de linkse socialist 361 feb 2017

Page 1

België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nr 361  februari 2017 strijd  solidariteit  socialisme

8 rijksten bezitten evenveel als 3,6 miljard armsten

strijd voor ander systeem is nodig V

verdeeldheid laat toenemen.” Volgens een onderzoek van de krant Le Soir (9 januari) voelt 74% van de Belgen zich in de steek gelaten door de elite, 62% denkt dat het systeem recht op een muur afstevent en 49% meent dat de staat mensen als henzelf aan hun lot overlaat. Het vertrouwen in het parlement is op 20 jaar tijd afgenomen van 26% tot 12%; de media doen niet veel beter met een halvering van het vertrouwen van 42% naar 21%. Bij genog rijker te maken… brek aan collectief verzet, plooien menDe ongelijkheid heeft politieke gevol- sen zich volgens deze studie terug op gen. Oxfam stelt: “Van Brexit tot het zichzelf waardoor ze steeds negatiever succes van de presidentscampagne van staan tegenover onder meer migranten Donald Trump, een schrikbarende toe- en vluchtelingen. “Het is een oorlog onname van racisme en breed gedragen der de armen,” vat een dokter in brugontgoocheling in de gevestigde politiek. pensioen het in Le Soir samen. Er zijn steeds meer tekenen dat meer en De basis voor al dit ongenoegen is niet meer mensen in rijke landen het status de komst van Syrische of Afghaanse quo niet langer aanvaarden. Waarom vluchtelingen, maar wel het falen van zouden ze, als de ervaring leert dat het dit systeem om brede lagen van de beenkel leidt tot stagnatie van de lonen, volking uitzicht te geven op een betere onzekere jobs en een groeiende kloof toekomst. De cijfers liegen er niet om: tussen de ‘haves’ en de ‘have-nots’? in 2015 moesten maar liefst 138.000 De uitdaging is om te bouwen aan een mensen in dit land beroep doen op positief alternatief – niet één dat de voedselbanken, 1 op de 5 kinderen

orig jaar pasten de 62 rijksten die evenveel bezaten als de armste helft van de wereldbevolking nog in een autobus. Dit jaar zijn hun rangen uitgedund tot nog slechts 8 mannen. Twee taxi’s volstaan om hen te vervoeren. Niet dat er enkele rijken plots veel armer werden en hierdoor moesten afhaken. Neen, de concentratie van rijkdom is nog een pak groter geworden en de schulden van de armsten werden voorheen onderschat. Ook in ons land is de ongelijkheid groot: Albert Frère, één van de rijkste Belgen, bezit meer dan de 2 miljoen armste Belgen samen. door

Geert Cool

Oxfam is bijzonder scherp: “Grote bedrijven en zeker die aan de top die deze week bijeenkomen in Davos spelen een belangrijke rol in het vergroten van de kloof. Superrijken gebruiken een netwerk van belastingparadijzen om hun bijdrage te ontlopen, ze duwen de lonen van hun werknemers naar beneden en de prijzen die ze aan producenten betalen, ze investeren minder in hun bedrijven. Ze gebruiken hun connecties om ervoor te zorgen dat het regeringsbeleid in hun voordeel is.” Waarom wordt er op onze levensstandaard bespaard als 8 superrijken samen goed zijn voor 426 miljard dollar? Juist, om die 8 rijksten

Aanvallen op PVDA: terugkeer van het ‘rode gevaar’ p 2-3

Massaal protest tegen Trump in de VS p 10

groeit op in armoede, in Vlaanderen alleen worden jaarlijks meer dan 10.000 gezinnen uit hun huis gezet, … De regering voert een beleid dat de zwaksten nog harder treft. Het jaar is amper begonnen of er is al de aankondiging van een indexsprong voor de kinderbijslag en voor de middelen in het lager- en secundair onderwijs in Vlaanderen. De kritieken van Oxfam zijn vernietigend voor het kapitalisme. De enorme ongelijkheid is geen foutje of uitwas van het systeem, het is onderdeel van het systeem. In het kapitalisme staan de belangen van een kleine elite centraal. Die belangen kan ze door haar bezit van de sleutelsectoren van de economie en de bijhorende politieke macht ook behartigen. Zij hebben het geld en de macht, wij hebben de kracht van ons aantal. Ongenoegen leidt tot frustratie indien het niet georganiseerd wordt in een collectieve strijd voor verandering en sociale vooruitgang. We hebben nood aan vakbondsleiders die de strijd organiseren en een linkerzijde die de ongelijkheid en bijhorende ellende van

het kapitalisme niet alleen aanklaagt maar er ook socialistische alternatieven op durft voor te stellen. Als we niet overgaan tot collectieve strijd voor een breuk met de rechtse regering en het besparingsbeleid in het algemeen, dan laten we het politieke debat over aan diegenen die enkel wanhoop in de aanbieding hebben. De studie van Oxfam bevestigt dat er voldoende middelen zijn om iedereen een degelijk leven aan te bieden – denk maar aan de duizenden miljarden dollars die de superrijken in belastingparadijzen geparkeerd hebben. Waarop wachten om de strijd voor een ander systeem aan te gaan? De elite zal de macht niet vrijwillig uit handen geven, we moeten ons organiseren en botsen daarbij op alle verdedigingsmethoden van de elite. Maar zoals de studie van Oxfam ook bevestigt, hebben wij de kracht van ons aantal. Doe mee met LSP!

100 jaar na de Februarirevolutie van 1917 in Rusland p 8-9

w w w. s o c i a l i s m e . b e


2

België

de

Linkse Socialist

De terugkeer van het rode g

Rechts opent aan EDITO door

Bart Vandersteene, woordvoerder LSP

Kapitalisme zou het vieze woord moeten zijn, niet socialisme

H

et kapitalisme won 30 jaar geleden de historische strijd met het Sovjetblok. Zonder echt uitgedaagd te worden, slaagde het kapitalisme er in die tijd volledig zelfstandig in om zijn steun onder de bevolking structureel te ondermijnen. Wat het vandaag recht houdt, is de afwezigheid van een voldoende gedragen geloofwaardig alternatief. De ongelijkheid neemt hallucinante proporties aan. De staat van de wereld wordt met de dag instabieler. Zelfs wie vroeger zonder morren of zorgen door het leven ging, heeft vandaag angst voor wat de toekomst brengt: oorlog, terrorisme, groeiende armoede, dictatuur, klimaatrampen, ...

Een systeem in crisis moet door haar managers afgeschermd worden van terechte kritieken. De aanval inzetten wordt dan voor sommigen de beste verdediging. Daarin ligt de verklaring voor het venijn waarmee verschillende variaties van liberale politici en ideologen de aanval hebben geopend op de PVDA. De groeiende steun voor die partij is een uitdrukking van de zoektocht naar een links alternatief. Het is positief dat de PVDA linkse ideeën kenbaar maakt bij een breder publiek. Maar om succesvol te zijn in haar doelstelling – in congresteksten omschreven als de realisatie van een socialistische samenleving – zal de partij duidelijkheid moeten verschaffen over hoe dit kan gerealiseerd worden. De steeds terugkerende kritieken over het stalinistische verleden beantwoordde Peter Mertens in De Morgen met het voorstel om het bilan van de twintigste eeuw aan geschiedkundigen over te laten. Zo ontwapent hij zijn partij en haar leden tegen de aanvallen van rechts. Iedereen die zich inzet voor een socialistische samenleving zal zich de vraag stellen waarom het fout is gegaan in Rusland en wat dit betekent voor onze strijd voor socialisme vandaag. Door deze vraag onbeantwoord te laten, worden de PVDA-leden zonder argumenten gezet wanneer ze voor de zoveelste keer gevraagd worden waarom ze zich communist noemen, of ze Stalin verdedigen, of ze zich beroepen op het marxisme, of het stalinisme niet heeft bewezen dat socialisme niet werkt, ... De PVDA gaat de complexe discussie over ‘socialisme 1.0’ uit de weg. Dat kan misschien tactisch slim lijken op

Een systeem in crisis moet door haar managers afgeschermd worden van terechte kritieken. De aanval inzetten wordt dan voor sommigen de beste verdediging. Daarin ligt de verklaring voor het venijn waarmee verschillende variaties van liberale politici en ideologen de aanval hebben geopend op de PVDA.

korte termijn, maar het laat in de praktijk de anti-socialistische propaganda van de rechterzijde onbeantwoord. In haar communicatie naar het brede publiek, in pamfletten of in debatten op televisie, wordt met geen woord gerept over kapitalisme of socialisme. In ‘Graailand’, het boek van Peter Mertens, staan zoals in eerdere boeken heel veel interessante argumenten tegen het neoliberalisme. Veel lezers kunnen zelfstandig tot de conclusie komen dat er een rode draad zit in die kritiek, namelijk de logica van het kapitalistisch systeem, ook al wordt dit niet met zoveel worden gezegd. Maar over socialisme, hoe het zou kunnen werken, welke uitdagingen het zou kennen, hoe we zo’n maatschappij kunnen realiseren, daar zal je geen woord over vinden. Er is een reden waarom de maatregelen of ‘goeie ideeën’ die de PVDA voorstelt vandaag niet worden doorgevoerd. Enkel een revolutionaire visie is opgewassen tegen de gigantische klassenoorlog die de heersende elite op ons loslaat wanneer een overheid deze maatregelen zou nemen. Met alle mogelijke middelen, zoals in Griekenland, zullen ze je op de knieën dwingen. Tenzij de beweging durft door te drukken en de elite haar macht ontneemt. De elite haalt haar macht niet uit haar aantal, maar uit de controle over de sleutelsectoren van de economie, de propagandamachine van de media en het juridisch apparaat. Een socialistische samenleving zal in alles de tegenpool zijn van het kapitalisme. Collectieve eigendom van de sleutelsectoren van de economie en geen privébezit voor een kleine elite superrijken. Moordende concurrentie zal plaats ruimen voor solidariteit en samenwerking. Dankzij technologische vooruitgang werken we minder en produceren we toch evenveel rijkdom. Via een democratische controle op en verdeling van die rijkdom zijn er geen armen of superrijken meer. Zonder de drijfveer van de economische winsten is er ook geen reden meer voor imperialistische oorlog en bezetting. Veel mensen zouden direct zo’n wereld verkiezen boven de huidige, maar zullen ook twijfelen of dit wel mogelijk is. Deze twijfels zijn voor een groot stuk gebaseerd op de rechtse ideologische propaganda dat de mens geen sociaal of solidair maar een competitief wezen zou zijn. Evenveel propaganda is echter gebaseerd op het mislukken van de pogingen in de 20e eeuw om een socialistische wereld op te bouwen. In de zoektocht naar een alternatief op een kapitalisme in crisis moeten deze vragen beantwoord worden. Enkel dan kunnen we socialisme terug als een geloofwaardig alternatief op de kaart zetten.

D

e afgelopen maanden was er opmerkelijk veel aandacht voor de PVDA in de media. De aanvallen volgden elkaar op. De Franstalige liberale MR pleitte voor een cordon sanitaire, N-VA-voorzitter De Wever omschreef de PVDA en de volledige linkerzijde als het ‘restafval van de 20e eeuw.’ In de gevestigde media wordt het met applaus ontvangen. door

Ben (Charleroi)

Sovjet-Unie. Wie de strijd over het verleden niet aangaat, is slecht bewapend voor Midden november titelde Le Vif (de te- de strijd om de toekomst. genhanger van Knack): “Na de Brexit en Trump, Marine Le Pen en dan de PTB?” Extremistisch voor de Kort hierop verklaarde Dennis Ducarme ene, “helemaal niet (MR) dat er een cordon sanitaire rond de radicaal” voor de andere PTB moet komen omdat het een extreVoor Goffin komt de eis van de “rijken lamistische en populistische partij zou zijn. Voor de MR zijn alleen die partijen die de ten betalen” neer op het stigmatiseren van neoliberale besparingslogica aanvaarden een bevolkingsgroep. In een opiniestuk op Knack.be schreef de voorzitter van Jong ‘democratisch.’ Op 4 december verdedigde Philippe VLD: “Een typisch kenmerk voor extreGoffin (MR) in een debat op de RTBF het mistische partijen: een voorkeursbehanidee van een cordon sanitaire. Hij vroeg deling voor bepaalde groepen in de maataan de vertegenwoordiger van de PTB, schappij ten koste van anderen.” Dit komt van liberale partijen die verGermain Mugemangango, of zijn partij het stalinisme nog steunt. Daarop kwam snel antwoordelijk zijn voor bijzonder harde een negatief antwoord. Goffin vroeg dan aanvallen op de levens- en arbeidsvoormaar of de PTB zich op het marxisme ba- waarden van de meerderheid van de beseert, waarop Germain positief antwoord- volking. Ze verdedigen een systeem waarde. Het kruisverhoor werd zo grotesk dat in de 8 rijksten evenveel bezitten als de verschillende commentatoren het nadien armste helft van de wereldbevolking. Bij voor de PTB opnamen. Goffin antwoord- de taxshift kregen de 50% gezinnen met de uiteraard zelf niet op de vraag of hij de de het laagste inkomens slechts 20% van misdaden van het neoliberalisme, zoals de fiscale voordelen, terwijl dit deel van onder de dictatuur van Pinochet in Chili, de bevolking de verhoging van indirecte belastingen het hardste voelt. Over de stigal dan niet steunde. Ook langs Nederlandstalige kant werd matisering van bevolkingsgroepen als de het argument van het stalinisme meer- werklozen, zieken, personeel in de openmaals gebruikt. Er wordt ingespeeld op de bare diensten, … onder dit beleid zullen onduidelijkheid die de PVDA laat door wel we het maar niet hebben. De voorstellen van de PVDA rond het afstand te nemen van het stalinisme maar zonder een publieke analyse te maken van aanpakken van de ongelijkheid aan te waar het fout gelopen was in onder meer de pakken zijn eigenlijk vrij beperkt. De eis Een cordon sanitaire rond PVDA?

Enkele voorstellen van John Crombez g

SP.a: een linkse oppos SP.a-voorzitter John Crombez probeert zijn partij op sociale thema’s een “linkser” imago aan te meten. Na haar deelname aan neoliberale regeringen tijdens de jaren ‘90 en 2000 voelt de partij dat de wind meer naar links draait. Er is de electorale groei van de PVDA, die zich opstelt als uitdager op de linkerflank. Meer dan zijn voorgangers valt Crombez d e loonlastverlagingen voor bedrijven aan, de bankiers en rijke diamantairs. Dat is op zich positief, maar is nog geen programma dat een antwoord biedt op de crisis. Bovendien zit er in tal van zijn voorstellen meer dan een adder onder het gras voor de sociale zekerheid. door

Peter Delsing

Rond migratie probeert Crombez zijn partij een strenger imago aan te meten. In De Morgen verwoordde een commentaarschrijver die benadering als volgt: “rechts heeft de cultuurstrijd gewonnen.” Is dat werkelijk zo? Volgens ons lijkt het er enkel op dat “rechts de cultuurstrijd wint,” aangezien officieel links - SP.a en Groen - de economische strijd voor de materiële belangen van de werkenden al een hele tijd niet meer ernstig voert. In de VS had iemand als Bernie Sanders er geen probleem mee om zowel jongeren als oudere werknemers, arme Amerikanen en migranten, zwart en blank, holebi’s,... te verenigen rond een consequente aanval op de rijkste 1%. Met die boodschap zou hij volgens opiniepeilingen Trump hebben weggeveegd in een presidentiële verkiezing. Rechts wint alleen de “cultuurstrijd” als links de klassenstrijd niet consequent voert. “Ideetjes”, of een alternatief op het kapitalisme?

Actie van de PVDA in 2014. Foto: Loïc

De laatste weken verdedigde Crombez het voorstel van een volledig pensioen na

42 jaar, in de plaats van 45 jaar, werken. Hij pleit ook voor een “basisloon” van 1000 euro voor werklozen, maar wel gekoppeld aan arbeid in dienst van de gemeenschap. Waarom geen volwaardig loon voor volwaardig werk, op basis van investeringen in openbare diensten? In de plaats van deze gevaarlijke loskoppeling van werk en sociale zekerheidsbijdragen, waar echte socialisten zich steeds tegen hebben gekant. Hoe moeten de pensioenen, de zorg, werkloosheidsuitkeringen, ... betaald worden als werknemers voor een laag nettoloon de arbeidsmarkt op worden gestuurd? Het willen terugschroeven van de loopbaanvereiste voor pensioen beantwoordt zeker aan een maatschappelijke nood. 33% van de werknemers leidt “meestal of altijd” aan stress op het werk. Dat is 6% meer dan in 2010 (De Tijd, 17/1/17). Tussen 2010 en 2015 is het aantal burn-outs van langer dan een jaar verdubbeld. Ook het aantal langdurig zieken nam enorm toe. Tot 370.400 mensen in 2015, een groei met maar liefst 64% in vergelijking met 10 jaar eerder. Bij arbeiders is 1 op de 8 vanaf 55 jaar langdurig ziek, boven de 60 een kwart. Het neoliberale kapitalisme maakt velen let-


België

www.socialisme.be februari 2017

gevaar.

nval op PVDA/PTB

PVDA-boegbeeld Raoul Hedebouw.

