ks. Alojzy Henel CM Wyobraşam sobie taki zmniejszony krąg światła, jakby przy zapalonej świecy albo przy lampce objętej abaşurem, który zakreśla krąg nastrojowy, aby ludzie Boşy zaznali ciszy i przeşyli bliskość. Taka jedność pełna wzajemności, bogatsza w przeczucie, nasycona zaufaniem.
Wypocznijcie nieco
Bardzo to bliskie scenie nad jeziorem, gdy uczniowie zmęczeni połowem wysiedli z łodzi i spotkali Mistrza, który czekał na nich z upieczoną rybą, bo wiedział, şe będą głodni. Byli zaskoczeni zwyczajnością, z jaką miłość Boga przeşywa ich zmęczenie.
,6%1
WYDAWNICTWO KSIĂŠĹťY SERCANĂ“W
1
2
ks. Alojzy Henel CM
Wypocznijcie nieco
wydawnictwo ksiêŻy sercanów
3
Redakcja Wydawnictwo DEHON Fot. na okładce www.shutterstock.com Korekta językowa Joanna Matusiak Natalia Kulawiak Projekt okładki Klemens Knap Fot. na okładce depositphotos.com Skład i łamanie Barbara Kerschner
ISBN 978-83-7519-385-5 © 2016 Wydawnictwo Księży Sercanów DEHON ul. Saska 2, 30-715 Kraków tel./fax: 12 290 52 98 e-mail: dehon@wydawnictwo.net.pl sprzedaz@wydawnictwo.net.pl www.wydawnictwo.net.pl Druk: Drukarnia EKODRUK, Kraków 2016
Z
aproponowane teksty stanowią tylko prowokację do prywatnego przemyślenia. Wiadomo, że każdy buduje prywatnie to, co w życiu najważniejsze. Buduje „na skale” lub „na piasku” – jak powie Ewangelia. Może i te kartki dołoży ktoś do fundamentu, który Pan pobłogosławi.
„Wejdźcie, padnijmy na twarze, uwielbiajmy, zegnijmy kolana przed Panem, który nas stworzył” (Ps 95,6)
Dom bezpieczny… Widzisz, to jest jak przystań, do której chronią się zmęczone burzami okręty. To jest jak życzliwe i mądre łatanie żagli podartych przez wiatry. To jest ciepło ogniska, przy którym odpoczywają zmęczone ręce wioślarzy. To jest jak blask dobrego światła, które daje życie kwiatom i owocom poczętym z łaski Boga.
Spotkanie… Jeżeli cię tutaj przyprowadził, to nie po to, byś mówił, ale żebyś słuchał. To, co masz powiedzieć, On czyta z twojej myśli. To, co masz usłyszeć, może być wyjątkowe, jedyne, zbawcze. Dobrany drogowskaz dla życia. Słuchaj Pana.
9
„Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili” (Mt 25,40)
Najmniejsze… Zasypywane kurzem polnej drogi kwitły kwiatki. Myślę, że były zmęczone. Świeciły się, bo miały taką duszę, mimo i wbrew wszystkiemu.
Miłość… Miłość może być biała, dyskretnie spieszna, stanowczo uśmiechnięta. Musi być o każdej porze dnia i w ciemną noc, i podczas burzy. Musi mieć sto oczu i kilka serc na zmianę, inne dla każdego, ciepłe i łaskawe. Miłość musi być z Boga, na znak i czekanie, jak hostia delikatna i wieczna.
Światło wiary… Światło słońca prześwietliło poranne mgły i przybyło ciepła i koloru. Tak jak czasem światło wiary obdzieli blaskiem spojrzenie i słowa, i bliskość staje się ciepła i bezpieczna.
179
Kącik sarny… W ostatniej kryjówce, pod gałązką świerku, w nasłuchiwaniu przez sen, w sarnich marzeniach, w bezpiecznych lasach, na bezludnych ścieżkach, w kąciku prywatnym spotkałem cię i rozumiałem twoje sarnie mieszkanko.
Jesteś mi bliski… Człowieku, o którym tylko słyszałem, wiedz, że jesteś mi bliski od teraz, od potem, od kołyski. I bądź, człowieku, szczęśliwy na wszystkich drogach i chmurach, i bądź radosny na wodzie, w mieszkaniu i w górach. Człowieku, zostań mi bliski bez powodu, bez racji, bez tytułu i bądź szczęśliwy bez trudu.
Serce udostępnić… Miłowanie bliźniego to jak chleb ołtarza, to jak otwarte tabernakulum, to jak tekst Ewangelii. To jak życie dla kogoś, jak umieranie za kogoś, jak współcierpienie z kimś. To kolor, który wypełnia kwiat, to radość świętych oczu, to schronienie wszystkich, to fundamentalny kamień życia. 180
Żyć delikatnie… Odważyć się być sobą w sytuacjach rozmaitych. Czyli żyć w sposób piękny wśród ludzkiego brudu. Żyć w sposób delikatny mimo otoczenia ordynarnego. Żyć w jedności mimo rozbicia i zajadłości. Mieć życzliwość, mimo że jej wkoło brakuje. Wierzyć Bogu, chociażby inni odeszli od wiary. Ufać Bogu w sytuacjach, w których ludzie tracą nadzieję. Być bezinteresownym mimo pazerności otoczenia… Żyć swoim dobrym życiem w byle jakim świecie i wytrwać.
