Tweemaandelijks magazine van Muziekcentrum De Bijloke Gent Seizoen 2014-2015 / Nr 17
Verschijnt 5 x per jaar Afgiftekantoor: Gent X Erkenningsnummer: P608171
NOVEMBER - DECEMBER
WWW.DEBIJLOKE.BE
MAGAZINE
HET MUZIKAAL VERBOND TUSSEN STEVE SWALLOW & CARLA BLEY LOUIS ANDRIESSEN WORDT 75
FESTIVAL
PARADISE LOST
AGENDA
NOVEMBER DI
4
20:15
HANDELSBEURS
KELEMEN QUARTET
BARTÓK, BRAHMS
WO
5
20:00
CONCERTZAAL
MIKHAIL RUDY
MOESSORGSKI, JANÁ�EK
DO
6
20:00
CONCERTZAAL
MEDESKI, SCOFIELD, MARTIN & WOOD
JAZZ
VR
7
20:00
CONCERTZAAL
DEFILHARMONIE
SMETANA, STICH, DVO�ÁK
WO
12
20:00
KRAAKHUIS
VITALY SAMOSHKO, ERWIN DELEUX & LUC VAN LOO
PIANOSONATES FRANK NUYTS V
VR
14
20:00
KRAAKHUIS
DOUBLE BILL: JOZEF DUMOULIN & THE RED HILL ORCHESTRA / BRUSSELS VOCAL PROJECT
JAZZ
ZA
15
20:00
CONCERTZAAL
LE CONCERT SPIRITUEL
RAMEAU
KUNSTENDAG VOOR KINDEREN ZO
MA DI
16
17 18
11:00 & 14:00
CONCERTZAAL
JOKE VAN LEEUWEN
MUZIKALE VERTELLING VOOR KINDEREN (10+) | TOEN MIJN VADER EEN STRUIK WERD
10:30 & 15:00
KRAAKHUIS
KARBIDO
THE TABLE (7+)
11:00 & 14:00
KRAAKHUIS
KARBIDO
SCHOOLVOORSTELLING | THE TABLE
WO
19
20:00
CONCERTZAAL
EUROPEAN UNION BAROQUE ORCHESTRA
BACH, VIVALDI
DO
20
11:00 & 14:00
CONCERTZAAL
DEFILHARMONIE
OORCOLLEGE VOOR SCHOLEN | STUK STROGANOFF
ZA
22
20:00
CONCERTZAAL
ASKO | SCHÖNBERG
ANDRIESSEN
ZO
23
16:00
CONCERTZAAL
DEFILHARMONIE
KIDCONCERT | STUK STROGANOFF (6+) – MET WORKSHOP VAN 13:00-15:00
WO
26
20:00
CONCERTZAAL
NEDERLANDS KAMERKOOR OLV PAUL VAN NEVEL
REGNARD, VAN WEERBEKE, CARON
DO
27
20:00
CONCERTZAAL
ELIAS STRING QUARTET
BEETHOVEN, HAYDN
VR
28
20:00
CONCERTZAAL
STEVE SWALLOW QUINTET
JAZZ
ZA
29
20:00
CONCERTZAAL
SYMFONIEORKEST VLAANDEREN
COPLAND, BEETHOVEN, MOESSORGSKI
DECEMBER DO
4
20:00
CONCERTZAAL
LOD MUZIEKTHEATER
LÂCHEZ TOUT | ENOUGH ALREADY!
