p.8
MONITOR OPISYAL NA PUBLIKASYON NG CENTER FOR TRADE UNION AND HUMAN RIGHTS
BIGONG
PANGAKO NI DIGONG KALAGAYAN NG MGA MANGGAGAWA SA UNANG TAON NG ADMINISTRASYONG DUTERTE pahina 6
BALITA
Laban sa Prekaryosong Trabaho, Sinang-ayunan ng kababaihan sa Asia Pacific pahina 7
LATHALAIN
Si Jomar at ang Pakikibaka ng magsasakang Bohol-anon pahina 8
EDITORYAL
Diskontento atTunay na Pagbabago pahina 3
ALAMIN
Anu-ano ang karapatan ng mga manggagawa sa ilalim ng batas? pahina 6
HULYO-SETYEMBRE 2017
CTUHR
EDITORYAL
Gising na, hindi ang administrasyong Duterte ang aasahan, kundi ang lakas, tiwala at pagsalig pa rin sa kapangyarihan ng taumbayan ang lilikha ng tunay na pagbabago.
M
DISKONTENTO AT TUNAY NA PAGBABAGO
alalim ang diskontento ng mamamayan sa sistemang kinalinga at isinulong ng mga nakaraang rehimen sa bansa. Kaya, sa panahon ng halalan 2016, tila sumapat ang pahayag at lalo na ang mga pag-uulit sa mga lumang katuruan at mga popular na hinggil sa paggawa at panlipunang katarungan ng noo’y kandidato pa lamang na si Mayor Rodrigo Duterte. Magiliw na niyakap ng manggagawa ang kanyang mga salita na dapat matamasa ng manggagawa ang bunga ng kanilang pagpapagal o pagtatrabaho. Pantay rin dapat ang sahod ng manggagawa sa Metro Manila at mga probinsya at ng dapat nang magwakas ang kontraktwalisasyon. Tanging si Mayor Duterte lang ang naging kandidato na may malinaw na paninindigan sa usaping ito. Naiiba si Pangulong Duterte, mukha ng mga kinamuhiang pamamahala sa bansa na nagpalala sa 2
kahirapan at nag-akyat ng yaman sa iilan. Mahigit isang taon pa lamang at nalantad ang administrasyong Duterte na hindi lamang walang pinag-iba sa mga nakaraan. Kasabay ng mga maaanghang na salita, ibinabandila nito ang mas malawak, matalas at mas marahas na programang neoliberal— programang nagbibigay ng higit na kapangyarihan, kontrol at yaman sa `oligarikya’ at dambuhalang dayuhang kompanya, habang unti-unti ngunit tiyak na iniiwan ang kanyang responsibilidad sa mamamayan. Tuluyan nang tinalikuran ng administrasyon ang posturang maka-mamamayan at maka-manggagawa. Sa mga dayuhang pautang at namumuhunan rin inaasa ng administrasyon ang pagpapaunlad sa ekonomiya. Nag-aalok ng mga lupaing katutubo at sakahan sa dayuhang puhunan para sa plantasyon ng produktong pang-eksport at mga Special Economic Zones sa halip na pangalagaan ang agrikultura. Multinational Corporations
din ang gumagawa ng mga barko, sasakyan atbp tulad ng Hanjin Shipyard, Toyota Motors, at Mitsubishi Motors ang lilikha ng planong pamalit sa dyip na nais ng pamahalaang mawala sa kalsada. Ibinukas na rin maging angmidya at edukasyon sa dayuhan puhunan. Rumaragasa pa rin ang kontraktwalisasyon at may panukalang batas pa para pahabain ang oras paggawa. Tila hindi na mapipigilan ang administrasyon para ipatupad ang balangkas ng kanyang programang kontra-mahihirap at kontramamamayan. Hindi na mahalaga kung magreklamo ang mahihirap. Mahirap lang sila. May armadong pwersa ang estado at nakahanda raw ito para alisin ang anumang balakid sa pagpapatupad ng kanyang mga programa. Dumating na nga ang pagbabago sa ilalim ng administrasyong Duterte, pagbabagong di nag-aahon sa kahirapan, kundi pagbabagong nakamamatay,
at higit na nagtataboy sa manggagawa at mamamayan sa paghihikahos, pagsasamantala at panunupil. Gising na, hindi ang administrasyong Duterte ang aasahan, kundi ang lakas, tiwala at pagsalig pa rin sa kapangyarihan ng taumbayan ang lilikha ng tunay na pagbabago.
MONITOR
PUBLISHED QUARTERLY BY CTUHR PHILIPPINES Executive Director
Daisy Arago STAFF
Regina Lacaran Roben Casalda Kamille Deligente Nelyn P et Malou Santos Iggie Espinosa CONTRIBUTORS
Kryzl Mendez Krizz Nicole Avena Reval Babiera ctuhr.manila@gmail.com http://ctuhr.org 411 0256 ctuhr.manila @ctuhr ctuhr ctuhr manila
HULYO - SETYEMBRE 2017
M NITOR
BALITA
KampObrero, Nilahukan ng Daan-daang Manggagawa,
Mass Regularization, Inapela sa DOLE Dalawang linggo bago ang Ikalawang State of the Nation Address (SONA) ni Pangulong Rodrigo Duterte noong Hulyo 24, 2017, lumahok sa serye ng mga pagkilos ang daan-daang manggagawa para igiit ang pagpapahinto sa kontraktwalisasyon kasabay ng panawagang itigil ang batas militar sa Mindanao. Pinangunahan ng Kilusang Mayo Uno, KILOS NA Manggagawa at All Workers Unity ang kampuhan ng mga manggagawa na tinawag na “KampObrero”. Itinayo ang kampuhan sa tapat ng tanggapan ng Department of Labor and Employment sa Intramuros, Maynila mula
Hulyo 10 hanggang 16.
karapatan sa loob ng trabaho.
Kabilang sa mga lumahok sa “KampObrero” ang mga manggagawang agrikultural ng Freshmax Fruit Corp. at Shin Sun Tropical Fruit Corp mula sa Compostella Valley , mga minero mula sa rehiyon ng Caraga at mga manggagawa mula sa Southern Mindanao at Metro Manila.
