België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269
strijd
solidariteit
€2
socialisme
Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek
€5 steunprijs
maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j nr 371 februari 2018
Arm België heeft honger
Economische groei? Ons deel opeisen
“A
rm België lijdt honger,” titelde De Standaard op 19 januari. Nog nooit waren we met zoveel afhankelijk van voedselbanken. In 2017 werd 16.488 ton voedsel verdeeld onder 157.151 personen. Toch beweert de regering dat we er allemaal op vooruit gaan.
Eén op de zeven Belgen loopt het risico om in armoede terecht te komen. Het aantal leefloners nam fors toe (in 2016 met +9,3%). De cijfers van de Belgische Federatie van Voedselbanken zijn schokkend: op vijf jaar tijd is het aantal hulpbehoevenden met 30% gestegen, op tien jaar tijd zelfs met 45%. Een op de vijf mensen in ons land heeft moeite om de eindjes aan elkaar te knopen en één vierde van de bevolking kan zich slechts één week of minder vakantie per jaar veroorloven. (Statbel) Niet voor iedereen was het kommer en kwel. Zo kregen de topmanagers van Bel20bedrijven vorig jaar 26% opslag en de superrijken, die paar mensen die evenveel bezitten als de armste helft van de wereldbevolking, werden 25% rijker. (zie pagina 7)
Straks allemaal arm?
Een grotere veroordeling van het besparingsbeleid is niet mogelijk. Op pensioenrechten moest bespaard worden, want er is geen geld. Idem dito voor de werkloosheidsuitkeringen. En ondanks onze productiviteit, mogen de lonen niet stijgen, want dat ondermijnt ‘onze’ concurrentiepositie. Als we deze regering laten doen, dan belanden we straks allemaal in de armoede. Het gemiddeld loon van een werknemer in ons land ligt vandaag (volgens de OESO) lager dan in 2013. De Britse vakbondsfederatie TUC verwacht in 2018 een reële loonstijging van 0,1% in België, waarmee we achter lopen op Nederland (+1,1%), Duitsland (+0,9%) en Frankrijk (+0,8%). Nu al leven vier op de tien gepensioneerden in armoede, maar ook daar moet nu dus fors in-
Als we deze
regering laten doen, dan
belanden we
straks allemaal
in de armoede.
gegrepen worden, met onder meer het pensioen met punten. Als vandaag nog niet alle werkenden en hun gezinnen in armoede leven, dan is dat omdat we nog altijd teren op de strijd voor een goede sociale zekerheid en navenante lonen. Zo zal ook enkel strijd een verdere ondermijning van deze verworvenheden stoppen. Het gepoch over het economische herstel door verschillende regeringsleiders, valt niet in dovemansoren. Het leidde reeds in verschillende landen tot nieuwe eisen en acties van de werkenden die hun deel van de groei eisen na jaren van inleveringen. In Nederland staat de vakbondsleiding onder druk om een voorzichtig offensief op te zetten. In Duitsland eisen de metaalarbeiders met een historische campagne 6% opslag en een drastische arbeidsduurvermindering. (zie pagina 5). Met de traditionele partijen niets dan “miserie, miserie, miserie”
Ook premier Michel probeerde in het parlement de Soedan-crisis te doen vergeten door nog maar eens op te scheppen over de 176.000 nieuwe jobs. We kunnen echter niet voorbij aan het precaire en tijdelijke karakter van die jobs. Zo stelde oud-premier Di Rupo terecht dat de slogan “jobs, jobs, jobs” van deze regering neerkomt op “miserie, miserie, miserie.” Michel reageerde daarop, eveneens terecht, dat er onder
de vorige regering 25.000 jobs verdwenen, wat tot “miserie, miserie, miserie” leidde. Hij vergat daarbij te vermelden dat ook zijn MR in die regering zat! Beiden hebben een punt. Het asociale beleid van Michel is vreselijk, maar werd voorafgegaan door eenzelfde besparingsbeleid door Di Rupo en co. De voorzitter van de PS kan dan wel zeggen dat zijn “hart bloedt” als hij ziet hoeveel mensen uit de boot vallen, maar de uitsluiting van mensen met een wachtuitkering kwam er wel onder zijn regering. Zo kregen de voedselbanken nog nooit zoveel jongeren over de vloer. Met een dergelijke oppositie, een light versie van wat we nu hebben, en betrokken bij tal van graaischandalen en een politiek van ons-kentons, is een tweede termijn voor Michel niet uitgesloten. Gelukkig is er de opgang van PVDA in Wallonië en ook steeds meer in Vlaanderen: na het uiteenspatten van Samen wordt ook in Antwerpen voor het eerst een sterke vooruitgang voor PVDA voorspeld in een peiling van Gazet van Antwerpen, wat zich zou kunnen doorzetten in heel Vlaanderen. Er is nood aan een consequente en strijdbare linkerzijde. Het potentieel voor vakbondsacties blijft bestaan, ondanks het getreuzel aan de top. Met een versterkte PVDA, kan dit voor een nieuwe dynamiek zorgen, waarbij strijd voor solidariteit en socialisme terug op de voorgrond komt.
pensioen Aanvallen op pensioenen stoppen door offensief verzet
asiel Stop Theo ‘Trump’ Francken
vrouwenrechten Bedreigt #MeToo de seksuele vrijheid of promoot ze het juist?
5
14-15
8-9
w w w. s o c i a l i s m e . b e
2
belgië
EDITO door
Eric Byl
de
Linkse Socialist
Lokale kiescampagnes ges afrekeningen onder establ
Z
owel in Gent als in Antwerpen halen de lokale kiescampagnes nu al de voorpagina’s van de kranten. Wie dacht dat het over de hoge werkloosheidscijfers onder jongeren zou gaan, de verstikkende mobiliteitscrisis, het tekort aan middelen voor degelijk onderwijs, de onmogelijke woonprijzen, … kon er niet verder naast zitten.
Deze regering zal pas toegeven als ze in haar bestaan bedreigd wordt
A
ls het patronaat piept, vergeet de regering het onderling gekibbel en springt ze gezwind in het gelid. De vakbonden daarentegen worden steevast weggezet als ‘wereldvreemd’ en bijgevolg ‘irrelevant’. De staking van 10 oktober bij de openbare diensten had nochtans aangetoond dat de ACOD ook op haar eentje, zonder ACV en ACLVB, een niet te onderschatten kracht is. Sindsdien betoogden 10.000 arbeiders in een solidariteitsmars in Charleroi, nog eens 10.000 “tegen de sociale hold-up” in Luik, 5.000 op een Tax Pride in Antwerpen en liefst 40.000 in gemeenschappelijk vakbondsfront tegen de afbraak van de pensioenen in Brussel. De regering geeft echter geen kik. Die tienduizenden zijn diegenen die bereid zijn de hoop op een alternatieve meerderheid. Het is heloon of vrije dagen op te offeren om voor hun rech- laas de houding die de top van het ACV en de meesten en die van hun collega’s op te komen. Ze doen te van haar centrales wellicht zullen innemen. Het dat ondanks het feit dat men geen krant kan openen, ABVV daarentegen heeft wel begrepen dat meer geen magazine kan lezen, geen radio of televisie vereist zal zijn. Op haar federaal comité van 23 jakan aanzetten, zonder dat de patroons en hun ma- nuari zal een voorstel van algemene staking voor rionetten in de regering hun standpunten uitgebreid de eerste week van februari besproken worden. Een toelichten. In de media worden de beweegredenen algemene staking organiseren op twee weken tijd voor hun acties zelden belicht; doorgaans worden had kunnen lukken tijdens het actieplan van het navooral werkwilligen of gestrande reizigers aan het jaar van 2014, toen de vakbonden het terrein gronwoord gelaten of wordt de lengte van de files bena- dig hadden voorbereid. Sinds de pensioenbetoging drukt. Politici van oppositiepartijen, op de PVDA van 19 december in Brussel is echter alweer meer na, geven hooguit kritiek in de marge maar stellen dan een maand verstreken. geen fundamenteel ander beleid Men had die tijd kunnen voor. De weinige keren dat de gebruiken om op persovakbondsleiders aan het woord neelsvergaderingen op worden gelaten, gaan die vooral de werkvloer en regionain het defensief terwijl er nochle militantenvergaderintans honderden redenen zijn om Het fatalisme keren, gen de krachten voor te in het offensief te gaan. bereiden en meteen ook zal niet lukken door tot We zien het de patroons, de het ACV en de ABVVregering of om het even welke aan de verkiezingen centrales die nog twijfelen andere vereniging dan de vak- betoging na betoging te of ronduit tegenwerken bonden nog niet klaar spelen om onder druk te zetten. In op enkele maanden tijd verschil- houden in de hoop op een Wallonië en Brussel kan lende keren tienduizenden op de alternatieve meerderheid. zo een algemene staking been te brengen. Dat is enkel van bovenaf op enkele mogelijk doordat die tienduizenden op hun beurt dagen tijd nog wel lukken omwille van het grotere vele honderdduizenden anderen vertegenwoordi- reservoir aan strijdsyndicalisten, maar zelfs daar gen. Die zien zich net zomin werken tot hun 67 en was het beter geweest de nodige voorbereidingen verwerpen eveneens de aanvallen op de pensioenen, te treffen om ook bredere lagen op sleeptouw te nede sociale dienstverlening, de arbeidscondities en de men. In Vlaanderen versterkt dat soort knipperlichtsociale zekerheid. Ook zij zijn de flexibele, deeltijd- stakingen echter vooral de vleugel die de regering se, onzekere en slecht betaalde jobs meer dan moe. liever uitzit. Communautaire scherpslijpers zullen Er zijn echter allerlei redenen waarom zij (nog) niet het wellicht aangrijpen om de federale eenheid van in actie gaan: vanuit een verkeerde principiële op- het ABVV in vraag te stellen. stelling, omdat ze niet zien wat het uit zou maken, Deze regering zal geen millimeter toegeven, tenomdat ze geen alternatief zien of omdat ze niet ge- zij wanneer een sociale beweging haar ten val kan loven in de bereidheid van de vakbonden om voet brengen. Enkel een goed voorbereid offensief actiebij stuk te houden en ook werkelijk te gaan voor plan waarvan de acties en de inzet vooraf uitgedisoverwinningen. cussieerd werden op de werkvloer en door de vakDat fatalisme keren, zal niet lukken door tot aan bondsleiding gerespecteerd worden, kan de sociale de verkiezingen betoging na betoging te houden in afbraak stoppen.
De pensioenbetoging van 19 december 2017. Foto: Liesbeth
door
Geert Cool
Neen, de politici gooien met modder naar elkaar en beschuldigen elkaar van gegraai of het creatief omspringen met middelen. Dat kunnen ze omdat ze uit hetzelfde milieu van ons-kent-ons bij de managers en bedrijfsleiders komen, waardoor ze maar al te goed weten waar er modder ligt om mee te gooien. Siegfried Bracke werd al omgedoopt tot ‘Boemerang Bracke’: elke aanval die hij inzet op het roodgroene bestuur in Gent komt als een boemerang bij hem terug. Het laatste incident was de loge van AA Gent waar het stadsbestuur bevriende bedrijfsleiders op etentjes uitnodigde. Daar was Bracke volledig van op de hoogte: hij zat zelf in de raad van bestuur van de cvba Arteveldestadion. Halsoverkop nam hij ontslag uit de cvba, maar alle geloofwaardigheid van zijn kritiek op het bestuur was onderuit gehaald. Hetzelfde gebeurde met Tom Meeuws in Antwerpen. De kritiek op de nauwe banden tussen het stadsbestuur en bouwpromotor LandInvest ontplofte in het gezicht van het kartel ‘Samen’ toen bleek dat ook Meeuws goede banden
Tom Meeuws
heeft met het bedrijf. Vervolgens werd gestookt op basis van het ontslag van Meeuws als topmanager van De Lijn in Antwerpen. De vraag of Meeuws fouten beging in zijn functie bij De Lijn is daarbij niet van tel: hij heeft het imago van een manager die achter de schermen zaakjes regelt met vrienden. Hoe kan hij geloofwaardige kritiek geven op het gebrek aan transparantie van het N-VA-bestuur in Antwerpen? Als de oppositie komt van figuren die gepokt en gemazeld zijn in hetzelfde establishment, is het niet moeilijk om door de mand te vallen. Bij gebrek aan een oppositie die fundamenteel anders is, maken de huidige besturen in Gent en Antwerpen een grotere kans om overeind te blijven in de gemeenteraadsverkiezingen. Wouter Van Besien en Groen kunnen proberen om de schade te beperken, maar hebben aangetoond dat ze vooral op de macht uit zijn. Het kartel ‘Samen’ was daartoe opgezet, in de Antwerpse districten werpt Groen zich op als partner die ‘midden in het bed’ ligt en zowel met PVDA (Borgerhout) als N-VA (Deurne) in coalitie gaat. Vraag aan kiezers wat zij belangrijk vinden en ze verwijzen stelselmatig naar sociale thema’s als pensioenen, huisvesting en lonen. Zowel rechts als centrum-links hebben echter geen antwoorden op de sociale problemen. Rechts staat voor meer van hetzelfde uitsluitende beleid en voegt er een grote portie verdelende retoriek aan toe. Centrumlinks staat voor ‘neoliberalisme light’ waarbij het op sociaal gebied niets naar voor brengt dat de werkende
Kernuitstap zonder ons b breng energie in publiek
D
e kerncentrales van Doel en Tihange zullen volgens het energiepact sluiten tegen 2025. N-VA en de werkgevers liggen dwars: een kernuitstap zou de bevoorrading bedreigen. Over de veiligheid van de omwonenden wordt niet gerept. Wel wordt meteen gedreigd om de ‘kosten’ voor de kernuitstap op de werkende bevolking te verhalen. Om de energiemultinationals buiten schot te houden wordt de keuze beperkt tussen het gevaar op kernrampen en ons blauw betalen voor energie.
door
Sander (Gent)
Ook het energiepact dat overeengeko- vember de harde realiteit: met het huidige men werd door de vier energieministers beleid halen we de al extreem lage quota die dit land rijk is, zal vooral doorgere- van Parijs 2015 niet. De vier energiemikend worden aan de burger. De afgelo- nisters kwamen niet verder dan een tepen jaren maakten de energiemultinati- leurstellend pact. De kernuitstap in 2025 onals, in de eerste werd herbevestigd plaats Electrabel, en er wordt een fenomenale winraming gemaakt sten. Het uitstel over wat die “ons” van de kernuitstap z ou kost e n. Er – normaal hadden Wat is het alternatief van wordt niet voorde laatste centragesteld om echt te les in 2005 moe- N-VA op het energiepact? investeren in alten sluiten – droeg De kracht van verandering ternatieve energie, daaraan bij. De su- betekent dat alles bij het er is hooguit een perwinsten werden aansporing van de niet of onvoldoen- oude blijft, namelijk geen privésector door de geïnvesteerd in sluiting van de kerncentrales. middel van subsialternatieven. In dies. Dit energiehet energ iepact pact valt met anblijven de energiedere woorden wel multinationals buiten schot. Ze krijgen heel erg licht uit. zelfs geen maximumvolume opgelegd Tussen 2007 en 2016 zijn de energiewat de uitstoot betreft. prijzen voor Vlaamse gezinnen met 112% Het was al duidelijk dat de “inspannin- gestegen. De beperkte daling van de elekgen” die gedaan werden om de opwar- triciteitsprijs door de afschaffing van de ming van de aarde te beperken tot 1,5°C Turteltaks zal ongetwijfeld snel tenietgemeer dan onvoldoende zijn. Op de voor- daan worden door nieuwe taksen en anpagina van De Standaard prijkte in no- dere prijsstijgingen. Volgens de PVDA
belgië
www.socialisme.be februari 2018
3
Soedancrisis – van bijna val regering naar doorstart met nieuwe aanvallen
estart met blishment
N
a de feiten is het misschien gemakkelijk om de Soedancrisis, die deze winter de regering-Michel dreigde uiteen te drijven, voor te stellen als een fait divers. In realiteit is die het resultaat van een constante spanning, ingebakken in de regering van bij haar vorming.
door
Foto: Jean-Marie Versyp
bevolking zich kan herinneren. Op het vlak van het asielbeleid vatte Louis Tobback (SP.a) het goed samen: zijn enige kritiek op Theo Francken is dat hij er “teveel van geniet.” De rechterzijde stoppen, zal niet gebeuren door zelf een rechts beleid te voeren. Dat heeft het vorige Antwerpse bestuur onder leiding van Patrick Janssens (SP.a) aangetoond. De sociale problemen werden niet aangepakt, maar slechts beantwoord met meer repressie (denk maar aan de GAS-boetes waarvoor toenmalig topambtenaar Tom Meeuws verantwoordelijk was…).
Er is nood aan een consequente linkse oppositie die offensieve en gedurfde campagnes durft te voeren rond huisvesting, werk, pensioenen, mobiliteit, diensten, …
Er is nood aan een consequente linkse oppositie die offensieve en gedurfde campagnes durft te voeren rond huisvesting, werk, pensioenen, mobiliteit, diensten, … De peilingen geven aan dat een doorbraak van de PVDA op lokaal vlak mogelijk is. Het potentieel kan het beste benut worden door zoveel mogelijk activisten te betrekken in een inclusieve campagne die vertrekt van de sociale noden en bereid is om daar mobiliserende bewegingen rond uit te bouwen. LSP speelt daar een constructieve rol in door de noodzaak van socialistische maatschappijverandering op de agenda te zetten.
blauw te betalen kan: ke handen! zou de CO2-taks die in het energiepact voorzien wordt gemiddeld 270 euro per jaar kosten. Ondertussen kondigde Tommelein wel kortingen aan voor de industrie en de grootverbruikers. Wat is het alternatief van N-VA op het energiepact? De kracht van verandering betekent dat alles bij het oude blijft, namelijk geen sluiting van de kerncentrales. Het belangrijkste argument is dat het “te veel kost” om de kerncentrales te sluiten. Dat is stuitend na jaren van grote energiewinsten door bedrijven als Electrabel. Grote bedrijven betalen amper belastingen, maar zijn wel de belangrijkste veroorzakers van de huidige klimaatcrisis. Zowel de N-VA als de andere regeringspartijen verdedigen de winsten en de belangen van de energiemultinationals en andere grote bedrijven. De werkelijke problemen worden niet aangepakt. Dat vereist namelijk dat de winstdrijfveer wordt uitgeschakeld. Door de energiesector in publieke handen te nemen onder controle van de bevolking en de mensen die er werken, is het mogelijk om een versnelde transitie naar klimaatvriendelijke energie te realiseren. Energie en het klimaat zijn te belangrijk om over te laten aan grote aandeelhouders die er alle belang bij hebben om hun winsten op basis van vervuilende productie te behouden. In plaats van subsidies voor privé-initiatieven moeten er echte investeringen komen in klimaatvriendelijke alternatieven. De weg naar groene en veilige energie botst op het kapitalistisch bestel. Fundamentele verandering kan niet onder dit systeem. Rijk worden in een halfvergane wereld is blijkbaar te belangrijk.
