ANDERSTOTLAND
Vampyraneieplehagen. Biletbok.Ill.avNinaFlatnesBratbak.
KapabelForlag2015
Engelisnøen. Ungdomsroman.Gyldendal2016
Sålengeingenseross. Ungdomsroman.Gyldendal2017
Digg.Gjerkvardagentileinfest. Kokebok.SkaldForlag2017
Dennorskeslavehandelen. Sakprosa.Ill.avKristianKrohgSørensen.Gyldendal2018
Nedteljing. Ungdomsroman.Gyldendal2018
Utirommet .Lettlesbok.Ill.avLineHalsnes.Samlaget2019
Vintertonar. Roman.Samlaget2019,2020
Nattmannen. Sakprosa.Ill.avKristianKrohg-Sørensen. Gyldendal2019
Lepra. Sakprosa.Ill.avMartinErnstsen.Gyldendal2020
Vindmøllekampen.Historiaomeitfolkeopprør .Sakprosa. Samlaget2021
Blindsone. Ungdomsroman.Gyldendal2021
Pestogplage.Omverdasverstepandemiar. Sakprosa.Ill.av
MartinErnstsen.Gyldendal2021
Norskesjørøvarar.Omplyndringogkapringinorskefarvatn.
Sakprosa.Ill.avKristianKrohg-Sørensen.Gyldendal2022
Tiljordskaldubli. EinJacobJuul-roman.Samlaget2022,2023 Gunnarsrekordbok. Barneroman.Vigmostad&Bjørke2024
AndersTotland Tildødenskiloss
EinJacobJuul-roman
Samlaget
Oslo2024
©DetNorskeSamlaget2024 www.samlaget.no
Omslag:EivindStoudPlatou/Handverk
Førtrykk:Type-itAS,Trondheim
Skrift:10.5/13.6pkt.Sabon
Papir:70gHolmenBookCream2.0
Trykkeri:ScandBookAB,Falun
PrintedinSweden
ISBN978-82-340-1240-2
Dennebokaertryktpåmiljøvennlegpapir.
Sitatafråsalme35erhentafråBibel2011.
Materialetidenneutgjevingaervernaetteråndsverklova.Deter diforikkjetillateåkopiera,avfotograferaellerpåandremåtar gjeattelleroverføraheileellerdelaravinnhaldetiutgjevinga utanatdeterheimlailovellerfølgjeravavtalemedKopinor.
Deterforbodeåbrukaheileellerdelaravutgjevingasom inndataellertreningskorpusigenerativemodellarsomkan skapatekst,bilete,film,lydellerandretyparinnhaldoguttrykk, utansærskildavtalemedrettshavarane.
Brukavmaterialefråutgjevingaistridmedlovelleravtalekan føratilinndraging,erstatningsansvarogstraffiformavbøter ellerfengsel.
Detteereinroman.Alleeventuellelikskaparmellomkarakteraneibokaogfolksomfaktiskfinst,erberrepåkødd.
KAPITTEL1
Dennaknesanninga?Dødenereistyggsak.Ogmeir naken,dødogstyggenndeninnsmurdemannensom nogleiutavhendenemine,skaldetgodtgjeraståbli. Haddehanikkjeallereievoredød,haddehannokuansettstrokemedavdeigjentatteslagamothovudet,der hanskleinedoverbranntrappabakdengamleprestebustadenogklinkaskallenmotkvarteinastetrinn–kliss nakenogdektavbabyolje.
Egvekslablikkmeddengamlekvinnasomstodifargesprakandemorgonkåpeøvstpåtrappeavsatsen,og tørkadeisleipefingranepåbuksa.
«Detgjekkikkjeheiltsomplanlagt»,saeg.
Solveigsukkatungt.«Ikkjeheiltsomplanlagt?Du slepptejotaketsåsnartmekomtiltrappa.»
«Sleppteogsleppte»,saegogkjendekorleiskroppen krøktesegsamantileikraftighostebye.
Egheldtmegtilbrystet.Omikkjedennehostengav segsnart,komhantilåtaknekkenpåmeg.Egkikka mottrehyttasomegogIzzyhaddebygdiskogkanten. Ingenbevegelsar.Ingenlyd.
Godt.
«Detvarikkjeakkuratsålettåfåskikkelegtak.Kor
mykjebabyoljehardueigentlegbrukt,eiheiljerrykanne?»
Solveigsnøfta.«Hardukanskjealdri…?»
