PeterF.StrasseggerpåSamlaget
Aleksanderdenstore. Roman2020
Kvilifred. Roman2023
PeterF.Strassegger
KeisarAugustus
Roman
Samlaget
Oslo2025
©DetNorskeSamlaget2025 www.samlaget.no
Omslag:EgilHaraldsen&EllenLindeberg| exildesign Førtrykk:Type-itAS,Trondheim
Skrift:12/14,5pkt.AdobeGaramond Papir:70gHolmenBookCream2.0
Trykkeri:ScandBookAB,Falun
PrintedinSweden
ISBN978-82-340-1209-9
Dennebokaertryktpåmiljøvenlegpapir.
Materialetidenneutgjevingaervernaetteråndsverkloven.Deterderfor ikkjetillateåkopiera,avfotograferaellerpåandremåtargjeatteller overføraheileellerdelaravinnhaldetiutgjevingautanatdeterheimlai lovellerfølgeravavtalemedKopinor.
Deterforbodeåbrukaheileellerdelaravutgjevingasominndata ellertreningskorpusigenerativemodellarsomkanskapatekst,bilete, film,lydellerandretyparinnhaldoguttrykk,utansærskildavtalemed rettshavarane.
Brukavmaterialefråutgjevingaistridmedlovelleravtalekanføratil inndraging,erstatningsansvarogstraffiformavbøterellerfengsel.
SISTESJANSE
MesitibuskaneinærleikenavhusettilOleogventarpå han.Hanhargjortnokoegikkjekantilgje,ogidagskal hanbetalafordet.Mehargodtid.Egharplanlagtdet nøye.Sjølvomdetberreereindagsidanhangjordedet hangjorde,haregtenktpådetkvartminutt.Fyrstblei egberrerasandeogfekkvondtimagen.Såkomegmed eittpåkvaegskullegjera,ogheilesmertasmeltabortog forvandlasegtileinsøtdrikk.Nokoegnaut.Egkallar dethemn.Åhemnasegpåeinsomsnakkardritomdeg ogmordi,smakargodt.
Egveitatmormiikkjeerperfekt.Menhoerden einastefamilieneghar.Oghoerdeneinastesomstøttar meguansettkormykjedritegfinnpå.
Olestodilagmednokrejenterfråtrinnetpåsenteret,peikapåmegogsa:«Hei,August!Smekkendiner open.»
Egnektaåsjåned.Tenkteategikkjevarsådumateg letmeglura.
Såpeikadeioglo.Jentene.Innimegkjendeeg atnokorasa,ogegbleimedeittusikkerpåomeg haddekneptigjenellerikkjeetteråhavorepådoeni kafeen.
Olelo.Hanlosomeingris.
EghøyrdeSvenogIljakomatilbakmegogseia: «August,kom!»
Deiprøvdeåleiamegbort.Påvegenutspurdedei megomegikkjevillekneppaigjen.
«Nei»,svarteeg.«FordåfårOlerett!»
OgdetvardåOleroptedetegikkjekunnetilgje: «Dergårmammasvesleløpegut!Skalduheimogbaka hasjkakerno?»
Allelo.Deilo,ogegskjønaikkjekorleisdeihadde klartåfinnautavhemmelegheitatilmor.Detsom ingenmåtteveta.Detsomforalldelmåttehaldast skjult,forellesvillebarnevernettameg,ogegkunne mistahoforalltid.
MegøymerossibuskaneOlegårforbikvardagpåveg heimfråsommarjobbenhanharfåttpåsenteret.Sven hartekemedeitstålrøyrhanfannifarensgarasje.Ilja harmeddeistorekinaputtanehanharkjøptiLitauen tidlegareisommar.Detervarmtogklamtibusken,det luktarjord.EgkviskrartilIljaathanskalleggaeinav kinaputtaneideneineendenavrøyret.Etterhanhar gjortdet,seieregtilSvenathanskalhellasmåsteiniden andreenden.«Setdegnotilrette»,seieregtilSven.«Og harøyretoverskuldrasomeinbazooka.»
Svengjersomegseier.Hangjeralltiddet.
