Ticketbalie Di tot en met vr 13:00-17:00 | Bij concerten: 1 uur voor het concert
Volg je onze social media al?
@debijloke FACEBOOK facebook.com/debijloke
Colofon Coördinatie & eindredactie Maarten Byttebier Vormgeving Taisia Migova Tekst Maarten Byttebier, Guy Peters, Sven Sabbe, Yves Senden, Jolien Van De Sande, Bram Van Haelter Beeld Fethi Karaduman (cover), Behangmotief, Björn Comhaire, Michiel Devijver Druk Graphius Adverteren? maarten.byttebier@debijloke.be Verantwoordelijke uitgever Geert Riem
Verrassing!
Een Gen Z’er, een millennial en een boomer gingen naar een concert. Zei de zeventiger: ‘Ik had graag de liedteksten gehad.’ Waarop de tiener: ‘Ik vond het net tof dat er niet te veel vooraf werd prijsgegeven.’
Het zou het begin van een verzonnen grap kunnen zijn. Maar het is het verslag van een echt experiment. Onze Gangmaker ‘jong’ Jolien Van De Sande wou weleens weten hoe anders verschillende generaties een Bijloke-concert beleven en nodigde een jongere en een gepensioneerde uit.
De volledige interviews lees je op blz. 16. Maar één conclusie kunnen we alvast kwijt. Al krijgt de ene graag meer context, die de andere helemaal niet nodig heeft: beiden houden ze ervan verrast te worden. De zeventiger, met voorkennis over Hildegard von Bingen: ‘De muziek leek mij te exotisch, te warm en te speels voor een zuster die in een klooster woont. Erg mooi.’ De tiener, vol enthousiasme: ‘Het was leuk om mijn ogen te sluiten en de muziek op me af te laten komen.’
Onze trouwe bezoekers weten dat we verrassing en verwondering hoog in het vaandel dragen. Eén manier om dat te bereiken: getalenteerde artiesten vol vertrouwen carte blanche geven. Zoals: Gangmaker ‘publiek’ Elisabeth De Loore in ons Café, tekenaar Arthur Devisscher in ons Kabinet, het Desguin Kwartet op Erfgoeddag (blz. 4)
Of gewoon de grootste ster die dit seizoen op ons podium staat: Fazıl Say. Natuurlijk legt de pianist dan Mozart, Debussy en Ravel op de pupiter. Maar de muziek die hij zelf componeert en meebrengt, is verrassend anders (blz. 6)
Jazzgitarist Julian Lage weet dan weer te verbazen in een andere categorie: hij bracht maar liefst vier Blue Note-platen uit in vier jaar tijd (blz. 10). En Lucile Richardot doet monden van recensenten openvallen enkel en alleen met haar zalige zang: “De beste omschrijving die ik zelf gevonden heb van mijn stem, is ‘mezzo met lage alt-tonen’. Het is blijkbaar een soort vocaal niemandsland, een lacune in de stemtypologie, die voor pakweg sopranen veel preciezer omlijnd is.” (blz. 14)
Het leven van Sjostakovitsj liep van de ene onmogelijke wending over in de andere onwaarschijnlijkheid (blz.16). En het Ensemble intercontemporain maakte van het onverwachte zowat zijn handelsmerk (blz. 21).
Het mooie aan dat alles? Je kan het dit voorjaar allemaal live beleven in ons Muziekcentrum. Dus geef jezelf carte blanche, koop een kaartje en laat je verrassen. En misschien moet je weleens een compagnon van een andere generatie meenemen? Wordt zelfs dat nakaarten in ons Café nog een aangename verrassing.
Het Bijloke-team
‘Ik speelde hier op het Blue Note Festival, daarna in de Concertzaal, nu in deze zaal.
Hoeveel zalen hebben jullie wel?
Je zou hier elke week moeten komen!’
‘Dat doen we!’
Een toeschouwer geeft een gevat antwoord als saxofonist Joe Lovano het Bijloke-publiek aanspreekt op zijn Kraakhuis-concert (op 8 november)
Extra concert ‘Beethovens Negende’
Naast tickets gegrepen voor het razendsnel uitverkochte concert ‘Beethovens Negende’ van Estonian Philharmonic Chamber Choir & Symfonieorkest Vlaanderen op 26 maart? Dan is er goed nieuws. Er staat een liveopname gepland en daar kan jij bij zijn.
Koop snel je tickets voor ‘Beethovens Negende vereeuwigd’ op zaterdag 5 april om 13 uur.
Ontdek de expo van Arthur Devisscher in het Kabinet
Kleurrijke tekeningen die barsten van de details én de fantasie. Ook al zijn ze niet eens zo groot, toch kan je oeverloos verdwalen in de werken van Arthur Devisscher. De jonge kunstenaar is huisartiest van onze buren van B’Rock en stelt zijn werk tentoon in ons Kabinet. Gratis te bezoeken bij elk avondconcert, nog tot en met 21 maart.
Soundpainting en John Cage op Carte
Blanche-avond van Gangmaker Elisabeth
Hoe beleeft het publiek een concert? En wel ke factoren beïnvloeden de luisterervaring? Dat zoekt Gangmaker publiek Elisabeth De Loore uit op haar Carte Blanche-avond op maandag 31 maart. Een ensemble onder leiding van violiste Sterre De Raedt zal John Cage spelen, maar het publiek mag eerst samen met de muzikanten beslissen welke richting de uitvoering uit moet gaan. Ook via soundpainting word je als toeschouwer betrokken bij deze muzikale avond, die je vast nog lang zal bijblijven.
Ma 31.03 | 19:00 | Café
Gratis: Gentse strijkkwartetten op Erfgoeddag
Op vraag van Muziekcentrum De Bijloke dook Desguin Kwartet in de bibliotheek van het Gentse conservatorium. Daar ontdekten ze strijkkwartetmuziek van Gentse componisten. Ze speelden alle partituren door en selecteerden zorgvuldig de mooiste bladzijden. Op Erfgoeddag brengen ze die verborgen pareltjes, soms al meer dan honderd jaar niet meer opgevoerd, in onze Concertzaal. Zo ontdek je onder meer Irène Fuerison en Georges Lonque. Een uniek zondagochtendconcert dat je niet wil missen.
