Guidebook eappren emp gr 6 by GEORGE DIAMANDIS

EAPPREN ΑΝΑΠΤΥΞΗΙ ΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΓΙ ΑΕΝΔΙ ΑΜΕΣΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙ ΣΜΟΥΣ

Περιεχόμενα 1.1 Ορίζοντας τη Μαθητεία 1.2. Η σημασία της μαθητείας στην πλήρωση των αναγκών των επιχειρήσεων 1.3. Οι διαφορετικές οντότητες που εμπλέκονται οι ρόλοι τους 1.4. Βασικοί παράγοντες επιτυχίας 1.5. Ιστορίες επιτυχίας 2.1. Μάρκετινγκ και Προώθηση 2.2. Αναγνωρίζοντας τις ανάγκες. 2.3. Επιλέγοντας τους υποψηφίους 2.4. Προετοιμάζοντας τους μέντορες 2.5. Κατανοώντας τα Βασικά Βήματα της Μαθητείας 3.1. Διαδικασία της Μαθητείας 3.2. Ο Ρόλος Σας Κατά Τη Διάρκεια Της Μαθητείας 3.3. Σκεπτόμενοι Πρακτικά 3.4. Συχνά Προβλήματα και μερικές Λύσεις 4.1. Εγκαθιδρύοντας την Εξασφάλισης της Ποιότητας και το Πρόγραμμα Αξιολόγησης 4.2. Αλλάζοντας τη Διαχείριση και την Ευελιξία του Σχεδίου 4.3. Η Τελική Αξιολόγηση 4.4. Πιστοποιώντας τη Μαθητεία 5.1. Εκπαίδευση στις δεξιότητες επικοινωνίας 5.2. Δημιουργώντας Υποστηρικτικά Περιβάλλοντα 5.3. Αναπτύσσοντας Δίκτυα 5.4. Αναγνωρίζοντας Τρόπους για τη Βελτίωση του Προγράμματος Μαθητείας 6.1.Το Θεσμικό Πλαίσιο που διέπει τη Μαθητεία 6.2.Τρέχοντα Προγράμματα Μαθητείας 6.3.Νόμοι & Κανόνες των τρεχόντων Προγρ.Μαθητείας 6.4.Χρηματοδότηση Προγραμμάτων Μαθητείας 6.5.Καλές πρακτικές

4 10 14 17 20 24 26 29 32 35 40 42 45 48 54 57 59 62 66 68 71 73 78 82 87 89 91

1.1 Ορίζοντας τη Μαθητεία Η έννοια της μαθητείας, δηλαδή να μαθαίνεις πράττοντας, είναι μια έννοια που υπάρχει για αιώνες και επί του παρόντος εφαρμόζεται στα προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Ως μαθητευόμενος, μπορεί να θεωρηθεί ένα πρόσωπο που αποκτά τις δεξιότητες ενός συγκεκριμένου κλάδου από έναν ειδικό διδάσκοντα, όπου εξελίσσεται από το να είναι αρχάριος στον τομέα αυτό, σε ένα επίπεδο επαγγελματία σε γνώση και εμπειρία. Σήμερα στην ηπειρωτική Ευρώπη αυτή η διαδικασία, κατά την οποία προκύπτει μεταφορά της γνώσης από διδάσκοντα σε μαθητευόμενο, συνήθως πραγματοποιείται σε διάρκεια αρκετών χρόνων και συνοδεύεται από επίσημη εκπαίδευση. Κατ’ αυτό τον τρόπο, ο μαθητής λαμβάνει μια αναβαθμισμένη εκπαίδευση σε θεωρητική-τεχνική γνώση και πρακτικές δεξιότητες. Για τους μαθητές που αποφασίζουν να μην προχωρήσουν σε φοίτηση στο πανεπιστήμιο, η μαθητεία είναι ένας τρόπος να λάβουν κάποιου είδους κατάρτιση πριν καταστούν ικανοί να εργαστούν, εάν αναλογιστούμε ότι πολλές δουλειές απαιτούν κάποια πρότερη εμπειρία. Η εκμάθηση μιας δραστηριότητας από ειδικούς γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλής σε μεγαλύτερες εταιρείες, λόγω των πολλαπλών ωφελειών που παρέχει. Από την μία πλευρά, η ελπίδα συνίσταται στο ότι με τα προγράμματα μαθητείας οι νέοι άνθρωποι θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες με το σωστό τρόπο, ώστε να καλύψουν τις διαθέσιμες δουλειές στη σύγχρονη αγορά εργασίας, μειώνοντας την ανεργία των νέων. Αυτό οδηγεί σε καλύτερα καταρτιζόμενους επαγγελματίες που μπορούν να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους, αντί να είναι εκτός Εκπαίδευσης, Εργασίας ή Κατάρτισης λόγω της έλλειψης ενδιαφέροντος σε παραδοσιακές σπουδές και της μείωσης των θέσεων εργασίας για νέους χωρίς προσόντα.

Από την άλλη πλευρά, οι επιχειρήσεις και οι ειδικοί επωφελούνται από το να έχουν τη δυνατότητα να διδάξουν τους μαθητευόμενούς τους για τη γνώση και τα εργαλεία που είναι απαραίτητα, προκειμένου να ανταποκριθούν σε συγκεκριμένες ανάγκες των εταιρειών αυτών. Αυτό σημαίνει ότι με ένα πρόγραμμα μαθητείας, ο οργανισμός που είναι επικεφαλής της εκπαίδευσης των μαθητευομένων είναι ικανός να τους εκπαιδεύσει με τέτοιο τρόπο που να ταιριάζει στην επιχείρηση. Αυτό το δεύτερο πλεονέκτημα επιτρέπει στις εταιρείες να καταρτίσουν τους μαθητευόμενους τόσο στις μεθόδους παραγωγής που χρησιμοποιούνται στην εταιρεία, όσο και στις απαιτήσεις της δουλειάς. Αυτό σημαίνει επίσης ότι η μετάβαση για τους μαθητές αυτούς στο περιβάλλον εργασίας είναι πιο ομαλή, εξοικονομώντας για την εταιρεία χρόνο και κατάρτιση που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να αφιερώσει σε έναν νέο εργαζόμενο. Παρ’ όλο που η μαθητεία δεν είναι σωστή για κάθε μαθητή ή για κάθε επάγγελμα, μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη όταν εφαρμόζεται κατάλληλα. Η σωστή ένωση της θεωρίας και της πρακτικής σε ένα συνεκτικό πλαίσιο, σημαίνει ότι μακροπρόθεσμα οι νέοι διδάσκονται με έναν τρόπο που θα ωφελήσει τις μαθητείες, τις επιχειρήσεις και την αγορά. Το Ευρωπαϊκό Συνδικάτο Εργαζομένων πρότεινε ένα ποιοτικό πλαίσιο για τις μαθητείες στην Ευρώπη το 2016, ορίζοντας 20 κανόνες ποιότητας. Η εκμάθηση που λαμβάνει χώρα στην εργασία και στο χώρο εργασίας είναι ένας τρόπος διευκόλυνσης της μεταφοράς των νέων ανθρώπων μεταξύ της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και της αγοράς εργασίας, βελτιώνοντας τις δεξιότητές τους και τις καριέρες τους, σύμφωνα με αυτό το πλαίσιο. Εμπνέεται από τις υπάρχουσες καλές πρακτικές που συναντώνται σε εθνικά και κλαδικά επίπεδα. Δείτε περισσότερα εδώ: Τα ακόλουθα παραδείγματα είναι μοντέλα μαθητείας που μπορούν να βρεθούν στα πλαίσια διαφορετικών ευρωπαϊκών κρατών. Καταδεικνύουν

διαφορές μεταξύ προγραμμάτων που εφαρμόζονται σε διαφορετικές περιοχές. Το γερμανικό σύστημα κατάρτισης μαθητείας έχει δημιουργηθεί από τη συντονισμένη στρατηγική «Συμμαχία για Αρχική και Περαιτέρω Εκπαίδευση 2015-2018», στο οποίο οι ομοσπονδιακές και περιφερειακές κυβερνήσεις συνεργάζονται με κοινωνικούς εταίρους όπως τα συνδικάτα και οι οργανώσεις εργοδοτών. Προσφέρουν κατάρτιση σε μια σειρά διαφορετικών επαγγελμάτων μέσω προγραμμάτων διπλής κατάρτισης που διαρκούν μεταξύ δύο και τρεισήμισι ετών. Αυτοί οι μαθητές λαμβάνουν ένα «επίδομα κατάρτισης» από τις εταιρείες τους, το οποίο εξαρτάται από το πεδίο της εργασίας και συχνά βρίσκουν τους εαυτούς τους με προσφορές για εργασία όταν ολοκληρώνουν επιτυχώς την κατάρτισή τους. Στη Γερμανία, οι μαθητευόμενοι πρέπει να κάνουν αίτηση για την κατάρτιση σαν να ήταν μια κανονική εργασία. Μερικές φορές οι προσφορές κατάρτισης διαφημίζονται και πληρούνται έως και ένα χρόνο πριν ξεκινήσουν. Στη Γαλλία, έγιναν τροποποιήσεις στον Εργατικό Κώδικα το 2014 ώστε να εισαχθούν νέες ευκαιρίες για την κατάρτιση μαθητείας (apprentissage). Ο τότε Γάλλος Πρόεδρος επίσης ανακοίνωσε μια σειρά μέτρων προκειμένου να αναπτυχθεί η κατάρτιση μαθητείας. Αυτό το πρόγραμμα έχει δημιουργηθεί για ανθρώπους μεταξύ 16 και 26 ετών που έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση και επιθυμούν να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους με επαγγελματική πιστοποίηση ή τεχνολογική εκπαίδευση σε ένα ανώτερο επίπεδο. Η γαλλική εκπαίδευση μαθητείας μπορεί να εφαρμοστεί σχεδόν σε όλα τα επαγγελματικά προγράμματα, από την ξυλουργική έως την κομμωτική. Τα μαθήματα διαρκούν από ένα έως τρία χρόνια, ανάλογα με το επάγγελμα και την πιστοποίηση που επιθυμείται. Στο γαλλικό σύστημα οι εργοδότες πληρώνουν έναν χαμηλό μισθό, που αυξάνεται με την ηλικία και την εμπειρία ενώ πληρώνουν επίσης για την εκπαίδευση. Επίσης υπάρχουν διάφορες άλλες επιλογές συμβάσεων για εκπαίδευση που προσομοιάζουν στη μαθητεία, όπως οι συμβάσεις προσαρμογής, οι συμβάσεις προσόντων και οι συμβάσεις προσανατολισμού. 0

Στα πλαίσια του ιταλικού συστήματος, η μαθητεία (apprendisatato) είναι εστιασμένη σε ανθρώπους μεταξύ 16 και 26 ετών. Αυτά τα προγράμματα διαρκούν από 18 μήνες έως τέσσερα χρόνια σε πολλούς διαφορετικούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένων των σερβιτόρων, της μαγειρικής, των υδραυλικών, της ξυλουργικής, της επισκευής αυτοκινήτων κ.λπ. Οι ιταλοί εργοδότες πληρώνουν τους μαθητευόμενους με το 80% του μισθού που θα λάμβανε ένας εξειδικευμένος εργάτης, ενώ αυξάνεται με την εμπειρία και την ηλικία. Επιπλέον, πληρώνουν και το κόστος της εκμάθησης/εκπαίδευσης και μερικές φορές τα έξοδα ταξιδίου από και προς το σχολείο. Άλλες επιλογές για συνδυασμένες συμβάσεις κατάρτισης και εργασίας, είναι επίσης διαθέσιμες στην Ιταλία (contratto di formazione lavorativa/CFL) και αφορούν μαθητές μεταξύ 16 και 23 ετών. Το ισπανικό σύστημα μαθητείας (formación professional dual) ρυθμίζεται από το Βασιλικό Διάταγμα του 2012 και είναι ένα πρόγραμμα διττής βάσης κατάρτισης που στηρίζεται στην εργασία και στην εκπαίδευση. Είναι για μαθητές από 16 έως 30 ετών (θα μειωθεί στα 25 έτη όταν ο δείκτης ανεργίας θα είναι χαμηλότερος του 15%) που δεν έχουν επαγγελματική εμπειρία. Οι μαθητείες στην Ισπανία μπορούν να διαρκέσουν από ένα έως τρία έτη. Η κατάρτιση μαθητείας είναι συνδεδεμένη με τον κατάλογο των επαγγελματικών προσόντων και με το πλαίσιο της ανώτερης εκπαίδευσης της Ισπανίας. Αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές θα λάβουν την ίδια πιστοποίηση όπως σε άλλες σπουδές, αλλά με ένα υψηλότερο επίπεδο εμπειρίας. Στην Ισπανία δεν υπάρχει εθνική ρύθμιση της οικονομικής αποζημίωσης της εργασίας που γίνεται. Στη Βουλγαρία, το πρόγραμμα μαθητείας στηρίζεται στoν νόμο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, ο οποίος επιτρέπει την εκπαίδευση μέσω της εργασίας. Ο σκοπός του προγράμματος αυτού στη Βουλγαρία, είναι να στοχεύσει σε άνεργα άτομα χαμηλής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή μηδαμινής εκπαίδευσης ή προσόντων.

Η κυβέρνηση παρέχει κίνητρα σε επιχειρήσεις επιδοτώντας τον ελάχιστο μισθό και την απαιτούμενη ασφάλιση που πληρώνεται από τον εργοδότη για έως 12 μήνες, καθώς και την επιπρόσθετη αποζημίωση για την επαγγελματική καθοδήγηση έως και 24 μήνες. Το σύστημα για τη μαθητεία που έχει θεσπιστεί στην Κύπρο είναι για ανθρώπους μεταξύ 14 και 21 ετών και είναι δύο ομάδων: για τους μαθητές που δεν έχουν συμπληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση (προπαρασκευαστική μαθητεία) και γι’ αυτούς που είτε έχουν συμπληρώσει τη βασική εκπαίδευση ή την προπαρασκευαστική μαθητεία (βασική μαθητεία). Η συμμετοχή σε αυτά τα προγράμματα δεν αποτελεί τμήμα της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και είναι χωρίς χρέωση. Η φάση της προπαρασκευαστικής μαθητείας διαρκεί ένα έτος. Η φάση της βασικής μαθητείας είναι τρία έτη. Κατά τη διάρκεια αυτής της βασικής μαθητείας, οι μαθητές ξοδεύουν μια αναλογία 60:40 μεταξύ κατάρτισης εντός της εταιρείας και κατάρτισης στηριζόμενης στη διδασκαλία κατά τα πρώτα δύο έτη και μια αναλογία 80:20 τον τρίτο χρόνο. Οι μαθητευόμενοι δεν θεωρούνται εργαζόμενοι και λαμβάνουν την εβδομαδιαία πληρωμή των 87 € για όλη την περίοδο της μαθητείας. Στην Ελλάδα η κατάρτιση μαθητείας στηρίζεται κυρίως στην ιδέα της σχολικά βασιζόμενης κατάρτισης. Αυτό το πρόγραμμα είναι είτε ένας συνδυασμός σχολικά βασιζόμενης κατάρτισης τα πρώτα δύο έτη και βασιζόμενης στην εργασία κατάρτισης το τρίτο έτος είτε σχολικά βασιζόμενης εκπαίδευσης το πρώτα τρία έτη και έναν τέταρτο χρόνο στο χώρο εργασίας. Οι μαθητευόμενοι στην Ελλάδα υπογράφουν μια σύμβαση για όλη τη διάρκεια της στηριζόμενης στην εργασία κατάρτισης και λαμβάνουν μισθό που ανέρχεται στο 70% του κατώτατου μισθού. Ωστόσο, δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε συνδικαλιστικές οργανώσεις. Το αντίστοιχο της μαθητείας στη Λετονία είναι η σχολικά βασιζόμενη κατάρτιση και επίσης ενσωματώνει ένα στοιχείο στηριζόμενης στην εργασία πρακτικής. Η βασική μορφή της λετονικής μαθητείας είναι προς το παρόν βασισμένη στη βιοτεχνία, στην οποία συμμετέχει κάποιος που είτε βρίσκεται ήδη σε μια βιοτεχνική εταιρεία ή σε εκπαιδευτικό ινστιτούτο με μια σύμβαση 0

εκπαίδευσης. Τα προγράμματα συνήθως διαρκούν τέσσερα χρόνια, ωστόσο μια μεγάλη μερίδα των μαθητών (55% στο σχολικό έτος 2014/2015) δεν ολοκληρώνουν. Οι μαθητευόμενοι υπογράφουν συμβάσεις εκπαίδευσης, όχι εργασιακές συμβάσεις, και επομένως δεν θεωρούνται εργαζόμενοι. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και ότι η αμοιβή αυτών των εργαζομένων δεν ρυθμίζεται. Μερικοί μαθητευόμενοι λαμβάνουν μισθό, αλλά κάποιοι άλλοι όχι. Στην Ολλανδία υπάρχουν δύο διαφορετικοί τρόποι να αποκτήσει κανείς πιστοποίηση μαθητείας: το μονοπάτι που στηρίζεται στην εργασία (beroepsbegeleidende leerweg – BBL) και το μονοπάτι που στηρίζεται στο σχολείο (beroepsopleidende leerweg – BOL). Και οι δύο επιλογές θεωρούνται ίσης αξίας και, επομένως, είναι δυνατό για κάποιον να αλλάξει από την μία επιλογή στην άλλη. Στις BBL μαθητείες, ο μαθητής ξοδεύει ένα ελάχιστο 60% του χρόνου του στο χώρο εργασίας. Στις BOL μαθητείες, αυτός ο χρόνος μειώνεται από το 20 έως το 59%. Αυτές οι εκπαιδευτικές διαδρομές στην Ολλανδία δεν ανταποκρίνονται ευθέως σε «έτος-ομάδα» αλλά υπάρχει ελαστικότητα στο πρόγραμμα να τελειώσει το πρόγραμμα νωρίτερα ή αργότερα από τα τυπικά σχολικά έτη. Ανάλογα με τη συμφωνία κατάρτισης, ένας μαθητευόμενος μπορεί να υπογράψει σύμβαση, μπορεί και όχι. Αυτοί που υπογράφουν μια σύμβαση, πληρώνονται μισθούς και έχουν το δικαίωμα να συμμετάσχουν σε συνδικαλιστικές ενώσεις.

Στην Πολωνία η στηριζόμενη στην εργασία εκμάθηση είναι ένα σημαντικό κομμάτι της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Η μαθητεία είναι μέρος του συστήματος (μαζί με την επαγγελματική εκπαίδευση στην εργασιακή κατάρτιση και μια στηριζόμενη στην εργασία εκμάθηση, η οποία είναι

ενσωματωμένη σε ένα στηριζόμενο στο σχολείο πρόγραμμα). Στα πολωνικά προγράμματα μαθητείας, οι μαθητές ξοδεύουν τον περισσότερο χρόνο στο χώρο του εργοδότη. Σε αυτό τον τύπο μαθητείας, ο μαθητευόμενος υπογράφει μια σύμβαση με τον εργοδότη και θα λαμβάνει αποζημίωση για την εργασία τους. Η μαθητεία έχει δύο μορφές, επαγγελματική κατάρτιση (nauka zawodu) που διαρκεί από 24 έως 36 μήνες και κατάρτιση για μια συγκεκριμένη δουλειά (przyuczenie do wykonywania określonej pracy) που διαρκεί από 3 έως 6 μήνες. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος ορισμός της μαθητείας στη σλοβενική νομοθεσία, αλλά υπάρχουν διάφορα προγράμματα που βασίζονται στο σχολείο, με στοιχεία που στηρίζονται στην εργασία. Στην ανώτερη επαγγελματική κατάρτιση, ένα σημαντικό κομμάτι του σχηματισμού των μαθητών συνίσταται στην εκμάθηση μέσω της εργασίας εντός των εταιρειών. Αυτή η εκπαίδευση μπορεί να πάρει από 2 έως 4 χρόνια, ανάλογα με το πρόγραμμα. Η εκμάθηση που στηρίζεται στην εργασία στη Σλοβενία απαιτεί μεν συμβόλαιο, αλλά δεν είναι κανονική σύμβαση εργασίας. Παρόλα αυτά,οι μαθητευόμενοι έχουν το δικαίωμα να συμμετάσχουν σε συνδικαλιστική ένωση. Οι μισθοί για τις εργασίες στην εταιρεία καθορίζονται από τις κλαδικές συμφωνίες.

1.2. Η σημασία της μαθητείας στην πλήρωση των αναγκών των επιχειρήσεων Παρά το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι μπορεί να θεωρούν τα προγράμματα μαθητείας ως ωφέλιμα κυρίως για τον μαθητή, αυτά φέρνουν επίσης ορισμένα οφέλη-κλειδιά στις επιχειρήσεις που τους απασχολούν. Η βασική εστίαση αυτών των ωφελειών είναι στο ότι οι μαθητευόμενοι είναι ικανοί να εκπληρώσουν τις ανάγκες της επιχείρησης με τρόπο που δεν μπορούν να κάνουν νέες προσλήψεις.

Όταν μεγεθύνεται μια επιχείρηση, αυτό το προτέρημα τονίζεται δεόντως. Εν πρώτοις, όταν προσλαμβάνετε έναν μαθητευόμενο, το πιθανότερο είναι ότι θα είστε ο πρώτος εργοδότης με τον οποίο έχει εργαστεί αυτός ο μαθητής. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα θα είναι πιο ανοιχτοί στο να μάθουν πώς κάνετε πράγματα σε αντίθεση με έμπειρους υπαλλήλους που ήδη έχουν τον δικό τους τρόπο να εργάζονται. Αυτό σημαίνει επίσης ότι με τους μαθητευόμενους, η εταιρεία έχει την ευκαιρία να καταρτίσει κάποιον ειδικά για να ταιριάξει στον οργανισμό. Συνεπακόλουθα, αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα θα έχουν καλύτερες σχέσεις με τα άλλα μέλη της εταιρείας και τους πελάτες, λόγω της εξειδικευμένης γνώσης τους σχετικά με τα συστήματα της εταιρίας, την κουλτούρα, τους πελάτες και τις διαδικασίες. Επιπλέον, το πέρασμα δεξιοτήτων και γνώσης σε εργαζόμενους είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλές βιομηχανίες με συγκεκριμένες δραστηριότητες. Οι μαθητευόμενοι είναι συνήθως ανοιχτοί στο να μάθουν νέες δεξιότητες και στο να αναπτύξουν ικανότητες που είναι ουσιώδεις για την εταιρεία, δημιουργώντας εργαζόμενους που είναι ικανοί να αντικαταστήσουν έμπειρους στις δραστηριότητες αυτές ανθρώπους που συνταξιοδοτούνται. Περαιτέρω, πολλοί μαθητευόμενοι παραμένουν στην κορυφή της τεχνολογίας και των ειδικών τάσεων στον κλάδο τους, παρέχοντας ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην εταιρεία. Αυτό δημιουργεί μία βάση ώστε να αναζωογονηθεί το εργατικό δυναμικό, συνδυάζοντας τις δεξιότητες των έμπειρων εργαζομένων με την επιθυμία για μάθηση και ανάπτυξη των νέων μαθητευόμενων. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 82% των εργοδοτών προσλαμβάνουν μαθητευόμενους προκειμένου να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες εντός της επιχείρησής τους.

Οι μαθητείες επιτρέπουν επίσης στις εταιρείες να χτίσουν το εργατικό δυναμικό τους από το μηδέν, αναπτύσσοντας μελλοντικούς ηγέτες στα πλαίσια του οργανισμού. Οι περισσότερες επιχειρήσεις με επιτυχημένα προγράμματα μαθητείας θα προχωρήσουν στην πρόσληψη ενός μεγάλου ποσοστού των μαθητευόμενών τους γιατί ταιριάζουν αρκετά καλά στις ανάγκες της εταιρείας. Η επένδυση στους μαθητευόμενους σημαίνει περισσότεροι έμπιστοι υπάλληλοι που είναι αφοσιωμένοι στον οργανισμό. Έτσι, αυτοί οι νέοι άνθρωποι όχι μόνον εκπληρώνουν ρόλους που πρέπει να εκπληρωθούν, αλλά είναι εξαιρετικά πιστοί στους εργοδότες και τους δασκάλους τους, δημιουργώντας ένα καλό περιβάλλον εργασίας και μια ενισχυμένη φήμη στην κοινότητα. Επιπλέον, η μαθητεία είναι ένας τρόπος παροχής ποιοτικής κατάρτισης στους μελλοντικούς υπαλλήλους χωρίς την ανησυχία για τον ρυθμό των κύκλων εργασιών. Η επένδυση που πρέπει να κάνουν οι εταιρείες όταν προσλαμβάνουν έναν νέο υπάλληλο είναι υψηλή και όταν χρησιμοποιούνται μαθητευόμενοι, αυτή η επένδυση επιστρέφεται, εφόσον ο μαθητής γίνει ένας υπάλληλος πλήρους απασχόλησης. Οι μαθητευόμενοι επίσης συνεισφέρουν σε ένα πιο παραγωγικό εργατικό δυναμικό, καθώς όσο περισσότερο χρόνο εργάζεται ο μαθητευόμενος στην εταιρεία, τόσο πιο θετική είναι η αναλογία επένδυσης-αποτελέσματος. Περισσότεροι από το 60% (ανάλογα με την εξεταζόμενη χώρα) των εργοδοτών πιστεύουν ότι ένας εξειδικευμένος εργαζόμενος που εκπαίδευσαν ως μαθητευόμενο είναι περισσότερο παραγωγικός από αυτούς που προσλαμβάνονται εξωτερικά. Όλα αυτά οδηγούν στην ανάλυση κόστους-οφέλους, που πολλές εταιρείες λαμβάνουν υπόψη για να αποφασίσουν εάν η πρόσληψη ενός μαθητευόμενου είναι επωφελής μακροπρόθεσμα. Εάν στηθεί σωστά, ένα πρόγραμμα μαθητείας σε μια εταιρεία, μπορεί να παράσχει ουσιαστικά οικονομικά οφέλη που υπερτερούν του κόστους.

