Τουριστική Αγορά #291

2023: καλή τουριστική

κινήσή, δυσκολή χρονια

συμφωνούν σε αυτό. Και οι προκρατήσεις και οι πτήσεις που προσθέτουν οι αεροπορικές εταιρείες και τα μηνύματα από τους TOs δείχνουν ότι το 2023 είναι

πολύ πιθανό να εξελιχθεί σε μια ιδιαίτερα καλή χρονιά, ξεπερνώντας το 2022 και άρα έχοντας όλες τις προϋποθέσεις για να ξεπεράσει και το 2019, μια χρονιά ρεκόρ (και έτος βάσης των μετρήσεων)

για τον ελληνικό τουρισμό. Όσο και αν συνεχίζει να υπάρχει μια επιφυλακτικότητα σε σχέση με τους αστάθμη-

τους παράγοντες, όπως τον πόλεμο που συνεχίζεται στην ουκρανία και την ακρίβεια που μειώνει το διαθέσιμο

εισόδημα και αυξάνει την ανασφάλεια, τα δεδομένα δικαιολογούν αισιοδοξία σε ό,τι αφορά την πορεία της

τουριστικής ζήτησης για τη χώρα μας.

Τα θετικά αποτελέσματα που έχουμε από τα «early bookings» (πρώτες κρατήσεις) για τις καλοκαιρινές διακοπές

των ξένων επισκεπτών στην Ελλάδα έχουν διπλή αξία. Αρχικά, δείχνουν ότι η Ελλάδα ως προορισμός έχει κερδίσει το ενδιαφέρον των τουριστών σε πολλές χώρες. Αυτό εξάλλου αποδεικνύεται και από τις βραβεύσεις και «πρωτιές» που έρχονται η μία μετά την άλλη για τη χώρα, για ειδικούς τομείς του τουριστικού μας προϊόντος, είτε αυτοί αφορούν περιοχές είτε μορφές τουρισμού και είδη διακοπών. Έπειτα, τα early bookings καταδεικνύουν την αλλαγή στον τρόπο σκέψης των τουριστών. Το να επιστρέφει ένα όλο και μεγαλύτερο κομμάτι της ζήτησης στην παλιά συνήθεια των έγκαιρων κρατήσεων των διακοπών του δείχνει ότι η αγορά επανέρχεται στην κανονικότητα, μετά από τα έντονα σκαμπανεβάσματα των τελευταίων ετών. οι τουρίστες αισθάνονται ασφαλείς και σίγουροι ότι τα πράγματα δε θα αλλάξουν, αλλά και ότι θέλουν να κάνουν διακοπές ό,τι και αν συμβεί.

Τα στοιχεία αυτά διαφοροποιούνται κάπως από αγορά σε αγορά. Πιο θετικά είναι από τις αγορές της Αγγλίας, της Αυστρίας, της ολλανδίας, των Βαλκανίων, αλλά και της Γαλλίας. Θετικά τα μηνύματα και από τη Σκανδιναβία.

Με χαμηλότερες ταχύτητες κινούνται οι κρατήσεις από τη Γερμανία και την Πολωνία. Η αγορά των ΗΠΑ, δυναμική και ελπιδοφόρα -με βάση τις επανειλημμένες αναφορές του υπουργού Τουρισμού, που όμως δεν επαληθεύτηκαν τουλάχιστον μέχρι στιγμής στο βαθμό που θα επιθυμούσε και προέβλεπε, αλλά παραμένει πολλά υποσχόμενη-, αναμένει την έναρξη των πτήσεων προς Ελλάδα τον Μάρτιο. Επίσης, ενδιαφέρον είναι το ξύπνημα του γίγαντα της Κίνας, με τις απευθείας πτήσεις που έχουν ήδη ξεκινήσει.

Παρ’ όλα αυτά, το πρόσωπο των ξενοδόχων δεν είναι όσο χαρούμενο θα περίμενε κανείς με τέτοια νέα. Τι συγκρατεί την αισιοδοξία τους; Σίγουρα, η «αστάθεια» που δημιουργεί ο πόλεμος που συνεχίζεται, η ακρίβεια και η οικονομική ύφεση. Ωστόσο, μέσα σε όλα αυτά, υπάρχουν και δύο σοβαρές «σκιές», ακόμα και αν τα ξενοδοχεία γεμίσουν: η εύρεση προσωπικού που παραμένει πρόβλημα που εντείνεται όσο αυξάνεται και η ζήτηση, και οι τιμές που, αυξημένες κατά μέσο όρο περίπου 10%, απ’ ό,τι αναφέρουν οι εκπρόσωποι του κλάδου, βρίσκονται στα όρια της κάλυψης του πληθωρισμού. Με άλλα λόγια, η χρονιά προμηνύεται καλή αλλά όχι εύκολη.

Σπύρος Ζούγρης

Έκδοση: COMPUPRESS M.A.E. Ροδόπης 19, 15344 Γέρακας, τηλ.: 2109238672, e-mail: cpress@compupress.gr, www.compupress.gr

Εκμετάλλευση: Digital Content Α.Ε., 2ο χλμ. Λεωφ. Μαρκοπούλου, 19400 Κορωπί, τηλ.: 2106513553, e-mail: info@digicon.gr, www.digicon.gr

ΕΚΔΟΤΗΣ: Nίκος Μανούσος ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Ιωάννης Πατρίκος ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ MARKETING: Λουκία Ταλιαδώρου ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Σπύρος Ζούγρης ΣΥΝΤΑΞΗ: Μαύρα Σαραντοπούλου, Άννα Κωνσταντουλάκη, Σοφία Παπαδέα, Θύμιος Κάκος, Δημήτρης Σταθόπουλος ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Δέσποινα Προβιδάκη, Κέλλη Αντωνάκου ΥΠΕΥθΥΝΟΣ DTP: Δημήτρης Μελένιος ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Ζαμπέτα Τούρλου ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ: Παυλίνα Μπεθάνη ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Iωάννης Τζίφας ΚΩΔΙΚΟΣ ISSN: 1105-5529

www.touristiki-agora.gr, e-mail: ta@compupress.gr, Τ ΙΜ Η Τ ΕΥχο Υ Σ : € 5,00 ΚΩΔΙΚΟΣ: 011641

παράφραση ή διασκευή/απόδοση

ΦΑ κ ΕΛΟΣ 16

Εκλογ Ε ς και Τουρι ς μ ο ς

Πόσο και πώς έχουν εντάξει τα κόμματα στον στρατηγικό

τους σχεδιασμό τον τουρισμό; Πόσο έχουν αναγνωρίσει τις

ευκαιρίες, την αξία και τον ρόλο του;

νΕ α ΔημοκραΤι α: χα ρης Θ Ε οχ α ρης, γ ραμμαΤΕ ας π ρογρα μμαΤος ν Δ, Βουλ Ε υ Τη ς ν Δ ν οΤι ου Τομ Ε α Πώς η κυβέρνηση της ΝΔ πέτυχε την απογείωση του Ελληνικού Τουρισμού. Τι σχεδιάζουμε για το μέλλον. 20

ςυριΖα: κ αΤΕ ρ ι να ν οΤοπο υλου, Τομ Εα ρχης Τουρι ς μο υ Τ ης κο Του ςυρι Ζ α κ αι Βουλ Ε υ Τη ς α Θ Εςς αλον ι κης

Οφείλουμε να διαβάσουμε τα μηνύματα της παγκόσμιας αγοράς και να προχωρήσουμε στον στρατηγικό ανασχεδιασμό του τουριστικού μας προϊόντος.

ΕΙΔΗΣΕΟΓΡΑΦΙΑ

Σημαντικές ειδήσεις από την ελληνική και

παγκόσμια τουριστική αγορά.

ΘΕΜΑ 12

ΞΕΕ: 6th Internat I onal Hosp I tal I ty Forum

Ανθρώπινο Δυναμικό, Κατανάλωση Ενέργειας και

Βιώσιμη Ανάπτυξη στο επίκεντρο των Ξενοδοχείων

μΕ λ ΕΤ η Ε υ: Δυναμικ η αν α καμψη

για Τον Ε λληνικο Τουρι ς μ ο Το

2022

H μελέτη της ΕΥ Ελλάδος βλέπει θετικές προοπτικές

αλλά και σημαντικές προκλήσεις για το μέλλον του

ελληνικού τουρισμού.

ΘΕΜΑ

24

Φορ Ει ς: ς ΕΤΕ

παςοκ/κιναλ: νι κος α ν Δ ρουλ α κης, π ρ οΕΔ ρος Του παςοκ – κ ιν η μαΤος α λλαγ η ς Η χωρική και χρονική επέκταση βασικές παράμετροι της ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού. 28

Η Ελλάδα είναι ισχυρό brand, αλλά χωρίς στρατηγική, δεν καταφέρνεις τίποτα. 30

Φορ Ει ς: ΞΕΕ – α λ ΕΞ αν Δ ρος Βα ς ιλικο ς, π ρ οΕΔ ρος ΞΕΕ

Η χρονιά έκλεισε καλά και σίγουρα πολύ καλύτερα απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς στο ξεκίνημά της. Το θετικό αποτέλεσμα του ’22 δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως κάτι δεδομένο και για τη συνέχεια.

Φορ Ει ς: πο Ξ – γ ρηγο ρης Τας ιος, π ρ οΕΔ ρος πο Ξ Δύο είναι οι μεγάλες προκλήσεις. Η διαχείριση της εκτόξευσης του λειτουργικού κόστους και η έλλειψη προσωπικού. Ως

αναγκαία λύση στο δεύτερο διαφαίνεται η πρόσκληση εργαζομένων από τρίτες χώρες.

34 Φορ Ει ς: H atta Τροχοπέδη στη λειτουργία των τουριστικών γραφείων οι συναρμοδιότητες των υπουργείων.

35

Φορ Ει ς: ς ΕΤ κ Ε – Τοκο υΖ ης π αναγιώΤ ης, π ρ οΕΔ ρος ς ΕΤ κ Ε

Οι προϋποθέσεις που τίθενται κάθε φορά στα αναπτυξιακά προγράμματα αποκλείουν το μεγαλύτερο ποσοστό των μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων.

Φορ Ει ς: H ap Co – ςιςς υ λ υγνο υ, π ρο ΕΔ ρος H ap Co & D es

Χρειάζεται προβολή και στρατηγικός σχεδιασμός για να αποκτήσει η Ελλάδα τη θέση που της αξίζει στη διεθνή αγορά συνεδριακού και επαγγελματικού τουρισμού.

κι να: ο Τουρι ςΤ ικο ς γ ι γαν Τας

Ξ υπν αΕ ι…

Ταχύς ο ρυθμός ανάπτυξης προ κρίσης και

επανάκαμψης για την Ελλάδα. Απευθείας πτήσεις από Αθήνα προς Πεκίνο και Σαγκάη.

Vakant I ebeurs 2023 ο υ Τ ρ Ε χ Τ η

Αύξηση 31% παρουσίασε το τουριστικό ρεύμα των Ολλανδών προς τη χώρα μας το 2022, σε σχέση με το 2019.

AΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

ε πιπλ Α Ξενοδο χε ιώ ν

Μοντέρνο, κλασικό, παραδοσιακό, φιλικό στο περιβάλλον, άνετο…

επιλέξτε με προσοχή αυτό που σας ταιριάζει.

κΑθΑ ρι ο τητΑ ς του ς χώρους φιλο Ξ εν ιΑ ς

Σήμερα η καθαριότητα βρίσκεται στην πρώτη θέση των κριτηρίων

επιλογής ενός καταλύματος από τους πελάτες. Η νέα αυτή

πραγματικότητα ήρθε για να μείνει και οι επαγγελματίες καλούνται να

προσαρμοστούν με τον καλύτερο τρόπο.

ΑερομετΑ φ ορ ε ς : Αν Α κ Α μπτει η κι νη ς η Στο 83% της κίνησης του 2019 η Ευρώπη. Στις πρώτες θέσεις η Ελλάδα με 101%. Πρωτοστατούν οι low cost αεροπορικές εταιρείες. Προβληματίζουν οι καθυστερήσεις στα αεροδρόμια και η διαθεσιμότητα εναέριου χώρου.

ρ επορτΑ ζ: ς υν ε δριο ς ετε Το συνέδριο του ΣΕΤΕ επικέντρωσε τη θεματολογία του σε αυτά που χρειάζεται ο ελληνικός τουρισμός για να μπορέσει να συνεισφέρει αποφασιστικά στη μετάβαση της Ελλάδας στην αειφόρο ανάπτυξη.

ρ επορτΑ ζ: HORECA 2023 Η έκθεση υποδέχτηκε σημαντικό αριθμό επαγγελματιών του κλάδου της φιλοξενίας και της εστίασης από ξενοδοχεία, εστιατόρια, cafés και bars, αποδεικνύοντας ότι αποτελεί κορυφαία εμπορική συνάντηση του χώρου του Τουρισμού και της Μαζικής Εστίασης.

κεφάλαια.

Τη νέα Εθνική Κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΚΣΣΕ) στον ξενοδοχεια -

κό κλάδο συνυπέγραψαν

η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και

η Πανελλήνια Ομοσπονδία

Εργαζομένων στον Επισιτισμό – Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ). Η

συμφωνία έχει διετή διάρκεια (1-1-2023 έως 31-12-2024)

και προβλέπει αύξηση των

βασικών μισθών κατά 5,5%

για το πρώτο έτος (2023) και

επιπλέον αύξηση κατά 5% για το δεύτερο έτος (2024).

Μεταξύ άλλων, επιλύει μισθολογικά ζητήματα ειδικο -

τήτων και λειτουργίας των ξενοδοχείων, με έμφαση στις

μονάδες χαμηλότερης κατηγορίας και δυναμικότητας, που αντιμετωπίζουν οξύτερα προβλήματα επιβίωσης εξαιτίας της πανδημίας και της αύξησης του ενεργειακού κό-

στους και του πληθωρισμού.

Άλλα βασικά σημεία της νέας ΕΚΣΣΕ:

• Πρόβ λεψη ενός πλαισίου

που θα παρέχει διασφαλίσεις σε σχέση με το ελάχι -

στο ύψος της αμοιβής των

εργαζομένων που περιλαμβάνονται στις ειδικότητες

της ΕΚΣΣΕ και εργάζονται σε ξενοδοχεία μέσω εργολαβικών συνεργείων.

• Προσ θήκη στη ΣΣΕ των ειδικοτήτων του αποθηκάριου και του κόπτη κρεάτων.

• Επέκταση της διάρκειας της ρύθμισης, που προβλέπει τη δυνατότητα εργασίας σε ημέρες ανάπαυσης κατά την καλοκαιρινή περίοδο από 15 Μαΐου έως 15 Οκτωβρίου.

• Επ ίλυση μισθολογικών ζητημάτων σε ξενοδοχεία κατηγορίας έως και 3 αστέρων και δυναμικότητας έως και 20 δωματίων.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος, οι επιβάτες εσωτερικού αυξή-

θηκαν κατά 60,3% και οι διεθνείς επιβάτες κατά 98,3%, σε σύγκριση με το 2021,

αλλά τα ποσοστά αυτά δείχνουν υποχώρηση σε σχέση με το 2019, κατά 4,7% και 13,9% αντίστοιχα.

Σημαντική αύξηση κατά

84,1% κατέγραψε η επιβατική κίνηση το 2022, σε σύγκριση με το 2021, με τους συνολικούς ταξιδιώτες να φτάνουν τα 22,73 εκατομμύρια.

Συνολικά, κατά τη διάρκεια του 2022, ο αριθμός των πτήσεων στον ΔΑΕ ανήλθε σε περίπου 213.000, παρουσιάζοντας άνοδο κατά

34,2% σε σχέση με το 2021 και πτώση της τάξης του

5,4% σε σχέση με το 2019. Τόσο οι πτήσεις εσωτερικού όσο και οι διεθνείς πτήσεις ξεπέρασαν τα επίπεδα του 2021 κατά 30,9% και 37,1% αντίστοιχα. Οι εγχώριες πτήσεις ξεπέρασαν επίσης και τα επίπεδα του 2019 κατά 2,9%, ενώ οι διεθνείς πτήσεις παρέμειναν μειωμένες σε σύγκριση με το 2019 κατά 11,4%.

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε η Fraport για την ταξιδιωτική κίνηση του 2022, ο αριθμός των επισκεπτών στα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας ήταν μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο του 2019.

Ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας δήλωσε σχετικά: «Τα 31 εκατ. επιβάτες επιβεβαιώνουν τη φετινή επιτυχία και την ενίσχυση της εθνικής οικονομίας, της πρωτογενούς

παραγωγής, των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και των εκατοντάδων επαγγελμάτων

που εφάπτονται στον τουρισμό, σε μια χρονιά με πολλαπλές κρίσεις και δυσκολίες [...] Το 2022 ήταν μια εξαιρετική χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό. Αυτό άλλωστε καταδεικνύουν και τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος και της ΕΛΣΤΑΤ».

Εστιάζοντας στα οικονομικά μεγέθη του 2023, ο κ.

Κικίλιας τόνισε: «Καταφέραμε να αγγίξουμε τις επιδόσεις της προ πανδημίας περιόδου».

Σε ό,τι αφορά τα ταξιδιωτικά έσοδα επισήμανε ότι «Αυτά

θα κινηθούν περίπου στα 18 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας κατά 3 δισ. τον στόχο του περσινού προϋπολογισμού. Αυτό το υπερπλεόνασμα από τον τουρισμό θα μοιραστεί στην κοινωνία, στις ευπαθείς ομάδες, σε όσους δεν έχουν ή δεν μπορούν».

Ελ. Βενιζέλος: Άλμα 84,1% στην επιβατική κίνηση

στα περιφερειακά αεροδρόμια

4η η Ελλάδα στην Ευρώπη το 2022 στη ζήτηση Airbnb

Στην τέταρτη θέση μεταξύ

είκοσι συνολικά ευρωπαϊκών χωρών βρέθηκε η χώρα μας στη ζήτηση για καταλύματα Airbnb τη χρονιά που πέρασε.

Η Ουγγαρία είχε την ισχυρότερη ανάκαμψη, με 62,1% περισσότερες διανυκτερεύσεις σε σχέση με το προηγούμενο έτος, και ακολούθησε

η Ελλάδα, με ποσοστό κοντά στο 57% (AirDNA report).

Η αγορά βραχυπρόθεσμων μισθώσεων στην Ευρώπη ση-

μείωσε σημαντική ανάπτυξη το 2022. Η ζήτηση ξεπέρασε τον ρυθμό αύξησης της προσφοράς, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα υψηλές πληρότητες.

Το 2022 η Ευρώπη κατέγραψε ρεκόρ διανυκτερεύσεων και ζήτησης, με 355 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις, αριθμό που αντιπροσωπεύει αύξηση 39% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά και 2,9% σε σύγκριση με το 2019. Η Ευρώπη σημείωσε επίσης

νέο ρεκόρ όσον αφορά τα έσοδα, με περισσότερα από 55 δισεκατομμύρια δολάρια κέρδη το 2022, κατά 42% περισσότερα απ’ ό,τι το 2021.

Την ίδια ώρα, οι διαθέσιμες καταχωρίσεις ανά μήνα το 2022 αυξήθηκαν κατά 11,2% σε πάνω από 2,5 εκατομμύρια, αν και το ποσοστό αυτό παρέμεινε κατά 7,4% χαμηλότερο συγκριτικά με το 2019. Όπως αναφέρεται, επίσης, η αύξηση της ζήτησης υπερέβη την αύξηση της προσφοράς, με αποτέλεσμα οι πληρότητες πέρσι να είναι κατά 6,9% μεγαλύτερες σε σχέση με το 2021 και κατά 5,9% σε σχέση με το 2019.

Πρώτη και με διαφορά από τους ανταγωνιστές της! Η

Ελλάδα είναι ο προορισμός που θέλουν να επισκεφτούν οι Αυστριακοί για τις καλοκαιρινές τους διακοπές.

Για τις κύριες καλοκαιρινές

διακοπές του 2023 και με βάση την πορεία των κρατήσεων, η Ελλάδα προηγείται με ποσοστό 21%, ακολουθούμενη από την Ισπανία (9%), την Τουρκία (9%) και την Ιταλία(7%). Όπως αναφέρει ο

ΕΟΤ Αυστρίας, έρευνα / δημοσκόπηση του Ταξιδιωτικού βαρόμετρου Reisekompass 2023 πιστοποιεί την ανοδική αισιόδοξη τάση -που ξεκίνησε ήδη από το 2022- από την αυστριακή τουριστική

αγορά προς την Ελλάδα. Η κίνηση από την Αυστρία παρουσίασε σημαντική αύξηση +13,94% σε σχέση με το 2019 το διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2022. Η Ελλάδα συγκεντρώνει το 21%

της τάσης των κρατήσεων για

τις κύριες καλοκαιρινές διακοπές, ακολουθούμενη από

την Ισπανία (9%). Ανάλογα θετικά είναι τα μηνύματα από

τους κύριους διοργανωτές

ταξιδίων και τις αεροπορικές

εταιρείες. Πρωταγωνίστρια η Austrian Airlines, που ξεκινά ήδη από 26 Μαρτίου απευθείας συνδέσεις με 21 ελληνικούς προορισμούς: Αθήνα, Θεσσαλονίκη/Χαλκιδική, Καβάλα, Βόλος, Σκιάθος, Σκύρος, Πρέβεζα, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, Άραξος, Καλαμάτα, Ρόδος, Κως, Κάρπαθος, Σάμος, Λήμνος, Μύκονος, Σαντορίνη, Ηράκλειο, Χανιά. Η κλασική κατηγορία διακοπών Ήλιος - Θάλασσα παραμένει πρώτη (50%) και ακολουθούν ταξίδια πόλεων - citybreaks (35%), τουρισμός ευεξίας (28%), τουρισμός δραστηριοτήτων - active holidays (21%) και τέλος επιμορφωτικά ταξίδια (15%).

Κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2022 καταγράφηκαν 4,2 εκατομμύρια λιγότερες οδικές αφίξεις σε σύγκριση με το 2019, μείωση δηλαδή της τάξης του 35,7%.

Οι απώλειες αυτές πλήττουν καίρια τη Βόρεια Ελλάδα, της οποίας οι τουριστικοί προ -

ορισμοί είναι στενά συνδεδεμένοι με τις οδικές αφίξεις επισκεπτών από γειτονικές χώρες.

Οι συνέπειες είναι ιδιαίτερα ορατές για τη Θεσσαλονίκη, τη Χαλκιδική, τη Μακεδονία και τη Θράκη.

Η κ. Νοτοπούλου σημειώνει ότι «Ο κ. Κικίλιας και η κυβέρ -

νηση της ΝΔ πανηγυρίζουν για τις επιδόσεις στον τουρισμό, όταν οι επιχειρήσεις του κλά -

δου στενάζουν από τα δυσβάσταχτα λειτουργικά έξοδα που προκαλεί η ενεργειακή κρίση, την έλλειψη σχεδιασμού και την απουσία οποιασδήποτε μακρόπνοης πολιτικής».

σε ζήτηση η Ελλάδα στην Αυστρία

Αθήνα και Θεσσαλονίκη: μειωμένες οι πληρότητες έναντι του 2019

Παρά την αυξημένη του -

ριστική κίνηση, και οι δύο πόλεις δεν κατάφεραν να

φτάσουν στα προ κρίσης

επίπεδα του 2019.

• Αθήνα: -11,9% οι πληρό -

τητες σε σχέση με το 2019

Σύμφωνα με τα στοιχεία

της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών, Αττικής και Αργοσαρω -

νικού, το 2022 η χρονιά -σε

ό,τι αφορά τη μέση πληρό -

τητα- κατάφερε να αποδει -

χθεί καλύτερη (69,1% έναντι

54,0% του 2021), αλλά υπο -

λείπεται αρκετά από την αντίστοιχη του 2019 (77,4%). Η αρνητική μεταβολή που παρατηρείται στο σύνολο της μέσης πληρότητας του

2022 έναντι του 2019 κατά (-)10,7%, ωστόσο, είναι λογικό να μας προβληματίζει, κυρίως επειδή όλοι παρατηρήσαμε τον σταθερά μεγάλο όγκο ξένων επισκεπτών στους δρόμους της ελληνικής πρωτεύουσας. Σε σύγκριση με άλλες πόλεις βλέπουμε ανταγωνιστές της, όπως την Κωνσταντινούπολη, να σημειώνουν πολύ καλύτερες επιδόσεις και στη μέση πλη-

ρότητα και στις τιμές δωματίου και στο έσοδο ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPar). Η πορεία του (RevPar) των ξενοδοχείων καταγράφηκε ως «συγκρατημένα θετική» από τον Ιούνιο του 2022 και μετά, όμως, σε επίπεδο έτους δεν ξεπέρασε τα 83,95 ευρώ, έναντι 82,20 ευρώ του 2019. Σε μια εποχή υψηλού πληθωρισμού, αυξημένων εξόδων για τις επιχειρήσεις και αυξημένων λειτουργικών αναγκών, σημειώθηκε μόνο μια πολύ μικρή θετική μεταβολή, της τάξης του 2,1%, έναντι του 2019 σημειώνει η ΕΞΑΑΑ. Η μέση τιμή δωματίου (ADR) του 2022 της Αθήνας κλείδωσε στα 121,45 ευρώ, αυξημέ-

νη μόνο κατά 14,4% έναντι του 2019, σε αντίθεση με τις αυξήσεις που πέτυχαν την ίδια χρονική περίοδο οι ανταγωνιστές της Αθήνας.

• Θεσσαλονίκη

Το 2022 η Θεσσαλονίκη είχε 2,1εκατ. διανυκτερεύσεις Ελλήνων και αλλοδαπών επισκεπτών, που αντιστοιχούν

σε μείωση 12,96% σε σύγκριση με το 2019.

Συγκρατημένη

αισιοδοξία

προκαλεί το γεγονός ότι το 2022 σε σχέση με το 2019

υπήρξε αύξηση στη μέση τιμή δωματίου (ARR) της τάξης του 14,6%, καθώς και πολύ μικρή αύξηση 2% του RevPar (56,32 ευρώ για το 2022).

Έλληνες η πρώτη εθνικότητα

και την περσινή χρονιά Οι Έλληνες επισκέπτες βρέθηκαν για μία ακόμη φορά στην κορυφή των εθνικοτήτων (1 εκατ. διανυκτερεύσεις, 47,88% επί του συνόλου του 2022). Η αγορά παρουσίασε πτώση -9,11% σε σχέση με το 2019.

Οι υπόλοιπες εθνικότητες παρουσίασαν στο σύνολό τους μείωση σε σχέση με το 2019 (1,1 εκατ. διανυκτερεύσεις αλλοδαπών, -16,23 %).

Παρά τη συνεχή προσπάθεια της Θεσσαλονίκης να προσεγγίσει τα ευρωπαϊκά πρότυπα τιμολόγησης, στη συγκριτική αξιολόγηση (benchmarking) με δέκα αντιστοίχου μεγέθους ευρωπαϊκές πόλεις (Αμβέρσα, Μπέρμιγχαμ, Κολωνία, Ντίσελντορφ, Εδιμβούργο, Γλασκώβη, Βουδαπέστη, Αμβούργο, Μάντσεστερ, Σάλτσμπουργκ), η Θεσσαλονίκη και για το 2022 παρέμεινε στην τελευταία θέση όσον αφορά τη μέση τιμή δωματίου και τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο.

Στο Νταβός βρέθηκε ο ΓΓ

του ΕΟΤ Δημήτρης Φραγκά-

κης, στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ

που διεξάγεται κάθε χρόνο

στη γραφική πόλη της Ελβετίας. Ο κ. Φραγκάκης μί-

λησε στο φόρουμ του Greek House. Στην ομιλία του τόνισε μεταξύ άλλων τα εξής: «Δεν

είναι καθόλου τυχαίο γεγονός

ότι η χώρα μας κατατάσσεται

πλέον μεταξύ των ελκυστικότερων προορισμών διεθνώς, ότι είναι στις πρώτες θέσεις προ -

τίμησης των επισκεπτών από Ευρώπη και Αμερική, ότι έχει κερδίσει δεκάδες βραβεία και

διακρίσεις στο εξωτερικό». «Ο ελληνικός τουρισμός οφείλει να αναμετρηθεί με τις αδυναμίες του και να σταθεί καινοτόμος και αποτελεσματικός στις νέες

προκλήσεις που είναι ήδη εδώ. Η μετάβαση στη βιωσιμότητα, η έμφαση στην ψηφιοποίηση υπηρεσιών, η επένδυση στην αυθεντικότητα της τουριστικής

εμπειρίας αλλά και στη γνώση και στις δεξιότητες των ανθρώπων που εργάζονται στον κλάδο αποτελούν μεγάλα στοιχήματα για το πολύ κοντινό μας μέλλον. Η επέκταση του τουριστικής περιόδου χωρικά αλλά

και χρονικά, με την ενίσχυση του χειμερινού τουρισμού, η ανάδειξη νέων περιοχών που θα μπορούσαν να αποτελέσουν

νέους πόλους έλξης, η αύξηση του τουριστικού εισοδήματος

και σε λιγότερο “αναγνωρίσιμες” τουριστικά περιοχές είναι προϋποθέσεις βιώσιμης επιτυχίας για την επόμενη μέρα» σημείωσε ο ΓΓ του ΕΟΤ.

Δ. Φραγκάκης: Η Ελλάδα μεταξύ των πρωταγωνιστών στον τουρισμό

Η αυξημένη ζήτηση για την Ελλάδα οδηγεί τις low cost αεροπορικές σε νέες απευθείας συνδέσεις για τη θερινή σαιζόν του 2023 με τουριστικά αναπτυγμένους προορισμούς, μεταξύ των οποίων και τα ελληνικά νησιά. Ryanair και Easyjet έχουν προσθέσει και συνεχίζουν να προσθέτουν νέα δρομολόγια στο θερινό τους πρόγραμμα, επιδιώκοντας μεγαλύτερα μερίδια αγοράς.

Στα τέλη Ιανουαρίου, η Easyjet ανακοίνωσε πάνω

από 200.000 έξτρα αεροπορικές θέσεις για το φετινό καλοκαίρι από εννέα βρετανικά αεροδρόμια προς προορισμούς, μεταξύ των οποίων υπάρχουν τα ελληνικά νησιά, η Πορτογαλία και η Τουρκία. Ας σημειωθεί ότι είχαν ανακοινωθεί τον περασμένο

Δεκέμβριο επιπλέον συνδέσεις που περιλάμβαναν επίσης νέες απευθείας πτήσεις για ελληνικά νησιά. Η Easyjet αναμένεται να προσθέσει τη Σαντορίνη και τα Χανιά στο θερινό της πρόγραμμα από Μπρίστολ και Εδιμβούργο.

Ήδη έχουν προστεθεί νέες απευθείας συνδέσεις από Μπέλφαστ για Ρόδο και από Λίβερπουλ για Κέρκυρα, που θα ξεκινήσουν από τον Ιούνιο. Το θερινό πρόγραμμα της εταιρείας για δημοφιλή ελληνικά νησιά (Κέρκυρα,

Ρόδος, Μύκονος) ξεκινά από τον Μάρτιο, με τιμές από 22,99 λίρες, ενώ αντίστοιχες είναι και οι τιμές για Αθήνα και Θεσσαλονίκη για ταξίδια εντός του Φεβρουαρίου και του Μαρτίου. Η Ryanair προσθέτει νέες συνδέσεις για την Ελλάδα ενόψει της θερινής σαιζόν, θέλοντας να διατηρήσει μερίδια αγοράς στη χώρα μας. Πέρυσι είχε ανακοινώσει ότι θα έκλεινε τη βάση της στην Αθήνα για τη χειμερινή σαιζόν λόγω υψηλών τελών.

Ryanair: Αυξάνει το στόλο και τις τιμές στα εισιτήρια και κόβει τις προσφορές

Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην Corriere di Torino, ο CEO της Ryanair, Έντι Γουίλσον, αναφέρεται στο τέλος για τα υπέρ χαμηλού κόστους εισιτήρια των 9,99 ευρώ. «Αν και παραμένει η αεροπορική εταιρεία με τις χαμηλότερες τιμές και με τις περισσότερες συνδέσεις μεταξύ ευρωπαϊκών πόλεων, οι σούπερ προσφορές φαίνεται ότι δεν αντέχουν στην εποχή των ακριβών καυσίμων.»

Ο

κ. Γουίλσον προβλέπει «πολύ μικρές αυξήσεις: από 40 σε 50 ευρώ ανά δρομολόγιο και μόνο εντός 3 ετών». Η εταιρεία αυξάνει δυναμικά τον στόλο της και αναμένει 50 αεροπλάνα για το καλοκαίρι και 131 τα επόμενα χρόνια.

Easyjet και Ryanair: Νέες συνδέσεις και αλλαγές στρατηγικής

TUI: Πλατφόρμα κρατήσεων

Παράλληλα με την αναζήτηση επενδυτή, η TUI προχωρά σε ένα σημαντικό

άνοιγμα, με τη δημιουργία πλατφόρμας για κρατήσεις

μόνο σε καταλύματα. Αυτή η

στρατηγική κίνηση δείχνει ότι

η μάχη για τα μερίδια αγοράς

στον χώρο των μεμονωμέ -

νων κρατήσεων και των δυναμικών πακέτων θα ανάψει

για τα καλά και αναμένονται

σημαντικές εξελίξεις.

Η πλατφόρμα έχει τεθεί σε

λειτουργία στη Σουηδία από τον Δεκέμβριο, και θα επεκταθεί σε όλη τη σκανδιναβική περιοχή, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη Γερμανία.

Η TUI με αυτή την κίνηση στοχεύει να κατακτήσει μερίδιο τόσο της αγοράς κρατήσεων μόνο για καταλύματα όσο και των δυναμικών πακέτων. Έτσι, εισέρχεται σε μεμονωμένες πωλήσεις δωματίων

ακόμα και για μία διανυκτέρευση, διευρύνοντας τις υπηρεσίες της από τα οργανωμένα πακέτα διακοπών. O CEO της TUI Sebastian Ebel ανέφερε ότι ο όμιλος θέ-

καταλύματα και δυναμικά πακέτα

τια ξενοδοχείων σε 50 προορισμούς, και τους επόμενους μήνες θα διπλασιαστεί. Οι πελάτες μπορούν να επιλέξουν όποια κατηγορία καταλυμάτων επιθυμούν, συμπεριλαμβανομένων των all-inclusive, και να αναζητήσουν καταλύματα με τη χαμηλότερη τιμή ή κάτι πιο αποκλειστικό, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως υπηρεσία δωματίου ή φύλαξης παιδιών.

λει να αναπτυχθεί και να αναδείξει νέα προϊόντα. «Είμαστε» είπε «ισχυροί σε πακέτα χονδρικής, αλλά μόνο διαμονή οι πελάτες μας μπορούν να αγοράσουν από την Booking. com, όπως και να αγοράσουν μόνο πτήσεις από άλλες αεροπορικές εταιρείες. Με τη νέα πλατφόρμα, ο tour operator θα διευρύνει την αγορά του».

Ο κ. Ebel προσδιόρισε τις στρατηγικές του προτεραιότητες, όταν ανέλαβε τη θέση του διευθύνοντος συμβού -

λου του ομίλου το περασμένο φθινόπωρο, ακριβώς σε αυτούς τους τομείς: προσφορά νέων προϊόντων, απόκτηση νέων πελατών και αύξηση του μεριδίου αγοράς της TUI.

Η Jessica Enbacka, διευθύνουσα σύμβουλος της TUI Nordic, δήλωσε σχετικά: «Τα πακέτα αποτελούν περίπου το 20% της αγοράς των Σκανδιναβικών, επομένως αξιοποιούμε το υπόλοιπο 80%».

Το σύστημα προσφέρει περισσότερα από 15.000 δωμά-

Ο κ. Ebel τόνισε ότι η ζήτηση τις πρώτες τέσσερις εβδομάδες ήταν απίστευτη. «Μας εξέπληξε η ζήτηση που είδαμε τις πρώτες τέσσερις εβδομάδες» και υπογράμμισε ότι «πολλοί πελάτες αγοράζουν μεμονωμένες υπηρεσίες από ένα πακέτο διακοπών ή διαμορφώνουν και ζητούν το δικό τους πακέτο (δυναμικό πακέτο)».

«Η αγορά δυναμικών πακέτων είναι τόσο μεγάλη όσο η αγορά πακέτων χονδρικής» τόνισε. Η πλατφόρμα μόνο για καταλύματα θα κυκλοφορήσει στο Ηνωμένο Βασίλειο τους επόμενους 12 μήνες.

Η Κρήτη συγκαταλέγεται

στους 10 κορυφαίους προορισμούς που το 2023 θα καθορίσουν τις τάσεις στον τουρισμό περιπέτειας, φύσης και ευεξίας σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτό αναφέρει το έγκριτο ισπανικό κλαδικό περιοδικό Hosteltur, επικαλούμενο τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας που διενήργησε η ισπανική εταιρεία παροχής υπηρεσιών travel intelligence, Mabrian Technologies. Για τη συγκεκριμένη έρευνα, η Mabrian ανέλυσε την παγκόσμια εξέλιξη των τουριστικών ενδι -

αφερόντων, καθώς και τα δεδομένα που επηρεάζουν έναν τουριστικό προορισμό, με βάση τις εκατομμύρια αυ-

θόρμητες αλληλεπιδράσεις ταξιδιωτών στην πλατφόρμα TripAdvisor. Όπως διευκρινίζει το δημοσίευμα, η Κρήτη

«κατέρριψε το 2022 όλα τα ρεκόρ τουρισμού, παρά την απουσία Ρώσων τουριστών. Επιπλέον, παρουσιάζει αύξηση των αεροπορικών θέσεων κατά 17% σε σχέση με πέρυσι, τόσο για τα δρομολόγια εσωτερικού όσο και εξωτερικού. Όσον αφορά τη διαμονή, είναι ο προορισμός με τη δεύτερη πιο ανταγωνιστική προσφορά μέσης τιμής στα ξενοδοχεία

για τους επόμενους μήνες. Τέλος, η Κρήτη συγκεντρώνει το 57% των σχολίων για ενεργό (active) τουρισμό, για δραστηριότητες στη φύση και για τουρισμό ευεξίας».

για

στο TOP 10 του 2023 για τουρισμό περιπέτειας και ευεξίας

}

PRAKTIKER

Πρόταση ολοκληρωμένης λύσης επίπλωσης δωματίου Σύνθεση ADELAIS

Έπιπλα με μινιμαλιστικό σχεδιασμό, που ενσωματώνονται σε κάθε στυλ διακόσμησης. Το ξύλο, σε συνδυασμό με τις μαύρες λεπτομέρειες, «αγκαλιάζει» τον χώρο και του προσδίδει σύγχρονη αισθητική. Η πρόταση περιλαμβάνει:

}OLYMPIA ELECTRONICS AE

• Μονό Κρεβάτι 206x96x30cm (Κωδ. 612584)

Μινιμαλιστικός σχεδιασμός, για κάθε στυλ διακόσμησης. Διαθέτει ανθεκτική και στιβαρή βάση που απορροφά τους κραδασμούς και εξασφαλίζει ξεκούραστο ύπνο.

• Κεφαλάρι Διπλού Κρεβατιού 300x2,5x110cm (Κωδ. 612589)

Εντυπωσιακός σχεδιασμός, που προστατεύει συγχρόνως την επιφάνεια του τοίχου. Συνδυάστε το κεφαλάρι με δύο μονά κρεβάτια Adelais για να επιτύχετε τη σύνθεση της φωτογραφίας.

• Κομοδίνο 45x40x48cm (Κωδ. 612590)

Κομψός σχεδιασμός, με 2 συρτάρια και ροδάκια.

• Τουαλέτα Κρεμαστή 246x33x43cm (Κωδ. 612591) Μινιμαλιστικός σχεδιασμός, που εξοικονομεί χώρο. Χαμηλή, με 2 ντουλάπια για αποθηκευτικό χώρο.

• Έπιπλο με Θέση για Mini Bar 62x52x84,5cm (Κωδ. 612604)

Με ευρύχωρο ντουλάπι για αποθήκευση μικροαντικειμένων και χώρο για τοποθέτηση mini bar.

• Έπιπλο Εισόδου με Γάντζους και Μπαγκαζιέρα 90x60x220cm (Κωδ. 612593)

Κλασικό και κομψό έπιπλο, με ευρύχωρες θέσεις αποθήκευσης, επιφάνεια τοποθέτησης αποσκευών και 4 γάντζους κρέμασης.

• Ντουλάπα 90x60x220cm (Κωδ. 612592)

Τα ευρύχωρα ντουλάπια της εξυπηρετούν στην αποθήκευση λευκών ειδών, μικροσυσκευών ντουλάπας, καθώς και προσωπικών αντικειμένων.

• Μονό Στρώμα Hotel anatomic 90x200x26cm (Κωδ. 602593)

Κορυφαία επιλογή για ξενοδοχεία, χάρη στη μεγάλη ανθεκτικότητα, τη βελούδινη υφή και την απαλή αίσθηση που προσφέρει. Διαθέτει μηχανισμούς που προστατεύουν τα ελατήρια και διατηρούν μακροχρόνια τη φόρμα του στρώματος.

https://www.praktiker.gr/Business-Services

Εξαγωγές και στο Dubai

Η OLYMPIA ELECTRONICS AE, η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία κατασκευής ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας, με έντονη εξαγωγική δραστηριότητα, συμμετείχε δυναμικά στη διεθνή έκθεση INTERSEC 2023 στο Ντουμπάι.

Η INTERSEC είναι η κορυφαία εμπορική έκθεση στους τομείς της ασφάλειας, της ασφάλειας πληροφοριών, της πυρκαγιάς και διάσωσης, της υγείας, της εσωτερικής ασφάλειας και της επιτήρησης. Tην OLYMPIA ELECTRONICS AE εκπροσώπησαν ο Διευθυντής Εξαγωγών, Παντελής Αντάρ, και ο Assistant Export Manager, Νικόλαος Αντάρ - Μαυρίδης. Οι εκπρόσωποι της εταιρείας παρουσίασαν τα αντιπροσωπευτικά καινοτόμα προϊόντα της πλούσιας γκάμας της, τα οποία δίνουν λύσεις σε ένα τεράστιο δυναμικό πωλήσεων. Όπως ανέφεραν, η συμμετοχή στην INTERSEC ξεπέρασε κάθε προσδοκία, τόσο στον αριθμό όσο και στην ποιότητα των συμμετοχών. H OLYMPIA ELECTRONICS AE, στο πλαίσιο του εξωστρεφή χαρακτήρα της, απέδειξε για άλλη μια φορά το «Πιστεύουμε στην Ελλάδα – Παράγουμε στην Ελλάδα» προσθέτοντας «Εξάγουμε δυναμικά».

https://www.olympia-electronics.com/

}CORNILLEAU

Γαλλικά τραπέζια πιγκ πογκ υψηλής ποιότητας Η CORNILLEAU κατασκευάζει τραπέζια πιγκ πογκ υψηλής ποιότητας από το 1969. Τα τραπέζια κατασκευάζονται εξ ολοκλήρου στη Γαλλία. Χαρακτηριστικό της υψηλής ποιότητας κατασκευής και υλικών είναι η μακρά διάρκειας εγγύηση που παρέχεται από την εταιρεία, και μάλιστα στα τραπέζια εξωτερικού χώρου, τα οποία υπόκεινται σε αυξημένη έκθεση σε δύσκολες συνθήκες. Συγκεκριμένα, παρέχεται 10 χρόνια εγγύηση.

Επίσης, είναι σημαντικό ότι για οποιοδήποτε τραπέζι επιλέξετε, η εταιρεία διαθέτει ανταλλακτικά για 20 χρόνια.

https://cornilleau.gr/

6th InternatIonal HospItalIty Forum

Ανθρώπινο Δυναμικό, Κατανάλωση Ενέργειας και Βιώσιμη Ανάπτυξη

στο επίκεντρο ενδιαφέροντος των Ξενοδοχείων

ις τάσεις της παγκόσμιας ξενοδοχειακής βιομηχανίας τα προσεχή έτη σκιαγράφησε το 6ο Διεθνές Φόρουμ Φιλοξενίας (6th International Hospitality Forum), που διοργάνωσε το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος σε συνεργασία με την Phocuswright, στο πλαίσιο της HORECA 2023.

Το Φόρουμ παρακολούθησαν, τόσο

διά ζώσης όσο και διαδικτυακά, περισσότερα από 1.200 άτομα, από την Ελλάδα

και 17 χώρες του εξωτερικού.

Το Φόρουμ με τίτλο «Securing Resources: Addressing Today’s Major Challenge in Hospitality» είχε δύο βασικές θεματικές ενότητες, σχετικά με την εποικοδομητική χρήση των πόρων ανθρώπινου δυναμικού και την αποτελεσματική κατανάλωση ενέργειας, καθώς και τις ευκαιρίες βιώσιμης ανάπτυξης του

κλάδου της φιλοξενίας.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε

η μελέτη της Phocuswright με τίτλο «Hospitality Reboot: Embracing Trends Facing Challenges».