Professor Carl Devos: “Van voorstellen in de richting van het nationaliseren of collectiviseren van privévermogen is in het programma geen sprake. Dit is een vrij pragmatisch en reformistisch programma dat helemaal niet radicaal is.”

van een miljonairstaks wordt niet gekoppeld aan de nationalisatie van de financiële sector, de opheffing van het bankgeheim, …. om er een overgangsmaatregel in het kader van de socialistische omvorming van de samenleving van te maken. De eis van een miljonairstaks wordt bijvoorbeeld niet gekoppeld aan de nationalisatie van de financiële sector, de opheffing van het bankgeheim, ... om er een overgangsmaatregel in het kader van de socialistische omvorming van de samenleving van te maken. Socialisme is voor de PVDA iets voor een verre toekomst waar in congresteksten wel over geschreven wordt, maar dat in de directe praktijk niet aanwezig is. Wij vinden dat een beperking en kunnen ons vinden in de opmerkingen van professor Carl Devos: “Van voorstellen in de richting van het nationaliseren of collectiviseren van privévermogen is in het programma geen sprake. Dit is een vrij pragmatisch en reformistisch programma dat helemaal niet radicaal is.”

zorgcentra gebruikt worden voor politieke discussies. Wat is daar mis mee? Gebruiken de gevestigde partijen hun posities in allerhande raden van bestuur en hun zuilen dan niet voor politieke discussie? Het bestaan van deze zorgcentra speelt ongetwijfeld een rol in de uitbouw van de PVDA, maar de vooruitgang in de peilingen heeft vooral te maken met de groeiende afkeer tegen de gevestigde partijen en de roep naar verandering. Waar de aanvallen niet op antwoorden

De aanvallen op de PVDA wegen erg licht en zijn stuntelig. Ze zijn een uitdrukking van angst onder de gevestigde partijen en hun media voor de veranderingen onder de gewone werkenden en hun gezinnen. Er is een groeiende ruimte voor nieuwe linkse krachten. Ook in België is dat het geval. De rechtse aanvallen op links antwoorden nooit op de vragen en bekommernissen die hiertoe leiden. Wij hebben onze meningsverschillen Aanvallen op Geneeskunde met de PVDA, het programma en de voor het Volk politieke strategie van deze partij en we hebben veel vragen bij het interne Eind december kwam L’Echo met functioneren ervan. Maar we denken een aanval op Geneeskunde voor het dat er nood is aan open en eerlijke disVolk, de zorgcentra van de PVDA. cussies daarover met de PVDA en haar Beschuldigingen zoals het weige- leden. Net zoals we dit willen doen ren van patiënten die kandidaat zijn met elke partij, organisatie of militant voor andere partijen, leken echter op die tegen de besparingen wil strijden niets gebaseerd te zijn. Commentator en mee wil opkomen voor een andere Hugues le Paige merkte op dat de aan- samenleving. We steken de meningsval leek op een wel erg doorzichtige po- verschillen niet onder stoelen of banging om de aandacht af te leiden van ken, maar tegenover de aanvallen van de echte schandalen, zoals Kazachgate rechts moet de volledige linkerzijde of Publifin. reageren. De aanvallen zijn immers Centraal in de kritiek op Geneeskunde gericht tegen al wie het huidige sysvoor het Volk staat het feit dat deze teem in vraag stelt.

gewikt en gewogen

sitie tegen het rechtse beleid?

John Crombez. Foto: Flickr/labourparty

terlijk ziek. Het stelselmatig optrekken van de leeftijd voor brugpensioen zit daar natuurlijk voor veel tussen. Vanaf 2030 moeten we allemaal tot 67 jaar werken, als de economische crisis er ondertussen geen schep bovenop heeft gedaan. Ouderen worden ziek van de stress en het werkritme, terwijl jongeren ondertussen een kans op

Belgen. De rijkste 10% in België is goed voor 1043 miljard euro. Op z’n minst een deel van de slapende miljarden van de miljardairs dient te worden onteigend om de middelen productief in te zetten. Wij werken ons krom of worden ziek voor de aandeelhouders, die ons vervolgens via de media die ze controleren, de les komen spellen dat “langer werken” moet om het systeem “betaalbaar” te houden. Het enige wat niet “betaalbaar” is, is het winstsysteem dat deze ongelijkheid als natuurlijk beschouwt. Crombez suggereerde ook om de lastenverlagingen voor bedrijven met de helft te verminderen. Klinkt “radicaal”. Maar zal hij dat ook als breekpunt voor regeringsgesprekken naar voren schuiven? Of dienen de linkse elementen in de campagne enkel om uiteindelijk toch weer een neoliberaal beleid te voeren? Het zou onverantwoord zijn om zo’n maatregel voor te stellen zonder garanties tegen kapitaalvlucht in te bouwen. Dit vereist een opening van de boeken en de nationalisatie van de banksector, onder democratische controle van het personeel. Dit programma doorvoeren vereist ook niet de passieve strategie die SP.a voorstelt, maar een mobilisatie van de gehele arbeidersbeweging en de een job wordt ontnomen. jongeren. Zo’n beweging zou enkel aan In het voorstel van Crombez zou wie op de noden kunnen voldoen als ze via de25 jaar begint te werken nog steeds tot z’n mocratische verkiezingen op de werk67 dienen door te werken. Als je niet de vloer, in de scholen, ... de gehele maatvolledige 42 jaar bereikt wordt er boven- schappelijke rijkdom onder haar controle dien in het pensioen gesnoeid. De onbe- zou brengen. Dit zou een democratische taalbaarheid van een degelijk brugpensi- planning van de economie mogelijk maoen is een fabeltje. Albert Frère bezit in ken en de strijd voor internationaal socizijn eentje meer dan meer dan 2 miljoen alisme een enorme impuls geven.

3

Op 10 januari hadden topmanagers hun eerste jaarloon al binnen!

E

en topmanager bij bedrijven van de Bel20 had in 2015 een gemiddeld jaarloon van ongeveer 2 miljoen euro. Voor een gemiddelde Belgische werknemer dat iets meer dan 40.000 euro per jaar. Het verschil is erg groot: een topmanager verdient bijna 50 keer ons jaarloon. Op 10 januari, na amper 7 werkdagen, hadden die topmanagers al een eerste ‘gewoon jaarloon’ binnen.

Als wij met een gewoon jaarloon moeten rondkomen, waarom heeft zo’n topmanager dan bijna 50 keer een gewoon jaarloon nodig? En hoe rijmt dit met de neoliberale politieke verklaringen dat er enkel op de sociale zekerheid nog kan bespaard worden? Hoeveel van de 138.000 mensen die in 2015 beroep deden op voedselbanken in ons land zouden met het jaarloon van het groepje managers een degelijk leven kunnen leiden? De kloof tussen de gouden toplonen en de gewone lonen wordt al langer aangeklaagd. Wij stellen daartegenover de eis van een beperking van de maximale loonspanning, dat is de verhouding tussen de hoogste en de laagste lonen. Honderd jaar geleden voerden de bolsjewieken in Rusland een maximale loonspanning in van één op vier. Het hoogste loon mocht maximaal vier keer zo hoog zijn als het laagste. Misschien dat een loonspanning van één op vier erg drastisch is als onmiddellijke maatregel, maar er kunnen stappen gezet worden om de huidige gemiddelde verhouding van één op vijftig drastisch te beperken. Een eis van een maximale loonspanning gekoppeld aan een verhoging van het minimumloon tot 15 euro per uur kan ongetwijfeld op een brede steun rekenen indien het gepopulariseerd wordt. Laat ons de enorme ongelijkheid niet alleen aanklagen, maar ook voorstellen doen waarmee we er een einde aan kunnen maken.

Voormalige Waffen SS’er maakt indruk op Gents N-VA-gemeenteraadslid

E

en medewerkster van het kabinet van minister-president Geert Bourgeois (N-VA) was naar eigen zeggen onder de indruk van een feest ter ere van Vlaamse Oostfrontstrijders. Dat zijn nazicollaborateurs die tijdens de Wereldoorlog bewust en vrijwillig dienst namen om samen met de nazi’s aan het oostelijk front te strijden. Vooral de toespraak van Oswald Van Ooteghem was volgens de medewerkster, het Gentse gemeenteraadslid Karlijn Deene, beklijvend.

Van Ooteghem ging destijds in op de oproep van het VNV, een met de nazi’s collaborerende extreemrechtse partij, om naar het Oostfront te trekken. Van Ooteghem deed dit met het Vlaams Legioen dat deel uitmaakte van de Waffen-SS. Dat deze deelname aan het nazisme na de oorlog bestraft zou worden, wist Van Ooteghem. Hij dook een tijdje onder en maakte aanstalten om naar Argentinië te trekken, maar kwam uiteindelijk terug naar België waar hij veroordeeld werd. Na de oorlog organiseerden voormalige nazicollaborateurs zich in verschillende organisaties. De meeste groepen van Oostfrontstrijders zijn al verdwenen, de leeftijd speelt een rol. De bekendste organisatie was het Sint-Maartensfonds dat al sinds 2006 gestopt is. Voormalig minister Johan Sauwens moest in 2001 aftreden na een toespraak op een bijeenkomst van het Sint-Maartensfonds. Op die bijeenkomst in 2001 was Jan Jambon overigens een van de sprekers. De groep rond Van Ooteghem, Vriendenkring Sneyssens, hield op 10 december 2016 een laatste bijeenkomst. Er kan niet betwist worden dat een bijeenkomst van nazicollaborateurs een politiek karakter heeft. Dat een politica die actief is als gemeenteraadslid en als tekstschrijver van de minister-president daarop aanwezig is, kan niet zomaar afgedaan worden als een ‘private’ kwestie. Het was een politieke bijeenkomst met een politiek inhoudelijk doel: het bijeenbrengen van mensen die met elkaar gemeen hebben dat ze in de oorlog de nazi’s steunden. Dat de aanwezigheid van Karlijn Deene aan zo’n activiteit niet meer heisa veroorzaakt, vinden wij opmerkelijk.

Het Vlaams Legioen marcheert in Brussel voor vertrek naar het Oostfront met de Waffen-SS in de jaren 1940. Wellicht ook een privéaangelegenheid? Foto: Amsab


4

Op de werkvloer

de

Linkse Socialist

Loonakkoord: onverwachte terugkeer van het overlegmodel?

O

p 11 januari kwam de Groep van 10, het overlegorgaan van werkgeversorganisaties en vakbonden, tot een project van Interprofessioneel Akkoord (IPA) met een marge voor loonsverhogingen van 1,1% in de twee komende jaren. Deze marge komt bovenop indexeringen en baremieke verhogingen. Voor 31 januari zullen de bonden aankondigen of hun instanties het akkoord steunen. door een

BBTK- militante

Langs syndicale kant wordt niet opgeschept, maar er wordt toch benadrukt dat het maximaal mogelijke werd bereikt en dat het sociaal overleg terug hersteld is. Dit moet een duidelijk signaal geven aan de regering dat niet zij verantwoordelijk is voor het sociaal overleg maar dat het de vakbonden en werkgevers zijn. Het is echter nog maar de vraag of het geen illusie is om te denken dat een Thatcheriaanse regering met argumenten kan overtuigd worden van het nut van sociaal overleg. Eind 2014 zagen we het resultaat van zo’n opstelling. Het sociaal verzet stond op een hoogtepunt en de regering was aan het wankelen. De opening die toen gelaten werd voor overleg verhinderde de regering niet om een hele reeks nieuwe aanvallen op de werkenden in te zetten. Gaat het hier opnieuw om het uitdelen van enkele kruimels aan ons om nadien des te harder toe te slaan? Het dossier van de herfinanciering van de sociale zekerheid laat het ergste vermoeden. De werkgevers dragen (met ons indirect loon) steeds minder bij aan de sociale bijdragen en brengen daarmee onze sociale zekerheid in gevaar. Onze uitgestelde lonen smelten als sneeuw voor de zon. Het gaat in de feiten om een transfer naar de rijksten waardoor steeds meer mensen aan hun lot overgelaten worden. De regering wil ons overtuigen van haar kracht, maar dat is slechts schijn. Elke peiling bevestigt de daling van de steun voor deze regering. De agressieve antivakbondsretoriek van de regering is niet wat er leeft op de werkvloer. Het potentieel voor de vakbond om actie te voeren is er: we zagen het recent nog met de betogingen van de non-profit en zelfs van de militairen. Het is doorheen deze acties dat we ons kunnen laten horen. Het klopt dat het project van IPA enkele belangrijke en noodzakelijke aanpassingen doet op vlak van SWT (het vroegere brugpensioen) en een verhoging van de minimumuitkeringen bevat. Maar alles blijft binnen het kader van de logica van de verrijking van een

kleine elite ten koste van de meerderheid van de bevolking. Volgens de ons opgedrongen patronale logica hebben Belgische werkenden een ‘historische schuld’ tegenover onze collega’s in de buurlanden en dit geeft een concurrentienadeel voor de werkgevers. De loonwet van 1996 heeft ervoor gezorg dat de zogenaamde ‘loonhandicap’ met de buurlanden die tussen 1996 en 2016 werd opgelopen is verdwenen. De nieuwe loonwet moet de historische handicap van voor 1996 wegwerken. VBO-topman Timmermans merkte op dat de loonmarge van 1,1% “0,4 à 0,5% lager ligt dan de verwachte loonstijgingen in de buurlanden.” Samen met de nieuwe cadeaus uit de taxshift rekent het Verbond van Belgische Ondernemingen erop dat de ‘loonhandicap’ met 1% afneemt in 2017-2018. Volgens berekeningen van de PVDAstudiedienst zou de loonnorm op basis van de vorige wet 2,4% bedragen. In deze context is een maximale loonstijging van 1,1% wel een heel mager beestje. Het lijkt erop dat alle inspanningen van loonmatiging en koopkrachtverlies onder de gewone werkenden en uitkeringstrekkers slechts één garantie

Loonmatiging levert amper extra jobs op, of het moeten slecht betaalde precaire jobs zijn. Wel levert het de superrijken extra winsten op die niet in productie maar in belastingparadijzen worden geïnvesteerd... Foto: betoging van 29 september 2016, foto van PPICS

opleveren, met name dat er steeds nieu- van Oxfam met onder meer het schok- jobs bijkomen. We zien echter dat de we inspanningen zullen geëist worden. kende feit dat de acht rijkste mannen ter collectieve afdankingen elkaar opvolEn dit terwijl de dividenden en lasten- wereld evenveel bezitten als de armste gen, de openbare diensten nog nooit zo hard onder vuur lagen, werkenden verlagingen voor de werkgevers steeds helft van de wereldbevolking. We moeten het besparingsbeleid niet hun loopbaan plots met enkele jaren verder toenemen. De ongelijkheid neemt steeds meer toe. aanvaarden. Er wordt ons gezegd dat verlengd zien worden, zieken onder We zagen het nog in het laatste rapport we allemaal moeten besparen zodat er druk gezet worden om terug aan de slag te gaan los van hun gezondheidssituatie, tijdskrediet wordt afgebouwd, … Hoe zou zo’n beleid tot nieuwe jobs kunnen leiden? Algemene Centrale Oost-Vlaanderen tegen het IPA Er is een veralgemening van onzekere jobs en werklozen worden massaal Bij het ter perse gaan waren de consultatierondes binnen ABVV en ACV Was het ook een signaal naar de uitgesloten van hun uitkering. Heel volop aan de gang. Alles lijkt er op dat beide vakbonden het IPA met een vakbondsleiding wat uitkeringsgerechtigden verdwijnen grote meerderheid zullen aanvaarden. Dit neemt niet weg dat er kritisch van de radar waardoor de regering de “Jazeker, de kracht van onze orstemmen waren die niet zomaar wilden meestappen in de goednieuwsshow ganisatie, haar aantal, de capaciteit werkloosheidscijfers kan oppoetsen. van de vakbondsleiding. We spraken met een bestuurslid van de Algemene om het werk stil te leggen, wordt te De werkgelegenheidsgraad stijgt niet, Centrale in Oost-Vlaanderen, over de reden waarom zij het IPA verwierpen. weinig gebruikt om de achteruitgang maar de werkloosheid zou dalen? Neen, dit besparingsbeleid werkt niet. van onze werk-en looncondities te Wat waren de belangrijkste rede- wordt er geen rekening gehouden. stoppen. In feite wil de vakbondsleiTegenover dit beleid is er nood aan nen om tegen dit ontwerpakkoord We wilden ook een signaal geven ding het verzet opschorten en hoopt strijd en een politiek alternatief. Dit te stemmen? dat we geen vertrouwen hebben dat ze dat de volgende verkiezingen ons vereist een offensieve opstelling van “Er zijn heel wat redenen waaron- deze regering het sociaal overleg zal een andere regering oplevert. Bij de vakbonden. der het feit dat die nieuwe loonwet respecteren. We hebben al een index- ons leefde heel hard het gevoel dat Zie pagina 7 voor onze voorstellinenkel maar als doel heeft om onze sprong achter de rug en het mag ons we daar niet willen op wachten en gen inzake een offensief syndicaal prolonen nog verder te doen dalen. Met niet verbazen als de regering binnen- vandaag voor onze rechten willen gramma de productiviteitsstijging, ondermeer kort opnieuw zal proberen om onze strijden.” door de ons opgedrongen flexibiliteit, lonen verder te ondermijnen.”

Kort Oxfam-rapport: Verband tussen ongelijkheid en sterkte van vakbonden

Wat we zelf doen, doen we beter? Indexsprong voor Vlaamse kinderbijslag en onderwijs!

Het rapport van Oxfam over de ongelijkheid biedt tal van interessante elementen. Neoliberale dogma’s worden erin ontkracht en dit wordt amper nog tegengesproken. Eén van die interessante elementen is de stelling dat de af bouw van collectief overleg in de ontwikkelde kapitalistische landen leidt tot meer ongelijkheid. “De veranderende structuur van de arbeidsmarkt en de bijhorende afname van collectief overleg maakt het erger. Verschillende factoren hebben geleid tot een afname van het aandeel van de werkenden die lid zijn van de vakbonden. Het IMF ziet een verband in de ontwikkelde kapitalistische landen tussen deze afname en de toename van het aandeel van de 10% rijksten in het totale inkomen. In Denemarken verdient een werknemer die hamburgers maakt bij Burger King 20 dollar per uur op basis van een collectief akkoord, een Amerikaanse werknemer in hetzelfde bedrijf waar er geen collectief overleg is, krijgt slechts 8,9 dollar per uur. In de ontwikkelde landen zorgt de toename van zelftewerkgestelde werkenden in de ‘gig-economie’ ervoor dat ze contracten sluiten voor een bepaalde output in plaats van als werknemer te werken. Dit maakt hen financieel precair.”

