De Linkse Socialist 370 - dec. 2017 / jan. 2018

België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269

strijd



solidariteit



€2

socialisme

Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

€5 steunprijs

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 370  dec. 2017 - jan. 2018

e s i d a r a P s r e aapndere P en e l a c s n i e f l a d schan

‘‘De hemel van de rijken is gemaakt door de hel van de armen’’ “D

e hemel van de rijken is gemaakt door de hel van de armen.” Die uitspraak uit de 19e eeuw komt van Victor Hugo. Vandaag komt die uitspraak regelmatig terug als het gaat over de vele fiscale schandalen.

door

Nicolas Croes

In november 2017 waren het de Paradise Papers die het nieuws haalden. Dit schandaal werd onthuld door een internationale samenwerking van onderzoeksjournalisten (ICJJ). Het rapport maakt duidelijk hoe multinationals en beroemdheden gebruik maken van fiscale sluipwegen om zo weinig mogelijk bij te dragen aan de gemeenschap. De Franse econoom Gabriel Zucman schat dat fiscale operaties de overheden wereldwijd 350 miljard euro per jaar kosten (het IMF spreekt zelfs van 600 miljard dollar), waarvan 120 miljard euro in de Europese Unie. De woede en de verontwaardiging over deze cijfers is des te groter in een context van crisis en aanhoudende besparingen.

De Paradise Papers zijn niet meteen een verrassing. Eerder waren er de Panama Papers in 2016. Tussendoor waren er nog onthullingen: de Malta Files (mei 2017), Bahama-Leaks (sep-

tember 2016), SwissLeaks (februari 2015), Luxemburg Leaks (november 2014), ChinaLeaks (januari 2014) en de Offshore Leaks (april 2013). Al die schandalen lichten slechts een tipje van de sluier. Er is sprake van massale fiscale vluchtroutes en witwassen van geld.

Legale diefstal

De eerste analyses van de Paradise Papers leveren enkele gevallen van fraude op, maar de meeste transacties in belastingparadijzen verlopen op wettelijke wijze. De Franse krant Le Monde, die deelneemt aan het onderzoek, schrijft dat “de omvang van de sommen die hierdoor niet belast worden ethische vragen opwerpt.”

Gabriel Zucman, die meewerkte aan het onderzoek van ICIJ, schrijft dat de personen en bedrijven die in de Paradise Papers voorkomen hoofdza-

kelijk tot de 0,01% rijksten ter wereld behoren. Hij wijst op een concentratie van fraude en belastingontwijking bij de rijksten, die daarvoor beroep doen op een legertje advocaten en boekhouders om met juridische spitstechnologie de gemeenschap op legale wijze op te lichten. Er zijn bedrijven en specialisten die enkel bezig zijn met het beheer van vermogens. De grote fortuinen groeien sneller dan de economie, waardoor ook de vermogens in de fiscale paradijzen blijven groeien.

Van aanklagen naar actie

De Panama Papers hebben destijds geleid tot het ontslag van de premier van IJsland die genoemd werd in het schandaal. Maar doorgaans gebeurt er behalve wat verklaringen in de media niets. Zonder acties van brede lagen van de bevolking, zonder een uitdrukking van verontwaardiging en woede op straat, zullen er nog talloze onthullingen zoals Paradise Papers volgen zonder dat er iets verandert. Het ongenoegen neemt toe, we moeten dit actief organiseren. Misbruik wordt steeds minder aanvaard: dat zagen we eerder met de woede rond de schandalen

van Publifin en Samusocial. Het succes van de hashtag #MeToo toont dat een nieuwe generatie niet bereid is om zich neer te leggen bij discriminatie en geweld tegen vrouwen.

De huidige gang van zaken niet aanvaarden, is een eerste stap. Maar er is meer nodig: een actieve strijd tegen het besparingsbeleid en het systeem dat in dienst staat van de arrogante superrijken. De Paradise Papers bevestigen dat er in deze wereld genoeg middelen zijn om iedereen een degelijk leven te bieden, zonder armoede, werkloosheid, honger of oorlog. Om de middelen hiervoor te gebruiken, moet de meerderheid van de bevolking democratische controle krijgen over de volledige financiële sector en andere sleutelsectoren van de economie. Wat je niet bezit, kan je niet controleren.

Daarom is de nationalisatie van die sleutelsectoren nodig. Het kapitalisme is enkel voor de rijken een paradijs, voor de meerderheid van de bevolking betekent het ellende. Hoog tijd om een einde te maken aan dit systeem!

Het kapitalisme is enkel voor de rijken een paradijs, voor de meerderheid van de bevolking betekent het ellende

Lees meer op pagina 4

regering in aanval Handen af van onze pensioenen!

1 jaar Trump Eén jaar is meer dan genoeg! Maar hoe stoppen we Trump?

catalonië Massale revolte tegen nationale en sociale onderdrukking

5

10

8-9

w w w. s o c i a l i s m e . b e

2

belgië

EDITO door

Geert Cool

de

Linkse Socialist

De N-VA en het Catalaan hoe verder van huis, hoe

B Van acties naar verkiezingen.

De uitdaging blijft: hoe einde maken aan besparingsbeleid?

I

n 2014 botste de rechtse regering-Michel meteen op massaal verzet. Betogingen en stakingen gaven aan dat het Thatcheriaanse beleid bijzonder betwist was.

De regering wankelde. Zelfs de gevestigde media omschreven Michel als een kamikazepiloot van een instabiele coalitie. Als deze regering het vijf jaar kan volhouden, komt dit vooral omdat de vakbondsacties na de succesvolle algemene staking van 15 december 2014 stilvielen. De regering is maar zo sterk als de oppositie zwak is.

Het had anders kunnen lopen. Maar het doorzetten van de acties eind 2014 vergde de durf om de regering weg te staken en de uitwerking van een politiek alternatief.

Vandaag zijn er nog wel acties zoals de betogin- het antwoord op ongenoegen van personeel bij het gen in Charleroi (23 oktober), Luik (21 november) openbaar vervoer. Zo wordt de minimale dienstof Antwerpen (4 december) en Brussel (19 decem- verlening bij het spoor erdoor geduwd. Praktisch ber), maar de focus om de rechtse regering weg is het erg moeilijk te realiseren en het kan tot chate krijgen ligt steeds meer op de verkiezingen van os leiden, maar deze chaos zal enkel aangegrepen 2019. Het FGTB sprak met vertegenwoordigers worden om nog verder te gaan in de beperking van van PS, Ecolo en PTB over de mogelijkheid van het democratisch recht op collectieve actie. Na het progressieve coalities. Daarbij werd ook de optie falen van repressie volgt meer repressie. geopperd van een Portugees model: gedoogsteun De vraag naar een alternatief is heel groot. De van radicaal-links voor een centrum-linkse rege- goede scores van de PVDA in de peilingen bering die het besparingsbeleid afremt. Dat levert de vestigen dit. Deelname aan regionale coalities na Portugese sociaaldemocratie tijdelijk wat wind in 2019 wordt niet langer uitgesloten. Voorzitter Peter de zeilen op: dit beleid wordt als een verademing Mertens verklaarde dat de partij “bereid is om ervaren na de harde besparingen. De ruimte voor compromissen te sluiten” en “risico’s te nemen.” ‘zachtere’ besparingen is echter bijzonder klein. Er worden ‘rode lijnen’ aan toegevoegd: “We gaan De komende maanden komen er ongetwijfeld on- niet in een regering stappen die de pensioenen populaire maatregelen. of de werklozen raakt Het voorstel van T hier r y zoals dat de voorbije Bodson van het FGTB over pro25 jaar is gebeurd.” gressieve coalities heeft het voorHet intrekken van vodeel dat over een politiek alternarige aanvallen, onder tief wordt gediscussieerd. Maar Dat we best niet wachten meer die van de huidit mag niet los gezien worden tot de verkiezingen van dige rechtse regering, van de vraag wat de inhoud erwordt niet als breekvan is en hoe we dat afdwingen. 2019 om deze regering weg punt gesteld. Er wordt Is het de bedoeling om te breken te krijgen, maakt de ploeg evenmin gewezen op met de besparingen of wordt gede noodzaak van vergaan voor een ‘light’-versie van van Michel zelf elke dag zet op straat. hetzelfde beleid? Deze vraag is duidelijk. De ballonnetjes De dringendheid om vanzelfsprekend als we kijken van asociale voorstellen te breken met het benaar de eerdere ervaringen met spar ingsbeleid verde sociaaldemocratie en de groe- worden afgewisseld met hoogt de druk voor conen in federale, regionale en lo- reële maatregelen. alities en allianties. De kale besturen.

PVDA moet daar inDat we best niet wachten tot derdaad rekening mee de verkiezingen van 2019 om houden, vooral door de deze regering weg te krijgen, maakt de ploeg van breuk met het besparingsbeleid te benadrukken.

Michel zelf elke dag duidelijk. De ballonnetjes Dat vereist een gedurfde aanpak die vertrekt van van asociale voorstellen worden afgewisseld met wat nodig is en niet van de budgettaire beperkinreële maatregelen. De rellen in Brussel werden gen. Er is nood aan degelijke contracten in plaats gebruikt om te pleiten voor harde repressie – hoe van superflexibilisering, een minimumloon van verder de politicus van Brussel woont, hoe luider 15 euro per uur, verlaging van de pensioenleefhet pleidooi voor repressie. Iets doen aan de sociale tijd, arbeidsduurvermindering met behoud van voorwaarden is voor hen geen optie. Het enige ant- loon en evenredige aanwervingen, een massaal woord luidt steeds opnieuw: repressie. Dat is ook publiek investeringsplan in zorg, onderwijs en infrastructuur, … Een dergelijk programma botst met de dictaten van de ‘vrije markt’ en vereist een breuk met de logica van de winst.

Een breuk realiseren, kan enkel door mobilisatie en een brede betrokkenheid. Eind 2014 was er op basis van een duidelijk actieplan een eengemaakte beweging in heel het land, van zowel publieke als private sectoren en van alle grote vakbonden.

Het zette onze eisen op de publieke agenda. Zo bleek een grote meerderheid in alle delen van het land voorstander van een vermogensbelasting.

Een nieuwe beweging zal niet uit de lucht komen vallen. Door de warboel aan ongecoördineerde acties van de afgelopen drie jaar ook onder de noemer ‘actieplan’ te plaatsen, verdween het belang en de rol van het actieplan in 2014 wat naar de achtergrond. Dit betekent echter niet dat alles verloren is: een nieuwe generatie heeft ervaring opgedaan met strijd en leerde de beperkingen van de huidige vakbondskoers kennen. Acties tonen een blijvende bereidheid tot mobilisatie, ondanks het wantrouwen. De onderliggende problemen worden door het afbraakbeleid enkel groter. Alle getuigenissen vanop de werkvloer tonen aan dat de onvrede groeit.

Deze situatie schreeuwt om een programma van radicale maatschappijverandering, voor een democratische socialistische samenleving. Een brede campagne daarvoor met radicaal links, de vakbonden en de sociale bewegingen kan de huidige impasse helpen doorbreken.

art Maddens, Vlaams-nationaal academicus en kritisch geestesgenoot van de N-VA, die in de bres springt voor de Catalaanse nationalist Puigdemont. Peter De Roover, N-VAKamerfractieleider, die op 1 oktober het referendum over onafhankelijkheid live mag becommentariëren tijdens het VRT-nieuws vanuit Barcelona.

Foto’s van de rechtse nationalist Puigdemont etend aan tafel bij N-VA’er Lorin Parys thuis, na zijn vlucht uit Catalonië. Je zou voor minder de kriebels krijgen van zoveel “rechts nationalisme”. door

Peter Delsing

Maar de beweging in Catalonië is een tegenstrijdig fenomeen. Een breuklijn tussen economische klassen met tegengestelde belangen loopt dwars door het streven naar onaf hankelijkheid. Aan de ene kant staan Puigdemont en zijn elitaire medestanders, die rechts en pro-besparingen zijn. Brede lagen van de Catalaanse massa’s aan de basis van de nationale beweging, echter, zien onafhankelijkheid als een manier om te breken met de neoliberale achteruitgang en de repressie van de regering-Rajoy.

Puigdemont en de PDeCAT riepen onder immense druk van de werkenden en jongeren op straat de onaf hankelijkheid uit. Daarvoor was hun positie altijd geweest: de fiscale bijdrage van Catalonië aan de centrale regering heronderhandelen.

Ondertussen stemde de Catalaanse burgerij met haar voeten tegen onafhankelijkheid, door zetels van bedrijven te delokaliseren naar de Spaanse staat. Ze vrezen de sociale gevolgen van de massabeweging rond zelf beschikking en nationale rechten, die historisch links is en sociale eisen kan beginnen stellen.

De Catalaanse bankiers en industriëlen huiveren voor een quasi-revolutionaire stemming die in zo’n situatie kan ontwikkelen. Als Puigdemont vandaag stelt dat hij “tegen een eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring is,” dan vervoegt hij zijn broodheren van de Catalaanse burgerij en komt hij terug tot zijn oorspronkelijke standpunt. Karl Marx wees er al op dat de burgerij sinds 1848 meer schrik had van de massa van loontrek-

kenden achter zich, dan voor de feodale reactie van de koningen!

Deze sociale achtergrond toont aan hoe hypocriet de houding is van de N-VA. Aan de basis is de beweging in Catalonië een sociale en antifascistische beweging. De N-VA is hard neoliberaal. Haar parlementsleden en ministers steken hun sympathie voor een meer autoritair beleid niet onder stoelen of banken. De nationale beweging in Catalonië gebruikt aan de basis de methode van algemene stakingen en massale betogingen: de methodes van de arbeidersbeweging. De N-VA werpt zich op als anti-stakerspartij. Samen met de regering-Michel houdt ze niet op om het stakingsrecht aan te vallen, zoals bij de NMBS. Maar in Catalonië mag er wel gestaakt worden, zolang het maar om nationale en niet om sociale rechten gaat? De hypocrisie van de rechtse nationalisten druipt eraf.

De Wever en co. hebben zich op de Catalaanse zaak van hun “vriend” Puigdemont geworpen, mede om hun gebrek aan communautaire daadkracht in België te verdoezelen. De voorwaarde om een hard besparingsbeleid te kunnen voeren, was dat de “staatshervorming” de ijskast in moest. Voor die verlokking van een zware aanval op de werkende klasse en haar rechten is de N-VA geplooid. Bovendien botst ze op het feit dat de belangrijkste klassen in België, de kapitalistische en de arbeidersklasse, beiden in meerderheid tegen een opsplitsing van het land zijn.

De Belgische burgerij was enkel bereid de kleinburgerlijke elementen van

Anti-kraakwet zal wooncrisis erger

Armen gecriminaliseerd in

D

e afgelopen jaren sprongen investeerders op de huizenmarkt waardoor kopen of huren fors duurder werd. Bij één op de vijf gezinnen gaat de helft van het inkomen naar het afbetalen van een lening, bij huurders is de situatie nog erger.

door

Baptiste (Henegouwen)

Dakloosheid neemt overhand toe (zie een boete tot 300 euro en twee jaar geook pagina 4). Tegelijk is er veel leeg- vangenisstraf bij weigering om het pand stand. In Br ussel te verlaten. staan naar schatting Wat wordt niet gedaan? Massaal in15.000 tot 30.000 vesteren in sociale woningen leeg bovenop 1,5 miljoen huisvesting om de vierkante meter onellenlange wachtDakloosheid neemt gebruikte bureaulijsten weg te werruimte. Het is niet overhand toe. Tegelijk is er ken (240.000 wachtenden, waar van verwonderlijk dat er veel leegstand. In Brussel 44.000 in Brussel!) een toename is van en de huurprijzen het aantal krakers: staan naar schatting naar beneden te hamensen die in een 15.000 tot 30.000 len. leegstaande woning trekken om niet op woningen leeg bovenop Criminaliseren straat terecht te ko- 1,5 miljoen vierkante men. van de armsten Het antwoord van meter ongebruikte De overg rote de regering op de bureauruimte. Het is meerderheid van wooncr isis? Een niet verwonderlijk dat er de gekraakte wonieuwe snelle procedure om krakers een toename is van het ningen staat al lang buiten te zetten en aantal krakers: mensen leeg. Nu wordt het hoge re sa nct ie s. mogelijk om elke Wie zich i n een die in een leegstaande bezetting gelijk te woonst bevindt zon- woning trekken om niet op stellen met vandader eigenaar of forlisme. Deze wet meel huurder te zijn, straat terecht te komen. criminaliseert niet kan op acht dagen a l le e n k r a ke r s , buitengezet worden, zonder bemidde- maar ook de meest kwetsbare huurders ling door een vrederechter, en riskeert die geen geschreven contract hebben.

belgië

www.socialisme.be dec. 2017 - jan. 2018

nse nationalisme: radicaler…

BNP Paribas Fortis blokkeerde ten onrechte onze rekeningen

E

ind oktober en begin november werden de bankrekeningen LSP/ PSL en Socialist Press acht dagen geblokkeerd door de bank BNP Paribas Fortis. De reden ligt bij een grote fout van de bank.

door

de N-VA - dat meer de kleinere KMO-bazen, de advocaten, vrije beroepen en misnoegde rechtse intellectuelen vertegenwoordigt - de macht toe te vertrouwen als de communautaire agenda van tafel verdween en plaats ruimde voor een Thatcheriaans beleid.

Daarbij zou ze zien hoe lang zo’n provocatie tegen de arbeidersbeweging zou duren en ondertussen de meerwinsten incasseren.

De N-VA maakt een communautaire spreidstand omdat voor de kleinburgerij de grote burgerij dienen doorgaans voorgaat op de eigen, irreële politieke fantasmen. In de werkelijkheid zijn de N-VA en Puigdemont tegen een progressieve meerderheid die zelf be-

De beweging in Catalonië is een tegenstrijdig fenomeen.

Een breuklijn tussen economische klassen met tegengestelde belangen loopt dwars door het streven naar onafhankelijkheid.

3

schikking zou kunnen gebruiken, zoals in Catalonië, om met strijdbare methodes van massastrijd de winstpolitiek af te werpen. Daarvoor zouden de linkse formaties in Catalonië een programma naar voren dienen te brengen dat de nationaal-democratische rechten onmiddellijk koppelt aan de strijd voor socialistische eisen. Democratische nationalisatie van de sleutelsectoren, gekoppeld aan een oproep naar de Spaanse en Europese werkenden om dat voorbeeld te volgen, zou de krachtsverhoudingen tussen de klassen in Catalonië, Spanje en op het hele continent drastisch kunnen wijzigen.

Stéphane Delcros

Volgens de bank behoorden onze organisatie en onze rekeningen sinds hun oprichting tot “een overkoepelende structuur.” Het ging met name om een vzw van de Brusselse Parti Socialiste: ‘Gefebru’. Onze rekeningen werden geblokkeerd omdat wij geen document ondertekend door verantwoordelijken van die vzw konden voorleggen over die vermeende banden. U valt van uw stoel? Niet zo hard als wij eind oktober…

Het wordt nog straffer: de ‘overkoepelende structuur’ waartoe LSP volgens de verantwoordelijken van BNP Paribas steeds behoord heeft, bestond nog niet toen onze rekeningen geopend werden. Moesten ze bij BNP Paribas ons een beetje kennen, dan weten ze dat er een wereld van verschil is tussen de PS en LSP. De afgelopen decennia organiseerde de PS sociale afbraak, wij waren actief betrokken in de dagelijkse strijd daartegen. Ons aan de PS linken, is eigenlijk een belediging.

