2014 dentista 03

dentista magazine voor het tandheelkundig team

2014 | 3

Halitose Neus dicht of mond open?

PatiĂŤnttevredenheid: Wegnemen ongemak

10 redenen om bloedingen te scoren

Verlichting in de praktijk

DENTAL STAND ALONE

Behandelconcepten

Bespaar op overbodig leidingwerk en investeer in kwaliteit

Dental Stand Alone biedt een flexibele opstelling voor links- of rechtshandig bedieningsgemak. Door het veilige, geïntegreerde spraywatersysteem is legionellabesmetting uitgesloten.

Praktijken die kiezen voor DSA zijn verlost van onnodige bouwkundige aanpassingen.

Geen tijdrovend en kostbaar hak- en breekwerk meer nodig. Alléén DSA heeft aan één stopcontact voldoende.

Vele tevreden tandartsen en mondhygiënisten ervaren dagelijks in hun praktijk de toegevoegde waarde van DSA. DSA De nieuwe praktijknorm voor professionals

Kijk op onze geheel vernieuwde website: www.dental.nl, of bel (030) 603 63 24 voor een afspraak. U bent van harte welkom.

LESS IS MORE De nieuwe DSA catalogus is uit.

Een volledig aanbod voor een complete praktijkinrichting.

Vraag hem aan en bespaar op leidingen, niet op kwaliteit.

Dental International BV The Inventors of DSA庐 Dental Stand Alone Edisonbaan 13 路 3439 MN Nieuwegein (030) 603 63 24 路 www.dental.nl

Zijn uw patiënten op de hoogte van dagelijkse zuren?

Zuurrijke voedingsmiddelen en dranken zijn

wordt het kwetsbaar voor tanderosie. Toch mer-

steeds meer onderdeel van het moderne voe-

ken patiënten het niet op, omdat het lastig is de

dingspatroon. Toch zijn veel patiënten er zich

eerste tekenen van tanderosie te herkennen.

niet van bewust hoe schadelijk fruit, koolzuurhoudende dranken en wijn bijvoorbeeld zijn voor het gebit.

Een vroegtijdige diagnose en goede adviezen over tandverzorging zijn essentieel om tanderosie te helpen onder controle te krijgen en te

Als het tandglazuur herhaaldelijk wordt bloot-

voorkomen. Dit helpt ook om onomkeerbare

gesteld aan zuren uit onze dagelijkse voeding,

schade te vermijden.

Helpt dagelijks beschermen tegen de gevolgen van tanderosie Ga voor meer informatie naar www.proglasur.nl

Bron: 1. Hara AT et al. Caries Res 2009; 43: 57–63. Prepared October 2011, Z-11-163.

CHNL/CHSENO/0015/14

Het is bewezen dat Proglasur bij tweemaal daags gebruik het door zuur zacht geworden tandglazuur verhardt en langdurige bescherming biedt tegen de gevolgen van tanderosie.1

dentista| Colofon Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

dentista| Redactioneel

Praktijkmanager

Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

ZIE PAG. 5 ZIE PAG. 5

ZIE PAG. 5

Licht

Dentista is een uitgave van Dentista Media en verschijnt 6 keer per jaar.

Redactie Ilko Alink, Joan Koele, Lies Ligtvoet

dentista Redactieadres

Dentista Media, De Vlasakkers 8, 7437 CL Bathmen Tandarts Contact: Ilko Alink, ilko@dentista-magazine.nl,

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

06 - 267 060 67

Internet

dentista

Dit nummer van Dentista verschijnt rond de langste dag van het jaar. De tijd dat het licht het grootste deel van de Tandartsmensen Mondhygiënist dag bepaalt. Maar ook een periode waarin veel met vakantie gaan. Het is daardoor rustiger in de praktijk en dat biedt mogelijkheden om aandacht te besteden aan andere zaken dan alleen patiënten behandelen.

www.dentista-magazine.nl

Kijk bijvoorbeeld eens naar het licht in je praktijk. Het bepaalt namelijk mede de kwaliteit van je werk, maar ook je bioritme en humeur worden erdoor beïnvloed. En voordat je gaat kijken in de praktijk lees je natuurlijk eerst het artikel over licht van Joseph Wouters in deze editie van Dentista.

Lies van Wegen en Astrid Elzink geven in hun columns ook tips voor de rustige zomermaanden.

Twitter: @dentistamag

Aan dit nummer werkten mee Anna Berends van Loenen, Marthijn Verboom, Erik-Jan Muts, Tieneke Wulferink, Astrid Elzink, Frank Andriessen, David Rijkens, Lies van Wegen, Ralph van der Reijden, Mark Veenstra, Lieneke Steverink-Jorna, Denthuijse Praktijk voor tandheelkunde, Bureau Kroner, Marianne Burghoorn, Lisa

LDB Production, Levin den Boer

En er is meer licht. Want Dentista probeert je werk namelijk altijd lichter te maken. Met praktische artikelen, casuïstiek en ervaringen uit de markt. Natuurlijk weer voor het hele team. Naast onze vaste rubrieken en informatie over implantologie en prothetiek is er deze keer onder andere aandacht voor hallitose, mondfotografie, blokplanning en de bloedingsindex. Je hebt ook deze zomer dus weer genoeg te lezen.

Abonneren

Wij wensen je alvast een heel goede zomer toe!

Bakker-Ruggieri, Fridus van der Weijden, Martin van Leeuwen, Dagmar Slot, Tandheelkunde praktijk J.Th.M. Klaassen, Rolf van Mierlo, Joseph Wouters, Mariëlle Nap, Peter Paul Schouten, Arend van den Akker, Marta Ilik. Fotografie: Levin den Boer.

Vormgeving

Dentista wordt in gecontroleerde verspreiding toegezonden

Ilko Alink, Lies Ligtvoet, Joan Koele

aan tandarts- en mondhygiënistenpraktijken in Nederland.

Een vast abonnement kost € 42,50 (incl. btw) per jaar.

Voor abonneren: www.dentista-magazine.nl

Adreswijzigingen Per e-mail: info@dentista-magazine.nl.

Vermeld zowel je oude als nieuwe adres.

Adverteren Joan Koele, joan@dentista-magazine.nl, 06 – 477 859 78

Marketing Ilko Alink, ilko@dentista-magazine.nl, 06 – 267 060 67

Druk Ten Brink BV, Meppel

dentista

Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

©2014 Dentista Media. Niets in deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van Dentista Media of andere auteursrechthebbenden. Dentista Media kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de juistheid en volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden.

dentista dentista| 5 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Tandarts

Praktijkmanager

Mondhygiënist

Assistent

Dentista is een interactief magazine

Praktijkmanager

Download de gratis Layar App

Scan de pagina’s met het Layar logo

Ontdek de interactieve inhoud

Assist

dentista| Inhoud Tandarts

Tandarts

dentista 3

dentista

MondhygiĂŤnist

Assistent

Praktijkmanager

MondhygiĂŤnist

Assistent

Praktijkmanager

8 16

24

42

52

64

Inhoud Een patiënt met slechte adem

Doe jij je neus dicht of je mond open?

8

Goede mondfotografie De criteria op een rij

12

Behandeling fissuurcariës en vervangen defecte composietrestauratie

16

Wel of geen blokplanning?

20

Goed licht zorgt voor meer dan goed zicht

24

De bloedingsindex

29

Spoelen tegen plaque Etherische oliën zijn het effectieve component 42

Ongemak weghalen Vergroot de waarde voor de patiënt

52

Een nieuwe prothese in twee zittingen cad/cam levert snelheid en precisie

64

En verder Voorwoord 5 Column Erik-Jan 19 Implantologie 32 Team in beeld 36 Prothetiek 38 Column Tieneke 41 De praktijkmanager 46

dentista

Financieel 49 Design in beeld 56 De investering 58 Column Lies 61 Play 65 Column Astrid 67 Product 69

Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Een patiënt met slechte adem

Doe jij je neus dicht of je mond open?

Je haalt mevrouw Jansen op uit de wachtkamer. Al bij de ontmoeting ruik je het: slechte adem. Wat doe je? Maak je de slechte adem direct bespreekbaar? Of houd je je mond (en je neus) dicht? Mondzorgverleners die patiënten op hun slechte adem attenderen en hen van hun (nog onbekende) probleem afhelpen, kunnen rekenen op dankbare reacties.

Mariëlle Nap

M

evrouw Jansen heeft het zelf helemaal niet in de gaten. De meeste mensen met orale halitose merken het zelf niet, omdat ze het zelf niet kunnen ruiken. Maar de omgeving merkt het wèl. Sommige mensen hebben er zo veel last van, dat ze erdoor gehinderd worden in hun sociale en intieme contacten.

Uit schaamte worden mensen met slechte adem vaak niet door hun omgeving geïnformeerd. Iemand hoort vaak pas in de mondzorgpraktijk voor het eerst over zijn slechte adem. Mondzorgverleners spelen daardoor een belangrijke rol in het signaleren en verhelpen van halitose.

Slechte adem en halitose Een goede of slechte smaak in de mond zegt niets over een slechte adem. Iemand kan tijdelijk uit zijn mond ruiken, bijvoorbeeld door het eten van gekruid voedsel of het drinken van alcohol. Maar iemand met

halitose ruikt altíjd uit zijn mond. De oorzaak heeft weinig of niets te maken met wat je patiënt eet of drinkt. De belangrijkste boosdoener is de aanwezigheid van tongbeslag: bacteriën met voedselresten op het achterste gedeelte van de tong. Deze bacteriën produceren zwavel en dat ruikt onaangenaam. Halitose is geen zeldzaam verschijnsel, maar komt bij ongeveer één op de zeven mensen voor. Halitose gaat niet vanzelf voorbij. Wel is die in de meeste gevallen eenvoudig te verhelpen.

De mondzorgverlener adviseert daarbij.

Oorzaken en oplossingen Oorzaak: voeding, dranken en roken Wie bijvoorbeeld knoflook, uien of kruiden heeft gegeten, alcohol heeft gedronken of heeft gerookt, kan een onaangename lucht

uitademen. Die geur is van tijdelijke aard en kan worden voorkomen of gemaskeerd.

Oplossing: Om de onaangename lucht te voorkomen, zou je patiënten kunnen adviseren de producten niet meer te gebruiken. Om de nare geuren tijdelijk te maskeren kun je aanraden iets te eten of drinken (bijvoorbeeld suikervrije kauwgom) of de tanden te poetsen met een verfrissende tandpasta.

Tips voor frisse adem Geef je patiënt de volgende tips voor een frisse adem: Een goede verzorging van uw gebit, tandvlees en tong is belangrijk om een slechte adem te voorkomen of te bestrijden. Poets uw tanden 2x per dag met fluoridetandpasta. Reinig ook de ruimten tussen uw tanden en kiezen

Probleem: bacteriën achter op de tong De bacteriën in tongbeslag op het achterste gedeelte van de tong produceren zwavel. Dat ruikt onaangenaam.

Op ruwe tongen blijven makkelijker voedselresten achter dan op gladde tongen. Iemand met een ruwe tong heeft meer kans op tongbeslag en dus op halitose. Ouderen hebben meer tongbeslag dan jongeren.

Oplossing: Adviseer je patiënt de tong te reinigen met een tongreiniger. Laat ze in ongeveer vijf keer de bacteriën en het slijm van de tong schrapen. Ver achterop de tong kunnen de meeste bacteriën worden weggeschraapt. Adviseer twee keer per dag de tong te reinigen, het liefst ’s ochtends en ’s avonds. Onderzoek toont aan dat het reinigen van de tong met een tongreiniger effectiever is dan met een tandenborstel.

Levert het tongreinigen onvoldoende resultaat op? Dan is een intensievere verzorging nodig. Adviseer je patiënt, naast het tongreinigen, de bacteriën die de slechte adem veroorzaken te bestrijden met gorgelmiddelen en/of een mondspray. Tongreinigers en gorgelmiddelen zijn zonder recept bij de apotheek of drogist verkrijgbaar.

Probleem: gingivitis en parodontitis Soms is gingivitis of parodontitis de oorzaak van een slechte adem. De bacteriën in het ontstoken weefsel kunnen een nare zwavelgeur veroorzaken. Vaak hebben deze patiënten een slechte mondhygiëne.

1x per dag met tandenstokers, ragers, of flossdraad. Gebruik 2x per dag een tongschraper als u veel tongbeslag heeft, eventueel samen met een gorgelmiddel.

Ga regelmatig voor controle naar uw tandarts of mondhygiënist. Die zal, als dat nodig is, uw gebit grondig reinigen.

dentista| 9 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Oplossing: Raad patiënten aan hun gebit tweemaal twee minuten per dag te poetsen met fluoridetandpasta. Adviseer daarnaast minimaal eenmaal per dag de approximale ruimten te reinigen met tandenstokers, ragers of flossdraad. Geef je patiënt een goede poetsinstructie en instrueer hoe je

Zin in witte tanden?

Start nu met de nieuwe in-office bleekgel!

udig “Snel en eenvo in het gebruik!”

Cosmetische in-office bleekgel met 6% H2O2

Éen produkt, twee mogelijkheden de tanden te bleken 1. Aanbevolen als chairside start behandeling, aangevuld door take-home whitening (Opalescence Go / Opalescence PF) 2. Start en complete chairside behandeling • • • • •

In-office bleaching met 6% waterstofperoxide Eenvoudig spuit mix systeem, verse gel voor iedere applicatie Chemische activatie, geen licht nodig Gepatenteerde PF formule voor een sterker glazuur, verminderde gevoeligheid en cariëspreventie Paarse kleur voor betere zichtbaarheid en nauwkeurige verwijdering

Voor het bleken.

Na toepassing van Opalescence Office en Opalescence Go.

Indien u vragen heeft over het product of het gebruik ervan, kunt u gebruik maken van onze productspecialisten.

Uw persoonlijke productspecialist kunt u vinden in de nieuwe Ultradent catalogus op pagina 133 of per email opvragen info@updental.de.

Ultradent Products GmbH · Am Westhover Berg 30 · 51149 Köln Tel 02203-359215 · Fax 02203-359222 · www.ultradent.com/de

Verkoop door de geautoriseerde dentale vakhandel

interdentale reinigingsmiddelen gebruikt.

Een uitgebreide gebitsreiniging kan ook geïndiceerd zijn. Voor heldere instructies kun je je patiënten behalve de patiëntenfolders van het Ivoren Kruis, ook het gebruik van de app GezondeMond aanraden. Deze is gratis te downloaden in de appstores van Apple en Android.

Probleem: hyposalivatie en xerostomie Door hyposalivatie kan bij je patiënt (een gevoel van) monddroogheid (xerostomie) ontstaan. Een geringe speekselproductie kan bijdragen aan een slechte adem.

Monddroogheid kan ook ontstaan door mondademhaling en bepaalde medicijnen hebben hyposalivatie als bijwerking.

Als vuistregel geldt dat wanneer iemand meer dan drie soorten medicijnen tegelijk gebruikt, de kans groot is dat de speekselsecretie is geremd. Radiotherapie kan de speekselklieren aantasten als die in het bestralingsgebied vallen. Deze schade is onomkeerbaar. De speekselklieren kunnen dan dus niet meer worden gestimuleerd.

Oplossing: Als de speekselklieren nog werken, maar

Een schone tong Hoe adviseer je een tongreiniger of -schraper te gebruiken?

• Steek uw tong zo ver mogelijk uit uw mond.

• Plaats de tongreiniger zo ver mogelijk achter op uw tong. Oefen kracht uit op de schraper en druk uw tong plat.

Zorg ervoor dat de tongreiniger goed contact maakt met uw tong. In het begin zult u op dit moment kokhalzen.

Als u het vaker doet, leert u de reiniger zo te plaatsen dat u een kokhalsreactie tot een minimum beperkt.

• Trek de tongreiniger langzaam naar voren in uw mond.

• Maak de reiniger schoon onder stromend water.

• Herhaal de procedure ongeveer vijf keer.

• Spoel uw mond goed na met water.

• Reinig en droog de tongreiniger en bewaar deze tot een volgend gebruik.

tijdelijk niet goed functioneren, kunnen patiënten de speekselproductie stimuleren. Adviseer hen lichtzuur voedsel te eten of producten waarop hij goed moet kauwen, zoals fruit, komkommer, bruine boterhammen, wortels of suikervrije kauwgom.

Is het medicijngebruik de oorzaak van de droge mond? Door het gebruik van medicijnen zijn de speekselklieren zelf meestal niet aangetast. Ze zijn veelal alleen neuronaal geblokkeerd. Een patiënt met een hyposalivatie veroorzaakt door medicatie kun je verwijzen naar de voorschrijvend arts. Indien mogelijk kan de medicatie worden aangepast door deze weg te laten, de dosering te verlagen, het doseringsschema aan te passen of het oorzakelijke geneesmiddel te vervangen. Als de speekselklieren niet meer of gedeeltelijk functioneren, kun je speekselvervangers adviseren.

Probleem: overige oorzaken Soms zorgen chemische processen in het bloed ervoor dat de lucht afkomstig van de longen onaangenaam ruikt. Iemand ruikt dan uit zowel de neus als de mond. Slechte adem kan ook ontstaan bij een perfecte mondhygiëne. Een ontsteking in de keel of neusbijholte kan de veroorzaker zijn. Een beoordeling door een KNO-arts is dan nodig. Veel mensen denken dat een slechte geur vanuit de maag komt. Maar dit is bijna nooit het geval.

Ademgeur bepalen Patiënten kun je een eenvoudige en betrouwbare manier aanreiken om erachter te komen of ze last hebben van een slechte adem. Adviseer hun het gewoon aan hun partner of een andere vertrouwde persoon te vragen. Vertel je patiënt dat ze natuurlijk altijd hun mondzorgverlener kunnen vragen hun ademgeur te bepalen.

Patiëntenfolder Het Ivoren Kruis heeft een heldere patiëntenfolder Slechte adem beschikbaar. Deze is te bestellen via www.ivorenkruis.nl of via de klantenservice: 088-1182500. Wie een enkel exemplaar van de folder nodig heeft, kan die kosteloos downloaden en printen via de website. Klik op ‘folders bestellen’

Oplossing: Bepaal of de ademgeur zowel uit de neus én de mond komt of alleen uit de mond.

Verwijs patiënten die zowel uit hun mond als hun neus ruiken door naar hun huisarts of specialist.

en download de pdf.

Wat helpt níet tegen halitose?

Halitose krijgen patiënten niet weg met frisse snoepjes, kauwgom of sprays die alleen maar een lekkere mintsmaak achterlaten. Vanwege de smaak hebben patiënten het gevoel dat hun adem fris is, maar dat gevoel bedriegt. De verfrissing van de mond kan de slechte adem maar gedeeltelijk verdoezelen en meestal maar voor enkele minuten. Bovendien helpt het niet om vaker en harder te poetsen. Mondspoelmiddelen die niet nadrukkelijk zijn ontwikkeld om de slechte adem te bestrijden, helpen ook niet.

Mariëlle Nap is secretaris van het Adviescollege Preventie Monden Tandziekten en communicatie-adviseur van het Ivoren Kruis en eigenaar van bureau Mondig Communicatie.

dentista| 11 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

de criteria op een rij

Goede mondfotografie In de tandheelkunde wordt steeds meer gebruik gemaakt van digitale fotografie.

De foto’s worden gebruikt in de communicatie met de patiënt, orthodontist, verzekeraar en laboratorium, maar ook voor eigen documentatie, websites, artikelen en presentaties. In dit artikel geven we je een aantal belangrijke criteria voor het maken van een goede mondfoto.

Peter-Paul Schouten

M

ondfoto’s en digitale communicatiemiddelen helpen je om snel en duidelijk situaties vast te leggen en specifieke wensen over te brengen. Bovendien kunnen foto’s een betrouwbaar naslagwerk zijn van behaalde resultaten in vorm, kleur, oppervlaktestructuur en glans. Ook hier geldt dat één beeld vaak meer zegt dan duizend woorden.

Vorm Het is van belang dat de vorm, die zichtbaar is op de foto, zo realistisch mogelijk is. Vertekening door de lens dient daarom zo minimaal mogelijk te zijn. Een macrolens met een brandpuntsafstand van 100mm is dan de beste keuze. Hierdoor is de vertekening minimaal en kan op korte afstand de gehele mond worden gefotografeerd, zonder dat er achteraf uitsneden moeten worden gemaakt. Lenzen met een kleinere brandpuntsafstand zullen een bolle vertekening geven (denk aan het bekende deurspionnetje). Lenzen met een grotere brandpuntsafstand zullen een holle vertekening geven.

Belichting Een goede mondfoto is zodanig belicht dat geen enkel deel van de foto onder- of overbelicht is en bevat geen harde schaduwen.

Het is daarom verstandig om voor een ringflitser of tangflitser te kiezen. Deze flitsers zorgen, bij een juiste instelling, voor een mooie en evenwichtige belichting.