Op 29 december verscheen er van de Vlaamse etc.) stijgen, en de mechanismes om lonen en uitoverheid een “Decreet houdende bepalingen keringen hieraan naar boven aan te passen, voltot begeleiding van de begroting 2017” in het gen niet; dan gaat dat om een besparing op kap Belgisch Staatsblad. Daarin staat dat de Vlaamse van de loontrekkenden en uitkeringsgerechtigoverheid een indexsprong wilt doorvoeren voor den. Terwijl toegenomen prijzen natuurlijk wel de gezinsbijslag. Normaal gezien moest er in leiden tot toegenomen belastinginkomsten voor 2017 een indexering plaatsvinden, maar voor de de overheid. gezinsbijslag (kinderbijslag, kraamgeld en adoptiepremie) wordt deze niet toegepast. Ook de financiering van het basisen secundair onderwijs wordt in 2017 aan een indexsprong onderworpen, inclusief voor de looncomponent. Indexsprongen zijn een populaire manier van besparingen op de kap van de gewone mens. Omdat het niet letterlijk om een verlaging van het uitgekeerde bedrag gaat, valt het minder op dat er een besparing heeft plaatsge- Dubbel doelwit van de Vlaamse indexsprong: zowel de kinderbijslag vonden. Maar als alle prij- als de middelen voor het basisonderwijs worden eraan onderworpen. zen (voedsel, huur, water Foto: wikicommons

N-VA’er niet bereid om voor een jaarloon van 290.000 euro te werken

Langs de achterdeur van de politieke benoemingen komt Marc Descheemaecker terug bij de NMBS terecht. Het geeft aan hoe de N-VA neerkijkt op het spoorpersoneel. Deze week sprak Knack met Descheemaecker. Het magazine vraagt hem of hij voor een jaarloon van 290.000 euro bruto ceo zou geworden zijn bij de NMBS. Zijn antwoord: “(afgemeten) Nee.” En nog: “Kijk, ik begrijp dat 290.000 euro bruto voor 95 procent van de mensen heel veel geld is. Maar we leven nu eenmaal in een maatschappij die talent, ervaring, kennis en doorzettingsvermogen op een bepaalde manier valideert. Het kan volgens mij niet dat in sommige bedrijven directie- of kaderleden rondlopen die meer verdienen dan de man of vrouw die aan het hoofd moet staan van een van de grootste en meest complexe bedrijven van het land.” Dat komt van een N-VA’er, een partij die meent dat er enkel in de sociale zekerheid kan bespaard worden.


www.socialisme.be februari 2017

op de werkvloer

5

Witte woede: resultaten en vooruitzichten

D

e social of non-profit is een zeer complex kluwen wat betreft bevoegdheden en is zeer heterogeen van samenstelling. Enerzijds hangen de sectoren af van federaal, regio en/ of gemeenschap en anderzijds behoren ze ofwel tot de publieke of de private sector… of een mengvorm (bijvoorbeeld de hybride ziekenhuizen met zowel een publieke als een private component). Het is dan ook zeer belangrijk voor de werknemers om in een zo groot mogelijke eenheid actie te voeren. door een correspondent

Er waren twee acties nodig naar concrete afspraken (die nochtans het kabinet van minister De Block beloofd waren door het kabinet) uittoe om een datum vast te leggen… bleven, was er 22 december een militantenactie met waarop de vergae e n 10 0 0 - t a l derkalender van de deel nemers. De onderhandelingen Nederlandstaligen voor een nieuw sog i nge n a a n slu iciaal akkoord voor tend in betoging de federale sectoaankloppen bij de ren kon vastgelegd Er wordt gesproken Vlaamse regering. worden (17 januari). van een nieuwe grote De huidige conDit lijkt vrij absurd betoging tussen het text maakt de zaken en belooft weinig nog ingewikkelder. goeds voor het ver- krokus- en paasverlof, Er zijn immers veel dere verloop. Maar nadien gevolgd door veranderingen tezoals we al geruime gelijk: discussie tijd weten, is soci- militantenacties die rond de toekomst aal overleg helemaal uiteindelijk uitmonden en de opleidingen geen prioriteit voor van de zorgberoe- Actie op 22 december 2016. Foto: socialisme.be deze besparingsre- in echte stakingen eind pen, st r uct u rele gering en dat druk- mei, begin juni. hervormingen van kenhuisopnames zo kort mogelijk te band met de hervormingen van KB ken we dan nog zeer het zorglandschap houden, verdere afwikkeling van de 78 (het juridisch raamwerk voor de zacht uit. De betoging op 24 november was (reorganisatie van de ziekenhuizen regionalisering van bepaalde delen gezondheidszorgberoepen). Toen werd de grootste in 20 jaar met méér dan in netwerken, nieuwe ziekenhuisfi- van de zorg) en uiteraard wordt dit al- er gesuggereerd dat de zorgkundi20.000 manifestanten. Aangezien nanciering, pilootprojecten om zie- les overgoten met een besparingssaus gen niet langer erkend zouden worom u tegen te zeggen. En dan is er ook den als een gezondheidszorgberoep nog het eisenplatform voor een nieuw en dus niet zouden opgenomen worsociaal akkoord… dat zouden we bij- den in de nieuwe WUG (gecoördina nog vergeten! neerde Wet op de Uitoefening van de We kunnen alleen maar vaststellen Gezondheidszorgberoepen). De toedat de officiële communicatie van de komst van de A2-opleidingen werd vakbonden naar buiten toe er amper in ook in vraag gesteld. Kort voor de acslaagt om de samenhang van al die ver- tie op 22 december werd de bocht van anderingen op verschillende niveaus het kabinet wereldkundig gemaakt: te duiden, wat enkel de verwarring de zorgkundigen zullen eveneens in op de werkvloer doet toenemen. Dat de WUG opgenomen worden en de dit echter wél mogelijk is, bewijst o.a. HBO5 opleiding (de Vlaamse A2) de Facebookpagina “De weerbare ver- hoeft niet te vrezen voor de toekomst. pleeg- en zorgkundige” die bij opstart Langs Franstalige kant ligt het echter meteen viraal ging met een cartoon wat complexer. over de rimpeldagen. Eind oktober zag het er echt niet Toekomstige acties? goed uit toen het gemeenschappeOp basis van de ervaringen in het lijk vakbondsfront ontvangen werd op het kabinet van De Block in ver- verleden heeft het gemeenschappelijk

vakbondsfront van de privésectoren al gebrainstormd over eventuele toekomstige acties wanneer de onderhandelingen niets of te weinig zouden opleveren. Er wordt gesproken van een nieuwe grote betoging tussen het krokus- en paasverlof, nadien gevolgd door militantenacties die uiteindelijk uitmonden in echte stakingen eind mei, begin juni. Dit is natuurlijk nog maar een eerste idee dat geen rekening houdt met het ritme van enerzijds de resultaten van de onderhandelingen en anderzijds de concrete effecten van de zware besparingen en hervormingen in o.a. de ziekenhuissector. Wie meent dat een nieuw sociaal akkoord (mét inhoud) tot stand zal komen zonder slag of stoot, getuigt van een enorme naïviteit. Veteranen van de witte woede weten wel beter! Voor updates: zie Facebook: “De weerbare verpleeg- en zorgkundige.”

Beweging tegen vermarkting sociaal werk dringend uitbreiden!

D

e beweging tegen de vermarkting van het sociaal werk in Antwerpen was de afgelopen maanden één van de belangrijkste sociale bewegingen in de stad. Antwerps schepen van Sociale Zaken Fons Duchateau (N-VA) wil de sociale sector langzaamaan overhevelen naar de privé door middel van het zogenaamde ‘tendering’systeem: verschillende sociale projecten worden op de markt geveild en de ‘beste’ (lees: goedkoopste) bieder mag het project de komende 3 jaar beheren. Het centrum voor daklozenopvang De Vaart stond daarbij in het oog van de storm: het zou het eerste project worden dat uitgeleverd wordt aan de privé, met name aan het securitybedrijf G4S. door

Jarmo (Antwerpen)

Sociaal werk is in een kapitalistische besparingsbeleid in allerlei sociale en samenleving een erg belangrijke sec- openbare diensten. tor. In veel gevalHet is dan ook len vormen de soniet verwonderciaal assistenten lijk dat de woede de enige barrière onder de sociaal tegen een leven werkers tegen dit in diepe, absolubeleid enorm was. te ellende voor De overdracht van De Vaart 2016 werd gekende slachtoffers aan G4S verloopt niet zo merkt door een van het neolibe- vlot als verwacht. Op vraag opvallende reeks rale stadsbestuur. acties en mobiliHet is dan ook te- van de gouverneur wordt saties tegen deze kenend dat deze de procedure uitgesteld. maatregelen. sector zo hard Daarbij viel het wordt aangeval- Zonder te vechten zou op dat de bewelen. Het stadsbe- de strijd nu al verloren ging een groeiend stuur van Bar t karakter kende: De Wever wil de geweest zijn. Maar uitstel steeds meer menslachtoffers van is niet noodzakelijk sen namen deel. haar beleid laten Er ontstond soafstel en gewonnen is de vallen, gesterkt lidariteit vanuit door het neolibe- strijd dus ook nog niet. alle hoeken van rale dogma dat de samenleving. armoede je eigen Studenten en meschuld is, ook als ze veroorzaakt wordt taalarbeiders vervoegden het protest door een jarenlang desinvesterings- en en maakten het sterker. De beweging

had de verdienste dat ze het debat over hoe sociaal werk georganiseerd moet worden en welke rol het in de samenleving speelt op de agenda en in de media plaatste. Ze was bovendien de eerste beweging die het neoliberale stadsbestuur van Bart De Wever het vuur aan de schenen kon leggen. Dat heeft zo zijn effect gehad. De overdracht van De Vaart aan G4S verloopt niet zo vlot als Duchateau verwacht had. Op vraag van de gouverneur wordt de procedure uitgesteld naar de zomer van 2017. Dat is een be-

langrijk gegeven: zonder te vechten zou de strijd nu al verloren geweest zijn. Maar uitstel is niet noodzakelijk afstel en gewonnen is de strijd dus ook nog niet. Dit uitstel is wel een positief gegeven in die zin dat het de beweging tijd geeft om op adem te komen en de krachten opnieuw bij elkaar te brengen. De solidariteit die vanuit andere gelederen van de arbeidersbeweging naar voor gebracht werd, moet aangegrepen worden om de beweging verder uit te bouwen. Het heeft weinig zin ons te

concentreren op discussies en debatten met vertegenwoordigers van het stadsbestuur: zij voeren immers een ideologische strijd tegen de hele sociale sector. Het is enkel door de strijd uit te bouwen en te versterken dat we hen op de knieën zullen krijgen. Dat zal enkel lukken door van onze strijd een offensieve strijd te maken die niet enkel de besparings- en privatiseringsplannen een halt toeroept, maar tegelijk opkomt voor een echt en degelijk sociaal werk waarin massaal geïnvesteerd wordt, zodat niemand uit de boot valt.

Op 27 oktober was er een geslaagde actie met studentenbetogingen vanop KDG en AP Hogeschool. . In ons pamflet op de actie van 22 december deden we volgend voorstel: “Waarom niet meteen starten met een brede petitie waarmee we in de volkswijken kunnen gaan, waarmee personeelsleden, cliënten en studenten kunnen rondgaan en waarmee we onze strijd bekender maken en zo de passieve steun die we krijgen activeren. Het kan de basis leggen om terug naar een grotere actie zoals op 27 oktober te gaan. Waarom bijvoorbeeld geen betoging langs alle projecten die in de tenders opgenomen werden? Daar kunnen we meteen iedereen die solidair is op uitnodigen: er is nu zelfs al een solidariteitsboodschap van sociaal werkers uit Luik die de situatie in Antwerpen op de voet volgen.”


6

vrouwen

de

Linkse Socialist

Dromen van een onzekere job of bouwen aan een alternatief?

Samen strijden tegen seksisme en alle vormen van onderdrukking Even werd gedacht dat seksisme zo goed als uitgeroeid was. Vanaf eind jaren 1960 werden immers heel wat rechten voor vrouwen afgedwongen. Maar voor wie er nog aan twijfelde, toonde de FOREM (Waalse tegenhanger van de VDAB) op wel erg scherpe wijze dat seksisme nog steeds bestaat. In een advertentie voor een opleiding als gezinshulp wordt een klein meisje afgebeeld met een schort aan en schoonmaakhandschoenen : “Durf je dromen te realiseren. Word gezinshulp.”

Bestel de voorstellingsbrochure van de campagne ROSA

Het dossier op deze pagina bevat uittreksels uit een langere brochure met een voorstelling van onze standpunten en voorstellen. Bestel de brochure of lees deze binnenkort online (er wordt aan een campagnesite gewerkt).

leving: een onzekere en slecht betaalde job, dat is het enige waarvan je kan Die advertentie toont verschillende dromen. Tenslotte wordt het personeel moeilijkheden waarmee de meeste uit de sector nog beledigd met de insijongeren en werkenden geconfron- nuatie dat hun job kinderspel is. teerd worden en de vrouwen in het Het geeft aan dat seksisme nog bijzonder. De boodschap is duidelijk steeds alomtegenwoordig is in het en vertelt kleine meisjes dat de huis- dagelijkse leven, op economisch en houdelijke taken voor hen zijn en dat sociaal vlak. Zeker op een ogenblik ze dit maar beter leuk vinden. Maar dat doorgaans enkel wie voldoende er is ook een algemene boodschap: middelen heeft beroep kan doen op verwacht niet teveel van deze samen- zo’n huishoudelijke hulp. Anderen

moeten zelf volledig opdraaien voor de huishoudelijke taken, de zorg voor familieleden, … Vooral vrouwen doen dit. Het dreigt nog erger te worden nu de regeringen fors besparen op zowel de gezondheidszorg als de openbare diensten. De felle reacties op de advertentie van de FOREM leidden uiteindelijk tot het intrekken ervan met excuses. Die reacties tonen het potentieel voor actieve strijd tegen het seksisme.

Emancipatie van vrouwen afdwingen doorheen strijd tegen het neoliberale beleid

Doe mee met de campagne ROSA, kom naar de lancering ervan!

Het besparingsbeleid heeft sinds de jaren 1980 wal heel at politieke en sociale verworvenheden onder vuur genomen. Vanaf de jaren 1960 werden heel wat zaken afgedwongen op basis van massastrijd, daaronder ook veel vrouwenrechten. Een aantal zaken houden juridisch nog steeds stand, denk maar aan de versoepeling van de echtscheidingswet, het feit dat abortus uit het strafrecht gehaald is, erkenning van verkrachting binnen het gezin, … Maar de omstandigheden op de werkvloer gaan er opnieuw op achteruit. Deeltijds en tijdelijk werk kent een opmars, vooral onder vrouwen. Dergelijke jobs leveren wel een inko-

Woensdag 8 maart: internationale vrouwendag

Voor een feministische en socialistische beweging!

Durf je dromen te realiseren... word gezinshulp.

actie tegen seksisme en besparingen in verschillende steden

Zondag 12 maart: dag van discussie en debat naar aanleiding van de lancering van ROSA

Werkgroepen en meetings van 10u00 tot 17u30 in zaal Randstad, Hovenierstraat 45 in Sint-Jans-Molenbeek.

De plaats van de vrouw is in de strijd! Het is geen toeval dat we de 100ste verjaardag van het begin van de Russische Revolutie aangrijpen om de campagne te starten. De Februarirevolutie begon met een mobilisatie van vrouwen tegen de honger en de oorlog. Daarvoor werd internationale vrouwendag uitgekozen. We moeten natuurlijk lessen trekken uit de bureaucratische ontaarding van de Sovjet-Unie en de bijhorende achteruitgang op vlak van vrouwenrechten onder het stalinisme. Maar dat neemt niet weg dat er in de eerste jaren na de revolutie van 1917 fenomenale stappen vooruit gezet werden op vlak van vrouwenrechten. Zo werd het mogelijk om te scheiden, was er recht op abortus, mochten vrouwen stemmen (in België zou dat pas 30 jaar later het geval zijn!), was er een strikte scheiding tussen kerk en staat, was er een uitgebreide bescherming van vrouwen op de werkvloer, … Er werden diensten opgezet waardoor vrouwen konden studeren, hun talenten ontwikkelen en deelnemen aan het beheer van de samenleving. Dit alles gebeurde ondanks de moeilijke context van een economisch achtergebleven land dat verwoest was door de oorlog.

Wie was ROSA? De campagne ROSA verwijst naar Rosa Luxemburg, een moedige Duitse socialiste die zich als één van de weinige arbeidersleiders van bij het begin tegen de Eerste Wereldoorlog verzette. Als consequente revolutionaire verzette ze zich tegen oorlog en kapitalisme. Dit bekocht ze met haar leven: in januari 1919 werd ze vermoord door het regime. De campagne ROSA werd opgericht in Ierland in de strijd voor het recht op abortus. We lanceren er nu een Belgische tegenhanger van.

Vrouwen moeten niet dromen van een onzekere job – zoals de FOREM dat wil – maar wel van toegang tot degelijke jobs aan goede lonen waarmee het mogelijk is om echte keuzes te maken. We hebben nood aan gratis en kwaliteitsvolle openbare diensten waarmee we ons professioneel, familiaal en sociaal leven kunnen combineren. Daartoe moeten vrouwen deelnemen aan de strijd tegen de aanvallen van de werkgevers en hun politici. De campagne ROSA wil lessen uit overwinningen en strijd uit het verleden opnieuw naar voor brengen terwijl we tegelijk bouwen aan eengemaakte strijd van werkenden en jongeren – zowel vrouwen als mannen – tegen seksisme, maar ook tegen het kapitalisme dat aan de basis van seksisme ligt en leidt tot discriminatie. We verdedigen de noodzaak van een socialistische samenleving op basis van de behoeften en capaciteiten van iedereen, een soci-

men op, maar volstaan niet om financieel onafhankelijk te zijn. Dit wordt versterkt door het besparingsbeleid waarmee onder meer de uitkeringen worden aangepakt zodat werklozen, en vrouwen in het bijzonder, gelijk welke job moeten aanvaarden. De levensvoorwaarden voor de meerderheid van de bevolking gaan erop achteruit, maar tegelijk wordt geen strobreed in de weg gelegd voor bedrijven die ons dagelijks bombarderen met het uitspelen van het vrouwelijke lichaam als object. De gevestigde partijen zeggen dat ze tegen seksisme ingaan. Maar hun meest offensieve voorstel beperkt zich tot een wet om

alistische samenleving die de materiële basis legt om tot echte emancipatie van de vrouwen te komen. Het ontwikkelen van socialistische ideeën in de feministische beweging en het verdedigen van feministische ideeën in de arbeidersstrijd: dat is onze ambitie met de campagne ROSA. Het bestaan van vrouwen die carrière maken of de benadering die opkomt voor quota in raden van bestuur of op kieslijsten, zijn geen oplossingen op zich. De campagne ROSA trekt zich niet terug achter het idee van ‘positieve discriminatie’ en evenmin achter de mythe dat vrouwen bedrijven of politiek op een “andere” of “betere” manier beheren. We strijden tegen de tweederangspositie die een meerderheid van vrouwen in deze samenleving inneemt. We voeren strijd rond diverse thema’s: tegen dagelijks seksisme, tegen seksistische intimidaties en geweld in de scholen, op de bedrijven en op straat,

seksistische individuen te bestraffen. Zonder massale en collectieve strijd, zien we een wanhopige strijd van de meerderheid van de bevolking voor een verdeling van de kruimels. Seksisme, racisme, homofobie, transfobie, nationalisme, … kunnen dan gebruikt worden om de meerderheid van de bevolking te verdelen en de aandacht af te leiden van diegenen die echt verantwoordelijk zijn voor de tekorten en de reële problemen in deze samenleving. Zoals de geschiedenis het aantoont, kunnen we enkel stappen vooruit zetten en nieuwe sociale verworvenheden bekomen door met de volledige arbeidersklasse samen te strijden.