In de dagen dat onze rekeningen geblokkeerd waren, hebben we er elke dag voor gestreden om ze te laten deblokkeren. Dat is ondertussen gebeurd: BNP Paribas lijkt de eigen fout te hebben rechtgezet en zegt deze niet meer opnieuw te maken. Maar we kunnen het daar niet bij laten. We hebben nieuwe rekeningen geopend bij Triodos. De bestaande rekeningen worden niet gestopt, maar we vragen leden en sympathisanten om hun maandelijkse doorlopende opdracht

over te plaatsen naar de nieuwe rekeningen (zie hieronder).

De blokkering had uiteraard negatieve gevolgen: het ondermijnt onze professionele reputatie, het vroeg veel tijd van verantwoordelijken en er is uiteraard ook financieel verlies. Dat verlies kunnen we niet exact bepalen omdat de bank ons geen overzicht geeft van de geweigerde transacties.

We dienen een klacht in om schadevergoeding te eisen.

Ondertussen vragen we uw steun.

Onze dagelijkse werking, zowel in België als op internationaal vlak met het Committee for a Workers’ International waarvan we de Belgische afdeling zijn, kost heel veel geld. We zijn financieel volledig afhankelijk van de werkenden en jongeren die bereid zijn om ons te steunen. Dat is meteen een garantie voor onze financiële en politieke onafhankelijkheid tegenover de kapitalistische klasse.

Op ons weekend ‘Socialisme 2017’ werd een financiële oproep gelanceerd die doorgaat tot op ons congres begin december. We willen 20.000 euro ophalen. Het overgrote deel hiervan dient voor de opbouw van onze campagnes in heel de wereld. Maar het moet ons ook toelaten om de geleden schade door de fout van BNP Paribas te overbruggen. Elke gift, klein of groot naargelang je mogelijkheden, is welkom. Waarom geen meer regelmatige steun met een maandelijkse doorlopende opdracht? Vanaf 2 euro sturen we dan ook deze krant op.

Nieuwe rekeningnummers: • LSP/PSL (ledenbijdrage en steun): BE86 5230 8092 4650 • Socialist Press (abonnement op krant en publicaties): BE31 5230 8092 5155

r maken

n plaats van geholpen Het laat ook sancties toe tegen activisten die uit protest tegen de wooncrisis een leegstaand pand bezetten en zelfs tegen werkenden die als onderdeel van een strijd hun werkplaats bezetten.

De regering zegt dat de wet een antwoord biedt op de vermeende juridische onduidelijkheid over kraken die de eigenaars zou straffen.

Om dit te ondersteunen, wordt ver-

wezen naar enkele incidenten. Denk aan het Gentse huis waar zogezegd een koppel na een weekendje aan zee plots een groep krakers aantrof.

Dat wil toch niemand meemaken?

Alleen bleek van het verhaal niets te kloppen: het pand staat al lang leeg.

Mogelijk wordt erop gespeculeerd dat stadsvernieuwingsprojecten in de buurt tot een forse waardestijging zullen leiden. Op basis van leugens

wordt steun gezocht voor de criminalisering van de armsten.

Met het huidige beleid zal de wooncrisis niet opgelost worden. Naast de nieuwe anti-kraakwet zijn er ook voorstellen om de verplichting van 10% sociale huisvesting per gemeente langs Waalse kant af te schaffen en wil Liesbeth Homans (N-VA) de huurwaarborg optrekken tot drie maanden huur.

De armsten worden verdreven en gecriminaliseerd om plaats te maken voor wie wel genoeg kan betalen voor de winsten van de vastgoedsector. Er zijn tal van immobiliënprojecten waarbij private investeerders, al dan niet geholpen door vrienden bij de besturen, zich opmaken om grote winsten te boeken.

Er is een breuk met dit neoliberale

beleid nodig. Een politiek van massale publieke investeringen om sociale huisvesting bij te bouwen en te renoveren is het enige antwoord op de lange wachtlijsten en de onbetaalbare huurprijzen die steeds meer de norm worden. Er zijn middelen genoeg zodat iedereen waardig kan leven, we moeten die zoeken waar ze zitten.

Vastgoedbedrijven en hun vrienden

L

and Invest Group is de vastgoedpoot van het in opspraak gekomen Optima. Het kreeg opmerkelijk snel en gemakkelijk toelating voor een commercieel hoogbouwproject op de voormalige Renault-site in Antwerpen. Ook andere projecten van de groep kunnen op bereidwillige medewerking van het stadsbestuur rekenen.

Erik Van der Paal, de topman van Land Invest Group, kan op zijn vrienden rekenen. Op zijn verjaardagsdrink in een sterrenrestaurant was het Antwerpse stadsbestuur onder leiding van burgemeester De Wever bijna voltallig aanwezig. Jean-Claude Fontinoy, voorzitter van de raad van bestuur van de NMBS en MR’er, kwam net als PS’ers Alain Mathot en Luc Joris naar Antwerpen. Het politieke landschap werd geoptimaliseerd door ook voormalig VLD-kopstuk Geert Versnick uit te nodigen.

De Wever reageerde kwaad op de kritiek. Hij dronk slechts één Cola Zero en behoudt naar eigen zeggen zijn onafhankelijkheid tegenover het vastgoedbedrijf van zijn vriend. Het is natuurlijk niet verboden om naar een verjaardagsfeestje te gaan, dat doet iedereen wel eens. Maar het is toch wel opmerkelijk dat het bestuurscollege zich zo welwillend opstelt om lucratieve projecten van het bedrijf van de jarige mogelijk te maken. De armsten worden gecriminaliseerd, rijke vastgoedprojectoren gevierd. Dat vat het woonbeleid samen.

Armoede-organisaties komen op straat voor betaalbaar wonen (foto: Jean-Marie Versyp)

4

sociaal

de

Linkse Socialist

Paradise Papers: superrijken plukken gemeenschap kaal

D

e onthullingen van de Paradise Papers werpen een nieuw licht op de omvang van belastingontwijkende praktijken door grote bedrijven en superrijken. Volgens het IMF kost de praktijk van fiscale optimalisatie de overheden elk jaar 600 miljard dollar aan gemiste inkomsten. Wat de superrijken verborgen houden in belastingparadijzen zou volgens het IMF nog eens 200 miljard dollar per jaar aan belastinginkomsten kosten. 80% van die bedragen zijn toe te schrijven aan de 0,1% rijksten van deze planeet. (1)

door

Nicolas Croes

Er is geen unanimiteit over de cijfers, maar alle schattingen tonen aan dat er sprake is van een grootschalig en stelselmatig fenomeen. De reacties op de opeenstapeling van onthullingen de afgelopen jaren kunnen de indruk wekken dat de geldstroom naar belastingparadijzen afneemt, maar het tegendeel is waar. De econoom Gabriel Zucman (2) merkt op: “De fortuinen in belastingparadijzen zijn wereldwijd met ongeveer 40% toegenomen tussen eind 2008 en begin 2016.” Hij wijst bovendien op een concentratie: er zijn minder mensen bij betrokken, maar het bedrag neemt fors toe. Hij schat het totale bedrag in belastingparadijzen op 7.900 miljard euro.

Er is niets veranderd

Op de G20-top in Londen van april 2009 werd “het einde van het bankgeheim” aangekondigd. De grootste belastingparadijzen aanvaardden het beginsel van een automatische gegevensuitwisseling tussen offshore banken en nationale financiële instellingen. Is het daarmee opgelost? Neen, bijlange niet. Belastingontwijking blijft floreren.

Zucman stelt: “Terwijl de internationale druk op de belastingparadijzen toenam, is ook de financiële ondoorzichtigheid toegenomen (…) De meeste offshore activa zijn nu verborgen achter postbusbedrijven, trusts of stichtingen, waardoor ze belastingen

blijven ontlopen. Belastingparadijzen heroriënteren hun activiteiten op de superrijken, waarvan de rijkdom blijft toenemen – dat gebeurt sneller dan de groei van de wereldeconomie.

Belastingontduiking wordt een eli-

Op onze levensstandaard wordt al jaren bespaard. Er is dan ook verontwaardiging over de opstapeling van rijkdom door belastingontwijkers.

Deze woede moet georganiseerd worden met een actieplan en een programma dat de hefbomen van de economie uit de handen van die kleine minderheid van inhalige kapitalisten haalt om ze onder democratische controle van de gemeenschap te plaatsen.

tesport. Regeringen gaan in het verweer door beroep te doen op de goede trouw van financiële instellingen in Zwitserland of de Kaaimaneilanden.

Dat zijn instellingen waarvan de belangen lijnrecht tegenover die van de regeringen staan. Alles wordt omgeven met een dikke statistische mist.”

Van eenvoudige fraude tot spitstechnologie

Sinds de onthullingen van de Panama Papers zijn er een aantal maatregelen genomen tegen fiscale fraude. Maar er blijven heel veel mogelijkheden van ‘wettelijke’ belastingontwijking. De multinationals en superrijken hebben de middelen om zich te omringen door een leger van advocaten en boekhouders die elk mogelijk belastingvoordeel weten te vinden.

Er zijn immers heel wat mogelijkheden: elk land heeft specifieke methoden om economische sterkhouders fiscaal te beschermen. Nederland bijvoorbeeld staat steeds vooraan in het aanpassen van de fiscale wetgeving als een maatregel onwettelijk wordt verklaard door Europese autoriteiten.

Elk land heeft wel een specialiteit: België is een fiscaal paradijs voor de interne banken van grote bedrijven, Ierland is een paradijs voor bedrijven als Amazon. Ondertussen wordt het aantal ambtenaren voor de strijd tegen fiscale fraude afgebouwd. (3) Op onze levensstandaard wordt al jaren bespaard. Er is dan ook verontwaardiging over de opstapeling van rijkdom door belastingontwijkers.

Deze woede moet georganiseerd worden met een actieplan en een programma dat de hefbomen van de economie uit de handen van die kleine minderheid van inhalige kapitalisten haalt om ze onder democratische controle van de gemeenschap te plaatsen.

“De belastingontwijking van ABInbev verhindert de aanwerving van 8.000 verplegers.” Foto door socialisme.be vanop de vakbondsbetoging in Charleroi op 23 oktober 2017.

Klokkenluiders: twee maten, twee gewichten Drie jaar geleden barstte de affaire-LuxLeaks los. In het kader van deze affaire zijn er nog maar twee mensen gerechtelijk vervolgd: Antoine Deltour en Raphaël Halet. Dat zijn de klokkenluiders die de publicatie van de LuxLeaks mogelijk maakten. Hun cassatieproces begon kort na de bekendmaking van de Paradise Papers.

Is er sindsdien iets veranderd om klokkenluiders beter te beschermen?

De krant Le Soir vroeg het zich ook af en antwoordde op 23 november over de situatie in België: “Er is sinds 2014 niets veranderd.”

Op Europees niveau bestaat er volgens Mireile Buydens, advocate en professor aan de ULB, “een bescherming voor sommige klokkenluiders.

Het gaat om wie machtsmisbruik of manipulatie van aandelenkoersen aanklaagt. De bescherming zit goed in elkaar. Maar er is geen wereldwijde bescherming. Enkel klokkenluiders die in het belang van de markten werken, in het belang van de banken dus, worden beschermd. De andere niet. De Europese Commissie is dus perfect in staat om klokkenluiders te beschermen. Maar enkel als het in het belang is van de machtige lobby’s.”

(1) Arnaud Zacharie, Antonio Gambini, Speciale Commissie Panama Papers : naar aanbevelingen zonder ambitie. Artikel op cncd.be (2) Gabriel Zucman is de auteur van het referentiewerk ‘La richesse cachée des nations.

Enquête sur les paradis fiscaux’ dat in 2013 verscheen. Een tweede volledig herwerkte en uitgebreide editie verscheen in oktober.

(3) Over de situatie in België schreven we naar aanleiding van de Panama Papers. https:// nl.socialisme.be/28476/

“Armoede is geen individuele keuze, maar resultaat van asociaal beleid”

H

et jarenlange besparingsbeleid leidt tot sociale problemen.

In de koude winterperiode valt het bestaan van een groeiend daklozenleger op. Media spelen daarop in. Zo zendt Vier een realityprogramma uit waarin vijf Antwerpse daklozen elk 10.000 euro krijgen om uit de problemen te geraken: ‘project Axel’.

Emotie en drama gegarandeerd! Maar hoe staat het ondertussen met het armoedebeleid? We spraken met een sociaal werker.

“Een probleem met ‘project Axel’ ‘Housing First’: onvoorwaardelijk een is dat dakloosheid geïndividualiseerd woning en begeleiding aanbieden. In wordt: vijf uitverkorenen krijgen elk Antwerpen werd deze methode op 10.000 euro en vervolgens zien we kleine schaal toegepast, maar vorig hoe met geld en een cameraploeg veel jaar is het afgeschaft. deuren opengaan. Dit is geen sociaal “Het programma biedt geen reaexperiment, maar een vorm van en- listisch beeld van dakloosheid. Zo tertainment waarwordt niet ingebij de privacy van gaan op de redenen van armoede vijf mensen afgekocht wordt. en dakloosheid.

“Het is opmerHet gebrek aan kelijk dat sche- Het is opmerkelijk dat sociale huisvespen Duchateau ting, de krapte (N-VA) dit pro- schepen Duchateau (N-VA) van betaalbare gramma toejuicht het programma ‘Project huisvesting op omdat het een re- Axel’ toejuicht omdat het de privémarkt en alistisch beeld van stijgende prijzen dakloosheid zou een realistisch beeld van voor onder meer brengen, terwijl dakloosheid zou brengen, energie zorgen zijn beleid er net er voor d at de op gericht is om terwijl zijn beleid er net problemen toenemen. Het asodaklozen zoveel op gericht is om daklozen ciale beleid van mogelijk uit het deze rege r i ng straatbeeld te hou- zoveel mogelijk uit het den. Dat gebeurt straatbeeld te houden. draagt daar actief aan bij. In zowel door het sociaal werk te ‘her2016 waren er in vor me n’ (le e s: Vlaanderen elke door er steeds meer ‘politiewerk’ van week 80 tot 250 uithuiszettingen, sinds te maken) als door rechtstreekse straf- het uitbreken van de crisis neemt dit fen als GAS-boetes voor daklozen. aantal sterk toe.

“Maar het idee is natuurlijk wel in“Er is dringend nood aan meer sociateressant: met geld en een intensie- le huisvesting, maar daar wil de regeve begeleiding is het effectief moge- ring niet van weten. In Antwerpen is lijk om daklozen uit de problemen er zelfs uitdrukkelijk beslist om niet te te halen. Dat is ook het principe van investeren in extra sociale huisvesting.

Foto door Jean-Marie Versyp

Er staan 33.000 mensen op de wachtlijst, terwijl er in totaal 20.000 sociale wooneenheden zijn. Een verdubbeling zou dus nog niet volstaan. Door op Vlaams niveau de huurwaarborg van twee op drie maanden te brengen, verhoogt de N-VA de drempel om te huren. Ook wordt het moeilijker om via het OCMW een huurwaarborg te krijgen.

“Het beste antwoord op armoede is een degelijk inkomen. In plaats van werkloosheid te bestrijden, voert het beleid al jarenlang een jacht op werk-

lozen. De beperking van de wachtuitkering in de tijd, ingevoerd door de vorige regering, draagt bijvoorbeeld bij tot een sterke toename van het aantal leefloners. In de eerste helft van 2017 waren er 8,4% meer leefloners dan een jaar voordien. Ondanks cijfers die dit tegenspreken, wijt de N-VA deze toename aan een ‘toestroom van vluchtelingen.’ Daarmee gaat de N-VA voor verdeeldheid onder wie uit de boot valt.

“Dit beleid legt de basis voor nog grotere sociale problemen. Een vierde van

de huidige leefloners is jonger dan 25 jaar. In Antwerpen groeit één kind op vier in een gezin in armoede op, wat een niet in te halen achterstand oplevert. Het armoedebeleid vandaag is een grote flop: in plaats van armoede aan te pakken, worden de armen bestreden. Armoede is geen individuele keuze en vereist dan ook collectieve, structurele maatregelen: werk, huisvesting, middelen voor begeleiding, openbare diensten, … Dat gaat regelrecht in tegen het beleid van de rechtse regering.”

Sociaal

www.socialisme.be dec. 2017 - jan. 2018

5

19 december: betoog mee tegen afbraak pensioenrechten

Wel middelen voor fiscale cadeaus superrijken, maar niet voor onze pensioenen?

D

ben het moeilijker om rond te komen.

Vrouwen zijn immers oververtegenwoordigd in sectoren met lage lonen en deeltijdse contracten. Nog een nuttig gegeven: we zijn gemiddeld gezond tot 62 jaar in Wallonië, 64 jaar in Brussel en 68 jaar in Vlaanderen. (4) Het optrekken van de pensioenleeftijd tot 67 jaar betekent dus letterlijk dat we werken tot we niet meer kunnen.

dijzen actief zijn en daarbij voor 221 miljard euro aan toezicht door de gemeenschap onttrekken). (5) De werkdruk wordt opgevoerd en leidt tot meer problemen met burn-out en stress. Al deze elementen maken dat een volledig pensioen na een volledige loopbaan steeds minder realistisch is voor een groeiende laag van de werkenden.

Midden november werd duidelijk dat Charleroi en Luik, de twee grootste Waalse steden, in de problemen komen voor de uitbetaling van de pensioenen van lokale ambtenaren (6). De pensioenfondsen voor ambtenaren van de lokale besturen raken leeg. De reden?

De aanvallen op het statuut. Er zijn meer contractuele personeelsleden die niet bijdragen aan de pensioenkas voor statutairen. De Federale Pensioendienst waarschuwt voor “mogelijke problemen bij de betaling van pensioenen.” (7)

Pensioenen bedreigd

Verzet nodig!

De afgelopen jaren verdwenen heel wat degelijke jobs in de industrie en de dienstensector (Caterpillar, Ford, ING, …). Nieuwe jobs waren vooral deeltijds en onzeker. Bij ‘hippe’ bedrijven als Deliveroo is er zelfs een terugkeer van het 19de-eeuwse stukloon (betaling per prestatie). Er is een scherpere controle op werklozen (die blijkbaar makkelijker te controleren zijn dan multinationals die in belastingpara-

De vijf eisen van de betoging op 19 december: “Pensioen op 65 jaar en jobs voor jongeren, neen tegen het pensioen met punten, minimum 1.500 euro bruto pensioen, gelijke rechten op pensioen voor mannen en vrouwen, sterke sociale zekerheid om onze pensioenen te financieren.” Deze eisen zijn offensief, wat erg welkom is. Om deze benadering te concretiseren, moeten we een bilan opmaken van de acties de afge-

e regering-Michel gaat door met de aanvallen op alle sociale verworvenheden van de werkenden in ons land. Eind november keurde de Kamer een wetsvoorstel goed om de pensioenen te hervormen. Wie na een lange loopbaan werkloos werd of op brugpensioen ging, verliest pensioenrechten. Dit kan oplopen tot honderden euro’s per maand en het treft tot één op de vijf mensen die op pensioen gaan. Het ABVV en het ACV betogen op 19 december in Brussel tegen de afbraak van onze pensioenrechten.

door

Julien (Brussel)

Meer werken om minder te verdienen

Minister van pensioenen Daniel Bacquelaine (MR) stelt dat de hervorming toelaat om “wie na een volledige loopbaan van 45 jaar blijft werken, bijkomende pensioenrechten te laten verwerven.” (1) De minister denkt daarmee 270 miljoen euro te kunnen besparen omdat mensen later met pensioen gaan door de maatregel.

