DLS 394 - mei 2020

België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269



strijd

solidariteit



socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 394  mei 2020

€2

Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

€5 steunprijs

coronacrisis toont wie alles doet draaien

Zonder onze arbeid is hun kapitaal niets waard

D

e afgelopen weken werd duidelijk wie de wereld doet draaien en wie niet. Het zijn niet de CEO’s die personeel hebben om hun winsten te tellen zodat ze ander personeel deze kunnen laten doorsluizen naar belastingparadijzen. Het zijn niet de traditionele politici die vanuit hun ivoren toren een voorspelbare ramp niet zagen aankomen en er bijgevolg veel te laat op reageerden. Het zijn niet de professionele raadgevers die al jarenlang onze media domineren met oproepen om op onze openbare diensten en levensstandaard te besparen, omdat dit nu eenmaal zou moeten.

door Geert Cool Neen, het zijn de helden van de zorg, de distributiesector (supermarkten en andere winkels), transport, openbaar vervoer, postbodes, leerkrachten … Allemaal sectoren waar de lonen doorgaans laag liggen, maar waarvan het werk essentieel is. Socialistisch gemeenteraadslid Kshama Sawant uit Seattle verwees in het populaire jongerenmagazine Teen Vogue terecht naar Karl Marx: “Het is de werkende klasse die waarde creëert in de economie, terwijl de bazen het leeuwendeel voor zichzelf houden.”

Het zijn wij, gewone werkenden, die de wereld doen draaien. Waarom kunnen wij er dan niet over beslissen? Zelfs in het bepalen van de exit-strategie in ons land worden geen vertegenwoordigers van de arbeidersbeweging betrokken.

Vandaag helden, morgen terug kostenposten waarop bespaard wordt?

De overheden zagen deze gezondheidscrisis niet aankomen. Nochtans was het in januari reeds duidelijk dat het om een bijzonder besmettelijk en dodelijk virus ging. Dachten ze nu echt dat het

virus zich tot China zou beperken? Van voorbereiding was geen sprake omdat dit de winsten van de bedrijven in het gedrang zou brengen. De overheden deden aan struisvogelpolitiek: de kop in het zand steken in de hoop dat alles overwaait.

Deze nalatigheid kwam bovenop een beleid van jarenlange besparingen in de zorg en het overgeven van de woonzorgcentra aan het winstbejag van multinationals. Het resultaat daarvan in de woonzorgcentra werd in 2017 al samengevat in een Pano-reportage met de treffende titel: “Minimale zorg, maximale winst.” Vandaag betalen ouderen tot 2.000 euro per maand om in sterfhuizen opgesloten te zitten. Dat is waartoe het kapitalisme ons brengt. Geen voorbereiding, geen planning, dodelijke nalatigheid en geen doortastende maatregelen om de crisis aan te pakken: zo kan het beleid samengevat worden.

Deze rampzalige situatie is geen loutere natuurramp. Het kapitalisme verstoort ecologische evenwichten. Het zorgt

gratis boek voor elke nieuwe abonnee Geen traditionele 1 mei-activiteiten, maar niet getreurd: ‘De Linkse Socialist’ is er wel! In deze coronatijden zoeken we extra abonnees. Neem in de eerste twee weken van mei een abonnement en we sturen je midden mei gratis het boek ‘Fragmenten uit de geschiedenis van opstandige klassenstrijd in België’ (60 pagina’s) op.

voor een logica waarin zorg wordt afgebouwd of een farmaceutische sector die in de VS meer uitgeeft aan reclame dan aan innovatie en onderzoek. COVID-19 is een virus dat kan woekeren op een vruchtbare voedingsbodem van het afgeleefde en rotte kapitalisme.

De machtigen van deze aarde, diegenen die zich veilig zelf-isoleren in hun ruime privé-jachten en villa’s, willen het werkvolk zo snel mogelijk volledig terug aan de slag. Beschermende maatregelen, social distancing … alles wordt ondergeschikt aan de winst. Terwijl wij onze doden tellen, tellen zij hun winsten. Waartoe dienen alle oproepen om in ons kot te blijven, als tienduizenden noodgedwongen elke dag naar de werkvloer gejaagd worden, ook in niet-essentiële werkplaatsen? Cynische bazen erkennen dat het snel terug opstarten van de economie tot doden zal leiden, maar dat weegt voor hen niet op tegen de schade aan hun winsten.

Het kapitalisme is doodziek, zoveel is duidelijk! Er is nood aan een andere samenleving. De mogelijkheden daarvoor zien we ook al vandaag.

Ja, er is heel veel angst en frustratie. Maar we zien ook een enorme solidariteit onder gewone mensen. De inzet, vaak belangeloos, van gewone werkenden is fenomenaal. Het is de werkende klasse die de wereld doet draaien. We zullen niet aanvaarden dat de bazen ons laten opdraaien voor de crisis met afdankingen, besparingen op zorg en openbare diensten of afbouw van sociale bescherming.

Strijdbare socialistische online meeting op 1 mei

w w w. s o c i a l i s m e . b e

Zelfs in het bepalen van de exit-strategie in ons land worden geen vertegenwoordigers van de arbeidersbeweging betrokken. Vandaag helden, morgen terug kostenposten waarop bespaard wordt?

Wij komen op voor een socialistische samenleving waarin de behoeften van de meerderheid van de bevolking, waaronder de nood aan een leefbare planeet, centraal staan. Een democratisch en rationeel geplande inzet van de beschikbare rijkdom en technologische kennis om de creativiteit en inzet van de werkende klasse te richten op vooruitgang voor ons allemaal. Dat socialistisch alternatief is nodig. We zullen het niet in de schoot geworpen krijgen: er is strijd nodig rond onze dagelijkse eisen. We kunnen die strijd versterken en winnen door het te koppelen aan een perspectief van maatschappijverandering. Doe mee, sluit aan!

2

onze mening

EDITO door Anja Deschoemacker

W

ittebroodsweken zaten er natuurlijk nooit echt in voor een regering die in een dergelijke crisis wordt opgezet.

Niet dat de mainstream media niet hebben geprobeerd om Sophie Wilmès op te hemelen. Ze deden dit door de indruk te wekken dat het niet om een figuur gaat die daar enkel zit omdat de grotere goden van haar partij een veilige vluchtweg naar Europese instellingen verkozen boven de onzekerheid die rond de federale regeringsvorming lag. Maar na de bloemen volgen al snel en onvermijdelijk de bloempotten: deze regering wordt gekenmerkt door pijnlijk en onaanvaardbaar geklungel van begin tot eind!

In de rusthuizen bezwijkt het personeel onder de onhoudbare druk en er is nog steeds onvoldoende testcapaciteit om de onzekerheid en de angst in te dijken. Meer dan een maand sinds het begin van de epidemie werd eindelijk een reeks testen toegekend: 20.000 voor 200.000 rusthuisbewoners en dan is het personeel er nog niet bijgerekend! Evenmin is er voldoende beschermingsmateriaal om personeel en bewoners tegen besmetting te beschermen, laat staan bezoekers. Toch kondigde de regering doodleuk aan dat opnieuw bezoek zou toegelaten worden. De wereldvreemdheid spatte ervan af!

Er volgde een pijnlijk schouwspel waaruit bleek dat ondanks het betrekken van alle regionale staatsstructuren in de besluitvorming – rusthuizen zijn een regionale bevoegdheid – geen enkele van die structuren het nodig vond vooraf met de sector te overleggen. Wouter Beke, de verantwoordelijke minister in de Vlaamse regering, kwam niet verder dan dat hij “niet begrepen had” dat het als een onmiddellijke maatregel zou worden aangekondigd. Uiteindelijk moest de regering de maatregel intrekken nog voor hij ingevoerd was.

“Ceci n’est pas un gouvernement” – maar zal het er één worden?

De volmachten zijn er om een regering te doen functioneren die allesbehalve een meerderheid heeft. Voor het gebruik van haar volmachten is de regering afhankelijk van de steun van de oppositiepartijen die het vertrouwen hebben gestemd en dan vooral van de sociaaldemocratische en groene partijen. Een stap te ver in de ogen van die oppositie kan op gelijk welk moment leiden tot een motie van wantrouwen die de regering ten val brengt. Het is de facto een Vivaldi-coalitie, waarop de CD&V geen neen kon zeggen zonder het land regeringloos te houden in de zwaarste crisis sinds de jaren 1930.

De N-VA, de leidende partij in de Vlaamse regering, is veroordeeld tot het - mokkend - toekijken vanop de zijlijn. De Vlaamse rechtse pers kan het niet laten af en toe te laten vallen dat “ondanks de crisis de PS haar veto’s tegenover de N-VA niet heeft laten vallen.” Nochtans zou het duidelijk moeten zijn dat de houding van de N-VA niet verenigbaar is met het beheren van deze crisis in het belang van het kapitalistisch systeem zelf.

Haar nauwelijks verholen ongeduld

de

Linkse Socialist

Onaanvaardbaar geklungel met mensenlevens om de economie terug op volle toeren te laten draaien, zelfs als dat tot nog meer verlies van mensenlevens leidt, zou onvermijdelijk leiden tot een ongezien en massaal protest. Waar zowat alle traditionele burgerlijke partijen in Europa begrijpen dat een sociaal gezicht moet worden opgezet, blijft de N-VA volharden in een hard rechts discours. Zo pusht Vlaams onderwijsminister Ben Weyts onvermoeid (en met de hem kenmerkende arrogantie) voor

de heropening van de scholen, zonder dat er een antwoord is op hoe dat op een veilige manier kan: hoe sociale afstand houden in te volle klassen, hoe propvol openbaar vervoer vermijden …?

De burgerij heeft dringend een regering nodig die minstens de schijn kan ophouden dat “we allemaal in dezelfde boot zitten”, die de indruk kan wekken dat “de sterkste schouders de grootste bijdrage zullen dragen” zodat ze op iets langere termijn de kos-

ten van de crisis toch kan afwentelen op de meerderheid van de bevolking, zonder dat dit leidt tot het type verzet van de arbeidersklasse dat in de jaren 1930 losbarstte. Dat is geen regering op het model van de N-VA, maar één dat de PS op het lijf geschreven is.

Geen illusies: die regering met een sociaal gezicht zal hard bevochten moeten worden indien we de verpaupering van brede lagen van de bevolking willen tegengaan.

Harde strijd voor de titel van ‘grootste prutser in corona-tijden’. De Block en Beke liggen op koppositie, maar worden van dichtbij gevolgd door een heel peleton aan traditionele politiekers.

Hun winsten vs onze gezondheid • Farmareus Roche weigerde aanvankelijk om het recept van reagentia voor coronatests vrij te geven. Dat bedreigde immers de eigen winsten. Pas na grote druk van de publieke opinie werd het geheim recept toch prijs gegeven • Het Rode Kruis bouwde in maart een laboratorium om zodat het tot 11.000 Covid-19-tests kon verwerken. Er werden echter maar 518 tests doorgestuurd. Erkende laboratoria kijken werkloos toe. De reden: de analyses worden allemaal door privébedrijven gedaan...

• Jaarlijks geeft de Belgische overheid gemiddeld meer dan een half miljard euro aan farmaceutische bedrijven in de vorm van belastingvoordelen en subsidies. Innovatie is belangrijk, luidt het argument daarvoor. De realiteit is dat de farmasector meer uitgeeft aan reclame en marketing dan aan onderzoek.

Meten is weten

Voor een publiek plan van massaal testen!

T

erwijl de bazen van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) aandringen op een heropstart van alle bedrijven begin mei, blijft het screeningsbeleid op het moment van schrijven zo sterk achter dat zelfs bewoners en personeel in de rusthuizen niet allemaal getest kunnen worden! Een groot deel van de besmettingen (tot 60% volgens sommige experts) wordt nochtans veroorzaakt door mensen met weinig of geen symptomen. Een massale en systematische screening is een bepalende factor om de Covid-19 epidemie in te dammen en de veiligheid van de bevolking te garanderen. De vertraging van de regering op dit vlak is criminele nalatigheid!

door Clément (Luik) De federale regering wilde ons geruststellen door een plan aan te kondigen om vanaf midden april meer tests te doen in woonzorgcentra en het aantal beschikbare tests te verhogen. De eerste resultaten van die campagne zijn hallucinant: uit de eerste 14.000 testen bleek dat 13% van het personeel en 20% van de bewoners besmet is.

Op dit ogenblik zijn de woonzorgcentra goed voor meer dan de helft van de corona-doden in ons land.

Hoe komt het dat we meer dan maand moesten wachten vooraleer met die tests begonnen werd op mensen van wie geweten was dat ze het grootste risico lopen? Hoe komt het dat een systematische screening nog steeds niet op de agenda staat voor zorgwerkers in het algemeen, maar ook voor personeel in de supermarkten en meer algemeen voor al wie aan het werk is? Hoe kunnen we spreken over een exit-strategie voordat ieder-

Hoe kunnen we spreken over een exit-strategie voordat iedereen die aan het werk moet, getest is? een die aan het werk moet, getest is?

Er is nood aan een strategie van systematische en massale testen, waarbij diegenen die aan het werk zijn en wie terug aan het werk gaat, getest wordt.

Dit moet op basis van een publiek plan gebeuren.

Bescherming versus winst

De logica van de winst is een obstakel voor de bescherming van werkenden. De regering bevestigt echter de

keuze voor de vrije markt.

Tijdens de eerste maanden was er radiostilte van de farmaceutische en chemische industrie, een belangrijke sector in België, maar die niet van plan is haar winst in gevaar te brengen door haar productie te heroriënteren.

Er was nog meer stilte van bedrijven die testprocedures ontwikkelen, maar die van plan zijn om daar goed aan te verdienen door hun patenten voor zichzelf te houden. Er wordt enkel opgetreden tegen wie te ver gaat en tests van onduidelijke kwaliteit aan woekerprijzen verkoopt op onder meer het internet.

De tests worden gecontroleerd in laboratoria voor klinische biologie die, ondanks toeleveringsproblemen, blijven werken aan nieuwe processen om het gebrek aan reagentia deels te compenseren. Volgens de Belgische beroepsvereniging van medische bio-pathologen kunnen deze laboratoria hun capaciteit opvoeren tot enkele

duizenden tests per dag. Toch werken Philippe De Backer en de regering niet aan een plan om alle beschikbare reagentia ter beschikking van openbare laboratoria te stellen. Private laboratoria willen immers een graantje meepikken en maken grote winsten door zelf op commerciële basis tests te doen.

Is het normaal dat de oplossing van de productie van meer tests overgelaten wordt aan diegenen die eerst meer dan een maand weigerden om de gezondheid van de bevolking centraal te stellen? Ondertussen wordt de publieke sector en de non-profit sector, die nochtans voorop lopen in de zoektocht naar oplossingen, verwaarloosd.

De vrije markt schaadt onze gezondheid. Wij eisen dat de voorraden en productielijnen die nodig zijn voor een massaal programma van testen opgeëist worden zodat voldoende productie opgestart wordt om stelselmatig mensen te testen.

België

www.socialisme.be mei 2020

3

Kapitalisme toont ware aard: “Levens redden of de economie?”

Werkenden doen de wereld draaien, zij zouden de wereld ook moeten besturen!

D

e coronacrisis heeft de berg aan economische problemen, die sinds 2008 vooruitgeduwd werden, helemaal doen uitbarsten. We gaan de ergste economische crisis sinds 1929 in. Miljoenen mensen verliezen hun job. Het IMF verwacht voor ons land een economische krimp van 6,9% dit jaar en minstens 100.000 bijkomende werklozen. Elio Di Rupo (PS) waarschuwde: “We moeten eerlijk zijn, iedereen zal een deel van zijn inkomen verliezen.” Iedereen?

De ervaring van de crisis van 2008 maakte ons op pijnlijke wijze duidelijk dat we niet allemaal in hetzelfde schuitje zitten. Er was geen gebrek aan geld om de kapitalistische klasse te redden. De rekening hiervoor werd niet aan hen gepresenteerd. Neen, de kapitalisten werd niets in de weg gelegd om vorig jaar alleen al 172 miljard euro vanuit ons land naar belastingparadijzen door te schuiven.

Moesten wel betalen: de werkenden en hun gezinnen.

Velen maken zich niet alleen zorgen om hun gezondheid, maar ook om hun werk. “Tussen de angst om ziek te worden en de angst om je job te verliezen, moet je keuzes maken,” vatte een arbeider van Colruyt het bitter samen op 7sur7.be na het overlijden van een collega. Hij legde eerst uit dat het management van zijn winkel zich niet bekommerde om regels van social

Velen maken zich niet alleen zorgen om hun gezondheid. “Tussen de angst om ziek te worden en de angst om je job te verliezen, moet je keuzes maken,” vatte een arbeider van Colruyt het bitter samen op 7sur7.be na het overlijden van een collega.

distancing. Ondanks de risico’s kijken veel mensen uit naar het einde van de lockdown en het einde van de technische werkloosheid, zelfs als dat betekent dat ze met de schrik gaan werken.

