De ziel. Niemand weet waar hij te vinden is, maar iedereen weet wat ermee wordt bedoeld. Het is de kern van je wezen. Ongekunsteld en onbevangen.
1
CREDO.ziel In een markt waar succes niet altijd meer verzekerd is, is het als merk tijd om tot de kern te komen. De era van zelfreflectie en authenticiteit is in volle gang. De overge誰nformeerde consument versimpelt, vergelijkt en bekritiseert. Wie ben je als merk zonder alle toeters en bellen? Waar geloof je in? Wat is de kern van je aanbod? Wat heb je te bieden en is dat wel genoeg in onzekere tijden? Pittige vragen, maar het juiste moment om ze te stellen. Want merken blijven ontstaan, maar alleen die merken die zich helemaal laten zien, blijven bestaan. Bewijzen dat je je publiek serieus neemt. Open zijn over je bedoelingen. Niet schreeuwen, maar op gepaste afstand bewegen in de wereld van je doelgroep. Jezelf laten zien zoals je bent. Wij nemen het voortouw en tonen je hier onze bezieling. De kern van communicatie volgens credo. creatie. Het verhaal achter het verhaal.
credo.ziel # 3
2
Inhoudsopgave 1 2 3 - 10 11 - 13 14 - 15 16 - 18 21 22 - 23 24 24 25 26 - 27 28 - 29 30 - 31 32 - 36 39 40 - 42 43 44 47 48 - 49 50 53 54 - 60 61 62 - 63 64 65 66 66 69 70 - 71 72 - 75 76 - 77 78 - 79 80 - 81 82 - 85 86 87 88 - 89 90 - 91 92 - 93 94 - 96 99 99 100 103 104 105 106 - 111 112 - 113 114 - 120 121 122 125 126 - 127 128 - 137 138 139 140 - 143 144 - 154 157 158 - 159 160 161 162 - 165 166 - 169 170 - 171 172 - 173 174
credo.ziel Terug naar de wortels Kort nieuws Icoon van de stad; de Witte Dame De Knijper Vlaag van verstandsverwondering Brabantia; Uit de oude doos Food for thought Slim bezig; Eco Smart Dove è Ron? Uitkomst is toekomst; Keinder Alma Robert Mapplethorpe Herman Pieter de Boer Don’t judge a book by its cover; De Nieuwe Bieb Finance Television; Uit de oude doos Interview met Milja de Vries van Cubiss Goede ideeën fabriek; Uit de oude doos Solidair met India Liefde voor letters; Repro A0 Muur WoonWensen worden WoWonen Zien is geloven; In1Project Ambitie is; Interview met Marieke Maas AVOP; Uit de oude doos Serieus televisie maken, Wolfseinde; Omroep Brabant De kracht van Brabant; Omroep Brabant Lekker van Streek; Omroep Brabant Lekker quizen, Vandaag in Brabant; Omroep Brabant Wine of life Bibliotheek Eindhoven; Uit de oude doos Niets mooiers dan jong talent; High Tech Room Opdrachtgever met inhoud; Okko Project Beauty and the Nerd; High Tech Campus Eindhoven Techniek dient de mens; Cepo Zware jongens; Mammoet Alex; Uit de oude doos Aartsen & Partners; Uit de oude doos Cepo; Uit de oude doos Voorproefje wagenpark; Van Gansewinkel Groep Vluchtelingen in de knel Applaus voor je zelf; Fontys Hogescholen Alles onder controle; Fagro Geld lenen anno nu; Credivance Bloem het zelf; Passion for Gardening Ons kent ons; Nederland Vacature Feest met Feritas Leeuwen zonder ego’s; Lions Bastion Interesting; Interesting Vastgoed De basis voor groei; IBN And in today already walks tomorrow Boek voor het leven; Hurks van der Linden Valhal; Uit de oude doos Grote mond, klein hartje; Reddie Beltone credo.vrijetijd Hommage aan Jaap de Graaf credo.collega; Willeke van de Westelaken Leenart & Heemskerk; Uit de oude doos Anttype Van Gansewinkel Groep Altran; Uit de oude doos TuinLab Stapel op Stijl Rijkdom; Fontys Hogescholen Studiebollen; Fontys Hogescholen Land art Verborgen berichten; Street art God’s Monkey Colofon
Terug naar de wortels
Over je ouders heb je het normaal niet bij potentiële klanten. Wij wel, want je afkomst vertelt veel. Door onze ouders centraal te stellen in de credo.creatie introductiecampagne, kwamen we binnen met een verhaal. Een echt verhaal. Het ijs was altijd meteen gebroken.
Ondernemersbloed
Gerton en Stephan komen uit typische ondernemersfamilies. De ouders van Gerton runden een groentewinkel en een kapperszaak en die van Stephan een bloemen- en plantenhandel. Een ondernemerstraditie wordt voortgezet. Hard werken, zelden nee verkopen, initiatief nemen en weinig vrije tijd; nu weet je waar het vandaan komt.
fotografie | Kees Hummel, 2010 ©
kort nieuws
kort nieuws Het Rijmt credo.productie Wat doe je als je je niet laat leiden door de dagelijkse beslommeringen, de dingen die moeten of van je verwacht worden? Wat doe je echt voor jezelf? Waar of hoe vergeet je tijd en ruimte? Waarmee rijm je? Dit is het onderwerp voor een nieuwe credo.productie. We portretteren de mensen om ons heen op hun gelukkigst. Omdat we het leuk vinden te laten zien wat we belangrijk vinden, waar wij mee rijmen. Om credo.creatie nog sterker als lifestylemerk neer te zetten en vooral omdat we er erg gelukkig van worden om ook af en toe onze eigen opdrachtgever te zijn.
3
Holst Centre Open Innovation Ook interieur is communicatie Bij credo.creatie zijn we ervan overtuigd dat de Marketing Values van een bedrijf een centrale rol moeten spelen in het interieur. Bij Holst Centre hebben we dat in praktijk gebracht. Holst Centre is een samenwerkingsverband tussen IMEC en TNO voor Open Innovatie op de High Tech Campus in Eindhoven. Wij hebben naast de corporate positionering, de corporate values vertaald in een interactief interieur. Hier neemt het beeldmerk je als een blauwe draad van innovatieve energie mee door het pand. Het interieur is in alle opzichten een Conversation Piece dat het verhaal, de waarden, de diensten en de bewijslast van Holst Centre vertaalt. Elke hoek, elke doorkijk en elk niveau is een ‘storyteller’ die concreet inhoud geeft aan Holst Centre.
4
credo.ziel # 3
Van Gansewinkel Groep Special The making of a waste brand Afval bestaat niet. Met dit credo is de Van Gansewinkel Groep de laatste jaren getransformeerd van traditionele afvalverwerker naar innovatieve grondstoffen- en energieleverancier. Een colablikje dat verwerkt wordt in een vliegtuig of onderdelen van een koelkast die terechtkomen in een auto, dat is in een notendop het principe van Cradle to Cradle. Niet zomaar een trend, maar de toekomst. Van Gansewinkel is daarin al jaren koploper. Wij hebben ons ingezet om de transformatie van het bedrijf vorm te geven in een uitgebreide set aan middelen. Zo uitgebreid dat we er een special aan wijden. Binnenkort in je brievenbus! Van Gansewinkel Groep
jaarbeeld 09
Eindhoven Flight Forum 240 NL-5657 DH Eindhoven Postbus 8785 NL-5605 LT Eindhoven Tel +31 40 751 40 00 Email info@vangansewinkel.com www.vangansewinkelgroep.com
De vennootschap is ingeschreven bij het Handelsregister in Rotterdam onder dossiernummer 24390763.
tweede
huid tweede leven
credo. goed volk
Je ontmoet elkaar voor het eerst. Je kijkt elkaar in de ogen en je voelt dat het goed zit. Niet te rationaliseren. Het klikt. Voor ons een voorwaarde voor goede samenwerking. Met onze opdrachtgevers, maar zeker ook met onze collega’s. Bij credo.creatie werken professionals met inhoud. Verschillende, sterke persoonlijkheden die allemaal iets toevoegen. Nooit een saai moment, altijd iets te lachen, discussiÍren of uit te vechten. Eiland wordt archipel, dat is het idee. Fijn als daar af en toe een eilandje aan toegevoegd wordt. Freelance of in vaste dienst, nieuw bloed houdt ons scherp en maakt ons beter. Hiernaast onze nieuwe aanwinsten. vlnr | Bas Koreman (Art Direction), Bart Wich (Project Management), Jessi van Setten (P.A en Account), Vera van het Hof (Concept, Copy en Styling)
kort nieuws
5
Florarium Temporum Modernum Eindhoven schrijft geschiedenis Ruim 500 jaar geleden schreef Nicolaas Clopper in Eindhoven zijn visie op de wereld in een boek. Hij noemde het: Florarium Temporum (De Bloemhof der tijden). Dankzij dit boek krijgen wij anno 2010 een unieke kijk in de wereld van 1472. Maar wat zullen mensen over 500 jaar nog weten of begrijpen over het Eindhoven van nu? Tijd voor een nieuw boek: Het Florarium Temporum Modernum. Geschreven door Eindhovenaren zelf, ondersteund door prachtige caleidoscopische beelden, waarmee het Eindhoven van nu in de toekomst ontdekt kan worden. Een herinnering is een geschenk aan de toekomst!
Florarium Temporum
European Excellence Award Niet gewonnen, wel gewalst met Sissi Credo.creatie was genomineerd voor een European Excellence Award in de categorie ‘Corporate Brochure’. We verdienden deze nominatie voor de positionering en marketing materials voor de Van Gansewinkel Groep. Een hele eer, dus op naar Wenen voor de spannende uitreiking. We werden zo feestelijk en gastvrij ontvangen dat we bijna zijn vergeten dat we uiteindelijk niet gewonnen hebben. Op naar de volgende EEA!
Modernum
Florarium temporum modernum ontwerp omsl
6
7
8
9
10
credo.ziel # 3
VLUCHTELINGEN IN DE KNEL Hoe zou het zijn: door de politieke situatie in je land alles kwijtraken en halsoverkop moeten vluchten? In een vreemd land terechtkomen waar je de taal niet spreekt en je behandeld wordt als een crimineel in plaats van slachtoffer? Vraag het de duizenden politieke vluchtelingen die in Nederland hun toevlucht zoeken.
kort nieuws
BOVENOP HET NIEUWS Jouw Brabant Jouw Nieuws Brabant Nieuws: 07.00 | 09.30 | 12.30 | 18.30 uur
Trauma als enige gezelschap Tijdens hun procedure leven politieke vluchtelingen in Nederland nog steeds gedwongen op straat of zelfs in de gevangenis. Ze mogen niet werken, niet wonen. Alleen maar wachten. Met hun trauma’s als enige gezelschap. Confronterende campagne Stichting Vluchtelingen in de Knel komt op voor de belangen van vluchtelingen. Zij biedt onderdak, begeleiding en hulp om te overleven. Wij boden de stichting een confronterende campagne die, als het aan ons ligt, tot heel veel nieuwe donateurs en vrijwilligers zal leiden.
www.omroepbrabant.nl
Brabanders die niets willen missen van de laatste ontwikkelingen in hun provincie zitten goed bij Omroep Brabant. De zender brengt maar liefst vier keer per dag het laatste regionale nieuws tijdens Brabant Nieuws. En dat mag wel onder de aandacht worden gebracht. Heel Brabant hangt binnenkort vol met abri’s die met de boodschap ‘Jouw Brabant, Jouw Nieuws’ iedereen uitnodigen om te kijken.
ELKE WEEK EEN VERSE BOS Zie pagina 90.
Chrysanten, tulpen, lelies, pioenrozen, zonnebloemen, anjers, amarillis, fresia’s, gerbera’s, zantedeschia’s, gladiolen, dahlia’s, ranonkels, narcissen en gipskruid. Ze geven steeds weer een frisse blik op de week.
DE GROETJES VAN CREDO We konden het niet laten en hebben weer een mooie reeks credo.ansichtkaarten gemaakt. Ben je ook dit jaar weer jarig? Dan heb je geluk.
DUIDELIJKE TAAL Tekst is een prachtig middel om informatie, gevoelens en instructies te communiceren. Maar dan moet het wel te begrijpen zijn. Helaas is niet iedere tekst even lekker leesbaar. Expli brengt daar verandering in en maakt van moeilijke, onduidelijke of vage teksten weer een helder verhaal.
de witte dame
11
ICOON van de stad
Als een ogenschijnlijk onwrikbare getuige van het verleden staat ze te stralen in het centrum van Eindhoven: De Witte Dame. Een prachtvoorbeeld van de tijdloze architectuur van De Nieuwe Zakelijkheid. Strakke lijnen, pure en rauwe materialen. Een huisstijl en signing ontwikkelen voor een icoon als dit is een mooie uitdaging, maar vraagt ook om respect, subtiliteit en precisie.
Gebouw met geschiedenis Eind jaren twintig werd De Witte Dame onder architectuur van Dirk Roosenburg gebouwd. In opdracht van Philips die er in de volgende vijftig jaar miljoenen gloeilampen produceerde. Toen Philips het gebouw begin jaren tachtig wilde laten slopen, kwam een groep kunstenaars in opstand. Het gebouw moest koste wat kost behouden blijven voor de stad. Met succes: er werd ge誰nvesteerd, gerenoveerd en gezocht naar bewoners die iets doen met design, informatie, technologie en/of cultuur. Anno 2010 is De Witte Dame een van de architectonische pareltjes van de stad met creatieve en culturele gebruikers als The Design Academy, Philips Corporate Design, Openbare Bibliotheek Eindhoven en Mu Art Foundation.
12
credo.ziel # 3
de witte dame
13
De opdracht Het zijn ook diezelfde bewoners die de opdracht gaven voor een nieuwe huisstijl. Directeuren van de Design Academy (Anne Mieke Eggenkamp) en de Openbare Bibliotheek Eindhoven (Thijs Torreman) vroegen ons in 2009 een huisstijl met bijbehorende middelen te ontwikkelen. Uit verschillende brainstormsessies met de opdrachtgevers is een aantal randvoorwaarden gedestilleerd: de grafische vormgeving moet passen bij het industriële karakter van het pand en in dienst staan van het gebouw en niet andersom. Bovendien was de signing een belangrijk onderdeel. Het gebouw is groot en Bert Dirrix, de architect die het gebouw in 1990 een facelift gaf, heeft de binnenkant bewust zo opgedeeld dat er interactie tussen bewoners onderling en tussen bewoners en publiek mogelijk is. Dat vraagt om duidelijke bewegwijzering.
De grafische vormgeving moet in dienst staan van het gebouw en niet andersom.
Architectuur als leidraad Architectuur en grafische vormgeving hebben veel met elkaar gemeen. Er wordt bij beide gekeken naar lijnen, uitstraling, kleur en vorm. Dat snijpunt hebben we opgezocht door ons te verdiepen in de geschiedenis, de architectuur en de functie van het gebouw. In De Witte Dame worden robuuste materialen gebruikt, geïnspireerd op de industrie: beton, gegalvaniseerd staal, glas en red cedar. ulputet veliquat. De An binnenruimtes zijn groot en bieden vrije doorkijk, ononderbroken Resci liquipo door muren, gangen of bouwkundige afscheidingen. Kolommen, ventilatiebuizen en kabels liggen bewust open. Esequat am, coreet ut acil duipsus ciliquat ut accum quipment eteriaa acincil et, quismod estio er alis nis nisl in euipis nostrud tionulla consecte consed tat aliscil Blam num do dolorem vent wismodolum zzrit, susciliquate dunt dio od te diat volestrud el in ulla acin eu feugait eu facincillan ut num iure magna dolore con varia.Ullandia mcommod igniat lorperat lorem zzriliquis eugiamconsed tat iurerat tiuat wis alit praese.
Deze industriële uitstraling is vertaald in de huisstijl. De Nieuwe Zakelijkheid kent een aantal stijlregels. Bijvoorbeeld een typische vlakverdeling van de verdiepingen en de raampartijen. Dit hebben we gebruikt in de vormgeving van de website, de signing en het logo. De typografie grijpt terug naar vroegere tijden, maar heeft een verspringing die speelt met verhoudingen om het geheel spanning en karakter te geven. Het kleurgebruik refereert naar het beton en de reflectie in de ramen. Om recht te doen aan De Witte Dame is er een huisstijl ontwikkeld die Stichting deWitteDame niet te opvallend aanwezig is. Functie voor vorm. Omdat ze het verdient. Emmasingel 12 p.o. Box 6044 5600 HA Eindhoven The Netherlands T +31 (0)40 296 29 39 F +31 (0)40 296 29 37 E info@dewittedame.nl I www.dewittedame.nl
An ulputet veliquat. Resci liquipo Esequat am, coreet ut acil duipsus ciliquat ut accum quipment eteriaa acincil et, quismod estio er alis nis nisl in euipis nostrud tionulla consecte consed tat aliscil Blam num do dolorem vent wismodolum zzrit, susciliquate dunt dio od te diat volestrud el in ulla acin eu feugait eu facincillan ut num iure magna dolore con varia.Ullandia mcommod igniat lorperat lorem zzriliquis eugiamconsed tat iurerat tiuat wis alit praese.
Stichting deWitteDame Emmasingel 12
p.o. Box 6044 5600 HA Eindhoven The Netherlands T +31 (0)40 296 29 39 F +31 (0)40 296 29 37 E info@dewittedame.nl I www.dewittedame.nl
14
credo.ziel # 3
de knijper Wake up and smell the coffee Soms kom je van die dingen tegen die je raken. Maar dan ook echt. Een ontmoeting, een film, een foto of gewoon een uitspraak die zich zonder omwegen een weg boort. Bam, recht in het hart! Alsof je even geknepen wordt en meteen weet dat het je blik voorgoed zal veranderen. deknijper.com
Wij leven voor zulke momenten. Het geeft ons de bodem en het licht om te groeien. In ons werk, maar zeker ook privÊ. We willen onze fascinaties graag met je delen. Om ons beter te leren kennen, om je te inspireren en gewoon omdat we er zo vol van zijn. De Knijper is ons blog, onze nieuwe baby. Een babyblog dus. Nog wel. Geef het wat aandacht en laat het groeien. Bekijk de filmpjes, muziek, kunst, uitspraken, foto’s, tekeningen en al het ander fijns, bijzonders, lelijks of shockerends dat ons raakt. Het hangt voor je klaar aan de waslijn van onze verwondering. We horen graag wat het bij jou doet. De Knijper is een experiment zonder duidelijke kaders. Zoals het hoort bij inspiratie. Er zijn geen regels, als het raakt is het goed. Doet het dat niet meer, dan gaat het blog uit de lucht. Wij gaan vrolijk door met ons verwonderen. Dat dan weer wel.
de knijper
15
16
credo.ziel # 3
VLAAG VAN VERSTANDSVERWONDERING Dat zou gek zijn, een creatief communicatiebureau zonder eigen creatieve campagne. Natuurlijk maken we ook reclame voor onszelf. Maar niet zomaar een schot voor open doel. We willen laten zien wie we echt zijn. We hebben een eigen taal ontwikkeld die in de campagne centraal staat. Op het eerste gezicht zijn het willekeurig geplaatste letters. Maar wie goed kijkt, leest steeds drie woorden. Minigedichten die tot de verbeelding spreken, die vertellen wie we zijn en die hopelijk recht in het hart terechtkomen.
credo.campagne
17
18
credo.ziel # 3
We should always be a child at heart
uit de oude doos
2004 – Brabantia > Kwalteitsmerk verdient kwaliteitscommercial.
21
food for thought
De lunch is ons heilig. Elke dag opnieuw. Het is de brandstof voor onze motor. Lichamelijk, maar vooral ook geestelijk. Alles komt voorbij: welk kabinet er moet komen, welke kleur trui Bas het beste staat, hoe Eindhoven eruit zou zien als wij de baas waren, welk TV-programma nou echt niet meer kan en tips voor expo’s, voorstellingen en muziek. Elke dag een half uur. En we kunnen er weer tegenaan.
fotografie | Lisa Klappe, 2010 Š
24
credo.ziel # 3
ECO SMART
SLIM BEZIG Geen smoesjes meer als het gaat om recyclen op kantoor. Eco Smart biedt de juiste producten die van het scheiden van afval een fluitje van een cent maken. Credo.creatie zette de juiste toon om het ook daadwerkelijk te doen.
Afvallogistiek EcoSmart zorgt voor slimme afvallogistiek in organisaties. Samen met haar moederbedrijf Van Gansewinkel Groep bestrijkt zij de complete afvallogistiek. Van gescheiden inzameling aan de bron tot en met de productie van nieuwe grondstoffen.
Nu u Eco Smart produceert ook handige meubels voor onder het bureau met daarin ruimte voor papier, plastic en organisch afval. De projectinrichter Ahrend, ook bekend als een duurzaam bedrijf, biedt Eco Smart ruimte in hun showroom. Met de boodschap ‘Nu u’ hebben we Eco Smart daar een duidelijke plek gegeven. Een ruimtelijke presentatie waar we ingaan op de eigen verantwoordelijkheid afval te scheiden. De producten zijn er, het afval hoeft er alleen nog maar ingegooid te worden. Het is aan u!
Dove è Ron? De missende link aan de lunchtafel is Ron van Kemenade, sinds vijf jaar een van onze vaste DTP-ers. Niet dat we hem er niet bij wilden hebben, integendeel. Maar terwijl wij in de studio aan het poseren waren, zat Ron aan de Prosecco en Parmaham in Italië. Verschil moet er zijn.
keinder
25
uitkomst is toekomst Je kind dat niet gezond of gelukkig is. De nachtmerrie van iedere ouder. Het laatste waar je dan op zit te wachten is een hulpverleningsmolen waar je geen duidelijkheid krijgt. Bij Keinder gaat dat anders. Het diagnostisch centrum heeft als motto ‘Uitkomst is toekomst’. Met andere woorden: alleen met een duidelijke diagnose in heldere taal kun je verder. Dat ondersteunen we graag met een overzichtelijke huisstijl. Keinder biedt (observatie)diagnostiek aan kinderen en jongeren uit Noord Brabant die door Bureau Jeugdzorg doorverwezen zijn.
De organisatie kent snelle en korte onderzoekstrajecten en heeft speciale aandacht voor ouders in het traject. Duidelijkheid staat voorop en dat hebben we vertaald in een huisstijl met helder kleurgebruik en weinig poespas.
26
credo.ziel # 3
ALMA
27
ALMA Bezieling. Mooi om te hebben, best lastig om over te brengen. Randvoorwaarden, processen, budgetten en verschillende meningen zijn in ons vak de hindernissen op het pad naar bezield werk. We voeren elke keer weer een strijd om onze ziel in het werk te laten blijven doorspreken. Om het persoonlijk te houden. Geen kick zo lekker als de juiste balans tussen onze ziel en een tevreden opdrachtgever. Iemand die ook precies weet hoe dat werkt is onze goede vriend Titus Bovenberg. Deze ex-strateeg en kunstenaar leeft gedeeltelijk in Zuid-Amerika en Nederland en deelt in de volgende uitgave zijn werk en zijn visie op bezieling, creatieprocessen en communicatiestrategie.
28
credo.ziel # 3
RobertNRW-Forum Mapplethorpe D端sseldorf
Robert Mapplethorpe
Robert Mapplethorpe was een van de meest omstreden fotografen in de jaren tachtig en negentig. Hij verankerde het onderwerp van homoseksualiteit in de massacultuur. Gepaard met erecte penissen en beelden van SM praktijken. Shockerend? Ja. Mooi werk? Wij vinden van wel, dus gingen we naar de unieke overzichtstentoonstelling van zijn werk in Düsseldorf.
Boycot en censuur Mapplethorpe (1946-1989) brak een lans voor de acceptatie van fotografie als kunstvorm. En zoals dat vaker gaat met lansen breken: niet zonder protest. Tot het einde van de twintigste eeuw werden tentoonstellingen met zijn werk geboycot, gecensureerd of gesloten. Zijn radicale verbeelding van naaktheid en seksuele activiteiten, zijn altijd controversieel geweest. Zijn foto’s van sadomasochistische praktijken in het bijzonder, shockeerden en resulteerden in talloze protesten en rechtszaken tegen diverse museumdirecteuren. Volgens de Amerikaanse criticus Arthur C. Danto, creëerde Mapplethorpe ‘een aantal van de meest schokkende en meest gevaarlijke beelden in de moderne fotografie, of zelfs in de geschiedenis van de kunst’. De moeite waard om te gaan kijken, dachten wij! De expositie in het NRW-Forum in Düsseldorf, was een unieke overzichtstentoonstelling. Het was voor het eerst dat al zijn werk op één plek te zien was. Dan valt al snel op dat pornografisch beeld niet het enige was dat hij maakte. Alle aspecten van Mapplethorpes werk waren te bewonderen; van portretten en zelfportretten, homoseksualiteit, naakten, bloemen en de kwintessens van zijn oeuvre: de fotografische beelden van sculpturen inclusief de vroege polaroid.
De vorm is het verhaal Isabella Rossellini die ooit model stond voor Mapplethorpe vertelt in de documentaire Shapes van Ralph Goetz, dat ze het werk
29
De nadruk op lichaam en seksualiteit was de sleutel tot sociale verandering. Geen wonder dat het verzet zo groot was en geen wonder dat Mapplethorpe een van de belangrijkste fotografen is van de twintigste eeuw.
Vunzige foto’s, vuur en voetbal
Zo heftig als het werk van Mapplethorpe, zo spannend was ook onze terugreis naar Eindhoven. Enorm genoten, maar we wilden zo snel mogelijk naar huis om de wedstrijd Nederland-Brazilië te zien.
van de fotograaf pas echt begreep toen ze bij hem thuis kwam en de grote verzameling prachtige vazen zag die hij gebruikte voor zijn bloemenfoto’s. Ze zag de vazen op een rij staan, zag de verschillende vormen, en toen realiseerde ze zich dat het bij Mapplethorpe daarover ging, over vorm. Hij zei er zelf ooit over: ‘...ik heb geprobeerd om bloemen, een penis en een portret naast elkaar te plaatsen zodat je kon zien dat ze hetzelfde waren’. Mapplethorpe ontwikkelde zijn eigen fotografische stijl, gebaseerd op de idealen van perfectie en vorm. Voor ons is hij de Rodin van de fotografie. Hij maakte prachtige foto’s waar esthetiek de boventoon voert. Zodra hij een verhaal wil vertellen in zijn foto’s wordt het naar onze mening wat voor de hand liggend, maar kijk je naar zijn compositie, lichtgebruik en techniek, dan is het een meester.
Van fotografie naar kunst Mapplethorpe veranderde de manier waarop er gekeken werd naar fotografie. Hij schiep een klassiek fotografisch beeld, met name van mannelijke lichamen, dat zijn weg vond in commerciële fotografie. In Duitsland waren Mapplethorpes foto’s onderdeel van de ‘esthetische socialisatie’ van de generaties die in de jaren ‘80 en begin jaren ‘90 opgroeiden. Zijn foto’s werden in die tijd als posters verkocht; met name zijn zwarte portretten waren destijds een vertrouwd item aan de muren van studentenkamers. Mapplethorpe was kunstenaar van zijn tijd, met tijdgenoten als Andy Warhol en Brice Marden.
Niets aan de hand zou je zeggen, totdat we bij Geldrop in een zwarte wolk terechtkwamen. Staat de Strabrechtse Heide in vuur en vlam! Toen er ineens grote vlammen uit de middenberm onze kant op wezen, beseften we dat er nog geen hulpdiensten aanwezig waren. We zagen ons leven voorbijflitsen, hebben elkaar moed ingesproken en met flessen water in de aanslag hebben we ons door een angstig uurtje weten te slepen. Gelukkig zijn we met de schrik vrijgekomen. So much voor de jaarlijkse teambuilding!
