De neus van curieus editie juni 2009

De Neus

België - Belgique P.B.-P.P. 1099 Brussel x BC 30661 Erkenningsnummer P802028

van curieus

curieus herdenkt 20 jaar val van de Berlijnse Muur Provinciaal nieuws U was weer geweldig de culturele ziel van Stijn Meuris

pag. pag. pag. pag.

2 4 6 7

Krant voor loKale organisatoren_driemaandelijks _ juni / juli / augustus 2009_‘de neus van curieus’ is een uitgave van vzw curieus_agoragalerij_grasmarkt 105/41_1000 brussel t 02 552 02 86_f 02 552 02 89_informatie@curieus.be_verantwoordelijke uitgever_Jurgen Theunissen_teksten en eindredactie_An Haelewaeters, Selm Wenselaers_foto’s reporters, Karine Desmet & curieus_vormgeving_Ellen Vandewiele

nationaal

curieus herdenkt 20 jaar val van de najaarsprogramma curieus in teken val van de Muur Dit jaar is er in Berlijn een grote herdenkingsplechtigheid rond de val van de Berlijnse Muur en de hereniging van Duitsland. curieus zal deelnemen aan de feestelijkheden. We trekken immers van 7 tot en met 10 november met een groep naar Berlijn en proeven er een paar dagen van de sfeer, meer nog we organiseren een heus ‘Berlijn’-programma.

Historicus selm Wenselaers geeft hieronder alvast tekst en uitleg bij het ontstaan en de val van de Muur. Wij geven daarnaast een paar leuke faits divers over Berlijn en de Muur. Zo vertrek jij niet onwetend naar Berlijn. De planning van onze groepsreis is nog onder voorbehoud, maar we lichten toch al een tipje van de sluier op.

Gegijzeld door het verleden geschiedenis heeft invloed op bouw en afbraak van gebouwen en monumenten in Berlijn nazisme, communisme, extreem rechts of extreem links, DDr, De Muur,…feit is dat de Duitsers het nog steeds moeilijk hebben met hun geschiedenis. een mooi voorbeeld is de hetze rond de bouw van het Holocaustmonument in Berlijn. “De Holocaust doet niemand ons na – haar verwerking ook niet”, schreef de Duits-Joodse publicist Henryk Broder in 1995 naar aanleiding van het tumult die was ontstaan rond de bouw van het Holocaustmonument in Berlijn.

Elf jaar lang duurde het verhitte debat in Duitsland over het hoe en waarom van dit gedenkteken, totdat de Bundestag in juni 1999 de knoop uiteindelijk doorhakte. Besloten werd tot de bouw van een groot veld vol platen met inscripties in het hart van Berlijn. De Amerikaanse architect Peter Eisenman heeft het monument ontworpen. Het veld met de golvende blokken roept volgens hem een gevoel van desoriëntatie en isolement op en is symbolisch voor de ervaringen van de Joodse bevolking tijdens het

nazibewind.

Tegenstanders van het monument waren er genoeg. Niet zozeer omdat ze tegen het monument an sich waren, maar eerder omdat hen dat doet herinneren aan het trauma van hun verleden. Ook bij jonge mensen is er nog steeds een schuldcomplex over het naziverleden.

Het debat over dit monument is slechts één voorbeeld uit vele, dat duidelijk maakt hoezeer de donkere bladzijden van de Duitse geschiedenis nog altijd hun schaduw werpen op talloze terreinen. Zo was er de afbraak van het ‘Palast der Republik’. En de daaraan gekoppelde discussie voor de (weder)opbouw van het grote stadspaleis van de Hohenzollemdynastie. De sloop van het ‘Palast’ was omstreden omdat het gebouw een belangrijke rol speelt in de recente Duitse geschiedenis.

Op de Marx-Engels-Platz, waar het vroegere Pruisische Paleis stond, werd in 1976 onder Erich

Bouw van de Muur Op 2 oktober 1949 werd in Oost-Duitsland de Deutsche Demokratische Republik (DDR) opgericht. Veel inwoners ontvluchtten de DDR voor West-Duitsland, waar het economisch goed ging. Vanaf 1952 begon de Sovjet-Unie actief op te treden tegen de wegvluchtende burgers. De grens werd afgezet met hekken, bewakingsposten en alarminstallaties.

Aan de grenskant werd het gebied afgesloten met een 500 meter brede bufferzone. De sectorgrens liep dwars door dichtbevolkt gebied en was daardoor moeilijk te bewaken.

Naar schatting 2,6 miljoen mensen wisten tussen 1949 en 1961 te vluchten naar WestDuitsland. Berlijn werd feitelijk een poort naar het westen waarvan ook veel Polen en Tsjechen gebruik maakten. Voor de economie in de DDR waren de vluchtende burgers een groot probleem, want het ging om hoogopgeleide, jonge mensen die de benen namen.

Sovjet-leider Nikita Chroesjtsjov besloot in 1961 dat de leegloop van de DDR definitief tot een eind moest komen. In de nacht van 12 op 13 augustus werd begonnen met de bouw van de Berlijnse Muur. In enkele weken werd een zwaarbewaakte betonnen hindernis opgeworpen. Op zeven plekken in de muur kwamen bewaakte doorgangsposten. Ook de andere delen van de muur werden bewaakt. Grenswachten kregen het bevel te schieten op personen die over de muur naar West-Berlijn probeerden te vluchten. De strenge bewaking kon niet voorkomen dat sommige inwoners van de DDR toch probeerden over de muur te vluchten. Zowat tweehonderd vluchtelingen vonden er de dood.

de neus van curieus_juni 09_pag. 2

Honecker het Palast der Republik gebouwd.