In het offensief gaan

De arbeidersbeweging heeft nood aan een eigen plan voor economisch herstel en een betere gezondheidszorg. Nu er jobs bedreigd zijn, moe-

Hoe de woordvoerders van het kapitaal naar de kwestie kijken: mensen redden of de economie, is voor hen een vraag die kan en moet gesteld worden. Anders geformuleerd: ze zijn bereid om een deel van de bevolking op te offeren als dit de economie, lees: hun eigen winsten, uitkomt.

ten we eisen dat elk bedrijf dat overgaat tot massa-afdankingen meteen onteigend wordt en onder de controle en het beheer van de werknemers en de gemeenschap wordt geplaatst. Een verdeling van het beschikbare werk door de arbeidsduur terug te brengen tot 30 uur per week zonder loonverlies, laat toe om iedereen een job met degelijke arbeidsvoorwaarden te bieden. De arbeidersbeweging moet de strijd aangaan rond de crises inzake gezondheid, economie en ecologie.

Scherpe socialistische voorstellen kunnen snel tot de verbeelding spreken. Franse verenigingen van verpleegkundigen pleitten voor de “opeising van de productiemiddelen” om te voorzien in geneesmiddelen en medisch materiaal. Gisteren leek het voorstel van ‘opeising’ misschien abstract en onhaalbaar. Vandaag is het iets concreet.

Beeld je in wat er mogelijk zou zijn met een massaal publiek investeringsplan om de tekorten aan sociale huisvesting, de krakende gezondheidszorg, het gebrek aan voldoende openbaar vervoer, isolatie van gebouwen … aan te pakken. Het zou meteen een pak sociaal erg nuttige jobs opleveren. Beeld je in wat er mogelijk is met een grote en sterke publieke sector van wetenschappelijk onderzoek die op basis van internationale samenwerking aan de slag gaat om een vaccin te ontwikkelen. Dit zou een einde maken aan de verspilling van energie en middelen in de felle concurrentie tussen farmaceutische multinationals. Een planmatige aanpak van de economie zou het mogelijk maken deze af te stemmen op de behoeften van de bevolking in plaats van de waanzinnige hebzucht van de aandeelhouders. Dan zou niemand de keuze tussen “het redden van levens of de economie” opwerpen.

Een dergelijk beleid veronderstelt dat de publieke schulden niet afbetaald worden, tenzij op basis van be-

“Het besparingsbeleid schaadt onze gezondheid.” Die slogan van de vakbonden uit de zorgsector wordt vandaag algemeen begrepen. (Foto: Mario)

wezen behoefte. Het vereist de onteigening en nationalisatie van de financiële sector en de sleutelsectoren van de economie om deze onder controle en beheer van de werkenden en de gemeenschap te plaatsen. Zo zou er geen gebrek aan geld zijn om het collectieve welzijn te garanderen.

Zelfs de sterkste muren vallen om door scheuren…

De Covid-19-crisis heeft de omvang van het falen van het kapitalisme aangetoond, maar ook dat de “helden” die de maatschappij recht houden de vuilnismannen, verplegers, trein- en buschauffeurs, onderhoudspersoneel, winkelmedewerkers ... zijn.

In de huidige situatie wordt het ka-

pitalistisch systeem wereldwijd door meer mensen in vraag gesteld. We moeten daarop inspelen om de woede en de zoektocht naar alternatieven richting te geven. Op de werkvloer kan dit door van onderuit elke dreiging met jobverliezen te bestrijden met alle mogelijke middelen, inclusief bedrijfsbezettingen. Op het politieke terrein moeten we de private eigendom van de grote productie- en distributiemiddelen betwisten op basis van acties van de werkenden en niet alleen op basis van hun stemmen.

Een perspectief van socialistische maatschappijverandering zou deze strijd versterken en kan tegelijk verder gepopulariseerd worden. In de plaats van het falende kapitalisme is er een ander systeem nodig.

Laat de werkenden de exit-strategie plannen!

H

et gebrek aan voorbereiding en initieel antwoord van de meeste regeringen, was verbijsterend. Eerst werd het probleem van de pandemie genegeerd of ontkend. Vervolgens kwam er paniek en quarantaine. Om de eerste discussies over een exitstrategie op te starten, hadden de traditionele politici minder tijd nodig. In België werd bij het overschrijden van de dramatische grens van 5.000 doden, die officieel met coronavirus in verband gebracht worden, beslist om tuincentra en doe-het-zelfzaken te heropenen. Minister-president Pierre-Yves Jeholet (MR) van de Federatie Wallonië-Brussel merkte daarbij op: “Er is uiteraard een economisch aspect, maar het gaat vooral om het welzijn van de burger.” Het welzijn van de burger is blijkbaar een erg breed begrip …

door Julien (Brussel) Geen vertrouwen in de GEES

Er is geen enkele maatregel genomen om de bescherming van deze werkenden te waarborgen. Hoe zou dit ook mogelijk zijn op een ogenblik dat er onvoldoende beschermingsmateriaal en tests zijn? De regering laat de controle over aan de bazen van de bedrijven, slechts enkele dagen nadat bleek dat 85% van de gecontroleerde bedrijven de regels van social distancing niet naleefde. De maatregel heeft eigenlijk twee doelen.

Enerzijds om het faillissement van bedrijven in de sector te voorkomen.

Gezien de gezondheidsrisico’s zou het beter zijn om de sluiting op te vangen met publieke steun aan kleine bedrijven op basis van bewezen behoeften.

Er is immers een groot verschil tussen kleine bedrijven en reuzen als Gamma, Hubo en Brico. Anderzijds is het doel om een algemene hervatting van de activiteiten voor te bereiden, ook al is het risico op besmetting niet verdwenen.

In de ‘Groep experts belast met de

exit-strategie’ (GEES) die door de regering-Wilmès is aangeduid om het einde van de quarantaine te organiseren, zit geen enkele vertegenwoordiger van de arbeidersbeweging.

Is wel opgenomen: de gouverneur van de Nationale Bank, Pierre Wunsch. Die verklaarde eerder dat de Belgen moeten blijven werken.

“Ik weet dat dit tegenstrijdig is aan de boodschap om in je kot te blijven,” gaf hij toe. “Maar we moeten een evenwicht vinden tussen deze gezondheidscrisis en onze economie.”

Dat evenwicht bevindt zich volgens Wunsch dus elders dan waar medische experts die leggen. Een andere expert in de groep is Johnny Thijs, sinds kort voorzitter van de raad van bestuur van Engie Electrabel en voormalig besparingsmanager bij Bpost.

De regering zette voor de aanstelling van de GEES al de toon. “De lijst van activiteiten waarvoor de regels van sociale afstand niet verplicht worden, is uitgebreid. Het doel is niet meer om

in de noden van de bevolking te voorzien, maar om de heropstart van de economische activiteiten voor te bereiden. Ik hoop dat die heropstart er effectief komt, maar is het nu nog niet te vroeg? We mogen niet overhaast te werk gaan,” stelde Andrea Della Vecchia, een vertegenwoordiger van het ABVV in de chemische industrie.

“Dit is geen ministerieel besluit, het is een patronaal besluit.”

Niemand weet beter hoe alles wordt geproduceerd dan de werkenden zelf. Zij zijn het die de afbouw van de quarantaine en de lockdown moeten plannen. Daartoe moeten anticrisiscomités opgezet worden rond de werknemersvertegenwoordigers en de

Comités Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW).

Natuurlijk moet de economische activiteit op een bepaald moment herstarten, maar onder welke voorwaarden, in wiens belang en hoe worden beslissingen genomen? Vertegenwoordigers van werknemers in belangrijke sectoren, van de verwerkende industrie tot het onderwijs, moeten in dit proces rechtstreeks inspraak krijgen en een veto kunnen uitspreken! Vakbonden, ABVV en ACV, doe wat wij van jullie verwachten: eis directe inspraak.

Als het van de bazen en de gevestigde politici afhangt om sectoren terug op te starten, dan is het vertrekpunt niet onze gezondheid maar hun winst.

Niemand weet beter hoe alles wordt geproduceerd dan de werkenden zelf.

Zij zijn het die de afbouw van de quarantaine en de lockdown moeten plannen.

De steun van de bevolking voor werkenden in essentiële diensten is overweldigend: overal hangen witte doeken en boodschappen uit, overal wordt geapplaudiseerd. Waarom worden onze helden niet betrokken bij de exit-strategie?

4

zorg

de

Linkse Socialist

Interview met Karim Brikci, delegee in een Brussels ziekenhuis

“Vandaag gaat alle aandacht naar de zorg, daarna zullen we de rekening vereffenen”

D

e pandemie toont het belang van de zorgsector. Jarenlang al komt het personeel van die sector op straat voor meer collega’s en meer middelen. Vandaag wordt het zorgpersoneel als helden omschreven. Zal de waardering straks ook in investeringen vertaald worden? Of wordt het besparingsbeleid verdergezet?

We spraken hiervoor met Karim Brikci, afgevaardigde van ACOD in het Brugmann-ziekenhuis in Brussel en erg betrokken bij het collectief ‘La Santé en Lutte’ (Zorg in strijd).

Een aantal andere activiteiten worden momenteel heropgestart.

Wat denk je daarvan?

“Doe-het-zelfzaken en tuincentra gingen op 18 april terug open. Volgens Jeholet (MR) was dat om “de burgers een beetje te laten dromen.” Maar hoe wordt het personeel beschermd? Hoe worden de kinderen van dit personeel opgevangen? Het is een ondoordachte beslissing. Net als andere beslissingen, gaat ook deze niet gepaard met de nodige voorzorgsmaatregelen. De geruststellende woorden van de regering staan in schril contrast met de realiteit op het terrein.

“Het is dan ook logisch dat de woede in de zorgsector verder toeneemt. Dat zien we in gesprekken met de collega’s, maar ook op sociale netwerken. Met ‘La Santé en Lutte’ zeggen we: vandaag gaat alle aandacht naar de zorg, daarna zullen we de rekening vereffenen. We zullen er alles aan doen opdat deze slogan zo snel mogelijk zijn volle betekenis krijgt.”

interview door Nicolas Croes Karim, het zorgpersoneel komt al lang op straat om meer middelen te eisen. Het is vanuit die strijd dat ‘La Santé en Lutte’ is ontstaan. Kan je iets meer over dit initiatief vertellen?

“Het is een collectief van actie, discussie en mobilisatie rond de gezondheidssector. Het ontstond na verschillende stakingsacties tussen maart en juni 2019 in de Brusselse ziekenhuizen. Al snel kwam toen de vraag naar een perspectief op langere termijn en naar samenwerking tussen collega’s en stakers van verschillende werkplekken. We waren het er allemaal over eens dat twee dagen staking niet zouden volstaan om onze eisen in te willigen. Er werd daarop een coördinatie opgezet van personeelsleden, militanten en afgevaardigden van verschillende vakbonden en collega’s die niet bij de vakbond betrokken zijn. Het geheel kreeg de naam ‘La Santé en Lutte’, de gezondheidszorg in strijd.

“Het specifieke aan dit actiecomité is dat het collega’s organiseert, los van hun vakbondslidmaatschap en hun werkplek. We voeren open discussies met verschillende beroepsverenigingen en vakbonden gericht op een mobilisatie van de volledige zorgsector. Het actiecomité is in Brussel ontstaan, maar er zijn ondertussen ook al groepen in Luik en Charleroi. Met het initiatief willen we het corporatisme doorbreken dat in de ziekenhuizen heerst met een strikt onderscheid tussen verschillende beroepscategorieën.

We willen al het personeel, van het onderhoud tot de artsen, samenbrengen en organiseren in regelmatige democratische algemene vergaderingen.

“Dit heeft ons in staat gesteld om gedurende meer dan zes maanden een aanhoudende mobilisatie te handhaven. Eind 2019 waren er nieuwe actiedagen in de publieke en de private sector, wat de noodzaak toont van een breed actieplan van de volledige zorgsector. Met de publieke en de private sector samen in actie komen is belangrijk, maar dat dringt helaas moeilijk door bij de vakbondsleidingen.”

demie is onze strijd enkel nog belangrijker geworden. Zonder in detail te treden, is de situatie in veel ziekenhuizen en woonzorgcentra ronduit catastrofaal. Het benadrukt wat we al jaren aanklagen en het toont de complete onbekwaamheid van de heersende klasse om deze situatie te beheren.

“De autoriteiten volgen de marktlogica. Hierdoor was het onmogelijk om een eigen productie van beschermingsmiddelen op te zetten. Na een maand quarantaine ontbreekt het nog steeds aan materiaal en apparatuur!

We hebben ofwel mondmaskers die van heel ver komen en waar we lang op moeten wachten, maskers van slechte kwaliteit ofwel maskers die door gewone mensen gemaakt zijn als reactie op het tekortschieten van de overheid.

Veel mensen hebben opgeroepen tot het opeisen van productielijnen om de situatie aan te pakken. Maar de regering heeft daar met geen woord over gerept. Private bedrijven kregen lucratieve contracten, terwijl klinische laboratoria en andere structuren geen tests mochten maken! We moeten die nauwe samenwerking tussen de overheid en de winstbelangen van private bedrijven in vraag stellen. Dat is een fundamentele kwestie.

“Het resultaat is dat al diegenen die een retoriek over een ‘oorlogssituatie’ voeren, tegelijk het personeel ongewapend naar het front sturen, soms zelfs zonder enige beschermende uitrusting.

De gevolgen hiervan op de gezondheid van onze patiënten en de collega’s zijn onbeschrijfelijk. In zekere zin was het tekort aan tests in het voordeel van de overheden en de directies: als er voldoende tests waren, dan was duidelijk geweest dat heel veel collega’s besmet

Hoe heeft La Santé en Lutte zich aangepast aan de quarantaine?

zijn en was het moeilijk geweest om de zorgsector overeind te houden. De directies hebben zich daar overigens niet veel van aangetrokken. Wekenlang werd ons gezegd dat mondmaskers niet nodig waren of weinig effect zouden hebben. De waarheid was dat er niet genoeg waren. Alle instructies die van bovenaf komen, vertrekken vanuit het tekort aan materiaal. We zien er nu de criminele gevolgen van.

“Collega’s moesten zelfs ziek aan de slag blijven. Ze werden gepusht om te blijven werken. Dat was ook het geval in de woonzorgcentra waar sommige ouderen hierdoor besmet raakten.

Voor de overheden gaat alles goed.

Wilmès zegt dat iedereen de nodige zorg krijgt toegediend. Er werd zelfs even voorgesteld om bezoek opnieuw toe te laten in de woonzorgcentra.

Zo’n maatregel kan pas als de veiligheid van het personeel gegarandeerd is en uiteraard ook als er voldoende personeel is. Veel collega’s zitten op hun tandvlees. En dan zouden we ook nog eens het bezoek moeten beheren? De traditionele politici zijn wereldvreemd en luisteren niet naar wat er op het terrein leeft. Naar ons wordt niet geluisterd, naar de bazen daarentegen…”

Ondertussen is de noodzaak van meer middelen voor iedereen dramatisch duidelijk geworden …

Meer informatie :

“In de context van de Covid-19 pan-

Al diegenen die een retoriek over een ‘oorlogssituatie’ voeren, sturen tegelijk het personeel ongewapend naar het front, soms zelfs zonder enige beschermende uitrusting.

De gevolgen hiervan op de gezondheid van onze patiënten en de collega’s zijn onbeschrijfelijk.

“We vroegen ons eerst af hoe we aanwezig konden zijn en kritiek geven op de situatie terwijl we tegelijk onze eisen bleven verdedigen. Onze Facebook-pagina speelde hierbij een grote rol. We lanceerden een campagne met spandoeken en affiches op ramen, balkons ... Er is een indrukwekkend gevoel van solidariteit met de zorgsector. Dit mag niet beperkt blijven tot applaus, we moeten het vertalen in een strijd om de vermarkting van de zorg te stoppen.

“We vroegen ons ook af hoe we de mobilisatie terug op gang kunnen brengen. Er was een betoging gepland op 29 maart, maar die werd uiteraard afgelast door de lockdown. We brachten het ordewoord van een betoging na het einde van de lockdown naar voren.

We vragen de bevolking om daaraan deel te nemen, in het bijzonder ook de collega’s van andere essentiële sectoren zoals de afvalophalers, het supermarktpersoneel … De ‘helden’ zullen opeisen wat hen toekomt! Is het niet schandalig dat een schoonmaker in een ziekenhuis vandaag minder dan 14 euro per uur verdient?!

“We willen een evenement dat voor iedereen openstaat. Daarom wordt het een betoging in het weekend. We zullen deze mobilisatie koppelen aan de kwestie van een actieplan met de vakbonden om meer middelen voor gezondheidszorg af te dwingen. Samen kunnen we winnen!”

Facebook “La Santé en Lutte”.

Om voor de hand liggende redenen zijn de dag en het tijdstip van de geplande betoging nog niet bekend.