Κατά την έναρξη του συνεδρίου, ο Υπουργός Τουρισμού Β. Κικίλιας υπογράμμισε ότι: «Τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια

Ο Πρόεδρος του ΞΕΕ Αλ. Βασιλικός

ολοκλήρωσαν τη σαιζόν 2022 με μια μείωση της τάξεως του 21%, ενώ η Ελλάδα με πολύ μικρότερη. Η μέση δαπάνη για τη χώρα μας αυξήθηκε στο 8%». Επίσης, τόνισε ότι: «Έγινε πράξη η επέκταση της τουριστικής σαιζόν, δαπανήσαμε περίπου 105 εκατ. ευρώ για προγράμματα κοινωνικού τουρισμού και τουρισμού για όλους, με στόχο την υποστήριξη της μεσαίας οικογένειας. Ταυτόχρονα με το πρόγραμμα Εξοικονομώ δαπανήθηκαν 170 εκατ. ευρώ κυρίως για ξενοδοχεία κάτω από 50 κλίνες, ώστε να προχωρήσουν σε ενεργειακή αναβάθμιση και σε κάθε ενέργεια που σχετιζόταν με τη βελτίωση των υποδομών των

«Hospitality Reboot: Embracing Trends Facing Challenges»

Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας

• Το 41% Ευρωπαίων ταξιδιωτών εξετάζουν τη διαμονή τους σε μέρη που ακολουθούν βιώσιμες πρακτικές.

• Tο 74% των ανθρώπων που επέλεξαν ξενοδοχείο, αναζήτησαν πρώτα και την εναλλακτική της βραχυχρόνιας μίσθωσης.

• Αναδεικνύονται ως σημαντικά 2 συμπεράσματα: ο αυξανόμενος ρόλος της τεχνολογίας στην εμπειρία των επισκεπτών (digitization of the travel experience)

και η αύξηση των ψηφιακών νομάδων.

• Σημειώνεται ότι το 58% των ψηφιακών νομάδων είναι πάνω από 35 ετών, ενώ

σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια έχουν υψηλότερο εισόδημα και υψηλότερη μόρφωση.

τουριστικών επιχειρήσεων». Ο Πρόεδρος του ΞΕΕ Αλ. Βασιλικός, εξηγώντας τη σημασία του Διεθνούς Φόρουμ, καθώς και τη σημασία των ερευνών, όπως αυτή της Phocuswright, σημείωσε: «Η γνώση είναι δύναμη. Η αποστολή του Διεθνούς Φόρουμ Φιλοξενίας είναι να αποτελέσει θεσμό διαλόγου κι ανταλλαγής τεχνογνωσίας

και εμπειριών, με υψηλή προστιθέμενη

αξία για τα μέλη μας, για κάθε Έλληνα ξενοδόχο που η επιχειρηματική στρατηγική του πρέπει να προσαρμόζεται στις διακυμάνσεις των τάσεων της παγκόσμιας αγοράς. Το 90% των ομιλητών μας είναι από το εξωτερικό και εκπροσωπούν κορυφαία brands και επιχειρήσεις με ηγετικό ρόλο. Βάζουμε νέους στόχους για πολύ περισσότερα, ώστε να κάνουμε την Αθήνα ένα παγκόσμιο σταυροδρόμι γνώσης, δικτύωσης και ώσμωσης όλων των δυνάμεων της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς».

Aκολούθησε η πρώτη θεματική συζήτηση «Μια νέα ματιά στην ξενοδοχειακή οργάνωση και στην αφοσίωση του προσωπικού – Πώς αντιμετωπίζεται η έλλειψη προσωπικού που εμφανίζει ο κλάδος συνολικά», με συντονίστρια την Cristina Polo (Αναλύτρια αγοράς ΕΜΑΑ της Phocuswright Inc.).

Η δεύτερη θεματική συζήτηση του φόρουμ επικεντρώθηκε στο «Τι μπορούν να κάνουν τα ξενοδοχεία για να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση τώρα και στο μέλλον», με συντονίστρια τη Linda Fox, ανταποκρίτρια του PhocusWire.

Δείτε τη μελέτη της Phocuswright με

τίτλο «Hospitality

Reboot: Embracing Trends Facing Challenges»

ΗΤουριστική Αγορά αφιερώνει τον φάκελο αυτού

του τεύχους στις εκλογές

και στον τουρισμό. Με

δεδομένη την καθοριστι-

κή σημασία του τουρισμού για την

εθνική οικονομία (ο βασικότερος

κλάδος σε επίπεδο συνεισφοράς

στο ΑΕΠ), την απασχόληση και την

ανάπτυξη, ο κλάδος είναι εύλογο

να αντιμετωπίζεται ως βασικός πυ-

λώνας στρατηγικού σχεδιασμού.

Πόσο και πώς έχουν εντάξει τα

κόμματα στον στρατηγικό τους

σχεδιασμό τον τουρισμό; Πόσο

έχουν αναγνωρίσει τις ευκαιρίες,

την αξία και τον ρόλο του, και παράλληλα, έχουν προσδιορίσει τους

κινδύνους και τα αδύναμα σημεία

του και έχουν προτείνει σειρά σχετικών μέτρων και δράσεων;

Αυτή η περίοδος είναι κατάλληλη για αλληλοενημέρωση και

ευαισθητοποίηση, αλλά και για «πιέσεις» από πλευράς φορέων, ώστε να υπάρξουν δεσμεύσεις επί

αιτημάτων. Το αν και πότε και πώς

και από ποιους αυτές οι δεσμεύσεις

θα φτάσουν στο στάδιο να υλοποιηθούν είναι ένα ερώτημα. Ένα

ερώτημα που άπτεται της εμπιστοσύνης που καλούνται να δείξουν

οι ψηφοφόροι στο κόμμα που θα

επιλέξουν να οδηγήσει τη χώρα

μας στην επόμενη μέρα.

Τα κόμματα

Συγκεντρώσαμε πληροφορίες

για τις θέσεις των τριών μεγάλων

κομμάτων για τον Τουρισμό. Ζητή-

σαμε να μας μιλήσουν για το πρόγραμμά τους σχετικά με τον κλάδο

και αναζητήσαμε καταγεγραμμένα

στοιχεία του προγράμματός τους.

Σε καθένα από τα εξεταζόμενα

κόμματα, σας δίνουμε τη δυνατό-

τητα -με την αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας- μέσω QRcode

να «κατεβάσετε» και να διαβάσετε

με την ησυχία σας τα προγράμματα

των κομμάτων, όπως αυτά ήταν

Πόσο και πώς έχουν εντάξει τα κόμματα στον στρατηγικό τους σχεδιασμό τον τουρισμό;”

“

διαθέσιμα, μέχρι τη στιγμή που

συντάχθηκε αυτός ο φάκελος. Θα

πρέπει να σημειωθεί ότι ενδέχεται

να υπάρξουν μεταβολές στα τελικά

κείμενα των προγραμμάτων των

κομμάτων.

Παράλληλα, φροντίσαμε να

παρέχουμε στους αναγνώστες μια

εικόνα για τις θέσεις των κομμάτων με ποιο ευέλικτο τρόπο. Πάλι

μέσω QRcode, μπορείτε από τη συσκευή σας να δείτε σε video τους αρχηγούς της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ να μιλούν για τον Τουρισμό.

Επιλέξαμε:

• Την ομιλία του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη στην πρόσφατη εκδήλωση του Υπουργείου Τουρισμού με θέμα «2022 - Η μεγάλη επιστροφή του ελληνικού τουρισμού».

• Τη συζήτηση του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξη Τσίπρα, για τον Ελληνικό Τουρισμό, στην 30ή Τακτική Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ.

Οι φορείς

Από την άλλη πλευρά, στο πλαίσιο του φακέλου, επιχειρούμε να σκιαγραφήσουμε τις απόψεις, τις θέσεις, τα προβλήματα, τις προοπτικές, τις προτεινόμενες δράσεις

και τις θεσμικές αλλαγές από την οπτική γωνία των βασικών τουριστικών φορέων της ελληνικής τουριστικής βιομηχανίας, ζητώντας:

• Να περιγράψουν τη μέχρι σήμερα πορεία του ελληνικού τουρισμού, καθώς και τις προοπτικές για το άμεσο μέλλον στο βαθμό που

αυτές μπορούν να προβλεφθούν.

• Να αναφερθούν στη σημασία

του τομέα που εκπροσωπούν, στο

μέγεθος και στις προοπτικές του. • Να αναφερθούν σε βασικά προβλήματα και προτεινόμενες λύσεις.

Σε αυτό το πλαίσιο, εξετάζουμε

-μεταξύ άλλων- τις επιδράσεις δύο βασικών προβλημάτων του τουρισμού (Συναρμοδιότητες στον τομέα του τουρισμού και Βραχυχρόνιες μισθώσεις), η λύση των οποίων βρίσκεται αποκλειστικά στα χέρια της πολιτείας.

Οι απαντήσεις αποκτούν ιδιαίτερη σημασία στη συγκεκριμένη προεκλογική συγκυρία.

Και εδώ οι αναγνώστες -μέσω της χρήσης QR codes- μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αναλυτικότερα και εκτενή κείμενα θέσεων, προτάσεων κ.λπ.

Όλοι συμφωνούν

Πολλά από τα θέματα, όπως η ανάγκη επέκτασης της τουριστικής δραστηριότητας στην Ελλάδα στο χρόνο και στον χώρο, αποτελούν κοινή παραδοχή, η οποία εξάλλου αποτελεί διαπίστωση και στόχο εδώ και χρόνια.

Αντίστοιχα θέματα για τα οποία θα βρει κανείς αναφορές, τόσο από τα κόμματα όσο και από τους φορείς, μπορούν να θεωρηθούν: • Η ανάγκη ύπαρξης στρατηγικού σχεδιασμού

• Η σ τροφή προς τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη

• Η ανάγκη δημιουργίας υποδομών, πολλές εκ των οποίων θα βελτιώσουν τη ζωή των μονίμων κατοίκων.

Είναι προφανές ότι το θέμα είναι μεγάλο όσο και η πολυπλοκότητα, συνθετότητα και σημασία του τουρισμού.

Πέραν του φακέλου, θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις και θα σας ενημερώνουμε διαρκώς, τόσο μέσω της καθημερινής ενημέρωσης από το site μας www.tour-market. gr όσο και μέσω του ψηφιακού newsletter «Τουρισμός 360».

ΘεοΧάρης

Γραμματέας Προγράμματος ΝΔ

Βουλευτής ΝΔ Νοτίου Τομέα

Τι σχεδιάζουμε

γραμματέας προγράμματος

της ΝΔ μιλά στην «Τουριστική Αγορά» για το πρόγραμμα που

εφαρμόστηκε στον τουρισμό, με αποτέλεσμα τα έσοδα από τον εισερχόμενο τουρισμό να ξεπεράσουν το στόχο που αρχικά είχε τεθεί, να προσεγγίσουν αυτά του 2019 και να δημιουργηθεί ισχυρή βάση που επιτρέπει αισιοδοξία και για το επόμενο έτος, παρά τα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο κλάδος, όπως τον πόλεμο στην Ουκρανία, την ενεργειακή κρίση, την έκρηξη της ακρίβειας κ.λπ.

Οι θεαματικές επιδόσεις του Ελληνικού

Τουρισμού κατά τη διάρκεια του 2022, τόσο ως προς τον αριθμό αφίξεων όσο και των εσόδων, με μια πρώτη ανάγνωση θα μπορούσαν να αποδοθούν στη διεθνή συγκυρία: ότι, δηλαδή, το 2022 ήταν το πρώτο έτος της πλήρους απελευθέρωσης της τουριστικής κίνησης διεθνώς, η πρώτη χρονιά της ολοκληρωμένης επιστροφής στην κανονικότητα, μετά την οδυνηρή περιπέτεια της πανδημίας. Ωστόσο, αυτό το εκπληκτικό success story για την πατρίδα μας δεν οφείλεται μόνο στην παγκόσμια τάση εκατομμυρίων ανθρώπων να ταξιδέψουν ελεύθερα, ύστερα από μια διετία και πλέον καταπίεσης. Ακόμη και βάσει των ψυχρών

ποσοτικών δεδομένων, φαίνεται ότι η Ελλάδα μετέτρεψε σε ευκαιρία τουριστικής ανάπτυξης μια σειρά αλλεπάλληλων

κρίσεων, εφόσον μετά από την έξαρση της COVID-19, ακολούθησε ο πόλεμος

στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση, η

έκρηξη της ακρίβειας κ.ο.κ. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσιοποίησε

Ο Τουρισμός είναι ο κινητήριος μοχλός της οικονομικής και κοινωνικής

ανάπτυξης για την Ελλάδα. Είναι η μεγάλη αγάπη και

το καμάρι μας, μια πηγή πλούτου και ευημερίας για

τη χώρα μας.”

πρόσφατα η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), τα έσοδα από τον εισερχόμενο τουρισμό το 2022 ξεπέρασαν τον στόχο που είχε θέσει η κυβέρνηση στο τέλος του προηγούμενου έτους κατά περίπου 3 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα αποδείχθηκε ακόμα πιο δημοφιλής μεταξύ των μεσογειακών προορισμών απ’ ό,τι περιμέναμε. Το εξαιρετικά ευχάριστο αυτό γεγονός αφενός επιτρέπει αισιοδοξία για το άμεσο μέλλον, αφετέρου αποτελεί δικαίωση και επιβράβευση μιας σκληρής και -κυρίως- συλλογικής προσπάθειας να κρατήσουμε ζωντανή την αίγλη της Ελλάδας, εν μέσω της πιο σκοτεινής περιόδου που γνώρισε ποτέ ο τουριστικός κλάδος εξαιτίας της πανδημίας. Όλοι μαζί, με πίστη, με αφοσίωση, με αυτοθυσία αλλά και με σχέδιο, με την καθοδήγηση από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, και με τη στήριξη της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, κατορθώσαμε να διατηρήσουμε την Ελλάδα στην κορυφή των τουριστικών επιθυμιών για κάθε ταξιδιώτη από την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο. Η επιτυχία του Ελληνικού Τουρισμού το 2022 είναι, σε πολύ μεγάλο βαθμό, καρπός ενός άνευ

προηγουμένου εγχειρήματος, από όλες τις δυνάμεις του κλάδου, κρατικές και ιδιωτικές, σε άψογο συντονισμό, ο οποίος σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε τους κρίσιμους μήνες του lockdown, το 2020.

«Ελληνικός Τουρισμός» η μεγάλη θετική έκπληξη του 2022

Όπως δείχνουν τα δεδομένα της

ΕΛΣΤΑΤ, το 2022 τα έσοδα του τουριστικού κλάδου στην πατρίδα μας ισοφάρισαν σχεδόν εκείνα του 2019, μιας χρονιάς με επιδόσεις ρεκόρ, φυσικά για την προ πανδημική περίοδο.

Ενδεικτικά, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση αυξήθηκε κατά 90,3% την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2022 και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις βρέθηκαν στο +68,5%, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Αριθμητικά, για το 11μηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου του 2022, είχαμε έσοδα από τον τουρισμό ύψους 17,4 δισ. ευρώ, τα οποία κάλυψαν, σχεδόν εξ ολοκλήρου, το έλλειμμα διεθνών συναλλαγών της χώρας μας, παρά την έκτακτη διόγκωσή του εξαιτίας των εισαγωγών ενέργειας σε αυξημένη ποσότητα αλλά και τιμή.

Συνεπώς, το κεφάλαιο «Ελληνικός Τουρισμός» αποτέλεσε τη μεγάλη θετική έκπληξη του 2022 και πανηγυρική δικαίωση της κυβερνητικής πολιτικής, με το όραμα και τους στόχους που θέτει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Μια δικαίωση σε έναν αγώνα που φαινόταν εξ αρχής χαμένος, λόγω της ομοβροντίας των δεινών, με την πανδημία της COVID-19, την εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία, τον πόλεμο και το απότοκό

του: τη διεθνή ενεργειακή κρίση και την ακρίβεια. Παρ’ όλα αυτά, όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός σε ομιλία

του ειδικά για τον Ελληνικό Τουρισμό: «Αν υπάρχει ένας κλάδος, στον οποίο οι αριθμοί αντικατοπτρίζουν πιστά την αλήθεια, αυτός είναι ο τουρισμός. Γιατί ειδικά στο δικό του το πεδίο, όλα τα στοιχεία αφορούν χειροπιαστά μεγέθη, μετρημένους επισκέπτες, καταγεγραμμένα έσοδα από τη φιλοξενία τους στη χώρα μας».

Σχεδιάζοντας το μέλλον

Το γεγονός ότι το 2022 επετεύχθη υπέρβαση του στόχου μας κατά 3 δισ.

ευρώ σε ό,τι αφορά τα αναμενόμενα

κρατικά έσοδα ήταν μια σπουδαία οι-

κονομική ανάσα, στην οποία συνέτεινε, εκτός των άλλων, η στρατηγική απόφασή

μας να επεκτείνουμε την τουριστική

περίοδο. Αλλά ο Ελληνικός Τουρισμός απέχει πολύ από το να έχει εξαντλήσει τις δυνατότητες ανάπτυξής του. Αν μη τι άλλο, η πατρίδα μας διαθέτει μια δέσμη ακαταμάχητων πλεονεκτημάτων: το φυσικό περιβάλλον, τις κλιματικές συνθήκες, τη γεωγραφική θέση της χώρας μας. Αυτά που λείπουν από την «τέλεια συνταγή», οι τομείς στους οποίους θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια σε ενεστώτα και μέλλοντα χρόνο, δεν είναι μόνο οι υποδομές, όπως συνηθίζουμε

να επαναλαμβάνουμε, αλλά και τα μέτρα άμεσης απόδοσης.

Όπως και να ’χει, μια σειρά από πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η κυβέρνηση

της Νέας Δημοκρατίας καθιστά βέβαιο ότι το 2023 ο Ελληνικός Τουρισμός θα δι-

αγράψει ανοδική τροχιά, σε υψηλότερα

επίπεδα ακόμη και από το 2022. Το τρέχον έτος θα καταρρίψουμε το ιστορικό

ρεκόρ αφίξεων και εσόδων του 2019, κι

αυτό διότι ήδη ισχύουν τα ακόλουθα:

Έργα υποδομών

• Έχουν δρομολογηθεί δεκάδες έργα

υποδομών σε 26 δημοφιλείς προορισμούς, επιστρατεύοντας τα ανάλογα χρηματοδοτικά εργαλεία. Πρόκειται για παρεμβάσεις οι οποίες συνοδεύονται

από αλλαγές στη συνδεσιμότητα και στην ταχύτητα του ψηφιακού τοπίου, εφόσον παράλληλα με τις φυσικές υποδομές, θα πρέπει πάντα να εξελίσσουμε τις ψηφιακές υποδομές: το 5G, τις οπτικές ίνες, τη διασύνδεση των νησιών μας κ.λπ. Κοντά σε αυτά, εξυπακούεται πως η κυβέρνηση στηρίζει αναφανδόν

Βελτίωση των επιδόσεων του Ελληνικού Τουρισμού σημαίνει βελτίωση των όρων ζωής για κάθε Έλληνα και Ελληνίδα.”

επιλογές που δίνουν πράσινο χρώμα στη φιλοξενία, ξεκινώντας από τη σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων, των αποβλήτων, των απορριμμάτων, καθώς και από την ανακύκλωση. Ωστόσο, για την πραγματοποίηση τέτοιου είδους παρεμβάσεων απαιτείται η σύμπραξη με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

• Επιταχύνονται εκτεταμένα έργα εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης σε μαρίνες, με μεγάλης κλίμακας επενδύσεις σε τουριστικούς λιμένες ανά την ελληνική επικράτεια. Όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, με την έγκριση του γενικού σχεδιασμού για τη μαρίνα Μονόλιθου Σαντορίνης, τη χωροθέτηση και έγκριση των περιβαλλοντικών όρων για την εκ βάθρων παρέμβαση στη μαρίνα Βουλιαγμένης με Κοινή Απόφαση των Υπουργών Τουρισμού, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Πολιτισμού και Αθλητισμού (επί του παρόντος βρίσκεται στο στάδιο της δημοσίευσης), την ολοκλήρωση των διαδικασιών για την ιδιωτικοποίηση μαρίνων Αλίμου και Χίου, τη χωροθέτηση και έγκριση περιβαλλοντικών όρων Μαρίνας Elounda Hills στην περιοχή Πλευρά Ελούντας, στον Άγιο Νικόλαο Λασιθίου Κρήτης, την τροποποίηση χωροθέτησης και την έγκριση περιβαλλοντικών όρων Τουριστικού Λιμένα (Μαρίνα) Πρέβεζας κ.ά.

Τουριστική προβολή

- Πραγματοποιείται τουριστική προβολή της Ελλάδας, μέσω της υλοποίησης δύο προγραμμάτων, τα οποία έχουν τεθεί σε ενέργεια εκ παραλλήλου. Εφαρμόζεται η τακτική της συνδιαφήμισης, δη-

λαδή των προγραμμάτων προβολής της χώρας μας από κοινού με κορυφαίους, διεθνείς ταξιδιωτικούς ομίλους. Το αντίστοιχο ισχύει επίσης για διαφημιστικές καμπάνιες σε συνεργασία της Ελλάδας με αεροπορικές εταιρείες και tour operators μεγάλου, μεσαίου αλλά και μικρότερου δυναμικού, οι οποίες εξυπηρετούν ροές τουριστών που υπολογίζονται συνολικά σε 20 εκατ. επιβάτες, οι οποίοι μεταφέρονται προς 25 προορισμούς σε ολόκληρη την Ελλάδα. Μεγάλες προσπάθειες καταβάλλονται για online διαφημιστικές ενέργειες, ειδικά τουριστικού χαρακτήρα, όπως programmatic advertising, location based advertising, mobile advertising, διαφήμιση στα social media, αλλά και offline ενέργειες: διαφήμιση σε εξωτερικούς χώρους, έντυπα, τηλεόραση κ.λπ.), που εξασφαλίζουν προβολή της Ελλάδας στις χώρες-στόχους για τον Ελληνικό Τουρισμό. Εξάλλου, η διαφημιστική εκστρατεία υπέρ της χώρας μας είναι πλέον 12μηνης διάρκειας.

Τουρισμός για όλους - Εξόχως προωθητικό για τον Τουρισμό ήταν επίσης το πρόγραμμα «Τουρισμός για όλους», το οποίο έχει δώσει πραγματική λύση σε εκατοντάδες χιλιάδες ελληνικές οικογένειες, κρίθηκε απολύτως επιτυχημένο και θα εξακολουθήσει να εφαρμόζεται το 2023. Ο εσωτερικός τουρισμός, διαχρονικά, αποτελεί ιδιαιτέρως σημαντικό κεφάλαιο, τονώνοντας την τουριστική δραστηριότητα και τροφοδοτώντας το σύστημα σε δύσκολες περιόδους – κάτι που αποδείχθηκε περίτρανα στην πανδημία. Αλλά, βάσει της κοινής λογικής, θα ήταν μέγα ατόπημα να δημιουργούμε, στην ίδια τη χώρα μας, συνθήκες προσέλκυσης ξένων ταξιδιωτών, ενώ παραμελούμε τη δυνατότητα των συμπολιτών μας, των Ελλήνων, να απολαμβάνουν τις χαρές και τις χάρες της πατρίδας.

- Τίθενται σε εφαρμογή τα ειδικά πρωτόκολλα υγειονομικού περιεχομένου και τα ξενοδοχεία για κάλυψη έκτακτων αναγκών δημόσιας υγείας.

- Υλοποιούνται μέτρα στήριξης των: ΚΤΕΛ ΑΕ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ ΑΕ και τουριστικών λεωφορείων.

Ειδικές μορφές τουρισμού

- Αναπτύσσονται, αναδεικνύονται και προωθούνται ειδικές μορφές τουρισμού, ως αποτέλεσμα της ωρίμασης θεσμι-

κών μεταρρυθμίσεων που εισήγαγε το Υπουργείο Τουρισμού από τους πρώτους κιόλας μήνες της διακυβέρνησης της

χώρας από τη Νέα Δημοκρατία. Στόχος

ήταν η τόνωση των εισροών των επεν-

δύσεων και η βελτίωση των προοπτικών απασχόλησης στον τουριστικό τομέα.

Πιο συγκεκριμένα, με την ψήφιση

του Ν.4688, από τον Μάιο του 2020 θεσπίζεται το νομοθετικό πλαίσιο για την ανάπτυξη, ανάδειξη και προώθηση του καταδυτικού τουρισμού στην Ελλάδα, με ταυτόχρονη διασφάλιση της προστασίας, διατήρησης και αξιοποίησης του φυσικού και πολιτιστικού υποθαλάσσιου περιβάλλοντος της χώρας, βάσει των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης.

Επιπλέον, με την εφαρμογή του Ν. 4875 (Δεκέμβριος του 2021), καθορίζονται οι προδιαγραφές για τις εγκαταστάσεις μονάδων ιαματικής θεραπείας και κέντρων ιαματικού τουρισμού - θερμαλισμού, θαλασσοθεραπείας και αναζωογόνησης. Καθιερώνεται επίσης ειδικό σήμα λειτουργίας μονάδων ιαματικής θεραπείας και κέντρων ιαματικού τουρισμού, ειδικό σήμα επισκέψιμης εγκατάστασης και τουριστικών προορισμών, καθώς και σήμα τουριστικού καταλύματος φιλικού προς τα ζώα συντροφιάς.

DMMOs και ΠΟΤΑ Κάτι εξαιρετικά σημαντικό, μια τομή στη δομή λειτουργίας ολόκληρου του μηχανισμού πίσω από τον Ελληνικό Τουρισμό: η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θεσμοθέτησε τους Οργανισμούς Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμών (DMMOs) Τουρισμού, προκειμένου

ταβολή των ορίων τους και τη δυνατότητα τροποποίησης και ανάπτυξης του φορέα ίδρυσης και εκμετάλλευσης των εν λόγω περιοχών. Διευθετούνται επιπλέον ζητήματα, όπως η απόσπαση τμήματος ή τμημάτων ήδη οριοθετημένης ΠΟΤΑ ή οριοθέτησης κάποιας εξ αυτών ως αυτοτελούς, η εναρμόνιση της διαδικασίας έγκρισης πολεοδόμησης των ΠΟΤΑ προς την αντίστοιχη διαδικασία των ΕΣΧΑΔΑ/ ΕΣΧΑΣΕ, η εναρμόνιση των διατάξεων για τη μετατόπιση ή κατάργηση με ενσωμάτωση οδών στις εκτάσεις των ΠΟΤΑ προς τις αντίστοιχες των άλλων οργανωμένων υποδοχέων τουριστικών δραστηριοτήτων κ.λπ.

Αλλά στοιχεία του στρατηγικού σχεδιασμού

“

το 2023 ο Ελληνικός Τουρισμός θα διαγράψει ανοδική τροχιά, σε υψηλότερα επίπεδα ακόμη και από το 2022.”

να υπάρξουν στρατηγικές τουριστικής ανάπτυξης.

Η ψήφιση του Ν.4875/21 προβλέπει τη σύσταση και λειτουργία «Οργανισμών Διαχείρισης και Ανάπτυξης Τουρισμού» ως κρίσιμο παράγοντα για τη βιώσιμη διαχείριση και ανάπτυξη των προορισμών στην Ελλάδα, ορίζει το πλαίσιο των Πρότυπων Τουριστικών Προορισμών Ολοκληρωμένης Διαχείρισης και τη Διυπουργική Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Πρότυπων Τουριστικών Προορισμών Ολοκληρωμένης Διαχείρισης. Αλληλένδετη είναι η Νομοθετική πρωτοβουλία του 2020 για την ίδρυση Φορέα Διαχείρισης Προορισμού, με πιλοτική εφαρμογή την περίπτωση της Σαντορίνης.

Η καινοτομία των DMMOs είναι μία κομβικής σημασίας μεταρρύθμιση, καθώς αφενός η χώρα εναρμονίζεται με τα διεθνή πρότυπα διαχείρισης και προβολής σημαντικών προορισμών αφετέρου δημιουργούνται οι συνθήκες για τη βέλτιστη δυνατή ανάπτυξη συναίνεσης σε τοπικό επίπεδο, με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ευημερία κατοίκων και επισκεπτών.

• Απλοποιούνται οι διαδικασίες για Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ), που αφορούν τη με-

Τα προαναφερθέντα αποτελούν απλώς ένα τμήμα ενός συνολικού στρατηγικού σχεδίου για τον Ελληνικό Τουρισμό, το οποίο έχει σχεδιαστεί από εξειδικευμένα στελέχη και συνεργάτες της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, βάσει του κεντρικού οράματος για τον εκσυγχρονισμό και τη μεγιστοποίηση της ανταγωνιστικότητας του Ελληνικού Τουρισμού, όπως το εκφράζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Για όλα αυτά, η νέα καλοκαιρινή τουριστική καμπάνια της χώρας αποδίδει την επίτευξη των στόχων μας ως κορυφαίου τουριστικού προορισμού στη Νότια Ευρώπη και στη Μεσόγειο: «Ελλάδα: Θα θέλεις να μείνεις για πάντα!». Η χώρα μας εδραιώνεται σε ηγετική θέση στη διεθνή τουριστική αγορά και δημιουργεί τάσεις, ακριβώς επειδή η κυβέρνηση έχει αποδείξει, πέραν πάσης αμφισβήτησης ή ακόμη και πολεμικής από το εξωτερικό και το εσωτερικό, πως ξέρει και μπορεί να αξιοποιήσει όλα τα φυσικά εργαλεία. Στην Ελλάδα έχουμε μάθει πλέον να αναπτύσσουμε τη φυσική προίκα της πατρίδας μας, να θωρακίζουμε την ποιότητα σε όλα τα επίπεδα. Και, κυρίως, να αξιώνουμε εμείς οι ίδιοι, ως οικοδεσπότες, από τον κάθε επισκέπτη της χώρας μας να ζητά και να αναμένει το καλύτερο δυνατό, από τη στιγμή που θα φτάνει στην Ελλάδα έως την ώρα που θα αποχωρεί. Στόχος είναι να είμαστε ανώτεροι των προσδοκιών και να εκπληρώνουμε τις επιθυμίες ακόμη και των πιο απαιτητικών επισκεπτών, εκείνων που αναμένουν τα υψηλότερα των στάνταρ στη φιλοξενία, στην εστίαση, στη μεταφορά, στη φροντίδα εν γένει. Και προς αυτό το στόχο

“

Η επιτυχία του Ελληνικού Τουρισμού το 2022 είναι, σε πολύ μεγάλο βαθμό, καρπός ενός άνευ προηγουμένου εγχειρήματος, από όλες τις δυνάμεις του κλάδου, κρατικές και ιδιωτικές.”

οδηγούμε τον προγραμματισμό και, εν τέλει, τα έργα μας.

Βεβαίως, ξεχωριστή πρόκληση αποτελεί επίσης η επένδυση του Ελληνικού Τουρισμού στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Διότι η πρώτη εντύπωση την οποία αποκομίζει ο επισκέπτης, πριν ακόμη γνωρίσει τις εγκαταστάσεις και την ίδια τη χώρα, είναι η ανθρώπινη, ζεστή επαφή. Για να το πούμε όσο πιο απλά γίνεται, από ένα χαμόγελο, το χαμόγελο του οδηγού, του ξενοδόχου, του εστιάτορα, του κάθε

Έλληνα και Ελληνίδας, κρίνεται το μέλλον του Ελληνικού Τουρισμού. Κι αυτό, ευτυχώς, έχει γίνει κατανοητό πλέον από όλους τους εμπλεκόμενους.

Η ευγένεια και η θερμή, ανθρώπινη φιλοξενία έχει γίνει τρόπος ζωής και συμπεριφοράς για τους επαγγελματίες του Ελληνικού Τουρισμού, επιχειρηματίες και εργαζόμενους. Και, ακριβώς, στους εργαζόμενους θα πρέπει να εξασφαλίζουμε όχι μόνο το ότι θα πρέπει να είναι άριστα εκπαιδευμένοι αλλά και επαγγελματικά ευχαριστημένοι.

Οι ποιοτικές υπηρεσίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τις ποιοτικές συνθήκες δουλειάς. Και για τούτο, η υπογραφή της νέας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας

αποτελεί μια μεγάλη επιτυχία της Κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Γι’ αυτό και

πέρα από τα τετριμμένα, τα κλισέ περί ήλιου και θάλασσας, αισιοδοξούμε πως

η πιο έντονη ανάμνηση, αυτή που θα πάρουν μαζί τους οι ξένοι επισκέπτες και θα την κρατούν για πάντα ταυτισμένη με την Ελλάδα και θα μας κάνει όλους υπερήφανους, είναι η άρτια οργανωμένη, φιλόξενη Ελλάδα. Σε όλο το υπέροχο εύρος της, με κάθε γωνιά του φυσικού και πολιτιστικού κάλλους της, με έναν τουριστικό κλάδο σε διαρκή άνθηση, ο οποίος θα δώσει μεγαλύτερη ώθηση στην εθνική οικονομία και στην ανάπτυξη. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι ο γεωγραφικός καμβάς, πάνω στον οποίο εργαζόμαστε, διαθέτει τις καλύτερες προδιαγραφές και προϋποθέσεις παγκο-

σμίως, στοιχείο το οποίο εκτιμάται όλο και περισσότερο. Απόδειξη τούτου είναι ότι η Ελλάδα εξελίσσεται σε πόλο έλξης οικονομικο-τεχνολογικών κολοσσών και διασημοτήτων, που σπεύδουν να επενδύσουν στη χώρα μας.

Το ότι, ήδη, η Ελλάδα έχει αναδειχθεί σε κορυφαίο τουριστικό προορισμό στην ευρύτερη περιοχή της Νότιας Ευρώπης αποτελεί μια επιτυχία που πιστώνεται εξίσου στον ελληνικό λαό και στις προσπάθειες όλων όσοι δραστηριοποιούνται στον κλάδο, αλλά και στην κυβέρνηση υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη, που ανέδειξε την πατρίδα μας σε κυρίαρχο brand name.

Έτσι, σήμερα μπορούμε να υπερηφανευόμαστε για το ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται, πλέον, στους 5 κορυφαίους προορισμούς παγκοσμίως και θα πρωταγωνιστήσει στην μπλε και πράσινη οικονομία, καθώς και στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη.

Ο Ελληνικός Τουρισμός μετατρέπεται,

H ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη

στην εκδήλωση του Υπουργείου

Τουρισμού με θέμα: «2022 – Η μεγάλη επιστροφή του ελληνικού τουρισμού»

λοιπόν, σε ένα πεδίο ενεργοποίησης δημόσιων, ευρωπαϊκών, αλλά και ιδιωτικών κεφαλαίων.

Επίσης, μέσω της επιτυχίας του Ελληνικού Τουρισμού τροφοδοτείται ένα ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων –από μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και αεροπορικές εταιρείες, μέχρι πολλές μικρότερες επιχειρήσεις ενοικίασης καταλυμάτων, από τις μεταφορές, την εστίαση, αλλά ακόμη και τις τοπικές αγορές από τον πρωτογενή τομέα, τις κατασκευές κ.ο.κ.

Εν κατακλείδι, ο Τουρισμός είναι ο κινητήριος μοχλός της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης για την Ελλάδα. Είναι η μεγάλη αγάπη και το καμάρι μας, μια πηγή πλούτου και ευημερίας για τη χώρα μας, αλλά και μια διαρκής πρόκληση: Γιατί η βελτίωση των επιδόσεων του Ελληνικού Τουρισμού, σημαίνει βελτίωση των όρων ζωής για κάθε Έλληνα και Ελληνίδα, για τις οικογένειες όλων μας, για το μέλλον των παιδιών μας.

Δείτε την επιτελική Σύνοψη

του Ετήσιου Σχέδιου Δράσης 2023 για τον Τουρισμό όπως αυτή

στις 19/12/2022

Τομεάρχης Τουρισμού της Κο του ςύρίΖά

και Βουλευτής ά΄ Θεσσαλονίκης

Οφείλουμε να διαβάσουμε τα μηνύματα της παγκόσμιας αγοράς και να

προχωρήσουμε στον στρατηγικό ανασχεδιασμό του τουριστικού μας προϊόντος.

ο τουριστικό προϊόν της Ελλάδας

έχει σημαντικά ανταγωνιστικά

πλεονεκτήματα, και δικαίως

βρισκόμαστε στους κορυφαίους

προορισμούς σε ό,τι αφορά τα μοντέλα «ήλιος θάλασσα» και «πολιτισμικός τουρισμός». Σήμερα, όμως, που οι συμπεριφορές και τα καταναλωτικά

πρότυπα των επισκεπτών αλλάζουν και δημιουργούν νέες ανάγκες, οφείλουμε να διαβάσουμε τα μηνύματα της παγκόσμιας αγοράς και να προχωρήσουμε

στον στρατηγικό ανασχεδιασμό του τουριστικού μας προϊόντος.

Η υψηλή αντοχή του τουρισμού στην εθνική και παγκόσμια οικονομική κρίση, όπως καταγράφηκε με την έντονη αύξηση των διανυκτερεύσεων αλλοδαπών τουριστών, αλλά με χαμηλότερο ρυθμό

αύξησης των εισπράξεων τη δεκαετία

που πέρασε, δεν μπορεί να κρύψει μια σειρά από σημαντικές διαρθρωτικές

αδυναμίες του, όπως:

• Χαμηλή δαπάνη, χαμηλή πληρότητα και υψηλή εξάρτηση από εξωγενείς παράγοντες, που καθιστά προβληματική τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, ειδικά των καταλυμάτων.

• Μονοδιάστατο προϊόν (ήλιος & θάλασσα), που συνεπάγεται υψηλή χώρο-χρόνο συγκέντρωση.

• Χαμηλής προστιθέμενης αξίας, «απλό» (χωρίς δραστηριότητες) και χαμηλής ανταγωνιστικότητας τουριστικό προϊόν, που συχνά επιβιώνει μέσω χαμηλού κόστους παραγωγής και εξωτερίκευσης του ιδιωτικού κόστους των επιχειρήσεων σε κοινωνία και περιβάλλον, με παραβιάσεις φορολογικής, εργασιακής

Οφείλουμε να διαβάσουμε τα μηνύματα της παγκόσμιας αγοράς και να προχωρήσουμε στον στρατηγικό ανασχεδιασμό του τουριστικού μας προϊόντος.”

και περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

• Χαμηλό επίπεδο αρχικής εκπαίδευσης και έλλειψη διαρκούς κατάρτισης των εργοδοτών.

• Χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης και περιορισμένη κατάρτιση εργαζόμενων, με χαμηλές αμοιβές, πρόσκαιρες και επιδεινούμενες συνθήκες εργασίας, στοιχεία που δεν τους επιτρέπουν να ταυτιστούν με την επιχείρηση και να συμβάλλουν στην επιτυχία της.

• Έλλειψη ολοκληρωμένης στρατηγικής τουριστικής ανάπτυξης και εξειδικευμένων σχεδίων ανά τύπο περιοχής (νησιωτικές & παράκτιες, αστικές, «μη αναπτυγμένες») και διασύνδεσης με άλλους οικονομικούς κλάδους, με αποτέλεσμα να υπάρχει υψηλό επίπεδο οικονομικών διαρροών (εισαγωγές φθηνών προϊόντων και υπηρεσιών για αντιμετώπιση χαμηλών εσόδων).

Οι αδυναμίες αυτές καθιστούν τον τουρισμό μη βιώσιμο και δεν του επιτρέπουν να συμβάλλει όσο μπορεί στην παραγωγική ενδυνάμωση της χώρας και στην πορεία για ένα βιώσιμο μέλλον. Η νέα κρίση που δημιούργησε η πανδημία και οι αναμενόμενες αλλαγές στη συμπεριφορά των τουριστών μάς οδηγούν στο να επιταχύνουμε τις αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο και του τουρισμού.

Οι τρεις στόχοι του νέου τουριστικού μοντέλου

Το νέο τουριστικό μοντέλο οφείλει να καλύπτει τρεις στόχους:

• ικανοποίηση των καταναλωτών-τουριστών,

• ικανοποιητικά εισοδήματα και «καλές»

θέσεις εργασίας στους άμεσα εμπλεκόμενους και

• ευημερία και ποιότητα ζωής στις τοπικές κοινωνίες

Η επίτευξη των νέων στόχων απαιτεί αλλαγή οράματος, που θα πρέπει να αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας όπως:

• το αίσθημα ασφάλειας και φιλοξενίας, που εκπέμπονται ως διαχρονικά στοιχεία της τουριστικής μας εικόνας, • τη σύνδεση της τουριστικής δραστηριότητας με τους ισχυρούς «μύθους» που συνδέονται με τη χώρα: – το νερό με τις τρεις διαστάσεις του (αλμυρό, γλυκό και ζεστό) για θαλασσοθεραπεία, υδροθεραπεία, θερμαλισμό και όλες τις δραστηριότητες που συνδέονται με αυτό (θαλάσσια αθλήματα, καταδύσεις, αλιευτικός τουρισμός, ιστιοπλοΐα, κωπηλασία, κανόε και καγιάκ κ.λπ.), για την ανάπτυξη του τουρισμού ευεξίας και, ως επέκταση, αναβάθμιση και διαφοροποίηση του σημερινού μοντέλου των 3S και – τον πολιτισμό, τη διατροφή και τη φύση για τη παραγωγή μοναδικών «πράσινων» εμπειριών ποιότητας, στην προσπάθεια της οργανωμένης ανάπτυξης ειδικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

ΝοΤοΠούλού

Σκοπός είναι να καταφέρουμε ως χώρα: • να βελτιώσουμε την ποιότητα και να προωθήσουμε την πράσινη μετάβαση

του ήδη παραγόμενου προϊόντος, • να διαφοροποιήσουμε το προϊόν, αξιοποιώντας τοπικούς πόρους και συνδέοντάς το με άλλους τομείς της οικονομίας, ώστε να υπάρξει καλύτερη κατανομή στον χρόνο και στον χώρο, • να αυξήσουμε τα ημερήσια έσοδα και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και να πετύχουμε καλύτερες θέσεις εργασίας, μέσα από την αύξηση της προστιθέμενης αξίας.

Ο νέος τρόπος τουριστικής διακυβέρνησης

Η υλοποίηση του σχεδίου αυτού απαιτεί πάνω από όλα νέο τρόπο τουριστικής διακυβέρνησης:

• με το κεντρικό κράτος να επικεντρώνεται στον επιτελικό του ρόλο, δίνοντας

έμφαση: στην τεκμηρίωση και εκπόνηση στρατηγικής, που να περιλαμβάνει τον αναπτυξιακό και χωροταξικό σχεδιασμό, στην ορθή νομοθέτηση και στον έλεγχο εφαρμογής της, στη βελτίωση της επαγγελματικής εκπαίδευσης όλων

των βαθμίδων και στον σχεδιασμό της εθνικής πολιτικής κατάρτισης στα επαγγέλματα του τουρισμού, στην υποστήριξη περιφερειακών και τοπικών φορέων για ολοκληρωμένο σχεδιασμό, στην παραγωγή εθνικής εμβέλειας γεγονότων π.χ. εκθέσεις, φεστιβάλ, αθλητικές διοργανώσεις κ.λπ., που να υποστηρίζουν το κεντρικό αφήγημα της χώρας, και στην καθιέρωση και προώθηση εθνικού brand name και γενικότερα στην προβολή της χώρας και • με τις περιφέρειες να αναλαμβάνουν

την επεξεργασία ολοκληρωμένων επιχειρησιακών σχεδίων δράσης που θα στοχεύουν: στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα, στη βελτίωση των υποδομών και των υπηρεσιών του δημόσιου τομέα και της αυτοδιοίκησης, στη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, αξιοποιώντας τοπικούς πόρους, στην κατάρτιση εργοδοτών, εργαζομένων, ανέργων, στη βελτίωση της προβολής των προορισμών.

Βασικός στόχος της εθνικής τουριστικής πολιτικής πρέπει να είναι η μεγιστοποίηση της απόδοσης του ήδη επενδεδυμένου κεφαλαίου στον χώρο και ειδικά στο κτιριακό δυναμικό της χώ-

ενεργοποίησης. Για τον λόγο αυτό, οι δημόσιες επενδύσεις του αύριο είναι ακριβώς οι επενδύσεις σε «ανθεκτικές» και «πράσινες» υποδομές και υπηρεσίες δημοσίου συμφέροντος, που πρέπει να κατευθυνθούν:

“

Βασικός στόχος της εθνικής τουριστικής πολιτικής πρέπει να είναι η μεγιστοποίηση της απόδοσης του ήδη επενδεδυμένου κεφαλαίου στον χώρο.”

ρας. Το ελληνικό ξενοδοχειακό δυναμικό, στη συντριπτική του πλειονότητα, είναι αποτέλεσμα κρατικών ενισχύσεων και δανείων, χωρίς να έχει εξασφαλισμένη βιωσιμότητα σε βάθος χρόνου, ειδικά με τις συνθήκες ανταγωνισμού που επικρατούν.

Οι νέες κρατικές ενισχύσεις στον τουρισμό θα πρέπει να αφορούν την αναζωογόνηση του υφιστάμενου ξενοδοχειακού δυναμικού, αλλά και των άλλων τύπων καταλυμάτων, την αναζωογόνηση οικισμών (ιδιαίτερα των παραδοσιακών) μέσω του τουρισμού και την ανάπλαση του αστικού ιστού των πόλεων.

Οι πόροι που θα έχουμε στη διάθεσή μας (ευρωπαϊκοί πόροι, Ταμείο Ανάκαμψης, Εθνικό ΠΔΕ) για την ενεργειακή εξοικονόμηση επαρκούν για να αναζωογονηθεί το σύνολο των καταλυμάτων φιλοξενίας της χώρας, ενώ οι δράσεις Βιώσιμης Αστικής Ανάπλασης (ΒΑΑ) οφείλουν να λάβουν υπόψη τους και τις ανάγκες του τουρισμού.

Δράσεις με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών θα πρέπει σχεδιαστούν και για τις άλλες τουριστικές επιχειρήσεις (εστιατόρια και μπαρ, πρακτορεία, μέσα μεταφοράς κ.λπ.), ώστε να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις.

