นมัสเตเยติ รวมเรื่องสั้นอันพิลึก!
เปสโลภิกขุ
นมัสเตเยติ รวมเรื่องสั้นอันพิลึก!
เรื่อง เปสโลภิกขุ ปกและรูปเล่ม Dhamma Design Club ภาพประดับ จักรพันธุ์ ศรีเพชร พิสูจน์อักษร มานี มีตา คลิปอาร์ต แรงบันดาลน่าน นักออกแบบกลุ่มเซียมไท้ ฟอนต์ SILPAKORN70yr ไพโรจน์ ธีระประภา คอมพิวเตอร์กราฟิก ibeepdesign@gmail.com ผลิตเป็นธรรมทานครั้งแรก เมษายน ๒๕๖๕ สงวนลิขสิทธิ์ 2022 ©Dhamma Design Club อีบุ๊คส์ www.issuu.com/dhammavalley อีเมล์ dhammadesign@hotmail.com
2
สารบัญ สมองจ�ำกัด เมล็ดครอบจักรวาล หวานขมกลมกลืน นมัสเตเยติ แม่ขอร้อง
แด่...ชีวิต
3
๗ ๑๕ ๓๑ ๔๓ ๕๑
ค�ำน�ำ ฉันเริม่ ฝึ กเขียนเรือ่ งสัน้ ราวปลายปี ๒๕๕๘ ผ่านไปสองปี ครึง่ จึงได้รบั รางวัล เมื่อเดินทางไปร่วมกิจกรรม จึงทราบว่า หนึ่งใน คณะกรรมการคือ “ทมยันตี” เจ้าของนิยายสะท้านวงการบันเทิง เรื่อง “คูก่ รรม” ก่อนพิธีมอบรางวัล วิทยากรซึง่ ร่วมในการตัดสิน ท่านหนึ่งเล่าว่า แต่ละเวทีการประกวดมีจดุ เน้นแตกต่างกัน เช่น รางวัลซีไรต์พงุ่ เป้าไปยังเทคนิคแปลกใหม่ ส่วนเวทีแห่งนีม้ งุ่ ส่งเสริม คุณธรรม แต่มีเรือ่ งสัน้ เรือ่ งหนึง่ เกี่ยวกับความรักของแม่ กลับให้ความ ส�ำคัญกับการวางโครงเรือ่ ง (Plot) มากกว่าแก่นเรือ่ ง (Theme) ผูร้ ว่ ม เสวนาที่น่งั อยูข่ า้ งกันเสริมว่า ผลงานของดิฉนั แม้จะตบตีหรือด่าทอ กันรุนแรงสักปานใด แต่สดุ ท้ายต้องจบด้วย “ท�ำดีได้ดี ท�ำชั่วได้ช่ วั ” แม้สจั ธรรมข้างต้นจะแสดงความจริงมาทุกยุคสมัย เฉกเช่นการ ฝั งหน่อกล้วยอย่างถูกกรรมวิธีฉนั ใด ย่อมได้ผลลัพธ์เป็ นหวีกล้วย ฉันนัน้ ทว่าธีมพันธุน์ ีม้ ีดกดื่นอยู่ตามท้องตลาด ฉันคงไม่จำ� เป็ น ต้องรังสรรค์ออกมาอีก ขอให้ฉนั ได้เขียนเรือ่ งสัน้ ด้วยความสุขสนั่น พร้อมหยดแง่คิดทางธรรมสักสองสามติ๋ง สิ่งนีเ้ พียงพอแล้ว ส�ำหรับพระหนุม่ ตาด�ำๆลุม่ ล�ำน�ำ้ มูล เปสโลภิกขุ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๕ ภักดีชมุ พล ชัยภูมิ 4
If it bleeds, it leads. - A quote from journalism class.
เรื่องใดมีเลือดไหล เรื่องนั้นจูงใจให้คนอ่าน - ค�ำคมจากชั้นเรียนวารสารศาสตร์
5
สมองจ�ำกัด ผมจ�ำเป็ นต้องเปลีย่ นสมองทุกหกเดือน อันที่จริงไม่ใช่เฉพาะ ผม ผูค้ นทั่วไปต่างก็ทำ� กันแบบนี ้ มนุษย์ในโลกยุคเก่าอย่างพวกคุณ คงสงสัยว่าเกิดอะไรขึน้ ! ท�ำไมเราจึงต้องเปลี่ยนสมอง? เอาอย่างนี ้ ดีไหม ผมจะพาคุณไปผจญกับโลกยุคใหม่ท่ีเรียกกันว่าสมองจ�ำกัด ตึกทรงกล่องสูงนับร้อยชัน้ เรียงเป็ นตับตลอดแนวชายฝั่ง หนึง่ ในนัน้ คือที่ซุกหัวนอนของผม กิจวัตรประจ�ำวันของหนุ่มโสดคือ ลุกจากเตียงเวลาห้านาฬิกา ออกก�ำลังกายเบาๆ อาบน�ำ้ แต่งตัว ผละจากห้องเช่าประดับเฟอร์นเิ จอร์นอ้ ยชิน้ ขนาดยี่สบิ สามตารางเมตร ลงลิฟท์ เดินเลียบชายหาดครึง่ กิโลเมตรก็ถงึ ร้านกาแฟขาประจ�ำ คุณคงนึกอิจฉาที่ผมด�ำเนินชีวิตแนบชิดธรรมชาติตงั้ แต่ลืมตาตื่น แต่พลาดแล้วล่ะ ทัศนียภาพของดาวเคราะห์ดวงนีไ้ ม่นา่ พิสมัยเหมือน อดีตกาลนานโพ้น หมอกขาวทึบจากโรงงานอุตสาหกรรมที่ส่งั สมมา นานหลาย ศตวรรษปกคลุมทั่วท้องฟ้า คราบน�ำ้ มันเกาะเป็ นเมือกด�ำ บนผืนทราย อุปกรณ์อิเล็กทรอนิคส์กระจัดกระจาย ไร้ทิวมะพร้าว และเสียงนกนางนวล (ผมเคยเห็นในหนังสารคดีเมื่อนานมาแล้ว) แต่น่นั ยังพอท�ำเนา สิง่ โสโครกชวนรากเหียนกว่าอื่นใดคือซากสมอง หมดอายุท่ถี กู ทิง้ เกลือ่ นกลาด ซึง่ เป็ นอาหารอันโอชะของสัตว์กลายพันธุ์ 7
สมองจำ� กัด
ประโยชน์ประการเดียวของพวกมันคือใช้เป็ นเป้าซ้อมยิงปื น แม้พะอืดพะอมกับสภาพแวดล้อมระหว่างทาง แต่เมื่อถึงจุดหมาย กลิน่ กรุน่ ก�ำจายจากเครือ่ งคั่วเมล็ดกาแฟท�ำให้ผมู้ าใช้บริการเบิกบาน ฉับพลัน ผมชอบบรรยากาศย้อนยุคของที่น่ี ผนังก่ออิฐดินเผาสีสม้ ขนาดใหญ่ โครงหลังคาเหล็กย้อมสีเลียนแบบไม้สงู โปร่งเหมือน โรงเลีย้ งม้า พืน้ ปูดว้ ยหินแกรนิตหยาบสีนำ้� ตาลเข้ม โต๊ะท�ำจากแผ่น กระดานชิน้ หนา เก้าอีว้ างเบาะนุ่มหุม้ ผ้าลายดอกกระจุ๋มกระจิ๋ม สไตล์วินเทจ อาจเป็ นเพราะเทคโนโลยีกำ� ลังส่งผลร้ายไปทั่วพิภพ ร้านรวงที่ปรุงแต่งแปลงโฉมเป็ นบ้านโบราณแถบชนบทของประเทศ ซึง่ เคยมีอาณานิคมอยูท่ กุ มุมโลกนามสหราชอาณาจักร จึงถูกจริต กับผูโ้ หยหาอดีตอย่างผม ขอตัวเอาชุดป้องกันหมอกพิษไปแขวน และสั่งอาหารที่เคาน์เตอร์สกั ครู ่ แล้วจะกลับมาสาธยายปฐมบท ของการเปลี่ยนสมองให้คณ ุ ฟั ง โต๊ะที่ผมชอบนั่งอยู่ตรงข้ามโทรทัศน์จอโค้งบนผนัง บัดนีม้ นั กลายเป็ นวัตถุโบราณไปเสียแล้ว เนื่องจากมีการสื่อสารผ่านโครงข่าย ดาวเทียมซึ่งรวดเร็วและเข้าถึงง่ายกว่า อุปกรณ์ส่ีเหลี่ยมผืนผ้า ยาวหนึง่ เมตร กว้างหกสิบเซนติเมตรจึงเป็ นเพียงช่องทางกระจาย ข่าวสารของคนเบีย้ น้อยหอยน้อย ช่วงเช้ามีโปรแกรมหนึง่ น่าสนใจ 8
สมองจำ� กัด
แม้จะถูกดูแคลนจากหนุม่ สาวที่อปุ โลกน์ตวั เองว่าหัวก้าวหน้า นั่นคือ รายการธรรมค�ำ้ จุนโลก แค่ทราบชื่อก็อยากอาเจียนแล้วใช่ไหม เมื่อก่อนผมเองก็รูส้ กึ อย่างนัน้ เพราะรู ปแบบของรายการช่างน่า เบื่อยิ่งกว่าค�ำว่าน่าเบื่อเสียอีก ทัง้ ชั่วโมงมีเพียงนักบวชในศาสนา โบราณซึง่ ใช้คำ� แทนตัวว่าหลวงพ่อ ถ่ายทอดความรูท้ ่ีเรียกว่า สมถ วิปัสสนา นั่นคือการฝึ กจิตให้สงบและตัง้ มั่นเพื่อเรียนรูค้ วามจริงของ ร่างกายและจิตใจ แต่เหลือเชื่อที่รายการเฉิ่มเชยเช่นนีก้ ลับได้รบั ความนิยมล้นหลาม สาเหตุคงเดาไม่ยาก เนื่องจากเซลล์ในกระโหลก ของผูค้ นถูกช�ำเราด้วยข้อมูลมหาศาล พวกเขาจึงต้องหาวิธีหยุดมัน มนุษย์รบั รู เ้ รื่องราวจากโลกภายนอกด้วยการมองเห็น ได้ยิน ดมกลิ่น ลิม้ รส สัมผัส จากนัน้ ข้อมูลซึง่ เดินทางสูป่ ระสาทสัมผัส ทัง้ ห้าจะถูกเปลี่ยนเป็ นสัญญาณไฟฟ้าก่อนส่งไปยังสมอง ว่ากันว่า ในหนึง่ วินาทีเราสามารถอ่านหนังสือได้ราวสี่ตวั อักษร หากบริโภค สื่อรุน่ เก่าที่ผลิตจากกระดาษคงไม่เกิดปั ญหา ทว่าเราต่างเสพข่าวสาร และความบันเทิงจากอุปกรณ์สารพันชนิด ทัง้ ป้ายดิจทิ ลั ตามท้องถนน คอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต สมาร์ทโฟน ไม่เว้นกระทั่งนาฬิกาข้อมือ สิ่งแปลกปลอมเช่นการประชาสัมพันธ์สินค้า โฆษณาชวนเชื่อ ข่าวบิดเบือน หรือข้อความปลุกุ ระดม จึงแฝงเข้ามาทางสายตา แม้เราจะไม่ตงั้ ใจมอง แต่ละวันมีขอ้ มูลส่งผ่านลูกตาไปยังก้อนหยุน่ 9
สมองจำ� กัด
สีเหลืองในปริมาณหลายล้านเท่ากว่าครัง้ บรรพกาล จนเกิดอาการ ปั่นป่ วนเหมือนทะเลบ้า นี่คอื ค�ำอธิบายว่าท�ำไมเราจึงต้องเปลีย่ นสมอง การเจริญกรรมฐานตามแนวทางของผูส้ วมเครือ่ งนุง่ ห่มสีเหลืองหม่น ส่งผลให้สมองผ่อนคลายและใช้พลังงานน้อยลง จึงยืดระยะเวลาใน การผลัดเปลี่ยนออกไป จากหนึง่ เดือนเป็ นสองเดือน บางรายฝึ กฝน เป็ นประจ�ำท�ำให้ปริมาตรยึกยือใต้หนังศีรษะมีอายุการใช้งานเป็ น แรมปี หรือนานกว่านัน้ แม้สร้างคุณเอนกอนันต์แต่กลับมีฝ่ายเสีย ผลประโยชน์เกิดขึน้ เป็ นเงาตามตัว ผมเองก็อยากยืดอายุอวัยวะชิน้ นี ้ ตามแนวทางของนักพรตชรา แต่ตดิ ขัดตรงพืน้ ฐานการปฏิบตั ทิ ่ีเรียก ว่าศีล หมายถึงการระมัดระวังมิให้กระทบกระทั่งผูอ้ ่ืนด้วยร่างกาย และค�ำพูด ช่างหนักหนาสาหัสส�ำหรับคนที่ประกอบอาชีพอย่างผม ถึงตรงนีค้ ณ ุ อาจรูส้ กึ ขนพองสยองเกล้า แต่ถา้ สถานภาพทางการ เงินของคุณมั่นคงย่อมไม่มีเหตุตอ้ งหวาดกังวล เพราะบริษัทชัน้ แนว หน้าต่างแข่งขันกันสเตมเซลล์สมองหลายเกรดให้ผบู้ ริโภคได้เลือก จับจ่าย ผมนึกข�ำนิยายวิทยาศาสตร์ (การอ่านวรรณกรรมเป็ นงาน อดิเรกของผม) ที่จินตนาการว่า ผูค้ นในอนาคตถูก รัฐบาลติดตาม ทุกความเคลื่อนไหวผ่านกล้องวงจรปิ ดที่ซุกซ่อนอยู่ทกุ ซอกมุม ท�ำไมผมจึงข�ำน่ะหรือ เพราะวิธีควบคุมประชาชนของผูก้ มุ อ�ำนาจ 10
สมองจำ� กัด
ในยุคสมองจ�ำกัดช่างง่ายดาย พวกเขาเพียงออกกฎหมายบังคับ ให้บริษัทจัดจ�ำหน่ายฝั งอุปกรณ์คล้ายหัวเข็มหมุดที่เรียกว่านาโน ไบโอแทค ลงในผลิตภัณฑ์ก่อนปล่อยสูท่ อ้ งตลาด เท่านีก้ ็สามารถ ตรวจจับพฤติกรรมของผูใ้ ต้ปกครองได้ทกุ ฝี กา้ ว แต่เราควรให้อภัย นักเขียนที่ช่ือ จอร์จ ออร์เวลล์ เพราะเขาละเลงสภาพสังคมอึดอัด คับแค้นที่เกิดขึน้ ตัง้ แต่คริสต์ศกั ราช ๑๙๘๔ ซึ่งห่างจากยุคที่ผม ด�ำเนินชีวิตอยูเ่ กินศตวรรษ “อาหารเช้าพร้อมแล้วค่ะ” “ขอบคุณ” “รับอะไรเพิ่มไหมคะ” “ไม่ละ่ ครับ” “วันนีม้ ี ‘เมนูพิเศษ’ นะคะ” “เมนูพิเศษ” ผมทวนค�ำของบริกรสาว มันคือรหัสลับส�ำหรับการ จ้างงาน เป็ นที่รูก้ นั ในวงการว่าลูกค้าสามารถติดต่อมืออาชีพผูไ้ ม่เคย สร้างความผิดหวังให้ใครอย่างผม ผ่านเอเย่นต์คือเจ้าของร้านแห่งนี ้ ผมยกถ้วยกาแฟขึน้ จิบ หยิบกระดาษสังเคราะห์ท่ีซอ่ นอยูด่ า้ นล่าง ออกมาคลี่อา่ น ผมสะดุง้ โหยงทัง้ ที่สงั หรณ์มานานแล้วว่างานส�ำคัญ ชิน้ นีต้ อ้ งเดินทางมาถึงสักวัน ซึง่ ค่าตอบแทนสูงกว่าทุกครัง้ ที่ผา่ นมา ผมถอนหายใจ หย่อนกระดาษลงกระเป๋ าเสือ้ รายรับปรกติของผม 11
