Neuzen in
VOORUIT
1
Neuzen in vooruit is een uitgave van curieus vzw • www.curieus.be • informatie@curieus.be 2
Curieus is een progressieve vereniging die door een andere bril naar cultuur en de samenleving kijkt. We organiseren frisse, originele en gedurfde activiteiten die je goesting geven in cultuur.
De originele atlasbeelden sieren het VooruitcafĂŠ
3
4
Neuzen in
vooruit Beste lezer Proficiat! In jouw handen rust een uniek Curieus boekje dat je meeneemt op verrassende citytrip doorheen Vooruit. Ben je curieus naar enkele boeiende figuren, gortdroge cijfers, smakelijke ideeĂŤn, sappige backstageroddels, de gemiddelde Vooruitbezoeker of simpelweg de meest romantische verhalen? Blader dan vlug verder en laat je verrassen door de talloze verborgen pareltjes van deze historische cultuurtempel! Of je er nu voor het eerst op bezoek bent of al talloze avonden bleef plakken, veel plezier met Neuzen in Vooruit! Bruisende groeten, Freya Van den Bossche
Jan Roegiers
voorzitter Curieus Oost-Vlaanderen voorzitter Curieus nationaal
5
Het ABC van Vooruit A rbeidersbeweging. Artistiek geweld. Atlasbeelden. Backstageroddels. Bezettingen. Bibliotheek. Cinema Vooruit. CoĂśperatieve Samenwerkende Maatschappij Vooruit. Crazy Love. Culturele anarchie. Dagschotel. Dario Fo. Dynamiek. Eclectisch. Edward Anseele. Erik Temmerman. Feestlokaal. Ferdinand Dierkens. Formicatafeltjes. Fotografiestudenten. Gent. Glas-in-lood. Groots. Harmonie Vooruit. Herwaardering. Ideaal. Internationale kruisbestuiving. Jeugdliefde. Kroakamandels. Kunst Veredelt. Kunstentempel. Licht. Liefdesdecor. M ajestueuze marketing. Modeshows. Moghultorentje. Monument. Nirvana. Ongedwongen authenticiteit. Opera voor de werkmens. Parijsberg. Patisserie. Pelikaan. Podium. Prestigeproject. Progressief. Q ueetniksbeter. R ode Postzegel. Schelde. Spaanse oorlogskinderen. Ten Oorlog. Theater. Triomfbier. Uitbundig uitgaan. Uitgestelde opening. Verenigingsleven. Verwaarlozing. Vlaamse Monumentenprijs. Volksbanket. Volksverheffing. Volta. Warenhuis. Wereldtentoonstelling. Winstverdeling. Wintertuin. X-factor. Youssou ‘n Dour. Zeildoek boven Theaterzaal. Zondagnamiddagdansen. 6
© Amsab-isg
duldig Voo e r G
t ui
De o pen aa r i ng de. va n D eW F ee de v er el st lo ol k s dten k sch toon aa l va n bou ouw s te l Voo w li bu r ep v l i ng r uit in h g te er t r h ad in G et c o nt a a e nt nog h gin fé p u op 1 l l wa s al w g e roe n, m op . 5 au v at v de i Uite en v aa r g us oete d ea sta k i nd - zo an c t us le g n in h ier elijk a ls ult u 1 91 e l eg de d ee n 4, m k on ur. D at w en h s to k aa r h et e e l ei d f v e de D pu b a ke je v es t e o m oor. r ga l ie k uits lijke soc at Het e op in 1 ia l i ope de wa r 91 3 st i s ma n i n rs d en d en k che gw oor el us n cult B e lg e r d g e uu r og s pl a ië t i te m pa n nd j pel d en n en k on s WOI de t bloe ijde n ee ien . r de
7
8 ZIcht vanuit de Bagattenstraat op de Vooruit
Mijn favoriete zicht op Vooruit 2 pioniers aan het woord. Ze redden met hun grenzeloos enthousiasme de Vooruitparel van de sloop. En zie daar, deze stoere mannen worden instant lyrisch wanneer Curieus peilt naar hun favoriete zicht op Dame Vooruit. En wat leerden we? Rik Vandecaveye (voormalig algemeen coĂśrdinator - nu directeur Minard) gaat voor de klassieke schoonheid. Voor Peter Van den Eede (programmator Literatuur en Actualiteit) draait het toch allemaal meer om het totaalpakket.
