dentista magazine voor het tandheelkundig team
2013 | 6
Leren van de crisis Jurriaan den Drijver (TC IJburg)
Haal het optimale uit je stagiaire
Mobiele anesthesie in de praktijk
Preventie is de oplossing
DENTAL STAND ALONE
Behandelconcepten
Bespaar op overbodig leidingwerk en investeer in kwaliteit
Dental Stand Alone biedt een flexibele opstelling voor links- of rechtshandig bedieningsgemak. Door het veilige, geïntegreerde spraywatersysteem is legionellabesmetting uitgesloten.
Praktijken die kiezen voor DSA zijn verlost van onnodige bouwkundige aanpassingen. Geen tijdrovend en kostbaar hak- en breekwerk meer nodig. Alléén DSA heeft aan één stopcontact voldoende.
Vele tevreden tandartsen en mondhygiënisten ervaren dagelijks in hun praktijk de toegevoegde waarde van DSA. DSA De nieuwe praktijknorm voor professionals
Kijk op onze geheel vernieuwde website: www.dental.nl, of bel (030) 603 63 24 voor een afspraak. U bent van harte welkom.
LESS IS MORE De nieuwe DSA catalogus is uit. Een volledig aanbod voor een complete praktijkinrichting. Vraag hem aan en bespaar op leidingen, niet op kwaliteit.
Dental International BV The Inventors of DSA庐 Dental Stand Alone Edisonbaan 13 路 3439 MN Nieuwegein (030) 603 63 24 路 www.dental.nl
®
Enjoy the journey. Love the result.
Het TF Adaptive vijl design is gebaseerd op ons klinisch geteste Twisted File technologie. Dat betekent dat de vijl in vorm is getorsadeerd voor een verbeterde duurzaamheid. Het heeft de R-Phase Technologie voor verbeterde flexibiliteit van de vijl en zorgt voor een buitengewone verwijdering van het debris. De TF Adaptive vijlen en de Adaptive Motion Technologie geeft u het beste van twee werelden:
Roterend als u dat wilt, Reciprocerend als u dat nodig hebt. DE ADAPTIVE MOTION TECHNOLOGIE
600º 0º
Roterend: Richting van de vijl als geen druk wordt uitgeoefend: 600º rechtsom en 0º linksom.
370º 50º
Reciprocerend: 370º rechtsom en tot 50º linksom wanneer druk wordt uitgeoefend.
tfadaptive.com
De Elements Motor: 6 instellingen – verschaft aanbevolen instellingen voor TF Adaptive, K3/K3XF, TF, LightSpeed, M4 en een eigen instelling.
Jan Steffens Manager Benelux SybronEndo Email: Jan.Steffens@sybrondental.com SybronEndo Europe Basicweg 20, 3821 BR Amersfoort, The Netherlands Tel +31 33 453 61 80 Fax +31 33 453 61 53 customer.endo@sybrondental.com
dentista| Colofon Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
dentista| Redactioneel
Praktijkmanager
Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
ZIE PAG. 5 ZIE PAG. 5
ZIE PAG. 5
Onderneem!
Dentista is een uitgave van Dentista Media en verschijnt 6 keer per jaar.
Actief zijn, durven, beginnen en aanpakken. Ondernemen
Redactie
heeft verschillende betekenissen, maar waar het op neerkomt
Ilko Alink, Joan Koele, Lies Ligtvoet
dentista
dentista
is dat je beter wilt worden, de uitdaging zoekt, leergierig
Redactieadres
Dentista Media, De Vlasakkers 8, 7437 CLTandarts Bathmen Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
bent en vooruit wilt. Dat geldt natuurlijk voor de tandarts Tandarts Mondhygiënist
Contact: Ilko Alink, ilko@dentista-magazine.nl,
en mondhygiënist met een eigen praktijk - jullie heten
06 - 267 060 67
immers ondernemer - maar ook voor de assistent en de praktijkmanager in loondienst. Want wie wil er nu niet beter
Internet www.dentista-magazine.nl
worden? Precies. Naast uitdaging moet je ook plezier in je
Twitter: @dentistamag
vak hebben. En daar komt het team weer om de hoek kijken. Want met z’n allen zorg je ervoor dat je plezier beleeft aan
Aan dit nummer werkten mee Anna Berends van Loenen, Marthijn Verboom, Marta Ilik,
het leveren van de beste zorg. Van de persoon die de telefoon
Lieneke Steverink-Jorna, Astrid Elzink, Mayette Tenthof,
aanneemt tot degene die de controle of behandeling uitvoert.
Hero Abdulla, Frank Andriessen, David Rijkens, Lies van
Die zorg levert weer tevreden patiënten op die met plezier
Wegen, Carlos Aznar Portoles, Natasja van den Hoven, Marleen Diemel, Tandartsenpraktijk de Zevenhont, Jurriaan
terugkeren naar de praktijk. En dat kunnen we in deze tijd
den Drijver, Gert Jan de Weerd, Mustafa Albayrak, Jan Pieter
wel gebruiken.
Jonker, Arend van den Akker, Tandartsenpraktijk Lie Dental,
In dit nummer besteden we aandacht aan de kansen die
Piet Vera, Celine van Raamt, Adriaan Hosman, Dorien Visser-
het ondernemerschap biedt in moeilijke tijden. Maar om
Abma, Frank Verschuuren. Fotografie: Levin den Boer.
te kunnen ondernemen moet je ook fysiek gezond zijn en Vormgeving
blijven. Daarom ook dit keer weer een artikel over ergonomie.
LDB Production, Levin den Boer
Specifiek over gezond zitten. Verder behandelen we het onderwerp mobiele anesthesie. Want wie slim onderneemt
Abonneren Dentista wordt in gecontroleerde verspreiding toegezonden
haalt niet altijd alle dure apparaten in huis, maar huurt dit
aan tandarts- en mondhygiënistenpraktijken in Nederland. Een vast abonnement kost € 42,50 (incl. btw) per jaar.
in. Uiteraard mogen fiscale zaken niet ontbreken als we het
Voor abonneren: www.dentista-magazine.nl
over ondernemen hebben en bieden we weer voldoende tips and tricks om de kwaliteit van de praktijk op peil te houden.
Adreswijzigingen Per e-mail: info@dentista-magazine.nl.
Kortom: voor ieder weer wat wils in deze laatste editie van
Vermeld zowel je oude als nieuwe adres.
onze geslaagde eerste jaargang. De redactie wenst u alvast gezellige feestdagen en een
Adverteren
ondernemend en gezond 2014!
Joan Koele, joan@dentista-magazine.nl, 06 – 477 859 78
Ilko Alink Joan Koele Lies Ligtvoet
Marketing Ilko Alink, ilko@dentista-magazine.nl, 06 – 267 060 67
Druk Ten Brink BV, Meppel
dentista
Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
©2013 Dentista Media. Niets in deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van Dentista Media of andere auteursrechthebbenden. Dentista Media kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de juistheid en volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden.
dentista dentista| 5 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Tandarts
Praktijkmanager
Mondhygiënist
Assistent
Dentista is een interactief magazine
Praktijkmanager
Download de gratis Layar App
Scan de pagina’s met het Layar logo
Ontdek de interactieve inhoud
Assist
dentista| Inhoud Tandarts
Tandarts
dentista 6
dentista
MondhygiĂŤnist
Assistent
Praktijkmanager
MondhygiĂŤnist
Assistent
Praktijkmanager
8 14
20
27
30
56
Inhoud Leren van de crisis
Ondernemerschap biedt kansen
8
De kunst van de endodontale diagnostiek Deel 2: Aanvullend onderzoek
14
Quickscan gezond zitten Fit in lijf en werk
20
Komt een stagiair in de praktijk Haal er het optimale uit
27
Narcose op bestelling Mobiele anesthesie in de praktijk
30
Composiet anno 2013 Een (r)evolutie?
38
En verder Voorwoord 5 Column Marta 19 Play 25 Team in beeld 34 Column Lieneke 37 Design in beeld 42 Lezersaanbieding 44 Column Lies 45
dentista
Implantologie 46 Ondernemen 48 HygiĂŤne 51 Column Astrid 53 Parodontologie 54 De praktijkmanager 56 Financieel 58 Product 61
Tandarts
MondhygiĂŤnist
Assistent
Praktijkmanager
Leren van de crisis ondernemerschap biedt kansen Minder patiënten, dalende omzet en een dreigende teruggang in de tarieven; de tandarts-ondernemer lijkt in zwaar weer te verkeren. Met een afwachtende houding wordt een sombere toekomstverwachting wellicht werkelijkheid. Maar volgens Jurriaan den Drijver van Tandheelkundig Centrum IJburg biedt het ondernemerschap in moeilijke tijden juist kansen.
J
urriaan den Drijver en Gert Jan de Weerd (ACTA 2001 en 2003) zijn 10 jaar geleden begonnen met een praktijk in de Watergraafsmeer, waarna ze in 2010 uitbreidden met een tweede vestiging op IJburg. Begin december van dit jaar openen ze hun derde vestiging, aan de Brouwersgracht in hartje Amsterdam. De vestiging op IJburg werd geboren uit de wens om een werkplek te creëren waarbij de lijnen tussen de verschillende tandheelkundige disciplines zo kort mogelijk zijn. De verwijskliniek heeft zes behandelkamers, waarvan er twee werden uitgerust voor chirurgische ingrepen en meerdere kamers zijn voorzien van behandelmicroscopen. Dat was in 2010. En toen veranderde ineens alles. Minder, minder, minder Een nieuwe ambitieuze kliniek openen in een groeigebied: het leek zo ideaal. De praktijk werd dan ook gretig medegefinancierd door een bank. ‘De groeipotentie van IJburg, de opzet van de kliniek, het idee van de korte lijnen en de stabiele jaarcijfers van onze andere tandartspraktijk spraken de bank aan’, verklaart Jurriaan. In de oorspronkelijke planning zou de nieuwe wijk IJburg met zeven eilanden in 2012 klaar moeten zijn. De wijk zou dan 18.000 woningen tellen voor
45.000 inwoners en werk moeten bieden aan 12.000 mensen. Maar deze planning is onder invloed van de crisis nooit behaald. Voor de praktijk van Jurriaan en Gert-Jan betekende dit veel minder inwoners en dus veel minder patiënten en doorverwijzingen dan gepland. Daarbij kwam nog het mislukte experiment met vrije tarieven en de daarmee ontstane onrust bij patiënten, met een verdere fikse omzetdaling tot gevolg. En nu staat er ook nog een verwachte tariefdaling voor de deur. Al met al verre van ideale omstandigheden voor een startende ambitieuze state-of-the-art praktijk in een stagnerende wijk. Omdenken Jurriaan vertelt hoe zij met deze onvoorziene uitdagingen zijn omgegaan: ‘We hebben onze praktijken goed onder de loep genomen, met in gedachten een quote van Albert Einstein: We kunnen problemen niet oplossen met dezelfde manier van denken en doen die de problemen veroorzaakt hebben’. De uitkomst was dat we creatief moeten concurreren op kwaliteit, dienstverlening en prijs. In het huidige tandartsklimaat kan hier volgens ons namelijk nog veel gewonnen worden. Hier zijn we vervolgens hard mee aan de slag gegaan’. De inzichten die dit de twee tandarts-on-
dentista| 8 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Jurriaan den Drijver (l.) en Gert Jan de Weerd | Foto Š Michael Floor
dentista
ANDROID APP ON
biedt meer dan je denkt. Dentista magazine is vanaf nu verrijkt met een interactieve digitale laag. Hierin vind je extra achtergrondinformatie bij artikelen, video’s, downloads, aanbiedingen en meer. Om deze extra content te kunnen zien, heb je alleen de app van LAYAR nodig. Deze is gratis te downloaden in de appstores voor iPhone, iPad of Android.
Dentista is een interactief magazine
Download de gratis Layar App
dentista
Tandarts
Scan de pagina’s met het Layar logo
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Ontdek de interactieve inhoud
dernemers heeft opgeleverd delen zij hier graag met hun collega’s.
werktijd kunnen komen en in het weekend. Dit trekt ook nieuwe klanten aan.
1. Kosten ‘Ga slimmer inkopen. Maak iemand in je team verantwoordelijk voor de inkoop en stel een doel. Bij ons is dat doel zes procent van de omzet. Door niet alleen in te kopen bij full-service depots maar ook op aanbiedingen te letten, in het buitenland te kopen en gebruik te maken van internetkorting is dit doel ook echt haalbaar. Maak het team bewust van de kosten van materialen. Elke impregum afdruk kost zeven euro’.
‘De periodieke controle wordt bij veel tandartsen in vijf minuten gedaan. Maar die controle is een uitstekend moment om een relatie op te bouwen met je klant. Informeer oprecht naar hem, documenteer en kom daar een volgende keer op terug. Wij laten patiënten vaak zien op welke punten we allemaal controleren en bieden vervolgens gepaste oplossingen. Onderzoek naar cariës en bloedend tandvlees is niet genoeg, maar kijk actief naar slijtage, spierspanning, droge mond, hoektandgeleiding, knarsen, klemmen, oude restauraties, ontbrekende elementen, vertikale dimensie, slijmvliezen, skeletale relatie, kleur, vorm en stand van de tanden en kiezen. Door te vragen naar wensen op het gebied van mondgezondheid, functie en glimlach leer je meer over de zorgbehoefte’.
2. Service ‘Zorg dat je altijd bereikbaar bent voor zowel bestaande als nieuwe klanten die een afspraak willen maken. Niets is zo vervelend als naar een bandje moeten luisteren. En veel mensen bellen de tandarts als ze zelf pauze hebben. Wij hebben als “overloop” een extern bedrijf ingeschakeld dat binnen tien seconden gegarandeerd de telefoon beantwoordt. Zij kunnen in ons systeem een afspraak plannen voor de klant of een vraag doorspelen met een terugbelverzoek. ‘Verruim de openingstijden. Door het werken in shifts gaan de kosten per kamer per uur behoorlijk omlaag. Het is dan natuurlijk wel zaak dat je meerdere shifts per dag open bent. Dit heeft ook een positieve invloed op je service naar klanten, omdat ze nu na
3. Sales ‘Tijdens de periodieke controle zijn er veel zaken waar je op kan (en moet) letten. Na de detectie van een afwijking stel je een diagnose en een indicatie, waarna je een behandelplan en kostenbegroting maakt. Bespreek de geconstateerde afwijking en benoem de voordelen van de voorgestelde behandeling. Bijvoorbeeld: ”door het maken van een kroon zal de kies niet breken en kunt u nog lang genieten van uw kies, waardoor u uw
Benut u maar mondjesmaat uw fiscaal voordeel? FiscaalFit kent de praktijk van ondernemers als u. Maak kennis met onze belastingvoordeel specialist.
as
or d eel
l be
0 4%
tin g vo
Voor u, als tandarts verandert de wereld snel. Op tijd inspringen op nieuwe technieken, maar ook denken aan de volgende fase in uw bedrijfsvoering. Fiscaalfit.nl adviseert onder andere bij de keuze van rechtsvorm, pensioen, tax-planning of bedrijfsopvolging. Wij zijn ervan overtuigd dat ons fiscaal advies voor u een aantrekkelijk financieel voordeel oplevert. Een besparing van mĂŠĂŠr dan 20% is geen uitzondering. Hoe? Kijk meteen op fiscaalfit.nl/tandarts
Maak een vrijblijvende afspraak met onze belastingvoordeel specialist.
Onderdeel van Van Braak Accountants
0318 - 58 73 85 06 - 53 54 12 09 info@fiscaalfit.nl
kauwvermogen behoudt en andere kiezen niet scheef gaan staan”. Dit werkt beter dan de nadelen van uit- of afstel te benoemen. “Als u nu geen kroon doet, is de kans groot dat deze kies later verloren gaat”. Kortom: verkoop de voordelen en speel daarbij niet in op angst. ‘Niets is makkelijker dan je bestaande klanten te behouden. Bepaal samen met de patiënt de frequentie van zijn periodieke controle, zowel voor tandartsbezoek als voor mondhygiëne. Stel dit in en boek meteen de volgende (combinatie-) afspraak. Automatische oproepen per e-mail met online afspraakplanning helpen je de agenda’s optimaal te bezetten. Een mobiele praktijk-app kan hierbij ook goede diensten bewijzen. ‘Stel met de patiënt ook een vijfjarenplan op: De tijd van tandjes-tandheelkunde is geweest. Help een patiënt niet alleen met pijnklachten of gebroken kiezen, maar wees dat stadium voor en bespreek wat er de aankomende jaren moet gebeuren om weer een gezonde, functionele en stralende gimlach te hebben. Benoem hierbij alles uit het DIB (diagnostiek, indicatie en behandelplanning, red.) en maak voor de klant een logisch plan met een kop en een staart. Door te faseren wordt meer mogelijk’. 4. Marketing ‘Bind klanten door zichtbaarheid op sociale media, leuke acties en een laagdrempelige website. Inschrijven en vragen stellen moet eenvoudig zijn. Wij verloten elke maand een elektrische tandenborstel aan degene met de leukste recensie op Google. Ook het aanbrengen van nieuwe klanten door klanten wordt bij ons gestimuleerd en beloond’. 5.Kwaliteit ‘Investeer in apparatuur die je werk makkelijker, leuker, voorspelbaarder, beter en efficiënter maakt. Het helpt als deze investeringen zich ook terugverdienen. Een operatiemicroscoop is hier een goed voorbeeld van. Net als een OPT-apparaat of een Cerec’. 6. Team ‘Omdat plezier en uitdaging in het vak essentieel is voor ons team, stellen we voor iedereen een persoonlijk ontwikkelingsplan op. Dit varieert van een cursus verdoven of OK-assistente, tot een cursus sociale media. Niets is zo demotiverend (en kostbaar) voor het team als iedere zes
dentista| 13 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
maanden een nieuwe collega in te moeten werken. ‘Arbeidscontracten op basis van een percentage van de omzet zijn niet meer van deze tijd. Hierbij is er geen redelijk ondernemersrisico bij de tandartsmedewerker. Maak de kosten van de praktijk inzichtelijk en bereken de kosten per kamer per dagdeel. Bereken de medewerker de kosten van de kamer, een percentage voor materiaal en factoring en een percentage als vergoeding voor de praktijkhouder. Creëer hiermee een stimulans voor medewerkers om de praktijk “vol” te krijgen; ook op dagen dat ze niet zelf werkzaam zijn, omdat hiermee de kosten per kamer voor hen ook lager worden. Het zuinig werken door het hele team heeft ook invloed op de doorberekende kosten voor materialen. Ook wordt met deze contractsvorm het omslagpunt naar een win-win situatie voor praktijkmedewerker en praktijkhouder meer gelijk getrokken. ‘Neem eerder afscheid van mensen die niet willen, niet functioneren of anderzijds de nieuwe spelregels niet hanteren. Nu is de tijd voor een frisse start, om een team te vormen met hetzelfde doel als de praktijk. ‘Fulltime werken is niet hetzelfde als fulltime behandelen. Ondernemen is meer dan patiënten behandelen en overzicht in al deze zaken behouden en delegeren lukt niet als je ook nog vier, vijf dagen per week aan de stoel werkt. Onderneem als het mogelijk is samen met een ander, want deze persoon heeft weer andere “aanvullende” kwaliteiten en vormt een goede sparringpartner voor nieuwe ideeën. Het volgen van cursussen en intercollegiaal overleg geeft houvast, inspireert en houdt je vak interessant’.
