Tweemaandelijks magazine van Muziekcentrum De Bijloke Gent Seizoen 2015-2016 / Nr 22
Verschijnt 5 x per jaar Afgiftekantoor: Gent X Erkenningsnummer: P608171
NOVEMBER - DECEMBER
www.debijloke.be
MAGAZINE
Festival Vurige muziek in De Bijloke
AGENDA
DO DI DO VR
5 20:15 10 20:00 12 20:00
Handelsbeurs
Zwerm & Fred Frith
Averechts voor 5 gitaren
Alle zalen
Outlandish
Lang, Romitelli, Lachenmann, Aperghis
Quatuor Danel, Melnikov & Stotijn
Haydn, Chopin, Weinberg Turcaria laatste tickets
Miryzaal
ZO
Kraakhuis 13 20:00 15 10:30 & 13:00 Auditorium
ZO
15 11:30 & 14:00 Kraakhuis
Les Esprits Animaux Kunstendag voor kinderen | Zonzo Compagnie
Liedjes met wortels (5+)
Kunstendag voor kinderen | Alfama Kwartet & Lotte Mariën
De droom van Ariane of de geschiedenis van het strijkkwartet op kindermaat (6+)
ZO
15 15:00
Concertzaal
deFilharmonie & Collegium Vocale Gent
Verdi, Liszt
DI
17 20:00 19 20:00
Concertzaal
James Farm
Jazz
DO VR VR ZA DO
20 20:00 20 21:30 21 20:00 26 20:00
Kraakhuis
Marta Infante & Manuel Vilas
Hidalgo, Caccini, Valls, Ruiz De Ribayaz, ea laatste tickets
Eskimofabriek
Brussels Philharmonic
Wagner, Gabrieli, Xenakis, Ligeti
Eskimofabriek
Brussels Philharmonic
Wagner, Gabrieli, Xenakis, Ligeti
Concertzaal
Nacht in scène
Simon Steen-Andersen
Miryzaal
Het Collectief
Brahms, Ligeti, Schönberg
Mozart, Telemann, Gelinek Voyces & Viols uitverkocht
WO 2
14:00
Kraakhuis
Cecilia Bernardini & Keiko Shichijo
VR
4
20:00
Kraakhuis
Hathor Consort & Pluto Ensemble
ZO
6
16:00
Concertzaal
KIDconcert | deFilharmonie
DI
8
20:00
Concertzaal
Melanie De Biasio
VR
11 20:00 12 15:00
Concertzaal
Nadar Ensemble
Stefan Prins, Michael Beil
Kraakhuis
Kurt Van Eeghem
Vuur | Muzikale vertelling (10+)
ZA ZA ZA ZO
12 16:00 12 20:00 13 11:00
ZO
Reis door het middelpunt der Aarde rond de wereld naar de maan in 80 dagen (en terug...)! (6+) - met workshop van 13:00-15:00 Jazz
Auditorium
Festivallezing
Prometheus in de muziek
Concertzaal
Symfonieorkest Vlaanderen
Beethoven, Liszt, Skrjabin
Kraakhuis
Kurt Van Eeghem
Vuur | Muzikale vertelling (10+)
Mezzanine
Festivaldebat
Het vuur van Prometheus
13 11:00 WO 16 20:00 VR 18 20:00
Concertzaal
Collegium Vocale Gent
Bach uitverkocht
Kraakhuis
Jan Michiels
Liszt, Beethoven, Debussy, Messiaen, ea
ZA
Concertzaal
Klangforum Wien
Georg Friedrich Haas
19 20:00
PROMETHEUS-FESTIVAL
www.debijloke.be BESPREEKBUREAU J. Kluyskensstraat 2 - 9000 Gent 09 269 92 92 MA tot VR: 10:00-17:00 (doorlopend) Bij concerten: 1 uur voor het concert
BIJLOKE BISTRO WO - VR 11:30 - 14:30 & 18:00 - 22:00 ZA 18:00 - 22:00 / ZO 11:30 - 15:00 Bij concerten: 2 uur voor en na het concert www.bijlokebistro.be
Volg ons op facebook.com/debijloke twitter.com/debijloke
instagram.com/debijloke - #debijloke
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER / 2
column
KURT VAN EEGHEM
Een onuitputtelijke bron van genot: de mythologie. Ze is meeslepend, inventief, uitdagend en poëtisch, wordt bevolkt door (half)goden in alle vormen en gedaanten, door vreemde dieren en heerlijke verschijningen die bij elke nieuwe kennismaking de verbeelding uitdagen. Ze omvat het hele leven, actie en rust, denken en weten. Er valt geen intrige te verzinnen waar geen mythologisch verhaal over bestaat. Het mag niet verwonderen dat honderden schrijvers zich door de mythologie lieten verleiden. Ze verbouwden de verhalen naar hun eigen tijdsbeeld, ze speelden er mee voor het taalkundig genot, ze leenden ongegeneerd de mooiste intriges om er romans, toneelstukken en gedichten mee te construeren. De wereldliteratuur barst van de verwijzingen naar Griekse en Noorse mythologie, naar die uit het verre en het nabije Oosten.
