De Linkse Socialist 374 - mei 2018

Page 1

€2

€5 steunprijs

strijd

solidariteit

socialisme

België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 374  mei 2018

strijden voor onzeµ pensioenen A

ls we vandaag 1 mei nog altijd vieren, is het omdat deze dag van strijd de kracht van de werkende klasse heeft getoond en sociale verworvenheden opleverde. Aan de optochten of feesten is het in veel gevallen niet te merken, maar 1 mei staat voor een internationale dag van strijd voor een kortere werkdag van 8 uur. De dreiging van revolutionaire bewegingen voor verandering van onderuit leidden tot hervormingen van bovenaf. Dat was in België niet anders: de 8-urendag werd bekomen in de golf van protest in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog. Die oorlog had geleid tot de Russische Revolutie die brak met het kapitalisme en navolging kon krijgen met de Duitse Revolutie exact honderd jaar geleden. In België was er een forse groei van de vakbond en werden onder meer het algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen en de 8-urendag toegekend. Er werd gestreden en gewonnen! Vandaag lijkt dit erg lang geleden: wanneer zijn we er nog op vooruit gegaan en hebben we nieuwe verworvenheden afgedwongen? De meeste bewegingen zijn defensief voor het behoud van wat we al hadden en tegen pogingen om dat te ondermijnen. Kijk maar naar de pensioendiscussie. We moeten opboksen tegen de leugenachtige

propaganda van de werkgevers en hun politieke vertegenwoordigers. De efficiëntie van die vertegenwoordigers blijkt uit de steeds grotere concentratie van rijkdom aan de top. Dat de 8 rijksten evenveel bezitten als de armste helft van de wereldbevolking is al langer geweten. Maar deze tendens blijft zich doorzetten. Nadat de winsten van de bedrijven met 7 miljard euro gestegen waren, kregen de topmanagers van de Bel20-bedrijven vorig jaar 20% opslag. In die kringen geldt geen loonnorm… Het is de winsthonger die leidt tot aanvallen op onze pensioenen, niet het feit dat we langer leven. Elke goede leugen heeft natuurlijk een kern van waarheid. Het klopt dat de levensverwachting gestegen is en het klopt dat er zich een probleem stelt met de financiering van de sociale zekerheid en dus de pensioenen. Niet omdat we langer leven, wel omdat de sociale zekerheid uitgehold wordt door cadeaus aan de werkgevers. Dat wordt vervolgens door dezelfde werkgevers

uitgespeeld om de verantwoordelijkheid naar ons door te schuiven: niet besparen op pensioenen zou het voor toekomstige generaties nog moeilijker maken. De propaganda is leugenachtig omdat niet de volledige waarheid wordt vermeld. Zo wordt er niet bij gezegd dat onze productiviteit tussen 2000 en 2016 met 14% toenam, terwijl onze lonen maar met 7% stegen. De andere helft verdween in de zakken van de werkgevers. De keerzijde van die toenemende productiviteit bestaat uit een groeiend probleem van burn-outs, stress en mensen die wegens ziekte uitvallen. Het maakt dat we ondanks de stijgende levensverwachting gemiddeld maar tot 64 jaar gezond leven. Ook dat cijfer wordt niet gebruikt in de propaganda om ons langer te doen werken. Onder het kapitalisme gaan de winsten voor op alles. Dat is de reden waarom er een probleem is

De strijd voor een leefbaar pensioen en voor werkbaar werk is pas begonnen. De 8-urendag was destijds ook onmogelijk en onbetaalbaar, tot er wereldwijd voor gestreden werd.

voor de financiering van de pensioenen en waarom er al helemaal niet geluisterd wordt naar perfect normale eisen als een minimumpensioen van 1.500 euro, een pensioen dat 75% van het loon in plaats van 60% bedraagt, intrekking van de verhoging van de pensioenleeftijd en van de aanvallen op vervroegd pensioen, behoud van gelijkgestelde periodes, optrekken van de privépensioenen tot die van de publieke sector, … Het zijn noodzakelijke maatregelen: met gemiddeld 882 euro (voor vrouwen) en 1.181 euro (voor mannen) per maand worden onze ouderen veroordeeld tot armoede. Een leefbaar pensioen is betaalbaar, maar niet zonder aan de winsten van de grote bedrijven te raken. Dat zal een harde strijd vergen en we moeten die zo efficiënt mogelijk aangaan: zoveel mogelijk collega’s betrekken in de organisatie en uitwerking van oplopende acties en bouwen aan sterkere politieke instrumenten. Het neoliberale beleid van ‘bevriende partijen’ verzwakt ons verzet en dompelt de sociaaldemocratie onder in een historische crisis. We moeten onze alternatieven formuleren en gaan voor een breuk met dit systeem. De strijd voor een leefbaar pensioen en voor werkbaar werk is pas begonnen. De 8-urendag was destijds ook onmogelijk en onbetaalbaar, tot er wereldwijd voor gestreden werd. Een strijdbare opstelling is nodig, gekoppeld aan een perspectief om te winnen. De nationale actiedag van 16 mei mag geen eindpunt zijn, maar een nieuw begin van oplopende en offensieve strijd zowel op sociaal als op politiek vlak!

Neem een jaarabonnement op ‘De Linkse Socialist’ en krijg er het boek ‘Frankrijk 1968: maand van revolutie’ gratis bij

w w w. s o c i a l i s m e . b e


2

lokale verkiezingen 2018

EDITO door Bart Vandersteene,

woordvoerder

LSP

Linkse Socialist

Gemeenteraadsverkiezingen 14 oktober 2018

Voor een sterk links alternatief op de neoliberale uitverkoop van

D

e voorbije zes jaar zijn de steden en gemeenten nog meer in de wurggreep van het neoliberalisme geraakt. Vanuit de heersende politieke logica is de ontwikkeling van de stad geen kwestie van de gemeenschap. Gemeenten zetten zich in de markt als een plaats waar je wil wonen of winkelen als je veel geld hebt. Dat trekt investeerders aan. Ondertussen wordt bespaard op publieke diensten, zijn er ellenlange wachtlijsten voor sociaal wonen en worden taksen voor de gewone bevolking opgetrokken. Deze wereldwijde evolutie van uitverkoop van onze steden aan op winst beluste investeerders leidt tot groeiend verzet. In Spanje waren er de afgelopen jaren massacampagnes tegen de gevolgen van dit beleid. In Berlijn betoogden midden april 25.000 mensen tegen de fors stijgende huurprijzen. Zes maand voor de gemeenteraadsverkiezingen in ons land stelt zich de vraag hoe we het verzet hier kunnen versterken met een zo sterk mogelijke linkerzijde. Deze verkiezingen vallen zeven maanden voor de parlementsverkiezingen en krijgen hierdoor een extra nationale dimensie. Ze zijn een generale repetitie voor de federale, regionale en Europese verkiezingen van mei 2019. De gevestigde partijen trekken alle registers open in de strijd om hun marktaandeel. Over één zaak zijn ze het in grote lijnen allemaal eens: de stad als plaats waar we leven, werken en ons ontspannen, is geen zaak van de overheid maar van vastgoedbaronnen, speculanten, ‘creatieve’ en kapitaalkrachtige ondernemers, steenrijke projectontwikkelaars en marketingbureaus. En dus worden die op hun wenken bediend. Vandaar ook het groeiend aantal schandalen over achterkamerdeals, corruptie en beïnvloeding van beslissingen voor bevriende ondernemers. Nauw verbonden met goedbetaalde

de

bevriende managers vinden politici dat ze karig beloond worden voor hun werk. Ze klussen bij in raden van bestuur, zowel privé als publiek, en vinden het normaal dat publieke middelen gebruikt worden om hun loon wat te pimpen. Hun verbazing bij de brede verontwaardiging na elk nieuw schandaal, toont hoe vervreemd de gevestigde politici zijn van de grote meerderheid van de bevolking. Voor consequent links zijn politieke vertegenwoordigers aan een gemiddeld werknemersloon een principiële keuze. Enkel zo kan het programma boven de postjes primeren en enkel zo weten vertegenwoordigers wat de impact van het beleid is. Stadsontwikkeling kent een duur sociaal prijskaartje

De dominante politieke krachten hebben in de 19e en 20e eeuw bewust mensen op het platteland onder de kerktoren gehouden. Grote groepen arbeiders die in de steden samen woonden en leefden, leidde immers tot sterkere socialistische en antiklerikale bewegingen. De katholieke partij en de burgrij maakten van religie gebruik om de arbeiders onder de knoet te houden. In de steden stapelden zich veel sociale problemen op en werd het oude industriële karakter behouden. Tot

Alle klassieke partijen maken deel uit van coalities in alle mogelijke samenstellingen. Ze kregen allemaal de kans om aan te tonen dat hun beleid anders is. Maar ze voeren allemaal dezelfde politiek met slechts marginale verschillen.

eind 20e eeuw waren de meeste grote steden geen aangename plaats om te leven. Het was niet meteen een plaats waar je projectontwikkelaars luxelofts kon laten bouwen. Jonge gezinnen die het konden betalen, trokken weg uit de stad. Er volgde stadsvernieuwing: eerst werden gemeenschapsmiddelen gebruikt om de stedelijke centra aantrekkelijk te maken– wat gepaard ging met besparingen, privatiseringen en afbouw van diensten voor de bevolking – en vervolgens kregen de projectontwikkelaars vrij spel. Twintig jaar ver in de 21e eeuw is er nog steeds stadsvlucht. Die is nu van een andere orde. Veel steden, vooral in Vlaanderen en Brussel, worden onbetaalbaar voor jonge gezinnen. Nieuwe projecten bieden appartementen aan die gemakkelijk 300.000 euro kosten of woningen die starten vanaf 400.000 euro. De afgelopen 25 jaar was er een enorme sociale verdringing uit de steden: de armsten worden verdreven of moeten de helft van hun bescheiden

inkomen op tafel leggen om in slechte omstandigheden in de stad te wonen. De gemiddelde woningprijs in België is de afgelopen 25 jaar verviervoudigd! In dezelfde periode is de waarde die we gemiddeld produceren (het BBP per hoofd van de bevolking) slechts verdubbeld. Jonge gezinnen moeten spaarreserves van vorige generaties aanspreken of zich diep in de schulden steken om kwaliteitsvol te wonen. Helaas is er geen verbetering in zicht: er is geen geld voor sociale woningen of publieke investeringen. In de neoliberale stad treedt de overheid enkel op als regulator van de markteconomie, waarin winstmaximalisatie van investeerders en grote eigenaars centraal staat. Vergeet de mooie praatjes van de gevestigde partijen over betaalbaar wonen, een aangename en gezonde leefomgeving, veilig verkeer, kinderopvang en scholen in je wijk, … Alle klassieke partijen maken deel uit van coalities in alle mogelijke samenstellingen. Ze kregen allemaal de kans om aan te tonen dat hun beleid anders is. Maar ze voeren allemaal dezelfde politiek met slechts marginale verschillen. Lege stadskassen, geen investeringen

Steden en gemeenten zijn het enige bestuursniveau waar sinds 1988 elk jaar een begroting in evenwicht moet ingediend worden. Daar werd recent nog een regel aan toegevoegd: ook langetermijninvesteringen moeten een exacte financiering kennen die ingeschreven is in een meerjarenbegroting. De financiële duimschroeven worden

Gauches Communes komt in Sin

D

e Linkse Socialistische Partij (LSP) en de Humanistische Partij (HP) hebben besloten om eerdere positieve ervaringen verder te zetten en samen onder de naam Gauches Communes op te komen voor de gemeenteraadsverkiezingen in Sint-Gillis (Brussel). We doen dit onder de slogan: “Stop de besparingen. Voor een radicaal publiek investeringsplan voor 4 nieuwe scholen, 30 crèches, 3.000 sociale woningen en 850 lokale banen.” Zes jaar geleden was Gauches Communes de enige die opkwam voor een radicaal publiek investeringsplan na dertig jaar van nooit geziene desinvesteringen. We koppelden dat aan de noodzaak van een beleid dat de schulden niet langer afbetaalt en dat de banken en sleutelsectoren van de economie in publieke handen brengt.

door Boris, verantwoordelijke voor de campagne van Gauches Communes in Sint-Gillis

Anja Deschoemacker: lijsttrekker van Gauches Communes in Sint-Gillis

In de afgelopen zes jaar is het gebrek aan investeringen een belangrijk politiek debat geworden, onder meer door de saga rond de tunnels en de verzakkingen in Brusselse wegen. De publieke investeringen in Belgische gemeenten bedroegen in 2012 nog 4 miljard euro, maar zijn vorig jaar tot 3 miljard euro afgenomen. Dit versterkt de bestaande sociale tekorten, maar het zet ook druk op de lokale werkgelegenheid in de publieke sector. In de eerste vier jaar na de vorige gemeenteraadsverkiezingen verdwenen 5.200 voltijds equivalente jobs in de gemeenten. Minder personeel voor de gemeenten en de OCMW’s betekent uiteraard dat er minder diensten zijn en dat de kwaliteit afneemt. In 2012 hebben we de kiezers daarvoor gewaarschuwd. De financiering van de gemeenten stond onder zware druk door het faillissement van Dexia en de Gemeentelijke Holding. Er gingen niet alleen investeringen verloren. De meerderheid van PS en MR

in Sint-Gillis kwam de speculanten ook te hulp door in 2008 vier miljoen euro in Dexia te pompen. De gemeente betaalt elk jaar 500.000 euro af voor een lening die het bij Dexia zelf is aangegaan om die bank te redden. De gemeente verliest door dit fiasco 2,5 miljoen euro per jaar. De afgelopen zes jaar heeft de meerderheid van PS en MR de bankenschulden op de kap van de bevolking afgewenteld. Nu wil de regering-Michel Belfius opnieuw privatiseren door het voor een appel en een ei te verkopen. De nationalisatie van de volledige bankensector onder controle van de gemeenschap moet toelaten dat het spaargeld niet gebruikt wordt voor speculatie maar voor het financieren van de noodzakelijke publieke investeringen. Het prog r a m ma va n Gauches Communes vertrekt niet van de budgettaire beperkingen die opgelegd worden. We vertrekken van de noden van de bevolking en zoeken een weg om maatregelen daarvoor af te

dwingen. Iedereen moet recht hebben op degelijke huisvesting aan betaalbare prijzen. In Sint-Gillis bestaat amper 4,8% van het aanbod uit sociale huisvesting, ondanks een wachtlijst waar je tien jaar op staat. Dit tekort leidt tot toenemende speculatie door immobiliënmakelaars. De gemeente beschikt over de tweede grootste regie der gebouwen van het land. Er worden echter enkel publieke middelen geïnvesteerd in huisvesting voor beter begoede lagen en dit ten koste van sociale huisvesting. Het is een bewust beleid van gentrificatie waarbij de armsten uit onze wijken worden verjaagd. 20% van de huisvesting moet sociaal zijn om een neerwaartse druk te zetten op de private huurprijzen. Daarvoor moeten er 3.000 publieke sociale wooneenheden bijkomen. Ondanks vooruitgang van het aantal plaatsen in de gemeentelijke kinderopvang, is er nog steeds slechts een plaats voor één op de vier kinderen. Er moet voor elk kind plaats zijn in de kinderopvang in de gemeente, zonder beroep te moeten doen op de private sector en de daar geldende hoge tarieven. Dit vereist de creatie van 30 nieuwe gemeentelijke crèches. We moeten het tekort aan plaatsen in de scholen niet langer opvangen met containerklassen of het goedkoop oplappen van leegstaande vroegere fabrieksgebouwen. Onze kinderen verdienen een degelijke schoolinfrastructuur. Er is nood aan vier nieuwe gemeentelijke basisscholen zodat het aantal oploopt tot tien. Om de kwaliteit van de diensten te


lokale verkiezingen 2018

www.socialisme.be mei 2018

In de jaren 1980 was er in het Britse Liverpool een rebels socialistisch bestuur dat op basis van massamobilisatie meer middelen van Thatcher afdwong om te investeren in sociale huisvesting en openbare diensten. We komen daar in volgende edities van deze krant op terug.

verder aangevezen. Een ambitieus investeringsplan gericht op de behoeften van de bevolking wordt hierdoor wettelijk moeilijk of zelfs onmogelijk. Bovendien gingen er middelen verloren. Door de liberalisering van de energiemarkt verloren de gemeenten jaarlijks ongeveer 200 miljoen euro, nochtans werd onze energiefactuur niet goedkoper. De Gemeentelijke Holding die door de bankencrisis kopje onder ging, werd opgedoekt. Hierdoor verloren de gemeenten hun jaarlijkse dividenden die in 2008 goed waren voor 52 miljoen euro. De pensioenkosten voor statutaire lokale ambtenaren komen bij de gemeenten terecht die hierdoor bijna letterlijk gedwongen worden om minder of zelfs helemaal

nt-Gillis op Het programma van Gauches Communes vertrekt niet van de budgettaire beperkingen, maar van de noden van de bevolking. versterken en de strijd tegen de werkloosheid (die tot 27% oploopt in onze gemeente) aan te gaan, moeten er 850 lokale banen bij komen. We kunnen dat realiseren door de invoering van de 30-urenweek zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen, de omzetting van contracten op basis van artikel 60 in echte gemeentelijke jobs en het aanwerven van bijkomend personeel om de tekorten aan te pakken. Bij de verkiezingen van 2012 kwamen zowel de PVDA als Gauches Communes in de buurt van een eerste linkse verkozene in de gemeente. De PS haalde een absolute meerderheid maar besloot toch een coalitie met de rechterzijde aan te gaan. We denken dat een campagne voor een echte socialistische verkozene rond dit programma een verschil kan maken ter linkerzijde. Zo’n verkozen positie zou gebruikt worden om initiatieven te nemen die sociale mobilisatie versterken en bijdragen aan de krachtsverhouding in het voordeel van de werkenden en hun gezinnen. Dat is noodzakelijk om te breken met het financiële en wettelijke keurslijf waarmee de federale en regionale regeringen het lokale besparingsbeleid opleggen.

