HET MAGAZINE VAN EEN GENERATIE DIE AMSTERDAM NIEUWE ENERGIE GEEFT
OKTOBER 2012
n°3
MEER Energie in dit nummer:
Adriaan Lefeber speelt op safe P°20 WastePoint ruimt link spul op P°12 Strategisch Team scant kansen P°14
Wak(k)er in de nacht kunst bij het afval ° wie maakt de AEC slimmer? ° SALES VS ACCEPTATIE ° EN nog veel MEER
° INHOUD
P°6 BRON VAN INNOVATIE Nieuwe afdeling speurt naar nieuwe kansen. Het Strategisch Centrum werkt aan het AEB van de toekomst. BRON VAN VEILIGHEID Zit je safe bij AEB? Wat is de formule voor een veilige werkplek? Teamleider KAM Adriaan Lefeber over risico, registratie, regels en rampenfilms.
P°16 ° COLOFON Redactie Lotte Dijkstra, Miek Gorter, Joanna Greve, Frans Hempen, Marjolein Lutjes Tekstbijdragen Judith Boerma, Ton Dubbeld, David Jansen, Wieteke Weenink Eindredactie Frans Hempen, de zoele haven Vormgeving Joanna Greve, de zoele haven Fotografie Lex de Lang, cover: Jepke van Hengst Drukwerk Primaveraquint Concept en productie
ENERGIE VAN DE KLANT Guus Rang en Jan-Jaap Koopman van WastePoint hebben een neus voor gevaarlijk afval. Als zij buitenkansjes ruiken, is de kans groot dat ze bij AEB aankloppen voor een veilige verwerking.
P°16
de zoele haven, Amsterdam op de cover Donny Geel, Allround medewerker BIA Generatie E is een KWARTAALuitgave van het Afval Energie Bedrijf en wordt verspreid onder medewerkers van AEB. Vragen of opmerkingen over Generatie E? Suggesties voor N°4? Stuur deze naar redactie@ afvalenergiebedrijf.nl. Wil je iets uit deze uitgave gebruiken, kopiëren of openbaar maken, neem dan contact op met de redactie van Generatie E. Jaar°1, N°3, OKTOBER 2012 gedrukt op generatie e-papier. gemaakt van 100% post-consumer waste, milieugecerti ficeerd conform ISO 14001 en EMAS, Blaue-Engelkeurmerk
2
P°12 ENERGIE VAN DE NACHTWACHT AEB by Night
VERDER IN N°3 JERRY SEWLAL zwoer gevaarlijke gewoonte af P°4 KORT veiliger verkeer bij AEB P°5 JEFFREY MESTER toont tekentalent P°9 GENERATIES AEB P°24 N°3 ° OKTOBER 2012 ° GENERATIE e
° VAN DE REDACTIE
P°12 BRON VAN TECHNIEK Zonder goed besturings systeem loopt de AEC gevaar. Wat moeten we nu de support stopt? Marlon Wouters gaat met zijn team grondig ingrijpen.
P°16 ENERGIE VAN AEB Gevaarlijk afval zorgt voor goede marges én lastige werkomstandigheden. Botst of klikt het tussen Sales en Acceptatie? Chiel Landman en Ramon Huitema weten er alles van.
Het is herfst! Niet echt iets om heel enthousiast over te doen. De zomervakantie is al verdacht snel uit je systeem, je kunt niet meer buiten lunchen en voor het licht op je werkplek moet je het binnenkort puur van de TL-lampen hebben. Op de fiets kom je eigenlijk alleen nog op een e-bike tegen de wind in en onderweg naar huis wordt het al donker. Generatie E ging, om ook letterlijk de donkere kant te ervaren, op bezoek bij de mannen in de nachtdienst. Samen met een fotografe die bezig is met het fotoboek ‘Amsterdam Noir’ over de duistere kanten van de stad Amsterdam. Een van de foto’s is te zien op de cover van dit magazine, een paar andere in het blad zelf en eentje wordt uiteindelijk geplaatst in het fotoboek.