Zo 27.04 | 11:00 | Concertzaal Gratis met reservatie
Annemarie Peeters en Liesbeth Peelman op Soiree Elpee #3
Benieuwd naar de favoriete platen van Liesbeth Peelman en Annemarie Peeters? Kom dan zeker naar de derde editie van onze platenclub Soiree Elpee. Liesbeth Peelman programmeert onze familievoorstellingen en heeft een neus voor jong talent. Muziekjournaliste Annemarie Peeters maakt muziektheater en publiceerde – samen met tekenares Emilie Lauwers – de graphic novels ‘Verdwijntijd’ (over burn-out) en ‘Hoofd vol klanken’ (voor kinderen).
Wo 12.03 | 19:00 | Café | €8 (drankje inbegrepen)
Fazil Say, superster op de piano
‘Ik kan me geen leven zonder Mozart inbeelden’
Hij is de grootste ster die dit seizoen naar ons Muziekcentrum komt. En hij koos de grootste sterren uit om op de pupiter te leggen: Mozart, Debussy, Ravel. Pianist Fazil Say: ‘Het publiek gaat sowieso mee in je trip als je gelóóft in wat je te vertellen hebt.’
Sven Sabbe
Hoe zou je Fazıl Say in één alinea kunnen samenvatten? De pianist uit Ankara speelde de afgelopen decennia over de hele wereld muziek van Bach tot Bartók en terug, en componeerde intussen een honderdtal werken met het sprekend gemak van een wonderkind. Maar als hij zelf mag kiezen, komt hij altijd terug bij zijn eigen muziek en dezelfde drie namen: Mozart, Debussy en Ravel. Dat is dan ook exact wat hij in Muziekcentrum De Bijloke mag komen doen.
Je zegt dat je je het meest verbonden voelt met Mozart. Waarom is hij zo belangrijk voor je? “Ik kan me geen leven zonder Mozart inbeelden. In mijn vroegste herinneringen zie ik mezelf als vierjarige naar zijn muziek luisteren. Als kind heb ik enorm veel van zijn muziek gespeeld. En later, in mijn professionele carrière, heb ik zogoed als elk werk dat hij ooit voor piano schreef – concerto’s, sonates, noem maar op – gespeeld en op plaat gezet. Er zit gewoon iets magisch in zijn spel, in de manier waarop hij de piano laat zingen. Het voelt bijna alsof hij opera maakt met het klavier. De verhalen die hij in zijn opera’s en in zijn composities brengt, tonen ons hoe hij naar de wereld keek. Het zijn prachtige verhalen. En ik vertel graag verhalen.”
In 2016 nam je alle pianosonates op, waarvan je in Gent zijn beroemde nr. 11 zal brengen. Heb je een favoriet?
“Het is onmogelijk om een favoriet op te noemen. Ik hou van ze allemaal, en voornamelijk als ik ze aan het spelen ben. Maar van zijn achttien pianosonates is de elfde, met de alomgekende finale ‘Rondo Alla Turca’, zeker de beroemdste. Er resoneert altijd iets extra als ik dat werk speel.”
Lievelingswerken
Dat kan je wel zeggen. Misschien nog bekender dan Says opname van Mozarts ‘Alla Turca’ is zijn ‘Alla Turca Jazz’, een eigen improvisatie op een van Mozarts bekendste pianomelodieën. Ook die staat op het programma in Gent, naast heel wat andere composities van de man, en een opvallend deel Franse composities. Alhoewel, zo opvallend hoeft dat niet te zijn.
Say: “Al mijn pianoleraren waren Frans of hadden in Frankrijk gestudeerd. Die Franse muziekliteratuur is daardoor onvermijdelijk vroeg en veelvuldig in mijn systeem geraakt. En het is ook gewoonweg prachtige muziek. Debussy en Ravel hebben enorm veel gedaan voor de pianomuziek. Ze hebben ze vergroot en verbreed met nieuwe
Er is geen goede of slechte muziek: voor mij is muziek gewoon muziek
technieken, maar evenzeer een stukje van zichzelf durven tonen in hun muziek, terwijl ze telkens die grens tussen tonaliteit en atonaliteit opzoeken. Voor mij is het simpel: Debussy’s ‘Suite Bergamesque’ en Ravels ‘Miroirs’ zijn dé absolute meesterwerken van het pianorepertoire. Toen me werd gevraagd om een programma samen te stellen met mijn absolute lievelingswerken, was er geen vezel in mijn lijf die twijfelde om deze te spelen.”
Je nam beide werken ook op voor je recentste album ‘Oiseaux tristes’. Muziek die je in de coronapandemie grondig had bestudeerd. Had je daar toen nood aan?
“Ze weerspiegelen beiden goed de stemming van de tijd. Ravel wilde voor zijn ‘Miroirs’ iets compleet nieuws creëren. Iets wat zowel op vlak van gevoelens als op artistiek niveau onevenaarbaar was.
En daar is hij zeker in geslaagd. Het zijn vijf kleine werkjes, maar ze zijn aartsmoeilijk. Ze gaven me iets om me op te focussen, om in de ziel van Ravel te kijken en zo de wereld rond me opnieuw beter te begrijpen.”
Is dat het belangrijkste wat muziek moet doen: verhalen vertellen?
“Er is geen goede of slechte muziek: voor mij is muziek gewoon muziek. Het belangrijkste is inderdaad het verhaal dat je ermee vertelt. En dat kan met Bach, Chopin, Schönberg of zelfs mijn eigen composities. Ik hou er wel van om mijn programma’s uitdagend te maken. Mozart, Ravel, Debussy of mijn eigen werk: het publiek gaat sowieso mee in je trip als je gelóóft in wat je te vertellen hebt.”
Spreidstand
Fazıl Say combineert twee werelden: opgegroeid in Ankara, maar groot geworden over de hele wereld. Die spreidstand over de Bosporus hoor je ook in zijn eigen composities,
waarin hij Turkse melodieën mengt met stijlelementen uit de Europese muziektradities.
De tweede concerthelft is gevuld met eigen composities. Is er een groot verschil tussen spelen en creëren?
“Het vertrekt vanuit dezelfde bron: ik zal altijd mezelf zijn. Ofwel leg ik een stukje van mezelf in een werk dat al bestaat, ofwel vertrek ik vanuit mezelf om een nieuw werk te schrijven. Ik vertrek daarvoor heel vaak vanuit improviseren. Elke improvisatie kan voor mij een nieuwe compositie worden, als je een manier vindt om ze te verkennen, en om de muziek en het idee te ontwikkelen. Als je voor jezelf begrijpt waar de improvisatie over ging en wat de gevoelens waren die je wou vertellen, dan kom je automatisch uit op iets wat de moeite is om neer te schrijven. Ik durf ze steeds vaker op mijn concertprogramma’s zetten, omdat ik trots ben op het verhaal dat ze vertellen.”