‘De Linkse Socialist’ zal de komende maanden ingaan op de gemeenteraadsverkiezingen. We plannen artikels over de actualiteit, stadsbeleid, internationale en historische voorbeelden, … Neem een abonnement om geen van deze artikels te missen.

Er is nood aan een rebelse stad of een front van rebelse gemeenten, waar verkozenen als vertegenwoordigers van een rebelse beweging optreden.

de stad

geen statutairen aan te werven. Verder werd op regionaal vlak gesneden in de financiering van de gemeenten. Bepaalde dotaties werden niet meer geïndexeerd. In Vlaanderen werden de gevolgen van een belastingvermindering voor de industrie op de gemeentelijke inkomsten gecompenseerd. Maar die compensatie, goed voor 200 miljoen euro, dreigt nu weg te vallen. De taxshift van de federale regering, met een daling van de belastingvoeten voor hoge inkomens, heeft een directe impact op de financiering van steden en gemeenten aangezien een deel van hun inkomsten gebaseerd zijn op de inkomensbelasting van de inwoners. De steden en gemeenten staan in

voor 40% van de publieke investeringen. Het gaat om scholen en crèches, buurt- en zorgcentra, weg- en fietsinfrastructuur, jeugdbeleid, culturele centra, … Kortom allemaal basisvoorzieningen in ons dagelijks leven. Maar het geld is op en dus wordt bespaard op personeel en diensten. Investeringen blijven uit, bestaande diensten worden duurder en er kwamen allerhande taksen en belastingen voor de gewone bevolking. Er is een financieel keurslijf opgetrokken voor de lokale besturen. Het doet denken aan de EU die de lidstaten in de pas dwingt. Om de belangen van de bevolking centraal te stellen, moet een lokaal bestuur de regels breken. Er is nood aan een rebelse stad of een front van rebelse gemeenten, waar verkozenen als vertegenwoordigers van een rebelse beweging optreden. Consequent links versterken

In 2014 haalde de PVDA voor het eerst twee federale verkozenen. Het gaf het massale verzet tegen de rechtse regering in 2014-15 een stem in het parlement en een groter gewicht in het publieke debat. Vooral in Wallonië kon de PVDA zich opwerpen als de linkse stem bij uitstek voor wie een alternatief op de klassieke partijen wil. Sinds anderhalf jaar scoort ze in de peilingen telkens 15% of meer in Wallonië, 7,5% tot 12% in Brussel en rond de kiesdrempel van 5% in Vlaanderen. Op lokaal vlak zal dit waarschijnlijk een belangrijke doorbraak met zich meebrengen en verkozenen in alle grote en centrumsteden. LSP heeft niet in eerste instantie een electorale benadering van politiek. Grote veranderingen en spron-

3

gen vooruit voor de samenleving zijn er altijd gekomen door massabewegingen en sociale strijd. Maar deze staan natuurlijk niet los van de politieke strijd. Een succes op het politieke terrein kan het zelfvertrouwen geven dat noodzakelijk is om de sociale strijd aan te gaan. De afgelopen 20 jaar hebben wij verkiezingen steeds benaderd vanuit de vraag hoe het vacuüm ter linkerzijde best kon ingevuld worden. We participeerden aan of gaven steun aan lijsten die potentieel hadden om daaraan bij te dragen, zoals het Comité voor een Andere Politiek in 2007, ROOD! in 2012, de lijst PC-PSL-LCR-PH in Brussel in 2009, Front des Gauches in 2010 en Gauches Communes in 2012 en 2014 in Brussel. Soms dienden we een eigen lijst in, niet met de verwachting een electorale doorbraak te realiseren maar om een factor te kunnen zijn in het politieke debat. Bij de verkiezingen in 2014 zijn we enkel in Brussel opgekomen, elders riepen we op om voor PVDA te stemmen en bij LSP aan te sluiten. Elke stem kon immers bijdragen aan de electorale doorbraak. Vanuit dit opzicht contacteerden we de PVDA eind mei 2017 met de vraag tot overleg over hoe leden en afdelingen van LSP kunnen bijdragen aan een zo sterk mogelijk resultaat voor PVDA-lijsten in de lokale verkiezingen. Wij zouden zo’n campagne het sterkst kunnen voeren met eigen kandidaten op de PVDA-lijsten daar waar onze werking en inplanting een reële meerwaarde kunnen bieden. Helaas hebben we 11 maanden moeten wachten vooraleer een afspraak mogelijk werd: begin mei is een gesprek voorzien. In de tussentijd zijn we niet bij de

pakken blijven zitten. We hebben ons voorbereid op twee mogelijke scenario’s. Ofwel is een constructief gesprek mogelijk en komt er een akkoord over LSP-kandidaten op PVDA-lijsten waar we gezamenlijk denken dat LSPafdelingen een bijdrage kunnen leveren aan de sterkste mogelijke campagnes en resultaten. Ofwel bereiden we een eigen campagne voor waarbij we in de meeste steden en gemeenten oproepen om PVDA te stemmen met daarnaast in St-Gillis en Keerbergen een deelname aan linkse lijsten waarvoor met anderen wordt samengewerkt (zie elders op deze pagina’s). Voor een sterke linkerzijde met doeltreffend programma en strategie

Er is veel ongenoegen over de richting die onze samenleving uitgaat. De roep naar een alternatief is duidelijk merkbaar, denk maar aan de spectaculaire scores en campagnes van Bernie Sanders, Jeremy Corbyn of Jean-Luc Mélenchon. Sinds de ervaring met Syriza in Griekenland is ook duidelijk dat de discussie over het programma waarmee we een alternatief willen realiseren geen secundaire kwestie is. Daarom blijven de verschillen tussen LSP en PVDA over dit programma geen detail in de marge. Wij blijven dan ook bouwen aan onze eigen organisatie, met eigen afdelingen, lidmaatschap, pamfletten en campagnes. Voor de overgrote meerderheid van de bevolking zijn de verschillen tussen beide partijen flinterdun. En op het electorale terrein zijn deze verschillen wat ons betreft inderdaad geen voldoende argument om niet tot samenwerking te komen.

Consequent Links in Keerbergen

I

n de gemeenteraad van Keerbergen zetelen hoofdzakelijk drie grote partijen: Open VLD, CD&V en N-VA. Meerderheid of oppositie? We mogen ons niet laten vangen! Want toevallig zijn het dezelfde partijen die in de federale regering zitten en schuwen ze geen asociale besparingsprogramma’s op de kap van de bevolking. door

Christophe De Brabanter

We vinden dat er een linkse oppositie moet opgebouwd worden en daarom neemt LSP-Keerbergen het initiatief om de lijst “Consequent Links” te vormen. Deze lijst staat open voor mensen die op een consequent linkse manier willen opkomen voor de belangen van de bevolking en niet voor de belangen van de grote bedrijven, multinationals en de superrijken. De campagne voor een consequent links beleid moet op alle niveaus gevoerd worden: op gemeentelijk niveau, regionaal en nationaal niveau, maar ook op de werkvloer en in de woonwijken, op (hoge) scholen en universiteiten, ... We zijn niet uit op postjes of op het sluiten van compromissen in een coalitie met asociale partijen die een beleid in het nadeel van de mensen voeren. Wel willen we linkse krachten bundelen en verder opbouwen door oppositie en actie te voeren tegen het neoliberaal besparingsbeleid. We vinden dat een consequent linkse lijst dit tijdens de gemeenteraadsverkiezingen moet verdedigen op basis van een positief project dat vertrekt van de noden van de samenleving op alle niveaus. De affiche is een verzameling van de gemeenschappelijke punten van de personen die reeds bereid zijn om kandidaat te zijn op de lijst. We willen met deze affiche ook de nadruk leggen op een politiek inhoudelijk debat, vandaar dat er zoveel tekst in staat i.p.v. een grote foto met een nietszeggende algemene slogan. Wie links is in Keerbergen en het niet eens is met bepaalde standpunten, nodigen we uit om in gesprek te gaan en op die basis de standpunten indien nodig verder te verscherpen. Met een inhou-

delijke campagne willen we ook bepaalde partijen ontmaskeren die in de ogen van de mensen een links profiel hebben, maar eigenlijk enkel willen meebesturen en postjes innemen voor eigen profijt in plaats van te bouwen aan een consequent linkse beweging. De affiche bevat vier pijlers: democratie, sociaal investeringsbeleid, ecologie en solidariteit. Onder elke pijler staan enkele geselecteerde standpunten. Op dit moment zijn er al vijf kandidaten op de lijst Consequent Links: Christophe De Brabanter, Veerle Goeman, Koen Lambrechts, Hélène Harvey en François De Brabanter. LSP heeft in Keerbergen sinds de vorige gemeenteraadsverkiezingen 11 nieuwsbrieven uitgebracht. Het gaat om een folder van vier pagina’s A5. De oplage van de eerste vier nieuwsbrieven was 2.500, daarna werd dit opgetrokken tot 5.000 exemplaren. In deze nieuwsbrieven proberen we de lokale politiek te plaatsen in de nationale en internationale context. Er is een team van leden en sympathisanten om de nieuwsbrief te verdelen en te bussen. Verder organiseren we jaarlijks een socialistische BBQ met de laatste jaren zo’n 50-75 aanwezigen, en andere sociale activiteiten. Daarnaast hebben we natuurlijk onze wekelijkse afdelingsvergaderingen waar politiek, vorming en organisatie de speerpunten vormen. We volgen het syndicaal werk op en nemen deel

aan nationale acties en betogingen. Zo proberen wij ons steentje bij te dragen aan de uitbouw van een consequent linkse beweging die politiek gevormd, regelmatig en georganiseerd opkomt voor de rechten van de mensen, tegen het kapitalistisch winstsysteem in. Wij komen op voor een socialistische en ecologische wereld!


4

pensioenen

de

Linkse Socialist

Pensioenbetoging mag geen eindpunt zijn

N

a een informatiecampagne waarin tienduizenden pensioenkranten werden verdeeld, wordt op 16 mei in Brussel betoogd. Het ongenoegen rond de pensioenen is erg groot: hoe komt het toch dat we steeds harder werken en dat de winsten steeds groter worden, maar dat er geen geld zou zijn voor leefbare pensioenen? De werkdruk maakt dat weinigen zich tot 67 jaar zien werken, waarop de regering nu de druk op elk van ons wil opvoeren om toch langer te werken. Actie is nodig en dus is het belangrijk dat er op 16 mei betoogd wordt. Velen stellen zich echter al de vraag: wat na 16 mei?

Mocht de regering na één betoging van gedacht veranderen, dan hadden we niet opnieuw rond de pensioenen moeten betogen. We mogen daaruit niet de conclusie trekken dat betogen en actievoeren niets uithaalt. Als we niets doen, zal de regering nog sneller en harder inbeuken op onze levensstandaard. Zonder onze acties is het publieke debat zo goed als volledig in handen van de rechterzijde en kan de tandem Michel-De Wever er straks nog een termijn bij doen. Er is niet minder maar meer actie nodig. Geen actie die beperkt is tot het versterken van de onderhandelingspositie van de vakbondsleidingen, maar opbouwende acties die bredere lagen meetrekken en de publieke opinie beïnvloeden. Is dat onmogelijk? In de herfst van 2014 hebben we dat voor elkaar gekregen met de nationale betoging gevolgd door provinciale stakingen en dan een

nationale algemene staking. Het stilleggen van de acties na dat actieplan van 2014 heeft tot verwarring en frustratie geleid onder heel wat militanten. Strijdbare delegees moeten er alles aan doen om de frustratie om te zetten in een sterker inzicht in de oorzaken van die frustratie. De vakbondsleidingen hebben na 2014 niet durven doorzetten tot de val van de regering, onder meer omdat er zich een probleem stelt met alternatieven op die regering. Binnen het kapitalisme is er weinig marge voor toegevingen aan de werkende klasse waardoor de sociaaldemocratie zich de afgelopen decennia steeds meer heeft vereenzelvigd met het kapitalisme en het beleid dat bij ons bespaart om uit te delen aan de superrijken. De vakbonden kunnen echter zelf een politiek project verdedigen, campagne errond voeren en druk zetten. Onze strijd voor een ander beleid

Onze strijd voor een ander beleid zal meer dan één slag vergen en daar moeten we op voorbereid zijn. Na 16 mei mag het protest niet gestopt worden. Een goed uitgewerkt oplopend actieplan kan de druk opvoeren. Kijk naar Frankrijk en de steun voor de beweging daar. zal meer dan één slag vergen en daar moeten we op voorbereid zijn. Na 16 mei mag het protest niet gestopt worden. Een goed uitgewerkt oplopend actieplan kan de druk opvoeren. Kijk naar Frankrijk en de steun voor de beweging daar. De acties moeten ook een duidelijk doel hebben: de val van de regering en het besparingsbeleid. Doorheen het protest moeten we onze politieke vertegenwoordiging tegenover die van de 1% rijksten opbouwen.

‘De grote pensioenroof’ Hoe de kapitalisten ons uitgesteld loon stelen

H

et boek ‘De Grote Pensioenroof’ van Kim De Witte (PVDA) toont omstandig aan dat onze pensioenen betaalbaar zijn. Het boek wapent ons met heel wat cijfers. In die zin kan het een instrument zijn om collega’s op de werkvloer bewust te maken van de impact van de aanvallen op de pensioenen, en hen te mobiliseren naar de betoging van 16 mei en volgende acties.

recensie door een militant van

ACOD-Spoor

Jonas Geirnaert wijst er in zijn voorwoord terecht op dat de welvaart nooit eerder zo groot was. Dat maakt het argument van de onbetaalbaarheid van de pensioenen absurd. Het probleem is de onrechtvaardige verdeling van de welvaart. Hij maakt komaf met de valse doctrine van de onvermijdelijkheid van langer werken. Hij concludeert terecht dat we moeten vertrekken vanuit de behoeften in plaats van vanuit de winsten. In de proloog stelt Kim De Witte dat er een breuklijn is die loopt tussen neoliberalisme versus humanisme. Vreemd genoeg heeft hij het niet over de breuklijn tussen arbeid en kapitaal. Dat verklaart wellicht ook waarom er niet over de arbeidersklasse of over socialisme wordt gesproken. Er wordt wel gepleit voor het organiseren van de arbeid in func-

tie van de behoeften en het benutten van de productiviteitsstijging voor arbeidersduurvermindering. Maar dit wordt niet gekaderd in een klassenstrijd van de werkende klasse tegen het kapitaal. Wel brengt het boek interessante argumenten en cijfers. Terecht klaagt Kim De Witte aan dat er geen ernstig debat over de pensioenen is. Geen enkele partij sprak zich voor de verkiezingen uit voor een verhoging van de pensioenleeftijd tot 67 jaar. Ondertussen is duidelijk dat alle beleidspartijen voor langer werken en het afbreken van de pensioenen zijn. De verhoging van de pensioenleeftijd gaat samen met een aanval op vervroegd pensioen. Dat kan voortaan enkel vanaf 63 jaar na 42 jaar loopbaan. Driekwart van de vrouwen en een kwart van de mannen komt daar niet voor in aanmerking. Dat komt onder meer door deeltijds werk: voor wie minder dan 104 dagen per jaar werkt, telt maar een half jaar mee in de berekening van de lengte van de loopbaan. Duitsland en Oostenrijk

In Duitsland is het wettelijke pensioen sinds de roodgroene regeringen van Schröder (1998-2005) in vrije val. Voordien bedroeg dit 70% van het gemiddelde inkomen. De verwachting is dat dit in 2020 nog maar 46% zal zijn. Mensen worden geduwd in de richting van de gesubsidieerde tweede pijler (pensioenfondsen in sectoren) en derde pijler (persoonlijke vormen van pensioensparen). Kim De Witte schetst hoe nauw de politiek en de verzekeringssector verweven zijn. Maschmeyer, de baas van AWD, financierde bijvoorbeeld de