สมองจำ� กัด
ซือ้ ได้เพียงสมองเกรดปานกลาง แต่หลังจากงานนีล้ ลุ ว่ ง ผมจะมีเงิน มากพอส�ำหรับจัดหาสมองเกรดยอดนิยมของพวกเศรษฐี ซึง่ มันจะ อยูก่ บั ผมนานเกินขวบปี สิ่งหนึ่งที่ใครๆไม่อาจมองข้ามคือกรรมวิธีในการเปลี่ยนสมอง คลินิกถอดประกอบก้อนหยักที่ได้มาตรฐานและยินดีตอ้ นรับคน ระดับผมมีจำ� นวนนับนิว้ ได้ ผูบ้ ริโภคตลาดล่างจ�ำต้องบากหน้าไป หาแพทย์อสิ ระซึง่ ให้บริการอยูต่ ามสถานีรถไฟใต้ดนิ รกร้าง พวกเขา ต้องลุน้ ระทึกเนื่องจากผูป้ ระกอบการเหล่านัน้ ใช้เครือ่ งมือรุน่ เก่าที่ ประดิษฐ์จากฟั นเฟื องโลหะ เมื่อครอบอุปกรณ์ทรงหมวกนิรภัยบน ศีรษะแล้วหมุนก้านเหล็กซึง่ ติดอยูด่ า้ นข้าง กงล้อคมกริบเอียงสี่สบิ ห้าองศาจะกรีดผ่านผิวหนังถึงชัน้ กระโหลก ร่างตรึงติดเก้าอีก้ ระตุก เต้น ใบหน้าบิดเบีย้ ว เลือดทะลักตามรอยปริ โหยหวนเล็ดลอดจาก ปากกัดม้วนผ้า ยาสลบที่ปรุงจากสารเคมีอย่างเลวออกฤทธิ์ไม่เต็ม ร้อย เหล้าเถื่อนดีกรีแรงถูกน�ำมาราดแผลป้องกันบาดทะยัก กลิ่น ของมันสะอิดสะเอียนเกินบรรยายเมื่อคลุกเคล้ากับของเหลวสีแดง ฉาน ทรมานเจียนตายแต่ไม่มีทางเลือกอื่น หนึ่งในสามของผูผ้ า่ น พิธีกรรมสยดสยองจะติดเชือ้ จนเกิดอาการคลุม้ คลั่งแล้วเปลี่ยน เป็ นสัตว์กลายพันธุ์ ผมรูเ้ รือ่ งพวกนีล้ ะเอียดเพราะงานที่ทำ� อยูต่ อ้ ง เข้าถึงคนทุกระดับ 12
สมองจำ� กัด
หลังอาหารเช้าผมวางแผนการท�ำงานอย่างหยาบๆ ทุกครัง้ ที่ ข้อมูลตกถึงมือผมไม่เคยลังเลใจ แต่หนนีผ้ มกลับรูส้ กึ กระอักกระอ่วน ทว่าภาพก้อนสมองสดใหม่ท่ีลอยเด่นอยูเ่ บือ้ งหน้าช่วยดึงความมุง่ มั่นคืนมา ผมลุกไปจ่ายค่าอาหารที่เคาน์เตอร์พร้อมรับกุญแจจาก เจ้าของร้าน เดินไปสุขาซึ่งมีทงั้ หมดสามห้อง บนบานประตูหอ้ ง ด้านในสุดแขวนป้ายค�ำว่าเฉพาะพนักงาน ผมไขกุญแจ ก้าวไปยืน หน้าชักโครกเซรามิกสีขาว ยกฝาส่วนช่องเก็บน�ำ้ ออก ปรากฏปื น กระบอกหนึง่ บรรจุในซองสุญญากาศจึงหยิบมาเสียบไว้ท่ีเอว ล้วง กระดาษสังเคราะห์ซง่ึ ย่อยสลายด้วยของเหลวออกมาฉีก โปรยลง โถส้วมแล้วกดปุ่ ม ขณะสายน�ำ้ ดูดกลืนเศษชิน้ ลงเลีย้ วรู ผมได้ยิน เสียงตัวเองร�ำพึงแผ่วเบา...อโหสิกรรมให้ผมด้วยนะครับหลวงพ่อ *ดัดแปลงจาก “ฉัน มันสมอง มิสเตอร์เอ๊กซ์” เรือ่ งสัน้ เรือ่ งแรกในชีวติ ของผูเ้ ขียน แต่งขึน้ เพื่อใช้เป็ นใบสมัครเข้าร่วมอบรมการเขียนเรื่องสัน้ เมื่อครัง้ ยังเป็ น นักศึกษาศิลปะ ฉบับปรับปรุงใหม่ได้แรงสังเวชใจบางส่วนมาจาก คดีฆาตกรรม พระภิกษุผทู้ ำ� งานด้านสิ่งแวดล้อม
13
เมล็ดครอบจักรวาล เขาตะปบอุ้งมือขย�ำหน้าท้อง น�ำ้ ดีคาวขมกระฉอกจากปาก ดั่งลาวาปะทุปล่องภูเขาไฟ กายกระตุกเฮือกเถือกไถบนดินระแหง ขวดแก้วสีชากลิง้ กระเด็น ของเหลวกลิ่นฉุนกระเซ็นสาด ฝุ่ นฟุง้ ใน อณูอากาศแสบร้อน สังขารบิดเกร็งของชายวัยกลางคนขมวดนิ่ง “แม่! พ่อตายแล้ว” “พูดบ้าอะไรของแก!” “ลุงให้หนูมาบอกแม่” “แล้วลุงไปไหน” “พาชาวบ้านไปดูศพ หนูกบั เพื่อนก�ำลังจับปลากันอยู่ ลุงผ่านมา เลยให้หนูมาบอกแม่” หญิงหม้ายตัวเย็นวูบ ทรุดฮวบ “ศะ-ศพอยูไ่ หน” ***** ฟากฟ้าไร้ปยุ ฟ่ อง รังสีสรุ ยิ ะจิกพุ่มใบหงิกงอ ต้นไม้แกร็นสูง สองสามเมตรเติบโตอย่างเกียจคร้าน ทั่วพืน้ ที่สองไร่ทา้ ยหมูบ่ า้ น สี่บรุ ุษยืนจับปลายเส้นไนลอนคนละมุมเหนือหลุมลึกหนึง่ เมตรบรรจง ผ่อนเชือกห่อผ้ามัดตราสังเคลื่อนสูเ่ บือ้ งล่าง 15
เมล็ดครอบจักรวาล
“ขึน้ ราคาอีกแล้ว!” เด็กหนุม่ ล้วงถุงพลาสติกบรรจุเมล็ดพืชจาก กระเป๋ ากางเกง “ต้นปี ปยเคมี ุ๋ ก็เพิ่งขึน้ ราคาไปหยกๆ” หุ่นผอมบักโกรกส�ำทับ ขณะใช้จอบโกยดินกลบผูไ้ ปสูป่ รโลก “ยาฆ่าหญ้า ยาฆ่าแมลงก็แพงเอาๆ” “หนีท้ ว่ มหัวแบบนี ้ อีกหน่อยคงอดตาย” “ข้าทนไม่ไหวแล้ว!” “จะท�ำยังไงได้ ของมันจ�ำเป็ นต้องใช้ ไม่งนั้ ได้วอดวายทัง้ หมูบ่ า้ น” “นี่ยงั ไม่เรียกวอดวายอีกหรือ ยาพวกนัน้ ไม่ได้ฆา่ เฉพาะหญ้า กับแมลง มันฆ่าพวกเราด้วย” “เอ็งพูดถูก” “แล้วจะเอายังไง” “หลายปี มานีเ้ ราซือ้ เมล็ดพันธุจ์ ากบริษัท ถ้าไม่อยากใช้สารเคมี ก็ตอ้ งหาเมล็ดพันธุแ์ ท้มาปลูก” “จะไปหาที่ไหน อึดอัดโว้ย!” “ใจเย็นๆ ข้าได้ยินว่าชาวเหนือกลุม่ หนึง่ ชื่อ ‘ผดุงธัญญะ’ เก็บ รักษาเมล็ดพันธุพ์ ืน้ บ้านไว้ปลูกหมุนเวียน เขาแจกฟรีดว้ ย เราน่า จะไปขอความช่วยเหลือจากพวกเขา” “พอกันที!” หนุ่มเลือดร้อนฉีกซอง เทจุดก�ำเนิดชีวิตในเปลือก หุม้ ลงฝ่ ามือ ขว้างลงหลุมศพ 16
เมล็ดครอบจักรวาล
***** รถไฟแล่นฝ่ าเนินกรวดละลานตาจากอีสานใต้ส่เู มืองหลวง ในเขตภาคกลาง สถานีปลายทางขวักไขว่ดว้ ยนักแสวงโชค ผูโ้ ดยสาร หิว้ หอบสัมภาระขึน้ ขบวนใหม่บา่ ยหน้าหาทิศอุดร พาหนะวิ่งตัด ทุง่ หินแซมพงหญ้าสุดลูกหูลกู ตา ทะลวงอุโมงค์ใต้ภผู า เทียบชานชาลา ขนาดย่อมกลางหุบเขา ชาวบ้านสามคนคว้ากระเป๋ าลงมา ยืนหันรีหนั ขวางแล้วย�่ำไปตามถนนลูกรัง ราวยี่สบิ นาทีตวั อักษร “ผดุงธัญญะ” สีขาวบนกระดานผิวหยาบยาวครึง่ เมตรกว้างหนึ่งฟุตปรากฏใน ครรลองจักษุ อาคันตุกะเดินตามลูกศรบนแผ่นไม้รว่ มสองกิโลเมตร จึงลุถงึ สิ่งปลูกสร้างทรงกลมเส้นผ่าศูนย์กลางสิบเมตร ก่อด้วยอิฐ ดินดิบสูงสองชัน้ หัวสปริงเกอร์ครึง่ ร้อยบนท่อสูงสามเมตรสะบัด ละอองน�ำ้ ดังฟื ดฟาดท่ามกลางดงผักเขียวชอุม่ “เชิญขึน้ มาข้างบน” สตรีเจ้าเนือ้ ผมขาวแซมเทาสวมแว่นทรง กลมยิม้ เห็นไรฟั น “ขอบคุณ” ผูม้ าเยือนสาวเท้าขึน้ บันไดสูช่ นั้ สอง วางกระเป๋ า รับ น�ำ้ สมุนไพรมาดื่ม “พวกคุณคิดถูกแล้ว ยังไม่สายที่จะหันหลังกลับ” “คนในหมูบ่ า้ นของเราตายไปไม่นอ้ ย” “หมูบ่ า้ นอื่นก็เกิดเหตุแบบเดียวกัน ศูนย์การเรียนรูก้ ารพึง่ ตนเอง และเก็บรักษาเมล็ดพันธุข์ องเรา ช่วยชีวิตคนไว้จำ� นวนมาก” 17
เมล็ดครอบจักรวาล
“เรามาเพราะเรือ่ งนี”้ “เชิญพักผ่อนบนนีก้ ่อน ข้างล่างเป็ นส�ำนักงานกับห้องเก็บ เมล็ดพันธุ์ โรงครัว ห้องสมุด ห้องน�ำ้ อยูอ่ าคารด้านหลัง” “เราขอเดินชมสวนตอนนีไ้ ด้ไหม” “ไม่เหนื่อยกันหรือ” เส้นโค้งน้อยๆ ปรากฏบนหน้าผ่องของเจ้าถิ่น “ได้เดินยืดเส้นยืดสายกลางแปลงผักงามๆ ก็หายเหนื่อยเป็ น ปลิดทิง้ ” พระพายผะแผ่วเหนือบึงกว้าง ช้อนความระรื่นชโลมผิวกร้าน ของผูก้ ร�ำแดด “พวกคุณคงรูจ้ กั ‘เมล็ดครอบจักรวาล’ กันดีอยูแ่ ล้ว” เจ้าของบ้าน เปรย “เราปลูกอย่างเดียว ไม่รูท้ ่ีมาที่ไปของมัน” “เรือ่ งนีถ้ กู ปิ ดเงียบมานาน จนเจ้าหน้าที่คนหนึง่ ในองค์กรเห็น ความไม่ชอบมาพากล จึงน�ำข้อมูลมาตีแผ่ ผลคือเขาถูกท�ำให้หาย สาบสูญ” “มีเรือ่ งแบบนีเ้ กิดขึน้ ด้วยหรือ!” “เมล็ดครอบจักรวาลคือการน�ำพืชและสัตว์หลายชนิดซึง่ ปรกติ ไม่ผสมพันธุก์ นั ในธรรมชาติ มาผ่านขัน้ ตอนทางพันธุวิศวกรรม” “ฟั งดูซบั ซ้อนพิลกึ ” 18
เมล็ดครอบจักรวาล
“ซับซ้อนจนคนโตๆ อย่างพวกเรากลายเป็ นเด็กอมมือไปเลย แม้เมล็ดพันธุช์ นิดนีจ้ ะปลูกได้ในทุกสภาพดิน ทุกสภาพอากาศ แต่พวกมันอ่อนแอ ต้องพึง่ สารเคมีกำ� จัดศัตรูพืชกับปุ๋ ยสังเคราะห์ บริษัทอ้างว่าสิ่งเหล่านีส้ ร้างขึน้ เพื่อผลิตอาหารให้เพียงพอแก่ความ ต้องการของจ�ำนวนประชากรที่เพิ่มขึน้ พวกเขาลงทุนมหาศาลกับ การโฆษณา ท�ำให้ชาวบ้านเลิกปลูกพืชพันธุด์ งั้ เดิม มันจึงท�ำลาย ความหลากหลายทางชีวภาพไปโดยปริยาย” “แบบนีก้ ็ไม่คมุ้ น่ะสิ” “ไม่คมุ้ เห็นๆ นี่ยงั ไม่รวมประเด็นสิ่งแวดล้อม” “เราก�ำลังสนใจเรือ่ งนีอ้ ยูพ่ อดี ก่อนมาที่น่ีเด็กๆเจอกบประหลาด ในสระใกล้ป่าช้า บางตัวมีเจ็ดขา บางตัวมีขาเดียว บางตัวไม่มี ขาหลัง บางตัวขาบิดๆงอๆเหมือนดอกสว่าน” “จริงรึ! ดิฉนั จ�ำได้เลาๆ ว่ามันเคยเกิดขึน้ ในยุคสหรัฐอเมริกา เรืองอ�ำนาจ ต้นเหตุคือสารพิษในแหล่งน�ำ้ น่าจะอยูใ่ นหนังสือ A Plague of Frogs เดี๋ยวกลับไปค้นดูท่ีหอ้ งสมุด” “ดีเหมือนกัน จะได้รูซ้ ะทีวา่ มันเกิดอะไรขึน้ กับหมูบ่ า้ นของพวกเรา” “พูดถึงเรือ่ งนีท้ ำ� ให้นกึ ถึงบทความแนวสืบสวนสอบสวนที่ดฉิ นั ชอบมาก” “มันเป็ นยังไงหรือ” “Fateful Harvest เป็ นเรือ่ งราวการต่อสูร้ ะหว่างเกษตกรที่กำ� ลัง 19
เมล็ดครอบจักรวาล