Het was een socialistische droom in seventiesarchitectuur. Vanbuiten oranje rookglas, vanbinnen een enorme foyer met aan het plafond twintigduizend lampen. ‘Erichs Lampenladen’ werd de bijnaam van het gebouw. In de grote zaal zetelde het DDR-parlement, de Volkskammer en werden grote communistische congressen gehouden. Maar het Palast der Republik was ook voor het gewone volk. Er waren bars, twee discotheken en een bowlingbaan, een theater en een concertzaal. West-Berlijners vonden het gebouw altijd al monstrueus , maar Oost-Berlijnse actievoerders verdedigen hun ‘Palast’, dat een symbool is geworden.

dan maar volledig te kunnen afbreken en zo te kunnen afrekenen met de sporen van het DDRregime. Op deze plaats zou nu een kopie van het vroegere Stadtschloss worden opgebouwd.

Een historisch belangrijk gebouw maakt plaats voor een kopie van een ander historisch monument. Over de constructie van dit gebouw is waarschijnlijk de laatste discussie nog niet gevoerd…

Afbraak terecht of niet terecht, feit is dat in het gebouw asbest werd gevonden, waardoor het voor het grootste deel werd afgebroken.

Om een lang verhaal kort te maken: het gebouw werd uiteindelijk volledig afgebroken.

Tegenstanders van de afbraak fluisteren dat de ‘asbestzaak’ een uitvlucht was om het gebouw

De Val van de Muur en de stuntelige Oost-Berlijn, 9 november 1989, zes uur ‘s avonds.

Günter Schabowski, lid van het Politbüro van de staatspartij SED, hield voor buitenlandse journalisten een persconferentie.

Een paar weken eerder, op 7 oktober, vierden de DDR-leiders uitgebreid het veertigjarig bestaan van hun staat. De Nationale Volksarmee hield trots een parade in de straten van Oost-Berlijn en op de Alexanderplatz hield men een groot volksfeest met de onvermijdelijke braadworsten en bierpullen. Het was slechts een groots opgezette schijnvertoning, want er heerste grote onrust in de DDR. Enkele maanden eerder kon de Hongaarse regering, onder druk van aanhoudende straatprotesten, niet anders dan de grens met Oostenrijk open te stellen.

Grenssoldaten knipten gaten in het prikkeldraad en Hongaarse burgers mochten voor het eerst in tientallen jaren naar het Westen. In Oost-Duitsland snakten vele ontevreden burgers naar dezelfde vrijheid. Het feest op de Alexanderplatz werd daarom nauwlettend in het oog gehouden door de oproerpolitie en de Stasi, de gevreesde geheime dienst, die bij het minste tegengeluid konden ingrijpen.

De persconferentie was een unieke gebeurtenis, omdat Schabowski bereid was om de vragen van journalisten te beantwoorden zonder voorwaarden. In de DDR was het gebruikelijk dat journalisten van tevoren te horen kregen van het regime wat ze moesten vragen. Zelf vragen bedenken was verboden. Maar dit keer werd een uitzondering gemaakt. De communistische partij hoopte met meer openheid weer de steun van de bevolking te krijgen.

Schabowski las een verklaring af over een nieuwe reisregeling voor DDR-burgers. Kort voor zeven uur kwam een Italiaanse journalist aan het woord.

In gebroken Duits vroeg hij wanneer deze in werking zou treden. Schabowski bladerde in zijn papieren, krabte zich in het haar en zei toen: “Dat geldt - voor zover ik weet - .... vanaf nu.”

Wat volgde was pure chaos. Had men dit wel goed verstaan, ging de grens nog diezelfde nacht open?

Oost-Duitsers trokken massaal naar de Muur om te kijken of ze inderdaad naar West-Berlijn konden.

De grenswachten wisten niet wat ze moesten doen en wachtten tevergeefs op richtlijnen van hogerhand. Verbijsterd liepen de eerste Oost-Berlijners naar de andere kant van de grens, al snel gevolgd

nationaal

Berlijnse Muur 4 daagse reis naar Berlijn Zaterdag 7 november

• Vertrek met de hogesnelheidstrein (Thalys en ICE) vanuit Brussel of Luik naar Berlijn (met lunchpakket voor op de trein) • Aankomst na de middag en inchecken in Motel One Berlin Mitte*** • Diner • Korte avondwandeling ‘Unter den Linden’ – Brandenburger Tor

Zondag 8 november

• Ontbijtbuffet • Geleide wandeling door het voormalige Oost-Berlijn: Alexanderplatz, Rotes Rathaus, Nikolaiviertel, Dom, Museuminsel, Fernsehturm, Checkpoint Charlie • Lunch • Wandeling langs het parcours van de Muur • Bezoek aan het museum van de Muur • Diner • Vrije avond

i

De totale curieusuitstap kost 330 euro per persoon. in deze prijs is inbegrepen: de treinreis heen en terug met thalys en iCe, 3 overnachtingen met ontbijtbuffet in Motel one Berlin-Mitte *** in tweepersoonskamer, tweemaal lunchpakket tijdens de treinreis, tweemaal lunch in Berlijn, tweemaal diner in Berlijn, begeleide wandelingen en bezoek aan het museum van De Muur, nederlandstalige begeleiding vanaf luik of Brussel, BtW en annulerings- en bagageverzekering.

Heb je interesse om mee te gaan? Wil je meer info? Neem dan contact op met je provinciale medewerkers. Zij helpen je graag verder.

Maandag 9 november • • • •

Ontbijtbuffet Bezoek aan het Willy Brandt Haus (rondleiding en ontmoeting met SPD-lid) Lunch Vrije namiddag of geleide wandeling aan het voormalige West-Berlijn: de omgeving van de Zoologischer Garten, Kurfürstendamm, (Kaiser-Wilhelm)Gedächtniskirche en met de bus 100 langs de Siegesäule naar de Rijksdag en het Joods herdenkingsmonument.