Foto: Liesbeth

verkiezingscampagne van Schröder. 2003 wilde de regering-Schüssel van De pensioenfondsen zijn een mil- christendemocraten en extreemrechts jardenmarkt geworden. Er zijn on- het vervroegd pensioen afschaffen, het dertussen 16 miljoen RiesterRente- wettelijk pensioen met 38% vermindecontracten (derde pijler). De overheid ren en mensen naar private verzekesubsidieerde dit tussen 2002 en 2016 ringen duwen. Het leidde tot massaal met 34,8 miljard euro, tegen 2020 zal verzet. Een actiedag met 300.000 deelhet oplopen tot 50 miljard euro. De pu- nemers (algemene vergaderingen in de blieke sociale zebedrijven, straatke r he id wo r d t blokkades, lokaleeggeroofd, le betog i ngen, maar het pensi…) werd gevolgd oensparen v ult door een natiodit verlies niet De belangrijkste beperking nale betoging en aan. De pensieen algemene stavan het boek is dat er oenfondsen kenking met 1 milnen bovendien niet wordt ingegaan op joen deelnemers, een probleem van de nood aan een breuk de grootste sinds winstgevendheid We r e l d o o r l o g voor de spaar- met het kapitalisme. Twee. Een masders: de gegaran- Onder dit systeem zullen sabeweging kon deerde opbrengst de aanval grois van 4% naar leefbare pensioenen nooit tendeels stoppen. 1,75% gedaald. betaalbaar zijn: dat botst Ex t r e e m r e cht s D e r e nde me nwerd in de verkieten zijn erg laag, immers met de winsten zingen afgestraft onder meer door van de kapitalisten voor dit asociahoge kosten voor le beleid: de FPÖ de verzekeraars van Jörg Haider die oplopen tot de helft van de bijdra- splitste in twee en zelf haalde hij in gen. Je kan je geld bijna beter in een 2006 nog maar 4,1%. sok steken… Voor de gewone gepensioneerden Offensieve eisen is de situatie vaak rampzalig: het beNaar het einde van het boek brengt staansminimum bedraagt 787 euro per maand. Bijna een kwart werkt in lage- Kim De Witte enkele offensieve eisen: loonsectoren, wat ook leidt tot armoe- pensioenleeftijd op 65 jaar, vervroegd dige pensioenen. De sterke tendens van pensioen vanaf 60 na 35 jaar loopbaan, individualiseren en privatiseren van de brugpensioen vanaf 58 voor wie een Duitse pensioenen maakt de proble- zwaar beroep heeft of al 40 jaar werkte, een pensioen dat 75% van het gemidmen enkel groter. Het Duitse voorbeeld steekt schril af deld loon bedraagt, minimumpensioen tegenover het Oostenrijkse. Daar is er van 1.500 euro (na 40 jaar loopbaan) en wel nog een sterk wettelijk pensioen. maximum 3.000 euro, ... De Witte pleit Het resultaat zie je in de gemiddel- voor arbeidsduurvermindering en het de pensioenen: 1.820 euro voor een volledig meetellen van de (voormalige) Oostenrijkse man, tegenover 1.050 gelijkgestelde periodes. Voor de financiering hiervan wijst voor een Duitser. Voor vrouwen is dat Kim De Witte naar de miljonairstaks 1.220 en 590 euro. Kim De Witte geeft in zijn boek aan die zijn partij verdedigt. Hij stelt ook hoe de afbraak van het wettelijk pen- voor om de verlaging van werkgeverssioen in Oostenrijk gestopt werd. In bijdragen voor 16 miljard euro per jaar

te stoppen en deels terug te draaien. Op dit punt is De Witte erg voorzichtig, nochtans zou het logisch zijn om het subsidiëren van tewerkstelling volledig via openbare diensten en genationaliseerde sleutelsectoren van de economie te doen. De grote vraag is natuurlijk hoe we deze eisen kunnen afdwingen. Kim De Witte houdt het op een verwijzing naar het verzet in Oostenrijk in 2003 en dat van de Poolse vakbonden tegen de verhoging van de pensioenleeftijd. Strijd is nodig, dat is evident. Maar er wordt niets gezegd over de nood aan een actieplan vergelijkbaar met dat in 2014. Op deze cruciale kwestie had Kim De Witte gedetailleerder mogen ingaan. Het boek eindigt met een mooi citaat van Elsschot: “Tegen de mieren is geen tijger bestand.” De mieren hebben inderdaad de kracht van het aantal, maar ze moeten zich organiseren. Wat heb ik als vakbondsmilitant aan dit boek? Het is een hele kluif. Het toont dat de pensioenen betaalbaar zijn en ontkracht de wetmatigheid dat we langer moeten werken. Het boek toont dat het kapitaal de wettelijke pensioenen afbreekt om met private winsten op de ‘pensioenmarkt’ te gaan lopen. Het boek brengt enkele zeldzame voorbeelden van geslaagd verzet en kan ongetwijfeld bijdragen aan de mobilisaties. De aanvallen op het pensioen van statutair overheidspersoneel komen jammer genoeg maar heel summier aan bod. Zo worden de preferentiële tantièmes en de invloed ervan op pensioenleeftijd en -bedrag niet vermeld. De belangrijkste beperking van het boek is dat er niet wordt ingegaan op de nood aan een breuk met het kapitalisme. Onder dit systeem zullen leefbare pensioenen nooit betaalbaar zijn: dat botst immers met de winsten van de kapitalisten. Zelfs voorzichtige stappen in de richting van meer verworvenheden, zoals Oostenrijk waar de af braak van de pensioenen nog wat sterker werd afgeremd, zijn onaanvaardbaar binnen de winstlogica.


Sociaal

www.socialisme.be mei 2018

5

Antwerps ABVV-voorzitter vervolgd met mogelijke gevangenisstraf

Criminalisering sociale actie beantwoorden met mobilisatie!

T

ijdens een staking in juni 2016 haalden de autoriteiten de grote middelen boven om enkele stakersposten aan de Antwerpse Scheldelaan te breken. De repressie van toen krijgt nu een staartje: twee ABVV-militanten, waaronder de voorzitter van ABVV Antwerpen, Bruno Verlaeckt, verschijnen voor de rechter. De tenlastelegging: ‘kwaadwillig belemmeren van het verkeer.’ De straf kan oplopen tot 10 jaar gevangenisstraf. door

Geert Cool

De politieke verantwoordelijkheid voor het politie-optreden, de repressie en de daaropvolgende vervolging ligt bij het door de N-VA gedomineerde stadsbestuur. De N-VA spreekt graag over over westerse waarden en mensenrechten als het is om naar migranten en moslims uit te halen. Maar zelf is de partij selectief in welke mensenrechten ze aanvaardt. Het democratisch recht op collectieve actie hoort er niet bij omdat het bij stakingen ingaat tegen de belangrijkste waarde van kapitalisten: hun winsten. Europese rechtspraak bevestigt dat het plaatsen van stakersposten onderdeel van het democratisch recht op collectieve actie is. In bepaalde gevallen omvat dit recht ook het opwerpen van wegblokkades. Deze sociale rechten, afgedwongen door strijd van de werkende bevolking, liggen onder vuur. De rechtse regering met de N-VA van De Wever op kop wil elk verzet tegen het asociale besparingsbeleid de mond snoeren. Dat is de context van het politie-optreden op 24 juni 2016. Een land waar de voorzitter van

een vakbond die staakt tegen het regeringsbeleid wordt opgepakt, doet eerder aan een dictatuur denken. Dat een sociaal conflict, mogelijk op aansturen van dezelfde regeringspartijen waartegen geprotesteerd werd, bovendien als een strafrechtelijke zaak wordt behandeld, is nog een stap verder. Het betekent dat protest tegen deze regering gecriminaliseerd wordt. Al wie het niet eens is met de verhoging van de pensioenleeftijd, het onderuit halen van onze lonen door de indexsprong en bijkomende taksen, de aanvallen op pensioenen en sociale zekerheid, het gebrek aan publieke investeringen in infrastructuur, zorg en onderwijs, … moet zwijgen. Bij de repressieve operatie van 24 juni 2016 werden twee ABVV’ers opgepakt, waaronder de Antwerpse voorzitter Bruno Verlaeckt. De tenlastelegging van kwaadwillige belemmering van het verkeer gebeurt op basis van een artikel uit het Strafwetboek dat valt onder een hoofdstuk over opzettelijk doden en toebrengen van lichamelijke letsels. De afgelopen jaren werd de haven-

Actie aan de rechtbank op 13 april. Foto: socialisme.be

zone in Antwerpen meermaals afgezet in het kader van collectieve acties. Dit gebeurde door personeel dat opgeleid is om de veiligheid in deze industriezone te garanderen. De blokkades worden dermate opgesteld dat het verkeer ongehinderd rechtsomkeer kan maken waardoor er geen files ontstaan. Op 24 juni 2016 ontstonden er pas grote verkeersproblemen toen de politie met het oog op de repressieve aanpak van de stakersposten deze organisatie van het verkeer onmogelijk maakte. Door

Meigroeten 2018 - bedankt!

Café Multatuli Lange Vlierstraat Antwerpen

Op deze en andere pagina’s van deze krant vind je meigroeten: boodschappen van lezers en sympathisanten ter gelegenheid van 1 mei, de internationale dag van strijd. Met de viering van 1 mei sluiten we aan bij de tradities van de arbeidersbeweging. De dag ontstond als internationale actiedag voor de achturendag. Strijd, solidariteit en socialisme zijn vandaag nog steeds onze uitgangspunten.

Open vanaf 18u ZON-MAANDAG GESLOTEN/TOE INFO: 0496 93 47 14 vanaf 15u

Als onderdeel daarvan bouwen we aan eigen media met deze krant en onze dagelijks geactualiseerde website socialisme.be. Met de steun die we met de meigroeten ophalen, kunnen we deze kritische media verder uitbouwen. De redactie bedankt iedereen die ons heeft gesteund. We haalden meer dan 5.000 euro op. Bedankt voor deze steun! Vanwege de redactie

Uit solidariteit! ACOD-Spoor gewest Brussel

Rem. Chicago martyrs 1886!

meer de Antwerpse ABVV-voorzitter Bruno Verlaeckt wordt een provocatieve aanval ingezet op het stakingsrecht en het recht op actieve oppositie in het algemeen. Hierop reageren we best met mobilisatie en solidariteit. Al onze democratische rechten zijn afgedwongen door strijd en solidariteit. Dat is ook hoe we ze zullen verdedigen. Er was een eerste actie bij de opening van de zitting op 13 april. Bij de pleidooien op 15 juni is er nood aan een grote mobilisatie.

* Internationale solidariteit met de cheminot(e)s in Frankrijk! * Voor een opbouwend actieplan ter verdediging van onze statuten, pensioenen en sterke openbare diensten!

militanten en leden van verschillende vakbonden en beroepscategorieën bij het spoor Ter gelegenheid van de 1ste Mei 2018 wil de ACOD Lokale en Regionale Besturen van Brussel haar wensen van solidariteit, strijdvaardigheid en strijd uiten aan alle werknemers. De ACOD LRB roept alle sectoren van de arbeidersbeweging op om de handen in elkaar te slaan om: - Fatsoenlijke lonen te verkrijgen voor iedereen! - Een echt pensioen te verwerven voor iedereen. Een minimumpensioen van 1500 €! - Een collectieve arbeidstijdvermindering te verkrijgen zonder verlies van loon en met compenserende indienstnemingen!

Joost (Ledeberg)

http://www.acodlrbbru.be

Vrede en vrijheid voor Kasjmir! Voor een onafhankelijk, seculier en socialistisch Kasjmir

AZADI! (vrijheid)

ACOD Onderwijs Oost-Vlaanderen

het optreden van de politie ontstonden lange files. Om het verkeer was het dus niet te doen, enkel om het breken van het stakingsrecht. Deze methode doet denken aan de wijze waarop 125 jaar geleden tegen de beweging voor stemrecht werd opgetreden. Op 18 april 1893 werd de haven afgezet door rijkswacht en leger en werd vervolgens in Borgerhout op stakende arbeiders geschoten waarbij vijf doden vielen. Met de huidige vervolging van onder

M. Ishaq Khan

Uit sympathie, uit woede, uit noodzaak. Go go go girls!

Eva

stop criminalisering sociaal verzet !


6

marx

de

Linkse Socialist

1818-2018: 200 jaar na de geboorte van Marx blijft het marxisme actueel

O

ngetwijfeld werden enkele wenkbrauwen in de Londense City opgetrokken toen het interview met de gouverneur van de Bank of England, Mark Carney, midden april werd gelezen. Carney waarschuwde zijn klasse immers: “Marx en Engels kunnen opnieuw actueel worden.” Hoe komt het dat de ideeën van Karl Marx 200 jaar na zijn geboorte nog zoveel belangstelling en zelfs vrees opwekken? door

Nicolas Croes

Carney vervolgde: “Als je de textielfabrieken vervangt door platformen, de telegraaf door Twitter, dan heb je dezelfde dynamiek als 150 jaar geleden, toen Karl Marx het Communistisch Manifest schreef.” Volgens hem zorgen de jaren van erg zwakke loongroei sinds de grote recessie van 2008 ervoor dat de ervaringen van de 19e eeuw herhaald worden. Enkele dagen later kwam de tabloid The Sun met onthullingen over het onmenselijke werkritme in een Britse vestiging van Amazon waar het personeel in lege flessen plast en zo weinig mogelijk drinkt om de werkplaats niet te verlaten… De afgelopen tien jaar hebben tal van economen en analisten verwezen naar ‘Het Kapitaal’ van Marx. Daarbij was er ongetwijfeld een stevige portie frustratie omdat er voor begrip van de situatie beroep moest gedaan worden op de inzichten van een revolutionair die zijn leven besteed heeft aan de strijd tegen het systeem van uitbuiting. De bekende econoom Nouriel Roubini, één van de weinige kapitalistische economen die de economische crisis van 2007-08 had voorzien, verklaarde destijds: “Marx heeft gelijk, het is mogelijk dat het kapitalisme zichzelf op een bepaald ogenblik vernietigt. Je kan het inkomen uit arbeid niet blijven doorschuiven naar het kapitaal zonder overproductie te creëren en de vraag te ondermijnen.” Dat academici en economen die het kapitalisme verdedigen zich tegen hun goesting in Marx moeten verdiepen, is één zaak. Maar dat de arbeiders en jongeren zich eveneens in Marx gaan verdiepen, is een andere zaak. Dat is net wat Mark Carney en co zo afschrikt. Het kapitalisme: een systeem met crisis in zijn DNA

Marx was de eerste die de logica van het interne functioneren van het kapitalistische systeem begreep. Hij bracht een wetenschappelijke analyse en verklaarde de terugkerende crisissen. De arbeiders creëren met hun arbeidskracht nieuwe waarde. Maar het loon dat ze daarvoor krijgen komt slechts met een deel van die waarde overeen.

De rest eigenen de kapitalisten zich toe. Die kapitalisten zoeken steeds nieuwe manieren om de arbeidsvoorwaarden en lonen aan te pakken om hun winsten op korte termijn te versterken in de context van een scherpe concurrentie op de markt. Deze concurrentie legt de basis voor een nieuwe crisis aangezien de arbeiders met hun lonen niet in staat zijn om wat ze produceren terug te kopen. Dit systeem leidt stelselmatig tot een overproductiecrisis. De overproductiecrisis leidt telkens tot toename van werkloosheid, een neerwaartse druk op de lonen en besparingen bij de overheid. Vanaf eind de jaren ‘70 wordt door de burgerij gekozen om een deel van de crisis voor zich uit te schuiven via een historische opbouw van staatsschulden en het stimuleren van het kopen op krediet bij de werkende klasse. Het gebrek aan winstgevendheid in de industriële productie brengt de kapitalistische klasse ertoe om meer en meer van haar kapitaal te oriënteren op financiële beleggingen die alsmaar gesofisticeerder, grootschaliger en risicovoller worden. Ook de werkende klasse wordt gelokt om mee te stappen in het casino van het kapitalisme waar de winsten ongekende hoogten bereiken. De zeepbellen op de financiële markten barstten in 2007-2008 en brachten een golf van crisissen, besparingen en verarming met zich mee. De verantwoordelijke van het vermogensbeheer bij UBS, Josef Stadler, publiceerde vorig jaar een rapport over de grote vermogens waarin hij opmerkte: “We staan op een keerpunt. De concentratie van rijkdom was nooit zo sterk sinds 1905.” Het fenomeen is niet nieuw. Karl Marx schreef in ‘Het Kapitaal’: “De accumulatie van rijkdom aan de ene kant is dus tevens accumulatie van ellende, kwelling van arbeid, slavernij, onwetendheid, onmenselijkheid en zedelijke ontaarding aan de andere kant, dat wil zeggen aan de kant van de klasse, die haar eigen product voortbrengt als kapitaal.” Josef Stadler stelt dat de vraag is “tot welk punt deze situatie kan blijven duren en op welk ogenblik de samenleving zich moeit en in opstand komt?”

Marx: “De accumulatie van rijkdom aan de ene kant is dus tevens accumulatie van ellende, kwelling van arbeid, slavernij, onwetendheid, onmenselijkheid en zedelijke ontaarding aan de andere kant”

De wereld begrijpen om hem te veranderen

Het ‘dialectisch materialisme’ (wat doorgaans het marxisme of het wetenschappelijk marxisme wordt genoemd) is niet ontstaan als nieuwe filosofie, maar als methode om na te gaan hoe de wereld kan veranderd worden. Het is een analysemethode gericht op actie. Zoals Marx stelde: “De filosofen hebben de wereld slechts verschillend geïnterpreteerd; het komt er op aan haar te veranderen.” De conclusie van Marx was dat het kapitalistisch systeem moet omvergeworpen worden om plaats te maken voor een socialistische samenleving waarin de productie en de handel bevrijd zijn van de dictatuur van de werkgevers en de concurrentie, zodat de productie kan afgestemd worden op de behoeften van iedereen. Volgens Marx creëerde het kapitalisme door de ontwikkeling van de productiekrachten en de socialisering van de productie (van kleine werkplaatsen naar grote multinationals) de materiële voorwaarden voor het socialisme en creëert het ook zijn eigen ‘doodgraver’: de arbeidersklasse. Marx en zijn strijdmakker Engels hebben zich erg actief ingelaten met de opbouw van organisaties van de arbeidersbeweging.

Verdiep je in het marxisme

Marxisme.be bracht enkele inleidende boeken over het marxisme uit: “Marxisme in 160 vragen en antwoorden” door Peter Van der Biest biedt in toegankelijke vorm een eerste kennismaking met het marxisme. “Marxisme in hun bewoordingen” brengt inleidende teksten door Marx, Engels, Lenin en Trotski. Verder is er “Het Kapitaal” in de ingekorte versie. Meer info via de website marxisme.be of vraag onze uitgavenlijst via de redactie.

