Årets bøker frå Samlaget by Det Norske Samlaget

ÅRETS BØKER 2016

bøker 2016 ©2016 Samlaget www. samlaget.no stiftinga det norske samlaget leiar: Kari Bjørke forlagsdirektør: Edmund Austigard forlagskontor: Jens Bjelkes gate 12 postadresse: Postboks 4672 Sofienberg, 0506 Oslo føretaksnummer: 935 305 314 Vi tek atterhald om prisendringar. konsept, omslag og formgiving: Trine + Kim designstudio

INNHALD Gode bokfolk

SKJØNNLITTERATUR FOR VAKSNE

Omsette romanar

Romanar

Julehefte

Lyrikk, drama, essay

Pocket

BARNE- OG UNGDOMSBØKER

E-bøker for barn

Leseland

Barnebøker

Fakta for barn

Ungdomsbøker

Pocket

FAKTA OG DOKUMENTAR

107

HØGARE UTDANNING

131

Syn og Segn

148

150

Kontakt oss

155

GODE BOKFOLK, Samlaget byr på eit bokår med etablerte namn og skarpe debutantar. Jørgen Norheim vart nominert til Nordisk råds litteraturpris og Brageprisen for dei to førre romanane sine. I haust kjem han endeleg med ein ny roman: Aldri redd for mørkets makt. Historia om eit brotsverk, ei forteljing med forgreiningar tilbake til Stalin-tid og AKP-rørsla. Elena Ferrante og Anna Gavalda er sentrale forfattarar på Samlaget. Ingen av dei kunne vite at den nynorske språkdrakta skulle kle dei så godt. Den fjerde og siste boka i Napoli-kvartetten kjem i oktober, Historia om det tapte barnet. Anna Gavalda si bok, Livet, til det betre, er klar i august. Kari Stai har skrive ei ny historie om Jakob og Neikob. Dei to løgne skabelonane møter det framande på kvart sitt vis, og får seg nokre overraskingar undervegs. Ruth Lillegraven har endeleg skrive dikt for barn. I Eg er eg er eg er vert sterke kjensler reflektert gjennom dikt delt inn etter årstidene. Mari Kanstad Johnsen har gjort sitt for å gjere denne boka til eit heilstøypt meisterverk. Landslagskeeper Ørjan Håskjold Nyland kjem med boka Ørjans keeperskule. Ei bok du treng anten du er keeper, utespelar eller trenar. To diktarar å hugse på: Terje Tørrisplass og Guri Sørumgård Botheim. Sørumgård Botheim skriv om reisa frå fjella og dalane til byen. Tørrisplass held seg ved skogen. Eg held meg til desse fjella Har ein båt, to årer og eit vatn eg kallar mitt (Frå Lomen svarar meg i blanke timar av Terje Tørrisplass) God bokhaust! Edmund Austigard, forlagsdirektør

SKJÃ&#x2DC;NNLITTERATUR

skjønnlitteratur | omsette romanar

ELENA FERRANTE

DEI SOM FLYKTAR OG DEI SOM BLIR Eit djuptpløyande portrett av ei verd i dramatisk endring I den tredje boka i Napoli-kvartetten, Dei som blir, har dei to jentene frå flyktar og dei som blir Mi briljante venninne og Historia om det nye namnet blitt kvinner. Elena giftar seg med ein akademikar og er ulykkeleg familiemor i Firenze, medan Lila kjempar for å overleve som lågtlønt fabrikkarbeidar, og tar del i 70-åras kamp for betre arbeidsvilkår og meir demokrati. Begge kvinnene har frå dei var barn forsøkt å unnsleppe livet i bydelen der dei vaks opp, eit roman | ISBN: 9788252188790

liv i fattigdom og ufridom. No drøymer Elena likevel om det livet Lila har.

PRIS KR 299,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252188820

Dei som flyktar og dei som blir er ein roman

PRIS KR 149,– | I SAL

om to kvinners liv i Italia på 70-talet, tiåret prega av arbeidarkamp, klassereise og kvinnefrigjering. Ein roman om eit vennskap

Ypperlig oppfølging av sagaen om kvinnenes

som rommar kjærleik og hat, beundring og

Napoli. Elena Ferrante skriver sterkt og viktig

sjalusi, men som er så sterkt at ingen av dei to

om språk og kamp.

kvinnene er heilt seg sjølv utan den andre. jon rognlien, dagbladet

Napoli-kvartetten er eit storverk om vennskap mellom kvinner, men dette er elena ferrante er fødd i Napoli. Sidan debuten

også forteljinga om Italia som nasjon og

i 1992 har ho gitt ut fleire kritikarroste romanar.

dei gjennomgripande endringane landet

Napoli-kvartetten har gitt Ferrante internasjonalt

gjennomgår frå 1950-åra og fram til i dag.

gjennombrot. Rettane til bøkene er selde til 43 land, og bøkene har fått strålande kritikkar. Elena Ferrante er eit pseudonym. Ingen andre enn det italienske forlaget kjenner identiteten til Elena Ferrante.

Frå italiensk ved Kristin Sørsdal.

skjønnlitteratur | omsette romanar

ELENA FERRANTE

HISTORIA OM DET TAPTE BARNET Ei kraftfull avslutning på historia om eit livslangt vennskap Dette er den fengslande historia om to kvinner, den briljante, boklærde Elena og den lidenskaplege, ubereknelege Lila. Begge er no vaksne og har store drama i livet bak seg. Begge slost ein gong for å komme seg vekk frå strøket der dei vaks opp – eit nabolag prega av vald og ufridom. Elena har gifta seg, flytta til Firenze, stifta familie og gitt ut fleire kritikarroste bøker. Men no har ho komme tilbake til Napoli for å vere saman med mannen ho alltid har elska. Lila, derimot, har aldri lykkast med å frigjere seg frå

roman | ISBN: 9788252188837

Napoli. Ho har blitt ein suksessrik bedriftseigar,

PRIS KR 299,– | oktober

men nærkontakten med den verda ho alltid har

e-bok | ISBN: 9788252188837

teke avstand frå, set henne på prøve. Men Lila er

PRIS KR 149,– | OKTOBER

ustoppeleg, uregjerleg, uforgløymeleg! Med Napoli som bakteppe, ein by like forførande som han er farleg, i ei verd i dramatisk endring, er historia om eit livslangt vennskap fortald djupt ærleg og med ein briljans som saknar sidestykke. Dei fire binda i denne serien utgjer ei lang og eineståande historie som lesarane vil vende tilbake til igjen og igjen, og i likskap med Elena og Lila sjølve

elena ferrante er fødd i Napoli. Sidan debuten

vil dei kvar gong oppdage nye ting.

i 1992 har ho gitt ut fleire kritikarroste romanar. Napoli-kvartetten har gitt Ferrante internasjonalt

Den fjerde og avsluttande boka i Napoli-

gjennombrot. Rettane til bøkene er selde til 43 land,

kvartetten stadfestar attesten New York

og bøkene har fått strålande kritikkar. Elena Ferrante

Times har gitt forfattaren Elena Ferrante: «ein

er eit pseudonym. Ingen andre enn det italienske

av vår tids største romanforfattarar».

forlaget kjenner identiteten til Elena Ferrante.

Frå italiensk ved Kristin Sørsdal.

NAPOLI-KVARTETTEN Bøkene som har tatt norske lesarar med storm, er komplett i oktober! Vårens leseopplevelse [...] Det er en fascinerende varm, på grensen til eksplosiv, skildring av fasene i vennskapet mellom Elena og Lila [...] Dette er en roman du kommer til å sluke. 400 sider fortoner seg altfor knapt. Derfor er det en betydelig trøst at bare en fjerdedel av historien er fortalt. ole jacob hoel, adresseavisen

Elena Ferrante har skapt noen uforutsigelige, sprell levende typer i et romanunivers som minner om livet selv. gro jørstad nilsen, bergens tidene

Ypperlig oppfølging av sagaen om kvinnenes Napoli. Elena Ferrante skriver sterkt og viktig om språk og kamp. jon rognlien, dagbladet

Rå vold i briljant roman. [...] Jeg kan ikke huske sist jeg leste en bok som var så full av livskraft og pulserende liv. [...] Mi briljante venninne er en hyllest til en by og et spesielt vennskap som tar pusten fra leseren. kristine isaksen, vg

Napolis ukjente mesterforfatter. Hvis du skal lese én gammel svart-hvitt film i år, la det bli en av Elena Ferrante! lars helge nilsen, bergens tidende [...] et friskt pust som minner en på at vennskap mellom jenter er minst like stort og betydningfullt, verdt å skrive og lese romaner om. fædrelandsvennen, kathleen hagen

skjønnlitteratur | omsette romanar

GUNNAR GUNNARSSON

ADVENT Mennesket og maktene i verdskjend islandsk klassikar Advent er ei lita forteljing om eit stort menneske, ein variant av legenda om den gode hyrden. Den islandske klassikaren er basert på ei faktisk hending, om Benedikt Sigurjónsson som kvar førjulstid i tjueseks år har vandra opp i fjella med hunden og bukken sin for å finne bortkomne sauar. I 1925, det tjuesjuande året, blir det hardare enn nokon gong. Benedikt har følgje av nokre menn som gir opp undervegs, og han må leite vidare åleine og kjempe mot naturkreftene. Forteljinga er både poetisk og kraftfull, roman | ISBN: 9788252191066 PRIS KR 199,– | oktober

e-bok | ISBN: 9788252191073 PRIS KR 179,– | OKTOBER

og utmerker seg med dei storslåtte naturskildringane; lesaren ser og sansar vêret og viddene. Både tematikken og stilen gjer Advent til eit høgdepunkt i forfattarskapen til Gunnar Gunnarsson (1889–1975). Det er den av bøkene hans som ligg føre i flest utgåver, størst opplag

Ei nydeleg forteljing […] Gunnar Gunnarsson

og er omsett til flest språk (minst 15). I USA kom

er kanskje den fremste av alle dei moderne

ho ut under tittelen The Good Shepherd, som

islandske diktarane. jon fosse

skal ha vore eit førebilete for Hemingways The Old Man and the Sea. For første gong kan vi lese Gunnarssons Advent på norsk. Oskar Vistdal, mottakar av den prestisjetunge Bastianprisen, står for omsetjinga. Han har også skrive etterord. Boka er illustrert av Gunnar Gunnarsson jr.

gunnar gunnarsson (1889–1975) var ein

Ei klassisk perle om mennesket sin kamp mot

av dei største forteljarane på det moderne Island.

naturkreftene. bergsveinn birgisson

Han skreiv både dikt, romanar, noveller, artiklar og skodespel. Advent (1937) er den mest kjende romanen hans.

skjønnlitteratur | omsette romanar

UNICA ZÜRN

MØRK VÅR Sterk kortroman om erotisk oppvakning og kjærleikssorg I år er det 100 år sidan Unica Zürn blei fødd, og med denne utgivinga blir Zürn for første gong tilgjengeleg på norsk. Mørk vår handlar om ei jente som veks opp i mellomkrigstidas Berlin med ein fråverande far og eit anstrengt forhold til mor si. Ei rekkje brutale hendingar fører til at barndommen får ein tidleg slutt. Fantasien blir det einaste vernet jenta har mot ein vanskeleg røyndom, som mellom anna omfattar ein incestuøs storebror og ei håplaus forelsking i ein framand ung mann. Mørk vår er omsett frå tysk av Runa Kvalsund. Illustrasjonane i boka er laga av Hans Bellmer, og Olga Ravn har skrive etterordet.

roman | ISBN: 9788252190373 PRIS KR 299,– | august

e-bok | ISBN: 9788252190380 PRIS KR 179,– | AUGUST

unica zürn (1916–1970) var tysk forfattar og biletkunstnar. Ho høyrde til dei avantgardistiske kretsane i Paris og hadde nære band til mange av surrealistane, som Max Ernst, Henri Michaux og særleg Hans Bellmer, som ho både arbeidde og budde saman med. Ho er mest kjend for anagrampoesien sin og automatteikninga – og for kortromanen Mørk vår (1969).

skjønnlitteratur | omsette romanar

ANNA GAVALDA

LIVET, TIL DET BETRE Sjarmerande om livet, kjærleiken og tapre unge menneske frå lesarfavoritten Anna Gavalda Få forfattarar skildrar sårbare menneske med større hjartevarme og humor enn franske Anna Gavalda. I ein leiken og lun tone fortel ho om menneske som endrar livet sitt etter eit tilfeldig møte med ein framand. Mathilde. Yann. Billie. Tre historier. Tre unge menneske som leiter etter noko meir. Mathilde har kutta ut kunsthistoriestudia for ein jobb ho ikkje liker, Yann jobbar som roman | ISBN: 9788252187151

seljar, men drøymer om noko heilt anna, og

PRIS KR 349,– | august

Billie, som veks opp i ein heim utan kjærleik,

e-bok | ISBN: 9788252187168

oppdagar ein dag at vennskap finst. Alle er

PRIS KR 229,– | AUGUST

dei bestemte og tapre og vil heller satse og risikere å feile enn å leve middelmåtige liv. Frå fransk ved Tove Bakke. Gavalda, tilbake i sitt ess, leiker katt og mus med skjebnen. great titles Det er ingenting overskridande ved desse historiene. Ikkje noko ekstraordinært. Og likevel er Gavalda-mirakelet her. Vi smiler. Vi

anna gavalda (f. 1970) debuterte i 1999 med novellesamlinga Eg vil at nokon skal vente på meg, og har sidan vore eit friskt pust i verdslitteraturen. Saman er ein mindre aleine (2007) har selt i fleire millionar eksemplar og er omsett til over 40 språk. Livet, til det betre gjekk rett inn på bestseljarlistene då ho kom ut i Frankrike.

les. Vi ser det for oss. le bien public

skjønnlitteratur | romanar

ARILD REIN

FELTTESTAMENTE Apokalypse og aktiv dødshjelp på sjukeheimen Ein anestesisjukepleiar har teke livet av ei rekkje pasientar på ein sjukeheim for å lindre smerta deira. Han mister etter kvart kontrollen over seg sjølv og det han held på med. I eit forsøk på å redde livet prøver han å skrive ut livssoga si og legitimere det han held på med. Men språket, som han heller ikkje har kontroll over, og som han trur er ein livbøye, viser seg å vere eit søkke. Rein, kjend for den sosialrealistiske, hardkokte stilen sin, tok med den førre romanen, St. Olav-komplekset, steget ut i skrekksjangeren. Han held seg i det same sporet i Felttestamente, når han lèt religiøse apokalypseførestillingar vere ein del av bakgrunnen for drapa som blir utførte.

roman | ISBN: 9788252190090 PRIS KR 329,– | I SAL

e-bok | ISBN: 97882532190939 PRIS KR 199,– | I SAL

Fordi Rein har skapt seg ein slik forkomen og kraftfull, feminin og handlekraftig, praktisk og svermerisk, ordhag og ravande karakter som denne eg-forteljaren er, fungerer hans eigne overdådige bildeskapande ferdigheiter som aldri før, frydefullt pepra over heile boka. jan askelund, stavanger aftenblad

arild rein (f. 1960) er frå Stavanger. Han

Det at ein ikkje vert heilt klok på denne

debuterte i 1998 med romanen Hundedagane –

mannen, tykkjer eg er eit godt val av

første band i Stavangertrilogien, som blei avslutta

forfattaren. odd w. surén, dag og tid

med Kaninbyen i 2004.

skjønnlitteratur | romanar

MARIA B. BOKNEBERG

LUKTA AV VÅT JORD OM NATTA Korleis leve vidare etter at den næraste har valt å gi opp livet? Mie har dei siste par månadene budd på familiehytta saman med søstera Rakel og far deira. Her har søstrene vore i helger og feriar gjennom heile oppveksten, men no er det éi som manglar: mor. Mie forstår ikkje korleis livet berre kan gå vidare, og heller ikkje korleis dei andre to kan takle det som har skjedd. Ho minnest barndommen og tida fram mot gravferda, og prøver på eiga hand å finne svar på spørsmåla som tapet av mora etterlèt. Lukta av våt jord om natta er ein roman om roman | ISBN: 9788252190601 PRIS KR 329,– | september

e-bok | ISBN: 9788252190618 PRIS KR 199,– | SEPTEMBER

Debutant

maria b. bokneberg (f. 1982) er bokhandlar. Ho har studert ved Skrivekunstakademiet i Hordaland.

ein familie som gjer sitt beste for å nærme seg kvarandre igjen, og finne ein måte å snakke saman om det verste som kunne skje.

skjønnlitteratur | romanar

METTE KARLSVIK

VARMÁ Om rørslene i det islandske landskapet og i menneska som lever der Gjennom det islandske landskapet renn elva Varmá, som med dei varme kjeldene sine legg til rette for liv og utvikling. Her buset landnåmsmenn seg, reinsdyr importerte frå Noreg beitar, det blir sett i gang treplanting, og plantasjar blir bygde. Men dette området har eit skiftande humør, det kan kaste om på seg, lage nye elveløp, nye utspring. Lesaren blir vitne både til kreftene som bur under bakken, og til kreftene som bur i menneska, når Gerd frå Noreg treffer den islandske bondesonen Gunnar. Varmá er ein roman om menneska som bur i området langs elva. Det handlar om slekters gang, om

roman | ISBN: 9788252187434

å skape sitt eige liv i det ein har arva, og om å

PRIS KR 349,– | oktober

leve nær på naturen.

e-bok | ISBN: 9788252187724 PRIS KR 229,– | OKTOBER

mette karlsvik (f. 1978) debuterte i 2005 med romanen Vindauga i matsalen vender mot fjorden, som ho fekk Tarjei Vesaas’ debutantpris for. Ho har skrive for både vaksne og barn og har motteke fleire prisar for bøkene sine.

skjønnlitteratur | romanar

ÅSMUND FORFANG

IKKJE DENNE GUTEN Ein underdog tar grep Håkon er yngste son i ein smedfamilie som er sterkt prega av den ubereknelege faren. Håkon tyr til dei midla han har lært – hard sjølvhevding – for å løfte seg ut av rolla si som underdog. Vi følgjer han i kamp og kjærasteri, i smertelege møte med jamaldringar og vaksne, ein gløgg, liten gutjævel som ser nye impulsar i tida lokke frå verda der ute og true med å dra frå han andre unge menneske han knyter seg til. Handlinga i romanen er lagt til eit smelteverkssamfunn på 1960-talet, då eit slikt lukka industrisamfunn enno kunne hevde roman | ISBN: 9788252186499

klassegrenser du ikkje kryssa utan å måtte svi

PRIS KR 369,– | OKTOBER

for det. Men verda er i endring, og endringar

e-bok | ISBN: 9788252186505

er som oftast smertefulle.

PRIS KR 149,– | OKTOBER

åsmund forfang (f. 1952) debuterte i 1972, og har sidan gitt ut fleire romanar, noveller og ein fantasyroman for ungdom. Han arbeider som språkvaskar og omsetjar. Forfang har også skrive fagbøker, deriblant Hundre år med et smelteverk. En beretning om livet i Kopperå (2000) og Kvinnene i gruvesamfunnet Løkken Verk (2004). Han bur i Orkdal i Sør-Trøndelag.

skjønnlitteratur | romanar

JØRGEN NORHEIM

ALDRI REDD FOR MØRKETS MAKT HISTORIA OM EIT BROTSVERK Gåtefulle forsvinningar i Stalins Sovjet Som liten gut får Tor Steinar Normann ideen om at han skal hjelpe bestemor: «Når eg blir stor, skal eg dra til Russland og finne bestefar for deg.» I 1929 drog bestefar hans som idealistisk kommunist til Russland for å byggje sovjetstaten. Der forsvinn han i ein av Stalins mange fangeleirar. Tor Steinar får på mange måtar ein oppvekst som er typisk for etterkrigstida: Han blir militærnektar, student og politisk aktivist – og etablerer seg som teknisk sjef i øvre Valdres. Men ideen om å finne ut kva som skjedde med bestefaren,

roman | ISBN: 9788252187267

slepper aldri taket. På ei av reisene i det

PRIS KR 369,– | oktober

tidlegare Sovjetunionen forsvinn han sjølv.

e-bok | ISBN: 9788252192797 PRIS KR 249,– | OKTOBER

Aldri redd for mørkets makt er ein roman om stalinismen og om tankegodset som nådde heilt inn i norske studenthyblar på syttitalet. I glimt ser vi òg ei norsk familiehistorie over fire generasjonar. Kvar på sin måte stiller romanpersonane seg det store spørsmålet: Kvifor valde eg som eg gjorde? jørgen norheim (f. 1952) har sidan debuten i 1994 gitt ut fleire kritikarroste romanar. Adjutanten (2008) blei nominert til Brageprisen, og Ingen er så trygg i fare (2002) blei nominert til Nordisk råds litteraturpris. Norheim er fødd i Sollia i Østerdalen og voks opp i Vestre Slidre. I dag pendlar han mellom Oslo og Berlin.

skjønnlitteratur | romanar

ØYSTEIN ORTEN

BREVET TIL ROSALIN Stilsikker brevroman om skuld og soning Etter eit langt liv bestemmer Johannes seg for å ta eit oppgjer med si eiga fortid. I eit brev til Rosalin fortel han historia om livet sitt, som vekslar mellom kvardagen i bygda og meir dramatiske minne. Ei avgjerande hending under andre verdskrigen står sentralt. Når han viser dei små tilfeldigheitene i livet og dei store konsekvensane desse kan få, er det med stilsikkerheit, humor og engasjement.

roman | ISBN: 9788252190687 PRIS KR 329,– | SEPTEMBER

e-bok | ISBN: 9788252190694 PRIS KR 199,– | SEPTEMBER

øystein orten (f. 1962) debuterte med Havflammen i 1995, og har skrive både noveller, lyrikk, romanar og dokumentarbøker.

skjønnlitteratur | romanar

ERLEND FLORNES SKARET

NOMADE Ein roadroman om eksistensens vegar og omvegar I eit anfall av meiningsløyse seier ein mann opp jobben og kjøper ein bil. Han stiller navigasjonsapparatet inn på ein tilfeldig by: Lübeck. Ved å halde seg i konstant rørsle freistar han å fri seg frå kvardagslivet. Men den nomadiske livsstilen blir utfordra, og spørsmålet melder seg: Kor lenge er det mogleg å flykte? Frå det yrande folkelivet i Tanger via eit forskingsprosjekt om ein spesiell eføy på Ånuglo til dei tungt trafikkerte europeiske motorvegane tek Skaret oss med på ei rastlaus

roman | ISBN: 9788252190663

ferd i både tanke og geografi.

PRIS KR 349,– | september

Nomade er full av presise observasjonar,

PRIS KR 229,– | SEPTEMBER

e-bok | ISBN: 9788252190670

absurde hendingar og slåande refleksjonar.

erlend flornes skaret (f. 1976) debuterte i 2011 med romanen Wrocław og følgde opp med Lucida i 2013. Nomade er den tredje romanen hans.

SUKSESS 40 000 selde i fjor

skjønnlitteratur | julehefte

HERBORG KRÅKEVIK (RED.)