Juiste en constante belichting is eveneens een vereiste. In de (half)automatische stand van het toestel bepaalt de camera de belichting voor u, met wisselend succes. Om die reden kunt u de sluitertijd, diafragma, ISO-waarde en flits-output het beste handmatig instellen. (zie ook vorbeeld 1)

Scherpte Allereerst wilt u zoveel mogelijk elementen op de foto scherp kunnen zien. Daarom maakt u de lensopening (diafragma) zo klein mogelijk; dit maximeert het “scherptegebied”. Dit is het deel van de foto dat als “scherp” wordt ervaren. Ook het focuspunt is hierbij van belang. Omdat het scherptegebied deels vóór en deels achter het focuspunt ligt, stelt u niet scherp op het

dichtstbijzijnde element, maar altijd “iets naar achter”.

Tegelijkertijd wilt u onscherpte door beweging van de patiënt of fotograaf uitsluiten.

Dat vereist korte sluitertijden. Een macroflitser die voldoende licht afgeeft is noodzakelijk, om bij een kleine lensopening en een korte sluitertijd toch een goed belichte foto te kunnen maken (zonder “korrel”).

toestel moeten laten corrigeren voor de specifieke kleurtemperatuur van de gebruikte lichtbron. Ook dit doet u, omwille van een optimaal resultaat, handmatig!

Door het gebruik van een krachtige flitser worden mogelijke kleurafwijkingen, die veroorzaakt worden door andere lichtbronnen zoals praktijklampen, uitgesloten.

Kleur

Bij mondfotografie is reproduceerbaarheid van groot belang. Als u na een bepaalde periode opnieuw een foto van hetzelfde gebit maakt, moet deze wat betreft vorm, belichting, scherpte, en kleurstelling exact hetzelfde zijn. Alleen dan kunt u goed vergelijken en het geboekte resultaat juist beoordelen. Door de camera en de flitser handmatig zodanig in te stellen dat externe invloeden worden uitgesloten, kan deze reproduceerbaarheid worden gerealiseerd.

Naast deze technische voorwaarden voor reproduceerbaarheid is natuurlijk ook van groot belang dat wát op de foto’s wordt vastgelegd via een vast protocol geschiedt.

Om een compleet beeld van het gebit te krijgen volstaat over het algemeen een se-

Uiteindelijk wilt u de gefotografeerde kleuren zo natuurgetrouw mogelijk terugzien op het beeldscherm van uw computer.

U moet er dan allereerst zeker van zijn dat dit beeldscherm goed gekalibreerd is; met andere woorden: dat het beeldscherm de kleuren juist weergeeft. Software om het beeldscherm te kalibreren wordt over het algemeen bij de computer of het beeldscherm meegeleverd of is gratis te downloaden bij de fabrikant. Het is een klusje van vijf minuten en moet met enige regelmaat worden uitgevoerd.

Daarnaast is van groot belang dat de kleuren direct bij het maken met de foto juist vastgelegd worden. Dat betekent dat u het

dentista| 13 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Reproduceerbaarheid

Een camera met een tangflitser (links) en een ringflitser (rechts)

Voorbeeld 1, Fotocamera’s hebben in de (half)automatische stand soms moeite met het bepalen van de juiste kleurbalans en belichting, met name als er veel witte of donkere delen in beeld zijn. Links een foto van een zwart vel papier, rechts een foto van een spierwit vel. Resultaat is in beide gevallen een grijzige foto met kleurzweem.

Peter-Paul Schouten (1959) rondde in 2008 zijn opleiding als fotograaf aan de Fotoacademie in Amsterdam af. Naast portret-, landschap- en architectuurfotograaf is hij expert op het gebied van mondfotografie.

Over dit onderwerp is meer informatie te vinden op www.mondfotografie.nl

rie van 9 standaard foto’s: 1 portretfoto (van voren) 3 foto’s waarbij het gebit ontspannen lachend te zien is (links, rechts, frontaal) 3 foto’s met wanghaken (links, rechts, frontaal) 1 frontaal boven, met wanghaken en contrastor 1 foto occlusaal boven (met behulp van wanghaken en mondspiegel)

Apparatuur Voor een goed mondfoto heb je de volgende apparatuur nodig: Een (eenvoudige) spiegelreflexcamera. Handig is de optie op sommige camera’s om instellingen te kunnen opslaan onder een aparte knop. Verder een macrolens (100 mm) en een ringflitser of tangflitser. Een ringflitser werkt eenvoudiger en sneller dan een tangflitser, maar met een tangflitser kunt je de belichting net iets fijner afstellen.

dentista| 14 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Test online uw kennis over slechte adem/halitose en bestel een gratis CB12 proefpakket! sionals

l/profes Ga naar www.CB12.n

CB12: Effectief in de reductie van VZV’s De kwaliteit van de adem wordt bepaald door de hoeveelheid vluchtige zwavelverbindingen (VZV’s). CB12 is een mondspoeling geschikt voor dagelijks gebruik en voorkomt en neutraliseert 12 uur lang de productie van VZV’s in de mondholte. De unieke, gepatenteerde en optimale combinatie van chloorhexidine (0,025%) en zink (0,3%) zorgt voor een synergetisch en langdurig effect met behoud van de natuurlijke mondweerstand. Door een lage concentratie chloorhexidine is er bij het gebruik van CB12 geringe kans op tandverkleuring.1 CB12 heeft in drie publicaties bewezen effectiever te zijn in de reductie van VZV’s dan andere mondspoelmiddelen.1, 2, 3

CB12-05-20052014

1) Thrane PS, Jonski G, Young A, Rölla G. Zn and CHX mouthwash effective against VSCs responsible for halitosis for up to 12 hours. Dental Health, 01 May 2009, vol./is. 48/3(8-12), 00118605.

2) Thrane PS, Young A, Jonski G, Rölla G. (2007). A new mouthrinse combining zinc and clorhexidine in low concentrations provide superior efficacy against halitosis compared to existing formulations: a double blind clinical study. J Clint Dent; 18 (3):82-87.

3) Saad S, Greenman J, Shaw H. Comparative effects of various commercially available mouthrinse formulations on oral malodour, Oral Diseases (2011) 17, 180–186.

Meda Pharma B.V., Krijgsman 20, 1186 DM Amstelveen

Behandeling fissuurcariës en vervangen defecte composietrestauratie Marta Ilik

Introductie Tijdens de intake van een nieuwe patiënt bleek tijdens het mondonderzoek dat er meerdere problemen in de mond te vinden waren. Na het opstellen van een behandelplan werd besloten om eerst de elementen 46 en 47 te stabiliseren door de slecht aansluitende oude composietrestauratie in element 46 te vervangen en cariës in element 47 te behandelen. Gezien de wanden van de restauratie allemaal nog in tact waren is gekozen de elementen (opnieuw) te behandelen met composiet.

Behandeling 1: Initiële situatie.

2: Na de verdoving wordt rubberdam aangebracht zodat een goede vochtstabiele situatie gecreëerd wordt waarbinnen adhesief gewerkt kan worden. Daarnaast beschermt de rubberdam de wang, lip en tong van de patiënt tegen onbedoeld contact met de boor. Vervolgens wordt de oude restauratie in element 46 en de cariës in element 47 verwijderd.

3-4: Het glazuur wordt 30 seconden geëtst.

Na de eerste 15 seconden wordt het den-

tine meegenomen in de etsprocedure.

5: Vervolgens wordt de primer (Optibond FL, Kerr) op het dentine en bonding op zowel dentine als glazuur aangebracht.

6-7: Element 47 wordt eerst opgebouwd door middel van twee lagen composiet (Filtek Supreme XTE A3 Body (foto 6) en Filtek Supreme XTE A3 Enamel, 3M ESPE) (foto 7).

8: Element 46 wordt op dezelfde manier opgebouwd als element 47.

9: Rubberdam wordt verwijderd en de occlusie wordt gecontroleerd. Overmaat aan materiaal wordt verwijderd met diamantfineerboren (Horico).

Vervolgens wordt wederom rubberdam aangebracht en worden de Brownie point (Shofu) en spiraalwieltjes (Sof-Lex Spiral, 3M ESPE) gebruikt om de restauraties glad af te werken en te polijsten.

10: Voor een eindresultaat dat er zo natuurlijk als mogelijk komt uit te zien worden lichtuithardende stains (Kolor Plus, Kerr) aangebracht door middel van het fissura instrument (LM-Arte).

11: Eindresultaat direct na behandeling.

dentista| 16 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

In co fec nt tio ro n l

tu

Dia gno sis

ite Defin n ratio

resto

Ob

ra

tio

n

Temp o resto rary ration

Access

enicam ion tat

Med

Deb

ride

tion

l Cana ration a prep

Irriga

t

t ng en ki or th em W ng sur le ea m

ng

yi

Dr

men

Route to successful endodontics

001501

www.coltene.com/contact

Erik-Jan Muts

e

Mond & bureaucratie Obstakels tussen tandarts en patiënt Ondanks mijn korte loopbaan als tandarts valt mij op dat de bureaucratische obstakels tussen tandarts en patiënt de laatste jaren sterk lijken toe te nemen en steeds moeilijker worden overwonnen.

Deze hindernissen worden veelal uitgelegd in het belang te zijn van de patiënt.

Maar wordt de patiënt in kwestie wel naar zijn of haar mening gevraagd? Wanneer we verder kijken dan onze neus lang is, zouden we wel eens tot een andere conclusie kunnen komen.

Zoals de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) zelf zegt, maakt en bewaakt het goed werkende zorgmarkten. Spelregels zijn belangrijk, ook in de tandheelkunde.

Echter, iedere vorm van vrijheid en flexibiliteit ontbreekt binnen deze regels. Met als gevolg dat innovaties worden geremd of zelfs onmogelijk zijn, aangezien men vast blijft houden aan sterk verouderde principes. Denk bijvoorbeeld aan adhesief cementeren. Zonder twijfel vele malen duurzamer, maar onmogelijk uit te voeren in het huidige systeem. Daarnaast blijkt inmiddels uit het rapport Milliman dat de

dentista| 19 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

marktscans van de NZa ten tijde van de vrije tarieven ondeugdelijk en misleidend waren. Om nog maar niet te spreken over de actualiteiten omtrent het rapport van de NZa-klokkenluider Arthur Gotlieb. Alles riekt naar eigenbelang en volgens mij staat bij de NZa het belang van de patiënt al vele jaren niet meer voorop.

En alsof dat nog niet genoeg is, doen de zorgverzekeraars er nog een schepje bovenop. Vooral Achmea is bezig om de tandarts aan te pakken. Combinaties van bepaalde codes worden niet uitgekeerd of zelfs teruggevorderd zonder dat duidelijk is of dit op deze manier überhaupt wel kan. Daarmee lijken de zorgverzekeraars hun eigen spelregels te hebben opgesteld. Enig idee hoeveel meer solvabiliteit de zorgverzekeraars hadden dan vereist in 2012? In totaal lag er 2,7 miljard euro extra geld op de plank. Ziet de patiënt daar iets van terug?

Toezicht op de eerstelijns gezondheidszorg is uitermate belangrijk. De Inspectie voor Gezondheidszorg (IGZ) wil snel vooruit (denk bijvoorbeeld aan de infec-

tiepreventie en dossiervorming) en dat is te merken aan het groeiend aantal protocollen en richtlijnen. De IGZ lijkt te vergeten dat de overheadkosten in de tandheelkundige praktijk enorm toenemen en er met de huidige spelregels van de NZa een onwerkbare situatie dreigt te ontstaan.

Het lijkt erop dat wij als tandartsen samen met onze patiënten gevangen zitten in een behandelrelatie vol beperkingen, die wordt bepaald door derden met teveel eigenbelang. In de discussie over kwaliteit, prijs en inhoud moet eigenlijk de patiënt voorop komen te staan. Wat vindt de patiënt van de huidige ontwikkelingen?

Daarvoor bestaan het Consumenten Platform Mondzorg (CPM) en de Stichting Onafhankelijke Hulpverlening (SOH). Laat de patiënt eens mee praten!

Erik-Jan Muts - Tandarts bij MP3 Tandartsen in Apeldoorn en Beekmans Tandartsen in Laren.

Rendement door de balie-assistent

Wel of geen blokplanning?

In het vorige artikel spraken we over het belang van een efficiënte planning voor het rendement van de praktijk. Daarbij hebben we een aantal basisprincipes uitgelegd. Nu gaan we kijken of een blokplanning voor jouw praktijk van toegevoegde waarde kan zijn.

Anna Berends van Loenen en Astrid Elzink

D

e verschillende softwareleveranciers van tandheelkundige programma’s leveren handige agenda’s. Het is mogelijk om in deze agenda’s alvast een blokplanning te maken. In de agenda staan dan al behandelplekken gereserveerd voor bepaalde behandelingen om zo een optimale behandelmix te creëren.

tend en minder in de middag, dan kun je er rekening mee houden door geen endo’s in de middag te plannen, maar alleen in de ochtend. Zelfs het tandheelkundig laboratorium speelt een rol in de planning.

Zij moeten de prothese komen ophalen en weer terugbrengen.

Basisagenda

Daarnaast kan de hoeveelheid instrumentarium een rol spelen. Hebben jullie bijvoorbeeld maar een beperkt aantal extractietangen, dan kunnen er niet teveel extracties worden gepland, omdat deze eerst gesteriliseerd dienen te worden voordat je ze weer kunt gebruiken.

Allereerst wordt in de basisagenda aangegeven wanneer de pauzes zijn en wanneer de dag begint en eindigt. De tandarts geeft vervolgens aan hoelang de patiënt meestal in de stoel zit tijdens bijvoorbeeld een endo of een kroon. Een kroon kost in jouw praktijk misschien gemiddeld zes eenheden van tien minuten dus hiervan wordt een blok gemaakt in de planning. Dit gebeurt voor alle veel voorkomende behandelingen. Zo wordt de basisagenda gevuld met blokken.

Wensen De hoeveelheid blokken voor kronen en controles per dag hangen af van de gewenste omzet van de praktijk, maar ook van de wensen van het tandheelkundig team. Denk hierbij aan de workflow. Als een tandarts van zichzelf weet dat priegelwerk hem heel goed afgaat in de och-

Instrumentarium

Assistentie Ook de hoeveelheid assistentie op een dag kan invloed hebben op de agendaplanning.

Bij implantologie is het handig om een omloopassistente te hebben naast de reguliere assistente. Dan kan deze assistente natuurlijk niet ingepland zijn voor preventie.

Blokken De blokken zijn herkenbaar in de agenda door de verschillende kleuren. Dit maakt niet alleen het plannen van afspraken makkelijker. Je weet zo ook dat de verschil-

dentista| 21 Tandarts

MondhygiĂŤnist

Assistent

Praktijkmanager

Door professionals, voor professionals.

TePe interdentale ragers zijn ontwikkeld in samenwerking met tandheelkundige specialisten om de effectiviteit, de patiëntveiligheid en de gebruiksvriendelijkheid te kunnen waarborgen. De verschillen zitten in de details!

•

•

•

Voldoet aan de ISO standaard voor manuele interdentale ragers Verkrijgbaar in drie verschillende varianten: origineel, extra soft en Angle Verkrijgbaar in negen verschillende maten

AD130114NL

Made in Sweden, used worldwide www.tepe.com AD130114NL_ad_dentista.indd 1

2014-01-20 10:44:21

Je nieuwe beste collega De nieuwe sterilisator van Miele

 Snel. Zeer korte programma’s.  Zeker. Ingebouwde waterbehandeling, voor snelle en veilige sterilisatieprocessen.  Betrouwbaar. Betrouwbare resultaten en lange levensduur.

Unieke CashBa ck actie Ontvang € retour v 750,an Miele Profess ional

Reinigen/Desinfecteren Steriliseren Documenteren Garanderen

www.miele-professional.nl/ dentaalsterilisatie

Voor meer informatie: www.miele-professional.nl Telefoon: (0347) 37 88 84

Voorwaarden voor goede planning Hou bij het maken van een (vervolg)afspraak rekening met de volgende aspecten: • De tijdspanne waarin de behandeling moet worden verricht. Bijvoorbeeld binnen tien dagen; • Welke behandeling er gereserveerd moet worden. Bijvoorbeeld een endo op de 23; • Hoeveel tijd er nodig is. Er zijn verschillende soorten endo’s met veel of weinig kanalen, dus de tijd kan verschillen; • Of er anesthesie nodig is. Dit zorgt namelijk voor een aantal extra minuten.

lende kamers op elkaar afgestemd zijn als de tandarts op meerdere kamers tegelijk werkt. Als je de blokken niet opgevuld krijgt met de desbetreffende behandelingen, dan kun je een paar dagen van te voren beginnen om deze blokken op te vullen met preventie, controles, pijnklachten of andere behandelingen. Let hierbij altijd wel op de momenten dat de tandarts nodig is in de andere kamer.

De blokken zijn een handig handvat, een vloeiende planning is echter niet statisch maar dynamisch. Maak de agenda passend bij de desbetreffende dag en de desbetreffende behandelaren en patiënten.

Gouden regel Twee dagen van te voren ga je kritisch naar de gaten kijken. Misschien moet je mevrouw van Hout wel even bellen om tien minuten eerder te komen. Zo wordt het gat wat daarna komt van tien minuten, opeens twintig minuten en kan er in die tijd weer een vulling worden gepland.

5-minuten-agenda Het gebruik van een 5-minuten-agenda maakt de planning nog flexibeler. Misschien heb je voor die vulling maar 15 minuten nodig terwijl er 20 minuten gepland zijn, omdat je standaard werkt met een 10-minuten-agenda. Hetzelfde geldt voor een controle. Met een 10-minuten-agenda kan een controle van moeder met kind 10 minuten duren, maar veel tandartsen vinden dit aan de krappe kant. Het alternatief is een 20 minuten afspraak, wat voor de tandarts misschien aan de lange kant is.

Een 5-minuten-agenda biedt hiervoor een middenweg.

Blokplanning ja of nee?

De zoekfunctie binnen het planningssysteem wordt regelmatig gebruikt. Echter als je gaat zoeken op een blok voor een vulling van 30 minuten, dan kan het zijn dat

dentista| 23 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

je misschien pas iets vindt over drie weken.

Als je een paar dagen van tevoren kritisch naar de agenda kijkt en de blokplanning loslaat om de gaten in de agenda te vullen, dan kan het opeens zo zijn dat je overmorgen nog een plekje in de agenda van de tandarts vindt. Dan is niet alleen de patiënt sneller aan de beurt, maar zijn de gaten in de agenda ook gevuld, waardoor er weer een fijne workflow ontstaat. Het gaat uiteindelijk om efficiëntie en werkbare agenda. Dat is leidend.

Niet voor iedere praktijk is een blokagenda even praktisch. Werkt de behandelaar maar op één kamer of krijgen jullie de agenda niet gevuld, laat dan de blokplanning los.

Zorg wel dat je bij optimale planning kijkt naar productiviteit, workflow, aanwezig personeel en instrumentarium en dergelijke zoals hierboven beschreven. Ook bij een agenda zonder blokplanning wil je niet dat er onnodig gaten in de agenda voorkomen.

Hou wel mogelijk vast aan de blokken voor pijnklachten. Deze kan je bijvoorbeeld voor de lunchpauze en aan het einde van de dag plannen. Plan voor deze spoedblokken periodieke controles. Als er dan geen pijnklachten zijn, kan de tandarts de controle patiënten direct behandelen of tandsteen verwijderen, zonder hier een aparte afspraak voor te maken. Zo is de agenda niet alleen efficiënt, maar ook patiëntvriendelijk!

Serie “rendement door de balie assistent”: In het volgende nummer van Dentista gaan we dieper in op het vullen van gaten in de agenda.

Wil je naast deze artikelen nog meer leren over de kwaliteiten van een goede balie assistent? Kijk op www.balieassistent.nl, of kom naar het Event voor de Balie assistent op 19 september 2014 in het Miele Experience Center.

Anna Berends van Loenen is directeur van Qanz, een adviesbureau voor kwaliteitsmanagement in de mondzorg: www.qanz.nl.

Astrid Elzink geeft diverse trainingen voor assistenten en is specialist op het gebied van praktijkorganisatie en communicatie.

Goed licht zorgt voor meer dan goed zicht Goed licht is voor het werk aan de stoel van groot belang. Het bepaalt wat je als behandelaar ziet aan kleur en details. Maar ook je bioritme en humeur worden er door beïnvloed. Lees alles over de werking van licht en de praktische aspecten er van voor de mondzorgpraktijk.

