de linkse socialist 363 - april 2017

België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nr 363  april 2017 strijd  solidariteit  socialisme

24 mei - NAVO-top Brussel

p m u r T n e g e t g n i betog @socialisme.be meehelpen mobiliseren? info

De afgelopen weken werd actie gevoerd tegen seksisme en racisme. De strijdbeweging tegen seksisme bereikt nu ook ons: op 8 maart waren we met 600 op de mars tegen seksisme in Gent en vier dagen later met 150 op de startdag van de campagne ROSA. Op 16 maart betoogden 250 anti-fascisten op de mars tegen racisme in Antwerpen, in het hol van de N-VA-leeuw. Internationaal werd 8 maart dit jaar een grote actiedag rond vrouwenrechten. Na 8 maart volgen er in de VS op 1 mei stakingen en andere protestacties tegen Trump. Laten we ervoor zorgen dat het bezoek van Trump aan ons land leidt tot een massademonstratie van verzet tegen racisme, seksisme en het besparingsbeleid!

Stop verdeel & heers stop Trump

alleN samen!

T

rump is president, Wilders haalde het niet maar ging toch vooruit, Le Pen gaat mogelijk naar de tweede ronde in de Franse presidentsverkiezingen. Overal ter wereld is rechts populisme in opmars. Ook bij ons heeft dat een impact. Kijk maar naar staatssecretaris Theo Francken die vindt dat Artsen Zonder Grenzen door het redden van bootvluchtelingen een aanzuigeffect creëert. door

Jonas C. (Antwerpen)

Achter de verdelende praat schuilt een hard besparingsbeleid dat alle lagen van de bevolking treft, de zwaksten en gewone werkenden eerst.

Belgische werkenden verloren vorig jaar aan koopkracht. De indexsprong en veel extra taksen wegen door. De grote bedrijven maken ondertussen grote winsten, maar dat geld wordt uitgedeeld aan de aandeelhouders. De 18 grootste bedrijven in ons land keerden 16,5 miljard euro uit aan de aandeelhouders. Niet verwonderlijk dat er zoveel ongelijkheid is!

Racisme is de gemakkelijkste manier om mensen tegen elkaar op te zetten. Maar verdeel en heers blijft niet beperkt tot asielzoekers en migranten.

Kersvers staatssecretaris voor armoedebestrijding en gelijke kansen, Zuhal Demir, vindt dat armen zelf verantwoordelijk zijn voor hun situatie: “als werklozen merken dat ze hun rekening niet kunnen

PS kraakt onder schandalen en linkse oppositie

p 2-3

betalen, zullen ze beter hun best doen.” Demir zelf is goed voor een netto maandloon van iets meer dan 10.000 euro…

Als de regering bevolkingsgroepen tegen elkaar opzet, is het omdat ze bang is van eengemaakte strijd van de 99%. Tijdens de golf van acties en stakingen in het najaar van 2014 pakte haar politiek van verdeling zaaien nauwelijks. Er was brede steun voor eisen als een vermogensbelasting en er was eenheid tussen werkenden en werklozen over de vakbondsgrenzen heen. Dat is de enige manier om verworven rechten te verdedigen en om onze eisen en bekommernissen centraal op de agenda te plaatsen.

De rechtse regering wil niet toegeven. Alles gebeurt op haar manier of niet. In de zomer wil ze tot 6,5 miljard zoeken. Dat zal ze niet doen bij de aandeelhouders van de grootste bedrijven, maar bij de werkenden en uitkeringstrekkers. Als het

van deze regering afhangt, moet onze levensstandaard verder naar beneden. Om de aandacht daarvan af te leiden, viseert ze asielzoekers en migranten.

We kunnen dit niet aanvaarden: we kunnen niet rustig blijven zitten terwijl onze welvaart wordt afgebouwd en onze economie en planeet vernield worden in de naam van winst. Dit systeem bestrijden, vereist eenheid van werkenden en onderdrukten, van de 99%. Racisme, seksisme, homofobie en andere vormen van verdeeldheid staan dat in de weg.

We moeten bouwen aan sterke organisaties die samenwerken rond een programma dat niet enkel de besparingen wil stopzetten, maar ook oproept tot investeringen in zorg, in openbaar vervoer, … zodat we een menswaardige toekomst kunnen bieden aan iedereen op een leefbare planeet.

Neen aan het presidentieel regime in Turkije

p 11

p5

w w w. s o c i a l i s m e . b e

SOS: Zorgcrisis op komst

2

België

de

Linkse Socialist

PTB op 20% in Wallonië vol

EDITO door

Michael Bouchez

Betoging tegen Trump versterkt strijd tegen rechtse regering bij ons

T

rump zet de toon. Zijn verkiezingsoverwinning zweept de agenda en het discours van de regerende partijen en van de rechtse populisten op tot ver buiten de VS. Met geschreeuw en provocaties wordt de aandacht afgeleid van een beleid in het voordeel van de miljardairs. Anderzijds zet Trump ook de toon voor toenemend verzet, voor een uitbarsting van woede tegen racisme en seksisme en voor een beweging die steeds meer wantrouwen koestert in de agenda van de heersende klasse.

Met Trump als president is een dijk gebroken. Een len. Het lijkt maar een kwestie van tijd alvorens de vloedgolf van xenofobe en seksistische aanvallen aanvallen van Trump op het klimaat, vrouwenrechoverspoelen in een versneld tempo ook Europa. De ten en de openbare diensten gekopieerd worden in rechtse populisten mogen dan een ontgoocheling op- België. Premier Michel vindt de komst van Trump gelopen hebben met de beperkte overwinning van alvast ‘heel positief’.

Maar ondertussen keldert de populariteit van Trump Wilders, ze voelen zich nog steeds gesterkt sinds gestaag: volgens een recente peiling zou nog slechts Trump openlijk voor hen het pad effent.

We hoeven ons niet totWilders, Le Pen of Janusz 37 procent van de Amerikanen achter de president Korwin-Mikke uit Polen te beperken om het toegeno- staan, terwijl 58 procent expliciet tegen hem gekant men zelfvertrouwen van de islamofobe, racistische en is. Die cijfers zijn deels een gevolg van de directe seksistische verdeel- en heerspolitici aanschouwelijk provocaties van Trump aan het adres van de gewote maken. Ook Belgische politici passen zich graag ne werkende bevolking, een deel van zijn electoraat, aan die nieuwe situatie aan. Francken moet wel aan de maar evengoed van het breed gedragen initiatief en “Muslimban” gedacht hebben toen zijn nieuwe vreem- de vastberaden wil tot actie.

Uiteindelijk bepaalt de impact van het verzet de bedelingenwet werd goedgekeurd: in plaats van 7 landen waarvan inwoners het land niet meer in mogen, koos wegingsruimte voor elke asociale regering. De strijd tegen Trump in België is Francken ervoor om iederdus meer dan een noodeen met een dubbele natizakelijke solidariteitsbeonaliteit gemakkelijker uit weging met de acties van te zetten. Sarah Smeyers jongeren en werkenden deed er een schep bovenin de VS. Sommigen denop met haar voorstel om ken misschien dat acties van bij de geboorte twee- Inspelen op angst en sociale tegen Trump de aandacht derangs Belgen te creëren. spanningen, zoals Trump, is af leiden van het verzet De vorm verschilt, het raook wat van Theo Francken als tegen de kleine Trumps cisme blijft. staatssecretaris voor Asiel en In woorden is de N-VA bij ons. Dat is verkeerd: geen fan van Trump. Maar een brede mobilisatie teMigratie vandaag de populairste in daden probeert ze het gen de agenda van Trump politicus maakt: het is hun maximum te halen uit dit zal ook het verzet bij ons, ‘uitgelezen momentum’. enige manier om het asociale tegen de rechtse regering Zuhal Demir kwam met en de N-VA in het bijzonbeleid weg te moffelen. haar eigen “Alternative der, versterken. De actieFacts” over Unia en begint bereidheid tegen Trump haar beleid als staatssemoeten we aangrijpen cretaris voor gelijke kansen met een aanval op mos- om onze strijd te versterken. Beeld je in wat het zou lims en armen die ze verwijt in een slachtofferrol te betekenen indien een Amerikaanse massabeweging, kruipen. Gooi daar de uitspraak van het Europese met internationale en in het bijzonder Belgische steun, Hof over de hoofddoeken bij en het zelfvertrouwen Trump effectief kan stoppen. Dat zou een enorme klap van de rechterzijde piekt. Inspelen op angst en soci- zijn voor het gezag en het beleid van de Belgische reale spanningen, zoals Trump, is ook wat van Theo gering en alle andere rechtse politici. Een sterke beFrancken als staatssecretaris voor Asiel en Migratie toging op 24 mei in België kan een springplank zijn vandaag de populairste politicus maakt: het is hun voor toenemend verzet tegen racisme, seksisme en enige manier om het asociale beleid weg te moffe- asociaal beleid, ook in eigen land.

Mars tegen racisme in Antwerpen op 16 maart. Foto: Jente

De PS kraakt ond een linkse oppos M ochten er morgen verkiezingen zijn dan zou, volgens een peiling uitgevoerd door de RTBF, de PS met 20,3% in Wallonië en 20,1% in Brussel haar slechtste resultaat ooit neerzetten. Het verlies aan vertrouwen in de PS als verdediger van de belangen van de werkende bevolking is al lange tijd geleden ingezet. De recente affaires met prominente PS’ers als de meesters van de graaicultuur waren een zoveelste druppel in een reeds overvolle emmer van wantrouwen en frustratie. De belangrijkste winnaar in die peilingen is de PTB die voor het eerst boven de PS uitkomt en tweede partij wordt met 20,5%. In Brussel stijgt de PTB/PVDA tot 14,1%. door

Bart Vandersteene

De PS werd in Europa lange tijd gezien achtergrond van een regio waar slechts als een uitzondering op de regel waarbij 6 op 10 van de actieve bevolking een alle sociaaldemocratische partijen zware job heeft. Waar er een armoederisico klappen kregen voor hun verantwoorde- is dat gelijkenissen vertoont met Oostlijkheid bij de politiek Europese landen. Als van sociale af braak. in zo’n context zelfDe PS behield ondanks verklaarde socialisten 26 jaar ononderbroken via het cumuleren van (1988-2014) deelname jobs en mandaten hun aan de Federale regezakken rijkelijk vullen, Als zelfverklaarde ring min of meer haar tot een miljoen euro socialisten via het electorale positie. Maar per jaar voor PS’er die uitzondering was Stéphane Moreau, dan cumuleren van jobs slechts schijn en vooral is het niet verbazend en mandaten hun de uitdrukking van het dat ze afgestraft worgebrek aan een degelijk den door de kiezers. zakken rijkelijk alternatief. Sinds 2014 Ook in Vlaanderen heeft de PTB twee ver- vullen, tot een gaat de PVDA voorkozenen in het Federaal uit en haalt met 5,5% miljoen euro per jaar parlement en wordt de de kiesdrempel en zou voor PS’er Stéphane PS geconfronteerd met daarmee drie verkoeen linkse oppositie. Moreau, dan is het zenen halen. De N-VA Nu blijkt hoe fragiel blijft de grootste en staniet verbazend dat haar electorale steun biliseert rond de 28%, ze afgestraft worden wel was. het dubbele van de De schandalige zelf- door de kiezers. tweede partij: CD&V verrijking waar alle met 14,1%. Daarnaast klassieke politieke partijen aan deel- zijn er nog 4 partijen die tussen de 10% namen, schudt de politieke kaart in en 14% halen: Open VLD, SP.a, Vlaams Franstalig België ernstig door elkaar. Belang en Groen. De sociale strijd van Maandenlang kwam schandaal na schan- eind 2014 en 2015 domineerde een tijddaal aan de oppervlakte en dit tegen de lang het politieke debat en zette de re-

Neen, racisme is In een (geslaagde) poging om kiezers van Geert Wilders over te winnen, haalde de Nederlandse premier Rutte fors uit naar migranten. Ze moesten eindelijk eens normaal doen, anders moeten ze maar opkrassen. Ondanks deze uitspraak werd Rutte na de verkiezingen door het Europese establishment bewierookt als de man die racisme en populisme had gestopt. door

Geert Cool

Het doet wat denken aan diegenen die in ons land hetzelfde van de N-VA dachten: De Wever en co hebben toch het Vlaams Belang gestopt? Enkele jaren geleden verwoordde de linkse filosoof Ludo Abicht het zo: “Ik was sympathisant van het Anti-Fascistisch Front en Blokbuster en al die linkse bewegingen die tevergeefs probeerden het Vlaams Blok te bestrijden. Maar tegelijk heb ik altijd gezegd dat de enige die het Blok echt de wind uit de zeilen kon nemen, een uitgesproken conservatieve en Vlaamsnationalistische, maar democratische partij zou zijn.”

Deze redenering gaat voorbij aan de voedingsbodem waarop racistische vooroordelen kunnen groeien. Racisme kan bij gebrek aan collectief antwoord vanuit de arbeidersbeweging electoraal opleveren. Dat ondervindt Theo Francken die het tot de populairste politicus van Vlaanderen bracht met zijn bijzonder neerbuigende en arrogante kijk op vluchtelingen. Het zet partijgenoten van Francken aan tot een opbod inzake racisme.

Zuhal Demir liet zich als staatssecretaris voor onder meer Armoedebestrijding en Gelijke Kansen meteen opmerken met een harde uithaal naar Unia, het vroe-

gere Centrum voor Gelijke Kansen en Racismebestrijding. Liesbeth Homans werd niet graag door Demir voorbijgestoken en omschreef Unia snel als een “centrum voor klagende allochtonen.” In het opbod sleurde Demir er ook de armen bij: het record aantal mensen - 143.287!

– dat vorig jaar beroep deed op voedselbanken was veroorzaakt door de “gigantische instroom van vluchtelingen.” De N-VA is steeds meer een centrum voor over allochtonen klagende politici.

Het afschaffen van de dubbele nationaliteit is juridisch onmogelijk op dit ogenblik, maar de N-VA doet er alles aan om deze kwestie toch op de agenda te plaatsen. Het Trumpiaanse verwijtensalvo van de conservatieve nationalist Erdogan komt de Vlaams-nationalistische conservatieven daarbij goed uit. Parlementslid Sarah Smeyers verklaarde dat er bij gebrek aan een mogelijkheid om de dubbele nationaliteit te schrappen, strengere regels voor de Belgische nationaliteit nodig zijn. Ze wil een burgerschapsexamen voor al wie Belg wil worden en wie één of twee ouders zonder de Belgische nationaliteit heeft. Fractieleider De Roover pleitte voor een verbod op buitenlandse politieke propaganda in ons land.

Hiermee worden drie voorstellen gedaan

België

www.socialisme.be april 2017

lgens peiling RTBF

der de schandalen en sitie

PVDA-voorzitter Peter Mertens. Foto: Liesbeth

geringspartijen in Vlaanderen in het defensief. Het einde van die periode van sociale strijd heeft vooral N-VA en Vlaams Belang de kans gegeven om de publieke aandacht te oriënteren naar de thema’s van veiligheid, terrorisme, migratie, vluchtelingen, … Desondanks blijft er ook in Vlaanderen een potentieel voor een sterke linkse oppositie bestaan.

Bart De Wever sprak begin maart reeds zijn hoop uit dat “een situatie waarin een tandem van PS en PTB de Franstalige politiek domineert voor een communautaire doorbraak kan zorgen.”

De N-VA zal als rechtvaardiging voor een confederaal staatsmodel beweren dat er twee verschillende realiteiten bestaan in het land. In het leven van de

gewone bevolking zijn er echter veel meer gelijkenissen dan verschillen. In alle landsdelen hakt het besparingsbeleid hard in op de levensstandaard en is de steun voor de klassieke partijen ondermijnd door jarenlange besparingen en schandalen. De nood aan een links alternatief stelt zich in alle landsdelen even scherp.

Een confederale hervorming waarbij het volledige sociaal model wordt geregionaliseerd is een gevaarlijk scenario voor zowel de Vlaamse, Brusselse als Waalse werkende klasse. In de armere Brusselse en Waalse regio’s betekent het binnen een neoliberale logica een verdere af bouw van arbeids-en loonvoorwaarden om investeringen aan te trekken. In Vlaanderen zal de rechter-

zijde de forcing proberen voeren bevrijd van de rem die de meer strijdbare Franstalige vakbondsmilitanten vandaag bieden. Bij een verdere regionalisering wint enkel de kapitalistische elite die zo een interne competitie in eigen land kan introduceren om de spiraal naar beneden te versnellen.

In deze context wordt de sterkst mogelijke uitbouw van een linkse oppositie in Vlaanderen des te dringender.

Om daarin te slagen is een inclusieve benadering geen overbodige luxe.

Daarvoor is een bundeling van alle krachten links van de sociaaldemocratie en de groenen met respect voor elkaars eigenheid, nodig. LSP is bereid daar een constructieve bijdrage aan te leveren.

is niet normaal! die gekopieerd zijn uit het racistische 70-puntenprogramma van het Vlaams Blok indertijd (inzake nationaliteit overtreft Smeyers dat programma zelfs).

Is dit hoe we racisme en extreemrechts zullen stoppen? Het klopt dat de N-VA het op deze manier moeilijk maakt voor het Vlaams Belang om nog straffer uit de hoek te komen. Maar ondertussen worden racistische provocaties wel het ‘nieuwe normaal’, om het met Rutte te zeggen. Als de N-VA vandaag zo hard focust op vluchtelingen en migranten, is dit deels omdat de beloofde krachtige verandering voor de meerderheid van de bevolking neerkomt op een dalende levensstandaard. Dan maar uithalen naar de eindeloze reeks van mogelijke zondebokken: vluchtelingen, Berbers, migranten, sociaal werkers, …. Als de arbeidersbeweging haar eigen eisen niet op de agenda zet door ervoor te strijden, komt rechts ermee weg om alle aandacht op thema’s als asiel en migratie te vestigen.

