vonden dat er meer vrijheid moest komen. We hebben het nu voor elkaar gekregen dat er een experiment komt waarbij er nog maar 50% is vastgelegd van wat we moeten doceren, de andere 50% mogen we zelf invullen.”
Trudy: “Diploma’s zullen natuurlijk altijd hun waarde blijven houden. Maar hoe ze zijn samengesteld, hoe je een diploma verkrijgt, zal uiteindelijk moeten veranderen. Als het
bedrijfsleven morgen wat anders vraagt, willen ze overmorgen andere mensen. We denken dat over een aantal jaren de student zijn eigen leerplan gaat ontwikkelen. Dat hij bijvoorbeeld Duits op niveau 3 wil en Engels op niveau 4.” John: “Zo kan het bijvoorbeeld gebeuren dat een student Verpleegkunde er tijdens zijn stage achter komt dat het verpleeghuis sinds enkele maanden een heel andere handeling uitvoert in een bepaalde procedure dan hij/zij altijd geleerd heeft. We zouden dan de flexibiliteit moeten hebben om op de nieuwe methode te examineren in plaats van op de oude, die wij de student geleerd hebben. Daar moeten we naartoe. Eigenlijk moeten we zelfs eerder weten van die nieuwe methode en die zo snel mogelijk verwerken in de stof.”
Trudy: “Wat ik een ongelooflijk compliment vond is dat Nedtrain, een landelijke organisatie, met centraal gelegen emplacementen, ons heeft gevraagd om een opleiding te verzorgen, naast hun praktijklessen. Toen ik vroeg ‘waarom wij?’, zeiden ze: “ROC van Twente steekt de handen uit de mouwen, zegt wat het doet en doet wat het zegt. Jullie maken dingen mogelijk. Je werpt geen belemmeringen op, maar denkt mee en voert uit.” Dat klopt ook. Zo hebben we nu ook een machinistenopleiding opgezet op verzoek. Dat doen we gewoon.”
John: “Het mooie is ook dat wij docenten met allerlei achtergronden hebben. Docenten uit het bedrijfsleven, docenten die nooit een stap in het bedrijfsleven hebben gezet, docenten die daar een beetje tussen in bewegen. Zij geven daar in Zwolle hun opleidingen, hebben contact met de
14
hoofdmonteurs en nemen die kennis weer mee in hun eigen vak, en naar ons mooie ROC van Twente.” Daarover gesproken, hoe delen jullie de kennis intern eigenlijk? Doen jullie daar veel aan? Trudy: “We proberen zo veel mogelijk in contact te zijn met de werkvloer en er is een enorme hoeveelheid innovatieve projecten. Je ziet dat de verschillende colleges nog erg op zichzelf zijn, maar toch ontstaan er steeds meer dwarsverbanden. Verder hebben we de OR die kennis deelt en Jong! ROC van Twente: jonger personeel dat regelmatig samenkomt en ervaringen en kennis uitwisselt. Een heel tastbaar voorbeeld van kennisdeling en kruisbestuiving is het keuzedeel Ondernemerschap – iedere studie bestaat bij ons voor 15% uit keuzeruimte. Nadat het MBO College voor Commercie & Ondernemen begon met het keuzedeel Ondernemerschap, besloot het MBO College voor Vormgeving, Mode & Media het over te nemen met wat aanpassingen aan de eigen leerdoelen. En natuurlijk is dit kennisfestival georganiseerd met de intentie om medewerkers kennis te laten delen en kennis op te halen.” John: “Je kracht is ook altijd je zwakte. We zijn een duidelijke lijnorganisatie, we staan bekend als doorpakkers, als mensen die weten wat ze doen op hun eigen vakgebied. Een valkuil is dat je soms teveel in je eigen lijn blijft en te weinig oog hebt voor de overige colleges. Toch lukt het steeds beter. We hebben nu de Podiumacademie, een samenwerking van twee opleidingen; Podium- en Evenemententechniek en de Artiestenopleiding. Die stonden toch al samen op het podium, nu leren ze ook samen. >>
15
“We proberen de schotten tussen opleidingen te slechten.�
Ook met het oog op de toekomst is het goed; je moet je toch kunnen verplaatsen in de mensen waarmee je nauw samenwerkt.” Trudy: “De samenleving opereert ook steeds meer zo. Vroeger leerde je een vak, en dat was wat je dan de rest van je leven ging doen. Nu is alles veel meer interdisciplinair. Iedereen moet kunnen communiceren met verschillende collega’s en disciplines.” John: “Je merkt wel dat je het soms ook heel bewust moet stimuleren en er bewust aan moet werken om kennis te delen, je krijgt toch beetje tunnelvisie in je eigen vak.” Trudy: “Als mensen elkaar weten te vinden krijg je de meest fantastische kruisbestuiving. Niet alleen doordat je werk er leuker van wordt en je de lat steeds hoger kunt leggen, maar ook omdat je je studenten steeds beter kunt bedienen.” John: “Een mooi voorbeeld is de samenwerking met een hotel in Oostenrijk. In het begin huurden we het en mochten de studenten van de verschillende sportopleidingen er verblijven voor stages en werk in de wintersport. Een aantal jaar geleden realiseerden we ons dat we kansen lieten liggen. Nu nemen de studenten Facilitair Leidinggevende het hotel over, samen met de studenten Manager/ Ondernemer Horeca en staan de studenten van de Koksopleiding in de keuken. Zij leren alles daar met heel andere dimensies; inkopen in het Duits is toch anders dan bij de supermarkt om de hoek. En: MBO Colleges en opleidingen werken op deze manier intensief samen. Zo leren ze van elkaar.”