JULEROSER Juleroser er eit nytt litterært julehefte med bidrag frå nokre av dei fremste forfattarane og kunstnarane i vår tid. Herborg Kråkevik er redaktør for det vakre juleheftet. I Juleroser dette året har vi med oss Anne B. Ragde, Kim Leine, Brit Bildøen, Vetle Lid Larssen, Helge Torvund, Kjersti Rorgemoen, Kolbein Falkeid og mange fleire. Vi vil gi lesarane store kunstopplevingar også dette året. «Juleroser låg alltid framme i jula då eg var barn. Eg opna dei med andakt, for dei var så skjøre og vakre, dei måtte takast varsamt i. Dei såg gamle ut, men historiene eg las verka nye og vedkommande, sjølv om dei var skrivne i ei anna tid enn mi. No er dei her igjen, rosene. Eg håper, kjære lesar, at Juleroser kan gi deg jul i hjarta, slik dei gjorde for meg,

julehefte | ISBN: 9788242955005 PRIS KR 169,90 | november

og at vi har klart å lage noko som er så vakkert at det ikkje blir kasta ut med det brukte julepapiret, men held seg, både for auga og for sinnet, for både deg og dei som kjem etter.» herborg kråkevik

For et vakkert hefte det har blitt! dagbladet

herborg kråkevik (f. 1973) er ein av dei mest folkekjære artistane våre, og ein engasjert kulturformidlar. Ho har alltid vore oppteken av å

Her snakker vi om skikkelig tradisjon. […]

fornye og aktualisere gamle tradisjonar, og no er det

Ambisjonene er å lage et julehefte som bevares

dei litterære julehefta ho vil vekkje til live. Juleroser

for ettertiden, slik Kråkevik opplevde. Jeg

kom ut for første gong i København i 1882 og

kommer i hvert fall til å ta vare på dette.

spreidde seg til heile Norden. Nye Juleroser kjem ut

geir flatøe, stavanger aftenblad

for andre gong i år, og skal bli ein juletradisjon frå Samlaget.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama, essay

JON FOSSE

POESIAR ETTER HENRIK WERGELAND Fosse i dialog med Wergelands dikt Då Jon Fosse i 2011 flytta inn i Grotten, hadde han ikkje lese meir av Henrik Wergeland enn litteraturintesserte nordmenn flest. Han gjekk i gang med å lese meir både om og av den tidlegare Grotte-buaren. Fosse blei imponert over kor uhorveleg mykje Wergeland hadde skrive, og feste seg særleg ved lyrikken hans. Fosse las og noterte sitat og anna i margen attmed dikta til Wergeland. Desse notata er utgangspunktet for denne samlinga. lyrikk | ISBN: 9788252190205

Jon Fosse har skrive eigne dikt ut frå det

PRIS KR 229,– | I SAL

han har teke med seg frå Wergelands lyrikk. Dette er skrift over skrift. Det er noko frå Wergeland i alle dikta som her er samla,

Bilder som gir i pose og sekk. fartein horgar, adresseavisen

hulter til bulter, frå fleire dikt i eitt dikt, mykje i eit dikt, lite eller nesten ingenting i eit anna.

På sitt beste besitter diktene i «Poesiar» en nærmest hypnotisk kraft som elegant visker ut grensene mellom natur og sjeleliv. endre ruset, dagbladet

jon fosse (f. 1959) blir rekna som ein av vår tids

Fungerer diktene også uavhengig av

viktigaste forfattarar. Tekstane hans er omsette til

Wergeland? Jeg tror det, jeg tror dette også

over 40 språk, og skodespela blir sette opp over

er blant den beste poesien Fosse har skrevet,

heile verda. Jon Fosse har motteke ei rekkje prisar

og uansett er det en velkommen fornyelse

i inn-og utland og er av kritikarar omtalt som det

av forfatterskapet, uten at det på noen måte

21. hundreåret sin Beckett. Fosse fekk Nordisk råds

oppleves som et brudd, for dette er selvsagt til

litteraturpris for Trilogien. Andvake, Olavs draumar,

syvende og sist Fosses prosjekt og Fosses tekster.

Kveldsvævd (2015).

jørgen magnus sejersted, bergens tidende

skjønnlitteratur | lyrikk, drama, essay

JON FOSSE

TEATERSTYKKE 5

Jon Fosse

Fullstendig serie med teatertekstane til Jon Fosse Teaterstykke 5 inneheld dei siste teaterstykka til Jon Fosse: Jente i gul regnjakke frå 2005 (urpremiere på Dramaten i Stockholm i 2010), Hav frå 2006 (urpremiere ved Nynorskens hus, Det Norske Teatret og Hordaland Teater

sa mlaget drama

på Festspillene i Bergen i 2014) og Desse auga frå 2007 (urpremiere på Rogaland Teater i 2008). Her får du dessutan dei kortare stykka Leve hemmeleg, Ein raud sommarfugls vengjer, Telemakos, Fridom, Der borte og Juletresong.

Teaterstykke 5

Også dei tre librettoane Jon Fosse har skrive, er med i boka: Melancholia, Morgon og kveld og For seint. Teaterstykke 5 gjer samlinga av Jon Fosses

dramatikk | ISBN: 9788252192698 PRIS KR 299,– | september

teatertekstar komplett.

jon fosse (f. 1959) blir rekna som ein av vår tids viktigaste forfattarar. Tekstane hans er omsette til over 40 språk, og skodespela blir sette opp over heile verda. Jon Fosse har motteke ei rekkje prisar i inn-og utland og er av kritikarar omtalt som det 21. hundreåret sin Beckett. Fosse fekk Nordisk råds litteraturpris for Trilogien. Andvake, Olavs draumar, Kveldsvævd (2015).

m frå blo ag nge r d i Ut spr e n k sa

Kjærleiki mi Bjónn um dage

Mann um natte

e stend inkje ut ò inkje sjå dinna mjuke kroppe di Um e tende ditta vetle ljose sku deu ve inkje vete at e såg de berre ditte skumme ljose

ei smostunde meist deu søv da ke ve inkje harme nokon

skjønnlitteratur | lyrikk, drama, essay

CATHERINE BLAAVINGE BJØRNEVOG

UM SAKNE SPRINGE BLOME Mørk og mytisk sørgjesong fortald i eit heilt særeige lyrisk språk I Um sakne springe blome ventar ei kvinne på ein mann. Er det ho sjølv som er skuld i fråværet hans, i at ho sit åleine med barna, og at ho også mistar dei, eitt etter eitt? Kva har ho gjort for å fortene denne straffa? Kvinna vev ei forteljing, utanfor tid, der håp kjempar mot sorg og undergang. Debutboka til Catherine Blaavinge Bjørnevog tek lesaren inn i eit mørkt univers, prega av folklore og mytologi. Dikta utmerker seg gjennom eit heilt særeige språk som kan

lyrikk | ISBN: 9788252190502

minne om gammalnorsk og ymse norske

PRIS KR 269,– | september

målføre. Dei skaper ein suggererande rytme

e-bok | ISBN: 9788252190519

som byssar og lullar og sørgjer.

PRIS KR 149,– | SEPTEMBER

Debutant

catherine blaavinge bjørnevog (f. 1975) er biletkunstnar. Ho har studert ved Skrivekunstakademiet i Hordaland.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama, essay

JULIANE RUI

AUDE SÅ RØRSLE KAN SYNAST Eit blikk som tek inn verda på nytt Juliane Rui viste alt med debutboka i 2011 at ho er ein forfattar som ser det uvanlege. I utgivinga i år, den tredje diktsamlinga hennar, møter vi eit blikk som tek inn verda på nytt. Dei tilsynelatande enkle dikta observerer dei små og nære tinga, men samanhengane mellom dei utvidar biletet til å gjelde eksistensen til både menneske og dyr. Det blir mana fram ei erkjenning av ein skjebnefellesskap på kloden.

lyrikk | ISBN: 9788252182026 PRIS KR 269,– | OKTOBER

e-bok | ISBN: 9788252193299 PRIS KR 149,– | OKTOBER

juliane rui (f. 1982) debuterte med Den hesten er av snø hausten 2011. I 2012 kom Systrer kan bli like gamle. Inga flukt er den tredje diktboka hennar.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama, essay

TERJE TØRRISPLASS

LOMEN SVARAR MEG I BLANKE TIMAR Naturen som ei minnebok over dei som har levd Den nye diktboka til Terje Tørrisplass handlar om mellomtilstandar og overgangar i livet. Når dikta tematiserer bortgang og død, er det med forsoning: Naturen ber i seg spor av menneske som har levd, og varsel om tider som skal komme. Eg-et er nær knytt til naturen, som igjen er nær samanvoven med mennesket og dagleglivet, og dette bandet viskar ut skiljet mellom notid og fortid. Ein varde tronar i austaglenn. Er det segnomsuset? Eg er ein tvilar. Ventar meg lite av himmelen.

lyrikk | ISBN: 9788252190526 PRIS KR 269,– | i sal

e-bok | ISBN: 9788252190533 PRIS KR 149,– | I SAL

Men i natt skal eg syngje fedrekvad herme åreknirk i det harde regnet.

terje tørrisplass (f. 1957) debuterte med Eg bygger ikkje byar i 2010 og følgde opp med Glenne i 2013. Lomen svarar meg i blanke timar er den tredje diktboka hans. I forfattarskapen er det den livslange og tette relasjonen til naturen som står sentralt.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama, essay

GURI SØRUMGÅRD BOTHEIM

HEIME MELLOM ISTIDENE Kva vil det seie å kjenne seg heime? I denne diktsamlinga undersøkjer Guri Sørumgård Botheim kva det vil seie å kjenne seg heime. Ho tek utgangspunkt i si eiga tilknyting til heimplassen, bygda der forfedrane truleg har levd sidan istida. Nokre av dei har reist ut, men har alltid komme heim att. Ho spør seg om ho blir den fyrste som flyttar og ikkje kjem attende. I ei leilegheit i Trondheim prøver ho å lage seg ein heim i lag med kjærasten. Men ei rastlausheit forstyrrar. Gjennom eit nøkternt språk og skarpe bilete gjer forfattaren konsekvensar av urbaniteten lyrikk | ISBN: 9788252188226 PRIS KR 269,– | I SAL

akutt synlege. Dikta er skrivne med ei tydeleg bekymring for dei uutslettelege spora vi lagar i naturen. Diktsamlinga handlar om tilknyting og ansvar, om erindring som tinar fram, og om å tore å forme livet sitt.

guri sørumgård botheim (f. 1978) kjem frå Lesja og bur i ei 1950-talsblokk i Ila i Trondheim. Ho debuterte med romanen Ramstein pensionat (2009) i lag med søstera si, Sigrid. Dei var redaktørar for boka Søsken (2011) i lag med Ingrid og Kjersti Rognes Solbu. Sigrid og Guri skriv humorspalte i Dag og Tid, og er kjende for særeigne opplesingar. Guri arbeider som avdelingsleiar ved Norsk Forfattersentrum Midt-Norge. Heime mellom istidene er den første diktsamlinga hennar.

ette istie vandra oss hit med telt e e alle som kom hit ingenting visste døm um at døm lyfta me i lag uppover i terrenget uppover i generasjone e vart født i en vinter e bur i en vinter frosten brer se gjønnom slektsledd fjellet va der oss helst vilde vera oss gjekk over fenn jakta rein med pil og bågå plukka måså og bær og bar med oss heim heimen vart en gard og daln vart ei bygd da oss begynte å dyrke gras og bygg oss vart buande oss stelte i fjoset um mårgån og kveldn heldt oss inne i huset når det va vind og kaldt summe reste sørover og kom ikkje attende vilde hellan bu på varmare stelle generasjonane tina renn utover

U e m tdra ell g frå om ist id

skjønnlitteratur | lyrikk, drama, essay

FEDERICO GARCÍA LORCA

GRØN VIL EG HA DEG GRØN DIKT I UTVAL Ny gjendikting av ein av dei viktigaste poetane i verda Lorca blir rekna blant dei viktigaste diktarane i verda i det 20. hundreåret, og er elska av stadig nye generasjonar, ei sjeldan ære. Han blei fødd i 1898 nær Granada og myrda av Francos politi i 1936. Uvanleg musikalitet, sensualitet og bildeskapande evner kjenneteiknar alt han gjorde. Lorcas lyrikk er presentert på norsk tidlegare, men utvalet her er langt vidare, frå barnedikt til lengre suitar, balladar og kraftige maktoppgjer. Tove Bakke og Ragnar Hovland lyrikk | ISBN: 9788252192261 PRIS KR 349,– | OKTOBER

e-bok | ISBN: 9788252192278 PRIS KR 229,– | OKTOBER

står for utval og gjendikting. MORD (To røyster i grålysinga, på Riverside Drive) Korleis skjedde det? – Ei rift i kinnet. Det var det heile! Ei nagl som klemmer stilken.

federico garcía lorca (1898–1936) var spansk diktar og dramatikar, men er også kjend som målar, pianist og komponist. Det mest kjende diktverket hans, Sigøynarballadar, kom i 1928. Han skreiv også Blodbryllaup, som blei uroppført i 1933.

Ei knappenål som grev til ho finn røtene til skriket. Og havet sluttar å røre seg. – Korleis skjedde det, korleis? – Slik. – Gi deg! På den måten? – Ja. Hjartet gjekk ut åleine. – Å hjelpe meg!

skjønnlitteratur | lyrikk, drama, essay

PETER HANDKE

DEI VAKRE DAGANE I ARANJUEZ Peter Handkes nyaste teaterstykke Dei vakre dagane i Aranjuez er ein dialog mellom ein mann og ei kvinne. Dei vil så gjerne kome nær kvarandre, men i staden for snakkar dei seg lenger og lenger bort frå kvarandre. Mannen forhøyrer kvinna om den erotiske fortida hennar, og søkinga etter nærleik forvandlar seg til stivna avstand. Frå tysk ved Jon Fosse. [F]ør vi når frem til den ominøse slutten, har vi lyttet til en fortettet, gåtefull dialog preget av stor poetisk kraft, for Handke er en språkets mester, med en enestående evne til å skildre sanseinntrykk – og i Fosse har han fått en uhyre verdig oversetter.

dramatikk | ISBN: 9788252187656 PRIS KR 299,– | I SAL

henning hagerup, morgenbladet

peter handke (f. 1942) har skrive over femti romanar, forteljingar, essayistisk prosa og dramatikk, og han blir av mange rekna som den viktigaste tyskspråklege nolevande forfattaren. Handke er spesielt kjend for skodespela sine. Replikkane i Handkes dramatikk er ofte som små forteljingar i seg sjølve. I 2013 fekk han den høgthengande internasjonale Ibsen-prisen for dramatikken sin.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama, essay

KAISA AGLEN

MELLOM KRIG Korleis vere heime i verda i møte med det vonde? Tekstane i Kaisa Aglens andre diktutgiving kretsar kring krig, språk og avstand. Vi rører oss i landskap som stadig trekkjer seg unna blikket som ser, og der vi stadig må skifte perspektiv. Noko har skjedd, kjem til å skje, burde ikkje skje, men skjer likevel. Kven har ansvar? Korleis leve med skuldkjensle og maktesløyse, korleis vere heime i verda i møte med det vonde? Aglen lèt ulike geografiar og språksfærar smelte saman i ein tekst prega av sterkt poetisk gehør, eit presist blikk og lyrikk | ISBN: 9788252190915

gjennomført rytmesans.

PRIS KR 269,– | SEPTEMBER

e-bok | ISBN: 9788252190922 PRIS KR 149,– | SEPTEMBER

Soldatane står att på stranda. Vi gløymde å sende dei ut. Bølgene slår. Vatn mot bein.

Dei er våre og valden som fell frå auga. Lik skarpe skjel i sanden. Ei historie av mineral.

kaisa aglen (f. 1985) debuterte med Kvar i kroppen sit ingenting i 2012. Mellom krig er den andre boka hennar.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama, essay

OLAV H. HAUGE

TANKE OG DRAUM ER HIMMELSKE KØYRETY DAGBOK 1924–1994 Hauges tekstar om verdslitteraturen Olav H. Hauge skreiv dagbok gjennom heile livet, og Dagbok 1924–1994 er eit unikt litterært prosjekt i verdslitteraturen. Verket er på 3700 sider fordelte på fem band. Her kjem eit utval redigert med vekt på personar og tekstar frå verdslitteraturen. Utvalet er utgitt i fleire land, til strålande kritikkar, og blir med dette presentert for eit norsk publikum for første gong. I utval ved Bodil Cappelen.

essay | ISBN: 9788252189063 PRIS KR 349,– | SEPTEMBER

olav h. hauge (1908–1994) er den fremste norske lyrikaren i etterkrigstida. Den veldige spennvidda mellom korthogne strofer og formfullenda sonettar har hatt ein eineståande appell på tvers av generasjonane. Hauge debuterte som forfattar i 1946 og gav også ut fleire samlingar med gjendiktingar av engelsk, fransk og tysk lyrikk. Hans eigne dikt har nådd langt ut i verda, og gjendiktingane er komne på eit kvart hundre språk.

POCKET

skjønnlitteratur | pocket

ELENA FERRANTE

MI BRILJANTE VENNINNE Stor filmatisk roman frå Italias mest kjende ukjende forfattar Mi briljante venninne er ein stor, filmatisk roman. Historia blir fortald av Elena, som får vite at venninna gjennom eit langt liv, Lila, er sporlaust forsvunnen saman med alt ho eig: Ikkje eit hårstrå er tilbake, ikkje eit fotografi. Historia om Elena og Lila begynner i ein fattig, men pulserande bydel i utkanten av Napoli. Fattigkvarteret er prega av vald og brutalitet. Dei to jentene skil seg ut ved at dei er svært kløktige, og Lila også på grunn av villskapen sin. Ho er trassig, møkkete – og fryktlaus. Oppveksten i desse røffe roman | ISBN: 9788252190229

gatene lærer jentene å stole på kvarandre

PRIS KR 169,– | I SAL

og ingen andre. Elleve år gammal må Lila avbryte skulegangen for å arbeide i farens skomakarbutikk, medan Elena held fram med å studere, og Lila er berre seksten år når ho

Vårens leseopplevelse! ole jacob hoel, adresseavisen

giftar seg med den velståande kjøpmannen Stefano Carracci, son av den forhatte Achille, for å komme seg ut av grepet Solara-familien

Mi briljante venninne er en hyllest til en by og et

har om henne og resten av bydelen.

spesielt vennskap som tar pusten fra leseren. kristine isaksen, vg

Ferrante har skapt eit storverk om vennskap mellom kvinner, men dette er også forteljinga om Italia som nasjon og dei gjennomgripande

elena ferrante er fødd i Napoli. Sidan

endringane landet gjennomgår frå 1950-åra og

debuten i 1992 har ho gitt ut fleire kritikarroste

fram til i dag. Mi briljante venninne er første

romanar. Mi briljante venninne er den første

bok i Napoli-kvartetten.

boka i Napolikvartetten, som har gitt Ferrante internasjonalt gjennombrot. Bøkene er selde til 43 land, og har fått strålande kritikkar. Elena Ferrante er eit pseudonym. Ingen andre enn det italienske forlaget kjenner identiteten til Elena Ferrante.

Frå italiensk ved Kristin Sørsdal.

skjønnlitteratur | pocket

ELENA FERRANTE

HISTORIA OM DET NYE NAMNET Den intense historia om eit vennskap som rommar kjærleik og hat, beundring og sjalusi Historia om det nye namnet byrjar der Mi briljante venninne sluttar, med at seksten år gamle Lila gifter seg med kjøpmannen Stefano Carracci. Lila innser at ho ikkje kjenner mannen ho har gifta seg med, og ho opplever ekteskapet som eit fengsel. Ein sommarferie på Ischia blir ein erotisk vekkar for Lila, men samstundes set ho vennskapet med Elena på ei alvorleg prøve. Livet til dei to venninnene held fram i kvar si retning. Studia fører Elena ut av det gamle

roman | ISBN: 9788252190236

livet, til ein annan by og eit anna miljø, medan

PRIS KR 169,– | I SAL

Lila må ta eit val for å redde seg sjølv, og får livet snudd på hovudet.

Stadig like briljant oppfølging av et helt spesielt

Historia om det nye namnet er ein roman

mannskultur. leif ekle, nrk

vennskap mellom unge kvinner fanget i en

om to kvinners kamp for å realisere seg sjølv i Italia på 60-talet, før ungdomsopprør og kvinnefrigjering. Ein roman om eit vennskap

Elena Ferrante har skapt noen uforutsigelige,

som rommar kjærleik og hat, beundring og

sprell levende typer i et romanunivers som

sjalusi, men som er så sterkt at ingen av dei to

minner om livet selv. gro jørstad nilsen, bergens tidende

kvinnene er heilt seg sjølv utan den andre. Frå italiensk ved Kristin Sørsdal.

elena ferrante er fødd i Napoli. Sidan debuten i 1992 har ho gitt ut fleire kritikarroste romanar. Mi briljante venninne er den første boka i Napolikvartetten, som har gitt Ferrante internasjonalt gjennombrot. Bøkene er selde til 43 land, og har fått strålande kritikkar. Elena Ferrante er eit pseudonym. Ingen andre enn det italienske forlaget kjenner identiteten til Elena Ferrante.

skjønnlitteratur | pocket

JON FOSSE

NAUSTET Tre dagar ein sommar utspeler det seg ei trekanthistorie mellom eg-personen, barndomskameraten Knut og kona til Knut. Naustet er spennande som ein kriminalroman, skriven i ein repeterande, suggererande stil. Romanen handlar om vennskap, kjærleik, sjalusi og død. Naustet kom ut i 1989 og var eit gjennombrot for Jon Fosse her i landet. Boka er ein av dei sentrale romanane til Jon Fosse, og opningsreplikken har vorte ein klassikar: «Eg går ikkje ut lenger, ei uro er kommen over meg, og eg går ikkje ut.» Det er ikke nødvendigvis den ytre, store dramatikken som blir avgjørende for livet vårt. Det er heller de små, tilsynelatende banale og kanskje til og med tilfeldige hendelsene som kan slå ned i oss og få konsekvenser ingen roman | ISBN: 9788252192650 PRIS KR 149,– | AUGUST

verken kan forutse eller fatte dimensjonene i. Det overbeviser Fosse om, og det gir romanen foruroligende perspektiver. simen skjønsberg, dagbladet

Fram til nå hadde han vært oppfattet som en ’eksklusiv’ forfatter med en slags kultstatus i litterære feinschmecker-kretser; nå slår han gjennom hos et bredere publikum, og selv om romanen fortellerteknisk sett er jon fosse (f. 1959) blir rekna som ein av dei viktigaste forfattarane i vår tid. Tekstane hans er omsette til over 40 språk, og skodespela blir sette opp over heile verda. Fosse har motteke ei rekkje prisar i både inn- og utland. I 2015 fekk han Nordisk råds litteraturpris for prosaverket Trilogien. Fosse debuterte med romanen Raudt, svart i 1983 og har etter den tid gitt ut romanar som blant anna Stengd gitar, Naustet, Melancholia I–II, Morgon og kveld og Det er Ales.

minst like kompleks og raffinert som hans øvrige prosabøker, så har den endog vist seg å appellere til elever i den videregående skolen og er derfor blitt en god del brukt i skolesammanheng. øystein rottem, norges litteraturhistorie

skjønnlitteratur | pocket

JON FOSSE

MORGON OG KVELD Eit barn, som skal heite Johannes og bli fiskar, blir fødd. Ein gammal mann, som heiter Johannes og har vore fiskar, døyr. Mellom dei to ytterpunkta i eit menneskeliv, fødsel og død, spenner denne konsentrert komponerte romanen seg ut i stort format. Johannes’ liv er formidla ved dei to punkta, i eit språk som skriv seg inn mot inngangen og utgangen av livet. Den første delen følgjer tankane til Olai, som redd og spent ventar på at kona skal føde han sonen Johannes. Den andre delen er forteljinga om Johannes’ veg over til den andre sida, den dagen i livet hans då alt er heilt likt, men likevel heilt forskjellig. Morgon og kveld er en enkel historie om tilværelsens viktigste spørsmål: selve meningen med livet. Fosse formidler disse grublerier

roman | ISBN: 9788252192667 PRIS KR 149,– | AUGUST

med en inderlig stillferdighet som griper fatt i leseren. Det er nesten umulig ikke å bli forført inn i fiskeren Johannes’ verden. tone solberg, dagens næringsliv

Jon Fosses siste roman med den underfundig, skrikende pregløse tittelen Morgon og kveld går bokstavelig talt på livet løs. berit kobro, vg

jon fosse (f. 1959) blir rekna som ein av dei viktigaste forfattarane i vår tid. Tekstane hans er

[…] en mesterlig liten roman terje eidsvåg, adresseavisen

omsette til over 40 språk, og skodespela blir sette opp over heile verda. Fosse har motteke ei rekkje prisar i både inn- og utland. I 2015 fekk han Nordisk

He is the poet of the unknown. That may be how we must explain his immense success: he provides us with something we lack. frå grunngivinga til den internasjonale ibsenprisen 2010

råds litteraturpris for prosaverket Trilogien. Fosse debuterte med romanen Raudt, svart i 1983 og har etter den tid gitt ut romanar som blant anna Stengd gitar, Naustet, Melancholia I–II, Morgon og kveld og Det er Ales.

skjønnlitteratur | pocket

JON FOSSE

DET ER ALES Signe ser tilbake på seg sjølv som ung kvinne. Ho elska Asle, han som drog ut på sjøen og aldri vende tilbake. Sidan er ingenting endra, men likevel blei alt forandra. Det er Ales er ein liten, men likevel stor roman, om den store kjærleiken, og om korleis brå død og dragninga mot havet pregar ei slekt gjennom fleire generasjonar. Et lite mesterverk fartein horgar, adresseavisen

Nei, over Jon Fosse er det ingen. Bare himmelen. atle christiansen, dag og tid

[...] det blir stadig vanskeligere å finne noen norsk forfatter som når opp til Jon Fosse tom egil hverven, nrk

roman | ISBN: 9788252192674 PRIS KR 149,– | AUGUST

Her er den knappeste, vakreste skildring av kjærlighet jeg kan huske å ha lest. En vakker, sterk bok om havet, kjærligheten og døden. berit kobro, vg

Med denne korte fortellingen viser Jon Fosse seg frem på sitt beste. terje holtet larsen, bergens tidende

jon fosse (f. 1959) blir rekna som ein av dei viktigaste forfattarane i vår tid. Tekstane hans er omsette til over 40 språk, og skodespela blir sette

Jon Fosse har vorte til ein moderne klassikar i den samtidige verdslitteraturen. heinrich detering, president for det tyske akademiet for språk og litteratur

opp over heile verda. Fosse har motteke ei rekkje prisar i både inn- og utland. I 2015 fekk han Nordisk

Forfatteren har som få andre evnet å meisle ut

råds litteraturpris for prosaverket Trilogien. Fosse

en egen litterær form.

debuterte med romanen Raudt, svart i 1983 og har etter den tid gitt ut romanar som blant anna Stengd gitar, Naustet, Melancholia I–II, Morgon og kveld og Det er Ales.

