Jess maakt het mee Een leven lang in TivoliVredenburg
Als ik groot ben
utrecht 2012
J
ess is zeven jaar geleden geboren, in 2005. Ze woont met haar vader, moeder en broertje in Leidsche Rijn. Jessie zit in groep drie van de Brede School en vindt het geweldig op de grote school. Ze houdt erg van zingen en dansen. Jessie is fan van het Junior Songfestival en wil later ook meedoen. Op Hyves is ze vrienden met alle Nederlandse deelnemers uit de voorrondes en natuurlijk met Senna, die vorig jaar tweede werd in Oekraïne. Met Spotify kan ze op de computer van haar vader naar alle jsf-liedjes luisteren, zo vaak als ze wil. Elk seizoen gaat de familie gezellig winkelen in het centrum. Laatst vroeg Jessie bij de ingang van Hoog Catharijne wat voor nieuw gebouw daar staat. ‘Volgens mij is dat de nieuwe bibliotheek,’ zei haar vader. ‘Nee,’ zei haar moeder. ‘Dat wordt TivoliVredenburg. Als jij later groot bent, kun je daar optreden, met die mooie stem van je.’ ‘Mag ik een ijsje?’ vroeg Jessie.
3
Zelf spelen
utrecht 2015
J
ess is tien jaar. Ze gaat met school naar het centrum. Met de hele klas in de bus. Dat is een avontuur. Ze komen bij het bijna hoogste gebouw van de oude stad. Alleen de Dom is hoger. Maar de Dom is oud en dit gebouw is best nieuw. Jessie is er ook nog nooit eerder geweest. Als ze binnenkomen, ruikt het lekker naar gebakken broodjes. Er zitten allemaal grote mensen in een restaurant te eten en te kletsen. Moeten die niet werken? Met haar vriendinnen stuift Jessie de roltrap op naar boven. Hé, daar hangt een grote foto van Senna. Die vindt ze nu stom, want ze zingt alleen nog maar in het Engels. En dat snapt Jessie niet. Ze komen in een zaal met een gekke naam – Jazzzaal – maar met heel mooi licht. Mensen die heel goed muziek kunnen maken, vertellen over hun instrumenten. Er zitten trommels bij uit Afrika, een pipa, dat is een Chinese gitaar, en een Turkse fluit. Ze mogen zelf wat spelen en er filmpjes van maken met hun smartphone. Die mag in de klas nooit aan. Luc zit haar te plagen. Hij filmt haar terwijl ze op de piano speelt. Maakt haar niks uit. Ze kan toch al heel goed spelen, dankzij de lessen van Juf Anna.
5
Su ergoe
utrecht 2020
J
ess is vijftien. Ze heeft vanavond een schoolfeest in de popzaal van TivoliVredenburg. Met dik duizend leerlingen en docenten is het mega party time. De school heeft twee zalen afgehuurd: de Popzaal en de Cross-overzaal. Het streetdanceproject van Theatergroep dox is cool, maar chillen op het plein is minstens even belangrijk. Jammer dat de mensen van de bar zo streng zijn. Een rood bandje betekent geen drank. Nou ja, ze hebben stiekem al een breezertje op, voordat ze naar het feest gingen. Haar vader en moeder zijn vanavond trouwens ook in Tivoli足 Vredenburg. Die waren heel toevallig (duh!) naar een concert in de Jazzzaal. Nou ja, zolang Jessie ze maar niet tegenkomt als ze straks naar buiten gaan. Nu eerst gauw met haar vriendinnen naar de Cross-overzaal. Zo meteen treedt ze zelf op, samen met twee klasgenoten. Ze doen een cover en een eigen nummer. Zij op keyboard en zang, haar vriendin Chadija zingt ook en Luc van de havo speelt gitaar. Ze zijn supergoed. Ze staan op YouTube.
7
Het dak eraf
utrecht 2030
J
ess is 25 jaar. Ze woont op kamers in de oude stad en is bijna klaar met haar studie. Samen met haar hartsvriendinnen Sophie, Chadija en Lisa gaat ze naar de 3fm Showcase. Het is een avond met rock, rap en reggae. De meiden verheugen zich op het concert van The Next Big Thing. Dat bandje hebben ze vorige zomer op Lowlands gezien. ’s Middags heeft ze tijdens een chat met de zanger haar favoriete nummer aangevraagd. Tijdens de showcase staat TivoliVredenburg in het teken van Warchild. Dus het is nog voor een goed doel ook. Als Jessie bij de bar staat om drankjes te bestellen, krijgt ze een duw in haar rug. Wat zijn sommige mensen toch ongeduldig. Als ze vervolgens ook nog in de zij wordt gepord, draait ze zich boos om. De jongen die haar duwde, kijkt haar lachend aan. ‘Mag ik jouw drankje betalen, Jessie?’ vraagt hij. Verdorie, het is Luc, van haar oude school. Die heeft ze zeven jaar niet gezien. Best een leuke vent geworden, zeg. tnbt was geweldig. Het dak ging er drie keer af. En na het concert geeft Jessie Luc de eerste kus, onder de trap van de Jazzzaal.