Jurriaan den Drijver en Gert Jan de Weerd Hebben beiden aan Acta gestudeerd en zijn zich in 2006 gaan toeleggen op implantologie. Sinds 2008 zijn ze geregistreerd tandarts-implantoloog bij NVOI. Aan de New York University hebben zij een aanvullende opleiding implantologie gevolgd en zijn nu Associate Fellow van de American Academy of Implant Dentistry (AAID).
De kunst van endodontale diagnostiek Deel 2: aanvullend onderzoek In de vorige uitgave van Dentista zijn de eerste stappen voor het stellen van een juiste endodontische diagnose behandeld: de voorgeschiedenis, anamnese en het klinische onderzoek. Nu volgen nog verschillende mogelijkheden voor aanvullend onderzoek die bijdragen aan een goede endodontale diagnostiek. Carlos Aznar Portoles
D
e meest uitgevoerde tests zijn de koude- en warmtetest. Als een element wordt blootgesteld aan een plotselinge verandering van temperatuur, zal dit een pijnlijke reactie teweeg brengen. In een gezonde pulpa is deze pijn evenredig aan de intensiteit van de prikkeling en de pijn zal verdwijnen zodra de prikkeling stopt. We moeten ons realiseren dat dit een subjectieve test is die per patiënt zal verschillen. Ook bij dezelfde patiënt is het belangrijk dat de andere elementen worden getest om een duidelijk beeld te krijgen van de respons. Als de pulpa aangetast (ziek) is, zal de reactie op deze prikkeling anders zijn. Waarschijnlijk krijgen we een heviger respons, die direct verdwijnt nadat de prikkeling stopt (hypergevoelige tand) of die een paar seconden of minuten blijft bestaan (pijnlijke pulpitis). Bij patiënten die naar de praktijk komen met spontane pijn, zal bij het uitvoeren van deze test de pijn verergeren of juist verminderen. Dit biedt weer nuttige informatie om tot een uiteindelijke diagnose te komen.
1. Koudetest Dit is tegenwoordig de meest gebruikte test. Je maakt een watje koud en houdt het tegen het buccale oppervlak van de tand die is gedroogd met een wattenrol of een gaasje (afb. 1, 2). Je moet altijd een aantal tanden onderzoeken. Hierbij is het belangrijk dat je voorafgaand aan de test de patiënt waarschuwt, zodat hij zich kan voorbereiden. Patiënten die met een onomkeerbare pulpitis naar de praktijk komen zullen door deze test een tijdelijke toename van de pijn ervaren. Kalmeer de patiënt en leg hem uit dat wanneer de tand is geïdentificeerd, je in staat bent de pijn te stoppen. Voor de koudetest wordt het meest gebruik gemaakt van een spray op basis van tetrafluorethaan. Maar er zijn ook andere producten zoals carbondioxide gas of dichlorodifluoromethaan. Ze worden allen op dezelfde manier gebruikt, maar hun temperatuur is verschillend. Zo is Carbon dioxide ongeveer -80 graden terwijl dichlorodifluoromethaan -30 graden is. Als de koudetest een acute pijnreactie geeft die hoger is dan bij de tand ernaast (controletand) en wanneer de pijn niet na enkele minuten stopt, dan is er sprake van
onherstelbare schade aan de pulpa. Mocht er helemaal geen reactie optreden, dan kan dat duiden op een necrose van de pulpa. Let hierbij altijd op elementen met verkalkte kanalen, uitgebreide restauraties of kronen, aangezien deze mogelijk geen reactie geven tijdens de koudetest terwijl de pulpa nog vitaal kan zijn. In het geval van een trauma waar geen sprake lijkt te zijn van een infectie, zal bij een negatieve test een endodontische behandeling niet altijd noodzakelijk zijn. In dat geval valt aan te raden om de tanden frequent te controleren of te behandelen als er symptomen optreden. De meest recente richtlijnen rondom trauma zijn te vinden op www.dentaltraumaguide.org. 2. Warmtetest Er zijn verschillende manieren om deze test uit te voeren. De meest bekende maakt gebruik van een reep warme gutta-percha die op het buccale oppervlak van de tand wordt geplaatst. Om te voorkomen dat de gutta-percha eraan vast blijft zitten, brengen we er eerst vaseline op aan. Een andere manier om de warmtetest uit te voeren is door warm water over de tand te gieten, waarbij de naastgelegen tand is afgeschermd door middel van een rubberdam. Verder kun je gebruik maken van een rubberen cupje in een hoekstuk, waarmee warmte wordt ontwikkeld op het buccale vlak van het element of door gebruik te maken van special hiervoor ontworpen instrumenten. Met deze test beoordeel je niet de status van de pulpa maar willen we nagaan wat de hoofdoorzaak is wanneer de patiënt klaagt over pijn bij warm eten of drinken. 3. Elektrische test Met behulp van een elektrische pulpatester probeer je de reactie van een A-delta zenuwvezel te stimuleren. Een positieve reactie wijst op de aanwezigheid van vitale zenuwvezels, maar geeft geen indicatie van de totale gezondheid van de pulpa en haar doorbloeding. Sommige studies geven aan dat deze test het beste werkt in combinatie met de “gewone” koudetest. 4. Caviteittest Deze test gebruik je als je niet helemaal zeker bent of de pulpa necrotisch is. Hierbij boren we zonder de toepassing van locale anesthesia een kleine caviteit in de tand. Als de patiënt reageert op het boren wanneer je vlakbij de pulpakamer komt, duidt dit op
dentista| 15 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
een gezonde/vitale pulpa. Voelt de patiënt ook niets als je de pulpa kamer binnen gaat, dan is er sprake van de aanwezigheid van dode pulpa. Deze test is niet perfect, omdat in het geval van een gedeeltelijke necrose de patiënt zal aangeven dat hij wat voelt tijdens het boren. Dat is dan ook de reden dat dit een aanvullende test is die alleen ingezet wordt in combinatie met de gangbare onderzoeken, wanneer de resultaten hiervan onduidelijk zijn. Een ander probleem bij de uitvoering van deze test is de mogelijke “vals positieve” uitkomst bij angstige patiënten. 5. Anesthesietest Helpt je om de bron van de pijn te lokaliseren. Wanneer je het pijnlijke element hebt verdoofd – zeker in acute gevallen zoals onomkeerbare pulpitispijn – zal de pijn verdwijnen. Je moet wel bedenken dat je geen andere testen kunt uitvoeren nadat je deze test hebt gedaan. Daarom moet je deze test altijd als laatste aanvullende test inzetten. En in gevallen dat je niet zeker bent welk element de pijn veroorzaakt. 6. Beeldvorming Wordt beschouwd als een aanvullend onderzoek. In veel gevallen zijn we in staat om een diagnose te stellen zonder gebruik te maken van röntgenfoto’s. Maar als een wortelkanaalbehandeling noodzakelijk is, neem je altijd röntgenfoto’s voor je met de behandeling begint. Dit geeft je namelijk inzicht in het aantal kanalen/wortels, lengte en de vorm van de anatomische structuur.
1
2
Bite-wing en periapicale röntgenfoto’s hebben een grote diagnostische waarde (afb. 3). Een bite-wing röntgenfoto stelt je in staat om bepaalde details te evalueren, zoals: • De afstand van de botrand tot de (eventueel aanwezige) aproximale cariës. Dit is belangrijk om de mogelijkheden van herstel en isolatie van het te behandelen element te bepalen. Om de tand goed te herstellen moet je bepalen of er voldoende tandstructuur boven het botrandniveau aanwezig is. De benodigde hoeveelheid tandstructuur is ongeveer 2,5-3 mm (biologisch). Op plaatsen waar een kroon is gepland, zal dit ongeveer 5 mm. moeten zijn (om voldoende ferule te kunnen creëren). Als dit niet mogelijk is, moeten andere behandelingen worden overwogen zoals extractie en implantologie, chi-
3
4
5 • • • • •
rurgische kroonverlenging of orthodontische extrusie; Diepte van de cariës/aanwezige restauraties; Omvang en positie van de pulpakamer; Locatie van de pulpahoorns; Aanwezigheid van pulpastenen; Aanwezigheid van kalkafzettingen.
6 •
• De belangrijkste röntgenfoto bij endodontische diagnostiek is de periapicale röntgenfoto. Je gebruikt deze om het volgende te beoordelen; • Lengte van de kanalen; • Aantal kanalen; • Breedte van de kanalen; • Vorm van de wortels (mogelijke krommingen of bifurcaties); • Radiolucenties zoals cariës of resorptie van tandwefsel; • Positie van het foramen apicale; • Aanwezigheid van apicale radiolucenties; • Parodontale beoordeling. 7. CBCT Het gebruik van CBCT helpt je om de uiteindelijke diagnose te stellen en om een behandelplan op te stellen. Volgens de AAE (American Association of Endodontics) is het gebruik van CBCT van grote waarde in de volgende gevallen: • Vaststellen van afwijkingen van het system van wortelkanalen en van wortelkrommingen; • Identificeren van mogelijke accessorische kanalen in elementen met een complexe morfologie; • Diagnostiek van periapcale pathologie bij patiënten die tegenstrijdige of niet-specifieke klinische verschijnselen en symptomen vertonen, die moeilijk te lokaliseren symptomen hebben die geassocieerd zijn met een onbehandeld of eerder endodontisch behandeld element zonder verschijnselen van pathologie op röntgen-
•
•
•
beeld en in gevallen waar sprake is van anatomische overprojectie van wortels en delen van de kaak; Diagnostiek van pathologie van niet-endodontale oorsprong met de bedoeling om de omvang van de laesie en de effecten op omringende structuren vast te stellen; Beoordeling van de complicaties van endodontische therapie gedurende, of na de behandeling, zoals doorgeperst vulmateriaal, afgebroken instrumentarium, gecalcificeerde kanalen en lokalisatie van perforaties; Diagnostiek en management van dento-alveolair trauma, in het bijzonder wortelfracturen, luxaties en/of verplaatsing van elementen en alveolaire fracturen; Lokalisatie van buitenaf van interne wortelresorptie of invasieve cervicale resorptie en de beoordeling van een geschikte behandeling en prognos; Pre-chirurgische casusplanning om de exacte locatie van wortelpunt(en) vast te stellen en om de afstand tot naburige anatomische structuren te beoordelen.
8. Parodontale evaluatie Voordat je een endodontische behandeling gaat uitvoeren is het belangrijk dat je de parodontale situatie van de tand en haar functie in het gebit beoordeelt. De parodontale beoordeling heeft in de endodontie de volgende doelen: • Beoordelen van de positie van de botrand in relatie tot de mate van cariës of restauraties (approximaal); • Beoordelen van de aanwezigheid van pockets van endodontale oorsprong. De aanwezigheid van een smalle parodontale pocket (gelokaliseerd op slechts 1 punt bij sonderen van de volle omtrek van het element) kan duiden op de aanwezigheid van een fractuur of een fistel van periapicaal letsel. Maar ook op de mogelijke
7
8
aanwezigheid van wortelgroeven of perforaties van eerder uitgevoerde endodontische behandelingen (afb. 4, 5, 6). Het voornaamste verschil tussen pockets van endodontale en parodontale aard is gelegen in het diepste punt dat gesondeerd wordt. In endodontische pockets is er sprake van een plotselinge, smalle zone van verlies van aanhechting, terwijl in parodontale pockets het verlies van aanhechting rondom een wortel geleidelijk verloopt, een diepste punt bereikt en dan geleidelijk afneemt tot een minder diepe pocket 9. Transilluminatie Onder invloed van de vergrijzing komen fissuren en fracturen van de tanden steeds meer voor. Deze zijn soms moeilijk vast te stellen en verschillende methoden en technieken worden gebruikt om de diagnose te stellen. Bij deze test kunnen verschillende soorten licht worden gebruikt. Hoe krachtiger de straal, hoe beter. Bij een fractuur wordt het licht niet verder doorgelaten en wordt er een lijn zichtbaar. 10. Gebruik van kleurstof Deze methode gebruiken we om mogelijke fracturen op te sporen. Nadat we de kleurstof hebben aangebracht, kleurt de fractuur en wordt beter zichtbaar. Er is voortdurend discussie over of je deze fractuurlijnen moet verwijderen uit het gebit. In het geval van necrose of onomkeerbare pulpitis lijkt het verstandig om ze te verwijderen om de omvang van de fractuur te bestuderen. In tanden zonder pathologie zou je kunnen volstaan met schoonmaken en beschermen in plaats van verwijderen. Maar zoals gezegd zijn de meningen hierover verdeeld (afb. 7, 8). Het gebruik van een microscoop helpt bij dit onderzoek om tot een snelle diagnose te komen. Sommige endodontologen geven aan dat deze test ook kan worden gebruikt
dentista| 17 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
9
om verkalkte wortelkanalen op te sporen. 11. Kauwtest Het voornaamste doel van deze test is het opsporen van het Cracked Tooth Syndrome. De patiënt zal bij deze test aangeven dat hij tijdens het kauwen pijn voelt en dan voornamelijk tijdens het loslaten. We gebruiken hiervoor een speciaal voor dit doel ontworpen apparaat dat we over elke knobbel leggen waarna we de patiënt vragen om erin te bijten. Normaal gesproken voelt de patiënt pijn als hij op de knobbel kauwt die gebroken is. Dit zal verschillen met gevallen waarbij we de pijn tijdens het kauwen kunnen relateren aan occlusaal trauma of appicale parodontitis. Die kunnen we namelijk meestal beoordelen op basis van het routinematig onderzoek (afb. 9).
10
12. Diagnostische flap In die gevallen waar een fractuur wordt verwacht maar deze niet kan worden vastgesteld met één van de voorgaande onderzoeken, kun je de gingiva opklappen om het wortel oppervlak te onderzoeken. Helaas is deze methode alleen nuttig bij fracturen aan de buccale zijde of in het palatum als de flap is geopend aan de palatine zijde (afb. 10) 13. Bloedsomloop van de pulpa Deze methode is met name nuttig in gevallen van trauma, waar de respons op de routine tests (koude en electrische) mogelijk stopt. Het gebruik van laser doppler stelt ons hierbij in staat om de bloedsomloop van de pulpa te beoordelen. Dit is zeer nuttig in die gevallen waar de pulpa onvolgroeid is en een endodontale behandeling de ontwikkeling van de pulpa direct zal stoppen. In sommige gevallen kan de getraumatiseerde pulpa haar doorbloeding weer terugkrijgen en zich weer verder ontwikkelen. Helaas is een dergelijk systeem in verband met de hoge kosten niet beschikbaar voor de tandartspraktijk, maar alleen te gebruiken in ziekenhuizen.
Carlos Aznar Portoles is derde jaars TEO aan ACTA en werkzaam in Verwijspraktijk voor Endodontologie Santpoort-Zuid
Endo Easy Efficient®
Eenvoudige, carrier gedragen, obturatie
innovatie:
combineren van voordelen
Guttapercha "Door en Door"
Handgreep met grip voor pincet
3D Guttapercha wortelkanaal vulling: obturator met Guttapercha carrier • Met de hand of pincet nauwkeurig in het wortelkanaal te plaatsen • Grip eenvoudig af te breken zonder extra instrument • Guttpercha carrier goed te verwijderen t.b.v. stiftopbouw
VDW Product Support Center Netherlands: +31 165 30 86 87 • info@vdw-dental.eu www.vdw-dental.com
GuttaFusion
®
Marta Ilik
De nieuwe media Ooit de frustratie ervaren dat je iets moois hebt gemaakt in de praktijk, je hier zelf trots op bent, maar dat niemand anders het te zien krijgt behalve de patiënt en de assistente? Het biedt voldoening en plezier om je werk te delen met collega’s. Dit kan momenteel gemakkelijker dan ooit! De hedendaagse communicatie media maken het snel delen namelijk enorm eenvoudig.
de digitale buitenwereld te zijn. Waarom zouden wij als tandartsen hier niet zo goed mogelijk op inspelen? De nieuwe media bieden een (relatief) goedkope manier om direct en ongedwongen interactie te krijgen met onze omgeving.
Naast persoonlijke voldoening is er ook een meer functionele reden om je werk te delen met anderen. Door de professionalisering binnen de zorg zijn zorgverleners zich de afgelopen jaren steeds meer gaan verdiepen in marketing. De (kortstondige) vrije tarieven en de opkomst van voordrachten over social media hebben voor een versnelling hierin gezorgd.
We gaan steeds meer digitaal. Voorheen plaatsen we een artikel of casus in een tijdschrift, men las het, vormde een mening en daar bleef het vaak bij. Het grootste voordeel van social media ten opzichte van de gevestigde media is dat anderen direct kunnen reageren en vragen kunnen stellen. Voor sommigen onder ons is het daarnaast ook een mooie manier om hun naamsbekendheid te vergroten, om hun werk te laten zien aan collega’s en patiënten, om verwijzingen te genereren of om collega’s enthousiast te maken hun lezingen te bezoeken.
Tegenwoordig loopt vrijwel iedereen, jong of oud, rond met een smartphone. Dit biedt ons continue toegang tot internet en dus tot elkaar. In de praktijk merk ik dat er nog maar weinig patiënten een tijdschrift aan het lezen zijn in de wachtkamer. Er lijkt meer aandacht voor de iPad, smartphone en
Zelf doe ik ook steeds meer met social media. Naast mijn Linkedin-account heb ik enige tijd geleden een Twitteraccount aangemaakt waar ik regelmatig tandheelkundige dingen deel met de buitenwereld. Mijn Facebook-account gebruik ik tegenwoordig steeds meer voor tandheelkundige doeleinden.
dentista| 19 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
m Dit ondermeer omdat ik van enkele tandheelkundige groepen, zoals Style Italiano, lid ben geworden en hierin ook mijn casuïstiek ben gaan delen met andere collega’s. Ook vind ik het erg leerzaam om casuïstiek van anderen te zien en leer ik wereldwijd nieuwe collega’s kennen. Daarnaast creëer ik voor mijzelf via deze gratis en simpele manier (het kost alleen tijd) een stuk naamsbekendheid. En… als ik een mooie casus voorbij zie komen raak ik extra gestimuleerd om mijn skills op dat gebied verder te verbeteren. Zoals met alles heb je voor- en tegenstanders. Zo ook wat betreft de nieuwe media. Er zijn mensen die beweren dat er door social media meer afstand wordt gecreëerd tussen mensen, maar in mijn ogen komt men juist dichter bij elkaar. De ander is immers nog maar een paar kliks van je verwijderd. De wereld wordt steeds kleiner…. Marta Ilik - Tandarts bij het Amsterdams Centrum voor Cosmetische Tandheelkunde en Docent restauratieve tandheelkunde aan het ACTA
dentista| Ergonomie Tandarts
MondhygiĂŤnist
Assistent
Praktijkmanager
Fit in lijf en werk
dentista
Tandarts
MondhygiĂŤnist
Quickscan gezond zitten Assistent
Praktijkmanager
Als tandarts, mondhygiĂŤnist of assistent zit je tijdens je loopbaan gemiddeld 50.000 uur. Een belangrijke reden om voldoende aandacht te besteden aan een goede werkstoel en een optimale werkhouding. Praktische richtlijnen en tips voor gezond zitten.
