MEREILLE BUMA

Mereille Buma, voorzitter van de NVVE en praktijkhouder

Tandarts met liefde voor endo

Als tandarts algemeen practicus heeft Mereille zich in de loop der tijd toegelegd op

uitgebreidere endodontische behandelingen. Sinds 2020 is ze ook voorzitter van de

Nederlandse Vereniging voor Endodontologie (NVvE). Wat trekt haar zo aan in het vak?

Waarom heeft ze niet voor de post-doc opleiding gekozen en wat speelt er allemaal

binnen de vereniging?

Mereille Buma (45) is in 2001 afgestudeerd als tandarts aan het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam. Na haar afstuderen heeft ze in diverse praktijken waargenomen en sinds 2002 is ze werkzaam in de Tandartsengroepspraktijk Westzijde in Zaandam. Na diverse cursussen en hands-on trainingen gevolgd te hebben heeft ze zich in het bijzonder toegelegd op de uitgebreidere wortelkanaalbehandelingen. Sinds 2005 is ze lid van de maatschap van de Tandartsengroepspraktijk Westzijde in Zaandam en houdt ze zich bezig met het personeel, de interne begeleiding en opleiding van mondhygiënisten, assistenten en stagiaires. Ze werkt drie dagen aan de stoel en besteedt één dag per week aan de organisatie binnen de praktijk. Sinds maart 2018 is ze algemeen bestuurslid van de NvVE en sinds oktober 2020 voorzitter. Mereille is getrouwd, heeft drie kinderen en een hond. In haar vrije tijd doet ze aan fitness en kickboksen.

Waarom heb je gekozen voor endodontologie?

“Als ik terugdenk aan het keuzeonderwijs tijdens mijn studie dan vond ik veel onderdelen van de tandheelkunde leuk, maar vooral het restauratieve gedeelte met kronen en bruggen. Voorafgaand aan zo’n restauratieve ingreep was er echter regelmatig een endo herbehandeling noodzakelijk die ik dan uitvoerde en daarmee de basis verzorgde voor het restauratieve werk. Naarmate ik vaker endo’s deed kreeg ik er steeds meer plezier in. Ik begon het echt leuk te vinden. Het priegelwerk, het peuteren op de millimeter, het gaf mij een bepaalde rust. Iets dat ik als kind ook ervaarde tijdens het vele knutselen dat ik deed.”

Waarom geen post-doc opleiding?

“Ik was al aan het werk als algemeen practicus met een eigen patiëntenbestand. De algemene tandheelkunde vond ik nog altijd leuk. Ik wilde mijn vaste patiënten niet kwijt en niet alleen maar endo-behandelingen doen. De ruimte om dit te combineren volgde met een vacature die hier in de praktijk in Zaandam vrijkwam. Ze zochten een algemeen practicus die zich wilde verdiepen in de endodontologie. Omdat ik al veel endo-behandelingen deed sloot dat mooi aan. Wat dat betreft viel alles mooi samen; Ik kon mijn vaste patiënten behouden en mij richten op een vakgebied dat

ik leuk vind. Naast mijn werk als tandarts volgde ik daarop veel cursussen en trainingen en via mijn collega Peter Keizer ben ik vervolgens in contact gekomen met Michiel de Cleen van wie ik enorm veel heb geleerd. Inmiddels heb ik ervaring en doe ik de moeilijke endo gevallen voor collega’s in de praktijk. Zie ik het niet zitten dan verwijs ik naar een endodontoloog.”

Ondersteuning vanuit de praktijk

“Ik voel mij gezegend met de praktijk waar ik terecht ben gekomen. Nog maar een jaar van de opleiding mocht ik werken met hele ervaren tandartsen die mij zelfstandig mijn gang lieten gaan. Ze zeiden: Mereille, je doet alles zelf. Twijfel je over iets dan gaan we er samen naar kijken, maar jij lost het op. En zo werkt het ook. Samen, in teamverband kijken naar de beste oplossing. Hoewel ik altijd terug kon vallen op ervaren tandartsen in de praktijk werd ik uitgedaagd om het zelf te doen. Daardoor heb ik veel geleerd en stappen gezet in mijn ontwikkeling.

