Φοιτήτρια: Πέππα Δήμητρα Ακαδημαϊκός Υπεύθυνος: Κολώνας Β. Εξεταστική Σεπτεμβρίου 2017 Εξάμηνο: 9ο Θέμα: Μουσείο για τον φωτογράφο Henri Cartier-Bresson
Π ε ριε χόμ ε να Γενικές πληροφορίες • • • • • • • •
Γενικά για το μουσείο και την έκθεση Λίγα λόγια για τον Henri Cartier-Bresson Ιστορικό πλαίσιο και φωτογραφίες στην Κίνα Ιστορικό πλαίσιο και φωτογραφίες στην Ινδία Ιστορικό πλαίσιο και φωτογραφίες στην Σοβιετική Ένωση Πορτραίτα Σκίτσα Κινηματογράφος
Ειδική διαμόρφωση-curating • Γενική κάτοψη μουσείου • Οψοτομές εσωτερικών χώρων
Γενικά για το μουσείο και την έκθεση Με την σκέψη ότι όπως μία φωτογραφία δημιουργεί συναισθήματα, ένας φωτογράφος φτιάχνει καταστάσεις και ο κόσμος σαγηνεύεται από τα παραπάνω, αυτό το μουσείο έρχεται να χωροθετήσει κυρίως συναισθήματα και να ξυπνήσει ίσως σε κάποιους μνήμες. Αυτό όμως δεν το κάνει μόνο μέσω της διαμόρφωσης του χώρου του, αλλά και με την βοήθεια των ίδιων των φωτογραφιών-εκθεμάτων του Henri Cartier-Bresson. Δεν έχει επιλεγεί κάποιος συγκεκριμένος ήδη υπάρχων χώρος για την έκθεση, ακριβώς για τον λόγο του ότι δημιουργεί από μόνη της καταστάσεις, απεγκλωβισμένη από συναισθήματα και υφές που πιθανόν να προσέδιδε ένα κτίριο. Η έκθεση είναι χωρισμένη σε τέσσερις κύριες κατηγορίες - υπο-εκθέσεις: φωτογραφίες στην Κίνα, την Ινδία και την Σοβιετική Ένωση καθώς και πορτραίτα διάσημων προσωπικοτήτων. Παρεμβατικά, υπάρχουν κάποια αποσπάσματα ταινιών που σκηνοθέτησε ο Henri Cartier-Bresson, καθώς και σκίτσα και πίνακες που σχεδόν παράλληλα έκανε. Ακόμα, δίνεται η δυνατότητα στον επισκέπτη, της σύντομης πληροφόρησης για καλλιτέχνες και φωτογράφους που ενέπνευσαν τον Bresson και τον εξέλιξαν στο φωτογράφο που μέχρι και σήμερα όλοι γνωρίζουμε, καθώς επίσης και της σύντομης ιστορικής αναδρομής παράλληλα με την παραμονή του και την φωτογράφηση στις προαναφερθείσες περιοχές.
Λίγα λόγια για τον H.C.B.
Ιστορικό Πλαίσιο και Φωτογραφίες στην Κίνα
Ο Henri Cartier-Bresson έζησε από το 1908 έως το 2004 από Γάλλους γονείς. Είχε τέσσερις μικρότερες αδερφές, ενώ ο πατέρας του είχε ένα αρκετά υψηλό εισόδημα λόγω ενασχόλησής του με την βιομηχανία της κλωστοϋφαντουργίας.
