 
240ps
Bomen en Greppels
Nieuws brief ps
Damesbende van Buiksloot 24 october 2020
Inhoud Meer kap op Elzenhagen ..................................................................................................4 Bij Hisgenpad 1 .....................................................................................................4 Tussen station en Scheurleerpad? .........................................................................5 Langs de Meerdijk .................................................................................................6 Participatie ...........................................................................................................8 Oplossing voor het water in het park .............................................................................10 Open water .........................................................................................................11 Vijver gedempt ....................................................................................................12 Eén sloot voor het dijk-karakter .........................................................................13 Niet alle bomen gekapt .......................................................................................14 Grindkoffers en drainagebuizen ............................................................................15 Rapport van Waterbeheer ....................................................................................17 Voorkeur voor open water ...................................................................................18 Mislukt onderhoud ...............................................................................................19 Zoeken en noodmaatregelen ................................................................................20 Greppels en buizen ..............................................................................................22 Alleen bij hevige regenval....................................................................................24 Brede greppels.....................................................................................................25 Droogte ...............................................................................................................27 Extra water .........................................................................................................28 Greppels bij de Adelaarsweg ...............................................................................29 Bezorgde vragen ..................................................................................................30 Kwelwater op het fietspad...................................................................................31 Onverwachte ijsbanen ..........................................................................................32
“Amsterdam kan het zich niet veroorloven dat meer dan 1000 bomen verloren gaan.” Motie over Elzenhagen-zuid, aangenomen in de gemeenteraad op 13 februari 2020
2
3
Meer kap op Elzenhagen Amsterdam heeft in drie verschillende publicaties bekend gemaakt dat de gemeente kapvergunningen heeft aangevraagd voor nog eens honderden bomen op Elzenhagen-zuid. Welke bomen? Waar precies? Hoeveel? De stukken spreken elkaar tegen. De damesbende snapt het niet. Gaat het om 516 + 138= 654 bomen? of om 855? En waar staan die bomen?
Bij Hisgenpad 1
Bij Hisgenpad 1, waar al minstens drie kapvergunningen voor zijn?  4
Of staan ze tussen station en Scheurleerpad op het terrein van de oude Proeftuin, zoals staat in de digitale nieuwsbrief van het CAN?
Tussen station en Scheurleerpad? 
Foto vanaf het parkeerterrein bij de Startblokken aan het Hisgenpad. Boven de zandbergen zijn de daken van de Volksbond te zien. Daarachter ligt de oude Proeftuin, waar vroeger Tennisclub Elzenhagen zat. De waarde van de 900 bomen die hier al gekapt zijn, was in 2016 â‚Ź585.880. Het geld zit in het gemeentelijke herplantfonds. De gemeenteraad heeft in Februari 2020 een motie aangenomen dat dit geld aan groen op Elzenhagen besteed moet worden en dus niet elders in de stad. 5
Of langs de Meerdijk ter hoogte van het oude ATOS?
Langs de Meerdijk 
Het bestuur van de molen heeft in 2016 afspraken gemaakt met de gemeente over de molenbiotoop. De afspraken zijn geschonden: het clubgebouw van ATOS en de Startblokken zijn hoger dan aan de molen toegezegd. Voor de molen moeten de hoge populieren langs de Meerdijk gekapt worden. Omwonenden vinden dat pas gekapt moet worden als er echt gebouwd wordt. De damesbende vindt dat langs de Meerdijk selectief gekapt zou kunnen worden. Het lage groen kan voorlopig blijven staan, want de dijk wordt niet opgehoogd. Anders is Elzenhagen jarenlang een kale vlakte. 6
De schermen moeten vleermuizen met de bomenkap verzoenen. Ook zonder de hoge populieren zullen de dieren toch wel liever echt groen willen, zoals het groen links Daar broeden meer insecten. 7
Participatie Hoe kunnen Amsterdammers bij de gemeente reageren op de kapaanvragen? In het digitale nieuwsbericht van het CAN staat, dat ze tussen 17 september en 28 oktober 2020 kunnen reageren, maar in het Gemeenteblad staat dat zienswijzen of bezwaren pas kunnen worden ingediend als de vergunning of een ontwerpvergunning is gepubliceerd, wat nog niet is gebeurd. De damesbende heeft B & W gevraagd om inzage in de kapaanvragen. Meer buurtacties zijn in voorbereiding.