Joseph Wouters

L

icht is het zichtbare gedeelte van elektromagnetische straling met een golflengte van 380-780 nm. Het bestaat uit het spectrum van kleuren dat in een regenboog te zien is. In het oog zitten verschillende receptoren die verschillend gevoelig zijn voor verschillende golflengten. In het oog zitten 3 verschillende lichtreceptoren, die respectievelijk gevoelig zijn voor blauw, rood en rood/ groen. Licht heeft op de mens een visueel én een biologisch effect. Een visueel effect is bijvoorbeeld dat details beter kunnen worden onderscheiden of juist verdwijnen door te veel licht. Een biologisch effect kan een beïnvloeding van het Carcardiaans ritme zijn (waak-slaapritme). Maar ook de onderdrukking van de vorming van mela-

tonine en beïnvloeding van de aanmaak van cortisol. En dan nog een reactie van de opening van de pupil, dat ‘adapteren’ wordt genoemd. Dat is het aanpassen aan verschillende lichtniveaus.

Opvallend is dat de hoeveelheid licht overdag invloed heeft op de slaapkwaliteit s ’nachts. Een hoger lichtniveau overdag kan een verbetering van de slaapkwaliteit geven. Maar kan bijvoorbeeld bij demente bejaarden zorgen ook voor alertheid overdag en slapen ’s nachts, in plaats van overdag slapen en in de nacht wakker of onrustig zijn. Onderzoek in Denemarken leert dat mensen die in het ziekenhuis op de hartbewaking / intensive care waren opgenomen een gemiddelde ligduur hadden van 90% van normaal, mits ze blootgesteld werden aan hoge verlichtingssterkten met full colour daglicht. Winterdepressie in noordelijke landen wordt vaak effectief bestreden met lichttherapie; een expositie aan een hoge verlichtingssterkte met een verlichting die qua kleur zo dicht mogelijk bij daglicht komt.

Bijzonder is dat het licht buiten geen constante kleurverdeling heeft. De verandering van het licht buiten blijkt een effect te hebben op ons lichaam en functioneren. In schema 1 wordt dit weergegeven.

Ons oog Ons oog bezit een drietal receptoren: kegeltjes om kleur te onderscheiden, staafjes voor contrast wit/zwart en een derde receptor die pas enige jaren geleden werd ontdekt. Deze laatste receptor speelt on-

der meer een rol bij de aanmaak van melatonine. Melatonine heeft invloed op het waak-slaapritme. Dus is het belangrijk dat het licht goed aan deze receptoren wordt aangeboden. Daarbij werkt de natuur bij het ouder worden niet zo goed mee. De diameter van de pupil neemt af, de ooglens en het netvlies nemen in kwaliteit af. Het glasachtig lichaam van het oog vertroebelt.

Hierdoor neemt de visuele scherpte af, maar ook het contrastonderscheidend vermogen. En niet te vergeten wordt minder licht opgenomen, vooral in het blauwe deel van het spectrum. Het oudere oog heeft door de hier genoemde veranderingen dan ook meer behoefte aan licht. En duidelijk mag zijn dat dit op hogere leeftijd dit een rol kan spelen in het waak-slaapritme.

naar een oppervlak straalt, u neemt echter waar wat teruggekaatst wordt. Dan zal direct duidelijk zijn dat een zwarte vloer een totaal andere terugkaatsing geeft dan een lichte vloer. En dat dit in de combinatie met de hoge hoeveelheid licht uit uw tand-

Verlichting in een tandartspraktijk is gespecialiseerd vakwerk

Licht en spierspanning.

Onderzoek bij computergebruikers leerde dat er bij een onjuiste verdeling van het licht een verhoogde spierspanning van de M. Deltoideus en M. Trapezius werd gemeten. Dat betrof statische spierspanning.

Een vorm van spierspanning die we in de tandheelkunde het liefst vermijden.

Wat zien we nu eigenlijk?

Licht dat op een oppervlakte valt wordt teruggekaatst; ook wel spectrale reflectie genoemd. De oppervlakte van het materiaal bepaalt de reflectie. De mate van reflectie heet de reflectiefactor. De hoeveelheid licht die wordt teruggekaatst door een oppervlak en door het oog wordt waargenomen is in feite wat we zien. Het is de resultante van de hoeveelheid licht dat op een oppervlak wordt gebracht versus de reflectiefactor.

Meestal wordt door uw lichtinstallateur gesproken over de hoeveelheid licht dat

Ochtend

Overdag

artslamp een veel te groot contrast vormt.

Daarmee komen we op het begrip contrast.

Bij contrast gaat het om helderheidsverschillen tussen details onderling en het werkveld. Bij kleine details is meer contrast vereist om deze details nog te kunnen zien. Te veel licht zoals door tegelijk gebruik van de tandartslamp, de boorkopverlichting, omgevingsverlichting en een hoofdlamp bij gebruik van een loepbril, kunnen samen een grens overschrijden waardoor juist mĂ­nder wordt gezien in plaats van meer. Contrastgevoeligheid is daarbij ook nog afhankelijk van de leeftijd.

Leeftijd en zien Het verminderen van het accomoderend vermogen is vaak vanaf het veertigste levensjaar voor het eerst merkbaar. Omdat tandartsen vaak werken op de grens van wat visueel waarneembaar is, kan daarom

Verlichtingsniveau stijgt.

Productie van:

De biologische klok krijgt een signaal: start

Serotonine

de actieve cyclus.

Adrenaline

Productie van melatonine neemt af.

Cortisol

Lichaamstemperatuur stijgt.

De stofwisseling stijgt.

Hormoonniveau stijgt

Teruglopen van het niveau van daglicht.

Avond

Signaal om de productie van serotonine om te zetten naar melatonine.

Hormoonniveau neemt af

Lichaamstemperatuur daalt.

Nacht

Toename melatonine.

Auto immuunsysteem wordt geac-

Lichaamstemperatuur wordt lager.

tiveerd.

Schema 1: effecten van veranderende lichtsterke in een etmaal

dentista| 25 Tandarts

MondhygiĂŤnist

Assistent

Praktijkmanager

Venus® Diamond en Venus® Pearl Esthetiek in haar mooiste vorm

Van uitzonderlijke klasse, verkrijgbaar in een stevige of soepele consistentie: de nanohybride composieten Venus® Diamond en Venus® Pearl.

■

Eenvoudig en prettig te verwerken: Kies, afhankelijk van de indicatie of uw eigen voorkeur, voor een stevige of soepele consistentie. Beide composieten zijn stabiel, plakken niet, hebben een lange verwerkingstijd en zijn uitstekend te modelleren.

■

Zowel Venus Diamond als Venus Pearl hebben beide een hoge waardering van The Dental Advisor gekregen.

■

Meer dan uitstekende fysieke eigenschappen: De innovatieve chemische formule zorgt voor natuurlijk ogende, zeer duurzame restauraties met een natuurlijke glans.

Pure esthetiek: De composiet neemt op unieke wijze de kleur van de omringende tandstructuur aan.

De restauraties zijn niet van echt te onderscheiden.

Giving a hand to oral health. heraeus-kulzer.com

tijdig corrigeren met hulpmiddelen van belang zijn.

Op hogere leeftijd gaan ook de volgende aspecten een rol spelen: • de behoefte aan meer licht neemt toe; • adapteren aan lagere lichtniveaus duurt langer; • er treedt een afname van contrastgevoeligheid en gezichtsscherpte op; • de waarneming van kleuren wordt minder goed.

Daarom treedt op oudere leeftijd sneller oogvermoeidheid op. Het belang van de juiste hoeveelheid licht en een tijdige hulp voor de ogen door een (werk)bril worden daarmee duidelijk.

In de praktijk Wat betekent dit voor de tandheelkundige praktijk?

Geniet van daglicht, alleen niet via een raam in uw directe gezichtsveld tijdens het werk. Het contrast is dan veel te groot en ook nog afhankelijk van weersinvloeden. Kantoor, wachtkamer en koffieruimte graag met veel daglicht.

In de praktijkkamer daglicht ondersteunen door een verlichting met full colour day light buizen met een kleurtemperatuur van 5500 graden kelvin en een kleurweergave-index (Ra) van 90 of meer.

Gebruik zo mogelijk pendelverlichting voor een mooie spreiding van het licht in uw spreekkamer. Bij gebruik van tl-buizen het liefst hoogfrequente buizen. Steeds meer komt led-verlichting op de markt.

Probeer ook bij de keuze voor deze verlichting uit te gaan van pendelverlichting en wijk niet af van de eis voor kleurtemperatuur en kleurweergave-index. Probeer spots of felle lichtbakken op enkele plaatsen in het plafond te vermijden.

Ga voor de verlichtingssterkte uit van de verhouding 10:1:0,5. Dus bij een tandartslamp met een verlichting van 20.000 lux een directe omgevingsverlichting van 2.000 lux en verlopend naar de achtergrond van 800 tot 1.000 lux.

Vermijd grote contrasten, dus gebruik lichte tinten (pastel) en geen voorwerpen in het directe gezichtsveld met te veel contrast (grote zwart-wit foto’s bijvoorbeeld maar ook zwarte handschoenen of zwarte kleding). Dus niet te veel ‘Jing & Yang’ contrasten.

Verlichting in een tandartspraktijk is gespecialiseerd vakwerk.

Laat vanaf het veertigste levensjaar elk jaar uw gezichtsscherpte meten.

dentista| 27 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

De hoeveelheid licht overdag heeft invloed op de slaapkwaliteit ‘s nachts Tot slot Licht is meer dan wat tl-buizen in een mooi armatuur. Daglicht beïnvloedt niet alleen de kleur van de praktijk maar heeft invloed op uw waak- en slaapritme en zelfs op het humeur van het team. Gun jezelf, je ogen en je team het beste wat er is: daglicht!

Zicht op licht In 1998-1999 werden in Nederland op verzoek van Movir 1249 van de daar verzekerde tandartsen bezocht in het kader van het preventieproject Sonde. Daarbij werden ook lichtmetingen gedaan. Bij 75% van de bezochte tandartsen bleek het licht buiten de toen bestaande normen / opvattingen te zijn.

Op verzoek van Movir werd daarop door TNO een onderzoek gedaan naar licht / lichthelderheidsverhoudingen in tandartsenpraktijken. Het onderzoek werd door prof. O. Hokwerda en de auteur van dit artikel begeleid. Nadien werd een boekje geschreven: ( Zicht op Licht , Hokwerda prof. O, Wouters J.A.J.) waarin de bevindingen van het TNO-onderzoek helder werden weergegeven voor de tandarts.

Dit boekje werd door Movir uitgegeven voor de daar verzekerde tandartsen. Op de website movir.nl is dit boekje te vinden en te downloaden. Voor de installateur

Drs. Joseph A.J. Wouters is regis-

van het lichtplan in de praktijk werd een

terarbeidsdeskundige, ergonoom

speciaal hoofdstuk geschreven.

en eigenaar van Terzet, bureau voor arbeidsgeschiktheidsvraagstukken.

Geconcentreerd en toch relaxed werken. Dus nog helder en fris aan het eind van uw werkdag.

Perfect zicht op datgene waar u mee bezig bent. Dankzij onze volspectrumlampen onder eigen label. Armaturen in stijlvol design.

Totaaladvies. Montage in eigen beheer. Topkwaliteit. Daarop mag u vertrouwen bij de specialist in praktijkverlichting!

Goed licht, Gezonde zaak!

Matenweg 9 7948 ND Nijeveen T: 0522 - 28 22 28 F: 0522 - 28 14 32 E: info@lucasverlichting.nl I: www.lucasverlichting.nl

HET FAIRE IMPLANTAATSYSTEEM UIT DUITSLAND

EasyGrip

Interdental Cleaners met vaste houder

...k e g e l d i c h t h e i d d o o r p r e c i s i e ...

Uitvoeringen 6 maten recht: 1,9 mm - oranje/wit 2 mm - grijs/wit 2,5 mm - geel/wit 3 mm - rood/wit 4 mm - groen/wit 5 mm - l.blauw/wit

2 maten conisch: 2,5 t/m 5 mm - wit 3 t/m 7 mm - d.blauw/wit

Borsteldeel met zachte, stevige filamenten.

Draad voorzien van kunststof coating voor een aangenaam gebruik.

Zeshoekige houder, uitgevoerd in twee componenten materiaal (hard en zacht) voor een goede grip.

Luchtdoorlatend kapje beschermt en verlengt de EasyGrip voor een optimaal comfort en bereik.

www.lactona.nl

 innovatieve nieuwe producten  RVS chirurgische box regeneratiematerialen  Sinoss voor alle indicaties  kosteloze test OP met begeleiding* *vraag naar de voorwaarden

Made in

Kwaliteit én meer rendement voor uw praktijk met ICX en Sinoss ICX Implants · 1796 BE De Koog · Boodtlaan 10 Tel.: 0222 - 76 90 11 · www.icx-implants.nl · info@icx-implants.nl

AZ_icx_implants_92x135_2014_druck_fair.indd 1

09.05.14 17:49

10 redenen om bloedingen te scoren

De bloedingsindex Behalve de pocketdiepte is de mate van bloeding een belangrijke parameter binnen de parodontologie. Toch zien we in de praktijk dat de bloedingsindex niet altijd wordt vastgelegd, in tegenstelling tot de plakindex. Maar waarom zou je de bloedingsindex eigenlijk wèl moeten noteren? Tien redenen om bloedingen te scoren.

Lieneke Steverink-Jorna

T

andvleesontsteking komt zeer vaak voor in de praktijk, waarbij gingivitis vaker voorkomt dan parodontitis.

Dit zagen we onlangs nog bij een onderzoek dat de NVM uitvoerde tijdens de Nationale Gezondheidsbeurs 2014. Driekwart van de bezoekers van deze beurs had tandvleesontsteking en een kwart had een DPSI van 3-, 3+ of 4; pockets of pseudopockets dus. Ontstoken tandvlees is te herkennen aan roodheid, zwelling, bloeding bij sonderen en pocketdiepte. Maar niet al deze kenmerken hoeven aanwezig te zijn.

Zo kan er bij een roze, pocketloze, niet gezwollen gingiva wel bloeding optreden na sonderen, wat duidt op een ontstoken conditie.

Ontsteking en bloeding Vanaf onder de wortelpunt lopen grote bloedvaten door naar het parodontale ligament. Dit is de ruimte tussen de wortel en het kaakbot. Deze bloedvaten lopen ook door het kaakbot en het bindweefsel. Vlak onder de sulcus of pocket bevindt zich een heel netwerk van bloedvaatjes. Na 24 uur plakophopingen raken deze bloedvaatjes opgepompt met bloed door de afweerreactie van het lichaam. Tijdens een ontsteking wordt er namelijk lokaal extra bloed aangevoerd. De wanden van de bloedvaten worden poreuzer, waardoor vocht en witte bloedcellen beter naar het aangetaste weefsel kunnen bewegen. De witte bloedcellen vallen de binnengedrongen micro-organismen aan en geven stoffen af die het ontstekingsproces in stand houden. Andere

dentista| 29 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

stoffen zetten aan tot stolselvorming in de kleine bloedvaten (capillairen) in het ontstoken gebied, waardoor verspreiding van de infectieveroorzakende micro-organismen en hun toxinen (gifstoffen) wordt vertraagd. Door het verwijden en poreuzer worden van de bloedvaten kan er bij sonderen bloeding optreden.

Daarom is bloeding na sonderen typisch voor tandvleesontsteking. Enkel bij rokers is de mate van bloeding niet toonaangevend voor de mate van ontsteking. Bij rokers zijn de bloedvaten vernauwd waardoor, er weinig tot geen bloeding optreedt terwijl er wel sprake is van ontsteking.

Bloedingsindex De mate van bloeding is - naast de pocketdiepte – dus ook een belangrijke parameter voor tandvleesontsteking. Maar waarom leggen we de bloedingsindex dan niet altijd vast in de praktijk en de plakindex wel? Wellicht omdat de plakindex altijd wel te declareren is geweest en de bloedingsindex niet.

Misschien ook omdat men het te veel tijd in

Testphase

leser testen Produkte – das original.

Testphase

leser testen Produkte – das original.

25 25

HYBRIDECOMPOSIET MET SUBMICRONDEELTJES HYBRID KOMPOSIT MIT SUB-MICRON PARTIKELN HYBRID KOMPOSIT MIT SUB-MICRON PARTIKELN PolierbarKeit

Uitslag van gebruikerstest, door Dental Barometer, onder 25 Duitse tandartsen.

POLIJSTBAARHEID

50 % eins PolierbarKeit 50 % zeer goed 46%%eins zwei 50 46 % goed 4 % zwei drei 46 4 % voldoende vier 40%% drei 0 % slecht 0 % vier

4% 4%

50 %

46 %

50 %

46 %

Cavex Quadrant Universal Living Colors

WIE SIE HOEBEURTEILEN BEOORDEELT U DIE HET OPTISCHE OPTISCHE RESULTAAT WIE BEURTEILEN SIE DIE OPTISCHE ERSCHEINUNG DER RESTAURATION? VAN DE RESTAURATIE? ERSCHEINUNG DER RESTAURATION?

www.cavexquadrant.nl

ZEER BELASTBAR BELASTBAARUND EN HOOGGLANS POLIJSTBAAR SEHR HOCHGLANZPOLIERBAR SEHR BELASTBAR UND HOCHGLANZPOLIERBAR Quadrant UniversalLiving Living Colors(QULC) (QULC) Quadrant Universal Colors ist is eineen so zogenaamde genanntes Hybhybridecomposiet, met vulstoffen waaraan sub-micron deeltjes Quadrant Universal Living Colors (QULC) ist ein so genanntes Hybrid Komposit, dessen Füllstoffen Nanopartikel beigemischt werzijnKomposit, toegevoegd.

De fijne korrelgrootte bedraagt gemiddeld werrid dessen Füllstoffen Nanopartikel beigemischt den.

Die feine Korngröße beträgt im Durchschnitt 0,7μ.

Das macht 0,7μm. Daardoor is QULC gemakkelijk aan te brengen, soepel den. Die feinezu Korngröße beträgt im Durchschnitt 0,7μ.und Das macht QULC leicht bequem zu verarbeiten schafft te verwerken enapplizieren, zorgt het product tevens voor een perfecte QULC leicht zu applizieren, bequem zu verarbeiten und schafft randstabiliteit.

Dit composiet laatgut zichzugoed vormen, kleeft perfekte Randständigkeit.

Es ist formen, klebt nicht am perfekte Randständigkeit.

Es laat ist gut zu formen, klebt nicht am niet aan de instrumenten en gemakkelijk hooglans Modellierinstrument und ist leicht zich auf Hochglanz zuopbringen. brengen. QULC kenmerkt door uitgebalanceerde Modellierinstrument und istzich leicht aufeen Hochglanz zu bringen.

QULC besitzt eine ausgewogene Mischung von Bariumglas und menging van eine bariumglas en siliciumdeeltjes (8 - Bariumglas 55 nm).

QULC besitzt ausgewogene Mischung von und Silicium Partikeln (8,55 nm).

Bariumglas is hoogglans polijstbaar en ontziet de antagonisten.

Silicium Partikeln (8,55 nm).

Het productistzorgt voor een stabielund oppervlak lichtbestendige Bariumglas hochglanzpolierbar schonten den Antagonisten.

Bariumglas istprismatische hochglanzpolierbar und schont den Antagonisten. kleuren. vorm van delichtbeständige bariumdeeltjes Es besitztDe eine stabile Oberfläche und Farben. Die Es besitzt eine stabile Oberfläche und lichtbeständige Die resulteert in een unieke brekingsindex, waarmee eenFarben. duidelijke prismatische Form der Bariumpartikel ergibt einen einzigartigen aanpassendeForm werking is. De ergibt siliciumdeeltjes prismatische der mogelijk Bariumpartikel einen einzigartigen Brechungsindex, der staan einen garant deutlichen Chamäleon-Effekt ermög(submicrondeeltjes) voorChamäleon-Effekt de optimale Brechungsindex, der einen deutlichen ermöglicht.

Die Silicium Partikel (submicron Partikel) sichern die optimamechanische eigenschappen van QULC. licht. Die Silicium Partikel (submicron Partikel) sichern die optimaDankzij Quadrant Eigenschaften Universal Living len mechanischen vonColors QULC.is elke tandarts in len mechanischen Eigenschaften von QULC. staat om de natuurlijke esthetiek op gemakkelijke wijze,Zahnarzt, en Quadrant Universal Living Colors ermöglicht es jedem Quadrant Universal Living Colors ermöglicht es jedem Zahnarzt, onzichtbaar te herstellen. die natürliche Ästhetik einfach und unsichtbar wiederherzustellen. die natürliche Ästhetik einfach und unsichtbar wiederherzustellen.