Frå grunngivinga til Nordisk råds litteraturpris 2015

skjønnlitteratur | pocket

JON FOSSE

MELANCHOLIA I–II Melancholia I–II er eit hovudverk i nyare norsk og europeisk litteratur og handlar om kunstnaren Lars Hertervig (1830–1902), målaren av lyset. Vi følgjer han ein haustdag i Düsseldorf i 1853, den dagen han blir kasta ut frå hybelen sin fordi han har forelska seg i dottera i huset. Vi møter han igjen julaftan 1856, den dagen Hertervig rømmer frå Gaustad etter å ha vore innlagd i to år. I Melancholia I–II er vi i Stavanger i 1902. Hovudpersonen er ei fiktiv søster til Lars Hertervig, Oline. Lars er død, men gjennom det skrøpelege minnet hennar opplever vi episodar frå livet hans. Det er ingen tilfeldighet at han stadig oftere blir nevnt i forbindelse med Nobelprisen i litteratur.

roman | ISBN: 9788252192681 gro jørstad nilssen, bergens tidende

PRIS KR 149,– | AUGUST

Sublim galskab. Mesterlig skildring af det melankolske sind set indefra. thomas bredsdorff, politiken

Det förunderliga är att denna språkligt repetitiva och reducerade framställning kan verka så intensivt fängslande. Förklaringen är förstås att norrmannen Jon Fosse, här liksom i sina tidigare romaner och i sin dramatik, fullständigt behärskar och vet att utnyttja de verktyg han utvalt till sina. jan stenmark, aftonbladet

jon fosse (f. 1959) blir rekna som ein av dei viktigaste forfattarane i vår tid. Tekstane hans er omsette til over 40 språk, og skodespela blir sette opp over heile verda. Fosse har motteke ei rekkje prisar i både inn- og utland. I 2015 fekk han Nordisk råds litteraturpris for prosaverket Trilogien. Fosse

Kåra til ei av Europas 70 beste bøker frå etterkrigstida i 2012!

debuterte med romanen Raudt, svart i 1983 og har

Saman med Hamsuns «På gjengrodde stier» er boka den einaste nordiske som har nådd opp.

Det er Ales.

etter den tid gitt ut romanar som blant anna Stengd gitar, Naustet, Melancholia I–II, Morgon og kveld og

frå n i ag dr il ste t U t n ei St

Stein til stein ferdig:Stein til stein

19-12-12

SNØSONG det å sitja og sjå på eit fjell gjer meg godt hjarta blir roleg og snøen på eit fjell lyfter andletet mitt mot ein stad inne i den skimrande snøen og snøen i lyset seier meg det er deg det gjeld og då trur eg at det finst ein stad som også eg skal finna der vinden snakkar lågt og der kjærleik andar i si lyse stille av himmel og av jord og er ein stad for kvile i ei sky som driv forbi

10:31

Side 31

skjønnlitteratur | pocket

JON FOSSE

STEIN TIL STEIN 39 DIKT OG 1 SALME I 2013 gav Jon Fosse ut diktsamlinga Stein til stein. Fosse karakteriserte samlinga som ei kravlaus lita samling. Boka inneheld dikt, men òg ein salme, Nattsalme, som dessutan har fått plass i den nye salmeboka. Stein til stein hausta glitrande kritikkar. No er boka tilgjengeleg i pocket. Stein til stein er ei god diktsamling, sjølvstendig og gjennomlevd, språkmedviten og lett tilgjengeleg. Ho vekkjer tankane om kva for retning vi skal gå, men det skjer på ein lågmælt måte. Vanleg samtidslyrikk når sjeldan eit breitt publikum. Denne boka kan bli unntaket. tore elias hoel, dag og tid

Satt på spissen, kan det hevdes at det ikke bare er Jon Fosse som kommer til ord og syner i disse

lyrikk | ISBN: 9788252189964

diktene, det er virkeligheten eller tilværelsen

PRIS KR 129,– | I SAL

selv som viser seg. atle christiansen, aftenposten

I de beste diktene setter han ord på vesentlige erfaringer ved det å være menneske. Mer kan man ikke forlange av en dikter. frode helmich pedersen, bergens tidende

jon fosse (f. 1959) blir rekna som ein av dei viktigaste forfattarane i vår tid. Tekstane hans er omsette til over 40 språk, og skodespela blir sette opp over heile verda. Jon Fosse har motteke ei rekkje prisar i inn- og utland og er av kritikarar omtalt som det 21. hundreåret sin Beckett. Fosse fekk Nordisk råds litteraturpris for Trilogien. Andvake, Olavs draumar, Kveldsvævd (2015).

skjønnlitteratur | pocket

SYNNØVE MACODY LUND

PERSONAR DU KANSKJE KJENNER Innsiktsfullt om relasjonar og maktspel Synnøve skriv på ein roman om faren, men klarer ikkje å halde fram då ho må reise heim for å halde han med selskap i jula. Ho saknar den han var før han blei råka av hjernebløding: den suverene faren, levemannen, kompisen, han ho kunne snakke med om alt. I staden byrjar ho på historia om tre ulike kvinner, tre liv som etter kvart flettar seg saman. Studina Mari forelskar seg i rettleiaren sin, men mistar seg sjølv på vegen, skodespelarinna Live vil gå frå kjærasten sin, roman | ISBN: 9788252190267

men følgjer i staden etter henne, åleinemora

PRIS KR 149,– | I SAL

Anna prøver å finne fotfeste etter eit samlivsbrot. Det er i skildringen av det psykologiske spillet mellom den svake og den sterke at Macody Lund virkelig briljerer, både i stil og innsikt. cathrine krøger, dagbladet

Synnøve Macody Lund skriver godt om personer som ikke vil miste seg selv. synnøve macody lund (f. 1976) er fødd

susanne hedemann hiorth, dagens næringsliv

og oppvaksen på Stord. Ho er utdanna innanfor litteratur, filosofi, film og fjernsynsregi. Ho arbeider

Det er skjønnlitteratur med en vibrerende

som skodespelar, filmkritikar og dokumentar-

streng av levd liv.

regissør.

ingunn økland, aftenposten

skjønnlitteratur | pocket

EDVARD HOEM

KJÆRLEIKENS FERJEREISER Førsteklasses forteljarkunst i Edvard Hoems underhaldande klassikar I Oslo sit «han som skriv» og legg til fleire sjømil på kysten av Møre og Romsdal, han strør ut nokre nye øyer og fører opp ein kommune ingen før har høyrt om: Ramvik. Dette er Norge, slår han fast. I Ramvik og området rundt blir vi gjennom tre intense dagar kjende med eit persongalleri av vanlege menneske som på kvar sine måtar blir utfordra i relasjonane til kvarandre, i eit samfunn i kraftig endring. Gjennom elegante sprang og skifte i synsvinkel gjer Edvard Hoem den fiktive staden meir og meir verkeleg for kvar side, og Ramvik endar opp som eit sant stykke

roman | ISBN: 9788252189056

Distrikts-Noreg. Kjærleikens ferjereiser blir ei

PRIS KR 149,– | I SAL

vesentleg forteljing om livsvilkåra til oss alle. Dette er Hoems gjennombrotsroman, og den er blitt ståande som ein politisk, nyskapande og utfordrande klassikar i norsk litteratur. Boka blei tildelt Kritikerprisen og blei også nominert til Nordisk råds litteraturpris.

edvard hoem (f. 1949) debuterte i 1969, og har skrive både romanar, drama og salmar. Han er også kjend for Shakespeare-gjendiktingane sine.

skjønnlitteratur | pocket

MARIT EIKEMO

ALT INKLUDERT Skarpt portrett av Noreg Agnes og dottera Maja på 6 år flyttar inn i eit hybelhus i eit vanleg norsk nabolag, utan nettverk, venner, pengar eller møblar. Gjennom eit par sommarmånader følgjer vi Agnes i hennar forsøk på å etablere seg. Medan Maja speler Nintendo, bruker Agnes tida si på finn.no, på leit etter møblar og andre ting dei treng. I møte med alle dei nye menneska, borna i gata, mammabloggaren, politimannen, organisten og jusstudenten er det ofte ikkje meir enn ei kvit løgn som skal til for å få ting til å gli lettare. Men snart blir omgangen meir utfordrande, pengane minkar, og løgnene blir fleire når skulestarten nærmar seg. roman | ISNB: 9788252190212 PRIS KR 149,– | I SAL

Med eit fargerikt persongalleri, kostelege scener og eit utforskande alvor teiknar Marit Eikemo eit skarpt portrett av Noreg i dag, og viser fram korleis vi lever i fellesskap og i einsemd – nedleste av ting, på evig jakt etter meir. Marit Eikemo utmerker seg gjennom språk, humor og empati som en viktig observatør av vår tid [...] leif ekle, nrk bok

marit eikemo (f. 1971) har gitt ut fire

Marit Eikemos fjerde roman befester hennes

kritikarroste romanar og essaysamlinga

posisjon som en av samtidslitteraturens

Samtidsruinar (2008).

skarpeste stemmer [...] Det er oppslukende. Det er treffende. cathrine krøger, dagbladet

skjønnlitteratur | pocket

HILDE K. KVALVAAG

LEV VEL, ALLE Eksistensielt drama om mor og son Motvillig blir den seksten år gamle Knut med mora Gunhild til Canada. Dei skal følgje i fotspora til oldefaren som forlét familien og seks born i Noreg for aldri å kome tilbake. Knut har droppa ut av skulen etter ein alvorleg valdsepisode, og mora håper at turen skal bli eit vendepunkt. Ho har sjølv sine grunnar for å ønskje seg vekk. Reisa fører dei ut i den canadiske villmarka, der ingenting blir som dei hadde trudd. Lev vel, alle er eit engasjerande drama om eit komplisert forhold mellom mor og son. Historia er inspirert av Kvalvaags eigen oldefar som forlét familien og levde dei siste 30 åra av livet sitt åleine i Canada. Lev vel, alle er ein roman om å lausrive seg og å finne seg

roman | ISBN: 9788252189056

sjølv og sin plass i verda.

PRIS KR 149,– | I SAL

Gnistrande godt om folk slik dei er [...] Hilde Kvalvaag syner seg som ein stor forfattar, som kan skrive om det aller mest opprivande utan å verta sentimental. odd w. surén, dag og tid

[...] denne minste av alle familieeiningar, er som skapt for eit fortetta lausrivingsdrama. Sjølv om temaet er tungt, skriv Kvalvaag lett. guri fjelberg, bergens tidende

hilde k. kvalvaag (f. 1968) har skrive fleire prislønte bøker, og fekk i 2010 Brageprisen for romanen Fengsla. Fleire av bøkene hennar er omsette til tysk.

skjønnlitteratur | pocket

HALVOR FOLGERØ OG FINN TOKVAM

TYL Endeleg er kultromanen til Folgerø og Tokvam tilbake! TYL: m1 vestnorsk skjellsord, dum, naiv mannsperson, din t-, f1 di t-e ; blir også brukt vennskapeleg, i tydinga intelligent tosk. Tyl er ein sorgmunter og humoristisk roman om kjærleik, vennskap og sakn. Og om kunsten å vere seg sjølv. Ove Ullkvam bur i ei lita bygd. Han lurer på når livet eigentleg skal roman | ISBN: 9788252171310

ta til, og saman med kameraten Ragnar fyller

PRIS KR 149,– | I SAL

han dagane med mokkabønner, Charlie Parker og Olav Stedje. Og med draumen om den store kjærleiken.

Komikk, lun underfundighet og enkelte situasjoner som framkaller gapskratt.

Sjarmerende forutsigbart ørjan greiff johnsen, adresseavisen

arnstein olaisen, haugesunds avis

Troverdig om selvinnsikt og mot marte bjørkelund, bergensavisen

Intelligent toskeskap halvor folgerø (f. 1967) er journalist, musikar

magnhild gjengedal, telemarksavisa

og forfattar frå Stord. Han debuterte med romanen Tyl i 2005 saman med Finn Tokvam. finn tokvam (f. 1972) er journalist, musikar og forfattar frå Flåm. Han debuterte med romanen Tyl i 2005 saman med Halvor Folgerø.

Alle sogningar med eit ope sinn og litt sans for humor [...] MÅ lesa Tyl. Alle andre bør. jan inge farstad, sogn avis

skjønnlitteratur | pocket

RUNE TIMBERLID

SATANS MOR Ny bok i kritikarrost krimserie Midt under ein heftig debatt om cruisetrafikken blir ei ny cruisekai i Sognefjorden blåst til himmels av ei bombe. To ordførarar i distriktet mistar livet i eksplosjonen. Det kan vere eit terroranslag mot den norske turistnæringa, men politibetjent Rolf Randen finn snart ut at mange av innbyggjarane i distriktet også har motiv for å stå bak ugjerninga. Bomba er ei av fleire dramatiske saker som lokalavisjournalist Karianne Grinde kan grave i. Ikkje berre er temperaturen høg i cruisedebatten, det dukkar òg opp eit lik under Nigardsbreen. Under rivinga av det gamle sanatoriet Harastølen kjem det dessutan for ein dag ei dagbok som avslører

krim | ISBN: 9788252192131

grufulle overgrep ved sanatoriet i tidlegare

PRIS KR 149,– | I SAL

tider. Men eigentleg startar historia i 1821 – då sjølvaste Gjest Baardsen dukkar opp på ei skjenkjestove i Solvorn. Politimannen og journalisten nøstar frå kvar si side. Det viser seg at dei gamle og nye historiene er samanvovne – og det skal få fatale konsekvensar. Med dei indre delane av Sognefjorden som geografisk utgangspunkt har Timberlid lagt eit imponerande puslespel av ei historie.

rune timberlid (f. 1950) er frå Sogndal, bur i Førde og er seniorrådgivar

Ein spennande kriminalroman som blandar

i kommunikasjonsavdelinga i Lotteri- og

historie og notid, røynd og fiksjon på ein

stiftelsestilsynet.

interessant måte. ingrid margrete thorvaldsen, firda

E-BØKER FRÅ SAMLAGET Samlaget gir ut det meste av ny norsk prosa for ungdom og vaksne på e-bok samstundes med papirboka, og det kjem stadig nye e-bøker frå backlist-katalogen. E-bøkene er til sals mellom anna på: iBooks ebok.no ark.no norli.no tanum.no bokkilden.no haugenbok.no bokkilden.no på samlaget.no

BARNE- OG UNGDOMSBÃ&#x2DC;KER

Samlaget Barnebøker er ei digital bokhylle med berika e-bøker for barn i alderen 0–10 år. Du må først laste ned appen Samlaget Barnebøker frå Googleplay eller Appstore før du kan starte å kjøpe bøker til bokhylla. Du får éi gratis bok i appen: Unni og Gunni reiser. Kvar bok kostar 75 kroner.

e historier d o

f e n g j a nd e DEN DEN

r øke b s kunnskap. tle e t s e le og l r se

anna r. folkestad

er an de te re s

Krabbekrise

j as in g Un en as der haldande og n ar b a som er tilpass

nyn

Samlagets leseland for barn som lærer å lese er laga for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar. Du kan også lese bøkene i Leseland-appen, som du kan laste ned på lesebrett.

nyn

atle berge og henning lystad

nyn

LE SE L AN D for barn som lærer å lese

nivå ein ny i leseland

nivå to kom i gang

nivå tre lesevennen

nivå fire leseproffen

Bøkene eignar seg for barn som nett har begynt å lære å lese.

Bøkene eignar seg for barn som klarer å lese små tekstmengder.

Bøkene eignar seg for barn som les, men som enno ikkje er uthaldande i lesinga.

Bøkene eignar seg for barn som les og begynner å bli uthaldande i lesinga.

Bøkene har lita tekstmengd og mange illustrasjonar, og teksten er direkte kopla til bileta. Barna lærer å lese både tekst og bilete.

Tekstmengda aukar litt. Bøkene har framleis mange illustrasjonar, og teksten er direkte kopla til bileta.

Tekstmengda aukar, og lesaren møter nokre vanskelege ord. Teksten er delt i kapittel for å skape pausar i lesinga. Bøkene har illustrasjonar på kvar side.

Tekstmengda aukar, og historiene er meir komplekse. Lesaren møter nokre vanskelege ord. Teksten er delt i kapittel med illustrasjonar på kvar side.

Enkel og kort tekst, korte setningar, 5–10 ord per side.

Enkel og kort tekst, korte setningar, 15–25 ord per side.

Korte tekstar, korte til middels lange setningar, 30–50 ord per side.

Middels lange tekstar, middels lange setningar, 70–90 ord per side.

tem

les t t e l

en tekst

i Parad funn i På

martin baltscheit og ulf k.

DEN DEN

Felline, professor Pål og kjemisettet

moni nilsson og elin lindell

KATTEN

vegard markhus

EPLESLANG

Bestevener

eva muszynski og k arsten teich

russel punter og gustavo mazali

nyn

lystad

trine andersen og mads themberg

sylvia heinlein og sabine wiemers

SPRINT

dor t og o e k ar t to r eb dic æk km eis s

lars bukdahl

MARS ER FOR TAPARAR

gudrun lik ar og sabine büchner

nyn

å ep t r se b a r in g å v a i en s e er f s e l le fire rnas ba pa r riftty y ten k s e n s fl le t t le e mja r le s e r f som tilpassa innhald, tekstmengd og ordforråd

nyn

LE SE L AN D for eldre barn og ungdom Samlagets leseland for eldre barn og ungdom er bøker for barn som vil lese korte historier med høg illustrasjonsgrad. Bøkene er spesielt godt eigna for sidemålsbrukarar og lesesvake, og er tematisk tilpassa interessene til eldre barn og ungdom. inspirerande og tankevekkjande lesestoff tøff ffe illustrasjonar lettlesen og innhaldsrik tekst

sp r ek e, illustr fargerike a sj o n a r for b å og le de lesefl i se s v ake b nke for a rn b og j å de gu t ar ent e r

Last ned Leseland-appen her: For iPad:

For Android:

apple.com/appstore

play.google.com

barne- og ungdomsbøker | leseland

ANNA R. FOLKESTAD

KRABBEKRISE Ny bok i serien om Besta og Bo! Besta og Bo vil vinne konkurransen om å fiske flest krabbar. Men krabbane bit ikkje på. Så gjer Besta noko heilt vilt. I typisk Bestastil.

LYNNE BENTON OG FRED BLUNT

KANINFORTELJINGA Eg treng meir plass! Kanin har eit problem. Huset hans er for lite. Han veit ikkje kva han skal gjere. Ugle er klok. Kanskje Ugle kan hjelpe? Frå engelsk ved Ragnfrid Trohaug.

anna r. folkestad (f. 1983) debuterte i 2011, og fekk Nynorsk barnelitteraturpris for boka Unni og Gunni reiser i 2012.

lettlesbok | ISBN: 9788252187212

lettlesbok | ISBN: 9788252189926

PRIS KR 169,– | I SAL

leseland nivå 1

barne- og ungdomsbøker | leseland

LESLEY SIMS, MIKE OG CARL GORDON

VEGARD MARKHUS

KONG ESELØYRE

FULL FART!

Det var ein gong ein konge med ein stor løyndom ...

Andre boka om Rine og Ravi! Rine og Ravi gler seg til skitur med klassen.

Psst! Kongen har ein løyndom. Eg skal kviskre

Men Lærar-Knut går altfor fort! Og pausar er

han til deg: Han har eseløyre. Og han skjuler

for pyser, seier han. Så vil Lærar-Knut ta ein

dei under krona si.

snarveg utanfor løypa. Det skulle han aldri ha gjort.

Frå engelsk ved Brit Bildøen.

vegard markhus (f. 1983) har gitt ut fleire bildebøker, og i 2010 fekk han Nynorsk barnelitteraturpris.

lettlesbok | ISBN: 9788252189681

lettlesbok | ISBN: 9788252190304

PRIS KR 169,– | I SAL

PRIS KR 169,– | SEPTEMBER

leseland nivå 2

leseland nivå 2 63

barne- og ungdomsbøker | leseland

LINN T. SUNNE OG CAMILLA BILLETT

SARAH DAVIDSON OG MIKE GORDON

JENTA I BLINDGATA

PRINSESSA PÅ ERTA

Kven er eigentleg Inga?

Korleis finn ein ei ekte prinsesse?