Nastasja van den Hoven en Marleen Diemel
I
n de praktijk blijkt het lastig om tot een optimale werkhouding te komen. Het kleine werkgebied in de mond, ongemakkelijke kijklijnen, een ongunstige behandelopstelling of zitpositie lokken vaak een gebogen, asymmetrische werkhouding uit. In combinatie met een hoge statische belasting raken spieren en gewrichten snel overbelast. Op termijn kan een verkeerde werkhouding leiden tot ernstige klachten en zelfs tot arbeidsongeschiktheid. Met de juiste maatregelen zoals een goede werkstoel, een optimale werkhouding en een ergonomische werkwijze kun je dit voorkomen. Kies voor een goede werkstoel In de tandheelkunde vereisen de precisieverrichtingen een stabiele zithouding. Een goede werkstoel vormt hiervoor de basis. Belangrijk is dat deze past bij je lichaamsbouw, je persoonlijke houdingskenmerken en je werktaken. In de ideale situatie vormen lichaam en stoel een logisch geheel waarbij een actieve, rechtop zittende houding ingenomen en volgehouden kan worden. Een goed stoeltje zit prettig, voelt comfortabel
en geeft een optimale ondersteuning aan de lage rug, het bekken, het zitvlak en de bovenbenen. De verschillende instelmogelijkheden zorgen voor de juiste afstemming van de stoel op je lichaam en je werksituatie. De realiteit op de werkvloer is vaak anders. Werkstoeltjes zijn in veel gevallen een sluitpost, worden door meerdere medewerkers gedeeld en niet op de persoon ingesteld. Verkeerd gebruik van de stoel werkt fysieke klachten juist in de hand en vermindert het werkcomfort aanzienlijk. De vele stoeluren in je werk vragen om een goede zitoplossing. Maar wat is een geschikte werkstoel? Naast voldoende instelmogelijkheden moet een werkstoel beschikken over meer ergonomische eigenschappen. Vooral de vorm van de zitting en de rugsteun is erg belangrijk. Deze moeten aansluiten op de anatomie en zorgen voor neutrale gewrichtsposities van de rug, het bekken en de heupen. Zo mag de vorm en de hardheid van de zitting geen hinderlijke drukbelasting veroorzaken tegen het schaambeen, de bekkenbodem en de boven-
dentista| Product Tandarts
dentista
Uitgangshouding Zithoogte: open heuphoek, circa 110º Zitvlak: volledig ondersteunt Lichaamszwaartepunt: boven zitbeentjes Wervelkolom: gestrekt rechtop, S-curve Bekken: licht voorover gekanteld Heupen en benen: matig gespreid, hoek tot 45º Voeten: stevig, vlak geplaatst op de grond Nek /hoofd: licht gebogen tot 25º Schoudergordel: ontspannen laag Bovenarmen: dichtbij het bovenlichaam Ellebogen: onderarmen licht geheven tot 25º Handen: op werkhoogte, symmetrisch recht voor het lichaam
benen. Zelfs niet bij licht vooroverbuigen. Afknelling van de bloedcirculatie, zenuwbanen en genitaliën dient altijd voorkomen te worden. Hoe zit je nu? Omdat de werkhouding voor een groot deel een onbewust proces is, is het belangrijk om je werkstoel en houding kritisch te beoorde-
dentista| 21 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Neutrale, symmetrische werkhouding
len. Check of onderstaande knelpunten op jouw stoel van toepassing zijn. Nieuwe werkstoel Wanneer het tijd is om een nieuwe werkstoel aan te schaffen, sta je vaak voor lastige keuzes. Het aanbod van werkstoelen op de markt is groot en de verschillen niet altijd even duidelijk. Werkstoelen worden meestal
Mondhygiënist
Tandarts
Assistent
Praktijkmanager
Mondhygiën
DENTAL BEST PRACTICE ORGANISEERT VANAF HEDEN 3 NIEUWE CURSUSSEN
Intra-orale röntgenopnamen en Panoramaopnamen in de avonduren! Om als assistente röntgenfoto’s te mogen maken, dient zij – naast dat zij zich zelf bekwaam acht en de tandarts haar bekwaam acht – aan te kunnen tonen dat zij een adequate scholing op het gebied van röntgenopnametechniek heeft gevolgd. De assistente dient dus een additionele externe opleiding radiologie te hebben afgelegd. Dental Best Practice organiseert deze cursus in samenwerking met gekwaliceerde röntgendocenten. Scan de code met uw mobiel of ga naar onze website voor meer informatie en inschrijfmogelijkheden.
Preventie assitentiecursus in de avonduren! De preventieassistent mag onder begeleiding en verantwoordelijkheid van de tandarts zelfstandig preventieve werkzaamheden uitvoeren. Het doel van de cursus is de ervaren tandartsassistent, die minimaal 2 jaar werkervaring heeft in het assisteren aan de stoel, op te leiden tot preventieassistent. De cursus bestaat uit 10 cursusavonden. De avonden zijn verdeeld in een theoretisch- en praktische gedeelte.
Scan de code met uw mobiel of ga naar onze website voor meer informatie en inschrijfmogelijkheden.
Cursus lokale Anesthesie voor preventieassistenten! Voor een efciënte praktijkvoering en zeker als er gewerkt wordt in het meerkamerconcept, is het nuttig als de assistente in staat is om lokale anesthesie in de mond te geven bij patiënten. Bij angstige patiënten kan het bijdragen aan vermindering van de angst voor injecties en behandeling. Deze cursus geeft de theoretische en praktische basis aan preventieassistenten met MBO diploma of minimaal 3 jaar werkervaring hebben.
Scan de code met uw mobiel of ga naar onze website voor meer informatie en inschrijfmogelijkheden.
Nieuwe Wetering 21 7341 PR Beemte Broekland T 055-3121050 info@dentalbestpractice.nl www.dentalbestpractice.nl
DENTALBEST P R A C T I C E
dentista| Ergonomie Tandarts
Top 10 Zitknelpunten
Gevolg
1. Zitting glad
Zitting te zacht
Instabiele bekkenstand, verstoorde houdingsbalans
Hoge drukbelasting zitvlak en benen, pijnlijke zitbeentjes
2. Vorm zitting niet ergonomisch
Drukbelasting bekkenbodem, schaambeen, bovenbenen
te breed, te smal, te puntig
Ongunstige gewrichtsposities heupen, bekken en lage rug
Onvoldoende ondersteuning van het bekken en de lage rug
heeft een ongeschikte vorm of
Ronde rug (kyphoseren)
is niet juist te plaatsen
Hoge houdingsbelasting rug, nek, schouders
Niet op de gewenste werkhoogte kunnen zitten
Overbelasting rug, nek, schouders
Belemmert dynamisch werken
Fricties lage rug-, bekken, heup en kniegewrichten bij
4. Gasveer onvoldoende bereik
5. Wielen rollen stroef of een te zware werkstoel
Assistent
Praktijkmanager
Neiging tot afglijden, ongemak, spiervermoeidheid
Zitting te hard
3. Rugsteun ontbreekt of
Mondhygiënist
Geraadpleegde literatuur
dentista
NEN-ISO-norm 11226 Evaluatie van statische werkhoudingen. Tandarts
Mondhygiënist
ABC-Checklist ergonomie/ Rijksuniversiteit Groningen,
www.tandheelkundigeergonomie.nl. Handboek Fysieke belasting, Drs. K.J. Peereboom , Drs. N.C.H. de Langen.
verrijden 6. Gebruik van een voetenring
Onvoldoende steun voeten, instabiele houding
Niet goed kunnen naderen van het werkgebied
Hoge houdingsbelasting rug, nek en schouders
7. Diameter kruisvoet te groot
Belemmert vrij plaatsen van de voeten
8. Instelmogelijkheden
Stoel ongeschikt voor flexwerkplekken
Hoge houdingsbelasting
9. Instabiele werkstoel
Negatief effect op lichaamsstabiliteit en werkcomfort
10. Defecte werkstoel
Ongemak, negatieve invloed op de houdingsbelasting
(assistenten)
onvoldoende of ingewikkeld
Algemene eisen werkstoel
Marleen Diemel
• Stabiele, veilige constructie • Een ergonomisch gevormde rugsteun ( vereist bij > 4 uur zittend werk per dag). Geschikt voor plaatsing tegen de boven/achterzijde van het bekken en het onderste deel van de lage
Arbeid- en bedrijfsfysiotherapeut, ergonomisch adviseur tandheelkunde, eigenaar ErgoExam.
rug; • Stevige zitting welke vlak verloopt aan de achterzijde en aflopend aan de voorzijde; • De bekleding is stroef, zonder hinderlijke stiknaden; • Instellingen voor maatwerk: rugsteunhoogte en diepte/ zithoekkanteling (neig) / Regelbare
Gespecialiseerd in de tandheelkundige ergonomie, zitergonomie, vrouwengezondheid & werk
zithoogte met voldoende bereik; • Soepel lopende wielen.
getest en gekocht in een showroom, tijdens vakbeurzen of besteld via internet. Echter het uitproberen van een stoel in eigen werkomgeving is erg belangrijk. Vraag bij aanschaf van een nieuwe stoel altijd om een houdingsadvies én een proefplaatsing. Alleen dan wordt duidelijk wat echt geschikt is. Aandachtspunten uitgangshouding De uitgangshouding is je starthouding op een op maat ingestelde stoel. De feitelijke werkhouding wordt bepaald door de behan-
dentista| 23 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
delopstelling, de plaatsing van de patiënt, de werkhoogte, de kijkafstand, de verlichting en je werkwijze. Streef naar een ergonomische werkopstelling waarbij een neutrale, symmetrische werkhouding mogelijk is. Wissel houding en beweging regelmatig af (micropauzes, staan, zitten, lopen). Minstens zo belangrijk is voldoende spierkracht van de rompmusculatuur om gedurende de werkdag een actieve, gebalanceerde werkhouding vol te houden. Regelmatig trainen en sporten helpen hierbij.
Nastasja van den Hoven, MPt Fysio- Manueel therapeut, arbeiden bedrijfsfysiotherapeut, eigenaar Fysiotherapie Houten-Zuid. Gespecialiseerd in preventie en curatie van werkgerelateerde fysieke klachten
dentista| Play Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Kanaal + De Vibringe. Hét activerende irrigatiesysteem voor endodontische behandelingen. Verkrijgbaar via Cavex: www.cavex.nl
dentista| 25 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
dentista
Tandarts
Mondhygiën
Contrast Europe Het tandenbleeksysteem met ongekende resultaten
+(7 ,6 7(16/277( 8: 58* &20)257$%(/ :(5.(1 ,1 ((1 *(=21'( +28',1*
Al onze whitening produkten zijn 100% veilig, geven direct resultaat en zijn gemakkelijk in gebruik.
Contrast am CBG 3006 Aan de stoel (6 x 3ml spuitjes, 6% HP 6 x 3 ml spuitjes FastDam, 6 borstel en tips)
Pony Comfort open
Pony Populair
Pony Comfort
Pony Pur
Pony Comfort open de luxe
Pony Comfort de luxe
Contrast am Non Vital zd 3017 (1 x 3 ml spuit, 6 tips, 6% HP)
Contrast pm plus CBG 2010/CBG 2015/CBG 2018 Thuisbleken (4 x 3 ml spuitjes in 10%, 15% of 18% CB)
NIEUW DYNAMISCH ZITTEN
Fastdam zd 1422
Isolatiesysteem voor zachte mondweefsels (4 x 3 ml spuitjes)
Fasttrack zd1423/zd1424/zd1425 Tongue & Cheek Reactors Per 10 stuks (in small, medium en large)
Tandpasta CBG 2002 Dagelijkse whitening voor tanden met DIRECT resultaat.
Bambach standaard
Bioswing Boogie Ergo
Ergo-Balance Gasveer beweegt 12 graden naar links rechts voor en achter daardoor geen druk meer op benen en corrigeert bekkenfunctie
Voor een gratis proefplaatsing of informatie met een deskundig advies:
Onze whitening produkten voldoen 100% aan EF MBBUTUF WPPSXBBSEFO WBO EF &6 SFHFMT
Voor meer informaties, technisch advies of proefpakket:
Administratie: Postbus 64, 5110 AB Baarle Nassau (NL) Magazijn: Z3 Doornveld 114 bus 2, B-1731 Zellik, België TEL +31 416 671740 t FAX +31 416 652178 t GSM +31 619069461 algemeen@contrasteurope.nl t www.contrasteurope.nl
Ergo Special Products BV Administratie: Postbus 64, 5110 AB Baarle Nassau (NL) Magazijn: Z3 Doornveld 114 bus 2, B-1731 Zellik, België TEL +31 416 651212 t FAX +31 416 652178 t GSM +31 619069461 algemeen@ergosp.nl t www.ergosp.nl
Komt een stagiair in de praktijk Haal er het optimale uit! Het wordt steeds belangrijker om goed gekwalificeerd personeel in de praktijk te hebben. Een goede opleiding voor nieuwe assistenten is inmiddels geen pre meer, maar een must. Bij een goede opleiding hoort ook het opdoen van praktijkervaring. Zeven tips voor een goede stagebegeleiding Anna Berends van Loenen
E
r zijn verschillende instanties die een instapcursus bieden voor tandartsassistenten, maar ook hele MBO opleidingen worden er aan gewijd. De opleidingen lopen erg uiteen, net als de kwaliteit ervan. EĂŠn ding hebben alle opleidingen met elkaar gemeen: er moet werkervaring worden op gedaan. Uit een boek kun je veel leren tijdens de opleiding. Denk bijvoorbeeld aan anatomie en instrumentenkennis. Maar communicatie met de patiĂŤnt en behandelingen in de mond krijg je pas echt onder de knie als je stage gaat lopen in een echte praktijk. Veel
dentista| 27 Tandarts
MondhygiĂŤnist
Assistent
Praktijkmanager
praktijken die stagiairs hebben, bedenken bij aanvang van de stage wel wie de begeleider moet zijn, maar wat er daadwerkelijk geleerd moet worden zien ze later wel. Dat komt gaandeweg wel aan bod. En dat is jammer. Uiteraard is er een leidraad van de opleiding, die aangeeft wat de stagiair geleerd moet hebben aan het einde van de stageperiode, maar dat is eigenlijk niet genoeg. Haalt de stagiair, maar zeker ook de praktijk, dan wel het meeste uit de stageperiode? De volgende punten helpen om voor beiden het beste uit de stage te halen:
Leesmap 2.0 5
â‚Ź 14,9 mnd
veilig wifi in de wachtkamer
met medewerking van
Wachtkamernet Helium 12 4751 XB Oud Gastel Telefoon 0165-747222 www.wachtkamernet.nl info@wachtkamernet.nl
W wachtkamernet
1. Stagebegeleider Ga, voordat de stageperiode ingaat, na wie de stagiair gaat begeleiden. Dit kan de meest ervaren assistent zijn, die alle kneepjes van het vak onder de knie heeft. Jullie zouden ook kunnen kijken wie het leuk vindt om stagiairs te begeleiden. Begeleiden is niet alleen kennis overdragen, maar deze kennis ook vertalen naar het niveau van de stagiair. Hierdoor leer je als assistent ook meer over je vak en ga je stilstaan bij het feit of jullie wel op de meest efficiĂŤnte manier werken in de praktijk. Als je stagebegeleider bent, betekent dat niet dat jij als enige de stagiair iets kan bijbrengen of dat jij de enige bent aan wie de stagiair iets mag vragen. Jij bent de hoofdbegeleider en evalueert met de stagiair, maar als jij heel goed bent aan de stoel, maar niet achter de balie, dan kan de balie-assistent dit stuk beter overnemen.
stagiair kijkt met een vreemd oog naar de praktijk, dus wie weet vallen haar wel zaken op, waar jullie van kunnen leren.
2. Maak een opleidingsplan Bedenk van tevoren wat de stagiair allemaal moet weten. Dit is niet alleen wat de opleiding van de stagiair verwacht, maar ook wat de praktijk van de stagiair verwacht. Denk hierbij onder andere aan huisregels, de routing van jullie praktijk en de praktijkprotocollen. Zaken die door de praktijkmanager goed kunnen worden uitgelegd. Kijk ook goed naar de opbouw van het opleidingsplan. Bijvoorbeeld de ene week balie, waarvan er twee dagen observeren, en drie dagen onder begeleiding proberen. De andere week de sterilisatie ruimte en weer een andere week meer de restauratie of het techniek werk. Als je dit plan hebt, kun je ook inplannen wanneer er een andere begeleider nodig is.
5. Laat de stagiair ook dingen doen De stagiair moet altijd gezien worden als extra en niet als vervangend personeelslid. De stagiair moet nog leren en dan kan de werkdruk niet te hoog zijn. Dat betekent niet dat de stagiair alleen maar mag toekijken. Als jij als stagebegeleider vindt dat ze toe is aan de volgende stap laat haar dan ook daadwerkelijk dingen doen. Niet alleen uiteraard. Maar jij of jouw collega is er bij om in te grijpen indien nodig of om bij te sturen. Je leert nu eenmaal het meeste door te doen. Vaak komt het leerproces van de stagiair dan ook in een stroomversnelling.
3. Plan evaluatiemomenten. Als er een opleidingsplan is en de blokken zijn verdeeld in wat de stagiair moet weten, kunnen de evaluatie momenten ook ingepland worden. Waarschijnlijk heb je als begeleider iedere week wel even een moment met de stagiair om de voortgang te bespreken, maar misschien wil je van tijd tot tijd ook feedback van de behandelaar of een wat langer gesprek met de praktijkmanager erbij. Vergeet deze evaluatie momenten niet en neem hier ook echt de tijd voor. Doe dit niet even snel tussen de bedrijven door. Zo vallen obstakels het beste op en kun je dus ook samen zoeken naar een oplossing. De begeleider weet dan goed in te schatten wanneer de stagiair toe is aan de volgende stap. Geef niet alleen feedback aan de stagiair, maar sta ook open voor feedback. De
dentista| 29 Tandarts
MondhygiĂŤnist
Assistent
Praktijkmanager
4. Starten met de stage Ontvang de stagiair hartelijk en geef de stagiair het gevoel dat deze onderdeel is van het team. Maar geef ook duidelijk aan dat er regels gelden in de praktijk. Niet alleen de huisregels en de protocollen, maar ook dat de stagiair een kwartier van tevoren aanwezig moet zijn en de telefoon in het kluisje blijft. Het klinkt kinderachtig, maar voor veel stagiairs is dit de eerste kennismaking met een echte baan. De regels die voor jullie vanzelfsprekend zijn, zijn dat misschien niet voor de stagiair. Laat ook weten dat de stagiair altijd bij jou of jouw collega terecht kan voor vragen omdat jullie alleen samen de stage tot een succes kunnen maken.
6. Houd contact met de opleiding Mocht die stroomversnelling nou niet komen en de stagiair eigenlijk heel erg tegenvallen ondanks jullie inspanningen, meldt dit dan bij de opleiding. Zowel jullie praktijk als de stagiair heeft er niets aan wanneer het niet loopt zoals het zou moeten. De opleiding kan dan ingrijpen. Misschien zelfs een meer passende stageplek vinden voor de stagiair of jullie helpen met de rest van het proces. De beoordeling van de stage speelt voor een groot deel mee in de eindbeoordeling van de stagiair, maar dan moet de opleiding hier wel van op de hoogte zijn. 7. Houd contact met de stagiair Sommige stagiairs zijn nog ongepolijste diamanten. Ze zijn nu nog wat onhandig, maar je weet gewoon dat hier potentieel in zit. Dan zou deze stagiair na de opleiding misschien een welkome aanvulling zijn op het team. Houd contact, want voor je het weet zijn jullie de diamant kwijt.