VR
5
20:00
CONCERTZAAL
SPECTRA, CASCO PHIL & VLAAMS RADIO KOOR
KUBRICK’S BONE
DI
9
20:00
KRAAKHUIS
BRAM DE LOOZE SEPTYCH
JAZZ
WO
10
15:00
KRAAKHUIS
GERDA DENDOOVEN
MUZIKALE VERTELLING VOOR KINDEREN (10+) | PARADISE LOST
WO
10
20:15
HANDELSBEURS
BELCEA QUARTET
BEETHOVEN, TURNAGE, BRAHMS
DO
11
20:00
CONCERTZAAL
LES SIÈCLES & VLAAMS RADIO KOOR
DAVID
VR
12
20:00
CONCERTZAAL
ENSEMBLE ADAPTER
LONGITUDE | FRANZSON
ZA
13
15:00
KRAAKHUIS
GERDA DENDOOVEN
MUZIKALE VERTELLING VOOR KINDEREN (10+) | PARADISE LOST
ZA
13
20:00
CONCERTZAAL
IL FONDAMENTO
ALMEIDA
WO
17
14:00
KRAAKHUIS
CAMILLE THOMAS & BEATRICE BERRUT
KABALEVSKI, RACHMANINOV
DO
18
20:00
CONCERTZAAL
DEFILHARMONIE
BEETHOVEN, BRAHMS
VR
19
20:00
CONCERTZAAL
ACADEMY OF ANCIENT MUSIC
HAENDEL | THE MESSIAH
FESTIVAL PARADISE LOST
TICKETS & INFO www.debijloke.be BESPREEKBUREAU J. Kluyskensstraat 2 - 9000 Gent 09 269 92 92 MA tot VR: 10:00-17:00 (doorlopend)
BIJLOKE BISTRO WO - VR 11:30 - 14:30 & 18:00 - 22:00 ZA 18:30 - 22:00 / ZO 11:30 - 15:00 Bij concerten: 2 uur voor en na het concert www.bijlokebistro.be
2 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER
COLUMN
PARADISE LOST De titel wekt wat wrevel op, omdat nogal wat mensen van mijn generatie zich wentelen in nostalgische gevoelens van heimwee over hoe goed het in het verleden wel was. Blijkbaar een tijd van opperste gelukzaligheid met een warme samenleving en een beloftevolle, nieuwe, aankomende generatie. Dat gevoel is mij totaal vreemd omdat ik de relativiteit en vooral het selectievermogen van herinneringen ten volle besef en geloof in de potentie van elke generatie. Het begrip ‘Paradise Lost’ roept bij mij wel gevoelens op van momenten van harmonie in omgeving, ervaring en beleving, waarvan je denkt: dit is (of minstens benadert) de volmaaktheid, het idee van het ‘Paradijs’. Op ogenblikken, waarop ik dacht: ‘stop even de wereld en laat dit blijven duren’. Ecuador 2005 – Galapagos-eilanden. Geland op een van de woeste, maagdelijke eilanden met een vulkanische ondergrond, stelde ik vast het totaal verkeerde schoeisel te hebben aangetrokken om de omgeving verder te verkennen. Ik liet het gezelschap verder trekken en ging neerzitten op een ruwe grote steen. Behalve het gekrijs van de jagende vogels, die in perfecte vlucht het water indoken op zoek naar voedsel, was er stilte. Het enige gezelschap bestond uit lui zonnende leguanen. Rustig kabbelend water, met een kleurreflectie van de wolkenlucht in al zijn schakeringen van grijs naar blauw. Een hoofd totaal leeg van alle beslommeringen, geen denken aan gisteren, geen vooruitkijken naar morgen. Het absolute nu. Tot de reisgenoten, veel te snel, terugkwamen. September tweede helft jaren negentig. Net teruggevlogen uit Italië met een veel te druk programma van bezoek aan kunststeden als Firenze, Venetië en alles daarrond. Kerken en musea overladen met schilderijen en bladgouden ornamenten. ’s Avonds in de mij zo vertrouwde Sint-Baafskathedraal het openingsconcert van het Festival van Vlaanderen. Het prachtige gebouw, dat geen nood heeft aan bladgoud, maar in het vakmanschap van zijn stenen vormgeving, een voor mij perfect Gloria aanheft van de gelovigen aan hun God en de uitnodigende, krachtige muziek van het requiem van Berlioz in een uitvoering onder leiding van Claudio Abbado en met de heerlijke koorklanken van The Academy of Saint Martin in the Fields, brachten mij in een esthetische vervoering, gekoppeld aan een religieuze, transcendente ervaring. Het eindapplaus was voor mij even een Paradise Lost. Het kunnen ervaren van dergelijke momenten is slechts mogelijk wanneer in de opvoeding bouwstenen worden meegegeven om hiervan te kunnen ‘genieten’. In onze samenleving waar onderwijs sterk markteconomisch wordt gestuurd, waar het ontbreekt aan tijd en ruimte voor het bijbrengen van niet-onmiddellijk-nuttige kennis en vaardigheden is er nood aan stemmen in de samenleving die hiertegen willen ingaan . Geef het onderwijs (en de ouders) de kans om bij kinderen en jongeren als bagage te mogen meegeven het vermogen tot verwondering, een levenslange ontwikkeling van een muzische grondhouding, van onderzoekende nieuwsgierigheid en honger naar het nieuwe, maar vooral het vermogen tot het beleven van genoegen en schoonheid. Op weg naar de ontdekking van hun Paradise.