Inga er ny i klassen. Tea og Teodor synest

Prins Preben vil gifte seg med ei ekte

det er kjekt å komme på besøk til Inga, for

prinsesse. Men det er ikkje så enkelt å finne

ho bur heilt åleine. Dei kan gjere det dei vil!

ei. Kanskje kan han klare det ved hjelp av ein

Men då dei leikar gøymsel, ser Teodor noko i

fetter, ei heks og ei ert ...

spegelen, noko som gjer han livredd. Frå engelsk ved Brit Bildøen.

linn t. sunne (f. 1971) er ein prisvinnande forfattar, og har mellom anna vunne Brageprisen. camilla billett (f. 1966) er utdanna grafisk designar og illustratør.

lettlesbok | ISBN: 9788252188349

lettlesbok | ISBN: 9788252189704

PRIS KR 169,– | SEPTEMBER

PRIS KR 169,– | I SAL

leseland nivå 2

leseland nivå 3

barne- og ungdomsbøker | leseland

MONI NILSSON OG ELIN LINDELL

BESTEVENER

SPØKELSESNATT

Nye eventyr med ny ven!

Slatten og Kaka er heime åleine – eller er dei det?

Slatten har ingen å leike med. Det har han nesten aldri. Det er ganske så trist. For om ein

Det kriblar i magen til Slatten. Han skal

ikkje kan spele fotball, får ein ikkje vere med.

overnatte hos Kaka for første gong. Far til

Men då det flyttar ei ny jente inn i Paradis, blir

Kaka er på jobb, så Slatten og Kaka skal vere

alt så mykje meir morosamt. Ho heiter Kaka,

heilt åleine heime. Slik som berre store barn

og har auge som skin som gull. Og ho er glad i

kan. Dei ser på film og et godteri og kaker. Så

å finne på heilt nye ting.

ser dei ein film med veldig høg aldersgrense, sjølv om dei veit dei ikkje har lov til det. Alt

I serien Påfunn i Paradis.

er kjempekoseleg, heilt til det er tid for å gå å leggje seg. For det er då spøkelsa kjem. Og

Frå svensk ved Øystein Rosse.

vampyrane. I serien Påfunn i Paradis. Frå svensk ved Øystein Rosse.

lettlesbok | ISBN: 9788252189612

lettlesbok | ISBN: 9788252189605

PRIS KR 169,– | I SAL

leseland nivå 3

leseland nivå 3 65

barne- og ungdomsbøker | leseland

MONI NILSSON OG ELIN LINDELL

DEN BESTE VERSTE FØDSELSDAGEN

ENGLAR, KAKER OG LAUSE TENNER

Fødselsdag på ville vegar Endeleg har Kaka bursdag! Og endeleg får ho det ho ønskjer seg aller, aller mest. Ein sykkel! Kaka og Slatten syklar heile dagen. Men plutseleg skrensar sykkelen til Kaka. Det går hòl på både kneet og sykkelen. Og alt er Slattens feil! I serien Påfunn i Paradis.

Pass opp for dei store ungane! Kaka må ha kake. Men pengane strekk ikkje til. Heldigvis veit Slatten at ei tann er verd minst ti kroner. Men uheldigvis kjem den farlegaste og skumlaste gjengen og lagar kvalm. I serien Påfunn i Paradis. Frå svensk ved Øystein Rosse.

Frå svensk ved Øystein Rosse.

lettlesbok | ISBN: 9788252189582

lettlesbok | ISBN: 9788252189599

PRIS KR 169,– | I SAL

leseland nivå 3

barne- og ungdomsbøker | leseland

MONI NILSSON OG ELIN LINDELL

RUSSEL PUNTER OG CHRISTYAN FOX

SLATTEN, KAKA OG TJUVEN

SJØRØVARHISTORIER

Problem i Paradis

Tre forteljingar i ei bok!

Stakkars, stakkars Bomsen! Han er den

Gjer deg klar til å kaste loss med dei galnaste

einaste i Paradis som ikkje har ei eiga seng å

piratane på dei sju hav!

sove i. Kan Sigurd bli kvitt den plagsame papegøyen Ikkje eingong når det regnar. Kaka og Slatten

sin? Klarer Molly å fri seg frå klørne til kaptein

bestemmer seg for å gjere noko med det. Alle

Spiss? Og korleis skal Sam avsløre kven den

dei andre barna i Paradis vil også hjelpe til.

maskerte piraten eigentleg er? Kom om bord

Alle unntatt Tjuven.

og finn ut!

I serien Påfunn i Paradis.

Frå engelsk ved Brit Bildøen.

Frå svensk ved Øystein Rosse.

lettlesbok | ISBN: 9788252189629

lettlesbok | ISBN: 9788252189698

PRIS KR 169,– | I SAL

leseland nivå 3

leseland nivå 3 67

barne- og ungdomsbøker | leseland

JENS HANSEGÅRD OG ANDERS NYBERG

VERDAS REKORDBOK

VERDAS TØFFASTE DYR

Størst! Farlegast! Raskast!

Underhaldande fakta om dyr som lever på verdas mest ekstreme plassar

I denne boka er det mengder av spennande og morosame verdsrekordar. Her står jordas

Jorda er ein fantastisk planet. Her er alt frå

eigne rekordar i sentrum – frå stader og

glovarme ørkenar til iskalde polar. Her er det

naturkrefter til dyr og vekstar: Det høgaste

fjelltoppar som stikk opp over skyene, og

fjellet, det djupaste havet, den største

hav som er mange kilometer djupe. Overalt

vulkanen og det minste dyret – her er det

tilpassar dyr seg – og overlever. Det finst insekt

samla!

som frys til is om vinteren og tinar opp når det blir sommar. Det finst ormar som lever heile

Rekordane er imponerande, fortalde med

livet i nesten kokande vatn. Det finst til og

spennande tekstar og illustrasjonar.

med dyr som kan overleve ute i verdsrommet.

Frå svensk ved Ole Jan Borgund.

Møt verdas tøffaste dyr! Frå svensk ved Ole Jan Borgund.

lettlesbok | ISBN: 9788252189407

lettlesbok | ISBN: 9788252189391

PRIS KR 169,– | I SAL

leseland nivå 4 fakta

barne- og ungdomsbøker | leseland

JENS HANSEGÅRD OG ANDERS NYBERG

VERDAS FORSVUNNE SKATTAR

VERDAS MYSTISKE STADER

Verda vår er full av gøymde og forsvunne rikdommar som ventar på å bli oppdaga Men vegane til dei forsvunne skattane er mange og vanskelege. Ein må våge å utforske underjordiske gangar, hoppe over djupe fjellkløfter og unngå livsfarlege feller. Ein må kunne knekkje mystiske kodar og søkje i historiske dokument etter leietrådar. Men ein ting er heilt sikkert: Skattane finst der ute. Og dei ventar på å bli oppdaga.

Bli med på ei reise til gåtefulle stader over heile verda!! På ei øy i Stillehavet står det store steinstatuar frå ein tapt sivilisasjon. Djupt nede i ein innsjø lever eit enormt udyr. Midt ute i ein ørken finst ein hemmeleg militærbase der romvesen har landa. Over heile verda er det mysterium. Med lettlesen tekst og detaljerte, spennande og morosame illustrasjonar er dette ei perfekt bok for nybyrjarlesaren – og for alle som liker spenning og eventyr! Frå svensk ved Ole Jan Borgund.

Frå svensk ved Ole Jan Borgund.

lettlesbok | ISBN: 9788252189414

lettlesbok | ISBN: 9788252189568

PRIS KR 169,– | I SAL

leseland nivå 4 fakta

leseland nivå 4 fakta 69

barne- og ungdomsbøker | leseland

BENTE BRATLUND OG ODD HENNING SKYLLINGSTAD

PROMPEBROREN

FERIEFIASKO

Har du nokon gong sagt noko som ikkje var heeeeilt sant? Det har Bea.

Andre bok om Bea! Sommarferien er rett rundt hjørnet, og alle gler

Bea er ny på skulen. Ein dag fortel ho dei nye

seg til sol og sommar og ferietur. Ida skal til

klassekameratane om bror sin.

Italia, Ella skal til besteforeldra, og Bea seier at

Prompebroren. Alle vil høyre meir. Så Bea

ho skal noko hemmeleg. Noko veldig hemmeleg

fortel ei forteljing til, og så ei til, og så endå ei

og veldig spennande. Ho må berre finne ut kva

forteljing om broren som prompar heilt utan

det hemmelege spennande kan vere. Og det er

kontroll.

ikkje så lett når ferien berre er heime.

Alle elskar forteljingane til Bea. Men det er eit

Men ein dag skjer det noko. Og det er berre

problem: Bea har ikkje ein prompebror, ho

Bea som ser det.

har ikkje ein vanleg bror eingong. Og no vil klassekameratane møte prompebroren.

bente bratlund (f. 1952) er forfattar. odd henning skyllingstad (f. 1978) er illustratør, teikneserieskapar og animatør.

lettlesbok | ISBN: 9788252188646

lettlesbok | ISBN: 9788252190328

PRIS KR 169,– | I SAL

PRIS KR 169,– | SEPTEMBER

leseland nivå 4

barne- og ungdomsbøker | leseland

LINN T. SUNNE OG JULIUS VIDARSSØNN LANGHOFF

APROPOS FORELSKA Tenk å vere så forelska at ein ikkje vil på ferie! Det er haustferie, og Tuva skal vere med mamma på båttur til Tyskland. Mamma seier at det blir kjempeartig, og at Tuva kjem til å få mange nye venner. Tuva synest ikkje ho treng nye venner. Det ho treng, er ein kjærast!

linn t. sunne (f. 1971) er ein prisvinnande forfattar, og har mellom anna vunne Brageprisen. julius vidarssønn langhoff (f. 1989) er illustratør med utdanning frå Kunsthøgskolen i Oslo.

lettlesbok | ISBN: 9788252188356 PRIS KR 169,– | I SAL

leseland nivå 4 71

barne- og ungdomsbøker | leseland

TRINE ANDERSEN OG MADS THEMBERG

LARS BUKDAHL OG MORTEN VOIGT

SPRINT

MARS ER FOR TAPARAR

Kva skjer når Anna må springe fortare enn nokon gong, og det ikkje er på idrettsbana?

Morosamt om heltemot Billy Bob Malone er elev ved NASA sin

Anna er ei heilt vanleg jente. Ho er ikkje van

hemmelege Astronaut-skule i New York. Ein

med å renne rundt i skogen og leite etter

dag får elevane ein topphemmeleg beskjed

forsvunne barn. Det er politiet som skal ta seg

frå president Crat om at nasjonen – ja, heile

av slikt. Men Anna kan springe skikkeleg fort.

den forbaska verda – er i fare. Det trengst ein

Ho skyt gjennom lufta som ei pil. Nokre

frivillig. Kven melder seg frivillig til å redde

gonger er det som om føtene ikkje rører

menneska? Eller døy heltemodig i forsøket på

bakken eingong.

det? Og kva vil president Crat på Mars?

Frå dansk ved Ole Jan Borgund.

lettlesbok | ISBN: 9788252188608

lettlesbok | ISBN: 9788252188905

PRIS KR 169,– | I SAL

leseland for eldre barn og ungdom

U Kr tdra ab g f be rĂĽ kr ise

er frĂĽ stad g a ke dr Ut ystis m as rd Ve

barne- og ungdomsbøker | barnebøker

BJØRN T. BØE

DET ER EIN ELEFANT I BARNEHAGEN BRRRROOOOOOOIIIIIIP!!!!!! Kva er den rare lyden i barnehagen? Det er ikkje ein vanleg barnehagelyd. Kan det vere ein … elefant? Dei vaksne seier at det ikkje finst elefantar i barnehagen, men kva kan lyden elles vere? Maren er sikker i si sak – det må vere ein elefant i barnehagen. Og den elefanten skal ho finne.

bildebok | ISBN: 9788252186949 PRIS KR 249,– | I SAL

Debutant

bjørn t. bøe (f. 1979) bur i Os i Hordaland. Han er utdanna medievitar og førskulelærar og jobbar no som pedagog på natur- og friluftslivavdeling i ein barnehage.

Hvilken hyllest til fantasien! guri fjeldberg, bergens tidene

U t e tdrag r ib f ar ein e rå ne l ha efan ge n t De

Der var den igjen! Denne gongen er lyden så høg at til og med Bernt må sjå opp. – No er elefanten her att! ropar Maren. – Maren, det kan ikkje vera ein elefant, sukkar Bernt. – Kva er den rare lyden då? – Det er noko i lufteanlegget, sa eg jo. – Ja, kanskje ein elefant! seier Jonas begeistra. Bernt ser opp i taket, og så ser han på barna. – Om det er ein elefant i barnehagen, kvifor er det ingen som har sett han, då?

frĂĽ ag dr ulv t U om B

barne- og ungdomsbøker | barnebøker

NJORD SVENDSEN OG AKIN DUZAKIN

BOMULV Vakkert om vennskap Bomulv er ein ulv som ikkje kan ule. Han er ikkje like sterk som dei andre, og han ser ikkje ut som dei andre. Og no er han lei av å late som han er lik dei andre ulvane. Bomulv må vekk, og bestemmer seg for å forlate flokken

bildebok | ISBN: 9788252187649

og finne ut kva som er på den andre sida av

PRIS KR 249,– | I SAL

skogen. Bomulv er ei bok om uventa vennskap og om kva det eigentleg vil seie å vere modig.

Styrken er et språk som er direkte og rytmisk, og evner å fortelle mye med få ord. [...] Illustratør Akin Duzakin er en stemningsskaper av høy klasse mette hofsødegård, aftenposten

Njord Svendsens debut finner mot og styrke der andre ser svakhet. arne borge, nordre

Debutant

njord svendsen (f. 1973) kjem frå Brattvåg på Sunnmøre og bur i Bergen. Han har jobba som journalist, men er no kommunikasjonsrådgivar. akin duzakin (f. 1961) er bildebokforfattar og illustratør. Duzakin har illustrert ei rekkje bildebøker, og blitt tildelt fleire nasjonale og internasjonale prisar.

barne- og ungdomsbøker | barnebøker

KARI STAI

JAKOB OG NEIKOB NABOEN Endeleg er radarparet Jakob og Neikob tilbake! Ein dag ser Jakob og Neikob at dei har fått ein nabo. Jakob blir glad, medan Neikob blir svært skeptisk og byggjer eit høgt gjerde. Jakob byggjer ei bru, men så har vel også Jakob høyrt at ein ikkje skal snakke med framande? Då naboen plutseleg trekkjer gardina for, meiner Neikob at beviset er klart: Naboen har noko å skjule!

bildebok | ISBN: 9788252190465 PRIS KR 249,– | AUGUST

Bøkene om Jakob og Neikob er selde til Tyskland, India (tre språk), Korea, Egypt, Kina og Frankrike!

Kari Stais serie om surpompen Neikob og optimisten Jakob er blant våre beste bildebøker. dagbladet

Eg har ei kjensle av at no når eg først har kikka kari stai (f. 1974) er busett på Inderøya og er

inn i auga til Jakob og Neikob så kjem eg ikkje

både forfattar og illustratør. Bøkene hennar om

til å gløyme dei så lett.

Jakob og Neikob er prislønte og omsette til ei rekkje språk.

nationen

Ja Utd ko b o rag f g N rå e ik ob

– Vi må kamuflere oss, seier Neikob. – JA, svarer Jakob. – va bet r det – vere lik det som er rundt ein, så ein ikkje s nest, svarer Neikob. – JA, svarer Jakob. – Vi kler oss ut som natt.

– Eg må på do, seier Neikob. – JA, eg òg, seier Jakob. – Men vi kjem jo ikkje inn i huset, seier Neikob. – Da må vi låne doen til naboen, seier Jakob.

Jakob og Neikob listar seg mot huset til naboen. – an er nok monster, seier Jakob. – NE , han er nok tjuv, seier Neikob.

barne- og ungdomsbøker | barnebøker

TRUDE TJENSVOLD

BO FLYTTAR UT Sprelsk bildebok om å føle seg oversett Katten Bo hadde det som plomma i egget før hunden flytta inn og tok plassen hans i senga til matmor. Då er det berre éin ting å gjere, nemleg å sjå om det finst husrom ein annan plass. Denne bildeboka er ei vittig, fargesterk og treffande bok om det å føle seg oversett. Gjennom å møte farane ute i verda blir Bo klar over kor fint han eigentleg har det heime saman med hunden og matmor. bildebok | ISBN: 9788252192179 PRIS KR 249,– | SEPTEMBER

Debutant

trude tjensvold (f. 1964) er busett i Oslo og har lang erfaring som illustratør og designar. Bo flyttar ut er debutboka hennar.

barne- og ungdomsbøker | barnebøker

CHRISTIAN WIIK GJERDE

JAKTA PÅ FIRKLØVEREN Sjarmerande og ellevilt! Det er sommarferie og skulefri. Alvar og Jens badar med Gulla, leitar etter firkløver, har klubbmøte i trehytta – ja, dei gjer alt det kjekke ein kan gjere på ei øy uti havgapet. Og snart skal ein gut flytte inn i Kråkeslottet. No skal dei bli tre – det må jo bli trippelt så kjekt! Men når den nye guten kjem, forstår Alvar at sommaren blir ganske annleis enn han har sett for seg. Det blir sjalusi, krangel og forviklingar. Alvar må finne den vesle helten i seg, og det litt kjapt.

frå 8 år | ISBN: 9788252188677 PRIS KR 249,– | I SAL

e-bok | ISBN 9788252189469 PRIS KR 149,– | I SAL

Debutant

christian wiik gjerde (f. 1981) voks opp i Tjørvåg i Herøy kommune på Sunnmøre og er busett i Oslo. Han er utdanna pedagog, og har mellom anna jobba som lærar og som programleiar i NRK Super og NRK P1.

barne- og ungdomsbøker | barnebøker

RUTH LILLEGRAVEN MARI KANSTAD JOHNSEN (ILL.)

EG ER EG ER EG ER Kjærleik kjærleik bur overalt kjærleik bur i sparkesykkelen din i jakka di og skoa dine kjærleik får meg til å stige opp opp opp som ballen du sparkar mot himmelen 9–12 år | ISBN: 9788252190137 PRIS KR 299,– | AUGUST

Gjennom 39 dikt skildrar Eg er eg er eg er

e-bok | ISBN: 9788252190144

korleis det er å vere ung og levande. Dikta og

PRIS KR 179,– | AUGUST

kjenslene svingar frå vår til sommar til haust og vinter, og lesaren får vere med på den bergog dalbanen livet kan vere når ein er ung. Bragepris-vinnar Ruth Lillegraven viser med Eg er eg er eg er at ho verkeleg er ein forfattar som også unge lesarar vil få stor glede av. Samlinga er illustrert av prislønte Mari Kanstad Johnsen. Design: Torill Stranger, Stranger Design.

ruth lillegraven (f. 1978) frå Granvin vann Brageprisen 2013 for diktsamlinga Urd. Eg er eg er eg er er den første diktsamlinga hennar for barn.

Eg16U|td17 er rag eg f er rå eg er

Eg er eg er eg er eg er så sint, så sint som ei eldkule gjennom lufta eg er så glad, så glad som eit fyrverkeri mot nattehimmelen eg er så lett, så lett som løvetannulla der ho dansar i sola eg er så tung, så tung som steinen der han søkk til sjøbotnen eg glør og blør og brenn bølgjar fram og tilbake opp og ned eg er eg er eg er

barne- og ungdomsbøker | barnebøker

ERNA OSLAND, INGER SANDVED ANFINSEN (ILL.)

GULLFALKEN NI NYE EVENTYR Ni moderne og tidlause eventyr I desse eventyra er trolla bytte ut med stigande hav og manglande frisk luft. Vår tids Oskeladden er ny i landet, og heltane i alle desse eventyra er barn og ungdommar. Dei unge heltane vinn, fordi dei er omsorgsfulle, eller veit å verdsetje vennskap. Eventyra er illustrerte av Inger Sandved Anfinsen. 9–12 år | ISBN: 9788252191004 PRIS KR 199,– | AUGUST

e-bok | ISBN: 9788252191011 PRIS KR 149,– | AUGUST

Strålande vakker og poetisk bok med korte forteljingar om vennskap. [...] Erna Osland viser nok ein gong den sjeldne evna ho har til å skriva frå ståstaden til barn. Boka liknar poesi ved den effektive bruken av få setningar og ord som set lesaren i nye stemningar og lar oss bli kjende med dei ulike personane i kvar historie. svein olav b. langåker, framtida.no om erna oslands ta 100 steg og få ein venn

erna osland (f. 1951) er busett i Sogn og Fjordane og har skrive ei rekkje kritikarroste og prislønte bøker i mange sjangrar for barn og ungdom.

barne- og ungdomsbøker | barnebøker

JOAN G. ROBINSON

MARNIE MI HEMMELEGE VENNINNE Anna bur i fosterheim, og er ei utilpass jente utan venner, alltid på utsida. Ein sommar blir ho send på bygda for å bu hos gamle Mr. og Mrs. Pegg, og der spring ho fritt ikring mellom sanddynene og ved vatnet. Der er det eit hus, Marsh House, som ho føler at ho kjenner – og like etterpå møter ho ei merkeleg jente kalla Marnie, som blir Annas første venn nokosinne. Plutseleg ein dag forsvinn Marnie, og ein ny familie, Lindsay-familien, flyttar inn i huset. Anna blir god venn med Lindsaybarna, og gjennom dei får ho vite meir om Marnie, ei jente som viser seg å vere heilt annleis enn ho trudde. Ein vakker roman om det å kjenne seg annleis

ungdom | ISBN: 9788252192216

og å endeleg skjøne kven ein er.