Els Deschoemacker
Van in het begin werd deze uitzonHet is één van de belangrijkste lesderlijke Zweedse coalitie een kamika- sen van de beweging van 2014, niet zeregering genoemd. Toch maakt ze misbegrepen door de N-VA-top: de nu de meeste kans op herverkiezing. vakbondstop durft wel blaffen, maar Hoe is dat mogelijk? De obstakels op niet bijten. Ze wil de potentiële kracht haar weg leken nochtans eindeloos. wel tonen, maar niet gebruiken. Aanvankelijk was het opzet van deze Voor de N-VA was dat het signaal coalitie om de opmars van de N-VA te om haar pletwals verder te zetten. stoppen door haar mee in bad te trek- Met schokken weliswaar, want taken. Een gevaarlijk spel, zo bleek al boes moesten doorbroken worden zosnel, want het betekende koorddan- wel qua sociale bescherming, als wat sen, niet alleen voor de N-VA. Hoe de mensenrechten betreft. Inzake de ver kon die gaan om niet weggezet rechten van vluchtelingen bijvoorte worden als ongeschikt om te rege- beeld werden grenzen overschreden ren? Voor de andere coalitiepartners die voorheen ondenkbaar waren. was het evenmin zonder risico’s. Hoe Michel noemt deze regering visiozouden zij vermijden om mee opge- nair, een echte hervormingsregering, brand te worden? maar ze zal de geschiedenis eerder Het verklaart de dubbelzinnige hou- ingaan als een bende van leugenaars ding van deze coalitiepartners, die die er niet voor terugschrikken de beweliswaar van de gelegenheid gebruik volking en het parlement voor te liewilden maken om de hervormingen gen. De vooruitgang die ze opeist is zo ver mogelijk te drijven, maar toch er enkel voor de bedrijven en de top vooral de steile opmars van een on- van de maatschappij. Ook in België controleerbare politieke factor wil- neemt de sociale ongelijkheid toe den tegengaan. met een explosie van het aantal onzeTerwijl de N-VA kere contracten haar positie geen flexi-jobs die br ui k te om de nauwelijks voldeur op een ofstaan om te lefensieve manier ven en dikwijls systematisch ver- Niet zozeer de N-VA, die dienen als tweeder open te schop- ook wel pluimen verliest in de of derde job pen voor de toeom een reeds passing van haar de peilingen, maar vooral te laag loon of T h a t ch e r i a a n s haar coalitiepartners uitkering aan te programma, zie vullen. je de andere coali- dreigen de rekening te Redenen getiepartners vooral betalen, de CD&V in het noeg voor de opachtervolgen, op- bijzonder. Die haalde met positie om een merkingen en krialternatief aan tiek naar de vorm haar zogenaamde sociale te bieden, maar geven, maar toch gezicht niets binnen dat die zijn allemaal systematisch in hetzelfde bedd e z e r e ge r i n g ook maar in de verste je ziek. Ook zij en haar stor m- verte als sociaal kan hebben het voorram van asociale al over de ruwe maatregelen in- omschreven worden. toon van de dekken. Zo wer‘communicatie’. den ze medeplichtig, wat tegelijk elke Inhoudelijk geven ze geen antwoord oppositie van hun kant uiterst hypo- op de meest dringende vraagstukken criet maakt. voor de werkenden, namelijk duurzaNiet zozeer de N-VA, die ook wel me en werkbare jobs, betaalbare en pluimen verliest in de peilingen, maar gezonde huisvesting, het toegankelijk vooral haar coalitiepartners dreigen maken en houden van de gezondheidsde rekening te betalen, de CD&V in zorg, … laat staan hoe ze denken dat het bijzonder. Die haalde met haar zo- te betalen. Gehecht aan het kapitalisgenaamde sociale gezicht niets binnen me, zijn ze evengoed de speelbal van dat ook maar in de verste verte als so- de internationale marktwerking als de ciaal kan omschreven worden. huidige regeringspartijen. Enkel de arbeidersbeweging had een De enige die hier verschil kan mawerkelijke tegenkracht kunnen op- ken is de PVDA. Zowat alle peilingen bouwen. Maar in plaats van de rege- wijzen op een doorbraak. Het toont ring weg te staken in 2014, koos haar dat een deel van de werkende klasse leiding ervoor de politieke partners breekt met het neoliberalisme en haar (CD&V en SP.a) in en buiten de re- vertrouwen in de traditionele partijen gering te volgen. Haar bedoeling was verloren heeft. niet om de arbeiders aan de macht te Shortcuts zijn er echter niet. De brengen, maar om een meer gema- PVDA zal haar electoraal pragmatigd, minder provocerend kapitalisme tisme achterwege moeten laten en verder te zetten, en komaf te maken zich oriënteren op de organisatie en met de krachten ter rechterzijde die mobilisatie van de werkende massa’s een asociale contrarevolutie wilden en jongeren rond een programma dat realiseren. breekt met de kapitalistische logica.
4
sociaal
de
Linkse Socialist
De aanvallen op onze pensioenen stoppen door offensief verzet!
92% ziet zich niet tot 67 jaar werken
Pensioenbetoging van 19 december. Foto: Liesbeth
D
e regering-Michel weet van geen ophouden. Na de verhoging van de pensioenleeftijd tot 67 jaar, wordt nu gezocht naar extra drukkingsmiddelen om ons langer te doen werken. Dat gebeurt met het plan van een pensioen met punten, maar mogelijk ook door de regeling voor zware beroepen die er nog niet is en door meteen al een discussie op te starten over de pensioenen in de publieke sector. Als we niet willen werken tot we er letterlijk bij neervallen, moet het huidige beleid gestopt worden!
door
Geert Cool
sioenen categorie per categorie door te voeren. Hoeveel punten zal iemand in ziekteverlof krijgen of een werkloze? Het pensioen is een collectief recht En hoeveel punten zullen daar binnen afgedwongen door de arbeidersbe- tien jaar nog van overblijven? weging. We betalen er zelf voor met Over de zware beroepen is er nog onze bijdragen aan de sociale zeker- steeds geen beslissing genomen, maar heid; ook de werkgeversbijdragen zijn als het van de werkgevers af hangt onderdeel van ons loon. Als de rege- moet de erkenning van een zwaar bering de afgelopen jaroep individueel geren de bijdragen aan beuren. Door ook de sociale zekerheid de zware beroepen heeft afgebouwd om in het kader van het de werkgevers expensioen met punten tra fiscale geschen- Tussen 1995 en te plaatsen – waarken te geven, werd in 2009 nam onze bij een gewerkt jaar de praktijk een deel in een zwaar beroep productiviteit met van ons loon aan de meer punten zou werkgevers cadeau 15% toe, in de jaren opleveren – is het gedaan. Vervolgens daarvoor steeg de mogelijk om meer wordt beweerd dat diversificatie in de er onvoldoende mid- productiviteit nog regelingen te brendelen in de kas van sneller. Het betekent gen (een verschilde sociale zekerheid lend aantal punten zitten en moeten wij dat we in 2009 op per gewerkt jaar). daar nog eens voor 34 jaar tijd evenveel Het zet de deur open opdraaien. voor een meer indiNa de collectieve produceerden als in viduele benadering. aanval op de pensi- 1995 op 40 jaar. Als al deze maatoenrechten met een regelen erdoor geraverhoging van de ken, kan vervolgens pensioenleeftijd tot de wettelijke pensi67 jaar en de afbouw van mogelijkhe- oenleeftijd losgelaten worden. Onder den van vervroegd pensioen, gooit de het excuus dat sommigen langer dan regering het nu over een andere boeg. 67 ‘willen’ werken, kan die grens verMet een individualisering van het col- dwijnen. Dat we langer zullen moeten lectief recht op pensioen wordt elke werkende op zich onder druk gezet om langer te werken. Zowel het pensioen met punten als de individuele benadering van de discussie over zware beroepen wijzen daarop. Het pensioen met punten houdt in dat iedere werkende gedurende de hele loopbaan punten verzamelt. Op het einde van de rit bepaalt de regering, afhankelijk van onder meer de financiële ruimte, hoeveel pensioen die punten waard zijn. Dit is problematisch omwille van een aantal redenen. De onzekerheid over hoeveel pensioen we zullen krijgen, betekent dat de druk op het einde van de loopbaan kan opgevoerd worden om er toch nog een jaartje of twee bij te doen om toch maar iets dat op een menswaardig pensioen lijkt te hebben. Tegelijk opent het de deur om de afbraak van de penIndividualiseren van collectieve rechten
werken voor een menswaardig pensioentje, wordt er dan natuurlijk niet bij gezegd. Bij dit alles worden vrouwen des te harder getroffen. Volgens Eneo, een sociale beweging van senioren, leven vier op de tien gepensioneerden in ons land onder de armoedegrens. Het pensioen van vrouwen is gemiddeld 26% lager dan dat van mannen. Met maatregelen zoals het beperken van gelijkgestelde periodes zal die kloof toenemen. Het gebrek aan investeringen in de zorgsector en de openbare diensten maakt bovendien dat een groter deel van de zorgtaken bij het gezin, en vaak in de eerste plaats bij vrouwen, terechtkomt. Voor een minimumpensioen van 1500 euro per maand
De levensverwachting stijgt, maar gemiddeld zijn we slechts gezond tot 64 jaar, onder de pensioenleeftijd van 67 jaar. We leven langer maar werken ook productiever. Tussen 1995 en 2009 nam onze productiviteit met 15% toe, in de jaren daarvoor steeg de productiviteit nog sneller. Het betekent dat we in 2009 op 34 jaar tijd evenveel produceerden als in 1995 op 40 jaar. En toch spreekt de rechtse regering enkel over langer werken? De keerzijde van die hoge productiviteit is een forse toename van het aantal mensen dat het niet meer aankan, met onder meer burn-out en stress. De verhoging van de pensioenleeftijd en de afbouw van vervroegd pensioen moeten ingetrokken worden. De regering zegt dat de pensioenmaatregelen nodig zijn om iedereen een menswaardig pensioen te kunnen aanbieden. Mocht deze regering effectief bekommerd zijn om de levenskwaliteit van ouderen, dan zou ze fors investeren in betaalbare ouderenzorg.
Stel je jezelf de vraag of het wel mogelijk is om tot 67 jaar te werken? Je bent niet de enige. Securex deed er een studie over: 92% van de Belgen denkt er net zo over. De regering spreekt graag over diegenen die graag langer willen werken, maar dat gaat slechts om 4%. Bijna de helft van de werknemers (46%) zegt dat de mentale belasting op het werk (stress, werkdruk, …) het onmogelijk maakt om tot 67 te werken. Volgens 38% vormen de fysieke werkomstandigheden (zoals lawaai) een obstakel en volgens 33% ook de leefgewoonten (zoals slapen, denk maar aan wie in shiften werkt). De studie merkt nog op dat vooral vrouwen, werknemers ouder dan 50 en lager opgeleiden zich fysiek en mentaal niet in staat voelen om tot de wettelijke pensioenleeftijd te werken. Anders geformuleerd: enkel diegenen voor wie het nog niet erg concreet is, laten zich nog vangen aan de propaganda van regering en werkgevers. Maar ook dat is een kleine minderheid.
Vandaag kost een verblijf in een woon- nieuws.” Met die opstelling maakt de zorgcentrum in Vlaanderen gemiddeld regering meteen duidelijk dat het een 1.655 euro per maand. Een gemiddeld illusie is om te denken dat de vakwettelijk pensioen bedraagt 1.100 euro bondsleiders via onderhandelingen iets per maand. Je hoeft geen rekenwonder ernstigs zullen bekomen. We zullen enkel iets bekomen op bate zijn om het probleem op te merken. Een gebrek aan publieke investerin- sis van een krachtsverhouding waargen laat ruimte aan private bedrijven bij de regering in haar voortbestaan om ten koste van personeel en gebrui- bedreigd is. De pensioenbetoging van kers grote winsten te boeken. Van deze 19 december toonde het potentieel. De tienduizenden regering moeten we betogers werden geen medeleven met ondersteund door ouderen verwachten. honderdduizenEen menswaardig den die bekompensioen moet minmerd zijn om hun stens 1.500 euro per Een menswaardig pensioen. Op de maand bedragen. Die eis is nog bescheiden pensioen moet minstens eerste dag van de vernieuwde webals naar de gemid- 1.500 euro per maand site mypension. delde maandprijs in b e c o nt r ole e reen woonzorgcen- bedragen. Die eis is nog den maar liefst trum wordt gekeken. bescheiden als naar de 160.000 mensen Als de regering zegt hun situatie. dat er hier geen mid- gemiddelde maandprijs De bezorgddelen voor zijn, wordt in een woonzorgcentrum heid om de penaan de enorme opsta- wordt gekeken. Als de sioenen is in heel peling van rijkdom het land aanween winsten bij een regering zegt dat er hier zig. Het komt erop kleine elite voorbij- geen middelen voor zijn, aan om daarop in gegaan. De Paradise te spelen met een Papers gaven aan dat wordt aan de enorme i n for mat ie - en er wereldwijd 7.900 opstapeling van rijkdom mobilisatiecammiljard euro slaapt in belastingparadijzen. en winsten bij een kleine pagne die opbouwend werkt naar Als we het geld ha- elite voorbijgegaan. grotere acties en len waar het zit, zijn daarbij voldoener genoeg middelen. de tijd geeft om collega’s en vrienden Offensief verzet! te overtuigen van de noodzaak van actie. Personeelsvergaderingen op de Dat de regering niet zomaar zal toe- werkvloer en actiecomités in de wijgeven aan onze eisen is evident. Na ken, bijvoorbeeld gekoppeld aan pede geslaagde pensioenbetoging van tities om op markten te staan en onze 19 december – met 40.000 aanwezigen eisen onder kennissen te populariopnieuw meer dan verwacht – schold seren, kunnen opbouwen naar grote premier Michel de vakbonden uit voor betogingen en stakingen. De acties leugenaars en de betogers voor idioten. mogen geen eenmalige gebeurtenisWe hadden het niet goed begrepen en sen zijn die dienen om wat stoom af de regering zou het ons nog eens uit- te laten. De inzet moet duidelijk zijn: leggen, klonk het. Michel en pensioen- aangehouden acties om een einde te minister Bacquelaine hadden het over maken aan de rechtse regering en het “desinformatie”, “leugens” en “fake besparingsbeleid.
Sociaal
www.socialisme.be februari 2018
5
Deliveroo: ‘nieuwe platformeconomie’ is slechts nieuwe verpakking van 19de-eeuwse stukloon
I
n oktober kondigde Deliveroo aan dat de verloning en de arbeidsvoorwaarden van de koeriers zou aangepast worden. De directie wil dat alle “partners” (lees: koeriers) vanaf eind januari overgaan naar een statuut als zelfstandige. Zo wil Deliveroo het personeel niet langer per uur maar per levering betalen en dit zonder sociale bescherming en zonder minimaal gegarandeerd loon. door
Nicolas M (Brussel)
De werkgevers zeggen ons steeds dat de wereld verandert waardoor er “moedige” hervormingen nodig zijn. Met de wet-Peeters zette de regering de toon: oude sociale verworvenheden worden aangepakt. Onder het excuus dat die verworvenheden ouderwets en achterhaald zijn, wordt teruggekeerd naar het 19de-eeuwse stukloon met betaling per prestatie in plaats van per uur. Deliveroo zet een grote stap in die richting. Koeriers in het verweer
Sinds 2016 bestaat er een Collectief van Koeriers om de “partners” van verschillende platformen te organiseren. Dit collectief lag aan de basis van verschillende acties, zoals de stakingen van 8 en 13 januari. Er waren gecoördineerde acties in Brussel, Luik, Mechelen, Antwerpen en Gent. Dit werd gesteund door de vakbond CNE (de Franstalige tegenhanger van de christelijke bediendenbond LBC), ACV Transcom en het ABVV. Ook in andere landen werd geprotesteerd. Deliveroo verzet zich hiertegen. Zo werden enkele Britse koeriers na acties afgedankt – in Newspeak heet het dat ze ‘afgekoppeld’ werden van de app. In Leeds slaagde een collectief van koeriers er met de steun van de vakbond in om de re-integratie te bekomen van zeven collega’s die door de directie afgedankt werden omdat ze hun arbeidsvoorwaarden besproken hadden op WhatsApp. Deliveroo wil alle Belgische koeriers een statuut van zelfstandige geven. Daarmee wil het de werknemers isoleren en de mogelijkheid van collectief verzet breken. Tegelijk wordt elk ondernemingsrisico van het bedrijf op het personeel afgewenteld. Tegenover
de inhaligheid van de werkgever is er nood aan - en een groot potentieel tot - collectieve strijd. Dit bleek ook in de actiedagen van de voorbije weken. Welke eisen?