Frédéric Daerden (PS) benadrukte het “positieve” karakter van de maatregel: de regering legt het niet op om langer te werken, maar biedt deze mogelijkheid “aan wie het kan of wil.” (2) De parlementsleden zelf moeten zich daar geen zorgen om maken: zij kunnen nog steeds op 55 jaar met een mooie som tot 6.283 euro per maand op pensioen. (3) Een gemiddeld werknemerspensioen in België bedraagt 1.050 euro per maand. Gepensioneerde vrouwen heb-

lopen jaren en daar lessen uit trekken.

Strijd is nodig. We moeten een krachtsverhouding uitbouwen en een politiek

alternatief ontwikkelen dat open staat voor al wie in verzet wil gaan tegen het beleid van sociale afbraak.

(1) http://www.7sur7.be/7s7/fr/1537/Consommation/article/detail/3213918/2017/07/20/Toutes-les-annees-de-travail-compteront-pour-la-pension.dhtml (2) https://www.rtbf.be/info/belgique/detail_le-lien-entre-le-travail-effectif-et-le-montant-de-la-pension-discute-a-la-chambre?id=9725767 (3) http://ptb.be/articles/ils-peuvent-partir-en-pension-52-ans-et-decident-que-nous-devons-travailler-jusque-67-ans (4) https://www.belgium.be/fr/actualites/2012/news_esperance_de_vie_bonne_sante (5) http://www.lesoir.be/109141/article/2017-08-14/en-2016-221-milliards-se-sont-envoles-de-belgique-vers-des-paradis-fiscaux (6) http://plus.lesoir.be/124883/article/2017-11-17/pension-charleroi-et-liege-appellent-laide (7) https://www.lecho.be/economie-politique/belgique-general/Les-pensions-menacent-le-budget-des-communes/9918306

Interview met Julien Dohet

50 dagen staking bij Mistral leidt tot overwinning!

V

ijftig dagen. Zo lang moesten de personeelsleden van Mistral vzw staken om hun eisen binnen te halen. Mistral is een organisatie die een dertigtal volwassenen met autisme opvangt en begeleidt in Saint-Georges-sur-Meuse (Luik). Er zijn een kleine 40 personeelsleden. Van 21 september tot 10 november werd gestaakt tegen het ontslag van een delegee en tegen het beleid van de nieuwe directrice. Op het stakingspiket waren er dagelijks discussies en werden collectief beslissingen genomen. We spraken met Julien Dohet, politiek secretaris van BBTK in Luik. Hij volgde de strijd van nabij op. interview door

Sébastien (Luik)

Wat waren de redenen voor de staking?

Wat waren de eisen van de stakers?

“De bal ging aan het rollen door het “De eisen evolueerden tijdens de staontslag van een vakbondsafgevaar- king. Eerst en vooral eiste het personeel de re-integratie digde van BBTK van de afgedankwegens een ‘ernte vakbondsafgestige fout’. Om vaardigde en een deze beslissing te verandering in het rechtvaardigen, Een staking van 50 dagen management. De beschuldigde de in deze sector is op raad van bestuur directie de afgeen de directie wava a rd igd e va n zich al historisch. Maar ren erg terughoumishandeling van bovendien werden beide dend in hun reacbewoners. Dat is ties. Het zorgde schandalig voor eisen binnengehaald! De iemand die er al overwinning was compleet: ervoor dat de laatste eis evolueerde jaren werkt en het tijdens het convertrouwen geniet re-integratie van de flict. Uiteindelijk van de collega’s, vakbondsafgevaardigde en werd het vertrek maar ook van de ontslag van de directrice. van de directrice oude r s va n de geëist.” gasten. Er moet opgemerkt worden dat het sociale klimaat de afgelopen 18 maanden steeds Strijd voeren is nooit slechter werd. Dit is sinds het aantre- gemakkelijk, maar een den van een nieuwe directrice met overwinning boeken is dat nog nieuwe managementmethoden. Het veel minder. Hoe werd de strijd zorgde ervoor dat eisen begonnen te bij Mistral georganiseerd? ontwikkelen die wezen op een meer “Inderdaad. Ik denk dat het centrale diepgaand ongenoegen. Het ontslag was slechts de druppel die de emmer element de zeer goede organisatie van het piket was. Gedurende 50 dagen deed overlopen.”

Foto door Julien Dohet

hielden de werknemers daar discussies en werden er collectieve beslissingen genomen. Het contact met de ouders kwam zeer snel tot stand, dat is essentieel in de sector. De vastberadenheid van de werknemers maakte het mogelijk om stand te houden toen de Raad van Bestuur hen probeerde te ontmoedigen door tijd te winnen.

“Om de staking een langere periode vol te houden, was het opzetten van een steunfonds beslissend. Dat was een enorm succes! Het steunfonds maakte het mogelijk om de stakersvergoeding te verhogen. Er was een solidariteitsoproep toen het conflict langere tijd begon te duren. Het steunfonds was belangrijk op financieel vlak, maar ook om de brede solidariteit voor de staking duidelijk te maken aan de personeels-

leden. Alle werknemers konden zien hoeveel werd bijgedragen aan de stakerskas en de steun ging gepaard met solidariteitsbezoeken aan het piket.”

Wat was het uiteindelijke resultaat na 50 dagen staken?

“Een staking van 50 dagen in deze sector is op zich al historisch. Maar bovendien werden beide eisen binnengehaald! De overwinning was compleet: re-integratie van de vakbondsafgevaardigde en ontslag van de directrice.”

Heb je tot slot raad voor werknemers die elders in strijd zijn?

“Het ontbreekt de sociale beweging

vandaag wat aan overwinningen. We moeten dus tonen dat het mogelijk is om te winnen en dat in een sector die niet bekend staat wegens sterke structuren of strijdbaarheid. Om te winnen, moeten we verenigd blijven en de solidariteit met de strijd organiseren.

Ondanks de externe steun zijn het de personeelsleden zelf die de kern van de strijd vormen. Het was niet nodig om secretarissen of andere voltijds vrijgestelde delegees te vragen om het piket te versterken of om een nieuwe dynamiek te geven aan het piket. Op die manier had de strijd het niet volgehouden. Neen, het is erg duidelijk: het resultaat van de strijd is enkel en alleen toe te schrijven aan de werknemers van Mistral zelf.”

6

op de werkvloer

de

Linkse Socialist

Neen aan minimale dienstverlening!

Maximaal verzet nodig

D

e voorbije regeringen lieten geen kans liggen om het stakingsrecht uit te hollen en verschillende vormen van protest te criminaliseren. Geen twijfel mogelijk: de reiziger noch de veiligheid staat centraal op de agenda, wel het breken van verzet.

Diegenen die aan onze pensioenen, statuut en openbare diensten zitten, willen bepalen hoe wij deze kunnen verdedigen: liefst niet.

door een treinbegeleidster

Het parlement jaagde de minimale dienstverlening bij het spoor erdoor.

Een stakingsaanzegging moet ten laatste acht werkdagen op voorhand en elk personeelslid moet 72 uur voor de sta-

king aangeven of hij/zij aan de staking deelneemt of niet. Daarmee wordt het recht op collectieve actie geïndividualiseerd. De NMBS zou dan een dag voor de staking een alternatief ver-

voersplan bekendmaken aan de reizigers. Tegelijk zien we pogingen om stakingspiketten te verbieden, worden deelnemers aan collectieve acties individueel gestraft, …

Strijdbare syndicale opstelling gezocht

Jarenlang werd vanuit verschillende hoeken gewaarschuwd voor de gevaren van minimale dienstverlening.

Waarom was dit niet genoeg, kunnen we het dan niet tegenhouden?

Foto: Liesbeth

Het lijkt erop dat de vakbondsleidin- Enkel een strijdbare syndicale opstelgen zich nu beperken tot waarschuwen ling kan de aanvallen stoppen. voor de chaos en de gevaren voor de veiligheid (zoals overvolle treinen en Solidariteit is een werkwoord perrons) bij minimale dienstverlening.

Vakbondsleiders als De Leeuw Ons antwoord beperken tot ‘we zullen wel zien dat dit niet werkt’, is gevaar- (ABVV) en Reniers (ACOD) spraken lijk. Deze regering ziet het huidige zich meermaals uit tegen de minimale voorstel van minimale dienstverlening dienstverlening. Ze verklaarden dat ze slechts als een eerste stap. Chaos bij de hun kameraden niet in de kou zouden toepassing ervan zal gebruikt worden laten staan. Er werd terecht gewaarals argument om het stakingsrecht nog schuwd dat het invoeren van minimale dienstverlening bij het spoor snel zal meer te ondermijnen. gevolgd worden in Een ju r idische andere openbare betwisting is bediensten: gevanla ng r ijk , ma a r genissen, bus- en dreigt geen resultramvervoer, … taat op te leveren Waar wachten ze als we niet tege- Enkel een strijdbare op om deze woorlijk een strijdbare syndicale opstelling kan den in daden om te nationale campag- de aanvallen stoppen. zetten? ne lanceren tegen Het agressieve deze aanval op ons r it me wa a r mee democratisch recht op collectieve actie. Het verdedigen deze rechtse regering aanvallen afvan het recht op collectieve actie is vuurt, zorgt soms voor verbijstering. geen juridische kwestie los van de rea- Er kwamen de voorbije maanden reliteit, maar van levensbelang om de be- gelmatig syndicale acties uit de lucht langen van werkenden te verdedigen. vallen, vaak met meer deelnemers Het vakbondsbashen samen met de dan verwacht maar zonder ernstige afbraakpolitiek en het gebrek aan of- voorbereiding, wat tot frustratie leidt. fensief antwoord hebben effect op de Vloeken kan daarbij deugd doen, maar werkvloer. De vraag naar alternatie- je verandert er niets mee.

De besparingstrein, de noodzaak aan ve acties komt regelmatig naar boven.

Het ene idee is al wat haalbaarder dan massale investeringen, onhoudbare perhet andere. Creatievere acties kunnen soneelstekorten, stijgende werkdruk, … een verbredend effect hebben om har- De noden op de werkvloer groeien en dere acties voor te bereiden. Maar de zoeken een antwoord. Dat doen we best discussie over alternatieve acties van- collectief, onder meer met personeelsdaag komt vooral door verwarring over vergaderingen zodat we zelf ideeën en het gebruik van het stakingswapen en voorstellen kunnen doen. Er is genoeg twijfel over welke slagkracht vakbon- om te bespreken met alle collega’s. Wat hebben we nodig om iedereen mee te den nog hebben.

Niet laten sudderen, maar antwoor- krijgen? Welk type acties hebben we den, is essentieel en mogelijk. Waarom nodig? Hoe onze krachten opbouwen? geen brede informatiecampagne lance- Hoe komen tot een geheel van acties? ren die ingaat op de geschiedenis van Welke eisen stellen we voorop? Hoe sociale verworvenheden en het sta- formuleren we deze naar de reizigers? kingsrecht, gekoppeld aan de nood- Hoe betrekken we ze?

De verzuchtingen van onderuit orzaak en het belang van het stakingswapen vandaag om besparingen te ganiseren, zal nodig zijn om te komen stoppen? Personeel noch reizigers heb- tot een krachtige vastberadenheid ben belang bij het gebrek aan investe- waarmee we deze agressieve regeringen in openbaar vervoer en de on- ring stoppen en alle volgende meteen dermijning van arbeidsvoorwaarden. waarschuwen.

Gemengde gevoelens bij sociaal akkoord federale gezondheidsdiensten (2017-2020)

O

p 25 oktober werd een sociaal meerjarenakkoord getekend voor de federale gezondheidsdiensten. Dat was geleden van 2005 … Dit akkoord geldt voor de ongeveer 170.000 werknemers in de ziekenhuizen, thuisverpleging, de Forensische Psychiatrische Centra (FPC’s), de bloedtransfusie- en de wijkgezondheidscentra.

Het ontwerpakkoord werd echter niet overal even enthousiast onthaald, om het enigszins eufemistisch uit te drukken.

Samenvatting van de analyse op polsslagnonprofit.blogspot.be Toch wel even aanstippen dat het akkoord uit twee luiken bestaat: eentje voor de private sectoren (met veel verschil de grootste) en eentje voor de (kleine) publieke sector. In dit artikel gaan we enkel in op het luik voor de private sectoren.

De g rootste werkgeverskoepel Zorgnet-Icuro was uitgesproken tevreden over het akkoord: “Het akkoord komt tegemoet aan een aantal belangrijke verzuchtingen van de werkgevers in verband met de flexibiliteit in de werktijden. (…) De referteperiode waarbinnen de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur gerespecteerd moet worden, wordt verdubbeld (van drie naar zes maanden) en de aanvang hoeft niet samen te vallen met de start van een kalenderjaar. Ook aan de verplichte “11-urenrustpauze” werd gesleuteld: die kan in zeer specifieke situaties teruggebracht worden naar 9 uur.”

Bij de vakbonden is er een erg ver-

schillende toon en interpretatie. Dit komt deels door het feit dat het akkoord slechts een engagementsverklaring is waarbij heel wat onbekende elementen nog concreet moeten ingevuld worden.

Waar BBTK stelde dat het akkoord er kwam “bij gebrek aan beter” waarbij nog “heel wat vragen en het nodige voorbehoud” opduiken, reageerde LBC enthousiast: “Yes! Een nieuw sociaal akkoord (…) met belangrijke stappen vooruit.” Bij BBTK-SETCa stemde 40% tegen het ontwerpakkoord, waaronder de afdeling BrusselHalle-Vilvoorde. BBTK-BHV had drie vergaderingen over het akkoord, waaronder een lokaal beroepscomité van een volledige dag met heel wat militanten. Het leidde tot een beargumenteerde tegenstem met 25 breekpunten.

De spreekwoordelijke hete patat van de beruchte ADV-dagen (rimpeldagen) wordt doorverwezen naar een werkgroep onder de noemer ‘modernisering

van het loopbaanbeleid’ die tegen juni 2018 budgetneutrale voorstellen moet formuleren. Als regering en werkgevers spreken over “modernisering” hebben ze het doorgaans over een inlevering voor de werknemers … Ook rond de hervorming van het ziekenhuislandschap wordt een werkgroep opgericht.

Het voorstel om gefaseerd een nieuwe functieclassificatie (IF-IC) door te voeren, wordt gebruikt als wortel om de eisen van werkgevers en regering te slikken, waaronder een grotere flexibiliteit in een sector waar die al zeer hoog ligt.

De nieuwe functieclassificatie zou een gemiddelde loonstijging van ongeveer 50 euro bruto opleveren (IF-IC Extra nieuwsbrief 25/10/2017). Over een grote aardverschuiving in de lonen kunnen we dus moeilijk spreken in een sector waar de laatste baremieke loonsverhoging (+ 1%) dateert van 2001.

Voor het probleem van het personeelstekort is er niet echt een oplossing in zicht. Eind oktober stonden bij de VDAB 2231 vacatures open voor verpleegkundigen en 833 voor zorgkundigen. Dit aantal gaat in stijgende lijn. Voor het eerst in 10 jaar is het aantal inschrijvingen voor verpleegkunde in de hogescholen gedaald met 7,8%.

Gecombineerd met de ernstige vergrijzing van het personeel en de pensioneringsgolf lijken we naar een perso-

neelstekort van bijbelse proporties af te stevenen in de zorgsector. Verso, de werkgeverskoepel van de social profit in Vlaanderen, berekende dat er tegen 2022 vermoedelijk 60.000 extra werkkrachten nodig zijn. Het akkoord biedt daar geen antwoord op. Volgens LBC zullen er in de komende periode 1.000 extra jobs voor de mobiele equipes ko-

De appreciatie voor het sociaal akkoord kan qua toon verschillen van vakbond tot vakbond, maar de bezorgdheden zijn in grote lijnen wel dezelfde. men om afwezige werknemers beter te vervangen. Maar het kan toch niet de bedoeling zijn dat de broodnodige extra handen enkel via mobiele equipes aangeworven worden?

De enige manier om de steeds stij-

gende werkdruk, groeiende personeelskrapte en torenhoge flexibiliteit duurzaam en structureel op te vangen, is een verhoging van de personeelsnormen, niet enkel in de federale sectoren maar zeker en vast in de woonzorgcentra die nu tot de Vlaamse sectoren behoren.

Het sociaal akkoord bevat voor 463 miljoen euro aan maatregelen, wat niet niets is. Zeker als we rekening houden met het feit dat er een harde neoliberale besparingsregering is die ernstig het mes zet in de gezondheidszorg.

Zo komt er eind 2017 voor alle werknemers een eenmalig extraatje bovenop de eindejaarspremie (maar dus nog steeds geen volwaarde 13de maand).

Er komt ook een bijkomende financiering van de tweede pensioenpijler.

Er blijven met dit akkoord veel onbekende elementen bestaan. Nu moeten die maatregelen nog uitgevoerd worden. Dit zal ongetwijfeld tot de nodige debatten leiden. De appreciatie voor het sociaal akkoord kan qua toon verschillen van vakbond tot vakbond, maar de bezorgdheden zijn in grote lijnen wel dezelfde. En laat ons niet vergeten dat er voor de Vlaamse sectoren (waar o.a. de woonzorgcentra onder vallen) nog steeds geen akkoord is. De witte woede is verre van gesust en blijft waakzaam!

vrouwen

www.socialisme.be dec. 2017 - jan. 2018

7

Zaak rond Bart De Pauw bevestigt dat probleem omvangrijk is

Actieve strijd nodig tegen seksuele intimidatie en pesterijen

D

e voorbije maanden waren er miljoenen getuigenissen op sociale media met de hashtag #MeToo. Dat was nadat bekend raakte dat een bekende filmproducent in Hollywood, Harvey Weinstein, meer dan 50 vrouwen seksueel geïntimideerd, gepest en aangerand had. Ook in ons land ontstond er een grote discussie toen bekend werd dat het contract tussen de VRT en Bart De Pauw werd gestopt na beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag.

We spraken met Anja Deschoemacker van de campagne ROSA.

interview door

Eveline (Brussel)

Wat denk je van het ontslag van Bart De Pauw?

“Er is niet echt sprake van ontslag: er was geen arbeidsovereenkomst tussen de VRT en Bart De Pauw. Het contract dat is stopgezet was met zijn productiehuis ‘Koeken Troef.’ Dat gebeurde op basis van wat de VRT omschreef als “ernstige getuigenissen die niet stroken met de integriteitswaarden die voor ons essentieel zijn.”

“Het optreden van de VRT kwam er nadat verschillende vrouwen aangifte deden van grensoverschrijdend gedrag.

Dit kan bij vertrouwenspersonen zonder dat het noodzakelijk gepaard gaat met strafrechtelijke klachten. De vrouwen die aangifte deden, wilden dat de VRT zou reageren om de situatie te stoppen. Ondertussen zit het Mechels parket op de zaak waardoor De Pauw en zijn advocaten alle dossiers kunnen inkijken, wat de anonimiteit van de slachtoffers niet langer waarborgt.”

