wb velsen

Stel je voor... – de bijzonder bewogen, bijna benarde en uiteindelijk behouden vaart van wb velsen –

stel je voor... > willem barend van velsen > kapitein

Welkom aan boord van ons schip. Mooi dat je hebt aan足 gemonsterd op deze boot, die zoveel mensen in deze streken van een eerste levens足behoefte voorziet. Iemand als jij kunnen we goed gebruiken.

Je gaat je vanaf vandaag aan allerlei mensen voorstellen. Een stroom van namen, gezichten en verhalen komt op je af. Ik wil je houvast geven om de eerste stappen te zetten aan boord van de WB Velsen. Daarom heb ik vier leden van de bemanning aangewezen om je op weg te helpen.

Zij zijn de loodsen die je wegwijs maken op dit schip. Zij zijn ook ons geheugen en ons geweten.

Je maakt een korte reis langs vier eilanden waar zij hun verhalen aan jou toevertrouwen. Uit die verhalen kun je opmaken waar deze boot vandaan komt en waarom bepaalde dingen hier aan boord zijn zoals ze zijn.

Met jou erbij rekenen wij op een behouden vaart.

Kapitein Willem Barend van Velsen

3

V ER A N T W OORDE L I J K

[

stel je voor... > cees calypso > verantwoordelijk

‘Waarde maat, heel verstandig dat je even komt buurten bij Verantwoordelijk, een van de vaste aanlegplaatsen voor de WB Velsen.

Het is hier lang niet zo saai als je misschien denkt - of sommige beman­ ningsleden vinden. Ik geef toe, op dit eiland hebben we een beetje de reputatie dat we regelneven, haarklovers of muggenzifters zijn. Inder­ daad is het zo dat je voor sterke verhalen over vroeger bij mij aan het verkeerde adres bent. Daarvoor moet je eerder bij mensen als Annema­ rie en Loretta zijn. Ook Joop heeft nog wel eens een smeuïge anekdote in petto.

‘De dingen moeten doordacht en duidelijk zijn.’

Op Verantwoordelijk zetten we lie­ ver een boompje op over de regels van de zee en de wetten van de wal.

Wij houden er nu eenmaal van als de dingen doordacht en duidelijk zijn. Dan weet iedereen waar hij of zij aan toe is. Dan heeft niemand een voorsprong omdat hij een dealtje heeft met iemand anders.

Vroeger waren er trouwens net zo veel regels als vandaag. Ze waren alleen vaak ongeschreven en ondoordacht. Je vroeg je af of iets moest omdat het zo hoorde of omdat het zinvol was. Er was een tijd dat je als

11

> cees calypso > verantwoordelijk

matroos elke dag moest aantreden voor inspectie van de uniformen. Er was een strakke rangorde, van hoog naar laag, van kapitein naar lichtma­ troos. Daar hielden we aan vast, al zonk de boot bijkans.

Tegenwoordig kijken we minder naar het uniform en meer naar de man of vrouw die de plunje draagt. Toch zijn er nog steeds zaken waarbij we nooit van de kaders afwijken. Een paar graden te ver naar stuurboord of een paar knopen te snel, en je loopt het risico om te stranden of de netten te scheu­ ren. ‘Een regel is een mooi ding om het schip goed op koers te houden,’ zegt onze kapitein altijd.

‘Saai wordt het nooit, hier op Verantwoordelijk.’

Er zijn dus regels, en soms zijn ze stren­ g­er dan vroeger. Dat heeft zijn redenen.

In het stenen tijdperk van de WB Vel­ sen had de havenmeester zowat spreekuur op onze boot. Voordat de vis aan land ging, was er al een mooi deel van de vracht beloofd aan deze of gene.

Daarvoor kwam er dan een weder­dienst. De havenmeester was lid van de familie. Die tijd is wel al heel lang geleden, hoor. Verder zagen een hoop klanten ons vroeger vaak als de pakjesboot van Sinterklaas en zijn Pieten.

We hebben inderdaad veel te verdelen. En dat willen we eerlijk doen. We kunnen niet zomaar strooien en hopen dat de ontvangers het een beetje netjes verdelen.

12

Vertrouwen is de basis van respect. Daarin zijn we recht door zee: voor pira­ ten is geen plaats op dit schip. Die zetten we zonder pardon overboord.