Αυτά τα οικονομικά οφέλη προέρχονται από τους χαμηλότερους μισθούς με τους οποίους πληρώνονται οι μαθητευόμενοι, οι οποίοι αυξάνονται μόνο καθώς αυξάνεται παράλληλα η παραγωγικότητα και τα έσοδα. Επιπλέον, εάν η εταιρεία αποφασίσει να προσλάβει τον μαθητευόμενο, δεν θα χρειαστεί να πληρώσει για την κατάρτισή του ή να αναλάβει τον κίνδυνο του να καταρτίσει κάποιον που δεν ταιριάζει καλά στην ομάδα. Αυτή η κατάρτιση πάνω στην εργασία μπορεί να είναι εξαιρετικά πολύτιμη στους ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων, που δεν έχουν τους απαραίτητους πόρους όταν προσλαμβάνουν νέους εργαζόμενους. Ανάλογα με τη χώρα ή τη βιομηχανία, μπορεί να υπάρχει κρατική οικονομική ενίσχυση διαθέσιμη για τις εταιρείες που καταρτίζουν μαθητευόμενους. Αυτή η υποστήριξη μπορεί να λάβει τη μορφή μισθών για κατάρτιση μεντόρων, μείωση φορολογίας, κ.λπ.

1.3. Οι διαφορετικές οντότητες που εμπλέκονται οι ρόλοι τους Όταν διαπραγματεύεται μια μαθητεία, υπάρχουν διαφορετικοί εταίροι που εμπλέκονται και κάθε εταίρος έχει έναν κρίσιμο ρόλο να παίξει. Χωρίς την επιτυχή συνέργεια μεταξύ των εταίρων, είναι δύσκολο να έχουμε ένα επιτυχημένο πρόγραμμα. Σε γενικές γραμμές, τέσσερα είναι τα κύρια μέρη μιας μαθητείας: η επιχείρηση, οι ενδιάμεσοι φορείς εργατικού δυναμικού, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και οι μαθητευόμενοι. Άλλοι φορείς/οργανισμοί, όπως το δημόσιο σύστημα εργατικού δυναμικού ή ένα καθιερωμένο σύστημα μαθητείας θα επιδράσει στην επιτυχία του προγράμματος. Ωστόσο, αυτά τα δύο συστήματα αναπτύσσονται σε εθνικό επίπεδο, επομένως είναι σημαντικό να ερευνήσουμε το πώς λειτουργούν εντός της χώρας τους, εν αντιθέσει με άλλoυς φορείς/οργανισμούς που μπορούν να μελετηθούν σε ένα πιο παγκοσμιοποιημένο επίπεδο. Οι μαθητευόμενοι είναι άτομα που θα εκπληρώσουν τους ρόλους που προτείνονται από τις εταιρείες, τους ενδιάμεσους οργανισμούς και τα εκπαιδευτικά ινστιτούτα. Ο ρόλος που παίζουν είναι σημαντικός, αλλά δεν μπορεί να καθιερωθεί μέχρι να έρθουν σε συμφωνία οι άλλοι φορείς σχετικά με το πώς θα είναι το πρόγραμμα μαθητείας. Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι υπεύθυνα για την ανάπτυξη ενός προγράμματος σπουδών για το θεωρητικό κομμάτι της εκπαίδευσης με την πρόθεση να μεταλαμπαδεύσουν τη γνώση αυτή στους μαθητευόμενους. Επιπλέον, αυτοί οι οργανισμοί μπορούν να παράσχουν πιστοποιητικά παρακολούθησης μαθήματος ή βαθμούς ανώτατης εκπαίδευσης για μελλοντικές σπουδές. Οι ενδιάμεσοι οργανισμοί υποστηρίζουν τους άλλους φορείς/οργανισμούς που εμπλέκονται στο πρόγραμμα μαθητείας και μπορεί να είναι ενώσεις βιομηχανιών, εργατικοί οργανισμοί και οργανισμοί εργαζομένων–μάνατζερ ή κοινωνικές οργανώσεις. Σκεφτείτε να χρησιμοποιήσετε τους ενδιάμεσους οργανισμούς ως πόρους κατά τη διάρκεια του προγράμματος, ειδικά εάν δεν 0

είστε βέβαιοι για το πώς να προχωρήσετε με τη μαθητεία ή εάν η επιχείρησή σας είναι πολύ μικρή για να την προχωρήσει μόνη της. Οι ενδιάμεσοι οργανισμοί συχνά μπορούν να παράσχουν υπηρεσίες, όπως το να ομαδοποιεί μικρότερες επιχειρήσεις ή να τους παρέχει κοινά πλάνα κατάρτισης. Μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη δημιουργία προγράμματος σπουδών και πλάνων αξιολόγησης, εάν δεν είστε σίγουροι στο πώς να προχωρήσετε ώστε να εδραιώσετε τέτοια πλάνα. Τέλος, μπορούν να βοηθήσουν με τη δικτύωση και με το να σας φέρουν σε επαφή με σημαντικούς φορείς/οργανισμούς στον επιχειρηματικό χώρο. Η στόχευση σε αυτό το πεδίο είναι στις επιχειρήσεις. Αυτά τα νομικά πρόσωπα έχουν σημαντικούς ρόλους να παίξουν, καθώς χωρίς την επιτυχή εφαρμογή της πρακτικής εκπαίδευσης, οι μαθητευόμενοι απλώς μαθαίνουν θεωρητικές πληροφορίες. Συνεπώς, οι εταιρείες θα πρέπει να εξασφαλίσουν προς όφελος τους, ότι ο μαθητευόμενος μαθαίνει τις απαραίτητες για τον κλάδο πληροφορίες. Οι επιχειρηματικοί εταίροι μπορεί να είναι ξεχωριστές εταιρείες ή κοινοπραξίες επιχειρήσεων. Το πρώτο σημαντικό καθήκον που πρέπει να εκπληρώσουν είναι η αναγνώριση των δεξιοτήτων και της γνώσης που πρέπει να μάθει ένας μαθητευόμενος, ώστε να είναι επιτυχημένος στον κλάδο. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να είναι σε θέση να καταλάβουν τι απαιτούν από έναν υπάλληλο, πριν προσλάβουν έναν μαθητευόμενο. Το δεύτερο βήμα που πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις είναι να προσλάβουν τους μαθητευόμενους. Η κατάλληλη επιλογή μαθητευόμενου θα κάνει μεγάλη διαφορά στην επιτυχία του προγράμματος. Αυτό το βήμα δεν πρέπει να γίνει με αφελή τρόπο, ειδικά εάν αναλογιστούμε ότι μια επιχείρηση μπορεί

να λάβει τα μέγιστα από τους μαθητευόμενούς της, εφόσον τους προσλάβουν με το τέλος της μαθητείας. Για να ολοκληρώσει την κατάρτιση επιτυχώς, κάθε μαθητευόμενος θα χρειαστεί έναν έμπειρο μέντορα και σωστή κατάρτιση πάνω στη δουλειά. Είναι σημαντικό για τις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν στρατηγική σχετικά με το πρόγραμμα κατάρτισης, πριν ο μαθητευόμενος ξεκινήσει να δουλεύει στην εταιρεία. Θα πρέπει επίσης να παράσχουν κάποιου είδους κατάρτιση στους μέντορές τους, πριν αυτοί ξεκινήσουν να εργάζονται με μαθητευόμενους ώστε σκοπό να είναι όσο το δυνατόν πιο παραγωγικοί. Επιπλέον, οι επιχειρηματικοί εταίροι θα έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν δίκτυα με άλλα ιδρύματα. Αυτά τα δίκτυα μπορούν να είναι ένα πεδίο, όπου αναπτύσσεται το περιεχόμενο της κατάρτισης ή ανταλλάσσονται ιστορίες επιτυχίας. Εάν μια εταιρεία δεν έχει τη δυνατότητα να προσλάβει μαθητευόμενους με το τέλος της κατάρτισης, μπορεί εναλλακτικά να παράσχει ένα υποστηρικτικό δίκτυο ώστε να μπορέσουν να βρουν κάπου αλλού εργασία. Ο τελικός ρόλος των επιχειρήσεων είναι να καθιστούν σίγουρο ότι ο μαθητευόμενος λαμβάνει μια δίκαιη αποζημίωση, εάν αυτό προβλέπεται βάσει του εθνικού νόμου. Επίσης, θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θα προσλάβουν ή όχι έναν μαθητευόμενο μόλις αυτός ή αυτή ολοκληρώσει την διαδικασία κατάρτισης.

1.4. Βασικοί παράγοντες επιτυχίας Τα επιτυχημένα προγράμματα μαθητείας βασίζονται σε μια ποικιλία από παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης: της συνεργασίας των εμπλεκόμενων στο πρόγραμμα, της δημιουργίας ενός προγράμματος σπουδών που θα ταιριάζει στις ανάγκες των μαθητευόμενων και της ίδιας της επιχείρησης, της επιλογής του σωστού μαθητευόμενου, της διατήρησης ενός ισχυρού συστήματος καθοδήγησης, της ικανότητας επίλυσης προβλημάτων, κ.λπ. Οι διαφορετικοί οργανισμοί θα παίξουν διαφορετικούς ρόλους στο να διασφαλίσουν ότι ο κάθε ένας από αυτούς τους παράγοντες θα αυξάνει την επιτυχία. Για την επιχείρησή σας, αυτοί οι παράγοντες περιγράφονται με λεπτομέρεια στις επόμενες διδακτικές ενότητες, αλλά εδώ θα δοθεί μια σύντομη επισκόπηση ώστε να έχετε μια ιδέα του τι ακολουθεί. Το πρώτο βήμα σχετικά με τη δημιουργία ενός προγράμματος μαθητείας είναι η αναγνώριση των αναγκών. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, είναι θεμελιώδες να εξετάζονται όλες οι πλευρές του προγράμματος. Οι προς εξέταση ανάγκες πρέπει να περιλαμβάνουν τη θεωρητική και πρακτική γνώση που οι μαθητευόμενοι πρέπει να αποκτήσουν, ώστε να ικανοποιήσουν τις ανάγκες που υποδεικνύονται από τις επιχειρήσεις και τα εκπαιδευτικά προσόντα που παρουσιάζονται, για την απόκτηση μιας πιστοποίησης. Η αναγνώριση των αναγκών είναι ουσιώδης στην επιτυχία του προγράμματος γιατί θα βοηθήσει να επιτευχθεί ένας συγκεκριμένος στόχος, που είναι σημαντικός για όλους τους φορείς που εμπλέκονται στη διαδικασία της μαθητείας. Η σωστή αναγνώριση των αναγκών θα βοηθήσει επίσης στη δόμηση του προγράμματος, ώστε τα μελλοντικά βήματα να γίνουν με το σωστό τρόπο.

Η αναγνώριση του σωστού μαθητευόμενου(-ων) είναι άλλο ένα κλειδί στη δημιουργία ενός επιτυχημένου προγράμματος. Ωστόσο, η επιτυχία αυτής της επιλογής εξαρτάται από τις ανάγκες που αναγνωρίζονται στο προηγούμενο βήμα. Η συσχέτιση μεταξύ αυτών των δύο πτυχών του προγράμματος θα δημιουργήσει μία ευνοϊκή βάση για επιτυχία. Επιπλέον, οι μέντορες πρέπει να καταρτίζονται με τις ανάγκες και τους τελικούς στόχους που έχετε στο μυαλό σας, ώστε να μπορούν να υποστηρίξουν τις μαθητείες με τέτοιο τρόπο που να είναι ωφέλιμος για τις ανάγκες εκμάθησης, τόσο σε ατομικό όσο και σε εταιρικό επίπεδο. Το να έχει κανείς μια θετική εμπειρία με έναν μέντορα έχει αποδειχθεί ως ένα σημάδι μιας επιτυχημένης εμπειρίας μαθητείας. Ένας ακόμη παράγοντας επιτυχίας είναι η σωστή κατανόηση και εφαρμογή των πρακτικών πτυχών της μαθητείας, όπως η γραφειοκρατική δουλειά και τα υποστηρικτικά εργαλεία, που μπορούν να βοηθήσουν τους φορείς/οργανισμούς να αναπτύξουν ένα μοναδικό πλάνο που κατανοεί τις ανάγκες καθεμίας από τις ενότητες που εμπλέκονται στη διαδικασία. Είναι επίσης σημαντικό να σκεφτείτε την ευελιξία του προγράμματος και την επίλυση προβλημάτων. Και οι δύο αυτές οπτικές μπορούν να οδηγήσουν σε ένα επιτυχημένο πρόγραμμα μαθητείας. Ευελιξία του προγράμματος δεν σημαίνει ότι κάθε μαθητευόμενος και κάθε μέντορας θα είναι το ίδιο. Επίσης δε σημαίνει ότι οι αλλαγές θα πρέπει να εισάγονται κατά τη διάρκεια της μαθητείας, ώστε να προκύψει το καλύτερο από αυτό. Επιπλέον, όπως σε κάθε σχέση εργασίας, είναι φυσιολογικό να συναντήσετε μικρά προβλήματα κατά τη διάρκεια της μαθητείας. Το να διασφαλίσετε ότι οι μέντορες και οι προϊστάμενοι των μαθητευόμενων έχουν τις ικανότητες να επιλύουν προβλήματα και να επικοινωνούν καλά, θα συνεισφέρει σε ένα πρόγραμμα που είναι ικανό να υπερβεί μικρά ζητήματα και θα δημιουργήσει μια θετική εμπειρία γενικά για όλους τους φορείς/οργανισμούς που εμπλέκονται. Όπως καθετί, η δημιουργία ενός προγράμματος μαθητείας απαιτεί χρόνο και οργάνωση, αλλά τα οφέλη είναι ανταποδοτικά για όλους τους 0

εμπλεκόμενους. Επιπλέον, οι ενδιάμεσοι οργανισμοί και τα δίκτυα υποστήριξης μπορούν να βοηθήσουν στο να γίνει η διαδικασία ευκολότερη και πιο αποτελεσματική. Γενικά αυτό σημαίνει ότι η διεύθυνση των φορέων που εμπλέκονται στην ανάπτυξη και τη διαδικασία του προγράμματος, πρέπει να είναι προσεγμένη. Εάν η διεύθυνση αντιλαμβάνεται το σκοπό του προγράμματος και τους στόχους που τίθενται σε προτεραιότητα και είναι διατεθειμένη να επενδύσει σε αυτή τη διαδικασία, η πιθανότητα επιτυχίας είναι μεγαλύτερη. Εξασφαλίστε ότι θα εργαστείτε από κοινού με τους άλλους φορείς που εμπλέκονται στο πρόγραμμα, ώστε να εξασφαλίσετε αυτή την επιτυχία.

1.5. Ιστορίες επιτυχίας Σε πολλά διαφορετικά επαγγέλματα τόσο οι μαθητές όσο και οι εργοδότες μπορούν να επωφεληθούν σημαντικά από τη συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα μαθητείας. Λόγω των ειδικών δεξιοτήτων που οι μαθητές μπορούν να μάθουν σε μια θέση μαθητείας, αυτός ο τύπος εκμάθησης έχει αποκτήσει κύρος σε χώρες όπως η Γερμανία. Στη χώρα αυτή, η παράδοση και η δυνατότητα της μαθητείας την καθιστούν ένα σημαντικό κομμάτι της γερμανικής οικονομίας. Μαζί με την Αυστρία και την Ελβετία, η Γερμανία έχει ένα κλασσικό πρόγραμμα κατάρτισης μαθητείας. Ενώ αυτά τα κλασσικά προγράμματα μαθητείας μπορεί να διαφέρουν από μέρος σε μέρος, πάντοτε έχουν δύο τοποθεσίες εκμάθησης (την εταιρεία και το μερικής απασχόλησης επαγγελματικό σχολείο) και η περισσότερη κατάρτιση λαμβάνει χώρα στην εταιρεία. Επιπλέον, υπάρχει μια σαφώς καθορισμένη δομή σχετικά με τη διοίκηση στο πρόγραμμα, που διευθύνει τα περιεχόμενα, τις δεξιότητες και τις ικανότητες που πρόκειται να διδαχθούν. Οι μαθητευόμενοι έχουν υψηλή αξία στη Γερμανία γιατί παρέχουν στις εταιρείες πρόσβαση σε εργαζόμενους με προσόντα και σε νέα τροφοδοσία. Επιπλέον, αυτά τα προσφάτως καταρτισμένα άτομα έχουν εκπαιδευτεί ώστε να ικανοποιούν τις ανάγκες της εταιρείας, κάτι που τους κάνει ακόμη πιο πολύτιμους. Οι μαθητές στη Γερμανία μπορούν να μάθουν πολλά διαφορετικά επαγγέλματα με τα προγράμματα της μαθητείας να έχουν ένα φάσμα από το επάγγελμα του υδραυλικού μέχρι σε έναν ειδικό εστιατορίων ή σε έναν διοικητικό υπάλληλο. Κατά το έτος κατάρτισης 2014/2015, δημιουργήθηκαν 522.094 νέες συμβάσεις για τις μαθητείες. Επιπλέον, η Γερμανία φιλοξενεί 1.552 μερικής απασχόλησης επαγγελματικά σχολεία και πάνω από 430.000 εταιρείες που συμμετέχουν στα προγράμματα μαθητείας (περίπου το 20% του συνόλου των εταιρειών στη Γερμανία).

Το γερμανικό πρόγραμμα για τη μαθητεία είναι ένα παράδειγμα μιας ιστορίας επιτυχίας γιατί καταλαμβάνει ένα μέρος στα πλαίσια της γερμανικής κοινωνίας που θεωρείται σεβαστό. Επιπλέον, εκπαιδεύει τους μελλοντικούς επαγγελματίες και οδηγεί αυτούς τους μαθητές σε δουλειές. Σχεδόν στο 60% των επιτυχημένων ασκούμενων, προσφέρεται μόνιμη απασχόληση όταν τελειώνουν. Από την άλλη πλευρά, παρ’ όλο που οι χώρες διαφέρουν στον τρόπο που εφαρμόζουν τα προγράμματα μαθητείας, υπάρχουν ορισμένοι κλάδοι που διδάσκονται συχνά κατ’ αυτό τον τρόπο σε πολλά μέρη. Ένας από τους κλάδους όπου υφίσταται μαθητεία σε διάφορες χώρες είναι η βιομηχανία αυτοκινήτου. Παραδείγματα μαθητειών μέσα στη βιομηχανία αυτή είναι η SEAΤ, η Ferrari, η BMW, η Aston Martin, κ.λπ. Η μαθητεία της SEAT στην Ισπανία διεξάγεται στη Βαρκελώνη για περισσότερα από 50 χρόνια. Παρ’ όλο που το πρόγραμμα έχει τροποποιηθεί, καθώς η ισπανική κυβέρνηση έχει θεσπίσει νέους κανόνες, προωθώντας τη μαθητεία, ο βασικός σκοπός της κατάρτισης μαθητείας παραμένει ο ίδιος: να εκπαιδεύσει νέους ανθρώπους με τέτοιο τρόπο που να ωφελεί και τις θεωρητικές και τις πρακτικές πτυχές της υπό εξέταση δουλειάς. Η SEAT θεωρεί ότι το πρόγραμμα μαθητείας της είναι επιτυχημένο διότι η εταιρεία και οι μαθητές είναι χαρούμενοι με τα αποτελέσματα. Η κατάρτιση είναι συνολικής διάρκειας 4.625 ωρών σε βάθος τριών χρόνων, που χωρίζονται σε θεωρητική και πρακτική εκμάθηση, ενώ οι μαθητές λαμβάνουν και ισπανική και γερμανική πιστοποίηση κατάρτισης. Το εργοστάσιο της SEAT στην Ισπανία αναλαμβάνει μεταξύ 60 και 75 νέων ασκούμενων κάθε χρόνο και έχει πάνω από 2.500 ασκούμενους από τότε που ξεκίνησε το πρόγραμμα. Επιπλέον, στο 90% των μαθητών αυτών που

ολοκληρώνουν το πρόγραμμα, προσφέρεται εργασία απευθείας στην εταιρεία. Αυτό το πρόγραμμα μαθητείας στη Βαρκελώνη επιτρέπει στους μαθητές να έχουν έναν μικρό μισθό ενώ δουλεύουν για μια διεθνή εταιρεία, κερδίζοντας εμπειρία ταυτόχρονα με την εκπαίδευσή τους. Ιστορίες επιτυχίας όπως αυτή της SEAT έχουν τη δυνατότητα να αντέχουν στη δοκιμασία του χρόνου λόγω της αξίας που έχει δοθεί στα οφέλη, τα οποία κερδίζει η εταιρεία από τη σωστή εφαρμογή ενός προγράμματος μαθητείας.

2.1. Μάρκετινγκ και Προώθηση

Τα προγράμματα μαθητείας είναι ικανά να δώσουν πολλά οφέλη στις εταιρείες που εξειδικεύονται σε διάφορους κλάδους. Τα προγράμματα αυτά εστιάζουν στο να εκπαιδεύουν νέους ανθρώπους με τρόπο που να τους κάνει ικανούς να καλύψουν τις ανάγκες της επιχείρησης για την οποία εκπαιδεύονται. Σήμερα, πολλές εμπορικές βιομηχανίες διαπιστώνουν έλλειψη νέων που είναι προετοιμασμένοι να αναλάβουν θέσεις που ανοίγουν λόγω συνταξιοδοτήσεων ή επιχειρηματικής επέκτασης. Σε αυτές στις περιπτώσεις, οι εταιρείες έχουν δύο επιλογές: να προσλάβουν κάποιον που δεν έχει τις κατάλληλες δεξιότητες να ολοκληρώσει τη συγκεκριμένη δουλειά ή να εκπαιδεύσουν κάποιον ειδικά για αυτό τον ρόλο. Κατ’ αυτό τον τρόπο, οι μαθητευόμενοι αποτελούν ένα πραγματικό πλεονέκτημα για την εταιρεία, επειδή μετατρέπονται από αρχάριοι σε επαγγελματίες στους τομείς που είναι οι πιο σημαντικοί για τη δουλειά που εκπληρώνουν. Επιπλέον, όταν το πρόγραμμα μαθητείας ολοκληρώνεται με επιτυχία, αυτοί οι (πλέον καταρτισμένοι) εργαζόμενοι μπορούν να ενσωματωθούν στην επιχειρηματική ομάδα χωρίς την ανάγκη περαιτέρω κατάρτισης. Συνεπώς, οι μαθητείες μπορούν να κάνουν τις εταιρείες περισσότερο αποτελεσματικές, επαρκείς, παραγωγικές κα ανταγωνιστικές με το να καλύπτουν απευθείας αυτά τα κενά δεξιοτήτων. Τα προγράμματα μαθητείας είναι ειδικά σχεδιασμένα να βοηθούν του νέους να φτάσουν σε ένα επίπεδο ανταγωνιστικότητας και επάρκειας που θα ωφελήσει την εταιρεία ενώ ταυτόχρονα, εκπληρώνουν τις προϋποθέσεις που μπορεί να υπάρχουν από την απαραίτητη ύπαρξη ενός πτυχίου/πιστοποιητικού. Παρ’ όλο που η πρόσληψη ενός μαθητευόμενου μπορεί να φαίνεται ένας δαπανηρός τρόπος για να καλυφθεί μια θέση, οι έρευνες δείχνουν ότι 0

μακροπρόθεσμα μπορεί να εξοικονομήσει χρήματα για μια επιχείρηση. Και τούτο διότι κατά τη διάρκεια τη διαδικασίας της μαθητείας ο μαθητής εκπαιδεύεται στο να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εταιρείας. Καθ’ όλη αυτή τη διαδικασία αμείβεται λιγότερο από έναν καταρτισμένο υπάλληλο πλήρους απασχόλησης, ενώ μόλις ο μαθητευόμενος ολοκληρώσει το πρόγραμμα, είναι έτοιμος να εισέλθει στη θέση εργασίας χωρίς να χρειάζεται περισσότερη κατάρτιση. Επιπλέον, διάφορες κριτήρια δείχνουν ότι οι μαθητευόμενοι αυξάνουν την παραγωγικότητα στο χώρο εργασίας και, μόλις προσληφθούν είναι πιο αποτελεσματικοί σε σχέση με τους νέους υπαλλήλους που προέρχονται εκτός της επιχείρησης. Αυτή η παραγωγικότητα είναι αποτέλεσμα του ενδιαφέροντος που δείχνει ο μαθητευόμενος στο να μάθει και να εξελιχθεί μέσα στην εταιρεία και τελικά βελτιώνει το κέρδος. Επίσης, όταν ο μαθητευόμενος βρίσκεται σε μια θέση που μπορεί να μάθει και να εξελιχθεί, τείνει να εμφανίζει ένα αίσθημα αφοσίωσης και ικανοποίησης. Αυτά τα στοιχεία αφοσίωσης και ικανοποίησης έρχονται σε συνάρτηση με ένα χαμηλό ποσοστό κόστους όταν οι μαθητευόμενοι προσλαμβάνονται με πλήρη απασχόληση, επειδή δεν χρειάζεται να εκπαιδευτούν νέοι υπάλληλοι. Λόγω του πρόσφατου ενδιαφέροντος, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, περισσότεροι πόροι γίνονται διαθέσιμοι για τις επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν μαθητευόμενους. Αυτό σημαίνει ότι το να αντιληφθείτε τη διαδικασία και να δημιουργήσετε ένα πρόγραμμα μαθητείας που ταιριάζει στις ανάγκες σας είναι τώρα πιο εύκολο από ποτέ. Η μαθητεία σε νούμερα: Η σύμπραξη του Κολλεγίου Strode διαπιστώνει ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο το 77% των εργοδοτών πιστεύει ότι οι μαθητείες τους κάνουν περισσότερο ανταγωνιστικούς και το 76% λέει ότι παρέχουν

υψηλότερη γενική παραγωγικότητα. Επιπλέον, το 80% νιώθει ότι η μαθητεία μειώνει το κόστος προσωπικού και το 83% των εργοδοτών χρησιμοποιούν αυτά τα προγράμματα γιατί τους παρέχουν καταρτισμένους εργαζόμενους για το μέλλον.

