Neuzen in De Antwerpse Souks

Neuzen in

De Antwerpse Souks

‘Neuzen in de antwerpse souks’ is een uitgave van curieus Antwerpen vzw www.curieus.be • info.antwerpen@curieus.be Curieus is een progressieve vereniging die door een andere bril naar cultuur en de samenleving kijkt.

We organiseren frisse, originele en gedurfde activiteiten die je goesting geven in cultuur.

cover FOTO

De zaterdagse ‘vreemdelingenmarkt’ in Antwerpen

4

Neuzen in De Antwerpse Souks Overal vind je van die curiositeiten. En daar neuzen wij graag in.

In die bijzondere plekjes, aparte verhalen en originele tips. Dan zie je het allemaal door een andere bril. Kijk eens naar de souks van Antwerpen zoals je ze nog nooit gezien hebt. Luister naar Antwerpse Marokkanen of Marokkaanse Antwerpenaren die je amper kent.

Ontdek dit onbekende stukje Antwerpen alsof je er voor de eerste keer komt. Welkom. Het zijn onze Antwerpse souks. We bieden je onze eigenzinnige keuze. Steek je neus er in, haal diep adem en proef ervan op een compleet andere manier. Misschien ruikt het naar meer‌ 5

En toen kwamen de Marokkanen Antwerpen is een stad met wel 180 verschillende nationaliteiten. Eén daarvan is de Marokkaanse gemeenschap. Al jaren geeft zij onze stad een bijzondere kleur, geur en aparte rijkdom.

50 jaar geleden werd het bilateraal akkoord ondertekend om werknemers vanuit Marokko naar België te halen. Intussen zijn heel wat van die migranten gesetteld in de provincie Antwerpen. Velen zijn er geboren en getogen, gingen er naar school, vonden er werk en stichtten er een gezin.

Zij maken voluit deel uit van de Antwerpse gemeenschap.

6

Chris Schillemans werkt mee aan de viering “50 jaar Marokkaanse gemeenschap in Antwerpen” en omschrijft het zo: “De media kijken zo dikwijls door een enge bril, terwijl er zoveel gebeurt dat een verrijking betekent voor onze stad. Wij willen de werkelijkheid laten spreken en dat is ook het doel van dit boekje. Proficiat!”

Welkom in de souks.

Mohammed Ihkan en Chris Schillemans - Private Stichting Communicatie In Beeld www.communicatieinbeeld.be

“Zuster Liesbeth was als een moeder voor ons.�

Achter de gevel Zuster Liesbeth sticht een moskee Achter onze Antwerpse gevels schuilen heel wat verhalen. Neem nu de Van Duyststraat 35 in Deurne: een onopvallend rijhuis in de schaduw van het Sportpaleis. Toch passeren hier iedere week ettelijke honderden bezoekers de revue.

Achter deze gevel stap je de moskee Attaqwa binnen, de enige erkende Marokkaanse moskee in Antwerpen. En geloof het of niet, deze gebedsruimte kwam tot stand dankzij de hulp van een Vlaamse non: zuster Elizabeth Maria.

7

weekendschool in Moskee Attaqwa

Mohammed Majdoub vertelt hoe het allemaal begon: “In 1993 richtte zuster Liesbeth de vzw Hayat op, een interculturele vereniging voor de bewoners van de Deurnese Kronenburgwijk. Zij ging van deur tot deur met pamfletten en organiseerde naaiateliers, Nederlandse lessen en verschillende buurtactiviteiten. Op die manier kreeg de wijk een kloppend hart en leerden de bewoners elkaar beter kennen.”

Een moeder Mohammed bestelt nog een muntthee en vervolgt zijn verhaal: “Zuster Liesbeth was als een moeder voor ons. Zij zorgde voor een ontspanningszaal met tv en organiseerde buurtvergaderingen.

Na enkele jaren legden verschillende

families een deel van hun spaargeld bijeen om het pand te kopen, waarop zuster Liesbeth subsidies aanvroeg om het gebouw te renoveren. Ze wou dat er ook plaats was voor een gebedsruimte voor moslims, want iedereen moest zijn religie vrij kunnen beoefenen. Zo zag moskee Attaqwa het levenslicht.”

In 1996 stierf zuster Liesbeth, maar zij liet haar warmte, daadkracht en ervaring achter. De vzw Hayat bleef haar werk verder zetten. Mohammed werd ondervoorzitter en later voorzitter van de moskee, die in 2011 officieel werd erkend. Majdoub spreekt nog steeds met veel nostalgie over de tijd met zuster Liesbeth: “Zij was een ongelofelijke vrouw. Zij sprak nooit over racisme of verschillen, maar bracht mensen bij elkaar. We zullen nooit vergeten wat ze voor ons heeft gedaan.”

9

Arabian Nights Kasbah dreams en miss Maghreb Prachtige gewaden, dansende vrouwen, Marokkaanse lekkernijen en opzwepende muziek. Dan ben je bij Arabian Nights. Fahdi Yarti en Rachid Habibi zijn de bezielers van dit cultureel evenementenbureau, waarmee ze de traditionele Arabische cultuur bij de mensen wil brengen. Met typische folklore, gekende groepen en lokaal talent willen ze een divers en breed publiek samen brengen.

Traditionele Marokkaanse gewoonten, muziek en klederdracht vormen de rode draad doorheen Arabian Nights.

8 jaar geleden had Fahdi het gevoel 10

dat er maar weinig cultureel aanbod was voor Marokkanen die hielden van de muziek en dans van hun land van herkomst. Daarom startte hij met een tiental andere vrijwilligers de vzw Arabian Nights op.

Veel volk Drie tot vier keer per jaar organiseren zij een groot evenement, soms in samenwerking met andere partners zoals het cc Hoboken of de Turkse gemeenschap.