Mass Filling for Regularization
Hulyo 17 nang itinayo nila ang kampuhan sa Mendiola kung saan sila nagsagawa ng State Workers Address para ilatag ang mga kinakaharap na isyu ng mga manggagawa gaya kontrakwalisasyon, mababang sahod, at iba’t ibang porma ng paglabag sa
Sa ikalawang araw ng “KampObrero” noong Hulyo 12, nagsagawa ng mass filling sa DOLE ang KILOS NA Mangggawa para iapela na gawing regular ang mahigit tatlong libong kontraktwal na manggagawa. Isinumite nila kay Labor Secretary Silvestre Bello III ang listahan ng mga kumpanya na nagpapairal ng malawakang kontrakwalisasyon. Inihain rin ng KILOS NA Manggagawa ang ikalawang batch ng apela para
sa regularisasyon ng mga manggagawa noong Agosto 12. Hinimok ng grupo ang DOLE na aksyunan ang mga kaso ng kontrakwalisasyon at paglabag ng mga kumpanya sa karapatan ng mga manggagawa. Sa kabuuan, walong libong manggagawang kontrakwal ang sakop ng isinagawang mass filling para sa regularisasyon. Ang KILOS NA Manggagawa ay isang pambansang organisasyon ng mga manggagawang kontraktwal. Itinayo ito noong Marso 3 kasabay ng ika-dalawampu’t walong taon ng pagsasabatas ng Herrera Law na nag-ligalisa sa kontraktwalisasyon sa bansa. Kryzl Mendez
Walang Happiness ang mga Manggagawa sa Coca-cola “Walang happiness!” Ito ang kalagayan ng mga manggagawa ng Coca-Cola Bottlers Philippines Inc. (CCBPI) lalo na sa planta nito sa Meycauayan, Bulacan at Sta. Rosa, Laguna. Nagsagawa ng botohan ang mga miyembro ng Coca-Cola Sales Union Meycauayan (CSSUM) pabor sa paglulunsad ng welga noong Setyembre 4 dahil sa deadlock ng Collective Bargaining Agreement (CBA) sa pagitan ng CCBPI at CSSUM. Ilang araw bago ang botohan, nagsagawa ng kilos-protesta ang mga manggagawa at mga taga-suporta sa tapat mismo ng planta sa Meycauayan noong Setyembre 2. Nagkaroon ng deadlock sa negosasyon ng CBA dahil sa hindi mapagkasunduang punto tulad ng 1. Dagdag-sahod 2. Regularisasyon HULYO - SETYEMBRE 2017
at kilalanin bilang miyembro ng unyon ang mga kontraktwal na empleyado 3. Rice Allowance 4.Bayaran ang mga manggagawa tuwing sabado ng “daily rate” imbes na “buy-out” na mas mababa ng halos o higit sa kalahati ng arawang sahod. Samantala, nakapiket sa kasalukuyan ang mga kontraktwal na manggagawa ng Coke sa plant ng Sta. Rosa, Laguna dahil sa pagkakatanggal ng 675 sa kanila. Ito ay sa kabila ng desisyon ng DOLE Region 4A noong Abril 2017 na i-regular ang mga kontraktwal na manggagawa sa ilalim ng CCBPI. Karamihan ng mga kontraktwal ay nagtrabaho ng isang taon at ang pinakamatagal ay 16 taon bilang kontraktwal sa nasabing kumpanya. Mula rin ang mga kontraktwal sa iba’t ibang manpow-
er agency, na ayon sa mga nakapanayam na manggagawa ay nag palipat-lipat sila ng agency ngunit sa loob lang din ng Sta. Rosa sila pumapasok. Dagdag pa, inrereklamo din nila ang hindi pagbabayad ng overtime pay, hindi pagbabayad sa kanila ng sapat na sahod at hindi o kulang
sa paghuhulog sa kanilang mga mandatory benefits. Binuo ng mga manggagawang kontrakwal ng Coke Sta. Rosa ang kanilang samahan ng Liga ng Pinalakas na Manggagawa ng CocaCola Femsa (LPMCC) para sa layunin na pagkaisahin ang mga manggagawa at isusundan sa p.5
Larawan| Picket protest ng mga manggagawa sa sa Coca-Cola Sta. Rosa Plant sa Laguna
3
CTUHR
BALITA Tagumpay ng sama-samang pagkilos,
387 Manggagawa sa Harbour Centre, ginawang regular pagsasamantala ang mga nasabing manggagawa gaya ng underpayment na sahod, overtime pay at 13th month pay. Hindi rin sila binibigyan ng pay slip at hindi nireremit ng kumpanya ang kinakaltas sa kanilang sahod para sa mandatory benefits gaya ng SSS, PhilHealth at Pag-Ibig.
.
Larawan | Mula FB page ng Samahang Mangagawa sa Harbor Centre
Nagbunga ng tagumpay ang sama-samang pagkilos ng mga manggagawa sa Harbour Port Centre Terminal, Inc (HCPTI). Ito ay makaraang paboran ng Department of Labor and Employment (DOLE) ang reklamong isinampa ng Samahang Manggagawa sa Harbour Centre (SMHC) laban sa manpower agency na Grasials Port Services and Stevedoring Corp. at Gerolyn Contracting and Stevedoring Corp. at kumpanyang HCPTI. Ang HCPTI ay pagmamay-ari ni Reghis Romero II
na mayroong majority stake sa Manila North Harbor. Binuo ng mga kontrakwal na manggagawa sa Harbour Centre ang kanilang samahan noong 2016 para maisulong ang kanilang mga batayang karapatan at pagpapabuti sa kanilang kalagayan sa paggawa. Kinabibilangan ito ng mga istibador na nagdidiskarga ng mga kargamento mula sa barko tungong pantalan, mga winchman at leadman, forklift operators at iba pa. Nakakaranas ng labis na
Sa tuloy-tuloy na pagkilos ng SMHC at pakikipagdayalogo sa DOLE at HCPTI, naitulak ang kumpanya na magbigay ng payslip, magpatupad ng regular na iskedyul ng pagpapasahod, paghuhulog sa SSS at pagbibigay ng mas mataas na suportang pinansyal sa naaaksidente. Sa inilabas na desisyon ng DOLE noong Agosto 24, napatunayang iligal at hindi rehistrado ang manpower agency na Grasias Corp. at Gerolyn Corp. Natuklasan din na ‘labor contracting only” ang ginagawa nito sa mga manggagawa na ipinagbabawal ng batas. Iniutos ng DOLE ang agarang pagpapahinto sa operasyon ng nasabing ahensiya.
Idineklarang regular ang 378 manggagawa ng Harbour Centre. Nakasaad din sa desisyon ng DOLE na hindi mawawala ang kanilang seniority rights at dapat silang tumanggap ng lahat ng benepisyo ng mga regular na manggagawa at maging bahagi ng payroll ng kumpanya. Inatasan din ang manpower agency at HCPTI na bayaran ang 378 manggagawa ng halagang P99.88 milyon bilang money claims sa underpayment of wages, illegal deduction, underpayment ng 13th month pay at underpayment ng holiday pay. Maliit na bilang pa ang 378 na mangagagawa na na-regular dahil aabot sa 4,000 ang kontraktwal sa Harbour Centre. Nanawagan naman ang pamunuan ng SMHC sa kanilang mga kapwa manggagawa na lalo pang magkaisa para sa mas malalaki pang laban na paparating. Bumubukas din ang samahan sa iba pang manggagawa sa HCPTI para makamit din ng mga ito ang naabot nilang tagumpay. Kryzl Mendez
Libu-libong Moro, Lumad at Pambansang Minorya ,Lumahok sa Lakbayan 2017 Mula Agosto 31 hanggang Setyembre 21, ginanap ang Pambansang Lakbayan ng Pambansang Minorya 2017 sa pangunguna ng alyansang Sandugo. Bitbit ang temang “Lakbayan ng Bangsamoro at iba pang Pambansang Minorya: Ilantad at Labanan ang Pasistang Diktadurang US-Duterte,” libu-libong mga Moro, Lumad at iba pang pambansang minorya ang lumahok dito. Nagkampo ang mga grupo 4
sa Unibersidad ng Pilipinas Diliman kung saan mainit silang tinanggap ng administrasyon, guro, kawani at mga mag-aaral at dinayo ng iba’t ibang sektor sa Kamaynilaan.
rin ang saplitang pagpapalayas sa mga Lumad sa kanilang mga lugar. Sunud-sunod din ang pag-atake sa mga paaralan ng mga kabataang Lumad. Matatandaan noong Hulyo, si Pangulong Duterte mismo ang nanawagan na bombahin ang mga paaralan ng mga Lumad dahil diumano’y iligal ang mga ito at pinapatakbo ng mga rebelde.
Isa sa mga mayor na isyung bitbit ng mga katutubo, lalo na ng mga Lumad ay ang nagpapatuloy at tumitinding pasismo sa kanilang mga lugar. Patuloy ang pamamaslang sa mga magsasaka Kinundena rin ng Sandugo at katutubo at tuluy-tuloy pa ang pagpapatupad ng Mar-
tial Law sa Mindanao. Nagdulot ito ng sapilitang paglikas ng maraming mamamayan ng Mindanao. Napakarami ring nabiktima ng mga “airstrikes” ng gobyerno. Kahit labas sa Marawi kung nasaan ang saan naroon ang Maute Group, tuluy-tuloy ang panunupil, harassment, pamamaslang at iba pa. Ang halos isang buwan ng Lakbayan ay nagtapos sa sundan sa p.10
HULYO - SETYEMBRE 2017
M NITOR
BALITA
Laban sa Prekaryosong Trabaho, Sinang-ayunan ng kababaihan sa Asia Pacific Ininderso ng mahigit 300 delegado ng Asia Pacific Feminist Forum (APFF) na ginanap sa Thailand noong Setyembre 7-9, 2017 ang paglaban sa prekaryoso at ‘di tiyak na trabaho sa mundo, at pagkakamit ng disenteng trabaho. Nangako rin ang kapulungan na lalahok sa Pandaigdigang Araw ng Pagkilos Laban sa Prekaryosong Trabaho sa Oktubre 7. Pagpapakita anila ito na ang nat urang ng usaping ito ay hindi lang kaugnay ng karapatang pangmanggagawa, kundi pagkakamit ng karapatan ng kababaihan.