Η νέα γενιά δημόσιων έργων, υπό την οπτική πάντοτε της τουριστικής ανάπτυξης της χώρας, δεν πρέπει να αποσκοπεί απλώς στην αύξηση της ικανότητας της υποδοχής τουριστών, αλλά και στην αύξηση της ανθεκτικότητας των υποδομών που στηρίζουν και τις τοπικές κοινωνίες, αυξάνοντας την ελκυστικότητα των τόπων αυτών, και ειδικά των νησιών και των ορεινών περιοχών ως τόπων μόνιμης κατοικίας και επαγγελματικής

(i) στη βελτίωση της διαθεσιμότητας σε νερό αντί της μεταφοράς εμφιαλωμένου νερού,

(ii) στην εφαρμογή των πρακτικών της ανακύκλωσης, της κομποστοποίησης και της επανάχρησης των πόρων με στόχο την κυκλική οικονομία,

(iii) στη διαχείριση του περιβάλλοντος για τη μείωση των κινδύνων από πυρκαγιές και πλημμύρες,

(iv) στην ποιότητα του υφιστάμενου περιφερειακού / τοπικού οδικού δικτύου, (v) στη βελτίωση της κινητικότητας μέσα σε πόλεις και οικισμούς,

(vi) στη βελτίωση των υποδομών και υπηρεσιών υγείας, που μέσω του τουρισμού αποκτούν υψηλή αποδοτικότητα (βλ. Νοσοκομείο Σαντορίνης).

Η (επανα)κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού, εργοδοτών και εργαζομένων αλλά και η εκπαίδευση των νέων που θέλουν να βρουν απασχόληση στον

Συζήτηση του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑΠροοδευτική Συμμαχία, Αλέξη Τσίπρα, για τον Ελληνικό Τουρισμό, στην 30ή Τακτική Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ με τη δημοσιογράφο Στέλλα Γκαντώνα.

Το πλήρες κείμενο της συζήτησης

τουρισμό και στους κλάδους που συνδέονται με αυτόν, είναι αναγκαία για την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα (π.χ. εκπαίδευση σε υπηρεσίες θερμαλισμού και ευεξίας, σε υπηρεσίες οδηγών βουνού και άλλων outdoor δραστηριοτήτων, σε υπηρεσίες πολιτιστικής παραγωγής, σε υπηρεσίες οργάνωσης εκδηλώσεων, σε υπηρεσίες θαλάσσιων δραστηριοτήτων κ.λπ.), αλλά και για την υλοποίηση της αναγκαίας πράσινης μετάβασης της τουριστικής δραστηριότητας.

Η σύγχρονη πολιτισμική δημιουργία

μαζί με την πολιτισμική κληρονομιά, τις

οποίες οφείλουμε να προστατέψουμε και να αναδείξουμε, έχει πάνω από όλα ταυτοτική σχέση με την ελληνική κοινωνία

και άρα αποτελεί θεμέλια αξία αλλά και υψηλή παγκόσμια αναγνώριση.

Αποτελεί επομένως πόρο προς αξιοποίηση για την ενίσχυση της εξωστρέ-

φειας της ελληνικής οικονομίας (που ενισχύεται σημαντικά μέσω του τουρισμού). Η ευρύτερη σχέση τουρισμού και δημιουργικής οικονομίας διαμορφώνει ένα οικονομικό σύμπλεγμα αμοιβαίας επωφελούς αλληλοτροφοδότησης και παραγωγής υπεραξίας.

Στόχος της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ είναι ο τουρισμός και η δημιουργική οικονομία να συμβάλλουν αποφασιστικά στη μετάβαση σε ένα βιώσιμο παραγωγικό σύστημα, όπου οι πολιτισμικές αξίες, το φυσικό περιβάλλον και το ανθρώπινο κεφάλαιο θα είναι τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα. Η συσσώρευση, αναπαραγωγή και επένδυση συμβολικού κεφαλαίου (κύρους) μετασχηματίζει τον πολιτισμό και την κουλτούρα σε παραγωγικό και αναπτυξιακό πόρο, μέσω της δημιουργικής οικονομίας, με δρώντες που δραστηριοποιούνται στα πεδία της παραγωγής, της διανομής και της επικοινωνίας.

Σε συνδυασμό με τις νέες τεχνολογίες, τα ΜΜΕ, την κοινωνική δικτύωση, τον τουρισμό και τις νέες πολιτισμικές πρακτικές, ο τομέας της δημιουργικής οικονομίας αποτελεί σημαντικό παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης.

Σε αυτό το πλαίσιο, υπογραμμίζεται η σημασία των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών και καλλιτεχνών, το εργασιακό περιβάλλον και οι δίκαιες αμοιβές.

Ιδιαίτερη αξία έχει και το περιβαλλοντικό κεφάλαιο της χώρας, τόσο στις ήδη ανεπτυγμένες νησιωτικές και παράκτιες περιοχές, όσο και στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές της υπαίθρου και ειδικά των ορεινών όγκων.

Η σωστή διαχείρισή του -και ειδικά των προστατευόμενων περιοχών- συμβάλλει στη δημιουργία συνθηκών τουριστικής ανάπτυξης, ελκυστικότερων τόπων διαβίωσης και ανθεκτικών περιοχών.

Τι περιλαμβ α νει Τ ο Σχ ε διο Τ ο υ

Α) Σε Εθνικό Επίπεδο έναν επιτελικό ρόλο με δράσεις

όπως:

• Δημιουργία Εθνικού Παρατηρητηρίου, που θα τεκμηριώνει με δεδομένα (συμπεριλαμβανόμενων και των δεικτών Βιώσιμης Ανάπτυξης) την κατάσταση του τουρισμού σε

επίπεδο χώρας και περιφερειών της, με μέριμνα για τη βιώσιμη και αειφόρο αξιοποίησηση των πολιτισμικών και περιβαλλοντικών πόρων της χώρας και τη δημιουργία κινήτρων για την αποσυμφόρηση κορεσμένων τουριστικά περιοχών.

Δημιουργία συστήματος ελέγχου της βιωσιμότητας προορισμών, που να λαμβάνει υπόψη τις 3 διαφορετικές τουριστικές ζώνες, και έλεγχος των επιδόσεων των περιφερειών και των μεμονωμένων σημαντικών προορισμών.

• Δημιουργία μηχανισμού διαβούλευσης, με στόχο τη χάραξη της πολιτικής σε εθνικό επίπεδο, με συμμετοχή συναρμόδιων Υπουργείων, φορέων επιχειρήσεων τουρισμού, εκπροσώπων εργαζόμενων και αυτοδιοίκησης.

• Πρόγραμμα αναβάθμισης των κτιριακών και ψηφιακών υποδομών των μουσείων και των επισκέψιμων αρχαιολο-

γικών χώρων, καθώς και διαμόρφωση σε επισκέψιμους

χώρους που σήμερα είναι μη προσβάσιμοι, μέσα από την

αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων.

• Εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου τουριστικής ανάπτυξης, με βάση 3 ομοιογενείς ζώνες (νησιωτικές και παράκτιες περιοχές, αστικές, υπανάπτυκτες τουριστικά περιοχές), με όραμα

τον Βιώσιμο Τουρισμό σε μια βιώσιμη χώρα, με εθνικής

εμβέλειας άξονες – σύνδεση τομέων, εκπαίδευση κ.λπ., που να αντιμετωπίζει θέματα εποχικότητας, ανάπτυξης νέων περιοχών & προϊόντων.

• Εκπόνηση χωροταξικού σχεδίου τουρισμού που να ικανοποιεί τους στόχους του στρατηγικού σχεδίου.

• Προώθηση των αναγκαίων νομοθετικών και οργανωτικών ρυθμίσεων για την υλοποίηση του σχεδίου.

• Μέριμνα για τον περιορισμό της αδήλωτης εργασίας μαζί με τη λήψη άλλων μέτρων που θα συμβάλλουν στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της δραστηριότητας.

• Υποστήριξη των περιφερειών για τον σχεδιασμό και αξιολόγηση των δράσεων αναβάθμισης και διαφοροποίησης των προορισμών.

Β) Σε Περιφερειακό Επίπεδο, στη στήριξη των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων, που οφείλουν να διαδραματίσουν τον ρόλο που τους έχει αναθέσει ο νομοθέτης, δηλ. της χάραξης και εφαρμογής περιφερειακής πολιτικής, με δράσεις όπως:

• Την εκπόνηση στρατηγικού περιφερειακού σχεδίου βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης και προβολής, ως εξειδίκευση του εθνικού σχεδίου και με βάση τις ιδιαιτερότητες των προορισμών της περιφέρειας.

• Την εκπόνηση επιχειρησιακού προγράμματος τουριστικής ανάπτυξης και προβολής, με βάση την κείμενη νομοθεσία.

• Την εκπόνηση ετήσιου σχεδίου δράσης στον τουρισμό, με βάση την κείμενη νομοθεσία.

• Την αξιοποίηση των ΟΧΕ στο ΕΣΠΑ για τη χρηματοδότηση

του επιχειρησιακού προγράμματος τουρισμού, που να συμπεριλαμβάνει υποχρεωτικά τη δημιουργία ΟΔΠΠ και ΠΤΒΑ, όπου δεν υπάρχουν (όχι υποχρεωτικά νέων νομικών προσώπων).

Σ υρι Ζ α

ΑΝδρουλΑκης Πρόεδρος του ΠΑςοκ –κινήματος Αλλαγής Η χωρική και χρονική επέκταση, βασικές παράμετροι της ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού

ο ΠΑΣΟΚ έχει επεξεργαστεί, στο

πλαίσιο του συνολικού του προγράμματος, μια ολοκληρωμένη

στρατηγική για τον τουρισμό. Εάν

θα επιχειρούσε κανείς να προσδιορίσει τις σημαντικότερες προτεραιότητες που θέτει το κόμμα σε ό,τι αφορά την τουριστική ανάπτυξη, ίσως θα μπορούσε να αναφερθεί σε δύο θέματα, τα οποία έθιξε και ο πρόεδρος του κινήματος Αλλαγής Νίκος Ανδρουλάκης: τη χωρική και χρονική επέκταση.

Ενδεικτικές αλλά αξιοσημείωτες ήταν οι αναφορές του στον τουρισμό, κατά τη συνάντηση που είχε με εκπροσώπους του ΣΕΤΕ στην αρχή του 2022.

«Ο τουριστικός κλάδος της χώρας μας, που έχει πληγεί σοβαρά από τις συνέπειες της πανδημίας, έρχεται σήμερα αντιμέτωπος και με το μεγάλο κύμα ανατιμήσεων που φέρνει η αύξηση των τιμών της ενέργειας. Με τα μηνύματα για τη φετινή

χρονιά να είναι ιδιαίτερα θετικά, πρέπει

να λάβουμε άμεσα όλα τα απαραίτητα

μέτρα, ώστε να θωρακίσουμε την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού»

είπε ο κ. Ανδρουλάκης. Επίσης, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στις ειδικές μορφές τουρισμού, σημείωσε: «Οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα σύγχρονο, ολοκληρωμένο τουριστικό προϊόν, με το οποίο θα επιτύχουμε την επέκταση της τουριστική σαιζόν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, δίνοντας έμφαση σε μορφές τουρισμού, όπως ο χειμερινός και ο συνεδριακός τουρισμός, δημιουργώντας έτσι προϋποθέσεις περιφερειακής ανάπτυξης». Η διασύνδεση του τουρισμού με τον αγροδιατροφικό

τομέα θα πρέπει να αποτελεί εθνικό στό-

Η ανταγωνιστικότητα προϋποθέτει την αντιμετώπιση του τουρισμού στη βάση των προορισμών και όχι των μεμονωμένων επιχειρήσεων. ”

χο, ώστε μέσα από το μεγάλο ρεύμα των επισκεπτών της χώρας να τονωθεί και η εξωστρέφεια των ελληνικών προϊόντων. Αναφερόμενος στο σχέδιο δράσης για την τουριστική ανάπτυξη που επεξεργάστηκε ο ΣΕΤΕ, τόνισε ότι αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο, που επιδιώκει να καλύψει την παντελή έλλειψη στρατηγικής για τον τουρισμό από την πλευρά της κυβέρνησης, τονίζοντας πως η χάραξη στρατηγικού σχεδίου για τον τουρισμό είναι πρωτίστως ευθύνη της κυβέρνησης.

ΠΑΣΟΚ

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

Συνοπτική παρουσίαση. Το πλήρες έγγραφο μπορείτε να κατεβάσετε μέσω του σχετικού QRcode.

1. Η σημασία του τουρισμού

Ο τουρισμός, το 2019, εισέφερε συνολικά € 23,1 δισ. στην οικονομία της χώρας, με περισσότερο από το 90% των εσόδων αυτών να συνδέονται με τον εισερχόμενο τουρισμό. Οι εισπράξεις αυτές ισούνται με το 78,1% των εισπράξεων όλων των άλλων προϊόντων που εξάγει η χώρα. Η ανάκαμψη του τουρισμού το 2021 και, ακόμα περισσότερο,

η ισχυρή ανάκαμψη το 2022 δείχνουν ότι ο ελληνικός τουρισμός διακρίνεται από ανθεκτικότητα και επιβεβαιώνουν

τη σημασία του για την εθνική οικονομία

και την κοινωνική συνοχή, ιδιαίτερα στις νησιωτικές Περιφέρειες.

Παράλληλα, όμως, ο τουρισμός μας διακρίνεται από έντονη εποχικότητα, με το 60% των εσόδων να συγκεντρώνονται στο 3ο τρίμηνο, και έντονη γεωγραφική συγκέντρωση, αφού το 88% των εσόδων πραγματοποιείται σε πέντε (5) μόλις Περιφέρειες της χώρας.

Η ανάπτυξη του τουρισμού τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν εν πολλοίς «αυθόρμητη» και «αυτοσχέδια», χωρίς στρατηγική και προσανατολισμό, τόσο στο επίπεδο των επιμέρους τουριστικών προϊόντων (Ήλιος και Θάλασσα, City Break, Πολιτιστικός, Ναυτικός, Συνεδριακός τουρισμός) όσο και σχετικά με τα λεγόμενα «συμπληρωματικά» τουριστικά προϊόντα, όπως ο Αγροτουρισμός, ο Οικοτουρισμός, ο Τουρισμός Αθλητικών Δραστηριοτήτων και Περιπέτειας, ο Γαστρονομικός τουρισμός, ο Τουρισμός Ευεξίας.

2. Βιωσιμότητα και Ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού

Ο τουρισμός, για να είναι βιώσιμος, πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμος για όλους τους συμμετέχοντες στην τουριστική δραστηριότητα, κοινωνικά επωφελής, να μην επιβαρύνει το περιβάλλον και, όπου είναι δυνατόν, να συμβάλλει στη βελτίωσή του.

Προϋποθέτει την αντιμετώπιση του τουρισμού στη βάση των προορισμών

και όχι των μεμονωμένων επιχειρήσεων.

Η επίτευξη αυτού του στόχου επιβάλλει

τη βελτίωση υποδομών που δεν είναι

αμιγώς τουριστικές, αλλά και υλοποίηση

του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για

τον Τουρισμό, καθώς και προώθηση των

Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων σε δεκάδες τουριστικούς Δήμους

της χώρας, που υφίστανται πιέσεις από

την τουριστική ανάπτυξη. Η υλοποίηση των σχετικών δράσεων θα ωφελήσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των τοπικών κοινωνιών.

Σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας θα διαδραματίσει

και η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ιδιαίτερα σε θέματα απλοποίησης διαδικασιών, ασφάλειας δικαίου και, ανάλογα με τα δημοσιονομικά περιθώρια, ευθυγράμμισης των έμμεσων

φόρων -που επιβαρύνουν τις τιμές και άρα τη διεθνή ανταγωνιστικότητα- με τα

επίπεδα των ανταγωνιστών μας.

Η αύξηση των τιμών μέσω των έμμεσων φόρων επιφέρει σημαντικό πλήγμα

στους προορισμούς και στις επιχειρήσεις

που δεν έχουν ένα ισχυρό brand name, συνεπώς δεν έχουν τη δυνατότητα να περάσουν ένα μέρος της αύξησης της

τιμής στον τελικό καταναλωτή. Ως αποτέλεσμα, εντείνεται η εποχικότητα και η συγκέντρωση στις τουριστικά ανεπτυγμένες περιοχές, που έχουν τη δυνατότητα αυτή. Η βελτίωση της ελκυστικότητας

και της ανταγωνιστικότητας θα οδηγήσει στην επίτευξη τριών βασικών στόχων

για την ανάπτυξη του τουρισμού στην Ελλάδα:

• τη χωρική επέκταση, δηλαδή την επέκταση και σε άλλες Περιφέρειες πέραν των 5 Περιφερειών στις οποίες σήμερα

λαμβάνει χώρα το 88% της τουριστικής δραστηριότητας,

• τη χρονική διεύρυνση της τουριστικής δραστηριότητας,

• την αύξηση της μέσης δαπάνης και της διάρκειας παραμονής ανά επισκέπτη.

Για τον τουρισμό στην Ελλάδα, το περιβάλλον αποτελεί βασικό πόρο του τουριστικού προϊόντος και για το λόγο αυτό η διαμόρφωση ενός σαφούς και αποτελεσματικού χωροταξικού πλαισίου αποτελεί αναγκαιότητα για την τουριστική ανάπτυξη, προς όφελος τόσο των επενδυτών όσο και του περιβάλλοντος.

Παράλληλα, είναι απαραίτητη η άμεση θεσμοθέτηση αποτελεσματικών Τοπικών

οποίες θα αποτελούν ένα cluster όλων των δημιουργικών δυνάμεων των προορισμών, τόσο στη λήψη των αποφάσεων όσο και στην υλοποίηση στρατηγικών.

Στην κατεύθυνση αυτή, οι τουριστικοί

“

Για τον τουρισμό στην Ελλάδα, το περιβάλλον αποτελεί βασικό πόρο του τουριστικού προϊόντος.”

και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων.

Η

τουριστική δραστηριότητα χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό κοινωνικής βιωσιμότητας. Στην παρούσα συγκυρία, είναι ακόμα πιο προφανές πόσο σημαντικό είναι να διατηρηθούν και να ακμάσουν οι τοπικές κοινωνίες στα νησιά μας.

Η επίλυση του σύνθετου προβλήματος της έλλειψης εργαζομένων, που αποτελεί παγκόσμιο και όχι αποκλειστικά ελληνικό πρόβλημα, προϋποθέτει κατ’ αρχάς την επιμήκυνση της σαιζόν, ώστε οι εργαζόμενοι να έχουν απασχόληση για περισσότερους μήνες. Όπου, λόγω της φύσης του τουριστικού προϊόντος της περιοχής (π.χ. Ήλιος και Θάλασσα), αυτό δεν είναι εφικτό, θα πρέπει να αναζητηθούν λύσεις σε άλλες δραστηριότητες (π.χ. αγροτική παραγωγή, εκπαίδευση), που λαμβάνουν χώρα εκτός της τουριστικής σαιζόν. Παράλληλα, είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η διάθεση αξιοπρεπών καταλυμάτων για τους εργαζόμενους, που ιδιαίτερα στους ακριβούς προορισμούς αποτελεί δυσεπίλυτο μεν αλλά ντροπιαστικό πρόβλημα.

3. Κρίσιμες Παρεμβάσεις

Η στρατηγική για τον τουρισμό απαιτεί Σύγχρονους Οργανισμούς Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού (Destination Management & Marketing Organization - DMMO), όχι κατ’ όνομα όπως συνέβη με την πρόσφατη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, αλλά στην ουσία, με τη δημιουργία συνεργατικών συστάδων ανά τουριστικό και όχι αποκλειστικά διοικητικό προορισμό ως σύγχρονο εργαλείο διαχείρισης, οι

προορισμοί πρέπει να αξιοποιήσουν τις προηγμένες τεχνολογίες και να ενισχυθούν στην προσπάθεια κατανόησης των προτιμήσεων των ταξιδιωτών για την ανάπτυξη αειφόρων τουριστικών προϊόντων. Αξιοποιώντας χρηματοδοτικά εργαλεία, απαιτείται η δημιουργία σε κάθε προορισμό προηγμένων Digital Hubs εξόρυξης πληροφορίας (data mining), καταγραφής (reporting), ανάλυσης ροών των επισκεπτών και αλληλεπίδρασης σε ελληνικούς προορισμούς. Η καινοτομία θα συνδυάζει προηγμένα προβλεπτικά μοντέλα με την αξιοποίηση αναλύσεων μεγάλων δεδομένων (big data). Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός του τουρισμού θα συμβάλλει σημαντικά και πολύπλευρα στην προώθηση του τουριστικού προϊόντος, στην ταξιδιωτική εμπειρία, στην αυτοματοποίηση διαδικασιών και λειτουργιών των επιχειρήσεων, στην ελκυστικότητα των τουριστικών επιχειρήσεων ως χώρων εργασίας για τις νεότερες γενιές.

Η Βραχυχρόνια Μίσθωση αποτελεί ήδη, και στην Ελλάδα και παγκοσμίως, βασικό συστατικό του τουριστικού προϊόντος. Για το λόγο αυτό, πρέπει να ενταχθεί στον τουριστικό σχεδιασμό (όπως π.χ. στη Σουηδία). Παράλληλα, να αρθούν φορολογικά / διοικητικά πλεονεκτήματα που της δίνουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των τουριστικών καταλυμάτων. Η ένταξη της Βραχυχρόνιας Μίσθωσης στον τουριστικό σχεδιασμό μπορεί να συμβάλλει και στην περιβαλλοντική προστασία με δύο τρόπους: μειώνοντας την ανάγκη για πρόσθετες κατασκευές, προκειμένου η προσφορά να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη ζήτηση, ιδιαίτερα την εποχική, και θέτοντας υποχρεώσεις αναφορικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης στην εκτός σχεδίου δόμηση. Η ανάπτυξη του τουρισμού, ιδιαίτερα στα νησιά και σε ορισμένους ορεινούς προορισμούς, συχνά υφίσταται κριτική περί «μονοκαλλιέργειας». Ο τουρισμός έχει μόνο να ωφεληθεί από την ανάπτυξη και άλλων δραστηριοτήτων που θα καταστήσουν τους προορισμούς πιο σύνθετους κοινωνικά και πιο ενδιαφέροντες.

Η περίπτωση των ψηφιακών νομάδων (digital nomads) αποτελεί ίσως μια τέτοια ευκαιρία. Προς την κατεύθυνση

αυτή, είναι ενδιαφέρον να διερευνηθεί η

αναβίωση χωριών, με αναστήλωση εγκαταλελειμμένων κατοικιών, οι οποίες θα

διατεθούν σε ενδιαφερόμενους έναντι

συμβολικού τιμήματος, ενώ θα υπάρξουν συμφωνίες για την εκμετάλλευσή τους με τους ιδιοκτήτες, εφ’ όσον αυτοί υφίστανται.

Πρόγραμμα Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

Η υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου προϋποθέτει συντονισμένες ενέργειες για την ανάπτυξη κρίσιμων υποδομών (π.χ. τηλεπικοινωνιών, υγείας, μεταφορών κ.λπ.) ενώ, από την άλλη πλευρά, θα δημιουργήσει οικονομική δραστηριότητα και εκτός της περιόδου της τουριστικής σαιζόν και θα προσφέρει μια κοινωνική και ίσως και εθνική ποικιλομορφία, που θα καταστήσει και το τουριστικό προϊόν πιο ενδιαφέρον, παράλληλα με την αναζωογόνηση της υπαίθρου. Το ανθρώπινο κεφάλαιο (human capital) και τα ιδιαίτερα ποιοτικά του χαρακτηριστικά αποτελούν κρίσιμη παράμετρο επίτευξης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, τουριστικής ανάπτυξης, αλλά και ευημερίας. Οποιαδήποτε μακροπρόθεσμη εθνική στρατηγική βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης πρέπει να είναι άμεσα συνδεδεμένη με την καλλιέργεια κουλτούρας αναγνώρισης / συνειδητοποίησης της ευρύτερης σημασίας του τουρισμού στην καθημερινότητα και

στην πρόοδο της κοινωνίας.

Οι κυβερνητικές αρχές, οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης και οι επιχειρήσεις

απαιτείται να προσαρμόσουν τη λειτουργία τους και να συνεργάζονται ώστε να

προσφέρουν ολοκληρωμένες βιώσιμες

εμπειρίες στους ταξιδιώτες, να προστατεύουν το μέλλον των προορισμών και

φυσικά να σέβονται ένα πιο αυστηρό

κανονιστικό πλαίσιο.

Η ανταγωνιστικότητα και η ανθεκτικότητα είναι στενά συνδεδεμένες έννοιες

και βασικοί πυλώνες της βιωσιμότητας

του ελληνικού τουρισμού.

4. Κεντρικές Στρατηγικές Κατευθύνσεις και Δράσεις

4.1. ΥΠΟΔΟΜΕΣ

i. Αναβάθμιση ή κατασκευή νέων λιμενικών υποδομών και βελτίωση της διασυν-

δεσιμότητάς τους με οδικούς / σιδηροδρομικούς άξονες και αερολιμένες.

ii. Βελτίωση / αναβάθμιση του διαπεριφερειακού και ενδοπεριφερειακού οδικού δικτύου.

iii. Αναβάθμιση των μεθοριακών σταθμών.

iv. Ενίσχυση του προφίλ / επιπέδου φιλικότητας των προορισμών για άτομα με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα.

v. Βελτίωση / ενίσχυση βασικών υποδομών των προορισμών (υγεία, ενέργεια, υδροδότηση, αποκομιδή αστικών απορριμμάτων, πολιτική προστασία).

4.2. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ i. Ανάπτυξη Περιφερειακών Οργανισμών Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού (ΟΜΜΘ) για καθεμία από τις 13 Περιφέρειες της Ελλάδας και εκπόνηση στρατηγικού σχεδιασμού αναφορικά με την τουριστική προβολή των Περιφερειών.

ii. Χάραξη στρατηγικής για τον εμπλουτισμό και σύνδεση των κύριων και συμπληρωματικών προϊόντων του ελληνικού τουρισμού σε περιφερειακό επίπεδο.

iii. Ανάπτυξη digital info points στις βασικές πύλες εισόδου και σε κεντρικά σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος

4.3. ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

i. Δημιουργία ενιαίων διαδικτυακών τουριστικών πυλών για τις 13 Περιφέρειες της Ελλάδας.

ii. Ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών στις τουριστικές επιχειρήσεις.

iii. Ανάπτυξη έξυπνων εφαρμογών σε τουριστικούς πόλους της χώρας (Έξυπνοι Προορισμοί).

iv. Δημιουργία μηχανισμού πληροφόρησης και κεντρικής πλατφόρμας ευφυούς τουρισμού (εθνικό Data Hub).

4.4. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΕΙΦΟΡΙΑ

i. Ανάδειξη της Ελλάδας σε ελκυστικό, βιώσιμο και αειφόρο προορισμό, μέσω εστιασμένων χωρικών αναπλάσεων, ρύθμισης των ζωνών δόμησης, σχεδίων

περιβαλλοντικής διαχείρισης, υπογειοποίησης καλωδίων δικτύων ενέργειας και τηλεπικοινωνιών κ.λπ.

ii. Βελτίωση ενεργειακού προφίλ της Ελλάδας και προώθηση δράσεων αξιοποίησης των ΑΠΕ και εξοικονόμησης ενεργειακών και υδάτινων πόρων.

iii. Διατήρηση, προστασία, προώθηση και ανάπτυξη της φυσικής & πολιτιστικής κληρονομιάς.

iv. Στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης, λαμβάνοντας υπόψη τη φέρουσα ικανότητα των τουριστικών πόλων του προορισμού, και ενίσχυση των δυνατοτήτων καλύτερης διαχείρισης και ελέγχου των τουριστικών ροών.

4.5. ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

i. Αναβάθμιση συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης των επαγγελματιών του τουριστικού τομέα.

ii. Ενίσχυση / υποστήριξη της επιχειρηματικότητας και της ίδρυσης καινοτόμων επιχειρήσεων στον τουρισμό.

Ιδιαίτερες αναφορές με αναλυτικότερο πρόγραμμα στα έργα, στα χρηματοδοτικά εργαλεία, στην προβολή και στις δράσεις ανά μορφή τουρισμού περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα για τις ακόλουθες μορφές τουρισμού:

4.6. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

4.7. ΝΑΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ / YACHTING

4.8. ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

4.9. ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

4.10. ΟΙΚΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

4.11. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΥΠΑΙΘΡΙΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΣ

4.12. ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

4.13. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΕΥΕΞΙΑΣ

Το πλήρες πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ για τον τουρισμό.

“

Η Βραχυχρόνια Μίσθωση αποτελεί

ήδη, και στην Ελλάδα και παγκοσμίως, βασικό συστατικό του τουριστικού προϊόντος.

210

210 97.37.268

Τ.: 2109730041 (τηλ. κέντρο) / 2109737268 (έκθεση)

του ελληνικού τουρισμού

H«Τουριστική Αγορά», στο πλαίσιο του φακέλου ανασκόπησης

των εκτιμήσεων, απόψεων, προτάσεων και θέσεων των βασικότερων τουριστικών

φορέων για τη μέχρι σήμερα πορεία του

ελληνικού τουρισμού, αλλά και τα προβλήματα και τις προτεινόμενες λύσεις

τους, έθεσε μια σειρά ερωτημάτων στον

πρόεδρο του ΞΕΕ Αλέξανδρο Βασιλικό, με σκοπό να σκιαγραφήσει τα βασικό-

τερα σημεία της σημερινής κατάστασης

στον ελληνικό τουρισμό. Πού είμαστε, ποιες είναι οι προβλέψεις για την επόμενη μέρα; Σε τι τιμές καταφέρνουμε να πουλάμε το τουριστικό μας προϊόν; Ποιες είναι οι επιδράσεις δύο βασικών προβλημάτων του τουρισμού (βραχυχρόνιες μισθώσεις, συναρμοδιότητες), η λύση των οποίων βρίσκεται αποκλειστικά στα χέρια της πολιτείας; Οι απαντήσεις αποκτούν ιδιαίτερη σημασία στη συγκεκριμένη προεκλογική συγκυρία.

Πώς έκλεισε η χρονιά που μας πέρασε; Ποια ήταν τα βασικότερα συμπεράσματα;

Η χρονιά έκλεισε καλά και σίγουρα

πολύ καλύτερα απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς στο ξεκίνημά της. Με διαφορετικές

επιδόσεις ασφαλώς, σε σχέση με την εποχικότητα κάθε ξενοδοχείου. Το πρώτο τετράμηνο του ’22 ήταν ουσιαστικά

χαμένο, με πληρότητες που στις καλύτερες των περιπτώσεων έφταναν το 20%. Στη συνέχεια, όμως, έγινε ένα πολύ καλό «ριμπάουντ», έστω κι αν από το δεύτερο εξάμηνο του έτους άρχισαν να εκτοξεύονται όλα τα λειτουργικά έξοδα, λόγω του ενεργειακού κόστους και του παγκόσμιου κύματος ανατιμήσεων. Παρ’ όλα αυτά, η συνολική εικόνα είναι θετική.

Αυτό, όμως, δεν πρέπει να μας βάλει στον πειρασμό να θεωρήσουμε το θετικό αποτέλεσμα του ’22 ως κάτι δεδομένο και για τη συνέχεια. Το ’22 είχε κάποια πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που σχετίζονταν κυρίως με την αποσυμπίεση του κόσμου μετά τον εγκλεισμό της πανδημίας και την εκτόνωση που αναζήτησε στο

Αλέξανδρος Βασιλικός

ταξίδι και στις διακοπές, έχοντας μάλιστα διαθέσιμα χρήματα που αποταμίευσε κατά την προηγούμενη διετία.

Ποιες είναι οι προοπτικές και τα βασικότερα προβλήματα για το 2023;

Ζούμε σε μια συγκυρία μεγάλων αβεβαιοτήτων και κάθε εκτίμηση είναι παρακινδυνευμένη. Γι’ αυτό και στο ΞΕΕ έχουμε επιλέξει υπεύθυνα να μην κάνουμε προβλέψεις και να τοποθετούμαστε

μόνο με βάση τα πραγματικά δεδομένα. Το μόνο σίγουρο είναι πως υπάρχουν μεταβλητές και παράγοντες που πολύ εύκολα μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλες ανατροπές σε μια τουριστική χρονιά.

Ο πόλεμος συνεχίζεται, ο COVID παραμένει ενεργός και οι πληθωριστικές πιέσεις ροκανίζουν την αγοραστική δύναμη των ευρωπαϊκών νοικοκυριών, που είναι και η βασική πηγή του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα μας.

Παρ’ όλα αυτά, κάποια μεγέθη που είναι μετρήσιμα αυτή τη στιγμή, όπως οι αεροπορικές θέσεις που έχουν κλειστεί, είναι ενθαρρυντικά. Επίσης, είναι σημαντικό πως έχουμε ξενοδοχειακή λειτουργία το πρώτο τετράμηνο της φετινής χρονιάς, σε αντίθεση με την περσινή.

Τώρα, σε ό,τι αφορά τις προκλήσεις για τις επιχειρήσεις, αυτές είναι δεδομένες. Δεν υπάρχει γραμμή στα λογιστικά φύλλα εξόδων ενός ξενοδοχείου όπου να

σημειώνεται κατακόρυφη αύξηση – από την τιμή του ρεύματος, μέχρι τις προμήθειες τροφίμων και ποτών. Και ταυτόχρονα, υπάρχουν και οι συνεχιζόμενες αυξήσεις στα επιτόκια που επιβαρύνουν υφιστάμενες υποχρεώσεις, όπως επίσης και οι αυξήσεις στα ενοίκια. Σοβαρή πρόκληση παραμένει και το έλλειμμα σε ανθρώπινο δυναμικό στα ξενοδοχεία, που σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες του ΙΤΕΠ ξεπερνά τους 60.000 εργαζόμενους.

Σε τι τιμές / αυξήσεις και με τι όρους κλείνονται τα συμβόλαια με τους tour operators;

Οι Tour Operators το ’22 ήταν συζητήσιμοι για λογικές αυξήσεις, ανάλογα βέβαια με τον προορισμό και την κατηγορία του ξενοδοχείου. Πάντως, σε καμία περίπτωση δεν ήταν αυξήσεις που απορροφούσαν όλη την πρόσθετη επιβάρυνση των ξενοδοχείων από την εκτόξευση του λειτουργικού κόστους. Σε αυτή τη γραμμή θα κινηθούμε και το ’23, όμως είναι το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς που θα δείξει επί της ουσίας ποια είναι τα περιθώρια αυξήσεων στην τιμολογιακή πολιτική μας. Διότι αν για παράδειγμα δεν υπάρχει ενδιαφέρον για κρατήσεις, εκ των πραγμάτων θα πάμε σε χρονική επιμήκυνση των εκπτώσεων του early booking, με ό,τι αυτό συνεπάγεται βέβαια για τον τζίρο ενός ξενοδοχείου.

Είναι θετικό, όμως, πως τα συμβόλαια υπάρχουν, οι αεροπορικές θέσεις είναι κλεισμένες, εμείς ό,τι καλύτερο μπορούσαμε να κάνουμε το έχουμε κάνει, οπότε μένει τώρα να δούμε πού θα μας οδηγήσει η συγκυρία αυτού του πρώτου τριμήνου.

Βραχυχρόνιες

μισθώσεις.

Το πρόβλημα δεν είναι απλά υπαρκτό, αλλά συνεχώς διογκώνεται και μεγεθύνονται οι επιπτώσεις του. Το 2022 έφτασε να αποτελεί το 14% της συνολικής τουριστικής δαπάνης. Δεν είναι μόνο ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού στην ξενοδοχειακή δραστηριότητα, αλλά πυροδοτεί και μείζονα κοινωνικά προβλήματα, όπως

Η χωρική και χρονική επέκταση, βασικές παράμετροι της ανάπτυξης

αύξηση των ενοικίων, αλλοίωση της φυσιογνωμίας περιοχών, στέρηση ιατρικού και εκπαιδευτικού προσωπικού στα

νησιά λόγω αδυναμίας εξεύρεσης στέγης κ.ο.κ. Δέκα χρόνια αφότου το ΞΕΕ έθεσε για πρώτη φορά το ζήτημα, το φαινόμενο γιγαντώθηκε μέσα σε μια γκρίζα ζώνη, χωρίς κανόνες, χωρίς ελέγχους, χωρίς πιστοποιήσεις, με «μαύρη εργασία» και πρακτικές παραοικονομίας. Μόνο για το 2022, η εκτίμηση για τις απώλειες των δημοσίων εσόδων ανέρχεται στα 316,7 εκατ. ευρώ. Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα, οι ξενοδόχοι έχουμε τηρήσει μια στάση ευθύνης και κοινής λογικής. Η βραχυχρόνια μίσθωση ήρθε για να μείνει. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να προστατευτούν βασικά κοινωνικά δικαιώματα, όπως και δικαιώματα των ίδιων των επισκεπτών. Δεν είναι δυνατόν να μην ισχύουν οριζόντια τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας που ισχύουν και για τα ξενοδοχεία. Ο επισκέπτης έχει δικαίωμα να φιλοξενείται σε έναν χώρο με πιστοποιητικό απολύμανσης,

με πυρασφάλεια, με συνθήκες που θα διαφυλάσσουν τη δημόσια υγεία. Και εν πάση περιπτώσει, είναι άλλο πράγμα να νοικιάζει βραχυχρόνια ο ιδιώτης ένα διαμέρισμα και είναι τελείως άλλο ολόκληρες πολυκατοικίες να λειτουργούν σαν παράτυπα ξενοδοχεία. Έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ στην αντιμετώπιση του φαινομένου σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και το κοινωνικό κόστος γίνεται πραγματικά δυσβάσταχτο για όλους. Δεν υπάρχουν περιθώρια παράτασης αυτής της κατάστασης. Είναι επιβεβλημένη η άμεση παρέμβαση της Πολιτείας για μια δίκαιη ρύθμιση στις βραχυχρόνιες

Το Υπουργείο Τουρισμού υπήρξε αίτημα του κλάδου. Το να

είναι όμως 17ο στη σειρά, με περιορισμένες αρμοδιότητες

και πόρους, όταν έχει ως αποστολή τη χάραξη πολιτικής για

τον τουρισμό, ο οποίος φέρνει ένα στα τέσσερα ευρώ που

κυκλοφορούν στη χώρα, εμπεριέχει μια μεγάλη αντίφαση. Το

ποια μορφή θα έχει το Υπουργείο Τουρισμού είναι απόφαση

της πολιτικής ηγεσίας του τόπου.

Βραχυχρόνιες μισθώσεις

Δέκα χρόνια αφότου το ΞΕΕ έθεσε για πρώτη φορά το ζήτημα, το φαινόμενο γιγαντώθηκε μέσα σε μια γκρίζα ζώνη, χωρίς κανόνες, χωρίς ελέγχους, χωρίς πιστοποιήσεις, με «μαύρη εργασία» και πρακτικές παραοικονομίας. Μόνο για το 2022, η εκτίμηση για τις απώλειες των δημοσίων εσόδων ανέρχεται στα 316,7 εκατ. ευρώ. Δεν υπάρχουν περιθώρια παράτασης αυτής της κατάστασης. Είναι επιβεβλημένη η άμεση παρέμβαση της Πολιτείας για μια δίκαιη ρύθμιση στις βραχυχρόνιες

μισθώσεις, μαζί με την πρόβλεψη του ελεγκτικού μηχανισμού

που θα είναι επιφορτισμένος με την εφαρμογή της χωρίς παρεκκλίσεις.

Σε τι τιμές / αυξήσεις και με τι όρους κλείνονται τα συμβόλαια

Οι Tour Operators το ’22 ήταν συζητήσιμοι για λογικές αυξήσεις, ανάλογα βέβαια με τον προορισμό και την κατηγορία του ξενοδοχείου. Πάντως, σε καμία περίπτωση, δεν ήταν

μισθώσεις, μαζί με την πρόβλεψη του ελεγκτικού μηχανισμού που θα είναι επιφορτισμένος με την εφαρμογή της χωρίς παρεκκλίσεις.

Συναρμοδιότητες στον Τουρισμό.

Το Υπουργείο Τουρισμού υπήρξε αίτημα του κλάδου. Το να είναι όμως 17ο στη σειρά, με περιορισμένες αρμοδιότητες και πόρους, όταν έχει ως αποστολή τη χάραξη πολιτικής για τον τουρισμό, ο οποίος

φέρνει ένα στα τέσσερα ευρώ που κυκλοφορούν στη χώρα, εμπεριέχει μια μεγάλη αντίφαση. Ασφαλώς το ποια μορφή θα έχει το Υπουργείο Τουρισμού δεν είναι κάτι που αποφασίζουμε εμείς, είναι απόφαση της πολιτικής ηγεσίας του τόπου. Αυτό, όμως, που οφείλουμε να τονίσουμε είναι ότι μπροστά στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε και απαιτούν έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό για τις υποδομές των προορισμών και μια συνεκτική στρατηγική για τον βιώσιμο τουρισμό των επόμενων δεκαετιών, σίγουρα οι συναρμοδιότητες δεν βοηθάνε.

αυξήσεις που απορροφούσαν όλη την πρόσθετη επιβάρυνση των ξενοδοχείων από την εκτόξευση του λειτουργικού κόστους. Σε αυτή τη γραμμή θα κινηθούμε και το ’23, όμως είναι το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς που θα δείξει επί της ουσίας ποια είναι τα περιθώρια αυξήσεων.

Οι προοπτικές και τα βασικότερα προβλήματα για το 2023 Ζούμε σε μια συγκυρία μεγάλων αβεβαιοτήτων και κάθε εκτίμηση είναι παρακινδυνευμένη. Οι αεροπορικές θέσεις που έχουν κλειστεί είναι ενθαρρυντικό στοιχείο. Επίσης, είναι σημαντικό πως έχουμε ξενοδοχειακή λειτουργία το πρώτο τετράμηνο της φετινής χρονιάς.

Οι προκλήσεις είναι δεδομένες. Δεν υπάρχει γραμμή στα λογιστικά φύλλα εξόδων ενός ξενοδοχείου όπου να μη σημειώνεται κατακόρυφη αύξηση. Οι αυξήσεις στα επιτόκια επιβαρύνουν υφιστάμενες υποχρεώσεις, όπως επίσης και τις αυξήσεις στα ενοίκια. Σοβαρή πρόκληση παραμένει και το έλλειμμα σε ανθρώπινο δυναμικό στα ξενοδοχεία.

Πώς έκλεισε η χρονιά που μας πέρασε

Η χρονιά έκλεισε καλά και σίγουρα πολύ καλύτερα απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς στο ξεκίνημά της, με διαφορετικές επιδόσεις ασφαλώς, σε σχέση με την εποχικότητα κάθε ξενοδοχείου. Το θετικό αποτέλεσμα του ’22 δεν πρέπει να θεωρηθεί ως κάτι δεδομένο και για τη συνέχεια.

Προοπτικές και προβλήματα του Ελληνικού Τουρισμού με μία ματιά

Η«Τουριστική Αγορά», έθεσε μια σειρά ερωτημάτων στον πρόεδρο της ΠΟΞ, με σκοπό να σκιαγραφήσει τα βασικότερα σημεία της σημερινής κατάστασης

στον ελληνικό τουρισμό. Οι απαντήσεις αποκτούν ιδιαίτερη σημασία στη συγκεκριμένη προεκλογική συγκυρία.

Πώς έκλεισε η χρονιά που μας πέρασε; Ποια ήταν τα βασικότερα συμπεράσματα;

Η χρονιά ήταν καλή. Καταφέραμε να αξιοποιήσουμε την εμπιστοσύνη και

την αξιοπιστία που κερδίσαμε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, και το πιο βασικό συμπέρασμα είναι πως με τη συνεργασία όλων μπορούμε πάντα να πετυχαίνουμε θετικά αποτελέσματα.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως λύθηκαν όλα τα προβλήματα των ξενοδό -

χων. Η πτώση του τζίρου κατά 70% το 2020 και 30% - 40% το 2021 έχει αφήσει μεγάλες «πληγές» στα ταμεία των ξενο -

δοχείων, που δεν επουλώνονται αυτόματα. Κυρίως δε όταν αναφερόμαστε

στα ξενοδοχεία δωδεκάμηνης λειτουργίας, όπως και σε αυτά του ορεινού / ημιορεινού όγκου, που επλήγησαν και περισσότερο κατά την προηγούμενη

διετία και το πρώτο τετράμηνο του ’22, που ουσιαστικά υπολειτούργησαν. Σε κάθε περίπτωση, πήραμε μια ανάσα για να συνεχίσουμε, προσβλέποντας σε μια ακόμα καλύτερη πορεία.

Ποιες είναι οι προοπτικές και τα βασικότερα προβλήματα για το 2023;

Οι ενδείξεις που έχουμε για το 2023 είναι αισιόδοξες. Μετά την πανδημία, το ταξίδι έχει γίνει προτεραιότητα. Το διαπιστώσαμε στην καλοκαιρινή σαιζόν του ’22, το είδαμε και με τον εγχώριο τουρισμό στους χειμερινούς προορισμούς για τις ημέρες των Γιορτών. Ωστόσο, το πώς θα εκφραστεί στη σαιζόν του ’23 αυτή η επιθυμία του κόσμου να ταξιδέψει θα εξαρτηθεί κατά κύριο λόγο από το πώς

θα βγει ο χειμώνας στις ευρωπαϊκές χώρες, που αποτελούν και τις κύριες αγορές μας. Το ενεργειακό κόστος και οι πληθωριστικές πιέσεις δεν παύουν να είναι μια διαρκής πρόκληση για όλα τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά. Χωρίς μέχρι στιγμής να διαφαίνεται κάποια αρνητική τάση, πρέπει να σημειώσουμε πως δεν συμπεριφέρονται όλες οι αγορές οριζόντια, με τον ίδιο τρόπο.