Heb je de piano nodig om tot nieuwe ideeën te komen?
“Soms wel, soms niet. Als ik een nieuw orkestwerk bedenk, dan gebeurt het grootste werk gewoon in mijn hoofd. Dan hoor en zie ik de verschillende instrumenten. Je moet het orkest kunnen voelen om te weten wie er wel of niet speelt, wie je er wel of niet aan kan toevoegen. Op de piano is het vaak anders. Dan liggen alle toetsen voor je neus, en daar moet je het mee doen. Die beperking zorgt voor de grootste creativiteit. Ik hou ervan om achter het klavier te kruipen en een nieuw werk te halen uit diezelfde toetsen die Mozart en Ravel inspireerden. De piano is een wereld op zich.”
Do 08.05 | 20:00 | Concertzaal Rang 1 €36 | Rang 2 €30
À la carte met Fazil Say
SEIZOEN 25 | 26? KLAAR VOOR
Seizoenspresentatie
Kom naar onze feestelijke seizoenspresentatie op woensdag 14 mei om 20 uur Zet op bijloke.be het online verlanglijstje klaar met je favoriete concerten
Vriend van De Bijloke?
Vanaf di 29 april: word Vriend voor seizoen 25 | 26 op bijloke.be/vriend
Vanaf za 17 mei: koop je tickets online. Exclusief één week vroeger dan abonnees.
Vanaf di 20 mei: koop je tickets op afspraak via telefoon of aan de balie. Opgelet: boek je afspraak hiervoor online of telefonisch vanaf vr 9 mei
Abonnee?
Vanaf za 24 mei: koop je tickets online
Vanaf di 27 mei: koop je tickets op afspraak via telefoon of aan de balie. Opgelet: boek je afspraak hiervoor op voorhand online of telefonisch vanaf vr 9 mei
Geen abonnee?
Vanaf za 31 mei: koop je losse tickets online
Vanaf di 3 juni: koop je losse tickets via telefoon of aan de balie (geen afspraak nodig)
Ontdek al onze voordelen en formules op bijloke.be/ nieuwseizoen
Gitaartweedaagse in De Bijloke
De helden van het gitaarwalhalla
Op 18 en 19 april verwelkomen we vier uitzonderlijke ambassadeurs van de gitaar. Met zes snaren verkennen de virtuozen het rijke grensgebied tussen de diepste jazztraditie en de spannendste avant-garde. Vier portretten met minstens evenveel recente luistertips.
Guy Peters
2 dagen
3 concerten
4 topgitaristen
Julien Tassin
Belg in opmars
Julien Tassin is een bijzonder productieve en onrustige gitarist uit Charleroi. Hij is bezig aan een even gestage als verschroeiende opmars, aan beide kanten van de taalgrens bovendien, met soloalbums en diverse samenwerkingen. Zijn potige trio met Nicolas Thys en Dré Pallemaerts behoort tot het beste wat de Belgische jazz momenteel te bieden heeft. Maar ook solo snijdt zijn organische mix van blues, jazz en rock steeds dieper. Tassin bracht in december twee albums tegelijk uit: soloplaat ‘Wild Around’ én ‘Midnight Sun’, een warme ontmoeting met gelijkgezinde veteranen Manuel Hermia en Chris Joris. Tweemaal raak!
Wolfgang Muthspiel Jazz meets klassiek
De Oostenrijker Wolfgang Muthspiel is de voorbije decennia uitgegroeid tot een van de meest gelauwerde gitaristen op het snijvlak waar jazz en klassieke muziek elkaar raken en inspireren. Op die manier lijkt het soms alsof hij de werelden van Pat Metheny en Bill Frisell samenbrengt met die van ECM-coryfeeën als John Abercrombie en Ralph Towner. Zijn veelzijdigheid kan je misschien nog het best aflezen van de lijst kleppers waarmee hij samenwerkte, die gaat van Gary Burton en Paul Motian tot Dave Liebman en Ambrose Akinmusire.
Zijn belangrijkste connectie is misschien wel die met meesterdrummer Brian Blade (Wayne Shorter, Joshua Redman, Daniel Lanois). Ze zoeken al ruim een kwarteeuw elkaars gezelschap op. Hun twee ECM-albums met bassist Scott Colley, ‘Angular Blues’ (2020) en ‘Dance of the Elders’ (2023), zijn hoogtepunten in Muthspiels classy oeuvre, vol fijnzinnige bewerkingen van jazzstandards, subtiel binnensijpelende ‘exotische’ invloeden (flamenco, pop...) en hommages aan uiteenlopende componisten, van Bach tot Brad Mehldau.
Lionel Loueke
Virtuoze veelzijdigheid
Lionel Loueke is op 18 april te horen in trio met Wolfgang Muthspiel en bassiste Linda May Han Oh, en is net als zijn collega’s een van de sterkhouders van de hedendaagse jazz. Loueke is vermoedelijk het bekendst van zijn jarenlange samenwerking met Herbie Hancock. Ze spelen intussen al meer dan twintig jaar samen, met Loueke zowel op de albums als tijdens de concerten in een centrale rol. Daarin kan hij steevast zijn troeven maximaal uitspelen: een virtuoze instrumentbeheersing en een imposante veelzijdigheid, maar vooral ook een heel eigen muzikale taal. Daarin hoor je zijn wortels terug (Loueke is afkomstig van het West-Afrikaanse Benin), net als de gretigheid om diverse tradities samen te brengen. Bij Hancock – maar ook bij Wayne Shorter, Esperanza Spalding, Sting en vele anderen – slaagt hij er steevast in om zijn achtergrond, met de ritmes, harmonieën en melodieën die daarbij horen, naadloos te laten samengaan met andere geluiden. Op ‘United’ (2024), zijn recent verschenen samenwerking met bassist Dave Holland, is het samenspel buitengewoon warm, met sensuele grooves, diepe lyriek en een sound die even coherent als innovatief is.