Volstonden de excuses van De Pauw niet?

dikwijls een storm ontketent waarbij de slachtoffers nogmaals slachtoffer worden van verdachtmakingen en beschuldigingen.’”

“Professor seksueel strafrecht aan de KULeuven Liesbeth Stevens verwijst naar het belang van preventieadviseurs en de integriteitscodes binnen organisaties. Cruciaal hierbij is uiteraard wel dat deze er ook naar handelen. Er is vaak geen idee van hoeveel vrouwen de moed bijeenrapen om bij een vertrouwenspersoon hun verhaal te doen. Vaak gebeurt het dat vrouwen naar een andere dienst worden overgeplaatst of zelfs afgedankt. De bestaande procedures en wetten volstaan in veel gevallen niet en brengen slachtoffers soms in nog pijnlijker situaties terecht. De VRT deed wat een werkgever moet doen om te verzekeren dat alle medewerkers, ook vrouwen, hun werk kunnen doen zonder pesterijen te moeten ondergaan.”

Op sociale media krijgen de vrouwen die aangifte deden over De Pauw het zwaar te verduren. Wat denk je daarvan?

“Eerst bleef hij alles ontkennen en “De angst om niet geloofd te wordaarna kwam hij met wel erg holle den zit diep ingebakken bij vrouwen excuses. “Ik ben tot inzicht gekomen en het maakt dat de drempel om aangifte te doen nog dat mijn speelse steeds hoog is. of flirterige manier van omgaan Van de aangiftes niet door iederdie toch gedaan een gesmaakt worden, komt het wordt. Ik wil mij De angst om niet geloofd i n heel wei n ig via deze weg dan te worden zit diep gevallen tot een ook bij iedereen veroordeling van excuseren die zich ingebakken bij vrouwen en de dader. Studies door mij geïnti- het maakt dat de drempel tonen aan dat almideerd zou hebgemeen gedacht ben gevoeld. Dat om aangifte te doen nog wordt dat de helft is niet ok en dat steeds hoog is. Studies van de beschuldigingen vals zijn, zal niet meer ge- tonen aan dat algemeen beuren.” Hiermee terwijl het in realiteit slechts om minimaliseert De gedacht wordt dat de helft 4% van de aangifPauw nog steeds van de beschuldigingen ten gaat. de feiten en neemt “De neiging hij geen verant- vals zijn, terwijl het in woordelijkheid op realiteit slechts om 4% om een slachtoffer niet te gelovoor zijn daden. ven neemt toe met Hij legt de verant- van de aangiften gaat. woordelijkheid bij de morele en reële de slachtoffers die machtspositie die zich ‘geïntimideerd voelden’, zijn de dader bekleedt in de samenleving. sms’en niet goed begrepen of niet be- Het grote probleem in de samenleving seften dat het maar om te spelen en te moet niet bij de 4% valse aanklachflirten was. Anders gezegd: dit is vic- ten gezocht worden, maar wel bij het enorm groot aantal gevallen van sektim blaming.” sisme waarmee een grote meerderheid De vakbond ACOD steunde van vrouwen in contact komt. in deze zaak de opstelling “Op de sociale media waren er veel van de directie. Terecht? reacties tegen de slachtoffers en steunbetuigingen voor Bart De Pauw. De ge“De campagne ROSA is volledig ak- tuigenissen worden geminimaliseerd koord met het standpunt van ACOD. De terwijl het toch maar om ‘flirten’ ging vakbond stelde: ‘Uiteraard kunnen wij en alles ‘wat overdreven’ zou zijn. Er geen uitspraak doen over de grond van wordt gezegd dat mannen zich door de zaak, maar onze ervaring is dat lei- het hele #MeToo-verhaal op hun ondinggevenden en vedetten van dit ka- gemak voelen en bang zijn om meteen liber niet om de minste aantijging wor- als potentiële verkrachter neergezet te den ontslagen. Dat dit hier wel gebeurd worden. Psychiater Dirk De Wachter is, is voor ons voldoende om aan te ne- merkt echter terecht op dat deze dismen dat de meldingen ernstig en bewe- cussie niet betekent “dat het gedaan is zen zijn.’ Verder feliciteert het ACOD met het verleidingsspel tussen man en de VRT voor de discretie ten aanzien vrouw. Integendeel, als het met wedervan de anonimiteit van de slachtoffers. zijdse toestemming is, kan het alleen ‘De manier waarop de VRT de mensen maar leuker en spannender worden.” die aangifte deden beschermt, verdient navolging. De reacties in de (socia- Wat moet er dan gebeuren? le) media bewijzen dat melding doen “Er is een massale reactie nodig om nog altijd niet vanzelfsprekend is en

Op 25 november was er een succesvolle betoging tegen geweld op vrouwen. Foto: Liesbeth

duidelijk te maken dat seksuele intimidatie, pesterijen, stalking en verkrachting een reëel en spijtig genoeg alledaags gegeven zijn. Het is zeer positief dat we vandaag in een fase zitten dat slachtoffers van seksuele pesterijen de moed vinden om ermee naar buiten te komen. Dat is mee dankzij campagnes als #Wijoverdrijvenniet en #MeToo maar ook door de oplevende vrouwenbeweging.

“We moeten echter verder kijken dan de gemediatiseerde zaken. Er is een algemeen probleem door de tweederangspositie van vrouwen in dit systeem. Seks kan rond liefde en lust draaien, maar seksueel geweld in al zijn vormen (intimidatie, pesterijen, stalking, aanranding, verkrachting, …) heeft met macht te maken, niet met liefde en lust.

“Het ACV deed een enquête die zich toespitste op werkneemsters uit de dienstencheques, schoonmaak, kamermeisjes in hotels, gezinshulpen, …

Daaruit bleek dat 40 tot 50% van deze vrouwen te maken kreeg met seksuele toespelingen, ongewenste fysieke contacten of andere vormen van seksuele intimidaties op het werk. Hoe onzekerder de arbeidsomstandigheden, hoe vaker seksueel geweld voorkomt en hoe minder het slachtoffer geneigd is om er tegenin te gaan. Het risico om een job te verliezen, is te groot en vaak kunnen vrouwen zich dit niet veroorloven omwille van een precaire financiële en economische situatie.

“Seksisme op de werkvloer is een niet te verwaarlozen gegeven. Vaak staat het slachtoffer onmachtig. De vakbonden hebben een belangrijke rol te spelen. Zij vormen immers een andere autoriteit die te vertrouwen is bij de verdediging van het belang van de werknemers. Het was de vakbond die de verdediging opnam van het kamermeisje dat slachtoffer was van aan-

randing door voormalig IMF-topman Dominique Strauss-Khan. De vakbonden hebben een grote rol te spelen in de vrouwenbeweging als onderdeel van een eengemaakte arbeidersstrijd. Ze moeten vrouwelijke werknemers verdedigen in de strijd tegen seksueel geweld in al zijn vormen op de werkvloer, en deze strijd verbinden met eisen voor betere lonen en arbeidsvoorwaarden.”

Het gaat dus ook om een strijd tegen heel het systeem?

baat bij seksisme en racisme omdat het de meerderheid van de bevolking verdeelt. Het is pas in grote bewegingen dat mensen elkaar herkennen als arbeiders, als lid van dezelfde groep met eenzelfde plaats in het productieproces. In iedere langdurige beweging verdwijnen zaken als seksisme en racisme naar de achtergrond. Mannelijke en vrouwelijke werkenden hebben veel meer gemeen dan dat ze verschillende belangen zouden hebben. Het belangrijkste gemeenschappelijke element is dat ze uitgebuit worden door de kapitalistische klasse.”

“De aanklachten tegen Weinstein, De Pauw, Spacey, …

Kan een zijn uitingen van socialistisch hoe macht wordt alternatief uitgeoefend in een het verschil economisch systeem gebaseerd Seks kan rond liefde en maken? op ongelijkheid lust draaien, maar seksueel “A b s o l u u t ! en economische Kijk naar de prouitbuiting. Enkel geweld in al zijn vormen gressieve maateen arbeidersbe- (intimidatie, pesterijen, weging die eengeregelen die na maakt is en ingaat stalking, aanranding, de Russische tegen alle vormen verkrachting, …) heeft Revolutie van oktober 1917 wervan discriminatie met macht te maken, den ingevoerd. op basis van geslacht of afkomst niet met liefde en lust.

Het recht op is in staat om het abortus werd ingevoerd, transpatronaat te verslaan. De enige genders werden groep in de samenleving die belang erkend, het ouderschapsverlof was uitheeft bij het voortbestaan van seksis- gebreider dan wat we vandaag in België me is het patronaat, de machthebbers kennen. Het is de revolutie die alle onin het kapitalisme. Er is immers veel derdrukte groepen onder het tsarisme geld te verdienen met de onderdrukte (boeren, vrouwen, werkenden van napositie van vrouwen: kijk maar naar tionale minderheden, …) samenbracht de cosmetica-industrie, de pornosector in een eengemaakte strijd. De ervaring of de prostitutie. Er is nog meer geld van die strijd maakte het mogelijk om te verdienen door huishoudelijke en progressieve wetten door te voeren.

“Het is belangrijk om binnen de grote zorgtaken onbetaald te laten gebeuren door vrouwen zodat regeringen er niet massa die de arbeidersklasse vormt een in moeten investeren en publieke dien- programma te verdedigen dat gericht is sten verder kunnen afbreken. op eengemaakte strijd van alle werken“Het kapitalisme heeft bovendien den, los van geslacht of afkomst, voor betere arbeidsvoorwaarden en lonen.

Met de ROSA-campagne willen we zo’n programma naar voor brengen.

Daarnaast biedt de ROSA-campagne een strijdinstrument om onder meer in te gaan tegen seksueel geweld, waarbij dit gekoppeld wordt aan een strijd voor meer investeringen in publieke diensten, waardige en betaalbare huisvesting, hogere lonen en betere arbeidsomstandigheden, toegankelijke gezondheidszorg, gratis onderwijs, …

Dat is in het belang van de overgrote meerderheid van de bevolking. Om dit programma af te dwingen, komen we op voor een breuk met het kapitalisme en voor een socialistische samenleving waarmee een einde kan gemaakt worden aan elke vorm van discriminatie.”

8

dossier

de

Linkse Socialist

Massale revolte tegen nationale en so Marxisten staan niet onverschillig tegenover nationale onderdrukking.

We verdedigen het recht op zelfbeschikking, tot en met het recht op onafhankelijkheid. Het opzetten van nieuwe kapitalistische staten – met een eigen politie, leger, burgerij en meer grenzen – is echter geen oplossing voor de problemen van de werkenden en jongeren.

Ons programma is dan ook dat van een socialistische Catalaanse republiek en een vrijwillige confederatie van socialistische republieken van volkeren en naties die vandaag de Spaanse staat vormen.

Jongeren van de Sindicat D’Estudiants op de betoging van 8 november tegen de repressie van Rajoy en co.

D

e afgelopen maanden waren er massale mobilisaties in Catalonië voor het recht om zelf te beslissen, voor de verdediging van het referendum over onafhankelijkheid en een Catalaanse republiek, en daarna tegen het autoritaire en repressieve tegenoffensief van de Spaanse regering. De gebeurtenissen namen enorme proporties aan en ontwikkelden aan grote snelheid. Wat in Catalonië gebeurt, heeft gevolgen voor de hele Europese Unie. In dit dossier schetst Marissa van LSP-Brussel de context van de sociale en politieke crisis rond de nationale kwestie in Catalonië en gaat ze in op enkele elementen die onderbelicht blijven in de gevestigde media.

actiegroepen en platformen ter verdediging van de openbare diensten. Het is in Catalonië dat het PAH, Platform 2010. De economische crisis treft de van slachtoffers van hypotheekkrewerkenden en jongeren in Catalonië dieten (tegen uithuiszettingen), onten heel Spanje al enige tijd. Dit is staat. De woordvoerder van PAH was ook het jaar dat de CiU (Convergentie Ada Colau, de huidige burgemeester en Unie, waarvan een vleugel ver- van Barcelona. In juni 2011 werd het volgens de liberale onaf hankelijk- Catalaans parlement omsingeld door heidspartij PDeCAT gaat vormen: de de beweging van Indignados. Het proDemocratische Europese Catalaanse test tegen de stemming van een nieuwe Partij van Carles Puigdemont) op- besparingsbegroting maakte dat Artur nieuw aan de macht komt in de regio- Mas enkel met een helikopter naar het nale regering van parlement kon.

Catalonië. Eerder Het besparingswas de partij van beleid wordt ook 1980 tot 2003 aan op nationaal vlak de macht. De redoorgevoerd door gering onder lei- Samen met het harde de PP-regering. ding van Ar tur De stelling dat de Mas voert een be- besparingsbeleid voerde de PP een fabriekleid dat gelijkaar- PP ook een offensief tegen je voor onafhandig is aan dat van kelijkheidsgezindemocratische rechten van de conservatieve den is, werd een Partido Popular historische nationaliteiten, populair gezeg(PP) in de rest van zoals Baskenland, Galicië de. Samen met de Spaanse staat: het harde bespaop de sociale bud- en vooral Catalonië. ringsbeleid voergetten werd 17% Er waren permanent de de PP ook bespaard tussen een offensief te2010 en 2015, in provocaties via de media, gen democratihet onderwijs ver- het leger, de politie en sche rechten van dwenen 15% van historische natide middelen en het gerechtelijk stelsel. onaliteiten, zoin de zorg 14%. als Baskenland, De middelen voor Galicië en vooral huisvesting werden helemaal gekort- Catalonië. Er waren permanent prowiekt: er werd 60% wegbespaard. vocaties via de media, het leger, de De mobilisaties tegen de besparin- politie en het gerechtelijk stelsel. Het gen waren erg groot in Catalonië. Ze overstijgt het niveau van de anecdobehoorden tot de sterkste van heel de tes: de opeenstapeling van provocaSpaanse staat. Tijdens de algemene ties bepaalt mee het politieke klimaat staking van 2012 lagen de volledige in Catalonië. industrie en het openbaar vervoer in Om haar electorale basis te consoliCatalonië plat. Er ontstonden een reeks deren heeft de PP in het bijzonder inSociale en nationale kwestie zijn met elkaar verbonden

gespeeld op de taalkwestie. Dit heeft geleid tot meer verdeeldheid en spanningen. Zo was een van de centrale doelstellingen van de onderwijshervorming het “verspaansen van de Catalaanse leerlingen.” In 2013 probeerde de PP-regering op de Balearen (een van de autonome regio’s van de Spaanse staat waar Catalaans wordt gesproken) niet alleen om lesuren in het Catalaans af te schaffen, maar werd het anti-Catalanisme ook gebruikt tegen een staking van onbepaalde duur van de leerkrachten in het openbaar onderwijs. Nog op de Balearen kwam er een wet tegen de aanwezigheid van Catalaanse vlaggen aan publieke gebouwen. Boetes voor dergelijke vlaggen kunnen oplopen tot 10.000 euro.

Tijdens de mobilisaties tegen het besparingsbeleid, barstte de nationale kwestie in 2012 uit met een massale betoging op de nationale feestdag van Catalonië. Volgens de politie waren er op die 11de september tussen 1,5 en 2 miljoen betogers. In de peilingen was er toen een opmerkelijke toename van het aantal voorstanders van onafhankelijkheid. Het is pas na deze massale betoging dat de voorloper van de PDeCAT beslist om de eis van onafhankelijkheid op te nemen en om zich aan het hoofd van de beweging te plaatsen. Het was in wezen een vlucht vooruit om het eigen vel te redden op een ogenblik dat het besparingsbeleid de populaire steun sterk had ondermijnd.

De werkenden en jongeren zijn dit besparingsbeleid zeker nog niet vergeten. Catalonië is goed voor ongeveer 20% van het BBP en de export van de Spaanse staat, maar deze rijkdom komt niet iedereen ten goede… Het gemiddeld gezinsinkomen in Catalonië is sinds het begin van de crisis met 20%

tatie van jongeren die affiches voor een ja-stem ophingen, dreiging van strafrechtelijke sancties tegen een honderdtal burgemeesters, arrestatie van 14 hooggeplaatste verantwoordelijken van de Catalaanse regering, voogdijschap over de financiën van de regionale regering.

Ondanks de dreigementen toonde de bevolking een indrukwekkende moed bij de verdediging van het recht om te stemmen. Er werden Comités voor de Enkel massabeweging Verdediging van het Referendum opkan het recht op gezet om de scholen waar gestemd zelfbeschikking verdedigen zou worden te bezetten en te beschermen tegen politie-interventies. Om Delen van de werkende bevolking de inbeslagnames tegen te gaan, verwaren terughoudend om aan te slui- stopten mensen stembussen bij hen ten bij de mobithuis. De dokwerlisaties voor het kers hielden een recht op zelf bealgemene persoschikking omwilneelsvergadering le van de leiding- Meer dan 2,2 miljoen waarop ze beslisgevende positie ten om de ferry’s van de PDeCAT mensen namen deel aan met duizenden daarin. Dit veran- het referendum, ondanks p ol it ie a g e n t e n derde echter met en leden van de het referendum de aanwezigheid van G u a r d i a Civ i l va n 1 ok tober tienduizenden agenten niet te behande2017. De spanlen in de haven ningen liepen in en rijkswachters. De van Barcelona. de dagen ervoor opkomst lag zelfs hoger D e b r a n d we e r al op. Met de be- dan bij de Europese kondigde de beslissing van het volking te zullen Grondwettelijk verkiezingen van 2014! verdedigen tegen Hof en het represde politierepressief optreden van sie. Landbouwers de politie en de Guardia Civil (rijks- deden hetzelfde met hun tractoren. wacht) werd geprobeerd om het refe- Straatverkopers zonder papieren stelrendum volledig te stoppen. Wie zich den voor om stembiljetten te drukken, afvroeg of er sprake is van nationale als ‘illegalen’ konden ze daar moeilijk onderdrukking in Catalonië kreeg er voor vervolgd worden. een wel erg concreet voorbeeld van te Op de dag van het referendum wazien: inbeslagname van propaganda, ren er uitzonderlijk sterke mobilisahuiszoekingen in drukkerijen, arres- ties. Ondanks het brutale politiegeafgenomen. De werkloosheidsgraad bedraagt 13,7%. Dat is minder dan het Spaanse gemiddelde van 17,2%, maar het blijft heel veel in vergelijking met het Europese gemiddelde. Catalonië is de regio met de hoogste graad van kinderarmoede, het hoogste inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs en het grootste aantal uithuiszettingen wegens wanbetaling van huur of hypotheek.

dossier

www.socialisme.be dec. 2017 - jan. 2018

9

ociale onderdrukking in Catalonië weld hielden de mensen de scholen ring van Catalonië om een voorbeeld open, werden stembussen verdedigd te stellen, net zoals de trojka in 2015 en werden aanvallen door de politie Griekenland wilde afstraffen omdat afgeblokt waarbij vreedzaam werd de bevolking een regering verkoos die geprotesteerd tegen de matrakken. beloofde om te breken met het bespaOp 1 oktober werd de echte krachts- ringsbeleid. verhouding tussen de massabeweging en de repressieve macht van de staat De terugkeer van de duidelijk. De massabeweging verde- Franquistische erfenis digde het recht om te beslissen op baDe PP en de heersende klasse hebben sis van de eigen krachten. Meer dan 2,2 miljoen mensen namen deel aan niet lang gewacht met hun antwoord. het referendum, ondanks de aanwe- Enkele dagen na de algemene staking zigheid van tienduizenden agenten en van 3 oktober was er in Barcelona een rijkswachters. De opkomst lag zelfs betoging van extreemrechtse lagen in hoger dan bij de Europese verkiezin- de bevolking, ondersteund door de PP, gen van 2014! Het aantal stemmen Ciudadanos (een rechts-liberale partij) voor een Catalaanse republiek liep en verschillende fascistische groeperingen. Er waren op tot 90%. Meer ongeveer 350.000 mensen stemaanwezigen, een den nu voor onpak minder dan af hankelijkheid op 1 en 3 oktober. dan er mensen Bovendien kwavoor het bestaan- Het reactionaire blok men veel rechtd e C at a l a a n s e van Mariano Rajoy, de se betogers van autonome statuut buiten Catalonië. stemden in 2006. PP-premier in de Spaanse De leiders van de De legitimiteit staat, gebruikte alle PSOE (Spaanse van de stemming sociaaldemocrakan dus moeilijk mogelijke middelen tie) en de PSC betwist worden. om een nooit geziene (Catalaanse soWat volgde maak- intimidatiecampagne op ciaaldemocratie) te echter duidenamen deel aan lijk dat “democra- te zetten. De Catalaanse deze reactionaitie” niet werkt als burgerij verhoogde de druk re betoging die het ingaat tegen een uitdrukkelijwat de heersen- met de verhuis van meer ke steunbetuiging de klasse wil. In dan 2.000 hoofdzetels van was voor het pohet Griekse refelitiegeweld tegen rendum in 2015 bedrijven uit Catalonië. de democratische stemde 61% tegen en nationale rechhet besparingsprogramma van de trojka (Europese ten van de Catalaanse bevolking.