Asia Pacific Forum on Women Law and Development (APWLD) sa loob ng APFF hinggil sa Women Resisting Precarious Work at Transforming Anger into Hope and Action: Global Strike.
Inihain ang resolusyon matapos ang isang workshop na inorganisa ng Center for Trade Union and Human Rights (CTUHR) at ng
Inihalimbawa rito ang pagpapailalim sa pregnancy test sa mga entertainment workers sa Cambodia, kung saan kagyat na tinatanggal ang
Tinuligsa ng mga dumalo sa dalawang workshops ang pag-iral ng tinatawag na `triangular employment’ (employer, manpower agencies at mga manggagawa) upang takasan ng kapitalista ang kanilang responsibilidad sa pagbibigay sa mga manggagawa ng mga benepisyo tulad ng maternity benefits.
Larawan: Mga Delegado sa Asia-Pacific Forum on Woman, Law and Development | Chiang Mai, Thailand | Setyembre 7-9, 2017
mga nagdadalantao. Tinuligsa rin nila ang pangangailan para sa pleksibleng paggawa at dagliang tubo para sa employer at kapitalista na nagpalala sa ganitong tipo ng empleyo upang makatipid ang mga kapitalista; Ayon pa rin sa mga dumalo, mayorya ng manggagawang sinasaklaw ng maikling kontrata, short-term at part-time contracts ay mga kababaihan, sa dahilang sila rin ang gumagampan sa sa gawaing bahay at pangangalaga sa pamilya. Anila ang mga kababaihang nasa prekaryosong trabaho ay kumikita lamang ng 40-60%
ng kabuuang kita ng mga kalalakihang may permanenteng trabaho. Dagdag pa nila, ang mga manggagawang nasa prekaryosong trabaho ay tatlong beses na posibleng mamuhay sa kahirapan kumpara sa permanenteng manggagawa. Ang APFF na iniorganisa ang APWLD ay isang malaking pagtitipon ng mga kinatawan ng ibat-ibang organisasyon at kilusan ng kababaihan, akademya at propesyon di lamang mula sa Asia Pasipiko kundi maging sa Europa at Amerika. Idinaraos ito tuwing ikatlong taon. News Bureau
Walang Happiness... long ang panawagan na sila ay gawing regular ng CCBPI. Matatandaan na noong Mayo 20, 2013 naglunsad ng welga ang Unyon ng Manggagawang Driver Forklift at Pickers (UMDFP) sa Sta. RosaCCBPI sa usapin ng kontrakwalisasyon HULYO - SETYEMBRE 2017
at nagawang maparalisa ang oper asyon ng nasabing planta. Makalipas ang tatlong araw na welga, bumigay ang manedysment at ini-regular ang 430 na manggagawa na kasapi ng UMDFP. Roben Casalda 5
CTUHR
LATHALAIN Civil and Political Rights Violations
Hindi ligtas sa paglabag manggagawa. Mula nan may naitala na ang CTU glabag sa karapatang pan
(July 1, 2016 – June 30, 2017)
14
Extrajudicial Killings
BIGONG pangako ni digong KALAGAYAN NG MGA MANGGAGAWA SA UNANG TAON NG ADMINISTRASYON DUTERTE Kryzl Mendez
13
Frustrated/ Attempted Murder
3 500 451 250
Massacre
Threat, Harrasment and Intimidation Red Tagging/ Red Baiting Violent Dispersal of Worker’s Picketline
602
Assault in the Picketline
86
Arbitrary Arrest/ Detention
1 RAPE
86 18 250
Fabrication of Criminal Charges due to Political Belief
Illegal Searches and Seizure Assault in the Picketline
6
Food Blockade
B
ago at matapos mailuklok sa pwesto, malinaw pa ang binitiwang pangako ni Pangulong Duterte sa mamamayang Pilipino: pagbabago. Subalit, makalipas lamang ang isang taon, mabilis na nagpalitanyo si PDuterte kabaligtaran sa ipinamandila niya na siya ang unang ‘leftist’ at ‘sosyalitang’ pangulo ng Pilipinas. Ang totoo, walang pagbabagong nararamdaman ang mga ordinaryo at manggagawang Pilipino. Kaliwa’t kanan ang patayan dahil sa war on drugs, na sinasabayan rin ng pag-atake sa mga karapatan ng mga manggagawa sa trabaho at nakabubuhay na sahod. PANGAKONG END ‘ENDO’, NAPAKO Sa kabila ng pangakong wawakasan niya ang ‘endo’ o kontraktwalisasyon, walang sinseridad si PDuterte na iangat ang antas ng kabuhayan ng mga manggagawa. Sa katunayan, sa kaniyang dalawang State of the Nation Address, wala siyang binanggit hinggil sa mga manggagawa. Ang pangako ni PDuterte, tila labas lang din sa tenga ng Department of Labor and Employment. Pinipilit ng DOLE ang anila’y “win-win”solution pero ang totoo ay pinapaboran lamang nila ang interes ng malalaking negosyante at kapitalista. Wala namang ipinag-iba kundi mas masahol pa nga kung tutuusin ang inilabas na DO 174 ng DOLE sa sinundan nitong batas na DO 18-A ng nagdaang administrasyon. Lalo lang pinaigting ng DO 174 ang kalakaran ng kontraktwal na paggawa. Inililibre nito ang prinsipal na kumpanya sa anumang pananagutan sa manggagawa at ipinapasa lang ito sa agency kahit wala na-
man silang direktang kinalaman sa aktwal na operasyon at produksyon ng kumpanya. Pormal rin na nilegalisa ng DO 174 ang mapait na kalakaran na “nareregular”ang mga manggagawa sa service provider o manpower agency habang inaalis ang karapatan nila sa mga benepisyo. Samantala, kaduda-duda naman ang ipinagmamalaki ng DOLE na 70,000 manggagawa na ang naging regular sa ilalim ng administrasyong Duterte. Maganda mang balita ito kung totoo, napakalayo pa rin nito sa tinatayang 2.4 milyong kontraktwal. Isa rin malaking tanong kung saan empresa o kumpanya sinasabing naregular ang mga manggagawa at kung sila ba ay naregular sa prinsipal o regular lang sa manpower agency dahil wala namang ibinibigay na detalye ang DOLE tungkol dito. BARAT NA SAHOD, BARYA-BARYANG UMENTO Minsang binanggit ni PDuterte na isusulong niya ang pagpapatupad ng “national minimum wage law”. Ito ay para maging pantay ang sahod ng mga manggagawa sa Metro Manila at mga nasa probinsya. Pero sa nakalipas na taon, hindi naman nakatikim ng dagdag-sahod ang mga manggagawa sa buong bansa. Inaprubahan kamakailan ng DOLE-National Wages and Productivity Commission ang P21 sa National Capital Region sa kasagsagan ng pagtutol sa panukalang Compressed Work week. Pero malinaw na insulto ito sa panagawan ng mga manggagawa na P750/day na national minimum wage. Ni wala pa nga sa kalahati ng P1,119 family living wage ang kasalukuyang P512 na sahod ngayon sa NCR. Mas maliit pa dito HULYO - SETYEMBRE 2017
M NITOR
LATHALAIN
g sa karapatang pantao ang mga ng maupo si PDuterte sa pwesto, UHR na 193 bilang ng kaso ng pantao ng mga manggagawa.