tegen geweld binnen het gezin, tegen lage lonen en slechte arbeidsvoorwaarden die financiële onafhankelijkheid onmogelijk maken. De samenleving moet collectief instaan voor diensten en zorg zodat de onbetaalde arbeid die vandaag nog grotendeels op de kap van de vrouw terechtkomt, kan afgebouwd worden. Onze bondgenoten in de strijd tegen seksisme en voor de emancipatie van vrouwen zijn diegenen die met ons willen strijden tegen het besparingsbeleid en tegen het kapitalistische systeem dat emancipatie van alle onderdrukte groepen in de samenleving verhindert. Het is door te bouwen aan de eenheid van werkenden – vrouwen en mannen, jongeren en minder jonge mensen, met of zonder werk, van Belgische of andere afkomst, LGBT of hetero, … - dat we overwinningen kunnen boeken, onze verworvenheden behouden en nieuwe vooruitgang afdwingen.


syndicaal

www.socialisme.be februari 2017

7

Massale betoging op 6 november 2014. Foto: PPICS

nood aan een offensief programma en strijdplan

D

e resultaten van de enquête “Noir Jaune Blues” (Le Soir, 9 januari) zijn vernietigend voor de zittende machten en hun instellingen. Voor 63% van de Belgen faalt het politiek systeem, 74% voelt zich in de steek gelaten door de elite en 80% is van oordeel dat de politieke leiders de macht hebben afgestaan aan de financiële wereld. De Belg vertaalt dat ongenoegen echter niet (meer) naar sociaaleconomische strijd, maar plooit zich terug op zichzelf en ontwikkelt racistische vooroordelen. Hoe komt dat? Wij denken hoofdzakelijk doordat de gekende linkse partijen en de vakbonden geen begeesterend alternatief aanbieden. dossier door

Eric Byl

Verdelen om te heersen, lijkt voorlopig te werken

het Verenigd Koninkrijk en Unidos Podemos in Spanje, blijft de steun vanuit de arbeidersbeweging beperkt tot een minderheid van linkse bonden, terwijl de meerderheid ons de weg blijft uitsturen van het minste kwaad, van Clinton in de VS, van Smith in het Britse Labour, van de Spaanse PSOE of van SP.a en Groen of PS en Ecolo in België. Resultaat: niet de vakbonden en al zeker niet de traditionele linkse partijen, maar de populist Trump kan zich profileren als diegene die de multinationals durft aanpakken. Niet de vakbonden of links, maar in Nederland werpt Wilders zich op als degene die de pensioenleeftijd zal terugbrengen naar 65 jaar. Niet de vakbonden of links, maar Marine Le Pen en Nigel Farage pretenderen de soevereine gemeenschap te willen bevrijden van het neoliberale juk van de EU. Dat het hier om “populisten” gaat, maakt steeds minder indruk. Krijgt niet iedereen die niet strikt het neoliberale af braakbeleid volgt, sowieso het etiket “populist”? Gedragen de traditionele politici zich niet zelf als regelrechte populisten? In plaats van het initiatief over te laten aan rechtse populisten door zich achter politici van het minste kwaad te scharen, zouden de vakbonden opnieuw een offensief programma moeten uitwerken dat enthousiasme kan opwekken, gekoppeld aan een strijdplan om dat programma ook in de praktijk te realiseren.

De enquête werd afgenomen bij 4.700 personen verspreid over heel België. Van de ondervraagden voelt 77% zich niet langer thuis in eigen land, 64% vindt dat vreemdelingen komen profiteren van ons sociaal systeem, 63% heeft schrik van de toevloed aan vreemdelingen ‘omdat het moslims zijn.’ Verdelen om te heersen, lijkt voorlopig te werken. Een enquête is een momentopname. Ze werd afgenomen in de eerste weken van 2017. De uitslag had er totaal anders uit gezien als ze was afgenomen in het najaar van 2014, toen de vakbonden via hun actieplan een perspectief op overwinning door strijd tegen de regering-Michel aanboden. Maar sindsdien strijden we met vakbondsleiders die er niet veel goesting in hebben en rotte compromissen afwisselen met regelrechte nederlagen. Blijf dat als vakbondsafgevaardigde maar eens uitleggen op de werkvloer. Onze vakbondsleiders zijn zodanig vastgeklonken aan de instellingen en overlegstructuren, dat ze die maar niet kunnen loslaten, ook als daar niets meer te halen valt. Zelfs met de overwinning in bereik, toen de regering-Michel eind 2014 wankelde, gaven ze het initiatief uit handen. Dat de arbeidersbeweging haar alternatieven doordrukt, lijkt voor de vakbondsleiders al even onaanvaardbaar als voor het patronaat en haar politici. Geen wonder dat ook bij veel werknemers het idee dat we zelf in actie Offensief programma moeten gaan om onze rechten af te In een editoriaal over de crisis van dwingen slechts geleidelijk opnieuw links maakt Beatrice Delvaux van Le ingang vindt. Soir, waar we het zelden mee eens zijn, Niet wachten op volgende de terechte opmerking dat er zich geen verkiezingen probleem stelt over de waarden die verdedigd moeten worden (solidariteit, Intussen blijven de vakbondsleiders emancipatie, verdediging van de menons doorverwijzen naar de volgende senrechten etc.), maar over het beleid verkiezingen, naar “bevriende poli- en het programma om dat te realiseren tici” die in de ogen van velen al lang en over het identificeren van de persohet vertrouwen verloren zijn. Volgens nen die ‘verandering’ en ‘progressief “Noir, Jaunes, Blues” rest de politieke populisme’ aandurven. “Om te strijpartijen nog slechts het vertrouwen van den tegen een trieste passie, moet men 9%! Als er dan toch politici zijn die in staat zijn een andere passie aan te enthousiasme opwekken, zoals Bernie bieden”, citeert ze Spinoza. Ze besluit Sanders in de VS, Jeremy Corbyn in dat men steeds terug moet naar de bron

om zijn weg opnieuw te vinden. Voor de vakbonden is die bron de strijd voor de 8-urendag die in ons land op 8 juni 1921 gestemd werd, of ook de strijd voor het algemeen stemrecht. Het Plan van de Arbeid waarmee de Belgische Werklieden Partij op kerstdag 1933 uitpakte - een plan van nationalisaties en socialisaties om de economie te oriënteren op het algemeen welzijn - wekte een enorm enthousiasme op. De BWP dumpte het in 1935 om toe te treden tot de regering van bankier Van Zeeland, maar het heeft ongetwijfeld bijgedragen tot de grote staking van 1936 waarmee zes dagen betaald verlof werd afdwongen, een loontoeslag van 8%, een minimumloon en de 40-urenweek in een aantal sectoren. In 1954 en 1956 werkte het ABVV een alternatief uit om de wurggreep van de financiële holdings op de economie te bestrijden via doorgedreven overheidsinterventie en structuurhervormingen. Het was geen socialistisch programma, niet eens antikapitalistisch, maar het wekte wel voldoende enthousiasme op voor een historische krachtmeting tijdens de staking van de eeuw in ’60 - ’61. In “Waarheen gaat Frankrijk?” (1936) benadrukt Leon Trotski dat een algemene staking een ernstige zaak is, die je niet zomaar om de haverklap uitroept, maar integendeel een precieze voorbereiding vereist. Het jongste Interprofessioneel Akkoord dat in de Groep van 10 werd uitgewerkt, is ruim onvoldoende. Het zal niet de sociale rust brengen waarop het patronaat en de vakbondsleiders

Foto: Jean-Marie Versyp

hopen. Maar het kan wel ademruimte bieden voor syndicalisten om ernstig werk te maken van een alternatief dat wel beantwoordt aan de concrete situatie waarmee arbeiders en hun gezinnen geconfronteerd worden. Wat kunnen de speerpunten zijn van een dergelijk alternatief?

Voortdurend worden werknemers met elkaar in concurrentie gezet om de lonen en arbeidscondities te ondermijnen. De extra winsten die dat oplevert worden steeds meer uitgekeerd aan de aandeelhouders of opgesoupeerd aan duizelingwekkende vergoedingen voor het management. De enige maatregel die daar echt kan aan verhelpen, is een algemene werktijdverkorting. Op verschillende plaatsen, in verschillende landen, wordt geëxperimenteerd met de invoering van een 6-urendag aan het loon van 8 uur. Qua bestrijding van armoede en werkloosheid, voor gendergelijkheid, dienstverlening, kwaliteit van het werk en arbeidsvreugde, levert dat spectaculaire voordelen op, maar voor het patronaat en hun politieke lakeien heet dat ‘economische nonsens’, net zoals de invoering van de 8-urendag destijds. Een Trump, een Wilders, een Le Pen of een Farage wekken de indruk dat ze zich door zulke argumenten niet laten weerhouden. Maar ter linkerzijde lijkt het wel alsof men niet weet dat de kloof tussen arm en rijk historische proporties aanneemt en dus ... stellen diegenen die pleiten voor een 6u-werkdag voor om de meerkost weeral te verhalen op de sociale zekerheid die nu al leegbloedt.

Wij denken dat de middelen voor een arbeidsduurverkorting moeten gehaald worden uit de winsten en de vergoedingen voor het management, maar dat vereist wel een stok achter de deur: de dreiging met inbeslagname en nationalisatie voor patroons en aandeelhouders die niet mee willen. Een probleem om jongeren te motiveren? Dat is logisch, elke sociale afbraak gaat ten koste van hun lonen en werkzekerheid. Waarom lanceren de vakbonden geen campagne voor een verplicht contract van onbeperkte duur na 3 maand met het verbod om de onzekere contracten aaneen te rijgen? Terwijl jongeren gevangen zitten in onzekerheid worden ouderen, invaliden, werklozen ‘geactiveerd’ en de pensioenleeftijd opgetrokken. “Alles dat oren en poten heeft, moet aan de slag,” vertaalde de ‘linkse’ politica Monica De Coninck dit afbraakbeleid nog niet zolang geleden. Waar blijft de campagne voor ‘werkbaar werk’ die ouderen een verdiende rust garandeert op een moment dat ze nog over de gezondheid beschikken om daar ook van te genieten? Het terugschroeven van de pensioenleeftijd en een wettelijk pensioen dat het behoud van de levensstandaard garandeert, moeten deel uitmaken van zulk een begeesterend project. Met een dergelijk project, bediscussieerd in de werkplaatsen en op vakbondsmeetings en actief gepromoot op publieke plaatsen, zou de modale Belg zich niet meer terugplooien op zichzelf en vooroordelen absorberen, maar opnieuw gemobiliseerd kunnen worden voor sociale, economische en politieke strijd.


8

1917-2017

de

Linkse Socialist

I

n februari 1917 vond in Rusland de ‘Februarirevolutie’ plaats. Een opstand van voornamelijk arbeiders en soldaten in Petrograd, het huidige Sint-Petersburg, leidde tot de val van de tsaar en zijn regering. Er ontstond een republiek, die er echter niet in slaagde om aan de verlangens van de opstandelingen te voldoen, waardoor later in 1917 een tweede opstand plaatsvond onder leiding van de bolsjewieken: de Oktoberrevolutie. In dit artikel blikken we terug op de Februarirevolutie. dossier door

Kim (Gent)

De Februarirevolutie vond plaats tegen de achtergrond van de Eerste Wereldoorlog. Deze woedde van 1914 tot 1918. Bij het uitbreken van de oorlog gingen de meeste oorlogvoerende landen uit van een kortdurend conflict dat tegen Kerstmis gedaan zou zijn. Het draaide echter uit op een langdurige patstelling zonder dat één van de oorlogvoerende allianties een beslissend voordeel kon afdwingen. Er volgde een enorme uitputtingsslag die de reserves in grote delen van Europa tot op het merg van het bot uitzoog. Miljoenen soldaten stierven, miljoenen vluchtelingen dwaalden zonder bezittingen rond en miljoenen paarden, runderen en andere dieren werden omgebracht. Wat er van de economie overbleef, werd ingezet voor de oorlogsindustrie in plaats van voor het aanmaken van consumptiegoederen. Grote tekorten en enorme prijsstijgingen waren het gevolg. Dit Europa van verwoesting en verderf vormde de context waarin de Russische Revolutie plaatsvond. Rusland vormde een absolute monarchie met weinig democratische instellingen. Hierdoor werden alle tegenslagen die Rusland onderging geassocieerd met het leiderschap van de tsaar zelf. Dat Tsaar Nicolas II vanaf augustus 1915 persoonlijk de leiding van het leger op zich nam, versterkte dit effect. Tegen eind 1916 had er zich onder generaals, industriëlen en groothertogen een groot ongenoegen ontwikkeld. Ze droomden van een staatsgreep waarbij een meer capabel iemand aan de macht zou komen, maar niemand organiseerde deze. In december 1916 werd Raspoetin, een dichte adviseur van de tsarina, vermoord. Maar verder dan dat is de paleisrevolutie nooit gekomen.

het aantal betogers lager was. De fabriekspoorten fungeerden bij het begin van een normale werkdag als een mobilisatiepunt. De vierde dag kende een dipje qua aantal stakers en betogers, maar het revolutionaire proces zette zich wel verder. Een relaas ter illustratie. Naast politie werden ook soldaten ingezet om betogers te verjagen. De trainingseenheid van het Pavlovsky-regiment had die dag bevel gekregen om te schieten op de betogers en had dit ook gedaan. In de late namiddag waren enkele arbeiders dit gaan melden aan de barakken van de Pavlosky. De vierde compagnie van het regiment trok erop uit om de trainingseenheid terug te halen. Onderweg kwam de compagnie een groep politieagenten te paard tegen, waarop ze het vuur openden. Enkele van die agenten stierven of raakten gewond in de kogelregen. Waar dit op de vierde dag nog een incident was, zou het garnizoen van Petrograd op de vijfde dag massaal overlopen naar de opstandelingen. Die ochtend had de trainingseenheid van de Volynsky als eerste geweigerd om de barakken te verlaten om tegen de betogers ingezet te worden. Bij hun weigering hadden ze hun bevelhebbende officier doodgeschoten. Deze soldaten bevonden zich in groot gevaar: waar een betoger of een staker de volgende dag zijn gewone leven terug kon hernemen, bevonden zij zich in een andere positie. Soldaten die in oorlogstijd aan het muiten slaan en een officier hadden gedood, konden zich verwachten aan zeer strenge straffen, waarschijnlijk zelfs de doodstraf. Deze soldaten konden hun leven enkel maar redden door de opstand op een overwinning te laten eindigen. Ze haastten zich naar de nabijgelegen barakken om meer soldaten bij de Textielarbeidsters gaan op de opstand te betrekken. internationale vrouwendag in staking Op de vijfde dag nam de opstand grote proporties aan en werd ze vervoegd door talloze gewapende Dit is de achtergrond waartegen op 23 februari soldaten. De laatste groepen politieagenten en sol1917 textielarbeidsters in Petrograd, de toenmalige daten die zich verzetten tegen de opstandelingen hoofdstad van het Russische rijk, het werk neerleg- werden overmeesterd. Eén van die weinigen die den uit protest tegen de hoge voedselprijzen. Die trouw bleven aan de tsaar was het fietsersbataljon. dag vermoedde nog niemand dat zij een beweging De fiets was in die tijd in Rusland zo een zeldzaam in gang zetten die 5 dagen later zou leiden tot de goed dat het beschikken over een fiets een enorval van de autoriteiten in Petrograd. Het regime me status met zich meebracht. Dat een groep die verloor de macht in de hoofdstad en de rest van zich zo geprivilegieerd voelt loyaal blijft aan het Rusland volgde. De populariteit van de tsaar was regime, hoeft niet te verbazen. overal zo laag gevallen dat men in de rest van het land liet begaan. Letterlijk niemand deed een po- Rest van het land volgt ging om de Februarirevolutie van Petrograd terug Op 27 februari (de vijfde dag in Petrograd) braken te draaien. In provinciestadjes riep de burgemeester de revolutie uit. Frontofficieren meldden dat de eerste stakingen uit in Moskou. Soldaten kregen hun soldaten redelijk rustig bleven toen het nieuws het bevel om de ‘relschoppers’ onder controle te van de geslaagde opstand in Petrograd hen bereik- brengen maar trokken in plaats daarvan naar het te. Maar toen enkele weken later de eerste socia- stadhuis om te informeren hoe ze zich bij de revolistische kranten aan het front verschenen, zorgde lutie konden aansluiten. Op één of twee dagen tijd dit wel voor veel opschudding. Er ontstond een had Moskou zich bij Petrograd aangesloten, zonder sterke oppositie bij de soldaten tegen hun officie- dat er een echte strijd werd geleverd. Andere steden volgden begin maart waarbij er ren. Al gauw zouden de officieren een grondige hekel krijgen aan ‘agitatoren’ die de rest van de nog minder strijd werd gevoerd dan in Moskou. In Tver gingen de arbeiders van hun werk naar de basoldaten opjutten. De Februarirevolutie startte op 23 februari met de rakken om vervolgens samen met de soldaten een staking van de textielarbeiders, daarin snel gevolgd processie doorheen de stad te houden. In Nizhnidoor de metaalbewerkers. Het was niet toevallig Novgorod verzamelden duizenden arbeiders zich dat het de vrouwen waren die de opstand begon- rond het stadhuis. Nadat de burgemeester een nen: die dag was het internationale vrouwendag. speech had gegeven trokken de arbeiders naar de De Russische kalender verschilde toen nog 13 da- gevangenis om de politieke gevangenen vrij te lagen van de Europese, waardoor de internationale ten. In Kharkov riep het hoofd van de politie voor vrouwendag in Rusland niet op 8 maart, maar op een menigte uit: “Lang Leve de revolutie! Hoera!” In Ekaterinoslav werd een demonstratie vooraf23 februari viel. gegaan door de adjunct-chef van de politie die zijn Vijf dagen van opstand in Petrograd sabel vasthield net zoals deze wordt vastgehouden tijdens een processie voor een heilige. Kort daarna De periode van de opstand duurde vijf dagen. werden alle afbeeldingen van de tsaar verwijderd Gedurende de eerste drie dagen waren er iedere uit het stadhuis. Zoals de krant The Chronicle opdag meer betogers en stakers dan de dag voordien. merkte: “Het nieuws van de geslaagde opstand Volgens regeringsbronnen waren er op de derde kwam toe en de bevolking sloot zich aan bij de redag 240.000 stakers en lagen ook kleinere bedrijf- volutie.” Het toont aan hoe zwak de sociale basis jes plat. De vierde dag was een zondag, waardoor van de tsaar geworden was.

Soldaten steunen de revolutie

broedering heeft er ongetwijfeld toe bijgedragen dat de soldaten op de vijfde dag massaal de kant van de opstandelingen kozen.