Is dit allemaal nog actueel?

potentiële kracht en worden daardoor als sociale klasse bijzonder sterk. De arbeidersklasse kan de volledige economie lamleggen door in staking te gaan. Een staking drukt uit dat de arbeiders zich bewust zijn van het feit dat zij de waarde creëren. Gevestigde commentatoren erkennen dat op hun manier als ze steeds benadrukken hoeveel een staking ‘kost.’ Zonder werkenden, geen winsten! Terwijl de werkgevers absoluut nood hebben aan werkenden, hebben die laatsten helemaal geen werkgevers nodig…

We zijn ondertussen 150 jaar van klassenstrijd verder. Heel wat overwinningen hebben sociale verworvenheden afgedwongen die ingaan tegen de winsthonger van de kapitalisten. De zware nederlagen van de arbeidersklasse in de jaren 1990, na de ineenstorting van het Oostblok, hebben in het westen geleid tot een verburgerlijking van oude arbeiderspartijen, politieke dakloosheid voor de arbeidersklasse en een steeds grotere nadruk op overlegsyndicalisme in plaats van Revolutie strijd bij de vakbondsen kleine leidingen. overwinningen Hierdoor heeft de arbeidersklasse weinig Het falen van het kagebruik gemaakt van pitalisme op econozijn potentiële kracht. “Filosofen hebben misch, ecologisch en De kapitalisten heb- de wereld slechts sociaal vlak; de exben het initiatief in treme ongelijkheid; de handen genomen. Dat verschillend brutale besparingen; ging zo ver dat de mil- geïnterpreteerd; … dwingen mensen jardair Warren Buffet het komt er ertoe om een uitweg in 2005 de arrogante zoeken. Het is lotie had om aan CNN op aan haar te gisch dat die zoekte verklaren: “Er is veranderen.” (Marx) tocht eerst leidt tot wat uiteraard een klashet gemakkelijkste of senstrijd, maar het is mijn klasse, die van de rijken, die de het meest aanvaardbare lijkt binnen strijd voert. En we zijn aan het win- dit systeem. De rol van marxisten vandaag is niet nen.” De arbeidersklasse is uiteraard ook sterk veranderd wat omvang, lo- om Marx te herdenken en enkel over catie en samenstelling betreft. Voor socialisme te spreken op grote gelesommigen volstaat dat om te zeggen genheden om vervolgens de activiteidat de arbeidersklasse niet langer de ten te beperken tot wat aanvaardbaar fundamentele kracht voor verande- is binnen het keurslijf van het kapitalisme. Positieve hervormingen worden ring kan zijn. Een aantal bastions van de indus- steeds betwist en afgebouwd door de triële arbeidersklasse in de westerse kapitalisten. Binnen dit systeem zijn landen zijn effectief verdwenen of af- ze slechts tijdelijk. Marxisten koppelen gezwakt. Maar dit betekent niet dat de de realisatie van concrete eisen aan de arbeidersklasse weg is. Integendeel: de noodzaak om het kapitalisme omver te arbeidersklasse is vandaag numeriek werpen en te vervangen door een sociveel sterker dan in de tijd van Marx en alistische samenleving. Daartoe is er nood aan een programEngels. De marxistische definitie van arbeidersklasse – al wie meerwaarde ma dat vertrekt van de sociale noden voortbrengt door zijn arbeidskracht te (het aantal sociale woningen dat nodig verkopen in ruil voor een loon om van is, of nog hoe een herverdeling van het te leven – omvat de meerderheid van beschikbare werk een einde kan made werkenden op de planeet. Volgens ken aan werkloosheid). Doorheen zo de Internationale Arbeidsorganisatie breed en inclusief mogelijke mobili(IAO) gaat het om 3,4 miljard mensen. satie is het mogelijk om aan te tonen De arbeidersklasse was nooit zo groot dat het huidige systeem een obstakel en ze blijft groeien, zeker in de neoko- is, dat overwonnen kan worden door loniale landen waar de verstedelijking ons te organiseren rond een socialisen industrialisering de afgelopen der- tisch programma en met de strategie en tactieken die daaruit voortvloeitig jaar sterk toenamen. Marx legde uit dat het kapitalisme en. Op die basis is het, om nogmaals eerst en vooral de arbeidersklasse Marx aan te halen, mogelijk om de creëert en ze vervolgens revolutionair “hemel te bestormen.” maakt. De klasse op zich wordt een klasse voor zich, legde hij uit: de wer- Bezoek onze website kenden worden zich bewust van hun marxisme.be


belgië

www.socialisme.be mei 2018

Belangenvermenging & doofpotoperaties: N-VA rijdt voor de wapenindustrie

D

at onze regering publieke debatten over belangrijke zaken mijdt als de pest is, op zijn zachtst gezegd, een understatement. Het feit alleen al dat er in een tijd van besparingen 15 miljard wordt vrijgemaakt voor de aanschaf van F-35’s, die dan nog eens kernbommen kunnen dragen en droppen, is hallucinant.

door

Sander (Dendermonde)

SP.a greep eindelijk nog eens een kans om oppositie te voeren toen het rapporten van Lockheed Martin, de constructeur van de F-16’s, in handen kreeg waaruit bleek dat de huidige gevechtsvliegtuigen langer mee kunnen. Terwijl er geen geld is voor degelijke pensioenen voor iedereen of voor broodnodige investeringen in zorg en onderwijs, wordt de miljardeninvestering in oorlogstuig niet in vraag gesteld. Wiens belangen dienen regering en legert op? Niet die van ons! Dit schandaal toont aan dat de regering een loopje neemt met de democratie die ze beweert te verdedigen. Een publiek debat over het nut van een miljardeninvestering in oorlogstuig werd niet gevoerd. Het werd ook meteen duidelijk dat dit nooit de bedoeling was. Deze regering moest en zou investeren in nieuw oorlogstuig om “de internationale gemeenschap” (lees: de imperialistische belangen van de VS, het VK, Frankrijk en Duitsland) ervan te overtuigen dat het mee kan en wil stappen in het uitbreiden en verdedigen van

We wensen iedereen een strijdbare 1 mei! Familie Byl De Pelsemaecker Geraardsbergen

de Westerse invloedssferen en winstbelangen in de wereld. Daarnaast worden de belangen van de wapenindustrie gediend. Dat de voormalige adjunct-kabinetschef van minister van Defensie Vandeput (N-VA) na zijn ontslag wegens ongeoorloofde contacten met Lockheed-Martin nu werkt voor een consultant die lobbyt voor hetzelfde bedrijf, versterkt de reuk van belan-

genvermenging. N-VA beweert voor “kracht van verandering” te staan, maar eigenlijk is het gewoon meer van dezelfde rottigheid. De N-VA stelde alles in het werk om zijn minister buiten schot te zetten. Zo werd een zitting over het dossier twee weken uitgesteld, interne audits (door het leger zelf dus) werden besteld om de publieke opinie te beïnvloeden en militairen die op de hoogte waren van

Socialistische meigroeten Familie Djelassi-Byl Oudergem

Uit sympathie en overtuiging Wies en Roger

1-Mei groet Algemene Centrale Oost-Vlaanderen De rijken worden rijker en het gewone werkvolk wordt armer terwijl de winsten stijgen en de economie groeit. Daar kunnen we niets aan doen zeggen Bart DW en Gwendolyn. Menen ze dit nu écht ?! Wij geloven dit niet. Dat deden onze voorouders gelukkig ook niet toen hun fabrieksbazen vertelden dat er geen alternatief was voor hun hongerloon en lange werkdagen. Er is wel degelijk een alternatief voor hun afbraakpolitiek. Steun ons alternatief van kortere werkdagen, hogere minimumlonen, lagere pensioenleeftijden en eerlijke belastingen en kom naar onze 1 mei-optochten.

Terwijl er geen geld is voor degelijke pensioenen voor iedereen of voor broodnodige investeringen in zorg en onderwijs, wordt de miljardeninvestering in oorlogstuig niet in vraag gesteld. Wiens belangen dienen regering en legertop? Niet die van ons!

de mogelijke verlenging van de levensduur van de huidige F16’s werden op non-actief gezet. Toen uiteindelijk toch iets publiek gemaakt moest worden, mochten de parlementsleden de interne en externe audits wel inkijken maar geen foto’s of notities nemen laat staan kopies maken. Het heeft alles weg van een doofpotoperatie.

Duur openbaar vervoer nefast voor mobiliteit en milieu

Als de N-VA hier voorlopig mee wegkomt, is het door de zwakte van de oppositie. SP.a heeft zelf een verleden van fraude en belangenvermenging bij legeraankopen: kijk maar naar het Agusta-dossier begin jaren 1990. De terechte kritieken op Vandeput in het parlement gaan bovendien niet gepaard met de uitbouw van een sterke vredesbeweging op straat. N-VA’er Theo Francken wil naar nul vluchtelingen, maar zijn partij doet er alles aan om te investeren in oorlogstuig dat ingezet wordt in conflicten waar de bevolking geen andere uitweg ziet dan vluchten. De enige winnaars moeten bij de wapenindustrie en hun politieke marionetten gezocht worden. Het is be langrijk om een k rachtsve rhouding op te bouwen die de belangen van de werkende bevolking dient en op die manier ook aan die werkende bevolking verantwoording verschuldigd is. Zolang de economie in de handen van een rijke elite blijft, zullen de belangen van het merendeel van de bevolking altijd ondergeschikt zijn. Het is tijd voor een beweging van werkenden en studenten tegen oorlog, oorlogstuig en voor een samenleving die zichzelf dient en niet de winstbelangen van een rijke minderheid!

Tijdschrift Vrede vzw

7

N

a jarenlang onvoldoende investeren en besparen op openbaar vervoer swingen de prijzen de pan uit.

Zo wordt een retourbiljet BrusselAmsterdam in het weekend bijna dubbel zo duur: 96 euro in plaats van 55 euro. Het is niet verwonderlijk dat goedkope vliegreizen en busmaatschappijen als Flixbus een opmars kennen: dat is goedkoper dan met de trein. Terecht wordt opgemerkt dat dit rampzalig is voor het milieu, maar doorgaans komen de antwoorden niet verder dan het voorstel om vliegen duurder te maken. De vakantiemogelijkheden van gewone werkenden drastisch beperken, is blijkbaar het enige antwoord dat de gevestigde krachten kunnen verzinnen. Ondanks de mobiliteitscrisis zijn ook de prijzen van De Lijn fors toegenomen. Sinds 2012 steeg de prijs voor een abonnement met gemiddeld 33% en dat van een gewoon ticket met 21%. Voor korte ritten betaal je met een rittenkaart 1,6 euro (tegenover 0,9 euro in 2012) en met een enkel ticket zelfs 3 euro. Met zulke prijzen neem je sneller de wagen in plaats van de bus… In plaats van de gewone bevolking te bestraffen voor de vervuilende winstzucht van het kapitalisme, moet er fors geïnvesteerd worden in openbaar vervoer zowel als antwoord op de mobiliteitscrisis als voor de bescherming van de luchtkwaliteit en het milieu. Gratis bus- en tramvervoer om de steden te ontlasten: dat zou pas een circulatieplan zijn!

ABVV VUB

Vier keer per jaar zorgt Vrede voor een scherpe analyse van het wereldgebeuren. Het tijdschrift kijkt achter het dagdagelijkse nieuws dat we te zien en te horen krijgen in journaals en dagbladen. Het schetst de brede context, graaft dieper en gaat op zoek naar kritische opinies en weinig gehoorde stemmen. In elk nummer wordt een actueel onderwerp uitgediept in een dossier. Er komen experten aan het woord in interviews, opiniestukken, artikels, boekbesprekingen,... Met een open geest bouwen we zo aan een gezonde basis voor maatschappelijke actie. Een jaarabonnement op een tijdschrift kost slechts 25 Euro, voor studenten is dit 20 Euro. Een tijdschrift kan u aanvragen via abo@vrede.be of bellen tijdens de kantooruren naar 09/233 46 88

Tot dan !

Vrouwencommissie LSP

Stop de privatisering. Voor gratis en degelijk openbaar vervoer

militanten ACOD TBM


8

dossier

de

Linkse Socialist

Leuven Vlaams: sluitstuk van de Vlaamse ontvoogding uitgevoerd door antiautoritaire studentenopstand

B

innen het kader van de herdenking van Mei ’68 willen we hier stilstaan bij de massale studentenstrijd voor de splitsing van de tweetalige universiteit van Leuven. Nu, 50 jaar na de strijd, eist de N-VA de herdenking van Leuven Vlaams op. Als je Leuven Vlaams enkel bekijkt als de laatste massamobilisatie in het kader van de Vlaamse ontvoogding – en dus haar verbinding niet ziet met de internationale golf van jongerenprotest die bekend staat als “Mei ‘68” - kun je niet begrijpen waarom deze opeising door de N-VA op luid protest botst bij de toenmalige studentenleiders. door

Anja Deschoemacker

LSP en Paul Goossens (leider van de Studentenvakbond, linkse afsplitsing van het KVHV die de strijd organiseerde) zullen het niet over veel eens zijn: zoals bij veel ’68ers is er bij hem sprake van cynisme, gevoed door de ontgoocheling die er kwam na de strijd. Maar hij blijft één van de laatste bevoorrechte getuigen die Leuven Vlaams vanaf de voorste rangen heeft aangevoerd. We zijn het met hem eens wanneer hij zegt dat de N-VA de geschiedenis van Leuven Vlaams vervalst. Bart De Wever heeft in het verleden meermaals zijn afkeer van de Mei ’68-beweging geuit. Hij wil de erfenis van Mei ’68 liquideren. Die bestaat voor hem uit normvervaging en een “identitair nihilisme,” waarbij “alle gezag en traditie” op de schop moest “om plaats te ruimen voor het individu” (HLN, 24/02/2018). Geen woord over het feit dat die laatste ontvoogding van Vlaanderen, het verdwijnen van de elitaire Franstalige universiteit in Leuven, verkregen is door juist een strijd onder leiding van uitgesproken linkse antikapitalistische jongeren als Ludo Martens, ook gekend als oprichter van Amada, vandaag PVDA, en Paul Goossens, die later een reputatie als progressief journalist uitbouwde. Enkel zij – met hun antiautoritaire ideeën die kenmerkend waren voor de generatie van Mei ’68 – konden de massa mobiliseren die nodig was om die Vlaamse eis te realiseren. Zij deden dit door de strijd op te bouwen, onafhankelijk van de toenmalige Vlaamse beweging en zelfs tegen de leiding van die beweging in. Wanneer de strijd in ’66 in een massale fase treedt, verdwijnt de slogan “Walen Buiten” naar de achtergrond om vervangen te worden door “Leuven Vlaams” en “Bourgeois Buiten” of ook nog “revolutie.” Het is dan ook schrijnend dat de herdenking van 50 jaar Leuven Vlaams gekaapt wordt door een figuur als Bart De Wever, erfgenaam van de rechtse conservatieve vleugel van de vroegere VU, die wel de eis stelde voor de vervlaamsing van de Leuvense universiteit, maar niet in staat was de beweging op te bouwen die dat ook kon realiseren. De strijd van de Leuvense universiteit bracht alle elementen samen voor een Vlaamse Mei ’68: - De strijd voor de democratisering van het onderwijs, voor een universiteit voor het volk, toegankelijk voor iedereen. Ze stelden daarbij niet enkel de nood aan een universiteit waar de Vlaamse arbeiders hun kinderen hoger onderwijs konden bieden, maar ook voor de creatie van een universiteit in Wallonië, waartoe niet enkel de bevoorrech-

te laag van Franstalige studenten in Leuven toegang zou hebben. Universiteiten die ook democratisch functioneren en niet bureaucratisch geleid worden door een elitaire leiding. Met andere woorden het tegenovergestelde van de visie van De Wever die zich vandaag opstelt als verdediger van elite-onderwijs. - De strijd tegen de heersende moraal en tegen de arrogante en reactionaire rol van de katholieke kerk. De beweging breekt pas echt los na 13 mei 1966, wanneer de bisschoppen in een berucht mandement laten weten dat er van splitsing van de universiteit geen sprake kon zijn - niet toen, niet later. Zo wilden de bisschoppen de CVP-PSC uit de wind zetten en de toenemende verdeeldheid binnen de partij stoppen. Het massaal en aanhoudend verzet van de Leuvense studenten tegen de ondemocratische en autoritaire besluitvorming trok een kruis over dit scenario: de regering viel en de Belgische christendemocratie splitste in een Vlaamse en Franstalige vleugel in 1969. - Het zoeken naar een verbinding met de arbeidersbeweging en een politieke oriëntatie die ondanks een zeer ruime variëteit, duidelijk links was. Die verbinding met de arbeidersklasse zal er in België in ’68 niet komen, in tegenstelling tot Frankrijk. De politieke linkerzijde, toen vooral de SP, was niet geïnteresseerd in het studentenverzet, de vakbondsleiding zat vastgeklonken aan haar partijen. De studenten uitten hun steun voor arbeidersverzet, maar konden geen enthousiasme genereren. Hun eisen en slogans waren dan wel antikapitalistisch, maar er was geen overgangsbenadering, geen idee van hoe die ideeën konden worden gerealiseerd. In Leuven, zoals in Frankrijk, eindigde de strijd omdat geen enkele politieke linkse kracht in staat en/of bereid was er politieke leiding aan te geven. De toenmalige leiding van de Vlaamse Beweging (toen VU, partij waaruit N-VA is voortgevloeid als erfgenaam van de rechtervleugel), gruwelde van dat radicale verzet tegen “alle gezag en traditie”, net zoals De Wever dat nu doet. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Leuven Vlaams pas nu opgeëist wordt door het Vlaams-nationalisme, wanneer veel van de oorspronkelijke leiders van het politieke en/of mediatieke toneel zijn verdwenen. Zoals in andere gevallen wil de historicus De Wever vooral de geschiedenis naar zijn hand zetten. Laat ons bij de herdenking van 50 jaar Mei ’68 ook Leuven Vlaams in de kijker zetten en de beweging recht aandoen door deze poging tot geschiedenisvervalsing door De Wever tegen te gaan.

Kom naar onze meetings en debatten in Leuven, Gent en Antwerpen Leuven do 3 mei Lessen van een revolutionaire maand in Frankrijk en België Sprekers: François Bliki (oudgediende ALS aan de VUB in de jaren 1970 en oprichter LSP), Anja Deschoemacker (campagne ROSA) en Franz (voorzitter ALS Gent). 19u. Romaanse poort, zaal B 2.3 (2de verdieping) – Brusselsestraat 63 Leuven.

Gent ma 7 mei Mei ’68: revolte of revolutie? Sprekers: Anja Deschoemacker (ROSA), Guy van Sinoy (student aan de ULB in ’68), Brecht De Smet (docent UGent) – Te bevestigen 19u30 Geuzenhuis, Kantienberg.

Antwerpen di 8 mei Mei ’68 en de strijd vandaag Sprekers: filosoof Thomas Decreus en Anja Deschoemacker, auteur van een boek over de nationale kwestie in België 19u30 UA campus Rodestraat.