Denytstebetenavkinaputten,denmedlunta,stikk littut,ogegteiparendenfast,såhanikkjeskalskliut. Iljaliggbakmegogheldsegforøyra.Egstårklarmed lighteren.Fornoerdetberreåventapådetvesletrynet
tilOle.Såfårmesjåkvensommåspringadiltandeheim tilmammaasiidag.
Tipparmorhanserheiltvanleg,tipparhoersnillog grei,tipparhohareingodtbetaltjobbogaldrihamnar itrøbbel.Faentahanforåhadetsåenkelt.
Ettereistundhøyrermenokonsomkjemgåande nedovervegen.
Egtennerlighterenogglermegalttilåsjåansiktet tilOleakkuratidethanblirtreftavsmåsteinane.Dette kjemhantilåangrapårestenavlivet,tenkereg.
«Siktskikkeleg»,kviskraregtilSven.«Elleserdetdeg meskytnestegong.»
«Derkjemhan»,høyreregIljaseia.
«Roppåhan,seiathanskalkomahit»,svarareg. Iljagårutavbuskane,ogeghøyrerhanropapåOle.
«Kom,Ole!Komogsjå,meharfunnenokorarther ibuskane!»
«Kvaerdet?»høyreregstemmatilOleseia,ogegser athankjemnærmare.
«Eitmerkelegdyr»,seierIlja,ogegelskarhanfordet.
FordåOleseier:«Kvaslagsdyr?»,tenneregluntaog seiersamstundes:«Degvel!»
Også,medanhanframleiserivillreieomkvasom skjer,stiraregberrerettmotansiktethansidetSvenfinjusterersiktet.
Boom!
Egsitpårommetogleseibokomdeistoreerobraranei verdshistoria:Aleksanderdenstore,DjengisKhan,Ivan dengrufulle,ogminfavoritt:keisarAugustus.Eglikar hanfordihanharsamenamnsommeg,menogsåfordi hanvardenstørsteogmektigastekeisarennokosinne. HanvararvtakartilJuliusCæsar,drapKleopatraogein heilmassefolk.Eingongstakkhanutaugapåeinav undersåttanesinefordihantruddedeivillesvikahan. DåhanvarigravatilAleksanderdenstore,knektehan avnasenpåliket.AllesyntestrikettilAleksanderden storevarsvært,menAugustussitthaddeingengrenser. OghandøyddeikkjeungoguerfarensomAleksander, menbleigamal,rikogmektig.Nettdetvilegòg,slikat alleiheileverdaskalvetakveneger.Dåskalalleskjøna ategikkjeereinidiotsomburåleinemedmorsioglever eitkeisamtlivsomingenveitom,meneinsomkanfå tilnokoskikkelegstort.Ogalleskalundraseg! Morkjeminnogseieratdeieruteetterossigjen.
«MortilOleharringt,hoseierduhargjortnoko gale»,seierho.
«Kvadå?»spøreg.
«Hoseieratduharskotemothanmedfyrverkeri,og
atdetheileerminfeilfordiegikkjepassargodtnokpå deg.»
Egleggnedboka.
«Deterikkjesant»,seiereg.
«Erdetikkje?»
Egserpåmor.
«Trurdueghargjortdet?»
Morristarpåhovudet.«Nei,nei.Egnektaåtrudet dådeiringde.Hoharikkjeskjønakorgodduer!Alltid harfolkherkøyrtkampanjarimotdeg.Skuldadegfor altsomharvoregale.»
Detmorseier,ersant.Heiltsidanmeflyttahit,har deihaldepå,kallameginntilrektor,gjevemegkjeft, kallamorinnpåmøte.Sagtathoburdepassabetrepå meg,athoikkjegjernok.Påeittavmøtaharegtilog medhøyrtdeiseiaathoereidårlegmor.Deiharalltidlagtskuldapåhoellerpåmegdersomdetvarnoko uro,sjølvomdetvardeisomikkjehaddestyrpåklassen!
Læraren,rektoren,alltidhaddedeipeikapådetgalneeg gjorde,sagtatdetaldrivarnokonproblemføregstarta påskulen,saategvaromsynslaus,mobbaandre,skapte negativstemningiklassen,settefolkoppmotkvarandre,øydelatingmedvilje.Musikklærarenkallameg psykopat.