Niemand zag de revolutie aankomen. Ook tijdens de eerste dagen van de opstand had geen van de politieke actoren door dat de beweging zou eindi- Werkenden, soldaten en boeren gen met een klinkende overwinning voor de re- organiseren zich in sovjets volutie. De militaire commandant van het district, Niet enkel generaal Khabalov zag de revolutie generaal Khabalov, had op voorhand een plan uitgewerkt over wat te doen bij onlusten. In eerste niet aankomen. Liberalen, mensjewieken, sociaalinstantie zou enkel de politie ingezet worden, in revolutionairen, bolsjewieken: geen van allen had tweede instantie ook kozakken te paard met lans voorzien dat er eind februari, begin maart een reen zweep, en pas in laatste instantie infanteriesol- volutie zou plaatsvinden in Rusland. Lenin, in ballingschap in Zwitserland, had in jadaten met geweren en machinegeweren die enkel nuari nog gezegd dat hij eraan twijfelde ooit nog zouden schieten indien nodig. Zo geschiedde: op de eerste dag werd enkel de revolutie tijdens zijn leven te zullen meemade politie ingezet en op de tweede dag kwa- ken. Hij was niet de enige politieke activist uit Rusland die in ballingmen de kozakken erbij. schap was. Hoe radicaHalverwege de derde ler een organisatie, hoe dag werden ook infanzwaarder ze getroffen terietroepen ingezet, was. Alle belangrijke maar schoten bleven bolsjewistische leiders uit. Khabalov maakte zaten ofwel in het buizich tijdens de eerste Op 23 februari 1917 legden de tenland ofwel in Siberië. dagen weinig zorgen: textielarbeidsters in Petrograd, Slechts een schim van alles verliep immers een ondergrondse orvolgens zijn plan. De de toenmalige hoofdstad van ganisatie bleef er van arbeiders in de straten het Russische rijk, het werk de bolsjewieken over in waren onverzoenlijk neer uit protest tegen de hoge Petrograd. Die bolsjenaar de politie toe: erwieken die wel nog aanvaring had geleerd dat voedselprijzen. Die dag vermoedde wezig waren, hadden zij verankerd zaten in nog niemand dat zij een beweging de inschatting gemaakt hun rol als repressiedat de tijd niet rijp was orgaan. De politie han- in gang zetten die 5 dagen later voor een beweging. Zij teerde na enkele dagen zou leiden tot de val van de hadden wel aangevoeld ook sluipschutters die dat er hoogspanning vanaf daken en ramen autoriteiten in Petrograd. Het aanwezig was bij de op betogers schoten. regime verloor de macht in de arbeidersklasse, maar Heel anders was het hoofdstad en de rest van Rusland hadden de inschatting met het leger. Maanden gemaakt dat het garvan losse interactie op volgde. De populariteit van de tsaar nizoen zich niet aan straat en op de tram was zo laag gevallen dat men in de kant van de opstanhadden de arbeiders gedelingen zou scharen. leerd dat veel soldaten de rest van het land liet begaan. Iedere beweging liep in de oorlog en de ellende ook grondig beu waren. De arbeiders probeerden hun ogen het risico om in een bloedige repressie zoveel mogelijk verbroederingspogingen te on- uit te monden met een belangrijke nederlaag tot dernemen met de soldaten en de kozakken, ook gevolg. Daarom hadden zij voor internationale wanneer soldaten zich ruw opstelden. Deze ver- vrouwendag enkel bijeenkomsten georganiseerd


1917-2017

www.socialisme.be februari 2017

9

Nieuwe uitgave van Trotski’s Geschiedenis van de Russische Revolutie “De mensen houden noch van revoluties, noch van oorlogen. Het verschil is echter dat in een oorlog de dwang de beslissende rol vervult, terwijl er in een revolutie geen dwang is, behalve de dwang van de omstandigheden. Een revolutie heeft plaats wanneer er geen andere uitweg meer is.” (Leon Trotski, Geschiedenis van de Russische Revolutie)

en wilden zij bewust betogingen vermijden. De stakingen die toch uitbraken, ontstonden dus tegen hun wensen in. Dit vormde echter geen reden om zich van de beweging weg te keren. Verschillende bolsjewieken werden er voortrekkers van. Toen het aantal betogers op de vierde dag voor het eerst terug daalde, trokken de bolsjewieken van Petrograd ten onrechte de conclusie dat de neergaande fase van de beweging zich had ingezet. Een honderdtal revolutionaire activisten werd diezelfde dag opgepakt, waaronder vijf bolsjewieken die mee leiding gaven aan de beweging in Petrograd. Er waren die dag ook een aantal schietpartijen van het leger op de betogers. De autoriteiten begonnen terug te slaan en de beweging was over haar hoogtepunt heen. Grote bloederige confrontaties waren tot nu toe uitgebleven en dus kwam het er op aan om deze succesvolle beweging op een veilige manier te doen landen. Dat was de conclusie die de lokale bolsjewieken trokken op de avond van de vierde dag, dus op de vooravond van de dag waarop de Februarirevolutie haar definitieve overwinning binnenhaalde. Maar de revolutie had zoveel steun dat ze niet meer tegen te houden was. In de revolutionaire beweging van 1905 werden “sovjets” gevormd. Sovjet is Russisch voor ‘raad’ of ‘comité’. Vanaf de avond van de vijfde dag, toen duidelijk was dat de revolutionairen een overwinning hadden geboekt, begonnen groepjes arbeiders en soldaten bijeen te komen om in analogie met 1905 opnieuw arbeiders- en soldatenraden op te zetten. Deze sovjets werden niet enkel in Petrogradopgezet, maar werden ook enorm snel gevormd in steden als Moskou, Samara en Saratov. Sovjets versus Voorlopige Regering

De gematigde socialisten kenden aanvankelijk de grootste populariteit in de sovjets, waardoor de mensjewieken en de sociaalrevolutionairen er aan de macht kwamen. Ze waren echter bang van de macht. De mensjewieken dachten dat er eerst een kapitalistische ontwikkeling moest zijn vooraleer socialisme op de agenda kon staan. Ze keken naar de Doema, het nationale parlement, om de macht in handen te nemen. De liberalen, die angstig naar de revolutie hadden gekeken, konden een nieuwe Voorlopige Regering vormen.

Er ontstonden twee instituten van staatsmacht: één officiële ‘Voorlopige Regering’, die lijkt op een regering zoals wij die in het Westen kennen, en een instituut van sovjets, van ‘volksraden’. Veel beslissingen konden door de Voorlopige Regering enkel gemaakt worden mits goedkeuring door de sovjets. In de beginfase van dit systeem van ‘dubbele macht’ verkondigde iedereen daar tevreden mee te zijn. Maar in werkelijkheid stelden beiden machtsinstituten aparte vormen van regeren voor en verdedigden zij elk andere belangen. Beide machtsinstituten konden niet samen blijven bestaan: vroeg of laat zou één van beide systemen het onderspit moeten delven. De Voorlopige Regering verdedigde de belangen van de kapitalisten en de grootgrondbezitters, maar week regelmatig af naar links onder druk van de revolutie. Zo kondigde de Voorlopige Regering eind maart de invoering van de 8-urendag aan. Ze deed dit op een moment dat de arbeiders in alle grote fabrieken in Petrograd de 8-urendag al hadden afgedwongen. Rond de vraag naar landherverdeling stelde ze de kwestie alsmaar uit, iedere keer opnieuw belovend dat er ergens in de toekomst wel een regeling getroffen zou worden. Rond de kwestie van de oorlog was de Voorlopige Regering duidelijk: ze wou de oorlog absoluut verderzetten omdat men de bondgenoten niet in de steek kon laten en om het Duitse gevaar te bestrijden. Dit terwijl veel gewone mensen en vooral heel veel soldaten een absoluut einde aan de oorlog wilden, die in hun ogen zinloos was en alleen maar veel ellende en veel doden veroorzaakte. Omdat de Voorlopige Regering aan een aantal van de voornaamste verzuchtingen van die mensen die de revolutie hadden gemaakt, niet kon voldoen, zouden er in de maanden die volgden steeds opnieuw conflicten uitbreken tussen arbeiders en soldaten enerzijds en de Voorlopige Regering anderzijds. Daarbij zouden de sovjets steeds verder groeien en radicaliseren en zouden de meeste revolutionaire krachten zich in en rond de bolsjewieken organiseren. Uiteindelijk konden de sovjets onder leiding van de bolsjewieken de volledige macht grijpen tijdens de Oktoberrevolutie van 1917. Het volstond niet om de dictatoriale tsaar aan de kant te schuiven, het volledige systeem moest weg.

Als wij in 2017 zoveel aandacht besteden aan de Russische Revolutie, is dit niet uit nostalgie. Zoals Trotski in januari 1917 schreef naar aanleiding van de herdenking van de revolutie van 1905: “Revolutionaire verjaardagen zijn niet alleen dagen van herinneringen, ze zijn ook dagen van het samenvatten van revolutionaire ervaringen.” Artikels over en verwijzingen naar de honderdste verjaardag van de Russische Revolutie geven aan dat er tot op vandaag een ideologische strijd wordt gevoerd om de woelige gebeurtenissen van 1917 te minimaliseren of te criminaliseren. Tegenwoordig heet dat ‘framing,’ op zich een term die dient om de klassenbelangen achter ideologische strijd te verdoezelen. Waarom vinden burgerlijke krachten het zo belangrijk om 100 jaar na datum de Oktoberrevolutie af te doen als een staatsgreep van bolsjewieken waarmee een einde werd gemaakt aan de democratische revolutie van Februari? Waarom herhalen ze nog steeds de leugens over het Duitse geld dat Lenin zou ontvangen hebben? De reden moet niet al te ver gezocht worden: een revolutie die een einde maakt aan het kapitalisme en de basis legt om te bouwen aan een andere samenleving, zonder uitbuiting en onderdrukking, is nog steeds een nachtmerrie voor de heersende klassen. Om daarop te antwoorden, maar ook om betere inzichten te krijgen in wat er echt gebeurde in 1917 en hoe die fundamentele breuk met het systeem zich ontwikkelde, is er de monumentale ‘Geschiedenis van de Russische Revolutie’ door Leon Trotski. Als deelnemer op de eerste rij had de Russische revolutionair Leon Trotski natuurlijk een goed zicht op wat er zich afspeelde. Maar het boek is geen persoonlijk relaas: Trotski stelt zich tot doel om de wetmatigheden van het revolutionaire proces bloot te leggen. Met de nieuwe uitgave van Trotski’s ‘Geschiedenis van de Russische Revolutie’ willen we zijn analyses en inzichten toegankelijker maken voor een breder publiek. De vertaling uit de jaren 1930 werd grondig nagezien en taalkundig gemoderniseerd – ook taal is immers geen statisch gegeven. Het boek is erg omvangrijk: 1.200 pagina’s in drie delen. Maar het loont toch de moeite om het volledig te lezen. Het is wellicht de scherpste analyse van 1917 en de strijd voor revolutionaire verandering. ‘Geschiedenis van de Russische Revolutie’ door Leon Trotski, uitgegeven door marxisme. be in januari 2017. 1200 pagina’s. 31,5 euro (verzending inbegrepen). Stort op BE 48 0013 9075 9627 van ‘Socialist Press’ met als mededeling ‘Trotski 1917’.

Naast Trotski’s boek is er ook “1917: Russische Revolutie schokt de wereld.” Het telt 80 pagina’s en kost 7 euro (verzending inbegrepen)

www.revolutie1917.com In het kader van de 100ste verjaardag van de Russische Revolutie publiceren we een blog op revolutie1917.com. Het doel is om analyses van de revolutie te brengen, maar ook kritieken op verdraaiingen van de geschiedenis.

Enkele recente bijdragen op deze site zijn: •

“2017 en het “rode gevaar”: kapitalistische ideologen vervalsen erfenis van de Oktoberrevolutie.” Een reactie door Peter Delsing op een opiniestuk van Adrian Wooldrigde van The Economist op trends.be en op een opiniestuk van Maarten Boudry in De Morgen

“Midden in de revolutie: 1917 bekeken door bevoorrechte buitenstaanders”. Een boekbespreking door Geert Cool van het boek ‘Midden in de revolutie’ van Helen Rappaport.

“Hield Trotski een “levendig pleidooi voor terrorisme”?” Een reactie op een artikel in De Morgen aan de hand van een archieftekst door Peter Van der Biest

“In verdediging van de Russische Revolutie: antwoord op het dossier van ‘L’Obs’” Een reactie door Julien (Brussel) op een dubbelnummer van L’Obs over 1917


10

internationaal

de

Linkse Socialist

Meer dan 3 miljoen betogers op historische protestacties in de VS

Kshama Sawant: “Trump verslaan door te bouwen aan massaal verzet”

H

et weekend waarin Trump officieel president werd, zal ook om andere redenen de geschiedenisboeken ingaan. Wereldwijd en vooral in de VS kwamen miljoenen mensen op straat. Het ging naar schatting om drie tot vier miljoen betogers op zaterdag 21 januari. Een dag eerder namen duizenden scholieren en studenten deel aan jongerenacties waarin Socialist Alternative en Socialist Students een belangrijke rol speelden. Vlak na de eedaflegging van Trump reageerde Kshama Sawant, het gemeenteraadslid van Socialist Alternative in Seattle, op Trumps toespraak. Hieronder een licht ingekorte versie van Kshama’s reactie.

Broeders en Zusters, Donald Trump staat nu aan het het hoofd van de meest gevaarlijke en rechtse regering in de Amerikaanse geschiedenis. In zijn speech zei Trump dat zijn regering het pad van rechtvaardigheid zal volgen, dat het een regering zal zijn voor de mensen. Dat de vergeten mannen en vrouwen niet langer zullen worden vergeten. Dat hij scholen en degelijk werk zal voorzien voor iedereen en welvaart zal terugbrengen naar de werkende mensen van Amerika. Maar Trump is een leugenaar en een bedrieger. Zijn regering is een verzameling van het ergste gespuis van de rechtse, onverdraagzame elite van miljardairs. Er is absoluut geen mandaat voor zijn agenda van haat. Trump zal het Witte Huis betreden met de laagste steun (rond de 40%) ooit voor een inkomende Amerikaanse president. Peilingen zullen hem niet stoppen. Trump en de klasse van miljardairs begrijpen maar één ding: macht. Onze belangrijkste taak is de kracht van de 99% op te bouwen - werkende mensen en al wie gemarginaliseerd wordt door de kapitalistische elite. Als socialist verwerp ik het idee van verzoening dat de liberale elite verspreidt. Hillary Clinton bracht dit idee perfect tot uitdrukking toen ze na de verkiezingen zei dat “Trump onze steun verdient” en dat we “hem een kans moeten geven.” We kunnen het ons ook niet veroorloven om te wachten tot de verkiezingen van 2018 en 2020

om de Republikeinen weg te stemmen. We kunnen Trump verslaan als we nu bouwen aan een massale oppositie. De geschiedenis kent veel voorbeelden van rechtse regeringen die gedwongen worden om geheel of gedeeltelijk in te binden eens ze op massabewegingen botsen. Miljoenen mensen kwamen op straat met een krachtige boodschap: we zijn klaar om te strijden tegen Trump en de klasse van miljardairs. Mijn organisatie, Socialist Alternative, staat sinds Trumps verkiezing op de eerste rij in de organisatie van het verzet. In verschillende grote steden riepen we de dag na de verkiezingen op om te betogen en we mobiliseerden binnen de 24 uur meer dan 50.000 mensen. Op de dag van de eedaflegging hielp Socialist Alternative studenten en scholieren in het hele land om stakingen en protesten te organiseren. Om de venijnige aanvallen van Trump te beantwoorden, zullen we een vastberaden, ééngemaakte en strijdbare beweging moeten opbouwen. Eén die ernaar streeft om miljoenen mensen te mobiliseren in collectieve strijd met van onderuit opgebouwde, democratische structuren en eigen onafhankelijke organisaties. Bedeesd en symbolisch protest zal niet volstaan: massale en geweldloze acties van burgerlijke ongehoorzaamheid zullen nodig zijn. We moeten eisen naar voor schuiven die wijzen op een ander soort samenleving waar mens en milieu boven de winstagenda van de grote bedrijven staan.

Massale jongerenactie in Seattle op 20 januari. Duizenden scholieren en studenten gingen in op de oproep van Socialist Students en Socialist Alternative om te protesteren tegen Trump. Foto: Socialist Alternative

Natuurlijk moeten we mobiliseren met de ambitie om de litanie van aanvallen te kunnen verslaan. We moeten de voordelen van Obamacare en het bestaan van het publiek onderwijs verdedigen. Maar we moeten dit koppelen aan gedurfde eisen die inspireren omdat ze een drastische verbetering in het leven van veel mensen betekenen, zoals de ideeën die werden gepopulariseerd door Bernie Sanders: - Gezondheidszorg voor iedereen. - Een minimumloon van $15 per uur voor alle werknemers. - Gratis hoger onderwijs. - Belasting op rijkdom om een massaal programma van openbare werken te kunnen financieren, jobs te creëren en onze infrastructuur herop te bouwen, hernieuwbare energie te ontwikkelen en openbaar vervoer te voorzien. - Black Lives Matter! Een einde aan het politiegeweld en de racistische politiek van massale opsluitingen. Dit gedurfde programma van Bernie inspireerde miljoenen mensen, vooral jongeren, terwijl Hillary’s timide, ondernemersvriendelijke voorstellen er niet in slaagden om hen te mobiliseren. Laat ons als volgende stap op 8 maart, Internationale Vrouwendag, een actiedag houden tegen vrouwenhaat en seksisme. Een dag van massa-acties en protest voor het behoud van Planned Parenthood (dat onder meer abortussen begeleidt) en tegen alle vormen van seksueel geweld. 1 mei is de Internationale Dag van de Arbeid en ook van massaprotesten door migranten. We kunnen miljoenen mensen op de been te brengen in een massale golf van manifestaties tegen racisme en voor de rechten van migranten. Zoals in 2006 toen een staking plaatsvond van migrantenarbeiders die erin slaagde om antimigrantenwetgeving te stoppen. In deze strijd zullen we de grootst mogelijke eenheid in actie nodig hebben, met alle krachten die op een serieuze manier willen strijden: vakbonden, organisaties voor de rechten van migranten en vrouwen, burgerrechten, LGBTQ, milieu-organisaties en activisten, aanhangers van Sanders, progressieve democraten, groenen en socialisten. Maar het valt niet te vermijden dat er grote politieke meningsverschillen bestaan over de te volgen strategie in deze beweging. Onze beweging moet vertrekken van de vraag wat nodig is om de strijd tegen Trump en de klasse van miljardairs succesvol te voeren. We mogen ons niet beperken tot wat Advertentie voor nieuwe Trump Tower in India tegen de achtergrond van schrij- de leiding van de Democratische Partij ende armoede. zal toestaan.