als Wagner hebben een volledig oeuvre gebouwd op de oude godenmythen en -sagen. Ondanks hun bewezen eeuwigheidswaarde valt het op dat de kennis van de originele verhalen met een zekere doortastendheid uit ons collectief geheugen verdwijnt. Nog niet zo gek lang geleden kenden alle studenten het Oedipusverhaal. Ik durf er mijn hoofd op te verwedden dat een rondvraag vandaag weinig oplevert. Dat is doodzonde, een aanslag op de verbeelding en bijzonder pijnlijk voor de receptie van zoveel schitterende literatuur: wie het origineel niet kent, kan evenmin de duizenden boeken vatten die er op voortborduren.
Nu nog slaat mijn hart een slag over als ik denk aan Prometheus’ eindeloze tortuur.
KURT VAN EEGHEM
Denk in ons land alleen nog maar aan Hugo Claus. Zijn hele oeuvre is van mythologie doordrongen: Blindeman over de Oedipus-mythe, zijn herwerking van Medea. Telkens weer wist hij oude vertellingen naar indrukwekkende bewerkingen om te vormen. Voorbeelden in andere talen zijn legio: Shakespeare en Dryden, Voltaire en Cocteau, von Hofmannsthal en Frisch, het is maar een losse greep. Ook in de muziek en de beeldende kunst kregen de mythen hun vertaling. Componisten
3 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER
Tijdens mijn collegejaren wist onze leraar Nederlands/ Geschiedenis ons te inspireren met het Prometheusverhaal, dat hij ons met brille vertelde. Hij liet de poëzie en de kracht van de inhoud tot ons doordringen – nu nog slaat mijn hart een slag over als ik denk aan Prometheus’ eindeloze tortuur. Mythologie is erfgoed dat het best mondeling wordt doorgegeven – ik zal niet nalaten om er mijn steentje toe bij te dragen. Kurt Van Eeghem maakt exclusief voor De Bijloke een muzikale vertelling (voor 10+) bij het Prometheusverhaal. Op 12 en 13 december in ons Kraakhuis!
IN DE KIJKER
*Voetganger, er zijn geen wegen, er is enkel het lopen (op de muur van een klooster nabij Toledo; titel van een van de laatste composities van Luigi Nono)
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER / 4
IN DE KIJKER
JAN MICHIELS © JOCHEN SCHOLLAERT
NADAR ENSEMBLE © REBECCA DIEPENDAELE
De titaan Prometheus was een rebel. Hij stal het vuur van de goden op Olympos om het aan de mensen te geven, zo vertelt de mythe. Die act van ongehoorzaamheid aan Zeus vormde de basisvoorwaarde voor de ontwikkeling van metaal en daarmee technologie in het algemeen. Zijn naam betekent zoveel als ‘de Vooruitziende’.