Egløftahendeneforåbehennesenkagarden.Det varingengrunntilåforsvaraseg,hervardetuansett berreossto.Detvaringenandresomkunnehøyrakva mesa–ellersjåkvamegjorde,fordendel.
«Slappav»,saeg.«Egdømmeringen.»
Ogdetvarheiltsant.Imotsetningtileindelavkollegaeneminehaddeegaldrisettdetsomminjobbå dømmadeilevandeogdøde.Detfekkveraopptilsjefenderoppe,såfekkhellermeibakkemannskapet gjeravårtbesteundervegs.Vardetéintingeitlangtliv somsokneprestiDennorskekyrkjahaddelærtmeg, vardetatfolksomregelhaddesinegrunnar.
NøyaktigkvasomvarSolveigMyklebustsinegrunnartilåsmørjainnogavlivadettemennesketiprestebustadennokrefådagarførdotterhennarskullegifta seg,varlikevelikkjeheiltlettåforstå.Detsomderimot varklart,varathotronghjelp.
MingodevenMaria,somhaddetattoverprestegjerningadåeggjekkavmedpensjonognærmastvarsom familieårekna,måtteikkjefåøydelagtdenstoredagen sinavmorasdødelegeutskeiingar.
Egkastaeitnyttblikkmottrehyttaogsukkatungt. Gudforbyategskullefånysgjerrigepolitibetjentarinn påtunetno.Rettnokvareggodvenmedlensmann RoySteffensen,mendetvargrenserforkorlangtden strikkenkunnestrekkast.Dessutanhaddeeglovahan åikkjebliinnblandaimeirtulletterforviklinganeme såvidthaddekommeossutavførjul.Deitopengeinnkrevjaranesomdukkaopppådøradensamedagen
sombarnebarnetmittIzzyflyttainn.Forvirringarundt bikubane,blodetisnøenogdeiprovisoriskeløysingane foråskjulaallespora.Dethaddevoreeitsaligsøl,det vardetingengrunntilånektafor.Mendethaddeordna segpåeitvis,sjølvomfliskuttarentrulegtrongeinreal serviceforåfungerasomførigjen.Bådejentungenog eghaddekommeheilskinnafrådet,ogmefekkstarta detnyelivetsamansomeinfamilie.
MenkampenforIzzysiframtid–forvårframtid–varpåingenmåteover.Detvarberreeitlitedøgntil Rønnaugfråbarnevernetskullekommapåbesøkigjen, ogskulleeghanokosomhelsthåpomåfåbehalda barnebarnetmittheriprestegarden,måttedetmøtetgå bra.Detvarheiltklartformeg.
Altsomhaddeskjedddeisistetimane–bådedetSolveigsjølvhaddesteltistand,ogdethoforaltiverda ikkjemåttefåmedseg–haddekommesomeiulukksaligradavskjerisjøenforIzzyogmeg.Detvarsom årøraihonningenetterslyngingaomhausten.Detvar heiltavgjerandeforathanikkjeskullekrystalliseraseg ogbliøydelagt.Mendessmeirkrefteregbrukte,dess tyngrebleimotstanden.
Skullehoaldrisleppaunnadeilangeskugganetil faren,tilKnut-Halvard?Skullemealdrifåfred?
Pokkertadennearvesynda!
Egristapåhovudetoghostaiolbogensåheilekroppenkrympa.«Dumåinnrømmaatdetikkjeersærleg praktisk,sliksituasjonenharblitt?Hanerjosleipsom einålieibøttemedsnott.»
Solveigsloutmedhendeneogsukkatungt.«Me skullejoberre…»
«Ingengrunntilåutdjupa»,saeg.
«Menkvaskalmegjera?»
Detfortvilablikketogdeiflagrandekleda,som openbertmåttehavorekjøpthosnokrehasjrøykande hippiarihovudstaden,fekkdettilånappailattermusklane.
«Menstånoikkjederogle»,saSolveigogbleistram iansiktet.«Mariakjemsnart.Dumågjeranoko.Ho kanikkjekommaheimtil…dette!»
Hohaddeeitpoeng.Medberrefiredagarigjentil bryllaupethaddedetnokgåtthardtutoverhumørettil MariaomhokomheimfråbrudekjolehentingmedIzzy ogGjertrudogfanneitinnsmurtlikitunet–sjølvom detstrengttattvarmitttun.Noskaldetseiastatden nyeprestenibygdavarvelsignamedeievnetilåsjå stortpådetmeste,mendettevarnokgodtovergrensa. Detvaregrimelegsikkerpå.Detheilevarmildtsagt uheldig.
