de linkse socialist 366 - zomer 2017

Page 1

België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nr 366  zomer 2017 strijd  solidariteit  socialisme

graaiende socialisten versterken rechts

Hoe heeft Samusocial u geholpen? Dankzij hen kan ik een douche nemen. Dankzij hen heb ik ‘s winters een bed. Dankzij hen kan ik een eenvoudige maaltijd bekomen. Dankzij hen ga ik elk jaar op vakantie naar De Seychellen.

echte socialisten vechten voor een ander systeem! D

e aanhoudende schandalen over graaiende politici treffen de PS hard. Terecht: wie verrijkt zichzelf nu op de kap van de allerzwaksten zoals daklozen? Dat dit gebeurt door mensen die zichzelf ‘socialist’ noemen, komt des te harder aan. Als de PS hiervoor afgestraft wordt, is het niet omdat de partij zich ‘socialistisch’ heeft opgesteld, maar net omdat er van socialisme geen sprake meer is.

De neoliberale logica van winstgevendheid en toplonen voor de managers is doorgetrokken naar de publieke sector. Dat is niet verwonderlijk: alle gevestigde partijen, ook de sociaaldemocratie, hebben het neoliberalisme omarmd en doorgevoerd. Openbare diensten werden publieke bedrijven: dienstverlening maakte plaats voor een jacht op winst. Gevestigde politici vergeleken zich met managers in de private sector die voor de minste wind die ze laten een vergoeding krijgen. De woede tegenover de hoge vergoedingen wordt versterkt door het jarenlange besparingsbeleid waaronder de levensstandaard van de hardwerkende gewone bevolking gebukt gaat en waardoor de openbare dienstverlening is afgebouwd. Terwijl er voor ons minder diensten waren, kregen de toppolitici meer vergoedingen. Dat is een opstap naar een volledige privatisering waardoor de toplonen en winsten naar de grote bedrijven doorvloeien. N-VA wilde dit bijvoorbeeld doen door de

Grenfell brand: “Groot-Brittannië heeft geen monopolie op deze toestanden”

p5

Antwerpse daklozenopvang aan G4S over te dragen. Voorlopig is dit van de baan, maar de daklozenopvang kreeg een zware slag (zie pagina 5). Of het nu PS-politici of grote aandeelhouders zijn, wat ons betreft is verrijking op de kap van armen en daklozen altijd schandalig. Het probleem beperkt zich niet tot enkele figuren met ‘vuile handen.’ Het hele systeem zit fout. Het werkt groeiende ongelijkheid in de hand en dus ook excessen. De woede hiertegen groeit en maakt ‘oude socialisten’ zoals Bernie Sanders, Jean-Luc Mélenchon en Jeremy Corbyn populair. Terwijl de PS en SP.a in naam ‘socialistisch’ zijn, is de inhoud ervan al lang verdwenen. Door te vertrekken van de belangen van de meerderheid van de bevolking, het vertrekpunt van echte socialisten, was de aantrekkingskracht van Sanders, Mélenchon en Corbyn groot. Het lijkt tegenstrijdig, maar terwijl de PS in elkaar stort, is er net een heropleving van socialisme.

De sociaaldemocratie kan daar niet op deze of gene regeltjes met de voeten geinspelen omdat ze niet meer weet wat treden werden of dat er in het Verenigd socialisme is. Koninkrijk andere veiligheidsnormen Het programma van Jeremy Corbyn, bestaan, het is ook dat neoliberale regeSanders of van Mélenchon werd door ringen of besturen de fiscale gunstregitegenstanders afgedaan als “onbe- mes organiseren met publieke middelen, taalbaar”. Dat argument is nu steeds voor onder andere bouwpromotoren, meer ook de laatste strohalm voor ten koste van veiligheidsvoorschriften de neoliberale vertegenwoordigers of noodzakelijke investeringen in kwain die sociaaldemocratische partijen. liteitsvol en veilig wonen. Belastingverminderingen en fiscaDe heropleving van socialistische le gunstregimes ideeën is nog waren nooit onbemaar net begontaalbaar. Degelijk nen. Het zijn net en betaalbaar onde eisen uit de derwijs, veilige “oude doos”, jahuisvesting, goed renlang afgedaan werkend open- Het probleem als “oubollig”, die baar vervoer of enthousiasme opechte jobs, zijn beperkt zich wekken. De (her) dat blijkbaar wel. niet tot enkele nationalisatie van Tegenover het i ndu st r ie ë n e n de ce n n ia la nge figuren met ‘vuile diensten, gratis mantra dat prionderwijs, … zijn vatiseringen ie- handen’. Het hele populair. Wel blijdereen ten goeven ze vaak nog de kwamen, staat systeem zit fout. voorwaardelijk of nu de afschuweontbreekt nog de lijke realiteit: als sociale woningbouw strategie om deze af te dwingen. Zo wil overgelaten wordt aan de winstbelan- Corbyn de spoorwegen pas hernationagen, vormen kwaliteit en veiligheid een liseren wanneer de huidige concessies “verliespost”. Het drama van de apparte- aflopen. Zijn overstap naar duurzame mentsbrand in London is niet enkel dat energie zou gaan via een stapsgewij-

Solidariteit tegen LGBTQI-fobie: allemaal samen voor echte gelijkheid

p7

w w w. s o c i a l i s m e . b e

ze uitbouw van publieke controle over energieproductie naast bestaande private spelers; Mélenchon concentreerde zich vooral op het argument dat hogere lonen de economie kunnen herlanceren en dat wettelijke voorzieningen nodig zijn om bedrijven te controleren. Zulke eisen zijn een goed begin, maar het enthousiasme voor zo’n programma is er net omdat het uitzicht geeft op een onmiddellijke ommekeer van de sociale afbraak en de uitwassen van het kapitalisme. Het klimaat, om maar één voorbeeld te geven, kan niet wachten op een geleidelijke overgang van marktgedreven naar massale publieke investeringen. Om de chantage en sabotage door kapitalistische beleidsmakers tegen te gaan, zal een standvastige houding nodig zijn. Het zal de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder democratische controle van de werkende bevolking vereisen. De winsten in die sectoren kunnen dan gebruikt worden voor de investeringen in diensten en wetenschappelijk onderzoek, terwijl de democratische controle noodzakelijk is om genationaliseerde sectoren te behoeden van onderfinanciering en corruptie. Echte socialisten graaien niet, maar strijden actief voor een socialistische samenleving! Doe mee met LSP!

Massale volksopstand in Marokko: het regime wankelt

p 11


2

belgië

de

Linkse Socialist

Samusocial, Publifin, …

Meer dan enkele ‘rotte appels’:

EDITO door

Boris (Brussel)

Politieke crisis: naar rechtse regeringen in Wallonië en Brussel?

C

DH-voorzitter Benoit Lutgen maakte een einde aan de coalities met de PS in Wallonië, Brussel en de WaalsBrusselse Federatie. Hierdoor ligt de weg open voor rechtse regeringen met MR op regionaal vlak. Hiervoor zal wel eerst een prijs betaald worden aan Défi, dat nodig is om in Brussel een meerderheid te vormen, en eventueel ook aan Ecolo. Publifin, Kazachgate, Samusocial, … De vele schandalen hebben het voor iedereen duidelijk gemaakt: de politici van PS, MR en CDH laten zich leiden door carrièrisme en inhaligheid. De onthullingen blijven maar komen. De affaire rond Samusocial in Brussel, waar mandatarissen van de PS zichzelf bedienden met middelen die bedoeld zijn voor de allerzwaksten, zorgde voor algemene afkeer en walging. De Franstalige christendemocraten van CDH grepen dit aan om de stekker uit de regionale regeringen met de PS te trekken. Het getuigt van een sterke vorm van hypocrisie: de CDH is zelf betrokken in verschillende schandalen en coalitiepartner MR al evenzeer. De peilingen die de CDH lieten krimpen tot de vijfde partij van Wallonië en de zesde van Brussel, maakten wellicht dat de partij iets wilde doen om het eigen vel te redden. De verburgerlijking van de sociaaldemocratie en het overnemen van de logica van sociale afbraak, hebben de opgang versterkt van politici die de eigen zakken vullen naar het voorbeeld van topmanagers, ook in die vroegere arbeiderspartijen. In tegenstelling tot de schandalen rond de PS in de jaren 1990 (UNIOP, Agusta, …) of die van de jaren 2000 (Charleroi) is de schade voor de PS nu veel groter. We hebben ondertussen de grote recessie van 2008 gehad. Dit leidde tot een diepgaande crisis van de sociaaldemocratie in Europa. In Griekenland, Frankrijk, Nederland, … kregen de zusterpartijen van de PS rake klappen. De PS leek beter stand

De crisis van de sociaaldemocratie heeft niet alleen gevolgen voor de krachten die er links van staan. Dat zagen we met Macron in Frankrijk. Lutgen probeert zich op dat voorbeeld te beroepen.

te houden, vooral door het gebrek aan consequente concurrentie ter linkerzijde. Ondanks jarenlange regeringsdeelname kon de PS zich voordoen als een soort van oppositie binnen de regeringen die de sociale afbraak afzwakte. Daarna kregen we echter de regering-Di Rupo die private schulden naar de gemeenschap overdroeg en die de weg voorbereidde voor een Thatcheriaanse federale regering. Na de onthullingen in de Publifinaffaire stak de PTB voor het eerst de PS voorbij in een Waalse peiling. Dat wijst op de mogelijkheid van een historische doorbraak in de verkiezingen. In dit klimaat van schandalen loont de praktijk van verkozenen aan een gemiddeld werknemersloon pas echt ten volle. De crisis van de sociaaldemocratie heeft niet alleen gevolgen voor de krachten die er links van staan. Dat zagen we met ‘La République en Marche’ van Emmanuel Macron in Frankrijk. Lutgen probeert zich op dat voorbeeld te beroepen. Bij de werkgevers wordt de politieke crisis in Wallonië en Brussel gezien als een kans om de regering-Michel te versterken. Voor de federatie van Waalse ondernemers “kan dit leiden tot een zekere symmetrie. Dat zou een goede zaak zijn. De maatregelen van de federale regering om de arbeidskost te herleiden en de geplande hervorming van de vennootschapsbelasting zijn van groot belang voor de ondernemers.” Bij de MR doen sommigen nu wat lacherig over de term “kamikazeregering” die bij de vorming van de federale regering werd gebruikt. Nochtans kreeg de stakingsbeweging van de herfst van 2014 de regering op haar knieën. De kans om dit af te werken en de regering weg te krijgen, grepen de vakbondsleidingen echter niet. Alle hoop vestigen op de verkiezingen van 2019 om tot een andere regering te komen, is bijzonder gevaarlijk. De regering-Michel blijft zwak en breekbaar, maar de grootste kracht van deze regering is de zwakte van de oppositie, in het bijzonder de gediscrediteerde PS. Het idee van regionale regeringen van PS en CDH die een oppositie vormen tegen de federale regering, ligt in duigen. Dit maakt een federale rechtse regering, versterkt met CDH, na de verkiezingen van 2019 mogelijk. Het zou ons een nieuwe harde rechtse regering opleveren. De arbeidersbeweging moet bewust zijn van dit gevaar. We hebben maatregelen nodig rond de transparantie van publieke mandaten, maar dit volstaat niet. Er is ook, en vooral, nood aan een programma van strijd om een krachtsverhouding uit te bouwen die gunstig is voor de werkenden en hun gezinnen. Er is ook nood aan verkozenen die leven aan een gemiddeld werknemersloon om een programma van sociale verandering te verdedigen. Het is in die zin dat LSP met zijn beperkte krachten de hand reikt naar de PVDA om de mogelijkheden in de huidige situatie maximaal te benutten.

H

et schandaal rond Samusocial maakte dat de Brusselse burgemeester Yvan Mayeur (PS) op 8 juni ontslag moest nemen. Het schandaal is het zoveelste op rij. Wat de woede rond de affaire-Samusocial versterkte, was het feit dat het om geld voor de armsten ging. Samusocial is een organisatie die daklozen hulp biedt.

Een systeem met twee snelheden

De affaire-Publifin vormde in zekere zin een dijkbreuk. Sindsdien doken er heel wat schandalen op waarin de gevestigde partijen betrokken zijn. Er is natuurlijk Kazachgate waardoor Armand De Decker (MR) ontslag moest nemen, maar het schandaal dreigt hogerop te gaan tot Didier Reynders en Olivier Chastel. Er was ook de affaire-Telenet waarin Kamervoorzitter Siegfried Bracke betrokken was. Er zijn de vele goed betaalde mandaten die door politici worden uitgeoefend: de Antwerpse N-VA-schepen Koen Kennis is goed voor 17 betaalde mandaten die hem samen ruim 7.000

euro per maand opleveren. In Brussel was er ook nog ophef over mandaten bij het Brugmann-ziekenhuis, de Brusselse keukens, … Het aantal affaires is niet meer te tellen. Het gaat om meer dan enkele rotte appels. Er is sprake van een heel systeem van zitpenningen, nutteloze vergaderingen, weinig transparant beheer, hoge vergoedingen en soms gewoon van het achteroverslaan van publieke middelen, nepotisme en vriendjespolitiek. Het kleine wereldje van gevestigde politici blijkt een milieu van inhaligheid en machtshonger te zijn. De schandalen volgen na jaren van besparingen waarbij ons gevraagd werd om de broeksriem aan te halen

De politici zelf vergelijken zich uiteraard steeds met topmanagers en niet met gewone hardwerkende mensen. Ze gebruiken het argument dat ze hard werken bij de uitoefening van hun mandaat. We willen dat gerust aannemen, maar een hardwerkende keukenhulp in de horeca verdient met 11 euro per uur ongeveer duizend keer minder dan de toppoliticus die voor een uurtje Publifin-vergadering 10.000 euro vangt. Zocht iemand naar de kloof tussen burger en politiek?

Prettig verlof gewenst! Het establishment zal er ons niet aan herinneren. Daarom moeten we het zelf doen: als we van ons verdiende betaald verlof kunnen genieten, dan is dit omdat onze grootouders hiervoor gestaakt en gestreden hebben. Na een stakingsgolf in 1936 werd de wet op het betaald verlof ingevoerd zodat er niet alleen in enkele grote bedrijven betaald verlof was. De druk van het massale arbeidersprotest en de radicalisering na de Tweede Wereldoorlog leidde tot een verdubbeling van het vakantiegeld. Onder druk van de opstandige en revolutionaire algemene staking van 1960/61 werd in 1963 een derde vakantieweek ingevoerd. We wensen alle lezers een deugddoende vakantie. Onze volgende editie komt begin september uit.


belgië

www.socialisme.be zomer 2017

heel het systeem is rot!

3

Kan de PVDA een motor voor massabewegingen worden?

H

et zijn natuurlijk nog maar peilingen, maar de PVDA/PTB lijkt aan de vooravond van een historische verkiezingsdoorbraak te staan. Eindelijk is er een nieuwe linkse wind in het land. Op internationaal vlak wint die wind aan kracht sinds de grote recessie van 2008, de afbraak van onze sociale verworvenheden en het falen van dit systeem om iets anders te bieden dan economische, sociale, ecologische en humanitaire crisissen.

door

onder het excuus dat de gemeenschapskassen leeg zijn. Om zichzelf te bedienen, bleken de kassen niet leeg te zijn. Om de grote bedrijven steeds meer cadeaus te geven, was er altijd geld. De gevestigde politici verdedigden de belangen van de grote bedrijven en trokken de neoliberale logica door naar de publieke sector: hoge lonen voor de topmanagers, een neerwaartse spiraal voor het gewone personeel. De politici zelf vergelijken zich uiteraard steeds met topmanagers en niet met gewone hardwerkende mensen. Ze gebruiken het argument dat ze hard werken bij de uitoefening van hun mandaat. We willen dat gerust aannemen, maar een hardwerkende keukenhulp in de horeca verdient met 11 euro per uur ongeveer duizend keer minder dan de toppoliticus die voor een uurtje Publifin-vergadering 10.000 euro vangt. Zocht iemand naar de kloof tussen burger en politiek? Teruggeven wat aan ons toekomt!

ACOD-LRB (Lokale en Regionale Besturen) in Brussel verspreidde een pamflet onder de titel “Geen middelen? Geen geld? Niet voor iedereen!” De vakbond schrijft: “Dit systeem van persoonlijke verrijking op de rug van de gebruikers en het personeel van de openbare diensten moet onmiddellijk ophouden. (…) Het zijn trouwens diezelfde mensen die rond de

onderhandelingstafel durven te herhalen dat er geen geld is, geen begrotingsbudget voor de verbetering van onze arbeidsvoorwaarden!” ACOD-LRB eist een herwaardering van de lonen, een verbetering van de arbeidsomstandigheden, aanvullende toezeggingen en de daadwerkelijke opname van het welzijn op het werk, afschaffing van onzekere contracten en een totale transparantie van de bezoldigingen van de politieke mandaten. Het ongenoegen onder de bevolking is groot. Laten we dit omzetten in een actieve mobilisatie om onze openbare diensten te verdedigen en uit te breiden, om een echte transparantie op te leggen door een centrale betrokkenheid van het personeel en zijn organisaties in het beheer en de controle op de diensten. Wie kan beter een einde stellen aan de verspilling en aan de vanuit de private sector geïmporteerde vetbetaalde managementpraktijken die niets gemeen hebben met de belangen van de gebruikers en het personeel van de openbare diensten? Een neoliberaal systeem van ongelijkheid zal steeds leiden tot gegraai: dat zit in het DNA van dit systeem. We moeten breken met het systeem en gaan voor een socialistisch alternatief: een samenleving beheerd en gecontroleerd door de meerderheid van de bevolking, geen elite aan de top die regeert via politieke marionetten van diverse gevestigde partijen.

Aanslagen: houdt dit dan nooit op?

