België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nr 364 mei 2017 strijd solidariteit socialisme
S
inds 2016 bezitten de 1% rijksten evenveel als de overige 99%. In België bezitten de 20 rijkste families samen 86 miljard euro. Dat is 82 keer de besparingen van De Block in de sociale zekerheid en de gezondheidszorg gecombineerd; dat is 86 keer het budget voor asiel en migratie in 2016; en 1500 keer de nieuwe besparingen op de pensioenen en ga zo maar door. Het zijn cijfers die doen duizelen, die woede opwekken, maar waar we ook soms de schouders bij ophalen. Want geen enkele traditionele partij gaat daar nog iets aan veranderen.
door
Michael Bouchez
Nochtans zeggen die cijfers alles. De besparingen die we al jaren slikken zijn niets anders dan een geldstroom van arm naar ultrarijk. Wereldwijd heeft de neoliberale logica openbare diensten afgebroken of geprivatiseerd om de winsten voor die kleine elite te kunnen garanderen. Bij ons worden kruimels gezocht terwijl de miljarden onaangeroerd blijven aanzwellen. Homans hield de cijfers verborgen, maar de ongelijkheid wordt op die manier ook in België met de dag schrijnender: 32,5% van alle leefloners zijn jongeren tussen de 18 en 24 jaar. In 2014 was dat slechts 10,7%. Wij werken ons met z’n allen kapot, krijgen minder pensioen, jongeren raken in armoede en de regering vindt dat de
ambtenaren, werklozen, zieken of vluchtelingen de profiteurs zijn! In heel Europa en daarbuiten reageert de arbeidersklasse tegen die ellende door de traditionele partijen af te straffen en op zoek te gaan naar antwoorden. Dat zagen we in Griekenland, met de Brexit, in de neergang van de PvdA in Nederland en met de Franse presidentsverkiezingen waar de kandidaten van de twee traditionele partijen (PS en Les Républicains) de tweede ronde niet haalden. Gevaarlijk is dat rechtse populisten daarbij proberen te scoren op de ruïnes van het neoliberale afbraakbeleid. Daar waar echter linkse kandidaten staan voor radicale herverdeling van de rijk-
dom en massale investeringen in publieke dien- 20e eeuw de ongelijkheid teruggedrongen en een sten, maken ze enorm enthousiasme los, zoals menswaardig werkritme afgedwongen hebben. Mélenchon in Frankrijk, Corbyn in het Verenigd Na de val van de stalinistische dictaturen in het Koninkrijk of Sanders in Oostblok volgde een de VS. periode van neoliberaal triomfalisme. In de VS hebben activisten en socialisten 1 mei Maar het kapitalisme blijft tot crisisgelanceerd als dag van sen leiden. Laten we strijd tegen Trump. Een Laten we 1 mei opnieuw 1 mei opnieuw lanbelangrijk initiatief om ceren als dag van de strijd tegen rechts-po- lanceren als dag van strijd tegen pulisme te koppelen aan toenemende ongelijkheid en voor strijd tegen toenemende ongelijkheid de strijd tegen de ongebreidelde politiek voor een andere samenleving. Enkel en voor een andere de klasse van miljardairs. een maatschappij ten dienste van samenleving. Enkel Daarbij grijpen ze terug een maatschappij ten de meerderheid, kan een einde naar de traditie om op 1 dienste van de meerderheid, kan een einmei te staken. Dat is van maken aan sociale ellende, oorlog de maken aan sociabelang, want tegenover en vernietiging van het klimaat. le ellende, oorlog en de afbraak van onze levensstandaard enerzijds vernietiging van het en rechts-populisme anderzijds is er maar één klimaat. Daarom plaatsen wij tegenover ongelijkantwoord: strijd. Het is op basis van strijd en een heid, discriminatie en uitbuiting, de kernwoorden socialistisch programma, met 1 mei als steeds te- van de socialistische arbeidersbeweging: strijd, rugkerende dag, dat de massabewegingen van de solidariteit, socialisme.
‘France Insoumise’: meer dan 400.000 leden 70.000 op meeting in Marseille, 70.000 in Toulouse, 20.000 in Rijsel, 130.000 op betoging in Parijs Na Grieks drama van Syriza nieuwe kansen voor consequent links bestuur
Strijd voor de 30-urenweek als het nieuwe voltijds
p6
Interview met Jo Coulier, voorzitter ACOD Onderwijs
p4
w w w. s o c i a l i s m e . b e
VS: op 1 mei komt het verzet tegen Trump op straat
p 8-9
2
België
EDITO door
Ben (Charleroi)
De PS lijkt doodstrijd van Europese sociaaldemocratie dan toch te vervoegen
D
e 1 mei-vieringen zullen dit jaar een sociaaldemocratie in crisis tonen. Overal in Europa waart het spook van de ‘pasokificatie,’ een verwijzing naar de Griekse partij PASOK die van 43,92% in de verkiezingen in 2009 wegzakte tot 4,68% in 2015. Het argument van het ‘minste kwaad’ is tot op de draad versleten. Bijna tien jaar na het begin van de huidige economische crisis heeft de sociaaldemocratie er nog steeds geen antwoord op.
In Frankrijk verloor de PS in de loop van de 5 jaar dat François Hollande president was 40.000 leden. Hollande bedankte wijselijk voor een kandidatuur om zichzelf op te volgen. Het magazine Marianne stelt dat de presidentscampagne het einde van de PS inluidt. (1) We zouden ook nog Nederland, Italië, Ierland, Spanje, … kunnen aanhalen. De PS in ons land leek tot nu toe de uitzondering op de regel. Langs Vlaamse kant had de SP.a het al langer moeilijk: voor het ineenstorten van onder meer PASOK dong de partij mee naar de titel van de kleinste sociaaldemocratische partij van Europa. De PS hield stand en dit ondanks een ononderbroken deelname aan de federale regering tussen 1987 en 2014. De laatste peilingen leiden echter ongetwijfeld tot angstzweet in het hoofdkwartier van de PS aan de Keizerslaan.
een verdere neergang zorgden in de jaren 1970 tot aan de verbanning naar de oppositie in 1981. Na zes jaar van harde rechtse regeringen kwam de PS in 1987 terug aan de macht nadat ze 43,9% haalde in Wallonië. Die stem was vooral een verwerping van rechts en niet zozeer een stem uit overtuiging. Sindsdien werd het argument van het ‘minste kwaad’ het fundament. Na alle desillusies, het vertrek of uitsluiting van de meest strijdbare elementen, worden de woorden van Marcel Liebman bewaarheid: “Ziedaar de top overgeleverd aan zichzelf, bedreigd door de conservatieve tendensen en door de bureaucratische inertie die door geen enkele volksbeweging nog in evenwicht kan gebracht worden. De organisatie blijft bestaan, maar de revolte zwijgt en berooft zo de beweging van een hinderlijke en kostbare dynamiek.” (3) Hoeveel hebben er, zoals Fréderic Gillot - nu Waals parDe kruik gaat te water tot ze barst lementslid voor de PVDA, de partij resoluut de rug toegekeerd na de aanvallen op de pensiVan waar komt deze crisis van de oenen in 2005 (Generatiepact)? En sociaaldemocratie? Het gaat terug nadat de “jacht op de werklozen” op beperkingen die al langer aanwerd geopend? De afwezigheid wezig waren, maar nu tegen de van een alternatief vormde lange achtergrond van het volledig omtijd een sterke rem op de afkalving Het spook van de armen van de neoliberale dogma’s van de PS. Bij gebrek aan beter en en de economische crisis volop tot ‘pasokificatie’ bereikt in weerwil van hun afkeer, bleven uiting komen. de kiezers voor de PS stemmen. ook de PS en bezorgt Reeds toen de sociaaldemocratie enkele kopstukken De wind van de de massa’s deed dromen, was het klassenstrijd waait opnieuw enkel onder druk van die laatsten slapeloze nachten. dat ze een relatieve herverdeling De intrede van de PVDA in het van de rijkdom beloofde en soms ook deels realiseerde. De sociaaldemocratie heeft zich parlement heeft de breekbaarheid van de PS aangetoond. van bij haar ontstaan opgebouwd door de arbeidersklasse Sindsdien is de geest uit de fles. De PS-leiding is in pate organiseren, waardoor ze kon profiteren van de kracht niek en probeerde om zich links te herpositioneren. Di van die laatste. Dat vereiste een radicaal discours terwijl de Rupo verklaarde dat zijn “hart bloedt” bij het idee dat leiding tegelijk poogde om de impact te beperken van wat duizenden werklozen hun uitkering verliezen – een maatmogelijk een fatale kracht was voor het bestaande sociale regel die hij nochtans zelf doorvoerde. Magnette heeft orde. (2) Of zoals Lenin het omschreef: arbeiderspartijen met zijn verzet tegen het vrijhandelsverdrag CETA geprobeerd om de PS voor te stellen als standvastig. Het was aan de basis, burgerlijk aan de top. Na de grote algemene staking in de winter van 60- te laat en te weinig. En dan moest het Publifin-Nethys 61 behaalde de PS in Wallonië 47,1% van de stemmen. schandaal nog komen … Eenmaal verkozen verraadde ze haar programma. Die In maart plaatste een peiling van RTBF, La Libre en bittere ervaring heeft de deur opengezet voor frustratie, Dedicated de PVDA op de tweede plaats in Wallonië woede en een electorale afstraffing. Tegen de verkiezin- (20,5%), vlak voor de PS (20,3%). Een ander element: gen van 1965 had een kwart van de PS-kiezers de par- sinds de jaren 1970 verloor de PS de helft van haar leden. tij de rug toegekeerd. De PS behield enkel de macht op De geloofwaardigheid van de partij is weg. Het spook van basis van steeds onwaarschijnlijkere coalities die voor de ‘pasokificatie’ bereikt ook de PS en bezorgt enkele kopstukken slapeloze nachten. De politieke ruimte ter linkerzijde zal ondertussen blijven groeien. Dit zorgt voor heel wat interessante nieuwe uitdagingen voor de PVDA en al wie zich tegen de neoliberale besparingen verzet. Hoe kunnen we vermijden om in dezelfde vallen als Syriza in Griekenland te trappen? Hoe reageren op samenwerking met gevestigde partijen? Hoe de passieve electorale steun omzetten in actieve sociale mobilisatie? Hoe ervoor zorgen dat de dynamiek in Wallonië en in iets mindere mate in Brussel straks ook Vlaanderen bereikt? Dat zijn kwesties waaraan LSP op een constructieve wijze wil bijdragen.
(1) Marianne N°1046-1047 van 14 tot 24 april 2017 (2) Jean Faniel, “Le Parti Socialiste est-il populaire ?”, Revue Politique nr 62, December 2009. (3) M. Liebman, “Les socialistes Belges 1914-1918”, Brussel, La Revue nouvelle/FJJ/EVO, 1986, pp 66-67 aangehaald door Jean Faniel
de
Linkse Socialist
Electorale doorb enorme uitdagin A ls er vandaag verkiezingen zouden plaatsgrijpen, dan wordt de PVDA in Wallonië voor het federaal parlement tweede net na de liberalen van MR, maar voor de sociaaldemocratische PS. In Brussel zou de partij derde worden, met ruime voorsprong op de groenen van Ecolo, het tot Défi herdoopte francofone FDF en het christendemocratische CDH. In Vlaanderen zou de PVDA de kiesdrempel en meteen 3 zetels behalen. In totaal zou de partij liefst 16 zetels halen. door
Eric Byl
Met vergelijkbare resultaten in regionale verkiezingen zou de PVDA goed zijn voor nog een pak meer regionale parlementsleden. Dat betekent honderden parlementaire- en fractiemedewerkers en een fenomenale toestroom van partijfinanciering met wellicht tientallen extra vrijgestelden voor de partij. In de gemeenteraadsverkiezingen zou dat zich vertalen in honderden verkozenen. Het zijn uiteraard maar peilingen, maar alles wijst erop dat de PVDA voor een historische doorbraak staat. Sociaaldemocratie heeft het aan zichzelf te danken
Die ontwikkeling is geen toeval, maar zoals je in het edito van dit blad kan lezen, een internationaal verschijnsel. Het eens zo machtige Griekse PASOK is helemaal overvleugeld door Syriza. In Spanje heeft Podemos de sociaaldemocratische PSOE ingehaald. In Portugal volgen het Links Blok en de Portugese Communistische Partij de sociaaldemocratie op een zucht. In Nederland werd de sociaaldemocratische PvdA in de recente verkiezingen van de kaart geveegd en staat ze ver achter op de radicalere Socialistische Partij. In Duitsland kampt de SPD op haar linkerflank met Die Linke. Labour kende een heropleving met de verkiezing van Jeremy Corbyn tot voorzitter, maar die heeft meer aanvallen te verduren van de rechtervleugel van Labour, dan van de Tory’s. In Frankrijk staat Mélenchon op een zucht van de tweede ronde van de presidentsverkiezingen, de officiële PSkandidaat is weggezakt tot 6,2%! De sociaaldemocratie heeft dat enkel aan zichzelf te danken. Tientallen jaren neoliberale afbraakpolitiek, neerkijken op de traditionele achterban, parvenu’s aantrekken die slechts snelle carrières
nastreven, de socialistische ideologie dumpen, betrokkenheid in talloze affaires, poen scheppen aan de top van de partij … heeft de beweging uiteindelijk klein gekregen. Diezelfde leiders mogen beweren dat de programma’s van Corbyn, Mélenchon of de PVDA ons aan de economische afgrond zullen brengen, bij de overgrote meerderheid van de gewone mensen haalt men daar de schouders voor op. Zijn ze zo wereldvreemd dat ze niet eens beseffen dat velen nu al in de afgrond zitten, ver weg van het luxeleventje waar zij menen recht op te hebben? Doorbraak PVDA
D e P V DA gaat er prat op ver te genwoordigers af te vaardigen naar het parlement die leven aan het loon van een gewone arbeider. Zij verschijnen wel aan sta-
België
www.socialisme.be mei 2017
braak stelt PVDA voor ngen kerspiketten, op vredesacties, op betogingen en wijkacties. De PVDA is en wil een grassrootspartij blijven. In plaats van haar afdelingen te verwaarlozen, tracht ze die op te bouwen en aanwezig te zijn op het terrein. Ze sensibiliseert, mobiliseert en organiseert, hetgeen de sociaaldemocratie helaas al jaren geleden liet varen. In plaats van met onbegrijpelijke maatregelen die telkens zo gewikt en gewogen worden dat ze in het nadeel van de gewone mensen uitdraaien, pakt de PVDA uit met concrete maatregelen gekoppeld aan sociale actie, dokterspraktijken en een parlementaire fractie die de stem van de gewone man laat horen in het parlement en op politieke debatten. In plaats van de gewone man te verwijten dat hij rechts is geworden, en dat hij de nationalisten en de ‘law en order’ partijen achterna loopt, hamert de PVDA op solidariteit. Haar perfect tweetalige verkozene van Luik wil ze inzetten om ook in Vlaanderen de strijd tegen rechts aan te gaan, net zoals de voorlopers van de sociaaldemocratie ook ooit Vlamingen lieten verkiezen in Wallonië! De voorlopers van LSP zijn jarenlang actief geweest als marxistische vleugel in de SP. Door de basis werden we beschouwd als zeer actieve en ideologisch sterke militanten, door de leiding als infiltranten die uitgespuwd moesten worden. De echte
infiltranten? Zij die de beweging mis- van de 13de maand voor gepensioneerbruikt hebben om zichzelf te verrijken! den, het stoppen van de afdanking van Ook nu zal LSP de arbeidersbewe- ambtenaren en van de privatisering ging bijstaan in het versterken van wat van het energiebedrijf. Maar om tegen zij als een instrument om haar belan- het establishment in te gaan, volstongen te behartigen, beschouwt. We zul- den ‘concrete maatregelen’ niet. Het len mee strijden om vereiste socialistische ingrepen die peilingen van de zoals de nationaPVDA en liefst beter lisatie van de finog te realiseren in nanciële sector en de lokale verkiezingen van 2018 en de de sleutelsectoren, regionale, nationa- We zullen mee strijden een monopolie op le en Europese van buitenlandse hanom die peilingen van del en een oproep 2019. Maar net zoals aan de internatidestijds in de SP, zul- de PVDA en liefst beter len we ook nu, zij het onale arbeidersnog te realiseren in de beweging om de van buitenaf, blijven lokale verkiezingen van lin kse regering waarschuwen voor 2018 en de regionale, door mobilisatie tekortkomingen en te ondersteunen. valstrikken en tege- nationale en Europese lijk onze eigen stroVa nd a a g vo e r t m i n g u it b o u we n . van 2019. Maar net Tsipras een vierde nog harder meGewone men sen we zullen ook blijven morandum door. stemmen niet voor de waarschuwen voor De PVDA wil PVDA enkel om een sensibiliseren, paar concrete maat- tekortkomingen regelen. Ze doen dat mobiliseren en oren valstrikken en ganiseren, maar omdat ze een breuk ook de Griekse willen met het neoli- tegelijk onze eigen berale afbraakbeleid a r b e id e r sb e we stroming uitbouwen. ging was gemodat de kloof tussen biliseerd, senarm en rijk zodanig sibiliseerde en verdiept heeft dat het ondraaglijk wordt. Dat is onmogelijk organiseerde, zeker in aanloop naar zonder in botsing te komen met heel het referendum over het derde memorandum. De vakbonden mobiliseren het kapitalistische systeem. ook, maar te vaak wordt nog voor het Botsen met het kapitalisme tot een ernstige botsing komt, ingebonden. Wie een botsing met het kapitaDe marges om een andere politiek te listisch systeem wil doorvoeren, moet voeren worden vandaag steeds kleiner. meer doen: de kiezers, de potentiële Om het even welke meerderheid, of kiezers en sympathisanten nu al behet nu op lokaal, regionaal ginnen voorbereiden door met hen de of nationaal vlak is, die een strategie, de tactiek en het programma einde wil stellen aan de daarvoor openlijk en democratisch te sociale afbraak, zal tegen bediscussiëren. De tegenstanders zuleen muur van verzet van de len meeluisteren, maar dat weegt niet patroons en het establishment op tegen het enorme voordeel de kracht knallen. Die zullen net als met te putten uit de reële bewuste deelnaTsipras in Griekenland de eco- me van duizenden militanten die in hun nomie financieel droogleggen. vakbonden, actiegroepen, bedrijven, Tsipras nam ‘concrete maat- wijken, universiteiten en scholen nog regelen’, zoals het optrekken eens honderdduizenden anderen kunvan de minimumlonen, herstel nen overtuigen en mobiliseren.