Maar de verlichtende heldendaad kwam hem ook duur te staan. Zeus vergat namelijk niet domweg het vuur aan de mensen te geven. Hij wilde ze actief onontwikkeld, dom en daarmee zwak houden. De niet altijd even olijke oppergod ketende Prometheus aan de berg Kaukasus waar een adelaar dagelijks zijn steeds weer aangroeiende lever zou uitpik-
ken. Tot in de eeuwen der… Helden hebben het nu eenmaal niet altijd even gemakkelijk. Maar de figuur van Prometheus zou wel tot op vandaag denkers en kunstenaars inspireren. Waarom? Hij bracht vernieuwing, wilde de wereld beter achterlaten dan hij hem vond, zocht naar verandering, vocht tegen een autoritaire macht én incorporeert de idee
5 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER
van verandering. En net op deze domeinen raken kunst, filosofie en ideologie elkaar. Het gaat over wat ‘schoon’ moet zijn maar misschien toch ook niet enkel dat. Zo vergeleek Ludwig van Beethoven Napoleon Bonaparte met Prometheus: hij streed voor het volk, tegen absolute, onderdrukkende heersers. Beethoven verwees naar de revolutionair met >
IN DE KIJKER
KLANGFORUM WIEN © LUKAS BECK
KAREL DESEURE © ANDREW SNOWBALL
De figuur van Prometheus inspireert tot op de dag van vandaag denkers en kunstenaars
zijn Geschöpfe des Prometheus maar droeg aanvankelijk ook zijn Derde Symfonie aan hem op, de held-bevrijder. (Toen de generaal zichzelf tot keizer kroonde en veroveraar werd, haakte de componist af. Dat is nog steeds te zien in de heftige halen waarmee hij Bonapartes naam wegkraste van de frontpagina van het manuscript van zijn Derde; gearchiveerde resten van een historische woedeuitbarsting.)
Maar Beethovens idealistische, politieke uitgangspunt bleef overeind: de Franse Revolutie was gestoeld op een Verlichtingsdenken dat autoritaire machtsstructuren en religieuze dogma’s in vraag had gesteld. De Verlichte Rede aanvaardde God niet langer als sluitstuk en ultieme legitimatie van ongelijkheid en onderdrukking. Intellectuele en culturele ontwikkeling werden een wapen om op te klimmen uit de onderlagen,
onderdrukking te zien, ze te voelen en te bekampen. Kennis en inzicht zouden vrij-maken. Muziek zou daaraan bijdragen! “Viva la libertà” zingt Mozarts Don Giovanni. Spreekt hier enkel de libertijnse versierder of ook een politiek anarchist? “O Freunde, nicht diese Töne!” en “Alle Menschen werden Brüder” klinkt het wat later in Beethovens Negende, verwijzend naar verleden en (utopische) toekomst.
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER / 6
IN DE KIJKER
Muziek is een expressie van haar tijd, een gevolg van en reactie op heersende ideeën en ideologieën. Soms is ze op een zeer expliciete manier politiek, soms subtieler, misschien onbewust en quasi onmerkbaar. Zo ademt Beethovens muziek vernieuwing, ook los van elke literaire tekst. Die van Liszt, Schönberg, Wagner, Webern, Skrjabin en Nono ook. Dergelijke muzieken zijn de artistieke expressie van een wil tot verandering. Een klinkende vonk die aanzet, zelfs dwingt tot anders luisteren, interpreteren en denken. Misschien verschijnt de kunstenaar hier als Prometheus-figuur, (schijnbare) normaliteit en status-quo in vraag stellend. Zo’n kunstenaar laat zijn toeschouwers ervaren dat alles wat is ook anders kan zijn. Door zelf te spelen met verandering, andersheid en de verwachtingspatronen van het publiek. Is kunst in dat geval een laboratorium of oefenterrein voor de wereld? Georg Friedrich Haas vroeg zich omstreeks de laatste eeuwwisseling af of het allemaal vergeefse moeite was geweest. De reizende ster van Jörg Haider op het Oostenrijkse politieke toneel was de inspiratiebron voor zijn indrukwekkende In Vain. Extreem-rechts gedachtegoed, de zin voor absolute