Medaneggløttamottrehyttaigjen,tenkteegtilbake tilsituasjoneniuthuseteithalvtårtidlegare.Iløpetav nokretimarhaddeheilelivetblittsnuddpåhovudet,og detvarberremedeitnaudskrikategkomfrådetmed livetibehald.Nokosomvarmeirenneinkunneseia omenkelteavdeiandresomvarinvolvertdessehektiskeførjulsdagane.Jodå,detkunneabsolutthavore verre.
«Deterberreéintingågjera»,saeg.
«Ja?»Solveignærmasttrippaidenpsykedeliske batikkdrakta.
«Ja»,saegogkvelteeitnytthost.
«Kvadå?»
Eglahandapåskuldrahennarsåhoskulleforståat egmeintealvor,atdettekomtilåordnaseg.Badeistille
bønomategmåttefårett.Dettemåttegåbra.Noko annavarikkjeaktuelt.
Eg,JacobJuul–denpensjonertepresten,birøktaren ogsprithandlaren–haddetrassaltvoreuteeivinternatt ogtofør.
«Eghentarmotorsaga»,saeg.
KAPITTEL2
Mendetstartaikkjeder.
Kanskjekunneeghasagtatdennehistoriastartadå SolveigMyklebustgjekkavbussenmedtostorekoffertar,sprutraudelepperogeiutringingsomskogfolket knapthaddesettliknandetil,halvtannadøgntidlegare.
EllerdåMariaogGjertrudsettedatoenforbryllaupet–midtpådenvarmastesommarenimannsminne. Ellerunderjulemiddagenheimehosmegeithalvtår tidlegare,medmingodevenRoySteffensen,mittsplitternyebarnebarnIzzyogMariaogGjertrud–dereg lovahøgtogheilagtategskulleviadeiførbarnetkom, sådennyeverdsborgarenkunnefødastinnisåtrygge rammersområd.
Mennårsantskalseiast,startavelogsådennehistoriameddenoverraskandetelefonenfråbarnevernetei vekeførdetigjen,somskullevisasegåendraalt.Forå gjeraeiganskekorthistorieendåkortarebleiegbåde bestefar,enkemannogmordariløpetavnokrefåhektiskeførjulsdagar.Ogdetmåegberreseia:Detvardet bestesomhaddehendtmeg.
Einnystart.Detvardetdetvar.Formegogforvesle
Izzy–ellerIsabellaDonnatinaJuul,somdetstakkars barnetvardøypt.
LivetmittmedMargotvarforlengstover.Sålenge holevde,haddeegbesøkthenne.Sjølvomdeigode daganevaroverogmeberrehaddedeivondeigjen,var deteitløftemehaddegjevekvarandre.Detvarframleis verdnoko.
Kvareinastevekekøyrdeegtilsjukeheimenogsette megvedsengekantenhennar.Istartenlasegbådebøker ogaviserforhenneogfortaldeomkvardagenogalle folkaegmøttepåjobb.Eglautomsamtalanemine medRoyogpåfunnatilAnjo.OmgodetilbodpåFelleskjøpetogkonfliktarisoknerådetsomegvissteat Margotvillehafrydasegoverdåmeframleisvarunge ognyeibygda.Ogikkjeminstomdeiversteskrønene eghaddehøyrtfråkaraneibirøktarlagetunderdei månadlegesaunasamlinganevåre.
Dethaddetattlitttidåvenjasegtildennaknefellesskapen,mentilsluttbleideteindelavkvardagen, detòg.Detstartasomregelmedlettfagpratombirøkt ogspritbrenning,littmuntererfaringsutveksling.Men itaktmedtemperaturensomsteigidampenfråvarmesteinane,tokskrøneneover,ogoftekunnedetverka somomrøvarhistorieneogsveittenrannomkapp.Det handlaomtradisjonar,detòg.Ogvardetéintingeg vissteatMargotsetteprispå,vardettradisjonar.
Eggjenfortaldekvareinasteskrøneetterbesteevne ogavsluttamedeinklunkfrålommelerkasomegalltidhaddepåinnerlomma,ogeinlitenklunktilMargot ipotteplantaivindauget.
