de Linkse
Socialist
€2
STEUN: € 5
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nummer 302 Maart 2011
België - Belgique PB 131, 1080 Molenbeek Sainctlette BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette
s t r i j d s o l i d a r i t e i t s o c i a l i sm e
V
oor de grote bedrijven is de crisis voorbij. De banken maken opnieuw miljardenwinsten. Analisten verwachten dat de grootste bedrijven in ons land, de Bel-20 bedrijven, vorig jaar 17 miljard euro winst maakten. Dat is een stijging met 37,4%. De beurs doet het opnieuw uitstekend, begin februari werd het hoogste niveau sinds oktober 2008 gehaald.
Tegen sociale afbraak. Stop dit IPA P4
De topmanagers kunnen zich opmaken voor nieuwe recordbonussen. In de VS werd het record gebroken: Jamie Dimon van zakenbank JP Morgan kreeg vorig jaar een bonus van 17 miljoen dollar, 20% meer dan in 2009. De Belgische politici doen mee, zij verhoogden de lonen van federale parlementsleden met 3.000 euro per jaar tot maximaal bijna 170.000 euro bruto. Dat is een pak boven de loonnorm van 0,3% volgend jaar die ze ons willen opleggen. Voor de topmanagers en hun politici is dit misschien wel het einde van de crisis, maar voor de meerderheid van de bevolking niet. Op dit ogenblik
leeft 15% van de Belgische bevolking in armoede, onder gepensioneerden is dat 20%, onder werklozen 35% en bij eenoudergezinnen 40%. In Brussel zijn er meer dan 100.000 werklozen en moeten 32.000 gezinnen rondkomen met een leefloon. In Vlaanderen is het aantal gezinnen dat wegens wanbetaling van de elektriciteits- en gasfacturen door de energieleveranciers is afgesloten opgelopen tot 100.000. Intussen boekt Electrabel recordwinsten, onder meer door te profiteren van het langer openhouden van de kerncentrales (zelf schat het bedrijf die winst op 652 miljoen euro voor 2007 terwijl de Creg het over 1,8 tot 2,2 miljard euro heeft). De
s t ijg e n d e energiefactuur leidt bij politici en patroons enkel tot de roep om energie uit de index te halen zodat de lonen niet mee stijgen. Onze mening: hoog tijd om heel de energiesector te nationaliseren! Als het ooit tot een regering komt in dit land, mogelijk na nieuwe verkiezingen, zal het ritme van de besparingen worden opgedreven. De druk van het patronaat maar ook vanuit Europa daartoe is groot. Zij willen ons laten betalen voor hun crisis. Wat dit betekent, zien we onder meer in de VS waar intussen 43,6 miljoen mensen (14,1% van de totale bevolking) overleeft op voedselbonnen. Hun aantal is sinds het begin van de crisis met 5 miljoen aangegroeid. In Ierland staat
Hoe verder met de revolutie in Egypte? P 8-9
www.socialisme.be
emigratie terug op de agenda. In Duitsland groeit het aantal werkenden met een loon onder de 10 euro bruto per uur fors aan en ook 5 euro bruto per uur is geen uitzondering meer. Het patronaat en de regering willen met hun voorstel tot Interprofessioneel Akkord de levensstandaard van de werkenden naar beneden halen. Daartegen is verzet nodig. De ernst van de aanvallen in ons land en in Europa maakt dat ook het verzet ernstig moet worden genomen, met bluf zullen we er niet komen. Op basis van een actieve betrokkenheid van onderuit moeten we samen een krachtsverhouding uitbouwen waarmee we duidelijk maken dat wij hun crisis niet zullen betalen!
20 jaar Blokbuster P 15
binnenland na de “shame”-betoging
de
Linkse Socialist
Protest tegen politieke crisis neemt toe Door Baptiste (Wavre)
D
e media stelden de betoging van 23 januari gemakshalve voor als een Belgicistische en apolitieke optocht. De 35.000 betogers zouden symbool staan voor het cyberverzet van de jongeren. Dat is een oppervlakkig beeld.
Uiteraard waren er op de Shame-betoging heel wat Belgicistische en apolitieke elementen. Maar het is correcter om te spreken over politieke verwarring. Er waren diverse standpunten en reacties. In het algemeen was er een verzet tegen het communautaire “verdelen om te heersen”. Er was niet zozeer sprake van een onvoorwaardelijk Belgisch nationalisme, maar eerder van een bezorgdheid over de afbraak van de sociale zekerheid. Dat zijn belang r ijke elementen. Dergelijke eisen mogen we niet laten ondersneeuwen door de officiële oproep tot de “dringende vorming van een regering”. Zo’n oproep heeft weinig zin omdat het niet ingaat op het beleid waar zo’n regering voor zou staan. Op het protest werd vaak gewezen op de sociale eisen: het behoud van de verworvenheden, werk, openbare diensten,... Deze eisen zijn de afgelopen jaren soms minder duidelijk als gevolg van een politieke context die gekenmerkt wordt door communautair geruzie. In deze situatie zitten enkele mogelijke gevaren voor links. Er is het gevaar van een opportunistische benadering waarbij het eigen politieke profiel wordt aangepast om de politieke verwarring achterna te lopen in de hoop zo een grotere echo te krijgen. Het is gemakkelijk om een zekere steun te vinden als
je slechts reeds aanwezige ideeën achterna loopt. Maar politieke antwoorden aanbieden op de sociale zorgen en het ontwikkelen van een zeker bewustzijn is minder gemakkelijk. Langs de andere kant is er het gevaar van een benadering die zich afsluit van dit soort protest. Het is verkeerd om te stellen dat de 35.000 betogers op 23 januari niet meer voorstelden dan de jaarlijkse wandeling van kleinburgerlijke figuren. Deze inschatting houdt enkel rekening met het beeld dat van de betoging werd gebracht zonder rekening te houden met het proces dat er achter plaatsvindt. Deze houding kan in zekere zin worden vergeleken met de houding die sommigen ter linkerzijde aanvankelijk aannamen tegenover de antiglobaliseringsacties in 2000. Om tussen te komen met politieke antwoorden die het politieke bewustzijn kunnen optillen en een zekere impact kunnen hebben, is het nodig om een beeld te vormen van het bewustzijn dat onder de oppervlakte ontwikkelt. Het klopt dat de uitdrukking van dat bewustzijn verward is. Valt overigens iets anders te verwachten tegen de achtergrond van de wel erg mistige politieke situatie in ons land? Maar onderhuids is er wel een groot ongenoegen over de mogelijke afbouw van de sociale zeker- Wie denkt dat verandering zomaar zal heid op basis van een verdeel-en-heers- plaatsvinden door spontane uitbarstinpolitiek op communautair vlak. Dit gen van woede achter het rode vaandel maakt dat een deel van de samenleving van de socialistische revolutie, vergist op een andere manier naar de nationale zich. Veranderingen en politieke polarisatie in de samenleving gaan onvermijkwestie gaat kijken. Het is noodzakelijk om veranderin- delijk gepaard met complicaties die uit gen in de samenleving te analyseren de vorige periode worden meegebracht. en daar antwoorden op te bieden met Dat kwam ook op de Shame-betoging een programma dat aansluiting vindt tot uiting. LSP was op deze betoging aanwezig bij het bestaande bewustzijn en van daaruit de noodzaak van een socia- ook al waren we het niet eens met de listisch alternatief naar voor brengt. oorspronkelijke oproep van de orga-
Staatshervorming voor sociale afbraak of voor sociale rechten?
A
lle traditionele politici beperken hun discussie over de staatshervorming tot een discussie over welk niveau het meeste besparingen zal moeten opleggen. Het wereldrecord regeringsvormen werd gebroken omdat geen overeenstemming werd gevonden.
heeft steeds een verdeel- en heerspolitiek gevoerd om een rechtstreekse confrontatie tussen de klassen te vermijden. Dit proces heeft haar limieten bereikt door de afwezigheid van een financiële marge en het ondermijnen van de traditionele politieke instrumenten van de burgerij. Dat verklaart de huidige politieke impasse. De traditionele partijen hebben jarenOver het ritme en het niveau waarop lang geprobeerd om discussies over hun de besparingen worden doorgevoerd, asociale beleid af te leiden naar commu- is er geen akkoord tussen de partijen, nautaire thema’s. De Belgische burgerij maar over het feit dat er sociale af-
braak komt, zijn ze het wel allemaal eens. Toen het voorstel tot IPA werd afgeschoten door de vakbondsmilitanten, had de regering van lopende zaken welgeteld twee dagen en een nacht nodig om tot een akkoord te komen waarmee onze lonen worden ondermijnd. Linkse socialisten verzetten zich tegen iedere staatshervorming om de sociale afbraak te organiseren. Dat betekent niet dat we op zich tegen een uitbreiding van bevoegdheden van regionale en lokale besturen zijn. We hebben daar geen probleem mee indien het leidt tot een betere politiek die wel iets doet aan de werkloosheid, lage lonen, slechte arbeidsomstandigheden, dure huisvestingsprijzen, gebrek aan degelijke openbare dienstverlening,... Dat is echter niet het doel van de staatshervorming waar de traditionele partijen voor pleiten: zij willen regionaliseren om harder te besparen door de regio’s tegen elkaar uit te spelen. Om in te gaan tegen een beleid van sociale afbraak is eengemaakte arbeidersstrijd nodig, zowel op syndicaal als op politiek vlak. Dit is mogelijk op basis van strijdbare eisen die ook rekening houden met belangrijke democratische eisen. We moeten het recht op werk in eigen taal verdedigen, dat is zeker in Brussel van groot belang. Ook moeten we opkomen voor gratis taalonderwijs, de aanvallen op het onderwijs hebben de talenkennis de afgelopen jaren ondermijnd. We moeten opkomen voor betaalbare huisvesting, ook in de rand rond Brussel waar de prijzen nu tot de hoogste van het land behoren. Het uitbouwen en versterken van de openbare diensten, moet ook het recht op diensten in eigen taal omvatten.
nisatoren. Wij kwamen tussen met de eisen die de arbeiders en hun gezinnen slogan: “Een regering om de banken verenigen over de grenzen van taal, afen speculanten aan te pakken, niet de komst of religie heen. werknemers en hun gezinnen.” De periode die voor ons staat, zal geWij gaan in tegen het communautaire kenmerkt worden door de crisis van het geruzie tussen de traditionele politici kapitalisme. Dit zorgt voor onstabiliteit door op te komen voor een eigen politiek en het leidt tot snelle veranderingen. instrument voor de arbeiders en hun ge- Politieke duidelijkheid over het proces zinnen dat wel ingaat op de bekommer- van verandering is noodzakelijk om snel nissen waar de overgrote meerderheid te kunnen reageren en om met standvan de bevolking mee zit. Met een pro- punten naar buiten te komen waarmee gramma voor socialistische verandering het politiek begrip wordt versterkt. Dat wordt de nadruk gelegd op offensieve is wat we met LSP willen realiseren.
kort De Bracke-ideologie Het ga at va n k wa a d naar erger met Siegfried Bracke. Nadat de kersverse N-VA’er ontkende ooit sp.a’er te zijn geweest probeerde hij zijn tijd bij de SP te minimaliseren, ook al bleken het 14 jaar te zijn geweest en ook al bleek de man een vaste column in het partijblad te hebben volgepend. Ver volgens raakte bekend dat Bracke meewerkte aan het ideologisch manifest van de SP in 1991. De tekst werd gepubliceerd onder de naam van Frank Vandenbroucke. Verschillende bron nen bevestigen evenwel dat Bracke er minstens aan heeft meegeschreven. Het is niet duidelijk voor wie dit nu het meest gênant is: de N-VA die met een partijleider zit die als journalist niet aarzelde om tegelijk een leidinggevende rol te spelen bij de ‘socialisten’ en daar achteraf over loog, of de SP.a die haar ideologische koers liet bepalen door een weinig socialistische figuur die moeiteloos overstapte naar een harde liberale rechtse partij als de N-VA.
Het model van het Vlaams Belang: Zuid-Soedan Op de nieuwjaarsreceptie van het Vlaams Belang hield voorzitter Valkeniers de centrale toespraak. De Standaard merkte op: “Sommige dingen veranderen helaas nooit. Ook in 2011 bleef de speech van Belang-voorzitter Bruno Valkeniers verstoken van elk redenaarstalent.” Inhoudelijk was vooral de verwijzing naar Soedan opvallend. Volgens Valkeniers is de splitsing van Soedan een voorbeeld dat ook in ons land moet worden gevolgd. Wat Valkeniers er niet bij vertelde is dat er de afgelopen jaren duizenden doden vielen in een burgeroorlog in Soedan. Is ook dat een onderdeel van het model van Valkeniers?
Op 12 en 13 maart is er Socialisme 2011, een weekend vol discussie en debat, in ‘De Kriekelaar’ (Gaillatstraat 86, Schaarbeek). De volledige agenda staat op socialisme.be en is verkrijgbaar via de redactie. Op deze en volgende pagina’s stellen we enkele meetings en commissies voor. * Zaterdag 12 maart. 15u30-18u. Commissie: Marxisme en het nationaliteitenvraagstuk. Spreker: Peter Delsing * Zondag 13 maart. 13-15u30. Commissie: De fluwelen splitsing van Tsjecho-Slowakije. Spreker: Petr Jindra, een socialist uit Tsjechië
Standpunt Na de Lissabonstrategie volgt Europa 2020
www.socialisme.be maart 2011
Europa wil sociale afbraak versneld opleggen Door een LBC- militant
D
e Europese Unie grijpt almaar meer in op het dagelijkse leven van de bevolking. Voor het establishment is de EU een politiek project om op neoliberale wijze rake klappen uit te delen aan de arbeiders, uitkeringstrekkers, jongeren,… Bovendien zorgt de EU ervoor dat lidstaten geen eigen beleid kunnen voeren om bijvoorbeeld met een devaluatie van de nationale munt de concurrentiepositie te verstevigen. Door de invoering van de euro is dit geen optie meer en moeten lidstaten die in de problemen komen, worden geholpen door de andere lidstaten. Maar er is geen eengemaakte Europese burgerij, in de crisis van de afgelopen maanden werden de nationale tegenstellingen op een scherpe wijze duidelijk. De strategie ‘Europa 2020’, de opvolger van de Lissabonstrategie, is een plan van de EU om de lidstaten ‘competitiever’ te maken in de vrije markteconomie. De recepten daartoe zijn bekend: het liberaliseren van de arbeidsmarkt (de loon- en arbeidsvoorwaarden), wat neerkomt op een neerwaartse tendens. Er wordt concreet gewezen op loonsverminderingen, afschaffing van de
automatische indexering, beperking in de tijd van werkloosheidsuitkering, afschaffing van het brugpensioen, optrekken van de pensioenleeftijd naar 67, vermindering of afschaffing van de minimumlonen, afschaffing van (loon-) akkoorden via sociaal overleg,… Duitsland is het grote voorbeeld en de grote trekker van deze strategie. De Duitse regering onder leiding van Merkel pleit ervoor om het stabiliteitsen groeipact te versterken door in alle landen het plafond voor het begrotingstekort op 3% van het bbp in de grondwet in te schrijven alsook een snellere afbouw van de overheidsschulden op te leggen. De lidstaten zouden bovendien hun begroting aan de EU ter goedkeuring moeten voorleggen. Van dit plan werd een voorsmaakje gegeven met het “competitiviteitspact” dat Merkel en Sarkozy begin februari naar voor brachten op de Europese Top. Duitsland stelde daar dat de crisis een gevolg is van de “competitiviteitsverschillen” tussen de verschillende lidstaten. Het voorgestelde pact is er op gericht om een aantal elementen van sociale afbraak te versnellen. Dit komt overeen met de strategie Europa 2020: de afschaffing van de automatische indexering, de verhoging van de Sarkozy en Merkel willen een Europees offensief op alle sociale verworvenhepensioenleeftijd, verlaging van de mi- den inzetten. Dat is een onderdeel van de Europa 2020 agenda die ook door de nimumlonen en het gelijk stemmen van politici bij ons werd gesteund. de vennootschapsbelasting.
Het pact werd afgeschoten. Ook Leterme haalde uit naar het voorstel om de index af te schaffen en maakte van dat verzet handig gebruik in een poging om ons het slechte IPA verkocht te krijgen. Maar de aanval is hiermee niet weg, het voorgestelde pact was slechts een voorsmaakje van wat Europa 2020 brengt. In ‘voorbeeldland’ Duitsland zien we wat deze strategie betekent voor de werkenden: tussen 2000 en 2009 daalden de reële lonen met 4,5% (6,5 miljoen mensen hebben een brutoloon van minder dan 1500 euro/maand), het aantal precaire jobs steeg met 35%, het aantal werkende armen groeide aan tot 6,8%, de inkomensongelijkheid werd groter, het loonaandeel in het BBP nam sterk af,… Deze Europese regels bedreigen het sociaal overleg bij ons. Tegelijk maakt de strategie Europa 2020 duidelijk dat de Europese arbeidersklasse zich moet verenigen om samen tegen de sociale afbraak in te gaan en op te komen voor een socialistisch Europa waarin de behoeften van de meerderheid van de bevolking centraal staan. De bewegingen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten maken duidelijk dat het mogelijk is om te breken met de gevestigde orde en om tot verenigd verzet over nationale grenzen heen te komen. Laten we dat voorbeeld volgen.
Edito Door Anja Deschoemacker
A
Leven de werkenden boven hun stand of nemen het patronaat en de rijken teveel van de rijkdom in beslag?
ZO GEZEGD
ls je de resultaten van de nieuwe studie (*) van het Hoger Instituut voor de Arbeid bekijkt, is het antwoord op die vraag vrij simpel. In een maximaal scenario int de Belgische staat (en sociale zekerheid) door allerlei fiscale aftrekken en minderontvangsten maar liefst 58 miljard euro per jaar minder aan belastingen dan ze zou kunnen. Als je daar de geschatte fraude bij rekent, kom je zelfs aan 100 miljard euro per jaar. Dergelijke cijfers werpen een totaal ander licht op de noodzakelijke inspanningen om het begrotingstekort en de staatschuld te saneren dan wat de regerende partijen ons willen aanwrijven.