Fahdi kan heel gepassioneerd over zijn tijdrovende hobby spreken.

“De events die wij organiseren zijn heel divers: van festivals tot beurzen, tot missverkiezingen, workshops en comedynights. Soms krijgen we te horen dat we te commercieel zijn.

Ja, onze evenementen lokken veel volk en we laten ook veel ruimte voor traditionele klederdracht en muziekgroepen. Maar het is toch niet omdat we de mensen geven wat ze willen dat we commercieel zijn?”

Miss Maghreb Eén van de evenementen waar Fahdi een zeer goed gevoel aan overhoudt is de Miss Maghreb verkiezing. Deze verkiezing werd georganiseerd in zeer nauwe samenwerking met Marokkaanse vrouwen uit Nederland en België. Het event sprong er echt

uit door het gebruik van unieke stoffen, de traditionele kaftans en de jonge, intelligente vrouwen die eraan deelnamen met de bedoeling ambassadrice van hun gemeenschap te worden. Daarnaast was ook het multifest een groot succes met 10.000 bezoekers.

“Momenteel bereiken we vooral mensen uit onze eigen gemeenschap,” zegt Fahdi. “Ik zou het super vinden moesten ook alle andere mensen afkomen om ondergedompeld te worden in onze mooie cultuur. Iedereen is welkom.”

Fahdi Yarti: 0488 33 40 41 info@arabian-nights.be www.arabian-nights.be

Free hands Jongeren steken hun handen uit de mouwen De Marokkaanse gemeenschap is een deel van Antwerpen geworden met een rijk cultureel verenigingsleven. Eentje willen we er toch speciaal uitlichten: Free Hands. Deze organisatie wil een platform bieden voor mensen met ideeën die hier hun projecten kunnen uitwerken, vaak met een maatschappelijke toets.

Een van de boeiendste deeltakken van deze organisatie is toch hun jongerenwerking.

De jongerenwerking van Free Hands vzw wil jongeren actief betrekken bij allerlei maatschappelijke projecten. Ze worden aangespoord om zelf taken op zich te

nemen en zo te ontdekken waar hun talenten liggen. Zo hebben ze een team voor multimedia dat regelmatig filmpjes post op hun facebookpagina.

Net zoals bij andere jeugdwerkingen is er natuurlijk ook tijd voor spel, recreatie en teambuilding.

Naar het rusthuis De jongeren hangen vaak rond aan de lokalen van Free Hands. Pratend en lachend ontstaan de wildste ideeën die later ook echt vorm krijgen.

“Initiatief is heel belangrijk,” zegt 13

Abdelkarim, een van de jongerenbegeleiders. “Daarnaast voorzien we de juiste omkadering om die wilde ideeën ook effectief te realiseren. Behalve die projecten doen de jongeren ook leuke uitstappen. Ze gaan bowlen, op fietstocht, paintballen of gaan in groep naar de Lilse bergen. Samen iets beleven en creëren staat altijd centraal.”

In 2011 zag men dat er een grote kloof bestond tussen de allochtone jongeren en de autochtone senioren. Daarom werd History 4 The Future opgericht.

Jaarlijks brengen enkele jongeren gedurende 3 of 4 maanden een bezoek aan een rusthuis. Daar gaan ze dan op zoek naar activiteiten die hen dichter bij de senioren brengen. Het eerste jaar knutselden ze oude volksspelen in elkaar.

Tijdens het tweede jaar werd een breien haakworkshop georganiseerd.

“Een ton rosse centjes” Free Hands doet ook aan liefdadigheid.

Eén van de jongeren kwam op het idee om 1000 kilo koperen centjes in te zamelen en daarmee waterputten in Afrika te bouwen. Wat begon met een idee werd al gauw een project: “Een ton rosse centjes”. Dit project is ondertussen uitgegroeid tot een vaste waarde. Met de eerste editie werden 7 waterputten in Somalië gebouwd. In 2013 was er een actie ten voordele van Togo.

Iedereen is welkom bij Free Hands vzw. Voor meer info kun je surfen naar www.free-hands.be.

15

Welkom in de moskee Wil jij ook wel eens weten wat er allemaal achter de gevel van een moskee gebeurt? In Antwerpen kun je met een officiĂŤle moskeegids op pad. De groep moskeegidsen bestaat uit Antwerpenaren van onder meer Bosnische, Senegalese, Vlaamse, Marokkaanse, Turkse en Pakistaanse origine. Bovendien zijn er meer dan 40 moskeeĂŤn in Antwerpen en de ene moskee is zeker de andere niet.

Tijdens een rondleiding maak je kennis met het leven in de moskee, kom je meer te weten over de rituelen, de gewoonten en tradities.

En bovenal leer je ook bij over de Antwerpse moslims en de islam.

Moskee Elfath in de Ranststraat

Op maat Alle moskeegidsen volgden een opleiding waarna zij een officieel attest van de stad Antwerpen ontvingen. De kandidaat gidsen volgden daarna nog een stage van 5 maanden. Tijdens die stage gaven ze een aantal rondleidingen onder begeleiding van een coach.

Iedereen is welkom en er kan zelfs een rondleiding op maat worden samengesteld, bijvoorbeeld tijdens een speciale gelegenheid of naargelang de kenmerken van de deelnemers. De rondleiding met moskeegids wordt georganiseerd door Vormingplus Antwerpen. Een bezoek duurt 50 tot 90 minuten en is helemaal gratis. Je reserveert best wel 3 weken op voorhand. Naast dit aanbod kan je ook kiezen voor een Marokkaanse wandeling (in samenwerking met Antwerpen 18

Averechts) of een inhoudelijke vorming met interculturele dialoog. Die kosten beide 65 euro voor maximaal 20 deelnemers.