30
credo.ziel # 3
De ziel is onzichtbaar Zeggen ze Herman pieter de boer - fan van credo.creatie
fotografie | Gerton Knipping, 2010 Š
Herman pieter de boer
31
32
credo.ziel # 3
De bieb barst van de humor. Flauwe humor, droge humor, zwarte humor; voor iedere smaak is er een boek, film of cd. Je komt niet meer bij!
CUBISS: DE NIEUWE BIEB
Lekker griezelen doe je in de bieb. De bloederigste, spannendste en de meest gruwelijke verhalen hoor, zie en beleef je hier. Als je durft tenminste!
33
34
credo.ziel # 3
DON’T JUDGE A BOOK BY IT’S COVER Wie anno 2010 nog denkt dat in bibliotheken alleen boeken staan, heeft het goed mis. De bieb barst van het aanbod. Naast boeken en cd’s heeft de bieb veel meer te bieden dan je denkt. Tijd voor een herontdekking!
Imago De bibliotheek is in de loop der jaren gegroeid en veranderd, maar bij de consument was dat totaal niet bekend. Daar heerste nog steeds het beeld van een stijf en stoffig instituut met honderden oude boeken en hier en daar een gedateerde zomerhit-cd. Niet bepaald een inspirerende plek dus. Hoogste tijd om te laten zien dat dat beeld totaal niet klopt. In de bieb is zoveel te vinden! De laatste boeken natuurlijk, maar ook cd’s, dvd’s, games, luisterboeken, cursussen, lezingen en allerlei services. In nauwe samenwerking met Cubiss - de adviesorganisatie voor de Brabantse Netwerkbibliotheek - hebben we de Brabantse bibliotheek op de kaart gezet als dynamische en moderne organisatie die middenin de maatschappij staat.
(her)ontdek de Bieb De campagne (her)ontdek de Bieb laat inwoners van Brabant kennismaken met de vernieuwde opzet en vernieuwde diensten van de Brabantse bibliotheken. De campagne ging in het najaar van 2009 van start en kreeg in juni 2010 een vervolg. Daar waar de campagne in 2009 nog een overall boodschap communiceerde die het nieuwe elan onderstreepte, staan in 2010
CUBISS: DE NIEUWE BIEB
35
de bewijslast en de verdieping explicieter centraal. Producten en diensten – veelal waarvan men niet verwacht dat de bieb deze ook biedt - worden gepresenteerd. Het is de bewijsvoering voor de claim: (her)ontdek de Bieb. De awarenesscampagne moet zorgen voor een imagoverschuiving van ‘de bibliotheek is boeken’ naar ‘de bibliotheek is veel meer dan boeken’. Het beoogde doel? Meer productkennis en dus ook meer traffic naar de bibliotheken!
Zonder medewerkers geen verandering
Middelen
Een imagoverschuiving bewerkstelligen doe je niet zomaar. De interne motivatie is onmisbaar geweest bij deze campagne. Medewerkers maken de bieb en zonder hun inzet werkt de campagne niet. Workshops, lezingen en ruimte voor ideeën, we hebben ze waar maar kon betrokken bij de totstandkoming van de campagne. Ook in de middelen hebben we gezorgd dat elke bibliotheek invulling kan geven aan eigen acties en thema’s.
Bij de campagne hoort een uitgebreide set aan middelen. Van posters tot internet en van radio- en tv-commercials tot een promotieteam en de aankleding van de bibliotheken. Alles om de nieuwe bieb onder de aandacht te brengen. De middelen hebben een overkoepelende tone-of-voice: persoonlijk, verrassend en sympathiek. De menselijke kant komt hier naar voren. De bieb motiveert, de bieb helpt, de bieb heeft humor en de bieb weet wat er speelt.
Dialogo’s als rode draad De oranje spreekballonnen, dialogo’s, staan in alle uitingen centraal. Ze werken als een dienblad waarop we de producten en diensten van de bieb kunnen presenteren. De spreekballonnen geven de bieb een persoonlijker karakter en bevorderen de dialoog met de bezoeker. Er zijn voorgedrukte dialogo’s en blanco dialogo’s die bibliotheekmedewerkers zelf kunnen beschrijven.
Online In de bieb zijn zoveel spannende werelden te ontdekken! Van dino’s naar robots en weer terug. Ga je mee op avontuur?
De online communicatie begint natuurlijk met een website. Deze website is als een voordeur naar alle online activiteiten. Een portaal vol inspiratie en bewijslast van de nieuwe bieb. Denk hierbij aan de top 3 workshops, boeken, muziek en films. Ook is er ruimte voor relevante filmpjes uit de bibliotheken, sneak previews en duidelijke links naar de lokale bibliotheken en hun websites. Om de nieuwe mentaliteit van de bieb een gezicht te geven, krijgen medewerkers de ruimte voor een eigen ‘profiel’. Zij laten zien wie ze zijn en geven tips aan leden.
36
credo.ziel # 3
Doelgroep Door middel van Special Interest Banners is de bieb ook buiten de eigen site dominanter aanwezig. Special Interest Banners zijn banners op andere sites waarmee bezoekers bereikt worden met een boodschap die direct aansluit bij hun interesse. Voorbeeld is een banner op oudersvannu.nl die vertelt dat ook in de bieb alles te vinden is over kinderen en opvoeden.
Publieksactie Op veertig locaties werden promotieteams ingezet die kraskaarten uitdeelden. Altijd prijs, maar de prijs moest wel in de bibliotheek opgehaald worden. Er zijn drie soorten prijzen: een geinig hebbedingetje, een mooi product dat met de bibliotheek te maken heeft en de hoofdprijzen: een ballonvaart, e-readers en kaarten voor attractieparken.
dit kun je doen met je biebpas
Respons Dat de campagne werkt is nu al te merken. Alleen de publieksactie leverde een respons van bijna 10% op! Ook de medewerkers zelf maken gretig gebruik van alle middelen en drukken er hun stempel op.
Geniet met je biebpas van kortingen of leuke extra’s bij theaters, musea, dierentuinen, sportaccommodaties en nog veel meer.
Beauty just is
uit de oude doos
39
IM campagne, FinanceTelevision
IM campagne, FinanceTelevision
Corporate campagne, FinanceTelevision
Corporate campagne, FinanceTelevision
2000 – Finance Television > Droomopdracht: alle communicatie voor het eerste breedband televisiestation op internet.
40
41
MILJA de vries Voor de (her)ontdek de Bieb campagne werken we onder andere samen met Milja de Vries van Cubiss. Briefen en de-briefen, brain-stormen, plannen uitzetten, bellen en mailen. Zo nauw samenwerken schept een band. Een gesprek met Milja over de campagne, de chemie van goede samenwerking en pannenkoeken bakken.
Wat doet Cubiss precies? Onder de vlag Brabantse Netwerkbibliotheek (BNB) werken de Brabantse bibliotheken en Cubiss samen aan bibliotheekvernieuwing. BNB werkt in opdracht van de provincie NoordBrabant en richt zich op zaken die makkelijker of beter op provinciaal niveau opgepakt kunnen worden op het gebied van HRM, Ontwikkeling en Opleiding, Onderzoek en ICT. Om dat samenwerken optimaal te laten verlopen zijn er vijf commissies opgericht waarin bibliotheekdirecteuren, medewerkers van de bibliotheek en mensen van Cubiss zijn vertegenwoordigd. Een project dat onder de commissie Marketing valt is de brabantbrede campagne (her)ontdek de Bieb, van en voor de Brabantse bibliotheken. Daarnaast werkt Cubiss ook voor andere bibliotheken en culturele instellingen in Nederland.
Wat is jouw rol in het geheel? Ik ben adviseur Marketing bij Cubiss en als projectleider verantwoordelijk voor de coĂśrdinatie en uitvoering van de (her)ontdek de Bieb campagne, in opdracht van De Brabantse Netwerkbibliotheek. Het leuke aan Cubiss vind ik dat hier zoveel verschillende disciplines samenkomen. Er lopen marketeers rond, onderzoekers, ICTers, professionals op educatief gebied, die mix aan mensen, daar hou ik van.
fotografie | Lisa Klappe, 2010 Š
42
credo.ziel # 3
Waarom hadden de bibliotheken een campagne nodig? We zagen het ledenaantal en de uitleningen achteruit lopen. Dat heeft volgens ons een belangrijke oorzaak: het imago van de bieb klopt helemaal niet met de werkelijkheid. De bibliotheek heeft een naamsbekendheid van 98 procent, maar veel mensen denken dat er alleen boeken te vinden zijn in de bieb. Uit onderzoek onder niet-leden blijkt bijvoorbeeld dat men wel lid wil worden als er een bepaalde dienst aangeboden wordt. Die diensten worden al jaren aangeboden, alleen zijn daar blijkbaar te weinig mensen van op de hoogte. Daarnaast is de bieb niet meer de enige bron van informatie, gezien de ontwikkelingen van internet. Maar de bieb biedt zoveel meer, ze weet steeds meer beleving te bieden en een rol te krijgen in de samenleving. Het werd dus tijd om een campagne te voeren die de bieb weer een sterke functie geeft in de maatschappij.
Was het dan niet alleen zaak om medewerkers het productaanbod beter te laten communiceren? Zeker ook. Dat hebben we ook als duidelijke voorwaarde gesteld in de briefing. We wilden een consumentencampagne die tegelijk de bibliotheekmedewerkers laat realiseren wat ze allemaal in huis hebben. Bibliotheekmedewerkers mogen meer uitdragen dat ze trots zijn op hun aanbod. Een tweeledig campagnedoel lag dus voor de hand. We kunnen met de campagne veel mensen naar de bibliotheek laten komen, maar als ze eenmaal binnen zijn moet de belofte ook waargemaakt worden. Bibliotheekmedewerkers moeten het uiteindelijk doen.
interview met milja de vries van cubiss
Daarnaast zochten we naar een campagne die de bieb neer zou zetten als een plek met aanbod voor iedereen en als een instituut dat met zijn tijd is meegegaan. We hebben vervolgens drie bureaus uitgenodigd om een voorstel te komen presenteren.
Ook kon iedereen met ideeën terecht bij vier credo medewerkers. De uitkomsten zijn meegenomen, dus uiteindelijk is de campagne zo opgezet dat iedere bibliotheek er zelf mee aan de slag kan. De dialogo’s en posters zijn duidelijk van opzet en er is ruimte voor eigen invulling. En dat werkt.
Het werd credo.creatie. Waarom?
De bibliotheken zijn razend enthousiast en laten hun creativiteit los op de campagne. Al met al een zeer geslaagd project waar met veel wederzijdse passie en enthousiasme aan is gewerkt.
Het verschil met de andere bureaus was meteen duidelijk. Credo.creatie had een voorstel neergelegd dat alle vragen beantwoordde uit de briefing. Het was duidelijk dat er goed geluisterd was naar onze wensen. ‘(her)ontdek de Bieb’ is een heldere insteek die twee kanten op werkt. Het geldt voor zowel de (potentiële) leden als voor de medewerkers. En de creatieve vertaalslag sprak ons meteen aan. Het was alsof zij de ideeën die ik in mijn hoofd had, vertaald hadden. Ik vind het erg knap dat het Credoteam zo snel in de schoenen van de bieb is gaan staan. Maar niet alleen het werk dat ze presenteerde was erg goed, het klikte ook meteen. Ik weet nog dat ik credo.creatie belde om ze uit te nodigen voor de pitch. Vanwege drukke agenda’s had ik een telefonische afspraak gepland voor ’s avonds. Toevallig was hier net een personeelsfeest aan de gang. Ik weet nog dat ik Gerton aan de lijn kreeg en op de achtergrond vogeltjes hoorde. Wat een contrast met de herrie die ik om me heen had! Het ijs was meteen gebroken door deze grappige tegenstelling. Bij credo.creatie werken mensen met passie voor hun vak. Net als hier. Iedere opdracht of deadline wordt serieus genomen, terwijl er ook ruimte is voor een grap of een leuke anekdote. Dat is erg belangrijk. Het is een zakelijk contact, maar ook een warm zakelijk contact. Doordat je elkaar beter leert kennen, wordt er uiteindelijk beter werk afgeleverd.
Er was dus nog een wereld te winnen, hoe hebben jullie dat aangepakt?
Hoe zorg je er nu voor dat 22 bibliotheken aansluiting vinden bij één campagne?
We hebben in Brabant 22 basisbibliotheken met in totaal 180 vestigingen. Dat betekent ook flinke verschillen in grootte en mentaliteit. We hebben gezocht naar de grote gemene deler en dat was het productaanbod. Overal zijn boeken, cd’s en dvd’s te leen en overal kun je profiteren van diensten als online reserveren. We hebben samen met de bibliotheken een uitgebreide briefing opgesteld.
Ik denk dat het geheim zit in het betrekken van de medewerkers. Hen laten weten dat we rekening houden met hun mening, capaciteit en lokale verbondenheid. Na de bureaukeuze zijn we met credo.creatie op pad gegaan en hebben de bibliotheken bezocht om de knelpunten, de vragen en de wensen te peilen. Vervolgens hebben we in maart een Ken je Passie inspiratiedag voor de campagne contactpersonen georganiseerd.
Een voorwaarde was bijvoorbeeld dat het voor een imagoverschuiving zou zorgen: van ‘boeken’ naar ‘de bieb is meer dan boeken’. Ook moesten alle bibliotheken er een lokale invulling aan kunnen geven.
Er zijn workshops en lezingen geweest over onder andere gastheerschap, consumententrends, positief beïnvloeden en creatief denken, waarbij de passie van de medewerkers centraal stond.
Meer Milja: Favoriete boek: Oriënt Express van A. den Doolaard. Geen hoogstaande literatuur, maar wel een fascinerend avonturenboek met een stoere Milja in de hoofdrol. Bijzonder voor mij omdat ik naar de hoofdpersoon ben vernoemd! Favoriete film: Jungle Book. Maar dan wel de originele Engelse versie. Ik ben nooit meer een leukere film tegengekomen. Wat is je passie? De natuur. Erover lezen, erover praten, maar er vooral zijn. Heerlijk! Favoriete vakantieland: Als er maar bergen zijn. De grootsheid ervan laat me ervaren dat we als mens zo nietig zijn tegenover de natuur. Wat wilde je worden toen je klein was? Bioloog of boswachter. Dat past natuurlijk goed bij mijn liefde voor de natuur. Helaas was ik niet echt goed in scheikunde en natuurkunde. Wat kun je heel goed? Zorgen voor anderen. En slap ouwehoeren. Ik ben een echte kreeft wat dat betreft. Wat is je lievelingseten: De zelfgemaakte hamburgers van mijn vriend. En zijn kaaspannenkoeken zijn ook heerlijk. Eigenlijk alles wat hij maakt... Wat kun je absoluut niet? Pannenkoeken bakken! Het zit in mijn genen. Ik kwam er vorig jaar achter dat niemand in mijn familie pannenkoeken kan bakken. Een vreemd fenomeen... Wat is je favoriete product of dienst van de bieb? Natuurlijk de website www.denieuwebieb.nl.
uit de oude doos
2004 – Goede ideeënfabriek > Goede ideeën en sterke logo’s hebben een ding gemeen: je hoeft niet het hele verhaal te kennen om het te snappen.
43
44
credo.ziel # 3
Solidair met india
solidair met india
Kansarm India
SMI9001_Inlegvellen_A4_CMYK.indd 1
19-04-2010 08:40:28
Wat is er nodig?
SMI9001_Inlegvellen_A4_CMYK.indd 3
Van de ruim één miljard Indiërs leven 350 miljoen mensen onder de armoedegrens. Dat is meer dan twintig keer de bevolking van Nederland. Solidair met India probeert hier iets aan te doen, maar zonder financiële steun lukt dat niet. Wij hielpen haar bij fondsenwerving met een herpositionering.
19-04-2010 08:43:35
De missie De missie van Stichting Solidair met India is het verlenen van steun, met name aan kansarme kinderen, jongeren, zieken en achtergestelde groepen. Dit doet ze met concrete, kleinschalige ontwikkelingsprojecten voor onderwijs, gezondheidszorg, arbeid, huisvesting en opbouw van de lokale gemeenschap.
Herpositionering De stichting is al tachtig jaar actief in India. De herpositionering vroeg dan ook om een eigentijdse aanpak. De wereld van fondsenwerving is veranderd. Er zijn zo veel goede doelen bijgekomen en het vertrouwen is niet meer bij iedereen blind aanwezig. We hebben de stichting een gezicht gegeven met een nieuw logo dat uit losse onderdelen bestaat. Elk onderdeel laat zien hoe Solidair met India te werk gaat. Door te vertellen hoe ze te werk gaat in plaats van alleen maar te vertellen wat ze doet, gaven we de stichting een onderscheidende positionering.
Samen met u
SMI9001_Inlegvellen_A4_CMYK.indd 7
19-04-2010 08:45:52
Wherever we are we will always find each other
REPRO A0
47
LIEFDE VOOR LETTERS Typografie is een belangrijk onderdeel van ons werk. Gelukkig maar, want we zijn er dol op. Toen printerspecialist Repro A0 ons benaderde voor een nieuwe huisstijl werden we door de naam teruggebracht naar de principes van de moderne typografie.
Die neue Typographie De regels van de typografie die we vandaag de dag nog gebruiken komen van Jan Tschichold, een Duits grafisch ontwerper en letterontwerper en vooraanstaand Modernist. Zijn werk heeft ervoor gezorgd dat we heel anders zijn gaan kijken naar opmaak en typografie. Zijn meest toonaangevende werk is ‘Die neue Typographie’. Dit boek was een manifest voor modern design waarin hij de voorkeur uitsprak voor niet-gecentreerde ontwerpen op titelpagina’s.
Ook definieerde hij andere Modernistische design concepten en onderstreepte hij het belang van fotografie in drukwerk. Hij adviseerde het gebruik van standaard papierformaten voor alle drukwerk (de DIN-A formaten als A4, A3, A0, enz.) en legde duidelijk uit hoe effectief gebruik te maken van verschillende letterzwaartes en -groottes om zo snel en gemakkelijk informatie over te brengen. Die neue Typographie geldt tot op de dag van vandaag als een standaard werk over typografie.
Ligatuur Omdat Repro A0 als specialist in A0 printers zich in de wereld van vormgevers en architecten beweegt, vonden wij een groot typografisch logo precies op z’n plek. We hebben van de naam een ligatuur gemaakt. Een ligatuur is een teken dat gevormd is door twee of meer lettervormen. In het algemeen wordt een ligatuur gebruikt om te voorkomen dat twee tekens in elkaar grijpen. Bijvoorbeeld een overhangende f gevolgd door een stokletter: b,f,l,k,h. Ligaturen ontstonden op natuurlijke wijze in handschriften en bleven bestaan toen er met loden letters gedrukt werd. Een overhangende loden letter kan niet voldoende aansluiten en bij het inklemmen
van dergelijk zetsel raakten dan de letters beschadigd. Om dit te voorkomen werd een ligatuur gebruikt. De reden voor ons ontwerp is meer een esthetische. We vonden het een mooi contrast, vroeger loden letters voor drukwerk en nu A0 printers.
The Company t.a.v. mevr. Jane Doe Postbus 100 5600AA Eindhoven
Elst, 03-06-2010
Geachte mevrouw Jane Doe Tor labemus intiquis hostea condenihil vitium din di int faci ta, tem te nostrat ussidis actanum inihinat, et? Nos sus dit L. Hiliam, tanterbit ingulla pliis bondac ortus prati, patifecerid cessus inum peretis rehenirior pro ur, que fue vehem auderturicas Maeconem pro vis cotiorus bontem aut et; iam nonfex movid public re conon pecto vis. Romniam avoltore et auc veris inat, sa nonsul vere ia ommor la patimil hinum vir la re inatusp iement? qui cientravero in sendum inc intra denat vilintr acchuceripse ta diena, sescerionc re de num horum ilissus lic inim vat nore nos virmihi liceps, ut videstr enaticitate nos effrei sa rei pri, ad deo, seris, postrent gra remperbit Catodit. Fui postius inunum nonsulibus, que patimum fectus, tea con derena re pes nosua crit. Ahacividii furo inatudam iam, C. Ducerfex novesul timus, auc movil vent pliae quam, noverbit. Maescitam ompl. Se et Cati publiam quodi, tam ingula comnorarit potantilis cut vid consusteris, verritimis ina sentrit; ia terei fuidi publius, ca; Catquam. Pio, moveremum que prae nos nonerem prac o condum inclarb eserei consum issid rest ducta de in tuium pri sere nic moeni consult ortastra con viderio raectum fue is. Sere, quos condium, vivena, se detrebulem, tertiam, demum efaci seriorudemo verra ia? Ad fatis hilinessid noc, conium se clerit, quemque aucidicaedo, nox mo is, ignostero, noca dum ina, nulabef acribulicae moratant.
Hoogachtend, John Doe Fictief manager Repro A0 Repro A0 Nijverheidsweg 1a 6662 NG Elst (gld) T 0481 450 986 F 0481 450 908 www.reproA0.nl info@reproA0.nl KvK Arnhem 09 14 50 30 BTW 1652.68.384 B01 Rabobank 10.29.35.572
48
credo.ziel # 3
muur
49
credo.puur Weet je nog, toen? Nova was nog baby. Net als ons bureau. Met die grote blauwe kijkers tuurde ze nieuwsgierig de wereld in. Net als wij. Het begin van iets moois. Vechtlust, visie en verwondering. Te popelen om los te gaan. Negen jaar later. Wijzer, maar nog net zo kinderlijk enthousiast. Time flies when you’re having fun.
muur De een spaart postzegels, de ander luciferdoosjes en wij sparen beelden. Al jaren. Onze verzameling beslaat een volledige wand met afbeeldingen die met liefde naast elkaar geplakt zijn. Wij houden van onze verzameling, want de wand inspireert ons. Telkens weer. En die inspiratie willen we graag delen. Om te prikkelen, te boeien en te verwonderen. Te kijken, te zien en te doorgronden.
50
credo.ziel # 3
WOONWENSEN WORDEN WOWONEN De wereld is veranderd. De wereld van vastgoed helemaal. Waar nieuwbouwwoningen vroeger als warme broodjes over de toonbank gingen, is het tegenwoordig niet meer zo eenvoudig om kopers te vinden. Credo.creatie bedacht hiervoor het WoWonen concept.
wo wonen
toegepast. In deze groene nieuwbouwwijk in Vught-Noord zijn nog 23 luxe woningen direct te betrekken. Onder de WoWonen noemer krijgt de consument hier een aantal voordelen en extra’s zoals een lagere koopprijs, vrijblijvend proefwonen in de modelwoning, een gratis WoWonen Verkoopcoach die helpt de huidige woning te verkopen, gratis interieuradvies, een jaar gratis tuinonderhoud of een cheque te besteden aan keuken of sanitair.
wow! Slim & Zorgeloos
wonen
WoWonen: bijzondere nieuwbouwprojecten met iets extra’s. Kijk naar de 23 luxe woonvilla’s in de Tuinen van Heym in Vught. Als koper kunt u profiteren van de WoWonen Verkoopcoach. Deze biedt u ondersteuning op maat bij de verkoop van uw huidige woning. WoWonen.nl
wow! Stijlvol & Verzorgd
wonen
WoWonen: bijzondere nieuwbouwprojecten met iets extra’s. Kijk naar de 23 luxe woonvilla’s in de Tuinen van Heym in Vught. Daar heeft WoWonen als extraatje gratis interieuradvies, een jaar gratis tuinonderhoud of een cheque van € 5000,- voor keuken of sanitair voor u geregeld. WoWonen.nl
wow! Luxe & Voordelig
Voordeel voor de consument WoWonen selecteert bijzondere nieuwbouwprojecten waarbij een aantal zaken wordt bedongen in het voordeel van de consument. Een lagere koopprijs bijvoorbeeld. Of meer keuze in indeling en extra services als intensieve begeleiding bij de verkoop van de huidige woning.
De Tuinen van Heym De Tuinen van Heym is het eerste nieuwbouwproject waar het WoWonen concept is
wonen
WoWonen: bijzondere nieuwbouwprojecten met iets extra’s. Kijk naar de Tuinen van Heym in Vught. Daar heeft WoWonen een fikse prijsverlaging weten te regelen voor 23 woningen. Voordelig wonen in een zeer luxe afgewerkte woonvilla. Het kan! WoWonen.nl
Praktisch Het WoWonen concept spreekt niet alleen de kritische consument aan, het is voor de verkopende partij ook nog eens erg praktisch. WoWonen wordt als extra boodschap gebracht. Bestaande verkoopbrochures, advertenties en andere uitingen hebben dus geen radicale make-over nodig. De WoWonen boodschap wordt als een wikkel over de eerdere uitingen gelegd.
A taste of something is never enough
in 1 project
53
ZIEN IS GELOVEN Consument zijn is tegenwoordig bijna een dagtaak. Zoveel aanbieders, zoveel keuzes. Daar overzicht in creëren kost tijd. Dat geldt net zozeer in de B2B sector. In1Project heeft dat goed gezien en biedt uitkomst voor opdrachtgevers, architecten en projectinrichters. Welke kleur past bij welk licht? Welke vloer werkt het beste bij welke raambekleding? Bedrijven beleven het bij in1project. In1project is hét informatiecentrum voor professionals op projectgebied. Alle elementen van projectinterieur en -afwerking komen samen in een inspirerende en realistische omgeving. De nieuwste innovaties van marktleiders op het gebied van projectinrichting zijn verzameld op één plek. Om te helpen de juiste combinatie te vinden staan in hun informatiecentrum kleur, licht, textuur, akoestiek en temperatuur in wisselwerking met elkaar.
veRlichting
54
credo.ziel # 3
interview met MARIEKE MAAS van OMROEP BRABANT
am bi tie is
Het leuke van ons vak zijn vooral ook de mensen die we ontmoeten. Interessante figuren, creatieve vogels en vakidioten. Stuk voor stuk mensen met ambitie. En waar die ambitie hem nu in zit, dat is voor iedereen anders. We willen het graag weten, daarom dit keer 25 vragen aan: Marieke Maas van Omroep Brabant.
1. Wat is ambitie voor jou? Ambitie heeft voor mij alles te maken met succesvol willen zijn; zowel zakelijk als privÊ. Je dromen waarmaken, je doelstellingen bereiken, het beste uit jezelf halen. Ambitie is voor mij het zoeken naar nieuwe wegen om de doelen te bereiken: gaten in de markt, nieuwe doelgroepen, een productvernieuwing. Dat brengt soms risico’s met zich mee, maar niet geschoten is altijd mis.
55
56
MAR IEKE
credo.ziel # 3
interview met MARIEKE MAAS van OMROEP BRABANT
57
fotografie | Serge Hagemeier, 2010 Š
58
credo.ziel # 3
interview met MARIEKE MAAS van OMROEP BRABANT
Ook privé wil ik graag het beste uit mezelf halen. Een prins op het witte paard, een leuk gezin, lieve vrienden; kortom een leuk en vooral gezond en liefdevol leven. Dit lukt me aardig, hoewel ik soms op moet passen om de lat niet te hoog te leggen in de combinatie werk en privé. 2. Wat wilde je vroeger worden? Beroemd. Ik wilde op een podium staan en mensen vermaken en enthousiasmeren. Nu nog steeds eigenlijk. Als marketeer gebruik ik die ambitie om niet mezelf maar juist een product, dienst of bedrijf in de spotlight te zetten. 3. Wat was je eerste baantje? Caissière bij de supermarkt. Ik was toen 14. Werken is mij met de paplepel ingegoten. Mijn vader had naast zijn baan als ingenieur ook een eigen autogarage. Hij heeft zijn hart gevolgd en van zijn hobby zijn beroep gemaakt. Ik weet niet beter dan dat hard werken goed voor je is, dat het je succesvol maakt en je helpt te ontwikkelen. Iedere dag weer. 4. Wat is je grootste succes? Op zakelijk gebied in negen jaar van afgestudeerd marketeer naar een droombaan als Hoofd Marketing & PR bij Omroep Brabant. Als marketeer heb je een bijzondere job. Hoe mooi en fantastisch een product of bedrijf ook is, als je dat aan niemand vertelt kan het niet succesvol zijn. Dat is een machtig gevoel. Privé is mijn grootste succes het weten te strikken van de man van mijn dromen en samen een fantastisch zoontje te hebben. 5. Wat is je grootste misser? Het mooie van missers is dat je ervan leert. Met mijn twaalf jaar ervaring maak ik ook nog wel eens verkeerde keuzes. Missers zijn niet te voorkomen. Het is juist de kunst om deze om te buigen naar iets goeds. Gas erop en zelf remmen of gas bijgeven. Bijsturen kan altijd nog. 6. Waar ben je jaloers op? Ik ben eigenlijk niet snel jaloers. Een fotomodel is in de regel mooi. Een succesvolle zakenman of –vrouw heeft het goed gedaan. Fijn voor ze. Van vroeger uit ben ik opgevoed met het idee ‘ben blij met wie je bent en wat je hebt’. Ik ben heel blij met wie ik ben, wat ik heb en wat ik doe. Gewoon gelukkig.