Anna Berends van Loenen is directeur van Qanz, een adviesbureau voor kwaliteitsmanagement in de mondzorg. Naast het geven van advies verzorgt zij uiteenlopende cursussen, trainingen en coachingssessies om het kwaliteitsniveau van praktijken te verbeteren. www.qanz.nl
Narcose op bestelling Mobiele anesthesie in de praktijk Iedere tandarts kan lokaal verdoven. Maar soms is een ‘prikje’ niet genoeg en moet een patiënt onder narcose worden behandeld. Dan kun je doorverwijzen, of je bestelt een mobiel anesthesieteam voor narcosebehandelingen in je eigen praktijk. Auteur: Ilko Alink
H
et woord anesthesie kan herleid worden naar het oude Grieks en betekent letterlijk vertaald “niets voelen”. Het is de wetenschap die zich bezighoudt met het niet laten voelen van “chirurgische prikkels” aan patiënten die de chirurgische prikkels toegediend krijgen. Toepassing Anesthesie kan lokaal of algeheel toegepast worden. Bij een lokale techniek wordt een lokaal anestheticum in het lichaam geïnfiltreerd of in een of meerdere zenuwen die een deel van het lichaam verzorgen. Bij algehele anesthesie wordt de patiënt volledig buiten bewustzijn gemaakt door het toedienen van intraveneuze anesthetica of dampanesthesie via de luchtweg. Met uitzondering van lokale anesthesie vallen alle vormen van anesthesie onder het domein en verantwoordelijkheid van de anesthesioloog. De werking van anesthesie Lokale anesthetica blokkeren de natriumkanalen van zenuwweefsel waardoor de prikkels die door de “snijdende specialist”(zoals chirurg of tandarts) worden toegediend aan de patiënt niet worden doorgegeven aan het centraal zenuwstelsel en de patiënt zich derhalve niet bewust wordt van de pijn. Bij
algehele anesthesie wordt het gehele centrale zenuwstelsel van de patiënt verdoofd meestal door een combinatie van anesthetica en opiaten. Anesthesie buiten het ziekenhuis Omdat het toedienen van anesthesie niet geheel zonder risico’s is gelden er voor het toedienen van anesthesie buiten het ziekenhuis (waar geen intensive care aanwezig is) wat strengere regels vanuit de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Ook geldt dat als de luchtbehandeling op de locatie waar anesthesie wordt toegediend niet op het niveau is van een gecertificeerde operatiekamer, je niet met damp anesthesie mag werken. Anders zou het te toxisch zijn voor de mensen die ermee werken. Kan het altijd op locatie? In principe kunnen er op elke willekeurige locatie patiënten onder anesthesie behandeld worden. Alleen kunnen niet alle patiënten buiten het ziekenhuis onder anesthesie behandeld worden. Alleen relatief gezonde patiënten met een relatief goede conditie die geen systemische aandoening onder de leden hebben waar ze dagelijks hinder van ondervinden (ASA I-II) kunnen buiten het zie-
Het mobiele anesthesieteam in actie bij Implant Point in Capelle a/d IJssel.
Voor- en nadelen van mobiele anesthesie Voordelen: • Op elke locatie toepasbaar • Flexibiliteit • Geen wachtlijsten • Tandarts hoeft patiënten niet door te sturen als ze onder narcose behandeld willen worden Nadelen: • Laden en lossen van alle apparatuur kost een half uur extra tijd • In slaap maken en weer wakker laten worden van een patiënt kost 15 minuten extra tijd • Niet alle patiënten kunnen onder anesthesie behandeld worden buiten het ziekenhuis, ze moeten relatief gezond zijn en niet al te zwaar of oud.
kenhuis een behandeling ondergaan onder anesthesie. Ook bestaan er leeftijdsgrenzen tussen de 3-75 jaar. en is er een bovengrens voor zwaarlijvigheid (BMI> 35). Welke stappen gaan vooraf aan algehele narcose? Zodra een indicatie wordt gesteld voor een behandeling onder narcose vult de patiënt een uitgebreide medische vragenlijst in. Deze wordt beoordeeld door de anesthesioloog. Zo nodig neemt de anesthesioloog contact op met de patiënt of vraagt gegevens op bij huisarts of behandelend specialist. Ook kan er zo nodig aanvullend onderzoek verricht worden zoals het prikken van bloed of het vervaardigen van een hartfilmpje. Pas als alle gegevens boven water zijn
dentista| 31 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
en de anesthesioloog deze beoordeeld heeft en goedkeuring heeft gegeven, kan de patiënt onder narcose worden behandeld. Is het schadelijk? Het toedienen van anesthetica door niet opgeleide personen kan levensgevaarlijk zijn, (denk bijvoorbeeld aan Michael Jackson die anesthetica toegediend kreeg van een cardioloog) maar onder leiding van een anesthesioloog is het toedienen van anesthesie zeer veilig en niet schadelijk. Anesthesiegerelateerde risico’s liggen in die orde van grootte dat het gevaarlijker is om met de auto naar de kliniek toe te rijden dan het ondergaan van anesthesie in de kliniek. Sommige mensen kunnen wel een korte periode iets vergeetachtiger zijn dan normaal. Dit
De toekomst van composiet technologie. Nu verkrijgbaar!
n oceri
L
H T I NITI
Tetric EvoCeram Bulk Fill
Bluephase Style
Het modelleerbare bulkfill composiet
Het Polymerisatie apparaat
®
www.ivoclarvivadent.com Ivoclar Vivadent AG
Bendererstr. 2 | 9494 Schaan | Liechtenstein | Tel.: +423 235 35 35 | Fax: +423 235 33 60
®
®
R
Iv IG
NTED
TO
• Aanbrengen in bulklagen tot 4 mm, dankzij Ivocerin®, de nieuwe lichtinitiator • Lage krimp en lage krimpspanning, voor superieure randaansluiting • Soepele consistentie, langere verwerkingsduur onder operatielamp • Korte belichtingstijd, 10 seconden met Bluephase Style (1.100 mW/cm2 ± 10%)
E AT
A
P
Het snelle posterior composiet
is, als het al optreedt, altijd kortdurend en voorbijgaand van aard. Zijn er richtlijnen? Binnen de verschillende specialismen van de gezondheidszorg is de NVA bij uitstek de vakvereniging die haar domein het meest heeft geprotocolleerd en voorzien van richtlijnen. De werkwijze wordt vergeleken met de luchtvaart, waar ook alles zo veel mogelijk volgens vaste patronen wordt uitgevoerd om de kans op fouten zo klein mogelijk te maken. Er zijn dus vrij strenge richtlijnen waar elke anesthesioloog en anesthesiepraktijk aan dient te voldoen, met name ook in de setting buiten het ziekenhuis. Alle richtlijnen en standpunten zijn makkelijk op te zoeken op de website van de NVA: www.anesthesiologie.nl. Pijnbestrijding bij narcose Tijdens de narcose worden door de anesthesioloog kortwerkende opiaten toegediend. Het is raadzaam dat de tandarts zijn werkgebied lokaal verdoofd zoals hij gewend is altijd te doen. Nadat de lokale anesthesie is ingewerkt kan de narcose “lichter” worden gemaakt omdat de patiënt lokaal ook goed verdoofd is. Hierdoor is de patiënt sneller wakker als de behandeling klaar is en kan hij ook sneller naar huis. De pijnbestrijding thuis wordt dan door de tandarts geregeld. Taakverdeling tussen tandarts en anesthesioloog De anesthesioloog brengt een infuus in, sluit de patiënt aan op de monitor, dient de anesthesie toe, beademt de patiënt via een beademingsbuis door de neus (zodat de mond geheel toegankelijk blijft voor de tandarts) en bewaakt en stuurt zo nodig de vitale functies van de patiënt continu bij gedurende het proces. Ook het ontwaken na de narcose valt onder de verantwoordelijkheid van de anesthesioloog. De tandarts heeft hier geen omkijken naar. De tandarts kan zijn werk gewoon doen zoals hij gewend is, behalve dat hij nu een patiënt heeft die niet op commando zijn mond open of dicht zal doen. Mobiele anesthesie Bij mobiele anesthesie komt een anesthesioloog naar de tandartspraktijk. Hij neemt alles mee wat nodig is om anesthesie te kunnen geven (inclusief apparatuur). Een verschil met gewone anesthesie is dat er geen dampvormige anesthetica worden
dentista| 33 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
gebruikt. Verder is er qua anesthesiemogelijkheden geen enkel verschil met een ziekenhuis. In de praktijk Implant point - een tweedelijns verwijspraktijk voor tandheelkundige behandelingen in Capelle aan den IJssel- is één van de praktijken die bewust heeft gekozen voor “mobiele anesthesie”. Tandarts Jonker legt uit waarom. ‘Wij zijn gespecialiseerd in het plaatsen van implantaten en angstbegeleiding. Zowel in onze eigen praktijk in Capelle aan den IJssel als op locatie bij collega’s, waarbij we dan zelf alle benodigde apparatuur meenemen. Alleen zeer uitgebreide of gecompliceerde behandelingen zoals een sinuslift of een kaakverbreding doen we in onze eigen praktijk. Een ander onderdeel van onze werkzaamheden is het uitvoeren van extracties ten behoeve van implantologie of prothetiek. Daarnaast kan er ook verwezen worden voor mondhygiëne’. Waarom (mobiele) narcose? ‘Er zijn patiënten die zoveel angst voor tandheelkundige behandelingen hebben dat ze alleen onder volledige narcose behandeld kunnen worden. We werken hiervoor met het mobiele anesthesie team van AIC onder regie van Mustafa Albayrak’. Zij verzorgen één keer per maand een hele dag bij ons de narcose. Omdat zij maar eenmaal per maand bij ons in huis zijn, moet er veel op afstand worden overlegd over de te behandelen patiënten. Het voordeel is dat er niet constant behandelruimte gereserveerd hoeft te zijn voor narcose. Op de andere dagen kunnen we die kamer dan voor de gewone behandelingen gebruiken’. Oordeel ‘Wij monitoren de behandelingen via patiëntenenquêtes. Hieruit blijkt dat de patiënten ons een zeer hoog cijfer geven voor de locatie en behandeling onder narcose. Voor ons eigen personeel is de “narcosedag” een welkome afwisseling op de normale werkzaamheden. Het brengt een andere dynamiek met zich mee, waarbij we andere werktijden hanteren en er tussendoor veel gesteriliseerd moet worden. Binnenkort willen we ook het onder volledige narcose saneren van gebitten bij volwassenen en kinderen aan onze collega’s aan gaan bieden’.
Mustafa Albayrak is anesthesioloog-intensivist. Hij is als intensivist verbonden aan het Maasstad ziekenhuis in Rotterdam. Daarnaast is hij oprichter van AIC, een bedrijf dat de anesthesie voor verschillende praktijken, ZBC’s en ziekenhuizen verzorgt. www. aicservices.nl
dentista| Team in beeld Tandarts
Mondhygiënist
dentista
Tandarts
ZIE PAG. 5
Tandartsenpraktijk de Zevenhont, ’s-Hertogenbosch Specialisatie: Algemene praktijk Aantal stoelen: 10 Aantal patiënten: circa 15.000
Medewerkers 6 Tandartsen 2 Mondhygiënisten 8 Preventieassistenten 2 Tandartsassistenten 2 Balieassistenten 1 Officemanager
Assistent
Praktijkmanager
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Tandartsenprak de Zevenhont, ’s-Hertogenbos Op de foto Sana, Yurg, Susanne, Febe, Tim, Sabine, Suzanne, Francis, Bintya, Erik, Lole, Daan, Diana, Angela, Tim, Linda. Team “De Zevenhont bestaat uit een gevarieerd, gezellig, humoristisch, hardwerkend en goed georganiseerd team” geeft Officemanager Carmen Lokven aan. “Het is een jong team in de leeftijd van 21 tot 48 jaar. Iedereen gaat met plezier naar zijn werk en elke dag zijn er veel momenten waarop er gelachen wordt. Het onderlinge contact is dan ook informeel en speelt zich af in de wandelgang, of in de pauzeruimte. In deze ruimte vinden ook de vaste overleggen plaats. Zo hebben we eens
per twee maanden een tandartsoverleg en een apart overleg met onze assistentes en receptionistes. De twee praktijkhouders geven leiding aan het team en worden daarbij ondersteund door mij - de officemanager die af en toe ook nog assisteert aan de stoel.” Opmerkelijke gebeurtenis Tandartsen van den Heuvel en Hiemstra stonden vlak na hun afstuderen met vrienden in de kroeg, en hadden het over wat het gekste zou zijn dat je in je praktijk kon tegenkomen. Nu kent iedereen wel de Donald Duck waarin iemand uit Duckstad kiespijn heeft en dan met een geblokte doek om zijn hoofd naar de tandarts gaat. Als ze dat zou overkomen, dan zouden ze die patiënt voor
tijk ch
Foto’s: Levin den Boer
de rest van zijn leven gratis behandelen. En vier jaar geleden was het zover. Er zat een man krimpend van de pijn in de wachtkamer, met een doek om zijn hoofd, die bovenop met zo’n grote knoop vast zat. Dat was, ondanks zijn pijn, hilarisch. Hiemstra en Van den Heuvel waren er allebei die dag en konden hun ogen eigenlijk niet geloven. Die man hoeft dus de rest van zijn leven nooit iets te betalen”. Pand “We zitten met onze praktijk in een typisch jaren ‘70 pand dat centraal in ’s-Hertogenbosch ligt. Toen heel modern, maar nu wat gedateerd. Van binnen is dat wel anders. De praktijk is in 2008/2009 verbouwd en gemo-
dentista| 35 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
derniseerd. We hebben een ruim opgezette balie en wachtruimte en er is sprake van gescheiden looplijnen voor patiënten en personeel doordat elke behandelkamer een achter doorloop heeft. We hebben in het kader van het hygiënebeleid heel veel veranderd in de praktijk. Zo ook de routing van het sterilisatieproces. We werken nu waar mogelijk met disposables en alle benodigde instrumentarium wordt na iedere behandeling vervangen of goed gereinigd.“ Goed geregeld De Zevenhont biedt alle tandheelkundige zorg onder één dak. Samen met ons goed georganiseerde team komen we tot de beste aanpak!”
MOBIEL ANESTHESIETEAM
Anesthesia & Intensive Care Services B.V.: AIC is gespecialiseerd in het verzorgen van hoogwaardige medische zorg binnen de anesthesiologie en intensive care geneeskunde. Sinds kort zijn wij gestart met ons volwaardig mobiel anesthesieteam inclusief apparatuur, monitoring, medicatie, gasvoorziening en al het nodige personeel. Wij kunnen op een voor u wenselijke locatie op 2 behandelkamers tegelijk anesthesie toedienen aan uw cliĂŤnten zonder dat u iets hoeft aan te passen aan de inrichting van uw kliniek. Tandheelkundige klinieken die behandelingen onder anesthesie willen aanbieden: Als u aan uw cliĂŤnten behandelingen onder anesthesie wilt aanbieden zonder dat u dure investeringen hoeft te doen, dan bent u bij ons aan het juiste adres. Wij kunnen met ons mobiel anesthesieteam in uw kliniek op 2 behandelkamers tegelijk volledig de anesthesie verzorgen zonder dat u daar naar hoeft om te kijken. Bel voor een vrijblijvend offerte: Schroom niet om te bellen of te emailen voor een gratis en vrijblijvende offerte. Wij komen graag bij u langs om de situatie in uw kliniek in te schatten en de wensen en mogelijkheden met elkaar te bespreken.
Lieneke Steverink-Jorna
Schikt het? Een assistente die boort, een mondhygiënist die de controle doet, een tandarts die opereert en een patiënt die in de war is. Dat is heel kort door de bocht zo’n beetje wat taakherschikking is. En niet alleen de patiënt is in de war. Ik ben het zo onderhand ook. Tandartsen roepen via het NT al vanaf het moment dat mondhygiënisten op de opleiding gedrild worden om te boren, dat de mondhygiënist vooral zijn preventieve taak niet moet vergeten. De NVM reageert daarop met te zeggen dat preventie core-business blijft van de mondhygiënist. En ondertussen worden er tandartsassistenten opgeleid om te boren en geen haan die daar naar kraait. Ook neemt het aantal preventieassistenten fors toe en een tijdje later worden er tevens paro-preventieassistenten opgeleid. Helemaal hip is de tandarts die aan preventie doet. Wat moet de mondhygiënist dan nog doen, vroeg ik mij af. Nou, eigenlijk net als altijd…maar dan meer. Keurig heb ik de opleiding Restauratieve zorg door de mondhygiënist gevolgd aan het UMCN. Tijdens en na de opleiding kreeg ik heel af en toe gelegenheid om te gaan boren, want mijn agenda stond al zo vol. Wat een stomme bezigheid vond ik
dentista| 37 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
dat! Na geploeter dat veel te lang duurde, lag er dan eindelijk een vulling in….tja…wat had ik daarmee nou bereikt? Dus ik greep maar weer naar de bekende tandenborstel, fluoride en het voedingsdagboek. Dat vond ik toch een stuk nuttiger. Ik kreeg de schwung van het boren maar niet te pakken omdat ik er te weinig tijd voor had en hield er na een tijdje maar mee op. Ik voelde me niet bekwaam. Voordeel van het boren was dat ik toen wel patiënten met cariës zag. Ik zag dat als kans om preventie in te zetten. Maar ja, ik zie hen nu dus bijna niet meer. Eigenlijk blijf ik doen wat ik deed: Paro, paro en nog eens paro. Curatie dus! Okay, met een tertiaire care inslag, dat wel. Toch blijft mijn ambitie voor primaire en secundaire preventie roepen, vooral omdat het zo hard nodig is. Mijn rol als mondhygiënist zoek ik nu ook in het open begeleiden van (preventie)assistenten en zelfs van sommige tandartsen! En in het krijgen van de juiste patiënt in de juiste stoel. Ik heb er schik in en misschien ligt daar de toekomst van mijn collega’s. Pak je rol, mondhygiënist, als de preventiespecialist. Daarin moet je wel de praktijk meekrijgen, dus overleg goed en vraag gewoon: Schikt het?
L Lieneke Steverink-Jorna is mondhygiënist, auteur, blogger, columnist en Mondhygiënist van het Jaar 2013.
Composiet anno 2013 een (r)evolutie? Tandheelkundige materialen en methoden zijn voortdurend aan veranderingen onderhevig. Dat geldt niet minder voor composietmaterialen en -technieken. Wat zijn de mogelijkheden en hoe pas ik ze toe in de praktijk? Arend van den Akker geeft uitleg. Arend van den Akker
T
oen ik in 1984 afstudeerde kende ik alleen Concise (in drie of vier kleuren). Dit was zelfhardend waarbij je de twee composietpasta’s moest mengen. De ets- en bondmethode was inmiddels uitgevonden door M.G. Buonocore (Journal of Dental Research 1955) en om het materiaal aan te brengen in de tand was er alleen een spatel. Daarnaast beschikten we over een eenvoudig wigsysteem en waren er (rechte) Directa matrix strips. Anno 2013 gaat het inmiddels wel anders: Slimme dentinebondingsystemen en de selectieve etsmethode. Nieuwe vulmaterialen zoals Flowables, Opaquers, Stains, Bleach shades, dentine- en glazuurcomposieten en Bulkfill materialen. We gingen intussen van microfill naar hybride en naar nano. Er kwamen handige hulpmiddelen voor het bereiken van een goed resultaat: composiet lampen om de composieten goed uit te harden en een berg aan speciale composietinstrumenten, cofferdam en ook Optragate. Vernuftig anatomisch voorgevormde matrixsystemen met speciale wiggen en klemmen zetten de toon voor het bereiken van goede contactpunten. Nieuwe behandelmethoden ontstonden zoals Esthetic Layering, anatomisch modelleren en indirect werken. Last but not least: een keur aan cursussen, websites, artikelen en boeken met raadgevingen en protocollen.