Wat als…
3
Wapenbedrijf (waarvan Trump aandeelhouder was) grote winnaar van bombardementen
Trumps militaire beleid heeft al een eerste onrustwekkende mijlpaal bereikt. Met het werpen van de MOAB, in de “volksmond” de Moeder Aller Bommen, heeft de VS de grootste en krachtigste niet-nucleaire bom in haar geschiedenis gebruikt. De “War on Terror” die sinds 2001 nooit echt gestopt is, en niets anders heeft verwezenlijkt dan het voeden van nieuwe reactionaire en terroristische organisaties, wordt opnieuw openlijk opgedreven. Gecombineerd met de aanvallen op de Syrische luchtmachtbasis en het opzoeken van conflict met het regime in Noord-Korea, is het duidelijk dat Trump de militarisering in de wereld opdrijft en de kans op oorlog en conflict vergroot. De gewone bevolking is hier het slachtoffer van. Maar er zijn ook winnaars: Raytheon, het bedrijf dat de BGM-109 Tomahawk produceert die gebruikt werden voor de luchtaanval in Syrië, haalde uit deze ene aanval bijna 100 miljoen dollar winst. De waarde van de aandelen schoot de hoogte in. Pittig detail: minstens in het verleden was de huidige president Donald Trump één van de aandeelhouders van Raytheon. Over zijn actuele aandelenportefeuille is er niets bekend, maar in 2016 gaf Trump een opbrengst van 1.000 tot 2.500 dollar per jaar aan uit aandelen van Raytheon. Het opdrijven van de militaire uitgaven door Trump stimuleert de wapenindustrie om meer winsten te boeken, wat aandeelhouders als Trump tevreden stelt. De slachtoffers van de bombardementen is Trump ondertussen al lang vergeten. In een interview vlak na de aanval verwarde hij Syrië met Irak en had de president meer aandacht voor het dessert dat hij verorberde toen hij het nieuws van de bombardementen aan de Chinese president meedeelde. Ziekelijk!
Belgische betrokkenheid met onze centen: stop oorlog, stop de NAVO
vrouwen hun eigen keuzes maakten?
O
ndanks de toegenomen aandacht voor feminisme, zijn er ook steeds meer aanvallen op vrouwenrechten. Seksistische uitlatingen volgen elkaar op, onder meer door de sterkere positie van reactionairen als Trump, Le Pen of Fillon. Zo willen rechtse politici bovenop de besparingen die vrouwen hard treffen ook nog eens de toegang tot vrijwillige zwangerschapsonderbreking beperken. door
Céline en Julie (Luik)
Sinds begin 2017 voeren verschillende feministische organisaties en traditionele partijen campagne voor het schrappen van abortus uit het Strafwetboek. Dat zou een positieve stap zijn. Maar er is verzet, onder meer vanuit de katholieke kerk. De Luikse bisschop Jean-Pierre Delville verklaarde dat abortus steeds een straf baar feit moet blijven omdat het volgens de godsdienst een geval van “pure moord” vormt. Vanuit hetzelfde idee verklaarde Stéphane Mercier, een docent aan de UCL, in zijn lessen filosofie dat abortus “moord is” en “dus erger dan verkrachting.” En het kan nog erger. In Texas is er een wetsvoorstel waardoor dokters het recht zouden krijgen om de gezondheidstoestand van een foetus niet aan een zwangere vrouw te vertellen om zo te vermijden dat zij eventueel voor abortus zou kiezen. In 1990 werd abortus deels gedepenaliseerd in ons land. Maar er werd niet fundamenteel geïnvesteerd in de bege-
leiding (financieel en sociaal) om vrouwen in staat te stellen hun zwangerschap verder te zetten zonder in armoede te vervallen.
We zijn voorstander van een echte keuze voor vrouwen. Dit betekent ook de verdediging van het recht om een kind in goede omstandigheden op te voeden zonder angst te hebben om niet rond te komen. We zijn het er uiteraard mee eens dat zwangerschapsonderbreking uit het Strafwetboek moet. Vrouwen moeten
de keuze hebben over wat ze met hun lichaam doen. Dit is geen misdaad. Tegelijk moet de contraceptiepil gratis worden en makkelijk toegankelijk. Volgens de Fédération des Centres de Planning Familial kosten anticonceptiemiddelen zoals de pil, de vaginale ring, anticonceptiepleister en de prikpil rond de 2 tot 30 euro per maand. Voorbehoedsmiddelen zoals het spiraaltje of een implantaat kunnen tot 148 euro terugbetaald worden door de mutualiteit, maar dan moet je het bedrag wel kunnen voorschieten. Het is belangrijk dat objectieve en kwaliteitsvolle informatie hierover beschikbaar is in de scholen en in de wijken. Wij beperken ons niet tot de verdediging van het recht op abortus. We zijn voorstander van een echte keuze voor vrouwen. Dit betekent ook de verdediging van het recht om een kind in goede omstandigheden op te voeden zonder angst te hebben om niet rond te komen. Voor 80% van de eenoudergezinnen is dat bijvoorbeeld een probleem. We moeten dus ook opkomen voor kinderbijslag die de kosten van een kind echt dekt, naast verzet tegen de besparingen en strijd voor kwaliteitsvolle openbare diensten en betere arbeidsomstandigheden. Opkomen voor vrouwenrechten vereist dus strijd voor een andere samenleving.
NAVO-topman Stoltenberg en Trump: via de gemeenschappelijke vrienden van de wapenindustrie nu ook onderling bevriend ...
Volgens Monitoringgroep Airwars vielen er tussen 20 januari en 15 maart 2017 1.214 tot 1.859 burgerdoden bij militaire interventies. Belgische F16’s voerden sinds juli vorig jaar 287 bombardementen uit, maar de regering beweert dat daarbij geen burgerslachtoffers vielen. België investeerde vorig jaar 46 miljoen in militaire interventie: de aangekondigde besparingen op asiel en migratie zijn goed voor 28 miljoen. Ze nemen deel aan de vernietiging van hele gebieden om dan de vluchtelingen te laten stikken. Bovendien wil de regering nog steeds investeren in nieuwe gevechtsvliegtuigen, wat een prijskaartje van 5 miljard kan dragen. NAVO-topman Jens Stoltenberg stelde in een gezamenlijke persconferentie met Trump dat “de Europese landen meer moeten investeren in defensie.” Om oorlog te voeren en bommen te gooien, zijn er altijd middelen. Voor onderwijs, huisvesting en zorg nooit. Tijd om de oorlogslogica te stoppen. Uit de NAVO stappen, kan een eerste stap zijn. Maar uiteindelijk moet gebroken worden met het hele systeem dat oorlog in zich draagt als donkere wolken regen.
4
onderwijs
de
Linkse Socialist
Interview met Jo Coulier, voorzitter ACOD Onderwijs
“Al meer dan 30 jaar wordt bespaard op onderwijs terwijl we in een zogezegde kenniseconomie leven”
A
an veel Vlaamse scholen hangt een spandoek met als eis ‘meer middelen voor onderwijs’. De Linkse Socialist sprak met Jo Coulier, voorzitter van ACOD Onderwijs, over het waarom van deze actie.
Kan je ons wat meer uitleg geven bij de reden voor deze actie?
Leraars hebben toch veel verlof, is er dan een probleem met werkdruk?
“Bij haar aantreden had minister van onderwijs Crevits een debat aangekondigd over de problematiek van de onderwijsloopbanen. Vele leerkrachten geven er binnen de vijf jaar na hun start de brui aan en algemeen wordt aangenomen dat het lerarenberoep te weinig aantrekkelijk is. “Van debat is er ondertussen weinig sprake geweest en naar de beroepsorganisaties van het personeel in het onderwijs, de vakbonden, wordt te weinig geluisterd. Wel zijn er allerlei ‘experten’ die hun mening mogen geven en dan krijg je voorstellen die gaan van het afschaffen van de vaste benoeming tot differentiatie inzake verloning en dergelijke meer. Ook het creëren van ondersteunende functies is een weerkerend voorstel. In de praktijk merken leerkrachten dat ondersteunende functies meestal weinig ondersteuning betekenen maar wel extra werklast (o.a. vergaderingen, rapportage, evaluatie) met zich meebrengen. “Om het kort samen te vatten: de voorstellen die op tafel gelegd worden, dreigen het beroep nog onaantrekkelijker te maken omdat men aan de essentie voorbijgaat en dat is de hoge werkdruk voor het personeel.”
“Een manier om je tegenstander uit te schakelen is het belachelijk maken van de persoon. Bij elke problematiek, of het nu gaat over de lonen, pensioenen of werkdruk, moet het onderwijzend personeel horen dat ze toch niet moeten klagen met al hun verlof. “Mijn moeder was kleuterleidster, ik kan u verzekeren dat ze gemiddeld meer dan 38 uur per week presteerde. Tijdens de schoolweken kloppen de leerkrachten veel uren en ook tijdens de vakanties wordt er tijd besteed aan voorbereidingen. De vakanties zijn eigenlijk perioden waarin de gepresteerde overuren (collectief) worden gerecupereerd. Een wetenschappelijke studie toonde aan dat de professoren aan de VUB meer dan 53 uur per week werken. “En toch vond een vorige minister het nodig om te verklaren dat ze maar wat harder moesten werken om het tekort – door de besparingen – aan personeel op te vangen.” Het probleem zijn dus de besparingen?
“Ja, maar niet alleen dat. Al meer dan 30 jaar wordt er bespaard op het onderwijs terwijl we in een zogezegde kenniseconomie leven en de eisen die men aan het onderwijs stelt alsmaar
groter worden. “Behalve het afleveren van (hoog) geschoolde arbeidskrachten, moet het onderwijs ook instaan voor de opvoeding, maatschappelijke problemen zoals discriminatie aanpakken en recent kwam daar nog het voorkomen van ‘radicalisering’ bij. De leerkracht moet in feite een soort superman (of vrouw) zijn, terwijl de waardering voor het beroep alsmaar afneemt. “Na de ratificatie van het VN-verdrag waarbij inclusief onderwijs een recht wordt, moet de leerkracht nu ook nog instaan voor het integreren van jongeren met een beperking dankzij het beruchte M-decreet.” Wat houdt dit decreet in en bent u dan tegen inclusief onderwijs?
“Het M-decreet houdt in dat ouders het recht krijgen om hun kind dat anders in het buitengewoon onderwijs zou terechtkomen, in te schrijven in het regulier onderwijs. Als vakbond zijn wij niet tegen inclusie. Waar we wel tegen zijn, is dat de gewone leerkracht die al overbelast is nog eens extra overbelast wordt doordat er kinderen die zorg nodig hebben in hun klas terechtkomen. Indien dit zou gepaard gaan met kleinere en aangepaste klassen en extra zorgondersteuning die de naam waard is, zou dit geen probleem zijn. Maar daar wringt net het schoentje. En de bestaande gespecialiseerde scholen voor buitengewoon onder-
ook het geval is bij andere zorgberoepen en je mag de emotionele chantage ook niet onderschatten. Bij een staking krijg je dan onmiddellijk media die de stakers, die al drie maanden Is de oplossing dan niet simpel, per jaar niet werken, afschilderen als namelijk meer middelen? overbetaalde luieriken die de hardwerkende Vlaming met een probleem “Dat zou inderdaad een goed begin van opvang opzadelen. Daarom is er zijn. Maar de Vlaamse regering wil gekozen om eerst een sensibiliserende campagne te daarvan niet wevoeren om duiten en dus moest delijk uit te legde Minister van gen waarover O nde r w ijs op het gaat. Het zoek gaan naar ophangen van een ‘creatieve’ Daar waar de minister banners aan zooplossi ng. Zij veel mogelijk dacht: als we nu aanvankelijk haar plan s c h ol e n w a s eens alle leerwilde doordrukken, is dit een eerste stap krachten in het door de mobilisatie van de in dit mobilisasecu nd ai r ontieplan.” derwijs die een vakbonden in de koelkast opdracht van 20 gestopt. Hoe dit nu verder Hoe verloopt of 21 uren hebde actie? ben, 22 uren evolueert, blijft afwachten. les laten geven, Maar we onthouden vooral “Ondertussen dan sparen we ha ngen meer bijna 3.000 ondat de toegeving van de dan 1000 banderwijsjobs uit minister er gekomen is na ners op en het en die middeprotest van het personeel a ant al neemt len kunnen we nog toe. In een dan inzetten en dat dit ook aantoont aantal scholen voor beleidsondat massaal verzet wel wordt het opdersteuning en hangen van een voor zorg. Met degelijk zin heeft. banner door de andere woorden: directie verboomdat de politici den. Sinds de niet de nodige financiële middelen willen ophoesten, paasvakantie worden andere instrumoeten de leraars in het middelbaar tot menten zoals bladwijzers aangeboden 10% meer werken voor hetzelfde loon. om verder te sensibiliseren. “Maar het actieplan is ondertussen Terecht zette dit heel wat kwaad bloed bij de leerkrachten omdat de werkdruk een beetje ‘on hold’ gezet. Immers, op nu al te hoog is. En met dit voorstel 16 maart deelde de minister mee dat zijn we terug bij af: in plaats van het de geplande maatregelen opgeschort beroep aantrekkelijker te maken, doet worden en men zal wachten op de remen het omgekeerde. Na een uitgebrei- sultaten van een onderzoek naar de de ledenconsultatie bleek duidelijk dat taakbelasting waarvoor de opdracht de leerkrachten er genoeg van hadden.” ondertussen is gegeven. “We kunnen gerust zeggen dat de acIs een actie met spandoeken tie al een eerste succes heeft geboekt. dan het geschikte Daar waar de minister aanvankelijk actiemiddel en waarom gaat haar plan wilde doordrukken, is dit men niet in staking zoals door de mobilisatie van de vakbonden recent nog bij Volvo? in de koelkast gestopt. Hoe dit nu verder evolueert, blijft afwachten maar de “Elke sector heeft zijn eigenheid. vakbonden moeten deze stap aangrijAls de arbeiders bij Volvo het werk pen om het debat in de scholen verder neerleggen, dan protesteert er nie- te voeren en de leraars voor te bereiden mand aan de poort of in de fabriek. om desnoods verder in actie te gaan Als leerkrachten het werk neerleg- voor meer middelen. Maar vooral moegen, dan worden zij onmiddellijk ge- ten we onthouden dat de toegeving van confronteerd met werkende ouders de minister er gekomen is na protest die niet weten waar ze met hun kin- van het personeel en dat dit ook aanderen naartoe moeten. Er is een groot toont dat massaal verzet wel degelijk plichtsbesef bij leraars zoals overigens zin heeft. Wordt dus vervolgd.” wijs worden in hun werking door het M-decreet ontwricht omdat de middelen nu verspreid worden. Op die manier dreigt expertise verloren te gaan.”
zorg
www.socialisme.be mei 2017
5
“Eén op de 4 ziekenhuizen kan zonder problemen dicht.” Pardon?