• Diner (zelf te betalen) • Vrije avond. Je kan op eigen houtje het ‘Festival of Freedom’ bezoeken. Dit festival herdenkt de 20 ste verjaardag van de val van de Muur met een groots opgezet spektakel aan de voet van de Brandenburger Tor. Het hoogtepunt wordt een symbolische val van de Muur met dominostenen. Er worden ook heel wat optredens georganiseerd.

Dinsdag 10 november

• Ontbijtbuffet • Uitchecken uit het hotel • Per hogesnelheidstrein (ICE en Thalys) naar Luik of Brussel (lunchpakket op de trein)

persconferentie door steeds meer mensen. In West-Berlijn werden ze met applaus ontvangen. Wildvreemde mensen omarmden elkaar, veel mensen huilden. De Brandenburger Tor, tijdens de deling van Berlijn nog niemandsland, werd omstuwd door een uitdijende menigte. De grens was definitief open en de Muur was gevallen. Enkele weken later werd begonnen met de afbraakwerken.

Kleine weetjes – Grote weetjes, laat maar lekker vallen David Hasselhoff, in een vorig nuchter leven ’Knight Rider’, dacht even dat hij ervoor gezorgd had dat De Muur viel twintig jaar geleden. Neen niet door smans supersonische auto, maar met zijn hitsingel ‘I’ve been looking for freedom’.

David had immers ook een zangcarrière uitgebouwd en had kort voor de val van de Muur opgetreden in Duitsland. Hij moet even gedacht hebben: “ik doe het beter dan John Lennon”.

Van vrede was er niets in huis gekomen, maar die muur was wel mooi gevallen….Later bleek dat je de kracht van het gezongen woord nu ook weer niet moet overschatten.

De Muur wordt terug opgetrokken. Geen paniek echter, het is momenteel te warm voor een nieuwe koude oorlog. De oude muur is aan restauratie toe. Een vreemd idee eigenlijk dat de Berlijnse Muur nog eens gerestaureerd en geconserveerd zou worden voor het nageslacht. Om de East Side Gallery, één van de grootste toeristische trekpleisters van Berlijn, weer terug te brengen in volle glorie (oh ironie) is bijna 2,2 miljoen euro uitgetrokken. In 1990 werd dit stuk muur wereldberoemd, omdat het door 118 kunstenaars is beschilderd. East Side Gallery is met zijn 1,3 kilometer, trouwens het langste stuk muur dat

nog overeind staat. De ijzeren constructie binnenin de muur is gaan roesten, het beton is poreus en de verf van de kunstwerken bladdert af.

De restauratiewerken zijn momenteel in volle gang. De kunstenaars moeten hun kunstwerken terug op de muur schilderen. Van alle kunstenaars die in 1990 hebben meegewerkt aan de 105 grootformaat muurschilderingen zijn er 95 teruggevonden. Trouwens niet alle kunstenaars zijn even blij met het feit dat ze de muur terug mogen beschilderen. Dat heeft dan weer met de vergoeding te maken. Sommigen vinden 3000 euro niet voldoende. Zo ook kunstenaar Dimitri Vrubel van het bekendste werk waar DDR-leider Honecker oud-Sovjetleider Brezjnev kust (zie onze cover). Leve het kapitalisme zeker! Enfin de meesten zullen wel bijdraaien, want weinigen willen de publiciteit van de grootschalige herdenking in november missen.

politie. De laatste 1 mei is het zelfs vrij faliekant afgelopen. 270 agenten raakten gewond bij deze rellen. 14 agenten waren er ernstig aan toe. Ook tientallen demonstranten raakten gewond, 289 werden opgepakt. Volgend jaar de politieagenten misschien collectief vrijaf geven op 1 mei?

Genoten van Volta? Fan van festivals? Wel Berlijn heeft zijn eigen Vlaams-Nederlands festival met als naam ‘Flachlandfest’. Dit festival loopt van 27 september tot en met 8 oktober op verschillende locaties in Berlijn-Mitte. De bedoeling is om Nederlandse en Vlaamse culturele initiatieven in Berlijn samen te brengen in de vorm van een festival. Daarbij wordt ook Vlaams en Nederlands talent een platform geboden om buiten de landsgrenzen op te treden. Wil je meer weten over dit festival, surf dan naar www.flachlandfest.de Hou deze site in de gaten, binnenkort vind je er het langverwachte programma van dit festival.

1 mei mag velen doen denken aan ‘De Internationale’ en Volta. Niet in Berlijn. 1 mei is niet de Dag van de Arbeid in Berlijn maar eerder de dag van ‘de rel’. ‘De viering’ gaat jaarlijks gepaard met geweld tussen politie en linkse betogers.

Extreem-linkse jongeren maken het in de straten bont en komen elk jaar in opstand tegen de

de neus van curieus_juni 09_pag. 3

provinciaal nieuws curieus Antwerpen organiseert opnieuw ‘Wijk in de Kijker’ iets om alvast in ‘a’ agenda te noteren!

curieus antwerpen duikt opnieuw op een originele en eigenzinnige manier de stad in en zet zo weer een ‘wijk in de kijker’. Dit jaar is het thema ‘antwerpen Mondiaal’. vijf wandelingen staan op het programma: antwerpen in de Ban van de ring, goudmijn van antwerpen, de stuivenbergwijk, de Kievitwijk en de wijk van ’t eilandje. De wandelingen gaan door in de maand september, telkens op zaterdag, en één keer op woensdagnamiddag. laat je dus nu al inspireren! curieus provincie Antwerpen bekijkt met ‘Antwerpen Mondiaal’ het bruisende leven dat Antwerpen vanuit haar werelds karakter te bieden heeft. Decennialang wordt de stad reeds als metropool aanzien, maar dan nog blijft ze constant evolueren.

Aan de hand van vijf wandelingen bezoekt curieus 5 verschillende wijken met elk hun eigen mondiale facetten. Onderweg wordt er van gedachten gewisseld over de veranderingen en ontwikkelingen in de buurt. Jan Janssens is de vaste gids die steeds met de deelnemers in gesprek gaat. Daarnaast zijn er telkens gastsprekers die meewandelen met de groep en de karakteristieken van de wijk toelichten.

