CxO Magazine Digital Oct-Nov 2015

Page 1

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION Digital Magazine for executives & decision makers

OKT/NOV

ISSUE

2015 145

Goed beheer van fysieke assets creëert waarde

Werkplekleren en stages als wapen in the war for talent

Mobiele communicatie ERP voor zakelijke dienstverlening

LOGISTICS & MANUFACTURING E-commerce en weblogistiek

AUTO & LIFESTYLE Zoektocht naar duurzame energietoepassingen

FACILITY MANAGEMENT Smart Packaging (Familie)bedrijven bezorgd om belastingen

Wouter De Geest, CEO BASF Antwerpen

“Duurzaamheid is een werkwoord en moet in het dna van een onderneming zitten.” EDITORIAL PARTNERS


I care about Physical Asset Management! And you? Physical Asset Management is everyone’s business

kpmg.com/amcc

“Physical Asset Management creates value for my entire organization.”

© 2014 KPMG Support Services, a Belgian Economic Interest Grouping (“ESV/GIE”) and a member firm of the KPMG network of independent member firms affiliated with KPMG International Cooperative (“KPMG International”), a Swiss entity. All rights reserved. Printed in Belgium.


WILT U HET JUISTE

DOELPUBLIEK BEREIKEN

Contacteer ons! Tel: 03 889 52 59 e-mail: sylvie.scherrens@cxonet.be

EN UW BUSINESS

DOEN GROEIEN?

COLOFON UITGAVEN Magazine Print Issue 146: 30 November 2015 Issue 148: 31 January 2016 Issue 150: 31 March 2016

Magazine Digital Issue 147: 31 December 2015 Issue 149 : 28 February 2016 Issue 151 : 30 April 2016

CxO Magazine Digital is een digitale uitgave van CxO Europe bvba en verschijnt 6 maal per jaar. In de maanden tussenin verschijnt CxO Magazine Print, een gedrukt magazine met een andere inhoud dan CxO Magazine Digital. ADMINISTRATIEF/ADMINISTRATION UITGEVERIJ/MAISON D’ÉDITIONS - REDACTIE/RÉDACTION ADMINISTRATIE/ADMINISTRATION - REGIE/RÉGIE CxO Europe bvba - C. Van Kerckhovenstraat 106 - 2880 Bornem - Tel.: +32 (0)3 889 52 59 - Fax: +32 (0)3 899 03 78 e-mail: info@cxonet.be - internet: www.cxonet.be REDACTIE/RÉDACTION Eric Bober, Arn Borstlap, Jan Callant, Jan De Kimpe, Erwin De Weerdt, Goele Geeraert, Frans Godden, Marc Honnay, Dirk Huygens, Bruno Koninckx, Jan Lagast, Jean-Luc Manise, Steve Mertens, Hilde Pauwels, Herman Van den Keybus. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER/EDITEUR RESPONSABLE Dirk Vermant C. Van Kerckhovenstraat 106 - B-2880 Bornem e-mail: dirk.vermant@cxonet.be CXO TEAM/ EQUIPE CXO Jan Callant - Hoofdredacteur/Rédacteur en chef Dirk Vermant - Uitgever-Directeur/Editeur-Directeur Arn Borstlap - Coordinatie/Coördination Sylvie Scherrens - Sales Manager Eric Bober - Secretariaat/Secrétariat Herman Van den Keybus - Lean Service & Administration

Niets uit deze uitgave mag verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.


Bespaar 44% op uw mobiel telecombudget *

EN GA OVERAL AAN DE SLAG MET WORD, POWERPOINT EN EXCEL VIA OFFICE 365.

Bel nu 0486/19 1940 voor een afspraak of ga naar www.base.be/business * Gemiddelde besparing op het bedrag van de laatste factuur van alle 111 kmo’s die een offerte van BASE business hebben aangevraagd tussen 07/01 en 30/06/2015 en die de laatste factuur van hun operator aan BASE voorgelegd hebben.


5

EDITORIAAL / EDITORIAL

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

GEEFT HONDA HET STARTSCHOT VOOR EEN ZERO-EMISSIE ECONOMIE?

HONDA DONNE-T-IL LE COUP D’ENVOI DE L’ÉCONOMIE À ZÉRO ÉMISSION? UITGEVER / ÉDITEUR & DIRECTEUR

Dirk Vermant

NL Het transport in de Verenigde Staten neemt 27% van de broei- FR Aux Etats-Unis, le transport est responsable de 27% des gaz à effet kasgassen voor haar rekening. Europa legt spijtig genoeg gelijkaar- de serre. Les chiffres européens sont hélas relativement comparables. dige cijfers voor. Onze wegen - de fabrieken van honderd jaar geleden Nos routes sont la cause de taux d’émission inquiétants. Conclusion? -veroorzaken een zorgwekkende uitstoot. Maar iedereen is wakker Tout le monde se réveille et la course vers l’émission-zéro bat son plein. geschud en de race naar de zero-emissie economie is volop aan de gang. Récemment, Honda a construit une voiture qui n’émet que de la Honda maakte onlangs een auto die enkel waterdamp uitstoot. vapeur d’eau. Le géant japonais s’engage résolument dans la technoHiermee zetten ze zwaar in op de waterstoftechnologie. Ook Toyota logie hydrogène. Toyota et Huyndai sont dans le même camp que en Hyundai zitten in het kamp van Honda en geloven meer in water- Honda et penchent davantage pour la voiture à hydrogène que pour stofwagens dan in elektrische auto’s. l’auto électrique. Waterstofcellen zetten waterstof om in elektriciteit die lithium-ion batterijen in wagens van stroom voorziet. Dit lukt aardig want de nieuwe Honda Clarity Fuel Cell rijdt 700 kilometer met een enkele oplaadbeurt. In maart 2016 rolt hij van de band voor circa 57.000 euro. Aan de andere zijde van het strijdtoneel start Tesla weldra de derde fase van haar plan: de productie van een massamarktwagen. Deze zal een kleine 32.000 euro kosten en zal vóór 2020 op onze wegen rondrijden.

Les cellules d’hydrogène sont capables de transformer l’hydrogène en électricité qui alimente en courant les batteries lithium-ion des voitures. Et cela marche puisque la nouvelle Honda Clarity Fuel Cell permet une autonomie de 700 kilomètres après une seule recharge. Il est prévu que les premiers modèles quittent les chaînes de montage en mars 2016. Son prix : environ 57.000 Euro. A l’autre bout de la scène, il y a Tesla qui entame bientôt la troisième phase de son projet de lancement d’un véhicule mass-market. Celui-ci coûtera plus modérément Waterstofgedreven wagens ogen bekoorlijk. Hun brandstof is een 32.000 Euro, et devrait apparaître sur nos routes d’ici 2020. van de meest voorkomende natuurlijke elementen op onze planeet. Waterstof bestaat echter in de meeste gevallen niet op zichzelf. Er is Les voitures motorisées à l’hydrogène ont un design séduisant. Leur energie voor nodig om het te extraheren. Maar hoe produceren en carburant est l’une des ressources les plus présente sur notre planète. transporteren we waterstof? Deze vraag bepaalt de efficiëntie van Seulement, l’hydrogène n’existe que rarement en tant que tel. Son waterstof. Voor de productie kunnen we zonne-energie, windenergie extraction nécessite de l’énergie. Comment donc produire et transporof biogas gebruiken. Maar gebeurt dit ook? ter l’hydrogène? Pour la production, on peut avoir recours à l’énergie solaire, l’énergie éolienne, ou les biogaz. Mais nous n’en sommes pas là. Ook Tesla-rijders moeten zich deze vraag stellen. Als de energie voor hun Model S indirect van fossiele brandstoffen komt, kun je dit moe- Les conducteurs de Tesla doivent se poser la même question. Si l’énerilijk een zero-emissie wagen noemen. Daarom gelooft Elon Musk zo gie destinée à leur Model S provient indirectement de combustibles hard in zonnepanelen en opslagbatterijen. Consumenten met inter- fossiles, peut-on dans ce cas encore parler d’auto zéro émissions ? esse in een Honda Clarity of een Tesla S mogen niet alleen denken aan C’est pourquoi Elon Musk de Tesla croit tellement dans les panneaux de efficiëntie van het product, maar moeten het hele ondersteunende solaires et les accumulateurs. Les consommateurs intéressés par une ecosysteem overwegen. Honda Clarity ou Tesla S ont beau penser à l’efficacité du produit, ils doivent prendre en considération l’ensemble de l’apport issu de l’écosystème.

ADVERTEERDERSLIJST Atlantae p.39 - Base p.4 - Coachingsquare p.55 - CxO Leadershipforum p.21 - CxO Link p.25 - DKV p.25 - KPMG p. 2 Ondernemers voor ondernemers p.56 - Profiles Belgium p.51 - Val-i-Pac p.48 - ViCre p.29

OKT/NOV 2015

WWW.CXONET.BE


6

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Magazine for executives & decision makers BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

14

HUMAN RESOURCES 12 ..... Column: Moet een bedrijf investeren in de gezondheid van zijn medewerkers? 14 ..... Thema-artikel: The war for talent Werkplekleren en stages als wapen in the war for talent.

16

GENERAL MANAGEMENT 16 .... Opinie: Politiek en hun marionetten belagen de journalistiek. 18 .... CxO Soundboard: Goed beheer van de fysieke assets creĂŤert waarde. 22 .... Cover story: Wouter De Geest, CEO BASF Antwerpen: Duurzaam ondernemen is meer dan een uithangbord. 24 .... Vitaliserend leiderschap: solidair een fantastisch Europa realiseren op basis van empathie. 26 .... The brain of an entrepreneur.

28

35

SALES & MARKETING 28 ..... Thema-artikel: Mobiele communicatie: Het internet of things: alles wordt met elkaar verbonden.

ICT 30 ..... Handige of leuke high tech gadgets. 32 ..... Thema-artikel: Reeks: hoe vindt u het juiste ERP-systeem: ERP voor zakelijke dienstverlening. 34 ..... Is er een hemelse toekomst voor onze rijksgegevens? 35 ..... Reeks jonge ondernemers: Digipoint: internetpionier in Vlaanderen.

WWW.CXONET.BE

OKT/NOV 2015


7

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

40

LOGISTICS & MANUFACTURING 36 ..... Pakjes leveren in een slimme brievenbus. 38 ..... Thema-artikel: E-commerce en weblogistiek Iedereen trekt mee aan de kar van de online handel. 40 ..... The winners of the EFQM excellence 2015 Awards: BMW & WDH.

46

AUTO & LIFESTYLE 44 ..... Thema-artikel: Zoektocht naar duurzame energietoepassingen Automobielindustrie en energieleveranciers gaan onverdroten door. 46 ..... Mercedes CLA Shooting Brake: What’s in a name?

50

54

FACILITY MANAGEMENT 50 ..... Thema-artikel: Smart Packaging. Belgische bedrijven behalen Europees recyclagerecord.

FINANCE & LEGAL 52 .... Iets eigenhandig toevoegen aan een contract? 54 ..... Thema-artikel: (Familie)bedrijven bezorgd om belastingen.

OKT/NOV 2015

WWW.CXONET.BE


8

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

8

BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION

RAAD DER WIJZEN CONSEIL DES SAGES BOARD OF THE WISE The Board of the Wise is a group of entrepreneurs, general managers and directors of SME’s, multinationals and non-profit organisations who decided to join the CxO community. In both CxO Magazine Print and CxO Magazine Digital the members of the Board of the Wise are sharing their knowledge and inspiring vision through interviews and articles. ERELID RECENT TOEGETREDEN LID

BESTUURDERS COMMUNITIES

Eddy Bruyninckx Afgevaardigd bestuurder Havenbedrijf Antwerpen

Antoon De Proft

Voorzitter raad van bestuur IMEC

Prof. dr. Marc De Vos Directeur Itinera Institute

Dirk Fransaer Afgevaardigd bestuurder Vito

Marion Debruyne

Decaan Vlerick Business School

Ingrid Lieten Vlaams parlementslid

Paul Matthyssens Decaan Antwerp Management School

Claire Tillekaerts

Algemeen directeur Flanders Investment & Trade

Raymonda Verdyck

Afgevaardigd bestuurder Gemeenschapsonderwijs

Frank Van Massenhove Directeur FOD Sociale Zekerheid

Bruno van Pottelsberghe Dean Solvay Brussels School

BESTUURDERS GROTE ONDERNEMINGEN

Noë Denecker Bestuurder Honda Europe

CXO EDITORIAL EXPERTS

Arn Borstlap

Erwin De Weerdt

WWW.CXONET.BE

WWW.CXONET.BE

Roger Kesteloot

Directeur Generaal, De Lijn

Luc Van den Brande Voorzitter Raad van Bestuur VRT

Eric Verrept

Administrateurgeneraal Vlaamse Gemeenschapscommissie

ONDERNEMERS KMO’S

Gabriël Fehervari Zaakvoerder Worldlinx

Nicolas Saverys

Gedelegeerd bestuurder Exmar

OCT-NOV 2015

OKT/NOV 2015


9 9

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION

ALGEMENE DIRECTIE GROTE ONDERNEMINGEN

Frédérique Bruggeman

Managing director Robert Half België en Luxemburg

Luc Opdebeeck Country Manager, Hewlett-Packerd Belgium

Kris Cloots

Country manager ISS

Esmeralda Peleman CEO Unibind

Luc Deflem CEO Securex

Jan Ronsse Country Leader Oracl

Ron Embrechts Algemeen directeur Care

Jean-Paul Van Avermaet Managing director G4S Belgium & Luxemburg

Jean-François Guerrier

Ludo Langen

Walter Van den Bossche

Alain Vandenbrande

Managing director Fujitsu Technology Solutions

CEO Eandis

Site manager DSV Solutions

CEO Facilicom Services Group

Peter Lauwers Head of KPMG Advisory

Danny VandeVyver

Managing director Unify Belgium & Luxemburg

Ronnie Leten

Tom Meeus

Hedwig Maes

Sonja Van Dorslaer

Koen Van Gerven

Rik Vanpeteghem

President & CEO Atlas Copco

General manager Asendia Belgium

CEO Federale Verzekering

CEO Bpost

President EMEA Rockwell Automation

CEO Deloitte Belgium

ALGEMENE DIRECTIE COMMUNITIES

Cathy Berx Gouverneur Provincie Antwerpen

Bernard Caprasse Gouverneur Provincie Luxemburg

Lodewijk De Witte

Gouverneur Provincie VlaamsBrabant

Marc Lambotte CEO Agoria

Tom Meeus CEO Federale Verzekering

Herman Reynders

Gouverneur Provincie Limburg

Koen Valgaeren

Algemeen directeur Vlaams Instituut voor Mobiliteit

Patrick Van Lijsebetten CEO Atlantae

Karel Vinck

Coordinator at the EU Commission

Olivier Willocx Gedelegeerd bestuurder BECI

ALGEMENE DIRECTIE KMO’S

Eugène Beckers

Eddy Bonne

Luc Hellemans

Eddy Helsen

Chairman Zenitel

CEO Arcadis

Gonzales Stubbe

CEO Groep S

OCT-NOV OKT/NOV2015 2015

Voorzitter ABRA

CEO ViCre

Ann Vancoillie Gedelegeerd bestuurder Creaplan

Anja Cappelle

Algemeen directeur The Reference

Wim Hoeckman

CEO Victor Buyck Steel Construction

Paul Van de Perre

CEO Caesar Real Estate Fund

Christophe Cherry

Country director Atradius Belux

Erwin Jansen

Rudi Deruytter CEO DATEX-CKV-Goffin Kredieten

Burt Riské

Managing Director, These Days

Managing director B-information

Pascale Van Damme

Luc Van den Bossche

General manager Dell

Voorzitter Raad van Bestuur Optima Global Estate

Anneleen Desmyter CEO QRF

Gert Roeckx

Danny Devriendt

General Manager Mediabrands Belgium

Jorik Rombout

CEO Unisys

Zaakvoerder Rombit

Willy Van Overschée

Bruno Verhofstede

CEO CIMCIL

Onafhankelijk bestuurder en Consultant in Bedrijfsstrategie

François Goddet

CEO at Zenith Optimedia

Marleen Smekens

Managing partner Mentorprise

Walter Vermeeren

Managing director Nova Group

Viv Hermans

Jan Heiremans

Johan Sneyers

Geert Stienen

President & Founder Belgian Relocation Center bvba

Algemeen directeur Val-I-Pac

Hans Wilmots CEO BDO

Managing director StepStone

CEO Agidens International

Chris Wuytens

Managing director Acerta

WWW.CXONET.BE WWW.CXONET.BE


10

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

10

BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION

CxO EXPERT GROUPS SALES & MARKETING

ICT

© Jos Verhoogen

LOGISTICS & MANUFACTURING

Grit Adriaenssens

Nathalie Arteel

Piet De Grauwe

Sales & Customer Services Director DHL Parcel

Commercieel directeur Arteel Recognition Solutions

Marketing manager Cofely Services

Jurgen De Wever

Véronique Fauconnier

Dirk Hendrickx

Marketing Manager Siemens

Dirk Momont Sr. Sales Director Western Europe Oracle Belgium

Johan Vanden Bergh

Marketing manager KIA Motors Belgium

Arnold Van Garsse

Marketing & Sales Manager Bulo Office Furniture

Steven Vansnick

Sales manager Ricoh Belgium

Business Development Director Nova Relocation

Steve Muylle

Professor of Marketing Partner of Vlerick Business School

Patrick Van der Avert

Vice President EMEA Barco

Stéphane Thiery

Directeur du Marketing de la Mobilité durable TEC

Peter Van Eycken

Peter Bal

CIO Wabco Vehicle Control Systems

Geert Christiaens

Manager IT Services and Business Processes Tiense Suikerraffinaderij

Jan Dobbenie

Vice President Retail & Mid Market ENI

Christiaan Peeters

Chris Borremans

General manager European IT Komatsu Europe

Christiaan De Backer

CIO Tom Tom Group

Catherine Hellebaut

Jan Buys

IT Manager Accor Hotels Belgium

Prof. dr. Steven De Haes Director Knowledge & Research AMS

Christophe Huygens

Dave Bellekens Logistiek directeur Multipharma

Mike Callens

Vice President Sourcing Atlas Copco Airpower nv Oilfree Air Division

Nik Delmeire

Regional Business Service, ERP & IT Leader Benelux 3M Benelux

Professor KU Leuven

Nationaal voorzitter O.T.M.

Luc Peeters

Sales Director BeLux Unify Communications

IT Manager, Arteco - Total België

Christiaan Polet

Wim Schollaert

Manager Corporate Communications & Marketing Belux Atradius Credit Insurance

Departementshoofd ICT UZ Gent

ICT Manager Gates Europe

Supply Chain Director Nutricia-Milupa Belgium

Anne Van Gils

Ward Van Rijckeghem

Kalman Tiboldi

Freddy Van den Wyngaert

Stijn Viaene

Nico Vandaele

Marketing manager Gosselin Group

Annick Verhalle

Director Marketing & Strategy Benelux TNT Express

WWW.CXONET.BE WWW.CXONET.BE

Marketing Communications Manager Volvo Cars Belux

CIO TVH - Thermote & Vanhalst

CIO Agfa-Gevaert Group

Ass. Prof. of Management Information Systems Partner of Vlerick Business School

Prof. dr. KU Leuven

Jürgen Berckmans

Robert Boute

Supply Chain Director Danone

Ass. Prof. of Operations Management Vlerick Business School

Erik Chabot

Suzy Costers

Liesbet De Munck

Jos Marinus

Business Unit Manager Logistics Honda Europe

D emand

Planning Coordinator WEZ AB-Inbev

Marc Slegers VP Telenet Procurement & Supply Chain

Johan Van Den Broeck Head of Supply Chain and Procurement bij Ineos ChlorVinyls LVM

VP Belgium PICS

President VIB

Alex Van Breedam

Prof. KU Leuven en Universiteit Antwerpen

Paul Vermeylen Commercial Manager Marsh

Jan Vroemans

Marketing manager Jaguar Land Rover Belux

OKT/NOV 2015 OCT-NOV 2015


11

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

11

BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION

FACILITY MANAGEMENT

Erik Aerts

Exploitatieverantwoordelijke Decathlon Benelux

Steve Calmein Facility manager Johnson Controls

Mieke Loncke Directeur IFMA

Sébastien Berlanger

Jeroen Boon

Erik Boone

Facilities-ProjectsRisks Floré Group

CFO Gosselin Group

Stephane De Klerck

Frank Geets

Guy De Roover

Ann Troch

Koen Van Haelst

Facilities manager Coca-Cola Enterprises Belgium

Building Infrastructure Manager The Brussels Airport Company

Facility Manager JACOBS DOUWE EGBERTS BE

Administrateurgeneraal Agentschap voor Facilitair Management

Directeur facilitaire diensten Provinciebestuur Antwerpen

HUMAN RESOURCES

FINANCE & LEGAL

CFO Esselte

Matthew Fite

CFO Randstad België & Luxemburg

Sylvain dal Vecchio

Prof. dr. Peggy De Prins

Koen Dewettinck

Walter Engels

Docent en academisch verantwoordelijke HRM AMS

Ass. Prof. of HRM Director part-time MBA programme Vlerick Business School

Patrick Descamps

Rudi De Winter

Raymond Evens

Sabine Gekiere

Bart Janssens

Denise Laros Luc Janssens

Johan Lambrecht

Astrid De Lathauwer

Kris Coppens Finance Director Bosal Benelux

CFO EOC Belgium

Financieel directeur Aveve

Finance Director Belgium & Luxemburg Fujitsu Technology Solutions

CFO Van Laere

HR manager DHL Global Forwarding (Belgium)

HR WorldwideOntex

hoogleraar KU Leuven, Campus Brussel

Sonia Frey

Theo Casteels Facility Manager Atlas Copco

Paul Lievens CFO Ondernemingen Jan De Nul

Philippe Maeckelberghe CFO Deceuninck

Jan Willem Ruinemans

Regine Slagmulder

Ass. Prof. of Accounting & Control Partner of Vlerick Business School

Patrick Muylle

Directeur personeelsbeleid De Lijn

Directeur personeel en organisatie Campina Belgium

Marc Van Hoecke

Geert Van Hootegem

HR manager Gosselin Group

Ann De Ryck

HR Director Generali Belgium

Kristian Vandenhoudt HR Manager Atlas Copco

Johan Maes Directeur Financieren Aquafin

HR Counsel KPMG

CEO ZF Wind Power Antwerpen NV

HR Dept. Director McDonalds’ Belgium

HR Manager Aveve

Wouter Van Linden

Hoogleraar KULeuven

HR Director KPMG

Tine Verweire

Vicky Welvaert

Marc Van Gastel

Head of Department Invest FIT

Linda Verdonck Director Human Resources Ricoh Belgium

HR Director Accorhotels Belgium & Luxemburg

HR Director Asco Industries

Joris Verweij

Financial Director Alken-Maes

Anneleen Wouters

HR Director Caterpillar Belgium

OCT-NOV 2015

OKT/NOV 2015

WWW.CXONET.BE

WWW.CXONET.BE


12

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

JEF BROUWERS, PSYCHOLOOG

MOET EEN BEDRIJF INVESTEREN IN DE GEZONDHEID VAN ZIJN MEDEWERKERS?