Totnogtoe werden de koeriers tewerkgesteld door de coöperatieve Smart. Hierdoor waren de koeriers werknemers met een contract van korte duur (minstens 3 uur). Het gaf bescherming tegen arbeidsongevallen en er werden sociale bijdragen betaald. Deliveroo kon zich achter Smart verstoppen om geen directe verantwoordelijkheid als werkgever op te nemen, ook al worden de werkingskosten van Smart doorgerekend aan de klanten van Deliveroo. Het gebruik van Smart liet Deliveroo toe om ‘ouderwetse’ verworvenheden als minimumlonen, collectieve arbeidsovereenkomsten of personeelsvertegenwoordiging aan de kant te schuiven. Welkom in de wondere wereld van de ‘nieuwe platformeconomie.’ Maar zelfs dit volstond niet. De Belgische koeriers eisen de mogelijkheid van een keuze tussen het statuut van zelfstandige en dat van werknemer van Smart. Ze eisen ook een gegarandeerd minimaal uurloon. Verder eisen ze collectief overleg met de directie. Er wordt aan toegevoegd dat het beter zou zijn om direct voor Deliveroo te werken met echte arbeidsovereenkomsten. Dat laatste punt is bijzonder belangrijk. Voor echte jobs met echte contracten en echte lonen
Sandrino Graceffa, de gedelegeerd bestuurder van Smart, reageerde tegenover RTBF ontgoocheld op het feit dat Deliveroo niet langer van Smart
Overal voeren Deliveroo-koeriers actie voor een leefbaar loon en degelijk arbeidsvoorwaarden. Foto van een protestactie in Groot-Brittannië.
gebruik zal maken. “We waren bezig met een geslaagd sociaal experiment dat aantoonde dat het mogelijk is om een beschermend model te hebben.” Een echte bescherming betekent dat er een arbeidsovereenkomst is tussen een werknemer en zijn werkgever. Het experiment met Smart liet Deliveroo toe om gelijk welke koerier op gelijk welk ogenblik af te danken aangezien er geen enkele verplichting of garantie contractueel vastgelegd was. Dergelijke sociale bescherming wordt net als minimumlonen, opzegperiodes, … als ‘ouderwets’ gezien. Het tekort aan degelijke jobs maakt dat de werkgevers steeds verder inhakken op de arbeidsvoorwaarden. Er zijn steeds werkenden of studenten die op zoek zijn naar een verdienste om de eindjes aan elkaar te knopen. Platformen als Deliveroo maken daar misbruik van om het voor te stellen alsof het personeel zelf zo flexibel wil werken. Dat wordt als opstap gebruikt
Tachtig jobs in gevaar bij Adient in Assenede
Handen af van onze delegees!
T
B
ijdens een bijzondere ondernemingsraad heeft Adient de intentie bekendgemaakt om de nachtploeg af te schaffen. Adient levert zetels aan Volvo Cars Gent en boekte vorig jaar meer dan 5 miljoen euro winst. Eind vorig jaar introduceerde Volvo Cars Gent het nieuwe XC40-model. Dat ging gepaard met een daling van het aantal geproduceerde auto’s per dag. Volgens Adient is het aantal gevraagde zetels daardoor niet langer voldoende om drie volwaardige ploegen tewerk te stellen. Nochtans blijft de werkdruk bij de zetelproducent ondanks die gedaalde vraag ontzettend hoog. In 2014 brak er bij Adient (toen nog Johnson Controls) een spontane staking uit om die hoge werkdruk aan te klagen. In die periode laste de zetelproducent gemiddeld meer dan één shift technische werkloosheid per week in, terwijl de werknemers tijdens de rest
van de week aan een onhoudbaar ritme moesten werken. Dankzij de staking was het management genoodzaakt om verandering te beloven en 25 nieuwe mensen aan te werven. Vier jaar later blijft er van die vooropgestelde verandering weinig over. Het bedrijf maakt nog geregeld gebruik van technische werkloosheid, waardoor werknemers tijdelijk terugvallen op een werkloosheidsuitkering. Een deel van de kosten wordt zo op de gemeenschap afgeschoven. Wij verzetten ons tegen de afdankingen en pleiten voor een betere verdeling van de werkdruk, bijvoorbeeld door een 32-urenweek zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen.
ij Vandemoortele in Seneffe werd eind december een delegee afgedankt.
ABVV-Horval startte een petitie hiertegen en diende ook een stakingsaanzegging in. “Vandemoortele wil een delegee het zwijgen opleggen en gaat daarmee frontaal in de aanval tegen het vakbondswerk. Met dit sterk gebaar toont het bedrijf aan dat ze alle nieuwe vakbondseisen binnen de onderneming wil verhinderen.” De eis is duidelijk: de onmiddellijke re-integratie van de delegee. De afgelopen maanden werden verschillende delegees afgedankt, onder meer bij het Rode Kruis in Antwerpen en het OLVziekenhuis in Aalst. Hoog tijd voor een nationale campagne waarmee een duidelijke streep wordt getrokken: handen af van onze delegees!
De platformeconomie vormt een uitdaging voor de werkenden en hun vakbonden. Het gaat om een sector van lage lonen die dienst doet als testlabo inzake afbouw van de arbeidsvoorwaarden en lonen van alle werkenden.
om terug te keren naar 19de-eeuwse arbeidsvoorwaarden. De platformeconomie vormt een uitdaging voor de werkenden en hun vakbonden. Het gaat om een sector van lage lonen die dienst doet als testlabo inzake af bouw van de arbeidsvoorwaarden en lonen van alle werkenden. Het Nederlandse voorbeeld van DHL toont aan dat de betaling van de koeriers op basis van stukloon leidt tot lonen die tot 40% onder het minimumloon liggen. De sociale inspectie stelt er aan de regering voor om het stukloon te verbieden. De steun van de vakbonden aan de koeriers en het syndicaal organiseren van de koeriers is noodzakelijk. Het gaat om verzet tegen een samenlevingsmodel dat onze arbeidsvoorwaarden en lonen tot een neerwaartse spiraal veroordeelt. Daar moeten we samen tegen ingaan en met studenten en werkenden opkomen voor degelijke jobs.
Duitse metaal in actie
M
et 3,9 miljoen werknemers is de Duitse metaalen elektrosector van groot belang.
De vakbond IG Metall stelt offensieve eisen in het collectief sectoroverleg: 6% opslag en de mogelijkheid van een 28-urenweek. Voor het eerst sinds 15 jaar wordt ook tot actie overgegaan om de eisen af te dwingen. De offensieve eisen zijn een belangrijke stap vooruit: de toegenomen productiviteit maakt inderdaad dat een drastische arbeidsduurvermindering mogelijk en nodig is. Wel is het jammer dat het in de eis van IG Metall beperkt wordt
tot een individuele en tijdelijke optie met loonverlies, in plaats van een collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. De strijd in de Duitse metaalsector is ook voor werkenden in ons land van belang: zoals de werkgevers naar de buurlanden kijken om onze lonen naar beneden te trekken, kunnen wij dat ook doen maar dan om de lonen en arbeidsvoorwaarden te verbeteren.
Na Britse McStrike: hoogste loonsverhoging in 10 jaar
V
orig jaar was er in september een historische stakingsactie in twee vestigingen van McDonald’s: in Crayford en Cambridge. Het resultaat is enorm: er komt een significante loonsverhoging voor henzelf en hun collega’s van McDonald’s in het Verenigd Koninkrijk. Vakbondsvoorzitter Ronnie Draper van BFAWU stelde: “Als de mensen denken dat staken niets uithaalt, moeten ze maar eens kijken naar wat er verandert bij McDonald’s. Deze moe-
dige werkenden hebben de tweede grootste werkgever ter wereld aangepakt, en ze wonnen.” De loonsverhoging met 40 cent per uur betekent dat de werknemers jon-
ger dan 25 jaar nog steeds een pak onder de 10 pond per uur zitten die hun collega’s ouder dan 25 jaar wel zullen krijgen. Bovendien zijn de vestigingen die in franchise worden uitgebaat, ongeveer 65% van alle vestigingen, zelf verantwoordelijk voor hun loonbeleid. De strijd is zeker niet voorbij, maar een overwinning bevordert ze wel. IG Metall in actie voor 6% opslag. Foto : IG Metall
6
sociaal
de
Linkse Socialist
Ontsporing in Moscou
Na protest komt er een alternatief op tram 4 in Ledeberg
W
ken en de aankondiging van de actie maakten het stadsbestuur en De Lijn dermate angstig dat er toegevingen werden gedaan. Zo werd de garantie gegeven dat men tijdens de werken een volwaardig alternatief zal voorzien en dat ook na de werken tram 4 even frequent zal blijven rijden. Dankzij de samenwerking met de ven arbeiderswijken zoals Ledeberg wijk en de dreiging van een betoging achtergesteld. konden we deze overwinning vieren. De roep om actie werd steeds groter, Hier laten we het echter niet bij. Het dus werd samen Gentse stadsbestuur en bovenmet een paar enthousiaste buurtlokale overhebewoners het wijkden moeten hun comité ‘Ledeberg: Dankzij de samenwerking verantwoordelijkheid nemen ook stad?’ in het en meer invesleven geroepen. met de wijk en de dreiging teren i n veiDe gebeurtenis- van een betoging werd sen rond de tram lige wegen, vormden een ver- een overwinning geboekt gebruiksvrientrekpunt om te redelijk en goedflecteren over hoe koop openbaar we de wijk verder kunnen uitbou- vervoer, in scholen en in andere sowen; hoe we een duidelijk signaal ciale diensten. De middelen in de kunnen geven dat Ledeberg ook stad samenleving zijn voorhanden, maar is. Samen met een aantal andere ini- vloeien via het huidig beleid naar pritiatieven werd er op 8 januari een véwinsten. eerste succesvolle bijeenkomst georDit is slechts een start van een verganiseerd ter voorbereiding van een dere samenwerking met de inwoners betoging. van Ledeberg. Samen zullen we verDe gesprekken van de voorbije we- der strijden voor een leefbare wijk!
at moet je doen als jouw tram van de ene op de andere dag verdwijnt? Voor de inwoners van Ledeberg en Moscou werd dit plots werkelijkheid. Op 21 november stonden zij voor een lege halte. Tram 4, die vertrok vanuit de wijk Moscou, werd van het spoor gehaald en omgeleid. De tramsporen werden omwille van de slechte staat van de wegen te gevaarlijk geacht om er nog overheen te rijden.
door
Janne (Gent)
Jarenlange desinvestering zorgde ervoor dat kwetsbare mensen plotsklaps werden afgesneden van het centrum. De inwoners langs deze tramlijn werden slecht geïnformeerd en een degelijk alternatief werd niet voorzien. Bovendien zouden de werken nog tot 2021 duren en was er geen garantie op een even frequente verbinding. De LSP-afdeling Gentbr ugge/ Ledeberg kon dit niet langer met lede ogen aanzien en trok naar de wijk om deze kwestie deur aan deur te bespreken met de inwoners. Tijdens die discussies werd duidelijk dat het probleem dieper zat. Niet alleen de tram kwam aan bod als heikel punt; ook de verloederde straten, het parkeerprobleem en het gebrek aan plaatsen in de buurtscholen zorgen al jaren voor heel wat ellende. Terwijl men in het centrum pronkt met populaire massa-evenementen, allerhande prestigeprojecten en citymarketing, blij-
Warmste week versus koude beleid
I
n december 2017 vond De Warmste Week / Music For Life plaats. Een jaarlijks moment waarbij uit solidariteit geld wordt opgehaald voor allerlei projecten ten dienste van diverse kwetsbare en behoeftige mensen in onze samenleving. door
Kim (Gent)
Het initiatief krijgt altijd veel Nu is het zo dat onze huidige media-aandacht en vormt regeringen niet alleen op op deze manier een proimplantaten besparen. paganda-instrument Ik ga de besparingswaarbij men promaatregelen niet beer t een g rote allemaal opsomre groep mensen men. De totaalbewarm te maken dragen liggen vele om te delen uit keren hoger dan solidariteit. De wat er met De Warmste Week Warmste Week vor mt tevens of met Rode e e n m o m e nt Neu zen Dag waarop alle acwordt opge tivisten die gehaald. Iedereen durende het hele die bekommerd is jaar fondsen verom solidariteit en zamelen voor al deze voldoende ondersteugoede projecten in de bloening voor de zwakkeren wilt, metjes gezet worden. In al deze as- moet ook eens nadenken over welk pecten vormt de Warmste Week een beleid er gevoerd wordt en welk bepositief gebeuren. leid we werkelijk willen. Een keerzijde van solidariteitDit jaar werd er een recordbedrag van bijna 11 miljoen euro opge- sacties zoals De Warmste Week haald. De Franstalige tegenhanger en Rode Neuzen Dag is dat politici de gelegenin België, Viva heid te baat neFor Life, leverde men om zich van net iets meer dan hun zogenaamd 4 miljoen euro op. gulle en solidaire Ik ken ook een kant in de media a n d e r b e d r a g. De brede steun voor te tonen. Zo preHet bedrag dat de initiatieven als de senteerde Maggie nationale ziekDe Block in het t e v e r z e k e r i n g Warmste Week staat verleden nog op bespaart op im- recht tegenover het VTM voor Rode plantaten (paceNeu zen Dag. makers, heuppro- koude beleid dat Intussen keurde thesen etc.) in de een heel jaar lang ze afgelopen zojaarovergang van mer de halvering 2017 naar 2018: 8 wordt gevoerd door van het persomiljoen euro. In deze regering. neelsbudget voor tegenstelling tot kinderdagpsychide 15 miljoen die afgelopen december werd opge- atrie goed. De brede steun voor initiatieven haald, is deze 8 miljoen niet eenmalig. Ze is blijvend: het geldt ook als de Warmste Week staat recht voor alle jaren nadien. Bovendien tegenover het koude beleid dat een is dit niet de eerste besparingsron- heel jaar lang wordt gevoerd door de bij de implantaten. De vorige deze regering. Laten we samen besparing dateerde van 2014-2015 strijden voor meer sociale zekeren was dus nog maar nauwelijks heid zodat wie uit de boot valt niet afhankelijk is van liefdadigheid. verteerd.
N-VA’er Jan Tollenaere met openlijk antisemitisme op televisie
O
nder N-VA-leden is er blijkbaar een wel erg grote spreidstand als het over het jodendom gaat. Terwijl Antwerps schepen Van Campenhout in de verklaring van Trump over Jeruzalem een kans zag om zijn steun aan het zionisme te verklaren, kwam partijmilitant en voormalig bestuurslid van N-VA Turnhout, Jan Tollenaere, in het VRT-programma ‘Kinderen van de collaboratie’ gore antisemitische praat verkopen. N-VA probeert zich in Antwerpen op te werpen als de politieke bondgenoot van zionistische strekkingen. Dat botst regelmatig met het verleden van de partij. In het programma ‘Kinderen van de collaboratie’ bijvoorbeeld bracht Jan Tollenaere, de zoon van VNV-kopstuk en SS’er Reimond Tollenaere, wellicht de grofste antisemitische uitspraken die de afgelopen jaren op de nationale televisie te horen waren: “Ik vind het nare mensen. Ik heb er veel gekend in mijn professioneel leven als profiteurs, als parasieten ook, die dingen afnamen.” Een complete verrassing is dit niet. Eerder vorig jaar bracht De Standaard een uitgebreid interview met Jan Tollenaere. Daarin vertelt het verre familielid van Geert Bourgeois niet alleen dat hij zich thuis voelt in de N-VA, maar ook dat hij het lastig heeft met de “diabolisering van Hitler.” Meer nog: “Ik kan me niet indenken dat Hitler een crimineel was. Hij vocht en
liet anderen vechten, voor een ideaal. Op sociaal vlak heeft hij veel verwezenlijkt. Wellicht gaat het om een mix van boosaardigheid en grootheidswaan.” Na de oorlog trok Tollenaere naar Zuid-Afrika waar hij de apartheid verdedigde. Vandaag is hij naar eigen zeggen een “democraat, of toch met mate.” “We moeten praten, niet vechten. Maar soms komt mijn elitaire kant boven. Als ik zie wat hier tegenwoordig allemaal rondloopt, ook in de Kempen. Hebben we dan geen leider nodig die zegt: ‘Jongens, zo moet het’?” Nog iets duidelijker: “Ik ben niet voor de joden, zoals ik ook niet voor de negers was.” Jan Tollenaere voelt zich niet alleen thuis bij N-VA, hij speelde er een actieve rol. In Turnhout zat hij tot enkele jaren geleden in het lokale bestuur van de partij en schreef hij regelmatig in de lokale nieuwsbrief van N-VA Turnhout. Pas nadat de media aandacht gaven aan zijn anti-Joodse uit-
spraken leverde Tollenaere in onderling overleg zijn lidkaart in. Het is nochtans geen alleenstaand geval. Begin 2017 was een Gents N-VAgemeenteraadslid en kabinetsmedewerkster van Geert Bourgeois wel erg lovend over een bijeenkomst ter ere van Vlaamse Oostfrontstrijders en vooral over een toespraak door Oswald Van Ooteghem die met het Vlaams Legioen aan het Oostfront vocht. Ook Van Ooteghem was actief in de N-VA. Nog eerder trokken N-VA-kopstukken Ben Weyts en Theo Francken naar een feestje van Bob Maes, tijdens de oorlog actief als VNV’er en erna in de Vlaamse Militanten Orde (VMO). Als er vanuit N-VA officieel afstand wordt genomen van de collaboratie, dan gebeurt dit steeds voorzichtig. De partijtop beseft dat gelieerd worden aan de collaboratie stemmen kan kosten, maar moet tegelijk rekening houden met partijmilitanten als Jan Tollenaere. Het leidt tot een spreidstand van het Trumpiaanse zionisme van Van Campenhout tot het brutale antisemitisme van Tollenaere. Zou er in die beruchte communautaire frigo van N-VA nog plaats zijn om ook de discussie over collaboratie en jodenvervolging toe te voegen?
dossier
www.socialisme.be februari 2018
7
Ongelijkheid stoppen? Opkomen voor socialisme!