Ben (Charleroi)

Met een brede en open benadering, en op basis van een radicaal links reformistisch programma, kon France Insoumise snel een grote steun opbouwen. Op iets meer dan een jaar bereikte het 540.000 leden (het lidmaatschap is wel gratis…). Labour onder leiding van Jeremy Corbyn groeide van minder dan 200.000 leden in 2015 tot 800.000 leden vandaag met een toevloed van gewone werkenden en jongeren die een kans zien om de Blairisten aan de kant te schuiven en een echt links programma naar voor te schuiven. In België zou een gelijkaardige ontwikkeling neerkomen op 90.000 mensen. In een politieke context die gunstig is voor een nieuwe linkse politiek, is het mogelijk om zo’n organisatie of massabeweging uit te bouwen. Mogelijk kan dit zelfs overtroffen worden als we rekening houden met de sterke inplanting van de vakbonden in ons land. De PVDA kan een motor zijn in de heropbouw van de politieke linkerzijde. Daarvoor zal een meer open dynamiek nodig zijn, met gerichte campagnes maar ook brede en publieke debatten over het programma, strategieën en tactieken. Dergelijke debatten moeten de kiezers, potentiële kiezers, sympathisanten en de bevolking in het algemeen voorbereiden op de kwestie van de macht, hoe daar te geraken en hoe kan geantwoord worden op het onvermijdelijke verzet van het establishment hiertegen. Om massaal te worden, zal het nodig zijn om de controle wat los te laten en ruimte te laten voor spontane initiatieven. In Frankijk nam onze zusterorganisatie actief deel aan de campagne van France Insoumise, één van onze leden was kandidaat in de parlementsverkiezingen. In Groot-Brittannië verdedigen we het linkse programma van Corbyn tegen de aanvallen van de rechterzijde zowel binnen als buiten Labour. We doen hetzelfde in tal van landen waar er een nieuwe linkse wind is, zoals in de VS met Bernie Sanders. In België willen we hetzelfde doen met een groeiende PVDA. Nieuwe overwinningen voor de PVDA zullen stappen vooruit zijn voor de volledige linkerzijde. Het breekt het monopolie van de gevestigde partijen op de instellingen en een deel van de vakbondsleiding. Het is uitermate positief dat de discussie over een breuk met de besparingen op een grotere schaal gevoerd wordt. Wij denken dat een breuk met het huidige beleid enkel kan geconsolideerd worden als we het beheer en de controle op de sleutelsectoren niet overlaten aan de private sector en de concurrentielogica. Zowel in het verre als het meer recente verleden zagen we dat linkse regeringen heel snel voor een keuze geplaatst worden om te buigen voor de kapitalistische klasse of veel verregaandere maatregelen door te voeren. Daarop voor-

D

e afgelopen maanden waren er meerdere aanslagen en pogingen tot aanslagen in onder meer Parijs, Manchester en Londen. Eind juni was er een mislukte aanslag in het Centraal Station in Brussel. Eerder werd de hoofdstad op 22 maart 2016 geraakt door vreselijke aanslagen op de luchthaven en metrostation Maalbeek. Ook bij de mislukte aanslag bestond het doelwit uit gewone mensen: pendelaars die naar huis terugkeren nadat ze laat gewerkt hebben en andere reizigers, spoorpersoneel dat ook in deze warmte het beste van zichzelf geeft, … Wij veroordelen deze poging tot aanslag. Er is een ernstig debat nodig over de vraag waarom er de voorbije maanden en jaren een toename van aanslagen en geweld was. Anders worden enkel de symptomen bestreden zonder de ziekte aan te pakken. Het veiligheidsbeleid van deze en andere Europese regeringen met nieuwe repressieve mogelijkheden en soldaten op straat, heeft niet vermeden dat er meer aanslagen zijn. Veiligheid is een illusie op een sociaal kerkhof. Het huidige beleid leidt tot een verdere sociale polarisatie met nieuwe cadeaus voor de rijksten en meer ellende voor een groeiende laag gewone mensen. Het ondermijnt de sociale veiligheid van brede lagen van de bevolking. In zo’n context is het niet verwonderlijk dat er een toename van geweld is. In heel wat gevallen is er een band met reactionaire groepen als ISIS. De politiek van oorlog en plundering van het MiddenOosten, actief gevoerd of ondersteund door rechtse politici uit West-Europa en

de VS, versterkt allerhande krijgsheren en barbaarse groepen als ISIS. Zoals de Britse Labour-leider Corbyn opmerkte na de aanslag in Manchester: “Een geïnformeerd begrip van de oorzaken van terrorisme is een essentieel onderdeel van een efficiënt antwoord dat de veiligheid van de mensen beschermt, dat terrorisme bestrijdt in plaats van er extra brandstof aan te geven.” Hij wees nog op het verband tussen de vele oorlogen en het terrorisme bij ons. Het kapitalistische systeem kent een diepe crisis. Het ondermijnt de toekomstperspectieven van een steeds grotere groep in de samenleving. Dit leidt ook tot elementen van barbarij, zoals terrorisme en andere vormen van willekeurig geweld. Onze strijd voor een andere samenleving is ook een gevecht voor een veilige toekomst voor iedereen. Een wereld waarin de beschikbare middelen, denk maar aan de enorme rijkdom die in handen is van een erg kleine minderheid, worden ingezet gericht op de behoeften en noden van de meerderheid van de bevolking, dat is wat we onder socialisme verstaan. Het is een voorwaarde om armoede, ellende, oorlog, haat en terrorisme voor eens en voor altijd naar de prullenmand van de geschiedenis te kunnen verwijzen.

Foto: Liesbeth

bereid zijn, is geen luxe maar een noodzaak. Om te vermijden dat de kapitalisten de economie blokkeren zodra er een linkse regering aan de macht komt, via beurs- of muntspeculatie of andere meer directe vormen van sabotage en economische destabilisatie, moet een socialistische regering de belangrijkste productiemiddelen, distributie en handel in publieke handen nemen. Door te beginnen met de grootste bedrijven en met een monopolie op buitenlandse handel, zou een socialistische regering starten met het plannen van de economie onder democratisch beheer en controle van de werkenden. Onze directe taken

Als we brede lagen van de bevolking willen voorbereiden op de klassenstrijd waartoe een dergelijk scenario leidt, moeten we nu met de voorbereiding starten. Een arbeidersregering staat natuurlijk nog niet meteen op de agenda in ons land, er is nog een lange weg te gaan. Die weg zal niet rechtlijnig zijn, er zijn nog tal van scenario’s mogelijk die afhankelijk zijn van verschillende factoren. Zo is de PS nu wel in crisis, maar nog niet verdwenen. Er is ook de vraag wat de houding van de vakbonden zal zijn en hoe sterk de druk van onderuit zal zijn om te breken met de traditionele partijen. Er hangt echter ook veel af van de PVDA zelf. Er opent zich een nieuwe periode met heel veel mogelijkheden. De PVDA zal onder druk staan om snel aan de macht deel te nemen. Het zou een grote fout zijn om samen te werken met partijen die een besparingsbeleid voeren. Maar tegelijk kan de PVDA het zich ook niet permitteren om verantwoordelijk geacht te worden voor de vestiging van rechtse coalities na de volgende verkiezingen, zowel in de gemeenten als op regionaal vlak. Het realiseren van het enorme potentieel voor de PVDA en de volledige politieke en syndicale linkerzijde, zal voor een groot deel afhangen van de vraag of de PVDA een rol als motor van massabewegingen zal spelen. Bewegingen die open en democratisch zijn en waarin zowel leden als niet-leden van PVDA verenigd rond gemeenschappelijke doelstellingen actief zijn. Kiest de PVDA hiervoor of behoudt ze liever een strikte controle van bovenaf waardoor op de duur een remmende rol wordt gespeeld? Ook is het uitkijken naar de politieke benadering: zal de PVDA zich vooral aanvaardbaar opstellen voor toekomstige coalitiepartners of zal de partij net offensief opkomen voor een strijdbaar alternatief op basis van de belangen van de meerderheid van de bevolking waarbij het dit alternatief klaar en duidelijk als socialisme omschrijft?


4

Mobiliteit

de

Linkse Socialist

Mobiliteit

Geen oplossingen zonder massale investeringen in openbare diensten

D

e cijfers van De Lijn voor 2016 waren rampzalig: 11 miljoen minder reizigers, minder afgelegde kilometers, duurdere tickets, meer dan de helft te laat… En toch presteert Vlaams minister van mobiliteit Ben Weyts het om te stellen dat De Lijn op alle vlakken goed bezig is. Dit is dan ook tekenend voor het hele mobiliteitsbeleid van de Vlaamse en bij uitbreiding de federale regering.

door een buschauffeur

Zelfs hoofdredacteur Verhoeven van de Standaard is verontwaardigd en stelt in zijn edito (31/05): “Het persbericht dat De Lijn gisteren rondstuurde, las als het bericht van een bedrijf dat zijn financiële resultaat als zijn belangrijkste doel beschouwt.” Voor de huidige Vlaamse regering

is het immers een stap vooruit als er minder wordt uitgegeven en is de afname van het aantal reizigers voor het zesde jaar op rij geen probleem, want de inkomsten zijn gestegen. Het doel is blijkbaar niet om een oplossing te zijn voor de verkeersknoop en zoveel mogelijk reizigers te vervoeren. Het

doel is om de kost voor de overheid zo laag mogelijk te houden en de zogenaamde kostendekkingsgraad te laten stijgen. Onder de noemer basisbereikbaarheid wordt het stads- en streekvervoer verder afgebouwd. De ‘onrendabele’ lijnen en de belbussen moeten eruit. Wie op het platteland aangewezen is op het openbaar vervoer, zal het in het beste geval moeten stellen met één of andere variant van Uber of een busje bestuurd door een vrijwilliger zoals de buurtbussen in Nederland. Enkel wie bereid is om een eindje te fietsen of te stappen zal nog een bus naar grote (stads)kernen kunnen nemen.

Wie rijk is in de wagen en wie arm is met de bus?

Er wordt heel wat gepraat over het creëren van een “modal shift:” een verschuiving van het vervoer per auto naar fiets en openbaar vervoer. Eén van de zaken die hier regelmatig terugkomt, is het rekeningrijden of andere manieren om tol te heffen. Bij gebrek aan investeringen om het openbaar vervoer aantrekkelijker te maken, wordt het gebruik van een auto zwaarder belast om het gebruik ervan af te raden. Wie rijk is, hoeft zich geen zorgen te maken. Wie moeite heeft om rond te komen, heeft pech. De discussie over een “modal shift” moet in de eerste plaats over de nodige publieke middelen gaan. Om fiets en openbaar vervoer te stimuleren, zijn investeringen nodig. Maar de NMBS zit in het grootste besparingstraject ooit en ook De Lijn moet nog eens jaarlijks 21 miljoen euro besparen tegen 2019. De dienstverlening van het openbaar vervoer gaat stelselmatig achteruit zonder perspectief op beterschap. Noodplan: massaal investeringsplan in openbaar vervoer

In Gent nemen we het initiatief voor een betoging op 23 september. Werk mee aan de campagne!

Vandaag zitten we stilaan in de situatie dat we een noodplan nodig hebben. Toen in Antwerpen gewerkt werd aan de zuidelijke Leien was er een “minder-hinder-plan” met investeringen in openbaar vervoer. Jammer genoeg werden die na de werken deels terug afgebouwd. Deze zomer werd er bij

nieuwe we r ke n aan de Leien beslist om in juni de frequentie van de trams al af te bouwen… Het concept van het “minder-hinder-plan” was interessant: er is vandaag ook zonder werken aan de wegen nood aan een massaal investeringsplan om de files en de leefbaarheid echt aan te pakken. De Lijn en de NMBS moeten terug omgevormd worden tot echte openbare diensten waar de dienstverlening centraal staat. Het is mogelijk om het openbaar vervoer drastisch goedkoper en zelfs gratis te maken: de financiering gebeurt ook nu al voor een groot deel via onze belastingen. Het openbaar vervoer kan uitgebreid worden met publieke stelsels van autodelen en deelfietsen. Steden en gemeenten, of openbare diensten, kunnen dit organiseren. Uiteraard zal dit niet alles oplossen, maar het zal alleszins een stap vooruit zijn. In het Antwerpse mobiliteitsplan (ja, het bestaat!) wordt gesproken over een ‘korte-afstand-stad’: alles wat een bewoner nodig heeft, moet in de nabijheid aanwezig zijn. Dat is een goed idee, maar het huidige beleid gaat in de omgekeerde richting. Diensten zoals kinderopvang, scholen, gezondheidszorg, dienstencentra, en als het kan ook werk, moeten in de buurt aanwezig zijn. Daarvoor moeten we breken met de neoliberale logica en opkomen voor een systeem dat vertrekt van de noden van de bevolking.

3 miljard besparen op het spoor en verzet ertegen het zwijgen opleggen Minimale dienstverlening is niet in belang van reizigers

H

et opleggen van ‘minimale dienstverlening’ bij het spoor is een zoveelste aanval op het personeel van de publieke sector. Bij gebrek aan oplossingen of middelen, wil minister Bellot sociaal verzet breken om het afbraakbeleid van zijn regering gemakkelijker te kunnen opleggen.

door een spoorman

De regering wil deze legislatuur afsluiten met 3 miljard euro besparingen bij de NMBS en Infrabel. Het doel is dus duidelijk niet om de pendelaars een betere dienstverlening te bezorgen. De pendelaars ondergaan elke dag al de gevolgen van de besparingen die leiden tot een gebrek aan onderhoud van het materieel, vermindering van het personeelsbestand en meer algemeen het gebrek aan investeringen. De productiviteit van het spoorpersoneel neemt sneller toe dan voorzien (met ongeveer 5% in 2016). Het wordt daarvoor ‘bedankt’ met nieuwe aanvallen door directie en regering: “hervorming” van de pensioenen, verlaging van de ziektevergoedingen, hardere arbeidsvoorwaarden, … Een aantal projecten zullen de reizigers op directe wijze treffen: “one man car” (treinen zonder begeleider), afschaffing van loketten, “flexibele tarieven”, … Als de regering een minimale dienstverlening wil opleggen, wil ze vooral de volgende aanvallen beter voorbereiden. Regering wil verzet breken, niet reizigers helpen

De N-VA heeft het over minimale dienstverlening als een “eerste stap.” In december 2016 schreven we al: “Als het doorvoeren van dit plan tot chaos leidt zonder dat er ernstig verzet tegen is, dan zal de regering ongetwijfeld

proberen verder te gaan. Opeisingen van personeel staan momenteel niet op de agenda, maar we weten dat de rechtse regering steeds verder gaat indien ze niet door het georganiseerd verzet van de werkenden wordt gestopt.” De vakbonden wijzen terecht op de grote risico’s bij het doorvoeren van deze regeling: overvolle treinen, onhoudbare werkdruk voor niet-stakers, pendelaars voor wie de vertraging niet aanvaard wordt als geldige reden om te laat te komen, … Ongetwijfeld zullen ook enkele veiligheidsmaatre-

gelen met de voeten getreden worden. Voor de regering komt het er echter op aan om de deur open te zetten om nadien verder te gaan. Eens de minimale dienstverlening bestaat, wordt het gemakkelijker om gelijkaardige regelingen op te leggen in de gevangenissen, bij Belgocontrol en andere sectoren. De Franstalige reizigersvereniging Navetteurs.be sprak zich uit tegen de minimale dienstverlening. Het mocht niet baten: minister Bellot wilde zijn mening niet bijschaven. De vakbonden zullen voortaan stakingen acht dagen op voorhand moeten aankondigen, tegenover zeven dagen voorheen. Het personeel moet vervolgens aankondigen of het van plan is om al dan niet deel te nemen door zich op te geven als staker of niet-staker en dit vier dagen voor de werkonderbreking. Wie zich opgeeft als niet-staker maar vervol-

gens van mening verandert, kan een Ons organiseren! Niets doen sanctie krijgen. Een overzicht van het zal ons niets opleveren beschikbare personeel moet de direcHet standpunt van Marc Goblet die tie van de NMBS vervolgens toelaten om de dienst zo goed mogelijk te or- zei dat het ABVV acties bij het spoor ganiseren om – puur theoretisch – “tot zal steunen, was een goede stap: dit 80% of zelfs 100% van de treinen te belangt inderdaad de volledige arbeidersbeweging aan. Maar er zal meer laten rijden.” De verplichting om het personeel op nodig zijn: een actieplan dat begint voorhand te laten beslissen, verzwakt met een informatiecampagne rond de mobilisatiemogelijkheden door de het stakingsrecht en de geschiedenis vakbonden. De uren voor een staking ervan. Algemene personeelsvergadezijn altijd de belangrijkste. Het is dan ringen waarop alle collega’s maar ook dat elk personeelslid deelneemt aan mensen uit andere sectoren uitgenode discussies met collega’s over het digd worden. Daar moeten we komen belang om al dan niet te staken. Het tot democratische discussies waarwerk neerleggen doorbreekt de norma- aan zoveel mogelijk mensen deelnemen om te komen le gang van zaken. tot een gecoördiDoorgaans wordt neerd antwoord de beslissing gewaarbij ook renomen door een kening wordt gekleine groep voor- De pendelaars ondergaan houden met de trekkers, maar de lessen van de stastaking leidt tot elke dag al de gevolgen king in 2016. een collectief de- van de besparingen Het democrabat over de staat tisch stakingsvan het bedrijf, de die leiden tot een recht van het evolutie van de ar- gebrek aan onderhoud spoor personeel beidsvoorwaarden breken, is geen maar ook over de van het materieel, oplossing voor de hele maatschappij. vermindering van het gevolgen van een Onder die omstanpersoneelsbestand en aanhoudend gedigheden komt het brek aan invesvaak voor dat ie- meer algemeen het teringen in momand van mening gebrek aan investeringen. biliteit. Als het verandert. Dat is onderdeel van het proces van demo- erdoor komt, zal het integendeel een cratische discussie. Het doel van een nieuwe stap zijn in de richting van minimale dienstverlening, samen met een rampzalige liberalisering van de andere maatregelen zoals het crimina- spoorsector. Wij willen toegankelijk, liseren van stakersposten, is duidelijk: degelijk en goed gefinancierd openstakers in het bedrijf zoveel mogelijk baar vervoer. Daartoe moeten we isoleren zodat het verzet tegen nieuwe strijden tegen de minimale dienstverlening. aanvallen wordt ondermijnd.