PRIS KR 149,– | SEPTEMBER

Boka er omsett av Eli Oftedal og språkleg

PRIS KR 149,– | SEPTEMBER

e-bok | ISBN: 9788252192339

modernisert av Åsmund Forfang.

joan g. robinson (1910–1988) var ein britisk forfattar og illustratør, mest kjend for romanen Marnie – mi hemmelege venninne, som verdskjende Studio Ghibli har laga animasjonsfilm av.

barne- og ungdomsbøker | barnebøker

MAGNHILD BRUHEIM

BJØRNEMYSTERIET Tredje bok i spenningsserien om Stian og Stine! Når Stian og Stine treffer ein gråtande gut på gata som seier han har blitt rana av ein bjørn, er dei sikre på at dei har funne eit nytt mysterium å løyse. Kan det vere ein verkeleg bjørn, eller? – Har dyrekostyma på garden noko å gjere med overfallet på guten og fleire innbrot? – Kven er dei to i bilen som spionerer på Stian og Stine? – Kva er det som skjer på garden Vistad om kveldane? 9–12 år | ISBN: 9788252189759

Stesøskena Stian og Stine har nettopp blitt

PRIS KR 199,– | I SAL

del av ein ny familie. Men å få ein ny bror eller søster er ikkje alltid like lett! Då er det flaks at Stian og Stine begge liker å løyse mysterium.

magnhild bruheim (f. 1951) er frå Skjåk i Gudbrandsdalen. Ho har arbeidd som journalist i fleire avdelingar i NRK, både i Oslo og på Lillehammer. Dei siste åra har ho livnært seg som forfattar og frilansjournalist. Bruheim er busett på Lillehammer.

barne- og ungdomsbøker | barnebøker

LENE KAABERBØL

VILLHEKS I OG II Clara trur ho er ei heilt vanleg jente som lever eit vanleg liv. Men då ho blir klort i fjeset av ein svart kjempekatt, er ingenting lenger som det var. I all hast pakkar mor bilen og reiser til eit hus langt ut i skogen der tante Isa bur. Tanta meiner at Clara er ei villheks som henne, men Clara veit ingenting om trolldom. Med kvart mislykka tryllekunstforsøk føler ho seg tryggare på at ho berre er ei vanleg jente. Men ei natt, då Clara er åleine i huset, blir ho sett på hekseprøve. Etter kvart er det ingen veg tilbake, og som villheksa Shanaia seier til Clara i Viridians blod: «DU MÅ! Det er ingen andre som kan. Eller vil.» Eldprøva og Viridians blod er bok 1 og 2 i Lene

9–12 ÅR | ISBN: 9788252192094 PRIS KR 299,– | I SAL

Kaaberbøls fantasyserie Villheks. Eldprøva blei kåra til beste barnebok av danske barn i 2012. Omsett av Øystein Rosse.

lene kaaberbøl (f. 1960) starta karrieren sin som forfattar i ein alder av 15 år. Sidan den gong har ho skrive ei rekkje bøker, og ho er i dag forfattar på heiltid. Kaaberbøl har tidlegare skrive serien om Skammarens dotter, og ho har blant anna vunne Disney-prisen for W.I.T.C.H-serien.

barne- og ungdomsbøker | fakta for barn

ØRJAN HÅSKJOLD NYLAND OG EIRIK INGEBRIGTSEN

ØRJANS KEEPERSKOLE Landslagskeeper og Bundesliga-proff Ørjan Håskjold Nyland frå Volda deler dei beste triksa, øvingane og si personlege historie med oss i denne keeperboka for unge fotballspelarar. Har du kjent sitringa når du står på målstreken og skal hindre mål? Veit du korleis du best skal varme opp før ein kamp? Har du høyrt om den mestskårande spissen i historia? fakta for barn | ISBN: 9788252189506 PRIS KR 249,– | SEPTEMBER

Lurer du på korleis du blir den aller beste keeperen? Dette og mange andre ting får du greie på om du les Ørjans keeperskole.

ørjan håskjold nyland (f. 1990) frå Volda er keeper på det norske fotballandslaget og fotballproff i Bundesligaen for FC Ingolstadt. Ørjans keeperskole er den første boka hans. eirik ingebrigtsen (f. 1975) er skjønnlitterær forfattar frå Os i Hordaland og speler på forfattarlandslaget i fotball.

Ă&#x2DC;

rja Utdr ns ag f ke ep rĂĽ er sk ole

frå et! ag d dr kar t U n u kf Sli

info

ANDRE APPAR P AT PAR Vi fyller husa våre med fleire og fleire apparat, og i veldig mange av dei finst det små datamaskiner. Vi kan seie at husa våre er smekkfulle av informasjonsteknikk. Dessutan har vi skjermar overalt. Skjermar og leidningar og apparat. Treng vi verkeleg alt saman?

HER OPPSTÅR KONTAKT

MOBILTELEFONAR Ein mobiltelefon er som ei lita datamaskin som har ein spesialfunksjon – det går an å ringje med han. Mobilen har eit operativsystem som styrer alle funksjonane, akkurat som ei vanleg datamaskin. Dei andre programma mobilen bruker, blir kalla appar. Telefonsamtalar blir kopla via eit nett av små sendarstasjonar (blir ofte kalla basestasjonar) som heile tida har oversikt over kvar mobilen din er i verda. Basestasjonane kommuniserer med kvarandre

og styrer samtalen til den sendaren som er nærmast. SMS-ar blir sende på same måten. Ein interessant del av mobilen er skjermen. Som du veit, kan vi peike på han for å skrive eller klikke fram bilete. Men korleis får den vesle datamaskina i mobilen informasjon om kvar du set fingeren? Jo, viss du går på eit vegg-til-vegg-teppe og så legg handa på eit dørhandtak av metall, kan du få støyt, ei utlading av statisk elektrisitet. Du blei ladd med statisk elektrisitet då du gnei skosolane mot teppet, og når du

får kontakt med dørhandtaket, blir elektrisiteten utladd. Det er heilt ufarleg, men kan kjennast litt ubehageleg. På mobilskjermen er det eit felt med statisk elektrisitet. Når du set fingeren mot feltet, blir det skapt kontakt, og skjermen fortel datamaskina i mobilen nøyaktig kvar kontakten oppstod. Feltet er veldig svakt. Det er derfor vi iblant må svare med nasen viss vi har vottar på oss. Hud leier elektrisitet, men ladinga er så svak at ho ikkje klarer å ta seg gjennom votten og inn til huda.

Utviklinga av mobiltelefonen frå tidleg 1980-tal

BLÅTANN

Bluetooth Ein vanleg måte å sende informasjon mellom to mobiltelefonar på, blir kalla Bluetooth. Det kan også brukast mellom for eksempel ein mobiltelefon og ei datamaskin. Rekkjevidda er berre omtrent 10 meter, så apparata må vere ganske nær kvarandre. Signalet, som er digitalt, blir bore fram av radiobølgjer.

Bluetooth er oppkalla etter den danske kongen Harald Blåtann (som levde på 900-talet). Dei som fann opp systemet, syntest at det foreinte apparat på ein måte som likna måten Harald Blåtann foreinte ulike land på. Harald Blåtann heitte eigentleg Harald Gormsson. Han blei kalla Blåtann fordi han leid av ein forferdeleg tannverk.

barne- og ungdomsbøker | fakta for barn

MATS WÄNBLAD

SLIK FUNKAR DET! HEIME OG RUNDT OMKRING Basiskunnskap og aha-opplevingar for nysgjerrige i alle aldrar – les og forstå korleis ting heng saman! Kan du forklare korleis lyspæra kan lyse, korleis vatnet kan vere reint i alle kranene våre, korleis jordvarme fungerer, eller korleis ein oppbevarte mat før frysen fanst? Om du allereie veit det, finst det mykje anna ein kan suge til seg i denne faktabibelen. Kapitla i boka tek utgangspunkt i eit hus, og vi følgjer

fakta for barn | ISBN: 9788252192087 PRIS KR 349,– | AUGUST

vatn, varme, straum, mat og informasjon til og frå huset. Dessutan er det eit kapittel om trafikk og transport, og vi skal også sjå korleis ting såg ut før i tida, og korleis det (kanskje) blir i framtida. I Slik funkar det! er det mange underhaldande og pedagogiske forklaringar om samanhengar ein ikkje kan google seg fram til. Boka har velskrivne og lett tilgjengelege tekstar og spenstige og gjennomarbeidde illustrasjonar. Her får barn – og vaksne – kunnskap om korleis det nødvendige i kvardagen vår fungerer og heng saman. Dei klassiske How things work-bøkene er hugsa og elska av veldig mange som las dei i oppveksten. Dette er ei heilt ny utgåve, i og med at mykje har endra seg sidan bøkene kom

mats wänblad (f. 1964) er ein svensk barne- og ungdomsbokforfattar. Han er utdanna førskulelærar. I tillegg til å skrive bøker arbeider han med filmmanus. Wänblad bur i Stockholm.

ut på 1970-talet. Omsett av Øystein Rosse.

k frå bo ag aste r d Ut iktig v as rd

Første gong ein gjer noko med ein ny person, er det ofte ekstra spanande. Å halde nokon i handa for første gong kan kjennast stort og spesielt. Men det kan så klart kjennast like magisk, gøy og fantastisk også den femte eller tiande gongen!

barne- og ungdomsbøker | fakta for barn

NATHALIE SIMONSSON

VERDAS VIKTIGASTE BOK OM KROPPEN, KJENSLER OG SEX Om kroppen, kjensler og sex Ei bok om alt ein vil vite, men ikkje vågar å spørje om. Er det vanleg at tissen er skeiv? Kvifor er nokre ting jentete og andre gutete? Korleis kjennest det å bli kåt? Kan mensen vere brun? Kor ofte er det ok å onanere? Korleis skal eg vise at eg vil bli saman med nokon? Denne boka er til deg som lengtar etter å kline. Og til deg som aldri kunne tenkje deg å stikke tunga di inn i munnen på nokon. Boka handlar om kropp og utsjånad, om kjærleik og

fakta for barn | ISBN: 9788252189148 PRIS KR 299,– | AUGUST

flaue greier. Du lærer deg det du treng å vite om både jentetissen og gutetissen, og ein del om sex. Men dette er ikkje berre ei faktabok, for ho handlar også om sånne ting som du berre kan vite sjølv: korleis det kjennest inni deg, og kva som er bra for akkurat deg. Mest av alt handlar boka om at du skal ha det bra. Det gjer dette til verdas viktigaste bok. Boka er omsett av Ingelin Røssland. nathalie simonsson har i arbeidet sitt som seksualopplysar treft fleire tusen barn og ungdommar i samtale om pubertet, kjærleik, porno, utsjånad, sex, pinlegheiter og kjensla av å vere normal eller ikkje. Ho er også ein anerkjend førelesar og lærar. Verdas viktigaste bok (2012) er den første boka hennar og blei gitt ut saman med RFSU, Riksförbundet för sexuell upplysning, Sveriges største aktør innanfor seksualopplysing.

barne- og ungdomsbøker | fakta for barn

ERNA OSLAND OG PER RAGNAR MØKLEBY

HE-HE! EI BOK OM DEN LIVSVIKTIGE LATTEREN Alt du vil vite om latter Barn ler 300–400 gonger for dagen. Vaksne berre 10–15 gonger. Mange dyr ler også! Kvifor ler barn så mykje meir enn vaksne? Kan latter gi oss venner? Blir vi snille av å le? Eller fakta for barn | ISBN: 9788252189247 PRIS KR 249,– | I SAL

friske? Og er det mogleg å le seg i hel? Dette er nokre av dei mange spørsmåla du finn svar på i boka He-he. Det handlar om kor skummel latteren kan vere, men mest av alt kor godt og viktig det er å kunne le. Boka er illustrert av Per Ragnar Møkleby.

erna osland (f. 1951) har gitt ut ei rekkje kritikarroste sakprosabøker for barn, blant anna Under ein stein, Nasevis og Når det regnar i Afrika. Osland har også eit stort skjønnlitterært forfattarskap. per ragnar møkleby (f. 1974) er illustratør og grafikar frå Lørenskog, busett i Skien. Møkleby er utdanna ved Kingston University i London og har illustrert bøker, aviser og blad sidan 1998. Han fekk KUDs bildebokpris for boka Førstemamma på Mars.

barne- og ungdomsbøker | fakta for barn

AINA BASSO

HEKSEJAKT OG HEKSEBRENNING I EUROPA Då hekseri og trolldom var blodig alvor Frå 1400-talet og fram til rundt 1700 blei 100 000 kvinner og menn stilte for retten og skulda for hekseri og trolldom i Europa. Rundt 50 000 av desse blei avretta. Her i landet blei over 300 såkalla hekser drepne. Dei var vanlege kvinner, gifte og ugifte, fattige og rike, unge og gamle. Heksene blei hengde eller halshogne, men

AINA BASSO

Heksejakt I og I

HEKSEBRENNING I EUROPA

oftast brende. Bålet skulle ha ei reinsande kraft. Historikaren Aina Basso fortel om hekseprosessane i Europa og i Noreg. Her

fakta for barn | ISBN: 9788252189520 PRIS KR 249,– | SEPTEMBER

blir vi kjende med hekser som franske Jeanne d’Arc og tyske Merga Bien, men også norske hekser som Anna Pedersdotter Absalon og sunnmørske Sva-maska. Vidare får vi historia om den siste og aller verste av hekseprosessane i Finnmark. I 1662 blei 31 kvinner skulda for å vere hekser. Av desse var det seks småjenter. Kven var heksene? Og korleis i alle dagar kunne noko slikt skje? Heksejakta er ikkje over. Både i Asia, Sør-

aina basso (f. 1979) kjem frå Giske. Ho debuterte

Amerika og Afrika er det stader der dei

i 2008 med ungdomsromanen Ingen må vite. I

framleis brenner hekser.

2010 følgde ho opp med ein roman for vaksne, Fange 59. Taterpige. I 2012 kom ungdomsromanen

Boka er illustrert av Christian Bloom.

Inn i elden, som blei nominert til Brageprisen, Kulturdepartementets litteraturpris og Nordisk råds pris for beste barne- og ungdomsbok i 2013. I 2014 gav Aina Basso ut vaksenromanen Finne ly. Basso er utdanna historikar og bur i Oslo.

barne- og ungdomsbøker | ungdomsbøker

RAGNAR HOVLAND

OM NOKO SKULLE SKJE Eventyrleg reise gjennom dødsriket for å finne den tapte kjærleiken Kjærasten til Reiner døyr, og han sørgjer slik over henne at han ikkje vil leve meir, han heller. Så blir han kjend med Kapteinen, som gir han eit tilbod han ikkje kan seie nei til. Kapteinen veit nemleg kor døra til den andre verda finst, der Reiner kan få møte att henne han elska. Han må gjennom umoglege prøver og store farar, men har ingenting å tape. Om noko skulle skje byggjer på myten om Orfeus og Evrydike, men den klassiske underverda har forandra seg til eit grått landskap utan mobildekning og med gamle ungdom | ISBN: 9788252182613 PRIS KR 299,– | SEPTEMBER

e-bok | ISBN: 9788252184532 PRIS KR 179,– | SEPTEMBER

pc-ar som ikkje fungerer. Kjærleiken, derimot, er den same, og fortvilinga når den ein elskar, går frå ein, er like vond som før. I dette spennande eventyret balanserer Hovland lett mellom det djupt sorgtunge og det genuint humoristiske, slik berre han kan.

ragnar hovland (f. 1952) er ei av dei mest særeigne stemmene i norsk litteratur. Full av spenstige innfall, merkverdige karakterar og populærkulturelle referansar har han i snart 40 år gitt ut meir enn 50 bøker i alle sjangrar, i tillegg til gjendiktingar og omsetjingar. Hovland debuterte i 1979 med romanen Alltid fleire dagar.

barne- og ungdomsbøker | ungdomsbøker

ASBJØRN RYDLAND

VEGANDI GALDERSTJERNA Første bok i spennande fantasyserie om dataspelaren Eirik Etter at Eirik og mora held på å køyre på ein sølvrev på veg heim til det nye huset sitt, står merkelege hendingar i kø: Ein framand mann slår Eirik i svime, og han vaknar opp med eit mystisk runesymbol på brystet. Korleis har dette skjedd, og kvifor finn Eirik det same symbolet i dataspelet han og kompisen Khalid speler? Vegandi-serien er eit medrivande univers med gudar, magi, dataspel og parallelle dimensjonar. I denne første boka blir Eirik kasta ut i ei verd som er mykje større, farlegare og meir forvirrande enn han aner, og han blir sett på harde prøver både i si eiga verd og i parallellverda dataspelet fører han inn i.

ungdom | ISBN: 9788252192155 PRIS KR 279,– | NOVEMBER

e-bok | ISBN: 9788252192162 PRIS KR 159,– | NOVEMBER

asbjørn rydland (f. 1976) er frå Seim i Hordaland og bur i Oslo. Han blei tildelt både Nynorsk barnebokpris og Fabelprisen for serien om Drakeguten i 2012. Drakeguten vann NM i litteraturformidling.

barne- og ungdomsbøker | ungdomsbøker

TERJE TORKILDSEN

STAVANGER STORIES 1 Fjorten forteljingar med humor og action! «Ingen veit kva tid det er over, kva tid hjartet sluttar å slå. Det kan skje kva tid som helst, med kven som helst. Men dette tenkjer ikkje Betty på no, ikkje enno. Det er for tidleg. Ho har enno ikkje møtt Døden.» I Stavanger stories møter vi søskena Betty, Broremann og Duxen. Betty har eit nærare forhold til mormor enn til mor, Broremann blir sett på den største prøva så langt i livet då han må leggje ut i båt åleine, og Duxen tabbar seg loddrett ut som russ. I novelleform opplever vi tre søsken og deira ulike møte ungdom | ISBN: 9788252189827 PRIS KR 249,– | SEPTEMBER

e-bok | ISBN: 9788252189834 PRIS KR 149,– | SEPTEMBER

terje torkildsen (f. 1971) er forfattar og komikar frå Stavanger, og dobbeltvinnar av ungdommens eigen nasjonale litteraturpris, Uprisen.

med livet, døden, gleda, saknet og kjærleiken. Dette er den første av fleire novellesamlingar om ungdommane frå Stavanger.

barne- og ungdomsbøker | pocket

MAGNHILD BRUHEIM

MOTORSYKKELMYSTERIET Første bok i spenningsserien om Stian og Stine Stian og Stine er like gamle og bur i same huset, dei er stesøsken som nettopp har vorte del av ein ny familie. Men å få ein ny bror eller søster er ikkje alltid like lett! Då er det flaks at både Stian og Stine liker å løyse mysterium. Ein kveld skjer det noko mystisk i nabolaget, og jakta på svaret fører Stian og Stine opp i fleire skumle situasjonar. Magnhild Bruheim har skrive ein engasjerande spenningsroman for dei yngre lesarane, og heldigvis blir det fleire bøker om søskena Stian og Stine og alle

9–12 år | ISBN: 9788252192827 PRIS KR 149,– | SEPTEMBER

mysteria dei rotar seg opp i!

Magnhild Bruheim, bosatt på Lillehammer, skriver strøkne krimromaner for unge lesere. […] ikke bare har Bruheim skapt et sympatisk heltepar, som sikkert mange vil kunne gjenkjenne seg i. Men hun viser også at hun er god til å konstruere situasjoner med passelige elementer av det skumle. geir vestad, hamar arbeiderblad

barne- og ungdomsbøker | pocket

HILDE K. KVALVAAG

HJARTEKLAPP Eg filmar meg sjølv, kanskje blir det siste gongen. Eg legg meg under dyna, passar på å legge håret fint utover puta, armane oppå blomstrete dynetrekk. Så lukkar eg auga og læst som eg er død. 13 år gamle Ingvild Halvorsen trur ho kjem til å døy av hjartestans, akkurat som søstera hennar gjorde for lenge sidan. Ho kjem i alle fall til å døy om ho ikkje blir kjærast med Aksel … I mellomtida filmar Ingvild seg sjølv, så det skal finnast eit minne etter henne om ho døyr. Hjarteklapp fekk Nynorsk barnelitteraturpris 2013, og er med i Foreningen !Les sin nasjonale lesekampanje: Tid for Ti. ungdom | ISBN: 9788252190038

Aller best er Kvalvaag til å få fram alle de smålige

PRIS KR 149,– | I SAL

og skamfulle tankene enhver 13-åring tror hun er alene i verden om å tenke. Hjarteklapp er en bok som kan få de fleste tenåringer i puberteten til å føle seg helt normale. guri fjeldberg, bergens tidende

Det er noe herlig usentimentalt og ærlig i denne historien. Kvalvaag gjør et klokt grep med en morsom tilnærming til det alvorlige, og lykkes med å skape en spennende bevegelse gjennom hilde k. kvalvaag (f. 1968) bur i Bergen. Ho debuterte med ungdomsromanen Hjarteklapp i 2003. For den fekk ho Nynorsk barnelitteraturpris. Sidan har ho skrive for både ungdom og vaksne, og i 2010 blei ho tildelt Brageprisen for beste barne- og ungdomsbok for romanen Fengsla. Fleire av bøkene hennar er omsette til tysk.

100

fortellingen om dette urolige tenåringshjertet. mette hofsødegård, dagbladet

barne- og ungdomsbøker | pocket

MARIT KALDHOL

ZWEET Kva er sanning, kva er løgn? Alarmen går, og ungdomsskulen blir evakuert på grunn av ein livsfarleg gasslekkasje. 10. klassingane Lill Miriam, Susan og Ruben opplever den dramatiske situasjonen på kvar sin måte. Lill Miriam tenkjer heilt annleis enn dei andre. Ho som er så oppteken av at honningbiene forsvinn, er plutseleg sjølv forsvunnen. Overlever ho eller ikkje? Susan har ein vond løyndom ho ikkje klarer å gløyme. Ruben er ny i landet og har berre ein venn, Lill Miriam. Klarer han å finne ut kvar ho gøymer seg, før det er for seint? Ulike tankar og ulike minne fer gjennom hovudet på dei tre ungdommane. Korleis er liva deira knytte saman? Kva er sanning, og kva er løgn? Kven er modig, og kven er feig?

ungdom | ISBN: 9788252192124

Kven er tøff nok til å stå på for det ein kjenner

PRIS KR 129,– | I SAL

er rett? Zweet er en drivende god ungdomsroman; modig, provoserende, brutal. Og den er nydelig komponert. anne cathrine straume, nrk

marit kaldhol (f. 1955) har sidan debuten i 1983 gitt ut ei rekkje prislønte bøker for barn, ungdom og vaksne. Ho har fått fleire internasjonale barnebokprisar for bildeboka Farvel, Rune (1986). For novellesamlinga kino (2006) og romanen søkeord: ayotzintli (2010) fekk Kaldhol Kulturdepartementets litteraturpris. Den siste boka blei utgitt i Tyskland i 2012, og blei nominert til Deutsche Jugendliteraturpreis (den tyske ungdomslitteraturprisen).

101

barne- og ungdomsbøker | pocket

ATLE HANSEN

FLUKT Rett under fjellet ligg det eit tomt hus, som plutseleg ikkje er tomt lenger. Nokon har flytta inn, men vil ikkje bli sett. Er det dei rømte asylbarna, eller kanskje den farlege fangen som har slått seg til der? Og kva i all verda gjer ein når ein oppdagar noko som er hemmeleg? Flukt er ei lettlesen og spennande bok om å våge å gjere skumle og kanskje ulovelege ting. Les og få hjarteklapp.

Flukt er både ein kort og spanande «pageturner» om nært venskap, etikk og spionering nynorskbok.no

ungdom | ISBN: 9788252182545 PRIS KR 149,– | I SAL

atle hansen (f. 1954) er forfattar, musikar og journalist. Han har skrive bøker for både barn og vaksne, gitt ut fleire plater og fått Vinjeprisen for nynorsk journalistikk.

102

barne- og ungdomsbøker | pocket

ATLE HANSEN

SVARTEDALEN Lettlesen grøssar for ungdom Kva gjer du når du høyrer mystiske stemmer frå kjellaren i ei forlaten løe, djupt inne i Svartedalen, der du absolutt ikkje skulle gå? Når mystiske ting byrjar hende, og du ikkje klarer å finne ei naturleg forklaring? Nokre gonger blir det opp til dei i notida å rydde opp i hendingane i fortida, sjølv om det kan bli farleg.

Svartedalen er ein lettlesen grøssar der spenninga held deg klistra til sidene. nynorskbok.no

Bunnsolid spøkelseshistorie for grøsser-

ungdom | ISBN: 9788252192148

entusiaster!

PRIS KR 149,– | I SAL karis bokprat, bokbloggar

atle hansen (f. 1954) er forfattar, musikar og journalist. Han har skrive bøker for både barn og vaksne, gitt ut fleire plater og fått Vinjeprisen for nynorsk journalistikk.