2.2. Αναγνωρίζοντας τις ανάγκες. Τα προγράμματα μαθητείας είναι ένας τρόπος κάλυψης της έλλειψης ειδικευμένου εργατικού δυναμικού που αναζητούν οι εταιρείες, μέσω της εξασφάλισης ότι οι νέοι εργαζόμενοι έχουν εκπαιδευτεί κατάλληλα ώστε να ταιριάζουν στους ρόλους που έχει η επιχείρηση. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε επαγγέλματα όπου υπάρχει έλλειψη εργαζομένων με δεξιότητες που απαιτούνται για να καλύψουν τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας. Προκειμένου να επωφεληθείτε από ένα πρόγραμμα μαθητείας, είναι απαραίτητο να διασφαλίσετε ότι θα αναγνωρίσετε τον ρόλο που επιθυμείτε να κάνει ο μαθητευόμενος. Αυτό σημαίνει ότι το πρώτο βήμα αυτής της διαδικασίας είναι μια καταγραφή των αναγκών της εταιρείας και των τρόπων με τους οποίους ένας δυνητικός μαθητευόμενος θα μπορούσε να συμβάλει θετικά στην κατάσταση αυτή. Λάβετε υπόψη ότι ένας μαθητευόμενος δεν θα πρέπει να ενεργεί ως ξεχωριστή πρωτοβουλία στο τρέχον επιχειρηματικό σας πλάνο. Κατά τον εντοπισμό των αναγκών της επιχείρησης, είναι σημαντικό να αποφασίσετε ποια επαγγελματικά καθήκοντα και θέσεις εργασίας θα θέλατε να καλύψει ένας μαθητευόμενος. Καθορίζοντας με σαφήνεια ποιες δεξιότητες αναζητάτε, αλλά και ποιες εμπειρίες μπορείτε να προσφέρετε ως επιχείρηση, καθιστάτε τον εαυτό σε θέση να βρείτε το σωστό υποψήφιο για το ρόλο (βλ. Υποενότητα 3 για την επιλογή υποψηφίων). Όταν επιλέγετε μία θέση για να καλύψετε, εξετάστε τόσο τα τρέχοντα κενά δεξιοτήτων που υπάρχουν όσο και αυτά τα κενά δεξιοτήτων που μπορείτε να προβλέψετε στο εγγύς μέλλον. Τα σημερινά κενά δεξιοτήτων είναι εκείνα που δείχνουν μια πιο άμεση ανάγκη, αλλά μην τα αφήνετε να σας κρατήσουν μακριά από εκείνα τα κενά που μπορεί να εμφανιστούν και στο μέλλον. Η 0

εκπαίδευση ενός μαθητευομένου σήμερα, με σκοπό να καλύψει έναν ηλικιωμένο υπάλληλο που θα συνταξιοδοτηθεί μέσα σε πέντε χρόνια, θα σας γλιτώσει από τα προβλήματα και την ταλαιπωρία αργότερα. Βεβαιωθείτε ότι η επιχείρηση έχει πρόσβαση στο χώρο και τα εργαλεία που απαιτούνται για την σωστή εκπαίδευση του μαθητευόμενου σε οποιεσδήποτε δεξιότητες, τις οποίες θεωρείτε σημαντικές για τον υπάλληλό σας. Επιπλέον, αφιερώστε χρόνο για να αποφασίσετε ποιος θα είναι ο τίτλος της θέσης εργασίας και όλες τις ευθύνες και τα καθήκοντα που θα συνεπάγεται. Το να είστε συγκεκριμένοι σε αυτό που ψάχνετε από την αρχή, οδηγεί σε σαφέστερες προσδοκίες αργότερα. Επιπλέον, να έχετε κατά νου την κουλτούρα του χώρου εργασίας που καλλιεργείτε στην επιχείρησή σας. Οποιοδήποτε και αν είναι το πρόγραμμα μαθητείας που δημιουργείτε, θα πρέπει να ταιριάζει στην κουλτούρα και τις αξίες του οργανισμού. Βεβαιωθείτε ότι υπάρχει καλή συνεργασία μεταξύ μαθητευομένων και άλλων υπαλλήλων και ότι όλα τα μέλη της ομάδας έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν τις ανάγκες και τις ανησυχίες τους. Στα πλαίσια αυτών των λεπτομερειών, εξετάστε αν ο μαθητευόμενος θα πρέπει να είναι εργαζόμενος πλήρους ή μερικής απασχόλησης. Αυτός ο τύπος πληροφοριών θα σας βοηθήσει να συνδέσετε τη μαθητεία με μια σύμβαση εργασίας (η οποία θα είναι διαφορετική σε κάθε χώρα). Επιπλέον, ελέγξτε τις πρακτικές πάνω στην εργατική νομοθεσία για να βεβαιωθείτε ότι ακολουθείτε όλους τους ισχύοντες κανονισμούς. Η ενεργός συμμετοχή του εργοδότη στη δημιουργία του προγράμματος, θεωρείται ως ένας από τους παράγοντες επιτυχίας της μαθητείας. Επομένως, βεβαιωθείτε ότι τα πρότυπα που καθορίζονται είναι αυτά που θα αναζητούσε η εταιρεία σας όταν προσλαμβάνει κάποιον που έχει ήδη εκπαιδευτεί. Η επιχείρηση θα πρέπει να συμμετέχει σε μεγάλο μέρος της

διαδικασίας της δημιουργίας του προγράμματος σπουδών, προκειμένου να μπορέσει να συμβάλει σε μια θεωρητική κατάρτιση η οποία να ταιριάζει στις ανάγκες της εταιρείας. Θυμηθείτε ότι ο στόχος αυτού του προγράμματος κατάρτισης είναι να μπορεί η επιχείρησή σας να έχει πρόσβαση σε εργαζόμενους που ταιριάζουν στις ανάγκες της επιχείρησης. Αυτό σημαίνει ότι αυτού του είδους η αντιστροφή που γίνεται στην αρχή του προγράμματος, για τον εντοπισμό των αναγκών που πρέπει να καλυφθούν και του αντίστοιχου χρόνου που δαπανάται, θα οδηγήσει σε ένα πιο ευεργετικό πρόγραμμα μακροπρόθεσμα. Κατά τη διαδικασία αναγνώρισης των αναγκών, σκεφτείτε τα ακόλουθα βήματα: 1. Ελέγξτε κατά πόσο η επιχείρησή σας είναι υγιής. 2. Συμβουλευτείτε το προσωπικό σας, για να δείτε τι θεωρεί σημαντικό για την υγεία και την ανάπτυξη της επιχείρησης. 3. Τα δύο προηγούμενα βήματα θα σας βοηθήσουν να προσδιορίσετε τις επιχειρηματικές σας ανάγκες Μόλις αυτά τα βήματα έχουν ολοκληρωθεί, τα επόμενα βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε είναι τα εξής: 1. Επιλέξτε τον τομέα της εκπαίδευσης που ταιριάξει στις ανάγκες σας. 2. Καθορίστε τον αριθμό των μαθητευομένων που ψάχνετε και το μοντέλο σύμβασης που θέλετε να χρησιμοποιήσετε. 3. Καθορίστε τις συγκεκριμένες δεξιότητες που θα θέλατε να αποκτήσει ο μαθητευόμενος σας προκειμένου να είναι σε θέση να ολοκληρώσει τα καθήκοντα που έχετε υπόψιν σας για τον συγκεκριμένο υπάλληλο. 4. Δημιουργείστε μια σχέση με το εκπαιδευτικό ίδρυμα που θα είναι σε θέση να μεταδώσει θεωρητικές οδηγίες για το πρόγραμμά σας.

2.3. Επιλέγοντας τους υποψηφίους Η επένδυση χρόνου στη διαδικασία επιλογής των μαθητευόμενων είναι το κλειδί για να διασφαλιστεί ότι το πρόγραμμα είναι επιτυχημένο. Μόλις προσδιορίσετε τις επιχειρηματικές σας ανάγκες και αποφασίσετε να προχωρήσετε σε μαθητεία, μπορείτε να ξεκινήσετε αυτή τη διαδικασία επιλογής. Οι επιχειρήσεις μπορούν είτε να αποφασίσουν να αναλάβουν ολόκληρη την ευθύνη επιλογής των υποψηφίων είτε μπορούν να συνεργαστούν με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα ή τους ενδιάμεσους οργανισμούς. Η παρέμβαση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορεί να περιλαμβάνει προτάσεις που βασίζονται σε προηγούμενα ακαδημαϊκά επιτεύγματα ή / και συστάσεις των εκπαιδευτικών. Ωστόσο, η αξιολόγηση αυτή θα είναι συχνά υποκειμενική και προσωπική. Επομένως, αυτή η συνεισφορά μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση του πώς ένας σπουδαστής ευδοκιμεί στο ακαδημαϊκό τμήμα των σπουδών του, αλλά δεν πρέπει να είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει τη μαθητεία. Οι ενδιάμεσοι οργανισμοί μπορούν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να κατανοήσουν τον τρόπο επιλογής των υποψηφίων, κάποιες φορές με βάση τις αξιολογήσεις ικανοτήτων. Αυτοί οι ενδιάμεσοι οργανισμοί, σε ορισμένες χώρες, συμβάλλουν επίσης στη δημιουργία του ακαδημαϊκού προγράμματος σπουδών και, ως εκ τούτου, γνωρίζουν τις ικανότητες που αναζητούν οι εταιρείες. Σε άλλες περιπτώσεις, οι ενδιάμεσοι οργανισμοί μπορούν να προσφέρουν άλλα είδη υποστήριξης, όπως πληροφορίες σχετικά με τους επίσημους κανονισμούς ή τα γενικά χαρακτηριστικά των καλών μαθητευομένων.

Οι ενδιάμεσοι οργανισμοί και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα μπορούν επίσης να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τους υποψηφίους για να βοηθήσουν σε μία δημιουργία λίστας των επικρατέστερων, δημιουργώντας μια μικρότερη ομάδα πιθανών μαθητευομένων. Ωστόσο, η εταιρεία θα πρέπει να καταβάλει προσπάθεια να διεξάγει συνέντευξη από αυτούς τους υποψηφίους και να γνωρίσει λίγο καλύτερα καθέναν, για την επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων κατά τη διάρκεια της περιόδου μαθητείας Συμπερασματικά, δεδομένου ότι η εταιρεία θα επενδύει χρόνο και ενέργεια στην εκμάθηση στο χώρο εργασίας του μαθητευόμενου, θα πρέπει να είναι εκείνη που θα λάβει την τελική απόφαση. Κατά την πρόσληψη ενός μαθητευομένου, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε τις ίδιες τεχνικές που χρησιμοποιείτε κατά τη συνέντευξη ενός υπαλλήλου πλήρους απασχόλησης. Η μόνη διαφορά μεταξύ των δύο είναι η εκπαίδευση που έχει ήδη λάβει κάθε άτομο. Το κύριο σημείο της συνέντευξης θα είναι να διαπιστώσετε αν ο μαθητευόμενος είναι κατάλληλος για την εταιρεία σας ή όχι. Εάν έχετε ήδη δημιουργήσει ένα πρόγραμμα συνέντευξης, σκεφτείτε ποιες βασικές γνώσεις θα θέλατε να έχει ο νέος μαθητευόμενος σας, αλλά μην περιμένετε ότι αυτός ή αυτή θα είναι πλήρως ικανός σε όλες τις απαραίτητες δεξιότητες και μάλιστα αμέσως. Όλα τα άλλα κριτήρια αξιολόγησης πρέπει να παραμείνουν τα ίδια όπως και με τις κανονικές συνεντεύξεις, επειδή τα κριτήρια αυτά πιθανότατα αντιστοιχούν στις αξίες και την προοπτική της εταιρείας. Άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά των μαθητευομένων είναι ότι είναι ανοιχτοί στη μάθηση και παρουσιάζουν ικανότητες επίλυσης προβλημάτων. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι απαραίτητα για τη μαθητεία επειδή βλέποντάς ότι δεν έχουν οι μαθητές το πλήρες σύνολο δεξιοτήτων ενός εκπαιδευμένου υπαλλήλου, θα πρέπει να διερευνήσουν και να μάθουν πώς να ολοκληρώνουν τα καθήκοντα τους. Είναι σημαντικό να έχετε κατά νου ότι όλοι οι υποψήφιοι μαθητευόμενοι πιθανότατα θα έχουν παρόμοια προσόντα (με ελάχιστη ή μηδενική εργασιακή εμπειρία), οπότε η μεγαλύτερη δοκιμασία για μια εταιρεία είναι αν 0

ταιριάζει ή όχι με τον ρόλο που προσφέρεται και την κουλτούρα που δημιουργείται μέσα στην εταιρεία. Αν ο μαθητευόμενος είναι κατάλληλος, τότε θα πρέπει να αισθάνεται αφοσιωμένος και με κίνητρο να επιτύχει τους στόχους που του προτείνει η επιχείρηση. Υπάρχουν διάφορα εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι εταιρείες για να τους βοηθήσουν να καταλάβουν μερικά πιο προσωπικά χαρακτηριστικά του μαθητευόμενου: - Γρήγορα κουίζ που επικεντρώνονται στις δεξιότητες απασχόλησης των μαθητών: http://www.pwc.co.uk/careers/elearn - Η εταιρεία Cut-e έχει παραγάγει αρκετά Τεστ Εκτίμησης Κατάστασης μόνο για νέους υποψήφιους μαθητευόμενους:https://es.cut-e.com/evaluacionesonline/situational-judgement/chatassess/ - Η Αυστραλιανή κυβέρνηση δημοσίευσε αυτό τον οδηγό για την ανίχνευση μαθητευομένων, που αναδεικνύει διάφορες σημαντικές πτυχές της διαδικασίας πρόσληψης: http://employingapprentices.com.au/wpcontent/uploads/2015/03/TRA1002_ PDF_6.pdf Μια τελική συμβουλή είναι ότι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επιλογής ενός μαθητευόμενου, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι ασκείτε «δίκαιη» αξιολόγηση των υποψηφίων. Αποφύγετε αθέμιτες διακρίσεις, προκαταλήψεις ή δυσμενή επιρροή. Εξασκηθείτε στο να συμπεριφερθείτε καλά σε όλους τους υποψηφίους, ακόμη και αν πρόκειται να τους απορρίψετε, και να προσφέρετε δίκαιη, εποικοδομητική πληροφόρηση.

2.4. Προετοιμάζοντας τους μέντορες Έρευνες δείχνουν ότι η καθοδήγηση κατά τη διάρκεια της μαθητείας είναι απαραίτητη για τη συνολική επιτυχία του προγράμματος, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη τόσο του μαθητευόμενου όσο και του μέντορα. Ένας μέντορας είναι κάποιος που έχει το καθήκον να επιβλέπει και να καθοδηγεί τον μαθητευόμενο κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Αυτός ο μέντορας πρέπει να έχει τις επαρκείς δεξιότητες και να υποστηρίζεται σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας της μαθητείας. Αυτή η καθοδήγηση πρέπει να θεσπιστεί από τις δύο πλευρές, τόσο στον χώρο εργασίας όσο και από το εκπαιδευτικό ίδρυμα αποστολής. Ένα ισχυρό πρόγραμμα καθοδήγησης θα συμβάλει στην επιτυχή ολοκλήρωση της μαθητείας, μειώνοντας τους κινδύνους εγκατάλειψης και παρέχοντας διασφάλιση της ποιότητας. Ας εστιάσουμε στον μέντορα της εταιρείας. Στις περισσότερες μαθητείες, ο μέντορας που έχει ως βάση την εταιρεία θα πρέπει να έχει ένα προσόν «εκπαιδευτή» πλέον της επαγγελματικής πείρας στον σχετικό τομέα. Οι μέντορες θα είναι ο άμεσος σύνδεσμος μεταξύ του μαθητευόμενου και της γνώσης σχετικά με τον τρόπο εργασίας σε ένα συγκεκριμένο κλάδο. Αυτή η εκμάθηση κατά τη διάρκεια της εργασίας βασίζεται κυρίως στην εφαρμογή της θεωρητικής γνώσης με έναν πρακτικό τρόπο, αναπτύσσοντας τις δεξιότητες του μαθητευόμενου. Είναι επίσης απαραίτητο ο μέντορας να γνωρίζει τις ακαδημαϊκές ή θεωρητικές πληροφορίες που έχει λαμβάνει ο μαθητευόμενος στη σχολή του. Αυτό επιτρέπει τη δημιουργία συνδέσμων μεταξύ του τι μαθαίνει ο μαθητευόμενος σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο. Αυτό επιτρέπει την ύπαρξη συνδέσμων σχετικά με το τι διδάσκεται σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο. Ο συνδυασμός αυτών των δύο τομέων είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους σπουδαστές που αντιμετωπίζουν συνήθως δυσκολίες σε ένα ακαδημαϊκό περιβάλλον, δίνοντάς τους κίνητρα με πρακτικό τρόπο.

Ως εργοδότης, είναι σημαντικό να προσφέρει στους μέντορες κατάρτιση στην αρχή του προγράμματος, αλλά και υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Αυτό επιτρέπει στον μέντορα να καταλάβει επίσημα το ρόλο του στη διαδικασία κατάρτισης ενός μαθητευομένου. Η κατάρτιση για τη διδασκαλία μπορεί να περιλαμβάνει οδηγίες σχετικά με τον τρόπο χρήσης των εγχειριδίων κατάρτισης, να μάθουν για τις τεχνικές αξιολόγησης και να κατανοήσουν πώς να εφαρμόζουν τις δεξιότητες τους. Ως εργοδότης, είναι σημαντικό να κατανοήσετε πώς μπορείτε να στηρίξετε τους μέντορές σας κατά τη διάρκεια του προγράμματος μαθητείας, προκειμένου να το αξιοποιήσετε στο έπακρο. Οι σύμβουλοι πρέπει να είναι σε θέση να επικεντρωθούν σε ένα μικρό αριθμό μαθητευομένων και δεν πρέπει να τους δοθεί ένας μεγάλος αριθμός σπουδαστών υπό την ευθύνη τους. Μία καλή αναλογία μέντορα – σπουδαστή (ένας προς έναν θα ήταν ιδανικό) επιτρέπει περισσότερη διασφάλιση της ποιότητας στην εκπαίδευση που λαμβάνει ο μαθητευόμενος. Αυτό επιτρέπει επίσης την ανάπτυξη μιας ισχυρής επαγγελματικής σχέσης, ενός άλλου παράγοντα επιτυχίας στα προγράμματα μαθητείας. Αυτή η σχέση μέντορα- σπουδαστή θα πρέπει να ξεκινήσει όταν ο μαθητής ξεκινήσει τη μαθητεία του/της και θα διαρκέσει για όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Ο μαθητής δεν πρέπει να είναι χωρίς μέντορα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας κατάρτισης. Οι μέντορες που έχουν ως βάση την εταιρία πρέπει να έχουν κατά νου τα ακόλουθα καθήκοντα: 1. Να εξασφαλίσουν ότι υπάρχει καλή συνεργασία μεταξύ της εταιρείας και του εκπαιδευτικού ιδρύματος. 2 Να οργανώσει τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες για τον μαθητευόμενο στον χώρο εργασίας.

3. Να αναμείξει τους μαθητευόμενους στη διαδικασία παραγωγής. 4. Να συντροφεύει τον μαθητή κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου του/της στην εταιρεία. 5. Να αξιολογήσει την πρόοδο που ο κάθε μαθητευόμενος κάνει και, επομένως, να συνεισφέρει στην τελική τους αξιολόγηση. 6. Να γράψει μια τελική έκθεση σχετικά με την πρόοδο του μαθητευόμενου στη δουλειά. Όταν επιλέγετε μέντορες, να είστε ενήμεροι για το πώς αυτή η διαδικασία επιλογής συμβάλλει επίσης σε μια σημαντική εμπειρία κατάρτισης για τους μαθητευόμενους. Αυτό σημαίνει την αναζήτηση χαρακτηριστικών πέρα από μια τεχνική ικανότητα (και γνωρίζοντας ότι μερικές φορές ο εργαζόμενος με τις καλύτερες τεχνικές ικανότητες μπορεί να μην είναι καλός μέντορας). Μερικά σημαντικά χαρακτηριστικά για τους μένοτρες είναι οι ικανότητες ηγεσίας τους, το να έχουν μια θετική στάση, το να έχουν την ικανότητα να επικοινωνούν αποτελεσματικά, το να είναι ανοιχτοί στη συνεργασία με τους νεώτερους ανθρώπους, η προθυμία τους να αντιμετωπίσουν χρονικούς περιορισμούς και η ικανότητα διαχείρισης του επιπλέον φόρτου εργασίας με έναν ευέλικτο τρόπο. Επιπλέον, οι μέντορες πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να διδάσκουν. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι μόνο σε θέση να δείξουν στον μαθητευόμενο πώς να κάνει κάτι, αλλά ότι είναι επίσης σε θέση να εξηγήσουν γιατί γίνεται με αυτόν τον τρόπο. Για να έχουμε επιτυχημένους μαθητευόμενους, είναι σημαντικό οι μαθητές αυτοί να μπορούν να κατανοήσουν τη διαδικασία σκέψης πίσω από το έργο και να έχουν την ικανότητα να λύσουν προβλήματα στο μέλλον. Οι μέντορες πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι θα υπάρξουν στιγμές κατά τις οποίες οι μαθητευόμενοι θα χρειαστούν πιο έντονη υποστήριξη και στιγμές που οι μαθητές πρέπει να εξασκηθούν και να μάθουν από τα λάθη τους. Η γνώση του πότε πρέπει να παρέχεται περισσότερη (ή λιγότερη) υποστήριξη

είναι κάτι που είναι τόσο εγγενές στη διδασκαλία όσο και κάτι που μπορεί να μαθευτεί από την πράξη. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η καθοδήγηση ενός μαθητευομένου δεν είναι μόνο ωφέλιμη για τον μαθητή, αλλά και για τον μέντορα. Η καθοδήγηση είναι μια ευκαιρία να αναπτυχθούν ικανότητες διαχείρισης ανθρώπων, για ανθρώπους που δεν είχαν αυτές τις ικανότητες πριν. Επιπλέον, περίπου το 80% των εργοδοτών πιστεύουν ότι οι μέντορές τους επωφελούνται από την κατάρτιση ενός μαθητευόμενου επειδή αυτή η διαδικασία ανανεώνει και αναζωογονεί τον μέντορα, αυξάνοντας την παραγωγικότητα και την ασφάλεια καθώς οι μέντορες αναζητούν πρότυπα βέλτιστων πρακτικών.