Żyć, aby żyli… Ogień nie gasi ognia. Woda nie powstrzymuje wody. Wątpienie nie zmniejsza wątpienia. Pustka nie napełnia pustki. Abyś był użyteczny, musisz posiąść wiele i rozdzielić, i zachować.
Czas mądrości… Nie umarła życzliwość, ale urodziła się niemożność jej podania. Nie umarła tęsknota za przyjaźnią, ale urodziła się nieśmiałość. Nie umarła wiara Panu Bogu, ale urodziła się pokora. 181
Nie szukać siebie… Przez chwilę miałem przeczucie, że ktoś mnie potrzebuje, ale to był tylko kolejny nieszczęśliwy, który szukał pomocy i było mu dokładnie obojętne, kto mu jej udzieli.
Heroizm… Spotykamy wspaniałych ludzi, którzy dają swoje codzienne dobro pełne, dostępne, ustawiczne i czynią to tak, że obdarowywany nawet nie wie, ile to ich kosztuje. Dają dobro wbrew naturalnej odrazie, niechęci. Czasem w małżeństwie, niekiedy w szpitalu, bywa w przyjaźni. To nie jest obłuda, to najwyższa forma miłości – miłość heroiczna.
Trwajcie w miłości Mojej… Życie miłością ma w sobie coś z natchnienia wielkich twórców. Miłość jakby dodaje skrzydeł, ale spełnienie wymaga najwyższej troski, pracy, uwagi, wyrzeczeń. Ci, którzy sądzą, że wystarczy przypiąć legendarne skrzydła Ikara i szybować w słońcu, mogą przeżyć klęskę bolesnych rozczarowań. Ewangelia buduje miłość jak dom bezpieczny, z mądrości Boga i trudu człowieka. 182
Napastliwi… Dusze trzepotliwe, dla których wiara nie jest oczywistością, które zranione ranią, opustoszałe dzielą się pustkowiem, trudzą się trwaniem bliżej łaski, drgają jak niekiedy chore oko, gdy musi być w jaśniejszym świetle. Przewijają się w tekstach gniewnych, w rozmowach napastliwych, w zakrzyczeniu siebie i innych. Mieszkają z nami, kochamy ich i oni nas kochają. Kochane przez Boga trzepocące się motyle, które przelatują nad łąkami codziennymi do domu Ojca.
Gniew… W środku, w duszy, zamieszkała nienawiść i oczy stały się chore, a słowa niosły nieszczęście. Owoce smutku spadały na ziemię, która już wszystko widziała.
Człowiek… Losy nieba i dzieje ziemi obchodzą mnie tylko wtedy, gdy odbijają się w oczach bliskich, obecnych teraz ludzi. Losy ziemi i dzieje nieba są ważne, gdy stają się glebą, na której wzrasta szczęście spotkanego człowieka. Losy przepastnych błękitów i czerni nie cierpią ani się nie cieszą… Tylko człowiek czeka Boga Ojca i człowieka brata. 183
Dziwni ludzie… Niektórzy idą przez czas jak płomień niesiony wiatrem po wyschniętej łące – jaskrawi, barwni, głośni. Pochłaniają, co napotkają na drodze, sami nie tworząc niczego. Na skraju pola, na brzegu czasu patrzący dziwią się, że może być aż tyle niczego, które mogło aż tak doszczętnie opustoszeć.
Czuwajcie… Uważajcie, bo szatan, wróg jedności, nie śpi nawet w Kościele. Uważajcie, bo odrzuceni, opuszczeni, zapomniani będą żyć coraz trudniej. Uważajcie, bo drobinki, które łączą, są delikatne i zrywają się niepostrzeżenie. Uważajcie, bo jedność wymaga niezwykłej mądrości, troskliwości i nieustannej pracy.
Samotna… Marzyło jej się czasami, żeby zastukać do drzwi i poprosić: Dajcie mi pożyć między wami. Tak jak drzewa szumią z drzewami jednym wiatrem, jak trawy, które żyją bez ścian i bez zamków w drzwiach, jak skulone pisklęta w gnieździe, które mają wspólne ciepło w piórach… Jak to powiedzieć? Jestem samotna i wy jesteście sami. 184
Odszedł od nas… Polecę tam, gdzie jest miłosierdzie – powiedział ptak i odleciał. Polecę tam – powiedział ptak – gdzie jestem potrzebny dla czyjegoś szczęścia… Polecę tam, gdzie będzie przestrzeń dla skrzydeł. I zniknął za górą.
Dom? Dom buduje się w sercu, w tęsknocie, w przewidywaniu. Potem ustawiają kamienie i okna, i piec. Ale gdy odejdzie serce, zabłądzi dusza, wtedy ściany i schody nie oznaczają nic. Ktoś powie przechodniowi: Popatrz, pozostał tylko ślad domu.