C O L U M N

Jef Brouwers

WWW.CXONET.BE

Turkse ambtenaren kunnen een uur later aan hun werkdag beginnen als ze eerst gaan sporten. Daarmee wil de overheid obesitas tegengaan. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie kampte meer dan 60% van de Turkse volwassenen in 2014 met overgewicht (bmi hoger dan 25), van wie bijna de helft met obesitas (bmi hoger dan 30). Moeten organisaties en bedrijven investeren in de gezondheid van medewerkers? We legden de vraag voor aan psycholoog Jef Brouwers.

Elke ondersteuning voor medewerkers om hun fysieke of mentale gezondheid te bevorderen moedig ik aan, of het nu om een tafeltennistafel, kinderopvang of een afhaaldienst van warme maaltijden gaat. Alleen moeten deze inspanningen altijd ingebed worden in een cultuur van aandacht, erkenning, communicatie en engagement. De gezondheid van de medewerker moet centraal staan en niet de service die je als werkgever aanbiedt. Met andere woorden, eerst de cultuur en dan de fitnesstoestellen. Een bijkomend element hierin is de mate autonomie waarover de werknemer beschikt. Volgens de Self Determination Theory (SDT) van Eduard Deci hebben mensen, waar dan ook, behoefte aan drie elementen: autonomie, verbondenheid en competentie. Intrinsieke motivatie krijg je door autonomie, door zelf te kunnen beslissen met wie je gaat werken en door je verbonden te voelen met de mensen uit je omgeving. De competenties zijn wat je kunt ontwikkelen en inzetten voor iets groters dan jezelf. Een belangrijke stelling van deze theorie is dat vormen van controle op het gedrag van anderen zorgt voor een afname van hun intrinsieke motivatie, omdat deze controle de bevrediging van de basisbehoeften frustreert. Een kind dat beloond wordt voor het al dan niet maken van huiswerk zal bijvoorbeeld mogelijk de eigen intrinsieke motivatie voor de handeling verliezen, als het de beloning als een oorzaak gaat zien van het eigen gedrag. Met andere woorden, kan een medewerker zelf bepalen wanneer hij naar de bedrijfsfitness gaat? Heeft hij die keuze? Vaak blijven de fitnesstoestellen ongebruikt omdat de mensen niet zelf het tijdstip kunnen kiezen. In een bedrijfscultuur waar er engagement en betrokkenheid van de medewerkers is, ligt de mate van autonomie doorgaans hoger. Echter, in BelgiĂŤ blijft het vertrouwen in het willen en het kunnen van medewerkers een uitdaging. De mate van engagement en betrokkenheid ligt laag. Vandaar mijn boodschap: werk eerst aan een cultuur van vertrouwen en betrokkenheid, van aandacht en erkenning.

OKT/NOV 2015


THE WAR FOR TALENT Tom Vlieghe Business Manager Talent Orientation Acerta:

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

HUMAN RESOURCES Thema-artikel PAGINA 14

“Het onderwijs is nog te weinig gericht op het aanleren van vaardigheden en competenties.”

Werkplekleren en stages als wapens in the war for talent PAGINA 12

Column Jef Brouwers: Moet een bedrijf investeren in de gezondheid van zijn medewerkers?

CxO EXPERT GROUP HR

Prof. dr. Peggy De Prins

Docent en academisch verantwoordelijke HRM AMS

Sonia Frey

Directeur personeelsbeleid De Lijn

Anneleen Wouters

HR Director Caterpillar Belgium

Koen Dewettinck Ass. Prof. of HRM Director Part-time MBA Programme Vlerick Business School

Patrick Muylle

Directeur Personeel en organisatie Campina Belgium

Walter Engels

Raymond Evens

HR Manager Aveve

HR Manager DHL Glowbal Forwarding (Belgium)

Kristian Vandenhoudt

Marc Van Hoecke

HR Manager Atlas Copco

HR Director KPMG

Sabine Gekiere HR Dept. Director McDonalds’ Belgium

Geert Van Hootegem Hoogleraar KULeuven

Bart Janssens HR Manager Gosselin Group

Wouter Van Linden

HR Director KPMG

Denise Laros

Astrid De Lathauwer HR Worldwide Ontex

Linda Verdonck HR Manager Ricoh Belgium

Tine Verweire

HR Director Accor Hotels Belgium & Luxemburg

Ann De Ryck

HR Director Generali Belgium

Vicky Welvaert HR Manager Asco Industries


14

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Thema - artikel

Eric Bober www.cxonet.be

THE WAR FOR TALENT

WERKPLEKLEREN EN STAGES ALS WAPENS IN THE WAR FOR TALENT Nog steeds raken vele vacatures moeilijk ingevuld. Bedrijven klagen soms dat het onderwijs te weinig moeite doet om jongeren klaar te stomen voor een job. Maar liggen de verwachtingen van de bedrijfswereld niet te hoog?

Bedrijven stellen vaak hoge eisen aan kandidaat-werknemers. Naast meerdere of heel specifieke diploma’s, wordt er ook enkele jaren ervaring gevraagd, bovenop een rist competenties. EXECUTIVE Daardoor heerst er voor somSUMMARY mige profielen een grote schaarVele vacatures ste en kan de zoektocht soms raken erg moeilijk lang duren.

ingevuld, vooral voor de zogenaamde knelpuntberoepen heerst er een grote schaarste. Vraag is of bedrijven niet te veel verwachten van kandidaten. Wat zeker kan bijdragen in een succesvolle zoektocht, is het aannemen van stagiairs. Niet om tijdelijke tekorten op te vangen, maar om deze mensen te helpen bij hun opleiding en, wie weet, hen nadien aan te werven. info@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

“Een jobinvulling is vaak zo breed en divers, dat het voor ons niet altijd evident is om de opleidingen te voorzien waarmee jongeren direct in de arbeidsmarkt kunnen stappen,” vertelt Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. “We moeten natuurlijk zoveel mogelijk afstemmen tussen onderwijs en arbeidsmarkt, en daarbij mogen we ons niet alleen beperken tot het leerplichtonderwijs. Veel jonge mensen volgen nadien nog opleidingen op de hogeschool of universiteit. Waar wij ook aan denken, zowel in het basis- en secundair onderwijs als in het hoger onderwijs, is de

uitbreiding van stages en werkplekleren, omdat dat de jonge mensen helpt zich beter op de beroepspraktijk voor te bereiden.” Dit wordt bevestigd door Tom Vlieghe, Director bij Acerta Consult: “Er is een vrij hoge werkloosheidsgraad in relatie tot het aantal openstaande vacatures. Deze mensen willen wel werken, maar vaak beschikken zij niet over de juiste diploma’s, ervaring of competenties. Volgens mij is het onderwijs nog te veel gericht op kennisverwerving en is er te weinig focus op vaardigheden en competenties.” ERVARINGSGERICHT OPLEIDEN “Ik denk dat we meer moeten inzetten op attitudes en vaardigheden, en dan blijvend inzetten op ontwikkeling en opleiding binnen de organisaties,” vertelt Tom. “Mensen willen zich blijven ontwikkelen. We moeten daarom niet alleen kijken naar schoolverlaters, maar ook naar oudere werknemers die zich willen heroriënteren. En daar moeten we als maatschappij en bedrijfswereld ook

Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap en lid van de CxO Raad der Wijzen: “Het is belangrijk dat zij de nodige ondersteuning krijgen binnen het bedrijf.”

voor openstaan. Het gebeurt nog te vaak dat bedrijven ‘kanten-klare’ kandidaten willen aanwerven, die alle kennis en competenties al verworven hebben. We zouden vaker moeten aanwerven op basis van potentieel.” Volgens Raymonda werkt het onderwijs hier al volop aan, maar dit is een proces op lange termijn, dat je niet van vandaag op morgen kan voltooien: “Wat belangrijk is om te stellen, is dat het onderwijs nooit een 1 op 1 relatie kan hebben met de arbeidsmarkt, om verschillende redenen. In de reële arbeidswereld is er een gigantisch pallet aan bedrijven. Neem bijvoorbeeld iemand die voor schilder studeert. Als je dan kijkt naar het aanbod van bedrijven, dat gaat van kleine familiebedrijfjes tot grote, hoogtechnologische

OKT/NOV 2015


15

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

multinationals. Wij kunnen het dus nooit realiseren om jonge mensen af te leveren die meteen inzetbaar zijn op de werkvloer. Wat wij wel kunnen doen, is hen de juiste basisvaardigheden meegeven. Maar het zal nog altijd een gegeven blijven dat bedrijven de jongeren bijkomende sturing moeten geven zodra zij instromen op de arbeidsmarkt.” STAGES EN WERKPLEKLEREN Een niet te onderschatten pluspunt zijn stages en het duale leren of werkplekleren. Jongeren (en oudere werknemers die zich heroriënteren) kunnen zo hun kennis in de praktijk omzetten. Zo kunnen zij ervaring opdoen op de werkvloer, mits de begeleiding goed is. Dit is een werkpunt voor vele organisaties; nog te vaak worden stagiairs ingezet als goedkope werkkrachten om tekorten op te vangen. Tom Vlieghe: “Op korte termijn kan dat interessant zijn voor het be-

HUMAN RESOURCES

Maar als de begeleiding goed zit, dan hebben stagiairs een streepje voor op sollicitanten zonder dergelijke werkervaring.

Tom Vlieghe, Business Manager Talent Orientation bij Acerta: “Het onderwijs is nog te weinig gericht op het aanleren van vaardigheden en competenties.”

drijf, maar op langere termijn is dat in het nadeel van de stagiair.” “Het is belangrijk dat zij de nodige ondersteuning krijgen binnen het bedrijf en dat er ook regelmatig in overleg wordt gegaan met de betrokken stagebegeleider(s) vanuit het onderwijs. Zo kunnen wij de ervaringen van de stagiair verbeteren en hen de juiste attitudes en vaardigheden bijbrengen,” voegt Raymonda hieraan toe.

“Stages zijn erg interessant, ik zou ze niet beperken tot het beroepsonderwijs of de pas afgestudeerden. Maar dan moeten organisaties daar ruimte voor creëren. En dan is het ook aan de overheid om daar een kader voor te creëren. Werkgevers moeten meer op potentieel aanwerven, maar dat doen ze niet vaak genoeg omdat niet flexibel is. Bedrijven durven dus zelden het risico lopen een verkeerde aanwerving te doen, daarom zoeken werkgevers naar onmiddellijk inzetbare profielen. Hierdoor zullen ze ook minder aandacht hebben voor de duurzame inzetbaarheid van hun medewerkers op langere termijn,” besluit Tom.

HET BELANG VAN STAGES “In de War for Talent merken we dat de rol van bedrijfsstages niet genoeg kan benadrukt worden,” vertellen Philip Rosseel en Stefaan De Clercq, partners bij HR-dienstverlener Add Value. “Zowel wijzelf als onze klanten bieden stages aan. De samenwerking met de universiteiten en hoge scholen is cruciaal, de stagiair doet voor de eerste keer echt beroepservaring op en de coaching dient ten gronde te gebeuren. De stagiair zal daardoor enthousiasme ontwikkelen en ook de organisatie kan de vernieuwende kennis van de stagiair toepassen. Een positief gevolg is dat de doorstroming naar de arbeidsmarkt vlotter is en de keuzes die jonge mensen maken worden daardoor duurzamer. Het geven van een stage vraagt wel de inzet van de stagebegeleider, wat nog te vaak onderschat wordt. Het komt voor dat stagiairs niet gelukkig zijn op de stageplaats door gebrek aan begeleiding en ondersteuning. Talent moet dus ontwikkeld worden en de kansen en stimuli moeten worden aangereikt door de stageplaats. Op deze manier krijg je een “verankering” die aanleiding kan geven tot aanwerving. Dus onze ervaring is wanneer je jonge mensen kansen geeft, dan zal het talent ontwikkeld worden en is de “war” weer wat kleiner. Dus de “maakbare toekomst” aanbieden binnen de stage is zeker een plus. De stagiair zélf zal ontdekken wat hem of haar echt energie geeft. De stagiair zal daarom des te meer die kansen moeten grijpen en invullen.”

OKT/NOV 2015

WWW.CXONET.BE


16

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

INFORMATIETAAK IS MOEILIJK MAAR NOOIT EENZIJDIG

O P I N I E

Jan Callant

POLITIEK EN HUN MARIONETTEN BELAGEN DE JOURNALISTIEK

WWW.CXONET.BE

U heeft zich meer dan waarschijnlijk ook al eens de moeite gedaan om het duidingsprogramma ‘De Afspraak’ met Bart Schols te bekijken. U kan voor of u kan tegen zijn, dit programma hoogstaand dan wel magertjes vinden; één ding is zeker: de programmamakers malen eens te meer door de actualiteit met een ‘andere’ kijk of een ‘andere’ benadering. Tot daar is niets mis. Dat sommige mensen daarin een forum krijgen, bezit een twijfelachtige eer. Twee incidenten op korte termijn maken dat duidelijk. Een interview met moslimstrijder Younes Delefortrie en de tussenkomst van Wouter Deprez rond het werk van minister Schauvlieghe schitteren nu niet bepaald van originaliteit en intelligentie. Toch duiden ze de actuali-teit op een andere manier. Gewaagd waren deze programma-items zonder meer, over de waarde kan gediscussieerd worden en of ze thuishoren in zo’n programma. Vooral de manier waarop de hoofdredactie van de VRT onder leiding van Luc Rademakers op de zaak reageerde, was bedroevend laag-bij-de-gronds en heel ondermaats. Heel wat journalisten laakten de houding van hoofdredactie en dienden een motie van wantrouwen tegen hen in. Terecht, want een hoofdredacteur moet achter zijn teams staan. En als iets opduikt dat hij niet volgens zijn normen vindt, dan bespreekt hij dit binnenskamers. Als hoofdredacteur van CxO Magazines zie ik wel vaker bijdragen over onderwerpen die ik liever niet of op een andere manier zou zien verschijnen. Op de redactievergaderingen wordt dit besproken, maar nooit neergepend in het blad zelf. Elke redacteur kent de basisregels en -normen en houdt zich daaraan. Door het interview overal te proberen weghalen, wordt de verspreiding juist versterkt. Het is een zuiver bewijs van niet te weten welke kracht uitgaat van de digitale wereld, waar het internet een belangrijke schakel in is. Bart Peeters had 1000% gelijk. Nog erger is de reactie van de politiek. Dat Schauvlieghe zich wil verdedigen, is normaal en een recht op antwoord bestaat. Daar kan ze van gebruik maken als ze de spelregels volgt. Erger is dat Sven Gatz onmiddellijk dreigt dit op te nemen in de beheersovereenkomst. Politiek is geen journalistiek. Dat Gatz geen kaas gegeten heeft van het laatste maakt hij met zijn uitspraak duidelijk of hij van het eerste wel het geval is, behoort niet tot onze beoordelingsmogelijkheden. Het is duidelijk dat de politiek zijn handen moet afhouden van journalistiek. Dat is immers iets anders dan het runnen van een onderneming als de VRT. Een dikke pluim is daar wel op zijn plaats voor Luc Van den Brande, die samen met zijn Raad van Bestuur, het directiecomité naar een tweedezittijd stuurde voor een heroriëntatieplan, tot jolijt van de journalisten. Laat ons hopen dat de reactie van Rademakers en zijn hoofdredacteurs niet werd ingegeven door rancune daaromtrent.

OKT/NOV 2015


CXO SOUNDBOARD ‘ASSET MANAGEMENT’ Herman Baets Manager MRT Consulting:

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

GENERAL MANAGEMENT PAGINA 14

“Het beheer van fysieke assets is een ‘journey’, een oefening met voortschrijdend inzicht.”

