CZAS SERCA maj-czerwiec 2019

czasSER­CA

Rok XXIX maj-czerwiec 2019 nr 3(160)

cena: 8,00 PLN (w tym 5% VAT)

dwumiesięcznik religijno-społeczny

temat na czasie

O RZUCANIU TALERZAMI

ISSN 1230-7297

05

9 771230 729900

www.czasSerca.pl

Jeśli boisz się samotności, nie żeń się.

Antoni Czechow

czasSER­CA

www.czasSerca.pl dwumiesięcznik religijno-społeczny

SERCA w

S

łowa papieża Franciszka do małżonków o tym, żeby się kłócili, ale nigdy nie kończyli dnia bez pojednania, weszły w kanon tekstów, którymi chętnie posługujemy się w Kościele, opisując sytuacje międzyludzkie nie tylko „na ostrzu noża”. Podczas IX Światowego Spotkania Rodzin w Dublinie w sierpniu ubiegłego roku mówił on: „Tajemnica polega na tym, że mogą nawet latać talerze, ale trzeba się pogodzić, zanim zakończy się dzień. Nie trzeba do tego przemówień. Wystarcza przyjazny gest, pieszczota i pojednanie gotowe. Wiecie dlaczego? Bo jeśli się nie pogodzicie, zanim położycie się spać, to zbyt niebezpieczna jest zimna wojna dnia następnego”. Owo „latanie talerzy” między małżonkami wyraża metaforycznie rozmaite konflikty, które są ich udziałem. Nie sposób przecież współżyć tak, by uniknąć wszystkich burz i napięć, do których dochodzi pomiędzy pragnącymi wspólnie układać sobie życie. Prędzej czy później na jaw wychodzą bowiem rozbieżności charakterów, siła temperamentu czy spuścizna po przeżytych wcześniej doświadczeniach. Nie chodzi zatem o to, by przeżyć życie w niczym niezmąconej harmonii. Wspólnie odgrywana muzyka życia jest sztuką, której uczymy się również poprzez częste fałszowania, a tym samym ciągłe dostrajanie pasującego do danej chwili rytmu. Łatwiej być wirtuozem pojedynczych epizodów, aniżeli całe życie traktować jako tworzywo do artystycznej obróbki.

Chwile kryzysu każdej relacji nie są nigdy czymś przyjemnym dla stron, którym zależy czy zależało na jej trwałości. Niemiecka pisarka Luise Rinser uważa, że więzy łączące małżeństwo są dyskretne i ledwo zauważalne, „ale słychać, gdy pękają”. Spękana ziemia ludzkich więzi może oczywiście wyjałowieć i nigdy więcej nie przynieść oczekiwanych plonów. Może ona jednak stać się na nowo urodzajna i zrodzić nieznane do tej pory owoce. Wiele zależy od umiejętności zasiewu i chęci naszej wspólnej pracy.

Zdaję sobie sprawę, że poruszane w bieżącym numerze zagadnienia nie są łatwe. Naiwnością byłoby zatem twierdzenie, że istnieją na nie proste i powszechnie skuteczne rozstrzygnięcia. Niech lektura tekstów, które trafiają do Waszych rąk, stanowi z tej racji nieśmiałą próbę poszukiwania dróg wyjścia z sytuacji, które wydają się czasem nie mieć żadnego sensownego rozwiązania.

czasie

o rzucaniu talerzami

ks. Przemysław Bukowski SCJ redaktor naczelny

Rok XXIX, maj-czerwiec 2019 nr 3(160), nr rej. 118/91 Adres redakcji: ul. Saska 2, 30-715 Kraków, tel./fax: 12 290 52 93, 290 52 98, wew. 721 (fax wew. 713); e-mail redakcji: czasserca@czasSerca.pl, e-mail działu prenumeraty: prenumerata@czasSerca.pl Redakcja: ks. Przemysław Bukowski SCJ (red. nacz.); Stali współpracownicy: Ewelina Del Fiaco, Monika Godziemba-Dąmbska, Monika i Marcin Gomułkowie, Karolina Krawczyk, ks. Karol Milewski SCJ, ks. Krzysztof Napora SCJ, Aneta Pisarczyk, ks. Damian Płatek SCJ, Paulina Smoroń, Michał Tomaka, ks. Radosław Warenda SCJ, Elżbieta Wiater, Beata Zajączkowska, Karolina Zuber; Asystent kościelny: ks. Stanisław Hałas SCJ; Korekta: Natalia Potoczak; Opracowanie graficzne, skład i łamanie: Wydawnictwo DEHON, Olga Turkiewicz; Prenumerata: Agnieszka Niemiec; Druk: Wydawnictwo-Drukarnia Ekodruk s.c., Kraków; Nakład: 2500 egz.; Fotografie bez podanego źródła: depositphotos.com; Wydawca: Wydawnictwo Księży Sercanów DEHON. Za zezwoleniem władzy kościelnej. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania nadesłanych materiałów, zmiany tytułów, nie zwraca artykułów niezamówionych. Fotografie bez podpisów są tylko przykładowymi ilustracjami i nie przedstawiają osób, o których mowa w artykule. Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Pismo utrzymuje się z prenumeraty i ofiar czytelników. Można je przesyłać na konto: Wydawnictwo Księży Sercanów, ul. Saska 2, 30-715 Kraków; nr r-ku PLN: 86 1240 3002 1111 0000 2885 7316; nr r-ku EUR: 42 1240 4650 1978 0010 3624 6150 CZAS SERCA 3 (160) 2019

3

SERCA

czasie w

K

iedy zapyta się małżonków czy narzeczonych, o co się kłócą, odpowiadają najczęściej, że o rację.