7. Wat verdient meer aandacht op tv? Met de komst van digitale televisie is er bijna geen thema meer te verzinnen dat niet onder de aandacht wordt gebracht. De indeling van de kanalen op interesses en doelgroep wordt alsmaar steviger. Dat is goed. Voor ieder wat wils. De regionale omroepen zouden wat mij betreft wat meer aandacht verdienen. Zoveel moois op een haast onvindbare plek. Dus wat mij betreft niet meer aandacht op zich (mag ook) voor de publieke regionale zender maar een goed plekje op de afstandsbediening. Liefst binnen de zapkaders. Zo kan iedereen nog meer genieten van al het moois van dichtbij. 8. Reality of fictie Als ik echt moet kiezen, reality. Ik ben graag op de hoogte van het laatste nieuws en politieke en culturele ontwikkelingen. Zowel nationaal als regionaal. Anderzijds heeft fictie vaak meer reality in zich dan je denkt. Simpele thema’s zoals liefde, gezondheid, geluk, vriendschap en ruzie worden verdekt of juist vergroot neergezet. Het geeft je iets om over na te denken of te dromen. 9. Wat is het beste TVprogramma ooit? Het Jeugdjournaal. Briljant hoe kinderen op een voor hen aansprekende manier deelgenoot worden gemaakt van het nieuws. Dat ook zij weten wat er speelt. Het lijkt mij ook super om als regionale omroep hier iets mee te doen. Zodat de jeugd ook meer geïnteresseerd raakt in de eigen leefomgeving. 10. Huispak of mantelpak Voor iedere gelegenheid heb ik een andere stijl. Dat kan een mantelpakje zijn, maar ook een huispak. Ik voel me in beide lekker. Ik ben dan ook een echte shopaholic. Ik kan me echt uren vermaken in een stad of warenhuis. Heerlijk! 11. Waar ben jij over vijf jaar? Ik ben niet zo van de ambities op jaarniveau. Ik vind het belangrijk om iedere dag met een blij gevoel naar mijn werk te gaan en iets te betekenen voor een organisatie. Dat gevoel heb ik bij Omroep Brabant. Hoe dat over vijf jaar is? Ik laat me graag verrassen! Het kan nu al haast niet beter! 12. Wat zou je doen als geld geen rol speelde? Ik denk dat er niet veel verandert. Ik in de basis hetzelfde leven zou hebben want hoeveel geld je ook hebt: geluk, liefde en gezondheid kun je niet kopen. Klinkt wel heel wijs hoor, en als er morgen iemand een miljoen komt brengen, krijgt ie zeker een bakje koffie! En ga ik eens flink shoppen en Sinterklaas spelen voor familie, vrienden en vreemden die een oppepper kunnen gebruiken.
59
CV Naam: Marieke Maas Functie: Hoofd Marketing & PR bij Omroep Brabant Leeftijd: 34 Roots: dochter van Wim en Corrie van der Vorst-Moerkens. Opgegroeid in Boxtel. Thuis: Getrouwd met Jeroen en mama van Thijs (1) Opleiding: VWO, HBO bedrijfscommunicatie (specialisatie marketing) Trainingen: Effectief leiderschap, Marketing & kanaalkeuzes, Marketing & Nieuwe Media, Mentality doelgroepindeling (Motivaction), Presenteren op tv (TV College Hilversum)
60
credo.ziel # 3
13. Wat wil je zeker bereiken in je leven? Ik wil als ik oud en grijs ben op de bank zitten met mijn man en terugkijken op een geslaagd en gelukkig leven. Dat ik de dingen heb gedaan die ik wilde doen. Zowel privé als zakelijk. 14. W at wil je dat mensen over je zeggen na je dood? Mensen die mij lief zijn hoeven niet veel over me te zeggen, zolang ze maar een plekje in hun hart bewaren voor mooie herinneringen aan mij. 15. Wie is je grote voorbeeld? Mijn familie. Mijn moeder omdat ik echt geen liever en zorgzamer persoon ken. Mijn vader omdat ik mede door hem ben wie ik ben. Mijn broer omdat ik van hem op het gebied van ondernemerschap nog veel kan leren. 16. W elke trends in jouw vakgebied zijn belangrijk? De nieuwe rol van de consument en het enorme web van kanalen. De consument is individueler en beter geïnformeerd dan ooit en krijgt steeds meer invloed op bedrijven. Tien jaar geleden konden consumenten nog gesegmenteerd worden, statistisch beschreven en door middel van marketing gemanipuleerd worden. Dat gaat nu niet meer op. Wil een merk zich onderscheiden dan is meer nodig. Daarnaast is de hoeveelheid communicatiekanalen enorm gegroeid. Waar je vroeger als marketeer heel makkelijk koos voor de inzet van massamediale kanalen, kies je nu voor een meer specifieke inzet van marketinginstrumenten. Je adverteert bijvoorbeeld niet zomaar blind op tv. Je kiest juist specifieke programma’s en zelfs tijdstippen. Ook verschuift het marketingbudget steeds meer richting internet en social media. 17. En welke niet? In principe zijn alle trends belangrijk. Je moet ze in de gaten houden. Een trend is tijdelijk, maar wel extreem populair. Door hier op de juiste manier mee om te gaan kun je je merk en imago enorm versterken. Het is natuurlijk wel heel belangrijk of de trend populair is binnen je doelgroep en of het aansluit bij je product of bedrijf. Een webwinkel is bijvoorbeeld primair niet heel relevant voor een publieke omroep. Echter, je doelgroep is meer online actief en dus kun je je merk via een dergelijk platform wel versterken.
18. Slechtste TV-programma ooit? Op het moment dat je binnenstapt in de wereld van televisie kijk je op een heel andere manier naar programma’s. Goed of slecht is subjectief. Ieder programma wordt met hart en ziel gemaakt. Een gekozen thema of techniek heeft een reden. Daarom is voor mij geen enkel programma slecht te noemen. Het kan enkel mijn smaak niet zijn. 19. Waar heb je spijt van? Nergens van. Je kunt alleen spijt hebben van dingen die je niet gedaan hebt. Maar dan nog weet je niet wat het gevolg was geweest. Of ze nu succesvol, slim of oerdom zouden blijken. 20. Wat is het beste carrièreadvies dat je ooit kreeg? Volg je hart! Ik hou van mijn werk als marketeer, maar mijn droom om te entertainen heb ik sinds vorig jaar ook opgepakt. Ik heb een cursus presenteren gevolgd en een succesvolle screentest gehad. Of er uiteindelijk een leuk programma op mijn pad komt, is eigenlijk niet relevant. Ik heb mijn hart gevolgd en voor mijn gevoel is het eigenlijk al gelukt. 21. Aan welk programma had jij mee willen werken? Aan ieder programma waar mensen graag naar kijken. Zowel op marketinggebied als op redactioneel niveau. 22. Beste presentatrice? Omroep Brabant heeft echt heel veel talentvolle presentatoren. Zij doen zeker niet onder voor de landelijke gezichten. 23. Slechtste presentatrice? Patty Brard. Zij is voor mij een beetje nep. Ik geloof haar niet, terwijl ze gewoon op autocue presenteert. 24. Theorie of praktijk? Praktijk. In boeken leer je de weg. In de praktijk leer je hoe je daadwerkelijk je bestemming kunt bereiken. 25. Publieke of commerciële omroep? Publieke omroep natuurlijk: Omroep Brabant; dé omroep van Brabant!
uit de oude doos
2008 – AVOP > Geen woord te veel. Geen kleur te fel. Puurheid als kracht.
61
62
credo.ziel # 3
SERIEUS TELEVISIE MAKEN Omroep Brabant telt mee op tv. De laatste jaren heeft de zender een verjongingskuur ondergaan. In het kader van volwassen televisie voor een jonger publiek heeft Omroep Brabant een aantal ijzersterke formats geïntroduceerd.
Wolfseinde Regionale soaps zijn hot. Wolfseinde steekt er met kop en schouders bovenuit. Dankzij het verhaal, de cast met onder andere Tanja Jess, Guus Dam, Guido Weijers en Chris Tates en de producenten die ook werkten aan Alles is Liefde, Zwartboek en Phileine Zegt Sorry.
Het verhaal Wolfseinde vertelt het verhaal van de aantrekkelijke Monique van Someren (Tanja Jess) die, samen met haar tienerdochter, terugkeert naar Brabant en aantreedt als burgemeester van de nieuwe dubbelgemeente Wolfseinde. Hoewel Rooijdonk en Wolfseinde zijn gefuseerd, is de gemeenschapszin in de harten van de bewoners ver te zoeken. Aan Monique de taak de dorpen samen te smeden, maar vanaf dag één loopt de spanning al op; er wordt een lijk gevonden in het kanaal dat de twee dorpen scheidt. Drama en mysterie voeren de boventoon en Wolfseinde is dan ook betiteld als ‘Dé dramaserie van Brabant’.
Achter de schermen Kwaliteit staat voorop en alleen de beste mensen zijn aangetrokken om de serie te produceren. Wolfseinde is ontwikkeld naar een idee van de uit Oudenbosch afkomstige producent San Fu Maltha en de eveneens uit Brabant afkomstige scenarioschrijvers
HET VERHAAL
Wolfseinde vertelt het verhaal van de aantrekkelijke Monique van Someren die, samen met haar tienerdochter, terugkeert naar Brabant en aantreedt als burgemeester van de nieuwe dubbelgemeente Wolfseinde. Hoewel Rooijdonk en Wolfseinde zijn gefuseerd, is de gemeenschaps zin in de harten van de bewoners ver te zoeken. Aan Monique de taak de dorpen samen te smeden, maar vanaf dag één loopt de spanning al op; er wordt een lijk gevonden in het kanaal dat de twee dorpen scheidt. UITZENDINGEN Iedere donderdag vanaf 18.00 uur is er weer een nieuwe aflevering van Wolfseinde te zien op Omroep Brabant. Is het niet gelukt om de uitzending te zien? Kijk dan de volgende dag op de speciale Wolfseinde website. Daar kun je alle uitzendingen nog eens op je gemak bekijken. En ook als je meer wilt weten over de serie, kijk dan op www.omroepbrabant.nl/wolfseinde en volg op de voet wat er speelt in en om Wolfseinde.
Barbara Jurgens en Patricia van Mierlo. De eindredactie is in handen van Rogier Proper, die vooral bekend is geworden met Goede Tijden Slechte Tijden en Onderweg naar Morgen. De regievisie van Wolfseinde is ontwikkeld door Pieter Kuijpers, o.a. de regisseur van TBS, De Griezelbus en Van God Los. De uit Roosendaal afkomstige Ger Poppelaars heeft de regie van een aantal afleveringen op zich genomen. Hij deed de regie voor het, voor een Gouden Kalf genomineerde, Paramaribo Papers en hij heeft een Gouden Kalf op zijn naam staan voor Missing Link.
OB8094 WE marketing boekje.indd 2
31-10-2008 12:07:31
OB8094 WE marketing boekje.indd 3
31-10-2008 12:07:41
Rondom Wolfseinde Wolfseinde, de geruchten doen zich al de ronde. Weten wat er allemaal gebeurt rondom Wolfseinde? Alles is te lezen en te bekijken via de eigen website van Wolfseinde www.omroepbrabant.nl/wolfseinde En natuurlijk houdt de speciale editie van de Wolfseinde Courant iedereen op de hoogte van alle mysterieuze gebeurtenissen in het dorp. De bewoners worden op de voet gevolgd. Wat verborgen moet blijven komt naar buiten. Wat gebeurt er achter de voordeur van de buren? Het begint te gonzen en te sudderen in Brabant…
OB8094 WE marketing boekje.indd 6
31-10-2008 12:08:22
OB8094 WE marketing boekje.indd 7
31-10-2008 12:08:32
omroep brabant: wolfseinde
OB8095_WE_abri-mupi_01_50%.indd 1
63
04-11-2008 15:43:22
64
credo.ziel # 3
DE KRACHT VAN brabant
omroep brabant: DE KRACHT VAN BRABANT
Frank Lammers Sinds april 2010 is de programmaserie De Kracht van Brabant te zien. Acteur Frank Lammers, van origine afkomstig uit Mierlo, gaat hierin op zoek naar het geheim van Brabant. Wat maakt Brabant en de Brabanders zo bijzonder? Hoe komt het dat we in veel dingen de beste zijn? Of het nou om kunst en cultuur gaat, om economie, om uitvindingen, feestvieren, of cabaret: Frank Lammers gaat op ontdekkingstocht, gewapend met een flinke dosis chauvinisme, trots, roots-gevoel, verwondering, verbazing en niet te vergeten humor.
Frank Lammers is bekend van ‘All Stars’ en ‘De Enclave’. Voor die laatste rol kreeg hij in 2002 een Gouden Beeld. Ook speelde Frank een hoofdrol in de speelfilm ‘Wilde Mossels’. Op toneel was hij onder andere te zien in ‘Onder Mannen’ van het NNT en in De Metsiers van ZT Hollandia. Voor zijn rol in Onder Mannen won hij in 2001 een Arlecchino (prijs voor beste ondersteunende rol). Merlijn Passier, bekend van ‘Olifantendoders’ en als regisseur van de Omroep Brabant-serie ‘Wolfseinde’, is de regisseur van De Kracht van Brabant. Hij maakt de serie samen met editor Bart van Sinten. De Kracht van Brabant is elke donderdag te zien om 18:00 uur.
omroep brabant: Lekker van streek
Lekker van streek
Dat Omroep Brabant weet wat er speelt blijkt ook uit het nieuwe televisieprogramma Lekker van Streek. In deze joint-venture met de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO), draait alles om streekproducten. Erg actueel, want streekproducten zijn steeds populairder. Niet zo gek als je bedenkt dat het goedkoper is, beter voor het milieu, vaak biologisch en lekkerder. Lekker van Streek bestaat uit een programma waar amateurkoks tegen elkaar strijden. Wie maakt het lekkerste gerecht met streekproducten? Het programma wordt ondersteund door de website lekkervanstreek.nl die streekproducten uit Brabant promoot. Op deze uitgebreide website lees je alles over de streekproducten van Brabant en er zijn tips en recepten te vinden. Een mooie mix van entertainment en promotie.
65
66
credo.ziel # 3
LEKKER QUIZEN Brabanders zijn een trots volkje, maar hoeveel weten zij eigenlijk over hun eigen provincie? Dit werd massaal getest op vandaaginbrabant.nl. in
Vandaag
Brabant
Speel de quiz | Prijzen | Winnaars
Schrijf je in voor de nieuwsbrief Email adres
Vandaa g in
CATEGoRiE AlGEMEEn
Braba nt
1
Hoeveel jaar bestaat Vliegbasis Gilze-Rijen in 2010?
Test je kennis over Brabant en
WIN
OK
CATEGoRiE SpoRT 2
TiJD: Met welke topspeler 0.17
3
stond de Eindhovense golfer Maarten lafeber onlangs plotseling op de golfbaan? 25 jaar
CATEGoRiE CUlTUUR
CATEGoRiE EnTERTAinMEnT
Het filmfestival in Breda opende dit jaar met de film nowhere Boy. over welke Beatle gaat deze film?
4
Guus Meeuwis werd eind maart voor de vierde keer vader. Hoe heet de kersverse zoon van de Tilburgse zanger?
omroep brabant: VANDAAG IN BRABANT / WINE OF LIFE
wine of life
Producten of diensten bedenken zonder dat we daar opdracht voor hebben gekregen. We doen het graag en regelmatig. Zo ook deze wijnverpakking.
50 jaar
de nieuwe BloGGiE™
75 jaar 100 jaar
Naar vraag 2 © 2010 Omroep Brabant | Algemene voorwaarden | Colofon
Vandaag in BraBant Quiz-site
Vandaag
in
Brabant
Speel de quiz | Prijzen | Winnaars
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Flip MinoHD t.w.v. € 174,50
Email adres
OK
Flip MinoHD & Flip UltraHD zijn de grondleggers van de consumentencamera revolutie genaamd de pocketcamera’s. Pocketcams hebben worden gekenmerd door twee eigenschappen 1. Formaat, de camera moet in een binnenzak passen. 2. Gebruiksvriendelijkheid, is een van de top prioriteiten van Flip Video geweest. Door de eenvoudige bediening kan iedereen binnen tien seconden beginnen met HD-Video’s op te nemen.
Supergadget 2010
Speel de quiz © 2010 Omroep Brabant | Algemene voorwaarden | Colofon
Vandaag in BraBant Quiz-site
Omroep Brabant zit elke dag bovenop het laatste nieuws uit de regio. Dit is elke dag vier keer te zien bij Vandaag in Brabant. Om de nieuwsuitzendingen te promoten ontwikkelde de omroep een kennisquiz over Brabant. Wij ontwikkelden de flyer die de quiz promoot. En zoals het een goed bureau betaamt, deden we de test ook zelf. Het is een pittige, serieuze quiz! En dat onderscheidt deze quiz ook van alle andere. Wij vinden het dé Brabant quiz. Deelnemers kunnen elke dag een Flip Mino camera winnen. Daar moet je dus wel iets voor doen!
De bijzondere vorm en de thema’s op de verpakkingen geven iedere fles wijn een persoonlijke, kunstzinnige of filosofische touch. Wine of Life biedt de consument een extra beleving bij wijn en de retail een podium voor de verkoop ervan. Of dat lukt is nog even afwachten. De pilot loopt nu in verschillende supermarkten.
67
It will always be a miracle
68
uit de oude doos
2008 – Bibliotheek Eindhoven > Imago-aardverschuiving. Van stijf naar dynamisch. Ode aan de klant!
69
70
credo.ziel # 3
high tech room
71
NIETS MOOIERS DAN JONG TALENT
Talent komt in vele vormen. De kunde is om het op tijd te ontdekken. Maar talent vraagt ook om mogelijkheden het te sturen, te verdiepen en te ontplooien. Talentvolle vwo-ers krijgen bij High Tech Room alle ruimte. Dit samenwerkingsverband tussen bedrijven en overheid biedt talentvolle leerlingen een unieke kans. High Tech Room biedt een fysieke en virtuele ruimte waar jonge talenten aan de slag gaan met vraagstukken op het gebied van hoogwaardige technologische innovatie. Aan de hand van praktijkgerichte cases, ontmoetingen met boegbeelden uit het bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid, ontdekken zij hun talenten en leren zij samen te werken. Zij kunnen zo niet alleen een gemotiveerde beroepskeuze maken, maar door de toegang tot bedrijven en instellingen kan er ook een netwerk worden opgebouwd en een aanloop worden gemaakt naar een vervolgstudie. Wij ontwikkelden voor High Tech Room een corporate story, logo, website en folders die zowel bestemd zijn voor leerlingen als ouders.
72
credo.ziel # 3
Ambitieus en nieuwsgierig Vooraan in de bus, met de neus tegen het raam. Niet geheel zonder risico. Want wie iets groots wil verrichten, moet weten waar het gebeurt. Wat mensen beweegt en wie aan zet is. Pas dan komt het onmogelijke binnen handbereik.
• Wij vinden dat mensen en organisaties bereid moeten zijn om elke dag te leren. De maatschappij
om ons heen is voortdurend in ontwikkeling en het tempo daarvan neemt alleen maar toe.
Bij succesvolle ontwikkeling is routine nooit de bepalende factor. De combinatie van ervaring met de bereidheid tot vernieuwing is dat wel. Wij hebben de wijsheid niet in pacht maar zijn steeds op zoek naar de dingen die ons kunnen helpen om onze doelen te bereiken.
• We laten ons als (binnenstedelijke) ontwikkelaar graag uitdagen door projecten waar anderen
geen brood in zien. En door projecten die anderen te complex vinden. Dat geldt bijvoorbeeld voor de ontwikkeling van de voormalige school St. Martha en voor tal van andere projecten die we inmiddels hebben gerealiseerd. Onze ambitie om een aangename leefomgeving te creëren komt juist bij deze moeilijke opgaven het best tot zijn recht.
OKKO PROJECT
73
74
credo.ziel # 3
OPDRACHTGEVER MET INHOUD Opdrachtgevers. Ze komen in vele soorten en maten. We koesteren ze allemaal, maar voor sommigen hebben we wel een heel speciaal plekje in ons hart. Omdat we uit hetzelfde hout gesneden zijn, omdat we aan een half woord genoeg hebben en omdat we elkaar naar een hoger plan tillen. Okko Project is zo’n opdrachtgever.
VAndAAg en morgen Ostrud tisl iure con utet lutatem quat. Duissim am dolessissis at wisit euipism oluptatio odolent ut ullaore facinit lum volore venisi. Duissim am dolessissis at wisit euipism oluptatio odolent ut ullaore facinit lum volore venisi.
1. De ontwikkelingen van vandaag definiëren de leefomgeving van morgen. De dreigende uitputting van alle grondstoffen van de aarde dwingt ons zo duurzaam mogelijk om te gaan met energie en materialen. Dat betekent niet allen dat wij investeren in systemen om duurzaamheid beter meetbaar te maken (GPR) en energiezuinige woningen trachten te ontwikkelen maar is bijvoorbeeld ook mede bepalend bij onze keuzes om oude gebouwen te herbestemmen en een nieuw leven te geven 2. Duurzaamheid van onze ontwikkelingen komt ook tot uiting in het duurzame gebruik van de ruimte. Dat betekent dat Okko Project er voor kiest om de focus van haar ontwikkelingen te leggen in de binnenstedelijke omgeving. Intensivering en hergebruik binnen de bebouwde kom vermindert de druk op de spaarzame groene ruimte buiten de stads- en dorpsgrenzen. 3. Okko Project streeft naar continuïteit van haar organisatie. Behoedzaam financieel beleid, scherp risicomanagement, inspannen voor duurzame relaties met opdrachtgevers en samenwerkingspartners, actief zijn in het zakelijk netwerk, hoge zakelijke moraliteit, investeren in opleidingen en in de collegiale samenwerking moeten er voor zorgen dat wij ook morgen nog onze bijdragen kunnen blijven leveren aan het realiseren van de gebouwde leefomgeving.
zelf en sAmen Ostrud tisl iure con utet lutatem quat. Duissim am dolessissis at wisit euipism oluptatio odolent ut ullaore facinit lum volore venisi. Duissim am dolessissis at wisit euipism oluptatio odolent ut ullaore facinit lum volore venisi.
1. Okko Project verstaat het vak van projectontwikkeling. Zij brengt dit tot uiting in projecten waarin zij zelf risicodragend investeert, alleen of met samenwerkingspartners. Okko Project gaat graag die samenwerking aan om gezamenlijk projecten te realiseren daar waar de samenwerkingspartners overtuigd zijn van elkaars toegevoegde waarde. Samenwerkingspartners worden graag gevonden in gemeenten, woningcorporaties, culturele en maatschappelijke organisaties, bouwbedrijven, ontwikkelaars en (particuliere) investeerders. 2. Naast risicodragende projectontwikkeling laat Okko Project zich ook op uren- of projectbasis inhuren voor de ontwikkeling van de projecten van derde-opdrachtgevers. Opdrachtgevers hierbij zijn grote landelijke marktpartijen (o.a. AM Wonen, Heijmans Vastgoedontwikkeling, 3W Vastgoed, Volker Wessels), woningcorporaties (o.a. Bergopwaarts@BOW, Thuisvester, Woningstichting de zaligheden, Wonen Limburg, Stichting Trudo) en (particuliere) investeerders. 3. Voor opdrachtgevers verrichten wij diverse activiteiten welke allemaal gericht zijn op de ontwikkeling en realisatie van onze woon- en werkomgeving. Deze activiteiten bestaan uit projectdirectie voor grote gebiedsontwikkelingen en herstructureringsprojecten, conceptuele projectontwikkeling, bouwkundig en commercieel projectmanagement, verkoopvoorbereiding en verkoopbegeleiding, bouwdirectie, opleveringsbegeleiding en nazorgtrajecten. Voor al deze dienstverlening op uw projecten laten wij ons graag inschakelen.
OKKO9001_Brochure.indd 9
13-10
okko project
Bijzondere combinatie Als je Okko Project zou moeten omschrijven dan zeggen wij maatschappelijk geëngageerde projectontwikkelaar. Volgens Okko is de wereld namelijk van iedereen die er woont. Daarom kijkt Okko met een eigen visie naar projectontwikkeling. Het eerste uitgangspunt bij ontwikkeling is de leefwereld van mensen. Die moet een toegevoegde waarde geven aan projecten. Een waarde die recht doet aan het leven van mensen in samenhang met hun sociale omgeving. Daarnaast is er het algemene principe van zakelijkheid en financiële haalbaarheid. Die combinatie, dat vinden we mooi. We maken dan ook al jaren bijzonder werk voor ze. Dat durven we zo te zeggen omdat vooral het proces ernaartoe ons veel waard is: we doen het echt samen. Zo ook bij onze laatste projecten: een nieuwe corporate campagne en de promotie van Project A.
Corporate campagne Okko werkt nooit vanuit alleen een zakelijk belang. Er zijn altijd meer doelen. Die mix van waarden hebben we vertaald in vier nieuwe corporate beelden die de persoonlijkheid van Okko laten zien: Ambitieus en Nieuwsgierig, Vandaag en Morgen, Mens en Zaak, Droom en Daad, Samen & Zelfstandig.
Project A Samen met Marluc Vastgoed ontwikkelde Okko in de Akkerstraat in Heerlen een nieuwbouwproject waarbij gerefereerd wordt aan de oude gevel van het pand dat er altijd gestaan heeft. Hier worden een commerciële ruimte en twaalf appartementen gerealiseerd. Okko heeft het project tot in de puntjes uitgewerkt. Van plan, tot ontwerp en van de kosten tot de laatste steen. Het enige dat nog ontbrak waren partijen die het project wilden aankopen. Om deze te interesseren hebben we een uniek boek laten maken in beperkte oplage. Met daarin uiteg over het project en een maquette. Een mooie binnenkomer die niet snel vergeten wordt!
75
76
credo.ziel # 3
beauty and the nerd
Creatie en techniek is als alfa en bèta, linker- en rechterhersenhelft, beauty & the nerd. En toch een droomduo. Als ze elkaar versterken tenminste. Tijd voor wat serieuze matchmaking. Design en technologie versterken elkaar enorm en toch lijken techneuten en designers elkaar te laat of helemaal niet te vinden. De kennis is er, ze moet alleen nog samen-
komen. Tijdens de Dutch Design Week 2010 gaan we samen met High Tech Campus een poging wagen om deze twee groepen met elkaar in contact te brengen door middel van de campagne ‘Blending Design and Technology’. Zodat er naar elkaar geluisterd gaat worden, van elkaar wordt geleerd en samen wordt gecreëerd. Daar kunnen zoveel mooie dingen uitkomen! Het lijkt ons helemaal te gek. High Tech Campus ook. Daarom zet zij exclusief voor ontwerpers haar deuren open om te komen kijken in de keuken van de toekomst. Wordt vervolgd!