De fabrikanten brengen ons in toenemende mate materialen en vernieuwingen waar we naar mijn mening niet meer omheen kunnen. Wat is nu en straks state of the art? • Layering-technieken waarbij een element polychromatisch hersteld zal worden met dentine- en glazuurcomposieten. Met Dual- of Multiple Layering en eventueel met behulp van de malmethode. • Bulkfill: Composiet kan nu in grotere hoeveelheden (bulk) op een verantwoorde manier worden aangebracht. Bij de grotere composietfabrikanten is er inmiddels een duidelijke toename van het gebruik van deze materialen waarneembaar. • Anatomisch modelleren: Dit levert minder materiaalverspilling, minder krimpspanning en een betere randaansluiting op. • Uithardingslampen: Met een belichtingsspectrum en kracht samenhangend met het soort composiet dat wordt uitgehard.
Figuur 1. Preoperatief
Figuur 2. Postoperatief
Kennis vereist Om deze vernieuwingen te implementeren in de praktijk, is goede kennis van zaken vereist. Kennis die via postacademisch onderwijs verkregen kan worden, maar ook via de fabrikanten zelf met speciale Handson cursussen of via wetenschappelijke artikelen en congressen. Natuurlijk is het ook een kwestie van zelf ervaring op doen in de praktijk. Ga er met de verworven kennis mee aan de slag. (Esthetic) Layering Layering is niets anders dan het in lagen aanbrengen van composiet, met als doel het verkrijgen van een beter optisch resultaat en een betere vormgeving. Patiënten mogen vandaag de dag verwachten dat we ons best doen om een zo goed mogelijk esthetisch en functioneel resultaat neer te zetten. Layering is daarbij een techniek waar we naar mijn mening niet meer om heen kunnen. Het is namelijk niet goed mogelijk om bij uitgebreidere en complexere gevallen met één simpele laag composiet een goed optisch resultaat te verkrijgen. Hooguit kan men met deze materialen vormherstel bereiken. Voor posterieur werk, halsdefecten, eenvoudige klasse-III restauraties en soms ook facings is het daarentegen wel mogelijk om monochromatisch te werken. Voorbeeld Multiple Layering: Een voorbeeld van Multiple Layering waarbij de translucentie in de snijrand hersteld werd (figuur 1 en 2). Deze situatie geeft aan hoe goed we nu tran-
dentista| 39 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
slucentie en opalescentie in de snijrand kunnen herstellen van een jeugdig iemand. Met een simpele monochromatische A2 of A3 hadden we dit niet op deze manier kunnen bereiken. In de preoperatieve fase werd met puttymateriaal een mal van de palatinale en incisale zijde gemaakt; dit nadat de restauraties eerst werden bijgewerkt en met wat flowable werden gefinetuned. Met behulp van de mal werd vervolgens op gecontroleerde wijze palatinaal het glazuurmateriaal aangebracht. Daarna werd het dentine en het translucente materiaal tussen de mamelons aangebracht. Tot slot werd buccaal een laag bedekkend glazuur geplaatst. We noemen dit Multiple Layering (meerdere lagen composiet). Layering hoeft echter niet altijd zo gecompliceerd te zijn. Kleinere hoekopbouwen kunnen ook 3D worden opgebouwd. Dit is soms al prima te bereiken met een simpele Dual Layering. De afwerking, vormgeving en oppervlakte structuur zijn in dit verband items die overigens evenzo belangrijk zijn als het bereiken van een goede kleur.
Figuur 3. Preoperatief
Figuur 4. Postoperatief
Voorbeeld: dual layaring: Nu een voorbeeld van dual layering (figuur 3-5). Palatinaal werd eerst een dunne eggshell met flowable aangebracht om daarna het dentine- en glazuur materiaal op de juiste plek aan te brengen. Nu lijkt dit op voorhand allemaal heel moeilijk maar laatst was ik op een training en zag ik werk van een collega die pas drie jaar
Figuur 5. Postoperatief
Pien Support Berekent de eigen bijdrage voor uw cliënt
Goed nieuws voor de ondernemende tandarts die graag extra service verleent. Pien Support biedt software voor tandartsen die eenvoudig de eigen bijdrage berekent en de behandeling optimaliseert.
Direct inzicht in de eigen bijdrage en daardoor een optimale klantenservice Met Pien maakt u eenvoudig en snel een overzicht van de kosten & vergoedingen
Bij het berekenen van de netto bijdrage van de cliënt houdt Pien rekening met de voorgestelde behandeling, het vergoedingenpakket van de tandartsverzekering, de concern-specifieke tariefbegrenzers en de eventuele contractering. Pien berekent van meer dan 350 verschillende tandartsverzekeringen de dekking voor tandartskosten.
Cliënt weet direct de eigen bijdrage
De eigen bijdrage per behandelplan wordt duidelijk gecommuniceerd door Pien, zonder dat u als tandarts de verantwoordelijkheid hiervan op u neemt. Totale kosten en eigen bijdrage worden inzichtelijk, hetgeen bijdraagt aan de communicatie met de cliënt. Immers de cliënt weet direct wat de netto kosten voor de behandeling zijn.
De voordelen van Pien: • • • •
Extra service naar de cliënt Direct inzicht in eigen bijdrage van de cliënt Snellere vervolgafspraken Inzicht in de jaarbijdrage
Pien biedt: - Transparantie in eigen bijdrage - Snellere afspraken - Inzicht binnen de jaarruimte
Eigenschappen van Pien: • • • •
Gebruiksvriendelijke software Software applicatie die makkelijk te integreren is met praktijksoftware Gemaakte berekeningen kunnen als PDF worden geprint of gemaild Geschikt voor de nieuwe regelgeving omtrent de hygiëne in de praktijk
tie! er informa e m r o o v l Be 421 053-7630
_ : 053 7630 421 8: www.piensupport.nl @: info@piensupport.nl
tandarts is. Prachtige kwaliteit! Voor haar is dit soort werk heel gewoon. Het draait hierbij om drie dingen: passie, oefening en talent. Met de juiste training en oefening ligt dergelijk werk voor een ieder binnen handbereik. Er zijn prima cursussen op dit gebied. Verder zijn er boeken, tijdschriften en websites zoals bijvoorbeeld Style Italiano (ook op facebook) waar men prachtige documentatie kan vinden. Bulkfill Eén van de nachtmerries van posterior composiet is dat het gemakkelijk in te dikke lagen wordt aangebracht. In combinatie met een onvoldoende sterke lamp zal het vulmateriaal onderin de caviteit dan niet goed uitharden. Daarbij kan het in één keer uitharden van grote hoeveelheden composiet leiden tot ongewenste krimpspanning met als gevolg: barstvorming, napijn en een minder goede randaansluiting. Door toevoeging van een speciale foto-initiator aan bulkfill-composiet kan composiet nu in lagen van 4 à 5 mm - in plaats van de oude 2 tot 3 mm - worden uitgehard door een verbeterde lichtgevoeligheid. Omdat er grotere hoeveelheden materiaal in één keer worden uitgehard, zijn er om de daardoor ontstane krimpspanning op te vangen stressrelievers aangebracht. De verwerkingsduur onder zichtbaar licht is vergroot door de aanwezigheid van specifieke lichtfilters. Daardoor is een behandeltijd van wel 200 seconden haalbaar. Het liefst gebruiken we bij deze techniek composiet dat goed vormbaar is en niet wegvloeit na modelleren (“sculptable”). Anatomisch modelleren Het meteen in de juiste vorm aanbrengen van composiet helpt enorm om overmaat te voorkomen. We verbruiken minder materiaal en voorkomen ook dat er tijdens het afwerken met de boor achteraf onnodig glazuur wordt weggeslepen bij de zo delicaat verkregen randaansluiting. Ook kan de C-factor gunstig worden beïnvloed door een fissuur in het materiaal aan te brengen (zie figuur 6 en 9). Maak eerst van een KL-II een KL-I door de
dentista| 41 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
composiet in de box als een dunne schil aan te brengen tot aan de hoogte van de randlijst van het buurelement. Daarna wordt de rest gevuld als ware het een KL-I. Het aanbrengen van een fissuur is een goede methode om te voorkomen dat er onnodig materiaal moet worden weggeslepen. Het volgen van de bestaande anatomie en de knobbelhellingen is daarbij de richtlijn voor een juiste vorm. Voorbeeld: anatomisch modelleren Een anatomisch gemodelleerde kies met fissuur. De afwerking is minimaal. Een stain werd gebruikt om de anatomie te versterken. De composietlamp Uit internationaal onderzoek blijkt dat heel wat lampen de 400 mW/cm2 grens - die vereist is om composiet verantwoord en voldoende te polymeriseren - niet halen. In Duitsland bleek dat dit percentage ongeveer 25% bedroeg! Een aantal specialisten op het gebied van composietrestauraties is dan ook van mening dat falend composiet met name verbonden is met onvoldoende polymerisatie. Gebruik daarom altijd een goede lamp die voldoende kracht heeft (liefst rond de 1000 mW/cm2) en test deze met enige regelmaat. Er zijn hiervoor apparaten in de handel. De standaardlichtinitiator van composieten is het gele Camphorquinone. Blauw licht is nodig om de uitharding hiervan te starten. Bleach shades hebben tegenwoordig in de plaats van Camphorquinone wat meer Lucirin TPO, dat het composiet een wittere kleur geeft. Om dit uit te harden is een andere golflengte nodig dan het blauwe spectrum. Deze materialen vereisen dus een uithardingsspectrum dat breder is dan die van de traditionele composietuithardingslampen. Een zogenaamde polywave techniek is dan ook zeker aan te bevelen. Conclusie: • Test uw composietlamp en koop bij twijfel een lamp met de juiste specificaties van een gerenommeerde fabrikant. • Probeer eens een Bulkfill-composiet uit. • Gun uzelf een kans met layering en anatomische modellatie. (een cursus?)
Figuur 6. 16mop, 15mod, 14do: vorm, functie en esthetiek komen samen.
Figuur 7. Preoperatief
Figuur 8. Postoperatief
Figuur 9. Bijlage: Conventioneel versus nieuwe methode met fissuur: vrije restauratie oppervlak wordt groter en er wordt minder materiaal gebruikt. C wordt factor gunstig beïnvloed.
Arend van den Akker, tandarts (ACTA 1984). Werkzaam bij TCV, Alphen aan den Rijn. Opinion leader voor Ivoclar Vivadent en Micerium S.p.A.. ISCD-certified Cerec trainer. Actief lid DAED.
Praktijk Tandartsenpraktijk Lie Dental - Tandarts
Design inBeeld
Jonathan Lie, Tandarts Max Lie, Tandarts Donna Lie-Huang. Strevelsweg 794-796 ROTTERDAM www.liedental.nl
Architect Projectbureau Dentalair
velseweg werkt – attendeerde mij er toen op dat het pand naast hem te koop stond. Wij hebben direct besloten dit voormalige bankgebouw te kopen en te laten verbouwen tot een volwaardige tandartspraktijk. Aangezien we op onze vorige locatie goede ervaringen hadden met Dentalair hebben we hen ook als architect gekozen. Zij hebben veel ervaring en werken met één contactpersoon – in ons geval Piet Vera – wat voor ons een groot pluspunt was”.
Projectleider: Sander de Kievith Bouwbedrijf: Dentalbouw, projectleider Dirk-Jan Smient. www.dentalair.nl
Jonathan Lie: “We hadden een tandartspraktijk aan de Amelandsestraat en wilden die graag uitbreiden. Het was echter niet mogelijk om de ruimte te verbouwen volgens de laatste WIP richtlijnen. Mijn broer – die als orthodontist op de Stre-
Vraag van de opdrachtgever “De architect heeft van ons volledig de vrije hand gekregen in het ontwerpen van de praktijk. Dan komt volgens mij zijn creativiteit ook het beste tot zijn recht. Echte specifieke wensen met betrekking tot het interieur of de inrichting hadden wij niet. Het moest alleen binnen het budget blijven, er mocht constructief niets aan het pand worden gewijzigd en het project moest binnen drie maanden worden gerealiseerd.
Aan deze wensen is helemaal voldaan. Alles is keurig op tijd opgeleverd en we zijn gelukkig ook binnen ons budget gebleven. We zijn boven verwachting verrast met het eindresultaat en zouden niet kunnen verzinnen wat er beter of effectiever had gekund. Ik ben helemaal tevreden. Vooral de grote lamp die aan het hoge plafond in de wachtkamer hangt is een echte eyecatcher en geeft de ruimte een huiselijk gevoel. Sinds de opening groeit onze praktijk gestaag. Wij hebben het gevoel dat dit mede komt door de uistraling van de praktijk, de bereikbaarheid en de parkeergelegenheid. Onze visie: “het waarborgen van de zorg, zodat die voor iedereen toegankelijk blijft.” Invulling architect Projectleider Sander de Kievith: “De eerste kennismaking met de heer Lie was op het moment dat ik het pand in Rotterdam ging bezichtigen. Dit was toen net opgeleverd. Er waren een aantal elementen blij-
ven staan waar wij in het ontwerp rekening mee moesten houden. Zo hebben we gebruikt gemaakt van de aanwezige pilaren die een vast gegeven waren en waar niets aan mocht veranderen in verband met de constructie. De grote glazen voorgevel is mede bepalend geweest voor het ontwerp en geeft ook een ruimtelijk effect aan de binnenzijde van het pand.” Sander: “Bij onze ontwerpen staan functionaliteit en efficiëntie voorop. Het is natuurlijk een tandartspraktijk en met de huidige ZIE PAG. 5 regelgeving moet die aan heel wat richtlijnen voldoen. We hebben met dit ontwerp een moderne uitstraling willen geven aan de praktijk die toch efficiënt en functioneel is en waar patiënten zich op hun gemak voelen. Natuurlijk speelde het budget en de tijd die wij hadden om het geheel te realiseren ook een grote rol. Maar het is allemaal naar grote tevredenheid van de klant gegaan”.
ZIE PAG. ZIE PAG. 5
€ 50,-
KORTI Dentista NG! lezersaanbieding
F
ruitboom, handgemaakt van keramiek en
Nu speciaal voor Dentista-lezers te koop voor de
verkrijgbaar in drie uitvoeringen: mat wit,
gereduceerde prijs van € 125,- in plaats van € 175,-.
glanzend wit en mat grijs. Diameter: 30
Bestellen kan door een mail te sturen aan:
cm, hoogte 45 cm.
info@celinevanraamt.nl, of te bellen naar
(Ontwerper: Celine van Raamt)
dentista| 44 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
(06) 516 062 17. www.celinevanraamt.nl.
Lies van Wegen
l
Aanvullende verzekering Als preventie-assistente heb ik in de loop der jaren een goede relatie opgebouwd met de vele patiënten die ik regelmatig behandel. Zo heb ik kleine kinderen zien opgroeien tot pubers, weet ik wie er gescheiden zijn en valt het mij op als een patiënt een ander kapsel heeft.
Wanneer deze trouwe patiënten een jaar niet verschijnen en dan ineens weer in de agenda staan, vraag ik mij altijd af waarom. Komt het door ziekte, geldzorgen of een lange reis? Ik maak mij dan toch enige zorgen.
Zo vroeg ik aan een patiënt waarom ik haar een jaar niet had gezien. “Dat doe ik hartstikke slim“, antwoordde ze. Slim dacht ik bij mijzelf?. Een bezoek uitstellen vermindert de voorspelbaarheid van de mondgezondheid. Wat is daar nu slim aan? “Weet je wat ik doe?” zei ze vrolijk. “Ik heb gewacht tot mijn eigen risico op was, zodat de tandartskosten worden vergoed. Zo houd ik de kosten lekker laag. Dat heb ik ook gedaan met de fysiotherapeut en de opticien” , antwoordde ze met een voldane glimlach en wees naar de nieuwe bril op haar neus.
Vervolgens heb ik deze “slimme” dame uitgelegd wat het verschil is tussen de basis- en de aanvullende tandartsverzekering. De tandartsverzekering staat immers los van het wettelijk verplichte eigen risico van € 350,-. Dit was voor haar helemaal nieuw. Ze vond het eigen risico dit jaar zo hoog, dat ze met haar vraag om zorg had gewacht tot het eigen risico op was. Inmiddels was het oktober en had mijn patiënt al 10 maanden zorg ontlopen, terwijl ze deze wel nodig had.
Bij navraag kwam ik erachter dat meerdere patiënten er zo over dachten als de dame met de hippe bril. Om deze onduidelijkheid weg te nemen hebben we op de website van de praktijk waar ik werk een stuk geplaatst over de aanvullende tandartsverzekering en het eigen risico. Anders zie je je “trouwe” patiënten misschien een jaar niet, omdat zij hartstikke “slim” zijn!