Op deze manier wordt extreemrechts niet gestopt. De zeepbel van N-VA zal onvermijdelijk ooit leeglopen, het neoliberale beleid is immers onpopulair. Het Vlaams Belang zal er ongetwijfeld alles aan doen om hierna de door de N-VA ingeslagen weg verder te zetten op het vlak van racisme. Mogelijk zal het daar nog mee scoren ook.

Racistische vooroordelen stoppen, doe je niet door ze over te nemen. Wij verzetten ons tegen racisme omdat het de gewone werkenden verdeelt en bijgevolg de strijd voor een andere samenleving moeilijker maakt, een samenleving

zonder de enorme ongelijkheid en de daarbij horende sociale problemen.

Een massaal programma van publieke investeringen in sociale huisvesting, gezondheidszorg, onderwijs, infrastructuur, … zou de sociale noden d rastisch verlichten en zou bovendien nieuwe degelijke jobs creëren. Om de grondslag van de ongelijkheid aan te pakken, zal er meer nodig zijn.

De bevolking zal democratische controle moeten verwerven over de sleutelsectoren van de economie om de inhaligheid van die kleine elite aan de top uit te schakelen. Dat vereist een consequent socialistisch beleid als alternatief op de ellende van het kapitalisme.

Strijdbaar verzet tegen de Thatcheriaanse regering is een eerste stap om te bouwen aan een alternatief.

3

Enkel in België daalt de koopkracht

Een studie van het Europees Vakverbond bevestigt dat de koopkracht in ons land vorig jaar afnam. Met -0,94% is België het enige Europese land waar de koopkracht daalde. In alle buurlanden was er een stijging (Frankrijk: +0,25%, Luxemburg: +0,42%, Duitsland: +1,61% en Nederland: +2,28%). De regering gebruikt de loonontwikkelingen in de buurlanden als argument om een loonstop op te leggen. De stijgende koopkracht in de buurlanden wordt daarentegen niet aangegrepen om ervoor te zorgen dat de Belgische werkenden niet achterblijven.

In de plaats daarvan beperkt de regering zich tot het betwisten van de cijfers… Het Planbureau stelt immers dat het beschikbaar inkomen vorig jaar met 1% gestegen was. Maar de cijfers over de koopkracht omvatten het reële loon per werknemer en niet het totale beschikbare inkomen van alle werknemers (zoals gemeten door het Planbureau).

Een belangrijke factor in de dalende koopkracht is de inflatie: de stijgende prijzen. In de periode 2008-2016 was er in ons land gemiddeld 1,5% inflatie per jaar, tegenover 1,1% in de buurlanden. Een derde van het verschil kan verklaard worden uit regeringsmaatregelen zoals de verhoging van het inschrijvingsgeld voor hoger onderwijs en de verhoging van de BTW op elektriciteit. Bijna de helft komt door de prijzen voor diensten. Niet alleen de horeca werd duurder, ook telecomdiensten zijn in ons land een stuk hoger dan in andere landen. Vorig jaar steeg de prijs voor telecombundels met 6,8%. Wie waren ook al weer de adviseurs van telecombedrijven als Telenet?

De dalende koopkracht is ons land is ernstig en roept om verzet.

De windstilte op vlak van vakbondsacties tegen deze regering is duidelijk heel slecht voor onze portemonnee!

BEL20: 11,6 miljard euro winst, 16,5 miljard aan dividenden uitgedeeld

Er zijn middelen beschikbaar. 18 van de 20 BEL20-bedrijven maakten hun cijfers voor 2016 bekend. Daaruit blijkt dat ze samen 16,5 miljard euro aan dividenden uitbetaalden of 22% meer dan het jaar ervoor. Bij ABInBev alleen gaat het om 7,3 miljard euro.

Van de 18 bedrijven zijn er 11 die het bedrag van de dividenden optrokken, in zeven gevallen blijft het dividend stabiel. Het dividend komt overeen met 140% van de totale nettowinst van deze bedrijven, tegenover 93% in 2015. Dit is vooral toe te schrijven aan AB InBev dat zijn winsten fors zag dalen tot 1,1 miljard euro (-85%) door de overname van SABMiller en boekhoudkundige operaties. De winstuitkeringsratio bij AB InBev bedroeg meer dan 600%. Er is dus meer aan de aandeelhouders gegeven dan er nettowinsten geboekt zijn. Toch wijst dit volgens een krant als De Tijd op “vertrouwen van de bedrijven” omdat ze “dankzij een gezonde balans en de gestegen cashflows minder geneigd zijn winst te hamsteren voor mogelijke tegenvallers of voor de financiering van investeringen.” Winsten niet gebruiken om te investeren maar uitdelen aan de aandeelhouders, wijst volgens De Tijd op vertrouwen. Het is maar hoe je het bekijkt, zeker?

4

Op de werkvloer

de

Linkse Socialist

Interview met Christine Planus ACOD-delegee bij Publifin

“Wij willen een gezond beheer waarbij het karakter van de openbare dienst en het welzijn van het personeel centraal staan”

S

inds het uitbreken van de affaire-Publifin is er heel veel aandacht voor deze intercommunale. Waar veel minder belangstelling voor lijkt te zijn, is de positie van het personeel. Wij vroegen ons af hoe het personeel van Publifin reageert op de schandalen. We spraken met Christine Planus, hoofdafgevaardigde van ACOD bij Publifin.

Interview door Simon (Luik) Kan je jezelf even voorstellen?

“Ik ben Christine Planus en werk op de klantendienst van Publifin, meer bepaald op de dienst die instaat voor de relaties met de leveranciers.

Sinds de liberalisering van de energiesector en de herstructurering van het bedrijf kregen alle diensten en functies een Engelstalige naam, maar ik weiger om de nieuwe naam van mijn functie te onthouden!

“Ik ben opvoedster van opleiding en was BBTKafgevaardigde toen ik in de sociale sector in Spa werkte. De afgelopen 21 jaar werkte ik in de structuur die vandaag Publifin heet. Ik ben sinds 18 jaar afgevaardigde voor ACOD en sinds 2009 de hoofdafgevaardigde.”

Wat is de stemming onder het personeel sinds het uitbreken van de schandalen?

crisis bovengehaald door de autoriteiten. Het feit dat Stéphane Moreau onder druk gezet werd, heeft overigens niet geleid tot een andere retoriek.

In de parlementaire onderzoekscommissie bleef hij zeggen dat er besparingen nodig zijn en dat er personeel moet afvloeien. We zullen dus waakzaam moeten zijn en mogen ons niet laten doen.

“Het is trouwens straf dat Moreau onder ede verklaarde dat hij niet op de zetel van het bedrijf was op 22 februari, terwijl we hem daar met verschillende personeelsleden gezien hebben. Er is blijkbaar nog altijd een gevoel van ongenaakbaarheid waarbij ze denken dat ze boven de wet staan, een beetje zoals een verwend kind. Er is hier een politieke verantwoordelijkheid voor.”

Hoe staat de directie momenteel tegenover het personeel en de vakbonden?

“Toen het schandaal van de vergoedingen voor “Het is complete paniek. Sinds begin januade mandatarissen bij Nethys uitbrak, voelden de ri zie ik mijn overste niet meer, terwijl er voorpersoneelsleden zich aanvankelijk niet betrok- dien minstens een keer per week een contact was ken. Maar tegelijk is het duidelijk dat er zaken rond personeelszaken of dagelijks vakbondswerk. zullen veranderen en dat leidt tot hoop.

De algemene directrice en de verantwoordelij“De directie staat nu erg ke voor HR zijn steevast zwak en dat kan het proces afwezig. De laatste keer van privatisering rekken. dat ik hen zag, had de geWat enkel nog in naam een bruikelijke arrogantie wel intercommunale was, kan plaatsgemaakt voor een zich misschien terug richmeer verzoenende toon. ten op de taken van een Ze hadden het lef om de Ze hadden het lef om de openbare dienst, meer besyndicale delegatie te vrapaald diensten leveren aan syndicale delegatie te gen om een verklaring af de burgers en tegelijk de vragen om een verklaring te leggen waarin we de publieke aandeelhouders directie steunen. Terwijl af te leggen waarin we vergoeden (de gemeenikzelf en de vakbondsten en de provincie). De de directie steunen. afgevaardigden steeds winsthonger moet stoppen persoonlijk aangepakt en we kunnen terug een werden door de directie, echte publieke instantie worden met engagement, vroegen ze ons nu om solidariteit tegen de zogeecht syndicaal overleg, … naamde ‘intriges’ tegen Stéphane Moreau. De “Maar we durven daar nog niet teveel in gelo- vraag verbaasde me en uiteraard zijn we er niet ven, we moeten voorzichtig blijven. Het perso- op ingegaan.” neel staat al langer wantrouwig ten opzichte van de actiebereidheid van de politieke wereld. Velen Jullie hielden een protestactie voor het denken ook dat de parlementaire onderzoeks- Waals parlement op de dag dat André commissie niet veel zal opleveren en dat de po- Gilles voor de onderzoekscommissie litici niet zo moedig zullen zijn om een gezond moest verschijnen. Wat was het doel van beheer van een openbare dienst te bevorderen.” de actie en hoe verliep de mobilisatie?

Heel wat politici zijn voorstander van een privatisering. Jean-Claude Marcourt (PS) verklaarde dat Publifin beter naar de beurs trekt. Ben je niet bang dat het moment zal aangegrepen worden om een stap verder te gaan in de privatisering waarbij het personeel gechanteerd wordt met het argument van de jobs?

“We hebben ervaring met die argumenten. De afgelopen jaren werden ze bij elk ogenblik van

“We wilden het personeel een plaats in het debat geven. Het debat zal uiteindelijk gaan over een herstructurering van het bedrijf: de politici willen aan een ander model werken. Het personeel mag daarin niet vergeten worden.

“De mobilisatie verliep erg vlot: nog voor de oproep breed gelanceerd was, hadden we al een groot deel van de bussen gevuld. We moesten zelfs nog een bus bijbestellen om iedereen naar Namen te brengen.

“Dat kwam vooral omdat er onder de collega’s

het gevoel is dat we iets kunnen veranderen en dat we nu moeten handelen. Maar het komt ook door de dagelijkse werking van de syndicale delegatie. Zo ging ik recent langs elke dienst om te informeren over de pensioenhervorming. Ik wilde kleine groepen van maximum 20 personen zodat iedereen kon deelnemen en vragen stellen.

Samen met de regelmatige algemene vergaderingen zijn dat voorbeelden van de concrete werking die het ook mogelijk maakt om collega’s te mobiliseren bij acties.”

Is er in de media aandacht voor jullie eisen?

“Aanvankelijk was dit niet echt het geval. Maar anderzijds was er van onze kant ook weinig wil om te communiceren. Maar sinds een video verscheen waarop Stéphane Moreau schreeuwt om het personeel te intimideren, is er een grotere aandacht voor de sfeer binnen het bedrijf. Het droeg ertoe bij dat we op televisie werden uitgenodigd.

“Ondertussen is er een sterke nadruk op de persoonlijkheden in het debat. Het lijkt alsof enkele figuren het probleem vormden, terwijl het om heel het systeem gaat. We beseffen dat wij vanuit onze positie als vakbondsmilitanten gebruikt worden. Maar we kunnen van de media-aandacht

voor Publifin of het feit dat we voor de onderzoekscommissie zullen verschijnen ook gebruik maken om de aandacht te vestigen op onze arbeidsvoorwaarden en op de noodzaak om de werking terug te richten op onze doelstellingen als openbare dienst.”

Wat stelt de syndicale delegatie verder voor van acties?

“In januari hielden we een algemene vergadering. Het enige punt op de agenda was het eisenplatform met onder meer een baremieke verhoging van 2%. Na heel wat discussies met de ACV-delegatie hebben we nu een eisenplatform in gemeenschappelijk vakbondsfront.

“Eind maart is er een uitzonderlijke aandeelhoudersvergadering van Publifin gepland. Daar zullen we een actie houden zodat het personeel in het debat over de structuur van Publifin aanwezig is. Wij willen een gezond beheer waarbij het karakter van de openbare dienst en het welzijn van het personeel centraal staan.

“Voor het overige moeten we nog wat afwachten om te zien wat er zal gebeuren. Maar we moeten waakzaam en gemobiliseerd blijven. Wie wil raken aan onze jobs, zal op ons botsen.”

Tegen sociale dumping en onmenselijke arbeidsvoorwaarden

mensen-zonder-papieren

D

e vreselijke omstandigheden waarin mensen-zonder-papieren leven en werken werd opnieuw duidelijk met de getuigenis van Mohamed, die via diverse onderaannemers op de bouwwerf van metrostation KunstWet werkte. Hij werd hiervoor minder dan het minimumloon betaald en genoot geen enkele bescherming op het werk. Zijn getuigenis werd door Franstalige media opgepikt. We spraken over de strijd van de mensen-zonder-papieren met Rabia, lid van LSP en van de Coördinatie van mensen-zonder-papieren.

Rabia, wat is jouw achtergrond?

Waar komt je politiek engagement vandaan?

“Ik kwam vijf jaar geleden in Europa aan en twee jaar geleden hier in Brussel na een doortocht via Denemarken, Italië en Zwitserland.

Alles was daarbij steeds erg moeilijk. Ik was eerst bijzonder opstandig, maar in Brussel kon ik me actief inzetten voor de beweging van mensen-zonder-papieren. Hierdoor was ik niet langer enkel op mijn persoonlijke situatie gefocust. Ik begon vragen te stellen zoals

waarom ik geen papieren krijg en zo begreep ik uiteindelijk dat het een politieke kwestie is. En dus werd ik politiek actief.

“Het maakt dat ik op een andere manier naar de zaken kijk. Veel mensen-zonder-papieren leven al lange tijd in Europa. Ze doen dit vaak in onmenselijke en moeilijke situaties, zonder hierover te klagen. Ik begreep niet waarom ze hun situatie aanvaardden zonder op te komen voor hun rechten. Ik raakte meer betrokken bij activiteiten en probeerde zoveel mogelijk te mobiliseren zodat mensen-zonder-papieren samen naar buiten zouden komen. Vandaar

op de werkvloer

www.socialisme.be april 2017

5

SOS: Zorgcrisis op komst!

C

ollega’s op de werkvloer voelen aan den lijve dat het ernstig bergaf gaat met de arbeidsomstandigheden in de sector … en daarmee komt ook de kwaliteit van de geleverde zorg in het gedrang. De zeer toxische combinatie van zware besparingen en hervormingen die nogal kaduk verlopen, zullen ons in de nabije toekomst in een ware zorgcrisis doen belanden als het roer niet radicaal wordt omgegooid.

Het volstaat om naar on ze buu rlanden Nederland, Frankrijk en Duitsland te kijken, om in te schatten wat er ons te wachten staat. De WITTE WOEDE in die landen is dan ook een permanent gegeven. Wij hebben nog de kans om het ergste te vermijden maar dan moet er wel tot ernstige actie overgegaan worden en mogen de vakbondsonderhandelaars zich niet met een klui�tje in het riet laten sturen! Enkel het behoud (?) van de ADV-dagen zal niet volstaan om de zorgcrisis af te wenden! Evenmin zijn we gebaat bij een feitelijke nederlaag die als een overwinning wordt afgeschilderd (een recente trend in de politiek). Er rest ons slechts één weg: doorgaan met actievoeren (desnoods door af te wijken van platgetreden paden) totdat er iets ernstigs uit de bus komt: boter bij de vis dus om een écht sociaal akkoord af te sluiten!

MEER … MEER … MEER PERSONEEL !!!

Eind vorig jaar was er bij de Vlaamse arbeidsbemiddelaar VDAB slechts één werkzoekende beschikbaar per twee vacatures voor verpleegkundigen. Jaarlijks komt er een tekort van 3.600 verpleegkundigen in ons land bij (18.000 in 5 jaar als de instroom niet substantieel verhoogt).

In de zeer diverse sociale sector komen er de volgende tien jaar maar liefst 120.000 jobs open in Vlaanderen alleen al, enerzijds door de pensioneringsgolf van de babyboomers en anderzijds door de groeiende behoeften (vergrijzing van de bevolking).

Minister Vandeurzen beweerde in het nieuws van 17 maart al een fikse injectie gedaan te hebben in de ouderenzorg die nu reeds 3 jaar onder bevoegdheid van de regio’s valt: “We hebben het aantal plaatsen in de woonzorgcentra fors opgedreven. Tot 2018 gaan we 9.800 bijkomende plaatsen financieren en voor 20162017 hebben we 46 miljoen euro uitgetrokken voor extra personeel. Dat zijn ongeveer 1.000 extra werknemers.”

Spijtig genoeg is dit eerder een druppel op een hete plaat. In 2016 schatte een studie van de VUB het tekort aan rusthuisbedden in Vlaanderen op 22.000. In 2008 hadden we een vijfde rusthuisbedden minder dan nodig was. In 2016 bedroeg het tekort al een kwart.

Op de website van LBC, wittewoede.be, stelt men: “Om het aanbod aan plaatsen met 22.000 eenheden te kunnen uitbreiden moeten minstens 11.200 voltijds equivalenten worden opgeleid, aangeworven en gefinancierd. Het gaat dan vooral om verpleegkundigen en zorgkundigen.

De kans is groot dat de werkelijke cijfers nog hoger zijn omdat de personeelsbezetting in een rusthuis deels afhangt van de ‘zorgzwaarte’ van de ouderen die er verblijven.”