Meer info: 03 230 03 33 of www.vormingplusantwerpen.be Reserveren kan rechtstreeks bij: christian.amman@vormingplus.be (moskeebezoeken) kristina.embregts@vormingplus.be of kris.verheyen@vormingplus.be (ander aanbod)

Rachida’s Tajine recept IngrediÍnten: 2 eetlepels olijfolie 2 uien, gesneden in fijne sliertjes 500 gram kalfsvlees, in stukken gesneden 3 aardappelen, geschild en in 4 stukken gesneden 2 wortels, geschild en in stukken gesneden 1 courgette, in blokken gesneden 1 zoete aardappel, geschild en in 4 stukken gesneden 1 tomaat, geschild en in 8 stukken gesneden 1 eetlepel fijngesneden koriander

1 teentje knoflook, fijngehakt 2 dessertlepels Ras El Hanout Beetje safraanpoeder Zout en peper naar smaak Water 19

Zo maak je het: Bedek de bodem van de tajine met een laagje olijfolie en laat de fijngesneden uien erin fruiten. Voeg het kalfsvlees toe en laat dit op een vuurtje staan totdat het vlees bijna gaar is. Voeg de gelijk gesneden aardappelen, wortels, courgette, zoete aardappel en tomaat toe. Verdeel dit alles netjes over de tajine. Verdeel de koriander en de kruiden (Ras el hanout, safraan, zout en peper) over de tajine en voeg het water toe.

Voeg water toe tot alles voor 60% onder water zit. Zet de deksel op de tajine en laat dit goed inkoken.

Smakelijk!

20

De jeugd van Marokkaanse origine is in Antwerpen de trendsetter in het spelen met taal.

Het dialect

Hier spreekt men… met elkaar Iedere Europese stad herbergt vandaag een mengelmoes van mensen en culturen.

In Antwerpen alleen al worden meer dan 400 talen gesproken: van Arabisch tot Swahili, van Oekraïens tot Mandarijn.

Al die invloeden laten natuurlijk het Nederlands niet onbewogen. Nieuwe woorden duiken op en oude verdwijnen.

De stedelijke jongeren zijn de koplopers in het experimenteren met taal. Ze mixen stadsdialect en Algemeen Nederlands met woorden en uitdrukkingen uit hun thuistaal. Zo creëren ze een

typische nieuwe taal, die hun veelzijdige identiteit weerspiegelt.

De jeugd van Marokkaanse origine is in Antwerpen de trendsetter in het spelen met taal. Marokkaanse jongeren gebruiken in hun urban Nederlands een levendige intonatie, gebaseerd op die van het Arabisch. Zelfs tieners met een Vlaamse achtergrond nemen dit taaltje over. Ze doorspekken het Nederlands met woorden uit het Arabisch of Berbers, zoals bijvoorbeeld “wajow”, “shmet”, “wallah” of “drerries”. Geregeld gebruiken ze ook bewust het foute lidwoord: “Waar is de meisje?”

21

Illegaals Dit “met opzet gebrekkig” taalgebruik wordt de voorbije jaren ook wel eens “illegaals” genoemd. Maar neem deze term niet zomaar in de mond. Veel Antwerpse jongeren voelen zich beledigd als je hun taal zo noemt. Zij spreken immers alleen over “illegaals” als een grapje. Of om te lachen met mensen die nog lager op de sociale ladder staan dan zijzelf (zoals sans-papiers).

Net zoals volwassenen spreken deze jongeren anders naargelang de situatie waarin ze zich bevinden. Ook voor hen is taal in de eerste plaats spelen met hoe ze willen bekeken worden.

22

Gemengde humor Goed gelachen op ‘Nuff Said Elke eerste vrijdag van de maand is de inkomhal van het cultuurcentrum in Berchem het decor van een urban avond vol cultuur. De stad staat er dan centraal, zowel in de inkomhal als in de zaal.

Mourad Bekkour’s idee groeide vanuit de ontevredenheid over de manier waarop de media omgaan met allochtonen. Zijn inspiratie haalde hij uit de Amerikaanse stand-up comedy en slam poetry.

‘Nuff Said wil verschillende soorten kunst samenbrengen en bij elkaar doen passen. Woord, muziek, stand-up comedy en video worden aan elkaar gepraat door een ‘master of ceremony’. Er wordt echter

nergens de nadruk gelegd op een van deze vier disciplines.

Mixed De filmpjes die speciaal voor ‘Nuff Said gemaakt worden zijn een groot succes op Youtube. Het eerste in de reeks “Vraag het aan een Marokkaan” uit 2008 werd ondertussen al meer dan 160.000 keer bekeken.

Gevestigde waarden vinden samen met interessante nieuwkomers moeiteloos hun weg naar het podium van ‘Nuff Said.

23

Schrijvers als Tom Naegels, Tom Lanoye, Johan Petit, Rachida Lamrabet, Vitalski, Christophe Vekeman, Abdelkader Benali, Kristien Hemmerechts, Stijn Vranken of Chika Unigwe deelden al het podium met stand-up comedians en rappers uit binnenen buitenland zoals Kain The Poet, Philippe Geubels, Dimitri Leue, Bob Maclaren of Nigel Williams.

De muziek wordt verzorgd door Brazzaville.

Al vijf jaar begeleiden ze gastartiesten en spelen tussendoor hun eigen muziek, die ze zelf omschrijven als een mengeling van kosmische jazz funk en afro beat.

Humor ‘Nuff Said wil verder gaan dan het vrijblijvende en soms ook spaaklopende debat over diversiteit. Mensen met verschillende achtergronden weten de plek te vinden en

kunnen er ongegeneerd lachen met de meest uiteenlopende thema’s. Alles kan, vaak omfloerst door humor.