WIE GENERELL DIE VERARBEITUNG HOEBEURTEILEN BEOORDEELTSIE U DE VERWERKING VAN CAVEX QUADRANT WIE BEURTEILEN SIE GENERELL DIE VERARBEITUNG LIVING COLORS IN HET ALGEMEEN? VON CAVEX QUADRANT LIVING COLORS? 8% VON CAVEX QUADRANT LIVING COLORS? 8% CONSISTENTIE Konsistenz Konsistenz 54 54% % zwei goed 54 % zwei 38 % eins 38 % zeer goed 38 % eins 888% drei % voldoende % drei 000% vier % slecht % vier

standfestigKeit STABILITEIT standfestigKeit 54 % zwei 54 54% % zwei goed 42 % 42 % eins 42 % eins zeer goed 444% % drei % drei voldoende 000% % vier % vier slecht

NATUURLIJKHEID natürlichKeit natürlichKeit 6767%%zwei goed 67 %%% zwei 3333 eins zeer goed 33 %%eins 0 0% drei voldoende 00% vier 0%%drei slecht 0 % vier

hochglanz HOOGGLANS hochglanz 50 % zwei 50 % goed 50 46%%zwei eins 46 zeer goed 46 %% eins 4% drei 4 % voldoende 40%% drei vier 0 % 0 % vierslecht

33 % 33 %

67 % 67 %

4% 4%

46 % 46 %

lichtbeständigKeit LICHTBESTENDIGHEID lichtbeständigKeit 59 % zwei goed 59 59 %% zwei 3737%%eins zeer goed 37 % eins 4 4%% keine Angabe neutraal 4 % keine Angabe 0 0%% drei voldoende 0 % drei 0 0%% vier 0% vierslecht

50 % 50 %

4% 4%

37 % 37 %

59 % 59 %

WÜRDEN SIE CAVEX QULC WEITEREMPFEHLEN? ZOU U CAVEX QULC AAN ANDEREN AANBEVELEN? WÜRDEN SIE CAVEX QULC WEITEREMPFEHLEN? 96 %%jaja 4% 96 96 % ja 4% 4 4%% keine Angabe neutraal 4 % keine Angabe 0 0%% nein nee 0% nein

54 % 54 %

38 % 38 %

96 % 96 %

WÜRDEN SIECAVEX CAVEX QULC ZOU U CAVEX QULCQULC IN UW PRAKTIJK GEBRUIKEN? WÜRDEN SIE IN92 IHRER PRAXISEINSETZEN? EINSETZEN? % jaPRAXIS 4% 4% IN IHRER

44%%

42% % 42

54%% 54

924%% %jajanee 92 nein 4%%nein neutraal 44% keineAngabe Angabe 44%% keine

4% 4%

92 % 92 %

www.barometer-online.info www.barometer-online.info 08_2013 08_2013

beslag vindt nemen. Maar deze index is eenvoudig gelijktijdig te doen met het meten van de DPSI. De bloedingen kunnen in de parodontiumstatus van de praktijksoftware worden genoteerd, waarna het programma de score berekent. Maar waarom nog een bloedingsindex afnemen als de plakindex bekend is? Daar zijn genoeg redenen voor te bedenken. Ik geef er hierbij tien.

10 redenen om bloedingen te scoren 1. Bij een bloedingsindex kun je een conclusie trekken over de kwaliteit van de mondhygiëne van je patiënt van de afgelopen twee weken. Terwijl de plakindex je alleen een idee geeft van de plakbeheersing op dat moment. Patiënten zijn namelijk geneigd om vlak voor het praktijkbezoek erg goed te poetsen; beter dan dat ze normaalgesproken doen.

2. De bloedingsindex informeert je over de mate van ontsteking, niet enkel over de mondhygiëne. Er bestaan namelijk tandvleesontstekingen die niet plakgerelateerd zijn. Een patiënt met goede mondhygiëne kan dus toch een zware parodontitispatiënt zijn.

3. Je kunt door middel van een bloedingsindex beoordelen of een instructie geïndiceerd is of niet. Bij een bloedingsscore van 20% (liever nog 10%) is het tandvlees dermate ontstoken dat er gecoacht zal moeten worden op de mondhygiëne.

4. Je kunt met je patiënt een doel stellen. Bijvoorbeeld: “80% van uw tandvlees is ontstoken, vindt u dat een wenselijke situatie? Hoeveel procent bloeding zou u de volgende keer willen?”

5. Je kunt je patiënt beter monitoren. Je bent in staat je patiënt te volgen in zijn bloedingsindex en kan zo bepalen of er sprake is van (voldoende) vooruitgang of achteruitgang.

6. Als je patiënt terugkomt voor een evaluatie dan, geeft dit je de gelegenheid om zelfkritisch te zijn. Ben je duidelijk genoeg geweest in je informatieverstrekking? Heb je de patiënt voldoende weten te motiveren? Is jouw methode en techniek van behandelen aangeslagen? Je kunt de bloedingsindex gebruiken als leermoment.

7. De informatie die een bloedingsindex verschaft en een plakindex niet, is de mate van mondhygiëne in het interdentale gebied. Bij de plakindex kun je interdentaal niet geheel zien of hier plak is achtergebleven. De aan-, danwel afwezigheid van bloeding vanuit de col en/of papil geeft je gelegenheid om dit wel te beoordelen. Zo kun je ook beter beoordelen of je de poetsmethode zult moeten aanpassen, of dat de patiënt een interdentaal middel geïnstrueerd moet worden.

8. Als je met meerdere collega’s werkt, dan kan het enorm goed werken om percentages aan te geven in het dossier van de patiënt. “Het bloedt veel”, is namelijk subjectief. Want hoeveel is veel? Wat voor de preventie-assistent veel is, vindt de mondhygiënist misschien weinig.

Een bloedingsindex met percentages is daarintegen een stuk objectiever. Zorg hierbij wel dat iedereen op dezelfde manier sondeert, om valse metingen te voorkomen.

9. De plakscore vangt zich eigenlijk moeilijk in percentages. Want een heel vlak compleet bedekt met oude plak, scoort even hoog als een heel klein randje nieuwe plak. De plakscore zou daarom beter met behulp van een mondfoto vastgelegd kunnen worden. Bloedingen zijn wel geschikt om met behulp van percentages vast te leggen.

10. Tijdens het scoren van de bloedingen kun je gelijktijdig de DPSI doen en voelen of er

Lieneke Steverink-Jorna is

sprake is van tandsteen. Ook kunnen soms caviteiten ‘per ongeluk’ worden ontdekt door

mondhygiënist, auteur, blogger,

exploratief te sonderen.

columnist en Mondhygiënist van het Jaar 2013.

dentista| 31 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

De implantaatkroon

Hoe creëer je mooi tandvlees?

In deze editie van “Vast en Zeker” bespreken we hoe door middel van een tijdelijke kroon, ook wel transitional genoemd, de contour van het tandvlees verbeterd kan worden.

Verder komt aan bod hoe het bereikte resultaat goed naar een defintieve kroon omgezet kan worden door het gebruik van een individuele afdrukstift.

Frank Andriessen en David Rijkens

D Afbeelding 1: Emergence profile is exact rond door de vorm van het healingabutment.

Afbeelding 2: Emergence profile dat is gecreeerd met een transitional: de ronde vorm is veranderd in een driehoekige vorm die de natuurlijke situatie nabootst.

e tijd dat kronen op implantaten voornamelijk functioneel dienden te zijn, is voorbij. Met de huidige kennis en technieken is het doel een resultaat te bereiken waarbij de implantaatgedragen kroon niet meer opvalt in de dentitie. De patiënt zal in eerste instantie meestal afgaan op de kleur, grootte en symmetrie van de kroon. Tandvlees speelt echter een minstens zo belangrijke rol bij het esthetische resultaat. In sommige situaties - zoals bij een hoge lachlijn - is dit zelfs van essentieel belang. Als in zo’n situatie de gingiva niet goed wordt gereconstrueerd leidt dat vaak tot een ‘te lange kroon’.

Een goede esthetische uitkomst begint uiteraard met de juiste positionering van het implantaat. Een te ver naar buccaal of te hoog of laag geplaatst implantaat zal namelijk bijna altijd recessies tot gevolg hebben.1,2,3 Voor de vervaardiging van een goede esthetische kroon op een implantaat is samenwerking nodig met een tandtechnieker die kennis van zaken en materialen heeft. Het vervaardigen van esthetische frontkronen wordt dan ook vaak gedaan door tandtechniekers die zich hier volledig op hebben toegelegd.

Na het behouden of creëren van voldoende tandvlees rondom het implantaat, eventu-

eel door gebruik van een soft-tissue graft in een eerder stadium, is het van belang dit tandvlees de juiste vorm rondom de kroon te geven. Het zogenaamde emergence profile.

Emergence profile Het slagen van een succesvolle fronttandvervanging bij een frontimplantaat hangt af in hoeverre de emergence profile lijkt op die van het natuurlijke element.4,5 De emergence profile van de definitieve kroon wordt beinvloed door de grootte, vorm en locatie van het implantaatplatform.6 In de esthetische zone worden bone-level implantaten drie tot vier mm apicaal van de glazuur-cementgrens van de (gezonde) buurelementen geplaatst.7 Deze ruimte is nodig voor een goede overgang van de ronde vorm (afbeelding 1) van het implantaat naar een meer driehoekige vorm (afbeelding 2) van de tand, zoals bij een natuurlijk element het geval is. De meeste healingabutments en afdrukstiften die op de implantaten worden geplaatst zijn namelijk rond van vorm. Daardoor wordt de vorm van het emergence profile in het gipsmodel ook rond van vorm. De technieker zal dan moeten beslissen of bij het ontwerp van het abutment en de kroon deze ronde vorm wordt aangehouden, of

dat er gips uit het gipsmodel wordt weggeslepen. In beide situaties is het onvoorspelbaar welke invloed dit heeft op het emergence profile en de esthetiek. Ook de outline van de kroon wordt mogelijk op een onjuiste positie gelegd, waardoor het abutment mogelijk zichtbaar is.

Een onjuiste vormgeving van de kroon kan de mondhygiëne bemoeilijken, wat ontsteking kan veroorzaken met een minder fraai esthetisch resultaat.8 Het esthetische resultaat wordt veel voorspelbaarder als de vorm van de gingiva al voorgevormd is met een tijdelijke kroon.9 Alleen dan weten de behandelaar en technicus precies waar de outline van de kroon moet komen te liggen.

Een manier om voorspelbaar de emergence profile de juiste vorm (afbeelding 2) te geven is met behulp van een transitional.

Doordat deze veelal gemaakt wordt van kunststof (composiet), kan de vorm gemakkelijk worden aangepast. Als er teveel druk op het soft tissue wordt gegeven kan er materiaal worden weggeslepen en als er meer druk nodig is kan materiaal worden toegevoegd.

(afbeelding 5+6). Dit herhaalt zich weer na vier weken (afbeelding 7-9).

Het aanpassen van de kroon dient tot een minimum te worden beperkt omdat het veelvuldig op- en afschroeven van de tijdelijke kroon tot recessie kan leiden. Bekend is dat het veelvuldig verbreken van de hemodesmosale aanhechting botverlies kan veroorzaken.10,11 Duidelijke ingroei van de papillen is zichtbaar. De gecreëerde emergence profile kan nu worden gekopieerd, waarna de definitieve kroon kan worden vervaardigd.

Afbeelding 6

Afbeelding 3: blenching van de gingiva na plaatsing van de transitional.

Afbeelding 7

De transitional De transitional kan door de tandarts(-implantoloog) zelf worden vervaardigd.

Veelal wordt deze echter gemaakt door de tandtechnieker. Daarna zal de tandarts(-implantoloog) de vorm langzaam zelf aan moeten passen tot het gewenste resultaat is bereikt. Dit betekent dat bij de eerste keer plaatsen van de tijdelijke kroon niet teveel weefseldruk moet worden gevormd. De druk op de gingiva wordt duidelijk door het wit uitslaan van de gingiva.

Dit noemen we ‘blenching’ (afbeelding 3).

Dit moeten we niet te lang aanhouden, omdat dit recessie tot gevolg kan hebben. Indien het tandvlees na enkele minuten niet zijn oude kleur heeft teruggekregen is de druk op het weefsel te groot en zal er dus kunststof van de transitionalmoeten worden weggenomen.

Het is belangrijk om de patiënt het gebruik van zachte floss (Ultrafloss of Superfloss) te instrueren (afbeelding 4). Het gebruik van ragers of stokers in de esthetische regio dient te allen tijde voorkomen te worden!

Na het plaatsen van de transitional wordt meestal vier weken gewacht om de gingiva de tijd te geven zich te adapteren aan de vorm van de transitional. Na vier weken komt de patiënt terug, waarna indien nodig de vorm van de kroon aangepast wordt

dentista| 33 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Afbeelding 8

Afbeelding 4: Schoonhouden werkt goed met Superfloss. Een juiste instructie in gebruik hiervan is essentieel.

Afbeelding 9 Afbeelding 7, 8 en 9: Situatie direct na plaatsing van de transitional (afbeelding 7), na 2 maanden (afbeelding 8) en na drie maanden (afbeelding 9), waarbij de transitional één keer is aangepast.

Afbeelding 5 en 6: Aanpassingen van de tijdelijke kroon aangegeven met potlood.

Afbeelding 10.1

Afbeelding 10.5

Afbeelding 10.2

Afbeelding 10.6

Afbeelding 10.3

Afbeelding 10.7

De individuele afdrukstift

Afbeelding 10.9

Na het creĂŤren van een optimale emergence profile is het zaak deze op de juiste manier over te brengen op het gipsmodel.

Bij het gebruik van een normale afdrukstift en normale afdruktechniek zal vooral de buccale mucosa na het verwijderen van de healing abutment bijna direct contraheren door gebrek aan ondersteuning. Dit is goed zichtbaar als na enkele minuten de transitional weer op zijn plek wordt geschroefd: direct is dan blenching van de gingiva zichtbaar. Het is dus noodzakelijk om een afdrukmethode te gebruiken waarbij de emergence profile op een nauwkeuriger manier wordt gekopieerd.

Door het individualiseren van een afdrukstift op basis van de transitional, kan de contour van de mucosa exact worden overgebracht naar het model. Deze methode ziet er als volgt uit: In een dappenglaasje (afbeelding 10.2) wordt een implantaatanaloog (afbeelding 10.1) geplaatst met een hard afdrukmateriaal of bijvoorbeeld duralay (afbeelding

Afbeelding 10.4

Afbeelding 10.8

10.3). Nadat dit hard is geworden wordt de transitional op het implantaatanaloog geschroefd (afbeelding 10.4). Geef met een streepje op het dappenglaasje aan wat de buccale zijde is. In plaats van het dappenglaasje kan ook het gipsmodel waar de transitional op is vervaardigd worden gebruikt.

Nu kan de vorm van de transitional en daarmee de gecreeerde emergence profile worden gekopieerd. Dit doen we door een afdrukmassa om de transitional te spuiten (afbeelding 10.5). Nadat dit is uitgehard verwijderen we de transitional (afbeelding 10.6). De afdrukstift kan vervolgens op het implantaatanaloog worden geschroefd (afbeelding 10.7). De ruimte tussen de afdrukstift en de uitgeharde afdrukmassa wordt vervogens opgevuld met een flowable composiet, dat in laagjes wordt uitgehard (afbeelding 10.8-10.10). Nu komt het streepje op het dappenglaasje van pas waarmee de buccale zijde van de transitional is gemarkeerd. Het streepje kan worden overgenomen op de individueel vervaardigde

Afbeelding 10.12

Afbeelding 10.10

Afbeelding 10.11

Literatuurlijst

Afbeelding 11: Definitieve kroon direct na plaatsing (na verwijderen van het retractiedraadje).

1. Buser, Martin W, Belser UC. Optimizing esthetics for implant restorations in the anterior maxilla: anatomic and surgical considerations. Int J Oral Maxillofac Implants. 2004;19 Suppl:43-61.

afdrukstift, waarna bij het losdraaien de buccale zijde gemakkelijk terug kan worden gevonden. We voorkomen hiermee dat de geïndividualiseerde afdrukstift in een foute positie op het implantaat in de mond wordt geschroefd.

Nadat de geïndividualiseerde afdrukstift op het implantaat is geschroefd (afbeelding 10.11) kan de afdruk op de gebruikelijke manier worden gemaakt (afbeelding 10.12). Op basis van deze afdruk is het gecreëerde emergence profile nu exact te kopiëren naar een soft tissue model. De uiteindelijke kroonvorm kan met een extra alginaatafdruk met transitional in situ duidelijk gemaakt worden aan de tandtechnieker.

Conclusie Bij een implantologische frontcasus is het creëren van een juist emergence profile met een transitional essentieel om een voorspelbaar eindresultaat te bereiken.

Door het individualiseren van de afdrukstift kan het emergence profile exact worden gekopieerd naar het gipsmodel.

Met deze werkmethode geeft de tandarts(-implantoloog) de juiste informatie aan de tandtechnieker. Deze kan vervolgens voorspelbaar een kroon vervaardigen, met de juiste outline en cervicale contour die een optimale ondersteuning geeft aan de gingiva.

dentista| 35 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

2. Belser, Buser D, Higginbottom F. Consensus statements and recommended clinical procedures regarding esthetics in implant dentistry. Int J Oral Maxillofac Implants. 2004;19 Suppl:73-4.

3. Grunder U, Gracis S, Capelli M. Influence of the 3-D bone-to-implant relationship on esthetics. Int J Periodontics Restorative Dent. 2005 Apr;25(2):113-9.

4. Neale D, Chee WW. Development of implant soft tissue emergence profile: a technique. J Prosthet Dent. 1994;71:364–368.

5. Jansen CE. Guided soft tissue healing in implant dentistry. J Calif Dent Assoc. 1995;23:57–58. 60, 62 passim.

6. Bain CA, Weisgold AS. Customized emergence profile in the implant crown—a new technique. Compend Contin Educ Dent1997;18:41–5.

7. Parel SM, Sullivan DY. Esthetics and osseointegration.

Dallas (TX): Osseointegration Seminars Integrated; 1989.

8. Su H, Gonzalez-Martin O, Weisgold A, Lee E. Considerations of implant abutment and crown contour: critical contour and subcritical contour. Int J Periodontics Restorative Dent. 2010;30:335–343.

9. Belser U, Martin W, Jung R, et al. Implant Therapy in the Esthetic Zone: Single-Tooth Replacements. Hanover Park, IL: Quintessence Publishing Company; 2007 10. Abrahamsson I, Berglundh T, Lindhe J. The mucosal barrier following abutment dis/reconnection. An experimental study in dogs. J Clin Periodontol. 1997 Aug;24(8):568-72.

11. Rodríguez X, Vela X, Méndez V, Segalà M, Calvo-Guirado JL, Tarnow DP. The effect of abutment dis/reconnections on peri-implant bone resorption: a radiologic study of platform-switched and non-platform-switched implants placed in animals. Clin Oral Implants Res. 2013 Mar;24(3):305-11

Frank Andriessen is werkzaam als tandarts-implantoloog bij het Tandheelkundig Centrum Wilhelminapier (www.tand-implant.nl) te Rotterdam. David Rijkens is werkzaam als tandart-implantoloog bij Mondzorg Velsen (www.mondzorgvelsen.nl), Mondzorgcentrum Kudelstaart en Tandartspraktijk Prakken te Emmen.

Zij zijn daarnaast beiden cursusleider en docent van de MasterClass Implantologie van het ACTA (www.acta-de.nl).

dentista| Team in beeld Tandarts

dentista

Mondhygiënist

Tandarts

Assistent

Praktijkmanager

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Tandheelkunde Prak Op de foto Maike, Liesbeth, Hans, Margret, Alice, Joep, Carola, Frans, Jessica, Marijke, Sanne.

Team Het team wordt geleid door Hans en Liesbeth Klaassen. Zij zijn de praktijkeigenaren en hebben de dagelijkse leiding in handen, waarbij Hans als implantoloog/(beugel)tandarts werkt en Liesbeth als praktijkmanager.

Het team bestaat verder uit negen dames en drie heren in de leeftijd van 19 tot 61 jaar.

Een gezellige, levendige, moderne en enthousiaste groep met een echt teamgevoel.

Liesbeth geeft aan dat het net een groot gezin is: “Iedereen kan hier goed met elkaar opschieten en staat voor elkaar klaar. Als er

eens iemand niet kan, neemt een ander de werkzaamheden over, maar ook als er problemen zijn helpen we elkaar. Dat ‘wij-gevoel’ willen we ook zoveel mogelijk in stand houden. Zo ga ik elk jaar met alleen de dames op stap en plannen we één keer per jaar een uitje met alle medewerkers en hun partners.

In het huidige team zit zelfs nog altijd de eerste assistente die we 27 jaar geleden hebben aangenomen. Dat geeft wel aan dat de sfeer hier heel goed is.”

Vier keer per jaar wordt er met het hele team gezamenlijk gegeten na werktijd en vervolgens vindt er werkoverleg plaats. “Daarnaast hebben we regelmatig kort overleg in de middagpauze. De behandelaars hebben daarnaast nog eens in de zes weken een overleg.