Brussel kleurde op 21 maart groen, rood en blauw van woede. Het ongenoegen in de zorgsector is erg groot en de mobilisatie was navenant. Vanop het podium werd gesproken over 17.000 aanwezigen, dat is meer dan de vooropgestelde 10.000. Foto: Geert Cool

Anderzijds is er ook de druk van de “kostenefficiëntie“ die de ontmenselijking van de zorg in de hand werkt: zorgbehoevenden worden meer en meer producten en zorgverleners worden robots. Een praatje slaan met een patiënt, bewoner of cliënt wordt gezien als tijdsverlies. “De zorgwekkende evolutie naar ‘bandwerk’ in de zorg is het rechtstreekse gevolg van een overdreven drang om zorg te standaardiseren en in protocollen, procedures en contracten te gieten. ‘Efficiënt omgaan met de schaarse middelen’, heet zoiets in de marktwerking. Het leidt tot zorg als race tegen de klok, die weinig meer wordt dan het afvinken van ‘prestaties’. De tijd en ruimte die nodig zijn voor zorgzaamheid gaan verloren.”

(Bieke Verlinden naar aanleiding van de start van de campagne “Ook mijn zorg”)

Wij willen BOTER BIJ DE VIS!

In plaats van zware besparingen, structurele onderfinanciering en halfdoordachte hervormingen is er nood aan een massaal investeringsplan voor zorg en welzijn om een toekomstige zorgcrisis af te wenden. Deze regeringen lijken enkel de boekhouding te willen doen kloppen in het voordeel van het Grote Geld en liggen blijkbaar helemaal niet wakker van humanitaire overwegingen. We zouden het zelfs crimineel kunnen noemen.

Tijdens de voorbije ontmoetingen met ministers De Block en Peeters op federaal niveau en de ministers van de Vlaamse regering kregen de vakbondsonderhandelaars geen enkel engagement of zelfs budgettaire berekening los. JanPiet Bauwens (federaal secretaris BBTK SocialProfit): “We onderhandelen in de Social-Profit

met drie overlegpartners: werkgevers, werknemers en overheid. Die laatste speler zit er voorlopig voor spek en bonen bij.”

Als hulpverleners en zorgverstrekkers kunnen we het heft in eigen handen nemen. Als we de strijd tegen de besparingen gezamenlijk organiseren, staat ook de uitdaging voor ons om een goed uitgebouwde hulp en zorg af te dwingen.

In het verleden hebben we zo reeds krachtsverhoudingen opgebouwd en verbeteringen afgedwongen. We kunnen ons hier echter niet toe beperken als we zien dat mensen steeds meer welzijns- of gezondheidsproblemen hebben. De oorzaken aanpakken, vraagt meer dan jobs en werkbaar werk. Investeren in basisdiensten waar mensen beroep kunnen op doen, vraagt het aanspreken van de rijkdom die bij de banken en de multinationals zit!

eisen recht op legaal werk ook mijn betrokkenheid bij de Coördinatie van mensen-zonder-papieren in België.”

Je bent ook actief bij de vakbond.

Hoe is dat gekomen?

“Op een dag kwam ik in metrostation Kunst-Wet en zag ik op een grote foto van de werken in dat metrostation een makker die ik goed ken. Ik sprak met hem en we besloten om de uitbuiting van mensen-zonder-papieren op de werkvloer aan te klagen.

We namen contact op met het comité van werknemers-zonder-papieren van het ACV in Brussel.

“Het is onaanvaardbaar dat mensen-zonder-papieren extreem worden uitgebuit op publieke werven. Dit gebeurt dus met gemeenschapsmiddelen, zoals bij de MIVB het geval was. Veel mensen-zonder-papieren zijn actief in sectoren als de horeca, de bouw, logistiek, schoonmaak, … We beseffen heel goed waarvoor mensen-zonder-papieren gebruikt worden: om de arbeidsvoorwaarden en lonen van alle werkenden naar beneden

te halen. Werkenden worden tegen elkaar uitgespeeld in een neerwaartse spiraal inzake lonen en bescherming. Mensen-zonder-papieren hebben niet gekozen voor hun situatie, deze is het gevolg van politieke beslissingen in dit rot systeem.

“De vakbond is een belangrijk instrument om uitbuiting aan te klagen, maar ook en vooral om strijd tegen dit besparingsbeleid en tegen de sociale dumping zoveel mogelijk te verenigen. Het huidige beleid is gericht op het verdelen van werkenden. Daartegenover is er nood aan eenheid van werkenden met of zonder papieren voor de regularisatie van mensen-zonder-papieren en voor goede arbeidsvoorwaarden voor iedereen. Dat zou meteen ook een antwoord bieden op racisme.”

Wat denk je van de vakbondseis van een werkvergunning voor mensen-zonder-papieren?

“De werkvergunning is een eis waarmee we de beweging van mensen-zonder-papieren willen verster-

ken en een politiek perspectief van strijd willen aanbieden waarbij de kwestie van werk centraal wordt gesteld. Daarnaast biedt het ook mogelijkheden om solidariteit onder alle werkenden te versterken.

“De eis van een werkvergunning is belangrijk voor de vakbonden om het enthousiasme binnen de beweging van mensen-zonder-papieren te herstellen en een grotere solidariteit op te bouwen voor de verdediging van de rechten van alle werkenden. Het zou erg goed zijn indien de vakbonden vergaderingen zouden opzetten met syndicale delegaties in de sectoren waar het meeste mensen-zonder-papieren werken om een gezamenlijke strategie uit te werken.

“De traditionele partijen blijven blind voor deze situatie. Rechtse partijen gebruiken de bestaande problemen om racisme te versterken en de werkenden te verdelen. De werkgevers kunnen ondertussen hun zakken vullen. De arbeidersbeweging moet zich mobiliseren tegen populistisch rechts. We zullen deelnemen aan het protest van 24 april, de dag na de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen, op het Muntplein

in Brussel. Eind mei protesteren we mee tegen het bezoek van Trump.”

Waarom sloot je aan bij LSP?

“Ik kwam leden van LSP tegen op een betoging van mensen-zonder-papieren. Ik vroeg hen waarvoor ze stonden en wat LSP doet. De partijnaam zei natuurlijk al voldoende. De strijd voor mijn papieren is onlosmakelijk verbonden met een meer algemene strijd tegen het kapitalistische systeem dat ons allemaal tot hetzelfde schuitje veroordeelt.

“Op de afdelingsvergaderingen heb ik al heel veel bijgeleerd over strijdmethoden en de verschillende terreinen waarop LSP actief is. Ik kom op voor een socialistische samenleving zonder klassen waarin alle werkenden democratisch kunnen beslissen over hoe de samenleving functioneert.

Zo kunnen de de behoeften van iedereen centraal staan in plaats van de winsten van enkelen.

Rechtvaardigheid, vrijheid en gelijkheid voor iedereen: dat is waarvoor ik opkom.”

6

sociaal

de

Linkse Socialist

Crevits schuift verantwoordelijkheid door naar ouders

Onderwijs: investeren, niet verdelen!

“Ouders van allochtone kinderen moeten meer verantwoordelijkheid opnemen in de school van hun kinderen,” was de boute uitspraak van Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits onlangs. Ze stelt dat kinderen van allochtone ouders zwakker presteren op school, en dat dit komt doordat hun ouders geen engagement opnemen in de school van hun kinderen, geen oudercontacten volgen en geen moeite doen om voldoende Nederlands te leren. door een militant van

ACOD- onderwijs

Dat er geen aantoonbaar verband is kere sociale milieus specifieke ondertussen af komst en ouderbetrokken- steuning krijgen, zijn erg succesvol. heid in het onderwijs was voor de mi- Maar het is vooral in die middelen dat nister niet belangrijk. Zowel professor deze en de vorige Vlaamse regering Piet Van Avermaet (UGent) als pro- sterk hebben gesnoeid. Crevits neemt fessor Orhan Agirdag (KULeuven) zelf haar verantwoordelijkheid niet, maar schuift die voeren al jaren ondoor naar de ouders. derzoek naar deze Deze uitspraken materie. Beide onkomen niet toederzoekers waren vallig: Crevits zit formeel: er is geen op dit moment in enkel verband tus- ACOD onderwijs con f l ict met de sen betrokkenheid onderwijsbonden van de ouders en vroeg niet enkel de over haar bespahun af komst, taal terugtrekking van de r i ngsvoorstellen of religie. Wél is en het zogenaamer een verband met besparingsmaatregel, de “M- decreet ”. het sociaalecono- maar een verlaging Kinderen met mische milieu van van de lesopdracht een beperking de ouders.

“Wie bij de hond naar 18 uur voor alle die vroeger in het slaapt, krijgt zijn leerkrachten in het Buitengewoon vlooien,” zegt het Onderwijs terechtspreekwoord. Toen middelbaar onderwijs kwamen, hebben Crevits het voelnu het recht om zich de jeuken, heeft ze ook in een “gewode N-VA-tactiek overgenomen om een ne” school in te schrijven. Op zich een falend beleid te maskeren met xenofo- goede zaak, alleen: de Vlaamse overbe uitspraken. En dat het jeukt in het heid ziet deze operatie vooral als een onderwijs, is duidelijk. Het Vlaamse besparing. De scholen krijgen niet de onderwijs is één van de koplopers in middelen om deze kinderen degelijk het reproduceren van sociaaleconomi- te begeleiden. Het extra werk komt op sche ongelijkheden. Kinderen met een de schouders van het onderwijspersomoeder met een diploma hoger onder- neel, met negatieve gevolgen voor de wijs hebben 95% kans om in het ASO werkdruk én voor de begeleiding van te zitten. Als de moeder geen diploma de andere leerlingen. behaalde, zitten haar kinderen in 80% Crevits zocht een oplossing en vond van de gevallen in het BSO. Slechts 6% die opnieuw door te besparen op het van de kinderen van geschoolde arbei- personeel: door leerkrachten langer ders zullen hoger onderwijs aanvatten. te laten lesgeven voor hetzelfde loon Projecten waarbij leerlingen uit zwak- zou geld uitgespaard worden om een

aantal begeleidingsnoden te ledigen.

De minister provoceerde door te doen alsof de dagtaak van leerkrachten zich beperkt tot de 20 tot 22 uur dat ze voor de klas staan. Ze “vergat” te vermelden dat leerkrachten naast die uren voor de klas ook heel wat andere taken hebben.

De vakbonden in het onderwijs organiseerden bijgevolg een actieplan tegen deze besparingen dat op brede steun kon rekenen bij het onderwijzend personeel. Crevits’ uitspraak over allochtone ouders was een poging om de aandacht af te leiden van haar falend besparingsbeleid en de stevige reacties van het on-

I

et verhaal van de brutale mishandeling van varkens in een slachthuis te Tielt heeft veel mensen verontwaardigd.

Velen konden de gruwelijke beelden niet aanzien, het gegil van de biggen ging door merg en been.

Sinds januari 2014 is het bedrijf ISS verantwoordelijk voor de schoonmaak op Solbosch, de grootste campus van de ULB. Voorheen was het bedrijf Adiclean sinds de onderaanneming van de schoonmaak hiervoor verantwoordelijk. Maar Adiclean kon het contract niet verlengen na een reeks interne schandalen. ISS heeft blijkbaar de methode van wanbeheer overgenomen.

Sinds de acties tegen de regering-Michel eind 2014 heeft ALS de problemen van de schoonmakers van nabij opgevolgd. De eisen van de stakers in

door

K anzy (Gent)

We zagen hoe de dieren geschopt en geslagen werden door medewerkers van het bedrijf, hoe ze levend verdronken in heet water. De dierenrechtenorganisatie ‘Animal Rights’ filmde afgrijselijke toestanden. De CEO van het slachthuis verklaarde dat hij niets afwist van dergelijke praktijken. We hebben dus niet enkel te maken met dierenleed en mishandeling, maar ook met ontkenning.

Het huidige systeem is nefast voor mens, dier en milieu. We zagen al dat een derde van de totale broeikasgassen afkomstig zijn van slechts een 30-tal grote bedrijven.

Met handelsakkoorden zoals TTIP willen de kapitalisten de Europese wetgeving inzake voedselveiligheid verder af bouwen zodat er sneller winsten kunnen geboekt worden.

Vanwaar die hebzucht? Massaproductie en spilzucht zijn eigen aan het systeem van de zogenaamde ‘vrije markt.’ Er wordt veel geproduceerd, maar toch zijn er tekorten.

Terwijl er honger is, worden grote hoeveelheden voedsel weggegooid.

Dit is eigen aan het kapitalisme.

Strengere voedselwetgeving is nodig, maar volstaat niet. Een persoonlijke voedselkeuze voor vegetarisch eten, volstaat evenmin als antwoord op problemen veroorzaakt door een kleine elite die de gehele economie in handen heeft.

Het is niet omdat wij anders handelen, dat de machthebbers hun gedragingen aanpassen. Er is nood aan een ander systeem. Verander het systeem om de maatschappij te veranderen!

Tegenover de kapitalistische spilzucht, winstbejag op kap van de samenleving en het milieu, moeten we een collectief alternatief stellen. Dit wil zeggen een democratisch beheer van energiebronnen en de economische productie. Op die manier kunnen er ook meer middelen vrijgemaakt worden voor wetenschappelijk onderzoek gericht op mens, dier en milieu.

Technologische ontwikkelingen kunnen het leven van mens en dier drastisch verbeteren, in plaats van deze te gebruiken om enkel de winsten van een kleine minderheid te vergroten. Haal de winsthonger van ons bord!

onderwijs niet enkel de terugtrekking van de besparingsmaatregel, maar een verlaging van de lesopdracht naar 18 uur voor alle leerkrachten in het middelbaar onderwijs en bijkomende middelen voor begeleiding van leerlingen die het nodig hebben. Dit zou niet alleen een noodzakelijke verlaging van de werkdruk met zich meebrengen, het zou scholen ook in staat stellen leerlingen met specifieke moeilijkheden beter te begeleiden. Deze voorstellen zijn het enige correcte antwoord op de onaanvaardbare uitspraken van minister Crevits!

Schoonmakers aan de ULB staken en winnen!

Horror in Tielt – stop de winsthonger in de voedselindustrie!

H

derwijspersoneel daarop. We mogen ons niet laten vangen door deze tactiek.

Crevits liet onlangs weten dat ze haar maatregel om leerkrachten langer te laten werken voorlopig wil uitstellen.

Op zich is dit een overwinning voor het personeel in het onderwijs, die te danken is aan de manier waarop de vakbonden zich hebben georganiseerd. Er waren personeelsvergaderingen op de scholen om leerkrachten grondig te informeren en te betrekken bij de acties, waarmee het draagvlak verbreed werd. Er werden ook offensieve eisen gesteld: zo vroeg ACOD

n maart ging het schoonmaakpersoneel op de campus Solbosch van de ULB in staking rond verschillende problemen. Na drie dagen van actieve strijd ging de directie in op de eisen van het personeel.

De Actief Linkse Studenten waren actief betrokken bij het piket. door

Julien, ALS-Brussel maart waren niet nieuw: voldoende werkgerief, stopzetting van de overdadige controles, vervanging van zieke collega’s. De druppel die de emmer deed overlopen, was het feit dat twee extralegale vakantiedagen eind 2016 niet uitbetaald werden.

Het personeel ging rond deze eisen in actie in gemeenschappelijk vakbondsfront van ACV en ABVV. De syndicale delegaties van het andere personeel aan de universiteit en linkse studentengroepen kwamen eveneens naar de acties. Op het einde van de eerste stakingsdag werd een pamflet opgesteld

om de volgende dag steun te zoeken onder studenten en personeel.

Op de tweede dag werd vooral naar buiten gegaan: pamfletten verdelen, handtekeningen voor een petitie ophalen, oproepen in de auditoria, … Het doel was om iedereen op de universiteit uit te leggen waarom de schoonmakers staakten, vooraleer de ULB en ISS het ongenoegen over de vuile lokalen zouden gebruiken om druk te zetten op de stakers. Het opbouwen van deze solidariteit was van cruciaal belang.

ALS ondersteunde de eisen van het personeel. We gaven ook aan waar het tekort aan middelen vandaan kwam: de onderaanneming. Om de vier jaar doet de universiteit een openbare aanbesteding waarna het goedkoopste schoonmaakbedrijf een contract krijgt. Dit gaat ten koste van het personeel en de kwaliteit van het werk. Wij eisen dan ook meer publieke middelen voor onderwijs in het belang van zowel de studenten als het personeel.

De derde stakingsdag was erg gespannen. Vanaf 6 uur stelde de directie dat er geen enkele toegeving zou komen. Het personeel bleef gelukkig overeind en 10 uur later was de kogel door de kerk: ISS gaf op alle punten toe!

Deze overwinning was enkel mogelijk door de eengemaakte strijd van het personeel. De solidariteit van de studenten en het overige personeel aan de universiteit versterkte het zelfvertrouwen van de stakers en zette druk op de directie. Bovenop de directe verworvenheden die met de staking bekomen zijn, is er ook de ervaring van een succesvolle collectieve strijd waarbij iedereen zoveel mogelijk betrokken werd met algemene vergaderingen op het piket en acties naar buiten uit.

1917

www.socialisme.be april 2017

7

1917. Strijden voor verandering, betekent breken met het systeem

N

a de Februarirevolutie van 1917, was er een revolutionaire roes in Rusland. Honderdduizenden werkenden, soldaten en hun gezinnen waren in actie gekomen tegen honger en oorlog. De acties leverden resultaat op: de gehate dictatuur van de tsaar kwam ten val. Maar dit was pas het begin: hoe zou de nieuwe macht de noden van de massa’s effectief realiseren?

door

Geert Cool

Dubbelmacht

Aprilstellingen

De Februarirevolutie had verschillende nieuwe machten voortgebracht.

De arbeiders, soldaten en boeren die de revolutie hadden gerealiseerd, organiseerden zich in raden (sovjets).

De ervaring van de eerste Russische Revolutie die in 1905 in bloed gesmoord werd, had het nut en het belang van deze raden aangetoond. Maar er was nog niet het bewustzijn dat het mogelijk was om met de sovjets de volledige macht in handen te nemen. Die werd op een gouden schaaltje aangeboden aan de instelling die geacht werden te regeren: het parlement (Doema).