Opinie: Politiek en hun marionetten belagen de journalistiek PAGINA 18

CxO Soundboard: Goed beheer van de fysieke assets creëert waarde Cover story PAGINA 22

Wouter De Geest, CEO BASF Antwerpen Duurzaam ondernemen is meer dan een uithangbord PAGINA 24

CXO RAAD DER WIJZEN, ZIE FOTOGALERIJ PAG. 8-9 8

9

BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION

RAAD DER WIJZEN CONSEIL DES SAGES BOARD OF THE WISE

BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION

ALGEMENE DIRECTIE GROTE ONDERNEMINGEN

Frédérique Bruggeman

Managing director Robert Half België en Luxemburg

The Board of the Wise is a group of entrepreneurs, general managers and directors of SME’s, multinationals and non-profit organisations who decided to join the CxO community. In both CxO Magazine Print and CxO Magazine Digital the members of the Board of the Wise are sharing their knowledge and inspiring vision through interviews and articles. ERELID RECENT TOEGETREDEN LID

BESTUURDERS COMMUNITIES

Luc Opdebeeck Country Manager, Hewlett-Packerd Belgium

Kris Cloots

Country manager ISS

Esmeralda Peleman CEO Unibind

Luc Deflem CEO Securex

Jan Ronsse Country Leader Oracl

Ron Embrechts Algemeen directeur Care

Jean-Paul Van Avermaet Managing director G4S Belgium & Luxemburg

Jean-François Guerrier

Ludo Langen

Peter Lauwers

Ronnie Leten

Tom Meeus

Hedwig Maes

Walter Van den Bossche

Alain Vandenbrande

Danny VandeVyver

Sonja Van Dorslaer

Koen Van Gerven

Rik Vanpeteghem

Managing director Fujitsu Technology Solutions

CEO Eandis

Site manager DSV Solutions

CEO Facilicom Services Group

Head of KPMG Advisory

Managing director Unify Belgium & Luxemburg

President & CEO Atlas Copco

General manager Asendia Belgium

CEO Federale Verzekering

CEO Bpost

President EMEA Rockwell Automation

CEO Deloitte Belgium

ALGEMENE DIRECTIE COMMUNITIES

Eddy Bruyninckx Afgevaardigd bestuurder Havenbedrijf Antwerpen

Antoon De Proft

Voorzitter raad van bestuur IMEC

Prof. dr. Marc De Vos Directeur Itinera Institute

Dirk Fransaer Afgevaardigd bestuurder Vito

Marion Debruyne

Decaan Vlerick Business School

Ingrid Lieten Vlaams parlementslid

Paul Matthyssens Decaan Antwerp Management School

Claire Tillekaerts

Algemeen directeur Flanders Investment & Trade

Raymonda Verdyck

Afgevaardigd bestuurder Gemeenschapsonderwijs

Frank Van Massenhove Directeur FOD Sociale Zekerheid

Bruno van Pottelsberghe Dean Solvay Brussels School

Cathy Berx Gouverneur Provincie Antwerpen

Bernard Caprasse Gouverneur Provincie Luxemburg

Lodewijk De Witte

Gouverneur Provincie VlaamsBrabant

Marc Lambotte CEO Agoria

Tom Meeus CEO Federale Verzekering

Herman Reynders

Gouverneur Provincie Limburg

Koen Valgaeren

Algemeen directeur Vlaams Instituut voor Mobiliteit

Patrick Van Lijsebetten CEO Atlantae

Karel Vinck

Coordinator at the EU Commission

Olivier Willocx Gedelegeerd bestuurder BECI

ALGEMENE DIRECTIE KMO’S

BESTUURDERS GROTE ONDERNEMINGEN

Noë Denecker Bestuurder Honda Europe

Roger Kesteloot

Directeur Generaal, De Lijn

Luc Van den Brande Voorzitter Raad van Bestuur VRT

Voorzitter ABRA

Algemeen directeur The Reference

Anja Cappelle

Christophe Cherry

Rudi Deruytter CEO DATEX-CKV-Goffin Kredieten

Anneleen Desmyter

Viv Hermans

CEO QRF

General Manager Mediabrands Belgium

CEO at Zenith Optimedia

President & Founder Belgian Relocation Center bvba

Jan Heiremans

Country director Atradius Belux

Wim Hoeckman

Erwin Jansen

Managing Director, These Days

Burt Riské

Managing director B-information

Gert Roeckx CEO Unisys

Jorik Rombout

Zaakvoerder Rombit

Marleen Smekens

Johan Sneyers

Geert Stienen

Gonzales Stubbe

Ann Vancoillie

Pascale Van Damme

Luc Van den Bossche

Willy Van Overschée

Bruno Verhofstede

Erwin De Weerdt

WWW.CXONET.BE

Managing director StepStone

CEO ViCre

CEO Victor Buyck Steel Construction

Managing partner Mentorprise

Algemeen directeur Val-I-Pac

CEO Agidens International

ONDERNEMERS KMO’S

CEO Groep S

Arn Borstlap

François Goddet

Eddy Bonne

Eddy Helsen

Chairman Zenitel

CEO Arcadis

CXO EDITORIAL EXPERTS

Danny Devriendt

Eugène Beckers

Luc Hellemans

Eric Verrept

Administrateurgeneraal Vlaamse Gemeenschapscommissie

Gabriël Fehervari Zaakvoerder Worldlinx

Nicolas Saverys

Gedelegeerd bestuurder Creaplan

Paul Van de Perre

CEO Caesar Real Estate Fund

General manager Dell

Voorzitter Raad van Bestuur Optima Global Estate

CEO CIMCIL

Onafhankelijk bestuurder en Consultant in Bedrijfsstrategie

Walter Vermeeren

Managing director Nova Group

Hans Wilmots CEO BDO

OCT-NOV 2015

OCT-NOV 2015

Chris Wuytens

Managing director Acerta

Gedelegeerd bestuurder Exmar

WWW.CXONET.BE

Authentiek leiderschap: Solidair een fantastisch Europa realiseren op basis van empathie


18

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

CXO SOUNDBOARD ‘KOSTEFFICIËNT PRODUCEREN IN BELGIË EN DE ROL VAN ASSET MANAGEMENT’

GOED BEHEER VAN DE

FYSIEKE ASSETS CREËERT

WAARDE

Het voorbije jaar schonk CxO Magazine ruim aandacht aan asset management onder de vorm van een 12-delige reeks. Het slotakkoord vond plaats in het mooie kasteel d’Ursel in Bornem, het decor van een CxO Soundboard (panelgesprek) met als thema: ‘Kostenefficiënt produceren in België en de rol van asset management’. Deelnemers waren Herman Van den Keybus (Lean Service & Administration), Veerle Hendrickx (VP Divisional Controller Airtec, Atlas Copco), Marc Lambotte (CEO Agoria), Marc Van Gastel (Head of Department Invest, FIT), Herman Baets (Manager MRT Consulting), Daniël Pairon (Global Lead Competence Center Asset Management, KPMG ) en Peter Willems (CEO Smart Carrier Services).

Veerle Hendrickx (VH): “Atlas Copco is sterk divisioneel gestructureerd. De divisies beslissen over het beheer van de fysieke assets. De uitdaging ligt in de communicatie tussen de divisies. Onafhankelijke divisies stellen vaak de eigen optimalisatie op de eerste plaats.” Marc Van Gastel (MVG): “Klopt het dat Atlas Copco ook de assets van andere leveranciers als een onderdeel van de eigen onderhoudsorganisatie beschouwt? Dat is toch een uitdaging? VH: “Dat is zo. Onze grote machines worden sinds 2 jaar uitgerust met controllers die vanop afstand worden gemonitord. Dit brengt heel wat WAT VERSTAAN JULLIE ONDER HET MANAGEMENT VAN data met zich mee over het gebruik van de machiFYSIEKE ASSETS EN WAAR LIGT DE UITDAGING? nes, de uptime, het aantal stops, enzovoort. Wij Herman Baets (HB): “Ik ben 40 jaar actief geweest verwerken deze data, maar ze zijn ook een elebij BASF waar ik mee aan de wieg stond van een ment van serviceverlening naar de klanten.” asset management strategie. Het beheer van de fysieke assets zie ik als een ‘journey’, een oefening HB: “Wij merken dat grote machines zoals grote met voortschrijdend inzicht. BASF beschikt over compressoren en stoomketels, dankzij verbeterde een historisch gegroeid, uitgebreid en divers pa- onderhoudsmethoden en gekoppeld aan een vertrimonium van assets. Door de jaren heen werd beterd patrimoniumbeheer minder onderhoud een inventaris opgebouwd. Het beheer van de as- nodig hebben. Het is een trend in asset managesets volgt een strategie die al sinds 2003 bestaat.” ment om bij dergelijke machines het onderhoud niet door eigen personeel te voorzien. De serviceHerman Van den Keybus (HVDK): “Dat is ook markt kan hier helpen.” een oefening die betrekking heeft op de bedrijfscultuur?” Peter Willems (PW): “Ook voor ons, een dienstenbedrijf gespecialiseerd in het asset manageHB: “Klopt, het gaat om de interne cultuur rond ment van verpakkingsmiddelen, is kostenreductie asset management. Een strategie die het even- een ‘way of living’, noodzakelijk om ‘in business’ wicht houdt tussen het bestaande patrimonium te blijven. In de logistieke sector staan pallets en en de veranderende vraag van de markt. Vandaar: goederendragers centraal. Dienstverlening vormt it’s a journey.” een meerwaarde. Ik ben een voorstander van sa-

V.l.n.r.: Dirk Vermant (CxO Magazine), Herman Baets (MRT Consulting), Veerle Hendrickx (Atlas Copco), Daniël Pairon (KPMG), Peter Willems (Smart Carrier Services), Herman Van den Keybus (Lean Service & Administration), Marc Van Gastel (FIT) en Marc Lambotte (Agoria)

Arn Borstlap www.conet.be

WWW.CXONET.BE

OKT/NOV 2015


19

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

GENERAL MANAGEMENT

menwerking in de keten. Je kan niet alle talenten in huis hebben voor design, aankoop en onderhoud. Van een productgeoriënteerd bedrijf zijn we opgeschoven naar een servicegeoriënteerd bedrijf. Daarbij horen ook diensten die niets met het eigen product te maken hebben. Wij verzorgen bijvoorbeeld ook het onderhoud van de fruiten groentekratten voor de grootdistributie, en we doen de afvalverwerking. Dit waren aanvankelijk geen basisactiviteiten maar betekenen nu een strategisch voordeel voor onze klanten.”

taal. Uit een studie van KPMG blijk dat veel bedrijven niet eens over een technische inventaris van hun fysieke assets beschikken, laat staan dat ze kunnen vertellen hoe wijzigingen in fysieke assets boekhoudkundig worden vertaald.”

DANIËL, KPMG HEEFT EEN SYSTEEM ONTWIKKELD OM FYSIEKE ASSETS TE BEHEREN? Daniël Pairon (DP): “Het is meer dan een systeem. Asset Management is een filosofie, een mindset, een journey zoals Herman aanhaalde. Het verwijst eerder naar een hybride samengestelde organisatie die op een multidisciplinaire manier de kennis over fysieke assets deelt en consolideert tussen de verschillende divisies. Je kan het vergelijken met de aankoop van een huis. Om zo veel mogelijk kennis over dat huis te verzamelen schakel je ook technische mensen in die informatie geven over de onderdelen zoals de muren en het dak.

HB: ”Je sprak over 2 werelden, dat kan ik bijtreden. Het water is inderdaad diep. Een groot manco zit bij de technische profielen die ook het financieel aspect moeten durven beschouwen. Ze moeten ‘harde euro’s’ durven koppelen aan het technisch aspect en zich de vraag stellen of deze of gene reparatie de euro’s waard is.”

WAT IS HET DOEL VAN DEZE ASSET MANAGEMENT FILOSOFIE? DP: “Dankzij de Asset Management filosofie en de daaraan gekoppelde norm, de ISO 55000 norm, kan het management haar portfolio van fysieke assets efficiënt beheren. Het gaat om de VH: “Die focus op het creëren van waarde voor je creatie van waarde aan de hand van criteria die klanten is een evolutie van de laatste jaren.” bij de bedrijfsstrategie moeten aansluiten.”

PETER WILLEMS

“Ik ben een voorstander van samenwerking in de keten. Je kan niet alle talenten in huis hebben voor design, aankoop en onderhoud van assets.”

VH: “Bij ons is die brug tussen technische ingrepen en euro’s aanwezig onder meer dankzij partnerships met leveranciers, en dit vanaf de ontwikkeling van machines, om zo de totale kost te verminderen.”

Marc Lambotte (ML): “Mag ik naar de toekomst Asset Management zorgt ervoor dat de kennis van asset management kijken? Zou het niet beter wordt geconsolideerd, en dat er een financieel- zijn als we een deel hiervan uit het eigen beheer technische rapportering is die inzicht achter de cijfers geeft. Een fysiek asset wordt beschouwd over de volledige levensduur, er wordt rekening gehouden met de Total Cost of Ownership. Bestuurders kunnen op een onderbouwde manier mee beslissen over een investering.” DP: “Bij het beheer van fysieke assets zijn er twee werelden, die van de operationeel-technische mensen en die van de financieel-strategische mensen. Ze spreken niet dezelfde

OKT/NOV 2015

Het elegante kasteel d’Ursel was bijna 4 eeuwen lang de favoriete zomerresidentie van de adellijke familie d’Ursel, een familie van bankiers en handelaars die opklom tot een van de belangrijkste geslachten van de Nederlanden. Ook vandaag vindt het nieuwe leven van het kasteel nog inspiratie bij de voormalige bewoners. Daarnaast zijn er tal van muzikale, cultuurhistorische en feestelijke activiteiten. Meer info vindt u op www.kasteeldursel.be.

WWW.CXONET.BE


20

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

kunnen wegnemen, zoals in de enige gemeenschappelijke comIT wereld? Het beheer wordt ex- ponent is in een shared services tern door specialisten gedaan.” model. Dat is een model dat we in de toekomst moeten bestudeMVG: “Daarbij aansluitend zien ren en zelfs transponeren in ons we dat bepaalde basisinvesterin- Westers model.” gen in vraag worden gesteld, er wordt meer gekeken naar total ML: “We staan voor Industry packages en all-in-services on- 4.0. Agoria heeft vorig jaar de der de noemer van strategische eerste labels van de ‘Factory of allianties. Alles in één hand the Future’ uitgereikt. Dit worhouden omwille van de contro- den de bedrijven van de toele, gaat niet meer op.” komst. Deze ondernemingen zullen meer dan een concurrenVH: “Maar machines ontwik- tieel voordeel hebben. De snelkelen is onze corebusiness. Om heid van verandering van vanervoor te zorgen dat die kostef- daag heeft een implicatie op het ficiënt produceren, moeten we beheer van de assets. Wat doe je zo efficiënt mogelijk werken, en als je je aangekochte machines dat moeten we dit intern doen.” vervroegd moet afstoten omdat je gedwongen wordt om mee op ML: “Een voorbeeld: jullie ge- de trein van de factory of the bruiken zeer geavanceerde ma- future te stappen? Kan je die chinetechnologie. De gereed- machines dan bijvoorbeeld geschappen die in jullie frees- en bruiken voor een andere entiteit draaimachines staan, kunnen in de groep of de waardeketen?” bijvoorbeeld van een coating Daniël, asset management is worden voorzien waardoor ze een mindset met nadruk op het langer kunnen meegaan. Daar multidisciplinaire. Hoe moeten zijn gespecialiseerde bedrijven we dat onthouden? voor. Je moet niet alles verticaal integreren.” DP: “Elke afdeling van een onderneming moet bij het asset VHL: “Veel van dergelijke tech- management worden betroknologieën worden door onze ken om zo optimaal mogelijk eigen ingenieurs ontwikkeld of waarde te creëren. En tussen de aangestuurd.” operationele en de strategische afdelingen moeten de verantMVG: “Asset management gaat woordelijkheden duidelijk worverder dan de muren van een den afgesproken.” bedrijf. Het is een en-en verhaal. Bij Atlas Copco zijn een aantal PW: “Ook heel belangrijk is de core components die nooit in rol van innovatie. Wat je vaneen ‘shared services’ model daag doet, kan morgen niet kunnen gebracht worden. Maar meer waardevol zijn. Innovatie we vinden mooie voorbeelden staat boven het onderhoud en in andere landen. In Japan zijn de bedrijfscultuur.” er conglomeraten van bedrijven waar asset management de HVDK: “Innovatie begint met

WWW.CXONET.BE

kleine stapjes, de grote innovatie volgt later.” PW: “Ja, en de overheid speelt een belangrijke rol hierin.” MVG: “Ik denk dat de tools van de overheid hierin onvoldoende zijn. Maar ze begrijpt waar de problemen liggen. Het concept Industrie 4.0 is bij de Vlaamse regering ontstaan. Er kan wel gesleuteld worden aan de wisselwerking tussen de overheid en industrie, en dat is een opdracht van de overheid.” WAT WIL U NOG TOEVOEGEN AAN DEZE CXO SOUNDBOARD? DP: “De horizontale integratie binnen de industrie is een driver van het succes, dat is wel duidelijk.” VH: “De grootste uitdaging ligt in de benchmark met het buitenland, om zo nieuwe machines en ontwikkelingen te realiseren en andere fysieke assets te vinden die we in België kunnen ontwikkelen.” HD: “Asset Management is bij BASF vertrokken vanuit een technisch oogpunt. We moeten meer integreren en terug de brug maken naar de productie.” PW: “De gedachte om elke dag creatief te blijven en jezelf in vraag te blijven stellen. Service is een hoeksteen, gevolgd door collaboration. Zonder partnerships en zonder sociale netwerken is het onmogelijk om aan goed asset management te doen.”

OKT/NOV 2015


21

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

REGISTER YOUR SEAT NOW DATE: 11 - 12 DECEMBER / THEME: GROWTH STRATEGIES VENUE: HILTON HOTEL ANTWERP

SPEECH COACH: FILIP MUYLLAERT

SPEAKERS

Herman Toch Auteur ‘Happy Profit’ Fixing the plane while flying

Johan Lambrecht Hoogleraar KU Leuven, Campus Brussel Growth Strategies? They don’t exist!

Adjiedj Bakas Trendwatcher (NL) Are you ready for slowbalisation?

Hans Suijkerbuijk CEO Wolters-Kluwer Transforming a classic business for growth

Pieter Herremans Director Management Consulting KPMG The discipline of market leaders

Anthony Van de Ven Partner KPMG The discipline of market leaders

Johan Driessens Chief Enthousiasm Officer, Branded.Careers

Karel Hendrickx Managing Partner DynApps

MEET THE CXO TABLE MASTERS

Willy Van Overschée CEO CIMCIL

Jan Heiremans Managing Director StepStone

Paul Cools advocaat-vennoot Laon Lawyers

Luc Van den Brande Voorzitter Raad van Bestuur VRT

Patrick Van Lijsebetten CEO Atlantae

Eddy Helsen CEO ViCre

Kris Cloots Country Manager ISS

Frédérique Bruggeman Managing Director Robert Half Belux

Paul Matthyssens Decaan Antwerp Management School

Anja Cappelle Algemeen directeur The Reference

Sonja Van Dorslaer General Manager Asendia Belgium

Walter Vermeeren Managing Director Nova Group

Ludo Langen Site Manager DSV Solutions

This is not a typical management congress

The CxO Leadership Forum is an interactive congress: short presentations followed by lively debates in small groups of experts, magazine readers and everyone specialized and/or interested in the subject.

OKT/NOV 2015

Danny VandeVyver Managing Director Unify Belgium & Luxemburg

Paul Van de Perre CEO Caesar Real Estate Fund

Jesse Segers Associate Dean Master Programs AMS

Eddy Bonne voorzitter ABRA Managing Partner Romulus nv

Katharina Müllen Voorzitter ALIVE-Dialogue.org

Viv Hermans President BRC

Jorik Rombouts Zaakvoerder Rombit

Johan Sneyers CEO VAL-I-PAC

Bruno van Pottelsberghe Dean Solvay Brussels School

REGISTER NOW WWW.CXOLEADERSHIPFORUM.EU

WWW.CXONET.BE


22

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

COVER STORY: WOUTER DE GEEST, CEO BASF ANTWERPEN

DUURZAAM

ONDERNEMEN IS MEER DAN EEN

UITHANGBORD

Om een omzet te halen van ruim 6,5 miljard euro (2014) draait chemiebedrijf BASF Antwerpen de klok rond, 7 dagen op 7. CEO van BASF Antwerpen is Wouter De Geest. Wouter is ook voorzitter van de koepelvereniging van de chemische nijverheid, Essenscia, en van Global Compact Network Belgium, een platform dat maatschappelijk verantwoorde activiteiten promoot. “Duurzaamheid moet meer zijn dan een uithangbord. Een onderneming is pas duurzaam en succesvol als ze connecteert met de samenleving.”

Arn Borstlap www.conet.be

Wouter De Geest, CEO van BASF Antwerpen: “Het nieuwe ondernemen is een ondernemen van netwerken.”

DUURZAAMHEID IS MEER DAN OOIT EEN CONTAINERBEGRIP. WORDEN WE NIET PLATGESLAGEN MET DE TERM? Wouter De Geest (WDG): “Te vaak wordt de term duurzaamheid gebruikt om hem te laten passen in de eigen ideologie. Er is nood aan een vernieuwende

WWW.CXONET.BE

invulling. Duurzaamheid is een werkwoord en moet in het dna van een onderneming zitten, er moet dagelijks aan gewerkt worden. Pas dan leeft het en inspireert het. Succesvolle ondernemingen zijn ondernemingen met een duurzaamheidsmodel dat aandacht heeft voor zowel

de ‘profit’, de ‘planet’ als de ‘people’. Met andere woorden, een model dat zich richt op het rendement, de ecologie en de mens. In dit laatste luik passen ook sociale problemen als jongerenwerkloosheid, armoede, de integratieproblematiek en de vergrijzing. Een onderneming is pas duurzaam en succesvol als ze connecteert met de samenleving.” IN DAT LICHT: U BENT VOORZITTER VAN HET GLOBAL COMPACT NETWORK BELGIUM (GCNB). WAT IS HAAR ROL? WDG: “Het Global Compact Network Belgium is gelinkt aan de Verenigde Naties. De VN Global Compact bindt bedrijven aan tien mondiale principes op het gebied van mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en anti-corruptie. Deze principes zijn afgeleid van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en van internationaal erkende verklaringen. Het GCNB is een Belgisch netwerk, en omvat zowel Belgische ondernemingen als lokale eenheden van mondiale ondernemingen. Het GCNB en haar leden richten zich op het promoten en implementeren van deze tien principes. Het is een platform om maatschappelijk verantwoordelijke activiteiten te promoten.” GCNB GING RECENT EEN ALLIANTIE AAN MET EEN ANDER DUURZAAM NETWERK, THE SHIFT. WAAROM? WDG: “The Shift is een fusie is van de twee grote duurzaamheidsnetwerken Business & Society en KAURI. Door het partnership tussen GCNB en The

OKT/NOV 2015


23

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Shift willen we meer impact hebben en een echte transitie naar een duurzamere samenleving en economie verwezenlijken. Begin volgend jaar moet deze alliantie helemaal klaar zijn en willen we grote en kleine ondernemingen samenbrengen rond duurzaamheidsthema’s. Het doel is om te leren van elkaar.” MOETEN BEDRIJVEN MEER SAMENWERKEN ROND DUURZAAM ONDERNEMEN? WDG: “Het nieuwe ondernemen is een ondernemen van netwerken. Kennis delen is belangrijk. Kijk naar het domein van de elektrische mobiliteit. Hier zien we een samengaan van onder meer de chemische industrie, batterijdesigners, autobouwers en mobiliteitsexperten. Dit is een andere manier van ondernemen waardoor nieuwe kansen ontstaan.” HOE ZET BASF DUURZAAM ONDERNEMEN IN DE VERF? WDG: “Met onze ‘We create chemistry for a sustainable future’ strategie hebben we een duurzame toekomst verankerd in ons ondernemingsdoel. Kijk, in 2050 zullen er meer dan 9 miljard mensen op deze planeet leven. De bevolking blijft groeien, haar behoeften ook, maar toch zijn de grondstoffen eindig. Vanuit de chemie-industrie zien wij hierin kansen. Onze producten en oplossingen kunnen een bijdrage leveren om grondstoffen te besparen, voor een goede voeding te zorgen en de levenskwaliteit te verbeteren. Het portfolio van BASF verschuift van klassieke chemische producten naar totaaloplossingen

OKT/NOV 2015

GENERAL MANAGEMENT

waarvoor je de hele keten nodig of je nu ingenieurswetenschaphebt.” pen of psychologie studeert.” WAT ZIJN CONCRETE VOORBEELDEN VAN DUURZAAM ONDERNEMEN BIJ JULLIE? WDG: “Een voorbeeld zijn onze chemische installaties die met elkaar verbonden zijn: de eindof nevenproducten van de ene installatie vormen de grondstoffen of voorproducten voor een andere installatie. Dergelijke integratie zorgt voor minder afval, minder afstand, minder transport en dus minder CO2verbruik. Bovendien is er een evenwicht tussen installaties die bij hun chemisch proces warmte vrijgeven (exotherm) en installaties die energie nodig hebben (endotherm). De vrijgekomen warmte wordt omgezet in stoom en via een intern stoomnetwerk gekoppeld aan de endotherme installaties. In totaal realiseren we 80 procent van onze energiebehoefte op BASF Antwerpen van deze integratie. We reduceren zo 2.4 miljoen ton CO2.” “Een ander voorbeeld is de ontwikkeling van talenten en jongeren. In een duurzame maatschappij laat je geen talent verloren gaan. BASF heeft een netwerk van een 30-tal scholen waar het stages aanbiedt. Ongeveer een kwart van de stagiairs wordt later ook aangeworven. Samen met de Antwerp Management School zijn we tevens mede-oprichter van een leerstoel om duurzaamheidsthema’s te onderzoeken en te promoten. Duurzaamheid moet in mijn ogen in elke hogeschool of universiteit, in elk vakgebied, in elke jaargang, worden onderwezen,

HOE KUNNEN JULLIE MEDEWERKERS BIJDRAGEN AAN EEN DUURZAME BEDRIJFSSTRATEGIE? WDG: “Onze medewerkers denken mee na over hoe de organisatie minder grondstoffen en minder energie kan gebruiken, maar ook over hoe ze sociaal relevante projecten in hun omgeving kunnen steunen. We moedigen hen aan om maatschappelijk relevant te zijn. Ze kunnen daartoe zelf initiatieven nemen, al dan niet in team. Ik geloof daar sterk in. ‘Corporate social responsibilty’ is meer dan af en toe een gift geven.”