“Het besparingsbeleid schaadt de gezondheid van de werkenden.” dat was één van de slogans op een betoging van de Brusselse openbare diensten in 2018. Helaas is dat vandaag meer dan ooit duidelijk. (Foto: Liesbeth)

De ‘helden’ zullen opeisen wat hen toekomt! Is het niet schandalig dat een schoonmaker in een ziekenhuis vandaag minder dan 14 euro per uur verdient?!

zorg

www.socialisme.be mei 2020

5

Corona in het rusthuis. Getuigenis van een verpleegkundige

A

l jaren voeren wij in de zorg een strijd om meer middelen en mensen. We vechten deze strijd uit met alle regeringen in dit land. Ja, voor ons zelf, maar ook voor de mensen die zich aan ons toevertrouwen. Nu ziet iedereen waartoe een ondergefinancierde zorg leidt: nodeloos veel doden en zwaar zieke mensen.

door Jan, verpleegkundige, Leuven Het is inmiddels meer dan een maand dat de rusthuizen in ons land in lockdown werden geplaatst, en er dus strenge beperkingen werden opgelegd aan wie nog binnen en buiten mag. De beperkingen moesten voorkomen dat zeer kwetsbare ouderen met het coronavirus besmet raken. In de afgelopen weken bleef een niet aflatende stroom documenten aankomen met aanscherpingen van regeltjes over hoe om te gaan met propere en vuile was, cadeaus, etenswaren, … die de families bleven brengen voor hun ouders en grootouders.

Maar de grootste bron van risico’s voor de ouderen en het personeel zijn natuurlijk mensen, die het virus onbedoeld de rusthuizen binnen brengen.

Het personeel, dat iedere shift binnen en buiten gaat, is daar de grootste groep van. Ook nieuwe bewoners die, ondanks de lockdown, nog steeds worden opgenomen uit ziekenhuizen en andere rusthuizen vormen een risico op besmettingen. Lege kamers zijn voor de rusthuizen een kostenpost en die moet zelfs in tijden van Corona worden vermeden. van de rusthuizen zijn voor de bewoners waarschijnlijk de grootste bron van besmettingen geweest de afgelopen weken, met als gevolg een explosie van zieke en overleden ouderen. Het valt te vrezen dat veel personeelsleden in de rusthuizen daar de komen-

de jaren nog psychische gevolgen van zullen ondervinden.

De Vlaamse regering draagt daar een grote verantwoordelijkheid voor, naast in iets mindere mate de directies die steken hebben laten vallen, de laatsten veelal door een gebrek aan bekwaamheid om zo’n gezondheidscrisis het hoofd te bieden.

Anders dan in de ziekenhuizen beschikken de rusthuizen natuurlijk niet over een pool aan wetenschappelijk geschoolde mensen zoals virologen, hygiënisten, epidemiologen en hooggespecialiseerde verpleegkundigen om de organisatie van de zorg, en de voorbereiding van alle personeel op de crisis zelfstandig aan te pakken.

De directies hadden om de hulp van de ziekenhuizen moeten vragen. Een werkgever is als eerste verantwoordelijk voor de veiligheid op de werkplek en daar zijn ze in tekort geschoten.

De grootste schuld ligt echter bij de Vlaamse regering. Zij heeft nagelaten om persoonlijke beschermingsmiddelen voor de sector te voorzien, zoals mondmaskers, handgels en wegwerpschorten. Zij heeft niet voorzien in adequate trainingen om met dat materiaal te leren werken. Zij heeft ook niet voorzien in voldoende tests om besmet personeel te screenen of potentieel besmette bewoners op te sporen. Bovenal heeft ze jarenlang de sociale sectoren kapot bespaard

en werken in de sector onaantrekkelijk gemaakt.

Vier weken te laat kwam minister Beke met een crisisplan. Om een zicht te krijgen op de omvang van het probleem van de besmettingen werden de eerste testkits geleverd. Op een ogenblik dat er al duizenden mensen besmet waren, en dat er al vele honderden gestorven waren.

Een volgend tekort dient zich al aan.

Veel zieke ouderen willen niet te koste van alles blijven leven, maar op een menswaardige manier sterven.

solidaire

Record aan meigroeten. Bedankt!

Op deze en andere pagina’s van deze krant vind je meigroeten: boodschappen van lezers en sympathisanten ter gelegenheid van 1 mei, de internationale dag van strijd.

Deze 1 mei is speciaal: voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog zijn er geen optochten of fysieke activiteiten. De reactie op onze vraag naar steun was overweldigend. We maakten tientallen nieuwe abonnementen en haalden het beste resultaat ooit met onze campagne voor de meigroeten.

Socialistische media zijn bijzonder nodig in deze uitzonderlijke tijden die het falen van het kapitalisme op alle vlakken zo scherp duidelijk maken. Het maandblad ‘De Linkse Socialist’ en website socialisme.be dragen daaraan bij.

De redactie bedankt iedereen die ons heeft gesteund. We haalden met de meigroeten meer dan 7.000 euro op. Bedankt voor deze steun!

Vanwege de redactie We wensen iedereen Socialistische meigroeten een strijdbare 1 mei!

Familie Byl De Pelsemaecker Geraardsbergen

aan iedereen een goede gezondheid en zorg gewenst

Familie Djelassi-Byl Oudergem

sympathiserende groeten uit Aarschot

Fam. Dellafaille-Vallaeys

Tim Een strijdbare 1e mei voor iedereen!

Arvid LSP Kempen

Veel goede moed voor LSP en sterkte om verder te doen !

Wim De Greef

Uit sympathie en solidariteit, hartelijke 1-mei groet!

Ingrid

Groot applaus voor de HELDEN van de zorg vandaag.

meigroetjes Joey, Hanne, Miti en Zip

cartoon: ZIP

voor een betere wereld!

Mireille, Casper en Arwen

Meer publieke investeringen in de gezondheidszorg broodnodig!

Solidariteit, Monique

facteurs zijn mijn helden!

Roos, gepensioneerd postbode, Brugge

Een hart onder de Morgen terug besparingen riem voor op zorg en welzijn? m’n (oud)Dat laten we niet toe! kathy D collega’s bij Bpost

Succes met de organisatie!

H.T.

Wat deze sector nodig heeft, is een crisisplan om het personeel en de bewoners te beschermen. De Witte Woede zal opnieuw in volle hevigheid moeten worden georganiseerd!

Voldoende zuurstoftherapie en medicatie om benauwdheid te voorkomen lijkt evenwel niet gegarandeerd.

Deze sector heeft geen nood aan een crisisplan van een regering die alleen maar miserie, dood en verdere besparingen kan brengen. Wat deze sector nodig heeft, is een crisisplan om het personeel en de bewoners te beschermen. Daarvoor kunnen we niet op Wouter Beke en de Vlaamse regering rekenen. De Witte Woede zal opnieuw in volle hevigheid moeten worden georganiseerd!

Met kameraadschappelijke (mei)groet

Een linkse prof van de Universiteit Gent

6

1 mei

de

Linkse Socialist

Arbeidersbeweging: de beste verdediger van veilige en gezonde werkomstandigheden

D

e coronacrisis maak het opnieuw duidelijk: de arbeidersbeweging is de beste verdediger van veilige en gezonde werkomstandigheden. Vakbonden zetten zich keihard in om werkenden die toch aan het werk blijven te beschermen. In sommige bedrijven namen militanten en delegees het initiatief om de stopzetting van niet-essentiële activiteiten te eisen. Hiermee doet de arbeidersbeweging wat ze altijd al deed en sluit ze aan bij de tradities die ook aan de grondslag liggen van het ontstaan van 1 mei, de Dag van de Arbeid.

door een ACOD-delegee Bescherming op het werk is afgedwongen door arbeidersstrijd

Veilige, correcte en gezonde werkomstandigheden behoorden steeds tot de eerste bekommernissen van de arbeidersbeweging. Eind 19e eeuw ging die strijd onder meer over het verzet tegen kinderarbeid, ongezonde werkomstandigheden, voor de af bouw van nachtarbeid en voor een werkdag van 8 uur.

Die laatste eis was de inzet van de eerste grote nationale stakingsdag die de Amerikaanse vakbonden op 1 mei 1886 organiseerden. Die dag stond in de VS bekend als “moving day”, de dag waarop veel arbeiders een nieuw jaarcontract kregen. De actiedag was een enorm succes: zo’n 340.000 arbeiders gingen in staking en op verschillende plaatsen werd de 8-urendag afgedwongen.

Dat lukte helaas niet in Chicago, toen één van de grootste industriële centra in het land. De staking werd de volgende dagen verdergezet, maar botste op harde repressie. Op 3 mei schoot de politie zes stakende arbeiders dood. De dag daarop protesteerde een massabetoging op Haymarket Square hiertegen. Tijdens die betoging gooide een provocateur een bom naar de politie, waarop die in het wilde weg schoot op de betogers. Tientallen vakbondsleiders werden opgepakt, sommigen werden na schimmige processen ter dood veroordeeld.

De Amerikaanse arbeidersbeweging moest even bekomen van deze repressie, maar bleef de eis van een kortere werkweek op de agenda zetten. Er werd opnieuw een stakingsdag aangekondigd voor 1 mei 1890. Intussen werden er in veel Europese landen de eerste arbeiderspartijen opgericht. Die partijen organiseerden in 1889 in Parijs een congres dat leidde tot de oprichting van de Tweede Internationale. Om het internationalisme van de arbeidersbeweging in de verf te zetten, werd voorgesteld om een gezamenlijke internationale actiedag voor te bereiden rond de eis van de 8-urige werkdag.

Het Amerikaanse voorstel om hier-

voor aan te sluiten bij de actiedag van 1 mei 1890 vond algemene instemming.

Op 1 mei 1890 waren er algemene stakingen in onder meer de VS, Oostenrijk-Hongarije, Roemenië, Zwitserland, Duitsland, Nederland en Scandinavië. Ook in België werd gestaakt: 150.000 arbeiders legden het werk neer, waaronder 100.000 van de 110.000 mijnwerkers in ons land. In landen als Engeland en Spanje werd één van de volgende dagen gestaakt.

Met deze actie werd de traditie gevestigd van de internationale actiedag op 1 mei.

In de daaropvolgende decennia dwong de arbeidersbeweging door sociale strijd heel wat verworvenheden af. Zo werd kinderarbeid in geïndustrialiseerde landen eerst beperkt en daarna afgeschaft. Er kwamen beperkingen op nachtwerk. De bescherming op het werk werd verbeterd en zou in ons land na de Tweede Wereldoorlog uitmonden in het “Algemeen reglement voor de arbeidsbescherming” (ARAB).

De socialistische beweging bleef 1 mei als een centrale strijddag naar voren schuiven. In 107 landen werd 1 mei een officiële feestdag. De burgerij wilde absoluut vermijden dat de traditie van een jaarlijkse internationale stakingsdag werd verdergezet…

Coronacrisis toont actualiteit van deze strijd

De coronacrisis maakt dat de traditionele stoeten, betogingen en toespraken op 1 mei dit jaar niet plaatsvinden.

Het betekent niet dat deze strijddag minder belangrijk is: in tijden van crisis worden klassenverhoudingen sneller op de spits gedreven, ook nu is dat het geval.

In deze crisis zien we een scherpe klassenstrijd rond de vraag of de winsten van de grote bedrijven voorgaan op het welzijn van de werkenden. De inspectiedienst Toezicht op het Welzijn op het Werk (TWW) maakte bekend dat 85% van de gecontroleerde bedrijven niet in orde waren met het naleven van de noodzakelijke beschermingsmaatregelen. In de supermarkten moesten het personeel en de vakbon-

Onderwijs:

Enkel massale investeringen kunnen veilige werkomgeving en gelijke onderwijskansen garanderen LSP-leden actief in het onderwijs

den in actie gaan om veiligheidsmaatregelen af te dwingen en om een premie te voorzien voor werknemers, die een gezondheidsrisico lopen door aan het werk te blijven. Aanhoudende besparingen in de zorg, ziekenhuizen en rusthuizen, maken dat de nodige bescherming vaak ontbreekt voor het personeel.

Vandaag zien we waarom een goede sociale zekerheid, een degelijk gefinancierde gezondheidszorg en veilige werkomstandigheden nodig zijn. De winsthonger van de grote bedrijven en de weigering van de miljardairs en aandeelhouders om te investeren in bescherming, of om het loonverlies van hun werknemers in tijdelijke werkloosheid te compenseren, staat in schril contrast met de brede solidariteit van de werkenden en hun gezinnen.

Deze crisis toont ook hoeveel cruciale jobs onderbetaald zijn: in de zorgsector, de grootwarenhuizen, bij transportfirma’s en pakjesbezorgers zijn de lonen vaak te laag om er degelijk van te leven. Tegelijk werd ook duidelijk dat veel meer jobs perfect deels van thuis kunnen gebeuren, waarbij de werkdruk naar beneden kan gehaald worden door nutteloze taken te vermijden. Het toont aan dat we alles anders kunnen organiseren.

Een maatschappij gebaseerd op de reële noden van de bevolking zal echter niet uit de lucht komen vallen. De arbeidersbeweging heeft een strategie

De coronacrisis maakt dat de traditionele stoeten, betogingen en toespraken op 1 mei dit jaar niet plaatsvinden. Het betekent niet dat deze strijddag minder belangrijk is: in tijden van crisis worden klassenverhoudingen sneller op de spits gedreven, ook nu is dat het geval. nodig om een krachtsverhouding op te bouwen om verandering af te dwingen.

Net zoals de socialisten in de 19e eeuw met de internationale actiedag van 1 mei opkwamen voor betere werkomstandigheden, moeten ook wij vandaag een programma en methode ontwikkelen om dat te doen.

Daarbij vertrekken we best van offensieve eisen. Geef diegenen die vandaag alles draaiende houden een degelijk loon, te beginnen met een minimumloon van €14 euro per uur. Laten we de gestegen productiviteit gebruiken

om de arbeidsduur te verminderen tot 30 uur per week, zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen. Plaats de volledige farmaceutische sector onder controle van de gemeenschap zodat we met de samenleving de prioriteiten kunnen bepalen in het onderzoek naar vaccins en geneesmiddelen tegen alle virussen en ziekten die de mensheid teisteren. Laten we zorgen voor voldoende strategische voorraden aan materiaal en noodhulp om crisissen te bestrijden. De megawinsten van de multinationals kunnen we beter investeren in zorg, onderwijs, openbaar vervoer en andere cruciale openbare diensten, in plaats van ze aan de 1% rijksten uit te betalen.

De vakbonden zijn de grootste organisaties in dit land en ze groeiden verder aan tijdens deze crisis. Zij kunnen met een dergelijk programma campagne voeren, sensibiliseren in de bedrijven en op straat. Ze kunnen een actieprogramma opzetten om stap voor stap een krachtsverhouding op te bouwen: van sensibilisering over kleine mobilisaties naar massamobilisatie en stakingen.

We zullen zo’n strategie nodig hebben: de kapitalisten en hun regering zullen er alles aan doen om de factuur van de crisis bij de meerderheid van de bevolking te leggen. Laten we de strijdbare traditie van 1 mei aangrijpen om daartegenover ons eigen offensief op te starten!

Voor ACOD-Brussel begint “de wereld hierna” nu!

Terwijl de coronaviruspandemie de wereld in chaos stort, heeft ACOD-Brussel zich georganiseerd om de continuïteit van de dienstverlening aan de leden en de werkzoekenden te waarborgen. Ter gelegenheid van deze atypische eerste mei bevestigt zij haar wil om de politieke lessen te trekken uit deze gezondheidscrisis.

Deze crisis is verergerd door het winstbejag en de besparingen die onze samenleving ondergaan en die de openbare diensten stelselmatig verzwakken.

De huidige gezondheidscrisis zal enorme economische gevolgen hebben. Het heeft nu al dramatische gevolgen voor duizenden tijdelijk werkloze werknemers.

Maar ook op het vlak van de fundamentele vrijheden en de sociale betrekkingen. Versterkte tracering van mensen; virtualisering van sociale relaties door middel van telewerken, isolatie en het bestendigen van barrières…

ACOD-Brussel dankt alle medische en paramedische medewerkers die zich mobiliseren en de grootste risico’s nemen terwijl ze onvoldoende erkenning krijgen.

ACOD-Brussel bevestigt dat “de wereld hierna” de prioriteiten moet herzien bij de herverdeling van de rijkdom en voldoende middelen moet toewijzen aan de gezondheidsdiensten, zowel aan de kwaliteit en de toegankelijkheid van deze diensten als aan de arbeids- en loonvoorwaarden van hun personeel!

Rudy Janssens, Algemeen-secretaris van ACOD-Brussel

beloon de helden

www.socialisme.be mei 2020

7

Hogere lonen! Trek het minimum op tot 14 euro per uur!