Verder gaat deze Generatie E over risico, gevaar en veiligheid. Hoe is het gesteld met onze veiligheid, zijn we ons bewust van de risico’s die we lopen en is daar de laatste tijd wat in veranderd? Adriaan Lefeber vertelt ons hier alles over. Daarnaast spreken we een van onze partners op het gebied van gevaarlijk afval en het dubbelinterview gaat over de samenwerking en de strijd tussen de commerciële kant en de risico’s op het depot. In dit nummer vertelt Jeffrey Mester van Afvalpunt Seineweg over zijn artistieke kant. Een verrassend verhaal waarvoor we hem zelfs thuis opzochten. We zijn nieuwsgierig naar de andere verhalen binnen dit bedrijf. Heb jij of heeft een van je collega’s een onverwachte kant of verrassende liefhebberij, laat het ons weten via redactie@afvalenergiebedrijf.nl of kom langs op de vierde verdieping van het hoofdgebouw. In december verschijnt de vierde editie van dit blad en bestaan we alweer bijna een jaar. Dan is, heel toepasselijk, het thema ‘Warmte en samen werking’. Maak er tot die tijd vast een warme herfst van… De redactie
GENERATIE e ° OKTOBER 2012 ° N°3
3
° ENERGIE VAN DE KLANT
Energieke ondernemers, dat lijkt ons een prima typering voor Guus Rang (44) en Jan-Jaap Koopman (46) van WastePoint Afvalbeheer uit Amersfoort. Sinds 2004 struinen deze gedreven ingenieurs de markt af, op zoek naar partijen potjes waar rare tekens en symbolen op staan. Hun missie is om bedrijven en organisaties van gevaarlijk afval af te helpen. Een machtig mooi spel, waarbij de regels heilig zijn en de uitdaging is om steeds met creatieve oplossingen te komen.
WastePoint pakt kansen
e zijn een stel hoogopgeleide vertegenwoordigers,’ legt Guus uit. ‘De eenvoudige bulkafvalstromen kan iedereen afvoeren en verwerken. Wij zijn goed in het vinden van bedrijven met gevaarlijke of lastige afvalstoffen. Die bieden we vervolgens in hapklare brokken aan verwerkers als AEB aan.’ Zijn de mannen van WastePoint eigenlijk veredelde werkvoorbereiders? Daar kunnen ze wel om lachen. ‘Misschien eerder een reisbureau in afval!’ grapt Guus. ‘Het is een soort kralen rijgen. We knopen alles aan elkaar.’ Even serieus: WastePoint neemt het gevaarlijke afval in eigendom over, wat betekent dat ze de risico’s dragen voor wat er verder mee gebeurt. Het is dus heel belangrijk dat ze weten wat er in het vat zit. ‘Daar komt ook organo leptisch onderzoek van het afval bij kijken,’ stelt Guus. Organowát? ‘Gewoon ergens je neus in steken. Bij slib moet je bijvoorbeeld aantonen of er chroom in zit.’ En als de neus onvoldoende uitsluitsel geeft, komt er een chemische analyse aan te pas.
willen we weten. ‘Grote partijen medicijnen verwerken, bijvoorbeeld,’ vindt Jan-Jaap. ‘Het is ook een voordeel dat AEB een gemeentelijk bedrijf is. Onze klanten zien dit als een teken dat het afval veilig en zeker wordt verwerkt.’ Voor WastePoint is daarnaast zakelijke betrouwbaarheid erg belangrijk. ‘In onze wereld moet je opletten dat een ander er niet met de handel vandoor gaat, en dat doet AEB niet,’ constateert Guus. Jan-Jaap valt hem bij: ‘Wij shoppen zelf ook niet. Tegelijkertijd doen we er niet geheimzinnig over dat we ook andere partners hebben. Het is tenslotte maar een klein wereldje.’ ‘Onze klanten blijven bij ons omdat we ontzettend gemotiveerd zijn om ze bij te staan. En we voelen ons nergens te goed voor,’ beaamt Guus. Eerlijk zaken doen is niet alleen een kwestie van moraal, het is ook zakelijk verstandig. ‘Je reputatie te grabbel gooien is het domste wat je kan doen,’ knikt Jan-Jaap. ‘Daarom waren wij blij met de invoering van de wet- en regelgeving rond het melden van bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke stoffen. Hoe strenger hoe beter, anders kan iedereen met een vrachtauto gaan rondrijden en zich VIHB-bedrijf noemen.’ (Vervoerders, Inzamelaars, Handelaars en Bemiddelaars van afvalstoffen; red.)