103

barne- og ungdomsbøker | pocket

TOR ARVE RØSSLAND

SVARTEMATHILDA II Grøssande oppfølgjar! Den første boka om Svarte-Mathilda blei nominert til Uprisen og har blitt ein favoritt i skulebiblioteka. No kjem bok nummer to om Elisabeth og den demoniske Svarte-Mathilda, som gøymer seg i ein spegel. Etter dei fryktelege opplevingane i første bok gler Elisabeth seg denne gongen til nokre veker på språkskule i Italia. Ho og venninna Gry blir innlosjerte i eit herskapshus i utkanten av Verona, men aner fort at ikkje alt er som det skal vere i familien dei bur hos. Kvifor oppfører dei seg så rart? Og kva betyr den mystiske meldinga frå ungdom | ISBN: 9788252192834 PRIS KR 149,– | AUGUST

bibliotekaren Viggo? Har han funne ut meir om forsvinninga til Philip? Parallelt med denne historia blir vi endå ein gong tekne med tilbake til Hardanger på 1800-talet, til garden Langetun der legenda om Svarte-Mathilda har røtene sine. Bøkene om Svarte-Mathilda har gitt meg ein enorm meirsmak på å lese fleire ungdomsromanar, og å utforske sjangeren

tor arve røssland (f. 1971) skriv bøker for barn og unge, og er kanskje mest kjend for grøssarserien for ungdom, Svarte-Mathilda. Svarte Mathilda (2010) blei nominert til Uprisen. Svarte-Mathilda II kom i 2012 og Svarte-Mathilda III i 2013. Også den sistnemnde blei nominert til Uprisen.

104

ytterlegare, sjølv om eg blir vettskremt [...]. mary-anne, bokbloggar

Tor Arve Røssland leverer varene denne gongen òg. Her er blod, drap og redslar så det held – alt i eit lettfatteleg og drivande språk. nynorskbok.no

barne- og ungdomsbøker | pocket

TOR ARVE RØSSLAND

NOMINERT TIL

SVARTEMATHILDA III

UPRISEN 2014!

Siste boka i lesarane sin favorittgrøssar-serie Elisabeth og Gry dreg til Venezia for å finne ut kva som skjedde med bibliotekaren Viggo. Kva var han på sporet av då han døydde? Lesaren blir også teken med til Venezia på 1500-talet, der Gallo-brørne går i gang med spegelproduksjon. Dei blir både offer og reiskap for dei demoniske kreftene som seinare skal heimsøkje Hardanger på 1800talet og Bergen i notida. Her får lesarane som har følgt SvarteMathilda frå spegel til spegel, endeleg vite den grufulle byrjinga på historia. Eller går ho

ungdom | ISBN: 9788252192841

kanskje endå lenger bakover i tid?

PRIS KR 149,– | SEPTEMBER

Den tredje boka om Svarte-Mathilda er mørkare og skumlare enn dei to første, som har blitt lesarfavorittar. Den første og den tredje boka blei nominerte til Uprisen.

Boka er full av spenning, dramatikk og grøssande scener. Språket er levande og historia engasjerer lesaren frå første side. magasinett.no

De som ser frem til en spennende og bloddryppende avslutning, får det i SvarteMathilda III. Her er barnemord, blod og speilmakeri så det holder, og en ondskap som

ikke er så lett å knekke likevel. vårt land

105

106

FAKTA OG DOKUMENTAR

107

fakta og dokumentar

UNNI EIKESETH

NORSKE FORSKINGSBRAGDER Vitskaplege oppdagingar gjennom 150 år Kjemikaren Unni Eikeseth, kjent som blant anna programleiar frå Newton, gir oss her dei mest spennande og sentrale oppdagingane frå dei siste 150 åra med norsk naturvitskapleg og medisinsk forsking. Vi kjenner forskarparet May-Britt og Edvard Moser og oppdaginga deira av celler som utgjer hjernens stadsans. Men kven andre? Eikeseth tek oss med tilbake til 1870-talet, til Gerhard Armauer Hansen og oppdaginga av leprabasillen. Vi blir kjende med forskaren Sven Furberg som var sentral i løysinga av naturvitskap | ISBN: 9788252186703 PRIS KR 299,– | I SAL

gåta om strukturen til DNA-molekylet. Du får historia bak stikket i hælen som alle norske barn får like etter fødselen, og du kan også lese

Boka er en samling spennende historier som bør

om rolla til radiokjemikaren Ellen Gleditsch i

kunne inspirere unge med faglige ambisjoner til

eit aldri så lite vitskapleg drama som fann stad

å gjøre nye oppdagelser og oppfinnelser.

i radioaktivitetens tidlege historie.

jon kvalbein, dagen

Det handlar også om tornadoar på sola, sykloheksanproblemet, om nøkkelprotein hos bier, nordlys og kunsten å dyrke kuler. Eikeseth er ein god pedagog og fører ein levande penn. Ho byrjar artiklane sine med å gje kjøt og blod til menneska bak oppdagingane [...] Dei stig fram som personar, skildra på ulike vis, unni eikeseth arbeider som høgskulelektor i

men alltid med relevans til det som dei forskar

kjemi ved lærarutdanninga ved Høgskolen i Sør-

på. Ho set også nyvinningane inn i ein sosial

Trøndelag. Tidlegare har ho vore vitskapsjournalist

samanheng og fortel kva dei praktisk har hatt å

i NRK. Unni Eikeseth kjem frå Førde, men er busett

seie eller vil ha å seie for millionar av menneske.

i Trondheim.

108

karsten alnæs, dag og tid

fakta og dokumentar

ÅSMUND EIKENES

HANDBOKA ALT DU VIL VITE OM HENDENE DINE – OG LITT TIL Ei oppdagingsferd inn i biologien i hendene dine Hendene dine er eit resultat av ei utvikling over milliardar av år. Biologen Åsmund Eikenes tek oss frå ursuppa og fram til hendene dine. Kvifor er hendene som dei er? Korleis fungerer dei, og korleis samtaler dei med hjernen? Korleis beskyttar huda oss mot farlege bakteriar og virus? Og kva om vi kuttar av oss ein finger, kan det i framtida vere mogleg å produsere ein ny i laboratoriet? naturvitskap | ISBN: 9788252190113 PRIS

Åsmund Eikenes fortel i denne boka ei

KR 299,– | SEPTEMBER

rekkje engasjerande historier om ny vitskap,

e-bok | ISBN: 9788252192377

medisinske gjennombrot og fascinerande

PRIS KR 179,– | SEPTEMBER

oppdagingar, alt med utgangspunkt i hendene dine. Boka er ei oppdagingsferd i biologien, ei reise bakover i tid, innover i kroppen og framover mot neste vitskaplege gjennombrot. Du får også bli kjend med dine eigne hender gjennom observasjonar og små eksperiment.

åsmund husabø eikenes (f. 1986) har ein doktorgrad frå Senter for kreftbiomedisin ved Universitetet i Oslo og er ein engasjert forskingsformidlar. Eikenes er frå Leikanger i Sogn, men bur i Oslo.

109

fakta og dokumentar

EMIL ANDRÉ ERSTAD

FARVEL, SYRIA OM EIT FOLK PÅ FLUKT Brennaktuell og interessant om syriske flyktningar Krigen i Syria har ført til det som blir omtalt som den største flyktningkrisa sidan andre verdskrigen. Millionar av menneske er på flukt, og for mange av dei finst det ikkje nokon snarleg ende på flukta. I Farvel, Syria blir du kjend med nokre av dei som har forlate heimlandet sitt. Emil André Erstad har reist til Midtausten og snakka med religiøse minoritetar, einslege kvinner, homofile og opposisjonelle. Mange av desse kan ikkje få trygge liv i nærområda til Syria, samtidig som Noreg og andre europeiske land gjer samtid | ISBN: 9788252190120

det vanskelegare for flyktningane å krysse

PRIS KR 229,– | I SAL

grensene.

Utmerket folkeopplysning på et felt hvor det sårt trengs

Noreg har bestemt at vi skal ta imot 8000 kvoteflyktningar dei neste åra. I tillegg kjem

sven egil omdal, bergens tidende

tusenvis av andre flyktningar seg hit på eiga hand. Kva er forskjellen på dei, og kven har vi plikt til å hjelpe? Boka diskuterer korleis verdssamfunnet best kan stille opp for flyktningane. Ho gir sterke møte med enkeltmenneske som er ramma av krigen, og innspel til ein betre

emil andré erstad (f. 1991) er tidlegare leiar i KrFU og rådgivar for internasjonale spørsmål i tankesmia Agenda. Han studerer samanliknande politikk, og sit i KrFs internasjonale utval. Han er engasjert i humanitære spørsmål og utviklingspolitikk. Han drøymer om ei meir rettferdig verd.

flyktningpolitikk for Noreg og verda. Farvel, Syria er boka for deg som vil lære meir om dei menneska vi skal beskytte, og gjer det lettare å forstå ei av dei mest brennande sakene i vår tid. Farvel, Syria er konkret, og gjør den komplekse flyktningkrisa håndgripeleg åshild eidem, klassekampen

110

fakta og dokumentar

GRO SKARTVEIT

LIVET ETTERPÅ OM VEGEN VIDARE ETTER ALVORLEGE KRISER Om å leve etter at det aller verste har skjedd I løpet av livet opplever dei fleste kriser og hendingar som gjer dagane krevjande og vonde. Gro Skartveit har møtt folk som har vore ute ei vinternatt, men som har klart å finne tilbake til eit leveleg liv. Her får du historier om folk som mellom anna har opplevd drap, sjølvmord, sjukdom, angst og mobbing. Dette er historier om kriser, men først og fremst om korleis det er mogleg å ta grep som gjer livet betre sjølv etter at det aller verste har skjedd. Gro Skartveit deler også noko av si eiga historie. Ho blei misbrukt i eit kristent miljø.

samtid | ISBN: 9788252192353 PRIS KR 349,– | SEPTEMBER

e-bok | ISBN: 9788252192360 PRIS KR 229,– | SEPTEMBER

Då ho stod fram som lesbisk, forlét ho jobben og mista delar av nettverket. Gjennom folks erfaringar vil Skartveit gjere lesarane betre rusta til å møte og leve etter at det aller verste har skjedd. Helseminister Bent Høie har skrive forordet. gro skartveit (f. 1965) er sosionom og har i mange år jobba med menneske i krise. Ho er ein kjend politikar frå Rogaland og skapte bølgjer i lokalpolitikken då ho både kom ut av skapet og bytte parti. Frå 2011 til 2015 var ho ordførar for Venstre i heimkommunen Finnøy. Ho har tidlegare skrive Ulvar i lammeflokken – om overgrep mot kvinner i kristne miljø. I 2010 gav ho ut boka Den usynlege smerta. Om rus og pårørande.

111

fakta og dokumentar

KRISTIN ROSET

SPRING FOR LIVET SLIK BLEI EG FRISK Kristin Roset var mellomdistanseløpar og norsk meister på 800-meter tre gonger. Draumen var OL, men den sunne idrettsjenta utvikla alvorlege eteforstyrringar. Vi følgjer Roset frå ho som ung, lovande junior fekk nokre sleivete kommentarar om vekt og form, gjennom år med oppkast, svolt, ekstrem trening, sjølvpålagde reglar, pillemisbruk og desperasjon, til ho fekk den hjelpa ho trong i 2010 og blei frisk. Roset har gått gjennom år med anoreksi, ortoreksi og bulimi. Dette er ei historie med ein lykkeleg slutt. I dag er Kristin Roset frisk og mamma til vesle Noah. Ho har gjort sitt samtid | ISBN: 9788252188202

livs comeback og vil også hjelpe andre som slit

PRIS KR 299,– | I SAL

med eteforstyrringar.

kristin roset (f. 1979) er tidlegare friidrettsutøvar, mellomdistanseløpar. Ho er utdanna journalist. Roset har vore redaktør for Birkebeiner’n. I dag skriv ho for Dagbladet, held løpekurs og foredrag om idrett og eteforstyrringar og har bloggen Springerinne. Roset kjem frå Sande, men er busett på Lillehammer.

112

fakta og dokumentar

JAN OLAV GATLAND

ROMANTISKE VENNSKAP SJELEVENNER I NORSK KULTUR På 1800-talet stod vennskapet høgt i kurs, og ikkje minst varme vennskap mellom to personar av same kjønn. Tvillingsjeler eller sjelevenner forstår kvarandre i alt. Den eine er ikkje heilt lykkeleg utan den andre. Denne boka handlar om fjorten slike vennepar, sju kvinnelege og sju mannlege, der dei fleste er kunstnarar, anten innanfor biletkunst, litteratur eller musikk. To av dei kvinnelege vennepara er forretningskvinner og viktige pionerar på sine område. Historia om dei nære forholda fortel òg korleis personane har funne inspirasjon og kraft i vennskapet og utvikla seg ved hjelp av den andre.

historie | ISBN: 9788252190014 PRIS KR 369,– | I SAL

Dette er nokre av para i boka: Harriet Backer og Kitty Kielland, Bjørnstjerne Bjørnson og Clemens Petersen, Synnøve Finden og Pernille Holmen, Edvard Grieg og Frantz Beyer, Gunvor Hofmo og Ruth Maier, Tor Jonsson og Jan-Magnus Bruheim, Marie Høeg og Bolette Berg.

jan olav gatland (f. 1949) er førstebibliotekar ved Universitetsbiblioteket i Bergen. Han har arbeidd som kritikar og omsetjar og skrive fleire bøker om litteratur og teater, som Ord og orgasme. Ein biografi om Ola Raknes (2010), og Torvald Tu. Eit diktarliv (2008).

113

fakta og dokumentar

AUD FARSTAD

PÅ LIV OG DØD DISTRIKTSJORDMØDRENES HISTORIE Imponerande verk om norske distriktsjordmødrer Ikkje nokon augneblink i menneskelivet er så kritisk som fødselen. Til alle tider har kvinner hjelpt kvarandre når barn kom til verda. Men etter kvart som legevitskapen voks fram i Europa, blei denne hjelperolla profesjonalisert, og jordmødrene utdanna som medisinske handverkarar. Jordmoryrket var det første formelle yrket som var ope for kvinner i Noreg. Jordmorskulen var den første utdanninga historie | ISBN: 9788252184976 PRIS KR 399,– | I SAL

Den flytande dokumentarismen til Farstad ligg

for kvinner, og jordmødrene var dei første offentleg tilsette kvinnene i landet. Over meir enn hundre år var jordmødrene dei næraste helsearbeidarane for folk i norske bygder.

på sitt beste nær opp til den kviterussiske nobelprisvinnaren Svetlana Aleksijevitsj. solveig aareskjold, klassekampen

Dette er den første samla framstillinga av distriktsjordmødrene si historie i Noreg, frå amtmannen i dagens Møre og Romsdal i 1784 fekk i stand eit ordna jordmorvesen på landsbygda, og til kommunehelselova i 1984 ikkje lenger kravde at kommunane skulle tilsetje jordmor. Lesaren blir kjend med mange historiske jordmødrer, og følgjer dei tett i deira

aud farstad (f. 1955) er historikar, eldst av ni

strevsame tilvere og strabasiøse yrke.

barn og sjølv mor til fire. Ho har arbeidd med sosial-

Samstundes er dette òg ei forteljing om

og kvinnehistorie store delar av livet, har skrive

det norske samfunnet si utrulege utvikling

bøker om sanitetsforeiningar og hovudoppgåve om

gjennom dei siste 200 åra.

framveksten av det profesjonelle helsevesenet på 1800-talet.

11 4

fakta og dokumentar

MAGNHILD FOLKVORD

BETZY KJELSBERG FEMINIST OG BRUBYGGJAR Første biografi om Betzy Kjelsberg Kvinnesaksforkjemparen Betzy Kjelsberg (1866–1950) gjorde mykje ingen kvinner hadde gjort før henne. Ho var blant anna den første kvinna i Drammen som sykla, den første kvinnelege fabrikkinspektøren i Noreg, den første kvinna i sentralstyret i partiet Venstre og den første kvinna som tok ordet på den internasjonale arbeidskonferansen i Washington i 1919. Kanskje var ho også den første kvinna som irettesette ektemannen sin frå talarstolen på eit offentleg møte – iallfall i Drammen? Lista over alt Kjelsberg var først med, er lang. Magnhild Folkvord har skrive den første

biografi | ISBN: 9788252188042 PRIS KR 399,– | I SAL

biografien om Betzy Kjelsberg, ei modig kvinne som våga seg inn på område der menn tidlegare rådde grunnen åleine.

Boka burde lesast av norsk ungdom i dag. jorunn hareide, dag og tid

Magnhild Folkvords biografi om feministen Betzy Kjelsberg utvider norsk historie. [...] ‘Betzy Kjelsberg’ anbefales til alle som vil vite mer om feminismens lange og stolte tradisjon helt tilbake til 1800-tallet. marius wulfsberg, dagbladet

Folkvord har lagt vekt på Betzys arbeid

magnhild folkvord (f. 1945) er utdanna

som kvinneorganisator, fabrikkinspektør og

adjunkt. Frå 1999 til 2015 arbeidde Folkvord som

politiker, og tillater seg kun i begrenset grad

journalist i Klassekampen. I 2008 gav ho ut boka

spekulasjoner om hennes private liv, noe som

Sekstimarsdagen – den neste store velferdsreforma?

ærlig talt oppleves som befriende.

i samarbeid med Ebba Wergeland. I 2013 gav

hedda lingaas fossum, klassekampen

Folkvord ut biografien Fredrikke Marie Qvam. Rabaldermenneske og strateg.

115

frå ene c ag dr på s t U ø v l Ka re

fakta og dokumentar

ARE KALVØ

ARE KALVØ PÅ SCENEN Tull, tøys og teater – det næraste du nokon gong kjem ein biografi om Are Kalvø Are Kalvø er ein av dei største komikarane her i landet. I løpet av dei siste tjue åra har meir enn ein halv million nordmenn sett framsyningar han har vore involvert i. Kalvø har blitt nominert til femten komiprisar og til Hedda-prisen. Her kan du lese om Kalvøs sceneliv, frå den første blasfemianklagen i tredjeklasse og russerevyen i heimbygda Stranda, til karrieremilepælar som standupdebuten på

biografi | ISBN: 9788252192346

homseklubb, det første trusselbrevet og dagen

PRIS KR 349,– | SEPTEMBER

han forstod at ein ball kan syngje. Her er høgdepunkt frå revy- og standupverksemda samla for første gong. I tillegg får du tekstane frå Norge–Brasil, ein fotballopera, frå Kalvø – ein time av livet ditt du aldri får tilbake og frå Halve kongeriket. Norsk politikk – the musical. Boka er rikt illustrert med bilete frå framsyningar, avisutklipp og private bilete. Dette er garantert det næraste du kjem ein sjølvbiografi av Are Kalvø.

are kalvø (f. 1969) kjem frå Stranda og er ein av dei største nynorsk-humoristane i verda. Dette har han dokumentert gjennom ein lang karriere som forfattar, avisspaltist, programleiar i radio og fjernsyn, skodespelar, standupkomikar og dramatikar. Han har gitt ut bøker som Kunsten å vere neger, Bibelen 2, Syden, Våre venner kinesarane og Ny grunnlov. Kalvø har motteke ei rekkje prisar og hatt stor suksess med scenetekstane Norge– Brasil, ein fotballopera, Kalvø, ein time av livet ditt du aldri får tilbake og Halve kongeriket. Norsk politikk – the musical.

117

fakta og dokumentar

DAG H. NESTEGARD

HESTEHANDLAREN KJELL OPSETH Mannen som forma Noreg Samferdselsminister Kjell Opseth (f. 1936) var mannen som etter fleire tiår med prat fekk Stortinget til å vedta ein flyplass på Gardermoen med eit toppmoderne flytog på den første høgfartsbanen her i landet. Det var også han som etter ein hestehandel med SV fekk bygd den lengste vegtunnelen i verda på 24 kilometer gjennom Sogn. Hestehandlaren er historia om ein effektiv og viljesterk pragmatikar med svak ideologisk kjerne. Den markante og handlekraftige biografi | ISBN: 9788252186536 PRIS KR 369,– | OKTOBER

statsråden stod for oppmjuking av luftfartsmonopolet og gav Norwegian luft under vengene. Han var også den slue strategen som la grunnlaget for Telenors eventyrlege vekst. Kraftsosialisten og næringspolitikaren var statsråd i Gro Harlem Brundtland og Thorbjørn Jaglands regjeringar i til saman sju år, og var stortingsrepresentant i fem periodar frå 1981 til 2001. Boka er illustrert med foto og ei rad karikaturar.

dag h. nestegard (f. 1968) er frå Svelgen i Sogn og Fjordane. Han har vore reporter i Dagsrevyen og presserådgivar for samferdselsministeren. No arbeider han sentralt i Jernbaneverket med den nye jernbanereforma regjeringa gjennomfører.

118

fakta og dokumentar

SVEIN SÆTER

KONGEN AV SPITSBERGEN EINAR SVERDRUPS KAMP FOR GRUVENE OG MOT NAZITYSKLAND Einar Sverdrup (1895–1942) er ein av Noregs ukjende heltar og samfunnsbyggjarar. Han var direktør for Store Norske Spitsbergen Kulkompani. Gruvene ved Longyearbyen – og byen sjølv – blei livsverket hans. Ingen ting kunne stanse Einar Sverdrup. Familien var full av framståande politikarar, prestar, polfararar, poetar og pressemenn. Kongen av Spitsbergen er ei bok om vilje, mot og pågangsmot. Hausten 1941 var Einar Sverdrup rasande då britane tvangsevakuerte Longyearbyen; alle menneska i ein norsk

biografi | ISBN: 9788252195206 PRIS KR 399,– | OKTOBER

småby blei stappa om bord i krigsskip og sende til Storbritannia, medan byen og gruvene blei herja og husdyra slakta for fote. I mai 1942 leidde Sverdrup ein militær operasjon for å fri Spitsbergen frå NaziTyskland. 13. mai 1942 omkom han og 13 medsoldatar, då ekspedisjonsskipet «Isbjørn» blei senka av tyske fly. Kongen av Spitsbergen er den første boka om Einar Sverdrup.

svein sæter (f. 1960) er forfattar og frilansjournalist. Han har skrive 21 faglitterære bøker, mange av dei med historiske tema. Fleire av bøkene, mellom anna XU. I hemmeleg teneste 1940–1945, har hausta strålande kritikkar.

119

fakta og dokumentar

HELENE URDLAND KARLSEN, LARS S. VIKØR OG ÅSE WETÅS (RED.)

LIVET ER ÆVE, OG EVIG ER ORDET FESTSKRIFT TIL NORSK ORDBOK I samband med utgjevinga av det tolvte og siste bandet av Norsk Ordbok gir Samlaget ut eit festskrift. Festskriftet Livet er æve, og evig er ordet er ei hyllest til det ordboksverket som er det første vitskaplege og dokumenterande ordboksverket over norsk språk. Festskriftet inneheld fire kanoniske artiklar festskrift | ISBN: 9788252190083

om Norsk Ordbok, skrivne av Sigmund Skard

PRIS KR 299,– | I SAL

(1903–1995), Alf Hellevik (1909–2001), Lars S. Vikør (f. 1946) og Kristin Bakken (f. 1959). I tillegg finn du eit utval av Norsk Ordboks festtalar, skrivne av Jon Fosse (2007), Edvard Hoem (2008), Einar Økland (2009) og Aina Basso (2013) og framførte på lanseringane av tidlegare band. Festtalen til tolvte bandet er òg med. Festskriftet inneheld bilete, gamle så vel som nye, frå arbeidet med ordboka. Sist i skriftet er det ei rekkje mini-biografiar over dei som har teke del i arbeidet med ordboka, i alt 80 personar.

helene urdland karlsen er tidlegare redaktør i Norsk Ordbok 2014. Ho er forlagsredaktør i

Bak festskriftet står Helene Urdland Karlsen,

Cappelen Damm forlag.

