België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269
strijd
solidariteit
socialisme
maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j nr 387 september 2019
€2
Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek
€5 steunprijs
Politieke crisis. klimaat bedreigd. nieuwe recessie?
hun systeem faalt! W
ereldwijd verzamelen zich de onheilspellende tekenen van groeivertraging en crisis. In Duitsland wordt een economische inkrimping verwacht in het derde kwartaal. Duitsland was lang de economische voortrekker van de eurozone en vormt een belangrijke exportmarkt voor België. Ook in Italië, de derde grootste economie in Europa, stevent het kapitalisme af op een jaar van nulgroei of zelfs recessie. De populistische regering stuikte er in elkaar. Het land kreunt onder een overheidsschuld van 132% van het BBP.
door
Peter (Leuven)
In het tweede kwartaal gaven de 1200 meest gekapitaliseerde bedrijven wereldwijd 513,8 miljard euro aan dividenden aan de aandeelhouders. In 2018 verscheepten Belgische bedrijven 206 miljard euro naar belastingparadijzen. Als iemand het gat in de begroting, in onze koopkracht en in de financiering van openbare diensten zoekt: daar is het.
Het wereldkapitalisme zit verstrengeld in een moeras van problemen: eind oktober de Brexit, de aanslepende handelsoorlog tussen de VS en China, groeivertraging in alle sectoren van de wereldeconomie. De centrale vraag de komende periode zal zijn of de bazen erin slagen om ons zoals na de crisis van 2008 - opnieuw de rekening te presenteren. De heersende klasse zal lagere groei of recessie proberen om te zetten in jobverliezen, aanvallen op onze lonen, pensioenen, uitkeringen en vitale openbare diensten. Zo zijn 1.100 jobs bedreigd bij Punch Powertrain in Sint-Truiden, een bedrijf dat automatische versnellingsbakken voor auto’s maakt. Tegenover de heersende klasse staat de potentiële macht van de arbeidersklasse en de jongeren, in de strijd voor 14 euro minimumloon, 1500 euro minimumpensioen, arbeidsduurvermindering met loonbehoud, investeringen in mobiliteit, sociale woningen, ... Een historische strijd voor een andere maatschappij zal nodig zijn om deze zaken definitief af te dwingen. Dit is ook de verslechterende context waarin de Belgische federale regering, volgens het Planbureau, volgend jaar met een begrotingste-
Zorgsector komt in opstand Pagina 6
kort van 9,6 miljard euro zal kampen. Het is de achtergrond voor de moeizame vorming in België van verzwakte, burgerlijke regeringen op regionaal en nationaal niveau die vooral uit verliezers zullen bestaan. De rijkste 1%: wereldvreemd en nooit tevreden
Is er geen geld? De CEO van BPost, Koen Van Gerven, ontvangt 500.000 euro bij zijn vertrek. Bovenop zijn loon van 600.000 euro per jaar. Voor Bel 20-bedrijven ligt het CEO-jaarloon nog hoger: gemiddeld bijna 2 miljoen. Vergelijk dat met de maximale loonstijging van 1,1% voor de werkenden in het IPA van dit jaar! “Ik heb er geen probleem mee dat mensen in topfuncties 3 of 4 keer meer verdienen, maar geen 50 keer,” merkte Raoul Hedebouw van de PVDA terecht op. Voor LSP zou zo’n maximale loonspanning een tussenstap zijn naar democratische controle en beheer van de werkenden over de economie, willen we de neoliberale afbraak effectief stoppen. In het tweede kwartaal gaven de 1200 meest gekapitaliseerde bedrijven wereldwijd een recordbedrag van 513,8 miljard euro aan dividenden aan de aandeelhouders. (La Libre Belgique, 21/8/19). In 2018 verscheepten Belgische bedrijven maar liefst 206 miljard euro naar de belastingparadijzen. Het jaar daarvoor was dat 129 miljard... Als iemand het gat in de begroting, in onze koopkracht en in de financiering van openbare diensten zoekt: daar is het. Volgens professor Denis-Emmanuel Philippe (Universiteit Luik) onderzoekt de Cel Belastingparadijzen bij de FOD Financiën deze uit-
Hoger minimumloon leidt niet tot banenverlies Pagina 5
w w w. s o c i a l i s m e . b e
stroom met... amper 4 medewerkers! (LLB, 21/8/19) Desondanks deinzen 50 Vlaamse bedrijfsleiders er niet voor terug om een verdere verlaging van de vennootschapsbelasting naar 20% te eisen naast gemeenschapsdienst voor werklozen. Ongekende weelde aan de ene kant en tegelijk groeiende armoede: zo’n samenleving is ziek in haar kern. Nu weten we ook waarom N-VA en Vlaams Belang alles doen om de aandacht naar vluchtelingen af te leiden. Of voorstellen om hen zelf voor inburgering te ‘laten betalen’. Er is een bliksemafleider nodig voor de roof door de rijkste 1% en kapitaalbezitters, voor het tekort aan degelijk betaalde jobs, betaalbare huisvesting, toekomstperspectief, ... Het Belang dumpte al haar sociale verkiezingsslogans zodra de parlementaire weddes binnen waren. De 500.000 euro afscheidspremie voor de Bpost-CEO vindt de partij normaal. In Wallonië stelt de MR, uitverkoren partner voor de PS, dat groene maatregelen bedrijven niet mogen “bestraffen”. Zowel in Vlaanderen, Brussel als Wallonië zullen de wachtlijsten voor sociale woningen blijven bestaan. In Brussel wacht je daar 8 à 10 jaar op! De vakbonden dienen massaal in verzet te gaan tegen de nieuwe besparingsregeringen. Niet verspreid maar iedereen samen. Als het kapitalisme de rijkdom niet evenwichtig kan verdelen - utopisch onder dit winstsysteem van overaccumulatie en crisis - dan moeten we met z’n allen strijden voor democratisch socialistische planning van de immense rijkdommen.
2
onze mening
de
Linkse Socialist
Politieke onbestuurbaarheid van België dreigt: ze hebben gewoon geen oplossing!
EDITO door
Els Deschoemacker, LSP
nationaal organisator
D
e politieke versnippering en het verdwijnen van een voldoende sociale basis voor partijen die meer dan een halve eeuw het kapitalisme hebben beheerd, beperkt zich niet tot België.
In Italië wordt momenteel druk onderhandeld om na de val van de zogenaamde “anti-establishment” coalitie van de Lega van Salvini en de Vijfsterrenbeweging nieuwe verkiezingen te vermijden. Zo is er sprake van een kortstondige maar onverkozen noodregering of technocratische regering. Men probeert tijd te winnen, maar het is wishfull thinking dat daarmee de politieke crisis van de baan zou zijn. Een dergelijke regering met als belangrijkste doelstelling een begroting in te dienen die o.a. de overheidsschuld moet beperken – lees: verder besparen – en tegemoet te komen aan de neoliberale en Europese normen die de rechten en inkomens van de meerderheid van Italianen verder aantasten, kan slechts een nieuwe overwinning van de racistische Lega voorbereiden. Dit is slechts één voorbeeld. In
Groot-Brittannië leidt het onvermogen van de politieke partijen om te antwoorden op de reële verzuchtingen en noden die aan de basis lagen van de uitslag in het Brexit-referendum sinds 2016 tot een verlamd parlement. In Spanje zijn we op koers naar de vierde verkiezingen op vier jaar tijd en ook het “stabiele” Duitsland komt in politiek onweer terecht. Net zoals minderheidsregeringen meer en meer de norm worden en het fundamentele ondemocratische karakter van het kapitalisme vandaag aantonen. Sociale crisis leidt tot politieke crisis
Ook in België breidt de politieke crisis verder uit. Het is geen nieuw fenomeen. In Vlaanderen deden de eerste politieke schokken zich reeds begin jaren 1990 voor. De asociale
tegenhervormingen ondergroeven de sociale basis van de traditionele partijen steeds verder, tot op het punt dat onbestuurbaarheid, vooral voor het federale niveau, heerst. Zowel in de gemeenteraadsverkiezingen in oktober vorig jaar als bij de parlementsverkiezingen in mei werd duidelijk tegen het asociale beleid van de vorige coalitie gestemd. Met het signaal van de kiezer tegen de aanval op de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking wordt echter geen rekening gehouden. Kijk maar naar de regionale regeringsvormingen en de programma’s die daar besproken worden. In Vlaanderen wordt de Zweedse coalitie verdergezet met een nog grotere nadruk op verdeeldheid langs racistische lijnen. In plaats van sociale bescherming te garanderen, worden steeds meer groepen ervan uitgesloten. Meer middelen om aan de sociale noden tegemoet te komen, wordt niet overwogen! Dat is ook zo in Brussel, waar er weliswaar enkele cosmetische maat-
regelen voorgesteld worden, maar onvoldoende om tegemoet te komen aan de sociale crisis. In Wallonië tot slot werd de roep naar een linkse regering om een einde te maken aan het besparingsbeleid nooit ernstig overwogen.
Zowel in oktober vorig jaar in mei werd duidelijk tegen het asociale beleid van de vorige coalitie gestemd. Met het signaal van de kiezer tegen de aanval op de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking wordt echter geen rekening gehouden.
Tegemoetkomen aan de wensen van de meerderheid van de bevolking, is niet de bedoeling van deze regeringen. Er wordt enkel gezocht naar een formule om het programma van het Belgische kapitalisme verder te zetten. De regionale regeringen zetten nu de toon, omdat de vorming van een federale regering helemaal onmogelijk lijkt. Drie maanden na de verkiezingen wordt al openlijk gespeculeerd over nieuwe verkiezingen als mocht blijken dat ze er federaal niet uit geraken, of een noodregering indien de Belgische economie in noodweer mocht geraken in de context van een nieuwe internationale crisis. Dit zou het breekijzer kunnen zijn om de regering in lopende zaken sinds december vorig jaar, zonder meerderheid in het parlement, te vervangen door een meer autoritaire regering, al dan niet met volmachten. Het redden van het Belgische kapitalisme zal hoe dan ook de inzet zijn, met maatregelen die een nieuwe
Geen linkse regering in Wallonië. De schuld van de PTB?
I
n een interview op de openbare radio klaagde Thierry Bodson, de secretaris-generaal van het Waalse ABVV, aan dat de PTB en cdH “eerst aan zichzelf dachten en niet aan de mensen.” Dit zorgde er volgens Bodson voor dat de liberale MR in de Waalse onderhandelingen kwam. De PTB is volgens Bodson verantwoordelijk voor het uitblijven van een linkse regering in Wallonië. Hij stelt dat de PTB politieke berekeningen maakte om de volgende verkiezingen niet te verliezen in plaats van antwoorden te zoeken op de eisen waarvoor jongeren, werkenden en gele hesjes op straat kwamen. Dit standpunt vindt een zekere echo onder linkse kiezers. Aan de andere kant denken velen dat de PTB tenminste de moed had om niet meteen op haar programma toe te geven om aan de macht te komen. door
Boris (Brussel)
De nota die aan de PS werd overgemaakt met “De rode lijnen van de PTB” in het kader van de Waalse onderhandelingen, gaat in de goede richting. Er wordt voorgesteld om te bre-
ken met het keurslijf van besparingen, te stoppen met publiek-private samenwerking, 40.000 sociale woningen te creëren, gratis openbaar vervoer bij de TEC in te voeren, uitsluitingen van
de werkloosheidsuitkering te stoppen, een openbare energiepool op te zetten en om te investeren in openbare diensten. Voor de PTB waren de onderhandelingen echter niet meer dan slecht theater van de PS om nadien aan de kiezers een akkoord met de MR verkocht te krijgen. Elio Di Rupo sprak dit tegen en reageerde in een brief aan alle PS-leden: “Einde van publiek-private samenwerking, meer sociale huisvesting, gratis openbaar vervoer in Wallonië, een publieke energiepool voor de productie en bevoorrading van energie, … We hebben deze convergenties benadrukt en de mogelijkheid om sterke voorstellen te doen die de kern zouden vormen van een toekomstig regeerakkoord. De PTB-vertegenwoordigers hadden daar echter geen oren naar.” De PS is uiteraard niet erg geloofwaardig op dit vlak, zeker niet als we naar de deelname van de partij aan het neolibera-
le beleid in het verleden kijken. Geen van deze voorstellen werd overigens opgenomen in de gemeenschappelijke ‘klaproosnota’ van PS en Ecolo. Dat was een nota waarin de openbare diensten “niet één keer vermeld worden,” zo merkte Thierry Bodson op. Maar in plaats van zich te beperken tot onderhandelingen met de PS achter de schermen, had de PTB beter de tijd genomen voor publieke vergaderingen in alle steden om zoveel mogelijk vakbondsleden, activisten en kiezers te betrekken bij een breed publiek debat over het programma en hoe een linkse regering dit kan bereiken. Zelfs indien de onderhandelingen op niets waren uitgelopen, had dit een goede voorbereid geweest voor toekomstige sociale mobilisatie. Betrokkenheid van vakbondsmilitanten aan het debat had de nota van de PTB overigens kunnen versterken. Zo had het voor de Waalse openbare
diensten eisen als een minimumloon van 14 euro per uur en arbeidsduurvermindering tot 32 uur per week zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen kunnen toevoegen. Zeker gezien het feit dat de PS deze eisen in haar verkiezingsprogramma had opgenomen. De PTB had dit als strikte voorwaarden kunnen stellen voor externe steun aan een ‘klaprooscoalitie’ waarbij tegelijk duidelijk gemaakt werd dat de PTB-verkozenen voor geen enkele besparingsbegroting zouden stemmen. Uiteraard kunnen we er geen vertrouwen in stellen dat een minderheidsregering van PS en Ecolo echte verandering in het leven van gewone mensen zou betekenen. Maar ofwel had de PS dit aanvaard en had dit ook het enthousiasme voor de ABVV-campagne Fight For €14 versterkt om deze maatregel ook elders af te dwingen. Ofwel had de PS dit geweigerd en was het voor iedereen
politiek
www.socialisme.be september 2019
3
Nog eens vijf jaar rechtse regering in Vlaanderen
Massale sociale actie moet het antwoord van de werkende klasse blijven als ze niet de speelbal wil blijven van die partijen die slechts de belangen van de 1% rijksten dienen.
Jan Jambon was ooit mede-oprichter van de Brasschaatse afdeling van het Vlaams Blok. Nu wordt hij wellicht de volgende Vlaams Minister-President.
V
oor de verkiezingen leek het een evidentie dat de rechtse Vlaamse regering van N-VA, CD&V en Open VLD zou doorgaan. De regering beschikte over een bijzonder grote meerderheid – ook zonder de liberalen was er een meerderheid. Het resultaat van 26 mei zorgde echter voor een haar in de boter. Samen verloren de drie regeringspartijen in de Vlaamse verkiezingen 13%. N-VA verloor 7% en ook CD&V kreeg een zware klap met -5%. Het extreemrechtse Vlaams Belang werd de tweede partij en ging 12% vooruit. Dit maakte een verderzetting van de rechtse regering minder eenvoudig. door
De regering-Michel/De Wever werd afgestraft in de verkiezingen. Het besparingsbeleid lag zwaar op de lever... Foto: Mediactivista
aanslag op onze welvaart zullen betekenen. Zelfs zonder onmiddellijke internationale crisis wordt uitgegaan van een besparingsregering die 10 miljard moet zoeken in onze zakken.
Toen Michel 1 aan de macht kwam, duurde het geen maand vooraleer de eerste massale mobilisatie op gang kwam. Er werd terecht gevreesd dat als we die regering lieten doen, ze zou proberen om de sterke organisatiegraad van de Belgische arbeidersbeweging te breken. Er kwamen harde maatregelen, maar toch blijkt dat de tripartite onder Di Rupo meer bespaarde dan de Zweedse coalitie onder leiding van MR en N-VA. Dat toont vooral de bereidheid van bijna alle partijen om de belangen van de kapitalisten te laten voorgaan op die van de werkende klasse. De sterke be-
weging van 2014 bleef als een schaduw over de regering hangen en kon erger voorkomen. Erger voorkomen volstaat echter niet om achteruitgang te stoppen. De realiteit is dat we toen een kans gemist hebben om via algemene stakingen de regering ten val te brengen en een discussie op gang te brengen die kon leiden tot de opbouw van een door de arbeidersbeweging gedragen politiek alternatief. De doorbraak van de PVDA in de verkiezingen is een uitdrukking van dit potentieel. Het duwde het politieke debat in Wallonië en Brussel naar links, maar ook in Vlaanderen miste het zijn effect niet. Alleen werden de eisen van de sociale beweging daar niet in de eerste plaats door de linkse partijen naar voren geschoven. Het was extreemrechts dat op de meest offensieve wijze de vorige regering uitdaagde en daarbij de sociale kleren van links aantrok om deze op demagogische wijze te koppelen aan een antimigratie discours. Na de verkiezingen bleek dat het ‘Vals
Belang’ enkel het racisme ernstig meende: alle sociale eisen verdwenen meteen in de koelkast. De klimaatjongeren hebben een grote impact gehad. Massale actie zette dit sociale thema op de agenda. Dat was een belangrijke les, maar er volgden al gauw andere lessen. Zo zorgde het feit dat de groene partijen de nood aan klimaattransitie niet of nauwelijks koppelden aan een sociaal programma, laat staan een antikapitalistisch alternatief, voor het onderbenutten van het potentieel dat in sommige peilingen was voorspeld. Massale sociale actie moet het antwoord van de werkende klasse blijven als ze niet de speelbal wil blijven van die partijen die slechts de belangen van de 1% rijksten dienen. Dit moet gekoppeld worden aan de bewuste opbouw van een politieke partij die de hele arbeidersklasse kan verenigen achter een socialistisch programma.