Liberale politici die vol afschuw naar de Februarirevolutie hadden gekeken, stonden plots aan het hoofd van een Voorlopige Regering die de verworvenheden van diezelfde revolutie moest verdedigen.

Deze regering wilde vooral de beweging kalmeren en alles bij het oude laten: de oorlog verder zetten om de geallieerde bondgenoten niet te schofferen en verbetering van de levensstandaard in de steden en op het platteland uitstellen tot na de oorlog. Het falen van de Voorlopige Regering om de eisen van de in opstand gekomen massa’s te realiseren, moest wel tot spanningen en nieuwe conflicten leiden. In de praktijk nam de macht van de sovjets toe en kon de regering niets doen zonder instemming van de sovjets. Maar ondertussen had die Voorlopige Regering nog steeds de formele macht.

De Bolsjewistische leidi ng i n Rusland nam een afwachtende houding aan waarbij de Voorlopige Regering alle kansen kreeg. Na het einde van het tsarisme moest er eerst een periode van democratische ontwikkeling zijn, dachten ze, pas daarna zou de strijd voor socialisme aanvatten.

Bovendien zochten de massa’s na de Februarirevolutie eerst de weg van de minste weerstand en groeiden vooral de mensjewieken en de sociaal-revolutionairen. Verschillende leidinggevende bolsjewieken droomden al van een hereniging met de mensjewieken.

De plechtigheden in een sfeer van algemene verzoening over politieke grenzen heen, liet Lenin bij zijn aankomst in Petrograd begin april 1917 al gauw voor wat ze waren om zijn positie duidelijk te maken: de revolutie was niet beëindigd, de bolsjewieken moesten onmiddellijk de volgende stap voorbereiden in de richting van een machtsovername door de sovjets.

Dit programma vatte Lenin samen in zijn ‘Aprilstellingen.’ Centraal daarin stond de slogan: “Geen enkele steun aan de Voorlopige Regering.” Lenin was zich bewust van de complicaties in de objectieve situatie. De democratische verworvenheden van Februari gaven de massa’s ademruimte. De massa’s verleenden de regering van de kapitalisten nog het voordeel van de twijfel. De bolsjewieken zaten in een zwakke minderheidspositie. Lenin pleitte ervoor om de massa’s geduldig op te voeden rond het idee dat enkel de macht in handen van de sovjets tot vrede en sociale vooruitgang kon leiden.

In zijn aprilstellingen bracht Lenin een ruwe schets van wat nodig was voor fundamentele verandering: stopzetting van de oorlog, nationalisatie van de grond om democratische controle erop mogelijk te maken, nationalisatie en publieke controle op de banken, toezicht op de maatschappelijke productie door de arbeidersafgevaardigden. Hij riep tevens op tot een vernieuwing van de Internationale omdat de revolutie nooit in één land zou standhouden.

Voor de interne partijstrijd rond deze

Om tot die andere maatschappij te komen, moeten de vraag om de macht gesteld worden en de keuze tussen confrontatie of capitulatie genomen worden. Dat kan vanzelfsprekend lijken, maar in 1917 waren enkel de bolsjewieken dankzij de inzichten van Lenin (gevormd door de jarenlange politieke analyse en betrokkenheid bij de strijd) voorbereid op de onvermijdelijke confrontatie.

benadering kreeg Lenin al gauw de steun van de revolutionaire arbeiders die door het rookgordijn van de formele veranderingen door de Voorlopige Regering zagen dat hetzelfde systeem van oorlog en uitbuiting overeind bleef. De Februarirevolutie had het tsarisme aan de kant geschoven, maar het was nog niet uitgemaakt wie de macht uiteindelijk in handen zou houden: de burgerij of de sovjets. Een onafhankelijke positie tegenover de Voorlopige Regering maakte het voor de bolsjewieken mogelijk om de energie van de ongeduldig wordende arbeiders in Petrograd te kanaliseren naar een revolutionaire omwenteling die in oktober 1917 zou leiden tot de eerste arbeidersstaat.

Linkse ministers maken geen linkse regering…

De verwarring die de Bolsjewistische leiding voor de aankomst van Lenin in zijn greep had, kwam voort uit de overwinningsroes na Februari. Heel wat bolsjewieken dachten dat eerst de verworvenheden van Februari moesten geconsolideerd worden en dat er pas in een later stadium sprake kon zijn van socialisme. Tegelijk gingen ze mee in de illusies van de massa’s die hoopten dat de nieuwe regering een einde zou maken aan honger en oorlog.

De dr uk van de massa’s op de Voorlopige Regering zorgde ervoor dat een aantal socialistische ministers aantraden. In woorden waren de mensjewieken nog steeds marxisten en revolutionairen, maar de opbouw van een socialistische samenleving zagen ze als iets voor een verre toekomst terwijl er onmiddellijke concrete taken moesten vervuld worden.

Op papier was de Voorlopige Regering bijzonder links.

Het is echter niet omdat de leden van een regering zichzelf links en socialistisch noemen, dat die regering ook socialistisch is. Uiteindelijk is het gevoerde beleid van doorslagge-

vend belang: wordt een krachtsverhouding uitgebouwd om effectief een einde te maken aan oorlog en honger, en dus om te breken met het systeem?

Of stappen de socialistische ministers mee in de logica van een kapitalistisch beleid?

De druk voor die laatste optie is altijd erg groot. Een maatschappelijk systeem geeft zichzelf niet zomaar gewonnen en legt grote flexibiliteit aan de dag om te overleven en de belangen van de heersende klasse veilig te stellen. Beperkte toegevingen om erger te voorkomen, zijn mogelijk.

Politieke tegenstanders worden desnoods in een regering gedoogd met de hoop hen op die manier deel te laten worden van de verdediging van het systeem of zich toch minstens te laten verbranden aan de macht waardoor er tijd gewonnen wordt om meer betrouwbare politieke partners terug op het voorplan te krijgen.

De ervaring van een regering met socialistische ministers die ondanks enorme hoop op verandering geen verschil maakt, is niet beperkt tot Rusland in 1917. Er was recenter het Griekse drama van Syriza dat verkozen werd om het door de EU opgelegde besparingsbeleid te stoppen. Een meerderheid van de Grieken drukte in een referendum uit dat ze bereid was om te breken met de EU, maar de leiding van Syriza aarzelde en probeerde tot een compromis te komen. Zo’n compromis kon enkel uit het aanvaarden van het besparingsbeleid bestaan, wat uiteindelijk ook gebeurde.

Geduldig voorbereiden op een breuk met dit systeem

Het had anders kunnen lopen in Griekenland. Indien Syriza de bevolking geduldig voorbereid had op een breuk met het kapitalisme rond een programma van nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie en een monopolie op buitenlandse handel, gekoppeld aan een oproep tot internati-

onale steun vanuit de arbeidersbeweging, dan had dit ongetwijfeld heel wat enthousiasme losgeweekt waardoor de Griekse werkenden niet geïsoleerd zouden gestaan hebben.

Op deze basis was het mogelijk om de samenleving op democratisch socialistische wijze te organiseren. In plaats van de openbare schulden verder af te betalen, konden deze middelen aangewend worden voor een grootschalig programma van publieke investeringen in huisvesting, openbare diensten, hernieuwbare energie, … Een democratische planning van de economie gericht op de behoeften van de meerderheid van de bevolking zou wereldwijd een concreet alternatief worden.

Het kapitalisme kan niet geleidelijk ontmanteld worden om een socialistische samenleving in de plaats te realiseren. De kapitalistische klasse is dominant omwille van het bezit en de controle op de sleutelsectoren van de economie en het netwerk van het staatsapparaat waarmee het verbonden is. Alle mogelijke middelen worden aangewend om de macht van de kapitalistische klasse veilig te stellen. Er moet gebroken worden met het kapitalisme. Zo’n breuk is een revolutie: een ogenblik waarop de massa’s bewust zelf aan politiek doen en de kracht van hun aantal gebruiken om de bestaande machthebbers aan de kant te schuiven.

Om tot die andere maatschappij te komen, moeten de vraag om de macht gesteld worden en de keuze tussen confrontatie of capitulatie genomen worden. Dat kan vanzelfsprekend lijken, maar in 1917 waren enkel de bolsjewieken dankzij de inzichten van Lenin (gevormd door de jarenlange politieke analyse en betrokkenheid bij de strijd) voorbereid op de onvermijdelijke confrontatie. Dat is een fundamenteel gegeven in het slagen van de Russische Revolutie en de reden waarom we 100 jaar later nog steeds naar die Russische Revolutie verwijzen als een van de belangrijkste gebeurtenissen uit de menselijke geschiedenis.

8

dossier

de

Linkse Socialist

Mélenchon en France Insoumise: w

H

et minste wat je kan zeggen, is dat de dynamiek van de campagne ‘France Insoumise’ indrukwekkend is. Op het internet gaan presidentskandidaat JeanLuc Mélenchon en zijn campagne viraal, zijn kanaal op YouTube heeft meer dan 240.000 volgers. Het ‘reële leven’ moet niet onderdoen: de oproep om in Parijs te betogen om het begin van de Commune van Parijs uit 1871 - de “eerste aanzet tot een sociale republiek” - te herdenken, werd opgevolgd door maar liefst 130.000 mensen.

Dossier door Stéphane Delcros en Nicolas Croes

In februari 2016 werden comités van ‘France Insoumise’ opgezet. Vandaag organiseren die bijna 300.000 militanten die via hun deelname aan de comités een rol speelden in de uitwerking van het programma van de campagne. Er was een grote bijeenkomst van ‘France Insoumise’ in oktober 2016 om dit programma te finaliseren. Op 1 december verscheen het boekje “L’avenir en Commun” met 83 voorstellen van ‘France Insoumise.’ Het boek wordt verkocht aan 3 euro en de eerste 50.000 exemplaren vlogen de deur uit. In de eerste week reeds stond het op de negende plaats van de best verkochte boeken in Frankrijk. Ondertussen zijn er meer dan 100.000 van verspreid.

Het succes van Mélenchon beperkt zich niet tot de boekhandels. Zoals bij zijn kandidatuur in 2012 nodigen Mélenchon en ‘France Insoumise’ alle sympathisanten aan om zelf actief te worden, politieke stands te zetten op straat en op de markten (of om gewoon voor de eigen deur een tafeltje met informatie te plaatsen), om collega’s en vrienden aan te spreken, … In 2012 kregen alle aanwezigen op zijn meetings al een ‘militantenkit’ met enkele pamfletten, affiches, … Mélenchon stelde toen: “Mijn team houdt zich liever bezig met de gevolgen van actie dan met die van gebrek aan actie.” Deze benadering is gericht op het omzetten van de passieve steun in een actieve betrokkenheid. Dit is erg belangrijk om te komen tot een linkerzijde die hoop geeft en daarmee ingaat tegen zowel het Front National als de gevestigde partijen. Het is niet uitgesloten dat ‘France Insoumise’ in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen de PS zal inhalen. Dit zou de discussies en initiatieven voor een radicale hertekening van het verzet tegen het besparingsbeleid versterken.

Wij steunen de campagne van ‘France Insoumise’, al hebben we zeker ook kritieken. De programmavoorstellen zijn

een stap in de goede richting. Ze dragen bij tot de noodzakelijke bewustmaking van de Franse werkenden en jongeren na jaren van desillusies, wanhoop en afkeer. Deze benadering wordt verdedigd langs de verschillende kanalen waarover ‘France Insoumise’ beschikt: niet alleen de stands en fysieke campagnemomenten maar ook op sociale media. Daardoor worden ook lagen die zich de afgelopen jaren van de politiek afkeerden bereikt. Mélenchon en zijn rechterhand Alexis Corbière waagden zich zelfs in het milieu van de liefhebbers van videogames met een kritiek op “Assassin’s Creed Unity” omwille van het erg onvolledige beeld op de Franse Revolutie. Tegelijk erkenden ze de grafische sterkte van de game.

Een investeringsplan voor sociale en ecologische behoeften

In zijn inleiding op ‘L’Avenir en Commun’ stelt Mélenchon: “In onze ogen zijn de ecologische behoeften, de sociale ramp en de ontsporing van de democratie de drie gezichten van eenzelfde realiteit. We verstikken onder het bewind van het financiewezen. Het financiewezen regeert de wereld met zijn onverzadigbare hebzucht, zijn absurde zekerheid dat enkel de particuliere belangen legitiem zijn, dat alles kan gekocht en verkocht worden, dat de vrije handel van koopwaar en het ongecontroleerde kapitaalverkeer de beste organisatoren van alle menselijke activiteit zijn. Dat is wat de planeet en de mensen kapot maakt. En het ergste van al is dat de heerschappij van het financiewezen een einde maakt aan de fantastische capaciteiten van mensen om samen te werken om hun problemen op te lossen, wat wij democratie noemen.”

Wat moet er dan gebeuren? ‘France Insoumise’ stelt dat het nodig is om “een bijeenkomst te houden van verte-

Solidariteit tegen de angst “We moeten op de bevolking rekenen; op haar intelligentie, humor, spot en haar finesse om te overtuigen en aan te leren.

We moeten immers overtuigen en aanleren. We moeten weg uit het duister, (…) de angst achter ons laten, de angst die nog de enige nieuwe sociale band is die rechts aanbiedt om de bevolking bijeen te brengen. (…) Vroeger was de grote sociale band die van de solidariteit, van de verbroedering en niemand vond dat fout, zelfs niet wie rechts was. Inhaligheid werd gezien als een smet; vandaag wordt het gezien als de belangrijkste motor van activiteit. Iedereen wordt aangemoedigd om zijn persoonlijk egoïsme te ontwikkelen als een vorm van zelfbevestiging.”

-L’Avenir en Commun

genwoordigers die nooit eerder in een parlement verkozen werden om een nieuwe grondwet te schrijven,” die van de Zesde Republiek. Er wordt ook gepleit voor een “ecologische planning” om te komen tot een “wereldwijde verandering van onze manier van productie, handel en consumptie in harmonie met de natuur waarvan we deel zijn.” Dit moet gebaseerd zijn op niet-industriële landbouw, visvangst aangepast aan het milieu en een overgang naar 100% hernieuwbare energie. ‘France Insoumise’ pleit verder onder meer voor investeringen in onderwijs, uitstap uit de NAVO, … Dat alles is gebaseerd op een “verregaande en methodologische reorganisatie van het gebruik en de verdeling van de geproduceerde rijkdom (…) tegen het misbruik van geplande veroudering, stimulansen voor onverantwoordelijke consumptie en een schadelijke voedingswijze. Een meer gelijke samenleving is noodzakelijk om iedereen mogelijkheden te geven om zijn persoonlijk potentieel te ontwikkelen, maar ook om een einde te maken aan het model van arrogantie, accumulatie en opzichtelijke consumptie, een model dat even immoreel als schadelijk is.”

Om daartoe te komen, stelt het programma voor om een progressief belastingstelsel in te voeren met veertien belastingschijven. Ook wordt gepleit voor een maximale loonspanning van één op twintig: het hoogste loon mag maximaal 20 keer het laagste bedragen. Verder een vermindering van de arbeidstijd als gevolg van de automatisering en de technologische vooruitgang, waarbij de wekelijkse, maandelijkse en jaarlijkse arbeidstijd afneemt, alsook de duurtijd van een professionele loopbaan. ‘France Insoumise’ wil een beperking van de rechten van het

kapitaal in functie van de duurtijd van investeringen of nog de vestiging van democratie in de bedrijven.

Economie is geen wiskunde, maar hangt af van krachtsverhoudingen

Ambitieus links programma dat niet ver genoeg gaat

Om het programma van ‘France Insoumise’ te financieren, wordt ook gepleit voor een “fiscale revolutie.” We delen de vaststelling dat de rijksten vandaag steeds gespaard worden en amper bijdragen aan de middelen van de gemeenschap. Elke ervaren militant weet echter uit ervaring dat op de minste dreiging om de rijksten en de grootste bedrijven meer te laten bijdragen, wordt geantwoord met de dreiging van kapitaalvlucht. Als ‘France Insoumise’ het heeft over de financiën op orde stellen, worden heel veel zaken aangehaald. Maar wat niet aan bod komt, is de nationalisatie van de banken onder democratische controle en beheer. Hoe zou het mogelijk zijn om het kapitaal te controleren en een kapitaalvlucht naar belastingparadijzen te stoppen zonder een dergelijke nationalisatie?

Hetzelfde geldt voor de maatregelen die de controle van de werkenden op de bedrijven moeten versterken of de maatregelen om collectieve afdankingen te stoppen. We zijn niet tegen die voorstellen, maar de reacties van de werkgevers zijn steeds dezelfde: dreigen met delokaliseren, een investeringsstaking organiseren of nog de economische activiteit saboteren. Het voorbeeld van Griekenland heeft aangetoond dat het kamp van het kapitaal liever het risico van een economische ramp neemt dan dat het een alternatieve linkse politiek een kans geeft. Dit stelt de noodzaak van de nationalisatie onder arbeiderscontrole van de bedrijven die willen overgaan tot collectieve afdankingen of delokalisaties. Ook is er nood aan een controle op kapitaalbewegingen en een overheidsmonopolie op buitenlandse handel.

Al deze eisen vormen een bijzonder interessante oefening om een links programma uit te werken met zowel directe eisen als perspectieven op langere termijn. Het ontbreekt ons aan ruimte om in te gaan op de details van dit project en de becijfering ervan.

De becijfering van het programma vertrekt in essentie van het idee van de “Keynesiaanse vermenigvuldiging” waarbij ervan uitgegaan wordt dat de geïnvesteerde middelen leiden tot meer economische activiteit en dus meer publieke inkomsten. Het IMF schat dat elke euro publiek geld die in de reële economie geïnvesteerd wordt 2 tot 3 euro oplevert aan economische activiteit en publieke inkomsten. De economen van ‘France Insoumise’ vertrekken van een “voorzichtige hypothese” van een opbrengst van 1,4 euro per geïnvesteerde euro. Ze stellen dat ze in het algemeen erg voorzichtig waren en zelfs een aantal ‘zekere inkomsten’ niet meegerekend hebben.