Wat hopen jullie dat de uitkomst is van het kennisfestival? Trudy: “Ik ga kijken bij de Wisseltuin. Dat vind ik zo’n geweldig innovatief idee. In dat programma werken onze koks, horecastudenten en studenten Facilitair Leidinggevende samen met de leerlingen van de praktijkschool in hun wisseltuin.” John: “De workshops die gegeven worden, zijn ook echt niet allemaal vakinhoudelijk, juist workshops als omgaan met agressie, gebruik van social media, etc. zijn vakoverstijgend en voor iedereen relevant. Zelf ga ik straks naar Scrum at School; over lesmethodieken, waarmee je sneller resultaten bereikt samen met je studenten. Ook wil ik graag naar de workshop over Serious Care, een serious game waarin medische technische handelingen verwerkt zijn. We lopen niet voorop als het gaat om de toepassing van nieuwe media, serious gaming is daarom wel een heel interessant onderwerp in mijn ogen. En ook iets waar we heel trots op zijn, het is ontwikkeld door ons MBO College voor Gezondheidszorg, het had een lange ontwikkeltijd, maar ze hebben consequent volgehouden en doorgezet. Nu staan uitgevers erom te springen.” Trudy: “Ik hoop dat we hier met elkaar een zaadje planten. Dat we beseffen dat kennis delen leuk is, nieuwe ideeën opdoen houdt je werk spannend. Ik hoop dat onder de docenten de vraag ontstaat om dit vaker te doen. Dat het zo inspirerend werkt dat mensen er geen genoeg van kunnen krijgen om van elkaar te leren. Dat men durft te delen, durft te vragen, dat iedereen die graag wil sparren of iets wil delen, voelt dat dat ook mag en kan hier. “
18
19
panel gesprek
ROC en partners aan tafel 22
kom maar op! ga naar buiten deelnemers: John van der Vegt, Henri Dekker, Rudi Theunissen, Marcel Snijders, Paulo ten Buuren en Bob Vos. Gespreksleider: Willem Habers.
Dit kennisfestival werd geopend met een paneldiscussie. Stakeholders van onze onderwijsinstelling gingen met elkaar het gesprek aan over wat zij belangrijk vinden in het hedendaagse onderwijs. Hoe kunnen studenten en docenten zich ontwikkelen? Hoe halen ze het maximale uit zichzelf en wat is jouw rol hierin, waren vragen die aan de orde kwamen in het gesprek. Met ruim 1.000 bezoekers was het gesprek helaas niet overal even goed hoorbaar. Dit was jammer, waardoor de inspirerende start die we voor ogen hadden, iets minder goed uit de verf kwam. Uiteraard hopen we dat jullie de uitdaging aangaan om op onze pagina nieuwsgierig.rocvantwente.nl te laten weten wat jouw antwoord is op deze vragen.
23
De panelleden gaven aan, dat we niet bang moeten zijn voor verandering: bijblijven betekent soms fouten maken, te experimenteren, leren van elkaar en gewoon te doen. Als we elkaar betrekken, blijven we verbinden. Ga naar buiten: neem een kijkje in de keuken van het bedrijfsleven, ga op docentenstage of wissel een dagje van baan met een vo-docent. Zo gaan wij de uitdaging aan om onze strategie handen en voeten te geven: we zijn nieuwsgierig, worden geĂŻnspireerd en verbinden ons met onze omgeving.