Για παράδειγμα, η αγορά της Μ. Βρετανίας παρουσιάζει έντονη κινητικότητα και αξιοποιεί ήδη τις προσφορές των προκρατήσεων.

Αντίθετα, οι αγορές της κεντρικής Ευρώπης, όπως η γερμανική, αλλά και οι αγορές της ανατολικής Ευρώπης, είναι πιο συγκρατημένες και τηρούν στάση αναμονής. Δύο είναι τα βασικά χρονικά ορόσημα που θα μας επιτρέψουν να μιλήσουμε με περισσότερη σιγουριά για το πώς θα κινηθεί η σαιζόν.

Το τέλος Ιανουαρίου, οπότε και ολοκληρώνεται το πρώτο πακέτο early booking, δηλαδή το πακέτο προσφορών στο μαζικό μοντέλο, και στη συνέχεια το τέλος Μαρτίου, που μετά τη Διεθνή Έκθεση της Γερμανίας ΙΤΒ στο Βερολίνο, θα έχουμε πιο καθαρή εικόνα για την τουριστική κίνηση και τις πληρότητες στα ξενοδοχεία μας.

Τώρα, σε σχέση με τα προβλήματα των ξενοδοχείων, δύο είναι οι μεγάλες προκλήσεις. Πρώτον, η διαχείριση της εκτόξευσης του λειτουργικού κόστους και δεύτερον, η έλλειψη προσωπικού, που είναι ένα πρόβλημα που επιδεινώθηκε μέσα στην πανδημία, εξαιτίας της συρρίκνωσης δύο σαιζόν, και ήδη υπολογίζουμε πως οι κενές θέσεις ξεπερνούν πλέον τις 60 χιλιάδες πανελλαδικά.

Εμείς ως ΠΟΞ, πάντως, με την υπογραφή της νέας διετούς κλαδικής σύμβασης, συμφωνήσαμε σε συνολικές αυξήσεις 10,5% για τους εργαζόμενους, γιατί κάθε ξενοδοχείο είναι οι άνθρωποί του και πρέπει να μπορούν να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις και στις ανάγκες τους. Αλλά για την επίλυση του οξύτατου προβλήματος των κενών θέσεων σε μια σειρά από ειδικότητες, π.χ λαντζέρηδες, βοηθοί σερβιτόρων, κηπουροί κ.λπ., που εντοπίζονται στα ξενοδοχεία -και δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο-, ως αναγκαία λύση διαφαίνεται η πρόσκληση εργαζομένων από τρίτες χώρες. Επιπλέον, ευελπιστούμε να «τρέξουν» γρήγορα προσκλήσεις από το νέο ΕΣΠΑ για προγράμματα ενεργειακής αποδοτικότητας και εξοικονόμησης, τόσο για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους, αλλά και στο πλαίσιο μιας νέας στρατηγικής για ένα τουρισμό βιώσιμο, με χαμηλότερο οικολογικό αποτύπωμα.

Σε τι τιμές / αυξήσεις και με τι όρους κλείνονται τα συμβόλαια με τους tour operators;

Μεσοσταθμικά, οι αυξήσεις κινούνται γύρω στο 10%, με διαφοροποιήσεις ασφαλώς ανά προορισμό. Επιπλέον, σε κάποια πεντάστερα ξενοδοχεία, η αύξηση μπορεί να είναι και λίγο μεγαλύτερη. Σε κάθε περίπτωση, μιλάμε για αύξηση στα όρια του τρέχοντος πληθωρισμού και σε καμία περίπτωση δεν αντανακλά την ποιότητα του προϊόντος μας ούτε και απορροφά τις τεράστιες επιβαρύν -

σεις των ξενοδοχείων λόγω του ενερ-

Οι ενδείξεις που έχουμε για το 2023 είναι αισιόδοξες. Δύο είναι οι μεγάλες προκλήσεις για τα ξενοδοχεία. Η διαχείριση της εκτόξευσης του λειτουργικού κόστους και η έλλειψη προσωπικού.

Γρηγόρης Τάσιος

γειακού κόστους και της αλυσίδας των ανατιμήσεων σε όλες τις προμήθειες των ξενοδοχείων.

Βραχυχρόνιες μισθώσεις: Το πρόβλημα - οι λύσεις. Τι περιμένουμε να γίνει και από ποιους;

Το φαινόμενο γιγαντώθηκε ανεξέλεγκτα και πρωτίστως προκαλεί τεράστια κοινωνικά προβλήματα σε σχέση με τη στέγαση των νοικοκυριών αλλά και ειδικών κατηγοριών στα νησιά, όπως γιατροί, δάσκαλοι, εποχικό προσωπικό, που δεν βρίσκουν σπίτι. Κι ασφαλώς υπονομεύει ξεκάθαρα την ανταγωνιστικότητα

του ελληνικού ξενοδοχείου. Χωρίς βάρη και ευθύνες, χωρίς πιστοποιήσεις και

με πολύ «μαύρο χρήμα». Σύμφωνα με την έρευνα της Grant Thornton που παρουσιάστηκε σε πρόσφατη ημερίδα του

ΞΕΕ, η εκτίμηση για τις απώλειες των δημοσίων εσόδων το 2022 ανέρχεται

στα 316,7 εκατ. ευρώ. Η Πολιτεία έχει τον πρώτο λόγο και οφείλει να πάρει αποφάσεις για να αντιμετωπίσουμε τις πολλές αρνητικές συνέπειες του φαινομένου. Δεν χρειάζεται να εφεύρουμε

τον τροχό. Υπάρχουν δοκιμασμένες πρακτικές που έχουν εφαρμόσει όλοι

οι σοβαροί ευρωπαϊκοί προορισμοί και το ίδιο πρέπει να κάνουμε κι εμείς. Να μπουν κανόνες, να μπουν περιορισμοί και να υπάρχει μια αξιόπιστη ελεγκτική διαδικασία, ώστε αυτό το πλαίσιο να τηρείται και να εφαρμόζεται.

Είναι πέρα από κάθε λογική, από τη μια το φορτωμένο με βάρη ελληνικό ξενοδοχείο να στηρίζει τα δημόσια έσοδα, να στηρίζει τις τοπικές οικονομίες και την απασχόληση, και την ίδια στιγμή να υπονομεύεται από τον αθέμιτο ανταγωνισμό των ανεξέλεγκτων βραχυχρόνιων μισθώσεων. Έχουμε καθυστερήσει πολύ

σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια παράτασης του σημερινού καθεστώτος, που έχει τεράστιο κόστος και για την οικονομία και για την κοινωνία.

Οι συναρμοδιότητες είναι μεγάλη γάγγραινα. Ιδανικά, το Υπουργείο Τουρισμού θα έπρεπε να λειτουργεί σαν ένα «one stop shop» για κάθε ζήτημα που αφορά τον τουρισμό και το ξενοδοχείο.

Βραχυχρόνιες μισθώσεις

Το φαινόμενο γιγαντώθηκε ανεξέλεγκτα και πρωτίστως

προκαλεί τεράστια κοινωνικά προβλήματα. Επίσης, υπο-

νομεύει ξεκάθαρα την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού

ξενοδοχείου – χωρίς βάρη και ευθύνες, χωρίς πιστοποιήσεις

και με πολύ «μαύρο χρήμα». Η Πολιτεία έχει τον πρώτο λόγο

και οφείλει να πάρει αποφάσεις για να αντιμετωπίσουμε τις

πολλές αρνητικές συνέπειες του φαινομένου. Δεν χρειάζεται

να εφεύρουμε τον τροχό. Υπάρχουν δοκιμασμένες πρακτι-

κές. Έχουμε καθυστερήσει πολύ σε σχέση με την υπόλοιπη

Ευρώπη και δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια παράτασης του σημερινού καθεστώτος.

Σε τι τιμές / αυξήσεις και με τι όρους κλείνονται τα συμβόλαια

Οι αυξήσεις κινούνται γύρω στο 10%, με διαφοροποιήσεις

ανά προορισμό. Σε κάποια πεντάστερα ξενοδοχεία μπορεί

να είναι και λίγο μεγαλύτερη. Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση

είναι στα όρια του τρέχοντος πληθωρισμού. Δεν αντανακλά

την ποιότητα του προϊόντος μας ούτε απορροφά τις τερά-

Συναρμοδιότητες στον Τουρισμό.

Ποιο είναι το μέγεθος του προβλήματος; «Ακυρώνει» στην πράξη το Υπουργείο Τουρισμού; Τι προτείνετε για να περιοριστεί το πρόβλημα; Θα μπορούσε να αντικατασταθεί το Υπουργείο Τουρισμού από κάποιο άλλο θεσμικό όργανο; Οι συναρμοδιότητες είναι μεγάλη γάγγραινα. Το μέγεθος και η προσφορά του τουρισμού επιβάλλουν άλλες ταχύτητες. Ιδανικά, το Υπουργείο Τουρισμού θα έπρεπε να λειτουργεί σαν ένα «one stop shop» για κάθε ζήτημα που αφορά τον τουρισμό και το ξενοδοχείο. Δεν μπορεί οι ξενοδόχοι να είμαστε καλοί και άγιοι όταν δημιουργούμε δουλειές, όταν υπογράφουμε κλαδικές συμβάσεις με αυξήσεις στους μισθούς, όταν πληρώνουμε εισφορές και φόρους στηρίζοντας τα δημόσια έσοδα, αλλά όταν ζητάμε να ξεκολλήσουν τρία τέσσερα ουσιώδη ζητήματα για να τα

καταφέρουμε να πάμε μπροστά, να μπλέκουμε στη γραφειοκρατία των συναρμοδιοτήτων και να χάνεται χρόνος που θα μπορούσε να μεταφραστεί σε χρήμα για την οικονομία και την κοινωνία.

στιες επιβαρύνσεις, λόγω του ενεργειακού κόστους και της αλυσίδας των ανατιμήσεων.

Οι προοπτικές και τα βασικότερα προβλήματα για το 2023

Οι ενδείξεις που έχουμε για το 2023 είναι αισιόδοξες. Το ταξίδι έχει γίνει προτεραιότητα. Ωστόσο, η πορεία του ’23 θα εξαρτηθεί από το πώς θα βγει ο χειμώνας στις ευρωπαϊκές χώρες, που αποτελούν και τις κύριες αγορές μας. Το ενεργειακό κόστος και οι πληθωριστικές πιέσεις δεν παύουν να είναι μια διαρκής πρόκληση. Δεν συμπεριφέρονται όλες οι αγορές οριζόντια, με τον ίδιο τρόπο. Δύο είναι οι μεγάλες προκλήσεις. Η διαχείριση της εκτόξευσης του λειτουργικού κόστους και η έλλειψη προσωπικού. Ως αναγκαία λύση στο δεύτερο, διαφαίνεται η πρόσκληση εργαζομένων από τρίτες χώρες. Επιπλέον, ευελπιστούμε «τρέξουν» γρήγορα προσκλήσεις

από το νέο ΕΣΠΑ.

Πώς έκλεισε η χρονιά που μας πέρασε

Η χρονιά ήταν καλή. Η πτώση του τζίρου κατά 70% το 2020 και 30% - 40% το 2021 έχει αφήσει μεγάλες «πληγές». Κυρίως δε όταν αναφερόμαστε στα ξενοδοχεία δωδεκάμηνης λειτουργίας, όπως και σε αυτά του ορεινού / ημιορεινού όγκου. Σε κάθε περίπτωση πήραμε μια ανάσα για να συνεχίσουμε, προσβλέποντας σε μια ακόμα καλύτερη πορεία.

Προοπτικές και προβλήματα του Ελληνικού Τουρισμού με μία ματιά

Η Ελλάδα είναι ισχυρό brand, αλλά χωρίς

τίποτα.

«Τουριστική Αγορά» στο πλαίσιο του φακέλου ανασκόπησης

των εκτιμήσεων, απόψεων, προτάσεων και θέσεων των βασικό-

τερων τουριστικών φορέων για

τη μέχρι

σήμερα πορεία του ελληνικού

τουρισμού, αλλά και για τα προβλήματα

και τις προτεινόμενες λύσεις τους, κα-

ταγράφει βασικά σημεία από τις κατά

σης”. Με βάση αυτό το σχέδιο, τα έσοδα το 2030 μπορούν να φτάσουν σε 27 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 52% σε σχέση με το 2019 που ήταν 18 δισ. ευρώ.

Οι επισκέψεις στις Περιφέρειες μπορούν

να φτάσουν σε 50 εκατ., καταγράφοντας

αύξηση κατά 27% σε σχέση με το 2019 που ήταν 39 εκατ. Οι διανυκτερεύσεις μπορούν να φτάσουν σε 307 εκατ., εμφανίζοντας

καιρούς

εκφρασμένες απόψεις του προέδρου του ΣΕΤΕ Γ. Ρέτσου, αλλά και τις

θέσεις του συνδέσμου. Ο ΣΕΤΕ έχει εκπονήσει ένα αναλυτικότατο «Εθνικό Σχέδιο Δράσης» ανά περιοχή, που έχει προκύψει

από τη σύνθεση της μελέτης «Ελληνικός

Τουρισμός 2030 | Σχέδια Δράσης» και

αποτελεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση

για τον σχεδιασμό και την άσκηση πολιτικής, τη διαχείριση και τη διακυβέρνηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος

και των προορισμών. Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης παρουσιάστηκε στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στις αρχές του προηγούμενου έτους, ο οποίος δήλωσε μετά την παρουσίαση «...Αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία στο πώς θα μετατρέψουμε αυτό το σημαντικό κείμενο σε έναν άξονα δράσεων». Οι δύο κύριοι άξονες του Σχεδίου αφορούν τη χωρική και τη

χρονική επέκταση του τουρισμού, με ισόρροπο και βιώσιμο τρόπο. Επίσης, παρέχει ολοκληρωμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση του μεγάλου προβλήματος της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Στο ετήσιο συνέδριο του ΣΕΤΕ «Reimagining success | #someTHRIVEdifferent» -για το οποίο μπορείτε να δείτε αναλυτικό ρεπορτάζ σε άρθρο αυτού του τεύχους- αναδείχθηκε με συγκεκριμένα παραδείγματα και προτάσεις ο ρόλος του ελληνικού τουρισμού ως ενεργού και ουσιαστικού συντελεστή για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Ελλάδας.

2022 - 2023: «Η Ελλάδα είναι ισχυρό brand»

Ο ελληνικός τουρισμός, με τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, επανήλθε νωρίτερα από κάθε πρόβλεψη.

«Η Ελλάδα είναι ένα ισχυρό brand, στον αντίποδα όμως οι τουριστικές επι-

“

αύξηση κατά 32% σε σχέση με το 2019 που ήταν 233 εκατ. Το αποτέλεσμα αυτό μπορεί να επιτευχθεί με εφικτούς μέσους ετήσιους ρυθμούς μεταβολής την περίοδο μεταξύ 2023 και 2030, της τάξης του 6,2% για τα έσοδα, 3,5% για τις επισκέψεις και 4% για τις διανυκτερεύσεις. Αν προσαρμοστούμε στις νέες παγκόσμιες τάσεις μπορούμε να το πετύχουμε. Τέτοιες παγκόσμιες τάσεις

Οι κυβερνήσεις, παραδοσιακά, θεωρούσαν ότι ο τουρισμός θα πάει καλά ούτως ή άλλως. Από το 2010 αποδείχθηκε ότι, αν δεν έχεις στρατηγική, δεν καταφέρνεις τίποτα.»”

χειρήσεις προσπαθούν να κρατηθούν όρθιες» σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος σε πρόσφατη ομιλία του. Ζήτησε δε να σταματήσει η φιλοσοφία του αυτόματου πιλότου στη διαχείριση.

«Οι κυβερνήσεις, παραδοσιακά, θεωρούσαν ότι ο τουρισμός θα πάει καλά ούτως ή άλλως. Ωστόσο, από το 2010 αποδείχθηκε ότι, αν δεν έχεις στρατηγική, δεν καταφέρνεις τίποτα».

Ελληνικός τουρισμός: Στόχος για το 2030 τα 27 δισ.€.

«Χρειάζεται ένα ξεκάθαρο εθνικό στρατηγικό σχέδιο, που θα λειτουργεί ως συνεκτικός κρίκος της τοπικής αυτοδιοίκησης, της κυβέρνησης και των ιδιωτών» τόνισε ο Πρόεδρος του ΣΕΤΕ στην ομιλία του κατά τη διάρκεια της 30ής Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου. «Με αυτή τη λογική, ο ΣΕΤΕ εκπόνησε τη μελέτη “Ελληνικός Τουρισμός 2030 - Σχέδια Δρά-

είναι:

• ο ψηφιακός μετασχηματισμός,

• η βιώσιμη ανάπτυξη και η αειφορία,

• ο υπερτουρισμός,

• η οικονομία διαμοιρασμού,

• οι κοινωνικές και δημογραφικές αλλαγές,

• οι αναδυόμενοι προορισμοί,

• η ασφάλεια και η διαχείριση κρίσεων.

Έχουμε τη μεγάλη ευκαιρία για μια μακροχρόνια, σταθερή πορεία ανόδου του ελληνικού τουρισμού. Πάντα, όμως, με το μυαλό σε ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης που θα σέβεται το περιβάλλον, τους προορισμούς, τους ανθρώπους».

«Τα επόμενα χρόνια» υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ «κυβέρνηση, τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρηματίες, εργαζόμενοι, όλοι θα είμαστε κρίκοι της ίδιας αλυσίδας αλλαγών και προσαρμογών, τις οποίες θα πρέπει να ακολουθήσουμε. Η ανταγωνιστικότητα και η ανθεκτικότητα θα είναι οι δύο κεντρικές έννοιες, οι βασικοί πυλώνες βιωσιμότητας του ελληνικού τουρισμού».

ΣΕΤΕ: Εθνική στρατηγική για τον Ελληνικό Τουρισμό 2030

Παρουσιάζοντας την εθνική στρατηγική για τον τουρισμό με ορίζοντα το 2030 στο 7o Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, ο Πρόεδρος του ΣΕΤΕ σημείωσε ότι ο τομέας επί μακρόν στερούνταν

στρατηγική, δεν καταφέρνεις

Γιάννης Ρέτσος

στρατηγικού σχεδιασμού, τονίζοντας ότι

εδώ και μία δεκαετία ο ιδιωτικός τομέας, σε συνεργασία με τις κυβερνήσεις, έκανε

μια προσπάθεια, που είχε ως αποτέλεσμα

τον διπλασιασμό των μεγεθών, δηλαδή

των αφίξεων και των εσόδων.

Ο κ. Ρέτσος ανέλυσε τους δύο κύριους

άξονες του Σχεδίου: τη χωρική και τη

χρονική επέκταση του τουρισμού, με

ισόρροπο και βιώσιμο τρόπο.

Επίσης, επικεντρώθηκε στην ανάγκη

ορθής διαχείρισης προορισμών και επε-

σήμανε ότι πλέον ο τουρίστας αναζητά

μια ολοκληρωμένη εμπειρία από τον

προορισμό που θα επισκεφθεί.

Ακόμα, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι η

βιωσιμότητα δεν αφορά μόνο την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά είναι μια πολυδιάστατη έννοια και έτσι πρέπει

να τη διαχειριζόμαστε. Επισήμανε ότι

από το 2019, που ήταν έτος ρεκόρ για τον τουρισμό στη χώρα μας, ο ΣΕΤΕ άνοιξε τη συζήτηση για τη διαχείριση προορισμών, με σκοπό την αποσυμφόρηση των επιβαρυμένων περιοχών και την ενίσχυση άλλων. Υπογράμμισε, επίσης, την ανάγκη να ενισχυθούν οι υποδομές, ιδιωτικές και δημόσιες, με νέες επενδύσεις, αλλά και να σχεδιαστούν δράσεις με το βλέμμα στο μέλλον, όπως η χωρική και η χρονική επέκταση του τουρισμού.

Κύρια σημεία του εθνικού σχεδίου δράσης

Στα κύρια σημεία της μελέτης συμπεριλαμβάνονται συνοπτικά τα megatrends, η ανάλυση βασικών διεθνών αγορών, η ανάλυση SWOT, η στρατηγική για τον ελληνικό τουρισμό, οι προτεινόμενες οριζόντιες στρατηγικές κατευθύνσεις / δράσεις και τα προβλεπόμενα μεγέθη / στόχοι του ελληνικού τουρισμού.

To Εθνικό Σχέδιο Δράσης συνθέτει τα Σχέδια Δράσης 36 προορισμών και περιλαμβάνει:

• Τη στρατηγική για τον ελληνικό τουρισμό

• Τις βασικές προτεινόμενες Στρατηγικές Κατευθύνσεις / Δράσεις ανά προϊόν

• Τις βασικές προτεινόμενες Στρατηγικές Κατευθύνσεις / Δράσεις ανά Περιφέρεια

• Τις επιπτώσεις της Στρατηγικής και των Σχεδίων Δράσης

• Τους εμπλεκόμενους φορείς, το μοντέλο οργάνωσης & διοίκησης και τις προϋποθέσεις υλοποίησης.

Έργα Υποδομών

Η επένδυση στις αναγκαίες δημόσιες υποδομές αποτελεί την πλέον κρίσιμη παράμετρο για τη βιωσιμότητα, ανταγωνιστικότητα και ανθεκτικότητα του ελληνικού τουρισμού.

Βραχυχρόνιες μισθώσεις

Ο ΣΕΤΕ έχει συγκεκριμένες προτάσεις για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων, τις οποίες -μεταξύ άλλων- γνωστοποίησε σε επιστολή που απέστειλε στα τέλη του 2022 στον Άκη Σκέρτσο, υπουργό Επικρατείας, στον Βασίλη Κικίλια, υπουργό Τουρισμού, και στον Θεόδωρο Σκυλακάκη, αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών.

Η πρόταση λαμβάνει υπόψη: α. Την ανάγκη προστασίας της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος της χώρας, β. Την ανάγκη αντιμετώπισης του προβλήματος εύρεσης στέγης, που έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις σε πολλές περιοχές της χώρας, γ. Την προστασία των νόμιμων τουριστικών επιχειρήσεων από τον αθέμιτο ανταγωνισμό, καθώς πολλά παράνομα καταλύματα λειτουργούν «υπό τον μανδύα» της βραχυχρόνιας μίσθωσης, και, δ. Την αύξηση των εσόδων του Δημοσίου, των Ασφαλιστικών Ταμείων και των Δήμων, με σκοπό την πιο δίκαιη κατανομή των αντίστοιχων υποχρεώσεων σε νόμιμες επιχειρήσεις και πολίτες.

Τα βασικά σημεία της πρότασης που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά προτεραιότητα περιλαμβάνουν: • Πολυκατοικίες διαμερισμάτων: Να προβλεφθεί ρητά πως σε περίπτωση που το σύνολο των διαμερισμάτων πολυκατοικίας ή συγκροτήματος κατοικιών εκμισθώνεται με βραχυχρόνιες μισθώσεις, τότε αυτό θεωρείται τουριστικό κατάλυμα, το οποίο θα πρέπει να διαθέτει την αντίστοιχη αδειοδότηση.

• ΦΠΑ:

Η απαλλαγή από ΦΠΑ να ισχύει μόνο αν

ο δικαιούχος του εισοδήματος είναι φυσικό πρόσωπο και έχει καταχωρίσει στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ μέχρι δύο (2) ακίνητα στον Α.Φ.Μ. του (στο ένα θα πρέπει να ιδιοκατοικεί). Σε άλλη περίπτωση και όταν ο δικαιούχος είναι νομικό πρόσωπο, θα πρέπει να επιβάλλεται Φ.Π.Α.

• Παρακράτηση φόρου:

Να προβλεφθεί η υποχρέωση κάθε ψηφιακής πλατφόρμας να παρακρατά φόρο 5% επί του συνολικού αντιτίμου της βραχυχρόνιας μίσθωσης, τον οποίο θα αποδίδει στη συνέχεια στο Δημόσιο.

• Μέγιστος αριθμός ακινήτων που εκμισθώνονται βραχυχρόνια ανά Δήμο: Οι ΟΤΑ Α’ βαθμού να ορίσουν, μετά από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου τους, τον μέγιστο αριθμό ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης για την περιοχή τους. • Επιβολή δημοτικού φόρου: Στις βραχυχρόνιες μισθώσεις μέσω ψηφιακών πλατφορμών να επιβάλλεται φόρος υπέρ των ΟΤΑ Α’ βαθμού 0,5%.

Η μελέτη Ελληνικός Τουρισμός 2030 | Σχέδια Δράσης Δείτε αναλυτικά όλα τα στοιχεία και τις προτεινόμενες δράσεις στην ιστοσελίδα της μελέτης.

Δείτε την πολύ ενδιαφέρουσα

παρουσίαση και συζήτηση στο Delphi Economic Forum στην οποία συμμετείχαν οι κ.κ.: Γ. Ρέτσος, Πρόεδρος ΣΕΤΕ, Γ. Στουρνάρας,

Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Β. Κικίλιας, Υπ. Τουρισμού, Σπ. Θεοδωρόπουλος, Αντιπρόεδρος ΣΕΒ, Ηλ. Κικίλιας, Γ. Δ. ΙΝΣΕΤΕ

FedHATTA – ΗΑΤΤΑ

Τροχοπέδη στη λειτουργία των τουριστικών γραφείων οι συναρμοδιότητες των υπουργείων

ο ανεπίλυτο θέμα των συναρμοδιοτήτων των υπουργείων δημιουρ-

γεί σοβαρά προβλήματα στα τουριστικά γραφεία, δυσχεραίνοντας

σημαντικά το έργο τους. Σε αυτό

το ζήτημα δίνουν έμφαση η FedHATTA

και ο HATTA. Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις της «Τουριστικής Αγοράς», αναφέρονται στις προτεινόμενες λύσεις, η εφαρμογή των οποίων απαιτεί απλά πολιτική βούληση για να εφαρμοστούν. Παράλληλα, καταγράφουν τη σημασία των τουριστικών και ταξιδιωτικών γραφείων στην ανάπτυξη νέων αγορών και στην ισχυροποίηση του ελληνικού τουριστικού brand.

τροχοπέδη στο

των τουριστικών γραφείων

Η διεξαγωγή του έργου που επιτελούν τα τουριστικά γραφεία στην αγορά είναι πολύτιμη για την εθνική οικονομία και ανάπτυξη, όμως δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. Διαφορετικής υφής προβλήματα και εμπόδια αναδύονται σε λειτουργικό και ρυθμιστικό επίπεδο, ιδιαίτερα σε εποχές

κρίσεων όπως αυτές που διανύουμε, με αποτέλεσμα να κρίνεται αναγκαία η άμεση και αποτελεσματική επίλυσή τους από την Πολιτεία.

Στο πλαίσιο αυτό, η FedHATTA και ο ΗΑΤΤΑ κάνουν προσπάθειες, ώστε να γίνει κατανοητή η σημασία της αποτελεσματικής παράκαμψης των συναρμοδιοτήτων διαφορετικών Υπουργείων που καλούνται να λαμβάνουν αποφάσεις

για έναν ενιαίο κλάδο. Οι συναρμοδιότητες αυτές είναι άνευ νοήματος και

δημιουργούν αδικαιολόγητα σοβαρά προσκόμματα στο έργο των τουριστικών γραφείων.

Πρόκειται για απλές παρεμβάσεις που θα επιλύσουν ζητήματα που άπτονται της ίδιας της ομαλής λειτουργίας των τουριστικών γραφείων στη χώρα μας, όπως συμβαίνει ήδη σε άλλες χώρες του εξωτερικού και σύμφωνα με τη νομοθεσία που τα διέπει. Δεν έχει γίνει κατανοη-

Ο κλάδος έχει μεταβεί ήδη σε μια νέα εποχή, που χαρακτηρίζεται από έντονες ενέργειες εξωστρέφειας, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να βρίσκεται σε άμεση διασύνδεση με διεθνείς φορείς ενώσεων οργανωμένου τουρισμού. ”

τό πόσο απλή μπορεί να γίνει η επίλυση ορισμένων θεμάτων που χρονίζουν και ταλαιπωρούν τον κλάδο εδώ και πολλά χρόνια. Θα μπορούσε -και πρέπει να γίνει- να επιλύονται ταχύτατα και άμεσα οι σοβαρές εκκρεμότητες του κλάδου και όχι να μπλέκονται σε χρονοβόρες και συχνά ατελέσφορες διαδικασίες.

Οι αποφάσεις που χρειάζονται για την ολοκλήρωση των απαραίτητων ενεργειών που θα οδηγήσουν στην ολοκληρωμένη επίλυση ενός θέματος μπορεί και πρέπει να λαμβάνονται κατά βάση με ευθύνη και αρμοδιότητα του καθ’ ύλην αρμόδιου Υπουργείου Τουρισμού, χωρίς παρεμβολές από άλλα Υπουργεία. Εξαίρεση αποτελούν θέματα τα οποία ξεκάθαρα ανήκουν -πραγματικά καιαποκλειστικά στην αρμοδιότητα άλλων Υπουργείων.

Διαχρονικά, η Ομοσπονδία βρίσκεται σε στενή συνεργασία με όλα τα κόμματα της Βουλής, ώστε να γίνεται αντιληπτό, κάθε φορά, το αίτημά της για την επίλυση προβλημάτων του κλάδου.

Όπως υπογραμμίζεται σε πρόσφατη

ανακοίνωση της Ομοσπονδίας FedHatta, όταν το 2022 καταδείκνυε τα σοβαρά προβλήματα από τις συναρμοδιότητες, είχε λάβει υποσχέσεις για την επίλυσή τους, την οποία όμως ακόμα περιμένει. Το αίτημα του κλάδου δεν απαιτεί καμία υπέρβαση στο επίπεδο της εκάστοτε νομοθεσίας ούτε συνιστά παραχώρηση ούτε προϋποθέτει επιβάρυνση του εθνικού προϋπολογισμού.

Οι διεθνείς διασυνδέσεις ανοίγουν δρόμους για τον ελληνικό τουρισμό

Οι τουριστικοί πράκτορες ήταν, είναι και θα είναι οι παγκόσμιοι διακινητές του οργανωμένου τουρισμού, κατέχοντας πρωταγωνιστικό ρόλο, ως δημιουργοί ταξιδιωτικών πακέτων και όλων των ειδών του τουρισμού, στην παγκόσμια τουριστική αγορά, με την οποία είναι άμεσα συνδεδεμένοι. Ο κλάδος έχει μεταβεί ήδη σε μια νέα εποχή, που χαρακτηρίζεται από έντονες ενέργειες εξωστρέφειας, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να βρίσκεται σε άμεση διασύνδεση με διεθνείς φορείς ενώσεων οργανωμένου τουρισμού, όπως η ECTAA και η WTAAA, αλλά και με εθνικούς φορείς του Καναδά, των ΗΠΑ, της Λατινικής Αμερικής, της Κίνας, της Ινδίας, της Νότιας Αφρικής, της Αυστραλίας, της Νέας Ζηλανδίας κ.ά.

Ήδη από τον Νοέμβριο έως σήμερα έχουν υπογραφεί σημαντικά Σύμφωνα Συνεργασίας μας με Ομοσπονδίες και Συνδέσμους Τουριστικών Γραφείων στη Λατινική Αμερική, στη Νότια Κορέα, στη Νότια Αφρική, και ετοιμάζονται τα επόμενα βήματα.

Η δύναμη του κλάδου των τουριστικών γραφείων δεσπόζει επίσης στις μετακινήσεις, στον συνεδριακό τουρισμό, σε κάθε μορφή θεματικού τουρισμού, στο γιώτινγκ, στα συνέδρια, στις δραστηριότητες στο σύνολό τους, στον πολιτιστικό τουρισμό, στις κρουαζιέρες, στις αερομεταφορές αλλά και στις χερσαίες μεταφορές, καθότι τα τουριστικά γραφεία είναι ιδιοκτήτες τουριστικών λεωφορείων.

Οι συναρμοδιότητες

βραχυχρόνια μίσθωση.

αύξηση των λειτουργικών εξόδων, οι δυσβάσταχτες οικονο-

μικές υποχρεώσεις, ο αθέμιτος

ανταγωνισμός των βραχυχρό-

νιων μισθώσεων, η αδυναμία

εκσυγχρονισμού αποτελούν τα σημαντικότερα προβλήματα που καλούνται να επιλύσουν οι επιχειρήσεις μη κύριων καταλυμάτων της χώρας. Ζητήσαμε από τον πρόεδρο του ΣΕΤΚΕ Τοκουζή Παναγιώτη να σκιαγραφήσει την ταυτότητα, τα προβλήματα και τις προοπτικές, αλλά και τις απαραίτητες κινήσεις που περιμένουν από το κράτος.

Ποιες τουριστικές επιχειρήσεις εκπροσωπεί ο ΣΕΤΚΕ;

Ο ΣΕΤΚΕ είναι το τριτοβάθμιο όργανο που εκπροσωπεί τους επιχειρηματίες

μη κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων της χώρας (ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων / διαμερισμάτων, τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών και επαύλεων).

Πρόκειται για μικρές τουριστικές οικογενειακές επιχειρήσεις, οι οποίες εξασφαλίζουν διακοπές στην Ελλάδα σε μεγάλο αριθμό Ελλήνων και ξένων τουριστών, καλύπτοντας το 50% της τουριστικής κίνησης. Στην πλειονότητά τους εδρεύουν σε ορεινά μέρη και νησιά, τα οποία δεν αποτελούν προσοδοφόρο

έδαφος επένδυσης για τα μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, καλύπτοντας το 80% των κλινών.

Με αυτόν τον τρόπο, ακόμη και το πιο μικρό νησί ή το πιο απομακρυσμένο ορεινό σημείο της χώρας μας μπορεί να αναπτυχθεί χάρη στον τουρισμό. Επιπροσθέτως, ενισχύουν την τοπική οικονομία, κυρίως διότι οι περισσότερες από αυτές τις επιχειρήσεις δεν έχουν εγκαταστάσεις εστίασης και παρέχουν μόνο διανυκτέρευση. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες των καταλυμάτων να έχουν εισόδημα

και κίνητρο να παραμείνουν στον τόπο τους, βοηθώντας έτσι στη διατήρηση του κοινωνικού ιστού κάθε περιοχής.

Ποια είναι τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις που εκπροσωπείτε;

Οι επιχειρηματίες του κλάδου, τα τελευταία χρόνια, αντιμετωπίζουν αρκετά λειτουργικά προβλήματα, όπως την υποχρέωση απασχόλησης ναυαγοσώστη, την κατοχύρωση διακριτικού τίτλου, τη δυνατότητα απλής χρήσης αιγιαλού κ.ά., αλλά και οικονομικά, μεταξύ των οποίων η υπερφορολόγηση, ο ΕΝΦΙΑ, η αύξηση ενεργειακού κόστους, ο πληθωρισμός, τα οποία σε συνδυασμό με την άνθηση της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων έχουν ως αποτέλεσμα να απειλείται η βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους.

Το μεγάλο πρόβλημα της βραχυχρόνιας μίσθωσης

Η απελευθέρωση της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων δημιουργεί τεράστιο αθέμιτο ανταγωνισμό. Ο φορέας μας εξ αρχής ήταν αντίθετος στο καθεστώς της «βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων».

Επίσης, είχαμε επισημάνει το πρόβλημα που θα δημιουργούσε στην εξεύρεση μίσθωσης κατοικίας και στην αύξηση των τιμών ενοικίασης, όπως και αποδείχτηκε με την κορύφωση του προβλήματος έλλειψης εργαζομένων στις τουριστικές περιοχές. Ως εκ τούτου, είναι σαφές ότι πρέπει να αποσυρθούν όλες οι νομοθε-

τικές διατάξεις που αφορούν τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων. Πάγιο αίτημα του φορέα μας είναι οποιοσδήποτε επιθυμεί να ασχοληθεί με την τουριστική διαμονή να προβαίνει σε όλες τις νόμιμες διαδικασίες που προβλέπονται για τη λειτουργία ενός αδειοδοτημένου τουριστικού καταλύματος.

Μείζον θέμα ο εκσυγχρονισμός μέσω αναπτυξιακών προγραμμάτων.

Ένα ακόμη μείζον θέμα που απασχολεί τους επιχειρηματίες του κλάδου είναι η αναγκαιότητα εκσυγχρονισμού των επιχειρήσεών τους και αναβάθμισης των προσφερόμενων υπηρεσιών τους, μέσω αναπτυξιακών προγραμμάτων, αξιοποιώντας τα απαραίτητα εφόδια που θα συμβάλλουν στην ανάκαμψη, στη βιωσιμότητα και κατ’ επέκταση στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους. Δυστυχώς, όμως, μέχρι σήμερα δεν έχουν λάβει κάποια ενίσχυση, αφού οι προϋποθέσεις που τίθενται κάθε φορά στα αναπτυξιακά προγράμματα, όπως η ύπαρξη 1 ΕΜΕ, ο κύκλος εργασιών, η μορφή της επιχείρησης κ.ά., αποκλείουν το μεγαλύτερο ποσοστό (80%) εξ αυτών. Ζητάμε την προκήρυξη αναπτυξιακών προγραμμάτων και προγραμμάτων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας αποκλειστικά για τα τουριστικά καταλύματα του κλάδου, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, προκειμένου να είναι βιώσιμα και να συνεχίσουν να συνεισφέρουν στο τουριστικό προϊόν και στο ΑΕΠ της χώρας.

Πρέπει να αποσυρθούν όλες οι νομοθετικέςδιατάξεις που αφορούν τη

HAPCO & deS

Hπρόεδρος του HAPCO & DES μι-

λά στην «Τουριστική Αγορά» για

τα μεγέθη, τα προβλήματα και

το τι περιμένει ο κλάδος των Συ-

νεδρίων και του Επαγγελματικού

Τουρισμού από την κυβέρνηση, για να

αναδείξει τη δυναμική και να προσφέρει

τα μέγιστα στην ελληνική οικονομία και ανάπτυξη.

Σήμερα κατέχουμε μόλις τη 47η θέ-

ση σε παγκόσμιο επίπεδο, υστερώντας

σημαντικά σε προβολή και προώθηση.

Επίσης, υπάρχει μια σειρά από ρυθμίσεις και θέματα που αναμένουν λύσεις, όπως η δημιουργία ενός μεγάλου συνεδριακού

κέντρου, και που θα λειτουργούν βοηθητικά στην προσέλκυση συνεδρίων.

Τουριστική Αγορά: Ποια είναι τα βασικά μεγέθη, η πορεία και οι προοπτικές του Συνεδριακού και Επαγγελματικού τουρισμού, και ποια η σημασία και η συνεισφορά του στην ανάπτυξη, στην εθνική οικονομία, στην απασχόληση; Σίσσυ Λυγνού: Ο Επαγγελματικός και Συνεδριακός Τουρισμός, η βιομηχανία MICE (Meetings Incentives Conferences Exhibition), αποτελεί το «διαμάντι» το Ελληνικού Τουρισμού. Αν μου επιτρέπετε, το αναξιοποίητο διαμάντι, που μπορεί να συμβάλλει τα μέγιστα στην εθνική οικονομία και ανάπτυξη.

Ο κλάδος μας δίνει τη λύση στην εποχικότητα, συμβάλλει στον 12μηνο τουρισμό, που τόσο έντονα έχει συζητηθεί

αυτή την περίοδο, και στην απασχόληση, καθώς ευνοεί πάνω από 50 επαγγέλματα και μπορεί να αποτελέσει κομβικό κλάδο εξέλιξης της νέας γενιάς. Τα συνέδρια δημιουργούν και αυξάνουν τη ζήτηση ταξιδιωτικών και τουριστικών υπηρεσιών (διαμονές, διακινήσεις, ξεναγήσεις, εκδρομές, δείπνα, γεύματα κ.λπ.), ενισχύοντας την εθνική οικονομία.

Ταυτόχρονα, μέσω της φιλοξενίας συνεδρίων στη χώρα μας, υπάρχει συμβολή στην εξέλιξη της επιστήμης, στην προάσπιση της υγείας, αλλά και στη μετάδοση της επιστημονικής γνώσης, προωθώντας

Δίνουμε την εικόνα μιας χώρας που δυσκολεύει τη φιλοξενία διεθνών συνεδρίων, αντί να τη διευκολύνει.”

την Ελλάδα με αυτό τον τρόπο ως «hub» μάθησης υψηλού επιπέδου. Επίσης, προβάλλεται σε ένα σημαντικό κοινό ο πολιτισμός και η ιστορία της χώρας, αλλά και η ελληνική γαστρονομία, και ενισχύεται η βιώσιμη ανάπτυξη. Τα οφέλη, λοιπόν, είναι πολλαπλών κατευθύνσεων, ποσοτικά, οικονομικά, κοινωνικά, ποιοτικά. Είναι το «δυνατό χαρτί» που επιτέλους πρέπει να αξιοποιήσουμε και να εντάξουμε σε εθνικό επίπεδο στη στρατηγική μας. Ο «συνεδριακός» τουρίστας επενδύει στη χώρα έως και 7 φορές πάνω από τον απλό τουρίστα, είναι επισκέπτης υψηλού εισοδήματος και επιπέδου, ενισχύει την τοπική οικονομία, συνδυάζοντας την επαγγελματική δραστηριότητα με τη διασκέδαση, και μπορεί αντίστοιχα να αποτελέσει και ιδανικό πρεσβευτή της χώρας μας στο εξωτερικό. Με τα παραπάνω δεδομένα, η Ελλάδα θα μπορούσε να είχε κατακτήσει σημαντική θέση στον διεθνή τουριστικό και συνεδριακό χάρτη, εάν είχαμε εστιάσει ως χώρα στην προβολή της συγκεκριμένης δυναμικής και του συγκριτικού μας πλεονεκτήματος ως προορι-

τουρισμού.

σμού MICE. Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες αλλά και με τις μετρήσεις του Συνδέσμου μας, ο Επαγγελματικός και Συνεδριακός Τουρισμός το έτος 2019 συνέβαλε έως και 1,7 δισ. στην εθνική οικονομία, αποτελώντας παράλληλα πηγή εσόδων από άμεσους και έμμεσους φόρους για το κράτος και τις τοπικές αρχές. Σημαντική συνεισφορά, σε καμία περίπτωση όμως ικανοποιητική, αν λάβουμε υπόψιν ότι αυτός ο τζίρος μάς τοποθετεί στη 47η θέση σε παγκόσμιο επίπεδο σε άμεση συνεισφορά του κλάδου στην οικονομία, όταν την ίδια ώρα η Ισπανία βρίσκεται στη 12η και η Πορτογαλία στην 32η.

Τ.Α.: Ποια θεωρείτε ότι είναι τα βασικότερα θέματα και προβλήματα που έχετε θέσει σε προτεραιότητα, καθώς και οι συνέπειες της μη επίλυσης αυτών;

Σ.Λ.: Αρχικά, θα πρέπει να γίνει αντιληπτή

η αξία του κλάδου μας και η τεράστια και πολυεπίπεδη συμβολή του, ώστε άμεσα να ενταχθεί στην εθνική στρατηγική ανάπτυξης αλλά και προβολής του Ελληνικού Τουρισμού. Χρειαζόμαστε οργανωμένο πλάνο προβολής και εξωστρέφειας του Επαγγελματικού & Συνεδριακού Τουρισμού και σχέδιο δράσης, που λείπει παντελώς από τον κρατικό σχεδιασμό, όταν αντίστοιχα ανταγωνιστικές χώρες το έχουν αναπτύξει εδώ και πολλά έτη.

Ενώ διαθέτουμε άριστες υποδομές για φιλοξενία συνεδρίων και εκδηλώσεων και εξαιρετικά συνεδριακά κέντρα, όπως αυτό της Αθήνας, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο, και το αντίστοιχο της Θεσσαλονίκης, αλλά και πολλά άλλα στην περιφέρεια, δεν είναι αρκετά σε αυτή τη φάση ώστε να στεγάσουν μεγάλες διοργανώσεις. Η Ελλάδα είναι ίσως η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που έχει φιλοξενήσει Ολυμπιακούς Αγώνες και δεν διαθέτει συνεδριακό κέντρο με χωρητικότητα άνω των 4.000-5.000 συνέδρων και δυνατότητα να στεγάσει διοργάνωση σε πάνω από 20 παράλληλες αίθουσες, με μεγάλο εκθεσιακό χώρο αντίστοιχα. Σημαντική έλλειψη, που όλο και πιο συχνά

Χρειάζεται προβολή και στρατηγικό σχέδιο για να αποκτήσει η Ελλάδα

τη θέση που της αξίζει στη διεθνή αγορά συνεδριακού

οδηγεί στο να αποκλείεται η χώρα μας

από τη λίστα διεθνών οργανισμών για τη φιλοξενία των συνεδρίων τους.

Αντίστοιχα, είναι απολύτως απαραίτητο να ενταχθεί ο τομέας των events στην ανώτατη πανεπιστημιακή εκπαίδευση και να δημιουργηθεί εξειδίκευση πάνω στο αντικείμενο. Οι επαγγελματίες που εμπλεκόμαστε στη βιομηχανία συνεδρίων και εκδηλώσεων αντιμετωπίζουμε σοβαρά προβλήματα στη στελέχωση νέων, καθώς χρειάζεται συγκεκριμένη γνώση στο αντικείμενο.

Ο Σύνδεσμός μας έχει υποβάλει στην Πολιτεία σειρά αιτημάτων που σχετίζονται με τα ανωτέρω, αλλά και προτάσεις για πολλές άλλες δράσεις και λύσεις στα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε.