7 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER
11 – 19 DECEMBER 2015 PROMETHEUS FESTIVAL VR 11 - 20:00 Concertzaal Nadar Ensemble Stefan Prins, Michael Beil Tickets: €22
ZA 12 - 15:00 Kraakhuis Kurt Van Eeghem Vuur | Muzikale vertelling (10+) Tickets: €15
ZA 12 - 16:00 Auditorium Festivallezing Prometheus in de muziek Tickets: €42 (in combinatie met Symfonieorkest Vlaanderen om 20:00
ZA 12 - 20:00 Concertzaal Symfonieorkest Vlaanderen Beethoven, Liszt, Skrjabin Tickets: €30
ZO 13 - 11:00 Kraakhuis Kurt Van Eeghem Vuur | Muzikale vertelling (10+) Tickets: €15
ZO 13 - 11:00 Mezzanine Festivaldebat Het vuur van Prometheus Tickets: gratis
VR 18 - 20:00 Kraakhuis Jan Michiels Liszt, Beethoven, Debussy, Messiaen, ea Tickets: €22
ZA 19 - 20:00 Concertzaal Klangforum Wien Georg Friedrich Haas Tickets: €30
orde, dogmatische waarheden en uitsluitende stabiliteit waren nog steeds de wereld niet uit. Integendeel, ze wonnen aan kracht, alle Verlichting, modernismen en postmodernismen, educatie, kunst, filosofie en vrije pers ten spijt. Zo blijven machtigen onmachtigen het licht ontzeggen, zelfs in een democratisch bestel. In Vain is een muziek van verandering en transformatie. Gericht tot een luisteraar die wil veranderen en ontdekken, geraakt worden door het onbekend-alternatieve. Een zeldzame parel, inderdaad, en misschien echt wel een groots meesterwerk zoals Simon Rattle overtuigend beargumenteert in een mooie video over het werk (te vinden op debijloke.be). Zo blijven kunstenaars, daarbij ook muziekmakers, tonen dat denken en voelen niet hoeft te verstarren, dat verhoudingen in vraag kunnen worden gesteld en dat wat is ook anders kan zijn. Zo dompelen ze de toeschouwer onder in een wereld van beelden en/of klanken die allerminst evident zijn. Grenzen van het vertrouwde, bekende en gevestigde worden er overschreden. En met de maker komt ook de toeschouwer op onbekend terrein, de routebeschrijving vervaagt, vele nieuwe wegen worden mogelijk, klaar om te verkennen. (MQ)
COLLEGIUM VOCALE GENT © MICHIEL HENDRYCKX
CLOSE-UP
Collegium Vocale Gent met Bach, Verdi en Liszt Collegium Vocale Gent en Philippe Herreweghe vormen een onafscheidelijke tandem. Sinds jaar en dag zijn ze ook uit ons Muziekcentrum niet weg te denken – het Collegium en zijn dirigent vormen een van de zeer vaste waarden in onze oudemuziekprogrammatie. In november en december horen we hen tweemaal aan het werk. Ze bewegen zich tussen kerk en opera, tussen religieuze verstilling, extase en blasfemie. DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER / 8
CLOSE-UP
Het Weihnachtsoratorium is zonder twijfel Bachs bekendste kerstwerk, maar hij componeerde ook andere cantates voor de kerstperiode publiceerde ze als één geheel in 1898. Het eerste deel, een Ave Maria, ontstond als vierstemmige zetting voor koor a capella. Een jaar later ontstond een religieus stuk op een tekst van Dante, de Laudi alla Vergine Maria. Tussen 1895 en 1897 volgden een dubbelkorig Te Deum en een Stabat Mater. De reeks van vier ging in première in Parijs op 7 april 1898. Ze vormt Verdi’s allerlaatste compositie een aangrijpend en intens muzikaal testament.