Åse Wetås og Lars S. Vikør.

lars s. vikør er professor i nordisk språkvitskap ved UiO og hovudredaktør i Norsk Ordbok 2014. åse wetås var direktør for Norsk Ordbok 2014. Ho er no direktør for Språkrådet.

120

fakta og dokumentar

PATTI SMITH

M TRAIN Dei uforgløymelege reisene og møta til ein legendarisk artist M Train tek til i den vesle Greenwich Villagekafeen der Patti Smith kvar morgon går for å drikke kaffi og skrive i notatboka si. Ved stambordet sitt reflekterer ho over livet, kjærleiken, og det ho har mista. I M Train kjem vi nærare Patti Smith enn nokon gong før. Ho inviterer oss inn i sin New York-kvardag, fylt av litteratur, kinobesøk og britiske detektiv-seriar. Vi blir tatt med på dei mange reisene hennar: frå Frida Kahlos heim i Mexico til Berlin, London og gravene til Jean Genet, Sylvia Plath og Arthur Rimbaud. Patti Smith har sjølv omtalt denne boka som eit vegkart over livet sitt.

memoar | ISBN: 9788252189087 PRIS KR 299,– | I SAL

M Train er ei kraftfull og djupt rørande memoarbok av ein av vår generasjons største kunstnarar. Det er ei vakker og ettertenksam bok om sakn, sorg, forsoning, håp og inspirasjon. Illustrert med Smiths eigne polaroidfoto. Til norsk ved Brit Bildøen.

Artisten Patti Smith er ikke bare rockeikon,

patti smith (f. 1946) er ei legende i den

poet og forfatter. I hennes nye memoarer M

amerikanske musikkhistoria. Ho er vokalist,

Train, som nå er ute på norsk, viser hun mange

låtskrivar, poet og artist og hadde stor påverknad

andre sider.

på pønkrock-rørsla gjennom debutalbumet harald fossberg, aftenposten

sitt, Horses, frå 1975. Ho er blitt kalla «pønkens gudmor».

121

fakta og dokumentar

ODDGEIR BRUASET

ORKANEN FØRSTE NYTTÅRSDAG 1992. MENNESKA SOM BLEI RAMMA OG KORLEIS DET GJEKK MED DEI Natt til første nyttårsdag i 1992 blei kysten av Noreg ramma av ein veldig orkan. Over heile Nord-Vestlandet og Trøndelag var skadane enorme, og uvêret er det sterkaste som er observert på det norske fastlandet i moderne dokumentar | ISBN: 9788252192490

tid. Mange tusen menneske blei råka direkte, og

PRIS KR 399,– | OKTOBER

heile nasjonen blei prega av det som skjedde. Korleis gjekk det med dei som blei hardast ramma? Oddgeir Bruaset, den folkekjære programleiaren frå «Der ingen skulle tru at nokon kunne bu», fortel om det dramatiske døgnet og korleis folk opplevde det. Vi får høyre om Frank Trøger, som dreiv omkring i bårehavet etter at båten hans forliste. Helle Ingelsrud måtte føde i lyset frå juledekorasjonar den natta, medan Karin Nesbakk saman med familien så vidt rakk ned i kjellaren før vinden røska vegger og tak av huset. Oddgeir Bruaset dekte orkanen for NRK og laga ein dokumentar og ei bok om hendinga.

oddgeir bruaset (f. 1944) har bakgrunn frå radio og tv. Han har gitt ut ei rekkje bøker, og i løpet av åra har han møtt menneske over heile landet som har valt å leve liva sine på eigne vilkår og på dei mest utrulege stader.

No, 25 år seinare, har han snakka med mange av menneska for å høyre korleis dei opplevde katastrofen, og korleis liva deira blei. Dei fortel om sorg og frykt for framtida, men også om samhaldet mange opplevde. Kva gjer noko slikt med menneske og samfunn? Og kva er det som skjer med vêret vårt?

122

Ut dr a rk g fr an ĂĽ en

fakta og dokumentar

PER HALSE

PETER HOGNESTAD SPRÅKSTRID OG HEILAG FRED Folkeleg kristenliv og kristeleg folkeliv Peter Hognestad (1866–1931) var biskop i Bjørgvin frå 1916 til 1931, etter at han hadde vore styrar ved Notodden lærerskole, bygdeungdomsprest i Kristiania og lærar ved Menighetsfakultetet. Bondesonen frå Jæren gjorde eit uvurderleg pionerarbeid for nynorsk bibel- og kyrkjespråk. Saman med Anders Hovden og Bernt Støylen biografi | ISBN: 9788252190021 PRIS KR 399,– | NOVEMBER

e-bok | ISBN: 9788252190748 PRIS KR 279,– | NOVEMBER

gav han i 1925 ut Nynorsk salmebok, og han stod sjølv for folkekjære gjendiktingar som «Det hev ei rosa sprunge» og «Fager kveldsol smiler». Hognestad var også hovudredaktør for den fyrste heile Bibelen på landsmål, Studentmållagets «Fyrebilsbibel» frå 1921. Peter Hognestad var ein samarbeidsmann som engasjerte seg i både frilynt og kristeleg ungdomsarbeid. Samstundes var han prinsippfast, og det skapte sterke reaksjonar at han konsekvent brukte nynorsk både i

per halse (f. 1957) er førsteamanuensis og kjem frå Ørsta. Han har teologisk embetseksamen frå Menighetsfakultetet, og har vore kateket, lærar og prest i Karlsøy frå 1985 til 1990. Sidan 1991 har han undervist ved Høgskulen i Volda, og han var rektor der frå 2011 til 2015. Halse har doktorgrad frå Universitetet i Oslo om framveksten av nynorsk kyrkjespråk. Til biografien om Peter Hognestad har han skaffa fram mykje frå både offentlege og private arkiv som ikkje har vore publisert før.

12 4

undervisninga ved Menighetsfakultetet og som biskop i Bergen.

fakta og dokumentar

HALLGRIM BERG

PARLAMENTURISMEN FOLKEVALDE PÅ UTFLUKT Stortingsrepresentantar på reisefot – sjansespel og situasjonskomikk Skal representantane halde ut det tunge slitet på Stortinget, må dei ha utsikter til litt hygge og avveksling. Det beste er turar til storbyar og eksotiske reisemål, langt vekk frå vrange veljarar og slitsame journalistar. Studieturane skal utløyse trivsel og glede, løfte sinnet, føre til inspirasjon og gi perspektiv i arbeidet for fedrelandet. humor | ISBN: 9788252190458

Kva kan hende – og har hendt – når glade

PRIS KR 299,– | SEPTEMBER

representantar og statsrådar er på reise i framande land? Ja, korleis står det eigentleg til med parlamenturismen? Hallgrim Berg, aktiv humorist og mangeårig stortingsrepresentant, fortel elleville historier frå utflukter dei folkevalde har hatt i inn- og utland. Alt som står i denne boka, er autentisk. Enkelte episodar kan ha blitt litt utbroderte, slik skikken er i munnleg overlevert forteljartradisjon. Anonymiseringa er lagd på eit absolutt minimum. Illustrert av Oddmund Mikkelsen

hallgrim berg (f. 1945) kjem frå Ål i Hallingdal. Han var fast stortingsrepresentant for Buskerud i 16 år, og var medie- og kulturpolitisk talsmann for Høgre. Berg har hatt mange verv innanfor kultursektoren, frå Løvebakken Mållag, Norsk språkråd og Norsk kulturråd til Kringkastingsrådet og Norwegians Worldwide. Han er ein dyktig munnharpespelemann, og har gitt ut ei rad humorbøker på Samlaget tidlegare.

125

fakta og dokumentar

TOVE FEVANG

STRIKK TIL DEI ALLER MINSTE NØSTEBARNA Klede til premature barn Då strikkeekspert Tove Fevang blei bestemor til for tidleg fødde tvillinggutar, oppdaga ho at det knapt finst oppskrifter på klede til dei aller minste. Det har ho gjort noko med! Strikk til dei aller minste nøstebarna er ei bok med oppskrifter på teppe, luer, sokkar, vottar – alt barnet treng medan det ligg i kuvøse, men også jakker, bukser og heile sett – klede barnet treng når det endeleg kjem heim. Plagga kan du strikke i størrelsane prematur, nyfødd og tre månader. hobby | ISBN: 9788252187793 PRIS KR 329,– | I SAL

Oppskriftene er utvikla i samarbeid med helsearbeidarar med særleg kunnskap om desse aller minste. Små nurk skal bruke all energi på å vekse, ikkje på å halde varmen. Tynn ull kan hjelpe dei med det! Alle plagga er strikka i garn frå Nøstebarn.

tove fevang er utdanna i tekstil, broderi og design. Ho arbeider med handarbeid som designar, forfattar og frilansjournalist, og har gitt ut ei rekkje bøker innanfor handarbeidsfeltet, mellom anna Klassisk barnestrikk og Klassisk småbarnstrikk.

126

r ik

k t Utdr il ag nĂ¸ dei a frĂĽ s te l ba ler m rn a inst

fakta og dokumentar

MARUTA GRASMANE

LATVISKE VOTTAR 178 tradisjonsmønster frå Latvia – populære strikkevottar frå ein rik tradisjon Latvia har ein fargerik og vakker strikketradisjon, og er særleg kjent for den rike vottetradisjonen. Til alle tider har latviske kvinner strikka prøvelappar med mønster, slik at dei alltid hadde etablerte eller improviserte mønsterog fargekombinasjonar tilgjengelege. Slik kunne kvar kvinne strikke vottar på sin eigen måte og etter sin eigen smak, ulike alle andre. Difor finst det i dag nærast tallause mønster handarbeid | ISBN: 9788252192919 PRIS KR 399,– | NOVEMBER

og variasjonar. Denne boka syner den latviske vottetradisjonen frå 1700-talet og fram til i dag. Kvar region i Latvia har sine spesielle variantar. Her får du mønster på vottar frå alle dei ulike regionane. Vottane er strikka med tynne pinnar og tynt garn, noko som gir plass til mykje mønster på kvar vott. Her er det vottar for den som liker det enkelt og klassisk med få fargar, men òg fargerike variantar i uventa kombinasjonar. Felles for alle vottane

maruta grasmane er ekspert på latviske

er dei særeigne mønstera som gjer vottane til

folkedrakter og grunnleggar av Nasjonalt

små kunstverk.

folkedraktsenter SENA KLETS («gamal låve») i Latvia. Etter mange års forsking ved Latvias nasjonalhistoriske museum, Liepaja Museum og Latvias folkemuseum friluftsmuseum har forfattaren valt ut 178 par vottar frå 1700-talet til byrjinga av 1900-talet.

128

La Utdr tv isk ag fr ev Ã¥ ot ta r

130

HÃ&#x2DC;GARE UTDANNING

131

høgare utdanning

RANDI RØNNING BALSVIK

NORSK BISTANDSHISTORIE Boka gir ei kortfatta oversikt over Noregs engasjement i internasjonalt bistandsarbeid frå Kerala-prosjektet i 1952 til i dag. Etter å ha gjort greie for korleis utviklingshjelpa kom i gang etter den andre verdskrigen, følgjer forfattaren utviklingslinjene i det norske bistandsarbeidet: korleis ein har tenkt omkring bistand til ulike tider, kva erfaringar ein har gjort i konkrete bistandsprosjekt, og korleis arbeidet har blitt organisert. Noreg markerte seg tidleg i internasjonalt bistandsarbeid, og med stadig aukande oljeinntekter kom Noreg til å vere blant historie | ISBN: 9788252188554 PRIS KR 249,– | SEPTEMBER

dei leiande landa når det gjaldt storleiken på u-hjelpa i høve til folketalet. Slik fekk Noreg ei stilling i internasjonale relasjonar langt utover det ein kunne forvente ut ifrå folketalet. Ei hovudoppgåve i denne boka er å syne korleis Noreg nytta dette handlingsrommet.

randi rønning balsvik (f. 1939) er professor emerita i historie ved Universitetet i Tromsø.

132

høgare utdanning

ROALD BERG

NORSK UTANRIKSPOLITIKK ETTER 1814 Boka gir ein kortfatta introduksjon til norsk utanrikspolitikk frå 1814 og fram til i dag. Hovudtemaet er korleis den utanrikspolitiske tenkjemåten blei til, og korleis han kom til uttrykk i denne tohundreårsperioden. Forfattaren viser at grunnlinjene i tryggingspolitikken – russofobien og den vestlege stormaktsgarantien – blei til alt i unionstida, og vidareført i Integritetstraktaten i 1907 og i NATO-medlemskapen i 1949. Parallelt tok den norske folkeretts- og humanitærpolitikken si form, først i freds- og skilsdomspolitikken sist på 1800-talet, deretter i Folkeforbundet, og så i bistandspolitikken i etterkrigstida og engasjementspolitikken etter den kalde

historie | ISBN: 9788252187663 PRIS KR 249,– | I SAL

krigen. Slik hevdar forfattaren at det er meir kontinuitet enn brot i relasjonane til framande statar i desse to hundre åra, der folkeretten alltid har vore Noregs viktigaste forsvarsverk.

roald berg (f. 1954) er professor i moderne historie ved Universitetet i Stavanger.

133

høgare utdanning

KNUT DØRUM

FRÅ UNDERSÅTT TIL MEDBORGAR STYREFORM OG POLITISK KULTUR I NOREG 1660 TIL 1884 I perioden frå 1660 til 1884 gjekk styreforma i Noreg frå einevelde til aukande grad av folkestyre. Hendingane i 1814 bidrog sjølvsagt til dette, men kor viktig var eigentleg 1814 i demokratiseringa på 1800-talet? Var det element av folkeleg politisk medverknad også i einevaldstida? Og blei dei autoritære trekka vidareførte også etter 1814? I denne boka gir Knut Dørum ei oversikt over endringar i styreform og politisk kultur historie | ISBN: 9788252184624 PRIS KR 289,– | I SAL

i tidsrommet 1660 til 1884, der endringane knytte til året 1814 er sentrale. Når det gjeld folkeleg politisk kultur og demokratisering, har mykje ny kunnskap komme fram i samband med fleire større forskingsprosjekt om 1814 og demokrati. I desse forskingsprosjekta har ein fått fram ei større breidde og meir variasjon i den folkelege politiske kulturen enn tidlegare, og då særleg for tida før 1814. Slik blir denne boka også ei oppsummering av den nyaste forskinga på feltet.

knut dørum (f. 1969) er professor i historie ved Universitetet i Agder.

13 4

høgare utdanning

JOHAN HYVIK

TOKULTURLÆRA I NORSK HISTORIE I siste halvdelen av 1800-talet stod oppfatninga av at Noreg var delt i to kulturar, sentralt i den norske nasjonsbyggingsprosessen. På den eine sida stod ein elite kjenneteikna av klassisk danning, tilknyting til det danske skriftspråket og med familiære røter i utlandet, og på den andre ei bondebefolkning med folkeleg kultur, norsk talespråk og familiære røter i Noreg. I denne boka viser Jens Johan Hyvik korleis denne tokulturlæra blei brukt i kulturell og politisk strid i Noreg på 1800talet, og kva innverknad ho hadde på nasjonsbyggingsprosessen. historie | ISBN: 9788252184617 PRIS KR 229,– | I SAL

jens johan hyvik (f. 1972) er førsteamanuensis i moderne historie ved Høgskolen i Søraust-Noreg.

135

høgare utdanning

AINA SCHIØTZ

VILJEN TIL LIV MEDISIN- OG HELSEHISTORIE FRÅ ANTIKKEN TIL VÅR TID Medisinsk forsking og praksis har gitt dei fleste av oss eit betre og lengre liv, men òg urealistiske forventningar om eit liv utan sjukdom og smerte. Like eins har dei store spranga i medisinsk vitskap og teknologi ført til eit nytt syn på kroppen, og fått oss til å stille grunnleggjande spørsmål om kven vi som menneske eigentleg er. Korleis er det blitt slik? I dette oversiktsverket følgjer forfattaren framveksten av medisinsk vitskap og praksis frå antikken til vår eiga tid. Etter ein historie | ISBN: 9788252177718

introduksjon til medisinsk historie som

PRIS KR 429,– | OKTOBER

forskingsfelt får vi ei oversikt over skiftande sjukdomsteoriar, utviklinga til institusjonane, helseprofesjonane og sist, men ikkje minst korleis situasjonen til pasientane har endra seg opp gjennom tidene. Eit skiftande sjukdomsmønster er ein grunnleggjande premiss for utviklinga innanfor helse- og medisinhistoria, men utviklinga må også sjåast i lys av større samfunnsendringar knytte til kultur, sosial struktur, økonomi og politikk. Kva slags

aina schiøtz (f. 1947) er professor i medisinsk

syn har ein til ulike tider hatt på sjukdom

historie ved Universitetet i Bergen.

og dei sjuke, og kva slags vilkår har ein bydd pasientane? Framstillinga har hovudvekt på norske forhold, men dei blir heile tida sett i lys av internasjonale impulsar og utviklingstrekk.

136

høgare utdanning

HEMING GUJORD OG PER ARNE MICHELSEN (RED.)

NORSK LITTERÆR ÅRBOK 2016 Norsk litterær årbok inneheld litteraturvitskaplege artiklar som samanfattar fjoråret. Carina Elisabeth Beddari og Jørgen Sejersted skriv høvesvis om prosa- og lyrikkåret 2015. Eivind Tjønneland summerer opp essaydebatt i fjor, og Erling Aadland skriv om vinnaren av Nordisk råds litteraturpris, Jon Fosse. Elles inneheld utgåva i år artiklar om mellom andre Dorothe Engelbretsdotter, Andrzej Tichý, Olav H. Hauge, Gunnar Lunde, Karin Fossum og isbjørn i svalbardlitteraturen.

litteratur | ISBN: 9788252190649 PRIS KR 329,– | SEPTEMBER

heming gujord (f. 1968) er førsteamanuensis i nordisk fagdidaktikk ved Universitetet i Bergen. per arne michelsen (f. 1960) er førsteamanuensis i norsk ved Høgskolen i Bergen, avdeling for lærarutdanning.

137

høgare utdanning

HILDEGUNN OTNES OG BENTE AAMOTSBAKKEN

TEKST I TID OG ROM NORSK SPRÅKHISTORIE Tradisjonell språkhistorie er i denne læreboka sett saman med tekstanalytiske og didaktiske perspektiv. Tekstdøma står i sentrum og illustrerer endring og variasjon så vel i tid som i geografisk og sosialt rom. Boka fell i to delar, der første delen er eit språkhistorisk lengdesnitt, medan andre delen går nærare inn på ulike språklege tema. Fleire aspekt er representerte: bøyingsformer og lydverk, tale og skrift, sakprosasjangrar og læreplanar, personnamn og stadnamn. norsk | ISBN: 9788252185058 PRIS KR 419,– | AUGUST

Boka er primært skriven for lærarstudentar, men er òg aktuell for bachelorstudentar og norsklærarar. Femte utgåva er oppdatert med stoff om digitalt språk og språkleg mangfald.

hildegunn otnes (f. 1955) er førsteamanuensis ved program for lærarutdanning, NTNU. bente aamotsbakken (f. 1948) er professor ved Fakultet for humaniora og utdanningsvitskap ved Høgskolen i Søraust-Noreg.

138

høgare utdanning

SIGRID LIEN OG HILDE WALLEM NIELSSEN

MUSEUMSFORTELJINGAR VI OG DEI ANDRE I KULTURHISTORISKE MUSEUM I kulturhistoriske museum blir kulturell identitet og kulturelle skilnader formidla til eit breitt publikum. Men kva slags forteljingar blir eigentleg fortalde i desse utstillingane? Dei norske samlingane inngår i ein internasjonal museumskultur prega av ei kolonial fortid, samstundes som dei var ein del av det nasjonale prosjektet. Samspelet mellom det koloniale og det nasjonale har vore eit tema i internasjonal museologi, men

kulturvitskap | ISBN: 9788252183375

det er reflektert lite over spørsmålet i Noreg.

PRIS KR 279,– | I SAL

I boka formidlar forfattarane innsikt frå den nye museologien som har vakse fram internasjonalt, og viser gjennom konkrete døme frå norske museum korleis utstillingane er konstruerte som forteljingar. Gjennom lesingar av ei rekkje kjende museumsutstillingar gir forfattarane ei innføring i teoretiske og metodiske grunnlagsproblem knytte til kulturhistoriske museumsutstillingar. Korleis snakkar norske kulturhistoriske museum om identitet og skilnader – om oss og dei andre? Kva fortel dei? Korleis gjer dei dette? Og korleis kan vi gå fram for å analysere museumsutstillingar?

sigrid lien (f. 1958) er professor i kunsthistorie ved Universitetet i Bergen. hilde wallem nielssen (f. 1966) er sosialantropolog og førsteamanuensis ved NLA Høgskolen og forskar ved Universitetet i Bergen.

139

høgare utdanning

ION DREW OG BJØRN SØRHEIM

ENGLISH TEACHING STRATEGIES METHODS FOR ENGLISH TEACHERS OF 10 TO 16-YEAR-OLDS English Teaching Strategies er ei didaktikkbok i engelsk for mellomtrinnet og ungdomstrinnet som er laga for norske forhold og etter norske læreplanar. Boka rettar seg mot lærarar og mot studentar i engelsk i allmennlærarutdanninga. Forfattarane drøftar korleis ein kan arbeide med ulike emneområde innanfor engelskfaget: munnlege aktivitetar, lesing og skriftleg didaktikk | ISBN: 9788252190489

framstilling. Den nye utgåva er oppdatert

PRIS KR 329,– | I SAL

etter endringane i læreplanen, og oppdatert med tanke på den digitale kvardagen vi har i dag.

ion drew (f. 1949) er førsteamanuensis ved Institutt for kultur- og språkvitskap ved Universitetet i Stavanger. bjørn sørheim (f. 1946) er førsteamanuensis ved avdeling for lærarutdanning og idrett ved Høgskulen i Sogn og Fjordane.

1 40

høgare utdanning

KJETIL BØRHAUG OG DAG ØYVIND LOTSBERG

BARNEHAGELEIING I PRAKSIS Barnehageleiing i praksis er ei lærebok i administrasjon og leiing, skriven for kunnskapsområdet «Leiing, samarbeid og utviklingsarbeid i barnehagelærarutdanninga». Boka gir ei innføring i gjeldande teori om korleis leiing blir utforma, og kva rammefaktorar som gjer at leiinga tek ulik form i ulike kontekstar. Teorien blir drøfta ved hjelp av praktiske døme og empiri frå oppdatert norsk forsking på området. Vidare gir læreboka studentane eit teoretisk rammeverk som dei kan bruke til å støtte seg på i praksis i framtidig barnehageleiing. pedagogikk | ISBN: 9788252188035 PRIS KR 319,– | AUGUST

kjetil børhaug (f. 1963) er professor ved Institutt for administrasjon og organisasjonsvitskap ved UiB. dag øyvind lotsberg (f. 1960) er høgskulelektor ved samfunnsfagsseksjonen ved Høgskolen i Bergen.