 
Of de bomen langs de Scheurleerweg onder de kapaanvragen vallen en hoelang ze nog blijven staan, is onduidelijk. Volgens de projectmanager van Elzenhagen-zuid volgen er meer kapvergunningen. 8
9
Maart 2020.
Oplossing voor het water in het park In maart kwamen het klimbos en andere delen van het park door de regen weer onder water te staan. De damesbende schreef een alarmerende brief aan de gemeente. De parkmanager liet weten de wateroverlast ook vastgesteld te hebben en Ingenieursbureau Amsterdam om advies te hebben gevraagd.   10
Oktober 2020. Van de iepenlaan zijn aan de linkerkant alle iepen verdwenen. De drie berken houden zich goed, maar de boom erachter is dood. Vergelijk de oude foto op de volgende bladzij.
Open water Op 31 augustus 2020 stuurde Amsterdam aan omwonenden een brief, dat er twee greppels komen en afvoer naar een put bij de Leeuwarderweg. Met de afgegraven grond worden de grasvelden opgehoogd. De damesbende was blij, want het lijkt of zo het advies van Waterbeheer uit 2004 wordt opgevolgd, waar de damesbende sinds 2005 voor pleit, namelijk open verbindingen met open water, dus greppels en sloten naar het NH-kanaal of naar de ringvaart van de Buikslotermeer. 
 Even wat geschiedenis.  
11
2006. Hek om de vijver net voor hij gedempt wordt. Achter het hek de laatste vissers.
Vijver gedempt De oude vijver, die honderd jaar geleden bij de aanleg van het park op de Volewijk is gegraven om de eeuwenoude greppels en sloten te vervangen, is omstreeks 1960 bij de aanleg van de IJtunnel gedempt, maar in 1993 met spoed weer uitgegraven wegens problemen met de waterhuishouding (te nat èn te droog). In 2006 is de vijver volgens het parkontwerp van Adriaan Geuze opnieuw gedempt.   12
23 juni 2006. Aanleg van de sloot voor de Leeuwarderweg, het enige open water in het park.
EÊn sloot voor het dijk-karakter Adriaan Geuze negeerde de adviezen van Waterbeheer en de NZlijn om aan twee kanten van het park sloten te graven. Hij ontwierp voor de (oude) Leeuwarderweg een sloot om te benadrukken dat het een dijk is, maar de Adelaarsweg had dat karakter naar zijn mening niet en kreeg geen sloot. (In werkelijkheid heeft de oude zeedijk bij de Leeuwarderweg geen waterkerende functie meer, maar is de Adelaarsweg een primaire waterkerende dijk.)   13
2008. Het acacia-laantje in Volewijkspark-oost is gekapt, maar de grote iepen ernaast bleven staan. Daar is nu het klimbos , maar inmiddels een klimbos zonder de bomen, want de iepen zijn verdronken. Op de achtergrond de dijk waarop de Adelaarsweg loopt.
Niet alle bomen gekapt Voor het Noorderpark zijn veel bomen gekapt, zoals de bomen van het acacialaantje, maar anderen zijn gespaard zoals de iepen op de foto. Veel zijn sindsdien echter verdronken.   14