2.5. Κατανοώντας τα Βασικά Βήματα της Μαθητείας

Το πρόγραμμα μαθητείας μπορεί να χωριστεί σε τρία κύρια μέρη: πριν από τη μαθητεία, κατά τη διάρκεια αυτής και μετά τη μαθητεία. Σε αυτήν την ενότητα, εστιάσαμε στο πρώτο μέρος αυτής της διαδικασίας, υπογραμμίζοντας τη σημασία του προσδιορισμού των αναγκών, της επιλογής των υποψηφίων και της συνεργασίας με άλλους φορείς στη διαδικασία. Πριν λάβει χώρα η μαθητεία, είναι σημαντικό να κατανοήσετε ποιες είναι οι νομικές ρυθμίσεις για την έναρξη μιας μαθητείας και να εφαρμόσετε αυτούς τους κανόνες στο πρόγραμμα που θέλετε να δημιουργήσετε. Αυτοί οι κανονισμοί θα ποικίλλουν σε διαφορετικές χώρες ή ακόμα και κράτη εντός των χωρών, οπότε είναι σημαντικό να κάνετε τη δική σας έρευνά.

Σημαντικές πτυχές που θα εισφέρουν στο πρόγραμμα οι νομικές ρυθμίσεις περιλαμβάνουν (όχι περιοριστικά): το χρόνο που ο μαθητευόμενος βρίσκεται στο χώρο εργασίας, τον τύπο τοποθέτησης που μπορεί να κάνει ο μαθητευόμενος και τις μαθησιακές απαιτήσεις για την απόκτηση του πιστοποιητικού κ.λπ. Επιπλέον, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποιοι είναι οι έλεγχοι υγείας και ασφάλειας που πρέπει να γίνουν πριν από τη μαθητεία και τις απαιτήσεις ασφάλισης κατά τη διάρκεια της μαθητείας. Μια άλλη σημαντική πτυχή για να καλυφθεί «πριν από τη μαθητεία» είναι η ανάπτυξη του προγράμματος σπουδών και ο ορισμός του ρόλου που θα εκπληρώσει ο μαθητευόμενος. Το επίσημο πρόγραμμα σπουδών θα πρέπει να αναπτυχθεί επάνω στη νομική βάση για τη μαθητεία και την ανάλυση αναγκών που διεξάγεται από τις επιχειρήσεις που αναφέρονται στην Υποενότητα 3. Ως εκ τούτου, ο σχεδιασμός του προγράμματος σπουδών θα περιλαμβάνει ένα μείγμα θεωρητικής διδασκαλίας που θα συμπληρώνει και θα συμπληρώνεται από την πρακτική διδασκαλία. Είναι σημαντικό τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι εργοδότες να γνωρίζουν τις προσδοκίες και τους στόχους του προγράμματος. Η σαφής προοπτική αυτών των πτυχών θα επιτρέψει στις οντότητες να υλοποιήσουν αποτελεσματικότερα το πρόγραμμα. Επιπλέον, πριν αρχίσει η μαθητεία, επιλέγεται ο υποψήφιος. Αυτή η περίοδος επιλογής είναι απαραίτητη για την επιτυχία του προγράμματος, επειδή η εταιρεία ενσωματώνει έναν νέο εργαζόμενο στην επιχείρησή της και όπως όλοι οι νέοι υπάλληλοι, είναι σημαντικό αυτή ή αυτός να ενταχθεί στην εταιρική κουλτούρα. Εάν η επιλογή είναι κατάλληλη, αυξάνεται η πιθανότητα θετικής μαθητείας.

Το δεύτερο μέρος του προγράμματος λαμβάνει χώρα μόλις ο υποψήφιος επιλεγεί και ξεκινήσει η μαθητεία. Κατά τη διάρκεια της μαθητείας, είναι 0

σημαντικό να υποστηρίζεται ο μαθητευόμενος από όλες τις κατευθύνσεις. Οι πτυχές της διαδικασίας μαθητείας θα συζητηθούν σε επόμενες υποενότητες, αλλά εδώ θα δώσουμε μια σύντομη επισκόπηση προκειμένου να έχετε μια ιδέα για το τι πρόκειται να συμβεί. Πριν από την έναρξη της πρακτικής αλληλεπίδρασης στην εταιρεία, είναι απαραίτητο για τον μαθητευόμενο να καταλάβει ποιες είναι οι προσδοκίες. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι όλοι βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος, η δημιουργία μιας σύμβασης και ενός σχεδίου κατάρτισης είναι μία καλή αρχή. Αυτά τα έγγραφα θα χρησιμεύσουν τόσο ως καταγραφή του τι θα καλυφθεί κατά τη διάρκεια της μαθητείας όσο και ως βάση ώστε όλοι να είναι ενημερωμένοι σχετικά με τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Επιπλέον, είναι σημαντικό να επισημοποιηθεί μια σύμβαση. Η σύμβαση αυτή θα εξαρτηθεί από τη χώρα και τις νομικές ρυθμίσεις της χώρας, αλλά μπορεί να περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τους μισθούς, τις διακοπές, την ασφάλιση κλπ. Στις περισσότερες χώρες, ο μαθητευόμενος καλύπτεται από τους ίδιους νόμους με τους κανονικούς εργάτες, αλλά η εταιρεία μπορεί να εφαρμόσει ορισμένα κίνητρα που χρησιμοποιούνται από τις χώρες για την προώθηση της μαθητείας. Η διάρκεια του προγράμματος μαθητείας μπορεί να κατανεμηθεί σε μικρότερες φάσεις που θα μεταφέρουν τον μαθητευόμενο από την περίοδο προσαρμογής στην ολοκλήρωση του προγράμματος. Στην επόμενη υποενότητα, αυτά τα διαφορετικά στάδια μάθησης θα συζητηθούν περισσότερο σε βάθος, αλλά συνίστανται στην εξέλιξη του μαθητευόμενου όντας αρχάριος σε κάποιον που έχει μια καλή βάση επαγγελματικών γνώσεων για έναν συγκεκριμένο κλάδο. Σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος μαθητείας, τόσο οι μέντορες όσο και οι μαθητευόμενοι θα πρέπει να λαμβάνουν υποστήριξη όταν είναι απαραίτητο.

Η υποστήριξη μπορεί να είναι εσωτερική στην εταιρεία, αλλά πρέπει επίσης να περιλαμβάνει αλληλεπίδραση με το εκπαιδευτικό ίδρυμα και οποιονδήποτε άλλον εξωτερικό ή ενδιάμεσο φορέα που εμπλέκεται. Το τελευταίο μέρος του προγράμματος μαθητείας είναι η αξιολόγηση. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θεωρηθεί ότι η αξιολόγηση του προγράμματος δεν θα πρέπει να είναι ένα πράγμα που συμβαίνει μόνο μια φορά στο τέλος της μαθητείας. Εάν η αξιολόγηση πρόκειται να είναι επωφελής για την εξέλιξη του προγράμματος, είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη ο σκοπός της αξιολόγησης κατά τη διάρκεια ολόκληρης της διαδικασίας μαθητείας. Η τελική αξιολόγηση θα πρέπει να πραγματοποιηθεί προς το τέλος της μαθητείας (ή μετά την οριστική λήξη αυτής). Αυτή η ανασκόπηση ολόκληρης της διαδικασίας πρέπει να επικεντρωθεί στο εάν ή όχι οι αρχικοί στόχοι και τα αποτελέσματα επιτεύχθηκαν. Επιπλέον, η αξιολόγηση θα πρέπει να έχει ένα στοιχείο που θα εξετάζει μελλοντικές αλλαγές που θα μπορούσαν να γίνουν στο πρόγραμμα. Δηλαδή, οι αξιολογήσεις θα πρέπει να διεξάγονται προκειμένου να είναι σε θέση να προσδιορίσουν πώς μπορεί να βελτιωθεί το σύστημα μαθητείας και η διαδικασία που χρησιμοποιείται για την οργάνωση και τη διαχείριση αυτής της εμπειρίας. Αυτή η βελτίωση θα πρέπει να εξεταστεί από την άποψη της επιχείρησης, αλλά και από την οπτική γωνία του μαθητευομένου. Αυτά τα δύο τελευταία τμήματα της μαθητείας θα αναλυθούν και θα εξηγηθούν σε βάθος στις υποενότητες που ακολουθούν, επικεντρώνοντας στον τρόπο με τον οποίο θα πραγματοποιηθεί μια μαθητεία προκειμένου να γίνει μια ωφέλιμη εμπειρία για όλους τους εμπλεκόμενους. .

3.1. Διαδικασία της Μαθητείας Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι δομής ενός προγράμματος μαθητείας. Η επίσημη δομή του προγράμματος θα εξαρτηθεί από τις διαδικασίες και τις ικανότητες που επισημαίνονται στο πρόγραμμα σπουδών, οι οποίες με τη σειρά τους βασίζονται στα νομικά πρότυπα που έχουν θεσπιστεί στη χώρα σας. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η κατάρτιση που στηρίζεται στην εργασία και η μάθηση που βασίζεται στη σχολική τάξη είναι ταυτόχρονες ή θα μπορούσαν να εναλλάσσονται μεταξύ της εντός της εργασίας φάσης και της εκτός εργασίας φάσης. Ανεξάρτητα από τη δομή του προγράμματος μαθητείας, είναι σημαντικό να κατανοηθούν οι φάσεις δημιουργίας και εκμάθησης, τις οποίες θα πρέπει να υλοποιήσουν τα μέλη που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, για να είναι επιτυχημένο. Το πρώτο βήμα για την ανάπτυξη ενός προγράμματος μαθητείας είναι η δημιουργία σχέσεων με τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς και η οργάνωση ενός προγράμματος σπουδών. Για να γίνει αυτό το πρώτο βήμα, είναι σημαντικό όλοι οι φορείς να έχουν μια κοινή αντίληψη των αναμενόμενων αποτελεσμάτων του προγράμματος. Αυτά τα αποτελέσματα θα πρέπει να είναι επωφελή για όλους τους εμπλεκόμενους (επιχειρηματίες, μαθητευόμενους, εκπαιδευτικούς φορείς κ.λπ.), επειδή η επιτυχία του προγράμματος σχετίζεται άμεσα με τα συμφέροντα αυτών των φορέων. Ως επιχείρηση, το να έχετε μια σαφή ιδέα για το τι σκέφτεστε για το πρόγραμμα μαθητείας προτού ξεκινήσετε την αναπτυξιακή διαδικασία, μπορεί να σας βοηθήσει να εκφράσετε τον εαυτό σας καλύτερα. Σκεφτείτε να ελέγξετε τις πηγές που παρέχονται στο τέλος αυτού του τμήματος για να βελτιώσετε τις επικοινωνιακές δεξιότητές σας και να εξετάσετε την εφαρμογή κοινών γλωσσικών στρατηγικών, για να βεβαιωθείτε ότι η φάση ανάπτυξης του προγράμματος μαθητείας είναι επιτυχημένη. Μόλις δημιουργηθεί το πρόγραμμα σπουδών και εφαρμόζονται οι νομικοί περιορισμοί (οι κανονισμοί αυτοί διαφέρουν σε κάθε χώρα ή ακόμα και σε 0

κάθε περιοχή), αρχίζει η διαδικασία εκμάθησης. Αυτή η διαδικασία μάθησης μπορεί γενικά να χωριστεί σε πέντε στάδια: 1. Μοντελοποίηση από την αυθεντία (ή μέντορα), καθώς ο μαθητευόμενος αναπτύσσει ένα νοητικό μοντέλο για το πώς λειτουργούν τα πράγματα. 2. Ο μαθητευόμενος αρχίζει να εξασκεί τις τεχνικές που του/της έχει δείξει ο μέντορας, ενώ παράλληλα λαμβάνει υποστήριξη και σχόλια από τον μέντορα. 3. Ο μαθητευόμενος θα διευρύνει σιγά-σιγά το εύρος των γνώσεών του, αυξάνοντας συνεχώς την ανεξαρτησία του. 4. Ο μαθητευόμενος θα αρχίσει να αυτοκατευθυνθεί σε μερικές από τις μαθησιακές του διαδικασίες, μέσα στα πλαίσια των κανονισμών που ορίζει το πρόγραμμα. 5. Μόλις ο μαθητευόμενος έχει φτάσει σε ένα ορισμένο επίπεδο δεξιοτήτων και γνώσεων, αυτός θα αρχίσει να συζητά τεχνικές και μοντέλα με τον μέντορα του, γενικεύοντας τον τρόπο με τον οποίο οι μέθοδοι αυτές λειτουργούν σε ένα πλαίσιο και μπορούν να βελτιωθούν ή να εφαρμοστούν σε άλλα καθήκοντα. Επιπλέον, μπορούμε να εντοπίσουμε διαφορετικές μεθόδους διδασκαλίας που εντοπίζονται στα προγράμματα μαθητείας. Το βασικό μοντέλο αυτής της διαδικασίας χωρίζεται σε πέντε μεθόδους διδασκαλίας: 1. Μοντελοποίηση: όταν ο ειδικός ή ο μέντορας δείχνει τη διαδικασία σκέψης. 2. Προγύμναση και προσωρινή υποστήριξη, που βοηθάει τους σπουδαστές να κατακτήσουν ανώτερα επίπεδα κατανόησης και απόκτησης δεξιοτήτων. Αυτό συμβαίνει όταν ο μέντορας προσφέρει εποικοδομητική κριτική και στοιχεία, ενώ ο μαθητευόμενος εκτελεί ορισμένες εργασίες. Αυτή η μέθοδος διδασκαλίας προσφέρεται ως υποστήριξη στον μαθητευόμενο.

3. Συνεργασία: ένας τρόπος να ενθαρρύνονται οι μαθητευόμενοι να μοιραστούν τις γνώσεις τους, τη συλλογιστική τους και τις διαδικασίες επίλυσης προβλημάτων. 4. Αντανάκλαση: η εφαρμογή της αυτοανάλυσης και της αξιολόγησης, συγκρίνοντας τα αποτελέσματα του μαθητευόμενου με τα αποτελέσματα του μέντορα με σκοπό την καλύτερη κατανόηση της διαδικασίας. 5. Εξερεύνηση: όταν ο σπουδαστής δεν είναι πλέον απόλυτα εξαρτώμενος από τον μέντορα και αρχίζει να εφαρμόζει κάποια κατευθυνόμενη από τον ίδιο μάθηση. Αυτές οι στρατηγικές είναι ο τρόπος με τον οποίο ο δάσκαλος ή ο μέντορας είναι σε θέση να ωθήσει ή να βοηθήσει τον μαθητευόμενο να κινηθεί μέσα στα πέντε στάδια της μαθητείας που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι όλες οι μαθητείες είναι διαφορετικές και η εύρεση του τί ωφελεί την επιχείρησή σας, είναι σημαντική για την επιτυχία του προγράμματος. Το τελικό στάδιο του προγράμματος μαθητείας είναι η αξιολόγηση. Αργότερα σε αυτό το μάθημα, θα προταθούν διαφορετικές τεχνικές αξιολόγησης, αλλά κατά τη διάρκεια ολόκληρης της διαδικασίας θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη αυτή η τελική αξιολόγηση. Αυτό το τελικό στάδιο θα εξαρτηθεί από τους αρχικούς στόχους και τα αποτελέσματα που καθορίστηκαν στο στάδιο ανάπτυξης του προγράμματος σπουδών. .3.2. Ο Ρόλος Σας Κατά Τη Διάρκεια Της Μαθητείας Ο μαθητευόμενος αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του προγράμματος μαθητείας για την επιχείρησή σας. Το επίπεδο συμμετοχής σας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας θα πρέπει να είναι υψηλό. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο στόχος σας είναι να χρησιμοποιήσετε τις μαθητείες ως μια μακροπρόθεσμη προσέγγιση για την αύξηση του εργατικού δυναμικού σας και να διασφαλίσετε ότι οι δεξιότητες που απαιτούνται για τη διατήρηση της εταιρείας είναι διαθέσιμες. Αυτό σημαίνει ότι το πρόγραμμα μαθητείας θα σας βοηθήσει να βεβαιωθείτε ότι καλύπτονται οι μελλοντικές σας ανάγκες.

Επομένως, για να επιτευχθεί αυτό το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της προσφοράς ειδικευμένων εργαζομένων, είναι απαραίτητο να ενσωματωθεί ουσιαστικά ένας μαθητευόμενος στην επιχείρηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επιχειρήσεις εγγυώνται ακόμη μια προσφορά εργασίας για μαθητευόμενους που ολοκληρώνουν με επιτυχία το πρόγραμμα. Ακόμα κι αν αυτό δεν είναι δυνατό στην περίπτωσή σας, σκεφτείτε πώς μπορείτε να ενσωματώσετε αυτόν τον μαθητευόμενο στον μελλοντικό προγραμματισμό σας. Λαμβάνοντας υπόψη το σκοπό αυτό, η εταιρεία πρέπει να συμμετέχει σε όλες τις φάσεις της μαθητείας και πρέπει να γνωρίζει ότι αυτή η συμμετοχή στο πρόγραμμα θα αντικατοπτρίζεται στα τελικά αποτελέσματα και τα οφέλη της εταιρείας. Ας εξετάσουμε όλα τα διαφορετικά βήματα όπου είναι επωφελές για μια επιχείρηση να είναι παρούσα: 1.Εύρεση ενός εκπαιδευτικού ιδρύματος που θα αναλάβει τη θεωρητική εκπαίδευση και τη συνεργασία για την ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών 2.Καθορισμός της μαθητευομένου.

περιγραφής

της

εργασίας

και

πρόσληψη

ενός

3. Πρόσληψη του μαθητευόμενου και δημιουργία σχεδίου κατάρτισης. 4. Καθοδήγηση και υποστήριξη του μαθητευομένου. 5. Δημιουργία σχεδίου αξιολόγησης και εφαρμογή του στο πρόγραμμα. Τα διαφορετικά καθήκοντα θα αντιστοιχούν στους υπαλλήλους που εργάζονται σε οργανωτικά επίπεδα όπου εκτελούνται. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του προγράμματος σπουδών με το εκπαιδευτικό ίδρυμα και της πρόσληψης του μαθητευομένου, πρέπει να εμπλέκεται η διοίκηση. Αυτή η διαδικασία πρέπει να ταιριάζει στις ανάγκες της εταιρείας. Ως εκ τούτου, η διοίκηση είναι το καταλληλότερο μέρος της επιχείρησης για την αντιμετώπιση αυτών των πτυχών.

Από την άλλη πλευρά, ο μέντορας του μαθητευόμενου θα αναλάβει την πλειοψηφία της ευθύνης, καθώς πρόκειται για την εκπαίδευση και υποστήριξη του μαθητευόμενου κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν εμπλέκεται η υπόλοιπη εταιρεία. Το προσωπικό της διοίκησης και το λοιπό προσωπικό θα πρέπει να παρέχει βοήθεια και υποστήριξη όταν χρειάζεται. Τέλος, ορισμένα τμήματα του προγράμματος μαθητείας πρέπει να αναληφθούν από διάφορα τμήματα της ομάδας της επιχείρησης. Η δημιουργία ενός σχεδίου κατάρτισης και ενός σχεδίου αξιολόγησης είναι πράγματα που πρέπει να συμφωνήσουν τόσο η διοίκηση όσο και ο μέντορας. Με τη συμφωνία των δύο μερών για αυτά τα σχέδια, μπορείτε να είστε σίγουροι ότι υπάρχει κατανόηση μεταξύ τους και ότι οι προσδοκίες είναι ρεαλιστικές. Τα σχέδια αυτά πρέπει να αναπτυχθούν γύρω από τα καθήκοντα που θα πρέπει να εκτελεστούν κατά τη διάρκεια του προγράμματος μαθητείας. Με την προσαρμογή της εκπαίδευσης στις ανάγκες της επιχείρησής σας, είναι πιο πιθανό να οργανώσετε τους ανθρώπους που εμπλέκονται για την επιτυχία. Κατά τη διάρκεια της μαθητείας, είναι σημαντικό να καταλάβετε ότι θα υπάρξουν στιγμές που ο μαθητευόμενος μπορεί να χρειαστεί περισσότερη υποστήριξη. Το πρόγραμμα θα πρέπει να οικοδομηθεί κατά τέτοιο τρόπο, που να επιτρέπει την εφαρμογή αποτελεσματικών μηχανισμών στήριξης, ειδικά όταν αυτός ο μαθητευόμενος είναι πολύ νέος. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι μαθητευόμενοι θα πρέπει πιθανώς να επιβλεφθούν αρκετά στενά, ώστε να αναπτυχθούν πιο γρήγορα στην εταιρεία. Αυτή η υποστήριξη θα πρέπει να περιλαμβάνει το να κάνετε τον μαθητευόμενο να νιώσει άνετα στην εταιρεία και να του παρέχετε κατανόηση για το ποιός είναι ο ρόλος του μέσα στην ομάδα. Επιπλέον, με το να μοιράζεστε πληροφορίες σχετικά με το πότε είναι τα διαλείμματα, τον κώδικα ενδυμασίας και τα σχέδια ασφάλειας, είστε σε θέση να δημιουργήσετε μια κατάσταση, όπου ο μαθητευόμενος αισθάνεται ότι είναι κομμάτι της επιχείρησης. Ως εκ τούτου, θα είναι πιο πιθανό να αναπτυχθεί. Ουσιαστικά, 0

δημιουργείτε ένα περιβάλλον στο οποίο οι μαθητευόμενοί σας μπορούν να ευδοκιμήσουν. Καθ 'όλη τη διάρκεια του προγράμματος, ο μαθητευόμενος πρέπει να λάβει εποικοδομητική κριτική τόσο από τη διοίκηση όσο και από τον μέντορά του. Αυτή η εποικοδομητική κριτική πρέπει να δοθεί με τρόπο που να επιτρέπει στους μαθητευόμενους να αλλάξουν και να αναπτυχθούν με θετικά. Μόλις τελειώσει η μαθητεία, ο μαθητευόμενος θα πρέπει επίσης να λάβει μια τελική κριτική, ανεξάρτητα από το αν η εταιρεία πρόκειται να τον προσλάβει ή όχι.

3.3. Σκεπτόμενοι Πρακτικά Ενώ υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι για την πραγματοποίηση των πρακτικών πτυχών (πλαισίων, σχεδίων κατάρτισης, περιοδικών κλπ.) ενός προγράμματος μαθητείας, αυτή η ενότητα θα καλύψει ορισμένα βασικά πράγματα που πρέπει να θυμάστε κατά την οργάνωση μιας μαθητείας. Όταν εφαρμοστούν σωστά, αυτές οι πρακτικές πτυχές θα συμβάλουν στη διασφάλιση της ποιότητας της μαθητείας. Για άλλη μια φορά, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τις διαφορετικές νομικές ρυθμίσεις που υπάρχουν στη χώρα σας. Αυτά τα πρότυπα θα περιγράφουν τις βασικές συμφωνίες που πρέπει να δημιουργηθούν. Όταν αποφασίζετε πώς να διαρθρώσετε το πρόγραμμα μαθητείας σας, να έχετε πάντα υπόψη σας τις συγκεκριμένες ανάγκες που έχει η εταιρεία σας σύμφωνα με αυτούς τους νόμους. Το πρώτο βήμα που πρέπει να ακολουθήσετε είναι να επιλέξετε ένα πλαίσιο κατάρτισης που θα ακολουθήσετε. Το πλαίσιο αυτό πρέπει να δημιουργηθεί ταυτόχρονα με την καθιέρωση του ακαδημαϊκού προγράμματος σπουδών. Το πλαίσιο αυτό θα περιλαμβάνει τις νομικές υποχρεώσεις της εταιρείας στο πρόγραμμα μαθητείας και θα εξετάζει: την εγγραφή και την πιστοποίηση που

παρέχεται από τη μαθητεία, τη διάρκεια του προγράμματος, τις ευθύνες των ενδιαφερομένων μερών κλπ.