Dopóki obojga nie uda się przekonać, że każde z nich ma własną rację, bo po prostu z innej strony patrzy na rzeczywistość, bardzo trudno wyprowadzić ich z tego konfliktu.

s. 6

TEMAT NA CZASIE

CZAS DUCHOWOŚCI

6 Ślub nie jest magiczną różdżką z Martą i Markiem Babik rozmawia Paulina Smoroń

15 Małżeństwo a faryzeizm małżeński

ks. Damian Płatek SCJ

CZAS KOŚCIOŁA

16 Pomysł Boga ks. Karol Milewski SCJ

10 Mit „rozwodu kościelnego”

z Anną Stępniewską-Janowską rozmawia

Karolina Zuber

CZAS APOSTOLSTWA

12 Franciszek

Każdy kryzys jest nowym „tak”

20 Rodzina czy wolność osobista? z ks. Andrzejem Sudołem SCJ rozmawia ks. Piotr Chmielecki SCJ

CZAS SERCANÓW

14 Być fair

ks. Radosław Warenda SCJ

18 Teologia latających talerzy Beata Zajączkowska

CZAS ZAMYŚLENIA

22 Ból, który ocala i ból, który zabija ks. Przemysław Bukowski SCJ

B

ycie razem na zasadzie przytulania się i patrzenia godzinami sobie w oczy może wystarczyć do szczęścia jedynie w najbardziej romantycznej fazie zakochania.

Później nie warunkuje to już szczęścia. Małżonkowie powinni tak spędzać czas razem, by to pomagało im rozwijać ich talenty i pasje.

s. 26

SERCA

W

czasie

moim przekonaniu, jeśli ktoś ubiega się o stwierdzenie nieważności swojego małżeństwa, robi to z chęci ułożenia sobie życia z kimś innym bez grzechu, nie tracąc możliwości korzystania z sakramentów w Kościele.

CZAS ŚWIADECTWA

26 Czy żona powinna kochać męża

bardziej niż dzieci? z ks. Markiem Dziewieckim rozmawia Ewelina Del Fiaco 28 Marzenia wyłącznie jednej strony

nie są ważne z Joanną i Dominikiem Porębami rozmawia Monika Godziemba-Dąmbska 30 Diamentowa para z Marią i Leszkiem Papieżami rozmawia Monika Godziemba-Dąmbska CZAS RODZINY

32 Pomoc w trudnych sprawach

Kryzys małżeński a dzieci Aneta Pisarczyk

w

s. 10

34 Dwie góry lodowe, czyli jak

nie przygotować się do małżeństwa Monika i Marcin Gomułkowie CZAS MŁODYCH

36 Przed ślubem – razem czy osobno?

Karolina Zuber CZAS SŁOWA

38 Lectio divina

Czy poszli za Nim...? ks. Krzysztof Napora SCJ 40 Tak jak Chrystus kocha Kościół Elżbieta Wiater CZAS CZYTELNIKA

42 Krzyżówka

N

awet jeśli przeżyjemy narzeczeństwo na 100%, dokładając wszelkich starań do tego, żeby na miarę swoich możliwości wejść w małżeństwo doskonale przygotowanym, nie unikniemy kryzysów, które tak naprawdę są nieodłączną częścią życia i początkiem budowy czegoś wspanialszego.

s. 34 CZAS SERCA 3 (160) 2019

5

czasie TEMAT NA

O tym, czy istnieje klucz do szczęśliwego związku, w rozmowie z Pauliną Smoroń opowiadają Marta i Marek Babik, małżeństwo z 25-letnim stażem, które od kilkunastu lat prowadzi warsztaty komunikacji małżeńskiej oraz kursy przedmałżeńskie dla narzeczonych.

6 CZAS SERCA 3 (160) 2019

czasie TEMAT NA

ślub

nie jest magiczną różdżką Czy para, która przed ślubem ciągle się kłóci, ma szansę na udane małżeństwo?

Marek: Zależy, jak się kłóci i o co. Jeżeli w trakcie sprzeczki wypowiadane są bardzo ostre słowa, które już na całe życie mogą zostać w pamięci, to może być niebezpieczne. Jeśli narzeczeni kłócą się o rozrzucone buty, muszą wiedzieć, że całe życie będą się droczyć o takie drobnostki. Gdy zaś podstawą kłótni jest kwestia światopoglądu, systemu wartości, należy się zastanowić, czy ślub to dobry pomysł.