Essentieel personeel moet essentieel loon krijgen

V

andaag zien we wie de wereld op de been houdt. Het zijn niet de politici die naar hun navel staren als er beslissingen moeten genomen worden. Het zijn niet de beurshandelaars die volledig manisch zijn en als een kip zonder kop kopen en verkopen. Het zijn niet de CEO’s of managers die je momenteel ook in essentiële sectoren niet op de werkvloer ziet. Neen, het zijn de gewone werkenden in deze sectoren waarvan nu blijkt hoe essentieel ze zijn. Het gaat om sectoren als distributie, schoonmaak of zorg, waar de lonen vaak laag zijn en waar velen niet aan een minimumloon van €14 per uur komen.

door Thomas (Gent) Eerst en vooral is er natuurlijk het zorgpersoneel dat in het oog van de storm staat. Ze worden op het terrein gestuurd zonder voldoende tests en soms ook zonder degelijke bescherming. Van de ziekenhuizen tot de woonzorgcentra wordt al jaren geklaagd dat er te weinig personeel is om menswaardige zorg aan te bieden. Bij elk meerjarenakkoord eiste het personeel slechts een minimale opslag van de lonen, maar vooral meer collega’s.

Die kwamen er niet, ook vanwege de onaantrekkelijkheid van het werk. Nu krijgt het zorgpersoneel applaus. Ze verdienen veel meer dan dat: niet een eenmalige premie waarop geen sociale bijdragen betaald worden, maar degelijke loon- en arbeidsvoorwaarden voor iedereen in de zorg: van schoonmaker tot verpleegkundige. Dat is waar het zorgpersoneel om vraagt. Na het applaus verdienen ze onze steun om dit af te dwingen!

Er zijn daarnaast nog heel wat anderen die blijven doorwerken. Denk maar aan het personeel in de supermarkten, schoonmakers, huisvuil-

ophaling, openbaar vervoer … Zij gaan vaak met schrik en veel vragen werken, maar zijn tegelijk ook fier dat ze de bevolking kunnen helpen. In de supermarkten werd bijzonder hard gewerkt. Helaas duurde het lang voor de directies beschermingsmaatregelen namen. Vaak gebeurde dit pas na druk van het personeel.

De directies kijken vooral naar hun inkomsten: ze kunnen vandaag een hogere omzet en bijhorende winst draaien. Dat de gezondheid van het personeel daaraan ondergeschikt is, bleek onder meer toen Colruyt even probeerde om mondmaskers tegen te houden met het argument dat dit de klanten kon afschrikken… In de supermarkten eist het personeel een premie: een ernstige vergoeding voor de hoge werkdruk in gevaarlijke omstandigheden.

Laat zo’n premie een opstap zijn naar betere loonvoorwaarden in de sector!

Veel helden die doorwerken, doen dit aan lage lonen. Het ABVV voert al even campagne voor de verhoging van het minimumloon tot 14 euro per uur. Dat komt neer op 2300 euro bruto

Om onze eisen af te dwingen, moeten we ons organiseren. Het is niet genoeg om de militanten en delegees te steunen, we moeten samen in actie komen. per maand, het minimum om menswaardig te leven. Eigenlijk is 14 euro nog te laag, maar het zou een serieuze verbetering zijn tegenover het huidige minimumloon van ongeveer 9,5 euro per uur. Alle voorstellen rond premies om de helden te bedanken, zijn natuur-

lijk welgekomen. Maar respect in de vorm van hogere lonen en minimum 14 euro is dat nog meer!

De vraag is immers: wat na corona?

Gaan we dan terug naar wat voordien als normaal werd gezien? Of gaan we de helden die elke dag onze noden invullen de appreciatie geven die ze verdienen? Aandeelhouders en bazen maken van de crisis gebruik om hun belangen te verdedigen. In de handel maakte de regering via volmachten de uitbreiding van de openingsuren mogelijk zonder enige sociaal overleg.

Als we willen vermijden dat de bazen als winnaar uit de crisis komen, zullen

Spoorwegen voor eens en altijd in Openbaar publieke handen! vervoer ook NA corona Klimaat, files, corona ... ons openbaar nut is broodnodig. bewezen!

Haal het geld waar het zit! Meer middelen en meer personeel voor een veilig, kwaliteitsvol Tijd om te investeren! en gratis openbaar vervoer! militanten en leden van verschillende vakbonden en beroepscategorieën bij het spoor

militanten

ACOD TBM

we ons moeten organiseren rond onze noden: hogere lonen, minimum €14 per uur, degelijke bescherming, genoeg collega’s voor het werk …

In deze crisis zien we wie er aan onze kant staat: de militanten en delegees van de vakbonden die samen met hun collega’s opkwamen voor de veiligheid van iedereen. Om onze eisen af te dwingen, moeten we ons organiseren. Het is niet genoeg om de militanten en delegees te steunen, we moeten samen in actie komen. Wij doen de wereld draaien, we kunnen alles ook stil leggen. We verdienen niet alleen applaus, maar ook een degelijk loon!

Sociaal werkers Mechelen

samen sterk, tegen besparingen voor meer sociaal werk #sociaalwerkmechelen

ABVV VUB ACOD Onderwijs Oost-Vlaanderen

Sociaal werk en zorg samen sterk!

Stop de besparingen en investeer in al onze helden Sociaal werkers Antwerpen

Voor een farmaceutische en chemische industrie gericht op de sociale noden Genationaliseerde industriële infrastruur is nodig voor onze openbare diensten en gezondheidszorg Van militanten en afgevaardigden uit de sector

En nu is het aan ons !

Naar aanleiding van 1 mei 2020 maakt de ACOD Lokale Regionale Besturen van Brussel aan alle werkers haar solidaire en strijdvaardige groeten over.

Het hele jaar lang stond de ACOD-LRB actief op de barricades op verschillende fronten, en dit zowel op niveau van de lokale besturen (een grote campagne voor een loonsverhoging van 10%), van onze openbare ziekenhuizen (betrokken bij de coördinatie ‘Gezondheidszorg in Strijd’ die strijdt voor een algemene herfinanciering van onze gezondheidszorg), als van bewegingen voor sociale, fiscale, migratie- en klimaatrechtvaardigheid.

Een strijd en betrokkenheid die we niet zullen loslaten.

In deze context van de Covid-19-pandemie, waarin gezondheidswerk.st.ers en alle werk.s.t.ers in de eerste lijn alles in dienst stellen van de burger, mogen we niet vergeten dat onze openbare diensten ons erfgoed zijn. Laten we ze niet laten vernietigen door een kaste van politici die alleen maar rendement en kapitaal voor ogen hebben. Laten we ons voorbereiden om nog harder te vechten! Solidariteit!

WWW.ACODLRBBRU.BE

8

dossier

de

Linkse Socialist

Kapitalisme is gevaar voor onze gezondheid en onze levensstandaard

Kapitalisme in depressie - socialistisch alternatief

“H

et meest misleidende cliché over het coronavirus is dat het ons allemaal op gelijke voet raakt. Dat is niet zo, noch medisch noch economisch, sociaal of psychologisch. Covid-19 versterkt overal vooraf bestaande ongelijkheid.

Dit zal straks sociale onrust veroorzaken, tot en met opstanden en revoluties.”

Neen, dit is geen citaat van onze redactie in deze krant of op socialisme.be. Het komt uit een opiniestuk van een redacteur van de zakelijke website Bloomberg. De auteur ervan, Andreas Kluth, stelt ook nog dat het onmiddellijke effect van de gezondheidscrisis is dat de meeste vormen van sociale onrust onder de oppervlakte verdwijnen. Daar blijft de woede echter gisten en die zal tot uitbarsten komen, waarschuwt hij de kapitalisten.

De gezondheidscrisis gaat gepaard met een economische instorting. De Nationale Bank en het Planbureau schatten dat het Belgische bbp in 2020 met 8% zal krimpen. KBC voorspelde eerder een achteruitgang met 9,8% en in een pessimistisch scenario, waarbij controles met en zonder quarantaine elkaar afwisselen omdat het virus niet onder controle is, zelfs een daling met 13,2%.

Ter vergelijking: in 2009 was er als gevolg van de wereldwijde recessie van 2008 een krimp van 2%.

Een daling met 8% kan enkel vergeleken worden met de Grote Depressie. In ons land daalde de economische activiteit tussen 1931 en 1934 met 9,5%. De gevolgen waren immens: werkloosheid, honger, maar

ook opstandige arbeidersstrijd van onder meer de mijnwerkers, die niet wilden opdraaien voor de gevolgen van de crisis. Als de sociale gevolgen in België vandaag nog relatief meevallen, is dat enkel te danken aan de sociale zekerheid. Daar is hard voor gestreden door de arbeidersbeweging, onder meer na de ervaring van de Grote Depressie. Het heeft geleid tot werkloosheidsuitkeringen, ziekteverzekering en bescherming op de werkvloer.

Waar er minder sociale bescherming is, of waar deze al harder werd afgebouwd onder het neoliberalisme, zijn de gevolgen ronduit dramatisch. In de eerste drie weken van de crisis kwamen er in de VS 17 miljoen werklozen bij. Dat aantal kan verder oplopen tot 50 miljoen.

Dit gaat samen met het verlies van ziekteverzekeringen. Minder toegankelijke zorg en financiële problemen dreigen naast de medische ramp ook een sociale catastrofe te veroorzaken. In de neokoloniale wereld is het nog erger gesteld. ‘Social distancing’ is er doorgaans een privilege van de rijksten. De grote massa’s worden niet alleen aan het virus overgeleverd, maar geraken ook in nog diepere armoede ver-

zeild. Wereldwijd zijn 2,7 miljard werkenden geraakt door maatregelen van lockdown.

Economen houden er de moed in dat er na deze scherpe neergang een snelle nieuwe groei komt. De Nationale Bank en het Planbureau hopen op een groei van 8,6% in 2021.

Tegelijk waarschuwen economen dat zelfs in dit optimistische scenario het probleem van de publieke schulden groter wordt. De bank JP Morgan gaat er bovendien van uit dat zelfs bij een hernieuwde groei de werkloosheidscijfers eind 2021 een pak hoger zullen liggen dan voor het begin van de corona-recessie. De Internationale Arbeidsorganisatie waarschuwde dat er wereldwijd tot 195 miljoen jobs kunnen verdwijnen en dat het inkomen van 1,25 miljard mensen drastisch kan dalen als gevolg van deze crisis.

Het kapitalisme brengt ons niet alleen een gezondheidscrisis, maar ook een pijnlijke economische crisis waarbij de bazen zich nu al voorbereiden om de gevolgen op onze kap af te schuiven. Als wij niet nog eens willen opdraaien voor de crises van dit systeem, dan moeten we ons organiseren en strijden voor een socialistisch alternatief op het kapitalisme.

“Coronacrisis versterkt alle vooraf bestaande tegenstellingen en zwaktes van het kapitalisme”

O

p 12 april hield International Socialist Alternative (ISA) een online meeting onder de titel: ‘Een nieuwe Grote Depressie?’ Daarin werden vragen over de crisis beantwoord door Eric Byl, Per-Ake Westerlund en Claire Laker-Mansfield. Een samenvatting.

De economische achteruitgang is verbonden met het feit dat veel mensen door de quarantaine niet kunnen werken, maar hun jobs blijven ondertussen wel bestaan. Betekent dit dat de economie opnieuw zal herstellen eens het virus onder controle is?

Eric: “De zware tol van deze crisis op heel wat levens, maakt dat de vraag van economisch herstel voor velen helaas niet meer relevant is. De coronaviruscrisis wordt veroorzaakt door het kapitalisme, dat niet in staat is om de samenleving op een sociaal en ecologisch harmonieuze wijze te organiseren. Onder het kapitalisme worden bekommernissen rond sociale eisen, milieu of bescherming op het werk aan de kant geveegd omwille van de winst. De gevolgen van de coronacrisis zouden niet zo groot geweest zijn indien het afgeleefde kapitalisme niet op de zorgsector had bespaard, stocks had afgebouwd en waarschuwingen genegeerd.

“De snelle economische neergang vandaag zal voor altijd de naam Covid-19 dragen. Voor de heersende klasse zal het virus de slechterik zijn: de onvoorspelbare natuurlijke ramp.

In werkelijkheid waren alle elementen voor een nieuwe recessie aanwezig sinds de vorige recessie van 2008.

Toen was het omslagpunt het failliet van Lehman Brothers, dat onderuit ging door rommelkredieten. Het coronavirus is vandaag wat Lehman Brothers was voor de vorige recessie.

“Na 2008 was de groei stelselmatig lager dan voorheen. De productiviteitsgroei bleef achteruitgaan. De

doorprikte zeepbellen werden vervangen door andere zeepbellen. Ondanks de lage rentevoeten en de massale injectie van financiële middelen in de economie, kwam er geen echte groei van productieve investeringen. De lonen bleven laag, de huizenprijzen hoog en de bijdragen die werkenden betalen voor onderwijs of zorg namen verder toe. De voordelen van het beperkte herstel gingen in overweldigende mate naar de kapitalistische elite. De massale injectie van geld in de economie ging grotendeels naar speculatie in plaats van productieve investeringen.

“Eigenlijk bestond het beleid van de ontwikkelde kapitalistische landen erin om de crisis voor zich uit te schuiven door steeds meer geld in de economie te pompen. Het heeft geleid tot een record aan publieke schulden.

Dat kon op zich aanleiding zijn voor een nieuwe, grotere, recessie. De strijd om winsten verhoogde de spanningen binnen en tussen handelsblokken. Dit resulteerde in protectionistische maatregelen, groeiend politiek nationalisme en een gedeeltelijke omkering van de globalisering. Dit alles vormt de basis voor de huidige crisis. Corona en de bijhorende lockdown speelden een belangrijke rol als directe aanleiding, maar ook zonder deze pandemie zouden andere aanleidingen tot de crisis

hebben geleid.”

Claire: “Het coronavirus heeft alle bestaande tegenstellingen en zwaktes van het kapitalisme blootgelegd en versterkt. Dat is belangrijk in het debat over wat het karakter van de coronarecessie zal zijn. Sommige economen hopen dat er na de scherpe en snelle ineenstorting al gauw een stevige groei zal volgen eens de quarantainemaatregelen afgebouwd worden. De meeste ernstige kapitalistische economen beginnen echter vragen te stellen bij dat optimistische scenario van een V-vormige crisis. Ze beseffen dat dit een veel ernstiger crisis van hun systeem is. De economische processen die al bezig waren, zoals deglobalisering, worden versneld door deze crisis.

“Geleidelijk aan stappen de optimisten onder de economen over op een U-vormig model voor de crisis, waarbij het even zal duren vooraleer de gevolgen van de recessie achter de rug liggen. Roubini, de econoom die de recessie van 2008 voorspelde, heeft het daarentegen over een I-vormige crisis met alleen maar neergang: een verticale lijn die de acute ineenstorting van de financiële markten en de reële economie vertegenwoordigt. Meer en meer is de enige historische vergelijking die kan gemaakt worden die van de Grote Depressie begin jaren 1930.”

Foto van de ‘Grote Depressie’: een lange rij wachtenden voor een gratis kop koffie voor werklozen in de VS. Ook nu zijn er al miljoenen nieuwe werklozen in de VS, waar sociale bescherming een pak beperkter is dan bij ons.

Per-Ake: “We weten natuurlijk niet hoe lang de lockdown zal duren.

Wanhopige pogingen om de economie snel te herstarten, dragen het risico op een nieuwe golf van besmettingen in zich. Zelfs bij een heropstart zal dit op een lager niveau beginnen.

De Chinese export nam in januari en februari met 20% af en blijft afnemen.

De daling van de import is nog groter.

Het is niet verwonderlijk dat het magazine ‘The Economist’ schrijft dat de

exit uit de lockdown erg moeilijk zal verlopen met onzekere consumenten, nieuwe gezondheidsregels en mogelijk een golf van fusies en overnames na faillissementen.

“Voor de pandemie was er al een toename van nationalisme. Trump, Bolsonaro, Orban … Nu is deze tendens versterkt: in Europa zeggen zowat alle lidstaten dat hun land eerst komt en is er van onderlinge solidariteit geen sprake. Grenzen die al decennia open

www.socialisme.be 9 mei 2020

nodig!

9 Kan deze crisis vergeleken worden met die van 2008?

Wordt de crisis veroorzaakt door een tekort aan vraag?

Claire: “Er zijn zowel problemen met het aanbod, door de sluiting van fabrieken en werkplaatsen, als met de vraag, als gevolg van de lockdown en de directe gevolgen van toenemende werkloosheid en loonsverlagingen. De onderliggende factoren zijn echter dezelfde als in 2008. De tegenstellingen die tot de recessie van 2008 leidden, zijn nooit opgelost en komen nu versterkt naar boven. Het economisch herstel na 2008 was gebaseerd op historisch lage rentevoeten en toegang tot goedkoop geld. Maar de productieve investeringen bleven uit en ook de productiviteitsgroei bleef stokken.

Het heeft geleid tot nieuwe zeepbellen, onder meer inzake schulden. De nieuwe recessie slaat toe in een economie die al zwakker staat. Een meer globaal antwoord, zoals na 2008, ligt bovendien veel moeilijker.