Sociaal

www.socialisme.be zomer 2017

5

Brandweerman reageert op de brand in Grenfell

“Groot-Brittannië heeft geen monopolie op deze toestanden”

T

ientallen, mogelijk honderden, doden vielen er bij een appartementsbrand in Londen. De Grenfell Tower ging in vlammen op. De bewoners, vaak sociale huurders, waarschuwden al langer voor het brandgevaar. De gemeente en het verhuurkantoor deden daar niets mee: alles stond in dienst van de winsten. Bij een recente renovatie werd enkel de buitenkant aangepakt zodat de vele rijke bewoners in de omgeving een mooier uitzicht zouden hebben. We vroegen een reactie van een Belgische brandweerman. “Toen ik de beelden zag, dacht ik eerst aan een ernstige tekortkoming in de bouwconstructie. Als autoladders niet aan de bovenste verdiepingen kunnen, moeten gebouwen strikter brandwerend zijn. Dat verklaart waarom het eerste ordewoord van de brandweer was om kalm en binnen te blijven. Normaal gezien had de brandweer de tijd gehad om het vuur te blussen. “Nu blijkt echter dat de ramp zo ernstig is omdat bij een recente renovatie van het gebouw gekozen werd voor buitenisolatie die niet brandwerend is. Er werd hiervoor gekozen om te bespa-

ren: deze isolatie was 8% goedkoper dan brandwerend materiaal. “Bewoners hadden recent nog gewaarschuwd dat de brandveiligheid in het gebouw niet in orde was. We hebben wellicht te maken met een combinatie van besparingsmaatregelen en criminele nalatigheid door de openbare macht. “Ik krijg koude rillingen als ik eraan denk dat mijn collega’s en ikzelf in zo’n type interventie ingezet kunnen worden… Nochtans denk ik niet dat Groot-Brittannië een monopolie heeft op deze toestanden. In 2003 was er de

Ik krijg koude rillingen als ik eraan denk dat mijn collega’s en ikzelf in zo’n type interventie ingezet kunnen worden… brand van Mésanges waarbij zeven doden vielen in Bergen. Het ging ook om een woontoren met goedkope appartementen en een dubieuze reputatie inzake brandveiligheid. “Het lijkt me dat de crisis en de aanhoudende neoliberale maatregelen leiden tot branden met een impact die we de afgelopen decennia niet meer kenden. Daarbij zijn het steeds dezelfden die getroffen worden: de werkenden en hun gezinnen.”

Kapitalisme doodt • Bij de renovatie van Grenfell Tower werd bespaard op het isolatiemateriaal waardoor de brand sneller kon ontwikkelen. Er werd ook bespaard door geen brandblussers te installeren, dit leverde de verhuurder 200.000 pond op. • Grenfell Tower is in handen van de lokale gemeente en een verhuurkantoor. De gemeente Kensington and Chelsea maakt jaarlijks 15 miljoen pond winst op huisvesting. • De onmiddellijke hulp na de ramp werd gecoördineerd door bewoners, de gemeente liet zich de eerste dagen niet zien. Ook

premier Theresa May hield zich ver van de slachtoffers. • De afgelopen maanden verdwenen 550 posten bij de Londense brandweer en werden 10 kazernes gesloten. Toen de conservatief Boris Johnson geconfronteerd werd met protest hiertegen, reageerde hij neerbuigend en spottend. • Er is een zware besparingsoperatie in de Britse gezondheidszorg. Het ziekenhuis Charing Cross, waar overlevenden behandeld worden, zou hierdoor herleid worden tot 13% van de huidige omvang.

G4S voorlopig uit Antwerpse daklozenopvang gehouden Maar afbraak sociaal werk gaat wel door

M

aandenlang al voeren personeelsleden, cliënten en sympathisanten actie tegen de vermarkting van het sociaal werk in Antwerpen. De daklozenopvang van ‘De Vaart’ was een symbooldossier: multinational G4S wilde dit overnemen. Het stadsbestuur deed er alles aan om G4S binnen te halen. Sociaal werk overlaten aan multinationals die enkel oog hebben voor de winst, betekent immers dat er steeds minder sprake is van ‘sociaal werk’. Het wordt vervangen door een beleid van repressief de gevolgen van het asociaal beleid uit het straatbeeld houden. Winst maken op de kap van daklozen ligt gevoelig. De woede na het schandaal van de hoge vergoedingen bij Samusocial in Brussel bevestigde dit. Waar de PS-kopstukken zelf graaiden, wil de Antwerpse N-VA dit uitbesteden aan een private partner. Het resultaat is hetzelfde: graaien op kap van de zwaksten. Voor G4S was dit project belangrijk: het was een entree in het sociaal

werk en kon de basis leggen voor de uitbouw van een sterke marktpositie in een sector die zich pas begint te openen voor multinationals. Het stadsbestuur meende dat G4S ‘efficiënter’ zou zijn: minder individuele begeleiding van daklozen en meer collectieve openingen van het centrum zodat de daklozen minder in het zicht lopen. Het protest en de breed gedragen afkeer tegen het gegraai op de kap van de allerzwaksten, heeft ongetwijfeld een rol gespeeld in het uiteindelijke resultaat. Een lokale partner van G4S trok zich terug en het volledige dossier werd ingetrokken. Hierdoor kan het CAW (Centrum Algemeen Welzijn) de daklozenopvang opnieuw in handen nemen. Dit is een belangrijke stap vooruit, maar er zitten nog heel

Studenten protesteren mee. Foto: Liesbeth

wat addertjes niet eens ver onder het gras verstopt. De aanpak van de daklozenopvang wordt gewijzigd. De methode die G4S wilde toepassen, moet nu door het CAW worden doorgedrukt. De vroegere begeleiders zijn weg, de jarenlang opgebouwde vertrouwensbanden zijn gebroken. Het maakt dat een commerciële benadering ook zonder uitbesteding aan G4S een opgang kent. Verder is er het probleem van de aanpassing van het personeelsstatuut. Contracten van onbepaalde duur kunnen voortaan erg gemakkelijk beëindigd worden indien het project in kwestie aan een andere organisatie of bedrijf wordt toegekend. De onzekerheid voor het personeel wordt dus sterk opgevoerd. Tenslotte gaat de procedure van ‘tendering’ van andere projecten gewoon door. Mogelijk kan G4S of een ander bedrijf via die weg binnenkort toch in het sociaal werk binnen geraken. De commercialisering van het sociaal werk is dus nog niet gestopt. Maar dat G4S naast de daklozenbegeleiding grijpt, is een symbolische nederlaag voor het stadsbestuur en het beleid van commercialisering. We kunnen daar gebruik van maken om met hernieuwd zelfvertrouwen de strijd verder te zetten. Waarom niet starten met een breed gedragen petitiecampagne gekoppeld aan acties en grotere mobilisaties tegen de projecten die nu dreigen uitbesteed te worden, tegen de afbraak van het personeelsstatuut en voor meer middelen voor een publieke zorgsector.

Foto: socialistparty.org.uk

Naar een heet najaar in de zorg

D

e hervorming van de gezondheidszorg heeft verregaande gevolgen. Minister De Block wil 900 miljoen besparen. Een derde daarvan moet door de ziekenhuizen gebeuren. Dit zal verregaande gevolgen hebben voor het personeel en ook voor de dienstverlening.

Op 1 juni voerden honderden perso- zware avond om tien uur bruncht, kan neelsleden van de bredere welzijnssec- ik me voorstellen, maar voor rusthuistor actie. Later op de maand was er in bewoners is het niet wenselijk om elke Brussel een symbolische omsingeling dag om halftien te ontbijten. Nochtans van het kinderzieis dat schering en kenhuis UKZKF inslag. Om twaalf en ook elders uur of nog vroeger waren er acties. wordt het middagmaal geserveerd: Terwijl politici in natuurlijk hebben opspraak komen De welzijnswerkers zijn veel mensen dan voor grote vergoe- duidelijk in hun eisen: dingen die ze krijnog geen honger. meer personeel, meer gen om deel te neOm vijf uur volgt men aan de raden koopkracht en werkbaar meestal het avondmaal. Rusthuizen van bestuur van werk. Dit kan betaald plannen alle maalonder meer publieke ziekenhui- worden met een publieke tijden tijdens één zen, zijn er nooit herfinanciering van de shift van acht uur: middelen voor het de rest van de dag personeel en de volledige sociale sector. is er veel minder dienstverlening. personeel aanweIn de ouderenzorg zien we wat het zig, want dat kost geld.” De welzijnswerkers zijn duidelijk in gebrek aan middelen betekent voor de kwaliteit van de zorg. In Humo had hun eisen: meer personeel, meer koophuisarts Mark Huylebroeck het over kracht en werkbaar werk. Dit kan beeen onderzoek dat hij deed onder alle taald worden met een publieke herfibewoners van een Brussels rust-en ver- nanciering van de volledige sociale zorgingstehuis. Amper 20% was daar sector. Ook wordt uitgehaald naar de goed gevoed, 20% is ronduit onder- vermarkting van zorg. De witte woede voed en 60% balanceert op de rand. is groot en zal na de zomer ongetwijDe reden moet volgens Huylebroeck feld opnieuw tot uitbarsten komen. Na niet ver gezocht worden: “In de mees- verschillende lokale acties en nationate rusthuizen mag het eten niet meer le betogingen is er nood aan een opdan 4 euro kosten. Niet per maaltijd, bouwend actieplan dat van een nieuwe maar per dág.” Hij zei ook nog: “Ik grote nationale betoging het startpunt wandelde vanochtend om tien voor maakt voor stakingsacties. tien een rusthuis binnen: de mensen zaten aan het ontbijt. Dat je na een polsslagnonprofit.blogspot.com


6

#ResistTrump

de

Linkse Socialist

Klimaatverandering: Trump geeft extra gas!

O

p 1 juni kondigde Donald Trump officieel aan dat de VS uit COP21, het Klimaatakkoord van de VN-Top in Parijs uit 2015, zal stappen. De beslissing hing al langer in de lucht: de Amerikaanse president stak zijn standpunt over klimaatverandering nooit onder stoelen of banken. Zo plaatste hij een beruchte klimaatscepticus aan het hoofd van het Agentschap voor de Bescherming van het Milieu dat meteen 31% van zijn middelen moest inleveren. In een poging om de steenkoolindustrie te herlanceren, stopte hij het Clean Power Plan dat als doel had om een honderdtal erg vervuilende steenkoolcentrales te sluiten. door

Clément (Luik)

Een ramp in volle ontwikkeling

ke hittegolven. (2)

De situatie van het klimaat op de pla- Jobs versus klimaat? neet is nochtans alarmerender dan ooit. Trump rechtvaardigt zijn beslissing Het jaar 2016 was het warmste jaar ooit gemeten. De gemiddelde temperatuur over het Klimaatakkoord met de stellag 1,1 graad boven het pre-industri- ling dat dit “ jobs zal opleveren in de ële niveau. Daarmee werd het record VS.” Hij stelt dat de ecologische reuit 2015 overschreden. Volgens het gels een obstakel zijn om jobs te creAmerikaanse National Climatic Data ëren of te behouden, onder meer in de Center wijzen de gegevens van het eer- mijnbouw die hij een nieuwe adem wil ste kwartaal van 2017 al op een nieuw geven. Het argument dat het afschafrecord dit jaar. Twintig jaar na het on- fen van ecologische normen een podertekenen van het Kyoto-akkoord sitieve impact zou hebben op de ecodat voorzag in een vermindering van nomie is een leugen. De mijnsector is de uitstootgassen met minstens 5% in steeds meer geautomatiseerd waardoor deze in hanvergelijking met den van de kapitahet niveau van listen eerder jobs 1990, blijft de opdoet verdwijnen eenstapeling van in plaats van bijkoolstofdioxide komen. Daarnaast zich maar verster- Het afschaffen van houden de bereken. Het komt op ecologische normen keningen van de een punt dat de Amerikaanse preNational Oceanic levert geen jobs op. De sident geen rekeand Atmospheric mijnsector is steeds meer ning met de schaAd minist ration vaststelt dat op geautomatiseerd waardoor de die aangericht wordt door de vaenkele plaatsen er eerder jobs verdwijnen ker voorkomende de hoogste con- dan bijkomen. Daarnaast natuurrampen als centratie van CO2 gevolg van de kliin de laatste 2 mil- is er de schade door maatverandering. joen jaar wordt de vaker voorkomende Het is overigens gemeten. (1) niet zo dat de volleNa a st de i m- natuurrampen als gevolg pact op de smel- van de klimaatverandering. dige Amerikaanse kapitalistische tende pool kapklasse blij is met pen, de toename van droogte, de hogere frequentie en het opzeggen van het klimaatakkoord. kracht van natuurrampen als orkanen, Bepaalde kapitalisten staan er positief … heeft de globale opwarming nog di- tegenover, maar dat geldt niet voor de recte gevolgen op het menselijke leven. meerderheid van de kapitalisten. Zij Een recente studie stelt dat er sinds vrezen een verlies aan diplomatische 1980 doden vielen bij hittegolven in autoriteit voor de VS op internationaal 1900 verschillende plaatsen (Moskou vlak. Ze willen ook niet dat rivalen 2010 : 10.000 doden, Parijs 2003: 4.900 voorsprong nemen in de snelgroeiende doden, …). Maar liefst 74% van de be- sector van de duurzame energie. Dat volking kan in de komende 80 jaar ge- komt tot uiting in het initiatief “We are troffen worden door potentieel dodelij- still in” waarmee zeven Amerikaanse

Betoging tegen klimaatverandering in Oostende, december 2015. Foto: MediActivista

deelstaten en tal van steden en bedrijven zich uitspraken voor het behoud van het akkoord van Parijs. De beslissing van Trump om zich uit het akkoord van Parijs terug te trekken, moet vooral gezien worden als een poging van een regering in crisis om na een reeks nederlagen de sociale basis te behouden rond het idee van “jobs naar Amerika brengen.” Klimaatakkoorden volstaan niet

Het is natuurlijk een slecht signaal als de grootste producent van fossiele energie en de tweede grootste uitstoter van broeikasgassen zich uit het Klimaatakkoord terugtrekt. Met dat akkoord kwamen 200 landen overeen om de uitstoot van CO2 te beperken en om fossiele energie geleidelijk te vervangen door hernieuwbare energie. Maar we moeten ook wijzen op de beperkingen van de klimaatakkoorden. Sinds de Klimaattop van Rio in 1992 is de situatie enkel slechter ge-

worden. De Klimaattop van Parijs zal die tendens niet omkeren. Het akkoord erkent de noodzaak om de opwarming tegen 2100 te beperken tot 2 graden. Dat cijfer wordt betwist omdat het niet zou volstaan. In het Klimaatakkoord wordt geen enkele beperking van de ontginning van fossiele brandstoffen voorzien (terwijl 80% van de bestaande reserves niet zouden mogen ontgonnen worden om aan de doelstellingen te geraken!). Er wordt ook geen enkel tussentijdse doelstelling voorzien om de uitstoot terug te dringen tot een nulniveau in 2050. Als kers op de taart wordt het akkoord enkel op vrijwillige basis toegepast. Het akkoord mag dan wel historisch zijn, bindend is het niet. De neerbuigende opstelling van Donald Trump voor een feit dat erkend wordt door 97% van de wetenschappers maar ook het gebrek aan doeltreffendheid van de akkoorden die gesloten worden door minder botte wereldleiders bevestigen dat er meer nodig is om tot radicale antwoorden op

de ecologische uitdagingen te komen. Zolang de belangrijkste vervuilers, de grote bedrijven, ons productiesysteem controleren met het oog op de winsten van een kleine minderheid, zal er niets veranderen. Om te antwoorden op de kwestie van klimaatverandering moet de gemeenschap controle kunnen uitoefenen op de sleutelsectoren van de economie. Die controle veronderstelt het bezit ervan. Enkel dan is het mogelijk om over te gaan tot massale investeringen in hernieuwbare energie, onderzoek en ontwikkeling, openbaar vervoer, … als onderdeel van een rationeel geplande economie die de belangen van het klimaat en de meerderheid van de bevolking centraal stelt. 1) htt p://w w w.lemonde.fr/planete/ar ticle/2017/05/09/tous-les-indicateurs-du-rechauffement-climatique-sont-au-rouge_5124694_3244.html 2) http://www.independent.co.uk/environment/heatwaves-deadly-populations-faces-cent ur y-global-war ming-climate-change-report-a7797721.html

Na massale anti-Trump betoging: verzet verder opbouwen!

T

rump staat onder druk. Zijn approval rating blijft zeer laag. Overal waar hij komt is er protest, bij zijn bezoek aan Brussel waren er meer dan 10.000 betogers. Het inreisverbod voor moslims uit bepaalde landen werd na massaal en spontaan protest aan grote luchthavens meteen nietig verklaard. En dan is er nog het schandaal rond mogelijke banden tussen zijn campagneteam en de Russische overheid. Trump ontsloeg inmiddels FBI-directeur Comey, die het het onderzoek naar belangenvermening leidde, en er loopt op basis daarvan een onderzoek tegen Trump voor machtsmisbruik. door

Fabian

Geen illusies in manoeuvres

De laatste weken werden er in de media parallelen getrokken met het Watergate-schandaal en de daaropvolgende afzetting van president Nixon. Het was echter in de context van grote bewegingen, onder andere tegen de oorlog in Vietnam en voor burgerrechten dat Nixon uiteindelijk moest opstappen. Het protest bedreigde de positie van de allerrijksten. Vandaag zullen de rijksten zolang het mogelijk is gebruik maken van Trump om nieuwe belastingvoordelen te bekomen en harder te besparen. Trump blijft onvoorspelbaar maar tot nog toe heeft het Amerikaanse establishment hem relatief goed onder controle. Vier van zijn dichte adviseurs komen van de grootste Amerikaanse investerings-

bank, Goldman Sachs, en behartigen de belangen van het grootkapitaal. De druk op Trump en Wannabe Trumps verder opvoeren!

