Neuzen in
De Spoorweg
1
‘Neuzen in ...’ is een uitgave van curieus vlaams-brabant vzw www.curieus.be • info.vlaams-brabant@curieus.be
2
Curieus is een progressieve vereniging die door een andere bril naar cultuur en de samenleving kijkt. We organiseren frisse, originele en gedurfde activiteiten die je goesting geven in cultuur.
4
Neuzen in
de spoorweg Iedere stad, gemeente of provincie heeft haar curiositeiten. Zo ook Vlaams-Brabant. En wij neuzen graag in die bijzondere plekjes, aparte verhalen en originele foto’s. Zo zie je alles door een andere bril. Iedereen neemt wel eens de trein, maar wat weet je eigenlijk echt over de spoorlijnen, haar geschiedenis, verhalen, bijzonderheden, …? Het boekje dat je nu in handen hebt, laat je kijken naar de spoorlijnen in en rond Vlaams-Brabant, op een andere manier dan je gewoon bent. Of je nu een regelmatig treinreiziger bent, of niet, iedereen zal zich verbazen over de veelheid aan weetjes, verhalen en foto’s die er bestaan. Iedereen is welkom om dit mee te ontdekken.. Steek je neus eens uit het venster van de trein, haal diep adem en proef van de spoorlijnen op een compleet andere manier. Want ook lezen over de trein is een beetje reizen… 5
overkapping station leuven anno 1900
6
Wist je dat? • ... het NMBS-netwerk in 1948 met een lengte van 5034 kilometer het dichtste ter wereld was? • ... men gelooft dat er een Keltische ‘Menhir’ verstopt zit onder de spoorwegtalud van Tienen? • ... het station van Leuven in 1900 reeds een overkapping had van maar liefst 140m lang. Deze werd vernield tijdens WOII. De nieuwe overkapping dateert van 2000. • ...Vlaams-Brabant vroeger wel 50 treinstations telde • ... in België de treinen links rijden. Voor het ontwikkelen van de spoorlijnen werden Britse ingenieurs aangetrokken, omdat zij de kennis in huis hadden. Zij legden de spoorwegen, uit gewoonte, links aan. • ... de lijn Brussel-Mechelen de eerste spoorverbinding was op het Europese vasteland? • ... er tot 1959 nog een tram reed tussen Tienen en Bauvechain? 7
Via de fietsknooppunten kan je gemakkelijk de IJzerenweg fietsroute volgen! 8
IJzerenweg Fietsroute Dit traject vormt de verbinding tussen het Vlaams-Brabantse Diest, Zoutleeuw en Tienen. Het is inmiddels meer als 30 jaar geleden dat hier de laatste goederentrein reed. De sporen zijn opgebroken en een bijzonder aangenaam fietspad werd aangelegd op de bedding. Het is autovrij en behoorlijk vlak.
eerste rustplaats: een gezellig terras op ĂŠĂŠn van de pleinen van Tienen. Vanuit Tienen volgen we de Grote Gete en rijden we verder via Oplinter, Neerlinter en Drieslinter. Een 2de rustplaats vonden we in het gezellige centrum van Zoutleeuw, waarna we terugrijden naar Wilderen. Op het kaartje vind je ook de fietsknooppunten langs de route terug.
FIETSTOCHT LANGS DE IJZERENWEG FIETSROUTE We starten aan het oude station van Wilderen en rijden via de Romeinse weg over Neerhespen, Overhespen en Hakendover. Vanuit Hakendover rijden we naar onze 9
Graffiti en treinen: een haat/liefde-verhouding Wholecar: een trein/metro in zijn geheel bespoten
10
End-to-end: een trein/metro van links naar rechts bespoten
Top-to-bottom: een trein/metro van boven naar beneden bespoten
11
Window-down: een trein/metro alleen onder de ramen bespoten
Married couple: twee in zijn geheel bespoten treinen/metro’s aan elkaar
12
Backjump: Een trein/metro bespuiten, terwijl die maar even stilstaat
13
Vroeger & nu
14
Station Diest 15
16
De Fossemannen Midden 19de eeuw heerste er werkloosheid en armoede op het Pajotse platteland. De textielnijverheid in SintPieters-Leeuw was niet voldoende om de mannen uit de streek een job te bieden, terwijl er in die periode wel een gigantische vraag naar steenkool was. Door armoede gedreven gingen de mannen die dichtbij de stations Galmaarden, Tollembeek, Vollezele en Herne woonden, werken in de mijnen. In wagons zonder comfort namen de Pajotse mannen met honderden de trein naar de Borinage. De Werkomstandigheden waren slecht en de werkdagen zeer lang. ‘Les sales
flamins’ werden bovendien door de Waalse patrons als tweedederangsarbeiders aanzien. Thuis hadden de ‘fossemannen’ daarentegen enig aanzien en hun loon was een stuk hoger dan wat ze in de textielnijverheid of in de landbouw konden verdienen.