Julian Lage
Van traditie tot avant-garde
Misschien wel de meest bejubelde gitarist van zijn generatie: Julian Lage, nog steeds geen 40, is er zo eentje die het allemaal lijkt te kunnen. Zijn stijl is geworteld in de grote Amerikaanse tradities – blues, folk, country, jazz – maar het is de manier waarop hij die allemaal tegelijk in de lucht houdt, die misschien nog het meest imponeert.
Scan de code en ontdek de Spotify-playlist van onze gitaartweedaagse.
Vr 18.04 | 20:00 | Kraakhuis | €34
Julien Tassin
Belg in opmars
Wolfgang Muthspiel TOUCH
Wolfgang Muthspiel / Linda May Han Oh / Lionel Loueke
Za 19.04 | 20:00 | Concertzaal | €38
Julian Lage Trio
Hij beheerst de traditionele speeltechnieken, kent de standards en de illustere voorgangers, en slaagt er ook in om ze steeds opnieuw in een frisse context te plaatsen. Niet in een postmoderne, alles kapotrelativerende ‘alles kan, alles mag’ -filosofie, maar om te laten horen hoe de traditie ook een plek kan krijgen in een uitgesproken hedendaagse context. Tegelijk kan Lage ook excelleren binnen de avant-garde van John Zorn en co., waar het er vaak hoekig en far out aan toe gaat. Met vier albums bij Blue Note in vier jaar tijd zette hij bovendien een knoert van een statement neer. Op de recentste in de reeks, ‘Speak to Me’ (2024), bewoog hij zich het verst van de jazztraditie en keerde hij zijn americana-fascinaties binnenstebuiten met een indrukwekkend naturel.
Ear To The Ground Festival
De dag na Sinterklaas baadde de hele Bijlokesite in een sfeer waar alles kon en alles mocht. Grote namen improviseerden samen bij een klankinstallatie (Ingrid Laubrock, Tom Rainey, Joachim Badenhorst), Marlies Debacker (foto) manipuleerde haar piano en Jessie Cox projecteerde realtime ruimteafval dat twee gitaristen live aanstuurde. Een Ear To The Ground grand cru. Behangmotief
07 dec
17 jan
Craig Taborn op Jazz Meets Symphonic
Het is een gouden formule: zet een grote jazznaam samen met Brussels Philharmonic en laat ze hun ding doen.
Ilan Volkov moest voor de gelegenheid niet alleen zijn orkest dirigeren, maar ging ook in interactie met het kwartet van pianist Craig Taborn, trompettist Peter Evans, bassist Thomas Morgan en drummer Ches Smith.
Björn Comhaire
T e rugblik
22 nov
Ster op het Nachtlicht Festival
Geen Nachtlicht zonder sterren aan het firmament – én op het podium. Sheku Kanneh-Mason bracht wondermooie cellomuziek van Bach tot jazz, met de zwier van een supertalent.
Michiel Devijver
→ 05 nov
Tienershow Let’s Be Real
‘En dan houden we nu vijf minuten socialmediapauze.’ Voor één keer mochten de smartphones aan staan in de Concertzaal. Selfies werden zelfs aangemoedigd, tot op het podium toe. Hoe kon het ook anders: ‘Let’s Be Real’ van Goggles was een wervelende show voor tieners, vol knipogen naar hippe apps en artificiële intelligentie.
Michiel Devijver
Lucile Richardot over ‘Seraphim’
brengen. In ‘Seraphim’ koppelt ze oude aan nieuwe muziek. Het geheim van de Franse topzangeres? ‘Ik wil dat mensen voelen wat er achter de noten zit.’
Bram Van Haelter
Sommige stemmen blijven bij je, alsof ze direct een lijntje naar je ziel leggen. De rokerige zweem in de stem van Nina Simone, de etherische mineraliteit bij Björk of de briljantie van Cecilia Bartoli.
Lucile Richardot is ook zo’n zangeres: de diepgang in haar zangstem is amper onder woorden te brengen. Zelfs musicologen hebben moeite om Richardots stem te classificeren. Richardot: “De beste omschrijving die ik zelf gevonden heb, is ‘mezzo met lage alt-tonen’. Het is blijkbaar een soort vocaal niemandsland, een lacune in de stemtypologie, die voor pakweg sopranen veel preciezer omlijnd is.”
Sprong in het diepe Het is nauwelijks voor te stellen, maar zingen stond niet altijd centraal in Richardots leven. Sterker nog: de Française begon haar professionele carrière als journalist. “Ik schreef over van alles en nog wat”, vertelt ze. Gezondheid, maatschappelijke thema’s, ooit zelfs een boek over prostitutie. Het werk was interessant, maar ergens knaagde er iets. “Ik voelde dat ik wat miste, maar ik wist nog niet precies wat.”
Zingen was altijd een hobby geweest, maar het idee om van muziek haar werk te maken kwam pas later. Toen ze in een advertentie zag dat het koor van de Notre-Dame zangers zocht, werd ze tot een keuze gedwongen – want een combinatie zou praktisch onhaalbaar zijn. Rond haar 27ste liet ze de pen dan ook achter zich en nam ze een beredeneerde sprong in het diepe. Die pakte goed uit, want al snel zong Richardot met de beste orkesten in de meest tot de verbeelding sprekende zalen.
Vooral in de oude muziek – middeleeuwen, barok en renaissance – voelde ze zich als een vis in het water. Later kwam daar hedendaagse muziek bij, met de spraakmakende ‘mélodies’-opnames van de componistenzussen Lili en Nadia Boulanger (aan de zijde van pianiste Anne de Fornel) als voorlopig hoogtepunt.
Met de nieuwere werken betreed ik telkens weer een nieuw universum. Het vergt voorbereiding, maar het is ook een kans om te groeien, als artiest én als mens
“Uit de klassiek-romantische periode is er al erg veel aanbod. Bovendien heeft die muziek me altijd minder geïnteresseerd. Het is ook fijner toeven in de omgeving van de oude en hedendaagse muziek, die nog minder wordt beheerst door managers, competities of audities dan de belcantowereld. Die familiale sfeer – iedereen kent iedereen – ligt me veel beter.”
Muren slopen
Maar echt spannend wordt het volgens Richardot pas als oude en nieuwe muziek worden gecombineerd, zoals in ‘Seraphim’. Het concertprogramma, dat ze met het Gentse B’Rock Orchestra zal brengen in De Bijloke, omspant zowat de hele muziekgeschiedenis: van de twaalfde-eeuwse abdis Hildegard von Bingen tot hedendaagse toondichters.