Panelleden Henri Dekker - student Facilitair Leidinggevende, voorzitter centrale deelnemersraad Rudi Theunissen - ouder Paulo ten Buuren - docent en voorzitter BVMBO Bob Vos - directeur Switch Marcel Snijders - directeur Twents Carmel College John van der Vegt - voorzitter College van Bestuur Panelleider: Willem Habers - Projectleider ROCkstars
24
25
bezoekersinterviews:
hoe bevalt de dag? Danique Achterhuis en Christel Busger op Vollenbroek
Bert van de Pol en Peter Weusthof
Danique: docente Nederlands, Christel: docente Economie bij het MBO College voor Commercie & Ondernemen, Hengelo
Bert: docent bij het MBO College voor Transport, Logistiek & Mobiliteit, Almelo, lid OR. Peter: directeur Dienst, Onderwijs & Kwaliteitszorg
“Wij vinden het Kennisfestival ontzettend leuk, omdat het echt een kijkje in de keuken geeft. Zoveel mensen die hun kennis en enthousiasme aan het delen zijn, dat blijkt wel uit het ruime aanbod workshops. We waren net bij de workshop ‘Extreem zorgvragend en grensoverschrijdend gedrag van studenten’ en deze sloot heel mooi aan op onze doelgroep. De gedeelde kennis vonden wij zeer goed toepasbaar en nemen we zeker mee in de praktijk. Ook was het fijn om de, voor ons onbekende, collega te leren kennen die deze workshop gaf. We kunnen haar nog eens benaderen als we vragen hebben of willen sparren. Die verbinding is vandaag dus ontstaan, dat is mooi.”
“In onze workshop ‘Durf te dromen’ lieten we deelnemers nadenken over het onderwijs in 2025. Het blijkt dat de combinatie van praktijk en theorie veel dichter bij elkaar mag komen, bijvoorbeeld door een echte bedrijfsruimte naast een klaslokaal in te richten. Ook droomden onze deelnemers over meer regie voor studenten over hun opleiding. Wij hebben elkaar in de OR leren kennen en wilden samen een workshop over dromen in het onderwijs geven. ‘Waar word jij als docent blij van, wat heb je nodig?’, dat waren onze uitgangspunten. Hier ideeën over uitwisselen, dat inspireert. Dat hebben wij maar mooi gefaciliteerd vandaag. Het is ontzettend leuk om zoveel verschillende mensen bij elkaar te brengen. We werken allemaal vanuit dezelfde drive, zowel docenten als alle stafleden daar omheen. Dat wordt vandaag heel mooi zichtbaar.”
28
Anita Schuurman
Wendy van Dijk
docente bij het MBO college voor Loopbaanontwikkeling & Participatie
docente Engels bij het MBO College voor Commercie & Ondernemen, Hengelo
“Ik vind het echt fantastisch dat vier van onze vrijwilligers hier vandaag zijn bij het Kennisfestival. Die betrokkenheid en uitwisseling is prachtig om te zien. Voor hen is het een uitje en werkt het inspirerend om hier rond te kijken. De vrijwilligers zijn maatjes van onze studenten en bieden 1 op 1 begeleiding, op verschillende niveaus. Ik ben apetrots op hen en op wat we samen doen voor de studenten van het vak Inburgering.”
“Stel je voor dat het wél lukt, stelden de ‘omdenkers’ die bij de bijeenkomst van twee jaar geleden waren. Dat was het laatste zetje dat ik nodig had om me in te schrijven voor de opleiding die ik al een tijd wilde doen. Heel lang heb ik gedacht en geloofd dat ik dat niet kon, dat ik daar niet toe in staat was. Dat bleek dus niet waar te zijn. Het is me gewoon gelukt! Aan alle ROCstudenten die, net als ik vroeger, geloven het niet te kunnen zou ik willen meegeven: het kan wél! Het is altijd de moeite waard om het te proberen. Laat je nooit door iemand anders vertellen dat je niet goed genoeg bent of dat je iets niet kunt.”
29
workshop:
CM2016, een opma naar gepersonalise leren Andy van Dissel beleidsadviseur bij het MBO College voor Commercie & Ondernemen “Het is een nieuwe manier om de opleiding tot Commercieel Medewerker in te zetten. We zetten in op gepersonaliseerd leren, een gedachtegoed dat misschien niet nieuw is, maar wel nieuw in de opzet. Het fundament van onze visie is gebouwd op twee pijlers: one size does not fit all, en de optimale inpassing van technologische ontwikkelingen. Bij ons wil ‘gepersonaliseerd leren’ zeggen dat de student zelf aan het roer van zijn opleiding staat. We werken met weekplanningen en de student bepaalt wat hij wanneer doet. Het kan dus best zijn dat de ene student in week 27 is met een bepaald vak, en een andere in week 15. We focussen op individuele begeleiding, waardoor verschillen in tempo geen probleem zijn.