De waarheid volgens Tobback “Ik zal mij figuurlijk en desnoods zelfs letterlijk op de rails leggen om dit project tegen te houden.” Vijfentwintig jaar later vertelt Louis Tobback in Knack de waarheid achter het citaat. Volgens de Leuvense burgervader zou hij niet tegen de TGV geweest zijn, maar wel tegen de plannen van de toenmalige minister van verkeer Herman De Croo om de TGV op een aparte spoorwegbedding naar Luik te laten sporen. Dat zou namelijk een ravage aangericht hebben in Heverleebos en in heel wat dorpen in de omgeving van Tienen, aldus Louis.
18
Op de vraag waarom hij toen niet geprobeerd heeft zijn uitspraak in de juiste context te plaatsen antwoordde de Leuvense burgemeester:. “Eigenlijk kwam het mij niet slecht uit. Dat citaat heeft mee mijn imago bepaald.”
Vlaams-Brabant
Reclameaffiche uit 1949
(verzameling nmbs-holding)
Vroeger & nu
22
Station Leuven
23
Spoorwegjargon Coach De stoelen in een rijtuig met middengang zijn zo geplaatst dat de reizigers allemaal dezelfde kant op kijken. Vis-Ă -vis De stoelen in een rijtuig met middengang zijn zo geplaatst dat de reizigers elkaar aankijken. Kloot Een contragewicht op een handwissel wat het wissel in de uiterste positie houdt. Kunstwerk Bouwkundige voorziening van een spoorlijn zoals bruggen, tunnels etc. 24
Tuin Het emplacement van een station. Rijziger Reiziger van de nmbs die zijn buik vol heeft van de vele vertragingen. Woordsuggestie van auteur Jeroen Olyslaegers. Sabotage Anderen beschouwen als oorsprong van het woord de grote staking in 1905, waarbij Belgische spoorwegarbeiders de spoorwegrails ontdeden van hun fixaties, de zogenaamde schoenen (Franse benaming sabots).
‘kunstwerk’ in duffel
Seinen
26
Rood: de trein moet hier stoppen
2 gele lichten: het volgende sein is gesloten
Groen: de trein mag doorrijden
Groen Geel Horizontaal: het volgende sein is open maar legt een snelheidsbeperking op aan het sein
Groene driehoek: Deze driehoek geeft de de maximum toegelaten snelheid weer. De snelheid geeft men weer in tientallen. In dit voorbeeld 16 = 160 km/u.
Oorsprongsbord: Ten laatste aan de voet van dit bord moet de bestuurder de snelheid hebben bereikt die hem werd aangekondigd met de gele driehoek.
Gele driehoek: een snelheidsvermindering, ook hier weer in tientallen weergegeven. De driehoek kondigt een zone met snelheidsvermindering aan. In dit voorbeeld 90 km/u
Gele driehoek met groene rand: einde zone bord. Dit bord geeft de toelating de snelheid terug op te drijven naar de aangeduide snelheid (hier 90 km/u) van zodra de trein volledig voorbij het bord is. 27
Zwarte pagina’s in de
geschiedenis van de Brabantse spoorwegen Groenendaal (1889): 15 doden, weinig details gekend Leuven (1907): 3 doden bij een ontploffing van de stoomketel van een locomotief Halle (1929): 11 doden, toen de sneltrein Parijs-Brussel in het station een goederentrein doorboorde. Wilsele (1954): 21 doden, toen een trein met Duitse voetbalsupporters ontspoorde Diegem (1940): 21 doden, toen een trein uit Tienen inreed op een stilstaande trein Buizingen (2010): 18 doden, toen 2 personentreinen botsten 28
LENA het ene moment: geritsel van kranten als cornflakesgeknisper in mijn oor. pap die mijn been vasthoudt zodat ik stil blijf. het andere: getoeter en ik die leer vliegen. recht in de armen van een man aan de overkant van de wagon. hij vangt me niet op. het is een held die me naar buiten draagt, het moet er een zijn, anders zou hij niet zo flink doorstappen. (Sylvie Marie in Humo)
Vroeger & nu
Station Halle