Menetterkvartsomåragjekk,bleidetoftareog oftaretilategberresatder.Stillableisåtungatlivet
ikkjefekkplassderinnepådetveslerommet.Tilslutt sluttaegålesaforhenne,ogegsluttaåfortelja.Og drakkbådeminogMargotsinklunkføregreistemeg oggjekkigjen.
Ogdåhotilsluttsovnainn,berrenokrefådagar førjulaftan,ogakkuratsamtidigsomdetukjendebarnebarnetvårtdukkaoppsomeihimmelskjulegåve, haddeegallereiereknamegsomenkemannifleireår. Diforhaddeeghelleraldritenktpådetsomnokon utruskapdåegeinperiodehaddehyppigebesøkav Ingeborgsomdirigertekyrkjekoret.ForsjølvomhjartetsloikroppenhennarogMargotframleispustafor eigenmaskin,vardetògdeteinastehogjorde.Foralle andreføremålvarhovekke.Dethaddeabsoluttvore eisorg,mendådødenendeleginntrefte,varsorgprosessenpåmangemåtarover.Altsomgjenstod,varåfå Margotibakken.
OgKnut-Halvard,ellerJacobJunior,someglikteå kallahan,forsvannlikerasktsomhandukkaopp.Det vargåttmeirenntjueårsidansistegsåghan,dåhanein kveldstodpåtrappaogbadompengar–påfluktfrå denkriminellebandenhanhaddevoreeindelav.Me fannaldriutavdetetteratmørkettokhanitenåra. Ogdådenbortkomnesonenvendeheimigjen,vardet berreforåsetjaeitendelegpunktum.
Detaljanerundtdødsfalletvarframleisnokouklare, menbådeRoyogGregerpågravferdsbyråethaddetilråddossådroppaminnestundmedopenkiste.Enkelte dødsfallerdetbeståleggalokpå.
Eghaddesjølvforrettaigravferda.NolåghanattmedMargotpåkyrkjegarden.Såkomhanheimtil slutt.
MenIzzyvarher.
Ogdetvarnokavplass.Derdeterhjarterom,er detalltidplasstileitlitemennesketil,detsamegjaldt definitivtgamleprestegardarsomOpplysningsvesenets fondtilslutthaddegjeveslepppå–etterdetsomikkje kanskildrastsomnokoannaennrimelegtøffeforhandlingar.Kampenomkyrkjasineeigedommarhar aldrivorenokonsøndagsskule,deteriallefallsikkert.
NovardetMariaogGjertrudsinnyestartdetskulle handlaom.Bryllaupetogbarnet.Dennyefamilien. Ogdengamle.
SådåmortilMariaringdenøyaktigeivekeførbryllaupetogsaathovillekommafråTrondheimomto dagarforåhjelpatilmedaltsommåtteordnastiinnspurten,klarteikkjeMariaåseianei.
«Hokjemallereiepåmåndag»,saMariadåhokom innomforåforklarasituasjonen.Ellerkanskjevardet allermestforålettahjartettileinmedteieplikt.Fortrulegesamtalarogsjelesorgharforteintendenstilågli overikvarandre,ossprestarimellom.
«Såkjekt»,saegogskjenktekaffitiloss.
Mariarynkapånasenogsukkatungt.«Dukjenner ikkjemamma.Hoer…»
Mariastoppaogtokeinforsiktigslurkavdenvarme kaffienogsettekoppentilbakepåskålamedeitlett klirr.
«Ja,hoerikkjeheiltsomandremødrer»,saMaria. «Detkanfortblilittmykje.»
«OK?»
«Holeggikkjebandpåseg,foråseiadetsånn.» Mariasmilteskeivt.«Detereingrunntilategaldrivur-
derteåblibuandeiTrondheim.Metrengeinviss…avstandommeskalfungerasaman.»
«Ogeivekeblirforlenge?»
«Eindagmedmammaerforlenge.Eivekeerheilt utenkeleg.Detgårberreikkje.»
«Ogduklarteikkjeåseianei?»
«Nei»,saMaria.«Egkjennermamma.Hohadde ikkjeforståttdet.»
Egnikka,forstodkvahomeinte.Eitbryllauperikkje nokoeinplanleggsåveldigmangegongerilivet,ogi allefallikkjemedeibrudfullavbekkenløysing,midti eihetebølgjesomkunnetattknekkenpådenmestlivsglade.Nei,verkenansiktetellerrestenavkroppsspråkettilMariaetterletnokontvil.Hervardetberreéin tingågjera.