Er zijn geen overgangsnormen. Doordat we de activiteit en kwaliteit het gehele jaar monitoren weten we wat er speelt. De docent zit de hele week met dezelfde studenten in hetzelfde lokaal, de band is hechter en als er wat aan de hand is kun je daar eerder op inspringen. Dat betekent natuurlijk niet dat ze allemaal zomaar over kunnen gaan naar het volgende leerjaar. We spreken ze aan op hun weektaken, maken afspraken op maat en toetsen of het op niveau is. Ook kijken we wat we kunnen doen als het niet goed gaat. Doordat elke student individueel werkt, is er niet per se meer onderwijstijd per leerling, maar wel meer begeleidingstijd. De instructiemomenten zijn veel korter. Over de hele linie zijn we misschien wel een beetje ‘geschrokken’ van het succes van CM2016. We hebben een presentie van ruim 90%, een uitval van minder dan 5%, de tevredenheid is 4,39 op een schaal van 5. Ook ouders zijn tevreden, een 4,25 op een schaal van 5. Dat is een prachtig resultaat. Het gaat om de student en we zien dat het werkt.”
30
aat eerd
31
workshop:
flipping the classroom Thorsten Bruning
Ralph Baart
docent trainingsleer en bewegingsleer bij het Johan Cruyff College
vakleerdocent VEVA
“Flipping de Classroom betekent eigenlijk dat je de instructie die je normaal gesproken in de les geeft al van tevoren aan de student aanbiedt door middel van video. Doordat studenten de filmpjes voor de les al kijken, hebben we tijdens de les tijd om met elkaar te sparren en huiswerk te maken. Door te flippen kan elke student op zijn eigen manier leren. De ene is visueel ingesteld, de ander juist praktisch, en ik kan ze allemaal op hun eigen manier begeleiden. Een ander voordeel is dat studenten die op trainingskampen zijn geweest de lessen terug kunnen kijken en zo makkelijker stof kunnen inhalen.”
“Ik vind het flippen heel interessant, zeker voor de BOT (Begeleide Onderwijstijd). Het huiswerk omkeren is vooral handig. Bij niveau 2 wil huiswerk maken thuis nog niet zo lukken, dus het is handig als we dat tijdens de les kunnen doen waar de docent bij is. Ik denk dat we daar op termijn voordeel uit kunnen halen.”
34
35
bezoekersinterviews:
hoe bevalt de dag? Pim Butter
Gerard Kruizinga
senior docent bij het MBO College voor Commercie & Ondernemen
teammanager Schoonheidsverzorging en Wellness bij het MBO College voor Dienstverlening & Gastvrijheid
“We willen de student zelf de verantwoordelijkheid geven om vorm te geven aan zijn onderwijs. De opleiding staat volledig in dienst van de student. Niet te veel controleren maar autonoom leren, en wel goed monitoren hoe dat werkt voor de student. Ongelijk en gelijkwaardig, vrijheid in gebondenheid, interactie en een goed voorbereide omgeving.”
“Ik heb de workshop Internationalisering bijgewoond, dat was heel inspirerend. Wat zij doen in Euregio, daar zie ik ook voor ons kansen.”
Erwin Nijhoff
Dima Touma
accountmanager ICT
senior praktijkinstructeur Schoonheidsspecialiste bij het MBO College voor Dienstverlening & Gastvrijheid
“De presentatie over drones was heel interessant. Het is leuk om te zien hoe innovatie toepasbaar is in het onderwijs, en welke mogelijkheden dat biedt.”
“Het is een kans om mensen te ontmoeten en te netwerken. Ik ben vooral nieuwsgierig naar andere werkvelden en zoek verbinding met andere collega’s buiten de schoonheidsverzorging.”
36
Herman Potijk
Jacqueline Evertzen
docent rekenen bij de versnelde opleiding Secretaresse en projectleider voor het BPV-Verbeterplan bij het MBO college voor Management & Organisatie
secretaresse Loopbaancentrum
“Ik vind het altijd machtig mooi om te zien dat er veel mensen zijn die belangstelling hebben voor nieuwe dingen. Dat mensen graag iets willen opsteken, iets nieuws willen leren. Ik vond vooral Generatie Swipe leuk. Het ging over de jeugd, over Millennials en Babyboomers en hoe zij verschillend met social media omgaan. En het ging over privacy. Dat jongeren zich daar veel bewuster van zijn en bepaalde dingen specifiek met een bepaalde groep delen.”
37
“Ik ben nieuwsgierig. Ik vind het leuk om te kijken wat we binnen het ROC te bieden hebben, zeker omdat ik zelf niet direct met studenten werk. Het is een kans om te zien wat mensen te vertellen hebben die dat wel doen. Ik wil me laten inspireren door de kennis van anderen.”
workshop:
BuROCee: verbinde tussen opleiding en bedrijfsleven Jantine Morshuis teammanager bij en verantwoordelijk voor het project BuROCee bij het MBO College voor Vormgeving, Mode & Media
“Bij BuROCee verbinden we opdrachtgevers met echte projecten aan studenten. Bedrijven waarmee wij samenwerken stellen hun eigen werk beschikbaar en worden ook nauw bij het proces betrokken. In januari 2016 zijn we begonnen met een pilot van één dag in de week en inmiddels zitten we op drie dagen. We zien dat het werkt. Studenten krijgen goed inzicht in waar ze in hun ontwikkeling zijn, wat ze kunnen en waar hun talenten liggen en docenten blijven in contact met het werkveld.