Vaste relaties, meerdere partners ‘Met de verwerkers van het afval bouwen we aan langdurige, vaste relaties,’ benadrukt Jan-Jaap. ‘Je zoekt spelers die iets heel goed kunnen.’ Wat kan AEB heel goed volgens WastePoint,
Dreiging en gevaar Cowboypraktijken binnen de branche motiveerden WastePoint om een rechtszaak te beginnen tegen een partij die zich zonder de benodigde papieren op de markt stortte. ‘Dat heeft ons
‘W
10
dreigtelefoontjes opgeleverd en veel geld gekost,’ zegt Guus, maar de zaak is uiteindelijk gewonnen. ‘De regels zijn streng en als de overheid die handhaaft, is het goed voor het milieu en de veiligheid,’ knikt Jan-Jaap tevreden. Guus constateert dat klanten er steeds meer begrip voor hebben dat hij ze aanspreekt op onveilige situaties. ‘We hadden laatst te maken met methacryl zuur, dat wordt gebruikt bij de productie van plexiglas,’ vertelt hij. ‘Dat spul is beperkt houdbaar, want er zit een stabilisator in die op een gegeven moment stolt. Als het dan weer boven een bepaalde temperatuur komt, is er explosiegevaar. Kom ik in zo’n magazijn - laten we zeggen ergens midden in het land in een lieflijk dorpje - waar een heftruckchauffeur met een sjekkie op zijn lip aan het werk is tussen de vaten met logen en zuren. Het eerste wat we dan N°3 ° OKTOBER 2012 ° GENERATIE e
doen is de eigenaar adviseren om het te melden. Dan maken we een plan om het spul veilig weg te krijgen. En dat is waar voor ons de lol zit. Dan gaan we bijvoorbeeld kijken of we een douane scanner kunnen inzetten om te kijken of het spul inderdaad gestold is en hoe we het met een koelwagen weg kunnen krijgen naar de juiste verwerker.’ Nuchtere kooplui De mannen hebben opvallend weinig zendingsdrang op het gebied van duurzaamheid. Jan-Jaap: ‘Tja, we staan er pragmatisch en nuchter in. Onze MKB-klanten kijken vooral naar de kosten.’ ‘Laatst adviseerden we een grote financiële dienstverlener met 400 kantoren in Nederland. Dan buitelen de aanbieders over elkaar heen, de een met een nog mooier verhaal over hoe duurzaam ze werken dan de ander. Dat mag wel een onsje minder,’ vindt Guus. Hun drijfveren zijn wat aardser: ‘Ik vind het leuk om creatieve, deugdelijke oplossingen te bedenken die voor de klant houdbaar zijn,’ geeft Jan-Jaap aan. Guus weet nog een mooi voorbeeld. ‘We zorgen nu voor de verwerking van filterstof uit rookgassen van crematoria. Daar zit immers kwik in uit het amalgaam van tandartsvullingen.’ Toch weer een stukje milieuwinst. ‘Je GENERATIE e ° OKTOBER 2012 ° N°3
Guus Rang (LINKs) en Jan-Jaap Koopman
moet wel zorgen dat er geen wagen van het Afval Energie Bedrijf op de oprijlaan staat als de nabestaanden arriveren voor het afscheid,’ merkt JanJaap droogjes op. Heeft deze klant nog wat te wensen van AEB, wil Generatie E tot slot weten. ‘Ach,’ zegt Guus, ‘Bij puur commerciële organisaties wordt de telefoon soms wat eerder opgenomen, maar wij zijn
dermate kind aan huis bij AEB dat we precies weten hoe de dingen hier gaan.’ Jan-Jaap is het roerend met hem eens. ‘Toen er een tijd geleden wat gedoe was met de logistiek, is dat professioneel opgelost. En daar gaat het om.’ °
11
Megaoperatie verlengt leven AEC 12
N°3 ° OKTOBER 2012 ° GENERATIE e
‘We gaan een hersenoperatie uitvoeren terwijl de patiënt loopt,’ vertelt collega Marlon Wouters, projectmanager bij de afdeling Projecten. Generatie E vindt dat nogal gevaarlijk klinken, maar Marlon kijkt er tamelijk relaxed bij. ‘Natuurlijk is het spannend, maar we hebben goede mensen om de operatie mee uit te voeren.’