Toen Obama 2009 als nieuwe pre- democratisch beheerde partij die onsident aantrad, had hij massale steun voorwaardelijk opkomt voor de belanvan de bevolking. De Democraten had- gen van de 99%. den 60 zetels in de Senaat en een grote Ik erken dat veel eerlijke activisten meerderheid in het Congres. Maar de proberen om in navolging van Bernie Republikeinen slaagden erin om een Sanders de Democratische Partij te meedogenloze strijd te voeren tegen reclaimen. Onze verschillen daarover Obama en een groot deel van zijn agen- moeten er ons niet van weerhouden da te blokkeren. om samen te werken in de opbouw van De Democraten in het Congres deze beweging tegen Trump en de klasmoeten Trumps agenda bekampen. se van miljardairs. In deze moeilijke tijden haal ik veel De Republikeinen hebben slechts een flinterdunne meerderheid in de hoop uit de geest van rebellie die er Senaat met 52 zetels op 100. Trump heerst onder jongeren. Belangrijk daarzal hierdoor niet in staat zijn om een in is de groeiende steun voor socialisrechtse fanaticus te benoemen tot het me, met duizenden die lid worden van Hooggerechtshof op voorwaarde dat de socialistische organisaties. Het is duidelijk waarom ze dit doen: Democraten dat effectief verhinderen. Helaas tonen recente ervaringen dat het kapitalisme is een falend systeem. Donald Trump is een bijzonder weerwe geen vertrouwen kunnen hebben in de pro-kapitalistische leiding van zinwekkende uitdrukking van de roofde Democratische Partij. We hebben zuchtige aard van het kapitalistische dit gezien in de laffe weigering van de systeem. Amper 8 personen bezitten Democraten om de resultaten van deze meer rijkdom dan de armste helft van verkiezingen aan te vechten, op basis de wereldbevolking. De temperatuur van ernstige bewijzen dat kiezers wer- op aarde heeft voor het derde jaar op den gehinderd in het uitoefenen van rij alle records gebroken: een klimaatramp komt alsmaar sneller dichterbij. hun democratische rechten. We hebben nood aan een radicaal Maar het meeste schandalige was het recente besluit van 13 Democraten om andere maatschappij. Wij noemen het mee te stemmen met de Republikeinen socialisme. Socialisme betekent een voor de belangen van de farmaceu- maatschappij gerund door en voor wertische industrie en tegen de gewone kende mensen, in plaats van de klasse werkende mensen. van miljardairs. Een samenleving waar de grote bedrijven in publiek bezit worden genomen, zodat we democratisch kunnen plannen hoe de middelen van de samenleving gebruikt worden om de In deze moeilijke tijden menselijke noden centraal te plaatsen haal ik veel hoop uit de en niet de winsten van enkelen. Een egalitaire samenleving, in plaats van geest van rebellie die er een systeem waar de bloedige concurheerst onder jongeren. rentie van het kapitalisme heerst. Een samenleving die gebaseerd is op inBelangrijk daarin is de ternationale samenwerking in plaats groeiende steun voor van het verachtelijke nationalisme socialisme, met duizenden van Trump. Martin Luther King werd op het eindie lid worden van de van zijn leven socialist. In 1966 zei socialistische organisaties. hij: “Je kan niet praten over het oplossen van de economische problemen van Als socialist denk ik niet dat de de zwarten zonder te praten over milDemocratische Partij de strijdlustige jarden dollars. Je kan niet praten over leiding kan bieden die nodig is om een het beëindigen van de sloppenwijken meedogenloze tegenstander als Trump zonder eerst te zeggen dat het winstprincipe moet verdwijnen uit de slopte confronteren. Werkende mensen hebben nood penwijken. Er moet een betere verdeaan een alter natief op de recht- ling van de rijkdom zijn en misschien se Republikeinen en Wall Street moet Amerika zich bewegen in de richDemocraten: we moeten onze eigen ting van een democratisch socialisme.” Zusters en broeders, een andere wepolitieke stem opbouwen. Een nieuwe politieke partij die alle giften van het reld is mogelijk. Ik hoop dat je zal bedrijfsleven weigert en zich integen- aansluiten bij de strijd voor een socideel baseert op de financiële en actie- alistische toekomst. Er is geen tijd te ve steun van de werkende bevolking verliezen! en haar progressieve organisaties. Een In solidariteit, Kshama Sawant


internationaal

www.socialisme.be februari 2017

11

Nederland: keuze tussen “gewoon” of XXL-rechts?

D

e Nederlandse verkiezingen van 15 maart dreigen een keuze te worden tussen het “gewone” rechts van de VVD (liberalen) en de uiterst rechtse “Partij van de Vrijheid” van Geert Wilders. Die laatste haalt in de peilingen 29 van de 150 zetels, de VVD staat op 27. Grote verliezen worden voorspeld voor de sociaaldemocratische PvdA (van 38 naar 11 zetels), sinds vier jaar in een bezuinigingskabinet met de VVD. door

Pieter Brans, Amsterdam

De cruciale factor is het ontbreken Verder dan een moralistisch antvan vertegenwoordiging van de arbei- woord op het racisme van Wilders dersklasse. Zoals Benjamin Franklin komt de burgerij niet. Die morele strijd zei: “Democratie is twee wolven en helpt de arbeidersklasse echter geen een lam die besluiten wat er voor de stap vooruit. De bevolking wordt imlunch gegeten moet worden.” Het doel mers geconfronteerd met de rampzalivan socialisten is om dat lam in een ge gevolgen van het neoliberale beleid. leeuw te verandeBedrijven hebben ren door organinu zoveel mensatie en door het sen met f lexibete trainen voor de le contracten in strijd. dienst dat er te Op het begin van weinig betrouwdeze eeuw deed de Zoals Benjamin Franklin bare ker narbeiburgerij graag beders zijn om de roep op rechtse en zei: “Democratie is productie aan de racistische orga- twee wolven en een lam gang te houden. nisaties zoals de In de gezonddie besluiten wat er Lijst Pim Fortuyn heidszorg hebben (goed voor 27 ze- voor de lunch gegeten farmaceutische tels in 2002) om moet worden.” Het doel en verzekeringslinks terug te drinbed r ijven zo’n gen toen het en- van socialisten is om o n g el i m it e e rthousiasme voor dat lam in een leeuw de macht dat ze het neoliberalishet hele systeem me teneinde liep. te veranderen door bedreigen. De geest van de organisatie en door het Tiendui zenden rechtse populisten werkers zijn note trainen voor de strijd. is uit de fles en het dig in de bejaarwordt voor de burdenzorg maar de gerij steeds moeilijker om de politie- bezuinigingen zijn zo diep geweest ke stabiliteit te herstellen. Een meer- dat niemand daar nog wil werken. De derheid stemde tegen het EU-verdrag Belastingdienst is dermate uitgedund met Oekraïne. En nu dreigt de racist dat het binnenhalen van belastinggeld Wilders een politieke macht te krijgen moeilijk is geworden. die de burgerij onwenselijk acht. Na jaren van bezuinigingen en soci-

Krijgt Trump de komende maanden navolging in Nederland met Wilders en in Frankrijk met Le Pen?

ale kaalslag groeien 400.000 kinderen op in armoede. Een miljoen mensen is “zelfstandig ondernemer” (ZZP, ‘zelfstandige zonder personeel’). Dat betekent dat zij in de meeste gevallen werken voor stuklonen of dagwerk, zoals in de oude dagen van het kapitalisme… Ondanks beperkingen is de SP de beste keuze Alleen sterk verzet van onderaf kan een einde maken aan deze situatie van machteloosheid. De objectieve kracht van de arbeidersklasse, de macht van het aantal, blijft aanwezig. Maar ze is sterk verzwakt op het subjectieve vlak: op het gebied van zelfbewustzijn, organisatie en programma. Het zal veel inspanning en ook een zekere tijd vergen om die subjectieve kracht weer op

te bouwen, maar het is mogelijk. Dat is overigens een fundamenteel verschil met de jaren dertig. Indien Rutte er niet in slaagt om een coalitie met veel partijen op te zetten en ondanks de aankondiging alsnog in zee gaat met Wilders, staat het fascisme niet voor de deur. De Socialistische Partij (SP) scoort een magere 12 zetels in de peilingen, 3 zetels minder dan ze nu hebben. De deelname van de SP aan lokale besturen met bezuinigingspartijen is een obstakel om op landelijk vlak vertrouwen te winnen. Bij afwezigheid van een brede democratische partij die de belangen van de arbeiders vertegenwoordigt, is de SP echter de beste keuze. De SP heeft een sterke positie bij het be-

strijden van bezuinigingen in de zorg, wil de pensioenleeftijd terugbrengen naar 65 en is voorstander van hogere lonen: al deze dingen zijn broodnodig op dit moment. Mogelijk wordt de volgende regering gedwongen om beperkte hervormingen toe te staan, zoals kleine loonsverhogingen die de economie wat helpen of een verzekeringsregeling voor de ZZP’ers. Maar enkel onafhankelijke strijd en organisatie, alleen strijdbare vakbondsmacht en een brede arbeiderspartij kunnen ervoor zorgen dat de belangen van de werkenden en hun gezinnen effectief worden verdedigd. Er is nood aan een onafhankelijk socialistisch alternatief voor de blijvende rotzooi van het kapitalisme.

Na Donald Trump in de VS, Marine Le Pen in Frankrijk?

I

houden als onderdeel van de opbouw deelname van Mélenchon aan de sovan de campagne en van steuncomités lidariteitscampagne met de vervolgdoorheen het land. Volgens de peilin- de syndicalisten van Goodyear wijst op het klassengen kan Mélenchon k a r a k ter va n de kandidaat van de zijn campagne. PS voorbijsteken. “Volgens ons zijn Het programma de ecologische provan Mélenchon blemen, de sociale geeft kritiek op de gevolgen van door te voeren.” Zal dit protectionisme ramp en de ontspo- De beweging rond het kapitalisme de Franse werkenden en hun gezinnen ring van de demo- Mélenchon heeft al cratie drie gezich- meer dan 170.000 zoals de privivooruitgang bieden? leges van de top Naast racisme en seksisme draait het ten van dezelfde en de groeienproject van het FN echter volledig rond realiteit. We wor- aanhangers verzameld. de ongelijkheid. de belangen van de werkgevers. Het den verstikt onder Zijn programmaboek Maar het is nog racistische gif wordt gebruikt om de de heerschappij geen radicaal werkenden te verdelen en de aandacht van het f inancie- is één van de meest alternatief met af te leiden van de agenda gericht op de wezen.” Vanuit een verkochte boeken van als doel om een belangen van de rijksten. Waar het FN dergelijk vertrekeinde te maken aan de macht is, wordt tot harde bespa- punt is het moge- de voorbije maanden. a a n d it rot te ringen en het schrappen van subsidies lijk om een brede systeem. overgegaan. Door zich te richten tegen steun onder jongeDe campagne haalt uit naar het fide meest kwetsbare migranten, maakt ren en werkenden op te bouwen. De het FN het de bazen makkelijker om deze laag van de bevolking onwaarschijnlijk slechte arbeidsvoorwaarden op te dringen waarmee de voorwaarden en lonen van alle werkenden onder druk gezet worden. “France Insoumise” van Mélenchon De beweging rond de kandidatuur van Mélenchon heeft al meer dan 170.000 aanhangers verzameld. Er zijn campagnekits die sympathisanten in hun omgeving kunnen gebruiken, onder collega’s of familie. “L’Avenir en Commun” (“Onze gemeenschappelijke toekomst”), het programmaboek van Mélenchon, is één van de meest verkochte boeken van de voorbije maanden. Dit programma is het resultaat van collectieve discussies rond verschillende thema’s. Duizenden mensen werden daarbij betrokken, onder meer bij verenigingen en in de vakbonden. Op 18 maart, de herdenking van het begin van de Commune van Parijs in 1871, wordt een betoging in Parijs ge-

n november publiceerde Le Figaro een artikel onder de titel: “Na Trump, Marine Le Pen in het Elysée? De politieke klasse raakt ongerust.” Met de Brexit en de overwinning van Trump begint het politieke establishment in Europa en de rest van de wereld inderdaad te panikeren. Het succes van Le Pen is niet te verklaren zonder het falen van de gevestigde partijen. door

Nicolas M. (Brussel)

Diskrediet gevestigde partijen De PS-regering voerde een beleid ten dienste van de rijken en de werkgevers. De wet-El Khomri of de arbeidswet maakt afdankingen makkelijker, zorgt voor een langere werkweek en schaft verschillende maatregelen ter bescherming van de arbeidsvoorwaarden af. Zo worden onder meer de mogelijkheden van zondagwerk uitgebreid. Tegenover het enorme sociaal verzet kwam er alleen meer repressie. Fillon van de Republikeinen wil op vijf jaar tijd 100 miljard euro besparen in de openbare uitgaven, de 35-urenweek afschaffen, de pensioenleeftijd optrekken tot 65 jaar, de sociale zekerheid afbouwen, … De eerste prioriteit van Fillon is de “bevrijding van de economie” waarbij hij openlijk naar Thatcher verwijst. Fillon staat voor een oorlog tegen de jongeren, werkenden en vakbondsmilitanten. Met het bilan van een asociale regering en een rechtse oppositie die nog agressiever wil besparen, kan elke andere kandidaat zich sociaal voordoen. Zo verklaarde Le Pen op 9 januari: “Ik verbind me ertoe om niet te knippen in de middelen voor de gezondheidszorg en verzet me ten stelligste tegen de privatisering van de gezondheidszorg.” FN: afkeer tegen gevestigde partijen en het Trump-effect De meeste peilingen plaatsen Marine Le Pen in de tweede ronde. Op RTL stelde Le Pen: “Donald Trump staat in de VS voor een economisch patriottisme dat ik ook in Frankrijk wens

nanciewezen dat de arbeidersklasse “verstikt”, maar er zijn geen eisen die de dictatuur van het kapitaal fundamenteel uitdagen. Er wordt gesproken over een grotere controle op de sector en de creatie van een “publieke pool.” Maar over de nationalisatie onder democratische controle van de gemeenschap wordt gezwegen. Het is moeilijk om te controleren wat we niet bezitten. Een volledig publieke financiële sector zou een schitterende hefboom zijn om tot een echte herverdeling van de rijkdom te komen met onder meer een massaal programma van publieke investeringen die antwoorden op de vele tekorten en de andere progressieve elementen die de campagne van Mélenchon naar voor schuift. Gauche Révolutionnaire, onze Franse zusterorganisatie, steunt de campagne van Mélenchon en verdedigt erbinnen haar specifieke benadering.


12

cultuur

de

Linkse Socialist

“Kuifje in het land van de sovjets” Antisocialistische propaganda uit 1930 terug opgediept

N

eerste strips door te verwijzen naar de politieke context van die tijd, alsof toen dergelijke racistische ideeën algemeen aanvaard werden. Overigens kan opgemerkt worden dat het gebruik van diverse stereotypen vandaag nog steeds de norm is voor de multinationals in de artistieke sector. Om winst te maken worden clichématige visies opgelegd, die van een samenleving waarin de rol van vrouwen herleid wordt tot amoureuze intriges en waar het kapitalisme nooit ergens voor verantwoordelijk is. Wallez was een antisemiet en fascist. De vraag is niet zozeer cultureel dan Veel sympathie voor het socialisme had wel economisch. Enkel een democrahij bijgevolg niet. Zijn bewondering tische controle van de gemeenschap ging eerder uit naar Mussolini of nog op de sector laat toe om een einde te naar Leon Degrelle. Die laatste werk- maken aan seksisme, racisme, homote overigens gelijktijdig met Hergé bij fobie, … in de kunst. “De Twintigste Eeuw.” Gedurende 40 Het probleem van Hergé beperkt zich jaar weigerde Hergé om het album te- niet tot het gebruik van clichés. Het rug uit te brengen. Hierdoor begon de uitgangspunt van verschillende alreeks van Kuifje niet met een album bums is problematisch. Door “Kuifje vol anti-bolsjewistische clichés maar in het land van de Sovjets” terug uit te brengen, wil uitgeverij Casterman ons overigens niet doen nadenken over de antibolsjewistische propaganda uit die tijd en zelfs niet over de greep van de bureaucratie op de Sovjet-Unie. Neen, 100 jaar na de Russische Revolutie wordt ervan uitgegaan dat een ingeDe titel van het album is kleurde versie van het album extra bekend, maar het verhaal publiciteit en verkoopcijfers kan halen.

aar aanleiding van de 100ste verjaardag van de Russische Revolutie verschijnen er dit jaar heel wat fictiereeksen die verband houden met de Sovjet-Unie of het marxisme. Er zijn enkele films aangekondigd die onze aandacht prikkelen. Zo is er de realistische biografie ‘De jonge Karl Marx’ van Raoul Peck of de film over superhelden uit de Sovjet-Unie: ‘Guardians’ van Sarik Adreasyan. Ook uitgeverij Casterman springt op de kar en brengt een ingekleurde versie uit van de avonturen van Kuifje in het land van de Sovjets. Hoera? door

Julien (Brussel)

Scenario glijdt uit over een bananenschil

Ter herinnering: het album uit 1930 vertelt het verhaal van Kuifje die als verslaggever van de krant “De Kleine Twintigste” naar de Sovjet-Unie wordt gestuurd om de lezers op de hoogte te brengen van wat er daar gebeurt. In de eerste tekening wordt meegedeeld dat de directie van “De Kleine Twintigste” de authenticiteit van alle beelden erkent als genomen door Kuifje zelf of zijn sympathieke hond Bobby. Zo komen we terecht in een verhaal waarin Kuifje alle tegenstand en problemen trotseert om Moskou te bereiken en nadien naar België terug te keren. Het verhaal kan samengevat worden als een opeenvolging van pogingen om Kuifje stokken in de wielen te steken. Dat gebeurt vooral door de Russische geheime dienst. De aanvallen zijn erg gevarieerd: van bommen tot glijpartijen over een bananenschil. De titel van het album is bekend, maar het verhaal veel minder. Dat verhaal is even subtiel en diepgaand als pakweg Rambo III. Het wel erg dominante anticommunisme gaat gepaard met alle mogelijke clichés. Een detail hierbij: de kritieken over de duivelse bolsjewieken waren in 1929/1930 nog vooral gericht op Lenin en Trotski. Van Stalin is er veel minder sprake, de geschiedenisherschrijving onder het stalinisme - waarbij Trotski werd weggegomd - was nog maar pas begonnen.

veel minder. Dat verhaal is even subtiel en diepgaand als pakweg Rambo III. Het wel erg dominante anticommunisme gaat gepaard met alle mogelijke clichés.