Succesvolle acties tonen dat het mogelijk is om Trump te diskrediteren, onder druk te zetten en zelfs doen terugkrabbelen op zijn beleid. Een belegering door verontwaardigden van Town Hall Meetings, waar Republikeinse vertegenwoordigers kwamen spreken, leidde tot het afvoeren van de eerste poging tot ‘Trumpcare’ – een asociale hervorming van de gezondheidszorg. Nu komt het er op aan om het verzet tegen Trump’s beleid voor de 1% verder te organiseren rond een alternatief voor de 99% en op te bouwen met nieuwe,

Betoging tegen het bezoek van Trump aan Brussel op 24 mei. Foto: Liesbeth

strijdbare acties. Die strijd mag zich niet beperken tot verkiezingen, maar moet op straat gebracht worden. De massale betoging in Brussel op 24 mei toonde het po-

tentieel voor een brede beweging die het ‘Trumpisme’, ook bij ons, kan verslaan. We moeten het verzet uitbreiden en richten tegen die politici die hier racisme opstoken en Trumpiaanse maat-

regelen voorstaan. Ook het inhumane vluchtelingenbeleid, de oorlogshonger en de besparingsdrift van onze regering kunnen we verslaan als we ons organiseren rond een links alternatief.


sociaal

www.socialisme.be juni 2017

7

Solidariteit tegen LGBTQI-fobie: allemaal samen voor echte gelijkheid

J

aar na jaar wordt het aantal deelnemers aan de Pride groter. In heel wat landen groeit de steun van de bevolking voor gelijke rechten. Maar de strijd voor echte gelijkheid is nog lang niet gestreden. Homofobie en transfobie in alle mogelijke vormen zijn nog altijd schering en inslag.

door

Geert Cool

Homofoob geweld: niet alleen in Tsjetsjenië

Het nieuws van geheime gevangenissen voor LGBTQI (Lesbiennes, Gays, Biseksuelen, Trans, Queers en Interseksen) mensen in Tsjetsjenië heeft velen geschokt. De autoriteiten ontkenden het bestaan ervan en stelden zelfs dat homoseksualiteit niet voorkomt in het land. “Als het al bestaat, wordt het binnen het gezin geregeld,” werd eraan toegevoegd: een niet mis te verstane oproep tot eremoorden. Een Tsjetsjeense minister verklaarde in de media: “We hebben de geruchten gecontroleerd en voor zover wij weten, zijn er geen bevestigde gevallen van families die op onofficiële wijze op sodomie reageren.” Het probleem van Tsjetsjenië is veel diepgaander dan homofobie: de dictatuur probeert de sociale crisis te verstoppen achter een erg conservatief bewind dat vrouwen specifieke dresscodes oplegt en meer algemeen de bevolking basisrechten ontzegt. De oligarchen aan de macht worden ondertussen steeds rijker. Ze genieten de steun van hun broodheren in Moskou die in Tsjetsjenië een laboratorium zien voor het eigen beleid. De Russische autoriteiten ondernemen niets tegen het geweld in

Tsjetsjenië: homofobie is een hoeksteen van het bewind. Een onderzoek door een LGBTQI netwerk onder 3.700 mensen uit heel Rusland gaf aan dat 117 respondenten slachtoffer waren van onwettelijke arrestaties en een meerderheid kreeg te maken met psychisch geweld. Activisten die een petitie uit protest tegen de Tsjetsjeense gevangenissen wilden afgeven in Moskou werden zelf opgepakt. In Rusland is ‘aanzetten tot homoseksualiteit’ sinds 2013 wettelijk verboden. Pamfletten of acties rond “niet-traditionele seksuele oriëntaties” botsen onverbiddelijk op repressie. Exacte cijfers van homofoob geweld zijn er niet, maar activisten weten op basis van mediaverslagen dat er tussen 2011 en 2016 minstens 393 haatmisdrijven waren waarbij minstens 149 mensen vermoord werden. Wellicht is dat slechts het tipje van de ijsberg. Ook elders in de wereld is er een toename van geweld. Zo was 2016 het dodelijkste jaar ooit voor de LGBTQIgemeenschap in de VS. Een rapport van de National Coalition of AntiViolence Programs (NCAVP) merkte op dat er naast de 49 slachtoffers van de aanslag op een nachtclub in Pulse maar liefst 28 mensen omkwamen bij anti-LGBTQI geweld, waaronder heel wat transgenders.

Activisten in Moskou die een petitie tegen de vervolging van LGBTQI-mensen in Tsjetsjenië willen overhandigen, worden zelf opgepakt...

Pride in New York Internationale solidariteit en lokale strijd

In ons land werden vorig jaar 104 klachten wegens homofobie behandeld door Unia: een stijging met 12% tegenover het jaar ervoor en zelfs met 30% tegen 2014. De strijd tegen homofoob geweld kan dus zeker niet beperkt worden tot internationale voorbeelden zoals Tsjetsjenië. Internationale solidariteit met de LGBTQI-beweging in Rusland en de LGBTQI mensen die in Tsjetsjenië proberen te overleven, is nodig. We moeten wantrouwig staan tegenover politici die hun gebrek aan antwoorden op de toename van homofobie in eigen land verbergen achter forse uitspraken over problemen in verafgelegen landen. ‘Pinkwashing’ heet dat. Nog erger wordt het als dit gebruikt wordt om bevolkingsgroepen hier te viseren en het probleem van homofobie te beperken tot migranten of armere mensen. Denk maar aan hoe Geert Wilders zegt dat we “onze homo’s” moeten verdedigen tegen de islam. LGBTQ-fobie komt voor bij verschillende lagen van de bevolking, het kan niet herleid worden tot één groep. Zo

Geen kwestie van traditie...

H

et Russische establishment stelt dat aanvaarden van LGBTQImensen geen onderdeel van de aloude tradities van het land vormt. Daarmee wordt de eigen geschiedenis herschreven. Na de Russische Revolutie van 1917 stond het land vooraan in het doorvoeren van progressieve wetten en gebruiken.

De vroege Sovjet-Unie was de eerste geïndustrialiseerde natie waar het huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht erkend werd, de Sovjet-Unie stond samen met Weimar Duitsland korte tijd vooraan in de wereld op het vlak van gendercorrecties door operaties. Medische experts van het land werkten met transgenders en begonnen het idee te ontwikkelen dat gender geen eenvoudige binaire kwestie is van man of vrouw, maar eerder een spectrum. Het huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht erkennen, gebeurde bijna organisch. Twee mensen van hetzelfde geslacht vroegen om te trouwen en de lokale rechtbanken en ambtenaren beslisten dat er geen reden was om de aanvraag af te wijzen. Er werd ingegaan tegen het idee dat een homoseksuele relatie ‘pervers’ is, de medicalisering werd al gauw achterwege

gelaten en uiteindelijk verklaarde de bioloog N.K. Kol’tsov dat er “geen tussengeslacht is, maar eerder een oneindig aantal tussengeslachten.” Toen het begin jaren 1920 mogelijk was om van geslacht te veranderen, werden de ziekenhuizen waar dit mogelijk was overspoeld met aanvragen van gewone Russen die heel hun leven met hun eigen lichaam gevochten hadden en eindelijk een oplossing zagen. Toen Stalin zijn greep op de macht in de tweede helft van de jaren 1920 consolideerde, werd dit allemaal teruggeschroefd. In 1936 werd homoseksualiteit opnieuw een misdrijf in Rusland. Hoe kon dit? Toen de werkende klasse na 1917 de politieke macht in handen nam, werd razendsnel overgegaan tot een enorme verandering van de samenleving. Maar er waren ook grote hindernissen als gevolg van de vernielingen door de Eerste Wereldoorlog en

de Russische burgeroorlog. Dit werd versterkt door het isolement van de revolutie na het falen van de WestEuropese revoluties. Het creëerde de ruimte waarin een conservatieve bureaucratie met Stalin als uitdrukking hiervan de politieke macht kon nemen in de jaren 1920. De gecollectiviseerde economie werd behouden, maar de bureaucratie keek steeds meer naar zichzelf, weg van de wereldrevolutie. Er werd gezocht naar een sociale basis voor het regime en daartoe werden reactionaire elementen op vlak van gezin, de rol van vrouwen en seksualiteit gepromoot. Dat neemt de ervaring van na de revolutie echter niet weg. Het Russische voorbeeld toont het belang van een massabeweging om tot historische verworvenheden te bekomen en te verdedigen. Vandaag moeten werkenden van alle genders, oriëntaties en identiteiten zich samen organiseren als klasse om de rechtse aanvallen te stoppen en om te strijden voor volledige vrijheid, niet alleen in ons bestaan maar ook in de liefde.

was er in 2015 in Antwerpen een ex- zelfs ondersteund. Racisme, seksisme, treemrechtse ‘mars van het gezin’ om homofobie zijn ziektes van dit systeem een verbod op abortus te eisen, maar en moeten zo bestreden worden. Verdelen om te heersen, zit in het ook een verbod op homo-adoptie en DNA van het kazelfs op de Pride. pitalisme. Dat is Onder de aanwelogisch: dit syszigen niet alleen teem wordt geFilip Dewinter domineerd door maar ook N-VAeen erg kleine militant Wouter We moeten wantrouwig superrijke elite – Jambon, de zoon de 8 rijksten bevan. Als N-VA- staan tegenover politici zitten evenveel burgemeester De die hun gebrek aan als de ar mste Weve r e n z ijn antwoorden op de helft van de weschepenen op reldbevolking. 12 augustus op- toename van homofobie Om gezamennieuw prominent in eigen land verbergen lijk verzet van zullen opstappen de overg ro in de A nt wer p achter forse uitspraken te meerderheid Pride, kunnen ze over problemen in van de bevolmisschien meteen king moeilijker homofobie in de verafgelegen landen. te maken, woreigen partij verden allerhande oordelen? vormen van verdeeldheid gepromoot: Alle vormen van racisme, seksisme, homofobie. Als discriminatie bestrijden LGBTQ-rechten of die van migranten bedreigd worden, is dit om onze poDiscriminatie bestrijden kan niet ef- sitie te ondermijnen. Hoe sterker we ficiënt als tegelijk andere vormen van samen staan, hoe zwakker de machtdiscriminatie worden toegelaten of hebbers staan.

Leestip: “Het ministerie van opperst geluk”

D

e Indische schrijfster Arundhati Roy bracht 20 jaar na de prijzen winnende “De god van kleine dingen” een nieuwe roman uit: “Het ministerie van opperst geluk.”

Doorheen het verha al va n Anjum, die geboren werd met zowel mannelijke als vrouwelijke kenmerken maar eigenlijk liefst vrouw is, en Tilo, die sterk betrokken raakt bij de onderdrukking van Kasjmir, heeft Roy het over de recente Indische geschiedenis en de vele vormen van onderdrukking. Het boek verbindt heel wat elementen: discriminatie van transgenders, de onderdrukking van Kasjmir, de vervolging van moslims of nog van dalits, de kaste van ‘onaanraakbaren.’ Roy doet dit op een scherpe wijze in haar literaire fictie die doordrenkt is van het activisme van de schrijfster. Op de boekvoorstelling in het Kaaitheater in Brussel midden juni kreeg ze de vraag of ze als

zuid-Indische schrijfster en dochter van een christelijke moeder en een hindoe vader wel kan schrijven over het lot van de moslims in het door India bezette deel van Kasjmir. Roy antwoordde met de stelling dat culturele toe-eigening een reëel probleem is waarvan je je steeds bewust moet zijn. “Maar als we ons enkel mogen uitspreken over onze eigen situatie, dan is dit heel beperkend. Niet alleen als schrijfster van fictie. Het werkt isolerend, terwijl we net solidariteit willen. Onszelf opdelen in specifieke aparte hokjes waarin we zouden passen, staat die solidariteit in de weg. Op deze manier doen we eigenlijk wat het imperialisme destijds deed: verdeeldheid benadrukken.”


8

Kapitalisme in crisis groeie

O

p 16 juni bracht het erg ernstige en erg kapitalistische dagblad New York Times een artikel onder de titel: “Waarom kijken zoveel jonge kiezers naar oude socialisten?” Het artikel ging over politieke figuren als Bernie Sanders in de VS en Jeremy Corbyn in Groot-Brittannië. Zij brachten een enorm enthousiasme teweeg, vooral onder jongeren. Voor alle duidelijkheid: het socialisme van Sanders en Corbyn heeft niets gemeen met dat van de Franstalige PS of de SP.a bij ons die vooral kunnen buigen op een lang palmares ten dienste van de grote bedrijven. Het socialisme dat wel populair is, staat voor een offensief beleid ten dienste van de massa’s. Waar komt deze hernieuwde socialistische wind vandaan en wat betekent socialisme vandaag?

riode terechtkomen. Er is een opmars van een socialistisch bewustzijn. Als dit kan in de VS, het bolwerk van het In de New York Times stelde journa- wereldwijd kapitalisme, dan is er geen liste Sarah Leonard onder meer: “De enkele reden om aan te nemen dat dit kapitalistische orde van na de Koude elders niet kan. De bewegingen achter Oorlog heeft gefaald: doorheen Europa Jeremy Corbyn in Groot-Brittannië en de VS hebben de jongeren het min- en Jean-Luc Mélenchon in Frankrijk der goed dan hun ouders en zijn veel (die socialisme evenwel niet offensief jongeren te arm om een nieuw gezins- op het voorplan stelt) bevestigen het leven te beginnen. In de VS gaan ze potentieel. gebukt onder de studieschulden (terwijl er moeilijk werk gevonden wordt Het kapitalisme faalt, de zonder hoger diploma) en zijn er voor- elite bestaat uit parasieten, al precaire jobs zonder syndicale be- ongelijkheid swingt de pan uit scherming. En de planeet gaat om zeep. Begin dit jaar kwam Oxfam met jaar(…) Sinds 2008 werd het erger: grote bedrijven namen de huizen van onze lijkse cijfers over de ongelijkheid. Deze families over, gaven ons medische cijfers worden traditioneel voor het schulden en ontzegden ons de toegang Wereldeconomisch Forum van Davos tot de arbeidsmarkt. Onze regeringen bekend gemaakt. Op basis van cijfers legden een hard besparingsbeleid op van Crédit Suisse kwam Oxfam tot de om de bankiers ter wille te zijn. De ka- vaststelling dat de 8 rijksten evenveel pitalisten handelen niet toevallig zo: ze bezitten als de armste helft van de wedoen het voor de winst en ze investe- reldbevolking. De 1% rijksten zijn rijren die winst in onze politieke partijen. ker dan de 99% anderen! Op dit ogenblik dreigt hongersnood Voor heel wat mensen is het kapitalisme iets waar we bang van zijn en niet voor 20 miljoen mensen in Afrika en iets dat we toejuichen, onze vijand is op het Arabisch schiereiland. Het gaat om de ergste humanitaire crisis sinds Wall Street en de Londense City.” Deze situatie maakt dat steeds meer 1945. Volgens de VN hebben 2,4 miljongeren zoeken naar een alterna- jard mensen geen toegang tot drinktief op het kapitalisme. In 2016 deed baar water. Zelfs in Frankrijk zijn er Harvard een studie waaruit bleek dat een miljoen mensen die geen stromend 51% van de Amerikanen tussen 18 en water hebben! Hoeveel mensen hebben 29 jaar het kapitalisme verwerpt en dat geen toegang tot onderwijs of tot geeen derde positief staat tegenover so- zondheidszorg? Nochtans was er nog cialisme. In 2011 gaf een gelijkaardige nooit zoveel rijkdom als vandaag. De peiling aan dat meer jongeren positief prioriteiten van dit systeem liggen echstaan tegenover socialisme dan er aan- ter elders… In 2016 was de wapenwedhangers van het kapitalisme zijn. De loop goed voor een budget van 1.680 betekenis van die term ‘socialisme’ is miljard euro. Het kapitalisme bedreigt nog erg vaag, dat kan moeilijk anders de toekomst van de planeet! De inhana twee decennia van ideologische ligheid leidt tot blinde productie die campagne van de kapitalisten die daar- geen rekening houdt met de mens of bij amper weerstand kregen. Ze bleven het milieu. De kleine elite aan de top van de saerop hameren dat er geen alternatief was op de kapitalistische globalise- menleving is zelf niet verantwoordelijk ring en de concurrentielogica. De vak- voor de productie van de rijkdom die bondsleiders en de sociaaldemocratie ze zich toe-eigent. Het gaat om diefstal zijn een heel eind op die weg meege- op de kap van de rest van de bevolking. gaan, velen schoven een heel eind naar Vlak voor de crisis van 2008 verklaarrechts op. Maar nu zien we stappen in de Warren Buffet (de tweede rijkste man ter wereld met een fortuin van de andere richting. In de VS werd Kshama Sawant als 75,6 miljard dollar) in een interview: socialistisch gemeenteraadslid verko- “Er is uiteraard een klassenstrijd, maar zen in Seattle. De brede steun voor de het is mijn klasse, die van de rijken, campagne van Bernie Sanders maak- die de strijd voert. En we zijn aan het te duidelijk dat we in een nieuwe pe- winnen.” Toen Bernie Sanders tegen Alternatieven op de kapitalistische orde

Hillary Clinton campagne voerde in de voorverkiezingen, antwoordde hij op die stelling van Buffet: “We kunnen de klasse van miljardairs bestrijden. Wij zijn immers met veel meer.” Het kapitalistische systeem is opgebouwd rond het fundamentele uitgangspunt van het privaat bezit van de productie- en ruilmiddelen. Dit systeem laat de eigenaars van productiemiddelen, de kapitalisten, met elkaar concurreren met het oog op winstmaximalisatie. Vandaar het steeds terugkerende probleem van het kapitalisme: overproductiecrisissen. Het deel van de rijkdom dat naar de gemeenschap en de werkenden gaat, wordt zoveel mogelijk beperkt om concurrentieel te blijven. Hierdoor vinden de kapitalisten echter onvoldoende afzetmarkten en mensen die de geproduceerde goederen kopen. De productie wordt vertraagd of afgebouwd nadat eerder zoveel mogelijk productiviteitsvoordelen gezocht werden. De productiekrachten zijn sterk ontwikkeld, maar ze worden niet stelselmatig gebruikt. Enkel de winst op korte termijn telt. De regeringen en gevestigde politici staan in dienst van het kapitaal. Het is vanuit dat oogpunt dat het staatsapparaat en de gerechtelijke macht gebruikt worden. Het kapitalisme bestaat zogezegd uit een ‘vrije markt’ en een ‘democratie,’ maar welke democratische inspraak hebben wij over de wijze waarop geproduceerd wordt? Miljarden mensen hebben enkel de vrijheid om uitgebuit te worden of om in ellende en oorlog te leven. Wat is socialisme?