ZIE PAG. 5

Foto’s: Levin den Boer

ZIE PAG. 5

Tandheelkunde Praktijk J.Th.M. Klaassen Differentiatie: Alle tandheelkun-

ktijk J.Th.M. Klaassen

dige behandelingen waaronder ook implantologie, chirurgische behandelingen, parodontologie en orthodontie Aantal stoelen: 5 Aantal patiënten: 6.000

Pand De praktijk is gevestigd in een vrijstaand pand uit 1952 en is meerdere malen verbouwd. Het bestond voorheen uit een woongedeelte met de praktijk. In 2009 is het pand gemoderniseerd en uitgebreid en heeft het complete pand de bestemming praktijk gekregen. Deze verbouwing heeft ruim een jaar geduurd en ging gepaard met veel onrust. Er werd daarbij veel flexibiliteit gevraagd van iedere medewerker. Maar uiteindelijk is dit allemaal goed gekomen en het eindresultaat was het allemaal meer dan waard.

“Onze praktijk is erg ruim en licht opgezet, wat voor de medewerkers èn patiënten prettig is. Bij binnenkomst is het eerste

dentista| 37 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

wat je ziet de grote, lichte wachtruimte met de balie. Aan beide zijden hiervan bevinden zich in totaal vijf behandelkamers met bijbehorende techniekruimten.

Goed geregeld “Het prettige aan onze praktijk is dat alle specialismen onder één dak aanwezig zijn. Bovendien staat, naast deskundigheid en ervaring, de persoonlijke benadering van onze patiënten bovenaan onze prioriteitenlijst. Er wordt tijd gemaakt voor extra aandacht of uitleg met betrekking tot de behandelingen. De ontspannen sfeer in onze praktijk zorgt ervoor dat patiënten zich direct op hun gemak voelen”.

Medewerkers 1 implantoloog/(beugel) tandarts 1 beugeltandarts 2 tandartsen algemene tandheelkunde 1 mondhygiënist 2 tandartsassistentes 2 preventieassistentes 1 preventieassistente / baliemedewerkster 1 tandartsassistente / baliemedewerkster 1 praktijkmanager

dentista| Een kunstgebit, hoe zit dat?

Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

De alginaat afdruk

De basis voor elke dentista prothese Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

De basis van een goed functionerende prothese wordt gelegd met het maken van de alginaat afdruk, ook wel de anatomische afdruk genoemd. Voordat we deze afdruk maken moeten we de mondholte eerst controleren op eventuele afwijkingen en moet de juiste lepelmaat worden bepaald.

Ralph van der Reijden en Mark Veenstra

D Afdruk van de maxilla, let op voldoende massa t.p.v. a-lijn. De luchtbel in het tweede kwadrant in de opslagplooi kan zorgen voor een te korte rand van de individuele lepel.

e naam anatomische afdruk zegt het eigenlijk al; het is de bedoeling de anatomische structuren van de beide kaken zo compleet mogelijk in beeld te brengen. Op de anatomische gipsmodellen wordt vervolgens een belijning aangebracht om zo de randlengte van de individuele lepels aan te geven. Enige kennis van onder andere de botstructuren, de slijmvliezen, de origo en insertie van de musculatuur is onmisbaar voor het juist interpreteren van deze anatomische structuren. Maar kennis alleen is meestal niet voldoende. Ook een goede dosis ervaring is erg handig. Want – we zeiden het al in ons vorige artikel - ook hier geldt weer “oefening baart kunst”.

Tweede kans

Een te korte a-lijn zorgt voor een los zittende prothese

De uiteindelijke lengte en dikte van de protheseranden worden niet bepaald door de alginaat afdrukken, maar doormiddel van de definitieve (fysiologische) afdrukken.

Dit gebeurt met behulp van individuele lepels. Wie hier denkt dat er dus altijd sprake is van een “tweede kans” heeft het veelal mis. De tekortkomingen van de alginaat afdruk zijn niet of nauwelijks te corrigeren met de definitieve afdruk.

Voorbereiding Alvorens over te gaan tot het maken van de afdrukken is het noodzakelijk om eerst

de mondholte te onderzoeken. Veel mensen die een prothese dragen komen niet jaarlijks op controle bij een tandarts of tandprotheticus. De kans bestaat dus dat door de jaren heen irritaties en afwijkingen aan de weefsels in de mondholte zijn ontstaan. Dit kunnen “prothese gerelateerde” afwijkingen zijn zoals: drukplekken en roodheid, maar ook zwellingen en fibro-

Tips voor de alginaat afdruk: • Pas de lepels van te voren zorgvuldig • Gebruik geen lepels die te krap zijn • Gebruik genoeg alginaat, iets overhouden is niet erg, te weinig materiaal gebruiken wel • Gebruik stevig alginaat voor de onderkaak en iets minder stevig alginaat voor de bovenkaak • Centreer de lepel goed • Kijk wat het materiaal doet in de mond, je kunt dit sturen • Pas een matige muscle trimming toe om extreme over extensie te voorkomen • Controleer de afdrukken zorgvuldig op het gewenste afdrukbereik

dentista| Een kunstgebit, hoe zit dat?

Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

resulteert in het niet behalen van het gewenste en noodzakelijke afdrukbereik. De juiste lepelmaat kan middels een mondpasser, of met behulp van de oude prothese worden bepaald.

dentista

Het afdrukbereik

Zorg voor een goede weergave van de omliggende structuren

men. Deze afwijkingen worden veelal veroorzaakt door een niet goed passende prothese. In veel gevallen zijn dit onschuldige afwijkingen die kunnen worden verholpen door de protheserand in te korten of door een “softliner” aan te brengen.

Zijn de afwijkingen te groot - al dan niet prothese gerelateerd - dan is het doorverwijzen naar een specialist voor het beoordelen en eventueel verwijderen van deze afwijkingen vereist. Het is aan te raden om in het geval van een afwijking pas over te gaan tot het nemen van de alginaat afdrukken wanneer de afwijking is hersteld. Als de mondholte gezond is werk je vanaf het begin toe naar een voorspelbaar resultaat.

Eventuele individuele lepels die voor het genezen of verwijderen van de afwijkingen zijn gemaakt sluiten vaak niet mooi meer aan en zijn dus in feite niets meer dan een confectielepel geworden.

Het trogonum dient volledig in de afdruk te zijn opgenomen

Criteria voor het afdrukbereik van de Maxilla: vestibulaire omslagplooi, proTandarts cessus alveolaris, fovea palatinea, tubers, a-zone, labiaal frenulum, buccale frenuli en raphe pterygo mandibulare.

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Criteria voor het afdrukbereik van de Mandibula: vestibulaire omslagplooi, processus alveolaris, trigonum retromolare, linea mylohyoidea, linea obliqua externa, linguaal frenulum, labiaal frenulum, buccale frenuli en de overgang van het trigonum naar de raphe pterygo mandibulare.

De breedte van de bovenkaak wordt eventueel opgemeten met een speciale passer

Voorspelbaar werken Bij alle vormen van prothetiek is de voorspelbaarheid van wezenlijk belang. Iedere stap dient dus serieus genomen te worden en de alginaat afdruk is daarop geen uitzondering. Deze is niet minder belangrijk dan bijvoorbeeld de definitieve afdruk of de plaatsing van de prothese. Door elke stap zorgvuldig te doorlopen verkleint dit de kans op nawerk en onnodige ongemakken voor de patiënt, wiens (mond)gezondheid dus mede afhangt van de prothese.

Een goede basis voor het eindproduct is dus onze zorg, je maakt immers maar één keer een goede eerste indruk.

Mark Veenstra (l) en Ralph van der Reijden (r) zijn beiden tandtechnicus en tandprotheticus. Ralph heeft twee praktijken in Rotterdam (www.ralphvanderreijden.nl) en is docent aan de opleiding tandprothetiek. Mark is eigenaar

Lepelkeuze De lepelkeuze is zeer belangrijk voor het verkrijgen van een goede afdruk. De lepel is de drager van de afdrukmassa en zorgt tevens voor de drukopbouw. Indien een confectielepel niet goed de contouren van de processus volgt zal het afvormen van het alginaat zeer lastig zijn. Bij lepels met te korte randen kan bijvoorbeeld niet voldoende druk worden opgebouwd wat vaak

dentista| 39 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

van tandprothetische praktijk en tandtechnisch laboratorium Veenstra in Emmen en werkzaam bij verschillende tandartspraktijken. Tevens is hij docent en kliniekcoördinator bij de opleiding Als het trigonum retromolare niet goed is weergegeven in de eerste afdruk is de kans groot dat de prothese uiteindelijk te kort zal zijn.

Tandprothetiek aan de Hogeschool Utrecht.

W&H Assistina+Lisa_190x135_Dentista_NL_Layout 1 16.01.2014 19:46 Seite 1

NIEUW

Perfect onderhoud en sterilisatie in slechts 20 minuten

gingsresulta ini

at

Re

+

bo

ve

n de

Zonder verkorting van de levensduur, en in slechts 20 minuten tijd.

nt

Gevalideerd proces

Met de Assistina 3x3 en de Lisa Fast cyclus worden instrumenten op een perfecte manier gereinigd, gesmeerd en gesteriliseerd.

9 9 pro

ce

W&H Benelux, Reepkenslei 44, B-2550 Kontich, t +32 475 51 63 63, m +32 475 51 63 63, office.benelux@wh.com, wh.com

Het nascholingsbureau van het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) Wij bieden een uitgebreid programma voor het gehele tandheelkundige team. Ons programma bevat leergangen, cursusdagen, workshops en symposia. We bespreken graag de mogelijkheden voor nascholing bij u in de praktijk of op een locatie naar keuze.

Heeft u vragen over ons aanbod of een specifieke cursus, neem dan contact op met een van onze cursuscoördinatoren.

In ons aanbod: 3 september 2014 (startdatum)

Masterclass orale implantologie

1 november 2014

Symposium ‘de gefaalde restauratie’

7 november 2014

Somatoforme stoornissen

13 + 14 november 2014

De volledige gebitsprothese - een update

Schrijf je nu in!

Kijk op de website voor het cursusprogramma 2014-2015.

AcTA Dental education nu ook op

www.facebook.com/actadentaleducation

Kijk op onze website voor meer informatie over onze producten en diensten.

Gustav Mahlerlaan 3004, 1081 LA Amsterdam, T 020 - 5980 308, ade@acta.nl

Tieneke Wulferink

Koffietafelpraat Op ieder werk wordt er gepraat. Vaak over van alles. Bij ons op het werk over de inhoud van de weekmagazines, de garage en de vakanties. Ik werk nu in een kleine gemeente, waar iedereen elkaar kent en de tandarts toch nog wel aanzien heeft. Enkele jaren geleden is de praktijk overgedragen aan een jongere collega.

De oude tandarts heeft inmiddels ruim de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en werkt nog steeds mee. De (jonge) tandartseigenaar heeft de praktijk verbouwd en gemoderniseerd en met de modernisatie kwam er een mondhygiëniste te werken in 2012.

Ik ben “nieuw” en tegen mij durft een mannelijke patiënt zijn grieven te uiten over de gang van zaken. Hij zit in de autobranche en ze hebben koffietafelpraat, vertelt hij mij. En dat gaat over u!

O, denk ik, maar ik ben er nog maar net?

Als hij verder uitweidt begrijp ik dat hij met de praktijk bedoelt en de huidige tandarts. Ik ben zeker het hulpje dat er

dentista| 41 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

bijgekomen is om de taken te doen waar de tandarts zich te goed voor voelt. En dan bedoelt hij weer niet mij, maar de andere collega die er sinds 2012 is. Ja, bij koffietafelpraat moet je wel goed opletten. Het hele grappige aan zijn verhaal is dat alles met argusogen is bekeken door de lokale autobranche en waarschijnlijk ook de rest van de gemeente, maar de ontwikkelingen worden wel gewaardeerd.

De oudere tandarts kan wel eens zo in zijn werk opgaan dat hij meer wil doen dan in de beschikbare tijd kan. Lang moeten wachten was dan ook niet ongewoon. Dat gaat nu anders. We hebben leren klokkijken in deze praktijk, wordt mij duidelijk. De praktijk is verhuisd naar een oude aardappelfabriek, waardoor dit historische gebouw behouden kon worden.

Er zijn mooie behandelkamers ingericht en er is geïnvesteerd in nieuwe apparatuur. Al deze veranderingen hebben de mensen het gevoel gegeven dat het ook voor hen goed is dat dit is doorgevoerd.

t

De man vertelt dat zijn collega’s nu niet meer “uit de bek stinken” en dat is een voordeel. Ook zelf ervaart de man profijt van de behandelde gingivitis. De gêne die veel mensen anno 2014 hier ervaren om naar de mondhygiëniste te moeten wordt blijkbaar wel besproken en dan komen aan de koffietafel ook de voordelen naar boven.

De openheid vind ik verrassend en ook het uitwisselen van ragers en adviezen die gegeven zijn. Over werk binnen deze praktijk geen klagen. Bakken tandsteen en gingivitis. Weinig parodontitis en degenen die al parodontitis hadden zijn inmiddels onder behandeling bij de parodontoloog. Een keurig patiëntenbestand dat ook nog de rol van het hulpje weet te waarderen.

Tieneke Wulferink is mondhygiëniste en als waarnemer werkzaam bij meerdere praktijken

Etherische oliën zijn het effectieve component

Spoelen tegen plaque Als aanvulling op de dagelijkse mondhygiëne kan geadviseerd worden een spoelmiddel te gebruiken. Chloorhexidine wordt hierbij als de gouden standaard beschouwd. Naar aanleiding van recente onderzoeken van het ACTA wordt geconcludeerd dat een spoelmiddel met etherische oliën op de lange termijn vergelijkbare resultaten kan geven, maar zonder de nadelige bijwerkingen van eerstgenoemde.

Martijn van Leeuwen, Dagmar Else Slot, Fridus van der Weijden

Z

oals bekend speelt tandplak een belangrijke rol bij het ontstaan ​​ van gingivitis en vormt het daarmee een risicofactor voor het ontstaan van parodontitis. Van groot belang is het om een goede mondhygiëne bij patiënten te stimuleren. Het mechanisch verwijderen van tandplak met behulp van een tandenborstel wordt algemeen gezien als het efficiëntst. Uit een recent systematische review blijkt echter dat tijdens een poetsbeurt de plaque score met gemiddeld slechts 42% wordt gereduceerd. Dit is verre van optimaal en daarom kan een spoelmiddel met een actief ingrediënt als aanvulling worden gebruikt.

CHX Verschillende spoelmiddelen met geclaimde anti-plaquewerking zijn door de jaren heen al veelvuldig onderzocht in systematische reviews: chloorhexidine (CHX), etherische oliën, cetylpyridiniumchloride

(CPC), waterstofperoxide (H2O2), hexetidine, triclosan en tin-fluoride. Van deze middelen wordt CHX nog altijd als de gouden standaard beschouwd. Maar uit een recent systematische review waarbij CHX werd vergeleken met een spoelmiddel dat etherische oliën bevat, werd met betrekking tot parameters van gingivitis geen significant verschil aangetoond. Daarnaast heeft CHX diverse bijwerkingen zoals smaakverandering en verkleuring van elementen en tong, wat het ongeschikt maakt voor langdurig gebruik.

Onderzoek: alcohol of olie?

Alcohol wordt vaak gebruikt als oplosmiddel van de etherische oliën en voor de houdbaarheid van een spoelmiddel product. Daarbij draagt alcohol ook bij aan een sterke smaakbeleving van een spoelmiddel. Een goede smaak draagt ook weer bij aan gebruiksgenot. Het bekendste spoelmiddel met etherische oliën is Liste-

rine. Dit spoelmiddel wordt al decennia gebruikt en heeft een vaste samenstelling. In de literatuur wordt gesuggereerd dat niet alleen de etherische oliën, maar ook juist de alcohol van dit middel bijdraagt ​​aan het “anti-plaque”- en “anti-gingivitis”-effect.

Daarom was het doel van deze recente systematische review om gegevens te verzamelen en te evalueren over het effect van Listerine, vergeleken met een echte placebo. Deze placebo was identiek aan Listerine, maar dan zonder de etherische oliën en wel met hetzelfde percentage alcohol.

De onderzoeksvraag was: wat is het effect van etherische oliën in een spoelmiddel op parameters van plaque en gingivitis? Daarbij werd er ook gekeken naar dezelfde echte placebo in vergelijking met het spoelen van water als controle groep.

Er werd gezocht in databases van MEDLINE-PubMed, Excerpta Medica Database (EMBASE) en het Cochrane Central regis-

dentista| 43 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

ter van Controlled Trials. De gehanteerde selectiecriteria waren als volgt: • (Randomized) controlled clinical trials: • Gezonde volwassen van ≥18 jaar; • Spoelmiddel gebruikt als aanvulling op de dagelijks mondhygiëne; • Interventie: Listerine; • Co-interventie: een placebo identiek aan Listerine, zonder etherische oliën (21,626,9% alcohol), eventueel in vergelijking met een watercontrole (secundaire co-interventie).

Resultaten De zoekresultaten leverden 971 unieke artikelen op, wat na een onafhankelijke beoordeling door twee reviewers resulteerde in vijf artikelen die voldeden aan de inclusiecriteria. Vijf artikelen tonen aan dat de placebo significant minder effectief was op plaque vergeleken met Listerine. (zie de tabel ).Deze bevindingen werden beves-

Treed toe tot een nieuwe dimensie

Onmiddellijk beschikbaar bij onze erkende verdeler: Dental International B.V - 13 Edisonbaan 3439 MN Nieuwegein - 030 60 363 24 - info@dental.nl VDB Dental B.V- 2 Veldartilleriestraat 5363 VT Velp - 048 64 737 19 - info@vdb-dental.nl Centrale Medico Dentaire SA - Exclusief invoerder Benelux

50 Brandstoffenstraat B-1190 Brussel www.cmddental.be Email: Info@cmddental.be Tel: +32 (0)23401790

tigd na het uitvoeren van een meta-analyse. Hierbij bleek Listerine significant beter met betrekking tot zowel plaque (p < 0.00001), als gingivitis (, p < 0.0001) wanneer deze werd vergeleken met de echte placebo.

Daarbij werd er geen significant verschil gevonden wanneer de echte placebo (alcoholbevattend spoelmiddel) werd vergeleken met de watercontrole op zowel plaque als op gingivitis (beide p = 0.51). De tabel laat verder zien dat in 2 van de 3 studies er geen verkleuring optrad als gevolg van (langdurig) spoelen met Listerine.

een belangrijk obstakel voor de effectiviteit van het spoelmiddel. waardoor een antimicrobiëel spoelmiddel niet optimaal werkt.

Onderzoek heeft aangetoond dat slechts 30 tot 50 procent van de patiënten zeer thera-

Listerine lijkt een gunstige bijdrage te leveren aan de mondgezondheid

Discussie Het beschikbare bewijs (evidence) laat zien dat de vermindering van plaque en gingivitis tussen de placebo en de watercontrole niet significant verschillend waren, terwijl de echte placebo een hydro-alcohol met 21,6-26,9% significant minder effectief was wanneer deze werd vergeleken met Listerine. Deze bevindingen suggereren dat de etherische oliën in Listerine een effectieve bijdrage leveren aan de

pietrouw is tot 30 dagen na instructies. Dit is daarmee wel degelijk een item om rekening mee te houden bij advies en instructie in de dagelijkse praktijk.

Conclusie Ondanks het beperkte aantal beschikbare artikelen was er weinig bias. Binnen deze beperkingen van de gebruikte onder-

Martijn van Leeuwen is mondhy-

reductie van plaque en gingivitis. De antiseptische werking van de echte placebo lijkt verwaarloosbaar en derhalve kunnen de etherische oliën worden aangeduid als het werkzame bestanddeel van het spoelmiddel.

De schijnbare ondoeltreffendheid van de placebo als een anti-plaquemiddel en remmer van bacteriën in plaque is tegenstrijdig met de bevestigde hoge gevoeligheid van bacteriën voor alcohol. Een mogelijke verklaring is dat bacteriële biofilms een grotere weerstand hebben dan bacteriën in vrije (planktonische) toestand.

Beperkingen De mate waarin een patiënt medische instructies opvolgt wordt vaak omschreven als ‘therapietrouw’. Dit is de mate waarin het gedrag van een patiënt samenvalt met het medisch advies. ‘Therapie-ontrouw’ is

dentista| 45 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

zoeksopzet, lijkt Listerine op de lange termijn een gunstige bijdrage te leveren aan de mondgezondheid, wanneer dit wordt gebruikt als aanvulling op de dagelijkse mondhygiëne. Bovendien bleek dat de echte placebo niet significant beter was dan een watercontrole op de parameters plaque en gingivitis De gevonden gegevens uit dit systematische review suggereren dat opgelost in een alcohol variërend van 21.6 tot 26.9%, dit effect teweeggebracht wordt door de etherische oliën.