Egveitdetberreereitord,meneghugsarategblei skremddå.Egerdåvelikkjepsykopat?
Egseratmorgræt.
«Deterikkjesantnokoavdette,August.Seiatdet ikkjeersant!»grætho.
Egseierhoikkjeskalgråta.
«Detteherereisåalvorlegskuldingategikkjeveitom egorkarågåpånyemøteforåtaimotdet…»,seierho oggrætigjen.
Såseieregategerklar.
«Tilkvadå?»
«Tilådra»,seiereg.«Detmeharsnakkaomsåmange gongerfør»,seiereg.«Atmeburdedraeinannanstad ogstartapånytt.»
Morharsnakkaomdetmangegonger,atmeburde flyttavestover,tilderhokjemifrå.
«MenAugust,mehargjortdetfleiregongeralt.Hjelperdet?Oghugsardukorleiemebleiavheileflyttegreienesist?»
Egnikkar.Egveitkvahomeiner.Deterikkjegøyå byrjapånyeskularheiletida,prøvaåfånyevener,passa inn,fårespekt,fåandretilålydadeg.Mensamstundes: Herkanmeikkjebliverande.Ikkjeno.
Mortrekkerpusten.Såseierhotilslutt:«Erduklar forådravestover?»
Egnikkar.
«Mendetersistegongen,August.Egorkarsnartikkje meir.»
Egnikkarigjenogseier:«Ja,detmåblisistegongen megjerdet.Mendåmåduogsåslutta,mor.Medalt!»
«Egskaldet.»
«Meinerdudet?»
Egserpåho,lurarpåomdetersant,dethoseier.For egharhøyrthoseiadettemangegongerfør.
Morstrykmegoverhovudet.
«Egmeinerdet,August.Egersåleiavdet,egòg,av
åhaldamaskaogskjulatingheiletida.Deterikkjebra formeg!»
Sågårhopårommetsitt,hentarframskrinet,opnar det.Egsersintpåhodåhovisermegplastposanemed grønttoppskotogklumpanemedbrun,seighasj.
«Noskalegkastaaltsaman.Berresjå!»seierho,tekut posaneogseieregskalblimedhopåbadet.
Hobermegomåopnadolokket,ogegseratho opnarposaneoghelleraltsamannedi.Deibruneklumpanesøkknedibotnen,ogtoppskotetblirflytandesom graspåvatnet.Såskylhoaltsamanned,tildetforsvinn tileineimavferskkuttagrantre.
Morler,frynsete,medgråtihalsen.
«Noblirdetnyetiderforossbegge»,seierhosåog tørkarsegundernasen.
Egnikkar.
«Nyetider»,seiereg.
«Forduskalògsluttamedtulletdittno,ikkjesant?» seierho.
Egnikkar.Eglovarategaldrimeirskalhamnaitrøbbel.Sjølvomhoalltidseieregergod,veithoogsåat mykjeavdeteggjer,ergale.Menegervelframleisgod påbotnen,sjølvomeggjergalneting?Morspøromeg vilhakjeksmedmarshmallows.
«Kvaskalmemeddetno?Ermeikkjenettferdige meddenslags?»seiereg.
«Einsistegong.Såermeklaretilådra»,svararho.
Morplaralltidlagaeinsandwichmedmariekjeksog marshmallowsnåregharblittskuldafornokogale.Då
egvarliten,sahoatdetvareinmagisktryllekjekssom kunnehjelpamegågløymadetvondeiverda.Ogat nårmeåtdei,bleimesterke.Ogeghugsarategfør,då egvarliten,kjendemeggodigjenettermehaddeete kjeksa.Fordengongentruddeegpådetmorsatilmeg, atingentingavdeteghaddegjort,varminfeil.Menno?
Egserpåhomedanhotygg.Hosmilerogprøverå nytadet.
«Egtrurdetblirbraforossbegge,dette,August.Ei sjelelegreinsing.Einnystart…»,seierho,ogegvilså gjernetrupåho,atmeskalklaradetdennegongen.