Een socialistische samenleving zou het enorme potentieel van talenten en de technologische mogelijkheden gebruiken om de samenleving en de economie te richten op de belangen van de bevolking. Dit betekent niet dat alle problemen meteen opgelost zullen zijn, verre van. Maar het uitschakelen van de winsthonger zou een eerste stap zijn in de opbouw van een nieuwe samenleving, die uiteraard op internationaal vlak moet georganiseerd zijn. Marxisten zijn voor een democratisch geplande economie, een economie waar de grote bedrijven die vandaag meer dan 80% van de economie

domineren onder democratische controle van de gemeenschap geplaatst worden. Wij noemen dat arbeiderscontrole. Het betekent uiteraard niet dat elke kleine zelfstandige, elke bakker of slager genationaliseerd wordt. Een socialistisch systeem zou ervoor zorgen dat we meer te zeggen hebben dan onder de kapitalistische parlementaire ‘democratie’. Vandaag zijn er slechts om de paar jaar sterk gemediatiseerde campagnes om vertegenwoordigers te verkiezen die niet onze belangen verdedigen en die op geen enkele wijze verantwoording afleggen aan de kiezers. Marxisten menen dat iedereen moet kunnen deelnemen aan het beslissingsproces over de wijze waarop de economie en de samenleving beheerd worden. Verkozenen moeten ver-

Er is een opmars van een socialistisch bewustzijn. Als dit kan in de VS, het bolwerk van het wereldwijd kapitalisme, dan is er geen enkele reden om aan te nemen dat dit elders niet kan. antwoording verschuldigd zijn en op alle niveaus permanent afzetbaar zijn door hun kiezers. Vertegenwoordigers mogen niet meer verdienen dan een gemiddeld loon van een werkende, zodat er een concrete band blijft met het dagelijkse leven van de meerderheid van de bevolking. Een arbeidersdemocratie houdt in dat de gemeenschap samen werkt aan de planning van de productie. Op alle niveaus, op alle werkplaatsen en in alle wijken zouden er comités van vertegenwoordigers georganiseerd worden die zich ook op regionaal en nationaal vlak coördineren en die gecontroleerd worden door algemene vergaderingen van de basis waar gediscussieerd en beslist wordt over wat er moet geproduceerd worden, hoe dit moet gebeuren, in welke hoeveelheden, … Iedereen zou de mogelijkheid hebben

om echt deel te nemen aan de beslissingen en het beheer van de samenleving. Maatregelen als de collectieve arbeidsduurvermindering en het collectief organiseren van huishoudelijk werk zouden iedereen voldoende tijd geven om actief deel te nemen aan het dagelijkse beheer van de samenleving. Democratische participatie zou op deze manier op een nooit gezien niveau mogelijk worden. Het kapitalisme heeft verschillende instrumenten ontwikkeld waar we gebruik van kunnen maken: het onderwijs dat een hoger opleidingsniveau mogelijk maakt of de nieuwe technologie die communicatie veel gemakkelijker kan maken en potentieel ook veel toegankelijker. Een planning van de economie is geen utopie, grote bedrijven en multinationals werken nu al met een zekere planning van hun activiteiten op grote schaal. Als we dat op het niveau van de samenleving willen doen, moeten we tegen hen ingaan. Socialisme gaat veel verder dan een verdeling van de rijkdom. Het gaat ook over beslissingen van wat er geproduceerd wordt en hoe. We willen een onmiddellijk einde stellen aan de verspilling die vandaag in onder meer de reclamesector of de wapenindustrie bestaat. We willen het beschikbare werk herverdelen in plaats van een aantal werkenden te vragen om steeds harder te werken terwijl een andere groep werkenden (waaronder veel jongeren) geen werk vindt. In het kader van een samenleving waarin de winst heilig is en de mensheid lijdt onder de dictaten van die winst, is het niet mogelijk om een volledig zicht te hebben op wat een socialistische samenleving zou betekenen. Ons beeld daarop is beperkt tot de voorwaarden die toelaten om het bestaande potentieel te gebruiken in het belang van de meerderheid van de bevolking. Zo’n samenleving zou de materiële basis vormen waarop talenten en mogelijkheden van elk individu sterker kunnen ontwikkelen, waardoor kunst, cultuur, wetenschap, … niet langer het privilege van enkelen zijn. Zoals Trotski opmerkte zou “de gewone mens zich optillen tot het niveau van een Aristoteles, een Goethe of een Marx.”


dossier

www.socialisme.be zomer 2017

9

ende steun voor socialisme

Albert Einstein “Waarom socialisme?”

U

ittreksel uit een tekst geschreven in 1949 en gepubliceerd in het eerste nummer van het marxistische tijdschrift Monthly Review (de volledige versie vind je op marxisme.be).

Leidt socialisme niet tot een bureaucratische dictatuur zoals in Rusland?

volutionaire golf doorheen Europa en de rest van de wereld. De Russische Revolutie en de Bolsjewieken vormden een inspiratiebron voor werkenden in heel de wereld voor hun opstand tegen de Eerste Wereldoorlog. De revolutionaire bewegingen in Duitsland en elders in Europa zorgden voor het einde van de oorlog en maakten dat de heersende klassen ook hun troepen uit Rusland terugtrokken om nieuwe bewegingen en opstanden in eigen land te vermijden. De andere revoluties slaagden er jammer genoeg niet in om het kapitalisme omver te werpen. In tegenstelling tot Rusland waren er geen massale re-

het te volgen model. De bureaucratische regering in Moskou kon het stalinistische model exporteren naar China, Oost-Europa en elders.

De monsterlijke en bloedige buZit egoïsme niet in de reaucratische dictaturen in Rusland, aard van de mens? China, Oost-Europa en elders waren een complete negatie van het demoDe heersende klasse doet er alles cratisch socialisme. Het is belangrijk aan om ons in te lepelen dat de kadat marxisten vandaag de ervaring van pitalistische samenleving en de klasde Russische Revolutie bestuderen om sensamenleving het onvermijdelijke te weten hoe die ontwikkeling van een resultaat van de menselijke aard zijn. bureaucratie mogelijk was. Dat proces Biologie kan een aantal elementen van vond zijn oorsprong in specifieke hisons gedrag verklaren, maar de mensetorische omstandigheden en niet in de lijke aard is verre van statisch en onaard van de mens. veranderbaar. De Russische Revolutie van 1917 Gedurende miljoenen jaren, in de was de eerste bewuste poging van de samenlevingen van de jagers-verzaarbeidersklasse om niet alleen het kamelaars, leefden mensen op gelijke pitalisme omver te werpen, maar ook voet. Eten, huisvesting en al het note bouwen aan een nieuwe socialistidige om te overleven werd op gelijke sche samenleving. De Sovjet-Unie was in de eerste periode na de revolutie de Socialisme gaat veel verder wijze gedeeld in de samenleving. Het is pas na de landbouwrevolutie, toen meest democratische ter wereld: wer- dan een verdeling van de de nomadische stammen zich gingen kenden en landbouwers stonden op devestigen om gewassen en dieren te temocratische wijze aan de leiding van rijkdom. Het gaat ook over len, dat er een overschot aan rijkdom het land doorheen hun raden (in het beslissingen van wat er was waardoor er voor het eerst in de Russisch: ‘sovjets’). Het was de eerste staat ter wereld die vrouwen volledi- geproduceerd wordt en hoe. geschiedenis een heersende klasse kon ontwikkelen. ge gelijke rechten gaf, zoals het stemVerschillende heersende klassen hebrecht maar ook het recht op abortus. ben sindsdien verklaard dat het in de Homoseksualiteit werd gelegaliseerd. “menselijke aard” zat dat de ene mens De Bolsjewistische leiders Lenin als slaaf moest leven terwijl de andere en Trotski hebben altijd uitgelegd dat het niet mogelijk is om socialisme te volutionaire partijen die de revolutie koning was, aangesteld door god om vestigen in één land, zeker niet in de konden doorzetten tot een breuk met over de anderen te regeren. Het zijn de semi-feodale voorwaarden van het het systeem. In plaats daarvan wer- fysieke omstandigheden en de ontwiktoenmalige Rusland. Voor hen kon den de massale arbeiderspartijen in keling van de productie die de basis de Russische Revolutie niet overleven Europa gedomineerd door reformis- vormen voor de verhoudingen tussen zonder uit te breiden naar machtige tische leiders die een beslissende rol verschillende sociale klassen. De arbeidersklasse beschikt vankapitalistische landen in West-Europa. speelden om het kapitalisme te redDe bela ng r ijk ste i mper ialist i- den. De Sovjet-Unie had dan wel de daag over een nooit geziene potentiële sche machten erkenden zelf dat de contrarevolutie overwonnen, maar de kracht. De arbeidersklasse is door zijn Russische Revolutie geen louter lo- jonge Sovjet-Unie bleef geïsoleerd. De plaats in het productieproces de enige kale aangelegenheid was, maar heel Eerste Wereldoorlog en vervolgens de sociale kracht die in staat is om tot funhet kapitalisme bedreigde. Dat is burgeroorlog lieten een land in puin damentele verandering te komen: het waarom ze deelnamen aan een bloe- achter. De massa’s waren uitgeput, er zijn immers de arbeiders die zorgen dige burgeroorlog en daarin de ka- was werkloosheid en honger. Dit vorm- voor alle geproduceerde waarde. Door pitalisten en Russische grootgrond- de de basis waarop een conservatieve de moderne technologie in het belang bezitters steunden in een poging om bureaucratische kaste kon groeien. De van alle werkenden te gebruiken, kan de nieuwe Sovjet-regering omver te bureaucratie was gegroepeerd rond het socialisme de basis leggen voor werpen. Legers uit 21 landen vielen Stalin en kreeg in de jaren 1920 en een fundamentele verandering van de Rusland binnen om de contrarevolutie 1930 steeds meer macht. Daarbij wer- menselijke cultuur. In plaats van een te steunen (VS, Frankrijk, Duitsland, den alle democratische rechten van de samenleving die inhaligheid en egoGroot-Brittannië, België, Japan, …). Russische arbeidersklasse vernietigd. ïsme beloont, zou een socialistische De Bolsjewieken konden in de burDe vele revoluties die nadien volg- samenleving gelijkheid en rechtvaargeroorlog (1918-1921) enkel een over- den in de neokoloniale wereld en in digheid als centrale prioriteiten naar winning behalen omwille van de re- Europa keken hierna naar Rusland als voor schuiven.

“De onbeperkte concurrentie leidt tot een enorm verlies van arbeidskracht en tot het verlagen van het sociaal bewustzijn van individuen (…). Dit beperken van de mogelijkheden voor individuen beschouw ik als het ergste kwaad van het kapitalisme. Ons volledige onderwijssysteem lijdt hieronder. Een overdreven competitiedrang wordt de studenten opgedrongen om deze op te leiden in het koesteren van hebzuchtig succes als voorbereiding op een latere carrière. “Ik ben ervan overtuigd dat er slechts één manier is om een einde te maken aan dit kwaad, namelijk door het vestigen van een socialistische economie, wat gepaard gaat met een onderwijssysteem dat gericht is op sociale doelstellingen. In zo’n economie zijn de productiemiddelen het bezit van de samenleving zelf en kunnen deze op een geplande wijze gebruikt worden. Een planeconomie die de productie aanpast aan de behoeften van de samenleving, zou het werk verdelen onder al diegenen die in staat zijn om te werken en zou een menswaardig bestaan garanderen voor iedere man, vrouw en kind. Het onderwijs van het individu zou naast het bevorderen van de aangeboren capaciteiten gericht zijn op het ontwikkelen van een verantwoordelijkheidsgevoel voor de medemens in plaats van de verheerlijking van macht en succes in de huidige samenleving.”


10

internationaal

de

Linkse Socialist

Mélenchon, Corbyn, Sanders, …

Echte socialisten terug populair

I

n juni waren er zowel in Frankrijk als Groot-Brittannië verkiezingen met opmerkelijke resultaten. In Frankrijk werd de ineenstorting van de PS bevestigd in de parlementsverkiezingen. Van de 287 verkozenen in 2012 (302 samen met bondgenoten van de PS) bleven er nog slechts 30 over (46 met de bondgenoten). “Dit is een nooit geziene neergang van de PS,” verklaarde de secretaris van de partij, Jean-Christophe Cambadélis. Enkele dagen eerder haalde Labour onder leiding van Jeremy Corbyn in Groot-Brittannië een veel beter dan voorspeld resultaat. De conservatieve meerderheid werd gebroken en er is een nieuwe groeiende steun voor oprecht socialistische ideeën. door

Nicolas Croes

Theresa May heeft gegokt en verloren

Toen de Britse conservatieve premier Theresa May vervroegde verkiezingen uitriep, hoopte ze hiermee haar parlementaire meerderheid te vergroten. Labour lag in de peilingen 20 punten achter op de conservatieven en partijleider Jeremy Corbyn werd betwist in eigen rangen. Corbyn werd verkozen door tienduizenden nieuwe leden die enthousiast waren voor zijn programma dat ingaat tegen besparingen. Sinds hij voorzitter werd in 2015 heerst er een burgeroorlog in Labour. Er zijn twee partijen in één: die van de oude aanhangers van Blair die voor een neoliberaal besparingsbeleid staan en die van de nieuwe frisse lagen die met Corbyn het einde van dit beleid willen realiseren. In mei werd het verkiezingsprogramma van Labour bekend gemaakt. Het omvatte een pleidooi voor gratis hoger onderwijs, verhoging van de publieke middelen voor gezondheidszorg, hernationalisatie van spoor en energiesector, … De gevestigde media hoopte met dit programma Labour af te branden: “Het verkiezingsmanifest brengt ons terug naar de jaren 1970,” stelde de Daily Mail sarcastisch. Na jaren van harde besparingen die de levensstandaard van een groeiend deel van de bevolking terugbrengt naar de jaren 1870, was er een groeiend enthousiasme voor het verkiezingsprogramma van Labour. Uiteindelijk haalde Labour 40% van de stemmen, het beste resultaat in jaren en veel meer dan de 25% waarop de partij bij het begin van de campagne werd gepeild. Met 30 extra zetels was Corbyn de grote winnaar van de verkiezingen. De Tories van May verloren hun meerderheid en hebben nood aan een rechtse reactionaire homofobe partij uit Noord-Ierland, de DUP, om aan een meerderheid te komen. Onder de jongeren was de opkomst erg groot: 71% ging stemmen en volgens exitpolls stemden 72% van de jongeren voor de partij van Corbyn.

“Ik wil de PS niet verzwakken, ik wil ze vervangen” – Jean-Luc Mélenchon

Toen François Hollande in 2012 president werd, had de PS een meerderheid in beide kamers van het parlement, in twee derden van de departementen en in alle regio’s behalve één. Met uitzondering van de gelijke toegang tot het huwelijk (ook voor mensen van hetzelfde geslacht), bestond het beleid echter uit sociale achteruitgang. De hervorming van de arbeidswet leidde tot massaal protest. De PS werd afgestraft en quasi volledig van de kaart geveegd. Dit komt niet door een afkeer van een socialistisch beleid, maar net door het verzet tegen een neoliberale politiek opgelegd door de Parti ‘Socialiste.’ De steun voor oprecht linkse voorstellen bleek in het resultaat van France Insoumise en Jean-Luc Mélenchon in de presidentsverkiezingen. Bij de parlementsverkiezingen haalde France Insoumise 16 zetels en de PCF 11. Onder de verkozenen van France Insoumise onder meer François Ruffin, de hoofdredacteur van het blad ‘Fakir’ en realisator van de bekende documentaire ‘Merci Patron.’ Ruffin deed zijn intrede in het parlement met enkele opmerkelijke uitspraken: hij zal leven aan een minimumloon van 1.480 euro bruto per maand en stelt uitdrukkelijk dat hij afzetbaar is: “Als 25% van de kiezers in mijn district willen dat ik aftreed, wel, dan ben ik weg.” De partij van president Macron haalde een grote parlementaire meerderheid, maar de legitimiteit is beperkt na een bijzonder lage opkomst die kenmerkend was voor deze verkiezingen. In de tweede ronde stemde amper 57% en daar bovenop stemde in die tweede ronde 9,9% blanco of ongeldig. JeanLuc Mélenchon merkte op dat die onthouding “een offensieve politieke betekenis” heeft. Hij had het over een “algemene burgerstaking.” De parlementsleden werden gemiddeld verkozen door 22,4% van de kiesgerechtigden in hun district. Voor Mélenchon komt het erop aan om deze onthouding

om te zetten in een “sociaal, politiek en cultureel front” tegen het asociale beleid dat door Macron en co wordt voorbereid. Begin juni gaf een peiling van Ifop aan dat 39% van de ondervraagden vond dat France Insoumise het beste instrument van oppositie is. Daarmee kwam de beweging ver voor Marine Le Pen en het FN, ondanks de pogingen van extreemrechts om de woede en het ongenoegen onder de bevolking naar zich toe te trekken. Naar een rode oktober?