77
Visit High Tech Campus Eindhoven
during the Dutch Design Week: 19/23 Oct.
credo.creatie, Eindhoven Concept, design en realisatie:
blendingdesignandtechnology
Printed by OcĂŠ repro
High Tech Campus 29
HIGH TECH CAMPUS EINDHOVEN
78
credo.ziel # 3
TECHNIEK DIENT DE MENS Veel ICT-vernieuwingen bij organisaties beginnen met de beste bedoelingen, maar monden uit in een teleurstelling. Gewoon omdat het om meer draait dan techniek alleen. Het gaat juist om mensen die er op een alledaagse manier mee uit de voeten moeten kunnen. Voor hen is ICT niet belangrijk, maar wat het dient te regelen.
Wat doet CEPO? CEPO inspireert, adviseert, implementeert en integreert ICT in organisaties om tot succesvolle oplossingen te komen die aan ieders verwachtingen voldoen. CEPO gaat als tussenschakel direct naar de essentie van elk denkbaar ICT-project. Ze onderzoekt de aansluiting bij de gebruikerseisen, de kwaliteit en de werkbaarheid. Daarnaast kan CEPO de implementatie uit handen nemen en het hele traject van gebruikersacceptatie begeleiden.
Beyond ICT Kenmerkend voor CEPO is de diepgang. De ‘warme kant’ van ICT. De schakel tussen techniek en mens, die is belangrijk. Dus boort CEPO recht in elke ICT-toepassing om te onderzoeken of het wel past bij de gebruiker. Deze doortastendheid hebben we - rondom de bestaande huisstijl - vertaald naar een advertentiecampagne, beursstand, films, animatie en de corporate presentatie.
cepo
79
80
credo.ziel # 3
zware JONGENS
The heavy lifting and transport specialist Mammoet is the world‘s leading tailor-made heavy lifting and multimodal transport solutions specialist. Our core business is the transport, shipping, installation (including horizontal and vertical positioning) and removal of heavy or large objects, to and from any location, onshore and offshore. Mammoet’s activities are focused on the petrochemical industry, civil engineering projects, the power generation sector, offshore and marine projects. Our engineering skills, experience, thousands of highly skilled professionals and a vast fleet of state-of-the-art equipment, combined with high quality and safety standards, have made Mammoet a market leader, setting trends and records around the world.
Mammoet’s core activities: • turnkey lifting and transport operations; • factory-to-foundation heavy lifting and multimodal transport projects; • maintenance lifting services and plant turnarounds; • salvage and wreck removal of ships and offshore installations; • mobile crane rental; • trading in new and used equipment worldwide.
Safety always a top priority
Inventive and innovative
Safety comes first in everything we do. Mammoet maintains a stringent, successful and highly respected Safety, Health, Environment and Quality Program (SHE-Q). It consists of standards that are always upheld for the safety of all the people and objects involved. This program is implemented throughout our organization, backed up by training and development programs, meetings, campaigns, safety pocket books, and is managed by dozens of safety officers all over the world. The safety officers focus on safety and the impact of our activities on the environment, but it is not their responsibility alone: it is a main responsibility of everyone working at Mammoet.
Invention and innovation are in our blood, as every assignment is unique. Mammoet is passionate about devising new solutions. We employ a large number of in-house engineers, who assess and meet your needs and contribute their experience and expertise together with our other specialists. Engineering can be viewed as the brains of Mammoet, as the think-tank that solves the most exceptional and complex of technical problems, in each case on the basis of practicality. This unique cross-fertilization between theory and practice contributes to the effectiveness of our solutions and the optimum utilization of all the technical capabilities and equipment available.
The world’s largest fleet of specialized equipment
Factory to foundation
Mammoet owns the world’s largest fleet of heavy lift cranes and specialized transport equipment. It consists exclusively of new, modern equipment. Mammoet has the appropriate solution for every challenge, however large or difficult, including the most powerful cranes in the world and a huge variety of specialized rolling, floating, jacking, lifting and sliding equipment. Mammoet can also offer you sophisticated systems developed in-house for specialist applications, such as push-up, puller and ballast systems, a containerized winch system for nuclear installations and a deep-water recovery system for salvaging ships’ cargoes. Thanks to our global presence and innovative containerized concepts, all of this equipment can be deployed quickly for use anywhere in the world.
Nowadays, projects are not confined to lifting or transport alone. Total solutions are the order of the day. Thanks to its quality and versatility, Mammoet is renowned for its full service from factory to foundation. As main contractor for the total project chain, Mammoet can engineer, manage and execute all the necessary load-outs and load-ins, the transport by road, rail and water, and any lifting or positioning job required to deliver and place modules. We can take care of all the paperwork, logistics and subcontracting, and participate in multidisciplinary teams to secure overall planning and a smooth operation. As the client you will enjoy the benefit of less work, fewer worries, a shorter lead time and lower costs.
Investing in our people Global service, local presence Mammoet has clients and projects in all parts of the world. To keep the lines of communication short and to stay abreast of the local markets, Mammoet has operating companies throughout Europe, the Americas, Africa, the Middle East, Asia and Australia. Global projects and global logistics are handled centrally from our home base in Schiedam, the Netherlands. Whenever possible, all aspects are handled locally. This structure enables us to act swiftly, effectively and cost-efficiently in your local market, while offering the benefit of a central knowledge and experience center for more demanding aspects and projects.
Mammoet regards its employees as its main asset. Thousands of employees all over the world are constantly working to bring even the most demanding of assignments to a successful conclusion. They demonstrate an impressive flexibility, talent for improvisation, cooperative attitude, professionalism and dedication. Since the quality of our service stands or falls by the quality of our people, Mammoet is constantly investing in the development of their knowledge and skills, for instance through a global Training & Development Program (T&DP). It is one of the many ways in which Mammoet is seeking to be both the biggest and the best in its business.
2|3
Power
A.
b.
Wie bel je als je een brug wilt verplaatsten, een kerk wilt verzetten of een onderzeeër wilt opruimen? De Hulk? Nee, je belt gewoon naar Mammoet. Neerlands trots als het om zwaar hijswerk en transport gaat. Een krachtpatser als deze verdient een grootse positionering.
Marktleider Verplaatsen van schepen, gebouwen, machines of gewoon een tuinhuisje. Geen zee is te diep en geen brug is te ver voor Mammoet. Kennis, ervaring, kwaliteit en state-of-theart technologie hebben ervoor gezorgd dat Mammoet een trendsettende en recordverbrekende internationale marktleider is. Niet slecht voor een bedrijf dat uit het kleine, nuchtere Nederland komt. En misschien is dat nu juist het geheim; een no-nonsense aanpak, gewoon doen wat je belooft en niet vies zijn van ingewikkelde klussen of juist heel kleine opdrachten.
Petrochemical industry c
our operations in the petrochemical and chemical industries largely relate to maintenance work, the replacement of plant modules, complete overhauls and the expansion or construction of production sites. in close cooperation with our clients’ engineering departments, Mammoet shifts the boundaries by providing high-capacity transport and lifting equipment. this enables clients to design modules that can be moved and lifted more cost-effectively. Mammoet has developed a unique plant turnaround concept based on the pre-engineering of all the lifting and transport work. We also offer complete maintenance packages on the basis of permanent on-site presence, long-term partnerships and flexible contracts, with Mammoet acting as main contractor. for both Mammoet and the client, minimizing down time, coping with space restrictions and maintaining strict safety procedures are a matter of course.
A. ErEctinG a 500 ton rEactor b. LiftinG and instaLLinG 880 ton rEGEnErator c. PLant-turnaround
4|5
Offshore
Herpositionering Marine
Wij mochten voor Mammoet de herpositionering verzorgen. En dat werd een internationale operatie. We zorgen voor een verdieping van de bestaande corporate identity in een brochurelijn die internationaal wordt verspreid.
Petrochemical
Civil
We hebben het logo gebruikt om de verschillende lagen in de brochurelijn aan te duiden: 1. Corporate 2. Segmenten 3. Regio’s
mammoet
De berging van de Koersk Wie herinnert het zich niet? De Russische kernonderzeeër Koersk die in 2000 met bemanning en al verging in de 108 meter diepe Barentszee. Mammoet nam de berging voor haar rekening. Zo’n groot succes dat van Mammoet in één klap een gevestigde naam maakte.
Bijna onmogelijk Het bergen van de Koersk was een moeilijke en risicovolle operatie. Het wrak was meer dan 150 meter lang en 18 duizend ton zwaar. En een klein detail: er bevonden zich
twee kernreactoren, 22 kruisraketten en onontplofte torpedo’s aan boord. Bovendien moest de berging voltooid zijn voordat de herfststormen het werk op de Barentszzee onmogelijk zouden maken. Mammoet had precies drie maanden voor het klaarmaken van het wrak, het lichten, en het transport naar het droogdok.
Zo is het toch gelukt Eerst werd de beschadigde boeg van de Koersk met een op afstand bediende robot van het wrak afgezaagd. Ondertussen werd er vanuit Rotterdam een grote ponton (‘Giant’) voorzien van 26 computergestuurde hefeenheden naar de
81
Barentszee gesleept. Vanaf het ponton werden 26 stalen trossen neergelaten die met enorme pluggen in de dubbele wand van de Koersk werden verankerd. De kernonderzeeër werd in twaalf uur omhoog gehesen en onder de Giant vastgeklampt. Deze werd met Koersk en al naar de kust gesleept en met hulppontons verder omhoog gebracht om in het droogdok te passen. Een fraai staaltje Hollands Glorie!
82
credo.ziel # 3
UIT DE OUDE DOOS
UIT DE OUDE DOOS Oud werk. Oud nieuws.
Maar toch, in het archief van ons verleden kom je heel wat interessants tegen. Werk waar het allemaal mee begon, werk waarmee we onze tijd vooruit waren of werk dat we nu misschien anders zouden aanpakken. De weerspiegeling van een tijdsbeeld. Credo.creatie gaat nostalgisch.
We spreken 1999. De wereld van internet stond nog in de kinderschoenen. En toch waren er twee pioniers die het wilden wagen: beleggers online direct toegang tot de beurs bieden, zonder tussenkomst van adviseurs en bankmedewerkers. Men verklaarde ze voor gek. Dat zou nooit werken. Nachten hebben we samen met ze gezeten om het merk te lanceren. Hoe moest het heten?
Wat is de beste positionering? Vriendschappen ontstonden in de mist van chronisch slaapgebrek. En het werkte. Alex was geboren. De enfant terrible van de beleggingswereld zette zijn eerste stappen. Om nooit meer vergeten te worden.
Don’t live with fear
uit de oude doos
85
Winners willen alle fondsen Als belegger wilt u winnen. Daarom heeft u een beursordersysteem dat razendsnel werkt. Dat altijd voor u klaar staat via internet, voice response of een medewerker, 7 dagen per week, 24 uur per dag. Een systeem met toegang tot de Euronext, alle Eurobeurzen en de grote Amerikaanse beurzen. Om bijvoorbeeld te handelen in een groot aantal beleggingsfondsen als OHRA, ABN AMRO, en Postbank. Maar ook in ruim 100 belangrijke niet-genoteerde
YOUR
WINNING MOOD
fondsen van bijvoorbeeld Fidelity, Henderson, en Fleming. Met alle fondsen in één overzicht. Kortom een systeem dat u een winnende voorsprong geeft en dat ook nog veel voordeliger is. Tja, dan belegt u duidelijk ook via Alex.
GENOTEERDE FONDSEN
NIET-GENOTEERDE FONDSEN
0800 235 25 39
Alex is een systeem van Bank Labouchere N.V. • Bank Labouchere is geregistreerd bij de STE.
1999 – Alex.
alex.nl
86
credo.ziel # 3
uit de oude doos
DE KUNST VAN HET KIJKEN
Goede architecten kijken niet alleen naar gebouwen. Ze kijken ook naar de wereld om hun heen. Zien overal inspiratie. Een constructie, een oplossing of een nieuwe vorm. Aartsen & Partners in ieder geval wel. Zij verstaan de kunst van het kijken. Wij kregen de volledige vrijheid om deze eigenschap te vertalen in een corporate boodschap. GeĂŻnspireerd door hun manier van werken gingen we naar buiten en zochten naar het niet voor de hand liggende. Zo zien we ons werk het liefst: het zet aan tot nadenken, heeft diepgang en tegelijkertijd een luchtigheid die je doet glimlachen. Het laat zien dat Aartsen & Partners een geheel eigen, creatieve kijk op de wereld heeft. Niet veel architecten laten deze vorm van creatief denken zo zien. Petje af voor het lef.
2006 – Aartsen & Partners.
uit de oude doos
87
Veel ICT-vernieuwingen beginnen met de beste bedoelingen, maar monden uit in een debacle. Gewoon omdat het om meer draait dan
Vindt de klant uw oplossing ook een verbetering? techniek alleen. Het gaat ook om mensen die ermee uit de voeten moeten kunnen. CEPO inspireert, adviseert, implementeert en integreert ICT in uw organisatie om tot succesvolle oplossingen te komen die voldoen aan uw verwachtingen! Bel: 0183 64 64 30 of kijk op www.cepo.nl ImplementatIes
2007 – CEPO > Werken op het snijpunt van mens en techniek.
n
testen
n
strategIe
88
credo.ziel # 3
???
GPM3
VERtROUWELIJKE VERNIEtIGING
Destra data
Archief vernietiging
DESTRADATA
SPYKSTAAL
???
atad artseD
gnigiteinrev feihcrA
Bezoek onze online shop. Voor alle soorten afval een offerte op maat!
BAKWAGEN KORT met thema-campagne
BAKWAGEN met thema-campagne
Bezoek onze online shop. Voor alle soorten afval een offerte op maat!
schaal 1 :10
schaal 1 :10
ER
BAKWAGEN KORT
Van vrachtwagen tot scooter, het hele wagenpark van Van Gansewinkel in een nieuw jasje. Alvast een voorproefje.
van gansewinkel groep
89
90
credo.ziel # 3
Oorlog, dictatuur, moord en martelingen. En met vluchten is het nog niet voorbij. De duizenden politieke vluchtelingen die in Nederland hun toevlucht zoeken, leven tijdens hun procedure gedwongen in de gevangenis of op straat. Alsof ze criminelen zijn in plaats van slachtoffer. Ze mogen niet werken, niet wonen. Alleen maar wachten op een onzekere toekomst. Met hun trauma’s als enige gezelschap.
Stichting Vluchtelingen in de Knel komt op voor de belangen van vluchtelingen. Wij bieden onderdak, begeleiding en hulp om te overleven. Niemand wil zijn land op deze manier verlaten. Help mee om vluchtelingen weer mens te laten zijn.
Doneer of geef je op als vrijwilliger.
VLUCHTELINGEN IN DE KNEL Helaas worden de meeste vluchtelingen in Nederland nog steeds aan hun lot overgelaten. De campagne die we belangeloos voor ze maakten, laat echte vluchtelingen zien en illustreert hoe het is om niet als mens gezien te worden, maar als nummer. Hoe vluchtelingen lamgeslagen worden door allerlei strenge regels, terwijl ze alleen maar om hulp roepen. Confronterend? Zeker weten. Het is nodig.
VLUCHTELINGEN in de KNEL
91
92
credo.ziel # 3
s ApplfAlu oor voor
Ontwikkelaar Kijk wijzer! naar kunst voor kinderen
fontys.nl/talent
s Appl Au Nicky voor
Oprichter
reintegrat
s & Wo u t E r
voor jong ieproject eren
fontys.nl/talent
s Appl AisutiA N voor
chr & lANA
Ontwikkelaars technisch lesmateriaal basisonderwijs
fontys.nl/talent
App l Aus luuk voor
& EEfjE
W c inna Veiampag ars Ned lig ne erl Ver and kee r
fontys.nl/talent
fontys hogescholen
93
APPLAUS VOOR JEZELF Applaus. Wie krijgt het nu niet graag? Helemaal als je van de generatie X-factor, Idols en Popstars bent. Dat dachten wij ook en hielpen Fontys om talentvolle studenten in het zonnetje te zetten.
Studenten als ambassadeurs Studenten inzetten bij je communicatie. Slim, want zo kun je veel vertellen. Je laat zien wat voor type mensen er studeren, dat je van alle markten thuis bent en dat je door kwaliteitsopleidingen ruimte biedt voor talent. Goed voor Fontys en leuk voor haar studenten die de hoofdrol spelen in de campagne.
De campagne Studenten van Fontys die hun talent omzetten in waardevolle producten of projecten verdienen een applaus. Dat applaus komt in de vorm van een abricampagne. De talenten worden met hun project in het zonnetje gezet. Daarnaast hebben we een freecard-actie bedacht waarmee studenten andere talenten kunnen aanmelden voor applaus. Alles om aan te geven dat Fontys, met haar brede aanbod in kwaliteitsopleidingen en aansluiting met de praktijk, iedereen de ruimte biedt talent te ontdekken, te ontplooien ĂŠn te laten zien. Een omgeving creĂŤren om het beste uit jezelf te halen, dat is de mooiste missie die Fontys zich kan wensen. Want talent wordt pas echt leuk als je er iets mee doet!
in control
fagro
fiftyone ways
95
1
4
2 B E D R
I
J
F S T A K X R A D
R O N A B S O L U U T O V E R H E
I not only use all the brains that I have, but all that I can borrow.
N E
T S N E
F A M O E
I
L
I
J
T S R A A H C S E
T
X N G
I
I
R D E B E D
E
T N Z C T E
L A S T
T
E T
I
I
N G C
I
C A P A C M E
I
N J I
SCHERPE WAARNEMING
H U
I
De figuren kunnen in twee stukken gesneden worden, zodat ze precies dezelfde vorm en grootte hebben. In andere woorden: twee stukken die precies op elkaar passen. Hoe zien deze stukken eruit?
V E R G O E D
I
C E
L A
D
E H
L K
J
T C U D O R P
T M O O R T S D L
I
E
J
N R A T I
F
M B F G F
B E I
N
I
R O T C A F
- Thomas Woodrow Wilson
I
D D W N G V Y U D J O E E B B F
R N A L P S F S N
J H
I I
E B E D R
E G
E H N E E N E K E R
T A S
I
N G O P E I
T
J
C E P S G
Oplossing zie 11.
to get in control Thomas Woodrow Wilson (1856 - 1924) was de 28e president van de Verenigde Staten van 1913 tot 1921. Hij was de tweede Democratische president die herkozen werd.
www.fagro.nl
6
Oplossing van 20.
8
9
Absoluut Bedrijfstak Consuminderen Investeringsklimaat Productiefactor Overheid Belasting Rekeneenheid
Specialisatie Schaarste Diensten Inzet Keten Diversificatie Geldstroom Controle
Vergoeding Kapitaalinjectie Durfinvesteerder Hedgefund Familiebedrijf Capaciteit Bedrijfsplan
50 WEETJE!
5 8 3 9 2
2 4
5 7 1 2 1 3 4 7 5 3 7 1
WIZZKIDS
3 6 5
Hoeveel is een biljoen, triljoen, quadriljoen?
9
9 7 8 3 8
De getallenpuzzel Sudoku is eenvoudig te leren, vereist geen ingewikkelde berekeningen en doet een beroep op uw logisch denkvermogen. De klassieke vorm bestaat uit een diagram van 9x9 hokjes. Plaats een cijfer van 1-9 in een leeg vakje zodat op elke rij, in iedere kolom en in elk blok van 3x3 die getallen één keer voorkomen.
Een Biljoen is een miljoen x miljoen Een Triljoen is een miljoen x miljoen x miljoen Een Quadriljoen is een miljoen x miljoen x miljoen x miljoen
6
Een Zwitserse bank heeft laten onderzoeken hoe het griepvirus via bankbiljetten wordt verspreid. Daaruit blijkt dat het virus op het papiergeld een paar dagen in leven blijft. Komt het daarbij in aanraking met menselijk slijm, dan blijft het zelfs een paar weken in leven.
De engelse term ‘billion’: in Amerika en Engeland wordt een miljard (=1000 miljoen) veelal billion genoemd,wat tot verwarring kan leiden.
Aan kinderen van een Amerikaanse kleuterschool werd de volgende vraag voorgelegd: “In welke richting rijdt de bus?” Wat is volgens u de oplossing?
7 9
ALLES ONDER CONTROLE Het financieel meer ‘in control’ krijgen en houden van organisaties. Dat is het werk van Fagro.
Van tijdelijke financieel-administratieve hulp tot financieel management en directievoering. ‘Improving your performance’ is het uitgangspunt. Als interim- en adviesbureau voor finance & control zorgt Fagro ervoor dat haar opdrachtgevers financieel blijvend beter presteren. En wij hielpen Fagro dit duidelijk te maken. We verzorgden de herpositionering, compleet met nieuw beeldmerk en bedachten een campagne rondom het thema ‘control’. En natuurkijk het leuke inspiratieboekje vol hersenkrakers voor klanten en prospects: Fifty-one ways to get in control.
“Naar links” is het juiste antwoord. De kleuters zeiden dit te weten doordat er geen deur zichtbaar is...
in control
We dream in colour
credivance / passion for gardening
GELD LENEN ANNO NU
99
BLOEM HET ZELF Bloemen van de benzinepomp kunnen weer! Tenminste, als je kiest voor Passion for Gardening. Een bijzonder retailconcept dat van een ‘gewoon bloemetje’ een interactief belevingscadeau maakt.
Voordat de economische crisis haar intrede deed had Credivance al door dat de consument toe is aan duidelijkheid. Helemaal als het gaat om het lenen van geld. Credivance hanteert een consumentenbenadering in plaats van de zoveel gekozen productbenadering.
Geld lenen is anno 2010 niet iets dat je in blind vertrouwen doet. Toch kan het ook anders. Eerlijker, veiliger en duidelijker. Credivance zal nooit geld lenen aan mensen die het niet kunnen betalen. Want we weten het ondertussen: geld lenen kost geld. De kredietverstrekker stelt de persoonlijke situatie van de consument centraal met een overzichtelijk productaanbod en een aanbod op maat. Deze heldere benadering vroeg om een corporate identity, campagne en website die laten zien dat Credivance begrijpt wat er speelt in het hoofd van de consument.
Bloemen zijn altijd welkom, maar voor de bloemen van Passion for Gardening moet je wel zelf iets doen. Zelf planten en verzorgen. Alles wat je daar voor nodig hebt zit in de doos: een klimroos, mest, tuinhandschoenen en een kniptang. Om de beleving nog groter te maken is er een website aan het product gekoppeld waar je advies krijgt van een rozendokter. Een duurzaam cadeau, waarbij de ontvanger zelf in actie moet komen. Dat past helemaal in deze tijd waar mensen weer zin hebben in de natuur, doehet-zelf en interactie. Wij bedachten de naam en ontwikkelden de verpakking en de internationale huisstijl. Passion for Gardening is te koop bij de benzinepomp.
100
credo.ziel # 3
nederland vacature
ons kent ons
Veerkracht en sprongkracht
Vacaturebanken op internet. Verrassende oplossingen, overtuigende Er zijn er zoveel, maar niet opbrengsten. NederlandVacature.nl biedt werkelijke resultaten. alle sites zijn even duide-Met pure professionaliteit. lijk en gebruiksvriendelijk. Nederland Vacature is een dappere nieuwkomer die laat zien hoe het ook kan: helder en transparant.
Landgoed Mariënhof Rijksweg 16 F 5268 KJ Helvoirt T 0411 68 95 38 F 0411 68 96 96 NederlandVacature.nl KvK-nummer: 17 16 33 77 BTW: NL8131.08.226.B.01 Rabobank: 1688.22.180
Op alle overeenkomsten gesloten met NederlandVacature.nl BV zijn onze Algemene Leveringsvoorwaarden van toepassing zoals vermeld op www.NederlandVacature.nl
Nederland Vacature gaat ervan uit dat er niet gelezen wordt op internet, maar gescand. En daar hebben ze gelijk in. Internet vraagt om een andere aanpak dan bijvoorbeeld een brochure. NederlandVacature.nl heeft daarom een CV-database ontwikkeld die werkzoekenden en werkgevers zonder tussenpersonen met elkaar in contact brengt. CV’s zijn te personaliseren en vacatures zijn zonder omwegen te vinden. De huisstijl voor Nederland Vacature moest natuurlijk passen bij hun filosofie. De grafische ‘outline’ van Nederland en de heldere typografie ondersteunen het merk in haar transparantie.
nederlandvacature.nl corpora
Tomorrow is another day filled with opportunities
feritas
103
“plons’’
“smash”
“kunstig”
Remco
Elke
“dance”
“swing”
Jossie
Ronnie
“score”
Wilma
“knutsel”
Jos
“show”
Carlijn
Simone
Wilma
Simone
“sizzle”
FEEST MET FERITAS
“samen”
“dive”
“yeah”
Feritas_Briefpapier.indd 2
Remco
“ratatat”
Remco
“rocking” Elke
Ronnie
Hoe werkt de computer? Hoe koop je een treinkaartje? Wat voor eten kun je bestellen in een restaurant en hoe werkt dat? Voor de meeste mensen vanzelfsprekend, maar voor veel mensen met een verstandelijke beperking niet. Door middel van leuke uitjes ondersteunt Stichting Feritas hen in hun zelfstandigheid.
“rocking”
Elke
Wilma
“party” Ronnie
Lara
“knip”
Jos
“kijken”
Wilma
Carlijn
“blub” Simone
Specialist in vrije tijd voor mensen met een beperking
Ontspanning en zorg
Uitgaan zoals iedereen
Uit eten bij een restaurant of een film kijken in de bioscoop. Afspreken op het station of voor het stadhuis. Dansen of samen op schilderles. Mensen met een beperking leren door de activiteiten van Feritas zelfstandiger te zijn. Ook bieden de activiteiten ruimte om andere onderwerpen op een natuurlijke manier bespreekbaar te maken. Problemen, ontwikkelingen en nieuwe regelingen op alle levensgebieden passeren de revue en helpen de begeleiding te verbeteren.
De activiteiten van Feritas zijn gericht op 09-12-2009 ontmoeting en ontspanning en vinden allemaal plaats in de eigen woonplaats. Hierdoor worden mensen met een beperking zelfstandiger en wordt de samenleving diverser. Mensen met en zonder beperking ontmoeten elkaar in hetzelfde gebouw en in dezelfde buurt. Zoals het hoort vinden wij. Daarom hebben we ons ingezet voor een nieuwe, frisse huisstijl. Met de deelnemers in de hoofdrol.
13:28:59
104
credo.ziel # 3
LEEUWEN ZONDER EGO’S Dikke nekken, grote sigaren en een hoop poeha. Dat is vaak het beeld bij een netwerkclub. Niets van dat alles bij Lionsclub Bastion. Hier draait het om je inzetten voor een betere samenleving. Ego’s opzij en handen uit de mouwen!
Lions club
Vriendschap
Lustrumboek
Lions Clubs International is een wereldwijde associatie waarin mensen vanuit vriendschap, zonder politieke, godsdienstige of beroepsmatige binding, op vrijwillige basis verschillende initiatieven nemen voor een betere samenleving. Ontstaan in de Verenigde Staten eind 1900 en uitgegroeid tot een internationaal netwerk met 45.000 clubs in 192 landen. In Nederland zijn er zo’n 11.500 Lions te vinden.
Lionsclub ’s-Hertogenbosch Bastion bestaat tien jaar. Tijd voor een mooi boekwerk. Zonder leden geen Lionsclub, dat is de gedachte geweest achter het ontwerp dat wij maakten voor de club. Elk lid is een belangrijke schakel. Met z’n allen bereik je meer. In het boek komen de leden aan het woord over hun bijzondere en soms ontroerende ervaringen bij de club.