Σίγουρα, η χώρα μας καταγράφει ανοδική πορεία και στον τομέα αυτό, ως συνέπεια τόσο της συνολικής ανόδου του Τουρισμού, όσο και των συνεχών προσπαθειών των επαγγελματιών του κλάδου για προβολή της χώρας μας, ενίσχυση των υπηρεσιών τους, αλλά και διεκδίκηση κορυφαίων διοργανώσεων.

Είναι επίσης γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα

για να αποτελέσει κορυφαίο συνεδριακό προορισμό, αν και εφόσον αξιοποιηθούν στο μέγιστο. Η χώρα μας ασφαλώς δεν κατέχει τη θέση που της αναλογεί στον διεθνή συνεδριακό χάρτη και είναι πολλά τα όσα θα πρέπει να γίνουν προς την κατεύθυνση αυτή. Θα θέλαμε, μάλιστα, με αφορμή τα ανωτέρω, να αναφέρουμε την απογοήτευσή μας, που στην πρόσφατη εκδήλωση του Υπουργείου Τουρισμού και ΕΟΤ δεν έγινε απολύτως καμία αναφορά στον κλάδο μας.

Τ.Α.: Τι περιμένετε / ζητάτε από τη νέα κυβέρνηση που θα αναδειχθεί από τις επερχόμενες εκλογές;

Σ.Λ.: Είτε από την τρέχουσα κυβέρνηση

είτε από τη νέα ζητάμε τη δέουσα προσοχή, βοήθεια και στήριξη σε ό,τι αφορά τα προαναφερόμενα αιτήματά μας. Ο Επαγγελματικός και Συνεδριακός Τουρισμός ΔΕΝ έχει ενταχθεί στον κεντρικό κρατικό σχεδιασμό για τον Ελληνικό Τουρισμό, σε σύγκριση με τον ανταγωνισμό, που

προωθεί τον συγκεκριμένο κλάδο και τον

τοποθετεί σε πρώτη προτεραιότητα.

Επιπλέον, σίγουρα το νομοθετικό πλαίσιο και οι εγκύκλιοι που διέπουν κυρίως

τα ιατρικά και επιστημονικά συνέδρια

στην Ελλάδα πρέπει άμεσα να αλλάξουν,

“

Είναι άκρως σημαντικό και επείγον

να έχουμε τη δυνατότητα συνεργασίας με τον ΕΟΤ για την προβολή της χώρας ως προορισμού MICE. Είμαστε σε αναμονή σε αυτό. ”

να γίνουν πολύ πιο ευέλικτα και αφενός να μην παρεμποδίζουν την ορθή προετοιμασία, διεξαγωγή και ανάπτυξη του εθνικού συνεδριακού τουρισμού, αφετέρου να μην επηρεάζουν αρνητικά την εικόνα μας, παρουσιάζοντας μία χώρα που δυσκολεύει τη φιλοξενία διεθνών συνεδρίων, αντί να τη διευκολύνει.

Ακόμα, θα πρέπει να απλοποιηθούν οι διαδικασίες ενίσχυσης της διεκδίκησης και διεξαγωγής συνεδρίων από ΕΟΤ, Υπουργείο Τουρισμού και Πολιτεία γενικότερα. Δεν είναι προς το συμφέρον μας να δίνουμε την εικόνα μιας χώρας που επιθυμεί να φιλοξενήσει διεθνή συνέδρια, αλλά δημιουργεί παράλληλα εμπόδια με χρονοβόρες και πολύπλοκες διαδικασίες εγκρίσεων. Η Ελλάδα έχει επιδείξει πολύ σημαντικό και αξιοθαύμαστο έργο στον εκσυγχρονισμό και στην ενίσχυση του ψηφιακού προφίλ της, ιδιαίτερα την τελευταία τριετία, που μπορεί να αποτελέσει αναμφισβήτητα case study για άλλες χώρες. Αυτή η εικόνα θα πρέπει επειγόντως να προσαρμοστεί και σε όλους τους παραγωγικούς κλάδους, σίγουρα στον Τουρισμό, και συγκεκριμένα και στον Επαγγελματικό και Συνεδριακό Τουρισμό, που τόσο δυναμικά προβάλλει τη σύγχρονη εικόνα της χώρας.

Τέλος, είναι σημαντικό να καταρτιστεί ομοιόμορφη τιμολογιακή πολιτική στα ξενοδοχεία και στις συνεδριακές υπηρεσίες. Τ.Α.: Τι περιμένετε / ζητάτε από τα κόμματα; Σ.Λ.: Ο Επαγγελματικός & Συνεδριακός Τουρισμός στην Ελλάδα, χάριν της προσπάθειας και επένδυσης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, καταγράφει τα τελευταία

χρόνια ανοδική πορεία, η οποία μπορεί να εκτοξευτεί με την υποστήριξη και ενίσχυση της πολιτείας και να θέσει τη χώρα μας στην υψηλότερη θέση που της αξίζει.

Πιστεύω πολύ στη δύναμη και ικανότητα της Ελλάδας να βγει μπροστά ως κορυφαίος συνεδριακός προορισμός. Η

αλήθεια είναι ότι η χώρα μας καταφέρνει και σπάει ρεκόρ συμμετοχών στα διεθνή συνέδρια που φιλοξενεί και αυτό γιατί προσφέρει συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τον ανταγωνισμό.

Πιστεύω πολύ στη δύναμη της συνεργασίας – σε αυτό το πλαίσιο πιστεύω ότι όλα τα κόμματα θα πρέπει να θέσουν ως προτεραιότητα της στρατηγικής τους ό,τι αφορά τον τουρισμό και την περαιτέρω ανάπτυξη του Συνεδριακού Τουρισμού. Μπορούμε να δυναμώσουμε τη φωνή μας και να αποδείξουμε την αξία του κλάδου μας.

Μια ιδέα μιας συνέργειας, που γεννήθηκε εν μέσω πανδημίας και ακολούθησε μια σειρά εκπαιδευτικών και όχι μόνο δράσεων εντός της κρίσιμης αυτής περιόδου σε πείσμα των καιρών, οδήγησε στην υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ 3 Φορέων, που υπεγράφη τον προηγούμενο μήνα, και στη δημιουργία της πρωτοβουλίας Greek Meetings Alliance.

Η συνέργεια έχει στόχο να προχωρήσει σε θεσμικές και στρατηγικές κινήσεις για την ανάδειξη της Ελλάδας ως κορυφαίου συνεδριακού προορισμού και να προβάλει το αίσθημα συνεργασίας που μας διέπει.

Αυτή η συνεργασία θα πρέπει να ενισχυθεί με όλους τους Οργανισμούς που εμπλέκονται στον Ελληνικό Τουρισμό, ή τώρα ή ποτέ, αλλά και από όλες τις κομματικές παρατάξεις.

Είναι άκρως σημαντικό και επείγον να έχουμε τη δυνατότητα συνεργασίας με τον ΕΟΤ, ώστε από κοινού να σχεδιάσουμε την υψηλού επιπέδου προβολή μας ως προορισμού MICE, άμεσα. Ήδη κερδίζουν σημαντικό έδαφος σε αυτό ανταγωνιστικές χώρες. Έχουμε αιτηθεί συναντήσεις και πλαίσιο συνεργασίας, είμαστε σε αναμονή σε αυτό. Επίσης, κρίνουμε απαραίτητη τη συνεργασία των Υπουργείων Ανάπτυξης, Εκπαίδευσης, Πολιτισμού και Τουρισμού και την κατάρτιση στρατηγικής, που θα εφαρμόζεται από κεντρικό όργανο, το οποίο δεν θα επηρεάζεται από τις τυχόν αλλαγές σε κυβερνήσεις. •

Μελέτη Ernst & Young Global Limited Eλλάδας

Εξετάζοντας την πορεία του ελληνικού τουρισμού τα τελευταία χρόνια, την πτώση της τουριστικής κίνησης το 2020 και την ανάκαμψή της το 2021-22, η μελέτη της ΕΥ Ελλάδος βλέπει θετικές προοπτικές αλλά και σημαντικές

προκλήσεις για το μέλλον του ελληνικού τουρισμού.

Οι προοπτικές του ελληνικού

τουρισμού είναι καθοριστικής σημασίας γενικότερα για την ελληνική οικονομία, αφού ο κλάδος συνεισφέρει, άμεσα ή έμμεσα, περίπου στο 25% του ΑΕΠ της χώρας.

Ο κλάδος του τουρισμού αποτελεί

έναν από τους βασικότερους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας. Στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης στήριξε αποτελεσματικά τη χώρα, επιδεικνύοντας αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα. Την περίοδο της πανδημίας, ωστόσο, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, υπέστη σοβαρό πλήγμα, εξαιτίας των ανησυχιών για τη μετάδοση του ιού και των περιορισμών στις μετακινήσεις. Σήμερα, παρά την παγκόσμια αβεβαιότητα και τις προκλήσεις που

δημιουργεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση, βρίσκεται σε φάση δυναμικής ανόδου, με θετικές προοπτικές περαιτέρω ανάκαμψης, υπό την προϋπόθεση ότι θα μπορέσει να προσαρμοστεί στις νέες τάσεις που διαμορφώνονται παγκοσμίως.

Το 2020, η EY Ελλάδος συνέταξε δύο αναλύσεις που εξέταζαν τον αντίκτυπο της πανδημίας στον τουρισμό. Δύο έτη μετά, παρουσίασε μελέτη η οποία κατέγραφε τις πρόσφατες επιδόσεις του τουριστικού και ξενοδοχειακού κλάδου και ανέλυε τις νέες τάσεις που αναδιαμορφώνουν τον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη, καθώς και τις προκλήσεις και ευκαιρίες που δημιουργούνται για την Ελλάδα.

Το 2021, ο κλάδος ανέκαμψε αισθητά, με τον αριθμό των αφίξεων και τα έσοδα

από τον τουρισμό να φτάνουν το 55% και 43%, αντίστοιχα των επιδόσεων του 2019, το οποίο αποτελεί χρονιά «αναφοράς» για τον κλάδο. Η δυναμική ανάκαμψη συνεχίστηκε και το 2022, καθώς τα έσοδα προβλέπεται να ξεπεράσουν τα επίπεδα του 2019 και οι αφίξεις να τα πλησιάσουν. Η τάση ανάκαμψης παρατηρήθηκε και σε μήνες εκτός περιόδου αιχμής, όπως ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος.

Η επίδοση αυτή είναι εξαιρετικά ενθαρρυντική, αν αναλογιστεί κανείς τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία και το περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, που περιορίζει τις δαπάνες των καταναλωτών για τουρισμό και αναψυχή, ενώ, παράλληλα, η αύξηση του κόστους της ενέργειας υποσκάπτει τα περιθώρια κέρδους του κλάδου.

Τουρισμοσ: Δυναμική ανακαμψή για Το 2022

Βασικές αγορές

Η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και οι ΗΠΑ παραμένουν σταθερά οι τέσσερις κύριες αγορές οι οποίες τροφοδοτούν τον ελληνικό τουρισμό. Το 2021, οι τέσσερις αυτές χώρες έφεραν το 40% του συνόλου των αφίξεων και το 51% των εσόδων.

Προσωρινά στοιχεία για το πρώτο επτάμηνο του 2022 δείχνουν ότι, με εξαίρεση τις ΗΠΑ, οι αφίξεις και τα έσοδα από τις χώρες αυτές κινούνται σε υψηλότερα επίπεδα από το 2019.

Οι άμεσες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία είναι, μέχρι στιγμής, περιορισμένες, καθώς η συμμετοχή των Ρώσων τουριστών στις διεθνείς αφίξεις

είχε ήδη περιοριστεί από το 7,5% το

2013, στο 2% το 2019, των δε Ουκρανών δεν ξεπερνούσε το 0,4%.

Στροφή σε

υψηλότερου εισοδήματος και ισχυρές επιδόσεις των ξενοδοχείων πέντε αστέρων

Η μελέτη εξετάζει αναλυτικά τις πρόσφατες εξελίξεις στον ξενοδοχειακό

κλάδο, ο οποίος, μετά την καθίζηση του 2020, κατέγραψε ισχυρή ανάκαμψη. Συγκεκριμένα, για το 2022, ειδικά μεταξύ Μαΐου και Σεπτεμβρίου, τα έσοδα των ξενοδοχείων προσέγγισαν τα επίπεδα προ πανδημίας, παρά το γεγονός ότι περιορίστηκε ο συνολικός αριθμός των διανυκτερεύσεων των επισκεπτών. Τον Οκτώβριο, μάλιστα, τα έσοδα των ξενοδοχείων αυξήθηκαν κατά 25% σε σύγκριση με τα επίπεδα του αντίστοιχου μήνα του 2019.

Η δυσανάλογη αύξηση των εσόδων

σε σχέση με τον αριθμό των διανυκτερεύσεων εξηγείται από την αύξηση

της μέσης τιμής ανά διανυκτέρευση (average daily rate – ADR), η οποία το 2021 αυξήθηκε σημαντικά, ξεπερνώντας τα επίπεδα του 2019. Η αύξηση της μέσης τιμής ανά διανυκτέρευση, όπως και της είσπραξης ανά διαθέσιμο δωμάτιο (revenue per available room – RevPaR) συνεχίστηκε και το 2022, με τους δύο δείκτες να ξεπερνούν τα επίπεδα του 2019, κατά 18% και 17% αντίστοιχα, για το διάστημα Ιουνίου – Οκτωβρίου.

Η εξέλιξη αυτή οφείλεται, προφανώς, στα υψηλότερα κόστη που επιβαρύνουν τη λειτουργία των ξενοδοχείων, λόγω κυρίως της αύξησης του κόστους της ενέργειας. Ωστόσο, επιβεβαιώνει, επίσης, και την αλλαγή του μείγματος των

ταξιδιωτών που επισκέπτονται τη χώρα μας, με μεγαλύτερη συμμετοχή επισκεπτών υψηλότερου εισοδήματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αύξηση της μέσης τιμής ανά διανυκτέρευση μεταξύ Αυγούστου 2019 και 2021 για τα ξενοδοχεία πέντε αστέρων έφτασε το 17% έναντι 5% για το σύνολο των ξενοδοχείων.

Παράλληλα, το 2021 ανέκαμψαν και τα ποσοστά πληρότητας των ξενοδοχείων, χωρίς ωστόσο να προσεγγίσουν τα επίπεδα του 2019. Και πάλι, τα ξενοδοχεία πέντε και τεσσάρων αστέρων κατέγραψαν υψηλότερα ποσοστά πληρότητας από τα ξενοδοχεία χαμηλότερων προδιαγραφών.

Η βελτίωση των ποσοστών πληρότητας συνεχίστηκε και το 2022, πλησιάζοντας τα επίπεδα του 2019. Ενδεικτικά, στην αγορά της Αθήνας, η πληρότητα για τους κρίσιμους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο έφτασε ποσοστά 91%, 89%, 82% και 93% αντίστοιχα, οριακά χαμηλότερα από το 2019 (93%, 90%, 84% και 95%).

Για τον Οκτώβριο, όμως, η πληρότητα το 2022 ξεπέρασε ελαφρά τον αντίστοιχο μήνα του 2019 (86,8% το 2022 σε σχέση με το 86,4% το 2019), οδηγώντας την αγορά της Αθήνας σε ένα δυναμικό κλείσιμο της χρονιάς.

Νέες ξενοδοχειακές μονάδες και ανα-

καινίσεις

Παρά τις αρνητικές συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία, ο συνολικός αριθμός των κλινών των ελληνικών ξενοδοχείων αυξήθηκε τόσο το 2020 όσο και το 2021, φτάνοντας τις 442.000 κλίνες, καταγράφοντας σωρευτική αύξηση 1,8%. Στο ίδιο διάστημα, οι κλίνες των ξενοδοχείων πέντε αστέρων αυξήθηκαν κατά 8%.

Το αυξημένο ενδιαφέρον για τα πολυτελή ξενοδοχεία επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία για τις ανακαινίσεις. Οι δαπάνες για ανακαινίσεις μειώθηκαν από 985 εκατ. ευρώ το 2019 σε 337 εκατ. ευρώ το 2020, αλλά ανέκαμψαν σημαντικά το 2021, φτάνοντας τα 830 εκατ. ευρώ. Στο διάστημα αυτό, η συμμετοχή των ξενοδοχείων πέντε αστέρων στις συνολικές δαπάνες για ανακαινίσεις αυξήθηκε από 25% σε 48%.

Η στροφή του ελληνικού τουρισμού προς αγορές υψηλότερου εισοδήματος είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς, πέραν της συμβολής στην αύξηση των εσόδων, μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητα του κλάδου σε μελλοντικές κρίσεις ή απότομες κάμψεις της ζήτησης, που μπορεί να προκύψουν από εξωγενείς παράγοντες που επηρεάζουν τον

επισκέπτες

“

Τα ξενοδοχεία πέντε και τεσσάρων αστέρων

κατέγραψαν υψηλότερα ποσοστά πληρότητας από τα ξενοδοχεία χαμηλότερων προδιαγραφών.”

προτιμήσεις των καταναλωτών τις οποίες επιτάχυνε η πανδημία.

τουρισμό σε παγκόσμια κλίμακα, όπως γεωπολιτικές αναταραχές, επίμονος πληθωρισμός κ.λπ.

Υψηλές επιδόσεις ως προς την ικανοποίηση του πελάτη

Η μελέτη της ΕΥ διαπιστώνει, επίσης, ότι η Ελλάδα καταγράφει υψηλές επι-

δόσεις ως προς την ικανοποίηση των

επισκεπτών. Σύμφωνα με στοιχεία του

Global Review Index (GRI), ενός διεθνούς

δείκτη που αποτυπώνει την ικανοποίηση

των πελατών του ξενοδοχείου με βάση τα σχόλια που δημοσιεύουν σε διαδικτυακές πλατφόρμες, κατά το διάστημα Ιανουαρίου – Oκτωβρίου 2022, τα ελληνικά ξενοδοχεία συγκέντρωσαν την υψηλότερη βαθμολογία (87,1%), σε σύγκριση

με ανταγωνίστριες μεσογειακές χώρες, όπως η Τουρκία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Κύπρος και η Κροατία. Τα υψηλότερα

επίπεδα ικανοποίησης καταγράφουν τα ξενοδοχεία πέντε αστέρων (89,1%)

σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες, ωστόσο η επίδοση αυτή είναι οριακά χαμηλότερη από την αντίστοιχη επίδοση του 2019 (89,6%).

Σε ό,τι αφορά τους premium προορι-

σμούς, η Μύκονος (89,9%) και η Σαντορίνη (89,2%) διατηρούν τις πρώτες θέσεις έναντι παρόμοιων προορισμών στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, όπως η Ίμπιζα, η Σαρδηνία και το Σεν Τροπέ.

Ισχυρή ανάκαμψη και στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης

Η ανάκαμψη της αγοράς βραχυχρόνιας μίσθωσης το 2021 ήταν πιο εντυπωσιακή από το σύνολο του κλάδου, με τα έσοδα να διαμορφώνονται στα 1,3 δισ. ευρώ, πολύ κοντά στα επίπεδα του 2019 (1,4 δισεκατομμύρια), με την εικόνα να βελτιώνεται περαιτέρω το 2022.

Για το διάστημα Ιουνίου – Σεπτεμβρίου, η Ελλάδα καταγράφει τη μεγαλύτερη βελτίωση σε σχέση με το 2021 (+232%), ξεπερνώντας χώρες όπως η Πορτογαλία, η Κροατία, η Ιταλία και η Ισπανία.

Νέες

καταναλωτικές τάσεις, βιώσιμος

τουρισμός και ψηφιακός μετασχηματισμός

Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν ότι ο κλάδος του τουρισμού εξακολουθεί να επιδεικνύει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα, σε ένα περιβάλ-

λον με σημαντικές προκλήσεις. Ωστόσο, το γεγονός παραμένει ότι, από τη φύση του, ο κλάδος είναι ακόμη ευάλωτος σε παγκόσμιες αναταράξεις, όπως η πανδημία, η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας ή οι πολεμικές συρράξεις. Για να μειώσει την έκθεσή του σε παρόμοιους εξωγενείς παράγοντες και να αναπτυχθεί περαιτέρω, θα πρέπει να προσαρμοστεί στις σημαντικές νέες τάσεις που βρίσκονται σήμερα σε εξέλιξη παγκοσμίως και αλλάζουν τα δεδομένα της αγοράς.

Οι εταιρείες του κλάδου αλλά και οι αρμόδιες αρχές πρέπει, αρχικά, να μελετήσουν και να κατανοήσουν τις αλλαγές στις προτιμήσεις των καταναλωτών τις οποίες επιτάχυνε η πανδημία, όπως:

• ο συνδυασμός εργασίας και ταξιδιού, στο πλαίσιο της επιδίωξης μεγαλύτερης ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής,

• η αναζήτηση λιγότερο γνωστών και πολυσύχναστων προορισμών και

• η προτίμηση προς διακοπές που προάγουν την προσωπική ευεξία.

Σύμφωνα με την έρευνα Sustainable Travel Report 2022, κατά τους επόμενους

12 μήνες, 64% των ταξιδιωτών θα αποφύγουν δημοφιλείς και πολυσύχναστους προορισμούς, ενώ 40% σχεδιάζουν να ταξιδέψουν εκτός των περιόδων αιχμής. Παράλληλα με τις αλλαγές στις προτιμήσεις των καταναλωτών, βρίσκονται σε εξέλιξη και αλλαγές που μετασχηματίζουν τον ίδιο τον κλάδο, με επίκεντρο τη βιωσιμότητα και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Οι ταξιδιώτες σήμερα αναζητούν προορισμούς οι οποίοι να προάγουν την έννοια του βιώσιμου τουρισμού μέσω της βέλτιστης χρήσης των πόρων του περιβάλλοντος, του σεβασμού της κοινωνικής και πολιτιστικής ταυτότητας των τοπικών κοινοτήτων και της εξασφάλισης οικονομικού και κοινωνικού οφέλους για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σε μακροπρόθεσμη βάση. 81% των ταξιδιωτών θεωρούν τον βιώσιμο τουρισμό σημαντικό, ενώ 50% έχουν επηρεαστεί από πρόσφατες ειδήσεις σχετικά με την κλιματική αλλαγή προς την κατεύθυνση πιο βιώσιμων ταξιδιωτικών επιλογών (σύμφωνα με την έρευνα της Booking.gr, Sustainable Travel Report 2022).

Παράλληλα, η ψηφιακή τεχνολογία ανοίγει σημαντικές νέες δυνατότητες για τον εξoρθολογισμό των εξόδων των

“ Οι εταιρείες του κλάδου αλλά και οι αρμόδιες αρχές πρέπει, αρχικά, να μελετήσουν και να κατανοήσουν τις αλλαγές στις

”

τουριστικών επιχειρήσεων, την αποτελεσματικότερη προβολή των τουριστικών προορισμών και τη βελτίωση της εμπειρίας του ταξιδιώτη.

Συγχρόνως, ο κλάδος του τουρισμού

στη χώρα μας οφείλει να ξεπεράσει τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει, εκ των οποίων κάποιες είναι διαχρονικές, ενώ άλλες προέκυψαν ή εντάθηκαν τα τελευταία χρόνια:

• Υψηλή εποχικότητα και συγκέντρωση μεγάλου ποσοστού της τουριστικής κίνησης το τρίτο τρίμηνο του έτους.

• Συγκέντρωση της τουριστικής κίνησης, κυρίως, σε πέντε από τις 13 γεωγραφικές περιφέρειες της χώρας.

• Ελλιπής χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας και ειδικότερα των data και της τεχνητής νοημοσύνης, τόσο από τις επιχειρήσεις όσο και από το Δημόσιο.

• Ελλείψεις σε βασικές υποδομές, όπως οδικά δίκτυα, υποδομές υγείας,

ύδρευση, αποχέτευση και αποκομιδή σκουπιδιών.

• Ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό με τις κατάλληλες δεξιότητες.

Η εντυπωσιακή ανάκαμψη του ελληνικού τουρισμού κατά την τελευταία διετία, παρά τις νέες προκλήσεις που δημιουργεί το κλίμα αβεβαιότητας παγκοσμίως, αποδεικνύει, για μια ακόμη φορά, ότι ο κλάδος διαθέτει ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα. Είναι ενθαρρυντική, επίσης, η στροφή προς ταξιδιώτες υψηλότερης αγοραστικής δύναμης, καθώς και μια τάση επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου. Οι επόμενες μεγάλες προκλήσεις για τον κλάδο είναι η προσαρμογή στην ισχυρή απαίτηση για βιώσιμο τουριστικό προϊόν, η ψηφιοποίηση του κλάδου, η παροχή εξατομικευμένων εμπειριών στους επισκέπτες, που θα ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες προσδοκίες τους, και η αντιμετώπιση

του ζητήματος του κορεσμού ορισμένων δημοφιλών προορισμών. Παράλληλα, επιχειρήσεις και πολιτεία οφείλουν να αναζητήσουν τρόπους προσέλκυσης νέων εργαζομένων στον κλάδο, για να αντιμετωπιστεί το οξύ πρόβλημα ελλείψεων ανθρώπινου δυναμικού σε πολλές κρίσιμες ειδικότητες. •

Κατεβάστε ολόκληρη τη μελέτη της ΕΥ Ελλάδος ΕΔΩ, σκανάροντας το ακόλουθο QR code:

• Το 2019 ήταν χρονιά

ρεκόρ για τον ελληνικό

τουρισμό, κυρίως λόγω των

πολιτικών που υλοποιήθη-

καν μεταξύ 2015 - 2019 από

τα εμπλεκόμενα μέρη του

κλάδου.

• Οι σημαντικές βελτιώσεις

στις υποδομές (π.χ. νέοι

δρόμοι, ιδιωτικοποίηση

αεροδρομίου) και η αύξηση

και αναβάθμιση του ξενο-

δοχειακού δυναμικού είχαν

θετικό αντίκτυπο, συμβάλ-

λοντας και στις πιθανότη-

τες μελλοντικής ανάπτυξης

του κλάδου.

• Ο αντίκτυπος του

COVID-19 στον τουρισμό

ήταν πολύ σημαντικός, επηρεάζοντας όλους τους

κύριους KPI και τονίζοντας

τις δομικές ελλείψεις στον

κλάδο.

• Κάτω από αυτές τις

πρωτοφανείς συνθήκες, η

ελληνική κυβέρνηση υπο-

στήριξε τον τομέα του του-

ρισμού, διευκολύνοντας τη

μετάβαση της βιομηχανίας στην κανονικότητα.

• Το 2021 ήταν έτος ανάκαμψης για τον ελληνικό τουρισμό, ωστόσο βασικοί δείκτες παρέμειναν σε χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με το 2019.

• Με τα ταξιδιωτικά πρότυπα να αλλάζουν, ο κλάδος του ελληνικού τουρισμού έδειξε ετοιμότητα στην εφαρμογή πρακτικών πρόληψης της μετάδοσης του COVID-19, εστιάζοντας στην επόμενη ημέρα.

• Κατά το 2022, ο ελληνικός τουρισμός παρουσίασε

σταθερή ανοδική απόδοση, καθώς, μέχρι τον Οκτώ-

βριο, πολλοί KPI έφτασαν, και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη ξεπέρασαν, τα προ πανδημίας επίπεδα.

Αυτή η απόδοση στηρίχτηκε από την ανεκπλήρωτη / καταπιεσμένη επιθυμία για

διεθνή ταξίδια, λόγω των

ταξιδιωτικών περιορισμών

που επιβλήθηκαν τα τελευταία 3 χρόνια.

• Το σημερινό γεωπολιτικό

τοπίο δείχνει προκλήσεις, ωστόσο οι περισσότεροι

εμπλεκόμενοι στον τουρισμό έχουν θετική άποψη για τις προοπτικές του κλάδου και για το 2023.

• Οι mega-trends αναδεικνύουν την κρίσιμη ση-

μασία της μετάβασης του τουρισμού σε «πράσινα»

μοντέλα ανάπτυξης και ψηφιακό μετασχηματισμό.

• Ο εναλλακτικός τουρισμός κερδίζει έδαφος, με την έμφαση στα κοινωνικοοικονομικά, πολιτιστικά

και περιβαλλοντικά θέματα να δημιουργεί μια ευκαιρία να καθιερωθεί η Ελλάδα ως 12μηνος

Ελληνικός Τουρισμός: Η πορεία από το 2019 μέχρι… το μέλλον

Η κινεζική αγορά ανοίγει και στη χώρα μας.

Ταχύς ο ρυθμός ανάπτυξης προ κρίσης και επανάκαμψης για την Ελλάδα.

Απευθείας πτήσεις από Αθήνα προς Πεκίνο και Σαγκάη.

μεγαλύτερη αγορά εξερχόμενου

τουρισμού στον κόσμο

προ πανδημίας, η Κίνα, επα-

νακάμπτει με το άνοιγμα των

συνόρων, με τους Κινέζους να

δείχνουν ισχυρή επιθυμία να ταξιδέψουν

και να κερδίσουν τον χαμένο χρόνο. Οι

προορισμοί - αποδέκτες της τουριστικής ζήτησης από την Κίνα αναμένουν μεγάλα οικονομικά οφέλη και τόνωση της οικονομίας τους. Η Ελλάδα, αν και δεν δέχεται πολύ μεγάλο αριθμό Κινέζων επισκεπτών, βλέπει την αγορά να αναπτύσσεται με ταχύτατο ρυθμό.

Πριν από την πανδημία του COVID-19,

η Κίνα ήταν η μεγαλύτερη αγορά εξερχόμενου τουρισμού στον κόσμο. Το 2019 έδωσε στην παγκόσμια τουριστική αγορά 170 εκατομμύρια ταξίδια και συνεισέφερε 253 δισεκατομμύρια δολάρια στην παγκόσμια οικονομία.

Οι δαπάνες αυτές είχαν εκλείψει τα τελευταία τρία χρόνια, καθώς η Κίνα είχε κλείσει τα σύνορά της. Κι ενώ η τουριστική κίνηση από την Κίνα ίσως να μην επανέλθει άμεσα στα προ πανδημίας επίπεδα, επιχειρήσεις, βιομηχανίες και χώρες / προορισμοί που απευθύνονται στους Κινέζους τουρίστες αναμένεται να δεχτούν μεγάλη τόνωση μέσα στο 2023. Το 2019,

περίπου 12 εκατ. Κινέζοι ταξίδευαν μηνιαίως αεροπορικώς. Σύμφωνα, όμως, με τον Στιβ Σάξον, συνεργάτη της McKinsey στη Σεντζέν, ο αριθμός αυτός μειώθηκε κατά 95% στη διάρκεια της πανδημίας. Ο ίδιος προβλέπει ότι φέτος το καλοκαίρι οι Κινέζοι που θα ταξιδεύουν με αεροπλάνο στο εξωτερικό θα φτάσουν περίπου στα 6 εκατ. τον μήνα, δεδομένου ότι υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ταξίδια στο εξωτερικό από ευκατάστατους νέους Κινέζους που εργάζονται σε καλοπληρωμένες θέσεις.

Η κινεζική αγορά ανοίγει και στη χώρα μας. Η πρόσφατη ανακοίνωση της

Κίνα: Ο τΟυρίστίΚΟσ

γίγαντασ ξυπναεί…

έναρξης εβδομαδιαίων πτήσεων που θα συνδέουν την Αθήνα με το Πεκίνο και τη Σαγκάη δείχνουν θετικότατες προοπτικές ανάπτυξης.

Έναρξη πτήσης Αθήνα – Σαγκάη

H Air China πραγματοποίησε στις 10 Ιανουαρίου εκδήλωση Τύπου μαζί με την ομάδα του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, με αφορμή την εγκαινίαση του δρομολογίου Σαγκάη - Αθήνα που πραγματοποιήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2022.

Με την προσθήκη αυτή, η Air China

πραγματοποιεί δύο απευθείας πτήσεις

από την Αθήνα προς δύο κορυφαίους

κεντρικούς προορισμούς στην Κίνα, το Πεκίνο στο βόρειο τμήμα και τη Σαγκάη στο νότο.

Ο γενικός διευθυντής της Air China, κ. Fan Heyun, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ανέφερε: «Είναι ισχυρή πεποίθησή μου ότι τα συγκεκριμένα δρομολόγια στην περιοχή του Χρυσού Τριγώνου θα διευκολύνουν και θα προωθήσουν την ταξιδιωτική ζήτηση για το εμπόριο, τις πολιτιστικές ανταλλαγές, τις περιηγήσεις στα αξιοθέατα και τις επισκέψεις σε φίλους και συγγενείς, μεταξύ

των δύο χωρών μας».

Το 2022, έτος που μόλις αποχαιρετήσαμε, αποτέλεσε την 50ή επέτειο της εγκαθίδρυσης διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Κίνας και Ελλάδας και φέτος, το 2023, θα είναι η χρονιά ολοκλήρωσης του «Έτους Πολιτισμού και Τουρισμού Κίνας-Ελλάδας».

Με την ώθηση που δίνουν οι σημαντικές αυτές συγκυρίες, η Air China θα προωθήσει ενεργά και θα ξεκινήσει τη νέα προοπτική πολιτιστικών και τουριστικών ανταλλαγών και συνεργασίας μεταξύ των

δύο χωρών. Χωρίς αμφιβολία, θα δούμε περισσότερους Κινέζους ταξιδιώτες εδώ στην Ελλάδα και περισσότερους Έλληνες ταξιδιώτες στην Κίνα.

Η διευθύντρια επικοινωνίας μάρκετινγκ του ΔΑΑ, Ιωάννα Παπαδοπούλου, δήλωσε ότι η έναρξη, για πρώτη φορά, της απευθείας σύνδεσης Σαγκάη – Αθήνα

Οι πτήσεις Αθήνα - Πεκίνο, Αθήνα - Σαγκάη

3 Κάθε Τετάρτη, πτήση CA864, από την Αθήνα προς το Πεκίνο, στις 21:15 – 12:55+1

3 Κάθε Πέμπτη, πτήση CA854, από την Αθήνα προς τη Σαγκάη (αεροδρόμιο Pudong), στις 21:15 – 14:05+1

με την Air China είναι μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις για το αεροδρόμιό

της Αθήνας, την πόλη και τη χώρα μας, και ευχαρίστησε εκ μέρους του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών την Air China για

την «ψήφο εμπιστοσύνης» στην αγορά της Αθήνας. Η κ. Παπαδοπούλου επιβεβαίωσε τη δέσμευση του αεροδρομίου να συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με την αεροπορική εταιρεία, με στόχο την ουσιαστική συμβολή στην επιτυχία του δρομολογίου!

Μεγέθη και χαρακτηριστικά της κινεζικής αγοράς στην Ελλάδα και τον ΔΑΑ Τι σημαίνει όμως στην πράξη η κινεζική αγορά για την Ελλάδα; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των Κινέζων τουριστών που επιλέγουν τη χώρα μας; Πόσοι Κινέζοι έρχονται στο αεροδρόμιο Αθηνών; Τα στοιχεία που παραχώρησε η Air china αναφέρουν ότι το 2019, την τελευταία «κανονική» χρονιά πριν από την πανδημία, η κινεζική αγορά αναπτύχθηκε σε σχέση με το 2018 σε ότι αφορά την κίνηση μέσω άμεσων αεροπορικών συνδέσεων κατά +22%, και την κίνηση μέσω έμμεσων συνδέσεων κατά +21%. Αυτή τη χρονιά ρεκόρ (2019) έφτασαν στη χώρα μέσω του ΔΑΑ πάνω από 200.000 επισκέπτες. Η αναβάθμιση της σύνδεσης Ελλάδας - Κίνας μέσω των άμεσων συνδέσεων με την Air China είχε επιτυχημένα αποτελέσματα. Το 2017 αυξήθηκε η κυκλοφορία μεταξύ Κίνας και Αθήνας και διπλασιάστηκε το μέγεθος της αγοράς σε μόλις 2 χρόνια. Κατά τη διάρκεια της συνεχούς ανοδικής της πορείας (2013

έως 2019), η κινεζική αγορά αυξήθηκε

κατά +166%, ποσοστό μεγαλύτερο από

το αντίστοιχο ποσοστό ανόδου του συ-

νόλου της κίνησης στο αεροδρόμιο της

Αθήνας, το οποίο την ίδια περίοδο ση-

μείωσε αύξηση κατά +104%. Η δυναμική

αύξησης της κινεζικής αγοράς φαίνεται

και από το γρήγορο «σκαρφάλωμά» της

στη λίστα σημαντικότητας από πλευράς

μεγέθους των διεθνών αγορών στο ΔΑΑ.

Η κινεζική αγορά μπήκε το 2018 στο TOP

20 των διεθνών αγορών και μόλις σε ένα

έτος κατάφερε να σκαρφαλώσει στη 15η

θέση το 2019.

Κίνα: Η μεγαλύτερη τουριστική αγορά

στον κόσμο ανακάμπτει και διψάει για

ταξίδια

Φέτος, οι Κινέζοι ταξιδιώτες προβλέπεται να πραγματοποιήσουν 110 εκατομμύρια διεθνή ταξίδια, τα δύο τρίτα του επιπέδου του 2019, σύμφωνα με το China

Outbound Tourism Research Institute

(COTRI), το οποίο παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες και εκπαίδευση στην κινεζική αγορά εξερχόμενου τουρισμού.

Η επιστροφή των Κινέζων ταξιδιωτών

είναι η οικονομική ώθηση που λείπει από

έχουν εκτοξευθεί κατά 540% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους, σύμφωνα με τις ταξιδιωτικές ιστοσελίδες της Κίνας. ”

τους τομείς του παγκόσμιου τουρισμού και του λιανικού εμπορίου, διαπιστώνει σε σχετικό άρθρο του το Bloomberg, στο οποίο επίσης καταγράφεται σειρά ενδιαφερουσών αναφορών όπως οι ακόλουθες:

Σύμφωνα με έρευνα που συντάχθηκε τον Δεκέμβριο από το πρακτορείο δεδομένων και μάρκετινγκ Dragon Trail International, περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες ταξιδιώτες από την ηπειρωτική Κίνα δήλωσαν ότι θα ήταν έτοιμοι να ταξιδέψουν μόλις αρθούν οι περιορισμοί, και το 32% σχεδίαζε να ταξιδέψει εντός δύο ετών. Περισσότεροι από τους μισούς δήλωσαν επίσης ότι σχεδιάζουν να ξοδέψουν περισσότερα για ταξίδια τον επόμενο χρόνο απ’ ό,τι πριν από τον COVID. Από τη στιγμή που

το Πεκίνο ανακοίνωσε ότι θα άρει τους περιορισμούς και την υποχρεωτική καραντίνα, το ενδιαφέρον για διεθνείς πτήσεις και για ξενοδοχεία έχει σημειώσει άλμα, όπως καταγράφεται σε αναζητήσεις στην ταξιδιωτική ιστοσελίδα Trip.com.

Οι κρατήσεις για ταξίδια στο εξωτερικό στη διάρκεια των αργιών του κινεζικού Νέου Έτους, κάπου ανάμεσα στις 21 και στις 27 Ιανουαρίου, έχουν εκτοξευθεί κατά 540% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους, σύμφωνα με τις ταξιδιωτικές ιστοσελίδες της Κίνας.

Η μέση δαπάνη για μία κράτηση έχει αυξηθεί κατά 32%.

Σύμφωνα με αναλυτές της Goldman Sachs, οι οικονομίες ορισμένων χωρών που είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς προορι-

Δημογραφικά στοιχεία για την κινεζική αγορά. Οι Κινέζοι που ταξιδεύουν στα δρομολόγια προς

Αθήνα έχουν ως σκοπό του ταξιδιού τους κυρίως την αναψυχή και τις διακοπές (81%).

Διακοπές

Εργασία

Αλλο

Εθνικότητα vs Τόπος διαμονής Μέσο κράτησης

Αλλοδαποί που

ζουν στο εξωτερικό

Ελληνες που ζουν

στην Ελλάδα

Ελληνες που ζουν

στο εξωτερικό

Αλλοδαποί που

ζουν στην Ελλάδα

Ιανουάριος - Δεκέμβριος 2019

Ιστότοπος

Αερ. εταιρείας

Ταξιδιωτικός Πράκτορας

OTAs

Αιτία Ταξιδιού Περίοδος κρατήσεων

Εταιρικό τμήμα ταξιδίων 89 ημέρες πριν την άφιξη

“

Οι κρατήσεις για ταξίδια στο εξωτερικό στη διάρκεια των αργιών του κινεζικού Νέου Έτους, κάπου ανάμεσα στις 21 και στις 27 Ιανουαρίου,

σμοί για τους Κινέζους τουρίστες θα επωφεληθούν τα μέγιστα. Το Χονγκ Κονγκ, για παράδειγμα, έχει τη μεγαλύτερη τουριστική κίνηση από οποιαδήποτε άλλη πόλη στον κόσμο και κατέγραψε 56 εκατ. αφίξεις το 2019, οι περισσότερες από τις οποίες προέρχονταν από την Κίνα. Εκτιμάται πως θα

τονωθεί το ΑΕΠ του κατά 7,6% από την

αύξηση του τουρισμού από την Κίνα και

τις εξαγωγές του. Το Χονγκ Κονγκ είχε δεχτεί μείζον πλήγμα όταν έκλεισαν τα

σύνορά του με την Κίνα, με τις μεγαλύ-

τερες επιπτώσεις να τις δέχονται κυρίως

ο τουρισμός και η αγορά ακινήτων –

υπολογίζεται πως μέσα στο 2022 το ΑΕΠ

του συρρικνώθηκε κατά 3,2%. Επίσης, το ΑΕΠ της Ταϊλάνδης ενδέχεται να ενισχυθεί κατά 2,9% για τους ίδιους λόγους και της Σιγκαπούρης κατά 1,2%. Κυριότεροι προορισμοί για τους Κινέζους ταξιδιώτες είναι η ευρύτερη περιοχή Ασίας – Ειρηνικού, συμπεριλαμβανομένης της Αυστραλίας, της Ταϊλάνδης, της Ιαπωνίας και του Χονγκ Κονγκ.

Ανάμεσα στους πρώτους 10 προορισμούς συγκαταλέγονται και οι ΗΠΑ και η Βρετανία. Μιλώντας στο CNN, ο Αλεξ Λου, συνεργάτης των TD Securities, τονίζει πως «αυξήθηκαν ραγδαία οι καταθέσεις στις τράπεζες στη διάρκεια του περασμένου

έτους και αυτό σημαίνει πως τα νοικοκυριά στην Κίνα έχουν συγκεντρώσει σημαντικό όγκο μετρητών». Ενδεχομένως θα υπάρξει

και από τους Κινέζους το αντίστοιχο κύμα εκτεταμένων δαπανών που υπήρξε στις αναπτυγμένες οικονομίες, με τους καταναλωτές να κάνουν «δαπάνες εκτόνωσης και εκδίκησης» για να υπερκαλύψουν τις στερήσεις στις οποίες υποβλήθηκαν λόγω της πανδημίας

Αλλάζουν τα δεδομένα για την κινεζική

αγορά

• Οι Κινέζοι τουρίστες επιστρέφουν, αλλά οι απαιτήσεις και τα θέλω τους έχουν μεταβληθεί.

• Οι προορισμοί πρέπει να ακολουθήσουν μια νέα προσέγγιση που να «μιλάει» στον Κινέζο ταξιδιώτη, ο οποίος έχει περάσει τρία χρόνια μακριά από τον κόσμο, αναφέρει το Bloomberg.

• Οι Κινέζοι τουρίστες δεν αναμένεται να ταξιδέψουν μακριά σε μεγάλους αριθμούς, μέχρι το δεύτερο εξάμηνο

του έτους. Οι τιμές είναι από αυξημένες

μέχρι πολύ αυξημένες.

• Η έκδοση βίζας θα αποτελέσει εμπόδιο,

επειδή τα ξένα προξενεία έχουν μειώσει το προσωπικό τους. Οι μεγάλες αεροπορικές εταιρείες θα χρειαστούν επίσης χρόνο για να επαναφέρουν τις πτήσεις.

αντίληψη ότι όλοι οι Κινέζοι τουρίστες είναι ίδιοι. Ο ρόλος του μαζικού τουρισμού θα είναι άμεσα συνδεδεμένος με τον αυξανόμενο κατακερματισμό της αγοράς.

Μερικά πολύ ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά της κινεζικής αγοράς που αφορούν την εξειδίκευση, την ασφάλεια αλλά και τις νέες τάσεις των Κινέζων τουριστών αξίζει να εξεταστούν με προσοχή από επιχειρήσεις και προορισμούς που απευθύνονται σε αυτή την αγορά.

Ένα λάθος που θα αποδειχθεί δαπανηρό για τους προορισμούς και τις επιχειρήσεις είναι να προσκολλώνται στην παλιά

Μετά την τιμή, η ασφάλεια του προορισμού κατατάσσεται ως δεύτερη σημαντικότερη για τους Κινέζους ταξιδιώτες. Περισσότερο από τα δύο τρίτα των Κινέζων ταξιδιωτών κατέταξαν τις ΗΠΑ ως τον προορισμό που θεωρούν λιγότερο ασφαλή για επίσκεψη.

Πριν από την πανδημία, θεωρούνταν εντυπωσιακό το να καυχιέται κανείς για μεγάλες δαπάνες, αλλά αυτό που θεωρείται εντυπωσιακό τώρα είναι να ξοδεύει σε εμπειρίες και να μαθαίνει κάνοντας κάτι, όχι απλώς να επιδεικνύοντας πλούτο.

Κινεζική αγορά

Εξέλιξη αριθμού επιβατών στο Αεροδρόμιο της Αθήνας.

Σημειώνεται ισχυρή ανάπτυξη από έτος σε έτος (2013-2019), με επιδόσεις ρεκόρ το 2019 και ραγδαία ανάκαμψη μετά την απότομη πτώση της πανδημίας.