In november beweegt het Collegium zich met deFilharmonie naar de tweede helft van de negentiende eeuw, in monumentaal werk van Verdi en Liszt. Ondanks hun bescheiden titel (‘Vier religieuze stukken’) vormen Verdi’s Quattro pezzi sacri een indrukwekkend geheel van meer dan een half uur dat een breed emotioneel spectrum laat horen, van intiem verstild tot extravert en dramatisch. Ondanks de liturgische teksten blijft de operacomponist onmiskenbaar aanwezig — ten voordele van de religieuze en muzikale intensiteit. Verdi schreef vier afzonderlijke werken tussen 1889 en 1897 en
Al 40 jaar eerder liet Franz Liszt zich eveneens door ‘il Sommo Poeta’ inspireren voor zijn Symphonie zu Dantes Divina Commedia. Al was dat geen garantie op succes: bij de première in Leipzig in 1857 werden componist en werk uitgejouwd. Had het met Liszts aanpak als dirigent te maken? Hij zou zijn orkest hebben aangemaand om bepaalde passages te spelen met een ‘blasfemische spotlach’. In december betreden we met Bach een andere wereld. Philippe Herreweghe zou echter zichzelf niet zijn mocht hij ook niet hier verrassend uit de hoek blijven komen. Terwijl
9 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER
het Weihnachtsoratorium van de Thomascantor zonder twijfel Bachs bekendste kerstwerk is, componeerde hij ook ettelijke minder bekende cantates voor de kerstperiode. Collegium Vocale brengt cantates voor Kerstmis uit 1723 en 1724 in een rijke bezetting met hout- en koperblazers, pauken en een uitgelezen solistencast: Dorothee Mields, Damien Guillon, Thomas Hobbs en Peter Kooij. Bij het ter perse gaan was dit concert officieel uitverkocht. Echter geen reden om te vloeken in de kerk, er blijft hoop tijdens de kersttijd: u kan nog steeds intekenen voor de wachtlijst. (PM)
ZO 15 NOVEMBER 2015 – 15:00 Concertzaal met gratis inleiding om 14:15 deFilharmonie & Collegium Vocale Gent | Religieuze Verdi Tickets: € 34 rang 1 / € 28 rang 2
WO 16 DECEMBER 2015 – 20:00 Concertzaal met gratis inleiding om 19:15 Collegium Vocale Gent | In Die Nativitatis: Bachs Leipziger Kerstcantates Tickets: € 34 rang 1 / € 28 rang 2 UITVERKOCHT intekenen voor de wachtlijst kan via tickets@debijloke.be
PUUR BIJLOKE
Nieuw werk van fotografes Lore Horré en Iphygenia Dubois
Elk concertseizoen wordt het publiek van Muziekcentrum De Bijloke niet alleen op tal van nieuwe muziekprojecten, maar ook op een nieuwe tentoonstelling in de foyer getrakteerd. In opdracht van De Bijloke wordt een kunstenaar gevraagd een serie ‘werken’ te maken. Na werk van Michiel Hendryckx, Randall Casaer, Jan Van Imschoot en Dirk Zoete is het in seizoen 2015-2016 de beurt aan de masterstudenten fotografie Iphygenia Dubois en Lore Horré. Onder de noemer ‘Afterimage’ krijgen we zestien foto’s te zien, waarbij suggestieve beelden de hersenen moeten prikkelen. Herinneringen zijn hoogst onbetrouwbaar, kneedbaar en aan allerlei factoren onderhevig. Dat weten we al lang. Van
fotografie denken velen nog dat dat hét medium is om de visuele werkelijkheid gestalte te geven zoals ze onomstotelijk is. Als toerist maak je een kiekje van een tempel, een verlaten strand, een zonsondergang in de bergen.
Kunstfotografie staat ver af van het weergeven of documenteren van de werkelijkheid. Iphygenia Dubois en Lore Horré zijn bewust op zoek binnen dat speelveld van werkelijkheid en verbeelding naar eigen geboetseerde verhalen. Met
‘Afterimage’ (‘Nabeeld’) staan ze stil bij het fenomeen van ‘wat blijft er nazinderen’ bij wat je gezien hebt, wat gaat er verloren en wat blijft er over op je netvlies eens de oorspronkelijke visuele prikkel verdwenen is. Hoe verschuiven die visuele herinneringen gradueel van scherp naar vaag? De interpretatie van ‘hun’ werkelijkheid wordt door de toeschouwer op zijn beurt ook nog eens geïnterpreteerd. Je bevindt je in een clair-obscur, wit-zwart wereld met een gedetailleerde figuratieve herkenbaarheid maar evenzeer met abstracte korrelige vlakken en contexten. Dat allemaal onherroepelijk in confrontatie met beelden uit je eigen herinnering en leefwereld. (FP)
DE TENTOONSTELLING IS DAGELIJKS VRIJ TOEGANKELIJK. BEZOEK ZE ZEKER TIJDENS SEIZOEN 15-16!