‘We serve’ Het motto bij de Lions is ‘we serve’. Vanuit die gedachte proberen deze goedaardige leeuwen oplossingen te vinden voor problemen in de samenleving. In Nederland is dat vooral het creëren van mogelijkheden voor kansarme kinderen, het organiseren en begeleiden van vakanties voor zieken en gehandicapten en financiële ondersteuning van goede doelen. Naast persoonlijke inzet organiseren Lions de meest uiteenlopende activiteiten om fondsen te werven.
komen in het Zuiden bood voor de (ex) Groote Griet uit het Noorden die haar plek en draai nog moest vinden. De “zuurkool met worst” werd zelfs ingeruild voor een fantastisch maandelijks menu bij Chalet Royal en het typische vrouwengedrag werd ingewisseld voor de gulle lach en de bourgondische levensstijl die je in Brabant verwacht. Het is natuurlijk even wennen als je overstapt van een club waarin je nagenoeg iedereen hebt binnen zien komen, naar een al veel langer bestaande club. Maar deze aanvangsperikelen worden snel geslecht dankzij de hartelijke, warme Brabantse instelling en het heerlijke ongedisciplineerde (vergader)gedrag. Diane
20
Lustrumboek_101008_DEF.indd 20
21
10-10-2008 16:18:01
Lustrumboek_101008_DEF.indd 21
10-10-2008 16:18:11
intresting vastgoed
105
interEsting Weer zo’n bedrijf dat niet bang is om de horizon te verbreden. We houden ervan. Helemaal belangrijk als vastgoed je branche is. In deze tijd moet je groots denken en staan voor wie je bent en wat je onderscheidt.
Hoeveel is jouw huis waard zonder leefbare omgeving?
Meer dan vastgoed
Logo als herkenningspunt
Interesting Vastgoed koopt, beheert, verhuurt en verkoopt commercieel vastgoed. Daarbij staan ze open voor nieuwe samenwerkingsverbanden. Zo zijn ze mede-eigenaar van The Soap Story, een keten van 42 winkels in bad- en zeepproducten verspreid over vijf landen. Niet het eerste waaraan je denkt bij vastgoed. En dat maakt Interesting Vastgoed juist zo interesting.
Het logo dat we voor hen ontwikkelden laat zien hoe interessant. De astriks doet dienst als herkenningspunt voor hun visie en kwaliteit en gaat verder dan alleen een beeldmerk. Bij elke uiting is de astriks de extra laag. De kritische noot, een moment van inzicht of gewoonweg het kenmerk van kwaliteit.
106
credo.ziel # 3
de basis voor groei Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt succesvol aan betaald werk helpen. Dat is de missie van IBN. Een bedrijf dat marktgericht ondernemen met een passie voor mens en maatschappij in praktijk weet te brengen. Wij hielpen hen bouwen aan een imago dat hen recht doet.
Economisch verantwoord Re-integratie is jarenlang gezien als een middel om mensen met een handicap bezig te houden in sociale werkplaatsen. Gelukkig is die opvatting erg achterhaald. En terecht, iedereen kan in zijn leven iets meemaken waardoor een afstand tot de arbeidsmarkt ontstaat. De ervaring leert dat de economisch verantwoorde aanpak de sociale doelstelling heeft versterkt.
Een van de grootste werkgevers in de regio Deze filosofie krijgt bij uitstek gestalte bij IBN (Integrale Bedrijven NoordoostBrabant). Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt krijgen hier betaald werk, passende verantwoordelijkheden, opleidingen en ontplooiingskansen. Omgekeerd wordt van hen verwacht dat ze hun werk naar vermogen doen.
IBN
107
Plezier, waardering en betrokkenheid Voldoening zit vaak verscholen in kleine dingen Juist die maken het verschil tussen moeten en willen Want werk is meer dan alleen geld verdienen
108
credo.ziel # 3
Het begint in de kiem Bijna niet aanwezig Zelfverzekerd en omgeven met zorg Ontpoppend en vol gezondheid Koesteren, elke keer weer Zorg voor onberispelijke kwaliteit Met een lang groen leven
IBN is begonnen als sociale werkplaats in de jaren ’50 en uitgegroeid tot een van de grootste werkgevers in de regio met een eigen re-integratiebedrijf en eigen werkbedrijven. Zo’n 3.800 gemotiveerde medewerkers hebben een passende baan bij of via IBN.
Variatie in diensten visueel gemaakt IBN is een bedrijf met een zeer gevarieerd pakket aan diensten, werkzaam voor uiteenlopende opdrachtgevers. Met een visie waarin de mens uitdrukkelijk centraal staat. Een bedrijf met een hoge sociale component en een bedrijfseconomisch verantwoorde exploitatie. Om deze visie uit te dragen hebben wij een zelfstandige positioneringstrategie, een nieuwe corporate identity en campagnetools ontwikkeld. Van de pay-off ‘De basis voor groei’ tot de advertentiecampagne en corporate films wordt IBN neergezet als een verrassend moderne en zakelijke onderneming waar marktverkenningen hoog in het vaandel staan. IBN als kwaliteitsbewaker.
IBN
IBN Productie is actief in het compleet overnemen of aannemen van uiteenlopende (arbeidsintensieve) productiewerkzaamheden. Op een van de eigen productielocaties of bij opdrachtgevers in huis. We bieden onze opdrachtgevers een prima infrastructuur, goed opgeleide en gemotiveerde vakmensen en brede kennisnetwerken.
IBN Kwekerijen is een gespecialiseerd stekbedrijf dat voornamelijk geworteld stek produceert in opdracht van kwekers in binnen- en buitenland. We zijn actief in de marktsegmenten sierheesters, sier- en haagconiferen, snijheesters en klimplanten. Het enthousiasme van de ruim 160 medewerkers, hun kennis en juiste zorg voor het stek, gecombineerd met een stekproductie gedurende het hele jaar maken IBN Kwekerijen een betrouwbare leverancier voor gespecialiseerde kwekerijen.
Haalt het beste uit mensen
Met IBN Kader beschikt IBN over een compleet HR-bedrijf. Het beste uit mensen halen is de leidraad. Voor alle kadermedewerkers vervult IBN Kader bovendien de werkgeversrol. In 2009 behoorde IBN tot de 25 beste werkgevers in Nederland.
109
IBN Arbeidsintegratie integreert mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in de samenleving door middel van werk. Focus ligt altijd op de capaciteiten van de medewerker die vervolgens afgestemd worden op een volwaardige functie. Het reintegratiebedrijf van IBN werkt in opdracht van gemeenten, UWV, werkgevers en werkzoekenden. Een succesvol bedrijf met gedegen arbeidsmarktkennis en een uitgebreid netwerk in de regio.
IBN Facilitair biedt alle facilitaire diensten in en rondom gebouwen en woningen: schoonmaak, catering, bodeen receptietaken, ontwerp, onderhoud en beheer van openbare ruimten en een vergadercentrum. De inzet van de uiterst betrokken en deskundige medewerkers maakt dat we excelleren in onze dienstverlening. Werken met IBN Facilitair is bovendien een manier om invulling te geven aan maatschappelijk verantwoord ondernemen.
110
credo.ziel # 3
Het verhaal van Theo “ Vreemd, mijn stuurbekrachtiging houdt ermee op”, dacht de ervaren automonteur Theo van Leuken op een koude ochtend in januari 2007. Met moeite stuurde hij naar zijn werk om daar te ontdekken dat niet zijn auto, maar hijzelf mankementen vertoonde. De linkerzijde van zijn lichaam functioneerde nog maar nauwelijks. Bovendien was hij zijn oriëntatie kwijt en sprak hij moeilijk. In het ziekenhuis werd vastgesteld dat Theo getroffen was door een herseninfarct. Vanaf dat moment stond zijn wereld op zijn kop. Theo zou nooit meer de oude worden. Hoeveel schade het infarct had aangericht, zou pas in de loop van maanden duidelijk blijken. Terwijl hij werkte aan zijn herstel, begon zijn plotseling onzeker geworden toekomst aan hem te knagen. Hoe moest het nu verder? Met de hypotheek bijvoorbeeld? En zou hij ooit nog kunnen werken? Eenmaal thuis tussen vier muren, lag een zware depressie op de loer. Halverwege 2008 legde Theo contact met IBN. Een arbeidspsychologisch onderzoek wees uit dat hij het meest op zijn plaats zou zijn in een geüniformeerd beroep. “Dat verbaasde mij nogal’’, grijnst Theo nu, “want daar was ik zelf nog nooit eerder op gekomen. Ik kreeg een tijdelijke aanstelling als assistent bode op het stadhuis. Ik merkte al snel dat het mij goed deed weer aan het werk te zijn. Dus stond ik na afloop van mijn periode in het gemeentehuis meer dan open voor een nieuwe uitdaging.” Nadat Theo van Leuken in juli 2009 bij IBN in dienst was gekomen, werd hem de mogelijkheid geboden te gaan werken bij depostBode; een bedrijf voor postbezorging en koeriersdiensten. En daar werkt Theo vandaag de dag nog naar alle tevredenheid.
IBN
111
I B N a r b e i d s i n te g rati e Centraal kantoor udeN Hockeyweg 5
regiovestiging veghel Kennedylaan 10
regiovestiging Oss galliërsweg 22
regiovestiging cuIjk Korte beijerd 10
Hockeyweg 5 Postbus 660 5400 ar Uden t 0413 33 44 55 F 0413 33 44 50 e arbeidsintegratie@ibn.nl i www.ibnarbeidsintegratie.nl
I B N Kade r Centraal kantoor udeN Hockeyweg 5
regiovestiging veghel Kennedylaan 10
regiovestiging Oss Galliërsweg 22
KvK Oost-brabant 17151550
regiovestiging cuIjK Korte Beijerd 10
Hockeyweg 5 Postbus 660 5400 ar Uden T 0413 33 44 55 F 0413 33 44 50 e kader@ibn.nl I www.ibnkader.nl KvK Oost-Brabant 16049513
Hockeyweg 5 Postbus 660 5400 AR Uden T 0413 33 44 55 F 0413 33 44 50 E info@ibn.nl I www.ibn.nl KvK Oost-Brabant 16089226
I B N K w e K e r ij e n Vestiging udeN Hockeyweg 5a
Vestiging SchaIjk Udensedreef 4b
Hockeyweg 5 Postbus 660 5400 Ar Uden T 0413 33 44 55 F 0413 33 44 50 e kwekerijen@ibn.nl i www.ibnkwekerijen.nl KvK Oost-Brabant 17151558
I B N Fac i l i ta i r centraal kantoor udeN Hockeyweg 5
regiovestiging VegHel Kennedylaan 10
regiovestiging OSS Galliërsweg 22
I B N P r o d u cti e IBN Arbeidsintegratie is onderdeel van IBN. IBN Arbeidsintegratie is gecertificeerd volgens IsO 9001:2008 en het Blik op Werk keurmerk. centraal kantoor regiovestiging regiovestiging regiovestiging udeN vegHel OSS CuIjk Hockeyweg 5 Kennedylaan 10 Galliërsweg 22 Korte Beijerd 10
regiovestiging CuIjk Korte Beijerd 10
IBN Groep 9019 Briefpapier IBN Arbeidsintegratie.indd 1
11-11-2009 09:40:52
Hockeyweg 5 Postbus 660 5400 ar Uden t 0413 33 44 55 F 0413 33 44 50 E facilitair@ibn.nl i www.ibnfacilitair.nl
Hockeyweg 5 Postbus 660 5400 Ar uden t 0413 33 44 55 F 0413 33 44 50 e productie@ibn.nl i www.ibnproductie.nl
KvK Oost-Brabant 17190129
KvK oost-Brabant 17151558
IBN Kader is onderdeel van IBN.
IBN Groep 9019 Briefpapier IBN Kader.indd 1
IBN Groep 9019 Briefpapier IBN.indd 1
11-11-2009 09:47:51
11-11-2009 09:39:36
IBN kwekerijen is een handelsnaam van IBN Productie BV. IBN Productie BV is een onderdeel van IBN. IBN kwekerijen is gecertificeerd volgens iSO 9001:2008 en MPS en is lid van de nBvB.
IBN Groep 9019 Briefpapier IBN Kwekerijen.indd 1
11-11-2009 09:48:18
IBN Facilitair is onderdeel van IBN. IBN Facilitair is gecertificeerd volgens ISO 9001:2008, OHSAS 18001 en VCA** 2004/4.
IBN Groep 9019 Briefpapier IBN Facilitair.indd 1
IBN Productie is onderdeel van IBN. IBN Productie is gecertificeerd volgens ISO 9001:2008 en HACCP.
11-11-2009 09:46:33
IBN Groep 9019 Briefpapier IBN Productie.indd 1
16 e JAAR GAN G 2010
11-11-2009 11:36:34
12
Tussen de bedrijven door Tussen de bedrijven door Tussen de bedrijven door Tussen de bedrijven door Tussen de bedrijven door 16 e JAAR GAN G 2010
16 e JAAR GAN G 2010
16 e JAAR GAN G 2010
34
15e JAARGANG 2009
Theo van Leuken:
7
‘Ik heb echt heel veel geluk gehad’ Hans van Oss, medewerker milieustraat: ‘Vooral buiten, buiten, buiten!’ de basis voor groei
Winnaar 538 Award Coolste Conciërge: ‘Ze gaan bij mij niet zomaar knikkeren’ De droomstart van Carlo van Loon: ‘Geen tijd in de Efteling! om aan het water te zitten ’ de basis voor groei
Topfeest
Met DVD van feest!
de basis voor groei
de basis voor groei
de basis voor groei
IBN GROEP9036 IBN Magazine 0_02.indd 1
02-12-2009 16:28:56
Wilma Wijngaard neemt elke nieuwjaarsdag
een frisse duik
1 januari is over het algemeen een luie dag. Beetje bijkomen van het Oud & Nieuw feest, de goede voornemens nog eens bijstellen, schansspringen kijken en de laatste taai geworden oliebollen wegkauwen. Een aantal mensen ziet enorm uit naar de 1ste januari. Omdat ze dan weer kunnen deelnemen aan de traditionele Nieuwjaarsduik. Zo ook Wilma Wijngaard, trajectconsulent bij IBN Arbeidsintegratie in Oss.
De duik in Scheveningen is waarschijnlijk de bekendste, maar zelfs in een piepklein plaatsje als Hurwenen, in de buurt van Zaltbommel, is de Nieuwjaarsduik een traditie geworden. Daar trotseert IBN-medewerkster Wilma Wijngaard jaarlijks de kou om in het water te vieren dat er weer een nieuw jaar begonnen is. Dat doet ze al 23 seizoenen achter elkaar. En nog met veel plezier ook! “Het zwemmen op zich stelt niet zoveel voor hoor”, vertelt Wilma, “we lopen door tot het water aan onze nek staat, maken een paar slagen en keren weer terug naar de kant. Een minuutje of vier; dat is ‘t. Maar alles eromheen maakt de Nieuwjaarsduik echt tot een unieke gebeurtenis. Elke keer weer.”
Kouder op de kant In Hurwenen nemen 30 tot 35 personen deel aan de duik. Toch zouden er volgens Wilma veel meer mensen mee moeten doen. “Ik probeer ook wel andere IBN-zwemmers enthousiast te maken voor de Nieuwjaarsduik, maar erg gemakkelijk gaat dat niet. Ze vinden het bijna allemaal te koud. Volgens
mij heb ik het in het water op 1 januari dikwijls warmer dan onze supporters aan de kant. Echt waar.” Voor de edities van 1996 en 1997 moest eerst een groot wak in de uitloper van de Waal worden gehakt voordat de stoere zwemmers hun Nieuwjaarsduik konden nemen. “Het water was toen inderdaad erg koud”, geeft Wilma toe, “maar de temperatuur buiten was ver onder nul. Iedereen stond te klappertanden, terwijl ik het in het water nog best naar mijn zin had. Tot we er na een minuutje of vijf weer uitkwamen natuurlijk. Brrr. Maar we hebben ons niet door de vorst laten weerhouden. En dat gaf een goed gevoel.”
25e editie Hurwenen maakt zich nu op voor de 25ste editie van de jaarlijkse Nieuwjaarsduik. Voor Wilma Wijngaard wordt het ook een speciale dag. Niet alleen waagt ze zich voor de 23ste keer aan de duik, het is tevens de laatste keer dat ze in Hurwenen te water zal gaan. Wilma gaat verhuizen naar ’s-Hertogenbosch. Gelukkig voor haar wordt zelfs daar elke 1ste januari een Nieuwjaarsduik georganiseerd. Door de Bossche Reddingsbrigade nog wel, dus daar kan Wilma haar duikcarrière veilig voortzetten. Wie Wilma in Hurwenen wil toejuichen, moet op 1 januari 2010 rond 12.30 uur in de uiterwaarden aan de Roerdompweg in Hurwenen zijn. Volg gewoon de auto’s op de dijk. Overigens is aanmelden voor het waterfestijn op de dag zelf nog mogelijk!
28
IBN GROEP9036 IBN Magazine 0_02.indd 28
tussen de bedrijven door
02-12-2009 16:31:54
IBN GROEP9036 IBN Magazine 0_02.indd 29
29
02-12-2009 16:31:56
112
credo.ziel # 3
“And in today already walks tomorrow” Samuel Taylor Coleridge
hurks van der linden
113
fotografie | Lisa Klappe, 2010 Š
114
credo.ziel # 3
BOEK VOOR het leven Toen bouwbedrijf Hurks van der Linden ons vroeg een boek te maken voor hun 90-jarig bestaan, drukte zij ons op het hart dat het boek alles mocht worden, behalve een klassiek jubileumboek of een obligate ode aan het bedrijf. We kregen de vrije hand. En dat voelde goed.
Hoe vang je een periode van negentig jaar in een boek, zonder dat het het karakter krijgt van een braaf jubileumboek of een portfolio? Hoe toon je de integriteit, betrokkenheid, betrouwbaarheid en het gevoel voor kwaliteit dat dit bedrijf zo typeert?
hurks van der linden
115
116
credo.ziel # 3
Wij kozen voor een opbouw rond de zeven deugden: hoop, wijsheid, zelfbeheersing, moed, geloof, rechtvaardigheid en liefde.
Zeven mensen werden geïnterviewd: de voorzitter, de aannemer, de opdrachtgever, de timmerman, de architect, de bouwpartner en de pater. En dat leverde zeven eigenzinnige beschouwingen op over de bouwnijverheid in Nederland in verleden, heden en toekomst. Elk verhaal steunend op één van de zeven deugden.
hurks van der linden
Dat Hurks van der Linden akkoord ging met dit idee, toont hun lef, humor en vertrouwen. Het bleek de voorbode voor een bijzonder proces. Een zeer persoonlijk proces. En dat heeft een uniek boek opgeleverd dat op 28 september 2009 werd gepresenteerd. Een boek dat gelezen en gezien wil worden.
Wijsheid / Prudentia “Hoop is een positief beeld over wat er in de toekomst gaat gebeuren. Dat heb ik wel. In relatie tot Hurks van der Linden kleurt zich dat beeld zelfs heel positief in. Maar hoop is ook vertrouwen hebben en vertrouwen ontleen je juist aan de geschiedenis. Dat is een paradox, die me overigens niet hindert. Ik kan heel goed ver vooruit kijken. Daar verbaas ik mezelf ook wel eens over. Hoop is voor mij dus iets concreets, wat eigenlijk heel vreemd is. Misschien heeft het iets te maken met voortschrijdend inzicht.
De traditionele lezer volgt een lineair verhaal. Afgewisseld met fotoreportages van bouwprojecten. De zappende lezer kan goed uit de voeten met de korte samenvattende zinnen en de eigenwijze beeldtaal. Een palmboom, een olifant, een windmolen en een verstandskies. Een klaverblad, een blender, een koe, een wereldbol en een roze spaarvarken. De illustraties vatten op een speelse manier elk verhaal samen.
Toen ik pas in de bouw zat, had ik wel eens een nachtmerrie. ‘Wat moet je in godsnaam nog bouwen als alles klaar is?’ Die angst heb ik nu nooit meer, want alles heeft zo zijn eigen levenslengte en ooit zul je het weer opnieuw bouwen. Je moet alleen wel opletten dat je spoort met de omgeving waarvoor je het allemaal doet. Als je de tijd verstaat, dan hoef je niet bang te zijn. Ik heb er alle vertrouwen in (en dat is dus eigenlijk mijn hoop) dat het bedrijf continuïteit heeft. Bij Hurks van der Linden leeft een afgewogen oordeel over niet-materiële zaken en de waarde daarvan. Laten we hopen dat we daar allemaal ons voordeel mee doen.”
117
118
credo.ziel # 3
Moed / Fortitudo “Ik heb een wat dubbel gevoel bij de deugd van de matigheid in dit verband. Wat ik geweldig vind van aan Hurks van der Linden is dat ze met kerst geen forse pakketten uitdelen en met Stabat Mater ook aan andere zaken denken. Het is überhaupt geen bouwbedrijf waar de uitbundigheid van afspat. Dat hoort ook wel weer bij de cultuur van een familiebedrijf. Hoewel, ik ken ook familiebedrijven waar de kentering van matigheid naar onmatigheid zich binnen twee generaties voltrok. Van de andere kant hoop ik dat ze wat extroverter worden in hun prestaties. Laat de matigheid of bescheidenheid op dat gebied gerust eens varen. Behoud cultuur en kenmerken, blijf dicht bij jezelf en laat zien waar je goed in bent.”
Geloof / Fides “Fides, is dat geloof of vertrouwen? Maakt ook niet zoveel uit. Hurks van der Linden is heel duurzaam in zijn netwerk. Ze zijn heel consistent in de beeldvorming naar buiten. En dat kan omdat ze echt zo zijn. Ook in hun werk, in hun persoonlijke benadering. Dat maakt ze geloofwaardig en dat schept vertrouwen. Het is misschien een cliché, maar je kunt echt op ze bouwen. Die consistentie heeft veel met vertrouwen te maken zoals bij de mensen van Hurks van der Linden. Dat is moed, beleid én trouw.”
hurks van der linden
Rechtvaardigheid /Iustitia “Tja, we hebben nooit tegenover elkaar voor de rechter gestaan. Dat zou ik sowieso een teken van zwakte gevonden hebben. Ik hou van het principe ’Een man een man, een woord een woord’. Op die basis kun je heel goed met Hurks van der Linden samenwerken. Je moet je geen afspraken laten opdringen, je moet afspraken maken die je na kunt komen. En je kunt ook afspreken dat je nog even geen afspraken maakt. We hebben wel ooit samen een VOF gehad waarbinnen autoriteitsproblemen ontstonden. Tot voor kort was je als installateur de onderliggende partij maar hier lag het dus fifty fifty, met voor ieder evenveel eigendom en risico. Rond die gelijkwaardigheidsrol ontstonden problemen. Zowel aan hun kant als aan de onze. Omdat onze mensen het niet gewend waren. We hadden het wel gezegd, maar niet verinnerlijkt. Vervolgens zijn we daar op een heel rechtvaardige manier mee omgegaan en er allebei, ook relationeel, goed uitgekomen.”
Liefde / Caritas “Ik heb vanmorgen nog even nagekeken wat caritas taalkundig betekent. In het Latijn betekent het ‘de waardebepaling van iets.’ En waardebepaling kun je weer doorvertalen naar waardering. Ga je nog een stapje verder dan gaat het over in liefde en uiteindelijk resulteert dat in liefdewerk. Als ik het dus in de oorspronkelijke betekenis naar van der Linden vertaal, dan is het de waardering die ik heb voor dat bouwbedrijf. Dat staat gewoon vast. Ik heb grote waardering voor wat zij gemaakt hebben. Maar als een bouwbedrijf iets moois wil maken, dan moet het ook waardering hebben voor het onderhanden project. Anders komt er niks van terecht. Ik denk dat die wederzijdse waardering er wel was. Maar als ik het nou ga vertalen naar caritas in de betekenis van liefdewerk, het iets doen om niet, dan gaat het niet op. Ze zijn natuurlijk niet gek.”
119
120
credo.ziel # 3
hurks van der linden
architectuur Tenslotte passeren een tachtigtal projecten de revue. Hiermee overschrijdt het boek de grenzen van een jubileumboek en is het nog meer een optekening van een tijdsbeeld geworden.
uit de oude doos
2003 – Valhal > Kwetsbare fotografie voor een sterk merk.
121
122
credo.ziel # 3
GROTE MOND, KLEIN HARTJE
Jongeren in een gesloten jeugdzorginstelling zijn vooral kwetsbaar, al weten ze dat doorgaans uitstekend te verbergen achter onhandelbaar gedrag en onverschilligheid. Maar wie de juiste snaar weet te raken, kan dit ombuigen in hoop en perspectief. Jeugdzorg Plus in Brabant en Zeeland zocht naar professionals die deze uitdaging wilden aangaan.
reddie
Ben jij klaar voor Tim?
Tim is klaar met het verleden! Tim is uit zijn vertrouwde omgeving gehaald en woont nu tijdelijk in een gesloten jeugdzorginstelling. Daar krijgt Tim de kans en de hulp die hij nodig heeft. Tim is een sociale knul, maar erg beïnvloedbaar. Hij loopt thuis vaak weg met onbekende bestemming. Dat is nu genoeg geweest. Het is tijd dat Tim sterker wordt, dat hij uit de schaduw stapt en meer zichzelf durft te zijn. Zo kan hij weer een waardevolle rol in de maatschappij gaan spelen.
Kom werken bij Jeugdzorg plus! Ben jij een stevige persoonlijkheid met een positieve instelling, die door uitstraling en daadkracht vertrouwen weet te winnen. Die door lastpakken heen kan kijken en daaronder de onzekere puber herkent? Wij zoeken mensen met overtuigingskracht, die geloven in verandering, die snappen waar jongeren mee worstelen en die in hun probleem een uitdaging zien. Geen zwart/wit denkers, maar kleurrijke mensen met levenservaring aan wie wij onze kinderen durven toevertrouwen.
Kijk op www.benjijreddie.nl Jeugdzorg plus zoekt 100 nieuwe medewerkerkers.
voor de toekomst REDDIE is het wervingsplatform van Jeugdzorg plus in Brabant en Zeeland.
KEINDER9005_posters420x594.indd 2
20-08-2009 16:59:34
Gesloten instelling Jeugdzorg Plus is een gesloten instelling voor jongeren die bijvoorbeeld te maken hebben (gehad) met agressie, drugs of loverboys. Ze hebben de neiging om voor hun problemen weg te lopen; letterlijk en figuurlijk. Ze hebben extra hulp nodig om hun leven weer op orde te krijgen. In Jeugdzorg Plus leren ze verschillende vaardigheden, hun eigen keuzes te maken en kansen te zien én te pakken. Zo werken de jongeren aan een realistisch toekomstperspectief. Dit doen ze niet alleen, maar samen met hun gezin, sociale netwerk en de begeleiders. En die begeleiders, daar richtte de Reddie-campagne zich op.
Bereiken van sterke persoonlijkheden Werken in een gesloten jeugdinstelling vergt naast vakspecifieke kennis vooral de juiste levensinstelling. Er werden stevige persoonlijkheden gezocht met een positieve instelling, die door uitstraling en daadkracht vertrouwen weten te winnen. Die door lastpakken heen kunnen kijken en daaronder de onzekere puber herkennen. Waarbij een balletje trappen of een aai over de bol soms effectiever kan zijn dan een indringend gesprek. Maar ook mensen die grenzen durven stellen en kunnen omgaan met verrassende situaties. De Reddiecampagne richt zich op deze mensen. Met de boodschap: ‘Sofie is klaar met het verleden. Ben jij klaar voor Sofie?’ wordt de juiste toon gezet. De campagne heeft geleid tot tal van succesvolle sollicitaties.
Not everyone is naturally organised
BELTONE
BELTONE
125
True vanaf het moment dat ik buiten ben
Als je al lang samenwerkt met een opdrachtgever zie je zijn wereld ook veranderen. Zo ook bij Beltone. Klant van het eerste uur. In de wereld van hoortoestellen is er intussen veel veranderd. Ze zijn beter, kleiner en mooier geworden. Prachtig om te werken voor een klant met producten die zo dicht bij de emotie van mensen staan. Zij helpen mensen beter te horen. Wij helpen hen om dat duidelijk te maken.