Spoorflora Spoorwegbermen spelen vaak de rol van ‘reservaten’ voor planten. Naargelang de ondergrond, het reliëf en de omgeving treffen we een overvloedige vegetatie aan. Perrons met een deklaag van fijn zand of gruis zijn de ideale groeiplaats voor de vroegeling en voor langbaardgras. Dit bleekgroene ‘stationsgras’ is eigenlijk een grassoort die in de steppe thuishoort. De muurpeper bloeit met zijn goudgele sterren de hele zomer door en houdt dankzij zijn netwerk van liggende stengels fijne deeltjes vast. U vindt deze plant samen met o.a. moederkruid,
biggenkruid en de paardenbloem op de steunmuur langs de Tiensevest. Er zijn ook droogteminnaars zoals plat beemdgras of de muurleeuwenbek te vinden en zelfs houtige gewassen zoals hulst, lijsterbes of braam kunnen er kiemen en groeien op minder steile stukken. Op de vlakke, vroeger met as bedekte, stukken langs het spoor treffen we warmtelievende plantensoorten die thuis horen in de hete zomers van Zuidof Oost-Europa. Wat een kleurenweelde als soorten zoals Canadese guldenroede, koningskaars, dauwbraam, duizendblad of de tweejarige teunisbloem bloeien!
De lemen bermen werden vaak versterkt door de aanplanting van Engels raaigras in ruitvormige figuren. Binnen deze ruiten konden zich vooral andere grassen vestigen zoals straatgras, beemdgras, witbol en kropaar. Afhankelijk van de vochtigheid kwam daar nog duinriet, margriet of bereklauw bij. Stikstofminnende soorten worden vertegenwoordigd door de brandnetel en smalle en grote weegbree maar het mooiste tafereel is wanneer de klaproos in juni bloeit. Steile hellingen zijn op het noorden vaak begroeid met de houtsoort robinia pseudoacacia die goed bestand blijkt tegen luchtvervuiling. Hiertussen vestigen zich wilgen, es, els en esdoorn, al dan niet met een mantel van klimop of wilde bosrank. Op de helling naar het zuiden is minder robinia te vinden en meer olmen, berken en zomereiken.
Om te besluiten nog twee grote specialiteiten uit ons gebied. Het Zuid-Afrikaans kruiskruid had tussen 1975 en 1980 een rijke standplaats achter het station van Leuven. Aanvankelijk gekoloniseerd door zandscheefkelk en bosaardbei, kende de 33
vlakte achter het station van Tienen een stadium waarin de oude verfplant, de wouw (levert gele kleurstof) overvloedig aanwezig was. Door met de trein te reizen en naar buiten te kijken, kan men dus heel wat te weten komen over de natuur op en rond de bermen.
34
Modelbouw: station Heverlee Modelbouw Vereniging Leuven vierde op 24 maart in het H.Hart Instituut in Heverlee zijn 25-jarig jubileum met een Internationale Modelbouwbeurs. Zes maanden geleden sprak Patrick Aertgeerts de historische woorden “We hebben een blikvanger nodig voor onze viering”. In ons lokaal stond nog een doos met een locomotief uit de vijftiger jaren. “Dit zou het worden”, dachten we, maar het werd veel meer! Omdat de beurs plaatsvond in Heverlee, en wij daar ons lokaal hebben, kozen wij voor een diaroma (kijkkast) van het station van Heverlee. Patrick Aertgeerts, Dominique Beerts, Bart Schepers, bouwers van modelau-
to’s, en Luc Vanpoucke, figurenschilder, gingen de uitdaging aan. Patrick kon de plannen van het station bemachtigen. Samen met Dominique zou hij de gebouwen maken. Bart zou zich van de wereld afzonderen om de locomotief te bouwen en te schilderen en Luc zou zorgen voor de realistische inkleuring van de gebouwen. Het prachtige diorama van het ‘Station Heverlee’ was inderdaad de blikvanger van de beurs en stond te blinken tussen alle andere kunstwerken die de leden van de vereniging tijdens die 25 jaar gemaakt hadden. Een waar pronkstuk en het resultaat van prachtig teamwork!