Bliscy… „Przyszedł do swoich, a swoi Go nie przyjęli”. Nie obcy, ale swoi stali się źródłem smutku. „Nie będę was nazywał sługami, ale przyjaciółmi”. I nie wrogowie, ale przyjaciele są powodem rozczarowania.
185
O miłości… Pomnóż moje miłowanie przez nieskończoną ilość razy, a trochę sobie wyobrazisz, jak kocha cię Pan Bóg.
Niezauważeni… Ptaki niesłuchane, dobrze, że jesteście, że opowiadacie, że układacie nutki. Drzewa niezauważone, dobrze, że żyjecie z nami. Słowa Ewangelii, dobrze, że pukacie w okna duszy rozwichrzonej.
186
„Dlatego i wy bądźcie gotowi, bo o godzinie, której się nie domyślacie, Syn Człowieczy przyjdzie” (Mt 24,44)
W swoim czasie… Dobrze, gdy jesień przychodzi jesienią i babie lato snuje się w swoim czasie. Dobrze, gdy złota miłość zamieszka w miłości, wtedy gdy ją przywołają. Dobrze, gdy ziemia może oddychać, kiedy ma obdarzyć plonem. Dobrze, gdy jesień pól i człowieka spacerują razem.
Życie… Moje życie maleńkie, utkane z pajęczyn rozniósł wiatr, jedwabisty zdzierca tęczy, którą Bóg osłania, swoją własność. Miałem na dzieję, myślałem, tęskniłem, a ja tylko żyłem, trawiąc swoją małość, którą Bóg kochał naprawdę.
189
Rosa życia… Spadają krople życia imionami tęsknoty i zdziwieni żyjemy na zmianę, to ja, to ty, coraz bardziej pokorni, coraz słabszy dotyk.
Pokój… Człowieku, który jesteś kropelką Bożej obecności, żyj w pokoju nawet w drżeniu człowieka, który jak zakole rzeki ucieka z krańca swojej do wspólnej wieczności.
Wschód słońca… Na brzeg wyszło słońce, aby nas powitać, uśmiechnąć się i zapytać: Dokąd to dzień prowadzi? Odpowiedzieli: Do ciebie, za horyzont życia wspólnie łuk zakreślimy na losu orbitach.
200
„Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię” (Mt 11,28)
Zaproszenie… Słuchaj, mały! Podnieś oczy! Dokąd Bóg prowadzi? Ile piasku zostało za tobą, ile drogi zdeptałeś butami, ile kurzu osiadło na włosach, ile smutku drży pod powiekami? Usiądź, mały. W ciszy starej wiary wejdź do księgi tajemnic i marzeń, niech się serce ucieszy ukochaniem szukanym latami. Nazbierało się biedy przedziwnej w służbie nie drużbie codziennej. W połatanych czasach, w latach wypłowiałych trzeba stanąć, miejsce zająć, do szeregu wrócić… Tyle było i ileś zostało. Życie znowu na ramiona wrzuć.
Zacząć teraz… Życie musi być nowe, codziennie dzisiejsze, piękne światem, bogate nadzieją. Życie czyste, kalwaryjskie dzieło, trwałe w służbie, wyrzeźbione dzieło. Życie znowu płacze z płaczącymi i świeci na ziemi, i wszystko przetrwa. Życie z Bogiem umowę podpisze o dzieło święte jak stacje pod krzyżem. Życie pójdzie, kryjąc własne troski, znowu własne i od nowa nowe. 203
Smutek… Jeżeli patrzysz na krajobraz przez zabrudzone okno, wszystko będzie nieładne i zszarzałe. Tak może widzieć oko człowieka nieszczęśiwego.
212
„Wtedy Jezus rzekł do swoich uczniów: «Jeśli ktoś chce pójść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój i niech Mnie naśladuje»” (Mt 16,24 )
Marzyli sobie… Marzyli sobie, jak czasem marzą dobre dzieci, że niebo będzie jaśniutkie, tuż-tuż, na wyciągnięcie ręki, że aniołowie wstępują i zstępują po drabinach słonecznych, aby im nieść radość, że usta same będą śpiewać pieśni uwielbienia, że serca rozpłomienią się każdego ranka szczęściem powołania, że dłonie złożą się same, a nuty wyśpiewają zawsze z radością, że będzie tak, że ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało nigdy szczęścia, które napełni serce… Tymczasem ciało stawiało trudne kroki pod górę i klęcznik był twardy, a ludzie spotykani spieszyli się i nie mieli czasu, a w domu kapało z sufitu wprost na świeżo ułożone kartki… I nasycał się modlitewnik codziennością. I było coraz trudniej, nawet gdy się uchowało marzenia.