Beltone True Zie hier de nieuwe campagne voor Beltone True. Een revolutionair klein hoortoestel dat er voor zorgt dat spraak in iedere situatie optimaal gehoord wordt, terwijl de drager nog steeds volop in contact staat met zijn omgeving. Een uitkomst voor goed horen in veeleisende situaties.
Maak kennis met Beltone True
True vanaf het moment dat ze binnen zijn
Maak kennis met Beltone True
True vanaf het moment dat ik haar stem hoor
Maak kennis met Beltone True
126
CREDO VRIJE TIJD
128
credo.ziel # 3
hommage aan jaap de graaf
129
jaap de graaf
1943 - 2005 Ons vak is een vak van snel rijzende en vallende sterren. Iemand die het allemaal heeft meegemaakt is Jaap de Graaf, fotograaf van beroep en uit roeping. Hij stierf in het harnas in 2005, terwijl hij foto’s aan het ontwikkelen was die hij van ons had geschoten. We missen hem nog steeds.
130
credo.ziel # 3
hommage aan jaap de graaf
131
Rio de Janeiro | 1965
132
credo.ziel # 3
Portret Aarti | 2002 Rio de Janeiro | 1965
hommage aan jaap de graaf
133
Jaap de Graaf was een markant persoon. Een tijdgenoot van Paul Huf en Ed van der Elsken. Jaap z’n werk is niet vastgelegd in boeken of documentaires. Het ligt verspreid over de wereld op zolders en in kelders. Veel is verloren gegaan, een deel bewaard gebleven. Na de Haagse fotovakschool vertrok Jaap de Graaf in 1962 naar New York om assistent te worden van Burt Stern. Hij zou er zo’n 5 jaar blijven, onderbroken door uitstapjes naar Rio, Californië en Tokio. In deze 5 jaar deed Jaap ongelofelijk veel vakkennis op in het milieu rond topfotografen als Richard Avedon en Irving Penn. Zo had hij het geluk om de workshops van Alexey Brodowitz te volgen die hem levenslang zouden beïnvloeden. Eind 1967 moest Jaap de VS verlaten bij gebrek aan een werkvergunning. Terug in Amsterdam werd hij met open armen ontvangen. Midden in de roaring sixties kon hij meteen aan het werk. Mode en mensen werden zijn specialiteit. Hij fotografeerde voor Frank Govers, Frans Molenaar en diverse mode- en damesbladen. Vanuit zijn studio op het Damrak recht tegenover het Beursgebouw veranderde Jaap de Nederlandse modefotografie. Naast mode legde hij zich steeds meer toe op reportages waarin mensen centraal staan. Het vastleggen van mensen in hun interactie met de omgeving, daar ging het hem om. Razendsnel handelen en anticiperen op de situatie die een paar seconden later gaat ontstaan. Zo kwam hij tot beelden waarop werkelijk iets gebeurt.
Tokio | 1966
New York | 1964
Van 1978 tot 1989 woont en werkt Jaap in Azië. Van Nepal tot Japan, van Thailand tot Hongkong. Beperkt in zijn spreektaal ging hij extra letten op lichaamstaal. Het heeft hem nóg beter doen kijken, vond hij. Jaap de Graaf was volgens eigen zeggen altijd in ontwikkeling. Stilstand was achteruitgang. Daarom had hij ook een hekel aan achteromkijken. Daarom doen wij het voor hem. En voor jou. Kijk mee en bewonder. Windwijzers Nagasaki | 1966
Kabuki theater Tokio | 1966
134
credo.ziel # 3
Coverfoto Elegance | 1968 (restant na brand) Rio de Janeiro | 1965
hommage aan jaap de graaf
135
Modereportage Margriet (Veluwe) | 1969
136
credo.ziel # 3
hommage aan jaap de graaf
137
138
credo.ziel # 3
credo.collega
CREDO. COLLEGA Naam: Willeke van de Westelaken Leeftijd: 40 Functie: Verantwoordelijk voor alle financiëleen personeelszaken. Daarnaast ondersteunt ze credo.creatie bij algemene, organisatorische en strategische vraagstukken.
Waarom credo.creatie? Ik hecht enorm aan de persoonlijke sfeer waarbinnen iedereen zichzelf kan zijn. Het is hier altijd dynamisch, never a dull moment. Credo.creatie is een uniek bureau waar ik me bijzonder goed voel. Ik gedij nu eenmaal het beste in slagvaardige organisaties met korte lijnen en écht betrokken mensen. Typisch credo.creatie in één woord: Passie. Wat is je eerste herinnering? Lopend aan de hand van mijn moeder over een betonnen klinkerpad op weg naar mijn eerste dag op de kleuterschool. In dat lokaaltje zacht geroezemoes, lekker warm zonlicht dat naar binnen schijnt, stoeltjes in een kring en een poppenhoek. Wat wilde je vroeger worden? Fietsenmaker. Dat kwam omdat er bij ons in de straat een fietsenmaker zat in een heel oud, mooi schuurtje. Lekker rommelig, de radio aan, overal onderdelen... Het is meer de romantiek van dat schuurtje geweest die me tot die wens dreef, dan het fietsen maken zelf, hoor. Ik heb in mijn leven nog nooit een band geplakt! Waar krijg je kippenvel van? De eerste klanken aan het begin van een concert of uitvoering. Ik kijk er meestal al lang naar uit. Ik ben dan helemaal opgeladen. De voorstelling doet de rest… Wat is het beste advies dat je ooit hebt gekregen? Wijs of keur niets zomaar bij voorbaat af. Geef het tijd en bepaal dan zelf of je er iets mee wilt of kunt. Die instelling verruimt je wereld enorm. Waar ben je bang voor? Gelukkig ken ik geen grote angsten. Alleen de gezondheid van de mensen om me heen die ik liefheb, laat die zo lang als mogelijk goed blijven. Maar dat is eigenlijk meer een wens…
Wat is het mooiste compliment dat je ooit kreeg? Tijdens een bedrijfsfeestje zei een oud-collega: ‘Jij blijft altijd in alle situaties jezelf, je bent geen blinde volger’. Dat raakte me. Het was fijn om te horen. Zeker van iemand die ik erg respecteer en bewonder. Ze bevestigde me dat ik dicht bij mezelf blijf, ook al wordt er soms van alle kanten aan me getrokken.
Waar ben je het meest trots op? Mijn zelfstandigheid. Ik ben echt iemand die vrijheid nodig heeft en ook neemt.
Wat is geluk voor jou? Mijn geluksgevoel zit hem in kleine dingen, in eenvoud. Een kopje koffie in de zon, een eekhoorntje in de boom, een krop sla uit eigen tuin, skiën, de zee, klassieke muziek bij het zondagochtendontbijt, koekjes bakken met mijn kinderen. Maar ook het opgaan in de drukte en anonimiteit van steden. Heerlijk om het leven op het platteland en de bossen waar ik woon daarmee te compenseren.
Wanneer heb je voor het laatst de slappe lach gehad? Vorige week nog met mijn vriendin. Wij hebben maar twee woorden nodig en onze fantasie slaat zo gigantisch op hol dat we er echt inblijven! Ben heel blij dat ik dat met een aantal vrienden heb en kan delen.
Waar ben je goed in? Details. Ik zie of hoor ze snel en weet ze goed op waarde te schatten. Ik kan subtiele signalen goed ‘lezen’.
Waar kun je je kwaad om maken? Machtsmisbruik. Mensen die zichzelf boven een ander plaatsen zonder integriteit en respect. En starheid, dat maakt me ook boos. Het tegen regels en wetten aanlopen en daar niets tegen kunnen doen.
Aanraders? De homemade gerechten van Maria. Ze heeft een klein restaurantje in de buurt van Petani Beach. Kefalonia, Griekenland. Heerlijk, en het is er altijd lekker weer!
uit de oude doos
2007 – Leenart Heemskerk > Een non-profit callcenter dat alle vooroordelen tegenspreekt. Bijzonder menselijk en niet opdringerig. Wij ontwierpen een dito huisstijl.
139
140
credo.ziel # 3
anttype
ant type Zelfs op vakantie kunnen we niet stoppen
141
Terwijl wij mensen denken dat we het wiel hebben uitgevonden met Cradle to Cradle, doen mieren al eeuwen niet anders. Alles wat zij gebruiken wordt weer hergebruikt. Dat ontdekte ook Stephan op vakantie, starend naar een mierenhoop. Gefascineerd door de nijverheid en inventiviteit van die kleine beestjes, begon het te kriebelen bij Stephan. Het tekenboek kwam tevoorschijn en zo ontstond een nieuw lettertype: the Anttype. Symbolisch, maar ook echt duurzaam. Door de witruimte verbruikt deze letter namelijk aanzienlijk minder inkt dan andere letters.
142
credo.ziel # 3
anttype
143
144
credo.ziel # 3
van gansewinkel groep
145
146
credo.ziel # 3
van gansewinkel groep
147
p
bij m onder
148
credo.ziel # 3
DUURZAAM JAAR IN BEELD
jaarbeeld 09
Afval bestaat niet volgens Van Gansewinkel Groep. In het afval van vandaag groeit namelijk de kiem voor de producten van morgen.
tweede
huid tweede leven
Van Gansewinkel Groep geeft afval een tweede leven. Hoe? Dat is te lezen en te zien in het jaarbeeld 2009.
Kenniscentrum Het grote publiek kent Van Gansewinkel vooral van de vuilniswagens. Maar Van Gansewinkel Groep is veel meer dan een traditionele afvalverzamelaar. Van Gansewinkel Groep is uitgegroeid tot een toonaangevende afvalbewerker en een kennisorganisatie, met verstand van materialen en logistieke systemen. Niet door hoog van de toren te blazen, maar vooral door te doen.
Cradle to Cradle De visie van Van Gansewinkel Groep op grondstoffen, energie en afvalmanagement sluit aan op de Cradle to Cradle (C2C) filosofie. Dit concept gaat ervan uit dat
producten zo samengesteld worden, dat ze na hun levenscyclus herbruikbaar zijn of afbreekbaar tot grondstoffen voor nieuwe, gelijkwaardige of hoogwaardige producten. Dit leidt tot oneindige kringlopen van producten zonder dat daarbij afval ontstaat in de betekenis van ‘nutteloos overblijfsel’. Afval bestaat niet!
Processen in beeld We zijn erg trots dat we mogen werken voor een opdrachtgever die zo vooruitstrevend is. Het jaarbeeld dat we voor Van Gansewinkel Groep ontwikkelden biedt, naast de verplichte harde cijfers, een platform voor hun visie en missie. En nog belangrijker:
het laat zien hoe ze het Cradle to Cradle principe in praktijk brengt. Van Gansewinkel Groep legt een ‘tweede huid’ rond de processen van haar klanten om afval een tweede leven te geven. Bijvoorbeeld door energiereductie in afvalverbrandingsinstallaties en efficiënte logistiek bij de inzameling. De processen zijn in beeld gebracht met behulp van prachtige foto’s op uitklappagina’s die als een bewijslast werken. Niet praten maar doen dus! Precies dat wat bij ze past.
van gansewinkel groep
149
Groeipapier
De processen zijn in beeld gebracht met behulp van prachtige foto’s op panorama-uitklappagina’s.
150
credo.ziel # 3
van gansewinkel groep
Afvalstromen Afvalstromen In alle bedrijfstakken komen elke dag grote hoeveelheden oud papier en karton vrij. Met verschillende soorten voertuigen zamelen we dit in. Het grootste deel wordt naar een van onze papierverwerkingslocaties gebracht. Hier komt ook het door ons ingezamelde huishoudelijk papier terecht.
van
oud naar nieuws
Op de papierverwerkingslocaties wordt het ingezamelde materiaal gescheiden. Dit sorteren moet wel, want voor de verschillende soorten nieuw papier en karton (zoals krantenpapier, toiletpapier, golfkarton en vouwkarton) zijn verschillende soorten oud papier nodig. Het sorteren gebeurt voor een deel handmatig en voor een deel met zeef- en luchtstroomtechnieken. Er wordt een scheiding gemaakt tussen de diverse kwaliteiten papier. Van het gesorteerde
We gebruiken jaarlijks zo’n 225 kilo papier per persoon. Ongeveer 75% van het papier dat we gebruiken wordt weer ingezameld en gerecycled. Daardoor is niet hout, maar oud papier de belangrijkste grondstof voor nieuw papier en karton. Van Gansewinkel Groep speelt hierin een belangrijke rol.
van
roest
naar
glans
Elk jaar gooien we in Europa vele honderden miljoenen kilo’s huishoudelijke apparaten weg, zoals koelkasten, tv’s, computers, koffiezetapparaten en wasmachines. Storten op de vuilnisbelt of verbranden is schadelijk voor het milieu, daarom moeten deze apparaten apart ingezameld en verwerkt worden. Coolrec, een 100% dochteronderneming van Van Gansewinkel Groep, is hierin gespecialiseerd.
van
scherf naar fles
Brabantia
Samen met Brabantia willen we consumenten op een positieve manier stimuleren om anders met hun afval om te gaan. We onderzoeken of we invloed kunnen uitoefenen op het scheidinggedrag van huishoudens. Hiertoe zijn we in samenwerking met Brabantia en de gemeente Cranendonck in 2009 een project gestart waarmee we ‘Afval bestaat niet’ in de praktijk brengen bij burgers. Doel van het project is om aan te tonen dat er met een optimale scheiding in huis geen afval overblijft of in ieder geval nog maar een fractie.
In 2009 zamelden we 390.000 ton papier in. De krant van gisteren is het papieren nieuws van vandaag.
Coolrec verwerkt oud wit- en bruingoed tot grondstoffen voor weer nieuwe apparaten. Zo leverden we in 2009 genoeg staal voor circa 46.000 nieuwe personenauto’s. Coolrec verwerkte in 2009 0,9 miljoen koelkasten en bijna 1 miljoen televisies. De oude, afgedankte apparaten leverden nieuwe grondstoffen op, zoals ijzer, kunststof, aluminium en koper. Wit- en bruingoed bestaat namelijk uit hoogwaardige materialen die uitstekend geschikt zijn om opnieuw als grondstof te worden gebruikt. Natuurlijke materialen kunnen zo in het milieu blijven.
De grondstoffen verkoopt Coolrec aan bedrijven in heel Europa. Via tussenleveranciers komen grondstoffen als kunststof, koper, aluminium en ijzer terecht bij staalfabrieken, koper- en aluminiumsmelters of autofabrikanten. En zo wordt het metaal in koelkasten weer gebruikt als metaal in auto’s.
Zo blijven ruwe grondstoffen als zand, soda en dolomiet in het milieu. Glas is de perfecte grondstof voor nieuw glas: het is eeuwig voor 100% recyclebaar, zonder kwaliteitsverlies. Daarnaast zorgt glasrecycling voor CO2-reductie, omdat glasovens met gerecyclede scherven als grondstof op een lagere temperatuur kunnen opereren. In totaal verwerkte Maltha in 2009 bijna 1 miljoen ton glas.
Het eindproduct van Maltha? Schone glasscherven in verschillende kleuren en groottes. Perfecte grondstoffen voor de glasverwerkende industrie.
Met het recyclen van zo’n 0,9 miljoen koelkasten voorkomt Coolrec elk jaar dat onder meer ruim 150.000 kg aan schadelijke drijfgassen (waaronder CFK’s) in het milieu terechtkomen. Dat staat gelijk aan de uitstoot van ongeveer 600.000 ton CO2.
Vermindering van de footprint van klanten
Van Gansewinkel Groep kan direct bijdragen aan de reductie van de footprint van haar klanten. In 2009 zijn daartoe twee nieuwe concepten ontwikkeld:
Dit is ruim twee maal de aarde rond als je wijnflessen hals aan bodem tegen elkaar legt. Of ruim 4.100 voetbalvelden vol als je diezelfde flessen rechtop tegen elkaar zet. Maltha behoort al jaren tot de grootste glasrecyclingbedrijven van Europa.
Per seconde krijgen we ongeveer 10 kilogram glasafval binnen. Ons onderdeel Maltha maakt hier verschillende grondstoffen van voor de glas- en glaswolindustrie. Simpel gezegd maken we van vuile glasscherven schone glasscherven, waarmee weer nieuwe flessen, potten en ruiten worden gemaakt.
van
Ecology Ecology
papier en karton maken we met een speciale pers grote balen, die we leveren aan papierfabrieken in heel Europa en Azië. Zij maken er weer ‘nieuw’ papier en karton van. Onder de naam Destra Data zamelen we vertrouwelijk papier via een gesloten systeem in. Destra Data beschikt over de modernste archiefvernietigingsinstallaties, waarmee het kleinst mogelijke snipperformaat op industriële schaal kan worden bereikt. Circa 90% van het eindproduct van Destra Data wordt ingezet voor de fabricage van tissueproducten. De rest wordt gebruikt voor de productie van karton.
Van Ganswinkel Groep beschikt over verschillende scheidingsinstallaties, waar het bouw- en sloopafval wordt gescheiden in aparte stromen. De grootste stroom is puin. Een deel hiervan gaat naar externe puinbrekers, de rest breken we zelf tot granulaat. Uiteindelijk komt het weer in de bouwsector terecht als funderingsmateriaal, net als het zand dat we uit het ingezamelde bouw- en sloopafval halen. Het metaal gaat rechtstreeks terug de metaalhandel in, waar het vrijwel geheel hergebruikt wordt.
puin naar A2
De bouwsector produceert ongeveer een kwart van de afvalberg in de Benelux. Van Gansewinkel Groep zamelt jaarlijks ruim 800.000 ton bouw- en sloopafval in. We maken er grondstoffen van voor verschillende eindverwerkers. Van puin bijvoorbeeld, maken we funderingsmateriaal voor de wegen- en utiliteitsbouw.
Het hout wordt in drie stromen afgevoerd. Het schone, onbewerkte A-hout wordt hergebruikt in de hout- en spaanplaatindustrie.
Garanties van Oorsprong
Met een productie van circa 500.000 MWh duurzame elektriciteit uit afval en biomassastromen behoort Van Gansewinkel Groep tot een van de grootste producenten van duurzame elektriciteit in de Benelux. Voor deze elektriciteit ontvangt de onderneming Garanties van Oorsprong (voorheen groencertificaten), waarmee klanten kunnen bewijzen dat zij hun jaarlijkse elektriciteitsverbruik hebben verduurzaamd. Landal GreenParks en Avans Hogeschool waren in 2009 de eerste klanten die het concept toepasten. Afvalbarometer
Het bewerkte B-hout (geverfd/spaanplaat e.a.) en C-hout (o.a. bielzen) wordt grotendeels gebruikt als brandstof in verbrandingsinstallaties. Hier wordt dus energie mee opgewekt.
In 2009 zijn de voorbereidingen getroffen voor de Afvalbarometer. De Afvalbarometer geeft inzicht in het effect van gescheiden afvalinzameling op twee belangrijke milieuthema’s: grondstoffenschaarste en global warming. Bedrijven en instellingen kunnen op de website van Van Gansewinkel Groep invullen hoeveel afval zij gescheiden laten afvoeren, waarna de Afvalbarometer een overzicht toont van de primaire grondstoffen die bespaard worden. Ook berekent de barometer hoeveel CO2–uitstoot bespaard wordt door het scheiden van afval. De CO2–cijfers zijn tot stand gekomen in samenwerking met de onafhankelijke kennisorganisatie TNO.
Papier en plastic zijn de kleinere stromen die we uit het bouwen sloopafval halen. Het papier gaat naar de papierindustrie, de verschillende kunststoffen worden gerecycled. Dan blijft er nog een brandbare fluff over. Deze wordt als brandstof gebruikt voor ovens, waarmee vervolgens weer energie wordt opgewekt. En zelfs na verbranding blijft er een nuttige grondstof over: bodemas. Ook die kan weer worden gebruikt als funderingsmateriaal.
50 / jaarbeeld 09
51
94 / jaarbeeld 09
95
Economy - Verkorte jaarrekening Economy - Verkorte jaarrekening
Economy Economy
GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING 2009 (x € 1.000)
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2009 (x € 1.000) *Verwijzing
31 december 2009
31 december 2008
Omzet
Groepsvermogen Geplaatst aandelenkapitaal
*Verwijzing
31 december 2007
PASSIVA
11.1
-41.710
-211.753
-256.508
-19.564
-28.633
40
520.636
10.611
Verwerkingskosten derden
6.732
6.732
-
Onderhoudskosten derden
11.6
10.17
Onverdeeld resultaat Eigen vermogen
Aandeel van derden in groepsmaatschappijen
10.18
Totaal groepsvermogen
-172.881
-65.180
-325.480
-297.658
-105.477
-79.236
Afschrijvingskosten immateriële vaste activa en
163.640
356.751
-55.103
materiële vaste activa
11.7
-293.132
-243.706
Overige bedrijfskosten
11.8
-321.956
-323.150
15.612
15.544
16.314
Bedrijfsresultaat
179.252
372.295
-38.789
Financiële baten
13.482
Personeelskosten
Financiële lasten
Leningen Derivaten
Pensioenvoorziening
Aandeel in resultaat niet-geconsolideerde deelnemingen 10.19
1.658.032
1.735.067
10.6
16.396
34.541
5.346
10.20
83.155
95.177
98.243
3.860
3.240
1.728
10.21.1
Jubileumvoorziening
10.21.2
Overige voorzieningen
10.21.3
50.930
-190.887
Langlopende verplichtingen
Voorziening voor latente belastingen
2008
-38.791
11.4 11.5
40
520.636
-
1.200.423
11.2 11.3
40
10.15 10.16
Ingehouden resultaat
2009 1.137.367
Overige bedrijfsopbrengsten Grond- & hulpstoffen en energie
10.14
Agioreserve Herwaarderingsreserve
3.713
3.362
-73.309
59.988
11.9
3.590
13.211
11.9
-158.506
-213.656
11.10
-330
2.949
-228.555
-137.508
41.018
34.136
-187.537
-103.372
2.206.226
3.236
73.017
52.130
41.862
1.838.173
1.923.517
2.356.641
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belasting Belastingen naar de winst
Resultaat na belastingen
11.11
Komt toe aan: Totaal langlopende verplichtingen
De aandeelhouders van Van Gansewinkel Groep bv Derden
Corporate Governance Economy Verkorte jaarrekening Geconsolideerde balans per 31 december 2009 – Activa
106 / jaarbeeld 09
Handelscrediteuren en overige schulden
In 2009 is de nieuwe governancestructuur van de in 2007 gefuseerde organisatie geïmplementeerd. De groep wordt geleid vanuit één holding. De raad van commissarissen, de raad van bestuur en de centrale ondernemingsraad hebben daarin hun definitieve plaats gekregen.
112
Geconsolideerde winst- en verliesrekening 2009
113
Geconsolideerd overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiserde resultaten 2009
114
Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2009
115
Geconsolideerd overzicht van mutaties in eigen vermogen
116
Goodwill
117
Schuldpositie
119
Toelichting op winst- en verliesrekening
120
Medewerkers
120
Bezoldiging bestuurders
120
159.578
188.147
139.885
Leningen
10.19
86.093
64.589
70.326
Derivaten
10.22.1
10.6
29.640
7.112
515
Te betalen winstbelasting
-
Kortlopend deel overige voorzieningen
10.21.3
Overige schulden en overlopende passiva
10.22.2
Als niet-beursgenoteerde onderneming is Van Gansewinkel Groep niet verplicht de best-practicebepalingen van de Nederlandse Corporate Governance Code toe te passen. De mate van transparantie en verantwoording die de Corporate Governance Code bedrijven oplegt sluit echter prima aan op de filosofie en de bedrijfsvoering van Van Gansewinkel Groep. Risicobeheersing heeft de volledige aandacht van de raad van bestuur. Het in kaart brengen van alle voorkomende risico’s en een zo transparant mogelijke communicatie daarover, is daarbij het uitgangspunt. Daar zal de raad van bestuur de relevante principes van de Corporate Governance Code bij betrekken.
In 2009 is een nieuwe juridische structuur geïmplementeerd, die past bij de in 2007 gevormde nieuwe onderneming. Onze ambitie is om – met inachtneming van de huidige eigendomsstructuur - de komende periode steeds meer te gaan opereren als beursgenoteerde onderneming. Daarmee is in april 2009 een begin gemaakt door verbreding van de samenstelling van de raad van commissarissen.
28.594
10.242
-105.477
3.350
2.105
-187.537
-103.372
34 16.560
94.056
92.544
87.407
397.961
362.634
314.727
Totaal verplichtingen
2.236.134
2.286.151
2.671.368
Totaal passiva
2.415.385
2.658.446
2.632.579
Totaal kortlopende verplichtingen
111
Geconsolideerde balans per 31 december 2009 – Passiva
-190.887
Kortlopende verplichtingen
De economische marktomstandigheden komen tot uitdrukking in een lagere omzet als gevolg van prijs- en volumedalingen. Dit is deels gecompenseerd door lagere kosten voor grondstoffen (o.a. diesel) en dienstverlening door externen. De overige bedrijfsopbrengsten in 2008 hadden betrekking op de eenmalige bate inzake de overeenkomst met de gemeente Rotterdam rondom de vergunning voor de afvalenergiecentrale in Rotterdam.
De gevolgen van de sluiting van de centrale in Rotterdam zijn zichtbaar in de toename van de personeelskosten als gevolg van reorganisatiekosten (€ 28 miljoen) en eenmalige lasten met betrekking tot de materiële vaste activa (€ 51 miljoen begrepen in de afschrijvingskosten). Daarnaast is € 70 miljoen begrepen in de afschijvingskosten van de immateriële vaste activa als gevolg van de waardevermindering van de goodwill. Deze bijzondere lasten in 2009 worden in de vergelijking met 2008 deels gecompenseerd door eenmalige lasten die in 2008 verantwoord zijn.
Het groepsvermogen is in 2009 met name afgenomen door het geleden verlies van € 188 miljoen. De langlopende leningen zijn afgenomen door aflossingen. Door het reorganisatieprogramma zijn de voorzieningen toegenomen met € 21 miljoen. Daarnaast heeft een toevoeging aan de sloopvoorziening plaatsgevonden van € 20 miljoen voor de sloop van de afvalenergiecentrale in Rotterdam.
We willen de ingezette lijn om actief te communiceren met onze stakeholders over onze strategie, resultaten, risico’s en kansen (SWOT) steeds concreter invullen. De GRI B+-status, de rapportage volgens IFRS en de informatie in dit jaarverslag tonen aan dat we die ambitie ook daadwerkelijk vormgeven.
Een strategische doelstelling van onze huidige aandeelhouders is dat Van Gansewinkel Groep op termijn andere eigenaars zal krijgen, waarbij een beursgang tot de opties behoort. Dit zal nog scherpere eisen stellen aan de transparantie en verantwoording van onze bedrijfsvoering. 107
112 / jaarbeeld 09
113
We should listen to ourselves more often
van gansewinkel groep
153
Van de voorzitter Van de voorzitter
Verslag van de raad van bestuur Verslag van de raad van bestuur
Van de voorzitter
Verslag van de raad van bestuur
De veranderde marktomstandigheden vergden in 2009 een grote slagvaardigheid, flexibiliteit en inzet van alle medewerkers. De veerkracht van de organisatie heeft ervoor gezorgd dat Van Gansewinkel Groep er operationeel beter voor staat dan ooit. Bovendien zijn grote stappen gezet om in de toekomst nog efficiënter en kwalitatief beter te gaan werken. “Terugkijkend op het moeilijke jaar 2009 moet ik concluderen dat we niet anders dan tevreden mogen zijn over de gerealiseerde prestaties. We hebben hard gewerkt om de economische crisis het hoofd te bieden. Natuurlijk heeft de economische neergang invloed gehad op onze financiële resultaten, maar we staan er zowel financieel als operationeel solide voor en zijn goed voorbereid op de toekomst”, zo stelt Ruud Sondag. “Naast de financiële resultaten zijn de prestaties op het gebied van veiligheid voor onze medewerkers minstens zo belangrijk. Ook op dat punt hebben we verbeteringen laten zien, hoewel elk ongeval er natuurlijk een te veel is.”