We zijn binnen onze opleiding heel trots dat we dit hebben neergezet. We geloven echt in de methodiek. Je ziet dat studenten beter voorbereid zijn. Ook voor opdrachtgevers ligt er een kans, zij kunnen nieuw talent scouten. Mijn droom is dat we in de toekomst met steeds meer bedrijven samenwerken. Dat ze naar ons toe komen en vragen of ze mee mogen doen omdat onze studenten zo goed zijn. En ik hoop natuurlijk ook dat door BuROCee steeds meer studenten voor ons gaan kiezen.”
38
er n
39
workshop:
serious care Marieke Hoevers, Dianne ten Hartog en Kim ter Groot docentes bij het MBO College voor Gezondheidszorg
“Serious Care is een serious game, een leergame. We vonden dat studenten van niveau 3 lastig leren. Dat ze de stof van een week geleden niet onthouden en alleen leren voor een toets. We wilden ze prikkelen met iets waar ze affiniteit mee hebben. We zien ze altijd met hun telefoon en spelletjes, dus hoe gaaf zou het zijn om een game te maken waarmee ze kunnen leren? Toen hebben we innovatiegelden aangevraagd en Serious Care ontwikkeld met een gamedesigner. We draaien nu de pilot en zien dat studenten de game langer vol kunnen houden dan een reguliere les. Ze kunnen het op hun eigen tempo vormgeven en doordat de game dingen regelmatig herhaalt, beklijft het beter.
Volgend jaar gaan we de game officieel binnen de opleiding gebruiken. We hebben vooraf een nulmeting gedaan, waarbij drie groepen wel en drie groepen niet gamen. In juni doen we de nameting en we denken dat de groep die gamed hoger scoort. Daarmee kunnen we dan aantonen dat de game effectief is voor het leerrendement van studenten. Het is een droom die vier jaar geleden begon, en het is heel gaaf dat de game er nu is en dat er zo enthousiast op wordt gereageerd. Ook van buiten het ROC van Twente. Er zijn uitgevers die ons benaderd hebben en daarmee gaan we binnenkort gesprekken voeren. Misschien komt er dan geld vrij om de game nog verder te ontwikkelen.�
40
41
bezoekersinterviews:
hoe bevalt de dag? Martin Achterweust
Janny Beuzel
docent bij het team vakopleiding Horeca Cas Spijkers Academie Almelo
teamcoach en centrale vertrouwenscontactpersoon
“Ik ben bij de Wisseltuin geweest, dit was erg leuk: lekker actief. We hebben levend ganzenbord gespeeld, om vooruit te komen moet je een vraag over tuinieren of de moestuin goed beantwoorden.
“Ik heb een workshop gegeven over vroegsignalering en de achterliggende problematiek. Ik hoop dat mensen het belang van goed kijken meenemen; je studenten echt zíen. En je studenten zien is alleen niet genoeg, zij moeten het ook merken. Je moet nieuwsgierig zijn naar je studenten, belangstelling tonen.
In Almelo hebben we zo’n wisseltuin niet en ook geen samenwerking zoals die hier met de praktijkschool. Je probeert altijd innovatief bezig te zijn, maar toen ik dit hoorde, dacht ik: ‘Oké, dit is dus echt out of the box denken’. Het inspireert enorm. Zoiets kun je ook in de introductieweek gebruiken, Je kunt de vragen aanpassen naar iedere willekeurige opleiding. Hartstikke leuk! Ik voel echt de verbinding waarover ze spraken in het begin van de dag. Zo heb ik net een tijdje met twee dames van laboratoriumtechniek rondgelopen, met wie ik nog nooit gepraat had. Met hen zou ik eerlijk gezegd nooit vanzelf in contact zijn gekomen. Dat vind ik echt geweldig aan een dag als vandaag.”
Iets anders waar ik echt op gehamerd heb, is het hebben van moed. Als collega’s een situatie of je gevoel dat je daarbij hebt bagatelliseren, als ze zeggen ‘ach nee joh, zo zijn jongeren nu eenmaal, niets aan de hand’ of ‘hoort er allemaal gewoon bij’, terwijl jij echt het gevoel hebt dat er iets niet klopt: blijf dan bij je gevoel. Heb de moed om het te blijven aankaarten.”