In plaats van zich te beperken tot onderhandelingen met de PS achter de schermen, had de PTB beter de tijd genomen voor publieke vergaderingen in alle steden om zoveel mogelijk vakbondsleden, activisten en kiezers te betrekken bij een breed publiek debat over het programma en hoe een linkse regering dit kan bereiken.
duidelijk dat de verkiezingsbeloften rond koopkracht meteen na de verkiezingen direct gebroken werden. De PTB heeft gelijk als het stelt dat een radicaal plan van publieke investeringen in sociale behoeften een breuk vereist met het besparingskeurslijf van de Europese Commissie en de federale regering. Velen waren verrast dat de PTB de Waalse onderhandelingen rond deze kwestie af brak. Deze verbazing is te wijten aan een gebrek aan voorbereiding tijdens de campagne. Deze eis was aanwezig in het programma, maar stond wat verloren naar het einde van de 252 pagina’s waarbij het overschaduwd werd door 840 eisen. In de verkiezingspamfletten werd het stoppen van de besparingsverdragen vooral voorgesteld als iets wat een PTB-verkozene in het Europees Parlement zou voorleggen. Raoul Hedebouw sprak er niet over tijdens de verkiezingsmeetings
waar hij de breekpunten van de PTB voor een coalitie met PS en Ecolo opsomde. Tijdens de verkiezingen stond LSP alleen om het breken van het besparingskeurslijf te populariseren in het kader van onze stemoproep voor PTB/PVDA. De PTB stelt vandaag dat een linkse regering in Wallonië niet kan breken met het besparingskeurslijf als ze onder een rechtse federale regering moet functioneren. Om deze uitdaging aan te gaan, zou een linkse regering in Wallonië gedurfde initiatieven moeten nemen om de arbeidersbeweging te mobiliseren om een krachtsverhouding uit te bouwen waarbij tegelijk stevige banden worden gesmeed met de arbeidersbeweging in Vlaanderen en Brussel. Een dergelijke benadering zou het best het pad effenen voor een regering van de miljonairstaks in België, gebaseerd op een programma van socialistische maatregelen.
Elke aanval op sociale rechten beantwoorden met massale actie en een politiek alternatief
Geert Cool
Gedurende iets meer dan twee maanden werd de deur voor onderhandelingen met het Vlaams Belang open gehouden. Daarmee vergroot N-VA de mogelijkheid van lokale meerderheden met extreemrechts na 2024. De traditionele partijen reageerden amper op de ‘schijnonderhandelingen’ met extreemrechts, wellicht om zelf niet uit de gratie van De Wever te vallen. SP.a hoopte tot op het laatste moment op een Antwerpse coalitie en ook Groen toonde zich opvallend bereid tot regeringsdeelname. Ondanks de zware electorale opdoffer voor N-VA in mei positioneerde De Wever zich als de grote spelmaker. De traditionele partijen lieten hem doen. In de zomer laste De Wever een pauze in de onderhandelingen, volgens N-VAbronnen om zijn eigen partij op één lijn te krijgen om niet met extreemrechts in zee te gaan. Inhoudelijk maakt de onderhandelingsnota van De Wever duidelijk dat de N-VA ondanks de afstraffing voor nog eens vijf jaar hard rechts beleid gaat. De N-VA probeerde er alles aan te doen om het voor te stellen alsof het ‘signaal van de kiezer’ werd begrepen. Er was eerst twee maanden nodig om dat beruchte ‘signaal’ te framen in een N-VA-kader, waarbij de afkeer van vluchtelingen van het VB nog meer wordt overgenomen maar zedig gezwegen wordt over sociale eisen die het VB zelf meteen na de verkiezingen ook weer opborg. Rond die sociale eisen volgden geen campagnes. De VB-militanten waren te druk bezig met klimaatmeisjes te intimideren op festivals of om ruzie te maken met N-VA’ers over wie de zwartste leeuw heeft. In zijn nota neemt De Wever een deel van VB-programma over, inclusief maatregelen uit het beruchte 70-puntenprogramma van toen nog het Vlaams Blok. Terwijl er vage beloften gedaan worden over een warme samenleving met investeringen om wachtlijsten voor mensen met een beperking weg te werken of nog om betaalbare woonzorgcentra te hebben, zijn de aanvallen op migranten helemaal niet vaag. De toegang tot sociale bescherming wordt moeilijker (gelukkig dat er niet meer onderdelen van de sociale zekerheid geregionaliseerd zijn!) en voor een inburgeringstraject moet betaald worden. Het asociale beleid van de Zweedse regeringen is in mei afgestraft, maar toch wil De Wever niet weten van een koerswijzi- Als De Wever en Jambon ging. Alles wat enigszins ruikt naar sociale maatregelen in zijn erin slagen om een nota wordt meteen overgoten met tweede rechtse Vlaamse een ‘voor wat hoort wat’ sausje waarmee sociale problemen ge- regering op de been te ïndividualiseerd worden. Van een brengen, dan zal dit niet romantisch Vlaams-nationalisme waar de weiden als zeeën wiegen, alleen migranten treffen kunnen alleenstaanden in een on- maar al wie minder sterk betaalbare of onbewoonbare huur- staat in de samenleving. woning niet eten of zich verwarmen. Sociale bescherming wordt niet alleen voor migranten afgebouwd: als het van De Wever afhangt, komen er amper sociale woningen bij en wordt de toegang ertoe moeilijker. Daarnaast worden openbare diensten verder gebouwd (een ‘slanke overheid’ heet dat) waarbij bovendien het statuut van ambtenaren helemaal verdwijnt. Om dit asociale beleid door onze strot te rammen, wil N-VA dat de openbare omroep “haar representativiteit van het ideologisch landschap in Vlaanderen” versterkt. Lees: meer N-VA’ers en Blokkers op TV en wie kritiek op de regering heeft, vliegt eruit! Als De Wever en Jambon erin slagen om een tweede rechtse Vlaamse regering op de been te brengen, dan zal dit niet alleen migranten treffen maar al wie minder sterk staat in de samenleving. Tegen de achtergrond van een dreigende economische crisis en na jaren van sociale afbraak wordt die groep steeds groter. Tegen deze regering en dit beleid zal hard verzet nodig zijn. Laten we lessen trekken uit het vakbondsverzet tegen de vorige rechtse regeringen vanaf 2014 om deze keer wel door te zetten en een sociale agenda op het politieke toneel te plaatsen en af te dwingen.
4
Op de werkvloer
de
Linkse Socialist
Interview met Joachim Permentier algemeen secretaris OVS interview door
Thomas
O
p 27 juli en 17 augustus waren er stakingen van de treinbegeleiders. De stakingen gingen uit van de Onafhankelijke Vakbond Spoorwegpersoneel (OVS) en werden niet gesteund door de andere bonden. Onder leden van andere bonden was er wel steun en heel wat treinbegeleiders staakten mee. Het ongenoegen zit immers diep. Wij spraken met Joachim Permentier, algemeen secretaris van OVS.
Spoorpersoneel eist recht op verlof Waarom werd er gestaakt?
“De directe aanleiding was het feit dat treinbegeleiders hun verlof niet kunnen opnemen. Er is nu al meer dan tien jaar een aanhoudend personeelstekort. De directie beweert dat mensen niet geïnteresseerd zijn in een statutaire job bij het spoor zolang er beter betaalde jobs te vinden zijn. Dat is larie. De zware vereisten op medisch, psychologisch en taalvlak spelen een rol bij kandidaten treinbegeleiding. Maar ook de onzekerheid over de toekomst van de NMBS. De arbeidsomstandigheden en verloning voldoen niet om mensen te overtuigen om te starten of te blijven. Er wordt nu intensiever gezocht naar personeel. De NMBS trekt meer middelen uit voor aanwervingscampagnes, maar op het personeel wordt lustig verder bespaard. Dat zet kwaad bloed. “De centrale eis van de stakingen was dat elke dag minimum 15% van het personeel in elke depot verlof kan toegekend krijgen. Dat is minder dan de gebruikelijke marge, maar het biedt toch een beetje zekerheid. Vandaag haalt men in sommige depots nauwelijks 10% van het effectief kader, zelfs in de vakantieperiode waarin minder treinen rijden. De NMBS wil deels tegemoetkomen, maar probeert er meteen zelf voordeel uit te halen. Een deel van het kader wordt geflexibiliseerd met als argument dat binnen kleine depots de marge niet gehaald wordt bij uitval. Er wordt gesproken over “vlinders” die inspringen in afgelegen depots op basis van een last-minute planning zonder veel zekerheden over wanneer gewerkt wordt. “Het personeelstekort blijft maar aanslepen. We zeggen niet dat de NMBS treinen moet afschaffen, maar je kan maar zoveel treinen laten rijden als er personeel ter beschikking is. De
hete aardappel ligt bij de regering en de directie: zonder voldoende middelen is er niet voldoende personeel dat over degelijke voorwaarden beschikt, wat de job minder aantrekkelijk maakt en het personeelstekort versterkt. De directie schuift de hete aardappel door naar het personeel met het excuus dat het beheerscontract moet nagekomen worden en dat de missie is om reizigers te vervoeren. Dat is chantage. De vakbonden onderschrijven uiteraard de missie om collectief openbaar vervoer zo goed mogelijk, en beter dan vandaag, te organiseren. Maar dat vereist meer middelen voor het personeel.” Waarom werd nu gestaakt?
“Het is nodig om de druk op de directie te verhogen. Vriendelijk vragen hebben we de afgelopen tien jaar geprobeerd, maar dat werkt niet. Voor een minimumgarantie op verlof moeten de treinbegeleiders nog een jaar wachten en dan nog dreigt het te gebeuren met een verregaande flexibilisering van een deel van het personeel. Dat moet anders.” Hoe werden de acties opgebouwd?
“De verkozenen van alle vakbonden in de CPBW’s (Comité Preventie e n Be sche r m i ng op het We rk) Treinbegeleiding staken de koppen bij elkaar om een strategie te ontwikkelen om te antwoorden op het personeelstekort. Men is begonnen met de basis te sensibiliseren en te informeren. Er volgde een petitie die op veel steun kon rekenen. Collega’s werden zich bewust dat er mogelijk acties zouden volgen. “Het personeel wilde de petitie op 16 mei aan CEO Dutordoir afgeven, maar deze gaf niet thuis. Er werd gezegd dat de geijkte kanalen moesten ge-
volgd worden en dat personeelstekort een kwestie van het Nationaal Paritair Comité is. Dat is een begrijpelijke reactie, maar het volstond niet voor de treinbegeleiders. “De treinbegeleiders hebben de kwestie vervolgens nogmaals aangekaart in hun vakbonden. Ook bij OVS werd eerst terughoudend gereageerd om meteen tot stakingen over te gaan. De kwestie werd meermaals opgeworpen, maar zonder dreiging. Pas na de dreiging via de zogenaamde alarmbelprocedure kwam de toegeving dat de minimumgarantie op verlof er zou komen, maar het werd meteen doorverwezen naar werkgroepen die tijd moesten winnen en de eisen afzwakken. “We namen onze verantwoordelijkheid als vakbond en dienden een stakingsaanzegging in. Dit verplichtte HR-Rail om ook met ons rond tafel te zitten, wat ze niet graag doen. Wie staakt is voor hen immers geen ‘acceptabele sociale partner’ meer. Het naar hun zeggen ‘uitermate constructief voorstel’ niet aanvaarden, was evenmin acceptabel. Nochtans schoot dit voorstel tekort. Een staking was onvermijdelijk. “De staking was een succes: de helft van de treinen reed niet. Maar toch moesten wij opnieuw contact zoeken met de directie. Er was een nieuwe stakingsaanzegging nodig om de directie rond tafel te krijgen. Daar bleef een fundamenteel verschil bestaan waarbij de directie de 15%-norm niet als garantie wil erkennen, maar slechts als voorwaardelijke doelstelling. Daarom was een tweede staking nodig.” Hoe moet het nu verder?
“We moeten de druk hoog houden en sluiten nieuwe acties niet uit, al moeten die wel minstens zo krachtig zijn en
bij voorkeur nog beter opgevolgd worden. De positie van de andere bonden is ook belangrijk. Tot nu toe kozen zij voor onderhandelingen in plaats van stakingen. Maar de directie verwacht extra flexibiliteit van het personeel terwijl de minimumgarantie voor verlof voorwaardelijk is. “Het is nooit onze bedoeling om de strijd naar OVS toe te trekken. Samenwerking zoeken is noodzakelijk om strijd te kunnen winnen. Dat geldt niet alleen op syndicaal vlak, we zoeken ook steun op politiek vlak en zullen de progressieve partijen en de verantwoordelijke minister aanschrijven.”
“Er wordt ingespeeld op het verantwoordelijkheidsgevoel van de spoormensen tegenover de gebruikers. We nemen effectief onze verantwoordelijk als we opkomen voor een goed werkend spoorbedrijf. De constante aanvallen op personeel en het niet investeren in materieel, zijn de zaken die de NMBS kapot maken. Daartegen ingaan is noodzakelijk voor personeel en reizigers.”
In september moet een protocolakkoord gesloten worden. Wat verwacht je daarvan?
“Er wordt al jaren bespaard en broodnodige investeringen blijven uit. De regering en de directie willen ons klaarmaken voor een liberalisering. De eisenbundel van de directie moet in dat kader gezien worden. Het doel is de afschaffing van het statuut en enkel nog contractuelen aan te werven. De combinatie van contractuelen en statutairen op dezelfde werkvloer, geeft ruimte voor verdeeldheid die zal uitgespeeld worden door de directie. Dat de strijd om betere voorwaarden voor statutairen hierdoor nog moeilijker wordt, hoef ik niet uit te leggen. De OVS is vragende partij om samen met de andere vakbonden de statutaire verworvenheden te beschermen en uiteraard ook verbeteringen te bekomen. De schade beperken, volstaat niet: we moeten verbeteringen eisen. “Het personeel staakt niet graag. Het wil degelijke dienstverlening en goede arbeidsomstandigheden zijn daar een onderdeel van. Als de directie en regering echter steevast aanvallen uitvoeren, dan hebben we geen keuze. Met het personeel zijn we de eerste getuigen van hoe het bedrijf kapot gemaakt wordt. Er wordt geprobeerd om personeel en reizigers tegen elkaar op te zetten. Er wordt ingespeeld op het verantwoordelijkheidsgevoel van de spoormensen tegenover de gebruikers. We nemen effectief onze verantwoordelijk als we opkomen voor een goed werkend spoorbedrijf. De constante aanvallen op personeel en het niet investeren in materieel, zijn de zaken die de NMBS kapot maken. Daartegen ingaan is noodzakelijk voor personeel en reizigers.”
Protesteer tegen ontslag delegee bij Econocom
O
p 23 augustus verzamelden een 70-tal syndicalisten in gemeenschappelijk vakbondsfront voor de zetel van Econocom in Zaventem. Dat is een multinational in de informaticasector. De hoofddelegee van de CNE (Franstalige tegenhanger van LBC), Laurent Vanhaelen, werd op 25 juli afgedankt zonder de procedures na te leven. De redenen die voor het ontslag worden ingeroepen, zijn allemaal verbonden met zijn syndicaal mandaat. Laurent Vanhaelen is sinds 19 jaar vakbondsafgevaardigde bij Econocom. Hij was kandidaat voor de sociale verkiezingen toen hij amper zes maanden in het bedrijf werkte. Hij werd vijf opeenvolgende keren verkozen. Bij de laatste sociale verkiezingen haalde hij het grootste aantal stemmen. Hij coördineert onder meer het gemeenschappelijk vak-
bondsfront in het bedrijf. Door zich tegen hem te richten, wil de directie de strijdbare vakbondstraditie in het bedrijf breken. Dat is nodig om het personeel aan de willekeur van de directie te kunnen onderwerpen. Dit is niet de eerste poging van de directie. De directie van Econocom voert al enkele jaren een echte guerrillaoorlog tegen de vakbondsafge-
vaardigden: het in twijfel trekken van hun representativiteit, vernedering en beledigende toon, persoonlijke aanvallen, vertegenwoordiging van de directie door ondergeschikten die niet door de wet gemachtigd zijn, ontslag van vier andere vertegenwoordigers de afgelopen drie jaar, enz. Zo krijgen alle delegees regelmatig verwijten over de uitvoering van hun mandaat. Op 30 juli was er een eerste actie. Op die dag was er een ontmoeting tussen de CNE en de directie van Econocom om een compromisvoorstel te bespreken, maar de directie weigerde. Een volgende actie is voorzien op 6 september. Het doel is om de druk op te voeren tot het ontslag
van de delegee ingetrokken wordt. Elke strijd om een afgedankte delegee te verdedigen, gaat verder dan het kader van het betrokken bedrijf. We mogen niet aanvaarden dat syndicale rechten en vrijheden ondermijnd worden en dat werkenden zich geïntimideerd voelen om deel te nemen aan de sociale verkiezingen die volgend jaar plaatsvinden. Het is onaanvaardbaar dat iemand voor zijn job moet vrezen omdat hij of zij gebruikt maakt van het recht om zich te uiten. Syndicale rechten staan onder druk in ons land. Zo besliste het Hof van Beroep in Antwerpen vlak voor de zomer dat lokaal ABVV-voorzitter Bruno Verlaeckt schuldig was aan
“kwaadwillige belemmering van het verkeer” in het kader van een stakerspost. Er werd geen sanctie opgelegd: het was een principiële beslissing die een gevaarlijk precedent vormt. Dit zet de deur open om elke collectieve actie op de openbare weg te vervolgen. We hebben onze syndicale rechten afgedwongen door ervoor te strijden. Zo moeten we ze ook verdedigen! Steun de strijd voor de re-integratie van Laurent Vanhaelen en neem contact op met de delegatie (Facebook: CNE Econocom) voor steunberichten, solidariteitsmoties van vakbondsdelegaties, …
op de werkvloer
www.socialisme.be september 2019
5
Hoger minimumloon leidt niet tot banenverlies Een tegenargument voor 14€/u weerlegd
Eén van de vaste argumenten tegen een hoger minimumloon is dat het banenverlies zou betekenen. Arbeid is al zo duur, klinkt het, en dan willen jullie de kost nog optrekken! Het zijn heus niet alleen werkgevers en hun politici die hiermee komen aandraven. Professor Ive Marx stelt bijvoorbeeld dat er voor de strijd tegen armoede “meer mensen aan het werk” moeten en niet minder. “Want dat is wat je krijgt als je arbeid nog duurder maakt.” (De Standaard 26 februari 2019) De professor is duidelijk geen marxist: hij omschrijft de eis van 14 euro per uur, of 2.300 euro per maand, als een “werkelijk waanzinnig idee.”