215
Marzenie darem nadziei… Marzyli sobie, jak czasem marzą dobre dzieci, że „habit rozwiąże wszystko”, że „słowo rozjaśni umysły”, że będzie „blask dobroci”, że okrutnym „kamień wypadnie z ręki”, że obleśnym „słowa zamierają na ustach”… Że jeszcze wiele podobnych określeń wypisanych w literaturze powołaniowej zaistnieje w ich życiu… Że wypełni się to, co mówiła w dniu powołań w parafii młoda, śliczna i pogodna poranna mistrzyni od powołanych. „Kto chce iść za Mną”, niech zapomni o sobie, niech nastawi zegarek na czas konieczny, niech otworzy książkę z trudnym tekstem, niech posiedzi nocami nad łataniem, nad praniem, przy łóżku chorego, niech wysłucha gniewu i bluźnierstwa… Marzenie jest darem nadziei i takim ma pozostać u ludzi spracowanych dla świata.
222
„A On rzekł do nich: «Dlatego każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem królestwa niebieskiego, podobny jest do ojca rodziny, który ze swego skarbca wydobywa rzeczy nowe i stare»” (Mt 13,52)
Życzliwość… Najpierw życzliwość musi zamieszkać w słowach twojej modlitwy nawet wobec tych, którzy cię nienawidzą. Potem niech życzliwość będzie w gestach powitania, nawet gdy ci nie odpowiedzą. Później niech będzie w rozmawianiu o nich, nawet gdy się o tym nie dowiedzą. A w pamięci niech będzie, jak jest: kamień bolesny nieść ostrożnie, żeby się nie kaleczyć. A w codzienności zachować się roztropnie, wiedząc, że ciernie mogą zranić ponownie. A do Boga mówić porozumiewawczo, że życie na Kalwarii jest bardzo szczególne.
Kochać… Dni radości, które pozwalają odpoczywać. Dni cierpień, które powiększają człowieka. Ludzi dobrych, którzy wnoszą szczęście. Ludzi złych, którzy hartują nas ogniem cierpienia. Czas wyniesienia, który rozjaśnia i nasłonecznia. Czas poniżenia, który rodzi mądrość życia. Boga bliskiego na wyciągnięcie ręki, bo to ułatwia przeżycie wszystkiego. Boga niepojętego, którego tajemność gromadzi nagrodę temu, który nie rozumie. Kochać, czyli nie porzucić, nie odejść, nie zamoczyć duszy, która ma być schronieniem dla siebie i bliźniego. 282
Pytanie… Posłuchaj i rozważ: „Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie więcej aniżeli ci?” (J 21,15). Pomyśl: Czy miłujesz więcej? Wierzysz, gdy inni zwątpili? Ufasz, gdy popadli w rozpacz? Jesteś do dyspozycji, gdy oni poszli ku swoim zajęciom? A jednak pytanie o miłość niepokoi. Łatwiej wyznać swoją pracowitość, dać czas własny, wytrwanie w niepokojach. Ale czy to jest miłowanie? No właśnie. Pomyślmy, co to znaczy miłować.
283
Spis treści „Wejdźcie, padnijmy na twarze…”. 7 Dom bezpieczny… . ........................... 9 Spotkanie… ...................................... 9 Powitanie… ...................................... 10 Ludzie czasu… .................................. 10 Dar czasu… . ..................................... 10 Wybierz się… .................................... 11 Wzloty i upadki… .............................. 11 Początek nawrócenia… . .................... 12 Mieć czas… ....................................... 12 Napełnianie duszy… .......................... 12 Rekolekcje… ..................................... 13 Wspólny los… ................................... 13 Przesycenie… . .................................. 14 Wiosna… .......................................... 14 Ołtarz… ............................................ 14 Zauważyć… . ..................................... 15 Odnalezienie… .................................. 15 Słowo życia… . .................................. 15 Kuszenie pierwsze…........................... 16
285
Kuszenie drugie… . ............................ 16 Kuszenie trzecie… ............................. 17 Wierzący… . ...................................... 17 Ostatnia modlitwa? ............................ 18 Wyciszenie… ..................................... 18 Odosobnienie… . ............................... 18 Fundament domu… ........................... 19 „Nie jesteście już obcymi…” ........... 21 Zatrzymać się na chwilę… .................. 23 Chwila dla siebie… ............................ 23 Przystanąć… ..................................... 24 Posłuchać… ...................................... 24 Zaufać… ........................................... 25 Pobyć z Bogiem… ............................. 25 Umocnić się… ................................... 26 Uwolnić się… .................................... 26 Patrzeć uważniej… ............................ 27 Przyjąć światło… ............................... 27 Rozświetlenie… ................................. 27 „On to jest, który tworzy góry…” 29 Krąg światła… ................................... 31 Rekolekcje… ..................................... 31 Zatrzymaj się… . ................................ 32 Biała kartka… ................................... 32 Wyjdź z cienia! .................................. 33 Rekolekcje… ..................................... 33 Przystanek na drodze… ..................... 34 Kaplica… .......................................... 34
286
Znaki zapytania… .............................. 35 Razem? ............................................. 35 Przetrwać… ...................................... 36 Dar czasu… . ..................................... 36 Więź życia… . .................................... 37 Wyłącznie z Bogiem… ....................... 37 Praca nad sobą… .............................. 38 Podać rękę Bogu… . .......................... 38 O apostolstwie… ............................... 38 O zaufaniu… ..................................... 39 Nasza radość… . ................................ 39 Adoracja… ........................................ 39 „Kto jest z Boga…” ............................ 41 Słowo Boże… ................................... 43 Słowo… ............................................ 43 Dar Boga… ....................................... 44 Chwile światła… ................................ 44 Ziarna obrzędu… ............................... 45 Bóg utajony… ................................... 45 Przypatrzcie się… .............................. 46 Pielęgnowanie słowa…....................... 46 Przygaszenie… .................................. 46 Słowo ludzkie… ................................. 47 Wartość istnienia… . .......................... 47 Odpocznijcie nieco… ......................... 48 Rutyna… . ......................................... 48 Przysłany człowiek… . ........................ 48 Głos Stwórcy… ................................. 49 Wybierz słowa… ................................ 49
287
„Nie wyście Mnie wybrali…” ............