ล้มละลาย กับบริษัทที่ขายปุ๋ ยให้พวกเขา บริษัทรูว้ า่ ชาวไร่รอ้ นเงินจึง ขอเช่าที่ดนิ เพื่อเพาะปลูกแล้วน�ำน�ำ้ เน่าเสียในสระของโรงงาน ซึง่ มี ทัง้ ปุ๋ ยเคมี ยาฆ่าแมลง ยาฆ่าหญ้า สารหนู เหล็ก ตะกั่ว ไททาเนียม แคดเมียม ไปพ่นจนทั่วแล้วรดซ�ำ้ ด้วยน�ำ้ เพื่อให้สารพิษซึมลงใต้ดนิ ” “ท�ำกันขนาดนีเ้ ชียวหรือ” “ถ้าไม่ทำ� แบบนีบ้ ริษัทต้องจ่ายเงินถึงหนึง่ ล้านเจ็ดแสนดอลล่าร์ เพื่อน�ำน�ำ้ เสียไปก�ำจัดในบ่อขยะพิษ” ตะวันหย่อนตัวลงใกล้โค้งฟ้า รัศมีสหี มากสุกต้องฟุง้ ฝอยน�ำ้ วิบวับ “ที่น่ีมีผกั ผลไม้เหลือเฟื อ เราแปรรูปเก็บไว้กินไว้แจก เหลือจาก นัน้ จึงขาย แต่เมล็ดครอบจักวาลท�ำแบบนีไ้ ม่ได้ เขาใช้เทคโนโลยียงุ่ ยาก ราคาแพง หน�ำซ�ำ้ ยังถือว่าสิ่งเหล่านีเ้ ป็ นกรรมสิทธิ์ของผูส้ ร้าง” “นี่มนั บ้าชัดๆ” “ที่จริงสิ่งที่พวกเขาท�ำขึน้ มาไม่ใช่ของใหม่เสียทีเดียว ชิน้ ส่วน ของสิ่งมีชีวิตที่ถกู อ้างว่าน�ำมาดัดแปลงจนเป็ นของใหม่ มันมีอยู่ แต่เดิมในธรรมชาติ เป็ นมรดกร่วมกันของมนุษย์และสัตว์ทกุ ชนิด” “เห็นแก่ตวั ที่สดุ ” “ที่นา่ เป็ นห่วงคือนักทดลองได้แทรกพิษจากแมงป่ องเข้าไปในพืช เพื่อให้ผลิตสารเคมีฆา่ แมลงด้วยตัวเอง พวกเขาอวดอ้างสรรพคุณว่า ช่วยลดการใช้ยาฆ่าแมลง แต่กลับเกิดผลข้างเคียง พืชเหล่านัน้ ปล่อย 20
เมล็ดครอบจักรวาล
สารพิษออกมาตลอดฤดูเพาะปลูก ท�ำให้แมลงสัมผัสพิษต่อเนื่อง จนพัฒนาภูมิตา้ นทานอย่างรวดเร็วภายในเวลาไม่ก่ีปี ตอนนีเ้ กิด ‘แมลงไร้เทียมทาน’ แปดชนิดที่ตา้ นพิษได้” “แมลงไร้เทียมทาน! แล้วเราจะก�ำจัดพวกมันยังไง” “นี่แหละที่ดฉิ นั บอกว่าน่าเป็ นห่วง เราไปอาบน�ำ้ อาบท่ากินข้าว กินปลากันดีกว่า พรุง่ นีจ้ ะพาไปชมห้องเก็บเมล็ดพันธุ”์ ***** โถงสี่เหลี่ยมจัตรุ สั อบไอออกซิเจนบริสทุ ธิ์จากเครือ่ งฟอกอากาศ บนตึกระฟ้าใจกลางย่านธุรกิจ ก�ำแพงสีเทาหม่นด้านหนึ่งประดับ ภาพถ่าย “นิโคลา เทสลา” บุรุษวัยปลายสี่สิบสวมเสือ้ แจ็กเก็ต หนังสีดำ� ด้าน เอนหลังพิงพนักเก้าอีค้ ลึงกล้องยาสูบไปมา ผมสัน้ ดกด�ำหวีแสกกลาง หนวดหนาตัดแต่งปราณีต ละม้ายนักประดิษฐ์ ผูย้ ่งิ ยงในกรอบกรุกระจกขนาดหนึง่ เมตรบนผนัง เบือ้ งหน้าประดิษฐาน ประติมากรรมมหาเทพพิทกั ษ์บริวารของดวงอาทิตย์ สรีระไร้อาภรณ์ ก�ำย�ำเฉกบุรุษอาชาไนย ประทับยืนมั่นคง ก�ำหมัดชูสองแขนขนาน ปี กพญาอินทรียง์ อกจากแผ่นหลังบึกบึนสยายท�ำมุมสี่สบิ ห้าองศา เทวรูปส�ำริดสูงสิบห้านิว้ ตระหง่านอยูม่ มุ ขวาของโต๊ะโลหะสะท้อน ไฟเหลืองนวลจากเพดาน กัน้ อาณาเขตระหว่างผูบ้ งั คับบัญชากับ 21
เมล็ดครอบจักรวาล
สมุนมือขวาที่เพิ่งเดินทางมาถึง “สืบได้ความว่ายังไง” “ชาวบ้านน�ำเมล็ดพันธุม์ าจากหมู่บา้ นทางภาคเหนือ” ชาย ใบหน้ากร้านโลกรายงาน “จากใคร” “ผดุงธัญญะ” “พวกมันเป็ นใคร” “ชุมชนพึง่ ตนเอง สอนสร้างบ้านดิน ปลูกผัก แจกเมล็ดพันธุแ์ บบ ให้เปล่า หัวหน้าเป็ นผูห้ ญิงอ้วนๆอายุหกสิบเศษ สามีเกษี ยณจาก กรมต�ำรวจมาหลายปี มีลกู สาวหนึง่ คน ผมได้รูปถ่ายทัง้ ครอบครัว มาด้วย” “ดี! มึงไปจัดการซะ กูปล่อยให้พวกมันรืน่ เริงมาสองปี แล้ว” “เอากันถึงตายเลยไหม” “ไม่ตอ้ งรีบร้อน ท�ำอย่างที่เคย โทรไปขูม่ นั ก่อน” “มันจะฟั งเราหรือ” “กูเชื่อค�ำโบราณ ‘ช้าๆ ได้พร้าสองเล่มงาม’ มึงจะรีบไปบวชเป็ น สามเณรภาคฤดูรอ้ นหรือยังไง” “แต่ผมว่า ‘ตีงใู ห้กากิน’ เอ้ย! ’ตีงใู ห้หลังหัก’ มันจะแว้งกัดทีหลัง” “มึงริอ่าน ‘สอนจระเข้ให้วา่ ยน�ำ้ ’ หน�ำซ�ำ้ ยัง ‘หัวล้านนอกครู ’ เอาตามกูวา่ เล่นจากเบาไปหาหนัก” 22
เมล็ดครอบจักรวาล
“พูดไปสองไพเบีย้ นิ่งเสียต�ำลึงทอง” ***** มวลอากาศกระโชกลงผิวน�ำ้ เปลวแดดระยับไหว ระลอกสีขาว ถลาเข้าหาฝั่ง พุม่ หญ้ารกเรือ้ ริมขอบสระเทิม้ สะท้าน ขณะสมาชิก สิบกว่าคนในศูนย์กสิกรรมธรรมชาติง่วนอยู่กับการถางวัชพืช โทรศัพท์ประจ�ำส�ำนักงานพลันแผดเสียง “ขอคุยกับหัวหน้าศูนย์” “ดิฉนั ก�ำลังพูด” “ตัง้ ใจฟั งให้ดี ตอนนีล้ กู กับผัวของแกอยู่ท่ีบา้ น ถ้าไม่หยุด แจกจ่ายเมล็ดพันธุ์ แกจะไม่ได้เห็นหน้าพวกมันอีก” “ดิฉนั ตัง้ ใจฟั งคุณแล้ว ถึงตาคุณต้องตัง้ ใจฟั งดิฉนั บ้าง ดิฉนั ไม่กลัวค�ำขูข่ องคุณ สิ่งที่ดฉิ นั ท�ำยิ่งใหญ่กว่าความกลัว ถ้าดิฉนั ตาย สมาชิกรุน่ ต่อไปจะสานต่อเจตนารมณ์ ขอให้ ‘มหาเทพ’ คุม้ ครอง ลูกกับสามีของดิฉนั ” ผูค้ กุ คามบนอานจักรยานยนต์เยือ้ งป้ายผดุงธัญญะหย่อน โทรศัพท์ลงกระเป๋ าสะพาย ล้วงเหล็กหล่อขึน้ รูปสีดำ� อ�ำมหิตประทับ เครือ่ งหมายการค้า “สมิธแอนด์เวสสัน” มาตรวจสอบ “พูดกันดีๆ 23
เมล็ดครอบจักรวาล
ไม่รูเ้ รื่อง ‘ไม่เห็นน�ำ้ ตัดกระบอก ไม่เห็นกระรอกก่งหน้าไม้’ เอ๊ะ! หรือว่า ‘ไม่เห็นโลงศพ ไม่หลั่งน�ำ้ ตา’ อันไหนกันแน่วะ” ครัน้ กระหวัด ถึงค�ำสั่งของเจ้านาย เขาซุกปื นเก็บตามเดิม “มัวแต่ ‘เขียนเสือให้ วัวกลัว’ ริทำ� การใหญ่มนั ต้องใจถึง” มือสังหารควบมอเตอร์ไซค์ มาจอดหน้าตึกดิน สาวเท้าสูด่ า้ นใน วาดอาวุธพิฆาตไปยังเป้าหมาย กังวานกระสุนระเบิดขึน้ หกนัด ค�ำรามของมันเสียดสะดุง้ สรรพชีวิต ***** จิง้ หรีดกรีดส�ำเนียงผสานวังเวงในสุสานร้างฌาปนกิจ ร่างสุดท้าย ถูกฝังไว้ท่ีน่ีเมื่อสองปี ก่อน เมล็ดในหลุมศพแหวกผนังหุม้ ห่อ เจาะ รากดื่มเลือดดูดน�ำ้ เหลืองจากซากเปื่ อยเน่า ไชชอนอกแม่ธรณีขนึ ้ สัมผัสกระไอแดดอุน่ แตกกอต่อยอดระบัดใบ ผลิดอกออกฝัก หมูภ่ มร ร่อนบินตอมไต่ เกสรเกี่ยวเกาะล�ำตัวของพาหะเที่ยวท่องผสมพันธุ์ เกิดปฏิกิรยิ าเปลี่ยนโครงสร้างทางเคมี ผ่านวิวฒ ั นาการชั่วระยะหนึง่ สิ่งมีชีวิตผ่าเหล่าจึงถือก�ำเนิด “โอ้ย!” ชาวสวนตวัดมือป่ ายท้ายทอย “เป็ นอะไร!” “ตัวอะไรไม่รู ้ กัดเจ็บเป็ นบ้า” “ไหนดูซิ ผึง้ หรือเปล่า” 24
เมล็ดครอบจักรวาล
“ไม่นา่ ใช่ มันปวดกว่านัน้ หลายเท่า” “ตัวอะไรวะ เหมือนจักจั่น สีดำ� เมื่อม แต่หางยาวเหมือนแมงป่ อง” “ปวดจะตายอยูแ่ ล้ว” “กลับเข้าบ้านก่อน” ผูเ้ คราะห์รา้ ยด่าวดิน้ อุณหภูมิในร่างกายเฉียดสี่สบิ องศา เหงื่อ กาฬสะพรั่งทุกขุมขน แขนขากระตุกเต้น อุจจาระปั สสาวะพุ่งฉีด แผลถูกกัดบวมเป่ งดุจลูกปิ งปองขังเลือด ญาติมิตรเร่งน�ำตัวส่ง โรงพยาบาล “โดนอะไรมา” “แมลงกัดครับหมอ แต่ไม่รูแ้ มลงอะไร” “เอาตัวมันมาด้วยไหม” “เอามาครับ” “นี่มนั แมลงอะไร หมอเองก็ไม่เคยเห็น” “เอาไงดีครับ” “พาคนไข้ไปห้องฉุกเฉินก่อน” ***** แดดคล้อยบ่ายคลี่แสงห่มธรณี แมกไม้เหยียดกิ่งก้านก�ำสรด ร�ำ่ ไห้ 25
เมล็ดครอบจักรวาล
กลบกลืนบทสวดของหริง่ เรไร ผูค้ นหลากวัยยืนรายล้อมกายวิภาค ไร้วิญญาณครองในม้วนผ้าสีขาวเหยียดยาวอยูก่ น้ หลุม “ขอให้เพื่อนของเราไปสูส่ คุ ติ” ร่างท้วมผมสีดอกเลาน�ำ้ เสียงสลด “ขอบคุณที่มาร่วมพิธี” “ดิฉนั ตัง้ ใจจะมาเยี่ยมพวกคุณนานแล้ว นึกไม่ถึงว่าต้องมา ลักษณะนี”้ “อุบตั เิ หตุเกิดขึน้ ได้เสมอ” “จากที่คณ ุ เล่า ดิฉนั สันนิษฐานว่าแมลงที่กดั เพื่อนของเราเกิด จากการกลายพันธุ”์ “เราจะท�ำยังไงกันดี” “ระหว่างรอผลการพิสจู น์จากผูเ้ ชี่ยวชาญ เราควรระดมก�ำลัง ตรวจดูให้ท่วั หมูบ่ า้ น อาจเจอรังของมัน” “งัน้ เริม่ กันพรุง่ นีเ้ ลย เราไม่อยากให้มีศพที่สอง จริงสิ! ได้ขา่ ว ว่าคุณถูกลอบท�ำร้าย” “สบายใจได้ ทุกคนปลอดภัย แค่บา้ นดินกะเทาะนิดหน่อย” “ใครกันที่ทำ� เรือ่ งชั่วๆแบบนี”้ “ต�ำรวจบอกว่าเป็ นมือปื นที่ถกู จ้างวานโดยผูม้ ีอิทธิพล” “โชคดีท่ีรอดมาได้” “ใช่ โชคดีท่ีสามีของดิฉนั เคยเป็ นนายต�ำรวจ เขาฝึ กให้ภรรยา ยิงปื นตัง้ แต่ยงั สาว” 26
เมล็ดครอบจักรวาล
“คุณนี่สดุ ยอดจริงๆ” “ตอนหมอนั่นบุกเข้ามาดิฉนั ไม่ทนั สวมแว่นตา มองไม่ถนัด เลย กดซะหมดลูกโม่” “แล้วคนร้ายเป็ นยังไง” “เจ้าหน้าที่ชนั สูตรพลิกศพบอกว่า เสียชีวิตเพราะกระสุนนัด หนึง่ พุง่ ตัดขัว้ หัวใจ” ***** กล้องยาสูบแน่น่ิงในจานเซรามิกเกลื่อนขีเ้ ถ้าบนโต๊ะวามวาว เขาหยิบมันขึน้ เสียบหว่างริมฝี ปาก อัดควันเข้าปอด ระบายผ่าน โพรงจมูก ขุ่นโขมงก่อตัวเป็ นดวงหน้าแสยะยิม้ ผูบ้ ริหารลูบเรียว หนวดแล้วยกหูโทรศัพท์ “ผลการพิสจู น์เป็ นยังไง” “แผนกกีฏวิทยาเพิ่งแจ้งมาเมื่อตอนบ่าย” น�ำ้ เสียงปลายสาย สั่นริกๆ “นี่คณ ุ ก�ำลัง ‘มีทองเท่าหนวดกุง้ นอนสะดุง้ จนเรือนไหว’ อยูห่ รือ” “ไม่ตอ้ งห่วงเรือ่ งนัน้ ผม ‘ตักน�ำ้ ใส่กระโหลก ชะโงกดูเงา’ อยูเ่ สมอ” “สรุปให้ผมฟั งคร่าวๆ” “ได้ครับ...แม้องค์กรของเราจะก้าวล�ำ้ ทางวิทยาศาสตร์ แต่ก็ 27
เมล็ดครอบจักรวาล