“In een duurzame maatschappij laat je geen talent verloren gaan.”

WAAR LIGT U WAKKER VAN ALS HET OVER DUURZAAMHEID GAAT? WAT WIL U MET COLLEGA-CEO’S OF –BEDRIJFSLEIDERS BESPREKEN? WDG: “Goeie vraag. Ik zou met hen drie dingen willen bespreken. Ten eerste, hoe slagen we erin om de technologie te blijven verzoenen met de mensen, want technologie maakt menselijke inzet soms overbodig. En daaraan gekoppeld: hoe bereiden we ons voor op het ‘Internet of things’, lokaal en wereldwijd? Ten tweede, jeugdwerkloosheid en radicalisering zijn thema’s waar ik wakker van lig. Hoe gaan we daarmee om? En ten derde, het energievraagstuk: hierover circuleren veel ideeën en oplossingen, maar het mag concreter wat mij betreft. Ik ben benieuwd wat de komende COP21 klimaatconferentie in Parijs zal opleveren. Zullen de wereldleiders iets ‘meaningful’ ondertekenen?”

WWW.CXONET.BE


24

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

AUTHENTIEK LEIDERSCHAP: WENDBAAR BLIJVEN

SOLIDAIR EEN FANTASTISCH EUROPA REALISEREN OP BASIS VAN EMPATHIE “BOZAR is open, letterlijk en figuurlijk: 7 dagen op 7 kan men eenvoudig binnenwandelen, zelfs zonder toegangskaart en vanaf de toegangshal – een soort openbaar plein – de weg vinden naar een weelde van meer dan 14.000 activiteiten per jaar.” Aan het woord is Paul Dujardin, directeur-generaal van BOZAR.

Katharina Mullen van BrusselsVitalityInitiative.eu zet zich in voor vitale organisaties: de gezonde weg naar samen duurzaam presteren én gelukkig leven. Zij is voorzitter van ALIVE-Dialogue.org, een vereniging rond authentiek leiderschap in verbondenheid en empathie

EXECUTIVE SUMMARY BOZAR heeft een maatschappelijke nationale én internationale opdracht om een bruggenbouwer te zijn tussen de gemeenschappen en de gewesten in het land én met een missie op het niveau van Europa en internationaal. Het is belangrijk dat we in de matrix van interculturaliteit en interdisciplinariteit dingen realiseren in de hoofdstad van Europa samen met alle spelers en disciplines. info@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

Aan de Kunstberg in Brussel ontvouwt zich op organische wijze een stad in de stad, een ontmoetingsplaats die ruimte biedt voor participatie: één gebouw herbergt het Filmmuseum, twee grote tentoonstellingscircuits, de grote concertzaal en tal van kleine ruimtes voor concerten, lezingen, debatten, multimediale projecten, podiumkunsten. In het Paleis van Schone Kunsten zijn de kunsten niet in hokjes verdeeld maar werken op elkaar in en vervullen een maatschappelijke rol. EMPATHIE Het was een visionaire daad van 200 families - geïnspireerd door de toenmalige koningin Elisabeth - om dit project samen op een solidaire manier te realiseren. Zij dachten dat er een ‘huis’ nodig was voor de maatschappij, waar de gedachte ‘dit nooit meer’ en het dramatische gevoel rond de voorbije oorlogen vorm kon krijgen. Zij vertegenwoordigden alles rond empathie en mens, terwijl in de maatschappij wraakgevoelens naar aanleiding van honderden jaren strijd sterker waren dan enige empathie en een visie op Europa pas in de kinderschoenen stond. Hun voeding vonden ze in de wens om te delen en te participeren aan de maatschappij. Die wens was sinds de

renaissance een maatschappelijk ideaal in Europa: een groot Wijgevoel, niet het Ik-gevoel. INNOVATIEF BOZAR is ook bijzonder omdat er geen collectie is. De grondleggers kozen voor de grotere wendbaarheid die daardoor ontstond. Zonder collectie en grotendeels ondergronds gelegen, communiceert het gebouw zijn anti-fetisjistische karakter. Een sterk statement voor de inhoud, niet voor pronk en praal. Toch is er een enorme ruimte beschikbaar van 34.000 m2. In BOZAR kwamen en komen creativiteit, innovatie, research, technologie en kunst bij elkaar. Het eerste autosalon vond er plaats en de eerste presentatie van Apple computers. De visionaire digitale agenda van de jaren 70 was al in BOZAR net als de grote kunstwerken van ingenieurs van MIT die via telefoonlijnen digitale kunst maakten. Dit is zeer onderscheidend van een soort individualisme bij musea die geregeerd worden door collectioneurs. DIALOOG De derde pijler van BOZAR – naast erfgoed en de levende kunst – is de dialoog. We proberen de complexiteit van Europa te begrijpen door mensen uit te nodigen die nadenken over Eu-

Paul Dujardin, directeur-generaal van BOZAR – Paleis voor Schone Kunsten te Brussel.

ropa. Complementair aan think-tanks die corporatistisch vanuit een economische doelstelling zijn gecreëerd, leggen wij de verantwoordelijkheid bij intellectuelen, wetenschappers en kunstenaars. We proberen de gigantische mogelijkheden van meer mensen – en brains – aan een bottom-up debat te laten participeren en bruggen te bouwen tussen politiek en burger. Dat is de rol die BOZAR nu speelt en die al lag besloten in de visie van de stichters. Het is belangrijk dat we de complexiteit erkennen en proberen tot dialoog te komen. Als we daarin samen kunnen werken, ontdekken veel meer mensen dat in Europa veel meer mogelijk is: een fantastische toekomst. Een maatschappij die haar verantwoordelijkheid weer neemt en mensen samenbrengt om op een solidaire manier iets realiseren – dat is het belangrijkste element.

OKT/NOV 2015


GET CONNECTED. GET RESULTS.

LINK

n de Start va ie: t registra 5! 1 0 01-10-2

Start va n registra de tie 01-10-20 : 15!

Nu eenvoudig wisselen! Vanaf 1 april Met DKV 2016 ookvan het Eurovignet naar voor kleinere de tolbox vanaf vrachtwagens 1 april 2016. boven 3,5t.

België brengt de nieuwe tol aan het rollen.

Vanaf 1 april 2016 zal een nieuwe tolbox voor Profi teer vanaf van het meer begindan van3,5t onze 30 jaar vrachtwagens toelaatbaar ervaring met tol, maken de invoervervangen. en totaalgewicht hetwij Eurovignet in België afrekening van de tolDKV vooris vrachtwagens met Met uw tolspecialist de omschakeling een totaalgewicht vantolafrekening meer dan naartoelaatbaar de tolbox en de toekomstige 3,5t in België voor u zo eenvoudig mogelij k. kinderspel. Met uitstekende service en topcondities. Met uitstekende service en topcondities. Meer informatie vindt u op Meer informatie vindt u op www.dkv-euroservice.com www.dkv-euroservice.com

UNICEF does not endorse any brand or product. DKV Euro Service Benelux V.F.O UNICEF not endorse any brand or partnerdoes of UNICEF Nederland product. DKV Euro Service Benelux V.F.O partner of UNICEF Nederland

Verkoopcijfers opdrijven, leads genereren, de zichtbaarheid van uw merk vergroten, een nieuwe service in de etalage plaatsen. Het is vaak een werk van lange adem. Maar de kracht van herhaling werkt. Via een CxO LINK artikelenreeks, verspreid over meerdere edities en geschreven door de vakredacteurs van CxO Magazine, bereikt uw verhaal doeltreffend de CxO community van 60.000 managers en ondernemers.

Kijk in de d igit bibliotheek ale via www.c

xonet.be O Me d

(klik op Cx

ia)

MEER INFORMATIE OVER HOE U DE CXO COMMUNITY KUNT BEREIKEN: dirk.vermant@cxonet.be of tel.nr. 03/889.52.59

CxO Europe C. Vankerckhovenstraat 106, 2880 Bornem WWW.CXONET.Be


26

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

NEUROSCIENCE AND ENTREPRENEURSHIP

THE BRAIN OF AN ENTREPRENEUR CxO Redactie

Are the brains of entrepreneurs wired differently than non-entrepreneurs? Are they better equipped to make decisions about risk and innovation? Over the past 20 years, we’ve learned more about the brain than in the entire course of human history. Researchers are on a quest to find out how can we translate brain science into practical strategies for increasing individual and organizational effectiveness, and along with that, more details about the relationship between neuroscience and entrepreneurship. Research of Peter T. Bryant, assistant professor of entrepreneurship at IE Business School in Madrid, has shown that entrepreneurs’ brains are wired differently than non-entrepreneurs in that they tend to be quicker to respond to problems and less inhibited. Founders embrace a problem or opportunity and then become more thoughtful about the implications after the fact.

EXECUTIVE SUMMARY Research has shown that entrepreneurs’ brains are wired differently than nonentrepreneurs in that they tend to be quicker to respond to problems and less inhibited. info@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

Other studies (The innovative brain, Maurizio Zollo, 2013) found that when entrepreneurs performed explorative tasks,

Are the brains of entrepreneurs wired differently?

they used both the left and right sides of their pre-frontal cortex as opposed to managers who tend to use primarily the left side. The pre-frontal cortex is associated with a person’s executive functions. The right half is associated with expressive and creative abilities; the left side, with complex cognitive behavior, decision making and problem solving.

flashlight with differing degrees of intensity, direction and scope is critical for entrepreneurial success. 2. WHOLE-PERSON CAPACITY Bringing all of your internal resources to your entrepreneurial venture is critical to increasing performance, resilience and innovation. Developing the grit and agility necessary to weather challenge is essential to being a successful entrepreneur.

3. STRATEGIC CLARITY Being an entrepreneur requires the ability to step back, challenge your own biases and change your course of action based on what circumstances dictate. This form of mental agility is compromised by our brain’s natural default to the beliefs and Explorative tasks involve loo- assumptions that drive much of king for new ways of achieving our behavior. a goal rather than focusing on current practices. This type of 4. AUTHENTIC COLLABORATION decision making which relies on Learning how to plug into the innovation and experimenta- power of the social brain for tion is often exhibited in entre- more effective collaborations preneurs. By using both sides of at all levels is critical for entretheir pre-frontal cortex, entre- preneurs. Our brains are social preneurs tend to use all of their organs: we develop better brain executive functions whereas functioning and increase neumanagers tend to be more focu- roplasticity in healthy relationsed on critical thinking. Below ships. are four capabilities which The reality is that less than one can help wire percent of leaders are optimiyour brain for zing their brain-mind conentrepreneu- nection for extraordinary perrial wisdom. formance and agile decision making. Fortunately, many of 1. DYNAMIC AT- these capabilities, which are criTENTION tical for developing a risk-orienLearning to ted, entrepreneurial mindset, focus your at- can be learned and mastered. tention like a (Source: Harvard Business Review)

OKT/NOV 2015


27

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

MOBIELE COMMUNICATIE

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

SALES & MARKETING

“Dankzij het Internet of Things kan een universiteit, een haven of zelfs een volledige stad worden geconnecteerd met intelligente toestellen.”

Thema-artikel

PAGINA 28

The internet of things: alles wordt met elkaar verbonden PAGINA 26

The brain of an entrepreneur

© Jos Verhoogen

CxO EXPERT GROUP SALES & MARKETING

Grit Adriaenssens Customer Service & Communications Director DHL Express Belux

Johan

Nathalie Arteel

Piet De Grauwe

Commercieel Directeur Arteel Recognition Solutions

Marketing manager Cofely Services

Patrick Van der Avert

Peter Van

Manager Corporate Eycken Vanden Bergh Marketing manager Communications & Marketing Sales Director BeLux Belux Atradius Credit Siemens Enterprise KIA Motors Belgium Insurance Communications

OKT/NOV 2015

Jurgen De Wever

Marketing manager Siemens

Arnold Van Garsse

Marketing & Sales Manager Bulo Office Furniture

Véronique Fauconnier

Dirk Hendrickx

Anne Van Gils

Ward Van Rijckeghem

Business Development Director Nova Relocation

Marketing manager Gosselin Group

Vice President EMEA Barco

Area marketing manager Volvo Cars Europe

Dirk Momont Sr. Sales Director Western Europe Oracle Belgium

Annick Verhalle

Director Marketing & Strategy Benelux TNT Express

Steve Muylle

Professor of Marketing Partner of Vlerick Business School

Steven Vansnick

Stéphane Thiery Directeur du Marketing de la Mobilité durable TEC

Jan Vroemans

Sales manager Ricoh Belgium

Marketing manager Jaguar Land Rover Belux

WWW.CXONET.BE


28

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Thema - artikel

MOBIELE COMMUNICATIE

HET INTERNET OF THINGS:

ALLES WORDT MET ELKAAR VERBONDEN Connectiviteit en beleving zijn dé sleutelwoorden als het om mobiele communicatie gaat. Het ‘Internet of Things’ waarbij gebruiksvoorwerpen en toestellen met elkaar via het internet worden geconnecteerd, is in volle ontwikkeling. Daarnaast letten de operatoren sterk op de mobiele ervaring van klanten, onder meer in hun winkels.

CxO Redactie

EXECUTIVE SUMMARY

Vorige maand lanceerde Proximus het LoRa-netwerk, een draadloos netwerk dat toestellen met het internet verbindt. Het leven wordt nu echt mobiel met toestellen die, voorzien van sensoren, vanop afstand kunnen sturen, controleren of uitlezen. Daarnaast blijven operatoren waakzaam toezien op de mobiele beleving van hun klanten met bijvoorbeeld verkooppunten die klanten inspiratie bieden. info@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

EFFICIËNTE TECHNOLOGIE De LoRa™-technologie (‘Long Range, Low power’) is geschikt om objecten met het internet te verbinden. De LoRa™-technologie heeft een capaciteit van 1 kbps tot 50 kbps waardoor het kan functioneren met lage frequenties (ISM 868 MHz of 900 MHz-band). Daardoor heeft een LoRa™antenne een groot bereik van 10 km buitenhuis en enkele km’s binnenhuis. De lage frequentie en de technologie zorgen er voor dat het energieDankzij het Internet of Things kunnen toestellen, voorzien van sensoren, vanop afstand worden gestuurd, gecontroleerd of uitgelezen. verbruik zeer laag is. De batterijen in de sensoren Mobiele applicaties die via het internet worden kunnen hierdoor meer dan vijf jaar mee zonder geconnecteerd zullen morgen het leven van ie- op te laden. dereen grondig veranderen. Het ‘Internet of Things’ waarbij gebruiksvoorwerpen en toestel- NIEUWE TOEPASSINGEN len op het internet worden aangesloten is in volle De mogelijkheden van de LoRa™-technologie ontwikkeling. Proximus startte in België met de zijn groot. Zo worden kantoorgebouwen uitgeuitrol van een draadloos netwerk dat gebaseerd is rust met sensoren om het gebruik van sanitair en op LoRa™, een technologie die toestellen met het vergaderzalen te meten zodat men onderhoudsinternet verbindt. Zo kan je toestellen die voor- ploegen intelligent kan aansturen. Dankzij deze zien zijn van sensoren vanop afstand sturen, con- technologie kan een universiteit, een haven of troleren of uitlezen. Het netwerk maakt slimme zelfs een volledige stad worden geconnecteerd toepassingen mogelijk om het leven en werken te met intelligente toestellen om bijvoorbeeld ververgemakkelijken. keerssituaties in kaart te brengen. Dit Lora-netwerk werkt op een laagfrequentienetwerk van 868MHz. Vandaag is dit netwerk al in voege in de belangrijkste stedelijke regio’s in België: Brussel, Antwerpen, Leuven, Luik, Gent, Charleroi, Namen, Bergen en alle havens en luchthavens. Voor het einde van dit jaar is het LoRa™-netwerk in de grootste steden in België beschikbaar en in 2016 in heel België en in Luxemburg. Proximus spreekt van een primeur voor België en zelfs voor Europa.

Ook in het dagelijkse leven zijn er heel wat nieuwe mogelijkheden zoals domotica, slimme toepassingen om zijn energie- of waterverbruik op te volgen of sensoren die artsen toelaten om patiënten vanop afstand te monitoren. Eén voorbeeld is het Smart Parking Life in Aarschot, waarbij je met het gebruik van je smartphone kan zoeken naar een parkeerplaats. Een parkeerplaats wordt dan uitgerust met een Lora-sensor, waardoor vrije plaatsen kunnen doorgestuurd worden naar je smartphone. Winkels kunnen op hun beurt

OKT/NOV 2015


29

SALES & MARKETING

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

aansluiten door hun klanten kortingen toe te kennen als ze op deze of gene plaats parkeren. Dit kan dan ook steden helpen bij het plannen van hun verkeers- en parkeerbeleid. Ook het gebruik van toiletten kan op deze manier worden gevolgd. Als een toiletdeur uitgerust wordt met een sensor, telt het hoe vaak een toilet gebruikt wordt en kan het na zoveel keer een werkorder genereren dat het toilet gepoetst moet worden. Het inchecken van bagage op luchthavens kan hier ook mee uitgerust worden, waardoor bagage nooit meer verloren zal gaan. Daarnaast mag je ook denken aan slimme beveiligingsapparaten. Via de Proximus-app My Things kunnen mensen hun eigen toestellen managen en in de gaten houden. Heb je een slimme thermostaat thuis, dan zal je die hier kunnen bedienen. Toestellen kan je toevoegen in de app door een QR-code te scannen op het toestel.

van deze verkooppunten als een echt venster op een nieuwe mobiele wereld. De opkomst van de e-commerce verandert het aankoopgedrag ingrijpend. Wanneer de consument vandaag een shop binnenstapt, weet hij precies wat hij nodig heeft, zegt BASE. Hij heeft zich immers al op voorhand geïnformeerd. “Wat hij zoekt, is advies van de specialist, gebruikservaring. Een fysisch verkooppunt moet een plaats worden die de klant inspireert.”