Mei 1968 in Fr H

et beleid van Emmanuel Macron dat gericht is op de belangen van de superrijken leidt vandaag in Frankrijk tot massaal protest van studenten en werkenden. Het doet onvermijdelijk denken aan wat 50 jaar geleden gebeurde. Zal een nieuwe generatie in staat zijn om de taak van socialistische maatschappijverandering te volbrengen? dossier door

Clare Doyle

Het is niet overdreven om te stellen dat de situatie in Frankrijk in mei 1968 het perspectief van een socialistische revolutie in een industrieel ontwikkeld Europees land erg reëel maakte. Een overwinning van de Franse arbeidersklasse had de kapitalistische regeringen doorheen Europa als dominostenen ten val kunnen brengen, niet in het minst in België waar sterk uitgekeken werd naar de klassenstrijd van de buren.

delbare scholen gingen scholieren over tot stakingen en bezettingen. Jonge arbeiders vervoegden de straatgevechten. “Als ze dit doen tegen de zonen en dochters van de ‘top’ van de samenleving,” dachten ze, “wat zullen ze dan doen als wij onze eisen op straat brengen?” Er kwamen oproepen voor het ontslag van De Gaulle: “Hey Charlie, tien jaar is genoeg!” De leiding van de grote Franse ‘Communistische’ Partij (PCF) veroordeelde de studenten en deed Hoe het begon hen af als anarchisten, trotskisten en maoïsten voor wie de revolutie een ‘spel’ was. De druk Na de Tweede Wereldoorlog was er een snelle van onderuit voor solidariteitsacties met de stutoename van industriële productie in Frankrijk, denten bleef echter toenemen. Dit dwong de door Italië en elders in Europa. Maar de arbeiders leef- de PCF geleide vakbondsfederatie CGT ertoe om den nog in ellendige omstandigheden met lonen samen met de meer ‘gematigde’ vakbond CFDT die hen niet toelieten om de auto’s, wasmachines, en de lerarenvakbond FEN op te roepen tot een frigo’s en kookfornuizen te kopen die ze zelf pro- 24-urenstaking op maandag 13 mei. duceerden. Generaal De Gaulle lag in 1958 aan de basis van de Vijfde Republiek in Frankrijk, een Uitbreiding ‘sterke staat’ die Bonapartistische macht aan de Op die dag staakten meer dan vijf miljoen arpresident gaf (en nog steeds geeft) om het parlement aan de kant te schuiven en wanneer nodig beiders. In Parijs kwamen een miljoen mensen op straat en ook in andere Franse steden waren zelfs troepen de straten op te sturen. De studenten begonnen hun ongenoegen te ui- er tienduizenden betogers. De vakbondsleiders ten. Het ging om overvolle aula’s, niet-gemeng- hoopten dat dit voldoende stoom zou aflaten de accommodatie, de oorlog in Vietnam of nog waarna de arbeiders zich opnieuw zouden neerde apartheid in Zuid-Afrika. Het protest aan de leggen bij de kapitalistische uitbuiting. Dit was universiteiten, met zitacties en discussies die de de enige officiële stakingsoproep in Frankrijk hele dag en nacht doorgingen, en de straatacties gedurende de hele ‘maand van revolutie’ waarin werden brutaal aangevallen door de repressie- er op het hoogtepunt 10 miljoen stakers waren. Een aantal arbeiders in één fabriek – Sud diensten, waaronder de gehate semi-militaire CRS (rijkswacht). Campussen werden gesloten. Aviation in Nantes – beslisten onder invloed Enkele studentenleiders werden veroordeeld tot van een trotskistische stroming (zogenaamde gevangenisstraffen. Er waren honderden arres- Lambertisten) om de staking verder te zetten en taties, duizenden jongeren werden het slachtof- het bedrijf te bezetten. De bal ging aan het rollen. fer van politiegeweld op betogingen. Honderden Bedrijf na bedrijf volgde. Er waren stakingen en bezettingen van automobielbedrijven, scheepsjongeren kwamen in de ziekenhuizen terecht. De heersende laag – de regering in het bijzon- werven, ziekenhuizen, steenkoolmijnen, stelder – was verdeeld over de vraag van repressie plaatsen van openbaar vervoer en postkantoren. versus toegevingen. Dat is een kenmerkend ele- Scholen, winkels, ziekenhuizen, kantoren, theament van elke ontwikkelende revolutionaire si- ters, … werden bezet. Personeel van grote boertuatie. In Parijs zorgden de toegevingen begin derijen ging over tot zitacties en hun vakbonden mei 1968 voor een versterking van de studenten. riepen op tot een nationale betoging op 24 mei. Op 18 mei lag het land bijna volledig plat. De Er kwamen meer betogingen en er was meer geweld, maar dat leidde net tot sympathie onder de fascistische organisatie Occident slaagde er niet in om meer dan 2.000 aanhangers op de been te middenlagen. De vakbonden begonnen solidariteitsbetogin- krijgen voor een betoging waarmee het de stagen buiten Parijs te houden. In honderden mid- king wilde breken.


www.socialisme.be 9 mei 2018

9

Frankrijk: maand van revolutie Tegen maandag 20 mei waren er zes miljoen stakers en tal van bedrijfsbezettingen, waarbij comités werden opgezet om de staking door te voeren en om schema’s af te spreken van wie wanneer toezicht zou houden op de machines en werkplaatsen. In sommige gevallen werden de werkgevers in hun kantoren opgesloten waarbij eten via emmers neergelaten werd. Overal verschenen rode vlaggen en werd de Internationale gezongen. Buiten enkele fabrieken verschenen poppen die de bazen voorstelden die aan een galg bengelden. Advocaten, architecten, ambtenaars, leraars, profvoetballers, bankpersoneel, personeel in kerncentrales, … deden mee. Zelfs de dansers van het theater Folies Bergère staakten mee uit protest tegen de arbeidsvoorwaarden en omdat ze van een ander leven droomden. Het filmfestival van Cannes werd afgezegd, personeel van de televisie en radiozenders namen de programma’s en het nieuws over. De havens lagen plat, mariniers en politie-agenten begonnen te muiten. Bedienden van de werkgeversfederatie CNPF hielden de vergaderzaal van de raad van bestuur

Tegen vrijdag 24 mei waren 10 miljoen Fransen – meer dan de helft van alle werkenden – in staking. Er waren gewelddadige confrontaties op de straten van Parijs waar voor het eerst sinds de bevrijdingsstrijd tegen het Duitse fascisme barricaden werden opgeworpen. bezet. Overal bespraken comités hoe een toekomstige samenleving zou functioneren, vaak gebeurde dit in termen van socialistische of communistische democratie. De belangrijke arbeiderspartij PCF stond onder hoogspanning toen de leiding de lijn probeerde aan te houden dat het niet om een politieke staking ging. Tegen vrijdag 24 mei waren 10 miljoen Fransen – meer dan de helft van alle werkenden – in staking. Er waren gewelddadige confrontaties op de straten van Parijs waar voor het eerst sinds de bevrijdingsstrijd tegen het Duitse fascisme barricaden werden opgeworpen.

Op 25 mei begonnen onderhandelingen tussen standpunt werd wel verdedigd, maar door groede regering van De Gaulle, de werkgevers en de pen die niet sterk genoeg stonden en geen basis vakbondsleiders… die nog steeds benadrukken hadden in de arbeidersbeweging. De trotskisten van de Vierde Internationale, dat de strijd niet politiek is! Na drie dagen en nachten onderhandelen, is er een akkoord over waarvan Militant (de voorloper van de Socialist een erg genereus pakket hervormingen rond Party, onze zusterorganisatie in Engeland en lonen, vakantie, arbeidsduur, … Deze hervor- Wales) in 1965 politiek afgescheiden was, waren mingen waren het resultaat van revolutionaire pessimistisch over de Europese arbeidersklasse, gebeurtenissen, maar volstonden niet voor de inclusief de Franse. Ze stelden dat de arbeiders miljoenen arbeiders die hun werkplaatsen bezet voor minstens 20 jaar niet in actie zouden kohielden. Toen vakbondsleiders het akkoord de men. In Frankrijk richtten ze zich op de studenvolgende dag voorlegden, werden ze onder meer tenbeweging en de revolte tegen het koloniaal bein de grote automobielbedrijven weggestemd. De wind. Toen één van hun leiders, Ernest Mandel, arbeiders kwamen voor iets anders op, iets wat dit standpunt in Londen naar voor bracht op een nog niet naar voor gebracht werd door hun ‘tra- publieke meeting in de lente van 1968 – een maand voor de explosie van mei – werd hij beditionele’ leiders. kritiseerd door de hoofdredacteur van Militant, Wat nu? Peter Taaffe. Die benadrukte dat de arbeidersklasse zijn capaciteit om in actie te komen beHet Charletystadion liep vol met 50.000 mensen houden had en snel het Franse kapitalisme zou voor een meeting van de niet-communistische uitdagen. Mandel betwistte dit, zijn verkeerde linkerzijde die discussieerde over een politiek beeld werd vooral beantwoord door de Franse alternatief op De Gaulle en het kapitalisme. De arbeidersklasse. Het duurde niet lang vooraleer CGT riep op tot een betoging op 29 mei waarop de Franse arbeiders met hun revolutionaire traeen half miljoen stakers door de hoofdstad trok- dities opnieuw in actie kwamen. ken. Op die dag pakt De Gaulle zijn biezen en “Frankrijk is het land waar de klassenstrijd verlaat hij het land. Hij zei aan de Amerikaanse tot een conclusie wordt uitgevochten,” stelde ambassadeur dat de toekomst nu “in Gods han- Friedrich Engels, de schrijver en medestander den” lag. van Karl Marx. De situatie was overrijp voor een Maar de arbeidersleiders hadden geen pro- revolutionaire machtsovername en er waren lokagramma om de macht te grijpen die op de stra- le voorbeelden van gezamenlijke stakerscomités ten lag. Diegenen die een idee hadden van wat van arbeiders, studenten en kleine landbouwers moest gebeuren, beschikten nog niet over een die de oude staatsmacht overnamen. sterke stem. Arbeiders wachtten op een actieproIn Nantes, waar de staking begonnen was, ontgramma van de ‘communisten’, maar dat kwam stond al vrij vroeg in de beweging zo’n comité. er niet. De PCF-leiders zouden later stellen dat Dat nam de controle in de regio Loire Atlantique de staat te sterk was. Nochtans was die in staat over in elk aspect van de samenleving: producvan ontbinding. tie, distributie, uitwisseling. Het voedsel werd naar de dorpen en steden gebracht door kleine Revolutionaire situatie landbouwers, de prijzen werden laag gehouden, de politie werd afgedankt door de studenten en Er was een klassieke situatie van dubbelmacht arbeiders die zelf in hun wijken patrouilleerden – een revolutionaire situatie waarbij de heersen- en andere regio’s werden gevraagd dit voorbeeld de laag in de touwen ligt, de middenklasse kant te volgen. kiest voor de arbeidersklasse en de strijdmethoAls gelijkaardige vertegenwoordigende organen den ervan overneemt met betogingen en bezet- waren opgezet in alle regio’s om verkozen vertetingen, en de arbeidersklasse bereid is om tot het genwoordigers naar een nationale raad te sturen, einde door te vechten. Arbeiders in buurlanden konden deze strijdcomités organen van arbeiderszoals België begonnen hun solidariteit te tonen, bewind worden. Zoals in Rusland in oktober 1917 zowel in woorden als in actie. Zo werd gewei- had een revolutionaire leiding die het vertrouwen gerd om het werk van stakende Franse collega’s van de bevolking genoot de nodige maatregelen over te nemen. kunnen nemen om de bestaande staatskrachten Wat had een revolutionaire leiding met massas- naar de kant van de socialistische regering over te teun kunnen doen om de revolutie in mei 1968 te halen. Ze zouden een oproep gedaan hebben aan voltrekken? De stakerscomités hadden lokaal, re- de arbeiders van andere landen om dit voorbeeld gionaal en nationaal moeten gecoördineerd wor- te volgen, wat de mogelijkheid van een militaiden om een alternatieve regering te vormen. Dit re interventie van buitenaf zou beperkt hebben.

Maar… de leiders van de grote vakbondsfederaties en van de PCF waren de laatsten die een geslaagde revolutie wilden. Als de arbeiders in een ontwikkeld kapitalistisch land de macht konden grijpen, dan kon dit immers de arbeiders van de Sovjetunie ertoe aanzetten om de parasiterende bureaucratie aan de kant te schuiven om te bouwen aan echte arbeidersdemocratie. De ‘Koude Oorlog’ had als sneeuw voor de zon kunnen verdwijnen. Het revolutionaire potentieel werd letterlijk verraden. Het einde

Ze vroegen de arbeiders om terug aan de slag te gaan, maar er bleven nieuwe stakers opstaan die de samenleving wilden veranderen. Er was echter geen leiding door krachten die ze kenden. De Gaulle keerde terug naar Frankrijk, riep vervroegde verkiezingen uit en mobiliseerde de reactionaire krachten op straat. De politie en het leger werden ingezet tegen stakers en linkse organisaties. Honderden militante arbeiders werden afgedankt, enkele linkse organisaties verboden. In de parlementsverkiezingen van juni gingen de aanhangers van De Gaulle vooruit, de PCF verloor stemmen na een campagne die niet op een nieuwe socialistische samenleving gericht was, maar op ‘rust en orde.’ Binnen het jaar verdween De Gaulle van het toneel en werd hij vervangen door Georges Pompidou, net als de huidige Franse president een voormalige bankier bij Rothschild. De verworvenheden die tijdens de beweging werden aangekondigd, raakten ondermijnd door inflatie en de kapitalistische uitbuiting in het algemeen. Maar de vakbonden groeiden sterk en drie jaar na de gebeurtenissen ontstond een Socialistische Partij. Tegen 1981 haalde deze partij een meerderheid met 55% van de stemmen. Zonder een programma van volledige nationalisaties en arbeiderscontrole en –beheer, eindigt zelfs een ‘socialistische’ regering die hervormingen probeert door te voeren als een regering die een beleid voert in het belang van de 1%, de kapitalistische klasse. Dat was de les van het bewind onder Mitterand en later ook van het presidentschap van François Hollande die vorig jaar met zijn ‘Parti Socialiste’ een grote verkiezingsnederlaag opliep. Desalniettemin kan de grootste algemene staking uit de geschiedenis, die van mei 1968 in Frankrijk, een inspiratiebron zijn voor een nieuwe generatie. Het sterkt het vertrouwen in de mogelijkheid om een socialistische samenleving tot stand te brengen, niet in slechts één land maar in heel de wereld.


10

de

Linkse Socialist

Interview met Rachel Mahé, actief bij Gauche Révolutionnaire en France Insoumise

Golf van sociaal verzet in Frankrijk. Kan Macron dit overleven?

P

resident Macron en zijn partij ‘La République en Marche’ (LREM) haalden het op de ruïnes van de gevestigde partijen in Frankrijk van Marine Le Pen en het extreemrechtse Front National in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen vorig jaar. Minder dan een jaar later rolt een tsunami van sociaal protest over het land. De gelijkenissen met België enkele maanden na het aantreden van de rechtse regeringMichel liggen voor de hand. De uitdagingen voor de sociale beweging zijn dezelfde: hoe kunnen de jongeren en werkenden het halen tegen een kracht die beweert het sociaal overleg met de vakbonden te willen behouden, maar dat overleg in de praktijk van elke inhoud ontdoet? “De democratie is niet de straat,” herhaalt Macron. Waar hoorden we dat nog? We spraken met Rache Mahé van Gauche Révolutionnaire, onze Franse zusterorganisatie. Rachel was in 2017 kandidaat voor France Insoumise in Montélimar.

Interview door Els Deschoemacker Hoe is het een jaar na de verkiezing van Macron gesteld met zijn ‘verandering’?

“Vandaag gelooft niemand nog de propaganda van zijn verkiezingscampagne, waarmee hij vooral inspeelde op de verwerping van de gevestigde partijen en hun beleid. Het overwegende gevoel vandaag is dat het beleid van Macron niet verschilt van dat van zijn voorgangers. Het is een beleid dat enkel de belangen van de superrijken dient. “En het is erger dan dat. Macron gaat een stap verder in de afbouw van de sociale verworvenheden van de arbeidersklasse. De tweede ‘arbeidswet’ bevat de volledige afbraak van het vast contract. Het wordt mogelijk om af te danken wegens economische redenen, zelfs indien het bedrijf nog steeds winst maakt. Er is ook een aanval op de syndicale vertegenwoordiging met een vermindering van het aantal verkozen vakbondsvertegenwoordigers in overlegorganen. De werkgevers willen op directe wijze de agenda bepalen door referenda per bedrijf te organiseren. Dat heeft als doel om de vakbonden buiten spel te zetten en de arbeidersklasse te verdelen. “Een andere aanval is die op de pensioenen van een groot aantal werkenden. Verder zouden 120.000 jobs in de publieke sector (zorg, onderwijs, …) verdwijnen. Het parlement stemde ondertussen wel voor het verhogen van de eigen parlementaire lonen! De belasting op grote vermogens werd herzien waardoor de superrijken 3 miljard euro cadeau krijgen! Het is dus niet moeilijk om te zien in welk kamp Macron staat. “Nog een belangrijk aspect van zijn bewind is het feit dat de noodtoestand in de grondwet wordt ingeschreven. Het gaat om een indrukwekkende inperking van onze rechten. Het maakt het veel gemakkelijker om mensen te bespieden en om de repressie tegen sociaal protest op te voeren. We zien

tot wat dit leidt met het grootschalig politiegeweld tegen de universiteitsbezettingen of nog tegen de Zone d’Aménagement Différé (ZAD) in NotreDame-des-Landes, waar jarenlang werd geprotesteerd tegen de aanleg van een luchthaven. Repressie is het enige antwoord van Macron in zijn pogingen om sociaal verzet te stoppen.” Het beleid wordt niet zomaar aanvaard door de Fransen. De golf van protest lijkt ons indrukwekkend.