D
eze zéér ongelukkige uitspraak van de CM-voorzitter deed heel wat stof opwaaien in de sector. In het debat dat daarop volgde, werd amper ingegaan op de negatieve impact op het personeel en dus uiteindelijk ook op de patiënten. Sommigen spiegelen ons een rooskleurige toekomst voor waar ziekenhuizen zich ontpoppen als hoogtechnologische paleizen met een minimum aan vooral hooggeschoold personeel. Echter, de technologische vooruitgang wordt, samen met andere drogredenen, door sommigen gebruikt als breekijzer voor een andere, duistere, agenda.
De zwendel van de eeuw: “vermaatschappelijking van de zorg”
Het leeuwendeel van de gezondheidszorg (patiënten én zorgwerkers) zou in die nabije toekomst via het uiterst dubbelzinnig concept “vermaatschappelijking van de zorg” naar de thuissituatie verbannen worden. Dit gaat voorbij aan enkele evoluties in de maatschappij waar bijvoorbeeld steeds meer alleenstaanden de dienst uitmaken en eenzaamheid met al haar gevolgen meer en meer een issue wordt. De stijgende armoede door het harde besparingsbeleid dient ook in rekening gebracht te worden. Nu reeds is er een grote groep van mensen die uit de boot valt voor de meest elementaire vormen van gezondheidszorg. Dat maakt “mantelzorg” en de beruchte “vermaatschappelijking” (wat eigenlijk juist het omgekeerde betekent) niet altijd even evident en dan drukken we dit nog zeer zacht uit. De sluipende individualisering van de zorg geeft ook een totale versplintering in het aanbod waardoor het niet altijd even eenvoudig wordt om door de bomen het bos te zien. Bovendien zullen zorgverstrekkers steeds meer tegen elkaar in concurrentie gezet worden, wat de kwaliteit van de zorg en de arbeidsvoorwaarden niet ten goede komt. Het uiteindelijke doel van “de ver-
maatschappelijking” is het privatiseren en openbreken van de zorg voor commerciële spelers die de zorg voor de gebruiker én de maatschappij uiteindelijk duurder zal maken. Het hoofdmotief zal immers verschuiven van zorg voor de gezondheid van de bevolking naar platte winsten genereren voor de aandeelhouders en de happy few. De individualisering van de zorg, zoals de persoonsvolgende financiering in de gehandicaptensector, wordt door sommigen verkocht als ontvoogding van de patiënt of de cliënt maar betekent eigenlijk een opstap naar een zuiver Amerikaans model van gezondheidszorg. We willen wel een niet onbelangrijke nuance aanbrengen: het is inderdaad meer dan correct dat wie daartoe in staat is, het recht moet hebben om de regie van zijn eigen zorg in handen te nemen. Het al dan niet onbewuste paternalisme in de grote instellingen is ook niet meer van deze tijd. Echter, “het rugzakje” waarmee de cliënt zijn zorg moet inkopen op “de markt”, lijkt ons allesbehalve een goede oplossing. Richting Amerikaans model
In de realiteit hebben we hier te maken met een heuse paradigmaverschuiving in de zorg: van het collectieve, solidaire, zowel op vlak van organisatie als financiering, naar het individuele,
Meigroeten 2017 - bedankt! Op deze en andere pagina’s van deze krant vind je meigroeten: boodschappen van lezers en sympathisanten ter gelegenheid van 1 mei, de internationale dag van strijd. Met de viering van 1 mei sluiten we aan bij de tradities van de arbeidersbeweging. De dag ontstond als internationale actiedag voor de achturendag. Strijd, solidariteit en socialisme zijn vandaag nog steeds onze uitgangspunten. Als onderdeel daarvan bouwen we aan eigen media met deze krant en onze dagelijks geactualiseerde website socialisme.be. Met de steun die we met de meigroeten ophalen, kunnen we deze kritische media verder uitbouwen. De redactie bedankt iedereen die ons heeft gesteund. We haalden 5.450 op. Bedankt voor deze steun! Vanwege de redactie We wensen iedereen een strijdbare 1 mei! Familie Byl De Pelsemaecker Geraardsbergen
Socialistische meigroeten Familie Djelassi-Byl Oudergem
Solidaire groeten Familie Demuynck Declerck
Uit sympathie en overtuiging Wies en Roger
neoliberale ‘trek uw plan’ of nog op een andere manier gezegd: van het inclusieve naar het exclusieve. Noem het gerust de concretisering van de neoliberale doctrine in de zorg waarvan de VS het trieste toonbeeld is. Recent onderzoek (gepubliceerd in The Lancet) heeft aangetoond dat de 1% rijksten in dat land tot 15 jaar langer leven dan de 1% armste landgenoten. In eigen land zien we dat het gebrek aan middelen de huidige ‘Europese’ collectieve gezondheidszorg onder druk zet. Indien het roer niet radicaal omgegooid wordt, zal dit vrij snel leiden naar een ware zorgcrisis. Tegelijk zien we het openbreken van de sector voor commerciële spelers die enkel azen op de meest winstgevende en sappige brokjes. Het ziekenhuis als fabriek die maximaal moet renderen
Zo evolueren we langzaam richting “industrialisering” / ontmenselijking van de zorg. De zorg wordt meer en meer opgesplitst in een reeks van aparte deelprocessen waar een holistische benadering uiteindelijk zuivere theorie blijft. Wordt de patiënt van de toekomst zoals een auto op de lopende band in de fabriek/ het ziekenhuis afgewerkt? Dit beeld is misschien wat overtrokken maar het geeft aan waarvoor we willen waarschuwen. Een warme, menselijke zorg waar men tijd maakt én neemt voor de patiënt draagt bij tot het genezingsproces: de mens is tenslotte een sociaal wezen en geen robot. Iedereen die in de zorg werkt, moet niet overtuigd worden dat er méér in plaats van minder collega’s nodig zijn. De werkdruk in de ziekenhuizen is nu al vreselijk en toch ziet men ruimte om het aantal ziekenhui-
zen te verminderen? Voor een openbare en nationale gezondheidsdienst
Ons antwoord op de winstzucht van de farmaceutische industrie, de sluipende commercialisering/privatisering én de kanker van de prestatiegeneeskunde (met de bijhorende overconsumptie) is de creatie van een ééngemaakte openbare en nationale gezondheidsdienst die de verschillende gez ond heidsdiensten overkoepelt, organiseer t e n c o örd ineer t i n het belang v a n d e
volksgezondheid en niet van winst of prestige van diverse individuen of instellingen. Dit doet denken aan de hoogdagen van de National Health Service (NHS) in het Verenigd Koninkrijk. De NHS kraakt vandaag echter ook in haar voegen door het ontbreken van enkele fundamentele elementen. Ten eerste: een gezondheidszorg waar men niet voldoende financiële middelen in pompt, kan onmogelijk naar behoren draaien. Bijna 40 jaar neoliberalisme heeft duidelijke sporen nagelaten in de NHS. Een tweede maar niet minder belangrijk element is een diepgaande democratische controle op de gezondheidszorg vanuit de bevolking. Een verregaande partijpolitieke inmenging in de zin van cliëntelisme zoals we die kennen in sommige publieke ziekenhuizen, dient vermeden te worden. Ook werknemersorganisaties en patiënten- of consumentenverenigingen dienen nauw betrokken te worden in het systeem. Naar onze mening is dit niet mogelijk in het huidig kapitalistisch bestel dat zich vandaag de dag in een ware systeemcrisis bevindt. In alle sectoren van de maatschappij zien we gelijkaardige aanvallen. De strijd voor een andere, betere gezondheidszorg maakt integraal deel uit van de strijd voor een andere maatschappij.
Café Multatuli Lange Vlierstraat Antwerpen Open vanaf 18u ZON-MAANDAG GESLOTEN/TOE INFO: 0496 93 47 14 vanaf 15u
Vrede en vrijheid voor Kasjmir! Voor een onafhankelijk, seculier en socialistisch Kasjmir
AZADI! (vrijheid) M. Ishaq Khan
Racisme is geen antwoord op seksisme!
Ook al zouden we alle bloemen plukken, de lente zullen we niet kunnen tegenhouden. Pablo Neruda
ALS Antwerpen
West-Vlaamse groeten, Katy
Uit sympathie! Arvid LSP-Kempen “Suppose you were an idiot. And suppose you were a member of Congress. But I repeat myself.” - Mark Twain
Anti-fascistische 1 mei-groet Nadia Donckerwolcke
3 mei - screening documentaire ‘Kakkoos’ over strijd tegen kasten- en klassenonderdrukking in India. Tamil Solidariteit - A’pen
6
ROSA
de
Linkse Socialist
Strijd voor de 30-urenweek als het nieuwe voltijds – zonder loonverlies, met bijkomende aanwervingen
H
et is de organisatie Femma (de vrouwenorganisatie van de christelijke arbeidersbeweging) die in 2014 de oude vakbondseis voor een collectieve arbeidsduurvermindering terug van onder het stof haalde. Sindsdien spraken voor- en tegenstanders zich uit en begon in verschillende onderdelen van beide vakbonden de discussie over hoe deze eis terug op de agenda te krijgen.
door
Anja Deschoemacker
Deze eis – een logisch gevolg van de Maar het maakte het voor de vele deeltoename van de arbeidsproductiviteit tijds werkende vrouwen ook makkelij– verdween sinds de jaren 1980 naar ker om werk en gezin te combineren. de achtergrond toen de vakbonden in Alleen betaalden ze daar zelf een hoge het defensief werden gedrukt waarin prijs voor in de vorm van deeltijdse, ze zich vandaag nog steeds bevinden. dus lagere, lonen en lage pensioenen. De lonen werden Waar dit in het gedrukt via indexbegin nog werd sprongen (chrisaangemoedigd en tendemocratische ondersteund door en liberale coao.a. het behoud litie) en later via Voor voltijds werkenden va n e e n de elde gezondheidsintijdse werkloosdex en de loonwet betekent de eis voor de heidsuit ker i ng (ch r istendemo - 30-urenweek minder uren en maatregelen cratische en sociin de pensioenen, aaldemocratische werken voor hetzelfde loon. werden deze socoalitie). De werk- Voor bijna de helft van de ciale maatregelen druk werd opgein de laatste dewerkende vrouwen en een voerd tot op het cennia één voor punt dat we van- groot aantal werkende één opgeofferd daag volgens ex- mannen – zij die deeltijds in opeenvolgende per ts nog maar besparingsopehet begin zien van werken – betekent het raties. Vrouwen een epidemie van loonsverhoging. Zij die nu waren het grootburn-outs. En het ste slachtoffer aantal werklozen al vier vijfde jobs hebben, van de oneindige bleef stijgen. zullen hun uren behouden, reeks aanvallen op het recht op Vooral vrouwen maar betaald worden als werkloosheidsbetalen de uitkeringen. Een voltijdse werknemers. prijs voor de samenwonende individuele vrouw die enige arbeidsduurvermindering tijd werkloos is, valt al snel terug op met loonverlies een aalmoes. Zo worden grote lagen van vrouWat ook bleef stijgen, was de onder- wen gedwongen de nieuwe reeks van tewerkstelling. Het gaat voornamelijk “kleine jobs” met lage lonen en slechte om deeltijdse contracten waarmee contracten en statuten te aanvaarden: vooral vrouwen tewerkgesteld zijn. PWA’s en later dienstencheques, ontDeeltijds werken dient vooral de werk- haalmoeders, … Vandaag worden ook gevers in sectoren waar dit de werk- steeds meer mannen hiermee geconorganisatie makkelijker maakt, denk fronteerd, o.a. via interimwerk, artikel aan de grootwarenhuizen of de horeca. 60, Activa-plannen, gelegenheidsme-
dewerkers in de horeca, … Zoals LSP steeds heeft gewaarschuwd: als een groep arbeiders slechte lonen en condities moet aanvaarden, zullen die zich uitbreiden voor de hele klasse. We moeten ze op alle terreinen bestrijden. Voor voltijds werkenden betekent de eis voor de 30-urenweek minder uren werken voor hetzelfde loon. Voor bijna de helft van de werkende vrouwen en een groot aantal werkende mannen – zij die deeltijds werken – betekent het loonsverhoging. Zij die nu al vier vijfde jobs hebben, zullen hun uren behouden, maar betaald worden als voltijdse werknemers. Voor zij die minder dan 30 uur werken, moet strijd worden gevoerd voor het opdrijven van die uren. Patroons moeten ontmoedigd worden jobs aan te bieden van minder dan 30 u/week door hogere sociale lasten en hogere uurlonen op te leggen aan onvrijwillig deeltijds werkenden.
Met het behoud van de huidige arbeidstijd en werkdruk profiteren enkel de patroons van de toegenomen productiviteit
Hoewel de stijging van de productiviteit sterk is afgenomen, blijft het zo dat de productiviteit in de laatste 50 jaar van de vorige eeuw met 650% steeg terwijl het jaarlijks aantal werkuren met 33% afnam. De brutolonen van werknemers en zelfstandigen namen in dezelfde periode toe met 250%. Kortom: de productiviteit nam veel harder toe dan de lonen. Dat had ruimte moeten laten voor een arbeidsduurvermindering. Maar we zagen integendeel dat de grote meerderheid van de bevolking sinds midden jaren 1970 steeds opnieuw geraakt wordt door de oneindige reeks aanvallen op de arbeidsvoorwaarden en door de besparingsoperaties. In de periodes
Rosa-campagne: 30-urenweek als noodzakelijke eis voor verdere vrouwenemancipatie
H
et is het tweede programmapunt van de ROSA-campagne: voor een collectieve arbeidsduurvermindering, tegen werkonzekerheid en hyperflexibiliteit. De huidige dubbele dagtaak van vrouwelijke werkenden – waarbij men met combinatie werk en gezin de combinatie van betaald werk en onbetaald “huishoudelijk” werk bedoelt – is een hoofdoorzaak van de huidige epidemie van depressies, een ziekte die vooral vrouwen treft. We multitasken tot we erbij neerstuiken.
Het huidige voltijdse systeem van 38 uur in het kader van steeds flexibeler uurroosters, gecombineerd met een gebrek aan betaalbare zorg en diensten als kinderopvang, een school in je buurt, opvang (aan huis of niet) voor zieken en bejaarden, jeugdzorg, … en zonder oplossingen voor het steeds langer durende woon-werkverkeer, is voor veel vrouwen gewoon niet haalbaar. Dat is vooral zo voor vrouwen met kinderen, maar steeds meer worden we ook geconfronteerd met bijvoorbeeld de zorglast voor bejaarde ouders. De wachtlijsten in de zorg dwingen heel wat vrouwen ertoe een stap terug te zetten uit betaalde tewerkstelling. De 30-urenweek zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen zou heel wat tijd en energie vrijmaken om ons te engageren in de zorg voor onze naasten, maar het mag geen excuus zijn om in de officiële zorg te besparen. Naast een arbeidsduurvermindering is er voor verdere vrouwenemancipatie ook een ernstige uitbreiding van de openbare diensten en zorg nodig. Waarom kan het wassen en strijken niet volledig worden geprofessionaliseerd? Dat zou kunnen door was- en strijkateliers waarin de werknemers degelijke voltijdse contracten hebben met degelijke lonen? Waarom zouden scholen en werkplaatsen geen kwaliteitsvolle verse maaltijd kunnen aanbieden aan leerlingen, studenten en personeel door extra keukenpersoneel te voorzien? Waarom zouden scholen de naschoolse opvang niet kunnen inzetten voor meer sport of andere activiteiten door er extra personeel voor in te zetten? Het zou de hele samenleving en vooral vrouwen meer ademruimte geven, en kinderen meer kansen om te ontwikkelen. Het zou eveneens een hoop zinvolle jobs creëren, die mits opleidingen ook de vandaag laaggeschoolde werklozen aan een job kunnen helpen. Het zou ook ecologisch inte-
ressanter zijn dan al die zaken individueel te doen; thuis te koken, wassen en plassen, kinderen rond te rijden voor sportactiviteiten, ... Vrouwen hebben er alle baat bij, maar de strijd voor arbeidsduurvermindering zonder loonverlies is een strijd die de hele werkende klasse samen moet voeren om een kans te hebben om te winnen. Fundamentele verworvenheden kunnen slechts gewonnen worden door algemene strijdbewegingen. ROSA wil zich actief inzetten, ook samen met andere organisaties, om die beweging te helpen opbouwen.