51
On cię posłał… . ................................ 53 Mieszka w tobie… ............................. 53 Ciepło twoich rąk…............................ 53 Stworzenie… . ................................... 54 Sprawność… ..................................... 54 Odwaga słowa… . .............................. 54 Czas jest inny… . ............................... 55 Powołani… ....................................... 55 Czas życia tutaj… .............................. 56 Apostolstwo… ................................... 56 Jeszcze słyszą… . ............................... 56 Własne nadzieje… ............................. 57 Trwać u Źródła… . ............................. 57 Oto jestem… ..................................... 58 Trzeba ułożyć ten świat… . ................. 58 Praca nad sobą… .............................. 58 Znaki trudne… .................................. 59 Dobry ślad… ..................................... 59 Zaufać Bogu… .................................. 59 Nastroje… . ....................................... 60 „Kto trwa we Mnie…” ........................ 61 Dom Boga… ..................................... 63 Świątynia… ....................................... 63 Schronienie… ................................... 64 Pan domu… ...................................... 64 Rozesłani… ....................................... 64 Mówi Pan… ...................................... 65 Ewangelia powie tak… . ..................... 65
288
Świat ładny… .................................... 66 Nasz dom… ...................................... 66 Miejsce bezpieczne… ......................... 66 Czekam….......................................... 67 Czas łaski… . ..................................... 67 Rośnie w Bogu… . ............................. 68 Objawił siebie… . ............................... 68 Dziękczynienie…................................ 68 Doświadczenia…................................ 69 Być ze sobą… ................................... 69 Praca nad sobą… .............................. 69 Odwiedziny lasu… ............................. 70 Popatrzcie, popatrzcie z uwagą… ....... 70 „I dodał: «Zaprawdę, powiadam wam…»” Posługa Ewangelii… .......................... 73 Ktoś ci zaufa… .................................. 73 Bezinteresowność… . ......................... 74 Oczyszczanie się… . ........................... 74 Codzienność służby… ........................ 75 Tajemnice trudne… ........................... 75 Dar czasu… . ..................................... 75 O odwagę… ...................................... 76 Ufam… ............................................. 76 Dom Pański… ................................... 76 Istnienie zbawienne… ........................ 77 Moc apostoła… ................................. 77 Przeznaczenie… ................................ 77 Obdarowywać… ................................ 78 Praca nad sobą… .............................. 78
289
Katecheza… ...................................... 79 Wytrwać…......................................... 79 Święci nowi… ................................... 79 Drobiazg ratunkowy… ....................... 80 Prywatna utopia… ............................. 80 Aby spotkanie… ................................ 80 Miłujesz?............................................ 81 Zła radość… ...................................... 81 „Teraz widzimy jakby w zwierciadle…” 83 Bieg życia… ...................................... 85 Tajemnica jesieni… ........................... 85 Życie wieczne… . ............................... 85 Kalendarze… . ................................... 86 Teraz jest czas… . .............................. 86 Bliżej nieba… .................................... 86 Czas… .............................................. 87 Teraz!................................................ 87 Za siebie?........................................... 87 Bogate życie… .................................. 88 Nie skończymy zwrotki….................... 88 Samodzielność… ............................... 88 Wybór wieczności… . ......................... 89 Jesień życia… ................................... 89 Czas plonu… . ................................... 89 Pogrzeb… ......................................... 90 Rozdanie… ....................................... 90 Dom Ojca… ...................................... 90 „Wykonało się!”.................................. 91
290
„Przeto, bracia umiłowani…” ........... 93 Drobiazgi piękne… ............................ 95 Los… . .............................................. 95 Zauważyć ich… ................................. 96 „Wygasanie”...................................... 96 Moc Boga… ...................................... 96 Umocnieni… ..................................... 97 Wyznanie Boga… .............................. 97 Róże w wazonie… ............................. 97 Służba… ........................................... 98 Klimat dobra… .................................. 98 Romantycy… .................................... 98 Łatwiej być z Bogiem… ..................... 99 „Samotność”...................................... 99 Litość Boga… ................................... 99 „Żal Mi tego tłumu” .......................... 101 Cierpienia dyskretnych… ................... 103 Modlitwa w cierpieniu… . ................... 103 Czas na oswojenie się… . ................... 103 Trzeba żyć… ..................................... 104 Wytrwanie z najbliższymi… ................ 104 Być pustelnikiem… ............................ 104 Płyną chmury… ................................. 105 W chorobie… .................................... 105 Smutek… .......................................... 105 Zły gniew… ....................................... 106 Uwaga na drobiazgi… . ...................... 106 Przeciążenie życia… .......................... 106
291