De Kievitwijk: Het Manhattan van antwerpen Achter het Centraal Station en de dierentuin ligt de Kievitbuurt. Deze ondergaat de laatste jaren een heuse metamorfose: hoge kantoorgebouwen, een nieuwe stationstoegang, een nieuw plein. De veranderingen worden met de dag duidelijker, de mondiale invloeden alleen maar sterker. curieus ontdekt welke wereld er achter deze mysterieuze wijk schuilgaat.

Zaterdag 19 september 2009 om 14u00 – Plaats van afspraak: Grote hal Centraal Station

goudmijn van antwerpen: Waar joden thuis zijn In de omgeving van de spoorweg wonen ongeveer 15.000 joden. Vroeger was dit een fantastische plek voor internationale handelaars, waaronder talrijke joden. Maar ook na de opkomst van de auto bleef de joodse gemeenschap hier.

De wandeling leert ons waarom de stationsomgeving voor de joodse bewoners zo belangrijk is en wat de diamanthandel vandaag de dag nog betekent. Tijdens de wandeling bezoekt curieus tevens de synagoge in de Hoveniersstraat.

Woensdag 9 september om 14u00– Plaats van afspraak: Grote hal Centraal Station

stuivenbergwijk: smeltkroes van antwerpen Deze wandeling brengt de deelnemers tot diep in het volkse hart van Antwerpen. De Stuivenbergwijk, een kleurrijke smeltkroes van nationaliteiten en culturen, een dichtbebouwde buurt met een sterke sociale traditie. De wandeling loopt langs Park Spoor Noord op het vroegere spoorwegemplacement. Met deze groene oase van sport en recreatie én het pas gerenoveerde art deco-badenhuis in de Veldstraat, wil het stadsbestuur het tij keren in deze wat te lang verwaarloosde volksbuurt, met nog zoveel verborgen schoonheden.

Zaterdag 12 september 2009 om 14u00 – Plaats van afspraak: Ingang Stuyvenberggasthuis

de neus van curieus_juni 09_pag. 4

curieus vlaams-Brabant organiseert terrasfilms ‘Cinema latina’ tijdens de warme nazomeravonden van september organiseert curieus vlaams-Brabant zuiderse terrasfilms onder de noemer van ‘Cinema latina’ op het binnenterras van CC oratoriënhof. in totaal kan je 4 pareltjes uit de latijns-amerikaanse filmwereld bekijken. curieus wil filmliefhebbers laten kennismaken met films die misschien minder bekend zijn bij het grote publiek, maar zeker de moeite waard zijn voor een filmuitstapje. Het gaat hier bovendien over een interactief filmfestival. immers jij kan zelf mee beslissen welke films er vertoond moeten worden. Breng nu alvast je stem uit via de poll. curieus Vlaams-Brabant selecteerde 7 films waarvan er uiteindelijk 4 worden vertoond in openlucht. Jij kan mee beslissen welke films het zullen halen door je keuze bekend te maken via een poll op www.terrasfilms.be Wij geven alvast een korte samenvatting van de films ‘el Ultimo tren’ De 19e-eeuwse locomotief ‘33’ wordt verkocht aan een grote Hollywood studio, maar de ‘vrienden van de spoorwegen’ willen hun nationale erfenis absoluut in Uruguay houden en ontsnappen met de trein. Onder het slaken van de kreet ‘onze nationale erfenis is niet te koop’, trekken ze via in onbruik geraakte sporen het binnenland in. De autoriteiten zetten de achtervolging in, maar de kranige oudjes krijgen steun van de mensen waar ze langsrijden. ‘lista De espera’ Passagiers wachten op de aankomst van hun bus. Wanneer de bus defect raakt en het nog wel enkele dagen zou kunnen duren, gaan ze samen aan de slag en maken het beste van de situatie. Wat volgt, toont hoe mensen de meest barre omstandigheden met generositeit en solidariteit kunnen overwinnen.

antwerpen in de ban van de ring: Wereldstad in transport De ontdekkingstocht start in de Antwerpse haven met bus 37 tot aan de Van Cauwelaertsluis, en terug tot aan het voormalige Noordkasteel. Vervolgens vervolg je de tocht te voet langs het geplande tracé van de Oosterweelverbinding, hét veelbesproken mobiliteitsconcept voor Antwerpen, om te eindigen in hartje Antwerpen-Noord aan het Park Spoor Noord.

De impact van de wereldhaven wordt meteen duidelijk met deze wandeling.

Zaterdag 5 september 2009 om 13u00 - Plaats van afspraak: Rooseveltplaats (Atheneum, tegenover Eurolineskantoor)

Zuiderse openluchtfilms in Leuven

Het eilandje: Het saint-tropez van antwerpen Deze wijk staat al enkele jaren op de prioriteitenlijst van het stadsbestuur en de projectontwikkelaars en verandert bijgevolg zienderogen.

Een waslijst van projecten staat op stapel of is reeds in uitvoering: Het Museum Aan de Stroom (MAS), het nieuwe stadsarchief, misschien zelfs een toekomstig museum van de emigrant. Ook de rijkere klasse vindt haar weg naar het Eilandje, waar ze met plezierboten en jachten aanmeren in de kleine maar geliefkoosde jachthaven in het Willemdok. Reden genoeg voor curieus om een wandeling te maken in deze buurt.

Zaterdag 26 september 2009 om 14u00 – Plaats van afspraak: Falconplein (hoek met Brouwersvliet)

i

De data van de wandelingen liggen zo goed als vast, maar een lichte wijziging is steeds mogelijk!

Controleer dus vooraf nog even op onze website of de data nog dezelfde zijn_ www.curieus.be_voor meer informatie, alle definitieve gegevens en de namen van de gastsprekers kan je ook steeds terecht bij curieus antwerpen_eve schippers_ 03 2859130 Je dient vooraf te reserveren op info.antwerpen@curieus.be of via 03 633 87 70.