Με την παράδοση της Ιαπωνίας τον Αύγουστο του 1945, σηματοδοτείται η έλευση ειρήνης. Για την Κίνα σηματοδοτεί την επανάληψη του εμφυλίου πολέμου μεταξύ των Chiang Kai-Shek Nationalist Party (Kuomintang KMT) και Mao Zendong Chinese Communist Party (CCP). H συμπλοκή αρχίζει με ανάπτυξη δυνάμεων και στρατιωτικές συγκρούσεις, καθώς κάθε πλευρά προσπαθεί να αποκτήσει τον έλεγχο της Βόρειας Κίνας και Β.Α. Κίνας (Μαντζουρίας). Η στρατιωτική σύγκρουση έλαβε χώρα σε ένα διεθνές περιβάλλον ανταγωνισμού μεταξύ Η.Π.Α. και Σοβιετικής Ένωσης όπου η κάθε πλευρά προσπαθεί να προωθήσει τα συμφέροντά της στην Κίνα. Ενώ οι Σοβιετικοί και οι Αμερικανοί δίνουν στους προστατευόμενούς τους περιορισμένη στρατιωτική βοήθεια, τους προτρέπουν σε διαπραγματεύσεις μεταξύ τους. Οι ηγέτες των Κομμουνιστών και των Εθνικιστών εμπλέκονται στις “συνομιλίες ενώ πολεμούν”. Κατά το καλοκαίρι του 1946, ήταν φανερό ότι οι διαπραγματεύσεις είχαν αποτύχει και η διαμάχη μεταξύ των δύο πλευρών θα λύνονταν με την βία. Και ενώ ο στρατηγός Μάρσαλ συνέχιζε τις προσπάθειές του με διαπραγματεύσεις μέχρι τον Ιούνιο του 1947, κανονικός εμφύλιος πόλεμος ξέσπασε πρώτα στην Κόνα νότια του Σινικού Τείχους και μετά, με επανάληψη των εχθροπραξιών, στην Β.Δ. Κίνα. Η πολεμική διαμάχη συνοδεύτηκε από σοβαρά οικονομικά προβλήματα και από έντονα εσωτερικά, κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα στις αγροτικές περιοχές και στις πόλεις. Η στρατιωτική κατάσταση εξελίχθηκε γρήγορα. Το φθινόπωρο και τον χειμώνα του 1948 - 1949, οι Κομμουνιστές, που δεν ήταν πλέον απλές δυνάμεις ανταρτών, νίκησαν τις δυνάμεις των Εθνικιστών σε τρεις μεγάλες επιχειρήσεις. Κατά το τέλος του 1949, ο Chiang Kai-Shek αναγκάστηκε να αποσυρθεί με λίγους οπαδούς στην Taiwan. O Henri Cartier Bresson, ήταν στην Κίνα τους τελευταίους 6 μήνες της Kuomintang και τους πρώτους εν συνεχεία μήνες της Λαικής Δημοκρατίας της Κίνας.
Μεγάλωσε στο Παρίσι, ενώ λόγω της οικονομικής στήριξης από τους γονείς του, κατάφερε από πολύ μικρός να εκδηλώσει το ενδιαφέρον του για την φωτογραφία, αλλά και γενικότερα για οτιδήποτε καλλιτεχνικό. Έμαθε μουσική και ελαιογραφία, ενώ το 1927 μπήκε σε μια ιδιωτική σχολή τεχνών και στην Lhote Academy, ενώ συνέχισε σπουδές και στην ζωγραφική. Ταυτόχρονα έδειξε ιδιαίτερη έφεση και στην λογοτεχνία με αδυναμία στον Do stoevsky, Nietzsche, Freud κ.α. Στο αποκορύφωμα της εσωτερικής του αυτής αναζήτησης, γνώρισε διάφορους εκπροσώπους του σουρεαλιστικού κινήματος, η συναναστροφή με τους οποίους διαμόρφωσε πολύ την μετέπειτα φωτογραφική του πορεία. Από το 1928 έως το 1929 σπούδασε τέχνη, λογοτεχνία και Αγγλικά στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Επίσης, το 1929 έλαβε την πρώτη του φωτογραφική μηχανή από τον Harry Crosby, ο οποίος και τον βοήθησε στα πρώτα του βήματα στον χώρο της φωτογραφίας. Το 1931 έκανε το πρώτο του ταξίδι προς την Αφρική. Λέγεται, πως το προσωρινό του επάγγελμα ως κυνηγός τον βοήθησε στην μετέπειτα τεχνική του στις φωτογραφήσεις. Επιστρέφοντας λίγο αργότερα στην Γαλλία και πιο συγκεκριμένα στην Μασσαλία, επέκτεινε ακομα περισσότερο την σχέση του με τους σουρεαλιστές και μάλιστα αφού εμπνεύστηκε από μια φωτογραφία του Munkacsi, παράτησε εντελώς την ζωγραφική και εμβάθυνε περισσότερο στον τομέα της φωτογραφίας. Έτσι, αποκτά την γνωστή έως και σήμερα Leica και ξεκινάει ταξίδια στην Γερμανία, την Πράγα την Μαδρίτη και πολλές άλλες πόλεις,
φωτογραφίζοντας και πραγματοποιώντας, έτσι, την πρώτη του έκθεση το 1932 στην Νέα Υόρκη και σε άλλα μέρη, αποκτώντας, ήδη από το ξεκίνημα της φωτογραφικής του πορείας, μια διεθνή αναγνώριση.