Chropowaci… ................................... 107 Wspomnienia… ................................. 107 Inność… .......................................... 107 Żyć dla dobra… ................................. 108 Pokora… .......................................... 108 Ludzie zamknięci… . .......................... 108 Ludzie opleceni… .............................. 109 Czas właściwy… ................................ 109 Nieoczekiwani… ................................ 109 Zwątpienie… ..................................... 110 Optymizm… . .................................... 110 „Błogosławieni cisi…” ....................... 111 Cisi… ............................................... 113 Błogosławieni cisi… ........................... 113 Dyskrecja… . ..................................... 113 Łagodność… ..................................... 114 Najmniejsi… . .................................... 114 Bliskość… ......................................... 114 Wyciszenie… ..................................... 115 Spłoszeni… ....................................... 115 Pokój duszy… ................................... 115 Moc pokoju… ................................... 115 Mieszkanie ciszy… ............................. 116 Cisza czekania… ............................... 116 Skupienie… ...................................... 116 Ewangelia pokoju… ........................... 117 Dar… . .............................................. 117 Cierpienie… . .................................... 117 Błogosławieni cisi… ........................... 118
292
Pokora… .......................................... 118 Nadzieja… ........................................ 118 Głośniej… ......................................... 119 Pokora milczenia…............................. 119 Bez gniewu… .................................... 119 „Błogosławieni, którzy łakną…”
121
Wzrastanie… ..................................... 123 Pokora… .......................................... 123 Odporność na irytację… .................... 124 Nie zazdrości… . ................................ 124 Wszechmocny… ................................ 124 Ostrożnie!.......................................... 125 Wdzięczność…................................... 125 Uzupełnić siebie….............................. 125 Ostrożność… .................................... 126 „Błogosławieni miłosierni…”.......... 127 Zwyczajność… . ................................. 129 Święty… ........................................... 129 Skupienie duszy… ............................. 129 Próchnienie… ................................... 130 Zauważyć… . ..................................... 130 Delikatność… .................................... 130 Wspaniali… . ..................................... 131 Modlę się…........................................ 131 Obronić miłość… . ............................. 131 Zmęczeni… ....................................... 132 Przebaczenie… .................................. 132
293
„Błogosławieni czystego serca…” 133 Miłość daleka… ................................. 135 Optymizm… . .................................... 135 Piękno… ........................................... 136 Piękno uparte… ................................ 136 Żyć godnie… ..................................... 136 Żyć pięknie… .................................... 137 Piękne życie… . ................................. 137 Chmury słoneczne… . ....................... 137 Kartka życia… ................................... 138 Potrzeba sensu…................................ 138 Piękno żywe… .................................. 138 Pozorna bezsilność… ......................... 139 Drobiny cierpienia… . ........................ 139 Maleńka wiara… . .............................. 139 Ostatnie?............................................ 140 Odszedł do nieba… . .......................... 140 Spostrzegawczość… .......................... 140 Serce… . ........................................... 141 Święta miłość… ................................. 141 Miłość codzienna… . .......................... 141 Człowiek dostępny… ......................... 142 Ten człowiek… . ................................ 142 Dobre znaki… ................................... 142 Piękno wyobraźni… ........................... 143 „Błogosławieni, którzy cierpią PRZEŚLADOWANIE…” ........................ 145 Bliscy… ............................................ 147 Wytrwanie… ..................................... 147
294
Trwać… ............................................ 148 Trudy… ............................................ 148 Decyzja… . ........................................ 148 W czasie tragedii… ............................ 149 Bezpieczny dystans… ........................ 149 Połóż rękę… ..................................... 149 O świętych… . ................................... 150 Z Twojego zaufania… ........................ 150 Pokolenie… ...................................... 150 Chybotliwość… ................................. 151 Rozdanie… ....................................... 151 Odwaga… ......................................... 152 Być znakiem… .................................. 152 Wytchnienie… . ................................. 152 Ognisko wiary… ................................ 153 Mój trud… ........................................ 153 Aby ożyć… ....................................... 153 Być z najsłabszymi… . ........................ 154 Tajemnica bólu… .............................. 154 „Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój…”..................... 155 Święci… . .......................................... Osłonięci… ....................................... Dobre słowa… . ................................. Spokojny wieczór… ........................... Służyć… . .......................................... Dar duszy… ...................................... Dyskretna bliskość… . ....................... W Bogu… .........................................