Š Conny Soille
Modelbouw Vereniging Leuven telt momenteel 33 leden en de bijeenkomsten vinden plaats elke 1ste, 3de en 5de vrijdag van de maand in de Basisschool Terbank, Celestijnenlaan 46 Heverlee 3001 vanaf 20u.Op www.modelbouwleuven.com vindt U alle info over de vereniging en op het FORUM de evolutie van de bouw van het station (onder diversen) en allerlei tips met de betrekking tot statische modelbouw. Mensen die interesse hebben, zijn steeds vrijblijvend welkom tijdens de vrijdagse bijeenkomsten. Vliegtuigen, auto’s, moto’s, diorama’s, legervoertuigen, boten en figuurschilderen komen allemaal aan bod.
37
38
Woordzoeker
39
panos - fyra
sporen - dwarsligger - trainspotting
vertraging - metro - tram
machinist - chauffeur - goederentrein
perron - signaal - station - maquette
modernistisch - pendelen - locomotief
wholecar - sein - held - modelbouw
boemel - vollezele - bedding - menhir
compartiment - coupe - conducteur
tgv - koningskaars - bovenleiding
kunstwerk - tuin - reiziger - racourt
bak - coach - heuvelen - kloot
WOORDEN
Stationsarchitectuur de klokkentorenstations Een sober gebouw met centraal 2 bouwlagen onder een tentdak en aan beide zijden een vleugel onder een zadeldak. Boven het tentdak heb je een grote klokkentoren, dikwijls zelfs met meerdere uurwerken. Het station van Leuven en Tienen zijn op gelijkaardige manier opgebouwd, maar de zijvleugels hadden een gesnuit zadeldak. Tienen is het oudste nog bestaande station in BelgiĂŤ.
de trapgevelstations Deze volumineuze stations, opgebouwd uit rode baksteen, grepen terug naar de eigen historische stijlen. Het nationalis40
me flakkert op en schrijvers en componisten eren het verleden. Architecten blijven hierin niet achter en hebben vooral oog voor de bouwstijlen vanuit de middeleeuwen. Er wordt onder andere kwistig gebruik gemaakt van trapgevels. Men had op dat moment nog niet veel oog voor de functionaliteit van het gebouw en was nog heel erg op symmetrie gericht.
de naoorlogse stations Na WOII kiest de overheid resoluut voor traditionele bouwstijlen voor haar gebouwen, zelfs het materiaalgebruik is eerder conservatief. Meestal houdt men het eenvoudig, maar soms gaat men ook verder in deze retrostijl. Bouwkundige details worden extra in de verf gezet. Grote dek-
stenen, gigantische dakoppervlakten en in het oog springende schoorstenen.
functionele architectuur Men bouwt naar gelang de noden, zonder experiment. Ook het materiaalgebruik is functioneel en een combinatie van gordijngevels en beton. Af en toe tracht men de gevel wat op te fleuren, maar over het algemeen ontbreken alle details. (vb. station Haacht)
POSTMODERNE EXPERIMENTEN Eind 20ste eeuw wil men af van de saaie functionele architectuur en kiest men resoluut opnieuw voor vormen. Er is zelfs ruimte voor decoratieve elementen en men durft hier en daar wat kleur te gebruiken. (vb.station Galmaarden)
Treinen door de ogen van een 13-jarige Vrijdagochtend 7u50. Ik wacht Fabian op in de tunnel van het station van Leuven. Hij zal er een fietstocht opzitten hebben vanuit Lovenjoel. Elke ochtend neemt hij hier de trein naar Haacht om naar school te gaan. Vandaag moet hij enkel zijn rapport gaan ophalen, want de paasexamens zijn net afgelopen. Ik zie hem in de verte al komen. Hij ziet er goed wakker uit. Moet je niet heel erg vroeg opstaan om op tijd op school te geraken? “Dat valt wel mee, ik sta niet vroeger op dan de andere kinderen uit de buurt. Ik fiets een kwartiertje van Lovenjoel naar Leuven. Gelukkig beginnen mijn lessen iets later als in de meeste scholen, maar 42
ik ben toch meestal een kwartiertje voor de bel al op school.” Je springt in Lovenjoel op de fiets en neemt dan de trein tot in Haacht. Moet je in Haacht nog ver stappen om naar school te gaan? “Nee, in Haacht neem ik terug de fiets. Ik heb daar aan het station een tweedehandse fiets staan, die ik gebruik om van het station naar school te rijden en terug. Als het echt heel slecht weer is, brengt mijn mama mij naar het station van Leuven.” Zit je met veel klasgenootjes op de trein? “Nee, ik ben de enige die de trein neemt. De anderen komen te voet, met de fiets of met de bus. Ik wil geen bus nemen, want