“Ja. Het verzet begon kort nadat Macron aan de macht kwam. Er werd eerst geprotesteerd tegen de arbeidswet. Maar vandaag zijn er veel strijdbewegingen en is de woede algemeen.

Vijftig jaar na mei ’68 is er een breed verzet en wordt het systeem in vraag gesteld. De situatie is natuurlijk anders dan in 1968. Maar de geschiedenis kan een inspiratiebron zijn en vertrouwen geven in onze capaciteit om de macht uit te dagen. Publieke sectoren, zoals het spoor, zorg, onderwijs, … kennen een sterke mobilisatie. De huidige arbeidsomstandigheden zijn al onhoudbaar en de regering blijft aanvallen. Zo wil ze 12.000 posten in de publieke sector wegsnoeien. Er komen stilaan aankondigingen dat het aantal klas-

sen afneemt en dat er minder leraars z ijn. Da a r na a st zijn er ook veel stakingen in de private sector voor betere arbeidsomstandigheden en hogere lonen. “Begin 2018 werden nationale stakingen opgezet vanuit de publieke sector. Op 22 maart was er een staking van onder meer spoorpersoneel, onderwijs (jongeren en personeel), personeel bij lokale besturen, zorgpersoneel, werknemers uit de energiesector, … Dat versterkte de mobilisatie onder jongeren en studenten tegen de onderwijshervormingen in het secundair onderwijs en tegen de verstrengde toegang tot de universiteiten. Er worden momenteel elke week nieuwe universiteiten geblokkeerd met telkens meer studenten op de algemene vergaderingen. “De strijd van het spoorpersoneel steekt er boven uit. Zoals de studentenbeweging gaat het om een beweging van lange duur. Het statuut van het spoorpersoneel is bedreigd en er dreigt een privatisering van het spoor. Daarop werd een stakingstraject tot eind juni vastgelegd, met in sommige regio’s een algemene staking vanaf 3 april. Andere sectoren beginnen zich daarbij aan te sluiten tijdens bepaalde stakingsdagen. Het gaat onder meer om personeel uit de energiesector en bij Air France.” Wat is het doel van het actieplan en welke rol spelen de vakbonden?

“De vakbonden staan onder grote druk om in actie te komen. Ze zijn momenteel de motor van het protest. Maar de leidingen zijn niet bereid om de regering ook echt in de problemen te brengen. Philippe Martinez, de algemeen-secretaris van de CGT, stelde in een interview met Le Monde dat hij hoopt dat Macron van zijn “voetstuk neerdaalt” om naar de mensen te luisteren en zijn projecten in te trekken. Dat is een illusie. Het probleem is dat de vakbonden de politieke dimensie in de huidige strijd niet opnemen.” De politieke oppositie heeft dus een grote rol te spelen, in het bijzonder France Insoumise. Mélenchon is de belangrijkste politieke uitdager van Macron.

“Dat klopt. In de verkiezingscampagne was Mélenchon al diegene die het debat over de sociale kwesties naar voren schoof en die waarschuwde voor wat zou gebeuren onder het presidentschap van Macron. Zijn campagne was erg pedagogisch, hij klaagde het functioneren van het kapitalisme aan en bracht de nood aan een breuk met dit beleid. Hij slaagde er in om duizenden jongeren en werkenden te mobiliseren op zijn meetings. Dat vormt een enorm potentieel voor de politieke oppositie tegen Macron.” Wat was zijn rol sindsdien?

Mélenchon (rechts) en Poutou (links) op de betoging in Marseille op 14 april. Foto: Els Deschoemacker

“In de herfst deed Mélenchon al een oproep om vakbondsmilitanten en

Massale betoging in Marseille op 14 april. Inzet: stand van Gauche Révolutionnaire met links Rachel Mahé. Foto’s: Els Deschoemacker

linkse partijen te verenigen in een betoging waarvoor hij een miljoen mensen naar de hoofdstad wilde brengen. Die oproep werd helaas niet overgenomen. Nochtans was het volgens ons een belangrijke stap vooruit in de opbouw van een gezamenlijk front tegen Macron. Die kwestie blijft pertinent en is zelfs cruciaal. Het gaat immers om de kwestie van een politiek alternatief op de huidige regering. France Insoumise wordt vandaag echter niet gezien als een instrument dat de jongeren en werkenden in strijd zich kunnen toe-eigenen. “De grote betoging in Marseille op 14 april was de eerste waar de vakbonden, politieke partijen en verenigingen samen opkwamen tegen Macron. De regionale afdeling van de CGT nam het ini-

De strijd van het spoorpersoneel steekt er boven uit. Zoals de studentenbeweging gaat het om een beweging van lange duur. tiatief voor de oproep en nam hiermee in zekere zin het idee van Mélenchon op. We moeten op die weg doorgaan. Er waren enkele tienduizenden aanwezigen. In de betoging was er een sterke roep naar eenheid. Om te winnen, moeten we immers sterk, standvastig en talrijk zijn. De betoging bracht militanten van de CGT samen, spoorpersoneel, postmannen en –vrouwen, dokwerkers, de vakbond Sud en enkele leerkrachten, jongeren (jammer genoeg niet massaal), organisaties die migranten verdedigen en linkse politieke partijen zoals France Insoumise, dat de betoging met een grote delegatie afsloot.”

Welke rol speelt Gauche Révolutionnaire in France Insoumise en wat zijn onze ordewoorden voor de beweging?

“We blijven actiegroepen van FI uitbouwen en bediscussiëren daar de rol die iedereen kan spelen in de strijd tegen het beleid van Macron. Opdat FI een aantrekkingskracht blijft vormen en een echt politiek wapen voor onze strijd zou worden, moet de beweging gestructureerd worden en een echte massale arbeiderspartij worden die democratisch functioneert. “In de beweging zelf ondersteunen we uiteraard alle sectoren die in strijd gaan en hun specifieke eisen. Maar we benadrukken het belang om tot een eengemaakte strijd te komen. Dat is nodig om de golf van aanvallen door Macron te stoppen. Het is belangrijk dat we het verzet kunnen verenigen rond gezamenlijke eisen zoals afschaffing van de arbeidswet en hervorming in het onderwijs, verhoging van het minimumloon, collectieve arbeidsduurvermindering naar 32 uur per week, … Er is nood aan een actieplan waarin elke sector zich kan mobiliseren en waarmee we opbouwen naar een algemene 24-urenstaking op nationaal vlak die vervolgens kan verlengd worden.” Is een nieuw mei ’68 mogelijk?

“Vijftig jaar na mei ’68 is er een breed verzet en wordt het systeem in vraag gesteld. De situatie is natuurlijk anders dan in 1968. Maar de geschiedenis kan een inspiratiebron zijn en vertrouwen geven in onze capaciteit om de macht uit te dagen. Langs de andere kant moeten we ook lessen trekken uit de beperkingen die maakten dat er toen geen socialistische revolutie was. We moeten bouwen aan een politieke kracht die vastberaden is om de macht te grijpen en het systeem te veranderen.”


internationaal

www.socialisme.be mei 2018

11

Marokko: steun de ‘hirak’ van Jerada

O

p 5 mei gaat op het Brusselse Muntplein een actie door in solidariteit met Jerada. De bevolking van dat mijnstadje in het noordoosten van Marokko voerde meer dan drie maanden actie tegen economische marginalisering en staatsrepressie. De dood van twee broers, Houcine en Jedouane, op 22 december in een ongebruikte koolmijn, deed de onderhuidse woede omslaan naar een openlijke revolte. In de daaropvolgende weken stierven nog twee jongeren in gelijkaardige omstandigheden.

Ingekorte versie van een artikel door Tayaar al’Amal al-Q aa’idii, het CWI in Tunesië Tot eind vorige eeuw stond Jerada in andere delen van Marokko te vermijvoor meer dan de helft van de ener- den werd in februari een ‘noodplan’ gienoden van het land. Sinds de slui- voor de stad aangekondigd, maar al ting van de steenkoolmijnen eind de snel bleken dat loze beloften. Eind fejaren ’90 werd de regio echter een so- bruari hernamen de acties die deze ciaal kerkhof. Honderden wanhopige keer op brutale repressie stootten, met afgedankte mijnmeer dan 300 arwerkers riskeren restaties, waarhun leven in de zoonder minstens genaamde ‘mijnen 17 minderjarivan de dood’. Ze Na een goed opgevolgde gen. ontginnen er in geNa een goed vaarlijke omstan- algemene staking in opgevolgde aldigheden steen- de stad op 12 maart gemene staking kool om voor een in de stad op kondigde het ministerie habbekrats te ver12 maart konkopen aan hande- van Binnenlandse Zaken digde het milaars, de ‘barons’ een verbod op lokale nisterie van – vaak cor r upte Bi n ne n l a nd s e politici of zaken- betogingen aan. Zaken een verlui met banden met bod op lokale beenergiebedrijven in de regio. togingen aan. Videobeelden op sociale De dood van de twee broers, het alge- media toonden hoe politievoertuigen meen ongenoegen en de neerbuigende inreden op betogers die het verbod opstelling van de koninklijke autoritei- trotseerden. Gewonden moesten zich ten, leidden tot dagelijkse betogingen thuis verzorgen uit vrees om in het zieen stakingen. Om verspreiding naar kenhuis opgepakt te worden. De stad

Uit sympathie! Arvid LSP-Kempen

wordt nu in de praktijk belegerd met politie op elke straathoek. Ondertussen zitten nog honderden activisten in de gevangenis na deelname aan de sociale beweging in ElHoceima vorig jaar, in de naburige regio Rif. De gebeurtenissen in Jerada zijn onderdeel van terugkerend sociaal protest met gelijkaardige eisen: recht op werk voor jongeren, degelijke publieke infrastructuur, een waardig leven. In oktober vorig jaar waren er

ook ‘dorstprotesten’ in Zagora in het zuiden. Daar worden de watervoorraden geplunderd door grote boerderijen. Ook die beweging werd met geweld onderdrukt. Het is een uitdaging om dit allemaal om te zetten in een gezamenlijke strijd. Een 24-urenstaking in solidariteit met Jerada en de vrijlating van alle politieke gevangenen, maar ook duidelijke eisen voor werk, loonsverhogingen, tegen de privatiseringen en tegen de

aanvallen op de subsidies, zijn noodzakelijk. De Makhzen (de koning en de heersende instellingen) en het handvol maffiose bedrijven en zakenlui die samen met buitenlandse bedrijven de economie in een wurggreep houden, zien de bui al hangen. Wellicht zullen ze de problematiek van de Westelijke Sahara opnieuw ophitsen om de aandacht af te leiden en opnieuw nationale unanimiteit tegen de dreiging van de Polisario en Algerije te bepleiten.

Vrijheid voor Öcalan, Statuut voor Koerdistan, Vrede in Turkije Solidair met Rojava en Afrin. Voor een radicaal-democratische, multiculturele, vrouwbevrijdende en socialistische maatschappij

Strijdbare groeten vanwege de kopers en abonnees van De Linkse Socialist

Brussel

in Leuven en Kessel-Lo www.socialistworld.net

“Het meest revolutionaire om te doen, is om altijd luid te verkondigen wat er aan het gebeuren is” Rosa Luxemburg

Voor een strijdvaardige 1 mei

Voor onze strijd is een onafhankelijke arbeiderspers broodnodig!

Mei ‘68 revolte of revolutie?

Limburg

Uitgeverij marxisme.be

webshop: socialismebe.tictail.com

Vraag onze uitgavenlijst en hou ons in de gaten voor volgende uitgaven later dit jaar:

maandag 7 mei 19u Geuzenhuis (Kantienberg)

Sprekers: - Anja Deschoemacker (ROSA) - Guy van Sinoy (student aan de ULB in ‘68) - Brecht De Smet (docent UGent) - Te bevestigen

Gent


12

internationaal

de

Linkse Socialist

April 2018 – Donald Trump: “ Bereid je voor, Rusland: onze raketten komen eraan, mooi, nieuw en slim.” April 1954 – Dwight Eisenhower: “Vertel me hoe dit allemaal zal eindigen.”

Hoe vermijden we dat oorlogsretoriek en militair opbod leiden tot een rechtstreekse confrontatie tussen de grootmachten?

N

og maar goed een jaar is Donald Trump de verkozen president van de VS. Toch is hij er al minstens twee keer in geslaagd de wereld de stuipen op het lijf te jagen. In augustus 2017 door de Noord-Koreaanse ‘raketman’ Kim Jong-un af te dreigen met zijn ‘grotere en krachtigere nucleaire knop’ en opnieuw in april 2018 door Rusland te verwittigen dat zijn raketten - “mooi, nieuw en slim” - eraan komen. De grootmachten zijn niet uit op een directe confrontatie; daarvoor is de inzet te groot en bestaat geen maatschappelijke draagkracht. Maar de spanning loopt wel op, lokale conflicten nemen toe en het risico op een aaneenschakeling van acties en tegenreacties ook. De enige manier om dat tegen te gaan, is het opbouwen van een krachtige, internationale anti-oorlogsbeweging.

door

Eric Byl

De Westerse leiders zijn zich bewust van het potentieel van zo een beweging. Ze herinneren zich nog de wereldwijde massale mobilisaties tegen de inval in Irak van 2003. Dat heeft de Golfoorlog niet gestopt. Maar intussen zijn we 15 jaar later. De beloofde democratisering kwam er niet en het land verkeert nog steeds in chaos, net zoals Somalië (inval 1993), Afghanistan (2001) en Libië (2011). Met dit in gedachten trachten ze hun tegenstanders te diaboliseren in de publieke opinie. Dat Kim Jong-un een dictator is en Assad een brutale moordenaar, helpt daarbij. Trump, Macron en May verkochten het afschieten van 105 raketten op drie doelen in de nabijheid van Homs en Damascus op 14 april jongstleden als een vergelding voor een gifgasaanval de week tevoren op Douma. Ze beschuldigen de troepen van Assad en zouden met de vergelding willen verduidelijken dat het inzetten van che-

mische wapens de rode lijn is die niet mag overschreden worden. Ze hoedden zich er wel voor geen slachtoffers te maken en al zeker geen Russische. Ze beweren een labo waar mogelijk chemische wapens werden ontwikkeld, een bunker en een andere opslagplaats voor chemische wapens te hebben vernietigd. Dat Assad niet verlegen zit om een gifgasaanval heeft hij al bewezen. Maar dat de VS, Frankrijk en het VK een dubbele standaard hanteren ook. De VS gebruikte zelf witte fosfor in Mosoel en Raqqa tijdens de strijd tegen IS. Haar bondgenoot Saoedi-Arabië mag in Jemen een bloedbad aanrichten en de bevolking uithongeren. In de VN-Veiligheidsraad blokkeert de VS een veroordeling van het inzetten van scherpschutters door Israël, die ongewapende Palestijnen in Gaza neerschieten. Assad en zijn Russische bondgenoten beweren dat de rebellen de gifga-

saanval uitvoerden. Het zou hun eerste leugen niet zijn. Maar ook de VS, Frankrijk en het VK zijn niet te beroerd voor fake news. We herinneren ons de verontwaardiging over de troepen van Saddam die in 1990 tijdens hun bezetting van Koeweit in een ziekenhuis pasgeboren baby’s op de grond gooiden. Dat werd door Bush Sr. in 1991 aangegrepen voor een inval in Irak, Desert Storm. Achteraf bleek dat in scène gezet. Is dat opnieuw het geval? We weten het niet. Aangezien Douma zo goed als ingenomen was, zou het inzetten van chemische wapens door Assad vreselijk dom geweest zijn. Oorlog is verderzetting van politiek met andere middelen

De verleiding kan groot zijn om oorlog te verklaren aan de hand van waanzinnige of bloeddorstige politici. In werkelijkheid is oorlog de verderzetting van politiek met andere middelen, een weerspiegeling van nationale belangen en klassentegenstellingen, zowel op nationaal als op internationaal vlak. Dat kan de indruk wekken dat politici door waanzin gegrepen worden of als ze de job niet aankunnen, vervangen worden door ‘meer geschikte’. De Grote Recessie van 2007-2009 heeft wereldwijd geleid tot een enorm offensief van de kapitalisten tegen de arbeidsvoorwaarden en levenscondities van arbeiders en jongeren. Na een moment van verlamming zijn in verschillende landen grote bewegingen ontstaan. Het ongenoegen over de soci-

Het beste antwoord op oorlogsdreiging is een sterke anti-oorlogsbeweging. Foto: Liesbeth

ale catastrofe leidde in 2011 in Tunesië Voor de soennitische regimes rond tot de Jasmijnrevolutie. Die bracht Saoedi-Arabië is de versterking van een golf van revoluties in heel Noord- Iran onaanvaardbaar, vandaar de Afrika en het Midden-Oosten op gang. oorlog tegen de eveneens sjiitische Ben Ali uit Tunesië en Moebarak uit Houthi’s in Jemen. Netanyahu van Egypte werden gedwongen af te tre- Israël is evenmin gediend met een sterden. Helaas beschikte de arbeiders- ker Iran; hij kan bovendien afleiding beweging niet over een revolutionaire gebruiken van het corruptieschandaal partij, bereid om die revoluties naar waarin hij betrokken is. De verzwaksocialisme te leiking van Assad den, waardoor de kwam Erdogan, oude regimes zich die een dubbelna verloop van tijd zinnige rol speelkonden herstellen. Oorlog is de verderzetting de in de strijd teIn tegenstelling gen IS, goed uit. tot Moebarak en van politiek met Z ola ng IS e e n Ben Ali beschik- andere middelen, een gevaar betekenten K hadaf i en de verdwenen de Assad wel nog weerspiegeling van imperialistische over steun onder nationale belangen en rivaliteiten naar een kleine tot de de achtergrond. klassentegenstellingen, tanden gewapenZelfs de Koerden de minderheid, zowel op nationaal als werden ingeschavoldoende om die op internationaal vlak. keld, zij het als revoluties te doen kanonnenvlees. verzanden in burgeroorlog. Libië werd door de NAVO Geen vrede na einde IS platgebombardeerd en overgeleverd Nu de gemeenschappelijke vijand aan rivaliserende krijgsheren. Dat zou ook met Syrië zijn gebeurd indien verdreven is, trachten alle betrokken Rusland, Iran en Hezbollah Assad niet partijen hun belangen te beveiligen. in het zadel hadden gehouden. Rusland Assad door zoveel mogelijk grondwil zo haar enige bondgenoot in het gebied te heroveren, en met de steun Midden-Oosten overeind houden en van Rusland en Iran incontournable te duidelijk maken dat ze een militaire worden. Turkije door met Rusland en grootmacht blijft ondanks haar econo- Assad vrije doorgang te onderhandemische zwakte. Iran wil een corridor len om af te rekenen met de Koerden in van Teheran tot Damascus. Hezbollah Rojava. Maar ook Frankrijk en het VK, hoopt zich door de nabijheid van bond- de voormalige koloniale heersers van de regio, en het VS-imperialisme dat genoot Iran te versterken. na de oorlog in Irak aan invloed in het Midden-Oosten inboette, willen niet met lege handen achterblijven. Ook dat verklaart de rakettenregen van 14 april. Bovendien kunnen zowel Trump als May en Macron buitenlandse afleiding gebruiken voor hun problemen in eigen land. Wie dacht dat na IS een tijdperk van vrede zou aanbreken, vergist zich. Er is geen uitweg op kapitalistische basis uit de impasse in de regio. De Syrische bevolking is verlamd door contrarevolutie en oorlog. Maar in landen als Iran, Turkije en Egypte is er wel een sterke arbeidersklasse. Samen met de armen en de onderdrukten in de regio en met steun van de broodnodige anti-oorlogsbeweging in het Westen, zou die kracht met een democratisch socialistisch programma een uitweg bieden uit de nachtmerrie in Syrië en heel het Midden-Oosten.

