DECEMBER ISSUE 2019 CULTURELA

Culturela.

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ Ο λυρικός ονειροπόλος της Ελληνικής ποίησης

ΜΑΞ ΣΤIΡΝΕΡ Η μοναδικότητα του αναρχισμού

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ '19

ART • CULTURE MAGAZINE

Η ΤΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ Les Amours Imaginaires (Φανταστικές Αγάπες) 2010

Ποιητὴς τῆς ἐλεύθερης

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ (1912-1991)

φαντασίας, ἀφήνεται σὲ λυρικὲς ὀνειροπολήσεις, ἄλλοτε στοὺς κανόνες τῆς μετρικῆς καί, συχνότερα, σὲ ρυθμικὴ διαδοχὴ στίχων.

Βραδινή ἐξομολόγηση Κάθισε δίπλα μου, ἀντίκρυ στή δύση. Ὁ ἥλιος χαμήλωσε κι ἔχω πολλά νά σοῦ εἰπῶ. Λοιπόν, ὁ Ταΰγετος δέν ἦταν βουνό. Δέν σέ ὑποψίασε τό ἀπίθανο ὕψος καί τό ἀπίθανο φῶς πού τόν κάνουν νά μοιάζει ὅπως ἕνα, πότε χρυσό καί πότε γαλάζιο, πολυπτέρυγο στόν ὁρίζοντα; Κι αὐτή του ἡ ἔξαρση πού ἀνελίσσεται κάποτε καί χωρίζει τ’ αστέρια σέ ἀπό κεῖ κι ἀπό δῶ; Δέν ἦταν βουνό. Ἠταν τό πρῶτο ποίημα πού ἀνοίγοντας τά μάτια μου διάβασα, ὁ πρῶτος μου φίλος πού συνόριαζε μέ τό φῶς. Καί γι’ αὐτό: μετονόμασα σέ Ταΰγετο τό ὅρος Ἀγάπη.

Μαξ Στίρνερ

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Ήταν ο πρωταγωνιστής στην εγωιστική υποπτυχή του ατομικιστικού αναρχισμού και μια σημαντική επιρροή στην ανάπτυξη του μηδενισμού και της Ριζοσπαστικής φιλοσοφίας του Φρίντριχ Νίτσε (1844-1900). Ο Μαξ Στίρνερ είναι το κακό παιδί, το μαύρο πρόβατο της μετά-Εγελιανής φιλοσοφίας. Συχνά χλευάστηκε η φιλοσοφία του «εγωισμού» και η ισχυρή κριτική του για τους

«κατασκόπους» του νεωτερισμού και συνέχισαν να αντηχούν σε εκείνους που βρίσκονται σε αντίθεση με τον κόσμο γύρω τους. Ωστόσο αντί να είναι ο μηδενιστής που συχνά χαρακτηρίζεται, ο αναδευτής, μας καθοδηγεί κατά μήκος του μονοπατιού μιας νέας ηθικής και πολιτικής ευαισθησίας που βασίζεται στην μοναδικότητα και όχι στην ταυτότητα – κάτι που χρειάζεται επειγόντως σήμερα.

"Είμαι δικός μου μόνο όταν είμαι αφέντης του εαυτού μου, αντί να είμαι κυρίαρχος... από οτιδήποτε άλλο" Για τον Στίρνερ, ο βασικός πυρήνας της ανθρώπινης φύσης είναι ο αυτοενδιαφερόμενος εγωισμός, έτσι ώστε κάθε άτομο να είναι σε θέση να εκφράσει την ατομικότητά του χωρίς περιορισμούς. Κατά συνέπεια, το αυτο-ενδιαφέρον και ορθολογικό άτομο θα πρέπει να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει οτιδήποτε ή οποιονδήποτε θέλει για να επιτύχει τους δικούς του σκοπούς. Στο κέντρο του δικού τους ηθικού σύμπαντος, οι ατομικές ασκήσεις του φιλοσόφου είναι ελεύθερες χωρίς περιορισμούς ή αναστολές. Πράγματι, στο βιβλίο του (The Ego and His Own), ο Στίρνερ δεν επικρίνει μια μητέρα που σκοτώνει το παιδί της, έναν άνθρωπο που διαπράττει αιμομιξία και έναν δολοφόνο που δεν θεωρεί πλέον τη δράση του λάθος.

Πιο πειστική είναι η συγγένεια του Στίρνερ με τον λίγο μεταγενέστερό του γερμανό φιλόσοφο Φρίντριχ Νίτσε. Ο δεύτερος έδωσε επίσης έμφαση στο υπάρχον, μεμονωμένο άτομο, που πασχίζει «εδώ και τώρα» να βγάλει άκρη με την άμεση εμπειρία του, να οργανώσει το χάος της. Έστρεψε το ενδιαφέρον τουστον παρόντα κόσμο, απορρίπτοντας κάθε υπερβατική

(εξωκοσμική ή αλλοκοσμική) ουσία και λύση, και θεωρώντας, συνεπώς, απαράδεκτη κάθε μορφή θρησκείας και κάθε μορφή τέλειας, δυνάμενης να πραγματοποιηθεί κάποτε στο μέλλον ανθρώπινης ουσίας και κοινότητας

(σαν αυτές που πρεσβεύουν λ.χ. ο κομουνισμός και ο αναρχισμός). Υπέβαλε σε εξονυχιστική εξέταση το ηθικό σύμπαν, καταγγέλλοντας τις ηθικές συμβάσεις, κοινοτοπίες και αποκρύψεις.