“Vandaag betalen de werkenden en hun gezinnen al voor de crisis met lagere lonen, jobs die verloren gaan en ook met hun leven in deze gezondheidscrisis. Na 2008 volgde een golf van besparingen op onze levensstandaard. De kapitalisten zullen nu wel twee keer nadenken vooraleer ze hetzelfde doen. Eind 2019 was er al een golf van protest. Nieuwe besparingen, zeker op zorg en sociale bescherming, kunnen leiden tot sociale onrust en zelfs opstanden.”

Per-Ake: “Eén van de oorzaken van kapitalistische crisis is overproductie: de kapitalisten kunnen niet alles verkopen wat geproduceerd wordt.

Werkenden en armen kunnen zich vaak zelfs geen basisgoederen veroorloven, zelfs niet in ontwikkelde kapitalistische landen. In zijn brochure ‘Marxisme Vandaag’ uit 1939 verwijst Trotski naar Marx: “Opeenhoping van rijkdom aan de ene pool, betekent tegelijkertijd opeenhoping van ellende, wanhopig gezwoeg, slavernij, onwetendheid, ruwheid en geestelijke ach-

teruitgang aan de tegenovergestelde pool, dat wil zeggen aan de kant van de klasse, die haar product voortbrengt in de vorm van arbeid.” Voor de kapitalisten is het niet belangrijk wat ze produceren: ze willen meerwaarde, ze willen winst.”

“De afgelopen jaren zijn de lonen niet echt gestegen, eerder gestagneerd.

Het aandeel van de lonen in de economie nam af. Dit werd gecompenseerd met krediet en schulden. Consumptie speelt een belangrijke rol in het BBP, in de VS is het goed voor 68% van het BBP. Momenteel verliezen wereldwijd 1,25 miljard werkenden hun loon of een aanzienlijk deel ervan, waarbij we niet weten voor hoe lang dit het geval zal zijn. Zij zullen moeilijker toegang hebben tot krediet. Zelfs indien overheden overgaan tot zogenaamd ‘helikoptergeld’ (geld dat rechtstreeks aan de consumenten wordt gegeven), zal dit de verliezen niet compenseren. De vraag zal dalen en bijgevolg zullen ook de investeringen afnemen.

The Economist voorspelt dat er in bepaalde sectoren tot 50% minder vraag zal zijn, waarbij de enige motor om de vraag aan te wakkeren de komende één tot twee jaar de overheid is.

“Op vlak van aanbod is er ook een probleem. Zo is bijvoorbeeld de autoproductie grotendeels stilgevallen. Veel bedrijven zien problemen in de bevoorradingsketen en hebben geen plan B. Voedselprijzen kunnen sterk toenemen. Het cynisme van het kapitalisme is dat er bedrijven zijn die wapens en luxeproducten maken die in deze crisis niet gesloten zijn, terwijl er tegelijk een groot tekort aan medische apparatuur is. Het kapitalisme toont hiermee zijn ware aard en dit zal een effect hebben op het bewustzijn.

“Socialisten antwoorden hierop met hun programma om de economie te richten op de behoeften van de meerderheid van de bevolking, waaronder

“Opeenhoping van rijkdom aan de ene pool, betekent tegelijkertijd opeenhoping van ellende, wanhopig gezwoeg, slavernij, onwetendheid, ruwheid en geestelijke achteruitgang aan de tegenovergestelde pool, dat wil zeggen aan de kant van de klasse, die haar product voortbrengt in de vorm van arbeid.” (Leon Trotski) de noden van het milieu. In plaats van op routineuze wijze vervuilende fabrieken gewoon te heropenen, moet er een democratisch overzicht zijn, om op planmatige wijze de productie te re-organiseren op nationaal en internationaal vlak.”

Eric: “Marxisten hadden nooit illusies in een ‘slim kapitalisme’ dat een weg vindt om de terugkerende crises te verhelpen. Het kapitalisme heeft immers ingebouwde tegenstellingen: de productie is gesocialiseerd, maar de toe-eigening van de winsten blijft individueel. Werkenden zijn deel van een collectieve productieketen met een arbeidsdeling, maar zonder veel inspraak over wat er geproduceerd wordt en hoe dit gebeurt, laat staan over wat er met de winsten wordt gedaan. De arbeidsdeling is bovendien internationaal, terwijl de kapitalisten afhankelijk zijn van nationale staten.

Dat creëert niet alleen spanningen met de werkende klasse, maar ook met de kapitalistische klassen van concurrerende landen.

“Kapitalisten halen winst uit de onbetaalde arbeid van werkenden.

Dat leidt tot klassenstrijd over lonen versus winsten en het zorgt voor een ingebouwde tendens tot overproductie. Het grootste probleem voor het kapitalisme vandaag is de ontwikkeling van wetenschap en technologie.

Harde concurrentie vereist dat onderzoek en ontwikkeling steeds sneller opbrengen. Dit ondermijnt de productiviteit. Het beperkt toegang tot kennis, omwille van patenten. Vandaag betalen bedrijven gemiddeld 70% van hun winst uit in dividenden in plaats van te investeren in productie. Er is gelukkig wel wetenschappelijke en technologische vooruitgang, maar dit draagt amper bij tot meer productiviteit omdat het gehinderd wordt door privaat bezit. Marx stelde ooit dat elk productiesysteem kan blijven bestaan zolang het in staat is om de productiekrachten te ontwikkelen, maar dat anders de motor van de geschiedenis, met name de klassenstrijd, zijn werk zal doen.”

Verschillende overheden komen in deze crisis tussen met maatregelen die voorheen ondenkbaar waren. Zo wordt nagedacht over hogere uitkeringen voor wie ziek is, worden werkloosheidsuitkeringen opgetrokken en zijn zelfs een aantal bedrijven genationaliseerd. Betekent deze crisis het einde van het neoliberalisme, dat staat voor zoveel mogelijk privatiseringen en de afschaffing van collectieve bescherming?

zijn, worden gesloten. Een enorme tegenstelling van het kapitalisme is dat kapitalisten zelf aan landen verbonden zijn, terwijl de productie steeds globaler is geworden. Protectionistische en nationalistische maatregelen zullen echter geen uitweg bieden: in de Grote Depressie van de jaren 1930 maakten ze de crisis enkel erger.

“De wereldwijde geopolitieke spanningen, in het bijzonder tussen China en de VS, zijn een complicerende factor voor de wereldeconomie en maken dat het verloop van de crisis onvoorspelbaar is. Een snelle nieuwe groei is door al deze elementen niet erg waarschijnlijk.”

Claire: “Ondanks het feit dat we jarenlang te horen kregen dat enkel de vrije markt ons kon voorzien van degelijke goederen en dat marktlogica nodig was voor efficiënte openbare diensten, moeten zelfs de grootste voorstanders van de vrije markt nu erkennen dat de private sector niet in staat is om in de behoeften van de bevolking te voorzien. Overal wordt naar de overheden gekeken en is er meer actieve interventie van die overheden. Het doel daarvan is om een scherpere economische ineenstorting en sociale onrust te vermijden. Deze maatregelen worden niet genomen in het belang van de werkenden en hun gezinnen, maar om de kapitalisten te redden. Moest de prioriteit echt bij de noden van de bevolking liggen, dan zouden bijvoorbeeld farmaceutische bedrijven genationaliseerd worden.

Zo zou samenwerking in de ontwikkeling en productie van vaccins mogelijk worden. Deze bedrijven worden echter niet genationaliseerd: ze maken immers grote winsten tijdens deze crisis.”

Per-Ake: “Een aantal maatregelen of discussies doen denken aan hoe Roosevelt in de VS reageerde op de Grote Depressie met zijn ‘New Deal’ van investeringen in infrastructuur en jobs. Dat programma werd afgedaan als ‘socialistisch’, maar Roosevelt merkte zelf op dat hij deze maatregelen net voorstelde om het kapitalisme te redden. De ‘New Deal’ zorgde voor een forse toename van de publieke

schulden van de VS en maakte geen einde aan de tegenstellingen die tot de Grote Depressie hadden geleid.

“Met deze crisis moet de burgerij overgaan tot maatregelen die voorheen onmogelijk of ondenkbaar waren: mensen die ziek of werkloos zijn extra betalen, meer geld voor gezondheidszorg, bedrijven nationaliseren.

In de crisis van 2008-09 werden ook al gelijkaardige maatregelen genomen, onder meer om de banken te redden. Dat werd gevolgd door nieuwe privatiseringen en een hard besparingsbeleid. Als delen van het neoliberalisme achterwege worden gelaten, moeten we daar uiteraard akte van nemen. Het maakt duidelijk dat verandering mogelijk is. Massastrijd van onderuit kan de burgerij doen aarzelen bij het opleggen van nieuwe besparingen.

“In deze context volstaan eisen als nationalisatie of uitbreiding van sociale voordelen op zich niet. We willen niet dat verlieslatende bedrijven worden genationaliseerd om nadien de winstgevende delen terug aan de private sector te geven. De arbeidersbeweging en de jongeren moeten mobiliseren en opkomen voor democratische controle, democratische planning en de afschaffing van het volledige kapitalistische systeem.”

Eric: “De stimulusmaatregelen worden voorgesteld als hulp aan de gezinnen en de kleine bedrijven. Maar van het enorme stimuluspakket in de VS gaat slechts 11% rechtstreeks naar de

De arbeidersbeweging en de jongeren moeten mobiliseren en opkomen voor democratische controle, democratische planning en de afschaffing van het volledige kapitalistische systeem.

Lees meer op socialisme.be - Dossier: De corona-recessie is begonnen https://nl.socialisme. be/82333/ - Grote depressie. Lessen uit de jaren 1930 voor werkenden en socialisten https://nl.socialisme.be/82490/ - Hoe de Grote Depressie ook in België tot opstandige arbeidersstrijd leidde https://nl.socialisme.be/82504/

gezinnen. Tegelijk tikt er een fiscale tijdbom in de VS: lokale overheden zullen door het verlies aan belastinginkomsten en door de uitgaven als gevolg van het stimuluspakket elders besparingen zoeken en mogelijk overgaan tot afdankingen. Er zijn nog tijdbommen in de actuele situatie aanwezig: de huizenmarkt in de VS zal dit jaar met naar schatting 35% afnemen.

Er dreigt een reeks faillissementen en een financiële ineenstorting.

“Neo-Keynesianen vandaag pleiten voor de ‘moderne monetaire theorie’: nog meer geld creëren door de centrale banken. Ze denken dat ze de strijd aan het winnen zijn. Het globale aanbod is momenteel groter dan de vraag en dit zal de inflatie en de rentevoeten een tijdlang laag houden.

Maar het gebrek aan productiviteit zorgt ervoor dat kapitalisten niet investeren. Zelfs indien dit beleid een tijdlang aangehouden wordt, dreigt vermogensinflatie over te slaan naar de reële economie met een gevaar van hyperinflatie. Illusies kunnen de weg openen voor meer reactionaire regimes die beroep doen op nationalisme en xenofobie. Reformisme en neo-keynesianisme bieden geen antwoord op de uitdagingen waar de arbeidersbeweging voor staat.

“Er is een stoutmoedig socialistisch programma nodig dat vertrekt van de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder democratische controle en bezit, zodat een planning mogelijk wordt.”

10

Internationaal

de

Linkse Socialist

Bernie Sanders schort campagne op.

Werkenden hebben eigen partij nodig

Reactie door Kshama Sawant, socialistisch gemeenteraadslid in Seattle

O

p woensdag 8 april kondigde Bernie Sanders aan dat hij zijn campagne voor het presidentschap opschort en daarmee effectief een einde maakt aan de campagne. Sanders beslist om te stoppen in een tijd van ongekende crisis voor werkende mensen, op een ogenblik dat de noodzaak van socialistische verandering nog nooit zo duidelijk was. De coronavirusepidemie versterkt de enorme ongelijkheid in de Amerikaanse samenleving.

De rampzalige gevolgen van jaren van besparingen op sociale voorzieningen, waaronder de zorg, worden nog meer duidelijk. Dit beleid werd gevoerd om de winsten te versterken. Terwijl dit alles nog scherper gesteld wordt, stopt Sanders echter zijn campagne!

Bovenop de verwoestingen die het coronavirus heeft aangericht in veel arbeidersgemeenschappen, hebben we de nieuwe realiteit van massale werkloosheid op een schaal die alleen maar kan worden vergeleken met de Grote Depressie. Eind april zullen 50 miljoen mensen hun baan zijn kwijtgeraakt, 35 miljoen mensen hebben hun door de werkgever verstrekte gezondheidsvoordelen verloren en tientallen miljoenen mensen zullen moeten kiezen tussen het betalen van de huur en het kopen van voedsel voor hun gezin.

Deze crisis toont het volledige failliet van het kapitalistische systeem aan.

De ramp die Joe Biden is

De vermoedelijke Democratische genomineerde is nu Joe Biden, een trouwe dienaar van Wall Street die gedurende vele decennia besparingen op de sociale zekerheid heeft gesteund. Hij was voorstander van het beleid dat tot massale opsluiting leidde. Hij leidde de aanklacht in de Amerikaanse Senaat tegen Anita Hill, die getuigde over de seksuele intimidatie van Clarence Thomas van het Hooggerechtshof. Hij was verdediger van de Irak-oorlog.

Biden’s geestelijke vermogens zijn ook niet meer wat ze waren. Hij bleef afwezig tijdens de coronaviruscrisis.

Sanders had het momentum mee toen hij de eerste drie voorverkiezingen won. Het is een teken van de wanhoop van het establishment dat het zich rond Biden moest verenigen.

De zwakte van Biden was gekend en er werd maandenlang tevergeefs gezocht naar een andere kandidaat. Het establishment heeft Bernie nu geblokkeerd, maar dit is slechts uitstel van de afrekening. Zelfs als Biden op de een of andere manier Trump verslaat, zal hij te maken krijgen met een crisis die vergelijkbaar is met de Grote Depressie. Daarin zal de ontoereikendheid van de Democratische leiding volledig aan het licht komen.

Het was de angst voor een tweede termijn van Trump, de meest reactionaire president in decennia, die de deur opende voor het establishment om een campagne van massamanipulatie te voeren na de voorverkiezingen in South Carolina. De ironie is dat velen die Biden steunden met het argument dat Sanders een ‘te radicale’ kandidaat zou zijn om Trump te verslaan, ondertussen wel belangrijke delen van het programma van Sanders steunden.

Exitpolls in de eerste 20 staten waar voorverkiezingen werden gehouden, toonden dat een meerderheid voorstander is van een algemeen toegankelijke gezondheidszorg.

Wij begrijpen dat miljoenen mensenzo wanhopig zijn om zich van Trump te ontdoen dat ze bijna om het even welke tegenstander zouden steunen.

Maar we weten ook wie Joe Biden is: hij is geen vriend van werkende mensen, vrouwen, zwarte mensen of immigranten. Wij zullen hem niet steunen en Sanders zou dat beter ook niet doen.

Waarom we Bernie Sanders steunden

Kshama Sawant

De beslissing van Sanders om zijn campagne op te schorten is een tegenslag voor links. Maar het zou ook het einde moeten betekenen van de illusies in het vermogen om de Democratische Partij te transformeren. Er is een reëel gevaar voor demoralisatie, maar miljoenen mensen hebben ook de ogen geopend.

Ook in lockdown gaat de opgang van arbeidersstrijd in de VS door. Op de foto: verplegend personeel in actie voor beschermend materiaal.

Socialist Alternative en ikzelf steunden Sanders en gingen er alles aan doen om deze verkiezing te winnen.

We hebben geen spijt van ons standpunt op basis van de enorm positieve elementen van de beweging die hij heeft helpen creëren. Reeds in 2016 heeft Sanders miljoenen mensen geënthousiasmeerd met zijn radicale programma voor de werkende klasse, zijn oproep tot een ‘politieke revolutie tegen de klasse van miljardairs’ en zijn popularisering van het ‘democratisch socialisme’. Deze keer ging Sanders verder door te zeggen dat miljardairs ‘niet zouden moeten bestaan’, terwijl hij sprak over een ‘regering van de arbeidersklasse’ en verklaarde dat zijn rol als president die van ‘hoofdorganisator’ zou zijn. Hij pleitte voor een Green New Deal en zelfs voor het in overheidshanden nemen van delen van de energie-industrie.

Maar de belangrijkste reden waarom we Bernie steunden was dezelfde waarom de heersende klasse hem vreesde. Zijn campagne van 2016 was een inspiratiebron voor massale strijd, waaronder de lerarenopstand in 2018 en 2019 en het begin van een wedergeboorte van de arbeidersbeweging in dit land. Als Sanders op de één of andere manier alle hindernissen had overwonnen en in november het presidentschap had gewonnen, dan had dit de werkenden heel veel vertrouwen en verwachtingen gegeven. Daar is het establishment bijzonder bang voor. Ook de Democratische leiding had liever nog vier jaar Trump in het Witte Huis dan Sanders.