GENERATIE e ° OKTOBER 2012 ° N°3
13
° ENERGIE VAN TECHNIEK
Mocht je nu denken dat AEB zonder dat je er erg in had, zich op ingewikkelde medische behandelingen heeft gestort, wees gerust. Marlon praat ons bij over een megaproject dat de komende jaren in de Afval Energie Centrale op stapel staat: de volledige vernieuwing van het besturingssysteem (DCS).
‘H
et verbrandingsproces in de AEC draait in principe grotendeels vanzelf. Er worden constant metingen gedaan en aan de hand daarvan wordt het proces volautomatisch bijgestuurd. Daarnaast kunnen we zelf vanuit de meetwacht alle onderdelen beïnvloeden. DCS staat voor ‘distributed control system’. Dit is het automatiseringssysteem van het gehele AEC-proces; zowel de hardware (kasten en kaarten) als de software en het bussysteem. Deze combinatie kan aansturen, meten en bijsturen. Een slim samenspel dus. Je kunt het zien als de hersenen van de AEC. En die gaan we vervangen. Aflopende zaak Dit jaar hebben we uitgebreid onderzoek gedaan naar de levensduur van onze installatie. De aanleiding daarvoor was dat de leverancier na 2013 geen
14
technische ondersteuning meer biedt voor de versie die wij gebruiken. Dus, als er na 2013 iets misgaat in het besturingssysteem, hebben we geen controle over de termijn waarop het wordt opgelost. De spullen en de kennis zijn dan niet meer zomaar verkrijgbaar. Bovendien: hoe ouder het systeem, hoe groter de kans op een storing. We hebben zelf nog een voorraad, dus we kunnen even vooruit, maar voor na 2013 was een andere oplossing nodig. En dan kun je niet veel anders dan het hele systeem vervangen. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Denk je maar eens in dat je nieuwe heipalen onder je huis aanbrengt, terwijl je er gewoon blijft wonen. Doordraaien Het besturingssysteem bestaat uit zo’n 20.000 in- en uitgangen voor de elek-
tronische signalen. Deze signalen kunnen via een kabel over de verschillende DSC-kasten worden uitgewisseld; dit is de zogenaamde buscommunicatie. Het is een vrij compact, extreem kritiek onderdeel van het systeem.Als de buscommunicatie faalt, staat de hele AEC stil. En dat mag natuurlijk niet gebeuren. Vandaar dat de vervanging van dit systeem vergelijkbaar is met een hersenoperatie uitvoeren terwijl de patiënt loopt. We kunnen ons niet veroorloven dat er ook maar iets misgaat of stopt tijdens het proces. Best spannend, dus. Absoluut een voordeel is dat de indeling van de DCS hetzelfde is als de indeling van de installatie. Dat maakt het goed mogelijk om het systeem in delen te vervangen, in totaal gaat het om veertien deelprojecten inclusief het vervangen van het bussysteem. We doen dit tegelijk met het mechanisch N°3 ° OKTOBER 2012 ° GENERATIE e
Marlon Wouters (links) en Matthias Wieseler
> Het systeem is zó verouderd dat de leverancier er binnenkort geen garantie meer voor geeft. Een multidisciplinair team is ingericht om het leven van de installatie te verlengen.