Het argument van banenverlies wordt vooral gebruikt voor kleine zelfstandigen of voor de horeca. De winstmarges zijn er beperkter en veel zelfstandigen vechten om te overleven. Dat komt niet omdat personeel teveel verdient, maar omdat ze ofwel weg geconcurreerd worden door grotere bedrijven ofwel omdat dalende koopkracht leidt tot minder uitgaven. Welke uitgaven laten we eerst vallen op het einde van de maand? Een etentje op restaurant, een bezoek aan een nagelstudio of andere luxe waarmee we onszelf verwennen. En dan hebben we het nog niet over de mensen voor wie dergelijke uitgaven sowieso al onhaalbaar zijn. Het voordeel van de campagne voor een verhoging van het minimumloon tot 14 euro per uur is dat er recente voorbeelden zijn. Die weerleggen het theoretische argument dat een hoger minimumloon banen kost. In april 2015 was Seattle de eerste grote Amerikaanse stad waar het minimumloon tot 15 dollar per uur werd opgetrokken. De campagne van Socialist Alternative en gemeenteraadslid Kshama Sawant was daar niet vreemd aan (zie pagina 7). De bazen schreeuwden moord en brand toen het minimumloon steeg. Ondertussen zijn we enkele jaren verder en is het mogelijk om na te gaan wat de gevolgen van deze verhoging van het minimumloon waren.
Een groep onderzoekers van de University of Washington onderzocht de effecten op de lonen, het aantal banen en de prijzen van producten zoals groenten en fruit. Sinds 2015 nam het aantal banen in restaurants en cafés in de regio Seattle toe van 134.000 tot 158.000. Vooral laagbetaalde werkenden gingen er fors op vooruit. In 2016 kwamen er in de stad Seattle 2,5% jobs bij en steeg het gemiddelde loon met 3,5%. Beide cijfers lagen hoger dan het nationale gemiddelde. Een commentator op de zakelijke website Bloomberg.
In Seattle, de eerste grote Amerikaanse stad waar het minimumloon tot 15 dollar per uur werd opgetrokken, verdwenen geen banen in de horeca. Integendeel: in de hele regio was er een stijging van 134.000 tot 158.000 banen.
com merkte op: “We kunnen niet genoeg benadrukken hoe fout de aanvankelijke analyses van de loonsverhoging waren. (…) Het probleem ontstaat als deze mensen geconfronteerd worden met feiten die hun ideologische overtuiging tegenspreken. Dan kan je ofwel je ideologie herdenken ofwel de feiten negeren. De meesten kiezen voor dat laatste.” De fout in de redenering dat hogere lonen tot banenverlies leiden, ligt onder meer in het feit dat geen rekening wordt gehouden met het feit dat de economie groeit en dat hogere lonen mogelijkheden bieden om producten te verkopen aan werkenden die meer verdienen. Gewone werkenden sluizen hun extra inkomsten niet door naar belastingparadijzen, maar spenderen het aan dagelijkse uitgaven of een extraatje. Dit stimuleert de lokale economie, in de eerste plaats de kleine zelfstandigen. Er zijn overigens heel wat economen die pleiten voor hogere minimumlonen. In 1994 reeds was er een studie van de Amerikaanse economen Alan Krueger en David Card waarin verdedigd werd dat hogere minimumlonen jobs opleveren. In 2014 was er een oproep van 600 Amerikaanse economen, waaronder Nobelprijswinnaars als Thomas Schelling, Robert Solow en Joseph Stiglitz, om het federale minimumloon op te trekken met het
De fout in de redenering dat hogere lonen tot banenverlies leiden, ligt onder meer in het feit dat geen rekening wordt gehouden met het feit dat de economie groeit. Gewone werkenden sluizen hun extra inkomsten niet door naar belastingparadijzen, maar spenderen het aan dagelijkse uitgaven of een extraatje. Dit stimuleert de lokale economie, in de eerste plaats de kleine zelfstandigen.
België bij de hoogste in Europa zijn. Maar je moet niet alleen kijken naar het loon, ook naar de productiviteit. Dan zie je dat we vandaag ongeveer op hetzelfde niveau staan als onze buurlanden en geen achterstand meer hebben. Werkgevers blijven graag hameren op die zogenaamde loonhandicap, maar eigenlijk is dat codetaal voor: ‘We willen meer winst maken.’” Daar gaat het inderdaad om: welk aandeel van de geproduceerde waarde gaat naar de werkenden en welk aandeel naar de bazen. Momenteel gaan de bazen met het grootste stuk van de taart lopen. Gemiddeld creëren we met een uur werken 48,4 euro, wat boven de gemiddelde in onze buurlanden ligt. De kapitalisten doen er alles aan om het sociaal draagvlak voor sociale hervormingen, zoals een hoger minimumloon, te ondermijnen. Dat doen ze niet omdat hogere lonen onbetaalbaar zijn, maar wel omdat het tegen hun winstbelangen ingaat. De bazen zullen alle middelen inzetten om die winsten te verdedigen. Elke verbetering van onze levens- en werkomstandigheden die we afdwingen, wordt nadien opnieuw betwist en bij de eerste gelegenheid afgebouwd. Onder het kapitalisme is elke hervorming in ons voordeel slechts tijdelijk. Strijd voor concrete verbeteringen toont dan ook het failliet van dit systeem aan, en de noodzaak van socialistische maatschappijverandering.
Pablo Nyns
plaats van de vakbonden, die zeker een rol te spelen hebben. Maar we willen de beweging zo democratisch mogelijk organiseren.” Dat het protest breed gedragen werd, bleek ook uit de deelname. “Gedurende een week hebben 300 van de 1.000 Brusselse pompiers om de twee dagen betoogd tijdens hun vrije dagen. De pompiers die van dienst waren, bleven uiteraard op post zelfs indien ze ons tijdens de betogingen af en toe kwamen versterken met hun voertuigen na een interventie.” Bovendien weten de pompiers dat ze niet alleen staan: in alle openbare diensten wordt bespaard en dus moet samen geprotesteerd worden.
oog op economische groei en dalende werkloosheid. In eigen land gaat de liberale econoom Paul De Grauwe in tegen het argument van de loonhandicap. “Het klopt dat de loonkosten per uur in
Brusselse pompiers in actie
E
ind juni voerden de Brusselse brandweerlieden verschillende acties. Ze protesteerden tegen een voorstel van de Brusselse regering om hun verloning aan te passen en de deur open te zetten voor andere arbeidsvoorwaarden. Het harde protest leverde resultaat op: het voorstel werd ingetrokken. Strijd loont, maar waakzaamheid blijft geboden.
Tijdens de acties publiceerden we op socialisme.be een interview met Pablo Nyns, brandweerman, ACODafgevaardigde en lid van LSP. Hij legde daarin uit dat er gepland werd om tijdens de onderhandelingen drie ‘ontvangstcomités’ te vormen om de vakbondsafgevaardigden te ondersteunen. “We hadden het ongenoegen in de kazernes nog onderschat. De drie ‘ontvangstcomités’ waren gepland om 20 tot 50 collega’s bijeen te brengen, maar het werden drie strijdbare betogingen van telkens 250 tot 300 pompiers. Het wetsvoorstel van Cécile Jodogne was de druppel die de emmer deed overlopen. De Brusselse pompiers zijn het beu dat hun arbeidsvoorwaarden ach-
teruit gaan. In de kazernes lopen letterlijk ratten, uniformen vallen uit elkaar, voertuigen laten het afweten, …” De pompiers stelden een eisenbundel voor op een algemene vergadering met meer dan 300 aanwezigen. Wat waren de belangrijkste eisen? “Eerst en vooral: geen enkele loonsverlaging, behoud van de premies voor de speciale ploegen en geschreven en ernstige engagementen over de duurzaamheid van onze werkroosters. Dit werd aangevuld met een aantal andere meer specifieke eisen.” Tevens werd een overlegcomité opgezet met 16 effectieve vertegenwoordigers en 16 plaatsvervangers uit alle kazernes en afdelingen. “Dit comité komt niet in de
6
op de werkvloer
de
Linkse Socialist
Interview met ACOD-delegee Karim Brikci, Brugmann-Horta ziekenhuis Brussel
Zorgsector in opstand
S
inds maart is er een sociale beweging onder het personeel van de zorgsector in Brussel. Het begon op de spoeddiensten en de intensieve zorgen van het Brugmann-Horta ziekenhuis in Brussel. Daarna breidde het uit naar andere ziekenhuizen en er is het potentieel om de volledige zorgsector te verenigen in strijd. We spraken hierover met Karim Brikci, vrijgesteld afgevaardigde van ACOD in het Brugmann-Horta ziekenhuis.
interview door
Pablo (Brussel)
De woede van het zorgpersoneel komt niet uit de lucht vallen, maar kan je er toch nog even de context van schetsen?
“Zoals in veel sectoren zit het ongenoegen erg diep. De situatie verslechterde op snel tempo en dit heeft rampzalige gevolgen voor zowel het personeel als de patiënten. Deze vaststelling wordt al lang aangeklaagd door de vakbonden en het personeel in de sector. Het vertaalt zich in de dagelijkse werking met een groeiende demotivatie, een explosie van burn-outs, … “Parallel daarmee onderging de zorgsector de afgelopen jaren grootschalige besparingen op de kap van het personeel: geen vervanging van personeel, schrapping van verworvenheden zoals verlofdagen en eindejaarspremies, … Ook de patiënten hebben te lijden onder dit beleid. De wachttijden nemen toe, zorg wordt duurder en ook voor medicijnen betaal je steeds meer.” Hoe is het protest de afgelopen maanden ontwikkeld?
“Er waren de afgelopen jaren heel wat kleine veldslagen in een poging om de politieke keuze om te besparen zoveel mogelijk te stoppen. Elk geïsoleerd gevecht leek echter op voorhand een verloren zaak te zijn. Maar al deze gevechten hebben de noodzaak gesteld van strijd voor betere arbeidsomstandigheden en voor de verdediging van onze verworvenheden. “In februari was er een moedige driedaagse staking van de brancardiers in mijn ziekenhuis. Ze protesteerden tegen het schrappen van drie jobs en tegen een steeds autoritairder management dat geen rekening hield met het personeel dat dagelijks gebukt gaat onder een hoge werkdruk. De directie was verrast en had zich niet aan
deze vastberadenheid verwacht. Op het einde van de drie dagen moest de directie toegeven. De drie met ontslag bedreigde collega’s mochten blijven en kregen een vast contract. In tegenstelling tot wat voorheen vaak het geval was, konden de brancardiers voor hun strijd op een grote solidariteit en steun rekenen. Aan het piket passeerden veel collega’s die zeiden: ‘Goed gedaan, jullie durven tenminste iets ondernemen’ of nog ‘We zouden allemaal hetzelfde moeten doen’.” Dit was dus een soort vonk die het kruit ontstak?
“Effectief! De daaropvolgende dagen werd onze syndicale delegatie benaderd door collega’s vanop de dienst intensieve zorgen en vanop de spoed. Ze wilden hun deelname bespreken aan de staking die voorzien was op de internationale vrouwendag (8 maart). Op basis van hun ervaringen en de onhoudbaar geworden situatie, stelden ze een eigen eisenplatform op. Een grote meerderheid in alle ploegen was bereid om het werk neer te leggen om deze eisen te steunen. Op 8 maart gingen deze ploegen in actie. Er werd stelselmatig gewerkt met algemene vergaderingen met de collega’s om elke stap te bespreken en de gesprekken met de directie op te volgen. “Met de vakbondsafgevaardigden hebben we er op gelet dat de strijd die van het personeel op het terrein is. Het is dan ook aan hen om de strijd te leiden. Wij waren er om hen te steunen en te verdedigen, maar in geen geval om beslissingen voor hen te nemen. Intern werden er na twee maanden van mobilisatie en onderhandelingen vorderingen gemaakt. Maar veel van de eisen, zoals de erkenning van een aanloopperiode, terugbetaling van openbaar vervoer of nog een opwaardering van de lonen, werden doorverwezen naar het ziekenhuisnetwerk IRIS. Volgens de lokale directie kon
Centraal: ACOD-delegee Karim Brikci (foto: Liesbeth)
In onze sector is er altijd een grote morele chantage als er over acties en stakingen wordt gesproken. We krijgen dan gauw de beschuldiging dat we de patiënten zouden ‘gijzelen’. Het is voor ons nochtans duidelijk dat het de besparingen en het gevoerde beleid zijn die de patiënten gijzelen. Onze beweging daarentegen is gericht op het verbeteren van de zorgsector voor zowel personeel als patiënten. Maar we moeten er rekening mee houden en een bewuste campagne van effectieve sensibilisering en mobilisatie voeren.
enkel het netwerk op die eisen antwoorden. “Op de algemene vergaderingen hebben we over een strategie gediscussieerd. De mediabelangstelling voor onze ‘kleine’ mobilisatie zou ons helpen en we hoorden dat onze collega’s van het Sint Pietersziekenhuis, waar er uiteraard een gelijkaardige situatie is, ook van plan waren om actie te ondernemen. Na enkele ontmoetingen en vergaderingen stelden we het gemeenschappelijk vakbondsfront voor om een gezamenlijke actie te doen van het personeel in alle IRIS-ziekenhuizen: een staking met betoging. Dit gebeurde op 3 juni. Het was een groot succes met ongeveer 400 betogers voor het kantoor van de directie van het IRIS-netwerk. De sfeer was ongelooflijk en de wil om de strijd voor te zetten was groot. De directie stelde voor om de eisen een hele zomer lang te bespreken. Veel collega’s waren terecht wantrouwig over deze strategie om werkgroepen op te zetten. Op het einde van de stakingsdag was er een algemene vergadering waarop beslist werd om deel te nemen aan de werkgroepen, maar om tegelijk antwoorden te eisen tegen begin september. Tevens werd het initiatief genomen om een coördinatie van alle personeelsleden in de zorgsector op te zetten met een eerste vergadering op 21 juni. Deze coördinatie nam de naam ‘Zorg in strijd’ aan.” Wat is het belang van deze coördinatie?
“Voor ons is het een zeer belangrijke ontwikkeling. In onze sector is er altijd een grote morele chantage als er over acties en stakingen wordt gesproken. We krijgen dan gauw de beschuldiging dat we de patiënten zouden ‘gijzelen’. Het is voor ons nochtans duidelijk dat het de besparingen en het gevoerde beleid zijn die de patiënten gijzelen. Onze beweging daarentegen is gericht op het verbeteren van de zorgsector voor iedereen, zowel personeel als patiënten. Maar we moeten er rekening mee houden en een bewuste campagne van effectieve sensibilisering en mobilisatie voeren. “Daarnaast zijn de vakbonden in onze sector sterk opgedeeld, onder meer tussen publieke en private sector of nog tussen ziekenhuizen en zorgcentra. ‘Zorg in strijd’ wil een algemene strijd voeren voor meer publieke middelen voor de volledige sector. Het wil dat doen met alle actoren: al dan niet in vakbonden georganiseerd personeel, patiënten, vakbonden en beroepsverenigingen. Dit zal zeker niet evident zijn, maar de nu al betrokken collega’s zijn gemotiveerd. We zullen er alles aan doen om de zorgsector op de agenda te plaatsen in september 2019.”
Hoe reageren de directies van de ziekenhuizen op deze beweging?
“Een interessante ontwikkeling was dat deze acties een aantal publieke en private werkgevers gedwongen hebben om steun uit te spreken voor de beweging en te verklaren dat er inderdaad meer middelen voor de zorgsector nodig zijn. Dat standpunt is zeker een beetje hypocriet: het zijn dezelfde werkgevers die al jarenlang zonder aarzelen de besparingen doorvoeren. Maar we kunnen het wel gebruiken om onze strijd vooruit te helpen en te rechtvaardigen.” Wat zijn de plannen voor het najaar?
“Er wordt momenteel over een heleboel dingen gediscussieerd. Er is op 13 september een grote vergadering van ‘Zorg in strijd’. We hopen daar zoveel mogelijk spelers rond tafel te krijgen om een ernstige discussie te voeren over een actieplan dat aangepast is aan de inzet. Tegelijk moet de mobilisatie binnen het IRIS-netwerk doorgezet worden. Begin september moet de directie met antwoorden op onze eisen komen. We plannen vergaderingen in alle IRIS-ziekenhuizen om de antwoorden van de directie voor te stellen en te beslissen over onze reactie daarop. Ik kan nu al zeggen dat voor veel collega’s sommige eisen cruciaal zijn en dat de mobilisatie erg groot zal zijn indien de directie geen antwoorden met ernstige engagementen geeft. “Daar naast voer t ACOD -LR B (Lokale en Regionale Besturen) sinds een jaar campagne voor een dringende en noodzakelijke loonsverhoging in de sector, waaronder de openbare ziekenhuizen, de gemeenten, OCMW’s, … We zijn nog steeds een van de weinige sectoren waar collega’s betaald worden in barema E, een barema dat op veel plaatsen verdwenen is en vandaag niet volstaat om een fatsoenlijk leven in Brussel te leiden. Deze strijd wordt in het najaar verdergezet. De Brusselse regering heeft deze loonsverhogingen immers niet op de agenda gezet, ondanks verschillende verkiezingsbeloften daartoe. Het najaar kan dus wel eens behoorlijk warm worden…”
- 13 september: algemene vergadering van ‘Zorg in strijd’. 18u Congresstraat 17/19 Brussel - Meer info op Facebook: “La santé en lutte”. Volg ook de pagina “De weerbare verpleeg- en zorgkundig”.