Meewandelen kost 4 euro per wandeling en je kan reeds per overschrijving betalen op het rekeningnummer 001-1481379-71.

Gelieve naam en wandeling te vermelden. Wees er snel bij!

‘the Year My Parents Went on vacation’ Mauro is twaalf als zijn ouders halsoverkop ‘op vakantie’ vertrekken. Hij mag niet mee en wordt bij zijn opa in Born Retiro, een Joods-Italiaanse wijk achtergelaten. De mama en papa van Mauro zijn echter zo gehaast dat ze vertrekken voor opa de deur is komen opendoen. Wat ze niet weten, is dat opa de deur nooit meer zal opendoen. Shlomo, opa’s buurman, neemt de jongen met tegenzin op.

De tegenzin groeit als blijkt dat Mauro zelf geen Jood is. Maar algauw neemt het mededogen met het eenzame jongetje de bovenhand.

‘Maria Full of grace’ Gelokt door het grote geld besluit de 17-jarige Colombiaanse Maria als drugtrafikante te werken. Ze slikt drugbolletjes en vliegt naar New York, maar de risico’s zijn groter dan verwacht. Deze film is een aangrijpend verhaal van een meisje dat in de drugshandel belandt.

Kort en Krachtig • curieuswandelingen in West-Vlaanderen: De provincie organiseerde reeds 4 wandelingen waarbij er steeds een link was tussen sport en cultuur.

Nog vier wandelingen te gaan dus: op zaterdag 12 september de eerste curieuze Hoppewandeling (in Poperinge), op zaterdag 12 september de tweede curieuze septembertocht (in Zwevezele-Wingene), op maandag 2 november de ‘Zilveren Vloot’ wandeling (in Brugge) en op zaterdag 14 november de eerste curieuze Wapenstilstandtocht 14-18 (in Langemark-Poelkapelle). Wil je meewandelen, surf dan naar www.curieus.be. Daar vind je het volledige programma en inschrijvingsinformatie. Lezers van curieus kunnen uitzonderlijk nog meedoen aan het regelmatigheidscriterium met een prijzenpot van niet minder dan 1500 euro. Geef het wachtwoord ‘De Neus’ aan de inschrijvingstafel in Poperinge of Wingene en je krijgt het vereiste aantal extra stempels op de inschrijvingskaart.

• Tiende editie van Kiezen voor Kunst in Oost-Vlaanderen: de start van de tiende editie van Kiezen voor Kunst Oost-Vlaanderen is goed verlopen. Aan de regionale tentoonstellingen, in Geraardsbergen en in Deinze, namen in totaal 199 kunstenaars deel. De opening van beide regionale tentoonstellingen was een succes. Het talrijk aanwezige publiek kon genieten van Adriaansbier met mattetaarten en Canariusbier en sandwiches.

• De Jacht op Super 8 en Nacht van Super 8 in Oost-Vlaanderen achter de rug We kunnen hier gerust van een groot succes spreken. 651 mensen kwamen langs in OostVlaanderen om filmpjes te laten digitaliseren. Dit leverde maar liefst 6247 filmpjes op. curieus OostVlaanderen maakte 5 verschillende montages voor de verschillende regio’s. De montage van Aalst en Dender tonen o.a. fragmenten van Aalst carnaval in de jaren ’70 en de Ros Beiaardstoe. De montage van Gent en omstreken toont o.a. beelden van bloemencorso’s, de floralieën en de oude Bijloke.

De montage van Waasland bevat beelden van Scheldewijdingen in Doel en de oude kippenfabriek in Temse. De montage van de Vlaamse Ardennen geeft o.a. unieke beelden van verschillende wielerkoersen en ten slotte is er nog de montage van Meetjesland met de Garnaalfeesten in Boekhoute, de 1 meistoet in Assenede en landbouwtaferelen in Lotenhulle.

lokaal&provinciaal

curieus kortgerokt Interessante nieuwtjes die niet lang van stof zijn

‘Habana Blues’ Twee jonge Cubaanse muzikanten, Ruy en Tito, delen een droom: beroemd worden en weggaan uit Havana. Terwijl ze druk bezig zijn met de voorbereiding van hun eerste grote concert vangen ze het gerucht op dat twee Spaanse producenten in Cuba zijn aangekomen op zoek naar nieuw talent. Dé kans van hun leven.

‘Bombón, el perro’ Juan Villegas heeft zojuist zijn baan als monteur verloren. Hij moet op zoek naar een nieuwe baan. Op een dag repareert hij de auto van een jonge dame en krijgt hij een wat ongewone beloning: een prachtige Argentijnse rashond. Hij neemt met Bombón deel aan de plaatselijke hondenshow. Bombón wordt derde en opent hiermee de deur van een nieuwe wereld vol mogelijkheden voor Juan. Het begin van een nieuwe carrière en een nieuwe vriendschap.

‘Familia rodante’ Grootmoeder Emilia is gevraagd om als getuige op te treden tijdens de trouw van een verre achternicht in haar geboortedorp Misiones. Ze besluit de volledige familie mee uit te nodigen en haar te vergezellen op deze unieke tocht. Hun thuis voor de komende 1500 km is een oude mobilhome, waarvan je elk moment verwacht dat de wielen eronderuit zakken. Een heus avontuur voor deze familie van vier generaties.

i

Breng dus snel je stem uit! Wil je na de stemming weten welke films het gehaald hebben, surf dan naar www.terrasfilms.be_tickets kosten 3 euro en 2 euro voor studenten_de voorstellingen gaan door op 9, 10, 11 en 12 september_binnenterras van CC oratoriënhof_ Mechelsestraat 111_3000 leuven_voorstellingen starten telkens om 21u00_iedereen welkom vanaf 20u00

Waarom ik curieus werd!