Na de campagne van Bernie Sanders in de VS, toonden het enthousiasme en de dynamiek rond Corbyn en Mélenchon opnieuw aan hoe een gedurfde campagne en radicale eisen ingang vinden onder brede lagen van de bevolking. Het belangrijkste is ongetwijfeld dat dit vertrouwen geeft om de strijd te organiseren. De sociale stemming in GrootBrittannië is bijna volledig veranderd door de campagne. Het grotere politieke bewustzijn en de bereidheid tot mobilisatie is niet gestopt na de verkiezingen. Er kwamen bijna meteen spontane betogingen om de strijd tegen de conservatieven en Theresa May verder te zetten. In de drie dagen na de verkiezingen sloten 150.000 mensen aan

bij Labour dat hierdoor ondertussen ganiseren zodat Labour kan omge800.000 leden telt. John McDonnell vormd worden tot een democratische van het schaduwkabinet van Corbyn anti-besparingspartij, een partij van de (de voornaamste oppositiefiguren) zei werkenden en jongeren. De volgende dat er nood is aan een betoging van één verkiezingen kunnen er elk ogenblik miljoen mensen om nieuwe verkiezin- komen, een ernstige vakbondsmobiligen af te dwingen. Hij stelde dat alle satie kan dit versnellen. We mogen niet vakbonden zich achter deze mobilisa- toelaten dat Labour opnieuw campagne moet voeren terwijl de meeste kantie moeten zetten. Deze krant ging naar de drukker didaten zich tegen de voorzitter en het populaire antibevoor de grote natisparingsprogramonale betoging van ma verzetten. 1 juli. Die betoFrance Insoumise ging kan een aankan een aanzet vorzet zijn voor een De Socialist Party heeft men voor de uit“zomer van woebouw van een nieude” en een “rode de campagne van Corbyn we massale partij oktober” waarin actief ondersteund. In van werkenden en Corbyn premier Frankrijk kwam Gauche jongeren. In beide kan worden. Dit werd nog ver- Révolutionnaire tussen gevallen zou het sterkt door de drabestaan van een mat ische bra nd in de campagne van nieuw democrai n d e G r e n fel l France Insoumise. In tisch instr ument Tower in het wesvan strijd dat reten van Londen. deze strijd moeten we kening houdt met Bij die brand kwa- de discussie aangaan verschillende gemen minstens 80, vo el ig he d e n d e over welk programma, wellicht rond de p ol it ieke sit u a200, mensen om welke methoden en welke tie en de strijd op het leven. Theresa strategie nodig is om een straat veranderen. May durfde niet Politieke formaties ter plaatse te gaan alternatief in het belang die consequent teom de slachtoffers van de werkenden en gen de besparingen te steunen, Corbyn ingaan en tegelijk daarentegen werd armen uit te bouwen. een inclusieve beer warm onthaald. nadering hebben Hij riep op om de vele leegstaande hui- met een vrij debat over hoe we die zen in de wijk te gebruiken om slacht- breuk met het huidige beleid kunnen offers op te vangen. Corbyn stelde zelfs maken en hoe ons alternatief eruit ziet. dat deze huizen desnoods moeten bezet worden. Journalist Paul Mason van The Strijden voor socialisme Guardian merkte op dat het establishment “in complete paniek” verkeert. In Groot-Brittannië, Frankrijk en de VS staan nieuwe generaties op die het Het potentieel organiseren politieke terrein betreden en een alternatief zoeken. De ronduit vijandige De Socialist Party heeft de campag- opstelling door de media en het kapitane van Corbyn actief ondersteund. listische establishment wijst erop dat Daarbij benadrukte onze zusterpar- het niet gemakkelijk zal zijn om tot een tij dat deze verkiezingen slechts een links bestuur te komen. En dan hebben eerste stap zijn naar een strijd om de we het nog niet over de sabotage eens conservatieven en hun beleid weg te er toch zo’n bestuur is. krijgen. In Frankrijk kwam Gauche Om het verzet van de rijken te breken, Révolutionnaire op een gelijkaardi- is er nood aan radicale socialistische ge wijze tussen in de campagne van maatregelen zoals de nationalisatie onFrance Insoumise. In deze strijd moe- der democratische controle en beheer ten we de discussie aangaan over welk van de grootste bedrijven en de banprogramma, welke methoden en welke ken die de economie vandaag domistrategie nodig is om een alternatief in neren. Enkel zo is een democratische het belang van de werkenden en armen planning van de productie mogelijk. uit te bouwen. Een socialistische regering kan verIn Groot-Brittannië komt het erop volgens een aanzet geven tot een geaan om de vele tienduizenden die lid plande economie onder democratische werden van Labour of deelnamen aan controle en beheer van de werkenden de verkiezingsmeetings actief te or- en hun gezinnen.


internationaal

www.socialisme.be www.socialisme.be zomer februari 2017 2017

11

Volksopstand in Marokko, het regime wankelt

S

inds oktober en de dood van de vishandelaar Mouhcine Fikri bij een politieoptreden staat de Rif, in het noorden van Marokko, in brand. Het regime hoopte eerst op de uitputting van de beweging, probeerde vervolgens de activisten om te kopen en tenslotte te criminaliseren. Een honderdtal voortrekkers werd eind mei opgepakt. Daaronder Nasser Zefazfi, een centrale figuur in de beweging tot dan toe. De beweging ging echter door en beperkt zich niet langer tot de regio van de Rif.

door

Nicolas Croes

De redenen voor de woede

Het overlijden van Mouhcine Fikri in de Riffijnse havenstad Al-Hoceima was het directe gevolg van het beleid in de regio. De vreselijke beelden van de vishandelaar die met zijn vis verpulverd werd, leidden tot betogingen. Marokko kent heel wat armoede: volgens een studie van de VN in 2016 leven 60% van de Marokkanen in armoede. De bevolking van de Rif wordt doorgaans nog harder getroffen. Zoals Nawal Ben Aissa, een huisvrouw die een kopstuk van de beweging geworden is, stelde: “De Rif wordt overspoeld door kanker. In elke familie vind je hier niet één maar verschillende gevallen van kanker. Het is het gevolg van het gebruik van giftige gassen door de Spaanse bezetter destijds. De Rif kent een neergang door kanker en marginalisering. We hebben geen ziekenhuizen die de verschillende soorten kanker kunnen behandelen. Ik heb al veel slachtoffers van die plaag bij mij thuis opgevangen, vooral slachtoffers die van ver afgelegen berggebieden komen. In die gebieden zijn er vaak amper wegen en wordt iedereen ver van de bewoonde wereld gehouden. De

mensen leven er in armoede en afzondering. Vrouwen die gebukt gaan onder ziekte en armoede overleven enkel door de liefdadigheid van goede zielen. Dat is de realiteit in de Rif.” Er is in de regio al heel lang een groot tekort aan infrastructuur, ambtenaren, werk, … De emigratie vormde een soort van veiligheidsbuffer waardoor het regime kon standhouden. Miljoenen mensen hebben het land verlaten: 30% van de bevolking van de Rif is naar Europa getrokken. Het geld dat door de emigranten wordt opgestuurd naar de familie in de Rif is van cruciaal belang om er te overleven. Sinds de economische crisis van 2008 is de emigratie grotendeels stilgevallen. De regio van de Rif kent specifieke historische, sociale en economische omstandigheden. Het is evenwel niet de enige regio waar het steeds moeilijker is om te overleven. Het regime was dan ook erg bang dat de woede en het voorbeeld van de strijd van AlHoceima zouden overslaan naar andere delen van het land. Een activist verwoordde het in een interview met Media24 als volgt: “In Casablanca, waar ik woon, merk ik al wekenlang dat het ongenoegen toeneemt. Ik hoor

In november 2016 was er in Brussel een solidariteitsactie naar aanleidng van de dood van Mouhcine Fikri. Foto: PPICS

het in taxi’s en op café, maar ook bij de middenklasse die gevangen zit tussen kredieten, familiale lasten, onderwijs, medische kosten en inkomens die niet volgen. (…) De Riffijnen zijn de eersten die nu reageren. Maar ik ben er bijna zeker van dat, indien er op korte termijn geen verbetering komt, overal Zefzafi’s zullen opstaan in alle stedelijke centra die getroffen worden door werkloosheid. Nasser Zefzafi kan daarbij wel eens een van de zachtere figuren zijn. (…) Elk jaar komen 300.000 jongeren op de arbeidsmarkt, terwijl er gemiddeld slechts 30.000 jobs per jaar bijkomen. Dit betekent 270.000 jongeren zonder werk, elk jaar opnieuw. Reken maar eens uit hoeveel dat er zijn na 10 jaar.” Zoals Aboubakr Jamaï, een professor aan de Amerikaans universitaire instelling van Aix-en-Provence opmerkte: “Marokko wordt geconfronteerd met sociale en economische wanhoop.” “Er is geen weg terug mogelijk”

In de loop van de maand mei werd de repressie opgevoerd. De regering hoopte de beweging te stoppen door de leiding ervan op te pakken. De tactiek om de beweging uit te putten, werkte immers niet. Volgens de autoriteiten waren er in die periode in de provincie maar liefst 700 sit-inacties waarvan 150 in de stad Al-Hoceima. Dat zijn er gemiddeld vier per dag. De ‘zweep van de contrarevolutie’ heeft de beweging niet gestopt maar net een nieuwe dynamiek gegeven. De acties en de solidariteitsbeweging groeiden aan en beperkten zich niet tot de Rif en het noorden van het land. Er waren acties in Rabat, Casablanca, Meknes en elders. Die acties waren groter dan in het verleden, ondanks het politiegeweld. Het weekblad TelQuel titelde: “Nu de leiders opgepakt zijn, organiseert de Hirak [de beweging] zich.” Er kwamen nieuwe gezichten op het voorplan, zoals Nawal Ben Aissa. Het feit dat er ook vrouwen vooraan staan in de beweging is belangrijk. Nawal stelde in een interview: “Vrouwen hebben hun plaats ingenomen vanaf 8 maart [de Internationale Vrouwendag]. We hebben betoogd om die dag te vieren, maar ook om onze situatie aan te klagen.” De aanwezigheid van vrouwen werd massaal vanaf 26 mei: “Na de arrestatie van de militanten hadden vrouwen geen keuze meer. We moesten op straat komen om onze mannen en kinderen te steunen.” Een van de vrouwen in de beweging stelt dat de re-

voor te stellen aan de Marokkaanse diaspora die de familie komt bezoeken tijdens de vakantie. “We gaan voor onze mensen uit de diaspora Drie dagen van algemene een programma klaar hebben. Zodat staking in juni zij enerzijds kunnen begrijpen wat er aan de hand is in onze regio, maar anNa de arrestatie van Nasser Zefzafi derzijds willen we hen ook een platkwam er een oproep voor drie dagen form aanbieden om hun eigen eisen van algemene staking vanaf 1 juni te ventileren. We moeten de handen om de vrijlating van de activisten in elkaar slaan.” Het opzetten van basiscomités moet te eisen. In Al-Hoceima waren zowat alle winkels in het stadscentrum uitgebreid worden en het is nodig dat dicht. De staking werd er goed opge- die zo democratisch mogelijk funcvolgd. Hetzelfde was het geval in de tioneren. Ze vormen niet alleen een omliggende steden Imzouren en Beni ideaal instrument om de komende acBouyaach. In Imzouren was de re- ties voor te bereiden, maar ook om het pressie erg hard en werd er tijdens de programma van economische, sociale algemene staking een grote betoging en culturele eisen van de beweging te gehouden. Elders in het land waren er verfijnen en om zo efficiënt mogelijk solidariteitsacties. Dat was het geval in de discussie aan te gaan over de uitbreiding van de onder meer Rabat strijd doorheen en Casablanca. het hele land… Al-Hoceima en daarbuiten! ke nt e e n l a n Die orga nen ge traditie van va n st r ijd e n st r ijd: van het In de loop van de maand discussie zijn verzet tegen de ook de plaats kolonisatie tot mei werd de repressie waar het alterde “broodrellen” opgevoerd. De regering natief kan uitvan 1984 en ook gewe rk t worin 2011, op het hoopte de beweging te den. Er is een ogenblik van de stoppen door de leiding antwoord nodig massale beweop de dringende ging van opstan- ervan op te pakken. sociale tekorten den in Noord- De tactiek om de die het land kenA f r i k a e n het beweging uit te putten, merken. Daartoe Midden-Oosten, moeten niet alwaren er acties werkte immers niet. leen de machtin de stad. De hebb e r s weg, eerste elementen van opstand zijn sinds 2011 aanwezig, maar moet de plundering van de rijknaar het voorbeeld van de mijnwerkers dom van het land door een kleine elite van Imiter die sinds 2011 in actie zijn gestopt worden, los van de afkomst van en hun bedrijf bezetten. De regio is die elite. De rijkdommen van het land verlaten en de werkloosheid is er heer moeten onder collectieve controle geen meester, maar er is er ook een so- plaatst worden. Wat we niet bezitten, ciaal conflict dat sinds de zomer van kunnen we niet controleren. De sleu2011 blijft duren. De oproep tot een telsectoren van de economie in publiealgemene staking begin juni was een ke handen nemen voor een democragrote stap vooruit die aantoont wat de tische planning van de economie kan kracht van de arbeiders is. De wer- de basis leggen voor een systeem waar kenden hebben de mogelijkheid om de noden van de bevolking centraal de volledige economie van het land staan. Dat is iets totaal anders dan het “Noodplan” en het “Noodplan II” of de plat te leggen. Het belang van de structurering van “Versnelde industrialisering” waar het de beweging werd benadrukt door de regime over spreekt en die enkel leidt arrestaties. Er zijn de eerste wijkcomi- tot een verrijking van de elite. Door te tés die zich beginnen te organiseren en breken met het kapitalisme en stappen die een eerste vuurdoop kenden met de naar het socialisme te zetten, is het bodrie dagen van algemene staking. In vendien mogelijk om eindelijk een hareen interview met MO Magazine zei monieuze oplossing te vinden voor de Nasser Zafzafi aan de vooravond van nationale kwestie en de onderdrukking zijn arrestatie dat er in de zomer ver- van de Amazigh. Deze oplossing moet gaderingen en bijeenkomsten zouden gebaseerd zijn op het recht op zelfbekomen om een specifiek programma schikking en op solidariteit. pressie de beweging niet kan stoppen: “Het protest staat op een punt waar er geen weg terug meer mogelijk is.”


12

geschiedenis

de

Linkse Socialist

Interview met Joost Vandommele, auteur van ‘Gent, een bakermat van democratie en socialisme’

“In essentie ging strijd steeds over het wijzigen van de verhouding tussen arbeid en kapitaal”

D

e sociale en socialistische geschiedenis wordt maar zelden ten gronde in kaart gebracht. In dit boek wordt strijd van de nietbezittende klasse in de samenleving van de Middeleeuwen tot aan de Eerste Wereldoorlog met tal van voorbeelden en illustraties toegelicht. Gent en omstreken vormen de locatie van deze geschiedenis, maar vele voorbeelden hebben ook een universeel karakter, zowel in tijd als in plaats. Joost Vandommele is reeds decennia lang activist, syndicalist en ‘rode’ gids en spreken we graag over zijn bijzonder mooie en relevante publicatie (440 pp).

Interview door Wouter (Gent) Wat kunnen we uit jouw werk, uit de geschiedenis, leren?

“La force d’example. Zo zou ik de essentie van mijn werk uitdrukken. Mensen die in de geschiedenis afhankelijk van eigen arbeid waren om een leven uit te bouwen (of om gewoon in leven te blijven), hebben zich meermaals spontaan of georganiseerd verzet tegen de dominante klassen in de samenleving. Deze voorbeelden kunnen ons tonen waar de kracht van de collectiviteit lag in het verleden, maar ook vandaag. Nu is de werkelijkheid soms complexer, maar strijd gaat in essentie nog steeds over het wijzigen van de verhouding tussen arbeid en kapitaal. “Een voorbeeld hoe relevant de sociale geschiedenis is: als we mensen willen voorbereiden op democratische participatie, dan kunnen we leren uit het ontstaan van de stakerskassen. Bij het ontstaan ervan waren deze stakerskassen en de prille sociale zekerheid in beheer van de arbeiders zelf. De huidige structuren zijn erg bureaucra-

tisch, de Bismarckpolitiek in Duitsland bracht het beheer van de sociale zekerheid in staatshanden waardoor het democratisch karakter ervan verminderde. Er leeft vandaag zoiets als: ‘Het is niet meer van ons’ en er is misbruik of zoals sommigen zeggen: ‘stom om er geen gebruik van te maken, het is er toch…’. Deze vervreemding staat haaks op het ontstaan van de stakerskassen, waar het motto was: ‘het collectieve (de sociale zekerheid etc.) is iets van jezelf en je besteelt toch jezelf niet.’ In die zin is democratisch beheer een belangrijke les voor de toekomst. Solidariteit mag geen hol begrip zijn.” Gaat het boek louter over Gent of over de geschiedenis van de arbeidersklasse in het algemeen?

“Gent is een goed voorbeeld van hoe ook de vroege geschiedenis van de arbeidersklasse in het Westen is verlopen. In mijn boek licht ik daarom minder bekende voorbeelden van strijd in deze regio toe. In de jaren 1321-28

Op 30 april organiseerde LSP Gent een stadswandeling waarop Joost de geschiedenis van de arbeidersbeweging in de stad toelichtte.

bijvoorbeeld vond er een grote boerenopstand (van kustboeren) plaats. Indrukwekkend hoe deze boeren collectief in opstand kwamen, wetende: het was alles of niets. In 1326 werd Gent belegerd door deze revolutionaire boeren. Nadien kwam de reactie van de gevluchte Vlaamse graaf en met de Gentse militie (die toen in reactionaire handen was; de revolutionairen leefden in ballingschap) en met steun van het Franse leger. In 1328 kwam de definitieve nederlaag: met wortel en tak werden deze vrijboeren (freemen) uitgeroeid door het feodalisme. “Zo’n collectief verzet tegen de machthebbers was uniek in Europa op dat moment. In latere voorbeelden van strijd refereerde men hier naar. Bijvoorbeeld in 1358, in Parijs waar een grote opstand woedde, riep men ‘Gand, Gand!’als strijdkreet: het was een referentie over kracht van de massa’s. De witte kaproen (het hoofddeksel gedragen door de harde kern van de Gentse militie), stond symbool voor de strijd in Parijs en werd nadien weer het referentiepunt in andere bewegingen (zoals nu bvb. de beeltenis van Che). Zo zie je maar hoe ‘la force d’example’ zijn effect had: hoop op verandering is gewettigd! Dus dit boek gaat over meer dan Gent.” Geldt hetzelfde voor de hoogdagen van het socialisme in Gent eind 19e eeuw?

“Het bekendste voorbeeld in de geschiedenis van de stad is inderdaad dat van de coöperatieve beweging in die periode. Het toont welke kracht de arbeidersklasse kan hebben. Het coöperatief model was nergens zo geslaagd als hier omdat het ontstond in de perfecte omstandigheden, want kopieën lukten minder. Hier ging het vooral om productiecoöperatieven: ze konden zo zelf de internationale beweging (bvb. de SPD, het financieren van het dagblad Le Peuple etc.) financieren. Zo nam hun soortelijk gewicht ook toe binnen de Tweede Internationale en mocht Edward Anseele in 1895 op de begrafenis van Friedrich Engels spreken. Maar ze trokken ook radicale liberalen uit de loge aan… In het rijke rode Gentse imperium kon men carrière maken. Ik denk bvb. aan de architect Ferdinand Dierkens die het indrukwekkende rode materiële patrimonium ontwierp. Was het Gentse model eigenlijk socialistisch kapitalisme of kapitalistisch socialisme? In ieder geval waren de ‘socialistische bedrijven’ onderworpen aan kapitalistische marktwetten waardoor ze

(wegens te weinig kapitaalreserves) uiteindelijk ten onder zouden gaan in de crisis van 1930. “Het ging al definitief bergaf toen de coöperaties tot nv’s werden omgevormd (1910) en een concern vormden met de Bank van de Arbeid ( 1913) als spelverdeler. Anseele was een realpolitieker: hij geloofde wel in oplossingen binnen het kapitalisme, eigenlijk een vooruitstrevend ondernemer… Men werd toen ook sterk beïnvloed door utopische socialisten zoals Owen. Er was meer nodig! Deze hoogdagen in Gent tonen wel aan hoe groot de kracht van de arbeidersbeweging kan zijn, haar internationaal potentieel en heeft een sterke impuls gegeven aan de onmiskenbare vooruitgang die in die periode plaatsvond.”

Boek te verkrijgen in de Gentse boekhandels of via joost.vandommele@skynet.be (440 pp, rijk geïllustreerd, hardcover). 25 euro + 5 euro verzendingskosten.

Jouw boek is ook een indrukwekkend naslagwerk. Welk hoofdstuk uit je boek zou je als eerste aanraden voor de crisis van het kapitalisme en de strijd vandaag?

“Vooral mensen die geen kans hadden binnen het systeem en voor strijd kozen, kunnen ons vandaag iets leren.