Een beperking van deze berekeningswijze is dat er een tendens is om de overproductiecrisis van het kapitalistische systeem te ontkennen. Alles wordt herleid tot onderconsumptie als gevolg van de lage lonen. De crisis van het kapitalistisch systeem is echter veel omvattender, het beperkt zich niet tot die onderconsumptie. De koopkracht verhogen is erg belangrijk, maar dat kan niet alles oplossen. Het is het volledige economische systeem dat moet veranderd worden, niet enkel de meest zichtbare uitwassen ervan.

dossier

www.socialisme.be april 2017

9

welk programma voor verandering?

Enkele voorstellen van ‘France Insoumise’ Democratie op de werkvloer en nieuwe sociale rechten voor werkenden Nieuwe controlerechten voor de bedrijfscomités die ook controle moeten uitoefenen op de boekhouding van het bedrijf Werknemers moeten het recht krijgen om een motie van wantrouwen te stemmen tegen bedrijfsleiders of tegen strategische projecten van het bedrijf Versterking van de mogelijkheden om in te gaan tegen afdankingen met het recht op een schorsend veto in de bedrijfscomités.

Een plan van economisch herstel en jobcreatie in functie van een ecologische transitie 100 miljard euro bijkomend in de economie pompen voor ecologisch en sociaal nuttige investeringen Alle publieke steun en belastingverlagingen voor bedrijven moeten bevroren worden om de efficiëntie ervan te evalueren. Intrekking van alle steun aan asociale en on-ecologische maatregelen.

Diverse voorstellen Opzetten van publieke bedrijven op vlak van energie en transport Bouw van 200.000 sociale woningen per jaar gedurende vijf jaar met inachtneming van ecologische normen Verbod op uithuiszettingen zonder nieuwe huisvesting Doelstelling van nul daklozen: iedereen moet toegang hebben tot noodopvang, huisvesting en duurzame begeleiding Gratis toegang tot de hoeveelheid water, elektriciteit en gas die nodig is voor een waardig leven. Verbod op het afsluiten van de waterbevoorrading Verbod op patenten voor al wat leeft, strijd tegen de biopiraten!

Geen GGO’s, geen schadelijke pesticiden en een onmiddellijk verbod op de meest gevaarlijke vormen ervan.

100% terugbetaling van voorgeschreven gezondheidszorg, waaronder kosten voor tandheelkunde, oog- en gehoorkunde, verlaging van de kosten voor brillen en hoorapparaten.

Heropbouw van een publieke gezondheidszorg, afschaffing van de prestatiegeneeskunde en intrekking van de afbouw van het aantal bedden en personeelsleden. Een meerjarenplan voor een groter aantal dokters, verplegers, zorgkundigen en administratief personeel in de zorg.

Hoe kwam het programma van ‘France Insoumise’ tot stand ?

‘L’Avenir en Commun’ vertrok van het programma ‘L’Humain d’abord’ dat Mélenchon in 2012 verdedigde in de presidentsverkiezingen. Toen Mélenchon in februari 2016 zijn kandidatuur voor de presidentsverkiezingen van 2017 aankondigde, werd dit programma geactualiseerd onder leiding van de juriste Charlotte Girard en de econoom Jacques Généreux.

Tussen februari en augustus 2016 werden ongeveer 3.000 bijdragen ingediend via de website jlm2017.fr. Die werden gelezen en samengevat door een ploeg van een 20-tal rapporteurs die elk voor enkele thema’s instonden. Vervolgens waren er 16 hoorzittingen met diverse onderzoekers, technici en militanten. Verder kwamen er ook bijdragen van de politieke krachten die de campagne van Mélenchon ondersteunen. Tenslotte was er op 16 oktober 2016 een nationale conventie waarop het programma werd afgewerkt.

Zoals de nationale organisatoren van ‘France Insoumise’ opmerken, is dit geen eindpunt. “Deze tekst sluit de discussie niet af, het geeft er een nieuwe impuls aan.” Het programma van 2017 zet op een aantal punten grote stappen vooruit (we denken onder meer aan de voorstellen rond ecologie). We hopen dat er in de toekomst ook meer duidelijkheid zal komen rond de punten die we in dit dossier aanbrengen.

Europese Unie: een onmogelijk ‘Plan A’

We denken dat het een illusie is om de bestaande Europese Unie te veranderen. De EU is sinds haar ontstaan een instrument in handen van de heersende klasse om haar belangen te verdedigen. Behalve het gebrek aan democratie zit ook het neoliberalisme in het DNA van de EU. Mélenchon gaat gelukkig verder dan de visie die bekend staat als “links Europeanisme”, een stroming die staat voor een geleidelijke verandering van de EU van binnenuit op basis van linkse overwinningen in verschillende lidstaten. Hij pleit dan wel voor een Europese samenwerking met andere krachten die zich tegen het besparings-

beleid verzetten, maar dit ‘Plan B’ van een exit uit de EU gaat niet ver genoeg.

Er moet niet alleen gebroken worden met dit ‘Europa van het kapitaal’, we moeten ook stappen zetten in de opbouw van een Europa van de werkenden met een socialistisch programma gebaseerd op mobilisatie van onderuit om de macht van de heersende klasse te betwisten. We moeten van bij het begin deze noodzaak uitleggen, zelfs indien dit vandaag nog niet volledig begrepen wordt door bredere lagen van de bevolking.

Rond de publieke schulden is het perfect redelijk en rationeel om een “burgeraudit” te eisen die “moet bepalen welk deel van de publieke schulden niet legitiem is met het oog op een onderhandelde herschikking (gespreide beta-

ling, lagere rente, gedeeltelijke annulering).” We mogen echter niet vergeten wat er in Griekenland gebeurd is. Een audit heeft enkel zin als hulpmiddel om de werkenden bewust te maken en te mobiliseren in de richting van een weigering om schulden die niet de onze zijn verder af te betalen.

Voor een plan om de sleutelsectoren te nationaliseren

He t p r og r a m m a v a n ‘Fr a n c e Insoumise’ gaat in op de noodzaak van nationaliseringen. Maar dit gebeurt slechts gedeeltelijk: er wordt nooit voorgesteld om een volledige sector in publieke handen te brengen, het blijft beperkt tot enkele sleutelbedrijven of tot een ‘publieke pool’. We hebben nochtans nood aan een democratisch beheer en controle van de werkenden en de gemeenschap op de productie in alle sleutelsectoren van de economie. De nationalisatie van de volledige financiële sector en het opzetten van een publieke kredietsector is de enige oplossing om het kapitaal te kunnen controleren en om te vermijden dat het de kapitalisten zijn die de investeringen controleren.

De sleutelsectoren van de economie (banken, financiewezen, telecom, staal, petrochemie, …) moeten volledig genationaliseerd worden zonder schadeloosstelling van de bestaande eigenaars/aandeelhouders, tenzij op basis van bewezen behoeften. Het is het enige efficiënte antwoord op de dreiging van delokalisatie vanwege grote werkgevers. Zonder dergelijke antwoorden kan de ‘Zesde Republiek’ waar Mélenchon voor oproept wel eens hetzelfde lot ondergaan als Syriza dat in Griekenland ook met een anti-besparingsprogramma aan de macht kwam.

Voor systeemverandering, voor een democratisch socialistische samenleving

Het project van de Zesde Republiek heeft als verdienste dat het huidige systeem in vraag wordt gesteld en daarmee ook de instellingen die de dominantie door de heersende klasse beschermen.

Er worden een reeks voorstellen aan gekoppeld gericht op een breuk met het systeem, maar daarbij durft Mélenchon niet ver genoeg gaan.

Waarom dit schitterende project van ecologische planning niet toepassen op de volledige economie? Een democratisch geplande economie kan de productie afstemmen op wat nodig is voor de reële behoeften van de overgrote meerderheid van de bevolking en van de planeet.

We moeten de discussie aangaan over een ander economisch stelsel: een samenleving zonder uitbuiting en winsthonger. Kortom, een democratisch socialistische samenleving. Het is de enige manier om te vermijden dat een handvol superrijken alle touwtjes in handen heeft om de eigen belangen te verdedigen. Het gebrek aan durf rond een alternatieve samenleving die niet alleen ingaat tegen de “financiële oligarchie” maar ook tegen het kapitalisme zelf, leidt in het programma van ‘France Insoumise’ volgens ons tot andere zwakheden, zoals het terugplooien op de “soevereine natie” of het idee van een “nieuwe andersglobalistische alliantie van volkeren om ons volle gewicht in te zetten voor een wereld rond de gemeenschap van naties die de VN vormt.”

Om tot verandering te komen, moeten we ons organiseren en mobiliseren!

Een van de grootste sterktes van de

campagne ‘France Insoumise’ is de nadruk op mobilisatie en het actief betrekken van bredere lagen van werkenden en jongeren rond een gezamenlijk project. Militanten van LSP namen reeds meermaals deel aan activiteiten van ‘France Insoumise’, zo ondersteunden we de tussenkomst van onze Franse zusterorganisatie Gauche Révolutionnaire tijdens de actie van 18 maart. We zagen daar hoe ‘France Insoumise’ een ruimte voor discussie opent.

Zoals Gauche Révolutionnaire schrijft: “Elke dag gaan duizenden werkenden in staking of actie. Die strijd gaat onverminderd door, zelfs indien de media er niet over bericht. De woede is groot, er is niet alleen berusting. Ook hiervoor kunnen we de campagne van Mélenchon gebruiken: om die strijd aan te moedigen en een politiek perspectief te geven. We kunnen onze stem gebruiken om onze klasse te verenigen rond een kandidaat die opkomt voor een radicaal ander beleid dan de gevestigde politici. Om een efficiënt verzet op te bouwen tegen het besparingsbeleid en om te strijden tegen het kapitalistische systeem, moeten we georganiseerd zijn.

Het ontbreekt ons aan een echte strijdbare kracht, een massapartij die op democratische wijze niet alleen spreekt over het veranderen van dit ondemocratische en onrechtvaardige systeem, maar ook actief opkomt voor een samenleving zonder uitbuiting en winsthonger, voor een democratisch socialistische samenleving. Zo’n strijdpartij zou meteen ook een groot probleem vormen voor het Front National. Om de kapitalisten te stoppen en de voorstellen van Mélenchon te realiseren, is een strijdbeweging nodig, mogelijk met algemene stakingen, waarin alle werkenden en jongeren betrokken worden.

De verkiezingscampagne kan dit mee voorbereiden.”

10

internationaal

de

Linkse Socialist

“1 mei als actiedag met stakingen is volgende stap in verzet tegen Trump” Jess Spear

D

e beweging tegen Trump staat vandaag vooraan in de strijd tegen het oprukkende rechtspopulisme. Jess Spear, één van de woordvoersters van de vrouwenmars in Seattle sprak met ons over dat verzet, en de plannen voor 1 mei.

Interview door Koerian (Gent)

in de jaren '70, zien we dat mensen niet enkel tegen de president en zijn beleid streden. Ze vochten voor het recht op abortus, investeringen in zwarte gemeenschappen, zelfs voor milieubescherming en ze hebben gewonnen.

Deze strijd was succesvol: als de macht geconfronteerd wordt met een massabeweging die een sterke krachtsverhouding uitbouwt, dan moet ze buigen om te vermijden dat het protest verder escaleert. We moeten mensen herinneren aan die geschiedenis. Er wordt vaak gedacht dat stemmen volstaat. Daarbij wordt vergeten dat massabewegingen en massaal verzet uitermate doeltreffend zijn.”

Jess Spear op de ROSA-dag van 12 maart. Foto: Mario Na de verkiezing van Trump ontstond een golf van verzet. Kan je ons daar iets meer over vertellen?

“De dag na de verkiezing van Trump, waren er protesten in heel het land.

Socialist Alternative (de zusterorganisatie van LSP in de VS) was bij de eersten die mensen opriepen op straat te komen, om te tonen dat Trump niet onze president is, om duidelijk te maken dat we niet akkoord gaan met zijn politiek, in het bijzonder zijn maatregelen tegen migranten en moslims. Deze protesten bestonden voor het grootste deel uit jonge mensen, vaak scholieren. Ze waren nog niet oud genoeg om te stemmen, maar ze voelden aan dat Trumps politiek een negatieve impact zou hebben op hun toekomst. De meeste jonge mensen zijn erg progressief, ze komen op voor LGBTQI-rechten en vrouwenrechten, staan positief tegenover diversiteit, zijn tegen oorlog, armoede, ongelijkheid en willen vechten voor een betere wereld.

“In de loop van de volgende maanden richtten bredere lagen zich op de eedaflegging als moment om hun ongenoegen over Trumps politiek te uiten.

Zo waren er op 20 januari grote protestmarsen die werden gevolgd door de Million Women's Marches, de grootste protesten in de Amerikaanse geschiedenis. In sommige steden liepen de straten zo vol dat mensen niet konden demonstreren. Op deze acties was een veel ruimer publiek aanwezig. Ook ou-

dere mensen kwamen op straat, waarvan sommigen actief waren in de vrouwenbewegingen tijdens de jaren '60 en '70. Zij waren gechoqueerd dat een vrouwenhater als Trump president kon worden. Daarnaast namen grote delen van de Latinogemeenschap deel aan de protesten. Migrantengemeenschappen in Californië kwamen zelfs gedurende verschillende dagen op straat. Ze voelden zich enerzijds geviseerd door Trumps uitspraken over de Mexicaanse gemeenschap en de massadeportaties.

De grensmuur maakte het heel duidelijk voor verschillende gemeenschappen dat ze samen moesten vechten om verworvenheden te verdedigen.

Anderzijds heerste er het gevoel dat het tijd was voor iets nieuws, iets anders.”

Welke ideeën treden er in die protesten op de voorgrond?

Is er een aanzet naar een gezamenlijk programma?

“Binnen de beweging zijn er heel wat verschillende ideeën over hoe Trump moet worden verslaan. Sommigen vinden dat je gewoon op de Democraten moet stemmen. Zij stellen dus eigenlijk voor om de volgende verkiezingen af te wachten. Anderen, zoals wijzelf, zeiden dat hij vanaf dag één moest worden bestreden. Dat protest moet volgens ons de vorm aannemen van betogingen, burgerlijke ongehoorzaamheid en stakingen om het hem zo moeilijk mogelijk te maken zijn maatregelen door te voeren. Ik denk dat de meerderheid

op straat moeten komen. Het was niettemin een belangrijke kans om het stakingswapen te bediscussiëren.

“We kunnen op deze ervaring verder bouwen naar 1 mei toe. De vakbonden zullen een sleutelrol spelen in het overtuigen van mensen om een staking voor te bereiden en een programma voor die staking op te stellen. De vakbonden spelen een gemengde rol: de meesten hebben een heel conservatieve leiding en weten al jaren niet meer hoe terug te vechten. Maar er zijn ook positieve ontwikkelingen. De beweging kan van onderuit druk zetten op de vakbonden om meer te doen. Als dat niet gebeurt, zal de leiding worden gecontesteerd, wat ook een positieve ontwikkeling is.

Socialist Alternative riep op tot “De afgelopen tien jaar werden de acties op 1 mei vooral gedragen door de honderd dagen van verzet met 1 migrantengemeenschap. Veel migranmei, de Dag van de Arbeid, als ten komen uit landen die wel een tradivoorlopig hoogtepunt. Welke tie hebben rond de eerste mei en interplaats neemt die eerste mei in nationale solidariteit. Sinds 2006 zijn er binnen het verzet tegen Trump? migrantenbetogingen op de eerste mei.

“Een aantal vakbonden stemden voor We verwachten dat de migrantenbewevan de mensen Trump nog steeds wil stakingen op de Dag van de Arbeid. Er ging massaal naar buiten zal komen, wegstemmen. Hoe meer aanvallen er is geen traditie om te protesteren, laat omdat ze onder vuur ligt en omdat ze echter volgen, hoe kleiner die meerder- staan te staken, op 1 mei. Dat is heel een traditie heeft opgebouwd. Dit kan heid wordt. Mensen voelen een drin- jammer voor een dag met wortels in een inspiratiebron zijn voor de rest van gendheid en willen meer directe acties. de Amerikaanse arbeidersgeschiede- de beweging.