Rik Vandecaveye “Een klassiek beeld, maar vanuit de Bagattenstraat komende en oog in oog staan met de Vooruit: prachtig. Om verschillende redenen. Ik herinner me een krachtige foto uit 1913, vanuit dit gezichtspunt genomen en met een stakende massa op de voorgrond. Ook toen Michiel Hendryckx de Vooruit op gevoelige plaat wilde vastleggen, nam hij vanuit deze positie zijn foto. Een bijzonder sterk beeld.
9
Maar ook dit. Toen ik afscheid nam van Vooruit als algemeen coördinator, had het Vooruitgebouw een boodschap voor mij… Een prachtige montage met een pratend gebouw, dat verdacht veel weg had van Pascale Platel.”(Het filmpje kan je terugvinden op de website van Vooruit, nvdr.)
Peter Van den Eede “Van bovenop de Boekentoren. Zonder twijfel het mooiste zicht. Uniek ook, omdat het één van de enige plekken is waar je de Vooruit van bovenuit kan bekijken. Een blik op het gebouw werpen in haar biotoop, de stad.”
Maar ook mijmerend over een verloren beeld op zijn geliefde Vooruit: “Ik hield ook bijzonder veel van de zijgevel met het gedicht van Stefan Hertmans.” De poëtische wand heeft intussen plaats geruimd voor een terras in aanbouw.
Onze Curieusreporter beklom de beroemdste Gentse belvédère en kon alleen maar beamen hoe de ontzagwekkende Vooruit als een wellustige dame baadt in de wriemelende stad.
10
Zicht op de Vooruitgebouw van op het terras van de Boekentoren
11
Een blik op de decibelmeter tijdens een soundcheck van The Van Jets
12
Stil en luid in Vooruit Insiders vertrouwden het ons al toe: de Vooruit maakt geluid. Hier is het nooit stil, dit gebouw leef t. Een intrigerende kwestie, en dus ging Curieus op zoek naar de stilste en de luidste plek in Vooruit. Een eervolle vermelding voor het luidste geraas ooit opgemeten in Vooruit, dat moet voor Motörhead zijn.
Tijdens één van hun roemruchte passages in de Concertzaal (1994) donderden stukken van het bladgouden stucwerk bij elke denderdende decibel naar beneden. Volgens aanwezige Lemmylovers kon je na het concert gemakkelijker de nog met goud versierde pilaren tellen die het optreden overleefd hadden, dan de stukken die de grond sierden.
13
Het beruchte naaikotje
14
En de stilste plek? Dat moet het naaikotje zijn, vertrouwt het gebouw ons toe. Het wat?, horen wij u denken. Alvorens u al schunnige pornografische beelden voor uw netvlies ziet dwalen, willen we u geruststellen. In het naaikotje, dat zich net onder het linkertorentje bevindt, werden kapotte gordijnen en theaterstoffen hersteld‌ Een serene rust daalt hier op je neer, zo tientallen meters boven de opwindende drukte in het cafÊ.
15
Een greep uit het historische verenigingsleven dat onderdak vond in Vooruit
Cinema Volksontvoogding
Leesclub Boekuil De
Marxkring
De Rakkersclub
Vr ijzi n n ige Werk m a n sbi bl iot heek M u l t a t u l i t h e a t e r “ Leren Vereer t �
De Sa menwerk sters
De Anseelevrienden harmonie Vooruit De Pioniers
Fotoclub Vooruit Socialistische Studiekring
R od e
p ost z e g e l
De Musicclub
D e
Het Rode Schaa k bord
B i lj a r t c l u b Vo o r u it
De rode va l k en De Natuur vrienden
16
De dakbewoners Stadsimkers Liesbeth Hiele en Marijn Rabaut slagen er al enkele jaren in het beste van de Gentse bloemen en bloesems in honing om te zetten met de hulp van hun bijenvolkjes. Enkele kasten hebben ze op het dak van de Vooruit opgeslagen. Curieus: Waarom imkeren in de stad? Dit is niet meteen de omgeving waar je veel bijen verwacht. Liesbeth: We woonden in de stad, hadden geen auto en wilden graag onze eigen honing maken: op ons eigen dak leek dat het eenvoudigst. Dat lukte wonderwel. De temperatuur in de stad is iets hoger, Gent werkt pesticidevrij en in
de parken staat altijd wel iets in bloei, waardoor de bijen veel en verscheiden voedsel krijgen.