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.

Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen

Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake

meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij

De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van

Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de

arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme


partijnieuws

www.socialisme.be www.socialisme.be mei mei 2018 2018

29 juni - 5 juli. Zomerkamp. Het programma VRIJDAG 29 juni

Vanaf 16:00: Ontvangst 20:00 - 22:00: Meeting 200 jaar na de geboorte van Marx - In wat voor wereld leven we? Met een verslag van de strijd tegen seksisme in de Spaanse Staat door Ainhoa van Libres y Combativas (zusterorganisatie van ROSA). ZATERDAG 30 juni

11:00 - 13:00 Meeting. Wat zal LSP doen met de verkiezingen? Wat is volgens ons een socialistisch programma voor de gemeenteraad? 14:30 - 17:00 Keuze uit internationale thema’s - Koerden tegen IS en Erdogan, hoe voeren ze hun vrijheidsstrijd? - Wat is een handelsoorlog nu eigenlijk? - Welke rol kunnen nieuwe linkse formaties als La France Insoumise spelen in de sociale strijd? -50 jaar na Martin Luther King - De geschiedenis van de burgerrechtenbeweging in de VS. - Thatcher, May, Merkel, Oprah Winfrey … Waarom hebben we socialistisch feminisme nodig? (ROSA) - Koerdistan, Catalonië, … Kan on-

af hankelijkheidsstreven progressief zijn? 17:00 - 19:00 Vrije tijd, spel, sport. 19:00 - 20:30 BBQ 20:30 - 22:30 Film of Voetbal [8e finales van wereldbeker], naar keuze ZONDAG 1 juli

10:30 - 11:30. Meeting. De rol van de algemene staking en de bedrijfsbezettingen in mei ‘68 11:30 - 12:30 en vervolg van 14 tot 15u. Keuze uit Belgische en syndicale thema’s - Hoe kan arbeidsduurverkorting onzekerheid en discriminatie aanpakken? (ROSA) - Hoe kunnen we best reageren wanneer vakbondsrechten worden aangevallen? - Zijn degelijke pensioenen nu betaalbaar of niet? 15:00 - 17:00 Over de Duitse Revolutie in 1918 - Veroorzaakte de wreedheid van WOI de revolutionaire opstanden? - De erfenis van Rosa Luxemburg (ROSA) - ‘18, ‘19, ‘23, Het reusachtige revolutionaire potentieel in Duitsland? - Hoe heeft het fascisme nadien kunnen overwinnen?

17:00 - 19:00 Vrij + Spel 20:30 - 22:30 Film of voetbal MAANDAG 2 juli- Jongeren en sociale bewegingen

10:30 - 12:30 Meeting. Welke rol spelen jongeren vandaag in de massabewegingen in de Spaanse Staat, de VS, in de strijd tegen seksisme, ... 14:00 - 16:00. Wat er allemaal gebeurde in mei ‘68 - De Praagse Lente daagt het stalinisme uit - Hoe dicht stond Frankrijk bij een revolutie? - Wat was de seksuele revolutie? Was dit het begin van de commercialisering van het vrouwenlichaam? (ROSA) - Was Leuven Vlaams een nationalistische beweging? 17:00 - 19:00 ALS en ROSA in actie - Hoe bouw je ALS uit op je school of campus - Een standje van ALS/ROSA op straat of aan de schoolpoort: hoe doe je dat? - Samen de ROSA campagne in de zomervakantie en september voorbereiden. 20:00 - 22:00 Film of voetbal

DINSDAG 3 juli - 200 jaar Marx

10:30 - 13:00 De uitgangspunten van het marxisme - De methode van marx - de dialectiek - De geschiedenis van de mensheid het historisch materialisme - Hoe werkt de kapitalistische economie nu eigenlijk? - Het communistisch manifest - hoe Marx zijn ideeën omzette in een programma 14:30 - 17:00 Vrije namiddag 17:00 - 19:30 Een aantal concepten en discussies uitgediept - Wat is het verschil tussen marxisme en het anarchisme? - Wat is vervreemding nu weer? - Is de secundaire positie van vrouwen biologisch verklaarbaar? (ROSA) - Marx, heeft die eigenlijk iets te zeggen over klimaat en de planeet? 21:00 - 23:00 Film of voetbal Woensdag 4 juli

10:30 - 13:00 Bewegingen in de wereld vandaag - Hoe kunnen we de eisen van de LGBTQI verwezelijken? (ROSA) - Waarheen gaat de solidariteitsbeweging met vluchtelingen en de anti-oorlogsbeweging

13 Inschrijvingen: via mail of via actieflinks.be (daar vind je ook de tarieven of vraag ons pamflet). Betaling op rekeningnr BE86 5230 8092 4650 met vermelding “kamp 2018 + naam”. Voorverkoop tot 15 mei. Locatie: Kampplaats De Viggel III (Boolenstraat, Bree - onverharde weg) Er is mogelijkheid in tent of een van de slaapzalen te overnachten. Tijdens het weekend worden babysit en kinderanimatie voorzien.

De strijd in Palestina, 70 jaar na de Nakba, what’s next? 14:30 - 17:00 Wat zijn de eisen van ALS? - De strijd om democratisch hoger onderwijs te redden - Welk verzet tegen rechts populisme en zijn afstammeling Alt-Right - Voedingsindustrie - Het kapitalisme gaat over lijken - De planeet heeft niet meer de tijd te wachten op de droom van groen kapitalisme. 17:00 - 18:00 Plenair. Uitsmijter - samen met ALS en ROSA campagne voeren 21:00 Fiesta

Van #MeToo naar #Fightback: geslaagde conferentie van ROSA

O

p zaterdag 31 maart waren er een 140-tal aanwezigen op de conferentie van de campagne ROSA in Brussel. Een jaar nadat de campagne opgezet werd, bespraken we wat we het voorbije jaar gedaan hebben, de strijd die we voeren, waarom het noodzakelijk is om te strijden voor vrouwenrechten en waarom de strijd tegen seksisme verbonden is met die tegen het kapitalistische systeem. We hadden twee internationale sprekers op deze conferentie: Heather Rawling uit Groot-Brittannië die onder meer sprak over de Campaign Against Domestic Violence, en Ainhoa van Libres y Combativas, de tegenhanger van ROSA in de Spaanse staat. De conferentie begon met een toespraak van Anja Deschoemacker die terugblikte op de activiteiten van ROSA het voorbije jaar en ook inging op het belang van een antikapitalistisch en socialistisch feminisme. Ainhoa had het vervolgens over de historische stakingsdag van 8 maart in de Spaanse staat. Belangrijk daarbij is dat de strijd tegen vrouwenonderdrukking teruggrijpt naar de methoden van de arbeidersbeweging. De rol van jongeren in de acties was opmerkelijk: 90% van de scholieren en 80% van de studenten steunden de oproep van de studentenvakbond en Libres y Combativas om te staken en deel te nemen aan de massabetogingen. Vervolgens hadden verschillende sprekers uit de zaal het over onderwerpen als de commercialisering van

het lichaam van vrouwen, lage lonen en onzekere jobs die vrouwen specifiek treffen, het verband tussen strijd tegen seksisme en die tegen racisme en LGBTQI-fobie, campagnes onder scholieren en de betogingen van 8 maart tegen seksisme, … In de namiddag volgden zes werkgroepen. Deze behandelden volgende thema’s: - Rosa Luxemburg: Revolutionaire en socialistische feministe uit de Duitse revolutie (100 jaar geleden). - Van mei ’68 tot #MeToo: 50 jaar na de seksuele bevrijding: Hoe strijden we tegen de uitverkoop van ons lichaam en seksistisch geweld? - Racisme is geen antwoord op seksisme! Hoe kunnen we vermijden dat feminisme misbruikt wordt voor racistische campagnes -Fight for Pride! Voor een socialistische benadering tegen LGBTQI+fobie - Hoe vechten voor vrouwenrechten op de werkvloer en in de vakbond: Tegen geweld, voor 30u-week, €14/u, …

- Gemeenteraadsverkiezingen 2018: welk programma? Openbare diensten als middel tegen de dubbele dagtaak van vrouwen. Na de werkgroepen was er de afsluitende centrale meeting: ‘Van #Metoo naar #Fightback.’ Ainhoa sprak over de ervaring van Libres y Combativas

en de nood aan een socialistische feministische campagne in de Spaanse staat en daarbuiten. Heather Rawling had het over de strijd tegen seksisme op de werkvloer. Mai sprak over de ROSA-comités in Gentse scholen en de rol van jongeren in de strijd tegen seksisme. Aisha sloot de conferentie

Agenda

Strijdfonds

LSP is volledig afhankelijk van financiële steun van leden en sympathisanten. Om onze acties en campagnes te bekostigen, halen we geld op. We doen dat tijdens straatactiviteiten (betogingen, stands, …), met sociale activiteiten (etentjes, optredens, feesten, …) maar ook door steun te vragen aan lezers van deze krant. Stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP/PSL. We willen elk kwartaal 11.500 euro ophalen. Hieronder de eerste resultaten voor de periode april-juni. Dankzij de meigroeten staan we al op 41% van onze doelstelling. Steun ons op 1 mei zodat we onze campagnes tegen seksisme, racisme en het asociaal beleid verder kunnen opvoeren! Samen met interventies op betogingen en enkele sociale activiteiten kunnen we in dit kwartaal de achterstand van het vorige ophalen.

• •

• •

• • • • • •

1 mei. Internationale actiedag met optochten en activiteiten in diverse steden. Dit jaar in Brussel ook een strijdbare betoging: 12u30 Poelaertplein 1 mei. Keerbergen: socialistische spaghettislag. 12-20u Bakestraat 71 Do 3 mei. Leuven: Lessen van een revolutionaire maand in Frankrijk en België. Romaanse poort, zaal B 2.3 (2de verdieping) – Brusselsestraat 63 Leuven. Met: François Bliki (oudgediende ALS aan de VUB in de jaren 1970 en oprichter LSP), Anja Deschoemacker (campagne ROSA) en Franz (voorzitter ALS Gent). Za 5 mei. Brussel. 14u Muntplein. Actie: ‘Steun de Hirak van Jerada’ Ma 7 mei. Gent. 19u30 Geuzenhuis, Kantienberg. Mei ’68: revolte of revolutie. Sprekers: Anja Deschoemacker (ROSA), Guy van Sinoy (student aan de ULB in ’68), Brecht De Smet (docent UGent) – Te bevestigen Di 8 mei. Antwerpen. 19u30 UA campus Rodestraat. Mei ’68 en de strijd vandaag. Met: filosoof Thomas Decreus en Anja Deschoemacker, auteur van een boek over de nationale kwestie in België Woe 9 mei. Brussel. 18u30 Garcia Lorca (Rue des Foulons 47). Start verkiezingscampagne Gauches Communes Do 10 mei. Gent. Music Against Sexism, Movement Party van ROSA en ALS. 21u Minus One, Opgeëistenlaan 455, 9000 Gent Woe 16 mei. Brussel. 11u Noordstation. Pensioenbetoging Za 19 mei. Brussel. Pride. Doe mee met ROSA: 14u Kunstberg 29 juni – 4 juli: zomerkamp

af en benadrukte dat de strijd tegen seksisme moet gekoppeld worden aan verzet tegen het asociale beleid van deze regering. De dynamische dag die boordevol interessante informatie en discussies zat werd afgesloten met enkele feministische strijdliederen.

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom!

Henegouwen-Namen: 600 € Bxl-W.Brab: 1.125 € Luik-Lux: 505 € Vl Brab-Limburg: 471 € O en W Vlaanderen: 1.240 € Antwerpen: 630 € Nationaal: 100 €

55% 49% 46% 45% 39% 36% 10%

Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers

TOTAAL: 4.671 €

41%

Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press

Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP met vermelding ‘steun’.

-


14

pride

de

Linkse Socialist

Stop homofoob geweld!

I

n het weekend van 14 en 15 april was er opnieuw een geval van homofoob geweld. Een homokoppel ging naar huis en werd beledigd door een groepje jongeren, zo getuigde een van de slachtoffers. De jongeren stelden aanvallende vragen over hun seksuele relatie en bleven hen volgen. Ondanks pogingen van het koppel om de dialoog aan te gaan, werden ze fysiek aangevallen door de groep. door

We moeten bouwen aan een georganiseerde en strijdbare beweging die begrijpt van waar homofobie komt, wat de gevolgen ervan zijn en hoe we tegen het kapitalisme en zijn homofobie kunnen strijden.

Luna (Brussel)

Het is jammer genoeg niet de eerste keer dat dergelijk homofoob geweld plaatsvindt in Brussel. Een exact beeld op het aantal homofobe gewelddaden is niet mogelijk. In de statistieken maken de overheden namelijk geen onderscheid tussen geweld op vrouwen en geweld op de LGBTQI+gemeenschap. Naar aanleiding van het incident midden april moest zelfs Brussels gemeenteraadslid Michaël François (Défi) toegeven: “Ik ken veel mensen uit de LGBT-gemeenschap die het beu zijn. Het verontrust me dat het discours steeds harder wordt, soms zelfs xenofoob, tegenover de gemeenschap die naast de gay buurt woont: de wijk Anneessens waar veel mensen van Marokkaanse afkomst wonen.” Voor rechts zijn haat en racisme doorgaans het enige antwoord op homofobie en seksisme. Daarmee wil de rechterzijde verbergen dat ze zelf overgaat tot een beleid dat ingaat tegen vrouwen en LGBTQI+ organisaties die getroffen worden door de besparingen op de openbare diensten en de non-profitsector. In de logica van dit systeem zijn vrouwen minder waard: ze krijgen lagere lonen en lagere pensioenen, ze zijn oververtegenwoordigd in sectoren met lage lonen en deeltijdse arbeid, hun lichaam wordt gebruikt als handelswaar, … Bovendien wordt alles wat buiten het heteronormatieve familiale kader valt, stilgezwegen of erger.

Homofobie is geen culturele maar een structurele kwestie. Racisme biedt geen verklaring of antwoord voor homofobie. Er is integendeel nood aan eengemaakte strijd tegen de rechtse regering. We moeten bouwen aan een georganiseerde en strijdbare beweging die begrijpt van waar homofobie komt, wat de gevolgen ervan zijn en hoe we tegen het kapitalisme en zijn homofobie kunnen strijden. De campagne ROSA neemt met een strijdbare delegatie deel aan de Pride van 19 mei. Pride is a Protest!

Herdenking voor Ihsane Jarfi

O door

Internationale solidariteit tegen racisme, besparingen en repressie door het kapitalisme. Finghín Kelly

Oumayma (Brussel)

Dit jaar houden Rainbouw House Brussels, de stichting Ihsane Jarfi en andere LGBTQI+ organisaties een actie aan het Muntplein om 17 uur. Met de actie wordt geprotesteerd tegen alle vormen van discriminatie. Homofoob geweld confronteert ons met een harde werkelijkheid: de strijd om homoseksualiteit te laten aanvaarden door iedereen is nog lang niet

Anti-fascistische, anti-racistische, anti-kapitalistische 1 mei-groet Nadia Donckerwolcke

straf gesanctioneerd. Dit betekent echter niet dat er in ons land geen werk meer aan de winkel is. Er is nog altijd veel expliciete vijandigheid en zelfs geweld. Het homofoob geweld tegen een jong Brussels koppel midden april is daar getuige van. We strijden om een einde te maken aan homofobie en voor echte gelijkheid. Mensen zijn niet van nature uit gewelddadig, zoals sommigen beweren. Niemand wordt homofoob geboren, mensen worden het. We moeten bouwen aan een samenleving zonder discriminatie op basis van gender of seksuele oriëntatie. Dat vereist een reële en omvangrijke investering in

p 17 mei is er de jaarlijkse herdenkingsactie voor Ihsane Jarfi. Ihsane werd in 2012 in Luik vermoord omdat hij homo was. Hij werd aangevallen toen hij een gay-bar verliet. Zijn lichaam werd een tiental dagen later naakt terug gevonden in een weide.

voorbij. In België kennen we een van de best uitgewerkte wettelijke stelsels om de rechten van LGBTQI+ mensen te beschermen. Maar niets is verworven in een ongelijk systeem dat zich baseert op het heteronormatief model. De situatie van LGBTQI+ mensen is in andere landen erger: in 76 landen is homoseksualiteit verboden en in 8 landen wordt het met de dood-

Solidaire groeten Familie Demuynck Declerck

Stop racisme en haat! * Stop aanvallen op moslims in Sri Lanka * Stop BJP-haat in India

Jobs, geen racisme!