Van die laatsten prikkelen Konstantía Gourzí en Sofia Goebajdoelina het meest. Gourzi met haar minimalistische maar altijd expressieve composities met een bijna introspectieve kwaliteit, Goebajdoelina met compromisloze, mystiek aandoende transcendentie. “Met de oudere muziek ben ik intussen wel comfortabel – door mijn jarenlange ervaring denk ik wel te voelen wat de componist wou zeggen. Met de nieuwere werken betreed ik telkens weer een nieuw universum. Meer zelfs, ik heb van Goebajdoelina nog nooit een noot gelezen. Maar dat schrikt me niet af: ik hou ervan om muziek te ontdekken die buiten de gebaande paden ligt. Het vergt veel voorbereiding, maar het is
ook een kans om te groeien, als artiest én als mens.”
Richardot is, meer nog dan een uitstekende zangeres, een verhalenverteller. Voor haar draait muziek niet alleen om de juiste noten of techniek. Het gaat om het overbrengen van een gevoel. “Ik wil dat mensen voelen wat er achter de noten zit”, legt de moderne bard uit. “De emoties, de conflicten, de kwetsbaarheid. Het draait er voor mij om om de muur tussen het podium en het publiek te slopen, maar dan op een manier die ruimte laat voor verbeelding. Ik hou niet van te letterlijke vertalingen: ik wil aan de luisteraar de tools geven om een wereld op te bouwen waarin ze zelf kunnen verdwalen.”
Haar keuze om daarbij niet altijd de perfecte klank na te streven, maar te kiezen voor oprechtheid, is misschien wel haar grootste kracht. “Soms misbruik ik mijn stem,” geeft ze lachend toe. “Het is niet altijd perfect, maar het is wél echt.”
Vr 21.03 | 20:00 | Concertzaal
Rang 1 €42 | Rang 2 €36
Seraphim
Lucile Richardot & B’Rock Orchestra
Programma: ‘Engelachtige’ muziek van Hildegard von Bingen, Francesca Caccini, Barbara Strozzi, Sofia Goebajdoelina, Louise Farrenc, Lili Boulanger, Konstantia Gourzi en vele anderen
OUDE MUZIEK
‘Ik
geniet van de traagheid. Bij jongeren moet het vaak snel gaan’
Hoe beleven verschillende generaties een concert?
Gangmaker ‘jong’ Jolien Van De Sande (zelf 30 en millennial) is benieuwd. Ze nodigde Gen Z’er Margot Smeets (13) en boomer Antoine Smetryns (71) uit voor ‘Hildegard Goes East’ van Soolmaan.
Jolien Van De Sande
In het Bijloke Café treffen we Margot aan. Een vrolijke bos bruine krullen danst tussen de overwegend zilveren lokken. Ze zwaait. In haar ogen schuilen pretlichtjes. Op het scherm van onze telefoon glimlacht een vriendelijk gezicht met streng, zwart montuur ons ietwat verlegen toe. Dankzij de foto vinden we ook Antoine, en even later wandelen twee generaties de concertzaal binnen.
Hoe verschillend ervaren de tiener en de zeventiger het concert ‘Hildegard Goes East’ van Soolmaan, sopraan Lieselot De Wilde en mezzosopraan Eugénie De Mey? Heeft een tiener andere noden dan een zeventiger? En kan muziek generaties verbinden? Na afloop kaarten we samen na.
Hoe hebben jullie het concert beleefd?
Margot: “Ik vond het een heel mooi en bijzonder concert. Deze muziek hoorde ik nog niet eerder. Het was helemaal anders dan de muziek waar ik normaal gezien naar luister.”
ik me gregoriaanse gezangen voor. Door de fluiten en oed bevond ik me echter meteen op een meer exotische bestemming. Ik kon de muziek van vanavond zelf moeilijk verbinden met een zuster die in een klooster woont. Het geheel was te exotisch, te warm en te speels daarvoor. Wat niet wegneemt dat ik het erg mooi vond.”
Margot: “Ik vond het leuk om te volgen hoe de muzikanten op elkaar inspeelden. De momenten waarop de muzikanten de zangstem één op één volgden, vond ik het bijzonderst.”
Waren er zaken die voor jullie anders mochten?
Antoine: “Er was wel een programmaboekje, maar ik had ook graag de liedteksten gehad tijdens het concert. Ik kon de teksten haast niet verstaan, terwijl ik ze wel had willen volgen.”
Margot: “Ik vond het net tof dat er niet te veel vooraf werd prijsgegeven. Het was leuk om mijn ogen te sluiten en de muziek op me af te laten komen.”
Antoine: ‘Ik had graag de liedteksten gehad om te volgen’
Margot: ‘Ik vond het net tof dat er niet te veel vooraf werd prijsgegeven’
is het ook niet interessant.”
Margot: “Wat ik soms moeilijk vind aan muziek, is dat je zelf je eigen verhaal moet maken. Ik ben zelf danser: de visuele prikkels en het verhaal dat bij dansvoorstellingen hoort, helpen me bij de concentratie.”
Denk je dat je het concert anders beleefde omdat je van een andere generatie bent?
Antoine: “Ook ik heb het concert als een verrassing beleefd. Zo kende ik de muziek van Hildegard von Bingen nog niet. Bij het beeld van een zuster stelde
Antoine: “Los van de leeftijd spelen je persoonlijke interesses mee bij de beleving van een concert.” Met een boomer en Gen Z’er naar
Antoine: “Soms was de muziek wat dissonant. Ik wist dan niet zeker of het de bedoeling was van de muzikanten om de klanken te laten botsen. Het maakte het wel boeiend. Als iets te gepolijst is,
Margot: “Dat denk ik wel. We zijn met andere muziek opgegroeid, waardoor we anders luisteren naar een concert. We vergelijken de klanken die we hoorden met de muziek die we kennen.”
Boomer
Leeftijd: 71 jaar
Beroep: gepensioneerd
Lievelingsartiest: heel divers: de laatste tijd luisterde ik naar
Raymond van het Groenewoud, oude Motown-soul, L’Arpeggiata en jazz
Margot: “Zo kijk ik als danser bijvoorbeeld anders naar een dansvoorstelling dan iemand die niet danst.”
Antoine: “Wat wel een verschil is, is het tempo waarop we leven en misschien dus ook luisteren. Bij jongere mensen heb ik de indruk dat alles vaak vlug moet gaan. Terwijl ik zelf net geniet van de traagheid van de concertzaal: de sfeer, het wachten, de spanning.”