Zelfs als de officieel “linkse” partijen PS en SP.a het hebben over het extra belasten van de hogere inkomens of over het “aanpassen” van de notionele intrestaftrek, gaat het gewoonlijk slechts over kleine maatregeltjes die hen het excuus moeten bezorgen om ook en vooral in de zakken van de werkenden en armen en hun gezinnen te kunnen zitten. De studie van het HIVA toont echter aan dat er door het wegknippen van allerlei aftrekken en vrijstellingen, samen met een echte strijd tegen de fiscale fraude, een substantiële verhoging van de staatsinkomsten verkregen zou kunnen worden. Nu zijn er natuurlijk een aantal van die aftrekken of vrijstellingen die absoluut te rechtvaardigen zijn, bijvoorbeeld die op de vervangingsinkomens of de belastingvrije som. Maar het HIVA wijst erop dat het meestal de mensen uit de hogere inkomensgroepen en de meest winstgevende bedrijven zijn die het vaakst van de belastingverlagende middelen gebruik maken. Zij die het meest klagen over de “onhoudbare belastingdruk” zijn juist zij die er het minst betalen! Of zoals professor Pacolet van het
HIVA stelt: “Men zegt wel eens dat we met zijn allen ‘gepluimd’ worden door de fiscus. Maar als ik de cijfers bekijk, denk ik eerder aan gebraden kippen die velen in de mond vliegen…” (De Standaard, 28 februari 2011). Dat is zeker het geval voor de grootste en meest winstgevende bedrijven die door de notionele intrestaftrek nauwelijks nog belastingen betalen terwijl veel kleine bedrijven dergelijke maatregelen niet kunnen toepassen. Het is niet enkel de staat zelf die door deze aangehouden belastingspolitiek minder inkomsten heeft, ook de sociale zekerheid ziet zijn kassen door die minderontvangsten steeds meer ondermijnd worden. Zo wordt vandaag al bijna 20% van de loonmassa vrijgesteld onder de vorm van extralegale voordelen, waardoor de sociale zekerheid met bijna 10 miljard euro minder-
ontvangsten te maken krijgt. Tel daarbij de 6 miljard voor verminderde sociale zekerheidsbijdragen en je komt al aan 16 miljard per jaar die uit de sociale zekerheidskassen wordt geroofd. En dan maar roepen dat de sociale zekerheid “onbetaalbaar” wordt! Als we die cijfers bekijken – het resultaat van 20 à 30 jaar knippen in de belastingen voor de economisch sterkste groepen – kunnen we niet anders dan de term “links” voor partijen als PS en SP.a (bijna onafgebroken in de regering) met een stevige kilo zout te nemen. Hetzelfde geldt voor de groene partijen die hierop enkel opmerkingen in de marge hebben. Nu verdedigen alle verkozen partijen een maximale loonmarge van 0,3% bovenop de index, terwijl de rijken in dit land en de grootste bedrijven door de fiscale politiek slapend nog stinkender rijk worden.
Indien we hun inkomstengroei zouden proberen te beperken tot 0,3%, zou het kot te klein zijn! Als de werkenden en armen en hun gezinnen - de overgrote meerderheid van de bevolking - hieraan een einde wil stellen, staan ze opnieuw voor de taak om niet alleen op syndicaal vlak de strijd te voeren, maar ook om zich op het politieke vlak te herorganiseren en hun onafhankelijkheid terug te winnen op die zogenaamd linkse of sociale partijen die de arbeidersbeweging soms wel lippendienst bewijzen, maar anderzijds deze politiek al decennialang hebben goedgekeurd.
* De kost van fiscale en parafiscale uitgaven en ontwijking in België, Pacolet J & Strengs T.
Journalist Hugo De Ridder volgt al decennialang de Belgische politiek. De huidige politieke crisis schrijft hij mee toe aan CD&V omdat die partij besloot om enkel de communautaire kaart te spelen. “Toen het kartel tot stand kwam, werd De Wever onmiddellijk en de facto de communautaire woordvoerder van de christendemocraten.” Een regeerakkoord sluiten met N-VA ziet De Ridder niet gebeuren: “Een vriend van mij bij de top van de NVA waarschuwt me al zes maanden dat zelfs als Bart De Wever het echt zou willen, zijn partij visceraal niet in staat is om een compromis goed te keuren. ‘Vergis u niet, Bart krijgt nu al nachtmerries van een congres’ zegt hij.’” (De Standaard 12/02) Het is een jarenlange mythe in rechtse kringen: de VRT zou links zijn. Voormalig VRT-journalist Johan Depoortere repliceert: “Hoeft het nog te worden aangetoond dat het handvol collega’s die de journalistiek hebben geruild voor een politieke carrière, allemaal bij een rechtse partij zijn terechtgekomen? Ivo Belet zit bij zijn Europese fractie in het gezelschap van ultra-conservatieven als de Hongaarse premier Victor Orban, Dirk Sterckx ontdekte op latere leeftijd zijn ware liberale zelf en Siegfried Bracke zag het nationalistische licht wellicht niet toevallig pas toen de N-VA haar hoogtepunt had bereikt.”
* Zaterdag 12 maart. 15u30-18u. Commissie: Een ééngemaakte, strijdbare partij voor de werkende klasse is nodig. Met sprekers van het Front des Gauches, o.a. Pierre Eyben (woordvoerder PC Liege) * Zaterdag 12 maart. 19u-20u30. Avondmeeting: Europa in crisis, de strijd tegen besparingen met Jacques Chastaing van NPA Mulhouse, Paul Callanan van Youth Fight for Jobs and Education, Matt Waine gemeenteraadslid voor de Socialist Party in Dublin en Eric Byl van LSP
Syndicaal
de
Linkse Socialist
Tegen sociale afbraak. Stop dit IPA
Geen bluf, maar strijd organiseren
N
ooit eerder hebben de verkozen vertegenwoordigers van de werknemers een ontwerp interprofessioneel akkoord zo massaal afgewezen. Gerommel in de marge deed de vakbonden niet overstag gaan. De actiekalender van het ABVV blijft ook na het “bemiddelingsvoorstel” behouden. Het ACLVB zal deelnemen aan de actiedag van 4 maart. En op 28 februari hield de LBC een militantenconcentratie in Brussel. Op basis van de eerste officiële resultaten, verwachten analisten een winst van 17,14 miljard euro voor de Bel 20 bedrijven. Vergeleken bij 2009 is dat een toename met 37,4%. Een flink deel zal worden afgeroomd door dividenden en bonussen. Zelfs in het crisisjaar 2009 kenden de patroons van de Bel 20 bedrijven zich een gemiddeld bruto jaarloon toe van 2,27 miljoen euro, een stijging met 23% ten opzichte van 2008.
weigert de regering het “geschenk” van de sociale partners. Die hadden 200 van 500 miljoen euro die de regering daarvoor begroot had “niet nodig”. Vertel dat maar eens aan wie moet leven van pensioenen, werkloosheid en invaliditeit. Het had trouwens al in september 2010 wettelijk geregeld moeten zijn. De opzeg van arbeiders wordt wat sneller verlengd, 15% in plaats van 10% vanaf volgend jaar, een winst die kan oplopen tot anderhalve dag. De passage waarin dit vanaf 2016 tot 20% wordt opgetrokken, is verdwenen. De inkorting van de opzeg voor de lagere bedienden (-30.535 €) is geschrapt. De vermindering met zes procent voor de hogere bedienden tegen 2014 blijft, maar die met 10% tegen 2016 is verdwenen. De ontslagpremie van werknemers met een loon tot 61.071 € wordt twee weken vrijgesteld van belastingen. Alweer een maatregel die de patroon niets kost. Een betere ontslagbescherming kon er niet af.
Na twee jaar inleveren en duiGeen bluf, maar zenden collega’s die hun baan ver- In plaats van organiseren! grootse aanloren omdat banken en bedrijfskondigingen, leiders de vrucht van ons werk op We moesten lang wachten op de moet de vakde beurzen vergokten, wil men de standpunten van de vakbondstop. werknemers opnieuw voor de cri- bondsleiding De achterban raadplegen, laat staan sis laten opdraaien. Het IPA voor- tijdig duidelijke democratisch laten beslissen, vergt ziet voor de volgende twee jaar ordewoorden tijd. De patroons en de regering hebeen loonmarge van nauwelijks lanceren en de ben daar geen last van. Tegenover de 0,3% bovenop de gezondheids- nodige hulpmid- traagheid aan de top, staat de snelheid index van 3,9%, minder dan de delen voorzien waarmee verwacht wordt dat de basis voor de dele- reageert. Die verneemt het akkoord, verwachte inflatie. En dat terwijl de bedrijven opnieuw goed boe- gees in de bewaarover maandenlang in het geheim drijven, anders onderhandeld werd, doorgaans via de ren (zie kader). Geen wonder dat de vakbonds- krijgen we ge- pers. Op een paar dagen moet de basis basis het akkoord zo massaal af- pruts zoals de paraat staan. Pamfletten om de achterwees, ook bij het ACV trouwens. voorbije weken. ban te informeren en te mobiliseren, Op socialisme.be wordt verwezijn zelden tijdig voor handen. zen naar de blog van een LBC-militant. Die berekende dat 55,4% van de ACV basis het akkoord verwierp, maar Jongeren strijden voor werk dat werd door bureaucratische manipulaties herleid tot 35%. Het beeld van Jongeren worden extra geviangsthazen dat de ACV-top over haar seerd door de politiek van soachterban verspreidt, klopt dus niet. ciale afbraak. Werkzekerheid Wellicht daarom wou Cortebeeck de en een degelijk loon zijn voor pil vergulden door het IPA alsnog met velen een verre droom. Het de “hulp” van Leterme bij te sturen. Te IPA wil die discriminatie nog weinig en te laat. uitbreiden. Wie aan het werk De loonmarge blijft. De studie over is zou zijn/haar huidig statuut de index verdwijnt, maar langs een behouden, nieuwe werkneachterpoort, de Nationale Bank, wordt mers vallen echter onder het de aanval volop ingezet. In het bemidnieuwe, uitgeholde statuut. In delingsvoorstel worden de minimumeen aantal gewesten is LSP lonen opgetrokken met 10 € voor wie samen met vakbondsjongehet minimumloon van 1415 € verdient. ren en KAJ een campagne Zelfs dat mag de patroon niets kosten. begonnen tegen werkonzeHet is onze sociale zekerheid die trakkerheid en de eindeloze reeks teert via een lastenverlaging. Om de onzekere contracten die jonuitkeringen welvaartsvast te maken, geren opgedrongen worden.
Tot op het laatste moment weet de basis niet of het staken wordt of een mobilisatie voor militanten. Zelfs over 4 maart is nog onduidelijk wat de vakbondsleiding van plan is. Zetten we filtrerende piketten om de twijfelaars te overtuigen of blokkeren we alles? In plaats van grootse aankondigingen moet de vakbondsleiding tijdig duidelijke ordewoorden lanceren en de nodige hulpmiddelen voorzien voor de delegees in de bedrijven, anders krijgen we gepruts zoals de voorbije weken. Ondanks de propaganda van politici van alle partijen, van patroons en hun media en helaas ook van sommige vakbondsleiders sprak de meerderheid van de werknemers zich uit tegen het IPA. De enige manier om die meerderheid te breken, is door ons te verdelen: arbeiders tegen bedienden, Vlamingen tegen Franstaligen, jongeren tegen ouderen. We hebben er geen behoefte aan ons ook nog eens te laten verdelen onder syndicalisten. We kennen de manoeuvres aan de top. Het ACV heeft daar geen monopolie op. De achterban van het ACOD werd evenmin geraadpleegd toen de top besliste niet mee te staken op 4 maart. Een goed actieplan, maximale betrokkenheid van de basis en een open houding naar diegenen die zich door hun vakbondsleiding in de steek gelaten voelen, kan de krachtsverhoudingen in het voordeel van de werknemers doen kantelen. Voor de patroons en de politici is dit IPA geen eindpunt. Als ze hiermee weg komen, kunnen we ons verwachten aan een algemene aanval op de index, op onze pensioenen en op alles wat de levens- en werkomstandigheden van de werknemers en hun gezinnen draaglijk maakt.
ABVV en ACV: Breek de band met SPa en CD&V
Geen enkele instelling, partij of beweging in ons land beschikt over een mobilisatiekracht vergelijkbaar met die van de vakbonden. Mits een goede informatie en mobilisatiecampagne kunnen de vakbonden gemakkelijk honderdduizenden werknemers op straat brengen. In het parlement is daar niets van te merken. Nauwelijks had de liberale vakbond het akkoord verworpen of de liberale partijen kondigden aan dat ze het integraal willen doorvoeren via het parlement. Met de standpunten van het ACV of de christelijke mutualiteiten drijft de christendemocratie in het parlement de spot. Zowel de PS als de SP.a toonden zich verheugd over dit “evenwichtig” akkoord. Hoewel een meerderheid van syndicalisten het IPA heeft afgekeurd, komen hun posities in de media nauwelijks aan bod. Bij de vakbondsbasis leidt dat tot frustraties en ontmoediging. Vooral in Vlaanderen hebben velen zich al jaren afgekeerd van de bevoorrechte politieke partners en stemmen voor de populist van het moment. Het wordt tijd dat de vakbondsleidingen de banden met SP.a en PS voor het ABVV en die met CD&V voor het ACV, doorknippen en een eigen politieke vertegenwoordiging opbouwen, samen met iedereen die zich verzet tegen de neoliberale afbraakpolitiek.
De Linkse Socialistische Partij staat voor:
• • • • • • •
•
•
Vrije loonsonderhandelingen in de sectoren en de bedrijven Wegwerken van discriminatie tussen arbeiders en bedienden zonder het statuut van de bedienden te ondergraven. Handen af van de index Behoud van alle systemen van brugpensioen Voorts komt LSP op voor gezamenlijke strijd van de Waalse, Vlaamse en Brusselse arbeiders: Tegen elke vorm van arbeidsduurverlenging, 32-urenweek nu, zonder loonverlies en met vervangende tewerkstelling Volwaardige contracten aan volwaardige lonen voor iedereen. Een minimumloon van 1500 euro netto. Welvaartsvastheid van alle uitkeringen. Stop de fiscale geschenken aan het patronaat. Afschaffing van de notionele interest en van het bankgeheim. Nationalisatie onder arbeiderscontrole en zelfbeheer van de sleutelsectoren van de economie. Voor een socialistische maatschappij waarin geproduceerd wordt naar de behoeften, niet naar de winsten van enkelen.
www.socialisme.be maart 2011
Bpost
Samen in verzet tegen de besparingen op personeel en dienstverlening
J
arenlang wordt al bespaard op de dienstverlening van De Post en nadien bpost. Na onder meer de georoutes en de sluitingen van postkantoren wil de directie nog een stap verder gaan. Ze wil de sorteercentra herorganiseren en de postbodes vervangen door hulppostbodes aan een hongerloon. Meer dan 10.000 statutairen zouden vervangen worden door 7.000 voltijdsequivalenten.
Strijd is nodig
Verdere aanvallen
Op 11 februari werd gestaakt in de grote postsorteercentra. De stakingsoproep werd er algemeen opgevolgd waardoor er ook elders amper kon worden gewerkt. Postbaas Thijs verklaarde bereid te zijn om te onderhandelen over het loon voor hulppostbodes. Over de reorganisatie van de sorteercentra en het degraderen van postbodes tot nog slechter betaalde hulppostbodes wil hij blijkbaar niet onderhandelen. Thijs heeft gemakkelijk praten. In 2009 verdiende hij 1 miljoen euro of 25% meer dan in 2008. Hulppostbodes wil hij tewerkstellen aan 9,8 euro bruto per uur. Een hulppostbode zou meer dan 45 jaar moeten werken om het jaarloon van Thijs te verdienen. De lonen voor postbodes waren al laag, als ze vervangen worden door hulp-
postbodes komt daar nog eens loonsverlaging bij. Nochtans doen de hulppostbodes hetzelfde werk als gewone postbodes. Dit gaat in tegen het principe “gelijk loon voor gelijk werk”. De komende jaren wil de directie verder besparen. Jaarlijks zijn er zowat 2.000 natuurlijke afvloeiingen waarvan er slechts de helft worden vervangen maar dan wel tegen slechtere voorwaarden. De directie wil bovendien de flexibiliteit opdrijven door het personeel in rustige periodes (zomer) min-
De staking van 11 februari was belangrijk om te protesteren tegen de afbouw van de sociale verworvenheden van het personeel en om op te komen voor een kwaliteitsvolle dienstverlening. Een eenmalige staking zal echter niet volstaan. De Tijd schreef: “Als directie moet je af en toe je personeel en je vakbonden de kans geven stoom af te blazen, is te horen in directiekringen. Zeker als er jaren aan een stuk is geherstructureerd en gereorganiseerd. Ventileert dat ongenoegen zich via een staking, dan is dat spijtig. Maar als dat uiteindelijk, met een paar borrelnootjes, leidt tot het beoogde doel, dan moet dat maar.” (De Tijd, 12.2). Wat onder “borrelnootjes” wordt verstaan: 35 euro cadeaucheque op het einde van het jaar als financiële tegemoetkoming. Daar kan je niet eens veel kerstcadeaus van kopen. De postmander lang te laten werken om tijdens de nen en -vrouwen weten waar ze aan toe drukke winterperiode langer te werken, zijn: ofwel wordt een actieplan opgeuiteraard zonder enige compensatie. steld ofwel laten ze zich doen. Op minder dan tien jaar tijd is een Er is nood aan een actieplan dat van kwart van het personeel verdwenen, onderuit wordt opgebouwd op basis 10.000 jobs gingen verloren in een gi- van een actieve betrokkenheid van al gantisch sociaal bloedbad. Het nieuw het personeel. Acties om wat stoom af strategisch plan van de directie zal dit te laten, zullen niet volstaan. Er moeversterken: de sortering, het transport ten acties komen waarbij het personeel en de distributie worden aangepakt met en de gebruikers samen opkomen tegen een grotere centralisatie en jobverlies de geliberaliseerde postmarkt waarin in de lokale kantoren. De sorteercentra niet de dienstverlening maar de winst worden industriële postfabrieken. centraal staat.
Voor vakbondsdemocratie!