Tegelijkertijd zijn we altijd openhartig geweest over Sanders’ beperkingen en onze belangrijke meningsverschillen met hem. Reeds in 2016 wezen we op het tegenstrijdige karakter van zijn campagne: aan de ene kant wees de campagne op het potentieel voor een nieuwe partij, maar tegelijkertijd sleepte het ook mensen terug in de richting van de Democraten. Dit werd nadien versterkt door de verkiezing van Alexandria Ocasio-Cortez en andere democratische socialisten.

We waren het evenmin eens met de visie van Sanders over socialisme. Zijn visie lijkt een combinatie te zijn van de New Deal van Franklin D Roosevelt en de Europese sociaaldemocratie. Dit zijn voorbeelden van pogingen om het kapitalistisch systeem te redden in plaats van het te bestrijden. Dit is een mislukt project, wat nog eens wordt onderstreept door de huidige pandemie en de dreiging van een klimaatramp.

We moeten er nogmaals op wijzen dat de meeste vakbondsleiders – op enkele uitzonderingen na – een niet onbelangrijke rol hebben gespeeld bij het tegenhouden van de pro-actieve klassenstrijd van Sanders. Dit toont helaas aan dat zij meer angst hebben voor de klassenstrijd dan voor de aanvallen van de bazen op de arbeiders.

Ook na Super Tuesday en de groeiende uitdagingen die zijn campagne met zich meebracht, bleef Sanders gedurfde voorstellen doen om de opkomende dubbele crisis van de pandemie en de economische ineenstorting aan te pakken. Zo riep hij op om alle werkenden hun volledige loon voor de duur van deze crisis te betalen. Maar terwijl hij en AOC een aantal punten van kritiek uitten op het stimuluspakket (dat een duizelingwekkende reddingsoperatie voor het Amerikaanse bedrijfsleven bevatte), stemden ze onder druk ten onrechte voor de maatregelen.

Samen met het consequent verwijzen naar Biden als ‘mijn vriend’, wijst dit op een groter probleem. Nu is het tijd om in te gaan tegen de valse oproepen van de heersende klasse voor ‘eenheid’. We moeten duidelijk maken wie verantwoordelijk is voor de rampzalige situatie en bouwen aan sterk verzet.

Wat nu?

Miljoenen vragen “wat nu?”. De beslissing van Sanders om zijn campagne op te schorten is een tegenslag voor links. Maar het zou ook het einde moeten betekenen van de illusies in het vermogen om de Democratische Partij te transformeren. Er is een reëel gevaar voor demoralisatie, maar miljoenen mensen hebben ook de ogen geopend.

In 2016 riepen we Sanders tevergeefs op om als onafhankelijke kandidaat aan de presidentsverkiezingen deel te nemen. Dit kreeg een brede weerklank en werd door velen gezien als een logische volgende stap. Vandaag zou een gelijkaardige oproep niet dezelfde steun krijgen, onder meer vanwege de grote angst voor een herverkiezing van Trump.

Sanders kan echter nog een belangrijke bijdrage leveren: erkennen dat het niet mogelijk is om de Democratische Partij te hervormen en helpen bij het opzetten van een nieuwe partij.

De beste activisten zullen zich nu richten op strijd op de werkvloer.

Deze strijd gaat ook midden in de lockdown verder. Zorgpersoneel eist meer beschermingsmaatregelen en risicoloon. Werknemers in niet-essentiële sectoren eisen de sluiting van hun werkplaatsen.

Met tientallen miljoenen mensen die geen huur kunnen betalen, is er objectief gezien een basis voor een nationale huurstaking op 1 mei. Wij roepen op om dit te combineren met acties op de werkplekken, zelfs indien slechts van korte duur, en solidariteitsacties in de arbeidersbuurten (waarbij uiteraard de regels van sociale afstand worden nageleefd). Het is door deze strijd op 1 mei en in de komende maanden dat er solidariteit en bewustzijn van de arbeidersklasse kan worden opgebouwd.

Dit zal de basis helpen leggen voor de onafhankelijke politieke strijd van de arbeidersklasse tegen de macht van het bedrijfsleven. Wie deel wil uitmaken van de strijd voor revolutionaire verandering, kan ons contacteren om lid te worden!

internationaal

www.socialisme.be mei 2020

11

Lockdown in Wuhan opgeheven na 76 dagen.

Een kijk vanuit China

O

p 8 april eindigde de 76 dagen durende lockdown van de metropool Wuhan (11 miljoen inwoners). Soortgelijke COVID-19 lockdowns in de rest van de provincie Hubei, waar Wuhan de provinciehoofdstad is, eindigden twee weken eerder. Op het hoogtepunt van de uitbraak van het coronavirus in China zaten 760 miljoen mensen – ongeveer de helft van de bevolking – onder een of andere vorm van lockdown.

door Zhou Yi en Chinaworker.info De Chinese staatsmedia en propagandamachines hebben de heldenmoed van het volk van Wuhan en vooral het medisch personeel in de frontlinie geprezen. Ze deden dit vooral voor nationalistische doeleinden, om een “verenigde” inspanning van “het hele Chinese volk” tegen het virus te propageren.

Deze propaganda is bedoeld om het gezag van de dictatuur van Xi Jinping en het CCP-regime te versterken en de aandacht af te leiden van de vele misstappen en blunders in januari, waarbij verslagen van artsen werden genegeerd en actief werden onderdrukt en alle discussies over de nieuwe “SARSachtige” ziekte in Wuhan werden gecensureerd.

Het ware verhaal van Wuhan en Hubei is er één van immens menselijk lijden, acute tekorten aan essentiële medische voorraden, gemanipuleerde statistieken die de werkelijke omvang van de infecties en sterfgevallen onderschatten, en woekerwinsten op voedsel en medische voorraden door particuliere bedrijven en de lokale agentschappen van de CCP-staat.

Officieel zijn er in Wuhan 2.535 mensen gestorven aan COVID-19, maar onafhankelijke experts in Hongkong

en in het buitenland zijn van mening dat het werkelijke cijfer tien keer zo hoog kan zijn.

“Fake! Nep! Het is allemaal nep!”

In maart vonden verschillende protesten plaats in de provincie Hubei, het epicentrum van de COVID-19 pandemie, wat erop wijst dat er een enorme kloof bestaat tussen de realiteit en de “positieve energie”-propaganda van de Communistische Partij van China (CCP). De woede was vooral gericht tegen woekerhandel door ambtenaren en lokale bedrijven. In omstandigheden van lockdown, waar het normale winkelen is opgeschort omdat de bewoners niet meer naar buiten mogen, werd de voedseldistributie gecentraliseerd in handen van buurtcomités, geleid door de lokale bureaucratie.

Toen Sun Chunlan, de Chinese vicepremier, op 5 maart een bezoek bracht aan Kaiyuan Mansion in Wuhan, schreeuwden de bewoners die meer dan veertig dagen in hun huizen waren geïsoleerd: “Fake, nep! Het is allemaal nep!” De bewoners schreeuwden omdat het beeld van “voldoende aanbod en stabiele prijzen” dat op te-

Beelden van protest in China werden meteen gecensureerd. Enkele ervan geraakten toch verspreid

levisie te zien was, niet met de realiteit overeenstemde.

In werkelijkheid was de prijs van vlees dat door de woongemeenschap werd aangekocht 100 yuan per kilo, of vijf keer zoveel als op televisie werd gezegd. Andere buurtcomités bleken voedsel vervoerd te hebben in vuilniswagens, ambulances of andere voertuigen. Ondanks de beweringen dat alle voertuigen werden gedesinfecteerd, werd dit online in vraag gesteld.

Op 10 maart bracht Xi Jinping voor het eerst sinds de lockdown van 23 januari een bezoek aan Wuhan. Er was massale kritiek op het regime en zelfs op Xi persoonlijk, vanwege het wanbeheer van de crisis, vooral in de beginfase. Xi’s bezoek had twee doelen: de hele wereld, maar vooral de Chinese bevolking, laten zien dat de CCP het virus in zijn epicentrum had “versla-

Xi Jingping sprak tijdens zijn bezoek aan Wuhan met zorgpersoneel. Dat gebeurde via een videoconferentie...

Het vertrouwen in de eigen propaganda over het ‘verslagen’ virus is blijkbaar niet zo groot

You don’t fight fire with fire.

You fight it with water.

We will fight racism, sexism and opression with solidarity.

We fight capitalism with socialism.

Socialism is the People.

If you are afraid of socialism, you are afraid of yourself.

Naar Fred Hampton.

Hij stierf voor de revolutie, laten we hem levend houden

Uit sympathie, lezers en abonnees van de Linkse Socialist in Leuven en Kessel-Lo

gen”, maar ook om Xi’s gedeukte imago op te krikken.

De massale persoonlijkheidscultus rond Xi portretteert hem als de “Volksleider”, een titel die voorheen alleen door Mao Zedong werd gevoerd. In Wuhan ontweek Xi over het algemeen ontmoetingen met het volk.

De meeste evenementen werden uitgevoerd door middel van videoconferentie. “Uiteindelijk ging hij naar Wuhan om videogesprekken te voeren,” was een opmerking op sociale media (een opmerking die overigens bijzonder snel verwijderd werd).

Speculatie op voedsel

Op 12 maart nam iemand met de familienaam Cheng uit Xiaogan, op 100 kilometer van Wuhan, contact op met een leverancier van verse groenten die lagere prijzen aanbood. Hij werd aan de politie verklikt door de lokale supermarkt en het beheer van zijn flatgebouw. De politie pakte Cheng op, wat de woede van de bewoners aanwakkerde. Ze kwamen met meer dan 100 mensen samen op een basketveld om te protesteren. Ze omsingelden politieauto’s en eisten zijn vrijlating. Ze eisten het ontslag van Lyu Deshan, de secretaris van het CCP-comité in de gemeenschap, en ook van de directeur van het comité van het flatgebouw. Beiden wonen overigens niet ter plaatse.

De officiële reactie op dit incident door de autoriteiten van Xiaogan minimaliseerde de kwestie van de dure groenten en vermeldde niet of Cheng effectief werd vrijgelaten of niet.

Volgens de online commentaren was het voedsel tijdens de lockdown erg duur en van slechte kwaliteit. De lokale ambtenaren konden meer dan 1000 yuan per dag per persoon verdienen op basis van hun monopolie. De arrestatie van een ‘oproerkraaier’ was be-

doeld als dreigement om de lucratieve zaken van de supermarkt en de lokale ambtenaren niet in gevaar te brengen.

Tijdens de lockdown schoten de voedselprijzen omhoog en kon de kwaliteit niet worden gegarandeerd.

Het monopolie op bevoorrading werd gebruikt voor de winsten van ambtenaren en zakenmensen. Een echte socialistische samenleving zou dit nooit toestaan, omdat de arbeidersklasse de controle zou hebben, via democratische comités in elke woonwijk, op elke school en op elke werkplek, in plaats van de huidige heerschappij door een partijmachine die ongekozen bureaucraten en kapitalistische profiteurs bedient.

Exit

Om een bonus van 100.000 yuan per persoon te krijgen en te reageren op de oproep van de centrale overheid om het werk en de productie te hervatten, hebben ambtenaren in elke provincie de omvang van de pandemie verborgen gehouden. Lokale autoriteiten die de werkelijke situatie kennen, zijn bang dat er een massale uitbraak zal plaatsvinden die uiteindelijk onmogelijk onder de mat kan geveegd worden.

Het maakt dat autoriteiten van andere delen van China nog steeds “voorzorgsmaatregelen” nemen tegen inwoners van Hubei, ook al zijn de maatregelen daar afgebouwd. We zien dit ook door de aanscherping van de controles in Peking en het verbod voor mensen op zakenreis of familiebezoek in Hubei om terug te keren naar Peking.

Dit soort ‘regionalisme’ gaat in tegen de propaganda van de centrale regering en de staatsmedia over een verenigde ‘volksoorlog’ tegen de pandemie.

Steeds meer mensen zijn dan ook sceptisch over de officiële berichtgeving.

De eisen van prijscontrole op dagelijkse benodigdheden en van transparantie van informatie, zullen onvermijdelijk botsen met het Chinese staatskapitalistische systeem waar de macht steeds meer gecentraliseerd wordt in handen van één persoon.

Werkenden in heel China moeten het ‘regionalisme’ overwinnen door gemeenschappelijke organisaties op te zetten, in het bijzonder onafhankelijke en volledig democratische vakbonden. Dat is noodzakelijk om de dictatuur van de CCP omver te werpen en in de plaats daarvan te bouwen aan een democratisch socialistische samenleving waarin de productiemiddelen in publieke handen zijn en de economie onder democratische controle van de werkenden wordt geplaatst.

uit solidariteit Voor een strijdbare 1 mei Familie Demuynck-Declerck

system change, not climate change Marianne Maes - Geert Wanzeele Solidariteit met werkenden over de hele wereld in de strijd tegen Covid-19 en kapitalisme

Finghín & Léa

Internationale solidariteit!

Nu het kapitalisme wereldwijd meer dan ooit in crisis is, wenst Socialistisch Alternatief, de Nederlandse afdeling van ISA, LSP succes bij het opbouwen van een socialistisch alternatief in België!

12

columns

de

Linkse Socialist

Uit de archieven van de klassenstrijd

Een joodse revolutionaire onder de naziterreur (deel 2)

I

n onze maartkrant brachten we het eerste deel van het verhaal van de in 1923 geboren Claire Prowizur, een Joodse emigrante uit Polen die als clandestiene activiste in de trotskistische beweging in Brussel actief was. In januari 1943 werd ze met haar metgezel Philippe door de SS opgepakt en naar de Dossinkazerne in Mechelen overgebracht. Van daaruit zou ze naar het vernietigingskamp Auschwitz gebracht worden.

door Guy Van Sinoy Mechelen

Charleroi

Het vertrek van het 20e konvooi naar Auschwitz was gepland voor 23 april 1943. Philippe en Claire besloten om een ontsnappingspoging te ondernemen door van de trein te springen.

Dat was niet gemakkelijk: ze werden in groepen van 100 in veewagens opgestapeld met een klein dakraam waar tralies voor hingen. Hun kameraad Albert Clément had echter een kleine ijzerzaag opgestuurd. Albert Clément was mekanieker en organiseerde een gewapende groep die overvallen pleegde (geld, rantsoenbonnen) om de partij en de ondergedoken militanten te helpen.

Het konvooi vertrok ’s nachts. Enkele tientallen gevangenen sprongen van de trein. De SS controleerde vanop de wagons en schoot een aantal ontsnappers dood. Philippe en Claire wisten aan de kogels te ontsnappen en belandden in een veld niet ver van Luik. Albert ging met een groep gewapende kameraden naar hen op zoek en bracht ze terug naar de rand van Brussel.

De twee bleven in Tervuren in afwachting van nieuwe identiteitspapieren. Daarna werden ze naar Gilly (Charleroi) gestuurd, waar ze bij ervaren mijnwerkers onderduiken.(1) Claire was verantwoordelijk voor het nazien van het materiaal voor de krant die in Brussel werd gedrukt. In juni 1944 besloot Abram Leon (2) naar Charleroi te trekken, het sterkste punt van de partij. Hij deed dit vanuit de veronderstelling dat de arbeiders na de bevrijding in actie zouden komen tegen hun onderdrukkers.

Kort na zijn aankomst werden Abram Leon en enkele kameraden bij toeval gearresteerd omdat een raam niet goed afgedekt was. Enkele dagen later kwam een Duitse soldaat naar de verblijfplaats van Claire. Het was een sociaaldemocraat die cipier was in de gevangenis waar Abram Leon vastzat.

De soldaat wilde hem helpen te ontsnappen. Het plan kreeg vorm: Abram zou verkleed worden als Duitse soldaat en samen met de cipier uit de gevange-

Klassenstrijd: illegale krant van de trotskisten in België tijdens de nazi-bezetting

nis weggaan. Een Brusselse kameraad bezorgde het uniform. Het plan viel echter in duigen. Abram werd door de Gestapo ondervraagd en daarbij geslagen en gemarteld. Met twee blauwe ogen was het onmogelijk om hem ongezien weg te krijgen. Enkele dagen later werd hij naar de Dossin-kazerne gebracht, een tussenstop op weg naar Auschwitz waar hij het leven liet.