Marktaandeel gegroeid in krimpende markt 2009 werd gekenmerkt door een economische neergang, een dalende industriële productie, minder afval en uiterst volatiele grondstofprijzen. Halverwege het jaar werd daarnaast versneld de overcapaciteit op de verwerkingsmarkt merkbaar. Nieuw gebouwde verbrandingscapaciteit van concurrenten zorgde in combinatie met minder afval als gevolg van de crisis voor een overcapaciteit in de markt. Bovendien kwam dit jaar een aantal verwerkingscontracten van Van Gansewinkel Groep op de markt, waarvan de meeste, zij het onder forse prijsdruk, behouden konden blijven. In een krimpende markt groeide het totale marktaandeel van Van Gansewinkel Groep. “Vooral in de inzamelingsmarkt hebben we veel nieuwe klanten mogen verwelkomen in 2009. Als het hen beter gaat de komende jaren, groeien wij graag met hen mee.” De marktpositie van Van Gansewinkel Groep als geïntegreerd bedrijf is volgens de bestuursvoorzitter echt bewezen. “Dit bedrijf rust op verschillende pilaren. Dankzij onze drie-eenheid van inzameling, recycling en verwerking zijn we de afgelopen jaren marktleider geworden in de Benelux en behoren we tot de top 5 in Europa.”
Strategie 2010-2015
“Operationeel staan we er beter voor dan ooit”
Van Gansewinkel Groep biedt klanten hoogwaardige oplossingen voor afval- en milieuvraagstukken. De basis voor deze dienstverlening is kennis van bedrijfsprocessen en materiaalgebruik van klanten in diverse stadia van het productie- en consumptieproces, kennis van relevante wet- en regelgeving en het vermogen klanten zekerheid te bieden in hun verantwoordingsplicht. Daardoor leggen we als het ware een tweede huid om de processen van onze klanten. Dat maakt het mogelijk om afval een tweede leven te geven als grondstof of energie.
Op tijd de juiste maatregelen Eind 2008 bereidde Van Gansewinkel Groep zich al voor op de economische neergang die eraan zat te komen en op de vraaguitval die daarop zou volgen. “Om gezond te blijven, hebben we een omvangrijk kostenbesparingsprogramma voorbereid, dat gedurende het jaar een adequaat antwoord bleek. Het programma werd strak gemanaged en leverde uiteindelijk een kostenreductie op van maar liefst € 34 miljoen.” “De overcapaciteit op de verwerkingsmarkt raakte ons in 2009 hard, omdat er alleen contracten afliepen voor de verwerking van huishoudelijk afval dat in onze ovens werd verbrand”, laat Sondag weten. “We zetten aanvankelijk in op een tarievenerosie van 25%, maar dat bleek niet voldoende. We verloren de eerste drie verwerkingscontracten die op de markt kwamen en raakten 260.000 ton aan jaarlijks volume kwijt. We hebben ons echter snel aangepast. We kozen voor prijsleiderschap en sloten mede daardoor de volgende zes tenders winnend af. Zo wisten we onder meer de grote contracten met Utrecht en Den Haag te behouden, maar wel tegen fors lagere tarieven. Jammer is wel dat er bijvoorbeeld in Arnhem voor een partij gekozen is die het afval 100 kilometer verderop laat verwerken, terwijl wij om de hoek een afvalenergiecentrale in Duiven hebben. Dat rijmt niet echt met de duurzaamheidsdoelstellingen die overheidsbestuurders sinds 1 januari 2010 hebben.” De ontwikkelingen in 2009 leidden ertoe dat Van Gansewinkel Groep als eerste in de sector capaciteit heeft afgebouwd. Dat was mogelijk omdat de afvalenergiecentrale in Rotterdam gemoderniseerd moest worden. De plannen voor een investering van € 250 miljoen lagen klaar, maar er werd bewust gewacht met aanbesteden totdat er duidelijkheid was over de uitslag van de tenders. “Dat is echt een verstandige zet geweest”, zegt Sondag. “We hebben geen investeringsbeslissing genomen die ons dertig jaar lang voor de voeten zou lopen. We sloten onze afvalenergiecentrale in Rotterdam. Als eerste in de sector hebben we daarmee onze capaciteit in balans gebracht met de vraag uit de markt.
Kennisintensiteit speelt een cruciale rol. Van Gansewinkel Groep zal hierin blijven investeren.
Tweede huid, tweede leven
Groei in recycling
De recyclingsactiviteiten zullen een nadrukkelijker aandeel in de portfolio van Van Gansewinkel Groep gaan innemen. Met behulp van eigen installaties, maar ook door inschakeling van derden. Door nieuwe samenwerkingsverbanden aan te gaan, wil Van Gansewinkel Groep haar spilfunctie in netwerken versterken. Grondstoffen worden schaars. De bijdrage van Van Gansewinkel Groep aan de oplossing van dit vraagstuk gaat vóór haar bijdrage aan de oplossing van het energievraagstuk en de reductie van CO2-emissies. Een slimme en verstandige terugwinning van grondstoffen leidt vanzelf tot een lager energieverbruik en daarmee lagere CO2-emissies. Van Gansewinkel Groep wenst haar claim ’Afval bestaat niet’ verder waar te maken.
Strategische doelstellingen
De hoogwaardige kennis van afval- en milieuvraagstukken biedt Van Gansewinkel Groep een sterke uitgangspositie voor de volgende ontwikkelingsfase in de internationale afvalsector.
Ruud Sondag CEO Van Gansewinkel Groep
Verbreden serviceaanbod
Bedrijven concentreren zich in toenemende mate op hun kernactiviteiten, daarin gestimuleerd door de toenemende complexiteit van wetgeving en verantwoordingsplicht. Als gevolg daarvan maken zij steeds meer gebruik van partijen die hun activiteiten begeleiden of overnemen. Naast de operationele uitvoering nemen analyse, advies, monitoring en rapportage in belang toe. Dit biedt Van Gansewinkel Groep de ruimte het serviceaanbod te verbreden en intensiever met bedrijven samen te werken in een groeiend deel van de bedrijfsprocessen.
Kosten aangepast aan nieuwe realiteit
De komende jaren komt er meer capaciteit op de markt, terwijl de volumes dalen. Wij verwachten dat andere partijen in Noord-West-Europa ons voorbeeld zullen volgen.”
In 2009 heeft Van Gansewinkel Groep vol ingezet op kostenbesparingen om gezond te blijven. De vraaguitval kon in eerste instantie opgevangen worden door afscheid te nemen van uitzendkrachten en mensen met een tijdelijke arbeidsovereenkomst. Helaas moesten eind 2009 nog eens 130 arbeidsplaatsen worden geschrapt als gevolg van de sluiting van de Rotterdamse afvalenergiecentrale. Van Gansewinkel Groep stelt alles in het werk om mensen te begeleiden van werk naar werk, binnen of buiten de Groep.
Van Gansewinkel Groep hoeft zich niet meer druk te maken om volumes voor zijn afvalenergiecentrales. Het bedrijf weet zich minimaal voor de komende tien jaar verzekerd van voldoende restafval. Doel is om van dit afval zoveel mogelijk energie te maken. Alle aandacht van het Energy from Waste-onderdeel kan uitgaan naar het optimaal benutten van de mogelijkheden die het bedrijf heeft als duurzame energieproducent. De raad van bestuur van Van Gansewinkel Groep bestudeert de mogelijkheden om het proces van energierendementsverbetering te versnellen.
Afvalverbranding, het ontwikkelen van energie uit afval, zal in het komende decennium een afnemend aandeel innemen in het gehele gamma aan opties voor verwerking van afval en reststoffen. Herwinning van grondstoffen gaat immers vóór verbranding van reststoffen. De focus ligt bij de verwerkingsactiviteiten definitief op Energy from Waste. Dit zal de positie van Van Gansewinkel Groep als (duurzame) energieleverancier verder versterken. Afvalstoffen die voor verbranding in aanmerking komen, worden gezien als waardevolle brandstoffen, te doseren naar optimale energieopbrengst in de vorm van stoom, warmte of elektriciteit. Een voorbeeld hiervan is de levering van stadsverwarming. Verbranding zal steeds meer door ‘een receptuur’ gestuurd worden, om tot optimale energieterugwinning te komen.
Effectief hergebruik grondstoffen
Het besef groeit dat de voorraad grondstoffen niet onuitputtelijk is en dat de toegang tot schaarser wordende grondstoffen niet langer vanzelfsprekend is. Dit leidt tot stijgende prijzen en stimuleert innovaties om alternatieven voor schaarse grondstoffen te vinden en grondstoffen terug te winnen uit bestaande producten. De hoeveelheid materialen die een tweede leven krijgt, zal verder toenemen bij Van Gansewinkel Groep. Kernbegrippen daarbij zijn intelligent design, design for recycling, intelligent materials pooling en urban mining.
Naast kostenbesparingen kwam de focus in 2009 steeds meer te liggen op structurele maatregelen om de kwaliteit van de dienstverlening op een nog hoger niveau te brengen. “De verbeterprogramma’s zullen de kern van onze aandacht vormen, ook in 2010 en 2011. We willen onze kostenpositie vanaf 2012 met minimaal € 100 miljoen hebben teruggebracht.”
Aan de andere kant werkt Van Gansewinkel Groep hard aan de positionering van de onderneming en het werven van nieuwe klanten. “Onze focus op het geven van een tweede leven aan afval heeft een positief effect gehad. ‘Afval bestaat niet’, daar komen steeds meer klanten achter. Afval vormt de basis voor nieuwe grondstoffen of duurzame energie”, aldus Sondag.
Energie uit afval
Uiteindelijk zal reeds bij de ontwikkeling van materialen worden bepaald of zij herwinbaar zullen zijn in de vorm van grondstoffen of juist ontwikkeld moeten worden om de energie er uit terug te kunnen winnen.
Van Gansewinkel Groep heeft hier vol op ingezet. Samen met klanten worden cycli opgezet waarbij in de ontwerpfase grondstoffen en grondstofsamenstellingen worden gekozen, die na gebruik van een product herwonnen en weer gebruikt kunnen worden. Focus ligt daarbij op de verdere ontwikkeling van vier matriaalclusters: biogene materialen, metalen, mineralen en kunststoffen. Grondstoffen behouden hun waarde, de beschikbaarheid ervan blijft gewaarborgd en fossiele uitputting wordt voorkomen.
Van Gansewinkel Groep wil nog slimmer en efficiënter gaan werken. Met boordcomputers en een geautomatiseerde routeplanning, maar ook door centralisatie van bepaalde backoffice-activiteiten, die bovendien het ondernemerschap aan de bron niet aantasten. Dit ondernemerschap heeft ervoor gezorgd dat Van Gansewinkel Groep in deze crisis goed heeft kunnen presteren.
8 / jaarbeeld 09
9
Raad Raad van van bestuur bestuur
Internationale expansie
Van Gansewinkel Groep heeft vanaf de start van de onderneming gekozen voor een internationale oriëntatie, met activiteiten in meerdere landen in Europa. Ook in landen waar Van Gansewinkel Groep geen eigen vestigingen heeft, worden klanten ondersteund in on site afvaldienstverlening, het organiseren en uitvoeren van internationale terugnamesystemen en de daaraan verbonden recycling, alsmede in herwinning van grondstoffen.
v.l.n.r. v.l.n.r. Diederik Diederik Gijsbers, Gijsbers, Frans Frans van van de de Noort, Noort, Ruud Ruud Sondag, Sondag, Rob Rob de de Fluiter Fluiter Balledux Balledux en en Yves Yves Luca Luca
20 / jaarbeeld 09
21
Duurzaamheidsverslag Duurzaamheidsverslag
Profiel Van Gansewinkel Groep Profiel Van Gansewinkel Groep
“Want duurzaamheid is wat we leveren”
Ondanks de turbulente economische tijden is onze focus op duurzaamheid onverminderd krachtig geweest. Juist de nieuwe economische orde die door de crisis gaat ontstaan, heeft ons nog meer overtuigd van het feit dat onze geïntegreerde aanpak op duurzaamheid en het productenpakket voor klanten meer waarde heeft gekregen. Duurzaamheid is wat we leveren; we maken duurzaamheid mogelijk bij onze klanten.
Profiel Van Gansewinkel Groep
Als grondstoffen- en energieleverancier kunnen we een belangrijke bijdrage leveren aan het tegengaan van de grondstoffenschaarste en de opwarming van de aarde. Door te recyclen en samen met onze klanten te voorkomen dat iets afval wordt, kunnen natuurlijke grondstoffen in het milieu blijven. En recycling leidt in vrijwel alle gevallen tot CO2-reductie.
Van Gansewinkel Groep is zowel afvaldienstverlener als grondstoffen- en energieleverancier en actief in de gehele afvalketen. Het bedrijf zamelt alle soorten afval in en bewerkt of verwerkt afval tot grondstoffen en (duurzame) energie. Thuismarkt is de Benelux, maar Van Gansewinkel Groep is ook actief in Frankrijk, Portugal, Tsjechië, Polen en Hongarije. Zo’n 5.800 medewerkers realiseren een jaaromzet van circa € 1,1 miljard.
We willen niet alleen de footprint van onze klanten verbeteren, maar ook onze eigen footprint. Afgelopen jaar hebben we een verbintenis met betrekking tot Veiligheid, Gezondheid, Milieu en Kwaliteit opgesteld. Zo willen wij aan al onze stakeholders duidelijk maken dat respect voor mens en milieu centraal staat in onze bedrijfsvoering. Daarnaast hebben we een structuur opgezet om het Cradle to Cradle-principe verder te verankeren in onze organisatie en hebben we ons nadrukkelijk ingezet om onze CO2-emissies te verminderen. Van Gansewinkel Groep streeft naar een GRI A+ status in 2010. Die ambitie vereist dat we als organisatie verdere stappen zetten in verslaglegging over duurzaamheid. Daarnaast zullen we onze duurzaamheidprestaties koppelen aan het beloningenbeleid. Voor de leden van de raad van bestuur geldt dat in 2010 al, daarna zal het breder in de organisatie worden toegepast. Duurzaamheid vormt zo steeds meer een geïntegreerd onderdeel van onze bedrijfsvoering.
Duurzaamheidsverslag Afval bestaat niet. Dat is het credo van Van Gansewinkel Groep. We zien afval niet als restproduct, maar als een waardevol begin van een nieuwe cyclus. In een wereld waarin grondstoffen schaars zijn en waar we verstandig met grondstoffen om moeten gaan, streven wij er samen met onze klanten naar zo veel mogelijk afvalstoffen geschikt te maken voor nuttig hergebruik. Daarmee is de kern van onze business letterlijk het werken voor en aan een duurzame samenleving. Dat doen we al meer dan 45 jaar. Zo kan afval een tweede leven krijgen en worden benut voor nieuwe grondstoffen en energie.
Van Gansewinkel Groep Omzet € 1,1 miljard Ca. 290 fte’s
In dit gedeelte van het jaarverslag zetten we onze visie, onze ambities, het beleid en de resultaten op het gebied van duurzame ontwikkeling uiteen. Dit gedeelte is bewust geïntegreerd in het (financiële) jaarverslag. Want duurzaamheid is wat we leveren.
Ruud Sondag, CEO Van Gansewinkel Groep
Inzameling & Bewerking
Recycling
Verwerking
Omzet € 717 miljoen Ca. 4.520 fte’s
Omzet € 76 miljoen Ca. 300 fte’s
Omzet € 322 miljoen Ca. 680 fte’s
Van Gansewinkel Inzameling & Services
Coolrec
Maltha
Recycling wit- en bruingoed & Grondstoffenleverancier
Glasrecycling & Grondstoffenleverancier
AVR Energy from Waste
De private equity-partijen CVC Capital Partners en Kohlberg Kravis Roberts & Co. hebben samen een meerderheidsbelang in Van Gansewinkel Groep. De overige aandelen zijn in handen van Oranje-Nassau Groep, Intermediate Capital Group en het management.
Een complete lijst van de dochterbedrijven en deelnemingen van Van Gansewinkel Groep is te vinden op www.vangansewinkelgroep.com
Zogenoemd regranulaat. Van deze plastic korrels worden nieuwe plastic producten gemaakt. 60 / jaarbeeld 09
61
6 / jaarbeeld 09
7
Afvalstromen Afvalstromen
Duurzaamheidsverslag Duurzaamheidsverslag
Afvalstromen
Ketenverantwoordelijkheid
Het toepassen van het Cradle to Cradle-principe op onze activiteiten is naar onze mening bij uitstek een manier van werken waarbij ketenbeheer centraal staat. Om tot Cradle to Cradle-oplossingen te komen, is samenwerking met klanten, toeleveranciers en de toeleveranciers van de toeleveranciers nodig. We vervullen nadrukkelijk een rol aan zowel de achterkant (het inzamelen van afval) als aan de voorkant (het meedenken in de ontwerpfase en het adviseren over geschikte materialen) in de keten. Cradle to Cradle is alleen realiseerbaar wanneer we samen met ketenpartners de cirkel sluiten. Zo gaan we van ketenbeheer naar ‘cirkelbeheer’.
Verdeling extern aangeleverd volume naar type afval 32%
Bouw & Sloop
9%
Gevaarlijk
7%
Glas
11%
W&B
1%
Hout
6%
Papier
1%
A&G
12%
Overig
15%
In het kader van de selectie en beoordeling van leveranciers binnen Van Gansewinkel Groep worden be-/verwerkers en aannemers beoordeeld aan de hand van een auditsystematiek. Deze opdrachtnemers zijn veelal in het bezit van gecertificeerde kwaliteits-, milieu- en/of arbosystemen zoals ISO 9001, ISO 14001 en/of OHSAS 18001. Voorts onderscheiden firma’s zich bij voorkeur door Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO), waarbij o.a. aantoonbaar gewerkt wordt aan duurzaamheid. Ook moeten mensenrechten worden gerespecteerd en moet kinderarbeid zijn uitgesloten.
Extern aangeleverd volume per land NL
71%
BE
16%
FR
5%
CEE
6%
Overig
2%
Hiervoor maakt het bedrijf gebruik van interne en externe beoordelingssystemen. Kwaliteit en borging zijn de kernbegrippen om te zorgen dat er geen zaken worden gedaan met ‘discutabele’ of ‘onzekere’ partijen. Daar aan blijven werken is essentieel, zowel voor de klant als voor onze eigen geloofwaardigheid. De keten is immers zo sterk als zijn zwakste schakel.
alle medewerkers van de Groep te consulteren. Informatie over grote landelijke en internationale partijen wordt vanuit het hoofdkantoor bijgehouden, regionale partijen worden gevolgd door de regionale kantoren van Van Gansewinkel Groep. Acceptatieprocedures
Al in het offertetraject worden monsters van de aangeboden stroom of partij genomen, ook om de juiste prijs te kunnen bepalen. Van Gansewinkel Groep heeft een breed netwerk van (regionale) acceptanten binnen alle onderdelen van de Groep. Het bedrijf voert daarnaast testen uit bij het in ontvangst nemen en het afleveren van de afvalstromen. Weinig is zo sterk gereguleerd als afval, dus wil Van Gansewinkel Groep van de onderneming precies weten wat zij binnenkrijgt en aflevert. Dit leidt tot een sluitend systeem. Voor de export buiten Europa is er een wisselende aanpak van de verschillende overheden. Vandaar dat Van Gansewinkel Groep de partijen buiten Europa gaat beoordelen volgens dezelfde systematiek als voor ‘derden’ binnen Europa.
Risicoprofielen
6%
Ferro
Vertrouwen is in de afvalsector cruciaal. Klanten moeten er op kunnen rekenen dat hun afvalstromen in de juiste handen blijven, ook als het de landsgrenzen passeert. Van Gansewinkel Groep streeft dan ook naar een optimale ketenbewaking en werkt zo aan een grenzeloos vertrouwen.
De maatschappelijke verantwoordelijkheid van Van Gansewinkel Groep gaat verder dan alleen de deuren van onze eigen onderneming. Als internationaal opererende organisatie streven we er naar om de sociale- en milieuprestaties van onze activiteiten in de keten te verbeteren.
Afval bestaat niet. Dat is het credo van Van Gansewinkel Groep. We zien afval niet als restproduct, maar als een waardevol begin van een nieuwe cyclus. Door te voorkomen dat iets afval wordt, pakken we de grondstoffenschaarste én het CO2-probeem aan. Recycling van restproducten tot nieuwe grondstoffen leidt in praktisch alle gevallen tot CO2–reductie.
Brandbaar
Grenzeloos vertrouwen
Afvalstromen die Van Gansewinkel Groep niet zelf ontmantelt of verwerkt, komen terecht bij een derde partij of eindverwerker. Deze partijen (in totaal ruim 800) worden door Van Gansewinkel Groep beoordeeld op basis van risicoprofielen, waarbij rekening wordt gehouden met het soort afval, vergunningen, ISOcertificaten en of het om partijen binnen of buiten de Benelux gaat. Zorgvuldigheid en consequent handelen staan hierbij centraal. Als er sprake is van een verhoogd risico of zodra er maar enige aanleiding voor is, voert Van Gansewinkel Groep op locatie een audit uit bij deze partijen met eigen SHEQ-medewerkers (Safety, Health, Environment, Quality) en materiaaldeskundigen. Het bedrijf wil alleen werken met erkende verwerkers en erkende ontvangers, die exact kunnen aantonen wat zij met de afvalstroom doen. Zij moeten beschikken over de juiste vergunningen en certificaten.
Toch is het niet altijd eenvoudig te bepalen hoe onderaannemers of toeleveranciers te werk gaan. Daarom wil Van Gansewinkel Groep in 2010 naast de ‘eerste laag’ van derde partijen, een net zo sluitend systeem opzetten voor de ‘tweede laag’. Waar brengen derden de afvalstromen die ze van ons ontvangen heen als ze niet de eindbestemming zijn? Die tweede laag wil Van Gansewinkel Groep in kaart brengen en beoordelen. Speciale aandacht gaat hierbij uit naar partijen buiten Europa, waar het bedrijf ook fysiek steekproeven zal gaan uitvoeren. Ook zullen we meten of er conform onze normen zaken gedaan kunnen worden met die bedrijven.
Verwerkingsmethode in de keten 100% 90% 80% 70% 60% 50%
Onafhankelijke verificatie
Ketenbewaking wordt binnen Van Gansewinkel Groep centraal beheerd en uitgevoerd door een netwerk van lokale medewerkers met de nodige expertise. Het beleid en de uitvoering worden geverifieerd door de externe auditeur Bureau Veritas. De auditactiviteiten van Bureau Veritas gaan verder dan alleen het certificeren van de reguliere normeisen, maar omvatten ook een verificatie van de door Van Gansewinkel Groep zelf opgelegde standaarden op het gebied van veiligheid en compliance. Als er ondanks de controlesystemen toch een incident plaatsvindt, reageert Van Gansewinkel Groep direct. Zo heeft het bedrijf in 2009 twee keer actie moeten ondernemen omdat derden niet volgens onze standaarden werkten. Dit heeft één keer geleid tot het opzetten van een verbeterprogramma en één keer tot beëindiging van de relatie.
Alle gegevens over de be- en verwerkers van de afvalstromen van Van Gansewinkel Groep worden in een centrale databank bijgehouden. Deze databank is door
Ghana bezoekt Coolrec
40% 30%
Elektrische en elektronische apparatuur wordt niet altijd ingeleverd bij erkende recyclingbedrijven. Sommige apparaten worden doorverkocht aan schroothandelaren en uiteindelijk illegaal gedumpt in ontwikkelingslanden. Bij de sloop van deze apparatuur komen giftige stoffen vrij, zoals lood, weekmakers en dioxines, die zowel het milieu als de gezondheid van de lokale bevolking aantasten. Afgelopen jaar heeft Coolrec haar visie en kennis gedeeld en zich actief ingezet om de schadelijke gevolgen van deze ‘lekstroom’ tot een minimum te beperken. In dit kader ontving Coolrec in 2009 een delegatie van het ministerie van VROM, de Ghanese minister van Milieu en een groep Europarlementariërs om meer inzicht te geven in de erkende recyclingtechnieken van elektrische- en elektronische apparatuur. Op die manier proberen we invloed uit te oefenen op de maatschappelijke aspecten die in de keten spelen.
20% 10% 0% B&S
BBA
GA
Hout
Papier
Glas
W&B
Afvalwaterbehandeling Nuttige toepassing Verwijdering Hergebruik 48 / jaarbeeld 09
49
68 / jaarbeeld 09
69
Equity
Equity Equity
Human Resource Management
België
Polen
1108 medewerkers
240 medewerkers
Nederland
Resultaten:
4.060 medewerkers
- de harmonisatie van het merendeel van de bedrijfsregelingen van Van Gansewinkel Groep-bedrijven in Nederland - het winnen van 5 awards, waaronder de diversiteitprijs, VTL Transport en Logistiek en de Klantbelevings Award 2009
2009 Was een jaar van snel veranderende marktomstandigheden en stond ook voor ons in het teken van kostenbeheersing. Over de hele breedte van de organisatie hebben we kostenbesparende maatregelen genomen (Actie: be prepared act now!) om als bedrijf slagvaardig te blijven. We hebben afscheid moeten nemen van meer dan 400, merendeels tijdelijke, collega’s. Ook deze maatregelen waren noodzakelijk om kostenbesparingen te realiseren, de continuïteit van onze organisatie te garanderen en de ambitie om ook in deze tijd zo veel mogelijk vaste medewerkers in dienst te houden. Door de onvermijdelijke beslissing om de afvalverbrandingsinstallatie aan de Brielselaan te sluiten en WAB (weegbrug, acceptatie en bunkermanagement) in Rozenburg anders te organiseren, zijn ongeveer 180 collega’s op zoek naar een andere baan. Deze besluiten zijn het resultaat van een zorgvuldige afweging tussen de waarde en waarden van ons bedrijf.
Overzicht zeer ernstige ongevallen 2009:
Kwaliteits- en milieuzorgsysteem
- bedrijfsongeval Utrecht: medewerker aangereden door shovel - ongeval bij stortlocatie in Den Haag, gekantelde wagen - ernstig ongeval, belader komt onder de achterwielen van voertuig, Hellevoetsluis - dodelijk ongeval, meisje van 7 jaar oud aangereden op kruising in Purmerend - dodelijk ongeval: belader valt van treeplank in Rijswijk
Bijna alle operationele werkzaamheden vallen onder geïntegreerde zorgsystemen, waarbij kwaliteit, milieu en veiligheid worden geborgd. In 2009 is een start gemaakt om deze systemen volgens OHSAS 18001 te laten certificeren voor veiligheid en gezondheid op de werkvloer.
ISO 9001 Niet gecertificeerd 18,5% Gecertificeerd
81,5%
Ongevallenfrequentie per 1 miljoen uur in vergelijking met sectorgemiddelden* 60 50 40
ISO 14001
30
Niet gecertificeerd 20,8% 20
Luxemburg
Hongarije
4 medewerkers
5 medewerkers
Portugal
Frankrijk
Tsjechië
22 medewerkers
97 medewerkers
244 medewerkers
Gecertificeerd
79,2%
10 0 Inzameling België
VGG 2009
Inzameling Nederland
Recyling
Verwerking Nederland
Sectorgemiddelde 2008
* Gegevens afkomstig van VA voor NL, voor BE Fonds
OHSAS 18001
voor arbeidsongevallen, NACE 38.2 en 38.3 voor BE.
Totaal aantal medewerkers Van Ganswinkel Groep uitgesplitst naar land en jaar*
Equity Mensen zijn ons belangrijkste kapitaal. Zij zijn de essentiële schakel in onze klantgerichte dienstverlening. Zij zijn de vakmensen, bevlogen deskundigen op een specifiek terrein. We bieden onze medewerkers graag een veilige werkomgeving, goed materieel en de ruimte voor persoonlijke ontwikkeling. Mensgericht leiderschap, open en eerlijke communicatie en aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden zijn belangrijke aspecten binnen ons bedrijf. ‘De mens’ staat centraal in ons denken en handelen.