ang sahod sa iba pang rehiyon. Ang mas malala pa, batay sa pagsusuri ng CTUHR, ay maraming kumpanya ang lumalabag sa pagpapatupad ng legal na minimum na sahod. Isang kongkretong halimbawa rito ay ang kaso sa Valenzuela City kung saan mahigit kalahati (66.6%) ng manggagawang sahuran ang hindi tumatanggap ng minimum na sahod sa kabila ng pagtatrabaho ng lagpas sa itinakdang walong oras na paggawa. Kadalasan na tumatanggap lamang sila ng P400 – P481 sa labing dalawang (12) oras na paggawa. Higit na mas mababa pa ang sinasahod ng mga manggagawa sa sektor ng pagmimina at agrikultura lalo na iyong mga manggagawang bukid na biktima ng labor trafficking. Noong Disyembre 2016, nasagip ng Unyon ng Manggagawa sa Agrikultura ang mga sakada na nirekrut sa Mindanao para magtrabaho sa panahon ng “kabyaw” o “ milling season” sa Hacienda Luisita sa Tarlac. Nakatanggap lang sila ng P5.47 hanggang P128.31 kada araw. Hindi na nga sila pinasahod ng tama, hindi rin maayos ang
kanilang tirahan at pagkain. ATAKE SA KARAPATAN Hindi ligtas sa paglabag sa karapatang pantao ang mga manggagawa. Mula nang maupo si PDuterte sa pwesto, may naitala na ang CTUHR na 193 bilang ng kaso ng paglabag sa karapatang pantao ng mga manggagawa. Hindi malayong mas malaki pa ito kung isasama ang mga isinasampang labor case sa DOLE, NCMB at NLRC. Ang nakakabahala pa ay umabot na sa 14 ang biktima ng pamamaslang sa hanay ng mga manggagawa at manggagawang bukid sa unang taon pa lang ni PDuterte. Mas mataas ito kumpara sa anim (6) na biktima sa unang taon ni dating Pangulong Noynoy Aquino. Ginagamit rin ang War on Drugs o Oplan Tokhang para supilin ang mga unyonista. Kagaya na lamang ng ginawa ng 66th Infantry Battalion para takutin at i-harass ang mga manggagawa ng Sumitomo Fruits at Shin Sun Tropical Fruits sa Compostela Valley. Noong Oktubre 2, 2016 naman nang arestuhin ang pitong magsasaka sa San Jose Del Monte, Bulacan at sampahan ng gawa-gawang kasong may kinalaman sa iligal na droga. Patuloy rin ang panunupil sa karapatan ng mga manggagawa na mag-unyon. Tinatakot o pinagbabawalan ng mga employer at manpower agencies ang mga manggagawa
violation of the Right to Security of Tenure Uri ng Paglabag
# ng Kaso
# Biktima
Dismissals Due to Labor Dispute
11
237
Retrenchment/Closure Layoff
8
2,558
Labor Flexibilization
11
51,152
Long-term Contractualization & Labor Only Contracting
52
43,894
violation of the Right to freedom of association and collective bargaining agreement Non-recognition of Union
2
220
Union-busting
8
2,028
Harrasment of unionist in the workplace
3
Interference of union affairs
3
717
Prohibition of Right to Strike
1
800
cba violation and issues Non-implementation of CBA Bargaining in Bad Faith/Refusal to Bargain
HULYO - SETYEMBRE 2017
3
1002
2
320
na mag-organisa o makipag-ugnayan sa mga unyon. Ang hakbang na ito ay para pahinain ang pagkakaisa ng mga manggagawa at alisan sila ng boses para igiit ang kanilang mga karapatan sa trabaho. Sa lahat ng mga pag-atakeng ito laban sa mga manggagawa, walang ginagawang hakbang ang DOLE at mismong gobyerno para panagutin ang mga lumalabag. Sa halip, kasapakat pa mismo sila ng mga kapitalista sa pagpapahirap sa mga manggagawa. PAGKAKAISA NG MANGGAGAWA Walang ibang tugon ang mga manggagawa laban sa walang puknat at tumitinding paglabag sa kanilang karapatang pantao kundi ang sama-samang pagkilos at mahigpit na pagkakaisa. Sa isang taon ni PDuterte, siyam (9) na welga na ang naitala para tutulan ang kontraktwalisasyon, iligal na tanggalan sa trabaho, union-busting, sistemang pakyawan at iba pa. Hindi malayong lalaki pa ang bilang ng nagpoprotestang manggagawa dahil sa diskuntento sa pamumuno ni PDuterte at kawalang puso nito sa mahihirap. Dismayado ang mga manggagawa sa mga napakong pangako ni Duterte. Ito rin ang nagtutulak para sa kanila na higit pang palakasin ang panawagan para sa pagwawakas sa kontrakwalisasyon at para sa makabuluhang dagdag-sahod. Sa kagyat, malakas na panawagan ngayon ng mga manggagawa ang pagpapabasura sa DO 174,gawing kontraktwal ang lahat ng manggagawa, at ipatupad ang pambansang minimum sa sahod. Mariin din na tinututulan ngayon ang panukalang Compressed Work Week na isang iskema para lalo pang baratin ang sahod ng mga manggagawa habang sapilitan silang pagtatrabahuin ng lagpas sa walong oras. Ngayong inilantad na ni PDuterte ang sarili na walang ipinag-iba sa mga nagdaang rehimen, at kinatawan ng naghaharing uri, hindi na kataka-takang sarado ito sa mga karaingan ng taumbayan. Susi ngayon ang higit na pagkakaisa ng manggagawa at buong sambayanan para isulong ang tunay na pagbabagong hindi kusang ibibigay ng sinumang nasa pwesto. Ang CTUHR MONITOR ay inilalathala kada tatlong buwan ng Center for Trade Union and Human Rights, isang non-government organization na nagdodokumento ng mga paglabag sa karapatang pangmanggagawa at pantao. Para sa mga katanungan, suhestiyon, at reaksyon, kontakin ang CTUHR sa 411 0256 o sumulat sa ctuhr.manila@gmail.com. Maaari rin bisitahin ang www.ctuhr.org para sa karagdagang impormasyon.
7
LATHALAIN
S
umama si Jomar sa Lakbayan ng Katutubo 2017 dahil sa kahirapan. Siya ay miyembro ng Hugpong sa Mag-uumang Bohol-anon (HUMABOL). Itinatag ang HUMABOL taong 1984 at founder ng Kilusang Magbubukid ng Pilipinas. Ang mismong pangangamkam sa kanilang lupa ang dahilan ng pagluwas niya ng Maynila. Ayon sa kanya, inuuna ng lokal na gobyerno ang turismo sa kanilang probinsiya. May malalaking dam sa Bohol na pinagkakakitaan ng National Irrigation Authority (NIA), halos 50 milyong piso ang kikitain nito, ayon kay Jomar. Simula nang ipatayo ang dam, maraming lupang sakahan ang pinapatag o tinatawag nilang ‘land level’ na hindi naman naabutan ng tubig mula sa pinatayong dam. Mayaman sa anyong tubig ang Bohol. Mayroon itong umaabot sa 59 bilang ng mga ilog. Isang halimbawa nito ay Malinao Dam sa Pilar, Bohol na itinayo noong 1988 hanggang 1996. Ang contractor ay Hanjin Engineering and Construction Company sa Korea at ang consultant ay Nippon Koei Co. Ltd. sa Japan. Umaabot sa 4, 960 ektarya ang service area ng Malinao Dam na pinondohan ng Japan ODA o Official Development Assistance sa halagang Php1.4 bilyon na pautang ng Overseas Economic Cooperation Fund (OECF). Ngunit animnaput lima hanggang pitumput-limang porsyento lamang ng 4, 960 ektarya ng lupang agrikultural ang naabutan ng irigasyon, at halos 30 % - 35 % pa ang hindi nabibiyaan ng irigasyon, ayon na rin sa multistakeholder meeting ng NGO’s , HUMABOL, JICA (Japan International Cooperative Agency). Magpahanggang ngayon hindi pa rin makapagbigay ang NIA ng eksaktong sukat ng lupang hindi inaabot ng irigasyon. Lalo na kapag tag-init, dumarami pa ang hindi nabibiyaan ng patubig . Ayon sa HUMABOL, nasa 1, 363 ang mgamagsasakang pumirma sa land-leveling na pinangakuan ng kaukulang kabayaran, sustainable livelihood at pagsasanay ng TESDA at relokasyon
8
CTUHR
SI JOMAR AT ANG HUGPONG SA MAG-UUMANG BOHOL-ANON Iggie Espinosa
ngunit wala ni isa sa mga rekomendasyong ito ng JICA Fact Finding Mission ang tinupad ng NIA. Kung kaya marami ang tumutol sa public hearing ng NIA na inilunsad noong Agusto 24, 2009.