9
‘Kom je?’
utrecht 2035
J
ess en Luc wonen sinds een paar jaar samen op een etage in Lombok. Vanavond gaan ze uit met hun beste vrienden, Adao en Lisa. The Next Big Thing, die band waar ze elkaar vijf jaar geleden bij hebben ontmoet, speelt in de grote Popzaal. Als lid van de TivoliVredenburg Live Tribe hebben ze met honderden andere Tribers op de band gestemd. En ze kregen voorrang bij het kopen van kaartjes. Die gaan op Marktplaats voor het drievoudige weg. Voor het concert eten ze gezellig wat op het terras aan het water. Jessie mag niet drinken, want ze is zwanger van haar eerste kindje. Maakt niet uit, ze moet morgen toch gewoon werken. Als de twee stellen naar de Popzaal gaan, ziet Jessie een oudere vrouw staan bij de ingang van de Symfoniezaal. Ze is een jaar of zestig en heeft een vriendelijke, warme uitstraling. Het lijkt wel alsof ze elkaar kennen, maar Jessie kan haar niet plaatsen. ‘Kom je?’ hoort ze Luc zeggen. Jessie kijkt nog een keer om. De vrouw steekt een hand op en lijkt naar haar te zwaaien. Jessie zwaait terug naar die onbekende dame en gaat naar boven.
11
Fashionfriends
utrecht 2040
J
ess is een avondje uit met haar oude Utrechtse vriendinnen. Ze is met de trein vanaf Driebergen-Zeist gekomen. Haar fiets staat daar bij het station, lekker dicht bij huis. Ze woont met Luc en haar twee kinderen in Zeist en werkt op het umc. Vanavond is er het traditionele Fashion Meets Music Festival in TivoliVredenburg. In de oude Cross-overzaal, waar ze fijne herinneringen aan heeft. Eerst gaat ze met de meiden een cocktail drinken in de bar. Ze eten een hapje en verheugen zich op de collectie van de Nederlandse modeontwerpster Kim J., die ooit begonnen is aan de hku en nu furore maakt in Milaan en Sjanghai. Jess’ vriendin Chadija heeft kaartjes bemachtigd door mee te doen aan een actie van het telemediabedrijf dat het programma Future Topdesigner sponsort. Ze is bloedÂnerveus, want haar eigen ontwerp voor een zomerjas wordt vandaag op de catwalk geshowd. Het vuurrode logo van Future Topdesigner schittert op de gigantische ledwand. Daarop wisselen beelden van fashion, livemuziek en bezoekers die het event filmen, elkaar af.
13
Familiebezoek
utrecht 2050
J
ess viert haar promotie tot leidinggevende van haar afdeling op het umc. Ze neemt haar moeder mee naar een concert in de Kamermuziekzaal. Ze is zelf niet zo’n fan van strijkkwartetten, maar vindt TivoliVredenburg gewoon een hele gezellige, vertrouwde plek om met haar moeder naartoe te gaan. Lekker een hapje eten aan het water, naar het concert en straks met het ov weer naar huis. Gemakkelijk en vertrouwd. Fijn ook dat haar moeder met de Uit en Thuisservice van TivoliVredenburg en haar zorgverzekeraar naar huis kan. Het is trouwens al de tweede keer in één week dat ze in het gebouw is. Vorig weekend was ze naar een optreden van haar nichtje van 25 jaar. De dochter van haar broer speelde met haar band in de Cross-overzaal. Het is alternatieve muziek, geïnspireerd op pop, folk en elektronische muziek. Haar broer en zijn nieuwe vriendin waren er ook. Jess’ eigen zoon Jason stond helemaal vooraan. Hij is nu bijna vijftien en vond het supercool dat zijn grote nicht hier speelt. De poster hangt natuurlijk boven zijn bed.
15
Nieuwe nostalgie
utrecht 2060
J
ess mag dan inmiddels 55 jaar zijn, vanavond voelt ze zich weer even 25. Samen met Luc gaat ze naar het grote reßnieconcert van The Next Big Thing. De band is voor het eerst in tien jaar weer bij elkaar. Ze heeft de archiefbeelden nog eens bekeken en haar eigen verhaal toegevoegd aan het online Music Book. Wat waren ze jong. Nu spelen ze in de originele bezetting in de Symfoniezaal. Elke keer als ze die zaal binnenkomt, is Jess weer onder de indruk. Die intieme sfeer, dat loepzuivere geluid, de rijke geschiedenis die het gebouw ademt. En die nieuwe seating is helemaal okay. Ze hebben vanavond meteen kaartjes gekocht voor de speciale Filharmonic Fun & Food Fair die aan het eind van het jaar op het programma staat. Een perfecte gelegenheid om met hun kinderen, die thuiskomen voor de feestdagen, de kersttijd in te luiden. En leuk dat het koor van haar vriendin Lisa dit jaar meedoet aan de Singalong Show. Lekker meezingen met hits uit het begin van de eeuw. Jason gaat die week nog met z’n vrienden naar de jaarlijkse TivoliVredenburg New Year Slam, een van de grootste dancefeesten op oudejaarsavond in Europa.