Met deze rubriek zetten we telkens een curieusvrijwilliger in de kijker. We willen weten waarom vrijwilligers voor curieus kiezen, wat hun drijft en waarmee ze bezig zijn. Deze keer is het de beurt aan georges Dewarier van curieus Diepenbeek.

Georges Dewarier is al bijna zijn hele leven lang actief als vrijwilliger. Het begon 25 jaar geleden als militant voor de toenmalige Culturele Centrale.

Georges is zelfs politiek actief in zijn gemeente.

Toen hij voor de eerste keer de naam curieus hoorde vallen, dacht hij direct terug aan zijn tijd bij de

Culturele Centrale. curieus leek hem wel wat en hij werd vrijwilliger. Georges voelt zich echt thuis bij curieus.

“Dankzij curieus heb ik mijn eerste film ‘Ten days in Tibet’ aan een ruim publiek kunnen vertonen”, glundert Georges. Zijn voornaamste hobby is immers het realiseren van videoproducties. Maar dat is niet alles. “Elk initiatief of voorstel van de afdeling beschouw ik als een uitdaging. Het is zeer plezant om in onze afdeling een project te realiseren. In een kameraadschappelijke sfeer verloopt de samenwerking steeds voorbeeldig.”

Elk jaar organiseert curieus Diepenbeek minstens 4 activiteiten. “We streven ernaar om zowel educatief, informatief en ontspannend te zijn. We organiseren infoavonden over allerhande onderwerpen en zoeken hiervoor zeer ervaren en boeiende sprekers.”, vertelt Georges. Zo waren er o.a. al infoavonden over energiebesparende maatregelen, baarmoederhalskanker, ADHD en energiezuinige verlichting. curieus Diepenbeek werkte ook actief mee aan ‘De Jacht op Super 8’. “Dat werd een zeer groot succes. curieus Diepenbeek zamelde maar liefst 250 oude filmspoelen in”, besluit Georges.

i

Wil jij ons ook vertellen waarom je voor curieus koos ? neem dan contact op met an Haelewaeters _an.haelewaeters@curieus.be

Opening René Magrittemuseum Op 2 juni opende het nieuwe museum zijn deuren op het Koningsplein in Brussel. René Magritte is de belangrijkste 20ste-eeuwse Belgische schilder en één van de tien bekendste schilders ter wereld. Het Magrittemuseum is ondergebracht in het elegante, neoklassieke hotel Altenloh, dat volledig gerenoveerd werd. Het museum herbergt de grootste collectie ter wereld van deze surrealistische kunstenaar: tweehonderd uitzonderlijke werken, met daarnaast archiefstukken, brieven, foto’s, tekeningen, gouaches, affiches en films van de hand van Magritte en zijn vrienden_Meer info_www.fine-arts-museum.be Brussel Stripverhaal 2009 Brussel wordt internationaal erkend als de hoofdstad van het stripverhaal. Tal van striphelden zagen hier voor het eerst het licht, de eerste stripschool van Europa is hier gevestigd, er is een museum gewijd aan het beeldverhaal,…De negende kunst blijft springlevend in Brussel. In 2009 wijdt Brussel een themajaar aan de strip met een hele reeks evenementen. Nog tot 30 juni kan je een bezoekje brengen aan de tentoonstelling ‘Een gemengde blik op het Belgische stripverhaal’.

Via het werk van een twintigtal hedendaagse Belgische auteurs geeft deze tentoonstelling een beeld van honderd jaar internationaal stripverhaal. Ze legt de link tussen de Belgische school en de grote stromingen in het stripverhaal op wereldvlak. De tentoonstelling focust vooral op hedendaags werk, maar graaft ook naar de wortels van de Belgische strip. Ze loopt in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten van België in Brussel_Meer info_www.brusselscomics.com

Reünie. Van Quinten Metsijs tot Peter Paul Rubens. Meesterwerken uit het Koninklijk Museum terug in de Kathedraal De prestigieuze tentoonstelling ‘Van Quinten Metsijs tot Peter Paul Rubens’, georganiseerd door de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal en het KMSKA, evoceert het kathedraalinterieur van de 16 de tot de 18 de eeuw. Een unieke kans om een aantal belangrijke werken van het KMSKA en een overzicht van de beroemde Antwerpse schildersschool van Metsijs tot Rubens in situ te zien. Je kan terecht in de Antwerpse O.L.V.-kathedraal van 5 juni tot en met 15 november_Meer info_www.dekathedraal.be

Paper Fashion Het gebruik van papier in de mode duikt op in diverse culturen en historische periodes, maar het is een nauwelijks bekend en bestudeerd fenomeen. Met de tentoonstelling ‘Paper Fashion’ onthult het Modemuseum dit uitzonderlijk stukje modegeschiedenis voor het grote publiek.

De tentoonstelling toont een aantal opvallende historische stukken, aangevuld met werk van hedendaagse ontwerpers als Hussein Chalayan, Ann Demeulemeester, AF Vandevorst, Walter Van Beirendonck en Comme des Garçons. De tentoonstelling loopt nog tot 16 augustus in het MoMu in Antwerpen_Meer info_www.momu.be Luc Tuymans, Against the Day Speciaal voor Wiels maakte Luc Tuymans achttien nieuwe schilderijen. Tijdens de tentoonstelling ‘Against the Day’ gaan ze in wereldpremière. De werken kunnen gezien worden als het derde en laatste luik van een triptiek, die begon met de reeks ‘Les Revenants’, over de macht van de jezuïetenorde en werd voortgezet met ‘Forever’. The Management of Magic’, over het fenomeen Disney. In deze nieuwe reeks werkt Tuymans verder rond het thema ‘reality-televisie’. Hij zet zo zijn onderzoek naar de illusie en manipulatie van beelden verder en biedt er met zijn schilderkunst antwoorden op. Nog tot 2 augustus in Wiels, Brussel_Meer info_ www.wiels.org