onderhoud (b.v. lijnrevisies) en soms wordt speciaal een stop aangevraagd om de migraties te voltooien. Selectieteam We hebben een projectteam met mensen van de Technische Dienst, Productie en Procesautomatisering. Bart Berkhout is opdrachtgever. Het is een uitdagend project, maar ik ben ervan overtuigd dat we de juiste mensen hebben om het project tot een goed einde te brengen. In maart 2013 staat de lijnrevisie van de verbrandingslijn 24 gepland. Ons doel GENERATIE e ° OKTOBER 2012 ° N°3
is voordat de lijnrevisie aanvangt een deelproject uit te voeren met relatief minder tijdsdruk. Als generale repetitie hebben we gekozen voor de vijf DCS-kasten van de rookgasreiniging van blok 10. Diverse processen kunnen opgevangen worden door blok 20, het kan dus niet meteen helemaal mis gaan. Dit ‘pilotproject’ moet leiden tot een optimale samenwerking tussen AEB en ABB (leverancier en uitvoerder van het project). Hoewel het projectteam alsnog voor diverse uitdagingen zal staan, komt het er op neer dat de effecten 100% voorspelbaar moeten zijn. We willen precies weten wat er gebeurt als de kasten spanningsloos gemaakt worden.
wordt. De doorlooptijd wordt ingeschat op 2,5 jaar afhankelijk van de uitdagingen die we tegenkomen en de geplande stops van de TD. Maar eerst moet aan alle voorwaarden zijn voldaan. Geen kast wordt spanningsloos gemaakt, geen draadje losgekoppeld voordat het 100% voorspelbaar is dat het operationele proces geen hinder ondervindt. Het zou een mooi compliment zijn als straks niemand er iets van gemerkt heeft. De meetwacht ziet na het project het verschil niet. De patiënt ziet er straks exact hetzelfde uit, hij is alleen een stuk slimmer geworden. En hij kan weer heel wat jaartjes mee.’ °
Start tot finish Dit is een klus met een flink budget en gaat ervoor zorgen dat de installatie minimaal tot 2025 weer ondersteund 15
° BRON VAN SAMENWERKING
Gevaar geeft C
hiel Landman weet als geen ander hoe het is om in Ramon Huitema’s schoenen te staan. Toen hij bij AEB begon, medio jaren negentig, was hij zelf acceptant. Toch is er heel wat veranderd. Zo schenkt AEB geen logen, zuren of oplosmiddel meer, vertelt hij met enige spijt in zijn stem. Laten dat nu juist de klussen zijn waar flink wat marge op zit. Dat AEB dat niet meer doet, heeft alles te maken met regelgeving. Evengoed betekent de transitie van AEB volgens Chiel dat we ons meer richten op nieuwe klanten. ‘We kunnen probleemafval prima bewerken, zodat we het beter kunnen verbranden.’ Een voorbeeld is isocyanaat, dat als purschuim bijvoorbeeld in garagedeuren wordt gebruikt. ‘ATM in Moerdijk wil dat tegenwoordig niet meer hebben, en de klant
Chiel Landman smult van gevaarlijk afval. Waar de gemiddelde mens afschrikwekkende symbolen ziet op vaten logen en zuren, ziet de salesmanager van AEB eurotekens. Want gevaarlijk afval zorgt voor gezonde marge, zo simpel is het. Werkvoorbereider/ Acceptant Ramon Huitema is trouwens ook niet vies van een partijtje thinner. Hij snapt het belang van klantenbinding en rekent dus graag mee met de mensen van sales om te zorgen dat de balans positief blijft. Zo houden de twee kanten van AEB elkaar scherp. moet er toch vanaf. Dan wordt het echt voor ons een uitdaging,’ zegt Ramon met een glimlach op zijn lippen. Hoe hij dat oplost, is bedrijfsgeheim, maar dat het lukt staat buiten kijf. Toch moet Ramon soms materiaal slijten aan een andere eindverwerker. En dat kost geld. Dan pakt Ramon stiekem zijn rekenmachine en rekent uit of de klus wel uit kan. Strikt genomen is dat niet zijn verantwoordelijkheid, maar het helpt hem om aan zijn