Zamora, Talibon ay Small Reservoir Irrigation Project na ang service area ay 1, 500 ektarya ng agrikulturang lupain.
“Nagsasabwatan ang mga ahensiya ng gobyerno imbes na kilalanin ang ang Maliban sa kakulangan ng tubig ng iri- aming karapatan sa lupa at ipamahagi gasyon at land leveling, kinakaharap din ang sana ay matatanggap nilang tulong ng magsasaka ang pagbabayad sa Irriga- mula sa mga ahensiyang ito”, ani ni Jomar. tion Service Fee (ISF) sa halagang 150 Binanggit ni Jomar ang plano ng LGU kilo ng bigas kada ani bawat isang ektarya na maging rice granary ang Bohol sa (o P1, 500 ). Sapilitan ang paniningil ng Central Visayas kaya nagpapatayo ito ng NIA ng ISF sa ibang magsasaka kahit maraming dam ngunit naglilikha rin ito hindi sila naabutan ng irigasyon at nasisi- ng korapsyon. Ang Talibon dam halimbara ang ani nila dahil sa kulang sa patubig. wa na nagkakahalaga ng Php 165 milyon ay idinedeklara ng NIA na finished conAng lahat ng agrikultural na lupain na su- struction ngunit ang totoo, kanal pa lang mailalim sa land development ng LGU’s ang nagagawa at wala pang ‘structure’ o ay kin0kontrata na babayaran sa loob itsura ang buong dam. Taong 2000 nang ng sampung taon. Karamihan sa mga madiskubre ng HUMABOL ang anomamagsasaka ay napilitan lang na ipatag lya sa Talibon dam na sangkot si Engr. o ‘land level’ Calixto Se“Hindi rin naniniwala si Jomar na malang lupang roje, ang kanilang si- aki ang inunlad ng probinsya niya provincial nasaka dahil simula nang makilala ang Bohol sa i r r i g a t i o n kung hindi magagandang tanawin. Hindi silang mag- m a n a g e r. sila papayNatuklasan ag kukump- sasaka ang nakikinabang sa turismo. ” umano ng iskahin ito ng HUMABOL LGU ito gamit na ang baang acquisition power. hagi ng pondo ng Bayongan dam ay Matapos maitayo ang Malinao dam su- ginamit na pambili ng service vehicle munod na itinayo ang Bayongan dam sa ng kanilang gobernador at kongresista. San Miguel, Bohol. Ipinatayo ang Bayongan dam, diumano para saluhin ang Fact-Finding Mission excess water ng Malinao dam, na siya Ang nutrients ng lupa ay nasa topsoil, naman pinabulaanan ng HUMABOL. sa land leveling pinapatag at itinatapon Malabo raw magsilbing ‘siphon’ ang ang lupa. Mahirap itong pumailalim sa Bayongan dam ng Malinao dam da- rehabilistayon ayon sa HUMABOL. hil tulad nga ng nabanggit, malaking Sa panawagan ng rin mag magsasaka at porsyento ng ektarya ng agrikulturang sa tulong ng HUMABOL, napilitan ang lupain ang hindi pa inaabot ng irigasyon. JICA na maglunsad ng FFM noong Mayo Umaabot sa 5,300 ektarya ang service hanggang Augusto 2010. Kaagapay ang area ng agrikulturang lupain ng Bayon- Friends of the Earth, na kaugnay rin ng gan dam. Ang Taliban dam naman sa Brgy. HUMABOL, pinaayos ng JICA sa NIA HULYO - SETYEMBRE 2017
LATHALAIN
M NITOR ang mga sirang kanal at nagrekomendang gumawa ng mga bagong kanal para umabot ang tubig papunta sa lupang sakahan na hindi inaabot ng irigasyon. Itinanggi ng NIA ang kapabayaan nito sa mga dam at ikinatwiran na hindi naman perpekto o 100 % na mapagsisilbihan ang lahat ng mga proyektong ginagawa nila. Idinadagdag pa nito ang mungkahing pagpapataas ng dalawa (2) metro pa sa dam para daw tumaas ang reservoir at dumami ang maiimbak na tubig. Tinutulan ito ng HUMABOL at iginiit na umabot man hanggang langit ang dam, hindi sapat ang tubig mula sa ilog ng Wahig at Pamacsalan. “Prayoridad ng lokal na pamahalaan ang pagtatayo ng hotel kaysa pagibayuhin ang programa para sa magsasaka at maralita. Walang sekyuridad ang mga manggagawang bukid sa lupa at trabaho. Wala rin binigay na tulong pangkalusugan kung sakaling magkaroon sila ng sakit,” ani Jomar. Hindi rin naniniwala si Jomar na malaki ang inunlad ng probinsya niya simula nang makilala ang Bohol sa magagandang tanawin. Hindi silang magsasaka ang nakikinabang sa turismo. Laban kontra sa pagtatayo ng oil palm plantation Binigo ng paglaban ng mga magsasaka at HUMABOL ang balak na pagtatayo ng hiwa-hiwalay na oil palm plantations ng Philippine Agricultural Land Development and Mill, Inc na pinamumunuan ni Richard Uy, Chairman of the Board rin ng First Consolidated Bank kasama si Mr. Chan Lok ng Agumil Philippine Inc. Aaabot sana ito sa 45 ektarya lupain sa saklaw ng18 munisipyo ng Carmen, Dagohoy, Sagbayan, Danao, Sierra Bullones, Pilar, Trinidad, Talibon, San Miguel, Bien Unido, Ubay, Alicia, Mabini, Inabanga, Getafe, Buenavista, Jagna, at Garcia Hernandez. Umabot lamang sa pitong (7) ektarya ng lupa ang pinagtataniman ng oil palm. Ayon na rin sa HUMABOL, hindi makakapang-agaw ng lupain ang mga kump-
HULYO - SETYEMBRE 2017
anya dahil inokupa na ng magsasaka ang lupa, ang iba naman ay nagawaran na ng Certificate of Land Ownership Award (CLOA) o ‘di kaya ay kasunduan sa Department of Environmental and Natural Resources (DENR). Ilan lang ito sa isinasalaysay ni Jomar na tungkol sa pakikibaka ng magsasaka, “Marami na ang nagbuwis ng buhay, tatlo sa lider naming ang namatay”, pagtatapos ni Jomar.