Lies van Wegen is eigenaresse van Mondzorg Ouderen (www.mondzorgouderen.nl), waar zij voorlichting geeft aan ouderen en verzorgenden over het belang van een schone en gezonde mond. Daarnaast is zij floormanager en preventie-assistent in een praktijk in Amersfoort. In 2012 is Lies genomineerd voor IZZ Mooi Mens en uitgeroepen tot tandartsassistente van het jaar.
dentista| 45 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
dentista| Implantologie: vast en zeker! Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Bisfosfonaten
dentista
werking en risico’s bij implantologie Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
In deze editie van ‘’’Vast en Zeker’’ proberen we duidelijkheid te geven over de werking van bisfosfonaten als medicijn en de mogelijke risico’s die dit met zich meebrengt bij een tandheelkundige behandeling zoals een extractie of het plaatsen van implantaten. Frank Andriessen en David Rijkens
B
isfosfonaten worden voorgeschreven om afbraak van bot tegen te gaan. Voornamelijk bij Osteoporose. Bisfosfonaten worden daarnaast ook voorgeschreven voor Botmetastases en -tumoren, ziekte van Paget en de ziekte van Kahler.1 Maar bisfosfonaten kunnen, door hun remmende werking op de botafbrekende cellen (osteoclasten), indirect hiermee ook goede genezing van bot in de weg staan.2, 3
Werking van bisfosfonaten Bisfosfonaten binden chemisch aan de HydroxyApatiet-kristallen in het bot. De bisfosfonaten worden opgenomen in osteoclasten, met het gevolg dat deze botafbrekende cellen geremd worden in hun werking of afsterven.4 Na circa drie jaar is het maximale effect bereikt. 2, 3 Bisfosfonaten blijven lang aanwezig in het bot: hun halfwaardetijd is meer dan 10 jaar. veel voorgeschreven orale bisfosfonaten
Toedieningsvorm Bisfosfonaten kunnen zowel oraal als intraveneus toegediend worden. De keuze hiertussen hangt af van de indicatie, maar ook of de maag deze zure pillen kan verdragen.5 Oraal is de opname van bisfosfonaten in het bloed zeer laag (0,6%-1%). Intraveneus is de beschikbaarheid veel hoger: (30%-70%).7 Risico’s van bisfosfonaten In 2007 werd de volgende definitie opgesteld van osteonecrose van de kaak, ook wel Bisfosfonaat afhankelijke necrose van de kaak genoemd (BRONJ): ‘Aanwezigheid van niet-genezend geëxponeerd bot in de man-
dibula en/of maxilla gedurende een periode van acht weken bij een patiënt die wordt behandeld met bisfosfonaten, zonder geschiedenis van radiotherapie’. 8 De pathogenese van BRONJ is niet geheel duidelijk.9 Wel is duidelijk dat necrose vooral voorkomt in kaakbot. Mogelijke oorzaak hiervan is de snellere botombouw van kaakbot in vergelijking met overige lange beenderen. Bovendien is het kaakbot slechts bedekt met een dun slijmvlies waardoor beschadiging tot op het bot snel voorkomt. Tevens wordt verondersteld dat chirurgische ingrepen mogelijk zorgen voor extra afgifte van bisfosfonaten, met verstoorde wondgenezing als gevolg.10 Prevalentie BRONJ Gelukkig komt BRONJ niet vaak voor. In de literatuur worden cijfers genoemd van een percentage van 0,01% - 0,34% van BRONJ na/bij gebruik van orale bisfosfonaten. Bij intraveneuze toediening van deze medicijnen liggen de aantallen gevallen van BRONJ na extracties aanzienlijk hoger: percentages van 0,8% tot 12% worden genoemd. In 60 tot 70% van de gevallen van BRONJ is een extractie de oorzaak.11-13 Risicofactoren Bekend is dat patiënten met de volgende kenmerken extra risico hebben op BRONJ.11 • Extracties in de mandibula (twee derde van BRONJ was in de mandibula) • Parodontitis/ slechte mondhygiene • Trauma door protheses • Dunne mucosa, torus mandibularis
dentista| Implantologie: vast en zeker! Tandarts
Klinische kenmerken BRONJ
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
13
• Foetor ex ore • Zwelling • Mobiele elementen • Pijn (diffuus) • Paresthesiën • Exponatie kaakbot
dentista
Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
• Oroantrale, -nasale en huidfistels • Röntgenbeeld: wisselend diffuus radiopaak en radiolucent
• Gebruik van corticosteroïden • Immunogecompromitteerde patiënten (slecht ingestelde diabetes) • Roken/alcohol Aanbevelingen bij patiënten die bisfosfonaten gebruiken Een helder en eenduidig advies met betrekking tot extracties of het plaatsen van implantaten is (nog) niet voorhanden. Op basis van de huidige literatuur zijn echter al wel een aantal richtlijnen te geven. De risico´s bij kortdurend (3 jaar) gebruik van orale bisfosfonaten zijn laag. Extracties kunnen dan ook zonder problemen worden uitgevoerd. Als een patiënt langdurig (3 jaar) bisfosfonaten gebruikt of als er sprake is van eerdergenoemde risicofactoren, worden extra voorzorgsmaatregelen getroffen: 11, 13 • Pre- en post-operatief gebruik van Chloorhexidine spoelmiddel 0,12% • Extraheer zo atraumatisch mogelijk • Het liefst 1 element per keer, maximaal 1 sextant per keer • Scherpe alveoleranden/uitstekende interradiculair botranden afronden zonder het periost te liften • Niet primair sluiten indien het periost losgemaakt moet worden • Antibiotica profylaxe indien er extra risicofactoren aanwezig zijn (corticosteroïden, roken etc.) • Drie maanden voor en na de extractie stoppen met het gebruik van bisfosfonaten (na overleg met de behandelend arts). Er zijn onderzoeken die deze zogenaamde drug-holiday tegenspreken vanwege de lange halfwaardetijd van bisfosfonaten.13
Zorg altijd dat de patiënt vooraf goed geinformeerd wordt over de (lage) risico’s en leg dit eventueel vast in een informed consent.11, 13 Het uitvoeren van extracties en/of het implanteren bij patiënten die bisfosfonaten intraveneus toegediend hebben gekregen wordt sterk ontraden. Alvorens te starten met intraveneuse behandeling is het dan ook raadzaam dubieuze elementen vooraf te verwijderen. Tevens dient er een regelmatige controle bij prothesepatiënten uit te worden gevoerd omdat ook drukplekken BRONJ kan veroorzaken. Aangeraden wordt de prothese ’s nachts uit te laten en roken en/of alcoholgebruik te stoppen.11, 13, 14
Osteonecrose na extractie bij patiënten met bisfosfonaat gebruik.21
Osteonecrose veroorzaakt door een drukplek van een prothese bij een patiënt met bisfosfonaatgebruik.22
Post operatief Tot slot is het altijd van belang patiënten die bisfosfonaten gebruiken postoperatief te vervolgen. Pijn, foetor exe ore en een vieze smaak zijn vaak late symptomen van BRONJ. Als er na 3-4 weken necrotisch bot aanwezig is dient de patiënt te worden verwezen naar de kaakchirurg.9, 14 Plaatsen van implantaten Uit de literatuur blijkt dat het plaatsen van implantaten bij patiënten die 3 jaar orale bisfosfonaten gebruiken geen verhoogde kans geeft op het ontwikkelen van BRONJ. 16, 17, 18 Na deze drie jaar lijkt de kans op het ontwikkelen van BRONJ niet sterk vergroot, maar duidelijke onderzoeken ontbreken vooralsnog. 15 Bij patiënten die intraveneus bisfosfonaten toegediend krijgen of hebben gekregen wordt het plaatsen van implantaten afgeraden.
Implantaten welke verloren zijn gegaan bij een patiënt die intraveneus bisfosfonaten toegediend kreeg.
De literatuurlijst is te raadplegen met Layar
ZIE PAG. 5
dentista| 47 Tandarts
Mondhygiënist
ZIE PAG. 5 Assistent
Praktijkmanager
ZIE PAG. 5
dentista| Ondernemen Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Wachtverzachter
dentista
wifi in de wachtkamer Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
In en om de tandheelkunde zijn veel enthousiaste ondernemers actief. Eén van hen is
Adriaan Hosmann, actief in draadloos en mobiel internet voor gasten en bezoekers. Met Wachtkamernet levert hij veilig mobiel internet voor de mondzorgpraktijk. “Alle patiënten willen dit”. zijn mobiel te spelen. Dan is het aardig om die mensen een snelle en gratis internettoegang te geven. Gratis wifi is anno nu standaard service, overal waar bedrijven gasten en bezoekers ontvangen. Behalve dus in de wachtkamers van de zorg, tot nu toe”.
A
driaan Hosmann (1974) is mede-eigenaar van Picopoint, een Nederlands bedrijf dat mobiele internettoegang verzorgt. Ondermeer in de filialen van Blokker en Ikea, de Amsterdam Rai, het openbaar vervoer en verschillende hotelketens kunnen bezoekers met hun mobiele telefoon of iPad via zijn service het internet op. Met Wachtkamernet richt hij zich specifiek op mondzorgpraktijken. Hoe is dit idee ontstaan? Adriaan: “toen ik een tijdje geleden bij mij eigen tandarts was, viel het me op dat zo’n beetje alle wachtende patiënten de tijd zaten de doden met hun smartphone. Toen ik zelf ook online wilde, bleek er geen wifi beschikbaar. Dat vond ik vreemd en daarom besloot ik zelf een wifi-dienst te ontwikkelen, speciaal voor mondzorgpraktijken. Dat werd Wachtkamernet”. Waarom wifi in de wachtkamer? “Niemand zit voor zijn lol in de wachtkamer van de tandarts of mondhygiënist. Dus kan je maar beter zorgen dat die mensen zich daar nog een beetje vermaken. Vroeger legde je daar een stapeltje tijdschriften voor neer, tegenwoordig zit iedereen met
Wat heeft de patiënt er aan? “Patiënten krijgen met Wachtkamernet gratis snelle internettoegang op hun telefoon of iPad in de wachtkamer. Na aanmelden op het netwerk zijn ze online en vrij om te doen wat ze willen; surfen, Whatsappen, Twitteren, mailen, alles”. Wat heeft de praktijk er aan? Adriaan: “allereerst is het gewoon gastvrije klantvriendelijkheid naar je patiënten, die op veel andere plekken al standaard is. Bij de tandarts zijn mensen bovendien vaak ook nog eens gespannen en dan helpt het om hen iets leuks te kunnen laten doen. De tijd gaat sneller en het leidt af. Met als gevolg een ontspannener patiënt in de stoel”. Maar er is meer. “Bij het aanmelden op het netwerk wordt gebruikers aangeboden om de app ‘Gezonde Mond’ van het Ivoren Kruis te downloaden. In het dagelijks leven zullen ze daar misschien niet zo snel naar op zoek gaan, maar in de setting van de tandarts- of mondhygiënepraktijk spreekt dat aan. Op die manier werk je als praktijk met Wachtkamernet ook mee aan preventie. Na het wel of niet downloaden van deze app komen gebruikers vervolgens automatisch op de praktijkwebsite terecht. Vanaf daar zijn ze vrij om te doen wat ze willen”. Gratis reclame Naast preventie en traffic naar de prak-
dentista| Ondernemen Tandarts
tijkwebsite levert het systeem ook automatisch online reclame voor de praktijk. “Gebruikers moeten zich bij hun eerste bezoek registreren. Dat kan met hun Facebook-account of e-mailadres. Voor praktijken met een eigen Facebook-pagina levert iedere Facebook-aanmelding automatisch een ‘like’ voor hun pagina op. Alle Facebook-vrienden van die patiënt krijgen die ‘like’ ook allemaal op hun eigen Facebook te zien. Zo promoot iedere gebruiker de praktijk automatisch naar zijn vrienden en bekenden. Met een paar duizend patiënten per jaar in je wachtkamer, met ieder soms honderden Facebook-vrienden kan dat heel hard gaan. En die Facebook-vrienden wonen in de echte wereld meestal gewoon in de buurt. Perfecte praktijkpromotie dus, waar geen duur reclamebureau aan te pas hoeft te komen.”
dentista
Mondhygiënist
Tandarts
Assistent
Praktijkmanager
Mondhygiënist
Hoe veilig is het? Adriaan: “Je ziet soms praktijken die hun eigen netwerk gewoon open zetten voor bezoekers, of waar je een wachtwoord kunt vragen bij de balie. Maar als je je datanetwerk op die manier openstelt voor derden, blijf je juridisch verantwoordelijk voor het gebruik ervan. Dus als iemand bijvoorbeeld illegaal muziek of films gaat zitten downloaden, ben jij daar voor aansprakelijk. Doordat gebruikers van Wachtkamernet zich eenmalig moeten registreren om online te kunnen, voorkom je dat. We loggen hun activiteiten en de gegevens van het toestel waarmee ze verbinding maken. De juridische risico’s voor de praktijk zijn daarmee afgedekt. Verder is het netwerk technisch gescheiden van het interne praktijknetwerk”. Hoe zie je de toekomst voor je product? “Patiënten willen dit. En praktijken tonen zich er klantvriendelijk mee en krijgen online praktijkpromotie en juridische zekerheid op de koop toe. En om de kosten hoef je het niet te laten. Dat moet dus wel goed komen. Daarnaast zijn er nog kansen binnen andere eerstelijns zorgpraktijken. Want ook daar daar is Wachtkamernet de ideale wachtverzachter”.
Prijs: Eenmalig € 75,- voor hardware, gratis installatie door monteur, gratis promotiepakket voor in de wachtkamer. Abonnement € 14,95 per maand. informatie: www.wachtkamernet.nl
dentista| 49 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Foto: Levin den Boer
Wachtkamernet
Assiste
Turn-Key Total care !
Al meer dan 50 jaar het meest veelzijdige depot voor uw tandartspraktijk. Full-service turnkey levering, installatie en onderhoud van equipment en tevens leverancier van al uw dentale verbruiksmaterialen.
Dentalair Products Nederland B.V. Postbus 273 - 3300 AG Dordrecht Wieldrechtseweg 26 - 3316 BG Dordrecht T 078 654 37 37 E info@dentalair.nl
Projectontwikkelaar, aannemer, adviseur en uitvoerder in één. Tekent, ontwerpt en bouwt de meest veeleisende en uiteenlopende dentale bouwprojecten.
www.dentalair.nl
www.dentalcards.nl
Elektrisch poetsen
Tandenstokers
Poets makkelijker en beter
Om tussen uw tanden te reinigen
Een goede mondhygiëne is belangrijk voor gezond tandvlees en om gaatjes te voorkomen. Poets daarom 2x per dag 2 minuten uw tanden met fluoridetandpasta.
Met een tandenborstel alleen kunt u de ruimten tussen uw tanden en kiezen niet altijd goed schoonmaken. Gebruik daarom 1x per dag tandenstokers.
Tandplak
Tandplak
Tandplak blijft makkelijk tussen de tanden en kiezen achter. Met kans op gaatjes en tandvleesontsteking. Wie op de juiste manier elektrisch poetst, verwijdert meer tandplak op een makkelijkere manier dan met een handtandenborstel.
Op en tussen uw tanden en kiezen ontstaat tandplak. Wanneer u de tandplak niet regelmatig weghaalt, kunnen gaatjes en tandvleesontstekingen ontstaan.
Juiste poetsbeweging
Gezond tandvlees is roze en bloedt niet. Bloedend tandvlees duidt meestal op een ontsteking. In het begin kan het gebruik van tandenstokers moeilijk en pijnlijk zijn. Het tandvlees is dan nog ontstoken. Als u dagelijks tandenstokers gebruikt, verdwijnt de ontsteking en dus ook het bloeden.
De elektrische borstel maakt de juiste poetsbeweging. U concentreert zich op de plaatsing van de borstelkop in de mond. Poets zorgvuldig en reinig ook nu tússen uw tanden en kiezen.
Bloedend tandvlees
1] DOWNLOAD DE GRATIS APP 2] SCAN DE DENTAL CARD 3] BEKIJK DE INSTRUCTIEFILMPJES
Hét patiënteninformatiesysteem voor uw praktijk.
dentista| Hygiëne Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Steriliseren Zoek de ruimte op!
dentista
Tandarts
Voor sommige instrumenten is het noodzakelijk dat er na de thermodesinfector nog gesteriliseerd wordt. Als je dit niet goed doet, komt het instrumentarium nog steeds onsteriel uit de sterilisator. Mayette legt uit waar je op moet letten.
I
k ben op bezoek bij een praktijk die vragen heeft over de routing in hun sterilisatieruimte. Tijdens mijn aanwezigheid zie ik verschillende malen dat de sterilisator wordt beladen en ontladen. Er gaan steeds 6 trays helemaal vol met instrumentarium in. Bij het
De praktijkmanager die de gehele tijd naast mij heeft gestaan begint wat zenuwachtig te worden en vraagt aan mij of ze het dan wel goed doen. Zij geef aan dat de sterilisator bij elk proces helemaal vol gaat, omdat men anders niet uitkomt met de hoeveelheid instrumentarium.
Mayette Tenthoff werkt bij Miele Professional als dentaal hygiëne adviseur. Naast het adviseren over de aanschaf en het gebruik van de thermodesinfector en de sterilisator, geeft zij ook advies op
Verpakt materiaal heeft altijd de ruimte nodig ontladen valt mij op dat bijna alle verpakkingen nat uit de sterilisator worden gehaald. Op een schone theedoek worden de verpakkingen met instrumenten neergelegd om af te koelen en - in dit geval - op te drogen. Behalve de combinatie van een theedoek met steriel instrumentarium, zijn de natte verpakkingen een punt van aandacht. Als de vragen uitblijven besluit ik toch zelf maar even een opmerking te plaatsen. “Het valt mij op dat de verpakkingen allemaal vochtig zijn. Hoe steriel denk je dat dat dan nog is?”, vraag ik. “Tja, het heeft een heel sterilisatieproces doorlopen dus dat zal dan wel goed zijn, want de sterilisator heeft geen foutmelding gegeven”, antwoordt de assistente.
dentista| 51 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Steriel of niet? Indien men alles steriliseert, dient men ook rekening te houden met de procestijden van de diverse apparaten. Er zal soms zelfs extra instrumentarium moeten worden aangeschaft om niet mis te grijpen tijdens behandelingen. Er ontstaat een probleem als een assistente in de veronderstelling is dat zij steriel instrumentarium heeft, terwijl dat niet het geval is. Als je zoveel mogelijk wilt steriliseren, verpakt en onverpakt, in één cyclus, dan krijgen de verpakkingen geen ruimte en komen ze nat uit de sterilisator. Wat doet de sterilisator? Tijdens het fractioneren wordt er lucht onttrokken en wordt stoom in de kamer gedrukt. Dit wordt een aantal keren gedaan en
het gebied van hygiëne. Mayette komt met veel verschillende dentale vraagstukken in aanraking. Een aantal van deze vraagstukken licht zij in elke uitgave graag voor je uit.
Mondhygiën
dé vakbeurs
mondhygiëne zaterdag 8 maart 2014 Congrescentrum 1931 ‘s-Hertogenbosch
www.vakbeursmondhygiene.nl
tijdens dit deel van het proces zal het zakje waarin het instrument zit als een ballon worden opgeblazen, en weer inklappen. Tijdens de sterilisatiefase is de verpakking helemaal opgeblazen zodat stoom de vrije toegang heeft tot het zakje en het instrument.
Astrid’s inzicht
Vergelijk het met de poriën van een huid die open en dicht gaan. Als de poriën van het zakje openstaan, kan de stoom in en uit het zakje. Zodra de sterilisatiefase voorbij
Rendement
is, sluiten de poriën zich en kan er na droging geen lucht - en dus eventueel bacteriën - meer in. Indien dit zogenaamde ballonnetje niet goed opgeblazen kan worden, doordat het hinder ondervindt van bijvoorbeeld de tray erboven, dan kan ten eerste de stoom niet goed bij het instrument komen, maar tijdens de droging het water ook niet goed wegkomen. Hierdoor zal er vocht achterblijven na de drogingsfase en het instrument is dus niet steriel bij het openen van de deur. Verpakt materiaal heeft dus altijd de ruimte nodig! Zowel in de hoogte maar ook in de breedte, dus ook geen verpakkingen stapelen op de tray.
Mayette’s tip: Leg de zakjes in de sterilisator met de papierzijde naar beneden om de droging te bespoedigen.
dentista| 53 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
“Hoe halen we meer rendement uit de praktijk, nu we de omzet steeds meer zien teruglopen?” Veel tandartsen maken zich in toenemende mate zorgen over ‘het ondernemerschap’. De grootste reden is dat de patiënten minder geld uitgeven en daardoor minder vaak naar de tandarts gaan. Een voortvloeisel hieruit is dat de kinderen ook minder vaak ‘gezien’ worden en dat is een zeer ernstige zaak. De gebitten worden steeds slechter en erosie onder de pubers neemt explosief toe! Toch raar, want de tandartskosten voor kinderen tot 18 jaar worden vergoed door de verzekeraar. Ergens houden de zorgverzekeraars geld over….. In deze tijd moeten we veel meer moeite doen om deze groep patiënten naar de tandarts te laten gaan. Belangrijk is dat dat de tandarts - en zeker ook zijn team – alle middelen moeten inzetten om kinderen tot 18 jaar in de agenda te krijgen. Investeer daarom in tijd om het bestand met kinderen tot 18 jaar – via de ouders – te benaderen en benadruk in een begeleidend schrijven hoe belangrijk het is dat de kinderen naar de tandarts gaan. Als het kind eenmaal weer in de stoel ligt gaat het spreekwoord ‘als één schaap over de dam is volgen er meer’ op, want dan volgen vaak ook de ouders. De knop moet om! Het gaat allemaal niet meer vanzelf. De agenda’s staan niet meer weken van te voren vol. “Bij mij wel”, zei laatst een tandarts tegen mij. Toen ik vroeg hoeveel dagen hij werkte, gaf hij aan “vier dagen en in de schoolvakanties is de praktijk gesloten”. Tja, dat is jezelf voor de gek houden, want bij fulltime werken en meer tijdens schoolvakanties doorwerken, zou de agenda er heel anders uitzien. Ik kan u één goede raad geven, “Doe een patiëntencheck en kijk bij uw eigen praktijk naar binnen hoe de zaken er daadwerkelijk voor staan”.