“Elke artiest brengt zijn of haar eigen publiek mee. Er is een mix op het podium en onder de mensen die het organiseren.

Wij amuseren ons gewoon. Wij moeten ons niets aantrekken van quota,” aldus Bekkour.

Beleving ‘Nuff Said is ondertussen al lang geen kleinschalig evenement meer. Andere cultuurhuizen willen samenwerken of een soortgelijk evenement opzetten. Ook Canvas en veel dagbladen spraken zich al uit over deze succesformule. Maar om echt te weten wat het is, moet je het gewoon zelf eens komen beleven. www.nuffsaid.be 25

“Bij Let’s go urban is het belangrijk dat jongeren een engagement opnemen.”

Let’s go urban Dansen om te groeien Let’s go urban is de eerste Belgische organisatie die zich heeft gespecialiseerd in urban arts en street culture. “Urban” is de verzamelnaam voor alle hedendaagse subculturen en kunstvormen die leven bij jongeren in een stedelijke context.

Let’s go urban creëert dans- en andere producties met en voor jongeren die vaak hun gading niet vinden in andere organisaties.

De jonge ondernemende Antwerpse van Marokkaanse afkomst Sihame El Kaouakibi stampte Let’s go urban eigenhandig uit de grond. Na haar opleiding 26

als leerkracht ontdekte Sihame dat kennis doorgeven niet altijd werkt als het op een doordeweekse schoolse manier gebeurt.

Urban Na haar studies schreef Sihame een zeer kritische visietekst over stedelijkheid en jongeren op haar blog. Deze tekst werd opgepikt door toenmalig schepen van jeugd Leen Verbist die Sihame uitnodigde voor een gesprek. Even later was Let’s go urban geboren.

M. Henriettalei

Als coördinator van Let’s go urban probeert Sihame haar visie door te geven en creëert zij producties die vernieuwend en baanbrekend zijn zoals de succesvolle voorstellingen Cinderella (2011) en Shakespeare in Love (2012). Vaak gebeurt dit in samenwerking met de grote cultuurhuizen in Antwerpen.

Straffe madam Sihame voelt naadloos aan waar de noden zitten en speelt hierop in door zelf oplossingen te creëren. Vaak stroken die wel niet met het alledaagse maatschappelijke plaatje, maar dat is ook net de bedoeling. Momenteel werkt zij aan de verwezenlijking van haar grootste droom: de fysieke verankering van het urban weefsel in de stad. Dit doet zij op allerlei manieren: met urban sports, urban music en een echt urban center.

28

In 2011 werd Sihame verkozen tot Antwerpenaar van het jaar en won ze de Vlaamse cultuurprijs. In 2013 kreeg zij de “Straffe Madammen award” van Curieus en heel wat partnerorganisaties. Het is een terechte erkenning voor jaren intensief, vernieuwend en doordacht werken aan de urban street culture.

Sihame: “Bij Let’s go urban is het belangrijk dat jongeren een engagement opnemen.

Dat ze er volledig voor gaan, want daar leren zij ook het meeste van.”

Ben je gepassioneerd door urban arts, maar vind je jouw gading niet? Ben je op zoek naar workshops met een goed niveau en stel je originaliteit op prijs? Neem dan maar snel contact op met Let’s go urban. www.letsgourban.be

De route Gezellig snuffelen in de Antwerpse souks Iedereen winkelt graag in Antwerpen.

Maar als je eens wat anders wil dan de traditionele Groenplaats, Meir of Keyserlei, zoek dan de wat exotischer straten van onze havenstad op. De Abdijstraat, Offerandestraat, Turnhoutsebaan, Handelsstraat en Kerkstraat bieden een kleurrijk alternatief voor de platgetreden trottoirs.

De Marokkaanse Panos Wil je eens iets anders dan een broodje kaas? Probeer dan de 8 locaties van bakker Charif, ook wel de Marokkaanse 29

Panos genoemd. Je kunt er brood, koffiekoeken, patisserie, belegde broodjes en tal van Marokkaanse specialiteiten kopen. Het is er altijd heel gezellig.

Voor minder dan 2 euro krijg je een kop koffie met een koffiekoek naar keuze er bovenop. Slimme zet van Charif en Rachid.

Atlantis Op zoek naar een hoofddoek op maat die speciaal bij jou past? Dan moet je bij Atlantis zijn. Een alledaagse hoofddoek of eentje voor een speciale gelegenheid.

Zaakvoerder Belkis geeft persoonlijk advies.

Atlantis Turnhoutsebaan 23, 2140 Borgerhout.

Break and lunch Even tijd voor een break? Spring dan binnen bij Break and lunch. Je waant je in een bruin cafĂŠ, maar het is er heerlijk lunchen.

Break and lunch Turnhoutsebaan 115, 2140 Borgerhout. restanten van de petroleumhaven

Female food Wil je het met de dames onder elkaar houden? Dan ben je welkom bij Mohamed en zijn team in Sinbad, een snackbar waar vooral dames het eten appreciëren. Je hebt er lekkere soep, visgerechten, tajine en tapa’s. En dat alles onder de leuze: “Bij elke schotel past het juiste kruid”.

Sinbad Kerkstraat 30, 2140 Borgerhout.

“ Het is hier gezellig” We vroegen enkele voorbijgangers waarom zij het zo leuk vinden in de “Antwerpse souks”.

Sinbad

Rachid (28, werkzoekend): “Ik hang graag rond in de buurt van de Turnhoutsebaan. Mijn neef 31

baat hier een pitazaak uit. Soms steek ik een handje toe. Hier valt altijd wat te beleven. Ik kom hier graag.”

Els en Jana (22, studenten): “Wij komen graag shoppen in de Offerandestraat. Alles is hier veel goedkoper dan wat verderop op de Meir.”