Aan een breed publiek dat interesse voor dit boek toont zeg ik: ‘Er is iets te doen aan de ellende en onrechtvaardigheid van dit systeem!’” Ik denk dan aan het stuk over 1302: Het wordt dikwijls als voorbeeld van nationalisme gebruikt, maar in essentie ging het om het eerste volksfront in Europa. De relatieve democratie die arbeiders en boeren hadden opgebouwd werd bedreigd door de feodalen. Met bescheiden middelen schakelde men de grootste feo-

dale vechtmachine uit die tijd uit. De enorme moed van die mensen (letterlijk ‘vrijheid of dood’) bewonder ik enorm! Misschien is er nu een rem op bewegingen en strijd omdat wij veel meer te verliezen te hebben. “Niet dat ik denk dat er een soort miserabilisme nodig is om tot een serieuze strijdbaarheid te komen. Met dit boek wil ik inspirerende voorbeelden aanreiken om de strijd nu aan te wakkeren of te versterken. Toegevingen van het kapitaal kunnen mensen in slaap wiegen. Ik wil op zijn minst toch het bewustzijn over de problemen van dit systeem vergroten en inspiratie bieden hoe we het effectiever kunnen bestrijden. Mijns inziens betekent vooruitgang continue revolutionaire strijd in combinatie met verbetering in de huidige situatie. In dit kader zijn een andere (meer ideologische) opvoeding samen met het opkrikken van ons beschavingspeil en brede democratisering nodig. De arbeidersklasse an sich is misschien niet meer zo ‘bekend’ bij het grote publiek, want de vorm is anders dan in het verleden, maar de potentiële kracht blijft hetzelfde! Aan een breed publiek dat interesse voor dit boek toont zeg ik: ‘Er is iets te doen aan de ellende en onrechtvaardigheid van dit systeem!’”

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.

Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen

Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake

meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij

De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van

Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de

arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme


partijnieuws

www.socialisme.be zomer 2017

21-22 oktober: Socialisme 2017

Agenda

O

ktober 1917. Hongerige arbeiders, uitgeputte soldaten en hun gezinnen nemen in Rusland de macht zelf in handen. Eerder dat jaar werd met een revolutionaire opstand de tsaristische dictatuur aan de kant geschoven. Er kwam een Voorlopige Regering tot stand die naast de strijdorganen van de basis – raden of ‘sovjets’ in het Russisch – bestond. De hoop was groot, maar de Voorlopige Regering kon de verwachtingen niet inlossen. Het volstond immers niet om gewoon een dictator af te zetten, heel het systeem moest aangepakt worden. De Voorlopige Regering wilde niet raken aan het fundament van het kapitalisme. Het resultaat was een verderzetting van de oorlog en alle oude problemen waartegen de arbeiders, boeren en soldaten in februari 1917 net in opstand waren gekomen. De pogingen van de contrarevolutie om de verworvenheden van februari 1917 terug te dringen, mislukten. De massa’s gaven hun revolutie niet zomaar uit handen. Ze keken steeds meer naar de Bolsjewieken van Lenin en Trotski (die in augustus 1917 formeel tot de Bolsjewieken toetrad). Dat waren de meest consequente verdedigers van de revolutie en ze hadden een programma om tot echte verandering te komen. In oktober 1917 ging de macht quasi geweldloos over op de sovjets waarin de Bolsjewieken een leidinggevende rol speelden. Het regime van de Voorlopige Regering was nog erg jong, maar was toch al totaal uitgeleefd. De Sovjet-Unie die uit de Oktoberrevolutie ontstond, was wereldwijd een bron van inspiratie. Er werden meteen maatregelen getroffen om de oorlog te stoppen, de kapitalisten aan de deur te zetten, de arbeidsvoorwaarden te verbeteren, de landbouwgrond te herverdelen, … “Land, brood en vrede,” was geen lege belofte maar een actieprogramma. Ondanks de latere ontaarding van de Sovjet-Unie – onder meer door het uitblijven van succesvolle revoluties in andere landen waardoor het achtergebleven Rusland geïsoleerd stond en de bestaande tekorten als gevolg van de oorlog ruimte boden aan een bureaucratische kaste om de macht naar zich toe te trekken - blijven de sociale verworven-

21 > 22

De Kriekelaar Gaillatstraat 86

Schaarbeek

Gewijzigde datum en locatie! Omdat de ULB voor Socialisme 2017 achteraf een hele reeks extra kosten toevoegde, hebben we besloten om uit te wijken naar een andere locatie: Gemeenschapscentrum De Kriekelaar in Schaarbeek. We moesten meteen ook van datum veranderen naar 21 en 22 oktober. Met uitzondering van Jean-Jacques Marie hebben alle voorziene sprekers bevestigd voor die gewijzigde datum. heden van vlak na de Oktoberrevolutie opmerkelijk progressief en actueel. De werkenden en hun gezinnen namen bewust de macht in eigen handen om een systeem van arbeidersdemocratie te vestigen. Dat blijft tot op vandaag een inspiratiebron voor wie een ander systeem wil en uitkijkt naar een socialistisch alternatief. Op 21 en 22 oktober staat het weekend Socialisme 2017

Misschien lees je deze krant nadat je hem kocht op één van de vele zomerfestivals waar we campagne voeren. We trekken naar deze festivals om in discussie te treden met jongeren en werkenden over thema’s als de strijd tegen seksisme, racisme en ongelijkheid. Centraal staat ROSA, de campagne tegen seksisme en het asociaal beleid die in maart 2017 is gelanceerd met een enthousiaste vrouwendag in Brussel. We hebben stickers, badges, t-shirts en ander materiaal om steun op te halen. Op acties als de anti-Trump betoging eind mei werd het potentieel van ROSA bevestigd: meer dan 130 mensen gaven hun contactgegevens op voor meer info, een discussie of om zelf actief mee te werken. Deze zomer willen we honderden contactadressen ophalen en actieve kernen van ROSA opzetten in verschillende steden en regio’s. Ook jij kan daar een rol in spelen: waarom niet enkele vrienden bijeenbrengen voor een gesprek over ROSA? Contacteer ons voor een spreker. Daarnaast komen we ook op tegen andere vormen van verdeeldheid. Anti-racisme blijft uiteraard een belangrijk onderdeel van onze zomercampagne. We verbinden dit met de strijd voor een socialistisch alternatief. Ongelijkheid en de bijhorende verdeeldheid zijn immers geen uitwassen van dit systeem, ze zitten ingebakken in het DNA van het kapitalisme. Symptomen pak je best aan door de onderliggende ziekte te bestrijden. Om deze socialistische benadering te versterken, halen we steun op en bouwen we aan actieve en strijdbare campagnes. LSP voert samen met anderen campagne rond verschillende thema’s en bouwt tegelijk aan een partij die ervaringen bijeenbrengt en kadert in de strijd voor maatschappijverandering. Zo’n partij vertrekt van actieve betrokkenheid en staat open voor al wie werk wil maken van dat socialistisch alternatief. Contacteer ons om lid te worden!

in het teken van de Russische Revolutie. We zullen er terugkijken naar de revolutie om deze te begrijpen, maar vooral ook om er lessen uit te trekken voor de strijd vandaag. Het weekend staat uiteraard open voor al wie genoeg heeft van de ellende en oorlog van het kapitalisme en argumentatie zoekt om de strijd voor een andere samenleving verder te onderbouwen.

K

arel ‘Charel’ De Mey is op 4 juni overleden en in intieme kring gecremeerd zoals hij dat wilde. De afgelopen jaren was zijn gezondheid fel achteruit gegaan waardoor hij niet langer aan activiteiten kon deelnemen. Karel was een gewaardeerde kameraad die als hij kon elke week naar de afdelingsvergadering van LSP-Antwerpen kwam. Het beste eerbetoon dat we aan hem kunnen brengen, is zijn 70 jaar van strijd tegen fascisme onverminderd doorzetten. vergaderingen komen. Het bestaan van extreemrechtse groepen na de oorlog, leidde tot opstandigheid bij Karel. Maar niet alleen die groepen waren gevaarlijk: vanuit extreemrechtse Vlaamsnationalistische groeperingen zwermden politici uit naar zowat alle gevestigde partijen. Daar kon Karel zich druk in maken. De laatste betoging waaraan hij deelnam, was wellicht de anti-NSV betoging in Antwerpen in 2004. Hij kwam naar de start van de betoging en was zo fier als een gieter. Alleen al dat beeld, maakte die betoging speciaal. Nadien werd het moeilijker. Hij kwam ten val na een bezoek aan het secretariaat van Hand-in-Hand en moest lang revalideren. Nog later kwam hij opnieuw ten val toen hij in de sneeuw een krant ging kopen, en een zwangere vrouw die uitgleed wilde opvangen. Het oordeel van de dokters was hard: Karel mocht niet meer met de auto rijden en verloor zijn vrijheid. Naar vergaderingen komen, werd moeilijk. Hij deed het toch nog enkele keren met de bus vanuit het noorden van Antwerpen. Nadien was er minstens maandelijks een bezoek

za. 8 juli. Betoging: solidariteit met protest in Marokko. 14u Bxl Noord za. 8 juli. Keerbergen: BBQ zo. 9 juli. Herdenking van Karel De Mey. 12u30 café Nieuwe Zurenborger, Dageraadplaats Antwerpen za. 23 september. Gent: betoging voor meer en goedkoper openbaar vervoer. 17u stadshal Gent do. 28 september. Brussel. Actiedag voor toegang tot het recht op abortus 21-22 oktober. Brussel. Socialisme 2017. De Kriekelaar

Zomercampagne: met ROSA naar de festivals

Karel De Mey (1927-2017), onze oude kameraad en vriend is niet meer

Antifascisme was een bijzonder gevoelig punt voor Karel. Hij had het fascisme aan den lijve ondervonden en ging als jonge gast in het gewapend verzet tegen de nazi-bezetter. Hij heeft nooit alles verteld over de horror die hij in de oorlog meemaakte. Maar hij heeft gevochten, gestreden en geleden. Hij bleef actief, nam deel aan vormingen en meetings van communistische organisaties. Hij weigerde na de oorlog mee te stappen in de ontwapening van de gewapende weerstanders. Pas decennia later zou hij zijn verroeste wapen inleveren. Het Onafhankelijkheidsfront nam een belangrijke plaats in in voor Karel’s leven. Hij ging regelmatig naar Brussel, zat in het bestuur en was trots op het Museum van de Weerstand. Bij de oprichting van Blokbuster in 1991 was Karel direct enthousiast en hij opende veel deuren voor ons. Hij nam deel aan verschillende nationale conferenties van Blokbuster en was spreker op de eerste grote meeting die we in Antwerpen met Blokbuster in 1999 organiseerden. Daarna zou Karel regelmatig naar

• • •

13

aan hem. De maandelijkse gesprekken werden moeilijker de afgelopen jaren: zijn geheugen liet hem in de steek, zijn wereld werd steeds kleiner. Op het einde was contact niet echt meer mogelijk. We zullen hem missen. Karel was een warme persoonlijkheid en een militant die wist waarover hij sprak. Hij laat een vrouw, dochter en kleinzoon achter. We zullen de strijd die hij decennia lang voerde verderzetten. Op moeilijke momenten zullen we aan Karel De Mey denken en koppig voortdoen. RIP Karel. Informele herdenking op zondag 9 juli (zie agenda hiernaast)

Dour 2016

Strijdfonds: steun onze campagnes Elke drie maanden willen we 11.500 euro financiële steun ophalen. Daarmee financieren we tal van campagnes: pamfletten, affiches, vlaggen, spandoeken, ... maar ook de organisatie van activiteiten. In het tweede kwartaal van 2017 (april - juni) zullen we wellicht de doelstelling voor ons strijdfonds behalen, zo was er nog een BBQ in Antwerpen op 24 juni. We deden dit onder meer door geslaagde tussenkomsten op de Pride waar we meer dan 500 euro steun ophaalden met voornamelijk badges, op de anti-Trump betoging meer dan 700 euro. Er waren ook tal van kleinere acties en sociale activiteiten. Steun ons en zorg ervoor dat we ook in het derde kwartaal onze doelstelling behalen! Luik-Lux: 1.307 € O en W Vlaanderen: 3.327 € Bxl-W.Brab: 2.405 € Vl Brab-Limburg: 973 € Henegouwen-Namen: 1.013 € Antwerpen: 907 € Nationaal: 1.023 €

119% 106% 105% 93% 92% 52% 97%

TOTAAL: 10.955,87 €

95%

Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE69 0012 2603 9378 van LSP met vermelding ‘steun’.

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE48 0013 9075 9627 van Socialist Press


14

Jongeren

de

Linkse Socialist

Alt-Right, Génération Identitaire, … oude neofascisten proberen zich hip voor te doen

I

n de VS wordt extreemrechts tegenwoordig omschreven als ‘Alt-Right.’ In Frankrijk was er ophef toen de groep Génération Identitaire aankondigde dat het een boot wil kopen om hulpoperaties voor vluchtelingen op de Middellandse Zee te verstoren. Dat kreeg meteen de steun van enkele neofascisten in ons land. Van waar komen bewegingen als Génération Identitaire en AltRight, waar staan die voor en hoe kunnen we ze bestrijden? door

Sander (Gent)

Van economische naar politieke crisis

De grote recessie van 2008 leidde

tot een kentering in het politieke landschap. Het vertrouwen in de traditionele partijen zakte als een pudding in elkaar. Er wordt gezocht naar al-

ternatieven. De hoge werkloosheidscijfers, immigratie door oorlogen in het Midden-Oosten, terreurdreiging en de hopeloosheid in het algemeen doen zoeken naar vaste grond onder de voeten om niet alle hoop te verliezen. Het leidt tot een opmars van consequente linkse stromingen en organisaties (zie elders in deze krant). Maar het heeft ook aan de rechterzijde gevolgen. De verkiezing van Trump is er een voorbeeld van, net zoals de hernieuwde steun voor het Franse Front National van Marine Le Pen. Er duiken ook nieuwe neofascistische bewegingen op die een stap verder proberen te gaan: Pegida in Duitsland, Alt-Right in de VS of nog Génération Identitaire in Frankrijk. Extreemrechts in een nieuw jasje

Betoging tegen racisme in Antwerpen eerder dit jaar. Foto: Jente

Deze partijen en bewegingen willen de symptomen van het falend kapitalisme bestrijden zonder het systeem in vraag te stellen. De ‘oplossingen’ beperken zich tot haat tegenover minderheidsgroepen. Er wordt uitgegaan van de identiteit van de ‘blanke man’ en hoe die ‘in gevaar’ komt. Eigenlijk komt het neer op een krampachtig vastklampen aan een systeem waarbij de verantwoordelijkheid voor alle sociale en economische problemen bij zwakkere groepen in de samenleving wordt gelegd in plaats van bij diegenen die de touwtjes in handen hebben. Openlijk racistische en seksistische standpunten kennen een zekere opgang. De gevestigde partijen hebben er elementen van gebruikt om de eigen neergang af te remmen en om de eigen verantwoordelijkheid voor de crisis van het systeem van zich af te wentelen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat radicalere varianten hiervan een gehoor kunnen vinden. Nie uw z ijn g r o e p e r i nge n a l s Génération Identitaire niet. De groep baseert zich op de ideeën van NieuwRechts, een extreemrechtse stroming uit de jaren 1960. Dat was op zich een poging om met een opgekuiste versie van het oude fascisme een nieuwe dynamiek tot stand te brengen. Het genoot de steun van heel wat collaborateurs met heimwee naar de Duitse nazi-bezetting. Ook in ons land werden de eerste extreemrechtse bewegingen na Wereldoorlog Twee gedragen door figuren uit de collaboratie. Extreemrechts stond geïsoleerd door

de sterke positie van de arbeidersbe- heeft om mensen los van afkomst te weging en de band met de collabo- verenigen rond hun gemeenschapperatie die voor iedereen duidelijk was. lijke belangen als werkenden. Met spectaculaire acties en uitspraHet maakte dat geprobeerd werd om een radicaler imago aan te meten met ken probeert extreemrechts zich als een zogenaamd ‘anti-kapitalisme’. ‘anti-establishment’ voor te doen. Zo Nochtans werd eigenlijk gepleit voor kondigde Génération Identitaire na de een meer ‘communale’ vorm van ka- aanslagen van 22 maart 2016 aan dat pitalisme met etnisch ‘zuivere’ zones het in Molenbeek zou betogen. Het waarbinnen niet aan de productiever- ging niet door wegens een verbod, maar ondertussen leverde het de groep houdingen wordt geraakt. Génération Identitaire bouwt hier- heel veel mediabelangstelling op. Als het publiek deop voort. Het wil bat door rechts een etnisch homogedomineerd geen Europa zonwordt, vor mt der minderheidse x t r e e m r e cht s groepen waarbij Internet en sociale media zelfs een pseuelke cultuurverdo-aanvaardbamenging slecht spelen een grote rol in de re stem. Verzet zou zijn voor de verspreiding van racisme, blijft nodig zo‘Europese identiteit.’ De metho- vooral omdat er geen basis dat extreemrechtse groepen geen den zijn anders, is om een grote actieve millimeter ruimte maar de ideeën beweging in het reële krijgen. blijven dezelfde. Het succes van De verpakking is leven uit te bouwen. Le Pen of Trump anders, de boodschap blijft dezelfde als die van de en de aandacht voor extreemrechtse jaren 1930. Internet en sociale media groeperingen bestrijden we best met spelen een grote rol in de verspreiding een constructief alternatief op het in van racisme, vooral omdat er geen ba- crisis zijnde kapitalisme. Er is nood sis is om een grote actieve beweging in aan een systeem waarin diegenen die het werk verrichten het voor het zeggen het reële leven uit te bouwen. Extreemrechts werd de afgelopen hebben en niet diegenen die vandaag decennia steeds gekenmerkt door een enkel de vruchten van ons werk plukpassieve steun, onder meer bij verkie- ken. Een democratisch geplande ecozingen, en een gebrek aan grote mobi- nomie die de noden van de meerderlisatiekracht. Een paar honderd men- heid van de bevolking centraal stemt sen krijgt het mogelijk op de been, in plaats van de winsten van enkelinmaar geen duizenden laat staan tien- gen. Een alternatief dat mensen saduizenden. Op internet kan gemakke- menbrengt om met de werkende klasse lijker ingespeeld worden op passieve eengemaakt sterker te staan in de strijd steun. Kijk maar naar de ‘Vlaamse voor die andere samenleving. Het zijn niet de vluchtelingen die Verdedigingsliga’ bij ons: die pagina verdween vorig jaar toen het openlij- ervoor zorgen dat wij moeten inleveke racisme ervan in alle media werd ren en uit de spreekwoordelijke maataangeklaagd. De pagina had meer dan schappelijke boot dreigen te vallen. 20.000 volgers, maar in het reële leven Het is het systeem waarbij de superkreeg de groep nooit meer dan 10 men- rijken in hun zoektocht naar steeds meer winsten niet voor terugdeinzen sen bij elkaar. om hele regio’s te plunderen, oorlogen Gevaar bestrijden om grondstoffen te voeren en hier de levensstandaard van de meerderheid Dit betekent niet dat extreemrechtse van de bevolking naar beneden te groepen niet gevaarlijk zijn. Ze kunnen trekken. Het zijn de kapitalisten die racistische retoriek breder verspreiden van vluchtelingen en migranten geen tegelijk radicaliserende elementen bruik maken om de lonen te drukoppikken waarmee ook in de reële we- ken via de veelzijdige methoden van reld groepen worden uitgebouwd. Die sociale dumping. Daartegenover is groepen richten zich tegen de arbei- er nood aan een systeem waarin de dersbeweging, de sociale kracht die de meerderheid van de bevolking het grootste bedreiging voor de heersende voor het zeggen heeft en aan al deze klasse vormt en het grootste potentieel zaken een einde maakt.