42
Hatice Kors docent verpleegkundige bij het MBO College voor Gezondheidszorg, Hengelo “Ik heb de workshop ‘Omgaan met extreem zorgwekkend en grensoverschrijdend gedrag’ gevolgd en een workshop van de kappersopleiding. Ik had gedacht het meeste te zullen halen uit de eerste. Het was heel leerzaam, we komen zulk gedrag regelmatig tegen en het is goed te weten dat je dan als docent niet alleen staat, te weten wie je moet hebben. Maar echt inspirerend werkte grappig genoeg de workshop van de kappersopleiding. Ik vond het heel leuk om daar meer over te leren. Ik heb nu pas een idee van wat ze allemaal doen. Landelijke wedstrijden, een speciale barbiersopleiding: ze doen er echt alles aan om bekendheid te genereren en hun studenten wat extra’s mee te geven. Ook kreeg ik plotseling ideeën voor samenwerkingen met onze eigen opleiding [verpleegkunde, red.]. Onze studenten vertellen regelmatig hoe zij hun patiënten extra persoonlijke zorg geven door ze eens op te maken, de haren te stylen. Ik moet het er echt eens met mijn team over hebben of we niet een aantal lessen kunnen laten verzorgen door de kappersopleiding.”
43
44
45
workshop:
omgaan met extre zorgwekkend en grensoverschrijden Margo Gaemers en Jeroen Jonker Margo: manager van het Loopbaancentrum, Jeroen: adviseur bij het MBO College voor Loopbaanontwikkeling & Participatie
“De rol van de docent als vroegsignaleerder is cruciaal. Als je niet op tijd waarneemt, kan dat heel gevaarlijke situaties opleveren in de toekomst; in vervolgopleidingen of bij een werkgever, of het nu gaat om psychische problemen, religieus fanatisme of problemen in de relationele sfeer.” “We zien problemen met loverboys, meisjes die zich laten inpalmen. Het klassieke beeld van de stoere jongen met zijn auto voor de poort van de school bestaat niet meer. Het gebeurt allemaal online, onzichtbaar.”
“Een ander voorbeeld is het verleiden van jongeren tot suïcide, dat sluipenderwijs kan gaan. Een voorbeeld is de Blue Whale Challenge. Kwetsbare jongeren worden benaderd en zonder dat ze het doorhebben in vijftig zogeheten ‘challenges’ begeleid naar suïcide. Een duidelijk teken dat een jongere ermee bezig is, is een in de arm of ergens anders op het lijf gekerfde walvis. Dat is namelijk een van de eerste 49 uitdagingen.”
46
eem,
nd gedrag
47
48
49
workshop:
NOVUM Ilse Hofman en Lieke Bührmann Ilse: teammanager bij het MBO College voor Management & Organisatie, Lieke: docente bij het MBO College voor Management & Organisatie
Ilse Hofman: “Excellentie is een kwestie van attitude, niet van IQ.” “Een student kan alles geven en zesjes halen, maar toch in de excellentieklas horen, omdat hij of zij alles geeft.” “Verdieping zit hem niet alleen in het bieden van extra stof, maar vooral in het faciliteren van een stimulerend randprogramma. Leg de link met het bedrijfsleven, ga naar het buitenland, doe ervaring op, wissel kennis uit, zorg dat de studenten proeven waar het echt om gaat met hun vak.” Lieke Bührmann: “De excellentieklas is zo bijzonder, omdat de studenten ook effect hebben op hoe de docenten hun werk doen. Ik zeg altijd: ‘de excellente student maakt de docent excellent’.” Corine Bos, die het idee van de excellentieklas overnam voor haar studie Engels: “Wat me opeens opviel, was dat we studenten die het wél goed doen soms vergaten. Terwijl die evengoed aandacht verdienen.”
50
51
“Het wordt interessant als we naar buiten gericht gaan experimenteren.�
workshop:
vroeg signaleren Monique Hof en Janny Beuzel Monique: adviseur bij het MBO College voor Loopbaanontwikkeling & Participatie, Janny: Centrale Vertrouwenscontactpersoon
“Net als ik binnenkom, wordt er achter een paal een poster vandaan gehaald over huiselijk geweld. Die zat daar al een tijdje verstopt. “Want huiselijk geweld zit altijd verstopt.” “Als docent moet je altijd actie ondernemen. Als je ergens buikpijn van krijgt, zit je waarschijnlijk goed met je signalering.” “Die tijd dat na een melding de politie aan de deur staat en het kind meeneemt is allang voorbij. Men doet er nu gelukkig alles aan om het kind en de ouders zo lang mogelijk de hulp te bieden die ze nodig hebben.”