Het reactionaire blok van Mariano Commissie, Europese Centrale Bank en Internationaal Monetair Fonds). De Rajoy, de PP-premier in de Spaanse Griekse regering legde dit mandaat van staat, gebruikte alle mogelijke middelen om een nooit geziene intimidatiede bevolking echter naast zich neer.

Los van de cijfers was het vooral in- campagne op te zetten. De Catalaanse drukwekkend om te zien hoe de wer- burgerij verhoogde de druk met de kenden en jongeren op basis van mas- verhuis van meer dan 2.000 hoofdzesamobilisatie in staat waren om hun tels van bedrijven uit Catalonië. Deze democratische rechten te verdedigen. verhuis werd mee mogelijk gemaakt Dat is wat we op 1 oktober zagen. Het door een vereenvoudiging van de toeging om veel meer dan het recht op passelijke nationale wetgeving. Maar zelfbeschikking. Werkenden en jon- ondanks dit alles slaagde Spaansgeren die niet voor onaf hankelijk- nationalistische reactie er niet in om heid zijn of die twijfelden om in ac- de steun van de meerderheid van de tie te gaan, trokken toen op straat om bevolking, laat staan van de werkende rechten van de bevolking tegen de den, te krijgen.

De beslissing om leiders van twee onrepressie te verdedigen. Het ging om een kwalitatieve verandering in de afhankelijkheidsbewegingen, ANC en Catalaanse klassenstrijd. Dit werd nog Omnium, gevangen te zetten wegens scherper gesteld met de historische al- hun deelname aan een spontane mogemene staking van 3 oktober. De mo- bilisatie tegen de repressie nog voor gelijkheid om tot een Catalaanse repu- het referendum, was de opstap naar bliek te komen via een revolutionaire een repressieve escalatie. Deze gevanmassamobilisatie en de beslissende genzetting is een directe aanval op de rol van de arbeidersbeweging zorgden vrije meningsuiting, het recht om te voor een algemene paniek bij de PP en betogen en het recht op organisatie. de heersende klasse. Het aanvankelij- Deze aanval kan hierna gebruikt worke doel van de PP was een vernede- den tegen elke vakbondsleider, elke

Op 11 november waren er meer dan een miljoen betogers in Barcelona

jongerenbeweging of elke sociale beweging tegen de uithuiszettingen of tegen andere vormen van sociale onrechtvaardigheid.

Op 21 oktober besloot Rajoy om zijn ultieme wapen in te zetten: artikel 155 van de Grondwet. In werkelijkheid gaat het om een antidemocratische staatsgreep waarmee de autonomie en de regering van Catalonië aan de kant geschoven worden. Een rechter besliste om acht Catalaanse ministers naar de gevangenis te verwijzen, ook dat was een belangrijke aanval. De strategie van Rajoy geniet de steun van het koningshuis en van Ciudadanos, maar ook van de PSOE-leiders. Kortom van het regime van 1978, het overgangsregime dat na de dictatuur van Franco werd ingesteld. Vandaag proberen ze het conflict te kanaliseren in vervroegde Catalaanse verkiezingen op 21 december. Rajoy hoopt daarmee een democratischer imago te geven aan de repressie. De methoden en het tot hiertoe gebruikte geweld sluiten op directe wijze aan bij het collectieve geheugen over de Franquistische methoden.

Het staat buiten kijf dat er nog heel wat overblijfselen van de dictatuur van Franco bestaan. Na de dood van Franco was er onder miljoenen arbeiders en jongeren een roep naar een socialistisch alternatief en ontstond de mogelijkheid van een revolutionaire strijd voor een samenleving waarin de kapitalistische klasse niet langer nodig was. De Franquistische ministers werden ‘democraten’ en sloten een akkoord met de toenmalige linkse leiders van de PCE (Communistische Partij) en de PSOE. De PCE verried het revolutionair potentieel in ruil voor democratische hervormingen waarbij de burgerij de macht kon behouden. Het ging om een achterkamerakkoord zonder actieve deelname van de massa’s.

Het akkoord hield tegelijk in dat de Franquisten geen rekenschap moesten afleggen voor hun rol. De Grondwet van 1978 was de wettelijke uitdrukking van het akkoord.

Die Grondwet erkende democratische vrijheden en rechten die voorheen reeds afgedwongen waren door massamobilisaties. In ruil voor die rechten kwamen er een ‘parlementaire monarchie’ met een door Franco aangestelde koning en een amnestiewet waardoor de misdaden van het Franquisme onbestraft bleven. Er kwam geen zuivering van het staatsapparaat: zowel in het gerechtelijk apparaat, de politie als het leger bleven de oude Franquisten op post. Het recht op zelfbeschikking van Catalonië, Baskenland en Galicië werd genegeerd. De Grondwet schreef zich in de oude slogan van de dictatuur in: een eengemaakt groot Spanje. Er werden bovendien uitzonderingsmaatregelen voorzien, zoals artikel 155 van

Leden van die partij speelden een belangrijke rol in de Comités ter Verdediging van het Referendum, nadien omgevormd tot Comités ter Verdediging van de Republiek. Ze waDe rol van marxisten in ren ook betrokken bij de organisatie de nationale kwestie van de staking van 8 november voor de vrijlating van politieke gevangenen Het akkoord van 1978 kreeg het al en tegen artikel 155. Wij denken echzwaar te verduren door de beweging ter dat de CUP een fout maakt door de van Indignado’s in 2011. Dat was een nationale kwestie voorrang te geven op brede beweging die de autoriteit van de de sociale kwestie. Dit leidt tot gevaarpolitieke vertegenwoordigers en hun lijke situaties. Zo heeft de CUP in het instellingen betwistte. Van bij het ont- verleden in naam van de onafhankestaan van Podemos in 2014 pleitte deze lijkheid steun gegeven aan de rechtse nieuwe politieke formatie doorgaans PDeCAT en aan besparingsbegrotinvoor een breuk met het regime van gen van Puigdemont. Toen Puigdemont 1978. Dit zorgde voor heel wat enthou- op een meeting in Brussel zijn vriensiasme bij de parlementsverkiezingen. den van de N-VA bedankte, ondermijnVoor het eerst verdedigde een linkse de hij overigens de mogelijke solidapartij het recht op zelfbeschikking in riteit van werkenden in België met de het verkiezingsprogramma. Bij de na- beweging in Catalonië. tionale parlementsverkiezingen was De verdediging van de Catalaanse Podemos de grootste partij in zowel republiek vereist de opbouw van eiCatalonië als Baskenland. Nu wordt gen beslissingsorganen, naar het voordit punt uit het partijprogramma met beeld van de Comités ter Verdediging de praktijk geconfronteerd. van de Republiek. Om daar zoveel Podemos verdedigde de organisa- mogelijk werkenden en jongeren bij tie van een wettelijk referendum, wat te betrekken, moet een sociale inhoud betekent dat er een Spaanse regering, aan de republiek gegeven worden. De met Podemos, moet komen die de Catalaanse republiek moet synoniem Grondwet verandert zodat een referen- staan voor een verbetering van de levensvoorwaardum met garanties den van de meermogelijk wordt. derheid van de Vo or Po de mos bevolking door is het dus aan de de uithuiszettinSpanjaarden om gen te stoppen te beslissen of de De verdediging van de en massaal te inCatalanen al dan Catalaanse republiek vesteren in kwaniet het recht op l it eit svol le e n zelf beschikking vereist de opbouw van betaalbare huishebben. Podemos eigen beslissingsorganen, vesting, openbakoos er dus niet re diensten, devoor om zich op naar het voorbeeld van de gelijke jobs voor de massabewe- Comités ter Verdediging iedereen, … g i ng te beroe - van de Republiek. Om De zusterorgapen om het recht nisatie van LSP op te eisen. In daar zoveel mogelijk in Catalonië de praktijk zet werkenden en jongeren (Esquer ra Podemos het toeRevolucionaria) passen van arti- bij te betrekken, moet en de Spaanse kel 155 op gelijke een sociale inhoud aan de staat (Izquierda voet met de onRevolucionaria) afhankelijkheids- republiek gegeven worden. verdedigt terecht verklaring van de het recht van de Catalaanse republiek. Jammer genoeg zal een derge- Catalaanse bevolking om over haar lijke benadering de chauvinistische eigen toekomst te beslissen. Onze Spaanse campagne niet afremmen. Het zusterorganisatie pleit voor een socilaat ruimte voor een injectie van haat alistische Catalaanse republiek die de en verdeeldheid. Binnen Podemos is er dreiging van vertrekkende bedrijven heel wat onenigheid over deze kwestie. beantwoordt met de nationalisatie van In Catalonië was er al een afsplitsing de banken en de sleutelsectoren van de rond de vroegere algemeen-secretaris economie onder democratische controAlbano Dante Fachin, die een correcter le van de gemeenschap. Met de jongestandpunt inneemt en een reëel recht renorganisatie Sindicat d’Estudiants werd actief gebouwd aan de beweging op zelfbeschikking verdedigt.

Een van de weinige linkse organisa- met acties en voorstellen om vooruit te ties die concrete initiatieven nam om gaan en isolement te vermijden.

Brede lagen van de bevolking zijn de beweging te organiseren, was de CUP (Candidatura d’Unitat Popular). bereid om op straat te komen. Dat zagen we nog met de betoging van 11 november waarop meer dan een miljoen mensen aanwezig waren. Esquerra Revolucionaria roept de linkse organisaties, zoals CUP, Podem, Catalunya en Comú en Som Alternativa (het initiatief van Fachin) op om een eenheidsfront te vormen gebaseerd op de Comités ter Verdediging van de Republiek en om samen een actieplan op te stellen voor een aangehouden massamobilisatie. Actieve mobilisatie is het beste antwoord op het reactionaire blok tijdens de verkiezingen van 21 december.

Marxisten staan niet onverschillig tegenover nationale onderdrukking. We verdedigen het recht op zelfbeschikking, tot en met het recht op onafhankelijkheid. Het opzetten van nieuwe kapitalistische staten – met een eigen politie, leger, burgerij en meer grenzen – is echter geen oplossing voor de problemen van de werkenden en jongeren. Ons programma is dan ook dat van een socialistische Catalaanse republiek en een vrijwillige confederatie van socialistische republieken van volkeren en naties die vandaag de Spaanse staat vormen. de Grondwet, om staatsgeweld mogelijk te maken indien een element van het regime van 1978 in vraag gesteld wordt.

10

de

Eén jaar is meer dan genoeg!

Maar hoe stoppen we Trump?

O

de volgende verkiezingen af te wachten. Maar het zou een grote fout zijn om daarop te rekenen. Het verzet in de VS en de rest van de wereld moet nu verder uitgebouwd worden. Er zijn massaprotesten nodig zoals de Million Women’s Marches van 21 januari 2017.

Toen kwamen vele miljoenen vrouwen in de VS en dreigt deze crisis nog te en mannen op straat in wat waarschijnverdiepen. lijk de grootste protestdag ooit uit de Zowel de Republikeinse als de Amerikaanse geschiedenis was.

Democratische partij zijn diep verHet zou verkeerd zijn om de bewedeeld. En ze staan verder van de ge- ging te onderwerpen aan de leiding van wone Amerikaan af dan ooit. Uit een de Democraten en de eisen te beperrecente peiling bleek dat 58% van ken tot wat voor hen aanvaardbaar is. de Amerikanen De Democraten meent dat Donald hopen slechts Trump geen voeo p e e n v e rling heeft met zwakte Trump de gewone beom zelf electov o l k i n g . D e Het verzet in de VS en de raal te scoren.

Re publ i kei n se rest van de wereld moet nu Een beweging partij heeft voldie de agenda gens 62% geen verder uitgebouwd worden. van Trump kan voeling met de Er zijn massaprotesten stoppen, wil de gewone bevol- nodig zoals de Million Democratische king en voor de le id i n g n ie t .

Democratische Women’s Marches van Daar beseft men partij is dat de 21 januari 2017. immers ook dat inschatting van me n zelf het maar liefst 67%. volgende doelWie zich nog afvroeg waarom Hillary wit van deze beweging wordt.

Clinton de verkiezingen verloor, vindt hier een antwoord. De vraag is dan ook Bernie zou hebben gewonnen niet enkel hoe we van Trump kunnen In een ophefmakend boek heeft afraken. Als we het politieke toneel overlaten aan partijen die beide ge- Donna Brazile het verhaal bevestigd haat worden door een grote meerder- dat de leiding van de Democraten heheid van de Amerikanen, dan kunnen mel en aarde heeft verzet om Clinton er nieuwe reactionaire populisten op- de voorverkiezingen bij de Democraten staan die van het ongenoegen gebruik in 2016 te laten winnen. Brazile werd in juli 2016 interim-voorzitter zullen maken.

De leiding van de Democraten en van het DNC (Democratic National de klassieke partijen wereldwijd ko- Committee), toen voorzitter Debbie men ons vertellen dat we de agenda Wasserman Schultz ontslag moest noevan Trump best kunnen stoppen door men nadat Wikileaks bewijs had gele-

p 8 november 2016 verstomde de wereld toen bleek dat Donald Trump de nieuwe president van de Verenigde Staten zou worden. Een jaar later is er nog steeds schrik voor wat zijn bewind zal en kan teweegbrengen in de VS en wereldwijd. door

Bart Vandersteene

Onvoorspelbaar en onpopulair

Het regime onder Trump was het voorbije jaar soms onvoorspelbaar maar vooral heel reactionair. Hij dreigde met een oorlog tegen Noord-Korea wat een gigantische menselijke kost met zich mee zou brengen. Hij wierp het idee van een militaire interventie in Venezuela op. Hij opende de aanval op migranten, de LGBT gemeenschap, vrouwenrechten, milieubescherming, de progressieve aspecten van de Amerikaanse gezondheidszorg, … Als reactie hierop werd hij geconfronteerd met massale protesten van de bevolking die hem op elk terrein deden terugkrabbelen. Trump heeft de laagste steun die een president ooit genoot één jaar na de verkiezingen. Miljoenen Amerikanen willen hem liefst zo snel mogelijk weg.

Trump wordt gehaat omwille van zijn agressieve racistische en seksistische beleid ten dienste van de superrijken.

Maar ook grote delen van het establishment hebben schrik voor de gevolgen van zijn soms roekeloze politiek als machtigste politicus ter wereld. De klasse van miljardairs, het politieke establishment en de legerleiding zijn allen gewoon om de politieke dynamiek in de VS strak onder controle te hebben. Nu worden ze geconfronteerd met een onstabiele, oncontroleerbare narcist die het systeem verder destabiliseert. Hij is zelf het resultaat van een diepe crisis van de politieke kaste

Linkse Socialist

Massaal protest tegen het bezoek van Trump aan Zuid-Korea

verd dat ze haar positie had misbruikt om Clinton te doen winnen. Brazile bevestigt nu niet enkel het verhaal, ze geeft ook verdere details over hoe de hele verkiezingsprocedure werd gemanipuleerd met maar één doel: Bernie Sanders stoppen.

Sanders had de verkiezingsstrijd tegen Trump gewonnen. Daar twijfelen weinigen aan. Zijn politieke ideeën vormden echter een bedreiging voor de klasse van miljardairs en dus moest de geplande kroning van Hillary Clinton kost wat kost worden uitgevoerd.

Veel activisten geloven of hopen nog steeds dat de Democratische Partij kan hervormd worden. Een aantal linkse kandidaten vanuit het netwerk “Our Revolution” rond Bernie Sanders raakten verkozen. Maar de dominantie van de establishmentvleugel binnen de Democratische partij blijft voorlopig intact. De interne regels worden zo aangepast om het de Berniecrats

(die Democraten die Bernie steunen) zo moeilijk mogelijk te maken om reële invloed te hebben in de partij. Het is zo goed als uitgesloten dat het establishment één van haar partijen, de Democratische Partij, zomaar zal overleveren aan de beweging.

Ook socialistische kandidaten deden het goed bij lokale verkiezingen, zoals Ginger Jentzen van onze zusterorganisatie Socialist Alternative, in Minneapolis. We zien sinds enkele jaren reeds de opgang van antikapitalistische en socialistische ideeën.

Socialist Alternative pleit om kandidaten die onafhankelijk zijn van het establishment naar voor te schuiven bij verkiezingen. Deze campagnes kunnen de basis vormen om de krachten bij elkaar te brengen die een partij voor de 99% kunnen oprichten, om zo op het politieke terrein de macht van Wall Street, de klasse van miljardairs en haar twee partijen uit te dagen.

Protest tegen Trump in Brussel. Foto: PPICS

Socialistische kandidaat haalt 34% in Minneapolis Ginger Jentzen grijpt nipt naast een zetel

I

n Minneapolis voerde Socialist Alternative een enthousiaste campagne om Ginger Jentzen verkozen te krijgen in de gemeenteraad. Met een intensieve campagne werd het grote potentieel voor consequente linkse kandidaten in verkiezingen in de VS bevestigd. Ginger Jentzen haalde 34% van de eerste voorkeurstemmen en kwam daarmee eerst.

Door het electorale stelsel met een tweede en derde voorkeurstem die verrekend worden, haalde Ginger het uiteindelijk net niet. Maar 34% halen in een grote Amerikaanse stad, is natuurlijk een enorm goed resultaat waarop nu verder gebouwd kan worden.

De campagne voor Ginger leidde tot heel wat. Er kwam een harde tegencampagne door de rechterzijde die daar veel

middelen in stak. Twee andere kandidaten waren Democraten en daarnaast was er een groene kandidaat.