Intimidaties na Francken-meetings

I

n de maand mei hield staatssecretaris Theo Francken enkele meetings. Hij trok onder meer naar de UGent en de VUB om er zijn repressieve asielbeleid toe te lichten. Hiermee mobiliseerde hij de eigen reactionair-rechtse achterban. Onder die achterban ook extreemrechtse studenten zoals die van NSV, traditioneel een kweekvijver van het Vlaams Belang maar ook gecharmeerd door Theo ‘Trump’ Francken. De meetings versterkten het zelfvertrouwen van rechtse jongeren die overgingen tot een intimidatiecampagne tegen linkse studenten en al wie het niet met hun visie eens is. Zo verspreidde de ondervoorzitter van N-VA, Dylan Vandersnickt, een wansmakelijke cartoon waarop een linkse studente aan de VUB verkracht werd. Een andere linkse student kreeg in de cartoon een kogel door zijn hoofd gejaagd, een niet mis te verstane bedreiging. Pas toen deze intimidatie ruimte mediabelangstelling kreeg, moest N-VA noodgedwongen afstand nemen van Vandersnickt. De meetings van Francken werden telkens verstoord door tegenstanders die de ingang blokkeerden (VUB) of

vanuit de zaal protesteerden (Ugent). Deze acties werden beantwoord met typische NSV-slogans als “linkse ratten, rol uw matten.” Francken gaf extreemrechtse alle ruimte en moedigde hen aan. Niet verwonderlijk dat de eigen troepen zich nadien gesterkt voelden om een stap verder te gaan met openlijke intimidatie die zich niet tot het internet beperkte. Mobilisatie is daar het beste antwoord op. Bij een eerste meeting van Francken aan de Ugent in april was er een betoging die honderden jongeren op de been bracht. Dat vonden wij een uitstekend initiatief. Het toont aan dat de aanhangers van Francken zeker geen meerderheid van de studenten vertegenwoordigen en dat het asociale beleid op protest botst dat

gesteund wordt door bredere lagen. Een betoging biedt bovendien de mogelijkheid om campagne te voeren en in discussie te gaan met studenten en anderen over de noodzaak van protest en over alternatieven op het beleid zoals verzet tegen de oorlogspolitiek, de imperialistische plunderingen en het besparingsbeleid bij ons. Zo kunnen we vermijden dat het protest zich beperkt tot een klein groepje dat geïsoleerd in een vijandige meeting zit of een blokkade die onvoldoende begrepen wordt door de studenten van de campus zelf. Mobilisatie kan bovendien het zelfvertrouwen van rechts breken. De rechtse studenten zullen volgend academiejaar ongetwijfeld verder in het offensief gaan. Sluit je nu al aan bij de Actief Linkse Studenten om de benadering die we hierboven beschrijven te versterken en te bouwen aan sterke mobilisaties!

Zie: actieflinks.be

Foto: Emily


ROSA

www.socialisme.be zomer 2017

15

94% van de vrouwen geconfronteerd met discriminatie op het werk

D

iscriminatie tegenover vrouwen is alomtegenwoordig in tal van gedaanten. Er is natuurlijk het dagelijkse seksisme, op straat of thuis. Maar de discriminatie van vrouwen iso ok aanwezig op de werkvloer. Maar liefst 94% van de vrouwen geven aan dat er sprake is van discriminatie op het werk, zo blijkt uit een onderzoek dat afgelopen zomer werd gedaan. In 2016 was er bij het Instituut voor Gelijkheid tussen Mannen en Vrouwen een toename van het aantal aangiften wegens discriminatie op basis van sekse of gender met 18% tegenover het jaar ervoor. De overgrote meerderheid van de aangiften werd door vrouwen gedaan en had betrekking op discriminatie op het werk. Volgens het instituut tonen die cijfers aan dat “de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt kwetsbaar blijft.”

door Emily, coördinatrice van de campagne ROSA (Reageer tegen Onderdrukking, Seksisme en het Asociaal Beleid)

Zo geven 80% van de vrouwen aan se regering. Het beleid van sociale afdat ze regelmatig onderbroken worden braak en het bijhorende gebrek aan als ze spreken of dat er niet naar hen ge- openbare diensten maakt dat in veel luisterd wordt, 75% zegt opmerkingen gezinnen de persoon met het laagste te krijgen over de kledij die ze dragen inkomen (meestal de vrouw) veel taken of die ze zouden op zich neemt die moeten dragen vroeger door de gemeenschap georgaof krijgt nog te niseerd werden: een maken met grapjes of misplaats- Als we vaststellen dat zieke ouder opvante opmerkingen. gen of zorgen voor (1) Daar boven- vrouwen minder verdienen een kind dat geen op komt er een dan mannen is dit geen plaats heeft in de loon kloof van kinderopvang. Zorg pleidooi om de lonen en meer dan 20% geven aan een familielid is de meest tussen het ge- pensioenen van mannen te middelde jaar- verminderen. Integendeel: voorkomende reden loon van manvoor tijdskrediet, nen en dat van er zijn genoeg middelen maar het heeft uiteraard financiële vrouwen. Het in- om iedereen een degelijk komensverschil gevolgen. De druk is nog groter bij inkomen te garanderen. op het werk is erg gepensioneerden: een pensioen van groot: meer dan de helft van de vrouwen vrouwen is gemiddeld 34% lager dan verklaart met discriminatie geconfrondat van mannen. Hierdoor zitten veel teerd te zijn bij een zwangerschap en vrouwen in de praktijk in een situatie moederschapsverlof, in de ergste gevallen leidde dit zelfs tot ontslag. (2) In heel van armoede of afhankelijkheid. Het verschil is groter geworden door wat gevallen is er al discriminatie bij de de pensioenhervorming van de recht- aanwerving van jonge vrouwen die het

‘risico’ lopen om zwanger te worden. Het gebrek aan economische onafhankelijkheid maakt dat vrouwen soms het dagelijkse seksisme op de werkvloer aanvaarden om toch maar niet zonder werk te vallen. Al deze elementen hebben natuurlijk een impact op hoe vrouwen in het algemeen in de samenleving worden gezien. Opkomen voor vrouwenrechten, betekent ingaan tegen het asociale beleid

Er is nood aan een actieplan om de regering te stoppen. We hebben dringend nood aan massale publieke investeringen in de openbare diensten. De middelen hiervoor bestaan, ze zijn in handen van een kleine minderheid van superrijken terwijl ze zouden kunnen gebruikt worden in het belang van de sociale meerderheid van de bevolking. Daartoe moeten we de sleutelsectoren van de economie in publieke handen nemen onder democratische controle en beheer. Als we vaststellen dat vrouwen minder verdienen dan mannen is dit geen pleidooi om de lonen en pensioenen van mannen te verminderen. Integendeel: er zijn genoeg middelen om iedereen een degelijk inkomen te garanderen. Samen met een massale investering in openbare diensten zou een degelijk inkomen voor iedereen de basis vormen om efficiënt te strijden tegen alle vormen van discriminatie en seksisme. (1) https://www.youtube.com/watch?v=5z7q4W_XcPU (2) https://www.rtbf.be/info/societe/detail_ plus-de-la-moitie-des-femmes-discriminees-au-travail-pendant-leur-grossesse?id=9621774

Precaire sectoren worden nog harder geraakt door seksisme

D

at is onder meer het geval voor schoonmakers en huishoudhulpen. Mensen die werken voor dienstenchequebedrijven krijgen een laag uurloon. Dit loon is al helemaal laag als er ook rekening wordt gehouden met de verplaatsingen die soms heel wat tijd vergen, bijvoorbeeld om van de ene klant naar de andere te gaan. Dat maakt het overigens nog moeilijker om voltijds te werken. 31,7% van de schoonmakers en huishoudhulpen werden ooit het slachtoffer van seksueel geweld of ongewenste intimiteiten op het werk. Dit blijkt uit een onderzoek van ACV Voeding en Diensten bij meer dan 7.000 leden. Bij gevallen van agressie klagen veel slachtoffers overigens over het totale gebrek aan steun door de dienstenchequebedrijven. De klanten die voor de financiële inkomsten zorgen, zijn vanuit hun logica immers belangrijker…

Het is belangrijk dat we opkomen voor een herwaardering van de sector, te beginnen met de lonen. Om een correct uurrooster en een realistische voltijdse betrekking mogelijk te maken, moet ook de verplaatsingstijd tussen klanten als arbeidstijd beschouwd worden. Het is niet gemakkelijk om het personeel met de vakbond te organiseren, in kleine bedrijfjes is dat al helemaal moeilijk. Maar het is mogelijk en het levert resultaat op: een stakingsdreiging bij dienstenchequebedrijf Partena (met ruim 1.500 huishoudhulpen) leverde begin juni een verhoging van de maaltijdcheques van 3 tot 4 euro op. Opdat iedereen een haalbare voltijdse job zou kunnen uitoefenen, moeten we de arbeid herverdelen met een collectieve arbeidsduurvermindering waarbij 32 uur of zelfs 30 uur per week het nieuwe voltijds wordt. In de schoonmaaksector, waar vooral vrouwen werken en waar deeltijds werken de norm is, zou dit vooral een loonsverhoging inhouden. In het algemeen zou een vermindering van de arbeidstijd voor voltijdse jobs mogelijkheden bieden om extra personeel aan te werven en zo het probleem van de werkloosheid aan te pakken. Er is nog nooit zoveel rijkdom geproduceerd, arbeidsduurvermindering kan dan ook zonder loonverlies indien

het geld gezocht wordt waar het zit. We moeten vooral ook de sector van schoonmaak en huishoudhulp uit de handen van de private sector halen. Waarom moeten eigenaars en aan-

deelhouders van dienstenchequebedrijven winsten boeken op de kap van een sociaal werk dat via de dienstencheques sterk ondersteund wordt door de gemeenschap? Laat er ons een echte openbare dienst van maken zodat de slechte arbeidsvoorwaarden in de huidige op concurrentie gerichte sector verdwijnen. Een openbare dienst zou het bovendien mogelijk maken dat meer mensen van huishoudhulp kunnen genieten en niet altijd moeten terugvallen op familieleden. Het zou dus ook de dubbele dagtaak van vrouwen verzachten. Die dubbele dagtaak is er immers nog steeds: vrouwen zijn gemiddeld goed voor 245 minuten onbetaald huishoudelijk werk per week tegenover 151 minuten voor mannen.

Socialisme en feminisme De Nederlandse feministe Anja nen hen daarin zelfs steunen, maar Meulenbelt heeft een nieuw boek dan wel vanuit een andere benadeuit. Ze koppelt feminisme uitdruk- ring die staat voor een echte keukelijk aan socialisme. Zo verklaar- ze: het recht om geen kinderen te de ze in een interview: “De bevrij- hebben, maar ook het recht om kinding van de vrouw zal niet lukken deren op te voeden zonder daarbij binnen dit economische systeem. het risico te lopen om in armoede Als je vrouwen in precies hetzelfde te vervallen (zoals bij de overgrote systeem plaatst, gaan zij precies meerderheid van de alleenstaande hetzelfde doen wat die mannen ook ouders het geval is). Uiteraard is er ook zoiets als burhebben moeten doen.” Voorbeelden als Margaret Thatcher of recenter gerlijk feminisme dat de positie van Theresa May in Groot-Brittannië vrouwen los ziet van de ontwikkeling van de sabevestigen dit. menleving of dat De uitspraken feminisme hervan Meulenbelt leidt tot de forleidden tot opmele rechten van r ispi ngen va n Neen, het socialisme v r ou we n . He t de re chte r z ijrechtse beleid d e . A n n e m i e heeft geen alleenrecht van sociale afT u r t e l b o o m op het feminisme. braak leidt echter (O p e n V L D) onver mijdelijk stelde dat femi- Maar om consequent tot een slechtenisme niet mag op te komen voor re positie voor misbruikt wor- vrouwenrechten v rouwen. De den voor “sociverhoging van alistische pro- hebben we wel nood de pensioenleefpaganda.” N-VA aan een socialistische tijd, opvoeren parlementslid An van de flexibiliCapoen schreef benadering. Daarom teit, afbraak van op Knack.be dat verdedigt ROSA een gezondheidszorg het socialisme en andere open“geen alleen- socialistisch feminisme. bare diensten, … recht heeft op het feminisme.” Ze stelde dat de recht- treffen vrouwen bijzonder hard. Dat se regering op vlak van vrouwen- wordt niet goedgemaakt door goerechten goed bezig is: zo kwam er de voornemens en symboolbesliseen resolutie tegen kindhuwelijken singen, liefst zo ver mogelijk van en stelde ze zelf in de commissie huis. Neen, het socialisme heeft Buitenlandse Zaken voor om bij geen alleenrecht op het feminisme. ontwikkelingssamenwerking oog Maar om consequent op te komen te hebben voor kwaliteitsvol onder- voor vrouwenrechten hebben we wijs voor meisjes. Er zijn ook voor- wel nood aan een socialistische bebeelden van liberalen die opkomen nadering. Daarom verdedigt ROSA voor het recht op abortus. We kun- een socialistisch feminisme.

Beide foto’s op deze pagina komen vanop de anti-Trump betoging. Foto’s: Liesbeth


maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nr 366  zomer 2017 s t r i jd  s o l i da r i t e i t  s o c i a l i sm e

Mijn lichaam, mijn keuze, mijn vrijheid! Stop seksisme!

98%

van de vrouwen werd ooit al eens lastiggevallen op het openbaar vervoer. Een dergelijk algemeen probleem is een maatschappelijk fenomeen dat een collectief antwoord vereist, geen individuele ‘oplossingen.’

Mijn lichaam is geen object! Vrouwen worden als objecten behandeld door de reclame-industrie : geretoucheerde foto’s van een vrouw in bikini om reclame te maken voor een goksite , een supermarktketen die reclame voert met de stelling dat “een mooie vrouw duur is” ,… Vrouwen worden vaak voorgesteld als een object en worden bijgevolg ook zo behandeld. Sommige reclameboodschappen gaan nog verder en banaliseren seksueel geweld. Dat zagen we onder meer bij Calvin Klein en Dolce&Gabana dat een groepsverkrachting in beeld bracht. Het doel van reclame is om de winsten van een kleine minderheid te vergroten. Laten we strijden voor een samenleving waarin hun winsten niet belangrijker zijn dan ons welzijn.

Voor het recht om te dragen wat we willen

Tal van scholen denken dat het opleggen van een bepaalde outfit het imago van de school ten goede komt en iets zou zeggen over de kwaliteit van het onderwijs. Dit fenomeen wordt versterkt door de concurrentie tussen scholen. Een minirok, mantelpak of hoofddoek dragen, verandert niets aan de kennis of de vaardigheden. Een “mooie decolleté” heeft evenmin iets te maken met een proclamatie aan de unief. Op het werk en op straat is er een reële druk. Een korte rok betekent niet dat je nagefloten of beledigd wil worden. We mogen niet aanvaarden dat we ons moeten kleden zoals onze werkgever, schooldirecteur of omgeving dat wenst. We moeten ons collectief organiseren om tot echte oplossingen te komen. Zo willen we niet dat het antwoord op geweld in de uitgaansbuurten bestaat uit het begeleiden van vrouwen zoals kinderen. Er is integendeel nood aan meer en beter openbaar vervoer zodat iedereen veilig thuis geraakt. Dit vereist ook voldoende personeel met een opleiding rond seksueel geweld.

Voor een echte keuze: stop de besparingen op gezondheidszorg, openbare diensten, … Onze sociale verworvenheden zijn bedreigd. De besparingen treffen ons allemaal en vrouwen des te harder. Daarenboven zijn er dan nog reactionaire groepen die zich gesterkt voelen door het ‘Trumpisme’ dat ingang vindt op de puinhopen van de economische crisis en de gevolgen ervan.

Voor toegankelijke, degelijke en gratis voorbehoedsmiddelen We verdedigen de toegang tot seksuele gezondheidszorg: lessen rond seksuele opvoeding, gratis voorbehoedsmiddelen die toegankelijk zijn waarbij dit ook geldt voor de Morning-afterpil waarvoor minister De Block een doktersvoorschift verplicht wil maken. Het recht op abortus moet uitgebreid worden. De centra voor gezinsplanning moeten meer middelen krijgen zodat ze een grotere rol kunnen spelen.

Voor het recht om kinderen te krijgen zonder in armoede te vervallen 80% van de alleenstaande moeders leeft onder de armoedegrens. Er is strijd nodig voor betere arbeidsvoorwaarden zodat iedereen een echte keuze heeft om een kind op te voeden op het ogenblik dat de moeder dit wil en zonder het risico om hierdoor in armoede terecht te komen. Dit vereist onder meer een kinderbijslag die overeenstemt met de echte kost van een kind, gratis openbare diensten die toegankelijk zijn: kinderopvang, scholen, gezondheidszorg en waarom ook geen wasserijen, publieke kantines, … Meer publieke middelen voor deze diensten zouden meteen een onderdeel vormen van de strijd tegen zowel precaire jobs (deeltijds, interim, …) als tegen de dubbele dagtaak van vrouwen.

Organiseer je Sluit aan bij ROSA om te strijden tegen seksisme en het asociale beleid. Neem deel aan onze zomercampagne ‘My body, my choice.’ We trekken met die campagne naar verschillende zomerfestivals. Meer info op campagneROSA.be

Europese actiedag voor toegang tot abortus


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.