Για παράδειγμα, η αρχή του οίκτου μπορεί να είναι, κατά τον Νίτσε, στην ουσία αυτοπροστασία κι εκείνη της φιλανθρωπίας συγκαλυμμένη φιλαυτία. Παράλληλα όμως ζήτησε, έθεσε ως σκοπό, μιαν

«επαναξιολόγηση» ή «μεταστοιχείωση» όλων των αξιών. Απέρριψε κάθε θεσμισμένη αυθεντία και, φυσικά, την ύψιστη μορφή της, το σύγχρονο κράτος. Επέκρινε ιδεολογίες και πραγματικότητες όπως ο φιλελευθερισμός, η αντιπροσωπευτική, κοινοβουλευτική δημοκρατία, ο εθνικισμός, ο φυλετισμός κτλ., αφενός επειδή τείνουν να αρνηθούν την ατομικότητα και να ομοιογενοποιήσουν τους ανθρώπους, να τους μετατρέψουν σε αγέλη, σε κοπάδι (αυτό κάνει κατά τον Νίτσε κάθε μορφή εξισωτισμού, κάθε θεωρία ότι οι άνθρωποι είναι ίσοι), και αφετέρου επειδή ανάγουν σε ύψιστες αρχές ιδιότητες που είναι απλά προσαρτήματα, όπως το φύλο, η εθνικότητα κτλ.

"Μήπως γράφω από αγάπη για τους ανθρώπους; 'Οχι, γράφω επειδή θέλω να παράσχω στις σκέψεις μου μια ύπαρξη μέσα στον κόσμο."

Henri Cartier-Bresson (August 22, 1908 – August 3, 2004)

YHPARGOTOHP TEERTS Φωτογραφίζω σημαίνει να ευθυγραμμίσεις το κεφάλι, το μάτι και την καρδιά. Είναι ένας τρόπος ζωής.

Les amours imaginaires (2010)

Η ΤΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

1h 41min | Drama, Romance

Η ιστορία τριών στενών φίλων που εμπλέκονται σε ένα ερωτικό τρίγωνο. Δεν είναι η αγάπη το κεντρικό θέμα αλλά αυτό είναι το θέμα. Οι χαρακτήρες νομίζουν ότι αισθάνονται αγάπη, και σίγουρα τη ψάχνουν, αλλά με τόσο ρηχό και ύπουλο τρόπο που είναι ανίκανοι να υπερβούν τον απλό αισθησιασμό στην καλύτερη. Αυτή είναι μια ταινία που ξεκινά επιφανειακά, τόσο επιφανειακά όσο και οι χαρακτήρες της. Ο θεατής πρέπει να είναι υπομονετικός και να περιμένει το δεύτερο μέρος. Αυτομάτως η ταινία κοιτάζει έντονα την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από το ναρκισσισμό που παίρνει βάθος απο το πρώτο μέρος ακόμα. Αυτό που κάνει καλύτερα ο Ξαβιέ Ντόλαν είναι να παρουσιάσει όλες τις ευαίσθητες λεπτομέρειες που σίγουρα έχεις βιώσει μια φορά όταν ήσουν ερωτευμένος και ποτέ δεν τις πρόσεξες ή απλά δεν ήσουν ποτέ πρόθυμος να τις παραδεχτείς.

Ο κύκλος των ένθετων της Cultureλας για το 2019 κλείνει μ' ένα συλλογικό μας ποίημα.

Γιορτινά

Δε βλέπεις, μα φλερτάρεις κι αντίστροφα μετράς κι ολοένα τα φιλάς με φως αναστολής. Η κούραση διπλή, πολλες οι τάσεις φυγής, φλυαρίες άσκοπες τελειώνουν στη στιγμή.

ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ

Πυροτεχνήματα, νοήματα οι φόβοι σου εκεί με τσιγάρα, καπνό μένεις βουβός.

Βρείτε μας στο facebook/culturelagreece

Μισώ οτιδήποτε δεν είναι τέλεια αμοιβαίο. Λόρδος Βύρων, 1788-1824

Η μειοψηφία μπορεί και να έχει δίκιο, η πλειοψηφία πάντα κάνει λάθος. Ερρίκος Ίψεν, 1828-1906

Η τέχνη είναι ένα ψέμα που μας βοηθάει να ανακαλύψουμε την αλήθεια. Πάμπλο Πικάσο, 1881-1973