I
n december kwam de denktank World Wealth and Income Database (WID) met een rapport over de ongelijkheid in de wereld. Daaruit blijkt dat die ongelijkheid enkel maar verder toeneemt. Tussen 1980 en 2016 waren de 1% rijksten goed voor 27% van de inkomensstijgingen. Anders gezegd: de afgelopen 35 jaar hebben de superrijken het grootste deel van de economische groei naar zich toegetrokken waardoor ze steeds rijker worden. dossier door
Baptiste (Henegouwen)
Het gaat snel voor de superrijken. Jeff tioneren van de kapitalistische econoBezos van Amazon volgt Bill Gates op mie. Om te weten waar ongelijkheid als rijkste man ter wereld. In 2017 ging vandaan komt, moeten we weten hoe zijn vermogen van 72,8 naar 108,2 mil- rijkdom gecreëerd en verdeeld wordt. jard dollar. Vorig jaar verdiende hij Waar komt ongelijkheid vandaan? 65.000 dollar per minuut! De acht rijkAls een voorwerp of een goed wordt sten bezaten vorig jaar, volgens de cij- bewerkt, is dit omdat het aan een befers van Oxfam, evenveel als de armste hoefte beantwoordt en een nut heeft. helft van de wereldHet is echbevolking. In 2017 ter niet die gezagen die superbr uikswaarde rijken hun vermodie de waarde gen aandikken van van een goed 509,9 miljard tot Het probleem van de b e p a a lt . E e n 637,9 miljard dolgoed heeft niet lar (zie kader). Ze ongelijkheid is gekend, n o o d z a kel ij k gingen er met 25% maar het is niet eenvoudig me e r wa a rde op vooruit. omdat de kwaOok de topma- om echte oplossingen liteit goed is of nagers in ons land naar voor te schuiven. Dat omdat het nuttig kenden een gelijkis voor de hele aardige groei van komt omdat ongelijkheid gemeenschap. hun inkomen. Zij ingebakken zit in het Onder het kagingen er met 26% functioneren van de pitalisme wordt op vooruit. Gewone de waarde van werkenden kunnen kapitalistische economie. een goed bedaar enkel van dropaald door de men. In 2016 (voor hoeveelheid ar2017 zijn er nog geen cijfers) bedroeg beid, door de arbeidstijd die nodig is een gemiddeld loon van een werk- om het goed te produceren. Als het nemer in ons land volgens de OESO meer tijd kost om iets te maken, ligt 43.097 euro. Een jaar eerder (in euro de waarde ook hoger. Dat spreekt voor van de waarde in 2016) was dat 43.541 zich. De sociaal noodzakelijke arbeideuro. Wij gingen er een procent op stijd is het vertrekpunt. Daarbij wordt achteruit. rekening gehouden met de tijd die gemiddeld nodig is om iets te produceren, Ongelijkheid zit ingebakken rekening houdend met het ontwikkein het kapitalisme lingsniveau van de productiekrachten. De cijfers over de vermogens van de superrijken kunnen verrassend lijken: tien jaar geleden was er een wereldwijde crisis en sindsdien was er in het beste geval een stagnatie van de economie. Voor de werkenden, jongeren en uitkeringstrekkers wordt dat steevast als argument ingeroepen om te verklaren waarom onze inkomens de stijgende levenskost amper of niet volgen. We moeten de broeksriem aanhalen omdat het crisis is, zeggen ze ons. Maar blijkbaar geldt dat niet voor de superrijken. De groeiende kloof tussen arm en rijk geeft aan wat het doel van het besparingsbeleid is: de winsten van de superrijken in stand houden en vergroten. Er gaan steeds meer stemmen op om die ongelijkheid aan te pakken. Zo wordt er gepleit voor minder neoliberale besparingen en meer overheidsinvesteringen. Het probleem van de ongelijkheid is gekend, maar het is niet eenvoudig om echte oplossingen naar voor te schuiven. Dat komt omdat ongelijkheid ingebakken zit in het func-
Deze waardebepaling biedt de kapitalist een gemeenschappelijke basis om compleet verschillende goederen met elkaar te kunnen vergelijken en uitwisseling mogelijk te maken. Het doel van de kapitalist is immers niet om aan sociale noden te voldoen. Neen, de kapitalist wil een markt hebben waar hij zoveel mogelijk goederen kan verkopen. De gebruikswaarde van een goed is van ondergeschikt belang, wat telt is de ruilwaarde in een proces waarbij alles handelswaar wordt. Enkel de menselijke arbeid en de natuurlijke grondstoffen creëren rijkdom. Werkenden krijgen daar uiteraard een loon voor. Hoe wordt dat bepaald? Onder het kapitalisme wordt ook de arbeidskracht herleid tot handelswaar: er wordt loon betaald zodat de werkende voldoende energie heeft en elke dag zijn werk kan doen. De waarde van het loon wordt niet bepaald door de gecreëerde rijkdom, maar door het vermogen om te werken. Op het einde van elke normale werkdag krijgt de arbeider niet de volledige waarde van de geproduceerde goederen als loon. De rest wordt de meerwaarde genoemd. Het komt neer op onbetaalde arbeid waarvan de werkgever zich de waarde toe-eigent. Daarmee wordt het bedrijf verder uitgebreid, maar wordt ook het eigen vermogen van de kapitalist uitgebouwd. Deze vaststellingen over waarde werden voor het eerst naar voor gebracht door Marx en Engels. Het vormt de basis voor een marxistische analyse van de economie. Een ziek systeem
Dit economisch fundament vormt de basis voor het bestaan van twee belangrijke sociale klassen: de werkenden die van hun arbeid leven en de kapitalisten die van de eigendom
2017 was een uitstekend jaar voor de superrijken In januari 2017 maakte Oxfam bekend dat de 8 rijksten evenveel bezitten als de armste helft van de wereldbevolking. Forbes kwam met cijfers over de evolutie van het vermogen van die 8 rijksten in de loop van 2017: • • • • • • • •
Bill Gates (Microsoft) : 86 -> 92,1 miljard $ Warren Buffett (Berkshire Hathaway) : 75,6 -> 91,9 miljard $ Jeff Bezos (Amazon) : 72,8 -> 108,2 miljard $ Amancio Ortega (Zara) : 71,3 -> 76,1 miljard $ Mark Zuckerberg (Facebook) : 56 -> 71,6 miljard $ Carlos Slim (telecoms) : 54,5 -> 68,3 miljard $ Larry Ellison (software) : 52,2 -> 61,1 miljard $ Bernard Arnault (LVMH) : 41,5 -> 68,6 miljard $
Totaal top 8 : 509,9 -> 637,9 miljard $
van hun productiemiddelen en de uitbuiting van de werkenden leven. De belangen van deze klassen zijn tegenstrijdig. De verhouding tussen de lonen en de meerwaarde is het resultaat van de krachtsverhoudingen tussen kapitalisten en werkenden. Terwijl de overgrote meerderheid van de bevolking probeert een waardig leven uit te bouwen, organiseert een kleine minderheid zich om de uitbuiting op te drijven om concurrenten de loef af te steken en de eigen winsten verder op te drijven. Dit systeem leidt tot meer ongelijkheid; enkel klassenstrijd kan dit afremmen. We moeten ook opmerken dat het kapitalisme niet alleen tot ongelijkheid leidt, maar ook tot tegenstrijdigheden en crisissen die voortkomen uit de overproductie. De werkenden verdienen niet voldoende om alles wat ze produceren terug te kopen, waardoor er onvermijdelijk overproductie is die leidt tot faillissementen en meer algemeen tot economische crisis als een volledige sector getroffen wordt of als het financiële systeem aangetast is. Dergelijke crisissen hebben uiteraard vooral voor de werkenden verregaande gevolgen: jobverlies, dalende levensstandaard, … Strijden voor socialisme!
De rijkdom neemt toe, maar de armoede ook...
Ongelijkheid is niet het resultaat van een verkeerde politieke keuze en zelfs niet van een groeiende financialisering van de economie. Een versterking van de ongelijkheid is eigen aan het kapi-
talisme. Dit systeem leidt dan ook onvermijdelijk tot armoede, instabiliteit en chaos. Een sterke sociale zekerheid en fiscale maatregelen kunnen de ongelijkheid wat afvlakken, maar dit zal nooit volstaan zolang de economische macht in handen van de heersende klassen is. Die zullen steeds manieren vinden om beperkende maatregelen te omzeilen en ze vinden steeds wel een gunstig moment om sociale verworvenheden af te breken. Er is nood aan een alternatief op dit systeem. De groeiende populariteit van figuren als Sanders, Mélenchon en Corbyn toont aan dat er in de zoektocht naar alternatieven naar linkse antwoorden op het neoliberalisme wordt gekeken. Er ontstaat een groter gehoor voor socialistische ideeën. Het marxisme biedt niet alleen een analysemethode aan waarmee we de kapitalistische samenleving kunnen begrijpen. Het reikt ook de basis voor een revolutionaire maatschappijverandering aan. Door de organisatie van de werkenden onder het kapitalisme ontstaat een sociale kracht die de loop van de geschiedenis kan doen veranderen. Zo kunnen we tot een democratisch geplande economie komen als onderdeel van een socialistische samenleving waarin de productie gericht is op de sociale, ecologische, … noden van de meerderheid van de bevolking in plaats van op de winsten van een kleine minderheid. Dit is de enige manier waarop een einde kan gemaakt worden aan de enorme ongelijkheid.
8
dossier
de
Linkse Socialist
Een pleidooi “voor het recht om lastig te vallen” in Le Monde
Bedreigt #MeToo de seksuele vrijheid of promoot ze
O
p 9 januari publiceerde Le Monde een vrije tribune ondertekend door 100 vrouwen, onder wie de bekendste Catherine Deneuve is. De tekst stelt dat #MeToo, in Frankrijk #BalanceTonPorc, is ontwikkeld tot een heksenjacht die de seksuele vrijheid bedreigt en een terugkeer aankondigt van een moralistisch en puriteins ideeëngoed. De controverse breekt meteen in alle kracht los. door
Anja Deschoemacker
De tribune schuwt overdrijving niet om haar punt te maken. #MeToo zou geleid hebben tot een “waterval” van “verklikkingen” en ontslagen, waarbij mannen in hun professionele bezigheden worden geraakt “voor het aanraken van een knie.” Bij nader inzien blijkt uit de verschillende antwoorden op de tribune dat “de waterval” in Frankrijk slechts een tiental mannen betreft van wie de naam circuleert op de sociale media en nog minder die effectief ontslagen zijn (en al helemaal niemand voor het aanraken van een knie). “We verdedigen de vrijheid om lastig te vallen, wat onmisbaar is voor de seksuele vrijheid,” stellen de 100 in Le Monde. En ook: “Verkrachting is een misdaad. Maar hardnekkig of onhandig flirten is dat niet, evenmin is galanterie een machistische agressie.” Zelf beschouwen ze zich als “voldoende scherpzinnig om het onderscheid te maken tussen onhandig geflirt en seksuele agressie.” We moeten er blijkbaar van uitgaan dat de vrouwen die zich uiten via #MeToo en #BalanceTonPorc dat niet zijn. De discussie in Frankrijk gaat op het moment van het verschijnen van deze tribune vooral over de seksuele pesterijen op het openbaar vervoer, waarbij o.a. de “frotteurs” onder vuur worden genomen. Beschouwen Deneuve en co dit soort gedrag als onhandig flirtge-
drag? Is er iemand die denkt dat een vrouw succesvol versierd kan worden door ongevraagd je geslachtsdelen tegen hen aan te wrijven op een plaats waar ze moeilijk weg kan komen, met name een overvolle metro? “De ondertekenaars van de tribune vermengen bewust verleiding, gebaseerd op respect en plezier, met geweldsdaden,” stelt o.a. Caroline De Haas in één van vele boze reacties (site France Info, 10 januari) van Franse feministen. “Ze vergissen zich. Er is geen gradueel verschil tussen flirtgedrag en pesterijen, maar een verschil in natuur. Geweld is geen ‘verhoogde verleiding’.” Ze stelt bovendien aan de kaak dat “velen onder de ondertekenaars vaak het seksisme veroordelen wanneer dat vanuit mannen uit de volkse wijken komt. Maar de hand op de kont, als dat van mannen uit hun milieu komt, moet kunnen vanuit het ‘recht om lastig te vallen’.” Hetzelfde zagen we hier ook in België in de eerste reacties op de affaire-Bart De Pauw, waarbij vooral werd gezegd dat “het allemaal zo erg niet was” en “binnenkort mogen mannen niets meer zeggen” terwijl diezelfde journalisten over mannen uit moslimlanden die hetzelfde gedrag vertonen – vrouwen als seksobjecten behandelen en dus de gelijkheid van man en vrouw ontkennen – stellen dat ze heropgevoed moeten worden of het
land uitgezet. In verschillende reacties wordt gewezen op een zeker generatieconflict. #MeToo en #BalanceTonPorc komen vooral voort vanuit jonge vrouwen, terwijl de ondertekenaars van de tribune vooral oudere vrouwen zijn. Dit is te gemakkelijk en bij nader inzien bevinden vrouwen van alle generaties zich in beide kampen. Maar het is ongetwijfeld een factor. Wat aan de basis van de huidige opgang van feminisme onder jonge vrouwen ligt, is het verschil tussen de officiële ideologie van gelijkheid van man en vrouw in de westerse samenleving en de realiteit van een blijvende tweederangspositie van vrouwen. Een tijdperk van vrijheid in alle menselijke relaties, een tijdperk waarin de mens niet door de mens wordt onderdrukt en uitgebuit, is mogelijk. Een tijdperk waarin alle relaties, inbegrepen seksuele relaties, gebaseerd zijn op onderling verlangen, genot en respect en niet geperverteerd zijn door de maatschappelijke rollen en posities die mannen en vrouwen in het huidige systeem worden toebedeeld. We denken dat dit geen utopie is, geen niet te verwezenlijken ideaal. Maar het moet duidelijk zijn dat een ernstige strijd nodig zal zijn om dit te verwezenlijken, een strijd die de fundamenten van het kapitalisme omver gooit. Een strijd die er niet één is van vrouwen tegen mannen, maar van alle onderdrukten tegen de onderdrukkende en uitbuitende heersende klasse. Het is de tribune van de 100 die volledig voorbij gaat aan de kwestie van wie de macht heeft in de samenleving. Het gaat ook voorbij aan de vraag van reële wederzijdse toestemming die enkel gegeven kan worden tussen ge-
lijkwaardige partners. Zeer veel vrouwen bevinden zich in een afhankelijke positie, niet omdat het “tengere kleine dingetjes” zijn die niet in staat zijn zichzelf recht te houden, maar omdat ons het soort jobs en contracten, degelijke uitkeringen en sociale politiek op vlak van huisvesting en diensten ter ondersteuning van de combinatie werk
en gezin worden ontzegd die een dergelijke onafhankelijkheid garanderen. Het zijn zij die de ongewenste intimiteiten van hun baas of overste of van de klanten van hun bedrijf niet kunnen weigeren en het gewoon moeten ondergaan uit angst hun job te verliezen. Het zijn zij die nu wereldwijd hun protest uiten.
Hollywood-vrouwen lanceren Time’s Up
Hoe kunnen we de strijd winnen tegen seksuele pesterijen op de werkvloer?
E
ind december lanceerden 300 Hollywood-vrouwen Time’s Up, een campagne tegen seksuele pesterijen. Bij de campagne hoort een fonds, waarin al 13 miljoen dollar is verzameld (The Guardian, 2 januari), om slachtoffers van seksuele pesterijen in werkrelaties juridische ondersteuning te bieden. Behalve een fonds was er ook een open brief, ondersteund door meer dan 1000 vrouwen uit de film-, TV- en theaterindustrie.
Time’s up: sluit je aan bij de vakbond!
Natuurlijk is het een goede zaak dat vrouwen met een laag inkomen beroep kunnen doen op financiële ondersteuning om toegang te verkrijgen tot justitie. Maar zeker waar het om pesterijen op de werkvloer gaat, om machtsmisbruik door oversten of in bijvoorbeeld de horecasector of de sector van de dienstencheques door klanten, zal toegang tot justitie niet volstaan om tot meer klachten te komen. Toegang tot justitie zal je immers niet je job terugbezorgen. Wat nodig is om op korte termijn resultaten te boeken en vrouwen in een positie te stellen klacht in te dienen en een einde te maken aan de pesterijen zonder zelf ontslagen te worden, zijn campagnes om vrouwen te betrekken in vakbonden. Nafissatou Diallo, die in mei 2011 met haar klacht wegens verkrachting de perspectieven van de gedoodverfde kandidaat-president voor de PS, Dominique Strauss-Kahn, de dieperik in duwde, zal ongetwijfeld een zeer sterke vrouw zijn geweest die voor haar rechten opkwam en haar nek ervoor durfde uitsteken, maar ze was vooral ook georganiseerd in een vakbond. Zonder zich gesteund te weten door collega’s en een organisatie die haar rechten verdedigde, had ze ongetwijfeld gedaan wat de grote meerderheid van de kamermeisjes uiteindelijk doet: het misbruik ondergaan en zo snel mogelijk proberen te vergeten, want uiteindelijk moet de huur worden betaald. Pariteit is geen garantie op een einde aan seksuele pesterijen
Betoging tegen Trump op 20 januari in Cincinatti
Meer nog, het is er zelfs geen voor-
waarde voor. Niet enkel mannen zijn daders van seksuele pesterijen. Elk jaar tonen de statistieken voor ongewenste intimiteiten en pesterijen op het werk dat ook mannen er slachtoffer van zijn en dat ook vrouwen dader kunnen zijn. De vrouwen van de leidinggevende partijen hebben samen met hun collega-parlementairen de vrouwonvriendelijke maatregelen in de pensioenen, werkloosheidsuitkeringen, enzovoort goedgekeurd. Ze zijn medeverantwoordelijk voor het feit dat een samenwonende werkloze vrouw enkel nog recht heeft op een aalmoes in plaats van een reële werkloosheidsuitkering, medeverantwoordelijk voor de huidige en toekomstige armoede onder vrouwelijke gepensioneerden, medeverantwoordelijk voor de hoge prijzen voor huisvesting die het laagbetaalde vrouwen nagenoeg onmogelijk maken om uit een niet-bevredigende relatie te stappen, medeverantwoordelijk voor het gebrek aan diensten en de hoge flexibiliteit en werkdruk die het veel vrouwen onmogelijk maken een voltijdse job
Een enquête van het ACV, gepubliceerd op 20 juni 2017 en gevoerd bij 51.000 poetsvrouwen en familiale hulpen, toont aan dat een derde van hen al slachtoffer is geweest van seksueel geweld op het werk. In 60% van de gevallen gaat het om verbaal geweld: opmerkingen over het uiterlijk, avances, herhaaldelijke voorstellen, … In niet minder dan 37% ging het echter om fysieke pesterijen zoals ongewenste aanrakingen.
te combineren met de zorg voor hun gezin die grotendeels op hun schouders terechtkomt. Seksuele pesterijen tegenover vrouwen spelen zich af tegen de achtergrond van een achtergestelde situatie en positie van vrouwen. Waar voor een minderheid van vrouwen de overwinningen van het verleden hebben toegelaten dat ze naar de hogere regionen van de macht konden rijzen, is dat voor de meerderheid van de vrouwen – voor de meerderheid van de mensen, overigens – geen realistisch perspectief. Niet iedere vrouw kan het Oprah-scenario van de self-made woman herhalen; die opportuniteiten zijn er slechts voor een kleine minderheid. Niet iedereen kan een TV-ster worden, maar we kunnen er wel voor vechten dat alle werkende mensen een degelijke job krijgen, met contracten die zekerheid bieden en lonen waarmee we een waardig bestaan kunnen opbouwen. We kunnen er ook voor vechten dat de werkloosheid wordt bestreden en niet de werklozen en dat de nu al decennia lange besparingen in de sociale uitkeringen worden teruggeschroefd. Dit zijn elementen die de brede lagen van vrouwen de macht en kracht kunnen geven om niet langer seksuele pesterijen te ondergaan. De tijd zal tonen of de Hollywoodactrices van Time’s Up ook aan die strijd steun verlenen of niet. In het verleden was de overgang naar een brede arbeidersstrijd voor een betere levensstandaard en betere arbeidscondities vaak het moment waarop de organisaties van arbeidersvrouwen de steun van de burgerlijke feministes kwijt raakten. We kunnen die strijd ook winnen zonder hun steun, maar niet zonder de eengemaakte strijd van alle werkenden tegen onze gezamenlijke onderdrukker.
www.socialisme.be 9 februari 2018
die juist?