Interview met Martin Willems, ontslagen secretaris van BBTK-BHV Interview door Nico (Brussel)
S
inds september 2010 is BBTKBHV, sector industrie, onthoofd. Vijf secretarissen werden door de leiding op straat gezet. We spraken hierover met Martin Willems, één van de vijf ontslagen secretarissen.
Wat zat er achter deze ontslagen?
Reacties vanop de piketten Aan Antwerpen X spraken we met ACOD-secretaris Jef Michielsen: “Wij zijn van mening dat de verdeling van post een universele dienstverlening aan de bevolking moet zijn, die uitgevoerd moet worden door de staat. Die universele dienstverlening is belangrijk, wij zien genoeg wat er gebeurt in de elektriciteitsen gassector. De grote klanten worden daar beter van, maar de kleine klanten gaan meer betalen.” ACOD-delegee Roos Balbaert zette een piket op in Brugge. “Het strategisch plan 2020 is een enorme aanval op het personeel. Duizenden personeelsleden zullen moeten verhuizen, bijvoorbeeld van Brugge naar Gent. Door mensen die op pensioen gaan niet te vervangen, is er geen werk voor de jeugd. Wie wel nog nieuw is, krijgt een slecht contract en geen vast statuut.” Roos pleit er voor om het verzet beter te organiseren: “We stonden maar met twee aan de poort en er was geen echt piket. Willen we echt een vuist maken, zullen we ons in de toekomst beter moeten organiseren. We moeten het piket voorbereiden, ook indien er amper werkwilligen zijn.” In Brussel X werd ook na de nationale staking van 11 februari actie gevoerd. Op 13 februari werd evenmin gewerkt. Een syndicalist vertelde er ons: “Een stakingsdag volstaat niet. We moeten een plan opstellen om het bedrijf langere tijd plat te leggen zodat naar ons wordt geluisterd.” Kleine aanpassingen volstaan niet: “We moeten de steeds toenemende flexibiliteit stoppen. Het beleid gaat ten koste van het personeel en de dienstverlening. Ze willen ons voltijds laten werken voor iets meer dan 1.000 euro per maand.”
De nationale BBTK-leiding lijkt niet te willen antwoorden op de elementen die je aanbrengt rond democratie en een strijdbare opstelling.
Martin: “Het is dramatisch dat ze met Martin: “De syndicale vrijgestelden deze ontslagen eigenlijk samen met het worden verkozen door de basis op alpatronaat het concept van dringende regemene vergaderingen en het congres. denen banaliseren. Het is nog erger dat Het zijn dan ook niet de leiders die bedit binnen de vakbond gebeurt. Onze slissen als wij vrijgesteld zijn of niet, “zware fout” heeft betrekking op onze dat komt aan de basis toe. Na ons ontmening. Als dat erkend wordt als een slag werden alle algemene vergadering dringende reden, dan is morgen het en het congres afgelast zodat er geen syndicalisme op zich een zware fout. confrontatie met de basis was en wij “Recent dreigde ING om twee strijdbaons niet konden verdedigen. Het ontre delegees wegens dringende redenen slag was onrechtmatig. af te danken. De fout die ze wilden in“Dit was het geval tot 26 januari en 8 roepen, was de morele druk op andere februari. Toen waren er algemene verdelegees. We moeten consequent zijn: gaderingen om de eisen in de sectoren we kunnen niet aanvaarden dat we in voor te bereiden. Op 26 januari eisten onze eigen organisatie praktijken toede aanwezige delegees een discussie laten die we net aanklagen in de bedrijover ons dossier. De militanten dronven. Dit gaat over de vrijheid om ons gen er op aan dat wij daarbij aanwezig te verzetten, een centrale vrijheid voor waren. Er werd na een debat unaniem syndicalisten. een motie voor onze reïntegratie ge“De delegaties in de bedrijven blijven stemd. De leiding besloot hierop om de ons vertrouwen schenken en geven ons volgende vergadering van 8 februari af De 5 ontslagen secretarissen eisen hun reïntegratie. Deze foto komt van de betoging tegen het IPA in Antwerpen een mandaat om hen bij te staan in de te zeggen. Maar de militanten kwamen dagelijkse strijd. Het is grof dat de natoch bijeen en stemden dezelfde motie Hoe zal de campagne voor principes van onze organisatie. Onze len mee doen met alle acties tegen het tionale BBTK-leiding sinds september reïntegratie verder gaan? opnieuw unaniem. strijd is onderdeel van het vakbonds- IPA. De ordewoorden zijn tot nu toe te steevast contact opneemt met de patro“Het optreden tegen de basis van de leven en we willen met onze strijd een vaag (met een nationale actiedag in de nale organisaties om ons de toegang tot vakbondsdemocratie toont aan hoe ver Martin: “We zijn syndicalisten en ge- bepaalde visie op syndicalisme naar plaats van een nationale stakingsdag) de bedrijven te ontzeggen en te verhindiegenen die nu de BBTK-afdeling lei- loven sterk in bewustmaken en in col- voor brengen. waardoor de mobilisatie te beperkt kan deren dat we ons mandaat kunnen uitden willen gaan. Hun doel is om de vijf lectieve actie. We vragen geen medelij- “Dat is waarom we ook standpunten zijn en het IPA er toch doorkomt. Er is oefenen. Er wordt ook druk gezet op de secretarissen weg te krijgen en daarbij den, maar interne vakbondsdemocratie. innemen over de actuele thema’s zoals een duidelijk signaal nodig over welke delegees. We kunnen interne discussies wordt niet geaarzeld om delegees in de We komen op voor onze reïntegratie het IPA. De BBTK moet deelnemen acties nodig zijn. hebben, maar tegenover onze klassenproblemen te brengen.” maar ook voor de verdediging van de aan een eengemaakte strijd en wij wilvijand moeten we verenigd zijn.”
* Zondag 13 maart. 10u-12u30. Perspectieven voor strijd in België en welke houding innemen over de communautaire kwestie. Met Levi Sollie (delegee Bayer), Karim Brikci (delegee in Brussels ziekenhuis Brugmann), Yves Cappelle (delegee bij Steria Benelux, lid BBTK BHV), Wouter Gysten (delegee bij het spoor) en Anja Deschoemacker * Zondag 13 maart. 13u-15u30. Commissie: Voor strijdbare en democratische vakbonden. Met Martin Willems, secretaris BBTK BHV
Syndicaal
de
Linkse Socialist
“Zwijgen en wachten” Een boodschap waar de witte woede niet mee gediend is Door een correspondent
D
e sterkte van een samenleving kan worden afgemeten aan de plaats die deze samenleving aan de zwaksten aanbiedt. Het gaat daarbij niet bepaald de goede richting uit. Als er moet worden bespaard, staat de sociale sector vooraan. Resultaat: lange wachtlijsten, gebrek aan personeel en middelen. Dat zorgt voor een ondermijning van de mogelijkheden van zorg voor zieken, ouderen,… en een tekort aan middelen om mensen met een beperking een rol in de samenleving te laten spelen.
Gebroken beloften
De non/social profit eist al meer dan een jaar een nieuw sociaal investeringsplan voor betere loon- en arbeidsvoorwaarden. Er moest al actie worden gevoerd om de regeringen aan de onderhandelingstafel te krijgen. In oktober stelde de regering van lopende zaken een mini-akkoord voor inzake de federale sectoren (ziekenhuizen, rusthuizen, thuisverpleging,…). In januari volgde een voorstel voor de Vlaamse sectoren (mensen met een handicap, kinderopvang,…). Dat voorstel werd onmiddellijk verworpen wegens te weinig. Het federale mini-akkoord werd “mini” genoemd omdat het enkel op 2011 betrekking had, maar het had evengoed omwille van de minimale inhoud kunnen zijn. Maar zelfs dit proberen de werkgeversorganisaties te saboteren, ze weigeren al maandenlang om het akkoord te ondertekenen. In de Vlaamse sectoren zijn het niet de werkgevers maar hun collega’s in de regering die met de voeten van het personeel spelen. Oude beloftes worden telkens opnieuw beloofd en tegelijk wordt een klassieke verdeel-en-heerspolitiek gevoerd. De komende twee jaar zouden de budgetten en de lonen worden bevroren, een sector kan slechts meer middelen krijgen als een andere inlevert. Pas vanaf 2013 zouden nieuwe middelen worden vrijgemaakt: 147 miljoen euro op drie jaar. Dat dient vooral voor uitbreiding en het gaat om budgetten die eerder al waren beloofd: het stond al in het regeerakkoord van 2009. Daarnaast omvat dit ook 29 miljoen euro aan koopkrachtmaatregelen voor de 150.000 personeelsleden en dat over drie jaar ge-
spreid. Dat komt netto overeen met een pakje friet zonder mayonaise per maand per voltijdse equivalent. N-VA: besparen en uitverkopen
Personeel met een beperking
In veel voorzieningen die mensen met een beperking opvangen, is er een personeelstekort. Vanaf de jaren 1980 werd een personeelsstop doorgevoerd waardoor er soms tientallen collega’s te kort zijn. Ongetwijfeld rekent de regering op een sociale ingesteldheid van het personeel om ondanks het gebrek aan collega’s de belangen van de mensen met een beperking zoveel mogelijk centraal te stellen, zelfs indien dit betekent dat ze flexibeler en nog harder moeten werken zonder naar waarde vergoed te worden. Bij DVC Sint-Jozef in Antwerpen werd eind januari actie gevoerd omdat er 50 personeelsleden te weinig zijn. Eerder waren er acties bij de Broeders van Liefde en onder meer bij Blijdorp in Dendermonde waar 34 voltijdsen extra nodig zijn. De komende maanden komen daar nieuwe maatregelen bovenop. In een aantal voorzieningen wordt de zorg van mensen met een beperking geïndividualiseerd met een eigen enveloppe. Het gevaar is zoals de enveloppefinanciering in het onderwijs: wat er in de enveloppe zit, wordt beperkt en enkel wie daarnaast over eigen middelen beschikt, komt nog rond.
Vlaams begrotingsminister en rekenwonder Muyters (N-VA) wil ook in de social/non-profit toeslaan. In september kondigde hij aan dat 30 miljoen euro voor de uitbreiding in de gehandicaptensector werd geschrapt. Vandeurzen (CD&V) floot zijn collega terug en stelde meteen dat hij een “ambitieus” plan had om de wachtlijsten voor mensen met een zware handicap weg te werken tegen 2020. Sommigen zullen dus nog tien jaar geduld moeten hebben. Eerder waren er originele voorstellen om de wachtlijsten aan te pakken: door “oneigenlijke” gehandicapten op de lijsten te schrappen (voorstellen van Somers en Byttebier), of door ouderen door te sturen naar de bejaardenzorg (voorstel van het vernieuwde Vlaamse Agentschap voor Personen met een Handicap). Muyters doet er nog een schep bovenop: hij wil in de sector Publiek-Private Samenwerking (PPS) lanceren. Zo kunnen private investeerders op langere termijn een winstgraantje meepik ken. Oude beloftes Dit maakt deel uit van worden telkens de groeiende commercialisering van de zorg: opnieuw beloofd niet de zorgverlening en tegelijk wordt staat centraal, maar wel een klassieke verde dienstverlening aan deel-en-heerspolide aandeelhouders en tiek gevoerd. private investeerders.
Hoe de wachtlijsten worden aangepakt…
Mensen met een beperking die thuis blijven wonen, kunnen beroep doen op een Persoonlijk Assistentiebudget (PAB). Op de wachtlijst staan meer dan 5.500 mensen. De Vlaamse regering beloofde extra middelen vrij te maken waardoor er dit jaar 135 mensen extra een PAB zullen krijgen. De 5.300 anderen moeten blijven wachten. Tegelijk is er nood aan meer middelen om persoonlijke assistenten een degelijk loon te geven, nu is dat amper geregeld en wordt er vaak aan minder dan 10 euro per uur gewerkt. Gebruikers en personeel moeten samen opkomen voor meer middelen!
Eenheid in strijd nodig
De komende weken zal de Witte Woede eens te meer de problemen uit de verschillende sectoren naar voor brengen. Het is belangrijk om de verschillende specifieke problemen samen aan te klagen. Het gebrek aan middelen en aan personeel is overal concreet. Door samen op te komen voor meer middelen, kunnen toegevingen worden afgedwongen. Dit zullen we moeten koppelen aan een politiek verlengstuk. Alle traditionele partijen hebben een verantwoordelijkheid in de huidige situatie van tekorten. We zullen zelf moeten bouwen aan een eigen partij die opkomt voor de noden en behoeften van het personeel, de gebruikers en andere belangengroepen in de sector. Zo’n partij zou niet overgaan tot het “sociaal” begeleiden van besparingen en afbraak, maar opkomen voor echte stappen vooruit.
Vraag van de maand
Waarom heeft de trein zoveel vertraging?
V
oor veel reizigers is de trein niet alleen een beetje reizen, maar ook een beetje wachten. Afgelopen jaar reden officieel 14% van de treinen met een vertraging van meer dan zes minuten. Treinen met minder vertraging of die beperkt worden (of afgeschaft: in 2010 werden 2% of ruim 25.000 treinen afgeschaft), rekenen niet mee voor de vertragingen. Met slechts 85,7% stiptheid was er in 2010 een daling met 2,3% tegenover 2009. Hoe komt dit? Als we aan personeelsleden van de NMBS deze vraag stellen, komt al gauw een tegenvraag: hoe is het mogelijk dat het personeel met zo’n flexibiliteit en zo’n verouderd materieel er nog in slaagt om zoveel treinen wel te laten rijden? De directie noemt dat efficiëntie. Topman Jannie Haek stelde in de parlementaire commissie over de spoorwegen dat de efficiëntie nog nooit zo groot was: er worden evenveel reizigers vervoerd als in de jaren 1970 (210 miljoen per jaar) maar wel met 40% minder personeel. Wat hij er niet bij vertelde: dit gebeurt in heel wat gevallen ook nog eens met hetzelfde materieel als in de jaren 1970.
Hoe is het mogelijk om met bijna de helft minder personeel evenveel treinen te laten rijden? Door te besparen op onderhoud, meer van het personeel te vragen, de keertijd in een eindstation te beperken, loketten te sluiten,… Voor de managers klopt dat op papier en is het een reden om zichzelf riante lonen toe te kennen: 451.000 euro (Descheemacker), 452.000 euro (Lallemand) en 468.000 euro (Haek). Voor de gewone reizigers en het personeel betekent het minder stiptheid en minder veiligheid. Een vertraging kan niet meer worden ingelopen omdat de keertijd beperkt is. Het gebrekkige onderhoud zorgt bij de minste koudegolf voor chaos op het spoornet. Klachten van het personeel over mankementen worden niet behandeld waardoor het personeel geen moeite meer doet om deze problemen te rapporteren. Het gebrek aan investeringen in materieel uit zich ook op het vlak van de veiligheid. In de parlementaire commissie over de spoorveiligheid stelden experts vast dat de NMBS de veiligheid was “vergeten”. Correcter: vanaf eind jaren 1980 werd bespaard op de middelen voor veiligheid. Dat gebeurde onder minister De Croo en alle opeenvolgende ministers. Een expert verklaarde: “Iedereen weet dat er in de
jaren negentig geen veiligheidsapparatuur is geïnstalleerd.” Moest er wel geïnvesteerd zijn, dan hadden ongelukken zoals in Buizingen een jaar geleden waarschijnlijk nooit plaatsgevonden. Bovendien wordt geen rekening gehouden met aanbevelingen inzake arbeidsomstandigheden. Wat is het antwoord van de directie op de vertragingen? Er werd even gesuggereerd om minder treinen in te zetten en een aantal P-treinen af te schaffen. Misschien een idee voor de directie: vooral op de spitsuren zijn er vertragingen, moesten we nu eens alle treinen op spitsuren afschaffen? Een ander antwoord is het doorschuiven van de verantwoordelijkheid over de drie bedrijven waarin de NMBS werd opgedeeld. Voor de directie staat efficiëntie gelijk met zoveel mogelijk inkomsten in ruil voor zo weinig mogelijk dienstverlening. Dat gaat in tegen de belangen van zowel het personeel als de reizigers. Die zullen samen moeten opkomen voor een degelijke en veilige dienstverlening met de nodige publieke investeringen hiertoe. Een verdere liberalisering en daarop volgende privatisering zal voor de meerderheid van de reizigers duurdere treinen opleveren met nog meer vertragingen.
* Zaterdag 12 maart. 15u-18u30. Commissie: De ervaringen met en de lessen van de algemene staking in België met Gustave Dache * Zondag 13 maart. 13-15u30. Commissie: 140 jaar Commune van Parijs met Alex Rouillard van Gauche Révolutionnaire * Zondag 13 maart. 16-17u. Slotmeeting: Voor strijd, solidariteit en socialisme. Met Chahid Gashir (correspondent van het CWI die enkele weken in Tunesië verbleef), Bart Vandersteene (woordvoerder LSP) en Donna Litzou (van de Griekse zusterorganisatie van LSP)
Internationale vrouwendag OPENINGSMEETING op SOCIALISME 2011 Internationale vrouwendag: Strijd tegen kapitalisme meer dan ooit nodig www.socialisme.be maart 2011
Meer dan 100 jaar terug begonnen GUE – Verenigd Links in het Europees vrouwen op 8 maart een internatio- Parlement). nale dag van strijd voor vrouwenrechten en voor socialisme te organiseren. Naar aanleiding van de internationale Vandaag worden steeds meer verwor- vrouwendag, willen we ook drie brovenheden teruggeschroefd: jobs voor chures aanraden: vrouwen zijn steeds minder volwaar1. “Internationale vrouwendag: dige jobs, hun lonen zijn gemiddeld la- dag van strijd voor vrouwenrechten ger, de flexibiliteit op de arbeidsmarkt en voor socialisme” Twee gebundelis niet voorzien op een leven met kin- de artikels over de geschiedenis van 8 deren,… En tegen de achtergrond van maart en de lessen die eruit te trekken die zwakke economische positie is sek- zijn voor vandaag. sisme en objectivering van vrouwen 2. “Pleidooi voor een socialistisch ondertussen steeds meer gemeengoed anti-crisisprogramma voor werkengeworden. de vrouwen” Vrouwen worden door de O p d e o p e n i n g s m e e t i n g va n neergaande ontwikkeling in de econoSocialisme 2011 trekken we lessen mie al jaren geraakt door de constante uit het verleden voor de strijd van toename van het aantal onvolwaardige werkende vrouwen vandaag. De spre- jobs die geen financiële onafhankelijkkers zijn: Leila Messaoudi (Gauche heid toestaan, zeker als met die lage loRévolutionnaire, Frankrijk),Christine nen ook kinderen onderhouden moeten Thomas (Contro Corrente, Italië) en worden. Ondertussen worden de dienTanja Niemeier (medewerkster fractie sten die vrouwen toestaan om werk en
gezin te combineren steeds verder afgebouwd. Eens er een nieuwe regering is, zal die niet aarzelen om zoals in andere Europese landen de kaalslag in de diensten te versnellen. Welke strijd moet worden gevoerd en welke eisen zijn daarin belangrijk om ook de vrouwenemancipatie opnieuw fundamenteel vooruit te brengen? 3. “De strijd tegen seksisme is nog steeds nodig.” Als je vandaag protesteert tegen het commerciële misbruik van het vrouwenlichaam voor de verkoop van zo goed als alles, als je niet kunt lachen met de zoveelste seksistische “grap”, word je vandaag vaak voor “seut” of “kwezel” versleten. Laure van de LSP-vrouwencommissie legt uit waar seksisme vandaan komt en waarom een pleidooi voor seksuele vrijheid tevens een pleidooi tegen seksisme is – en uiteraard hoe we ons ertegen kunnen verzetten.