157 157 157 158 158 158 159 159
295
Zaufać Bogu… .................................. 159 Złe słowa… ....................................... 160 Pokój… . ........................................... 160 „Rodzice Jego chodzili co roku do Jeruzalem…” . ................ 161 Uwolnić się… .................................... 163 Komunia Święta… . .......................... 163 Przymnóż mi wiary… ......................... 164 Listki wiary… ................................... 164 Różnowiercy… .................................. 165 Płytki chodnikowe… .......................... 165 Spowiedź… ....................................... 166 Spowiednik… .................................... 166 Krople łaski… . .................................. 167 Promień Boga… . .............................. 167 Zbawić się… . .................................... 168 Chwila adoracji… .............................. 168 Słuchanie Boga… .............................. 168 Odwiedziny kaplicy… . ....................... 169 Święta Magdalena… .......................... 169 Komunia Święta… ............................. 170 Moi święci… ..................................... 170 Zagubione pacierze… ........................ 170 Mój kościół… .................................... 171 Więź z Bogiem… ............................... 171 On nas miłuje… . ............................... 171 Pacierz… .......................................... 172 Kto jest w świątyni….......................... 172 Zrozumieć… . .................................... 172
296
Bezradność religii… ........................... 173 Powtarzają słowa… . .......................... 173 Bezradność… .................................... 173 Bliskość… ......................................... 174 Pociecha? ......................................... 174 Nabożeństwo… ................................. 174 Konfesjonał ….................................... 174 Niech się nie trwoży serce wasze …..... 175 Pacierz domowy… ............................. 175 „Zaprawdę, powiadam wam…”.......... 177 Najmniejsze… ................................... 179 Miłość… . .......................................... 179 Światło wiary… ................................. 179 Kącik sarny… .................................... 180 Jesteś mi bliski… ............................... 180 Serce udostępnić… . .......................... 180 Żyć delikatnie… . ............................... 181 Żyć, aby żyli… ................................... 181 Czas mądrości… . .............................. 181 Nie szukać siebie… ............................ 182 Heroizm… ........................................ 182 Trwajcie w miłości Mojej… . ............... 182 Napastliwi… . .................................... 183 Gniew… ........................................... 183 Człowiek… . ...................................... 183 Dziwni ludzie… . ................................ 184 Czuwajcie… ...................................... 184 Samotna… ........................................ 184 Odszedł od nas… . ............................. 185
297
Dom? . .............................................. Bliscy… ............................................ O miłości… ....................................... Niezauważeni… .................................
185 185 186 186
„Dlatego i wy bądźcie gotowi…” . .. 187 W swoim czasie… . ............................ Życie… ............................................. Swój czas… . ..................................... Dlaczego odchodzisz… . ..................... Jesienią… ......................................... Tykanie zegarów… ............................ Delikatność… .................................... Wyznanie wiary… . ............................ Do cierpiącego…................................ Miłość Boga… ................................... Czy żyje dusza… . .............................. Manna… ........................................... Choroba… ........................................ Most życia… ..................................... Zaufać… ........................................... Ubywa dnia… . .................................. Cel życia… ........................................ Odrobina duszy… .............................. Życie….............................................. Życie moje wieczne… ........................ Żyć ostrożnie… ................................. Jesień… ............................................ Do rąk Ojca… ................................... Czas… ..............................................
298
189 189 190 190 191 191 191 192 192 192 193 193 194 194 194 195 195 195 196 196 196 197 197 197
Deszcz czasu… .................................. 198 Los życia… ....................................... 198 Mój mały czas… ................................ 198 Tamta strona… ................................. 199 Zaduszki …........................................ 199 Ze zmarłymi….................................... 199 Rosa życia… ..................................... 200 Pokój… . ........................................... 200 Wschód słońca… ............................... 200 „Przyjdźcie do Mnie wszyscy…” . .... 201 Zaproszenie… ................................... 203 Zacząć teraz… ................................... 203 Użalanie…......................................... 204 U progu… . ....................................... 204 Droga powołanych… ......................... 204 Poślij nas… ....................................... 205 Bez Boga… ....................................... 205 Zanim zdecydujesz… . ........................ 206 Pokój małości… ................................ 206 Pokój duszy… ................................... 206 Zaufać Bogu… .................................. 206 Gleba… ........................................... 207 Odmienność… .................................. 207 Ufaj…................................................ 208 Samodzielność… ............................... 208 Uderzenie fali czasu… . ...................... 208 Żeglujemy samotnie… . ...................... 209 Ślad człowieka… ............................... 209 Wartości… ........................................ 209
299