Piet (78, gepensioneerd): “Ik woon hier al mijn hele leven en heb alles serieus zien veranderen. Maar het is goed zo. Zolang iedereen respect heeft voor elkaar is er geen probleem.”

Yasmina (32, bediende): “Wat ik zo leuk vind aan de Offerandestraat? Ik woon er al mijn hele leven en ik ken er veel mensen. Hier hangt vaak een gezellige sfeer. Ik voel me hier thuis.”

Fastfood voor moslims Op de hoek van het Astridplein vind je Ton Ton Chami, de fastfoodketen voor wie halal wil eten. De eigenaar is een Belg van Marokkaanse afkomst die dit gat in de markt ontdekte. Jonge meisjes met een hoofddoek en een Antwerps accent bedienen je vriendelijk. De moderne look en de frisse kleurtjes zorgen ervoor dat je je helemaal niet in een fastfoodketen waant. In Ton Ton Chami is iedereen welkom, ook niet-moslims.

Ton Ton Chami Koningin Astridplein 11 2018 Antwerpen

Haute couture in de souks 7 jaar geleden startte Najat Yachou haar eigen winkel met haute couture in Antwerpen.

32

Modelleras

Nadat ze jarenlang de kneepjes van het vak had geleerd bij Dries Van Noten, ontwerpt en maakt zij al haar kleren nu zelf. De beslissing was niet evident maar na vele vragen heeft ze de stap toch durven zetten. Nu kan ze nog creatiever werken, zegt ze zelf.

Bij Modelleras vind je enkel feestkleding, die vaak gedragen wordt op bruiloften.

Tijdens sommige bruiloften worden wel 2 à 3 jurken op één avond gedragen.

Najat is opgegroeid in Antwerpen en heeft een heel eigen kijk op de traditionele kaftan.

Zij focust meer op speciale details en wil steeds iets modern en uniek brengen. Sinds een jaar of twee komt er ook een ander publiek bij haar over de vloer. Behalve Marokkaanse vrouwen vinden ook Turkse en Vlaamse meisjes hun weg naar Modelleras.

Vaak omdat ze met een Marokkaanse man trouwen. Een paar jaar geleden voorzag zij zelfs alle kleding voor een Vlaams bruidspaar dat trouwde met als thema “Marokko”.

Alles, van het eten tot de inkleding, was in Marokkaanse stijl.

Bij Modellera’s vind je kaftans, luxueuze stoffen, accessoires en maatwerk.

Modelleras Turnhoutsebaan 284 2140 Borgerhout. www.modelleras.be 33

Wie heeft het gedaan?

Sterren uit de souks Abder en Abdou zijn twee actieve jongens die zich volop een weg banen in de muziekindustrie. Elk met zijn eigen stijl.

Arabisch idool Abder woonde tot zijn 18 jaar in Tanger.

In 2002 emigreerde hij naar België.

Hij studeerde voor marinier en later industrieel ingenieur. Maar zijn echte passie blijft muziek. Abder kan zowel in het klassiek Arabisch als in het modern Arabisch zingen. Zijn debuutsingle uit 2011 was Houbak Nar (Houb Nem). Hij schreef en produceerde het nummer zelf 34

en haalde er de nummer 1 plaats mee in de FunX Radio Arab Top 30 Holland. Houbak Nar was ook een hit in Marokko, Algerije, Frankrijk, Spanje, Italië, Duitsland en Zwitserland. Sinds kort is zijn nummer ‘2 Kelmat’ uitgekomen.

X-Factor Belgium Abdou nam in 2008 samen met Lester deel aan de nationale talentenjacht “X- Factor Belgium”. Ze behaalden de 3de plaats. Kort na de halve finale kreeg hij een platencontract bij Sony Music Entertainment. Samen met Lester bracht hij de single “Fresh” uit.

Hun hits “U Should Be The One” en “This Song Is Gonna Save My Life” werden grijs gedraaid op de radio.

Abdou kreeg ook de kans om mee op te treden tijdens Beyoncé’s “I Am Sasha Fierce” Tour in het Sportpaleis en was te horen op de Brandy Tour in Ancienne Belgique. Zijn nieuwste single “My Heart Is My Enemy” wordt weldra gelanceerd.

2A Music Abder en Abdou richtten samen 2A Music op, een productiehuis waar ze hun muzikaal talent kunnen uitleven. Met dit label producen ze ook andere artiesten.

Ze voorzien de opnames, mixing en mastering van hun singles. Op Youtube kun je enkele videoclips van 2A music bekijken.

Je kan hen ook volgen op Facebook en op Twitter: Abder: Facebook https://www.facebook.com/#!/Abder.2A, Twitter: @Abder_2A, Abdou: Facebook https://www.facebook.com/#!/Mr.Abdou Twitter: @OfficialAbdou 2A MUSIC: 2music@hotmail.nl, Facebook: 2A MUSIC, Twitter: @2AMUSIC 35

“Voor ons is hiphop een instrument om onze boodschap over te brengen.”

No More BullShit!

NoMoBS: Antwerpens razend populaire hiphoppers De boodschap van NoMoBS is klaar en duidelijk: het ‘wij’-‘zij’ verhaal is passé.

Het is tijd om als nieuwe generatie gehoord te worden en het taboe van de bestaande vooroordelen te doorbreken.

Salah, Eazy Lo, Mike en R8 zijn vastberaden en barsten van de energie. Alle vier zijn ze geboren en getogen op het Antwerpse Kiel. Hiphop bracht hen bij elkaar. In 2011 was NoMoBS een feit. Met die naam willen ze ook kritiek uiten op de bestaande hiphopcultuur die dikwijls inhoudsloze teksten brengt.