«Deterplasshosmeg»,saeg.
Mariaryktetil.«Meinerdudet?»
«Klartdet»,saeg.«Erdetikkjeslikteinharvener til?»
Mariasmilte.Detvarsomomeiuendelegtungbør varløftafråskuldrenehennar.
«Tusentakk!»saMaria.«Duanarikkjekorstorpris egsetpådette.Verkeleg.»
«Fint»,saeg.«Dåseiermedetsånn.MordifårsoverommetattmedIzzysitt.Detstårallereieklarttilbesøk, sådeterikkjenokostyr.Dessutankandetbligodtmed eitekstraparhenderdeisistedaganeframmotbryllaupet.Deterjolittsomskalordnast.Meharnokå gjera.»
IgjenbreiddesmiletsegutoveransiktettilMaria.
«Izzykjemforrestenheimimorgon»,saeg.«Eghar fåttmeldingfråmorfarenomatdeierirute.Etterpla-
nenskaldeiveraherrundtlunsjtider.Sådåerhoklar forbyturpåmåndag.»
«Bra»,saMaria.«Egtenktedetkunneverakjektfor Izzyåveramed,sidanmeskalhentabrudepikekjolen òg.Erdetforrestengreittfordegommetareiovernatting?DetkanblilittmykjeforGjertrudåreisaattog framsamedagen.»
Egnikka.Sjølvsagtskulleeggjernehatthenneheime hosmeglittlenger,etterfleirevekerpåferie.Meneg visstekorgladIzzykomtilåbliforturenmedMariaog Gjertrud.Hohaddegleddsegifleiredagar,heiltsidan Mariainvitertehennemed.Ogeiovernattingkom berretilågjeradetendåkjekkare.Egvisstekorfintho komtilåfådet.Detvardetviktigaste.
«Ingenproblem»,saeg.
«Takkigjen»,saMaria.«Fordetmedmamma.»
Egsettekaffikoppenfråmeg.
«Korillekandeteigentlegbli?»
KAPITTEL3
Duharvarmesomrar.Ogsåharduaustlandsvarme somrar.ForeinsomharvakseopppåVestlandetmed stortsettliketemperaturarfrå17.maitiljulaftan,er detkrevjandenårsommarenbitsegfastiinnlandet. Leggdutørreelvar,brunsviddemarkerogkonstant skogbrannfarepåtoppen,begynnerdetsåsmåttålikna pådensommarenmevarmidtinneino.Detvarsomå fåbesøkaveinapokalyptiskryttar,ogienkeltekretsar haddedeiforlengstbegyntåkviskraomatendetidavar nær.
Heldigvishaddeegeigammalviftepåkjøkenetsom egkunnesøkatilfluktvednårdetbleisomverst.
Kvareinastevekekomdetmeldingarpånyheitene omgamleogsjukesomstraukmedivarmen,folksom haddefåttisegforlitevatn,ellerformykjeavnoko anna,somberresegnaomogtakkaforseg.Solaogvarmenkunneabsolutthadeneffektenpåfolk–akkurat somsprengkuldaomvinteren.
Detbleieindeldødsfallavdet. Oggravferder.
OgsidaneghaddelovaMariaategkunnesteppa innsomvikaromdetbleiforhektiskframmotbryllau-
pet,måtteeghaldamegiområdet,samekvavêrsjefen sendeoss.
BerreIzzyhaddesloppeunnadenverstevarmendei sistevekene.
Egskalinnrømmaategmåttetenkamegomlittekstradåinvitasjonenfråmorfarenhennarkom. SanderWallanderRamnefjell. Kokken.
Forholdetvårthaddeikkjeakkuratstartameddet gode,dåhansendetorpedoartilprestegardenforå krevjainngjeldatilJunior–tilsineigensvigerson.Men mehaddefunneutavdetpåeitvis.UnderslagetogsvikettilJuniorkravdeeinpris,detvarnokomebegge kunneforstå.Ogprisenhaddevorehøg.Menikkjeså mykjesomeitsekundhaddeegvoreitvilomatdetvar verddet.
Rasktkommetileifellesforståingavkvasomvar detbesteforIzzy.Ogihalvåretsomvargåttsidanme førsthaddemøtst,haddedetberreblittklarareogklarareformegatvaletegtok,haddevorerett.KnutHalvardhaddespeltsinekortogtapt.MenIzzyvar uskuldig.Hohaddealdrilagtlivetsittipotten.Hovar berrebarnet.Pådenkortetidahohaddelevd,haddeho allereiemistamykje.Menhohaddeframtidaføreseg.