Το πλαίσιο αυτό δεν θα μπει στις συγκεκριμένες λεπτομέρειες του προγράμματος μαθητείας, αλλά θα χρησιμεύσει ως επίσημο έγγραφο που θα παρουσιαστεί στην κρατική υπηρεσία που είναι υπεύθυνη για τις μαθητείες. Επιπλέον, θα εξασφαλίσει την ποιότητα και την αναγνώριση της διαδικασίας πιστοποίησης. Ανάλογα με τη χώρα σας, θα υπάρξουν διαφορετικές ερμηνείες σχετικά με τον τρόπο δημιουργίας αυτού του επίσημου πλαισίου. Επομένως, αυτό το πλαίσιο πρέπει να γραφτεί σύμφωνα με τους κανονισμούς που έχουν θεσπιστεί σε εθνικό ή κρατικό επίπεδο. Το επόμενο βήμα είναι να δημιουργήσετε μια επίσημη σύμβαση ή συμφωνία μεταξύ της επιχείρησής σας και του μαθητευόμενου. Αυτή η σύμβαση είναι μια σύντομη συμφωνία μεταξύ του εργαζομένου (μαθητευόμενος) και του εργοδότη σχετικά με τις βασικές νομικές πτυχές της σχέσης. Δείτε τις πρόσθετες πηγές για να βρείτε διάφορα παραδείγματα συμβολαίων μαθητείας. Τα δύο προαναφερόμενα έγγραφα πρέπει να αντιστοιχούν στις νομικές απαιτήσεις της χώρας ή της περιοχής σας. Ως ενδιάμεσος οργανισμός, θα πρέπει να γνωρίζετε τις ιδιαιτερότητες της χώρας σας. Με αυτό τον τρόπο θα είστε σε θέση να υποστηρίξετε τις επιχειρήσεις και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να κατανοήσουν τι πρέπει να κάνουν για να δημιουργήσουν νόμιμα προγράμματα μαθητείας. Μετά την κάλυψη της νομικής βάσης, είναι σημαντικό να δημιουργηθεί μια ισχυρή εσωτερική δομή για τη μαθητεία, προκειμένου να είναι επιτυχής στη δημιουργία ενός σχεδίου μάθησης ή κατάρτισης. Αυτό σημαίνει ότι ο μαθητευόμενος, ο μέντορας, η εταιρεία και το ίδρυμα κατάρτισης είναι σαφείς σχετικά με τους στόχους και τα αναμενόμενα αποτελέσματα του προγράμματος. Αυτές οι πληροφορίες μπορούν να διαρθρωθούν σε ένα μη νομικό έγγραφο (αν και σε ορισμένες χώρες μπορεί να απαιτείται), το οποίο είναι εσωτερικό του προγράμματος. Πρέπει να εκφράσει το δρόμο που ελπίζουν να κάνουν 0

τόσο οι μαθητευόμενοι όσο και οι εργαζόμενοι κατά τη διάρκεια της μαθητείας και θα μπορούσε να περιλαμβάνει πτυχές όπως: τι θα μάθει κανείς κατά τη διάρκεια της μαθητείας, τους στόχους του μαθητευόμενου, το πότε θα διεξαχθούν τακτικοί έλεγχοι προόδου κλπ. Αυτή η συμφωνία πρέπει να περιλαμβάνει τους ρόλους και τις ευθύνες όλων των εμπλεκομένων στο πρόγραμμα μερών. Αν και αυτός ο τύπος εγγράφου ενδέχεται να μην είναι νομικά απαιτούμενος στη χώρα σας, έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει στην ενίσχυση της επιτυχίας της μαθητείας όταν όλοι είναι σαφείς σχετικά με τις προσδοκίες και τα αποτελέσματα. Ως εκ τούτου, προτείνουμε αυτόν τον τύπο σχεδίου. Επιπλέον, θα πρέπει να δημιουργηθεί ή να προσαρμοστεί ειδικά για τον μαθητευόμενο στη συγκεκριμένη θέση εργασίας που πληρώνει αυτός ο μαθητευόμενος. Κατά την ανάπτυξη αυτού του σχεδίου, εξετάστε τους ακόλουθους παράγοντες: - Τις υπάρχουσες δεξιότητες του μαθητευομένου. - Τις λειτουργικές απαιτήσεις της επιχείρησης. - Τις απαιτήσεις της μαθητείας. - Το στυλ και το ποσοστό εκμάθησης του μαθητευομένου. Ο γενικός στόχος αυτού του τύπου εγγράφου είναι να αρχίσει να δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου ο μαθητευόμενος αισθάνεται ότι αυτός ή αυτή καταλαβαίνει ποιες είναι οι προσδοκίες του προγράμματος. Η κατανόηση των προσδοκιών έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει την εμπιστοσύνη και επιτρέπει στους μαθητευόμενους να αισθάνονται άνετοι με την ανάπτυξή τους. Επιπλέον, θα παρέχει μια ολιστική εικόνα του προγράμματος, ενισχύοντας την εμπειρία.

Το σχέδιο αυτό πρέπει να είναι ευέλικτο και ανοικτό για αξιολόγηση καθ’ όλη τη διάρκεια της μαθητείας. Συνεπώς, η δημιουργία του σχεδίου αξιολόγησης θα πρέπει να πραγματοποιείται ταυτόχρονα με αυτό το σχέδιο μάθησης. Στην επόμενη ενότητα θα δούμε τη δημιουργία του σχεδίου αξιολόγησης. Εντούτοις, εδώ είναι σημαντικό να δείξουμε ότι είναι απαραίτητη η συνεχής αξιολόγηση για να μπορέσουμε να τροποποιήσουμε το σχέδιο μάθησης σύμφωνα με τις ανάγκες που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Προκειμένου να συμπληρωθεί η αξιολόγηση, εξετάστε το ενδεχόμενο να συστήσετε ασκήσεις που πρέπει να ολοκληρωθούν πριν από τη μαθητεία και την τήρηση ημερολογίων κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Αυτές οι πτυχές θα εξεταστούν λεπτομερέστερα στην επόμενη ενότητα, αλλά δείτε τις πηγές εκμάθησης για μια σύντομη εισαγωγή στην τήρηση ημερολογίων μαθητευόμενου.

3.4. Συχνά Προβλήματα και μερικές Λύσεις Όπως σε όλες τις περιπτώσεις όπου συνεργάζονται διαφορετικοί άνθρωποι, έτσι μπορεί να εμφανιστεί σύγκρουση κατά τη διάρκεια του προγράμματος μαθητείας. Αυτή η σύγκρουση δεν είναι απαραιτήτως αρνητική και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευεργετικά για τη βελτίωση των σχέσεων και των εργασιακών καταστάσεων. Ωστόσο, εάν η σύγκρουση στον εργασιακό χώρο δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να εκδηλωθεί σοβαρό πρόβλημα. Ως εκ τούτου, συνιστούμε να είστε ανοικτοί και ενήμεροι για πιθανές συγκρούσεις και προβλήματα που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια της μαθητείας. Εάν τα ζητήματα αυτά μπορούν να επιλυθούν ανεπίσημα πρώτα, η λύση θα είναι πιθανότερο να είναι επωφελής για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τα εμπλεκόμενα άτομα. Επιπλέον, τα προβλήματα που επιλύονται ανεπίσημα θα έχουν μικρότερη πιθανότητα να συμβάλουν στη συνέχιση του προβλήματος. Ωστόσο, εάν δεν είναι δυνατόν να επιλυθεί το πρόβλημα ανεπίσημα, μπορεί να χρειαστεί να προχωρήσετε σε επίσημες διαδικασίες. Οι επίσημες 0

διαδικασίες περιλαμβάνουν επικοινωνία με την ανώτερη διοίκηση της επιχείρησης ή την επαφή με τον οργανισμό που είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία της μαθητείας. Να είστε βέβαιοι ότι καταλαβαίνετε πώς να αντιμετωπίζετε τις επίσημες συγκρούσεις στη χώρα σας εντός του πλαισίου μαθητείας και επικοινωνήστε αυτό το θέμα με την επιχείρηση Σε αυτή την ενότητα θα επικεντρωθούμε σε πιθανά προβλήματα και πιθανές λύσεις, σε ζητήματα που μπορούν να επιλυθούν ανεπίσημα. Εάν αντιμετωπιστούν σωστά, αυτά τα προβλήματα και οι συγκρούσεις μπορούν να λυθούν κατά τρόπο που τελικά θα προσδώσει στην επιτυχή ολοκλήρωση μιας μαθητείας. Παρακαλούμε θυμηθείτε ότι εάν εσείς, όπως και η εταιρεία, αντιμετωπίζει προβλήματα με τον μαθητευόμενο, είναι πιθανό ότι αυτός ο μαθητευόμενος έχει επίσης προβλήματα με την επιχείρηση, οπότε η εξεύρεση λύσεων θα είναι πιθανώς αμοιβαία επωφελής. Ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που αντιμετωπίζει η μαθητεία είναι να μην υπάρχει σωστή συνεργασία ανάμεσα στην εταιρεία και τον μαθητευόμενο. Σε προηγούμενες ενότητες, μιλήσαμε για τη σημασία της πρόσληψης, αλλά είναι σημαντικό να επαναλάβουμε εδώ ότι η επιλογή του μαθητευόμενού σας είναι εξίσου σημαντική με την επιλογή ενός υπαλλήλου. Ένας από τους καλύτερους τρόπους επίλυσης των συγκρούσεων είναι να τις αποτρέψετε και να είστε προσεκτικοί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας πρόσληψης. Αυτό μπορεί να σημαίνει λιγότερα προβλήματα αργότερα. Ωστόσο, ακόμη και με την καλύτερη διαδικασία πρόσληψης, δεν είναι κάθε σχέση εργασίας τέλεια. Το δεύτερο ζήτημα που μπορεί να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της μαθητείας είναι η κακή επικοινωνία. Η κακή επικοινωνία μπορεί να εμφανιστεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, οπότε είναι σημαντικό να είστε σαφείς στην επικοινωνία σας από την πρώτη στιγμή. Ορισμένες κοινές μορφές παρεξήγησης περιλαμβάνουν: - Ανακολουθία των ρόλων και των ευθυνών που πρέπει να αναληφθούν.

- Διαφωνίες σχετικά με τον μαθησιακών δραστηριοτήτων.

τρόπο

πραγματοποίησης

ορισμένων

- Διαφωνία σχετικά με τις τελικές προσδοκίες. Όλα αυτά τα ζητήματα μπορούν να οδηγήσουν σε κακή απόδοση των μαθητευόμενων στο χώρο εργασίας και σε συγκρούσεις μεταξύ του μαθητή και του μέντορα. Προκειμένου να αποτραπεί αυτό το είδος παρεξήγησης, όλοι οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα πρέπει να γνωρίζουν τις διαφορετικές ευθύνες και τα αναμενόμενα αποτελέσματα που έχουν τεθεί. Επιπλέον, η δέσμευση του εργοδότη / μέντορα είναι απαραίτητη για την έγκαιρη αναγνώριση των προβλημάτων και την προσπάθεια επίλυσής τους προτού υπάρξουν σοβαρές συνέπειες. Αυτή η διαδικασία θα πρέπει να λάβει χώρα, ακούγοντας τον μαθητευόμενο και παρακολουθώντας τις εκπαιδευτικές συνεδρίες. Τα παρακάτω βήματα μπορούν να αποτελέσουν πιθανό οδηγό για μέντορες / εργοδότες όταν αντιμετωπίζουν προβληματικές καταστάσεις (αν και πιθανότατα δεν θα είναι εξίσου αποτελεσματικές εάν η κατάσταση έχει εξελιχθεί σε σημαντικά προβληματική): 1.Δηλώστε με σαφήνεια το πρόβλημα από την οπτική γωνία της εταιρείας και ζητήστε από τον μαθητευόμενο την άποψή του και πώς αυτός/αυτή αισθάνεται. 2. Εκφράστε τη θέση του μέντορα σε πρώτο πρόσωπο (π.χ. "με ενοχλεί όταν ..."). 3. Προσπαθήστε να κάνετε την κατάσταση πιο αντικειμενική και από τις δύο πλευρές. 4. Βεβαιωθείτε ότι ο μαθητευόμενος συμφωνεί ότι υπάρχει ένα πρόβλημα και ότι είναι απαραίτητη μια λύση. 5. Προτείνετε μια λύση (π.χ. "θα το ήθελα αν ..."). 6. Ζητήστε από τον μαθητευόμενο τη γνώμη του/της και αν έχει εναλλακτική λύση.

7. Εάν υπάρχουν διαφορετικές προτάσεις, προσπαθήστε να βρείτε τις ομοιότητες. 8. Προτείνετε μια κοινή λύση. 9. Δημιουργήστε μια συμφωνία με τον μέντορα και τον μαθητευόμενο για την υλοποίηση αυτής της λύσης. Όταν ασχολείστε με οποιοδήποτε τύπο επίλυσης συγκρούσεων, προσπαθήστε να κάνετε τον μαθητευόμενο να νιώσει άνετα, αποφεύγοντας να νιώσει αυτός/αυτή ότι δέχεται επίθεση. Ταυτόχρονα, βεβαιωθείτε ότι ο μαθητευόμενος γνωρίζει ότι αν δεν επιτευχθεί λύση, το πρόβλημα θα πρέπει να επιλυθεί υψηλότερα στη διοικητική ιεραρχία. Εάν είναι απαραίτητο, κάντε τη συνάντηση πιο επίσημη δημιουργώντας ένα γραπτό έγγραφο/πρακτικό μεταξύ των εμπλεκόμενων ατόμων. Το τελευταίο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μαθητευόμενοι είναι η εγκατάλειψη της μαθητείας. Αυτό το ζήτημα μπορεί να προέρχεται από διάφορους καθοριστικούς παράγοντες, που σχετίζονται τόσο με τη ζωή όσο και με την εργασία. Σε περίπτωση που οι αποχωρήσεις αυτές σχετίζονται με την εργασία, η επιχείρησή σας θα πρέπει να επανεξετάσει τις προηγούμενες προτάσεις για την πρόσθετη προσοχή στη διαδικασία πρόσληψης και επίλυσης συγκρούσεων. Όταν η απόρριψη αυτή σχετίζεται με ζητήματα ζωής, η εταιρεία έχει λιγότερη δυνατότητα να ελέγξει την κατάσταση. Δείτε τις πηγές εκμάθησης για περισσότερες συμβουλές σχετικά με το τί πρέπει να ψάξετε για τις πιθανές αποχωρήσεις. Λάβετε υπόψη ότι η σύγκρουση δεν είναι απαραιτήτως αρνητική προσθήκη στον εργασιακό χώρο, αλλά ένα φυσιολογικό επακόλουθο της κοινής εργασίας των ανθρώπων. Η αξιοποίηση των καταστάσεων αυτών, η βελτίωση των σχέσεων και η ποιότητα της μαθητείας μπορούν να κάνουν τα αποτελέσματα των συγκρούσεων θετικά. Ωστόσο, το να αφήνετε τα προβλήματα χωρίς επίλυση, μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικά

αποτελέσματα

για

το

πρόγραμμα.

4.1. Εγκαθιδρύοντας την Εξασφάλισης Ποιότητας και το Πρόγραμμα Αξιολόγησης

της

Η ανάπτυξη ενός σχεδίου διασφάλισης ποιότητας και αξιολόγησης θα πρέπει να πραγματοποιείται στην αρχή του προγράμματος μαθητείας. Η αξιολόγηση, θα πρέπει να θεωρείται ως μια συνεχής διαδικασία και όχι μία απλή σύνταξη εκθέσεων. Με τον τρόπο αυτό, το σχέδιο διασφάλισης ποιότητας και αξιολόγησης μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας του προγράμματος όχι μόνο αφού ολοκληρωθεί αλλά και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Οι απαιτήσεις της αξιολόγησης θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις νομικές ρυθμίσεις της χώρας σας. Επομένως, προτού ξεκινήσετε τη διαδικασία ανάπτυξης σχεδίου αξιολόγησης, φροντίστε να ελέγξετε αυτούς τους κανονισμούς. Αυτή η αξιολόγηση του προγράμματος μαθητείας πρέπει να δημιουργηθεί, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν επιτυγχάνονται οι στόχοι και τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Ως εκ τούτου, το σχέδιο διασφάλισης ποιότητας και αξιολόγησης θα πρέπει να βασίζεται στο θεωρητικό πρόγραμμα σπουδών και στο πρακτικό πλαίσιο του προγράμματος μαθητείας, υπογραμμίζοντας τον τρόπο αξιολόγησης των προτεινόμενων ικανοτήτων. Κατά τη δημιουργία και την εφαρμογή της αξιολόγησης είναι σημαντικό να κατανοηθεί με σαφήνεια τί είναι και ποιος είναι ο σκοπός της: η αξιολόγηση είναι μια αντικειμενική διαδικασία, προσανατολισμένη στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο εφαρμόστηκε το πρόγραμμα και του εάν οι επιπτώσεις είχαν προβλεφθεί ή όχι. Η αξιολόγηση αυτή μπορεί να οργανωθεί με διάφορους τρόπους, ανάλογα με τους εθνικούς κανονισμούς: αξιολόγηση που γίνεται αποκλειστικά είτε στο χώρο εργασίας είτε εκτός ή μια αξιολόγηση που πραγματοποιείται τόσο εντός όσο και εκτός του χώρου. Λάβετε υπόψη ότι η αξιολόγηση είναι μια διαδικασία που θα εφαρμοστεί κατά τη διάρκεια ολόκληρου του προγράμματος μαθητείας. Η διαδικασία μπορεί να περιλαμβάνει μια 0

αυτοαξιολόγηση που πραγματοποιείται από τον μαθητευόμενο και/ή την ενεργό συμμετοχή του μαθητευομένου στη διαδικασία αξιολόγησης. Το τελικό αποτέλεσμα του σχεδίου διασφάλισης και αξιολόγησης της ποιότητας θα πρέπει να είναι η πραγματική μέτρηση του εάν ο σπουδαστής ήταν σε θέση να ολοκληρώσει τους καθορισμένους στόχους. Πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τόσο οι παράγοντες εισροής (π.χ. κόστος διαχείρισης) όσο και οι παράγοντες εκροής (π.χ. τα ποσοστά ολοκλήρωσης του προγράμματος) για την επιτυχία του προγράμματος. Προκειμένου να διασφαλιστεί η εγκυρότητα του σχεδίου, θα πρέπει να εκτιμηθούν οι βασικές δεξιότητες, οι γνώσεις και η συμπεριφορά που παρουσιάζονται, ώστε να ταιριάζουν στο πλαίσιο που έχει καθοριστεί προηγουμένως. Σε γενικές γραμμές, οι ικανότητες που στηρίζονται στις δεξιότητες, θα πρέπει συνήθως να αξιολογούνται μετά από παρακολούθηση ή πρακτική αξιολόγηση, Οι δεξιότητες που βασίζονται στη γνώση, μπορούν να αξιολογηθούν χρησιμοποιώντας μια σειρά μεθόδων που είναι θεωρητικές (δοκιμές, αποστολές κ.λπ.) ή πρακτικές (επίλυση προβλημάτων κλπ.). Τέλος, οι δεξιότητες που βασίζονται στη συμπεριφορά, μπορούν να κριθούν χρησιμοποιώντας άμεσες παρατηρήσεις και εκτιμήσεις αξίας / δεοντολογίας. Η αξιολόγηση αυτή πρέπει να σχεδιαστεί κατά τρόπο ολιστικό, εστιάζοντας στην αφομοίωση των δεξιοτήτων, των γνώσεων και της συμπεριφοράς που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Το σχέδιο αυτό πρέπει επίσης να αναπτυχθεί με τρόπο που να είναι δίκαιος, διαφανής, αποτελεσματικός και διαχειρίσιμος. Ο ΟΟΣΑ προσδιορίζει τις ακόλουθες αρχές για την αξιολόγηση των σύγχρονων προγραμμάτων μαθητείας: - Αξιολόγηση ως διαδικασία. - Χρήση κατάλληλων μεθόδων. - Επάρκεια πόρων.

- Ειλικρίνεια. - Διαφάνεια. - Βιωσιμότητα. - Εκμετάλλευση συνεργειών με άλλες αξιολογήσεις. Σε επόμενες ενότητες θα αναφερθούμε στην πιστοποίηση. Σε πολλές χώρες θα πρέπει να συμπεριληφθεί στο σχέδιο αξιολόγησης μια βαθμολογική κλίμακα για να μπορέσει κανείς να αποκτήσει αυτό το τελικό δίπλωμα πιστοποίησης. Κατά τη δημιουργία μιας βαθμολογικής κλίμακας, πρέπει να δημιουργηθούν τουλάχιστον δύο ομάδες (επιτυχία/αποτυχία). Από εκεί και πέρα, η κλίμακα μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο ακριβής, ανάλογα με τους νομικούς κανονισμούς και τους στόχους του προγράμματος Ως επιχείρηση, μαζί με το εκπαιδευτικό ίδρυμα και τους ενδιάμεσους οργανισμούς που εμπλέκονται, θα πρέπει να συμφωνήσετε: στις κατάλληλες μεθόδους αξιολόγησης, στο χρονοδιάγραμμα και στη διάρκεια αυτών των αξιολογήσεων, καθώς και σε τυχόν ειδικές πτυχές που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Το σχέδιο διασφάλισης ποιότητας και αξιολόγησης θα πρέπει να είναι αρκετά λεπτομερές ώστε να εξασφαλίζει συνοχή, αλλά και αρκετά ευέλικτο ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί σε διαφορετικές καταστάσεις. Οι μικρές επιχειρήσεις που συνεργάζονται με άλλες μικρές επιχειρήσεις και μεσάζοντες οργανισμούς, ενδέχεται να διαπιστώσουν ότι οι οργανισμοί αυτοί μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη ενός σχεδίου αξιολόγησης. Πολλοί ενδιάμεσοι οργανισμοί έχουν εμπειρία στο να δουλεύουν με αυτό το είδος σχεδίου και θα είναι σε θέση να διευκολύνουν τη γνώση και τη διορατικότητα της διαδικασίας. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις μπορούν να αναζητήσουν εξωτερικές πληροφορίες, όταν πραγματοποιούν ελέγχους διασφάλισης ποιότητας. Οι ενδιάμεσοι οργανισμοί μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην αξιολόγηση της συνολικής επιτυχίας του προγράμματος. Εφόσον είναι εφικτό, οι έλεγχοι αυτοί πρέπει να γίνονται περιοδικά κατά τη διάρκεια του προγράμματος, προκειμένου να εξασφαλιστεί η βελτίωση.

Ο ενδιάμεσος οργανισμός θα πρέπει να θεωρείται ως βοηθητικός πυλώνας για την εταιρεία, διότι θα εργαστεί για τη βελτίωση του συστήματος. Αυτοί οι οργανισμοί μπορούν να υποστηρίξουν την επιχείρησή σας καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, βοηθώντας έτσι να εξασφαλίσετε ένα ποιοτικό πρόγραμμα, που θα ωφελήσει τις ανάγκες σας.