Seattle
www.socialisme.be september 2019
7
Seattle: rijkste man ter wereld Jeff Bezos versus socialiste Kshama Sawant
I
n 2013 kwam er opmerkelijk politiek nieuws uit Seattle. Jaren voor Bernie Sanders’ campagne in de voorverkiezingen wereldwijd tot de verbeelding sprak en jaren voor Alexandria Ocasio Cortez als jongste parlementslid ooit en als socialiste verkozen raakte, won Kshama Sawant met bijna 100.000 stemmen een zetel in de gemeenteraad van Seattle. Voor het eerst in decennia raakte een socialiste verkozen in een grote Amerikaanse stad. door
Bart Vandersteene
De lezers van De Linkse Socialist volgden de afgelopen jaren vanop de eerste rij de successen en realisaties van Kshama Sawant en haar organisatie Socialist Alternative. Momenteel is er een cruciale campagne bezig om haar zetel voor een derde termijn te winnen. De uitdaging is groot. Deze allereerste socialistische verkozene moet opboksen tegen een bewuste campagne van big business tegen haar. Het is een gevecht tussen socialisten en de rijkste man ter wereld: Jeff Bezos van Amazon. Socialistische verkozene maakt een verschil
De journalist en auteur John Nichols merkte op: “Er is een nieuwe soort politiek in opmars, en die houdt de belofte in van een nieuw Amerika. Dit is een spannende tijd en er valt veel te zeggen over de opmerkelijke vrouwen die deze nieuwe politiek naar Washington DC hebben gebracht. Maar het is belangrijk om te onthouden waar deze politiek voor het eerst erkenning kreeg. Het was in Seattle, in 2013, met de verkiezing van Kshama Sawant in de gemeenteraad. Ze kandideerde en won als trotse socialiste. Ze verdedigde met haar zetel op doortastende wijze een politiek van economische, sociale en raciale rechtvaardigheid. Kshama Sawant is en blijft als een Poolster die vanuit Seattle naar de hele Verenigde Staten schijnt”. In 2013 was Sawants campagne opgebouwd rond de eis voor een minimumloon van 15 dollar per uur. Kshamas verkiezingsoverwinning was essentieel om van Seattle de eerste grote stad te maken waar het minimumloon van 15 dollar effectief werd afgedwongen. Na de overwinning in Seattle volgden andere steden. In Seattle waren er nog tal van overwinningen waarvan gedacht werd dat ze onmogelijk waren. Werkenden en activisten in Seattle wonnen aan zelfvertrouwen, hadden een stem op het stadhuis en konden rekenen op een waardevolle organisa-
tiekracht rond de verkozen positie van Kshama en Socialist Alternative. Er werden regels afgedwongen om huurders beter te beschermen, ‘Columbus dag’ werd afgevoerd om plaats te maken voor een ‘dag van de inheemse bevolking’, de bouw van een grote en dure politiebunker werd geblokkeerd, extra middelen werden vrijgemaakt voor sociale huisvesting, … Huisvestingscrisis en machtige vijanden
De twee rijkste miljardairs ter wereld wonen in Seattle: Jeff Bezos van Amazon en Bill Gates van Microsoft. Samen zijn ze goed voor een vermogen van ongeveer 240 miljard dollar. Dat bedrag volstaat om ervoor te zorgen dat iedereen op de planeet voldoende eten, proper water en basisgezondheidszorg heeft. Seattle is een stad met heel veel rijken en tegelijkertijd is er een explosie van het aantal daklozen. Naar schatting zijn er 12.500 daklozen in de stad! In elke buurt duiken er tentenkampen op. Steeds meer werkenden worden verdreven door uithuiszettingen en stijgende huurprijzen. In geen enkele andere Amerikaanse stad wordt er zoveel gebouwd. Projectontwikkelaars
Amazon vreest dat de herverkiezing van Kshama de beweging om de grote bedrijven te belasten nieuw leven zal inblazen proberen de stad om te vormen tot een speeltuin voor de rijken. Socialist Alternative eist in deze verkiezingscampagne een bevriezing van alle huurprijzen en belastingen op de rijken om degelijke sociale huisvesting te financieren. Maar die rijken zien dit natuurlijk niet zitten. Vandaar dat er een ongeziene campagne aan de gang is, gestuurd vanuit het Amazonhoofdkwartier. Het doel: een gemeenteraad kopen die hen geen vingerbreed in de weg legt. In 2017 haalden de miljardairs een overwinning toen de zogenaamde “Amazon-taks” terug werd ingetrokken. Sawant en Socialist Alternative hadden maandenlang campagne gevoerd en de druk op andere gemeenteraadsleden opgevoerd. Het resultaat was een taks op de grote bedrijven die
moest dienen om te investeren in sociale huisvesting. Jeff Bezos zette zijn economische macht en zijn lobbywerk in om dit te stoppen. De Amazon-taks werd uiteindelijk ingetrokken toen een grote meerderheid van de gemeenteraadsleden aan de druk toegaf. Bezos werd daarbij geholpen door burgemeester Jenny Durkan, die in 2017 verkozen werd dankzij onder meer een kiesfonds (PAC) van 350.000 dollar waaraan Amazon bijdroeg. Het intrekken van de Amazon-taks maakt dat het establishment zich gesterkt voelt en nu een einde wil maken aan de aanwezigheid van een socialiste in de gemeenteraad. Sawant wint voorverkiezingen
In augustus was er de eerste ronde van de gemeenteraadsverkiezingen in Seattle. In totaal worden er 7 gemeenteraadsleden verkozen: één per kiesdistrict. Sawant is al zes jaar gemeenteraadslid voor kiesdistrict 3. Indien ze herkozen raakt, wordt ze het langstzittende gemeenteraadslid in de stad. In de eerste ronde, de voorverkiezingen, kan iedereen zich kandidaat stellen. Op 5 november volgt de beslissende verkiezing met de twee best geplaatste kandidaten per district. Kshama Sawant won de voorverkiezingen in het derde district op overtuigende wijze. In een verkiezing met 6 kandidaten haalde ze 37% van de stemmen. Haar grootste belager, Amazon-kandidaat Egan Orion, strandde op 21%. In elk kiesdistrict zal het op 5 november gaan tussen aan de ene kant een duidelijke pro-establishmentkandidaat die gesteund wordt door de Kamer van Koophandel, grote bedrijven als Amazon en het politieke establishment, en aan de andere kant een meer progressieve kandidaat. De krant The Hill uit Washington DC beschreef het nationale belang van de verkiezingen in Seattle: “Als een voorproefje voor de keuze van de Democratische kiezers bij het kiezen van een presidentiële kandidaat is er in Seattle een hardnekkige strijd tussen de bedrijfsvriendelijke en de uiterst linkse politiek.” (28/7/19). In de Britse krant The Guardian werd Kshama Sawant zelf aan het woord gelaten in een artikel met de titel ‘Neemt Amazon wraak op
een socialiste uit Seattle?’. Daarin zegt ze: “Deze race en alle verkiezingen in de stad dit jaar zullen een referendum zijn over één fundamentele vraag: wie zal Seattle leiden? Bedrijven zoals Amazon en de grote vastgoedbedrijven, of de werkende mensen?” (5/8/19). De grote bedrijven hebben in hun kiesfonds, de PAC’s, al een oorlogskas van anderhalf miljoen dollar verzameld. Daar zullen de komende weken en maanden nog vele honderdduizenden dollars bijkomen met de ambitie om het kiespubliek te verwarren met propaganda en om zo de uitslag in hun voordeel te manipuleren. “Amazon vreest dat de herverkiezing van Kshama de beweging om de grote bedrijven te belasten nieuw leven zal inblazen,” verklaarde Sawants campagnecoördinator Calvin Priest. “De strijd om de huurprijzen te bevriezen en een enorme uitbreiding van betaalbare woningen in handen van de overheid, staan centraal staan in ons verkiezingsprogramma. Daarmee raken we aan de belangen van de grote ontwikkelaars en de vastgoedsector. De groeiende vraag naar een Green New Deal voor de werkende bevolking van Seattle wordt op een bittere manier bestreden door Puget Sound Energy, de grootste vervuiler in de regio. Big business wil een gemeenteraad die zich verzet tegen onze populaire eisen.” Op de verkiezingsavond omschreef Kshama Sawant de politieke motivatie en de onvermoeibare vastberadenheid waarmee de campagne tot in november zal worden verdergezet: “Burgemeester Jenny Durkan zegt dat we geen socialisten op het stadhuis nodig hebben. Wij reageren door trots en vastberaden de socialistische beweging op te bouwen. Laat ons duidelijk aan de werkende mensen uitleggen dat het kapitalisme niet in staat is om de crisis op te lossen waar ze mee te maken hebben, of het nu gaat om de klimaatramp of de wooncrisis. We moeten ons organiseren om de krachten van het socialisme op te bouwen. Ik hoop jullie allen de komende maanden samen op straat en in de campagne te zien. Laat ons Jeff Bezos duidelijk maken dat we niet zullen toestaan dat Seattle een stad op maat van grote bedrijven is. Wanneer we strijden, dan winnen we!” Hou deze krant en onze website in de gaten voor updates!
8
klimaatdossier
de
Linkse Socialist
Klimaatcatastrofe toont nood aan publiek Individuele inspanningen volstaan niet voor ecologische transitie
W
e worden ermee om de oren geslagen: “verandering begint bij jezelf,” wordt steeds herhaald. Alles zou afhangen van ons gedrag en kleine dagelijkse handelingen. Zouden we gered zijn indien iedereen vegetariër wordt, enkel nog lokale producten koopt, voor korte afstanden steeds de fiets neemt, het vliegtuig helemaal verbant, drie keer minder nieuwe kleren koopt en enkel nog tweedehands huishoudapparaten gebruikt? Een nieuwe studie geeft aan dat dit niet zou volstaan als antwoord op de klimaatuitdagingen.
door
Nicolas Croes
Het debat hierover is niet nieuw. In 2015 werd er al op geantwoord door de Franse socioloog Jean-Baptiste Comby. Die schreef in zijn boek “La question climatique, genèse et dépolitisation d’un problème public” (Raisons d’agir, 2015) reeds: “De som van individuele gedragingen is nog geen collectief gedrag. Het is een illusie gericht op weinig efficiënte maatregelen voor het milieu die bovendien politiek onschadelijk zijn.” Een studie van het Franse adviesbureau “Carbone 4”, dat gespecialiseerd is in een koolstofarme strategie en aanpassing aan de klimaatverandering, is het met dit standpunt eens. (1) Volgens deze studie zou de som van de individuele inspanningen zoals hierboven beschreven overeenkomen met minder dan een derde van de inspanning die nodig is om aan het Klimaatverdrag van Parijs te voldoen (2)! Afhankelijk van de veronderstellingen die in de studie zijn gemaakt, zouden de overheid en de bedrijven tussen de helft en driekwart van de vereiste emissiereductie-inspanning moeten leveren. De observatie is zo klaar als een klontje: alleen vertrouwen op eigen verantwoordelijkheid is als jezelf in de voet schieten. Gedurfde maar cruciale collectieve oplossingen
Er zijn veel maatregelen die de overheid dringend moet nemen. De eerste zijn de renovatie van openbare gebouwen en sociale woningen, grootschalige investeringen in de ontwikkeling van openbaar vervoer (gratis en kwalitatief hoogstaand openbaar vervoer), de omvorming van de hele energiesector tot een openbare dienst (zonder compensatie van aandeelhouders van bestaande bedrijven tenzij op basis van bewezen behoeften) om een einde te maken aan de kolen- en gassector, of specifiek in België de afschaffing van fiscale voordelen voor bedrijfswagens (waarbij het voordeel voor werkenden
Foto: Liesbeth
moet omgezet worden in loon). Maar er is meer. Het is uiteraard absoluut noodzakelijk om uit het kader van neoliberale handelsovereenkomsten zoals Ceta (Canada-EUvrijhandelsovereenkomst) te stappen. Deze akkoorden gaan precies in de tegenovergestelde richting van een ecologische transitie die diepgaande structurele veranderingen vereist, zoals een collectieve arbeidsduurvermindering (zonder loonverlies en met compenserende aanwerving), het herstel van de secundaire spoorlijnen of een totaal andere benadering van het tempo van transport van personen en goederen. Zullen bedrijven de strijd voeren?
Bazen en hun politici schreeuwen in koor dat dit allemaal ‘onbetaalbaar’ is. Voor hen is er maar één optie: verder in het huidige doodlopende straatje rennen. Het enige wat volgens hen kan, is het ‘groene’ gedrag van individuen en bedrijven fiscaal stimuleren. Dat gebeurt op een erg verschillende manier. Voor ons betekent een “fiscale stimulus” dat we extra ecotaksen en andere asociale belastingen moeten ophoesten. Zo heeft de Duitse regering van Merkel samen met de groene partij een project opgezet voor een CO2belasting die alle mensen treft op basis van consumptiegoederen. Onder het voorwendsel van een ecologische heroriëntatie van de industrie, is er vooral sprake van prijsstijgingen die de koopkracht van de werknemers en de meest kwetsbaren treffen en tegelijk de overheidsinkomsten moeten opkrikken op een ogenblik dat de economie in de problemen komt. Voor bedrijven betekent een “fiscale stimulus” iets anders: nieuwe belastingverlagingen. Werkt dit? Niet echt. De grote bedrijven kregen de afgelopen jaren miljarden euro’s aan fiscale cadeaus om de economie te stimuleren en extra jobs te creëren. Het geld verdween in belastingparadijzen. Ook
vanuit ons land vertrekt steeds meer geld naar die paradijzen. La Libre schreef op 21 augustus dat Belgische bedrijven steeds meer betalingen doen aan landen die als belastingparadijs bekend staan. In 2016 ging het om 82 miljard euro, in 2017 om 129 miljard euro en vorig jaar om 206 miljard euro. De winsten van bedrijven leiden niet tot nieuwe investeringen, maar tot records voor de dividenden aan de grote aandeelhouders: in het tweede kwartaal van dit jaar ging dat voor de beursgenoteerde bedrijven om 513 miljard dollar. Verschillende bedrijven springen op de bio-kar omdat het financieel interessant is. Zelfs Coca-Cola heeft een campagne waarin het oproept tot recyclage en opkomt voor een afvalvrije wereld: “Koop geen Coca-Cola als je ons niet helpt recycleren.” Het Franse TV-programma Cash Investigation wees er echter op dat Coca-Cola in een interne nota fel gekant is tegen een verhoging van de recyclagedoelstellingen in Europa. Herbruikbare glazen flessen blijven veruit het meest ecologisch, maar dat betekent het organiseren van een distributiestelsel van ophaling en recyclage van deze flessen. Daartoe zijn Coca Cola en andere multinationals niet bereid. Voor hen is ecologie slechts een kwestie van communicatie: een manier om op de groene golf te surfen. 1) César Dugast en Alexia Soyeux (Carbone 4), ‘‘Faire sa part ? Pouvoir et responsabilité des individus, des entreprises et de l’Etat face à l’urgence climatique’’, op www. carbone4.com 2) Niet-bindend akkoord dat in werking trad op 4 november 2016 na de klimaatconferentie van de Verenigde Naties (COP21). Het doel was de opwarming van de aarde tegen 2100 te beperken “tot ver onder 2°C ten opzichte van het pre-industriële niveau”. Voordat de Verenigde Staten zich terugtrokken, was de overeenkomst ondertekend door 195 van de 197 landen van de Verenigde Naties.
Voor een rationeel geplande economie
M
omenteel worden alle belangrijke beslissingen over de inzet van maatschappelijke middelen genomen door een select aantal zeer rijke ondernemers. De beslissingen worden genomen op basis van wat het meeste geld oplevert. Dit betekent vaak het gebruik van compleet inefficiënte methoden om dingen te produceren. Denk bijvoorbeeld aan de “fast fashion” industrie. Het creëren van trends die zo snel veranderen dat niemand het kan bijhouden, zorgt ervoor dat mensen goedkope wegwerpkleding blijven kopen, die kleding vervolgens dumpen en dan meer kopen. Wereldwijd worden jaarlijks tachtig miljard kledingstukken in massa geproduceerd, bijna uitsluitend met water verslindend maar goedkoop textiel zoals katoen. Om de juiste kleur voor een spijkerbroek te krijgen, wordt meer dan 10.000 liter water gebruikt!
Ingekorte versie van een artikel door Keely Mullen (Socialist Alternative, VS) We hebben een democratisch geplande economie nodig waarin de grootste bedrijven in publieke handen komen en de beslissingen over het beheer van een bepaalde sector worden genomen door gekozen organen van werkenden en consumenten. Een bedrijf in publieke handen brengen, betekent dat zowel de materiële middelen – fabrieken, gereedschappen, distributienetwerken, technologieën, infrastructuur – als de bestaande financiële reserves uit handen van rijke investeerders worden genomen en in de handen van de maatschappij als geheel komen. Als die kritische stap eenmaal is gezet, kunnen democratische raden de kapitalistische bazen vervangen en de werking van dat bedrijf of die sector vergemakkelijken. Deze raden zouden de expertise van het personeel in die sector
moeten weerspiegelen. Zij zijn het best op de hoogte van de manier waarop de sector functioneert, wat hij produceert en wat kan worden verbeterd. Op basis van een democratisch geplande economie kan innovatie ingezet worden in het belang van de gewone mensen en het klimaat. We kunnen investeren in een echte transformatie van grote industrieën op een duurzame basis. We kunnen investeren in de omscholing van miljoenen werknemers in de huidige vervuilende sectoren en miljoenen goedbetaalde jobs creëren, waarbij we gebruik maken van hernieuwbare energie door middel van zonne-, wind- en golftechnologie. Er zullen ongetwijfeld nieuwe vormen van hernieuwbare energie worden ontdekt, en het perfectioneren van de technologie om deze energie
te benutten zal de opleiding van meer wetenschappers en ingenieurs vereisen, evenals het inzetten van wetenschappers die momenteel werken aan de ontwikkeling van wapens voor veel nuttiger werk. Om een aantal van de ergste gevolgen van de klimaatcrisis om te buigen, zou een wereldwijd herbebossingsproject moeten worden opgestart. Herbebossing door het aanplanten van miljoenen inheemse bomen zou de luchtvervuiling drastisch verminderen en zou de natuurlijke habitats en ecosystemen die door ontbossing verloren
zijn gegaan, herstellen. Daarnaast zal er een belangrijke reorganisatie van de wereldwijde landbouw nodig zijn om het land dat aan het vee wordt gegeven te verminderen en om gezonde vleesalternatieven te ontwikkelen. Een samenleving die bevrijd is van de beperkingen van de winst zou een aantal baanbrekende projecten kunnen ondernemen om de samenleving te veranderen: het creëren van energie-efficiënte woningen met een effectievere isolatie, onderzoek naar mogelijkheden om vervuilde lucht direct schoon te maken en weer uit te stoten of het ontwik-
kelen van wegen waarbij elektrische voertuigen zich opladen terwijl ze rijden. Uitbreiding van duurzaam openbaar vervoer zou niet alleen de levensstandaard van veel mensen verbeteren, het zou ook een sprong voorwaarts zijn in de transformatie van de samenleving op een groene basis. De oplossing voor deze crisis zal niet van bovenaf komen, ze zal niet worden geïnnoveerd door Elon Musk, ze zal niet komen door eenvoudigweg om de vier jaar te stemmen. De omvorming van de samenleving op een werkelijk duurzame basis en het waarborgen van een toekomst voor de mensheid berust op het beëindigen van de chaotische heerschappij van het kapitalisme en het vervangen van deze heerschappij door een werkelijk democratische planeconomie. In plaats van de kapitalistische anarchie van de productie voor de winst, moeten we rationeel en democratisch plannen hoe we de middelen van de planeet duurzaam kunnen gebruiken om aan de behoeften van de meerderheid te voldoen. In de woorden van Karl Marx zou dit “de introductie van de rede op het gebied van de economische betrekkingen” betekenen. Dit is wat wij democratisch socialisme noemen. Het is de verenigde en georganiseerde kracht van werkenden en jongeren die deze socialistische verandering kan inluiden. https://nl.socialisme.be /79761/
klimaatdossier
www.socialisme.be september 2019
bezit economie
9
Miljoenen mensen op de vlucht door klimaatverandering
Zuurstoflong van de wereld staat in brand
E
r wordt wel eens beweerd dat links meer vluchtelingen wil. Dat is nonsens: niemand vlucht voor zijn of haar plezier. Links staat voor een menswaardige toekomst voor iedereen, ook wie noodgedwongen moet vluchten. Terwijl (extreem)rechts zich richt tegen vluchtelingen, doet links voorstellen om de oorzaken van vluchten aan te pakken. door
H
et Amazonewoud brandt. Het oerwoud is cruciaal voor de zuurstof op aarde en is essentieel in de strijd tegen klimaatverandering.