MIEKE VAN HECKE © VSKO
MIEKE VAN HECKE
HET EINDAPPLAUS WAS VOOR MIJ EVEN EEN PARADISE LOST
•
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER / 3
PARAD LOST IN DE KIJKER
4-13 DECEMBER 2014
Is de tocht naar het paradijs niet hoopvoller dan de aankomst? De Tuin van Eden, de Levant, de Oriënt, El Dorado… alle spraken tot de verbeelding maar vonden hun einde in hebzucht, volkerenmoord, oorlogen en slavernij. Elke generatie opnieuw gaan mensen in hun verbeelding op zoek naar het nieuwe paradijs. Het is alsof het leven pas draaglijk wordt als men er zich een ander en beter kan voorstellen, dikwijls gestoeld op een vals vooruitgangsdenken. Zouden eerst de industrie en daarna de technologie ons een weldoend leven schenken, dan zijn zij verworden tot een open oorlog tussen mens en machine. Ondertussen baant een vluchtelingenstroom zich een weg naar Europa, op zoek naar het eenvoudigste menselijk bestaan. Eten en een dak boven het hoofd is hun verhoopte paradijs… Heeft de huidige generatie de natuurlijke orde tussen mens en aarde definitief verstoord? Kunnen we het leven opnieuw zo kantelen dat de komende generaties zullen genieten van onze afgelegde weg naar het paradijs? Of zullen ze op de puinen van onze daadkracht moeten nadenken over een nieuwe utopie? (DB)
4 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER
DISE PARADISE REGAINED? Lâchez Tout ! – Belgische première Doorheen de geschiedenis hebben enkelen de gang van zaken willen stilzetten, zelfs omkeren. Een volk, land of zelfs de wereld redden. Als ze tenminste ambitieus genoeg waren. Al Gore, Nelson Mandela, Napoleon Bonaparte, allemaal wilden ze een ‘foute’, soms ronduit verrotte stand van zaken aanpakken, een stapje zetten in de richting van een verloren paradijs, een herwonnen ‘juistheid’. Maar zonder Almachtige Scheidsrechter blijkt de zone tussen Goed en Kwaad toch wel behoorlijk wat mistiger dan destijds met die slissende appelventer in het stadspark van Eden. Bobok is zo’n wereldverbeteraar. En ook wel een rare snuiter, een Duts met een stevig ontwikkeld en ietwat duister idealistisch kantje. Zoals veel van zijn collega’s wordt hij in zijn revolutionaire acties geleid door een boek dat de wereld ‘anders en beter’ voorstelt dan ze is. De handleiding in kwestie is een bijzondere, fantastische encyclopedie, geschreven door de mysterieuze professor Glaçon. Bobok doolt rond in een stad (die soms verdacht veel op Gent lijkt), verzamelt objecten en legt bommen. Jawel, hij wil de realiteit zoals ze is vernietigen en een wereld van de verbeelding in de plaats stellen, een (on)werkelijkheid zoals gepredikt door Glaçon. Die laatste is een alter ego van kunstenaar François Sarhan, maker van de muziektheater-/
filmvoorstelling, Lâchez Tout!, waarmee we het festival Paradise Lost openen. Lâchez Tout! heeft al een tournee in Groot-Brittannië en een reeks recensies vol superlatieven achter de rug. Maar wij bieden nog een extra: ter voorbereiding van Paradise Lost ontvangt De Bijloke le professeur Glaçon zelf, die in de gebouwen van het Muziekcentrum een tentoonstelling rond zijn Encyclopédie zal opzetten. Enkele dagen later staat er een andere (anti-) held en wereldverbeteraar op het podium van De Bijloke. Jørgen Jørgensen, de zoon van de Deense koninklijke klokkenmaker, ‘bevrijdde’ IJsland in 1809 van de onderdrukkende heerschappij over zijn vaderland en werd zelf ‘beschermer’ van het eiland. Maar de coup mislukte en al na veertig dagen werd hij gearresteerd. Componist Davíð Brynjar Franzson en zijn artistieke team belichten samen met Ensemble Adapter de verschillende, soms tegenstrijdige identiteiten van Jørgensen: een avontuurlijke negentiende-eeuwse held en bevrijder maar ook kolonisator, heerser, verrader en crimineel. Het hangt er maar vanaf vanuit welk historisch en ideologisch perspectief je hem belicht. (MQ)
REALITEIT MAAKT PLAATS VOOR VERBEELDING