ΚΙΝΑ, Beijing. Δεκέμβριος 1948
ΚΙΝΑ, Shanghai, 1949
ΚΙΝΑ, Shanghai, Δεκέμβριος 1948 - Ιανουάριος 1949
ΚΙΝΑ, Πεκίνο, Δεκέμβριος, 1948
ΚΙΝΑ, Shanghai, Ιούνιος 1949
ΚΙΝΑ, Jiangsu, Nankin, Απρίλιος, 1949
ΚΙΝΑ, Jiangsu, Nankin, Απρίλιος 1949
ΚΙΝΑ, Shanghai, 1949
Η απαγορευμένη πόλη.
Καθώς έπεφτε η αξία του χάρτινου νομίσματος, οι Kuomintang αποφάσισαν να μοιράσουν 40 γρ. χρυσού σε κάθε άτομο. Με τον πυρετό του χρυσού, τον Δεκέμβριο εμφανίστηκαν χιλιάδες άτομα να περιμένουν στην ουρά για ώρες. Η αστυνομία, ενισχυμένη με τα απομεινάρια των στρατών της Παγκόσμιας Σύμβασης Παραχώρησης ήταν ευνοϊκή και προσπαθούσαν να συγκρατήσουν τον κόσμο. Απλώς τους καταβρέξανε με τα βρώμικα νερά μιας λακούβας.
Πολιτική συνάντηση με τα πορτραίτα των κομματικών αρχηγών από πίσω. Οι κομμουνιστές καταλαμβάνουν τον έλεγχο της Shanghai στις 27 Μαϊου.
Καθώς οι πρώτοι στρατιώτες του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού φτάνουν στη Nankin, οι πολίτες τους παρακολουθούν με απαθή περιέργεια και επιφύλαξη. Οι στρατοί του παρελθόντος ζούσαν από την λεηλασία του τόπου. Αλλά αυτός ο στρατός περνά με βήμα καθώς αναγγείλει σιγανά τις τρεις εντολές. “Μην πάρετε ούτε βελόνα και κλωστή. Θεωρήστε τον κόσμο ως οικογένειά σας. Ό,τι δανειστήκατε, πρέπει να το επιστρέψετε.”
Παιδιά περιμένουν να τους μοιραστεί το ρύζι. Ανήκουν σε ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα που τους παρέχει εκπαίδευση και κάποια ελάχιστη σίτιση. Αυτό το σχολείο ιδρύθηκε υπό την διεύθυνση της χήρας του Σουν Γιατ-Σεν.
Καθώς διασπάται η πρωϊνή ομίχλη πάνω από το Πεκίνο, μια πόλη περικυκλωμένη από κομμουνιστικά στρατεύματα, το κόμμα Kuomintang επιστρατεύει 10.000 νεοσύλλεκτους, στην πλειοψηφία μαγαζάτορες και μικροεπιχειρηματίες. Εδώ λαμβάνουν τις διαταγές τους, στο προαύλιο του αυτοκρατορικού παλατιού.