daarin word ik snel wagenziek, zeker als ik tegen de rijrichting in zit. Op de trein heb ik daar helemaal geen last van.” Waarom heb je voor dit traject gekozen? Waren er dan geen scholen dichter in de buurt? “Jawel, maar ik wil volgend jaar een technische richting doen en daarvoor moet ik in Haacht zijn. Ik wil iets doen met computers programmeren. Ik ben de enige van mijn klas van vorig jaar, die nu in Haacht naar school gaat, maar daar heb ik zelf voor gekozen omwille van de studierichting. Mijn jongste zus gaat in Leuven naar school en mijn andere zussen en broer zijn al ouder en gaan niet meer naar school.” Heb je geen last van de vele vertragingen, kom je niet vaak te laat op school? “Ik kan na deze trein nog een trein nemen, waarmee ik net op tijd kom. Ik heb wel al eens vertraging gehad en dan kom ik te
laat, maar ze zijn daar op school niet boos over, dus dat is niet zo heel erg. Eén keer kon de trein niet vertrekken omwille van de sneeuw. Toen was er een wissel bevroren en heb ik wel lang moeten wachten.” Hier eindigt ons gesprek al, want we rijden het station van Haacht binnen. Ik wens Fabian veel succes met zijn rapport, maar hij ziet er niet ongerust uit. Eens Fabian is afgestapt ontstaat er een hevige discussie tussen 2 reizigers en de conducteur. Ik ben blij dat ik er het volgende station af mag.
Mijlpalen van de spoorgeschiedenis 1835 - Eerste trein op het Europese continent. Inwijding van de spoorlijn Brussel – Mechelen. 1870 - De Staat exploiteert 863 km spoorlijnen. Privébedrijven beheren 2.231 km. 1926 - Oprichting van de NMBS. 1931 - De eerste metalen rijtuigen worden op het spoor gezet. Het interieur was ontworpen door de befaamde ontwerper en kunstenaar Henry Van de Velde. 1933 - Het beroep van remmer bestaat niet meer, er wordt algemeen gebruik gemaakt van de automatische luchtdrukrem.
44
1935 - Elektrische treinen tussen Antwerpen en Brussel. 1945 - De tweede wereldoorlog is beëindigd, maar het spoorwegnet heeft veel schade opgelopen. 1956 - De NMBS introduceert eerste auto(slaap)trein op het Europese vasteland. 1957 - Introductie van snelle en comfortabele Trans Europ Express (TEE). 1959 - De eerste computer wordt in gebruik genomen. 1963 - De verbinding Brussel-Parijs is volledig elektrisch.
1965 - De container doet zijn intrede in het goederenvervoer.
2009 - BelgiĂŤ voltooit als eerste land in Europa zijn hogesnelheidsnet.
1966 - De NMBS neemt officieel afscheid van de stoomtractie.
2010 - BelgiĂŤ viert 150 jaar spoorwegen.
1975 - De NMBS pakt uit met de formule trein + fiets.
2012 - De diabolo-verbinding zorgt voor de noordelijke ontsluiting van de nationale luchthaven.
1977 - Eerste automatische treinwash. 1984 - Invoering van het IC-IR plan. De treinen rijden voortaan klokvast. 1994 - Eurostar verbindt Brussel via de Kanaaltunnel met Londen. 1996 - Thalys wordt op de rails gezet. 2005 - De NMBS wordt gesplitst in de overkoepelende NMBS-Holding, spooroperator NMBS en infrastructuurbeheerder Infrabel. 45
Groep G De Groep G werd in 1941 opgericht als verzetsgroep om sporadische, amateuristisch opgezette sabotageacties uit te voeren. Na contact met de Britse geheime dienst namen de activiteiten van de Groep G toe en was de organisatie gekend voor zijn intelligente en doordachte sabotages.
waren steeds derde klasse personenwagons gebruikt waardoor gedeporteerden makkelijk via de ramen konden ontvluchten.
Groep G spitste haar aandacht vooral toe op het spoorwegennet, de waterwegen, de elektriciteitsproductie en de telecommunicatie.
Gewapend met ĂŠĂŠn revolver, een stormlamp en rood papier dwongen drie dappere Belgen de trein tussen Boortmeerbeek en Haacht te stoppen. Dit unieke feit in de geschiedenis van de holocaust is de enige Europese bevrijdingsactie van Jodentreinen.