LÂCHEZ TOUT ! | ENOUGH ALREADY, OP 4 DECEMBER 2014 IN DE CONCERTZAAL ENSEMBLE ADAPTER, OP 12 DECEMBER 2014 IN DE CONCERTZAAL
>
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER / 5
RÉUNION © FRANÇOIS SARHAN
IN DE KIJKER
ONTDEKKING VAN AMERIKA Wellicht hebt u nog nooit van Félicien David (18101876) gehoord, laat staan van zijn ‘ode-symphonie’ Christophe Colombe. Nochtans werd de Franse romanticus in het 19de-eeuwse Frankrijk hoog geprezen. Vandaag geldt hij als een van de herontdekkingen, en siert hij de affiche van bijvoorbeeld De Munt. De vrijgevochten globetrotter Félicien David had een voorliefde voor exotische onderwerpen en Oosterse melodieën. Als uitvinder van een genre dat het midden houdt tussen een oratorium en een melodrama, biedt hij een avontuurlijk spektakel aan waarbij de overtocht op zee, een muiterij, de aankomst in Amerika en de ontmoeting met de inheemse bevolking ons levendig voor de ogen komen te staan. De gezongen teksten worden in De Bijloke in het Nederlands boventiteld. (FP) LES SIÈCLES & VLAAMS RADIOKOOR, OP 11 DECEMBER 2014 IN DE CONCERTZAAL
6 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER
IL FONDAMENTO BRENGT LA GIUDITTA, IN ALLE OPZICHTEN ALMEIDA’S MEESTERSTUK PARADISE LOST OP KINDERMAAT Toen de dieren nog spraken, was de wereld al in oorlog. Toen de wapens zwegen, moesten ook de dieren zwijgen – een aap en een beer, een duif, een ezel en een hond. Hun verhaal was verteld, hun paradijs verwoest, net als dat van duizenden kinderen. Verloren Paradijs is een muzikale vertelling gebaseerd op waargebeurde en verzonnen verhalen over dieren en kinderen in tijden van oorlog. Maar niet zonder hoop of humor. Een vertelling in beeld en klank, door Rudi Genbrugge en Gerda Dendooven op een eigenzinnige manier tot leven gebracht. (PM) GERDA DENDOOVEN MET ‘HET VERLOREN PARADIJS’ (10+), OP 10 EN 13 DECEMBER 2014 IN HET KRAAKHUIS
GERDA DENDOOVEN © JOHAN JACOBS
AGENDA DO 04 DECEMBER 2014
20:00 - CONCERTZAAL LOD MUZIEKTHEATER - LÂCHEZ TOUT ! | ENOUGH ALREADY
VR 05 DECEMBER 2014 20:00 - CONCERTZAAL SPECTRA - KUBRICK’S BONE IL FONDAMENTO
WO 10 DECEMBER 2014
15:00 - KRAAKHUIS GERDA DENDOOVEN - MUZIKALE VERTELLING VOOR KINDEREN (10+) | HET VERLOREN PARADIJS
HERONTDEKKING VAN ALMEIDA De Portugese Haendel, zo wordt Francisco Antonio de Almeida wel omschreven: zijn muziek is even effectvol, theatraal, fijngevoelig en briljant gecomponeerd als die van zijn Duitse collega. Vermoedelijk werd hij op de jonge leeftijd van 36 het slachtoffer van de dramatische aardbeving die Lissabon trof in 1755, waardoor hij onder het puin van de stad en de geschiedenis belandde. Pas recent zette de herontdekking in. Terecht neemt Il Fondamento La Giuditta op het repertoire, in alle opzichten Almeida’s meesterstuk. (PM) IL FONDAMENTO, OP 13 DECEMBER 2014 IN DE CONCERTZAAL
DO 11 DECEMBER 2014
20:00 - CONCERTZAAL / GRATIS INLEIDING OM 19:15 LES SIÈCLES & VLAAMS RADIO KOOR - DAVID
VR 12 DECEMBER 2014
20:00 - CONCERTZAAL ENSEMBLE ADAPTER - LONGITUDE | FRANZSON
ZA 13 DECEMBER 2014
15:00 - KRAAKHUIS GERDA DENDOOVEN - MUZIKALE VERTELLING VOOR KINDEREN (10+) | HET VERLOREN PARADIJS 20:00 - CONCERTZAAL / GRATIS INLEIDING OM 19:15 IL FONDAMENTO - ALMEIDA DOORLOPEND TIJDENS HET FESTIVAL: TENTOONSTELLING VAN FRANÇOIS SARHAN IN DE BIBLIOTHEEK
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER / 7
CLOSE-UP
STEVE SWALLOW QUINTET
STEVE SWALLOW © UNA STADE
THE BALLAD OF STEVE & CARLA
8 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER
Het is een klassiek geworden anekdote: de piepjonge bassist Steve Swallow was in 1960 zo onder de indruk van een concert met pianist Paul Bley dat hij plotsklaps besloot SWALLOW & BLEY: om z’n studies op te geven en zich volledig aan de muziek te wijden. Het was niet enkel ONKLOPBAAR OP de start van een rijke carrière, maar meteen EIGEN TERREIN ook de aanloop van een muzikaal verbond met Bleys toenmalige vrouw Carla dat standhoudt tot op vandaag.