“Er is dus nog geen gezamenlijk pro- nis. We hadden nog nooit een algemene “Onze taak als socialisten bestaat erin gramma. Socialist Alternative roept de staking in de VS, dus discussies starten om het idee te vestigen dat 1 mei een beweging tegen op een beperkt belangrijke dag is om te protesteren, Trump op een niveau. samen te werken en dat het mogelijk is breed program“Mensen zijn om stakingen te organiseren. Wie niet ma op te stellen, vooral op zoek kan staken, bijvoorbeeld omdat er op een prog ramnaar momenten de werkplaats nog geen krachtsverhouma dat duidelijk die kunnen die- ding hiervoor bestaat, roepen we op om nen als een dag andere vormen van solidariteit te orgamaakt waar we Mensen leren gauw dat van strijd waar niseren: bijvoorbeeld een actie tijdens voor vechten. ze niet elke dag op straat ze na a r k u n- de middagpauze. Dit kan 1 mei als dag Op die manier nen opbouwen. van actie verder versterken.” probe re n we kunnen blijven komen en Tijdens de eerbrede lagen van dat het belangrijk is om ste weken van Is er iets dat wij in België de samenleving ve r z e t we r d kunnen doen om onze te betrek ken: naar grote actiedagen dag in dag uit solidariteit te tonen? mensen die het geprotesteerd. moeilijk heb- toe te werken. ben om rond Dat is erg ver- “Elk deel van de werkende klasse dat moeiend en niet strijd voert tegen haar eigen elite bete komen, die geen betaalbare woning vinden, die erg efficiënt. Mensen leren gauw dat ze tekent een consolidatie van de strijd. bezorgd zijn over hun gezondheidszorg. niet elke dag op straat kunnen blijven Trump wordt met argusogen bekeWe vechten met hen onder andere voor komen en dat het belangrijk is om naar ken door Marine Le Pen en andere rechtspopulistische leiders. Hoe meer een hoger minimumloon van 15 dollar grote actiedagen toe te werken. per uur, toegankelijke en kwaliteits- “Acht maart was zo'n grote actiedag. jullie in België vechten tegen rechtspovolle gezondheidszorg, gratis universi- Er was een oproep voor een vrou- pulisme, hoe moeilijker het wordt voor tair onderwijs en tegen massale arres- wenstaking. Mensen zagen echter dat rechts om opgang te maken in andere taties en politiegeweld. Een dergelijk er niet genoeg naartoe werd gewerkt, regio's. Elke betoging tegen de rechterprogramma helpt om brede lagen van dat er niet genoeg werd gedaan om zijde bij jullie, die het verband legt met de maatschappij aan te trekken en het vrouwen actief te overtuigen te sta- Trump en Trumpisme, helpt mensen maakt duidelijk wat we willen. We ei- ken. Er werd niet genoeg gedaan om hier begrijpen dat we vechten voor en sen van eender welke machthebber dat de staking collectief te organiseren, tegen dezelfde zaken. Iedereen, waar deze punten worden uitgevoerd. De ge- om in de verschillende werkplaatsen ook ter wereld, wil immers een goede schiedenis leert ons dat dit werkt. Als samen te discussiëren waarom het werk baan, een goed loon, degelijke gezondwe naar de Nixon-administratie kijken wordt neergelegd, waarom we samen heidszorg en gratis onderwijs.”

internationaal

www.socialisme.be februari april 2017 2017

11

Erdogan vs. Rutte en Merkel

Enkel gezamenlijke strijd van alle progressieven en de vakbonden kan presidentieel regime stoppen

D

e brutale onderdrukking van minderheden, de sterke invloed van het leger en het exporteren van Turkse politieke conflicten naar Europa heeft nooit opgewogen tegen de Turks/Europese gemeenschappelijke economische, militaire en politieke belangen. Toch heeft het ervoor gezorgd dat de Europese elites zich nooit relaties met het Turks regime konden veroorloven zonder af en toe kritische geluiden te laten horen.

Die geladen relatie is met het referendum in Turkije op 16 april over een grondwetsherziening, die feitelijk neerkomt op een presidentiële coup, omgeslagen naar een regelrechte scheldpartij en een opeenvolging van represailles en tegenmaatregelen.

Door Eric Byl Het zag er voor het Westen nochtans even beloftevol uit. In 2009 nam de AKP-regering het Koerdisch Initiatief.

Men leek het Koerdisch te gaan gedogen. Er volgde een zesde net op de staatstelevisie dat in het Koerdisch uitzendt. De regering beloofde investeringen in de regio en er werden zelfs gratis koelkasten uitgedeeld. Ze haalde daarmee de Koerdische Partij (DTP) de wind uit de zeilen. Reeds in de parlementsverkiezingen van 2007 werd AKP in de Koerdische gebieden de grote overwinnaar. Bovendien leken de AKP en Erdogan zich ten tijde van de revoluties in Noord-Afrika en het Midden-Oosten (2011-2012) te profileren als de vertegenwoordigers van een gematigde en moderne Islam, door het Westen maar al te graag opgevoerd als alternatief op de meer fundamentalistische strekkingen.

Toch viel Erdogan ook toen al regelmatig door de mand. "Een moslim kan geen genocide plegen," zei hij over Omar al-Bashir (Soedan) toen die door het Internationaal Strafhof vervolgd werd. In 2012 stelde hij anticonceptie gelijk aan landverraad. Wat in mei 2013 begon met een kleine sitin in Istanboel voor het behoud van het Gezipark, werden massale protesten tegen Erdogan. Er vielen doden en vele duizenden gewonden door politierepressie. Eind 2014 werd het paleis geopend dat Erdogan zich voor 600 miljoen dollar liet bouwen in een beschermd natuurgebied in Ankara.

Hij is in meerdere corruptieschandalen verwikkeld en legt hoogstpersoonlijk censuur op aan de Turkse media.

Erdogan ging zelfs op de vuist met de nabestaanden van de mijnramp in Soma.

Maar het waren vooral de militaire successen van de Syrische Koerden en de vrees voor een onaf hankelijke Koerdische staat, plus het feit dat de AKP in de verkiezingen van 2015 haar absolute meerderheid miste door het succes van de HDP, die voor een ommekeer zorgden. Bovendien viel de forse economische groei van soms meer dan 10% eind 2015 stil. De inflatie bedraagt 8%, de werkloosheid

beweert te staan, dat de EU-regeringen er niet gewoon over kunnen zwijgen.

Het verbod van meetings met Turkse regeringsvertegenwoordigers in het Duitse Gaggenau en Hamburg en later het verbod in Rotterdam en de uitwijzing om zuiver electorale redenen door de Nederlandse premier Rutte van een Turkse minister die dat wou omzeilen, zijn echter koren op de molen.

Het is begrijpelijk dat sommige probijna 13%. Er is een massale kapitaal- gressieve Turken en Koerden hopen vlucht. De mislukte staatsgreep van 15 dat sancties en inreisverboden voor juli heeft Erdogan het excuus bezorgd Turkse regeringsvertegenwoordigers voor een permanente noodtoestand. de democratische oppositie in Turkije Meer dan 45.000 mensen waarvan 59 versterken. Ze vergissen zich. Hij kan volksvertegenwoordigers van de HDP daardoor integendeel inspelen op een en 162 journalisten werden in de ge- terechte scepsis onder de Turkse bevangenis gegooid en 130.000 ambte- volking over het Westers imperialisnaren afgedankt. Tegelijk werden 2100 me en haar nabije-Oosten politiek. Hij onderwijsinstellingen en 149 kranten zal erop wijzen dat met twee maten en gesloten. Voor 10 miljard dollar aan gewichten gewogen wordt als Trump, aandelen werden in beslag genomen Poetin of pakweg de Saoedi’s geen en verdeeld onder Erdogan-getrouwe strobreed in de weg worden gelegd. Als oligarchen. Via ‘slachtoffer van het referendum de Westerse bewil hij een prelangen’ kan hij sidentieel rezo de aandacht gime instellen afleiden van de om zijn greep verslechterente consolide- Het is begrijpelijk dat somde econom ie ren. e n het fale n Als dit lukt, mige progressieve Turken van zijn Syriëka n Erdoga n en Koerden hopen dat sancpolitiek. voor t aan per De linkerzijties en inreisverboden voor decreet regede mag niet in r e n , z el f d e Turkse regeringsvertegende val lopen begroting be- woordigers de democrativan wederzijds palen, de opbod tussen noodtoestand sche oppositie in Turkije verd e We s t e r s e uit roepen en sterken. Ze vergissen zich. regeringen en persoonlijk bedie van Turkije noemen wie hij en daardoor in wil. Hij wordt dan hoofd van het leger het kamp terecht komen van één van en van de geheime diensten. Ministers de kapitalistische machten. Deze verzullen enkel aan hem verantwoording boden zouden wel eens een precedent moeten afleggen en het parlement zal kunnen worden voor soortgelijke bebuitenspel staan. Rechtbanken, ook het perkingen later op de activiteiten van Grondwettelijk Hof, verliezen alle on- Koerden, progressieve Turken en anafhankelijkheid. In zijn eigen bewoor- deren. De Turks-Koerdische oppositie dingen: “Het is een historische kans. moet integendeel beroep kunnen doen Dankzij een sterke macht zal ons land op de arbeidersbeweging en alle probevrijd zijn van elke voogdij, van druk- gressieven. Solidariteit met de gevankingsgroepen en van staatsgrepen.” gen HDP-politici, de vrouwenbeweVoor de linkerzijde zou dat een ern- ging en stakingen met protesten voor stige nederlaag betekenen. Tot voor democratische rechten zijn cruciaal om een maand leidde het neen-kamp in nationale en religieuze verdeeldheid peilingen echter met 45,7% tegen van de bevolking van Turkije tegen 43,7% en 10,6% onbeslisten. Dat is te gaan. Grote gezamenlijke mobiliwaarom Erdogan de circa 2 miljoen saties van linkse Turken, Koerden, de Turkse kiezers in Europa wil mobi- Europese linkerzijde en de vakbonden liseren die hem doorgaans gunstiger en een gezamenlijke campagne in de gezind zijn en de balans in zijn voor- wijken en de bedrijven voor een ‘neen’ deel kunnen doen doorslaan. Maar in het referendum, zijn de enige juiste zijn machtsgreep is zo een openlijke antwoorden op de bijeenkomsten van schending van alles waarvoor de EU het regime in Turkije en erbuiten.

Nederland: besparingsregering verliest, Wilders lost verwachtingen niet in

G

eert Wilders kon zijn verwachte grote doorbraak in de Nederlandse verkiezingen van 15 maart niet waarmaken.

De besparingsregering van VVD (liberalen) en PvdA (sociaaldemocraten) verloor maar liefst 37 van zijn 80 zetels.

Vooral de sociaaldemocratie ging onderuit: -29 zetels tot nog slechts 9. Premier Rutte stelde zichzelf als winnaar voor, maar kon dit enkel omdat Wilders niet meer won waardoor zijn VVD ondanks verlies de grootste partij bleef.

Ondanks de asielcrisis of de overwinning van Trump kon Wilders met zijn PVV maar groeien van 15 tot 20 zetels. Dat komt neer op 13,1% van de stemmen. Wilders voerde vooral campagne op Twitter met een eindeloze reeks haatdragende en racistische opmerkingen. Hij ging hier en daar wat folders uitdelen, maar daarbij waren er

meer veiligheidsmensen dan PVV’ers.

Massabijeenkomsten heeft Wilders nooit voor elkaar gekregen.

Het gebrek aan grotere vooruitgang voor Wilders betekent niet dat het gevaar van extreemrechts of van racisme geweken is. De VVD nam elementen van de retoriek van Wilders over, denk maar aan de open brief van Rutte die

migranten opriep om ‘normaal’ te doen of op te krassen. Ook de derde grootste partij, het christendemocratische CDA, nam fors rechtse standpunten in. Zo benadrukte partijleider Buma dat kinderen het nationale volkslied rechtopstaand moeten zingen in alle scholen.

Door het forse verlies moet de PvdA ook D66 (links-liberalen), GroenLinks en de SP voor laten gaan. GroenLinks is het meest gegroeid op basis van een liberaal links programma en een nieuwe jonge lijsttrekker. D66 positioneert zich als links-liberale partij, waarbij het liberale element dominant is: zo wil de partij meer op de zorg besparen dan de VVD. De SP (Socialistische Partij) is helaas teruggevallen. In plaats van te kiezen voor een fundamentele opposi-

tie, voor een echte socialistische partij, heeft de SP-leiding gekozen voor een rol als ‘gewone partij’. In Amsterdam en Utrecht, twee steden waar de SP in de coalitie zit met rechtse partijen als VVD, verloor de partij fors. Zonder socialistische koers zit de SP vast in zijn huidige stagnatie.

De regeringsvorming na de verkiezingen verloopt onder leiding van de VVD, ondanks het verlies aan draagvlak. Rutte wil hetzelfde beleid verder doorzetten, maar heeft daar meerdere partijen voor nodig. Met CDA en D66 zal het wel lukken, maar daarnaast is er nog minstens één partner nodig om aan een meerderheid te komen. Alle denkbare coalities hebben het nadeel van een ingewikkeld compromis en

van stuurloosheid. Dat zal waarschijnlijk het kenmerk van de nieuwe coalitie zijn.

De Nederlandse werkenden gaan gebukt onder tal van problemen: lage lonen, ontbreken van werkzekerheid, werkdruk, hoge huurprijzen, hoge kosten voor gezondheidszorg, duur onderwijs, … De helft van de jongeren die beginnen te werken doen dit met flexjobs, de vakbondsfederatie FNV klaagt over een flexverslaving van de regering. Het heropbouwen van de vakbeweging is van groot belang en kan door offensief de strijd aan te gaan rond looneisen, werkzekerheid en betere arbeidsvoorwaarden. Tegelijk is er nood aan een brede democratische arbeiderspartij.

12

sociaal

de

Linkse Socialist

Neen aan politieke repressie!

Een aanval op één van ons, is een aanval op ons allen!

Er is vanuit Ierland een solidariteitscampagne opgezet die internationaal wordt opgepikt onder de noemer #JobstownNotGuilty.

De campagne werd al gesteund door JeanLuc Mélenchon, Angela Davis, Noam Chomsky, Yanis Varoufakis, … Een honderdtal parlementsleden uit 20 landen steunt de campagne.

Op 23 maart was er een internationale actiedag rond Jobstown. Er waren acties in meer dan 20 landen. In Brussel verzamelden we aan de Ierse ambassade. Een delegatie van de linkse fractie GUE/NGL uit het Europees Parlement nam hieraan deel.

A

ls je over staatsrepressie spreekt, wordt in eerste instantie gedacht aan landen als Turkije of Marokko, waar autoritaire regimes elke dag politieke tegenstanders vervolgen. Maar de tendens waarbij heersende elites hun repressiemiddelen versterken als antwoord op sociaal verzet is veel algemener. In Frankrijk bracht de nieuwe ‘arbeidswet’ honderdduizenden mensen op straat in 2016.

Er was harde repressie tegen dat protest, syndicalisten worden vervolgd voor de rechtbank en politiegeweld is alom aanwezig. Zo werd een jongeman, Theo, het slachtoffer van agenten die hem aanvielen waarbij hij “per ongeluk” anaal verkracht werd met een wapenstok.

door

Nicolas Croes

In België was er op de internationale dag tegen politiegeweld (15 maart) een betoging van de campagne ‘Stop Repressie’ en de Coördinatie van mensen-zonder-papieren. Er werd ingegaan tegen het politiegeweld en het racisme waar mensen-zonder-papieren het slachtoffer van zijn. Er werd op gewezen dat de nieuwe veiligheidsmaatregelen van de regering-Michel gebruikt worden om mensen-zonder-papieren te criminaliseren en hun beweging voor regularisatie te onderdrukken.

Op 19 september vorig jaar werd bijvoorbeeld een nooit geziene politiemacht ingezet met helikopters en zware wapens om 14 ongewapende mensen-zonder-papieren van de groep ‘Voix des Sans Papiers’ in Molenbeek uit het door hen gebruikte leegstaande

pand te zetten. De campagne voor de betoging van 15 maart merkte terecht op: “Met deze instrumentalisering van het begrip terrorisme, wordt het morgen misschien mogelijk om een syndicalist te veroordelen wegens terrorisme bij verzet tegen de onrechtvaardige maatregelen van de regering.” Op dat vlak dreigt er een gevaarlijk precedent te komen uit Ierland. #JobstownNotGuilty

Er was de afgelopen jaren een harde strijd in Ierland tegen een nieuwe watertaks. Zoals het Franse dagblad Le Monde (10 februari 2015) destijds uitlegde: “De eerste facturen zullen in april vallen en zullen jaarlijks een paar honderd euro bedragen per ge-

zin. Er zijn campagnes die oproepen om de belasting niet te betalen. Dit gebeurt onder de slogan ‘No way, we won’t pay.’ Het gaat om een nooit geziene campagne sinds de onafhankelijkheid van Ierland in 1922. Zelfs op het hoogtepunt van de financiële crisis was er geen gelijkaardig protest.

Maar het water brengt al de rest samen. Besparingen op de publieke uitgaven, lagere lonen, hogere taksen: het besparingsbeleid heeft teveel inspanningen gevraagd van de Ieren.

De werkloosheidsgraad is dan wel afgenomen, maar bedraagt nog steeds 10,7%. Terwijl de regering het heeft over economisch herstel, voelt een groot deel van de 4,5 miljoen inwoners daar de gevolgen niet van. “De 99% ziet hoe er herstel is voor de 1% rijksten ten koste van de rest van de bevolking die blijft afzien,” stelde Paul Murphy. Het parlementslid is actief bij de Socialist Party waarbij hij destijds als 18-jarige aansloot.”

Het artikel verscheen kort na de erg gespierde arrestatie van Paul Murphy en andere activisten die zich verzetten tegen de waterbelasting. Ze werden opgepakt omdat ze deelnamen aan een zitactie voor de wagen van de vicepremier in 2014. Dit gebeurde in de wijk Jobstown in het zuidwesten van

Dublin. De activisten werden tijdelijk vastgehouden. Het establishment wilde hiermee de sociale beweging criminaliseren en het verzet tegen de waterbelasting verzwakken. De regering werd hierna afgestraft in de verkiezingen en de waterbelasting is afgevoerd. Maar het establishment is wel nog uit op wraak tegen de activisten die beschuldigd worden van ‘onvrijwillige opsluiting’ omdat de vicepremier een tijdje vast zat in haar auto.

Eén van de activisten, een minderjarige die op het ogenblik van de acties 15 jaar oud was, werd in de herfst van vorig jaar veroordeeld. Hij kreeg opschorting van straf. Hierdoor ligt de weg open om de 18 anderen effectief te veroordelen. Hun proces start vanaf 24 april. Er dreigen lange gevangenisstraffen. Onder de activisten Paul Murphy, parlementslid van Solidarity (de nieuwe naam van de Anti-Austerity Alliance) en lid van de Socialist Party.

Andere activisten die vervolgd worden, zijn lokale gemeenteraadsleden Mick Murphy en Kieran Mahon van Solidarity.

De boodschap is duidelijk. Dit is een poging tot intimidatie van al wie zich wil verzetten tegen het asociale beleid en opkomt voor een andere samenleving. Wie zich durft te verzetten, ris-

keert gevangenisstraffen. Een veroordeling van de 18 zou een belangrijke stap zijn om de arbeidersbeweging het zwijgen op te leggen en te breken. Het zou ook een precedent zijn voor sociale strijd in andere Europese landen.