September 1944: Amerikaanse tanks trekken de straten van Charleroi bin-

nen. De bevolking is euforisch. “Zo hoopten we de dag van de bevrijding niet te zien. De massa’s hebben zich niet tegen de eigen onderdrukkers gekeerd. De arbeiders zullen uitgebuit blijven worden. Ze hebben een historische kans gemist.” Zo dacht Claire er over. In mei 1945 trok ze met Philippe naar Brussel en vroeg ze de kameraden van de partij om even op adem te komen. Claire was toen net 22 jaar oud.(3)

(1) Ze werden opgevangen door onder meer Florent Galloy, een voormalige mijnwerker, die in Spanje vocht tijdens de revolutie van 1936-37 en ondergronds ging tijdens de oorlog. Tijdens de oorlog gaf hij het bulletin ‘Le Réveil des Mineurs’ uit, de uitgave van de Mijnwerkersfederatie die verspreid werd in een vijftiental koolmijnen in de regio. Florent Galloy werd in 1944 opgepakt en gedeporteerd naar het concentratiekamp Buchenwald, waar hij deelnam aan een clandestiene groep marxisten (met de Oostenrijkse militanten Ernst Federn, Karl Fischer en de Fransman Marcel Beaufrère). Deze groep maakte het “Manifest van Trotskisten van Buchenwald.” Na de oorlog was Florent Galloy tot aan zijn dood in 1958 hoofdafgevaardigde van het ABVV in de ijzerfabriek Hainaut-Sambre in Charleroi (2) De echte naam van Abram Leon was Abram Wajnsztok (1918-1944). Hij schreef het boek ‘Hoe het jodendom de geschiedenis kon overleven’ (in een eerste Nederlandstalige vertaling door Marxisme.be uitgebracht) (3) Achteraf schreef Claire Prowizur het verhaal van haar jeugd in “Conte à rebours, une résistante juive sous l’occupation”, uitgegeven door Ed Louis Musin in Brussel (1979)

Volgende maand publiceren we een dossier over het leven van Léon Lesoil, voortrekker van de trotskistische beweging in ons land in de jaren 1930.

De vraag van de maand

Kunnen we nog van dit soort pandemieën verwachten?

M

eer dan de helft van de mensheid zit in lockdown als gevolg van de huidige pandemie, die volgt op kleinere maar niettemin dodelijke epidemieën zoals het Zikavirus in Latijns-Amerika (2016), Ebola in West-Afrika in 2013, het Middle East Respiratory Syndrome (MERS) sinds 2012 en Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS) in 2002-2003.

Moeten we ons voorbereiden op nieuwe pandemieën?

De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwde in september 2019: “Het risico van een wereldwijde pandemie neemt toe en de wereld is er niet klaar voor.” De WHO baseerde zich op de ervaring met de Spaanse griep van 1918 en bevestigde dat de noodzakelijke elementen voor het ontstaan van een wereldwijde pandemie aanwezig waren: - een zeer besmettelijke, variabele en virulente virale stam; - massale verplaatsingen over de

hele wereld op dezelfde manier als in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog; - een slechte hygiënische, voedingsen medische omgeving die bevorderlijk is voor de dood door complicaties als gevolg van infecties.

Maar net als de rapporten van klimaatwetenschappers zijn deze studie en de praktische conclusies ervan (inclusief de vraag naar enorme investeringen in de gezondheidszorg) genegeerd.

Een steeds groter risico

Covid-19 is een “zoönotische ziekte”, die wordt overgedragen van dieren op mensen. Andere voorbeelden van zo’n ziektes zijn tuberculose, hondsdolheid, toxoplasmose, malaria ... Volgens het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP) heeft 60% van de infectieziekten bij de mens deze oorsprong.

Maar dit cijfer stijgt tot 75% voor “opkomende” ziekten: ebola, hiv, vogelgriep, SARS, Zika, enz. Dit is vooral te wijten aan de vernietiging van de biodiversiteit en de ecosystemen, aldus het UNEP in 2016. Dit is in het bijzonder zo in tropische gebieden die worden vernietigd om plaats te maken voor intensieve industriële monoculturen of intensieve industriële veeteelt. Daarbij komt nog het smelten van Permafrost

Net als de rapporten van klimaatwetenschappers zijn de studie van de WHO over pandemieën en de praktische conclusies ervan (inclusief de vraag naar enorme investeringen in de gezondheidszorg) genegeerd. als gevolg van de klimaatverandering, wat de zorgwekkende kwestie van de reactivering van fossiele virussen en bacteriën, die momenteel in de bevro-

ren ondergrond zitten, oproept.

Alles wijst erop dat de frequentie van het ontstaan van nieuwe besmettelijke agentia zal toenemen, met het risico van terugkerende pandemieën.

Aan de andere kant is luchtvervuiling een verzwarende factor voor aandoeningen van de luchtwegen. De verspreiding van Covid-19 zou sterk zijn bevorderd door de luchtvervuiling en meer bepaald door fijn stof dat zeer aanwezig is in de vervuilde gebieden van Wuhan, maar ook in Noord-Italië.

De conclusie die zich opdringt, is dat we het functioneren van onze gezondheidszorg, wetenschappelijk onderzoek, internationale samenwerking en, meer fundamenteel, de economische productiewijze, volledig moeten herbekijken. Dit vereist de omverwerping van het kapitalistische systeem.

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. Er is nog nooit zoveel rijkdom geweest als vandaag maar die is ook nog nooit zo ongelijk verdeeld geweest. Slechts 2000 miljardairs bezitten meer geld dan 60% van de wereldbevolking. Ook in België worden de rijken steeds rijker en de armen steeds armer. Terwijl de bedrijven recordwinsten maken en speculanten hun kapitaal vermenigvuldigen wordt de neokoloniale wereld geteisterd door oorlog en hongersnood. In de ontwikkelde kapitalistische landen is het enige antwoord op werkloosheid de jacht op werklozen en werkonzekerheid. Het kapitalisme verkeert in diepe crisis maar het zijn de mensen, het milieu en de dieren die er het slachtoffer van worden.

Stop de privatiseringen

Hoewel werkenden de rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten.

Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan meer en gratis openbaar vervoer, aan kwaliteitsvol en toegankelijk onderwijs, aan sportterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is, publiek wetenschappelijk onderzoek voor de strijd tegen klimaatverandering, etc.

De middelen hiervoor zijn voorhanden maar worden opgeofferd aan de kapitalistische logica. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoog-

ste bieder, de onrendabele worden gesloten.

Er is al lang geen sprake meer van diensten.

De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslagen. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. a rbeidsduurvermindering en nationa lisatie

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit.

Arbeidscontracten aan onbepaalde duur ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs aan laag loon. De werkdruk is onhoudbaar en zorgt, in combinatie met de groeiende gezinstaken door de afbouw van openbare diensten, voor een explosie van het aantal langdurig zieken en burnouts.

Steeds meer gezinnen leven in armoede terwijl pensioenen en werkloosheidsuitkeringen bedreigd worden door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL iseen nationale partij die het volledig herstel van de index en een minimumloon van 2300 euro bruto verdedigt, die zich verzet tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede.

We staan voor de onmiddelijke invoering van een werkweek van 30 uren, zonder loonverlies, met compenserende aanwervingen en een vermindering van de werklast. Daarnaast staan we voor de nationalisatie, onder arbeiderscontrole en -beheer, van bedrijven die overgaan tot collectieve ontslagen of dreigen met delokaliseren.

Een nieuwe arbeiderspartij

Tegenover besparingsbeleid en herstructureringsplannen van bedrijven stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden.

De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen besparingen en de patronale logica.

Een dergelijke partij moet zich verzetten tegen

iedere verdeling van werkenden, of het nu is op basis seksisme, racisme, LGBTQI+-fobie of geloof. Eenheid onder werkenden kan alleen bereikt worden op basis van gelijke rechten voor iedereen.

Zo’n partij moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en haar oorlogen en strijden tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de werkenden door communautair opbod willen verzwakken (bvb. splitsing sociale zekerheid).

Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.

Re volutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

Arbeidersdemocr atie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een de-

mocratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de werkenden van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering.

Alle functionarissen moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Zij mogen niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de werkenden die zij vertegenwoordigen.

Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond.

Voor socia lisme en internationa lisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land.

Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar bureaucratische degeneratie vanaf 1924 geleid.

LSP/PSL maakt deel uit van International Socialist Alternative (ISA), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme

partijnieuws

www.socialisme.be www.socialisme.be mei mei 2020 2020

De wereld veranderen, kan je niet alleen Word lid van LSP

STEUN ONS – neem een doorlopende opdracht!

e wereld veranderen kan je niet alleen.” Dat zei één van de nieuwe leden van LSP tijdens een online marxistische vormingsdag op 18 april. Sinds de lockdown zijn Campagne ROSA, de Actief Linkse Studenten en de Linkse Socialistische Partij zich blijven organiseren. We bereiden ons voor op wat er komen zal: de poging van de kapitalistische politici om ons de rekening te presenteren voor hun falen.

ijdens de lockdown brachten we twee extra edities van deze krant uit. We zijn blij dat we nu naar ons normaal formaat terugkeren. Dat is ook nodig om de stortvloed aan meigroeten te publiceren. We haalden hier ruim 7.000 euro mee op, tegenover iets meer dan 5.000 euro vorig jaar.

Hartelijk dank aan iedereen die ons hiermee steunde!

“D

De coronacrisis verergert alles wat al mis ging in het kapitalisme. We kwamen in de voorbije maanden in actie met jongeren die zich afvragen wat de toekomst hen te bieden heeft, op welke planeet ze zullen leven, wat ze kunnen doen aan gruwelijk dierenleed, uitbuiting, racisme of seksisme.

Verschillende jongeren die kennis maakten met onze campagnes en acties in de voorbije maanden, hebben sinds de lockdown de stap gezet om aan te sluiten bij de Linkse Socialistische Partij. Ze doen dat omdat ze hun eigen inspanning voor een betere wereld willen verbinden met de energie van werkenden én jongeren uit verschillende sectoren en verschillende landen. Ze doen dat omdat ze het kapitalisme willen bestrijden met een alternatief dat de gemeenschappelijke belangen van de meerderheid centraal zet, namelijk een socialistische toekomst.

Want LSP is niet zomaar een partij.

Het is een partij om de maatschappij te veranderen. We maken deel uit van een wereldpartij, met zusterorganisaties in meer dan 30 landen. Die inter-

nationale heet International Socialist Alternative (ISA). Een partij waarin iedereen betrokken wordt om mee na te denken over initiatieven en eisen, die zich inspireert op massabewegingen en actie, niet op politieke postjes.

Dat is waarom we de campagne Minimum 14 lanceerden en samen met het personeel van de UGent in staking gingen op 9 maart voor een hoger minimumloon. Wij zullen diezelfde eis verdedigen op de grote betoging van de zorg na de lockdown.

Voor die betoging zullen we mobiliseren onder jongeren, werkenden, collega’s en in de wijken waar we actief zijn. We zullen de eisen verdedigen die noodzakelijk zijn voor ons allemaal, zoals massaal herinvesteren in zorg, een minimumloon van €14/u, een studentenloon …

Al die noodzakelijke zaken zijn volgens de traditionele politici niet mogelijk. Maar wij aanvaarden niet wat er wel of niet mogelijk is in het kapitalisme, wij denken dat er veel meer mogelijk is zonder het kapitalisme!

Daarom organiseren we ons. De kapitalisten zullen niet zomaar toegeven. Als je lid wordt van LSP kan je je woede over uitbuiting van mens, dier en planeet richten tegen de onderliggende oorzaak ervan, namelijk het kapitalisme. Jouw individuele energie voor een betere wereld wordt vertwee-, drie-, ... honderdvoudigd omdat je deel uitmaakt van een organisatie die die energie bundelt en richt op collectieve actie van diegenen die de wereld doen draaien.

Contact: info@socialisme.be

13

T

Deze krant op acties of deur-aan-deur verkopen, is tijdens de lockdown niet mogelijk. Heel wat activiteiten waarmee we anders geld ophalen zijn dat ook niet. Geen betogingen, stands, feestjes of andere sociale activiteiten. Alle activiteiten zijn overgeschakeld op online versies ervan. De afdelingsvergaderingen maar ook de vormingsmomenten en publieke meetings worden goed bijgewoond. We overtuigden langs die weg tijdens de lockdown al minstens 7 jongeren om lid te worden van LSP. De opbouw van een socialistisch alternatief is essentieel, zeker nu de crisis van het kapitalisme zo algemeen blijkt.

In die opbouw hebben we uw steun nodig. Maak de publicatie van deze krant mogelijk door een abonnement te nemen. Liefst via een doorlopende opdracht van minstens 2 euro per maand. Waarom geen steunabonnement waarbij je maandelijks 5, 10 of meer euro overmaakt? Heb je al een doorlopende opdracht? Misschien kan je het bedrag verhogen en een paar euro extra per maand geven. Vele kleintjes geven ons een grotere financiële basis om onze werking te organiseren. Eenmalige giften zijn uiteraard ook welkom. Spaarde je wat uit omdat je toch maar in je kot zat? Geef een deel ervan aan LSP en aan de strijd voor een socialistische samenleving.

Stort op BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press met als mededeling ‘abonnement’

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be.

Redactie: redactie@socialisme.be.

Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press

- De coronacrisis doet de klassenlijnen niet vervagen, maar verscherpt ze. Geen “nationale” eenheid maar klasseeenheid.

- Ja aan wetenschappelijk onderbouwde maatregelen om het virus te bestrijden. Betrek de vakbonden hierin. Nee aan pogingen om onze democratische rechten in te perken.

Onze gezondheid gaat voor de winsten!

- Voor grote meetings van de werkenden, PVDA, LSP, syndicalisten, jongeren, ... om een anticrisisprogramma te bespreken na de isolatie en lockdown. Investeringen in de zorg, nationaliseer de farmaceutische industrie, pak de rijken aan! Voor nationalisering van de sleutelsectoren onder democratische controle van de werkenden.

“Waar het kapitaal niet door de maatschappij gedwongen wordt rekening te houden met de gezondheid en de levensduur van de arbeider, springt het roekeloos om met deze zaken.”

strijdbare meigroeten facebook.com/LSPLimburg

limburg

Karl Marx, Das Kapital

ANTWERPEN Donderdag 7 mei 19u30

Terugblik op de rode jaren in Italië (19191920) en de opkomst van het fascisme Sprekers: Guy Van Sinoy en Pietro Tosi

Marxistische vorming en discussie workshop in videoconferentie In het Frans: https://zoom.us/j/95458047376 Georganiseerd door LSP-PSL en ALS Brussel

“In september 1920 had de Italiaanse arbeidersklasse in de praktijk de controle over de staat, de samenleving, de fabrieken en bedrijven. De arbeidersklasse had in essentie al gewonnen of toch virtueel gewonnen.” (Leon Trotski)

strijd solidariteit socialisme

brugge

internationalsocialist.net

Leuven

14

ROSA

de

Linkse Socialist

Foto: Campagne ROSA op 8 maart

#WomensLivesMatter Strijd tegen geweld binnen het gezin is nu nog dringender!

H

et verlaten van een gewelddadige partner is in normale tijden om vele redenen moeilijk. De quarantaine zorgt voor bijkomende risicofactoren, zoals de angst voor ziekte, inkomensverlies, opsluiting in een te kleine leefruimte, overwerkte ouders, de moeilijke combinatie van telewerken en voltijdse kinderopvang … Dit zijn allemaal bronnen van conflicten die snel kunnen ontaarden in psychologisch en fysiek geweld.

dossier door Campagne ROSA Antwerpen Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is geweld tegen vrouwen “een wereldwijd volksgezondheidsprobleem van epidemische omvang.”

Volgens de VN krijgt één op de drie vrouwen op een bepaald moment in haar leven te maken met fysiek en/of seksueel geweld. We weten dat veel van dit geweld plaatsvindt binnen de familiekring. De quarantaine die in veel landen wordt toegepast, wordt door veel slachtoffers van huiselijk geweld dan ook als een hel ervaren.

Ook in België is huiselijk geweld een realiteit. Jaarlijks worden meer dan 45.000 klachten geregistreerd bij het Openbaar Ministerie. En we weten dat dit slechts een deel van de gepleegde feiten is. De pandemie maakt het nu nog erger. Dader en slachtoffer zitten nu dagelijks op elkaars lip. Van privacy is vaak geen sprake meer. Slachtoffers durven het niet aan om hulp te vragen terwijl hun mishandelaar erop kijkt.

Ze veronderstellen bovendien vaak dat de hulpverlening niet beschikbaar is in coronatijden. De hulpverlening is overigens vaak ontoereikend door een gebrek aan middelen en onderfinanciering die er reeds voor de coronacrisis was.

Ondanks dit alles wijzen meldpunten voor huiselijk geweld op een forse toename van het aantal oproepen.

De hulplijn 1712 in Vlaanderen had het over een stijging met 70%, langs Franstalige kant was er een verdubbeling. Het toont de ernst van de situatie. Helaas is er een probleem van opvang van slachtoffers door het acute plaatsgebrek, dat ook voor de crisis al bestond. Gebrek aan bescherming zorgt voor extra problemen bij deze hulpverlening.

Als reactie kwam er een interministeriële conferentie ‘Vrouwenrechten’ met 12 ministers. Maar wat kunnen we verwachten van politici die jarenlang een besparingsbeleid hebben gevoerd dat de positie van vrouwen ondermijnt en de openbare diensten afbreekt? De maatregel om hotelkamers voor slachtoffers beschikbaar te stellen is noodzakelijk, maar niet voldoende. Het initiatief van de dienst slachtofferhulp van de politie in Brussel Noord om bij het begin van de quarantaine contact op te nemen met alle personen die de afgelopen drie maanden klacht indienden wegens intrafamiliaal geweld, is zeker positief. Maar ook hier weegt het gebrek aan personeel, voldoende opleiding en stabiele opvang van slachtoffers door.