B
ij Bley speelde de bassist regelmatig composities van diens vrouw, al zouden Paul en Carla scheiden in 1964. De steeds ambitieuzere Carla richtte samen met tweede echtgenoot Michael Mantler het bejubelde Jazz Composer’s Orchestra op, en ook daarin dook Steve Swallow op. Hij was ook al enige tijd lid van Gary Burtons kwartet, dat een van de allereerste fusionalbums maakte. Aan het begin van de jaren zeventig was Carla in de weer met haar grootse, genrevermengende projecten, terwijl Swallow zich intussen helemaal bekeerde tot de elektrische bas en even uit het oog verloren werd. Het tij keerde einde jaren zeventig, toen de bassist definitief plaatsnam in de passagierszetel naast de pianiste. Hoewel Bley haar vroege experimenten gaandeweg verving door meer traditionele projecten, valt op dat het creatieve verbond met Swallow consistent hoge toppen scheerde. Zowel met grotere ensembles als intieme duoplaten als ‘Duets’ (1988) en ‘Are We There Yet?’ (1999), werden uitzonderlijke resultaten geboekt: het samenspel was inventief, vinnig en vol knipogen.
Terwijl Swallow heel wat nieuwe speelpartners ontmoette, bleef Bley steeds rekenen op haar muzikale geestverwant, die intussen ook haar levenspartner werd. Toch duurde het tot 2013 voor de immer dienstbare Swallow nog eens de bandleider was van een project waar Bley deel van uitmaakte. Het mooie is hoe de geraffineerde speelstijl van Swallow is overgeslagen op de andere leden van het kwintet. Saxofonist Chris Cheek, gitarist Steve Cardenas, drummer Jorge Rossy (bekend van o.m. Brad Mehldau en Joshua Redman) leggen die vergelijkbare inventiviteit en frisheid aan de dag. Op papier is de bezetting iets voor bluesy souljazz, maar dat is buiten Swallow gerekend. Ook al leidt Bley nu niet, haar rol op het Hammondorgel is al minstens even belangrijk voor het groepsgeluid. Ze speelt met een elegantie en verfijning die Swallows composities een vanzelfsprekendheid en tijdloosheid geeft die je makkelijker bereikt na jarenlang samenspelen. Op respectievelijk 74- en 78-jarige leeftijd hoef je niet zo nodig te stunten. Je kan ook gewoon onklopbaar zijn op je eigen terrein. (GP)
•
>> CARLA BLEY ONTVANGT IN 2015 DE NEA JAZZ MASTERS, DE HOOGSTE ONDERSCHEIDING IN DE JAZZ
VR 28 NOVEMBER 2014 20:00 CONCERTZAAL STEVE SWALLOW QUINTET STEVE SWALLOW, ELEKTRISCHE BAS CARLA BLEY, HAMMONDORGEL STEVE CARDENAS, GITAAR CHRIS CHEEK, TENORSAXOFOON JORGE ROSSY, DRUMS
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER / 9
CLOSE-UP
BAROKKE GRANDEUR GRANDS MOTETS VAN RAMEAU EN HAENDELS MESSIAH
LE CONCERT SPIRITUEL © ERIC MANAS
De muziek van Jean-Philippe Rameau is sinds een paar seizoenen helemaal terug op de concertpodia, met dank aan de verjaardagen van zijn geboorte en overlijden (1683-1764). De revival van zijn muziek is echter allesbehalve een kortstondige hype, maar verdient verdieping en verbreding. En wie beter dan Le Concert Spirituel en Hervé Niquet om dit oerfranse repertoire te lijf te gaan?