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER / 10
ZONZO COMPAGNIE
ALFAMA KWARTET & LOTTE MARIËN
PUUR BIJLOKE
Sprankelende verhalen, grootse muziek
De jaarlijkse Kunstendag voor Kinderen is inmiddels een gevestigde traditie. Heel wat huizen openen de deuren voor kinderen tot 12 jaar om samen met hun (groot)ouders, broers en zussen een rijk gevarieerd kunstenaanbod te ontdekken. De Bijloke heeft dit jaar twee frisse muziekvoorstellingen in petto, tijdloze verhalen op muziek voor alle leeftijden. ZONZO COMPAGNIE: LIEDJES MET WORTELS (5+) Voor zover bekend worden maar weinig musicologen gevolgd door de FBI. Alan Lomax overkwam het wel, overigens geheel ten onrechte. Gelukkig blijft de man, die in 2015 100 jaar geworden zou zijn, vooral bekend omwille van zijn belangrijke onderzoek naar de volksmuziek
van Amerika, India, Spanje en Italië. Soetkin Baptist en Jan Van Outryve putten uit zijn gigantische archief en schreven met Lomax’ muziek hun eigen grappige en aangrijpende verhaal. LOTTE MARIËN & ALFAMA KWARTET (6+) “Je ontvangt de geest van Mozart uit de handen van Haydn”, schreef een van zijn vroege bewonderaars aan de jonge Ludwig van Beethoven. Nergens is dat beter te horen in het toen nog jonge genre van het strijkkwartet. Bij tijdgenoten en latere generaties – denk aan Schubert, Ravel en Bartók – evolueerde de muziek voortdurend, maar bleef ze steeds intens, uitdagend en ongemeen meeslepend. De geboorte van het strijkkwartet – alsof je er zelf bij was! (PM)
11 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER
De geboorte van het strijkkwartet – alsof je er zelf bij was! ZO 15 NOVEMBER 2015 KUNSTENDAG VOOR KINDEREN 10:30 + 13:00 Auditorium Zonzo Compagnie Liedjes met wortels (5+) Tickets: € 12 / € 7 (<19)
11:30 + 14:00 Kraakhuis Alfama Kwartet & Lotte Mariën De droom van Ariane of de geschiedenis van het strijkkwartet op kindermaat (6+) Tickets: € 12 / € 7 (<19)
PUUR BIJLOKE
© MARC NGUI
Van trash-tv tot kunst
Outlandish betekent volgens Merriam-Webster Dictionary zoveel als ‘buitenlands’ of zelfs ‘bizar’, iets dat ‘redelijke grenzen overschrijdt’ of ‘ver van de beschaving staat’. (Het woord is trouwens verwant aan het Middelnederlandse ‘utelantsch’). Deze concertavond staat dan ook in het teken van grensoverschrijdende muzikale concepten. Centraal staan componisten die grenzen van allerlei aard verkennen. Meer nog, ze integreren elementen die eigenlijk
tussen mens en machine (in dit geval de elektronica in een hele verzameling gitaareffecten en loop-station) vervaagt. Het indrukwekkende TablesAre Turned van Bernhard Lang, het
Centraal staan componisten die grenzen van allerlei aard verkennen vreemd zijn aan hun domein, de ‘kunstmuziek’. Een van die figuren is de Italiaan Fausto Romitelli, een van de meest originele denkers van de recente muziekgeschiedenis, maar jammer genoeg in 2004 op veel te jonge leeftijd overleden. In Trash Tv Trance speelt hij met het referentiekader van de elektrische gitaar die nog steeds veeleer verwijst naar rock dan naar een klassieke-muziekpodium (zoals het onze). Maar ook de grens
centrale werk op deze avond, baadt in een gelijkaardige sfeer. Zo wordt het klassiek ensemble op de scène aangevuld met de Britse deejay Philip Jeck, werkt Lang (net zoals Romitelli) met machinale, vervreemdende loops en is het materiaal van het stuk gebaseerd op muziek van de Duitse sixties rockformatie Amon Düül. Verder is er op verschillende locaties werk te horen van Helmut
Lachenmann en Georges Aperghis, bouwen we een tentoonstelling met de associatieve beeldenwereld van Marc Ngui en zijn er op verschillende plekken in huis installaties te zien, gemaakt door deelnemers aan het DARE 2015 congres van het Orpheus Instituut. Dat zijn allemaal kunstenaars die zich – net zoals Bernhard Lang - laten inspireren door het werk van de illustere Franse filosoof, Gilles Deleuze. (MQ)
DI 10 NOVEMBER 2015 – 20:00 Muziekcentrum De Bijloke Outlandish Manuel Zurria, fluit Aldo Campagnari, viool Francesco Dillon, cello Oscar Pizzo, piano Paolo Ravaglia, klarinet Heloisa Amaral, piano Ingeborg Dalheim, sopraan Lucia D’Erico, elektrische gitaar Tickets: € 22 i.s.m. Orpheus Instituut
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER / 12
BRUSSELS PHILHARMONIC © VIRGINIE SCHREYEN
NICO STURM © DEFILHARMONIE
PUUR BIJLOKE
Sciencefiction voor de Sint !