Laat ik je een gewetensvraag stellen. Wat zou jij doen als je ziet dat de stuurman met een slok op achter het roer staat? Of als de scheepskok een paar vaatjes met maatjes achterhoudt voor eigen gebruik? Of als de machi­ nist zeildoek kaapt voor zijn plezierbootje. Knijp je een oogje dicht of luid je de noodklok? Of ga je eerst eens met die maat praten of hij misschien thuis problemen heeft?

We hebben over dit soort zaken goede afspraken met elkaar gemaakt.

Vervolgens kun je natuurlijk niet zeggen: ‘Jongens, zet je handtekening eronder, maar rotzooi verder maar wat aan.’ Prima dat het goed op papier staat, maar nog mooier als het in jouw hoofd gekerfd zit als een tatoeage op de arm van een matroos.

Uiteindelijk zitten we hier niet om mensen in regels te vangen. Het gaat ons om een eerlijk verhaal. Stel, jij ziet dat er ergens een net scheurt en je kunt er iets aan doen. Dan ga je eerst aan het werk om het net te redden.

Niemand die je achteraf verwijt dat je ander werk hebt neergegooid.

Het zou eerder andersom zijn, als je gewoon was doorgegaan met jouw taak zonder oog voor ons gezamenlijk belang. Klippen scheuren netten en nood breekt wetten.

Wij hebben een missie om met dit schip de maatschappij te dienen.

Samen met onze ondernemende Annemarie denk ik na over de beste manier om vis te vangen. De ene soort vang je het best met een net. Voor de andere heb je meer aan een hengel. Dat lijkt simpel, vind je niet? Maar er komt meer bij kijken. Wat gebeurt er na de vangst? Hoe houd je vis vers als je die hebt binnengehaald? Hoe maak je hem gereed voor de ver­ koop? Allemaal vragen waar je over moet hebben nagedacht, het liefst voordat je het net uitgooit.

‘Het gaat ons om een eerlijk verhaal.’

Ook voorbij de dagvangst kijken is geen overbodige luxe. Wij nemen verantwoordelijkheid voor onze wateren en voor de toekomstige generaties. Daarom draaien onze machines steeds vaker op zonnekracht en windenergie. Wie weet komt er een tijd dat we tijdens het zeilen energie opwekken met de schroeven van de boot.

We kunnen de vijver niet leeg vissen of vervuilen met ons afval.

13

> cees calypso > verantwoordelijk

We houden ons aan de regels van de zee. En als er geld en tijd voor is, denken we na of het nog beter kan.

In mijn werk moet ik het hebben van mijn nieuwsgierigheid en de hou­ ding dat er misschien altijd een andere, betere methode is. Voor de rest van de bemanning is dat minder vanzelfsprekend. Veranderen, moet dat nu zo nodig? Nou, niet om het veranderen zelf, maar wel omdat je erachter bent gekomen dat iets anders beter werkt.

Een zeil in plaats van riemen, een GPSsysteem in plaats van een sextant.

Windenergie in plaats van dieselolie. Je moet meegaan met je tijd, anders word je hopeloos voorbij gestoomd. Daarin heb ik wel een bondgenoot in Anne­ marie, die er ook zo over denkt. Zij noemt het investeren, ik noem het evo­ lueren. We blijven veranderen, dat ligt in ons erfelijk materiaal verankerd.

‘Meegaan met je tijd, anders word je voorbij gestoomd.’

Verantwoordelijkheid heeft de toekomst, neem dat van mij aan. Mensen willen veilige vis, die lekker smaakt en op een nette manier gevangen is.

En niet te duur, zou Annemarie zeggen. Daar heeft ze groot gelijk aan.

Het is tijd voor jou om verder te gaan, naar het volgende eiland. Joop seint dat hij op je zit te wachten. Ik heb nog iets voor je: een kompas. Zo raak je nooit de weg kwijt en kom je met de WB Velsen altijd goed thuis.

Het allerbeste, maat.’

14

Ra

V E R B I N D E N D

Ra

Ra

V E R A N T W O O R D E L I J K

30

Ra

Ra

stel je voor... > xxx > xxx

O N D E R N E M E N D

P L E Z I E R

31