Verrekijkerbieb - Leerjaar 3 - Kijker 1 - Thema 2 - N1 - Helden by die Keure

ucatieve uitgaven

BIEB

Helden Liesbeth Van Bogaert

Kijker educatieve uitgaven

Verrekijker 3

Helden

Een held Wat is een held? In het woordenboek staat dit: – Een held is iemand die uitblinkt1 door moed2. – Iemand die iets gevaarlijks doet wat goed afloopt. – Een dapper man. – Iemand die zeer knap of bedreven is in iets. Is een held altijd een man? Natuurlijk niet. Een held kan een man of een vrouw zijn, of zelfs een dier. Overal vind je helden: op tv, in je straat, op je school, aan zee … Misschien zelfs bij jou thuis! Dit boek gaat over vijf helden. Met elke held voeren we een gesprekje, een interview. En wie weet, word je zelf ook een held.

Een superheld Wie ben jij? Mijn naam is Thor. Ik ben een gewone jongen. Wanneer ik onrecht3 zie op straat, gebeurt er iets geks. Dan verander ik in een superheld.

Mijn superheldennaam is Thorro, dat klinkt stoer. En stoer moet ik zijn, als superheld. Hoe herken ik jou? Ik draag een kostuum en een masker. Op mijn kostuum staat een symbool4. Dat kostuum draag ik enkel als ik een heldendaad uitvoer. In het dagelijkse leven draag ik gewone kleren en herken je me niet als superheld.

Wat is jouw heldendaad? Ik strijd tegen onrecht en oneerlijkheid in de wereld. Mensen in nood5, help en bescherm ik. Dieven en schurken leer ik een lesje. Zo maak ik de straten veilig. Waarom doe je dit? Mijn superkrachten kreeg ik niet zomaar. Ik moet er iets goeds mee doen. De wereld mooier en beter maken, dat is mijn doel.

Welke talenten6 heb je nodig? Een superheld heeft superkrachten nodig. Ik kan goed vliegen. Dat is nodig om vlug ter plaatse te zijn. Ik ben heel sterk en lenig7. Springen, rollen en klimmen kan ik als de beste. Ook als het moeilijk en gevaarlijk is, blijf ik doorzetten. Dan bedenk ik snel oplossingen. Ik ben niet gauw bang en doe er alles aan om een avontuur tot een goed einde te brengen.

Hoe kunnen wij jou helpen? Als je mij ziet, hou dat dan geheim. Niemand mag weten wie ik echt ben en waar ik woon. Wanneer ik ontmaskerd word, ben ik in gevaar en kan ik geen superheld meer zijn. Dus, vertel aan niemand wie ik ben! Ook dit zijn superhelden … Je hebt ze vast al eens gezien in een film of een strip. Superman, Robin Hood, Mega Mindy, Batman, Zorro, Spider-man, Harry Potter, Lucky Luke … Wie is jouw favoriete superheld?

Een redder aan zee Wie ben jij? Ik ben Emma. Tijdens de zomermaanden vind je mij op het strand. Daar zorg ik voor de veiligheid van alle badgasten8.

Hoe herken ik jou? Mijn kleding is felrood. Meestal draag ik een zwemvest. Dit heb ik altijd bij me: een toeter, een verrekijker, een boei en een seinvlag.

Wat is jouw heldendaad? Een redder aan zee heeft veel taken. Kinderen die verloren gelopen zijn, breng ik terug bij hun ouders. Wie gewond is geraakt op het strand, komt bij mij voor verzorging. En natuurlijk red ik zwemmers die in moeilijkheden zijn. Daarvoor gebruik ik een reddingsboei of de reddingsboot.

Waarom doe je dit? Op het strand en aan de zee voel ik me echt goed. Als kind droomde ik er al van om mensen te helpen. Elke dag is hier anders en dat maakt het werk nooit saai.

Welke talenten heb je nodig? Tijdens een werkdag ben ik heel aandachtig. Vanuit mijn redderstoel zie ik elk gevaar. Als iemand in nood is, moet ik vlug handelen. Snel lopen en zwemmen is dan belangrijk. Ik ben dus fit en sportief.

Voordat ik redder mocht zijn, had ik een brevet ‘redder aan zee’ nodig. Daarvoor ging ik eerst naar school. Daar leerde ik alles over de zee en het strand. En ook hoe ik iemand moet redden en verzorgen. Ik deed een zwemproef in zee. Die proef is heel zwaar, maar is nodig om te tonen dat je het kunt.

Hoe kunnen wij jou helpen? Op het stuk strand dat bewaakt wordt door een redder, staat een redderspost. Daar hangt een gekleurde vlag aan. Elke vlag heeft een betekenis:

zwemmen is

toegelaten

gevaarlijk, neem

zwemmen is verboden

geen opblaasbare voorwerpen mee

Doe steeds wat een redder vraagt. Wij geven signalen met de toeter of de vlag. Nog enkele tips op het strand: zwem nooit alleen, ruim je afval op, zorg dat je steeds weet waar je ouders zijn. Wij delen gratis polsarmbandjes uit waarop je je naam en een gsm-nummer kunt schrijven. Als je verloren loopt, vinden wij je ouders snel terug. Ook hier zijn redders nodig … Aan het zwembad, in de bergen, bij een brand, bij een natuurramp … Overal waar mensen in nood zijn, zijn redders nodig.