Boek: “It doesn’t have to be like this - women and the struggle for socialism” Strijd voor socialisme nodig om verdere vooruitgang voor vrouwen te boeken
Door Stefanie (Leuven)
D
e auteur van “It doesn’t have to be like this” is Christine Thomas, vandaag actief in de Italiaanse sectie van het CWI. Van 1994 tot 2006 was ze verantwoordelijk voor het vrouwenwerk van de Socialist Party, de CWI-afdeling in Engeland/Wales. Na talloze artikels en teksten bundelt Christine in dit boek haar kennis over de oorsprong van vrouwenonderdrukking, evenals haar observaties over hoe de strijd voor vrouwenrechten opnieuw vooruit kan worden gebracht.
Op basis van hedendaags onderzoek toont Christine aan dat de basisconclusies van Friedrich Engels in zijn boek “Oorsprong van het gezin, particuliere eigendom en de staat” nog steeds opgaan: de positie van de vrouw is afhankelijk van haar positie in het arbeidsproces en de klassensamenleving ondermijnde juist die positie van vrouwen. Onderzoek vandaag bevestigt dat genetische en biologische factoren een veel kleinere factor vormen dan vaak wordt aangenomen – zo bleek o.a. dat de lichaamsbouw van prehistorische mannen en vrouwen niet zoveel van elkaar verschilde.
Het blijft belangrijk te antwoorden op de stelling dat vrouwen altijd een minderwaardige positie hadden en die dus ook altijd zullen hebben. Daarvoor moeten we terug naar de jagers-verzamelaarssamenlevingen. Toen bestond wel een arbeidsdeling, hoewel niet zo strikt als vaak aangenomen, maar het werk van vrouwen, vooral het verzamelen, vormde de basis van de samenleving. Het aanzien van vrouwen was dan ook groot. Er bestond geen privéeigendom en alleen door samen te werken, kon de soort overleven. Privé-eigendom en klassenverschillen konden pas ontstaan wanneer door de ontwikkeling van de landbouw een overschot werd geproduceerd, die ook de aanzet bood tot het ontstaan van ruilhandel. Het is dan dat winst maken en eigendom opstapelen belangrijk begint te worden en ook het gezin ontstaat om die accumulatie van rijkdom binnen een beperkte groep te concentreren. Vrouwen werden monogamie opgelegd en allerlei mechanismen ontstonden om vrouwen te controleren. Die mechanismen vinden we terug in alle grote wereldgodsdiensten. Vrouwen waren wettelijk geen individuen, maar de eigendom van hun vader en later van hun man. Restanten hiervan zijn nog voelbaar in de wetgeving, zo duurde het in België tot de jaren ’90 vooraleer verkrachting
binnen het huwelijk als een strafbaar feit wordt gezien. Maar vooral op economisch vlak zien we aan de gemiddeld lagere lonen en onzekere contracten van vrouwen dat ze ook vandaag niet worden gezien als gezinshoofd. Het kapitalisme wil zich immers steeds ontdoen van de kosten voor het onderhoud van de samenleving. De afbouw van gezondheidszorg, onderwijs of ouderenzorg duwt die taken terug in het gezin en daar op de rug van die persoon die de minste kans op een degelijk loon maakt, in meerderheid vrouwen. Normen en waarden vallen niet uit de lucht, maar zijn gebaseerd op de economische realiteit; de heersende ideologie is de ideologie van de heersende klasse. Als dan uit enquêtes blijkt dat een grote groep mannen vindt dat verkrachting verklaarbaar is indien de vrouw sexy gekleed is, is dat in laatste instantie gebaseerd op de minderwaardige positie van vrouwen in de samenleving, die o.a. bevestigd wordt door de quasi totale straffeloosheid van verkrachting of geweld binnen het gezin. Ook de totale commercialisering van het vrouwenlichaam in reclame, pornografie en prostitutie toont dat aan. Het maakt duidelijk dat Marx gelijk had toen hij zei dat het kapitalisme alles tot een verhandelbare waar herleidt. Voor het kapitalisme is de winst prioritair en hun normen worden daaraan
aangepast. Vrouwen worden naar de arbeidsmarkt aangetrokken of afgestoten naarmate dat beter uitkomt. Maar ook als vrouwen massaal deelnemen aan de arbeidsmarkt, blijven lonen en arbeidscondities van vrouwen slechter dan die van mannen. Zo poogt het kapitalisme verdeeldheid te zaaien. Als mannen en vrouwen samen vechten voor hun gezamenlijke belangen – zoals degelijke lonen voor iedereen - heeft het kapitalisme een groot probleem. Het is dan ook belangrijk dat vrouwenorganisaties aansluiting vinden met de arbeidersbeweging. Het feit dat de verworvenheden van vrouwen in de laatste 20 jaar aan een teruggang bezig zijn, toont de limieten van het kapitalisme. Om de positie van vrouwen te versterken en hun kwetsbaarheid voor misbruik weg te werken, zijn degelijke jobs met degelijke lonen nodig, dienstverlening die de dubbele taak van werkende vrouwen lichter maakt, betaalbare woningen, voorzieningen voor vrouwen die het slachtoffer van geweld worden,… Dingen die voor het kapitalisme geen winst opleveren, enkel kosten. Het is duidelijk dat het kapitalisme dit niet te bieden heeft. Een socialistische omvorming van de maatschappij is nodig om aan die noden te voldoen. Vechten voor vrouwenrechten staat dus gelijk aan vechten voor socialisme!
Hoe vechten tegen seksisme?
(Socialisme-2011 – commissie op zondag 13 maart om 13u)
O
p 13 februari zijn in zo’n tweehonderd steden en dorpen in Italië tienduizenden vrouwen de straat opgegaan tegen seksisme en tegen Berlusconi. De Italiaanse premier/mediamogol is uiteraard allesbehalve subtiel, maar ook in België is seksisme een reëel probleem. Zo bleek uit een enquête van het tijdschrift Flair (najaar 2009) i.s.m. het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen dat 79% van de respondenten al last heeft gehad van seksisme. Een ander frappant resultaat van de enquête toonde dat de helft van de vrouwen ervoor kiest om seksisme te negeren. “Als je er iets over zegt, ben je snel een feministe of een humorloze seut”, zegt Flair-hoofdredactrice Mie Van der Auwera in het Nieuwsblad (10/11/2009).
Als je het over seksisme hebt, wordt er vandaag inderdaad lacherig gedaan. Nochtans tonen statistieken herhaaldelijk dat vrouwen minder kansen krijgen op goedbetaalde jobs. Op academisch niveau wordt erkend dat de beeldvorming over vrouwen seksistisch is en dat dit ernstige gevolgen heeft. Zo spelen seksistische houdingen op het werk, bovenop het toch al te hoge werkritme, een rol in de ontwikkeling van depressies, burn outs, enz. Ook de schoonheidsidealen van de winsthongerige schoonheidsindustrie helpen vrouwen een negatief zelfbeeld te ontwikkelen. Amerikaans onderzoek wijst immers uit dat vrouwen met een negatief zelfbeeld meer uitgeven aan schoonheidsproducten (cosmetica, de dieetindustrie, plastische chirurgie,…). Een visie die vrouwen herleidt tot lustobjecten speelt mee in geweld op vrouwen. Veel van dat geweld is partnergeweld. De samenleving – met haar lage vrouwenlonen en tijdelijke contracten (waarmee vrouwen dubbel zo vaak te maken krijgen), gecombineerd met hoge woon- en energieprijzen - maakt het vrouwen ook niet gemakkelijk om
uit zo’n gewelddadige relatie te ontsnappen. Ondanks de aankondiging om de zoveel jaar van een “actieplan” komen er geen vluchthuizen en andere structuren voor crisisopvang bij. De bestaande structuren worden bovendien onder- of zelfs niet gefinancierd. Geweld is ook aanwezig buiten relaties om, zo tonen politiestatistieken aan dat in België gemiddeld iedere week iemand op school wordt verkracht. Daarbovenop komen nog gemiddeld twee aanrandingen per week. Uiteraard is niet iedereen die seksistische denkbeelden koestert ook een verkrachter, maar iedere verkrachter heeft wel een seksistische kijk op vrouwen. Allemaal redenen om de strijd tegen seksisme niet lacherig af te doen, maar om samen met ons te discussiëren over hoe we die strijd efficiënt kunnen voeren. Dat kan op Socialisme 2011 in de commissie “Hoe vechten tegen seksisme” met Laure van de vrouwencommissie van LSP en Christine Thomas, van Contro Corrente, Italië en auteur van het boek “It doesn’t have to be like this”.
Dossier
de
Linkse Socialist
Massaal protest in het Midden-Oosten en NoordDossier door Peter Taaffe
met massale stakingen en bezettingen die verder gaan dan onmiddellijke eisen rond lonen en arbeidsvoorwaarden, zal de legerleiding duidelijk kant kiezen. Anderzijds was er nu al onder de lagere niveau’s van het leger steun voor de revolutie. De gewone soldaten zullen zich ook moeten organiseren, ook al is de radicalisering zeker nog niet zo sterk als in het Portugese leger ten tijde van de revolutie van 1974. Onder de gewone soldaten zal de rol van de legerleiding wel steeds meer in vraag worden gesteld. Dit zal leiden tot een conflict. Revolutionaire krachten moeten daarop inspelen en de kwestie van verbroedering tussen de beweging op straat en de gewone soldaten stellen. Dat kan rond eisen zoals het opzetten van comités van soldaten met democratische rechten om tot verandering te komen in het leger en in de samenleving.
N
a enkele weken van revolutionaire gebeurtenissen in Tunesië volgden acht dagen van revolte in Egypte. Na het vertrek van Ben Ali en Moebarak vrezen alle autoritaire regimes in de regio en daarbuiten voor hun positie. Dit is echter nog maar het begin van de revolutie in Egypte. Revolutionaire opstand
In 1936 stelde Leon Trotski over de Franse algemene staking: “De radio was nog nooit zo’n kostbaar gegeven als vandaag.” Vandaag zijn er meer globale communicatiemiddelen, maar het gevoel blijft hetzelfde als we de Egyptische revolutie zien. Miljoenen mensen kregen een beeld van de gebeurtenissen. Alle andere zaken werden even aan de kant geschoven. Zelfs de voetbalwedstrijden van de Egyptische topploegen werden afgelast. Ook in een spontane revolutionaire beweging is het succes bij het omverwerpen van het oude regime doorgaans af hankelijk van de leiding in de opstand. Die leiding werd vaak voorbereid door revolutionaire krachten. In de Egyptische revolutie was dit een element dat ontbrak, commentatoren hadden het over een “revolutie zonder leiding”. Maar de vastberadenheid was groot, er waren tot zes miljoen betogers. Een beslisEen aantal factoren hebben de generaals ertoe aangezet om Moebarak aan send element was de opde kant te schuiven. Er was de massale bezetting van het Tahrirplein die komst van de arbeiderseen element van dubbelmacht vormde waarbij de straat de staatsmacht be- klasse met stakingen twistte. De generaals kregen schrik van en zelfs behet groeiende aantal betogers en zeker toen een aantal groepen in de richting drijfsbezettingen. van het presidentieel paleis, de televisiezenders en andere centra van het regime trokken. De Amerikaanse minister van defensie Robert Gates drong er bij de generaals op aan om Moebarak meteen af te zetten. Een beslissend element was de opkomst van de arbeidersklasse met stakingen en zelfs bedrijfsbezettingen.
Gigantische kloof tussen klassen
Deze opstandige revolutionaire ontwikkeling kwam als een verrassing voor zowat alle burgerlijke commentatoren. In ons materiaal voor het CWIWereldcongres van december stelden we: “Alle despoten en autoritaire regimes in de regio zijn bang van bewegingen en massale revolte. Er zijn bewegingen mogelijk in Iran of in Egypte en deze kunnen een inspiratie vormen voor andere bewegingen. Als de arbeidersklasse niet de leiding opneemt, kunnen die bewegingen erg verschillende richtingen uitgaan.” Alle ingrediënten voor de revolutie waren vooraf aanwezig met een verdeeldheid in de heersende klasse, verzet van de middenklasse en een enorm ongenoegen onder de arbeiders en armen omwille van de leefomstandigheden, de stijgende prijzen en de ontwikkeling van massale werkloosheid. Dat kwam eerder tot uitdrukking in de stakingsgolven die Egypte de afgelopen jaren kende. Er is bovendien een traditie van verzet tegen het regime. De dag dat het massaprotest begon, 25 januari, was ook de verjaardag van het beruchte bloedbad onder politie-agenten door Britse troepen. In 1952 was er een revolutie tegen de koning. Er waren ook voedselrellen tegen Moebarak en diens voorganger Anwar El Sadat. Nu vormden de gebeurtenissen in Tunis de vonk die de Egyptische revolutie deed ontbranden.
Nu wordt het van cruciaal belang om voort te bouwen op de recente belangrijke elementen van arbeidersstrijd om comités van arbeiders in de fabrieken en armen in de wijken op te zetten en versterkt door figuren als Mohamed deze lokaal, regionaal en nationaal te Elbaradei die verklaarde dat het leger verbinden. de controle moet overnemen. De kaEen revolutie wekt sympathie en pitalisten begrijpen dat het leger uitsteun op onder de meest uitgebuite laeindelijk de rijkdom van de heersende gen van de arbeiders en armen. Zelfs klasse verdedigt. diegenen die buiten de samenleving vallen worden aangetrokken door de gebeurtenissen. De Britse journalist De dreiging van Fisk beschrijft hoe de dakloze kinderen in Cairo werden meegetrokken contrarevolutie door de revolutionaire gebeurtenisZowel de leAls de heersende klassen en het leger sen. In de Egyptische hoofdstad zijn er gerleiding de keuze hebben tussen het status quo als de elite 50.000 dakloze kinderen. De regering en een echte revolutie, zeker indien die door het probeerde hen voor haar kar te spanhet een socialistische revolutie is, dan leger wordt nen, maar veel daklozen kozen de kant wordt uiteraard voor de eerste optie beschermd, van de revolutie. Daar werd de steun gekozen. De Ierse revolutionair Henry hoopt dat de niet afgekocht maar was er sprake van Joy McCracken stelde ooit: “de rijken echte solidariteit. rol van de verraden de armen altijd”. Dat is zeker massa’s er op De revolutie biedt kansen aan de arhet geval met de grootgrondbezitters beidersklasse om haar eigen eisen op zit. Dat zal en kapitalisten die het voor het zeggen economisch en politiek vlak naar voor echter niet hebben in neokoloniale landen. zomaar ge- te schuiven. Het waren uiteindelijk ook De vertegenwoordigers van het oude economische factoren en ongenoegen beuren. regime zullen zich moeten aanpassen die aan de basis lagen van de beweginaan de nieuwe macht, maar dan wel om gen in Tunesië en Egypte. De dalende de eigen positie nadien opnieuw te belonen en astronomische prijsstijgingen vestigen. Dat gebeurde in Rusland na (zeker voor basisproducten als voedsel) de februarirevolutie van 1917 door de waren beslissend in de ontwikkeling reactionaire generaal Kornilov. Of denk van de revolutie. Dit trok de middenmaar aan generaal Pinochet in Chili die klasse, maar vooral ook de arbeiders zijn positie als legerleider onder de raen de armen, over de streep. De ofdicale regering van Allende gebruikte ficiële statistieken stellen dat op een om een staatsgreep voor te bereiden en bevolking van 80-85 miljoen mensen de revolutie in bloed te smoren. Als een 40% in armoede leeft, 44% kan niet of revolutie niet tot haar conclusies wordt doorgevoerd, komen er onvermijdelijk contrarevolutionaire stappen van het oude regime.