Meer info over ROSA op campagnerosa.be. Foto: Jente
van groei konden de werkenden niet terugwinnen wat ze verloren hadden. De toegenomen productiviteit leidde niet tot een arbeidsduurvermindering, maar tot een toename van werkloosheid, ondertewerkstelling… én van de winsten van de 1% rijksten. Indien het zo verder gaat met het potentieel voor robotisering in de toekomst, wordt technologische vooruitgang een horrorverhaal in plaats dat het vooruitgang voor de mensheid brengt. Technologische vooruitgang komt enkel de hele samenleving ten goede indien de overgebleven arbeidsuren gedeeld worden over alle beschikbare arbeiders en indien de toegenomen rijkdom kan ingezet worden om aan de behoeften van de meerderheid van de bevolking te beantwoorden i.p.v. te verdwijnen in de zakken van de 1%.
Foto: MediActivista
Een praktijkstudie: 30-urenweek in de zorg in het Zweedse rusthuis Svartdalen
T
ussen 1 februari 2015 en eind december 2016 liep in het rusthuis een experiment om de gevolgen – voor de zorg, voor de gezondheid van het personeel, voor de kostprijs – van de invoering van de 30-urenweek (via een 6-urendag ipv 8,25u) te evalueren. Het initiatief hiertoe kwam van het Göteborgse stadsbestuur (sociaaldemocratie/groen/links). De extra kost van het in dienst nemen van 14,8 bijkomende VTE’s werd reeds voor de helft teruggewonnen door een toegenomen productiviteit die voortvloeide uit een belangrijke daling van het ziekteverlof en het langdurig ziekteverlof. Dit effect was het sterkst aanwezig bij de personeelsleden van meer dan 50 jaar. Wat de zorg betreft, bleek de kwaliteit gestegen. Er was ook meer ruimte voor extra activiteiten met de bewoners. De evaluatie was dus positief: voor een minimale extra kostprijs werd een meer kwaliteitsvolle zorg gecombineerd met een betere gezondheid en welbevinden van het personeel verkregen. Wat te zeggen over een systeem dat zich wel kan permitteren om multinationals en superrijken nauwelijks belastingen te laten betalen, maar dan wel zegt die minimale extra kost niet aan te kunnen voor de zorg voor bejaarden? Dat het een systeem is dat de mensheid zich niet kan blijven permitteren!
mobiliteit
www.socialisme.be april 2017
7
Gent. Meer een goedkoper openbaar vervoer: dàt is pas een plan
M
idden april werd het Gentse mobiliteitsplan nationaal nieuws. De invoering van het circulatieplan, waarbij o.a. het doorgaand verkeer uit de stad wordt geweerd, heeft voor veel controverse gezorgd. In een recente peiling spraken 46% van de Gentenaars zich uit tegen het plan, 45% was voor. Heel waarschijnlijk volgt er in september een referendum. door
Bart Vandersteene
De stad Gent en haar bewoners kampen met dezelfde mobiliteitsproblemen als de inwoners van alle steden. Het verkeer draait in een knoop, met files in en rond de binnenstad, traag verkeer op de toegangswegen van en naar de randgemeenten, grote parkeerproblemen in het centrum en de woonwijken en ontoereikend openbaar vervoer. De discussie over het circulatieplan heeft alle aandacht naar zich toe getrokken. Maar het is slechts een onderdeel van een veel breder mobiliteitsplan waarbij de huidige bestuurscoalitie van SP.a/Groen en Open VLD zich het ambitieuze doel stelt om een leefbare stad op mensenmaat te creëren. Het plan telt meer dan 200 pagina’s en heeft een tijdshorizon tot 2030. Het biedt volgens de verantwoordelijke schepen Watteeuw (Groen) “creatieve, vooruitstrevende oplossingen waarbij leefkwaliteit en bereikbaarheid hand in hand gaan.” Met man en macht verkoopt het stadsbestuur het mobiliteitsplan als de enige weg naar een leefbare stad en veilig verkeer. Zo’n ambitie staat of valt echter met de drastische uitbouw van alternatieven op het autoverkeer, in eerste instantie het openbaar vervoer. En net dat ontbreekt volledig in
De plaats van de vrouw is in de strijd!
campagnerosa.be
dit plan. Zolang de afhankelijkheid van de auto niet wordt aangepakt, kan er geen fundamentele daling van het autoverkeer plaatsvinden. De oppositie van N-VA en CD&V heeft geen alternatief op dit plan. Hun kritiek klinkt dan ook extra hol wanneer je weet dat N-VA-minister Ben Weyts verantwoordelijk is voor de besparingsoperatie bij De Lijn die de tarieven verhoogde en het aanbod verminderde. Waar we nood aan hebben is: - een verdubbeling van het aanbod en de frequentie van het openbaar vervoer - gratis bussen en trams, dag en nacht - een park&ride systeem voor onze bezoekers dat efficiënt is en gratis wordt aangeboden - een stedelijk auto-en fietsdeelsysteem met een uitgebreid aanbod in elke wijk - een prioritaire uitbouw van veilige fietsinfrastructuur Dikwijls schermt het stadsbestuur met het excuus dat het openbaar vervoer een bevoegdheid is van de Vlaamse regering. Dit klopt niet volledig. Het was alvast in Hasselt geen argument om gedurende 16 jaar gra-
tis openbaar vervoer aan te bieden. Dankzij deze maatregel en een uitbreiding van het aanbod verachtvoudigde het aantal gebruikers. Zolang mobiliteit niet op een andere, collectieve manier wordt georganiseerd, zal een mobiliteitsplan zoals dat in Gent vooral bestaan uit het verplaatsen van de problemen. Men probeert gedragsverandering af te dwingen door het inbouwen van een financiële drempel. Je kan nog steeds parkeren in het stadscentrum, je kan een 2e of 3e bewonerskaart krijgen voor je gezin, zolang je er genoeg geld voor kan neertellen. Het is de uitdrukking van een onvermogen van de klassieke partijen om de problemen bij de wortel aan te pakken en het bevestigt wat velen al lang weten: als je geld hebt, kan en mag alles. Het kapitalisme heeft een samenlevingsmodel gebouwd rond de afhankelijkheid van de auto om ons efficiënt te kunnen verplaatsen. De auto- en petroleumindustrie maken er enorme winsten door. Daarvoor worden we van jongs af aan bestookt met reclame die beweert dat de auto een essentieel onderdeel is van wie we zijn. In België wordt deze afhankelijkheid nog extra gestimuleerd door de bedrijfswagens, een eenvoudige manier voor werkgevers om geen belastingen of sociale zekerheid te betalen op een deel van ons loon. Deze loonsubsidie is goed voor 4,5 miljard euro per jaar, terwijl de NMBS het jaarlijks met minder dan 3 miljard euro moet doen. De maatschappelijke kostprijs van het huidige verkeer ligt vele malen
Men probeert gedragsverandering af te dwingen door het inbouwen van een financiële drempel. Als je geld hebt, kan en mag alles.
Op deze eerste mei vieren de werkers hun strijd voor meer sociale rechtvaardigheid. Tegenover de talloze en niet-aflatende aanvallen van het patronaat en de grote financiële instellingen is deze dag meer dan ooit noodzakelijk om de solidariteit en het broederschap te versterken van al diegenen die, door hun werkkracht, bijdragen tot het algemeen welzijn maar zonder er rechtvaardig beloond voor te worden. De ACOD-LRB Brussel verdedigt stellig de openbare dienst als dam tegen sociale onrechtvaardigheid, maar zal altijd zij aan zij staan met de kameraden van de privésector om de rechten te verdedigen van alle werkers. Prettig feest aan allen, laten we samen de sociale herovering voorbereiden!
hoger dan een efficiënt systeem van openbaar vervoer, trein, lightrail, tram, bus, deelauto’s en fietsen. Het huidig aanbod aan openbaar vervoer is onvoldoende om een ommekeer teweeg te brengen in het gedrag van de Gentenaars. En zonder deze ommekeer zal van propere lucht en een leefbare stad geen sprake zijn. Zal Gent, niet enkel de binnenstad, binnen enkele jaren minder verkeersproblemen kennen door dit plan? Zal de parkeerdruk in de woonwijken verminderen? Zal de luchtkwaliteit door dit plan verbeteren? Zal iedereen zich vlot en efficiënt kunnen verplaatsen? Op al deze vragen moeten we helaas “neen” antwoorden.
Bazen en rijken feesten als de beesten Het werkvolk wordt verwend met 1,1%
M. Di Martinelli, C.Rosteleur, M. Nys, M. Verhaegen, A. Luypaert
1-Mei groet Algemene Centrale Oost-Vlaanderen De rijken worden rijker en het gewone werkvolk wordt armer terwijl de winsten stijgen en de economie groeit. Daar kunnen we niets aan doen zeggen Bart DW en Gwendolyn. Menen ze dit nu écht ?! Wij geloven dit niet. Dat deden onze voorouders gelukkig ook niet toen hun fabrieksbazen vertelden dat er geen alternatief was voor hun hongerloon en lange werkdagen. Er is wel degelijk een alternatief voor hun afbraakpolitiek. Steun ons alternatief van kortere werkdagen, hogere minimumlonen, lagere pensioenleeftijden en eerlijke belastingen en kom naar onze 1 mei-optochten. ACOD Onderwijs Oost-Vlaanderen
Tot dan !
“Stakend spoorpersoneel: de klimaatactivisten van de 21e eeuw”
Naomi Klein
Neen aan de aanvallen op ons stakingsrecht!
militanten en leden van verschillende vakbonden en beroepscategorieën bij het spoor
Tot spijt van wie ‘ t benijdt allen samen één strijd!!! militanten ACOD TBM
ABVV Vrije Universiteit Brussel
ecosocialistische meigroeten
8
dossier
de
Linkse Socialist
1 mei: massale actiedag tegen Trump in de VS
N
a 100 dagen aan de macht is de regering-Trump verdeeld en staat ze zwak in de peilingen. Tegelijk lijkt het eerste vuur van het protest wat gedoofd. Dat laatste is slechts schijn. Na de eerste spontane acties wordt 1 mei een belangrijke actiedag tegen Trump en tegen het rechtse beleid. Het kan een springplank worden voor een zomer van verzet. In dit dossier focussen we zowel op het verzet in de VS, met een artikel door socialistisch gemeenteraadslid Kshama Sawant uit Seattle, als op de crisis in de regering-Trump, met een artikel door Calvin Priest van Socialist Alternative.
VS: op 1 mei komt het verzet tegen Trump op straat
S
inds de eedaflegging van Trump hebben miljoenen mensen geprotesteerd. Maar de miljardair blijft zijn agenda van racisme, seksisme en asociaal beleid doorzetten. Zijn laatste voorstellen betreffende gezondheidszorg en de begroting zijn een open aanval op zowat alles: van milieubescherming, over zorg, tot publiek onderwijs. Tegelijk wil hij grote belastingvoordelen toekennen aan de bedrijven en de rijksten.
Artikel door Kshama Sawant, socialistisch gemeenteraadslid in Seattle We kunnen Trump verslaan: dit zal een kwestie van sociale macht zijn. De vraag of de regering haar asociale agenda kan doorvoeren of niet, is mede verbonden met de vraag hoe breed en strijdbaar de beweging ertegen is. Heel wat rechtse regeringen moesten in het verleden hun koers wijzigen of verdwenen onder druk van opstanden van gewone mensen. Symbolisch protest zal niet volstaan. We moeten de macht die de werkenden hebben, gebruiken met massale burgerlijke ongehoorzaamheid en stakingsacties. Als stakingsacties breed genoeg zijn, zal dit de winsten van de elite raken. Grote delen van het establishment zijn tevreden met Trumps agenda van deregulering en belastingvoordelen voor de rijken. Aan hun winsten raken, zal echte druk zetten om afstand te nemen van Trump.
sident. Delen van de heersende klasse dwongen hem om de maatregel in te trekken uit angst voor de ‘chaos’ als gevolg van de massale burgerlijke ongehoorzaamheid in de luchthavens. Migranten bereiden zich nu voor op wat de grootste betogingen op 1 mei kunnen worden sinds de honderdduizenden betogers op de ‘Dag zonder migranten’ van 2006.
Dag van de arbeid
Stakingsacties in Californië
1 mei of de dag van de arbeid, is historisch gezien een dag van massale acties en de afgelopen jaren ook van grote migrantenprotesten in de VS. Het is een uitstekend ogenblik om terug te kijken naar de oorsprong van 1 mei en deze actiedag aan te grijpen om een zomer van verzet te lanceren tegen het gevaarlijke rechtse kabinet. De harde aanvallen van Trump op migranten stonden centraal in zijn eerste twee maanden als president. Dit heeft al geleid tot grote protestacties en zelfs stakingen op 16 februari. Die acties waren snel opgezet, maar er namen toch duizenden migranten aan deel. Het massale protest aan de luchthavens als reactie op het racistische inreisverbod van Trump leidde tot een eerste vernederende nederlaag voor de pre-
De belangrijkste ontwikkeling voor 1 mei komt tot nu toe uit Californië, waar 340.000 werkenden uit de dienstensector een staking voorbereiden onder leiding van een coalitie met onder meer de vakbond SEIU United Service Workers West (USWW) en centra van migranten. “De president valt onze gemeenschap aan,” verklaarde Tomas Mejia van de leiding van USWW. “Migranten hebben dit land mee vorm gegeven, we hebben bijgedragen aan de schoonheid ervan. Maar de president doet ons af als criminelen.” De coalitie organiseerde in april een “autokaravaan tegen angst” doorheen Californië om te mobiliseren naar 1 mei. De voorzitter van de United Teachers in Los Angeles, Alex Caputo-Pearl, deed een oproep om
“Onze strijd beperkt zich niet tot Trump. We gaan in tegen het falende kapitalistische systeem. Dat is de onderliggende basis voor de gevaarlijke opkomst van het rechts-populisme en de brutale aanvallen op de werkende bevolking. Op 1 mei slaan we terug.” - Kshama Sawant alle scholen dicht te houden op 1 mei. Op 7 maart was er een resolutie van de Labor Council van San Francisco waarin solidariteitsacties op 1 mei werden gesteund met een oproep aan de werkgevers om geen enkele sanctie te nemen tegen gelijk welke werkende – lid of geen lid van de vakbond – die het democratisch recht op collectieve actie wil uitoefenen. Staat Washington
In de staat Washington groeit het momentum voor 1 mei. De Labor Council in de regio waartoe Seattle behoort, vroeg de vakbonden die deel uitmaken van deze overkoepeling om “alle mogelijke actievormen op 1 mei te overwegen, van stakingen tot werkonderbrekingen, het opnemen van ziekteverlof, langere middagpauzes, stiptheidsacties, betogingen of speciale lessen of gelijk welke andere collectieve actie.” Deze vorm van flexibiliteit werd overal in het land benadrukt door organisatoren die de sancties tegen werkenden willen beperken, maar toch willen bouwen aan de sterkst mogelijke acties op 1 mei. Een aantal vakbonden in Seattle heeft resoluties gestemd om actie te voeren op 1 mei. Het gaat onder meer om WFSE Local 304 dat personeel aan de publieke hogescholen organiseert en IBEW Local 46 dat elektriciens organiseert. Als lid van de gemeenteraad van Seattle heb ik mijn positie gebruikt om burgemeester Ed Murray op te roepen al het stadspersoneel toe te laten om op 1 mei afwezig te blijven zonder enige sanctie. Wetgeving in de deelstaat staat personeel in de publieke sector toe om twee dagen per jaar vrij te nemen voor religieuze redenen of omwille van een
gewetenskwestie. De belangrijkste ontwikkeling in Seattle kwam van de onderwijsvakbond SEA (Seattle Education Association) die met 5.000 leerkrachten besliste om de publieke scholen op 1 mei plat te leggen als antwoord op het chronische gebrek aan middelen voor onderwijs. “We hebben jarenlang hetzelfde gedaan om te protesteren,” zei SEA-animator Kit McCornick. “We schreven naar onze parlementsleden en gingen naar het parlement. Het wordt tijd dat we een stap verder gaan.” “We zijn het beu,” stelt Justin Vinson, lid van SEA en van Socialist Alternative. “Leerkrachten verdedigen hun scholen en nu willen Trump en Betsy DeVos [minister van onderwijs] grote aanvallen op het onderwijs inzetten. Maar het gaat om meer: deze regering richt zich ook tegen migranten, moslims en LGBTQ mensen. Een aanval op één van ons, is een aanval op ons allen!” Het gaat niet enkel om Trump
De onderwijsvakbond in Chicago overwoog een stakingsactie op 1 mei als antwoord op de besparingen in het onderwijs. Uiteindelijk wordt niet gestaakt, maar worden andere acties georganiseerd. De ‘Minnesota Nurses Association’, een vakbond van verplegend personeel, roept op tot stakingsacties op 1 mei. Het is niet mogelijk om te voorspellen wat de omvang van de stakingsacties op 1 mei zal zijn, maar de noodzaak van strijd tegen Trump is duidelijk aanwezig. Onze beweging zal niet in een rechte lijn ontwikkelen, er zullen ook stappen achteruit zijn. We zullen Trump niet op één dag verslaan. Maar door te bouwen aan zo sterk mogelijke acties op 1 mei, tillen we onze strijd naar een hoger niveau. In de opbouw van onze strijd moeten we bredere lagen van werkenden en jongeren betrekken om samen het verzet tegen Trump en de miljardairsklasse te organiseren. Dit kan, door op te komen voor positieve veranderingen die een reëel verschil maken in het dagelijkse leven van mensen. Nu de gezondheidszorg onder vuur ligt, moeten we niet alleen het Republikeinse plan verwerpen, maar ook strijden voor publieke gezondheidszorg voor iedereen. De rechten van werkenden en vakbonden liggen onder vuur, we moeten dit niet alleen bestrijden maar ook opkomen voor een nationaal minimumloon van 15 dollar per uur. Het gaat niet enkel over één president of één politieke partij. Trump kon de verkiezingen winnen door de woede van de werkenden en de middenklasse die decennialang verraden werden door het neoliberale beleid van beide grote partijen. We hebben nood aan een nieuwe politieke partij die opkomt voor een socialistisch programma en los staat van het geld en de macht van de grote bedrijven. Onze strijd beperkt zich niet tot Trump. We gaan in tegen het falende kapitalistische systeem. Dat is de onderliggende basis voor de gevaarlijke opkomst van het rechts-populisme en de brutale aanvallen op de werkende bevolking. Op 1 mei slaan we terug.
dossier
www.socialisme.be mei 2017
9
24 mei - brussel
Betoog mee tegen Trump
Op 24 mei is er een grote betoging naar aanleiding van het bezoek van Trump aan ons land. Mobiliseer mee naar deze betoging tegen Trump en het asociale beleid waar hij voor staat. Deze krant komt op 24 mei uit met een nieuwe editie die extra veel aandacht besteedt aan de strijd tegen Trump en co. Mis deze krant niet: neem een abonnement!