Onder het extreemrechtse regime van Bolsonaro neemt de industriële ontbossing sterk toe. Maatregelen om het oerwoud te beschermen zijn afgeschaft. De grote agro-business wrijft zich in de handen. Het Nationaal Instituut voor Ruimteonderzoek (INPE) maakte bekend dat er dit jaar
al 3.500 vierkante kilometer woud verdween. De reactie van Bolsonaro? De directeur van het instituut werd meteen afgedankt. Sinds begin dit jaar waren er al 75.000 branden, bijna een verdubbeling tegenover vorig jaar. Er wordt van uit gegaan dat het niet om spon-
tane branden gaat. Daarvoor was er de voorbije maanden te veel regen. Het gaat om doelbewuste ingrepen van de agro-industrie in de zoektocht naar nieuwe en meer winsten. Het is een duidelijk voorbeeld van hoe vertegenwoordigers van het kapitalisme zoals Bolsonaro de grote bedrijven bijstaan in de vernietiging van onze planeet. Er is een socialistisch alternatief op dit rotte systeem nodig!
Beweging in ons land heropbouwen!
Foto: Liesbeth
N
a de historische klimaatacties van dit voorjaar is er wat twijfel en zelfs demoralisatie onder sommige activisten. De politici hebben niet geluisterd.
Het is een illusie te denken dat N-VA of VB klimaatleiders zouden worden, zoals Anuna De Wever suggereerde. De bedrijven zullen evenmin voor verandering zorgen. De media focussen zich ondertussen bijna uitsluitend op enkele woordvoerders van de beweging, zoals Anuna De Wever of de boottocht van Greta Thunberg. Ze proberen zowel het protest als de antwoorden op de klimaatcrisis te herleiden tot een individuele kwestie. De kracht van het klimaatprotest bestaat nochtans uit de ongerustheid en woede van honderdduizenden jongeren en werkenden.
De beweging heeft nood aan collectieve discussie over de volgende stappen, perspectieven en programma. De komende mobilisatiedata - de schoolstaking op 20 december en de ‘Rise for Climate’-actie in Brussel op 22 september - bieden kansen. Het zou ideaal zijn om een netwerk uit te bouwen van actiecomités in de scholen (en elders) om het protest democratisch van onderuit op te bouwen en te coördineren. Dat zou het tevens mogelijk maken om te vermijden dat steeds naar handjevol individuele woordvoerders wordt gekeken wanneer het gaat om tienduizenden jongeren die voor hun toekomst opkomen.
Meer lezen? Heb je deze krant gelezen en wil je je nog verder verdiepen? Bestel dan ons boek ‘Socialisme of ecologische catastrofe.’ Het telt 108 pagina’s en is te koop voor 8 euro, verzending inbegrepen. Stort op BE31 5230 8092 5155 van ‘Socialist Press’.
Stef (Antwerpen)
Zo is er een toename van het aantal klimaatvluchtelingen: mensen die vluchten omwille van plotse of lange termijn veranderingen in het lokale klimaat. De oorzaken kunnen divers zijn: extreem weer, waterkwaliteit die verandert, uitputting van de bodem, droogte, veranderende weerpatronen, … Volgens het Internal Displacement Monitoring Centre ging het in 2010 en 2011 om 42 miljoen mensen in Azië en de regio van de Grote Oceaan. Dat aantal kan verder oplopen: 145 miljoen mensen wonen op minder dan 1 meter boven de zeespiegel. Wetenschappers gaan ervan uit dat er tegen 2050 tussen 150 en 300 miljoen mensen ontheemd zullen zijn door klimaatverandering. Het risico op ontheemding als gevolg van natuurrampen verdubbelde op veertig jaar tijd. Het gros van de mensen die om milieuredenen verhuizen, doet dat in het thuisland. Slechts 37% steekt een landsgrens over, in negen op de tien gevallen een buurland. De overgrote meerderheid komt terecht in ontwikkelingslanden. Maar ook in het westen wordt klimaatvlucht een grotere uitdaging. In januari 2019 verscheen een wetenschappelijk artikel onder de titel “Climate, conflict and forced migration.” Daarin wordt het verband tussen klimaatverandering en gewapende conflicten onderzocht. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen directe klimaatvluchtelingen (als gevolg van overstromingen, extreem weer, verzilting van landbouwgrond, bodemerosie, verwoestijning, …) en indirecte klimaatvluchtelingen. Die laatste groep vlucht omwille van de gevolgen van klimaatverandering op vlak van sociale spanningen en regionale conflicten. Klimaatverandering wordt vandaag nog niet erkend als reden om de woonplaats te ontvluchten. Het befaamde Marrakesh pact gaf een eerste aanzet hierover, maar is niet bindend en bovendien controversieel door de jarenlange ontmenselijking van vluchtelingen. Klimaatproblemen spelen een belangrijke rol in heel wat conflicten, onder meer in sub Sahara Afrika of nog in de oorlog tussen Soedan en Zuid-Soedan. Het effect wordt versterkt door eenzijdige landbouwproductie onder druk van het internationale kapitalisme. Rond het Tsjaadmeer, waarvan miljoenen mensen afhankelijk zijn voor watertoevoer, is de instabiliteit versterkt door droogte en veranderende regenpatronen. Dit speelde een belangrijke rol in de opmars van reactionaire groepen als Boko Haram die inspelen op de malaise en het gebrek aan antwoord hierop vanwege de autoriteiten. Een andere regio met een groeiend en bijzonder groot probleem als gevolg van klimaatverandering is het Indisch subcontinent. Bangladesh is één van de laagst gelegen landen ter wereld: tot 20% van het land dreigt door de zee ingenomen te worden. Nu reeds is 70% van de lange grens tussen India en Bangladesh afgezet met hekkens en prikkeldraad. Zo wil India vluchtelingen uit Bangladesh buitenhouden, waaronder ongeveer 1 miljoen Rohingya-vluchtelingen uit Birma. Terwijl kustgebieden vechten tegen het water, was er deze zomer in het noorden van India een dodelijke
hittegolf. Er vielen honderden doden en hele dorpen liepen leeg. Naast de gevolgen van klimaatverandering spelen soms ook bewuste interventies door regeringen en bedrijven een rol. Denk aan de Israëlische staat die Palestijnen zonder water zet, infrastructuur vernietigt en hectaren landbouwgrond omzet in woongebied. Of de multinationals die in het Amazonewoud milities inzetten om hun belangen te verdedigen. Enorme bosbranden in het Amazonewoud worden door de regering-Bolsonaro afgedaan als het werk van NGO’s,
Het gebrek aan fundamenteel antwoord op klimaatverandering betekent dat de gevolgen ervan steeds groter worden. Het versterkt sociale spanningen en conflicten, maar het kan ook een factor in sociale strijd zijn. Zo’n strijd is noodzakelijk om te breken met het kapitalisme, een systeem dat de toekomst van de mensheid bedreigt. maar zijn vaak onderdeel van ontbossingsprogramma’s in het belang van grote bedrijven. Ook bij ons zijn de gevolgen van k l i ma at ve r a nde r i ng me rkba a r. Afgelopen zomer kenden we enkele van de warmste dagen ooit gemeten. Dit brengt zwakkere mensen in de problemen en het stelt de noodzaak van maatregelen voor werkenden. Het dwingt ons nog niet om te vluchten, maar dat de leef baarheid achteruit gaat is wel duidelijk. Onder het kapitalisme zijn de antwoorden doorgaans erg beperkt. Sommige kapitalisten zien in de klimaatcrisis bovendien nieuwe opportuniteiten, onder meer op het vlak van ontginning van grondstoffen in bepaalde gebieden (denk maar aan het voorstel van Trump om Groenland te kopen). Rampen worden bovendien aangegrepen om hardere neoliberale maatregelen door te voeren. Zo werden de vernielingen door orkaan Maria op Puerto Rico aangegrepen voor de privatisering van het onderwijs en verdienden private bedrijven veel geld aan de door hen georganiseerde opvang van vluchtelingen. Het gebrek aan fundamenteel antwoord op klimaatverandering betekent dat de gevolgen ervan steeds groter worden. Het versterkt sociale spanningen en conflicten, maar het kan ook een factor in sociale strijd zijn. Zo’n strijd is noodzakelijk om te breken met het kapitalisme, een systeem dat de toekomst van de mensheid bedreigt. Daartegenover komen wij op voor een socialistische samenleving met een waardig leven voor iedereen op een leefbare planeet.
10
Internationaal
de
Linkse Socialist
Kapitalisme in crisis: instabiliteit in wereld
H
alf augustus is een belangrijke vergadering doorgegaan in België met vertegenwoordigers van zusterpartijen en -groepen van LSP uit 25 landen. In meer dan één opzicht luidt dat een nieuw tijdperk in. Op de bladzijde hiernaast vindt de lezer toelichtingen bij de belangrijke ontwikkelingen van de voorbije maanden in de revolutionaire socialistische internationale, het Committee for a Workers International (CWI), waarvan LSP de Belgische afdeling is. Maar het zijn vooral de internationale ontwikkelingen op economisch, politiek, sociaal en ecologisch vlak die dit nieuw tijdperk zullen inkleuren.
door
Eric Byl
Economie dreigt in recessie te gaan
De achtergrond van al die ontwikkelingen is de snelle vertraging van de wereldeconomie en de sterke mogelijkheid van een nieuwe financiële crash vergelijkbaar met die van 20089. De sociale gevolgen zullen niet te overzien zijn. Destijds leidde de crash, na een periode van verlamming van de klassenstrijd, tot revolutionaire gebeurtenissen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten en massabewegingen, inclusief algemene stakingen in vooral Zuid-Europa en de Verenigde Staten, maar ook in Azië. De crisis werd uiteindelijk bedwongen door massale geldinjecties van overheden en centrale banken, gigantische investeringen door de Chinese nationale en lokale overheden en overheidsinstellingen en een wereldwijde gecoördineerde interventie van de G20. Dat is vandaag onmogelijk. De wereldwijde schuldgraad is intussen fors toegenomen. Destijds liet men de rentevoeten zakken om het aangaan van leningen door overheden, gezinnen en bedrijven te stimuleren. Enkele rentevoeten werden zelfs negatief om banken aan te zetten hun reserves niet te parkeren. Vandaag staan de rentevoeten al historisch laag en zijn in sommige gevallen negatief. Men deed massaal beroep op ‘kwantitatieve versoepeling’: het fenomeen waarbij centrale banken maandelijks extra geld in de economie injecteren om ze te smeren. Daardoor liepen de activa op de balans van de Federal Reserve op tot 22% van het BBP terwijl dat tussen WOII en 2008 varieerde tussen 4 en 6%, voor de Europese Centrale Bank is dat zelfs 40% en voor de Bank of Japan 90%! De onmiddellijke aanleiding voor de crisis in 2008-9 was het uiteenspatten van de zeepbel op de huizenmarkt in de VS. Vandaag is de grootste dreiging de vertraging van de wereldhandel en de handels- en muntoorlogen. Maar de onderliggende zwakheden voor de kapitalistische economie gaan al terug tot het einde van de naoorlogse groeispurt in de jaren ’70. De belangrijkste interne tegenstelling van het kapitalisme is over-accumulatie van kapitaal, de toenemende neiging om meer meerwaarde te produceren dan op een rendabele manier geïnvesteerd kan worden. Het heeft geleid tot nieuwe investeringsdomeinen door de privatisering van openbare diensten, pensioensystemen, nutsvoorzieningen, gezondheidszorg en onderwijs. De rendementscrisis leverde ook een verdere ‘financialisering’ op, met een nog grotere rol van banken en een enorme uitbreiding van krediet. De globale schuld bedraagt nu drie keer het globale BBP. Ondanks alle intenties om de financiële markten in te tomen is het casino vandaag groter dan in 2009: 1.200.000 miljard $ is belegd in afgeleiden.
Een strijd voor hegemonie
Geopolitiek is voor het eerst sinds ’73 opnieuw de belangrijkste aanleiding voor de aanstormende recessie. Er is een toenemende strijd voor wereldhegemonie, vooral tussen China en de VS. Sinds 2017 vertraagt de groei van de wereldhandel, volgens de OESO tot 2,1% dit jaar. Tussen 1987 en 2007 groeide de wereldhandel jaarlijks nog gemiddeld met 7%. Een belangrijke factor is het inzetten van handelstarieven als een wapen in de buitenlandpolitiek door Trump. Export uit de VS naar China is daardoor vorig jaar afgenomen met 31,4% en die van China naar de VS met 7,8%. De Chinese overheid liet de renminbi voor het eerst door de bodem van 7 dollar zakken als reactie op Trumps aankondiging om vanaf 1 september ook 10% te heffen op de 350 miljard $ Chinese import die nog niet eerder getroffen werd. Nog
Geopolitiek is voor het eerst sinds ’73 opnieuw de belangrijkste aanleiding voor de aanstormende recessie. Er is een toenemende strijd voor wereldhegemonie, vooral tussen China en de VS. diezelfde dag noemde de Amerikaanse schatkist China een muntmanipulator. De tarievenoorlog wordt mogelijk een muntoorlog. Handelsconflicten blijven daartoe niet beperkt. De EU wil toegevingen van de VS inzake landbouwpolitiek terwijl de VS ermee dreigt 25% te heffen op Europese auto’s. Japan heeft exportcontroles opgelegd aan ZuidKorea. China en Europa zijn verdeeld over de nieuwe zijderoute, de opening
Massaprotest in Hongkong: “Beijing, we have a problem”
van markten en investeringsvoorwaarden voor bedrijven. In Afrika woedt een strijd voor invloed tussen Europa, Rusland, de VS en China. Er is een nieuwe wapenwedloop aan de gang en het aantal brandhaarden voor militaire conflicten blijft maar toenemen: Rojava, Indisch Kasjmir, de Chinese Zuidzee, de straat van Hormuz, … Eigenlijk dreigt veel meer dan een handelsoorlog en gaan we door een periode van de-globalisering, technologieoorlog en betwisting van de hegemonie van de VS. Martin Wolf (Financial Times) schrijft over “het begin van een 100-jarige oorlog.” De Britse krant The Guardian verwijst naar een atmosfeer die doet denken aan de Europese zomer van 1914. Sommigen spreken van een nieuwe koude oorlog. De Sovjetunie en het VS-imperialisme waren twee antagonistische maatschappelijke systemen die elkaar in evenwicht hielden, ook met nucleaire dreiging, maar achteraf bekeken bleef de koude oorlog ‘relatief’ koud. Deze keer gaat het om twee varianten van het kapitalisme, de een meer staatskapitalistisch, de ander neoliberaal. De logica van de spanningen tussen de VS en China is oorlog, een strijd op leven en dood, maar twee factoren houden dat tegen: het nucleair arsenaal waardoor er alleen maar verliezers kunnen zijn en de reactie die dat teweeg kan brengen op het thuisfront, ook in China, zeker na de massabeweging in Hongkong. Politieke instabiliteit en sociale revoltes
De burgerij moet al die spanningen beheren met instrumenten gemaakt voor een vorige periode en onaangepast aan het nieuwe tijdperk. De naoorlogse instellingen van Bretton Woods en allerlei verdragen vallen uiteen. Politieke partijen die decennia lang onbetwiste ‘leiders van de natie’ leverden verschrompelen. Zowel op links als op rechts worden ze uitgedaagd door nieuwe, radicalere formaties. Het vormen van stabiele regeringen wordt aarts-
moeilijk. Minderheidsregeringen en atypische coalities zien het licht. De economische crisis heeft de autoriteit van de traditionele burgerlijke instellingen uitgehold waardoor gevaarlijk knip- en plakwerk vereist is. Vooral rechtse populisten slaan daar voorlopig electoraal munt uit wegens het onvermogen van zowel traditioneel links als de nieuwe linkse formaties om verandering af te dwingen. Het falen van Lula en Dilma in Brazilië maakte de weg vrij voor Bolsonaro,
Er is een nieuwe wapenwedloop aan de gang en het aantal brandhaarden voor militaire conflicten blijft maar toenemen: Rojava, Indisch Kasjmir, de Chinese Zuidzee, de straat van Hormuz, … Eigenlijk dreigt veel meer dan een handelsoorlog en gaan we door een periode van de-globalisering, technologieoorlog en betwisting van de hegemonie van de VS.
het afstoppen van Sanders door de Democraten in de VS voor Trump, het verraad van Syriza blaast Nieuwe Democratie in Griekenland nieuw leven in, het falen van Rifundazione in Italië en van de 5-sterrenbeweging werd een lanceringsplatform voor Salvini, … De electorale overwinningen van rechtse populisten betekenen echter geen geconsolideerde steun aan hun programma en dikwijls wekken ze gigantische tegenbewegingen op. De arbeidersbeweging gaat nog steeds gebukt onder de nederlagen van het verleden en de erfenis van de val van het stalinisme. Dat drukt zich op een geconcentreerde wijze uit bij de vakbondsleiders en die van oude en nieuwe linkse politieke formaties en zorgt er mee voor dat de arbeidersbeweging haar stempel nog niet gedrukt heeft op de beweging. De algemene staking in Brazilië werd op gang getrokken door de vrouwenbeweging, in Algerije werd de oproep tot staking via sociale media buiten de traditionele structuren gelanceerd, in Hongkong wordt heel de beweging gecoördineerd via sociale media, maar dat kan snel keren. Zowel in Algerije als in Soedan begint de basis haar vakbonden op te eisen, meestal door het opzetten van structuren gecontroleerd van onderuit. In Hongkong greep de eerste algemene staking in decennia plaats en in de VS begint de beweging zich te vertalen naar een golf van syndicalisatie. We denken dat we voor een keerpunt staan en dat de beste voorbereiding daarop erin bestaat om zich nu al te engageren in de bestaande bewegingen op een socialistisch programma en met een oriëntatie naar de arbeidersbeweging. Op socialisme. be vind je analyses van onder meer het verzet tegen Bolsonaro in Brazilië, de beweging in Hongk ong, het conf lict in Kasjmir en de ont wikkelingen in Noord-Afrika.