Een zachte staatsgreep
Leger manoeuvreert
Er was een enorme vreugde over het vertrek van Moebarak. Maar tegelijk was er het besef dat de revolutie nog niet volledig had overwonnen. Er zijn nog geen democratische rechten en het militaire bewind is niet verdwenen. Een betoger stelde terecht: “We mogen niet halverwege stoppen met de revolutie.” In feite was er een ‘zachte’ staatsgreep door de generaals, waarbij alle centrale elementen van het regime (grootgrondbezit en kapitalisme) overeind blijven. In het leger zelf is er ook verdeeldheid. Dienstplichtigen zijn goed voor zowat 40% van het leger en zij stonden vaak onder invloed van de revolutie. De generaals zullen nu proberen om de strikte militaire discipline te herstellen. De radicalisering onder gewone soldaten vormt een grote bedreiging voor de legerleiding. Zowel de legerleiding als de elite die door het leger wordt beschermd, hoopt dat de rol van de massa’s er op zit. Dat zal echter niet zomaar gebeuren. Er zijn een aantal illusies in het leger aanwezig, sommigen denken dat het leger de revolutie zal beschermen. Die illusie wordt
Het volstaat niet om enkel Moebarak en zijn kliek af te zetten, er moet een einde worden gemaakt aan de sociaaleconomische macht waarop het regime zich baseerde. De legerleiding is met handen en voeten gebonden aan het grootgrondbezit en het kapitalisme. Legerleider Tantawi is ook een van de belangrijkste industriële machtshebbers van het land. Het Egyptische leger gelijkt op dat vlak op de Pakistaanse militaire elite: beiden bezitten ook grote delen van de industrie en zijn een onderdeel van de kapitalistische elite. De Egyptische legerleiding is niet alleen met de heersende klasse in eigen land verbonden. Het is onder verschillende Amerikaanse presidenten een integraal onderdeel geworden van de politiek van het VS-imperialisme in het Midden-Oosten. De afgelopen jaren kreeg het Egyptische regime zowat 1,5 miljard dollar per jaar, dat geld ging grotendeels naar de legerleiding. Van deze toplaag moet geen steun voor de revolutie worden verwacht. Eens de arbeidersklasse op beslissende wijze op het politieke toneel komt
Element van verrassing
dossier
www.socialisme.be maart 2011
-Afrika: Hoe verder met de revolutie in Egypte? slecht lezen en schrijven, 54% werkt in de ‘informele’ sector. Er is een grote kloof tussen rijk en arm en deze kloof werd nog groter door de huidige wereldwijde economische crisis. In een poging om de beweging te stoppen beloofde Moebarak vlak voor zijn vertrek nog een loonsverhoging van 15% voor de zes miljoen personeelsleden in de openbare sector. Dat volstond evenwel niet om het protest te stoppen. Eisen voor een leefbaar loon, een kortere arbeidsweek en andere eisen van de arbeiders (onder meer rond gezondheid en veiligheid) moeten een onderdeel uitmaken van een strijdbaar arbeidersprogramma in de komende periode. Daartoe zullen de arbeiders eigen onafhankelijke organisaties en vakbonden moeten opzetten.
Onafhankelijke arbeidersorganisaties
De onafhankelijke vakbonden die nu worden opgezet, mogen zich niet laten vangen aan de Westerse vakbondsleiders die hen binnen de veilige paden van het kapitalisme willen houden. De strijd die wordt gevoerd, gaat niet enkel om economische eisen. De strijd gaat ook over democratische rechten zoals het stakingsrecht en het recht om vakbonden te vormen. De arbeidersklasse heeft eigen strijdorganisaties nodig in de fabrieken en in de samenleving in het algemeen. Er is een eigen krachtige en onafhankelijke stem nodig. De heersende klasse zal proberen om een ‘parlement’ op te zetten dat de belangen van de heersende klasse dient. De massa’s moeten hun eigen ‘parlement’ opzetten: raden van arbeiders en arme boeren die opkomen voor een democratische grondwetgevende vergadering. Er is nood aan een onaf hankelijke vakbond van Egyptische arbeiders en daaraan gekoppeld een eigen democratische politieke uitdrukking voor de georganiseerde arbeidersklasse. Dat kan op basis van massale comités, zoals deze destijds ook in Rusland en andere landen werden opgezet bij revolutionaire ontwikkelingen. Bij de eerste Russische revolutie van 1905 ging het om geïmproviseerde stakerscomités waarvan niemand dacht dat het massale strijdinstrumenten zouden worden en na de revolutie van oktober 1917 zelfs organen van de arbeidersmacht. De eis van massale arbeiderscomités kan niet altijd naar voor worden geschoven, maar in revolutionaire periodes is dit wel noodzakelijk.
Een revolutionaire grondwetgevende vergadering
De massa’s moeten hun eigen ‘parlement’ opzetten: raden van arbeiders en arme boeren die opkomen voor een democratische grondwetgevende vergadering.
Daartegenover moeten de arbeiders opkomen voor onafhankelijke comités van arbeiders en arme boeren. Het democratische programma moet tevens oproepen voor een grondwetgevende vergadering die gezien de context van de ontwikkelende revolutie enkel revolutionair van karakter kan zijn. Zo’n orgaan kan enkel worden bijeengeroepen indien het een meerderheid van de bevolking vertegenwoordigt. Lokale comités moeten toezien op de verkiezingen voor zo’n vergadering. Wij verschillen van mening met alle pro-kapitalistische krachten die op een algemene manier de kwestie van een grondwetgevende vergadering naar voor brengen. De arbeidersklasse heeft geen belang bij een regime waarbij de president het laatste woord heeft. Dat is hoe Moebarak te werk ging en voor hem Sadat en ook Nasser. De arbeidersklasse en de armen werden aan de kant geschoven. We verzetten ons ook tegen een tweekamerstelsel waarbij de tweede kamer steevast dient om de radicalere eisen van de arbeiders en armen af te zwakken. Democratische verkiezingen voor een revolutionaire grondwetgevende vergadering die over alles kan beslissen, moet het centrale ordewoord zijn voor de Egyptische massa’s. Als zo’n eis wordt opgenomen in een massale campagne van revolutionaire krachten, dan zou het een enorm effect hebben op de veranderde situatie in Egypte. Het zou verder ondersteund worden door de creatie van een nieuwe massale arbeiderspartij die een stem geeft aan de vergeten en stemloze massa’s.
De stakingen hebben niet alleen economische eisen, maar ook politieke. Dit is een uitdrukking van hoe Egyptische arbeiders tegenover de situatie aankijken. Een revolutie brengt heel wat lessen, in een dergelijke periode leren de massa’s meer en sneller dan in gelijk welke andere periode. De 18 dagen van revolutie in januari en februari vormden voor de Egyptische arbeiders een leerschool inzake de processen van revolutie en contrarevolutie. Om daar verder op te gaan, zal de arbeidersklasse de nodige conclusies moeten trekken. Het is noodzakelijk om onmiddellijk massacomités op te zetten. De arbeidersklasse moet opkomen voor haar onafhankelijke positie en daarbij weerstaan aan de pogingen van ‘goedmenende’ liberale figuren om aan het hoofd van de beweging te staan. De arbeidersklasse moet vooraan staan in de strijd voor een democratisch programma en voor democratische rechten. Dat is enige manier om de steun te krijgen van andere onderdrukte lagen in de samenleving: de boeren, de armen in de steden en delen van de middenklasse. Die zien de strijd voor democratische rechten als de meest dringende taak vandaag. Democratische slogans zoals voor vrije media en het recht om actie te voeren, zijn noodzakelijk. Een slogan voor vrije media kan worden gekoppeld aan de nationalisatie van de gedrukte media om deze open te stellen voor alle standpunten, in het bijzonder die van de arbeidersklasse. De belangrijkste algemene eis is deze voor Internationale gevolgen een democratisch parlement, een grondwetgevende vergadering. Het regime heeft aanDe Egyptische revolutie is niet alleen begekondigd dat er pas binnen enkele maanden langrijk voor dit land zelf, maar voor heel de verkiezingen komen. De heersende klasse wil regio van het Midden-Oosten en de wereld. wel een aantal democratische rechten toeken- De Egyptische massa’s hebben de fundamennen als de druk te groot is, maar een open en ten van de imperialistische machten doen beeerlijke democratie wil het vermijden. Er mag ven. Die machten dachten dat ze alle touwtjes geen vertrouwen worden gesteld in de legerlei- zelf in handen hadden. Deze revolutie zal reding om tot democratie te komen. De legerlei- gionale gevolgen hebben. Op het Tahrirplein ding zal het protest proberen te stoppen door had iemand een protestbord bij: “Twee neereen aantal beperkte democratische hervormin- gehaald, 20 te gaan”. Eerst was er Tunesië en gen toe te staan. dan Egypte, maar ook de andere dictators in
de regio liggen onder vuur. Uiteraard zullen de bewegingen elders niet zomaar worden herhaald of een zelfde ritme aannemen. Er is in de hele regio geen enkel stabiel regime. De reactionaire regimes van de Golfstaten en de semi-feodale potentaten zijn doodsbang van de Egyptische revolutie. In Jordanië waren er al massale betogingen, maar ook in Algerije, Marokko,… wordt geprotesteerd en zijn massabewegingen mogelijk. De president van Jemen beloofde om in 2013 niet meer herverkiesbaar te zijn, maar mogelijk zal Saleh die datum niet halen. De krachtsverhoudingen in de regio zijn veranderd. Een van de regimes die daar het meeste van te vrezen heeft, is dat van Israël. Schijnbaar is dit het sterkste regime van de regio. De heersende klasse van Israël werd gesteund door het regime van Moebarak dat het embargo tegen de hongerende Palestijnse bevolking van Gaza ondersteunde. Ook is het Suez-kanaal van groot economisch en strategisch militair belang voor Israël en het imperialisme. De Israëlische arbeidersklasse kwam recent in aanvaring met de eigen regering. Ongetwijfeld is ook deze arbeidersklasse beïnvloed door de Egyptische revolutie. Een democratisch socialistisch Egypte zou de samenwerking tussen de arbeidersklasse van beide landen kunnen versterken om zo te komen tot een echte en blijvende vrede in de vorm van een socialistische confederatie van het Midden-Oosten. Het is mogelijk dat er als gevolg van de gebeurtenissen in Egypte op middellange of lange termijn een nieuwe oorlog komt. Maar de belangrijkste “oorlog” in de regio is de klassenoorlog. Er wordt een nieuw tijdperk in de geschiedenis aangevat, zowel voor deze regio als voor de rest van de wereld. Al wie opkomt voor een socialistische wereld kijkt uit naar de Egyptische arbeidersklasse en hoopt dat deze ontwikkelende revolutie een nieuw en mooi hoofdstuk zal openen voor de arbeidersbeweging doorheen de wereld.
* Zaterdag 12 maart. 13-15u. Panelgesprek: Revolutie in Tunesië, Egypte, Jemen,... met o.a. Chahid Gashir, verslaggever van het CWI in Tunesië tijdens de revolte. * Zaterdag 12 maart. 15u30-18u. Commissie: Wat is socialisme en waarom is een planeconomie nodig. Met François Bliki. * Zondag 13 maart. 16-17u. Slotmeeting: Voor strijd, solidariteit en socialisme. Met Chahid Gashir (correspondent van het CWI die enkele weken in Tunesië verbleef), Bart Vandersteene (woordvoerder LSP) en Donna Litzou (van de Griekse zusterorganisatie van LSP)
10 Ierland
INTERNATIONAAL
de
Linkse Socialist
Crisis zorgt voor terugkeer van massale werkloosheid en armoede Alle gevestigde partijen willen het be- zondheidszorg, transport,... Met het grotingstekort terugdringen tot 3% van geld dat nu zomaar aan de financiële het bbp in 2014/2015 en dat kan enkel haaien wordt gegeven, zouden duizendoor zware besparingen. De afname den jobs kunnen worden gecreëerd. van de interne consumptie (goed voor De jaren van groei hebben de 1% rijk70% van de Ierse economie) betekent sten in het land 75 miljard euro opgedat er geen perspectief voor groei is. bracht. De 33.000 Ierse miljonairs waOok de buitenlandse investeringen zijn ren in 2006 goed voor 156 miljard euro grotendeels verdwenen. (zonder hun eigen huis meegerekend). Onder toezicht van het IMF en de EU Door de ineenstorting van de immobimoet tegen 2014 29,5 miljard euro wor- liënmarkt kwam dit fortuin onder druk den bespaard. Dat is een recept voor te staan, maar het wordt nog steeds op massale werkloosheid en de terugkeer 121 miljard euro geschat. De superrijvan emigratie. Bovendien zullen de be- ken hebben veel verdiend aan de groei sparingen niet volstaan om de markten en willen de arbeiders en hun gezinnen tevreden te stellen. laten betalen voor de crisis. Bij de Ierse verkiezingen van 25 februari werd een alternatief aangeboGeen alternatief? den door de United Left Alliance, een alliantie waarin de Socialist Party een Vandaag moeten de arbeiders en hun centrale rol speelt. Op het ogenblik van gezinnen betalen om de banken en de het ter perse gaan, zijn de resultaten nog markten tevreden te stellen. Dit geld niet bekend. De campagne kon op erg zou beter worden geïnvesteerd in jobs, enthousiaste reacties rekenen en biedt onderwijs en huisvesting. Er is drin- het potentieel om ook in het parlement gend nood aan een programma van een stem te geven aan het verzet tegen openbare werken op het vlak van ge- het besparingsbeleid.
Een tussenkomst die Barroso woedend maakte Artikel op basis van ‘The Socialist’, maandblad van de Ierse Socialist Party
I
n januari werd de nieuwste besparingsgolf concreet voor de Ierse arbeiders en hun gezinnen. De armsten en meest kwetsbaren worden het hardst geraakt. Bij hen wordt 416 euro per jaar bespaard. Het minimumloon is met 12% verlaagd waardoor, een voltijdse arbeider met een minimumloon 2.000 euro per jaar verliest. Harde besparingen
Het besparingsbeleid had eerder al verregaande gevolgen: in 2009 nam
de armoede met 25% toe. In november werden bij honderden gezinnen de elektriciteit en gas afgesloten, in december werd dit omwille van de koudegolf even gestopt maar nu wordt opnieuw op volle kracht afgesloten. Het energiebedrijf ESB kreeg 150.000 aanvragen voor afbetalingsplannen. De gewone bevolking krijgt belastingsverhogingen opgelegd terwijl de grote bedrijven en multinationals geen cent meer zullen moeten betalen. Een gewone arbeider met ongeveer 25.000 euro bruto per jaar zal 4,6% verliezen. Voor een doorsneegezin met twee werkenden zullen de besparingen ongeveer 3.000 tot 3.500 euro per jaar kosten, een flinke hap uit het huishoudbudget. Dit komt bovenop allerhande prijsstijgingen als gevolg van de besparingen.
Het onderwijs wordt duurder, de kosten nemen met 25% toe. Kinderopvang wordt stilaan onbetaalbaar: twee kinderen in de opvang kost bijna 2.000 euro per maand. Allerhande verzekeringen (auto, huis,...) worden duurder. De particuliere consumptie is met 25% afgenomen sinds 2008.
In het Europees parlement verloor Barroso zijn geduld na een tussenkomst door het socialistische parlementslid Joe Higgins. Hieronder de tussenkomst die Barroso deed overkoken... “Het permanent financieel stabiliteitsmechanisme is in de praktijk niets meer dan een zoveelste instrument om de grote Europese banken te vrijwaren van de gevolgen van hun roekeloze speculatie op de financiële markten. Het is een mechanisme om de arbeidersklasse doorheen Europa te laten opdraaien voor de crisis van een failliet financieel systeem en een door crisis gekenmerkt Europees kapitalisme.
Alle traditionele partijen staan voor besparingen
Het besparingsbeleid zorgde voor een ineenstorting van de steun voor de regeringspartijen. Zowel de conservatieve partij Fianna Fail als de kleine groene regeringspartner verloren fors. Maar de traditionele oppositiepartijen Fine Gael en Labour, de volgende regeringspartijen, zijn geen haar beter.
“Meneer Barroso en meneer Van Rompuy, leg mij nu eens uit wat de moraliteit is van de transfer van tientallen miljarden euro’s aan private slechte schulden van speculanten en banken die gokten op de Ierse vastgoedmarkt naar de schouders van de Ierse bevolking die daar geen enkele verantwoordelijkheid voor draagt. De interventie van het IMF en de EU in Ierland is geen reddingsoperatie maar een mechanisme om de Ierse belastingsbetalers te onderwerpen aan de Europese banken. Dit vernietigt onze diensten en de levensstandaard van de bevolking. Jullie beweren democraten te zijn, maar maken van de Europese werkende bevolking slaven van de markten. Intussen bepalen de financiële markten wat jullie doen.”
Strijdbare syndicalisten staan mee vooraan
Brits verzet tegen besparingen groeit Door Jarmo (Antwerpen)
O
ok het Verenigd Koninkrijk kampt met de gevolgen van de financiële en economische crisis. Het zal weinigen verbazen dat er dezelfde voorstellen gedaan worden als in andere landen: de werkende bevolking laten opdraaien voor de crisis in de vorm van jobverlies en besparingen. Maar net zoals in andere delen van de wereld groeit ook in Groot-Brittannië het verzet tegen deze politiek. Er waren al grote acties van de studenten tegen het optrekken van het inschrijvingsgeld tot 11.000 euro per jaar. Lokaal waren er al tal van protestacties, de sociale kaalslag gaat immers ver: alle openbare diensten moeten 25% inleveren. Overal in het land ontstaan nu anti-cuts committees (antibesparingscomités) die campagnes en acties om de besparingen te lijf te gaan op poten zetten. De strijdbare delegees die zich verenigden in de NSSN (National Shop Stewards Network) besloten op een nationale conferentie om mee het voortouw te nemen in het organiseren en coördineren van het protest tegen de besparingen. Dat is een stap in de richting van eengemaakt en veralgemeend verzet tegen alle besparingen. Op de conferentie van de NSSN werd een uitgebreid
debat gevoerd en uiteindelijk met 305 stemmen voor en 89 tegen beslist om een nationale antibesparingscampagne op te zetten om vakbondsmilitanten en lokale antibesparingscomités bijeen te brengen in een gezamenlijke strijd. Het is belangrijk om in te gaan tegen alle besparingen, ook deze die op lokaal vlak worden opgelegd. Daar zijn vaak ook gemeenteraadsleden van Labour bij betrokken. Deze oppositiepartij biedt geen alternatief op de besparingen en dat blijkt op lokaal vlak. De NSSN pleit ervoor dat gemeenteraden weigeren om de besparingen door te voeren, net zoals het socialistische gemeentebestuur van Liverpool dat deed in de jaren 1980. Daarnaast wordt gepleit voor een nationale campagne zoals begin jaren 1990 tegen de Poll Tax (een belasting die voor iedereen gelijk was): 18 miljoen mensen weigerden te betalen en de ‘Iron Lady’ Thatcher moest inbinden. Dat strijdbare syndicalisten mee het voortouw nemen, is positief voor de Britse arbeidersbeweging. De afgelopen jaren was die arbeidersbeweging een slapende reus. Door het voortouw te nemen, kunnen strijdbare delegees mee de slapende reus wakker maken om het hoofd te kunnen bieden aan de meest brutale aanvallen op de levensstandaard van de werkenden sinds de jaren 1920. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een oproep naar een nationale 24-uren-
staking van de openbare diensten na de geplande vakbondsbetoging van 26 maart, om zo de weg voor te bereiden voor een algemene 24-urenstaking waarin ook de privésector betrokken wordt. Het potentieel om dergelijke acties te organiseren en een sterk verzet uit te bouwen tegen de besparingen is aanwezig. Om het potentieel te benutten, is het belangrijk om het verzet te organiseren en daarin kan een nationale campagne zoals deze van de NSSN een centrale rol spelen. Er zal met andere organisaties worden overlegd om de nationale coördinatie te versterken. Als strijdbare syndicalisten aan de zijlijn blijven staan, verliezen ze hun geloofwaardigheid. Ze moeten mee de strijd organiseren en kunnen op die manier terug de tradities van strijdsyndicalisme vestigen onder bredere lagen. Tegelijk is er nood aan discussie over een politieke vertaling van het verzet. De arbeidersbeweging zal een eigen politieke formatie nodig hebben om de strijd tegen de besparingsbeluste ConDem-regering (van Conservatieven en Liberaal-Democraten) te kunnen aangaan. De Socialist Party werkt mee aan de campagne TUSC (Trade Union and Socialist Coalition) waarmee arbeiderskandidaten opkomen bij verkiezingen. Dit initiatief is op electoraal vlak nog beperkt, maar het vestigt wel het idee van eigen arbeidersvertegenwoordigers.