ไม่ลืมรากเหง้าของตัวเอง ท่านประธานเห็นคุณค่าของสุภาษิตไทย จึงรณรงค์ให้บคุ ลากรน�ำมาใช้ในชีวิตประจ�ำวัน” “ขอบคุณที่ให้ความร่วมมือ แต่ผมให้คณ ุ สรุปเรื่องแมลงไม่ใช่ เรือ่ งนี”้ “อ้าว! งัน้ หรือครับ ขออภัย...ตื่นเต้นไปหน่อย เรื่องแมลงเป็ น แบบนีค้ รับ...แมลงที่กดั ชาวบ้านเกิดจากการข้ามนิเวศระหว่างพืช กับสัตว์ท่ีนา่ ทึง่ มากๆ ผมมั่นใจว่าเราสามารถขยายพันธุพ์ วกมันใน ห้องแล็บ พิษของมันร้ายกาจทีเดียว” “จากไฟล์ภาพที่คณ ุ ส่งมา แผลบนต้นคอเหยื่อท�ำให้ผมนึกถึง อาวุธชีวภาพ เราอาจฝังอุปกรณ์ในตัวจ่าฝูงแล้วใช้คลื่นวิทยุนำ� ทาง พวกมันโจมตีศตั รู หวังว่างานนีค้ งไม่ ‘ขี่ชา้ งจับตั๊กแตน’ นะคุณหมอ” “ไม่มีทางเป็ นแบบนัน้ ไปได้ การค้นพบแมลงชนิดใหม่โดย บังเอิญท�ำให้เราไม่ตา่ งจาก ‘เสือนอนกิน’ เอามารวมกับวิสยั ทัศน์ ‘มาเหนือเมฆ’ ของท่าน มันจะเป็ นโปรเจ็ควิตถารที่สดุ นับตัง้ แต่ มนุษย์ทิง้ โลกปนเปื ้อนมลพิษมาตัง้ ถิ่นฐานบนดาวอังคาร” ตีพมิ พ์ครั้งแรก หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ฉบับวันที่ ๒ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ หมายเหตุ ชุมชน “ผดุงธัญญะ” ในเรื่องนี ้ ผูเ้ ขียนได้แรงบันดาลใจจาก Navdana (นวธัญญะ) เครือข่ายเก็บรักษาเมล็ดพันธุแ์ ละองค์กรด้าน 28
เมล็ดครอบจักรวาล เกษตรอินทรียแ์ ห่งประเทศอินเดีย ก่อตัง้ โดยนักฟิ สิกส์สตรีชาวภารตะนาม “นันทนา ศิวะ” เธอถูกข่มขูจ่ ากผูไ้ ม่หวังดีหลายครัง้ หลังจากด�ำเนินงานมานาน กว่าสองทศวรรษ ปั จจุบนั นวธัญญะมีศนู ย์กระจายอยูใ่ น ๒๒ รัฐทั่วอินเดีย ให้การช่วยเหลือชุมชนกว่า ๑๒๒ แห่งในประเทศต่างๆ ก่อตัง้ ธนาคารเมล็ดพันธุ์ รวมทัง้ จัดอบรมด้านเกษตรอินทรียแ์ ก่ผสู้ นใจมาแล้วถึง ๙,๐๐๐,๐๐๐ คน
29
หวานขมกลมกลืน “ชื่อ 'แตน' นี่มาจากอะไร ใช่ ‘ผึง้ ต่อ แตน’ หรือเปล่า" “เปล่าค่ะ มาจากตั๊กแตน” สตรีเบญจเพสกรอกเสียงลงโทรศัพท์ “น่ากลัว” “น่ากลัวยังไงคะ มีแต่คนบอกว่าน่ารัก" “แสดงว่าไม่เคยดูสารคดีชีวิตสัตว์โลก...ตั๊กแตนต�ำข้าวตัวเมีย จะเขมือบหัวตัวผูร้ ะหว่างผสมพันธุ”์ “ฮะ ฮะ ฮ่า! ไม่ใช่หลวงพี่คดิ ไม่ได้นะเนี่ย" รุกขชาติทาบเงาบนพืน้ ซีเมนต์ระอุโอบล้อมพระอุโบสถ สรีระ สูงโปร่ง ศีรษะเกลีย้ งกลม ใบหน้าคมสันหลบเปลวร้อนใต้แขนงขนัด มือซ้ายคลึงล�ำไม้ไผ่ยาวสองเมตรมัดก้านมะพร้าวติดส่วนปลาย ด้วยเชือกไนลอน “เข้าพรรษามาเดือนกว่า พระน้องชายของแตนเป็ นยังไงบ้างคะ” “พระรุน่ นีว้ า่ นอนสอนง่าย ตัง้ ใจภาวนากันดี” “แตนดีใจที่มีพระปฏิบตั ดิ ปี ฏิบตั ชิ อบแบบหลวงพี่เป็ นพระพี่เลีย้ ง” “ครูบาอาจารย์มอบหมาย ยังไงก็ตอ้ งท�ำอยูแ่ ล้ว” “กราบขอบพระคุณหลวงพี่ท่ีชว่ ยดูแลพระใหม่ ขอตัวไปเตรียม อาหารไว้ใส่บาตรก่อนนะคะ” 31
หวานขมกลมกลืน
“เจริญพร” ภิกษุวยั สามสิบห้าปี นาม “รุง่ ” เสียบเครือ่ งมือสื่อสาร ลงซองหนังใกล้สะดือ ก้าวออกจากร่ม กวัดแกว่งไม้กวาดแหวก เศษกรอบแห้งเกลื่อนลานสีเทารอบสถาปั ตยกรรมไทยร่วมสมัย สองชัน้ กระไอแดดแผดเผาผิวเข้ม ยิม้ ชอุม่ ดุจฟ้าหมาดฝนฉาบบน ดวงหน้าของบรรพชิต สัญญาณระฆังขจรขจายทั่วผืนไพรยะเยียบ จิง้ หรีดเรไรกรีด กังวาน นกเค้าแมวบนกิ่งยางหลับตาพริม้ ผูเ้ ห็นภัยในสังสารวัฏ ลุกขึน้ พับผ้าห่ม แปรงฟั น ล้างหน้า สะพายบาตรและย่ามลงจากกุฏิ ดวงสว่างจากไฟฉายนับสิบวิบวอมแวมตามทางเดินเล็กๆ ลัดเลาะ แนวต้นไม้จากทุกทางทิศ ครัน้ ถึงจุดหมายผูแ้ สวงสันติวรบทต่าง ประจงวางเครื่องใช้ท่ วั ระเบียง ห่มจีวรเฉวียงบ่า พาดสังฆาฏิบน ไหล่ซา้ ย เหยาะย่างสูด่ า้ นใน กราบองค์พระพุทธปฏิมาหินสลักปาง สมาธิ นั่งลงบ�ำเพ็ญสมถวิปัสสนาโดยพรั่งพร้อม ล่วงถึงห้านาฬิกา ประธานสงฆ์จงึ ให้โอวาท “เราบวชเป็ นพระมาแล้ว ต้องระมัดระวัง การเกี่ยวข้องกับมาตุคาม ตามพระวินยั ห้ามพระพูดคุยกับสีกาสอง ต่อสอง ถ้ามีธรุ ะจ�ำเป็ นต้องมีผชู้ ายหรือพระรูปอื่นอยูด่ ว้ ย เมื่อก่อน การรับส่งจดหมายต้องให้เจ้าอาวาสพิจารณา ทุกวันนีป้ อ้ งกันล�ำบาก มันทันสมัยไปทุกอย่าง เราต้องส�ำนึกส�ำเหนียกให้มาก เคยเห็นกบ จ�ำศีลไหม มันจ�ำศีลอยู่ในรู ไม่กินอะไรเป็ นเดือนๆ ตัวมันสะอาด 32
หวานขมกลมกลืน
ไม่มีขีไ้ ม่มีเยี่ยวอยู่ในท้อง ชาวบ้านเลยชอบ พระหนุ่มเณรน้อย ก็เหมือนกัน คนมีศีลมีธรรมมันสะอาด ผูห้ ญิงเลยอยากได้” นกเงือกสิบสองตัวกระพือปี กพึ่บพั่บแหวกปุยสีสม้ อมแดงเรื่อ บนฟ้าสูง ผูน้ ่งุ ห่มผ้าย้อมน�ำ้ ฝาดเดินเรียงแถวออกจากเสนาสนะ กลางหุบเขา รถยนต์สามคันจอดอยูร่ มิ ถนนลาดยาง ครัน้ หัวขบวน มาถึงญาติโยมตักข้าวสวย หยิบขนม หย่อนผลไม้ลงในบาตร พระรุ ง่ เดินตามหลังเจ้าอาวาส ค้อมตัวรับอาหารจากอุบาสิกา อนงค์หนึ่ง เรือนผมของหล่อนเป็ นลอนผ่อนคลายยาวปะบ่า คิว้ สีออ่ นฟุง้ เปลือกตาแต้มอายแชร์โดโทนน�ำ้ ตาล ขนตาปั ดมาสคาร่า พวงแก้มระบายบลัชออนบางๆ ริมฝี ปากอิ่มเคลือบลิบสติกชมพูจาง กลิ่นน�ำ้ หอมละมุนกรุ น่ นาสิกประสาท พลันสองสายตาประสาน วูห่ วิววาบขึน้ ในจิตสมณะหนุ่ม เหงื่อชุ่มฝ่ ามือ แข้งขาชาวูบ ท่าน เงยหน้าขึน้ ข่มใจภิกขาจารร่วมสามกิโลเมตรแล้วย้อนกลับอาราม สองชั่วโมงถัดมาจึงเป็ นเวลาภัตกิจตามขนบของพระฝ่ ายอรัญวาสี คือหนึง่ ครัง้ ต่อวัน รัศมีสรุ ยิ าปะทะก้านกิ่งพฤกษา ร่างหนึง่ พรางตัวในเงาทึบ ยิม้ กรุม้ กริม่ ขยับวัตถุแบนบางประกบหู “วันนีแ้ ตนท�ำกับข้าวเองหรือเปล่า” 33
หวานขมกลมกลืน
“กุลสตรีทำ� เองกับมือเลยค่ะ" “มินา่ ...” “เอ๊ะ! ชมหรือเปล่าคะเนี่ย” “เอาน่า...ได้บญ ุ อยูแ่ ล้ว” “เมื่อเช้าพอใส่บาตรเสร็จ แตนเดินอ่านป้ายที่ติดอยูต่ ามต้นไม้ ในวัด ชอบหลายอันเลยค่ะ มีอนั หนึง่ ชอบมากถึงกับถ่ายรูปเก็บไว้” “ลองว่ามาซิ” “ซ่อนความสุขในดวงใจฟั งเข้าท่า ซ่อนความบ้าในดวงตากลัว ใครเห็น ซ่อนขนมไว้ในพุงเมื่อตอนเพล อิ่มแล้วเล่นซ่อนหาดีกว่าเอย” “แตนชอบอันนีเ้ หรอ” “ค่ะ ใครเป็ นคนแต่งคะ” “อาตมาแต่งเอง อุทิศให้สามเณรภาคฤดูรอ้ น” “น่ารักดีคะ่ ” “ขอบใจ" “หมายถึงกลอนนะคะ" “แล้วไป...นึกว่าชมคนแต่ง” “แหม…” “แตนชอบอ่านกลอนเหรอ” “ชอบค่ะ โดยเฉพาะที่ฮาและมีสาระแบบที่หลวงพี่เขียน" “งัน้ เราก็มีบางอย่างตรงกัน" 34
หวานขมกลมกลืน
“แตนว่าหลายอย่างเลยนะคะ" “อาตมาก�ำลังท�ำป้ายใหม่ ว่าจะเอาไปติดหน้ากุฏิ" “ป้ายอะไรคะ" “ป้ายเขียนว่า...เวลาไม่อาจพรากความหนุม่ ไปจากบางคน" “ฮะ ฮะ ฮ่า! ชักหมั่นไส้หลวงพี่” “หมั่นไส้พระ บาป!” “แหม...เอาบาปมาขูเ่ ชียวนะคะ” “อยากบอกแตนอย่างหนึง่ " “อะไรคะ” “ถ้าเจอกันสมัยเรียนมหา’ลัย จะไม่ปล่อยให้นอ้ งคนนีห้ ลุดมือ" “แตนก็คดิ เหมือนหลวงพี่ แต่หลวงพี่มาทางนีแ้ ล้ว แตนก็อนุโมทนา ขอตัวก่อนนะคะ" “เฮ้! อย่าเพิ่งไป กลับมาคุยกันให้รูเ้ รือ่ งก่อน” แอ่งน�ำ้ น้อยบนผืนคอนกรีตสะท้อนประกายสีทองวิบวับ มด เคลื่อนทัพเป็ นเส้นยาวโย้เย้ดจุ รากฝอยของต้นไม้ นีออนภายใน โบสถ์ดบั ลง หมู่สงฆ์ทยอยน�ำบริขารไปยังโรงฉันซึ่งอยู่ดา้ นหลัง พระอุโบสถ จัดอาสนะ เตรียมตัวออกบิณฑบาต ผูท้ ำ� หน้าที่อปุ ั ฏฐาก สะพายภาชนะทรงกลมสองใบไปยืนดักรอหน้าประตูวดั ไม่วา่ อากาศ แปรปรวนสักปานใด หากมิอาพาธหรือเกิดธุระเร่งด่วน หลวงพ่อ 35
หวานขมกลมกลืน
จะออกโปรดสัตว์สม�่ำเสมอ ต่างแต่ขากลับวันนีท้ ่านสั่งลูกวัด ให้ลว่ งหน้าไปก่อน แล้วชักชวนรองเจ้าอาวาสแวะที่บา้ นหลังหนึง่ “กราบนมัสการครับ” ชายวัยต้นห้าสิบนั่งห้อยขาบนแคร่ใต้ถนุ เรือน น่องซ้ายปรากฏผ้าขาวบางพันรอบ “เป็ นยังไงบ้าง" “ยังปวดหนึบๆ อยูเ่ ลยครับ" “ไอ้ตวั การไปไหนแล้ว" “ตายแล้วครับ” “อ้าว! ใครไปท�ำอะไรมันล่ะ” “มันไปติดตัวเมียบ้านอื่น เห่าหอนทัง้ วันทัง้ คืน เจ้าของบ้าน ร�ำคาญเลยยิงทิง้ " "กรรมของสัตว์" "ไม่นา่ เชื่อนะครับหลวงพ่อ ผมเลีย้ งมันมาตัง้ แต่เล็ก จูๆ่ มันก็แว้ง กัดจนเป็ นแผลเหวอะหวะ" “หมากัดเจ้าของ มันจะต่างอะไรกับพระที่ไปหลงรักโยมที่เขา มีบญ ุ คุณกับวัด” “ที่จริงผมก็สงสารมันนะครับ เวรกรรมแท้ๆ” “สัตว์โลกก็เป็ นแบบนี ้ ถูกสัญชาตญาณลากไปไม่รูจ้ กั ยับยัง้ ชั่งใจ” ลมเย็นกระพือพัด ใบหูกวางแกว่งกวัด หยาดพราวใสพรูสมั ผัส 36
หวานขมกลมกลืน
ผูถ้ กู ราคะครอบง�ำ ท่านตวัดอุปกรณ์ทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าขึน้ ทาบแก้ม “วันก่อนท�ำไมรีบวางสาย" “แหม...แตนก็เขินเหมือนกันนะคะ” “เขินมากไหม” “มากสิคะ ขับรถไปท�ำงานยิม้ น้อยยิม้ ใหญ่ยงั กะคนบ้า...ตล๊กตลก” “ดีใจที่ได้เจอผูห้ ญิงในฝัน" “แตนก็ดีใจที่ได้เจอผูช้ ายในฝัน...แตนรักหลวงพี่คะ่ ” “รักมากไหม" “ยังจะถามอีก! ผูห้ ญิงนะเนี่ย” “แม่รูห้ รือเปล่าว่าแตนแอบมามีหนุม่ ถึงในวัด" “โธ่! แม่จะรูไ้ ด้ยงั ไงคะ” “ถ้าแม่รูค้ งบอกว่า...ผูช้ ายดีๆแบบนีห้ ายากนะลูก” “ฮะ ฮะ ฮ่า! เข้าข้างตัวเอง” เหง่งหง่างจากหอสูงปลุกพระภิกษุสามเณรลุกขึน้ ท�ำกิจวัตรส่วนตัว ในเวลาสามนาฬิกา เพื่อออกมาร่วมกันเจริญศีล สมาธิ ปั ญญา ยังวิหาร สองชั่วโมงล่วงไป ภิกษุแก่พรรษาเคาะกังสดาลใบน้อย เหล่าผูป้ รารภความเพียรเปิ ดเปลือกตา มหาเถระแสดงธรรมกถา “นายพรานเห็นกวางท�ำลับๆล่อๆก็ต่ืนเต้น แต่พอยิงกวางได้ จะจับหู ก็ได้ จับขาก็ได้ จับหางก็ได้ จับตรงไหนก็ได้ เพราะมันเป็ นกวางที่ 37