10 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER
N
iet toevallig werd het motet In Convertendo in 1751 uitgevoerd tijdens een concertreeks in Parijs, getiteld Les Concerts Spirituels. Want hoewel Rameaus grands motets religieus repertoire zijn, waren ze de gedroomde concertmuziek: sterk beschrijvend, met briljante aria’s en een stevig orkestaandeel. Een unieke gelegenheid om Niquet met zijn eigen ensemble aan het werk te horen! Een werk dat zeker geen revival nodig heeft is Haendels Messiah. Voor vele melomanen staat dit monument van de Engelse barok
immers gelijk aan ‘oratorium’ tout court. De Bijloke selecteerde hiervoor een ensemble dat dit meesterwerk kent als zijn broekzak: de Academy of Ancient Music. Het Engelse ensemble bij uitstek dat is gebouwd op oude grondvesten: de oorspronkelijke Academy werd opgericht in 1726 voor het uitvoeren van wat toen als ‘oude muziek’ gold. Georg Friedrich Haendel was in 1742, toen hij zijn Messiah componeerde, al vijftien jaar ‘George Frideric’. Hoewel hij formeel geen lid was van de Academy, werd zijn muziek er regelmatig uitgevoerd. In The Messiah wordt de moderne Academy of Ancient Music gedi-
•
ZA 15 NOVEMBER 2014 20:00 CONCERTZAAL GRATIS INLEIDING OM 19:15 LE CONCERT SPIRITUEL J-P RAMEAU | LA PRINCESSE DE NAVARRE, SUITE | LABORAVI, GRAND MOTET | QUAM DILECTA, GRAND MOTET | CASTOR ET POLLUX, SUITE | IN CONVERTENDO, GRAND MOTET
VR 19 DECEMBER 2014 20:00 CONCERTZAAL GRATIS INLEIDING OM 19:15 ACADEMY OF ANCIENT MUSIC G.F. HAENDEL | THE MESSIAH
ACADEMY OF ANCIENT MUSIC © PATRICK HARRISON
STERK BESCHRIJVEND, MET BRILJANTE ARIA’S EN EEN STEVIG ORKESTAANDEEL: RAMEAU SCHREEF DE GEDROOMDE CONCERTMUZIEK
rigeerd door Haendel- en Bachspecialist Richard Egarr, die de net overleden Christopher Hogwood opvolgde als muziekdirecteur van de Academy. Egarr is overigens ook op 17 januari 2015 te gast in De Bijloke, met een solorecital waarin hij muziek van deze twee grootmeesters vertolkt. (PM)
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER / 11
PUUR BIJLOKE
KUNSTENDAG VOOR KINDEREN VIERT DERDE VERJAARDAG EEN FRIS MUZIEKAANBOD OM TE ONTDEKKEN MET DE HELE FAMILIE
D
KARBIDO
e jaarlijkse Kunstendag voor Kinderen groeit langzaam maar zeker uit tot een gevestigde traditie. Heel wat huizen openen de deuren voor kinderen tot 12 jaar om samen met hun (groot)ouders, broers en zussen een rijk gevarieerd kunstenaanbod te ontdekken. De Bijloke heeft dit jaar twee frisse muziekvoorstellingen in petto, die zeer veel doen met weinig materiaal. Het centrale object in de veelvuldig bekroonde voorstelling The Table van het Poolse ensemble Karbido is een houten tafel. Voor alle gebruik. Of zoals The Times het formuleerde: “Karbido creëert een buitengewoon muziekspektakel door vier musici te laten spelen op een tafel, met gebruik van stokken, bogen, messen, handen en een mengpaneel”. De tafel werd
ER WORDT GEAAID, GESTREKEN, GEKLOPT IN ALLE STIJLEN, VAN MONGOOLSE LIEDJES TOT HARD ROCK ZO 16 NOVEMBER 2014 20:00 KUNSTENDAG VOOR KINDEREN 10:30 & 15:00 KARBIDO ENSEMBLE (7+) 11:00 & 14:00 JOKE VAN LEEUWEN (10+) KIJK OP DEBIJLOKE.BE VOOR EEN VOORSMAAKJE
12 / DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER
door de musici zelf ontworpen en is uitgerust met een verfijnd systeem van versterkers die de kleinste aanraking hoorbaar maken. Er wordt geaaid, gestreken, geklopt in alle stijlen, van Mongoolse liedjes tot hard rock. Niet te missen! Een ander succesverhaal, Joke van Leeuwens boek Toen mijn vader een struik werd, wordt speciaal voor De Bijloke gebracht als een muzikale vertelling. Het aangrijpende en soms grappige verhaal van het meisje Toda dat op zoek gaat naar haar moeder in het buitenland, terwijl haar vader als soldaat het land moet verdedigen. Joke van Leeuwen trekt ten strijde, met cello en piano als kompanen. Ongewapend, maar uitgerust met bakken fantasie en humor. (PM)
•
PUUR BIJLOKE
FRANK NUYTS EN ZIJN EIGENZINNIGE WERELD, DEEL V
•
WO 12 NOV 2014 - 20:00 KRAAKHUIS
VITALY SAMOSHKO
FRANK NUYTS’ INTEGRALE PIANOSONATES DEEL V MET VITALY SAMOSHKO, ERWIN DELEUX & LUC VAN LOO
KAFKA EN KANDINSKY KIJKEN OVER DE SCHOUDER MEE Op vraag van de Oekraïens-Franse pianist Mikhail Rudy maakten de Quay Brothers een kortfilm, gebaseerd op het kortverhaal ‘De Gedaanteverwisseling‘ van Franz Kafka. Rudy verzon bij de beelden pianomuziek van de Tsjech Leos Janáček, tijd- en stadsgenoot (Praag) van Kafka. Toch hebben beide heren elkaar nooit ontmoet. “We conjoined them in eternal bond in their afterlife”, zo zeiden de Quay Brothers. In deel twee van het concert komt Moessorgski’s meesterwerk Schilderijententoonstelling tot leven. Niet zo maar: in 1928 creëerde schilder Wassily Kandinsky de decors bij een toneelproductie rond Moesorgski’s Schilderijententoonstelling in Dessau. Mikhail Rudy is ook een begenadigd filmmaker. Hij bewerkte deze beelden tot een videoanimatie en speelt simultaan Moessorgski’s werk op het klavier. (FP)
•
NEDERLANDS KAMERKOOR © AERNOUT OVERBEKE
Op 12 november is het weer verzamelen geblazen voor de vijfde en voorlaatste etappe in de uitvoering van Frank Nuyts’ integrale pianosonates. Opnieuw komen drie pianisten van divers pluimage aan bod om de eigenzinnige wereld van Frank Nuyts te vertolken. Erwin Deleux speelt sonate nr. 9, Luc Van Loo nr. 10 en Vitaly Samoshko creëert nr. 17. Samoshko vult Nuyts aan met een werk naar eigen keuze: de pianosonate nr. 5 van Skrjabin. Dat de in België wonende Oekraïner Samoshko deelneemt, de eerste laureaat van de Koningin Elisabeth Wedstrijd van 1999, is een stimulans voor de twee Vlaamse talenten die hem bijstaan. Zoals gebruikelijk krijgt iedere aanwezige er een gratis cd bovenop, met de opnames van de drie sonates van Frank Nuyts die in het vierde recital in mei werden gespeeld. (FP)
TRIPTIEK UIT FRANSVLAANDEREN
Het Nederlands Kamerkoor, opgericht in 1937, is vanouds een ijzersterke referentie voor hedendaagse muziek en het grote koorrepertoire. Minder bekend is dat het koor een stevig fundament heeft in de oude muziek. Niemand minder dan Paul van Nevel, sedert kort Gentenaar, is in De Bijloke te gast met dit Nederlandse topensemble. Onder zijn leiding brengt het koor een landschapsschildering van het Vlaanderen van de vijftiende en zestiende eeuw. Een grondige bronnenstudie van het werk van drie onbekende maar meesterlijke componisten bracht Van Nevel tot een polyfone triptiek. De drie panelen zijn telkens gewijd aan één componist en zijn imaginaire stad-aan-een-stroom. Motetten en chansons van François Regnard, Gaspard van Weerbeke en Philippe Caron roepen hun werelden en steden op, in Babylon, Rome of Cambrai. (PM)
•
WO 5 NOV 2014 - 20:00 CONCERTZAAL MIKHAIL RUDY
WO 26 NOV 2014 - 20:00 CONCERTZAAL MIKHAIL RUDY
MODEST MOESSORGSKI | SCHILDERIJENTENTOONSTELLING IN SYNCHRONISATIE MET BEELDEN VAN WASSILY KANDINSKY LEOS JANÁCEK | PIANOSTUKJES, O.M. ONUITSPREKELIJKE ANGST EN DE UIL IN DE SCHUUR IN SYNCHRONISATIE MET DE FILM METHAMORPHOSIS VAN DE QUAY BROTHERS