Curieus: Hoe zijn jullie op het dak van Vooruit terecht gekomen? Liesbeth: Na twee jaar imkeren stond ons dak vol en wilden we uitbreiden. Ik had gelezen over de bijen op de Opera in Parijs en we keken uit of zoiets ook in Gent mogelijk was. Terwijl we rondfietsten door de stad, letten we op iconische gebouwen. En de Vooruit sprong meteen in het oog. We namen contact op, en doordat de Vooruit ook met duurzaamheid bezig is, ging de bal al snel aan het rollen.
17
Curieus: Leveren die kasten veel honing op? Liesbeth: De opbrengst is afhankelijk van het seizoen en het aantal kasten dat er staat. Gemiddeld halen we 25 kg per kast per jaar op. De Vooruit is een heel vruchtbare plaats en er woont een zeer sterk volkje. De tuin van de Sint-Pietersabdij is vlakbij, achter de Vooruit staan veel kastanjes, ook het Zuidpark, het Muinkpark en het Citadelpark zitten binnen de actieradius van de bijen. We plaatsen hier niet meer dan vijf kasten per locatie, om geen overbezetting te creĂŤren. Dan doe je je eigen bijen concurrentie aan en dat kan de bedoeling niet zijn. Curieus: Wat maakt de smaak zo bijzonder? Liesbeth: Honing is altijd samengesteld uit wat de bijen vinden in de omgeving. 18
Daar hebben dus noch de bijen zelf, noch de imkers veel invloed op. Er is een smaakverschil tussen de verschillende locaties, en daarom oogsten we iedere locatie afzonderlijk. In de Vooruithoning zit altijd veel kastanje. Vorig jaar was een sterk lindejaar en dus zat er een sterke invloed van linde in de honing. Voor mensen die allergisch reageren op stuifmeel: het hele jaar door honing eten uit je eigen buurt (met een minimale hoeveelheid stuifmeel waarop je anders altijd reageert) kan verlichting bieden en je weerstand wat verhogen. Curieus: We worden om de oren geslagen met onheilsberichten over de bijenpopulatie. Hoe gaat het met de Gentse bijen? Liesbeth: Met de Gentse bijen gaat het voorlopig goed... En hopelijk blijft dat zo!
Imkeren op het dak van de vooruit Š Reinhout Hiel
19
Vooruit in cijfers Kunstencentrum Vooruit telt 84,40 personeelsleden in loondienst (waarvan 52,50 voltijds en 47,50 deeltijds), 189 vrijwilligers en 16 stagiaires per jaar. Deze enthousiaste werkkrachten zorgen er samen voor dat de 1329 unieke bezoekers per dag zich hier thuis voelen. En of ze zich hier thuis voelen. Jaarlijks worden hier 28 000 kopjes koffie geschonken en 116 337 liter bier getapt - dat is ongeveer de helft van een Olympisch Zwembad. 30 verwarde zielen vertrekken hier jaarlijks zonder hun sleutelbos‌ en moeten van Vooruit dus wel hun tweede thuis maken.
20
Jaarlijks vegen deze 485 085 bezoekers hun edele poep aan 3700 rollen WCpapier. Dat is ongeveer 108 kilometer. Oftewel de afstand van de Vooruit tot aan het ter ziele gegane Maison du Peuple - ontworpen door de grote Victor Horta - in Brussel... en terug. De Theaterzaal telt 738 stoelen. 619 keer per jaar wordt hier een studio gereserveerd. Waarvan 249 door Gentse artiesten. Deze kunnen terecht in de 12 backstageloges van het gebouw. 23 piano’s worden jaarlijks op het podium gesleurd. Dat zijn 23 mogelijke kansen op een hernia.
In de 367 kleine en grote zalen van Vooruit, verdeeld over 11 verdiepingen, wordt genoeg stroom verbruikt om een dorp van 25 000 personen van stroom te voorzien. Dat is zowat het inwonersaantal van Sint-Amandsberg plus enkele verstekelingen. 900 kcal heeft onze Curieusreporter verbrand in een poging het totaal aantal trappen te tellen in Vooruit. Dat is toch een klein bakje friet met ĂŠĂŠn frikandel en een klein kwakje mayonaise.