GEEN GESLOTEN VERKOOPBALIES MEER Daarom zijn de gesloten verkoopbalies verleden tijd. Er zijn geen barrières meer tussen de klant en het uitgestalde materiaal. De nieuwe verkooppunten zijn ingericht rond eilandjes, waar de klant wordt aangesproken door een verkoper. De interactiviteit die de klant hier kan beleven maakt dit concept uniek. “Het Shopping Center van Woluwe en dat van Messancy zijn het uitstalraam voor deze nieuwe ervaring INTERNATIONALE SAMENWERKING Service wordt een prioriteit in de mobiele shop. Sinds januari 2015 maakt Proximus deel uit van Bij BASE verhuist de zogenaamde ‘Repair and de ‘LoRa™ Alliance’ dat verschillende telecom- Go’-hoek, waar de gebruiker zijn smartphone kan operatoren en leveranciers groepeert. Het Lora- laten herstellen, naar de voorkant van de winkel. netwerk is een open-sourcesamenwerking van providers overal ter wereld. Naast Proximus vind Op de muren is er plaats voor flexibele modules. je ook partners als Orange, Cisco, Semtech, Ac- Deze bestaan uit digitale en dynamische schertility, KPN en IBM. Het doel van de alliantie is men en nodigen de bezoekers uit om innovaties om een wereldwijde norm te ontwikkelen voor en promoties te ontdekken. Ze nodigen hen uit netwerken die op lage frequentie werken en om om de nieuwste technologieën en toepassingen de interoperabiliteit tussen telecomoperatoren te vast te nemen en te testen. In een leven dat meer verzekeren. en meer mobiel is, worden fysieke verkooppunten een bron van inspiratie. BELEVING IN VERKOOPPUNTEN Met andere woorden, het leven wordt nu echt mobiel. Steeds meer mensen gebruiken een mobiel toestel om te surfen, te downloaden, apps te gebruiken en live video’s en muziek te streamen. Mobiele operatoren blijven waakzaam om hun klanten goed te begeleiden bij deze mobiele ervaring, ook op hun fysieke verkoopspunten, de zogenaamde in-store klantervaring. De shops van BASE bijvoorbeeld zullen uitgeruste ‘gateways’ worden naar een mobiele wereld worden: locaties die ontworpen zijn om bezoekers uit te nodigen om kennis te maken met de nieuwste innovaties www.vicre.eu en promoties, en om de nieuwste technologieën +32 14 26 12 39 en nieuwste applicaties te testen. BASE ziet de rol

Making innovation happen.

OKT/NOV 2015

WWW.CXONET.BE


30

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

INNOVATIE BINNEN MULTIMEDIA

HANDIGE OF LEUKE

HIGH TECH

Bruno Koninckx

GADGETS

COMPACTE MAAR KRACHTIGE SMARTPHONE Als de meeste smartphonemerken een kleinere versie van hun toptelefoons uitbrengen, maken ze daar meteen ook een minder krachtig toestel van. Sony doet dat met zijn Xperia Z5 Compact absoluut niet. Wat pure rekenkracht en camera betreft, moet de compacte versie van de Z5 zeker niet onderdoen voor zijn grote broer. De Compact heeft onder meer een even snelle processor en een 23 megapixel camera. Alleen het 4,6 inch scherm is uiteraard kleiner en heeft ook een relatief lage resolutie. Op het toestel draait de nieuwste versie van Android, en dat gaat heel vlot. Er is nog wel maar 21 GB beschikbaar geheugen van de totale 32 GB, dus een bijkomende micro sd kaart is geen overbodige luxe. De camera maakt zelfs in moeilijke lichtomstandigheden nog echt goede foto’s en video’s. Het compacte toestel heeft in verhouding een grote batterij. Met gemiddeld gebruik houdt het toestel het makkelijk anderhalve tot twee dagen uit op één lading. Andere extra’s zijn een vingersensor en een waterdichte behuizing. Minder is dat het toestel een beetje goedkoop aanvoelt. Ook vervelend vonden we dat de rand een klein beetje uitsteekt, zowel boven als onderaan. Met 599 euro heeft de Z5 Compact wel een erg stevig prijskaartje. www.sonymobile.com

ONDERWATERCAMERA MET EXTRA’S Niet alleen op vakantie, ook in professionele omstandigheden kan een camera die bestand is tegen water, een val en ander onheil, heel praktisch zijn. Olympus was een pionier op het vlak van dit soort toestellen met zijn Tough producten. Ondertussen zitten ze daar voor hun compacte camera al aan model TG-860. De TG-860 kan tot 15 meter onder water, kan een val aan tot 2,1 meter, en mag in temperaturen tot -10 gebruikt worden. Het is een vrij compacte, goed in de hand liggende camera. Vrij uniek in zijn klasse is het schermpje dat je naar boven kan kantalen. De TG860 heeft Wifi en GPS aan boord. Dankzij Wifi kan je een koppeling maken met een app voor smartphone, waarna je de beelden daar kan bekijken of opladen naar sociale media, maar ook je camera bedienen. Dankzij de GPS kan je zien waar opnames gemaakt zijn, om ze zo eventueel op een kaart te plaatsen. De opnamekwaliteit onder water en bij helder weer is uitstekend. Bij minder goed licht doet de camera het wat minder. Ook jammer is dat Olympus geen standaard usb kabel gebruikt om de batterij op te laden, maar een eigen soort. Dit neemt niet weg dat het een fijn toestel blijft voor wie een compacte camera zoekt die tegen water en een stootje moet kunnen. www.olympus.com

WWW.CXONET.BE

OKT/NOV 2015


REEKS: HOE VINDT U HET JUISTE ERP-SYSTEEM?

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

ICT Thema-artikel PAGINA 32-33:

ERP voor zakelijke dienstverlening (3)

“Als zakelijke dienstverlener is het handig om een ERP systeem te vinden dat alle informatie aanbiedt in één overzichtelijk dashboard.”

PAGINA 30

Handige of leuke high tech gadgets PAGINA 34

Is er een hemelse toekomst voor onze rijksgegevens? PAGINA 35

Digipoint: Internetpionier in Vlaanderen

CxO EXPERT GROUP ICT

Peter Bal

Chris Borremans

Jan Buys

General manager European IT Komatsu Europe

IT Manager Accor Hotels Belgium

Christophe Huygens

Christiaan Peeters

Geert Christiaens Manager IT Services and Business Processes Tiense Suikerraffinaderij

Christiaan De Backer

Prof. dr. Steven De Haes

Jan Dobbenie

CIO Tom Tom Group

Director Knowledge & Research AMS

Kalman Tiboldi

Freddy Van den Wyngaert

CIO Nuon

© Sven Everaert

CIO Wabco Vehicle Control Systems

Catherine Hellebaut

Directeur Regional Business Service, ERP & IT Leader Benelux 3M Benelux

Professor KU Leuven

IT Manager Johnson Controls

Wim Schollaert ICT Manager Gates Europe

CIO TVH - Thermote & Vanhalst

CIO Agfa-Gevaert Group

Stijn Viane

Ass. Prof. of Management Information Systems Partner of Vlerick Business School


32

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Thema - artikel

REEKS: HOE VINDT U HET JUISTE ERP-SYSTEEM?

ERP VOOR ZAKELIJKE DIENSTVERLENING (3)

In een serie van 10 edities behandelt CxO Magazine de overwegingen mensen aan de juiste projecten bij de zoektocht naar een sectorspecifiek ERP systeem. Deze derde edi- laat werken. tie gaat over ERP voor de zakelijke dienstverlening. Als u op zoek gaat naar een ERP Nergens geldt ‘Tijd is geld’ zo jecten waar het contract al van systeem moet u daarom nasterk als in de zakelijke dienst- ondertekend is, als voor projec- denken over een automatische verlening. In een concurrerende ten waar de onderhandelingen koppeling met de HRM (HuCxO Redactie markt wilt u zeker weten dat uw vergevorderd zijn. Als zakelijke man Resource Management) consultants, adviseurs, advoca- dienstverlener is het handig om module. Met de HRM module ten of accountants zo efficiënt een ERP systeem te vinden dat worden alle personeelszaken mogelijk worden ingezet. Hoe al deze informatie aanbiedt in beheerd en gemonitord. Door houdt u het overzicht? Hoe weet één overzichtelijk dashboard. de koppeling krijgt u snel antu zeker dat er geen dubbel werk woord op vragen als: Hoeveel wordt verricht? Hoe kunt u uw ‘Een bedrijf is zo goed als de uren zijn verschillende specidiensten zo snel mogelijk volle- mensen die er werken’. In wei- alisten in de komende periode dig correct factureren? En welk nig sectoren is dit cliché meer beschikbaar? Wie gaat wanneer IT systeem kan u hierbij onder- van toepassing dan bij zakelijke met vakantie of verlof? Is het de steunen? dienstverlening. Het geleverde moeite waard om een freelancer werk wordt vaak één op één in te huren? GRIP OP DE PLANNING bepaald door uw werknemers. Een van de meest belangrijke Personeelsplanning is dan ook Met inzicht in bovenstaande zaken waar dienstverleners op cruciaal. Niet alleen moet u zor- zaken kunt u professionals zo moeten letten is de status van gen dat niemand zonder werk effectief mogelijk inzetten op hun ‘project pipeline’. Dit is het zit, maar ook dat u de juiste projecten waar ze de grootste overzicht van alle huidige en EXECUTIVE opkomende projecten. Idealiter SUMMARY hebt u een goed gevulde project “Hoe behouden pipeline waarbij u lang van tebedrijven in voren weet welke mensen zich de zakelijke waarmee bezig zullen houden.

dienstverlening het overzicht? Hoe kunnen ze hun diensten zo snel mogelijk en volledig correct factureren? En welk IT systeem kan hen hierbij ondersteunen?“ we.listen@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

Met een project management module krijgt u inzicht in de huidige voortgang van uw projecten. Welke specialisten worden waarvoor ingezet? En lukt het om binnen tijd en budget op te leveren? Tegelijkertijd wilt u weten wat er op de planning staat. Dit geldt zowel voor pro-

Een ERP systeem kan voor een automatische koppeling zorgen tussen urenregistratie en facturatie.

OKT/NOV 2015


33

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

bijdrage kunnen leveren. Daarmee voorkomt u dat consultants bij verschillende projecten moeten inspringen en daardoor veel tijd kwijt zijn aan het steeds opnieuw opstarten. Een HRM module is bij de meeste ERP systemen wel gebruikelijk. Een goede koppeling met project management echter niet. Zorg dus dat u goed let op de mogelijkheden hiervoor als u op zoek bent. FACTUREN ZO SNEL MOGELIJK DE DEUR UIT Veel organisaties in de zakelijke dienstverlening hebben te maken met hoge DSO (Day Sales Outstanding). Hiermee bedoelen wij het aantal dagen dat het kost om uw omzet binnen te halen nadat de dienst geleverd is. Natuurlijk kunt u klanten niet dwingen om facturen op dezelfde dag nog te betalen. Het is dus belangrijk om uw facturen zo snel mogelijk te versturen. Een ERP systeem kan voor een automatische koppeling zorgen tussen urenregistratie en facturatie. Zo bent u minder tijd kwijt met het overnemen van informatie uit soms ingewikkelde timesheets. Bovendien kunnen er bij handmatig invoeren sneller fouten insluipen. Alleen daarmee bent u er nog niet. Het is ook belangrijk dat de urenregistratie volledig upto-date is. Soms declareren consultants slechts eens per twee weken, of zelfs eens per maand hun uren. Met een overzichtelijk urenregistratie portal dat ook eenvoudig met een smartphone of tablet te bereiken is,

OKT/NOV 2015

wordt het voor hen eenvoudiger urenregistratie direct doorvoeom uren vaker, bijvoorbeeld da- ren, of best practices doorgeven gelijks, door te geven. na afronding van een project. Maar u wilt niet dat een externe LEREN VAN HET VERLEDEN opdrachtnemer toegang krijgt Hoe zorgt u ervoor dat alle on- tot al uw interne bedrijfsprocesderdelen van een organisatie sen. Daarom is het belangrijk kunnen leren van het verleden? dat uw ERP systeem uitgebreid Bijvoorbeeld wanneer een pro- instelbare rolspecifieke toegang jectgroep in BelgiĂŤ zich bezig- biedt. houdt met een opdracht die inhoudelijk veel overeenkomsten Dat is niet alleen uit veiligheidsvertoont met een ander project overwegingen belangrijk, het in Duitsland van twee jaar eer- heeft ook voordelen voor de der. gebruiksvriendelijkheid. Wanneer bijvoorbeeld een projectVeel ERP leveranciers bieden manager alleen informatie ziet document management of die voor hem of haar specifiek knowledge management mo- relevant is, zal deze minder snel dules aan. Het is als zakelijke worden afgeleid door allerlei dienstverlener belangrijk dat overbodige cijfers of rapporten deze eenvoudig gekoppeld kun- en daar efficiĂŤnter zijn werk nen worden aan projectplan- kunnen doen. ning en management modules. Zo kunt u de planning van het ERP LEVERANCIERS project in Duitsland opvra- Op internet vindt u honderden gen omdat deze automatisch ERP aanbieders. Dus hoe maakt is gearchiveerd. En dankzij de u de juiste keuze? Dat hangt af koppeling met de project ma- welke functionaliteiten u wenst, nagement module ziet u precies hoe hoog uw budget is, hoeveel welke professionals wat hebben maatwerk u nodig heeft, of u gedaan. kiest voor Cloud of juist onpremises etc. Een uitgebreide ROLSPECIFIEKE TOEGANG TOT DE vergelijking kunt u vinden op SOFTWARE www.erpvergelijken.be. Op deze Cloudoplossingen voor ERP website kunt zelf aangeven waar zijn populair bij zakelijke u op wilt vergelijken. Zij zijn dienstverleners. Daarmee kan volledig onafhankelijk. U kunt het systeem vanuit elke locatie ook gratis advies krijgen als u worden geraadpleegd. Dat is in dat wenst. deze sector aan te raden omdat bij veel bedrijven het personeel Ondanks deze beperkingen buiten de deur werkt. willen wij alvast vier partijen belichten met een specifieke Maar niet alleen uw eigen per- ERP-oplossing voor zakelijke soneel heeft profijt van Cloud dienstverleners: Deltek MacoERP. Ook bijvoorbeeld een nomy, Christiaens, Unit4 Busispecialist die u tijdelijk als free- ness World en Offimac. lancer hebt ingehuurd kan zijn

ICT

Een ERP systeem kan voor een automatische koppeling zorgen tussen urenregistratie en facturatie.

WWW.CXONET.BE


34

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

OVERHEIDSDATA IN DE CLOUD

IS ER EEN HEMELSE TOEKOMST VOOR ONZE RIJKSGEGEVENS? Arn Borstlap www.conet.be

Hoe veilig en betrouwbaar zijn cloud diensten voor de opslag van Vlaamse overheidsgegevens zoals Rijksgegevens in juridisch-politieke context? Advocatenkantoor time.lex adviseert om de gegevens bij te houden in een cloud volledig in eigen beheer, op servers gelegen in België, zonder betrokkenheid van aanbieders die onderworpen zijn aan bevelen van vreemde overheden. Cloud services bieden tal van voordelen voor de optimalisatie van de beschikbare IT resources. Wanneer de Vlaamse overheid bepaalde gegevens in een publieke cloud wenst te stockeren zal het mogelijk met juridische conflictsituaties geconfronteerd worden naar aanleiding van strijdige rechtstelsels.

juridische orde van de desbetreffende staat. Dat is een gevolg van het soevereiniteitsbeginsel. Maar de werkelijke uitoefening van deze bevoegdheden kan een schending impliceren van de soevereiniteit van een andere staat, wanneer er overheids- of burgergegevens van deze laatste staat worden afgevangen.

Een onderzoek naar de veiligheid van clouddiensten impliceert het aftoetsen of 3 kernprincipes van de informatieveiligheid worden gerespecteerd: confidentialiteit (informatie enkel ter kennis te stellen van zij die gerechtigd zijn toegang tot te nemen), integriteit (de informatie is accuraat en onveranderd ten aanzien van EXECUTIVE een origineel) en beschikbaarheid (informatie is op ieder moSUMMARY ment toegankelijk voor diegene “De gegevens van die er gerechtigd toe is). de overheid in de cloud: hoe veilig en DE BEVOEGDHEID VAN KENNISNAME betrouwbaar zijn De bevoegdheden tot kenniscloud diensten voor de name door buitenlandse moopslag van Vlaamse gendheden ten aanzien van inoverheidsgegevens formatie die beschikbaar wordt zoals Rijksgegevens in juridisch-politieke gesteld via het internet heeft context?” in de meeste gevallen een wettelijke grondslag in de interne

Time.lex onderzocht de juridische bekommernissen uit het Belgische en Vlaamse recht die in conflict kunnen komen met deze buitenlandse bevoegdheden, in het bijzonder de Amerikaanse onderzoeksbevoegdheden, omdat nu eenmaal de meeste cloudaanbieders Amerikaans zijn. Uit dit onderzoek blijkt dat de rechtsbescherming voor buitenlanders in het Amerikaanse recht zo goed als onbestaande is. Het is dus een illusie te denken dat standaard publieke clouddiensten een ‘veilige haven’ zouden zijn voor gegevens zonder dat deze blootstaan aan de mogelijkheid tot kennisname door een vreemde overheid.

info@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

haalde bevoegdheden tot kennisname uit het buitenlandse recht staan de vertrouwelijkheidsverplichtingen uit het eigen recht. Voor de persoonsgegevens waarover de overheid het beheer voert, zal zij de verplichtingen van de bescherming van de privacy in de Belgische wetgeving moeten naleven, ook in een cloud-context. Het zou dan ook goed zijn om deze kritische gegevens uit het Rijksregister bij te houden in een cloud volledig in eigen beheer, op servers gelegen in België, zonder betrokkenheid van aanbieders die onderworpen zijn aan bevelen van een vreemde overheid tot overlegging van deze gegevens. VERSLEUTELEN VAN GEGEVENS Het is bovendien voor de meeste gevoelige gegevens aan te raden om deze maar aan de cloudaanbieder toe te vertrouwen wanneer zij versleuteld zijn op een manier die overeenstemt met de technologische state-of-theart, en die het noch de cloudaanbieder noch een eventuele buitenlandse overheid mogelijk maakt om van de gegevens kennis te nemen. Met dergelijk adequaat niveau van encryptie zou het mogelijk zijn om in heel wat gevallen te voldoen aan de wettelijk opgelegde en contractueel uitgewerkte vertrouwelijkheidsverplichtingen.

VERTROUWELIJKHEIDSVEREISTEN Tegenover de hierboven aange-

OKT/NOV 2015


35

ICT

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

REEKS – JONGE ONDERNEMERS (4) IN SAMENWERKING MET JCI VLAANDEREN

DIGIPOINT:

INTERNETPIONIER IN VLAANDEREN 1997, het internet zoals we het nu kennen is in volle opmars. Een toonaangevende speler was DigiPoint. Oprichter Peter Ryckaert vertelt zijn verhaal. Peter Ryckaert (PR): “DigiPoint was een speler actief in het maken van internetapplicaties. Het was de periode dat er heel veel internetagentschappen waren die actief waren in het bouwen van websites. Wij gingen daar een stapje in verder, en keken voornamelijk naar wat er achter de websites school. Wij maakten voornamelijk applicaties voor bijvoorbeeld Fluxys, General Motors, Deloitte,… Minder het accent op marketing, maar meer vanuit technologische hoek ervoor zorgen dat websites en achterliggende systemen een toegevoegde waarde hebben voor bedrijven.” IN 2006 WERD U VERKOZEN TOT BESTE JONGE ONDERNEMER. WAT BETEKENDE DEZE PRIJS VOOR U? PR: “Ik heb het steeds beschouwd als de prijs voor de beste onderneming, want een ondernemer zonder medewerkers staat er ook maar alleen voor. Wij hebben dat vooral verdiend met het bedrijf. De award heeft ook een mooie dynamiek teweeg gebracht, een extra fierheid bij de medewerkers. Men werkte immers bij DigiPoint, een bedrijf met een mooie uitstraling.” OP WELK PROJECT BENT U TROTS? PR: “Ik denk dat wij trots mogen zijn op elk project dat wij realiseerden. Maar als ik er eentje moet uitpikken, wij hebben de Gold e-Trends award gewonnen. Wat begon als een klein project bij Opel Antwerpen, groeide al snel uit tot een project op Europese schaal. Het had te maken met de remarketing van wagens voor de verhuurmarkt. Voor deze wagens geproduceerd worden, wist men al waar die auto’s tweedehands verkocht zouden worden. En al die processtappen, vanaf de productie via korte termijnverhuur tot aan de verkoop op de tweedehandsmarkt, verliepen volledig via internet en die hebben wij volledig geïmplementeerd.”

OKT/NOV 2015

Eric Bober www.cxonet.be

Peter Ryckaert, winnaar Beste Jonge Ondernemer van Vlaanderen 2006: “De award creëerde een extra fierheid bij de medewerkers.”