Een Republikeinse kandidaat was er niet. Toch staken bedrijven die met

de Republikeinen verbonden zijn geld in een campagne om Ginger Jentzen af te doen als ‘gevaarlijk’ en ‘onverantwoord.’

Tijdens de campagne haalde Ginger Jentzen het meeste financiële steun op en dit louter op basis van kleine donaties. Haar programma richtte zich onder meer op betaalbaar wonen, hogere lonen en een rijkentaks om te investeren in openbaar vervoer en infrastructuur. Eerder dit jaar werd een verhoging van het minimumloon tot 15 dollar per uur afgedwongen na jarenlange campagnes waarin Socialist Alternative een actieve en prominente rol speelde. De eisen die nauw aansluiten bij

de dagelijkse bekommernissen van brede lagen van de bevolking sloegen aan. Ginger haalde 34,4% van de eerste voorkeurstemmen. Dat was goed voor 3.290 stemmen. Door de tweede en derde voorkeurstemmen haalde de Democraat Fletcher het uiteindelijk.

Maar het werd erg nipt en de campagne van Socialist Alternative toonde aan dat socialistische kandidaten uitstekende resultaten kunnen neerzetten in verkiezingen. Dit is niet enkel in Seattle het geval waar Kshama Sawant eerder verkozen werd in de gemeenteraad, maar nu ook elders, zoals in Minneapolis. www.socialistalternative.org

recensie

www.socialisme.be www.socialisme.be dec. februari 2017 -2017 jan. 2018

11 11

Nouvelles Conquêtes – nog een gemiste kans voor de PS

D

e Parti Socialiste stevent de komende jaren ongetwijfeld af op een electorale afstraffing. Haar traditionele arbeidersachterban ruimt steeds meer plaats voor middengroepen. Toch blijft ze een belangrijke politieke factor en een kracht in de arbeidersbeweging, alleen al door haar geschiedenis en de band die ze heeft met het vakbondsapparaat van het FGTB. Net daarom heeft LSP op haar “Socialisme 2017”- weekend een werkgroep gewijd aan Di Rupo’s nieuw boek, Nouvelles Conquêtes (Nieuwe Veroveringen).

door

Eric Byl

Op de spreker na had niet één van van Duitsland zou worden, ging gede ruim 40 aanwezigen, allemaal ac- paard met het Programma van Gotha. tivisten in de arbeiders- en/of de stu- Hoewel Marx en Engels ook toen al dentenbeweging, het boek gelezen. zeer kritisch waren over het hervorHet was nochtans uitvoerig aan bod mingsgezinde karakter ervan, was gekomen in de media en werd er voor- dat programma de uitdrukking van gesteld als een draai naar links. Dat een opgaande fase van klassenstrijd. alleen al zegt veel over hoe geloof- Al voor WOI telde de SPD meer dan waardig de PS nog ingeschat wordt. 1 miljoen leden, 15.000 vrijgestelWie toch nog gehoopt had dat de PS den, 90 dagbladen en 4,25 miljoen het over een andere boeg zou gooi- kiezers die 110 Bondsdagzetels open, in het spoor van de nieuwe Britse leverden. Het Programma van Gotha Labour-voorzitter Jeremy Corbyn die stond model voor o.a. de Belgische niet eens vermeld wordt, komt bedro- Werkliedenpartij (°1885). België werd gen uit. Hoewel het geschreven werd in die periode het land van de “politiein de nasleep van de schandalen rond ke stakingen” (voor stemrecht in 1886, Publifin en Samusocial, waaruit bleek 1892 en 1893). Die geradicaliseerde dat een aanzienlijk aantal PS-bonzen stemming vond haar uitdrukking in al even inhalig zijn als veel CEO’s, de beginselverklaring van de BWP, leest men daarover geen woord. Meer het Charter van Quaregnon (1894). nog, op wat cosmetische opmerkingen Hoewel dat een mengelmoes werd na, verdedigt Di Rupo er het integrale van anarchistische, reformistische en regeringsbeleid van de PS, ook de pri- marxistische invloeden, wordt erin vatisering van de RTT (nu Proximus) gesteld dat de bronnen van rijkdom die hij beweert daardoor gered te heb- - de natuur en arbeidskracht - tot het ben. Dat de partij te ver is gegaan in patrimonium van de mensheid behohaar zoeken naar ren. Dat patrimocompromissen nium moet, aldus en daardoor mee het Charter, sociverantwoordelijk aal nuttig besteed gehouden wordt worden ten behoevoor de neolibera- Het lijkt wel alsof Di ve van het welzijn le afbraakpolitiek, Rupo op de ideeënwerven en de vrijheid van leest men er niet. eenieder, hetgeen Di Rupo volhardt van de PS geen enkele onverenigbaar is integendeel: “zon- arbeider gezien of met het kapitalisder compromis, zal me dat de maatrechts altijd win- gesproken heeft. Dat schappij verdeelt nen.” in twee tegengearbeiders hun leven stelde klassen. lieten, gebroodroofd Traditie van Hoe diep die teen vervolgd werden, ‘ideeënwerven’ genstelling wel is, wordt geïllusvermeldt hij niet, alle Nouvelles treerd door het Conquêtes ambi- verworvenheden eist verbeten verzet eerde nochtans het hij op als het werk van de heersende sluitstuk te worden klasse tegen iedevan een grootse in- van ‘de socialisten’. re verbetering van terne bevraging en de omstandighehe rbron n i ng op den van de arbeizogenaamde “ideeënwerven.” Dit dersbeweging. Een programma wordt soort oefeningen is een lange tradi- pas een kracht als het gedragen wordt tie in de arbeidersbeweging. De fu- door een beweging die bovendien oversie in 1875 van de Algemene Duitse winningen nodig heeft om voldoende Arbeidersvereniging met de Sociaal kracht te genereren. Het vereiste de Democratische Arbeiderspartij tot Russische Revolutie van oktober ’17 en wat de Sociaal Democratische Partij dan de Duitse van november ’18 voor-

aleer de Belgische burgerij uit schrik om van de macht verdreven te worden, bereid werd bevonden tot aanzienlijke toegevingen: algemeen stemrecht voor mannen (1919), indexkoppeling van de lonen (1920), vrijheid van vereniging (1921), 8-urendag in een 48-urenweek (1921) en stakingen schrappen uit het strafrecht (1921). Geen woord daarover In Nouvelles Conquêtes, waar van klassenstrijd totaal geen sprake is. De enige plaats waar nog over arbeiders gesproken wordt, is de lange autobiografische inleiding waarin Di Rupo zijn afkomst uit een arm arbeidersgezin uitspeelt. Voor het overige lezen we over strijd enkel via citaten uit artikels en doctoraatsstudies van gerenommeerde universiteiten. Het lijkt wel alsof Di Rupo op de ideeënwerven van de PS geen enkele arbeider gezien of gesproken heeft. Dat arbeiders hun leven lieten, gebroodroofd en vervolgd werden, vermeldt hij niet, alle verworvenheden eist hij op als het werk van ‘de socialisten’.

Die ‘socialisten’ moesten nochtans meer dan eens bij de les gehouden worden door de arbeiders. Pas nadat de mijnwerkers in 1932 massaal in opstand kwamen, de Borinage door de rijkswacht was afgezet en jachtvliegtuigen door het luchtruim scheurden, besloot de BWP campagne te voeren voor het plan-De Man (1933) met de nationalisatie van grondstoffen en energie en een publiek kredietsysteem.

Het plan was nog veraf van een socialistisch programma, maar het creëerde wel enthousiasme dat ongetwijfeld heeft bijgedragen aan de algemene

Op ‘Socialisme 2017’ leidde Eric Byl een discussie over het boek van Di Rupo in.

staking van 1936. Er gingen toen 15 overleg met patroons die daartoe bemiljoen arbeidsdagen verloren en het reid zijn, waarbij de kosten verhaald leverde betaald verlof (6 dagen), een worden op de sociale zekerheid. De loonsverhoging (8%), een minimum- enige maatregel die ook de rijken zou loon en de 40-urenweek in een aan- doen bijdragen, is het voorstel om de tal industrietakken op. Na WOII nam belastingschalen toe te passen op het het ABVV een beginselverklaring aan globale inkomen. Voorts wil Di Rupo die ijvert voor een klasseloze maat- de afbetaling van de overheidsschuld schappij, de socialisatie van het bank- meer afhankelijk maken van economiwezen en de industrietrusts, en de sche groei. Al het overige moet voor Di Rupo van Europa buitenlandse hankomen door een del onder publieprotocol op socike controle en leiale vooruitgang, ding wil plaatsen. e e n Eu r o p e e s Op haar buitenm i n i mu m lo o n gewone congresvan 60% van het sen van ’54 en ’56 Dat heel de geschiedenis m e d i a a n i n ko pleitte het ABVV juist aantoont dat de men, een fiscavoor st r uct u re le convergentie le hervormingen, heersende klassen nooit en een Tobintaks. de nationalisatie op vrijwillige basis hun Waarom de sovan de mijnen, gas cia aldemoc r aen elek t r iciteit, voorrechten hebben tie dat niet deed het onder publie- opgegeven, maar toen ze een ruike controle stellen me meerderheid van alle kredietin- slechts ten gevolge had in Europa, stellingen en een van klassenstrijd en daarop gaat hij expansiepolitiek. het opbouwen van niet in.

Nog op het ideoloIs Di Rupo’s gisch congres van krachtsverhoudingen… boek dan helede BSP in 1974 vindt Di Rupo achterhaald. maal irrelevant? werd het Charter We vermoeden va n Q u a reg non dat het binnen herbevestigd en gepleit voor een klasseloze maatschap- het Franstalige ABVV-apparaat op pij, een productie gericht op behoeften, grote schaal circuleert. Een brochueen democratische planeconomie, de re van de CEPAG over de vierdagen verplichte volledige tewerkstelling en 32-urenweek verheugt zich op het hervoldoende inkomen, de soevereiniteit leven van de discussie over arbeidsvan het volk over de bezitters van de duurverkorting en citeert, om dat te economische macht en een socialisti- onderlijnen, de voorstellen van PS, PTB, Ecolo en Défi, maar ook de pasche federatie van Europa. troon van Sonaca, de directeur van de De smeekbede van Di Rupo luchthaven van Charleroi, de middenstandsorganisatie UCM en de liberaDaarbij vergeleken stelt Nouvelles le economist Colmant. Zonder het in Conquêtes niets voor. Het is geen ei- zoveel woorden te zeggen, worden er senplatform, maar een smeekbede. Het illusies over Di Rupo’s methode om is niet gericht op het afdwingen van individuele patroons te overtuigen krachtsverhoudingen met de arbeiders- gepromoot. Di Rupo stelt nauwelijks beweging, maar op het overtuigen van directe eisen, al helemaal geen die het patroons om samen te bouwen aan een systeem in vraag stellen maar noch“sterk en dynamisch” Wallonië. De tans beantwoorden aan de concrete PVDA, toch de grote uitdager van de behoeften en biedt geen alternatief PS in het zuiden van het land, is het maatschappijmodel. Hij drukt enkel vermelden niet waard, net zomin als de de overtuiging uit dat de historische oproep van Thierry Bodson, algemeen ontwikkeling geleidelijk de patroons secretaris van het Waals ABVV, voor zal overtuigen van de noodzaak om een progressieve meerderheid na de re- via compromissen een sociale politiek gionale verkiezingen in Wallonië. Di te aanvaarden. Dat heel de geschieRupo wil zo wellicht alle opties open denis juist aantoont dat de heersende houden en een mogelijk bondgenoot- klassen nooit op vrijwillige basis hun schap met enkele “progressieve” pa- voorrechten hebben opgegeven, maar troons die een coalitie met de PVDA slechts ten gevolge van klassenstrijd verafschuwen, niet beschadigen. Maar en het opbouwen van krachtsverhouook Di Rupo begrijpt dat hij iets in aan- dingen… vindt hij achterhaald. De bod moet zetten: een veralgemeende arbeidersbeweging, links en de echsociale bonus waarbij eenieder die on- te socialisten moeten de zwakheden der de armoedegrens zit recht zou heb- van Nouvelles Conquêtes aan de kaak ben op een bijpassing, de individuali- stellen, maar tegelijk ook de weinisering van de uitkeringen, het inkorten ge echte voorstellen aangrijpen om van de wachttijd voor schoolverlaters er heuse strijdpunten van te maken en het herstel van de pensioenleeftijd en een reële krachtsverhouding uit te op 65. Zijn voorstel van vierdagenweek bouwen waarmee we die ook kunnen zou niet verplicht worden, maar door afdwingen.

12

geschiedenis

de

Linkse Socialist

Impact Russische Revolutie op de Belgische arbeidersbeweging

D door

e Oktoberrevolutie van 1917 heeft mee de 20e eeuw bepaald. De impact op de hele arbeidersbeweging en de klassenstrijd in het algemeen was groot. Ook in België.

Geert Cool

Eerste Wereldoorlog en de Belgische arbeidersbeweging

“Oorlog betekent revolutie,” schreef de socialistische voorman Kautsky in 1909. Vlak na het uitbreken van de oorlog verklaarde dezelfde Kautsky: “De Internationale kan geen doeltreffend instrument zijn in tijden van oorlog, het is in wezen een instrument voor tijden van vrede.”

Vanwaar deze bocht? De snelle groei van de arbeidersorganisaties eind 19e en begin 20e eeuw leidde tot de illusie dat verdere groei in een rechte lijn zou gebeuren en tot socialisme zou leiden.

Het parlementair werk zou dit wel realiseren. Er was een gebrek aan begrip van de ontwikkelingen van het kapitalisme en vooral van de complicaties die in de situatie vervat zaten.

De BWP ging erg ver in het ondersteunen van de oorlog. Emile Vandervelde werd bij het begin van de oorlog ‘minister van staat’ en in januari 1916 minister met een portefeuille in de regering in ballingschap.

Bij zijn eedaflegging merkte koning Albert op: “Ik verheug me dat u voorzitter van de Internationale bent. Dat kan nuttig zijn op het moment van de vrede.” De oorlog toonde niet het failliet van het socialisme, maar wel van het reformisme.

Groeiend verzet tegen oorlog

De aanvankelijke steun voor de oorlog maakte plaats voor groeiend verzet.

Brede lagen van de bevolking beseften dat dit niet hun oorlog was, terwijl ze er wel een hoge prijs voor betaalden. De afkeer tegen de oorlog speelde een belangrijke rol in de Russische revoluties van 1917, maar ook in bewegingen elders in Europa. Ook in Brussel, dat nog bezet is door de Duitsers, verscheen in 1918 een rode vlag boven het stadhuis.

De dreiging van revolutie maakt een einde aan de oorlog.

De Februarirevolutie in Rusland werd gunstig onthaald door de BWPleiding. Het bood een kans om de geallieerden voor te stellen als democratische mogendheden tegenover het dictatoriale Duitsland. Hendrik De Man en Vandervelde reisden in mei 1917 naar Petrograd om de arbeiders daar te overtuigen van de oorlog. De BWP-leiding stond negatief tegenover

de Oktoberrevolutie omdat het de positie van de Duitsers zou versterken…

Toch waren er in de BWP oppositiestromingen tegen de oorlog. Onder de jongeren van de Socialistische Jonge Wacht, zeker in Vlaanderen, was er een radicalisering en vanaf 1917 groeiende steun voor de Bolsjewieken in Rusland. Binnen de vakbonden waren er eveneens radicale strekkingen die ook over de Oktoberrevolutie discussieerden.

Impact op arbeidersbeweging

De burgerij was bang van de revolutionaire golf in Europa. Die golf bereikte ook België met een stakingsbeweging en erg snel groeiende vakbonden. Er kwamen belangrijke toegevingen: algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen, de 8-urendag, erkenning van de vakbonden en invoering van paritaire comités met sociaal overleg, …

De toegevingen kwamen er om een revolutionaire beweging te vermijden.

De Syndicale Commissie voerde een nationale campagne rond eenvoudige eisen: 8-urendag, minimumloon, erkenning van de vakbonden, 100% opslag tegenover de lonen van voor de oorlog.

De levensduurte was fors toegenomen: de gemiddelde stijging van de kost voor levensonderhoud tussen april 1914 en april 1919 bedroeg 262%. Een verdubbeling van de lonen was dus allesbehalve een radicale eis. De mijnen en de textielsector kwamen vrij onbeschadigd uit de oorlog, maar in andere sectoren (staal, chemie, metaal, …) was er een hoge werkloosheid. Gesyndiceerd zijn, betekende regelmatiger betaling van werkloosheidsuitkeringen. De soldaten die gevochten hadden, wilden een beter leven dan voor de oorlog, maar dat zat er niet in. Ze stonden open voor strijd. Het offensief programma van de Syndicale Commissie maakte dat een groot deel van de revolutionaire energie vlak na de Eerste Wereldoorlog zich vertaalde in syndicale strijd.

Dit zorgde voor spanningen binnen de BWP. De offensieve eisen van de Syndicale Commissie leidden tot een stakingsgolf in 1918-19, terwijl minister van arbeid Wauters (BWP) tot verzoening opriep. Ook in de publieke sector begint de vakbond zich te organiseren, een staking van Brussels trampersoneel is de eerste staking van

het openbaar vervoer in ons land. De basis wilde de strijd ook na de toegevingen verderzetten.

Er was discussie over een algemene 24-urenstaking op 1 mei 1920. Veel vakbondsleiders waren bang dat dit te ver zou leiden. “Om de bestaande orde omver te werpen, moet je in staat zijn om het te vervangen. Beschikken jullie over de nodige technici? Hebben jullie de arbeiders mee? Ik durf dit niet te bevestigen,” zei Delattre van de mijnwerkersbond uit de Borinage. Samen met het dreigement van een regeringscrisis werd een algemene staking vermeden.

Zodra het directe gevaar van een revolutionaire beweging geweken was, kon de burgerij eind 1921 de BWP naar de oppositiebanken verwijzen.

Oprichting Communistische Partij

D e g r ot e s y m p at h ie vo or d e Oktoberrevolutie en de Bolsjewieken werd de kop ingedrukt door de BWP en de Syndicale Commissie. Het gewicht van de vakbonden in de Belgische arbeidersbeweging was groot en de nauwe band met de BWP was een probleem voor de uitbouw van een nieuwe partij. Ook de coöperatieven bonden de arbeiders aan de BWP. De eerste communistische groep was die rond War Van Overstraeten en bestond vooral uit jongeren. De twee-

de groep was die rond Jacquemotte tionale impact. Lenin en Trotski ginmet voornamelijk syndicalisten die gen daar ook van uit: ze beseften dat lange tijd probeerden de strijd bin- een isolement van de revolutie tot het nen de BWP te voeren. Deze groep achtergebleven Rusland problematisch rond de “revolutionair-socialistische” zou zijn. Dat is geen reden om een rekrant ‘L’Exploité’ stemde op 29 mei volutionaire kans voorbij te laten trekken. Integendeel: 1921 om een comeen succesvolle munistische partij revolutie kan een op te richten. Op ‘besmettelijk’ efaangeven van de fect hebben op de Comintern kwam arbeidersklasse het in september van andere lan1921 tot een fusie Er kwamen belangrijke den, in de eerste van de twee com- toegevingen: algemeen plaats de sterkste munistische groeenkelvoudig stemrecht industriële machpen.