* Zaterdag 12 maart. 15u30-18u. Commissie: Tamil Solidarity, internationale campagne tegen onderdrukking in Sri Lanka * Zaterdag 12 maart. 19u-20u30. Avondmeeting: Europa in crisis, de strijd tegen besparingen met Jacques Chastaing van NPA Mulhouse, Paul Callanan van Youth Fight for Jobs and Education, Matt Waine gemeenteraadslid voor de Socialist Party in Dublin en Eric Byl van LSP
INTERNATIONAAL De contrarevolutie wint terrein in Venezuela
www.socialisme.be maart 2011
Dossier door Ben (Henegouwen)
Voor een linkse oppositie
H
et feit dat Chavez aan de macht kwam in Venezuela vormde een keerpunt op wereldvlak en was een positieve ontwikkeling voor de Venezolaanse massa’s. De hervormingen die werden doorgevoerd, waaronder de “missies”, maakten de afgelopen jaren een vooruitgang mogelijk. Tussen 1998 en 2009 daalde het aantal armen met 43%, de kindersterfte nam met 35% af en de levensverwachting nam met bijna twee jaar toe. De voedselconsumptie per persoon steeg met 25%.
Er is dringend nood aan een linkse oppositie op het Chavisme met een echt socialistisch programma met inbegrip van de wijze waarop we tot een socialistisch alternatief kunnen komen.
Er werden enorme inspanningen gedaan om de toegang tot water en energie te versterken. De werkloosheid bedroeg 11% in 1998 en steeg in 2003 als gevolg van de patronale lock-out tot 16,8%, in 2009 was dit afgenomen tot 7,5%. Dat kwam grotendeels omdat er banen bij kwamen in de publieke sector. Een miljoen mensen zijn niet langer analfabeet en miljoenen Venezolanen hebben voor het eerst in hun leven een dokter gezien. We zouden hiernaast nog heel wat andere voorbeelden en cijfers kunnen geven. Rechterzijde opnieuw in het offensief
11
Foto genomen tijdens een protest van de rechterzijde tegen educatiehervormingen, die zouden kunnen leiden tot “de promotie van socialistische ideëen op scholen.”
De kracht van de Venezolaanse masbedrijven op en doet dat vaak voor een sa’s en de verhoging van het klassenprijs die boven de reële waarde ervan bewustzijn in de samenleving hadden ligt. Het gaat vaak om failliete of weihet patronaat en haar politieke lakeien nig productieve bedrijven. Er is geen zwaar onder druk gezet. Dit deed velen significante verandering in de verhoudenken dat het patronaat en de rechter- De ergste ding tussen het gewicht van de publieke zijde van het toneel verdwenen waren, fout is on- en de private sector. De private sector sommigen geloven dit nog steeds. Er getwijfeld blijft het zwaarst doorwegen. werd gedacht dat rechts niet meer kon Chavez spreekt vaak over de economihet feit terugkomen, maar dit was een tijdesche onafhankelijkheid van Venezuela, dat ten al- maar er is geen echt productieplan die lijke illusie. Vandaag wordt dat duidelijk met het len prijze dat mogelijk zou maken. De econominieuwe parlement dat in september wordt ge- sche afhankelijkheid van het buitenland 2010 werd verkozen. Er zijn vandaag probeerd wordt zelfs groter. Er worden dure af65 verkozenen van de alliantie van de gewerkte producten ingevoerd in ruil rechtse oppositie. Die worden aange- om compro- voor goedkope grondstoffen. Er wordt vuld met twee verkozenen van de PPT. missen en op die manier heel wat geld verloren Daartegenover zijn er 98 aanhangers allianties en deze ongelijkheid draagt verder bij van Chavez verkozen. Het ergste hier- te sluiten tot het proces van desindustrialisatie aan is overigens dat de aanhangers van met de bur- in het land. Chavez hun meerderheid in het parleEr is ook de ontwikkeling van de gerij. ment enkel hebben behouden door het “boli-bourgeoisie”. Dat is een deel van kiessysteem. In stemmenaantal won de de oude elite dat financieel voordeel rechterzijde. (1) zag in een alliantie met de Chavisten. In het parlement zijn het de rechtse Daarnaast is er een laag van “nieuwe verkozenen die spreken over de noodrijken” die de afgelopen jaren hun rijkzaak van sociale zekerheid voor de ardom hebben vergaard. beiders, collectieve arbeidsovereenkomsten, een wet voor een grotere bescherming van jonge werkenden, Het “socialisme” syndicale vrijheden,... Alle concrete eisen waarop de Chavisten de afgeloDe officiële regeringspropaganda stelt dat Venezuela pen 12 jaar geen antwoord hebben gesocialistisch is, terwijl er bij het minste probleem wordt boden, worden nu opgeworpen door de gesteld dat de ongelijkheid het resultaat is van het feit rechterzijde. dat de staat nog steeds burgerlijk is. Onder bredere lagen heerst het idee dat wat niet duur is socialistisch is. Jammer genoeg zijn er ook “socialistische” lonen in De zwaktes van Chavez “socialistische” overheidsbedrijven, waarbij deze lonen twee tot drie keer minder zijn dan deze in de grote priDe ergste fout is ongetwijfeld het feit vébedrijven. Dat verklaart van waar de “socialistische” dat ten allen prijze wordt geprobeerd prijzen van bepaalde producten komen, maar het legt om compromissen en allianties te sluiook uit waarom veel arbeiders zich tegen het “sociaten met de burgerij. De burgerij houdt lisme” en de nationalisaties verzetten uit de vrees dat de touwtjes van de economische macht dit de lonen naar beneden zal halen. Arbeiders die opstevig in handen en is nu ook langs de komen voor loonsverhogingen worden door het regime grote poort aan het terugkeren in de als contrarevolutionair bestempeld met het argument politieke debatten. dat wie meer loon wil meer wil consumeren en dat dit Het economische beleid van de regehet kapitalisme ondersteunt. ring-Chavez bestaat uit een opdrijven In naam van het socialisme werden arbeiderscomités van de staatstussenkomsten in de ecoopgezet. Maar die worden door de Chavistische bunomie, waarbij er tegelijk nog een kareaucratie gebruikt om de vakbonden te ontbinden op pitalistische economie in stand wordt een ogenblik dat de comités nog onvoldoende sterk uitgehouden. Dit wordt ten onrechte socigebouwd zijn. De arbeiders hebben hierdoor vaak geen alisme genoemd. Er wordt veel gesproenkele vertegenwoordiging en hebben geen instrument ken over de “nationalisaties” die het reom in te gaan tegen de uitbuiting. Wie daarover klaagt, gime heeft doorgevoerd, ook al gaat het wordt gezegd dat er geen bazen zijn in de socialistische meer om publiek-private samenwerkinbedrijven en dat strijd dus ook niet nodig is... gen. Hetzelfde wat de zogenaamde onteigeningen betreft, de overheid koopt
Verandering
De afgelopen twee jaar waren er belang r ijke verander ingen in de Venezolaanse situatie als gevolg van de economische crisis (2) en een zekere vermoeidheid en groeiende demotivatie onder de massa’s. Er is een golf van afdankingen in de overheidsbedrijven. Chavez kondigde nieuwe economische maatregelen aan, waaronder een verhoging van de BTW. Er wordt ook steeds meer beroep gedaan op repressie als antwoord op iedere vorm van strijd of kritiek: syndicalisten vliegen de gevangenis is, stakingen worden gebroken door de nationale garde,... Wie dacht dat het revolutionaire proces in Venezuele op een rechtlijnige wijze zou verlopen en onomkeerbaar in de richting van het socialisme ging, vergist zich. Ieder proces neemt verschillende vormen aan, alsook een eigen ritme, timing,... Het lijkt erop dat de rechterzijde zich nog onvoldoende opnieuw heeft gevestigd om de presidentsverkiezingen van 2012 te winnen. Er is nog steeds een grote verdeeldheid onder rechts en er is geen figuur die een rechtstreekse confrontatie met Chavez aan kan. Wij steunen uiteraard alle hervormingen die de levensvoorwaarden van de arbeiders en de armen verbeteren. Maar de geschiedenis leert ons dat het kapitalisme zich niet blijvend laat onderwerpen aan hervormingen. Om de vooruitgang te consolideren, is het nodig om verder te gaan en het kapitalisme omver te werpen en te vervangen door een systeem dat de belangen van de arbeiders en hun gezinnen centraal stelt. Dat is een samenleving waarin de economie op democratische wijze wordt gepland met het oog op de reële behoeften van de arbeiders.
Wie dacht dat het revolutionaire proces in Venezuele op een rechtlijnige wijze zou verlopen en onomkeerbaar in de richting van het socialisme ging, vergist zich.
Volgende eisen zouden een goede start zijn voor zo’n linkse oppositie: • Het invoeren van een systeem van echte arbeiderscontrole doorheen comités van verkozen en afzetbare vertegenwoordigers die het dagelijkse functioneren van de bedrijven controleren. Het openen van de boeken van alle bedrijven, ook de genationaliseerde bedrijven, zodat de boekhouding kan worden gecontroleerd door arbeiderscomités. Dat is noodzakelijk om een einde te maken aan de corruptie en de ontwikkeling van een bureaucratie • De arbeiderscomités moeten zich op lokaal, regionaal en nationaal vlak met elkaar verbinden. De overheidsbedrijven moeten onder een stelsel van democratisch arbeidersbeheer worden geplaatst. De raad van bestuur van dergelijke bedrijven moet in handen zijn van verkozen vertegenwoordigers van de arbeiders uit de sector, bredere lagen van de arbeidersklasse en de armen en van de regering van arbeiders en boeren. • Alle kaders moeten worden verkozen en permanent afzetbaar zijn, ze mogen niet meer verdienen dan een gemiddeld loon van een geschoolde arbeider • De onteigening van de banken, de multinationals en de 100 rijkste families die vandaag de Venezolaanse economie controleren. De invoering van een democratische socialistische planning van de productie. • De vor ming van een onafhankelijke en democratische vakbondsfederatie met een verkozen leiding die wordt gecontroleerd door de basis. De strijd voor zo’n programma is dringend nodig om een einde te maken aan de dip in de Venezolaanse revolutie. Dat is noodzakelijk om te vermijden dat de stagnatie verder gaat en de dreiging van de contrarevolutie groter wordt.
(1) De rechtse alliantie haalde 5.334.309 stemmen, de rechtse bondgenoot PPT 354.677 stemmen, de PSUV en bondgenoten : 5.451.422 stemmen (2) In 2009 was er een negatieve groei van -3%, in 2010 zal dat ongeveer hetzelfde zijn geweest.
* Zaterdag 12 maart. 15u30-18u. Commissie: Congo: 50 jaar na de onafhankelijkheid en de moord op Lumumba * Zondag 13 maart. 13-15u30. Commissie: Venezuela, ooggetuigenverslag door Benjamin na zes maanden verblijf in het “Socialisme van de 21ste eeuw”
12 Boeken “Made in dagenham”
de
Linkse Socialist
Vrolijke film over historische staking voor gelijke rechten Op 9 maart komt de Britse film “Made in Dagenham” bij ons in de bioscoop. We publiceren een ingekorte versie van een recensie uit Socialism Today.
door
Linda Taaffe
‘
Made in Dagenham’ is een schitterende film. Op het einde wou ik met de vuisten in de lucht rechtspringen om te roepen: ‘We hebben gewonnen’. Een groep van 187 arbeidsters verkreeg gelijk loon door er samen voor te strijden. Ze gingen samen door periodes van vreugde, twijfel en onzekerheid. Hun goedlachse ingesteldheid domineert. En uiteindelijk moeten de machtige bazen toegeven.
De film gaat niet diep in op de politiek turbulente achtergrond waartegen de vrouwen bij de Ford-vestiging in Dagenham in 1968 in staking gingen. Op dat ogenblik waren er overal in Europa stakingen en massabetogingen. Tien miljoen arbeiders legden het werk neer in Frankrijk. Russische tanks vielen Tsjecho-Slowakije binnen. Er was een algemene sfeer van verzet en verandering. Op dat ogenblik werkten veel vrouwen als ongeschoolde arbeiders en kregen ze doorgaans lagere lonen. In de industrie kregen vrouwen doorgaans
slechts de helft van hun mannelijke collega’s. Tegen die achtergrond was de staking bij Ford-Dagenham van groot belang. De film is uitstekend omdat het over gewone vrouwen gaat. Het zijn gewone arbeidsters met een voltijdse job. Ze produceren overtrekken voor de zetels in auto’s. Daarnaast hadden ze een gewoon leven met een gezin dat eten op tafel verwachtte, kinderen wiens kledij moest worden gestreken en mannen die verwachtten dat het huishoudwerk door de vrouwen werd gedaan. Het waren gewone vrouwen, maar ze voerden een buitengewone strijd.
Er zijn films zoals die van Ken Loach die heel wat problemen van de arbeidersklasse in beeld brengen. Vaak wordt daarbij een te grote nadruk gelegd op de donkere kant van het leven. Bij ‘Made in Dagenham’ is daar geen sprake van. De film is grappig en zorgt meteen voor een goed humeur. Niet dat de arbeidsomstandigheden zo leuk waren: het dak lekte en het werk was hard. De vrouwen moesten 55 zetelovertrekken per uur maken of 250 hoofdovertrekken. Er werd met zware machines gewerkt. De arbeidersklasse verlichtte de zware omstandigheden met de nodige humor. Doorheen de film krijgen we ook een beeld van het tijdperk: een decennium van optimisme en hoop op een betere toekomst. De oorlog lag definitief achter de rug en de arbeiders konden zich meer permitteren. De groeiende economie zorgde voor grote winsten. Dat was ook het geval bij Ford en de arbeiders stelden terecht vast dat het bedrijf zich best wat hogere lonen kon veroorloven. Nochtans beweerde het patronaat dat gelijke lonen te duur zou zijn en de winsten met 1 miljard pond naar beneden zou halen. Toen Ford uiteindelijk moest toegeven, bleef het bedrijf winst maken. Uiteraard wilden de arbeiders hun deel van de groei. De vakbonden speelden daar een grote rol in. De film brengt het beeld van achterbakse gladde vakbondsverantwoordelijken, maar ook enkele sympathieke delegees op de werkvloer. Het klopt dat er in de periode van de groei na de oorlog een laag van bureaucraten ontstond die druk van onderuit nodig hadden vooraleer ze tot actie overgingen. Het was door
vakbondsstrijd dat de arbeiders toegevingen afdwongen: de 40-urenweek, loon voor overuren, verbeteringen voor pensioenen en uitkeringen,… Het patronaat en de regeringen probeerden dit jarenlang tegen te houden. Net zoals ze vandaag alle sociale verworvenheden willen afbouwen. Op het vlak van anti-stakingsmaatregelen is er al ver gegaan in GrootBrittannië. Een wilde staking is nu illegaal, de spontane solidariteitsacties van de mannelijke arbeiders zouden evenzeer verboden zijn en ook de acties van de vrouwen bij de Ford-vestiging Halewood in Liverpool zou niet meer kunnen volgens de Britse wetgeving. De vrouwen van Dagenham zagen hun strijd niet als een overwinning voor alle vrouwen. Ze deden enkel wat alle arbeiders in hun plaats zouden doen: hun rechtvaardige eis voor betere lonen afdwingen. Ze stelden dat ze als geschoolde arbeiders moesten worden betaald en hetzelfde loon moesten krijgen als hun mannelijke collega’s. Vandaag zijn belangrijke stappen vooruit gezet, maar Britse vrouwen verdienen gemiddeld nog steeds 16% minder dan mannen. Bovendien zetten de besparingen alle elementen van sociale zekerheid onder druk en dat raakt vrouwen het hardste. In de toekomst zullen vrouwen opnieuw vooraan staan in de strijd. Dit soort films is goed om een nieuwe generatie de tradities van de arbeidersbeweging te laten zien en duidelijk te maken hoe we overwinningen kunnen bekomen. Verenigde collectieve actie kan patroons en regeringen tot toegevingen dwingen en arbeiders kunnen overwinningen boeken.