9
8 maart 2018: een dag van strijd!
8
maart is de internationale vrouwendag. Op 8 maart 1908 gingen vrouwelijke arbeiders uit de kleding- en textielindustrie in New York in staking voor een 8-urendag, betere arbeidsomstandigheden en stemrecht. De socialistische beweging in Europa organiseerde op initiatief van voortrekkers als Clara Zetkin een internationale actiedag voor vrouwenstemrecht. In 1911 werd de Internationale Vrouwendag gevierd in Duitsland, Oostenrijk, Denemarken, Zwitserland en de Verenigde Staten. De lijst van landen breidde zich uit tot aan de Eerste Wereldoorlog. Op de internationale vrouwendag van 1917 gingen textielarbeidsters in Petrograd in Rusland de straat op. Dit was het startschot van de Februarirevolutie waarmee het tsarisme ten val kwam.
De afgelopen jaren was de internationale vrouwendag steeds meer in de vergetelheid geraakt. We kregen te horen dat de vrouwenstrijd gestreden was. De strijd van vorige generaties voor meer onafhankelijkheid, vrijheid en gelijkheid heeft voor een groot aantal verworvenheden gezorgd. We zien echter dat het kapitalisme in staat is om iedere vooruitgang in haar eigen voordeel om te zetten en er een winstbron van te maken. In een samenleving waarin de winstlogica blijft primeren, zal geen enkele verworvenheid definitief zijn. Dertig jaar neoliberaal beleid heeft veel verworvenheden afgebouwd, een proces dat versneld werd sinds de economische crisis van 2008. Om tot echte verandering te komen in de situatie van vrouwen en mannen, moet er een samenleving opgebouwd worden waarin de materiële
basis voor onderdrukking verdwijnt. De strijd voor de emancipatie van een onderdrukte groep moet gebeuren door het geheel van de arbeidersklasse. Wanneer deze massaal op het toneel verschijnt, moet en zal ze alle onderdrukte groepen met zich meetrekken. Dit hebben we gezien tijdens de Russische Revolutie maar ook in mei ‘68. Mannen en vrouwen uit de werkende klasse mogen zich niet laten verdelen, maar zich verenigen in hun strijd voor een samenleving waar zij beide beter van worden. De plaats van de nieuwe generatie vrouwen uit de arbeidersklasse is in de strijd tegen onderdrukking, seksisme en de eindeloze besparingen die het kapitalisme voor ons in petto heeft, en het leven van de meeste vrouwen steeds ondraaglijker maken. Het is een strijd voor een programma en een partij die
de hele klasse kan bevrijden, mannen en vrouwen, van elke vorm van onderdrukking en discriminatie. Een strijd voor een programma van socialistische maatschappijverandering! Doe mee met ROSA !
De campagne ROSA gaat in het
offensief. Na een eerste Mars tegen Seksisme in Gent op 8 maart 2017, zijn er dit jaar marsen in Gent, Antwerpen en Brussel. We nemen in Brussel, Luik en Namen ook deel aan activiteiten in het kader van de internationale vrouwendag. Eind maart, op 31 maart, volgt een nationale conferentie van ROSA in de Pianofabriek in Brussel.
8 maart: actiedag • GENT: 19u30 aan de Stadshal • ANTWERPEN: 19u aan de Ossenmarkt • BRUSSEL: 16u aan de ULB-campus Solbosch. Om 17u30 nemen we deel aan de actie bij het Centraal Station
31 maart: nationale conferentie van ROSA. • Agenda: * 10u30-12u30. Conferentie: de rol van ROSA in de strijd voor vrouwenrechten, ingeleid door Anja De-schoemacker * 14-16u30. Werkgroepen: Rosa Luxemburg, voortrekster van de Duitse Revolutie 100 jaar geleden, voor een socialistisch feminisme; van mei ’68 tot #MeToo; Racisme is geen antwoord op seksisme: samen tegen verdeeldheid; Vrouwen-rechten op de werkvloer en in de vakbond; Socialistische benadering van strijd tegen LGBTQI+fobie; Welk gemeentebeleid voor vrouwenrechten? * 16u45-18u. Meeting: van #MeToo naar #WijVechtenTerug. Met een spreker van Campaign Against Domestic Violence • Praktisch: in Pianofabriek, Fortstraat 35 in Sint-Gillis, Brussel
Een tijdperk van vrijheid in alle menselijke relaties, een tijdperk waarin de mens niet door de mens wordt onderdrukt en uitgebuit, is mogelijk. Een tijdperk waarin alle relaties, inbegrepen seksuele relaties, gebaseerd zijn op onderling verlangen, genot en respect en niet geperverteerd zijn door de maatschappelijke rollen en posities die mannen en vrouwen in het huidige systeem worden toebedeeld.
Wereldwijde terugkeer van strijd voor vrouwenrechten
D
e voorbije jaren was er een hernieuwde opmars van strijd voor vrouwenrechten. 2017 was een keerpunt. In de VS trad Trump als president aan. Op de dag van zijn eedaflegging, op 21 januari, waren er maar liefst 3,5 miljoen betogers. Er werd geprotesteerd tegen racisme en tegen het aangekondigde beleid van Trump dat enkel op de superrijken gericht is. Het verzet tegen het seksisme was echter ook een dominant element in de ‘Million Womens’ Marches’ die plaatsvonden. Op hetzelfde ogenblik waren er ook elders tienduizenden betogers. Sindsdien is de discussie over seksisme niet meer verdwenen. Steeds bredere lagen zijn ervan bewust dat seksisme helaas vaak voorkomt, maar ook van het feit dat we ons daar niet bij hoeven neer te leggen. Dagelijks seksisme kan net als andere aanvallen op sociale verworvenheden bestreden worden.
door
Emily, coördinatrice van ROSA
Met behulp van de sociale media en hashtags als #MeToo wordt het dagelijks geweld en de ongewenste intimiteiten tegenover vrouwen aangeklaagd. In verschillende landen kwam het ook tot straatprotest voor vrouwenrechten (recht op abortus, tegen geweld, …), waaronder het recht op een beter leven met gelijk loon voor gelijk werk, degelijke openbare diensten, stopzetting van het besparingsbeleid dat vrouwen harder raakt, … Het is de 50ste verjaardag van mei 1968. Een les die we uit die periode kunnen trekken is dat vooruitgang op
vlak van vrouwenrechten vaak bekomen werd in perioden van algemene strijd voor betere levensvoorwaarden. Daarbij is het essentieel dat vrouwen integraal onderdeel van de strijd zijn. Vakbonden en politieke organisaties moeten specifieke aandacht geven aan de betrokkenheid van vrouwen. Opgang van strijd
In de VS waren er op 21 januari, de verjaardag van de eedaflegging van Trump, verschillende vrouwenbetogingen. Dat is belangrijk: het laat toe
om #MeToo niet tot de sociale media te beperken, maar effectief te bouwen aan een beweging op straat. De acties waren niet zo spontaan en niet zo groot als vorig jaar, maar geleidelijk zijn ze wel beter georganiseerd waardoor er ook verder op kan gebouwd worden. Een volgende stap wordt 8 maart, de internationale vrouwendag. In Brazilië is er net als in andere Latijns-Amerikaanse landen een groeiend verzet tegen geweld op vrouwen. De economische en sociale crisis in het land leidt tot meer geweld. Daarbovenop probeert de rechtse regering-Temer om rechten zoals toegang tot abortus af te schaffen (nu is die toegang al beperkt tot gevallen van verkrachting of als het leven van de moeder bedreigd is). Midden november was er een eerste actiegolf met onder meer 10.000 betogers in São Paulo. In Polen en Ierland wordt actie gevoerd voor toegang tot abortus. Vrouwen willen zelf beslissen over hun lichaam en willen de keuze om te beslissen of ze al dan niet kinderen hebben. De pogingen om de beperkte toegang tot abortus in Polen af te schaffen, werden sterk afgezwakt onder druk van protest. De brede steun
voor het toekennen van het recht op abortus voert in Ierland de druk op om tot een grondwetswijziging te komen. Bij ons is er nog geen massabeweging, maar waren er wel de grootste mobilisaties sinds lange tijd. Zo waren er op 28 september 3.000 betogers voor het recht op abortus en waren er een gelijkaardig aantal betogers op 25 november om te protesteren tegen geweld op vrouwen. Daarnaast spelen
vrouwen een actieve rol in het verzet tegen de aanvallen op de pensioenen. Het pensioen van vrouwen is vandaag gemiddeld 26% lager dan dat van mannen. De maatregelen om ons langer te doen werken, zullen het nog moeilijker maken om tot een volledige loopbaan met bijhorend pensioen te komen. Nu al leven vier op de tien gepensioneerden onder de armoedegrens, waarvan 2/3 vrouwen.
Foto: Pakistaanse socialisten protesteren tegen geweld op één van hun vrouwelijke organisatoren.
10
internationaal
de
Linkse Socialist
Iran en Tunesië: de vlam van de revolte is niet uitgedoofd “Ook al zouden we alle bloemen plukken, de lente kunnen we niet tegenhouden.” Pablo Neruda
D
e afgelopen weken en maanden kwam het tot sociale uitbarstingen in Marokko, Algerije, Iraaks Koerdistan, … Maar vooral de bewegingen in Iran en Tunesië waren indrukwekkend door hun omvang in omstandigheden die nochtans erg moeilijk zijn.
door
Nicolas Croes
Protest tegen besparingen
het regime terug naar repressie. De “Tunesische democratie” die door de westerse leiders als model naar voor geschoven werd, kent al sinds 2015 een noodtoestand. Tussen 8 en 11 januari werden 773 mensen opgepakt. Vorig jaar werden een aantal fabrieken gemilitariseerd door de regering als antwoord op sociale bewegingen in het zuiden van het land. Waar een aantal westerse leiders snel op hypocriete wijze hun steun uitspraken voor de beweging in Iran en tegen de repressie in dat land, werd algemeen gezwegen over wat er in Tunesië gebeurt. Het verschil? Het protest in Tunesië is gericht tegen een bevriende regering uit de westerse invloedssfeer.
De woede onder de Iraanse bevolking leidde op 28 december tot betogingen. De golf van protest vertrok vanuit de provincies door heel het land en de hoofdstad. De begroting voor 2018 was de directe aanleiding voor het sociaal protest. Onder het voorwendsel van een “herstel van de economie en het aantrekken van buitenlandse investeerders” – een argument dat ook hier steevast wordt opgediept – kondigde de ‘gematigde’ president Hassan Rohani een reeks besparingsmaatregelen aan. Daaronder een vermindering van de middelen voor sociale diensten (zoals de afschaffing van sociale steun aan 34 miljoen mensen) De woede komt en een verhoging van niet uit de lucht zowel de brandstofgevallen prijzen (een stijging met ongeveer 40% Om het massale kavoor diesel en benrakter van deze bezine) als de voedsel- Tenzij de beweging wegingen te begrijprijzen. een eigen pen, moeten we naar Een tiental dagen de bredere context later, op 8 januari, onafhankelijke kijken. Zeven jaar ontstond in Tunesië politieke uitdrukking na de revolutionaire een protestbeweging opbouwt op basis omverwerping van die zich uitbreidde Ben Ali in Tunesië naar alle delen van van de eisen van op 14 januari 2011 is het land. Dit ge- de revolutie, kan de sociale crisis hebeurde erg spontaan lemaal niet opgelost. na een oproep on- de kapitalistische Het is zelfs nog erder de hashtag Fech heersende klasse ger geworden, onder Nestannew (Waar meer door de druk wachten we op?). er steeds in slagen van het Internationaal Ook hier is het pro- om regeringen op Mo n e t a i r Fo n d s test gericht tegen de been te brengen (IMF) en de de stijgende levensWereldbank die strenduurte. Ook hier is die haar belangen ge neoliberale voorer sprake van een be- dienen tegen die van waarden koppelen sparingsbeleid opgeaan nieuwe leningen legd door de begro- de meerderheid van voor de overheidsting voor 2018. Op de bevolking in. schuld. De mensen het programma: hozijn de gebroken begere douanetarieven, extra taksen, verhoging van de BTW loften, de arrogantie en de corruptie van met 1% en de dreiging van een extra de rijke elite meer dan beu. Ze zien hun eigen levensstandaard steeds verder teinhouding op het loon van 1%. In zowel Iran als Tunesië grijpt ruglopen: de levensduurte nam sinds
2011 met 35% toe zonder dat de lonen en uitkeringen volgden. Hetzelfde zien we in Iran. “De Iraanse werkenden dromen al vier decennia van een beter leven, maar nu hebben gewone mensen twee of drie jobs nodig om te overleven,” stelde Mehdi Kouhestaninejad, een Iraanse syndicalist die momenteel in Canada woont en actief is in de internationale solidariteitsbeweging voor de rechten van Iraanse arbeiders. “Veel mensen in Iran en in het buitenland zijn misschien verrast door wat er nu gebeurt, maar vakbondsmilitanten waarschuwen al tien jaar voor een opstand tegen de heersende klasse en hun kleptocratie,” voegde hij er nog aan toe (1). “De revolte gaat veel meer uit van de onderlagen dan van de middenklasse. Het is een uitdrukking van de ellende, de dalende levensstandaard in een samenleving waar de olie-inkomsten nochtans voor rijkdom zorgen en waar corruptie alomtegenwoordig is,” aldus de Frans-Iraanse socioloog Farhar Khosrokhavar. (2) De betogers klaagden aan dat het regime wel zegt dat er geen middelen zijn, terwijl het tegelijk wel projecten van Hezbollah in Libanon financiert en tussenkomt in Syrië om het regime van Assad te ondersteunen en ook in Irak en Jemen. De regionale politiek wordt niet bepaald door de president, maar door de Revolutionaire Gardes, de conservatieve steunpilaren van het
regime. De slogans van de betogers maakten geen onderscheid tussen de zogenaamd ‘gematigde’ president, ayatollah Khamenei of de Revolutionaire Gardes. Dat is een groot verschil met de massabetogingen in 2009. Hoe gaat het nu verder?
De gelijkenissen tussen Iran en Tunesië springen in het oog, maar er zijn natuurlijk ook grote verschillen. In Tunesië bestaat er een grote vakbondsfederatie, de UGTT, met een grote impact onder de bevolking en meer dan een miljoen leden. Jammer genoeg weigeren de leiders van deze belangrijke sociale kracht stelselmatig om hun gewicht achter het sociaal protest te zetten. De vakbondsleiding heeft er de afgelopen maanden alles aan gedaan om de regering van Youssef Chahed te ondersteunen. Zeven jaar geleden werd Ben Ali omvergeworpen door een reeks regionale algemene stakingen. Waarom niet hetzelfde doen met Chahed, zijn begroting en zijn regering? Het is mogelijk om een sterk eengemaakt front van verzet op te bouwen met de activisten van Fech Nestannew, de werkenden en hun vakbonden, de werklozenorganisaties en lokale strijdbewegingen. Zoals onze Tunesische zusterorganisatie Al-Badil al-Ishtiraki (Socialistisch Alternatief) opmerkt: “Tenzij de beweging een eigen onafhankelijke politieke uitdrukking opbouwt op basis van de eisen van de revolutie, kan de kapitalistische heersende klasse er steeds in slagen om regeringen op de been te brengen die haar belangen dienen tegen die van de meerderheid van de bevolking in.” Om te vermijden dat dit steeds opnieuw gebeurt, moeten massale actiecomités opgezet worden in de bedrijven en de wijken om de beweging van onderuit op te bouwen, de politieke strijd te coördineren om de regering ten val te brengen en om de mogelijkheid van een revolutionaire regering voor te bereiden, een regering gevormd door democratisch verkozen vertegenwoordigers van de werkenden, kleine landbouwers en jongeren. Met een democratisch socialistisch beleid op basis van het publiek bezit van de banken, fabrieken, de grond van de huidige grootgrondbezitters en de diensten, kan een radicaal andere toekomst uitgebouwd worden. Lessen uit revolutionaire bewegingen trekken
Actie van Iraanse activisten in ons land op 7 januari. Een woordvoerder van LSP bracht een solidariteitsboodschap op deze actie. Foto: Brune
Tunesië kent een lange revolutionaire ervaring die zich niet beperkt tot de gebeurtenissen van 2011. Ook in Iran is er een geschiedenis van strijd met de revolutie van 1978-79 en de betogingen van 2009. Ondanks de pogingen van het regime om communicatie over het
protest te stoppen, kunnen sociale media en andere kanalen gebruikt worden om informatie te verspreiden, voorstellen voor de strijd te doen en praktische ervaringen uit te wisselen om zo de volgende stappen voor te bereiden. Dat is belangrijk om te vermijden dat de beweging gerecupereerd wordt, zoals dit in 2009 gebeurde door ‘gematigde’ leiders als Rohani die ondertussen hun krediet verloren. Het ritme van de betogingen en stakingen kan afnemen – dat was althans het geval op het ogenblik dat dit artikel geschreven werd – maar de situatie in Iran is fundamenteel veranderd. Deze ervaring kan de basis leggen voor de heropbouw van een arbeidersbeweging die in staat is om in te gaan tegen het regime, maar ook tegen de manoeuvres van het westerse imperialisme en het kapitalisme. De eerste stappen moeten bestaan uit het bijeenbrengen van de activisten in groepen en comités om de activiteiten te coördineren en om eisen en een programma uit te werken. De linkerzijde moet een dialoog zoeken om een eenheidsfront te vormen als stap naar het opzetten van een massale arbeiderspartij die op democratische wijze werkenden, armen en jongeren bijeenbrengt in de strijd voor een alternatief. De beweging mag geen illusies hebben in de hypocriete westerse leiders zoals Trump. Die beweerde de Iraanse bevolking in de strijd voor democratie te steunen, maar heeft tegelijk geen enkel probleem met de dictatuur van bondgenoot Saoedi-Arabië. De zogenaamde alternatieven uit kringen van de pro-westerse Iraanse elite zullen evenmin soelaas brengen. De bevolking kan enkel een betere toekomst afdwingen als ze haar eigen lot in handen neemt. Dan is het mogelijk om de kapitalistische uitbuiting omver te werpen en te bouwen aan een nieuwe samenleving gebaseerd op het publiek en democratisch bezit van de natuurlijke grondstoffen en de productiemiddelen. Enkel een samenleving geleid door vertegenwoordigers van de werkenden en armen kan een einde maken aan de chronische crisissen in de regio van het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Enkel zo’n samenleving kan democratische rechten vestigen en een einde maken aan armoede en onderdrukking op basis van gender, religie of etnische afkomst. Een revolutie van de werkenden in Iran of Tunesië zou de progressieve, democratische en socialistische krachten in heel de regio en de rest van de wereld inspireren om dezelfde weg op te gaan. Het zou meteen ook de steun voor reactionaire islamistische ideeën en krachten ondermijnen. 1) https://theintercept.com/2018/01/06/iranprotests-working-class-rouhani/ 2) h t t p: // w w w.l e m o n d e .f r / i d e e s /a r t i cle/2018/01/05/en-iran-le-blocage-est-total_5237812_3232.html
internationaal
www.socialisme.be www.socialisme.be februari februari 2018 2017
1111
Israël/Palestina: stop de arrestatie van tieners, stop de bezetting!