Muziek spelen en beluisteren in een architecturale omgeving die integraal deel uitmaakt van de luisterervaring en de beleving, daar is het concert van Brussels Philharmonic in de Eskimofabriek om te doen. De Eskimofabriek is een 19de-eeuwse textielfabriek, vandaag bekend bij de OostVlaming als evenementenlocatie. Om u de kans te geven er bij te zijn, wordt het concert op één avond tweemaal gespeeld, om 20:00 en om 21:30. Het programma blaakt van avontuur. Uitgangspunt is ‘Terretektorh’ van Iannis Xenakis, een werk dat de Griekse componist uitgevoerd wilde zien door orkestmusici die tussen het publiek zitten; zo realiseerde hij de droom van Richard Wagner. Het is muziek die de luisteraar omgeeft als een muzikaal gebouw. De klanken komen van alle kanten en worden doorheen het publiek geweven. Xenakis wil dan wel alle emotie uitschakelen, zijn energische muziek heeft een heftige impact op de luisteraar, vaak adembenemend door een soort zintuiglijke overprikkeling. Ook de andere werken in dit programma werden zorgvuldig uitgekozen, en creëren een radicale ervaring: Wagner, Gabrieli en Ligeti krijgen door de confrontatie met Xenakis’ ruimtelijke visie een heel nieuwe betekenis. Een unieke muzikale ervaring vanuit het hart van het orkest. (FP) VR 20 NOVEMBER 2015 – 20:00 (UITVERKOCHT) & 21:30 Concertzaal Brussels Philharmonic | Ruimtelijke ervaring Michel Tabachnik, muzikale leiding Tickets: € 32 Richard Wagner – Ouverture uit Lohengrin Giovanni Gabrieli – Canzoni e Sonate (arr. Michel Tabachnik) Iannis Xenakis – Terretektorh György Ligeti – Lontano
13 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2015-2016 / NR 22 NOVEMBER - DECEMBER
ZO 6 DECEMBER 2015 - 16:00 Concertzaal Kidconcert | deFilharmonie | Reis door het middelpunt der Aarde rond de wereld naar de maan in 80 dagen (en terug...)! (6+) deFilharmonie, orkest Steven Verhaert, muzikale leiding Nico Sturm, tekst, spel Tickets: €20 / € 7 (<19 jaar)
Melodieën om op te dromen Een topkwartet en topsolisten pakken uit met Chopin en Weinberg. Chopins eerste pianoconcert leunt stilistisch aan bij het destijds in Frankrijk geliefde concert briljant, waarbij de solist moest schitteren en het orkest een tweederangsrol vervulde. Toen hij zijn pianoconcert in Parijs in 1832 wilde uitvoeren, stond hem geen volwaardig ensemble ter beschikking en zorgde hij voor een arrangement voor piano met strijkkwintet. Op die manier bereikte hij een beter evenwicht tussen piano en begeleiding. Het Quatuor Danel breekt een lans voor de muziek van de ‘entartete’ Pools-joodse Mieczyslav Weinberg. Diens pianokwintet uit 1944 is bijzonder indrukwekkend. (FP) DO 12 NOVEMBER 2015 – 20:00 Miryzaal Quatuor Danel, Melnikov & Stotijn | Monumentaal Pianokwintet Marc Danel, viool Gilles Millet, viol Vlad Bogdanas, altviool Yovan Markovitch, cello Alexander Melnikov, piano Rick Stotijn, contrabas Tickets: € 22
RICK STOTIJN © STEPHAN VANFLETEREN
Heftige luisterervaring in Eskimofabriek
Wie leest Jules Verne nog? Haast niemand, al (her)kent iedereen minstens titels als Reis naar de maan, Reis om de wereld in 80 dagen, 20.000 mijlen onder zee of Naar het middelpunt der aarde. Al bij al niet slecht voor een schrijver die er al 110 jaar niet meer is. Geen toeval: Verne was zowat de Tolkien, J.K. Rowling en en Steven Spielberg van zijn tijd – in één persoon! Zonder meer een van de belangrijkste en meest productieve scheppers van de sciencefiction. Helemaal in Vernes geest schreef Nico Sturm een fascinerende nieuwe tekst. Steven Verhaert en deFilharmonie begeleiden met muziek van tijdgenoot Camille Saint-Saëns. (PM)