Welke plek neemt muziek in je leven in?
Margot: “Voor mij hangt muziek samen met mijn passie voor dans. Ik zit op de balletschool in Antwerpen. Sinds ik moderne dans doe, ben ik naar heel andere muziek beginnen luisteren. Ik heb nu vier playlists: klassiek, hedendaagse dans, Spaanse dans en een lijst met andere populaire muziek.”
Antoine: “Muziek is zeer belangrijk in mijn leven. Zo kan ik echt verliefd worden op een stem en luister ik naar heel verschillende genres.”
Heb je vandaag vlinders gevoeld?
Antoine: “Wat een indiscrete vraag! (lacht) Geen commentaar.”
Lievelingsartiest: Olivia Rodrigo
Fischer, Adrienne Lenker, Kamasi Washington, Nina Simone en John Dowland
Evolueert je muzieksmaak in de loop van een mensenleven?
Antoine: “Mijn eerste plaat ooit was er een van Boudewijn de Groot. Die zou ik nu niet meer opleggen. (lacht) Ken je hem, Margot?”
Margot: “Hmm, misschien ooit wel van gehoord. Ik zou het niet kunnen zingen.”
Antoine: “Het is fijn om je hele leven lang nieuwe muziek te blijven zoeken. Meestal doe ik dat via Spotify.”
Margot: “Dat doe ik ook zo! Ik leer ook wel nieuwe artiesten kennen via mijn grote broer of mama. De laatste tijd luister ik graag naar rustige muziek, vroeger mocht het wat wilder zijn. Een van mijn favoriete artiesten van het moment is Olivia Rodrigo.”
Antoine: “Olivia Rodrigo? Ik geloof dat ik daar al iets van gehoord heb!”
Zou je uit eigen beweging een ticket voor dit concert gekocht hebben?
Margot: “Neen. Ik zou van het bestaan van het concert niet geweten hebben.”
Antoine: “Ik had het vooraf niet gezien, maar het had gekund. Zo krijg ik de brochure van Muziekcentrum
De Bijloke thuis. Ik kom hier één à twee keer per jaar. Soms krijg ik ook concerttips van mijn familieleden. Maar die volg ik daarom nog niet altijd. (lacht)”
Zullen we nog iets drinken?
In koor: “Ja, dat is goed!”
De Gangmakers-gesprekken
De Gangmakers krijgen de opdracht ons Muziekcentrum een kritische spiegel voor te houden. In elk Bijloke Magazine krijgt één Gangmaker vrij spel. Op zondag 11 mei kan je zelf vragen stellen op de Gangmakers-panelgesprekken in ons Café.
14:00 Jolien Van De Sande debatteert over het thema ‘jong’ met Carlo Siau, Winny Ang & Maaike-Merel van Baarzel.
17:00 Jenna Vergeynst debatteert over ‘ecologie’ met Tine Hens & Laura Burgers.
20:00 Anna Vermeulen spreekt over ‘luisteren’ met Katherina Lindekens, Maud Seuntjens & Barbara Titus.
Sjostakovitsj Festival Sjostakovitsj Festival
Het mysterie van Dimitri
Dimitri Sjostakovitsj had een dubbele verhouding met het regime van Stalin. Hoe kon de dwarsligger kritiek leveren in zijn muziek en toch een straf ontlopen? Een spannend levensverhaal op het randje, aan de hand van de composities die je ontdekt op het Sjostakovitsj Festival.
Yves Senden
Dimitri Sjostakovitsj (1906-1975) wordt geboren in een woelige periode. De laatste stuiptrekkingen van het tsarendom worden ingeruild voor een nieuw maatschappelijk systeem: het communisme op maat van Lenin wordt aan de bevolking opgelegd. Na de Russische Revolutie van 1917 komt het land in een bloedig intern conflict terecht, met hongersnood erbovenop.
Als de vader van Dimitri Sjostakovitsj in 1922 overlijdt aan een longontsteking, is dat een grote mentale en financiële belasting voor het gezin. Om een centje bij te verdienen gaat Dimitri in 1923 stille films begeleiden op piano. Op zo’n filmvoorstelling smokkelt hij een bevriende violist en cellist naar binnen en spelen ze, bij wijze van try-out, zijn pasgecomponeerde ‘Trio nr. 1’. Hij schreef dit werk in volle passionele verliefdheid voor Tatjana Glivenko. Zijn verlangen naar haar zou pas overgaan als ze in 1932 een kind krijgt met andere man. Dimitri ontpopt zich als getalenteerd pianist en componist. Hij weet zijn conservatoriumjaren succesvol af te sluiten met de première van zijn ‘Symfonie nr. 1’, een werk waardoor hij niet alleen in de Sovjet-Unie maar ook internationaal opgemerkt wordt. Hij is dan amper 20 jaar oud en besluit zich niet op een pianistencarrière te storten, maar definitief het compositiepad in te slaan.
Dubbele bodem
Daarbij schuwt hij het experimentele niet. Zo komt in de lichtjes absurdistische opera ‘De Neus’ een lange slagwerksolo voor. Daarnaast schrijft hij muziek voor theater, ballet en film, al dan niet in opdracht van de regering. Een luchtiger toon spreekt uit zijn ‘Pianoconcerto nr. 1’.
Intussen werkt hij aan een groots plan: een cyclus van vier opera’s over de Russische vrouw. De eerste opera, ‘Lady Macbeth van Mtsensk', gaat in Leningrad (Sint-Petersburg) en Moskou in productie en is zeer succesvol. Begin 1936 bezoekt Stalin de opera en verlaat de zaal halverwege het werk. Enkele dagen later verschijnt het vernietigende artikel ‘Chaos in plaats van
muziek’ in de Pravda. Sjostakovitsj realiseert zich dat zijn leven aan een zijden draadje hangt. Stalin is immers bezig aan (wat men is gaan noemen) de Grote Terreur: alles wat niet in zijn visie paste, dient verwijderd te worden, door verbanning, deportatie, executie.
De rijzende ster van Sjostakovitsj moet Stalin een doorn in het oog zijn, maar tegelijk realiseert Stalin zich dat hij Sjostakovitsj nog nodig zou kunnen hebben. De componist krijgt de kans zich officieel te rehabiliteren. Dit resulteert in ‘Symfonie nr. 5’, waarna de componist opnieuw kan functioneren, binnen het gareel van Stalins ideologie van het optimistische socialistisch realisme. Sjostakovitsj voegt aan zijn muziek evenwel een dubbele bodem toe, waarin het systeem bekritiseerd wordt, uiteraard zonder dat hij dat met zoveel woorden erkent.