abanga, Bohol na mula diumano sa Sulu. “Ayaw naming paniwalaan na pag-aari ito ng mga Abu Sayyaf, kasi maliit lang ang pump boat, hindi nito kayang sumagwan papuntang Bohol dahil sa malalakas na alon. Naglalaman ng mga baril ang pumpboat”, dagdag ni Jomar. Ika- 11 ng Abril raw nang maganap ang bakbakan ng Armed Forces of the Philppines (AFP) at Abu Sayyaf Group (ASG). Binomba ng elemento ng AFP ang siyam (9) na komunidad sa Sitio Ilaya, Brgy. Marcos kroni, Cojuangco-Mitras-Villa Napo, Inabangan Bohol. Hindi lamang sa pang-aagaw ng lupa siyam na beses ang pangbobomba ayon Ikinuwento rin ni Jomar ang panahon na rin sa mga residente. Ito raw ang kaung pag-ookupa ng lupa sa ilang bah- na-unahang magkakasunod na pangbobagi ng Bohol ng Cattles Corporation omba ng AFP ayon sa HUMABOL. Tinana pag-aari ng pamilyang Mitras, Co- taya nilang isang bomba kada isang ASG. juangco at Villa. Malaking rancho ito na matatagpuan sa San Vicente Trinidad na “May dalawang matatanda na ‘stroke’ may kabuuang laki na 1, 900 ektaryang at alam ng mga militar na sila ay nailupain. Napag-alaman ng HUMABOL na ‘stroke’ ngunit binomba pa rin ang baang Bohol Catlles Corporation ay mula hay nila. Ang masakit sa bahaging iyon, sa nakaw na yaman ng Marcos kroni na pinalabas ng mga sundalo na miyembro sila Danding Conjuanco at Mitras, Kaya ng Abu Sayyaf ang dalawang matanda”, matapos mapag-alaman, magkasunod pagbabahagi ni Jomar habang umiiling. na inokupa ang rancho noong 1986 at May mag-asawa na parehas na senior 1987 sa pangunguna ng Talibon-Trin- citizen rin ang napatay ng AFP. Inilanidad Integrated Farmers Association tad ito ng HUMABOL at Gabriela Bo(TTIFA). Nasa 38 miyembro lamang ang hol chapter sa protestang ginanap bago TTIFA nang maganap ang okupasyon. ang ministerial meeting. Pero, itinanggi At bigo ang magsasaka na bawiin ang ng AFP na sibilyan ang namatay kundi lupa dahil hinarap sila ng mga priba- mga miyembro raw ang dalawa ng ASG. dong sekyuridad at cowboy. Sinunog ng mga sekyu ang kanilang bunkhouses “Pati kaming ordinaryong magsasaka at kinasuhan sila ng arson, pagnanakaw pinagbibintangan na Abu Sayyaf dahil at forcible entry. Tatlong TTIFA lider sa pagsali namin sa organisasyon. Hinnaman ang namatay taong 1993- 2007. di rin binigbigyan ng 4Ps ang benepisNagpatuloy ang pakikibaka. Taong 1995 yaryo kapag nalaman nila na kasama ipinagkaloob ng Department of Agrarian sa organisasyon,” pagtatapat ni Jomar. Reform (DAR) ang 600 ektarya ng lupa Aniya, pinaparatangan ng AFP ang sa miyembro ng TTIFA at nagkaloob din HUMABOL na nag-aalaga ng ASG ng tatlong (3) ektarya bawat magsasaka. dahil sa ginawa nitong paglalantad sa pagkamatay ng dalawang sibilyan. Banta ng ‘War on Terror’ Bago raw naganap na engkwentro sa “Apektado kami ng War on Terror ni pagitan ng AFP at ASG, ibinalita na may Duterte, may dumating na Abu Sayyaf banta ng terorismo at binalaan ng US sa lugar namin,” wika ni Jomar habang government ang kanilang mamamayan inaalala ang ASEAN Ministerial Meet- na iwasang dumayo sa Bohol. Naglabas ing on Economic and Trade na ginanap din ng babala ang AFP na may tangka ng sa Panglao, Bohol nitong Abril 19-22. pambobomba sa mga daungan ng Bohol,. Dumating ang mga pump boat sa Insundan sa p.10
9
LATHALAIN SI JOMAR AT ANG HUGPONG SA MAG-UUMANG BOHOL-ANON Matapos ang ang ilang araw, nalaman ng HUMABOL na ibinalik ang Balikatan Exercises sa Leyte na kalapit lang ng Bohol. Maalala na noong panahon ng Bantay Laya 1 at 2 ni dating pangulong Arroyo, nasa pito (7) ang biktima ng pampulitikang pamamaslang sa probinsya. Sa ilalim naman ng Oplan Kapayapaan, ang Countryside Development Program – Purok Power Movement (CDP-PPM) dumami pa ang tala ng paglabag sa karapatan pantao kasama na ang pananakot, pagbabanta, harassment, ilegal na pag-aresto sa mga magsasaka sa pangunguna ng 47th Infantry Batallion. Si Ka Paeng Mariano- makamagsasaka Pinangangambahan ni Jomar ang paglala ng pang-aagaw ng lupa ngayong wala na si Ka Paeng Mariano sa DAR.
Sabi niya, magbibigkis ang maralitang api laban sa pagsasamantala kung paulit-ulit ang pang-aabuso at pagpatay. “Malaking tulong ang pagkakaupo ni Ka Paeng bilang DAR Secretary, nagpatawag siya ng meeting sa HUMABOL at nangakong tutulungan n’ya ang pederasyon na maresolba ang mga usapin sa lupa”, ani Jomar. Ilan sa kahilingan ng HUMABOL na 1) Ibaba ang ISF hanggang maging libre ang patubig 2) Buwagin ang utang dulot ng land leveling 3) Rehabilitasyon sa land leveling na lupa 4) Bayaran ang lupang apektado ng land leveling Si Jomar, kabiyak na niya ang gunita ng hinagpis ng kanilang sinapit mula sa kalupitan ng naghaharing-uri. Natitiyak niya na ang hamon ay laging magbabanta hangga’t nanaig ang kasamaan ng iilan. Kasama ang maralitang magbubukid mula sa Bohol, tinawid nila ang milya-milyang dagat upang maiparating sa kalunsuran ang kanilang hinaing at ninanais. Mula rito nais nilang maibahagi ang masalimuot nilang karanasan sa iba pang mga kababayan- karanasan ng kanilang pakikibaka na kahintulad sa pakikibaka ng mga ninunong nagbuwis ng dugo at pawis para sa bawat tagumpay– upang sariwain at kapulutan ng aral ang kasaysayan. *Nasa orihinal na lengguwaheng Hiligaynon ang sagot ng mga kapanayam na isinalin sa Filipino.
10
PANITIKAN
CTUHR No Overtime Reval M. Babiera
7:00 am Nagtimpla ug nescafe creamy white Maayo kini mo painit sa ubol ubol Mi vibrate ang celphone nag text si Tessie nagkanayon “Kanus-a ka mo pauli Duy Eddie? Ang mga maningilay ga balik balik na diri.” Reply: “Tessie wa pay suweldo.” Message Not Sent Insufficient Balance 8:30 am Inig human taud sa atop aning makeshift classroom -magtaud sa bong bong -magtaud sa doorjam ug purtahan -magtaud sa kawayan nga bintana Ako nabalaka daku pa ug utang apan wala pay project balhinan. 12:30 nn Kalimut sa kadaghag buluhaton Unsa ni pamahaw tingbon sa panihapon? Kasakit palandongon ning sitwasyon Kusog, abilidad, lawas ray kapital Apan kas-ara ig kita ang sud an ug kan on. 5:00 pm Lain ang panahon murag dili mi mo overtime karun.