21 een blik op het cafĂŠ
22 Concertzaal
De zalen en hun verhalen De Vooruit ontstond als cultureel pronkstuk van de Samenwerkende Maatschappij Vooruit. Het “Gentse model” was gebaseerd op het idee dat de arbeider zich enkel kon ontvoogden door zich te onttrekken aan het patronaal systeem dat hem klein hield. Zo ontstond in Gent en omstreken een parallel-economie, waarbij de leden van S.M. Vooruit in hun basisbehoeften konden voorzien, en alle winsten terugvloeiden naar de arbeiders. Ook cultuur was een belangrijk deel van dit project. Het Feestlokaal van Vooruit was het paradepaardje van de coöpera-
tieve beweging op de top van zijn kunnen. In zijn eclectische, soms burgerlijke stijl, was het een middenvinger naar de bourgeoisie. Maar in eerste instantie was het natuurlijk een plek waar de arbeider kon deelnemen aan de “hoge” cultuur waartoe hij anders geen toegang had. Doorheen de jaren werd het gebouw meermaals verwaarloosd, verbouwd, gered, gerenoveerd, uitgebreid… Maar dé mijlpaal in haar geschiedenis was toch 1982, toen de jonge garde van vzw Kunstencentrum Vooruit het gebouw van de sloop redde. 23
Wat volgt is een vliegensvlugge trip doorheen de boeiende geschiedenis van enkele belangrijke zalen... Concertzaal De Concertzaal, met terras aan de Schelde, stond in haar prille jeugdjaren bekend als de Kleine Cinemazaal. De eerste bioscoop die betaalbaar was voor de gewone Gentse arbeider werd gesierd door eenvoudige houten banken. Tijdens WOII vonden zowel Duitsers als geallieerden er niets beter op dan de zaal te gebruiken als vuilbak: zowat alles werd van de balkons naar beneden gegooid. Ook zwijnen en paarden zouden hier hun intrek genomen hebben. De ravage was enorm. Pas begin de jaren ’80 kon ze opnieuw haar deuren openen als de Concertzaal die we vandaag kennen. 24
Theaterzaal De sierlijke slogan Kunst Veredelt - die je vandaag nog altijd boven het podium kan lezen - vat de culturele ideologie van de Gentse socialisten mooi samen. Door kunst toegankelijk - en dus goedkoop - te maken, kan je de arbeider, de gewone man, cultureel én mentaal verheffen. Na WOII verwierf de zaal bekendheid als Cinema Vooruit. Oorspronkelijk zorgden drie zadeldakkoepels voor natuurlijke lichtinval. Eind jaren ’50 werd het glazen dak op last van de brandweer verwijderd. Het podium werd gebruikt voor zangfeesten, meetings, concerten, filmvoorstellingen, variétéshows… Na de restauratie werden de oorspronkelijke glaspanelen teruggeplaatst. De 738 warmrode zetels zijn imitaties van de oorspronkelijke zetels.
theaterzaal
25
Bespreekbureau
26
Balzaal Recepties, dansnamiddagen, feesten, koffietafels… vonden hier in de beginjaren onderdak in dit Bovenrestaurant. De Socialistische Vrouwen hielden hier zelfs heuse modeshows met de nieuwste coöperatieve fashion. Wanneer je hier vandaag gaat fuiven, je literaire hart ophalen of theater gaat bekijken, let dan zeker eens op de drie opvallende kroonlusters die de Balzaal sieren. Deze oorspronkelijke lichtbundels dateren uit de jaren ’20.
Begin jaren ’50 stelden modernistische bouwheren deze favoriete rendezvousplek op de helling, toen men de hele benedenverdieping (en daarboven) wou omvormen tot een grote coöperatieve supermarkt. Gelukkig is het nooit zo ver gekomen. Enkel de inkom kreeg een vooruitziende facelift en aan de linkervleugel verrees een gloednieuwe constructie die dienst kon doen als winkel. In 1994 werd het café toch flink verbouwd - ook de toog verhuisde - en zijn enkel nog de twee imposante atlasbeelden origineel.