Chiel ‘De transitie van AEB biedt veel mogelijkheden voor de verwerking van nieuwe afvalstromen. Daarvoor is goede afstemming intern nodig.’ 16
Ramon ‘Acceptatie is geen statisch werk. Je moet zorgen dat het geheel van kosten, logistiek en veiligheid in balans is. Dat vind ik ook het leuke aan dit werk.’ collega’s uit te leggen dat bepaalde stoffen waarop de marges bijzonder klein zijn, toch ‘in de mix’ passen. ‘Het is wel Amsterdam, hè,’ zegt Chiel. ‘Iedereen heeft een mening.’ Afstemming met instemming Momenteel is de concurrentie onder afvalverwerkende bedrijven moordend. Chiel merkt op dat AEB alle zeilen bij moet zetten om voldoende handel binnen te halen. SITA, Van Gansewinkel, iedereen trekt aan hetzelfde afval. ‘Soms komt er een offerteverzoek via verschillende tussenpersonen voor dezelfde partij afvalstoffen. Met dezelfde foto’s!’ weet ook Ramon. ‘Het belangrijkst bij het grijpen van nieuwe kansen is dat acceptatie, logistiek en
tariefstelling goed op elkaar zijn afgestemd,’ legt Chiel uit. ‘Je kunt niet zeggen, kom maar op, we gooien het in een bak, even roeren en kliederen en klaar is Kees.’ Daar kan Ramon alleen maar mee instemmen. ‘Operatie moet er klakkeloos van op aan kunnen dat Sales niet de meest idiote dingen belooft om maar omzet binnen te halen. En je moet de klant ook een beetje opvoeden.’ Daarvoor is goede interne afstemming belangrijk. Door commercie tijdig op de hoogte te brengen van dingen die fout gaan bij de aanlevering en verwerking kun je voorkomen dat conflicten met klanten onnodig hoog oplopen. ‘Het is geen raket naar de maan,’ sust Chiel. ‘Dat moeten we met elkaar kunnen regelen, zonder dat we er wekelijks voor N°3 ° OKTOBER 2012 ° GENERATIE e
energie moeten vergaderen.’ Ook Ramon is voorstander van minder ambtelijk opereren. Daar hoort bij dat je nieuwe collega’s van Sales wegwijs maakt in de wondere wereld van het afval. ‘Er is nu eenmaal geen school voor,’ zegt hij nuchter. ‘Het is een samenspel.’
naam/LEEFTIJD
Chiel Landman/45 jaar opleiding
Milieukunde en Commerciële Economie PARTNER/KINDEREN
getrouwd met Valerie/ vader van Rianne en Freyja woonplaats
Hoorn werkt (weer) bij aeb sinds
Roze gevaar Hoe houd je het werk eigenlijk veilig gezien de toename van gevaarlijke stoffen? Bijvoorbeeld door het voorraadbeheer op orde te brengen. Dat is tegenwoordig gebaseerd op het just-in-time principe. Net zoals Albert Heijn zorgt dat er precies voldoende voorraad is om de schappen vol te houden, zo strak plant de afdeling de acceptatie. Volgens Ramon is het er daardoor een stuk veiliger op geworden. ‘Tien jaar geleden stond het hier nog tjokvol.’ Gaat er desondanks nog wel eens iets mis, willen we weten? Ramon heeft een kleurrijk voorbeeld waar de collega’s van Bunkerbeheer, Inspectie en Acceptatie (BIA) behoorlijk van over hun toeren waren. ‘Er is hier net een container gestort GENERATIE e ° OKTOBER 2012 ° N°3
2012 krijgt energie van
klussen in eigen huis, zwemmen in zee
naam/LEEFTIJD
Ramon Huitema/42 jaar opleiding
MBO Fijnmechanische techniek, opgeleid tot F16-monteur, VAPRO Procestechniek PARTNER/KINDEREN Chiel Landman EN Ramon Huitema
getrouwd met Linda/ vader van Mitchell en Terence woonplaats
en alles is roze!’ luidde de kreet. Wat was het geval? AEB verwerkt toner uit printercartridges in bulkzakken. Als deze verpakkingen echter niet goed dicht zitten, ploffen ze en vliegt het roze, gele, blauwe of zwarte tonerstof door de bunker. Dat klinkt onschuldig tot je
beseft dat ‘ze daar letterlijk stof happen’ zoals Chiel het uitdrukt. De gezondheid van de collega’s gaat voor alles, dus in zo’n geval is het tijd voor een opvoedkundig gesprek met de klant. Ook dat is een kwestie van gezonde bedrijfsvoering. °