He t e nt hou si- voor mannen, de ten. asme voor wat er De dreiging van i n Ru sla nd ge - 8-urendag, erkenning van opstandige bewebeurt, was wat de de vakbonden en invoering gingen tegen de Communistische van paritaire comités achtergrond van Partij verenigde. een stakingsgolf Maar tegelijk stond met sociaal overleg, … en snel groeiende ze relatief zwak De toegevingen kwamen vakbonden leidde in ons land tot door het gewicht toegevingen aan van de vakbonden, er om een revolutionaire de werkenden. interne verdeeld- beweging te vermijden. heid en repressie De va kbonden door de overheid. zouden voortaan een groot gewicht hebben binnen de Belang van de Russische Belgische arbeidersbeweging, wat tot Revolutie voor de Belgische op vandaag het geval is. De ervaring arbeidersbeweging met strijd rond offensieve eisen zou bovendien een rol spelen in strijdbeOverwinningen van de arbeiders- wegingen die nadien extra verworvenbeweging hebben steeds een interna- heden afdwongen.

Vlak voor de Eerste Wereldoorlog waren er al grote acties voor het algemeen enkelvoudig stemrecht. Op de foto een betoging in Gent in 1913. Na de oorlog vreesde de burgerij een revolutionaire beweging en werd het stemrecht voor mannen ingevoerd. (foto Amsab.be)

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering.

Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.

Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan.

Stop de privatiseringen

Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten.

Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen.

Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is.

De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit.

Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake

meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering.

32-urenweek

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit.

Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs.

Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede.

De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen.

Een nieuwe arbeiderspartij

De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen.

Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden.

De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak.

Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten.

Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van

Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid).

Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.

Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de

arbeidersregering.

Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt.

Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond.

Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land.

Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid.

LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme

partijnieuws

www.socialisme.be www.socialisme.be dec. dec.

2017 2017 - jan.

- jan.

2018 2018

Succesvol weekend Socialisme 2017: herdenking Russische Revolutie en voorbereiding strijd voor socialisme

13

Agenda • • • • • •

Ma. 4 dec: vakbondsbetoging in Antwerpen. 9u30 St Jansplein 8-10 dec. Nationaal Congres LSP. Woe 13 dec. Brussel. Betoging mensen-zonder-papieren. 17u Kunst/ Wet Za. 16 dec. Luik. Metalconcert tegen seksisme en racisme.

Di. 19 dec. Brussel: pensioenbetoging 13u30 Zuidstation Zo 31 december. Oudejaarsavond georganiseerd door LSP-Brussel.

Nationaal congres LSP

O

ns weekend van discussie en debat op 21 en 22 oktober was een groot succes. Er waren ongeveer 275 aanwezigen op die twee dagen van intensieve, maar vooral ook erg rijke en enthousiasmerende discussie. Met drie centrale meetings en 26 werkgroepen was het programma goed gevuld. Het was moeilijk om een werkgroep te kiezen als er 6 of 7 op hetzelfde ogenblik plaatsvinden. Toch vonden we het belangrijk om veel thema’s aan bod te laten komen in iets kleinere werkgroepen, zodat er meer interactie en discussie mogelijk was tussen militanten, activisten en geïnteresseerden uit heel het land. Enkele elementen die voor het succes van dit weekend zorgden en je hopelijk zullen overtuigen om ook aan de volgende edities deel te nemen… door

Nico Menoux, organisator Socialisme 2017

De herdenking van de Russische Revolutie 100 jaar na datum was een rode draad. Tal van discussies gingen in op de lessen die uit de Russische Revolutie kunnen getrokken worden of op specifieke elementen uit die belangrijke historische gebeurtenis. Het was echter geen weekend voor academici of nostalgici: de strijd voor socialisme vandaag wierp zich in alle discussies en werkgroepen op als centraal thema.

De Russische Revolutie toonde aan dat een andere samenleving niet alleen nodig is, maar ook mogelijk. Deze revolutie heeft een stempel gedrukt op het bewustzijn van verschillende generaties en had een groot gewicht op de internationale klassenstrijd. Al wie het kapitalisme wil bestrijden, heeft er dan ook belang bij om die historische periode te begrijpen en te analyseren om zich de erfenis van het Bolsjewisme eigen te maken. Ook na de 100ste verjaardag van 1917 blijft dit belangrijk.

De boeken die we dit jaar uitbrachten, waaronder Trotski’s ‘Geschiedenis van de Russische Revolutie’, zijn daarbij van onschatbare waarde.

Internationalisme

LSP is onderdeel van een internationale organisatie die aanwezig is in meer dan 40 landen over heel de wereld. Dat is een enorme verrijking voor onze dagelijkse werking en uiteraard ook een noodzaak om het kapitalisme efficiënt te kunnen bestrijden. Op Socialisme 2017 droegen internationale sprekers als Ana Garcia (Spaanse studentenvakbond), Ruth Coppinger (Iers parlementslid) en Rob Jones (Socialistisch Alternatief, Moskou) in grote mate bij tot het succes.

De campagne ROSA hield een traject met discussies over vrouwenstrijd. Zo sprak Ruth Coppinger over de ervaring van onze Ierse zusterorganisatie in de

massale strijdbeweging voor het recht op abortus. Ana Garcia sprak onder meer over de jongerenstrijd in Spanje de voorbije maanden. Uiteraard was het ook interessant om van de aanwezigheid van Ana gebruik te maken om in te gaan op de actualiteit in Catalonië en onze benadering rond de verdediging van het recht op zelfbeschikking van volkeren. We bedanken sprekers als Ludo De Brabander (vzw Vrede), die zowel in een werkgroep als op de centrale meeting op zaterdagavond sprak, Nathan Legrand (CADTM), Natalia Hirtz (Gresea), Oliviero Aseglio (Rainbouw House) en de vele aanwezigen die spraken of tussenkwamen in de discussies.

We hadden alle organisaties van radicaal links uitgenodigd om een werkgroep te houden en een stand te zetten.

We danken SAP, LO, PH, LCT en OSI om daarop in te gaan. Hun bijdrage werd zeer positief onthaald. De afwezigen hadden ongelijk.

De revolutionaire energie gedurende het weekend gaf aan dat de strijd voor een socialistische samenleving zeker niet iets uit het verleden is.

Versterkt met heel wat lessen van de gebeurtenissen in 1917 en tal van andere thema’s, zullen we de komende maanden verder ingaan tegen het neoliberale beleid van sociale afbraak gekoppeld aan de strijd voor een samenleving zonder ellende, discriminatie, ongelijkheid, armoede, oorlog, … Kortom voor een socialistisch alternatief. Sluit aan!

Op zoek naar een kerstcadeau?

Geef een boek!

D

e uitgaven van Marxisme.be stonden het afgelopen jaar in het teken van de 100ste verjaardag van de Russische Revolutie. We brachten vier boeken uit:

• ‘Geschiedenis van de Russische Revolutie’ door Leon Trotski. In drie delen die samen goed zijn voor 1.200 pagina’s brengt de Russische revolutionair Trotski de context, achtergrond en het verhaal van het revolutiejaar 1917. De drie delen samen kosten 35 euro, verzendingskosten inbegrepen.

• ‘1917. Russische Revolutie schokt de wereld’ met teksten door Peter Van der Biest, Cédric Gérôme en Trotski. Dit is een toegankelijk boek van 80 pagina’s. Met verzending inbegrepen kost het 7 euro.

• ‘Vrouwenrechten in revolutio-

nair Rusland’ is een brochure die specifiek ingaat op de positie van vrouwen na 1917. Het boekje telt 48 pagina’s en kost met verzending inbegrepen 5 euro.

• ‘Lessen van oktober’ door Leon Trotski gaat in op de discussies binnen de Bolsjewieken tijdens de revolutiemaanden. De cruciale ogenblikken van 1917 worden gedetailleerd besproken. Het boek telt 100 pagina’s en kost met verzending incluis 10 euro.

Wil je iemand een volledig ‘1917-pakket’ met de vier boeken cadeau doen?

Dat kan aan de voordelige prijs van 40

euro, verzendingskosten inbegrepen.

Stort op BE31 5230 8092 5155 van ‘Socialist Press’ met mededeling ‘1917’.

Verder hebben we exemplaren van het nieuwe boek ‘Common History, Common Struggle’ door Peter Hadden.

Dit boek over Noord-Ierland gaat in op de periode die aan Bloody Sunday en de Troubles voorafging. Peter Hadden was een voortrekker van onze internationale werking en meer specifiek van onze afdeling in Noord-Ierland. Hij overleed in 2010. Zijn nota’s voor dit boek werden nadien verder afgewerkt.

Het boek telt 400 pagina’s en kost 18 euro (verzending inbegrepen). Wees er snel bij, we hebben maar een beperkt aantal exemplaren.

Vraag onze volledige boekenlijst of meer info via redactie@socialisme.be.

Op 8, 9 en 10 december vindt het tweejaarlijkse nationaal congres van LSP plaats. Een congres is voor ons de gelegenheid bij uitstek om collectief politieke en sociale perspectieven voor de situatie in ons land te bespreken en daaruit voorstellen te distilleren voor onze werking en de strijd voor een andere samenleving.

Een belangrijk onderdeel van ons congres is de voorbereiding. Op basis van uitgebreide teksten voeren alle afdelingen discussies. Op het einde van de discussiereeks verkiezen de afdelingen afgevaardigden die tijdens het congres stemrecht hebben. Afdelingen en leden kunnen amendementen indienen. Tijdens het congres wordt een zo groot mogelijke participatie beoogd. Een uitwisseling van ervaringen en inschattingen van de objectieve situatie is verrijkend voor alle leden. Het verfijnt onze analyses en maakt scherpere tussenkomsten in bewegingen mogelijk.

Op het congres wordt een nieuwe nationale leiding verkozen: een Nationaal Comité met een 40-tal leden die vier keer per jaar een volledig weekend vergaderen voor discussie over de politieke situatie en onze werking. Binnen dat Nationaal Comité wordt een Uitvoerend Bureau verkozen dat de dagelijkse werking coördineert. Na afloop van het congres zullen we de politieke resolutie traditiegetrouw publiceren. De titel van de tekst vat het samen: “Elementen van revolutie en contrarevolutie in nieuwe explosieve wereldorde.”

Vier oudjaar met ons Zoals vorige jaren organiseren de Brusselse en Brabantse afdelingen van LSP op 31 december opnieuw een strijdbaar, gezellig, feestelijk en betaalbaar oudejaarsfeest. De volledige opbrengst gaat naar de campagnes van onze partij. Inschrijven en betalen kan bij Ammar voor 28 december op 0478/40.16.09 of via mail tresorier-psl-bxl@hotmail.com.

Storten kan op de rekening BE18 0014 9478 6265 met de mededeling “31/12” gevolgd door je naam. De maaltijd en het feest vinden plaats in zaal Randstad, Hovenierstraat 47, 1080 Molenbeek.

MENU van 2017: Solidariteit met de arbeidersbeweging in Catalonië: -Selectie van Catalaanse tapas -Conill al vi (Konijn gestoofd in wijn) 100 jaar Russische Revolutie: -Keuze uit Sovjetcakes -Bolsjewistische kaasschotel -Koffie & Truffels van Oktober Vegetarisch/vegan/halal menu mogelijk PRIJS: 25€ loontrekkenden // 17€ niet loontrekkenden // +5€ aan de kassa // 5€ - 12 jaar. (Babysit mogelijk)

Strijdfonds LSP is volledig afhankelijk van financiële steun van leden en sympathisanten. Om onze acties en campagnes te bekostigen, halen we geld op. We doen dat tijdens straatactiviteiten (betogingen, stands, …), met sociale activiteiten (etentjes, optredens, feesten, …) maar ook door steun te vragen aan lezers van deze krant. Stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP/PSL. Let op: dit is een nieuw rekeningnummer!

We willen elk kwartaal 11.500 euro ophalen. Hieronder de voorlopige cijfers van de periode oktober-december 2017 (stand van zaken midden november).

Bxl-W.Brab: 1.534 € O en W Vlaanderen: 1..300 € Luik-Lux: 445 € Vl Brab-Limburg: 393 € Antwerpen: 543 € Henegouwen-Namen: 270 € Nationaal: 454 €

67% 41% 40% 37% 31% 25% 43%

TOTAAL: 4.940,16 €

43%

Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE86523080924650 van LSP met vermelding ‘steun’.

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be.

Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom!

Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press

14

Klimaat/antiracisme

de

Linkse Socialist

Klimaattop in Bonn: Geen daden, maar woorden

Na geslaagde betogin solidariteit voor een re

en boemeltrein kan een sneltrein nooit inhalen. Terwijl de opwarming van de planeet aan rasse schreden steeds onrustwekkender gevolgen met zich meebrengt, sjokken de diplomaten en regeringsleiders van klimaattop naar klimaattop. De laatste van die VN-bijeenkomsten in Bonn in november had tot doel om het klimaatakkoord van Parijs te concretiseren. Het is geen verrassing dat het bij mooie woorden bleef.

D

E

door

Michael Bouchez

Ondanks de beloftes op de klimaattop in Parijs in Ze wijzen op het lakse beleid van de regering die de 2015, nam de CO2-uitstoot wereldwijd toe. In 2017 levenskwaliteit van een jonge generatie op het spel zet. zou die opnieuw met ongeveer 2% stijgen. (1) De tot Het groeiende bewijs van extreme weersomstandigvoor kort bejubelde “koolstofarme draai” van China heden verbonden met de huidige temperatuurstijging blijkt toch niet zo betrouwbaar en de uitstap van de (van 0,9°C tot 1,3°C in vergelijking met het pre-indusVS uit het klimaatakkoord is tekenend voor het reac- triële tijdperk) heeft wetenschappers de maximumtionaire beleid van Trump en de fragiliteit van zulke stijging doen herzien naar 1,5°. In het meest positieve akkoorden. Andere regeringsleiders moeten echter niet scenario is er 20 jaar tijd om de temperatuurstijging te onderdoen en dat ze zich wegsteken achter de politiek beperken tot die 1,5°. Dat is echter het meest positieve van Trump is een rookscherm voor hun eigen falen. model, en zelfs in dat geval is de actie die daarvoor Ook in België steeg in 2016 de uitstoot opnieuw en dat nodig is, onuitvoerbaar op basis van de vrije markt en terwijl het jaarlijks met 8% moet de business as usual-mentaliteit dalen om de vooropgestelde davan de politici. Op het spervuur ling van 35% te behalen in 2030. aan waarschuwingen voor meer Als de regeringsleiders echt klimaatrampen, op de bewijzen bezorgd waren, gingen ze de dat intensere natuurfenomenen strijd tegen klimaatverandering Hogere streefdoelen een gevolg zijn van klimaatopwel aan zonder Trump. De reali- zetten met betrekking tot warming, oproepen en data van teit is dat de andere kapitalistide wetenschappelijke wereld, sche landen ook geen antwoord uitstootreductie en het reageerden de regeringsleiders hebben. Zij hebben ons decen- percentage hernieuwbare van de grote kapitalistische spenialang met ecotaksen, energielers in Bonn met misselijkmabelastingen en sensibiliserings- energie, zijn nodig, maar kende apathie en beloftes die campagnes overladen om niet te dat zal niet behaald worden zoals elke keer niet alleen weihoeven spreken over de echte zonder een fundamentele nig ambitieus zijn, maar onuitvervuilers. Terwijl de neoliberavoerbaar in een systeem dat niet le logica het consumptiepatroon systeemverandering. ingaat tegen de winsten van de van individuen met de vinger grote bedrijven. wees, zijn sinds 1988 100 bedrijven verantwoordelijk Hogere streefdoelen met betrekking tot uitstootregeweest voor 71% van de koolstofuitstoot.(2) Dweilen ductie en het percentage hernieuwbare energie zijn met de kraan open is veel te zacht uitgedrukt. nodig, maar ze zullen niet behaald worden zonder een Er zijn nochtans redenen genoeg om radicale op- fundamentele systeemverandering. De klimaatbewelossingen te zoeken. In een paper World Scientists’ ging begon de laatste jaren ook meer en meer met de Warning to Humanity: A Second Notice, verschenen vinger te wijzen naar het systeem. Het is belangrijk dat op 13 november, waarschuwen 15.364 wetenschappers systeem te benoemen en een alternatief uit te bouwen. uit 184 landen voor alarmerende gevolgen. De data die Het systeem is het kapitalisme en de economie die gede wetenschappers verwerkten, laten zien dat er ver- baseerd is op winst in plaats van op de belangen van geleken met 25 jaar geleden 26% minder zoet water de meerderheid van de bevolking. Het alternatief is beschikbaar is per persoon, dode gebieden in oceanen een maatschappij die produceert onder democratische met 75% zijn toegenomen en bijna 300 miljoen hectare controle van de meerderheid, waardoor onmiddellijke bosgebied verloren is gegaan. Ze benadrukken dat die investeringen in echte groene energie, massale invesafbraak van de biodiversiteit de trends ten gevolge van tering in groen openbaar vervoer en geplande aanpak klimaatopwarming nog zullen versnellen. van de gevolgen van klimaatverandering mogelijk zijn.

In België ondertekenden 96 artsen de oproep Uw Zo’n maatschappij verdedigen in de klimaatbeweging bevolking leeft in gevaarlijke en ongezonde lucht, die die de actieve participatie van de arbeidersklasse opwaarschuwt voor de gevolgen van luchtvervuiling in zoekt, kan het kapitalisme ten val brengen en demoBrussel. Ze halen een hele reeks nefaste gevolgen aan cratisch socialisme op de agenda zetten. die veroorzaakt worden door de kankerverwekkende stoffen in de lucht: van longkanker en vaatziekten tot (1) www.globalcarbonproject.org vermindering van de longcapaciteit bij pasgeborenen. (2) CDP Carbon Majors Report 2017

e regering-Michel voert de repressie op tegen migranten en mensenzonder-papieren. In plaats van de redenen waarom mensen vluchten aan te pakken, worden de vluchtelingen aangepakt. Op 12 november organiseerde de Coördinatie van Mensen-Zonder-Papieren in België een grote betoging: “Voor sociale rechtvaardigheid: regularisatie.” Na afloop van de betoging spraken we met Pietro Tosi, animator bij het MOC (de christelijke arbeidersbeweging) en het Comité van Werkenden-ZonderPapieren (TSP) van het CSC/ACV in Brussel. Pietro is ook lid van LSP.

De regering gaat voor een harde repressie tegen vluchtelingen. Wat is de impact van deze politieke context op mobilisaties en acties?

“Er zijn razzia’s tegen vluchtelingen, arrestaties, quota’s voor uitwijzingen, gesloten centra, gerichte identiteitscontroles, … Dat is waar het beleid van Theo ‘Trump’ Francken, de N-VAstaatssecretaris voor asiel en migratie, voor staat.

“Sinds zijn aanstelling komt Francken bijna elke dag in het nieuws met schandalige uitspraken: over het ‘opkuisen’ van vluchtelingen in het Maximilaanpark tot het beschuldigen van NGO’s die bootvluchtelingen op de Middellandse Zee redden dat ze vluchten zouden aanmoedigen.

“De situatie van mensen-zonder-papieren is erg onzeker. Zonder rechten en zonder huisvesting aanvaarden ze de slechtste arbeidsvoorwaarden. Ze zijn veroordeeld tot zwartwerk, vaak aan slavenlonen en zonder enige bescherming. Dat is ook onderdeel van de politiek van de rechtse regering: een laag van de bevolking creëren die zonder rechten overgeleverd wordt aan werkgevers die gebruik kunnen maken van goedkope arbeidskrachten.