Café (en de inkom) Hoewel aanvankelijk half zo groot, was het café in de begindagen net als vandaag dé ontmoetingsplek voor progressief Gent. Hier werd gegeten, gedronken, gedanst, gezongen, gefeest. 27
Santé Vooruit Vooruit en bier, die twee gaan hand in hand. Hier werd de afgelopen honderd jaar veel bier geschonken én gedronken. Vooruit bracht zelfs eigen brouwsels als Uitzet, Bock en Triomfier op de markt. En zie daar, anno 2013 slaat het Kunstencentrum de handen in elkaar met Brasserie Dupont om het Triomf bier terug tot leven te wekken. Vanaf mei 2013 kan je dit smaakvol biobiertje proeven in het Vooruitcafé… Maar we frissen graag jullie geheugen op over de geschiedenis van dit smakelijk gerstenat. In 1907 - tien jaar na de eerste Belgische coöperatieve brouwerij Le Progrès - ziet brouwerij Vooruit tussen 28
de Fuchsiastraat en de Dahliastraat het levenslicht. Enkel bier (1,7 %) en Dubbel bier (2,7 %), biertjes van hoge of bovengisting, worden hier voor WOI gebrouwen. In 1912, één jaar voor de Gentse Wereldtentoonstelling, bereidt de brouwerij zich op haar manier voor op het nakende triomf jaar. Een blond biertje met hoge gisting en een ambitieus alcoholgehalte van 4% wordt het paradepaardje van Brouwerij Vooruit. Het Triomfbier is geboren. De bijna tien miljoen bezoekers aan de Exposition Universelle et Internationale de Gand konden het Triomfbier proeven. Aardig wat coöperatief gerstenat vloeide hier aan het grote paviljoen van
Vooruit in de Belvédèrelaan (vandaag de Belvédèreweg, toen in het hartje van de expo). Tijdens WOI kregen de brouwerijen in onze contreien rake klappen. De Duitse bezetter ontmantelde heel wat ondernemingen en versaste productiemateriaal naar Duitsland voor de oorlogsindustrie. Hoewel de Vooruitbrouwerij het bier liet vloeien tot 1917, lag de productie in 1918 zo goed als stil. De Duitse bezetter liet zowat de gehele industriële structuur in puin achter. Na de vernietigende oorlog klauterde Brouwerij Vooruit weer recht. Voorzichtig en bedachtzaam, maar ook zelfzeker. Maar WOII staat verpletterend snel voor de deur. Ontgoocheld doen de brouwers van Vooruit in 1954 de boeken definitief toe. 29
Ana誰s en Arne
30
Romantiek in de cultuurfabriek Elke ziel die in de Vooruit komt, voelt het. Hier hangt liefde in de lucht. Curieus deed een oproep en peilde naar jouw romantische herinneringen in Vooruit. Onze mailbox overstroomde met warme brieven. Over stomende passie op het balkon van de concertzaal. Over het schuchtere handjes vasthouden in de Theaterzaal. Over een intieme eerste date in het café. Over een spetterend huwelijksfeest in de Balzaal. Maar van deze twee verhalen smolten wij - gevoelige Curieuszieltjes - helemaal…
Anaïs en Arne Fonkelende oogjes en verliefde handen. Het zit er nog altijd boenk op bij Arne en Anaïs. Hoe ze elkaar aanvullen wanneer ze vertellen over die “bewuste dinsdagavond”. Hoe ze ondertussen elkaar veelbetekenende blikken uitwisselen. Zij, die een Roomer-cava bestelde bij die knappe barman. Hij, die zijn collega counterde - Arne is een Buffalo - toen die beeldschone jongedame naar de toog kwam… en dacht bij zichzelf: Ooh nee, weer zo’n specialleke met van die exclusieve eisen. Hij, die toch 31
geprikkeld werd door haar enthousiaste verschijning en door de catacomben van de Vooruit rende op zoek naar verse aardbeien. Zij, die de volle acht minuten bleef wachten op haar bestelling en dacht dat hij ondertussen van de aardbol verdwenen was. Hij, die terug opdook uit de krochten van het gebouw met de zoetste en mooiste aardbei. Zij, die alle twee instant smolten voor elkaar. En twee jaar later meer dan ooit gelukkig samen zijn. Arne is nog altijd barman in de Vooruit. Maar die Roomer-cava bestel je best bij zijn collega. Tine en Peter Ze werkten beiden in de Vooruit. Tine beschrijft het als “die zotte jonge jaren en die zotte liefde”. Wat haar zo aantrok in hem? “Zijn eeuwige energie.” En Peter aanvullend: “Ik denk dat Tine 32
mij toch ook een beetje ne rare vond, op een eigenaardige manier een beetje poëtisch.” Ze ontmoetten elkaar voor het eerst toen zij op zondagmorgen in het café werkte en hij een slaapmutsje kwam drinken na een heftig nachtje stappen. Om tien uur ‘s morgens… En ook: “Ik was eigenlijk verliefd op haar vriendin en zij op een vriend van mij.” Maar na een nachtje feesten op Pinkpop sloeg de vonk tussen hen over: “Toen we terugkwamen van het festival besloten we nog iets te drinken in de Vooruit. ‘s Anderendaags hing er een post-itje van Tine aan mijn deurbel en dat bewaar ik nog altijd... Daarna ging het snel. Ze kusten voor het eerst om de hoek, in de Paarlemoer. Maar de kussen die volgden, die gaven ze veelvuldig in “hun” Vooruit. 24 jaar en 4 kinderen later zijn Tine en Peter nog altijd elkaars geliefde. En nog altijd even aanstekelijk energiek.