Επιβατική κίνηση, μετ’ επιστροφής, σε εκατομμύρια

Πηγή : AIA MIS

Μερικά ενδιαφέροντα βασικά χαρακτηριστικά

Παρουσίασε ταχύτατη αυξητική πορεία κατά την προ κρίσης περίοδο, ξεπερνώντας τους 200.000 επιβάτες το 2019, και ταχείς ρυθμούς ανάκαμψης μετά την κρίση.

4 Το 2019, την τελευταία «κανονική» χρονιά πριν από την πανδημία, η κινεζική αγορά αναπτύχθηκε κατά +22% στην κίνηση μέσω άμεσων συνδέσεων σε σχέση με το 2018 και κατά +21% στην κίνηση μέσω έμμεσων συνδέσεων.

4 Η αναβάθμιση της σύνδεσης Ελλάδας - Κίνας μέσω των άμεσων συνδέσεων με την Air China είχε επιτυχημένα αποτελέσματα. Το 2017 αυξήθηκε η κυκλοφορία μεταξύ Κίνας και Αθήνας και διπλασιάστηκε το μέγεθος της αγοράς σε μόλις 2 χρόνια. 4 Κατά τη διάρκεια της συνεχούς ανοδικής της πορείας (2013 έως 2019), η κινεζική αγορά αυξήθηκε κατά +166%, ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό του συνόλου της κίνησης στο αεροδρόμιο της Αθήνας, στο οποίο την ίδια περίοδο η κίνηση αυξήθηκε κατά +104%.

4 Η κινεζική αγορά μπήκε το 2018 στο TOP 20 των διεθνών αγορών

Τι ζητάνε οι Κινέζοι τουρίστες

• Κίνητρα ταξιδιού

Όταν ρωτήθηκαν για τα κύρια πράγ-

ματα που θα ήθελαν στο επόμενο ταξίδι

τους, το 33% των Κινέζων ταξιδιωτών είπε

ότι θέλει να απολαύσει νέες εμπειρίες, ενώ το 23% θέλει να δοκιμάσει νέα φαγητά.

Αφού πέρασαν πολύ χρόνο στο σπίτι, το 38% των ερωτηθέντων δίνει προτεραιότητα στην αλλαγή του σκηνικού.

Όσον αφορά τους τύπους ταξιδιών, το 81% συμφωνεί ότι είναι πιο ανοιχτό να

δοκιμάσει διαφορετικούς τύπους διακοπών σε σύγκριση με πριν από την πανδημία. Επιπλέον, το 83% δεν ενδιαφέρεται

για το πού πηγαίνει, αρκεί να ταιριάζει με

τον τύπο ταξιδιού που θέλει, είτε πρόκει-

ται για διακοπές για σκι είτε για απόδραση στην παραλία.

• Προτιμήσεις διαμονής

Τα τελευταία χρόνια, οι καταναλωτικές

αξίες έχουν στραφεί προς την αυτο-φροντίδα και την ευεξία. Δεν αποτελεί έκπλη-

ξη το γεγονός ότι το 72% των Κινέζων ταξιδιωτών συμφωνεί ότι πλέον προτιμούν να μένουν σε καταλύματα με εγκα-

ταστάσεις ευεξίας -όπως γυμναστήριο, πισίνα ή σπα- σε σύγκριση με πριν από την πανδημία. Επιπλέον, το 73% αναμένει ότι τα καταλύματα θα προσφέρουν μαθήματα ευεξίας, όπως γιόγκα, πιλάτες και διαλογισμό.

Με το 74% να ενδιαφέρεται να κάνει κράτηση καταλυμάτων με διαθέσιμο κοινόχρηστο χώρο εργασίας, η εξ αποστάσεως εργασία αποτελεί σημαντική τάση το 2022. Ένα βασικό στοιχείο εδώ είναι το αξιόπιστο Internet.

Το 83% των ταξιδιωτών συμφωνεί ότι θα ήθελε να εργαστεί εξ αποστάσεως, αλλά θα χρειαζόταν διαβεβαίωση ότι το WiFi του καταλύματος είναι ισχυρό. Σχετική με αυτή την τάση είναι η διάρκεια της παραμονής. Πάνω από τους μισούς (59%) των Κινέζων ταξιδιωτών θα προτιμούσαν να περνούν περισσότερο χρόνο (14+ ημέρες) σε έναν προορισμό, αν μπορούσαν να διαθέσουν και κάποιο χρόνο για δουλειά.

• Συν-ταξιδιώτες

Όσον αφορά το με ποιους θέλουν να ταξιδέψουν μαζί, η οικογένεια κατέχει την

πρώτη θέση, με το εκπληκτικό 96% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι είναι πιθανό να ταξιδέψει με την οικογένεια στις επόμενες διακοπές τους.

Οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων έχουν αυξηθεί από την αρχή της πανδημίας. Το 72% των Κινέζων ταξιδιωτών είπε ότι είναι πιθανό να φέρει μαζί του και το κατοικίδιό του στις επόμενες διακοπές του.

• Τεχνολογική καινοτομία

Η πανδημία έχει αυξήσει τη ζήτηση για καινοτομία, με την τεχνολογία να συμβάλλει στο να γίνονται τα ταξίδια ασφαλέστερα. Σύμφωνα με την έρευνα, ορισμένες από τις τεχνολογικές καινοτομίες που θα ενδιέφεραν περισσότερο τους Κινέζους ταξιδιώτες να έχουν κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους περιλαμβάνουν το λογισμικό αναγνώρισης προσώπου για ανέπαφο check-in (76%), μια περιήγηση εικονικής πραγματικότητας στα καταλύματα πριν από το ταξίδι (73%), ή ακόμη και υπηρεσία θυρωρού ρομπότ (64%).

Πηγη: Booking.com •

Η κινεζική αγορά είναι υψηλής σπουδαιότητας για την Αθήνα.

Ολοκληρωµένες διευθυνσιοδοτούµενες

λύσεις φωτισµού ασφαλείας

& πυρανίχνευσης που συνδυάζουν

ασφάλεια και υψηλή αισθητική.

Αύξηση 31% από την Ολλανδική Αγορά το 2022

ΈκθΈση Vakantiebeurs 2023

ΟυτρΈχτη

Αύξηση 31 % παρουσίασε το τουριστικό ρεύμα των Ολλανδών προς τη χώρα μας το 2022 σε σχέση με το 2019. Αξιοσημείωτο είναι ότι η Ελλάδα αποτελεί για τους Ολλανδούς τον δεύτερο σε προτίμηση προορισμό μετά την Ισπανία. Με αυτά τα δεδομένα, η Ολλανδία αναδεικνύεται σε μια αγορά με ισχυρή ανοδική τάση για τη χώρα μας. Τα θετικά μηνύματα και προοπτικές αποτυπώθηκαν και στην παρουσία

Hδυναμική συμμετοχή του Ε.Ο.Τ.

στο σημαντικότερο τουριστι-

κό γεγονός της χρονιάς στην

Ολλανδία, τη Διεθνή Έκθεση

Τουρισμού Vakantiebeurs 2023, στην Ουτρέχτη (11-15/01/2023), αποτύπωσε το ενδιαφέρον της Ελλάδας αλλά και του ολλανδικού κοινού, που είχε την ευκαιρία να επισκεφτεί την πρώτη μετά την πανδημία τουριστική έκθεση στη χώρα με ελεύθερη προσέλευση.

Το ελληνικό περίπτερο 200 τ.μ. αποτέλεσε πόλο έλξης τόσο των επισκεπτών όσο και των Ολλανδών επαγγελματιών τουρισμού.

Με το τουριστικό ρεύμα από Ολλανδία προς Ελλάδα να καταγράφει αύξηση 31% το 2022 σε σχέση με το 2019 και την Ελλάδα να αποτελεί τον δεύτερο σε προτίμηση προορισμό μετά την Ισπανία, η Ολλανδία αναδεικνύεται σε μια αγορά με ισχυρή ανοδική τάση.

Εισερχόμενος τουρισμός από την Ολλανδία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ο εισερχόμενος τουρισμός από την Ολλανδία κατέγραψε 948.000 επισκέπτες έως τον Οκτώβριο 2022 έναντι 723.000 στην αντίστοιχη περίοδο του 2019 (αύξηση 31% σε σχέση με το 2019). Αντίστοιχα θετική εξέλιξη είχαν και τα άλλα μεγέθη από την ολλανδική αγορά. Η Ολλανδία είναι σημαντική αγορά για την Ελλάδα και κατατάσσεται στην 6η θέση στο σύνολο του τουρισμού, σύμφωνα με μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ (Απρίλιος 2022). Η πλειονότητα των επισκεπτών εντάσσεται στην ηλικιακή κατηγορία 25-54 ετών σε ποσοστό 36,5% και 55+ σε ποσοστό 41,5%. Οι Ολλανδοί ανήκουν στα μεσαία και υψηλά εισοδήματα, σε μεσαίο και ανώτερο επίπεδο εκπαίδευσης και επιλέγουν για τη διαμονή τους ξενοδοχεία. H τουριστική αγορά της Ολλανδίας

βασίζεται κυρίως σε TOs, ανεξάρτητα πρακτορεία και ταξιδιωτικούς πράκτορες, ενώ μεγαλύτερη είναι η ζήτηση για εξειδικευμένες διακοπές. Με βάση τα στοιχεία ανά αγορά που κοινοποιεί το ΙΝΣΕΤΕ, σύμφωνα με την Turespana, το 2022 ο εσωτερικός τουρισμός εξακολούθησε να έχει υψηλότερο μερίδιο σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Το κύριο κίνητρο για την πραγματοποίηση ενός ταξιδιού από τους κατοίκους της Ολλανδίας ήταν παραδοσιακά οι διακοπές Ήλιου & Θάλασσας, ακολουθούμενες από το City Break, την επίσκεψη σε φίλους & συγγενείς, τον περιηγητικό τουρισμό, την πεζοπορία και τις χειμερινές διακοπές. Λόγω της πανδημικής κρίσης και της αύξησης της τηλεργασίας, παρατηρείται η τάση οι Ολλανδοί να επιλέγουν να εργάζονται εξ αποστάσεως, μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, ενώ παράλληλα να συνδυάζουν την εργασία με διακοπές (digital

της Ελλάδας στη μεγαλύτερη τουριστική έκθεση της Ολλανδίας.

2ο τρίμηνο3ο τρίμηνο4ο τρίμηνο

nomads). Οι κάτοικοι της Ολλανδίας, κατά τη διάρκεια των διακοπών τους, επιλέγουν περισσότερο σε σύγκριση με το παρελθόν διακοπές με αμάξι ή τροχόσπιτο.

Οι δημοφιλέστεροι προορισμοί των τουριστών από την Ολλανδία στην Ελλάδα το 2021 ήταν το Νότιο Αιγαίο, η Κρήτη και τα Ιόνια Νησιά.

Η ΜΚΔ (Μέση κατά Κεφαλή Δαπάνη)

των τουριστών από την Ολλανδία το 2021

ήταν 0,6% υψηλότερη από αυτή του συνόλου της χώρας (€ 706,8 έναντι € 702,4).

Το μερίδιο της ολλανδικής αγοράς το

2021

σε όρους εισπράξεων ανήλθε στο

4,0%, όταν το 2016 ήταν 3,8% και το 2019

3,0%. Η πλειονότητα των εισπράξεων για

το 2021 καταγράφηκε στο Q3 (72,4%), ενώ τα αντίστοιχα μεγέθη για τα Q1, Q2 και Q4 ήταν 1,2%, 10,0% και 16,4%.

Επίσης, η ΜΔΔ (Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση) των τουριστών από την Ολλανδία το 2021 ήταν χαμηλότερη κατά 10,4% αυτής που καταγράφεται στο σύνολο της χώρας (€ 70,5 έναντι € 78,6).

Η Μέση Διάρκεια Παραμονής των τουριστών από την Ολλανδία το 2021 ήταν υψηλότερη κατά 12,3% αυτής του συνόλου της χώρας (10,0 διανυκτερεύσεις έναντι 8,9 διανυκτερεύσεις).

Στο επίκεντρο ο θεματικός τουρισμός

Πρόσφατη μελέτη της Red Online

Marketing για λογαριασμό της

Vakantiebeurs έδειξε ότι οι επισκέπτες επιλέγουν όλο και περισσότερο τις διακο-

πές τους με βάση το θέμα, π.χ. Μόνο για Ενήλικες, all-inclusive ή road trip.

Είναι επίσης εντυπωσιακό ότι οι Ολλανδοί αναζητούν στο διαδίκτυο διακοπές all-inclusive μιάμιση φορά συχνότερα σε σχέση με τα προηγούμενη έτη, ενώ άλλα δημοφιλή θέματα αναζήτησης αφορούν οδικά ταξίδια (+52%) και κράτηση διακοπών μόνο για ενήλικες (+35%) σε σχέση με 2019. Οι διακοπές της τελευταίας στιγμής έχουν επίσης γίνει πιο δημοφιλείς (+43%). Οι πιο δημοφιλείς προορισμοί διακοπών σε ό,τι αφορά την αναζήτηση το 2022 ήταν η Ισπανία (1η θέση), η Ελλάδα (2η θέση) και η Τουρκία (3η θέση).

Η παρουσία της Ελλάδας στη Vakantiebeurs 2023, στην Ουτρέχτη

Το ιδιαίτερα θετικό κλίμα για τη χώρα μας διαπιστώθηκε από την πρώτη ημέρα σε όλες τις κατ’ ιδίαν συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν με τους επαγγελματίες της αγοράς και τους tour operators, προδιαγράφοντας για το 2023 ακόμη μεγαλύτερη αύξηση του εισερχόμενου τουρισμού από την Ολλανδία.

Η ιδιαίτερα ενισχυμένη φετινή ελληνική συμμετοχή πλαισιώθηκε από συνολικά 15 συνεκθέτες του ΕΟΤ προερχόμενους από τις Περιφέρειες Κρήτης, Ηπείρου, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Κεντρικής Ελλάδας και Βορείου Αιγαίου, τον Οργανισμό Προώθησης Ροδιακού Τουρισμού, τον Αναπτυξιακό Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης Δήμου Κω, τον

Τουριστικό Οργανισμό Χαλκιδικής, τον Δήμο Κεφαλλονιάς, τους επιχειρηματίες του κλάδου Louis Hotels, Grecotel, Lindos Olympia International Village, της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιοκτητών Επιχειρηματιών Κάμπινγκ και Sunshine Camping Club Greece.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακή ήταν η ελληνική πλατεία 500 τ.μ. που δημιουργήθηκε σε ειδικά σχεδιασμένο χώρο δίπλα στο ελληνικό περίπτερο, αναδεικνύοντας εικόνες, γεύσεις και αρώματα και προσφέροντας στους επισκέπτες τη δυνατότητα να γευτούν γνήσια ελληνική γαστρονομία.

Με την εντυπωσιακή αυτή υποδοχή, οι περισσότεροι από τους 65.000 επισκέπτες της έκθεσης μπήκαν στον παλμό των επόμενων διακοπών και γεύτηκαν το πλήθος των επιλογών που προσφέρει η τοπική γαστρονομία και ο τουρισμός εμπειρίας ελληνικών προορισμών.

Οι δράσεις ΕΟΤ

Με στόχο τη δυναμική προβολή της χώρας μας σε μια χρονιά που επανήλθαν δυναμικά στην έκθεση σχεδόν όλες οι τουριστικές αγορές, το Γραφείο Ε.Ο.Τ. Κάτω Χωρών διοργάνωσε και συντόνισε τις ακόλουθες δράσεις:

• Συμμετοχή στο theme routes, με προβολή του περιπτέρου του Ε.Ο.Τ. στο kids passport, που αφορά τις ειδικά σχεδιασμένες δραστηριότητες για παιδιά και οικογένειες, γεγονός που συνεισέφερε στην αύξηση της επισκεψιμότητας του

ελληνικού περιπτέρου και ενίσχυσε την Ελλάδα ως προορισμό οικογενειακών διακοπών.

• Διαγωνισμός με δώρα από τους συνεκθέτες και digital – graffiti photobooth ως δραστηριότητα προκάλεσαν το ενδιαφέρον των επισκεπτών του ελληνικού περιπτέρου.

• Σειρά καθημερινών παρουσιάσεων από εκπροσώπους των Ελλήνων συνεκθετών Περιφερειών και Δήμων με τίτλο «Explore Greece», για την παρουσίαση προορισμών μέσα από δραστηριότητες και εμπειρίες.

• Η Περιφέρεια Ηπείρου παρέθεσε ελαφρύ κοκτέιλ στο χώρο του ελληνικού περιπτέρου, προβάλλοντας την αυθεντική ηπειρώτικη κουζίνα και τα ελληνι-

κά προϊόντα στους συμμετέχοντες της εκδήλωσης.

• Προβολή βίντεο του Ε.Ο.Τ. σε όλες τις εισόδους του εκθεσιακού χώρου Jaarbeurs, ώστε να εμφανίζεται η εικόνα της Ελλάδας παντού και συνεχώς, καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης, στοχεύοντας στο σύνολο των επισκεπτών (κοινό, media trade κ.λπ.).

Η επόμενη έκθεση στην Ουτρέχτη θα πραγματοποιηθεί 10-14 Ιανουαρίου 2024.

Η

ΚΩΣ ΣΤΗΝ ΟΛΛΑΝΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

VAKANTIEBEURS

Τη διενέργεια σειράς επαφών με Tour Operators και ΜΜΕ της Ολλανδίας πραγματοποίησε ο Δήμος Κω στο πλαίσιο της κορυφαίας διεθνούς τουριστικής έκθεσης

της Ολλανδίας Vakantiebeurs από τις 11-15 Ιανουαρίου 2023. Οι επαφές του Δήμου Κω πραγματοποιήθηκαν μέσω της εταιρείας τουριστικού μάρκετινγκ CK Strategies. Διεξήχθη σειρά επαφών με δημοσιογράφους και εκδότες, μεταξύ των οποίων από τα μεγαλύτερα ΜΜΕ: Marie Claire, Telegraaf, Metro, Griekenland, Nos, Nautique, Grazia κ.ά.

Επίσης, έγιναν κορυφαίες Β2Β συναντήσεις με σημαντικούς Tour Οperators αλλά και Travel Agents που ειδικεύονται στον πολιτισμό, στη γαστρονομία, στον οινοτουρισμό και στα outdoor activities, όπως TUI, Sunweb, FTI, Karins Choice, And Olives, We Fly Cheap, Prijsvrij, αλλά και με αεροπορικές εταιρείες -Condor, Skyexpress, Corendon- οι οποίες στο πλαίσιο της αύξησης της ζήτησης για ταξίδια θα αυξήσουν το πτητικό τους πρόγραμμα προς το αεροδρόμιο της Κω για το 2023.

Eπικεφαλής της αποστολής ήταν η Αντιδήμαρχος Τουρισμού του Δήμου Κω, κα Σέβη Βλάχου.

Στόχος μας είναι να μεταδώσουμε στους επαγγελματίες και στο ταξιδιωτικό κοινό την εμπειρία του προορισμού «Κως ως έξυπνη επιλογή όλο το χρόνο», που συνοδεύει κάθε ενέργεια προβολής της Κω σε Ελλάδα και εξωτερικό, σημειώνει η Κα Βλάχου, υπογραμμίζοντας ότι οι επαφές στην Ολλανδία εντάσσονται στη στρατηγική επιδίωξη της Κω να αναδείξει τις δυνατότητες εναλλακτικού τουρισμού στην περιοχή και να προσελκύσει τουρίστες με υψηλά εισοδήματα. •

Στην πρώτη σελίδα του blog του επίσημου site της έκθεσης Vakantiebeurs, πρώτος ανάμεσα σε τρεις προτεινόμενους προορισμούς είναι 3 ελληνικά

νησιά που δεν βρίσκονται

ανάμεσα στα ιδιαίτερα γνω-

στά: η Αμοργός, η Ικαρία και τα Κύθηρα. Το σχετικό

δημοσίευμα αναφέρει:

«Για διακοπές στην Ελλάδα

δεν χρειάζεται απαραίτητα

να πάτε στην Κρήτη, στην Κω, στη Ρόδο, στην Κέρκυρα ή στη Ζάκυνθο. Υπάρχουν αμέτρητα μικρότερα και λιγότερο τουριστικά ελληνικά

νησιά, όπου μπορείτε να περάσετε τις διακοπές σας. Μερικές φορές

δικό τους αεροδρόμιο και πτήση από την Ολλανδία. Το island hopping, ο συνδυα-

σμός πολλών νησιών κατά τη διάρκεια των διακοπών, είναι φυσικά δυνατό και στην Ελλάδα. Στο KALA Magazine καλοκαίρι 2020 μπορείτε να διαβάσετε τα πάντα για τα άγνωστα ελληνικά νησιά Αμοργό, Ικαρία και Κύθηρα».

ΑΜΟργΟς, ΙκΑρΙΑ κΑΙ

ςΤην πρώΤη ςΕλΙδΑ Της ΕκθΕςης

ΑερομετΑφορες

Ανακάμπτει η κίνηση. Προβληματίζουν οι καθυστερήσεις.

Στο 83% της κίνησης του 2019 η Ευρώπη. Στις πρώτες θέσεις η Ελλάδα με 101%. Πρωτοστατούν οι low cost αεροπορικές εταιρείες. Προβληματίζουν οι καθυστερήσεις στα αεροδρόμια και η διαθεσιμότητα εναέριου χώρου.

Ανακάμπτει, σταδιακά αλλά

σταθερά, η αεροπορική κίνηση στην Ευρώπη. Η Ελλάδα

βρίσκεται στις πρώτες θέσεις, έχοντας φτάσει το 2022 στα -προ κρίσης- επίπεδα του 2019. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Eurocontrol (Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας), η Ευρώπη ανέκτησε το 83% της προ κρίσης κίνησης και μεταφέρει τις προβλέψεις για πλήρη ανάκαμψη στο 2025, έναντι της αρχικής πρόβλεψης για το 2024. Φυσικά, αυξητική πορεία σημειώνουν και τα οικονομικά στοιχεία των

αεροπορικών εταιρειών που βρέθηκαν σε πολύ δύσκολη θέση τα χρόνια που πέρασαν.

Οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους φαίνεται να πρωτοστατούν σε αυτή τη φάση ανάκαμψης.

Η ανάκαμψη της αεροπορικής κίνησης είναι ιδιαίτερα σημαντική και για την πορεία της τουριστικής ζήτησης, αφού, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, αποτελεί το βασικότερο μέσο μεταφοράς των τουριστών που επιθυμούν να επισκεφτούν τη χώρα μας. Η ανάκαμψη σε ευρωπαϊκό επίπεδο εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά άνιση

μεταξύ αεροπορικών εταιρειών, αεροδρομίων, προορισμών και παρόχων υπηρεσιών που σχετίζονται με τις αερομεταφορές. Σε γενικές γραμμές, τα ποσοστά ανάκαμψης ποικίλλουν κατά μέσο όρο μεταξύ 70% και 110% των επιπέδων του 2019, με ορισμένες ακραίες τιμές.

Αυτά είναι τα καλά νέα. Από την άλλη, η σταδιακή απογείωση των αεροπορικών πτήσεων σκιάζεται από μια σειρά από προβληματισμούς και ανησυχίες, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν αιτίες επιβράδυνσης και που οδήγησαν σε επανεκτίμηση των προβλέψεων πλή-

ρους ανάκαμψης ένα χρόνο αργότερα από την προηγούμενη πρόβλεψη. Τη χρονιά που πέρασε, χιλιάδες πτήσεις

ακυρώθηκαν και μεγάλες καθυστερήσεις παρατηρήθηκαν στα αεροδρόμια, δημιουργώντας έντονα προβλήματα στους ταξιδιώτες, με βασική αιτία την έλλειψη προσωπικού.

Ο Eurocontrol αναμένει ότι το 2023 η συνολική κίνηση θα φτάσει το 92% των επιπέδων προ-COVID.

Ωστόσο, εκφράζει ανησυχίες για τις καθυστερήσεις στα αεροδρόμια και τη διαθεσιμότητα εναέριου χώρου, αλλά

και για μια σειρά από άλλες παραμέτρους, όπως η οικονομική ύφεση, ο πληθωρισμός και η συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία.

Σε αυτά θα ήταν εύλογο να προσθέσουμε την ανησυχία για τις εξελίξεις σε υγειονομικό επίπεδο, που αν και δεν καταγράφονται στην εξεταζόμενη αναφορά του Eurocontrol -ίσως γιατί όταν συντάχτηκε, το θέμα δεν είχε ακόμα αποκτήσει σημασία- αναφέρεται από ανθρώπους της αγοράς.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η απογείωση της αεροπορικής κίνησης έχει ήδη ξεκινήσει και οι βασικότεροι προβληματισμοί αφορούν την ταχύτητα με την οποία θα εξελιχθεί και τη διαχείριση

της ανοδικής της πορείας.

Αεροπορική Κίνηση

Όπως προαναφέρθηκε, η Ευρώπη είδε τις πτήσεις της να ανακάμπτουν, φτάνοντας το 2022 στο 83% της κίνησης του 2019, με 9,3 εκατομμύρια πτήσεις, μόλις 1,8 εκατομμύρια λιγότερες από το 2019.

του 2019, φτάνοντας στο 101% του όγκου που είχε καταγραφεί τρία χρόνια

Η

Ελλάδα τα πήγε πολύ καλά, κατακτώντας μία από τις πρώτες θέσεις στη σχετική λίστα ανάκαμψης της κίνησης σε σχέση με το 2019.

Συγκεκριμένα, ξεπέρασε τα επίπεδα

EUROCONTROL:

νωρίτερα. Η Γερμανία ανέκτησε το 75% της εναέριας κυκλοφορίας του 2019, η Γαλλία το 86%, η Ισπανία το 91% και η Πορτογαλία το 96%. Η Αλβανία έφτασε στο 137% του 2019.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας, όπως έχει ήδη γνωστοποιήσει, μεταθέτει για ένα έτος αργότερα -δηλαδή στο 2025- από

Τρία σενάρια για την εξέλιξη της αεροπορικής κίνησης το 2023

Οι προβλέψεις δημοσιεύτηκαν στις 15 Δεκεμβρίου 2022 (Έτος βάσης 2019)

τις αρχικές προβλέψεις την εκτίμηση για ολική επαναφορά της ευρωπαϊκής αεροπορικής κίνησης στα επίπεδα του 2019. Οι λόγοι, όπως προαναφέρθηκε, είναι η οικονομική ύφεση, ο πληθωρισμός και ο κίνδυνος να συνεχιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Το 2022 οι αεροπορικές εταιρείες και τα αεροδρόμια στην Ευρώπη δέχτηκαν σχεδόν 2 δισεκατομμύρια επιβάτες, έναντι 2,42 δισεκατομμυρίων το 2019, με «έντονες ανισότητες» ανάλογα με τις χώρες και τους αερομεταφορείς. Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν όλες τις αναχωρήσεις και αφίξεις σε ευρωπαϊκό έδαφος.

Αεροπορικές εταιρείες

Για πρώτη φορά από την έναρξη της πανδημίας, οι αεροπορικές εταιρείες είδαν τους ισολογισμούς τους να περνούν από το «κόκκινο» σε θετικό πεδίο, με την καταναλωτική ζήτηση να αποδεικνύεται ανθεκτική, παρά την αύξηση των τιμών των εισιτηρίων που προκάλεσε η ενεργειακή κρίση και την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών σε όλη την Ευρώπη.

Κορυφαίες στην ανάκαμψη των αεροπορικών εταιρειών το 2022 ήταν οι εταιρείες χαμηλού κόστους (low cost), ανακτώντας το 85% του χαμένου εδά-

φους από το 2019, έναντι του 75% των κλασικών αερομεταφορέων.

Το έτος έκλεισε με μερίδιο αγοράς

32,3%, ακριβώς πίσω από τους κύριους μεταφορείς (32,4%). Οι πτήσεις charter παρουσίασαν αυξημένη ζήτηση στα τέλη του 2021 και στις αρχές του 2022, αλλά επηρεάστηκαν άμεσα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, και σταθεροποιήθηκαν από τον Μάρτιο στο -20% έναντι του 2019. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες του έτους παρουσίασαν άνοδο της ζήτησης. Οι εταιρείες χαμηλού κόστους γνώρισαν τη μεγάλη επιτυχία ανάκτησης της κίνησης το 2022.

Μετά από μια βουτιά με το κύμα της «Όμικρον», ανέκαμψαν γρήγορα για να ανταποκριθούν στην υψηλή ζήτηση, καθώς οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί είχαν αρθεί. Οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους έκλεισαν τη χρονιά στο -15%, με μερίδιο αγοράς 32,3%, μόνο ελαφρώς πίσω από τους κύριους μεταφορείς.

Τις καλύτερες επιδόσεις είχαν η Wizz Air (που έφτασε στο 114% των πτήσεων του 2019).

Η Ryanair ενίσχυσε την πρώτη θέση της στην Ευρώπη πραγματοποιώντας το 2022 το 109% των πτήσεων που είχε κάνει τρία χρόνια νωρίτερα, όπως και η Volotea. Οι πτήσεις της Air France ανήλθαν στο 80% του επιπέδου του 2019, οι πτήσεις της Lufthansa στο 72%, λίγο καλύτερα από την British Airways (71%), σύμφωνα με τον Eurocontrol.

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ 10 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Η Ryanair παραμένει και το 2022 σταθερά, για όγδοη συνεχή χρονιά, ο κορυφαίος αερομεταφορέας της Ευρώπης.

Η εταιρεία έκλεισε το 2022 (με ημερήσιο μέσο όρο 2.536 πτήσεις) στο +9% των επιπέδων του 2019, συνεχίζοντας την αναπτυξιακή της πορεία.

Η easyJet, που είχε πληγεί κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της πανδημίας λόγω ταξιδιωτικών περιορισμών προς/ από το Ηνωμένο Βασίλειο, ανέκτησε τη δεύτερη θέση στην κατάταξη (από 5η πέρυσι), με μέσο όρο 1.335 ημερήσιες πτήσεις (-20% έναντι 2019), κυρίως λόγω των δυνατών εποχιακών καλοκαιρινών της επιδόσεων.

Η Turkish Airlines παρέμεινε ισχυρή όλο τον χρόνο, συμπεριλαμβανομένου του καλοκαιριού που λειτούργησε πάνω από τα επίπεδα του 2019, ωστόσο έπεσε μία θέση, πηγαίνοντας στην τρίτη (με 1.245 καθημερινές πτήσεις, -7% έναντι 2019).

Τρεις εταιρείες καταλαμβάνουν τις θέσεις 4-6. Οι Lufthansa, Air France και KLM. Και οι τρεις είναι παραδοσιακοί μεταφορείς προγραμματισμένων πτήσεων και επανακάμπτουν πιο αργά από τις

Λειτουργικά κέρδη των βασικών αεροπορικών εταιρειών (Αποτελέσματα 9μήνου 2022 vs. 2021)

“ Η Ελλάδα τα πήγε πολύ καλά, κατακτώντας μία

TOP 10 ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Μέσος Αριθμός Ημερήσιων Πτήσεων (Αφίξεις / Αναχωρήσεις) 2019 έναντι 2022

Πηγή: EUROCONTROL

ομόλογες εταιρείες χαμηλού κόστους. Ειδικότερα, η Lufthansa (-29% έναντι 2019) είχε μια πολύ αργή ανάκαμψη της γερμανικής εσωτερικής ζήτησης, με αύξηση των εναλλακτικών μεθόδων μετακίνησης και μειωμένα επαγγελματικά αεροπορικά ταξίδια.

Όπως και το 2021, η Wizz Air διατηρεί την 7η θέση, με 672 πτήσεις καθημερινά, και παραμένει ο κορυφαίος από τους 10 αερομεταφορείς σε ό,τι αφορά τον ισχυρότερο ρυθμό ανάπτυξης (+14%), σε σύγκριση με το προ πανδημίας 2019. Ο αερομεταφορέας έχει επεκτείνει έντονα τις δραστηριότητές του σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Αλβανία.

Με την άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών στο Ηνωμένο Βασίλειο, η British Airways επανέρχεται στην πρώτη δεκάδα

(θέση που είχε χάσει στη λίστα το 2021), στην 8η θέση.

Ωστόσο, ο αερομεταφορέας απέχει ακόμη από το επίπεδο του 2019 (-29%), με κατά μέσο όρο 644 πτήσεις ημερησίως το 2022.

Η Vueling ανέβηκε μία θέση έναντι του 2021, στην 9η θέση, χάρη στην ισχυρή ανάκαμψη της εσωτερικής αγοράς στην Ισπανία και μια πολύ δυνατή περίοδο διακοπών. Η SAS ολοκληρώνει τη χρονιά με απώλεια της κίνησής της σε σύγκριση με το 2019, της τάξης του -35% (τη μεγαλύτερη στην πρώτη δεκάδα), ολισθαίνοντας στη 10η θέση.

Επιπρόσθετα με την αδύναμη ανάκαμψη της σκανδιναβικής αγοράς, η SAS επλήγη από απεργίες από το προσωπικό επίγειας εξυπηρέτησης στην Κοπεγχάγη

την άνοιξη και από το συνδικάτο πιλότων αργότερα τον Ιούλιο.

Η μόνη απουσία από τη λίστα του 2021 είναι η Pegasus Airlines, που βρίσκεται τώρα στην 11η θέση.

Όπως συνέβη τόσο το 2020 όσο και το 2021, η Eurowings και η Norwegian Air Shuttle παραμένουν απούσες από τη λίστα TOP 10 και αυτή τη στιγμή βρίσκονται στη 12η και 14η θέση αντίστοιχα.

Αεροδρόμια – Φόβοι για τις καθυστερήσεις

Τα κορυφαία αεροδρόμια της Ευρώπης δυσκολεύτηκαν να ανακτήσουν περισσότερο από το 83% της κίνησης του 2019. Το Istanbul iGA κατέλαβε την πρώτη θέση, έχοντας περίπου το 100% των επιπέδων του 2019.

Ο Eurocontrol αναμένει ότι το 2023 η συνολική κίνηση θα φτάσει το 92% των επιπέδων προ-COVID.

Εκτιμά ότι η χρονιά που μόλις ξεκίνησε θα είναι δύσκολη, καθώς το στοίχημα είναι να περιοριστούν οι καθυστερήσεις πτήσεων, κάτι που επηρέασε πολλούς

Οι τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων

Ο πληθωρισμός στην ΕΕ αναμένεται να είναι κατά μέσο όρο 9,3% το 2022. Οι υψηλές τιμές στο τέλος του 2022, προβλέπει ο Eurocontol, θα παραμείνουν υψηλές και το 2023. Όπως δείχνουν τα διαθέσιμα

στοιχεία από την αρχή του 2022 έως και τον Οκτώβριο, οι τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων έχουν αυξηθεί κατά 14% σε σύγκριση με το 2021 (με τη μεγαλύτερη αύξηση να αγγίζει το +29% τον Ιούλιο του 2022), πολύ πάνω από το μέσο ποσοστό πληθωρισμού στην οικονομία. Η αύξηση στις τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων ξεπέρασε τον πληθωρισμό, αρχίζοντας από τον Απρίλιο 2022. Η μεγάλη αυτή αύξηση αντικατοπτρίζει, μεταξύ άλλων, τη διαρκή ζήτηση, τις μειωμένες επιλογές πτήσης και τις υψηλότερες τιμές καυσίμων αεροσκαφών. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το κόστος και το περιθώριο κέρδους μερικών δρομολογίων, ιδιαίτερα από τη Σκανδιναβία, έχει επίσης επηρεαστεί από το «κλείσιμο» του εναέριου χώρου, που έχουν αναγκάσει τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες να πετούν προς μερικούς προορισμούς πραγματοποιώντας μεγαλύτερα σε απόσταση δρομολόγια.

Πόσο αυξημένες (%) ήταν το 2022

οι τιμές του πληθωρισμού και των αεροπορικών εισιτηρίων σε σύγκριση με το 2021 (EU 27)

ΙΑΝ. ΦΕΒ. ΜΑΡ. ΑΠΡ. ΜΑΪ. ΙΟΥΝ. ΙΟΥΛ. ΑΥΓ. ΣΕΠΤ. ΟΚΤ.

Συνολικός ΠληθωρισμόςΑεροπορικά Εισιτήρια

Πηγή: EUROSTAT

“

Για πρώτη φορά από την έναρξη της

πανδημίας, οι αεροπορικές

εταιρείες είδαν τους

ισολογισμούς τους να περνούν από το «κόκκινο» σε θετικό πεδίο. ”

ταξιδιώτες, κυρίως στις αρχές του καλοκαιριού του 2022.

Λόγω της έλλειψης εργατικού δυναμικού στα αεροδρόμια, ο αριθμός των πτήσεων που έφτασαν και αναχώρησαν στην ώρα τους ανήλθε αντίστοιχα σε 72% και 66% του συνόλου, δηλαδή 6 ή 7 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα σε σχέση με το 2019.

Ο Eurocontrol τονίζει ότι πρέπει να λυθούν ζητήματα διαθεσιμότητας εναέριου χώρου, σημείων συμφόρησης στον τομέα, αυξανόμενης ζήτησης και αλλαγών στο σύστημα.

Όλα αυτά, υπογραμμίζει, σημαίνουν ότι το 2023 θα χρειαστούν τεράστιες προσπάθειες από τον ίδιο τον Οργανισμό και από όλους τους επιχειρησιακούς παράγοντες για να ανταποκριθούν στις

δυσκολίες χωρητικότητας και να περιορίσουν τις καθυστερήσεις.

Οι καθυστερήσεις και η χρονική ακρίβεια σε όλο το δίκτυο, όπως προαναφέρθηκε, ήταν χειρότερες από το 2019, καθώς η ταχύτητα της καλοκαιρινής ανάκαμψης είδε το προσωπικό και τις ελλείψεις δυναμικότητας σε ολόκληρο τον κλάδο να μην μπορούν να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες.

Η χρονική ακρίβεια στις αφίξεις και στις αναχωρήσεις έφτασαν στο 72% και 66% αντίστοιχα, βαθμολογία χαμηλότερη κατά περίπου 6-7 τοις εκατό και στις δύο περιπτώσεις από το 2019.

Η εικόνα ήταν χειρότερη -λόγω αυξημένης κίνησης- το καλοκαίρι, μειώνοντας

τη χρονική ακρίβεια και στις δύο περιπτώσεις στο 40-50%.

Όπως σημειώνει ο Eurocontrol: «Χωρίς δυστυχώς να διαφαίνεται τέλος στον

πόλεμο στην Ουκρανία, η μη διαθεσιμότητα εναέριου χώρου θα συνεχίσει να διαταράσσει τις αεροπορικές ροές και να ασκεί πίεση σε ορισμένους τομείς.

Αυτό θα επιδεινωθεί περαιτέρω με τη αυξημένη ζήτηση για εναέριο χώρο, καθώς οι αεροπορικές εταιρείες παραδίδουν καινούρια αεροσκάφη και η ζήτηση από τις βασικές ασιατικές αγορές επιστρέφει σταδιακά μετά την απόφαση της Κίνας τον Δεκέμβριο του 2022 να χαλαρώσουν οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί και να ανοίξουν ξανά τα διεθνή αεροπορικά ταξίδια. Φυσικά αυτά απομένει να επιβεβαιωθούν από τις εξελίξεις».

Όλα αυτά σημαίνουν ότι το 2023 πρόκειται να είναι η πιο απαιτητική χρονιά για το δίκτυο, όσον αφορά την αντιστοίχιση της χωρητικότητας με τη ζήτηση και την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων. Είναι δεδομένο ότι θα απαιτηθούν τεράστιες προσπάθειες από το δίκτυο του Eurocontrol, που ήδη σχεδιάζει προσεκτικά τις αντιδράσεις του με βάση την εμπειρία του 2022.

“

Η μη διαθεσιμότητα εναέριου χώρου θα συνεχίσει να διαταράσσει

τις αεροπορικές ροές

και να ασκεί πίεση σε ορισμένους τομείς. ”

Επανασχεδιάζοντας

συνέδριο σέΤέ

Ο ελληνικός τουρισμός κατάφερε σε ένα περιβάλλον πρωτόγνωρων δυσκολιών το 2022 να δώσει μια ισχυρή στήριξη στην ελληνική οικονομία. Το συνέδριο

του ΣΕΤΕ, κοιτώντας την επόμενη μέρα, επικέντρωσε τη θεματολογία του σε όλα αυτά, τα μικρά και τα μεγάλα, που χρειάζεται ο ελληνικός τουρισμός, για να μπορέσει να συνεισφέρει αποφασιστικά στη μετάβαση της Ελλάδας στην αειφόρο ανάπτυξη. Σκανάρεται

Tο στοίχημα της μετάβασης της

Ελλάδας στη βιώσιμη ανάπτυξη

με αρωγό και βασικό συντε-

λεστή τη μοναδικότητα του

εγχώριου τουριστικού προϊόντος πραγματεύτηκε ο ΣΕΤΕ στο φετινό του Συνέδριο, με τίτλο «Reimagining success» και κεντρικό μήνυμα το #someTHRIVEdifferent. Τα μηνύματα και τα συμπεράσματα του συνεδρίου αποκτούν ουσιαστική αλλά και συμβολική

σημασία σήμερα, που βρισκόμαστε στην αρχή μια καινούριας χρονιάς, αλλά και μπροστά στην εκλογική διαδικασία που

θα αναδείξει το επόμενο κυβερνητικό σχήμα. Είναι μια περίοδος που τα κόμματα θα επανασχεδιάσουν / επανεξετάσουν τα προγράμματά τους γενικότερα αλλά και ειδικότερα για τον τουρισμό. Επιδίωξη, μεταξύ άλλων, του συνεδρίου ήταν να διερευνήσει και να αναδείξει στόχους, αξιοποιώντας κατευθύνσεις και εμπειρία από διεθνείς και εγχώριες βέλτιστες πρακτικές. Ομιλητές από τον χώρο της πολιτικής, της οικονομίας, του ευρύτερου τουριστικού τομέα, του πολιτισμού και των εφαρμοσμένων τεχνών παρουσίασαν το πλαίσιο του στρατηγικού

προσανατολισμού για την επόμενη μέρα του Ελληνικού Τουρισμού, ως μοχλού επιτάχυνσης της ανταγωνιστικότητας της χώρας. Η Τουριστική Αγορά παρουσιάζει σε αυτό το άρθρο, με πολύ συνοπτικό τρόπο, μερικά από τα βασικότερα σημεία των τοποθετήσεων. Παράλληλα, με την χρήση των QR codes, παρέχει τη δυνατότητα σε όσους το επιθυμούν να παρακολουθήσουν αναλυτικά τις ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις, συζητήσεις, τοποθετήσεις και ομιλίες που πραγματοποιήθηκαν, βλέποντας τα σχετικά βίντεο.

την επιτυχία για τον Ελληνικό Τουρισμό

Γιάννης Ρέτσος, Πρόεδρος του ΣΕΤΕ «Τα επόμενα χρόνια, θα κληθούμε όλοι μας να προσαρμοστούμε στις σύγχρονες ανάγκες και στις νέες προτεραιότητες.

Κυβέρνηση, τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρηματίες, εργαζόμενοι, θα είμαστε κρίκοι στην ίδια αλυσίδα μεγάλων αλλαγών. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι μπροστά μας έχουμε τη μεγάλη ευκαιρία για μια μακροχρόνια, σταθερή πορεία ανόδου του ελληνικού τουρισμού. Πάντα, όμως, με το μυαλό σε ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης. Ένα μοντέλο ανάπτυξης που δεν θα δίνει έμφαση μόνο στα οικονομικά στοιχεία και στα νούμερα. Σε ένα μοντέλο ανάπτυξης που θα υπολογίζει και άλλες παραμέτρους, θα σέβεται το περιβάλλον, τους προορισμούς, τους ανθρώπους».

Γιάννης Ρέτσος: Παρακολουθήστε το πλήρες video στο Youtube.

Βασίλης Κικίλιας, Υπουργός Τουρισμού

Ο ΕΟΤ, ο ΣΕΤΕ, η Μarketing Greece και το ΙΝΣΕΤΕ έχουν κάνει πράξη τη συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η συνεργασία που αναπτύχθηκε με πολύ καλά αποτελέσματα τα τελευταία χρόνια με το Υπουργείο Τουρισμού στήριξε ουσιαστικά την προσπάθεια για την ολική επαναφορά του ελληνικού τουρισμού μετά την πανδημία. Ο ΣΕΤΕ παρουσίασε μια ολοκληρωμένη πρόταση για την τουριστική ανάπτυξη της χώρας τα επόμενα χρόνια. Σε αυτή τη φάση, γίνεται μια προτεραιοποίηση των έργων που μπορούν να ξεκινήσουν, ώστε οι προορισμοί μας να αναβαθμίσουν τις υποδομές τους και την παρουσία τους ως τουριστικοί προορισμοί».

Βασίλης Κικίλιας: Παρακολουθήστε το πλήρες video στο Youtube.

Πρώτο πάνελ συζήτησης

Συμμετείχαν οι κ.κ. Άκης Σκέρτσος, Υπουργός Επικρατείας και αρμόδιος για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου, Κυριάκος Πιερρακάκης, Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, και Κώστας Α. Καραμανλής, Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, σε μια ζωντανή συζήτηση με τον Πρόεδρο του ΣΕΤΕ, κ. Γιάννη Ρέτσο.