หวานขมกลมกลืน
ตายแล้ว พิจารณาให้ดี เราเอานิว้ แหย่รูจมูกมันมีอะไรไหม มันมี แต่ของสกปรก แต่พวกเราก็สยดสยองกันอยูต่ รงนัน้ อีกสองอาทิตย์ จะออกพรรษาแล้ว หมั่นเตือนตัวเองบ่อยๆ ‘วันคืนล่วงไป บัดนีเ้ รา ท�ำอะไรอยู่’ จะได้ไม่เสียทีท่ีสละความสุขทางโลกมาบวช” ท่าน กวาดสายตามองสานุศิษย์ “เที่ยงตรงให้พระเณรทุกรู ปไปรอที่ หน้าประตูวดั ห่มจีวรให้เรียบร้อย จะมีรถมารับไปโรงพยาบาล” ยานยนต์สบิ สองที่น่ งั ฝ่ าการจราจรบนถนนสายหลัก เลีย้ วเข้า สถานให้บริการด้านสุขภาพประจ�ำจังหวัด จอดนิ่งหน้าตึกหกชัน้ สีขาว กลุม่ นักบวชผละจากพาหนะ นางพยาบาลกุลีกจุ อลงบันได มาต้อนรับ ย่อตัวไหว้พระผูใ้ หญ่แล้วเดินน�ำสู่หอ้ งอบไอยะเยือก ขนาดสิบแปดตารางเมตร อ่างสแตนเลสสี่ขาสูงแปดสิบเซนติเมตร ส่วนกว้างและยาวเทียบเท่าร่างกายมนุษย์ตงั้ อยู่ก่ึงกลางพืน้ ที่ ด้านบนวางสังขารแค่นแข็งของบุรุษ เปลือยเปล่า นายแพทย์สวม ถุงมือยาง นิมนต์ผมู้ าศึกษายืนล้อมวง มิรอช้า...จรดมีดวาบวับที่ ขมับขวาของศพ คว้านอ้อมด้านหลังมาฝั่งซ้าย เลือดสดๆไหลโกรก ถลกหนังหัวขึน้ ปิ ดใบหน้า กดใบเลื่อยเซาะกระโหลกสามร้อยหกสิบ องศา ขุยสีขาวกรูกราว หยิบเหล็กปลายแบนทิ่มลงร่อง งัดเปลือกแข็ง ควักก้อนขุน่ หยุน่ หยักวางบนตาชั่ง ที่แขวนอยูบ่ นเสาด้านหัวเตียง นักปฏิบตั ธิ รรมสองสามท่านฉวยขวดน�ำ้ มันดมแก้วงิ เวียน ผูเ้ ชี่ยวชาญ 38
หวานขมกลมกลืน
กายวิภาคศาสตร์แทงของมีคมใต้คอหอย กรีดเป็ นเส้นตรงถึง อวัยวะเพศ ชัน้ ไขมันเหลืองละออปริแตก คาวฉุนปานทุเรียนบูดเสียด โพรงจมูก “ขะ-ขอตัวก่อน” ท่านรุง่ ผลุนผลันจากวงอสุภกรรมฐาน ยืนตัวโยนอยู่หน้าบันได อัดอากาศเต็มปอด เดินโซเซ ทรุ ดลงนั่ง บนม้าหินกลางสนามหญ้าตรงข้ามอาคาร ถอนหายใจเฮือก แสงเรือ่ เรืองสีสม้ ทแยงตามช่องว่างหว่างไม้เบญจพันธุ์ กระแส อากาศกรูถงึ ทางจงกรมยาวสิบห้าเมตรในเสนาสนะป่ า นักส�ำรวจ อริยสัจก้าวฉับๆกลับไปกลับมา เนิ่นนานนับชั่วโมงจึงยืนนิ่ง วาดมือ แตะซองโทรศัพท์ขา้ งเอว ทิง้ แขนลง เดินห้าหกก้าว หยุดส�ำรวมจิต หยิบอุปกรณ์อิเลคหรอนิคส์สมั ผัสหน้าจอ “คุยได้ไหม" “ได้คะ่ ก�ำลังคิดถึงอยูพ่ อดี" “วันนีท้ งั้ วันอาตมาทบทวนเรือ่ งระหว่างเรา” “ได้ความว่ายังไงบ้างคะ” “เกิดค�ำถามขึน้ มาว่า ความรักของเราจะไปจบลงตรงไหน" “ค�ำถามของหลวงพี่นา่ กลัว" “อาตมาอธิบายความรูส้ กึ ตอนนีไ้ ม่ถกู มันครึง่ ๆกลางๆ ทัง้ สุขทัง้ ทุกข์ปนเปกัน ไม่เต็มทัง้ ทางโลกและทางธรรม แทนที่จะ ‘รุง่ โรจน์’ ทางใดทางหนึง่ แต่กลับ ‘รุง่ ริง่ ’ ทัง้ สองทาง” 39
หวานขมกลมกลืน
“แตนเองก็รูส้ กึ ทุกข์ทรมานไม่ตา่ งจากหลวงพี่ อยากจับมือเกาะ แขนเกาะไหล่ก็ทำ� ไม่ได้" “ถ้าเราสองคนมีความสัมพันธ์กนั แบบนีไ้ ปเรื่อยๆ มันไม่เป็ น ผลดีกบั ใครแน่ๆ" “แตนไม่เคยคิดมาก่อนเลยว่า จะเกิดเรือ่ งแบบนีก้ บั ตัวเอง" “อาตมาขอโทษ...ขอโทษที่ทำ� ให้รกั " “แตนก็ตอ้ งกราบขอขมาหลวงพี่ดว้ ยค่ะ” หญิงสาวเม้มปาก น�ำ้ ใสๆ ท้นดวงตา ยวดยานเนืองแน่นลานจอด ผูศ้ รัทธานั่งเต็มพืน้ ที่ชนั้ ล่างของ สิ่งปลูกสร้างเอนกประสงค์ขนาดสองพันตารางเมตร ส่วนหนึ่ง อาศัยเสื่อและเก้าอีใ้ ต้รม่ ครึม้ ที่จดั ไว้รายรอบ เมื่อสมภารสิน้ สุด สัมโมทนียกถา เสียงสาธุการพลันกัมปนาท สามวันหลังงานทอดกฐิ น ตั๊กแตนมารับน้องชายที่เพิ่งลาสิกขา ทิดเล่าว่าเมื่อวานพระอาจารย์ รุง่ ออกจาริกธุดงค์เพียงล�ำพัง สาวสะคราญกลัน้ สะอืน้ เดินเหม่อ ลอย กระทั่งสายตาประจวบแผ่นกระดานสีนำ้� ตาลใหม่เอี่ยม ประดับ ลายมือเคยคุน้ สีขาวผนึกบนต้นหูกวาง แล้วก็ถงึ วันนีท้ ฉี่ นั เหงา แสงแดดเศร้าหยุดล้อเล่นกับเส้นหญ้า 40
หวานขมกลมกลืน
ความรักเอยเคยเห่กล่อมถนอมมา เจ้าพลัดพรากจากลาไม่รูต้ วั จักทนเจ็บเพือ่ สองเราได้เข้าใจ ยอมนำ้� ตารินไหลจนท่วมหัว ไม่ขอเวียนว่ายวัฏฏะอันน่ากลัว ตรอมตรมอยูช่ ่วั นาตาปี
41
นมัสเตเยติ ศพของนักปี นเขาทีฝ่ ั งอยูใ่ ต้หมิ ะเป็ นอาหารอันโอชะของผม พวกเขาไม่สฉู้ ลาดนัก ทัง้ ที่รูว้ า่ การดัน้ ด้นมาท้าทายความยะเยือก ทะลวงถึงกระดูก ณ พิกดั ห้าพันเมตรเหนือระดับน�ำ้ ทะเลเรียกว่า เป็ นการฆ่าตัวตาย แต่ฝงู คนบ้าบิ่นก็ไม่เคยหลาบจ�ำ ผมแกล้งไป ผลุบๆโผล่ๆ บริเวณค่ายพักแรมปี ละหลายครัง้ ทิง้ รอยเท้าไว้เพื่อ กระตุน้ ความอยากรูอ้ ยากเห็นของพวกเขาจนต้องออกค้นหา อ่านถึงตรงนีค้ ณ ุ คงนึกต�ำหนิผมอยู่ในใจว่าไอ้น่ีเล่นพิเรนทร์ ผมขอเถียงคอเป็ นเอ็น คุณลืมไปแล้วหรือว่าการแสวงหาอาหารเป็ น สัญชาตญาณพืน้ ฐานของสิง่ มีชีวติ ผมไม่ย่ีหระกับความรูส้ กึ ผิดชอบ ชั่วดีใดๆทัง้ นัน้ ถ้าเอาแต่คิดสะระตะ พวกเราคงไม่สามารถสืบ เชือ้ สายมาจนถึงทุกวันนี ้ ในอดีตที่ผา่ นมาเถือกเถาเหล่ากอของผม เคยล่าจามรีป่าและเสือดาวหิมะเป็ นอาหาร รวมทัง้ ใช้ประโยชน์ จากหนัง แต่พวกมันสูญพันธ์ุดว้ ยน�ำ้ มือของมนุษย์ไปหมดแล้ว ถึงอย่างนัน้ ก็เถอะ เนือ้ ของพวกคุณช่างหอมหวานก�ำซาบลิน้ จนผม ต้องท�ำทุกวิถีทางเพื่อให้ได้ลมิ ้ รส เยติหรือไอ้ตีนโต คนทัง้ โลกขนานนามพวกเราอย่างนี ้ แต่ไม่วา่ 43
นมัสเตเยติ
จะเรียกด้วยชื่ออื่นใดผมไม่มีวนั ลืมก�ำพืดของตัวเอง ผมสืบเชือ้ สายมาจากลิงยักษ์ดกึ ด�ำบรรพ์...ไจแกนโตพิเธคัส เมื่อโตเต็มวัยสูง ประมาณสามเมตร น�ำ้ หนักราวสี่รอ้ ยกิโลกรัม มีขนสีนำ้� ตาลรุงรัง ทั่วตัวและใบหน้าเพื่อป้องกันอุณหภูมิต่ำ� กว่าจุดเยือกแข็ง เราอยูก่ นั แบบครอบครัวเดี่ยว บริโภคทัง้ พืชและสัตว์ แต่อาหารหาไม่งา่ ยนัก ในภูมิประเทศที่หิมะปกคลุมตลอดทัง้ ปี หากเจอมนุษย์ครอบครัว ของผมจะอิ่มไปหลายวันเพราะพวกเขามักมากันเป็ นขบวน สถิติ สูงสุดที่ผมเคยบันทึกไว้คือหนึง่ โหล สัตว์สองเท้าผูเ้ ย่อหยิ่งในวิทยาการล�ำ้ สมัยมักเข้าใจว่าก�ำลัง ตามล่าพวกเรา แต่ความจริงนัน้ ตรงกันข้าม เราต่างหากที่เป็ นฝ่ าย หลอกล่อพวกเขาให้มาติดกับดัก อุบายที่ใช้ได้ผลเสมอคือทิง้ รอย เท้าไว้บนพืน้ แล้วกระโจนเกาะโขดหิน ป่ ายปี นขึน้ ที่สงู สักสิบเมตร เพื่อหาท�ำเลซ่อนตัว ครัน้ เป้าหมายเกาะกลุม่ มาถึงทุ่งสังหาร ผม จะผลักหิมะลงไปถล่ม มันจึงดูเหมือนอุบตั ิเหตุ เมื่อรอจนแน่ใจว่า ไม่มีใครรอดชีวิตผมจะลงไปจัดการ การยังชีพด้วยวิธีนีด้ ำ� เนินไปอย่างราบรืน่ วันหนึง่ หลังจากพิชิต เหยื่อจ�ำนวนสิบ ผมยกผูถ้ งึ ฆาตพาดบ่าข้างละสองศพ ตะกุยเกล็ด สีขาวหนาครึง่ เมตรกลับเคหสถาน ท้องฟ้าสีนำ้� เงินสด หิมะเคลือบ 44
นมัสเตเยติ
ยอดเขาสะท้อนแดดพราว สงัดจนได้ยินเสียงลมพ่นเป็ นควันขุ่น ทางรูจมูก ร่วมชั่วโมงจึงได้สบตาภรรยาสุดที่รกั และบุตรชายอายุ สามขวบที่เพิ่งหัดพูด ทัง้ สองด้อมๆ มองๆ อยูช่ ะง่อนผาหน้าปากถ�ำ้ สูงจากต�ำแหน่งที่ผมยืนอยู่ย่ีสิบเมตร ผมโบกมือทักทายก่อน ไต่ขนึ ้ ไปตามเส้นทางลาดชันจนถึงบ้านแสนสุข อุโมงค์ขนาดใหญ่ รูปร่างคล้ายกระเพาะอาหารของมนุษย์เชื่อมต่อขดล�ำไส้ชอนไชสู่ ใต้ขนุ เขา เคหสถานแห่งนีเ้ ป็ นมรดกตกทอดมาหลายชั่วอายุเยติ ส่วนปลายสุดอากาศเย็นจัดจึงใช้เป็ นห้องเก็บเสบียง ซึง่ มีเพียงพอ ส�ำหรับความอิ่มหน�ำของสามชีวิตตลอดทัง้ สัปดาห์ ผมปลงสังขารไร้วญ ิ ญาณลงบนพืน้ บิดตัวคลายเมื่อยขบ นั่งพัก ครูห่ นึง่ จึงล้อมวงพิจารณาโภชนะร่วมกับครอบครัว ผมทุบกระโหลก ศีรษะของซากจ�ำ้ ม�่ำด้วยแท่งหิน เลือดพุง่ ปรีด๊ สอดสองนิว้ กระชาก เปลือกแข็งออก ควักก้อนเหลวลื่นสีเหลืองละมุนส่งให้เด็กน้อย เขา รับไปดูดจุ๊บรวดเดียวลงล�ำคอแล้วยิม้ ร่า หลังมือ้ เที่ยงผมจะงีบเอา แรงสักหน่อยแล้วกลับไปขนย้ายส่วนที่เหลือ ขณะก�ำลังเอร็ดอร่อย จู่ๆร่างหนึ่งขยับลุก! ผมตะครุ บก้อนแกรนิตเงือ้ ขึน้ สุดแขน ไอ้หนู ปราดมาฉวยเจ้านั่นไป “ปล่อยให้แกเล่นเถอะคะ” เสียงหวานเจีย๊ บ ท�ำให้ผมฉุกคิดได้วา่ พายุหิมะลูกใหญ่กำ� ลังมา คงต้องหลบอยูใ่ นถ�ำ้ หลายวัน ดีเหมือนกัน เด็กจะได้มีของเล่นแก้เหงา 45
นมัสเตเยติ