Tine en Peter anno 2013
Tine en Peter anno 1989
33
De vogelspotter Bijen op het dak? Check! Paarden en varkens in de Concertzaal? Check! Olifant in het café? Check - vraag maar aan de stomverbaasde cafégangers toen Michiel Hendrickx hier in de jaren ’90 doodleuk met een jumbo binnenwandelde toen hij foto’s nam voor een kalender van cultuurhuizen. Vooruit is eigenlijk een kleine zoo. Maar ons favoriete Vooruitdier is toch de pelikaan. De fanatieke ornithologen onder ons hebben dit curieuze schepsel natuurlijk al lang ontdekt. Maar de minder geoefende
34
natuurvrienden helpen we toch even op weg. U staat vlak voor de Vooruit, met uw rug naar de Bagattenstraat en uw geconcentreerde blik op de voorgevel. Op de lieflijke erker tussen de twee torentjes kan je een sierlijke pelikaan spotten. Ferdinand Dierkens plaatste deze watervogel natuurlijk niet toevallig op dit socialistisch pronkstuk. Dit zorgende schepsel staat symbool voor barmhartigheid en altruïsme. Een verbeelding van het sociale netwerk dat de coöperatieve beweging wou creëren.
rd i e F
nand Di
er k
s en
Deze soci a a l ge m onu ĂŤnga m ent g eer d a le o ec l ec e a rc nt w e t i sc h h it ec r p va n F o t tek e nt w e coĂśp ees t l e r at i r p da nde v ok a a eve k t de g oor h l va n let te o r oo t s et n ver Voo r r s V OORUIT h eid bee l d u it . E een i e v en . M a n de en der d i e t n d o d e e i e n dan k e via mali geve h e t fl z ij d e het s ge l , d ink u u idel i t at i o g r ote it d e jk z i c n (Zu r od e k lu it ht ba i d) G en ge opva ent b a r vo wa ss l lend i or n nen k en vo e pro wa m n kst l k s hu , wa s u k va i s oo n de k ec h be w e t het g i ng .
vogels spotten op de vooruit
35
36 daan Š An Haelewaeters
Die stond hier ook Air 12/9/2001 – Beck 05/12/1994 – Chris Isaak 18/10/1987 – Crowded House 18/10/1991 – David Byrne 8/6/1994 – Echo & The Bunnymen 14/2/1983 – Editors 12/2/2006 – Eels 28/4/1997 – Einstürzende Neubauten 19/5/1991 – Fad Gadget 21/3/1984 – Faith No More 4/5/1990 – Henry Rollins 7/11/1989 – Herman Brood & His Wild Romance 19/4/1994 – I Love Techno first edition 10/11/1995 – Jane’s Addiction 19/3/1991 – John Cale 11/2/1984 – Kraftwerk 26/05/1993 – Lenny Kravitz 12/12/1989 – Los Lobos 26/6/1987 - MGMT 14/11/2008 – Moby 5/11/1996 – Morphine 1/11/1994 – Nirvana 23/11/1991 - PJ Harvey 1/6/1993 – R.E.M. 5/10/1985 – Rammstein 28/11/1997 – Red Hot Chilli Peppers 13/2/1990 – Robbie Williams 4/12/1998 – Seasick Steve 19/11/2009 - Simply Red 22/2/1986 – Sinead O’ Connor 14/3/1988 – Smashing Pumpkins 17/1/1992 – Sonic Youth 12/6/1987 – Soulwax 30/3/1999 – Daan 30/4/2010 Youssou ‘n Dour 18/10/1992 - Suede 25/11/1994 – Suzanne Vega 22/4/1986 – TC Matic 27/1/1984 - The Cult 26/1/1986 – The Cure 21/10/1984– The Sugarcubes 11/12/1988 – The Triffids 10/12/1987
37
Š Kris Verleyen 38
t ..