Trumps regering is beschadigd en onvoorspelbaar
D
e regering-Trump blijft na de vernederende nederlagen in haar eerste maanden kiezen voor de vlucht vooruit. Deze nederlagen, vooral het falen om de hervorming van de gezondheidszorg er door te krijgen, ondermijnen de mogelijkheid van Trump om andere punten van zijn agenda door te voeren.
door
Calvin Priest, Socialist Alternative
Het aanhoudende massaprotest sinds de eedaflegging van Trump bevestigt het gebrek aan steun voor zijn rechtse beleid. Er waren de nederlagen rond Trumpcare en het inreisverbod voor moslims. Enkele sleutelfiguren uit de regering vertrokken onder druk. Het geeft aan dat de agenda van Trump kan verslagen worden. Toen Trumpcare op 24 maart werd afgevoerd, gebeurde dit nadat de steun ervoor volgens de peilingen tot gezakt was 17% na protestacties en meetings in de gemeentehuizen. In de dagen volgend op de nederlaag, ging de steun voor Trump verder achteruit tot een nieuw dieptepunt van 35%. Dat is minder dan de steun voor Richard Nixon ten tijde van Watergate. Een groot deel van de basis van de Republikeinen is ontgoocheld. Dit bleek onder meer op 11 april in de tussentijdse verkiezing in Kansas voor een parlementszetel. Trump haalde het hier in de presidentsverkiezingen met een voorsprong van 27%. Nu was het erg nipt, ook al had de leiding van de Democraten amper geïnvesteerd in de campagne. Trump heeft het moeilijk, maar daarmee is hij nog niet weg. De situatie blijft erg onvoorspelbaar. De meest rechtse en reactionaire onderdelen van Trumps binnenlandse agenda worden onverminderd doorgevoerd. Maar de crisis in de regering maakt dat Trump, op een aantal domeinen, gedwongen is om op te schuiven naar een beleid dat aanvaardbaar is voor het Republikeinse establishment en de heersende elite. De markten kenden een forse groei na de verkiezing van Trump omwille van het vooruitzicht op verdere dereguleringen voor de bedrijven, belastingverminderingen voor de rijken en cadeaus voor de wapenfabrikanten. De
zwakkere positie van Trump en de internationale instabiliteit zorgen er echter voor dat de tijdelijke boom voorbij lijkt te zijn: mogelijk gaan we naar een diepere economische crisis. Buitenlandse bochten
Op het vlak van buitenlands beleid heeft Trump een grote bocht gemaakt. Het eerdere standpunt van Amerikaans isolement wordt verlaten. De veelgebruikte methode om met buitenlandse militaire operaties de aandacht van binnenlandse problemen af te leiden, steekt opnieuw de kop op. Trump wil zich voordoen als een sterke commandant die niet bang is om de Amerikaanse militaire macht te bevestigen. De luchtaanvallen in Syrië waren daar een voorbeeld van. De extreemrechtse ideoloog Stephen Bannon werd uit de National Security Council gezet om meer macht aan de gevestigde adviseurs en generaals te geven. De aanvallen in Syrië betekenen ook een wijziging in de relaties met Rusland, een belangrijke bondgenoot van Assad. Vervolgens werd de “moeder van alle bommen” op Afghanistan gedropt. Ook dat wijst op een agressiever buitenlands beleid. De bocht van Trump aangaande China is bijna even drastisch als die aangaande Rusland. Trump kwam terug op enkele verwijten en China deed eveneens toegevingen om een schadelijke handelsoorlog te vermijden. Mogelijk kunnen de relaties tussen de VS en China nog verstoord worden door de Amerikaanse dreigementen tegenover Noord-Korea. Trump verklaarde daarover in de Financial Times: “Als China Noord-Korea niet oplost, dan doen wij het.” De top van de Democraten, de heersende klasse en de gevestigde media zijn er niet volledig gerust op, maar steunen in grote mate de aanvallen van Trump in Syrië en zijn gewijzigde positie tegenover Poetin. De bocht van de tendens richting groter Amerikaans isolement naar een klassiek neoliberaal standpunt wordt toegejuicht. Hillary Clinton bijvoorbeeld, dook nog eens op in de media om te verkondigen dat ze voorstander is van het volledig platgooien van alle Syrische luchtmachtbasissen. Politieke crisis
De crisis binnen de Republikeinse partij bleek in de discussie over de gezondheidszorg. Een deel van de meer gematigde Republikeinen weigerde zich te verbinden aan de erg onpopulaire Trumpcare. Een extreemrechts deel van de partij vond het dan weer niet ver genoeg gaan. Maar Trumpcare werd ook gekelderd door het georganiseerde verzet ertegen. Er waren overal in de VS
bijeenkomsten in gemeentehuizen en protestbeto- Trump stoppen door mobilisatie gingen tegen Trumpcare. De bevolking wist dat Socialist Alternative heeft sinds zijn verkiezing er tientallen miljoenen zouden bespaard worden op gezondheidszorg en dat Medicaid, waar één verklaard dat Trump enkel kan gestopt worden op de vijf Amerikanen van afhankelijk is, zou door een massale en aanhoudende mobilisatie van de werkenden en jongeren. In aanloop naar gedumpt worden. Trumpcare werd ingetrokken en dat slaat een gat zijn eedaflegging riep Socialist Alternative op tot in de begrotingsplannen van de Republikeinen. 100 dagen van verzet tot 1 mei. Sindsdien kenden De besparingen van Trumpcare waren noodza- we de grootste actiedag ooit in de Amerikaanse kelijk voor de begrotingsplannen en de nieuwe geschiedenis met grote vrouwenmarsen op 21 belastinghervorming. Het had 337 miljard dollar januari. Om Trump te stoppen, zullen de werkenden op 10 jaar tijd moeten vrijmaken, onder meer door 24 miljoen mensen toegang tot gezondheidszorg hun sociale macht moeten gebruiken in stakingen en massale burgerlijke ongehoorzaamheid. te ontzeggen. De Democratische leiding verklaarde meteen De discussie over stakingen is in opmars. Dit was het geval voor na de verkiezingen dat de i nt e r n at ion a le Trump een kans moest vrouwendag en verkrijgen. Daarna was er volgens voor 1 mei. grote druk van onderOp 1 mei zal er geen uit om delen van zijn nationale algemene beleid te verwerpen. De crisis van de regering kan staking zijn, maar Een groot deel van het het is een belangDemocratische ver- het gevoel van dreigend gevaar rijk beginpunt voor zet tegen Trump was en de nood aan strijd ertegen wat een zomer van gericht op zijn ververzet kan worden. meende banden met verminderen, maar het kan Bovendien bevestigt Rusland, in plaats van evengoed de beweging versterken het de kracht en het consistent in te gaan omdat het idee groeit dat we belang van stakingstegen de asociale agenacties die de heersenda van deze regering Trump effectief kunnen verslaan. de klasse raken waar en actief te bouwen Het massaprotest is nu slechts het pijn doet: in hun aan sociale beweginportemonnee. gen. Er was verzet te- het begin van een periode van Vlak voor 1 mei wagen Trumpcare, maar grotere sociale onrust in de ren er nog grote acties het alternatief hiermet onder meer een op beperkte zich tot VS en de rest van de wereld. March for Science en de verdediging van een People’s Climate Obamacare. Nochtans is er brede steun voor algeme- March op 29 april. Er zullen ongetwijfeld opgaanne gezondheidszorg voor iedereen. Echter, de de en neergaande fasen in de strijd tegen Trump Democratische leiding weigert dit op te nemen. zijn. De crisis van de regering kan het gevoel van Ook wordt geen offensieve campagne gevoerd dreigend gevaar en de nood aan strijd ertegen vervoor een hoger minimumloon (15 dollar per uur) minderen, maar het kan evengoed de beweging of andere eisen die breed gedragen worden, zoals versterken omdat het idee groeit dat we Trump bleek uit het succes van de campagne van Bernie effectief kunnen verslaan. Het massaprotest is Sanders in de voorverkiezingen. Een links pro- nu slechts het begin van een periode van grotere gramma kan rechts-populisme breken op basis sociale onrust in de VS en de rest van de wereld. Het gaat niet alleen om het afblokken van envan een programma dat een fundamenteel verschil maakt voor het dagelijks leven van de wer- kele van de ergste onderdelen van Trumps beleid. We strijden voor hervormingen zoals een kenden en hun gezinnen. Het verzet tegen het asociale beleid mag niet federaal minimumloon van 15 dollar per uur, alwachten op de parlementsverkiezingen van 2018. gemene gezondheidszorg, ontmanteling van het De Democratische leiding heeft bovendien in de racistische beleid dat duizenden mensen in de presidentsverkiezingen aangetoond dat ze de ei- gevangenis gooit, … Daarvoor hebben we nood gen kansen nog liever verknalt, dan dat ze ruim- aan een krachtige massabeweging met een socite biedt aan de linkerzijde. Socialist Alternative alistische ruggengraat en de vorming van nieuwe roept de Democratic Socialists of America op massale socialistische partijen. In deze strijd zullen werkenden en jongeren om mee te werken aan een campagne om linkse en socialistische onafhankelijke kandidaten naar steeds meer inzien dat het falende kapitalistische voren te schuiven als alternatief op de gevestig- systeem niet kan hervormd worden om onze eisen de Democraten. Er is ruimte in de VS voor een te realiseren. Er is een fundamentele en grondinieuwe socialistische partij die met tienduizenden ge verandering van de samenleving nodig: een leden, betrokken in een strijdbare oppositie tegen samenleving op basis van solidariteit, echte dehet rechtse beleid, de basis legt voor een nieuwe mocratie en gelijkheid. Kom samen met ons op voor een socialistische wereld! massapartij van de werkende klasse.
10
internationaal
de
Linkse Socialist
De dynamiek van ‘France Insoumise’ biedt inspiratie voor onze strijd
D
e campagne voor de Franse presidentsverkiezingen heeft het traditionele politieke kompas doen doldraaien. Een uittredende president, François Hollande, die weigert te kandideren (een primeur in de in 1958 gestichte 5e Republiek); voor het eerst voorverkiezingen in het rechtse kamp die tegen alle verwachtingen in gewonnen worden door François Fillon; diezelfde kandidatuur van de officiële rechterzijde die gebukt gaat onder verschillende schandalen; een voordien weinig gekend personage, Emmanuel Macron, die met goedkeuring van de media op het voorplan wordt gestuwd; ... Wat ons betreft, onthouden we, net zoals talrijke jongeren en werkenden, vooral de kandidatuur van Jean-Luc Mélenchon en de dynamiek van “France Insoumise” (vrij vertaald: “Onverzettelijk Frankrijk”).
door
Nicolas Croes
De resultaten van de eerste ronde met behulp van hologrammen sprak. liepen binnen op het moment dat deze Deze meeting werd online nog eens krant naar de drukker werd verstuurd. gevolgd door 65.000 anderen. ‘France Voor een gedetailleerde analyse van Insoumise’ telde eind april 431.000 lehet resultaat nodigen we jullie dus uit den. Van een dergelijk enthousiasme om de bijlage die bij deze krant ge- voor politieke meetings konden de anvoegd is te lezen of om socialisme.be dere kandidaten enkel dromen. te bezoeken. Nog voor de exacte resultaten bekend zijn, kunnen we wel een Lef, durf en nog eens lef bilan opmaken van de linkse vloedEen van de belangrijkste lessen uit golf die doorheen de campagne bleef de pijlsnelle opmars van de figuur aanzwellen. Er waren de peilingen, waarbij Jean- Mélenchon, is zijn offensief, vechtLuc Mélenchon achtereenvolgens lustig en stoutmoedig imago. Het is het imago van ieBenoît Hamon en mand die terugFrançois Fillon slaat als hij aaninhaalde, om uitgevallen wordt. eindelijk kansIemand die niet hebber te worden aanvaardbaar wil om naar de twee- Zowel Mélenchon als zijn voor de elide ronde door te te, die niet plooit stoten. Daarnaast Sanders hebben begrepen voor de media, waren er de op- dat politieke ideeën zich maar vastberamerkelijk groter niet hoeven te beperken den een vooropwordende meetgesteld doel wil ings van ‘France tot wat aanvaardbaar lijkt. verwezenlijken. I n s o u m i s e . ’ Ze verdedigden radicale Tenslotte gaf hij Enkele sleutelhet vertrouwen momenten: op za- ideeën (hoewel nog met terdag 18 maart een heel aantal zwakheden) dat een overwinning op de tegenwaren er 130.000 stand mogelijk a anwezigen i n die het politieke was. Parijs voor een zwaartepunt van het hele De nood aan herdenking van debat deden wankelen. een dergelijke d e ve r ja a r d a g benadering was van de Commune van Parijs in 1871. Zondag 9 april: al eens op schitterende wijze aange70.000 op een meeting in Marseille. toond met de kandidatuur van Bernie Een week later: nog eens 70.000 in Sanders tijdens de voorverkiezingen Toulouse. Op 18 april, op een week- in de Democratische Partij en zijn opdag, 35.000 aanwezigen op 6 gelijk- roep voor een “politieke revolutie tetijdige meetings in Dijon, Grenoble, gen de klasse van miljardairs.” Een Nancy, Clermont-Ferrand, Nantes en benadering die overigens ten dienste Le Port (La Réunion) waar Mélenchon stond van een politiek programma dat
Op de meeting van Mélenchon in Marseille waren er 70.000 aanwezigen
resoluut de kant koos van de werkenden en onderdrukten. Zowel Mélenchon als Sanders hebben begrepen dat politieke ideeën zich niet hoeven te beperken tot wat aanvaardbaar lijkt. Ze verdedigden radicale ideeën (hoewel nog met een heel aantal zwakheden) die het politieke zwaartepunt van het hele debat deden wankelen. Er was een tijd waarin Bernie Sanders simpelweg uit het nationale politieke debat in de VS werd gebannen. Vandaag blijft hij, ondanks zijn capitulatie en ondersteuning van de kandidatuur van Hillary “Wall Street” Clinton, de populairste politicus van het land. Mélenchon, daarentegen, heeft afstand gehouden van de PS. Zelfs toen Benoît Hamon als overwinnaar uit de voorverkiezingen rond de PS kwam. Vervolgens heeft hij gehamerd op de nood aan een project dat breekt met de huidige instellingen van de Ve Republiek. We kunnen betreuren dat zijn project voor een 6e republiek blijft steken bij een utopische invulling van een beteugeld kapitalisme, maar
het valt niet te ontkennen dat deze formule de enorme verdienste heeft om de kwestie van een regimeverandering te stellen, en misschien zelfs een maatschappijverandering. Gebruik van streefdoelen
Een andere belangrijke les is die van het gebruik van een onderbouwd campagneplan. Eerste doel op het programma: Benoît Hamon inhalen in de peiling. Nadien Fillon. Ten slotte moest de campagne in de peilingen voor de tweede ronde verschijnen. Andere doelstelling: 300.000 abonnees op het Youtubekanaal van ‘France Insoumise’. En zo waren er nog tal van tussenstappen in de opbouw van de campagne. Dit was een opbouwend actieplan op electoraal niveau. Het doet denken aan het syndicale actieplan in de herfst van 2014 in ons land. Dat begon met een massabetoging in Brussel, werd gevolgd door regionale stakingen en eindigde met de grote algemene staking van 15 december 2014. Het op-
bouwende actieplan stimuleerde de actieve betrokkenheid in de campagne, collectieve inspanningen en een groeiend enthousiasme. En nu?