54
55
56
57
bezoekersinterviews:
hoe bevalt de dag? Bart Horstman
Henry Jacet
facilitair medewerker bij de Dienst Facilitaire Zaken, Huisvesting & ICT, Enschede
controller bij de Dienst Financiën, Studentenadministratie & Control, Hengelo
“Sinds de drie kernwaarden meer zijn gaan leven in de organisatie, ben ik me daar ook meer bewust van geworden in mijn dagelijks werk. Laatst sprak ik een student aan op zijn betrokkenheid bij een opstootje. Hij bleek er niks mee te maken te hebben. Toch raakten we aan de praat en hebben we een heel lang gesprek gevoerd waarin ik hem echt beter heb leren kennen. Het opzoeken van die verbinding, dat raakt me. Ik doe dat graag en wil anderen inspireren dit ook meer te doen. Maak gewoon eens een praatje met een leerling of een collega die je nog niet kent. Voor sommigen is die drempel misschien wat hoog, maar ik verzeker je dat het heel mooie gesprekken oplevert.”
“Ik ben bij een workshop geweest over de toekomst van online werken én bij een workshop over verschillen tussen jongens en meisjes in het basisonderwijs. Twee hele verschillende onderwerpen, ik vond ze beiden interessant. Ik vind het leuk dat het Kennisfestival wordt georganiseerd, ik denk dat het belangrijk is voor onderlinge verbinding. Ik vind het wel lastig kiezen uit zoveel workshops, van mij mogen het er een volgende keer wel wat minder zijn.”
58
Michel Greven
Ingo Gigenack
docent autotechniek bij het MBO College voor Transport, Logistiek & Mobiliteit, Almelo
adviseur wet en regelgeving P&O, Hengelo
Heeft een workshop gegeven samen met collega’s Bernard Veltien en Johan Andela, over de samenwerking tussen het vmbo en mbo.
“Ik heb zojuist de workshop ‘Generatie Swipe – Jong, online en verbonden?’ bijgewoond. Ik heb geconcludeerd dat er veel meer ontwikkeling gaande is dan dat ik dacht te weten; het is écht een andere wereld. De drie kernwaarden van het ROC sluiten heel mooi aan op de relatie tussen docent en student. Docenten en het onderwijs moeten blijven aansluiten bij de leefwereld van studenten. Nieuwsgierig blijven. Meegroeien met alle digitale ontwikkelingen en de daarbij horende maatschappelijke ontwikkelingen. Als dat niet voldoende gebeurt dan vinden studenten het niet meer boeiend, die haken af. Daar ligt zeker nog een mooie uitdaging voor de toekomst, want hoe blijven we lesstof aanbieden op een manier die voor studenten prettig is? Ik ben benieuwd hoe dit zich gaat ontwikkelen. Een kennisfestival zoals vandaag draagt hier op een positieve manier aan bij, dat is goed om te zien.”
“We hebben op kleine schaal al heel veel bereikt met onze samenwerking met het vmbo. Daar zijn wij allemaal erg trots op, en we wilden ons succes dan ook delen in een workshop vandaag. Ons samenspel is echt lokaal en vanuit eigen initiatief ontstaan. Zo financiert het bedrijfsleven co-werkplekken voor leerlingen en studenten en zijn een aantal mbo-docenten gedetacheerd bij het vmbo. Dit zorgt voor een mooie wisselwerking. Ik zie nu met eigen ogen waar vmbo-leerlingen nog mee worstelen of tegenaan lopen. Daar kan ik hen op het mbo vervolgens mee helpen. Door het zelf te ervaren, begrijp ik mijn doelgroep veel beter. We willen uiteindelijk een blauwdruk ontwikkelen die andere docenten uit ander sectoren ook kunnen gebruiken. Ons succes op kleine schaal onderwijs-breed verder uitbreiden. Hopelijk hebben we daar vandaag een eerste voorzet voor gedaan.”
59
afsluiting door Victor Mids
de wereld van neuromagic 60
De sfeer is enthousiast en uitgelaten. Iedereen staat te popelen, het is bijna tijd voor de show van Victor Mids. Na alle workshops is dan eindelijk het moment aangebroken dat hij ieders brein op z’n kop gaat zetten. Met een aanstekelijke dosis energie stapt hij het podium op. “Wat ben ik klein he, in het echt! Ik hoor het u denken.” De zaal lacht. We denken het inderdaad.
hoe hard je ook probeert je voeten van de grond te trekken, als je gedachten geloven dat het onmogelijk is lukt het niet laat een derde collega Mirjam Ohler zien, met de voeten aan de grond genageld.