Een hulphond Wie ben jij? Mijn naam is Boris. Ik ben een hulphond. Met een moeilijk woord is dat een geleidehond. Ik woon bij mijn baasje. Mijn baasje is blind.

Hoe herken ik jou? Tijdens mijn werk draag ik een tuig of een harnas9. Ik loop steeds dicht bij mijn baasje. Verder zie ik eruit als een gewone hond.

Wat is jouw heldendaad? Ik help mensen met een beperking. Dat zijn mensen die bijvoorbeeld blind zijn of niet goed kunnen zien. Ook mensen in een rolstoel kan ik helpen. Als mijn baasje op stap gaat in het verkeer, zorg ik ervoor dat dat veilig kan. Tijdens een wandeling zijn er veel hindernissen. Een vuilnisbak, een fiets, een paal, wegenwerken. Daar loop ik mooi langs en mijn baasje volgt mij. Als mijn baasje een opdracht geeft, voer ik die uit. Zo kan ik een deur, een zebrapad of een trap zoeken. Als we een trap opgaan, stuur ik mijn baasje naar de leuning. Wanneer we de straat oversteken, stop ik als er een opstapje is.

Waarom doe je dit? Mijn baasje is mijn beste vriend en ik doe er alles aan om hem te helpen. Ik maak zijn leven wat gemakkelijker. Het maakt me blij om te zien dat mijn baasje dankzij mij de straat op kan. Welke talenten heb je nodig? Als hulphond heb je veel geduld nodig. Op drukke plaatsen, zoals op de straat of in de winkel, moet ik kalm en rustig blijven. Ik moet een bevel10 goed kunnen opvolgen maar ik mag enkel naar mijn baasje luisteren. Als mijn baasje de straat wil oversteken en er is gevaar, zorg ik ervoor dat hij toch blijft staan. Dat is niet makkelijk voor een hond. Om dat allemaal goed te kunnen, ging ik naar de hondenschool.

Hoe kunnen wij jou helpen? Tijdens een wandeling met mijn baasje let ik heel goed op. Als je me tegenkomt op straat, mag je me niet aaien. Ook mijn harnas mag je niet aanraken. Dan let ik niet meer op en kan ik mijn baasje niet meer helpen. In België is er een school voor geleidehonden. Die heet het Belgisch Centrum voor Geleidehonden. Die school organiseert jaarlijks een dopjesactie om geld in te zamelen. Jij kunt helpen door zo veel mogelijk draaidopjes van flessen te sparen. Ook dit zijn dierenhelden … Speurhonden, politiepaarden en lang geleden de postduiven tijdens de oorlog. Huisdieren kunnen ook helden zijn. Er zijn verhalen bekend over dieren die hun baasje waarschuwen bij een brand in huis.

Een Rode Kruisvrijwilliger Wie ben jij? Ik ben Ludo. Sinds enkele jaren ben ik vrijwilliger11 bij Rode Kruis-Vlaanderen. Hoe herken ik jou? Het werkpak dat ik draag is fluogeel en rood. Daarop zie je duidelijk het logo van het Rode Kruis: een rood kruis. Deze kledij valt goed op, zodat iedereen mij snel herkent.

Wat is jouw heldendaad? Tijdens grote feesten, sportwedstrijden, wandeltochten en festivals sta ik met een groepje vrijwilligers klaar in de hulppost. Ben je gevallen of voel je je niet goed? Wij verzorgen iedereen die gewond is, zich onwel voelt of een zonneslag heeft. Ook bij grote ongevallen, zoals een treinramp of een kettingbotsing12, helpen we.

Ik help het Rode Kruis nog op een andere manier. Vier keer per jaar geef ik bloed. De ziekenhuizen gebruiken dat voor mensen die veel bloed verliezen bij een ongeval of een operatie. Dankzij mijn bloed kan een gewonde persoon blijven leven!

Waarom doe je dit? Ik vind het belangrijk dat ik kan helpen als er een ongeval gebeurt. Daarvoor volgde ik een cursus eerste hulp bij het Rode Kruis. Ik leerde er alles over wonden verzorgen en reanimatie13. Vrijwilliger zijn betekent dat ik geen geld krijg. Dat vind ik niet erg, want ik krijg veel vriendschap en dankbaarheid terug. Welke talenten heb je nodig? Bij een ongeval of ramp moet ik rustig blijven. Ik zorg voor de veiligheid van de slachtoffers en iedereen in de buurt. Goed kunnen luisteren naar mensen is ook een talent. Zo weet ik precies waar iemand pijn heeft. En natuurlijk ben ik niet bang van bloed.