4.2. Αλλάζοντας τη Διαχείριση και την Ευελιξία του Σχεδίου Όταν ξεκινάτε ένα πρόγραμμα μαθητείας, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι ο χώρος εργασίας και η αγορά αλλάζουν συνεχώς και είναι ευθύνη της εταιρείας να ανταποκριθεί στις αλλαγές αυτές. Ομοίως, πρέπει να θεωρήσουμε ότι η αξιολόγηση του προγράμματος θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να προβληματιστούμε από πιθανές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές, που θα μπορούσαν να γίνουν για τη βελτίωση της μαθητείας. Ως εκ τούτου, η διασφάλιση της ποιότητας και το σχέδιο αξιολόγησης θα πρέπει επίσης να δημιουργούνται με ευέλικτο τρόπο, ο οποίος θα μπορεί να είναι ανοικτός σε ενδεχόμενες αλλαγές. Αυτή η ευελιξία πρέπει να αντικατοπτρίζεται στην ανάπτυξη της διεξαγωγής και της αξιολόγησης του προγράμματος μαθητείας, παρέχοντας στις επιχειρήσεις και τους εξωτερικούς αξιολογητές τη δυνατότητα να λαμβάνουν υπόψη τους διάφορους παράγοντες. Επειδή το ίδιο πρόγραμμα δεν θα διεξάγεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο κάθε χρόνο λόγω ποικίλων παραγόντων (όπως αλλαγές στην αγορά εργασίας, διαφορετικά άτομα που εμπλέκονται στο πρόγραμμα κλπ.), η ευελιξία αυτή θα επιτρέπει να διατηρηθεί το πλαίσιο και να εξακολουθήσει να είναι σε ισχύ. Είναι σημαντικό αυτή η ικανότητα προσαρμογής να αντιστοιχεί σε πτυχές όπως οι τεχνικές εφαρμογής που χρησιμοποιούνται στη διδασκαλία, αλλά να μην επηρεάζει τις δεξιότητες, τις γνώσεις και τις ικανότητες συμπεριφοράς

που είναι απαραίτητες για την ανταγωνιστικότητα του προγράμματος. Σε κάθε περίπτωση, τα βασικά αποτελέσματα του προγράμματος πρέπει να παραμένουν τα ίδια. Για να μπορείτε να καταστήσετε αυτό το σχέδιό ευέλικτο, πρέπει να έχετε κατά νου προσωπικές διαφορές, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τις μεθόδους διδασκαλίας αλλά και τις διαφορετικές μορφές μάθησης. Τις περισσότερες φορές, υπάρχουν περισσότεροι από ένας τρόποι να μοιραστείτε τις ίδιες πληροφορίες και, εάν είστε σε θέση, να συμπεριλάβετε αυτήν την ευελιξία στο σχέδιο, ούτως ώστε να διατηρηθεί η εγκυρότητα των διαφορετικών μεθόδων για τα ίδια αποτελέσματα. Αυτή η ευελιξία πρέπει επίσης να αντικατοπτρίζεται στην ικανότητα διεξαγωγής αξιολόγησης της μαθητείας σε χώρους εντός και εκτός εργασίας. Σε διαφορετικές καταστάσεις μάθησης, μπορεί να είναι απαραίτητο οι μαθητευόμενοι να βρεθούν εκτός χώρου, αλλά αυτό δεν πρέπει να επηρεάσει την εγγενή αξιολόγηση αυτών των σπουδαστών. Αυτό σημαίνει ότι το σχέδιο αξιολόγησης πρέπει να είναι προσαρμόσιμο ανεξάρτητα από το πού εφαρμόζεται. Είναι επίσης σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι η ευελιξία του προγράμματος θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει και να συμβαδίζει με τις συνεχείς αλλαγές στον εκάστοτε κλάδο. Ειδικά στις εμπορικές βιομηχανίες, η μη αντίδραση σε αυτή την αλλαγή θα μπορούσε να αποβεί ζημιογόνος για την εταιρεία. Επομένως, η γνώση των πιθανών αλλαγών σε έναν κλάδο είναι σημαντική για την επιτυχία του προγράμματος. Επιπλέον, εξετάστε τις μελλοντικές ανάγκες σε δεξιότητες και τις νομικές αλλαγές που ενδέχεται να καταλήξουν να επηρεάζουν τη μαθητεία με την πάροδο του χρόνου. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει νέους νόμους που τίθενται σε ισχύ, νέες τεχνολογίες που θα ξεκινήσουν σύντομα, κλπ. Γνωρίζοντας αυτές τις αλλαγές, θα μπορείτε να τις ενσωματώσετε στο εκπαιδευτικό σας πρόγραμμα. Ωστόσο, ακόμη και αν δεν μπορείτε να συμπεριλάβετε συγκεκριμένες αλλαγές, θα πρέπει να προσπαθήσετε να κάνετε το σχέδιό σας ευέλικτο για να αντιμετωπίσετε την εξέλιξη της βιομηχανίας. 0

Ως επιχείρηση, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι ο εκπαιδευτικός οργανισμός που διεξάγει τη θεωρητική κατάρτιση είναι επίσης ανοιχτός στην ευελιξία, ειδικά όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα. Η επιλογή του "σωστού" εκπαιδευτικού ιδρύματος ως εταίρου σας, θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά στην επιτυχία των μαθητευόμενων σας και του προγράμματος συνολικά. Δείτε ένα σύντομο άρθρο στις πρόσθετες πηγές που παρέχεται, για μια σύντομη επισκόπηση των τύπων υπηρεσιών που πρέπει να αναζητάτε όταν επικοινωνείτε με ένα ίδρυμα εταίρο. Εάν έχετε πρόσβαση σε έναν ενδιάμεσο οργανισμό στην περιοχή σας, μπορεί επίσης να βοηθήσει με την κατανόηση του τρόπου αποδοχής της αλλαγής κατά τη διάρκεια του προγράμματος και να παράσχει συμβουλές όταν εμφανίζονται μη αναμενόμενες καταστάσεις. Οι οργανισμοί αυτοί θα πρέπει να είναι σε θέση να σας παρέχουν μια ευρύτερη εικόνα των προγραμμάτων μαθητείας και τεχνογνωσία σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής τους. Οι αλλαγές που γίνονται στο πρόγραμμα μαθητείας πρέπει να θεωρηθούν ως θετική εξέλιξη του συστήματος. Για κάθε χρόνο που εκτελείται πρόγραμμα μαθητείας, πρέπει να αναμένονται αλλαγές. Η αντίσταση στη φυσική εξέλιξη της βιομηχανίας μπορεί να είναι επιζήμια όχι μόνο για το πρόγραμμα μαθητείας σας αλλά και για την επιχείρησή σας.

4.3. Η Τελική Αξιολόγηση Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, σε πολλές χώρες έχει τεθεί σε εφαρμογή μια τελική αξιολόγηση, προκειμένου να είναι δυνατή η επικύρωση και πιστοποίηση του προγράμματος μαθητείας. Σε πολλές περιπτώσεις περιλαμβάνεται αυτή η τελική αξιολόγηση, ώστε ο μαθητευόμενος να μπορεί να αποκτήσει δίπλωμα. Κατά τη δημιουργία βαθμολογικών κλιμάκων, πρέπει να δημιουργηθούν τουλάχιστον δύο ομάδες (επιτυχία/αποτυχία). Από εκεί

και πέρα, η κλίμακα μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο ακριβής, ανάλογα με τους νομικούς κανονισμούς και τους στόχους του προγράμματος Με αυτή την αξιολόγηση, είναι απαραίτητο να επιβεβαιωθεί ότι ο μαθητευόμενος έχει μάθει τις απαραίτητες δεξιότητες, γνώσεις και κανόνες συμπεριφοράς, για να ασκήσει το επάγγελμα στο οποίο εκπαιδεύεται. Το σχέδιο τελικής αξιολόγησης θα πρέπει να είναι αρκετά λεπτομερές, ώστε να εξασφαλίζει συνέπεια και συνάμα αρκετά ευέλικτο, ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί σε διαφορετικές καταστάσεις. Θα πρέπει να ενσωματώνει τόσο τα θεωρητικά όσο και τα πρακτικά μέρη της μαθησιακής διαδικασίας, αν και το σύνολο της αξιολόγησης ενδέχεται να πραγματοποιηθεί εξ’ ολοκλήρου στον εργασιακό χώρο. Ανάλογα με την κατάσταση, τα κριτήρια αξιολόγησης μπορούν να αναπτυχθούν ειδικά για μαθητεία ή μπορούν να βασίζονται σε άλλες πηγές (εφόσον η αξιολόγηση ευθυγραμμίζεται με την ανάγκη της μαθητείας). Αυτή η τελική αξιολόγηση θα πρέπει να συνδυαστεί με τις συνεχείς αξιολογήσεις, για να καθοριστεί ποιοι μαθητευόμενοι είναι οι πλέον κατάλληλοι για ορισμένες θέσεις εργασίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ομάδες αξιολόγησης μπορούν να αποφασίσουν να σταθμίσουν συγκεκριμένες πτυχές περισσότερο από κάποιες άλλες. Αυτή η τελική αξιολόγηση θα αναπτυχθεί από τον οργανισμό σας μαζί με το εκπαιδευτικό ίδρυμα και την επιχείρηση, συμπεριλαμβανομένων ειδικών αξιολόγησης, αν είναι δυνατόν. Οι απαιτήσεις για την τελική αξιολόγηση θα καθοριστούν από τους νομικούς κανονισμούς που έχουν θεσπιστεί στη χώρα σας και από το αρχικό πλαίσιο που έχει δημιουργήσει αυτή η συνεργασία. Επομένως έχετε υπόψη, καθώς αναπτύσσετε το πλάνο αξιολόγησης. Τρεις σημαντικές πτυχές που πρέπει να ληφθούν υπόψη για την τελική αυτή αξιολόγηση περιλαμβάνουν: 1) Τις κατάλληλες μεθόδους αξιολόγησης, 2) Το χρονοδιάγραμμα και τη διάρκεια αυτής της αξιολόγησης, 3) Οποιαδήποτε ειδική πτυχή που θα έπρεπε να εξεταστεί. 0

Οι αξιολογητές αυτής της τελικής αξιολόγησης θα πρέπει να είναι εμπειρογνώμονες του κλάδου. Μπορεί να είναι εκπρόσωποι του ενδιάμεσου οργανισμού, μέλη του εκπαιδευτικού ιδρύματος και άλλοι εξωτερικοί αξιολογητές. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αυτή η αξιολόγηση πρέπει να παρέχει μια δίκαιη, έγκυρη και αυθεντική αξιολόγηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Για παράδειγμα, στο Λουξεμβούργο, αντί για μια παραδοσιακή τελική εξέταση αξιολόγησης, η διαδικασία αξιολόγησης είναι ένα «ολοκληρωμένο σχέδιο». Αυτή η αξιολόγηση ελέγχει την ικανότητα του μαθητευόμενου να αποδείξει την ικανότητά του/της να ολοκληρώνει τα καθήκοντά του σε μια προσομοίωση κατάστασης εργασίας. Αυτό το «σχέδιο» έχει μέγιστο χρόνο 24 ωρών (8 ώρες ανά ημέρα) και αξιολογείται από ομάδα αποτελούμενη από: δάσκαλο, εκπρόσωπο των εργοδοτών, εκπρόσωπο του Επιμελητηρίου Εργαζομένων και προεδρεύεται από έναν εκπρόσωπο του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορούμε να δούμε πώς αυτή η αξιολόγηση πραγματικής ζωής συμπληρώνεται από μια εξέταση που αξιολογεί τις θεωρητικές γνώσεις ή / και μια συνέντευξη. Για καθεμία από αυτές τις τρεις μεθόδους αξιολόγησης, θα πρέπει να αναπτυχθούν μέσα αξιολόγησης για να διασφαλιστεί: η εγκυρότητα του μέσου (ότι μετρά αυτό που πρέπει να μετρήσει) και η αξιοπιστία του μέσου (ότι τα αποτελέσματα είναι συνεπή). Επιπλέον, ανάλογα με τις ανάγκες του προγράμματος μαθητείας, θα πρέπει να αναπτυχθεί η κλίμακα βαθμολόγησης. Όπως σημειώθηκε προηγουμένως, αυτή η κλίμακα θα μπορούσε απλώς να είναι «αποτυχία/επιτυχία» ή θα μπορούσε να είναι ένα πιο περίπλοκο σύστημα. Σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, υπάρχουν Οργανισμοί Αξιολόγησης οι οποίοι μπορούν να σας βοηθήσουν να κατανοήσετε και να αναπτύξετε αυτά τα μέσα αξιολόγησης και το τελικό σχέδιο βαθμολόγησης. Ως ενδιάμεσος οργανισμός, θα πρέπει να

διευκολύνετε αυτές τις γνώσεις και / ή την επαφή με έναν ειδικό στην περιοχή. Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης της διαδικασίας και καθ 'όλη τη διάρκεια της αξιολόγησης, είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη ότι ο σκοπός της τελικής αξιολόγησης είναι να γίνει διάκριση μεταξύ των μαθητευομένων που είναι έτοιμοι να εργαστούν στον τομέα σπουδών τους και εκείνων που δεν είναι. Δεν πρόκειται μόνο για την απόκτηση ενός συνόλου γνώσεων ή δεξιοτήτων, αλλά και για την ικανότητα εφαρμογής τους σε συγκεκριμένες καταστάσεις καθώς και τις δεξιότητες συμπεριφοράς για αλληλεπίδραση και επιβίωση στα κοινωνικά περιβάλλοντα που δημιουργούνται από το επάγγελμα.

4.4. Πιστοποιώντας τη Μαθητεία Στις περισσότερες χώρες, οι μέθοδοι πιστοποίησης της μαθητείας τυποποιούνται σε κρατικό ή περιφερειακό επίπεδο. Τα προγράμματα θα πρέπει να πιστοποιούνται από επίσημους φορείς προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι μαθητευόμενοι μαθαίνουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις δεξιότητες συμπεριφοράς του επαγγελματικού τους τομέα. Με τη σειρά τους, αυτές οι πιστοποιήσεις θα οδηγήσουν στην εξειδίκευση των εργαζομένων που είναι επαρκώς προετοιμασμένοι. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το 2008 δημιουργήθηκε το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων (EQF) για τη δημιουργία ενός κοινού σημείου αναφοράς μεταξύ των διαφόρων συστημάτων προσόντων. Σε εθνικό επίπεδο, αυτό σημαίνει ότι όλα τα συστήματα προσόντων πρέπει να εναρμονίζονται αυτό το διεθνές πλαίσιο. Στο τέλος του 2014, 23 κράτη μέλη είχαν ήδη προσαρμόσει τα εθνικά τους πλαίσια προσόντων σε αυτό το ευρωπαϊκό.

Το EQF αποτελείται από οκτώ επίπεδα αναφοράς, που βασίζονται στα μαθησιακά αποτελέσματα του προγράμματος ή στις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες που αποκτά ο φοιτητής. Το EQF αναμένεται να εξάγει αποτελέσματα σχετικά με το αν ο μαθητευόμενος έχει διδαχθεί όσα πρέπει και αν είναι σε θέση να ολοκληρώσει τη μαθησιακή διαδικασία. Το παρόν Πλαίσιο δεν αναφέρεται αποκλειστικά στην κατάρτιση μαθητείας, αλλά περιλαμβάνεται στο γενικότερο τμήμα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Ως εκ τούτου, οι επίσημες μαθητείες αναγνωρίζονται και ταξινομούνται σε αυτό το Πλαίσιο και είναι σημαντικό να διατηρούνται αυτές οι πτυχές κατά την επιλογή μιας μονάδας πιστοποίησης (οι μαθητείες που δεν έχουν καθιερωθεί τυπικά δεν αποτελούν μέρος του Πλαισίου). Ο σκοπός ενός συστήματος πιστοποίησης με κοινούς παράγοντες, είναι να παρέχει ένα προσόν για τον μαθητευόμενο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εκτός της εταιρείας, σε περίπτωση που αποφασιστεί να μην προσληφθεί. Κατά συνέπεια, όταν ψάχνετε για έναν οργανισμό πιστοποίησης που να πιστοποιεί το πρόγραμμα μαθητείας σας, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι ο οργανισμός αυτός είναι αναγνωρισμένος σε εθνικό επίπεδο, αλλά διαθέτει επίσης ικανότητες που τον καθιστούν έγκυρο και σε διεθνές επίπεδο. Η σύστασή μας είναι οι μαθητείες να πιστοποιούνται από αρμόδιους φορείς που απαρτίζονται από διάφορους εμπειρογνώμονες ώστε να διασφαλιστεί μια περιεκτική επισκόπηση αρμοδιοτήτων. Σε ορισμένες χώρες, οι νομικά αναγνωρισμένοι οργανισμοί πιστοποίησης ιδρύονται σε εθνικό επίπεδο (βλ. πρόσθετες πηγές για τον επίσημο κατάλογο του Ηνωμένου Βασιλείου). Αν αυτό δεν συμβαίνει στη χώρα σας, φροντίστε να συνεργαστείτε με μια εταιρεία που θα σας παράσχει αναγνωρισμένο πιστοποιητικό. Η γνώση του πώς λειτουργεί η διαδικασία πιστοποίησης είναι απαραίτητη για το πρόγραμμα μαθητείας. Για παράδειγμα, στη Γερμανία, οι μαθητευόμενοι

λαμβάνουν τρία πιστοποιητικά: το πιστοποιητικό εξέτασης, το πιστοποιητικό από την επαγγελματική σχολή και τις συστάσεις από την εταιρεία κατάρτισης. Ωστόσο, στην Αυστρία, με την ολοκλήρωση του προγράμματος μαθητείας, ο μαθητευόμενος θα λάβει ένα μόνο πιστοποιητικό με το όνομα του επαγγέλματός του/της. Γνωρίζοντας πώς λειτουργεί η πιστοποίηση στη χώρα σας, θα είστε σε θέση να διαρθρώσετε το πρόγραμμά σας ανάλογα. Ως επιχείρηση, εφόσον δεν έχετε κατανοήσει πλήρως τις εναλλακτικές λύσεις σας, ανατρέξτε στον ενδιάμεσο οργανισμό σας για να σας βοηθήσει να κατανοήσετε ποιες είναι οι επιλογές σας σχετικά με την πιστοποίηση,. Αυτοί οι φορείς έχουν μια ευρύτερη εικόνα των διαφόρων δυνατοτήτων, καθώς και την απαιτούμενη εμπειρία στην επιλογή της καλύτερης λύσης για την επιχείρησή σας.

5.1. Εκπαίδευση στις δεξιότητες επικοινωνίας

Όπως σε κάθε περιβάλλον στο οποίο είστε σε επαφή με άλλους ανθρώπους ή/και οργανισμούς, κατά τη διάρκεια τη ανάπτυξης της μαθητείας και της διαδικασίας κατάρτισης, η επικοινωνία είναι ένας παράγοντας κλειδί για επιτυχία. Στο Τμήμα 3 συζητήσαμε για τη σημασία αυτών των δεξιοτήτων επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας να χρησιμοποιηθεί μια κοινή γλώσσα και τη σημασία της ενεργητικής ακρόασης. Σε αυτή την ενότητα θα εμβαθύνουμε στη σημασία των επικοινωνιακών δεξιοτήτων και στο πώς αναπτύσσονται. Ο δεσμός μεταξύ της καλής επικοινωνίας και της επιτυχίας στα προγράμματα μαθητείας είναι στενός. Γι’ αυτό, ως ένας ενδιάμεσος οργανισμός, πρέπει να αναλογιστείτε ότι αυτές οι δεξιότητες θα είναι απαραίτητες σε όλες τις φάσεις του προγράμματος. Δηλαδή, από τη δημιουργία της σχέσης σας με ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα και έναν ενδιάμεσο οργανισμό έως την καθοδήγηση του μαθητευόμενού σας και έως την τελική αξιολόγηση, είναι σημαντικό εσείς και οι υπάλληλοί σας να μπορείτε να επικοινωνείτε αποτελεσματικά. Οι επικοινωνιακές δεξιότητες παραδοσιακά είναι συνδεδεμένες με τη βασική λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία. Ωστόσο, άλλες σημαντικές ικανότητες περιλαμβάνουν την παρουσίαση, τη συγγραφή, την ακρόαση καθώς και τις διαπροσωπικές ικανότητες. Στην πραγματικότητα, δύο από τις πιο σημαντικές δεξιότητες για αποτελεσματική επικοινωνία μπορεί να είναι η ενεργητική ακρόαση (αναφέρεται στο Τμήμα 3) και η μη λεκτική επικοινωνία. Όταν επικοινωνείτε, έχετε υπ’ όψιν αυτά τα τρία στοιχεία: Σύμφωνα με τον Δρ. Albert Mehrabian (1981), η επικοινωνία μας χωρίζεται μεταξύ αυτών των τριών στοιχείων με μόνο 7% της σημασίας να αποδίδεται σε στις λέξεις που λέγονται. Το υπόλοιπο 93% χωρίζεται ανάμεσα στον τόνο της φωνής (38%) και στη γλώσσα του σώματος (55%). Επομένως, μπορούμε

να δούμε πώς αυτή η μη λεκτική επικοινωνία είναι ουσιώδης όταν προσπαθούμε να εκφράσουμε τις ιδέες μας σε άλλους. Σε καταστάσεις στις οποίες προσπαθείτε να δημιουργήσετε σχέσεις με τους οργανισμούς – εταίρους σας, το να έχετε καλό έλεγχο της μη λεκτικής επικοινωνίας σας μπορεί να είναι ωφέλιμο για τη σχέση. Επιπλέον αναλογιστείτε το πώς οι μη λεκτικοί δείκτες μπορούν να σας βοηθήσουν όταν προσπαθείτε να καταστήσετε μία ιδέα κατανοητή. Η καλή επικοινωνία οδηγεί στη βελτιωμένη συνεργασία και ωφελεί τα αποτελέσματα και την επιτυχία της μαθητείας. Επομένως, βεβαιωθείτε ότι η επικοινωνία μεταξύ της επιχείρησής σας και των άλλων οργανισμών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι δομημένη, εξασφαλίζοντας την κατανόηση μεταξύ των εταίρων. Και, σε περίπτωση που υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ οργανισμών, θα πρέπει επίσης να εξετάσετε το πώς η αλλαγή του τρόπου επικοινωνίας σας θα μπορούσε να βελτιώσει αυτές τις σχέσεις. Για παράδειγμα, ελέγξτε τις πρόσθετες πηγές μας για σχετική κατανόηση με ορισμένους τρόπους επικοινωνίας με τη γλώσσα του σώματός μας. Πριν την έναρξη της μαθητείας, σκεφτείτε να βοηθήσετε στο στήσιμο ενός πλάνου για να παρέχετε οδηγίες που προωθούν την αποτελεσματική επικοινωνία για τους εργαζόμενους και τους μαθητευόμενους. Αυτό θα βοηθήσει να εξασφαλιστεί ότι ο καθένας βρίσκεται «στην ίδια σελίδα» και βοηθάει στη μείωση της κακής επικοινωνίας. Επιπλέον, εξασφαλίστε ότι τα κανάλια επικοινωνίας είναι ανοικτά μεταξύ των μαθητευόμενων, μεντόρων, εργοδότη και του διδακτικού προσωπικού. Το να γνωρίζετε ότι κάτι πάει λάθος είναι ουσιώδες εάν θέλετε να το αντιμετωπίσετε όσο το δυνατόν συντομότερα. Οι δεξιότητες επικοινωνίας είναι ιδιαίτερα σημαντικές στο πρόγραμμα καθοδήγησης, όπου το 65% των εργοδοτών αισθάνεται ότι η προσθήκη ενός μέντορα βελτιώνει τη μαθητεία. Συνεπώς, η επιλογή μεντόρων που είναι

ικανοί να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά, θα επηρεάσει θετικά την επιτυχία του προγράμματος. Αναλόγως, αυτές οι δεξιότητες θα πρέπει οπωσδήποτε να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα κατάρτισης των μεντόρων σας, αλλά σκεφτείτε επίσης να τις ενσωματώσετε στην κατάρτιση των κανονικών υπαλλήλων. Ως μέντορας, σκεφτείτε τα ακόλουθα βήματα για να βελτιώσετε την επικοινωνία σας με τον μαθητευόμενο: 1) Ενεργητική ακρόαση κατά την ομιλία με τον μαθητευόμενο. 2) Έκφραση με τέτοιο τρόπο, ώστε ο μαθητευόμενος να καταλαβαίνει σωστά. 3) Ορθή μη λεκτική γλώσσα. 4) Σαφής αλλά αυστηρή έκφραση. 5) Προσαρμογή στον ίδιο τύπο επικοινωνίας με αυτόν του μαθητευόμενου Κατ’ αυτό τον τρόπο, οι καλές δεξιότητες επικοινωνίας είναι ένας τρόπος να προληφθούν οι παρανοήσεις και οι συγκρούσεις μεταξύ των οργανισμών – εταίρων και στο χώρο εργασίας. Αυτό ισχύει για όλες τις επιχειρηματικές σχέσεις, αλλά να έχετε ειδικότερα κατά νου τον ρόλο της επικοινωνίας όταν εργάζεστε με μαθητευόμενους που είναι σε ένα εργασιακό περιβάλλον για πρώτη φορά.

5.2. Δημιουργώντας Υποστηρικτικά Περιβάλλοντα Ο σκοπός της μαθητείας είναι να εκπαιδεύσει νέους ανθρώπους σε ένα περιβάλλον εργασίας με συγκεκριμένο αντικείμενο και με τρόπο που να είναι ωφέλιμος για όλους τους εμπλεκόμενους. Αυτό σημαίνει ότι οι συνθήκες υπό τις οποίες παράγεται το πρόγραμμα μαθητείας, είναι πρόσφορες στις καλές πρακτικές και δημιουργούν ένα υποστηρικτικό περιβάλλον. Οι άνθρωποι δουλεύουν καλύτερα όταν η συνολική ατμόσφαιρα είναι θετική. Γι’ αυτόν το λόγο, σιγουρευτείτε ότι αυτό το υποστηρικτικό κλίμα εκτείνεται σε όλες τις πτυχές του προγράμματος πέραν της σχέσης μέντορα–μαθητευόμενου.