36

Eazy Lo: “Voor ons is hiphop een instrument om onze boodschap over te brengen. Het is een antwoord tegen alcohol, drugs en dure feestjes. We wijzen op verantwoordelijkheid en zelfvertrouwen.

Ga voor je doel!”

Hard werken NoMoBS was één van de eerste Marokkaanse hiphopbands. Nu ligt hun eerste plaat in de winkel. “Brakage is het resultaat van hard werken”, zegt Salah.

“We doen alles zelf, maar we doen het

graag. We schrijven onze eigen teksten en gebruiken verschillende talen door elkaar. De stad is een metropool en die diversiteit willen we ook in onze nummers laten horen. We willen een beweging zijn die andere jongeren inspireert, de clichés doorbreekt en de deur opent voor de toekomst”.

Ondertussen staat NoMoBS ook met verschillende theatergezelschappen op de planken. Ze dromen van een 1000-koppig publiek. “Wees gerust”, zegt Eazy Lo, “van ons ga je nog horen!”

Hun album ‘Brakage’ is verkrijgbaar in Shanti Bazaar, Jezusstraat 12, 2000 Antwerpen.

Voor meer info & boekings: www.nomobs.be of booking.nomobs@gmail.com

38

“Voor veel jongeren zijn onze mannen voorbeeldfiguren.”

Antwerp Piranhas In de zaal voetballen Voetbal en Marokkanen… Passie en spelplezier. Vraag dat maar aan Ibrahim Azzouz, de jonge enthousiaste bezieler van de Antwerp Piranhas. Overdag is hij sportleerkracht in het lager onderwijs. ’s Avonds werkt hij in de horeca en zet hij zich in voor zijn voetbalploeg.

“Voetbal is een heel toegankelijke sport,” zegt Ibrahim. “Je neemt een bal en je kunt gaan sjotten. Je kunt het overal spelen en het kost geen geld. Veel jonge gasten oefenen urenlang tot ze de moeilijkste trucjes met de bal kunnen.

Dat is goed tegen de verveling.”

De Piranhas 7 jaar geleden trommelde Ibrahim enkele vrienden en familieleden op om een zaalvoetbalploegje op te richten voor jongeren. De eerste 6 jaar werden ze 4 keer kampioen en haalden ze het tot het 2de hoogste zaalvoetbalklassement in België.

Ibrahim: “Ik was samen met mijn broer op zoek naar een naam voor de club. We wilden iets catchy, zoals de namen van Amerikaanse basketbalclubs. Zo kwamen we op de Antwerp Piranhas.”

39

boer KArl

Om de kosten te dekken begon de club Tshirts te verkopen met hun logo erop. De ploeg werd enorm populair. Tijdens thuismatchen zijn vaak honderden mensen aanwezig. De Piranhas zijn uitgegroeid tot een grote vriendenclub.

Talent Ibrahim: “Sommige van onze talentvolle spelers geraken hogerop en verlaten de ploeg. Dat is aan de ene kant jammer maar anderzijds maakt het ons ook trots als we zien wat die jonge gasten verwezenlijken. Voor veel jongeren zijn onze mannen voorbeeldfiguren.”

De Piranhas zetten zich trouwens in voor meer dan voetbal alleen. Ook cultuur is belangrijk. Door de jaren heen werd al verschillende keren samengewerkt met

culturele centra voor festivals, slam poetry… Op termijn willen ze zelfs beginnen met huiswerkbegeleiding, waar ook de ouders bij betrokken kunnen worden.

Nieuwe generatie Ondertussen werd een 2de ploeg opgericht met opkomend talent. Enkele jaren geleden was er ook een vrouwenploegje met Marokkaanse en niet-Marokkaanse meisjes. Maar dat project hebben ze spijtig genoeg moeten stopzetten wegens gebrek aan middelen.

Benieuwd wat ze nog allemaal in petto hebben? Surf dan snel naar hun website www.antwerp-piranhas.be i_zouzi@hotmail.com (Ibrahim Azzouz) 0497 91 86 18

41

Solidariteit in de souks Al-Ikram “Vrijgevigheid voor altijd,” dat is de betekenis achter Al-Ikram. “Want,” zei voorzitter Nordine Cherkaoui, “ik wou enkel iets opstarten dat ook zou blijven bestaan als ik er niet meer ben.”

Al-Ikram zag het levenslicht in 2008.

Nordine, een rasechte Borgerhoutenaar, werd al lang geconfronteerd met de armoede in zijn wijk. Hij begon stelselmatig voedselpakketten te kopen om onder de armen te verdelen. De vraag groeide en Nordine moest andere mensen bij zijn 42

hulpverlening betrekken. Er werd een vzw opgericht en vandaag delen ze voedselpakketten uit aan bijna 800 gezinnen.

Steun Niet alleen voedsel vindt zijn weg naar de armen, ook huisraad, kleding en sociale bijstand. Al-Ikram weigert niemand, wie je ook bent, waar je ook vandaan komt.

“Als iemand in nood is, wordt hij geholpen,” aldus Nordine. “We krijgen door-

smakelijk tafereel tijdens het kerstdiner van al-Ikram

verwijzingen via het OCMW, de politie, het stadsbestuur en talrijke plaatselijke vzw’s. We maken iedere keer een individueel dossier op. Gelukkig helpt de voedselbank ons sinds dit jaar met het aanleveren van voedsel, want andere subsidies hebben we voorlopig niet.�

Elkaar steunen, van mens tot mens, daar gaat het bij Al-Ikram om. Vrijwilligers houden dagelijks permanentie.

Hun wilskracht en de vrijgevigheid van de hele gemeenschap houden de boel draaiende, de harten warm en de buiken gevuld.