Voor de referenties van dit artikel zie de publicatie op Pubmed: Van Leeuwen MPC, Slot DE, Van der Weijden GA. The effect of an essential-oils mouthrinse as compared to a vehicle solution on plaque and gingival inflammation: a systematic review and meta-analysis. Int J Dent Hyg. 2014. Epub ahead of print

giënist sinds 2008 en is in 2010 begonnen aan de studie tandheelkunde (ACTA). Naast zijn studie doet hij onderzoek bij de afdeling parodontologie.

Dagmar Else Slot (HMN, 1997) is mondhygiënist-onderzoeker aan de afdeling Parodontologie van het ACTA en werkzaam als mondhygiënist bij ACCT te Amsterdam.

Fridus van der Weijden (UU, 1984) is bijzonder hoogleraar Parodontologie aan ACTA. Hij is als parodontoloog verbonden aan de Paro Praktijk Utrecht en als implantoloog aan Implantologie Utrecht.

dentista| De Praktijkmanager Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Centrum Vitalis

Marianne Burghoorn dentista Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

H

et welkom in het kantoor van Marianne samen met een stagiaire voelt aan als een warm bad. Marianne begint te vertellen: “Ik kom helemaal niet uit de tandheelkunde. Ik ben altijd werkzaam geweest als directiesecretaresse bij een groot bouwbedrijf met als bijkomende taak personeelszaken. Een hele fijne bijkomstigheid om dit als achtergrond te hebben als je als praktijkmanager aan de slag gaat bij een tandartspraktijk”. Vol vertrouwen begint Marianne aan haar werk als praktijkmanager bij Vitalis. Een baan die op haar pad is gekomen via een werving & selectie bureau.

“Bouwen aan personeelsbeleid binnen een tandartspraktijk was een mooie uitdaging.

Ik hoopte mijn frisse blik over te brengen op het personeel, om zo een eenheid te vormen. Ik probeerde een andere kijk op de praktijk te brengen, commerciëler. Een evenwicht brengen tussen klantgerichtheid en commercie is in de zorg soms lastig, daarom heb ik stap voor stap alle facetten doorlopen”.

Opleidingen “Mijn eerste stap ten aanzien van de interne opleidingen was het in kaart brengen van de kosten en baten. Alle werkzaamheden deed ik uiteraard in samenwerking met directe collega’s”, zegt Marianne bescheiden.

“Opleidingsbudgetten samenstellen en kijken waar de kwaliteit hoger kon. Dit moet hoog op je verlanglijstje staan binnen een praktijk, om zo je kwaliteit te waarborgen.

Het kan namelijk altijd beter. Stel daarom ook verbeterplannen op voor je praktijk!.

“Na het invoeren van opleidingsbudgetten en de daadwerkelijke invulling hiervan, ben ik bezig gegaan met klanttevredenheidsonderzoeken. Dit heb ik in samenwerking gedaan met een professioneel bureau.

De kwaliteit moest inzichtelijk worden en meetbaar. Met de uitslagen van de onderzoeken kun je aan de slag met de patiënt.

Foto’s: Levin den Boer - kwaliteitfoto.nl

dentista| De Praktijkmanager Tandarts

dentista

Die ik overigens nu niet meer zo mag noemen. Ik streef ernaar om de patiënten te zien als cliënten. Het is een andere benadering dan vroeger! Er moest een omslag worden gemaakt. Ondanks alle stappen die we hebben genomen, valt er nog altijd veel te winnen. Het begin is er bij veel praktijken: van patiënt naar cliënt!”

Van de tandarts naar de kapper “Een cliënt moet niet alleen naar een tandarts gaan omdat hij pijnklachten heeft. De cliënt moet ook trots zijn op zijn gebit.

Je gaat ook naar de kapper om er fijn en mooi uit te zien, dus waarom niet naar de tandarts en blij zijn dat je met een schoon en mooi gebit naar huis gaat? Dit is het benaderen van de tandheelkunde op een andere manier”, zegt Marianne vol trots.

“Creëer een lage drempel binnen je praktijk, zodat er een nieuwe groep cliënten wordt gevormd. Cliënten die er wat voor over hebben om drie keer per jaar naar de mondhygiënist te gaan”.

Gewoon gaaf De NOCTP- (Non Operative Caries Treatment and Prevention) -methode, heet ‘Gewoon Gaaf’. “En niet voor niets. Wie gewoon zijn best doet, op de juiste manier zijn tanden poetst en er een gezond voedingspatroon op na houdt, houdt zijn gebit gewoon gaaf. Dit is wat wij ook voor de jeugd hebben ingevoerd. Kindertandheelkunde is - en blijft - de toekomst. Het is de bewustwording van wat er speelt in

dentista| 47 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

de mond van het kind. We maken selecties uit ons bestaande bestand en draaien een pilot met een groep kinderen. Dit is cliëntgericht en aan de andere kant haal je hierdoor ook meer rendement uit je praktijk”.

Verdieping “Sinds ik bij Centrum Vitalis werk heeft er al een heel aantal mutaties plaatsgevonden. Ik vind het erg leuk om projecten op te pakken en te bewaken. Het creëert een wisselwerking; wie pakt uiteindelijk wat op? Het liefste wil ik nog veel meer. Stapje voor stapje moeten we dit met z’n allen doorlopen. Een praktijk is een puzzel; de stukjes moeten uiteindelijk allemaal op hun plek vallen”.

Mondhygiënist

Tandarts

Assistent

Praktijkmanager

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmana

De eerste therapeutische mondspoeling van Voor gevoelige tanden

Vult al na 6 spoelbeurten 92% van de blootliggende dentinekanaaltjes op en biedt een langdurige bescherming tegen tandgevoeligheid.*

Gepatenteerde behandeling met Kristaltechnologie: 

Vult meer blootliggende dentinekanaaltjes op dan andere mondspoelingen voor gevoelige tanden.*



Oxalaat vormt in combinatie met het speeksel kristallen.



De kristallen zetten zich af op het tandbeen en diep in de kern van de blootliggende dentinekanaaltjes en vormen een fysisch beschermschild.



Effectieve verlichting van de pijn, al na slechts enkele dagen – klinisch bewezen.**

Meer over de werkwijze van LISTERINE PROFESSIONAL Sensitivity Therapy in de video ®



www.listerineprofessional.nl

* In labotests, na 6 spoelbeurten ** Sharma D. et al., A novel potassium oxalate-containing tooth-desensitising mouthrinse: A comparative in vitro study, Journal of dentistry 41S4 (2013) S18–S27 Dit product is een medisch hulpmiddel.

NIEUW

Vanaf maart bij DA, Dio, de apotheek en tandartsplein.nl

Elektrisch rijden:

stroom aan voordelen In iedere editie van Dentista neem zorgaccountant Marthijn Verboom je aan de hand door de donkere wouden van belastingland. Deze keer een update over de auto van de zaak.

Marthijn Verboom

H

et jaar 2013 was voor verkopers van elektrische- en hybride auto’s een topjaar. Dit jaar gaat de verkoop van deze auto’s een stuk minder. Dit komt voornamelijk doordat de overheid de fiscale stimuleringsregelingen flink heeft versoberd. Toch zijn elektrische- of hybride auto’s fiscaal gezien nog steeds erg interessant. Tijd voor een update.

Bijtelling Rijd je als ondernemer een auto zakelijk, dan zijn de kosten aftrekbaar. Als je

dentista| 49 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

de auto meer dan 500 kilometer per jaar voor privédoeleinden gebruikt dan loop je tegen een bijtelling aan. Deze bijtelling verlaagt de kosten en hierdoor wordt de kostenaftrek en dus ook het belastingvoordeel beperkt. De bijtelling bedraagt een percentage van de cataloguswaarde.

Het bijtellingspercentage is op zijn beurt weer afhankelijk van de CO2-uitstoot van de auto. In onderstaand tabelletje is aangegeven welk bijtellingspercentage van toepassing is bij welke CO2-uitstoot (in gr/km).

Dus koop je in 2014 een hybride auto voor € 40.000 met een CO2 uitstoot van 29 gr/ km dan krijg je te maken met een bijtelling van € 2.800 (€ 40.000 x 7 %). Stel dat de auto aan afschrijving, elektriciteit, brandstof, verzekeringen en onderhoud € 9.800 kost, dan heb je een kostenaftrek van € 7.000. Hiermee bespaar je toch jaarlijks € 3.130 belasting als je je praktijk via een eenmanszaak uitoefent en je in het 52% inkomstenbelastingtarief zit.

Milieu-investeringsaftrek (MIA) Als ondernemer kon je bij aanschaf in 2013 de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) en de milieu-investeringsaftrek (MIA) claimen. In 2014 is alleen nog de MIA van toepassing, hoewel de overheid ook hier weer de hand op de knip houdt.

Koop je in 2014 een nieuwe auto en ga je deze zakelijk rijden dan is de volgende MIA van toepassing:

De MIA is een eenmalige aftrekpost. Dus bij bovenstaande auto geldt een MIA van € 9.450 (36% van € 40.000). Hiermee bespaar je € 4.226 inkomstenbelasting (regime eenmanszaak en 52% tarief). In een besluit is goedgekeurd dat auto’s die niet langer dan 6 maanden in gebruik genomen zijn en die maximaal 6.000 kilometer op de teller hebben ook als ‘nieuw’ worden aangemerkt en dus ook in aanmerking kunnen komen voor de MIA. Kortom in 5 jaar tijd betaalt de fiscus bij deze voorbeeldauto € 19.876 mee (5 x € 3.130 + € 4.226). Bij een even dure auto die in het 20% bijtellingspercentage valt, zou de belastingbesparing € 4.025 zijn.

Een aanzienlijk verschil.

Nog meer voordeel Er zijn echter nog meer voordelen. Auto’s met een CO2 uitstoot van maximaal 50 g/ kg zijn in 2014 en 2015 vrijgesteld van motorrijtuigenbelasting. Ook zijn elektrische auto’s en hybride auto’s in veel gevallen vrijgesteld van BPM, maar omdat de aanschafprijs van elektrische- of hybride auto’s meestal hoger is, merk je dat meestal

dentista| 51 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

In 5 jaar tijd betaalt de fiscus € 19.876 mee

niet direct in je portemonnee.

Tenslotte zijn de variabele kilometerkosten voor elektriciteit veel lager. Rijden op elektriciteit is ongeveer 2 keer zo goedkoop als rijden op diesel en ongeveer 3 keer zo goedkoop als rijden op benzine. En als je dan ook nog zonnepanelen op je huis heb staan ben je qua variabele kosten helemaal goedkoop uit. Overigens kun je ook als particulier de BTW op zonnepanelen terugkrijgen!

ZIE PAG. 5

ZIE PAG. 5 ZIE PAG. 5

Nadelen?

Zijn er dan geen nadelen. Jazeker. De actieradius is een aandachtspunt. Ook de waardevastheid van de auto is een onzekere factor, zeker als de technologische ontwikkeling van de accu’s doorgaat. Het is niet denkbeeldig dat er over een paar jaar auto’s rijden die veel verder komen op een setje accu’s. Tja, wat is dan je auto nog waard? Als ondernemer heb je dan altijd nog de zekerheid dat de fiscus meebetaalt aan een eventueel boekverlies.

De elektrische- en hybride auto is hoe dan ook nog steeds interessant.

Marthijn Verboom is accountant bij ZorgZeker Accountancy, gespecialiseerd in de zorg.

Voor vragen: info@zorgzekeraccountancy.nl Meer informatie: www.zorgzekeraccountancy.nl

Eerdere artikelen en tips van Marthijn teruglezen? Scan dan deze pagina met je Layar-app.

vergroot de waarde voor de patiënt

Ongemak weghalen Iedere tandartspraktijk wil tevreden patiënten. Als tandarts doe je uiterste best voor een optimale behandeling. Toch is de technische kwaliteit van de behandeling niet het enige cirterium waarop de patiënt zijn tandartspraktijk beoordeelt – integendeel. Eén van de kansen om een hoge patiënttevredenheid te bereiken ligt in het wegnemen van ongemakken voor uw patiënten.

Rolf van Mierlo

E

en krachtig marketinginstrument voor de tandartspraktijk vormen de ambassadeurs ofwel fans van de praktijk. Deze promotors zijn zó enorm tevreden over de dienstverlening dat zij de praktijk graag aanbevelen bij anderen. Dit wordt uitgedrukt in de ‘Netto Promotor Score’. Dit is een absoluut getal tussen -100 en +100 en wordt bepaald door het percentage criticasters van het percentage promotors af te trekken.

Zolang de NPS hoger is dan 0, gaat het goed met de praktijk. Als de score flink hoog is, zal de praktijk ook meer waard zijn. Het aantal promotors en criticasters haal je uit een klanttevredenheidsonderzoek.

Hoe zorg je er voor dat er meer promotors komen? Dat kan alleen als de patiënt maximale waarde toekent aan onze dienstverlening. Dit is een rapportcijfer boven de 8.

Een valkuil is de opvatting dat deze waarde alleen maar bepaald wordt door het tandheelkundig resultaat en de hoogte van de prijs. De invloed van de belevings- en inspanningsfactoren die de patiënt ondergaat, wordt dan vergeten.

Belangrijkste formule De dienstverlening in de tandheelkunde wordt in zeven stappen onderverdeeld:

1. Eerste kennismaking met de praktijk 2. Het maken van de afspraak 3. Ontvangst in de praktijk 4. De behandeling 5. Nazorg en uitleg vervolgbehandeling 6. Afscheid van de praktijk 7. Facturatie De zwakste schakel bepaalt de sterkte van de ketting. Veel tandheelkundige professionals focussen zich volledig op de vierde stap (de behandeling). Natuurlijk is dit een erg belangrijk onderdeel. Hier zijn ze voor opgeleid en Nederland mag trots zijn op de kwaliteit van de tandheelkunde. De behandeling moet zeker 8+ zijn en blijven. Maar wat neemt de patiënt waar? Een kroon die slecht aansluit merken ze pas jaren later.

En dat de tandarts de distale crista van de 27 zo mooi gemodelleerd heeft, zullen de patiënten helemaal niet weten. Wat ze wèl van het tandheelkundig resultaat merken is dat een restauratie te hoog is, er geen contactpunt met de buurelementen is waardoor het voedsel tussen de kiezen blijft zitten, of als de kleur van een frontrestauratie niet klopt. En napijn hebben ze ook wel door.

De klanten zullen zich verder volledig richten op de andere schakels en vanuit de ervaringen die ze dáár opdoen hun waarde

Positief afwijken van de norm = whow ervaring.

Negatief afwijken van de norm = vervelend ongemak.

toekennen aan de diensten van de praktijk.

Ze weten precies of het moeilijk was om een afspraak te maken, of ze lang moesten wachten en of ze oncomfortabel in de stoel lagen.

De waarde voor de patiënt heb ik in een eenvoudige formule vastgelegd:

leving. Als de praktijkmedewerkers je een ongekend positieve beleving geven, is dat een ‘whow-ervaring’. Dit had je niet verwacht en valt dus op omdat je dit normaal níet krijgt.

Om de norm te bepalen is het belangrijk dat je weet wat de klant van de tandartspraktijk verwacht. Denk Tandheelkundig resultaat x Ervaring niet voor de klant maar Waarde voor patiënt = Prijs x Inspanning vraag het. Interview nieuwe en bestaande patiënten De noemer in deze breuk is wat de patiënt en breng hun behoefte in kaart. Waarde geeft: geld en negatieve energie (ongemak). vergroten begint bij verwachtingsmanageDe teller in de breuk is wat de patiënt krijgt: ment. toptandheelkunde en een mooie ervaring (beleving). Met een klein beetje wiskundig Wegnemen van ongemak inzicht zal je begrijpen dat het doel is om De positieve ervaring benaderen we al vande teller zo groot mogelijk te maken en de uit klantvriendelijkheid, klantgerichtheid noemer zo klein mogelijk. Immers dan heb en hostmanship. In dit artikel ligt de focus je maximale waarde voor de patiënt. op het wegnemen van ongemak en dus het verminderen van de inspanning voor de Het tandheelkundig resultaat moet natuur- patiënt. lijk te allen tijde erg goed zijn. De meeste tandartsen werken hier elke dag hard aan. Top-9 ongemakken De prijs is helaas nog steeds uniform in Wachten in de wachtkamer: patiënt heeft Nederland en staat dus vast. Als je je wilt zich enorm gehaast om op tijd te komen en onderscheiden, zal je moeten werken aan vervolgens moet hij meer dan een kwartier de beleving en het ongemak die de patiënt wachten in een saaie wachtkamer. Patiënt: ervaart bij een bezoek aan de praktijk. Als “als ik zelf te laat kom krijg ik het direct de waarde voor de patiënt laag wordt be- te horen”. oordeeld, zal de prijs relatief ook veel te Afspraak verzetten: de tandarts moet naar cursus, congres of er is te weinig tijd voor hoog lijken. het techniekwerk. De afspraak die zo moeiOngemak valt pas op als het afwijkt van de lijk gemaakt was moet weer een aantal wenorm. Dat je op tijd wordt geholpen is nor- ken verzet worden. Patiënt: “waarom kan maal. Moet je wachten, dan zal je dat als het niet deze week?” ongemak ervaren. Het zelfde geldt voor be- Vaak terugkomen en overmaakwerk: de

dentista| 53 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

IE PREVENT ECURSUS SSISTENT

A

is de n de cursus a v l oe d et H nt, die dartsassiste n ta n re a v er ervaring 2 jaar werk l a a im in m an de assisteren a et h in ft ee h iden tot stoel, op te le istent. preventieass

Meer info rmatie vindt u o p:

De preventieassistent mag onder begeleiding en verantwoordelijkheid van de tandarts zelfstandig preventieve werkzaamheden uitvoeren. Het doel van de cursus is de ervaren tandartsassistent, die min. 2 jaar werkervaring heeft in het assisteren aan de stoel, op te leiden tot preventieassistent.

Na het afronden van de cursus beheerst de preventieassistent over voldoende kennis betreffende: - Het beroepsprofiel van de preventie assistent.

- De Werkgroep Infectie Preventie (WIP) en implementatie.

- Mondziekten gingivitis en parodontitis.

- Het mondonderzoek, DPSI, plaque en bloedingsscore.

- De mondziekte cariës. Cariës preventieve maatregelen, fluoride basisadvies.

- De verschillende mondhygiëne middelen.

- Het geven van advies op maat.

- Ergonomie.

- Communicatie tools om de patiënt te benaderen en te motiveren naar een hogere preventie.

Cursusduur

De cursus bestaat uit 10 cursusavonden.

De avonden zijn verdeeld in een theoretisch- en praktische gedeelte.

Verder wordt er verwacht dat de cursist tussen de cursusavonden door, zelfstandig huiswerkopdrachten uitvoert en in de eigen praktijk onder begeleiding, nieuwe verworden kennis en vaardigheden oefent.

Data, locatie en tijd

Aanvangsdatum Amersfoort : 24 september 2014 Aanvangsdatum Gorinchem : 1 oktober 2014 Ontvangst is om 17.30 uur waarna we om 18.00 uur van start gaan. De cursus eindigt rond 22.00 uur.

Intra-ora l en panor e röntgenamaopna men Cursus!!

Om als assistente röntgenfoto’s te mogen maken, dient zij – naast dat zij zich zelf en de tandarts haar bekwaam acht – aan te kunnen tonen dat zij een adequate scholing op het gebied van röntgenopnametechniek heeft gevolgd.

De assistente dient dus een additionele externe opleiding radiologie te hebben afgelegd.

Dental Best Practice organiseert in samenwerking met gekwalificeerde röntgendocenten de cursus Intra-orale röntgenopnamen en Panoramaopnamen.

Tijdens deze theoretische cursus worden alle facetten besproken die nodig zijn om te voldoen aan de scholingseisen.

Aan het einde van de cursus wordt een toets afgelegd.

Na het behalen van deze toets, ontvangt iedere deelnemer van ons een certificaat! Door middel van deze toets en het certificaat, kunt u aantonen dat uw assistente voldoet aan de scholingseisen.

Dental Best Practice komt ook letterlijk naar u toe.

Wilt u meerdere assistenten tegelijk opleiden voor deze cursus en wilt u geen tijd kwijt zijn aan reizen? Dan is het tevens mogelijk om deze cursus bij u in de praktijk te komen geven!

Een cursus in uw praktijk is mogelijk vanaf 10 deelnemers.

Bel voor meer informatie met 055-3121050 of neem contact op via Emailadres info@dentalbestpractice.nl.

Data en locaties

Wij organiseren deze cursus op verschillende data en locaties zodat er altijd een cursus plaats vindt bij u in de buurt!