Libu-libong Moro, Lumad... isang dambuhalang pagkilos ng mamamayan noong Setyembre 21, komemorasyon ng pagdedeklara ng Martial Law ng diktaduryang Marco. Tinatayang 30,000 ang lumahok sa protesta at dumagundong ang panawagang “Never Again to Martial Law!” Naging matagumpay ang Lakbayan 2017, sa pangkabuuan. Malakas itong nakapagrehistro ng mga panawagan sa rehimeng Duterte at malawak na nakapagmulat ng mga kabataan, maralitang lunsod, propesyunal at iba pang sektor hinggil sa tunay na kalagayan ng mga pambansang minorya at Moro. Kamz Deligente
HULYO - SETYEMBRE 2017
M NITOR
A
no ang Senate Bill 1571 o Flexible Work Arrangement Bill? Ang Flexible Work Arrangement Bill o Compressed Work Week Bill ay isang iskema ng pleksibleng paggawa. Sa ilalim nito, gagawin na lamang na apat na araw ang pasok ng mga manggagawa kada linggo. Pero ang kapalit naman, kailangan nilang magbanat ng buto sa loob ng higit 8 oras o 12 oras kada araw. Mabilis na naipasa sa mababang kapulungan ng kongreso ang panukalang “compressed work week” habang niraratsada na rin ang bersyon nito sa Senado. Ano ang layunin ng panukalang ito? Sinasabi ni Baguio Rep. Mark Go na siyang nagpanukala ng HB 5068 na makakakatulong ang CWW para magkaroon ng “work-life balance” ang mga manggagawa at empleyado. Ito rin aniya ay para sa “business competitiveness, work efficiency at labor productivity”. Inihain naman ni Senador Joel Villanueva, chairman ng Senate Committee on Labor, Employment, and Human Resources Development ang SB 1571 (Flexible Work Arrangement Bill) sa layunin umano na magkaroon ng alternative working arrangement ang employer at mga empleyado. Kabilang sa panukala niya ay ang compressed work week, gliding o flexi-time at flexi-holidays. Bagama’t sa unang tingin ay kaakit-akit ang naturang panukala dahil nangangako ng mahabang araw ng ‘pahinga’ sa mga manggagawa, lantad na dagdag lang din ito sa mahabang listahan ng porma ng pleksbilisasyon pabor sa interes ng mga kapitalista. Bakit KONTRA-MANGGAGAWA ang CWW? Patitindihin lamang ng naturang panukala ang matagal nang busabos at aping kalagayan ng mga manggagawa. Sa katunayan, wala pa mang batas ay marami nang kumpanya lalo na ang nasa manufacturing at service sector ang ilegal na nagpapatupad ng mahabang oras ng paggawa. Sa pag-aaral ng CTUHR mula Hulyo hanggang Agosto ng kasalukuyang taon, lumalabas na sa greater manila area pa lamang ay 60.3 % na ng mga kumpanya ang nagpapatupad ng forced overtime o trabaho na lagpas sa walong oras. Hindi “alternatibo” ang hatid ng flexible arrangement bill kundi ginagawa lang nitong legal ang pagsasamantala sa mga manggagawa habang binibigyan pang lalo ang mga kapitalista ng dagdag na option paano makapagkamal ng mas malaking tubo mula sa pawis ng mga manggagawa. Imbes na ipatupad ang pambansang minimum na sahod at P750 kada araw na minimum wage, lalong babaratin ang sahod ng mga manggagawa. Ngayon pa nga lang hindi na sumasapat pangtustos sa mga batayang pangangailangan ang arawang kita ng mga manggagawa, makakaltasan pang lalo ang kanilang sahod kapag naipatupad ang CWW. Aabot sa P1,227.42 ang mawawalang kita o katumbas ng 16 oras na overtime pay kada linggo o P4,909.68 kada
HULYO - SETYEMBRE 2017
LATHALAIN MGA DAPAT MALAMAN HINGGIL SA PANUKALANG COMPRESSED WORK WEEK Kryzl S. Mendez
Larawan mula sa KMU
buwan sa mga sumasahod ng minimum. Dahil dito, matutulak ang mga manggagawa na magbenta ng lakas paggawa o humanap ng iba pang mapagkakakitaan para mapunan ang sahod na mawawala sa kanila dahil sa compressed work week. Mapanlinlang at mapanganib ang SB 1571 Walang hihindi sa 48-72 oras na pahinga. Pero kung ang kapalit naman nito ay panganib sa kalusugan at kawalan ng oras sa sarili at pamilya, malinaw na hindi ito ang kailangan ng mga manggagawa. Hindi totoo na ang 4-day workweek ay makapagbibigay ng dagdag na oras para sa pamilya. Ang 12 oras na paggawa, sa katunayan, ay pagkakait pa nga sa mga manggagawa ng panahon para sa kanilang mga anak. Kung idadagdag pa ang 2-6 oras na nauubos sa biyahe at matinding trapik, lalabas na 16-20 oras ang iginugugol ng manggagawa kada araw. Ilang oras na lang kung gayon ang matitira para sa pamilya, sarili at pahinga? Wala pa mang ganap na batas, naging normal na kalakaran na ang pagpapatrabaho ng sobra sa walong oras. Talamak ang ganitong sitwasyon sa maraming pabrika lalo na iyong nasa loob ng special economic zones. Sa datos ng Philippine Statistics Authority noong 2015, nasa 8.105 milyong pinoy ang overworked habang 8.845 milyong pinoy ang nagtatrabaho ng sobra-sobra sa oras. Samakatwid, ilelegalisa lamang ng iskemang compressed work week ang mala-aliping kalagayan ng mga manggagawa. Mapanghati naman ang panukalang gliding o flexi-time na isa sa nilalaman ng SB 1571. Bagama’t ganito ang praktika sa mga Business Processing Outsourcing o BPO companies, hindi nito sinasalamin ang kalagayan ng mayorya ng manggagawa. Sa aktwal, hindi naman binibigyang kalayaan ang mga manggagawa na mamili ng oras ng pasok at tapos ng trabaho. Mapanlinlang rin ang Flexi-Holidays Schedule na gustong ipatupad sa ilalim ng SB 1571. Sa iskemang ito, papayagan umano ang mga empleyado na mag-avail ng holiday sa ibang araw. Kung papayag sa ganitong iskema, nanganganib na hindi makuha ng manggagawa ang kaniyang holiday pay. Isang halimbawa dito ang kaso ng Mitsumi Cebu Corp. sa Danao, Cebu. Ginagamit din ng kumpanya ang flexi-holidays para bigyan kuno ng “day-off” ang mga manggagawa. Wala na ngang holiday pay, wala pang kikitain ang mga manggagawa dahil sa no-work, no-pay policy. Atake sa karapatang mag-unyon at mag-organisa Lahat ng mukha ng pleksibilisasyon ay
atake sa karapatan ng manggagawa na mag-unyon. Bagamat malinaw sa 1987 Constitution na karapatan ng manggagawa ang mag-unyon, binabalahura ito ng mga kapitalista at mismong gobyerno. Ipinatupad ang iba’t ibang porma ng kontraktwal na paggawa hindi lamang para pagkaitan ng disenteng sahod kundi para mapigilan din ang mga manggagawa na makapag-organisa sa kanilang hanay. Dahil sa matinding kontraktwalisasyon, bumaba ng husto ang bilang ng mga unyonisadong manggagawa. Lumalaki naman ang bilang ng mga manggagawang hindi nasasaklaw ng collective bargaining agreement (CBA). Sa pagpapatupad ng compressed work week, ingungudngod ang mga manggagawa sa labis na paggawa para makapagkamal ng higit pang tubo ang mga kapitalista. Gusto ito ng mga kapitalista dahil bukod sa mas malaking kita, mababawasan pa ang oras ang mga manggagawa para sa gawaing unyon at politikal. Atake sa tagumpay ng walong oras na paggawa Makasaysayan ang walong oras na paggawa. Ibinunga ito ng daan taong pakikibaka ng mga manggagawa sa buong daigdig. Taun-taon ipinagdiriwang ang Pandaigdigan Araw ng mga Manggagawa tuwing Mayo Uno, bilang pagpupugay sa mga manggagawang minasaker sa Haymarket Square noong 1886 na lumaban para sa walong oras na paggawa. Malinaw na pagbawi sa tagumpay ng walong oras na paggawa ang CWW. Pagbawi rin ito sa karapatan ng mga manggagawa na tumanggi sa sapilitang overtime at pagtanggap ng benepisyo. Kamatayan ang idudulot ng CWW sa mga manggagawa dahil sa mas mahabang oras ng trabaho, mas maliit na sahod, pagiging bulnerable sa aksidente at pagkakasakit at kawalang oras para sa pahinga at pamilya. Magkaisa’t tutulan ang compressed work week Bahagi ng neoliberal na atake ang iskemang compressed work week. Walang ibang makikinabang dito kundi ang mga kapitalista habang lalong isasadlak sa masahol na kalagayan ang mga manggagawa. Hindi ito ang sagot sa mga lehitimong panawagan ng mga manggagwa para sa nakabubuhay na sahod at seguridad sa trabaho. Kinakailangan na lalo pang pataasin ng mga manggagawa ang kanilang pagkakaisa para tutulan at maibasura ang mga kontra-manggagawang patakaran gaya ng CWW at iba pang porma ng pleksibleng paggawa. SANGGUNIAN: CTUHR Position Paper on the Flexible Work Arrangement http://www.philstar.com/headlines/2017/08/28/1733457/houseoks-bill-4-day-workweek House OKs bill on 4-day workweek Position Paper on Compressed Workweek Institute for Occupational Health and Safety Development (IOHSAD)
11
Kampanya
sa United Nations- Nagsumite ng ulat hinggil sa estado ng karapatan ng manggagawa sa loob at labas ng trabaho, kasama na ang mga Extrajudicial Killings, kontraktwalisasyon, mababang pasahod at pananatili ng mala-aliping kalagayan sa paggawa sa Pilipinas sa nakaraang apat na taon (2013-2017) ang CTUHR kaugnay ng UN Human Rights Council Universal Periodic Review (UPR) nitong Mayo.