Tamil Solidariteit

Met kameraadschappelijke (mei)groet Een linkse prof van de Universiteit Gent

de publieke sector, meer middelen voor onderwijs, investeringen in de LGBTQI+ organisaties, … Dat botst met het neoliberale systeem dat de meerderheid van de bevolking besparingen oplegt. 17 mei is ook de Internationale Dag tegen Holebifobie en Transfobie (IDAHOT). We komen die dag ook op voor wie in landen leeft waar homoseksualiteit nog steeds verboden is. Mocht er geen homofobie zijn, dan was Ihsane nu 36 jaar geweest. We willen ervoor zorgen dat hij en andere slachtoffers van homofobie nooit vergeten worden. Dat doen we door te strijden voor onze rechten!

Succes met jullie organisatie H.T.

uit sympathie Tegen de antisociale maatregelen van Maggie De Block in de gezondheidssectoren. Solidariteit met de werknemers uit de sector, de patiënten en de langdurige zieken! Monique

Ook al zouden we alle bloemen plukken, de lente zullen we niet kunnen tegenhouden. Pablo Neruda

West-Vlaamse groeten, Katy

“If you don’t stand for something you will fall for anything.” Malcolm X

Anne en Raymond

tegen seksisme en asociaal beleid Brussel

Racisme is geen antwoord op seksisme!

ALS Antwerpen

Socialist greetings

to all comrades from the LSP/PSL and CWI Usman and Melina

Solidariteit met alle werkenden Raak niet aan onze pensioenen Stop besparingen Actief Linkse Studenten Brussel Internationale Solidariteit met de vrouwen in Ierland We are pro choice antwerpen


ROSA

www.socialisme.be mei 2018

15

Genoeg is genoeg!

We moeten de wereldwijde cultuur van vrouwenonderdrukking aanpakken

A

rtikel 40.3.3, ingevoerd met het 8ste amendement op de Grondwet, kende in Ierland het recht op leven voor ongeborenen toe. Daarmee werd abortus verboden, tenzij het leven van de vrouw ernstig gevaar liep. Dit is de strengste abortuswet in Europa. 35 jaar na deze grondwetswijziging, mee geschreven door een aartsbisschop en naar de paus gestuurd voor goedkeuring, is er een strijd gaande om het juk van de katholieke onderdrukking in Ierland af te werpen.

door

Laura Feeney

Referendum in Ierland

dat abortussen al gepleegd worden in Ierland, en dat legalisering het veilig zou maken. In het vooruitzicht van het referendum, dat samenvalt met andere belangrijke ontwikkelingen en een radicalisering onder vooral jonge Ierse vrouwen, lopen de spanningen op.

Er is een referendum uitgeroepen op 25 mei om dit 8e amendement teniet te doen, maar het is een lange strijd geweest om dit bediscussieerd te krijgen in het parlement. De druk kwam direct van bewegingen van onderop, voornamelijk georganiseerd door de socialis- ‘We stand with her’ tisch-feministische organisatie ROSA. Recent bracht een veel besproken ROSA werd opgericht na de dood van Savita Halappanavar, die overleed verkrachtingszaak in Noord-Ierland, door complicaties bij de zwangerschap waarbij een negentienjarige vrouw en professionele rugen het onvermogen byspelers betrokvan de dokter om te ken waren, een breopereren als gevolg der gevecht tegen van het 8e amendeOp veel protestborden onderdrukking onment. der de aandacht. Als antwoord op stond een citaat van De rechtszaak was deze voortdurenhar tverscheurend de verschrikkelij- Angela Davis: “Ik ke onrechtvaardig- accepteer niet langer de voor slachtoffers van seksueel geheid, stemde een weld. De v rouw Burgervergadering dingen die ik niet kan werd veel langer om het 8e amende- veranderen. Ik verander onder vraagd dan ment teniet te doen de dingen die ik niet de beschuldigden, en voor het recht op de juryleden gaven abortus tot 12 we- kan accepteren.” haar ondergoed aan ken. Hun aanbevelingen waren veel radicaler dan alles elkaar door en een voormalig parlewat de mainstreampolitici, verkozen mentslid merkte op dat een ‘middenom hen te vertegenwoordigen, hadden klasse’ meisje niet in dezelfde situatie zou zijn geraakt. opgeworpen. Toen aangekondigd werd dat de De acties van ROSA en parlementslid Ruth Coppinger van de Socialist Party rugbyspelers ‘niet schuldig’ bevon(onze zusterorganisatie in Ierland) ver- den werden, brak een wijdverspreide sterkten de druk, onder meer door de woede uit. Er ontstonden meteen proaandacht te vestigen op het gebruik testacties en de hashtag #IBelieveHer van ‘illegale’ abortuspillen. Dit had werd populair. Twee dagen later was een belangrijke impact op de beslissen- er al een grote protestactie onder de de stemming. Het werd zeer duidelijk noemer ‘We stand with her.’ Er waren

Iers protest voor het afschaffen van het verbod op abortus zoals bepaald door het 8ste amendement op de grondwet. Op 25 mei komt er een referendum hierover

duizenden betogers in Dublin en aan het gerechtshof in Belfast. Een onlinepetitie voor een onderzoek naar het gedrag van de rugbyspelers werd 65.000 keer getekend. De Irish Rugby Union en Ulster Rugby kondigden aan dat de contracten van beide spelers, Paddy Jackson en Stuart Olding, verbroken zijn. In de twee dagen na de uitspraak werd al 30.000 euro geschonken aan het verkrachtingscrisiscentrum in Dublin. Deze acties zijn absoluut monumentaal voor heel Ierland en komen overeen met een wereldwijde stemming. Vrouwen in Polen worden eveneens onderdrukt door een strenge katholieke moraal en vechten om de reactionaire abortuswet te veranderen. Op Internationale Vrouwendag werd een

feministische staking uitgeroepen in Spanje, waarbij 5,3 miljoen mensen de straat opgingen tegen seksueel misbruik en de loonkloof. Op veel protestborden tijdens de acties in Ierland van de afgelopen weken stond een citaat van de inspirerende activiste Angela Davis: “Ik accepteer niet langer de dingen die ik niet kan veranderen. Ik verander de dingen die ik niet kan accepteren.” Ook “Genoeg is genoeg” werd een belangrijke slogan. Vrouwen zitten niet te wachten op kleine hervormingen, geruststellingen of bedrieglijke snelle ‘oplossingen’. “Ik ga niet naar de politie. Ik neem het niet op tegen Ulster Rugby,” was de verschrikkelijke boodschap die de jonge vrouw in Noord-Ierland naar haar vriend stuurde op de ochtend na

het misbruik. Vrouwen weten dat het systeem niet aan hun kant staat, maar tegen hen is. Deze machtige mannen worden toch niet gestraft in een cultuur die dit alles beschouwt als ‘kleedkamergeklets.’ We moeten vechten tegen dit uitbuitende systeem dat de machtigsten meer beschermt dan de meest kwetsbaren. ‘Machocultuur’ is ingebed in alle niveaus van de kapitalistische maatschappij: de politie, de rechtspraak en de staat. We weten dat deze instituten er niet voor democratie of gelijkheid zijn, maar dat het instrumenten zijn om verzet van de werkende klasse te onderdrukken. De acties die hiertegen ontstonden, zijn inspirerend. Verandering zal spoedig komen, we willen niet langer wachten. Genoeg is genoeg!

Maatregelen van Maggie De Block zijn niet in het belang van vrouwen!

Opkomen voor vrouwenrechten betekent strijden tegen besparingen

D

e afgelopen maanden ging Maggie De Block in de aanval tegen zwangere vrouwen en jonge moeders. Na de pilootprojecten om de hospitalisatieperiode na een bevalling tot 48 uur te beperken, wil De Block nu dat vrouwen minder snel stoppen met werken als ze zwanger zijn. Met de besparingsgolf is dit niet verwonderlijk. Wel schokkend is dat dit voorgesteld wordt als ‘vooruitgang’ voor vrouwen en zelfs als moderne feministische maatregelen.

door

Elise (Soignies)

Zwangere vrouwen langer laten werken ‘in hun belang’?

De Block stelt dat zwangere vrouwen langer kunnen werken omdat zwangerschap geen ziekte is. “In deze periode ontvangen ze een ziekte-uitkering en geen loon. Dit kost de sociale zekerheid geld. En vrouwen verdienen minder en kunnen promotie missen. Dat is niet positief voor hen.” Ze stelt voor om werkenden meer ‘keuze’ te geven om te blijven werken zolang de gezondheid het toelaat. Zwangerschap is geen ziekte, maar dat wil niet zeggen dat het geen fysieke toestand is die bijzondere aandacht en bescherming vereist. Heel wat functies zijn gevaarlijk voor de zwangerschap van vrouwen. Hen de ‘keuze’ aanbieden om langer te wer-

ken, gaat voorbij aan de verhouding tussen werkgevers en werknemers. Werkgevers kunnen druk zetten om langer op post te blijven. Als Maggie De Block het leven van zwangere en andere vrouwen echt wil verbeteren, kan ze beter opkomen voor een collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en zonder verhoging van de werkdruk. Om discriminatie bij aanwerving van jonge vrouwen wegens het ‘risico’ op zwangerschap tegen te gaan, moet het vaderschapsverlof uitgebreid worden tot de duur van het moederschapsverlof. Dat zou pas een moderne maatregel zijn die jonge vaders toelaat om hun rol in het huishouden te spelen. Minder middelen voor

goed voelen bij de behandeling in het ziekenhuis waar ze soms als kinderen Aanhoudende tekorten in de zorgsec- of nog als objecten behandeld worden. tor leiden tot een schrijnend gebrek aan Er zijn soms overbodige medische hanpersoneel en tekort aan materiële mid- delingen die enkel tot doel hebben om delen (bedden, aangepaste kamers, …). de duur van de bevalling te beperken. Het leidt tot het sluiten van diensten, Het leidt tot een tendens om steeds zoals de kraammeer thuis te beafdeling in Nijvel vallen. of de spoeddienst Minder middein Tubeke in 2016. len voor kraamTegen deze achafdelingen is daar tergrond wordt Als Maggie De Block geen ant woord druk gezet om de het leven van zwangere op. Om ervoor te duur van een zie- en andere vrouwen zorgen dat elke ken huisverblijf vrouw zonder zoveel mogelijk echt wil verbeteren, stress, met de note beperken. dige professionekan ze beter opkomen Er is al langer le begeleiding en druk om de ver- voor een collectieve zonder tijdsdruk blijfsduur na een arbeidsduurvermindering kan bevallen, zijn zwangerschap te er meer middebeperken. Na eerlen nodig voor de dere maatregelen komt De Block nu kraamafdelingen maar ook voor de met pilootprojecten waarbij bevallen zorg voor en vooral na de bevalling. vrouwen maximaal twee dagen in het Een bevalling kost gemiddeld tussen ziekenhuis blijven. De minister stelt 135 en 960 euro. Een jonge moeder die dat bevallen natuurlijk is en niet moet ervoor ‘kiest’ om een dag langer in de gemedicaliseerd worden. In onder kraamafdeling te blijven, zou hiermeer Nederland is thuisbevallen sterk voor 367 euro per dag extra moeten ingeburgerd. betalen. Begeleiding op de derde dag Het klopt dat vrouwen zich vaak niet is nochtans belangrijk: het is de dag kraamafdelingen is niet modern

waarop kan vastgesteld worden of het kind voldoende gewicht maakt en het is ook de dag waarop de moeder geconfronteerd wordt met sterke hormonale veranderingen. Zwangere vrouwen en jonge moeders beschermen tegen besparingen

Maggie De Block stelt het voor als een ‘keuze’ voor vrouwen, maar het gaat erom dat vrouwen langer blijven werken en sneller uit het ziekenhuis verdwijnen na een bevalling. Het is onderdeel van een besparingsbeleid op de kap van zwangere vrouwen en jonge moeders. Daar tegenover is er nood aan meer publieke middelen voor ziekenhuizen, kraamafdelingen en de volledige zorgsector. Als onderdeel daarvan moet de arbeidsweek drastisch ingekort worden zodat vrouwen effectief meer keuzes kunnen maken.

Volg de campagne ROSA op campagnerosa.be


strijd

solidariteit

socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 374  mei 2018

€2

€5 steunprijs

B

elgië wordt gezien als een land dat het goed doet op het vlak van LGBTQI+rechten. Sinds 2003 is het huwelijk opengesteld voor holebi’s, het is verboden te discrimineren o.b.v. seksuele geaardheid en genderidentiteit, -expressie; holebi-koppels komen in aanmerking voor adoptie; … Hoewel dit belangrijke verworvenheden zijn, stellen we vast dat wettelijke gelijkheid niet volstaat om het welzijn van LGBTQI+-personen te verzekeren. De talrijke problemen waarmee vele leden van de LGBTQI+-gemeenschap zich geconfronteerd zien, tonen de noodzaak van een gezamenlijke strijd voor emancipatie. door

Elise (Gent)

Fight for Pride is still needed

Afgelopen maand werd opnieuw bericht dat twee mannen slachtoffer werden van homofoob geweld toen ze hand in hand door Brussel liepen. Wereldwijd is er de afgelopen jaren een toename van geweld gericht op LGBTQI+ personen. Geweld dat allerlei vormen aanneemt: verbaal en psychologisch, fysiek en seksueel (waarmee respectievelijk 79%, 27% en 32% van de transgenders in België te maken krijgt (1)) dat overal aanwezig is: op straat, maar ook op school, de werkplaats, thuis... Ook de zelfdodingscijfers binnen de LGBTQI+-gemeenschap liggen bijzonder hoog. In België heeft maar liefst 62% van de transgenders ooit zelfdodingsgedachten, 22% onderneemt minstens één zelfdodingspoging. (2) Deze cijfers zijn alarmerend en doen vragen rijzen over het tekort aan begeleiding van LGBTQI+-personen en hun omgeving en de blijvende stereotypering via onderwijs, de media, … Het besparingsbeleid van de regering versterkt het tekort aan kwalitatieve betaalbare woningen en degelijke jobs. Die context van tekorten laat discriminatie binnen huizen- en jobmarkten toe. Maar liefst 53% van de transgenders krijgt te maken met discriminatie bij het zoeken naar werk. In België betekent dit, samen met de volledige afwezigheid van vlucht- en opvanghuizen, dat voor veel LGBTQI+-personen, zeker jongeren, een leven overeenkomstig hun geaardheid en/of genderidentiteit en -expressie, armoede of zelfs dakloosheid inhoudt. Pride is a protest – met Campagne ROSA

Wereldwijd komen mensen op straat om te protesteren tegen aanvallen op de LGBTQI+gemeenschap. Ook in België moet deze strijd verder uitgebouwd worden! Voor campagne ROSA moet de Pride opnieuw een politiek en strijdbaar gebeuren worden. Dat sluit aan bij het ontstaan van de parade als herdenking van de Stonewall opstand tegen discriminatie en uitbuiting in 1969. Stop de commercialisering van de parade: Pride en protest gaan hand in hand! De Pride vormt een ideale gelegenheid om niet alleen de zichtbaarheid van de LGBTQI+- gemeenschap te verhogen, maar ook om discussie aan te gaan over reële oplossingen voor de problemen die deze gemeenschap ervaart. Hier distantieert Campagne ROSA zich duidelijk van traditionele politieke partijen die meelopen in de parade en zo met het imago van ‘LGBTQI+vriendelijke partij’ hopen kiezers te halen in de komende gemeenteraadsverkiezingen. Wij doen niet mee met identity politics, waarbij LGBTQI+-personen op LGBTQI+-politici zouden moeten stemmen, onafhankelijk van het programma dat deze naar voor schuiven! Wij laten ons niet omkopen met mooie regenboogvlaggen en -zebrapaden door politici die meelopen in Pride parade, maar tegelijk besparingen doorvoeren op zaken die net cruciaal zijn voor het welzijn van LGBTQI+- personen! Wij eisen maatregelen die een reële verbetering betekenen voor de LGBTQI+- gemeenschap: investeringen in onderwijs, openbare en sociale diensten, vluchthuizen, degelijke sociale woningen en gezondheidszorg! Gezamenlijke strijd voor gemeenschappelijke eisen

Holebi- en transfobie zijn niet eigen aan de mens, noch te herleiden tot een bepaalde cultuur. Ze zijn een middel, net als racisme en seksisme, om de aandacht af te leiden van een asociaal besparingsbeleid en komen voort uit een context waarin het de tekorten zijn die verdeeld worden, terwijl de winsten verdwijnen in de zakken van een kleine minderheid. De strijd voor de LGBTQI+-gemeenschap is een strijd die alleen succesvol gevoerd kan worden door werkenden en studenten samen, hetero, cisgender, LGBTQI+, man, vrouw, … Samen kunnen we druk zetten en sociale eisen afdwingen en strijden voor een radicaal andere samenleving die in het teken staat van het welzijn van de meerderheid van de bevolking: een socialistische samenleving. (1) https://www.zelfmoord1813.be/sites/default/files/Factsheet_LGBT.pdf (2) https://transgenderinfo.be/wp-content/uploads/Everythingtransgender.pdf

Naar de Brusselse Pride Parade met Campagne ROSA – Zaterdag 19 mei 12.00 : Stand van Campagne ROSA - Centraal Station 14.30 : Start Pride Parade met ROSA-delegatie

w w w. s o c i a l i s m e . b e


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.