FleiregongergjennomvårenhaddeKokkenogkona besøktossiprestegarden,ogsåvidtegkunnesjå, treivstIzzygodtiselskapetdeira.Kanskjevardettilog medfintåhaeitslagsbandtilmorasinfamilie,sidan hoaldrirakkåblikjentmedhennesjølv.Atfødslar framleisskulletalivetavfolk,varnokostyggeskap. Kokkenhaddeuansettlovaåhaldajobbogprivatliv heiltåtskilt.RestenavgangsteraneiDirtyPigsskulle
skyggabanennårIzzykom.Detvarbesteforeldraho besøkte,ikkjeMC-banden,sjølvomakkuratdetskiljetkanskjekunneverkalittkunstigforutanforståande. Mendetfungertepåeitvis,ogIzzytronguansettalle tryggevaksnehokunnefå,etteratfarenforsvann.Det krevstverkelegeinlandsby,dethaddeegaldritvilapå.
SådåIzzybleiinvitertmednordovertilRamnefjellfamiliensihyttenokrevekerpåforsommaren,hadde egikkjehatthjartetilåavvisahan.Iskaldtsjøvatnog frisktregn,fisketuraroggrillingifjæra,detvarsom åtenkatilbaketilvestlandssomraneimineigenbarndom.Kokkenhaddedaglegsendtbileteetteratdei reiste,ogdetvarnestensådengodestemningaseiv gjennomskjermen.
Mennoskullehoheim.Iallefalleinsnartur,førho skulleutpånestetoktmedMariaogGjertrud.Detvar fint.Hohaddeverkelegfunnesegtilrettehosmeg–hos oss.SærlegMariaogGjertrudhaddedetsistehalvåret tatthennetilsegmedopnearmarogvarmehjarte.Det varikkjefågongerIzzyletveraåkommaheim,meni stadengjekkretttilbiblioteketetterskulen.Derbleiho sitjandemedeinstabelbøker,medanGjertrudsågtil henneinnimellomarbeidet.Rettsomdetvar,slodeiav einprat.Ja,detvarverkelegfint.
Egskruddeviftapåfulltogfannmegeitglasvatn påkjøkenet.Kastaeitblikkutpåbikubaneihagen. Detsurragodtrundtdeifargesprakandekassane,som Izzyhaddemålamedsjølvvaldkoloritt.Stablaravgule, raude,rosaogblåkassar,fulleaveggogyngel,bierog honning.Deiliktesegivarmen,biene,sjølvombringebærtrekketneppekomtilåkastanokosærlegavseg omdetikkjekommeirregnsnart.Varmenvareislags
velsigningforhonningproduksjonen,mendennedystopisketørkenførteikkjemedsegannaenndødog pine,ogrekordsalforlandetsdrikkevareprodusentar. Deikommersielle,velåmerka,hosmegvardetrolegareennpålenge.Mendetvarkanskjelikegreitt.Etter atIzzyflyttainn,haddeeguansetthattmeirennnokå hengafingranei,ogbierertrassaltmeirbarnevennleg ennbrenning.
Dethaddevorehøgtidiprestegardendendagenden veslebirøktardraktakomiposten.Fulldekkandedrakt sydditrelag,tjukkearbeidshanskarforørsmåhender ogeitnyttparmedgummistøvlarsomhokunnetræ dressenutanpå.Såvarmeklare.
Izzyogeg.
Ogbiene.
Gjennomheilevårenhaddemerøktasaman,heilt sidansnøensmeltaogbienevaknatil.Ogholærte raskt.Etterberrenokrevekerkunnehomedeitraskt blikkskiljamellomeggogyngeliulikestadium.Ho fanndronningablantarbeidaraneogvardenførstetil åleggamerketilavvikikubane.Detmesteordnabiene oppisjølv,mendethendedetdukkaoppnokrenye dronningcellersommåtteryddastvekkommeskulle unngåuønsktsverming.Ogetterkvartsompollensesongenskreidfram,komdetstadignyespørsmålom deifargerike,småklumpanesombienesamlaienkelte avcellene.Kviforvarnokoavpollenetgult,medan annavarkvitt?Ogkvameddetmintgrønepollenet,og ikkjeminstdetlilla?
Jo,detvarverkelegeinidyll.