CTUHR M NITOR #KNOW YOUR RIGHTS
Kryzl S. Mendez
Adbokasiya at Gawain sa Internasyunal ng CTUHR
Anu-ano ang karapatan ng mga manggagawa sa ilalim ng Batas?
1
EQUAL WORK OPPORTUNITIES FOR ALL Karapatan mong magkaroon ng pantay na oportunidad sa trabaho anuman ang iyong kasarian, lahi, at relihiyon.
SECURITY OF TENURE
Sa UPR, binabalikan at tinatasa ng UN HRC ang pagpapatupad ng mga human rights obligations’ ng gobyerno ng Pilipinas sa kanyang mamamayan. Sa prosesong ito, naglabas ang konseho ng mga rekomendasyon, kasama na ang pagpapatigil sa pamamaslang, pangangalaga sa mga tagapagtaguyod sa karapatang pantao at pagpapatibay sa rekomendasyon ng UN Committee on Social, Economic and Cultural Rights (UN CESCR) noong 2016, pagpapatigil ng endo system, pagbabalik ng national minimum wage, at paghikayat sa Pilipinas na lagdaan ang Optional Protocol on International Covenant on Social, Economic and Cultural Rights. Kung malalagdaan at raratipikahan ng Pilipinas ang kasunduang ito, magiging legal ang mga pang ekonomiya at panlipunang karapatang pantao na nakasaad sa kumbensyon, ibig sabihin, pwede ng sampahan ng reklamo ang gobyerno kung hindi naipapatupad halimbawa , ang nakakabubuhay na sahod, pabahay, malayang pag-oorganisa at pagsama-sama, atbp.
2
5
WAGE AND WAGE-RELATED BENEFITS
Ang CTUHR ay kasapi ng UPR Watch na siyang nagkokoordina sa kampanya para maitambol ang mga paglabag sa karapatang pantao ng estado ng Pilipinas sa UN. Bago ito, dumalo rin ang CTUHR bilang bahagi ng opisyal na delegasyon ng Pilipinas sa UN 61st Session ng Committee on the Status of Women (CSW) sa UN Headquarters sa New York, noong Marso 12-24, hinggil sa pagtataguyod sa karapatan ng mga kababaihan. Kinatawan ng CTUHR ang Asia Pacific Forum on Women Law and Development (APWLD) sa delegasyon. Tagapagsalita rin ang CTUHR sa ginawang CSW side event, hinggil sa pagtalakay sa kahalagahan ng Global Strike na inorganisa ng APLWD.
6
PAYMENT OF WAGES
7
WOMEN EMPLOYMENT
•
•
•
Lumahok bilang bahagi ng tagapagsanay ang CTUHR sa isang Asia-Pacific Climate Justice Feminist Participatory Research sa Dhulikel, Nepal noong Mayo 2-9,2017. Ang epekto ng Climate Change sa mga mangagawa lalo na sa mga kababaihan at ang pagtataguyod sa tiyak na trabaho at nakabubuhay na sahod para makaagapay ang manggagawa ang isa sa mga kampanya ng CTUHR. Noong Mayo (Mayo 8-10) rin, dinaluhan at hinirang ang CTUHR bilang Philippine country representative sa Southeast Asia Subregional Clean Clothes Campaign (CCC), sa Bali, Indonesia. Ang CCC ay isang international network ng mga organisasyon at indibidwal na nagtataguyod sa pagpapahusay at pagkilala sa karapatan ng manggagawa sa industriya ng tela at kasuotan. Nitong Hulyo 25-29, bahagi rin ng tagapagsanay sa APWLD Trade Union Training for Migrants ang CTUHR na ginawa sa Chiangmai, Thailand. Ang CTUHR, sa pamamagitan ng kanyang Executive Director, ang isa sa focal persons para sa APWLD Labour Programme at bahagi ng kanyang Trainers Pool sa usaping pangmanggagawa.
3
4
May karapatan ka sa security of tenure. Ibig sabihin, hindi ka basta-basta maaaring tanggalin sa trabaho ng walang sapat na dahilan at due process.
WORK DAYS AND WORK HOURS Karapatang mong mabayaran sa lahat ng oras na ginugol mo sa trabaho. Ikaw ay entitled sa night shift pay kung nagtrabaho ka sa pagitan ng 10 pm hanggang 6 am. Kung sobra sa walong oras ka nagtrabaho, dapat kang makatanggap ng overtime pay.
WEEKLY REST DAY Karapatan mong mabigyan ng pahinga na 24 oras matapos ang anim na araw ng paggawa. Kung pagtatrabahuin ka sa araw ng iyong “day off”, dapat kang makatanggap ng kaukulang bayad.
Dapat kang makatanggap ng kaukulang sahod o wage kapalit ng iyong serbisyo o trabaho. Dapat ibigay ng direkta sa empleyado ang kaniyang sahod. Maaaring ito ay cash, legal tender o sa pamamagitan ng banko. Dapat makuha ng manggagawa ang kaniyang sahod ng hindi lalagpas sa 16 araw.
Mahigpit na ipinagbabawal ang sexual harassment at diskriminasyon sa mga kakabaihan. Karapatan din ng mga babae na tumanggap ng pantay na sahod sa mga lalaki kung pareho ang kanilang trabaho. Entitled ang mga bagong panganak ng 120 araw na maternity leave habang entitled naman sa 10-day paid leave ang mga babaeng empleyado na biktima ng pang-aabuso sa ilalim ng Anti-violence against Women and Children Act. Sa ngayon ay may patakaran rin na bawal ang sapilitang pagpapasuot ng high heels sa mga babaeng empleyado.
8
CHILD LABOR Pinapayagan ng batas na pagtrabahuin ang bata na nasa edad 15. Pero hindi sila maaaring pagtrabahuin ng mabigat o makakasama sa kanilang kaligtasan. Walang sinuman na 18 edad pababa ang dapat i-hire sa mga hazardous jobs o mapanganib na trabaho.
9 SAFE WORKING CONDITIONS
Karapatan mong maging ligtas sa trabaho. Dapat tiyakin ng employer ang safe at healthy working conditions ng mga manggagawa. Panawagan ngayon ng mga manggagawa na maipasa ang Senate Bill 1317 o ang Occupational Safety and Health Standards Act para sa pangangalaga sa kaligtasan ng mga manggagawa sa oras ng trabaho.
10
RIGHTS TO SELF-ORGANIZATION AND COLLECTIVE BARGAINING Karapatan mong bumuo o sumali sa unyon nang hindi pinakikialam ng employer o gobyerno. Lahat ng manggagawa ay may karapatan mag-unyon para makalahok sa collective bargaining agreement o CBA. Ang CBA ay isang paraan para maigiit ng mga manggagawa ang mga demanda gaya ng mas mataas na sahod at maayos na benepisyo. Karapatan din ng mga manggaga gawa na magsagawa ng welga o right to strike bilang protesta sa oras na hindi na maidaan sa CBA ang kanilang hinaing o demanda.
Sanggunian:
http://www.officialgazette.gov.ph/featured/rights-of-employees/ https://www.salarium.com/2016/08/09/important-employee-rights/ http://karapatangbabae.weebly.com/women-workers.html