D
e 16-jarige Ahed Tamimi en haar 21-jarige nicht Nur werden op 19 december opgepakt bij een militaire raid op hun huis in Nabi Saleh, een dorp op de Westelijke Jordaanoever. Ahed’s moeder Neriman werd opgepakt toen ze naar het politiekantoor ging informeren naar haar dochter. De laptops en gsm’s van alle familieleden werd door het leger in beslag genomen.
door Neta Most, Socialistische Strijdbeweging (CWI in Israël /Palestina)
De arrestatie kwam er nadat er beel- waar zo goed als iedereen veroordeeld den verspreid raakten van de twee wordt. Er wordt geprobeerd om nog jonge vrouwen die tegen twee zwaar extra beschuldigingen uit het verleden bewapende soldaten uitpakten. Dat ge- toe te voegen. Er is niet alleen geen beurde vlak nadat een 15-jarig familie- kans op een eerlijk proces, maar ook lid zwaargewond raakte bij geweld van een reëel gevaar van jarenlange gevanmilitairen tegen genisstraffen. een protestactie. Het hoef t niet De beelden tomeer opgemerkt nen aan dat er t e wo r d e n d a t geen sprake was Joodse kolonisvan het verwonten die overginden of bedreigen De regering van kolonisten gen tot geweld van de soldaten. en kapitalisten probeert op Pale st ijne n , Ze hielden hun Israëlische linkse wapen vast en het verzet te breken met activisten of zelfs hielden zich ge- dodelijke onderdrukking op politie-agendeisd. De beel- en probeert het conflict “te ten en soldaten zo den leidden tot goed als nooit vere e n sch re euw beheren” ten koste van de volgd worden. om wraak onder toekomst van Palestijnse In de Israëlische de Israëlische media was er voorr e c h t e r z i j - werkenden en jongeren, al discussie over d e . M i n i s t e r maar ook ten koste van de vraag of de solvan Onderwijs daten meteen geBennet bijvoor- Israëlische werkenden. weld hadden moebeeld riep meten gebr uik ten teen op tot de arrestatie van de twee tegen Tamimi in plaats van zich vrouwen. in te houden. Het wordt voorgeHet leger beschuldigt Ahed van vijf steld als een confrontatie tussen “misdrijven” tegen de veiligheidsdien- een onschuldige soldaat die door sten en van “ophitsing”. Haar moeder twee jonge vrouwen aangevalwordt beschuldigd van het filmen er- len wordt voor een camera. De van en van “ophitsing” op sociale me- feiten weerleggen dit: het ledia. Nur wordt ook beschuldigd van ger was op provocatieve wijgeweld tegen een soldaat. De vrou- ze het dorp binnengevallen wen kwamen in de beruchte militaire om reactie uit te lokken en gevangenis Ofer terecht, Nur werd na tot nog meer geweld over te 16 dagen vrijgelaten. Ze zullen voor gaan. Maar toch stellen de een militaire rechtbank verschijnen media Ahed Tamimi ver-
antwoordelijk. Alsof een jong meisje er voor kiest om onder het bewind een vreemd bezettingsleger te leven. Sinds de uitspraken van Trump zijn minstens 610 Palestijnen opgepakt door het Israëlisch leger, waarvan 170 minderjarigen. De meeste Israëlische media gaan voorbij aan de kern van de zaak: waarom trokken die soldaten het dorp Nabi Saleh binnen? Slechts enkele journalisten wijzen op het protest in het dorp tegen de bezetting en tegen de diefstal van het dorp door de oprukkende nederzetting van Halamish. Het water van de bron op private Palestijnse grond is nodig voor de Palestijnse landbouwers, maar de kolonisten nemen het water over waardoor ze hun grond niet meer kunnen bewerken. Het Israëlische leger beschermt dit en onderdrukt protest tegen deze onrechtvaardigheid. Bij het onderd r u k ken van protest vielen er in Nabi
Saleh al twee doden: Mustafa en Rushdi Tamimi. Op de dag van het gefilmde incident trok het leger Nabi Saleh niet alleen binnen om een betoging te stoppen, maar ook om elk verder protest af te raden. Het doel van de legeraanwezigheid is om de kolonisten te beschermen en om de onderdrukkende bezetting verder op te leggen. Onder die bezetting hebben Joodse kolonisten toelating om te stelen, terwijl Palestijnen zelfs niet het recht hebben om te protesteren. Solidariteit en de toekomst van de strijd
De brutale willekeurige arrestatie van de Tamimi’s heeft geleid tot de solidariteit waar de regering en het leger bang van waren toen de video van de jonge vrouwen viraal ging. Werkenden en jongeren in heel de wereld waren geschokt en er volgden tal van acties voor hun vrijlating. Dat toont de beperkingen van de macht van een bezettingsregime: de onderdrukking botst op verzet en solidariteit. “Ahed is een vertegenwoordiger van een nieuwe generatie van jonge vrijheidsstrijders. Zij zijn de levenslijn waarmee onze revolutie nieuw leven wordt ingeblazen,” schreef haar vader Ahed Tamimi in een open brief aan zijn dochter. D e ar-
restatie van de Tamimi’s heeft als doel om verzet tegen het militair regime in de bezette gebieden te stoppen. De regering van kolonisten en kapitalisten probeert het verzet te breken met dodelijke onderdrukking en probeert het conflict “te beheren” ten koste van de toekomst van Palestijnse werkenden en jongeren, maar ook ten koste van Israëlische werkenden. De aanvallen moeten stoppen: het leger en de kolonisten moeten weg uit de bezette gebieden zodat vrede mogelijk wordt.
• Voor solidariteitsacties die de vrijlating van de Tamimi’s eisen. • Stop de willekeurige arrestaties en opsluitingen zonder proces. Stop de administratieve arrestaties. Bescherm het recht van elke gevangene op juridische hulp, informatie over de tenlasteleggingen en een eerlijk proces. • Haal het leger uit de bezette gebieden! Stop de bezetting van de Palestijnse gebieden, stop de nederzettingen! • Vrijlating van alle Palestijnse politieke gevangenen! Voor een rechtvaardig proces met vastgelegde procedure en onder toezicht van arbeidersorganisaties en mensenrechtengroepen van beide kampen in het conflict om al wie verdacht wordt van misdrijven in het conflict te berechten. • Voor een onafhankelijke, democratische en socialistische Palestijnse staat met een hoofdstad in Oost-Jeruzalem, naast een democratisch socialistisch Israël met echte gelijkheid voor alle minderheden, als onderdeel van de strijd voor een socialistisch Midden-Oosten en regionale vrede.
Catalaanse verkiezingen: nederlaag voor de rechtse regering van de PP
D
e schorsing van de Catalaanse autonomie met artikel 155 van de Spaanse Grondwet, het gevangenzetten en de ballingschap van Catalaanse ministers, de repressie, het opdrijven van Spaans nationalisme en een angstcampagne (vooral met de verhuis van sociale zetels van meer dan 3.000 bedrijven uit Catalonië), volstonden niet voor een overwinning van de partijen van het blok van artikel 155 (de conservatieve PP, het liberale Ciudadanos en de sociaaldemocratische PSOE) in de verkiezingen van 21 december.
door
Boris (Brussel)
JxCat (Samen voor Catalonië, de lijst van Carles Puigdemont), ERC (Linkse
Republikeinen in Catalonië) en de CUP (Kandidatuur van Volkseenheid) be-
Catalaans protest in Brussel. Foto: Mario
hielden hun meerderheid in het parlement. Honderdduizenden mensen die niet van de rechtse Catalaanse PdeCAT van Puigdemont moeten weten, hebben toch voor zijn lijst JxCat met tal van personaliteiten uit de Catalaanse beweging gestemd. Ze zagen daarin een signaal tegen de Spaanse staat. De media, het koningshuis, de gevestigde partijen in de Spaanse staat, de Spaanse en de Catalaanse burgerij deden er alles aan om hun nederlaag te verbergen achter de overwinning van
Ciudadanos. Die rechts-populistische Spaanse staat heeft miljoenen mensen partij werd de grootste in Catalonië. De doen breken met het gevestigde regiconservatieve PP van premier Rajoy, me in Madrid. Het heeft de strijd voor gezien als de uitdrukking van nationale een Catalaanse republiek versterkt, een onderdrukking en de erfgenaam van het strijd die door velen gezien wordt als Franquisme, maar ook als uithangbord een middel om de levensvoorwaarden van besparingen en corruptie, werd van te verbeteren en om tot echte sociale de kaart geveegd. De PP verloor meer verandering te komen. De leiding van dan de helft van zijn kiezers en houdt Podemos heeft zich buiten de massabeonvoldoende zetels over om een fractie weging gezet door het referendum van 1 oktober als niet lete vormen in het gitiem af te doen. Catalaans parlement. De CUP speelde Ciudadanos staat een belangrijke voor een beleid in rol in de verdedidienst van de gro- Het falen van de linkerzijde ging van het rete bedrijven. De om in de nationale ferendum, maar partij voerde een betaalde een prijs campagne waar- bevrijdingsbeweging voor de weigering bij het de gehecht- in Catalonië tussen om met Catalaans heid aan Spanje rechts te breken. te komen met een koppelde aan de De linkse partij vrees voor kapi- klassenprogramma liet weigert dit omdat taalvlucht, delo- ruimte aan Ciudadanos het de nationale kalisatie van jobs kwestie laat voorgaan op de sociale en economische om niet alleen onder kwestie. chaos door onaf- reactionair rechts hankelijkheid. Het Energieke acties van de masfalen van de lin- stemmen te halen, maar kerzijde om in de ook in arbeiderswijken sa’s, zoals tijdens nationale bevrijhet referendu m dingsbeweging in in de rode gordel rond van 1 oktober en Catalonië tussen Barcelona en Tarragona de algemene staking van 3 oktote komen met een klassenprogramma liet ruimte aan ber, kunnen leiden tot het vrijlaten van Ciudadanos om niet alleen onder reac- de politieke gevangenen en het stopzettionair rechts stemmen te halen, maar ten van artikel 155. Het kan de verdere ook in arbeiderswijken in de rode gor- strijd voor een republiek mogelijk madel rond Barcelona en Tarragona, waar ken. Linkse partijen en sociale bewebij de laatste nationale verkiezingen gingen die het recht op zelfbeschikking nog massaal voor het linkse En Comú verdedigen, moeten terug overgaan tot Podem (de eenheidslijst rond Ada Colau straatmobilisatie waarbij ze zich met een socialistisch programma richten op en Podemos) werd gestemd. Het repressieve karakter van de de arbeidersbeweging.
12
recensies
de
Linkse Socialist
“Common History, Common Struggle”
Hoe de Troubles in Noord-Ierland te vermijden waren
N
oord-Ierland wordt in de media en door de gevestigde politici vaak voorgesteld als een eeuwig strijdtoneel tussen katholieken en protestanten. ‘Common History, Common Struggle’ van Peter Hadden legt uit dat de gewelddadige periode vanaf de jaren 1970 helemaal niet onvermijdelijk was: gemeenschappelijke strijd door de werkende klasse had dit kunnen voorkomen.
recensie door
Per-Ake Westerlund
De revolut ionai re golf na de Eerste beweging stoppen. Binnen de burgerrechtenWereldoorlog leidde tot een opdeling van beweging groeide de kloof tussen de basis en Ierland in twee sectaire staten. Londen ver- de zelfverklaarde leiders. deelde om te heersen. In het noorden, dat tot Toch bleef er een enorm potentieel voor geGroot-Brittannië bleef behoren, kregen protes- zamenlijk verzet tegen sectarisme. In 1968-69 tantse loyalisten en unionisten de vrije hand. waren er stakingen waarin protestanten en kaDe Unionist Party behield de macht van 1921 tholieken samen strijd voerden, er waren gezatot 1968. Alles in Noord-Ierland veranderde in menlijke acties tegen de hoge huurprijzen en 1968-69. Na decennia van ellende en discrimi- in het landelijke Mid-Ulster raakte bij een tusnatie van katholieke arbeiders, kwam het tot sentijdse verkiezing de jonge radicale activiseen uitbarsting. te Bernadette Devlin Op 5 oktober was er verkozen als parlein de tweede grootmentslid. Jammer geste stad van Noordnoeg bleven de vakI e r l a n d , D e r r y, bonden en Labour een betog i ng va n passief toek ijken. het Derry Housing “Wie leeft in een huis van De Labour-regering Action Committee, honderd jaar oud? Wie heeft in Londen gaf inteonde r st eu nd door gendeel zelfs actieve geen bad en geen warm water? Labour en de Young steun aan de unioSocialists. De beto- Wie leeft in overbevolkte nistische regering in ging benadrukte dat wijken? Arbeiders! Daarom is Belfast. de arbeidersklasse In augustus 1969 zich moest vereni- de strijd tegen deze dingen was er een volgend gen en strijden tegen een arbeidersstrijd.” keerpunt. In de wijk rechtse politici van Bogside in Derry verbeide kampen. Het dedigden de inwoners gebrek aan degelijke huisvesting was een be- zich tegen geweld door de politie en loyalislangrijk thema. In een pamflet werd bewust tische extremisten. Het kwam tot een “sponuitgehaald naar twee huisjesmelkers, een ka- tane massa-opstand” waarbij het Defence tholiek en een protestant. De staat reageerde Committee alle aspecten van het leven ormet nooit gezien geweld. Van de 400 betogers ganiseerde in het gebied dat bekendstond als raakten er 100 gewond door matrakken, traan- “Free Derry.” Londen stuurde daarop troepen. gas en geweld. De aanval werd gefilmd en al Sommigen zagen daar een overwinning in: ze gauw wist iedereen ervan. “Meteen werd een dachten dat de troepen de katholieken zouden hele generatie gepolitiseerd.” beschermen. Peter Hadden legt uit dat de troeDe vakbondsleiding en de politieke vleugel pen kwamen “om de bezittingen en winsten van de arbeidersbeweging, de Northern Ireland van de Britse kapitalisten te verdedigen, niet Labour Party (NILP) en de Communistische om de belangen van katholieke of protestantse Partij (CP), deden niet wat nodig was. De vak- arbeiders te beschermen.” bondsleiders waren tegen “politieke stakinZonder gezamenlijke vakbondsstrijd rond gen.” De NILP en CP zochten eenheid met ka- klasseneisen of sociale thema’s, kwamen de tholieke liberalen en ondernemers. Labour in arbeidersorganisaties in het defensief. De soDerry had het duidelijkste programma. “Wie ciale effecten van de diepe crisis van het kaleeft in een huis van honderd jaar oud? Wie pitalisme leidden tot een escalatie van het geheeft geen bad en geen warm water? Wie leeft weld en de ontwikkeling van steun voor zowel in overbevolkte wijken? Arbeiders! Daarom het IRA als loyalistische groepen als UDF en is de strijd tegen deze dingen een arbeiders- UVF. De massa’s werden toeschouwers van strijd.” De sterke steun voor Labour in Derry sectaire confrontaties en de vroegere massastoonde de mogelijkheden voor een eengemaak- trijd trok terug. te socialistische strijd. Slechts enkele marxisten, waaronder Peter De burgerrechtenbeweging hield een twee- Hadden, wezen erop dat de methoden van de betoging in Derry op 16 november 1968, het IRA een doodlopend straatje vormden. jammer genoeg onder een andere leiding. Nu Individueel terrorisme zou de repressie verwaren er geen protestborden en spandoeken. sterken en duwde de protestantse werkenden De kritiek beperkte zich tot de protestant- in de handen van de unionisten. Het IRA kon se huisjesmelkers. De verbittering groeide. het nooit halen van het Britse leger dat steeds Confrontaties tussen de Noord-Ierse poli- brutaler te werk ging. tie en katholieke jongeren werden dagelijkse Op ‘Bloody Sunday’, 30 januari 1972, schokost. Geen enkele beperkte hervorming door ten Britse troepen 13 vreedzame betogers in de regering en geen enkele repressie kon de Derry dood. Er waren tot 20.000 betogers in
een betoging tegen de interneringskampen waarin al dan niet vermeende IRA-leden opgesloten werden. Peter Hadden beschrijft dat heel Ierland “aan de grond genageld, verbaasd en woest” was. Het antwoord bestond uit een algemene staking die drie dagen duurde en waaraan ook groepen protestantse arbeiders en studenten deelnamen. 1972 was het bloedigste jaar van de ‘Troubles’ met 467 doden, waarvan 353 burgers. De regering in Londen nam het directe bestuur in Noord-Ierland over maar had geen oplossing. Een hereniging van Ierland op kapitalistische basis was onmogelijk. De staat probeerde het status quo te behouden op basis van de aanwezigheid van 21.000 Britse soldaten in NoordIerland. Maar zelfs in die jaren werden de vakbonden niet opgesplitst langs sectaire lijnen en werd geen enkele staking door sectarisme gebroken. De huidige realiteit bevestigt de rode draad van het boek, namelijk dat kapitalisme en religieus sectarisme geen antwoorden bieden. De polarisatie in Noord-Ierland is sinds het vredesproces van de jaren 1990 enkel groter geworden; een nieuw conflict zal ongetwijfeld erger zijn dan het vorige. Daartegenover staat het streven van werkenden en jongeren naar eengemaakte strijd.