Marta: Źle jest, gdy młodzi przed ślubem w ogóle się nie kłócą, bo to oznacza, że są oni na etapie mocnego zauroczenia i wielu rzeczy nie dostrzegają. Nie są w stanie racjonalnie spojrzeć na to, co ich łączy. Nie ma możliwości, że dwie różne osoby, które chcą być ze sobą, nie odkrywają w sobie wzajemnych różnic. Takie pary po prostu nie istnieją, a jeśli ktoś tak uważa, to zapewne wkrótce odkryje, że tak nie jest.

Czym jest kłótnia?

Marta: Zazwyczaj kojarzy nam się ona z niekontrolowanym wybuchem emocji, podczas którego rzuca się mocnymi słowami czy trzaska drzwiami. To zatem taki raniący sposób bycia z drugą osobą.

Awantury mają miejsce nawet pomiędzy kochającymi się małżonkami. Dlaczego?

Marek: Najczęściej idzie o drobiazgi, które tak rozkręcają emocje, że ludzie już nie pamiętają, o co się kłócą, ale są w danym momencie przekonani, że się nienawidzą.

Później się okazuje, że chodziło o nieumyty widelec. Ale to nie wszystko. Bywa też tak, że nie dostrzega się potrzeb drugiej osoby albo narzuca jej własne rozwiązania.

Inne, książkowe przyczyny konfliktów, to pieniądze, dzieci, sprawy wychowawcze i teściowie.

Marta: Kiedy zapyta się małżonków czy narzeczonych, o co się kłócą, odpowiadają najczęściej, że o rację.

Dopóki obojga nie uda się przekonać, że każde z nich ma własną rację, bo po prostu z innej strony patrzy na rzeczywistość, bardzo trudno wyprowadzić ich z tego konfliktu.

Zapewne często spotykacie się z przekonaniem, że po ślubie będzie lepiej i konflikty znikną. Czy ślub może uzdrowić związek?

Marek: Ślub niczego nie zmieni.

A małżeństwo?

Marek: W nim można zmieniać siebie. Samo zawarcie małżeństwa jest daniem słowa drugiej osobie, ale nie poCZAS SERCA 3 (160) 2019

7

WYDAWNICTWO KSIĘŻY SERCANÓW ul. Saska 2, 30-715 Kraków tel.: 2905298, www.wydawnictwo.net.pl

Podaruj

PRZESYŁKA NIESTEMPLOWANA OPŁATA POBRANA - TAXE PERÇUE umowa z OR CUP w Krakowie nr ORCUP37/DH/HHK/II/P/2435/06 – z dnia 07.09.2006.

NADANO w UP Kraków 52

czasSER­CA

Dnia: ............................................ (data nadania zgodna ze stanem faktycznym)

Czas SERCA

dla Twojej Rodziny!

Chcesz zgłębiać Bożą Miłość? ¾ sięgnij po „Czas Serca”!

Chcesz wzrastać w miłości? ¾ czytaj „Czas Serca”!

Chcesz dzielić się miłością z innymi? ¾ obdaruj ich „Czasem Serca”!

Jak zamówić prenumeratę?

Ile kosztuje? wydanie papierowe 48 zł/rok

wydanie papierowe

TELEFONICZNIE: 12 290 52 98 MAILOWO: prenumerata@czasserca.pl LISTOWNIE: Redakcja CZASU SERCA, 30-715 Kraków, ul. Saska 2 LUB WYPEŁNIJ PRZEKAZ: str. 43 e-wydanie www.czasSerca.pl

e-wydanie 27 zł/rok

nazwa odbiorcy

W Y D A W N I C T W O

86 1240 3002 1111 0000 2885 7316

nazwa odbiorcy cd.

U L .

odbiorca

8 6

Polecenie przelewu / wpłata gotówkowa

DOWÓD / POKWITOWANIE DLA NADAWCY

S A S K A

numer rachunku odbiorcy

WYDAWNICTWO KSIĘŻY SERCANÓW UL. SASKA 2, 30-715 KRAKÓW kwota zleceniodawca:

1 2 4 0

2 ,

3 0 0 2

K S I Ę Ż Y 3 0 - 7 1 5 1 1 1 1

numer rachunku zleceniodawcy (przelew) / kwota słownie (wpłata)

S E R C A N Ó W K R A K Ó W

0 0 0 0

2 8 8 5 waluta

W P

PLN

7 3 1 6

kwota Odcinek dla banku / poczty

nr rachunku odbiorcy

nazwa i adres zleceniodawcy

nazwa i adres zleceniodawcy cd.

tytułem/inne

PRENUMERATA „CZASU SERCA”. ZAMAWIAM OKRES PRENUMERATY: Prenumerata „Czasu Serca”. Zamawiam półroczna

PÓŁROCZNA

EGZEMPLARZY. ROCZNA

egz.

roczna

Opłata:

stempel dzienny

Opłata: ........................................

data, pieczęć, podpis(y) zleceniodawcy

CZAS SERCA 3 (160) 2019

43

,