MET WELKE PROJECTEN BENT U NU BEZIG? PR: “Na de overname van DigiPoint door Cegeka in 2011, was ik binnen de directie verantwoordelijk voor verschillende domeinen, waaronder Marketing en Strategic Alliances. Sinds kort ben ik er vertrokken, en leg me nu volledig toe op het project crowdbeamer. Deze nieuwe start-up heeft de ambitie om een gamechanger te zijn binnen de wereld van presentaties en meetings. Wij brengen een device met app op de markt, waardoor mensen die een presentatie geven, dat onmiddellijk ook kunnen doorgeven aan de aanwezigen in de zaal. De device wordt bijvoorbeeld aangesloten tussen de portable en de projector, en alles wat je ziet op het projectiescherm, kan je ook zien en opslaan via je eigen laptop of smartphone. Het systeem werkt via een eigen wifinetwerk. Ze kunnen de hele presentatie opslaan of enkel de stukken die ze interessant vinden, en men kan daar onmiddellijk nota bij nemen. Dat heeft als voordeel, dat zodra de meeting is afgelopen, men die slides samen met alle nota’s direct kan meenemen. Ik ben hier razend enthousiast over, want hier liggen enorme toekomstmogelijkheden.”

JCI is een wereldwijde organisatie van jonge, ondernemende mensen tussen 18 en 40 jaar, gedreven door een gezond idealisme met leden die groeien door engagement in creatieve projecten en gaandeweg leiderschap en ondernemerszin ontwikkelen. JCI Vlaanderen telt ongeveer 850 leden, verdeeld over 40 lokale afdelingen. Meer informatie vindt u via www.jcivlaanderen.info/

WWW.CXONET.BE


36

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

WEBSHOPLOGISTIEK

PAKJES LEVEREN IN EEN SLIMME BRIEVENBUS CxO Magazine besteedt aandacht aan vernieuwende ideeën van eigen bodem. Met de groeiende online handel in het achterhoofd ontwierpen ingenieurs Mihai Varga en Sébastien Lahouste een brievenbus, de Boxigen, die op een intelligente manier pakjes ontvangt. CxO Redactie

Met de groeiende online handel in het achterhoofd ontwierpen twee jonge ingenieurs een intelligente brievenbus.

WWW.CXONET.BE

een veilige manier geleverd wordt. Ook duurdere of precieuze goederen en documenten kunnen worden geleverd zoals een laptop, juridische afschriften of bloedstalen uit een labo, wat interessant is voor gespecialiseerde ondernemingen, vrije beroepen en kleine bedrijven die niet de hele dag bemand zijn. De Boxigen kan overigens ook als gewone brievenbus worden gebruikt.

“Onze strategie focust niet op de bouw van brievenbussen maar op een connectiviteitssysteem dat de koeriersdienst gemakkelijk toegang geeft tot de brievenbus en dat de consument meldt dat het pakje is afgeleverd,” benadrukt Sébastien Lahouste. “Er zijn twee types code die toelaten om de Boxigen te openen. De gebruikerscode is een persoonlijke viercijferige code, en de leverancierscode Mihai Varga (links) en Sébastien Lahouste ontwierpen een brievenbus die op een slimme manier pakjes ontvangt. die door de koerierdienst gebruikt wordt. Deze De brievenbus (48 op 45 cm, 55 cm diep) kan door wordt doorgegeven bij de bestelling. Om veiligde eigenaar en de pakjesbezorger worden geopend heidsredenen wordt deze code enkele ogenblikken via een beveiligde code. Niet alleen een zegen voor na gebruik uitgeschakeld.” de online shopper, maar ook voor vrije beroepen, eenmanszaken en kleine bedrijven die niet de hele BPOST EN KOERIERSBEDRIJVEN dag bemand zijn. De brievenbus wordt verkocht via de website www. boxigen.io en er zijn plannen om verkoopskanalen 1 PAKJE OP 4 GAAT TERUG NAAR AFZENDER via architecten en bouwpromotoren op te starten. Dit concept van ondernemers Mihai en Sébastien De jonge start-up die dicht bij Antwerpen is gerijpte tijdens een opdracht op de avondschool. “De vestigd, onderhandelt ook met bpost, e-tailers en kiem ligt bij de eigen ervaring van een bestaand koeriersbedrijven. Bedoeling is om met hen proefprobleem,” stipt Sébastien Lahouste aan. “Maar projecten te starten om het idee nog te verbeteren. liefst zeven miljoen Belgen hebben vorig jaar min- “Ons product kan een heel verschil maken voor stens één keer een online aankoop gedaan, in totaal deze bedrijven. We denken al na over een volgende goed voor 40 miljoen pakketjes. Echter, ongeveer 1 versie, die gelinkt is aan het internet en via een app pakje op de vier moest terug naar de afzender om- op afstand kan worden geopend. Voor de verdere dat de bestemmeling op het moment van de leve- ontwikkeling zoeken we nog investeerders.” ring niet thuis was. Soms was het pakketje beschadigd omdat de brievenbus te klein is of worden de Tot slot, van waar de naam Boxigen? “Het is een pakketjes gewoon achtergelaten bij de deur.” samentrekking van box en oxigen, zuurstof. Deze brievenbus geeft met andere woorden zuurstof aan DUURDERE GOEDEREN het concept brievenbus, maar ook aan je tijd: BoxiOmdat de pakjes nu altijd in de Boxigen terecht- gen zorgt voor een gegarandeerde en veilige levekomen is de afzender zeker dat zijn pakketjes op ring, gebruiksgemak en design.”

OKT/NOV 2015


E-COMMERCE EN WEBSHOPLOGISTIEK

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

LOGISTICS & MANUFACTURING Thema-artikel PAGINA 38

“ E-commerce in België kent een groei van ongeveer 3.000 nieuwe winkels per jaar.”

Iedereen trekt mee aan de kar van de online handel PAGINA 36

Pakjes leveren in een slimme brievenbus PAGINA 38

The winners of the EFQM excellence 2015 awards: BMW & WDH

© Jos Verhoogen

CxO EXPERT GROUP LOGISTICS

Dave Bellekens

Jürgen Berckmans Supply Chain Director Danone

Ass. Prof. of Operations Management Vlerick Business School

Jos Marinus

Luc Peeters

Marc Slegers

Logistiek directeur Multipharma

President VIB

Supply Chain Director Nutricia-Milupa Belgium

Robert Boute

VP Telenet Procurement & Supply Chain

Mike Callens

Erik Chabot

Vice Persident sourcing Atlas Copco Airpower nv

Business Unit Manager Logistics Honda Europe

Alex Van Breedam

Nico Vandaele

Prof. KU Leuven en Universiteit Antwerpen

Prof. dr. KU Leuven

Suzy Costers

Nik Delmeire

VP Vlaanderen PICS

Nationaal voorzitter O.T.M.

Johan Van Den Broeck

Paul Vermeylen

Head of Supply Chain and Procurement bij Ineos ChlorVinyls LVM

Commercial Manager Marsh

Liesbet De Munck

Coördinator Expertisecel LogIC Coördinator Postgraduaat Supply Chain Business Analyst Provinciale Hogeschool Limburg


38

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Thema - artikel

E-COMMERCE EN WEBSHOPLOGISTIEK

IEDEREEN TREKT MEE AAN DE KAR VAN DE ONLINE HANDEL CxO Redactie

E-commerce in België is ‘booming’. Liefst 2,1 miljard euro gaven we gezamenlijk online uit in het eerste kwart van 2015. Dat is 14% van de totale bestedingen. Dit blijkt uit de BeCommerce Market Monitor. 61% van alle Belgen en 75% van alle Belgische internetgebruikers – dat zijn 6,8 miljoen Belgen – heeft wel eens iets online gekocht. sen en ze binnen de verschillende paritaire comités te stroomlijnen.

EXECUTIVE SUMMARY

“Momenteel zijn er naar schatting 25.000 Belgische webwinkels, een groei van ongeveer 3.000 nieuwe winkels per jaar. Terwijl de overheid mee aan de kar trekt, ontvouwen zich op logistiek vlak nieuwe initiatieven om aan de wensen van de klant te blijven voldoen.” info@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

HET INTERNET, OOK UW ZAAK Ook de Vlaamse overheid lanceerde recent een campagne om ondernemers te stimuleren hun koopwaar meer online in de markt te zetten onder de titel ‘Het internet. Ook uw zaak’. Op de website www.hetinternetookuwzaak.be staan tips, getuigenissen, maar ook de wettelijke regels. Er is een escan beschikbaar, een zelftest die op basis van zo’n Ook de Vlaamse overheid lanceerde recent een campagne om ondernemers 50 vragen gepersonaliseerd advies geeft. In samente stimuleren hun koopwaar meer online in de markt te zetten. werking met zelfstandigenorganisatie Unizo en DE DIGITALE AGENDA opleidingscentrum Syntra zullen er in Vlaanderen Ook de overheid onderkent het economische be- zo’n 25 informatiesessies worden georganiseerd, lang van e-commerce en het belang om de digi- met experts en getuigenissen. tale economie in België de komende jaren verder laten groeien. Volgens Federaal Minister van Di- 25.000 BELGISCHE WEBWINKELS gitale Agenda, Alexander De Croo, becijferde de Momenteel zijn er naar schatting 25.000 Belgische Europese Commissie dat ze in Europa 3,8 miljoen webwinkels, terwijl dat aantal vijf jaar geleden nog nieuwe jobs in de digitale economie kan creëren. 10.000 bedroeg: dat betekent een groei van onge“Als we een deel van die taart in België willen hou- veer 3.000 nieuwe winkels per jaar. Bepaalde caden, is het belangrijk dat de retailers ook bij ons tegoriëen doen het zeer goed zoals mode, reizen, inzetten op digitalisering. De rol van de overheid concerttickets en boeken. Ronkende namen zoals is daarbij om de vinger aan de pols te houden. We Zalando, Thomas Cook en Bol slorpen daar een moeten de evoluties korter opvolgen en er tegelijk groot deel op. voor zorgen dat bepaalde regels worden nageleefd, zodat we zaken als fraude en zwartwerk kunnen Op het logistieke vlak, en bedoelen de levering voorkomen.” van de pakjes bij de klanten, staan de online klant en zijn wensen steeds meer centraal (E-commerce NACHTARBEID rapport 2015, Wijs). Hij kan steeds meer zelf kieEen belangrijke stap hierin is de beslissing om zen hoe, waar en wanneer een bestelling toekomt nachtarbeid voor e-commerce mogelijk te maken. of afgehaald wordt. Kijk naar de populariteit en het Dit moet het concurrentiële nadeel ten opzichte succes van Coolblue, die worden mee bepaald door van buitenlandse bedrijven helpen wegwerken. een sterk uitgebouwde klantenservice, waarbij snel Enkele maanden geleden zijn de sociale partners leveren én even makkelijk terugzenden hoog op de rond de tafel gaan zitten om de regels rond het ladder staan. nachtwerk in verband met e-commerce aan te pas-

OKT/NOV 2015


39

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

KAN LOGISTIEK BIJBENEN? Maar kan het logistieke aspect de verwachtingen van de consument bijbenen? Want die wil meer keuze, een betere service, een scherpere prijs, een snellere levering. En daar wringt vaak het schoentje… Initiatieven als levering met een drone lijken toekomstmuziek, maar dergelijke initiatieven doen beseffen dat de strijd om de klant ook - of vooral - op het gebied van flexibiliteit, gemak en keuze gestreden wordt. TRENDS EN INNOVATIES IN VERPAKKINGEN Met andere woorden, de e-commerce branche gloeit van vernieuwing. In de logistieke keten zien we innovaties die wel eens veel impact zouden kunnen hebben. ‘Hot topic’ in de verpakkingsbranche zijn de duurzaamheid en het hergebruik van verpakkingen, zoals de bio-based materialen. Een voorbeeld is een nieuwe generatie verpakkingsfolie die grotendeels van niet-fossiele grondstoffen is gemaakt en een lage CO2-footprint heeft. Een polyethyleen polybag gemaakt van deze nieuwe grondstoffen kan bovendien ongehinderd mee in het recycleproces. Ander voorbeeld is een nieuw soort van duurzame stretchfolie die dankzij de nieuwste korrelkwaliteiten en productietechnieken beter beschermt dan de meeste dikkere folies. HERGEBRUIK Ook hergebruik lijkt wel een steeds belangrijkere rol te krijgen in het verpakkingsproces. Gespecialiseerde ondernemingen spelen hier handig op in en bieden retailers en online shoppers een opvouwbare verpakking tegen een borgsom. Als het product niet bevalt kan de verpakking gebruikt worden voor de retourzending. Als het product wel bevalt, dan kan de ontvanger de verpakking gratis in de brievenbus gooien en wordt de borgsom teruggestort. Dit is vooral geschikt voor goederen die geen stevige bescherming nodig hebben, zoals kleding, én zou de CO2-footprint terugdringen met 75%. Daarnaast blijft de shopper niet met het gebruikelijke afval zitten na ontvangst. Een verpakking hoeft overigens niet opnieuw als verpakking gebruikt te worden, maar kan ook een andere bestemming krijgen. De verpakkingen kunnen bijvoorbeeld een bestemming krijgen als bewaardoos op een plek in de bakkamer of worden

OKT/NOV 2015

LOGISTICS & MANUFACTURING

omgetoverd tot een tafel of een krukje. NEAR FIELD COMMUNICATION Andere innovaties zijn NFC (Near Field Communication) chips die directe en gepersonaliseerde communicatie met de consument mogelijk maken via een mobiele app. Na het scannen van het etiket krijgt de klant de mogelijkheid om te betalen, een retourzending te melden of een review te plaatsen. DRONES En dan zijn er de drones. Er bestaan al enkele bedrijven in de Benelux die pakketjes bezorgen met een drone. DHL bijvoorbeeld bezorgt medicamenten over een afstand van 12 kilometer naar de Nederlandse Waddeneilanden. Pakketvervoer met een drone stelt echter andere eisen aan een verpakking dan conventioneel vervoer. Zo moet de verpakking bestand zijn tegen verschillende weersomstandigheden. Ook moet extra aandacht uitgaan naar de bevestiging van het pakket aan de drone. 3D PRINTEN Ook het 3D-printen laat nieuwe vormen van verpakkingen toe Tegenwoordig kan al geprint worden met vele verschillende grondstoffen, zoals metaal, gips, polyester en epoxy. Enerzijds zal er minder bezorgd hoeven te worden als mensen hun producten zelf printen, anderzijds kunnen retailers de 3D-printer ook gebruiken om niet alleen producten, maar ook hun verpakkingen te printen. Kortom, door de groeiende populariteit van de online handel zijn op logistiek gebied nieuwe verpakkingsmethodes en transportmanieren te bekennen om aan de wensen van de klanten te voldoen.

STAAT U VOOR DE UITDAGINGEN VAN VANDAAG? KIES VOOR DE OPLOSSINGEN VAN MORGEN! Gecertificeerd strategisch adviseur KMO-P Analyse van uw toekomststrategieën Implementatie van uw organisatie van morgen. www.atlantae-consultancy.be info@atlantae.be | 0475/34.37.11 Atlantae bvba – Baarbeek 1 – 2070 Zwijndrecht 03/641.16.24

WWW.CXONET.BE


40

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

EFQM AWARDS 2015

THE WINNERS OF THE EFQM EXCELLENCE 2015 AWARDS:

BMW & WDH CxO Redactie

The EFQM Excellence Awards recognise Role Model organisations in Europe and beyond, whether private, public or non-for-profit. These are excellent organisations with an indisputable track recordof success in turning strategy into action and continuously improving their performance. Sixteen organisations took part in the 2015 EFQM Excellence Awards. Winners are BMW Group Plant Regensburg (Germany) and WDH (Wakefield and District Housing, UK). EFQM is a not for profit foundation, founded in 1989 by 67 leading European companies to provide a common approach to restore European competitiveness on the global stage. The EFQM Excellence Model was developed to provide this approach and has since been adopted by more than 30.000 organisations in Europe and many more beyond.

EXECUTIVE SUMMARY Sixteen organisations took part in the 2015 EFQM Excellence Awards. Winners are BMW Group Plant Regensburg (Germany) and WDH (Wakefield and District Housing, UK).“ we.listen@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

500 hours in total per applicant. They review documents and EFQM is a not for profit foundation, founded in interview individuals as well as 1989 by 67 leading European companies to provide a common approach to restore European groups to analyse how effective competitiveness on the global stage. the organisation is against the EFQM Excellence Model. The BMW Group’s Regensburg plant has set out on the jourWINNER 1: ney to organizational excellence BMW GROUP PLANT REGENSBURG with the goal in mind of improThe BMW Group’s Regens- ving continually and sustainaburg plant has a workforce bly in all areas (e.g. leaderof approximately 9,000 people ship, staff, processes, quality, who produce around 1,100 partnerships, and corporate To assess organisations and units daily. In 2014, a total of results). identify role model practi- 272,015 cars were built. ces, an international team of 5 What does this achievement to 7 experienced,especifically You are an EFQM Excellence mean to you? trained managers spend one Award Winner. What is it that The distinction of being an week on site and an average of you do that makes you so special? EFQM Award Winner is proof of the fact that the BMW Group’s Regensburg plant has taken the right course, has been consistent in pursuing it, and has now achieved an important milestone in the journey towards excellence. We are delighted about the Award and see it as recognition of the good work our team has done. However, we do notconsider the Award the destination of our journey but one step – albeit important – on the way. We are planning to build on our efforts This year’s winners of the EFQM Awards together on stage.

OKT/NOV 2015


41

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

and improve further in the fu- people living in our homes. ture. What is it that you do that maWhy did you initially choose kes you so special? to use the EFQM Excellence We place our customers at the Model heart of everything we do. We For the BMW Group and understand them, empathise the Regensburg plant, econo- with them and involve them mic success and value‐oriented, in improving everything we do. sustainable and responsible There is a genuine desire and interaction with employees, passion amongst our people partner companies, the society within WDH, to care for our and customers are inextricably customers and tto do our best intertwined. We do not see to give them the choices and any contradiction in these dif- opportunities to improve their ferent aspects; on the contrary, uality of life and to make the together they establish the ba- Wakefield district a better place sis for our success. The EFQM to live. Model combines these aspects as well, making it a good guide- What does this achievement line for our activities as an or- mean to you? ganisation. The EFQM assess- This is the pinnacle of a long ment provides BMW Group journey to excellence involPlant Regensburg with objec- ving recognition as winners at tive, valuable and helpful sug- regional and national level, gestions regarding strengths and now European and ‘world and potentials. The assessors’ class’ status. It is something we external view is a significant have always aspired to and addition to the previously we have worked extremely considered evaluation per- hard to improve, change and spectives. The strengths and adapt to meet the expectations potentials are applied in the of our customers, employees strategy and target process, al- and partners. We are proud to ways according to the credo of become an EFQM Excellence “doing the right things and doing things right. WINNER 2: WDH (WAKEFIELD AND DISTRICT HOUSING) WDH is one of the UK’s largest social landlords, owning 31,000 properties across Wakefield and managing and repairing a further 12,000 in the north of England. As a social enterprise our vision is to create confident communities and improve the quality of life of the

OKT/NOV 2015

LOGISTICS & MANUFACTURING

The EFQM model enables you to become more selfaware and honest about how Why would you recommend you see yourselves. using the model to other organisations? The EFQM model enables you to understand what excellence means, not only to you but to others. It helps you to become more selfaware and honest about how you see yourselves and what you need to do to strive towards excellence. It then gives the opportunity to look beyond you to compare and learn from the best. There is no doubt that seeing ourselves through the eyes of other people gives you an informative reality check and it is very refreshing to have business leaders from across Europe, from different sectors and cultures, challenge you and say what they think. Award Winner, knowing that we have competed against the best businesses in Europe. .

Marc Amblard, CEO EFQM

WWW.CXONET.BE


WE ZULLEN JE MISSEN, KAREL !!! Soms kan het snel gaan in het leven. Dat gevoel heb je toch. Op 7 oktober is onze journalist Karel De Decker na een langdurige ziekte van ons heen gegaan. Hij werd 77, wat te jong is. Zeker daar Karel een dynamiek etaleerde van iemand die maar de helft van zijn leeftijd had. Gedrevenheid was zijn handelsmerk. Op maandag 6 juli van dit jaar, in de vroege namiddag, schreef Karel me een mail: “Dag Dirk, met mijn gezondheid gaat het niet zo goed. Tijd voor onderzoeken de komende weken en wellicht behandeling. Afwachten dus.” Nadien bleef het opvallend stil. Ik stuurde hem een mail om hem moed in te spreken, maar hierop kwam geen antwoord meer. Nadien kregen we op de redactie te horen dat het kritiek was, met slechte afloop. Voor de lezers van de rubriek Facility Management en de boekenrubriek is dit ongetwijfeld een verrassing. Ongeveer tien jaar geleden ontmoette ik Karel voor het eerst. Hij legde zijn indrukwekkende geloofsbrieven voor en vond dat hij in CxO Magazine niet mocht ontbreken. Voor de kamer van Koophandel in Mechelen was hij destijds woordvoerder en realisator van hun magazine. Schrijven zat hem in het bloed. Als Ufsia-student was hij reeds muziekrecensent. Karel werd op 14 december 1938 geboren in Schelle. Hij was licentiaat in de Handelswetenschappen en Maritieme Wetenschappen. Ik herinner me nog dat hij eindeloos kon vertellen over de haven van Antwerpen. Hij koesterde dit economisch epicentrum van ons land als geen ander. Hij wist er alles van. Karel was een theoreticus, maar ook een man van de praktijk. Iedereen schatte hem veel jonger dan hij was. Tot zijn laatste levensjaar schreef hij artikelsvoor CxO Magazine en ging hij op pad voor interviews. Zijn motto: de kracht van het positief denken. Karel was een aangename man om naar te luisteren. Als stichter van AIDA-academy en nadien ook als voorzitter bracht hij jarenlang marketingexperts samen. Ik herinner me nog een bezoek aan de drukkerij van De Gazet Van Antwerpen waar hij in hun auditorium een gastspreker van reclamebureau liet praten over een merkwaardige reclamecampagne. Ik heb hem nooit gekend als lesgever, maar ik kan me voorstellen dat studenten geboeid naar hem luisterden. Je mocht met hem spreken over Apple, Inbev of Uber of de nieuwe paus, hij was overal mee. Ik heb Karel altijd gekend als een bijzonder gedreven persoon en diplomaat. Nooit was een opdracht hem te zwaar. Hij was de onvermoeibare bezieler achter het Kerstconcert van Lions Club Klein Brabant dat elk jaar de pittoreske kerk van Klein Willebroek liet vol lopen. Met de aanzienlijke opbrengst kregen minder bedeelden in onze regio terug wat meer ‘zonlicht’ in hun bestaan. Het was Karel als Lions lid zijn manier om iets terug te doen voor onze maatschappij. Op zijn sterfbed in het ziekenhuis heeft hij aan zijn dochter Karis nog zijn laatste artikel voor CxO Magazine gedicteerd. Opgeven stond niet in zijn woordenboek.