Kijk op onze website voor een overzicht met actuele data!

WWW.DENTALBESTPRACTICE.NL

TELEFOON: 055-3121050 | EMAIL INFO@DENTALBESTPRACTICE.NL

Een waargebeurd verhaal Onbegrijpelijk vonden ze het. De patiënt was al jaren patiënt en ineens ging hij naar een andere praktijk. Was er wat misgegaan? Niemand wist het. Vorig jaar hadden ze nog twee prachtige frontkronen gemaakt. Niet van echt te onderscheiden. Daarvoor hadden de tandarts en zijn technieker ook wel erg hun best gedaan. De patiënt was in het laboratorium geweest voor het kleubepalen en toen bij het plaatsen de kleur niet helemaal ok was, hebben ze de kronen nog opnieuw gemaakt. Dit had in een week gereed kunnen zijn, als de patiënt maar niet met vakantie was gegaan. Ja, jammer dat de tijdelijke restauraties er tijdens de vakantie uitgevallen waren, maar de patiënt had dan ook geen Frans stokbrood moeten eten. En als hij daar eerder naar een tandarts was gegaan, was de wortelkanaalbehandeling ook niet nodig geweest. Logisch dat de totale rekening dan ook hoger uitviel dan vooraf begroot!

tandarts werkt zeer secuur maar dat houdt in dat de patiënt voor elk klein stapje terug moet komen, verdoving krijgt en extra lang met tijdelijke restauraties loopt. Patiënt: “kan dit niet efficiënter?”

Noodkroon los: restauratie is met zacht cement geplaatst en zit ineens in het eten.

Patiënt: “zal de echte kroon wel blijven zitten?”

Informatie of begroting niet ontvangen.

Patiënt: “er was toch beloofd dat de begroting opgestuurd zou worden deze week?

Moet ik de afspraak verzetten?”

In behandelstoel wachten: de tandarts werkt over twee kamers en de patiënt wordt alvast plat gelegd met rubberdam in zijn mond. Patiënt: “HELP!!”

Geen uitleg over behandeling. Patiënt: “zouden ze wel weten wat we gaan doen vandaag?”

Napijn: vooraf had de patiënt helemaal geen pijn. Patiënt: “hebben ze het wel goed gedaan?”

Slecht parkeren. Patiënt:“ik ben al laat waar kan ik parkeren?”

Allemaal herkenbare vormen van ongemak, maar wat nu? Maak een plan van aanpak om deze inspanning bij de patiënt weg te nemen. Een goede methode is als elk ongemak door een medewerker van de praktijk geadopteerd wordt en dat de grootte ervan in kaart wordt gebracht. Wat moet je doen om dit ongemak te verlagen? Evalueer de acties door de Netto Promotor Score te meten en te vergelijken.

dentista| 55 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Rolf van Mierlo is partner bij M2 tandartsen en trainer bij Catan School of Excellence. Hij geeft diverse opleidingen, zoals de cursus Praktijkmanangement, de Masterclass Tandheelkunde en is online docent bij Team Training TV.

Praktijk Denthuijse Praktijk voor tandheelkunde,

Design inBeeld

Zoetermeer www.denthuijse.nl

Architect Architect: Bureau Kroner architecten Den Haag www.bureaukroner.nl

Vraag van de opdrachtgever Een vriendelijke en gemoedelijke, bijna huiselijke sfeer, dat was de belangrijkste opdracht die aan Bureau Kroner werd meegegeven door Arlies Nieuwenhuijse en Emiel van Huis, voor hun eigen praktijk met drie behandelkamers in Zoetermeer.

En misschien nog belangrijker: daglicht in de behandelkamers zodat er een prettige werksfeer zou ontstaan.

Invulling architect Na een zoektocht langs verschillende loca-

ties werd een bedrijfsruimte gevonden op de juiste plek in Zoetermeer. Mark Graafland en Solita Stucken van Bureau Kroner uit Den Haag ontwierpen een praktijk waarin een duidelijke scheiding is gemaakt tussen cliënten-ruimte, behandelkamers en de werkruimte “achter de schermen”, met sterilisatie, techniekruimte, kantoor en kantine.

Zones In eerste instantie leek deze opzet te botsen met de wens om daglicht in alle kamers te krijgen, omdat de behandelkamers in het midden van het pand zijn gesitueerd, tussen de klanten-zone en de voorbereidings-zone. Maar door het toepassen van grote en hoge glasvlakken is een relatie gelegd met de beide aanpalende zones, waardoor je nooit het gevoel krijgt afgesloten te zijn van de buitenwereld. De organisatie van de praktijk is op deze manier geoptimaliseerd, wat de tandartsen een hele prettige werkatmosfeer heeft opgeleverd.

Het direct naar buiten kijken vanuit de behandelkamer blijkt niet te worden gemist; sterker nog, de jaloezieën voor het enige raam naar buiten worden juist meestal dichtgetrokken voor meer privacy en een neutraler lichtniveau in de behandelkamer.

Het contact met de collega’s onderling, tussen behandelkamer en werkzone, is optimaal door de deuren met glasopeningen.

In- en uitlopen zorgt voor een continue uitwisseling tussen de werkzone en de behandelkamers zonder storend te zijn voor de patiënten.

Aan de schone kant van de sterilisatie worden trays voor een specifieke behandeling voorbereid, die vanuit de werkzone in de bovenkasten van de behandel-achterwand worden geschoven. Een heel effectieve manier van voorbereiden en werken.

Behandelkamers De behandelkamers hebben elk een eigen kleurnuance in de achterwand en de stoel, ten opzichte van een overwegend witte ach-

tergrond. Een brede daglichtlamp boven de unit zorgt voor een perfect werkveld.

Aan de andere kant van de behandelkamers is een ruime patiënten-zone gerealiseerd met een eigen, transparante entree en een mooie open poetshoek, die deze ruimte maat en schaal geven. Losse tafels en stoelen creëren een ongedwongen en plezierige wachtruimte, die met frisse en zachte kleuren een heel eigen sfeer ademt.

Resultaat Op een oppervlakte van 220 m2 is een uiterst efficiënte en ruime tandartsenpraktijk gerealiseerd, in een periode van ontwerp tot oplevering van precies een jaar.

De praktijk draait inmiddels een klein jaar en wordt zeer gewaardeerd door de patiënten. De praktijk groeit en het werkplezier is groot. De uitstraling van de praktijk getuigt van de goede samenwerking tussen een tandarts die weet wat ze wil en een architect die dat op een aansprekende wijze heeft vertaald.

dentista| Mijn investering Tandarts

dentista

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Lisa Bakker-Ruggieri:

Tandarts

Air flow Handy van EMS

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Wie Lisa Bakker-Ruggieri, mondhygiënist, in 1981 afgestudeerd aan de Opleiding tot Mondhygiënist van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Praktijk “De praktijk waar ik werk zit in Zwolle en bestaat al 27 jaar. Ik maak deel uit van een klein, efficiënt team dat goed op elkaar is ingespeeld en onze patiënten waarderen deze ‘korte lijnen’ al jaren. Voor onder andere parodontologie en implantologie verwijzen we door naar vakkundige specialisten in de directe omgeving. Daardoor is er voor de praktijk geen noodzaak om uit te breiden. De kleinschaligheid bevalt alle betrokkenen goed en ook hier geldt: Never change a winning team!”

Aantal patiënten “Ongeveer 1950 patiënten bezoeken jaarlijks onze praktijk voor mondzorg. Velen zijn vanaf het begin bij ons ingeschreven

en het is geen uitzondering dat er drie generaties van dezelfde familie voorkomen in ons bestand. Dat ervaren wij als een groot compliment en we zijn ons ervan bewust dat je zuinig moet zijn op dat vertrouwen.”

Waarin geïnvesteerd?

“Mijn investering betreft een air polishing systeem van EMS. De Air-Flow handy 2.0 voor supragingivale toepassingen en de Perio-Flow met de flexibele nozzles (tips) voor subgingivaal biofilmmanagement rondom implantaten en in pockets vanaf 5mm in de recall. Er is keuze uit verschillende poeders, variërend in korrelgrootte: sodium bicarbonaat, glycine-based, en erythritol-based poeders.”

Wanneer aangeschaft?

“Air polishing pas ik toe sinds de introductie, begin jaren ‘80. Toen EMS later de AirFlow Handy introduceerde was ik er vrij snel bij. Een paar jaar geleden heb ik de nieuwere versie van de Handy 2.0 gekocht samen, met de Perio-Flow.”

dentista| Mijn investering Tandarts

Wat waren de kosten?

“Ongeveer 1900 euro voor de Air Flow Handy 2.0 in combinatie met de Perio-Flow.”

Waarom aangeschaft?

“Je verwijdert er geen tandsteen mee, maar ik zag het destijds als een veilige en snellere manier om aanslag te verwijderen.

Tegenwoordig weten we dat air polishing meer toepassingen kent. Er is veel onderzoek verricht naar de voordelen van air polishing en de algehele conclusie is dat het een moderne kwaliteitsbehandeling is, die deel uitmaakt van Evidence Based Dentistry”.

Hoe vaak maak je er gebruik van?

“Ik gebruik de Air-Flow Handy nu elke dag. De hele dag door. Het blijkt daarmee een prima investering te zijn geweest. Er wordt in onze praktijk bijna niemand meer op de ‘traditionele’ manier gepolijst. Alleen in het geval van luchtweginfecties en longaandoeningen (contra-indicaties) zal ik een polijstcupje met pasta moeten gebruiken. De introductie van de glycine- en erithrytol-based poeders heeft air polishing naar de ‘next level’ gebracht. Ik maak gebruik van air polishing wanneer ik fissuren voorbereid op het sealen, voor het verwijderen van plaque ter ondersteuning van ortho en natuurlijk als vast onderdeel van de profylaxe. Voor biofilmmanagement tijdens de recall-behandeling kun je een topprestatie van het instrument verwachten.

Het mooiste is dat het een cumulatief effect heeft. Het oppervlak wordt gladder en blijft ook langer glad. Daardoor is de volgende profylaxe sneller uit te voeren met minder belasting voor patiënt en behandelaar. De Perio-Flow is bedoeld voor pockets vanaf 5 mm en met de Perio-Flow Nozzles kom je zelfs in diepe pockets.”

Wie gebruikt het in de praktijk?

“Ik ben in onze praktijk de voornaamste gebruiker. Ik heb een paar jaar geleden een cursus gevolgd en houd de literatuur bij.

Als ik een specifieke vraag heb, kan ik altijd met de vertegenwoordiger van de leverancier bellen. De service is prima.”

Wat levert het op?

“Het instrument is een snelle, veilige en comfortabele manier om biofilm en aanslag te verwijderen Het is laag-abrasief. Ik merk dat er een verschuiving plaatsvindt in de inhoud van mijn behandeling. Er ontstaat minder snel tandsteen en aanslag

dentista| 59 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

en het is minder hardnekkig. Daardoor is er minder tijd nodig voor de ultrasoon en handinstrumentarium. De nadruk komt te liggen op air-polishing, zeker in de recall.

Minimaal invasief dus, zoals we graag werken. Die voordelen zie je met de Perio-Flow ook subgingivaal en rondom implantaten.

Het is daarmee de beste manier om peri-implantitis te bestrijden. EMS heeft een prachtig instrument en is wat mij betreft eerste keus.”

dentista

Mondhygiënist

Assistent

Tandarts

Wat zijn de reacties van patiënten?

“Mijn patiënten zijn meegegroeid in de ontwikkelingen ten aanzien van de profylaxe. Eén van mijn patiënten woont

in Frankrijk maar spreekt altijd af voor een Air-Flow behandeling wanneer zij hier familie bezoekt. Hoe leuk is dat? Verder vinden kinderen het poeder lekker smaken en vindt men de behandeling pijnloos en comfortabel. Een enkele keer kan de behandeling als te koud worden ervaren door patiënten met recessies. Daar ontkom je niet aan.”

Welke tips heb je verder nog?

“We hebben op het gebied van de profylaxe lang moeten wachten op innovatie. Wanneer je kiest voor air polishing is het belangrijk volledig over te stappen en niet in de oude manier van polijsten te blijven hangen. Het resultaat van de innovatie is dan beter te beoordelen en je raakt sneller bekwaam. Laat je overtuigen door de onderzoeksresultaten en natuurlijk ook goed voorlichten. When you know better, you do better. Eenmaal overgestapt, wil je niet anders meer. En je patiënten ook niet!”

Lisa Bakker-Ruggieri, @Toothfairy4you

Praktijkmanager

Mondhygiënist

Assistent

PREMIUM 3.0 PROPHYLAXE SUB –EN SUPRAGINGIVAAL } dE AIR-FLOW® handy 3.0

Powdered by >

AIR-FLOW PLUS POEdER ®

Nieuw, op Erythritol basis, voor comfortabele, pijnloze en efficiënte behandelingen

EMS–SWISSQUALITY.COM Air-flow® is een merk van EMS Electro Medical Systems SA, Zwitserland

,

* 100 % deshandy personnes testées n ont ressenti aucune douleur pendant le traitement – test de terrain EMS dans 15 cabinets dentaires, juillet-août 2012 ** Test en laboratoire EMS, 3 bar, 5 mm 130624_Advert_AF 3_NL_240x145.indd 1

Dé oplossing om uw praktijk te allen tijde draaiende te houden!

Wij bieden u installatie / onderhoud / reparatie en keuring van: • • • • • • •

Uw Uw Uw Uw Uw Uw Uw

watercircuit röntgen apparatuur incl. metingrapportage (KEW-keuring) behandelstoel / unit autoclaaf thermodesinfector DAC instrumenten

Ónze know how

úw inkomen zeker!

LARIX Dental Concepts – De Hammen 26 – NL-5371 MK RAVENSTEIN +31.486.41 21 20 – info@larixdc.nl – www.larixdc.nl

26.06.2013 11:37:28

Lies van Wegen

l

Ouderen in de zomer De zomer staat weer voor de deur! Een heerlijk seizoen als je lekker vrij bent en de zon kunt opzoeken. Op de praktijk vind ik het wat minder, omdat in de maanden juli en augustus de agenda toch vaak wat rustiger is. Op een dag met lekker strandweer bestaat het risico dat patiënten met onduidelijke redenen afbellen. Dat begrijp ik. Als ik vrij ben van mijn werk, ga ik ook liever een dag naar het strand met vrienden dan dat ik naar de tandarts ga. Maar ik baal van de lege agenda.

Die heerlijke zomermaanden zorgen daarmee dus ook voor tijd om klusjes te doen die er anders nooit van komen. Zo krijgen assistentes de kans om de praktijk eens goed te soppen en is er tijd voor bijscholing. Maar na een paar weken zijn de klusjes toch echt wel op. De verveling begint. Althans bij mij - ik houd van bedrijvigheid en gezonde werkdruk.

Een andere plek waar de verveling toeslaat is in de verzorgingshuizen. De activiteiten voor ouderen worden voor een gedeelte stilgelegd. De activiteitenbegeleider en ander personeel gaan immers ook met vakantie. De ouderen kampen net als de praktijken met gaten in hun agenda. Dit terwijl veel ouderen al een lege agenda hebben. Naast gaten in de agenda, hebben ouderen ook vaak gaten in de mond, een veel te oude prothese, of forse gingivitis/ parodontitis.

Met Mondzorg Ouderen kom ik vaak in verzorgings- en verpleegtehuizen voor training van het personeel en treed ik op als ‘intermediar’ bij zorgorganisaties en tandheelkundige praktijken.

Ondanks dat ik het weet, schrik ik iedere keer weer van de mondgezondheid van de ouderen. Deze week nog liet een goed verzorgde oudere dame vol trots haar vijf tanden aan mij zien. Volledig door parodontitis aangedaan. De vijf tanden vielen nog niet uit haar mond en ze kon er prima mee eten, zei ze.

Toch sloeg ze het slagroomsoesje dat ik haar aanbood tijdens de workshop die ik voor de ouderen in het huis hield, af. Want tja, ze had diabetes.

Dat mondgezondheid verbonden is met diabetes weten wij als tandheelkundigen. Helaas weten ouderen maar weinig van beide onderwerpen. Opgelucht was ik toen deze dame na de workshop direct een afspraak bij mij maakte voor een intake bij de tandarts.

Het probleem van de tandartspraktijk en de ouderen in de zomer, brengt mij op het volgende: Ga deze zomer eens met de praktijk op pad richting een verzorgings- of verpleegtehuis. Help bij het verbeteren van de mondgezondheid bij ouderen. Zo hebben de praktijk en de ouderen toch nog een bezette agenda. Geen idee hoe te starten? Ik help graag met het opzetten van je mondzorgproject!

Lies van Wegen is eigenaresse van Mondzorg Ouderen (www. mondzorgouderen.nl, info@mondzorgouderen.nl). In 2012 is Lies

dentista| 61 Tandarts

Mondhygiënist

genomineerd voor IZZ Mooi Mens en uitgeroepen tot tandartsassistente Assistent

Praktijkmanager

van het jaar.

Nieuwe ReGelGeviNG teR vooRkomiNG vaN pRikaCCiDeNteN?

Get CoveReD VOLDOET AAN DE NIEUWE REGELGEVING1!

Ultra Safety PlUS

Het veiliGe iNjeCtiesysteem.

Als wereldmarktleider in dentale pijnbestrijding 2, be ant woordt Septodont aan de toenemende vraag naar veilige en eenvoudige oplossingen om te voldoen aan de nieuwe veiligheidsvoorschriften.

In de voorbije jaren heeft Ultra Safety Plus zijn efficiëntie en gebruiksvriendelijkheid bewezen en werd het de standaard in het voorkomen van prikaccidenten bij iedere tandheelkundige anesthetische procedure. Een mooi voorbeeld is het gebruik van Ultra Safety Plus in de UK waar het 45% van alle gebruikte veilige injectiesystemen in groepspraktijken en tandheelkundige klinieken3 vertegenwoordigt.

Ultra Safety Plus is beschikbaar in een breed assortiment van naalden, bovendien kunt u kiezen tussen het gebruik van een auto­ claveerbaar of een volledig steriel handvat voor éénmalig gebruik. Zo is het inzetbaar voor ieder type injectie. Het Ultra Safety Plus systeem is standaard uitgerust met de Septoject XL naald.

82*117.indd 1

Ultra Safety Plus. Get Covered.

Steriel wegwerpof autoclaveerbaar handvat.

Transparante huls waardoor auto-aspiratie zichtbaar is.

Mogelijkheid tot het wisselen van de carpule wanneer bijverdoven vereist is.

Uitschuifbare beschermhuls om prikaccidenten te vermijden.

Septodont NV-SA - Grondwetlaan 87 - 1083 Brussel Tel. 02 425 60 37 - Fax 02 425 36 82 - info@septodont.be www.septodont.be

1 2 3

Europese richtlijn 2010/32/EU van 10 mei 2010.

Septodont is het enige bedrijf dat jaarlijks meer dan 500 miljoen dentale carpules produceert.

Brongegevens SDM, YTD Q3 2012

26/01/14 13:06

cad/cam levert snelheid en precisie

Een nieuwe prothese in twee zittingen Een volledige prothese in maar twee zittingen; dat klinkt ideaal. Het relatief nieuwe Avadent en Excent Tandtechniek bieden sinds een aantal maanden een volledig cad/cam-geproduceerde prothese. Inmiddels hebben de eerste tevreden patiënten dit type prothese in hun mond. Een overzicht van de techniek en workflow in het laboratorium.

D

it jaar introduceerde het in Tilburg gevestigde Global Dental Science het concept van een volledig cad/ cam vervaardigde gebritprothese: Avadent Digital Dentures. Excent Tandtechniek heeft dit concept omarmd en biedt het haar klanten aan onder de naam FlitZ-prothese.

Rob Markus van Excent gelooft zeer in de cad/cam prothese, want: “de snelle en eenvoudige productie van de prothese volgens het FlitZ-concept is een uitkomst voor de groep minder mobiele ouderen, die door de vergrijzing nog steeds toeneemt”. Het productieproces neemt voor de patiënt niet meer dan twee zittingen in beslag. Tijdens de eerste afspraak verzamelt de tandarts alle benodigde orale gegevens van de patiënt. Die data stuurt hij naar zijn eigen laboratorium, voor het scannen van de gebitsprothese. Hiervan wordt een digitale file gemaakt en doorgestuurd naar Global Dental Science, waar de prothese digitaal

dentista| 63 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

wordt ontworpen en geproduceerd met behulp van de technologie van Avadent Digital Dentures. Het resultaat wordt weer afgeleverd bij het laboratorium. Tijdens de tweede afspraak kan de prothese al bij de patiënt geplaatst worden. Het afgelopen halfjaar hebben verschillende Klinisch prothesetechnici (KPT’ers) van Excent samen met tandartsen het protheseconcept getest om eventuele kinderziektes te elimineren. “De ervaringen zijn zeer positief Aldus Markus.” De prothese wordt gefreesd uit een uitgepolymeriseerde Avadent-acrylaatschijf, de ‘puck’. Hierdoor speelt polymerisatiekrimp geen rol meer en is er een perfecte passing ten opzichte van de conventioneel vervaardigde prothese. Het product is geschikt voor iedereen met een volledige prothese en heeft dezelfde kostprijs als een traditionele prothese”.