Er is vanuit Ierland een solidariteitscampagne opgezet die internationaal wordt opgepikt onder de noemer #JobstownNotGuilty. De campagne werd al gesteund door onder meer Jean-Luc Mélenchon (presidentskandidaat van France Insoumise), Angela Davis (mensenrechtenactiviste), Noam Chomsky (antikapitalistische intellectueel), Yanis Varoufakis (voormalige Griekse minister), … Een honderdtal parlementsleden uit 20 landen steunt de campagne.

In ons land kwam er steun van Eric Toussaint (CADTM), Peter Mertens (voorzitter PVDA), Michel Genet (politiek directeur van Ecolo), Zoé Genot (regionaal parlementslid Ecolo), Muriel Gerkens (federaal parlementslid Ecolo), Rudy Janssens (federaal secretaris ACOD Brussel), Silvio Marra (voormalig delegee van ABVV bij Forges de Clabecq), …

Meer info en een volledige lijst van ondertekenaars vind je op socialisme.be

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering.

Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.

Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan.

Stop de privatiseringen

Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten.

Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen.

Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is.

De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit.

Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake

meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering.

32-urenweek

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit.

Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs.

Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede.

De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen.

Een nieuwe arbeiderspartij

De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen.

Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden.

De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak.

Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten.

Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van

Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid).

Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.

Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de

arbeidersregering.

Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt.

Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond.

Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land.

Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid.

LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme

partijnieuws

www.socialisme.be april 2017

Steun socialistische media met een meigroet!

Wie zich beperkt tot de gevestigde media wordt dagelijks overspoeld door propaganda van regering en patronaat. Wie een kritisch standpunt wil innemen als onderdeel van de strijd voor een wereld zonder oorlog, uitbuiting, armoede of onveiligheid, moet elders te rade gaan. ‘De Linkse Socialist’ en socialisme.be vertrekken vanuit dat perspectief: de arbeidersbeweging en de jongerenrevolte tegen racisme, seksisme, haat, klimaatverandering en repressie.

Naar aanleiding van 1 mei, het internationale feest van de arbeid, vragen we lezers, sympathisanten, vakbondsafdelingen, vrienden, ... om onze socialistische media te ondersteunen door een meigroet in onze krant te plaatsen: een strijdbare boodschap of een aankondiging aan onze lezers.

Stuur je boodschap voor 17 april met vermelding van de omvang van je meigroet en een tekst en/of logo.

Stuur dit naar LSP, Hovenierstraat

45, 1080 Molenbeek of per mail naar redactie@socialisme.be TARIEVEN

- 1/128e pagina = 15 euro - 1/64e pagina = 25 euro - 1/32e pagina = 50 euro - 1/16e pagina = 100 euro - 1/8e pagina = 200 euro Stort op BE48 0013 9075 9627 van ‘Socialist Press’ met als mededeling ‘meigroet’

30 juni – 6 juli. Ontspanning en politieke vorming op het zomerkamp van ALS en LSP

W

e leven in turbulente tijden. De crisis van het kapitalisme wordt elke dag dieper. De elite slaagt er niet in om de problemen op te lossen en wordt geconfronteerd met steeds meer instabiliteit. De enorme ongelijkheid ontploft in het gezicht van een wereld die steeds meer op zijn kop lijkt te staan. De acht rijksten bezitten evenveel als de armste helft van de wereldbevolking. Hoog tijd voor een alternatief! Maar hoe ziet dat er uit en hoe bereiken we het? Dat zijn de centrale punten die we met jou willen bespreken tijdens ons zomerkamp.

door

Nico M (Brussel)

De corruptieschandalen, belangenconflicten, duistere zaakjes en andere capriolen halen regelmatig de voorpagina’s van de kranten. Het lijkt alsof niets nog werkt, het kapitalisme krijgt het niet meer voor elkaar om vertrouwen in haar vertegenwoordigers in te boezemen. Gevestigde politici worden afgevoerd om plaats te maken voor nieuwe figuren. Extreemrechts kan inspelen op het enorme ongenoegen tegen het rotte systeem, maar er zijn ook bewegingen die zich baseren op collectieve strijd. Er is een groeiend gevoel dat verandering nodig is. Het perspectief van een degelijke toekomst voor de overgrote meerderheid van de bevolking wordt afgeblokt door de hebzucht van een kleine minderheid, door de toenemende spanningen in de wereld, door de vernietiging van ons milieu. De jongeren en werkenden hebben nood aan een alternatief. Daar komen ze ook steeds meer voor op straat.

Na de verkiezing van Trump waren er miljoenen betogers in de VS. Ook in andere landen zijn er bewegingen tegen corruptie, racisme, seksisme, …

In ons land kwamen we tussen in tal van strijdbewegingen, vakbondsacties en jongerenprotest. We namen zelf ini-

tiatieven om het ongenoegen te organiseren. Ons zomerkamp is een gelegenheid om deze ervaringen te delen en te bespreken en uiteraard ook om plannen te maken voor toekomstige acties en campagnes.

In 2017 vieren we de honderdste verjaardag van de Russische Revolutie.

Dit zal ook aan bod komen op ons zomerkamp in verschillende commissies.

De ervaring van arbeiders en boeren die een einde maakten aan het kapitalisme om een socialistische staat te vestigen, blijft immers van groot belang.

Vorig jaar waren iets meer dan 100 jongeren en werkenden op het zomerkamp. Het was een enthousiaste bijeenkomst waarmee de campagnes voor de zomer maar ook het volgende schooljaar voorbereid werden. Dit jaar trekken we opnieuw naar Limburg, deze keer naar Bree. We beginnen eraan op vrijdagavond 30 juni. Het weekend is gericht op zowel jongeren als werkenden en hun gezin. Na het weekend volgen nog enkele jongerendagen. Op donderdag 6 juli wordt het kamp afgesloten.

De discussies op het zomerkamp zul-

len ons toelaten om samen tot scherpere inzichten en voorstellen tot verandering te komen. Om de wereld te veranderen, moet je weten hoe het systeem functioneert. Het volledige programma voor het zomerkamp wordt nog afgewerkt, maar verwacht je aan een groot aantal politieke thema’s, elementen van marxistische vorming en discussies over historische thema’s.

Een zomerkamp betekent natuurlijk ook dat er tijd genomen wordt voor ontspanning en gezellig samenzijn met voor de liefhebbers ook sportieve en feestelijke activiteiten.

Schrijf je in voor het zomerkamp – de voorverkoopprijzen gelden tot en met 15 mei: * Volledig kamp: 105 euro / 80 euro verminderd tarief) * Weekend: 60 euro / 45 euro verminderd tarief Schrijf over op BE69 0012 2603 9378 met vermelding “kamp2017 + naam Meer details via actieflinks.be

Nieuwe uitgave van Marxisme.be: “Vrouwenrechten in revolutionair Rusland”

D

e Russische Revolutie revolteerde het leven van miljoenen gewone mensen die zich bevrijdden van het juk van feodalisme en kapitalisme. Het veranderde het persoonlijke en collectieve leven van vrouwen door elkaar.

In 1917 kregen vrouwen in Rusland stemrecht, in België zou dit pas in 1948 het geval zijn. Abortus werd mogelijk, homoseksualiteit werd als iets normaal gezien en mensen van hetzelfde geslacht konden trouwen, voor echtscheiding was er niet langer een reden nodig.

Er werd geïnvesteerd in onderwijs en collectieve diensten. De arbeidsvoorwaarden werden drastisch verbeterd.

Het stalinisme maakte een einde aan veel van de verworvenheden. Hierdoor dreigt de ervaring van de eerste revolutiejaren verloren te gaan. De teksten van Lenin en Trotski in deze bundel bieden

een levendig beeld van de vooruitgang.

Een recente tekst door Emma Quinn van de Ierse Socialist Party vormt een uitstekende inleiding op het historische materiaal van Lenin en Trotski, waaronder enkele eerste Nederlandse vertalingen.

13

Agenda: • • • • • • • • •

1 april. Gent. De grote besparingsquiz. 19u Theaterzaal Ledebergplein 24 april. Brussel Actie tegen extreemrechts na de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen. 18u30 Muntplein 24 april. Namen. Actie tegen extreemrechts na de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen. 18u30 Place d’Armes 26 april. Bergen. Actie tegen extreemrechts na de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen. 14u Place du Parc 1 mei. Deelname aan diverse optochten en activiteiten 7 mei. Brussel. Grote Parade van Hart boven Hard. 14u Noordstation 20 mei. Brussel. Pride. 12u30 Kunstberg 24-25 mei. Brussel: betoging tegen de komst van Trump naar België 30 juni-6 juli: Zomerkamp van ALS en LSP in Bree (Limburg)

Waarom ik lid werd “Ik werd lid omdat de ideeën van LSP aansloten bij wat ik al meerdere jaren aanvoelde. Ik was het steeds meer oneens met het kapitalisme en de wijze waarop dit systeem op mensen inspeelt. Toevallig sprak ik met een lid en die nodigde me uit naar activiteiten.

“Als arbeider heeft mijn stem evenveel gewicht binnen LSP als die van een student of een ambtenaar. Er wordt naar iedereen geluisterd. De discussies en uitwisseling van ideeën tussen leden staan centraal op onze afdelingsvergaderingen.

“Op een ogenblik dat de staat ons onderdrukt en onze arbeidskracht ten dienste van de werkgevers staat, moeten we opkomen voor onze rechten.

Niemand zal het in onze plaats doen. LSP vertegenwoordigt de hoop van de werkenden op een andere samenleving.

“We willen een krachtsverhouding uitbouwen tegenover de heersende klasse zodat iedereen een degelijk leven kan leiden. We moeten een einde maken aan het kapitalisme dat ons uitbuit, strijden tegen delokaliseringen, tegen de besparingen en afbraak van de openbare diensten.

We komen op voor groene energie, een verlaging van de werkdruk door arbeidsduurvermindering met een 30-urenweek zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen, …

“Er zijn heel wat oplossingen. Aan de lezers van deze krant wil ik vragen om geen tijd te verliezen: we hebben een wereld te winnen! Neem contact op met LSP voor een discussie of neem deel aan onze bijeenkomsten. De werkenden kunnen een grote kracht vormen!”

Julien, arbeider, Luik

In actie Op 23 maart namen we met een delegatie van Blokbuster en LSP deel aan de Gentse betoging tegen Theo Francken die kwam spreken aan de universiteit.

Strijdfonds: steun onze campagnes LSP wil elk kwartaal 11.500 euro financiële steun ophalen om onze acties en werking te financieren. Begin april willen we met onze meigroeten (zie kader bovenaan deze pagina) heel wat steun binnenhalen.

Daarna volgen natuurlijk onze interventies op 1 mei en is er het protest tegen Trump eind mei.

Bxl-W.Brab: 2.209 € Luik-Lux: 725 € Henegouwen-Namen: 713 € Antwerpen: 1.071 € Vl Brab-Limburg: 622,5 € O en W Vlaanderen: 1.828 € Nationaal: 769 €

96% 66% 65% 61% 59% 58% 73%

TOTAAL: 7.937 €

69%

Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE69 0012 2603 9378 van LSP met vermelding ‘steun’.

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be.

Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom!

“Vrouwenrechten in revolutionair Rusland” telt 48 pagina’s en is te koop voor 3 euro + 2 euro verzendingskosten. Stort op BE48 0013 9075 9627 van Socialist Press met als mededeling: “Vrouwenrechten in Rusland”

Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE48 0013 9075 9627 van Socialist Press

14

ROSA

de

Linkse Socialist

8 maart weer een dag van strijd – de terugkeer van de vrouwenbeweging in o

M

aar liefst 600 mensen namen op 8 maart in de gietende regen deel aan een ‘Mars tegen seksisme’ in Gent. De actie werd breed gedragen en in de meeting achteraf aan de universiteit was er een grote openheid voor antikapitalistische antwoorden. De initiatiefneemster voor de mars was Emilie VanmeerhaegHe van de campagne ROSA. We spraken haar na de betoging.

De afgelopen jaren was 8 maart in ons land maar een saaie bedoening, het leek alsof vrouwendag enkel goed was voor pralinefabrikanten en bloemenwinkels. Nu was er een strijdbare betoging in Gent. Waar kwam dit initiatief vandaan en wat was het doel?

“In de VS zagen we naar aanleiding van de eedaflegging van president Trump massale protesten tegen diens seksistische en racistische uitspraken. Miljoenen vrouwen gingen in verschillende Amerikaanse steden de straat op. Ook in Latijns Amerika zien we heel wat protest tegen geweld op vrouwen onder de noemer ‘Ni una menos’(‘niet één minder’). In Ierland en Polen zijn er massale acties voor het recht op abortus. In Ierland is abortus nog steeds verboden en in Polen enkel mogelijk indien het leven van de vrouw in gevaar is. De huidige conservatieve Poolse regering wou de wet verstrengen. Het Poolse protest slaagde erin om de plannen van de regering terug te dringen.

“Het hoeft niet te verwonderen dat vrouwen vandaag wereldwijd op straat komen. Jarenlang werd ons ingeprent dat mannen en vrouwen gelijk zijn. Dat gelijkheid verworven was, de strijd gestreden. Meer en meer jonge vrouwen worden vandaag met de realiteit geconfronteerd. Vrouwen en mannen blijken toch niet zo gelijk te zijn. Vrouwen worden nog steeds minder betaald dan hun mannelijke collega’s, staan nog altijd in voor het grootste deel van de zorg- en huishoudtaken, zijn de grootste slachtoffers van geweld en seksuele intimidatie.

“Tegelijkertijd zien we dat vrouwen ook het hardst geraakt worden door de besparingen, onder meer in de openba-

De mars tegen seksisme overtrof onze verwachtingen. Het potentieel is heel groot.

Dit is pas het begin, de internationale golf van nieuwe vrouwenstrijd bereikt ook België!

re diensten. Er werken meer vrouwen dan mannen in deze diensten. Diensten die niet meer door de gemeenschap worden voorzien, komen vaak bij vrouwen terecht: kinderopvang, ouderenzorg, gezondheidszorg.

“Acht maart is de internationale dag van de rechten van vrouw. Meer en meer werd die dag ingevuld als een dag waarop chocolaatjes en bloemen worden uitgedeeld. Met de betoging wilden we vooral het strijdbare karakter van die dag opnieuw op de agenda zetten. De rechten die vrouwen vandaag hebben zijn er niet zomaar gekomen, daar is voor gestreden. Niet alleen door vrouwen, maar door vrouwen en mannen samen. Dat is ook hoe we vrouwenrechten zullen verdedigen en verder uitbreiden.

“De mars tegen seksisme overtrof onze verwachtingen. Het potentieel is heel groot. Dit is pas het begin, de internationale golf van nieuwe vrouwenstrijd bereikt ook België!”

Op 12 maart is ROSA gelanceerd, ook die dag overtrof de verwachtingen. Wat onthoud jij vooral van die dag?

“De lanceringsdag van de ROSAcampagne in Brussel was een enorm succes. Er waren 150 aanwezigen, waaronder veel nieuwe gezichten, en tal van interessante discussies. Wat mij vooral zal bijblijven, is de aanwezigheid van heel wat jonge vrouwen en meisjes die het alledaagse seksisme niet langer pikken en een manier zoeken om ertegen te strijden. ROSA wil die vrouwen een antikapitalistisch anti-seksismeprogramma aanbieden met strijdbare methodes. En daar was heel wat enthousiasme rond.

“Er was een roep naar een inclusieve benadering. Heel lang is anti-seksisme voorgesteld als een strijd tegen mannen. Vandaag zien de nieuwe generaties mannen als een bondgenoot.

Seksisme is immers geen gevolg van de ‘mannelijke natuur’, het is niet eigen aan één bepaalde cultuur en het wordt niet uitgelokt door hoe vrouwen zich kleden. Het is een resultaat van een economisch systeem waarin alles, ook een mensenlichaam, tot koopwaar wordt herleid en waarin een kleine elite vrouwenonderdrukking gebruikt als onderdeel van een verdeel-en-heerspolitiek om de winsten veilig te stellen.”

Welke bijdrage wil ROSA bieden aan de hernieuwde vrouwenstrijd?

En wat kunnen onze lezers doen om dit te versterken?

“ROSA is een instrument van strijd en discussie. Er is heel veel potentieel, maar de campagne wordt pas een succes als het gebruikt wordt door meisjes

Betoging in Gent op 8 maart. Foto: Jean-Marie Versyp

en vrouwen om zichzelf te organiseren.

ROSA staat voor een specifieke benadering van strijd tegen onderdrukking, seksisme en het asociaal beleid. We komen op voor een andere samenleving. We strijden dus niet alleen om te

overleven, maar ook om een beter en degelijk leven te leiden. We willen niet alleen brood, maar ook rozen, zoals het oude strijdlied ‘Bread and Roses’ het zo mooi stelde.

“Lezers van deze krant wil ik op-

Jonge meisjes: organiseer je tegen seksisme!

S

teeds meer jonge meisjes en werkenden willen actief deelnemen aan de nieuwe golf van strijd tegen seksisme.

Een feminisme van de 99% met inbegrip van vrouwen, mannen, de LGBTQI gemeenschap, transgenders, maar niet de miljardairs en hun politici. We zagen de kracht van die beweging tijdens de massabewegingen tegen Trump en tijdens de mobilisaties naar aanleiding van de internationale vrouwendag.

Door Marisa, coördinatrice van ROSA in Brussel Deze nieuwe feministische golf verdedigt het recht van vrouwen om te kiezen hoe ze zich laten zien, hoe ze zich kleden zonder beledigd of lastiggevallen te worden en zonder verkracht te worden. Het verdedigt de verworvenheden van de strijd voor seksuele bevrijding die door de vorige generaties van feministes is gevoerd. En het nieuwe feminisme verzet zich tegen ongewenst gedrag.