Astrid Elzink Astrid Elzink is eigenaar van Dental Best Practice cursussen en congressen. Daarnaast geeft ze advies over communicatie in de praktijk.
dentista| Parodontologie Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
DPSI scores 0, 1 en 2
dentista
Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Preventie is de oplossing Praktijkmanager
In het vorige nummer van Dentista hebben we de basisindeling van de DPSI uitgebreid besproken. Zo zagen we dat onder categorie A de DPSI-scores 0 (Gezond tandvlees), 1 (Gingivitis) en 2 (Gingivitis en tandsteen) vallen. Dit vraagt om een preventieve aanpak met een focus op plaquebeheersing.
Hero Abdulla
T
andplaque is de oorzaak van tandvleesproblemen en tandsteen. Wanneer plaque een langere tijd (>48 uur) op dezelfde plek blijft zitten en ophoopt, raakt het tandvlees ontstoken. Het tandvlees is dan wat roder van kleur, gezwollen, heeft een glazig aspect en bloedt bij aanraking. Het is als behandelaar dan ook belangrijk te weten hoeveel plaque er in de mond aanwezig is en vooral waar het zit. Met disclosing- vloeistof kun je tandplaque zichtbaar maken en uitdrukken in de plaquescore. Deze bepaal je door de hoeveelheid tandplaque vlakken te delen door het totaal aantal tandoppervlakken en dit te vermenigvuldigen met 100. Het gewenste plaqueniveau in de literatuur is < 20%. In onze praktijk streven wij naar de norm < 10% als gewenst percentage. Het meten van de plaquescore is weliswaar een momentopname maar geeft een duidelijke indicatie waar de patiënt moeite mee heeft. Door dit te documenteren kun je de volgende keer de vorderingen bespreken. Poetsen Nadat je hebt gekleurd kijk je waar de pla-
que aanwezig is: op de approximale vlakken, de cervicale randen langs het tandvlees, of aan de binnenkanten. Dit geeft je een inschatting van wat er wellicht misgaat bij het poetsen. Laat de patient dan ook voordoen hoe hij of zij poetst. Zo kun je hem uitleg geven om effectiever te reinigen. Goed poetsen is immers niet eenvoudig en lang niet iedereen weet hoe dit het beste kan.
De reden voor cervicale aanwezigheid van tandplaque kan zijn dat: de tandenborstel niet in de juiste hoek naar het tandvlees is gericht, de tandenborstel niet langs de tandvleesrand is gehouden, de patiënt te vluchtig poetst. Wanneer tandplaque met name op mesiale en distale rondingen aanwezig is kan dat zijn omdat: de patiënt te vluchtig poetst, de anatomie van de kiezen dusdanig gevormd is dat de handtanden-
dentista| Parodontologie Tandarts
borstel niet bij de approximale vlakken komt, de elektrische borstel niet ingedraaid wordt naar de mesiale en distale zijden. Tandplaque is met name bij de approximale vlakken aanwezig wanneer de patiënt geen interdentale reiniging gebruikt.
Goed poetsen, toch bloeden Wanneer het poetsen goed gaat, er geen plaque aanwezig is maar het tandvlees toch bloedt dan kan dit meerdere oorzaken hebben: • De sunday brusher: de patiënt die uitgebreider poetst en ineens interdentale hulpmiddelen actief gaat gebruiken, omdat hij op korte termijn naar de tandarts, mondhygiënist of preventieassistent moet. Vaak kun je dit zien, doordat er veel tandplaque in de pockets aanwezig is. • Overhangende of niet aansluitende restauraties waardoor er meer plaqueretentie is . • De weerstand van de patiënt is minder, waardoor deze eerder vatbaar is voor tandvleesontstekingen. Hier moet echter wel plaque voor aanwezig zijn. • De patiënt gebruikt de ragers niet regelmatig. • Patiënt gebruikt de verkeerde (maat) interdentale hulpmiddelen. Interdentale reiniging De top-3 meest geadviseerde hulpmiddelen zijn ragers, stokers & floss. De keuze hiervoor is afhankelijk van de patiënt. Heeft deze tandvleesproblemen, dan kiezen we voor ragers en stokers. Passen de stokers niet, of is er een hoge cariësactiviteit bij de contactpunten, kies dan voor floss. De voorkeur gaat echter uit naar ragers. Omdat deze ook de holtes bij de kiezen bereiken.
Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Stokers en floss komen er wel tussen en halen het grofste vuil weg maar reiken niet tot deze holtes. Hierdoor blijven bloedingen en tandvleesproblemen alsnog bestaan. Ditzelfde geldt voor een te kleine maat rager. Geeft je patiënt aan dagelijks ragers te gebruiken, maar tref je toch een bloeding aan, controleer dan de maat.
dentista
Tandarts
Mondhygiënist
Ragers Daar waar ruimte is en men tandvleesproblemen heeft, gaat de voorkeur uit naar ragers. Let er bij ragers op dat het metaal niet langs het glazuur schuurt. Dit kan op lange termijn voor slijtage zorgen. Wanneer dit het geval is, of de kleinste rager klapt steeds dubbel, raad dan tandenstokers aan. Ragers kunnen vaker worden gebruikt, maar moeten na gebruik goed afgespoeld en gedroogd worden. Hierdoor voorkom je dat het een infectiebron wordt. Wanneer de haren een beetje slap gaan hangen moeten ze worden vervangen.
Stoker, rager en floss.
dentista| 55
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Stokers Indien er geen ruimte is voor ragers, of het metaal van de ragers schuurt langs het glazuur kun je voor tandenstokers kiezen. Met tandenstokers haal je de tandplaque weg en masseer je als het ware het tandvlees. Floss Wanneer er sprake is van een hoge cariësactiviteit tussen de tanden en kiezen, is het verstandig om floss te adviseren.
Checklist preventiepatiënt Stap 1: Vragen hoe het de afgelopen tijd is gegaan (bijvoorbeeld stress of een slechte weerstand) Stap 2: Extra & intra oraal onderzoek Stap 3: Kleuren door middel van disclosing vloeistof Stap 4: Bepalen plaque percentage + noteren waar het met name voorkomt Stap 5: Patiënt mee laten kijken Stap 6: Patiënt zelf laten poetsen zoals deze het thuis doet Stap 7: Aansturen daar waar nodig Stap 8: Patiënt zelf na laten doen
Hero Abdulla is mondhygiënist
Stap 9: Gebitsreiniging
bij Ordentall te Rotterdam en coördinator en trainer bij Ordentall Institute.
Assistent
dentista| Praktijkmanager Tandarts
dentista
G. 5
ZIE PAG. 5 ZIE PAG. 5
MondhygiĂŤnist
Assistent
Praktijkmanager
Dorien Tandarts
MondhygiĂŤnist
Assistent
Praktijkmanager
dentista| Praktijkmanager Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Praktijkmanager:
Visser - Abma dentista Tandartspraktijk Goor
T
ien jaar geleden heeft Dorien de mogelijkheid gekregen om zich om te scholen tot tandartsassistente. Ze is begonnen met de instapcursus, waarna ze al gauw nieuwsgierig werd naar meer. “Ik wilde nog meer leren, alles absorberen. Doen, doen, doen- dat was in die tijd mijn motto. Wat voelde het goed als je steeds meer mocht doen”, zegt Dorien, blij dat ze de overstap heeft gemaakt. Dorien is begonnen bij een heel jonge tandarts. “De rust en tijd die iemand voor je neemt is belangrijk voor de basiskennis. Dit straal je uiteindelijk ook uit naar de patiënt. In beginsel vinden mensen het niet leuk om naar de tandarts te gaan, dus probeer je in te leven in wat de patiënt voelt. Dit is iets wat ik echt heb geleerd, omdat mijn begeleidster tijd had om alles goed uit te leggen. Het is een pre voor de tandarts om overtuigend en rustig over te komen bij de patiënt, maar nog veel belangrijker is het dat de assistente dit doet”. Van PA naar Praktijkmanager Na deze gedegen begeleiding ging Dorien de PA – opleiding volgen. “Een eigen stoel, dat trok me. Preventiebehandelingen zelfstandig uitvoeren was voor mij wederom een belangrijke factor om verder te komen in de tandheelkunde. Al snel wilde ik doorgroeien naar een functie als praktijkmanager, om zo anderen te stimuleren om bekwaam te zijn binnen de tandheelkunde. Ik denk dat de groei vanuit mijn achtergrond naar praktijkmanager een belangrijke bijdrage is geweest aan waar ik nu sta”. Een medische achtergrond om praktijkmanager te zijn vindt Dorien heel belangrijk. Ze geeft wel aan dat het afhankelijk is van de grootte van de praktijk. “Praktijkmanager zijn bij kleine praktijken geeft meer allround oefening. Als iemand ziek is zal je eerder moeten inspringen als stoelassistente. Bij de grotere praktijken ben je ‘echt’ manager. Een aanspreekpunt voor de medewerkers, waarin je
dentista| 57 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Tandarts
Mondhygiënist
logistiek alles goed moet doen.”. Blijven leren Het optimaliseren van je praktijk is en blijft voor Dorien belangrijk. “Door veel met elkaar te overleggen – laagdrempelig – kun je veel bereiken. Wees open naar personeel, en sluit zeker andermans visie niet uit. Door te luisteren en af en toe een spiegel voor te houden, kun je een weg bewandelen die voor een praktijk gunstig uitpakt. Energie krijg je door met elkaar plannen te maken, ook dit komt de praktijk ten goede. Als praktijk moet je blijven groeien. Iedereen moet up to date blijven en dat kan alleen maar door te blijven leren”. Dorien denkt vaak na over welke opleiding ze kan volgen, of welke opleidingen de medewerkers kunnen volgen. “Je bent nooit uitgeleerd. Verdiep jezelf, maar weet ook waar je grenzen liggen. Er zijn bepaalde handelingen naar de patiënt toe, waar je als assistente niet overheen mag. Dit vind ik persoonlijk heel goed en bewaak ik te allen tijde. Er zijn tientallen cursussen voor assistenten, toch mis ik nog een goede cursus prothesewerk met daarin onder andere happen, individuele lepels en beet- en kleurbepaling. Als aanvulling binnen mijn vak zou ik een dergelijke cursus nog graag een keer doen”. Inspiratie Dorien heeft een grote hobby en dat is schilderen. Ze heeft voor haar oude werkgeefster een aantal schilderijen gemaakt voor in de wachtkamer. “Ik hou van frisse kleuren, dit wilde ik graag op doek aanbrengen. Mijn doeken zijn geïnspireerd op het merk Blond Amsterdam, met een link naar de tandheelkunde. Ik heb een tandenfee gemaakt , zodat kinderen in de wachtkamer iets van herkenning zien. Het leuke is dat kinderen veel reacties geven op de schilderijen. Dit breekt het ijs als de kinderen in de stoel moeten komen liggen. Uiteindelijk is dat altijd belangrijk: ‘iemand gerust kunnen stellen”.
Naam: Dorien Visser - Abma Leeftijd: 40 jaar Thuis: gehuwd , dochter 19 jaar
Assistent
Wees op tijd! Met IBAN, de jaarnota en die onvermijdelijke Belastingdienst In iedere editie van Dentista neemt zorgaccountant Marthijn Verboom je aan de hand door het donkere woud van belastingland. Ook deze keer zet hij graag een aantal actuele hot issues voor je op een rij. Doe er nog dit jaar je voordeel mee!
Marthijn Verboom
P
er 1 februari 2014 vervallen de vertrouwde Nederlandse bankrekeningnummers en gaat ons land over op het Europese betalingssysteem Sepa. Als gevolg hiervan krijgen particulieren en bedrijven een nieuw internationaal bankrekeningnummer (IBAN) dat gebaseerd is op het oude bankrekeningnummer. Voor die tijd is het verstandig als ondernemer de nodige voorbereidingen te treffen. Zonder voorbereiding bestaat het risico van problemen bij betalingen, ontvangsten en extra administratieve rompslomp. Een paar voorbeelden om je te stimuleren in actie te komen. In je administratie, software en diverse bestanden staan cliĂŤnten, leveranciers en personeelsleden met een bankrekeningnummer. Als deze bestanden niet voor 1 februari 2014 zijn bijgewerkt voor de IBAN dan kun je vanaf dat moment niet meer betalen. Je moet dan handmatig de bankrekeningnummers aanpassen. Voor een gemiddelde tandartspraktijk zijn de gevolgen nog wel te overzien en te herstellen. Maar of je daar op dat moment blij van wordt? Het kost in ieder geval meer tijd en het is foutengevoeliger. Als dan ook nog blijkt dat je gegevensbestanden het langere formaat van IBAN niet aankunnen, dan wordt het echt een lastiger verhaal. Ook belangrijk is het om op je factuurpapier, briefpapier en eventueel je website het nieuwe bankrekeningnummer aan te geven.
Anders lopen betalingen aan jouw onderneming mogelijk vertraging op. Maak je nieuwe banknummer ook tijdig bij de zorgverzekeraars kenbaar. Kortom; als je niets doet, zijn voor kleine praktijken de problemen nog wel te overzien, maar het lijkt verstandig om tijdig maatregelen te treffen. Check voor meer informatie de website www.overopIBAN.nl. Deze website bevat alle informatie die nodig is voor een soepele overgang. BV-jaarrekening op tijd deponeren Besloten Vennootschappen (BVâ&#x20AC;&#x2122;s) dienen jaarlijks hun (verkorte) jaarrekening bij de Kamer van Koophandel (KvK) te deponeren. Hiervoor gelden de volgende termijnen. Binnen vijf maanden na afloop van het boekjaar dient het bestuur de jaarrekening op te stellen. Daarna moeten de aandeelhouders de jaarrekening binnen twee maanden vaststellen en vervolgens moet binnen acht dagen daarna de jaarrekening bij de KvK worden aangeboden. Het opstellen van de jaarrekening kan maximaal zes maanden worden uitgesteld, als daar goede redenen voor zijn. De uiterste indientermijn is dus 13 maanden plus acht dagen na afloop van het boekjaar. In de huidige (nieuwe) BV-wetgeving staat echter dat de jaarrekening bij onderteke-
ning door het bestuur ook meteen is vastgesteld als het bestuur tevens aandeelhouder is. Dit geldt dus voor alle directeur-grootaandeelhouders (DGA’s). De maximale termijn om te deponeren is voor hen dus met twee maanden verkort! Dit geldt ook voor BV’s die voor het ingaan van de wetgeving (1-10-2012) al bestonden. Alleen als in de statuten expliciet staat dat de BV de (algemene) wettelijke termijn van twee maanden in acht neemt na het opstellen van de jaarrekening door de bestuurders, ook al zijn zij aandeelhouders, dan blijft de lange termijn van 13 maanden plus 8 dagen gelden. In veel statuten is dit al geregeld, maar niet altijd volstaat de formulering en in sommige gevallen is er helemaal niets opgenomen. Op het niet tijdig deponeren kunnen sancties staan en je komt in de sfeer van bestuurdersaansprakelijkheid. Kortom; checken en tijdig deponeren is van groot belang!
pensioenrichtleeftijd met ingang van 2014 naar 67 jaar wordt verhoogd. Als gevolg hiervan wordt de fiscaal toegestane pensioenopbouw beperkt. Door deze wijzigingen voldoet de huidige pensioenbrief niet meer, omdat de daarin opgenomen pensioenrichtleeftijd en opbouwpercentages vanaf die datum achterhaald zijn. Alleen als je pensioen al is ingegaan of je bent geboren voor 1 januari 1950 dan hoef je geen nieuwe pensioenbrief op te stellen. Nu je toch een nieuwe brief moet opstellen is het gelijk een kans om je pensioen in eigen beheer verder te optimaliseren door bijvoorbeeld inkoop van oude dienstjaren of het invoeren van een eigen bijdrage (zodat je meer pensioen kunt opbouwen). Daarnaast kun je, indien je dat nog niet hebt en als dat nodig is, een risicoverzekering nemen voor het partnerpensioen.
Marthijn Verboom is accountant bij ZorgZeker Accountancy, gespecialiseerd in de zorg. voor vragen: info@zorgzekeraccountancy.nl voor meer informatie:
Overigens wordt bovenstaande situatie niet wenselijk geacht. Daarom is er 9 oktober 2013 een wetsvoorstel ingediend die dit repareert. Zolang de wet nog niet is aangenomen is het advies om voor 8 december te publiceren, als bovenstaande situatie geldt. BV – Nieuwe pensioenbrief In sommige BV’s wordt pensioen in eigen beheer opgebouwd. Door wijzigingen in de pensioenregels moet u als directeur-grootaandeelhouder die pensioen in de eigen BV opbouwt voor 1 januari 2014 een nieuwe pensioenovereenkomst (pensioenbrief) sluiten met uw BV. De reden hiervoor is dat de
dentista| 59 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Formulier opgaaf lening eigen woning Heb je na 1 januari van dit jaar een nieuwe hypotheeklening gekregen vanuit je BV of anderszins in privésfeer (bijvoorbeeld van familie), dan moet die lening bij de belastingdienst geregistreerd worden, wil je in aanmerking komen voor de hypotheekrenteaftrek. Ook wijzigingen van deze leningen moeten via het formulier geregistreerd worden. Het formulier is te vinden op de website van de belastingdienst (www.belastingdienst.nl). Op het formulier moeten de gegevens van de lening, van de woning en van de leningverstrekker(s) worden ver- 5 ZIE PAG. meld.
www.zorgzekeraccountancy.nl
Eerdere artikelen en tips van Marthijn teruglezen? Scan dan deze pagina met je Layar-app.
ZIE PAG. 5 ZIE PAG. 5
>
>
>
>
>
> > >
> >
> >
Back Quality Ergonomics
NATUURLIJK ICX
Stoelen met een preventief karakter ...k e g e l d i c h t h e i d d o o r p r e c i s i e ...
uitstekende testresultaten product, eigen eigen ontwikkeling abutments universele CAD/CAM fair geprijsde onderdelen - kleine rugsteun voor precieze ondersteuning - drie zitvormen , solex, driehoek, vierhoek - automatische -en handmatige instelling - advies door fysiotherapeut - proefplaatsingen
info@BQE.nl
www.BQE.nl
Made in
WERELDPREMIÈRE ICX MAGELLAN, HET DIGITALE PLANNINGSCONCEPT VOOR DE IMPLANTOLOGIE ICX Implants · 1796 BE De Koog · Boodtlaan 10 Tel.: 0222 - 76 90 11 · www.icx-implants.nl · info@icx-implants.nl
AZ_icx_implants_92x135_2013_druck_magellan.indd 1
DE COMPACTE THERMODESINFECTOR • • • • • • • • • •
Geschikt voor praktijken t/m 4 behandelkamers Duits fabrikaat Mooi, strak design 2 typen: Basic en Injection Eenvoudige touchpad bediening Capaciteit: 300 instrumenten / totaal 6 kg. Uitlezen protocollen via usb-aansluiting of netwerk Diverse praktische accessoires leverbaar Werking conform DIN EN normen Aansluiting: 220/230 V
Informeer naar de pakketaanbiedingen en verbaas u over de scherpe prijs!