2009 Nederland
%
2008
%
4.060
70%
4.324
72%
België/ Luxemburg
1.113
20%
1070
18%
CEE
490
8%
509
8%
Overig Werknemers
118
2%
124
2%
5.781
100%
6.027
100%
*exclusief uitzendkrachten CEE=Polen, Tsjechië en Hongarije Overig: Frankrijk en Portugal
Verdeling man/vrouw naar jaar
Man Vrouw
2009
%
2008
%
4.827
83%
5.031
83%
954
17%
996
17%
5.781
100%
6.027
100%
Verdeling fulltime/ parttime naar jaar 2009 Fulltime Parttime
76 / jaarbeeld 09
5.104
%
2008
88%
5.339
We zetten volop in op het begeleiden van werk naar werk. Daarbij is professionele hulp ingeschakeld van een gespecialiseerde externe partij om mee te zoeken naar een passende baan (in- of extern) voor de betrokken medewerkers.
Recycling = Maltha en Coolrec
Gecertificeerd
Door de aard van de branche waar we in actief zijn, heeft Van Gansewinkel Groep voor het merendeel mannelijke medewerkers. Toch is diversiteit van personeel een vanzelfsprekendheid. De verscheidenheid van onze activiteiten en werkzaamheden en de beschikbaarheid van personeel op de arbeidsmarkt in de verschillende regio’s waar wij actief zijn, leidt automatisch tot een gemêleerd personeelsbestand. Diversiteit is iets wat we ‘gewoon’ doen en als een bron van inspiratie zien. Die aanpak heeft in 2009 tot het winnen van de diversiteitsprijs geleid.
Het kwaliteitsmanagementbeleid is gebaseerd op: - vaststellen van meetbare doelen - verbeteren en vasthouden van de kwaliteit van onze dienstverlening - voldoen aan (internationale) kwaliteitsdoelstellingen In 2010 gaan we het constante verbeterproces intensiveren en verder structureren. Bijvoorbeeld door op Lean Six Sigma door te pakken. Het wordt een speerpunt om onze eigen processen te optimaliseren en te ontdoen van overbodige stappen en kosten, maar ook om samen met klanten materiaalstromen onder de loep te nemen. We willen hierdoor de klanttevredenheid verhogen en tegelijkertijd de kosten van onvoldoende kwaliteit terugdringen. De goede dingen doen en de dingen meteen goed doen, daar gaat het om. Deze gedachtegang wordt intern ondersteund door de communicatiecampagne ‘Goed Bezig’ waar een koppeling wordt gemaakt tussen kwaliteit en de kernwaarde Vakmanschap met Passie.
Geharmoniseerde bedrijfsregelingen
In 2009 is er in samenwerking met de Medezeggenschap hard gewerkt aan het gelijktrekken van bedrijfsregelingen. Het merendeel van de bedrijfsregelingen is geharmoniseerd.
%
12%
688
11%
100%
6.027
100%
21,6%
Kwaliteit
Diversiteit
89%
677 5.781
Niet gecertificeerd 78,4%
77
82 / jaarbeeld 09
Aanwezige kwaliteit-, milieu-, en veiligheidscertificeringen binnen Van Gansewinkel Groep met percentage van de medewerkers die rapporteren onder het systeem.
Overtredingen
In totaal waren er over 2009 28 significante boetes/ sancties vanwege overtredingen van wet- en regelgeving. Het aantal verkeersovertredingen (boven € 500, -) bedraagt 14. Van de overige 14 overtredingen zijn 8 lasten onder dwangsom vanwege het overschrijden van vergunningsvoorwaarden. Naar verwachting kunnen deze laatste tijdig opgelost worden. Het boetebedrag over 2009 kan maximaal oplopen tot € 55.000. Sancties worden gerapporteerd in een centrale databank en de te nemen maatregelen worden veelal in het milieuzorgsysteem strikt opgevolgd.
83
154
credo.ziel # 3
BROEINEST VAN INNOVATIE Boven in de Eindhovense Lichttoren hebben multinationals, MKB-bedrijven, kennisinstellingen, overheden en maatschappelijke organisaties zich verenigd in het International Center for Sustainable Excellence. Alles wat je wilt weten over duurzame initiatieven uit de regio vind je daar. Van Gansewinkel Groep hoort daar natuurlijk ook bij.
Van Gansewinkel Groep presenteert in het ICSE haar principe ‘Afval bestaat niet’. Aan ons de eer om er een goede vorm voor te bedenken. Geen makkelijke opgave want de boodschap moet zowel specialisten als scholieren aanspreken. We hebben een interactief presentatiemeubel ontworpen waar veel te ontdekken valt. Het Cradle to Cradle principe wordt uitgelegd, er is een aquarium met grondstoffen, er zijn geheime vakjes en laatjes waarin je kunt zien wat er wordt gemaakt van bepaalde grondstoffen en er zijn games op de computer die scholieren kennis laten maken met de werkzaamheden van Van Gansewinkel Groep. Leuk om zelf eens te gaan kijken? Het ICSE in de Lichttoren 24 is geopend van maandag tot en met vrijdag.
van gansewinkel groep
We need each other
UIT DE OUDE DOOS
157
There are no small countries. Only small minds. Feel free to think big.
do you?
For people with a sense of direction there are no boundaries, no obstacles, only opportunities. Altran offers adventure and opportunity in over 20 countries across the world. Join us today and find out that it is not such a small world after all. Do you dare to reach beyond your ambition? Discover how exciting it is to exceed your expectations.
Come work with us! www.altran.nl/doyou
Altran is the European leader in innovation consulting. Our 17,500 employees operate in three complementary fields: technology and innovation consulting, organisation and information systems consulting, strategy and management consulting. The success of the Altran Group in the 20 top countries is based on two guiding principles: that innovation is becoming an increasingly decisive differentiator for companies; and that success depends on their ability to attract and promote the best talent.
2008 – ALTRAN > Een groot europees merk introduceren op de Nederlandse markt. Een kwestie van een ijzersterk concept en slimme mediamix.
158
credo.ziel # 3
TUIN LAB De groeiende verstedelijking, de overvloed aan informatie en technologie en de dreigende schaarste aan grondstoffen zorgen bij veel mensen in de stad voor een grote behoefte aan een authentieker en groener leven. TuinLab biedt een nieuw perspectief op het tuinieren van de toekomst: stad en land ontmoeten elkaar en de grens tussen huis en tuin vervaagt.
TUINLAB
159
“ Het geheim van succesvolle producten en diensten is het begrijpen van de wereld om ons heen. Trends op het juiste moment samenbrengen en doorvertalen. In inspirerend beeld, kleur, materiaal en concept. Koppel het aan merken en er ontstaan brandstories, interieurs, presentaties en producten die werken. Als een afspiegeling van de maatschappij. Zoals het bedoeld is.� Vera van het Hof Prognosestylist
160
credo.ziel # 3
STAPEL OP STIJL
fontys hogescholen
161
162
credo.ziel # 3
STUDIEBOLLEN TSCHAPPIJ MENS EN MAA 2010 - 2011
fontys hogescholen
Een studiekeuze maken is een big deal. Wat kun je allemaal studeren? Wat houdt het in en welke studie past bij je? En dan ben je er nog niet. De overgang van scholier naar student betekent ook veranderingen op andere fronten. Van bijbaan, sport, uitgaan tot op kamers wonen. Studeren is meer dan het volgen van lessen. Fontys duikt in de wereld van studenten. KUNSTEN
lerarenoplei
2010 - 2011
Iets met
dingen
media-commu
2010 - 2011
n i c at i e
2010 - 2011
Interessemagazines
Wij maakten voor Fontys de corporate campagne ‘Iets met’. In deze campagne werd duidelijk dat Fontys begrijpt dat het maken van een studiekeuze niet over één nacht ijs gaat. Vaak weten jongeren nog helemaal niet wat een studie precies inhoudt
en wat ze ermee kunnen. Met deze campagne biedt Fontys alle ontbrekende informatie op een manier die aankomende studenten begrijpen. Uitgaan van de wensen van de student in plaats van focussen op het productaanbod.
In navolging van die campagne ontwikkelden we voor Fontys het Interesse-Magazine concept. Dat Fontys alle ruimte biedt te laten zien dat ze de wereld van haar studenten begrijpt. Fontys vond het een prachtidee, dus gingen we aan de slag.
FACT 1 Echt onderwijs Bij Fontys groei jij uit tot een jonge professional die klaar is voor een loopbaan. Wij bieden een beroepsopleiding die gebaseerd is op de nieuwste inzichten over onderwijs en leren. Natuurlijk vormt kennis daarvoor het fundament, maar ook vaardigheden en houding zijn belangrijk. Wij bieden een doeltreffende combinatie van weten, kunnen en doen, zodat je na je opleiding goed voorbereid bent op de praktijk. Studeren bij Fontys doe je in een uitdagende leeromgeving. Naast de colleges, practica en studietaken doen we dat bij voorkeur met opdrachten en projecten zo dicht mogelijk op de beroepspraktijk. Heel afwisselend. In het eerste jaar kun je rekenen op ten minste 20 uur per week begeleiding van een docent. In de verdere jaren doen wij steeds meer een beroep op jouw zelfstandigheid. Zo leer je het toekomstige beroep tijdens je opleiding steeds beter kennen.
FACT 3 Individuele begeleiding Je hebt tijdens jouw studie een persoonlijke begeleider: de studieloopbaanbegeleider. Hij of zij kent jouw sterke en zwakke punten, geeft je gerichte persoonlijke aandacht en volgt jou en jouw studievoortgang. Een betere begeleider kun je je niet wensen! In het eerste jaar stel je regelmatig samen met hem of haar vast waar jij de komende periode aan gaat werken. Zo houd je het best de regie over jouw studie bij Fontys. Natuurlijk wil je vooral in het begin van je studie weten of je op koers ligt. Daarvoor heeft Fontys een duidelijk voortgangssysteem. In het eerste jaar krijg je vier keer een advies dat kan variëren van ‘goed op schema’ tot ‘ernstige studieachterstand’. Zo weet je precies waar je aan moet werken. En, heb je toch de verkeerde studie gekozen, dan doet Fontys er alles aan om je naar een beter passende studie te begeleiden.
24 iets met business
Trendwachting is meer dan op de zaken vooruitlopen Iedereen wil graag werken voor een succesvol bedrijf. Maar hoe maak je een product of dienst tot een succes? Het geheim lijkt eenvoudig: je moet op de zaken vooruit lopen. Maar dat is wel een vak apart. En dat vak heet trendwatching. Hot or not… Bedrijven willen bij het ontwikkelen van producten en diensten inspelen op de trends die over een paar jaar ‘hot’ zijn. Maar hoe voorspel je zo’n trend? Dat is het specialisme van trendwatchers. Zij kijken naar de behoefte van verschillende soorten mensen. Dat is erg belangrijk voor fabrikanten. Zij willen natuurlijk zo goed mogelijk weten wat hun doelgroep over een paar jaar wil kopen. Niet alleen wat voor product het moet zijn, maar ook hoe zo’n product er uit moet zien, aan welke eisen het moet voldoen en hoeveel het mag kosten. Belangrijk is ook of bekende mensen een bepaald product gaan gebruiken. Veel mensen volgen zo’n bekend voorbeeld. Al deze factoren bepalen of een product ‘hot’ zal worden.
• Het is leuk om veel te weten, zeker als het om dingen gaat die je interesseren. Ook in de keuze van je studie ga je uit van je interesses. Heb jij die keuze al gemaakt? Wil je het zeker weten? Ga dan naar www.fontys.nl/zekerweten
Invloeden uit de maatschappij Trendwatchers kijken ook veel verder dan alleen naar producten of de behoeften van mensen. Ze analyseren vooral verschillende invloeden in de maatschappij. Die invloeden zijn belangrijk om voorspellingen te kunnen doen over wat mensen belangrijk vinden. Daarom bestuderen trendwachters wereldwijde tendensen die gevoelens en behoeften van mensen bepalen. Een belangrijke tendens is de technische innovatie. Apparaten worden steeds kleiner, maar kunnen wel steeds meer. Mensen verwachten dus kleine, ‘slimme’ technische toepassingen die hun leven gemakkelijker maken. Bovendien willen mensen niet meer imponeren met grote apparaten, maar juist met compacte producten. Tegelijkertijd is er een ‘tegenbeweging’ aan de gang: mensen willen steeds meer dicht bij huis winkelen en lokale producten gebruiken. Voor fabrikanten is het dus belangrijk om daar rekening mee te houden in de uitstraling en distributie van hun product. Ook is er wereldwijd sprake van vergrijzing. Er komen dus steeds meer oudere mensen. Ouderen willen andere producten dan jongeren: handig in het gebruik en duurzaam. Daar spelen fabrikanten bij de ontwikkeling graag op in, omdat deze groeiende groep mensen een grote doelgroep is. Dit is maar een greep uit alle ontwikkelingen die een trendwachter goed analyseert. Trends voorspellen is dus vooral goed kijken naar de huidige wereld en daar conclusies aan verbinden!
Tekst: Tekst en Teken, Best
FACT 2 Major en minor Opleiden is maatwerk. Daarom kun je gaandeweg in ons studieprogramma eigen keuzes maken. Bij Fontys geef je jouw studie een eigen gezicht. Naast je hoofdvak (major), kies je minstens één minor ofwel een keuzevak. Daarmee kun je jouw beroepsperspectieven verbreden. Door je minor goed te kiezen kun je jezelf onderscheiden van anderen. Zo kun je straks beter laten zien waarom een werkgever juist jou moet kiezen. Bij Fontys heb je de keuze uit meer dan vijftig minors.
iets met business
25
Seduction is an art form
fontys hogescholen
ECONOMIE CHTEN MARKETING - RE
165
EnginEEring
2010 - 2011
gezondheidsz
2010 - 2011
We hebben de interessemagazines gemaakt met een luchtige afwisseling tussen lifestyle en informatie. De covers en de ‘droge informatie’ verschilden per studierichting. In het magazine worden studenten een dag gevolgd, er staat een test in die een studiekeuze makkelijker maakt en achterin staat een prachtig verhaal over een dame van 69
n i n f o r m at i e - e iCt) teChnologie ( C o m m u n i C at i e 2010 - 2011
org
2010 - 2011
die alsnog gaat studeren, omdat dat vroeger niet zo vanzelfsprekend was. Lees het verhaal op pagina 161.
ess
t busin
Iets me
pag 11 ie pag 12 Econom cy cy pag 12 untan untan • Acco e Acco gre de pag 13 ciate • Asso ie om nt on pag 13 me sec Manage • Bedrijf ces rvi pag 14 ial Se ie • Financ Econom cs t & mi ch pag 14 Re Econo • Fiscaal usiness t l B ech na pag 14 natio mie en R • Inter y Econo nc nt lta pag 15 Consu ageme • Man usiness l B na natio dij • Inter kelaar Ma pag 16 ed & • Vastgo g pag 16 tin ie Marke onom ële Ec pag 17 merci • Com e tiv utomo usic & • CE-A vent, M pag 17 l E na ies natio • Inter tainment Stud pag 18 nt ng eti Enter anageme l Mark pag 18 and M nationa • Inter arketing nal M pag 19 tio na nt • Inter anageme nicatie pag 19 ure M mu eis om n C • CE-L nomie e pag 20 nt Eco me rt, ge s • Spo Mana anguage pag 20 Flower d L an d & ness • Foo nal Busi tio d na an ness • Inter pag 21 nal Busidies tio na • Inter gement Stu pag 21 nt Mana me anage le etail M • Lifesty and R pag 22 usiness • Small B Recht ten pag 23 -Rech • Hbo zijde) s achter ven te gen (zie Open da
Niet vergeten: inschrijven bij de gemeente als je op kamers gaat. Studeren is meer dan het volgen van lessen, je hersens breken over theorie en het lopen van stage.
Wat is er nou zo
Studentenleven is veel meer! Van bijbaan, sport, uitgaan tot op kamers wonen. Je leven verandert, studeren maakt je rijker.
studeren?
leuk aan
Je staat voor een belangrijke keuze. Het vinden van een studie die bij je past is geen eenvoudige opgave! Lees dit magazine en ontdek wat er allemaal mogelijk is.
Het studentenleven is lekker afwisselend. Aan de ene kant leren en examens en aan de andere kant stappen en spontane acties met huisgenoten. Je bent zelfstandiger en hebt meer vrijheid. Anne-Miep
Studeren is je bezighouden met je toekomst en veel lol maken.
Studeren is genieten, leren en veel nieuwe mensen leren kennen.
Sfeer is goed en het stappen geweldig! De kroegen liggen allemaal in één straat dus dat is lekker handig.
Patrick
Studeren betekent ook een ov-kaart! Nu nog kiezen: week- of weekendkaart.
Al aan een sportvereniging of studievereniging gedacht?
Colofon © Fontys Hogescholen, september 2009
Dit is de beste HBO-rechtenopleiding van Nederland. Alle verwachtingen die ik had worden waargemaakt.
Uitgave van afdeling Marketing en Communicatie, Fontys Hogescholen Concept en design: credo.creatie Drukwerkbegeleiding: Grafische Producties Fontys Hogescholen
Rob
Saskia
Olga
Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend
00.02
2 iets met business
iets met business
3
6 iets met business
iets met business
FONTYS brochure 140708.indd 7
Iets met business
Economie
Als je zeker weet dat je ‘iets’ binnen het vakgebied economie, marketing of recht wilt, maar nog geen idee hebt welke richting precies, dan is dit de brochure die je verder kan helpen. Hierin vind je een totaaloverzicht van alle voltijdopleidingen, differentiaties en specialisaties die Fontys Hogescholen aanbiedt binnen het economische vakgebied. Een differentiatie is een vakgebied binnen een opleiding. Je start al in het eerste jaar met de differentiatie. Met een specialisatie start je in de laatste fase (hoofdfase) van de opleiding. De opleidingen, differentiaties en specialisaties zijn onderverdeeld naar de vakgebieden Economie, Marketing en Recht:
Accountancy
• Economie: de economische opleiding kunnen we onderverdelen in financiële en managementopleidingen. Bij de financiële opleidingen concentreer je je op geldstromen binnen bedrijven en instellingen. Bij de managementopleidingen gaat het voornamelijk om het leidinggeven aan mensen en het organiseren. Daarnaast leer je meer over organisatiestructuren, het toepassen hiervan en het bewaken van deze structuur. • Marketing: als een onderneming een product of dienst op de markt wil brengen, moet allereerst onderzocht worden of de consument behoefte heeft aan het product of de dienst. Dit is het principe van marketing. Een marketeer gaat na of een product of dienst aanslaat op de markt. • Recht: binnen het vakgebied recht bieden we de opleiding HBO-Rechten. Dit is een praktische juridische opleiding met aandacht voor een gedegen kennis van het recht. Als je deze brochure gelezen hebt, kun je via www.fontys.nl/onderwijsaanbod de specifieke opleidingsbrochure(s) aanvragen van die opleiding(en) die je werkelijk interessant vindt. In die brochure(s) vind je informatie over de opbouw van de studie, de hogeschool waaraan je gaat studeren, de lesplaats, enzovoort. Van de economische opleidingen in deeltijd is een aparte brochure verkrijgbaar. De economische opleidingen, differentiaties en specialisaties van Fontys Hogescholen worden aangeboden in de lesplaatsen Eindhoven, Tilburg en Venlo.
7
14-07-2008 11:54:14
Als accountant werk je voor allerlei bedrijven, van familiebedrijf tot multinational. Vaak bestaat je werk uit het controleren van ondermeer de jaarrekeningen en de boekhouding. Als je voor kleinere organisaties werkt zul je daarnaast ook financieel-economische ondersteuning bieden en adviezen geven, bijvoorbeeld over bedrijfsovernames, geldleningen, kantoorautomatisering en financieel beleid. Gevoel voor cijfers is natuurlijk belangrijk als je de opleiding Accountancy wilt gaan doen. Maar het gaat vooral om een juiste interpretatie van de cijfers. Wat zeggen de cijfers over het functioneren van een bedrijf en welke gevolgen heeft dat? Het is belangrijk dat je actuele wet- en regelgeving toe kunt passen in verschillende situaties en de juiste conclusies kunt trekken. De opleiding Accountancy is een gevarieerde opleiding. Er wordt aandacht besteed aan uiteenlopende vakken als bedrijfseconomie, bedrijfsadministratie, administratieve organisatie, controlebeginselen en belastingrecht. Daarnaast zijn ook de vakken communicatieve vaardigheden en automatisering van groot belang. Studenten die de opleiding met succes verlaten vinden vaak snel een uitdagende baan. Na de opleiding Accountancy heb je veel mogelijkheden. Uiteraard kun je bij een accountantskantoor gaan werken, maar de opleiding vormt ook een goede basis voor de meest uiteenlopende functies in de zakelijke dienstverlening. Denk bijvoorbeeld aan de overheid en non-profitinstellingen. Je kunt dus zeker niet alleen accountant worden, maar bijvoorbeeld ook financieel manager, controller of financieel directeur. Lesplaats: Eindhoven. Vooropleiding • havo- of vwo-diploma (zie schema voor het juiste profiel); • mbo-diploma niveau 4; Cultuur en Maatschappij
Economie en maatschappij
Natuur en Gezondheid
Natuur en Techniek
havo
(ec of m&o) + (wia of wib)
+
ec of m&o
ec of m&o
vwo
ec of m&o
+
ec of m&o
ec of m&o
Vragen? Bel de Informatietelefoon 0877 877 877 of kijk op www.fontys.nl
+ zonder meer toelaatbaar
Meer weten? Vraag de brochure aan op www.fontys.nl/onderwijsaanbod
10 iets met business
iets met business
11
4 iets met business
iets met business
5
166
credo.ziel # 3
LAND ART De Mens zal altijd ondergeschikt blijven aan de natuur. Maar toch proberen we haar vanaf begin het der tijden te overheersen en controleren. Geen andere kunststroming die dit zo mooi illustreert als Land art.
Menselijke aanwezigheid uitdrukken Land art is een stroming in de beeldende kunst waarbij kunstenaars ingrijpende, kunstzinnig bedoelde, ingrepen aanbrengen in een landschap. Door bijvoorbeeld het graven van grachten en kuilen, het aanleggen van ophopingen op akkers en weiden of het storten van keien op een wateroppervlak, wil men de menselijke aanwezigheid uitdrukken en laten zien dat de mens door de omgevingsverandering de natuur in bezit neemt.
LAND ART
167
168
credo.ziel # 3
LAND ART BiĂŤnnale, Valkenswaard Land art is ontstaan in de jaren zestig en over de hele wereld te zien. In het najaar van 2010 ook in Valkenswaard tijdens Land Art BiĂŤnnale waarvoor wij de promotiematerialen ontwikkelden. In het prachtige natuurgebied De Malpie geven 32 kunstenaars hun visie over de mens en zijn relatie met de natuur. Verwacht aarddruppels, schrikhekken, cocons en kuubkisten. Een kwestie van met eigen ogen zien dus.
LAND ART
Valkenswaard In natuurgebied De Malpie. Informatiestand bij parkeerplaats ten zuiden van de Venbergse Molen.
169
170
credo.ziel # 3
VERBORGEN BERICHTEN voor wie echt kijkt Wie goed om zich heen kijkt op straat ziet ze steeds vaker. Stickers, posters of schilderingen met een boodschap. Op muren, straatmeubilair of gewoon de straat. Kleine, anonieme kunstwerkjes met of zonder boodschap.
Geen graffiti
Guerilla kunst Street art is een brede kunstvorm. Alles wat op straat door individuen wordt aangebracht is street art. Je ziet stickers, posters, prachtige tekeningen met behulp van sjablonen aangebracht (burners) en er duiken ook al weer nieuwe technieken op. Denk aan planten en bloemen in de openbare ruimte (Guerilla Gardening). Nederland heeft ook een levendige breiscene. Bewapend met breinaalden en garen probeert de groep BreiwerkWest de straten op te vrolijken. Denk niet aan kriebelige truien, maar aan creatieve uitspattingen zoals jasjes in regenboogkleuren voor fietsenrekken.
Street art is hot. Anonieme kunstenaars versieren de straten met stickers, schilderingen en sjablonen. Uit artistieke motieven of als protest tegen de commercialisering of politieke situatie. Street art is niet te vergelijken met graffiti. Waar graffiti ontstaan is uit rebellie of status en aansluiting vindt bij de hiphopcultuur, is street art bescheidener en meer gelieerd aan grafisch ontwerp en kunst.
Back to the 70’s Street art is niet nieuw. Al in de jaren zeventig waren de provo’s en later de punkers druk bezig om hun mening te uiten met behulp van stickers en posters. Een erfenis van de politieke en creatieve golf vernieuwingen van die tijd. Vaak hadden die teksten en tekeningen een politieke boodschap. Street art is veertig jaar later weer helemaal terug in het straatbeeld. Maar dit keer ontbreken meestal de heldere slogans of politieke leuzen. De teksten en beelden zijn eerder verwarrend of vervreemdend. Het zijn anonieme, kleine kunstwerkjes die voorbijgangers vaak niet eens opvallen: kreten, woorden, iconen en allerlei soorten vreemde wezens.
Banksy Banksy is dé man in de street art scene. Niemand kent zijn identiteit, maar iedereen kent zijn werk. Banksy weet op gevatte, eloquente en geestige wijze te ageren tegen militarisme, kapitalisme, commercialisering en nog veel meer. Van zijn boek Wall & Piece werden wereldwijd meer dan 1.000.000 exemplaren verkocht en Banksy is voor talloze jongeren een held en inspiratiebron. Zijn expositie in het Bristol-museum trok maar liefst 300.000 bezoekers in nog geen twee maanden. Zijn werk wordt voor tonnen, soms miljoenen, verkocht op veilingen, hij zet nog altijd werk op straat (over de hele wereld) en zijn beelden en oneliners behoren nu al tot de canon van de street art.
street art
171
Street art in Nederland In Nederland begon street art zo’n tien jaar geleden echt op te vallen. Er doken bijvoorbeeld stickers met getekende vliegen op, op muren, lantaarnpalen en abri’s. Later gevolgd door allerlei in het Engels geschreven ziektes op stickers. De man achter deze acties is Influenza (flu01.com), hij wordt gezien als één van de eerste van de nieuwe generatie street-artists in Nederland. Zie jij iets op straat dat je raakt? Maak een foto en mail het ons. We plaatsen het dan op www.deknijper.com, ons mini-blog. ziel@credocreatie.com
172
credo.ziel # 3
GOD’S MONKEY
173
CD-cover God’s Monkey Rockband Stephan van de Kimmenade
fotografie | Sam Walravens, 2009 ©
174
credo.ziel # 3
Een naam wordt een begrip. Communicatie een geloof. Dankzij helder en onderscheidend werk. Gemaakt met veel plezier en voorzien van een duidelijk signatuur. credo.creatie creativity wins
colofon Copy: Vera van het Hof, Liesbeth Janssen – Expli, Herman Pieter de Boer, Titus Bovenberg Fotografie/Art: Lisa Klappe, Kees Hummel, Gerton Knipping, Robert Mapplethorpe, Serge Hagemeier, Jaap de Graaf, Bas Koreman, Sam Walravens, Banksy Typografie: Ant Type; Stephan van de Kimmenade, credo typografie; Akzidenz Grotesk, Bodoni, Industria Druk en litho: Print4me Papier: 150 grs houtvrij offset, 120 grs Chromolux 700, 350 grs Chromolux Met dank aan: Alle opdrachtgevers die gingen, zijn en nog komen, Onze ouders, vrienden en kinderen, Pieter Mols, Marieke Maas, Milja de Vries.
de Stadspoort 20 | 5611 GZ Eindhoven | 040 - 264 99 00 | www.credocreatie.com