W
ist je da
.
‌ Hot C 2 2 o k h o c o l at e h ier o to p b ij d e b e r 1 9 8 2 opt ra f ees t d e va n d l ij k e o pe n e Con i ng cer t z a a l?
39 Š Kris Verleyen
40
© Amsab-ISG
ISG
Spierballen losgooien in de Domzaal In de begindagen werd de sierlijke Domzaal voorbehouden voor de socialistische turnverenigingen en als repetitielokaal van de fanfare De Volksvrienden. Na de bevrijding in 1944 gingen de geallieerden er hun spierballen trainen. Nadien ging het bergaf en werd de zaal quasi onbruikbaar. In 1993 werd de zaal grondig gerestaureerd met het oog op haar nieuwe functie als polyvalente zaal voor theater- en dansvoorstellingen en intiemere concerten.
De Blauwe Maandag Cie. werkte hier eind vorige eeuw 17 maanden lang aan het prestigieuze Ten Oorlog. Het was een legendarische marathon van 6 koningsdrama’s van Shakespeare geregisseerd door Luc Perceval, bewerkt door Tom Lanoye met het kruim van het Belgische acteurswereldje (Wim Opbrouck, Jan Decleir...). Vandaag doet de zaal ook dienst als repetitielokaal voor huisgezelschappen.
41
een stevig volta-feestje Š An Haelewaeters
42
We vroegen aan 100 Vooruitbezoekers‌ Benieuwd naar de gemiddelde Vooruitbezoeker? Wij ook. En dus trok onze Curieusreporter in het schemerdonker naar de cultuurtempel en vroeg de pieren uit de neus van honderd Vooruitbezoekers. 43
Wat is volgens jou het mooiste plekje van de Vooruit? Op de trap die je achterin het gebouw naar de balkons van de Theaterzaal leidt, heb je een prachtige panorama op het Zuid. De Majolicazaal. Een bijzonder sfeervolle lunchplek voor het personeel. De Balzaal bij daglicht. Alsof je elk moment op een wals kan verrast worden. Stiekem op de overloop bij de Majolicazaal gaan loeren naar het levendige gekrioel in het cafĂŠ. Het balkon in de Concertzaal. Neerkijkend op de bewegende genietende massa onder ons. Aan de toog. Altijd. Sowieso. De Antiekzolder. Ik herinner me hier een intieme voorleessessie door mijn favoriete auteur. 44
Waarom kom je naar de Vooruit? Het cafĂŠ is officieel de mooiste plek om een pintje te drinken na de lessen. Dans! Het dansaanbod is hier geweldig. Het is zalig wanneer de hele voorkant een groot feestje is, en alle zalen toegankelijk zijn. Mijn vaste lunchplek.