“In mijn shows verbind ik mijn twee grootste passies: wetenschap en goochelen”, vertelt Mids. “Toen ik vier was kreeg ik van mijn moeder een goocheldoos, en sindsdien was ik dat jongetje dat altijd trucjes deed in de klas. Later ontmoette ik mijn beste vriend en samen gingen we goochelshows geven op kinderfeestjes. Ja, er zijn van die gênante foto’s van mij waarop ik als veertienjarige sta op te treden. Toen ik 18 werd ben ik geneeskunde gaan studeren en kwam ik erachter dat mijn twee grootste passies veel overlap hebben. Door ze te verbinden heb ik een nieuw vakgebied gecreëerd: neuromagic.”
Een leuke truc om thuis eens te proberen, wellicht op een ietwat saaie verjaardag die wel wat schwung kan gebruiken: geef je publiek drie sommetjes. De eerste twee zijn makkelijk, de derde iets moeilijker. Laat ze zo snel op elkaar volgen dat je eigenlijk nog bezig bent met het uitrekenen van de vorige als je het nieuwe sommetje alweer voorgeschoteld krijgt. Vraag daarna aan mensen om aan een kleur en aan een gereedschap te denken. Grote kans dat iedereen aan een rode hamer denkt. Het waarom is simpel. In de uitleg moet je zorgvuldig te werk gaan. Vraag je publiek de sommen groot voor zich te zien, waarbij je nadruk legt op gROOT. En, herhaal: ik blijf erop HAMEREN om het gROOT voor je te zien. Het publiek denkt een vrije keus te hebben, maar je hebt zowel de kleur als het gereedschap al genoemd.
Victor laat ons zien hoe makkelijk we voor de gek te houden zijn. Dat we denken zelf een keuze te maken, maar dat hij die keuze allang voor ons heeft gemaakt. Collega Gea ter Steege mag hiervoor op het podium komen als levend bewijs. Een heel scala aan psychologische illusies passeert de revue. Zo laat hij ons zien hoe je ogen kleuren projecteren op een afbeelding die in werkelijkheid zwart-wit is, hoe gemakkelijk het is te raden wat voor kaart iemand in gedachten heeft aan de hand van spraak en lichaamstaal, zoals Anja Brokers laat zien. Ook laat hij ons zien hoe hij door woordkeus zichzelf altijd vrijstelt van een mes in zijn hand en hoe sterk je brein eigenlijk is -
61
“Dacht jij ook aan een rode hamer?”
John van de Vegt spreekt de afsluitende woorden. “Jullie hebben het kennisfestival voor elkaar en door elkaar gemaakt, en daar wil ik met een daverend applaus de organisatie hartelijk voor bedanken!” En met die laatste woorden zetten de dames van de podiumacademie hun eerste lied in, loepzuiver en a capella. Het startsein voor iedereen die nog een dansje wil wagen.
“Waar disciplines overlappen ontstaan mooie nieuwe gebieden.�
66
67
bezoekersinterviews:
wat vond je van he kennisfestival?
Jens van Berkum
Andy van Dissel
docent sociaal werk en muziek, houdt zich ook bezig met opleidingsvormgeving en methodiek bij het MBO College voor Sport, Onderwijs & Cultuur
beleidsadviseur bij het MBO College voor Commercie & Ondernemen
“Ik vond het een leerzame dag. Tijdens een workshop zag ik bijvoorbeeld hoe collegeplannen praktisch naar de werkvloer werden gebracht. Die plannen zijn vaak heel idealistisch, niet concreet. Kleine eilandjes die je samenvoegt en tot een praktisch werkbaar geheel maakt. Het is leuk om te zien hoe verschillende teams dingen verschillend oplossen, daar kun je van leren.”
“De workshop ging lekker. Er zijn wat mensen die ons educatiedocument graag willen hebben, en dat is goed voor ons. Zij gaan met het document aan de slag en wij krijgen daardoor vast weer vragen die we onszelf misschien al lang niet meer stellen en waardoor we weer met een frisse blik naar ons werk gaan kijken. Ik ben heel tevreden.”
68
et
Anja Brokers
Saskia Molenkamp
directiesecretaresse bij het MBO College voor Metaal, Elektro & Installatietechniek
docente bij het MBO College voor Mens & Maatschappij, Enschede
“Ik was benieuwd naar wat het ROC nog meer te bieden heeft. Het is leuk dat ze dit doen en ik ben ook wel geïnspireerd geraakt. En dat ik bij Victor Mids op het podium mocht was echt ontzettend leuk. Die baksteen kwam bij mijn voeten terecht en ik dacht, ach, waarom ook niet, we zien wel!”
“Ik vond het geweldig. Een cadeautje voor het personeel. Je kunt kennis ophalen en tegelijkertijd ontspannen. Ik heb heel verschillende workshops gezien en ze hadden allemaal inhoud die je inspireerde.”
69
70
71
“Welk pareltje heb jij vandaag gevonden?�
www.rocvantwente.nl