2008. Drainagebuizen die de grond in gaan.
Grindkoffers en drainagebuizen Om ruime grasvelden te krijgen liet Adriaan Geuze de vijver dempen. Hij dacht het grondwaterpeil te kunnen beheersen met “grindkoffers” (ondergrondse sleuven met grind). Waterbeheer ging akkoord met de plannen van Geuze onder voorwaarde dat er drainagebuizen in de grondkoffers kwamen en de buizen geregeld werden schoongemaakt. Dat laatste is de eerste jaren niet gebeurd. 15
Plan Geuze (2004): ophogen met grond uit de verlaagde Nieuwe Leeuwarderweg tot 2m NAP. ➡
2008. Ophogen bij de Adelaarsweg, maar niet tot 2m. ➡
16
2008. De iepen zijn bij de herinrichting zorgvuldig gespaard. Achteraf blijkt dit vergeefse moeite, ze zijn inmiddels op ĂŠĂŠn na allemaal verdronken
Rapport van Waterbeheer Sinds 2005 dringt de damesbende aan op uitvoeren van het het advies van Kern en De Jong uit 20041. Zij waren ingenieurs van Waterbeheer en Ingenieursbureau Amsterdam en adviseerden open water, dus sloten of greppels of vijvers. 1
Jeroen de Jong en Dolf Kern, Hydrologische aspecten Noorderpark, toetsing aangepast ontwerp Noorder-
park, project 127075, 12 augustus 2004 17
2009. Al direct na de aanleg van het Noorderpark, bleek de wateroverlast , ondanks de grindkoffers en drainagebuizen terug te komen.
Voorkeur voor open water Mogelijke grondwateroverlast moet bij voorkeur voorkomen worden door ophoging of door watergangen te graven, adviseerden Kern en De Jong. Andere middelen zoals grindkoffers of drainage stroken niet met het Amsterdamse beleid om water in het gebied vast te houden, en worden als minder duurzaam beschouwd omdat ze onderhoud nodig hebben, schreven zij.  
18
2012. Met een buurtactie en crowdfunding wordt tussen de grote iepen een ‘klimbos’ gemaakt. Er komt ook nog €12.000 voor een glijbaan bij elkaar. Sommige van de bomen waar de touwbruggen aan vastzitten zijn bij de bouw van het klimbos al dood.
Mislukt onderhoud De afgelopen jaren is vergeefs geprobeerd het drainage systeem te laten functioneren, maar keer op keer stonden delen van het park blank en verdronken bomen. 19
Januari 2013. Naast de Gele Pomp is de put gevonden waar de drainagebuizen samen komen. Vanaf hier gaat het water naar de ringvaart bij de Waddendijk. Hiernaartoe gaan ook de nieuwe greppels.
Kijkje in de put
Zoeken en noodmaatregelen Waar de drainage-putten zitten, werd steeds vergeten. Bij wateroverlast moesten de putten telkens gezocht worden. Ondertussen werden noodmaatregelen getroffen.  
2013 Tankwagen zuigt water op bij het klimbos en stort het verderop in het park. 20
 
2015
2018.
2017
Van de ene put naar de andere, 2018 Putten en drainagebuizen zoeken door de jaren heen.
21
23 September 2020. Een buis wordt onder het pad doorgetrokken.
Greppels en buizen De gemeente is nu in Volewijkspark-oost “ondiepe greppels” aan het graven langs het ambtenarenfietspad en de Adelaarsweg. De greppels worden met buizen met elkaar verbondenen en aangesloten op de put achter de Gele Pomp.
22
De buis ligt klaar om naar de andere kant te worden getrokken.
23
19 oktober 2020. Zodra de greppel gegraven is, stroomt hij vol water.
Alleen bij hevige regenval De gemeente verwacht dat de greppels als regel droog zijn en alleen bij hevige regenval “enige tijd” vol water staan. De damesbende hoopt dat dit waar is, omdat de greppels vlakbij speeltoestellen staan en kleine kinderen in weinig water al kunnen verdrinken. 24
Brede greppels De hellingen naar de greppels worden flauw. Met de uitgegraven grond worden de grasvelden opgehoogd.
19 Oktober 2020. Greppels in aanleg. Foto genomen van het zuidelijke pad bij het klimbos richting Gele Pomp. De helling van het voorste stuk is al afgevlakt.   25
Hier zit de verzamelput. Vandaar loopt een buis achter de Gele Pomp onder het fietspad naar de ringvaart bij de Waddendijk. 26
zomer 2018
Droogte De waterbeheersing in het park is onvoldoende. Dat geeft niet alleen bij regen wateroverlast in het park, maar ook bij droogte probIemen. Bovendien wordt in in omliggende buurten het waterpeil verstoord door extreme grondwaterstanden in het park. Bij hoge grondwaterstanden in het park stijgt het waterpeil in de Vogelwijk. Bij droogte daalt het. Als de koppen van de palen onder de huizen droog staan gaan ze rotten. 27
In de zomer van 2018 werd water uit het kanaal naar het Florapark gepompt.