Behandeling en workflow Klinisch prothesetechnicus Joey Zwanenburg heeft al een groot aantal patiënten be-

De Prothese en de ‘productie-puck’.

5

Nadat de afdruk is ingescand wordt de prothese digitaal ontworpen.

Het dupliceren van de bestaande prothese met een dupliceerkit

De gedupliceerde prothese waarmee wordt afgedrukt en de beet bepaald.

handeld volgens dit concept en is er uitermate tevreden over: “de prothese zit vanaf dag 1 goed en functioneert prima. De pasvorm is door het gebruikte materiaal en de cad/cam-vervaardiging veel beter dan bij de conventionele methode. Daarom zag ik patiënten nauwelijks nog terug met drukplekjes of een loszittende prothese. In één zitting leg ik alle gegevens vast die ik nodig heb en tien dagen later is de prothese helemaal klaar. Een perfecte individuele afdruk geeft een perfect passende prothese.”

naar Avadent, waar de prothese uit de ‘puck’ wordt gefreesd. Tien dagen later krijg ik de prothese kant en klaar binnen”.

Beginafdruk Zwanenburg: “Ik dupliceer de bestaande prothese met een dupliceerkit. Deze procedure duurt ongeveer 10 minuten, waarna ik individueel kan gaan afdrukken”.

Digitaal ontwerp van de prothese

ZIE PAG. 5 ZIE PAG. 5

Op Youtube staat een filmpje van een Avadent-prothese, gemaakt door Joey Zwanenburg. Te zien op: www.youtube.com/user/ExcentTandtechniek. Of scan deze pagina met de Layar-app op je smartphone of tablet. Het filmpje start dan automatisch.

Definitieve afdruk en beet Zwanenburg toont de volgende stappen in de workflow: “met deze gedupliceerde prothese maak ik mijn individuele afdruk door randafvorming met Isofunctional en druk af, gebruikmakend van active muscle trimming, met een light of een extra light bodymateriaal. Deze afdruk heeft een goede retentie en is dus ook ideaal om de beet mee te bepalen. Hiervoor plaats ik de afdrukken met waswallen in de mond van de patiënt en bepalen we alle esthetische en prothetische waarden, waarbij bijvoorbeeld beethoogte, mediaanlijn en vlak van oriëntatie een belangrijke rol spelen”.

En dan begint het digitale traject: “in het laboratorium worden deze gegevens ingescand en vervolgens opgestuurd naar Avadent om daar gecontroleerd te worden. Een eerste digitaal voorstel voor de prothese wordt weer teruggestuurd, waarna ik kan designen en digitaal kan gaan opstellen.

Is het design klaar, dan wordt dit opgestuurd

Rob Markus van Excent ziet vooralsnog alleen maar voordelen in de cad/cam-prothese: “deze manier van werken is veel minder belastend voor de patiënt, omdat deze maar twee afspraken heeft. Er hoeven geen eerste afdrukken meer gemaakt te worden; we maken meteen een individuele afdruk. Er zijn veel minder nacontroles nodig en de acceptatiegraad ligt hoger”. En er is meer: “andere pluspunten van deze prothese zijn de biocompatibiliteit, biohygiëne, sterkte en homogeniteit van het gebruikte materiaal en de geurloosheid van de prothese. Ook is de prothese makkelijk te reinigen en te onderhouden”. En gemakkelijk: “alle digitale data worden bewaard, dus op ieder moment kan er een nieuwe prothese worden gemaakt.

Bijvoorbeeld als deze is kwijtgeraakt”.

Tandarts Arend van den Akker is tandarts bij TCV in Alphen aan den Rijn. Ook hij gelooft in de cad/cam-prothese. “Digitalisering biedt zoveel mogelijkheden: 3D-opnamen in de mond, cad/cam-technologie; een tijdlang bleven de digitale ontwikkelingen op prothesegebied achter, maar gelukkig is daar nu een eind aan gekomen. Waar we momenteel met Cerec al heel ver zijn in de prothetische tandheelkunde en implantologie, acht ik deze techniek een welkome verbetering in de ‘roze prothetiek’. Het zal mogelijk nog wel even duren eerdat er een oplossing wordt gevonden voor het registreren of scannen van de weke delen. De door Avadent gevolgde methode van het inscannen van een conventionele afdruk lijkt mij daarom heel logisch, evenals de hogere kwaliteit van het gebruikte materiaal.”

dentista| Play Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Adembenemend XyliFresh Helpt tandplak voorkomen, zorgt voor een frisse smaaksensatie, de enige in Nederland met 100% xylitol. www.xylifresh.nl

dentista| 65 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

dentista

Tandarts

Mondhygiën

Astrid’s inzicht Hoe doen we dat in de praktijk? Als ik als mystery-patiënt een praktijk bel - wat ik van te voren met de tandarts heb afgesproken - dan valt dat nog wel eens tegen.

Op mijn vraag of er nog nieuwe patiënten worden aangenomen is er niemand die tegen me zegt: “Welkom in de praktijk” of “Wat leuk dat u ons belt”. We waren verwend met wachtlijsten, maar die hebben de meeste praktijken niet meer. Dus moeten we anders gaan denken. We moeten een knop omzetten. Laten merken dat de patiënten welkom zijn. We moeten beter voor ze gaan zorgen. Of in ieder geval anders. Onze patiënten moeten op verjaardagen of bruiloften (daar is een tandarts namelijk een geliefd onderwerp) met trots over jullie praktijk vertellen. Op zo’n manier dat anderen ook graag willen komen. Doe er een schepje bovenop. Kijk bij jullie praktijk eens naar binnen, of houd een enquête onder je patiënten met gerichte klantvriendelijke vragen over hoe we met ze omgaan. Stel je kwetsbaar op. Praat er met elkaar over en kijk waar er verbeterpunten zijn.

Ik kan jullie vertellen dat het overal beter, of anders kan.

Een leuk project om op te pakken. Laat je niet door de routine meesleuren. Elke patiënt verdient onze aandacht.

Wij bestaan immers dankzij onze patiënten!

Klantvriendelijk?

Als ik tijdens een teamsessie vraag waarom mensen juist patiënt bij hun praktijk moeten worden, dan zegt iedereen: “Omdat bij ons de patiënt centraal staat.” Maar is dat wel zo? Zijn we zo arrogant dat we denken dat bij ons alles perfect is?

Ik was laatst in een kledingwinkel, waar ik werd verwelkomd met de tekst: “Wat fijn dat je er bent, laat je betoveren en geef je maar over. Je bent nu in een wereld waar je heerlijk wordt verwend.” Dat voelde gelijk als een warme deken. En ik moet zeggen dat ze er ook alles aan deden om je dat gevoel te geven. Hier staat de klant dus duidelijk in het middelpunt.

Astrid Elzink Astrid Elzink geeft diverse trainingen voor assistenten en is specialist op het gebied van praktijkorganisatie en communicatie.

Betaalbare ISO 9001 certificering!

Bespaar duizenden euro’s advieskosten op uw ISO 9001 certificering met ons werkboek en voorbeeld kwaliteitshandboek op Cd-rom.

Kijk op www.kwaliteitinpraktijk.org of bel: 035 6920628

> > > >

>

> > >

>

> > >

Contrast Europe Het tandenbleeksysteem met ongekende resultaten Al onze whitening produkten zijn 100% veilig, geven direct resultaat en zijn gemakkelijk in gebruik.

HET IS TENSLOTTE UW RUG COMFORTABEL WERKEN IN EEN GEZONDE HOUDING

Contrast am Aan de stoel (6 x 3ml spuitjes, 6% HP, 6 x 3 ml spuitjes FastDam, 6 borstel en tips)

Contrast am Nonvital

Pony Comfort open

Pony Populair

Pony Comfort

Pony Pur

Pony Comfort open de luxe

Pony Comfort de luxe

(1 x 3 ml spuit, 6 tips, 6% HP)

Contrast pm plus Thuisbleken (4 x 3 ml spuitjes in 10%, 15% of 18% CB) Nu met gratis siliconen bitje.

Direct bleken mogelijk!

Fastdam

NIEUW DYNAMISCH ZITTEN

Isolatiesysteem voor zachte mondweefsels (4 x 3 ml spuitjes)

Fasttrack Tongue & Cheek Reactors Per 10 stuks (in small, medium en large)

Tandpasta Dagelijkse whitening voor tanden met DIRECT resultaat.

Theeth whitening pen 1 whitening pen (met 3% carbomide peroxide) Eenvoudig in gebruik, alleen geschikt vanaf 12 jaar.

Bambach standaard

Bioswing Boogie Ergo

Ergo-Balance Gasveer beweegt 12 graden naar links rechts voor en achter daardoor geen druk meer op benen en corrigeert bekkenfunctie

Voor een gratis proefplaatsing of informatie met een deskundig advies:

Onze whitening produkten voldoen 100% aan de laatste voorwaarden van de EU regels

Voor meer informaties, technisch advies of proefpakket:

Administratie: Postbus 64, 5110 AB Baarle Nassau (NL) Magazijn: Z3 Doornveld 114 bus 2, B-1731 Zellik, België tel +31 416 671740 • fax +31 416 652178 • gsm +31 619069461 algemeen@contrasteurope.nl • www.contrasteurope.nl

Ergo Special Products BV Administratie: Postbus 64, 5110 AB Baarle Nassau (NL) Magazijn: Z3 Doornveld 114 bus 2, B-1731 Zellik, België tel +31 416 651212 • fax +31 416 652178 • gsm +31 619069461 algemeen@ergosp.nl • www.ergosp.nl

dentista| Product Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

ZIE PAG. 5

ZIE PAG. 5

ZIE PAG. 5

DentCloud - nieuw in Nederland De Netpoint group is al sinds 15 jaar

budget patiëntregistratiesysteem in de

u er daadwerkelijk gebruikt van maakt.

allround dienstverlener in de mondzorg

cloud, speciaal gemaakt voor tandartsen

Indien u DentCloud wilt testen kunt u

en stelt zich ten doel de meest innova-

en mondhygiënisten. Het biedt de moge-

er één maand lang gratis gebruik van

tieve, betrouwbare en efficiency-ver-

lijkheid tot uitgebreide dossiervorming,

hogende software en ICT producten ten

behandelplannen, röntgenfoto´s, corres-

behoeve van de mondzorg op de markt

pondentie, agendabeheer en declareren/

te zetten. Een overtuigend bewijs hier-

factoring. Onder andere door middel van

van is het eind gelanceerde DentCloud,

autorisaties is DentCloud bijzonder goed

waarvan Netpoint de Nederlandse ver-

beveiligd. De kosten bedragen € 0,99

tegenwoordiging heeft. Het is een low

cent per dagdeel (per aansluiting) dat

dentista

maken. Ga naar www.dentcloud.eu en maak een account aan.

Informatie: www.dentcloud.eu

ICX Implants introduceert Novadento regeneratiematerialen Door de ontwikkeling van hoogwaardige regeneratiematerialen

thetische injecteerbare nanokristallijnen botmateriaal heeft ge-

voor hard en zacht weefsel zijn de implantologische mogelijk-

weldige gebruikseigenschappen. Het ondersteunt de aanmaak

heden de laatse jaren groter geworden. ICX Implants is enige

van nieuw vitaal bot optimaal, zorgt voor stabiliteit en wordt

tijd geleden de samenwerking aangegaan met het Duitse bedrijf

geleidelijk vervangen door de groei van nieuw bot, aldus de le-

Novadento van de heer R. Felder. Felder heeft aan de wieg ge-

verancier.

staan van de ontwikkeling van ondermeer de Geistlich-produc-

SinossMem is een natuurlijk pericardium membraan , 0,1-

ten. Felder heeft nu een eigen complete serie regeneratiemate-

0,2mm dik en verkrijgbaar in twee maten (15x20mm/25x-

rialen voor alle indicaties ontwikkeld onder de naam Sinoss. ICX

25mm). De barrièrefunctie is 2-4 maanden.

Implants ziet in deze producten de perfecte aanvulling op het

Later dit jaar wordt ook SinossProtect leverbaar. Dit collageen

‘fair geprijsde’ ICX Templant implantaatsysteem van het Duitse

membraan is 0,25mm dik, zeer sterk en heeft een barrièrefunc-

Medentis Medical. Ook de Sinoss-producten zijn scherp geprijsd

tie tot 6 maanden (23x23mm).

en van hoge kwaliteit.

SinossFleece is een oplosbare natuurlijke collageen fleece

SinossGraft is een synthetisch calciumfosfaat en in verschil-

voor snelle absorptie, het heeft goede gebruikseigenschappen

lende uitvoeringen verkrijgbaar. Als granulaat in vijf maten

en een uitstekende hemostasis. Het is volgend de fabrikant

(75-125µ/ 125-355µ/ 355-500µ/ 500-1000µ/ 1000-2000µ),

de ultieme oplossing voor de effectieve behandeling van zacht

als cilinder (6.0x15mm/7,5x15mm)en als blok (20x10x10mm/

weefsel, bevordert de wondheling en heeft een korte barrière-

20x20x10mm).

functie van ongeveer 4 weken (22x27mm).

SinossInject is een uniek en hoog innovatief product. Dit syn-

Informatie: www.icx-implants.nl, www.novadento.de

Samenwerking Basiq Dental en Cyrtina Sinds 1 mei werken Basiq Dental te

verbruiksmaterialen staat bekend om zijn

alle kwaliteitskronen aanbieden, waaron-

Oisterwijk en Cyrtina Dental Group te

hoge service, snelle levertijden, perfecte

der Ivoclar Vivadent IPS e.max, 3M ESPE

Zwaag samen. Basiq Dental heeft hier-

kwaliteit en concurrerend prijsbeleid. Wij

Lava Ultimate en Cyrtina zirkoonoxide.

mee haar portfolio van verbruiksmateri-

van Cyrtina hebben dezelfde kernwaar-

Het bedrijf stelt de tandarts na iedere 20

alen uitgebreid met kroon- en brugwerk.

den en willen deze dan ook graag verta-

werkstukken scanbaar afdrukmateriaal

’’Wij zijn erg enthousiast om met Basiq

len naar kroon- en brugwerk met Basiq

ter beschikking.

Dental te gaan samenwerken. Basiq Den-

Dental”, aldus John Dekke,r CEO van

Informatie: www.basiqdental.nl,

tal als leverancier vantandheelkundige

Cyrtina Dental Group.Basiq Dental zal

www.cyrtina.nl

dentista| 69 Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Tandarts

Mondhygiën

dentista| Product Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Flexibele glidepath-vijlen Met de preparatie van een veilig en gecontroleerd glijpad (‘gli-

werklengte kan snel en gemakkelijk

depath’) kunnen endo-experts zich snel vertrouwd maken met

worden bepaald.

de precieze anatomie van het wortelkanaal. Het gebruik van

De nieuwe HyFlex GPF is ook ver-

speciale glidepath-vijlen is de beste voorwaarde voor een goede

krijgbaar met taper 01 en 02 en een

behandeling en het voorzichtig verwijderen van dentine.

lengte van 25 mm. Visueel geken-

De nieuwe HyFlex GPF van COLTENE breidt de NiTi-vijlserie nu

merkt door een zilveren kop, kan de

uit met een zeer handig kenmerkt Tandarts instrument.

MondhygiënistDe HyFlex Assistent GPF Praktijkmanager

kleinste HyFlex GPF zonder Control-

zich vooral door zijn extreem hoge breukweerstand. Vanwege

led Memory gemakkelijk worden on-

het “Controlled Memory”-effect blijven ze absoluut flexibel en

derscheiden van grotere GPF’s en de

zijn dus bij uitstek geschikt voor ongebruikelijke en zeer bochti-

klassieke CM-serie met de gouden

ge wortelkanalen. Bij een endodontische behandeling zijn oude

kop. De vooraf gesteriliseerde vijlen

kanalen met onregelmatige bochten niet ongebruikelijk. De pal-

zijn industrieel gereinigd en verpakt

patie van de typische S-vorm is vooral in sterk gecalcificeerde

en dus direct klaar voor gebruik. Eén verpakking met zes vijlen

kanalen een duidelijk voordeel. Ook de regeling van de apicale

bevat twee vijlen in de maten 01/15, 02/15 en 02/20. De vijlen

beweging zorgt voor een aanzienlijke vergemakkelijking van het

kunnen worden gecombineerd met elk standaard motorisch en

vervolgproces. De behandelende tandarts behandelt de kanalen

behandelingssysteem.

tot aan het eind en krijgt zo een soepel voorspeelbaar glijpad. De

Informatie: www.hyflex.info

dentista

Anthos units en sterilisatoren bij Henry Schein Tijdens haar Dental Event in april van dit jaar presenteerde Henry Schein voor het eerst de hoogwaardige productlijn van Anthos.

Anthos is een in Imola (Italië) gevestigd bedrijf dat sinds 1947 is gespecialiseerd in tandheelkundige behandelunits. Anthos is actief in meer dan 90 landen en behoort tot de top-3 fabrikanten van tandheelkundige behandelunits. In de loop der jaren heeft Anthos zich ontwikkeld tot marktleider in Europa en is zij één van de meest succesvolle bedrijven van de Italiaanse industrie.

Henry Schein biedt de volgende Anthos behandelunits aan: Anthos A3+: geschikt voor de tandarts en mondhygiënist die een betrouwbare behandelunit zoekt tegen een aantrekkelijke prijs. Anthos A5 (foto): onderscheidt zich door zijn variëteit en veelzijdigheid in samenstelling. Een hygiënesysteem dat voldoet aan de internationale standaard is geïntegreerd. Anthos A7+: uiterst complete behandelunit met schitterend vormgegeven watereenheid. Anthos R7: door middel van het QuickSwitch-systeem in een handomdraai van een rechtshandig behandelconcept om te bouwen naar een linkshandig. De behandelstoel is standaard voorzien van een pneumatische hoofdsteun met 3-assenverstelling.

De Anthos-serie wordt gecomplementeerd met een tweetal OP-lampen.

Informatie: www.henryschein.nl

NobelProcera Angulated Screw Channel abutment U kunt nu verschroefd werken, daar waar het tot op heden in

sen en een labiaal gelegen

sommige gevallen praktisch en esthetisch onmogelijk was.

schroefopening kan naar

Plaats uw verschroefde restauraties met het ASC abutment en

linguaal verplaatst wor-

de Omnigrip schroevendraaier en kom zelfs in complexe situ-

den.

aties tot het beste esthetische resultaat. Met de ASC kan de

Door het unieke uiteinde

richting van het schroefgat tot 25° worden aangepast t.o.v. de

van de Omnigrip schroe-

as van het implantaat, binnen een straal van 360°. Dit betekent

vendraaier pakt u de

voor de patiënt een optimaal esthetisch resultaat, zonder risi-

schroef op en kan een torsie van 35Ncm toegepast worden. De

co op complicaties door overtollig cement. Posterieur kunt u bij

ASC is gemakkelijk hanteerbaar vanuit verschillende hoeken.

gelimiteerde verticale ruimte het abutment gemakkelijker plaat-

Informatie: www.nobelbiocare.com/nobelprocera

80 jaar vertrouwde en innovatieve tandtechniek!

ACTIE VOOR NIEUWE KLANTEN! Bel of stuur een e-mail om u voor deze actie in te schrijven!

GRATIS

iP a d m in i met Retina disp lay 16gb

bij afname van 10 werkstukken exclusief reparaties Inschrijven is mogelijk tot en met 31 mei 2014 â&#x20AC;˘ Inschrijving is vrijblijvend en verplicht u tot niets.

De 10 werkstukken dienen voor 31 december 2014 worden afgenomen.

info@smithuistandtechniek.nl

www.smithuistandtechniek.nl Om deel te nemen aan deze actie belt u gratis met:

( 0800 022 4111

is onderdeel van Smithuis Tandtechniek.

Wegens succes verlengd:

actieprijs

€ 2.100

actieprijs

€ 2.999

autoclaaf

thermodesinfector

✓ 18 liter, klasse B autoclaaf ✓ ingebouwde printer ✓ geen water aan- en afvoer benodigd

✓ zeer geschikt voor 1-2 kamer praktijken ✓ inclusief procesregistratie ✓ 230V, water aan- en afvoer benodigd

Actie geldig tot 15 juli 2014, prijzen ex BTW, voor meer informatie en voorwaarden: www.straightdental.com of mail: info@straightdental.com

dental units | thermodesinfectoren | autoclaven | praktijkinrichting