Zomer van Antwerpen en Gentse Feesten Veel uitleg behoeven deze twee evenementen niet. Noteer alvast in je agenda: De Zomer van Antwerpen loopt van eind juni tot eind augustus in diverse straten en pleinen. De Gentse Feesten vinden plaats in de Gentse binnenstad van 18 juli tot en met 27 juli_ Meer info_www.zomervanantwerpen.be en www.gentsefeesten.be

de neus van curieus_juni 09_pag. 5

u was weer geweldig curieus is een originele, leuke en vernieuwende organisatie en wij organiseren activiteiten met een lage drempel voor een ruim en divers publiek. Onze curieusvrijwilligers zijn op hun beurt ook allemaal leuk en origineel. Wij weten dat u geweldig bent. Het hoeft niet meer bewezen te wor-

de neus van curieus_juni 09_pag. 6

den, maar foto’s zeggen soms meer dan woorden. Daarom hieronder een beeldverslag van onze vrijwilligers, curieusmedewerkers en natuurlijk het publiek waar we het voor doen. Deze keer een beeldverslag van Volta, de Nacht van de Arbeid aan de vooravond van 1 mei.

interview

Stijn Meuris

De culturele ziel van

curieus is benieuwd wat cultuur al niet kan betekenen voor bekende en minder bekende vlamingen. We peilen naar hun culturele voorkeuren en willen weten wat hen kan boeien, waar ze van wakker liggen en welke culturele belevenis ze dit jaar graag zouden meemaken of organiseren. Deze keer is het de beurt aan stijn Meuris, bekend in vlaanderen als drijvende kracht achter noordkaap en Monza. vandaag de dag trekt stijn het land rond met zijn spoken word ‘De Waarnemer’.

naar welke culturele activiteit ben je onlangs nog geweest? Denk ruim want curieus bekijkt cultuur in de brede zin van het woord. Cultuur is voor curieus meer dan kunst met de grote K. Naar een concert van Novastar.

Heb je ervan genoten of kon het beter?

Het was bijzonder sterk, al had ik amper minder verwacht. Joost Zweegers lijkt nog te zijn gegroeid in zijn rol van nauwgezet songwriter, en hoe hij op het podium geen enkel nummer, geen enkel couplet en eigenlijk ook geen enkele seconde zomaar onbenut laat, maakt van hem één van de meest gedreven artiesten van ons land.

En van een heel eindje daar buiten. stel dat je zelf een culturele activiteit in elkaar kan steken, wat zou je dan organiseren?

In dat geval zou ik een soort cultureel totaalpakket bedenken. Met zowel muziek, films, literatuur en theater (eventueel ook een stukje dans, al ben ik daar duidelijk minder in beslagen). En dan niet enkel de gevestigde waarden, maar ook nieuwe ontdekkingen. Punt is immers dat er naast de gekende namen – die vaak tot in den treure worden opgevoerd – enorm veel jonge en heftige andere artiesten in de pijplijn zitten, die vaak maar die ene goeie performance nodig hebben om uit te groeien tot iets waardevols.

Naast de gekende namen zitten enorm veel jonge en heftige andere artiesten in de pijplijn, die vaak maar die ene goeie performance nodig hebben om uit te groeien tot iets waardevols. is er een kunstenaar die je een warm hart toedraagt?

Beeldend kunstenaar Koen Van Mechelen, beter bekend als de kippenkunstenaar. Een man met een visie en tevens iemand die bijzonder goed bezig is. Bijvoorbeeld nu op de nieuwe Biënnale van Venetië.

Wat is je favoriete muziek? Welke CD heb je recent nog gekocht of beluisterd?

is wellicht authenticiteit en het talent om het ook live waar te maken. Zo denk ik aan Nick Cave, Neil Young, Morrissey, Tragically Hip, My Morning Jacket,… curieus geeft jong beginnend talent graag een kans.

Welk beginnend talent zou jij een hart onder de riem willen steken?

Dat zijn twee jonge Belgische bands: Dez Mona (met de werkelijk fenomenale zanger Gregory Frateur!) en de Limburgs-Leuvense band Confuse The Cat (popmuziek met vele randjes en live een gebeurtenis).

Waar wordt volgens jou te weinig aandacht aan besteed in het culturele landschap? Wat zou je meer aan bod willen zien komen?

Er is te weinig aandacht voor echte doorleefde pop en rock, en er is veel te veel aandacht voor leeghoofderige nitwits met een synthesizer en een ritmebox.

Kan kunst de wereld redden?

Neen, kunst kan de wereld niet redden. Maar kunst kan de wereld wel een stuk aangenamer, spannender en prikkelender maken. En dat is al heel wat.

Mijn muzikale smaak gaat breed, maar de constante

Welk boek ligt er op je nachtkastje?

Dat zijn er een paar, maar nu ben ik eindelijk bezig aan ‘Joe Speedboot’ van Tommy Wieringa.

Welk boek staat er op jouw verlanglijstje?

Dat is een kanjer, letterlijk dan, de nieuwe uitgave van de historische Atlas Ferraris van de lage landen. Een klepper van ik schat een kilo of 8. Maar zo mooi.

Ik word steeds minder blij door tv.

van welke tv word je blij?

Ik word steeds minder blij door tv. Tenzij het scherp, leuk, enigszins afwijkend en/of gewoon heel erg interessant is.

Kortom, zoeken naar een speld in een hooiberg. Hier en daar een politiek-historische docu of een goeie film, of – laat ons eerlijk zijn – de doorsnee HBO-televisiereeksen.

Welk televisieprogramma jaagt jou op de kast?