Άκης Σκέρτσος, Υπουργός Επικρατείας, αρμόδιος για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου «Η Κυβέρνηση συμφωνεί με τους άξονες της Εθνικής Στρατηγικής για τον Τουρισμό 2030 που υπέβαλε ο ΣΕΤΕ και δρομολογεί τη σύσταση Κεντρικού Οργάνου που θα αναλάβει την ωρίμαση 39 κρίσιμων έργων υποδομών, βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, σε 26 προορισμούς με μεγάλη τουριστική κίνηση. Για ορισμένα έχει εξευρεθεί η χρηματοδότηση μέσω των γνωστών εργαλείων (Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και Πρόγραμμα Αγροτικής ανάπτυξης) και είμαστε στη φάση ταυτοποίησης της χρηματοδότησης για τα υπόλοιπα».

«Προκλήσεις και Προοπτικές Ανάπτυξης του Ελληνικού Τουρισμού»

Σύγχρονος Πολιτισμός & brand Ελλάδα: Παρακολουθήστε το πλήρες video στο Youtube.

ροδρόμια να μπορέσουν να ανταποκριθούν στο κρίσιμο έργο που παρέχουν. Φέτος το καλοκαίρι δεν είχαμε τα προβλήματα όπως άλλα αεροδρόμια στο εξωτερικό με τις καθυστερήσεις και τις ακυρώσεις πτήσεων. Αυτό δεν ήταν τυχαίο. Συνέβη έπειτα από την εργασιακή ειρήνη που επετεύχθη με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας».

Σύγχρονος Πολιτισμός και το brand Ελλάδα

ξης στη χώρα μας, καθώς παρότι έχουμε ένα δυνατό πολιτιστικό και τουριστικό brand ως χώρα, τώρα αρχίζουμε να τα συνδέουμε.

Ο πολιτιστικός τουρισμός δεν εξαντλείται στο αρχαιολογικό σκέλος, καθώς προσθέτοντας στο μείγμα τα εικαστικά, τα φεστιβάλ, τη μουσική, το θέατρο, αλλά και τη χειροτεχνία, προσελκύουμε περισσότερους και διαφοροποιημένους επισκέπτες, όπως φαίνεται και από την περίπτωση της Αθήνας. Με στρατηγικές όπως τα τοπικά πολιτιστικά masterplan και τον σχεδιασμό σύγχρονων πολιτιστικών εμπειριών, μπορούμε να συνεισφέρουμε ουσιαστικά στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη όλης της χώρας».

Ιωάννα Δρέττα, CEO Marketing Greece

Κυριάκος Πιερρακάκης, Υπουργός

Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης

«Τα ψηφιακά βήματα βοήθησαν στην

εξέλιξη και στην ανάπτυξη της χώρας. Οι δράσεις του Υπουργείου αφορούν όλους

τους κλάδους της οικονομίας. Παράδειγμα

σχετικών δράσεων για τον τουρισμό αποτελούν το Εύβοια pass και το Σάμος pass.

Ιδιαίτερη έμφαση, θα δοθεί από την κυβέρνηση στις επενδύσεις για την τηλεπικοινωνιακή κάλυψη όλων των περιοχών της Ελλάδας. Στόχος είναι να καλυφθεί όλη η Ελ-

λάδα με οπτική ίνα έως το 2027, μια εξέλιξη που θα βοηθήσει τόσο την τουριστική ανάπτυξη της χώρας όσο και τους κατοίκους».

Κώστας Καραμανλής, Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών

«Το νέο σχέδιο υποδομών έχει στόχευση

και στον Τουρισμό. Γίνεται μεγάλη προσπάθεια για την περαιτέρω ανάπτυξη των αεροδρομίων. Μετά την παραχώρηση του αεροδρομίου της Καλαμάτας, θα δούμε ποια άλλα αεροδρόμια μπορούν, επίσης, να παραχωρηθούν ή να γίνει χρήση ΣΔΙΤ, όπου το κράτος κρατά το αεροδρόμιο και δίδεται η διαχείριση σε ιδιώτες, ώστε και αυτά τα αε-

Ένα ενδιαφέρον fireside chat μεταξύ των Νικόλα Γιατρομανωλάκη, Υφυπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, αρμόδιο για θέματα Σύγχρονου Πολιτισμού, και της Ιωάννας Δρέττα, CEO Marketing Greece.

Θέμα, η διαδρομή από την αναγνώριση των πολιτιστικών πόρων ως την ανάπτυξη ελκυστικών τουριστικών προϊόντων, που προσφέρουν ολοκληρωμένη εμπειρία στον επισκέπτη.

Νικόλας Γιατρομανωλάκης, Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, αρμόδιος για θέματα Σύγχρονου Πολιτισμού.

«Η πολιτιστική διάσταση του τουρισμού προσφέρει τεράστια περιθώρια ανάπτυ-

Η

κα Δρέττα επικεντρώθηκε στη σημασία ανάπτυξης της ταυτότητας των προορισμών. Ο σύγχρονος πολιτισμός, το θέατρο, οι τέχνες, η πολιτιστική κληρονομιά, η χειροτεχνία είναι πολύτιμα στοιχεία για το χτίσιμο της ταυτότητας ενός προορισμού και έχουν τη δύναμη να αλλάξουν την εικόνα του. Τα παραδείγματα της Ηπείρου αλλά και της πόλης της Αθήνας είναι χαρακτηριστικά και αναλύθηκαν από τους δύο συνομιλητές.

Επαναπροσδιορίζοντας τη Σχέση του Τουρισμού με τις Τοπικές Κοινωνίες: Παρακολουθήστε το πλήρες video στο Youtube.

Κατεβάστε ολόκληρη τη μελέτη ΕΔΩ σκανάροντας το ακόλουθο QR code:

θέσουμε την κοινωνική βιωσιμότητα του τουρισμού ως την πρώτη μας προτεραιότητα».

Jelka Tepšić, Αντιδήμαρχος Ντουμπρόβνικ

προορισμούς σε όλο τον κόσμο. Αυτό που συμβαίνει στη Βενετία είναι το μέλλον όλων των προορισμών, αν δεν ξανασκεφτούμε

τον σκοπό και τον τρόπο διαχείρισης του τουρισμού. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την ευημερία των ανθρώπων, των τόπων και του πλανήτη ως τον νέο πολικό αστέρα, έναν πλοηγό που θα μας καθοδηγήσει να τοποθετήσουμε τις δυναμικές κοινότητες στο κέντρο όλων αυτών που σχεδιάζουμε και υλοποιούμε».

Το Ελληνικό Ταλέντο στην Πρώτη Γραμμή του Μέλλοντος

Τουρισμός και Τοπικές κοινωνίες. Επανεξετάζοντας τη σχέση τους. Επιτυχημένα παραδείγματα τουριστικών προϊόντων από το διεθνές περιβάλλον, που κατάφεραν να επαναλανσαριστούν, αφού επαναπροσδιόρισαν τις σχέσεις με τις τοπικές κοινωνίες.

Η Valeria Duflot, Συνιδρύτρια και Εμπνεύστρια της Venezia Autentica, η Jelka Tepšić, Αντιδήμαρχος Ντουμπρόβνικ, και ο Graeme Jackson, Head of Strategic Partnerships The Travel Foundation, μοιράστηκαν πληροφορίες από προσωπικές εμπειρίες και παραδείγματα από τις πόλεις τους, κατά τη διάρκεια του δεύτερου πάνελ συζήτησης με τίτλο «Επαναπροσδιορίζοντας τη Σχέση του Τουρισμού με τις Τοπικές Κοινωνίες» powered by Toposophy.

Peter Jordan, Head of Insights της Toposophy

«Από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, μέχρι τις αυξανόμενες τιμές και την επιστροφή του υπερτουρισμού, οι πόλεις, οι κωμοπόλεις και τα χωριά μας αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις των παγκόσμιων κραδασμών και πιέσεων. Είναι σημαντικό να ανταποκριθούμε σε αυτές τις παγκόσμιες προκλήσεις με κοινές λύσεις σε τοπικό επίπεδο, θέτοντας ερωτήσεις σχετικά με το τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, της υγείας, της αλληλεγγύης, της υποστήριξης, της ζωτικότητας και της δράσης στις τοπικές μας κοινότητες, αλλά και να

«Το έργο Respect the City μας βοήθησε να εντοπίσουμε νέες ευκαιρίες που προέκυψαν από την κρίση που δημιουργήθηκε λόγω του Covid-19, και είμαστε αποφασισμένοι να το αναπτύξουμε περαιτέρω. Μέσω της υιοθέτησης λύσεων που συνάδουν με τις αρχές της “ευφυούς πόλης”, όπως η “ευφυής” στάθμευση, η κοινή χρήση αυτοκινήτου, η online κράτηση για λεωφορεία, η παρακολούθηση μέσω κάμερας, καθώς και η παροχή ενός ειδικά σχεδιασμένου δωματίου ελέγχου, καταφέραμε να κατανοήσουμε καλύτερα τις ανάγκες του τουρισμού, ενώ παράλληλα μειώσαμε την πίεση που ασκείτο στις τοπικές κοινωνίες. Συμπερασματικά, δεσμευόμαστε ότι θα διασφαλίσουμε τη φήμη του Ντουμπρόβνικ ως ενός εξαιρετικού μέρους για όλους: κατοίκους και επισκέπτες».

Graeme Jackson, Head of Strategic Partnerships, The Travel Foundation

«Είναι σαφές ότι η επιχειρηματικότητα όπως την έχουμε συνηθίσει δεν αποτελεί πλέον βιώσιμη επιλογή. Οι προορισμοί και οι τουριστικές επιχειρήσεις πρέπει να επανεκτιμήσουν τα δεδομένα και να ανταποκριθούν με ριζοσπαστικό τρόπο. Για να κατανοήσουμε καλύτερα τις ανάγκες των κοινοτήτων, πρέπει να ορίσουμε νέους καίριους δείκτες απόδοσης (KPI’s), που να αντικατοπτρίζουν μια άνευ προηγουμένου κατάσταση, και να διασφαλίσουμε ότι ο τουρισμός λειτουργεί προς όφελος της κοινωνίας, ώστε να μπορέσει ουσιαστικά να αποτελέσει μία “δύναμη για το καλό”».

Valeria Duflot, Συνιδρύτρια και Εμπνεύστρια της Venezia Autentica

«Η τοπική κοινωνία της Βενετίας βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης.

Αυτή είναι μια ιστορία προειδοποίησης για

Με την πίστη ότι η μοναδικότητα του ελληνικού προϊόντος ορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την αισθητική της χώρας μας, το τρίτο πάνελ, με τίτλο «Το Ελληνικό Ταλέντο στην Πρώτη Γραμμή του Μέλλοντος», συγκέντρωσε εξέχοντες Έλληνες δημιουργούς από τον χώρο της αρχιτεκτονικής και του design.

Οι κ.κ. Μαργαρίτα Βεντουράκη, Senior Project Designer Betaplan S.A., Λύδια Βουσβούνη, Σχεδιάστρια Μόδας, Συνιδρύτρια και Creative Director KIÓHNE, Θωμάς Δοξιάδης, Principal, doxiadis+ Architects & Landscape Architects, Έλια Λαμπίρη, Ceramist Mud Lab, Βαγγέλης Λιάκος, Συνιδρυτής Beetroot design group συνομίλησαν για την έννοια του κάλλους, την εξέλιξη της αισθητικής στην Ελλάδα και τα στοιχεία που την κάνουν μοναδική, τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους ξένους επισκέπτες. •

Το Ελληνικό Ταλέντο στην Πρώτη Γραμμή του Μέλλοντος: Παρακολουθήστε το πλήρες video στο Youtube.

Τα λειτουργικά στοιχεία που χτίζουν ατμόσφαιρα

Οι σύγχρονες τάσεις στο design των ξενοδοχείων επηρεάζουν, εκτός των άλλων, και την επιλογή των επίπλων, τόσο όσον αφορά τα δωμάτια και τους κοινόχρηστους χώρους όσο και τους χώρους εστίασης, αναψυχής, ευεξίας αλλά και στους εξωτερικούς χώρους.

τα έπιπλα ενός ξενοδοχείου μπορεί -και πρέπει- να συνδυάζεται η απαραίτητη λειτουργικότητα και αντοχή ενός επαγγελματικού «εργαλείου»

με το design που θα χτίσει την προσωπικότητα και την ατμόσφαιρα του ξενοδοχείου. Μοντέρνο, κλασικό, παραδοσιακό, φιλικό στο περιβάλλον, άνετο… επιλέξτε με προσοχή αυτό που σας ταιριάζει. Είτε πρόκειται για ένα νέο ξενοδοχείο είτε για ανακαίνιση ή ακόμα και για αλλαγή στυλ και κατηγορίας της μονάδας, τα έπιπλα, εκτός από λειτουργικά, πρέπει να εκπέμπουν τον ιδιαίτερο σχεδιασμό και χαρακτήρα του ξενοδοχείου και να δημιουργούν μια θετική εμπειρία φιλοξενίας στους επισκέπτες.

Κάθε κομμάτι της επίπλωσης πρέπει να συμπληρώνει το ένα το άλλο, αποτελώντας ουσιαστικό μέρος του συνολικού concept του ξενοδοχείου, δίνοντας τη δυνατότητα στον επισκέπτη να απολαύσει μια ολοκληρωμένη εμπειρία άνεσης και λειτουργικότητας, συνδυασμένης

αρμονικά με καλαίσθητη εμφάνιση. Η επιλογή των επίπλων ενός καταλύματος αποτελεί πολύ συχνά δυσεπίλυτο γρίφο, τόσο για τον επιχειρηματία επενδυτή

όσο και για τον αρχιτέκτονα ή το διακοσμητή, και ταυτόχρονα ένα δυνατό σύμμαχο, τον κύριο παίκτη αρνησικυρίας, αυτόν που, ασκώντας veto, καθορίζει με την εμφάνισή του την «ταυτότητα» του χώρου.

Στο πλαίσιο κατά το οποίο η φιλοσοφία του σύγχρονου επισκέπτη μεταβάλλεται ως προς τις απαιτήσεις, αυτό που λέμε design, εμφάνιση, στυλ επηρεάζει άμεσα τη δημοτικότητα ενός ξενοδο-

“

Κάθε κομμάτι της επίπλωσης πρέπει να συμπληρώνει το ένα το άλλο, αποτελώντας ουσιαστικό μέρος του συνολικού concept του ξενοδοχείου.

χείου και κατ’ επέκταση την επιλογή του πελάτη.

Η νοοτροπία του σύγχρονου ταξιδιώτη έχει αλλάξει, δεν αναζητά πλέον απλά ένα δωμάτιο για να περάσει το βράδυ του αλλά μια «ιδανική εμπειρία».

Ο χώρος στον οποίο θα καταλύσει αποτελεί μεγάλο μέρος της εμπειρίας των διακοπών του και βασικό κριτήριο για την επιλογή του και αυτό φαίνεται από τις κριτικές και τις αξιολογήσεις

που κάνει για τα καταλύματα στα οποία διαμένει στα κοινωνικά δίκτυα και στις διάφορες πλατφόρμες κρατήσεων και τουριστικών πληροφοριών.

Το έπιπλο ως επένδυση

Η επίπλωση ενός καταλύματος είναι δύσκολη υπόθεση, καθώς αφενός αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες δαπάνες για μια επένδυση αφετέρου είναι το είδος εκείνο του εξοπλισμού που καθορίζει το ύφος και το στυλ όλης της μονάδας. Η επιλογή των κατάλληλων επίπλων παίζει πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Βέβαια, η πληθώρα επιλογών από τις προτάσεις της αγοράς, καθώς και η δυνατότητα ειδικών κατασκευών απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις, τόσο γύρω από τα υλικά που θα επιλεγούν (ξύλο, μέταλλο, πλαστικό, μπαμπού, ύφασμα, πολυέστερ) όσο και από το σχέδιο, το χρώμα, το στυλ, ακόμα και το σημείο όπου θα τοποθετηθούν, αφού θα πρέπει να προσδίδουν λειτουργικότητα στο χώρο, χωρίς να εμποδίζουν την άνετη μετακίνηση των επισκεπτών. Η βοήθεια των ειδικών και εδώ είναι απαραίτητη. Η συμβολή του αρχιτέκτονα εσωτερικών χώρων ή του διακοσμητή είναι αναγκαία, αφού αυτός θα ερευνήσει σε βάθος το χώρο, θα εξακριβώσει τις ανάγκες του πελάτη του και θα κληθεί να υλοποιήσει το όραμα του, θα δώσει λύσεις στα προβλήματα που θα προκύψουν, θα προτείνει υλικά και τέλος θα σχεδιάσει χωροταξικά την επίπλωση και θα προτείνει κατασκευαστές και προμηθευτές.

”

Οι κατασκευαστές και προμηθευτές επίπλων διαθέτουν πλέον αρκετή εμπειρία στον εξοπλισμό ξενοδοχειακών

μονάδων και πολλοί ειδικεύονται αποκλειστικά σε αυτόν τον τομέα, σχεδιάζοντας και κατασκευάζοντας ανθεκτικά και πρακτικά έπιπλα, χρησιμοποιώντας σύγχρονα αλλά και παραδοσιακά υλικά.

Η επιλογή του κατασκευαστή επίπλων

αποτελεί ένα ακόμα κομβικό στοιχείο, καθώς αυτός θα πρέπει να διαθέτει φερεγγυότητα και αξιοπιστία, γι’ αυτό

η έρευνα αγοράς σε αυτό το στάδιο είναι μονόδρομος. Κατ’ αρχάς ο καλός προμηθευτής πρέπει να διαθέτει γνώση και εμπειρία που να αποδεικνύεται από προηγούμενες δουλειές του. Εναλλακτικά, εφόσον κάτι τέτοιο είναι εφικτό, καλό είναι γίνει επίσκεψη τις εγκαταστάσεις του κατασκευαστή και να διαπιστωθεί ότι πληρούν τις προδιαγραφές που έχουν τεθεί . Μετά την επιλογή του προμηθευτή, απαραίτητη είναι η παρακολούθηση της διαδικασίας κατασκευής των επίπλων, γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορεί να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν δυσάρεστες εκπλήξεις που θα κοστίσουν σε χρόνο και χρήμα.

Πολύ σημαντικό ζήτημα, επίσης, είναι το πώς ο εξοπλισμός επίπλων που έχετε επιλέξει θα συσκευαστεί και θα μεταφερθεί στον προορισμό του, αλλά και το ποιος φέρει την ευθύνη σε περίπτωση ζημιάς.

Έπιπλο και design

Εκτός από το περιβάλλον, την αρχιτεκτονική και τα εξωτερικά στοιχεία, στη διαμόρφωση του ύφους, του στυλ και στην απόδοση του χαρακτήρα μιας ξενοδοχειακής μονάδας, όπως προαναφέραμε, συμβάλλει σημαντικά και η επίπλωσή της. Χαρακτηρισμοί όπως luxury hotel, boutique hotel, minimal, παραδοσιακό κ.ά. βασίζονται τόσο στις παρεχόμενες υπηρεσίες όσο και στην εικόνα και στην αισθητική της μονάδας όπου τα έπιπλα είναι καθοριστικό στοιχείο. Για τον ίδιο χώρο μπορούν να προταθούν δεκάδες λύσεις επίπλωσης.

Άλλα έπιπλα επιλέγονται όταν σχεδιάζεται ένας επίσημος χώρος και άλλα σε περίπτωση δημιουργίας καθημερινών χώρων. Άλλα έπιπλα επιλέγονται αν το

επιθυμητό στυλ είναι ρομαντικό και άλλα αν το στυλ είναι νεανικό, αν είναι παραδοσιακό ή αν είναι μοντέρνο κ.λπ. Ακόμα και τα ίδια τα έπιπλα μπορούν να τοποθετηθούν στον χώρο με δεκάδες διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με τις ανάγκες των επισκεπτών, την κυκλοφορία στον χώρο κ.τ.λ.

Τέλος, τα έπιπλα εκτός από «όμορφα» πρέπει να είναι και πρακτικά, πρέπει δηλαδή να ανταποκρίνονται στις δραστηριότητες και ανάγκες των χρηστών, να είναι άνετα και λειτουργικά.

Έπιπλα με χαρακτήρα

Εκτός από τον λειτουργικό και διακοσμητικό ρόλο των επίπλων στις ξενοδοχειακές μονάδες, υπάρχουν και αυτά που παράλληλα συμβάλλουν στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα της επιχείρησης. Έπιπλα κατασκευασμένα από ανακυκλωμένα υλικά και ταυτόχρονα πλήρως ανακυκλώσιμα αποτελούν δυνατό σημείο για ένα ξενοδοχείο που επιδιώκει να λειτουργεί με βάση τους κανόνες της αειφορίας.

Την ολοένα αυξανόμενη σημασία του περιβαλλοντικού παράγοντα λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους και οι σχεδιαστές επίπλων και φροντίζουν να διαφημίζουν τα προϊόντα που είναι κατασκευασμένα από υλικά ανακυκλώσιμα, ανακυκλωμένα ή φιλικά προς το περιβάλλον. Σημαντική είναι, επίσης, σε περιπτώσεις που ταιριάζει με τον χαρακτήρα και την ταυτότητα του ξενοδοχείου, η επιλογή επίπλων με παραδοσιακό σχεδιασμό, τα οποία κατασκευάζονται από ντόπιους τεχνίτες και υλικά, που ανταποκρίνονται στην αυξανόμενη επιθυμία των ταξιδιωτών να γνωρίσουν την κουλτούρα του τόπου τον οποίο επισκέπτονται.

“

Έπιπλα από ανακυκλωμένα υλικά και ταυτόχρονα πλήρως ανακυκλώσιμα αποτελούν δυνατό σημείο για ένα ξενοδοχείο που επιδιώκει να λειτουργεί με βάση τους κανόνες της αειφορίας.”

JYSK BUSINESS TO BUSINESS

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΑΣ

Οι λεπτομέρειες είναι εκείνες που θα σας κάνουν να ξεχωρίσετε

και στη JYSK Business to Business έχουμε τα είδη που

θα σας βοηθήσουν να το πετύχετε

Σκανάρετε τον κωδικό QR που θα βρείτε στην σελίδα και αντλήστε έμπνευση από τον εταιρικό μας κατάλογο.

HORECA 2023

500 εκθ ε τες , εντυπω ς ιακή προ ςε λευ ςή επι ς κεπτ ω

και ςή μαντικ ε ς παρα λλ ή λες εκδ ή λ ως εις

10 Φεβρουαρίου με την τελετή εγκαινίων, και στις 4 ημέρες λειτουργίας της υποδέχτηκε έναν εντυπωσιακό αριθμό επαγγελματιών του κλάδου της φιλοξενίας και της εστίασης από ξενοδοχεία, εστιατόρια, cafés και bars, αποδεικνύοντας ότι αποτελεί κορυφαία εμπορική συνάντηση του χώρου του Τουρισμού και της Μαζικής Εστίασης.

Τα εγκαίνια της HORECA 2023

πραγματοποιήθηκαν σε κλίμα

αισιοδοξίας από τoν Υπουργό

Ανάπτυξης και Επενδύσεων

Άδωνι Γεωργιάδη, τον οποίο

υποδέχτηκαν οι Θανάσης Παναγούλιας, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της

FORUM ΑΕ, και Peter Ottmann, CEO του

εκθεσιακού ομίλου της NurnbergMesse

του οποίου είναι μέλος η FORUM SΑ. Παρόντες στην τελετή εγκαινίων, την οποία συντόνισε η δημοσιογράφος

Μαρία Νικόλτσιου, οι οποίοι απηύθυναν χαιρετισμό, ήταν ο Υπουργός Τουρισμού

Βασίλης Κικίλιας, η Πρόεδρος του ΕΟΤ

Άντζελα Γκερέκου, ο Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός, ο Onur Katmerci, DCM της Τουρκικής Πρεσβείας στην Αθήνα, ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργος Καββαθάς, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ Γιάννος Μπενόπουλος και

η Τομεάρχης Τουρισμού της ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ Κατερίνα Νοτοπούλου.

O κ. Peter Ottmann δήλωσε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ότι «η ουσία της HORECA είναι οι ίδιοι οι άνθρωποί της, οι ιδέες, τα όνειρα, η συνεισφορά, η αφοσίωσή τους και κυρίως η εμπιστοσύνη τους στο να μοιράζονται αυτές τις αξίες. Με αυτόν τον τρόπο, σχηματίζεται μια ισχυρή βιομηχανία από εταιρείες-εκθέτες στην Ελλάδα, που διαμορφώνουν το μέλλον της HORECA». Αναφέρθηκε στην περσινή διοργάνωση και τόνισε ότι η HORECA ήταν η 1η έκθεση που διεξήχθη το 2022, τηρώντας μάλιστα απαρέγκλιτα τα μέτρα προστασίας. Εν συνεχεία, εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στα θύματα του σεισμού στην Τουρκία και δήλωσε ότι η ΗΟRECA, ανταποκρινόμενη στη μεγάλη ανθρωπιστική κρίση που προκάλεσε ο σεισμός στη γείτονο χώρα, προχωρά σε δωρεά 1 ευρώ για κάθε τετραγωνικό

μέτρο που πουλήθηκε στην έκθεση, με τη δωρεά να αγγίζει το ποσό των 26.000 ευρώ.

Ο κ. Onur Katmerci, DCM της Τουρκικής Πρεσβείας στην Αθήνα, ευχαρίστησε με τη σειρά του την ελληνική κυβέρνηση και τη FORUM SA για τη στήριξη και την έμπρακτη συνδρομή τους προς την Τουρκία.

Ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας σημείωσε ότι βρίσκεται πάντα δίπλα στη HORECA και ευχήθηκε καλή επιτυχία στη διεξαγωγή της.

Ο Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Αλέξανδρος Βασιλικός, αφού ευχήθηκε κάθε επιτυχία στη μεγάλη διοργάνωση της HORECA, δήλωσε: «Η ελληνική φιλοξενία αποδεικνύεται ένα ισχυρό αναπτυξιακό χαρτί, ακόμα και μέσα στις παγκόσμιες προκλήσεις που βιώνουμε σήμερα. Αρκεί να περπατήσει κανείς ανάμεσα στους 500 εκθέτες στα halls

H HORECA άνοιξε τις πύλες της την Παρασκευή

της έκθεσης και να δει πόσους κλάδους

βοηθά η ελληνική φιλοξενία μέσα από την ανάπτυξή της».

Η Πρόεδρος του ΕΟΤ Άντζελα Γκερέκου σημείωσε ότι: «Η συνεργασία, ο συντονισμός και η συνέπεια μεταξύ όλων των

φορέων μάς έδωσε το αποτέλεσμα που είχαμε φέτος στον τουρισμό». Αναφέρθηκε

ακόμη στον αειφόρο βιώσιμο τουρισμό

και σημείωσε ότι η Ελλάδα μπορεί να

γίνει το παγκόσμιο κέντρο ευζωίας και ευφορίας και αειφόρου πολιτιστικού τουρισμού.

Ο

Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργος Καββαθάς τόνισε κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού του ότι: «Συμμετέχουμε από το 2006 στη HORECA, το μεγαλύτερο εκθεσιακό event της χώρας, και αυτό είναι αποτέλεσμα συνεργασίας ετών με όλους τους κλάδους του τουρισμού και της εστίασης».

Εν συνεχεία, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ Γιάννος Μπενόπουλος

δήλωσε ότι: «Η οικονομική ευρωστία του κλάδου HORECA επηρεάζει άμεσα την οικονομική ευρωστία των επιχειρήσεων επεξεργασίας και εμπορίας καφέ. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι φέτος η έκθεση θα κάνει ρεκόρ επισκεψιμότητας και θα αποτελέσει τον προάγγελο της ανάπτυξης της καφεστίασης το 2023».

Η τομεάρχης Τουρισμού της ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης Κατερίνα Νοτοπούλου, σημείωσε κατά την ομιλία της ότι: «Η HORECA αποδεικνύει ακόμα μία φορά τη δυναμική που έχει, καθώς πρόκειται για μια πολύ σπουδαία διοργάνωση, που επιβεβαιώνεται τόσο από την πληθώρα των εκθετών της, όσο και από τη μεγάλη της επισκεψιμότητα».

«Κάναμε πέρυσι τα εγκαίνια της έκθεσης

για πρώτη φορά μετά την πανδημία και ήμασταν κάπως διστακτικοί. Τελικά, η HORECA πήγε εξαιρετικά καλά» δήλωσε με τη σειρά του ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, εκτιμώντας παράλληλα πως «φέτος θα πάει ακόμη καλύτερα». Πρόσθεσε μάλιστα ότι «φέτος θα έχουμε τις περισσότερες συμμετοχές, θα κλειστούν οι περισσότερες συμφωνίες και τα περισσότερα συμβόλαια όλων των εποχών», προσθέτοντας πως «η κυβέρνηση στάθηκε στο πλευρό των εκθέσεων στις δύσκολες στιγμές».

Παράλληλες εκδηλώσεις

Σειρά από πολύ ενδιαφέρουσες παράλληλες εκδηλώσεις εμπλούτισαν την

Τα εγκαίνια της έκθεσης HORECA στη συνεδριακή αίθουσα C2 του Metropolitan Expo, από τoν Υπουργό Ανάπτυξης & Επενδύσεων κ. Άδωνι Γεωργιάδη. Διακρίνονται στην κορδέλα οι Petter Ottmann (CEO NurnbergMesse Group), Κατερίνα Νοτοπούλου (Τομεάρχης Τουρισμού ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ), Βασίλης Κικίλιας (Υπουργός Τουρισμού), Άδωνις Γεωργιάδης (Υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων), Νίκος Παπαθανάσης (Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων), Θανάσης Παναγούλιας (CEO FORUM SA), Γιώργος Καββαθάς (Πρόεδρος ΓΣΕΒΕΕ) και Γρηγόρης Τάσιος (Πρόεδρος ΠΟΞ).

εμπειρία των επισκεπτών, καθιστώντας την έκθεση, εκτός από εμπορικό γεγονός, πλατφόρμα διαλόγου, γνώσης και ανταλλαγής τεχνογνωσίας για τον κλάδο της φιλοξενίας και της εστίασης στην Ελλάδα.

Ανάμεσα στις σημαντικότερες εκδηλώσεις ήταν η διοργάνωση από το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος του 6ου διεθνούς φόρουμ για τη Φιλοξενία. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στο σχετικό άρθρο.

Άλλες σημαντικές εκδηλώσεις με αξιόλογους ομιλητές και ενδιαφέροντα

θέματα ήταν:

• ήμερίδα Fortune Greece: Oι προκλήσεις που προκύπτουν για τον κλάδο HORECA από την εξέλιξη της τεχνολογίας, το απαραίτητο upskilling & reskilling για το ανθρώπινο δυναμικό και η ανάγκη για πιο βιώσιμες πρακτικές ήταν τα

θέματα που αναλύθηκαν στην ημερίδα που διοργάνωσε το Fortune Greece, στο πλαίσιο της έκθεσης.

• HORECA Lab: Η χαρτογράφηση των σημαντικότερων θεμάτων του ξενοδοχειακού κλάδου για το 2023, αλλά και όλες οι νέες τάσεις που κυριαρχούν στην εστίαση, παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης.

• το ελληνικό οικοσύστημα Φιλοξενίας: Το φόρουμ διοργανώθηκε από την Ελληνική Ένωση Επιχειρηματιών (ΕΕΝΕ) και την έναρξη της ημερίδας έκανε ο Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, Αντιπρόεδρος ΕΕΝΕ και Διευθύνων Σύμβουλος της Aldemar Resorts.

Άλλες παράλληλες εκδηλώσεις ήταν το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Cocktail, η Διημερίδα Γαστρονομίας, το Gastronomy Lab.

HORECA 2023 –

Εκθέτες

και περίπτερα

μεγάλο ενδιαφέρον από τους επισκέπτες με σημαντική ανάκαμψη των πωλήσεων

ή επανάκαμψη της τουριστικής ζήτησης, καθώς και η μεγάλη αύξηση της ζήτησης που προβλέπεται για τον ελληνικό τουρισμό για το 2023 αντανακλώνται τόσο στο έντονο ενδιαφέρον των εκθετών για να συμμετά-

σχουν στην έκθεση όσο και στο έντονο ενδιαφέρον των επισκεπτών. οι εκθέτες -με μικρές διαφοροποιήσεις- αναφέρουν σημαντική ανάκαμψη στις πωλήσεις τους.

n BIOTZA

Τζαγκαράκης Δημήτρης

Παρατηρούμε σε διεθνές επίπεδο -και στην Ελλάδα- μεγάλη άνοδο στην αγορά και ανάκαμψη μετά τη μεγάλη πτώση που υπήρξε την περίοδο της πανδημίας. Από πλευράς τιμών υπάρχει αύξηση κυρίως λόγω μεγάλης ζήτησης, τόσο στις πρώτες ύλες όσο και στο τελικό προϊόν. https://biotza.gr/

n ικεα

HOUSE MARKET

Περδικάρης Ευάγγελος

Υπάρχει μια σαφής άνοδος της ζήτησης και της κίνησης. Ίσως όχι τόσο μεγάλη όσο αρχικά περιμέναμε, αλλά η κίνηση κοντεύει να φτάσει στα επίπεδα του 2019. https://www.ikea.gr/

n κωςτοπουλος HORECA Αμαλία Τριφύλλη

Είναι σαφές ότι υπάρχει ανάπτυξη στην αγορά του τουρισμού, αλλά και στη δική μας. Αυτό που λειτουργεί κάπως ανασταλτικά είναι η αύξηση στις τιμές. Βασική αιτία είναι τόσο η απότομη αύξηση της ζήτησης όσο και του κόστους

και αυτό κρατά κάπως «πίσω» την αγορά. https://www.kostopouloshoreca.com/

n LINEVITαKI ICE

Ευθυμίου Στέλιος

Τα μηνύματα τόσο από την έκθεση όσο και από τη γενικότερη κίνηση της αγοράς είναι θετικά.

Η ανοδική πορεία της ζήτησης είναι σαφής. https://www.scotsman-ice.gr/

n PRAKTIKER HELLAS

Μπεκιράκη Ευαγγελία και Παπαδόπουλος Γιάννης Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι εμάς δεν μας επηρέασε η καραντίνα στο βαθμό που επηρέασε την υπόλοιπη αγορά, λόγω συνεργασίας με μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες. Αυτή την περίοδο παρατηρούμε σταθερή ανοδική πορεία στις πωλήσεις. https://www.praktiker.gr/

n T HE M ART

Φρυδά Μαίρη Σε προσωπικό επίπεδο, η κ. Φρυδά σημείωσε ότι παρατηρεί ανάπτυξη στην αγορά και αύξηση της κατανάλωσης στα εστιατόρια. Παράλληλα, σημειώνει ότι υπάρχει «εξέλιξη» και νέες τάσεις στα μενού. https://www.themart.gr/

n PALIRIA

Χρύσα Σαπουντζή

Η ανοδική πορεία στην κατανάλωση, σε συνδυασμό

με την άνοδο του τουρισμού, έχει ως αποτέλεσμα την

άνοδο της ζήτησης και στις εταιρείες που λειτουργούν

ως προμηθευτές των τουριστικών επιχειρήσεων,

όπως η Paliria.

https://www.paliria.com/

n D ELIFRANCE H ELLAS Τσαλπατούρου Ελένη

Βλέπουμε τεράστια άνοδο στην αγορά. Μετρώντας

αποτελέσματα έτους, τον Ιούνιο ο φετινός τζίρος ήταν 11,5 εκατ. € ενώ πέρυσι 7,5 εκατ. €. Πλέον, έχουμε μεγαλύτερες πωλήσεις ακόμα και από το 2019 πριν από τον COVID. Δεν είμαστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο, με αποτέλεσμα η ζήτηση να μας πιέζει να αυξήσουμε την παραγωγή μας. https://www.delifrance.com/gr/

https://intertech.gr/

n I NTERTECH

n C ANDIA https://w ww.candia.gr

n EGEM

Λειβαδιώτης Γιάννης

Παρατηρούμε σαφή και σταθερά ανοδική πορεία

στην αγορά και όλα δείχνουν ότι η τάση αυτή θα συνεχίσει. Το μόνο που μας προβληματίζει είναι το αν θα

υπάρξει μεγαλύτερη ακρίβεια που θα ανακόψει την πορεία της αγοράς. https://www.egem.gr/

n MEGA SYSTEMS

Καραντώνη Αθηνά Παρατηρούμε μια ανοδική τάση σε όλες τις αγορές όπου εμείς δραστηριοποιούμαστε. Η μεγαλύτερη άνοδος παρατηρείται λόγω της αύξησης της τουριστικής

ζήτησης στον χώρο των ξενοδοχείων.

https://megasystems.gr/

n MOTOTREND

Ροτσάκη Μαρία Παρατηρούμε εντυπωσιακή και ταχύτατη άνοδο στη

ζήτηση. Αυτό δεν αφορά τόσο τον τομέα του τουρισμού

μέσω ενοικιάσεων, αλλά γενικότερα στις πωλήσεις της

εταιρείας μας.

https://mototrend.gr/

n PLAISIO COMPUTERS

Μαρία Τσώμου

Τα σημάδια είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της ζήτησης. Το ενδιαφέρον είναι πολύ μεγαλύτερο από την αγορά του τουρισμού. Η ζήτηση από την εστίαση κινείται με μικρότερη ταχύτητα.

https://www.plaisio.gr/

n ZOUGRIS

Ζούγρης Παναγιώτης

Πάμε πολύ καλά. Το ενδιαφέρον για αγορές αυξάνεται όλο και περισσότερο.

Πιστεύουμε ότι φέτος θα είναι μια πολύ καλή χρονιά. https://www.zougris.gr/

n metro METRO Cash & Carry (metrocashandcarry.gr)

n 3D https://triadelta.gr/

n 3Π https://3psalads.gr/

n Lavazza https://www.beverage-world.gr/

n aθηναϊκ η ζυθο Π οιια https://athenianbrewery.gr/

n coca co L a https://gr.coca-colahellenic.com/gr

Ητρέχουσα περίοδος χαρακτηρίζεται από την προδημοσίευση σημαντικών δράσεων που αναμένεται να προκηρυχθούν άμεσα. Με αυτή τη λογική, παρουσιάζει σημαντικά μεγαλύτερο ενδιαφέρον σε σχέση με την προηγούμενη, στην οποία οι δράσεις που έτρεξαν ήταν εξαιρετικά περιορισμένες και δεν απευθύνονταν σε μεγάλο αριθμό δυνητικών

δικαιούχων. Η διεξαγωγή των εκλογών εντός του έτους, πιθανώς, θα επηρεάσει τον προγραμματισμό των επερχόμενων προγραμμάτων, τα οποία ίσως και να μετατεθούν χρονικά.

Σύντομη ανασκόπηση του 2022

Καλωσορίσαμε αισίως το 2023, αφήνοντας πίσω μας μια χρονιά κατά την οποία παρουσιάστηκαν μεγάλες καθυστερήσεις από πλευράς συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, τόσο στον αρχικό σχεδιασμό όσο και στην προκήρυξη δράσεων. Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος 4887, παρότι ψηφισμένος από τις αρχές της χρονιάς, προκήρυξε τα πρώτα καθεστώτα στο τέλος της:

2022-2023: ΕπιδοτήσΕισ

τουριστικών ΕπιχΕιρήσΕών

2022: Περισσότεροι οι επενδυτές από τα διαθέσιμα κεφάλαια. Πολλές οι επιχειρήσεις

που δεν θα καταφέρουν να ενταχθούν. 2023: Σημαντικές δράσεις αναμένεται

να δημοσιευτούν. Ερωτηματικά για την επίδραση των εκλογών.

• Μεταποίηση τον Σεπτέμβριο.

• Τουρισμός τον Οκτώβριο.

• Αγροδιατροφή τον Νοέμβριο.

Σε επίπεδο προγραμμάτων ΕΣΠΑ και ΤΑΑ (Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας), οι προκηρύξεις και προδημοσιεύσεις προγραμμάτων ξεκινούν ουσιαστικά το φθινόπωρο, με εξαίρεση ελάχιστες δράσεις που προηγήθηκαν και αφορούν vouchers λογισμικού και το πρόγραμμα Αγροτουρισμού που προκήρυξε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Οι καθυστερήσεις εν μέρει δικαιολογούνται από το γεγονός ότι βρισκόμαστε στην αρχή της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027 του ΕΣΠΑ, αλλά και στην αρχή της περιόδου που αφορά την εξειδίκευση των δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό των δράσεων που προκηρύχθηκαν το προηγούμενο έτος είναι η αναντιστοιχία επενδυτικού ενδιαφέροντος και δεσμευμένων κονδυλίων για την παροχή όλων των μορφών επιδοτήσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το καθεστώς Του-

ρισμού του Αναπτυξιακού Νόμου, στο οποίο υποβλήθηκαν επενδυτικά σχέδια συνολικού προϋπολογισμού €1,5 δισ., τα οποία διεκδικούν συνολικά επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές ύψους €150 εκατ. Σε αντίστοιχα επίπεδα κινήθηκε και το πρόγραμμα αγροτουρισμού που εξάντλησε το διαθέσιμο ύψος επιδοτήσεων σε ελάχιστα λεπτά από την έναρξη υποβολών. Στα ιδιαίτερα θετικά της χρονιάς κατατάσσεται η αύξηση των ανώτατων ποσοστών επιδότησης ανά γεωγραφική περιοχή, βάσει του καθεστώτος ΓΑΚ (Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός), για το σύνολο των περιοχών της ελληνικής επικράτειας, πλην της Αττικής.

Η αύξηση των ορίων οδήγησε σε σημαντική εκδήλωση ενδιαφέροντος από πλευράς επιχειρήσεων και δυνητικών επενδυτών. Επίσης, θετικό θεωρείται και το γεγονός πως στις περισσότερες δράσεις δίνεται η δυνατότητα στον επενδυτή να επιλέξει μεταξύ καθεστώτος De Minimis και ΓΑΚ ως πλαίσιο χρηματοδότησης. Ιδιαιτερότητα της νέας προγραμματικής περιόδου είναι η διακριτική μεταχείριση των Περιφερειών του νομού

Tου Γεράσιμου Μαγδαληνού, Head of Public Funding, BSS Σύμβουλοι Επιχειρήσεων

το Κέντρο, η Νότια και η Βόρεια Περιφέρεια του νομού Αττικής, οι οποίες ουσιαστικά εξαιρούνται από μεγάλο αριθμό προγραμμάτων.”

Αττικής. Στην Αττική διαχωρίζεται το Κέντρο, η Νότια και η Βόρεια Περιφέρεια, οι οποίες ουσιαστικά εξαιρούνται από μεγάλο αριθμό προγραμμάτων. Οι υπόλοιπες περιοχές του νομού (Ανατολική και Δυτική Περιφέρεια καθώς και Πειραιάς) παραμένουν επιλέξιμες στο σύνολο των δράσεων. Νέο, επίσης, χαρακτηριστικό όλων των δράσεων που έχουν μέχρι στιγμής δημοσιευτεί είναι ότι αφορούν επιχειρήσεις σε λειτουργία. Μάλιστα, πολλές από αυτές απαιτούν την ύπαρξη μόνιμα απασχολούμενου προσωπικού, καθώς και την ύπαρξη τουλάχιστον μίας κλεισμένης οικονομικής χρήσης.

Τι πρέπει να περιμένουμε το 2023 Μεγάλο ενδιαφέρον εκφράζεται από μικρομεσαίες εμπορικές και τουριστικές επιχειρήσεις, για την επανάληψη πολύ επιτυχημένων δράσεων της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου, που υποστήριζαν με ολοκληρωμένο τρόπο τους συγκεκριμένους κλάδους. Δυστυχώς,

στον δημοσιευμένο προγραμματισμό δράσεων για το 2023 δεν έχουν μέχρι στιγμής περιληφθεί κλαδικά προγράμματα, αλλά μόνο οριζόντιες δράσεις με κύρια εστίαση στους πυλώνες ΤΑΑ, που αφορούν ενεργειακή εξοικονόμηση και ψηφιακό μετασχηματισμό.

Ειδικότερα για τον τουριστικό κλάδο, αναμένουμε τις εξής δράσεις:

• 2ος κύκλος υποβολών Αναπτυξιακού Νόμου 4887, καθεστώς Τουρισμού, το οποίο αναμένεται την άνοιξη, χωρίς να έχουμε σαφή ημερομηνία.

• 1ος κύκλος υποβολών Αναπτυξιακού Νόμου 4887, καθεστώς Σύνθετων Τουριστικών επενδύσεων, χωρίς να έχουμε σαφή ημερομηνία.

• Εξοικονομώ Τουριστικών Επιχειρήσεων. Υπάρχει προδημοσίευση και αναμένεται σύντομα η προκήρυξη.

• Ψηφιακός Μετασχηματισμός Επιχει-

ρήσεων. Υπάρχει προδημοσίευση και αναμένεται σύντομα η προκήρυξη (οριζόντια δράση για όλους τους κλάδους).

• Πράσινη Μετάβαση. Υπάρχει προδημοσίευση και αναμένεται σύντομα η προκήρυξη (οριζόντια δράση για όλους τους κλάδους).

Η BSS διαθέτει σημαντική τεχνογνωσία στην παρακολούθηση συγχρηματοδοτούμενων έργων, καθώς και σ τη χρηματοδότηση επενδύσεων.

Τα στελέχη του τμήματος συγχρηματοδοτούμενων έργων, σε συνεργασία με εξειδικευμένα τραπεζικά σ τελέχη του τμήματος χρηματοδοτήσεων, καλύπτουν με ολοκληρωμένο τρόπο τις ανάγκες κάθε τουριστικής επιχείρησης.

σ Αναντιστοιχία επενδυτικού ενδιαφέροντος και δεσμευμένων κονδυλίων για την παροχή όλων των μορφών επιδοτήσεων.