17
Vertrouwde klank
utrecht 2070
J
ess bezoekt een klassieke avond in de Symfoniezaal. Ze is terug verhuisd naar Utrecht en woont met Luc in een appartement in de oude stad. Ze werken allebei inmiddels parttime en hebben alle tijd om te genieten van het culturele leven in de stad. De stad houdt je jong, vindt ze, zeker nu problemen als luchtverontreiniging en verkeersinfarcten tot het verleden behoren. Als Jess bij de ingang staat te mijmeren over al die keren dat ze in dit gebouw is geweest, ziet ze een groepje jonge mensen richting de Popzaal gaan. Een jonge vrouw uit het groepje kijkt haar kant op. Ze ziet er blakend uit, vol energie. Jess glimlacht. Ze vermoedt dat de jonge vrouw zwanger is. Ze steekt haar hand op en zwaait. De jonge vrouw kijkt haar uit de verte aan en zwaait terug. Dan draait Jess zich om en gaat naar binnen om zich twee uur onder te dompelen in de vertrouwde klanken van Purcell en andere tijdgenoten, gepresenteerd door de enthousiaste jonge mensen van de TivoliVredenburg Academy. Het is een bont gezelschap uit alle delen van de wereld. Heerlijk om de nieuwe generatie talentvolle musici waar ze op TivoliVredenburg Station Online zoveel goede dingen over heeft gehoord, nu live mee te maken.
19
Levend verleden
utrecht 2080
H
aar zoon Jason heeft haar eindelijk zo ver gekregen. Jess gaat samen met hem weer eens naar TivoliVredenburg. Haar liefste Luc is drie jaar geleden plotseling overleden en sinds dien is ze er niet meer geweest, hoe dierbaar de plek haar ook was. Bij de Cross-overzaal glijdt haar blik even naar de trap die naar de Jazzzaal leidt. Geen zoenend stelletje, geen oude man, maar ook geen leegte. ‘Kom je, mam?’ zegt haar zoon. Gelukkig is er de muziek. Vandaag is een bijzondere dag. Het Metropole Orkest, vorig jaar uitgeroepen tot Europa’s pop- and jazzorkest van het jaar, bestaat 135 jaar! TivoliVredenburg viert het livegeluid van de 20ste en 21ste eeuw. In alle zalen zijn er tributes, optredens, lezingen, tentoonstellingen en master classes. Het lijkt wel of de hele wereld er is. Iedereen loopt door elkaar, jong en oud, rijk en arm, hoog en laag opgeleid, Utrechters en buitenlanders. Koning Willem-Alexander II is er ook met zijn gevolg. Aan het eind van de dag geeft Jess zich op voor de cursus Generaties in Jazz en Wereldmuziek. Je bent nooit te oud om te leren.
21
Mijn beleving
utrecht 2090
I
n haar woonzorgappartement in Leidsche Rijn luistert Jess naar een Brahms klarinetkwintet vanuit de Kamermuziekzaal. Als ze wil, kan ze het ook op de live stream volgen, maar ze kiest voor alleen luisteren. Want als ze haar ogen sluit, is ze zo weer terug in haar geliefde TivoliVredenburg. Jess kan het zich allemaal moeiteloos voor de geest halen: de opwinding bij een concert, het geroezemoes voor de voorstelling, het gerinkel van serviesgoed, de aankondiging dat de uitvoering begon. Brahms voert haar mee naar TivoliVredenburg, dat boordevol herinneringen en momenten van haar leven zit. Het was fantastisch, het is goed zo. Jess maakte het allemaal mee.
23
een waar te gebeuren verhaal
Live meets life
J
ess is slechts één van de miljoenen bezoekers die TivoliVredenburg de komende decennia mee gaan maken. Voor elke nieuwe generatie wordt TivoliVredenburg in de loop der jaren een echte third place, tussen thuis en werk. In TivoliVredenburg vallen drempels weg tussen muziek en publiek, tussen leeftijden en achtergronden, tussen makers en bezoekers. Het verhaal van TivoliVredenburg is het verhaal van Jess. Als je ziet hoe zij in haar leven telkens weer het unieke gebouw in hartje Utrecht ontmoet, begrijp je dat dit gebouw veel meer is dan een verzameling zalen met elk een eigen geluid.
24
colofon Š TivoliVredenburg 2013 concept en uitvoering: Frans Hempen, Joanna Greve, de zoele haven fotografie: Ivar Pel, Tivoli, Hollandse Hoogte drukwerk: Jubels