O naszej pracy… ............................... 210 Dzielić się życiem… ........................... 210 Ryzyko… .......................................... 210 Robotnicy… ...................................... 211 Którzy osłonili piękno… ..................... 211 Smutek… .......................................... 212 „Wtedy Jezus rzekł do swoich uczniów…” Marzyli sobie… . ................................ 215 Wdzięczność?..................................... 216 Trud wielki… . .................................. 216 Zawsze młodzi? ................................. 217 Zaznają spokoju?................................ 218 Pragnienia serca… . ........................... 218 Trzymać się ręki Boga… .................... 219 Zaufać… ........................................... 220 Zupełnie inaczej… ............................. 220 Inny zbiera… ..................................... 221 Marzenie darem nadziei… .................. 222 „A On rzekł do nich…”........................ 223 Bądźcie gotowi… (Mt 25,1-13) ............. 224 Napełnili stągwie wodą… (J 2,1-12)....... 224 Usiąść u stóp Mistrza… (Łk 10,38-42). ... 225 Budowali dom… (Mt 7,24-29)................ 226 Dobrze zrobili… (Łk 8,22-25)................. 226 Kuszenie… (Mt 4,1-11).......................... 227 Bądźcie cierpliwi… (Mt 24,32-35)........... 228 Wybrał ich sam… (Mt 10,1-4)................ 228
300
Ludzkie oceny… (Mk 4,30-32)................ 229 Zdziwienie dziecka… (Mt 8,18-22).......... 230 Odnaleziona… (Mt 18,12-14)................. 230 Błogosławieni… (Mt 5,1-11)................... 231 Z tymi, którzy cierpią… (Mk 15,33-37).... 232 Z ich łez rodzi się lepszy świat… (Mt 24,9-14)....................................... 232 Powołani… (Mt 4,18-22)........................ 233 Czuwajcie… (Mk 13,33-37).................... 234 Życie drogą do Nieba… (Mt 2,13).......... 234 „Czuwajcie i módlcie się…”................ 237 Modlitwy nie można napisać…............ 239 Z modlitwą…...................................... 239 Na modlitwie…................................... 240 Adoracja…......................................... 240 Człowiek religijny…............................ 241 Postacie modlitwy…........................... 241 Jesteśmy potrzebni….......................... 242 Roztargnienia….................................. 242 Bywają łzy…....................................... 243 Obecność…........................................ 243 Człowiek modlitwy….......................... 243 Sposób życia…................................... 244 Modlitwa łatwa…................................ 244 „Czymże jest życie wasze?…”............. 245 Niektórzy sądzili….............................. 247 Nieporozumienie…............................. 247 Drzwi kościołów….............................. 247
301
Chleb Ewangelii… ............................. 248 Nastrój wnętrz… . .............................. 248 Nie zabijaj…....................................... 248 Nie kradnij… ..................................... 249 Ktoś w Kościele… ............................. 249 Sumienie… ....................................... 249 Dzięki matce i ojcu… ......................... 250 Czasy ciemne… . ............................... 250 Człowiek jest taki ulotny… ................. 250 Ktoś im ufa…..................................... 251 Zdać sprawę… .................................. 251 Potrzeba szczęścia… .......................... 252 Nienawiść… ...................................... 252 Źródło wolności… . ............................ 252 Dziedzictwo… ................................... 253 „To wam przykazuję…” . .................... 255 Miłość… . .......................................... Brak echa… ...................................... Przyjaźń… . ....................................... Rosnąć w głąb… . .............................. Dobre oczy…..................................... Jakże mam cię miłować? .................... Żyć samemu… .................................. Miłować wszystkich… ........................ Pozostać blisko… .............................. Przybliżyli się… ................................. Człowiek zgasł…................................. Bez miłości… .................................... Czas… ..............................................
302
257 257 258 258 259 259 260 260 260 261 261 262 262
Obowiązek dyskrecji… ....................... Nauczyć się… .................................... Przyjaciele… ..................................... Zły człowiek… ................................... Życie nasyca się światem… ................ Bywają ludzie….................................. Bywają tacy….................................... A moje tytuły?.................................... Giną… .............................................. Powstaje piękna rzeźba… . ................. Miłość jednego… ............................... Miłowanie ma swoją wiosnę… ............ Zwyczajni ludzie… ............................. Czasem życie zadepcze….................... Siła człowieka… ................................ Chciałem miłować… .......................... Dzwon… ...........................................
263 263 263 264 264 265 265 266 266 266 267 267 267 268 268 268 269
„Niech trwa braterska miłość” ..... 271 Otworzyć siebie… . ............................ 273 Bogactwo dostępne… ........................ 273 Trwałość… ........................................ 274 Ryzyko miłowania… .......................... 274 Skarb miłości… ................................. 275 Miłować siebie… ............................... 275 Zachwyt… . ....................................... 276 Zranienia… ....................................... 276 Pozory… . ......................................... 277 Spoiwo…........................................... 277
303
Niemiłowani… . ................................. 278 Wzrastanie… ..................................... 278 Uczucie… ......................................... 279 Domowość… .................................... 279 Świadectwo… ................................... 280 Miłosierdzie… . .................................. 280 Źródło… ........................................... 281 Trwanie… ......................................... 281 Życzliwość…....................................... 282 Kochać… .......................................... 282 Pytanie… .......................................... 283
304
ks. Alojzy Henel CM Wyobraşam sobie taki zmniejszony krąg światła, jakby przy zapalonej świecy albo przy lampce objętej abaşurem, który zakreśla krąg nastrojowy, aby ludzie Boşy zaznali ciszy i przeşyli bliskość. Taka jedność pełna wzajemności, bogatsza w przeczucie, nasycona zaufaniem.
Wypocznijcie nieco
Bardzo to bliskie scenie nad jeziorem, gdy uczniowie zmęczeni połowem wysiedli z łodzi i spotkali Mistrza, który czekał na nich z upieczoną rybą, bo wiedział, şe będą głodni. Byli zaskoczeni zwyczajnością, z jaką miłość Boga przeşywa ich zmęczenie.
,6%1
WYDAWNICTWO KSIĂŠĹťY SERCANĂ“W