CWI
www.socialisme.be september 2019
11
Belangrijke ontwikkeling in de internationale werking van LSP Interview met Eric Byl
D
e vergadering van het Internationaal Uitvoerend Comité (IEC) van het CWI midden augustus werd onderbroken voor een meeting met LSP-leden. Via streaming werd deze meeting gevolgd in iets meer dan 30 landen. In sommige tijdszones werd achteraf collectief gekeken. Een oproep tot steun leverde wereldwijd meer dan 40.000 euro op. Het was geen gewone bijeenkomst van het Committee for a Workers’ International. We spraken hierover met Eric Byl.
Wat is het verband tussen LSP en CWI ?
“LSP staat voor een socialistische omvorming van de maatschappij. Het tijdperk waarin het kapitalisme ondanks alle wreedheden en tekortkomingen haar historische rol vervulde, nl. het grootste deel van de winst herinvesteren in verbetering van de productiemiddelen, ligt al lang achter ons. Noch internationale arbeidsdeling, noch het plunderen van kolonies heeft structurele economische crisissen, massawerkloosheid en verpaupering, politieke instabiliteit en uiteindelijk militaire en fascistische regimes en wereldoorlogen kunnen voorkomen. “Van bij haar ontstaan als georganiseerde kracht wist de arbeidersbeweging dat het bestrijden van een wereldsysteem gedomineerd door enkel honderden multinationale ondernemingen internationale organisatie vereist. Vandaag is de dominantie van multinationale ondernemingen nog veel groter en flitsen financiële beleggingen in een oogwenk van het ene werelddeel naar het andere. Daarom bouwt LSP internationaal mee aan een wereldpartij. Het CWI is een aanzet daartoe met partijen, groepen en leden in 41 landen.” Wat is het programma van het CWI?
“Vandaag zijn de technische en wetenschappelijke middelen aanwezig om alle grote problemen op wereldvlak aan te pakken. Armoede, voedselvoorziening, degelijke huisvesting, onderwijs, klimaatopwarming, … noem maar op. Helaas zitten die middelen geconcentreerd bij een kleine minderheid van kapitalisten; ze worden niet gedeeld, maar onder octrooi gesteld, noodzakelijke investeringen gebeuren niet wegens onvoldoende winstgevend. Sleutelsectoren horen onder democra-
Van bij haar ontstaan als georganiseerde kracht wist de arbeidersbeweging dat het bestrijden van een wereldsysteem gedomineerd door enkel honderden multinationale ondernemingen internationale organisatie vereist. tische controle van de gemeenschap en publieke eigendom zodat we de economie via een democratisch besliste planning kunnen oriënteren op de meest dringende behoeften. “We steunen de onmiddellijke eisen van strijdbewegingen, koppelen die systematisch aan wat objectief noodzakelijk is, ook als de kapitalisten en hun vertegenwoordigers beweren dat dit onmogelijk is, en illustreren de nood aan democratisch socialisme. Dat begint uiteraard ergens, eerst op het nationale vlak, maar zonder steun van de internationale arbeidersbeweging en zonder uitbreiding naar andere landen, zal iedere aantasting van de belangen van de kapitalisten op een enorm tegenoffensief te pletter lopen.”
Hoe werkt het CWI ?
“Het CWI is net als LSP geen voorafspiegeling van de toekomstige maatschappij, maar een strijdorgaan. Het werkt daarom volgens de principes van het democratisch centralisme dat de nood aan zo groot mogelijke vrijheid in discussie tracht te verenigen met de nood aan efficiëntie. Het is direct afgeleid uit de arbeidersstrijd. Je kan het nog het best vergelijken met een stakerspiket. Voor loonsverhogingen, vakantiegeld, … ga je niet noodzakelijk elke werkwillige tegen houden want de patroon kan dat misbruiken om hen voor zijn zaak te winnen en dus zet je een filterpiket. Als er jobs op het spel staan, is het stilleggen van het bedrijf een absolute noodzaak. Dan komt er geen werkwillige meer voorbij het piket en voert iedereen de bij meerderheid genomen beslissing uit, ook wie het er niet mee eens was. Achteraf kan nog gediscussieerd worden over de zin of onzin ervan.” Kan je iets zeggen over de structuur?
“Het CWI congresseer t om de drie jaar. Het congres wordt samengesteld zoals dat van de Derde, de Communistische Internationale, voor de stalinistische degeneratie plaatsgreep. Om te voorkomen dat enkele nationale afdelingen alle andere zouden domineren krijgen de grootste afdelingen maximaal 5 mandaten, te verkiezen op de nationale comités van die nationale afdelingen, de kleinste minimum 1 mandaat en alle andere afhankelijk van grootte en samenstelling 2 tot 4. Op die congressen debatteren 100 à 120 verkozen vertegenwoordigers, bezoekers en uittredende IEC-leden een week lang internationale perspectieven, strategie, tactieken en programma’s en daarna wordt een IEC verkozen (het laatste telde 49 stemgerechtigde leden). Dat verkiest op zijn beurt een Inter nationaal Secretariaat (IS) dat tussen twee IEC’s de dagel ijk se r u n n i ng op zich neemt en ve r a nt wo ord i ng moet af leggen aan het IEC. Tegelijk worden een controlecommissie en een financiële controlecommissie verkozen uit leden die niet tot het IEC behoren. Het IEC komt jaarlijks bijeen.” De voorbije 10 maand grepen belangrijke debatten plaats in het CWI. Waarover ging dat?
“Vanaf de zomer 2018 verweet het IS de Ierse afdeling teveel aandacht voor vrouwenonderdrukking, toegevingen aan identiteitspolitiek, verwaarlozing van de oriëntatie naar de arbeidersklasse en de vakbonden, onvoldoende aandacht voor eenheidsfronten, verwatering van het programma, onvoldoende partijprofiel, een eenzijdig standpunt over de nationale kwestie en het verlaten van het democratisch centralisme. Dat werd op het Nationaal Comité van de Ierse afdeling met 4 aanwezige IS-leden door een grote meerderheid verworpen. Daarop bracht het IS de discussie naar het IEC van november 2018, niets uitzonderlijks. Wel verbazend was de aard en omvang van de aantijgingen, dat daar eerder niets over gezegd was, dat het IS over “fundamentele” meningsverschillen sprak en niet bereid leek meer
Internationale meeting van het CWI op 15 augustus in Gent
tijd te nemen nadat het Iers NC haar stelling verworpen had. IEC-leden van 5 van de 10 grootste afdelingen protesteerden, waarop het IS haar verwijten uitbreidde naar die afdelingen en uiteindelijk een meerderheid van 24 van de 46 aanwezige IEC-leden en 6 van de 10 niet stemgerechtigde IEC-leden tegen zich kreeg. Het IS zette daarop een fractie op met een minderheid (21) van het IEC. Er werd besloten onder leiding van een paritair “Congress Organising Committee” (COC) gedurende een jaar de debatten uit te diepen en te beslechten op een con-
meteen ook van het CWI. “De IEC-meerderheid erkende dat de arbeidersklasse haar stempel nog niet op de beweging gedrukt had, maar pleitte voor energieke tussenkomsten in de nieuwe bewegingen als beste manier om kleinburgerlijke invloeden te bestrijden en zich voor te bereiden op de sociale stormen die ons te wachten staan. Sindsdien maakte de Ierse afdeling sterke tussenkomsten in de staking van vroedvrouwen, ambulanciers, postmannen en vooral op de scheepswerf van Belfast.”
middelen toe te eigenen. De meerderheid werd niet uitgenodigd en liet het IEC van augustus doorgaan. “De meerderheid heeft afdelingen in 27 landen en groepen in 6 andere, enkel in Nigeria is het debat nog niet beslecht. Bij de meerderheid horen de volledige afdelingen van ChinaHongkong-Taiwan, VS, Griekenland, Zweden, Brazilië, Rusland, alle OostEu ropeaanse afdelingen, Israël / Palestina, België etc.”
Heeft het IS jullie uitgesloten?
“Op het IEC werd uiteraard een balans opgemaakt. Dat 75% van de actieve leden bereid waren te revolteren tegen de historische leiding, toont de vitaliteit van de meerderheid. Er werden lessen getrokken, maatregelen genomen en andere zijn in voorbereiding om dergelijk scenario in de toekomst te vermijden. Uiteraard is deze ontwikkeling een schok, maar het is ook kenmerkend dat zoiets net gebeurt wanneer zich politiek een keerpunt aankondigt. Zoals elke crisis creëert ook deze mogelijkheden, we zijn ervan overtuigd binnen korte tijd de dynamische en democratische revolutionair socialistische internationale die we ooit waren, maar al een tijd aan het uitdoven was, te kunnen herstellen.”
Hoe moet het nu verder?
Het kwam uiteindelijk tot een splitsing. Hoe komt dat?
“ Na d a t d e S p a a n s e a fd e ling vertrokken was met de Venezolaanse, Mexicaanse en Portugese afdelingen, was het overduidelijk dat het IS geen meerderheid kon behalen op het IEC en al zeker niet, maar dat was al eerder duidelijk, op een wereldcongres. Het betwistte daarop de legitimiteit van het IEC, veegde haar voeten aan de statuten en dreigde er zelfs mee de meerderheid uit te sluiten. Uiteindelijk besloot het met 80% van de afdeling van Engeland en Wales, de Chileense, Maleisische, Sri Lankeese en Indische groepen, de Schotse en de Franse en een minderheid van de Duitse en Zuid-Afrikaanse secties het CWI zogezegd herop te richten op een congres in juli en zich de naam en alle
“Na drie vergaderingen begon de IS-fractie het COC te boycotten. In de nationale comités van de afdelingen en later op algemene vergaderingen verloor de fractie steeds meer terrein. In de loop van die debatten werd ook duidelijk waar het hem echt om te doen was. Het IS had een zeer pessimistische opvatting ontwikkeld over het klassenbewustzijn, vond dat we ons moesten “ingraven” en onze leden niet blootstellen aan kleinburgerlijke ideeën in nieuwe bewegingen rond specifieke onderdrukking, want “anders zouden we de verkeerde kant opkijken als de klasse echt in beweging kwam.” Een minderheid binnen de fractie, rond de Spaanse sectie, deelde dat pessimisme niet en splitste in maart af van de IS-fractie, maar
De Ierse socialistische parlementsleden Ruth Coppinger en Paul Murphy op het stakingspiket bij scheepswerf Harland & Wolff in Belfast (zie pagina 12)
gres in januari 2020 en tussentijds het IEC in augustus 2019 bijeen te roepen.”
• Verklaring van de CWI Meerderheid: https://nl.socialisme.be/79638/ • In de loop van september komt er een nieuwe internationale website op worldsocialistalternative.com. Tot dan is er een tijdelijke blog op worldsocialist.net.
12
Sociaal
de
Infodag van Steunpunt Antifascisme: 75 jaar na de bevrijding van Antwerpen
Verzet en collaboratie
I
n september 1944 werd Antwerpen bevrijd. De nazi-bezetters werden verdreven. Het einde van de Tweede Wereldoorlog was in zicht. Vier jaar bezetting onder de nazi’s zorgden voor een donkere bladzijde in onze geschiedenis: Joden, politieke activisten, vakbondsmilitanten en al wie ‘anders’ was, werd systematisch vervolgd en de dood ingejaagd.
Terwijl een deel van het politieke en economische establishment koos voor samenwerking met de nazi’s, gingen duizenden mensen op gevaar van eigen leven in verzet. Ze aanvaardden de bezetting niet en keerden zich tegen de gewelddadige en haatdragende samenleving van het nazisme. Het verzet was divers en uitgebreid. Bij de 75ste verjaardag van de bevrijding van Antwerpen kijken wij op een infodag terug naar
het verzet en de communisten en naar de rol van de Vlaams-nationalisten in de collaboratie. De sprekers zijn Vincent Scheltiens over de rol van de communisten in het verzet en Koen Aerts, de maker van de televisiereeks ‘Kinderen van de collaboratie’ over de rol van de Vlaams-nationalisten in de collaboratie. Steunpunt Antifascisme (SAF) wil de herinnering aan de antifascistische strijd tijdens de Tweede Wereldoorlog
levendig houden. We mogen nooit vergeten wat er toen gebeurd is! Dat is ook belangrijk voor al wie vandaag tegen extreemrechts ingaat. 75 jaar na de Tweede Wereldoorlog staan extreemrechts en allerhande rechtse populisten opnieuw sterker. Velen willen daar iets tegen doen. Begrip en kennis over wat extreemrechts vroeger deed en het verzet ertegen, kunnen ons daarin helpen.
Linkse Socialist
Strijd om historische scheepswerf Harland & Wolff in Belfast open te houden
Infodag over verzet en collaboratie: Zaterdag 5 oktober van 14u (deuren open om 13u30) tot 18u in het Bondsgebouw (Ommeganckstraat 47/49). Gratis inkom (vrije bijdrage om SAF te steunen welkom). www.rodedriehoek.be
Uit de archieven van de klassenstrijd
1919-1920: twee rode jaren in Italië
H
onderd jaar geleden kende Italië een golf van spontane strijd op zeer grote schaal. Italië was toen een land met grote landeigendommen in handen van de aristocraten. Maar liefst 55% van de beroepsbevolking werkte op het land en bestond uit landarbeiders, eigenaars van zeer kleine percelen en deelpachters (huurders van het land dat zij verbouwden). Ondanks de 14-urige werkdagen leefde de massa van de boeren in armoede. Tussen 1876 en 1914 emigreerden meer dan 8 miljoen Italianen naar Noord-Europa of Amerika.
door
Guy Van Sinoy
In 1915 riep Italië de oorlog uit tegen Oostenrijk. Het Italiaanse leger, dat grotendeels uit boeren bestond, was slecht uitgerust en leed ernstige tegenslagen. Bijna 650.000 Italiaanse soldaten kwamen om het leven. De strijd tegen de hoge kosten van levensonderhoud
In de nasleep van de oorlog stegen de prijzen razendsnel. De achtergebleven landbouw volstond niet om de hele bevolking in eten te voorzien. Er moest graan uit de VS ingevoerd worden. Het eerste protest van de werkenden nam de vorm aan van stakingen voor de aanpassing van de lonen aan de levenskost: 22.000 stakers in januari 1919, 400.000 in het midden van het jaar! In de volkswijken verzamelen acties honderden betogers die ook winkels aanvielen. In juni 1919 waren er dergelijke acties in het noorden van het land (Genua, Milaan, Bologna, Pisa). De betogers plunderden de winkels op een georganiseerde manier en eisten vervolgens
auto’s en vrachtwagens op om de in beslag genomen goederen naar de Arbeidsbeurs (vakbondsgebouwen) te brengen. Daar waren controlecommissies belast met de verkoop ervan tegen gereduceerde prijzen. Vanaf juli breidde de beweging zich uit naar het zuiden (Palermo, Messina, Napels, Taranto). De vakbondsleiders (de CGL), waren volledig verrast door de beweging. Ze riepen op tot kalmte en drongen er
bij de werkenden op aan zich niet te laten meeslepen in “tot mislukken gedoemde” acties. In Milaan riep de socialistische leider Turati op: “Doe geen domme dingen!” De carabinieri schoten tientallen betogers neer, maar al snel moesten zij zich beperken tot het beschermen van openbare gebouwen omdat ze niet met genoeg waren om meer te doen. De regering was terughoudend om het leger in te zetten tegen de betogers. Er waren veel boerenzonen in het leger. Een confrontatie tussen soldaten en betogers dreigde op veel plaatsen uit te lopen op een verbroedering. Op veel betogingen waren er slogans als ‘Leve de sovjets’ en ‘Leve Lenin.’ De Communistische Partij van Italië zou opgericht worden in januari 1921. (Wordt vervolgd in onze volgende krant: ‘Bezetting van de grond’).
D
e scheepswerf Harland & Wolff is niet alleen historisch omdat de Titanic er werd gebouwd, maar ook omdat het een icoon in de geschiedenis van de Noord-Ierse arbeidersstrijd is. Momenteel wordt de werf met sluiten bedreigd waardoor 130 jobs zouden verdwijnen. In de strijd om dit te stoppen, spelen leden van onze zusterorganisatie in Ierland een actieve rol.
De scheepswerf verkeert al enkele jaren in een crisis en ziet de winstgevendheid dalen. De omzet daalde van 67 miljoen pond in 2015 naar 8 miljoen pond in 2016. Het personeelsbestand is voortdurend ingekrompen. De scheepswerf is overgegaan van het bouwen van schepen naar het repareren ervan, maar ook het bouwen van offshore windturbines en projecten die verband houden met offshore olie- en gasboringen. De vakbond heeft terecht van meet af aan om nationalisatie gevraagd. Susan Fitzgerald, lid van de Socialist Party en vakbondssecretaris van Unite, verwoordde het kort en bondig: “Harland & Wolff heeft het grootste droogdok van het Verenigd Koninkrijk, het is de afgunst van scheepswerven in heel Europa en de Britse regering de werf moet nationaliseren om de vaardigheden van Harland & Wolff te beschermen voor de toekomst.” Nationalisatie mag geen pleisterwerk zijn om het tij te keren totdat er een nieuwe koper is gevonden. Om de aanwezige kennis en vaardigheden veilig te stellen en een economie te ontwikkelen die is afgestemd op de behoeften van de meerderheid, is het noodzakelijk dat de scheepswerf wordt genationaliseerd en permanent onder democratisch toezicht wordt geplaatst, en niet wordt teruggegeven aan particuliere
bedrijven die zich alleen maar zorgen maken over hun winstmarges. De bazen worden gedreven door onmiddellijke winstgevendheid op korte termijn en zijn niet in staat om de industrie op een duurzame manier te plannen en te ontwikkelen. De enige kracht die de werf kan redden is de arbeidersklasse. We kunnen niet rekenen op politici die eerder geen enkele weg vooruit hebben aangeboden, noch op de werkgevers die de scheepswerven aan de grond hebben gezet. Nationalisatie en de bescherming van jobs op de lange termijn kunnen alleen worden afgedwongen op basis van ernstige en aanhoudende strijd door de arbeiders en de lokale gemeenschappen. Het verlies van degelijke jobs zou een verdere klap betekenen voor de toekomst van onze jongeren. Het is mogelijk om jongeren die vechten voor hun toekomst in contact te brengen met arbeiders die vechten om hun jobs te verdedigen. We moeten de vaardigheden op de scheepswerf voor de productie van apparatuur voor hernieuwbare energie gebruiken om te helpen bij de overgang naar een groene economie die voldoet aan de behoeften van de mensen en de planeet, niet de miljardairsklasse.
waar LSP voor staaT
D
e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.
Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen
Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake
meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 30-urenweek
In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.
LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 2.300 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 30-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij
De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van
Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de
arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
Partijnieuws
www.socialisme.be september 2019
Agenda
Sluit aan bij de Actief Linkse Studenten & Scholieren!
I
n september en oktober begint het academiejaar opnieuw voor scholieren en studenten. We worden gevraagd om te studeren zodat we een betere toekomst hebben. Ondertussen bedreigt klimaatverandering de toekomst van de hele planeet en maken het politieke en economische establishment er een potje van. Het kapitalisme is op weg naar een nieuwe crisis. Zelfs de verdedigers van dit systeem zijn niet optimistisch over de toekomst ervan. Vorig schooljaar kwamen duizenden jongeren op straat om ernstige klimaatmaatregelen te eisen. Ze betoogden wekenlang voor system change, maar kregen slechts holle beloften waarvan we na de verkiezingen niet veel meer hoorden. Sommige jongeren zullen daar misschien pessimistische conclusies uit trekken. Maar is het naïef te denken dat een paar betogingen volstaan om het establishment tot inkeer te dwingen. Goede argumenten voor radicale verandering zijn er al heel lang. Maar voor het establishment spreekt de winsthonger altijd luider. We moeten ons organiseren om een krachtsverhouding uit te bouwen waarmee we het systeem efficiënt kunnen bestrijden. De Actief Linkse Studenten en Scholieren willen daaraan bijdragen. We zijn jongeren die opkomen tegen
racisme, seksisme, LGBTQI+-fobie en alles wat ons verdeelt, voor system change in de vorm van een socialistische samenleving. We richten ons op de arbeidersbeweging omdat ons belangrijkste wapen tegen de elite ons aantal is en de rol van gewone werkenden in het productieproces. De arbeidersbeweging kan alles plat leggen en het systeem tot stilstand brengen. Jongerenacties kunnen een dynamiek brengen die werkenden inspireert om in actie te gaan.
Vorig schooljaar hebben we aan de klimaatbetogingen deelgenomen. Met campagne ROSA speelden we een actieve rol in het uitbouwen van 8 maart, de internationale vrouwendag, tot een grote actiedag in ons land. Met de campagne Blokbuster organiseerden we protest tegen Schild & Vrienden maar ook tegen het Vlaams Belang na de laatste verkiezingen. We voeren tal van acties en campagnes, maar discussiëren ook en leren bij over hoe het kapitalisme functioneert en over een socialistisch alternatief op dit systeem: een samenleving gericht op de behoeften en noden van iedereen in plaats van op de winsten van een handvol superrijken. Doe mee met de ALS: sluit je aan! Je kan lid worden voor 5 euro per academiejaar en dan krijg je meteen ook deze krant mee en de volgende twee edities.
Succesvol zomerkamp en uitstekende zomercampagne
D
e zomer begon uitstekend met een bijzonder enthousiast en leerrijk zomerkamp. Dit jaar trokken we naar Westmalle waar we in de schaduw van de bekende brouwerij discussieerden over wat er fout loopt onder het kapitalisme en hoe we daar een socialistisch alternatief tegenover kunnen uitbouwen. Met ruim 100 aanwezigen was er een goede opkomst en de discussies waren erg levendig. We ontwikkelden argumenten voor de zomercampagne en legden ook de eerste stenen voor onze campagnes dit najaar. Een kamp van die omvang vraagt natuurlijk ook heel wat praktisch werk. We bedanken in het bijzonder de kookploeg.
De voorbije zomer trokken we zoals steeds naar heel wat festivals met onze campagnes tegen racisme, seksisme en LGBTQI+-fobie. Campagne ROSA had stands op onder meer Dour en Dranouter, waar we heel goede reacties kregen. We trokken ook naar festivals waar we geen stand hadden, zoals Esperanzah in Namen of Reggae Geel. Ook daar uitstekende reacties en verschillende contactgegevens van mensen die de discussie willen verderzetten. Op Dranouter, midden in WestVlaanderen waar het VB hoog scoor-
de in de verkiezingen, waren er echter ook enkele negatieve reacties door VB-aanhangers. Drie van hen vernielden een tafel en een spandoek van Blokbuster. De oproep tot steun op blokbuster.be bracht meteen enkele grote giften op, waarvoor dank! Het stelt ons in staat om onze campagnes sterker verder te zetten. Antiracisme was belangrijk in onze zomercampagne, maar dit werd meteen gekoppeld aan andere thema’s zoals de strijd tegen seksisme en LGBTQI+fobie en aan de noodzaak van strijd rond sociale eisen als antwoord op alles
13
• • • • • •
Za 14 sep. Gent: BBQ LSP, ALS en ROSA Gent. Zie hieronder Vr 20 sep. Brussel: klimaatactie Za 5 okt. Antwerpen: infodag Steunpunt Antifascisme over verzet en collaboratie Zo 24 nov. Brussel: betoging tegen geweld op vrouwen zo 8 maart 2020: marsen tegen seksisme maart 2020: antifascistische betoging in Antwerpen
“Grill for 14.” BBQ in Gent op 14 september
LSP Oost-en West-Vlaanderen, de Actief Linkse Studenten en de campagne ROSA nodigen je in het begin van het nieuwe werkingsjaar graag uit voor een rode BBQ ten voordele van de campagnes die we gedurende het jaar zullen opzetten Vanaf 14u kinderanimatie en eten vanaf 18u. Om 19u: gastsprekers: Dylan Van Looy (BBTK-delegee Lidl), Anja Vanrobaeys (Kamerlid SP.a), Steven De Vuyst (Kamerlid PVDA - gevraagd), Bart Vandersteene (woordvoerder LSP)
wat ons verdeelt. De eis van een hoger minimumloon van 14 euro per uur of 2.300 euro per maand genoot bijzonder veel steun. Het potentieel voor een strijdbare campagne om effectief een hoger minimumloon af te dwingen is groot. Succes op enkele werkplaatsen zou meteen duidelijk maken hoe we sociale verworvenheden kunnen bekomen en welke krachten daar een rol in spelen. In de discussies ging het ook vaak over de verkiezingen en de nood aan een strijdbaar links alternatief. Zo spraken we met heel wat PVDA-kiezers die net als ons enthousiast zijn over de grotere aanwezigheid van PVDA in het parlement. Dat kan gebruikt worden om het verzet op straat te versterken. Om het kapitalisme efficiënt te bekampen, moeten we bouwen aan een zo sterk mogelijke krachtsverhouding waarbij we actief mobiliseren en protesteren. Doorheen protest kunnen we de noodzaak aan socialistische maatschappijverandering populariseren.
• €10 voor niet-loontrekkenden • €15 voor loontrekkenden • 5€ voor kinderen (tot 14 j.) Stort op BE70 0688 9377 7225 van Socialistisch Links met vermelding ‘BBQ’ Veggie / vegan / Halal / ander diëet? Geen enkel probleem! Vermeld dit bij je inschrijving en wij voorzien een alternatief. Komen er kindjes mee? Graag een seintje. Adres: De Sportschool. Jules De Saint-Genoisstraat 93, 9050 Gent
Strijdfonds In het tweede kwartaal van dit jaar haalden we uiteindelijk 101% van onze doelstelling om 11.500 euro steun op te halen met activiteiten en onder sympathisanten. Elke drie maanden willen we dit bedrag ophalen om onze campagnes en werking te financieren. In het tweede kwartaal (april-juni) haalden we onder meer heel wat geld op met meigroeten in onze krant en op 1 mei zelf. Daarnaast waren er sociale activiteiten zoals een kwis in Gent of eind juni een geslaagde barbecue in Antwerpen die ruim 450 euro opbracht.Het derde kwartaal is goed begonnen in juli en begin augustus. Eind augustus staan we op 74% van onze doelstelling. Op de festivals haalden we veel steun op. In september zijn er ook nog enkele activiteiten gepland, waaronder de BBQ in Gent op 14 september. Steun ons door een bijdrage te storten op BE86 5230 8092 4650 van LSP/ PSL met als mededeling ‘steun’. Hieronder de resultaten van het huidige kwartaal (juli-september). O en W Vlaanderen: 2.900 € Henegouwen-Namen: 709 € Luik-Lux: 693 € Bxl-W.Brab: 1.251 € Vl Brab-Limburg: 473 € Antwerpen: 620 € Nationaal: 1.840 €
83% 71% 63% 54% 47% 41% 167%
TOTAAL: 8.487 €
74%
Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP met vermelding ‘steun’.
Boek: “Hong Kong 2019: the storm breaks”
D
it Engelstalig boek is een verzameling artikels van de marxistische website chinaworker.info. Het is geschreven vanuit de beweging door activisten van Socialist Action, het CWI in Hongkong.
In de artikels wordt geprobeerd een weg vooruit aan te bieden voor de historische beweging. Er wordt ingegaan op wat nodig is om de ‘rode kapitalistische’ dictatuur van Xi Jingping te bestrijden. Zonder dergelijke strijd zal geen blijvende verandering bekomen worden in Hongkong. Het boek telt 118 pagina’s en is met ver-
Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom!
zending inbegrepen verkrijgbaar via onze redactie voor 10 euro (zonder verzending: 8 euro). Contacteer ons om de laatste exemplaren die we hebben te reserveren.
Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers
Volg de strijd in Hongkong via chinaworker.info
Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press
14
antifascisme
de
Linkse Socialist
Extreemrechts laat sociaal masker voor wat het is en gaat over tot geweld en intimidatie
D
e overwinning van het Vlaams Belang in de laatste verkiezingen heeft al geleid tot een escalatie van racistisch geweld en intimidaties. Zo gingen extreemrechtse jongeren op Pukkelpop over tot het intimideren van Anuna De Wever en haar vriendinnen. Dit gebeurde met de expliciete steun van het Vlaams Belang. Het was het meest gemediatiseerde voorval, maar lang niet het enige. Mensen met een migratieachtergrond kregen een racistische brief in Aalst, een jonge vrouw werd toegetakeld door racisten op een rommelmarkt in Berlaar, een man van Afrikaanse origine werd in elkaar geslagen in Tongeren. Een stand van Blokbuster en Campagne ROSA op muziekfestival Dranouter werd het slachtoffer van extreemrechts vandalisme: een tafel werd ’s nachts kapot geschopt en op een nieuw spandoek verscheen graffiti (waaronder een hakenkruis) naast een sticker van Schild & Vrienden. door
Koerian (Gent)
Extreemrechts: niet zo anti-establishment als het laat uitschijnen…
De crisis van het kapitalisme zorgt wereldwijd voor electorale vooruitgang van extreemrechts. De werkenden en hun gezinnen worden geconfronteerd met groeiende ongelijkheid en armoede, naast een escalerende ecologische catastrofe. Dit leidt tot verzet. Denk maar aan de jongeren die in opstand komen rond het klimaat en alternatieven zoeken. Of aan de gele hesjes in Frankrijk die betoogden tegen prijsstijgingen en een gebrek aan diensten. Bij ons was er heel wat vakbondsprotest tegen de aanvallen op onze pensioenen en koopkracht. Maar het ontbreekt vaak nog aan een coherent antikapitalistisch alternatief in het kader van een strijdbare opstelling tegen het systeem. Dat heeft gevolgen: strijd wordt niet doorgezet, broodnodige solidariteit (bijvoorbeeld met de klimaatjongeren) laat te lang op zich wachten. Nieuwe linkse formaties zoals Syriza in Griekenland slagen er niet in om de beloofde breuk met het besparingsbeleid waar te maken. Van de sociaaldemocratie wordt dat doorgaans al lang niet meer verwacht. Als grote delen van links geassocieerd worden met een neoliberaal beleid, kan extreemrechts zich opwerpen als anti-establishment. De verrechtsing van traditionele partijen en hun vaak xenofobe of ‘flinkse’ uitlatingen (bij gebrek aan antwoorden) over migratie, effenen het pad voor extreemrechts. De gevestigde media laten discriminatie vaak onbeantwoord of gaan er zelfs in mee. Als ecologisten een foto van een verkeerde bosbrand gebruiken om de verwoesting van het Amazonewoud door de agro-business en Bolsonaro aan te klagen, is dat een hoofditem. Ondertussen mag Van
Toen PVDA-parlementslid Raoul Hedebouw de gouden parachute van 500.000 euro voor BPosttopman Van Gerven aankloeg, nam VB’er Dries Van Langenhove meteen zonder aarzelen de verdediging van de graaiende topman op. Neen, anti-establishment is extreemrechts zeker niet!
Op 23 juni waren er in Gent 500 betogers tegen extreemrechts. Foto: Liesbeth
Grieken zonder wederwoord beweren dat we ‘het OCMW van de wereld’ zijn of mocht Francken liegen over de Soedan-affaire. Ondanks de aandacht voor de massabeweging tegen de Soedanese dictatuur, vond geen enkele journalist het nuttig om terug te komen op de samenwerking tussen Francken en vertegenwoordigers van die ondertussen gevallen dictatuur. Het VB haalde een verkiezingsoverwinning door zich onder meer een sociaal imago toe te meten. Rond pensioenen en minimumlonen werden de vakbondseisen op het eerste zicht overgenomen. Er zaten steeds addertjes onder het gras, maar het beeld werd gecreëerd dat het VB zich afzet tegen het asociale beleid van N-VA. Dat werd gekoppeld aan racisme: het voorstel om de sociale tekorten anders te verdelen waarbij het ‘eigen volk’ wordt voorgetrokken. Het ‘sociale’ imago van het Vlaams Belang valt gemakkelijk te doorprikken: het asociale stemgedrag van VBverkozenen spreekt boekdelen. Maar toch kwam de partij ermee weg. De vakbonden en de linkerzijde moeten actief mobiliseren, ook in verkiezingstijden, om het verschil duidelijk te maken. Nu de verkiezingen voorbij zijn, verdwijnt het sociaal masker van het VB terug van het toneel. Toen PVDA-parlementslid Raoul Hedebouw de gouden parachute van
500.000 euro voor BPost-topman Van Gerven aankloeg, nam VB’er Dries Van Langenhove meteen zonder aarzelen de verdediging van de graaiende topman op. Neen, anti-establishment is extreemrechts zeker niet! Extreemrechtse militanten winnen aan zelfvertrouwen
Vooruitgang in de verkiezingen geeft extreemrechtse jongeren het zelfvertrouwen om naar buiten te komen met discriminatie en haat. De Vlaams Belang Jongeren voerden specifiek campagne om enkele zomerfestivals te overspoelen met Vlaamse leeuwenvlaggen, liefst zo zwart mogelijke vlaggen. Enkele jaren geleden was dit ondenkbaar: gefrustreerde fascisten beperkten zich toen tot muffe slaapkamers of obscure clubs. Vorig jaar waren er op Pukkelpop al incidenten met extreemrechtse jongeren die racistische liedjes zongen. Dit jaar werd met uitwerpselen gegooid naar klimaatjongeren en wilden de VB-Jongeren leeuwenvlaggen aan de ingang uitdelen. Dat kan onschuldig lijken. Maar wat is het volgende als het vernielen van tentjes op een festival zomaar kan passeren? De gewapende aanvallen van het Franse Génération Identitaire (bij wie Van Langenhove ooit op zomercursus ging) of het Italiaanse Casa Pound (die in het verleden werd uitgenodigd door het KVHV van Van Langen hove en andere nieuwe VBparlementairen) geven een indicatie. Gevoed door internethaat en gesterkt door de retoriek van de Trumps en Salvinis van
deze wereld, gaan sommige extremistische individuen zelfs over tot heuse terroristische aanslagen. Deze zomer vielen er bij zo’n aanslag in het Texaanse El Paso 22 doden. De dader publiceerde een haatmanifest op 8chan, een forum dat ook in ons land populair was in extreemrechtse middens. Toch is dat zelfvertrouwen op weinig gebaseerd. De hoofdmoot van jongeren, in Vlaanderen en de rest van de wereld, wil sociale oplossingen voor migratie, klimaat en ongelijkheid. De omvang van de klimaatbeweging bevestigde dit. Daar werd Dries Van Langenhove bij een provocatiepoging wandelen gestuurd. Toen de Vlaams Belang Jongeren op Pukkelpop hun vlaggen kwamen uitdelen, werd daar spontaan tegen geprotesteerd door aanwezige jongeren. Als kleine groepen extreemrechtse jongeren offensief naar buiten komen, is dit deels omdat ze goed georganiseerd zijn. De afgelopen jaren bouwden KVHV, NSV, Vlaams Belang en Schild & Vrienden een netwerk uit waarmee op relatief korte tijd enkele tientallen mensen kunnen opgetrommeld worden. Dat gebeurde eerst op het internet, maar nu ook steeds meer fysiek. Deze intimidaties krijgen rugdekking door N-VA, dat de eigen jongerenwerking wil opbouwen op basis van de nieuwbakken arrogantie van geradicaliseerde Vlaamse jongeren. N-VA was er na het Pukkelpop-incident snel bij om de gewelddadige incidenten te doen ondersneeuwen onder een discussie over vlaggen. De massamedia gingen daar opmerkelijk vlot in mee. Het geweld werd met de mantel der liefde toegedekt onder het mom dat het nu eenmaal jongeren zijn en dat die wel eens buiten de lijntjes kleuren. Mobilisatie om de arrogantie te doorprikken
Op Dranouter werd een tafel van onze stand vernield. Op een spandoek verscheen graffiti met een hakenkruis en een sticker van Schild & Vrienden. Foto’s: Els
Om het zelfvertrouwen van extreemrechts in te dijken, moeten we ons organiseren. Mobilisaties van werkenden, jongeren en wijkbewoners waar extreemrechts ook opduikt, zijn noodzakelijk. Zo geven we een indicatie van de reële krachtsverhoudingen in de samenleving. Het doorprikt het zelfvertrouwen van de militanten en geeft argumenten om onder vrienden, collega’s en familie elke steun voor extreemrechtse leugens te beantwoorden. Grote antifascistische mobilisaties beperken de ruimte voor extreemrechts. Eind augustus slaagden de gewelddadige neonazi’s van ‘Proud Boys’ er niet in om de straten van het Amerikaanse Portland in te nemen. Een grote antifascistische betoging maakte dat immers onmogelijk. Ook bij ons is er antifascistisch protest. Na de verkiezingen lagen we in
Gent aan de basis van een onmiddellijke actie als aanzet naar een betoging eind juni met een 500-tal aanwezigen. We benadrukten daarbij de noodzaak om mobilisatie te koppelen aan een programma van investeringen in degelijke lonen en pensioenen, onderwijs, gezondheidszorg, openbaar vervoer en publieke diensten. Eisen als een minimumloon van 14 euro per uur en een minimumpensioen van 1500 euro per maand, zijn essentieel. Als de strijd ervoor ernstig gevoerd wordt, vormen ze een echte alternatief op het besparingsbeleid. Om dergelijke maatregelen te realiseren, is strijd nodig tegen fiscale
Gevoed door internethaat en gesterkt door de retoriek van de Trumps en Salvinis van deze wereld, gaan sommige extremistische individuen zelfs over tot terrorisme. Deze zomer vielen er bij zo’n aanslag in het Texaanse El Paso 22 doden. fraude en voor het belasten van de rijken. Het zal uiteindelijk een samenleving vergen met democratische controle op de sleutelsectoren van de economie. Mobilisaties met een sociaal programma ontmaskeren extreemrechts als partijen voor de 1% rijksten. Een louter moraliserend discours tegen racisme kan goedbedoeld zijn, maar biedt geen antwoord op de dagelijkse beslommeringen van miljoenen mensen. Het geeft mensen die naar extreemrechts kijken om het establishment aan te pakken geen alternatief. In die zin is de electorale doorbraak van PVDA erg belangrijk. Maar een verkiezingsoverwinning op zich volstaat niet. Er is nood aan een sterk antifascistisch netwerk dat snel kan mobiliseren, ook om gewelddaden van extreemrechts te stoppen. Blokbuster heeft in de antiracistische beweging van de jaren 1990 heel wat ervaring opgedaan. We organiseerden toen tientallen comités die reageerden op elke mobilisatie van extreemrechts, maar ook stelselmatig de link legden met de arbeidersbeweging door middel van sociale eisen. Onze antifascistische traditie speelde een rol in het marginaliseren van de NSV, de studentenclub van het Vlaams Belang. Daar bouwen we vandaag verder op.