Wil je zelf ook je steentje bijdragen? Dat kan. Laat gerust je oude kledij, huisraad of voedsel bij Al-Ikram achter. En als je wat vrije tijd hebt, ze kunnen alle helpende handen gebruiken.

44

Kortrijkstraat 2 2140 Borgerhout info@al-ikram.be 0488 25 18 25 www.al-ikram.be

Merhaba “Merhaba” betekent “Welkom” in het Arabisch en Turks. Het is een beweging in België voor vrouwen, mannen en transgenders met roots in de Maghreblanden, het Midden-Oosten, Turkije en Sub-Sahara Afrika, die zich aangetrokken voelen tot mensen van dezelfde sekse en/of vragen hebben over hun seksualiteit of genderidentiteit.

lebi’s en transgenders uit etnisch-culturele minderheden, ongeacht leeftijd, nationaliteit, etnische achtergrond, geaardheid, godsdienst of statuut.

Merhaba organiseert enerzijds een laagdrempelig onthaal en culturele activiteiten voor de doelgroepen en informeert en sensibiliseert hun omgeving anderzijds. Ze hebben een zetel in Brussel, maar zijn over gans het land actief en steeds op zoek naar vrijwilligers om een handje toe te steken of hun boodschap te helpen verspreiden. Zin om te helpen? Merhaba!

Meer info: www.merhaba.be of info@merhaba.be

De beweging zet zich in voor het welzijn, de emancipatie, de maatschappelijke participatie en acceptatie van alle ho45

Wist je dat…

Je in een Marokkaans Café een ‘noss noss’ kan bestellen? Dat is een typische Marokkaanse koffie met melk. Daarnaast kan je in plaats van de gewone muntthee ook thee met ‘chiba’ bestellen, een plant die enkel in Marokko te vinden is, en heel goed helpt tegen verkoudheid Antwerpen een belangrijke Marokkaans-Joodse gemeenschap herbergt?

Jaarlijks brengen ze een bezoek aan hun voormalige vaderland om de graven van de heilige rabbijnen te bezoeken. Ook viert de Marokkaans-Joodse gemeenschap elk jaar het Mimoenafeest. Dit feest wordt zowel in Marokko als daarbuiten gevierd en is de herdenking van de sterfdatum van de vader van 46

Maimonides. Het vindt plaats aan het einde van Pesach, het joodse paasfeest.

De Marokkaanse winkels en horecazaken vooral geconcentreerd zijn rond de Abdijstraat op het Kiel en de Turnhoutsebaan, Handelstraat en Offerandestraat in Borgerhout? Zij zijn goed bereikbaar met het openbaar vervoer, ideaal dus voor een dagje uit!

De meeste Marokkanen in Antwerpen geen Arabieren zijn, maar ‘Amazigh’ uit Noord-Marokko? Ze hebben hun eigen taal en cultuur. Zij zijn de eerste bewoners van Marokko, maar het is maar sinds 2001 dat hun taal werd erkend als één van de officieel erkende talen in Marokko.

Je in de Marokkaanse winkels ook het perfecte middeltje tegen de winter vindt? Arganolie is ideaal tegen de droge huid die je snel krijgt bij guur winterweer. Doe voor het slapengaan een beetje olie op je huid, laat het intrekken en als je weer wakker wordt voelt ze weer helemaal gevoed en zacht aan.

Arganolie is ook een wondermiddel voor je haar. Het herstelt dof, droog en beschadigd haar, geeft het haar elasticiteit terug en houdt de hoofdhuid gezond.

Het islamitische jaar 12 maanmaanden telt en daarmee ongeveer 11 dagen korter is dan het zonnejaar? De islamitische jaartelling loopt daardoor langzaam in op de standaard kalender.

De ramadan, het Suikerfeest en het Offerfeest vallen bijvoorbeeld ieder jaar anderhalve week vroeger in het zonThee gemaakt van chiba nejaar.

Hobokense polder

De ceremonie Het huwelijk: deze vrouw is ingenomen Ibrahim Azzouz, die in 2013 met zijn geliefde trouwde, legt ons uit wat de betekenis is achter de Marokkaanse huwelijksceremonie.

“Voordat het effectieve huwelijk tussen man en vrouw plaatsvindt, komen alle genodigden eerst bij de man thuis. Van daaruit vertrekken ze allemaal naar de plaats van de plechtigheid. Die weg wordt al toeterend afgelegd. Dat tafereel kennen we: een enthousiaste, traag rijdende stoet met tientallen mensen die uit de auto hangen, roepen, claxonneren… Iedereen die je kent wordt uitgenodigd voor het huwelijk. Door te claxonneren laat je eigenlijk aan de hele buurt weten dat deze vrouw is ingenomen, iedereen mag het weten!”

48

Eten en drinken voor een habbekrats “Calamares” Bij “Calamares” vind je iedere dag zo’n 35 verschillende soorten verse vis. Het is een viswinkel maar vooral ook een visrestaurant dat al sinds 2007 succesvol wordt uitgebaat door Ennassar en zijn partner Azzouz.

Het principe van “Calamares” is eenvoudig: voor slecht 16,50 euro krijg je 1 kilo vis. Gamba’s, calamares, scampi’s, schelpdieren en allerlei soorten verse vis. Sommige gemarineerd, andere niet.

De vis wordt gefrituurd of gegrild. Als je 50

er groenten of frieten bij neemt, betaal je een klein supplement.

Zuiderse ambiance Dat het er goed is, moet je maar aan de klanten vragen. Marokkanen, Spanjaarden en zelfs Japanners komen over de vloer, maar ook heel veel Antwerpenaren zijn intussen vaste klant. Ze houden allemaal van vis. De bediening en de koks zijn ongelooflijk vriendelijk.

En Nassar en Azzouz doen met hun eeuwige glimlach de befaamde Marokkaanse gastvrijheid alle eer aan.