Kunst en revolutie

Zoals de Grieks-Franse cineast Costa-Gravas ooit opmerkte: “Alle films zijn politiek.” Alle verhalen beschrijven immers sociale verhoudingen tussen individuen en uiteindelijk een samenlevingsmodel. Dat is ook het geval met strips. In het eerste album van Hergé krijgen we de boodschap dat een samenleving op basis van het met ‘Kuifje in Congo’, een verhaal vol collectief bezit van de productiemidderacistische vooroordelen. Nadien volg- len niet mogelijk is omdat deze autoden nog vooroordelen over onder meer matisch leidt tot een gewelddadige bujoden, Indianen en vrouwen. Hergé reaucratie die elke vrijheid ontneemt. Voor de stalinistische contrarevolutie weigerde op een bepaald ogenblik het gebruik van één van zijn tekeningen kende de kunst nochtans een nooit geop een affiche van Degrelle. Maar hij ziene bloei in de Sovjet-Unie. Zo werd Samen op de redactie verklaarde wel dat hij “zeker bereid er in 1919 de eerste filmschool ter wemet Degrelle was om met Degrelle te werken, maar reld opgericht, de VGIK. In ‘Literatuur dat hij deze tekening net als alle ande- en Revolutie’ scheef Leon Trotski over Hergé werkte in die tijd voor het re- re niet wilde ondertekenen zonder het de bolsjewistische benadering van actionaire weekblad “De Twintigste gedetailleerd nagezien en afgewerkt kunst: “Zonder theoretisch denken en Eeuw” waar hij de jongerenbijlage te hebben.” (1) zonder kunst zou het menselijke leven “De Kleine Twintigste” verzorgde. In leeg en ellendig zijn. Maar het klopt 1929 vroeg de hoofdredacteur, Norbert Uitdrukking van de tijdsgeest? dat dit vandaag voor een groot deel Wallez, hem om een strip te maken van het leven van miljoenen mensen Op het einde van zijn leven recht- zo is. De culturele revolutie moet hen om de situatie in de Sovjet-Unie aan vaardigde Hergé de propaganda in zijn de mogelijkheid bieden om een echte te klagen.

Het verhaal rammelt langs alle kanten. Hergé hield de herpublicatie 40 jaar tegen. Maar nu profiteert de uitgeverij van de 100ste verjaardag van de Russische Revolutie om dit album voor het eerst in kleur uit te brengen. Als het maar verkoopt...

toegang tot cultuur te hebben en niet slechts tot de ellendige kruimels ervan. Maar dat is onmogelijk zonder betere materiële omstandigheden.” Onder het kapitalisme wordt de artistieke vrijheid beperkt door de ruimte die vastgesteld wordt door de vrije markt. Zelfs pogingen tot tegencultuur die aanvankelijk ‘buiten het systeem’ staan, worden opgenomen in een marktlogica (jazz, graffiti, …). Het be-

leid van Moulinsart, het bedrijf dat de rechten van Hergé beheert, toont hoe daar over artistieke vrijheid wordt gedacht: de minste parodie levert meteen een rechtszaak op. Het bedrijf ging zelfs zo ver om 100.000 euro te eisen van een Nederlandse fanclub van Kuifje die artikels illustreerde met afbeeldingen van Kuifje (2). Ziedaar de avonturen van “Kuifje in het land van de multinationals.”

(1)Pierre Assouline, Hergé, Paris, Gallimard, 1998 (1e ed. Plon, 1996) (2) https://www.rtbf.be/info/medias/detail_moulinsart-perd-son-proces-contre-un-fan-clubneerlandais-de-tintin?id=9000908

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.

Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen

Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake

meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij

De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van

Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de

arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme


partijnieuws

www.socialisme.be februari 2017

13

Crisis van het kapitalisme leidt wereldwijd tot onrust

Sluit aan bij LSP en help ons de strijd voor socialisme voeren!

M

et afgrijzen wordt teruggekeken op 2016. De verkiezing van Trump was de grootste schok. Velen houden hun hart vast voor wat 2017 zal brengen. Dichter bij huis wordt bang gekeken naar de verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland, waar rechtse populisten en racisten als Marine Le Pen, Wilders of het AFD de debatten beheersen. Ook hier in België is het trouwens niet uitgesloten dat het onmogelijke realiteit wordt. Michel 1, de regering die reeds van bij haar aanvang zoveel weerstand opriep dat ze na enkele maanden al dreigde te vallen, zou bij een gebrek aan alternatief, wel eens een tweede adem kunnen vinden. door

Els Deschoemacker

Hoe is het zo ver kunnen komen?

De verkiezing van Trump werd voorafgegaan door de politieke revolutie van Sanders. Peilingen geven aan dat Sanders, een zelfverklaarde socialist, had kunnen winnen van Trump. In Groot-Brittannië waren er de Brexit en de opmars van Corbyn. De Brexit was een revolte van onderuit tegen de neoliberale EU en het zichzelf verrijkende establishment. Zowel i n de VS als i n G rootBrittannië is er een hernieuwde interesse en steun voor socialisme. Ook in Nederland, Frankrijk en Duitsland is het plaatje niet zo eenduidig en waren het linkse partijen die enkele jaren terug met de proteststem gingen lopen. Zelfs in België had het anders kunnen lopen, hadden de vakbondsleiders zich na de algemene staking van december 2014 niet teruggetrokken maar integendeel doorgezet om de rechtse regering ten val te brengen. Protest en revolte op zich zijn niet voldoende!

De belangrijkste les hieruit is het belang van een alternatief in de vorm van een programma en een partij die de protestbeweging en foertstem van de

massa’s kan omvormen tot een strijd die komaf maakt met het kapitalisme. Op een debat in Terzake (17/1 VRT) tussen Gwendolyn Rutten van Open VLD en Peter Mertens van PVDA vergelijkt Rutten extreemrechts met radicaal links. Dat is een klassieker: alle extremen zijn slecht. Interessanter is wat ze eraan toevoegt, namelijk dat extreemrechts aanzet tot rassenhaat terwijl wat zij ‘extreemlinks’ noemt zou aanzetten tot klassenhaat. De haat komt vandaag vooral van de superrijken. Daartegenover is er effectief nood aan klassenstrijd om een uitweg uit het moeras van het kapitalisme te vinden. R assen ha at st a at voor de verdeel-en-heerspolitiek waar de heersende kapitalistische klasse zich ook rijkelijk van bedient om de werkende klasse te verdelen, iets waar de regering van Rutten trouwens niet vies van is. Het zou wel eens de lijm kunnen worden die deze regering samenhoudt. Klassenhaat, of beter gezegd klassenstrijd, staat voor verzet en revolte tegen de kapitalistische klasse, die kost wat kost een systeem in stand wil houden dat voor de meerderheid van de bevolking slechts oorlog en ellende te bieden heeft. Het Oxfam-rapport toont de obsceniteit van de ondertussen immense ongelijkheid. Het is het kapitalisme zelf dat klas-

senhaat doet ontstaan. Het stapelt de tegenstellingen op tot het moment dat die onhoudbaar worden, wat onvermijdelijk tot explosies leidt. Ook het kapitalistische magazine The Economist is zich daarvan bewust en waarschuwde in een artikel onder de titel “De bolsjewisten zijn terug” voor de gevaren van die ongelijkheid voor de stabiliteit. Maar net zoals de damp van water dat aan de kook gebracht wordt slechts een kracht wordt wanneer die wordt opgevangen in een cylinder, vereisen ook de opborrelende sociale tegenstellingen een omhulsel om die om te zetten in een kracht voor verandering. Dit jaar is de honderdste verjaardag van de Russische Revolutie. Het belangrijkste kenmerk van die historische gebeurtenis is dat er toen wel zo’n omhulsel bestond onder de vorm van de bolsjewistische partij. De groeiende klassenhaat omzetten in een beweging, partij en programma die die kapitalistische klasse haar macht ontnemen en die in de handen leggen van de meerderheid van de bevolking vormt de “raison d’être” van LSP en CWI. Bouw daaraan mee door je vandaag nog te engageren en lid te worden!

2016 in stijl afgesloten

Z

avond leverde ook heel wat financiële middelen op voor LSP. Daarmee kunnen we sterker tussenkomen in campagnes en activiteiten. Denk maar aan onze vrouwencampagnes of de antiracistische betoging die we op 16 maart in Antwerpen houden. Met de avond haalden we ongeveer door Brune (Brussel) 800 euro strijdfonds op. Al onze financiële middelen komen van leden Het nieuwjaarsfeest was een goede vrouwenstrijd in Argentinië bleven ons en sympathisanten. Rijk zijn die niet, gelegenheid voor leden en sympathisan- immers bij. De hoofdschotel verwees maar met vele kleine bijdragen kunnen ten om te genieten van een uitgebreide naar de Amerikaanse strijd van Black we grote dingen doen. Tegelijk vinden maaltijd. Daarbij werd verwezen naar Lives Matter met gestoofd rundvlees. we het erg belangrijk om onze finanenkele belangrijke momenten uit de Er werd afgesloten met Britse taarten ciële onafhankelijkheid te behouden. politieke actualiteit van 2016. Er werd en een kaastafel waarvan sommige ka- Het nieuwjaarsfeest heeft daartoe bijgestart met een Spaanse en Latijns- zen regelrecht uit 1917 leken te komen. gedragen. Wie erbij was, kijkt al uit Het feest duurde tot in de vroege uur- naar 31 december 2017! Hou de daAmerikaanse toets in de vorm van tapas. De Spaanse jongerenstrijd maar ook de tjes. Het was niet alleen plezant, de tum alvast vrij. oals elk jaar hield LSP op 31 december een spetterend oudejaarsfeest in zaal Randstad. Het feest sloot het oude jaar in stijl af en zette meteen de toon voor het nieuwe jaar. Het feest was strijdbaar, feestelijk en toegankelijk. Voor ons is 2017 natuurlijk een bijzonder jaar: het is de honderdste verjaardag van de Russische Revolutie. In de loop van het jaar zullen we daar verschillende meetings en bijeenkomsten rond organiseren.

Waarom ik lid werd van LSP “In den beginne was er een jongen die geïnspireerd geraakte door de films

van “The Lord of the Rings”…. “Een bepaalde scene uit de epische filmtrilogie, die over de eeuwenoude strijd tussen goed en kwaad gaat, staat in mijn geheugen gegrift. Tijdens de boeiende periode van de Amerikaanse verkiezingen was er een persoon die deze scene voor mij omzette naar de realiteit. Bernie Sanders heeft niet alleen mij, maar miljoenen mensen laten inzien dat er wel een andere, betere wereld mogelijk is. Tijdens de verkiezingen werden ook alle smerige, rotte kanten van het huidig systeem blootgelegd wat alleen maar het besef aan de nood voor iets beters heeft versterkt. “Vervolgens kwam niemand minder dan Kshama Sawant, socialistisch gemeenteraadslid uit Seattle, naar het geliefkoosde Ledeberg. Ze sprak vol energie over socialisme en de strijd in haar stad. Toen zat het “awel godverdomme, JA !! - gevoel” er nogal dik in. Frans sprak mij die avond aan over LSP en van het een kwam het ander. Ondertussen begint de links-georiënteerde blik die er altijd wel al is geweest een onderbouwde 1ocialistische visie te worden. Ik voel me er meer en meer in thuis en kom er ook met volle energie voor uit. Lang leve een betere wereld die er wel voor iedereen is!” Wolf, Gent “Er waren verschillende redenen waarom ik lid werd van ALS en LSP. Mijn voornaam, Gaetano, klinkt niet erg ‘mossel-friet.’ Mijn familienaam trouwens ook niet. Ik ben de kleinzoon van Italiaanse gastarbeiders. Eigenlijk is het nog erger: het ging om Sicilianen (dramatische muziek)! Mijn grootouders waren de Syriërs van 50 jaar geleden, mijn grootvader was mijnwerker en nam deel aan de arbeidersstrijd van de jaren 1950-60. Er is dus wel een socialistische tendens in de familie. “Maar als mijn familie zo socialistische is, waarom sloot ik dan niet bij de jongeren van de PS aan? Dat is een goede vraag en de reden is eenvoudig. Omdat het de PS is. In mijn familie zijn er veel onvoorwaardelijke fans van de PS (papa.... ik zie je graag, maar ‘trop is te veel’). De PS heeft steeds opnieuw ontgoocheld. Denk maar aan de uitsluitingen van werklozen of de affaire-Van Cauwenbergh enkele jaren geleden. “Om te besluiten: goeiedag, mijn naam is Gaetano en daarom ben ik lid van ALS en LSP.” Gaetano, Morlanwelz

Strijdfonds: steun onze campagnes!

LSP wil elk kwartaal 11.500 euro financiële steun ophalen om onze acties en werking te financieren. We begonnen het eerste kwartaal van 2017 goed met het geslaagde nieuwjaarsfeest in Brussel (zie elders op deze pagina). De nadruk in februari en maart zal sterk liggen op de strijd tegen seksisme (zie ook pagina 6) en tegen racisme (zie ook pagina 14). Maak deze campagnes mee mogelijk door ons financieel te steunen! Hieronder de cijfers van het laatste kwartaal van 2016: we behaalden uiteindelijk 80% van onze doelstelling waardoor we over heel het jaar op 92% geraakten. Op naar de 100% in 2017! Luik-Lux: 1.170 € Bxl-W.Brab: 2.137 € Antwerpen: 1.225 € Vl Brab-Limburg: 685 € O en W Vlaanderen: 2.026 € Henegouwen-Namen: 583 € Nationaal: 1331 €

106% 93% 70% 65% 64 53% 127%

TOTAAL: 9.158 €

80%

Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE69 0012 2603 9378 van LSP met vermelding ‘steun’.

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE48 0013 9075 9627 van Socialist Press


14

racisme

de

Linkse Socialist

Hoe reageren tegen racisme op sociale media?

O

p 10 januari kondigde de Roularta-groep (Knack, Trends, Sport Magazine, …) aan dat de mogelijkheid van commentaren onder artikels op de site uitgeschakeld werd. Aanleiding was “de vaak respectloze aard van de reacties die een constructieve dialoog onmogelijk maakten.” Op hetzelfde ogenblik ontstond er in Vlaanderen een discussie over racistische berichten op sociale media na de dood van Kerim Akyil, een jonge Belg van Turkse afkomst die omkwam in de aanslag op discotheek Reina in Istanbull. Is dit alles een correcte weergave van wat leeft in de samenleving? En hoe kunnen we ertegen reageren? door

Nicolas Croes

“De meest vijandige stemmen (…) maken het meeste lawaai”

Eerst en vooral moeten we natuurlijk opmerken dat schijn vaak bedriegt. De ‘spiegel’ van de samenleving op de sociale media en commentaren onder artikels toont een wel erg vervormd beeld. De groep-Roularta erkent dit in zijn persbericht: “De creativiteit van enkelingen bleek grenzeloos en sommigen bleven de ruimte onder artikels vervuilen aan de hand van soms meerdere - valse profielen die we wegens gebrek aan tijd en middelen onmogelijk konden bestrijden.” Er werd opgemerkt dat de veelheid van anonieme aanvallen het idee wekt van een radicalisering van de publieke opinie, zelfs indien het om een rela-

tief beperkt aantal mensen gaat. Door stelselmatig te reageren, hopen ze op een sneeuwbaleffect. Roularta stelde vast: “Op die manier wil een klein deel van de bevolking laten geloven dat haar waarden de publieke opinie weerspiegelen, waardoor bepaalde radicale standpunten aanvaard worden.” Dat klopt, maar de mediagroep zou beter erkennen dat ze zelf met het oog op de commercie regelmatig olie op het vuur gooit (zie afbeeldingen van LeVif/L’Express hiernaast). Extreemrechtse militanten specialiseren zich in deze methode. Een blik op de Facebookprofielen van de meest uitgesproken racistische commentaargevers bevestigt dit al gauw. In 2013 publiceerde het regionale dagblad ‘Midi Libre’ in Frankrijk een interview

Eerst wordt op racisme ingespeeld om meer te verkopen en dan schrikt Le Vif ervan dat sommige lezers op minder subtiele wijze hetzelfde herhalen...

met een voormalig lid van de extreemrechtse groep Unité Radicale die tekst en uitleg gaf bij het internet-activisme van de groep. Er werden valse accounts aangemaakt, waarbij er zelfs valse ‘moslimprofielen’ aangemaakt werden om mensen te beledigen of om de komst van de islamitische republiek in Parijs aan te kondigen. “Ik weet dat er bij het Bloc Identitaire en het FN gelijkaardige methoden gebruikt worden, de essentie van onze methoden kwam overigens van hoe hun militanten gevormd werden,” verklaarde het voormalig lid van Unité Radicale. Een recent onderzoek van Amnesty International over het onthaal van vluchtelingen in 27 landen geeft cijfers die de toestand nuanceren. Volgens deze studie waren 82% van de Franse ondervraagden voorstander van het opvangen van asielzoekers en 63% meende zelfs dat de overheid hen moet helpen. Dat gaat in tegen het beeld van een land waar de familie-Le Pen de toon zet. Jean-François Dubost, verantwoordelijke van Amnesty in Frankrijk, verklaart de cijfers als volgt: “De meest vijandige stemmen tegen de opvang van vluchtelingen maken het meeste lawaai. De meerderheid die wel openstaat voor vluchtelingen is een stille meerderheid geworden.” (Le Parisien 19 mei 2016)

Aan ons om lawaai te maken!

We moeten hieruit niet de conclusie trekken dat de haat op sociale media geen gevaar vormt. Bij gebrek aan een alternatief op basis van solidariteit en strijd, vormen de enorme ongelijkheid en de onzekerheid over de toekomst die inherent zijn aan dit systeem een gemakkelijke voedingsbodem voor rechtse populisten en voor extreemrechts. Die laatsten maken gebruik van de afwezigheid van een sterke sociale beweging die zich niet richt tegen de zondebokken (moslims, vluchtelingen, werklozen, …) maar tegen de echte verantwoordelijken voor wat fout loopt in deze samenleving: de grote aandeelhouders, topmanagers en hun politieke marionetten. Van de gevestigde politici moeten we geen antwoord op racistische vooroordelen verwachten. Zij zijn immers met handen en voeten gebonden aan het gevoerde beleid dat leidt tot sociale problemen en een grotere openheid voor onder meer racisme. Zoals het rapport van Oxfam over ongelijkheid opmerkte: “Heel wat superrijken gebruiken hun macht, invloed en connecties om politiek te wegen en ervoor te zorgen dat de regels op hun lijf geschreven worden.” We zullen zelf antwoorden moeten bieden en deze moeten vertrekken van

collectieve actie waarmee we de hoop op een betere toekomst vestigen en de strijd hiervoor organiseren. Als dit niet gebeurt, laten we ruimte voor de individuele wanhoop en de frustraties die zich soms laten opmerken op sociale media of nog in een proteststem voor extreemrechts. We moeten tegelijk niet aarzelen om ook onze stem te laten horen. Deze krant, onze websites en onze sociale media bieden daar heel wat nuttige argumenten voor. Maar de beste manier om een andere stem te laten horen en het zelfvertrouwen van racisten, seksisten, homofoben en andere reactionairen te breken, blijft het verdedigen van een boodschap van solidariteit en eenheid in strijd tegen het besparingsbeleid en de ellende die eigen is aan dit systeem. Collectieve en concrete acties op straat kunnen de kracht van ons aantal tonen. Dat blijft overigens een zwakte van extreemrechts. Het Vlaams Belang, het FN of Wilders kunnen met momenten dan wel sterk scoren in de media of in de verkiezingen. Maar ze zijn niet in staat om hun aanhangers in grote aantallen op straat te brengen. Dat is een uitdrukking van het dunne laagje ijs waarop ze ontwikkelen. Aan ons om het ijs te breken. www.blokbuster.be

16 maart in Antwerpen: betoging tegen besparingen, neoliberale arrogantie en racistische haat

E

xtreemrechtse studenten houden elk jaar een haatmars in een Vlaamse studentenstad. Dit jaar is Antwerpen aan de beurt. De studentengroep die deze mars organiseert, NSV (Nationalistische Studentenvereniging), is al enkele jaren op zijn retour. De betoging zelf wordt gedomineerd door een bonte verzameling van Vlaams Belangkopstukken tussen diverse neonazi’s.