Vanaf nu staat er meer dan enkel de verkiezing van de president op de agenda. Verschillende commentatoren speculeren openlijk over het einde van de PS. Wat er ook van aan is, ‘France Insoumise’ heeft vandaag een uitstekende positie om doortastende initiatieven te nemen die de linkerzijde radicaal kunnen herschikken. Volgens ons kan er best gegaan worden voor een nieuwe democratische massapartij van de werkenden die in staat is om brede lagen te organiseren in de strijd tegen de kapitalistische klasse, zowel op straat als tijdens verkiezingen. Dat vereist een verfijning van het politieke programma van ‘France Insoumise’ zodat het een werkmiddel voor een antikapitalistische en socialistische breuk met het kapitalisme wordt.
Britse verkiezingen: met socialistisch programma kan Corbyn winnen
T
heresa May kondigde vervroegde parlementsverkiezingen aan. Er is daar een belangrijke reden voor – niet de reden die ze zelf gaf – met name de zwakte van de regering tegenover het groeiende ongenoegen in de Britse samenleving.
Stop de toegevingen aan de rechtse Blair-aanhangers in Labour! Met een offensief socialistisch programma kan Corbyn winnen.
De werkenden gaan gebukt onder de langst durende aanval op hun lonen sinds het begin van de 19de eeuw. Besparingen op uitkeringen leiden tot honger: er waren nooit zoveel mensen afhankelijk van voedselbanken. Het onderwijs en de gezondheidszorg worden geconfronteerd met levensbedreigende besparingen. De huisvestingscrisis is bijzonder acuut. De nieuwe draconische antivakbondswetten leiden tot frustratie onder vakbondsleden. Dit is geen sterke regering. May gokt op basis van de huidige peilingen dat ze de verkiezingen met een grotere meerderheid kan winnen om daarna haar programma uit te voeren. Dat programma bestaat niet uit de wollige belofte van ‘rechtvaardig beheer’ maar uit brutale besparingen. Het is een gewaagde gok van May: tussen nu en 8 juni kan er nog veel gebeuren. Een groot deel van de pro-kapitalistische toplui binnen Labour hopen dat Corbyn een nederlaag zal oplopen waarna ze hem kunnen vervangen door een pro-kapitalistische en pro-besparingsvoorzitter. Maar mogelijk zullen ze de dag dat deze verkiezingen uitgeroepen werden vervloeken. Als Corbyn met een duidelijk socialistisch programma opkomt – voor een Brexit in het belang van de werkende klasse en de middenklasse – kan hij de verkiezingen winnen. De eisen waarmee hij voorzitter van Labour werd, zouden een goede start zijn: de onmid-
dellijke invoering van een minimumloon van 10 pond per uur, gratis onderwijs voor iedereen, massaal programma van sociale woningbouw en nationalisatie van de spoorwegen en de energiesector. Dit moet gepaard gaan met maatregelen zoals het stopzetten van alle besparingen in de openbare diensten en de onmiddellijke hernationalisatie van postbedrijf Royal Mail. Jeremy moet duidelijk maken dat hij de private aasgieren uit de openbare diensten en het onderwijs zal halen. Hij moet opkomen voor een kwaliteitsvolle gezondheidszorg met voldoende publieke middelen en onder democratische controle met gratis zorg voor zover noodzakelijk. Deze eisen moeten verbonden worden met de nood aan fundamentele socialistische verandering: voor een samenleving in het belang van de meerderheid van de bevolking en niet de winsten van een kleine minderheid. Zo’n verkiezingscampagne zou zich niet beperken tot toespraken en televisiereclame. De campagne om de gezondheidszorg (NHS) te verdedigen, kan bouwen op de massabeweging die begon met een nationale betoging op 4 maart. Jeremy Corbyn was overigens een van de sprekers op die betoging. Samen met de vakbonden en de activisten voor gezondheidszorg kan hij een tweede betoging organiseren tijdens de verkiezingscampagne om miljoenen mensen op straat te brengen tegen de Tories en in verdediging van de gezondheidszorg.
internationaal
www.socialisme.be februari april 2017 2017
11
Turks referendum: Pyrrusoverwinning van Erdogan
I
n het Turkse referendum over de hervorming van de grondwet haalde president Erdogan 51% voor zijn ja-kamp. Deze overwinning stelt hem in staat zijn autoritaire macht uit te breiden in alle takken van het staatsapparaat. Tenzij deze strategie op haar grenzen botst… door
Pierre (Namen)
De campagne voor het referendum werd gekenmerkt door politieke manoeuvres, intimidatie en desinformatie in het voordeel van een ja-stem. Terwijl de tegenstanders van de hervorming fysiek werden geïntimideerd of door de politie werden aangehouden, werd het volledige staatsapparaat gemobiliseerd om de ja-campagne te voeren. Erdogan maakte gebruik van de noodtoestand die uitgeroepen werd na de mislukte staatsgreep vorige zomer. Hij ondermijnde de geloofwaardigheid van zijn tegenstanders door ze af te schilderen als “verraders”, “verdelers” of “terroristen.” Die mislukte staatsgreep in juli 2016 was een uitstekende gelegenheid voor de heersende macht om zich te ontdoen van tegenstanders en elke democratische discussie te ondermijnen. Honderdduizenden ambtenaren, soldaten, journalisten, rechters of procureurs werden uit hun functie ontzet of gevangen genomen. Ze werden ervan beschuldigd aanhanger te zijn van Fethullah Gülen, de in ongenade gevallen voormalige medestander van Erdogan met een grote invloed die er van beschuldigd werd achter de staatsgreep van vorig jaar te zitten. In Koerdistan heeft Erdogan elke
ernstige neen-campagne tegengehouden. Tal van afgevaardigden van de linkse pro-Koerdische partij HDP werden opgepakt. Onder hen meer dan 80 burgemeesters en verschillende parlementsleden. Het hernieuwde opvoeren van repressie en oorlog door het Turkse regime heeft de hoop op hervormingen voor de Koerdische bevolking de kop ingedrukt. Overal in het land werd de neen-campagne door de gevestigde media genegeerd. Op de dag van de verkiezingen verklaarde de Hoge Verkiezingsraad plots dat de niet-verzegelde stembiljetten ook zouden meetellen, een flagrante schending van de kiesprocedures. Een stap naar de dictatuur
De nieuwe grondwet laat de president toe om veel functies te cumuleren (partijvoorzitter, hoofd van het leger en de geheime diensten, …), hij kan ministers naar goeddunken benoemen en afdanken, tussenkomen in gerechtelijke procedures, heersen op basis van decreten, … Deze concentratie van macht in handen van één enkele persoon is een stap in de richting van een dictatoriale macht. Erdogan eigende zich reeds zo’n macht toe en kan dit nu ook op legale
wijze. Is dit een opstap naar het presidentschap voor het leven? Maar ondanks de zuiveringen, het angstklimaat en de onregelmatigheden in de stembusgang, haalde het ja-kamp maar 51,4% van de stemmen. De partijen die hiervoor campagne voerden – Erdogans AKP (islamitisch-conservatief) en de extreemrechtse MHP – haalden bij de laatste parlementsverkiezingen 60%. In de drie grootste steden van het land (Istanbul, Ankara en Izmir) stemde een meerderheid ‘neen’. Nochtans won de AKP de laatste parlementsverkiezingen in zowel Istanbul als Ankara. De steun voor
Honderdduizenden werklozen, honderdduizenden burn-outs: tijd voor de 30-urenweek zonder loonverlies! Jon & Tina, militanten LBC-NVK
op de avond van het referendum al spontaan betoogd. Een groeiende laag van de bevolking weigert toe te laten dat het land in de richting van een dictatuur evolueert. De grootste oppositiepartij, de sociaaldemocratische CHP, heeft een lange geschiedenis van verwevenheid met het staatsapparaat. Vanuit die hoek moeten we geen alternatief verwachten. Er is nood aan een eengemaakte arbeidersbeweging die opkomt voor democratische rechten, de rechten van alle minderheden verdedigt, en strijd voert voor sociale rechtvaardigheid en herverdeling van de rijkdom.
Uitgeverij marxisme.be
webshop: socialismebe.tictail.com “Revolutionaire verjaardagen zijn niet alleen dagen voor herinnering, zij zijn dagen voor het samenvatten van revolutionaire ervaringen” - Trotski
* Bezoek de vernieuwde website van het CWI op socialistworld.net * Welkom aan de kameraden van Izquierda Revolucionaria (Spaanse staat, Mexico, Venezuela) die op het punt staan om bij het CWI aan te sluiten
LSP Gentbrugge Ledeberg wenst u een strijdbare mei, en hoopt u te zien op de actie tegen Theo Francken op 9 mei! Knalrode en sportieve groeten van team awesome/handicapé
Erdogan is dus afgenomen. Erdogan baseerde zijn positie de afgelopen jaren op een economische groei die ook ruimte liet voor sociale toegevingen aan de armste lagen van de bevolking. De groei stokt echter. Bovendien is er een hoge inflatie en neemt de werkloosheid sterk toe. Hierdoor heeft Erdogan nood aan een autoritaire positie en een oorlogsretoriek om aan de macht te blijven. De steun voor Erdogan onder de bevolking brokkelt immers af. Het resultaat van het referendum doet dan ook denken aan een Pyrrusoverwinning. In verschillende Turkse steden werd
Vaste kopers en abonnees van De Linkse Socialist in Leuven en Kessel-Lo: nu reeds met meer dan 40.
Bedankt en strijdbare meigroeten! Stop repressie in Tsjetsjenië Internationale Solidariteit Donderdagafdeling T’stad
Een nieuwe lente en een nieuw geluid. Gent West plaatst zijn streefdoelen vooruit Met feestjes, grappen en discussie Gaan wij gezwind voor de revolutie! Gent West Life is beautiful. Let the future generations cleanse it of all evil, oppression, and violence, and enjoy it to the full.
Leon Trotski
BBQ in Deurne Zuid 24 juni - ten voordele van ons strijdfonds inschrijven via antwerpen@ socialisme.be
strijdbare groeten van afdeling Gent Oost
DUMP TRUMP
www.LSP-Keerbergen.be
12
recensie
de
Linkse Socialist
Graailand: kritiek op het neoliberalisme steeds populairder
M
van ‘tendering’ (een privatisering per opbod), maar we vinden in het boek geen verdere voorstellen om een beweging uit te bouwen die in staat is om extra middelen voor de sociale sector te bekomen. Op dat vlak blijft het boek eerder defensief, terwijl de situatie – zeker nu de gevolgen van de drieste besparingsrondes zich beginnen te laten voelen – een offensief programma vereist dat zich niet tevreden stelt met het behoud van de situatie zoals Dat vereist volgens ons een breuk met ze vandaag is. het kapitalisme, wat best voorbereid Tegen de achtergrond van de enorwordt door nu al onze strijd te koppe- me ongelijkheid in de wereld wordt de len aan een perspectief van een socia- eis van een miljonairstaks opnieuw in listische samenleving. de verf gezet in Graailand. Uiteraard steunen wij elke maatregel die de rijkPositieve hervormingen sten meer laat bijdragen. De 1% doet er alles aan om de 99% te laten betaPeter Mertens stelt voor dat we de len voor hun crisis; dat is zeker dui30-urenweek indelijk voor wie voeren als nieuGraailand gelewe nor m voor zen heeft. Het is volt ijd s we rk . dan ook een illuDaar kan je als sie om te denken socialist natuur- Graailand is een absolute dat de kapitalislijk niet tegen aanrader voor al wie een t i s che k l a s s e zijn. Verdeling zomaar zal toevan het beschik- ontluikende interesse heeft laten d at a a n bare werk mét in de mogelijkheden van haar winsten loonbehoud (of geraakt wordt. in het geval van een andere samenleving. Bovendien zulonvrijwillig deel- Het boek staat boordevol len de kapitatijds werkenden listen onder dit voorbeelden en loonsverhoging systeem al snel tot een voltijds argumenten die aantonen me ch a n i sme n loon) en bijko- dat het kapitalistische vinden om de mende aanwerlasten toch weer vingen is een eis systeem steeds naar de werkendie aan de basis onhoudbaarder wordt. de b evol k i ng ligt van elk sociaover te dragen. listisch programWat de gemeenma. Jammer geschap niet bezit, noeg gaat Mertens niet in op de manier kan ze niet of slechts beperkt controwaarop we een dergelijke verworven- leren. Om de rijken werkelijk te laten heid kunnen bekomen. Zal het vol- betalen voor de crisis, is het nodig om staan om op de PVDA te stemmen en de sleutelsectoren van de economie te wachten tot die partij die maatre- en het financiekapitaal onder publieke gel doorvoert? Wij denken dat niet. controle te brengen, ten dienste van de Om een dergelijke maatregel door te werkende bevolking. Dit gaat verder voeren, is het nodig om een offensie- dan een loutere herverdeling van de ve strijd te voeren in de vakbonden, middelen, maar het is wel de enige maop de werkvloer en daarbuiten om de nier om te verzekeren dat er effectief krachtsverhouding uit te bouwen die een herverdeling van die middelen is. nodig is om deze eis af te dwingen. Een linkse stem in het parlement kan Breken met dit systeem daarbij een handig hulpmiddel zijn, Deze opmerkingen zijn niet onmaar zal niet volstaan om maatregelen te nemen die rechtstreeks tegen de belangrijk: dat goede voorstellen en eisen niet volstaan, zagen we in belangen van de kapitalisten ingaan. Ook wat de zorgsector betreft, be- Griekenland in 2015. Mertens geeft teperkt Graailand zich eerder tot de ba- recht kritiek op Tsipras en Syriza. Hij sis. Er wordt een oproep gedaan om haalt aan dat deze regering te braaf en een halt toe te roepen aan de tendens naïef was en dat ze dacht met de wol-
et Graailand heeft PVDA-voorzitter Peter Mertens een langverwachte update geschreven van zijn bestseller Hoe durven ze? uit 2012. Er is veel media-aandacht voor het boek en de verkoop loopt vlot. Dat mag niet verbazen: het is een uitdrukking van de groeiende zucht naar echte verandering onder brede lagen van de bevolking. De neoliberale eenheidsworst wordt al lang niet meer gesmaakt en de zoektocht naar een alternatief wordt steeds intensiever. door
Jarmo (Antwerpen)
Neoliberalisme onderuit gehaald
Graailand leest erg vlot en is erg scherp geschreven. Op een gestructureerde manier haalt Peter Mertens alle argumenten die het neoliberalisme verdedigen onderuit. Hij doet dat ook door concrete voorbeelden aan te halen van mensen die vandaag op brutale wijze het slachtoffer worden van de besparingspolitiek: jonge gezinnen die een financiële tegenslag kennen en dan maar meteen zonder water worden gezet, alleenstaande moeders die nooit een vrije zaterdag krijgen en pas één dag op voorhand hun werkuren kennen, mantelzorgers die voor een ziek familielid moeten zorgen en daarvoor rechtstreeks de armoede in worden geduwd, ... Het zijn zaken die steeds meer eerder regel dan uitzondering worden in België. Tegenover die acute sociale noden is een radicaal ander programma nodig dan datgene waarmee de traditionele partijen naar de verkiezingen trekken. Dat heeft de PVDA uiteraard begrepen. In het boek wordt dan ook een hele reeks maatregelen voorgesteld die in een programma dat ten dienste van de werkende bevolking staat, kunnen voorkomen. De 30-urenweek om het werk werkbaar te maken en te verdelen in plaats van de verfoeide wet-Peeters; een beleid van investeringen in de zorgsector in plaats van besparingen en een einde aan de tendens tot privatisering; een miljonairstaks die de rijksten laat bijdragen aan de crisis. Allemaal maatregelen die de traditionele socialistische partijen niet meer naar voor schuiven. Goed dat er nog echte socialisten zijn dus, en logisch dat die het vandaag goed doen in de peilingen. Het succes van de PVDA zet een aantal eisen op de agenda die een stap vooruit betekenen voor de werkenden en hun gezinnen. Wij juichen dit toe. Onze opmerkingen zijn er vooral op gericht om de gedane voorstellen effectief blijvend te kunnen realiseren.
ven van de trojka te kunnen onderhandelen. Volgens Mertens had Syriza een uitstap uit de eurozone moeten voorbereiden. Wij gaan daarmee akkoord, maar zouden eraan toevoegen dat ook in dat geval de eerste stappen gezet moeten worden naar een andere samenleving door het hernationaliseren van alles wat geprivatiseerd werd, maar dan onder democratische controle van de bevolking. Enkel zo konden de middelen vrijgemaakt worden waar de Griekse bevolking zo’n enorme nood aan heeft. Graailand is een absolute aanrader voor al wie een ontluikende interesse heeft in de mogelijkheden van een an-
dere samenleving. Het boek staat boordevol voorbeelden en argumenten die aantonen dat het kapitalistische systeem steeds onhoudbaarder wordt. Maar tegelijkertijd is er een gebrek aan uitgewerkte strategieën en programma-eisen die in de richting van een breuk met dit systeem gaan. Wie Graailand leest, vindt daar genoeg voorbeelden die aantonen dat de heersende klasse op geen enkele manier van plan is met de werkende bevolking te onderhandelen of een stap terug te nemen. Er is nood aan een breuk met het kapitalisme om te bouwen aan een socialistische samenleving. Het s-woord komt jammer genoeg niet aan bod in dit boek.
waar LSP voor staaT
D
e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.
Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen
Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake
meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek
In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.
LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij
De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van
Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de
arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
partijnieuws
www.socialisme.be mei 2017
Socialisme 2017: 28-29 oktober in Brussel
Agenda • • • • •
Peter Taaffe: één van de grondleggers van het Britse Militant en lid van de internationale leiding van het CWI
Jean Jacques Marie: Frans historicus, auteur van tal van boeken over de Russische Revolutie
Ruth Coppinger: parlementlslid voor Solidarity in Ierland en lid van de Socialist Party
100 jaar Russische Revolutie begrijpen, herdenken, verderzetten
O
ns jaarlijks Socialisme-weekend verhuist dit jaar naar oktober. Zo valt het samen met de 100ste verjaardag van de Oktoberrevolutie in Rusland: de eerste bewuste poging om een arbeidersstaat uit te bouwen. De maatschappij waar LSP voor opkomt, is niet de bloedigere dictatuur die het stalinisme was, maar de klasseloze maatschappij die de bolsjewieken en de massa’s in Rusland in 1917 voor ogen hadden. Als Karl Marx uit verschillende peilingen, bevragingen en studies als de meest invloedrijke denker aller tijden kwam en komt, heeft dit zonder enige twijfel te maken met de directe impact die zijn ideeën op de maatschappelijke verhoudingen in de 20e eeuw hadden. De filosoof wiens ideeën zich niet beperkten tot de interpretatie van de wereld, maar die ook opriep om de wereld te veranderen doorheen de emancipatie van de arbeidersklasse, heeft de miljoenen arbeiders, jongeren, vouwen en onderdrukten wereldwijd de ideologische instrumenten aangereikt om te strijden voor een beter le-
ven en een toekomst voor volgende generaties. Het is echter doorheen de Russische Revolutie, die de machtsverhoudingen in de hele wereld heeft herschikt voor meerdere decennia, dat het marxisme zijn tot nog toe meest concrete en verregaande uitwerking heeft gekend. Als Marx de meest invloedrijke denker is, dan is de Russische Revolutie de meest invloedrijke eenmalige gebeurtenis uit de menselijke geschiedenis. Die historische gebeurtenis heeft, voor het eerst in de geschiedenis, de voorwaarden geschapen voor een maatschappij die de rijkdommen van
socialisme2017 100 jaar Russische Revolutie 28-29 oktober in Brussel
onze planeet, de rijkdommen geschapen door de arbeid en de kennis van de mens ten dienste zou stellen van iedereen en niet van een heersende klasse of elite. Het was de eerste maatschappelijke omwenteling die de klasseloze maatschappij binnen handbereik bracht. Een rijk gevuld programma met internationale sprekers
We bespreken wat een geplande economie is en wat niet. We leggen uit waarom we niet akkoord zijn dat de Russische Revolutie een staatsgreep was of een revolutie die “logischerwijs tot het stalinisme zou leiden.” We hebben het over het reusachtig aantal sociale verworvenheden (vrouwenrechten, LGBT, … ) die tot dan toe onbestaande waren in het kapitalistische Westen, en hoe die teruggeschroefd werden onder Stalin. Maar hoe kon het stalinisme dan overwinnen? Wat de rol was van de trotskistische oppositie en waarom het ook vandaag nog noodzakelijk is om een internationale strijdorganisatie uit te bouwen. Daarvoor hebben we een reeks inter nationale gasten uitgenodigd. Socialistische militanten en activisten uit het voormalige Oostblok zullen komen vertellen over het leven, maar vooral over politieke activiteit achter het ijzeren gordijn. Verder verwelkomen we Peter Taaffe, algemeen secretaris van de Socialist Party (England & Wales), Jean Jacques Marie, Frans historicus en auteur van vele boeken over de Russische Revolutie, over Stalin, Trotski en Lenin. Ruth Coppinger, Iers parlementslid voor Solidarity en de Socialist Party, en Ana Garçia (voorzitster Sindicato de Estudiantes Spanje) die bijzondere aandacht zullen hebben voor de rol van jongeren en vrouwen in de strijd voor het socialisme, zowel in Rusland 1917 als vandaag.
Zomerkamp – Schrijf je nu in!
Vormingsdag ALS Gent
Van vrijdag 30 juni tot donderdag 6 juli, organiseren we met LSP en ALS het jaarlijkse zomerkamp. Zoals elk jaar, willen we er de belangrijkste politieke ontwikkelingen van het voorbije werkingsjaar bespreken om ons voorbereiden voor het komende jaar. Dit jaar hebben we in de programmatie speciale aandacht voor de ROSA campagne tegen seksisme en besparingen. We nodigen iedereen uit, jong en oud, om zich in te schrijven en deel te nemen aan de talrijke discussies. Het programma vind je binnenkort op onze site en in de volgende editie van deze krant. * Volledig kamp: 105 euro / 80 euro (verminderd tarief) * Weekend: 60 euro / 45 euro (verminderd tarief) Deze voorverkoopprijzen gelden tot en met 1 juni. Schrijf over op BE69 0012 2603 9378 met vermelding van kamp2017 + naam Meer details via actieflinks.be
Op paasmaandag 17 april vulden de Actief Linkse Studenten en Scholieren uit Gent hun dag nuttig in met een reeks discussies over theoretische en historische onderwerpen. De vormingsdag werd bijgewoond door een 20tal jongeren die erg gemotiveerd zijn om de reusachtige bagage die de geschiedenis en de arbeidersbeweging bieden te gebruiken in de komende strijdbewegingen.
13
• • • • •
30 april. Gent. Stadswandeling met Joost Vandommele, auteur van het boek “Gent, een bakermat van socialisme en democratie.” Gevolgd door etentje. 15u Vrijdagsmarkt 1 mei. Deelname aan diverse activiteiten in het kader van de internationale vrouwendag 3 mei. Antwerpen. Screening documentaire ‘Kakkoos’ door Tamil Solidariteit. 19u. 7 mei. Brussel. Grote Parade van Hart boven Hard. 14u Brussel Noord 10 mei. Gent. Meeting over 100 jaar Russische Revolutie. 19u30 Blandijn 20 mei. Brussel. Pride. 24 mei. Brussel. Betoging tegen Trump. 17u Brussel Noord 1 juni. Brussel. Meeting: hoe strijden tegen Trump en de miljardairsklasse? 19u Pianofabriek, Fortstraat 35 24 juni. Antwerpen. BBQ van LSP-Antwerpen. 30 juni – 6 juli. Bree. Zomerkamp
Waarom ik lid werd “Lang geleden al ben ik tot het besef gekomen dat er problemen zijn met het systeem waarin we leven. Toen ik het bestaan van LSP ontdekte, kon ik niet anders dan blij zijn. Een partij die niet alleen kritiek geeft op het kapitalisme, maar ook oplossingen voorstelt. Bovendien liggen die laatsten binnen handbereik: het zijn geen utopische oplossingen. Om echte verandering te bekomen, moet je je actief engageren in de politiek, passiviteit zal niet helpen om een levenswaardige toekomst te bekomen.” Isabel, studente, Bergen “Waarom ik bij LSP aansloot? Ik was het beu om niets te zeggen. Vandaag wil ik me uitspreken en er ook naar handelen. Samen betogen met de werkenden, de klasse waaruit ik kom, voor hun rechten. Ik twijfel er niet aan: er komt een revolutie, we gaan stilletjes in die richting. De echte kracht in deze wereld komt van de werkenden die aan de basis van de economie liggen. Een staat is niets zonder de arbeid van werkenden. Als die vrouwen en mannen hun kracht gebruiken, kunnen we het kapitalisme afschaffen (uiteraard niet van de ene op de andere dag) en een einde stellen aan de huidige politieke economie in het voordeel van een kleine nomenclatuur. Islamofobie, homofobie, seksisme en andere vormen van haat en verdeeldheid zijn dan ook niets meer dan een nachtmerrie. Het klopt niet dat er altijd racisme zal bestaan en dat we er niets aan kunnen doen. Gewoon al omdat we niet klaar zijn, we hebben nog een wereld te winnen! Ik weiger me erbij neer te leggen dat ik me elke dag moet uitsloven voor een werkgever die tien keer meer verdient door tien keer minder te werken. En ik weiger dit als perspectief aan mijn kinderen door te geven.” Marion, studente, Bergen
Strijdfonds: steun onze campagnes In het eerste kwartaal eindigden we uiteindelijk op 80% van onze doelstelling. Hierdoor lopen we een beetje achter. Met de meigroeten is het tweede kwartaal (april-juni) goed begonnen: we haalden meer dan 5.300 euro op! Met 1 mei zelf, de campagne naar de betoging tegen Trump en enkele sociale activiteiten – de langverwachte terugkeer van het BBQseizoen! – moeten we erin slagen om onze doelstelling van 11.500 euro financiële steun voor onze campagnes en werking te realiseren en het gat uit het eerste kwartaal goed te maken. Hieronder de cijfers voor het tweede kwartaal. Henegouwen-Namen: 766 € Luik-Lux: 714 € Bxl-W.Brab: 1.429 € Vl Brab-Limburg: 595 € O en W Vlaanderen: 1.563 € Antwerpen: 627 € Nationaal: 15 €
70% 65% 62% 57% 50% 36% 1%
TOTAAL: 5.709 €
50%
Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE69 0012 2603 9378 van LSP met vermelding ‘steun’.
Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE48 0013 9075 9627 van Socialist Press
14
sociaal
de
Linkse Socialist
Belgian Pride. Voorbij de grenzen van het systeem kijken
O
p zaterdag 20 mei vindt de Belgian Pride plaats. Deze 22e editie kadert in een festival van twee weken met als doel om ‘‘de beproevingen die de LGBTQI-vluchtelingen doorstaan zowel in het land van afkomst als bij hun aankomst in België’’ ter sprake te brengen. Vorig jaar deden zo’n 60.000 mensen mee aan de stoet. door
Clément (Luik)
Criminalisering van LGBTQI-mensen
Het eisenpakket van het organiserende platform van de Pride legt uit: “Ruim een derde van alle landen beschouwt in 2016 consensuele homoseksuele handelingen als criminele daden. In heel wat landen is het aanpassen van de geslachtsaanduiding op officiële documenten onmogelijk of gaat deze mogelijkheid gepaard met inbreuken op de rechten of de waardigheid van personen.”(1) De vervolgingen waarvan de LGBTQI-gemeenschap in bepaalde landen slachtoffer is, werden begin april overigens op ranzige wijze duidelijk. Een Russisch tijdschrift openbaarde het bestaan van concentratiekampen voor mensen met een “niet-traditionele seksualiteit” in Tsjetsjenië. Ondervraagd over die kampen en martelingen die er plaatsvinden, antwoordde de woordvoerder van de Tsjetsjeense president Ramzan Kadirov simpelweg dat “er geen homoseksuelen bestaan in Tsjetsjenië” en dat het bestaan van zulke gevangenissen dus een verzinsel was. In Turkije bleek in 2016 hoe de rechten van LGBTQI-mensen geschonden werden toen een militante voor transrechten werd vermoord. Eerder was er repressie tegen meerdere Prides onder het mom van de handhaving van de openbare orde of schending van de goede zeden. De verandering van genderidentiteit blijft er verbonden met psychiatrisering en gedwongen sterilisatie. Het gerecht negeert bijna systematisch misdaden tegen transpersonen: meer dan 1993 moorden sinds 2008. (2) Geweld en misbruik vanwege de politie is er dagelijkse kost: 89% van de transgender vrouwen verklaart slachtoffer te zijn geweest van geweld tijdens een hechtenis. (3) En dan spreken we nog niet over de dagelijkse discriminatie op het werk, op de woonmarkt, in de publieke ruimte, … Het is niet in de cultuur of religie dat dit homofobe beleid wortel schiet, maar in de klassennatuur van repres-
sieve en autoritaire staten. Religie is daar slechts één van de vele instrumenten van de machthebbers of andere conservatieve krachten. Onmachtig om zich op een brede sociale basis te stoelen, gebruiken ze repressiemiddelen en sociale controle op alle minderheden om zo bepaalde groepen te marginaliseren, verzetshaarden te verzwakken, verdeling tussen de verschillende lagen van de bevolking te voeden en zo hun eigen autoriteit te vestigen. Verdeeldheid stimuleren om beter te kunnen heersen, is ook wat Theo Francken – verdedigd door Charles Michel – doet wanneer hij christelijke en islamitische migranten tegenover elkaar plaatst en op Facebook zakelijk vraagt welke vluchtelingen gered mogen worden …
Migratiebeleid verslechtert het probleem
Niet kunnen leven volgens de eigen seksuele oriëntatie of de eigen genderidentiteit in het thuisland is een belangrijke reden tot migratie. Daarnaast vluchten veel LGBTQIpersonen ook voor oorlog en honger. Onvermijdelijk zullen zij geconfronteerd worden met de repressieve migratiepolitiek van de Europese Unie of andere staten. Sommigen kunnen beroep doen op een vluchtelingenstatus, maar moeten daarvoor hun seksuele oriëntatie en de daaruit volgende vervolgingen “bewijzen” aan een ambtenaar die ze niet kennen. (4) Anderen moeten dan weer hetzelfde lot ondergaan als de overige asielzoekers, vooroordelen en homofoob geweld inbegrepen. Voor diegenen die zonder papieren en dus zonder rechten eindigen, wordt de situatie nog benarder: een studie uit de VS toont aan dat LGBTQI-personen zonder papieren ongeveer 3,5 keer meer kans hadden om fysiek of seksueel geweld te ondergaan.
Gelijkheid voor allen vereist systeemverandering
Een Russisch tijdschrift openbaarde het bestaan van concentratiekampen voor mensen met een “niettraditionele seksualiteit” in Tsjetsjenië. Ondervraagd over die kampen en martelingen die er plaatsvinden, antwoordde de woordvoerder van de Tsjetsjeense president Ramzan Kadirov simpelweg dat “er geen homoseksuelen bestaan in Tsjetsjenië.”