Dat is de manier waarop ik zelf, nu 20 jaar later, ook werk. We hebben twee (onmisbare) microscopen in huis, zodat mijn collega’s met het juiste licht en zicht zelf endo’s kunnen doen. Jonge collega’s vragen mij soms wel eens of ik een endo van ze kan overnemen, maar als ik inschat dat ze het zelf kunnen dan neem ik de behandeling niet over. Ik reserveer dan tijd in mijn eigen agenda om ze op weg te helpen en ze zo te enthousiasmeren voor het vak. Want endodontologie wordt door jonge tandartsen vaak gezien als iets dat je vooral moet doorverwijzen. Terwijl je in de algemene praktijk dagelijks te maken hebt met endo gerelateerde pijnklachten die je zelf kan oplossen. Onbekend maakt ook hier onbemind.”

Vind je jezelf ervaren in de endodontologie?

“Inmiddels heb ik al heel veel gezien en kan ik mij wel ervaren noemen, maar bepaalde specialistische ingrepen die ik niet regelmatig doe, zoals cervicale resorptie, verwijs ik. Dat heeft er ook mee te maken dat we hier in de praktijk geen CBCT hebben waardoor ik niet kan beoordelen hoe vergevorderd het proces is. Zonder CBCT kan ik geen goede diagnose stellen en geen behandelplan maken. Ik ben ook altijd heel eerlijk en open naar mijn patiënten toe. Ik geef aan tot waar mijn kennis en kunde

rijkt, wat we in de praktijk kunnen doen en dan is de keuze vervolgens aan hen. Alles gaat in overleg met de patiënt.”

Waarom het voorzitterschap van de NVVE?

“Endodontoloog mag ik mijzelf niet noemen, maar laten we dan zeggen dat ik een tandarts ben met liefde voor endo. En die liefde is precies wat de Nederlandse Vereniging voor Endodontologie (NVvE) tandartsen wil bijbrengen. Want hoewel er tandartsen zijn die liever geen endo’s doen, krijg je er in de praktijk regelmatig mee te maken. Dan is het wel handig en prettig als je je patiënt zelf kan helpen en niet direct doorverwijst. Informatie op dit gebied is dan ook belangrijk en de NVvE deelt deze - zowel wetenschappelijke als praktische - endodontische kennis met haar leden. Onder die leden zijn zowel endodontologen als algemeen practici. We zijn er namelijk voor iedereen die meer wil weten van het vakgebied en zorgen voor verbinding tussen de leden.

Waar de NVvE voor staat en wat zij doet was mij wel bekend. Ik was namelijk al een paar jaar algemeen bestuurslid van de vereniging toen de toenmalige voorzitter Ellemieke Hin mij in 2020 vroeg het stokje over te nemen. In eerste instantie dacht ik; Kan ik dat wel? Maar we hebben met het bestuur een heel goed team van drie algemeen practici en drie endodontologen die elkaar aanvullen en versterken. Dat gaf voor mij de doorslag om het voorzitterschap toch te aanvaarden. Bovendien moet je af en toe ook uit je comfortzone treden om jezelf te blijven uitdagen.”

”Besteed tijd en energie aan endodontologie dan wordt het leuk voor iedereen”

Wat zijn je werkzaamheden als voorzitter?

“Inmiddels ben ik bijna twee jaar voorzitter en heb ik het erg naar mijn zin in die rol. De contacten die ik heb met de tandheelkundige markt, andere verenigingen, mensen die willen spreken op onze congressen, iedereen is heel welwillend. Dat heb ik onder andere gezien bij de opzet van ons on-demand kennisplatform en de organisatie van het komende lustrumcongres. Dan merk je dat je toch zeker een dag in de week bezig bent met het voorzitterschap; Vergaderen met het bestuur, overleg met commissies en externe partijen. Er speelt veel.

Eén van die punten is het probleem van de vergrijzing in Nederland en een groot aantal tandartsen en endodontologen dat met pensioen gaat. In sommige delen van Nederland zie je dat al en zijn er geen endodontologen gevestigd. Wie gaat dan die zorg leveren? Daar maak ik me wel zorgen om.