Wie de sfeer van de Magreb wil opsnuiven in Antwerpen is in “Calamares” op zijn plaats. Met zin voor detail hebben de twee uitbaters een gezellige zuiderse ambiance weten te creëren. Wanneer je binnen stapt in het prachtige interieur met geglazuurde marmermozaïek en lusters, waan je je even in een gezellig Marokkaans kuststadje.

het Naaiatelier

Calamares Handelstraat 40 2060 Antwerpen 0472 066 063 Elke dag open van 12 u tot 22u, behalve dinsdag www.calamaresantwerpen.be 51

Je kan het zo gek niet bedenken of iemand heeft er een pagina over opgericht .

Het luidste plekje Chillen op “jemaa el fna”, maar dan online ‘Jemaa el fna’ is een van de meest populaire en geliefde toeristische locaties in Marokko. Dat is best ver. Maar niet voor jongeren die er gewoon op internet gaan vertoeven.

Op Jemaa el fna schuilen de Marokkanen de hele dag voor de brandende zon en de overweldigende hitte.

Met de woestijn als buurman kunnen de temperaturen oplopen tot boven de 50°C. Maar ’s avonds als de zon ondergaat, het avondgebed gebeden is en de sinaasappelsapkraampjes plaats maken voor eetzaakjes, barst de bom los: 52

energie, dynamiek en amusement troef!

Virtueel Het plein is tegelijk een groot openluchtrestaurant en een cultureel centrum.

Verhalenvertellers, acrobaten, slangenbezweerders en zelfs geïmproviseerde tandartsen vermaken de uit de hitte ontwaakte toeschouwers. Op dit plein gebeurt alles. De mogelijkheden zijn eindeloos. Een grote chaos, maar wel gestructureerd. De grote markt van Antwerpen benadert lang niet de sfeer

en gezelligheid van dit door Unesco beschermde Marokkaanse plein. Daarom zoeken de jongeren van bij ons er ook hun toevlucht, maar dan wel via… social media.

Facebook is koning. Overdag is het rustig maar na 8 uur ’s avonds springt iedereen op zijn laptop/smartphone of pc, op zoek naar verstrooiing na een lange schooldag of andere slopende activiteiten. Ze discussiëren en debatteren er over de nieuwste topics op allerlei Marokkaanse pagina’s. ‘Alle Marokkaanse schoonheden bij elkaar’, ‘alle Marokkanen voor elkaar’ of ‘vraag het aan een mocro’: je kan het zo gek niet bedenken of iemand heeft er een pagina over opgericht. Al deze pagina’s samen zijn zo uitgegroeid tot een soort ‘Jemaa el fna’ op het internet. Iedereen stroomt er naartoe, in een georganiseerde chaos waar altijd wel wat te beleven valt.

Social media Zoals in de rest van de wereld worden de social media hier ook gebruikt voor activisme, emancipatie en solidariteit.

Via Facebook verheffen mensen hun stem tegen onrechtvaardigheid. Er worden steunacties voor zwakkeren in binnen- en buitenland georganiseerd.

Mensen verenigen zich en werken samen voor een betere wereld. Jongeren die iets willen betekenen voor de wereld vinden elkaar en dat is al enkele keren de start geweest van mooie initiatieven.

Over de invloed en gevolgen van social media zijn al boeken, kranten en websites vol geschreven. Ze zijn alvast niet meer weg te denken uit ons leven. Heb jij jouw online plein al gevonden?

53

Colofon Neuzen in de Antwerpse souks werd bijeen geneusd door Curieus provincie Antwerpen: Veerle DevillĂŠ, Eve Schippers en Nele Willems Met dank aan: Hicham El Mzairh, Fahdi Yarti , Najat Yachou , Ibrahim Azouz Sihame El Kaouakibi, Chris Schillemans Mohammed Ihkan, Abdelkarim Bellafkih en Mohamed Ouaamari Wil je meedoen met Curieus provincie Antwerpen?

Neem dan contact op met info.antwerpen@curieus.be

54

Fotografie: Nele Willems, Veerle DevillĂŠ, Redouan Tijani, Mourad Bokkour en Bob Peeters Vormgeving: Rob Marcelis Lay-out: Nele Willems Website: www.curieus.be

CURIEUS? Curieus is een sociaal-culturele vereniging voor volwassenen die zich bezig houdt met alles wat mensen kan boeien. Je komt ons tegen op meer dan 300 plaatsen in Vlaanderen en Brussel. Je kan er komen proeven van de activiteiten die een kleine of grote groep vrijwilligers organiseren voor iedereen in hun gemeente of wijk: daguitstappen, info- en debatavonden, tentoonstellingen, filmvoorstellingen, standupcomedy-avonden, internetklasje, quizzen, fiets- of wandeltochten… Kortom: alles wat mensen ‘curieus’ maakt.

Curieus is er voor mensen die op zoek zijn naar een zinvolle vrijetijdsbesteding.

Mensen die andere mensen willen ontmoeten in een aangename en vriendschappelijke sfeer. Curieus is er ook voor mensen die graag iets opsteken, die steeds op de hoogte willen blijven en mee willen zijn in deze steeds veranderende maatschappij.

Curieus draagt waarden als respect, gelijkwaardigheid en solidariteit hoog in het vaandel. We kiezen voor een samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt om zich te ontplooien en de verantwoordelijkheid heeft om deze kansen te benutten. Curieus kiest voor ontmoeting. Curieus wil mensen samenbrengen, banden smeden, netwerken bouwen.

www.curieus.be info.antwerpen@curieus.be

V.u.: Jurgen Theunissen, p/a Grasmarkt 105/41, 1000 Brussel. Niet op de openbare weg gooien ajb.