ลูกหัวแก้วหัวแหวนประคบประหงมผูร้ อดชีวติ ด้วยน�ำ้ และอาหาร กระป๋ องที่ติดมากับเป้ของนักเดินทาง ตกกลางคืนหลับปุ๋ ยอยูข่ า้ ง กันบนพืน้ ปูลาดด้วยหนังสัตว์ กระทั่งล่วงเข้าวันที่แปด คนดวงแข็ง จึงเริม่ สื่อสาร “ปล่อย...อาตมา...ไปเถอะ” เขาชีน้ ิว้ ไปทางปากถ�ำ้ “เข้า...ใจ... ไหม” “ผมคงท�ำอย่างนัน้ ไม่ได้ ท่านจะน�ำอันตรายมาสูพ่ วกเรา” “ยะ-โยมเข้าใจภาษามนุษย์!” “เข้าใจสิ พวกเรามีการถ่ายทอดภูมิปัญญาเช่นเดียวกับพวก ท่าน ผมยังได้เรียนรูส้ ่งิ ใหม่ๆจากหนังสือ สมุดบันทึก และสัมภาระ ที่นกั ปี นเขาหอบหิว้ ขึน้ มา” “ถะ-ถ้าเช่นนัน้ ท�ำไมโยมยังใช้ชีวิตดึกด�ำบรรพ์เช่นนี”้ “ท�ำตัวตามสบาย ผมไม่ทำ� อะไรท่านหรอก” “ขะ-ขอบใจ” ลักยิม้ ปรากฏบนแก้มตอบของผูห้ ม่ ผ้าคลุมสีแดงคล�ำ้ “ถ้าท่านอยากรูผ้ มจะเล่าให้ฟัง” “อยากรูส้ ”ิ “บรรพบุรุษของผมเฝ้าสังเกตพฤติกรรมของมนุษย์มานานนับ ศตวรรษจนได้ขอ้ สรุปว่า อารยธรรมมิได้นำ� ความเจริญมาสูส่ งั คมเท่านัน้ แต่มนั พ่วงความล่มสลายมาด้วย กลุม่ ผูอ้ าวุโสจึงตัดไฟแต่ตน้ ลม ด้วยการด�ำเนินชีวิตแบบดัง้ เดิม และปลูกฝังแนวคิดนีใ้ ห้ลกู หลาน” 46
นมัสเตเยติ
“เหลือเชื่อ!” “การที่ทา่ นเอาชีวติ มาเสี่ยงกับการปี นเขา ผมว่าเหลือเชื่อกว่านะ” “อาตมาอยูใ่ นระหว่างการจาริกแสวงบุญ” “บุญบาป...ผมรู จ้ กั ค�ำพวกนี ้ แต่มนั ส�ำคัญถึงขนาดต้องแลก ด้วยชีวิตเชียวหรือ” “ส�ำคัญสิ บุญเป็ นชื่อของความสุข โยมรูจ้ กั ความสุขไหม” “รู ส้ ิ ความสุขคือการได้กินเนือ้ อร่อยๆ หลับบนที่นอนอุ่นๆ ขับถ่ายเป็ นปรกติ มีเพศสัมพันธ์ท่ีดีกบั คูร่ กั ” “โยมจะเรียกสิ่งเหล่านีว้ า่ เป็ นความสุขก็ได้ แต่การเบียดเบียน ชีวิตเพื่อให้ได้กินเนือ้ อร่อยๆนัน้ เป็ นบาป” “มนุษย์เองก็กินสัตว์อ่ืน” “เรือ่ งนีต้ อ้ งแยกเป็ นสองประเด็น” “สองประเด็นยังไง” “ประเด็นที่หนึ่ง...การบริโภคเนือ้ สัตว์โดยปราศจากเจตนาใน การฆ่า...ไม่เป็ นบาป ประเด็นที่สอง...การฆ่าสัตว์โดยเจตนาไม่วา่ เพื่อเป็ นอาหารหรือเกมกีฬาล้วนแต่บาปทัง้ นัน้ ” “ผมขอแย้ง ผูบ้ ริโภคเนือ้ สัตว์เองก็มีสว่ นในการท�ำลายชีวิตจึง ต้องรับบาปไปด้วย” “ผูบ้ ริโภคจะได้รบั บาปก็ตอ่ เมื่อประกอบด้วยองค์หา้ ...สัตว์นนั้ มี ชีวิต รูว้ า่ สัตว์มีชีวิต บุคคลมีจิตคิดจะฆ่า พยายามฆ่า และสัตว์นนั้ 47
นมัสเตเยติ
ตายด้วยความพยายาม โยมควรงดเว้นจากการพรากชีวติ สัตว์ รวม ทัง้ ใช้ให้ผอู้ ่ืนท�ำ” “ท่านจะให้ผมถือมังสวิรตั อิ ย่างนัน้ หรือ” “นั่นไม่ใช่ประเด็น เพราะบุญไม่ได้เกิดจากการบริโภคอาหาร มังสวิรตั ”ิ “เอายังไงกันแน่ ท่านหว่านล้อมให้ผมเลิกฆ่าสัตว์ แต่กลับบอก ว่าการงดกินเนือ้ สัตว์ไม่ได้บญ ุ ” “การงดกินเนือ้ สัตว์แล้วคิดว่าสัตว์ทงั้ หลายจะไม่ถกู ฆ่า มันไม่ได้ บุญเพราะเหตุการณ์นีไ้ ม่ได้เกิดขึน้ จริง เป็ นแค่จินตนาการ” “แล้วต้องท�ำยังไง” “พิจารณาเนืองๆ ว่า ‘เรารักสุขเกลียดทุกข์ฉนั ใด บุคคลอื่นก็รกั สุขเกลียดทุกข์ฉนั นัน้ ’ การงดกินเนือ้ สัตว์โดยตัง้ ใจว่าเพื่อลดการ เบียดเบียนชีวิต อย่างนีจ้ งึ จะได้บญ ุ เพราะจิตเป็ นกุศล” “ผมพอเข้าใจบ้างแล้ว แต่ปัญหาตอนนีค้ ือพายุหิมะยังไม่มีทีทา่ ว่าจะหยุด” “ถ้ามีอะไรที่อาตมาพอช่วยได้ก็บอกมาเลย ไม่ตอ้ งเกรงใจ” “อาหารที่ตนุ ไว้หมดเกลีย้ ง ลูกของผมร้องงอแงด้วยความหิว” ผมยักไหล่แล้วคว้าก้อนหินขนาดเหมาะมือ
48
49
แม่ขอร้อง ฝนโหมกระหน�่ำราวเมฆรั่วร้าว สายฟ้าฟาดเปรีย้ งเป็ น ทางยาวปะทะต้นไม้มหึมา กิ่งใหญ่เอียงวูบกระแทกหลังคาศาลา การเปรียญ กระเบือ้ งลอนคูก่ ระจุยกระจาย หวีดร้องก้องสะท้อน ภิกษุ สามเณรนับสิบ อุบาสกอุบาสิกาครึง่ ร้อยตะเกียกตะกายหลบพัลวัน เม็ดพราวพรู ลงมาตามช่องโหว่ขนาดสองเมตร ก้านสีนำ้� ตาลชุ่ม โชกเส้นผ่าศูนย์กลางสิบนิว้ ทิ่มทะลุ เฉียดองค์พระประธานสัมฤทธิ์ ปางสมาธิประดิษฐานบนฐานปูนปั้ นไปเพียงหนึ่งศอก น�ำ้ เจิ่งนอง พืน้ กระดานแผ่กระเพื่อม เดชะบุญที่โครงสร้างแข็งแรงจึงต้านท่อน ผุพงั เอาไว้ได้ พระอธิการสูงวัยสั่งลูกวัดย้ายไปท�ำภัตกิจบนระเบียง ด้านหลังพระอุโบสถ ส่วนญาติโยมรับประทานอาหารที่โรงครัว ตามปรกติ จากนัน้ ช่วยกันเก็บกวาดเศษวัสดุเกลื่อนกล่นรายรอบ ผูป้ ระกอบอาชีพรับเหมาก่อสร้างถูกตามตัวมาประเมินความเสีย หาย เขากราบเรียนรายจ่ายและตกปากรับค�ำหลวงพ่อว่าไม่เกิน หนึง่ สัปดาห์ก็ซอ่ มแซมแล้วเสร็จ “ดาวเรือง” สีกาฐานะร�่ำรวยที่สดุ ในหมูบ่ า้ นอาสาเป็ นหัวเรีย่ ว หัวแรงในการปฏิสงั ขรณ์ธรรมศาลา สามีของหล่อนเกิดในตระกูล 51
แม่ขอร้อง
ชาวจีนผูห้ อบเสื่อผืนหมอนใบมาพึง่ พระบรมโพธิสมภาร เนื่องจาก เคยลิม้ รสความแร้นแค้นของบรรพชน เขาจึงฝังใจว่าทรัพย์สมบัตคิ อื ความมั่นคง ชายหนุ่มประสบความส�ำเร็จทางธุรกิจด้วยอุตสาหะ ทว่าการบรรลุฝันก้อนใหญ่กลับต้องแลกด้วยสุขภาพ ผูก้ ร�ำงานหนัก ล้มป่ วยด้วยโรคมะเร็งขณะอายุเพียงสี่สบิ ปี แม้ขวนขวายบ�ำบัดด้วย การแพทย์หลายแขนง แต่เนือ้ ร้ายกลับไม่สะทกสะท้าน ภายในห้อง วีไอพีของโรงพยาบาลเอกชน แสงโพล้เพล้จากทิศประจิมส่องผ่าน หน้าต่างบานกว้างกระทบเตียงโลหะ อุปกรณ์ทางการแพทย์ติดตัง้ เกือบเต็มพืน้ ที่ จอมอนิเตอร์ปรากฏเส้นกระตุกเป็ นจังหวะต่อเนื่อง ตามแนวนอน สายระโยงระยางจากกระปุกเลือดและน�ำ้ เกลือเชื่อม กับร่างผอมเกร็งบนที่นอนนุม่ หนา ใบหน้าซูบตอบ โหนกแก้มปูดโปน ดวงตาจมลึกลงในเบ้ากลอกกลิง้ ไปมาราวน�ำ้ หยดน้อยรอคอยโมงยาม ระเหยหาย ริมฝี ปากซีดเผยอ ลมผากแห้งเล็ดลอดออกมา “ผมคงเหลือเวลาอีกไม่นาน” “อย่าพูดเป็ นลางสิคะ หมอบอกว่าถ้าก�ำลังใจดีคณ ุ มีโอกาส หาย” ดาวเรืองกุมมือกร้านของสามี “เราต่างก็รูว้ า่ หมอแค่พดู ปลอบใจ” “คุณคะ...” เสียงของหล่อนเครือสั่น “ผมเอาแต่กม้ หน้าก้มตาท�ำงาน ไม่มีโอกาสท�ำบุญท�ำทานบ่อย เหมือนคุณ” 52
แม่ขอร้อง
“ทุกครัง้ ที่ไปท�ำบุญฉันน้อมจิตระลึกถึงคุณเสมอค่ะ” “คุณเป็ นภรรยาที่นา่ รัก เราน่าจะได้ใช้ชีวิตด้วยกันนานกว่านี”้ “เมื่อวานฉันเพิ่งน�ำปั จจัยค่าซ่อมหลังคาไปถวายที่วดั ป่ า หลวงพ่อ ถามถึงคุณด้วยค่ะ” “ท่านสบายดีไหม” “ค่ะ ก็ปวดเมื่อยตรงนัน้ บ้างตรงนีบ้ า้ งตามประสาพระผูเ้ ฒ่า แต่ทา่ นยังแข็งแรง ยังออกบิณฑบาต กวาดลานวัดทุกวัน” “ท่านเป็ นพระที่นา่ เลื่อมใส” “ใช่ค่ะ แต่ถา้ เห็นใครท�ำอะไรไม่ดีไม่งาม ท่านก็ดเุ อาแรงๆ เหมือนกัน” “หลวงพ่อท่านเคร่งครัดแบบพระป่ า” “พระเณรญาติโยมเคารพศรัทธาท่านมากค่ะ” “คุณโชคดีท่ีเกิดมาในครอบครัวพุทธ” “แล้วก็โชคดีท่ีได้แต่งงานกับคนที่รกั ครอบครัวอย่างคุณ” “พอตกอยูใ่ นสภาพนี ้ ผมไม่อยากได้อะไรอีกแล้ว” “งัน้ คุณต้องหายไวไวนะคะ เราจะได้พาลูกไปท�ำบุญที่วดั ด้วยกัน อีกไม่ก่ีวนั แกก็จะหกขวบเต็ม ตอนนีค้ า้ งอยู่ท่ีบา้ นตายาย พรุ่งนี ้ ถึงจะกลับ” “ดาวรุง่ ...ลูกของเรา โตขึน้ ผมอยากให้แกบวชกับหลวงพ่อ” “ได้คะ่ แต่คณ ุ ต้องแข็งแรงจนถึงวันนัน้ นะคะ ฉันอยากให้คณ ุ 53
แม่ขอร้อง
ถวายผ้าไตรพระลูกชายด้วยมือตัวเอง” “ผะ-ผมอยากเกาะชายผ้าเหลืองขึน้ สวรรค์” ผูป้ ่ วยไอโขลกเป็ น เลือด ทรวงอกสะเทือนไหว สองสามอึดใจเส้นหยักขึน้ ๆ ลงๆ บนจอ อิเลคทรอนิคส์เปลี่ยนเป็ นเรียบไหลตามแนวระนาบ หลังภัตตาหารตามธุคงควัตรของพระป่ าคือหนึ่งครัง้ ต่อวัน พระเถระจะแสดงโอวาทแก่คณะสงฆ์ จากนัน้ เคาะกระดิ่งให้สญ ั ญาณ กราบพระประธานในศาลาโดยพร้อมเพรียง ผูฝ้ ึ กตนประคองบาตร ไปล้าง แล้วน�ำบริขารกลับกุฏิดว้ ยอาการสงบเพื่อบ�ำเพ็ญสมณธรรม สิบโมงเช้าถึงบ่ายโมงเศษเป็ นโอกาสที่ญาติโยมทัง้ ใกล้และไกล จะได้สนทนาธรรม ดาวเรืองตัง้ ใจจะสานต่อเจตนารมณ์ของผูว้ ายชนม์ จึงคลานเข้าไปกราบเรียนพระผูใ้ หญ่ “ดิฉนั อยากให้ดาวรุง่ บวชเจ้าค่ะ” “เขาอายุเท่าไหร่แล้ว” “ยี่สบิ กว่าแล้วเจ้าค่ะ ปี นีจ้ ะเรียนจบแล้วด้วย” “แล้วเจ้าตัวว่ายังไง” “เห็นนิสยั แล้วคงยาก ชวนมาวัดก็ไม่คอ่ ยอยากจะมา” “ใจเย็นๆ เวลาของแต่ละคนมาถึงไม่พร้อมกัน” ภิกษุชราแย้มยิม้ “ที่หลวงพ่อเห็นเขามากับดิฉนั นานๆครัง้ นั่นจ้างนะเจ้าคะ” “ตอนเป็ นวัยรุน่ เราเองก็ไม่คอ่ ยอยากจะมาวัด...มันไม่สนุก” 54
แม่ขอร้อง
“ก็จริงเจ้าค่ะ” สตรีวยั กลางคนหน้าแดงเรือ่ “นั่นแหละ เราถึงไม่ควรไปบังคับลูก” “ดิฉนั มีลกู คนเดียว ไม่อยากให้เขาเดินทางผิด พ่อของเขาจาก ไปตัง้ แต่ยงั เล็ก เลยไม่มีคนช่วยบอกช่วยสอน” “ก็ค่อยๆแนะน�ำกันไป ความจริงที่เป็ นประโยชน์แต่คนฟั ง ไม่ชอบใจ เราต้องเลือกกาลเทศะที่จะพูด” “ดิฉนั พูดเช้าพูดเย็นอยูแ่ ล้วเจ้าค่ะ” “เอาให้มนั พอดี มากไปเขาจะหาว่าแม่จจู้ ีข้ ีบ้ น่ ” “ดิฉนั ต้องท�ำยังไงลูกจึงจะเชื่อฟั งเจ้าคะ” “ดีท่ีสดุ คือท�ำเป็ นตัวอย่าง ชาวพุทธต้องมีทงั้ ทาน ศีล ภาวนา ไม่ใช่ทำ� แต่ทานอย่างเดียว” ดวงสุกสว่างสีแดงแกมเหลืองคล้อยลงเหนือทิวไม้ อ่างเก็บน�ำ้ ทรง รีขนาดสิบไร่สะท้อนแสงเรือ่ เรือง นักศึกษาหญิงชายนั่งกระจายเป็ น หย่อมๆ สองหนุม่ เอกเขนกบนเนินหญ้าลาดสูค่ วามฉ�่ำเย็นระยิบระยับ “ข้อสอบอะไรวะ ง่ายยังกะปลอกกล้วยเข้าปาก” ดาวรุ ง่ ยก กระป๋ องเบียร์จรดริมฝี ปาก “ปลอกกล้วยเข้าปากยังยากไป กูวา่ นี่มนั ขนาดแม่ปลอกกล้วย ให้กินยังไงยังงัน้ เลย” “ตอนรุน่ พี่บอกให้ลงทะเบียนวิชาพุทธศึกษาเพราะอาจารย์ให้ 55