Antiekzolder
45
Wat is jouw beste Vooruit-herinnering? The Flaming Lips: beste show ooit! *stralend* Ik heb hier al meer dan een lief opgedaan. *mijmerend* Nirvana. Ja, ik was erbij. *glunder glunder* De vele zondagavonden die ik in het Kafffee heb gesleten. Heerlijk rustig, goede muziek, compagnie en net iets te veel drankjes. *fonkeloogjes* Ik kwam hier vroeger altijd naar de Cinema, maar dat zijn lang vervlogen tijden. Het cultuuraanbod volg ik niet meer op de voet, maar ik zit hier nog altijd graag. *overpeinzend* Dansen met mijn vriendinnen in onze mooiste kleedjes tot de security ons buiten duwt. *dagdromend* 46
Stamelend en hakkelend Tom Lanoye bedanken. Hoe hij me niet alleen met zijn zinnenspelende potsierlijke taal veroverde. Maar vooral omdat ik nog nooit iemand zo herkenbaar en zo mooi zo iets lelijks als de doodsreutel van een stervende ouder heb zien/horen beschrijven. En hoe Sprakeloos een zinnige confronterende rol speelde in mijn omgaan met mijn persoonlijk verlies. En hoe ik hem dat eindelijk kon vertellen. *opgelucht* Die ene surreĂŤle avond aan de mooiste toog. We veegden de genderdiscriminatie resoluut van tafel, dichtten kordaat de kloof tussen partij en vakbond, schreven een nieuw ideologisch manifest en biechten stiekeme toekomstdromen op. *pretlichtjes*
Zicht op het hoogste plekje van de vooruit
47
het laagste plekje van de vooruit
48
Van hoog naar laag Wist je dat door de unieke ligging van Vooruit op de Parijsberg de achterbouw aan de Muinkschelde 12 meter lager ligt dan de inkom aan de Sint-Pietersnieuwstraat? Op die manier houdt de Concertzaal zich schuil onder de majestueuze Theaterzaal. Het verschil tussen de hoogste en de laagste plek in Vooruit bedraagt zowat 11 verdiepingen en meer dan 30 meter. Voor het allerlaagste plekje dook onze Curieusreporter diep in de krochten van het gebouw. We kwamen uit bij een gootje in de backstage van de Concertzaal‌ dat rechtstreeks leidt
naar de Schelde. Voor de beklimming van het linkertorentje - het hoogste punt - werden we beloond met een prachtig panorama over de stad. We pakten het wel iets voorzichtiger aan dan de Belgische Kampioen indoorklimmen die zich hier in 1994 als een Spiderman een weg naar de top klauterde. Op het torentje bracht avantgardemuzikant David Moss - naar verluidt gezegend met hoogtevrees - een romantische serenade. De beklimming was de aankondiging van het Vooruit Geluid Festival en de productie Hi-Risk.
49
50 Majolicazaal
51
52
© Amsab-ISG
Tijdloze volksbanketten Zo, wat hebben we vandaag geleerd? Dat de koks van de volksbanketten in Vooruit een tijdloze smaak hadden. Rode kool met patatjes en f ricandon, mmm...
Š Am sa b-ISG
53 Š Amsab-ISG
Colofon Neuzen in Vooruit werd bijeen geneusd door Curieus: Miro Burgelman, Jurgen Theunissen en An Pauwels. Met dank aan Peter Van den Eede, Mieke Renders, Steven Tanghe, Judith Straetemans, Geert Bonne en Paule Verbruggen. Redactie: An Pauwels Fotografie: Wouter Rawoens Vormgeving: Rob Marcelis Lay out: Cindy Schuddings, Ellen Vandewiele
54
Krijg je het ook zo warm door zo veel leuke ideeĂŤn? Voel je het tintelen om Curieus te worden? Aarzel dan niet om ons te contacteren. informatie@curieus.be
Met de steun van Provincie Oost-Vlaanderen
CURIEUS? Curieus is een sociaal-culturele vereniging voor volwassenen die zich bezig houdt met alles wat mensen kan boeien. Je komt ons tegen op meer dan 300 plaatsen in Vlaanderen en Brussel. Je kan er komen proeven van de activiteiten die een kleine of grote groep vrijwilligers organiseren voor iedereen in hun gemeente of wijk: daguitstappen, info- en debatavonden, tentoonstellingen, filmvoorstellingen, standupcomedy-avonden, internetklasje, quizzen, fiets- of wandeltochten… Kortom: alles wat mensen ‘curieus’ maakt. Curieus is er voor mensen die op zoek zijn naar een zinvolle vrijetijdsbesteding. Mensen die andere mensen willen ontmoeten in een aangename en vriendschappelijke sfeer. Curieus is er ook voor mensen die graag iets opsteken, die steeds op de hoogte willen blijven en mee willen zijn in deze steeds veranderende maatschappij. Curieus draagt waarden als respect, gelijkwaardigheid en solidariteit hoog in het vaandel. We kiezen voor een samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt om zich te ontplooien en de verantwoordelijkheid heeft om deze kansen te benutten. Curieus kiest voor ontmoeting. Curieus wil mensen samenbrengen, banden smeden, netwerken bouwen.
www.curieus.be informatie@curieus.be
55
printed by
www.zwartopwit.com
V.u.: Jurgen Theunissen, p/a Grasmarkt 105/41, 1000 Brussel. Niet op de openbare weg gooien ajb. 56