PUUR BIJLOKE
Do the funky music
JAMES FARM
James Farm is een samenwerkingsverband waarbinnen muzikanten gelijkwaardig zijn Hoewel topsaxofonist Joshua Redman met voorsprong het meest vertrouwde gezicht binnen James Farm is, draagt de band niet zijn naam. En daar is een reden voor: het gaat niet om een kwartet waarbij drie leden ten dienste staan van één leider die de touwtjes strak in handen houdt. James Farm is eerder een samenwerkingsverband waarbinnen muzikanten gelijkwaardig zijn. Alle vier dragen ze composities bij, kunnen ze op het voorplan treden, drukken ze hun stempel op de muziek. Omdat ze vanuit hun achtergrond allemaal iets toevoegen. Redman (nog altijd maar 46!) draait intussen bijna een kwarteeuw mee op het hoogste niveau en laat hier zijn meest toegankelijke kant zien. Idem voor drummer Eric Harland: als lid van het Charles Lloyd Quartet heeft die volop ervaring met sturen in woelig water, maar hier golft het gestroomlijnder. Samen met pianist Aaron Parks en de Nieuw-Zeelandse bassist Matt
Penman spelen ze een aanstekelijke jazzvariant met duidelijke wortels in het verleden, maar ook prikkelende banden met het heden. De aanpak die gehanteerd werd op James Farm (2011), werd op de opvolger City Folk (2014) enkel nog verbeterd. Lyrische, vloeiende en soms broeierige jazz wordt aangevuld met sobere invloeden uit pop, soul en funk, waardoor de catchy composities een groot publiek kunnen aanspreken, zonder daarom te klinken als een verwaterde tussenvorm. Integendeel: het is net dankzij hun kennis van al die tradities dat de draai die ze eraan geven zo’n knappe, soms ronduit hypnotiserende resultaten oplevert. (GP)
DI 17 NOVEMBER 2015 20:00 Concertzaal James Farm Joshua Redman, saxofoon Aaron Parks, piano Matt Penman, contrabas Eric Harland, drums Tickets: € 34
MEER JAZZ: DI 8 DECEMBER 2015 20:00 Concertzaal Melanie De Biasio Melanie De Biasio, zang, fluit Pascal Mohy, piano Pascal Paulus, analoge synths Sam Gerstmans, contrabas Tickets: € 24
COLOFON // REDACTIE Daan Bauwens, Wendy Schelfaut, Frank Pauwels, Maarten Quanten, Kristof Roseeuw, Pieter Mannaerts, Guy Peters, Kurt Van Eeghem VORMGEVING Salvo – www.salvo.be DRUKWERK SintJoris – Oostakker VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Daan Bauwens, Muziekcentrum De Bijloke Gent vzw, Bijlokekaai 7, 9000 Gent
PIANOS MAENE FLAGSHIP STORE GENT
exclusive brands Steinway & Sons - Boston - Essex - Doutreligne
Steinway & Sons - Boston - Essex - Doutreligne www.maene.be
Nu 2 showrooms op 1 locatie : Steinway Piano Gallery Belgium & Pianoâ&#x20AC;&#x2122;s Maene Gent Pieter Van Reysschootlaan 2 B-9051 Gent (Naast oprit E40 - Sint-Denijs-Westrem)
De Bijloke Magazine 2015.indd 1
18/09/2015 15:15:42
Test de fiat 500x op fiatgent.be
15.10.2015
28.03.2016
Stadsmuseum Gent
v.u.: Annelies Storms, AGB Erfgoed, Botermarkt 1, B–9000 Gent Willem I (1772–1843), koning der Nederlanden © Rijksmuseum | affiche: Dooreman & Dams Onder de Hoge Bescherming van Zijne Majesteit Koning Filip der Belgen en onder het tijdelijke Beschermheerschap van Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander der Nederlanden
O K N E OR L R E V T HE
N NI
K
K J I R
&
BELGIË