ROSA
www.socialisme.be september 2019
15
Tienduizenden vrouwenmoorden, 98% van de vrouwen ooit slachtoffer van seksuele intimidatie.
Het hoeft zo niet te zijn!
D
eze zomer steeg het aantal feminicides in ons land verder. Dat zijn moorden op personen omdat ze vrouw zijn. Eind augustus liep het cijfer voor dit jaar op tot 14. In 2018 waren het er 36 en in 2017 minstens 39. Uit een nieuw rapport van de Verenigde Naties blijkt dat er in 2017 wereldwijd 87.000 vrouwen werden vermoord, waarvan 58% door hun partner of een familielid. (1)
door
Emily, nationaal coördinatrice van campagne ROSA
Gelukkig heeft seksisme niet altijd zulke ernstige gevolgen, anders zouden er niet veel vrouwen overblijven. In ons land krijgt zowat elke vrouw ooit te maken met seksuele intimidatie in de openbare ruimte (van beledigingen over seksistische opmerkingen en aanrakingen tot erger). De VZW “Touche pas à mon pote” stelde in een onderzoek vast dat 98% van de vrouwen er ooit mee te maken kreeg. Redenen genoeg dus om het protest te blijven opvoeren. Op 24 november bijvoorbeeld. Dan is er de nationale betoging tegen geweld op vrouwen. Het initiatief gaat uit van het platform Mirabal. Campagne ROSA ondersteunt dit. Is het onmogelijk om de openbare ruimte te beveiligen?
Je kan er moeilijk naast kijken. Metro’s, bussen en treinen zijn weer sardineblikjes. De terugkeer naar school gebeurt onder meer langs die weg. Het gebrek aan personeel om toezicht te houden, maakt seksistische intimidatie gemakkelijker. Soms weten we zelfs niet wie handtastelijk is en nog minder hoe we ons er tegen kunnen beschermen. Bij de haltes zijn er massa’s advertenties die vrouwen als objecten voorstellen. Waarom zouden vrouwen dan ook niet als zodanig behandeld worden? Er zijn maatregelen mogelijk om dit probleem aan te pakken, maar het is een politieke keuze om daar geen geld aan uit te geven. Er zijn geen specifieke wagons voor vrouwen of gelijkaardige maatregelen nodig, maar een drastische uitbreiding van het aanbod van openbaar vervoer. Dan staan we niet meer opeengehoopt, waardoor vrouwen minder kwetsbaar zijn voor ongewenst contact. Een betere dienstverlening ’s avonds en ’s nachts zou ervoor zorgen dat we ook na een avondje stappen veilig naar huis kunnen. Meer personeel voor het openbaar vervoer, ook personeel gevormd in preventie en het beheer van pesterijen, zou ertoe bijdragen dat het probleem aangepakt wordt, zelfs nog voordat het zich voordoet. Op de bussen, trams en metro’s wordt al lang bespaard op veiligheid. Vroeger was er een tweede personeelslid aanwezig naast de chauffeur, maar die werd weg bespaard ondanks hard-
nekkig verzet door de vakbonden. Als we de directie laten doen, wordt het personeel op sommige treinen straks ook beperkt tot enkel de chauffeur. Gelukkig houdt vakbondsstrijd in onder meer Groot-Brittannië zo’n maatregel momenteel tegen. Voor de veiligheid van reizigers en personeel, maar ook tegen een onhoudbare werkdruk, is gezamenlijke strijd nodig voor meer publieke middelen voor openbaar vervoer. Daarom ondersteunt de campagne ROSA de acties van het spoorpersoneel. Verzet tegen seksisme en syndicale strijd voor betere openbare diensten zijn innig met elkaar verbonden. Reclame is vaak de enige kleurrijke toets in overwegend grijze stations of aan bushokjes. Het verminderen van de ruimte voor commerciële ondernemingen zou ook al een stap vooruit zijn. Het zou de aanwezigheid van seksistische beelden verminderen. Voorstellen zoals het verplicht laten vermelden dat het om “geretoucheerde foto’s” gaat of het volledig verbieden van het gebruik van vrouwen als objecten, om slechts plaats te maken voor reclame voor schoonmaakproducten voor ‘goede huisvrouwen’ bieden geen antwoord. Commerciële reclame in de publieke ruimte vervangen door sociale en culturele informatieborden voor organisaties die sociaal actief zijn, lokale buurtactiviteiten organiseren of artistieke projecten opzetten, zou veel interessanter zijn. Maar dan moeten we raken aan de belangen van de publiciteitssector en moeten we er bovendien voor zorgen dat openbare vervoersmaatschappijen niet af hankelijk zijn van reclame-inkomsten. Er zijn meer publieke middelen nodig. Het geld kan gezocht worden bij de grote aandeelhouders. #PasTaPotiche
Deze hashtag was afgelopen zomer populair in Franstalig België. (2) Letterlijk vertaald betekent het: ‘Niet je vaas’, maar in spreektaal wordt ‘potiche’ ook gebruikt voor een onderdanige vrouw die vooral dienst doet als decoratie. Veel jonge meisjes vinden inderdaad een studentenjob als gastvrouw. Het zijn vaak rampzalige werkomstandigheden waarbij de meisjes vooral in stilte en met een glimlach
• Sommige lezers kennen ons campagnes al langer, of hebben ons voor het eerst ontmoet op een zomerfestival. Het begin van het nieuwe schooljaar is een uitstekende gelegenheid om je actief te engageren! • Neem deel aan de mobilisatie voor de betoging tegen geweld op vrouwen van zondag 24 november in Brussel (14u Centraal Station) • Sluit je aan bij een van de ROSA-comités in het land en verbind de strijd tegen seksisme met die voor onze financiële onafhankelijkheid en andere sociale eisen!
moet blinken. Een rokje maat 36 en hoge hielen, ongeacht het weer en het aantal werkuren, zijn de belangrijkste vereisten. Er is geen Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) om de werkenden te beschermen tegen koud weer of voor voet- en rugklachten door het dragen van hoge hielen. Ze worden ingezet om een glamoureus aspect te geven aan bijvoorbeeld een sportwedstrijd als de Tour de France, om een product te verfraaien en ‘sexy’ te maken. Voor een aantal jonge vrouwen is dergelijk werk belangrijk om een inkomen te hebben, maar ze worden onvermijdelijk beschouwd als objecten die zo weinig waard zijn dat alles toegelaten is. De hele dag door zijn er ongepaste opmerkingen. Het maakt deel uit van de functieomschrijving die oplegt om in alle omstandigheden te blijven lachen. Wie dat niet doet, moet de volgende dag niet meer terugkomen. Het probleem beperkt zich uiteraard niet tot deze sector. Dorine Cordy van
BBTK-Brugge en woordvoerster van de gendercommissie van het ABVV stelde in De Standaard deze zomer dat er onder druk van #MeToo een beetje verandering is opgetreden. (3) Er wordt nu onder collega’s gesproken over seksuele intimidatie en het wordt niet langer als normaal gezien. Het management van grote bedrijven houdt meer rekening met seksisme omdat ze, in tegenstelling tot de kleine en middelgrote bedrijven, een preventieadviseur binnen het CPBW hebben. In het hoger vermelde artikel van De Standaard verklaarde Heidi Henkens, preventie-adviseur bij Mensura, dat er veel meer vragen van bedrijven komen op ogenblikken dat de media veel aandacht besteden aan grensoverschrijdend gedrag op het werk. Maar zeker in kleine bedrijven bestaan er nog vaak problemen. Bij afwezigheid van een preventieadviseur, een vertrouwenspersoon (4) en een vakbondsdelegatie staat een personeelslid er alleen voor tegenover leidinggevenden. Als slachtoffer praten, houdt risico’s in. Cordy van het ABVV: “Soms krijgen de slachtoffers slechtere uren of vakantieregelingen als ze het gedrag aankaarten. (…) Het eindigt vaak met een andere job. Of met een burn-out.” Een nieuwe job vinden is niet evident en op het einde van de maand moeten alle facturen betaald zijn. Veel vrouwen kiezen er dan maar voor om te zwijgen. Collectief vechten voor een andere samenleving
Betoging tegen geweld op vrouwen vorig jaar. Foto: Liesbeth
Symbolische wetgeving (zoals de nauwelijks toepasbare anti-seksismewet tegen pesterijen op straat, de Conventie van Istanbul die door België niet eens wordt nagekomen, …) is slechts een druppel op een hete plaat als de kern van het probleem niet wordt aangepakt. Die moet gezocht worden bij de materiële situatie van vrouwen in onzekere en laagbetaalde banen, de dubbele dagtaak van huishoudelijk werk en zorg voor familieleden bij gebrek aan openbare diensten,
het gebruik van vrouwenlichamen om winst te maken, … We kunnen de tweederangspositie van vrouwen en het bijhorend dagelijks seksisme niet aanpakken zonder strijd. Het is een maatschappelijk probleem en dus moeten we collectief het gevecht aangaan. Campagne ROSA benadrukt wat verschillende strijdbewegingen verenigt. We pleiten voor een grotere betrokkenheid van de vakbonden bij de strijd tegen specifieke onderdrukking van vrouwen, maar ook voor campagnes om de minst georganiseerde sectoren (waarin vrouwen stelselmatig oververtegenwoordigd zijn!) syndicaal te organiseren. Waarom de betoging van 24 november niet gebruiken om affiches op te hangen op de informatieborden van de vakbonden? Het kan tot interessante discussies leiden. Misschien kan je op de middag zelfs een informele bijeenkomst houden over de rol die de vakbond op dit vlak kan spelen. Misschien kan je collega’s en/of de vakbondsdelegatie overtuigen om samen in de kleuren van je vakbond naar de betoging te gaan? De arbeidersbeweging – zowel werkenden als hun gezinnen, ondersteund door hun organisaties – heeft zowel numeriek als door haar positie in de productie de potentiële kracht om deze strijd te winnen.
1) https://www.unodc.org/documents/data-and-analysis/gsh/Booklet_5.pdf 2) www.liberation.fr, Hôtesse, j’ai eu l’impression d’être déshumanisée, transformée en poupée du client - 15 augustus 2019 3) www.standaard.be: #Metoo in Vlaamse bedrijven ‘Er is een duidelijke tendens naar nultolerantie’ – 17 augustus 2019 4) Een vertrouwenspersoon wordt aangesteld door de werkgever en is beschikbaar in geval van problemen op het werk zoals conflicten, morele intimidatie, enz. De vertrouwenspersoon wordt verondersteld de werkenden te informeren, te luisteren, te adviseren en te helpen bij het vinden van een oplossing voor de problematische situatie.
strijd
solidariteit
socialisme
maandblad van de Linkse S ocia l istische Pa r tij nr 387 september 2019
€2
€5 steunprijs
Van hittegolf naar hel op aarde?
Globale weergave van fijn stof door verbranding van biomassa op 24 augustus 2019. Bron: Atmosphere Monitoring Service
Het echte klimaatprobleem is het kapitalisme
G
reta Thunberg, een “klimato-hysterische priesteres” en “apocalyptische goeroe”? Het was in deze termen dat de jonge Zweedse activiste in het Franse parlement werd ontvangen door het kleine wereldje van politici en journalisten. De Franse filosoof Michel Onfray deed er op zijn blog nog een schep bovenop door uit te halen naar het voorkomen en het Aspergersyndroom van “een jong meisje met het gezicht, de leeftijd, het geslacht en het lichaam van een cyborg uit het derde millennium.” door
Sebastien (Luik)
Vooral vanuit extreemrechtse hoek wordt gewelddadig gereageerd tegen klimaatactivisten. Dit bleek nog op Pukkelpop waar Anuna De Wever werd lastig gevallen door Vlaams Belang Jongeren. Vertegenwoordigers van de traditionele partijen en het establishment spelen echter een belangrijke rol in het verspreiden van de vijandigheid. Na maanden van historische mobilisaties van honderdduizenden jongeren, wordt alles in het werk gesteld om enkele woordvoerders van dat protest persoonlijk aan te vallen of te vernederen. Dat is een zwaktebod van de klimaatsceptici en diegenen die de gevaren wel
kennen maar er bewust voor kiezen om niets te doen. Het leidt de aandacht af van het feit dat het kapitalistisch systeem verantwoordelijk is voor de steeds sneller groeiende klimaatcrisis. Het kapitalisme doodt en zij weten het...
Sinds het begin van de industrialisering is het kapitalisme verantwoordelijk voor de uitstoot van 1400 miljard ton CO2. Sindsdien is de biodiversiteit gestaag afgenomen. Grote bedrijven geven astronomische bedragen uit om ons ervan te overtuigen dat hun productie
milieuvriendelijk is. Het kolenverbruik blijft echter toenemen. De oliesector produceert voor het eerst meer dan 100 miljoen vaten per dag! In ‘L’homme a mangé la Terre’ stelt docu mentairemaker Jean-Rober t Viallet dat er steeds kennis aanwezig was over de industriële revolutie en bijhorende vervuiling: “Duizenden
De Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering (IPCC) schat dat er nog elf jaar resteren om een radicaal alternatief op te leggen om de ernstigste gevolgen van de klimaatverandering te voorkomen.
Schoolstaking in het kader van de 3e internationale klimaatstakingsdag. Bijeenkomst om 13u30 Brussel Noordstation.
“Historische mobilisatie tegen het systeem” Parijs
Rise for Climate Brussel
proeven op het gebied van industriële vervuiling liggen stof op te doen in de archieven en getuigen van het tijdperk van milieuschade. Uit de boekhouding van chemische fabrieken blijkt dat de industriëlen elk jaar hun buren schadeloosstelden voor het verlies van de oogst en de achteruitgang van hun omgeving.” In de 18e en 19e eeuw maakten artsen al de vaststelling dat het leefmilieu essentieel is voor onze gezondheid. De waarschuwingen bleven zich de afgelopen eeuwen opstapelen. De industriële lobby organiseerde zich om deze boodschap te verstikken.
om de weg van de ecologische transitie in te slaan. De onderzoekers leggen uit dat een radicale transformatie van het systeem nodig is, en dat het aan de staat en de bedrijven, als belangrijkste besluitvormers, is om driekwart van de klimaatinspanning te leveren. Laten we ons niet voor de gek houden: een collectieve strijd tegen dit systeem is noodzakelijk. Het moet gericht zijn op de collectivisering van de productiemiddelen, want we hebben geen controle over wat we niet bezitten. Alleen het overnemen van de belangrijkste economische sectoren onder democratisch beheer en controle van de gemeenschap, Geen tijd meer te verliezen! een socialistische transformatie van de samenleving, kan de schade beperken. De Intergouvernementele Werkgroep Op dit moment is het niet langer een inzake Klimaatverandering (IPCC) slogan, maar een essentiële noodzaak. schat dat er nog elf jaar resteren om een Laten we de mobilisaties die in sepradicaal alternatief op te leggen om de tember gepland zijn versterken en van ernstigste gevolgen van de klimaatver- de gelegenheid gebruik maken om het andering te voorkomen. Het onafhan- programma en de te volgen methode te kelijke bedrijf Carbone 4 publiceerde bespreken om te bepalen wat we produeen studie waarin staat dat individu- ceren op een manier die de mensheid en ele inspanningen niet voldoende zijn de planeet respecteert!
w w w. s o c i a l i s m e . b e