Χαρακτηριστική και ιδιαίτερα ενημερωτική είναι η επιστολή που απέστειλε η Ένωση Ξενοδόχων Ηρακλείου, στην οποία εκφράζει τον έντονο προβληματισμό της για την πορεία του καθεστώτος ενίσχυσης τουριστικών Επενδύσεων του νέου Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022.

Η επιστολή, την οποία υπογράφει για λογαριασμό του ΔΣ της ΕΞΗ ο πρόεδρός της, Νίκος Χαλκιαδάκης, απεστάλη προς τον Αν. Υπ. Ανάπτυξης Παπαθανάση Νικόλαο και κοινοποιήθηκε προς τους

Υπ. Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη, Αν. Υπ. Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη και Υπ. Επικρατείας Άκη Σκέρτσο. Ανεπαρκή κεφάλαια και αυστηρές προδιαγραφές, τα σημαντικά προβλήματα του αναπτυξιακού

Σε συνέχεια της ανακοίνωσης του Υπουργείου Ανάπτυξης στις 6/12/2022, στην οποία αναφέρεται πως στο Καθεστώς «Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων» του νέου Αναπτυξιακού Νόμου εντάχθηκαν 562 αιτήσεις επενδυτικών σχεδίων, ύψους 1,6 δισ. €, λαμβάνουμε

την πρωτοβουλία να επικοινωνήσουμε μαζί σας κατόπιν πολλών οχλήσεων που δεχθήκαμε από τα μέλη μας, αναφορικά

με το ζήτημα της επάρκειας πόρων για την ενίσχυση των εν λόγω αιτήσεων.

Σύμφωνα με την προκήρυξη του καθεστώτος «Ενίσχυση Τουριστικών επενδύσεων» που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 4210 Β’ 9 Αυγούστου 2022 και συγκεκριμένα στο άρθρο 1 αυτού «Ο συνολικός προϋπολογισμός του καθεστώτος για το έτος 2022 ανέρχεται σε εκατόν πενήντα εκατομμύρια (150.000.000,00) ευρώ, εκ των οποίων εβδομήντα πέντε εκατομμύρια (75.000.000,00) ευρώ αφορούν το είδος ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής. Τα λοιπά εβδομήντα πέντε εκατομμύρια (75.000.000,00) ευρώ αφορούν τα είδη ενίσχυσης της επιχορήγησης, της επιδό-

“

Ιδιαιτερότητα της νέας προγραμματικής περιόδου: Διαχωρίζεται

τησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης και προέρχονται από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.» Όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό, εφόσον δεν αυξηθεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός, η πλειονότητα των επενδυτικών σχεδίων που έχουν αιτηθεί ενίσχυσης (80% ίσως και παραπάνω) θα βρεθούν εκτός Αναπτυξιακού Νόμου και κατά συνέπεια η υλοποίηση των επενδυτικών τους σχεδίων θα τεθεί εν αμφιβόλω.

Οφείλουμε να τονίσουμε, κύριε Υπουργέ, τη μεγάλη ανησυχία των μελών μας για το ενδεχόμενο μιας τέτοιας εξέλιξης, καθώς βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη περίοδο για τις τουριστικές επιχειρήσεις της χώρας, και θα εξηγήσουμε αναλυτικά τους λόγους.

Ο τουριστικός κλάδος, και ειδικά ο ξενοδοχειακός, προέρχεται από συνεχόμενες ζημιογόνες χρήσεις λόγω της κρίσης της COVID-19, που οδήγησε στο κλείσιμο των ξενοδοχειακών μονάδων για

μια διετία. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τη στήριξη που προσφέρθηκε στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις από το κράτος κατά την περίοδο της κρίσης, όμως και αυτές με τη σειρά τους δεν προχώρησαν σε απολύσεις και, αντίθετα, μέσω των συγκεκριμένων επενδυτικών σχεδίων, σχεδιάζουν να προβούν σε επιπλέον προσλήψεις, που θα μειώσουν το ποσοστό της ανεργίας.

Για να μπορέσουν, όμως, να υλοποιηθούν τα εν λόγω επενδυτικά σχέδια, είναι απαραίτητη η ένταξή τους στις διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου, καθώς η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού, του κόστους δανεισμού και επιτοκίων, και η μεγάλη αύξηση στις τιμές των οικοδομικών υλικών έχουν κάνει απαγορευτική την υλοποίηση νέων επενδυτικών σχεδίων χωρίς τη δυνατότητα ενίσχυσης.

Παράλληλα, πρέπει να τονίσουμε πως το 2023 θα είναι ένα δύσκολο τουριστικό έτος για τη χώρα, καθώς η συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία, εκτός των συνεπειών στην άνοδο των τιμών των ενεργει-

ακών πόρων και στο κόστους των υλικών, θα οδηγήσει και σε περιορισμό των ταξιδιών, τόσο από τις εμπλεκόμενες χώρες όσο και από τις ευρωπαϊκές χώρες, οι πολίτες των οποίων θα προέρχονται από μια χειμερινή περίοδο με αυξημένα κόστη και, κατά συνέπεια, θα έχουν περιορισμένο διαθέσιμο εισόδημα για ταξιδιωτικές δαπάνες. Πρέπει κλείνοντας να τονίσουμε πως τα μέλη μας μας αναφέρουν πως για πρώτη φορά εδώ και μία δεκαετία ο Αναπτυξιακός Νόμος είχε τόσο αυστηρές προδιαγραφές ένταξης, με την έννοια της απαίτησης από την πλευρά του επενδυτή της απόδειξης της ιδίας συμμετοχής και της προσκόμισης τραπεζικού δανεισμού αλλά και της σύστασης εταιρείας πριν από την υποβολή της πρότασης. Θα είναι εξαιρετικά απογοητευτικό για τις επιχειρήσεις που δαπάνησαν σημαντικά ποσά για να συστήσουν νομικά πρόσωπα και να προσκομίσουν αποδεικτικά ιδίας συμμετοχής και δανεισμού, να δουν εν τέλει τις προτάσεις τους να απορρίπτονται λόγω μη επάρκειας πόρων.

Σας καλούμε, κύριε Υπουργέ, να ικανοποιήσετε το αίτημά μας για αύξηση πόρων στο καθεστώς «Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων», ώστε οι τουριστικές επιχειρήσεις της χώρας και της περιοχής μας, οι οποίες μέσω των επενδυτικών τους σχεδίων θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, θα αποδώσουν εργοδοτικές εισφορές και ΦΠΑ και θα δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία στο τουριστικό προϊόν της χώρας, να μπορέσουν να ενταχθούν στο καθεστώς ενισχύσεων του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022 και να υλοποιήσουν τα επενδυτικά τους σχέδια. Με εκτίμηση Για το Δ.Σ. της ΕΝΩΣΗΣ ΞΕΝΟΔΟΧΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Ο Πρόεδρος Νίκος Χαλκιαδάκης •

για τις τουριστικές επιχειρήσεις όπως τα καταγράφει σε επιστολή της η Ένωση Ξενοδόχων Ηρακλείου.

Η πλειονότητα των επενδυτικών σχεδίων που έχουν αιτηθεί ενίσχυσης (80% ίσως και παραπάνω) θα βρεθούν εκτός Αναπτυξιακού Νόμου.

Η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού, του κόστους δανεισμού και επιτοκίων, και η μεγάλη αύξηση στις τιμές των οικοδομικών υλικών έχουν κάνει απαγορευτική την υλοποίηση νέων επενδυτικών σχεδίων χωρίς τη δυνατότητα ενίσχυσης.

Για πρώτη φορά εδώ και μία δεκαετία, ο Αναπτυξιακός Νόμος είχε τόσο αυστηρές προδιαγραφές ένταξης. Είναι εξαιρετικά απογοητευτικό για τις επιχειρήσεις που δαπάνησαν σημαντικά ποσά για να συστήσουν νομικά πρόσωπα και να προσκομίσουν αποδεικτικά ιδίας συμμετοχής και δανεισμού, να δουν εν τέλει τις προτάσεις τους να απορρίπτονται λόγω μη επάρκειας πόρων.

αναπτυξιακού το 80% των επενδυτικών σχεδίων

βασικότερα προβλήματα του Αναπτυξιακού

Κάθε δύο εβδομάδες, το ψηφιακό περιοδικό «Τουρισμός 360 o» ακτινογραφεί κρίσιμα θέματα της επικαιρότητας, μιλάει με σημαντικούς παράγοντες της αγοράς και παρουσιάζει αναλύσεις και στατιστικά που επιτρέπουν στον επαγγελματία να έχει μία συνολική εικόνα –μια εικόνα 360 μοιρών–για τον Τουρισμό στην Ελλάδα.

Καθαριότητα στόυσ

χώρόυσ

φιλόξενιασ

Υψηλές απαιτήσεις… καθορίζουν την εικόνα του ξενοδοχείου

Η σημασία της καθαριότητας και της υγιεινής έχει αποκτήσει

πρωτεύοντα ρόλο μετά τις πρωτοφανείς καταστάσεις που ζήσαμε σε

παγκόσμιο επίπεδο, με την υγειονομική κρίση και τις συνέπειές της στον κλάδο του τουρισμού. Σήμερα η καθαριότητα βρίσκεται στην πρώτη

θέση των κριτηρίων επιλογής ενός καταλύματος από τους πελάτες.

Η νέα αυτή πραγματικότητα ήρθε για να μείνει και οι επαγγελματίες

καλούνται να προσαρμοστούν με τον καλύτερο τρόπο.

Ηκαθαριότητα δεν είναι μόνο

η «μισή Αρχοντιά», όπως λέει

ο θυμόσοφος λαός μας. Είναι

και Ασφάλεια και Άνεση και

Φροντίδα και Ανάγκη και Κα-

ταλύτης, όπως φάνηκε τα τελευταία χρό-

νια λόγω της πανδημίας, για την υγιεινή

και κυρίως για την Υγεία. Όταν μάλιστα

πρόκειται για την καθαριότητα χώρων

μονάδων φιλοξενίας, ευεξίας, εστίασης, διασκέδασης, τότε απαιτείται αυστηρή τήρηση των κανόνων υγιεινής και εφαρμογή των σχετικών πρωτοκόλλων.

Η σημασία της καθαριότητας και της υγιεινής έχει αποκτήσει διαφορετική διάσταση στη μετά COVID-19 εποχή. Η πανδημία κατέστησε σαφές ότι οι επισκέπτες απαιτούν άψογη καθαριότητα, ειδικά σε μέρη όπως τα τουριστικά καταλύματα. Η νέα αυτή πραγματικότητα ήρθε για να μείνει, όπως δείχνει και το επικαιροποιημένο πρωτόκολλο που ελάχιστα διαφοροποιείται σε σχέση με τους αυστηρούς κανόνες που ίσχυαν στην αρχή της επαναλειτουργίας των επιχειρήσεων, μετά την απαγόρευση λόγω της πανδημίας. Στη διάρκεια της πανδημίας, πολλές επιχειρήσεις αντιμετώπισαν την πρόκληση να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη και να καταδείξουν στους πελάτες τους πως εφαρμόζουν κάθε μέτρο που απαιτείται για να τους κρατήσουν ασφαλείς και υγιείς. Σύμφωνα με την PwC, οι επισκέπτες επηρεάζονται περισσότερο από την εμπιστοσύνη τους σε ένα ξενοδοχείο, όταν η ασφάλεια και η καθαριότητα είναι το επίκεντρο. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι 9 στους 10 επισκέπτες λαμβάνουν σοβαρά υπόψη την καθαριότητα των επιχειρήσεων που επισκέπτονται. Επιπλέον, το 86% των

χρηστών δήλωσε ότι θα επιθυμούσε να έχει αποδείξεις ότι δημόσιοι χώροι, όπως εστιατόρια, γραφεία, επιχειρήσεις ή γυμναστήρια, καθαρίζονται σε τακτική βάση.

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων συνιστούν τον πλήρη καθαρισμό και την απολύμανση της εγκατάστασης όπου ένα άτομο βρέθηκε θετικό στον COVID-19 τις τελευταίες 24 ώρες. Ωστόσο, όσον αφορά τον καθημερινό καθαρισμό, η επαγγελματική απολύμανση δεν είναι πάντα απαραίτητη.

Καθαρισμός – Απολύμανση

Συνηθίζεται πλέον οι περισσότεροι επισκέπτες, πριν προχωρήσουν σε κράτηση, να διαβάζουν κριτικές στο διαδίκτυο, προκειμένου να ανακαλύψουν πόσο καθαρό είναι το ξενοδοχείο που σκέφτονται να επισκεφτούν. Η υγιεινή και η καθαριότητα τοποθετείται στην κορυφή της αναζήτησης αυτής, και οι ξενοδόχοι έχουν αντιληφθεί πλήρως την

ανάγκη των πελατών τους και προσπαθούν να εξαντλήσουν όλα τα περιθώρια βελτίωσης στον τομέα αυτό.

Πολλές φορές, οι επιχειρήσεις επιλέγουν να συνεργαστούν με εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κατηγορία του επαγγελματικού καθαρισμού. Τέτοιες συνεργασίες έχουν σίγουρα πολλά οφέλη αλλά και δυσκολίες. Κύριο όφελος είναι το οικονομικό, αφού αφενός ένα μεγάλο βάρος μετατίθεται από το προσωπικό και το ξενοδοχείο στην εταιρεία αφετέρου είναι ένας τρόπος που μπορεί να μειώσει και τα έξοδα σε βάθος χρόνου.

Η αντικειμενική δυσκολία που προκύπτει είναι ότι η επιχείρηση δεν έχει τον πλήρη έλεγχο των προϊόντων και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Είναι γεγονός, πάντως, ότι με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, το καθαρό ξενοδοχείο κοστίζει. Είναι απολύτως λογικό, επομένως, οι επαγγελματίες να σκέφτονται τρόπους να μειώσουν το κόστος, αναζητώντας οικονομικότερα απορρυπαντικά και καθαριστικά ή επενδύοντας σε λύσεις που εξασφαλίζουν οικονομία αναλώσιμων και ενέργειας.

Έκπτωση στον τομέα της ποιότητας της καθαριότητας σε μια τουριστική επιχείρηση δεν μπορεί και δεν πρέπει να αναζητηθεί για κανένα λόγο, ωστόσο μπορεί να υπάρξουν πολλαπλά

οφέλη από τη σωστή επιλογή και τη λελογισμένη χρήση αναλώσιμων και μηχανημάτων. Μπορεί, λοιπόν, να γίνει επαναξιολόγηση των χημικών καθαριστικών και να επιλεγούν απολυμαντικά υγρά που συμβάλλουν στη μεγιστοποίηση της βιωσιμότητας και είναι φιλικά προς το περιβάλλον. Για να βελτιωθεί

Τι να προσέξετε

Οι διακοπές αποτελούν μια μικρή «ανάσα» από την απαιτητική καθημερινότητα και η άνετη διαμονή σε κάποιο ξενοδοχείο είναι ένα από τα «κλειδιά» της επιτυχίας για τους περισσότερους.

Τα πρότυπα, όσον αφορά τον καθαρισμό και την απολύμανση των επιχειρήσεων που συνδέονται με τη φιλοξενία, είναι εξαιρετικά υψηλά -και έτσι πρέπει να είναι- και για να τα προσεγγίσετε, προτείνουμε να δώσετε έμφαση στα ακόλουθα:

4 Ακολουθήστε αυστηρή τήρηση των πρωτοκόλλων. Φροντίστε να ακολουθούνται όλες οι διαδικασίες απολύμανσης από το προσωπικό σας, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα πρωτόκολλα καθαριότητας.

4 Δώστε έμφαση στη λεπτομέρεια. Βεβαιωθείτε για την καθαριότητα αντικειμένων συχνής χρήσης, όπως τηλέφωνα, ρολόγια, τηλεκοντρόλ, διακόπτες φωτισμού, ακόμη και το τηλέφωνο του ντους.

4 Επιλέξτε ποιοτικά καθαριστικά και επαγγελματικά εργαλεία καθαρισμού, επενδύοντας

σε υψηλής ποιότητας προϊόντα, ακόμη και αν αυτό συνεπάγεται υψηλότερο κόστος.

4 Ενημερώστε - εκπαιδεύστε το προσωπικό σας. Βεβαιωθείτε ότι το προσωπικό γνωρίζει

πώς να χρησιμοποιεί σωστά τα καθαριστικά.

η ποιότητα του εσωτερικού αέρα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ηλεκτρικές

σκούπες, που με φίλτρα HEPA αφαιρούν σωματίδια σκόνης, αλλεργιογόνους και παθογόνους μικροοργανισμούς. Προς

αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων, καλό είναι να αξιολογήσετε εάν τα χημικά

που χρησιμοποιείτε για τον καθαρισμό

και την απολύμανση περιέχουν αρώματα

και άλλα πρόσθετα που μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό στους εργαζόμενους

ή στους επισκέπτες.

Η σημασία την εκπαίδευσης και

Εάν αποφασίσετε να κρατήσετε εσωτερικά τη διαδικασία της καθαριότητας

δωματίων και χώρων του ξενοδοχείου,

επιλογή που διαθέτει ισχυρά πλεονε-

κτήματα, θα πρέπει να εστιάσετε στο να

γίνεται με τον πλέον σωστό και αποτελεσματικό τρόπο. Αφιερώστε χρόνο για

την εκπαίδευση του προσωπικού σχετικά

με τον τρόπο εκτέλεσης των εργασιών

καθαρισμού και τη σωστή χρήση του σχετικού εξειδικευμένου εξοπλισμού.

Μπορείτε έτσι να εξοικονομήσετε χρόνο και χρήμα, ενώ παράλληλα μειώνετε τον κίνδυνο τραυματισμού. Οι εταιρείες που προμηθεύουν αναλώσιμα και καθαριστικά επαγγελματικής χρήσης είναι, συνήθως, διατεθειμένες να εκπαιδεύσουν

τους πελάτες τους στη σωστή και αποτελεσματική χρήση των προϊόντων. Με την εκπαίδευση του προσωπικού, μπορεί να

έχετε μια σειρά από πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα. Καταρχάς, Οικονομία και Αποτελεσματικότητα. Οι ποσότητες των

υλικών σε συνδυασμό με τα κατάλληλα εργαλεία μπορούν να μειώσουν την κατανάλωση των καθαριστικών, χωρίς να θυσιάσετε την ποιότητα του καθαρισμού. Ταυτόχρονα, υπάρχει η ασφάλεια ότι έχει γίνει σωστά και αποτελεσματικά η καθαριότητα στους χώρους σας. Παράλληλα, ένα σωστά εκπαιδευμένο προσωπικό στη χρήση εργαλείων και αναλώσιμων μπορεί να εξασφαλίσει μειωμένες φθορές αλλά και αύξηση της ταχύτητας διεκπεραίωσης της εργασίας του. Ανέκαθεν η εκπαίδευση ήταν σημαντική. Σήμερα, που οι ελλείψεις προσωπικού θέτουν σε πρώτη προτεραιότητα -μεταξύ άλλωντην παραγωγικότητα των εργαζομένων, η εκπαίδευση αποκτά μεγαλύτερη σημασία. Βεβαιωθείτε ότι το προσωπικό σας όχι μόνο γνωρίζει και έχει αντιληφθεί σε βάθος τις διαδικασίες αλλά και ότι τις εφαρμόζει.

Επιπλέον, δεσμευτείτε σε μια διαδικασία διαπίστευσης του τομέα της καθαριότητας, που θα σας βοηθήσει να προετοιμαστείτε, να ανταποκριθείτε και να προστατευτείτε από τους βιολογικούς κινδύνους. Με αυτόν τον τρόπο, δείχνετε στο προσωπικό και στους επισκέπτες ότι η επιχείρησή σας έχει ένα στρατηγικό πρόγραμμα καθαρισμού και απολύμανσης για να αισθάνονται υγιείς και ασφαλείς. Όπως προαναφέραμε, η καθαριότητα και η -άμεσα συνυφασμένη με αυτή- ασφάλεια που αισθάνεται ο επισκέπτης / πελάτης / φιλοξενούμενος έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια τεράστια σημασία. Στην πράξη, ο φόβος των μολύνσεων έχει αυξηθεί μετά τις καταστά-

σεις υγειονομικής κρίσης που βιώσαμε όλοι -άλλοι σε μεγαλύτερο και άλλοι σε μικρότερο βαθμό- και η αίσθηση υγιεινής και ασφάλειας βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των κριτηρίων επιλογής ενός καταλύματος. Το υψηλό επίπεδο καθαριότητας, λοιπόν, βρέθηκε ανάμεσα στα στοιχεία που ένα ξενοδοχείο προέτασσε και πρόβαλλε με πολλούς τρόπους, ώστε να πείσει τους πελάτες αλλά και τους εν δυνάμει πελάτες του γι’ αυτό. Έτσι, είδαμε τις διαδικασίες καθαρισμού να αποτελούν αντικείμενο λεπτομερών περιγραφών και προβολής μέσα από τους ιστότοπους των ξενοδοχείων, μέσα από τα φυλλάδια αλλά και κάθε άλλο μέσο όπου θα μπορούσαν οι πληροφορίες αυτές να γνωστοποιηθούν. Όλες οι μεγάλες αλυσίδες ξενοδοχείων έδωσαν έμφαση σε αυτό και σας συστήνουμε να ακολουθήσετε -αν δεν το έχετε κάνει ήδη- την ίδια στρατηγική.

Τέλος, επιλέξτε να καθαρίστε και να απολυμάνετε τους κοινόχρηστους χώρους κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς η ορατή διαδικασία θα ενισχύσει στους πελάτες το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να αναφερθεί και να επικροτηθεί η σημαντική συμβολή και αξιοσημείωτη προσπάθεια του προσωπικού καθαριότητας, το οποίο έρχεται καθημερινά σε επαφή με μολυσμένες επιφάνειες και λαμβάνει ένα μεγάλο φόρτο εργασίας, τον οποίο και καλείται να φέρει σε πέρας. Είναι απαραίτητο, λοιπόν, να παρέχετε στο προσωπικό σας όλων των ειδών τα καθαριστικά αλλά και τα προστατευτικά, τα οποία θα διευκολύνουν σημαντικά το έργο τους και ταυτόχρονα θα αναβαθμίσουν την ποιότητά του.

Η «γενική» στα ξενοδοχεία

Τα περισσότερα ξενοδοχεία λίγο πριν από την έναρξη της τουριστικής σαιζόν πραγματοποιούν εργασίες ανακαίνισης, συντήρησης των εγκαταστάσεων αλλά και εντατικής (γενικής) καθαριότητας. Επίσης, το σύνολο, σχεδόν, των ξενοδοχείων εκτελεί εργασίες σχολαστικής καθαριότητας στους χώρους και στα δωμάτια 2 με 4 φορές τον χρόνο, ανάλογα με την πληρότητα. Για να πραγματοποιηθούν τέτοιου είδους εργασίες, απαιτείται να τεθούν «εκτός λειτουργίας» τα συγκεκριμένα δωμάτια για ένα χρονικό διάστημα, καθώς η γενική καθαριότητα απαιτεί χρόνο και προσωπικό.

ενημέρωσης του προσωπικού

προΤεινουν

οι εΤαιρειες;

Στην ελληνική αγορά δραστηριοποιούνται πολλές επιχειρήσεις που προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες για την καθαριότητα και την απολύμανση χώρων τουριστικών μονάδων. Μιλήσαμε με κάποιες, για να μας μεταφέρουν την πείρα τους σε ό,τι αφορά βασικά σημεία που πρέπει να έχει υπόψη του ένας ξενοδόχος. Τους ζητήσαμε να αναφερθούν

ΕΥΡΩΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΗ

Δημήτρης Βλάχος

Διευθύνων Σύμβουλος

στα βασικά κριτήρια επιλογής προϊόντων και υπηρεσιών, στις τεχνολογίες και στα πρωτόκολλα καθαρισμού.

Παράλληλα, παρουσιάζουμε μια σειρά από εταιρείες του κλάδου, που διαθέτουν σχετικά προϊόντα στην αγορά.

Τα κριτήρια επιλογής προϊόντων και υπηρεσιών καθαρισμού Σ

χετικά με τα

κριτήρια επιλογής προϊόντων

και υπηρεσιών

καθαρισμού για

τις ξενοδοχειακές

μονάδες, οι παράμετροι οι οποίες

θα πρέπει να συνεξεταστούν είναι σαφείς και καίριες.

Πρωτίστως, πρέπει να ελέγχεται η αποτελεσματικότητα, δηλαδή η προϊοντική επάρκεια, σε σχέση και σύγκριση πάντοτε με την τιμή, καθώς πρόκειται για ένα παιχνίδι αναλογιών και ισορροπιών μεταξύ τιμής και ποιότητας / αξιοπιστίας του παρεχόμενου προϊόντος ή υπηρεσίας.

Βασική μέριμνα πρέπει να επιδεικνύεται και στον τομέα της υγιεινής και της ασφάλειας προϊόντων και υπηρεσιών που χρησιμοποιούμε, ώστε να φτάσουμε στο βέλτιστο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Σε όλα -πλέον- σημαντικός είναι ο ρόλος των νέων τεχνολογιών και των πρωτοκόλλων, το κατά πόσο δηλαδή χρησιμοποιούμε προϊόντα και υπηρεσίες που εναρμονίζονται με το σήμερα και όλα τα ισχύοντα αυστηρά πρότυπα.

Η αναγκαιότητα επιλογής προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον

Ως προς την αναγκαιότητα επιλογής

προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον, εδώ ερχόμαστε να… «συνδεθούμε» με όλα αυτά που μόλις αναφέραμε.

Βεβαίως και είναι άμεση προτεραιότητα η επιλογή τεχνολογιών και προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον, καθώς το

να σκεφτόμαστε με «πράσινη» προοπτική είναι σαφές ότι αφορά την αυτοπρο-

στασία του ανθρώπινου είδους. Κάθε χώρος που φιλοξενεί ανθρώπους -πολλώ δε μάλλον μια σύγχρονη ξενοδοχειακή μονάδα- οφείλει να μεριμνεί για τον οικολογικό χαρακτήρα των προϊόντων και των υπηρεσιών που χρησιμοποιεί και στον τομέα της καθαριότητας και της υγιεινής.

Η σημασία της συνεχούς ενημέρωσης και εκπαίδευσης του προσωπικού Η άρτια, πληρέστατη και συνεχής (τονίζουμε το συνεχής) ενημέρωση του προσωπικού σχετικά με την ορθή χρήση των προϊόντων καθαριότητας αποτελεί προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ στον τομέα της καθαριότητας και υγιεινής. Όλοι οι εργαζόμενοι που απασχολούνται στο συγκεκριμένο αντικείμενο θα πρέπει να είναι άριστοι γνώστες της χρήσης και των ιδιαιτεροτήτων των προϊόντων που διαχειρίζονται, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο στην ΕΥΡΩΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΗ δίδεται τεράστια βαρύτητα σε αυτόν τον τομέα, επιμορφώνοντας, μέσω σεμιναρίων ανά τακτά διαστήματα, τους συνεργάτες της και καθιστώντας τους απόλυτους γνώστες όλων των νέων τεχνολογιών και των

προϊοντικών σκευασμάτων σε επικαιροποιημένη βάση.

Οι εξωτερικοί συνεργάτες Ο επιχειρηματίας μιας ξενοδοχειακής εγκατάστασης θα πρέπει να είναι ιδιαιτέρα προσεκτικός και αυστηρός ως προς την επιλογή εξωτερικού συνεργάτη στον τομέα της καθαριότητας. Σε πρώτο πλάνο τίθεται το αξιόπιστο του συνεργάτη τον οποίο θα επιλέξει, καθώς σε αυτό το επίπεδο κρίνεται και η επιτυχία της συνεργασίας. Το εύρος της εμπειρίας, δηλαδή, αλλά και του πελατολογίου μιας εταιρείας καθαρισμού που θα επιλεγεί, όπως και οι «παραστάσεις» που έχει στον καθαρισμό και στη συντήρηση της υγιεινής μεγάλων εγκαταστάσεων.

Παράλληλα, θα πρέπει να εξεταστεί και το πόσο «σύγχρονος» είναι ο εξωτερικός συνεργάτης που επιλέγουμε, δηλαδή το κατά πόσο τυγχάνει γνώστης

και χρήστης όλων των νέων τεχνολογιών και προϊόντων στον συγκεκριμένο τομέα και κατά πόσο το επιτελείο το οποίο θα επιχειρεί στον χώρο είναι άρτια εκπαιδευμένο και εξειδικευμένο.

https://www.eurokatharistiki.com/

NILFISK

Ελευθέριος Τσολακίδης

Country sales manager Greece  & Balkans

Τα κριτήρια επιλογής προϊόντων και

υπηρεσιών καθαρισμού

ίναι ιδιαίτερα

σημαντικό να

ορίσουμε εξαρχής τα κριτήρια

προϊόντων και

υπηρεσιών καθαρισμού. Θα πρέπει να διασφαλί-

σουμε την απρόσκοπτη λειτουργία του εξοπλισμού, με ταυτόχρονη βελτιστοποίηση των διαδικασιών και ελαχιστοποίη-

ση του κόστους. Συνεπώς, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλες οι παράμετροι κατά την αξιολόγηση, όπως: • η αποδοτικότητα, • η μείωση εργατοωρών, • το κόστος λειτουργίας, • το κόστος συντήρησης κ.λπ. Συνήθως, αξιολογείται μόνο το αρχικό κόστος κτήσης του εξοπλισμού και των

CLeaNINg BroS

Eφαρμογή βιοκαθαρισμών

Η Cleaning Bros EE ιδρύθηκε το 2017

στην Αθήνα, δραστηριοποιούμενη αρχικά

στον τομέα του καθαρισμού και κατά κύριο λόγο στην εφαρμογή βιοκαθαρισμών

ή -όπως είναι πιο γνωστοί- βιολογικών

καθαρισμών, σε στρώμα, σαλόνι και αυτοκίνητο. Οι εφαρμογές γίνονται κυρίως στον χώρο του πελάτη, είτε πρόκειται για ιδιώτες είτε για επιχειρήσεις εστίασης και ξενοδοχεία. Στη συνέχεια, προστέθηκαν και οι εφαρμογές γενικού καθαρισμού και τέλος η εισαγωγή, το εμπόριο και η τεχνική υποστήριξη σε επαγγελματικά μηχανήματα και λύσεις καθαρισμού.

Λύσεις καθαρισμού για ξενοδοχεία Είναι γεγονός ότι για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις το κομμάτι του καθαρισμού αποτελεί την κυριότερη και πιο σημαντική δραστηριότητα της καθημερινότητας, επομένως οι λύσεις στις οποίες αποφασίζουν να επενδύσουν οι ξενοδόχοι θα πρέπει να είναι οι πιο ενδεδειγμένες και κατάλληλες, προκειμένου να διευκολύνουν τη διαδικασία, να ελαττώνουν τους χρόνους και συγχρόνως να είναι

υπηρεσιών, και αυτό προκαλεί δυσάρεστες εκπλήξεις στη συνέχεια.

Η αναγκαιότητα επιλογής προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον

Η επένδυση των κατασκευαστών σε βιώσιμα υλικά είναι εξίσου σημαντική. Τεχνολογίες που υποστηρίζουν την προστασία του περιβάλλοντος είναι πλέον απαραίτητες και θα πρέπει να συναξιολογούνται.

Η NILFISK έχει εισαγάγει καινοτόμες λύσεις για την ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης απορρυπαντικού και νερού, και πληροί τα υψηλότερα πρότυπα στον τομέα της ασφάλειας και της υγιεινής των εργαζομένων.

Η σημασία της συνεχούς ενημέρωσης και εκπαίδευσης του προσωπικού

Η σωστή εκπαίδευση στη χρήση και την ασφαλή λειτουργία του εξοπλισμού είναι απαραίτητη. Οι προμηθευτές θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχουν την κατάλληλη υποστήριξη και πιστοποίηση. Η επιλογή προμηθευτή στον τομέα

του καθαρισμού θα πρέπει να στηρίζεται σε πολλαπλά κριτήρια, που καθιστούν την εκάστοτε πρόταση αποδοτική και ταυτόχρονα συμφέρουσα μεσοπρόθεσμα και διαχρονικά, προσφέροντας τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια σε εργαζομένους και πελάτες.

https://www.nilfisk.com/

αποτελεσματικές. Όλα αυτά απαιτούν να… ξεφύγουμε από τους παραδοσιακούς τρόπους καθαρισμού.

Ο

καθαρισμός σε «πράσινα» μονοπάτια Στην Cleaning Bros, πέρα από τις κλασικές / παραδοσιακές λύσεις καθαρισμού, δίδεται βάση και προωθείται περισσότερο ένα αρκετά ενδιαφέρον project, το οποίο βαδίζει σε «πράσινα» μονοπάτια, καθότι προβλέπει να γίνεται η καθημερινή καθαριότητα του δωματίου με χρήση ατμοκαθαριστή. Αυτό το project αναπτύσσεται στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τους Ιταλούς συνεργάτες της εταιρείας, με ατμοκαθαριστές επαγγελματικών προδιαγραφών. Οι ατμοκαθαριστές είναι της εταιρείας Steam Italy

και το μοντέλο που χρησιμοποιείται για το συγκεκριμένο project είναι ελεγμένο από μικροβιολογικό εργαστήριο στη Γερμανία, το οποίο επιβεβαιώνει τη δυνατότητα απολύμανσης – αποστείρωσης των επιφανειών σε 5 δευτερόλεπτα. Το project προβλέπει εκπαίδευση προσωπικού και βεβαίωση εκπαίδευσης για το ξενοδοχείο, καθώς και σήμανση σε όλα τα δωμάτια για τον καθαρισμό τους με ατμό. Πρόκειται για μια πράσινη λύση που απαιτεί στην πραγματικότητα μόνο νερό, για ένα ασφαλές και καθαρό δωμάτιο, ενώ η ειδική σήμανση κάνει τον διαμένοντα να αισθάνεται ασφάλεια στον χώρο που έχει επιλέξει.

https://cleaningbros.gr/

gLaSS CLeaNINg

ΗGlass Cleaning για πάνω από 40 χρόνια παρέχει ένα Ολοκληρωμένο Σύστημα Καθαρισμού και Υγιεινής σε ένα ευρύ φάσμα επαγγελματικών κλάδων και δραστηριοτήτων. Τα προϊόντα που αναπτύσσει, παράγει και διακινεί η Glass Cleaning είναι απορρυπαντικά, χαρτικά, εργαλεία και μηχανές καθαρισμού, συσκευές και εξοπλισμός υγιεινής. Αυτά προορίζονται κυρίως για την επαγγελματική αγορά ειδών καθαρισμού και υγιεινής, όπως ξενοδοχεία, επιχειρήσεις μαζικής εστίασης κ.λπ. Στις παρεχόμενες υπηρεσίες που προσφέρει η εταιρεία περιλαμβάνονται η συμβουλευτική υποστήριξη, όπως η μελέτη αναγκών, η εκπαίδευση προσωπικού, η αξιολόγηση του αποτελέσματος, η ανάλυση του κόστους καθαρισμού, η συμμετοχή στην εφαρμογή των συστημάτων HACCP - GMP - GHP - ISO 22000 και των Οδηγών Υγιεινής που αναπτύσσονται με τη βοήθεια του ΕΦΕΤ. www.glasscleaning.gr

SaraNTIS group

ε έδρα την Αθήνα και έχοντας διαγράψει μια ιστορία άνω των 50 χρόνων, ο Όμιλος Σαράντη αποτελεί μια πολυεθνική εταιρεία καταναλωτικών προϊόντων, που δραστηριοποιείται σε 13 χώρες και έχει παρουσία μέσω εξαγωγών σε πάνω από 50 χώρες παγκοσμίως. Η δραστηριότητα του Ομίλου επικεντρώνεται στην παραγωγή και στο εμπόριο προϊόντων στις κατηγορίες προσωπικής φροντίδας και περιποίησης, οικιακής φροντίδας, επαγγελματικής χρήσης, υγεί-

ας και φροντίδας και καλλυντικών επιλεκτικής διανομής, προσφέροντας σε κάθε κατηγορία γνωστά brands. Στα προϊόντα επαγγελματικής χρήσης, το brand Sanitas Professional της εταιρείας Γρ. Σαράντης στηρίζει τον σύγχρονο επαγγελματία με προϊόντα συσκευασίας τροφίμων, διαχείρισης απορριμμάτων, εργαλείων καθαρισμού και απορρυπαντικών.

https://sarantisgroup.com

CLearΝeT

ΗClearΝet ιδρύθηκε το 1997, με σκοπό να προσφέρει σε όλους τους επιχειρηματικούς κλάδους ποιοτικές υπηρεσίες, καινοτόμα προϊόντα, εξατομικευμένες λύσεις, αλλά και προσωπική

Oι τομείς Δραστηριότητας της εταιρείας είναι:

• Πώληση Επαγγελματικών Μηχανημάτων και Ειδών Καθαρισμού

• Επισκευές Επαγγελματικών Μηχανημάτων Καθαρισμού

• Πώληση και Κατασκευή Ξενοδοχειακού Εξοπλισμού

• Τεχνικές και Ηλεκτρολογικές Εγκαταστάσεις

• Εμπορία και Επισκευή Οικιακών Ηλεκτρικών συσκευών

www.electrofot.gr

roLCo-CHrISTeYNS

φροντίδα. Οι τομείς δραστηριότητας της ClearNet περιλαμβάνουν:

• Παροχή Προϊόντων Υγιεινής (In & out of washroom)

• Υπηρεσίες Αρωματισμού & Scent Marketing

• Υπηρεσίες μίσθωσης και κατασκευής Επαγγελματικών Ταπέτων και Ταπέτων Ειδικών Χρήσεων

• Παροχή Προϊόντων Εντομοαπώθησης

Η ClearNet εκπροσωπεί στην Ελλάδα τις διεθνείς εταιρείες Vectair Systems και Millennium, προσφέροντας ολοκληρωμένες προτάσεις για την ανάδειξη των χώρων, την ατομική υγιεινή, αλλά και τη μείωση του καθημερινού κόστους χρήσης.

www.clearnet.gr/ eLeCTroFoT Α & Β ΦΩΤΙΑΔΑΚΗΣ ΟΕ

εταιρεία Electrofot Α & Β ΦΩΤΙΑΔΑΚΗΣ ΟΕ δραστηριοποιείται από το 1984 στον χώρο της πώλησης και επισκευής-service μηχανημάτων καθαρισμού και, μέσα από τη συνεχή σε όλα τα επίπεδα παρακολούθηση και διερεύνηση των νέων τεχνολογικών εξελίξεων στον χώρο, διαθέτει αξιόπιστες λύσεις.

HRolco-Christeyns είναι μια νέα εταιρεία Joint Venture, που δημιουργήθηκε από την ένωση του επαγγελματικού τμήματος της ελληνικής Βιομηχανίας Απορρυπαντικών και Καθαριστικών Rolco και του ευρωπαϊκού προμηθευτή προϊόντων και υπηρεσιών επαγγελματικού καθαρισμού Christeyns. Η RolcoChristeyns, με τις σειρές προϊόντων της Rolco και την εμπειρία στους κλάδους Ιματισμού, Τροφίμων και Υγείας, καθώς και την τεχνογνωσία σε μηχανολογικά και θέματα διαχείρισης πόρων της Christeyns,

προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις επαγγελματικού καθαρισμού και υγιεινής. Η εταιρεία παρέχει λύσεις απολύμανσης και εξυγίανσης για κάθε επαγγελματικό χώρο: απολύμανση επιφανειών – HORECA, απολύμανση επιφανειών για βιομηχανικούς χώρους και μεγάλες επιφάνειες, απολύμανση Ιματισμού κατά την πλύση, ταπητοκαθαριστήρια και υφάσματα και προϊόντα προσωπικής υγιεινής.

https://rolcochristeyns.gr

Πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες ακούσαμε και είδαμε στη HORECA για το μέλλον των ξενοδοχείων. Ένα μέλλον που είναι ήδη εδώ. Οποίος το συνειδητοποιεί, έχει τις πληροφορίες και θέλει και μπορεί να τις αξιοποιήσει, βγαίνει κερδισμένος και ανταγωνιστικός. Διαβάζοντας τα παρακάτω, είναι εύκολο να καταλάβει κανείς πόσο υστερούν όσοι δεν έχουν περάσει ακόμη στη νέα εποχή. Η πληροφορία είναι δύναμη, όπως είπε και ο πρόεδρος του ΞΕΕ Α. Βασιλικός.

Η τιμή αποτελεί σημαντικό

στοιχείο στην επιλογή διαμονής. Για τους ταξιδιώτες του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας και της Ιταλίας ήταν ο σημαντικότερος παράγοντας στην απόφαση επιλογής διαμονής, ενώ κατέλαβε τη δεύτερη θέση για τους Ισπανούς και τους Γερμανούς.

Τα ξενοδοχεία εξακολουθούν

να μην ελέγχουν τις τιμές τους.

Στο 56% των αναζητήσεων υπήρχε ένας ή περισσότεροι ΟΤΑs που προσέφεραν καλύτερη τιμή από την επίσημη ιστοσελίδα του ξενοδοχείου.

Στο 19% υπήρχαν ίσες τιμές και μόλις στο 22% οι τιμές ήταν καλύτερες στο site του ξενοδοχείου.

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε -αλλά δεν έχει και σημασία- αν πρόκειται για έναν τριτοκλασάτο, πειρατικό OTA (υπάρχουν πολλοί τέτοιοι) ή για την Booking.com ή την Expedia.

Με άλλα λόγια, πάνω από τα μισά ξενοδοχεία, μη έχοντας έλεγχο των τιμών τους, «χαρίζουν» μεγάλο μέρος των κρατήσεών τους στους ΟΤΑs.

Όμως, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα για όσους δεν

ελέγχουν τις τιμές τους. Οι χρήστες τείνουν να κάνουν «κλικ» συχνότερα, όταν η τιμή είναι πιο ανταγωνιστική. Η διαφορά μεταξύ ενός σεναρίου με χειρότερη τιμή, σε σχέση με την καλύτερη τιμή, είναι σχεδόν διπλάσια! Επιπλέον, ο αλγόριθμος της Google ευνοεί όσους προσφέρουν καλύτερες τιμές. Μια απλή προσομοίωση με συγκεντρωτικά δεδομένα αποκαλύπτει έως και 43% (!!!) επιπλέον κρατήσεις για τα ξενοδοχεία που δίνουν καλύτερες τιμές από τους ΟΤΑs.

Ελάχιστα ξενοδοχεία έχουν

Β2Β στις σελίδες τους για tour operators που αποτελούν ένα διαφορετικό offline κανάλι διανομής. Σε κάποιους ξενοδόχους το 25%-30% που ζητούν μπορεί να φαντάζει μεγάλο σε σχέση με το 18% της expedia. Όμως η πραγματικότητα δεν είναι όπως δείχνει εκ πρώτης όψεως. Όταν συνυπολογίσει κανείς όλες τις χρεώσεις που δεν είναι αρχικά ορατές (promotion, member, mobile) το κόστος στους ΟΤΑs φτάνει συχνά περίπου στο 40%!!! Παράλληλα τα offline κανάλια έχουν άλλους πελάτες - υψηλότερης οικονομικής δυνατότητας - που δεν έχουν χρόνο για να κλείσουν μόνοι τους τις διακοπές ή το ταξίδι τους. Επίσης έχουν μπροσούρες που μένουν στο τραπέζι ή στο γραφείο των εν δυνάμει πελατών και τέλος απευθύνονται σε άλλο μείγμα πελατών. Συνυπολογίστε αυτές τις πληροφορίες.

Το ενεργειακό κόστος θεωρείται η μεγαλύτερη πρόκληση για τα ευρωπαϊκά ξενοδοχεία Το 80% των ξενοδόχων σε 10 χώρες αξιολογεί την ενεργειακή κρίση ως τη μεγαλύτερη ανησυχία (έκθεση 2022 της Booking.com).

Η ευρύτερη οικονομική κατάσταση αναδεικνύεται ως η επόμενη μεγαλύτερη πρόκληση κατά 48%, ακολουθούμενη από την απόκτηση και διατήρηση προσωπικού (43%) και το κόστος προσωπικού στο 42%.

Πώς μπορεί ένα ξενοδοχείο να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας;

Επενδύοντας σε μόνωση, σε ενεργειακά αποδοτικές συσκευές, σε έξυπνους θερμοστάτες και σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Χωρίς κόστος: α) Χρεώνοντας υψηλότερες τιμές κράτησης και επιπλέον χρεώσεις, γνωστές και ως χρεώσεις ενέργειας. β) Με εκπαίδευση των επισκεπτών στην υπεύθυνη κατανάλωση ενέργειας.

Τα προαναφερόμενα έχουν μεγαλύτερη σημασία σε προορισμούς με υψηλότερες θερμοκρασίες, ανάμεσα στους οποίους είναι και η Ελλάδα.

Σε ό,τι αφορά το πρόβλημα του εργατικού δυναμικού συστήνονται τα ακόλουθα: Επενδύστε στην ψηφιακή μάθηση, προσφέρετε προνόμια, μπόνους, καλούς μισθούς, ευέλικτο ωράριο εργασίας και τηλεργασία όπου είναι εφικτό, απευθυνθείτε σε γραφεία ευρέσεως ή ενοικίασης εργαζομένων, μειώστε τις απαιτήσεις εκπαίδευσης, αξιοποιήστε σε πολλαπλές θέσεις τους εργαζομένους και αναβαθμίστε τις υπηρεσίες αυτοεξυπηρέτησης.

Αυτές ήταν κάποιες από τις πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας «την επόμενη μέρα». Βασική πηγή των ανωτέρω πληροφοριών είναι στοιχεία κυρίως στοιχεία από έρευνες της Phocuswright αλλά και ομιλητών σε παράλληλες εκδηλώσεις. •