“Uw sociale zekerheid in gevaar” door
Geert Cool
A
BVV-topman Jef Maes zetelt al jaren in de beheerscomités van de sociale zekerheid en in de Nationale Arbeidsraad (NAR). Hij is uitstekend onderlegd en kent onze sociale zekerheid als geen ander. Hij heeft een interessant boek geschreven waarin een beeld wordt geschetst van de sociale zekerheid en achtergrondinformatie wordt geboden bij actuele discussies. Veel strijdbare delegees en politieke activisten nemen het op voor de sociale zekerheid. Ze doen dit doorgaans vanuit een ideologische overtuiging en soms zonder alle finesses van die sociale zekerheid te kennen. Jef Maes kent die
finesses wel en komt als ABVV-man op voor verbeteringen en sociale vooruitgang, maar hij vult dat eerder technocratisch in. Gelijk welke delegee of politieke activist die de strijd voor het behoud van sociale verworvenheden wil voeren, zal argumenten en cijfermateriaal uit dit boek kunnen putten. De auteur begint met een korte schets van de geschiedenis van de sociale zekerheid waarbij vooral de opeenvolgende aanvallen op de sociale zekerheid goed worden gebracht. In de jaren 1980 werd de hakbijl boven gehaald: de overheidstoelage voor de sociale zekerheid nam van 34% af tot 24%. Een werkloosheidsuitkering bedroeg in 1980 nog 47,4% van het gemiddelde loon, tegen eind jaren 1980 was dat nog 34,8%. In de jaren 1990 werd dat beleid voort gezet met eerst het Globaal Plan en nadien
kleinere maatregelen met een zelfde resultaat. Eind jaren 1990 bedroeg een werkloosheidsuitkering nog 26% van een gemiddeld loon. Op 20 jaar tijd is de uitkering dus bijna gehalveerd. De afgelopen jaren is deze tendens gestopt door de welvaartvastheid van de uitkeringen, maar dit wordt steeds opnieuw in vraag gesteld en bovendien moet rekening worden gehouden met het feit dat de lonen niet bepaald stijgen door onder meer de ondermijning van de index (door de gezondheidsindex). De afgelopen tien jaar werd de sociale zekerheid stelselmatig ondermijnd door de inkomsten te beperken. Als onderdeel van een massale fiscale cadeaupolitiek voor de grote bedrijven heeft ook de sociale zekerheid geleden. Het boek biedt cijfers over de transfers in de
uitgaven van de sociale zekerheid: die worden op 2,4% tot 4,2% van het bbp geschat, maar zo merkt de auteur op: de vergrijzing gaat sneller in Vlaanderen waardoor de richting van de transfers snel kan veranderen. Binnen de regio’s zijn er ook verschillen: er is een transfer naar West-Vlaanderen, terwijl WaalsBrabant meer betaalt dan het uitgeeft. Op programmatorisch vlak blijft het boek beperkt, maar dat weegt niet op tegen de nuttige achtergrondinformatie die alle syndicalisten en socialisten een beter inzicht kan geven in de sociale zekerheid. Kortom, een aanrader.
Jef Maes, “Uw sociale zekerheid in gevaar”, EPO, 158p., 15 euro
waar LSP voor staaT
D
e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.
Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen
Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake meer van
diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek
In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.
LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij
De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van
Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van
het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
partijnieuws
www.socialisme.be maart 2011
13
Agenda
O
veral in Europa groeit het verzet tegen de harde besparingspolitiek die ons voor de crisis van het kapitalisme wil laten opdraaien. In Noord-Afrika en het Midden-Oosten neemt het verzet tegen de gevolgen van een jarenlange neoliberale politiek de vorm van een heuse revolte aan. Bij ons is het nog niet zo ver gekomen, maar de jaren van stabiliteit zijn voorbij.
worden te blijven betalen voor de crisis via massale ontslagen en/of aanvallen op lonen en arbeidscondities. Overal ter wereld organiseren steeds meer arbeiders en jongeren zich voor de strijd tegen de arrogantie en de dictatuur van de winst. De Linkse Socialist wil deze strijdbewegingen kenbaar maken via verslaggeving en tegelijk een reeks argumenten aanreiken waarmee men in kan gaan Als het patronaat, hun politici en hun tegen de dominante logica van het katraditionele media over de crisis spre- pitalisme. Ons maandblad hangt niet ken in de verleden tijd en vandaag een af van grote sponsors en geniet enkel hernieuwde groei zien, gaat het slechts de steun van lezers en sympathisanten. om een hernieuwde groei van hun win- De beste manier om te verzekeren dat sten. Een kleine handvol managers en deze echt socialistische pers kan leven, aandeelhouders profiteren daar van, is dus zelf deel te nemen aan deze steun, terwijl wij met zijn allen verondersteld ook op financieel vlak!
Ieder jaar hebt u naar aanleiding van 1 mei de mogelijkheid ons financieel te steunen door het insturen van uw meiwensen, aanmoedigingen, strijdbare groeten of door een advertentie voor uw zaak in het meinummer van De Linkse Socialist. Wil je een meigroet plaatsen? Aarzel dan niet en stuur ons je boodschap via redactie@socialisme.be voor uiterlijk 15 april. Overschrijven kan via ons rekeningnummer 001-3907596-27 met vermelding “meigroet”. Tarieven voor de meigroeten: 1/128e pagina: 12 euro, 1/64e: 25 euro, 1/32e: 50 euro, 1/16e: 100 euro, 1/8e: 200 euro
Tamil Solidariteit
Door Andrej (Antwerpen)
O
p 30 januari 2010 organiseerde LSP-Antwerpen in samenwerking met Tamil Solidarity een meeting over het verzet in Sri Lanka. De meeting kwam tot stand na contacten tussen LSPleden en de Tamil-gemeenschap in Antwerpen. Er waren meer dan 40 aanwezigen die erg enthousiast waren en geïnteresseerd in onze politieke analyses en activiteiten.
Waarom ik lid werd Ik ben van Turkse afkomst en ben 20 jaar. Al vanop jonge leeftijd ben ik bezig met de linkse ideologie en de politieke problemen in Turkije en België. Ik wou al heel lang actief zijn in België en was op zoek naar een revolutionaire partij die opkomt voor de arbeiders, jongeren en allochtonen. Vorig jaar deed ik mee met de anti-NSV betoging in Antwerpen en wilde actief worden bij LSP omdat dit de enige partij is die oplossingen aan de arbeiders aanbiedt en die hen een toekomstperspectief kan geven op basis van een revolutionair programma. Guney, Antwerpen
Na 30 jaar bloedige burgeroorlog, de tsunami van eind 2004, de recente overstromingen en de hoge voedselprijzen leven de arbeiders en armen in Sri Lanka in bijzonder moeilijke omstandigheden. Ondanks het officiële einde van de oorlog besteedt de regering van Rajapakse een kwart van de begroting aan defensie. Dat is een onderdeel van de toenemende repressie en de grotere rol van het leger. In Sri Lanka is het probleem van de rechten van de Tamilbevolking nog groter geworden sinds het bloedige einde van de burgeroorlog met de fysieke uitschakeling van de Tamil Tijgers. De regering is steeds meer een dictatuur, nu laat de grondwet al toe dat de president voor onbepaalde duur kan aanblijven. De democratische rechten van de Tamilbevolking vormen een belangrijk thema voor de United Socialist Party (CWI in Sri Lanka), de USP komt op voor eengemaakt verzet van arbeiders en armen doorheen het hele land. Regionale machten zoals China en India hebben de oorlogsinspanningen van het Sri Lankese regime gesteund. Ze blijven dit doen omdat dit regime hun eigen economische en strategische belangen dient. Het gaat niet om de belangen van de arbeiders in de regio, enkel om de eigen economische en strategische macht. Ondanks deze moeilijke omstandigheden is de United Socialist Party het verzet aan het opbouwen onder Singalezen en Tamils. We staan er vooraan in de strijd tegen de oorlog, repressie en kapitalisme.
Geslaagde meeting met Gustave Dache in Antwerpen Door Sanne (Antwerpen) Op 9 februari stelde LSP-Antwerpen het boek van Gustave Dache over de algemene staking van 1960-61 voor. Gustave sprak voor een 50-tal aanwezigen. Op de stand werd voor 216 euro aan boeken en kranten verkocht, daarnaast haalden we 24 euro steun op door hotdogs te verkopen in de pauze. De ervaringen van de algemene staking van 1960-61 en de lessen die de arbeidersbeweging daar uit kan trekken, blijft ook vandaag van groot belang. In 1960-61 organiseerde de arbeidersbeweging zichzelf in stakerscomités. Er werd ingegaan tegen de repressie en er waren grote betogingen. Het gebrek aan duidelijke ordewoorden vanwege de leiding van de beweging – zoals de weigering om een mars op Brussel uit te roepen – zorgde voor een frustratie en creëerde ruimte voor het regionalistische afleidingsmanoeuvre van André Renard. De algemene staking van ‘60-’61 toonde aan dat de arbeidersstrijd en -beweging op korte termijn snelle ontwikkelingen kan doormaken. De kracht van de traditionele methoden van de arbeidersbeweging werd eveneens aangetoond. Dit boek is erg relevant en toont aan hoe strijd kan ontwikkelen. Dat is nuttig, ook voor jongeren. Na de meeting in Antwerpen werden alvast 15 exemplaren verkocht.
We willen de solidariteit met de Tamilbevolking ook in ons land organiseren en lanceren daartoe de campagne Tamil Solidariteit. Een aantal Tamils zijn het eens dat hun strijd tegen oorlog en onderdrukking moet worden gekoppeld aan de strijd voor een socialistisch alternatief. Drie van hen zijn intussen ook actieve leden van LSP. We willen de campagne verder voeden met discussie over Sri Lanka en daartoe is er op Socialisme 2011 een commissie Meer info vind je op volgende websites: over Sri Lanka. Tamilsolidariteit.wordpress.com
Lankasocialist.com
Door Alain (Namen)
O
p zondag 13 februari was er een nationale vormingsdag voor partij-organisatoren. We brachten een 60-tal organisatoren van de partij-afdelingen bij elkaar om te discussiëren over de rol van een revolutionaire partij, de verschillende taken en verantwoordelijkheden in een afdeling en het politiek project van LSP de komende jaren. We begonnen met een voorstelling van de vormingsdag en vooral van het perspectief waarin deze dag kadert. Er werd gewezen op de centrale rol van de afdeling voor onze werking en onze tussenkomsten. Op de vormingsdag werd benadrukt dat we goed georganiseerde en politiek voorbereide afdelingsvergaderingen moeten houden. In de algemene inleiding op de vormingsdag ging Bart Vandersteene in op wat wij verstaan onder een revolutionaire partij. Daarbij werd ook verwezen naar de geschiedenis van de Bolsjewieken in Rusland. We vormen een partij, vandaag hangt er soms nog een negatieve connotatie rond dat begrip. Maar op wereldvlak zien we dat alles veranderd is, met ook een groei-
- woe 2 maart. Antwerpen. Meeting over de revoluties in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. 19u30, UA (Rodestraat) - do 10 maart. Gent. Anti-NSV betoging. 19u30 SintPietersplein. - za. 12 en zo. 13 maart: Socialisme 2011-weekend - zo 2 april: Vottem: betoging tegen asociaal asielbeleid
ende openheid voor discussie over welke organisatievormen we nodig hebben. De noodzaak van een partij die de voorhoede van de arbeidersklasse bijeen brengt en gewapend is met een revolutionaire theorie op basis van 150 jaar strijd en collectieve ervaringen, laat zich steeds sterker voelen. De revolutionaire processen in Tunesië en Egypte tonen aan dat het onbreken van zo’n partij ertoe leidt dat geen richting wordt gegeven aan het massale protest om met de arbeidersklasse de macht in handen te nemen. Na de inleiding kwamen verschillende commissies. Deze waren belangrijk om de politieke functie van de afdeling
diepgaander te bespreken, waarbij werd vertrokken van de verschillende verantwoordelijkheden (voorzitter, penningmeester, publicatie-verantwoordelijke, contactenwerk en jongerencomité). Er werd ook praktisch ingegaan op deze onderdelen van onze werking. Daarbij werden heel wat ervaringen van de verschillende afdelingen uitgewisseld. De dag werd afgesloten met een voorstelling van het politieke project van de partij de komende maanden. De politieke situatie kan erg snel veranderen en de partij-organisatoren moeten dan ook een grote flexibiliteit aan de dag leggen om op nieuwe gebeurtenissen en ontwikkelingen in te spelen. Dat kan enkel indien er de nodige aandacht is voor de politieke analyses maar ook voor de discussie over welke elementen van ons programma en welke thema’s we centraal stellen. Er was heel wat enthousiasme voor deze vormingsdag, zowel omwille van de politieke vorming over de rol en de doelstellingen van een revolutionaire partij als de meer praktische invulling van de verschillende verantwoordelijkheden in de afdelingen. Een dergelijke vormingsdag beantwoordde aan wat de afdelingen vandaag nodig hebben. We zullen er de vruchten van plukken door er samen voor te zorgen dat de partij klaar staat voor de komende strijd.
Strijdfonds: steun LSP Bij het ter perse gaan van deze krant, op 21 februari, zitten we halfweg voor de financiële steun die we in het eerste kwartaal van 2011 (januari tot en met maart) willen ophalen. Voor onze steun zijn we volledig afhankelijk van leden en sympathisanten. Momenteel halen we heel wat geld op als steun voor anti-fascistische acties die we mee organiseren. Er is een nieuwe sticker van Blokbuster verkrijgbaar. Wie ons wil steunen, kan dit steeds op 001-2260393-78 met vermelding ‘steun’. Brussel-W. Brab.: 2.284 € Henegouwen-Namen: 394 € Vl. Brab. Limburg: 541 € Antwerpen: 655 € O. & W. Vlaanderen: 816€ Luik-Lux: 275 € Nationaal: 421 €
104% 46% 43% 42% 26% 22% 53%
TOTAAL: 5.386 €
49%
Contact / Abonnementen
Meer info over de partij / Lid worden: PB131, 1080 Molenbeek-Sainctelette Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: 001-3907596-27
14
Jongeren voor werk
de
Linkse Socialist
Vluchtelingencrisis, de schande van een ziek systeem Door Bart Vandersteene
D
e Griekse regering heeft beslist een gigantisch hek van 12,5 km lang en 3 meter hoog te plaatsen aan de grens met Turkije. Het is de zoveelste poging om de buitengrenzen van de EU af te schermen voor gelukzoekers uit andere delen van de wereld. Er is geen enkele reden om te veronderstellen dat hiermee het aantal vluchtelingen zal afnemen.
Globalisering zorgde voor een vrij verkeer van kapitaal en goederen. Op die manier kan het kapitaal vrij op zoek naar de beste plaatsen voor maximale winsten. Maar dit staat haaks op een samenleving ten dienste van de behoeften van haar bevolking. De wereldwijde crisis zal het aantal vluchtelingen, op zoek naar een betere toekomst, enkel maar doen toenemen. Volgens een woordvoerder van het VN-Voedselagentschap zal een belangrijk deel van de wereldbevolking in 2011 geconfronteerd worden met voedselonzekerheid. Hen rest drie keuzes volgens de VN: “rebelleren, migreren of sterven”. Rebelleren is de optie die linkse socialisten voor staan. Maar zoals de voorbeelden van Egypte en Tunesië aantonen, mag een revolutie niet stoppen bij het verwijderen van de marionetten aan de top. Buitenlandse multinationals, 146 Belgische in Tunesië, maken handig gebruik van de voordelen die een dictatoriaal regime biedt:
en de repressieve politiek in het Westen te tolereren. Elke vluchteling heeft capaciteiten waarmee een bijdrage kan worden geleverd aan de gemeenschap. Maar de Westerse regeringen importeren liever goedkope, geschoolde arbeidskrachten om hier een druk te zetten op de loon-en arbeidsomstandigheden. Op die manier komen we terecht in een neerwaartse spiraal waarbij werknemers, zelfs uit EU-landen, hun lot proberen te verbeteren door elders aan hongerlonen te werken. Het grote gevaar daarbij is dat racisme en nationalisme gebruikt worden om bevolkingsgroepen tegen elkaar op te zetten om zo de aandacht af te leiden van de echte verantwoordelijken. Het zou nochtans anders kunnen. Waarom heeft de Europese Unie nog geen Europees minimumloon ingesteld om de looncompetitie tegen te gaan of een Europese sociale zekerheid die het beste van de bestaande systemen combineert? Zo’n stap zou wereldwijd een inspiratiebron vormen voor alle werkenden om voor diezelfde rechten op te komen. De EU dient echter een andere agenda. Ze verdedigt de belangen van de multionationals en de banken. Enkel een socialistisch systeem kan die zaken lage lonen, geen vakbondsrechten. Die vluchtelingen op één week tijd in Italië verbetering wordt de Ierse bevolking te- garanderen die ervoor zorgen dat menuitbuiting en het daaraan gekoppeld ge- arriveerden. rug geconfronteerd met een fenomeen sen zich vrij kunnen vestigen, waar ze brek aan perspectief op een beter leven Migreren/vluchten op zoek naar een waar de oudere generatie van dacht dat willen, en overal een leefbaar bestaan voor de volledige bevolking, kan enkel betere toekomst is niet enkel het lot het definitief tot het verleden behoorde: kunnen leiden. stoppen door het kapitalisme omver te van vele jongeren uit de neokoloni- massale emigratie uit Ierland. werpen. Anders zullen jongeren uit ale wereld. Dit jaar vertrokken wekePak de multinationals aan, niet hun Z on dag 3 a pr i l . 14 u P l ac e S t die regio andere oorden blijven opzoe- lijks 1.500 Ierse jongeren uit hun land. slachtoffers. Dat is de benadering van Lambert (Luik). Betoging naar het ken, zoals recent toen 5.000 Tunesische Geconfronteerd met massale werkloos- socialisten. Maar dit mag geen reden gesloten centrum van Vottem heid en een gebrek aan perspectief op zijn om vandaag hulpeloos toe te zien
Een op drie studentenkoten aan de UA verdwijnt Door Mathias, voorzitter ALSAntwerpen
D
e raad van bestuur van de Universiteit Antwerpen heeft beslist om haar studentenresidentie op de campus-Middelheim in Wilrijk te slopen. Er werd tevens besloten om geen investeringen te doen in een nieuwe studentenhome, waardoor de huidige koten permanent verloren gaan. Hierdoor zou ongeveer 1/3 van de slechts 389 studentenkoten van de UA verdwijnen.
De raad van bestuur argumenteerde dat het gebouw niet meer voldeed aan de eisen van een moderne studentenhome, dat het bij een recente hygiënecontrole een negatieve beoordeling kreeg en dat bovendien de isolatie van het gebouw te wensen overlaat, met als gevolg een hoog oplopende energierekening. Natuurlijk ontkennen we deze problemen niet, dit is het logische resultaat van een jarenlange weigering om noodzakelijke investeringen te doen. Toekomstige studenten zullen dus hun toevlucht moeten zoeken tot privékoten.