Ook het dalende ledenaantal is een punt van aandacht. Dat zie je bij alle wetenschappelijke verenigingen binnen de tandheelkunde, uitzonderingen daargelaten. Vergrijzing is hier een oorzaak van, maar je merkt ook dat jonge tandartsen minder geneigd zijn om lid te worden. Ze willen zich niet vastleggen of binden. Vroeger werd je lid van de NVvE als je endo’s leuk vond. Nu zie je dat men zelf op zoek gaat naar informatie.”

Welke speerpunten heeft de NVvE de komende jaren?

“Naast bovengenoemde punten blijft algemene kennisdeling het speerpunt van onze vereniging. Alles wat met endo te maken heeft, zowel praktisch als wetenschappelijk, willen we delen onder heel tandheelkundig Nederland. Daarbij moeten we het vakgebied ook voor jonge collega’s weer ‘hot en happening’ maken. Dat moet ook lukken. Endo is immers de basis van de tandheelkunde. Je kunt nog zo’n prachtig huis bouwen, als het fundament niet stevig is dan stort het uiteindelijk in.

Een ‘gewone’ endo hoort daarom ook bij het vak van algemeen practicus net zoals het leggen van een vulling en het trekken van een kies. Met de vergrijzende bevolking geldt dat overigens ook voor de prothetiek. De basis daarvoor moet worden gelegd binnen het onderwijs en als net afgestudeerde tandarts moet je daarin ondersteund worden door de praktijk waar je terechtkomt. Besteed tijd en energie aan endodontologie dan wordt het leuk voor iedereen. Zo heb ik het zelf ook ervaren.”

Begin november is het 40-jarige lustrumcongres van de NVvE, wat komt daar aan bod?

“Rode draad tijdens het congres is wat we kunnen doen om een element zo lang mogelijk te behouden. Wat zijn de opties

daarvoor? Dat heeft met veel verschillende aspecten te maken. Belangrijk daarbij is dat je alleen een endo doet als dat nodig is. Kiespijn kan immers ook wel eens geen kiespijn zijn. Goede en gedegen diagnostiek is dan ook essentieel.

We starten de eerste dag van het congres bewust met workshops en plannen die niet parallel aan het hoofdpodium. Er zijn vier hands-on trainingen, namelijk: prepareren met TruNatomy vijlen, prepareren met WaveOneGold vijlen, het gebruik van de behandelmicroscoop en het uitvoeren van onderzoek ten behoeve van diagnostiek voor myogene en arthrogene craniomandibulaire dysfunctie (CMD). De tweede dag is er een plenair programma waar Hagay Shemesh meer vertelt over de mogelijkheden en beperkingen van CBCT, James Huddleston Slater en Nico Hofman gaan in op de kiespijn die geen kiespijn is, Marga Ree heeft het over dilemma’s in behandelplanning ‘want moet je nu een endo doen of niet?’, onze buitenlandse spreker Ove Peters laat een techniek zien waarbij je tijdens een behandeling minimaal tandweefsel weghaalt en we sluiten de dag af met Rock ’n roll dentistry door Jasper Thoolen.

Een interessant programma voor iedereen die meer wil weten over endodontologie. Dus ook voor de minder ervaren algemeen practicus. Kom allemaal naar het congres op 4 en 5 november in het Okura Hotel in Amsterdam en ervaar hoe leuk de endodontologie is!”

Welke tips heb je voor tandartsen?

“Stel de mens, de patiënt centraal. Waak voor ‘tandjes tandheelkunde’, kijk naar het brede geheel, stel een goede diagnose, werk met goed licht en vergroting, maak beslissingen samen met de patiënt en bepaal een doel en zorgplan. Aan de hand daarvan kijk je weer samen welke (endo)behandelingen noodzakelijk zijn. En vind je het moeilijk om een goede diagnose te stellen, of lastig om een bepaalde behandeling te doen, overleg dan met een collega hoe je het kan aanpakken. Maar los het zelf op, want daar leer je het meeste van. Endo is niet eng, in de meeste gevallen zie je de kanalen heel goed zitten. Maak maar open en ga kijken.”

Foto’s Levin den Boer - ldbfoto.nl