Καθώς οι πρώτοι στρατιώτες του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού φτάνουν στη Nankin, οι πολίτες τους παρακολουθούν με απαθή περιέργεια και επιφύλαξη. Οι στρατοί του παρελθόντος ζούσαν από την λεηλασία του τόπου. Αλλά αυτός ο στρατός περνά με βήμα καθώς αναγγείλει σιγανά τις τρεις εντολές. “Μην πάρετε ούτε βελόνα και κλωστή. Θεωρήστε τον κόσμο ως οικογένειά σας. Ό,τι δανειστήκατε, πρέπει να το επιστρέψετε.”
Η γιορτή της εισόδου του στρατού στη Shanghai. Ένας αντιπρόσωπος κάποιας συνδικαλιστικής οργάνωσης κρατά ένα χαρτονόμισμα του καινούριου νομίσματος σε μεγέθυνση.
Ιστορικό Πλαίσιο και Φωτογραφίες στην Ινδία H Aγγλία, το 1945, αρχίζει διαπραγματεύσεις για την ανεξαρτησία της Ινδίας με τα κόμματα “Indian National Congress” των Ινδουιστών και το “Mohammad Ali Jinnah’s Muslim League” των Μουσουλμάνων. Ο M.Gandhi παίζει σημαντικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, αλλά δεν κατορθώνει να επικρατήσει η ελπίδα του για μια ενωμένη Ινδία. Αντ’αυτού, το τελικό σχέδιο καλεί για διαίρεση της χερσονήσου της Ινδίας σε δύο ανεξάρτητα κράτη με βάση τις θρησκευτικές διαφορές σε κυρίως Ινδουιστική Ινδία και κυρίως Μουσουλμανικό Πακιστάν. Βία και σκοτωμοί ξεσπούν μεταξύ Ινδουιστών και Μουσουλμάνων, πριν ακόμη από την ανεξαρτησία της 15 Αυγούστου 1947. Ο Gandhi κάνει έκκληση για ειρήνη και νηστεύει σε μια προσπάθεια διακοπής της αιματοχυσίας. Μερικοί Ινδουιστές βλέπουν τον Gandhi σαν προδότη επειδή εκφράζει συμπάθεια για τους Μουσουλμάνους. 30 Ιανουαρίου του 1948, ένας εξτρεμιστής Ινδουιστής δολοφονεί τον Gandhi σε ηλικία 78 ετών.
ΙΝΔΙΑ, Tamil Nadu, Madras, 1950
ΙΝΔΙΑ, Maharashtra, Bombay, 1947 Ένα μαγαζί αστρολόγου στην συνοικία των εργατών του εργοστασίου στο Parel.
ΙΝΔΙΑ, Gujarat, Ahmedabad, 1966
ΙΝΔΙΑ, Kashmir, Srinagar, 1948
Γυναίκες μουσουλμάνες στις πλαγιές του λόφου Hari Parbal προσεύχονται προς τον ήλιο καθώς ανατέλλει πίσω από τα Ιμαλάια.
ΙΝΔΙΑ, Kashmir, Srinagar, 1948
Γυναίκες μουσουλμάνες στις πλαγιές του λόφου Χάρι Παρμπάλ, προσεύχονται προς τον ήλιο καθώς ανατέλλει πίσω από τα Ιμαλάια
ΙΝΔΙΑ, Gujarat, Baroda (Vadodara), 1948
Στα 39α γενέθλια του μαχαραγιά της Baroda, μοιράζουν λουκουμάδες στους φτωχούς.
ΙΝΔΙΑ, Delhi, 1948
Το τρένο που μεταφέρει την τέφρα του Γκάντι στον ποταμό Γάγγη οπού θα την διασκορπούσαν. Ο κόσμος πλαισίωνε τις σιδηροδρομικές γραμμές για να δουν και να ακουμπήσουν την τέφρα του Γκάντι, και να αποτίνουν έναν τελευταίο φόρο τιμής στον ηγέτη τους.
ΙΝΔΙΑ, Punjab, Kurukshetra, 1947
Ένα στρατόπεδο προσφύγων για 300.000 άτομα.