“De strategie van rechts is duidelijk: racisme gebruiken om de werkenden te verdelen zodat de werkgevers er des te meer van kunnen profiteren. Het is een bewust beleid dat druk zet op de lonen en arbeidsvoorwaarden van alle werkenden.

Aanvallen op de minst beschermde laag van de bevolking zijn een onderdeel van aanvallen op alle werkenden. Het maakt ook duidelijk dat we er belang bij hebben om samen te strijden tegen elke vorm van onderdrukking en uitbuiting.”

Het was al even geleden dat er een betoging voor mensenzonder-papieren was met 3.000 aanwezigen. Hoe verliep de mobilisatie?

“De militanten van het comité TSP van het ACV waren wekenlang aanwezig op het publieke terrein. Ze trokken ’s ochtends naar de markten en gingen naar verschillende kraakpanden om andere mensen-zonder-papieren te sensibiliseren over de noodzaak van een massale aanwezigheid op de betoging.

“Er waren ook tussenkomsten van militanten van het comité bij delegees van andere centrales zoals Metea, CNE en Voeding en Diensten. Het doel van het comité is om nauwe banden te creëren tussen delegees en mensen-zonder-papieren om die laatsten te richten op de

Extreemrechts gevaar in Oost-Eu

Interview met een Pool

N

a Orban in Hongarije en de rechts-conservatieve regering in Polen, won in Tsjechië de rechts-populistische miljardair Andrej Babis de parlementsverkiezingen. Beelden van een extreemrechtse betoging in Polen met 60.000 aanwezigen schokten velen. Wat is het gevaar van extreemrechts in Oost-Europa en hoe zit het met het verzet ertegen? We spraken met Kacper van Alternatywa Socjalistyczna (Socialistisch Alternatief), onze Poolse zusterorganisatie.

interview door

Clément (Luik)

De media berichtten dat er op 11 november, de Poolse onafhankelijkheidsdag, maar liefst 60.000 mensen deelnamen aan een betoging van extreemrechts. Wat is er aan de hand?

“Het cijfer is correct. Extreemrechtse organisaties, waaronder het fascistische Nationaal-Radicale Kamp (ONR), houden elk jaar een betoging op 11 november, de Poolse onafhankelijkheidsdag.

Deze betogingen bestaan sedert 2010 en zijn massaal omdat nationalisme mainstream geworden is. Maar in tegenstelling tot wat de internationale media stelden, is het niet zo dat de betoging dit jaar een uitzonderlijk succes was voor extreemrechts. Het was niet de grootste 11 november-betoging.”

lecom of banken worden gedomineerd door buitenlands kapitaal. De werkende bevolking is het neoliberalisme beu en zoekt naar alternatieven. De populistische en nationalistische Partij voor Gerechtigheid en Orde (PiS) speelde daarop in en won de verkiezingen.

“Niet enkel de heersende PiS-partij speelt in op nationalisme. Er is sprake van een rechtse herschrijving van de geschiedenis met veel aandacht voor anti-semitische en anti-communistische guerrillabewegingen uit de jaren 1940, angst voor Rusland en een pro-militaristisch beleid. Dit was ook al het geval onder de ‘liberale’ regering.

“Een belangrijk element is dat de fas-

Vanwaar die massale aanwezigheid?

Tijdens de Klimaattop in Bonn werd betoogd. Onze Duitse zusterorganisatie SAV nam deel aan het blok van Solid, de jongerenorganisatie van Die Linke. Foto: SAV Ruhr

“Er is al enkele jaren een toename van nationalisme in Polen. De populariteit van nationalistische ideeën heeft verschillende oorzaken. Er is het karakter van het Poolse kapitalisme: de overgang van een geplande economie naar een markteconomie gebeurde zonder een sterke nationale kapitalistische klasse, veel sectoren zoals de automobiel, te-

Militanten van ‘Socialistisch Alternatief’ op de antifascistische betoging van 11 november

antiracisme

www.socialisme.be dec. 2017 - jan. 2018

15

ng van 12 november: egularisatie van mensen-zonder-papieren van willekeurige arrestaties en opsluiting, het einde van uitwijzingen en geen criminalisering van mensen-zonder-papieren.

“Dat zouden allemaal enorme stappen vooruit zijn tegenover het huidige repressieve beleid.”

Foto: Mario

arbeidersbeweging en om de acties ook uitdrukkelijk te richten tegen het besparingsbeleid van de regering.

“Andere organisaties mobiliseerden ook actief. Zo trokken de Actief Linkse Studenten en Scholieren naar verschillende scholen en naar de ULB. Militanten van LSP en de campagne ROSA vormden een strijdbare delegatie op de betoging.”

Wat zijn de centrale eisen van het protest?

“De eisen van de coördinatie zijn: regularisatie van alle mensen-zonder-papieren, recht op huisvesting, afschaffing van gesloten centra, vrij verkeer, stopzetting van de uitwijzingen en van de criminalisering van mensen-zonder-papieren, stop het racisme en de hypocrisie van de overheid, respecteren van fundamentele

rechten zoals toegang tot medische zorg en onderwijs.

“De vakbonden voegen daar de eis van gelijke rechten aan toe. Ze pleiten ook voor duidelijke en permanente criteria voor regularisatie, een verblijfsvergunning voor personen van wie de fundamentele rechten geschonden of bedreigd worden, een werkvergunning en een verblijfsvergunning voor werkenden die klacht indienen tegen uitbuiting, het einde

lse antifascist

Hier en daar hoorden we iets over antiracistisch protest. Kan je daar iets meer over zeggen?

“Er was op 11 november een antifascistische en antikapitalistische betoging georganiseerd door de linkerzijde. Daarop waren er een paar duizend aanwezigen. Dat is veel minder dan op de extreemrechtse betoging, maar gezien de zwakke positie van de Poolse linkerzijde is het wel hoopgevend.

Behalve grote mobilisaties zoals op 11 november zijn er ook lokale inspanningen om fascisten niet te laten betogen in kleinere steden, maar die acties verschillen sterk in kracht en karakter.”

Een nieuwe kwestie waar we rekening mee moeten houden, is de massale migratie van Oekraïense arbeiders in Polen.

Wat is voor Socialistisch Alternatief de weg vooruit in de strijd tegen neofascisme?

“We moeten lokale mobilisaties opzetten tegen extreemrechts waarbij dit verbonden wordt met een sociaal

programma dat vertrekt van de noden van de werkenden en armen. Een nieuwe kwestie waar we rekening mee moeten houden, is de massale migratie van Oekraïense arbeiders in Polen.

Werkgevers gebruiken dit om te dreigen met sociale dumping. We moeten de verdeeldheid overstijgen en alle werkenden in de vakbonden organiseren, los van hun nationaliteit. De arbeidersbeweging moet ook de verdediging opnemen van wie direct geconfronteerd wordt met de door de regering gesteunde nationalistische propaganda, denk maar aan onderwijspersoneel en journalisten. We moeten ons tenslotte ook organiseren om racistisch en homofoob geweld op straat te stoppen.”

Waren er grotere arbeidersorganisaties zoals vakbonden of linkse partijen actief betrokken in het protest?

“De nieuwe linkse reformistische partij Razem was aanwezig. Er was niet veel steun van de vakbonden, behalve van anarchosyndicalisten of ‘rode vakbonden.’ Maar in het verleden heeft de belangrijkste vakbondsfederatie, OPZZ (sociaaldemocratisch), zich wel uitgesproken tegen fascisme en xenofobie.

Zeker in het syndicaal bastion van de lerarenvakbond is dat aanwezig. Het lijkt misschien paradoxaal, maar ook de woordvoerder van de politievakbond sprak zich uit tegen de fascisten.”

“We waren zeer tevreden van de betoging. Ondanks het typisch Belgische natte weer, waren er meer dan 3.000 aanwezigen op de betoging. Dat is een groot succes. Er was een enthousiasme Zijn die eisen niet onrealistisch onder de aanwezigen en in de delegaties waarbij er een uitgesproken polimet een rechtse regering? tieke sfeer was.

“In deze context zullen we niets ca“Het is dus mogelijk om een krachtsdeau krijgen. Voor elke hervorming verhouding op straat uit te bouwen voor is een revoluen door mentionaire strijd sen-zonder-papieren, maar ook nodig. Deze met vakbondseisen moeten gepa ard Aanvallen op de minst militanten die gaan met een bereid zijn om aanhoudende beschermde laag van de actief op te komen voor een restrijd voor de bevolking zijn een onderdeel gularisatie. een heid van “ Nu z al het alle werken- van aanvallen op alle den tegen be- werkenden. Het maakt ook erop aankomen sparingen en om d e a c t ie s racisme, voor duidelijk dat we er belang niet te stoppen een samenle- bij hebben om samen te en het enthousiving zonder asme niet te lastrijden tegen elke vorm van ten uitdoven. De al die vormen militanten van van ongelijk- onderdrukking en uitbuiting. heid. We moehet comité TSP ten ons verzijn druk in de zetten tegen het regime dat zorgt voor weer voor twee belangrijke acties in ellende en uitbuiting, een regime dat december. Op 12 en 13 december is er gebaseerd is op oorlog en neokoloni- in Brussel een Europese top over het ale plunderingen, waardoor mensen asielbeleid. Daar willen de Europese geen andere kans zien dan hun leven leiders onder meer bespreken hoe ze de wagen en vluchten. grenzen buiten Europa kunnen organi“We moeten een krachtsverhouding seren met hot spots in Libië. Tijdens die opbouwen op basis van strijd en so- Europese top zullen er acties zijn tegen lidariteit, met als doel een socialisti- de sociale dumping en tegen het dodesche samenleving zonder uitbuiting lijke vluchtelingenbeleid. De grootste en moordende concurrentie.” actie is op 13 december om 17u aan Kunst-Wet.”

Extreemrechtse haatpredikant op sponsordiner Doorbraak.be

uropa

cisten slechts een minderheid vormen op deze betogingen. Er zijn heel wat gewone mensen die aan de patriottische golf deelnemen vanuit een anti-vluchtelingengevoel. Er zitten ook heel wat jongeren tussen die vooral betrokken zijn bij voetbalhooliganisme.”

Wat gebeurt er na de betoging van 12 november?

Op 26 oktober was er een geslaagde mars tegen Theo Francken in Antwerpen met 250 tot 300 aanwezigen. (Foto: Mario)

D

e nationalistische website Doorbraak.be haalde op 29 november de controversiële racist en seksist Thierry Baudet naar België voor een toespraak op een duur sponsordiner (175 euro per persoon voor een driegangenmenu en de haatspeech van Baudet!). Het evenement werd ondersteund door Pro Flandria, een netwerk van Vlaams-nationalistische ondernemers en academici waar N-VA- én VB-kopstukken kind aan huis zijn voor toespraken.

Thierry Baudet inspireert zijn misnoemde ‘Forum voor Democratie’ op de Amerikaanse alt-right. Hij trok naar de VS om met alt-right voorman Milo Yiannopoulos rond te hangen. In oktober kwam Buzzfeed met een verslag waaruit blijkt dat Yiannopoulos regelmatig overleg pleegde met allerhande neonazi’s om zijn campagnes en artikels op Breitbart te ‘onderbouwen.’ In plaats van op deze beschuldigingen te antwoorden, schoot Yiannopoulos eerder al op de journalisten van Buzzfeed.

Eén ervan omschreef hij als een “media-Jood die zo dik is als varkensschijt.” Yiannopoulos haalt regelmatig uit naar onder meer het feminisme (‘feminism is a cancer’ stond op een bordje dat hij ooit in de lucht hield op een bijeenkomst), antiracisme, de linkerzijde, … Officiële banden met neonazi’s werden steeds weggestopt, maar stilaan wordt voor iedereen duidelijk dat ‘alt-right’ slechts een nieuw imago voor hetzelfde oude neofascistische extreemrechts is.

Baudet was eerder al in ons land.

Zo sprak hij op de IJzerwake in 2014 en in 2012 op een meeting van het Vlaams Belang (waarna hij volgens de extreemrechtse website Rechts Actueel nog een bezoekje bracht aan de N-VA). Migratie is voor Baudet het centrale probleem, het zorgt er volgens zijn partij voor

dat de “Nederlandse bevolking homeopathisch wordt verdund met alle volkeren van de wereld, zodat er nooit meer een Nederlander zal bestaan.” Anders gezegd: ‘rassenvermenging’ is uit den boze, Europa moet een “blank continent” blijven zei Baudet. Ook haalt hij regelmatig uit naar feministische standpunten en meent hij dat vrouwen ondergeschikt zijn. Baudet beperkt zich niet tot een éénmanspartij zoals Wilders maar probeert regelmatig te mobiliseren en dit niet enkel via sociale media.

Het verstoren van verkiezingsdebatten waren de eerste wapenfeiten van de groep rond Baudet.

Een racistische en seksistische fundamentalist wordt uitgenodigd door een zogenaamd ‘aanvaardbaar’ rechts forum dat ook in kringen van regeringspartij N-VA populair is.

De ene haatpredikant is blijkbaar niet de andere in die kringen. Onze mening is niet verschillend naargelang de achtergrond van reactionaire fundamentalisten: we bestrijden ze allemaal en plaatsen tegenover hun boodschap van verdeeldheid de noodzaak van solidariteit in de strijd voor een andere samenleving zonder de extreme ongelijkheid, die eigen is aan het kapitalisme en verdeeldheid op basis van racisme, seksisme, … vereist om verzet tegen die ongelijkheid te stoppen.

strijd



solidariteit



€2

socialisme

€5 steunprijs

van s t a a v l ro p e is in d e

en w d j i ! u str

D

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 370  dec. 2017 - jan. 2018

D door

8 maart 2018: internationale actiedag e campagne ROSA (Reageer tegen Onderdrukking, Seksisme en het Asociaal beleid) wil van 8 maart opnieuw een dag van strijd maken. Waarom en hoe?

Mai (Gent)

Er mag dan wel gesproken worden van ‘formele gelijkheid’ tussen mannen en vrouwen, de realiteit toont een heel ander verhaal.

Een onderzoek door de Europese Commissie stelt vast dat “de loonkloof de voorbije jaren niet kleiner is geworden. Ze verklaart dit doordat vrouwen doorgaans minder en in slechter betaalde sectoren werken, minder vaak promotie krijgen, hun loopbaan vaker onderbreken en meer onbetaalde arbeid verrichten. De totale inkomenskloof op jaarbasis bedraagt bijna 40 procent.”

(De Morgen, 20 november) Maar liefst 80% van de alleenstaande moeders leeft onder de armoedegrens.

Heel veel van de zorg en onbetaalde huishoudelijke taken vallen vandaag als last op het gezin, heel vaak in de eerste plaats vrouwen. Binnen een neoliberale logica worden tal van problemen zoveel mogelijk geïndividualiseerd. Dit is een win-winsituatie voor het kapitalisme: het zijn allemaal noodzakelijke taken die onbetaald gebeuren en waar de gemeenschap niet in investeert. De besparingen en gebrek aan investeringen

in de openbare diensten en zorgsector trekken de levensstandaard ondertussen verder naar beneden.

De kwetsbare economische positie van de vrouw kan ook niet losgekoppeld worden van kwetsbare sociale status. De precaire levensomstandigheden waar vrouwen vandaag in worden geduwd, stellen hen nog meer bloot aan ongewenste seksuele intimiteiten. Dagelijks worden we langs alle kanten bestookt met tal van seksistische beelden uit de reclame, porno en cosmetische industrie. Daarin wordt het idee van de vrouw als object, dat toegeëigend kan worden, gecreëerd. Dit heeft een enorme invloed op het beeld van vrouwen in de maatschappij.

Feminisme terug op het voorplan

Wereldwijd zien we een heropleving van vrouwenstrijd. Er waren de massale vrouwenmarsen bij de eedaflegging van Trump in januari 2017. In Ierland is er protest om het recht op abortus op te eisen onder de naam ‘Repeal the 8th’ (naar het 8ste amendement op de

grondwet waarmee abortus wordt ver- De plaats van vrouwen boden). Argentijnse vrouwen trokken is in de strijd massaal de straat op tegen feminiciOp 12 maart 2017 werd de campagdes: moorden op vrouwen. Dit protest kreeg navolging doorheen heel Latijns- ne ROSA gelanceerd door LSP en de Amerika. In Polen en IJsland waren er Actief Linkse Studenten en Scholieren.

ROSA wil bouwen aan een bredere bevrouwenstakingen. weging tegen seksisme, door middel van het opzetten van acties en campagnes. ROSA wil de enorme woede kanaliseren in een strijd die effectief is. Dit Op 8 maart willen we de betekent opkomen tegen een systeem dat structureel ongelijkheid creëert, belangen van jongeren, met name het kapitalisme. Die ongewerkenden, LGBTQI+, lijkheid zorgt voor een klimaat waarin mensen tegen elkaar opgezet worden. migranten, mannen Om het systeem te bestrijden, moeten en vrouwen – kortom we alle onderdrukten verenigen in een van alle slachtoffers sterke arbeidersbeweging. Enkel zo kunnen we de besparingen stoppen en van kapitalistische bouwen aan een socialistische samenuitbuiting – bundelen in leving die de levensstandaard van vrouwen, en van de hele werkende klasse, een collectieve strijd. verbetert. Dan leggen we de basis om Op sociale media waren er breed gedra- niet alleen formele, maar ook reële gegen campagnes als #WijOverdrijvenNiet lijkheid te bekomen. en nu ook #MeToo, waarmee vrouwen We zullen dit niet cadeau krijgen, hun persoonlijke ervaring rond seksu- maar moeten ervoor strijden. Binnen eel geweld delen. Het geeft aan dat een dit kader is 8 maart, de internationanieuwe jonge generatie niet van plan le vrouwendag, meer dan ooit releis om het langer te pikken. Deze ge- vant. Het is een historische actiedag, neratie zoekt naar antwoorden om de ontstaan in de VS, waarop vrouwen strijd tegen seksisme en discriminatie betoogden voor een kortere werkaan te gaan. week, loon en stemrecht. Op de inter-

w w w. s o c i a l i s m e . b e

nationale vrouwendag van 1917 kwamen Russische textielarbeidsters op straat voor ‘brood en vrede.’ Het was het begin van de Februarirevolutie (in de toenmalige Russische kalender kwam 8 maart overeen met 23 februari). Het zorgde voor een kettingreactie doorheen de hele werkende klasse in Rusland.

Vandaag wordt 8 maart vaak herleid tot een dag dat vrouwen in de bloemetjes gezet worden. Wij willen er terug een dag van strijd van maken met betogingen en acties die zich baseren op campagnes in de scholen, universiteiten en op de werkvloer. Op 8 maart willen we de belangen van jongeren, werkenden, LGBTQI+, migranten, mannen en vrouwen – kortom van alle slachtoffers van kapitalistische uitbuiting – bundelen in een collectieve strijd. Alleen zo kunnen we stappen vooruit zetten: voor investeringen in kwaliteitsvolle en toegankelijke openbare diensten, arbeidsduurvermindering met loonbehoud, gelijk loon voor gelijk werk, stop alle vormen van discriminatie, …

Na de internationale vrouwendag volgt op 31 maart een conferentie in Brussel om een evaluatie te maken van één jaar ROSA en om onze strijd voor een socialistisch feminisme verder te onderbouwen. Doe mee: sluit aan bij ROSA!