แม่ขอร้อง
เกรดง่าย กูยงั เชื่อครึง่ ไม่เชื่อครึง่ ไม่นกึ ว่ามันจะง่ายขนาดนี”้ “แต่บางข้อกูวา่ มันต้องคิดหนักเหมือนกัน ข้อสอบอัตนัย ไม่มี ก ข ค ง ให้ม่วั ” “ข้อไหนวะ” “ไทยได้ช่ือว่าเมืองพุทธ แต่ทำ� ไมคอรัปชั่นเต็มบ้านเต็มเมือง” “แล้วมึงตอบว่ายังไง” “ก็ตอบไปว่าที่ไหนมีคนโลภ ที่น่นั ก็มีคอรัปชั่น ไม่วา่ บ้านเมืองนัน้ จะมีหรือไม่มีศาสนา” “ไม่ธรรมดานี่หว่า แล้วมึงรูห้ รือเปล่าว่ามีประเทศปลอดคอรัปชั่น อยูใ่ นโลกนีด้ ว้ ย” “เฮ้ย! จริงหรือวะ” “จริงสิ” “เฉลยด่วน” “นอร์เวย์ ฟิ นแลนด์ ไอซ์แลนด์ สวิตเซอร์แลนด์ เดนมาร์ค” “สแกนดิเนเวียแทบทัง้ นัน้ เขาท�ำได้ไงวะ” “ระบบตรวจสอบของเขาโปร่งใส แถมบังคับใช้กฎหมายจริงจัง แต่บา้ นเราไม่เอาอะไรสักอย่าง กฎหมายก็ไม่เอา ศาสนาก็ไม่เอา พูดถึงเรือ่ งนีท้ ีไรเจ็บจิด๊ ทุกที” “ท�ำไมวะ” “ก็ตอนท�ำบัตรประชาชน ช่องให้กรอกว่านับถือศาสนาอะไร กูใส่ 56
แม่ขอร้อง
ไปว่า ‘ไม่มีศาสนา’ แต่ตอนได้รบั บัตรนี่ส”ิ ดาวรุง่ ควักแผ่นพลาสติก แข็งจากกระเป๋ าสตางค์ชขู นึ ้ เบือ้ งหน้า “ดันมีคำ� ว่า ‘ศาสนาพุทธ’ เฉยเลย” “ฮะ ฮะ ฮ่า! กูโดนมาก่อนแล้ว” “เซ็งชิบฉาย กูเคยอ่านเจอโพลของ WIN-Gallup เขาค�ำนวณ เปอร์เซนต์ของคนเคร่งศาสนาในแต่ละประเทศ ในจ�ำนวน ๖๕ ประเทศ ‘ไทย’ เป็ นประเทศที่มีคนบอกว่าเคร่งศาสนามากที่สดุ ” “ขนาดนัน้ เลยเหรอวะ” “เออ! รองลงมาคือปาปั วนิวกินี” “จะบ้าตาย” “ส่วนประเทศที่มีคนบอกว่าไม่เคร่งศาสนาและไม่มีศาสนา มึงรูไ้ หมประเทศอะไร” “ประเทศอศาสนิก” “เฮ้ย! อย่ามั่วสิ” “จีนหรือเปล่าวะ” “ถูกต้อง! รองลงมาคือสวีเดน” “จ�ำแม่นเชียวนะมึง” “กูจะเอาไปเล่าให้แม่ฟัง ถ้าแม่รูว้ า่ ถึงเคร่งศาสนาไปก็ไม่ทำ� ให้ บ้านเมืองเจริญ แกจะได้เลิกชวนกูไปบวชซะที” “กูสนับสนุนมึงเต็มที่” 57
แม่ขอร้อง
“มึงดูประเทศสแกนดิเนเวียพวกนัน้ สิ โคตรเจริญเลยนะมึง กูตงั้ ใจจะไปเหยียบให้ได้สกั วัน” “ไปได้อยูแ่ ล้ว บ้านมึงรวยแถมเรียนดีมาตลอด เกียรตินิยมเห็นๆ” “สมพรปาก” “แต่กยู งั สงสัยอยู่วา่ คนเราจะมีศาสนาไปท�ำไม ในเมื่อเราก็มี กฎหมายอยูแ่ ล้ว” “กูเคยได้ยินเค้าพูดกันว่าศาสนาขัดเกลาจิตใจ ส่วนกฎหมาย ขัดเกลาพฤติกรรม” “ไอ้ท่ี ‘เค้าว่า’ นี่ เค้าไหนวะ ‘เคาท์แดรกคิวล่า’ หรือเปล่า” “ฮะ ฮะ ฮ่า!” อนธการขยับปี กมหึมา หลอดไฟแอลอีดีบนเสาโลหะสูง เรียงรายสว่างวาบ “แต่มาคิดดูอีกที กูคงหนีไม่พน้ ยังไงก็ตอ้ งบวช” ชายวัยต้นยี่สบิ ทอดตามองระลอกพลิว้ “บวชแล้วจะทดแทนบุญคุณพ่อแม่ได้จริงหรือเปล่าวะ” “กูเองก็ไม่แน่ใจ” “อ้าว! ไม่แน่ใจแล้วมึงจะบวชท�ำไม” “แม่กขู อร้อง” “ท�ำอย่างอื่นแทนก็ได้น่ีหว่า” 58
แม่ขอร้อง
“เช่นอะไร” “ท�ำงานเก็บเงินแล้วซือ้ ตูเ้ ย็นสวยๆ ให้แม่” “ไอเดียมึงไม่เลว แต่กสู งสารแม่วะ่ แกเคยเล่าให้ฟังบ่อยๆ พ่อ พูดกับแม่ก่อนตายว่าอยากเกาะชายผ้าเหลืองขึน้ สวรรค์” “ผีจะเกาะชายผ้าเหลืองได้ยงั ไง ร้อนตายห่า” “กูก็ไม่รูเ้ หมือนกัน” “มึงนี่ไม่รูอ้ ะไรสักอย่าง” “มึงก็พอๆ กับกูน่ นั แหละ” “แล้วมึงกะจะบวชที่ไหน” “วัดป่ าใกล้บา้ นที่แม่กชู วนไปประจ�ำ” “ไม่กลัวผีหรือวะ เห็นมึงเคยเล่าว่ามีป่าช้าอยูท่ า้ ยวัด” “กลัวจนขีข้ นึ ้ สมองเลยล่ะมึง แต่ทำ� ไงได้ กูวางแผนจะไปเรียน ต่อเมืองนอก” “จบแล้วค่อยกลับมาบวชก็ได้น่ีหว่า” “ถ้าได้ไปคงอีกหลายปี กว่าจะจบ กูไม่อยากให้แม่รอนานกว่า นี ้ แกอายุเยอะแล้ว” “ตามใจมึง กูก็อยากเห็นเหมือนกัน เวลาขีข้ นึ ้ ไปกองอยูบ่ นหัว โล้นๆของมึงจะเป็ นยังไง” “ฮะ ฮะ ฮ่า! มึงนี่กวนจริงๆ”
59
แม่ขอร้อง
ภายหลังพิธีรบั พระราชทานปริญญา ซึง่ ดาวรุง่ ได้เกียรตินิยม อันดับหนึ่งตามคาดหมาย งานเลีย้ งสังสรรค์ดำ� เนินไปตลอดทัง้ เดือน กระทั่งฤกษ์งามยามดีบณ ั ฑิตใหม่จงึ เก็บสัมภาระเดินทางไป วัดป่ า เพื่อเตรียมตัวเข้าสูร่ ม่ กาสาวพัสตร์ ดาวเรืองใช้กรรไกรขริบ เส้นผมของบุตรชาย หยาดน�ำ้ ตาพรมลงบนบ่าของนาคหนุ่ม เขา ท�ำความรูจ้ กั ผูส้ ละเหย้าเรือนรุน่ พี่ท่ีเรียกว่า “ปะขาว” อีกสองท่าน ทัง้ สามสมาทานศีลแปดอันได้แก่งดเว้นจากการเบียดเบียนชีวติ หยิบ ฉวยสิ่งที่เจ้าของไม่อนุญาต ประพฤติลว่ งพรหมจรรย์ กล่าวค�ำเท็จ เสพสิ่งมึนเมา บริโภคอาหารหลังเที่ยงวัน ติดพันความบันเทิงและ เครือ่ งหอม นั่งหรือนอนบนฟูกนุม่ หนา นอกจากนีย้ งั ต้องฝึ กขานนาค ให้แม่นย�ำ ตื่นแต่เช้ามืดเพื่อสวดมนต์ภาวนาร่วมกับหมูส่ งฆ์ เช็ด ถูศาลา ติดตามบรรพชิตออกบิณฑบาต ล้างกระโถน เดินจงกรม หลังภัตกิจ ปั ดกวาดวิหารลานเจดียใ์ นยามบ่าย เจริญสมาธิช่วง หัวค�่ำ แล้วแยกย้ายกันกลับกุฏิโดดเดี่ยวไร้ไฟฟ้าและสิง่ อ�ำนวยความ สะดวกในป่ าชัฏ ยามค�่ำคืนมีเพียงแสงวับแวมจากเทียนเล่มน้อย ช่วยปลอบประโลมใจให้คลายโหยหาวิถีชีวิตอันคุน้ เคย ทิวาและราตรีขบั เคลื่อนไปเดือนเศษ ด้วยมิอาจทานทนต่อความ เหย้ายวนของกิเลส สองนาคผูม้ าก่อนจึงอ�ำลาเพศพรหมจรรย์ ปะขาว ที่เหลือเพียงหนึ่งเดียวใจหล่นวูบ กระหวัดถึงความเพลิดเพลินใน 60
แม่ขอร้อง
กามคุณ ทว่าเมื่อภาพหยดน�ำ้ แห่งปี ตจิ ากดวงตาของมารดาปรากฏ จึงกัดฟั นข่มตัณหาบ�ำเพ็ญเนกขัมมะบารมี แปดสัปดาห์ถดั มาเมื่อ บรรดาเถระเห็นความพร้อมของอนาคาริกจึงอนุญาตให้อปุ สมบท ณ พัทธสีมาของวัดป่ า โดยมีหลวงพ่อเป็ นพระอุปัชฌาย์ ท่านตัง้ ฉายาเป็ นภาษาบาลีแก่ผบู้ วชใหม่วา่ “วิรโิ ย” คตินิยม “บวชง่าย-สึก ง่าย บวชยาก-สึกยาก” เป็ นระบบคัดกรองกุลบุตรซึง่ สืบทอดมาแต่ โบราณกาลโดยสังฆะฝ่ ายอรัญญวาสี ครัน้ ผ่านตะแกรงร่อนโดย สวัสดี ความภาคภูมิใจเหลือคณานับจึงบังเกิดแก่พระนวกะ ทัง้ ยัง น�ำความรืน่ เริงล้นพ้นมาสูญ ่ าติมิตร อากาศยามเช้าใสพิสทุ ธิ์ สมณะห่มผ้าสีกรักคล้องบาตรไว้บน ไหล่ กลุม่ ใหญ่ออกบิณฑบาตทางประตูดา้ นหน้า กลุม่ ย่อยมุง่ สูป่ ระตู ด้านหลัง เยือ้ งย่างส�ำรวมไปตามถนนลูกรังตัดผ่านท้องทุง่ ขจีเจิ่งนอง ไอหมอก ระเรี่ยผิวน�ำ้ สองฝั่ งฟาก ดาวเรืองจัดเตรียมคาวหวาน ตักรอใส่บาตรพระบุตรชายสม�่ำเสมอ รวมทัง้ สมาทานอุโบสถศีล และบ�ำเพ็ญภาวนาเป็ นประจ�ำทุกวันธรรมสวนะ เนื่องจากช่วง เข้าพรรษาประธานสงฆ์ได้นำ� หมู่คณะปฏิบตั ิธรรมอย่างเคร่งครัด ตามปฏิปทาของบูรพาจารย์ท่ีวา่ “กินน้อย นอนน้อย พูดน้อย คือ นักปฏิบตั ิ กินมาก นอนมาก พูดมาก คือคนโง่” มารดาของภิกษุหนุม่ จึงสบโอกาสสนทนากับท่านเพียงไม่ก่ีประโยค แต่ได้ทราบจาก 61
แม่ขอร้อง
มหาเถระเป็ นระยะว่า วิรโิ ยภิกขุเอาใจใส่ในข้อวัตร ศึกษาต�ำรา และ ขวนขวายไต่ถามสม�่ำเสมอ “หลวงพ่อครับ การบวชเป็ นพระสามารถทดแทนบุญคุณพ่อแม่ ได้จริงหรือเปล่าครับ” “ได้ส”ิ “ได้ยงั ไงครับ” “พอลูกมาบวช แม่ก็มาท�ำบุญที่วดั บ่อยขึน้ เพราะกลัวพระ ลูกชายจะหิว” “จริงครับ” นวกะภิกษุอมยิม้ “จากคนที่เคยเอาแต่ให้ทาน ก็มาถือศีล ฟั งเทศน์ เดินจงกรม นั่งสมาธิ” “อันนีก้ ็จริงครับ” “คนที่ปฏิบตั อิ ย่างนีเ้ ป็ นประจ�ำ วันหนึง่ จะได้สมั ผัสสิ่งที่เรียกว่า ‘นิรามิสสุข’ เป็ นความสุขที่เหนือความสุขชนิดอื่นเพราะไม่อิงอาศัย วัตถุ ไม่ตอ้ งดูหนังฟั งเพลง ไม่ตอ้ งดื่มเครื่องดองของเมา ไม่ตอ้ ง แก่งแย่งเบียดเบียนกัน พอจะจ�ำพุทธภาษิตเกี่ยวกับเรือ่ งนีไ้ ด้ไหม” “จ�ำได้ครับ...นตฺถิ สนฺตปิ รํ สุข ํ สุขอื่นยิ่งกว่าความสงบไม่มี” “ถูกแล้ว ถ้าได้สมั ผัสความสุขชนิดนี ้ มันลืมกินลืมนอนเลยทีเดียว” “ผมยังไม่แน่ใจครับ” “ท�ำให้มาก เจริญให้มาก แล้วจะสิน้ สงสัย” พระผูเ้ ฒ่ายิม้ เยือกเย็น 62
แม่ขอร้อง
แว่วระฆังดังมาจากทิศเบือ้ งไกล “ได้เวลากวาดลานวัดแล้ว เปลี่ยน อิรยิ าบถบ้างจะได้ปลอดโปร่ง” ในวันปรกติเหล่าผูป้ ระพฤติพรตจะร่วมกันสวดมนต์และเจริญ สมาธิภาวนาที่พระอุโบสถ ส่วนวันธรรมสวนะมีญาติโยมมาร่วม บ�ำเพ็ญทาน ศีล ภาวนาจึงย้ายไปประกอบศาสนกิจยังศาลา ล่วง กึ่งพรรษาพระดาวรุ ง่ ระดมความเพียรอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะ วันพระแปดค�่ำ สิบสี่ค่ำ� หรือสิบห้าค�่ำ สมภารจะแสดงธรรมถึงเที่ยง คืน พลางก�ำชับให้ทกุ คนถือธุดงควัตรที่เรียกว่า “เนสัชชิก” หมายถึง การภาวนาในสามอิรยิ าบถคือยืน เดิน นั่ง งดเว้นการเอนกายลงแนวราบ ทว่าราตรีเป็ นห้วงเวลาหลับใหลของสิง่ มีชีวติ ที่ออกหากินช่วงกลางวัน ทัง้ บรรยากาศยามฝนพร�ำยังเร่งเร้าความโงกง่วงเป็ นเท่าทวี ผูบ้ ำ� เพ็ญ ตบะต่างอ้าปากหาวหวอด น�ำ้ ฉ�่ำแฉะปริม่ เยิม้ นัยน์ตา สัปหงกจน ศีรษะโขกพืน้ กระดานลั่นโป๊ ก! ทว่าวิรโิ ยภิกขุกลับไม่ยอมรามือ ท่าน น�ำอุบายซึง่ อ่านพบในต�ำรามาแก้ไขสิ่งขวางกัน้ กุศลธรรมที่เรียกว่า “นิวรณ์” ด้วยการลุกไปล้างหน้า ยืนกลางแจ้งแหงนมองเดือนดาว เดินจงกรม ถึงกระนัน้ ก็ไม่อาจขจัดอกุศลธรรมซึ่งบีบคัน้ แทบทุก ขณะจิต เมื่อวิธีการเหล่านัน้ ไม่ประสบผล บรรชิตจึงกราบพระพุทธ ปฏิมาสามครัง้ คว้าผ้าปูน่ งั ด�ำเนินไปสูส่ ถานที่วงั เวง