Hoorn werkt bij aeb sinds
2003/in 1995 begonnen bij Reiniging, stadsdeel Centrum krijgt energie van
sleutelen aan zijn auto en motorfiets, voetballen, trainer/coach en fluiten bij het voetbal
17
° ENERGIE VAN DE WEEK
AEB by Night O
ns bedrijf draait vierentwintig uur per dag, zeven dagen per week. Als de meesten van ons slapen, is een aantal collega’s gewoon aan het werk. Generatie E wilde dat wel eens meemaken en liep in het holst van de nacht een paar uur mee. Hetzelfde gebouw, dezelfde parkeerplaats en toch is de sfeer totaal anders. In het donker ziet de fabriek er dreigend uit, je hebt de neiging om de auto dicht bij de ingang te parkeren. Op het terrein ritselt en leeft er van alles. Het gebouw is stil en donker, maar na het oversteken van de loopbrug is er langzaam leven te horen. Bij de meetwacht wordt op gedempte toon overlegd. Bram Mustamu, plaatsvervangend teamleider, legt uit hoe het werkt. ‘We zitten hier ’s nachts meestal met ongeveer tien man. Dat lijkt veel, maar het is ook de ploeg mensen waar we, als er een probleem ontstaat, dat probleem mee moeten oplossen. En dan is het ineens heel hard werken met z’n tienen. Als het goed is, is de expertise in huis om alle mogelijke uitdagingen aan te kunnen.’ Ook in de kraan is de sfeer goed. In de cabine van blok 20 zitten Jeroen Minnee en Rene Faber, met de ruggen naar elkaar toe, grapjes te maken. In de kraan van de HRC is Donny Geel alleen aan het werk. ‘We wisselen dat af hoor, in je eentje duurt de tijd wel heel lang. Dus na een paar uur draaien we door. Het is leuk om met iemand te kunnen kletsen tijdens je werk, we weten inmiddels van alles van elkaar.’
Fotograaf Jepke van Hengst werkt aan ‘Amsterdam Noir’, een fotoboek over de donkere kant van Amsterdam. Een van de foto’s bij dit artikel wordt in het boek geplaatst.
ter gevuld, en dat alles klaar staat voor de ochtend. ‘Je ziet het verschil hier natuurlijk niet, maar je voelt wel dat het nacht is. Ik hoef niet echt moeite te doen om wakker te blijven, maar een beetje afwisseling is zo nu en dan wel lekker. Dan loop je even een rondje voor een praatje of wat frisse lucht.’ Om twee uur wordt er bij de meetwacht ‘echte koffie’ geserveerd, en kip. De mannen zitten op de helft van hun dienst. Nog even langs de cabine van de HRC, waar ook Donny blij is met de onderbreking. ‘Dat scheelt toch, even iets anders. Al heb ik totaal geen probleem met de nachtdienst, ik vind het wel lekker, die rust. Mijn vader werkt ook op de kraan en hij raadde me vroeger aan om een ‘echt’ vak te leren. Ik heb van alles gedaan, Defensie, beveiliging. Maar nu zit ik toch hier, net als hij. En ik ben hartstikke blij met mijn vak, ik vind dit het leukste werk dat er is. Als ik in de zomer na een nacht werken buiten ben, voel ik me wel eens een beetje een vampier. Dan moeten mijn ogen echt even wennen aan het licht. Maar met een zonnebrilletje ben je daar zo doorheen.’ °
’s Nachts werken is anders dan overdag. Er wordt niet gestort, dus ’s nachts zorgen de kraandrijvers ervoor dat het afval goed gemengd wordt, de trech22
N°3 ° OKTOBER 2012 ° GENERATIE e
Foto’s: Jepke van Hengst GENERATIE e ° OKTOBER 2012 ° N°3
23
Foto: Stadsarchief
° AEB GENERATIES
Amsterdam begin 20e eeuw
Het is donker. Je ademt hete lucht en fijne as in. De slakken vallen brandend en rokend uit de oven. Met een karretje op rails rijd je ze naar de slakkenberg. Je draagt geen bescherming, maar wel een hoed. Amsterdam 2012
De slakkenbunker is goed verlicht en vanuit een comfortabele stoel bedien je de kraan. In de afgesloten cabine zit je veilig en merk je niks van stank of stof. 24
N°3 ° OKTOBER 2012 ° GENERATIE e