Het besparingsbeleid treft vrouwen bijzonder hard. Het ondermijnt ook

strijd tegen seksisme: de emancipatie van vrouwen is niet mogelijk in een sociale woestijn.

Dringende maatregelen nodig

Er zijn dringende investeringen nodig, waarbij rekening moet gehouden worden met de eisen van het personeel in de sociale sector.

Slachtofferhulp moet versterkt worden, ook inzake bescherming van het personeel (gratis toegang tot mondmaskers bijvoorbeeld). Dit mag niet beperkt worden tot vrijwilligerswerk en een oproep tot giften: er moeten overheidsmiddelen voorzien worden.

Regelmatig contact en/of bezoek bij vrouwen die gekend staan als slachtoffers van huishoudelijk geweld kan druk zetten op de agressor. Maar dit vereist voldoende gespecialiseerd personeel en beschermingsmateriaal.

Ook na deze gezondheidscrisis zal een verdere publieke investering in de strijd tegen intrafamiliaal geweld nodig zijn. Om seksisme en geweld te stoppen, moet er een einde komen aan de besparingen.

Er moet integendeel geïnvesteerd worden in degelijke openbare diensten met voldoende personeel, waaronder in de sociale sector.

Opvang van slachtoffers in leegstaande hotelkamers is een tijdelijke oplossing.

Er zijn structurele maatregelen nodig om meer opvangplaatsen te voorzien.

Desnoods door leegstaande gebouwen op te vorderen.

De coronacrisis toont hoe media kunnen gebruikt worden om informatie te verspreiden (denk aan de reclamecampagne ‘Stay Safe’) in plaats van de seksistische reclame die onze straten en schermen maar al te vaak overspoelt.

Gebruik de publieke ruimte voor informatie en preventie inzake intrafamiliaal geweld, ook tijdens de quarantaine!

Zo kunnen de telefoonnummers van hulpcentrales breder verspreid geraken.

Daarnaast moeten uiteraard maatregelen genomen worden om het inkomen van werkenden (die al dan niet thuis zitten) te garanderen en om de arbeidsduur van ouders met kinderen die thuis zitten te verminderen zonder loonverlies.

Investeer in sociaal beleid

Ook na deze gezondheidscrisis zal een verdere publieke investering in de strijd tegen intrafamiliaal geweld nodig zijn. Om seksisme en geweld te stoppen, moet er een einde komen aan de besparingen. Er moet integendeel geïnvesteerd worden in degelijke openbare diensten met voldoende personeel, waaronder in de sociale sector.

Deze crisis dwong Wouter Beke om extra middelen uit te trekken voor onder meer de zelfmoordlijn die nu overrompeld wordt. Het toont hoe rampzalig wereldvreemd de eind vorig jaar aangekondigde, maar nadien terug ingetrokken, besparing op de zelfmoordlijn was. Eenmalig extra geld voorzien volstaat niet: er moeten structurele publieke investeringen komen. Stop de uitverkoop van sociaal werk, stop de afbouw van onder meer de Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW).

Meer publiek sociaal werk is nodig om slachtoffers uit hun sociaal isolement te halen, buurthuizen uit te bouwen waar ook kinderopvang wordt voorzien of goedkope en degelijke maaltijden naast fysieke, psychische, materiële en juridische ondersteuning.

Economische onafhankelijkheid van vrouwen is nodig

Campagne ROSA op de grote nationale betoging van 8 maart (internationale vrouwendag). Foto:Liesbeth

Politici en bazen zwaaien tegenwoordig personeel uit de zorg en de supermarkten alle lof toe. Ze worden als helden omschreven. In sectoren als zorg, schoonmaak, distributie, opvang en ondersteuning van kwetsbare sectoren zijn er veel meer vrouwen actief.

Vaak ontbreekt het aan waardering, ook financieel. Er wordt al jaren bespaard op onder meer de zorgsector en eisen voor een menswaardig minimumloon van 14 euro per uur worden als onmogelijk afgedaan. Lage lonen en economische onzekerheid houden onderdrukking van vrouwen in stand.

Het maakt dat vrouwen die slachtoffer van huiselijk geweld zijn hun partner niet zomaar kunnen verlaten.

Economische onafhankelijkheid betekent degelijke lonen (onder meer met het optrekken van het minimumloon tot 14 euro per uur), een minimum pensioen van 1500 euro per maand, het individualiseren van sociale uitkeringen (die als eerste stap ook tot boven de armoedegrens moeten opgetrokken worden), een studentenloon dat de kosten dekt. Daarnaast is er een dringend plan nodig voor de bouw van sociale woningen en meer openbare diensten (zoals kinderopvang). Een kortere werkweek, zonder loonverlies, moet de combinatie tussen werk en gezin mogelijk maken.

Haal de meest onderdrukte groepen uit de verdrukking: regulariseer mensen-zonder-papieren. Die zijn vandaag vaak tewerkgesteld in onder meer de schoonmaak en andere lageloonsectoren, waar ze ingezet worden om een algemene neerwaartse druk op de lonen en arbeidsvoorwaarden door te voeren.

Maatschappijverandering nodig

Geweld tegen vrouwen – en seksisme in het algemeen – kan niet alleen worden toegeschreven aan quarantaine en de Covid-19-crisis. Het is een structureel probleem dat veroorzaakt wordt door de werking van dit systeem. De positie van vrouwen als “tweederangsburgers”, de ongelijke verloning, de systematische objectivering van vrouwenlichamen, de alomtegenwoordigheid van gewelddadige pornografie, het gebrek aan seksuele voorlichting op scholen, de afbouw van openbare diensten, de onzekerheid en armoede, ... Het gaat er niet om excuses te vinden voor de daders, maar wel om na te gaan wat het geweld in stand houdt.

Zo kunnen we niet alleen de gevolgen van structureel seksisme bestrijden, maar ook de oorzaken ervan.

Dat is waarom campagne ROSA de strijd tegen seksisme koppelt aan die tegen het besparingsbeleid en meer algemeen tegen het kapitalisme.

Vrouwen, jongeren en de hele arbeidersklasse hebben er belang bij om samen te strijden tegen het kapitalistische systeem. Democratische controle op de sleutelsectoren van de economie zou maken dat het niet langer nodig is om de lichamen van vrouwen als object voor te stellen. Het doel is dan immers niet langer om de winsten te maximaliseren, maar om aan de behoeften van de bevolking te voldoen. Financiële onaf hankelijkheid en toegankelijke en degelijke openbare diensten maken het voor vrouwen mogelijk om echte keuzes te hebben in hun leven. Door de noden van de meerderheid van de bevolking centraal te stellen, is een samenleving op basis van solidariteit en gelijkheid nodig. Een samenleving waarin geen mens een andere kan onderdrukken en uitbuiten: een socialistische samenleving.

jongeren

www.socialisme.be mei 2020

Voor een studentenloon

15

UGent: aanhangers Schild&Vrienden en organisatoren meeting Hoeyberghs kandidaat voor Raad van Bestuur

E

ind april, na het ter perse gaan van deze krant, vonden aan de UGent verkiezingen plaats om studentenvertegenwoordigers aan te duiden.

Onder de kandidaten voor de Raad van Bestuur twee leden van het extreemrechtse KVHV-Gent.

Foto: ALS en Campagne ROSA trokken met een betoging naar het stakingspiket aan de UGent, waar op 9 maart gestaakt werd voor onder meer een verhoging van het minimumloon tot 14 euro per uur. Die eis is ook belangrijk voor studenten.

80%

van de jongeren werken, een aandeel dat blijft stijgen. Scholieren werken gemiddeld 41 dagen per jaar en studenten 57, opnieuw cijfers die blijven stijgen. Die stijgende trend valt makkelijk te verklaren. Het totale prijskaartje van wat het kost om jong te zijn, blijft stijgen en dat in tegenstelling tot de lonen van onze ouders of de tegemoetkomingen van de overheid. Deze studentenjobs hebben een negatieve impact op de studieresultaten, maar toch worden we gedwongen steeds vaker te werken.

standpunt van de Actief Linkse Studenten 17% van de studenten moet tijdens hun lesuren werken en 25% van ons werkt zelfs tijdens de examenperiodes! De druk die onze jobs daarmee uitoefenen op onze mentale gezondheid en studieprestaties is enorm. Het toenemende aantal studenten dat werkt, oefent niet alleen een druk uit op ons. Jobstudenten worden ingezet als goedkope arbeidskrachten en duwen daardoor gewone werknemers uit hun job of zorgen ervoor dat ze een lager loon krijgen. Waarom zou een werkgever voor een arbeider kiezen als een goedkopere, nog meer flexibele student kan inzetten die niet georganiseerd is in een vakbond?

Dat is niet de schuld van de jobstudenten, want die moeten wel ergens aan geld

geraken. Het is de schuld van het kapitalistische systeem dat werkgevers verplicht de loonkost zo laag mogelijk te houden om hun eigen winsten veilig te stellen en de concurrentiestrijd niet te verliezen.

Dat kapitalistische systeem bevindt zich vandaag in diepe crisis, ten koste van alle jongeren en werkenden op deze planeet.

Het nieuwe coronavirus toont heel expliciet aan hoe afhankelijk studenten zijn geworden van hun jobs. Velen onder ons kunnen hun kot niet betalen, of mogen elke vorm van vrije tijd in de komende maanden vergeten. Studenten zouden zich nochtans enkel zorgen hoeven te maken over hun studies. Studenten die hun jobs verloren, of zullen verliezen, hebben daarom nood aan een inkomens-

garantie. Zij die nog werken zouden, net als de rest van het personeel, recht moeten hebben op een risicopremie. Maar bovenal hebben we nood aan degelijke lonen, dat is minimum 14 euro per uur voor iedereen. Maar uiteindelijk is studeren een voltijdse job: een studentenloon is wat écht efficiënt zou zijn. Er is toch geld genoeg. De Actief Linkse Studenten & Scholieren stellen daarom voor ons te organiseren en in strijd te gaan voor de volgende eisen: • Inkomensgarantie voor alle jongeren die inkomensverlies lijden!

• Minimum €14/u voor iedereen die werkt!

• Student ben je voltijds: voor een studentenloon!

In december werd het karakter van die club nogmaals aangetoond. Jeff Hoeyberghs werd uitgenodigd om seksistische toogpraat te verkondigen, verpakt als een lezing aan de UGent. Campagne ROSA en ALS organiseerden breed gesteund protest tegen dit seksisme. De UGent daarentegen kwam niet verder dan een erg zachte sanctie: twee maanden uitsluiting tijdens de blok en de examenperiode.

De lezing van Hoeyberghs was geen geïsoleerd incident. In september 2018 was er een ophefmakende Panoreportage over Van Langenhove en zijn Schild & Vrienden, die ontmaskerd werden als een racistische, seksistische en neonazistische club. Net als heel wat van die Schild & Vrienden kwam Van Langenhove uit KVHV-Gent.

Waarom blijft de UGent de uitbouw van KVHV faciliteren door het te erkennen als studentenorganisatie en op die basis subsidies en toegang tot universitaire lokalen te geven? Extreemrechts gebruikt dit om zich uit te bouwen en verder te provoceren.

De studenten en het personeel zullen zelf moeten handelen en actie voeren tegen discriminatie en extreemrechts aan de universiteit. Campagne ROSA en ALS gaven meermaals aan hoe dit kan: met mobilisatie om de breed gedragen afkeer tegen racisme, fascisme, seksisme, … op straat te brengen en hiermee extreemrechts in het defensief te duwen. We zijn van plan om deze strijd verder te zetten, werk daaraan mee: contacteer ons en sluit je aan! www.actieflinks.be

Antwerpen

Inkomensgarantie voor alle jongeren met inkomensverlies!

Minimum €14/u voor iedereen die werkt!

Student ben je voltijds: voor een studentenloon!

www.actieflinks.be

Tegen het virus antifascistische is er nood aan groeten Nadia Donckerwolcke solidariteit, Stop racisme! geen haat Alles wat ons verdeelt, verzwakt ons www.blokbuster.be

Tamil Solidariteit

strijd



solidariteit



socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 384  mei 2019

€2

€5 steunprijs

Bericht aan de overheden: ‘Vandaag alle aandacht op de zorg, morgen vereffenen we de rekening’

D

e huidige gezondheidsramp is niet uit de lucht komen vallen! In 2017 werd 900 miljoen euro bespaard op de zorgsector in ons land en 7 miljoen euro op ouderzorg, terwijl de sociale zekerheid 5,8 miljard euro per jaar verloor door fiscale cadeaus aan de grote bedrijven. Er is maar één conclusie mogelijk: besparingen zijn dodelijk.

door Luna, verpleegster in Brussel In Brussel alleen betekende deze besparing een verlies van 200 tot 250 voltijdse equivalenten. Lage lonen, moeilijke en gespreide werkuren en een hoge werkdruk zijn de norm geworden in de zorgsector. Voor de pandemie was de job al onaantrekkelijk en waren er op alle gebieden tekorten. De voorbije jaren kwamen er op de werkvloer geen extra handen bij, er kwamen enkel meer managers. Nu komen we gemiddeld aan één verpleegkundige per 9,4 patiënten terwijl dit minder dan 8 zou moeten zijn. In ‘normale’ tijden was zorg steeds meer bandwerk.

Covid-19 heeft alle zwaktes in het zorgsysteem aan de oppervlakte gebracht en heeft de al zware werkomstandigheden nog moeilijker gemaakt.

Het tekort aan essentieel beschermingsmateriaal en tests brengen het personeel, hun familie en de rest van

de patiënten in gevaar. Op dit ogenblik is officieel ongeveer 4% van het personeel besmet, maar de werkelijkheid is veel dramatischer.

De regering kwam veel te laat met maatregelen die bovendien ontoereikend waren. Dit komt omdat de belangen van het personeel en de zorgsector niet centraal staan in het huidige beleid. De directies van ziekenhuizen beslisten om de ondernemingsraden en Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) op te schorten, waardoor het personeel niet betrokken werd bij discussies over de bescherming op de werkvloer.

Ondertussen werkt het zorgpersoneel soms shiften van 12 uur per dag. Er wordt zelfs gesproken over de mogelijkheid om mensen die symptomen hebben te laten werken of nog over de mogelijkheid om gebruikte mondmas-

In crisissituaties is er nood aan solidariteit. Die komt altijd van onderaf, van gewone mensen. Als deze gezondheidscrisis voorbij is, bevinden we ons nog steeds in de crisis van het kapitalisme. We weten het allemaal: ze zullen proberen om ons te laten betalen met mogelijk opnieuw besparingen. kers opnieuw te steriliseren. Er wordt gesproken over het zorgpersoneel als ‘helden’, maar ze gaan gebukt onder een beleid dat jarenlang geen respect toonde en zelfs in volle crisis onvoldoende bescherming biedt. Dit is wat

er gebeurt als gezondheidszorg een handelswaar wordt.

In crisissituaties is er nood aan solidariteit. Die komt altijd van onderaf, van gewone mensen. Als deze gezondheidscrisis voorbij is, bevinden we ons nog steeds in de crisis van het kapitalisme. We weten het allemaal: ze zullen proberen om ons te laten betalen met mogelijk opnieuw besparingen.

Alle rechten zijn door strijd afgedwongen. Op dit ogenblik is het moeilijk om actie te voeren in de zorgsector.

Nu gaat alle aandacht terecht naar de zorg. Maar we moeten wel nadenken hoe we antwoorden op de vele tekorten en hoe we de brede sympathie voor het zorgpersoneel omzetten in een actieve strijd voor meer middelen. De actiegroep La Santé en Lutte (Zorg in Strijd) roept nu al op tot een grote zorgbetoging zodra de gezondheidssituatie dit toelaat, wellicht in september.

Laten we ervoor zorgen dat deze betoging de eerste grote betoging wordt waarmee we onze eisen verdedigen.

De bazen en hun politieke staf zullen ons zeggen dat dit niet het moment is om eisen te stellen, maar dat we net de broekriem moeten aanhalen. Er zal ons

w w w. s o c i a l i s m e . b e

verteld worden dat we moeten wachten tot zowel de gezondheidscrisis als de economische crisis achter de rug liggen. We weten echter heel goed dat periodes van economische groei vooral gebruikt worden om de winsten te vergroten, niet om de werkenden te belonen. We moeten ons zo snel mogelijk organiseren met algemene vergaderingen op de werkvloer. Er is een offensief nodig rond de eis van meer middelen voor zorg, betere arbeids- en loonvoorwaarden voor het personeel en een gezondheidszorg die niet als handelswaar wordt gezien. Dat botst op het kapitalisme. Een ander systeem is nodig: een democratisch socialistische samenleving.

• Pagina 4: Inter view met Karim, delegee in de zorgsector en actief bij ‘La Santé en Lutte’ • Pagina 5: Corona in het rusthuis. Getuigenis van een verpleegkundige