“Common History, Common Struggle” telt 400 pagina’s en kost 12 euro. Met verzendingskosten wordt dat 18 euro. Schrijf over op BE31 5230 8092 5155 van ‘Socialist Press’. met vermelding ‘Boek Peter Hadden’
“Dokter aan het stuur.” Personeel en reizigers hebben nood aan meer middelen voor openbaar vervoer
D
okter Egmont Ruelens kwam in aanraking met personeelsleden van De Lijn die rugproblemen hadden en deed er onderzoek naar. In aansluiting hierop besloot hij om zelf een jaar als buschauffeur in Antwerpen dit werk ‘aan den lijve’ te ondervinden.
Je merkt dat de auteur graag met de bus rijdt. Dat maakt de aanklacht van de gebreken en tekorten des te scherper. Het is een fenomeen dat de afgelopen maanden wel meer voorkwam: zorgpersoneel klaagde over gebrek aan tijd om patiënten goed te verzorgen, koks uit de bejaardenzorg klaagden aan dat ze voor 3 euro per dag maaltijden moesten maken, … Dit waren oproepen voor meer middelen en meer collega’s om betere dienstverlening te kunnen aanbieden. De besparingen raken niet alleen het brede publiek, maar hakken ook in op de beroepstrots van de werkenden. Dokter Egmont Ruelens had het zwaar bij De Lijn: wisselende uren, enorme druk om ritten op tijd af te werken, belasting op de rug, gebrekkig materieel, … Wellicht zullen veel chauffeurs niets nieuws vernemen als ze het boek lezen; mogelijk zullen ze hier en daar technisch beter onderlegd zijn om de kritieken exacter te formuleren. Maar het is positief dat dit allemaal aan bod komt in een goed geschreven boek dat vlotjes leest. Verder is het ook nuttig dat de stakingsbeweging van eind 2014 aan bod komt. Geen droog relaas van de feiten, maar een verslag vanop de stakerspost aan Zurenborg. Zo blijft ons de beschrijving van het bezoek van een solidariteitsdelegatie van het spoor bij. De afgelopen jaren hebben de stakersposten bij zowel De Lijn in Zurenborg als de NMBS aan Berchem-Station een zekere reputatie opgebouwd als goed georganiseerd met ruimte voor discussie en betrokkenheid van alle collega’s. LSP-leden spelen daar een actieve rol in. “Dokter aan het stuur” brengt het leven zoals het is op de bussen. Onderliggend biedt het een pleidooi voor meer middelen voor openbaar vervoer. Zowel het personeel als de reizigers hebben daar nood aan.
waar LSP voor staaT
D
e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.
Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen
Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake
meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek
In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.
LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij
De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van
Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de
arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
partijnieuws
www.socialisme.be www.socialisme.be februari februari 2018 2018
2018: een jaar vol actie!
W
e zijn er klaar voor om van 2018 een jaar vol actie en strijd voor een socialistische samenleving te maken. In februari wordt traditioneel vooral gemobiliseerd naar enkele belangrijke acties in maart. Hieronder een overzicht van enkele van de belangrijkste campagnes en mobilisaties de komende maanden. Neem met ons deel aan enkele van deze acties, verspreid de informatie erover onder je vrienden, collega’s en kennissen. Ga met ons in discussie over ons socialistisch alternatief op het kapitalisme en sluit aan!
Acties tegen seksisme en discriminatie
• 8 maart: acties en betogingen in het kader van de internationale vrouwendag. Vorig jaar heeft de campagne ROSA zich meteen op de kaart gezet met een strijdbare mars tegen seksisme in Gent. We willen van 8 maart terug een dag van actie maken en organiseren dit jaar betogingen in Gent, Antwerpen en Brussel. We nemen ook deel aan acties in onder meer Brussel, Luik, Bergen en Namen. • 31 maart: nationale conferentie: één jaar ROSA Na de acties van 8 maart houdt ROSA een conferentie in Brussel. We komen er terug op de verschillende acties en de campagnes van het voorbije jaar, maar we kijken ook vooruit en maken plannen om de komende maanden samen ROSA uit te bouwen. • 19 mei: Pride De campagne ROSA en LSP zullen deelnemen aan de Belgian Pride. We verzetten ons tegen homofobie en transfobie, en we komen op voor een samenleving waarin iedereen
kan leven zonder discriminatie op basis van seksuele geaardheid of genderidentiteit. Verzet tegen het besparingsbeleid
Bij het ter perse gaan van deze krant zijn er nog geen concrete actiedata bekend voor de verdere strijd tegen de rechtse regering. Maar de pensioenbetoging van 19 december maakte duidelijk dat er een grote bereidheid tot verzet is. Die betoging was aanvankelijk opgevat als een regionale betoging, maar groeide uit tot een erg succesvolle nationale betoging met tienduizenden aanwezigen. Tal van sectoren worden geraakt door het besparingsbeleid van de regering. Het ongenoegen en de woede blijven groot en zullen ongetwijfeld nog tot acties leiden. 1 mei vormt ook een kans om onze stem te laten horen. Wij nemen zoals steeds deel aan tal van activiteiten waarbij we onze voorstellen verdedigen en verspreiden. Tegen het repressieve asielbeleid
De betoging van 13 januari toon-
de aan dat heel wat mensen bereid zijn om in actie te komen tegen Theo ‘Trump’ Francken en zijn repressieve asielbeleid. Wellicht komt er in de komende weken een vervolg op de betoging van 13 januari. In het voorjaar is er ook de jaarlijkse betoging tegen het gesloten asielcentrum van Vottem (Luik). Daarbij zal het belangrijk zijn om het verzet tegen het asielbeleid te koppelen aan de strijd tegen het volledige asociale beleid. Zomer 2018: tijd voor politieke vorming en campagnes op de festivals
• 29 juni – 5 juli: zomerkamp van ALS, ROSA en LSP. De Actief Linkse Studenten sluiten het academiejaar af met wat ongetwijfeld opnieuw een erg motiverend zomerkamp zal zijn. Dit kamp wordt samen met ROSA en LSP georganiseerd en groeit al enkele jaren in omvang. In 2018 willen we het nog beter organiseren zodat we meer deelnemers aankunnen. We keren terug naar de kampplaats van vorig jaar, nabij Bree in Limburg. Tijdens de week is het programma vooral gericht op jongeren en op vorming. Uiteraard is iedereen daarop welkom. Het kamp begint met een weekend waarop we ook specifiek werkenden met hun gezin uitnodigen. Het zomerkamp is belangrijk om de campagnes in de zomer en daarna voor te bereiden. Meer info over het programma volgt nog, maar het is nu al mogelijk om je in te schrijven. • Juli-augustus: festivalcampagne. We trekken naar verschillende festivals om campagne te voeren tegen seksisme, racisme en homofobie. Een planning van welke festivals we aandoen, volgt binnenkort. Als je wil meewerken of voorstellen hebt, aarzel dan niet om ons te contacteren! • 14-21 juli: Zomerschool van het CWI. We trekken met 35 leden naar Barcelona voor de zomerschool van het CWI, de internationale organisatie waar LSP toe behoort.
15de congres van LSP
H
onze werking en de strijd voor een andere samenleving. De discussies werden gevoerd op basis van perspectieventeksten. Deze werden op voorhand besproken in alle afdelingen die afgevaardigden voor het congres verkozen. De afdelingen en leden konden amendementen op de teksten indienen. Er werd op het congres een nieuwe leiding verkozen: een Nationaal Comité dat vier tot vijf keer per jaar een weekend vergadert met discussie over de politieke situatie en onze werking. Het Nationaal Comité verkiest een Uitvoerend Bureau dat de dagelijkse werking van de partij in handen neemt. De ernst en het enthousiasme bleken uit verschillende zaken. Er waren 115 aanwezigen op het congres met een
Agenda • • • • •
Do 22 februari. Brussel, 19u ULB Solbosch. Debat: #Metoo, seksisme, studentenprostitutie en pesterijen. Met Renaud Maes (professor sociologie) en Marisa Cabal (ROSA Brussel) Do 22 februari. Antwerpen, 19u30 UA Stadscampus. Meeting: van #MeToo naar #Wijvechtenterug Do 8 maart. Internationale vrouwendag met acties tegen seksisme: - Gent: 19u30 Stadshal - Antwerpen: 19u Ossenmarkt - Brussel: 16u ULB Solbosch - Brussel: 17u30 Centraal Station (actie van Wereldvrouwenmars) Za 31 maart. Brussel, Pianofabriek. ROSA-conferentie Za 21 april. Gent: De grote besparingsquiz: world domination edition. Dienstencentrum Ledeberg.
Waarom ik lid werd
Ongeveer één jaar geleden zag ik in de cafetaria van mijn campus een affiche van de Actief Linkse Studenten voor een betoging tegen Donald Trump. Hoewel het op de dag van de betoging bijzonder koud was, was mijn nieuwsgierigheid groter. Mijn ongenoegen over waar de maatschappij naartoe gaat, zowel nationaal als internationaal, had zich tot dan toe geuit in individuele discussies, zelfstandige deelnames aan betogingen maar vooral een gevoel van onmacht tegenover ‘het systeem’. Het deed deugd om die avond een aantal gemotiveerde, gelijkgezinde jonge gasten te ontmoeten op de Korenmarkt van Gent. Dat was waar ik onbewust naar op zoek was: een manier om me te organiseren met een breed internationaal platform, dat radicaal breekt met onder andere het spelletje van de traditionele partijpolitiek. Ik raakte erg overtuigd door de aanpak van de LSP, die een zeer activistisch karakter heeft en tegelijk de taak op zich neemt om nieuwkomers zo snel mogelijk te politiseren en hun de tools aan te reiken om een actieve bijdrage te kunnen leveren in de strijd. Marine, Gent
Spetterend oudejaarsfeest De overgang van oud naar nieuw werd in Brussel gevierd door een 70tal leden en sympathisanten van LSP. Er was een feestmaaltijd die dit jaar wat Catalaans getint was. Tussen de gangen van deze maaltijd was er live muziek. En achteraf werd uiteraard nog lang doorgefeest. 2018 werd spetterend ingezet.
Strijdfonds
et vijftiende congres van de Linkse Socialistische Partij was erg succesvol. Het kwam snel na ons nationaal vormingsweekend Socialisme 2017 dat in het teken van de 100ste verjaardag van de Russische Revolutie stond. Dit congres vormde een mooi verlengstuk op dat publiek weekend. Dé factor die maakte dat er in oktober 1917 in Rusland een breuk met het kapitalisme tot stand kwam, was namelijk de aanwezigheid van een bewuste politieke formatie. De Bolsjewieken vormden een revolutionaire partij die stond voor een fundamenteel ander systeem: socialisme. Om vandaag aan een gelijkaardige kracht te bouwen, moeten we ons organiseren en de discussie over de staat van het kapitalisme en de strijd ertegen ernstig nemen. Elke grote politieke actie begint met het eerlijk constateren van de situatie. Dat is wat we op het LSP-congres gedaan hebben. Het tweejaarlijks nationaal congres is een gelegenheid om collectief te discussiëren over politieke en sociale perspectieven in ons land, van waaruit we voorstellen doen voor
13
LSP is volledig afhankelijk van financiële steun van leden en sympathisanten. Om onze acties en campagnes te bekostigen, halen we geld op. We doen dat tijdens straatactiviteiten (betogingen, stands, …), met sociale activiteiten (etentjes, optredens, feesten, …) maar ook door steun te vragen aan lezers van deze krant. Stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP/PSL. Let op: dit is een nieuw rekeningnummer! We willen elk kwartaal 11.500 euro ophalen. In het laatste kwartaal van 2017 zijn we op 86% van onze doelstelling geëindigd. Midden januari zaten we voor de eerste drie maanden van 2018 op een goede 1.000 euro.
mooie mengeling van oudgedienden en nieuwe jongeren. Op de boekenstand werd voor ongeveer 600 euro aan materiaal verkocht. De financiële oproep die al gestart was op Socialisme 2017 werd verlengd op dit congres. Hierdoor komen we aan beloften voor 16.000 euro aan giften. Misschien zijn er lezers die dat bedrag nog verder omhoog kunnen trekken? Ons rekeningnummer: BE86 5230 8092 4650 – BIC TRIOBEBB op naam van LSP. Het congres krijgt nu nog een vervolg. De politieke tekst is een leidraad voor onze werking en is ook in boekvorm beschikbaar: “Elementen van revolutie en contrarevolutie in een nieuwe explosieve wereldorde.” Het boek kost 7 euro, met verzendingskosten erbij is dat 9 euro. Bestel het vandaag nog!
Bxl-W.Brab: 2.787 € Luik-Lux: 1.318 € O en W Vlaanderen: 2.642 € Vl Brab-Limburg: 659 € Antwerpen: 1.022 € Henegouwen-Namen: 548 € Nationaal: 935 €
121% 120% 84% 63% 58% 50% 89%
TOTAAL: 9.909,76 €
86%
Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP met vermelding ‘steun’.
Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press
14
Theo Trump
de
Linkse Socialist
Groeiend protest tegen Soedanese dictatuur
E
r is al veel gezegd en geschreven over Soedan, maar doorgaans wordt niet ingegaan op de redenen van de ellende in het land en evenmin op het groeiende verzet daartegen. De afgelopen weken waren er verschillende protestacties tegen de begroting waarmee de regering van al-Bashir de bevolking hard raakt. door
Thomas (Antwerpen)
De begroting voor 2018 werd pas eind vorig jaar op tafel gelegd. De inhoud ervan was weinig verrassend en rampzalig voor de meerderheid van de bevolking. Broodnodige subsidies voor energie en basisproducten worden afgebouwd. Ondanks het einde van de oorlog wordt er 20 miljard Soedanese pond uitgetrokken voor leger en veiligheid, terwijl er slechts 8 miljard is voor onderwijs en zorg. In een land waar de bevolking om vooruitgang smeekt, is dat wraakroepend. Er was de hoop dat de afbouw van de economische sancties door de VS en het einde van de oorlog voor verbetering zouden zorgen, maar dat is niet het geval. Vanaf 2012 worden de subsidies voor brandstof afgebouwd. Dit wordt nu versterkt verdergezet om aan de eisen van het IMF te voldoen. Om de kas te vullen, wordt de gewone bevolking aan willekeurige boetes onderworpen. Zo worden kledingvoorschriften voor meisjes ingeroepen om boetes wegens ‘openbare ordeverstoring’ op te leggen. Het probleem is omvangrijk: in de regio rond de hoofdstad Khartoum alleen waren er vorig jaar 40.000 boetes wegens ‘openbare ordeverstoring.’ De regering probeert de internationale positie van het land te verbeteren door te schipperen tussen de grootmachten. Zo trok al-Bashir naar Moskou en ontving hij de Turkse president Erdogan die het gebruik van een havenstad aan de Rode Zee beloofd kreeg. Tegelijk versterkt het de spanningen met Egypte en Saoedi-Arabië. De brutale Saoedische rol in de oorlog in Jemen zorgde eerder al voor onrust in Soedan. President Al-Bashir wil in eigen land zijn heerschappij bevestigen met een derde termijn in 2020, zelfs indien hiervoor de grondwet moet gewijzigd worden. Het enorme repressie-apparaat wordt ingezet om elke oppositie en verzet de kop in te drukken. De protestacties die begin dit jaar ondanks de moeilijke omstandigheden plaatsvonden, hebben al geleid tot verschillende doden. Dissidenten en vakbondsactivisten werden dagenlang vastgehouden zonder enige vorm van proces. Kranten die kritisch waren over de begroting werden uit de handel genomen. Het is met dit regime dat Theo Francken wil samenwerken om Soedanese vluchtelingen hier te identificeren om ze terug te sturen. Wij staan daarentegen voor samenwerking met de werkenden en hun gezinnen die de strijd tegen de dictatuur van al-Bashir aangaan. We hebben een kleine zusterorganisatie in Soedan die opkomt voor onafhankelijke strijd van de werkenden en armen voor socialistische verandering. Een goede organisatie van het verzet en een programma voor echte verandering zijn noodzakelijk. Onze solidariteit met de strijd in Soedan kan dat mee versterken.
Zweedse scholierenstaking tegen deportaties
V
oor de kerstvakantie was er in Zweden een historische scholierenstaking tegen de deportatie van vluchtelingen. Op 12 december gingen om 12 uur ’s middags (12.12.12) scholieren uit het hele land – van Boden in het noorden tot Ystad in het zuiden – in actie. Het gevoel van kracht en samenhang was overweldigend.
De lange voorbereiding versterkte de betrokkenheid van jonge activisten die het voortouw namen in de staking. Het maakte dat het initiatief een eigen leven ging leiden, zeker in de laatste dagen voor 12 december toen nieuwe scholen en locaties aansloten bij de oproep. Er was een infopakket voor de organisatie van de staking, met onder meer pamfletten, mobilisatielijsten, to-dolijstjes, … Uiteindelijk namen 4.000 scholieren aan de staking deel. Er waren acties in 50 scholen in 19 steden. Dat is indrukwekkend en een historische stap in de opbouw van verzet tegen het brutale migratiebeleid van de coalitieregering van sociaaldemocraten en groenen. In 2015 kwamen meer dan 35.000 niet-begeleide minderjarigen als vluchteling naar Zweden. Pas in 2017 kregen ze nieuws over hun toekomst: sommigen mogen blijven, de meesten worden uitgewezen. Afgelopen zomer voerden jonge Afghaanse vluchtelingen gedurende 58 dagen een zitstaking in Stockholm. Nadien werden actiecomités in de scholen opgezet. De acties van 12 december maken het mogelijk om tot een nationale coördinatie van het protest te komen en samen met andere jongeren en werkenden in het offensief te gaan tegen het willekeurige asielbeleid.