Een regenboogvlag wordt vertrappeld. Dat de LGBTQI-beweging het niet makkelijk heeft in Rusland, bleek nogmaals uit het bestaan van concentratiekampen voor LGBTQI’s in Tsjetsjenië
Zolang het beleid van Fort Europa bestaat, zullen vele LGBTQI-mensen er de prijs voor betalen. De traditionele politici verklaren eensgezind dat dit beleid noodzakelijk is: “we kunnen niet de ellende van de hele wereld opvangen,” waarna ze ook de ontelbare tekorten overlopen: woningnood, openbare diensten, gezondheidszorg, … Dat die tekorten door hun eigen beleid gecreëerd zijn, zeggen ze er niet bij. Gerichte acties en benaderingen ontwikkelen ten opzichte van bepaalde groepen migranten zou uiteraard een grote stap vooruit zijn. Niettemin zal dat, ondanks het potentieel voor een verbetering van de migratievoorwaarden voor de LGBTQI-personen, de grond van de zaak niet oplossen. Ook in België hebben de progressieve wetten serieuze stappen vooruit betekend, maar blijven homofobe vooroordelen, geweld en discriminatie zeer reëel. In tegenstelling tot de traditionele politici denken wij dat het potentieel en de middelen bestaan om iedereen, LGBTQI, autochtonen en immigranten, een menswaardig leven en onthaal te bieden zonder discriminatie. Dat vereist dat we strijden voor elke vooruitgang, dat we de middelen gaan halen waar ze zich bevinden, en dat we dus ook vechten tegen het kapitalistische systeem dat ongelijkheid, onrechtvaardigheid en discriminatie in haar genen draagt. Bewuste en verenigde actie van alle onderdrukten, een voorwaarde en tegelijk een product van die strijd, is de enige manier om het oude systeem te beëindigen en een democratische, socialistische maatschappij op te bouwen op basis van de noden van iedereen. Enkel dan kan iedereen in alle gelijkheid en alle vrijheid leven volgens de eigen seksuele oriëntatie, emotionele voorkeuren en genderidentiteit. (1) http://rainbowhouse.be/actualites/nos-revendications-pour-la-pride-et-le-pridefestival/ (2) http://tetu.com/2016/08/18/hande-kader-brulee-istanbul/ (3) https://www.amnesty.ch/fr/themes/autres/identite-de-genre-et-orientation-sexuelle/docs/2011/ turquie-discrimination (4) Tot voor kort besloeg dat in sommige gevallen ook beeldmateriaal of zogenaamd medisch onderzoek. Zie http://www.advocate.com/politics/2015/03/10/immigration-and-lgbts-den ied-safe-haven-europe
Ingaan tegen dierenmishandeling betekent ook strijden tegen kapitalisme
N
aar aanleiding van de vreselijke beelden uit het slachthuis in Tielt, willen we hier een aanzet geven over hoe socialisten staan tegenover dierenrechten en vleesproductie. Het is volgens ons niet los te zien van het systeem dat zowel op het milieu, de dieren, de planeet als de mens die erop leeft, een vernietigende impact heeft.
door
K anzy (Gent)
Hoewel de mens doorheen zijn hele geschiedenis vlees gegeten heeft, hebben erfelijke factoren, omgevingsfactoren en machtsverhoudingen steeds een rol gespeeld. Culturen en bepaalde historische maatschappijen legden specifieke voedselnormen op. In tal van samenlevingen legt religie voedselkeuzes op. Het kapitalisme is daarop geen uitzondering, maar doet dat wel met het specifieke doel om zoveel mogelijk winst te maken. Vrijhandel leidt tot dierenmishandeling, verspilling en ongezonde voeding
Als vleesproductie slachting aan de lopende band wordt, met het oog op winstmaximalisatie en massale productie, heeft dit onvermijdelijk gevolgen voor mens en dier. De woordvoerder van “Bite Back” (een Belgische dierenrechtenorganisatie) verklaarde ook dat het personeel in het slachthuis van Tielt wordt uitgebuit en afgeblaft. Niet te verwonderen dat dit tot afstom-
ping leidt. In de VS krijgt een groot deel van het vee hormonen toegediend om het spierweefsel sneller te doen groeien. Bij dieren leidt dit tot stress, botbreuken, hyperactiviteit, hevige krampen en zelfs de dood. Bij mensen leidt het volgens Europese wetenschappers tot meer kans op kanker. Vrijhandelsverdragen als TTIP en CETA verlagen nog meer de maatstaven voor voedselveiligheid, dierenwelzijn en milieubescherming. Volgens de Verenigde Naties gaat een derde van de wereldwijde voedselproductie verloren: 430 miljoen ton wereldwijd, circa 88 miljoen ton in de EU. Van de wereldwijde vleesproductie gaat 20% verloren: 52,6 miljoen ton. Terwijl er veel te veel wordt geproduceerd, komen anderen om van de honger of dorst. Het productie- en distributieproces van voedsel en vlees gebeurt niet in het teken van wat nodig is voor mens, dier en planeet, maar in functie van wat winst maakt voor de CEO’s van de voedselbedrijven.
Mishandeling van varkens in een slachthuis in Tielt leidde tot een nieuwe discussie over een dierenrechten. Onze mening: de winsthonger bedreigt dierenrechten en dus ook onze gezondheid. Waarom socialisme?
Het is belangrijk om een gemeenschappelijke oplossing te vinden die niemands vrijheid op gebied van bijvoorbeeld voedselkeuze, dieetkeuze, religie of geloofsovertuiging inperkt. Ons antwoord op alle spilzucht, heb-
zucht, overproductie is een maatschappij waar de productie niet onder controle van enkelen staat, maar waar kortere werkdagen, afwisselende taken, betere werkomstandigheden, democratische controle over de toegepaste methodes een harmonie van de mens met zijn werk creëren. Een
dergelijk maatschappij zou de overproductie, die een gevolg is van de winstmaximalisatie, drastisch doen dalen. Die voorwaarden gaan lijnrecht in tegen diegenen die vandaag voedselproductie en menselijke arbeid zien als een manier om hun luxeleven te betalen.
racisme
www.socialisme.be mei 2017
15
Homans & Demir versus gelijke kansen en racismebestrijding
Verdeeldheid om aandacht van asociaal beleid af te leiden
S
inds de aanstelling van Zuhal Demir als staatssecretaris voor Gelijke Kansen en Racismebestrijding regent het verwijten in de richting van onder meer Unia. De staatssecretaris laat geen kans onbenut om met het anti-discriminatieagentschap in de clinch te gaan. Zo noemde ze het agentschap een centrum voor polarisering. Het meest recente debacle was het ontslag van Rachida Lamrabet.
door
Sander (Gent)
Lamrabet, die werkzaam was als juriste bij Unia, kwam in opspraak nadat ze in eigen naam gezegd had dat een boerkaverbod een inbreuk is op de rechten van vrouwen. Demir had zware kritiek en Unia distantieerde zich van de uitspraak van Lamrabet, waarmee het zwichtte voor de druk van rechts. Het ontslag van Lamrabet volgde niet veel later. Eerder werd ook Alona Lyubayeva aan de deur gezet. Zij was Vlaams diversiteitsambtenaar en werd eind maart ontslagen door Liesbeth Homans na en-
kele kritische uitlatingen. De flinterdunne redenen die Homans aanhaalt, bevestigen dat de kritiek aan de basis van het ontslag lag. Zo zou Homans Lyubayeva “gebuisd” hebben voor leiderschap zonder ook maar een workshop of infosessie van haar te hebben bijgewoond. Ook geeft Lyubayeva aan dat ze de minister slechts vijf keer op drie jaar zou gezien hebben. Het offensief werd verdergezet met verwijten van Demir aan het adres van CD&V dat moslims als ‘kiesvee’ naar zich toe zou willen trekken. CD&V zag
Betoging tegen racisme in Antwerpen op 16 maart. Foto: Jente
daar een verwijt in: met de uitspraken van Hilde Crevits over ouders met een migratie-achtergrond die beter hun best moeten doen, was de partij zich op het terrein van de N-VA aan het profileren. Verder werden de Turkse verkiezingen aangegrepen om de dubbele nationaliteit nogmaals in vraag te stellen. Terwijl de kiezers van Erdogan worden aangevallen, houdt N-VA wel vast aan het akkoord met de rechtse dictator om vluchtelingen in Turkije tegen te houden. Dat de uitspraken en daden van Demir niet als racisme of discriminatie worden gezien, is toe te schrijven aan haar migratieachtergrond. Maar het is niet omdat een vrouw met een migratieachtergrond zich in een machtspositie bevindt, dat dit leidt tot een inclusief beleid dat de rechten van alle minderheidsgroepen verdedigt. We zien integendeel een opbod van verdeeldheid. Dit wordt als bliksemaf leider gebruikt voor de asociale politiek van de Thatcheriaanse regering en kadert perfect in de houding van N-VA tegen de werkende klasse. N-VA is de laatste maanden ontmaskerd als een “traditionele partij” die meegaat in de graaicultuur van de intercommunales. Door zoveel mogelijk verdeeldheid te zaaien, wil de partij de aandacht afleiden van de sociale problemen en vooral praten over veiligheid en anti-terreur. Verdeeldheid binnen de werkende bevolking dient echter vooral om asociale maatregelen door te voeren die een malaise veroorzaken. Het enige dat een oplossing kan bieden voor de huidige problemen omtrent racisme, seksisme en de daarmee gepaard gaande discriminatie is een politiek en economie die geleid worden door de werkenden en ten dienste staat van de werkenden. Met verkozenen die
Hou 1 mei
fascistenvrij
Het opbod van verdeeldheid wordt als bliksemafleider gebruikt voor de asociale politiek van de Thatcheriaanse regering
niet meer verdienen dan een gemiddeld arbeidersloon en permanent afzetbaar zijn. Alleen op die manier krijgen minderheden een echte stem die telt en vertegenwoordigers die voor elke stap die ze ondernemen ook aan hen verantwoording moeten afleggen. Dat is een inclusieve democratie waarin de rechten van iedereen verenigd zijn en waarin niemand tot kiesvee gedegradeerd wordt.
Neen aan extreemrechtse recuperatie van 1 mei! De Franstalige neonazi’s van Nation kondigden aan dat ze op 1 mei in Antwerpen actie voeren. Waar ze eerst aan de Groenplaats zouden bijeenkomen, is dit gewijzigd naar het Conscienceplein. Daar waren er in het verleden bijeenkomsten van het Vlaams Belang op 1 mei en ook Pegida blies er meermaals verzamelen. Het Vlaams Belang trekt dit jaar naar Aalst waar het de erfenis van Daens, de verdediger van de zwaksten en de uitgestotenen (zoals vluchtelingen vandaag), door het slijk trekt. Eind vorig jaar was er al een bijeenkomst van neonazi’s in Antwerpen. Nation hield toen samen met het N-SA van voormalig VMO’er Eddy Hermy een bijeenkomst in café Den Bengel op de Grote Markt. Nation had het de voorbije maanden moeilijk: enkele militanten werden veroordeeld voor het in elkaar schoppen en slaan van een dakloze op het Luxemburgplein. Het maakte het gewelddadige karakter van de groep voor iedereen duidelijk. De zwakkere positie van deze neonazistische groeperingen mag geen zand in de ogen strooien: het blijven wel degelijk gevaarlijke marginalen die als ze de ruimte ervoor krijgen niet aarzelen om andersgekleurden, andersdenkenden, … fysiek te intimideren en letterlijk te bestrijden. Dit wordt soms gekoppeld aan een poging tot ‘sociale retoriek’. Ook nu zou de 1 mei-bijeenkomst plaatsvinden onder slogans tegen de “financiële elite” en zelfs tegen het kapitalisme. Niet dat de neonazi’s de kapitalisten van eigen bodem iets in de weg willen leggen, integendeel richten ze zich tegen gewone werkenden en hun gezinnen die een andere afkomst hebben. We mogen niet aanvaarden dat extreemrechts het feest van de arbeid – de strijddag van het internationalisme bij uitstek! –besmeurt met een boodschap van haat en geweld.
A garden needs shit to flourish! Boris
Internationale solidariteit tegen racisme, besparingen en repressie door het kapitalisme. Finghín Kelly
Tegen de antisociale maatregelen van Maggie De Block in de gezondheidssectoren. Solidariteit met de werknemers uit de sector, de patiënten en de langdurige zieken! Monique
Met kameraadschappelijke (mei)groet Een linkse prof van de Universiteit Gent
The most dangerous of all behaviors may consist of doing things ‘because we’re supposed to’
Koenraad
Uit sympathie. Voor een nieuwe generatie idealisten Eva
“Het meest revolutionaire om te doen, is om altijd luid te verkondigen wat er aan het gebeuren is”
Rosa Luxemburg Voor onze strijd is een onafhankelijke arbeiderspers broodnodig!
Voor een strijdvaardige 1 mei
HASSELT
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nr 363 april 2017 st r ijd so l ida r iteit socia l is m e
Betoging bij bezoek Trump aan België
NEEN aan oorlog! NEEN aan imperialisme!
Investeer in onderwijs en zorg, niet in oorlog
BETOGING
De Belgische regering wil 34 nieuwe F35’s kopen. Voor de prijs van één F35 kan je 12 rusthuizen, 1 ziekenhuis, 156 parken, 47 basisscholen of 12.145 speeltuinen bouwen.
woensdag 24 mei 17u Brussel Noord
D
onald Trump, een miljardair die behalve seksist en racist ook Amerikaans president is, komt op 24 en 25 mei naar België voor een top van de NAVO (Noordatlantische Verdragsorganisatie). Het bezoek valt samen met de opening van het nieuwe hoofdkwartier van de NAVO, een optrekje dat meer dan een miljard euro kost. Op 24 mei is er een grote betoging voor “vrede en tegen militaire avonturen, voor het behoud van onze planeet en ons leefmilieu, voor de verdediging van de mensenrechten van alle mensen, voor de strijd tegen seksisme, racisme en discriminatie.” Eind april waren er op het Facebook-evenement 8.000 mensen ingeschreven en 20.000 geïnteresseerd. Trump in Brussel? Had hij deze stad niet omschreven als een “hellegat” waar men de “sharia wil opleggen?” Laten we er alles aan doen opdat hij zich Brussel inderdaad als ‘hels’ herinnert omwille van het massale protest tegen al waar Trump voor staat. Aan redenen om te betogen ontbreekt het zeker niet. Het Amerikaanse bombardement op een Syrische luchtmachtbasis op 6 april werd beslist terwijl Trump aan tafel zat met de Chinese president Xi Jingping. Het is een gevaarlijke escalatie van de spanningen rond het Syrische conflict. Trump drijft de spanningen met Rusland op, maar ook met China als hij waarschuwt voor Noord-Korea en aankondigt daar acties te overwegen om het nucleaire programma te stoppen. Op 8 april verklaarde een woordvoerder van het
Amerikaanse militaire bevel in de Pacific dat een vliegdekschip en een vloot op weg waren naar Korea uit “voorzorg.” Daarbij werd verwezen naar de nucleaire dreiging van Noord-Korea. Donald Trump verklaarde vervolgens op 12 april: “We sturen een armada. Erg krachtig.” Enkele media berichtten dat verschillende schepen op weg waren vanuit Singapore, maar het bleek om schepen te gaan die in de andere richting trokken voor een militaire oefening met de Australische zeemacht. Gevaarlijke bluf in een gevaarlijk dossier. Nog op 12 april zette Trump in Afghanistan de “moeder van alle bommen” in, de krachtigste niet-nucleaire bom die sinds zijn ontwikkeling in 2003 nooit eerder werd gebruikt. Nu werd het ingezet op een basis van ISIS. Het wijst erop dat de Amerikaanse president niet aarzelt om nooit
www.socialisme.be
geziene militaire middelen in te zetten. Kan de de belangen van het westerse kapitalisme te verdedigen. De NAVO moet afgeschaft worden! Dit boodschap nog duidelijker? De verhoudingen met Iran zijn ook in de koel- betekent overigens niet dat we steun zouden gekast gestopt. Amerikaans minister Rex Tillerson ven aan repressieve en asociale regimes zoals die van China of Rusland. stelde dat het nucleair De conf licten zelf akkoord met het land zitten net als de ecozijn doel niet bereikt nomische en politieke en dat de verhoudingen problemen ingebaktussen beide landen opken in het kapitalisme nieuw moeten bekeken Laten we er alles aan doen opdat dat sinds de crisis van worden. Trump zich Brussel inderdaad als 2008 op steeds onvoorAl deze gevaarlijke spelbaardere paden is ontwikkelingen vonden ‘een hellegat’ herinnert omwille getreden. Het systeem plaats op amper twee van het massale protest tegen heeft aan autoriteit verweken tijd… al waar hij en zijn regering voor loren. Rechtse populisNeen aan de NAVO! staan. Aan redenen om te betogen ten en extreemrechts spelen daarop in en We moeten ons organi- ontbreekt het zeker niet. kunnen net als Trump seren en mobiliseren tescoren. Maar antwoorgen Trump en zijn imperialistische projecten. Dit den op het falende systeem hebben ze niet. Ze verzet is zowel in de VS als elders nodig. We moe- zijn er integendeel zelf onderdeel van. We moeten vermijden dat we door de bomen het bos niet ten bouwen aan een alternatief vanuit de meermeer zien. De NAVO is een instrument van oor- derheid van de bevolking: de werkenden en jonlog en imperialistische tussenkomsten. Het dient geren kunnen de heerschappij van de klasse van niet om vrede en democratie te brengen, maar om miljardairs stoppen.
www.socialisme.be