Ιστορικό Πλαίσιο και Φωτογραφίες στην Σοβιετική Ένωση O Henri Cartier Bresson επισκέφτηκε την Μόσχα τo 1954 με σκοπό να παρατηρήσει την καθημερινότητα των ανθρώπων υπό το κομμουνιστικό καθεστώς και να γράψει ένα βιβλίο για αυτό. Βρέθηκε εκεί μετά τον θάνατο του Στάλιν και ήταν ο πρώτος ξένος ρεπόρτερ που απέκτησε βίζα για την Σοβιετική Ένωση από το 1947.
ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ, Μόσχα, 1954
ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ, Leningrad, 1973
ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ, Irkutsk, 1972
ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ, Vladimir oblast, Suzdal, 1972
ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ, Μόσχα, 1954
ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ, Leningrad, 1973
ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ, Μόσχα, 1954
ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ, Μόσχα, Κόκκινη Πλατεία, 1954
Τιμώντας την νίκη εναντίον των Ναζί
Κάθε χρόνο τον Ιούλιο, αντιπρόσωποι από όλη την Σοβιετική Ένωση συγκεντρώνονται για να γιορτάσουν την ημέρα του αθλητισμού.
Το κεντρικό κτίριο του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μόσχας.
Τον Αύγουστο, μέλη της κυβέρνησης εγκαινίασαν μια μεγάλη αγροτική έκθεση. Ο γενικός επίτροπος Τσιστσιν, μέλος της Ακαδημίας, το ερμήνευσε ως μόνιμο στοιχείο των στόχων τους για την εκπαίδευση. Πολλές διαφορετικές σοβιετικές δημοκρατίες έλαβαν μέρος σε αυτήν την έκθεση, όπου εκτέθηκαν διάφορα προϊόντα, φωτογραφίες, σχέδια και γραφικά που εξηγούσαν την εξέλιξη και τις μεθόδους παραγωγής.
Πλύστρες σε ένα παγωμένο ποτάμι.
Το πορτραίτο του Λένιν διακοσμεί την πρόσοψη των Χειμερινών Ανακτόρων για τον εορτασμό της Πρωτομαγιάς και εις μνήμην τη ς νίκης κατά των Ναζί.
Παλιός εργάτης του σιδηροδρόμου.
Πορτραίτα ΓΑΛΛΙΑ, Παρίσι, 6ο διαμέρισμα, Rue des Grands Augustins, 1944
Η.Π.Α., Νέα Υόρκη, 1947
ΓΑΛΛΙΑ, Hauts-de-Sein, Neuillysur-Seine, 1968
ΓΑΛΛΙΑ, Παρίσι, 1944
Ο Άγγλος ζωγράφος Francis Bacon, 1971.
ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ, Αγγλία, Λονδίνο
Ο Ισπανός ζωγράφος και γλύπτης Pablo Picasso στο σπίτι του.
Η Αμερικανίδα συγγραφέας Carson McCullers και ο Αμερικάνος συντάκτης George Davis.
Ο Γάλλος συγγραφέας Albert Camus.
Ο Γάλλος καλλιτέχνης Marcel Duchamp στο στούντιό του.
Svetlana Beriosova, πρίμα μπαλαρίνα.
ΓΑΛΛΙΑ, Alpes-Maritimes, Le Cannet, 1944 Ο Γάλλος ζωγράφος Pierre Bonnard στο σπίτι του.
Η.Π.Α., Louisiana, Νέα Ορλεάνη, 1947 Ο Αμερικάνος συγγραφέας Truman Capote.
Σκίτσα
Κινηματογράφος
Οψοτομές χώρων
Β
Κάτοψη χώρων
Α
Β
Α
οψοτομή Α-Α
Κίνα 1948-1949
οψοτομή Β-Β
εισαγωγή
πορτραίτα
ζωή H.C.B.
σκίτσα
Κίνα
κινηματογράφος
Ινδία
βιβλιοθήκη
Σοβ. Ένωση
υποδοχή, shop
διάδρομος κυκλοφορίας
O Henri Cartier Bresson, ήταν στην Κίνα τους τελευταίους 6 μήνες της Kuomintang και τους πρώτους εν συνεχεία μήνες της Λαικής Δημοκρατίας της Κίνας.