Karel De Decker 1938 - 2015

Een van zijn vrienden vertelde me onlangs dat hij gids was op Expo 58 in Brussel. Karel moet dan twintig jaar geweest zijn. Toen al toonde hij zijn interesse in de wereldeconomie. We zullen u missen Karel, maar vergeten…. Nooit. Moge je ziel rusten in vrede. Dirk Vermant


ZOEKTOCHT NAAR DUURZAME ENERGIETOEPASSINGEN Stéphane Chauville BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Marketing Director Nissan Belux: “ Net als Nissan, zijn vooruitdenkende

AUTO & LIFESTYLE Thema-artikel PAGINA 44

steden voortdurend op zoek naar

Automobielindustrie en energieleveranciers gaan onverdroten door

manieren om hun stadskern schoner te

PAGINA 48

maken en de levenskwaliteit van hun

Mercedes CLA Shooting Brake: What’s in a name?

inwoners te verhogen .”

CxO EXPERT GROUP AUTO & LIFESTYLE

Jan Buys

IT Manager Accor Hotels Belgium

Erik Chabot

Business Unit Manager Logistics Honda Europe

Stephane De Klerck

Building Infrastructure Manager The Brussels Airport Company

Stéphane Thiery Directeur du Marketing de la Mobilité durable TEC

Johan Vanden Bergh

Marketing manager KIA Motors Belgium

Ward Van Rijckeghem

Area marketing manager Volvo Cars Europe

Tine Verweire

HR Director Accor Hotels Belgium & Luxemburg

Jan Vroemans

Marketing manager Jaguar Land Rover Belux


44

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Thema - artikel

ZOEKTOCHT NAAR DUURZAME ENERGIETOEPASSINGEN

AUTOMOBIELINDUSTRIE

EN ENERGIELEVERANCIERS GAAN ONVERDROTEN DOOR Erwin De Weerdt www.cxonet.be

EXECUTIVE SUMMARY “Nissan en Toyota bouwen hard verder aan wagens die geen fossiele brandstoffen meer nodig hebben om hun krachtbronnen aan te drijven. Waterstof moet het alternatief worden. In Zaventem werd letterlijk de eerste spadesteek daartoe gegeven.“ info@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

der lawaai, minder vervuiling). Maar steden moeten meer inspanningen leveren om trends uit het verleden om te buigen en bij te dragen tot een daling van de broeikasgassen, zoals vooropgesteld door de Europese Commissie. Terzelfdertijd komt het er voor steden op aan de economische activiteiten te ondersteunen en toch de impact van die economische activiteit op het milieu, ondermeer door het transport, te beperken.” De visie van Stéphane Chauville, MD van Nissan Belux heeft tenminste de verdienste glashelder te zijn.

Het ziet er naar uit dat we in de automobielindustrie een keerpunt naderen wat betreft de aanwending van andere dan door fossiele brandstoffen aangedreven krachtbronnen. Waarschijnlijk sneller dan verwacht, dank zij de groep Volkswagen. In onze autobijdrage van september verwezen we nog naar “Vorsprung durch Technik”, de slogan die Audi er niet van weerhouden heeft om een flinke deuk te rijden in zijn imago. Terwijl “dieselgate” niet echt draait om de uitstoot van CO² maar wel van zogenaamde “silent killers” zoals NOx en fijnstof. Specifiek probleem bij dieselmotoren. Het is zo goed als zeker dat ook andere autobouwers zich hebben vergaloppeerd, maar voorlopig zit vooral de groep Volkswagen in de hoek waar de klappen NISSAN EN LITC vallen. Het zal dus nog wel even duren vooraleer die groep, en vele Om elektrische mobiliteit acandere merken ons weer recht in de ogen kunnen kijken. tief te promoten bij het brede publiek besloot Nissan de handen in elkaar te slaan met LITC, Nike’s Logistiek Innovatie & Training Centrum. Een en ander op voorspraak van Voka, de Kamer van Koophandel Kempen. De Europese Logistieke Campus van Nike (marktleider in sportschoeisel en –kledij) ligt in Laakdal, op een boogscheut Het eerste publieke waterstoflaadstation komt in Zaventem. van de containerterminal van De electrische auto biedt voor- per inzake zero emissie-mobili- Meerhout op het Albertkanaal lopig op langere termijn een teit, met in de hoofdrol het Leaf- en vlakbij de autosnelweg E313 van de meest ernstige alterna- model, de eerste grootschalig Antwerpen-Luik. Nissan letieven ter vervanging van fos- geleverde volledig elektrische vert twee elektrische minibussiele brandstofmotoren. Mits auto met een marktaandeel jes e-NV200 Evalia 7-zitter om we ons verplaatsen over relatief van bijna 50% in de klasse van bezoekers te pendelen met nul korte afstanden en in en rond zero emissie-voertuigen. Nissan gram CO2-uitstoot. De Nikeeen stedelijke omgeving. In één maakt deel uit van de Renault- campus is cruciaal gelegen voor trek Zuid-Frankrijk halen zit er Nissan Alliantie. distributie naar de Europese voorlopig nog niet in. Maar misconsumentenmarkt, maar is schien moeten een paar ernstige “Net als Nissan, zijn vooruit- niet bereikbaar met het opensensibiliseringscampagnes ons denkende steden voortdurend baar vervoer. Het LITC, van zijn toch maar eens tot dat inzicht op zoek naar manieren om hun kant, ontvangt ruim 10.000 bebrengen. Een merk als Nissan stadskern schoner te maken zoekers per jaar uit gans Vlaantimmert ondertussen naarstig en de levenskwaliteit van hun deren. Voortaan zal het LITC voort aan de weg. Nu al koplo- inwoners te verhogen (min- zijn bezoekers dus gratis heen

OKT/NOV 2015


45

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Stéphane Chauville (r), MD van Nissan Belux, overhandigt de sleutel van een van de twee elektrische minibusjes e-NV200 Evalia 7-zitter aan Ben Beddegenoots, LITC Development Manager

en terug vervoeren met Nissanbusjes, wat niet alleen drempelverlagend werkt, maar ook het milieu ten goede komt. Nike produceert in Laakdal groene stroom met 6 grote windmolens en een magazijndak van 20.000 m² bedekt met zonnepanelen. De Nissan-busjes zullen geladen worden aan laadpalen die strategisch geplaatst zijn aan de inrit van de Campus, waar dagelijks duizenden personeelsleden, partners en bezoekers van Nike passeren, die zo gesensibiliseerd worden voor elektrische mobiliteit. Naast het LITC zal ook Nike de busjes gebruiken, met name voor verplaatsingen van het NECAT-team (Nike Environmental and Community Action Team), voor integratiekampen met rolstoelpatiëntjes, enz. Bovendien engageren het LITC en Nissan zich om samen diverse activiteiten te organiseren om het brede publiek te sensibiliseren voor elektrische mobiliteit: workshops, seminaries, opleidingen, enz. TOYOTA EN WATERSTOFMOBILITEIT Elektrische wagens met waterstof hebben een autonomie van meer dan 500 kilometer. Voertuigen op waterstof produceren geen enkele vervuilende uitstoot:

OKT/NOV 2015

geen broeikasgassen, geen fijn stof en geen enkele geluidshinder. In het kader van de milieuen energie-uitdagingen werkt de Groep Air Liquide aan de ontwikkeling van schone transportoplossingen waarbij alternatieve gashoudende brandstoffen worden ingezet. Concreet verbindt Air Liquide er zich toe tegen 2020 minstens 50% van de waterstof te produceren die nodig is voor die toepassingen zonder koolmonoxide-uitstoot. Dit gebeurt door een combinatie van de omvorming van biogassen, het gebruik van hernieuwbare energieën via waterelektrolyse en het gebruik van technologieën voor het afvangen en valoriseren van de CO² die vrijkomt bij de productie van waterstof uit aardgas. De Groep draagt actief bij tot de ontwikkeling van de waterstofenergiepool door op wereldwijde schaal de installatie te ondersteunen van de nodige laadstations. Tot op heden installeerde Air Liquide meer dan 75 waterstoflaadstations. ”Toyota heeft een maatschappij voor ogen die is gebaseerd op waterstof en waarbij toekomstige mobiliteit wordt opgebouwd rond voertuigen met een nuluitstoot die bovendien het leven van de mensen verbeteren, en met respect voor de planeet. Vorig jaar hebben wij de Toyota Mirai in Japan uitgebracht, en we lanceren de wagen nu in Europa. Maar als we wagens op waterstof echt willen democratiseren, dan hebben we infrastructuur nodig. Daarom is het essentieel dat partners zoals lokale en Europese overheden en energieleveranciers zoals Air Liquide

AUTO & LIFESTYLE

de krachten bundelen om van de toekomstige waterstof maatschappij een realiteit te maken” stelt Masahisa Nagata, R&D Executive Vice-President van Toyota Motor Europe (TME) de visie van Toyota scherp. EERSTE PUBLIEKE WATERSTOFLAADSTATION IN BELGIË Begin october legde Annemie Turtelboom, Vlaams minister voor Begroting, Financiën en Energie in Zaventem de eerste steen van het eerste publieke waterstofstation in België. Het is ontworpen en gebouwd door Air Liquide op een terrein van TME. Het station van Zaventem zal een distributiecapaciteit hebben van van dertig tot veertig laadbeurten per dag en elke laadbeurt neemt minder dan vijf minuten in beslag. Het station wordt gebouwd in het kader van het ”Small 4-Wheel Fuel Cell Passenger Vehicle Applications in Regional and Municipal Transport (SWARM)-project en krijgt financiële steun van het Europees fonds voor Fuel Cells and Hydrogen-Joint Undertaking. Een publiek/privaat partnerschap dat bedoeld is om de ontwikkeling van aan waterstofenergie gerelateerde toepassingen te ondersteunen. Met dit project wil men in Europa 90 stadsauto’s inzetten die rijden op waterstof. Drie regio’s uit Europa nemen deel aan dit project: de Midlands in Groot-Brittanië, het Brusselse Gewest in België en de regio Wer-Ems in Duitsland. Het zal operationeel zijn tegen medio 2016. Dankzij dat station kan België aansluiten op het Europese waterstofnetwerk.

“Als we wagens op waterstof echt willen democratiseren, dan hebben we infrastructuur nodig.”

“Het komt er voor steden op aan de economische activiteiten te ondersteunen en toch de impact van die economische activiteit op het milieu, ondermeer door het transport, te beperken.” WWW.CXONET.BE


46

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

WHAT’S IN A NAME?

Erwin De Weerdt

AUTO

MERCEDES CLA SHOOTING BRAKE

Shooting Brake. What’s in a name...

Het is Mercedes geweest die als eerste sinds lange tijd, op basis van de CLS, weer een Shooting Brake-model uitbracht. Sindsdien heeft haast elke automobielconstructeur die zichzelf respecteert, wel iets gelijkaardigs in de aanbieding. Raar toch welke aantrekkingskracht er uitgaat van een vierdeursberline met een aflopende daklijn, die voor coupé-allures zorgt, terwijl de achterkant uitloopt op een uitvergrote achterklep en daarmee de vierdeursberline omtovert tot een laaguitgesneden break met een volumineuzere kofferbak. Maar blijkbaar loopt er een bepaald publiek warm voor, en de verkoopcijfers bewijzen het. De benaming “Shooting Brake” voert ons (volgens Vroom.be) in feite terug naar de eigenaars van paardestallen in Engeland die een chassis gebruikten om de “wil” van paarden te breken om ze op die manier om te vormen tot werkpaarden. De term werd later overgenomen door autofabrikanten om wagens voor zwaar werk te typeren. En toen werden het auto’s waarmee men op jacht ging. Erg populair trouwens in Groot-Brittanië in de jaren ’50, denk maar aan de Aston Martin DB5 Shooting Brake (1963-1965). Maar zette Volvo zette destijds ook niet een P1800 met die naam in de markt? SHOOTING BREAK DESIGN Ondanks het aparte breakdesign van deze 4,63 m lange, 1,77 m brede en slechts 1,43 m hoge CLA SB evenaart ie onder de gordellijn de bagageruimte van een C-break.

WWW.CXONET.BE

Zonder de esthetiek in het gedrang te brengen biedt de lang naar achteren uitgerekte achtersteven een voorbeeldige moduleerbaarheid met een veelvoud aan laadmogelijkheden, terwijl de toegang tot de achterbank al bij al comfortabel blijft. De schitterend afgewerkte binnenruimte van deze compacte middenklasser is riant te noemen. Het laadvolume van de kofferbak, waarvan de maximale kofferbreedte niet minder dan 1,32m bedraagt, varieert respectabel tussen 495 en 1354 liter, uiteraard naargelang van de configuratie van de achterzetels. ONDER DE MOTORKAP Het CLA SB-gamma beschikt over een breed pallet motoren. Bij de diesels keuze uit twee viercilinders van 2143cc. Een 200 CDI van 100kW/136pk met een koppel van 300Nm, een gemiddeld normverbruik van

OKT/NOV 2015


47

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

4,4-4,1l/100km en een CO² uitstoot in gemengde cyclus vanaf 115-108g/km. Of een 220 CDI van 130kw/177pk met een koppel van 350Nm, een gemiddeld normverbruik van 4,3-4,0l/100km en een CO² uitstoot van 112-105g/ km. Bij de benzineslurpers treffen we twee viercilinders aan van 1595 cc (CLA 180 en 200) en twee viercilinders van 1991 cc (CLA 250 en 250 4-Matic). Wij gingen de weg op met een SB 200 CDI en al snel moesten we toegeven dat aan niets was te merken dat het om een diesel ging, zowel qua rijcomfort als qua rijprestaties. Met zijn 136pk gaat deze CLA, traag of snel, met de besten mee en u zal ons niet horen klagen over het gemiddeld verbruik dat, zoals wel meer bij Mercedes, inderdaad verbazend laag blijft. FLEETMARKT GEK VAN BREAKS België is een land van breaks en stationwagens. Als er maar een derd of vijfde deur aanzit. De CLA Shooting Brake (SB) biedt vandaag een verleidelijk antwoord op een alsmaar uitbreidende vraag vanuit een fleetmarkt naar breaks wegens ruim en practisch, jong en dynamisch. Mensen gebruiken hun auto professioneel maar daarnaast ook privé als gezinswagen en om hun hobby’s uit te oefenen. Ook de look begint een grote rol te spelen bij de keuze van een wagen. Met deze fraaie wagen kan de fleetmarkt daarom een nieuw publiek van nietMercedesrijders en andere potentiële klanten verleiden. Fleetowners bieden immers graag variatie en keuze aan binnen hun car policy. De CLA SB vormt een perfecte aanvulling op de CLA-berline. Bovendien is de CLAhet een auto die, althans volgens de mensen van Mercedes, in het felbegeerde premium segment weinig of geen directe concurrentie heeft.

Dit geeft u enig idee van wat u vooraan in de CLA Shooting Brake tegemoet komt.

WWW.CXONET.BE

AUTO & LIFESTYLE

CAR POLICY De CLA SB is in de car policy van bedrijven aan een andere positionering toe dan bv. de C break. De huurprijs van een CLA SB ligt ook lager dan die van een C-break, wat de verhuurder toelaat de auto in een lagere budgetcategorie te positioneren ofwel meer wagens aan te bieden binnen eenzelfde budgetvork. Een verschil in investeringswaarde dat een belangrijke rol speelt voor wie een break verkiest. Ter illustratie: Mercedes Finance vraagt voor een CLA 180 CDI SB in full lease per maand € 412 (60 ma/150.000km), € 423 (48 ma/120.000km) of € 490 (36 ma/120.000). Op basis van een CO² uitstoot van 101g/km is ie fiscaal 90% aftrekbaar. De BIV in Brussel en Wallonië bedraagt € 123, in Vlaanderen € 45 terwijl de jaarlijkse rijtaks op € 269 komt. De Total Cost of Ownership (TCO) voor een CLA 180 CDI komt op € 584,83 tegenover € 677,87 voor een C klasse in 180d uitvoering. Het verschil van € 90 zit’m in het verschil in investeringswaarde en een fiscale aftrekbaarheid van slechts 80%. Wie CLA 180 CDI SB bestuurt betaalt maandelijks een VAA van € 111, voor wie kiest voor een CLA 180 SB kost dat VAA € 125/maand. KORT Voor € 30.855 all in staat er een spliksplinternieuwe CLA 180 CDI Shooting Brake voor uw deur. Naargelang van de motorisatie, de gekozen versnellingsbak en het uitvoeringsniveau kan die catalogusprijs oplopen tot € 58.564. Maar het moet gezegd dat lijst van de standaarduitrusting erg lang is waardoor Mercedes de optielijst relatief kort wist te houden.

Opletten met beschikbare ruimte onder het sterk aflopend dak.

OKT/NOV 2015


SAMEN WETEN WE VAN AANPAKKEN

600.000 ton bedrijfsverpakkingsafval wordt jaarlijks gerecycleerd

Belgische bedrijven en afvalophalers leveren al 17 jaar samen met VAL-I-PAC groot werk in het beheren van bedrijfsverpakkingsafval. Vorig jaar werd er, van de 700.000 ton bedrijfsverpakkingen die op de Belgische markt gekomen zijn, maar liefst 600.000 ton gerecycleerd. Zo krijgt bijvoorbeeld zo goed als 100% van de kartonnen verpakkingen vandaag na gebruik een nieuw leven. EfficiĂŤnt, economisch en beter voor het milieu. Proper gedaan!

SAMEN BEDRIJFSVERPAKKINGSAFVAL BEHEREN EN RECYCLEREN

Ontdek hoe op www.valipac.be


SMART PACKAGING Johan Sneyers, CEO VAL-I-PAC en lid van de CxO Raad der Wijzen:

Belgische bedrijven behalen Europees recyclagerecord

CxO EXPERT GROUP FACILITY MANAGEMENT

Erik Aerts

Theo Casteels Facility Manager Atlas Copco

Sébastien Berlanger

Facilities manager Coca-Cola Enterprises Belgium

Frank Geets

Administrateurgeneraal Agentschap voor Facilitair Management

Jeroen Boon

Facilities-ProjectsRisks Floré Group

Mieke Loncke Directeur IFMA

Steve Calmein

Facility manager Johnson Controls

Ann Troch

Facility Manager D.E. MASTER BLENDERS 1753

FACILITY MANAGEMENT Thema-artikel PAGINA 50

“Met 600.000 ton aan gerecycleerde bedrijfsmatige verpakkingen recycleerden de Belgische ondernemingen 86 procent van hun bedrijfsmatig verpakkingsafval.”

Exploitatie­ verantwoordelijke Decathlon Benelux

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Stephane De Klerck

Building Infrastructure Manager The Brussels Airport Company

Koen Van Haelst

Directeur facilitaire diensten Provinciebestuur Antwerpen


50

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Thema - artikel

SMART PACKAGING

BELGISCHE BEDRIJVEN BEHALEN EUROPEES RECYCLAGERECORD CxO Redactie

Belgische bedrijven staan aan de top wat betreft de recyclage van het verpakkingsafval, zoals hout, metaal en karton. Ook de recyclage van kunststof verloopt vandaag uitstekend: in totaal recycleerden Belgische bedrijven maar liefst 56 procent van hun kunststofafval. Dat is bijna dubbel zoveel als de Belgische doelstelling van 30 procent. De Belgische bedrijven breken met hun recyclageinspanningen ook meteen een Europees record: er werd 86 procent van de 700 000 ton bedrijfsverpakkingsafval gerecycleerd. Geen enkel land doet het beter. DE WETGEVING In 1997 stond België voor de uitdaging om de regionale beleidsinzichten voor preventie en beheer van bedrijfsmatig verpakkingsafval te harmoniseren, door een aantal concepten te definiëren en door doelstellingen voor recyclage en valorisatie vast te leggen. De Belgische wetgeving hieromtrent is gebaseerd op de Europese verpakkingsrichtlijn van 1994 en 2004. Sindsdien hebben ondernemingen die verpakte producten op de markt brengen wettelijke verplichtingen en dit zowel op het vlak van beheer als van preventie. Deze verplichtingen zijn vastgelegd in een Samenwerkingsakkoord dat van kracht is voor de drie Belgische gewesten. De gewesten hebben de lat zeer hoog gelegd maar met resultaat: ons land is Europees recyclagekampioen van verpakkingsafval.