NEDERLANDS KAMERKOOR FRANÇOIS REGNARD | GASPARD VAN WEERBEKE | PHILIPPE CARON
DE BIJLOKE MAGAZINE / SEIZOEN 2014-2015 / NR 17 NOVEMBER - DECEMBER / 13
PUUR BIJLOKE
LOUIS ANDRIESSEN VOORMALIGE JONGE WOLF WORDT 75
VICTORY BOOGIE WOOGIE © PIET MONDRIAAN
A
SKO|Schönberg Ensemble, Silbersee (het voormalige Vocaallab) en Artvark Saxophone Quartet slaan de handen in elkaar voor een swingend portret van Nederlander Louis Andriessen, die voor de gelegenheid ook zelf naar Gent afzakt. De voormalige jonge wolf, Louis Andriessen (°1939), is wereldberoemd en heeft zelfs een ruime schare fans in de Verenigde Staten. In de jaren zestig strijdt hij met enkele zielsverwanten, De Notenkrakers (o.a. Mischa Mengelberg en Reinbert De Leeuw), tegen het heersende conservatisme in de Nederlandse klassieke muziekwereld. Ze verstoren uitvoeringen en maken in 1969 met Hugo Claus en Harry Mulisch de politieke opera Reconstructie. Andriessen ontpopt zich tot ware rooie, dat merk je aan de titels van werken zoals Workers Union. Het is niet overdreven te stellen dat Andriessen één van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Europese Minimal Music is. Zijn Hoketus, dat op 22 november wordt uitgevoerd in De Bijloke, is daarvan een vroeg en ondertussen legendarisch voorbeeld. De titel verwijst naar een zangstijl die dateert uit de middeleeuwen. Twee groepen zangers wisselen elkaar snel af, per woord of zelfs
MUZIKAAL PINGPONGSPEL EN MEESLEPEND ECLECTICISME lettergreep, waardoor er een soort muzikaal pingpongspel ontstaat. Andriessen herintroduceert de techniek in een energetisch werk voor modern ensemble. Verder staat De Stijl op het programma, wellicht een van Andriessens bekendste werken. Het is een prachtig voorbeeld van zijn meeslepend eclecticisme: beats, blaasmuziek, minimal, jazz, fuga, boogiewoogie, … Dat Andriessen zijn jazzklassiekers kent, mag duidelijk zijn. Het strijkkwartet Facing Death baseert hij op Charlie Parker’s Ornithology en herwerkt het daarna tot een saxo-
foonkwartet. Artvark Saxophone Quartet gaat nog een stapje verder en improviseert op de partituur van Andriessen. En zo is de cirkel rond. (MQ)
•
ZO 22 NOVEMBER 2014 20:00 CONCERTZAAL ASKO|SCHÖNBERG ARTVARK SAXOPHONE QUARTET VOCAALLAB ETIENNE SIEBENS, MUZIKALE LEIDING LOUIS ANDRIESSEN | HOKETUS | FACING DEATH | DE STIJL
COLOFON // REDACTIE Daan Bauwens, Wendy Schelfaut, Robin D’hooge, Frank Pauwels, Maarten Quanten, Kristof Roseeuw, Pieter
Mannaerts, Guy Peters, Mieke Van Hecke VORMGEVING Salvo – www.salvo.be DRUKWERK SintJoris – Oostakker VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Daan Bauwens, Muziekcentrum De Bijloke Gent vzw, Bijlokekaai 7, 9000 Gent
Met de steun van
Piano’s Maene De beste merken onder één dak ! Steinway l Boston l Essex Doutreligne l Sauter l Yamaha Kawai l Roland l Nord nieuw - tweedehands akoestisch - digitaal 12 stemmers-techniekers restauratie-atelier huurkoop en lange termijn huur 4 filialen : Ruiselede, Brussel, Antwerpen en Gent
www.maene.be www.steinway.be
De Bijloke Magazine Jan 2014.indd 1
Bezoek onze nieuwe showroom Gent (St.-Denijs-Westrem) (hoek Kortrijksesteenweg - Pieter Van Reysschootlaan, vlak bij afrittencomplex E40)
30/01/2014 11:27:11
www.filmfestival.be | www.caermersklooster.be De tentoonstelling is samengesteld door Sam Stourdzé
Federico Fellini: La dolce vita, 1960 © Tazio Secchiaroli / beeldbewerking: Joseph Plateau, Amsterdam
FELLINI
16 OKT- 2O14 25 JAN 2O15