Anti-NSV betoging in Leuven in maart 2016. Foto: PPICS

Blokbuster en Actief Linkse Studenten nemen het initiatief voor een tegenbetoging. We willen het verzet tegen het asociale beleid op straat brengen, protesteren tegen de neoliberale arrogantie van het N-VA-bestuur in Antwerpen en tegelijk duidelijk maken dat we geen ruimte laten voor racistische haat. Het asociale beleid van de N-VA maakt geen einde aan de dreiging van extreemrechts. Het huidige beleid maakt racisme aanvaardbaar en bovendien worden nieuwe sociale spanningen gecreëerd. Zo weigert de stad om te investeren in sociale huisvesting. Dat zou volgens de verantwoordelijke schepen immers enkel maar armen aantrekken en daar zijn er al te veel van. Openbare diensten worden afgebouwd of kreunen al jarenlang onder een gebrek aan middelen. Bij de aanval op het sociaal werk wordt bijvoorbeeld Samenlevingsopbouw aangepakt, een organisatie die onder meer lokale buurthuizen in enkele van de armste wijken openhoudt. Buurtbewoners kunnen er terecht voor kleinigheden zoals het herstellen van hun fiets of het uitleggen wat er in officiële brieven staat. Dit dreigt nu te verdwijnen. De voorbije maanden heeft het stadsbestuur zich gericht tegen verschillende lagen en groepen in de bevolking. Er werd uitgehaald naar Berbers die zich volgens burgemeester De Wever niet willen integreren. Er werd fysiek geweld bovengehaald om stakersposten in het havengebied weg te ruimen. Sociaal werkers werden verantwoordelijk gesteld voor de vele sociale problemen. Het lijstje van zondebokken wordt stilaan erg groot. Tegen dit beleid willen wij de zondebokken zelf op straat brengen. We roepen op tot een betoging tegen racisme maar ook tegen de voedingsbodem voor racisme: het asociale beleid. We zullen door Berchem trekken, het district waar onder meer schepen van sociale zaken Duchateau (N-VA) woont. Die verklaarde enkele maanden terug nog waarom hij weigert te investeren in sociale huisvesting. “Ik ga niet in extra woningen voorzien voor vluchtelingen. Ik ga geen aantrekkingsbeleid voeren. De tamtam in die gemeenschappen gaat snel. De boodschap die we uitzenden is: Antwerpen is niet de plaats waar je je leven gaat verbeteren. Ga ergens anders heen.” Onze boodschap aan De Wever, Duchateau en hun bende is: Antwerpen is niet de plaats waar we jullie asociale beleid zullen aanvaarden. Steun onze campagne, roep mee op voor de betoging en maak van het protest op 16 maart een succes. Afspraak op donderdag 16 maart om 19u op het plein voor station Antwerpen-Berchem.


onderwijs

www.socialisme.be februari 2017

15

Financiering onderwijs: van publieke middelen naar private investeerders en liefdadigheid

A

chteruitgang verkopen als vooruitgang: het is dagelijkse kost voor neoliberale politici. In december 2016 heeft Crevits opnieuw haar duit in het zakje gedaan. Onder het mom van noodzakelijke financiering van het onderwijs stelde ze voor om de fiscale aftrekbaarheid van giften aan scholen uit te breiden. Tegelijk werd een indexsprong voor de werkingsmiddelen voor het basis- en secundair onderwijs in Vlaanderen opgelegd. Deze indexsprong omvat ook de personeelskosten voor onderhoudspersoneel. Wat bespaard wordt op publieke middelen wordt gezocht bij private investeerders en in liefdadigheid. door

Michael, jongerenorganisator van LSP

Vandaag bestaat dit systeem al voor universiteiten en sinds juni 2016 ook voor hogescholen. In Vlaanderen blijft deze methode voorlopig nog beperkt met inkomsten uit externe fondsenwerving voor universiteiten. Die stegen van 14,2 miljoen euro in 2013 tot 23,2 miljoen euro in 2014, waarvan 18 miljoen voor de KUL. Volgens Crev it s en K at holiek Onderwijs Vlaanderen zal dit rechtstreeks tot kwaliteitsvoller onderwijs leiden want meer giften betekent meer geld en dus ook beter onderwijs. Alle beetjes helpen, toch? Het gemeenschapsonderwijs (GO!) is het daar niet mee eens. Daar klinkt het terecht dat dit geen structurele oplossing is voor een gebrek aan werkingsmiddelen.

maar ook tussen de bedrijven en wetenschappelijk onderzoek, kleiner te maken. Onaf hankelijk wetenschappelijk universitair onderzoek wordt op die manier moeilijk. En vooral: giften zijn fiscaal aftrekbaar, wat voor de rijken en bedrijven zeer interessant is, maar waardoor de overheid minder overhoudt en dus meer moet besparen. Uiteraard zou deze maatregel in het middelbaar onderwijs niet zo’n vaart lopen. Volgens Crevits is het slechts een verlengstuk voor de traditionele wafelenbak of koeken- en bloemenverkoop waarmee scholen ook nu al noodgedwongen extra middelen ophalen. Ouders zouden aangesproken worden om giften te doen, onder meer om evenementen te kunnen organiseren. Wij denken dat het hele schoolgebeuEen vergiftigd en ren deel moet uitmaken van de maatasociaal geschenk schappelijke en pedagogische functie van het onderwijs. Dit mag dus niet afIn de Angelsaksische wereld, waar hangen van de portefeuille van de ouprivate inbreng van middelen in het ders. De fiscale aftrekbaarheid zou gelhoger onderwijs algemeen verspreid den voor giften van minstens 40 euro. is, gebeuren zulke giften alvast niet Met een belastingaftrek van 45% beuit liefdadigheid. Investeerders en be- tekent dit dat ouders minstens 22 euro leggers jagen op winst door via gif- moeten bijdragen. Volgens Crevits zal ten een bevoorrechte partner van de dit de “cultuur van ouderbetrokkenuniversiteit te worden en de brug tus- heid” stimuleren. De betrokkenheid sen bedrijven en afstudeerrichtingen, van ouders wordt blijkbaar gemeten

Men wil leerkrachten in de tweede en aan hun gift. Feit is dat de vraag naar meer giften derde graad extra lesuren laten prestevoor Crevits en de Vlaamse regering ren. Dit betekent dat er minder plaats een manier is om de negatieve gevol- zal zijn voor afgestudeerde leerkrachgen van het jarenlange gebrek aan pu- ten; de maatregel kan tot 3.500 jobs blieke investeringen te verzachten en kosten. De administratieve last is de uit te stellen. Hoeveel miljoenen zijn afgelopen jaren fors toegenomen en er de afgelopen jaren bespaard door de nu wil de minister ook nog eens extra nodige extra publieke middelen niet lesuren opleggen. Het resultaat: meer te voorzien en relatief (in verhouding werken voor hetzelfde loon en een tatot het BBP) minder aan onderwijs te kenpakket dat onverantwoord zwaar wordt, iets waarvoor uiteindelijk ook besteden? de leerling de prijs betaalt. Vandaag Voor publieke investeringen stapelen leerkrachten en directies davoor kwalitatief onderwijs, gen stress op die uiteindelijk leiden voor iedereen tot burn-out en depressies. 50% van de ziekteafwezigheid bij directies is De opeenvolging van de besparin- vanwege burn-out of depressie. gen van de laatste jaren zorgde al voor Bovenop deze pedagogische en meneen daling van de kwaliteit van het selijke kosten komen de verouderonderwijs. In het de gebouwen, de secundair onderhogere facturen, wijs zijn overbe… Al deze zaken volkte klassen al kunnen niet oplang geen uitzongelost worden met dering meer. Dat giften die fiscaal dit pedagogisch Wanneer de overheid aftrekbaar zijn. absoluut onaanIntegendeel, die meer en meer knipt in vaardbaar is, zal giften brengen het de b e s pa r i ngs - de structurele middelen openbare karakter partijen worst we- en deze vervangt door van het onderwijs zen. Ondertussen in het gedrang en wordt van de leer- individuele giften per brengen de toekrachten en direc- school, dan wordt gankelijkheid van tie steeds meer kwaliteitsvol onindividuele opvol- de kwaliteit van een derwijs in gevaar. ging van de leer- school afhankelijk Wanneer de overlingen gevraagd. heid meer en meer Pedagogisch on- van de kapitaalkracht knipt in de strucgetwijfeld nood- van de ouders. turele middelen zakelijk en been deze vervangt langrijk, maar als door individuele het belang van de leerling echt centraal giften per school, dan wordt de kwalizou staan in het beleid van de onder- teit van een school afhankelijk van de wijsministers, zouden ze de middelen kapitaalkracht van de ouders. voorzien om dit ook mogelijk te maken. Vandaag is er al een grote ongelijk-

heid in het onderwijs. Internationale rapporten geven aan dat het Belgisch onderwijs de ongelijkheid in grote mate bevestigt, meer dan in andere landen. Door het onderwijs afhankelijk te maken van giften van de ouders, zal de ongelijkheid nog meer toenemen. Scholen met rijke ouders kunnen dan gemakkelijker rondkomen, voorzien in voldoende en degelijk materiaal, … Scholen in minder welgestelde wijken zullen de gevolgen van het gebrek aan publieke en structurele middelen des te harder voelen. Dat is geen ver toekomstbeeld. De besparingen worden nu al doorgevoerd, met dit jaar een indexsprong in het basis- en secundair onderwijs. De gevolgen van dit beleid worden snel duidelijk. Als minister Crevits erkent dat er extra middelen nodig zijn, zou ze beter haar besparingen en die van haar voorgangers ongedaan maken. Uiteraard hebben wij geen illusies in haar bedoelingen. Deze regeringen en hun ministers hebben al getoond dat ze het geld blijven halen bij de meerderheid zodat de 1% zich verder kan verrijken. De 10% rijksten in België bezitten een vermogen van ruim 1000 miljard euro. Eén van de rijkste Belgen, Albert Frère, bezit op zijn eentje 6,2 miljard en hij heeft daarmee evenveel als de 2,2 miljoen armste Belgen. Ondertussen worden reusachtige winsten naar fiscale paradijzen versluisd en betalen multinationals hun belastingen niet. Er zijn middelen aanwezig die kunnen bijdragen aan de organisatie van democratisch, kwaliteitsvol en gratis onderwijs. Er is nood aan een programma dat echte herinvestering in onderwijs vooropstelt en dat scholieren, studenten, leerkrachten en personeel verenigt in de strijd hiervoor.

Scholieren, studenten, personeel: één strijd!

D

e Actief Linkse Scholieren en Stud enten verzetten zich tegen het besparingsbeleid in het onderwijs. De strijd voor meer publieke middelen is niet alleen van belang voor het personeel maar ook voor de scholieren en studenten. We hebben dezelfde belangen in het verzet tegen het asociale beleid van de regering.

De rechterzijde speelt in op verdeeldheid. De N-VA zet ASO op tegen TSO en BSO. De regering wil het secundair onderwijs hervormen, maar voorziet de nodige middelen daarvoor niet. Zo dreigt elke hervorming op een mislukking uit te draaien. We zagen dit eerder al met het M-decreet. Dat staat voor inclusief onderwijs of het opnemen van kinderen met een beperking in het gewoon onderwijs. Dat klinkt mooi en op zich zijn wij daar niet tegen. Maar deze kinderen hebben extra aandacht van de leerkracht nodig, wat enkel kan bij kleinere klassen. Het vereist ook kennis en energie van de leerkracht. Zonder de nodige middelen gaat er gewoon expertise verloren wat slechter is voor kinderen met een beperking. We mogen ons niet laten verdelen, maar

moeten met personeel en scholieren over de verschillende richtingen en netten heen samen opkomen voor meer publieke middelen voor onderwijs. Investeren in de toekomstige generaties is geen overbodige luxe. Met een regering die de prioriteiten elders legt, bij het verdedigen van de belangen van de superrijken, is het duidelijk dat een strijdbeweging nodig is. Jongeren kunnen daar een belangrijke rol in spelen door zich te organiseren en de acties van het personeel te ondersteunen, door met studenten uit de lerarenopleidingen mee het voortouw te nemen, solidariteitscomités op te zetten, … Doe mee met ALS om stappen hiertoe te zetten! Foto: Mathias P


maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nr 361  februari 2017 strijd  solidariteit  socialisme

lancering van de nieuwe vrouwencampagne

woensdag 8 maart: internationale dag van strijd voor vrouwenrechten We organiseren acties tegen seksisme en besparingen in verschillende steden. We doen dit op 8 maart naar aanleiding van de internationale vrouwendag. Die internationale vrouwendag ontstond met vrouwenstakingen begin 20e eeuw. Opkomen voor betere arbeidsvoorwaarden blijft actueel. Contacteer ons om deel te nemen aan de mobilisatie naar deze acties, om materiaal te verspreiden en om jouw ideeën te delen. Bestel onze brochure over de oorsprong van de Internationale Vrouwendag. info@socialisme.be

zondag 12 maart: dag van discussie en debat naar aanleiding van

de lancering van de campagne ROSA

Workshops en meetings van 10u00 tot 17u30 in zaal Randstad, Hovenierstraat 45, Sint-Jans-Molenbeek, Brussel (Metro: halte Graaf van Vlaanderen of Ribeaucourt) Hoe bouwen aan eengemaakte strijd van werkenden en jongeren, mannen en vrouwen, mensen met en zonder papieren, … tegen seksisme en onderdrukking? Welke lessen kunnen we trekken uit overwinningen en strijd uit het verleden? Waarom is strijd tegen het kapitalisme noodzakelijk? Dat zijn enkele kwesties die we samen willen bespreken op 12 maart.

samen tegen onderdrukking, seksisme en het asociale beleid! De strijd voor vrouwenrechten blijft actueel. De ‘Million Women’s March’ tegen het seksisme van Trump bevestigde dit eind januari nogmaals. Er waren eerder ook massale acties tegen geweld op vrouwen in India, Turkije en Argentinië. In IJsland was er een vrouwenstaking tegen de loonongelijkheid. In Spanje, Ierland en Polen werd geprotesteerd voor het recht op abortus. Ook in ons land neemt het verzet tegen dagelijks seksisme toe.

Er is nood aan een sterke beweging die ingaat tegen seksisme en tegen het systeem dat er aanleiding toe geeft: het kapitalisme. De besparingsmaatregelen van de verschillende regeringen bedreigen al onze sociale verworvenheden. Openbare diensten die belangrijk zijn om de huishoudelijke taken te verlichten, worden afgebouwd. Werkenden moeten steeds flexibeler werken. Telkens worden vrouwen daarbij het hardst geraakt. Gelijkheid en emancipatie zijn niet moge-

lijk in een sociale woestijn. Het verzet tegen seksisme en de strijd tegen besparingen gaan hand in hand. Wie zijn onze bondgenoten en tegen wie of wat strijden we? Welke eisen brengen we naar voor? Om aan dat debat deel te nemen en een actieve rol te blijven spelen in verschillende mobilisaties en acties lanceert de Linkse Socialistische Partij de campagne ROSA (Reageer tegen Onderdrukking, Seksisme en het Asociaal beleid). Er is nood

Er is nood aan een sterke beweging die ingaat tegen seksisme en tegen het systeem dat er aanleiding tot geeft: het kapitalisme.

De dag wordt ingedeeld in drie onderdelen: na een welkomstwoord om 10u30 volgen er vier werkgroepen in de voormiddag (11-12u45) en vier andere in de namiddag (14-15u45) rond thema’s als: herovering van de publieke ruimte door vrouwen, de impact van de besparingen, het basisinkomen, 45- versus 30-urenweek, wereldwijde vrouwenstrijd (Argentinië, VS, Polen, …), LGBTQI strijd, waar staan de verworvenheden van vrouwen 100 jaar na de Russische Revolutie? De dag wordt afgesloten met een meeting (16u3017u30) met als titel: “De plaats van vrouwen is in de strijd.”

aan een instrument voor vrouwen en mannen, jongeren en werkenden, … om in onze wijken, op de campussen en scholen in discussie te gaan en acties te voeren tegen het dagelijkse seksisme, de verkrachtingscultuur en alle andere vormen van discriminatie en onderdrukking. We willen tussenkomen in feministische bewegingen om daar te pleiten voor een koppeling van de vrouwenstrijd aan het verzet tegen het besparingsbeleid. We willen in de vakbonden tussenkomen om er te wijzen op de noodzaak om tegen seksisme in te gaan. We hebben immers eenheid van de werkenden en hun gezinnen nodig om overwinningen af te dwingen. Doorheen onze activiteiten verdedigen we de nood aan een strijd tegen het kapitalisme en de opbouw van een socialistische samenleving die de materiële basis biedt om tot volledige emancipatie te komen en een einde te stellen aan discriminatie en onderdrukking. Lees ook ons dossier op pagina 6

w w w. s o c i a l i s m e . b e

Schrijf je al in en help ons van de dag een succes te maken! Inkom: vrije bijdrage. Er zal een maaltijd aan lage prijs voorzien worden. Baby-sitting is mogelijk, maar moet op voorhand gemeld worden. Bestel ook de voorstellingsbrochure van de campagne ROSA. info@socialisme.be

Enkele van de sprekers op 12 maart: ANJA DESCHOEMACKER • Oprichtster van de vrouwencommissie van LSP • Woordvoerster van Gauches Communes in Brussel TIPHAINE SOYEZ • Socialistische en feministische militante in Polen • Actief in de organisatie van de pro-keuzestrijd JESS SPEAR : • Woordvoerster van de “Million Women’s March” in Seattle • Coördinatrice van de succesvolle campagne voor de verhoging van het minimumloon in Seattle: 15 Now • Klimatologe die aan de basis lag van de “People’s Climate March” in Seattle


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.