1 41

høgare utdanning

DAG SKRAM

BARNS UTVIKLING, LEIK OG LÆRING PEDAGOGISK ARBEID I BARNEHAGE OG SKULE Denne boka presenterer nyare syn på leik, læring, lærarrolla og undervisning. Forfattaren tek opp teoriar om leik og læring, og viser korleis ulike syn på barn, barndom og oppdraging har innverknad på læring i skulen. I denne samanhengen blir det særleg lagt vekt på forholdet mellom leik, undervisning og læring. Ei viktig målsetjing i boka er å løfte fram hovudmoment i barnehagepedagogikken i overgangen mellom barnehage og skule. Boka tek elles opp pedagogikk | ISBN: 9788252190472

entreprenørskap på barnesteget og drøftar

PRIS KR 229,– | I SAL

omgrepa yrkesrolle og profesjonskunnskap knytte til lærar- og elevrolla. Boka er ein ny og omarbeidd versjon av Leik og læring i samspel (2007), tilpassa innhaldet i den nye barnehagelærarutdanninga og kunnskapsområdet «Barns utvikling, leik og læring». Boka er skriven for studentar i barnehagelærar utdanninga ved dei pedagogiske høgskulane og etter- og vidareutdanning

dag skram (f. 1955) er førstelektor i pedagogikk ved Høgskulen i Sogn og Fjordane.

1 42

innanfor GLSM, grunnleggjande lese-, skriveog matematikkopplæring.

høgare utdanning

ALF ROGER DJUPVIK OG MAGNE EIKÅS

ORGANISERT VELFERD ORGANISASJONSKUNNSKAP FOR HELSE- OG SOSIALARBEIDARAR Boka gir ei innføring i organisasjonskunnskap og er retta mot helse- og sosialfaga. Etter ein introduksjon til organisasjonsteori gjer forfattarane greie for kva som kjenneteiknar organisasjonar i offentleg, privat og frivillig sektor. Dei presenterer ulike teoretiske perspektiv på korleis organisasjonar fungerer, og korleis dette kan påverke arbeidskvardagen til tenesteytarar i denne sektoren. helse- og sosialfag | ISBN: 9788252189360

I boka gjer forfattarane også greie for nyare

PRIS KR 369,– | I SAL

reformer i offentleg sektor og korleis dei verkar inn på organisasjonsutforminga. Forfattarane tek for seg hovudtrekka ved NAV-reforma, kva styringsideal ho byggjer på, og korleis reforma er evaluert i ettertid. Den nye samhandlingsreforma, gradvis iverksett frå 2012, blir det gjort greie for i eit eige kapittel. Til slutt i boka tek forfattarane for seg samarbeid mellom det offentlege og frivillige organisasjonar, og gir ei nyttig oversikt over

alf roger djupvik (f. 1960) er førsteamanuensis

dei viktigaste frivillige organisasjonane.

ved avdeling for samfunnsfag, Høgskulen i Volda.

Den nye utgåva er gjennomarbeidd språkleg og nedkorta med større vekt på det praktiske.

magne eikås (f. 1959) er førstelektor ved avdeling

Delane om den nye samhandlingsreforma og

for samfunnsfag, Høgskulen i Sogn og Fjordane.

erfaringane med NAV er nyskrivne.

1 43

høgare utdanning

ORDBOK

NORSK ORDBOK BAND 14 Norsk Ordbok dokumenterer kor rikt og livskraftig det norske folkemålet er Norsk Ordbok gir ei uttømmande framstilling av ordtilfanget i norske dialektar og i nynorsk skriftspråk. For kvart oppslagsord finn ein grammatiske opplysningar om ordet, tydingar, ordhistorie og bruksdøme frå litteratur og dialektar med kjeldetilvising og geografisk utbreiing. Norsk Ordbok har med ordopplysningar om norsk frå ca. 1600 til i dag, og byggjer ordbok | ISBN: 9788252186987 PRIS KR 850,– | I SAL

på ordbøkene til Ivar Aasen, Hans Ross og Steinar Schjøtt. I tillegg har ein eit arkiv med om lag 3,2 millionar ordsetlar, mange innsende av frivillige medarbeidarar over heile landet som har sendt inn ord frå sine eigne målføre sidan 1930. Ordboksverket byggjer også på ei omfattande elektronisk samling nynorsk sakprosa og skjønnlitteratur, som inneheld meir enn 100

norsk ordbok er utarbeidd av Norsk Ordbok

millionar ord og omfattar tekstar frå Ivar

2014 ved Universitetet i Oslo. Prosjektet er

Aasen til Jon Fosse og Aina Basso.

finansiert av universitetet og av Kultur- og kyrkjedepartementet. Noregs forskingsråd gir støtte

Norsk Ordbok låg føre komplett i 12 band

til trykkinga.

i mars 2016. Kvart band er på 800 sider og omfattar om lag 25 000 oppslagsord. Til saman omfattar ordboksverket ca. 300 000 oppslagsord. Med band 12 dekkjer ordboksverket no heile alfabetet frå «a» til «åværig».

144

høgare utdanning

KARL ARNE UTGÅRD, AUD SØYLAND OG MARGUNN RAUSET

ENKEL NYNORSK ORDLISTE Enkel nynorsk ordliste er ei ny ordliste på nynorsk. Ordlista har 33 000 oppslagsord henta frå dagleglivet og frå ulike yrkesområde. Alle bøyingsformene har fulle ordformer. Ordlista har berre med éi form av kvart oppslagsord og er såleis ei normativ ordliste for dei som synest det er vanskeleg med mange valfrie former. Redaktørane har lagt vekt på å velje ut former som ligg innanfor ei nynorsk «midtlinjenorm». Enkel nynorsk ordliste er eit viktig hjelpemiddel for alle som skriv nynorsk i arbeidet sitt, til dømes journalistar og tilsette i offentlege og private verksemder.

ordbok | ISBN: 9788252183627 PRIS KR 199,– | SEPTEMBER

karl arne utgård (f. 1951) er høgsterettsdommar. Han har gitt ut Juridisk og administrativ ordliste og er medredaktør av Enkel nynorsk ordliste. aud søyland (f. 1954) arbeider som språkkonsulent og er utdanna cand.philol. med nordisk hovudfag. Ho er medredaktør for Nynorsk ordliste. margunn rauset (f. 1976) er leksikograf og utdanna allmennlærar med mastergrad i nordisk språk og litteratur. Ho er medredaktør for Nynorsk ordliste.

1 45

høgare utdanning

KARL ARNE UTGÅRD

JURIDISK OG ADMINISTRATIV ORDLISTE BOKMÅL–NYNORSK 2. UTGÅVA Ordlista har 5500 oppslagsord på bokmål med omsetjing til nynorsk. Oppslagsorda er henta frå mange spesialområde, som prosess, bygg, arv og forvaltning. Mange av oppslagsorda har brukseksempel henta frå aktuell bruk. Juridisk og administrativ ordliste er eit viktig hjelpemiddel for juristar, politifolk, journalistar og tilsette i private verksemder og offentleg administrasjon.

ordbok | ISBN: 9788252185386 PRIS KR 319,– | AUGUST

karl arne utgård (f. 1951) er høgsterettsdommar. Han har gitt ut Juridisk og administrativ ordliste og er medredaktør av Enkel nynorsk ordliste.

1 46

høgare utdanning

OLAV VEKA

NORSK ETTERNAMNLEKSIKON 2. UTGÅVA Norsk etternamnleksikon inneheld alle etternamn, norske og innvandra, som har fleire enn 25 namneberarar. Boka er revidert etter 20 års bruk, fagleg oppdatert og utvida. Kjende namn, historiske namn, uvanlege namn og namn som er språkleg og kulturelt interessante, er omtalte endå om dei har færre enn 25 berarar. Eigne fagfolk har skrive om samiske og finske etternamn. Norsk etternamnleksikon er ei uunnverleg handbok for alle namneinteresserte, og er nyttig for slektsgranskarar. ordbok | ISBN: 9788252186079 PRIS KR 449,– | OKTOBER

olav veka (f. 1942) var i mange år lektor i vidaregåande skule. Han har skrive både lærebøker og ordbøker.

1 47

1 48

NYE TANKAR SKARPE PENNAR MEIR Å LESE Syn og Segn er eit av dei eldste og mest tradisjonsrike allmennkulturelle tidsskrifta i dag, stifta av Arne Garborg og Rasmus Flo i 1984. Syn og Segn er eit av få tidsskrift på nynorsk, og ein aktiv premissgjevar i det breie offentlege ordskiftet. Tidsskriftet er både eit korrektiv og supplement til kulturdekninga i norske medium. Det gjer Syn og Segn til eit av dei viktigaste tidsskrifta i Noreg. Syn og Segn vart kåra til Årets tidsskrift i 2010, og Årets nordiske tidsskrift same året. I 2016 fekk Syn og Segn pris for beste design under utdelinga av Årets tidsskrift. Velkommen som ny lesar! Knut Aastad Bråten redaktør Bli abonnent her: synogsegn/abonnement

- SYN OG SEGN RETT I POSTKASSA – FIRE GONGER I ÅRET - 400 SIDER SAKPROSA KVART ÅR - BØKER FRÅ SAMLAGET TIL REDUSERTE PRISAR

Historia om det tapte barnet .......................... 11–12

Advent .........................................................................14

Hjarteklapp..............................................................100

Aldri redd for mørkets makt.

Ikkje denne guten .....................................................20

Historia om eit brotsverk .................................21

Jakob og Neikob. Naboen................................ 78–79

Alt inkludert ............................................................. 50

Jakta på firkløveren ...................................................81

Apropos forelska .......................................................71

Jenta i blindgata .........................................................64

Are Kalvø på scenen ....................................116–117

Juleroser............................................................... 24–25

Aude så rørsle kan synast........................................30

Juridisk og administrativ ordliste.

Barnehageleiing i praksis .....................................141

Bokmål–nynorsk. 2. utgåva...........................146

Barns utvikling, leik og læring ...........................142

Kaninforteljinga ........................................................62

Bestevener ..................................................................65

Kjærleikens ferjereiser .............................................49

Betzy Kjelsberg. Feminist og brubyggjar .........115

Kong Eseløyre ............................................................63

Bjørnemysteriet ........................................................86

Kongen av Spitsbergen. Einar Sverdrups kamp

Bo flyttar ut.................................................................80

for gruvene og mot Nazi-Tyskland .............119

Bomulv ................................................................ 76–77

Krabbekrise......................................................... 62, 73

Brevet til Rosalin ......................................................22

Latviske vottar ..............................................128–129

Dei som flyktar og dei som blir ..................... 10, 12

Lev vel, alle .................................................................51

Dei vakre dagane i Aranjuez ..................................35

Livet er æve, og evig er ordet.

Den beste verste fødselsdagen ..............................66 Det er Ales ..................................................................44

Festskrift til Norsk Ordbok...........................120 Livet etterpå. Om vegen vidare etter

Det er ein elefant i barnehagen...................... 74–75

alvorlege kriser..................................................111

Eg er eg er eg er................................................... 82–83

Livet, til det betre ......................................................16

Englar, kaker og lause tenner .................................66

Lomen svarar meg i blanke timar..........................31

English Teaching Strategies. Methods for English

Lukta av våt jord om natta ......................................18

teachers of 10 to 16-year-olds .....................140

M Train .....................................................................121

Enkel nynorsk ordliste..........................................145

Marnie – mi hemmelege venninne ......................85

Farvel, Syria. Om eit folk på flukt......................110

Mars er for taparar .....................................................72

Felttestamente ...........................................................17

Melancholia I–II.........................................................45

Feriefiasko ...................................................................70

Mellom krig ................................................................36

Flukt ..........................................................................102

Mi briljante venninne ..............................................40

Frå undersått til medborgar. Styreform og

Morgon og kveld .......................................................43

politisk kultur i Noreg 1660 til 1884 ........134 Full fart ........................................................................63

Motorsykkelmysteriet .............................................99 Museumsforteljingar. Vi og dei andre i

Grøn vil eg ha deg grøn. Dikt i utval ....................34

kulturhistoriske museum..............................139

Gullfalken – ni nye eventyr ....................................84

Mørk vår ......................................................................15

Handboka. Alt du vil vite om hendene dine

Naustet.........................................................................42

– og litt til ...........................................................109

Nomade .......................................................................23

He-He! Ei bok om den livsviktige latteren ........94

Norsk bistandshistorie .........................................132

Heime mellom istidene ................................... 32–33

Norsk etternamnleksikon, 2. utgåva ................147

Heksejakt og heksebrenning i Europa .................95

Norsk litterær ordbok 2016 ................................137

Hestehandlaren. Kjell Opseth ............................118

Norsk ordbok. Band 14 ........................................144

Historia om det nye namnet ..................................41

Norsk utanrikspolitikk etter 1814....................133

150

Verdas tøffaste dyr ....................................................68

Om noko skulle skje ................................................96

Verdas viktigaste bok.

Organisert velferd. Organisasjonskunnskap for helse- og sosialarbeidarar...............................143 Orkanen. Første nyttårsdag 1992.

Om kroppen, kjensler og sex ................... 92–93 Viljen til liv. Medisin- og helsehistorie frå antikken til vår tid......................................136

Menneska som blei ramma og korleis

Villheks I og II ............................................................87

det gjekk med dei ..................................122–123

Zweet ........................................................................101

Parlamenturismen. Folkevalde på utflukt .....125

Ørjans keeperskole ........................................... 88–89

Personar du kanskje kjenner ..................................48 Peter Hognestad. Språkstrid og heilag fred.....124 Poesiar etter Henrik Wergeland ...........................26

FORFATTARREGISTER

Prinsessa på erta ........................................................64

Aglen, Kaisa ................................................................36

Prompebroren ............................................................70

Andersen, Trine ........................................................72

På liv og død. Distriktjordmødrenes historie ...114

Balsvik, Randi Rønning .......................................132

Romantiske vennskap.

Basso, Aina .................................................................95

Sjelevenner i norsk kultur .............................113

Benton, Lynne............................................................62

Satans mor ..................................................................53

Berg, Hallgrim ........................................................125

Sjørøvarhistorier .......................................................67

Berg, Roald ..............................................................133

Slatten, kaka og tjuven ............................................67

Bjørnevog, Catherine Blaavinge ................... 28–29

Slik funkar det! Heime og rundt omkring ....90–91

Bokneberg, Maria B. .................................................18

Spring for livet. Slik blei eg frisk ........................112

Botheim, Guri Sørumgård ............................. 32–33

Sprint............................................................................72

Bratlund, Bente .........................................................70

Spøkelsesnatt ............................................................65

Bruaset, Oddgeir ..........................................122–123

Stavanger stories 1....................................................98

Bruheim, Magnhild .......................................... 86, 99

Stein til stein ...................................................... 46–47

Bukdahl, Lars .............................................................72

Strikk til dei aller minste nøstebarna......126–127

Bøe, Bjørn T. . ..................................................... 74–75

Svarte-Mathilda II .................................................104

Børhaug, Kjetil ........................................................141

Svarte-Mathilda III ................................................105

Davidson, Sarah ........................................................64

Svartedalen ..............................................................103

Djupvik, Alf Roger ................................................143

Syn og Segn ...................................................148–149

Drew, Ion .................................................................140

Tanke og draum er himmelske køyrety.

Dørum, Knut...........................................................134

Dagbok 1924–1994...........................................37

Eikemo, Marit ............................................................50

Teaterstykke 5............................................................27

Eikenes, Åsmund Husabø ...................................109

Tekst i tid og rom. Norsk språkhistorie ............138

Eikeseth, Unni ........................................................108

Tokulturlæra i norsk historie ..............................135

Eikås, Magne ...........................................................143

Tyl .................................................................................52

Erstad, Emil André ................................................110

Um sakne springe blome ................................ 28–29

Farstad, Aud ............................................................114

Varmá ...........................................................................19

Ferrante, Elena .................................... 10–13, 40–41

Vegandi. Galderstjerna ............................................97

Fevang, Tove .................................................126–127

Verdas forsvunne skattar ........................................69

Folgerø, Halvor ..........................................................52

Verdas mystiske stader .................................... 69, 73

Folkestad, Anna R. ...................................................62

Verdas rekordbok ......................................................68

Folkvord, Magnhild...............................................115

151

Forfang, Åsmund ......................................................20

Robinson, Joan G. .....................................................85

Fosse, Jon ............................................. 26–27, 42–47

Roset, Kristin ..........................................................112

Gatland, Jan Olav ...................................................113

Rui, Juliane .................................................................30

Gavalda, Anna ...........................................................16

Rydland, Asbjørn .....................................................97

Gjerde, Christian Wiik............................................81

Røssland, Tor Arve ......................................104–105

Grasmane, Maruta .......................................128–129

Schiøtz, Aina ...........................................................136

Gujord, Heming .....................................................137

Simonsson, Nathalie ........................................ 92–93

Gunnarsson, Gunnar ...............................................14

Sims, Lesley ................................................................63

Halse, Per .................................................................124

Skaret, Erlend Flornes..............................................23

Handke, Peter.............................................................35

Skartveit, Gro .........................................................111

Hansegård, Jens ..........................................68–69, 73

Skram, Dag ..............................................................142

Hansen, Atle .................................................102–103

Smith, Patti ..............................................................121

Hauge, Olav H. ..........................................................37

Stai, Kari .............................................................. 78–79

Hoem, Edvard............................................................49

Sunne, Linn T. . .................................................. 64, 71

Hovland, Ragnar .......................................................96

Svendsen, Njord ................................................ 76–77

Hyvik, Johan ...........................................................135

Sæter, Svein .............................................................119

Ingebrigtsen, Eirik ............................................ 88–89

Sørheim, Bjørn .......................................................140

Kaldhol, Marit .........................................................101

Søyland, Aud...........................................................145

Kalvø, Are ......................................................116–117

Timberlid, Rune ........................................................53

Karlsen, Helene Urdland .....................................120

Tjensvold, Trude .......................................................80

Karlsvik, Mette ..........................................................19

Tokvam, Finn .............................................................52

Kråkevik, Herborg ............................................ 24–25

Torkildsen, Terje .......................................................98

Kvalvaag, Hilde K. ..........................................51, 100

Tørrisplass, Terje ......................................................31

Kaaberbøl, Lene .........................................................87

Utgård, Karl Arne.........................................145–146

Lien, Sigrid...............................................................139

Veka, Olav ................................................................147

Lillegraven, Ruth .............................................. 82–83

Vikør, Lars S. ...........................................................120

Lorca, Federico García..............................................34

Wetås, Åse ...............................................................120

Lotsberg, Dag Øyvind ..........................................141

Wänblad, Mats................................................... 90–91

Lund, Synnøve Macody...........................................48

Zürn, Unica ................................................................15

Markhus, Vegard .......................................................63

Aamotsbakken, Bente...........................................138

Michelsen, Per Arne ..............................................137 Nestegard, Dag H. . ................................................118 Nielssen, Hilde Wallem .......................................139

ILLUSTRATØRREGISTER

Nilsson, Moni .................................................... 65–67

Anfinsen, Inger Sandved ........................................84

Norheim, Jørgen........................................................21

Bellmer, Hans ............................................................15

Nyland, Ørjan Håskjold .................................. 88–89

Bergenholtz, Björn ........................................... 90–91

Orten, Øystein ..........................................................22

Billett, Camilla...........................................................64

Osland, Erna....................................................... 84, 94

Bloom, Christian.......................................................95

Otnes, Hildegunn ..................................................138

Blunt, Fred ..................................................................62

Punter, Russel ............................................................67

Bøe, Bjørn T. . ..................................................... 74–75

Rauset, Margunn ...................................................145

Duzakin, Akin ................................................... 76–77

Rein, Arild ..................................................................17

Folkestad, Anna R. ........................................... 62, 73

152

FOTOREGISTER

Gordon, Carl...............................................................63

Amundsen, Paul S. ...................................................77

Gordon, Mike..................................................... 63, 64

Arnesen, Geir................................................ 126, 127

Gunnarsson, Gunnar jr. ..........................................14

Audestad, Paal .................................................82, 118

Johnsen, Mari Kanstad .................................... 82–83

Berg, Sanne .................................................................87

Langhoff, Julius Vidarssønn ..................................71

Breistein, Tove K. ............19, 31, 95, 97, 116–117

Lindell, Elin ........................................................ 65–67

Brun, Agnete ...............................................24–25, 50

Markhus, Vegard .......................................................63

Brye, Ole Johs. ........................................................125

Mikkelsen, Oddmund ..........................................125

Bøe, Vicky Pridmore ................................................74

Møkleby, Per Ragnar ................................................94

Cartridge, Linda ........................................................21

Nyberg, Anders ........................... 68–69, 73, 90–91

Deinats, Janis ................................................128–129

Skyllingstad, Odd Henning ...................................70

Dittmar, Jesse ..........................................................121

Stai, Kari .............................................................. 78–79

Eide, Øyvind ...........................................................101

Themberg, Mads .......................................................72

Eikenes, Jon Olav H. .............................................109

Thorsson, Kjell .................................................. 90–91

Farstad, Peder ..........................................................114

Tjensvold, Trude .......................................................80

Goksøyr, Odd ............................................................22

Voigt, Morten.............................................................72

Haga, Jan Inge .........................................................111

Widlund, Filippa .............................................. 90–91

Hopland, Geir Henning .......................................117 Iversen, Elin.............................................................108 Jensen, Asbjørn .........................................................17

OMSETJAR- OG GJENDIKTARREGISTER

Kløvstad, Jan ..............................................................37

Bakke, Tove......................................................... 16, 34

Knutsen, Marius ...........................................102–103

Bildøen, Brit ...................................... 63, 64, 67, 121

Kolstad, Tom A. . ......................... 26–27, 42–45, 47

Borgund, Ole Jan ................................ 68–69, 72–73

Le Dilettante...............................................................16

Forfang, Åsmund ......................................................85

Lybeck, Bjørn-Henrik..............................................18

Fosse, Jon ....................................................................35

Løtvedt, Lene ..................................................... 84, 94

Hovland, Ragnar .......................................................34

Melhuus, Torgrim .....................................................29

Kvalsund, Runa .........................................................15

Meling, Espen Sanosh .............................................23

Oftedal, Eli .................................................................85

Moren, Gudmund............................................. 86, 99

Rosse, Øystein.................................... 65–67, 90–91

Møller, Mimsy ............................................................. 7

Røssland, Ingelin .............................................. 92–93

Nesset, Carl..............................................................124

Sørsdal, Kristin ................................... 10–13, 40–41

Pedersen, Herborg ....................................................96

Trohaug, Ragnfrid ....................................................62

Picard, Serge ...............................................................35

Vistdal, Oskar ............................................................14

Raabe, Carl Christian ....................................... 48, 81 Sivertsøl, Tor ...........................................................122 Skarvik, Benedikte .................................... 32, 36, 78 Studio G., Orkanger .................................................20 Sunnmørsposten ...................................................123 Tell, Stefan ..................................................................90 Vervik, Marius ...........................................................98 Voster, Cecilie R. ....................................................112 Waldenby, Sebastian................................................93 Øystese, Gjermund ...............................................110

153

FØLG OSS PÅ: twitter.com/samlaget facebook.com/samlaget instagram.com/detnorskesamlaget og abonner på nyheitsbrev på samlaget.no

KONTAKT OSS Anne Liv Tresselt Sals- og marknadssjef Mobil: 905 61 322 a.tresselt@samlaget.no Siri IfarnĂŚss Salskonsulent Mobil: 950 29 198 s.ifarnaess@samlaget.no Maren Ingeborg Hvamstad Marknadskoordinator Mobil: 412 26 449 m.hvamstad@samlaget.no Karin HelgĂ¸y Informasjonssjef Mobil: 970 19 865 k.helgoy@samlaget.no Mari Reinholt Aas Marknadskonsulent barn og ungdom Mobil: 920 81 156 m.aas@samlaget.no

155

156

15 7

158