In 1940 schrijft Sjostakovitsj zijn ‘Pianokwintet’. De keuze voor die bezetting is, volgens een getuigenis van zijn vriend Isaak Glikman, van bijzonder pragmatische aard. Hij zou eerst een tweede strijkkwartet schrijven, maar omdat hij zelf graag als pianist concertreizen maakt, voegt hij er een piano aan toe. Het eindresultaat is een vijfdelige compositie met een bijzondere zeggingskracht, zoals blijkt uit de fuga en het intermezzo. Dat Sjostakovitsj weer ‘goed ligt’ bij de instanties, blijkt uit het feit dat hij voor dit werk een Stalinprijs krijgt.
Symboolwerk
Met het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, Hitlers aanval op de Sovjet-Unie en het drie jaar durende beleg van Leningrad breekt opnieuw een turbulente periode aan voor de componist. Het leidt tot ‘Symfonie nr. 7’ (de ‘Leningradsymfonie’). In het eerste deel wordt de invasie van de vijand opgeroepen, wat de compositie tot een symboolwerk maakt. Ook deze symfonie gaat – en deze keer in volle oorlogstijd – een internationale carrière tegemoet en levert hem een Stalinprijs op. In 1944 overlijdt onverwacht Ivan Sollertinski, een van zijn nauwste vrienden en een van de weinigen die hem ten tijde van de Grote Terreur is
blijven steunen. Ter nagedachtenis aan hem schrijft Sjostakovitsj zijn ‘Pianotrio nr. 2’, een compositie waar hij erg lang aan werkt en waarvoor hij opnieuw een Stalinprijs krijgt. De Joodse thema’s zijn typerend voor de sympathie die Sjostakovitsj zijn hele leven koestert voor het Joodse volk.
In 1948 komt Sjostakovitsj voor een tweede keer in conflict met Stalin, en ook hieruit weet hij zich te redden. Na de dood van Stalin in 1953 verandert de situatie voor hem geleidelijk, maar het is niet bepaald een verbetering. Hij wordt uiteindelijk onder druk gezet om toe te treden tot de communistische partij. Enerzijds lijkt hij zich te conformeren, anderzijds blijft hij op zijn manier een luis in de pels. Binnen een klimaat van Rusissch antisemitisme stelt hij de moord op Joden aan de kaak in ‘Symfonie nr. 13’ (‘Babi Jar’). Enkele jaren zet hij zeven gedichten van de Joodse dichter Aleksandr Blok op muziek. Daarin overloopt hij alle rekenkundige combinaties in de bezetting: drie duo's, drie trio’s en een kwartet. Het enigmatische blijft zijn hele carrière aan het werk van de componist kleven. De lichtvoetigheid en vele citaten in ‘Symfonie nr. 15’ stellen luisteraars tot op vandaag voor een raadsel. Een prettig raadsel weliswaar, waarvan je kan genieten zonder de antwoorden te krijgen.
De auteur van dit artikel geeft een lezing op 03.05 om 14u, vóór het avondconcert: davidsfonds.be/ sjostakovitsj
Do 01.05 | 20:00 | Concertzaal | €28
Symfonie voor 3 + 3
Trio Khaldei & friends
Vr 02.05 | 20:00 | Concertzaal | €28
De dichter in Dimitri
Raquel Camarinha & Wanderer Trio
Za 03.05 | 20:00 | Concertzaal | €28
Soundscape van roerige tijden
Thomas Beijer & Ragazze Quartet
De mythe van Pierre Boulez’ eigen ensemble Van intercontemporain tot incontournable
Op 17 mei ontvangt De Bijloke een gezelschap dat je zonder overdrijven legendarisch kan noemen. Wat maakt Ensemble intercontemporain tot een ensemble incontournable?
Bram Van Haelter
Om (hun) nieuwe muziek te promoten én om de artistieke touwtjes stevig in eigen handen te houden: daarom richten heel wat modernistische componisten een eigen orkest of ensemble op. Verschillende daarvan wisten hun plaats op podia over de hele wereld op te eisen. Maar slechts enkele ensembles werden zo iconisch dat ze de link met hun oprichter wisten te overstijgen. Om maar te zeggen: het Ensemble intercontemporain is niet zomaar een ensemble. Midden jaren zeventig legde Pierre Boulez de fundamenten van het Ensemble. De componist – die dit jaar honderd zou zijn geworden en dus een feestjaar viert – stond voor een onwrikbaar geloof in de kracht van nieuwe muziek en een visie die zowel radicaal als methodisch genoemd kan worden. Zo zag hij ‘zijn’ ensemble niet als een traditioneel orkest, maar als een manifestatie van een ongebreideld vooruitgangsgeloof, een broedplaats voor innovatie, een soort muzikaal laboratorium. De muzikanten zelf – ‘de solisten van het Ensemble’ genoemd – kregen een prominente rol in het creatieve proces: samen met componisten verkennen ze nieuwe speeltechnieken, klankmogelijkheden en interpretatieve benaderingen.
Frank Zappa
Het thuisfront van het Ensemble, de indrukwekkende Philharmonie de Paris, functioneert als een vrijhaven voor artistieke experimenten en multidisciplinaire samenwerkingen. De musici werken er samen met choreografen, beeldend kunstenaars en tech-whizzkids om de concertbeleving zoals we die sinds jaar en dag kennen opnieuw uit te vinden. Aan de lopende band worden nieuwe, vaak tot de verbeelding sprekende technologieën ontwikkeld en in hun opvoeringen geïntegreerd. Die multidimensionale aanpak maakt hun
concerten tot caleidoscopische totaalervaringen waarin klank, beeld en ruimte elkaar versterken. Dat weten ook de groten der aarde kennelijk te smaken: het Ensemble speelde een cruciale rol in de wereldpremières van werken van Philip Glass, Iannis Xenakis en Frank Zappa.