63
แม่ขอร้อง
หยาดพิรุณหยุดพรมพร่างหลังเที่ยงคืน ผืนนภาไร้หมอกเมฆ จันทรากระจ่าง แสงนวลต้องหยดใสบนก้านกิ่งใบวิบแวมดุจดวงตา นับแสน ล�ำสว่างจากไฟฉายผสานฉับๆ ของฝี เท้า หมูแ่ มลงในราวป่ า และปฐพีเปี ยกชุ่มหยุดกรีดเสียง ลมหอบไอชืน้ เจือกลิ่นฉุนแปร่ง กระทบฆานประสาท เนินดินขนาดร่างกายมนุษย์ปักป้ายจารึกผุด ทั่วบริเวณ โคนประดูป่ รากฏหม้อดินบรรจุเถ้ากระดูกปิ ดด้วยผ้าสีแดง ลงอักขระโบราณมัดด้วยเชือกแน่นหนา สุนขั สี่หา้ ตัวหอนรับกันเป็ น ทอด ผูท้ า้ ทายความหลอกหลอนหอบหายใจถี่ เหงื่อชุ่มแผ่นหลัง เย็นวาบทัง้ ฝ่ ามือและหน้าขา สั่นสะท้านทุกย�่ำเหยียบ ครัน้ แลเห็นศาลาพักศพขนาดแปดเมตรมุงด้วยสังกะสีหน้าจั่ว ปรากฏอยูไ่ ม่ไกลจึงฝื นก้าว แสงจ้ากระทบวัตถุโปร่งบางสีขาวทรง กล่องสี่เหลี่ยมผืนผ้า ขึงมุมทัง้ สี่กบั ต้นเสาด้วยเชือก สรีระหนึง่ เหยียด อยู่บนแคร่ ผูม้ าเยือนสันนิษฐานว่าชาวบ้านที่มาถือศีลอุโบสถคง ต้องการท�ำเลห่างไกลผูค้ นเพื่อพักผ่อน หรืออาจมาทดสอบความกล้า เช่นตน นักบวชย่องไปยังมุมหนึง่ ของสิ่งปลูกสร้างพลางนึกกระหยิ่ม “อย่างน้อยสุสานแห่งนีก้ ็ไม่เปลี่ยวจนเกินไป” ท่านนั่งลงเจริญสมถ วิปัสสนาบนเตียงไม้ไผ่ ผินหน้าไปทางร่างทอดยาว ครัน้ คุน้ ชินกับ สภาพแวดล้อมความหวาดระแวงค่อยบรรเทา ทว่าอาการโหยหา อดีตสลับกระเจิดกระเจิงสูอ่ นาคตกลับจูโ่ จม กระสับกระส่ายประหนึง่ 64
แม่ขอร้อง
รังมดแดงทัง้ ต้นมะม่วงหล่นโครมลงศีรษะ “คะ-แค่ก!” เสียงจาก ฝั่งตรงข้ามก้อง มาเป็ นครัง้ คราว ปลุกความรูส้ กึ ตัวทั่วพร้อมเป็ นระยะ จวนสามนาฬกิ า สามเณรรูปหนึง่ ก้าวขึน้ บันไดหอระฆังกลางป่ า เหลือบมองนาฬิกาเรือนกลมบนเสาแล้วลั่นสัญญาณกึกก้องไพร วิรโิ ยภิกขุประนมสิบนิว้ จรดหน้าผากร�ำลึกถึงพระรัตนตรัย ลุกจาก แคร่บดิ ซ้ายขวาสลัดเมื่อยขบ ส่องไฟฉายไปทางมุง้ บุรุษนัน้ ยังอยูใ่ น อิรยิ าบถเดิม นักพรตพับผ้านิสที นะแล้วเดินกลับศาลาเพื่อสวดมนต์ ท�ำวัตรเช้า กระทั่งห้านาฬิกาประธานสงฆ์จงึ เคาะกระดิ่งใบน้อยให้ สัญญาณยุติ ท่านกระแอมครัง้ หนึง่ แล้วแจ้งว่า “โยมในหมูบ่ า้ นเสีย ชีวิตกะทันหัน ญาติพ่ีนอ้ งหาโลงไม่ทนั เลยเอามุง้ มากางครอบศพ ไว้ท่ีศาลาในป่ าช้า เขาย้ายศพมาทางประตูหลังตัง้ แต่เย็นวาน เป็ น โอกาสดีท่ีพวกเราจะได้พิจารณาความสิน้ ไปเสื่อมไปของสังขาร” ภิกษุหนุม่ ขนลุกซูซ่ า่ ใจเต้นตึกๆ มึนซึมหายวับ ปี ตแิ ผ่ซา่ นทั่วดวง จิต แม้จะก�ำจัดความง่วงเหงาหาวนอนได้ แต่ผแู้ สวงวิเวกมือใหม่ ยังต้องต่อกรกับนิวรณ์อีกสี่ชนิดคือกามฉันทะ พยาบาท ความลังเล สงสัย ความฟุง้ ซ่านร�ำคาญ ทว่าด้วยความเพียรเอกอุ ในที่สดุ ท่าน จึงสัมผัส “นิรามิสสุข” เมื่อใกล้วนั มหาปวารณา ช่วงเทศกาลทอดกฐิ น ดาวเรืองรับเป็ นประธานฝ่ ายฆราวาส 65
แม่ขอร้อง
ในงานบุญประจ�ำปี ของวัดป่ า ครัน้ เสร็จสิน้ ศาสนพิธีหล่อนยังคง น�ำอาหารมาถวายพระบุตรชายเช่นเคย แต่ส่ิงหนึ่งที่ทำ� ให้สมณะ ศากยบุตรไม่สบายใจคือโยมมารดามักถามเสมอว่า “เมื่อไหร่ลกู จะสึก” อุบาสิกาจงใจแทนสรรพนาม “พระ” ด้วยค�ำว่า “ลูก” เพื่อเร้าความผูกพันทางสายเลือด แม้ท่านจะยืนยันหนักแน่น หลายครัง้ ว่ายังศรัทธาในวิถีชีวิตของผูส้ ละโลก แต่ผบู้ งั เกิดเกล้า กลับยืนกรานความประสงค์เดิม ย�่ำค�่ำวันหนึ่งลูกศิษย์จึงเข้าไป กราบเรียนธรรมาจารย์บนกุฏิเรือนไทย “ผมตัดสินใจจะบวชต่อไปครับ” “ดีแล้ว ธรรมวินยั นีย้ งั มีอะไรให้ศกึ ษาอีกเยอะ” “แต่โยมแม่ของผมนี่สคิ รับ ชอบมารบเร้าให้สกึ ” “พ่อแม่สว่ นใหญ่ก็เป็ นแบบนี ้ เห็นลูกคนอื่นบวชนานๆ พากัน ยกมือท่วมหัวอนุโมทนา แต่พอลูกของตัวเองอยากบวชนานๆ บ้าง กลับไม่ยอม” “ผมควรท�ำยังไงดีครับ” “ท�ำตามพระพุทธเจ้าสอนดีท่ีสดุ ...บุตรแบกบิดามารดาไว้บน บ่าทัง้ สองข้าง ป้อนข้าวป้อนน�ำ้ ปรนนิบตั ินวดเฟ้น ให้ถ่ายอุจจาระ ปั สสาวะรดลงสองบ่าจนท่านมีอายุครบร้อยปี ยังไม่ได้บญ ุ เท่าช่วย ให้ทา่ นตัง้ มั่นในศรัทธา ศีล จาคะ ปั ญญา” “ครับหลวงพ่อ” 66
แม่ขอร้อง
“พิจารณาดูให้ดี การที่เราท�ำตามความต้องการของโยมแม่ แต่ ‘ท่านเห็นเราไม่มีความสุข’ กับการที่เราไม่ทำ� ตามความต้องการของ โยมแม่ แต่ ‘ท่านเห็นเรามีความสุข’ อย่างไหนจะท�ำให้ทา่ นมีความสุข มากกว่ากัน” “ผมจะเอาไปพิจารณาดูครับ อาทิตย์หน้าพระพี่เลีย้ งจะพาพระ ใหม่ออกเดินธุดงค์ เราก�ำลังเตรียมบริขารกันอยู่ ผมกราบขออนุญาต หลวงพ่อไปกับเพื่อนๆด้วยนะครับ” “เอาสิ อยูห่ า่ งบ้านสักระยะก็ดีเหมือนกัน” สมณะวัยไม้ใกล้ฝ่ ัง ยิม้ ละไม ฝูงกระรอกและนกกระรางหัวหงอกร้องเซ็งแซ่ มวลอากาศ อบอ้าว มหาเมฆหม่นทมึนประหนึง่ ความสัมพันธ์ระหว่างภิกษุใหม่ กับโยมมารดา “โยมแม่อนุโมทนาที่พระตัง้ ใจปฏิบตั ธิ รรมมาตลอดพรรษา แต่ ตอนนีถ้ งึ เวลาแล้ว” หล่อนคุกเข่าลงกับพืน้ พลางประนมมือ “อาตมายังมีศรัทธาอยูน่ ะโยมแม่” ผูค้ รองจีวรจ้องตาผูใ้ ห้กำ� เนิด “ลูกตัง้ ใจว่าจะไปเรียนต่อเมืองนอก นี่ก็ใกล้ถึงก�ำหนดแล้ว ช้ากว่านีเ้ ดี๋ยวจะเตรียมตัวไม่ทนั ” “เรือ่ งเรียนต่อเมืองนอก อาตมาขอเลื่อนออกไปโดยไม่มีกำ� หนด” “มันคืออนาคตของลูกนะ” 67
แม่ขอร้อง
“พระไม่มีอนาคตหรอกโยมแม่ หลวงพ่อสอนให้พวกเราอยูก่ บั ปั จจุบนั ” “พูดอย่างนัน้ ก็ถกู แต่คนเราต้องรูจ้ กั วางแผน” “อาตมาขออยูป่ ฏิบตั ธิ รรมต่อไป” “ลูกจะสึกหรือไม่สกึ !” “พรุง่ นีค้ ณะสงฆ์จะออกเดินธุดงค์ อาตมาจะไปด้วย อาตมาขอ อนุญาตจากหลวงพ่อแล้ว” “ลูกจะสึกหรือไม่สกึ !” เลือดฉีดขึน้ ใบหน้าของหล่อน “อาตมาต้องขอโทษโยมแม่ดว้ ย อาตมายังมีความสุขกับการ เป็ นพระ” “ถ้าลูกไม่สกึ แม่จะคุกเข่าอยูต่ รงนี ้ จนกว่าลูกจะสึก!” “โยมแม่!” หอสูงกลางเสนาสนะป่ าส่งสัญญาณท�ำกิจวัตรตอนบ่ายสาม โมง กังวานช�ำแรกอณูชมุ่ ฉ�่ำยามปลายฝนต้นหนาวในอีกสี่สบิ ปี ถดั มา หลวงพ่อหยิบท่อนไม้ไผ่ยาวสองเมตรส่วนปลายมัดทางมะพร้าว ด้วยเชือกถัก เดินออกจากสถาปั ตยกรรมทรงไทย เหวี่ยงซ้ายทีขวา ทีปัดใบแห้งกรอบสีนำ้� ตาลดารดาษบนถนนคอนกรีตสีเทาสว่าง สมภารด�ำเนินอิรยิ าบถนัน้ ระเรือ่ ยไปถึงก�ำแพง ปรากฏช่องบรรจุอฐั ิ ของผูไ้ ปสูส่ มั ปรายภพตลอดแนว ครัน้ เห็นแผ่นป้ายหินอ่อนขนาดเท่า 68
แม่ขอร้อง
ปกหนังสือสลักลายรดน�ำ้ สีทองวิจิตร ผนึกบนผนังก่ออิฐฉาบปูนจึง วางไม้กวาด คุกเข่าลงกับพืน้ บรรจงลูบหยากไย่ดว้ ยมือกร้านโลก ส�ำรวมจิตชั่วขณะ เอือ้ นเอ่ยหนึง่ สรรพนาม... “โยมแม่” *เรื่องสัน้ รางวัลรองชนะเลิศจากโครงการประกวดเรื่องสัน้ ส่งเสริมคุณธรรม “รางวัลเบญจวาช” ประจ�ำปี พ.ศ. ๒๕๖๑
69
เปสโลภิกขุ เกิด วารินช�ำราบ อุบลราชธานี ปี ๒๕๑๖ เรียน คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ แต่ไม่จบ บวช วัดหนองป่ าพง อุบลราชธานี ปี ๒๕๓๙ ปฏิบตั ศิ าสนกิจ สหรัฐอเมริกาและยุโรป รวมระยะเวลา ๕ ปี ผลงาน ๒๕๕๐-๒๕๕๙ ผลิตสื่อเป็ นธรรมทาน ๒๕ ชิน้ ทัง้ หนังสือเล่มและ อีบ๊คุ ส์ เผยแพร่ทางเว็บไซต์ www.issuu.com/dhammavalley นอกจากนีย้ งั ตีพิมพ์หนังสือธรรมะแนวใหม่กบั ส�ำนักพิมพ์จำ� นวน ๕ เล่มได้แก่ ๒๕๕๓ Dhammascape (พาบุญมา) ๒๕๕๖ อะไรเป็ นอะไร (โพสต์บ๊คุ ส์) ๒๕๕๗ เมื่อเกรียนไปเรียนธรรม (อมรินทร์ธรรมะ) สัตว์สอนธรรม (ฟี ลกูด้ ) อเมริกาประสาหนุม่ (โพสต์บ๊คุ ส์) ๒๕๕๙ - ๒๕๖๐ เขียนบทความและถ่ายภาพประกอบลงคอลัมน์ Stories from Abroad นิตยสารซีเคร็ต
70
รางวัลและอื่นๆ ๒๕๕๙ “เมื่อเกรียนไปเรียนธรรม” ได้รบั รางวัลหนังสือแนะน�ำ ประเภทวรรณกรรมส�ำหรับเยาวชน จากการประกวดเซเว่นบุ๊คส์ อวอร์ด ครัง้ ที่ ๑๓ ๒๕๖๐ “สาส์นจากความเงียบ” เป็ นหนึง่ ใน ๓๘ ผลงานที่ผา่ นเข้า รอบเข้มข้น (Short List) จากต้นฉบับ ๗๒๑ ชิน้ ในโครงการประกวด ต้นฉบับ Amarin Readers Choice Award ครัง้ ที่ ๑ ๒๕๖๑ “แม่ขอร้อง” ได้รบั รางวัลรองชนะเลิศ จากโครงการประกวด เรือ่ งสัน้ ส่งเสริมคุณธรรม รางวัลเบญจวาช ครัง้ ที่ ๑ โดยวัดราชผาติการาม วรวิหาร กรุงเทพมหานคร ๒๕๖๒ “ต๊กโตเจ้ากรรม” เรือ่ งสัน้ ที่ถกู น�ำไปดัดแปลงเป็ นภาพยนตร์ อนิเมชั่นเผยแพร่ทาง Youtube ๒๕๖๓ “เมล็ดครอบจักรวาล” เป็ นหนึง่ ใน ๓๕๓ ผลงานที่ผา่ นเข้า รอบคัดเลือก (Long List) จากต้นฉบับ ๒,๓๓๘ ชิน้ ในโครงการ ประกวดเรื่องสัน้ โดยหนังสือพิมพ์เดลินิวส์ และสมาคมนักเขียน แห่งประเทศไทย
71
น
รรมทา
นธ ผลิตเป
รคา
ื่อกา พ เ ช ใ ิ ม