Extra water In de zomer is de verdamping gemiddeld groter dan de aanvulling door regen. Er moet dus water worden aangevuld, in het belang van de bomen in het park en van de huizen in de Punt van de Vogelbuurt. Maar waarvandaan? De Waddendijk is 300 meter ver en het waterschap moet toestemming geven om water uit de ringvaart te halen. Het water dat uit de verlaagde Nieuwe Leeuwarderweg wordt gepompt, zou een alternatief kunnen zijn, maar de pompkelder zit aan de andere kant van de Nieuwe Leeuwarderweg en het diepe grondwater is brak. 28
22 oktober 2020. Greppels in aanleg onder de dijk van de Adelaarsweg.
Greppels bij de Adelaarsweg Volewijkspark-oost is een minipoldertje. Handhaven van het waterpeil is lastig. In natte tijden moet water worden afgevoerd en in droge tijden is watersuppletie nodig. Kern en De Jong concludeerden dat voor de huizen in de Vogelbuurt het waterpeil op 30cm NAP gehouden moet worden met niet meer dan een paar centimeter variatie. In 1993 is hierom met spoed de vijver weer uitgegraven. In 2006 is hij weer gedempt. Bij de Adelaarsweg wordt nu een greppel gegraven.  29
Grondwaterpeil op de Adelaarsweg. Het zou 0,30 NAP moeten zijn, met niet meer dan een enkele centimeter variatie.
Metingen op de Adelaarsweg. Screenshot van de website van Waternet
Bezorgde vragen Waternet heeft overal waterpeilbuizen in de stad. De metingen staan op hun website. De metingen van de drie peilbuizen in het park zijn echter onbegrijpelijk. De damesbende heeft de gemeente nu gevraagd: • Op welk peil wordt het grondwater in het park gehouden? • En wat wordt het peil in de Vogelbuurt en op het Blauwe Zand? • Komt er in droge tijden watersuppletie? Het antwoord is toegezegd over een paar weken.
30
Grondwaterpeil op de Texelweg De peilbuis in de bocht van de Texelweg is in 2019 voor het laatst gemeten, maar peilbuizen in de buurt, zoals deze op de hoek bij de Urkstraat en de Leeuwarderweg, laten zien dat op 28 februari 2020 het grondwaterpeil bijzonder hoog was. Zie de foto op 33.
Screenshot van de website van Waternet
Kwelwater op het fietspad Als het grondwater in het park hoog staat, zoekt het de makkelijkste uitweg. Het grondwater in de omliggende wijken stijgt. Op het Blauwe Zand welt dan grondwater naast het ambtenarenfietspad omhoog uit de grond en stroomt over het fietspad, of komt tussen de straatstenen omhoog, waardoor kwel-kuilen ontstaan. 
31
Kwelwater dat in de berm omhoog komt, stroomt over het fietspad en bevriest.
Onverwachte ijsbanen ’s Winters bevriest het opwellende water. Er gebeuren ongelukken, doordat niemand verdacht is op gladheid als alle andere wegen droog zijn. Vooral in het donker zijn ongelukken gebeurd. De gemeente weigerde de schade te vergoeden, omdat de slachtoffers geen getuigen hadden en niet konden bewijzen dat ze hier gevallen zijn.  32
29 februari 2020, dat is voor de herbestrating van het Blauwe Zand. In de bestrating zitten kuilen, doordat het zand tussen de stenen vandaan is gespoeld. 33
Het Blauwe Zand is opnieuw bestraat. 
 De bocht van de Texelweg nu. 34
Vijf dagen later.
Nieuw leven in een door vuur en rot ontstane holte in half vergane boomstam in het park bij het Noordhollandsch Kanaal. 35