Heb je even? Heel veel jaagt me op de kast, en blijkbaar wordt dat er niet minder op met het ouder worden. Wat ik overigens geen slecht teken vind. Om iets te noemen, de hijgerige en huichelachtige drang om, op alle zenders, politici ‘hun persoonlijke kant’ te willen tonen. Ik hoef geen kennis te hebben van de persoonlijke kant van politici. Ik wil goeie, deskundige, wijze, doortastende, degelijke politici. Nu meer dan ooit.

de neus van curieus_juni 09_pag. 7

praktisch curieus organiseert film in kader van jaarthema ’20 jaar val van de Berlijnse Muur’ Haal ‘Das leben der anderen’ naar je afdeling curieus zet zijn cinefiele traditie voort en breidt zijn aanbod van films en documentaires verder uit.

Het nieuwe jaarthema ’20 jaar val van de Berlijnse Muur’ bracht ons bij de magistraal mooie film ‘Das leben der anderen’ van Florian Henckel von Donnersmarck. afdelingen kunnen deze film in hun afdeling organiseren en indien gewenst zorgt curieus voor gastsprekers over dit thema. neem contact op met de provinciale medewerkers, zij helpen je graag verder.

das leben der anderen Oost-Berlijn, 1984. Glasnost is nog heel ver weg, de bevolking wordt door de Stasi (de geheime politie) onder de duim gehouden. Het doel van de Stasi: alles te weten te komen.

langrijkste Duitse en Europese filmprijzen, vele publieksprijzen op internationale festivals, werd de film bekroond met de Oscar voor ‘beste buitenlandse film’.

De succesvolle toneelschrijver Georg Dreyman en zijn geliefde, de actrice Christa-Maria Sieland, zijn populaire intellectuele sterren in de DDR. Maar hun acties en vooral gedachten zijn niet altijd in lijn met de ideologie van de socialistische heilstaat. De bureaucratische Stasi-agent Wiesler krijgt de opdracht de twee af te luisteren en begint plichtsgetrouw aan deze taak. Maar hoe meer hij in hun leven wordt gezogen, hoe meer moeite hij heeft om zijn afstandelijkheid te bewaren.

Een echte aanrader dus. Schiet in actie en haal deze film naar je afdeling.

‘Das Leben der Anderen’ is Von Donnersmarcks wereldwijd bekroonde debuutfilm. Na de be-

i

een filmavond boeken kost (afhankelijk van het aantal deelnemers dat je verwacht) tussen 50 en 60 euro. neem contact op met jouw provinciaal secretariaat. onze provinciale curieusmedewekers helpen je graag op weg.

Ga voor titel ‘Slimste Sos’ in het najaar organiseert curieus de tweede editie van ‘De slimste sos’. We zoeken opnieuw naar de slimste sossen van vlaanderen. Ben je jaloers op de vorige winnaars van deze unieke quiz? Ben je overtuigd dat je het beter kan, maar heb je de vorige keer niet deelgenomen? Waag dan nu je kans. Hou onze website in de gaten en schrijf je tijdig in voor de provinciale voorrondes.

De wisselbeker van ‘De Slimste Sos’ staat nu voorlopig nog op de schouw van het afdelingslokaal van ‘Café den Hemel’, een ploeg uit Gent.

Maar misschien niet meer voor lang. Want iedereen kan opnieuw met zijn ploeg meedingen naar de eervolle titel van ‘Slimste Sos’. curieus- en sp.a-afdelingen kunnen elkaar bekampen in provinciale voorrondes van de quiz. Een

deelnemende ploeg bestaat telkens uit vier personen.

Deelnemen is gratis, je dient er wel voor te zorgen dat je ploeg is samengesteld uit minstens 3 afdelingsleden.

De vijf beste ploegen van elke provinciale voorronde doen mee aan een nationale finale.

Per afdeling kunnen er maximum twee ploegen meedingen naar de titel. Er snel bij zijn is dus de boodschap.

‘Ons winkeltje’ Verzamel snel je collector’s item of vereenvoudig je werking • • • • • • • • • • • • • • • • •

vlag pin ringmap zakje t-shirt imagofolder wervingsfolder sticker balpen incopieerbare A3 affiche imagoaffiche AO stappengids koersaffiche [8 variaties] koerszakboekje ballonnen grote heliumballon DVD 1 mei

€ 15,00/stuk € 0,40/stuk € 4,00/stuk € 2,50/stuk € 10,00/stuk € 0,10/stuk [afdeling: 200 gratis/jaar] € 0,10/stuk [afdeling: 50 gratis/jaar] € 0,06/stuk [afdeling: 100 gratis/jaar] € 0,50/stuk [afdeling: 50 gratis/jaar] € 3,00/50 extra [afdeling: 50 gratis/jaar] € 1,00/10 extra [afdeling: 10 gratis/jaar] gratis € 1,00/stuk gratis gratis [afdeling: 50 gratis/jaar] € 12,50/stuk gratis [afdeling: 10 gratis/jaar]

Provinciale secretariaten van links naar rechts...

Antwerpen: Eve Schippers_Belpairestraat 20/bus 9_2600 Antwerpen_03 285 91 30_ info.antwerpen@curieus.be Limburg: Kris Verduyckt_Guffenslaan 108_3500 Hasselt_011 30 10 93_ info.limburg@curieus.be Brussel: Sarah De Boeck_Agoragalerij_Grasmarkt 105/bus 41_1000 Brussel_02 504 91 96_ info.brussel@curieus.be Oost-Vlaanderen: Hannelore Bonami_Speldenstraat 1-5_9000 Gent_09 265 79 48_ info.oost-vlaanderen@curieus.be Vlaams-Brabant: Lothe Ramakers_Mechelsestraat 70_3000 Leuven_016 23 64 34_ info.vlaams-brabant@curieus.be West-Vlaanderen: Luc Maddelein_Pathoekeweg 34 _8000 Brugge_050 47 18 93_ info.west-vlaanderen@curieus.be

Nationaal secretariaat

curieus vzw_agoragalerij_grasmarkt 105/41_1000 Brussel informatie@curieus.be_t 02 552 02 86_f 02 552 02 89