Op 19 april 1943 vertrok het XX-ste konvooi met 1631 personen naar Duitsland. Het betrof een uitzonderlijk groot konvooi en het vervoer gebeurde voor de eerste maal met goederenwagons, waarbij de deuren werden vergrendeld met prikkeldraad. Bij vorige konvooien
Ondanks de bewaking van de Sicherheitspolizei konden 231 Joden ontsnappen. 90 gedeporteerden werden opgepakt en op het volgende transport gezet, 26 personen werden bij hun vlucht gedood en 115 gedeporteerden slaagden in hun ontsnapping.
46
Monument aan het station van boortmeerbeek
Het mooiste plekje langs de sporen
zicht op abdij van park langs de spoorlijn leuven-tienen
De Engelse spoorweg Rond 1842 werd een spoorlijn voor goederenvervoer van het station van Leuven naar de havenzone getrokken. Het spoor liep dwars door de stad ten noorden van de ridderstraat, de goudsbloemstraat en de H.Geeststraat. En stak daar de Tervuursevest over richting Egenhoven. In Egenhovenbos ligt trouwens een nooit gebruikte spoorwegberm die werd aangelegd door John Cockerill om Leuven te verbinden met Waver. Dit tracé staat lokaal bekend als de ‘Engelse spoorweg’. De aansluiting had onder andere een aftakking naar het Engels Plein, waar de overslag van goederen tussen vaartui50
gen, opslagplaatsen, bedrijven en spoor gebeurde. De benaming van dit plein refereert aan de in 1845 verleende concessie aan ingenieur Tarte en twee Engelse investeerders voor de aanleg van de spoorlijn Leuven/ Jemeppe-sur-Sambre via een tunnel onder de Keizersberg. Op de site van het Engels Plein was een station gepland. Als gevolg van instortingen moesten de werken echter worden stil gelegd, en werden de plannen voor een station aan de Vaartkom, afgevoerd.
Keizersberg
Vroeger & nu
Station Tienen
Colofon Neuzen in de Spoorweg werd bijeen geneusd door Niel Vandevelde, Dietlinde Oppalfens, Eric Reyntjens, Conny Soille, Lucien Vanpoucke en Fabian Dirix Foto’s Leuven weleer, Frederic Hecq, F.A, Cresens, Maquette station Heverlee: Conny Soille, Steve De Schuiteneer Vormgeving: Rob Marcelis Lay-out: Joris Verplancke Literatuurlijst en bronvermelding. Mechelen, Leuven, Tienen… retour, Staes J. & Welter H., Standaard boekhandel Leuven, 1987. Sporen in België: 175 jaar spoorwegen, 75 jaar NMBS, Van Der Herten B., Van Meerten M. & Verbeurgt G., Universitaire pers Leuven 2001. Rail: De Belgische spoorwegen, Martens E., Cinematek, 2010 (boek + DVD). Stationsarchitectuur in België deel 1 (1835-1914), De Bot H., Brepols, 2002. Stationsarchitectuur in België deel 2 (1914-2003), De Bot H., Brepols, 2003. 54
CURIEUS? Curieus is een sociaal-culturele vereniging voor volwassenen die zich bezig houdt met alles wat mensen kan boeien. Je komt ons tegen op meer dan 300 plaatsen in Vlaanderen en Brussel. Je kan er komen proeven van de activiteiten die een kleine of grote groep vrijwilligers organiseren voor iedereen in hun gemeente of wijk: daguitstappen, info- en debatavonden, tentoonstellingen, filmvoorstellingen, standupcomedy-avonden, internetklasje, quizzen, fiets- of wandeltochten… Kortom: alles wat mensen ‘curieus’ maakt. Curieus is er voor mensen die op zoek zijn naar een zinvolle vrijetijdsbesteding. Mensen die andere mensen willen ontmoeten in een aangename en vriendschappelijke sfeer. Curieus is er ook voor mensen die graag iets opsteken, die steeds op de hoogte willen blijven en mee willen zijn in deze steeds veranderende maatschappij. Curieus draagt waarden als respect, gelijkwaardigheid en solidariteit hoog in het vaandel. We kiezen voor een samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt om zich te ontplooien en de verantwoordelijkheid heeft om deze kansen te benutten. Curieus kiest voor ontmoeting. Curieus wil mensen samenbrengen, banden smeden, netwerken bouwen.
www.curieus.be informatie@curieus.be
55
printed by
www.zwartopwit.com
V.u.: Jurgen Theunissen, p/a Grasmarkt 105/41, 1000 Brussel. Niet op de openbare weg gooien ajb. 56