Maar ook daar is er een nijpend tekort, er wordt geschat dat er een 1000-tal koten te weinig zijn in de stad Antwerpen en omgeving. De unief scoort zelf bijzonder slecht op het vlak van sociale huisvesting. Van de 13.500 studenten kunnen er slechts 389 terecht in een residentie van de universiteit, dat is minder dan 3%. Het gevolg hiervan zijn lange wachtlijsten voor een kot in een studentenhome en hoge huurprijzen voor privékoten, de huurprijs in Wilrijk loopt zelfs op tot 300 Euro. Bovendien zal de UA op de campus Middelheim een nieuwe faculteit voor ingenieurswetenschappen onderbrengen die goed zou zijn voor een duizendtal studenten, een verdubbeling van het aantal studenten op deze campus. Dit zal de prijzen nog meer doen stijgen. Bij de huidige bewoners van de studentenhome sloeg het nieuws in als een bom. Vorig jaar nog werd de huurprijs met bijna 50% verhoogd, de UA stelde dat met dit geld in de toekomst nieuwe investeringen konden worden gedaan. Blijkbaar zijn investeren en afbreken synoniemen voor de UA. Het afbreken van de studentenhome is een direct gevolg van het neolibera-
le beleid dat de overheid de afgelopen decennia voerde. Al jarenlang wordt er op verschillende manieren in het onderwijs bespaard, met als gevolg een nijpend tekort aan middelen bij alle onderwijsinstellingen. Hierdoor zien de universiteiten zich steeds meer genoodzaakt om op ‘alternatieve’ wijze aan deze middelen te komen. In veel gevallen betekent dit niets anders dan de middelen gaan zoeken bij zowel de studenten als het personeel. Zo werd de afgelopen jaren stelselmatig het bedrag van de inschrijvingsgelden verhoogd, stegen de prijzen in de restos van de UA met ongeveer 25% voor studenten en zelfs 50% voor het personeel, steeg de werkdruk in het hoger onderwijs door een gebrek aan extra personeel,… Bovendien moeten de zwaarste besparingen als gevolg van de crisis nog komen. Het is duidelijk dat studenten en personeel zullen moeten strijden voor toegankelijk en betaalbaar hoger onderwijs met degelijke werkomstandigheden. De Actief Linkse Studenten en de Linkse Socialistische Partij eisen een herwaardering van het publieke budget voor onderwijs tot 7% van het BBP.
Scholierenactie in Brussel: meer geld voor onderwijs!
O
p woensdag 9 februari voerden een 30-tal scholieren actie na een oproep van de Brusselse Actief Linkse Scholieren. We trokken naar de gebouwen van de Franstalige Gemeenschap. Minister Simonet wenste ons niet te ontvangen. We hebben onze boodschap dan maar luidkeels laten horen.
Het zogenaamde Robin Hood-decreet brek aan personeel en de gebouwen van minister Simonet wil de subsidies zijn soms in wel erg slechte staat. ALS voor de 60% rijkste scholen met 8 mil- is het eens met de vakbonden dat er joen verminderen om dit geld aan de geen “rijke” en “arme” scholen zijn, er 25% armste scholen te geven. De olijf- zijn enkel arme scholen met een aantal boomregering (PS-cdH-Ecolo) wil zo scholen die erg arm zijn. Wij gaan in laten uitschijnen dat inspanningen wor- tegen Sheriff Simonet en verdedigen de den geleverd. Maar in de werkelijkheid noodzaak van een echt Robin Hood-beis dit beperkt tot het laten circuleren leid dat de middelen zoekt bij de supervan geld van de ene school naar de an- rijken, de grote aandeelhouders, om de dere, zonder iets te doen aan het alge- publieke middelen voor onderwijs op te mene gebrek aan middelen. trekken tot 7% van het bbp. Er is een tekort aan scholen, de klassen zitten soms overvol, er is een ge-
* Zaterdag 12 maart. 15u-18u30. Commissie: Jongeren vechten voor hun onderwijs en hun toekomst met Alex Lecocq (Gauche Révolutionaire, Frankrijk), Paul Callanan (Youth Fight for Jobs and Education), Matthias Vanderhoogstraten (Actief Linkse Studenten) * Zondag 13 maart. 13-15u30. Commissie: Jongeren in strijd voor degelijke jobs. Met onder meer Jalil Bourhidane (KAJ Brussel) en Paul Callanan (Youth Fight for Jobs)
Actief Linkse Studenten
www.socialisme.be maart 2011
15
20 jaar Blokbuster
Jobs, geen racisme! Alles wat ons verdeelt, verzwakt ons! Dossier door Geert Cool
T
wintig jaar geleden werd de anti-racistische campagne Blokbuster opgezet. Dit gebeurde in de zomer van 1991, in de aanloop naar “zwarte zondag” (24 november ‘91, de electorale doorbraak van het VB op Vlaams niveau) en de daarop volgende uitbarsting van jongerenprotest tegen racisme en extreem-rechts. Vandaag wordt soms ten onrechte beweerd dat het gevaar van extreem-rechts is geweken. Het falen van de multiculturele samenleving?
Tegen de achtergrond van de economische crisis en de bijhorende sociale problemen lijken de traditionele politici in Europa over elkaars voeten te struikelen in een poging om op de eerste rij te staan van diegenen die stellen dat de multiculturele samenleving heeft gefaald. Na Merkel volgde ook Sarkozy met uitspraken in die zin. Vandaag heeft extreem-rechts niet langer het monopolie op een retoriek die uithaalt naar vreemdelingen. In Duitsland werd een boek van een voormalig kopstuk van de Bundesbank, Sarrazin (SPD), over het zogenaamde “integratiedebat” een bestseller. Sarrazin beweert dat migranten, en vooral diegenen uit de islamitische landen, zelf verantwoordelijk zijn voor problemen zoals werkloosheid en armoede. De oorzaak voor deze problemen wordt op cultureel vlak gezocht. Sociale problemen worden steeds meer los gezien van de samenleving waarin ze ontwikkelen. Als er problemen zijn, moet het wel aan de individuele mensen liggen. Dat is de basis voor de culturele benadering van sociale problemen en de bijhorende verklaringen van traditionele politici over de ‘multiculturele’ samenleving. Wij verzetten ons tegen een dergelijke culturele benadering. De toenemende werkloosheid, onzekerheid op de werkvloer, afbouw van sociale diensten en
2. Midden jaren 1990: protest tegen fascistisch geweld Eens de spontane anti-racismebeweging grotendeels was verdwenen, probeerde extreem-rechts in het offensief te gaan. Dat gebeurde onder meer met geweld tegenover Blokbuster omdat deze campagne wel nog actief bleef. In Brugge liep de situatie uit de hand met fysieke aanvallen op linkse militanten en alternatieve jongerencafés. De troepen werden stevig gedirigeerd door toenmalig VB-voorzitter Vanhecke. Blokbuster beantwoordde het geweld met een massale campagne tegen fascistisch geweld. Dat leidde tot een succesvolle betoging en frustraties bij de troepen van Vanhecke die uiteindelijk moesten inbinden. de neerwaartse tendens voor de lonen (zeker voor wie van tijdelijke jobs afhankelijk is) vormen de basis van veel sociale problemen. Dit wordt niet veroorzaakt door een verschil in cultuur, maar door de winsthonger van een kleine groep kapitalisten die niet aarzelt om een groot deel van de bevolking in miserie onder te dompelen om de eigen Als we wil- winsten op te drijven. len ingaan Het model om de winsten vandaag te tegen een versterken, wordt niet uitgetekend door verdere af- migranten of op basis van een cultuur. Het is het ‘Duitse model’ van een uitgebouw van breide lageloonsector waarin 5 euro per onze lonen uur geen uitzondering is. Hypocrisie is en arbeids- de politici en patroons niet vreemd: om voorwaar- de lonen verder naar beneden te halen, den zullen wordt maar al te graag gebruik gemaakt van goedkopere illegale en andere buiwe samen tenlandse arbeidskrachten. Dat vermoeten klaart bijvoorbeeld waarom 55% van de strijden. Marokkaanse bevolking in ons land in Wij zeggen: armoede leeft. Tegelijk wordt racisme alles wat niet geschuwd om de werkende bevolking te verdelen. ons verAls we willen ingaan tegen een verdeelt, ver- dere afbouw van onze lonen en arbeidszwakt ons. voorwaarden zullen we samen moeten strijden. Wij zeggen: alles wat ons verdeelt, verzwakt ons.
1. Begin jaren 1990: spontane jongerenstrijd Na 24 november ‘91 waren er in tientallen steden en gemeenten doorheen het land spontane acties van jongeren om te protesteren tegen racisme en tegen het Vlaams Blok. Met Blokbuster beschikten radicaliserende jongeren over een instrument om hun acties te organiseren en tegelijk de discussie aan te gaan over de diepere oorzaken van de opkomst van extreem-rechts. Er waren tientallen comités doorheen het land met honderden leden. Blokbuster gaf politiek richting aan het spontane protest door slogans als “Jobs, geen racisme” centraal te stellen. In 1992 organiseerden Blokbuster en de campagnes van ‘Jongeren tegen racisme in Europa’ een Europese betoging in Brussel met 40.000 aanwezigen. Na de betoging volgde een concert in Vorst Nationaal. Twee jaar later was er een Jongerenmars voor Werk en tegen Racisme, een succesvol initiatief met enkele duizenden betogers na een oproep van Blokbuster, de ABVV-Jongeren en het AFF.
Het einde van extreemrechts?
In verschillende landen en ook bij ons heeft extreem-rechts een deel van haar kiezers verloren. Het Vlaams Belang heeft niet langer een monopolie op populistische campagnes en een deel van de boodschap van de partij wordt overgenomen door andere partijen. Na 20 jaar begint sleet te zitten op de partijkopstukken en de snelle electorale groei van de jaren 1990 had de deur opengezet voor carrièretwisten die duidelijk maken dat postjespakkerij ook in het VB geen ongewone zaak is. Het is voorbarig om het VB en extreem-rechts af te schrijven. De opkomst van andere populistische krachten maakt het racisme van het VB meer aanvaardbaar. Tegelijk blijft extreemrechts pogingen ondernemen om zich te organiseren en jongeren aan te trekken, doorgaans jongeren die nog weinig banden hebben met de samenleving. Tegen de achtergrond van grote en snelle verschuivingen in het kiesgedrag is het niet uitgesloten dat de onvermijdelijke ontgoocheling in De Wever op termijn leidt tot een hernieuwde groei van het Vlaams Belang in de verkiezingen. Zolang er geen sterk links alternatief is, blijft er ruimte voor formaties als het VB. Samen sterk
Blokbuster staat voor een actieve oppositie tegen het neoliberale beleid en het kapitalisme. In actief verzet worden de belangrijke tegenstellingen duidelijk. Dat zagen we in Egypte waar enkele weken geleden nog discussie werd gevoerd over de spanningen tussen Koptische christenen en moslims
naar aanleiding van een aanslag op een kerk op kerstmis. In de machtige protestbeweging tegen Moebarak stonden gewone Kopten en gewone moslims zij aan zij. De religieuze spanningen werden overstegen door gezamenlijk verzet tegen de heersende kliek van plunderaars. Op het Tahrirplein beschermden de Kopten de moslims tijdens hun gebeden. Om racisme, seksisme, homofobie,… bij ons te bestrijden, is een actieve rol van de arbeidersbeweging noodzakelijk. Dan verdwijnen bewust opgeklopte schijnbare tegenstellingen op basis van afkomst, religie of huidskleur naar de achtergrond. Toen de steenkoolmijnen in Limburg nog open waren, benadrukten de mijnwerkers hun eenheid: “In de mijnen zijn we allemaal zwart”. Door sa men op te komen tegen werkloosheid, armoede en uitbuiting, kunnen we racistische vooroordelen in de praktijk doorprikken en de discussie over een alternatief op het kapitalisme aanvatten. Een socialistische samenleving zou toelaten om de behoeften van de meerderheid van de bevolking centraal te stellen en de enorme mogelijkheden en rijkdommen die aanwezig zijn in te zetten met dat doel. Het verdwijnen van de tekorten en de strijd ervoor, zou racisme definitief naar het verleden verbannen. Het voeren van anti-racistische acties en betogingen, zoals Blokbuster intussen 20 jaar doet, is een onderdeel van deze strijd voor een andere samenleving. We willen met jongeren en werkenden in discussie treden om hun woede om te zetten in een daadwerkelijke strijd voor verandering.
3. Anti-racisme en anti-kapitalisme De anti-globaliseringsbeweging zorgde vanaf het einde van de jaren 1990 en het begin van deze eeuw voor een nieuwe radicaliseringsgolf onder jongeren. Blokbuster was er meteen bij, in oktober ’99 organiseerden we een geslaagde betoging met 1.000 aanwezigen tegen een VBmeeting in Gent waarbij de slogan “Werkloosheid? Neen! Armoede? Neen! Woningnood? Neen! Wij vechten voor iets beter” werd gelanceerd. In het kader van de antiglobaliseringsprotesten in ons land werd de jongerencampagne Internationaal Verzet opgezet.
Anti-NSV betoging in Gent in 2004
4. Verzet gaat door De afgelopen jaren stond Blokbuster vooraan in het organiseren van de jaarlijkse anti-NSV betoging, een initiatief waarin Blokbuster sinds midden jaren 1990 een centrale rol speelt. We mobiliseren jongeren om te verhinderen dat extreem-rechts de straten kan innemen met hun betoging. De nadruk wordt meer gelegd op het asociale karakter van extreem-rechts en de noodzaak van eenheid tussen jongeren en syndicalisten in de strijd tegen racisme, seksisme, homofobie,… Alles wat ons verdeelt, verzwakt ons.
* Zaterdag 12 maart. 13u-15u. Panelgesprek: 20 jaar Blokbuster, hoe vechten tegen extreem-rechts? Met Barbara Veger (Nederland) over het fenomeen “knetterrechts” in Nederland, Petr Jindra (Socialistická alternativa Budoucnost, Tsjechië) over de opgang en het karakter van extreem-rechts in Oost Europa, Antoine T (Jeunes Anti-Fasciste, Charleroi) en Geert Cool, Blokbuster * Zondag 13 maart. 13-15u30. Commissie: Homofobie in opmars: oorzaak en oplossing
de Linkse
Socialist
socialisme.be Ben
€2
STEUN: € 5
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nummer 301 Februari 2011
je de dagelijkse stroom van
desinformatie in de traditionele media beu?
Wil je ook een andere Neem
kant van het nieuws horen?
dan een abonnement op dit blad en volg onze dagelijkse website socialisme.be.
s t r i j d s o l i d a r i t e i t s o c i a l i sm e
Geen vertrouwen in de legerleiding! Voor een regering van de vertegenwoordigers van de arbeiders, kleine boeren en armen! Onmiddellijke verkiezingen voor een revolutionaire grondwetgevende vergadering onder toezicht van de comités van arbeiders, armen en jongeren! Door K arim (Brussel)
O
p 21 januar i k wam de Tunesische dictator Ben Ali ten val na een massale en historische mobilisatie. Amper 20 dagen later werd Ben Ali gevolgd door zijn Egyptische collega Moebarak die eveneens moest aftreden. In beide gevallen waren er massale betogingen en bliezen de dictators de aftocht toen de arbeidersklasse zich op een actieve manier in de strijd mengde. De stakingsgolven in beide landen toonden de vastberadenheid van de bevolking.
Steun
De revolutionaire bewegingen wa- stijgende voedselprijzen van de afgeloren een inspiratie voor de verarmde pen maanden. bevolking doorheen de hele regio met De autoritaire regimes in de regio acties in onder meer Jemen, Libië, Iran, legden hun neoliberale beleid op door Bahrein, Jordanië, Palestina,... Deze be- beroep te doen op repressie. Ze werden wegingen komen niet uit de lucht vallen. daarin gesteund vanuit het Westerse Ze zijn het resultaat van een explosieve imperialisme. De afgelopen jaren nam cocktail van massale werkloosheid en het verzet toe, er waren verschillende breed verspreide armoede. In Egypte stakingsbewegingen en protestacties. leeft 40% van de bevolking aan min- Maar nu komt de explosieve cocktail der dan twee dollar per dag. effectief tot uitbarsting. Het protest beDe afgelopen decennia van neolibe- perkt zich niet tot democratische eisen, raal beleid hebben de levensstandaard dit is een revolte tegen extreme miserie van de bevolking naar beneden gehaald. onder bredere lagen van de bevolking. De overwegend jonge bevolking (de geDe regimes proberen het protest te middelde leeftijd in Egypte bedraagt stoppen door toegevingen te doen. Zo 24 jaar, in Jemen is dat slechts 17,9 kregen de afvalophalers in Tunesië jaar) heeft geen enkel perspectief op 60% loonsverhoging en worden er soeen toekomst. De uitzichtloosheid en ciale programma’s ingevoerd. Dit zal armoede werden nog versterkt door de echter niet volstaan. De kapitalistische
dit maandblad:
crisis heeft iedere hoop op een betere toekomst doorprikt. De arbeiders en arme boeren moeten de strijd voor een alternatief op het kapitalisme en grootgrondbezit voeren. Het protest zal niet stoppen als de ene dictator door een andere wordt vervangen. Het revolutionaire proces in Egypte en Tunesië is nog maar begonnen, er zullen volgende stappen nodig zijn. De sleutel tot verandering ligt bij de georganiseerde arbeidersklasse. De stakingsacties in Egypte waren cruciaal om Moebarak te doen vertrekken, maar nu moeten deze acties voort gaan om ook een einde te maken aan het systeem waar Moebarak zich op baseerde. De arbeiders en jongeren in NoordAfrika en het Midden-Oosten mogen geen enkel vertrouwen stellen in fi-
001-3907596-27
guren die verbonden waren met het oude regime of met de imperialistische broodheren van dat regime. Ze mogen zich niet laten vangen aan beloften inzake verkiezingen of zogenaamde steun van de legerleiding voor de revolutie. De strijd moet voortgaan en de arbeiders en jongeren moeten die zelf in handen houden door strijdorganen uit te bouwen in de vorm van arbeiderscomités en wijkcomités onder de controle van de arbeiders en armen. Dat kan de basis vormen voor de organisatie van onmiddellijke en vrije verkiezingen voor een revolutionaire grondwetgevende vergadering om te beginnen aan de opbouw van een democratische samenleving waarin de behoeften van de meerderheid van de bevolking centraal staan.