Από την πιο γενική οπτική, σιγουρευτείτε ότι οι σχέσεις μεταξύ των οργανισμών σας και των άλλων φορέων που εμπλέκονται στο πρόγραμμα μαθητείας δημιουργούν ένα υποστηρικτικό περιβάλλον. Αυτό σημαίνει ότι οι δίοδοι επικοινωνίας είναι ανοικτές σε συχνή επαφή του ενός με τον άλλον. Οι σχέσεις πρέπει να είναι επαγγελματικές, πρέπει όμως να είναι και ευέλικτες και υποστηρικτικές. Εντός της εταιρείας, θα πρέπει επίσης να βοηθήσετε στη δημιουργία ενός θετικού, υποστηρικτικού περιβάλλοντος. Αυτό σημαίνει ότι το πρόγραμμα μαθητείας θα πρέπει να συμφωνηθεί και να ιδωθεί ως μια ωφέλιμη προσθήκη στην εταιρεία. Επιπλέον, το περιβάλλον που δημιουργείται στο χώρο εργασίας θα επηρεάσει ευθέως την επιτυχία της μαθητείας. Το να υποστηρίξετε το υπάρχον προσωπικό, συμπεριλαμβανομένης της παροχής επιπλέον κατάρτισης σε αυτό εάν το επιθυμούν, θα οδηγήσει σε ένα συνολικά πιο θετικό περιβάλλον και σε ένα περισσότερο επιτυχές πρόγραμμα μαθητείας. Αυτό το υποστηρικτικό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μεταδοθεί στους μαθητευόμενους. Το πιθανότερο είναι ότι αυτοί οι μαθητές θα έχουν μικρή εργασιακή εμπειρία και θα εκτεθούν σε ζητήματα του εργασιακού χώρου για πρώτη φορά. Το εργασιακό περιβάλλον θα πρέπει επίσης να είναι ένα ασφαλές μέρος όπου ο μαθητευόμενος νιώθει ικανός να εκτυλίξει όλες του /της δυνατότητες. Κατ’ αυτό τον τρόπο, η εταιρεία είναι υπεύθυνη να ικανοποιήσει τις ανάγκες των μαθητευόμενων οι οποίοι με τη σειρά τους θα υποστηρίξουν το πρόγραμμα προς την επιτυχία. Η πρακτική υποστήριξη και καθοδήγηση, όταν παρέχονται σωστά, θα βοηθήσουν τον μαθητευόμενο να εγκατασταθεί στο ρόλο του / της στο εσωτερικό της επιχείρησής σας. Θα συμβάλει επίσης στα οφέλη που μπορεί να προσφέρει ο μαθητευόμενος στην επιχείρησή σας και θα προωθήσει την επιτυχία του προγράμματος. Δίνοντας στους μαθητευόμενους μια σαφή

περίληψη των προσδοκιών και χώρο για εξέλιξη, θα βοηθήσετε στη δημιουργία ενός ασφαλούς, υποστηρικτικού περιβάλλοντος. Το να παράσχετε μέντορα για τους μαθητευόμενους είναι ένας άλλος τρόπος υποστήριξης και εξασφάλισης ότι οι μαθητευόμενοι λαμβάνουν τη βοήθεια που χρειάζονται. Θα βελτιώσει επίσης την επικοινωνία στο πλαίσιο του προγράμματος μαθητείας. Με τη σειρά τους, είναι επίσης σημαντικό οι μέντορες αυτοί να υποστηρίζονται από την εταιρεία και, εάν συμβαίνει αυτό, οι ενδιάμεσοι οργανισμοί. Με την υποστήριξη στους μέντορες και στην προσωπική τους εξέλιξη, μπορείτε επίσης να προσθέσετε αξία σε αυτούς τους υπαλλήλους. Επιπλέον, εξετάστε το ενδεχόμενο να δώσετε στον μαθητευόμενο σας έναν φίλο ή έναν έμπειρο εργαζόμενο που, ανεπίσημα, μπορεί να βοηθήσει τον μαθητή με καθημερινές ερωτήσεις που αυτός ή αυτή μπορεί να έχει. Τα διαφορετικά επίπεδα υποστήριξης θα επιτρέψουν στον μαθητευόμενο να βρει τον τρόπο του/της, προσθέτοντας αξία στην εταιρεία σας. Σκεφθείτε κάνετε εποικοδομητική κριτική ως έναν τρόπο βελτίωσης του περιβάλλοντος εργασίας και του προγράμματος μαθητείας. Θυμηθείτε τις συμβουλές επικοινωνίας για τις οποίες μιλήσαμε στην προηγούμενη ενότητα, προκειμένου να βεβαιωθείτε ότι εκφράζετε τον εαυτό σας με σαφήνεια και ακούτε ενεργά τους άλλους. Η διαδικασία κριτικής πρέπει πάντα να είναι εποικοδομητική, ποτέ αρνητική πόσο μάλλον να κατηγορεί. Όταν, μέσω εποικοδομητικής κριτικής, εντοπίζονται ζητήματα με το πρόγραμμα μαθητείας, είναι σημαντικό να επανεξετάζετε την κατάσταση και να κάνετε βελτιώσεις όπου είναι απαραίτητο. Ως εκ τούτου, η δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος συνδέεται με τη δημιουργία και την υλοποίηση του σχεδίου αξιολόγησης. Ο σκοπός της δημιουργίας ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος, σε όλα τα επίπεδα του προγράμματος μαθητείας, βασίζεται στην ιδέα ότι αυτό θα δημιουργήσει περισσότερη αξία για όλα τα άτομα και τις οντότητες που εμπλέκονται. Συγκεκριμένα, οι μαθητευόμενοι θα ωφεληθούν από την εμπειρία εκμάθησης, οι μέντορες θα διευρύνουν το σύνολο δεξιοτήτων τους, οι εταιρείες θα αποκτήσουν πρόσθετη αξία από αυτούς τους παράγοντες και 0

η συνολική επιτυχία του προγράμματος θα ωφελήσει τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τους ενδιάμεσους οργανισμούς.

5.3. Αναπτύσσοντας Δίκτυα Υπάρχει πολύ περισσότερη επικοινωνία από αυτή που υπήρχε στο παρελθόν μεταξύ διαφορετικών εταιρειών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και ενδιάμεσων οργανισμών σχετικά με τη μαθητεία, η οποία διαδίδει τα νέα για τα οφέλη από αυτού του τύπου τα προγράμματα για τις επιχειρήσεις. Ωστόσο, μπορούν να γίνουν περισσότερα προκειμένου να αναπτυχθούν δίκτυα και να χρησιμοποιηθούν αυτές οι σχέσεις για τη δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος για τις μαθητείες. Σε ένα περισσότερο τοπικό επίπεδο, η δημιουργία και η προώθηση δικτύων εντός της χώρας σας και της περιφέρειάς σας, μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του προγράμματος μαθητείας. Αυτά τα δίκτυα μπορούν να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμα για τις μικρές ή εξειδικευμένες επιχειρήσεις που ενδέχεται να μην έχουν τη δυνατότητα να φιλοξενήσουν έναν μαθητευόμενο χωρίς την υποστήριξη ενός δικτύου. Προκειμένου να έχουμε αποτελεσματικά δίκτυα, οι συμμετέχουσες οντότητες θα πρέπει να δεσμευθούν στους ίδιους στόχους και να είναι ικανές να επωφεληθούν πραγματικά από αυτούς. Τα δίκτυα μπορούν να παράσχουν ένα πλήθος τύπων υποστήριξης. Μπορούν να συνεισφέρουν στη γνώση σχετικά με τις καλές πρακτικές, να δημιουργήσουν εκπαιδευτικές συνεργασίες με σκοπό να απαλλάξουν μια εταιρεία από το βάρος της εκπαίδευσης κ.λπ... Το δίκτυο τέτοιου τύπου είναι ιδιαίτερα επωφελές όταν μια εταιρεία συμμετέχει σε ένα πρόγραμμα

μαθητείας για πρώτη φορά ή, όπως προαναφέρθηκε, είναι ανίκανη να συμμετάσχει στο πρόγραμμα χωρίς υποστήριξη.

Σε ένα τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο, οι φορείς, που πρέπει να εμπλακούν σε ένα δίκτυο τέτοιου τύπου είναι: οι εταιρείες, τα ιδρύματα εκπαίδευσης ή κατάρτισης και οι ενδιάμεσοι οργανισμοί. Στο πλαίσιο ενός εθνικού/περιφερειακού δικτύου οι Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις θα έχουν την ευκαιρία να βρίσκονται σε επαφή με μεγαλύτερες εταιρείες και να μπορούν να αναπτύξουν τις πρακτικές τους που αφορούν τη μαθητεία. Επιπλέον, η συνεχής επαφή με εκπαιδευτικά ιδρύματα επιτρέπει μια αμοιβαία κατανόηση των εμφανιζόμενων αναγκών. Οι διαφορετικές εταιρείες που βρίσκονται σε όμοια αντικείμενα θα πρέπει να δουν αυτήν την ευκαιρία δικτύωσης ως μια ευκαιρία να αναπτυχθούν και να βελτιώσουν τα προγράμματα μαθητείας τους και τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες. Ενώ είναι πιθανό αυτές οι εταιρείες να βλέπουν η μία την άλλη ως ανταγωνιστές, η συνεργασία μεταξύ των φορέων μπορεί να είναι αμοιβαία επωφελής για όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες. Για παράδειγμα, καλές πρακτικές μπορούν να δημιουργηθούν, μπορούν να ρυθμιστούν κοινές ευθύνες για την εκπαίδευση, μπορούν να δημιουργηθούν συμφωνίες με τα εκπαιδευτικά ινστιτούτα, κ.λπ. Τα μικρότερα δίκτυα μπορούν, με τη σειρά τους, να ενσωματωθούν σε μεγαλύτερα δίκτυα, δημιουργώντας σχέσεις μεταξύ χωρών ή δίκτυα ευρωπαϊκού μεγέθους. Οι συνδέσεις μεταξύ των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών του προγράμματος τονίζονται ως θετικές για την όλη επιτυχία των μαθητειών. Για παράδειγμα, ένα δυνατό δίκτυο από φορείς που εμπλέκονται στην κατάρτιση μαθητείας υφίσταται ήδη στη Γερμανία. Επιπροσθέτως, η Γερμανία εμπλέκεται σε δίκτυα με την Πορτογαλία, την Ιταλία, την Ελλάδα, τη Σλοβακία και τη Λετονία προκειμένου να βοηθήσει στην ενίσχυση της συνεργασίας προς τις καλές πρακτικές της κατάρτισης της μαθητείας. Σε ένα εθνικό/περιφερειακό επίπεδο αυτά τα δίκτυα θα πρέπει επίσης να εστιάσουν στην υποστήριξη των μαθητευόμενων, όπως με το να παράσχουν επαγγελματική πληροφόρηση και καθοδήγηση καριέρας για τους μαθητές, 0

όπως στην περίπτωση της Ελβετίας. Η πρόσβαση σε αυτού του είδους την υποστήριξη, επιτρέπει στον μαθητευόμενο να ωριμάσει και να αναπτυχθεί, οδηγώντας στην αύξηση της αξίας του τι μπορεί αυτός ή αυτή να προσφέρει στο πρόγραμμα μαθητείας. Αυτά τα δίκτυα θα πρέπει επιπλέον να παράσχουν στους μαθητευόμενους την ευκαιρία να αναπτύξουν προσωπικές επαφές με ανθρώπους του κλάδου τους. Επιπλέον με το να δοθεί αξία στους μαθητευόμενους, θα αναπτυχθεί το εμπορικό δίκτυο στην περιοχή. Σε εταιρικό επίπεδο, τα δίκτυα θα πρέπει να παρέχουν στον μαθητευόμενο την πρόσβαση στην υποστήριξη όπως αυτή ή αυτός χρειάζεται. Το πιθανότερο είναι ότι αυτά τα δίκτυα μεταξύ εταιριών θα έχουν επικεφαλής τον μέντορα του μαθητευόμενου και σε ορισμένες περιπτώσεις άλλους υπαλλήλους που τους έχουν ανατεθεί ορισμένες ευθύνες σχετικές με τη μαθητεία. Οι μαθητευόμενοι θα πρέπει επίσης να έχουν πρόσβαση σε ένα δίκτυο συναδέλφων τους ώστε να βασιστούν σε δικές τους εμπειρίες και να ενισχύσουν τις εμπειρίες εκμάθησής τους. Προκειμένου να δημιουργήσουν αποτελεσματικά δίκτυα, οι συμμετέχοντες φορείς πρέπει να δεσμευτούν στον ίδιο στόχο και να προσβλέπουν προς ένα κοινό σκοπό. Γενικά, τα δίκτυα των παραγόντων-κλειδιά είναι ικανά να αναγνωρίσουν την προσφορά και τη ζήτηση για συγκεκριμένες δεξιότητες, δημιουργώντας σχέσεις που προωθούν υποστηρικτικά περιβάλλοντα και μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα και την επέκταση των πρακτικών μαθητείας.

5.4. Αναγνωρίζοντας Τρόπους για τη Βελτίωση του Προγράμματος Μαθητείας

Με την πίεση να βελτιωθούν τα προγράμματα μαθητείας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αυτή η τελευταία ενότητα εστιάζει στο πώς να εκμεταλλευτείτε τα προγράμματα μαθητείας στο μέγιστο βαθμό. Σε εθνικό επίπεδο, όπως για παράδειγμα στην Αγγλία, μπορούμε να δούμε πώς τα νέα πρότυπα για τη μαθητεία αναπτύσσονται με σκοπό να διευρύνουν τη θετική επίδραση που μπορούν να έχουν σε εταιρικό, περιφερειακό και οικονομικό επίπεδο. Ωστόσο, οι βελτιώσεις στα προγράμματα μαθητείας δεν απαιτείται να είναι σε όλη την επικράτεια. Όπως προαναφέρθηκε, θα πρέπει να αναλογιστούμε την πιθανότητα να τροποποιήσουμε το πρόγραμμα μαθητείας σαν ένα ενσωματωμένο τμήμα της διαδικασίας και της αξιολόγησης των μαθητειών. Μιλήσαμε για το πώς η ευελιξία στη δομή του προγράμματος, μπορεί να επιτρέψει συνεχείς βελτιώσεις καθ’ όλη αυτή τη διαδικασία. Εδώ εξετάζουμε επίσης άλλες οπτικές που λαμβάνονται υπ’ όψιν κατά την προσπάθεια βελτίωσης των προγραμμάτων μαθητείας. Έχουμε επίσης τονίσει το πώς οι μέντορες μπορούν να είναι ωφέλιμοι για τα προγράμματα μαθητείας, αλλά οι μελέτες μας δείχνουν ότι βελτιώνουν σημαντικά την διαδικασία κατάρτισης όταν εγκλιματίζονται σωστά. Αναλογιστείτε πόσο αξίζει ο τρόπος με τον οποίο οι μέντορες μπορούν να βελτιώσουν την επικοινωνία και τη μετάδοση της γνώσης, μειώνοντας τις συγκρούσεις και παρέχοντας στον μαθητευόμενο με επιπλέον εκπαιδευτική αξία και παράλληλα επιδρώντας θετικά στη διατήρηση του μαθητευόμενου κατά την ολοκλήρωση του προγράμματος. Ταυτόχρονα, σιγουρευτείτε ότι σκέφτεστε για το πώς η αξία των υπαλλήλων σας μπορεί να βελτιωθεί με ένα πρόγραμμα καθοδήγησης. Έχετε κατά νου ότι μπορείτε επίσης να αλλάξετε τους συνδυασμούς μεντόρων εάν διαπιστώσετε ότι αυτή η αλλαγή θα είναι επωφελής. Αυτοί οι τύποι αλλαγών προκύπτουν λόγω του συνεχούς πλάνου αξιολόγησης και της επιθυμίας για βελτίωση. Παρ’ όλο που σε μια μεγάλη κλίμακα μπορεί να φαίνονται μικρές, έχετε υπ’ όψιν ότι οι μικρές μετατροπές μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στην τελική επιτυχία του προγράμματος. Στο επίπεδο του μαθητευόμενου, η διεξαγωγή συνεντεύξεων εξόδου με τους μαθητευόμενους που τελειώνουν τα προγράμματά τους μπορεί να βοηθήσει 0

στην παροχή χρήσιμης διορατικότητας σε περισσότερους τρόπους διόρθωσης των μαθητειών στο μέλλον. Σκεφτείτε να προτείνετε να χρησιμοποιηθούν ορισμένες ανοιχτές ερωτήσεις ώστε οι μαθητευόμενοι να μπορούν να εκφραστούν με περισσότερα από ένα «ναι» ή «όχι». Παρά το γεγονός ότι συνήθως έχουν λιγότερη εργασιακή εμπειρία, η εποικοδομητική κριτική από τους μαθητευόμενους μπορεί να είναι σημαντικός παράγοντας στη βελτίωση της επιτυχίας του προγράμματος. Σε ένα κοινωνικό επίπεδο, η δημιουργία ενός περισσότερο κοινωνικού κύρους και η βελτίωση της συνολικής ελκυστικότητας των προγραμμάτων μαθητείας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο θα βοηθήσει την ανάπτυξη και την εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων. Σκεφτείτε να συμπεριλάβετε τη συμμετοχή πολιτών μέσω συχνών ανοιχτών ημερίδων ώστε να μπορούν να δουν την επίδραση αυτών των προγραμμάτων. Για παράδειγμα, η διάδοση των καλών πρακτικών και παραδειγμάτων της πραγματικής ζωής ώστε να γίνουν εμφανή τα οφέλη και οι θετικές πλευρές των προγραμμάτων μαθητείας. Βελτιώνοντας την εικόνα των προγραμμάτων μαθητείας, το επίπεδο ποιότητας των προγραμμάτων αυτών θα ανέβει, εξασφαλίζοντας επαγγελματικά αποτελέσματα. Σε κοινωνικό επίπεδο, μπορούμε επίσης να σκεφτούμε τη βελτίωση του πως τα προγράμματα μαθητείας αντιμετωπίζουν τα τρία ακόλουθα πεδία: Η βελτίωση της ισορροπίας φύλου αναφέρεται στον ίσο αριθμό γυναικών κι αντρών που συμμετέχουν στα προγράμματα μαθητείας. Επί του παρόντος, η έρευνα καταδεικνύει ότι οι άντρες και οι γυναίκες έχουν την τάση να καταρτίζονται σε διαφορετικούς τομείς. Οι άνδρες έχουν τη ροπή να συμμετέχουν σε κλάδους με υψηλότερες αμοιβές, ενώ οι γυναίκες συναντώνται περισσότερο σε κλάδους με χαμηλότερες αμοιβές. Αντιμετωπίζοντας αυτό το γεγονός στη στρατηγική προσλήψεων μπορεί να βοηθήσει να γίνουν αυτές οι διαφορές λιγότερο εμφανείς.

Η εθνική ποικιλομορφία διαφέρει ανά χώρα, αλλά μπορούμε να δούμε υποεκπροσώπηση συγκεκριμένων εθνοτικών ομάδων στα προγράμματα μαθητείας. Προκειμένου να βοηθήσετε να βελτιωθεί η κατάσταση, σκεφτείτε πώς οι κενές θέσεις μαθητείας μπορούν να διαφημιστούν σε σχολεία όπου ανήκουν εθνικές μειονότητες και πληροφορείστε διαφορετικούς τύπους σχολείων για ευκαιρίες. Κυρίως, εξασφαλίστε ότι οι πρακτικές πρόσληψης της εταιρείας είναι ανοιχτές σε όλους και δίχως διακρίσεις. Η εργασία με ανθρώπους με ειδικές ανάγκες μπορεί να είναι πολύπλοκη ανάλογα με τον κλάδο, αλλά δουλέψτε με εταιρείες και εκπαιδευτικά ιδρύματα ώστε να δείτε πώς μπορείτε να συμπεριλάβετε αυτούς τους τύπους μαθητειών σε διαφορετικές πρακτικές. Σε πολλές καταστάσεις μπορείτε να τονίσετε πώς η εταιρεία μπορεί να λάβει επιπρόσθετα οφέλη και στήριξη για το ότι έκανε προσαρμογές και άνοιξε τις πόρτες τις σε εργαζόμενους με ειδικές ανάγκες. Ο κάθε εταίρος πρέπει να προσέξει το ρόλο που παίζει στη βελτίωση του προγράμματος μαθητείας. Ειδικότερα, οι οντότητες πρέπει να λάβουν υπ’ όψη σε ποιο σημείο εμπλέκονται περισσότερο στη διαδικασία και πώς μπορούν να βελτιώσουν αυτό το μέρος του προγράμματος. Η βελτίωση στην αποτελεσματικότητα του προγράμματος μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω μιας στρατηγικής επικοινωνίας που θα δημιουργηθεί μεταξύ των εταίρων. Γενικά, όταν εργάζεστε με σκοπό τη βελτίωση του προγράμματος, είναι σημαντικό να έχετε υπ’ όψη του διακριτούς στόχους που έχουν οι μαθητείες: το να καταρτίσουν νέους ανθρώπους και να τους παράσχουν καλύτερες ευκαιρίες καριέρας στο μέλλον, να παράσχουν οφέλη στις εταιρείες με όρους ηθικής, ανάπτυξης και μακροπρόθεσμα άξιους υπαλλήλους και να εστιάσουν στο να βελτιωθεί η οικονομική κατάσταση των χωρών μας.

6.1. Το Θεσμικό Πλαίσιο που διέπει τη Μαθητεία Η Μαθητεία είναι ένα από τα παλαιότερα εκπαιδευτικά συστήματα στη χώρα μας και είναι το μοναδικό το οποίο συνδυάζει ταυτόχρονη θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση σε εκπαιδευτικό φορέα και επιχείρηση αντίστοιχα. Προτού αναλύσουμε το θεσμικό πλαίσιο της μαθητείας, ας δούμε πρώτα πώς αυτή ορίζεται: «Ως μαθητεία ορίζεται το εκπαιδευτικό σύστημα στο οποίο ο μαθησιακός χρόνος εναλλάσσεται μεταξύ χώρου εργασίας και εκπαιδευτικής δομής. Ο μαθητευόμενος συνδέεται με Σύμβαση μαθητείας με τον εργοδότη, λαμβάνει αμοιβή ή επίδομα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και έχει ασφαλιστική κάλυψη. Η μαθητεία υλοποιείται με βάση πρόγραμμα μάθησης, το οποίο επιμερίζεται στο χώρο εργασίας και στην εκπαιδευτική δομή. Ο εργοδότης αναλαμβάνει να παράσχει στον μαθητευόμενο εκπαίδευση στο χώρο εργασίας, σύμφωνα με καθορισμένο πρόγραμμα, το οποίο, σε συνδυασμό με το πρόγραμμα μάθησης στην εκπαιδευτική δομή, οδηγεί σε πιστοποίηση των γνώσεων και δεξιοτήτων που απέκτησε ο μαθητευόμενος και οδηγεί σε συγκεκριμένη ειδικότητα.» Το θεσμικό πλαίσιο του εκπαιδευτικού συστήματος μαθητείας στην Ελλάδα, ύστερα από πολλές δεκαετίες, μπήκε μόλις πρόσφατα σε ένα νέο καθεστώς ενιαίας διαχείρισης. https://www.minedu.gov.gr/publications/docs2017/plaisio_mathiteias.pdf Με το νέο Πλαίσιο Ποιότητας Μαθητείας (ΚΥΑ 26385/2017), ο σχεδιασμός, η υλοποίηση και η αξιολόγηση των προγραμμάτων μαθητείας περνά στην ευθύνη ενός Εθνικού Συντονιστικού Οργάνου, που θα αποτελείται από πέντε φορείς, με τους τρεις πρώτους να έχουν το κύριο μέρος των εργασιών:

το Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων, το οποίο θα καθορίζει τις ειδικότητες των προγραμμάτων μαθητείας και συνεπακόλουθα τα απαραίτητα προσόντα των δυνητικών μαθητευόμενων, το πρόγραμμα σπουδών, τους εκπαιδευτές που θα συμμετέχουν και το σύστημα που θα αξιολογούνται οι μαθητευόμενοι και τα προγράμματα γενικότερα.

ii.

το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Αλληλεγγύης, το οποίο θα έχει την ευθύνη της διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας, τον ορισμό των εργασιακών σχέσεων εργοδότη-μαθητευόμενου καθώς και την ενθάρρυνση των εργοδοτών για συμμετοχή στα εκάστοτε προγράμματα μαθητείας.

iii. τον ΟΑΕΔ, ο οποίος θα έχει την ευθύνη σύστασης και συντονισμού υποστηρικτικών ομάδων (Ομάδες Υποστήριξης Μαθητείας), οι οποίες θα δραστηριοποιούνται στα ΚΠΑ2 του οργανισμού. Οι ομάδες αυτές θα απαρτίζονται από εκπαιδευτικούς των ΕΠΑΣ Μαθητείας ΟΑΕΔ ή του Γραφείου Διασύνδεσης των ΕΠΑΣ Μαθητείας και εκπαιδευτικούς του ΥΠΠΕΘ ή εκπαιδευτές των ΙΕΚ του ΥΠΠΕΘ, έχοντας ως κύρια ευθύνη τη συνολική διαχείριση των ενεργειών για τον εντοπισμό θέσεων Μαθητείας και για την τοποθέτηση, από κοινού με τις εκπαιδευτικές δομές, των μαθητευομένων σε θέσεις Μαθητείας, στη χωρική αρμοδιότητα του εκάστοτε ΚΠΑ. Τα ΚΠΑ2 θα αποτελούν τις διοικητικές δομές που υποστηρίζουν γραμματειακά, τεχνικά και διοικητικά το έργο των Ομάδων Υποστήριξης της Μαθητείας και έχουν την ευθύνη διαχείρισης του πληροφοριακού συστήματος, καταχώρισης των θέσεων μαθητείας και τήρησης Μητρώου επιχειρήσεων που συμμετέχουν σε προγράμματα μαθητείας. iv. Κοινωνικοί Εταίροι, οι οποίοι θα συνεργάζονται με τις Ομάδες υποστήριξης της Μαθητείας και τα Επιμελητήρια, με στόχο την

υποστήριξη των επιχειρήσεων σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο για ανεύρεση θέσεων μαθητείας. v.