Stop Theo ‘Trump’ Fran
O
p zaterdag 13 januari waren er in Brussel duizenden betogers die protesteerden tegen het brutale en repressieve asielbeleid van Theo ‘Trump’ Francken. Premier Charles Michel haalde uit naar al wie kritiek heeft op Francken: “Links beschikt over geen enkel geloofwaardig alternatief op wat de regering voorstelt.” (Le Soir 9 januari). door
Pietro (Brussel)
Migratie (IOM) in een rapport uit november 2017. Het neokoloniale beleid en de imperialistische oorlogen dragen er in grote Sinds de val van de Berlijnse Muur mate toe bij dat miljoenen mensen hun werden voor 585 kilometer aan muren leven riskeren in de hoop elders een betegen migranten gebouwd in Europa. tere toekomst te vinden. Elke regering Fort Europa probeert mensen tegen probeert de verantwoordelijkheid voor te houden voor ze aan die grenzen de problemen door te schuiven, met als komen door akkoorden te sluiten met resultaat dat vluchtelingen in onmenpartnerlanden als Libië of Turkije, die selijke omstandigheden leven. De EU geld krijgen om vluchtelingen tegen te is wereldwijd goed voor 22,1% van de houden. Die strategie heeft ertoe geleid rijkdom. Toch bevinden slechts 6% dat de Middellandse Zee de dodelijk- van de vluchtelingen ter wereld zich ste grens ter wereld is. Sinds 2000 zijn in Europa. Het zijn vooral de armste er meer dan 33.000 doden gevallen bij landen die het grootste aantal vluchtepogingen om de zee over te steken, al- lingen opnemen, meer dan 90% zelfs. dus de Internationale Organisatie voor Het argument dat wij niet ‘alle ellenWie vangt ‘alle ellende van de wereld’ op en wie veroorzaakt ze?
de uit heel de wereld’ kunnen dragen, staat dus wel heel ver van de realiteit af. Is de grondstroom in ons land racistisch?
De dramatische sit uatie op de Middellandse Zee en het racistische beleid van de rechtse regering leiden al langer tot discussies en acties die niet beperkt zijn tot het milieu van activisten. Volgens het platform voor steun aan vluchtelingen ‘Refugees Welcome’ hebben er meer dan 3.000 mensen vluchtelingen uit het Maximilaanpark bij hen thuis opgevangen om ze te beschermen tegen razzia’s door de politie. Elke avond krijgen ongeveer 400 vluchtelingen op deze manier onderdak bij particulieren. Tienduizenden anderen zijn betrokken bij de opvang of de ondersteuning van vluchtelingen. De Coördinatie van Mensen-zonderpapieren en verschillende politieke en syndicale organisaties mobiliseren actief tegen het huidige asielbeleid. Op 12 november hield de Coördinatie een bijzonder geslaagde nationale be-
Gastvrije gemeenten vereisen radicaal plan van
D
e harde rechtse regering, met de N-VA voorop, stapelt de racistische provocaties op tegen vluchtelingen, mensenzonder-papieren en de bevolking met een migratieachtergrond. Daarmee worden we verdeeld en wordt de aandacht afgeleid van het besparingsbeleid dat onze lonen en uitkeringen treft, onze pensioenen en onze openbare diensten. pamflet van
LSP in de Brusselse gemeente Sint-Gillis
De regering botste meteen op een historisch actieplan. Het was duidelijk dat de arbeidersbeweging in staat was om de regering te laten vallen, maar die kans werd niet gegrepen. Sindsdien zijn de N-VA en de regering erin geslaagd om zich terug op te richten, daarbij geholpen door de zwakke oppositie, in het bijzonder vanwege de PS. ‘Socialisten’ die zelf een neoliberaal beleid voeren en de eigen zakken vullen, versterken de rechterzijde. Het besparingsbeleid gaat gepaard met de afbraak van het recht op asiel en een harde repressie tegen migran-
13 januari volgde een nationale betoging. Op 12 november organiseerde de nationale coördinatie van mensen-zonder-papieren de grootste betoging sinds eind 2015 met meer dan 5.000 aanwezigen. En dan is er ook nog de campagne voor “gastvrije gemeenten” die in verschillende steden een dynamiek krijgt.
ten. Mensen-zonder-papieren zijn door hun clandestiene en onzekere situatie Samen strijden voor de gedwongen om gelijk welke job in het noden van ons allen zwart te aanvaarden met ellendige loDe gemeente Sint-Gillis besliste na nen en zonder enige bescherming. Dat zet een sterke neerwaartse druk op een interpellatie om zich tot een “gastalle lonen en arbeidersvoorwaarden. vrije gemeente” uit te roepen. Dat geHet versterkt bovendien racisme en beurde op hypocriete wijze: er wordt verdeeldheid onder de werkenden. We niets veranderd aan het gemeentelijk hebben nochtans gezamenlijke belan- beleid. De PS behaalde een absolute gen en moeten samen de strijd aangaan. meerderheid, maar vormde toch een Gelukkig is er opnieuw meer verzet. coalitie met de MR. Er is een neolibeEr waren studentenacties tegen meet- raal gemeentebeleid waarmee de sociings van Theo ‘Trump’ Francken aan ale tekorten groter worden. Er is geen de universiteiten in Vlaanderen en op fundamenteel meningsverschil met het
antiracisme
www.socialisme.be februari 2018
15
Foto: Mario
ncken: de strijd gaat door! toging (zie de vorige editie van deze krant). Er volgde ook een actie tijdens de Europese Migratietop van 13 december. Er volgde op 13 januari opnieuw een sterke actie: zowat 8.000 betogers protesteerden tegen Francken en het asielbeleid van deze regering. Racisme is effectief een breed aanwezig probleem, maar er is ook een actieve zoektocht naar solidariteit. De angst voor de gevolgen van sociale af braak biedt vandaag ruimte voor populisten en voor racisme. Dat verklaart de populariteit van Francken. We kunnen dat enkel keren door een offensief programma en eengemaakte strijd tegen het volledige besparingsbeleid. Dan kan de reeds bestaande solidariteit de bovenhand halen. De rechterzijde wil dat stoppen, onder meer met een voorstel om steun aan vluchtelingen te bestraffen. Heel het beleid is problematisch
stijl van Francken. De regering kan de doet, zou ik ook doen.” Zijn kritiek sociaaldemocratische oppositiepartij- beperkt zich tot het feit dat Franken en de mond snoeren door erop te wij- “er te veel van geniet” om mensen uit zen dat Maggie De Block als staatsse- te wijzen. cretaris voor asiel in de regering-Di Op de acties beperkten sommigen Rupo hetzelfde beleid voerde. Louis zich tot de eis van het ontslag van Tobback (SP.a) in een interview met Francken, zonder het asielbeleid in het Knack: “Veel van wat Theo Francken kader van heel het rechtse beleid van deze regering te plaatsen. Dat depolitiseert het debat. Het is een illusie te denken dat er gewoon met het ontslag van Francken een ander beleid zal komen, zelfs indien ontslag door velen als een overwinning zou gezien worden. Sommigen stellen wel dat de hele regering het probleem is en koppelen Het is een illusie te denken daaraan de eis van ontslag van de regering, maar zonder duidelijk perspecdat er gewoon met het tief van hoe we een krachtsverhouding ontslag van Francken een kunnen opbouwen om dit effectief te bekomen. Nog anderen hebben het ander beleid zal komen, over de noodzaak van een Europese zelfs indien ontslag door oplossing en quota voor de opvang van vluchtelingen. velen als een overwinning
zou gezien worden.
Er is heel veel kritiek op de regering, maar sommigen beperken zich tot de
Er is wel een alternatief
De sterke acties en de solidariteit
zorgen voor enthousiasme en hoop. Maar we weten ook dat er niets erger is dan cynisme op basis van verdwenen hoop. Dat kunnen we vermijden door het verzet tegen het asielbeleid te koppelen aan het verzet tegen alle asociale maatregelen van de regering en door fundamentele antwoorden op de huidige crisis naar voor te schuiven. De regering probeert verschillende lagen van de bevolking tegen elkaar op te zetten. Als er geen strategie is om samen te strijden tegen het beleid en het establishment, is het soms verleidelijk om naar beneden te schoppen naar wie nog meer uitgebuit wordt en wie in een nog wanhopiger positie zit. Om dat tegen te gaan, moeten we duidelijk maken dat niet de migranten verantwoordelijk zijn voor het gebrek aan betaalbare huisvesting en degelijke jobs of voor de tekorten in de sociale zekerheid. Die tekorten zijn het resultaat van een bewuste politiek van een transfer van rijkdom van de overgrote meerderheid van de bevolking naar een kleine elite aan de top. We hebben er alle belang bij om ons te verenigen
in een sterke sociale beweging die in staat is om de middelen af te dwingen die nodig zijn om iedereen een degelijk leven aan te bieden. Dat er middelen genoeg zijn, bleek eens te meer uit de Paradise Papers. Er is geld, maar dan moeten we het wel halen waar het zit. Een fundamenteel antwoord op de vluchtelingencrisis is enkel mogelijk door een einde te maken aan de neokoloniale plunderpolitiek en de militaire interventies die voor ellende en oorlog zorgen. In Soedan, Tunesië en elders ontwikkelen er bewegingen tegen de heersende corrupte elite en het asociale beleid dat door onder meer het IMF gestuurd wordt. We moeten die bewegingen actief ondersteunen. Net zoals het verzet tegen het asociaal beleid hier, kan echte verandering enkel bekomen worden door een breuk met het kapitalisme en socialistische maatschappijverandering waarbij de noden van de meerderheid van de bevolking centraal staan in plaats van de winsten van een kleine minderheid. Dit zal niet uit de lucht komen vallen: we moeten ons organiseren.
n publieke investeringen in sociale huisvesting, scholen en zorg asielbeleid van de regering-Michel en er wordt niets gedaan om het verzet op lokaal vlak te organiseren. De notie ‘gastvrijheid’ moet op het terrein vertaald worden in gemeentelijke openbare diensten. Dit vereist meer personeel. De bezettingen van leegstaande gebouwen door mensen-zonder-papieren moeten ondersteund worden in plaats van hard aangepakt. Identiteitscontroles op basis van uiterlijk moeten stoppen. Er is nood aan voldoende opvang. Gemeenten kunnen de mogelijkheden om leegstaande gebouwen op te eisen gebruiken om onderdak voor daklozen met of zonder papieren te organiseren. Gastvrije gemeenten moeten voorzien in toegang tot huisvesting, eerstelijnszorg en gratis en degelijk onderwijs. Ecolo stelde op de gemeenteraad voor om vluchtelingen toegang te geven tot de wachtlijsten voor sociale huisvesting. Gelijke rechten verdedi-
gen, volstaat echter niet als de wachtlijst betekent dat je in Brussel 10 jaar moet wachten op een sociale woning. Ecolo breekt niet fundamenteel met het huisvestingsbeleid van burgemeester Picqué (PS). Dit beleid is gericht op beter begoede lagen waarbij de armsten worden verjaagd. Er is nood aan een ambitieus plan om 3.000 sociale woningen bij te creëren in Sint-Gillis. Dat is wat nodig is om de eindeloze wachtlijst weg te werken en de steeds stijgende huurprijzen te stoppen. Een massaal plan van publieke investeringen moet ook uitgebreid worden tot nieuwe scholen om de tekorten aan te pakken en het aantal leerlingen per klas te verlagen. Ook is er nood aan voldoende middelen voor de zorgsector en voor rusthuizen. De eisen met elkaar verbinden en de strijd eenmaken, betekent ook solidariteitsbanden creëren en de mobilisatie versterken zodat we kunnen winnen.
Voor een linkse gemeente
Hoe kunnen we van Sint-Gillis een gastvrije gemeente maken? De PS in de gemeente koos ervoor om rechts mee aan de macht te brengen, ook al had de PS zelf een meerderheid. Het resultaat is een neoliberaal gemeentebeleid dat de sociale tekorten versterkt. Peilingen geven aan dat de PTB/PVDA een echte uitdager wordt, wat erg positief is. Op minder dan een jaar van de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 kan de PTB het potentieel aangrijpen om de goede peilingen om te zetten in echte verandering. Linkse campagnes kenden het grootste electorale succes als ze gebaseerd waren op enthousiasme en een zo groot mogelijke deelname, met brede en inclusieve campagnes gebaseerd op actie. Denk aan de campagnes van Sanders, Corbyn, Mélenchon en Podemos. LSP wil daaraan bijdragen.
De PTB en progressieve meerderheden zouden botsen op het financiële keurslijf waarin de regionale en federale regeringen de gemeenten houden. Er is een belangrijk precedent op lokaal vlak. In de jaren 1980 ging het gemeentebestuur van het Britse
Gastvrije gemeenten moeten voorzien in toegang tot huisvesting, eerstelijnszorg en gratis en degelijk onderwijs.
Liverpool in verzet tegen dat keurslijf en werd een uitgebreid programma van publieke investeringen doorgevoerd. Er werd een front van verzet met een twintigtal linkse gemeentebesturen opgebouwd. Met stakingen en massabetogingen werd de regering-Thatcher tot toegevingen gedwongen en kwamen er meer middelen voor de stad. Een inclusief initiatief gebaseerd op actie laat een politieke voorbereiding toe met open en democratische discussies, maar ook de verdediging en popularisatie van een programma waarmee overwinningen mogelijk worden. Voorstellen en concrete maatregelen zijn noodzakelijk, maar we hebben ook een project nodig over wat we zullen doen als het establishment onze voorstellen afblokt. Dat project kan enkel bestaan uit echt democratisch socialisme. De marges voor een fundamenteel ander beleid zijn er immers niet onder het kapitalisme.
strijd
solidariteit
socialisme
maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j nr 371 februari 2018
mars tegen seksisme
€2
€5 steunprijs
Van sociale media naar actieve strijd tegen seksisme
D
e vele getuigenissen van geweld en dagelijkse pesterijen onder de hashtag #MeToo blijven tot debat leiden. De getuigenissen toonden hoe wijdverspreid seksisme is in deze samenleving. Figuren als Weinstein en anderen konden straffeloos soms gedurende decennia overgaan tot ongewenste intimiteiten. door
Brune (Brussel)
Onder de hashtag #MeToo hebben duizenden zich eindelijk kunnen uitspreken op de sociale media. Toen sommigen dat eerder probeerden bij politiek of rechtbanken vonden ze geen gehoor. Het gebrek aan ondersteuning van slachtoffers werd voor iedereen duidelijk. Het bleef niet beperkt tot berichten op sociale media: er waren ook strijdbare betogingen onder het motto #MeToo. Duizenden vrouwen én mannen eisten concrete oplossingen. Het protest staat nog in zijn kinderschoenen en heeft nood aan een duidelijk programma, eisen en methoden om vooruit te gaan. Zoniet is er ruimte voor allerhande reactionaire aanvallen, denk aan de brief van Catherine Deneuve en andere Franse personaliteiten, of recuperatie
vanuit het establishment. In beide gevallen wordt de dagelijkse realiteit van pesterijen, ongewenste intimiteiten en geweld op straat, op het openbaar vervoer, op school of op het werk terug geminimaliseerd. De aandacht voor het probleem van seksisme is een belangrijke eerste stap in de opbouw van een actieve strijd ertegen. De omvang van het probleem is nu breder bekend, nu komt het erop aan om op de oorsprong ervan in te gaan en aangepaste oplossingen naar voor te schuiven. We moeten wijzen op de verantwoordelijkheid van het kapitalistisch systeem waarin alles handelswaar is, ook het lichaam van vrouwen, en waarin alles in dienst van de winst wordt geplaatst. Om de winsten op te
drijven, worden de werkenden verdeeld: seksisme is een wapen in handen van de 1% rijksten. Seksistische onderdrukking in al zijn vormen vindt zijn oorsprong in sociale ongelijkheid. De zwakkere economische positie van vrouwen draagt daartoe bij. Bovendien worden vrouwen vaak als objecten gezien in seksistische reclame of nog in de porno-industrie. Dat alles versterkt onderdrukking. Werkende vrouwen, studentes en scholieren moeten zich meer dan ooit organiseren en bouwen aan een strijdbare vrouwenbeweging die concrete sociale eisen naar voor schuift. De strijd tegen seksisme is een klassenkwestie – het is de werkende klasse die antwoorden kan bieden, we kunnen niet vertrouwen op burgerlijke feministes zoals Oprah Winfrey en co die niets voorstellen om de sociale ongelijkheid aan te pakken. We moeten actief verzet op straat organiseren met betogingen, campagnes op de werkvloer en in de scholen. De campagne ROSA is daar een be-
langrijk instrument voor: door met ROSA comités op te zetten, organiseren we ons tegen seksisme en bespreken we oplossingen met al wie mee in actie wil komen. Het biedt een platform om de discussie aan te gaan over een andere samenleving waarin de oorzaken van onderdrukking uitgeschakeld worden.
Seksistische onderdrukking in al zijn vormen vindt zijn oorsprong in sociale ongelijkheid.
Om van #MeToo op de sociale media naar actieve strijd te gaan, is er nood aan een bewuste en georganiseerde
vrouwenbeweging die de kern van de problemen aanpakt. ROSA wil 8 maart, de internationale vrouwendag, aangrijpen om samen met anderen de strijd tegen seksisme, onderdrukking en het asociaal beleid te versterken. Vorig jaar lag ROSA aan de basis van een succesvolle Mars tegen Seksisme in Gent met 600 aanwezigen. Dit jaar is er een tweede editie in Gent en komen er ook marsen in Antwerpen en Brussel. In Brussel, Luik en elders nemen we ook deel aan andere initiatieven. Doe mee met ROSA op de acties van 8 maart! Op 31 maart is er een nationale conferentie van ROSA waarbij we een evaluatie maken van één jaar ROSA en samen plannen voor de komende maanden opmaken. Er wordt ook ruimte voorzien voor discussies over onder meer seksisme op de werkvloer, vrouwenrechten in de gemeenten, 50 jaar mei ’68, Rosa Luxemburg en de strijd voor socialistisch feminisme, … Met de conferentie willen we sterker staan om de strijd tegen seksisme verder op te voeren. Doe mee!
Gent 19u30 Stadshal || Brussel 16u ULB Solbosch || Antwerpen 19u Ossenmarkt w w w. s o c i a l i s m e . b e