Hoe reageren op beledigingen, grapjes of dagelijks seksistisch geweld?

Die vraag wordt heel vaak gesteld. In 2015 werden op het internet in het kader van de campagne #WijOverdrijvenNiet heel wat getuigenissen van vrouwen gedeeld.

Er werd hiermee ingegaan tegen het banaliseren van seksisme en geweld.

Collectieve antwoorden kunnen zorgen voor een grote sociale druk. Dat ondervond de decaan van de faculteit psychologie aan de VUB, Willem Elias. Hij schoffeerde slachtoffers van

verkrachting. Dit leidde tot een golf van verontwaardiging en Elias moest ontslag nemen.

Seksisme is in bepaalde situaties sterker aanwezig, denk maar aan het uitgaansleven. Voor veel jonge meisjes is het niet evident om na een nachtje stappen terug naar huis te keren: die tocht kan een nachtmerrie worden.

Eisen zoals gratis en degelijk openbaar vervoer, ook ’s nachts, zijn belangrijk om steeds veilig naar huis te kunnen.

Veel jongeren zijn zich niet bewust van inherent seksisme in bepaalde opmerkingen of gedragingen. Erover praten is al een eerste stap. Het is mogelijk om op school ruimte te creëren waar openlijk over deze kwestie kan gesproken worden, bijvoorbeeld door een lesuur te vragen waarop de scholieren zelf aan hun klas kunnen uitleggen waarom het belangrijk is om tegen seksisme in te gaan.

De meest efficiënte methode: actie

In Spanje hielden jongeren in meer

dan duizend scholen acties op 8 maart.

Ze protesteerden tegen seksistisch geweld en kwamen op voor vrouwenrechten. Er waren algemene vergaderingen, concentraties, betogingen en tal van acties gericht op een strijdbaar feminisme vanuit de werkende klasse.

In de scholen waar er acties waren, zal seksisme voortaan sneller aangeklaagd worden.

Seksisme is niet onvermijdelijk

De afgelopen eeuwen werden er altijd biologische argumenten gebruikt om de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen te verklaren en vrouwen een minderwaardige positie toe te kennen.

Recent werd dit op een brutale manier herhaald door het extreemrechtse Poolse Europarlementslid Janusz Korwin-Mikke. Hij zei in het parlement dat vrouwen minder verdienen dan mannen omdat ze zwakker, kleiner en dommer zijn. Seksisme is echter niet natuurlijk of bepaald door biologie. Seksisme is doorheen de geschiedenis ontwikkeld samen met de opkomst van privaat bezit van de productiemiddelen en klassentegenstellingen in de samenleving.

Het kapitalisme is een economisch en sociaal systeem dat niet kan functioneren zonder seksisme. Er is al heel wat vooruitgang geboekt op wettelijk vlak, vrouwen zijn actief op de arbeidsmarkt en het klopt dat het toekomstbeeld van jonge meisjes niet langer beperkt is tot

Er is al heel wat vooruitgang geboekt op wettelijk vlak, vrouwen zijn actief op de arbeidsmarkt en het klopt dat het toekomstbeeld van jonge meisjes niet langer beperkt is tot huishoudelijk werk en het opvoeden van kinderen.

Dat betekent echter niet dat discriminatie en seksisme verdwenen zijn.

huishoudelijk werk en het opvoeden van kinderen. Dat betekent echter niet dat discriminatie en seksisme verdwenen zijn. Het traditionele gezin is dan

wel verzwakt, het blijft essentieel voor het economisch functioneren van dit systeem. De controle op het lichaam en de seksualiteit van vrouwen blijft duren. Het ‘reproductief werk’ dat voornamelijk vrouwen gratis verrichten, blijft belangrijk om de toekomstige generaties van werkenden op te voeden.

Ongewenste intimiteiten en geweld tegen vrouwen zijn geen alleenstaande gevallen die elk op zich staan. Het zijn uitdrukkingen van een systeem waarin vrouwen zich in een zwakkere sociale en economische positie bevinden. Een vrouw op drie in Europa ondergaat een vorm van fysiek of seksueel geweld vanaf de leeftijd van 15 jaar (1). Een andere studie uit Frankrijk toont aan dat een op de vijf adolescenten al online werd beledigd op basis van uiterlijk.

(2) Het kapitalisme is een systeem dat een meerderheid van vrouwen naar een tweederangspositie duwt. Het volstaat niet om de symptomen te bestrijden: om feministische eisen te realiseren hebben we een andere samenleving nodig. De feministische strijd is onlosmakelijk verbonden met de strijd voor een socialistisch alternatief.

(1) Studie van het Europees Agentschap voor Fundamentele Rechten (2) http://www.lemonde.fr/pixels/ article/2016/09/27/les-violences-sexistes-et-sexuelles-en-ligne-une-fatalite-pour-les-adolescents_5003826_4408996.html

ROSA

www.socialisme.be april 2017

15

WAAROM ROSA?

ons land

Na de startdag van ROSA vroegen we enkele aanwezigen waarom deze campagne nodig is en wat zij er belangrijk aan vinden.

“De lanceringsdag van ROSA heeft veel enthousiasme opgewekt bij ons allemaal. Deze strijdbare feministische campagne is niet alleen een krachtig mobilisatie-instrument, maar ook een platform voor interessante discussies en een bron van heel veel nieuwe informatie. Dankzij de lanceringsdag van ROSA heb ik veel kunnen bijleren over de protestbeweging voor het recht op abortus in Polen en de Million Women’s March in de VS en andere internationale gebeurtenissen waarover de internationale sprekers het hadden. De discussie in de verschillende commissies was ook heel erg boeiend en verrijkend: hoe strijden tegen het seksisme? Wat is de beste strategie? Wat kan de geschiedenis van de Internationale Vrouwendag ons leren? Hoe verloopt de strijd van de scholieren, studenten, werkenden?

Waarom hebben vrouwen socialisme nodig en waarom heeft socialisme op zijn beurt vrouwen nodig?

“Het is heel erg belangrijk om niet te vergeten dat verschillende vormen van discriminatie met elkaar verbonden zijn. De strijd tegen seksisme is een onlosmakelijk deel van de strijd voor een beter leven van ons allemaal!

En daarom – word snel lid van ROSA, reageer mee tegen onderdrukking, seksisme en asociaal beleid!”

Anna, studente, Antwerpen

roepen om niet vanop de zijlijn toe te kijken, maar zelf een actieve rol te spelen. Breng medestanders bijeen op je werkvloer, in je school, aan je campus en organiseer kleine lokale acties.

Organiseer je om tijdens de anti-Trump

“Waarom ik bij Rosa ben aangesloten? Seksisme is een alledaags fenomeen, dit kan gaan van flauwe moppen tot kritiek op de manier waarop men zich kleedt en uiteindelijk zelfs tot (seksueel)geweld. Het wordt er van jongs af aan ingepompt: roze voor meisjes, blauw voor jongens. We worden geïndoctrineerd door beelden met uitgemolken schoonheidsidealen en opvattingen over wat mannelijk is en wat vrouwelijk is. En de gevolgen hiervan worden zwaar onderschat.

“Studies tonen aan dat slechts 1% van de jonge meisjes in Europa zich totaal tevreden verklaart met hun lichaam. Ook ik zie in mijn omgeving hoe meisjes veel te jong beginnen met op hun lijn te letten, ontzettend onzeker zijn over hun uiterlijk en vaak compleet de kluts kwijt zijn over hoe ze zich willen kleden. Enerzijds willen ze zich bloot en ‘vrouwelijk’ kleden, maar zijn ze bang om als te provocerend of zelfs als slet bestempeld te worden. Anderzijds zijn er net die zich ‘mannelijker’ willen kleden, maar schrik hebben om als ‘onaantrekkelijk’ neergezet te worden.

“Feminisme leeft wel, er is een laag jongeren die zich op alle mogelijke manieren probeert af te zetten tegen de sterk doorgedreven genderpatronen die er vandaag zijn. Maar al bij al zie ik dat er ontzettend veel verwarring is en feminisme te vaak wordt herleid tot een imago.

“ROSA doorbrak dit idee voor mij. We stellen ons zelf heel duidelijk de vragen: waar komt seksisme nu exact vandaan? Hoe komt het dat dit vandaag nog in stand wordt gehouden? We komen tot de conclusie dat de strijd tegen seksisme onlosmakelijk verbonden is met de strijd tegen kapitalisme, dat feminisme geen imago maar een politieke strijd is! En dat de strijd voor de rechten van de vrouw een strijd voor een socialistische samenleving is!

acties van 24-25 mei een krachtige boodschap van verzet tegen zijn seksisme te laten horen. We staan pas aan het begin van een nieuwe beweging voor vrouwenrechten. Hoe deze beweging er exact zal uitzien, kan jij mee bepalen.”

Mai, scholiere, Gent

De plaats van de vrouw is in de strijd!

D

e nieuwe campagne ROSA is gericht op actie tegen seksisme en het systeem dat het voedt: het kapitalisme. Er zijn heel wat ideeën over wat we kunnen doen. Een uitstekend idee om deze ideeën te delen, is door lokale ROSA-cafés te organiseren.

Rond een glas of een koffie kunnen we informeel discussiëren over de benadering, slogans en hoe we zo efficiënt mogelijk kunnen bouwen aan de eenheid van de 99% tegen seksisme en besparingen. Enkele ideeën rond mogelijke acties.

door

Emily, een van de oprichtsters van ROSA

De vrouw is geen lustobject!

Het is niet omdat seksisme overal aanwezig is, dat het ook normaal en aanvaardbaar is. We mogen niet aanvaarden dat het vrouwenlichaam wordt

gebruikt als een marketingobject, bijvoorbeeld op affiches voor feestjes.

Waarom geen stickers maken en deze over dergelijke affiches hangen?

We kunnen de discussie rond de kwestie van ongewenst gedrag mogelijk maken door er ruimte voor te vragen. Bijvoorbeeld door in de klas een lesuur te vragen waarin de leerlingen zelf kunnen uitleggen waarom strijd tegen seksisme nodig is. Op de middag kan een algemene vergadering gehouden worden of een symbolische actie zoals Spaanse scholieren op de foto hiernaast. We zullen samen de strijd moeten aangaan!

Mijn lichaam, mijn keuze, mijn vrijheid

Er zijn heel wat pogingen om vrouwen op te leggen hoe ze zich moeten kleden: geen minirokjes om geen geweld ‘uit te lokken’, ook geen lange rok en al zeker geen hoofddoek in een pu-

blieke plaats of op school wegens ‘niet neutraal’, ... Wij verdedigen het recht van vrouwen om zich te kleden zoals ze dat willen: baas over eigen lichaam en dus ook over eigen kledij. Het is niet aan de politici, schooldirecties of werkgevers om daarover te beslissen.

Tegen de beslissing dat een hoofddoek een reden tot ontslag kan zijn, was er in Antwerpen een actie van studenten die op de middag verzamelden en allemaal een hoofddoek opdeden om te pleiten voor het recht om zelf te beslissen wat ze dragen. Het was meteen een reactie op racisme en islamofobie die zeker geen antwoorden zijn op seksisme.

Voor goede jobs aan goede lonen

Interim, onvrijwillig deeltijds werk, lage lonen, slechte arbeidsvoorwaar-

den, ... Vrouwen zijn oververtegenwoordigd in de hyperflexibele en onzekere jobs. Laten we de strijd daartegen organiseren. De schoonmakers aan de ULB gaven het goede voorbeeld (zie pagina 6). Zoals activisten van ROSA en de Actief Linkse Studenten dit deden bij die staking aan de ULB, is het mogelijk om onze solidariteit te betuigen door deel te nemen aan een stakerspost en door actieve solidariteit te organiseren. Dergelijke acties zijn noodzakelijk om de toenemende flexverslaving te stoppen!

Meer publieke middelen voor de zorgsector

De campagne ROSA was aanwezig op de grote zorgbetoging van 21 maart (zie pagina 4-5). Dergelijke vakbondsbetogingen zijn de grootste bewegin-

gen van vrouwen in strijd in ons land.

We verdeelden er een pamflet met een oproep voor een sterke en eengemaakte beweging tegen privatiseringen en tegen de chronische onderfinanciering van de sector met rampzalige gevolgen voor het personeel en de kwaliteit van de dienstverlening. Een campagne voeren om vrouwen lid te maken van de vakbond, zeker in sectoren waar ze een meerderheid van het personeel vormen, is van groot belang in zowel grote instellingen als kleine structuren.

-> Vorm een ROSA-comité in jouw regio om deze voorstellen op te nemen of andere lokale acties te organiseren. Reageer vandaag nog tegen onderdrukking, seksisme en het asociaal beleid!

-> Meer info: campagneROSA.be

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nr 363  april 2017

24 APRIL

strijd  solidarit e it  so c ialis m e

protestactie tegen het FN 18u30 Muntplein BXL

D

e eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen vindt plaats op 23 april. De meeste peilingen geven aan dat Marine Le Pen van het extreemrechtse Front National naar de tweede ronde zal doorstoten. Dit zou nog maar de tweede keer zijn.

Vijftien jaar geleden deed Jean-Marie Le Pen het zijn dochter voor.

Waar vader Le Pen bijna openlijk de misdaden van het fascisme verdedigde, slaat Marine Le Pen een meer populistische toon aan.

Daarmee slaagt het Front National erin bredere steun te vinden, ook bij industriearbeiders die tot werkloosheid veroordeeld worden. door Stéphane Delcros Tegen de achtergrond van een dalende levensstandaard en sociale afbraak met steeds meer tekorten, is het logisch dat het vertrouwen in de gevestigde partijen zoek raakt. Extreemrechts speelt daarop in door zich voor te doen als anti-establishment. De vooroordelen tegenover migranten en vluchtelingen gaan er gemakkelijk in: het is altijd makkelijker om naar beneden te schoppen in plaats van naar boven terug te vechten. Maar de tekorten in pakweg de gezondheidszorg zijn niet veroorzaakt door vluchtelingen. Er zijn geen middelen meer voor omdat alles al uitgedeeld werd aan de grote bedrijven.

Collectieve strijd voor een betere toekomst vestigt de aandacht op de echte

verantwoordelijken voor de sociale problemen. Dat is waarom extreemrechts én ‘gewoon rechts’ allergisch zijn aan vakbondsprotest. Het is belangrijk om ons te organiseren en voor een alternatief op te komen. Zoniet dreigt het ongenoegen om te slaan in cynisme en desillusie. Dat is waar allerhande populisten op inspelen, ook om hun boodschap van verdeeldheid te versterken.

Het Front National is bewust dat het ongenoegen voortkomt uit de sociaaleconomische situatie. Marine Le Pen probeert stelselmatig ‘sociale’ elementen op te nemen in haar kiesprogramma. Zo pleit ze ervoor om de gehate arbeidswet in te trekken, wil ze het behoud van de vermogenstaks en

een verhoging van het minimumloon.

Sommige media besluiten daaruit dat Le Pen ‘economisch links’ zou zijn.

Dat is nonsens. Het dunne laagje sociaal vernis dient slechts om een asociaal beleid te verbergen. Zo wil het FN het minimumloon verhogen door patronale bijdragen te schrappen en te vervangen door inkomsten uit belastingen. Die wil de partij bij de werkenden zoeken en niet bij de grote bedrijven.

Waar het FN echt voor staat, zien we in de gemeenten waar verkozenen van het FN het voor het zeggen hebben.

Daar heersen verdeeldheid en repressie. Organisaties die opkomen voor de zwaksten en die meer rechten eisen, worden openlijk aangevallen. Zo werd ‘Secours Populaire’ (een armoedebestrijdingsorganisatie) in Hayange in de Moezelstreek uit zijn lokalen gezet. In Hénin-Beaumont (Pas-deCalais) werden de subsidies voor de Mensenrechtenliga gestopt.

Het neoliberale beleid legt de basis voor het succes van Le Pen en Trump.

Het is bijgevolg een illusie dat politici van het establishment een alternatief kunnen vormen op Le Pen. Net zoals Clinton niet in staat was om Trump

te stoppen, kunnen we geen vertrouwen stellen in Macron of Fillon om de kiezers van Le Pen te overtuigen.

Extreemrechts stop je niet met diegenen die de voedingsbodem ervoor creëren.

Zoals Einstein opmerkte, is steeds hetzelfde doen maar een ander resultaat verwachten de definitie van waanzin.

Het wordt tijd om iets anders te doen: actief bouwen aan een sterke linkse kracht die zich consequent afzet tegen de gevestigde partijen. Een linkse kracht die niet alleen aanklaagt, maar ook openlijk opkomt voor een uitgewerkt alternatief op de besparingen en de afdankingen. Een linkse kracht die de hoop wekt om doorheen collectieve strijd met een massale betrokkenheid overwinningen te boeken.

Ondanks beperkingen biedt de campagne van Jean-Luc Mélenchon en France Insoumise (zie ons dossier op pagina’s 8 en 9) veel mogelijkheden om linkse antwoorden te populariseren. Het is door een brede beweging van sociaal verzet op te bouwen op straat, in de wijken, in de bedrijven, op de scholen, … dat we racisme, seksisme en homofobe vooroordelen kunnen afblokken.

De dag na de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen organiseren de Actief Linkse Studenten protestacties tegen extreemrechts in Bergen, Namen en Brussel.

Langs Nederlandstalige kant ondersteunen we de actie in Brussel: maandag 24 april om 18u30 op het Muntplein.

Exact een maand later is er het bezoek van Trump aan ons land. Er is een breed platform van organisaties die een grote protestbetoging organiseren. ALS neemt deel aan dit platform.

w w w. s o c i a l i s m e . b e stop racisme en seksisme

internationale solidariteit De crisis wordt niet veroorzaakt door migranten, maar door speculanten

www.socialisme.be

www.socialisme.be