Hoe kunnen wij jou helpen? Ben je op een groot feest of een sportwedstrijd? Kijk dan altijd even rond en ga op zoek naar de hulppost. Dat is meestal een grote witte tent met een rood kruis op. Als je weet waar de hulppost staat, kun je snel hulp zoeken wanneer dat nodig is. Elk jaar verkopen we stickers. Het geld dient om materiaal aan te kopen. Je kunt ons helpen door stickers te kopen.

Ook hierbij werken vrijwilligers … Bij de jeugdbeweging, de brandweer, de bibliotheek, de speelpleinwerking, Natuurpunt, WWF, Unicef, Child Focus … Er zijn heel veel organisaties in België waar je vrijwilliger kunt zijn.

Een natuurvriend Wie ben jij? Mijn naam is Annie. Ik werk in de kringloopwinkel. Dat is een winkel die tweedehandse spullen verkoopt. Na het werk kom ik tot rust in mijn moestuin. Ik breng ook graag een bezoekje aan het park of het bos.

Wat is jouw heldendaad? Elke dag opnieuw probeer ik zorg te dragen voor de natuur. Dat doe ik op verschillende manieren. Ik draag zorg voor de dieren. In mijn tuin hangen nestkastjes voor de vogels en is er ook een insectenhotel. In mijn moestuin gebruik ik geen gif. Ik gooi nooit afval op de grond. Zelfs geen klein snoeppapiertje. Bovendien ruim ik het afval, dat andere mensen in de natuur achterlaten, op. Dat is niet leuk, maar het is belangrijk dat flessen en blikjes niet blijven rondslingeren. Afval sorteer ik bij mij thuis en in het recyclagepark. Als het kan, laat ik mijn auto staan en ga ik te voet of met de fiets. Allemaal kleine daden die de natuur een handje helpen!

Waarom doe je dit? Natuur is heel belangrijk in onze wereld. We kunnen niet zonder planten, bomen en dieren. De bladeren van de bomen geven ons zuurstof14. Bijen hebben we nodig om groenten en fruit te kweken. Afval en gif in de natuur maken veel stuk. Een slak die in de moestuin gif eet, wordt gegeten door een vogel. Zo wordt ook de vogel ziek en kan hij zelfs sterven. Gooi je een blikje frisdrank weg in het park? Weet dan dat het blikje 50 jaar blijft liggen in de natuur. Dieren kunnen zich hieraan verwonden. Bomen en planten worden er ziek van. Afval in de natuur is dus nergens goed voor. Ik probeer andere mensen aan te sporen om ook een natuurvriend te zijn, want samen zijn we sterk! Ook dit zijn natuurvrienden … De bioboer, de imker, de fietser en de wandelaar, de boswachter, klanten van het recyclagepark en van de kringloopwinkel.

Zo word jij een held! Helden maken de wereld mooier. Wil jij ook een held zijn? Hier vind je tips. –

Geef een compliment aan een klasgenoot.

–

Gooi papiertjes in de vuilnisbak.

–

Doe spontaan15 de afwas of een ander klusje voor je ouders.

–

Volg een cursus eerste hulp bij het Rode Kruis.

–

Zeg nee tegen pesten.

–

Stuur een kaartje naar een eenzame bejaarde.

–

Bouw een insectenhotel in je tuin.

–

Troost iemand die verdrietig is.

–

Breng speelgoed waar je niet meer mee speelt, naar de kringloopwinkel.

–

Stuur een e-mail naar je beste vriend of vriendin met daarin wat je tof vindt aan hem of haar.

–

Hergebruik papier als kladpapier.

–

Ruim samen met een groep vrienden het park op.

–

Word een superheld en doe elke dag een heldendaad!

Woorduitleg 1

uitblinken = goed zijn in iets

moed = durven iets moeilijks te doen

onrecht = wat niet eerlijk is

symbool = een teken dat voor iets staat

in nood zijn = problemen hebben

talent = iets dat je heel goed kunt

lenig zijn = goed kunnen bewegen

badgast = strandbezoeker

harnas = iets wat het lichaam beschermt

bevel = iets wat je moet doen van iemand

vrijwilliger = iemand die werkt en er geen geld voor krijgt

kettingbotsing = botsing met heel veel auto’s

reanimatie = ervoor zorgen dat iemand blijft leven door bv. een hartmassage te geven

zuurstof = lucht die je nodig hebt om te ademen

spontaan = uit jezelf

Helden vind je overal. Op tv, in de krant, maar ook in jouw buurt. Ontdek vijf helden die al hun geheimen prijsgeven. Een superheld, een redder aan zee, een hulphond, een Rode Kruisvrijwilliger en een natuurvriend. Zij vertellen in dit boekje over hun talenten. En wie weet, word jij zelf ook een held!

Dit boekje maakt deel uit van de Verrekijkerbieb 3. ISBN 978 90 486 2282 5 Bestelnummer 60 1021 297 KB D/2015/0147/338 NUR 191 Foto’s: Rode Kruis-Vlaanderen, Shutterstock Verantwoordelijke uitgever die Keure Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge RPR 0405 108 325 © Copyright die Keure, Brugge

9 789048 622825

Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microﬁlm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form by print, microﬁlm or any other means without written permission from the publisher.