τα Επιμελητήρια, τα οποία θα έχουν ως κύριο σκοπό την ενημέρωση και ενθάρρυνση των μελών τους να υποστηρίξουν τον θεσμό της μαθητείας αλλά και την υποστήριξη του ΟΑΕΔ στη δημιουργία Μητρώου πιστοποιημένων επιχειρήσεων.

Σκοπός του νέου θεσμικού πλαισίου, είναι η ταχύτερη και αποτελεσματικότερη σύζευξη της προσφοράς και της ζήτησης στην αγορά εργασίας. http://www.ert.gr/eidiseis/ellada/kinonia/oaed-ti-allazi-sto-thesmo-tismathitias/ Τα προγράμματα μαθητείας λαμβάνουν χώρα στους εξής εκπαιδευτικούς φορείς: Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ) Μαθητείας του ΟΑΕΔ, Μεταλυκειακό έτος-τάξη Μαθητείας των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ), Δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) και Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ) του ΥΠΠΕΘ Αξίζει να σημειωθεί ότι η Μαθητεία οδηγεί σε αναγνωρισμένο τίτλο σπουδών. Δηλαδή, όποιος-α ολοκληρώνει επιτυχώς ένα πρόγραμμα μαθητείας, του-της παρέχεται πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας (ΕΟΠΠΕΠ). Στα προγράμματα Μαθητείας μπορούν να συμμετέχουν εργοδότες με οποιαδήποτε νομική μορφή, ενώ αποκλείονται επιχειρήσεις προσωρινής απασχόλησης, νυχτερινά κέντρα, εταιρίας παροχής καθαριότητας & φύλαξης και πρακτορεία τυχερών παιχνιδιών.

Ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης, υπάρχει αναλογία και στον αριθμό των μαθητευόμενων που μπορεί να έχει ένας εργοδότης. Συγκεκριμένα, για ατομικές επιχειρήσεις χωρίς υφιστάμενο προσωπικό μπορούν να δεχτούν μόνο ένα μαθητευόμενο, για επιχειρήσεις που απασχολούν από 1 έως 10 0

άτομα το ποσοστό μαθητευόμενων ορίζεται στο 25% του υφιστάμενου προσωπικού, ενώ για επιχειρήσεις που απασχολούν από 10 άτομα και πάνω μπορούν να δεχτούν μαθητευόμενους σε ποσοστό 17% του υφιστάμενου προσωπικού (ανώτατο όριο τα 40 άτομα). Αξίζει να σημειωθεί ότι για εργοδότες που απασχολούν 1-5 άτομα το αποτέλεσμα της ποσόστωσης στρογγυλοποιείται προς τα κάτω, ενώ για εργοδότες που απασχολούν από 6-10 άτομα τα αποτελέσματα της ποσόστωσης στρογγυλοποιούνται προς τα πάνω.

Η σύμβαση που συνάπτεται μεταξύ του μαθητευόμενου και του εργοδότη ονομάζεται Σύμβαση Μαθητείας και συνυπογράφεται από τον διευθυντή της οικείας εκπαιδευτικής δομής. Η Σύμβαση Μαθητείας περιλαμβάνει όλους τους όρους και υποχρεώσεις που πρέπει να τηρεί ο ασκούμενος (τήρηση ωραρίου, αγαστή συνεργασία με εργοδότη, μη αδικαιολόγητη απουσία κτλ). Η αμοιβή που παρέχεται στον ασκούμενο ανέρχεται στο 75% του κατώτατου ημερομισθίου που ορίζει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) και προβλέπει κανονική ασφάλιση στον ΕΦΚΑ για όσο καιρό εργάζεται στην επιχείρηση. Η εν λόγω σύμβαση περιλαμβάνει και τους όρους που πρέπει να τηρεί ο εργοδότης σε σχέση με τον εκπαιδευτικό φορέα (Συμφωνία Μάθησης). Η επιχείρηση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της μαθητείας και γι’ αυτό το λόγο προβλέπονται όροι αγαστής συνεργασίας και διασφάλισης της ποιότητας των αρμοδιοτήτων με τον εκπαιδευτικό φορέα, καθ’ όλη τη διάρκεια του εκάστοτε προγράμματος.

Τέλος, η Σύμβαση Μαθητείας προβλέπει και τον ορισμό εκπαιδευτή για τον χώρο εργασίας από τον εργοδότη της επιχείρησης. Ο εν λόγω εκπαιδευτής

θα πρέπει να πληροί ορισμένες προϋποθέσεις για να αναλάβει τον ρόλο του συνδετικού κρίκου ανάμεσα στον εργοδότη και τον μαθητευόμενο. http://www.minedu.gov.gr/publications/docs2017/20-10-17_thesmikomathiteias-gia_istoselida-20-10-2017.pdf

Η συνολική διάρκεια των προγραμμάτων, οι ώρες θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης των μαθητευόμενων και άλλες βασικές παράμετροι, θα ορίζονται αναλόγως με την πρόσκληση του εκάστοτε προγράμματος μαθητείας και του εκπαιδευτικού φορέα (ΕΠΑΣ, ΕΠΑΛ, ΙΕΚ ή ΣΕΚ). http://www.oaed.gr/home

6.2. Τρέχοντα Προγράμματα Μαθητείας Στην Ελλάδα υπάρχουν δύο βασικοί φορείς στους οποίους εφαρμόζεται η μαθητεία: 1. Μεταλυκειακό έτος – τάξη μαθητείας των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) Aπευθύνεται σε αποφοίτους ΕΠΑ.Λ., έχει διάρκεια 9 μηνών και περιλαμβάνει: A. «Πρόγραμμα εργαστηριακών μαθημάτων της ειδικότητας», συνολικής διάρκειας διακοσίων τριών (203) ωρών. Το πρόγραμμα αυτό διδάσκεται μία (1) ημέρα την εβδομάδα για επτά (7) διδακτικές ώρες από εκπαιδευτικό προσωπικό του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων σε Εργαστηριακά Κέντρα (ΕΚ) ή/και σε Σχολικά Εργαστήρια των ΕΠΑ.Λ. 0

B. «Πρόγραμμα εκπαίδευσης στο χώρο εργασίας», διάρκειας είκοσι οκτώ (28) ωρών εβδομαδιαίως, επιμερισμένο σε τέσσερις (4) ημέρες, εξαιρουμένων των εβδομάδων που περιλαμβάνουν επίσημες αργίες και του χρονικού διαστήματος που ο εργοδότης παραμένει κλειστός. Σε περίπτωση που ο εργοδότης παραμείνει κλειστός για χρονικό διάστημα τριών εβδομάδων ο μαθητευόμενος δύναται να κάνει χρήση του συνόλου της κανονικής του άδειας (12 εργάσιμες ημέρες). Αν ο εργοδότης παραμείνει κλειστός οποιοδήποτε χρονικό διάστημα και ο μαθητευόμενος δεν κάνει χρήση της κανονικής του άδειας, το πρόγραμμα Εκπαίδευσης στον χώρο Εργασίας συνεχίζεται με παράταση της σύμβασης, μέχρι την ολοκλήρωση 9 ημερολογιακών μηνών. Οι ειδικότητες για το συγκεκριμένο τύπο μαθητείας, κατά το 2017, είναι οι ακόλουθες: 

Τεχνικός Τεχνολογίας Τροφίμων και Ποτών,



Υπάλληλος Τουριστικών Επιχειρήσεων,



Γραφικών Τεχνών, Τεχνικός Ηλεκτρονικών και Υπολογιστικών Συστημάτων, Εγκαταστάσεων, Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών



Τεχνικός Ηλεκτρονικών και υπολογιστικών Συστημάτων, Εγκαταστάσεων, Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών



Τεχνικός Εγκαταστάσεων Ψύξης Αερισμού και Κλιματισμού



Βοηθός Ιατρικών –Βιολογικών Εργαστηρίων



Βοηθός Βρεφονηπιοκόμων



Βοηθός Φυσικοθεραπευτή Αισθητικής Τέχνης



Υπάλληλος Διοίκησης και Οικονομικών Υπηρεσιών,



Τεχνικός Ηλεκτρολογικών Συστημάτων,



Εγκαταστάσεων και Δικτύων,



Τεχνικός Οχημάτων,



Τεχνικός Εφαρμογών Πληροφορικής,



Σχεδιαστής Δομικών Έργων και Γεωπληροφορικής,



Τεχνικός Φυτικής Παραγωγής,



Βοηθός Νοσηλευτή.

2. «Πρόγραμμα Μαθητείας Ι.Ε.Κ.». Aπευθύνεται σε σπουδαστές Ι.Ε.Κ. που έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς το 4ο εξάμηνο φοίτησης και δεν έχουν πραγματοποιήσει πρακτική άσκηση. Έχει διάρκεια 6 μηνών και περιλαμβάνει: A. «Πρόγραμμα Μαθητείας στο Ι.Ε.Κ.» διάρκειας εκατόν ενενήντα (192) ωρών στη δομή κατάρτισης. Το πρόγραμμα αυτό διδάσκεται μία (1) ημέρα την εβδομάδα για οκτώ (8) διδακτικές ώρες. B. «Πρόγραμμα Μαθητείας στον χώρο εργασίας» συνολικής διάρκειας επτακοσίων εξήντα οκτώ (768) ωρών επιμερισμένο σε τέσσερις (4) ημέρες, στο χώρο εργασίας για οκτώ (8) ώρες ανά ημέρα. Οι ειδικότητες για το συγκεκριμένο τύπο μαθητείας, κατά το 2017, είναι οι ακόλουθες: 

Βοηθός Βρεφονηπιοκόμων



Βοηθός Ιατρικών Εργαστηρίων



Βοηθός Νοσηλευτή



Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας



Στέλεχος Μηχανογραφημένου Λογιστηρίου – Φοροτεχνικού Γραφείου



Τεχνικός Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών



Τεχνικός Η/Υ

3. Οι Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑ.Σ) Μαθητείας. Οι Επαγγελματικής Σχολές Μαθητείας υλοποιούνται από τον ΟΑΕΔ. Σήμερα στην Ελλάδα λειτουργούν 51 Επαγγελματικές Σχολές. Ο ΟΑΕΔ είναι ο δημόσιος φορέας που εφαρμόζει με επιτυχία το σύστημα της Μαθητείας στη χώρα από το 1952. Η φοίτηση στις ΕΠΑΣ διαρκεί δύο έτη (τέσσερα εξάμηνα). Οι μαθητές των ΕΠΑΣ το πρωί πραγματοποιούν την πρακτική τους άσκηση σε επιχειρήσεις, ενώ το απόγευμα παρακολουθούν θεωρητικά και εργαστηριακά μαθήματα στις ίδιες ειδικότητες. Κάθε χρόνο φοιτούν 9.00010.000 μαθητές στις ΕΠΑ.Σ Μαθητείας του ΟΑΕΔ. Οι μαθητές που φοιτούν στις Σχολές του ΟΑΕΔ αποκτούν επαγγελματική εμπειρία σε πραγματικές συνθήκες εργασίας ασκούμενοι σε επιχειρήσεις όλων των κλάδων της εθνικής οικονομίας σε πολλές τεχνικές ειδικότητες. Οι μαθητευόμενοι ασκούνται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες, μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις, σε ΔΕΚΟ, Δήμους και στον δημόσιο τομέα. Το σύστημα on the job-training που εφαρμόζει ο ΟΑΕΔ έχει

αποδειχθεί αποτελεσματικό στην πράξη καθώς οι μαθητές σε σημαντικό ποσοστό μετά το τέλος των σπουδών τους συνεχίζουν να απασχολούνται στις θέσεις πρακτικής άσκησης. Η πράξη «Πρόγραμμα Μαθητείας στις ΕΠΑ.Σ ΟΑΕΔ» χρηματοδοτείται από την ΠΑΝ (Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων) στο πλαίσιο του Youth Guarantee (Εγγύηση για τη Νεολαία). Σήμερα στις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑ.Σ) Μαθητείας υπάρχουν συνολικά 36 ειδικότητες. 4. Δημόσιες Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ) Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων προχώρησε στη λειτουργία των Δημόσιων Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης, για πρώτη φορά το 2014. Σύμφωνα με το υπουργείο, η μαθητεία μέσω ΣΕΚ διασφαλίζει την ομαλή ροή της εκπαιδευτικής διαδικασίας, ενισχύει την επαγγελματική δυναμική των καταρτιζομένων και θέτει σε νέες βάσεις τη σύνδεση της επαγγελματικής κατάρτισης λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας. Κεντρικός στόχος η παροχή υψηλού επιπέδου Δημόσιας Δωρεάν Κατάρτισης και η άμεση απορρόφηση των αποφοίτων. Για την εγγραφή υποψηφίων στα ΣΕΚ, μεγάλη βαρύτητα δίνεται στη δυνατότητα απορρόφησης του δυναμικού μετά το πέρας της κατάρτισης και της μαθητείας. Οι τίτλοι των ΣΕΚ είναι διαβαθμισμένοι όπως περιγράφεται στο άρθρο 19 του Ν. 4186/2013 κατά το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων που κατοχυρώνει τόσο τα μαθησιακά αποτελέσματα όσο και τα επαγγελματικά δικαιώματα. Η Σχολή Επαγγελματικής Κατάρτισης ή ΣΕΚ είναι Σχολείο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης που δεν ανήκει στην υποχρεωτική εκπαίδευση.

Η διάρκεια φοίτησης στην ΣΕΚ είναι 3 έτη: Α, Β και Τάξη Μαθητείας. Στην Α’ τάξη εγγράφονται χωρίς εξετάσεις οι κάτοχοι απολυτηρίου Γυμνασίου ή άλλου ισότιμου τίτλου.

6.3. Νόμοι & Κανόνες των τρεχόντων Προγραμμάτων Μαθητείας Υπάρχει ένα μεγάλο πλέγμα νόμων και τροποποιήσεων που καθορίζουν το θεσμικό πλαίσιο της μαθητείας. Ο τελευταίος νόμος υπ’ αριθμό 26385/Β΄691/20-2-2017 ΚΥΑ, καθορίζει όλο το θεσμικό πλαίσιο που διέπουν τον τομέα της μαθητείας. Σε αυτό το νόμο, καθορίζονται οι επιχειρήσεις που εξαιρούνται από την μαθητεία, οι υποχρεώσεις των εργοδοτών, το ασφαλιστικό πλαίσιο των εργαζομένων κ.α. 

Αμοιβή μαθητευομένων

Στην Ελλάδα, το ποσοστό αποζημίωσης των μαθητευομένων ορίζεται στο εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) επί του νόμιμου, νομοθετημένου, κατώτατου ορίου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη. Συνεπώς, για τους μαθητευόμενους κάτω των 25 ετών ο μισθός ανά ημέρα ανέρχεται σε 17,12€, και για τους άνω των 25 ετών σε 19,64. Στις περισσότερες περιπτώσεις μαθητείας προβλέπεται επιδότηση του εργοδότη για κάθε ημέρα εργασίας του μαθητευόμενου. 

Τυπικές υποχρεώσεις εργοδοτών

Για την καταβολή της επιδότησης από το ΥΠΠΕΘ τηρούνται μηνιαία παρουσιολόγια Τάξης Μαθητείας μαθητευομένων, τόσο στην εκπαιδευτική μονάδα όσο και στον εργοδότη. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία κάθε εργοδότης (του Ιδιωτικού και του Δημοσίου Τομέα) που απασχολεί

μαθητευόμενους υποχρεούται να υποβάλλει ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας ΕΡΓΑΝΗ (ΣΕΠΕ-ΟΑΕΔ-ΕΤΕΑΕΠ) τον Πίνακα Ε3.4: Αναγγελία έναρξης/μεταβολών Σύμβασης Μαθητείας. Οι εργοδότες του Δημοσίου υποχρεούνται επιπλέον να καταχωρούν το απογραφικό δελτίο κάθε μαθητευόμενου στο Μητρώο Μισθοδοτούμενων Ελληνικού Δημοσίου σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Τα ανωτέρω έγγραφα τηρούνται στο αρχείο του εργοδότη ούτως ώστε να είναι διαθέσιμα σε περίπτωση ελέγχου. 

Ασφάλιση μαθητευομένων

Οι μαθητευόμενοι υπάγονται υποχρεωτικά σε κρατική ασφάλιση του Ενιαίου Φορέα Κρατικής Ασφάλισης «ΕΦΚΑ» ως μισθωτοί και των φορέων- οργανισμών για λογαριασμό των οποίων ο ΕΦΚΑ συνεισπράττει εισφορές για όλο το διάστημα μαθητείας στο «Πρόγραμμα Μαθητείας στο χώρο εργασίας». Ο εργοδότης βαρύνεται με το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών για κύρια, επικουρική σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. γ’ του άρθρου 2 του Α.Ν. 1846/1951, την παρ. 1 του άρθρου 3 του Ν. 2335/1995, καθώς και την παρ. 3 του άρθρου 14 του Ν. 4186/2013 (Α΄193). Οι ασφαλιστικές εισφορές των μαθητευόμενων διαμορφώνονται ως εξής:



Ποσοστό ΕΦΚΑ που καταβάλλεται από τον εργοδότη: 37,78%



Ποσοστό ΕΦΚΑ που παρακρατείται από τον μαθητευόμενο: 3,28%



Σύνολο: 41,06%



Επιπροσθέτως βαρύνουν τον εργοδότη, εάν υπάρχουν:



Εισφορά επαγγελματικού κινδύνου: 1%



Βαρέα και ανθυγιεινά: ΕΦΚΑ (Κλάδος Κύριας Σύνταξης): 3,6% και



ΕΤΕΑΕΠ (Κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης): +2% (όπου υπάρχουν βαρέα και ανθυγιεινά).

Επισημαίνεται ότι οι εισφορές στο ΕΦΚΑ, τόσο του εργοδότη όσο και του μαθητευόμενου υπολογίζονται στο ήμισυ των πραγματικών αποδοχών. 

Λοιπά εργασιακά θέματα

Οι μαθητευόμενοι δικαιούνται κανονική άδεια με αποδοχές σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Στις περιπτώσεις κανονικής άδειας οι εργοδότες υποχρεούνται να καταβάλουν ολόκληρο το προβλεπόμενο ημερομίσθιο στους μαθητευόμενους. Στις περιπτώσεις απουσίας λόγω ασθένειας εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 657-658 του Α.Κ. Ο ανώτατος αριθμός μαθητευομένων ανά εργοδότη εξαρτάται από τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολεί η κάθε επιχείρηση.

6.4. Χρηματοδότηση Προγραμμάτων Μαθητείας Το σύνολο των προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ) - μέσα στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα προγράμματα Μαθητείας - εντάσσονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», το οποίο αποτελεί ένα από τα επτά Τομεακά/ Εθνικά Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020. https://www.espa.gr/el/pages/staticOPEpanadvm.aspx

Συγκεκριμένα, τα προγράμματα Μαθητείας υπάγονται στους κάτωθι Άξονες Προτεραιότητας: 



7 «Ανάπτυξη της Διά Βίου Μάθησης και Βελτίωση της Συνάφειας της εκπαίδευσης και κατάρτισης με την αγορά εργασίας» συνολικού προϋπολογισμού 453.595.728€ για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 8 «Βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού συστήματος και της Διά Βίου Μάθησης - σύνδεση με την αγορά εργασίας (Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας)» συνολικού προϋπολογισμού 74.369.697€ για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 και 9 «Βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού συστήματος και της Διά Βίου Μάθησης - σύνδεση με την αγορά εργασίας (Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου)» συνολικού προϋπολογισμού 24.127.938€ για την προγραμματική περίοδο 2014-2020.

Οι ανωτέρω Άξονες Προτεραιότητας υπάγονται στην ευθύνη του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων. Όλα τα προγράμματα Μαθητείας συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) και του ειδικού ταμείου Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των Νέων (ΠΑΝ) σε ποσοστό έως και 80% για προγράμματα του Άξονα Προτεραιότητας 7 και σε ποσοστό 50% για προγράμματα των Αξόνων Προτεραιότητας 8 & 9. Το υπόλοιπο 20% έως 50% καλύπτεται από Εθνικούς Πόρους και καταβάλλεται από ειδικό λογαριασμό της αρμόδιας Επιτελικής Δομής του ΕΣΠΑ του Τομέα Παιδείας, η οποία υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων. https://www.espa.gr/elibrary/Summary_OP_Anaptuxh_Anthropinou_Dynam ikou_Ekpaideusi_Dia_Viou_Mathisi.pdf http://www.esfhellas.gr/el/Pages/tieinai.aspx

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1176&langId=el Οι πόροι που θα διατίθενται για τα προγράμματα Μαθητείας, θα είναι ανάλογοι με τον αριθμό μαθητευόμενων κάθε φορέα και θα ορίζονται από την οικεία Πρόσκληση του εκάστοτε προγράμματος. Όπως αναφέραμε και στις παραπάνω υποενότητες 2 και 3, ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη δύο προγράμματα για απόφοιτους ΕΠΑ.Λ. και σπουδαστών Ι.Ε.Κ. που έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς το 4ο εξάμηνο φοίτησης και δεν έχουν πραγματοποιήσει πρακτική άσκηση. https://www.espa.gr/el/Pages/ProclamationsFS.aspx?item=3353 https://www.espa.gr/Lists/Proclamations/Attachments/3353/1h_trop_proskl _EDBM42_ada.pdf

6.5. Χρηματοδότηση Προγραμμάτων Μαθητείας Το σύνολο των προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ) - μέσα στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα προγράμματα Μαθητείας - εντάσσονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», το οποίο αποτελεί ένα από τα επτά Τομεακά/ Εθνικά Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020. https://www.espa.gr/el/pages/staticOPEpanadvm.aspx Συγκεκριμένα, τα προγράμματα Μαθητείας υπάγονται στους κάτωθι Άξονες Προτεραιότητας: 

7 «Ανάπτυξη της Διά Βίου Μάθησης και Βελτίωση της Συνάφειας της εκπαίδευσης και κατάρτισης με την αγορά εργασίας» συνολικού

προϋπολογισμού 453.595.728€ για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 

8 «Βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού συστήματος και της Διά Βίου Μάθησης - σύνδεση με την αγορά εργασίας (Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας)» συνολικού προϋπολογισμού 74.369.697€ για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 και



9 «Βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού συστήματος και της Διά Βίου Μάθησης - σύνδεση με την αγορά εργασίας (Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου)» συνολικού προϋπολογισμού 24.127.938€ για την προγραμματική περίοδο 2014-2020.

Οι πόροι που θα διατίθενται για τα προγράμματα Μαθητείας, θα είναι ανάλογοι με τον αριθμό μαθητευόμενων κάθε φορέα και θα ορίζονται από την οικεία Πρόσκληση του εκάστοτε προγράμματος. Όπως αναφέραμε και στις παραπάνω υποενότητες 2 και 3, ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη δύο προγράμματα για απόφοιτους ΕΠΑ.Λ. και σπουδαστών Ι.Ε.Κ. που έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς το 4ο εξάμηνο φοίτησης και δεν έχουν πραγματοποιήσει πρακτική άσκηση. https://www.espa.gr/el/Pages/ProclamationsFS.aspx?item=3353 https://www.espa.gr/Lists/Proclamations/Attachments/3353/1h_trop_proskl _EDBM42_ada.pdf

Τοπρόγ ραμμααυτ όχ ρηματ οδοτ ήθηκεμετ ην υποστ ήρι ξ ητ ηςΕυρωπαϊ κήςΈν ωσης . Tοπε ρι ε χ όμε ν οαυτ ήςτ ηςέ κδοσηςε κφράζ ε ιτ ι ς απόψε ι ςμόν οτ ουσυγ γ ραφέ ακαιηΕυρωπαϊ κή Έν ωσηδε νμπορε ίν αθε ωρηθε ίυπε ύθυν ηγ ι α οποι αδήποτ εχ ρήσητ ωνπλ ηροφορι ώνπου συμπε ρι λ αμβάν ον τ αισ’αυτ ή.