Engagement
Dat het Ensemble intercontemporain grensverleggend is, mag je overigens letterlijk nemen. Met tournees over de hele wereld – van New York tot Tokio, van Berlijn tot São Paulo –brengt het een divers en altijd spannend repertoire naar een breed publiek. Bovendien staat het orkest bekend om zijn engagement op vlak van muziekeducatie, met concerten voor kinderen, creatieve workshops voor studenten en opleidingsprogramma’s voor toekomstige musici, dirigenten en componisten. Op die manier blijft het Ensemble een van de meest prominente ambassadeurs van hedendaagse muziek. Sinds 2021 staat Pierre Bleuse op de bok. Die werkte de afgelopen jaren met zowat elk Europees toporkest samen – waaronder enkele Belgische – en groeide uit tot een van de meest opwindende dirigenten van onze tijd. Onder zijn deskundige leiding blijft het Ensemble relevanter dan ooit: een fijne uitnodiging om het onbekende te omarmen. Daarmee zijn ze niet alleen pioniers van hun tijd, maar ook de hoeders van een muzikaal toekomstideaal.
Za 17.05 | 20:00 | Concertzaal | €30
À la manière Boulez Ensemble intercontemporain
MAART
ZA 08 MRT | 20:00 OUDE MUZIEK
Utopia Ensemble
Salve, Susato
WO 12 MRT | 19:00 SOIREE ELPEE
Soiree Elpee #3
Met Annemarie Peeters & Liesbeth Peelman
ZA 15 MRT | 20:00 SYMFONISCH
Tine Thing Helseth & Antwerp Symphony Orchestra
Symphonie fantastique
VR 21 MRT | 20:00 OUDE MUZIEK
Lucile Richardot & B'Rock Orchestra
Seraphim
ZA 22 MRT | 20:00
Legacy of Wayne Shorter met special guest Ravi Coltrane
Danilo Pérez, John Patitucci & Brian Blade
ZO 23 MRT | 11:00
Avi Avital & Omer Klein
J.S. meets jazz
WO 26 MRT | 20:00 SYMFONISCH
Estonian Philharmonic Chamber Choir & Symfonieorkest Vlaanderen
Beethovens Negende
Uitverkocht Extra concert op 05.04
APRIL
DO 3 APRIL | 20:00 NIEUWE MUZIEK
Nadar Ensemble
Hide to Show
ZA 05 APRIL | 13:00 SYMFONISCH
Estonian Philharmonic Chamber
Choir & Symfonieorkest Vlaanderen
Beethovens Negende vereeuwigd
Uitverkocht Uitverkocht
DO 27 MRT | 20:00 OUDE MUZIEK
Korneel Bernolet
Bachs familiealbum I
ZA 29 MRT | 16:00 FAMILIE
Uitverkocht
Moby Dick
KIDconcert van Antwerp Symphony Orchestra
ZA 29 MRT | 20:00 OUDE MUZIEK
Annelies Van Gramberen & Korneel Bernolet
Bachs familiealbum II
MA 31 MRT | 19:00 GANGMAKERS
Carte Blanche: Elisabeth De Loore
Een avond met onze Gangmaker publiek
ZO 06 APRIL | 11:00
Philippe Thuriot Accordeon in Arcadia
VR 18 APRIL | 20:00
Vox Clamantis
De Johannespassie van Arvo Pärt
GITAARTWEEDAAGSE
VR 18 APRIL | 20:00
Wolfgang Muthspiel TOUCH
Vooraf: Julien Tassin
ZA 19 APRIL | 20:00
Julian Lage Trio Jazztrio in het gitaarwalhalla
Uitverkocht
Uitverkocht
WO 23 APRIL | 20:00 GRENZELOOS
Gurdjieff Ensemble Zartir
DO 24 APRIL | 20:00 OUDE MUZIEK Tasto Solo Eros & Subtilitas
VR 25 APRIL | 20:00 NIEUWE MUZIEK Katharina Smets & Revue Blanche Nenia
ZA 26 APRIL | 20:00 OUDE MUZIEK
Le Concert de la Loge & Julien Chauvin
Händels Resurrezione
ZA 26 APRIL | 20:30 NIEUWE MUZIEK I SOLISTI & Asko|Schönberg Répons
ZO 27 APRIL | 10:00:00 & 11:00 Erfgoeddag
Historische rondleiding met concert van Desguin Kwartet
ZO 27 APR | 9:30:00 & 11:00 & 15:30 FAMILIE ARK
Klankennest voor baby's & peuters
MA 28 APR | 9:30:00 & 11:00 & 14:30 FAMILIE ARK
Klankennest voor baby's & peuters
MEI
DO 01 MEI | 20:00 Trio Khaldei & friends Symfonie voor 3 + 3
VR 02 MEI | 20:00 Raquel Camarinha & Wanderer Trio De dichter in Dimitri
ZA 03 MEI | 20:00
Thomas Beijer & Ragazze Quartet Soundscape van roerige tijden
DO 8 MEI | 20:00 PIANO
Fazıl Say À la carte met Fazıl Say
ZA 10 MEI | 20:00
Symfonieorkest Vlaanderen & Kristiina Poska Pastorale
ZO 11 MEI | 11:00 KAMERMUZIEK
Bram van Sambeek, Rick Stotijn & Hans Eijsackers Zomerzotte mix
ZO 11 MEI LEZING & DEBAT
VR 16 MEI | 20:00 SYMFONISCH
Steven Isserlis & Antwerp Symphony Orchestra Schuberts Unvollendete
ZA 17 MEI | 20:00 NIEUWE MUZIEK Ensemble Intercontemporain À la manière Boulez
WO 21 MEI | 19:00 SOIREE ELPEE
Soiree Elpee #4 De platenclub van onze programmatoren
ZO 25 MEI | 11:00
Click'n Drums Fascinerende familievoorstelling van Quatuor Beat
Sjostakovitsj Festival Sjostakovitsj Festival De grootste muzikale picknick van Gent! Zondag 01.06.25
De Gangmakersgesprekken
14:00 Jolien Van de Sande (jong) 17:00 Jenna Vergeynst (ecologie) 20:00 Anna Vermeulen (luisteren)
WO 14 MEI | 20:00 Seizoenspresentatie
Ontdek seizoen 25 | 26 van De Bijloke
ZO 08 JUNI | 15:00 SYMFONISCH Laureatenconcert
Koningin Elisabethwedstrijd Piano Antwerp Symphony Orchestra & laureaten piano 1, 2 & 3
Zondag 01.06.25
Paul Griffiths & B’Rock | The Rhythm Hunters Symfonieorkest Vlaanderen | Ledebirds En vele anderen