31.10.13 13:50
Algold dental Overveld 7 B Postbus 1018 3840 BA Harderwijk Tel.: 0341 423385 Fax: 0341 432202 info@algold.nl www.algold.nl
• Gebruikt alles-in-één tabletten, dus gevalideerd! Geen gedoe met poeder of vloeistof.
dentista| Product Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
De digitale prothese sneller, beter, makkelijker
dentista
Tandarts
De digitale revolutie en opmars van cad/cam in de tandtechniek was aan de pro-
thetiek tot nu toe grotendeels voorbij gegaan. Maar sinds kort behoort een volledig digitaal vervaardigde prothese tot de mogelijkheden. Maak kennis met Avadent; een perfect passende prothese in slechts twee afspraken.
De prothesen worden gefreesd uit speciaal vervaardigde acrylaatschijven.
N
ederland telt zo’n drie miljoen prothesedragers, waarvan tweederde een volledige prothese heeft en eenderde een enkele prothese. Het gaat hier vooral om ouderen. Aangezien oudere Nederlanders meer aan gezondheidszorg besteden dan vroeger en er ook steeds meer zorg wordt besteed aan het uiterlijk, neemt de vraag naar goed passende prothesen gestaag toe. Dit zal met de toenemende vergrijzing de komende jaren naar verwachting alleen maar meer worden. Er is hierin een toename te zien van het aantal prothe-
dentista| 61 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
sen op implantaten, terwijl ook de vraag naar volledige prothesen door demografische ontwikkelingen toeneemt. Traditioneel De processen in de tandtechniek zijn de afgelopen jaren sterk veranderd door de voortschrijdende digitalisering en de komst van cad/cam technieken. Tenminste, voor veel kroon- en brugwerk. Vreemd genoeg is deze ontwikkeling tot nu toe aan de prothetiek grotendeels voorbij gegaan. Prothesen worden nog voornamelijk in het tandtech-
Mondhygiën
Corim pakt uit in december PHILIPS SONICARE DIAMOND CLEAN HX9382/04
PHILIPS SONICARE EASY CLEAN HX6511/02
Nu met gratis Okki gekke bekken boekje vol tips en leuke informatie om uw patiënten tot 10 jaar te leren poetsen
PHILIPS SONICARE FOR KIDS HX6311/02 Per stuk
De beste Sonicare voor wittere tanden
44.20
119.99
PHILIPS SONICARE FLEXCARE PLATINUM MET SANITIZER HX9182/10
Buitengewone reiniging tussen de tanden
108.99
De Panoven 21 4191 GW Geldermalsen
De ultieme Sonicaretandenborstel
41.95
T 0345 - 57 39 99 E sales@corimdental.nl W www.corimdental.nl
Corim à la carte
Maak deze maand kans op een volledig Bij verzorgd 5-gangen diner bij uw thuis. euro 350 al een orderwaarde van minima s. dingt u al mee naar deze fantastische prij
ADV DENTISTA 190X135.indd 1
20-11-13 12:18
Betaalbare ISO 9001 certificering! Bespaar duizenden euro’s advieskosten op uw ISO 9001 certificering met ons werkboek en voorbeeld kwaliteitshandboek op Cd-rom.
Kijk op www.kwaliteitinpraktijk.org of bel: 035 6920628
[telefoon] 072 57 628 10 [fax] 072 57 628 19 [email] info@bcodental.nl [webshop] www.bcodental.nl
dentista| Product Tandarts
waaronder een bio-hygiënische en minder poreuze gebitsprothese die bacteriegroei en daarmee geuren en gevoelige plekken helpt voorkomen. Ook zorgt het voor een betere pasvorm doordat er geen krimp is tijdens het productieproces. Het eindproduct bevat bovendien minder monomeren dan een conventionele prothese.
dentista
nisch laboratorium of in de tandprothetische praktijk vervaardigd. Met traditionele technieken, veel verschillende materialen en vooral veel handwerk. De gebruikte materialen vertonen krimp en uitzetting tijdens het proces en ook handwerk is niet consistent. Deze variabelen hebben invloed op de uiteindelijke pasvorm van de prothese. Digitale prothese Sinds kort is daar echter de eerste digitale gebitsprothese. Na een succesvolle introductie in de VS drie jaar geleden, introduceert het in Tilburg gevestigde Global Dental Science Europe (GDS) deze innovatieve techniek nu in Nederland. Door de toepassing van computer aided engineering en cad/ cam-technologie is het hiermee mogelijk om via een volledig digitaal proces een gebitsprothese te vervaardigen in maar twee afspraken. De prothese wordt computergestuurd gefreesd op basis van een gescande afdruk die in de praktijk is gemaakt. De techniek leent zich voor alle soorten prothesen: enkele, volledige, overkappings- en immediaatprothesen en de verschillende afgeleide vormen hiervan. De technologie achter Avadent is ontwikkeld door de Nederlandse ingenieur Sjon Grobbée samen met een Amerikaanse informatietechnologiespecialist en een zakenpartner. In 2011 is het concept in de VS geïntroduceerd en sindsdien door duizenden tandartsen en tandtechnici toegepast. De prothesen worden op basis van een digitale scan gefreesd uit speciaal vervaardigde acrylaatschijven. Avadent fabriceert deze acrylaatschijven onder een druk die ongeveer vijftig keer groter is dan die van een traditioneel injectieproces. Dit geeft zowel behandelaar als patiënt meerdere voordelen,
dentista| 63 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Mondhygiënist
Assistent
Tandarts
Proces Het hele behandelproces is beperkt tot twee afspraken voor de patiënt. Tijdens de eerste afspraak wordt door de tandarts een afdruk gemaakt. Ook worden de benodigde anatomische gegevens opgenomen met een anatomical measurement device (AMD). De afdruk, AMD en het orderformulier worden naar het AvaDent-laboratorium gestuurd, waar de prothese wordt
gemaakt. Tijdens de tweede afspraak wordt de definitieve prothese door de tandarts geplaatst. Besparing Volgens Avadent bespaart dit proces ten opzichte van de conventionele productie vijftig procent stoeltijd, negentig procent laboratoriumtijd en gemiddeld twintig dagen productietijd. Bovendien worden alle digitale gegevens van de prothese opgeslagen en bewaard, waardoor er zonder problemen een nieuw exemplaar kan worden vervaardigd in gevallen van verlies of breuk.
In het kort Product: Avadent Digital Dentures Aanbieder: Global Dental Science Europe, Tilburg Informatie: www.avadent.nl
Praktijkmanager
Mondhygiën
DentalPharma is dé leverancier voor de Benelux vanisAbrasive-producten DentalPharma dé leverancier voor Bestel deze producten direct bij uw dealer. Heeft u geen vaste dealer? Laat het ons weten, wij vinden voor u een passende oplossing.
de Benelux van Abrasive-producten Bestel deze producten direct bij uw dealer. Heeft u geen vaste dealer? Laat het ons weten, wij vinden voor u een passende oplossing.
Snowlight de nr 1 van de witte stiften qua product en prijs
Carbopost de sterkste composietstift waar esthetiek geen rol speelt
Stainbusters composiet-abrasieve boortjes maken polijstpasta en borsteltjes overbodig
Ergo Sp is de specialist voor ergonomische stoelen met snelle levertijden!! Pony stoelen Snowlight de nr 1 van de witte stiften qua product en prijs
Carbopost de sterkste composietstift waar esthetiek geen rol speelt
Stainbusters composiet-abrasieve boortjes maken polijstpasta en borsteltjes overbodig
Pony stoelen De Pony is een nieuwe en vindingrijke benadering om comfortabeler te zitten tijdens het werk en ergonomisch ontworpen om de zithouding van de gebruiker te verbeteren.
Pony
De Pony een nieuwe vindingrijke benadering om Zitten opisde Pony is als en zitten op een rijzadel, uw houding is comfortabeler te zitten tijdens en hetgezond. werk enHet ergonomisch relaxed en natuurlijk, efficiënt gewicht van uw ontworpen om de zithouding de stoel gebruiker verbeteren. lichaam is gelijkmatig verdeeldvan en de geefttegeen spanning
Pony
op de dijen. Automatisch in de juiste positie gaan zitten bevordert Zitten op de Pony en is als zitten op rijzadel, uw houding is de bloedsomloop verzekert deeen wervelkolom van de nodige relaxed en natuurlijk, efficiëntworden en gezond. Hetengewicht vanzijn uw voedingsstoffen. Rugspieren sterker schouders lichaam is gelijkmatig verdeeld en de stoel geeft geen spanning ontspannen. op de dijen. Automatisch in de juiste positie gaan zitten bevordert de en verzekert demetalen wervelkolom de nodige De bloedsomloop Pony wordt geleverd met een of eenvan nylon voet, voedingsstoffen. Rugspieren worden sterker en schouders een TÜV goedgekeurde gasveer en nylon wielen. De wielenzijn zijn ontspannen. voorzien van een speciaal rubber loopvlak en zijn eenvoudig te demonteren om te reinigen. De Pony wordt gestoffeerd met De Pony geleverd met een metalen of een nylon voet, een vinyl wordt kwaliteits-bekledingsstof of met leer. een TÜV goedgekeurde gasveer en nylon wielen. De wielen zijn voorzien van een rubber de loopvlak en zijn eenvoudig Bij gebruik van despeciaal Pony behoren negatieve effecten van te demonteren omals te lage reinigen. De vermoeidheid Pony wordt gestoffeerd met continue zitten rugpijn, en verstijfde een vinyl of met leer. benen totkwaliteits-bekledingsstof de verleden tijd. Bij gebruik van de Pony behoren de negatieve effecten van continue zitten als lage rugpijn, vermoeidheid en verstijfde benen tot de verleden tijd.
Pony Comfort Open
Contacteer ons voor meer informatie of technisch advies! Pony Comfort Open
DentalPharma cvba Z3 Doornveld 114 bus 2 1731 Zellik (B) DentalPharma cvba Z3 Doornveld 114 bus 2 1731 Zellik (B)
Contacteer
telefoon : +32 2 463 45 95 telefax : +32 2 463 46 48 gsm voor : +32 474 63 25 23 ons meer informatie
of
FAMILY telefoon :THE +32DENTALPHARMA 2 463 45 95 telefax : +32 2 463 46 48 gsm : +32 474 63 25 23 THE DENTALPHARMA FAMILY
Pony De Luxe
Pony De Luxe
e-mail : algemeen@dentalpharma.be website : www.dentalpharma.be BTWadvies! : BE 0477269296 technisch e-mail : algemeen@dentalpharma.be website : www.dentalpharma.be BTW : BE 0477269296
dentista| Product Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
ZIE PAG. 5 ZIE PAG. 5
Digitaal planningsconcept voor implantologie Medentis Medical, fabrikant van ICX, het vierde meest verkoch-
laboratorium optimaal
te implantaatmerk in Duitsland, heeft ICX-Magallan gepre-
en biedt een grote ge-
senteerd. Hiermee maakt de fabrikant zijn implantaatsysteem
bruiksvriendelijkheid.
ICX-Templant compleet met een eigen softwareprogramma.
ICX-Magellan
Met het ICX-Magellan systeem biedt Medentis Medical nu een
ware is compatible
betaalbaar en compleet systeem aan om 3D- gepland en sja-
met Windows en Mac
bloongestuurd te implanteren. Met 59 euro per boorsjabloon
OS X.
zorgt Medentis Medical voor een prijsdoorbraak in de sjabloon-
Het ICX-SafetyGuide boorsysteem is een speciaal ontworpen
gevoerde implantologie. Het systeem is geschikt voor meer dan
uitgebreide chirurgische borenset om veilig en snel te implan-
dertig bestaande implantaatsystemen. Met behulp van de vast-
teren met behulp van ICX-Magelllan boorsjablonen. Voor de be-
gestelde werkprocessen kunt u iedere DICOM-3.0 data bekijken
handelaar en de patiënt betekent dit een extra zekerheid voor
en zeer nauwkeurig bewerken. De software ondersteunt de sa-
een zeer gunstige prijs.
menwerking tussen de tandartspraktijk en het tandtechnische
Informatie: ICX Implants, (0222) 769 011, www.icx-implants.nl
dentista
soft-
Praktijk-app voor mondhygiënisten Na de lancering van de Mijn Tandarts praktijk-app, een mobiele app voor patiënten van de tandarts waarvan inmiddels al meer dan zestig tandartspraktijken gebruik maken, lanceert de oprichter van deze app, tandarts Dennis Webhofer nu ook een versie voor de mondhygiënist: de Mijn Mondhygiënist App. Deze app bevat ook de instructievideo’s, zodat patiënten thuis rustig alle ins and outs kunnen bekijken. Prettig voor patiënten, want zo wordt de praktijk-app van hun tandarts of mondhygiënist echt een tool, die vaak met plezier gebruikt wordt. Van het vernieuwde afsprakengedeelte, het tandjespoetsenlied en de poetstimer worden veel patiënten enthousiast. Om meer likes op Facebook te genereren is ook de ‘like-button’ geïntegreerd in de Mijn Mondhygiënist App. Al met al is ook deze praktijk-app erg gebruiksvriendelijk, iets waar patiënten in deze tijd van crisis blij van worden en dus de mondhygiënist of tandarts ook. Informatie: www.praktijkapp.nl of www.mondhygienistepraktijkapp.nl
Dentmerk: nieuwe Bego-implantaten In het kader van de verdere ontwikkeling
vervaardigen.
van de succesvolle Bego Semados S-Li-
Voor tandartsen die werkzaam zijn in de
ne implantaten wordt het implantaatpro-
implantologie is het gebruik van de im-
gramma van de tandheelkundige speci-
plantaten voorspelbaar door de klinisch
alist uit Bremen uitgebreid. Het nieuwe
beproefde toepassing van het klassieke
Bego Semados S-Line TG implantaat
Bego Semados S-implantaat. De beken-
maakt het programma voor de trans-
de Bego Semados S-Line plus Tray kan
gingivale implantatietechniek compleet.
zonder problemen worden gebruikt, om-
Deze implantaten zijn geschikt voor
dat de TG-implantaten optimaal zijn aan-
transgingivaal gebruik in een edentate
gepast aan de boorlengtes; zo zijn geen
vervaardigde schouder voor een stabiele
kaak voor overkappingsprotheses. Voor
nieuwe investeringen nodig. Het nieuwe
behandeling in hard en zacht weefsel.
die indicaties waarbij een machinaal ge-
implantaat is inmiddels verkrijgbaar in
De 3 mm machinaal gepolijste schouder
polijste schouder gewenst is, een mooie
de diameters 3,75 en 4,1 mm en in de
zorgt voor een stabiele mucosa.
aanvulling. Bego kan op het nieuwe im-
lengtes 12, 15 en 18 mm. Daarbij valt
Informatie: Dentmerk Benelux,
plantaat uiteraard ook cad/cam steggen
steeds 3 mm ten deel aan de machinaal
(035) 525 22 92, www.dentmerk.nl
dentista| 63 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
Tandarts
Mondhygiën
dentista| Product Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
ZIE PAG. 5
Praktijkmanager
ZIE PAG. 5
ZIE PAG. 5
Ergonomisch design, slimme technologie
dentista
Heraeus Kulzer introduceert twee nieu-
dit een perfecte lamp voor dagelijks gebruik. De Translux 2Wave
we hoogkwalitatieve en betrouwba-
(de witte lamp, 1.400 mW/cm2) is een lamp van topkwaliteit
re led-polymerisatielampen: Translux
die ook nog eens klaar is voor de toekomst. De lamp heeft vier
Wave en Translux 2Wave. lampen Mondhygiënist Assistent Beide Praktijkmanager
programma’s (5, 10, 20 en 20 seconden met soft start), waarvan
zijn draadloos, lichtgewicht en hebben
de informatie op een display wordt weergegeven. De Translux
een slanke penvorm voor optimale be-
2Wave beschikt over 4 led’s; 3 blauwe en 1 violette waardoor
wegingsvrijheid. Ze beschikken over
het spectrum 385-510 nm bedraagt. Niet alleen de gebruikelijke
Tandarts
een krachtige lithium-ion accu die
kamferchinon foto-inita-
eenvoudig zelf te vervangen is.
tor wordt zo geactiveerd
Uniek is de steriliseerbare lichtge-
maar ook innovatieve
leider met een hoek van 70° en een
foto-initatoren die een
korter gebogen stuk waardoor de molaar-
lager spectrum nodig
streek veel makkelijk bereikbaar is. Hierdoor kan de lamp goed
hebben en steeds vaker
boven de restauratie gehouden worden en is er minder risico
gebruikt worden in den-
op een ongelijkmatige uitharding. Ook de patiënt ervaart meer
tale materialen.
comfort door het minder ver te hoeven openen van de mond.
informatie: Heraeus Kul-
De Translux Wave (de donkergrijze lamp) heeft een éénknopsbe-
zer Benelux,
diening en twee polymerisatieprogramma’s (10 seconden en 20
(023) 543 42 50,
seconden met soft start). Met een output van 1.200 mW/cm2 is
www.heraeus-kulzer.com
Nieuwe Straumann-implantaten Straumann introduceert Roxolid SLActive-implantaten voor alle implantaatlijnen, in alle diameters en lengtes. Dit kan tandheelkundige professionals helpen om botaugmentatieprocedures te vermijden, trauma en pijn bij de patiënt te verminderen en kosten te besparen. De sleutel tot de nieuwe implantaten is het materiaal Roxolid. Dit materiaal is aanzienlijk sterker dan puur titanium, het meest gebruikte materiaal voor tandheelkundige implantaten. Daarnaast heeft Roxolid, in combinatie met het SLActive-oppervlak, in een preklinisch onderzoek superioriteit in osseo-integratie getoond in vergelijking met andere materialen van hoge sterkte. De Straumann Soft Tissue Level- en Bone Level-implantaten zijn nu verkrijgbaar in Roxolid met een diameter van 3.3, 4.1 en 4.8 mm. Al deze implantaten beschikken over het SLActive-oppervlak voor een snellere osseo-integratie en zijn voorzien van het nieuwe Loxim transfer piece voor meer gebruiksgemak. Na de plaatsing van het implantaat is het transfer piece makkelijk los te klikken. Nieuw zijn de 4mm korte implantaten. Ze kunnen worden ingezet bij patiënten met een gelimiteerd verticaal botvolume en zo complexe verticale botaugmentaties voorkomen. Informatie: Straumann, (030) 600 89 00, www.straumann.com
dentista| 64 Tandarts
Mondhygiënist
Assistent
Praktijkmanager
80 jaar vertrouwde en innovatieve tandtechniek! Ons full-service laboratorium levert alleen hoog esthetische tandtechniek tegen concurrerende prijzen. Smithuis tandtechniek is een door 3Mespe gecertificeerd freescentrum. Wij kunnen elke tandtechnische uitdaging aan en wij komen graag bij u in de praktijk om dat te laten zien!
www.smithuistandtechniek.nl Laboratorium Hengelo Balistraat 25 7556 AH Hengelo ( 0800 - 022 4111
Laboratorium Apeldoorn Soerenseweg 8 7314 CC Apeldoorn ( 0800 - 022 4112
Laboratorium Deventer Hoge Rij 13 7413 WT Deventer ( 0800 - 022 4113
Laboratorium Hardenberg Heemsermarsweg 4a 7771AA Hardenberg ( 0800 - 022 4115
Voor meer producten en prijzen belt u gratis met:
( 0800 022 4111
is onderdeel van Smithuis Tandtechniek.