EXECUTIVE SUMMARY. “Van de 700.000 ton aan Belgisch bedrijfsverpakkingsafval wordt 86 procent gerecycleerd: dat is een record en een stijging met 25 procent ten opzichte van 2008.” info@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

ADMINISTRATIEVE ONDERSTEUNING Wie in ons land een product op de markt brengt, is ook verantwoordelijk voor de recyclage van de verpakking. In principe mag een onderneming dat zelf organiseren, maar dat is zo’n intensief en complex proces, dat maar weinigen er zich aan wagen. Daarom werd hiervoor een collectief systeem opgericht: VAL-I-PAC. De rol van deze organisatie die de recyclageverplichting voor bedrijfsverpakkingen van ruim zevenduizend bedrijven in ons land overneemt, bestaat er onder meer in om ondernemingen administratief te

ondersteunen en ervoor te zorgen dat elke klant voldoet aan de voorschriften van de wet. Deze werkwijze steunt op een collectief en macroeconomisch gegevensbeheer. Concreet bewijst VAL-I-PAC de recyclage- en valorisatieresultaten. Enerzijds via ‘de deelnemers’, de verpakkingsverantwoordelijken, die een aangifte doen over het gewicht aan bedrijfsmatige verpakkingen die ze gebruikt hebben om hun producten aan hun klanten, de ontpakkers, te leveren. Anderzijds krijgt VAL-I-PAC gegevens van operatoren - ophalers, sorteercentra en recuperanten,… - over het bedrijfsmatig verpakkingsafval ingezameld bij hun klanten, dat vervolgens in recyclage werd gebracht of energetisch werd gevaloriseerd. Om de cirkel rond te maken: VAL-I-PAC rapporteert deze gegevens aan de bevoegde overheid, de Interregionale Verpakkingscommissie. Om het systeem optimaal te laten renderen stimuleert de organisatie de recyclage door premies te betalen aan de ontpakkers die hun bedrijfsverpakkingsafval laten ophalen om gerecycleerd te worden.

Wie in ons land een product op de markt brengt, is ook verantwoordelijk voor de recyclage van de verpakking.

OKT/NOV 2015


51

FACILITY MANAGEMENT

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

PREMIES VOOR SELECTIEF SORTEREN Selectief sorteren van verpakking wordt gestimu-leerd met financiële incentives. Er worden 2 soorten incentives verstrekt. Het ‘recyclageforfait’ is bedoeld om recyclage te stimuleren van bedrijfsmatig verpakkingsafval zoals plastic en hout. Voor elke ton verzameld verpakkingsafval die gerecycleerd wordt, ontvangen de ontpakkers een forfaitair bedrag. Het recyclageforfait voor kunststof bedraagt 35 euro per ton. Voor hout dat verwerkt wordt tot grondstof voor spaanplaten gaat het om 10 euro per ton.

KUNSTSTOF Kunststof is al lang gebruikt als verpakkingsmateriaal, en intussen wordt het ook standaard gerecycleerd. Met een recyclagecijfer van 56 procent is België de koploper in Europa. Daarnaast werd nog eens 13 procent verbrand met recuperatie van de warmte-energie. De selectieve inzameling van kunststoffolies op bouwwerven, die gebruikt worden rond bakstenen, cement of isolatiemateriaal, blijft ook stijgen: in 2014 werden er 143.000 zakken ingezet om die kunststoffolie in te zamelen. Een stijging van 7 procent in vergelijking met het vorige record.

Daarnaast is het ‘containerforfait’ bestemd om het selectief sorteren te stimuleren. Dit door het betalen van een forfaitair bedrag - als tussenkomst in de huurkost voor de extra container - aan de ontpakkers die hun verpakkingsafval gesorteerd in verschillende containers laten ophalen. Deze premies variëren in functie van het type container.

HOUT EN KARTON Hout, karton en metaal worden al langer consequent gerecycleerd. Het geregistreerde recyclagecijfers tonen 99,5 procent voor karton, 74 procent voor hout en 83 procent voor metaal. Johan Sneyers: “We moeten ervoor zorgen dat we blijven vooruitgaan met de recyclage van kunststof, hout en karton. De uitdaging zit nu in de evolutie, en we bestuderen nieuwe initiatieven om deze vooruitgang te blijven boeken. Wij merken dat ondernemingen duidelijk meer bezig zijn met het milieu. Uiteraard willen ze in orde zijn met de wetten en regels die hiervoor opgesteld zijn, maar het gaat verder dan dat. Belgische ondernemingen worden steeds milieubewuster. Een zeer positieve evolutie.”

Tot slot biedt VAL-I-PAC ook een ‘startforfait’ aan ondernemingen die voor het eerst een rolcontainer plaatsen voor de selectieve inzameling van papier/karton verpakkingsafval. Het startforfait is een extra eenmalige premie van 100 € en komt bovenop het containerforfait. FACTS & FIGURES: 86 PROCENT RECYCLAGE Van de 700.000 ton aan Belgisch bedrijfsverpakkingsafval werd in 2014 86 procent gerecycleerd: dat is een record en een stijging met 25 procent ten opzichte van 2008. Johan Sneyers, CEO van VAL-I-PAC: “Met 600.000 ton aan gerecycleerde bedrijfsmatige verpakkingen recycleerden de Belgische ondernemingen maar liefst 86 procent van hun bedrijfsmatig verpakkingsafval, een record in Europa én een stijging ten opzichte van vorig jaar. Dit succes is te danken aan het grote aantal bedrijven dat jaarlijks zijn verpakkingsafval selectief laat ophalen. Belgische ondernemingen sorteren zorgvuldig, en goed gesorteerde materialen zijn waardevol en worden vlot gerecycleerd. Met dit record overstijgt de Belgische bedrijfswereld uiteraard de doelstellingen van het Interregionaal Samenwerkingsakkoord (ISA)”.

OKT/NOV 2015

“Wie in ons land een product op de markt brengt, is ook verantwoordelijk voor de recyclage van de verpakking.”

Profiles Belgium THE ASSESSMENT COMPANY

“Effective screening delivers great people” Tel: + 32 3 337 25 84 Mail: info@profilesbelgium.be www.profilesbelgium.be

WWW.CXONET.BE


52

BUSINESS WEBZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

AANSPRAKELIJKHEIDSBEDINGEN STEEDS VAKER OPGENOMEN IN OVEREENKOMSTEN

IETS EIGENHANDIG TOEVOEGEN AAN EEN CONTRACT? Geregeld worden we geconfronteerd met vragen van personen die een contract hebben afgesloten, maar later tot de vaststelling komen dat er toch een paar belangrijke zaken vergeten werden. Dit gebeurt vaak bij de aankoop van bijvoorbeeld een machine, een handelspand, enzovoort. De vraag stelt zich dan of men na de ondertekening van dit contract, toch nog deze ‘vergetelheid’ kan aanpassen en de clausule er nog eigenhand kan in vermelden? Is uw contract dan toch nog geldig? Solange Tastenoye www.solangetastenoye.be

DE GELDIGHEID VAN EEN CONTRACT In de praktijk stellen we vast dat een contract niet altijd geldig wordt opgesteld. Nochtans bepalen de artikels 1109 en volgende van ons Burgerlijk Wetboek dat er aan vier voorwaarden moet worden voldaan. In de eerste plaats moet er een toestemming zijn tussen de partijen. Beide contracterende partijen moeten hun toestemming geven over al de bepalingen inzake het contract. Is één partij niet akkoord en geeft zij haar toestemming niet, dan kan er geen geldig contract worden afgesloten. Verder moeten de partijen die een contract afsluiten handelingsbekwaam zijn. Dit betekent dat normaal gezien alle personen handelingsbekwaam zijn, tenzij het bijvoorbeeld gaat om minderjarigen (zij worden onbekwaam geacht volgens onze wetgeving).

gegevens nadat een contract werd ondertekend, ontstaat er in de praktijk inderdaad dikwijls discussie. Zo gaan partijen er vaak van uit dat wanneer men slechts te maken heeft met een zelfgeschreven overeenkomst, deze toch niets te betekenen heeft, zelfs al werd ze correct door alle betrokken partijen ondertekend! Niets is echter minder waar! Iedereen kan zelf een overeenkomst afsluiten en het feit dat dit eigenhandig gebeurt en niet met de computer verandert hier niets aan. Kortom betekent dit dat eens een overeenkomst getekend werd, ze van kracht is en moet uitgevoerd worden. Worden er nu later in de kantlijn wijzigingen aangebracht, dan zijn deze wel geldig, maar best is dan toch om deze veranderingen te paraferen. Op die manier is alles correct en kan geen van de contracterende partijen hier later nog op terugkomen. Zijn er meerdere bladzijden dan doet men er goed aan om elke bladzijde te paraferen. Wordt er iets geschrapt in het contract, dan kan dit ook: hier kan men bijvoorbeeld onderaan het contract vermelden hoeveel woorden er werden geschrapt.

Het contract heeft ook iets tot voorwerp. Dit houdt in dat partijen zich ertoe verbinden iets te geven, te doen of niet te doen. Dit voorwerp moet iets zijn dat mogelijk is, effectief kan bestaan en dat bepaalbaar is. Hier in ons geval een nieuwe productiemachine. Iedere partij moet namelijk weten waartoe ze zich verbindt. Bovendien moet het voorwerp geoorloofd zijn; dit betekent dat het niet strijdig mag zijn met Merken we nog op dat een onderhandse de openbare orde of de goede zeden! overeenkomst steeds moet opgemaakt worden in zoveel exemplaren als er partijen zijn. Elk WAT INDIEN MEN LATER IETS TOEVOEGT AAN HET van de partijen moet een origineel exemplaar CONTRACT? ontvangen. Verder moet het contract door elke Over het handmatig toevoegen van bepaalde partij ondertekend en gedagtekend worden.

WWW.CXONET.BE

OKT/NOV 2015


TAXSHIFT BAART VEEL ZORGEN

“Een daling van de patronale lasten wordt door sommige economen beschouwd als een doeltreffende hefboom om op korte termijn de economie van ons land te doen herleven.”

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

FINANCE & LEGAL Thema-artikel PAGINA 54 (Familie)bedrijven bezorgt om belastingen PAGINA 52

Iets eigenhandig toevoegen aan een contract?

CxO EXPERT GROUP FINANCE & LEGAL

Erik Boone

CFO Gosselin Group

Paul Lievens CFO Ondernemingen Jan De Nul

Kris Coppens Finance Director Bosal Benelux

Philippe Maeckelberghe CFO Deceuninck

Sylvain dal Vecchio

Finance Director Belgium & Luxemburg Fujitsu Technology Solutions

Johan Maes

Directeur Financieren Aquafin

Guy De Roover CFO Esselte

Jan-Willem Ruinemans

CFO Hansen Transmissions International

Patrick Descamps

Rudi De Winter

Regine Slagmulder

Geert Stienen

CFO EOC Belgium

Ass. Prof. of Accounting & Control Partner of Vlerick Business School

CFO Van Laere

CFO Egemin

Matthew Fite

CFO Randstad België & Luxemburg

Marc Van Gastel

Head of Department Invest FIT

Luc Janssens

Financieel directeur Aveve

Joris Verweij

Financial Director Alken Maes

Johan Lambrecht

hoogleraar KU Leuven, Campus Brussel


54

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

Thema - artikel

FAMILIEBEDRIJVEN EN FINANCIERING

(FAMILIE)BEDRIJVEN BEZORGD OM BELASTINGEN CxO Redactie

“Turteltaks, speculatietaks, suikertaks, taxshift,… Belastingen staan de laatste tijd erg in de aandacht. Enkele recente beslissingen die de overheid nam, vielen niet altijd in even goede aarde bij de Belgische (familie)bedrijven.” België staat op kop als het gaat om de loonkosten voor werkgevers. Binnen Europa moeten we enkel Denemarken en Noorwegen voor laten gaan; binnen de Eurozone zijn we de absolute koploper. Daarom probeert de overheid enkele gunstige maatregelen te nemen, om de bedrijven wat te ontlasten. Al jaren wordt er geprobeerd om de loonlasten te laten dalen, pas recent werden er enkele concrete beslissingen genomen.

EXECUTIVE SUMMARY. “Belastingen zijn de laatste maanden niet uit het nieuws weg te denken. Sommige maatregelen worden positief onthaald door de familiebedrijven, zoals de taxshift en de speculatietaks. Andere maatregelen, zoals een vermogenswinstbelasting of verhoging van de btw, vinden maar weinig bijval bij de Belgische familiale ondernemingen.” info@cxonet.be

WWW.CXONET.BE

PATRONALE LASTEN De veelbesproken taxshift is de belangrijkste beslissing. Zo betalen Belgische werkgevers op dit moment 33% patronale lasten (o.a. sociale zekerheid, …). Op termijn moeten deze dalen tot 25%. Een daling van de patronale lasten wordt door sommige economen ook beschouwd als een doeltreffende hefboom om op korte termijn de economie van ons land te doen herleven en het concurrentievermogen van zijn ondernemingen op te krikken, zo blijkt uit een studie van PWC. De impact van deze verminderingen komt neer op een verlaging van het tarief van de huidige patronale lasten naar een effectief tarief van 26% voor de laagste lonen.

De taxshift kan dus een positief effect hebben op de financiële situatie van (familie)bedrijven.

Daarnaast kunnen werkgevers ook genieten van een vermindering voor bepaalde werknemers, zoals ouderen, jonge starters, enz. Een extra, bijkomend voordeel van de taxshift, is de administratieve vereenvoudiging. Op dit moment is het tarief ongeveer 33%, maar zijn er vele uitzonderingen mogelijk. Door de tariefverlaging wordt het systeem uniformer en dus eenvoudiger, wat zowel buitenlandse investeerders kan aantrekken als een duwtje in de rug voor (familie)bedrijven kan zijn. VERMOGENSWINSTBELASTING De taxshift kan dus een positief effect hebben op de financiële situatie van (familie)bedrijven. Andere, nieuwe heffingen kunnen op minder bijval rekenen. Om de verlaging van de loonlasten te financieren, wil de regering andere taksen verhogen of nieuwe creëren. Een voorstel dat op tafel ligt, is een verhoging van de btw. Voor de bedrijven heeft dit niet zoveel gevolgen, maar de consumenten zijn er – begrijpelijk – tegen. Een ander voorstel is een vermogenswinstbelasting. Hier zijn de Belgen voorstander, maar vooral familiebedrijven zijn radicaal tegen. De hetze hierrond ontstond vorig jaar, toen Marc Coucke Omega Pharma verkocht en, door een lacune in de wetgeving, geen belastingen hoefde te betalen op de winst. “Ik ben absoluut voor een eerlijke fiscaliteit”, verklaarde hij aan Kanaal Z. “’Laat mij een voorbeeld geven. Iemand werkt een gans jaar en verdient in dat jaar 30.000 euro. We willen niet weten hoeveel belastingen dat hij daarop gaat betalen. Het zal bijna 50 procent zijn. Iemand anders koopt een aandeel, en een jaar later heeft hij daar 30.000 euro op verdiend omdat dat aandeel gestegen is. Die betaalt daar

OKT/NOV 2015


55

FINANCE & LEGAL

BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION

nul procent op. Ik vind dat ergens spijtig.” Hij pleitte er ook voor om de werkende mensen te ontzien. Volgens een enquête van Trends bij 544 familiebedrijven, is 79% tegen deze nieuwe heffing, omdat ze vinden dat ze al genoeg belastingen betalen. Slechts 18% van de familiebedrijven gaat akkoord met deze nieuwe belasting, op voorwaarde dat andere heffingen worden verlaagd. Vooral de eerder vernoemde loonlasten of de vennootschapsbelasting zouden moeten zakken. Iets minder dan de helft van de bedrijven (44,2%) kan zich vinden in een vermogenswinstbelasting, gekoppeld aan een vermogensverliesaftrek. SPECULATIETAKS Terwijl familiebedrijven bijna unaniem tegen een vermogenswinstbelasting zijn, zijn ze wel te vinden voor een nieuwe heffing op de meerwaarde uit korte termijntransacties. Net omdat deze handelingen nefast zijn voor het investeringsklimaat. Daarom besliste de federale overheid begin oktober 2015 om meerwaarden bij de verkoop van aandelen zwaar te belasten. Wie zijn aandelen binnen de zes maanden na aankoop van de hand doet, moet vanaf 1 januari 2016 een taks van 33 procent betalen op de eventuele meerwaarde. Voorstanders van deze heffing vinden 6 maanden zelfs kort, de termijn mag van hen gerust verlengd worden tot 1 jaar. Het tarief daarentegen ligt gevoeliger, slechts 10% van de familiebedrijven is voorstander van een heffing hoger dan 30% op de winst. Beleggers en banken zijn dan weer tegen deze nieuwe heffing. Binck Bank bijvoorbeeld, zou op termijn zelfs overwegen uit België weg te trekken door deze belasting, net als 3 op de 10 beleggers.

BELGISCHE FAMILIEBEDRIJVEN POSITIEF OVER DE TOEKOMST Een studie van KPMG en het European Family Business (EFB) bij 1401 familiebedrijven leert dat 91% niet-economische doelen nastreeft. De belangrijkste conclusies van de studie zijn: • 91% hecht veel belang aan niet-economische doelen en het invullen van affectieve behoeften vanwege de familiale eigenaars; • twee derden ziet de toekomst met veel vertrouwen tegemoet; • 19 % overweegt een niet-familiale CEO aan te stellen; • de grootste uitdagingen voor de toekomst: de daling in winstgevendheid , de toegenomen concurrentie en het vinden van geschoold personeel. 9 op de 10 familiebedrijven zijn het volledig eens met de bewering dat hun familiebedrijf gekenmerkt wordt doordat zij in sterke mate de socio-emotionele rijkdom willen bewaren. De belangrijkste elementen hiervan zijn: identificatie van familieleden met het bedrijf, emotionele gehechtheid van familieleden en het hernieuwen van familiebindingen met het oog op dynamische successies. Extern aangeworven managers en zelfs zakenpartners helpen families om het humane aspect van de familieonderneming veilig te stellen. “Het aantrekken van externe bestuurders brengt vooral rust in de onderneming,” vertelt Thomas Zwaenepoel, partner KPMG. “Hierdoor kunnen de familieleden zich beter concentreren op de “emotionele” aspecten die de continuiteit van het familiebedrijf waarborgen.”

OPLEIDING VOOR MANAGERS START 12/12

BEREIK MEER SUCCES ALS LEIDER VIA EEN COACHENDE AANPAK MARC COUCKE. “Ik ben absoluut voor een eerlijke fiscaliteit.”

OKT/NOV 2015

Download de white paper op www.coachingsquare.be of schrijf je in voor de ROOT-opleiding, startend op 12 december 2015.

WWW.CXONET.BE


© Isabel Corthier

Het Zuiden werkt! Bogale Abey is een jonge Ethiopiër met een droom. Hij wil een toeristische onderneming uitbouwen die comfortabele rondreizen aanbiedt. Zijn “Dynasty Ethiopia Tours” investeerde dankzij een lening van een Belgische ondernemer onder meer in een airconditioned busje, en door het succes is zijn wagenpark op korte tijd verdubbeld. Mensen als Bogale maken in het Zuiden het verschil: ze zetten op hun beurt gidsen, chauffeurs, technici en een heleboel andere mensen aan het werk en helpen hen om vooruit te komen. Bogale is een ondernemer zoals u. Start met Ondernemers voor Ondernemers een onderneming in het Zuiden en investeer in duurzame samenwerking. U helpt met financiële steun, via een gift of een lening. Of met uw kennis en ervaring. En misschien ligt u aan de basis van een inspirerend succesverhaal.

Ondernemers voor Ondernemers werkt samen met dynamische Belgische ngo’s en meer dan 100 grote en kleinere ondernemingen in België. Omdat we merken dat ondernemen het Zuiden sterk vooruit helpt. Omdat we willen dat u met uw steun iets verandert! Wilt u een duurzaam project ik het Zuiden ondersteunen? Word dan vandaag nog lid van Ondernemers voor Ondernemers. Bel Björn Macauter op 016 / 33 27 24 of mail naar björn@ondernemersvoorondernemers.be.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.